ANKARA’NIN TREKKİNG ROTALARI

ÇAMLIDERE - ÇUBUK - GÜDÜL NALLIHAN-BEYPAZARI - KIZILCAHAMAM YAYIMLAYAN İÇİNDEKİLER T.C. Ankara Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 1- Giriş EDİTÖR Doğan ACAR 2- Ankara: Anadolu’nun Kavşak Noktası İl Kültür ve Turizm Müdürü 3- Ankara Yürüyüş Rotaları PROJE KOORDİNATÖRLERİ Elif ÖZKAN, Kudret CABILAR a. Yürüyüşçüler İçin Önemli Uyarılar

PROJE HAZIRLAYAN b. Yürüyüş Zorluk Dereceleri Ersin DEMİREL www.ersindemirel.blogspot.com 4- Çamlıdere: Yeşil Sığınak PROJE ORTAKLARI 5- Çubuk: Doğaya Yolculuk Orman ve Su İşleri Bakanlığı 9. Bölge Müdürlüğü Ankara Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü 6- Güdül: Doğanın Mucizesi PROJE İŞTİRAKÇİLERİ 7- Nallıhan: Tarihin Gülümseyen Yüzü Çamlıdere Belediyesi Çubuk Belediyesi 8- Beypazarı: Geçmiş Zamanın Aynası Güdül Belediyesi Nallıhan Belediyesi 9- Kızılcahamam: Şifalı Suların Başkenti Beypazarı Belediyesi Kızılcahamam Belediyesi 10- Önemli Telefonlar

FOTOĞRAFLAR 11- Bilgi ve Yerel Rehberlik Ersin DEMİREL 12- Kaynakça GRAFİK TASARIM ve BASKI Hazar Reklam 0312 3412206

İletişim Anafartalar Cad. No.65 Ulus, ANKARA/TÜRKİYE Tel: +90 312 3108787 +90 312 3100342 Email: [email protected] www.ankarakultur.gov.tr www.ankaratrekkingrotalari.com

Türkçe Birinci Baskı Ocak 2017

Bütün yayın hakları saklıdır. Rehberde yer alan yazılar ve görseller, telif sahibinin izni alınmadan kısmen veya tamamen basılamaz ve çoğaltılamaz. Kaynak gösterilmeden kesinlikle alıntı yapılamaz. Rehber kitapta geçen yürüyüş rotaları mutlaka bölgeyi bilen bir rehber veya alan kılavuzuyla birlikte gezilmelidir. Aksi takdirde oluşabilecek tüm sorumluluklar gezginin kendisine aittir. Yayımlanan GPS koordinatları sadece bil- gilendirme amaçlıdır. Uydu sinyalleri ve/veya matbaa hataları sebebiyle oluşabilecek durumlardan yayımcı sorumlu tutulamaz. EDİTÖRDEN

Ankara Anadolu’nun kavşak noktası, doğal güzellikleri ve bi- yolojik çeşitlilikleri gibi birçok gizli kalmış zenginliği birarada barın- dıran bir başkenttir. Özellikle büyük kentlerdeki doğaya uzak yaşam insanları doğa özlemi duymaya sevkediyor. Öyle çok uzaklara gitmeye de gerek yok. Başkent Ankara’nın özellikle kuzeyi ve buradaki ilçeler Karadeniz iklimi özelliklerini göstermekte ve trekking yapmaya çok el- verişli tabiat harikalarıyla doludur. Keşfedilmemiş birçok orman, gölet, yürüyüş yolları gezginleri beklemektedir.

Bu projenin amacı Ankara’da daha önce trekking rotaları ile ilgi- li bir çalışma yapılmaması, acentalara ve gezginlere yönelik böyle bir kaynağa ihtiyaç duyulmasıdır. Bu çalışmada toplam 44 yeni rota belir- lenmiş, daha önceden belirlenen 70 rota da eklenmiştir. Buralardaki yürüyüş parkurları açılmış ve bilgilendirme levhaları konulmuştur.

Çamlıdere yeşil bir sığınak, Çubuk doğaya yolculuk, Güdül ilçe- si de birçok doğanın mucizesini içinde barındırmaktadır. Nallıhan ilçesi tarihin gülümseyen yüzü, Beypazarı geçmiş zamanın aynası ve Kızılca- hamam şifalı suların merkezidir. Bu ilçeler gerçekten görülmeye değer zenginliklere sahiptir. Bu kitapta da bu güzellikler ortaya çıkarılmaya çalışılmış, gözler önüne serilmiştir.

Kitapta ilçelerin turizm değerlerine de vurgu yapılmış, doğase- verler ve gezginlere bir rehber niteliğinde olması amaçlanmıştır. Titiz bir çalışma sonunda profesyonel bir ekiple hazırlanan Ankara’nın trek- king yolları, gezginlere iyi bir kılavuz olup Ankara’ya büyük katkı sağ- layacaktır. Gezginler için bir başucu kitabı olacak ve belirlenen birçok rota yeni destinasyon olarak önümüze çıkacaktır. 6 7

