Charakterystyka Gminy Skoczów
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Urząd Miejski w Skoczowie WYDZIAŁ SPRAW OBYWATELSKICH I OBRANNYCH Charakterystyka Gminy Skoczów 1 1. Charakterystyka Gminy Skoczów. 1.1. Poło żenie Gmina Skoczów poło żona jest w południowej cz ęś ci woj. śląskiego, na obszarze Powiatu Cieszy ńskiego, wchodz ącego w skład Beskidu Śląskiego. Istotnym elementem uwarunkowa ń zewn ętrznych Gminy Skoczów stanowi układ dróg krajowych o charakterze mi ędzynarodowymi (Bielsko -Biała–Skoczów –Cieszyn oraz Czeski Cieszyn). Dogodne powi ązania komunikacyjne zarówno ruchu kołowego jak i kolejowego, stwarzaj ą mo żliwo ści powi ąza ń regionalnych, krajowych i mi ędzynarodwych. Sie ć komunikacyjna wi ąż e ten obszar z wi ększymi miastami Polski i ośrodkami Europy. Poło żenie Sko czowa na styku obszarów zró żnicowanych funkcjonalnie – na północy obszar zwi ększonej aktywno ści ekonomicznej (przemysłowa aglomeracja Śl ąska – Kraków), na południu obszar du żej aktywno ści turystyczno -wypoczynkowej oraz w zasi ęgu strefy przygranicznej stwar zaj ą du ż e mo żliwo ści rozwojowe dla tego rejonu. Rys.: Gmina Skoczów na tle powiatu cieszy ńskiego 2 W skład Gminy Skoczów wchodzi miasto Skoczów oraz 10 sołectw: Bładnice, Harbutowice, Kiczyce, Kowale, Mi ędzy świe ć, Ochaby, Pier ściec, Pogórze, Wilamowice, Wi ślica. Powierzchnia terenu gminy w rozbiciu na miejscowo ści przedstawia si ę nast ępuj ąco: Tablica Nr 1 Miejscowo ści wchodz ące w Powierzchnia terenu gminy % udział skład Gminy 6355 ha 100 % miasto Skoczów 985,0 ha 15,49 % sołectwo Bładnice 291,0 ha 4,58 % sołectwa Harbutowice 177,0 ha 2,78 % sołectwo Kiczyce 730,0 ha 11,48 % sołectwo Kowale 349,0 ha 5,50 % sołectwo Mi ędzy świe ć 298,0 ha 4,69 % sołectwo Ochaby 1318,0 ha 20,74 % sołectwo Pier ściec 709,0 ha 11,16 % sołectwo Pogórze 863,0 ha 13,58 % sołectwo Wilamowice 278,0 ha 4,38 % sołectwo Wi ślica 357,0 ha 5,62 % Gmin ę Skoczów zamieszkuje 25856 mieszka ńców. Średnia g ęsto ść zaludnienia wynosi 294 osoby/km 2. Liczba mieszka ńców gminy w rozbiciu na zamieszkiwane miejscowo ści: Tablica Nr 2 Miejscowo ści wchodz ące w Liczba mieszka ńców skład Gminy miasto Skoczów 14472 sołectwo Bładnice 773 sołectwa Harbutowice 892 sołectwo Kiczyce 1059 sołectwo Kowale 652 sołectwo Mi ędzy świe ć 1023 sołectwo Ochaby 2067 sołectwo Pier ściec 1887 sołectwo Pogórze 1837 sołectwo Wilamowice 483 sołectwo Wi ślica 711 3 1.2. Ukształtowanie terenu. Zajmuj ąc obszar w obr ębie dwóch regionów fizyczno-geograficznych – Pogórza Śląskiego i Doliny Wisły – Gmina Skoczów charakteryzuje si ę zró żnicowan ą wy żynno-nizinn ą rze źbą terenu o charakterze pagórkowatym, z bogactwem cieków i zbiorników wodnych. 1.3. Warunki hydrologiczno- meteorologiczne Sie ć hydrograficzna w obr ębie Gminy Skoczów bogata jest w liczne rzeki i cieki wodne (Wisła, Bajerka, Kowalówka, Brennica, Bładnica, Knajka) ale równie ż liczne stawy poło żone głównie w połnocno zachodniej cz ęś ci gminy. Wody powierzchniowe: Obszar gminy odwadniany jest w kierunku północnym do rzek Wisła oraz Bładnica. Wschodni ą cz ęść odwadnia potok Bajerka, który jednocze śnie zasila kompleksy stawów rybnych w Pogórzu. Pozostały obszar odwadniany jest sieci ą rowów oraz mniejszych potoków bez nazwy, które odprowadzaj ą wody do rzek. Miasto i gmina Skoczów s ą zaopatrywane obecnie w wod ę zarówno z uj ęć wód powierzchniowych (Wisła-Czarne) jak i podziemnych. Tereny uj ęć wód podziemnych znajduj ą si ę w południowo-wschodniej cz ęś ci gminy (Pogórze), gdzie wyznaczona została strefa ochrony bezpo średniej i po średniej, wewn ętrznej. Projektowana jest równie ż ochrona po średnia, zewn ętrzna. Wody podziemne: Miasto i gmina Skoczów le żą w obr ębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) „Doliny rzeki Górnej Wisły” wydzielonego w o środku porowym (zbiornik doliny – czwartorz ędowy). Zbiornik zakwalifikowany został do obszarów wymagaj ących najwy ższej (ONO) i wysokiej (OWO) ochrony Parametry regionalne zbiornika: ° – nr GZWP w systemie krajowym: 347; ° – szacunkowe zasoby dyspozycyjne: 13 tys. m3/d; ° – średnia gł ęboko ść uj ęć : 8 m p.p.t. Zbiornik charakteryzuje si ę czystymi wodami podziemnymi, klasy Ic, co stwarza dobre warunki dla zaopatrzenia miasta i gminy w wod ę. Bezpo średnio do wydzielonego obszaru „ONO” przylega cz ęść GZWP wymagaj ąca – ze wzgl ędu na jako ść wody – wysokiej ochrony (OWO), co „wzmacnia” sformułowany wy żej wniosek dotycz ący mo żliwo ści alimentowania w wod ę zarówno gospodarki komunalnej, jak te ż przemysłu. Na południe od omawianego obszaru znajduje si ę te ż GZWP, zwi ązany z fliszem karpackim (zbiornik wód podziemnych Godula – Beskid Śląski), w którym wody znajduj ą si ę w utworach szczelinowych i szczelinowo-porowych. Cechuje je bardzo wysoka jako ść – klasy Ia oraz Ib, do użytku bez uzdatniania; w obr ębie tego GZWP wyodr ębniono zarówno stref ę „ONO”, jak i „OWO”. 1.4. Klimat Brama Morawska w znacznym stopniu wpływa na kształtowanie si ę najbardziej kontrastowych w Polsce i w tym Gminie Skoczów warunków klimatycznych, zbli żonych do klimatu Moraw i czeskiej cz ęś ci Śląska Cieszy ńskiego. W Skoczowie i jego okolicach przewa żaj ą deszczono śne wiatry z kierunków zachodnich, przynosz ące du żą ilo ść opadów, a ich nasilenie przypada głównie na czerwiec i lipiec. Liczne nasilenie opadów powoduje cz ęste wezbrania rzek i powodzie. Miejscowym zjawiskiem termicznym pojawiaj ącym si ę w Skoczowie i okolicach s ą wiosenne przymrozki. Przeci ętna roczna temperatura na całym niemal obszarze gminy wynosi ok. 8,0°C i nieznacznie obni ża si ę na terenach poło żonych powy żej 300 m.n.p.m. 4 Od rocznego przebiegu temperatury zale ży długo ść okresu wegetacyjnego, maj ącego istotne znaczenie nie tylko dla wzrostu ro ślin, okresu pastwiskowego, ale i dla przebiegu prac rolniczych. 1.5. Struktura urbanistyczna. Podstawowy układ urbanistyczny tworz ą zlokalizowane wzdłu ż ci ągów komunikacyjnych w poszczególnych wsiach. Znacz ąca cz ęść zabudowy (mieszkalnej, usługowej i przemysłowej) ukształtowała si ę w centralnej cz ęś ci gminy na północ i południe od centrum Skoczowa. Zwarte zespoły zabudowy usytuowane s ą obustronnie wzdłu ż dróg powiatowych i gminnych prowadz ących z centrum miasta do poszczególnych sołectw. Na pozostałych terenach zabudowa ma charakter rozproszony. Tereny zurbanizowane. • centrum miasta, okolice; • osiedla: Górny Bór, Gustawa Morcinka, Za Wisł ą Tereny przemysłowe Dominuj ącą funkcj ę w strukturze gospodarki gminy pełni ą podmioty zajmuj ące si ę handlem lub usługami. W chwili obecnej działa ł ącznie 471 podmiotów gospodarczych, niezwi ązanych z rolnictwem. W poszczególnych sekcjach dominuj ą ró żne formy działalno ści usługowej, przede wszystkim podmioty handlowe, gastronomiczne oraz