V15-Francine Houben-1.Indd
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
‘Mijn jeugd was francine houben — tijdens wederopbouw. Wij dachten dat er een betere tijd zou aanbreken. Dat optimisme heb ik nog steeds’ ‘Welkom in Birmingham,’ zegt de vrouw die zo-even nog onopvallend stond te bellen. Zacht en hartelijk rollen de woorden uit haar mond, alsof dit haar stad is en zij de gastvrouw. Ze heeft een lange, zwarte jas aan met ingeweven lussen, een Chanel-tas onder de arm en roodgestifte lippen. Francine Houben (58), baas van een groot architectenkantoor in Delft, is een stoere vrouw, met een warme, enigszins schuchtere blik. ‘Oh, hallo,’ zegt ze tegen de taxichauffeur, een fan die uitstapt om haar te begroeten. Hij heeft zojuist in de taxi omstandig uitgelegd dat de nieuwe bibliotheek van Houben – de grootste van Europa – als pronkstuk weer glans en trots gaat geven aan de voormalige industriestad. ‘Een ongelooflijk eervolle en mooie opdracht,’ reageert Houben. Ze po- pelt om de stad in te gaan en Birmingham door haar ogen te tonen. Zelf heeft ze er in het begin drie dagen rondgezworven, een optreden van Tina Turner bezocht en tientallen foto’s gemaakt; van de mensen, de pleinen en Ze is Neerlands enige vrouwelijke de gebouwen. Pas toen gaf Birmingham zijn schoonheid prijs. Zo verovert STARCHITECT, Francine Houben. ze vaker een onbekende stad, bij voorkeur samen met haar man. ‘Dan weet Bezig aan de beste en de grootste die ook waar ik de komende vijf tot zeven jaar uithang, want zo lang duurt het bouwen.’ gebouwen uit haar CARRIÈRE. Het slotstuk van de wandeling is Houbens nieuwe bibliotheek, die op Vogue sprak haar over intuïtie als 3 september officieel opengaat. De megabibliotheek is ontworpen als een onderschatte KRACHT, woede als ontdekkingsreis, met steeds andere betoverende ruimtes. ‘Kijk,’ zegt ze, motor en optimisme als leitmotiv. terwijl ze halverwege de red-line, het voetgangersdistrict, opeens naar links zwenkt: ‘De oude bibliotheek.’ Ze duwt haar neus tegen het raam van de ‘Ik wil ruimtes maken die inspireren.’ betonnen bunker, om zich te verbazen over zijn somberheid. ‘Prins Charles — interview marina de vries, zei ooit: “Hier wil je eerder boeken verbránden dan lezen.”’ Verwonderde fotografie marco van rijt lach. Haar eigen bibliotheek, even verderop, is in alles het tegenoverge- stelde: een juwelendoos van glas, ingepakt in gouden cirkels, met daglicht dat overal royaal binnenstroomt. Houben is de avond ervoor al naar Birmingham gevlogen en heeft haar intrek genomen in het chique Hyatt Hotel, pal tegenover de bibliotheek. Nog deze middag vliegt ze door naar Londen voor een lezing. Morgen reist ze terug naar Rotterdam, waar ze woont, en naar Delft, waar ze werkt, om de dag daarna haar spullen weer te pakken. Ze is eigenlijk altijd onder- weg om een van haar projecten-in-aanbouw te bezoeken. In Bakoe, Azer- beidzjan, verrijst een groot congresgebouw van haar hand, in Boston een Spijkerblouse en jeans levi’s stadskantoor en in Taiwan een superopera annex theater. En waar ze ook rick owensZwarte carmacoma leren schoenen is, ze hanteert hetzelfde ritme. ‘Ik ga om elf uur slapen, sta om zes uur op via Ringen met zwarte diamant en ga dan lekker zwemmen en ontbijten. Zonder koffie. Ik heb nog nooit rosa maria via carmacoma 152 — vogue nederland vogue nederland — 153 in mijn leven koffie gedronken.’ Soms schrijft ze in haar agenda Sanaa leidt) en Zaha is de Brits-Iraanse Zaha Hadid. Wat ook meespeelt is dat het bouwen en wanneer het bedtijd is. ‘Dat doe ik als ik in een jetlagzone in het ‘Twee van de drie zijn alleen. Zij hebben geen partner of verbouwen binnen het gezin een taak van Nederlandse ritme wil blijven. Ik heb zeven uur slaap nodig, anders kinderen. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik dat wel heb.’ haar moeder was. Haar moeder praatte met draai ik door. Architectuur is mijn passie, maar ’t is ook topsport.’ Met haar eerste man, Erick van Egeraat, ook een be- de aannemers. Zij maakte van elk huis een En een vierentwintiguursbaan. Ze is, zegt ze, altijd aan het faamd architect, kreeg ze drie kinderen. Ze scheidden project en bereidde keer op keer een warm werk, met zwemmen en slapen als enige ontspanning. Aan kranten toen zowel privé als in het werk de standpunten be- welkom voor haar man en vijf kinderen. lezen, of een boek, komt ze niet toe. ‘Gelukkig leest mijn man tien gonnen te schuiven. Houben nam de zorg voor de drie De bibliotheek in Birmingham kost bijna kranten en heel veel boeken. Hij praat mij bij.’ Hans Andersson is kinderen op zich. ‘Ik gaf een keer een lezing in Bang- tweehonderd miljoen pond. Op de vraag haar man, medeoprichter van het bekende adviesbureau Andersson kok. Die Thaise architecten vielen van hun stoel toen waarom een gebouw ook in tijden van crisis Elffers Felix. Hij is voorzitter van de vara en was in het verleden ze hoorden dat ik werk en moederschap combineer. eigenlijk zo veel geld waard is, blijft ze even als bestuurder onder meer betrokken bij het Stedelijk Museum in Die dubbele taak is typisch Hollands. Zij hebben een stil. ‘Ik heb niks met architecten die alleen Amsterdam. huishoudster, een kok en een hulp voor de kinderen.’ voor zichzelf bouwen. Of die bezig zijn met Houben is onze enige internationaal aan de weg timmerende een wedstrijdje hoog, hoger, hoogst. Ge- vrouwelijke starchitect. Ook in andere landen staan er nauwelijks bouwen, zeker als de overheid ze betaalt, vrouwelijke architecten aan de wereldtop. Zelf zegt ze het zo: ‘Je Elk nieuw huis een feest zijn een cadeau voor de lokale bevolking. Ik hebt Sejima, Zaha en mij.’ Sejima is de Japanse Kazuyo Sejima Delft, een maand eerder. We zitten in haar kantoor in een heb een groot verlangen om de wereld een (die samen met Ryue Nishizama het beroemde architectenbureau oud grachtenpand. Dat kantoor is van Mecanoo Archi- beetje beter en mooier te maken.’ tecten. Houben is oprichter, architect/directeur, creatief Ze schetst haar droom van de bibliotheek. Arti impressions van het directeur en de baas. Ze heeft vijf partners en honderd Een sprookjesachtig gebouw aan de sunny Wei-Wu-Ying Center for the Arts, Ringen met zwarte diamant Kaohsiung, Taiwan medewerkers met 25 nationaliteiten. Zelf richt ze zich side van het plein, waar alle culturen van rosa maria carmacoma vooral op opdrachten uit het buitenland. Birmingham, arm, rijk, jong en oud elkaar via Voor het eerst sinds ze in de jaren negentig extreem tegenkomen. ‘Ik wil onvergetelijke, warme veel is gaan reizen, heeft ze een pauze ingelast. Vier we- ruimtes maken, die inspireren. Ik zie een vader met zijn Net als in Delft switcht ze vloeiend van dagelijks leven naar werk en van ken pas op de plaats. ‘Ik wil even rustig bijpraten met al zoon aan de hand, buiten op de tribunetrap. Het kind de werkster naar Mike Whitby, de voormalige burgemeester van Birming- mijn medewerkers.’ hoort uit de bibliotheek een flard muziek komen, en popelt ham, met wie ze regelmatig lunchte in restaurant Park. Zó staat ze op een Ze zit aan het hoofd van de vergadertafel en poetst haar om naar binnen te gaan, om kennis op te doen en schoon- steiger in een gebouw in aanbouw, zó geeft ze een lezing voor honderden bril – ‘vette glazen, dat had mijn vader vroeger ook altijd.’ heid te ervaren, zowel voor het oog als voor het oor.’ studenten, of leidt ze de premiers Cameron van Groot-Brittannië en Rutte Intussen praat ze aan een stuk door, moeiteloos hippend Eigenlijk heet ze in haar gebouwen de wereld welkom, van Nederland rond door haar bibliotheek. Altijd zorgt ze ervoor dat ze er van het ene naar het andere onderwerp. ‘Als het te ver zoals haar moeder ooit haar gezin. Ze knikt haast on- goed uitziet. ‘Ik houd van kleding met een klassieke schoonheid, van de gaat, moet je het zeggen, hoor.’ merkbaar. Ze is zich ervan bewust dat haar verlangen bij geplooide weefsels van de Japanse ontwerper Issey Miyake uit zijn begin- Ze heeft nooit het plan gehad om architect te worden anderen naïef kan overkomen. ‘Ik ben de vierde van vijf periode en van stoffen die lang meegaan.’ en dacht op de middelbare school niet over haar toekomst kinderen en mijn jeugd was in de wederopbouwperiode. Het grootste deel van haar garderobe is, zoals bij de meeste architecten, Arti impressions van de na. ‘Ik hockeyde, kon makkelijk leren, deed aan theater Wij hadden het idee dat er een nieuwe, betere tijd zou zwart. Die kleur combineert ze graag met felrood of blauw, in shawls, sie- bibliotheek in Birmingham en zat in de leerlingenraad. Ik was hyperactief en had het aanbreken. Ik ging vrij en vrolijk door het leven. Die in- raden, schoenen en jasjes. gevoel dat ik alle kanten op kon.’ nocence van toen en dat optimisme, heb ik inderdaad nog De gebeeldhouwde kleding van Miyake is ook favoriet bij de Britse vrou- Totdat twee oudere broers haar meenamen naar Delft, steeds.’ Ze kijkt er overrompelend blij bij. welijke toparchitect, Dame Zaha Hadid. Maar de voorzichtige constatering waar zij al studeerden. Daar bezocht ze onder meer de dat Houben de Hadid is van de Lage Landen werpt ze snel van zich af. ‘Ik imposante hal van de faculteit bouwkunde, waar maquet- kom Zaha regelmatig tegen, maar dat is toch anders, hoor. Als zij ergens tes werden gemaakt. ‘Ik weet het nog tot op de seconde. Even Cameron en Rutte rondleiden binnenkomt, komt er echt iemand binnen. Alles aan haar, van haar gebou- Ik dacht meteen: yes! Dit wil ik.’ Die passie is nooit meer Lunch, in Birmingham. We hebben met helm op en vei- wen tot aan haar verschijning, draait om imago. Ik vind dat bewonderens- weggegaan en hangt onlosmakelijk samen met een in- ligheidsschoenen aan de bibliotheek in aanbouw bezocht.