Karagöl Tabiat Parkı'nda Sonbahar-Çubuk

GİRİŞ ve kültürel çekiciliğe sahip me- tatil seçeneklerin başında geli- Fransız antropolog ve sosyolog kanlar, kültür gezginlerini farklı yor. Mega kentlerin ve yoğun iş David LE BRETON, ‘Yürümeye Kültür Turizmi, insanın yeni doğal alanlarda, farklı tarihsel temposunun insanları bunalttığı Övgü’ kitabında yürüyüş eylemi- şeyler keşfetme ve merak arzu- geçmişlerin izlerinde ve farklı günümüzde doğaya kaçış, yaşa- ni şöyle tanımlıyor; ‘Yürüyüş dış sundan doğar. Gezginler, gizemli kültürlerdeki anlam arayışına eş- mın tadına varmamızı sağlıyor. dünyaya açılmadır. İnsanı mutlu bir şeylerin üzerindeki perdeyi lik etmektedir. Kültür turizminin İngilizcede Trekking, doğada ya- yaşam duyguları içinde yeniden aralamak, geçmişlerinde kalmış gücü, onların bu beklentilerini pılan yürüyüşlere genel olarak oluşturur. İnsan bazen yürüyüş- bir yerlere geri dönmek ya da karşılayabilen doğal/tarihsel me- verilen isimdir. Trekking özellik- ten değişmiş olarak döner ve beklenmedik bir şeylerle kar- kanları öne çıkarmaktadır. le doğanın yakından görülerek, çağdaş yaşamlarımızda ağır ba- şılaşmak için yolculuk ederler. detaylı incelenerek, sürekli güç Kültür Turizmi olgusunun alt san ivediliğe boyun eğmekten Günümüz kültür turizmi anla- sarf edilerek, irade gösterile- çok zamanın keyfini çıkarma- kategorilerinden biri olan alter- rek yapılan bir yürüyüş ve keşif yışında farklı kültürlerin mira- ya eğilimli hisseder. Yürümek natif turizm etkinlikleri listesin- aracı olduğu için insan dayanık- sı ile tanışmak ve kaynaşmak, deki ‘Tematik Kültür Rotaları’ soluklanmamızı, duyularımızı gezginin duygu ve düşüncelerine lılığının test edilmesidir aynı za- ve ‘Doğa Yürüyüş Yolları’, son manda. keskinleştirmemizi, merakımızı yeni ufuklar açmaktadır. Tarihsel yıllarda gezginlerin tercih ettiği yenilememizi sağlar. Yürüyüş 8 9 çoğu zaman insanın kendi içinde Günümüz alternatif turizm an- kuru-Çin, İsrail Ulusal Trail-İs- Eski göç, katır, değirmen, pazar, yoğunlaşmasını sağlayan bir dö- layışının en güzel örneği, son rail, Overland Trail-Avustralya, ticaret vb yolların kullanıldığı ve nemeçtir. yıllarda bütün dünya ülkelerinde Routeburn Trail-Yeni Zelanda, bunların doğal ve tarihi değerler- artan ve giderek önem kazanan Pays Dogon-Mali olarak sırala- le bezendiği söz konusu yürüyüş İnsan geçen zamanın tadını çı- tematik kültür ve doğa yürüyüş yabiliriz. Bu rotalar içerisinde rotaları; bölgeleri bir çekim mer- karmak, yolun sonunda kendisini yolları. Söz konusu bu rotalar, St. James Yolu’nun (Aziz Yakup kezine dönüştürüp özgün kimlik daha iyi hissedebilmek, yaban- kültürel bir tema üzerine kurgu- Yolu) (İspanyolca El Camino de ve özelliklerini öne çıkararak cı yerleri ve yüzleri keşfetmek, lanmış, tarihte belirli bir amaç Santiago, Fransızca Chemin de ulusal/uluslararası turizm reka- anlam ve duyumsallık açısından adına kullanılmış eski yolların Saint-Jacques-de-Compostelle), betinde o mekanları ön sıralara tükenmez bir dünyayı bedeniyle veya doğal güzelliklerle bezen- her yıl yaklaşık 8 milyon kişi taşımaktadır. iyice tanımak ya da sadece önün- miş bölgelerin turizme kazandı- tarafından ziyaret edildiğini be- de bir yol olduğu için yürür. Yü- rılması anlayışla ortaya çıkmış. lirtelim. Tematik kültür ve doğa yürüyüş rümek aslında yaşamın o kendine Pek çok insanın rağbet ettiği Ülkemizdeki yürüyüş rotaları yollarının bir diğer uygulama özgü zamanını bulmaktadır…..’ dünya genelindeki en ünlü yü- listesinin üst sırlarında yer alan amacı ise turistin bir yere bağlı rüyüş rota örneklerini Avrupa Likya Yolu, St. Paul Yolu, İstik- kalması yerine, ilgisini çekecek İnsanlar tekdüze bir yaşam sür- kıtasında St. James Yolu-Fran- lal Yolu, Hitit Yolu, Karya Yolu, dürdükleri büyük kentlerden, birçok seçeneğin birlikte sunul- sa/İspanya, GR20-Fransa, Ha- Frig Yolu, Yenice Ormanları, ması sonucu ekonomik anlamda doğaya dönüyorlar artık. Gü- ute Yolu-Fransa/İsviçre, Mont Küre Dağları Milli Parkı, Kaçkar daha fazla zaman ve para harca- nümüzde ‘deniz-kum-güneş’ Blanc Turu-İtalya/Fransa/İsviç- Dağları Milli Parkı, Ağrı Dağı tatil seçeneğinin yanı sıra hafta re, Kral Yolu-İsveç, Wildkirchli Milli Parkı, Aladağlar Milli Par- masını sağlamaktır. Aynı zaman- sonu ya da uzun soluklu yürüyüş Yolu-İsviçre, North Devon Co- kı, Sarıkamış Sarıçam Ormanla- da yerel farkındalığın yaratılarak programlarının yer aldığı tatil ast Patikası-İngiltere; Amerika rı ve Allahuekber Dağları Milli doğal/tarihsel tüm değerlerin biçimleri giderek yaygınlaşıyor. kıtasında İnka Trail-Peru, Tor- Parkı vb gibi güzergahlar; yerli korunması ve sahip çıkılması 2014 yılı verilerine göre dün- res del Paine-Şili, Monte Fitz- ve yabancı doğaseverler tarafın- bilincinin yaygınlaştırılması ön yada 1.2 trilyon dolarlık turizm roy-Arjantin, Darien Gap-Pa- dan yürünmektedir. görülmektedir. harcamaları içinde doğa turiz- nama, The Narrows Trail-ABD, minin payı 400 milyar dolar ci- Appalachian Trail-ABD/Ka- varında. Söz konusu 400 milyar nada, American Discovery doların 263 milyarı ise macera Trail-ABD, Pasific Crest Tra- düşkünü gezginlerin yaptığı har- il-ABD, Continental Divide Tra- camalardan oluşuyor. Dünyada il-ABD, Buz Devri Trail-ABD, turizm sektörü yıllık %4-7, doğa Havasu Kanyonu-ABD, Crow ve macera turizminin ise %20-30 Pass Trail-ABD; Asya ve Ok- büyüme gösterdiğini belirtirsek, yanusya kıtalarında ise Büyük alternatif turizmin (geleneksel Himalaya Trail- Keşmir/Hindis- ve klasik kitle ve şehir turizmine tan/Nepal/Bhutan/Tibet, Everest seçenek amacıyla oluşturulmuş, Base Kampı-Nepal, Annapurna yeni turistik ürünlerin bir araya Turu-Nepal, Hint Himalayala- getirilmiş olduğu turizm çeşidi) rı-Hindistan, Baltoro Buzulu ve önemini vurgulamış oluruz. K2-Pakistan, Batı Yakası Par- Rocky Mountains National Park-Kanada 10 11 ANKARA ANADOLU’NUN KAVŞAK NOKTASI