oferuj ące usługi w segmencie budownictwa oraz transportu. Pod wzgl ędem gospodarczym teren Gminy posiada charakter przemysłowo – rolniczy. Do najwi ększych zakładów zlokalizowanych na terenie miasta Skoczów nale żą : „Polkap” Sp. z o.o., Fabryka Koców „Pledan”, Zakłady Garbarskie „Skotan” S.A., Ku źnia Polska SA, Zakład Przemysłu Spo żywczego Mauxion, GT-Poland – produkuj ąca cz ęś ci do samochodów czy Odlewnia żeliwa „Teksid Iron Poland” oraz szereg mniejszych instytucji. Na terenie gminy nie ma du żych gospodarstw rolnych, w zwi ązku z czym rolnicze formy działalno ści maja charakter gospodarstw domowych. Użytki rolne Najwi ększ ą powierzchni ę Gminy zajmuj ą u żytki rolne (ok. 60%), z czego najwi ększy areał u żytków rolnych wyst ępuje w nast ępuj ących sołectwach: Bładnice, Mi ędzy świe ć, Pier ściec i Kowale. Obszar wsi Gminy Skoczów wykorzystywany jest przede wszystkim rolniczo, a miejscami przez hodowl ę ryb, dzi ęki obecno ści licznych stawów wyst ępuj ących w północnej cz ęś ci Gminy na terenach wsi Ochaby, Pogórze i Kowale. Pozostałe tereny, w tym nieu żytki rolne nie odgrywaj ą wi ększej roli w strukturze u żytkowania ziemi, gdy ż zajmuj ą niewielkie areały spotykane na całym terenie Pogórza Śląskiego. Lasy Skoczów jest Gminą, której 810 ha powierzchni stanowi ą lasy, z czego 135 ha to lasy utrzymywane przez gmin ę, a pozostała cz ęść przez Nadle śnictwo Ustro ń. Obecne na terenie Gminy lasy to lasy mieszane, które cechuje zró żnicowana szata ro ślinna oraz obecno ść wielu cennych i chronionych gatunków zwierz ąt 5 1.6. Sie ć komunikacyjna. Drogi: • krajowe S 1 Bielsko-Cieszyn 9,100 km DK – 81 Drogomy śl - Skoczów 10,488 km razem : 19,588 km • wojewódzkie DW-941 Skoczów – Ustro ń 0,600 km • powiatowe - w granicach miasta Skoczowa 13,101 km - poza granicami miasta 29,736 km ogółem : 42, 837 km • gminne - ulice w Skoczowie 35,280 km - drogi w sołectwach 157,200 km ogółem : 192, 480 km Kolej: trasa regionalna Cieszyn ( Wisła ) – Skoczów – Katowice, trasa regionalna Cieszyn ( Wisł ą ) – Skoczów – Bielsko-Biała dworzec kolejowy w Skoczowie przystanki kolejowe – Bładnice, Pogórze, Pier ściec, 1.7. Infrastruktura techniczna: Gazownictwo: Tereny zurbanizowane miasta i gminy Skoczów zasilane s ą gazem ziemnym wysoko metanowym z systemu krajowego, zasilaj ącego rejon Podbeskidzia. Bezpo średnim źródłem zasilania jest gazoci ąg wysokiego ci śnienia ∅ 250 mm relacji Bielsko Biała – Skoczów – Cieszyn. Równolegle do niego biegnie ruroci ąg ∅ 300 mm. Zasilanie odbywa si ę poprzez stacje redukcyjno-pomiarowe. Stacje redukcyjno – pomiarowe : − Skoczów obr ęb 5, ul. Wi ślicka ( w kierunku sołectwa Wi ślica ) - stacja redukcyjno- pomiarowa I stopnia. Wyprowadzona z niej sie ć średniego ci śnienia zasila północn ą cz ęść lewobrze żnego Skoczowa oraz cz ęść północnych terenów wiejskich. − Skoczów obr ęb 3, pomi ędzy ul. Katowick ą a Wi śla ńsk ą ( w kierunku sołectwa Harbutowice ) - stacja redukcyjno-pomiarowa I. Doprowadzony do niej jest gaz wysokiego ci śnienia ∅150mm uło żony wzdłu ż rzeki Wisła ( od strony Ustronia ) Stacja ta posiada te ż ci ąg redukcyjny II stopnia. Zasilana jest z niej pozostała cz ęść Skoczowa oraz cz ęść terenów wiejskich. Ze stacji wyprowadzony jest gazoci ąg średniego ci śnienia do stacji redukcyjno-pomiarowej II stopnia zlokalizowanej w rejonie ulicy Górny Bór. − Skoczów, obr ęb 1, pomi ędzy ul.