Anıtkabir-Ankara Merkez/Ayça ÖĞRETMEN 12 13 Anadolu Yarımadası’nın mer- nırlarında tarih turuna çıkacak Her sokağın başında durup so- bitki türünün bulunduğu Ankara kezine konumlanmış olması olanların ilk adresi, memleketin luklanırsanız, sizi etkileyecek coğrafyası, doğa turizmi açısın- nedeniyle önemli bir yerleşim dört bir köşesinden eserlerin ser- farklı bir öykü ve görüntüyle dan iddialı bir sunucu konumun- yeri olan Ankara, pek az kentin gilendiği Anadolu Medeniyetleri karşılaşabilirsiniz. Jeotermal de- da. Sakarya Meydan Muharebesi yaşadığı değişime tanıklık etmiş. Müzesi olmalıdır. Dünyanın sa- ğerler bakımından çok zengin Tarihi ve Soğuksu milli parkla- Bayezid ile Timur’un uğruna sa- yılı müzeleri arasında yer alan ve kaynaklara sahip olan Anadolu rı; Aluçdağı, Çamkoru, Eğriova vaştığı kent, Roma döneminde Anadolu Yarımadası’ndan elde coğrafyasında kaplıcalar, çok Göleti, Karagöl, Kartaltepe, Sor- garnizon, Selçuklu devrinin so- edilen arkeolojik eserlerin sergi- eski çağlardan beri kullanılmak- gun Göleti, Şahinler, Tekkedağı nundaki karışıklıkta ise önemli lendiği mekan, Altındağ ilçesin- tadır. Birçok hastalığa iyi gelen tabiat parkları; Asarlık Tepeleri bir özerk örgütlenme merkezi ol- de bulunmaktadır. İlin diğer kay- ılıcalarıyla termal turizmin göz- Tabiat Anıtı; Çamlıdere-Kızılca- muş. Osmanlı döneminde süku- da değer müzeleri arasında Cum- de mekanları arasında olan ve hamam Jeoparkı; Asartepe, Ba- nete erişmiş, ardından küçük bir huriyet Müzesi, Gordion Mü- ünü ülke geneline yayılan An- yındır, Çubuk 1-2, Kesikköprü, kasabayken Türkiye Cumhuriye- zesi, Roma Hamamı Açık Hava kara’da Ayaş, Güdül, Haymana, Kurtboğazı, Sarıyar baraj gölleri; tinin başkenti ilan edilmiş. Müzesi, Etnografya Müzesi vb Kızılcahamam, Çubuk kaplıca- Hacılar ve Uyuzsuyu şelaleleri yer almaktadır. Atatürk’ün kabri- larından faydalanabilirsiniz. Kış Ankara doğal güzellikler listesi- Zamanın durduğu bu coğrafya, nin bulunduğu Anıtkabir, Ankara mevsiminin tadını çıkarmak iste- nin en başlarında yer alıyor. Çöl ilkel çağlardan bugüne insanoğ- Kalesi, Kalecik Kalesi, Augustus yen kayak severler ise Elmadağ Gölü, Mogan Gölü, Kızılcaha- lunun ilgisini çekmeyi başarabil- Tapınağı, Roma Hamamı, Roma Kayak Merkezi’nden yararlana- mam ve Çamlıdere ormanları, miş. Türkiye’nin kültür, sanat, Tiyatrosu, Julianus Sütunu, Gor- bilirler. Kavaklı Dağı, İnözü Vadisi, Sa- bilim ve turizm merkezlerinden dion, Juliopolis ve Parnasos ören rıyar Barajı gibi alanlar ise kuş biri sayılan Ankara’yı Frigler 175 tanesi endemik, 960 farklı yerleri, Kayabaşı Mozaiği, Ali- gözlem meraklılarını bekliyor. kurmuş. Galatların ‘çapa’ an- cin Manastırı, Suluhan- Zağfiran lamında Ankyra ismiyle andığı (Safran) ve Kurşunlu hanları vb kent günümüze değin Lidya, gibi tarihi eserler; bir başka za- Pers, Makedon, Galat, Roma, manın hikayesini anlatır gezgin- Selçuklu, Beylikler, Bizans, Mo- lere. İnanç turizm için ise Hacı ğol, Osmanlı gibi birçok kültürü Bayram, Ahi Elvan, Kocatepe, barındırmış topraklarında. Ağaç Ayak, Ahi Yakup, Aslan- Bir yandan modern hayata göz hane, Alaaddin, Karacabey, Çi- kırparken geleneksel olanla bağ- çeklioğlu, Cenab-ı Ahmed Paşa, larını hiçbir zaman koparmamış Çiçekçioğlu camileri ile pek çok Ankara. Tiftik keçisi, kedisi, tav- türbeyi gezebilirsiniz. şanı, Gölbaşı sevgi çiçeği, çiğde- Osmanlı-Türk sivil mimari ev mi, armudu, Kalecik Karası üzü- örneklerinin bulunduğu Ankara mü gibi simgeleriyle bağrında merkez, Ayaş, Beypazarı, Güdül, sakladığı hazineleri bir bir ortaya Çamlıdere ilçe sokakları, birer seren kent, gezginleri kendine açık hava müze niteliğindedir. çekmiş her daim. Ankara il sı- Kargamış Tableti-Anadolu Medeniyetleri Müzesi 14 15

Develioğlu Köprüsü-Kalecik

Kızılırmak-Kalecik Julian Sütunu-Ankara Merkez

Sivil Mimari-Nallıhan

Augustus Tapınağı ve Hacı Bayram Veli Cami Ankara Kalesi Ankara Saat Kulesi 16 17 ilk solukları hissedildiği günler- de, bütün bir kış toprak altında beklemenin sabırsızlığıyla öbek öbek açan envai çeşit çiçek ve giderek yeşillenen orman örtüsü karşılar konuklarını. Karları yeni erimiş zirvelerin yamaçlarındaki engin çayırlıkları ilk önce sarıçiğ- demler renklendirir. Sonra kırmı- zı gelincikler başta olmak üzere rengarenk bitki türleri ortalığı şenlendirir ve göz alabildiğine uzanan tepelerin düzlüklerindeki yaylalar hareketlenmeye başlar. Ankara bozkırlarını sarı sıcak yaz mevsimi bastırdığında, sık ağaçların gölgelendirdiği serin Çalkaya ve Kaletepe-Kızılcahamam orman yolları doğaseverler için Anadolu Yarımadası’nın tam bir sığınaktır. Bu dönemde yü- rüyenlere, her adımda kekiklerin hayata geçirilen Nallıhan (Nal- ortasına konumlanan Ankara ili- ANKARA YÜRÜYÜŞ çevreye mis gibi yayılan kokula- lıhan’da Kırsal Turizm: Doğa nin sınırları, boyu 2000 metre- rı eşlik eder. Soluklanıp doğayla ROTALARI Yürüyüş Parkurlarının Belirlen- lere uzanan dağların arasındaki bütünleşeceğiniz mola yerleriniz mesi, İyileştirilmesi-TR51/11/ bozkırlara yayılmaktadır. Şeh- Ankara İl Kültür ve Turizm Mü- ise kristal berraklığındaki göl/ TUR/0020) ve Beypazarı (Al- rin özellikle kuzey ve kuzeybatı dürlüğü ile Ankara Kalkınma gölet kıyılarıdır. Jeopark ve fosil ternatif Turizmde Beypaza- bölgeleri ise Köroğlu Dağları’nı Ajansı’nın projelendirdiği ‘An- ormanlarında doğanın heybeti rı-TR51/15/SÜR/0004) yürüyüş renklendiren orman örtüsüyle kara’nın Trekking Rotaları’ ça- karşısında saygıyla eğilirken, te- rotalarına kısaca yer verilmiştir. sarmalanmıştır. İşte Ankaralıla- lışması (Trekking sırt çantalı ve pelerin ardında yükselen güneş Böylesine ayrıntılı bir yürüyüş rın hafta sonlarını yürüyüş yapıp uzun mesafeli, Hiking ise günü- huzmeleri ve gökyüzünde dans rehberi kitabında, Ankara yü- temiz hava soluyarak geçirebi- birlik yürüyüş parkurlarını içer- eden bulutların göllerdeki yan- rüyüş parkurlarının önemli bir lecekleri alımlı doğa parçala- diği için kavram karmaşasına yer sımasını fotoğraflayabilirsiniz. bölümünün bulunduğu Kızılca- rı, özellikle Çamlıdere, Çubuk, vermemek adına bundan sonraki Sonbaharla birlikte Ankara’nın hamam ilçesinin yer almaması Güdül, Beypazarı, Kızılcaha- bölümlerde ‘Yürüyüş Rotaları’ kuzeyi, yeryüzündeki tüm renk büyük bir eksikliktir. Bu nedenle mam, Nallıhan ilçelerinde görü- ibaresi kullanılacaktır); Çamlı- tonlarını ormanlarda toplayarak son bölüme, sadece liste şeklinde lebilmektedir. Kendine has iklim dere, Çubuk ve Güdül ilçelerini bambaşka bir görünüm kazanır. olsa da Kızılcahamam Yürüyüş yapısı ve coğrafi çeşitliğiyle bu kapsamaktadır. Elinizdeki rehber Tanımsız bir renk harmonisine kitapta ayrıca, Ankara Kalkınma Rotaları eklenmiştir. bölge, doğaseverleri heyecanlan- dıracak ayrıntılar sunar. Baharın dönüşen panorama, toprağa se- Ajansı tarafından önceki yıllarda rilen kuru yapraklar, ağaç diple- 18 19 rinde kendini gösteren mantarlar, (Bolu)-Nallıhan-Beypazarı-Gü- Ankara Yürüyüş Rotalarının ara- den elde edilen yün, daha sonra yaylacıların ‘kalk gidelim çiçe- dül-Ayaş (Ankara) hattındaki zi çalışması sürecinde projenin gemilere yüklenerek Rusya’ya ği’ ismini verdiği mor çiğdemler ‘İpek Yolu Koridoru’, gezginleri ana eksenini oluşturan Çamlıde- ihraç edilirdi o dönemde. yarenliğinde doyumsuz yürüyüş- geçmiş zamanlara götüren tarihi re, Çubuk ve Güdül ilçelerinde Beypazarı, Güdül ve Çamlıdere ler yapılır. İnsanın içini ürperten eserlerle bezenmiştir. İpek Yo- eski patikaların peşine düştük. ilçelerinde yaşayan eski kuşak- kış aylarında yürüyüş etkinlikleri lu’nun Anadolu hattındaki önem- Göç ve tarihi yolları araştırma- tan öğrendiğimize göre, tiftik azalsa da, bembeyaz tepelerde li güzergahlarından biri olan bu mız esnasında bölgedeki İpek keçisi üretiminin azalması ve ayak izi bırakarak zirvelere tır- rotada, eski Osmanlı-Türk sivil Yolu’ndan sonra en önemli eski yün ticaretinin bitmesiyle bir- manmak doyumsuz bir keyiftir. mimari örnekleri, kervanların güzergahın ‘Tiftik Yolu’ oldu- likte Tiftik Yolu rotası sonraki uğrak mekanları hanlar, tarihi ğunu keşfettik. 1900’lü yılların Başkent Ankara’nın kuzey/ku- yıllarda ‘Geredeci Yolu’ ismiyle ahşap camiler, Nallıhan Juliopo- başlarında Beypazarı ve Güdül zeybatı bölgesi sadece doğal anılmaktadır. Ankara kuzey ve lis ve Güdül Mzinos antik yer- yöresinin en önemli geçim kay- güzellikleriyle değil tarihi zen- kuzeybatı ilçeleri, 1950’lerden leşimleri, Beypazarı/Çamlıdere/ naklarından biri olan tiftik yünü, ginlikleriyle de dikkat çekmek- sonra Gerede ilçesinde kurulan Güdül/Kızılcahamam kaya me- zengin ağaların simsarlığında tedir. Özellikle Geyve-Taraklı büyük panayıra üzüm, armut vb zar ve yerleşkeleri görülebilir. Zonguldak iline taşınmaktaydı. (Sakarya)-Göynük-Mudurnu gibi ürünler götürür ve karşılı- Okkası 5 kuruşa katırlara yük- ğında çeşitli ihtiyaç maddelerini lenen tiftik, üç günlük uzun bir tedarik ederlermiş. Bugün bir yolculuk sonucu Beypazarı-U- İpek Yolu bölümü kapanan veya üzerinden ruş-Sağar-Ayvalı-Aluçlar Ara- yeni yollar geçen rotanın çok az Asur Ticaret Kolonileri döneminde yapılan, Hititler tarafından kul- sı-Karasu-Kürt Yaylası-Tepe kısmında eski patikaların izine lanılan, Lidya döneminde ‘Kral Yolu’, daha sonra ise ‘Roma Yo- Yaylası-Yılanlı Köyü-Hatimoğ- rastlanmaktadır. lu’/‘Bizans Yol Ağı’/Hac Yolu günümüzde ise Anadolu’nun birçok lu Mandırası-Peçenek-Dörtko- yöresinde ‘Ulu Yol’ olarak anılan askeri ve ticari yol; Ortaçağ’da nak-Tatlak Yaylası-Aktaş-Ka- Bölgedeki bir diğer önemli eski İpek Yolu ismini almıştır. Bir zamanlar Çin’den yola çıkan ve ipek, yol ağı ise Beypazarı, Çamlıdere baharat, bal, cam, fildişi, kıymetli taşlar, kürk, tahıl ve yağ gibi zan-Gerede-Mengen-Devrek ürünler taşıyan kervanlar, Avrupa kıtasına ulaşmak için Anadolu üzerinden Zonguldak limanın- ve Güdül köylülerinin kullandığı coğrafyasını kullanıyorlardı. Asya ile Avrupa kıtalarını ticari ve daki vapur ambarına götürülür- Ankara rotasıdır. Adı geçen ilçe kültürel anlamda birbirine bağlayan yol, ilk zamanlar suyun bol dü. Söz konusu rotanın Güdül köyleri geçmiş dönemlerde Sin- olduğu vadilerde ilerliyordu. Daha sonra güvenliği sağlamak ama- güzergahı ise Yeşilöz-Yelli-Sor- can ve Ankara merkeze harhan- cıyla kırsal alanlarda kurulan ve kalın duvarlarıyla kaleye benze- gun-Akkaya Yaylası-Peçenek la (bir çeşit eski testere) kesilen yen han ve kervansaraylar inşa edildi. 11-14. Yüzyıllar arasında hattını izlemekteydi. Rotanın kalas, odun, çıra götürüp karşılı- Akdeniz dünyası ve Doğu arasında geçişi sağlayan İpek Yolu’nun Tepe Yaylası-Tatlak Yaylası ara- ğında tuz, şeker, çay gibi temel Anadolu üzerinden geçiyor olması, yaşadığımız toprakların kültürel sındaki güzergahın, Çamlıdere tüketim maddelerini mübadele ve ekonomik anlamda zenginleşmesine önemli bir katkı sağlamıştır. ilçe sınırlarından geçiyordu. Biri ederlermiş. Çamlıdere yöresi Günümüzde güzergâh konusunda çeşitli söylemler olsa da; Çin, Pa- sakinleri Yolcualuç-Merkepağa- mir Platosu, Afganistan, İran, Gaziantep, Antakya Limanı ve İtalya Güdül-Çamlıdere ilçe sınırında- ana rotanın omurgasını oluşturmaktadır. Devletlerarası ilişkilerin ki Tamış Deresi’nde olmak üze- cı-Elören-Başören-Kazan güzer- ve ticaretin gelişmesiyle ana rotaya zaman içerisinde yeni güzer- re rota boyunca pek çok han yer gahını kullanarak at ve katırlarla gâhlar eklenmiştir. almaktaydı. Ankara ilinin simge- Ankara’ya ulaşırlarmış. lerinden biri olan Tiftik keçisin- 20 21 Bölgedeki incelemelerimizde a) Yürüyüşçüler İçin Gerekli ğiniz güzergahın kendinize peşinde koşan arıların size keşfettiğimiz eski yolları proje- Öneri ve Uyarılar uygun olup olmadığını be- yoldaşlık edeceğini aklınız- dan çıkarmayın. nin içeriğine dahil ederken, rahat Yürüyüş sporunun asla bir lirleyin. Yola çıkmadan kötü ulaşılabilirlik ve kolay yürüne- sürprizlerle karşılaşmamak yarışma olmadığını bilerek Bitki, böcek, kelebek, sürün- bilirlik kıstaslarını göz önüne için, hava durumunu mutla- yola çıkmalısınız. Ne ken- gen vb gibi canlıların toplan- aldık. Aynı zamanda Ankara Se- ka kontrol edin. dinizle ne de bir başkasıy- masını ‘biyolojik kaçakçılık’ yahat Acentelerinin hafta sonları la yarışın. Özgürleşmek ve Yağışlı aylarda tüm parkur- suçu olduğunu unutmayalım. yoğun bir şekilde kullandıkları doğayla uyum içinde olmak ların çamur olabileceğini günübirlik parkurlara kitabımız- Bölgede hayvancılığın yay- adına yola koyulduğunuzu hatırlatmak isteriz. Orman- da yer verdik. Haritalarla destek- gın olması nedeniyle özellik- sakın unutmayın. Siz bir ya- lık alanların güneş görme- lenen ve Coğrafi Pozisyon Sis- le sürülerin otladığı alanlar- rışmacı değil, sağlıklı spor yen kısımları özellikle sabah temi (GPS) koordinatları alınan da çoban köpeklerine karşı yapan ve doğal güzellikleri saatlerinde nemli olacaktır. Çamlıdere ilçesinde 17, Çubuk dikkatli olun. keşfeden bir gezginsiniz. Tozluk kullanabilirsiniz. ilçesinde 16, Güdül ilçesinde Yanınızda mutlaka çöp po- Yanınıza bölgeyi bilen bir Bol su tüketin. Su açısından 11 yürüyüş rotasının ayrıntıla- şeti taşıyın ve kesinlikle bü- rehber alın. tüm güzergahlar, yeterinden rını www.ankarakultur.gov.tr ve tün çöplerinizi geri götürün. fazla olanak sunmaktadır. www.ersindemirel.blogspot.com Eğer yalnız yola çıkacaksa- Unutmayın ki, doğaya ne Yürüyüşler sırasında çeşme- internet sayfalarında bulabilirsi- nız, parkurlar özelinde önce- kadar saygılı olur ve onun ler, su kaynakları ve pınar- niz. den bilgi edinerek yürüyece- ritmini bozmazsak, bize cö- lardan yararlanabilirsiniz. mertçe sunduğu nimetler o Yürüyüş sırasında kendinize denli çoğalacaktır. uygun bir tempo belirleyin. Kabuklar dışında herhangi Bedeninizin ritmini dinlerse- bir yiyecek artığını doğaya niz asla yorulmazsınız. Mo- bırakmayın. Yaban hayatın laları fazla uzun tutmadan kendine özgü dinamiğini ve periyodik aralıklarla dinle- hayvanların alışkanlıkları- nin. nı değiştirebileceğinizi göz ‘Üretim Var’ tabelalarını önünde bulundurun. gözden kaçırmayın ve bu Ağaçlara ve çevrenize zarar bölgelerde yürürken dikkati vermeyin. Çiçekler durduk- olun. ları yerde güzeldir. Sakın Parfüm veya deodorant koparmayın. Başka doğase- kullanmayın, yoksa koku verlerin bu güzellikten ya- meraklısı arılara davetiye rarlanmasını engellemeyin. çıkarmış olursunuz. Doğal Çamkoru Tabiat Parkı’nda Bir yürüyüşçünün en önem- ortamda envai çeşit çiçeğin Kamp-Çamlıdere li aksesuarı ayakkabılarıdır. 22 23 Ayak bileğini kavrayan su feneri, yedek pil, kibrit veya b) Yürüyüş Zorluk Dereceleri başlar. Sert yapılı, kayalık ve pa- tikasız alanlardan gidilmektedir. geçirmez (gore-tex) ve yu- çakmak, ilk yardım çantası Zorluk Derecesi (1) : Yürüyüş Ormanlık alanlar oldukça zorlu- muşak tabanlı ayakkabıları ve enerji veren yiyecekler eğimi, çıkış ve yükselti çok az- dur. Islak geçişler de mevcuttur. tercih edin. olarak sıralayabiliriz. dır. Geniş patikalar. 2 saatlik bir Rehberin deneyimli olması gere- Çabuk kuruyan pantolon, İlk yardım çantasında önce- etkinliği içerir. Yeni başlayanlar kir. Yürüyüş süresi 8 saate ulaşır. teri dışarı veren (termal) ti- likle bulunması gerekenler; için uygundur. Teknik çıkışlar içermemesine şört ve çoraplar, şapka, teri- çeşitli boylarda yara bandı, Zorluk Derecesi (2) : Yürüyüş rağmen, bu zorluk derecesi yük- nizi sileceğiniz ve ensenizi steril gazlı bez, elastik ban- eğimi azdır. Toplamda 300 met- sek yürüyüş, sportif, tecrübeli ve koruyacağınız bir tülbent ile daj, antihistaminikli pomat, reyi geçmeyen çıkışları içerir. kondisyonu iyi ve deneyimli yü- güneş gözlüğü bir yürüyüş- antiseptikli mendil, açık ya- Farkı süresidir. 3,5 saati geçmez. rüyüşçüler için uygundur. çünün temel giysi ve aksesu- raları kapatmayı kolaylaştı- Hafif yürüyüşe katılmış herkese Zorluk Derecesi (6) : Bol eğim- arları arasındadır. ran sprey yara tozu, amon- önerilir. yak, küçük makas, plastik li, çıkışları ve inişleri fazla olan, Yürürken, daha çok iniş-çı- eldiven ve su toplamalarında Zorluk Derecesi (3) : Yürüyüş çıkışları 1500 metreyi bulabilen, kışlarda ve dere geçişlerinde kullanılmak üzere küçük şı- eğimi artmaktadır. 500 metreyi uzun süreli rota takibi gerektiren, kullanacağınız batonlar çok rınga. geçmeyen çıkışlar söz konusu- zorlu arazi şartlarında ilerleyen işinize yarayacaktır. dur. Daha dar patikalardan, ba- yürüyüşlerdir. Kamp ve konak- Bazı bölgelerde cep telefonu Küçük sırt çantanızda taşı- zen sık ormanlık alanlardan ve lama yapılabilir. 8 saat ve üzeri çekmediğini hatırlatalım. manız gerekenleri; yedek çarşak bölgelerden geçmek gere- sürelerdedir. Deneyim, dikkat, iç çamaşırı, çorap ve tişört, Acil durumlar için kitabımı- kebilir. Islak geçişler yoğunlaş- kondisyon, bilgi ve disiplin ge- yağmurluk veya rüzgarlık, zın sonunda yer alan ‘Anka- maktadır. Toplam yürüyüş 5 saat rektirir. pusula, harita, rehber kitap, ra İli Telefon Rehberi’nden civarındadır. Yüksek kondisyonu güneş kremi, çakı veya bı- yararlanabilirsiniz. ve yürüyüş deneyimi olan herke- çak, fotoğraf makinesi, el se uygundur. Zorluk Derecesi (4) : Yürüyüş eğimi fazlalaşmaya başlar. Çı- kışlar 700 metreyi bulmaktadır. Patikalar iyice bozuktur, bazı yerlerde yoktur. Daha kayalık ve çarşak arazide yol alınmaktadır. Yürüyüşün süresi 6,5 saati bulur. Sportif ve kondisyonu iyi olan kişilere uygundur. Zorluk Derecesi (5) : Yürüyüş eğimi artık zorlu ve fazladır. Çı- Çubuk Yaylaları/Ayça ÖĞRETMEN kışlar 1000 metreyi de geçmeye Kirmir Çayı Vadisi-Güdül 24 25 ÇAMLIDERE YEŞİL SIĞINAK

Kayabaşı Seyir Terası’ndan Çamlıdere Merkez 26 27 Mevsimlerin olağan döngüsü, her bölgeye farklı bir güzellik yansıtır. Dört mevsimin ayrı tat ve renkleri, o bölgeyi sonsuz ay- rıntılara boğarak fark edilmeyen yanlarını ortaya çıkarır. Kışın beyaz örtüsü, baharın coşkusu, yaz aylarının bereketi veya gü- zün ressamlığı her yere bir başka hava getirir. Doğal güzellikleri ve tarihi dokusu bugüne dek bo- zulmadan kalabilen ender ilçe- lerimizden biri olan Çamlıdere, Çamlıdere Bayındır Barajı gür ve sık ağaç dokusuyla çevrili ormanlarıyla yeşil bir sığınaktır lı, Sarıkavak, Doymuş, Tatlak, han, Yoncatepe yaylaları; Köroğ- doğaseverler için. Avdan gölleri; Akkaya, Avşarlar, lu Dağları’nın platolarına dağıl- Bardakçılar, Belova, Çamkoru, mışlardır. İçlerinde en ünlüsü Ankara şehir merkezine 87 kilo- Çamköy, Çamlıdere, Çit Yaylası olan Benli Yaylası; Çukurören, metre uzaklıkta yer alan Çamlı- Soğukpınar, Dörtkonak Göl, Elö- Osmansin, Güney, Yılanlı, Pe- dere yerleşiminin doğusunda ve ren, Kuşçular, Resüller, Yediören çenek başta olmak üzere 7 kö- güneyinde Kızılcahamam, kuze- göletleri ile Çamlıdere Bayındır yün kullanımındadır. Bir kilise Ahşap Köy Evleri-Çamlıdere yinde Gerede (Bolu), batısında Barajı yer alır. Ankara’nın içme ve kale kalıntısı görebileceğiniz Güdül ve Beypazarı ilçeleri bu- suyu ihtiyacını karşılamak için Akkaya Yaylası ise hemen her lunur. Ankara’nın yeşile açılan 1987 yılında tamamlanan Çam- evde rastlanan sütunları ve antik kapısı konumundaki Çamlıdere, lıdere Bayındır Barajı, devasa taşlarıyla ilgi çekicidir. karaçam ormanlarıyla çevrili- kütlesiyle yerleşimin ortasına dir. İlçenin en yüksek noktaları konumlanır. %52’si ormanlarla kaplı olan Köroğlu Dağları’nın doğusun- Çamlıdere, Batı Karadeniz ile İç da yükselen Mahya (2039), Pı- Coğrafi konumu nedeniyle ken- Anadolu bölgeleri arasındaki ge- nar (1859), Kirazlı (1853), Aluç dine özgü bir iklime ve bu ikli- çiş kuşağında yer almasından do- min yarattığı benzersiz bitki ör- (1849), Cinçayırı (1841), Dede layı değişik bir iklim döngüsüne (1840), Saçlık (1818) tepeleridir. tüsüne sahip olan Çamlıdere’de pek çok yayla görülebilir. Akka- sahiptir. Orman örtüsü karaçam, Bu şirin beldenin kayda değer sarıçam, kayın, ardıç, titrek ka- akarsuları Acun, Ahatlar, Anışlı, ya, Akpınarçatağı, Alakoç, Atça (Acıca), Avşarlar, Bakırlı, Benli, vak, tüylü meşe, akkavak ağaç- Avdan, Benli, Büyükçayır, Çay, ları egemenliği altındadır. Bölge Değirmenözü (Elmalı), Derecik, Buğralar, Çal, Çamköy, Çamlı- genelinde aralarında Çan Çiçeği, Eşik (Güreş), Gürleyen, Gür- dere, Çukurören (Eski), Eldirek, lük (Köy), Kadınboğazı, Kara Elvanlar, Elveren, Dağardı, Do- Kılıç Otu, Ankara Çiğdemi, Bal- (Uzun), Karapınar, Kayı, Öte, ğanlar (Çit), Dörtkonak, İnceöz, lıbaba, Dağ Çayı, Misk Soğanı Sökmen, Taşlıyayla ve Yazı de- Kadı, Kapaklı, Konaklı, Kürt, gibi örneklerin bulunduğu 26 en- releridir. İlçe sınırlarında Yılan- Kuşçular, Meşeler, Örenköy, demik tür görülebilir. Tepe, Sarıkavak, Üreğir, Yahşi- Peçenek Cami-Çamlıdere 28 29 İlçenin turizm potansiyelini oluş- Antik kuzeybatı Roma Yolu gü- taşıdığı ilçe, inanç turizmi açı- turan değerler arasında Çamkoru zergahı üzerinde yer alan Çam- sından önemli bir merkezdir. ve Aluç Dağı tabiat parkları ile lıdere ilçesinde Akkaya Kalesi Hazreti Muhammed’in manevi Fosil Ormanı ön plana çıkmak- ve ören yeri, Yılanlı köyü Roma evladı Ömer-ül Faruk’un dör- tadır. 2008 yılında tabiat parkı yerleşkesi, Tatlak Mağaraları, düncü soyundan gelen Şeyh Ali ilan edilen Çamkoru, 611 hektar- Kös Yaylası Kaya Mezarları, Semerkandi’ye ait türbe, her yıl lık bir alana yayılır. Saha içinde Yoncatepe Kaya Oyukları, Çam- on binlerce kişi tarafından ziya- 1990 yılında Yerkızdı Deresi’nin köy Kaya Mezarları, Elvanlar ret edilmektedir. İnanç turizmi önüne set çekilerek oluşturan Köyü Mezar Odaları, Mudruba- için ilçeye gelenler ayrıca Halil aynı isimli bir gölet yer alır. En ğacin Mağaraları, Buğralar Köp- Dede, İncik Dede, Cibilli Dede önemli yükseltileri Elmadağ rüsü gibi tarihi eserler görülebi- türbeleri ile Peçenek, Elmalı, (1515) ile Kelset (1475) tepele- lir. Peçenek, Ozmuş, Yahşihan, Çukurören camilerini görebilir- ri olan tabiat parkı, izci kampı Dağkuzören gibi bazı köylerin ler. ve mesire alanı olarak hizmet Selçuklu beylerinin isimlerini vermektedir. Çamkoru Tabiat Parkı’nda yapılan bir çalışmada 59 familya, 217 cins ve 377 türe ait toplam 931 bitki çeşidi tespit edilmiştir. Hafta sonları yoğun ilgi gören Aluç Dağı Tabiat Parkı; kameri- yeler, çeşmeler, tuvaletler, lokan- ta-kafe tesisleri ve yapay göleti Akkaya Yaylası-Çamşıdere ile günübirlik piknik alanı olarak kullanılmaktadır. 2004 yılında B tipi mesire alanı ilan edilen park, 90 hektarlık bir alana sahiptir. Cibilli Dede Heykeli-Çamlıdere İlçe merkezine 11 kilometre uzaklıktaki Pelitçik-Yahşiyan Fosil Ormanı ise Kuz Tepesi’nin kuzey yamaçlarındaki Akpınar Deresi havzasında yer alır. 1. De- rece Doğal Sit statüsündeki Fosil Ormanı, 23-15 milyon önce olu- şan iğne yapraklı çam ve meşe türlerin taşlaşması sonucu mey- dana gelmiştir. Çukurören Aslan Heykelleri-Çamlıdere Elveren Kaya Mezarı-Çamlıdere 30

ÇAMLIDERE YÜRÜYÜŞ e a f 9 km

ROTALARI e s M 1) Akkaya Yaylası-Sorgun Göleti (Güdül) (9 km) Zorluk Derecesi 2 İlçe merkezine 28 kilometre uzaklıktaki Akkaya köyü, antik dönemden beri bir yerleşim mer- kezi. Köye 4 kilometre uzaklık- taki yaylada kale, kilise, sütun ve AKKAYA yapı kalıntılarından oluşan tarihi YAYLASI dokuyu görebilirsiniz. Önerece-

ğimiz rota, yukarıda sözünü etti-

1242m 1162m 1284m lik k e s k ü

ğimiz eski Tiftik Yolu (Geredeci Y Yolu) güzergahı üzerindeki pati- kayı takip etmektedir. Kale Tepesi’nin güney eteklerine yayılan ve küçük bir göleti bu- lunan Akkaya Yaylası’ndan baş- Akkaya Yaylası-Çamlıdere layan yürüyüş, Düzyalak Deresi boyunca güneybatı istikamette ilerlemektedir. 1347 metrelik Saylan Dağı’nın batısından ge- çen rota, yumuşak bir eğimle KÜRT

yükselecektir. Solunuzda beliren YAYLASI sürülerin su ihtiyacını karşılayan gölcüğü geçtikten sonra, Belpı- nar ile Pınarören tepeleri arasın- daki boğaza ulaşacaksınız. Bu noktada dere yatağından ayrılan rota, bir mandıraya varacaktır. Ardından Dikenli Tepe etek- lerindeki başka bir mandıraya uğrayan yürüyüş, toprak bir yol- dan devam edecektir. Orman içi

yolculuk, çam ağaçları arasında GÖLETİ parıldayan Sorgun Göleti’nin ku- SORGUN zey kıyısında sona erecektir. Alıç Ağacı 32 2) Alakoç Köyü-Alakoç Yaylası (7 km) Zorluk Derecesi 2 İlçe merkezine 11 kilometre mesa- fedeki Alakoç köyünden başlayan rota, yaklaşık 400 metrelik bir irti- fa çıkışı sonucu Alakoç Yaylası’na ulaşıyor. Tamamı toprak orman içi bir yolu izleyen parkur, kuzey isti- kametinde ilerlemektedir. İlk etap- ta Taşlıyayla ile Karanlık dereleri arasındaki bir sırttan geçen güzer- gah, Sarpınkaya ve Doruk tepele-

ri ortasındaki boğaza tırmanıyor. KÖYÜ ALAKOÇ Daha sonra Tepepınar ile Kaklık tepeleri arasından inişe geçen rota, Ballıpınar Deresi vadisini takip Çamlıdere Belediyesi Arşivi ederek Alakoç Yaylası’a varıyor. e a f 7 km e s M ALAKOÇ YAYLASI

1592m 1360m 1751m lik k e s k ü Y Çamlıdere/Gülcan ACAR 3- Alakoç Köyü- Çamkoru

Tabiat Parkı (8 km) e a f 8 km e s

Zorluk Derecesi 2 M Alakoç köyünden başlayan bir diğer yürüyüş rotamız, orman içi yolu izleyerek Çamkoru Tabi- at Parkı’na ulaşıyor. Yürüyüşün ilk bölümünde kuzeye yönelerek ÇAMKORU kısa bir süre tırmanmak zorunda- TABİAT PARKI sınız. Daha sonra kavşak nokta- sından doğu istikametine dönen rota, nefis bir manzara eşliğinde ilerleyecektir. Mantarlık Tepe- si’nin kuzey eteklerinde yol alan

1501m 1359m 1569m lik k e s k ü parkur, Kocatarla sırtını geçerek Y tabiat parkı sınırlarına erişecek- tir. Geyik Üretme Çiftliği ve me- Halil SARIKAYA sire alanı sonrası izci kamp böl- gesinde yürüyüş sona erecektir. KÖYÜ ALAKOÇ

Çamkoru Göleti-Çamlıdere 36 4- Aluç Dağı-Kös Yaylası- eren’ olarak anılan Cibilli Dede

Cibilli Dede Türbesi-Aluç Türbesi’nin önüne geleceksiniz. e a f 7 km

Dağı (Ring) (7 km) Kısa bir molanın ardından de- e s vam ettiğinizde Soğuksu Milli M Zorluk Derecesi 2 Parkı-Çamlıdere Yaylası yoluy- Aluç Dağı Tabiat Parkı’nı günü- la kesişecek ve sağa yönelerek birlik ziyarete gelen doğasever- Aluç Dağı Tabiat Parkı’na geri lere önereceğimiz rotayı herkes döneceksiniz. kolaylıkla deneyebilir. Geniş bir daire çizerek başlangıç noktasına dönen parkurun kayda değer bir yokuşu bulunmuyor. Önce yu- muşak bir inişle Kös Yaylası’na

uğrayan rota, kaya mezarlarına KÖS YAYLASI ulaşıyor. Bu noktadan güneye

1519m 1434m 1368m

lik k e s k ü dönen güzergah kısa bir yokuşu Y çıkarak Çamlıdere Yaylası-Kı- zılcaören köyü orman yoluna erişiyor. Sağa yani batıya döne- rek yürümeye devam ettiğiniz- de yörede ‘geyikleri besleyen

Kardelen TÜRBESİ CİBİLLİ DEDE ALUÇ DAĞI TABİAT PARKI

Cibilli Dede Türbesi-Çamlıdere 38 5- Aluç Dağı-Kös Yaylası-

Kızılcaören Yaylası (5 km) e a f 5 km e s

Zorluk Derecesi 2 M Kös Yaylası’na kadar bir önceki parkurla aynı güzergahı izleyen yürüyüş güzergahı, güneyba- tı-kuzeydoğu istikametinde yol YAYLASI

alıyor. Kös Yaylası kaya mezar- KIZILCAÖREN larında kısa bir fotoğraf molası verebilirsiniz. Bu noktada önü- nüze çıkan kavşaktan sola döne- rek traktör yolunu izlemeniz ge- rekiyor. Son bölümde Karanlık Tepe’nin güney yamaçlarından

1414m 1474m 1350m lik k e s k ü geçen parkur, küçük bir göleti Y bulunan Kızılcahamam sınırla- rındaki Karacaören Yaylası’na ulaşıyor. Kös Yaylası Kaya Mezarı-Çamlıdere KÖS YAYLASI ALUÇ DAĞI TABİAT PARKI

Makbule KARAOĞLAN 40 6- Bardakçılar Köyü- Çamlıdere Yaylası (6,5 km) Zorluk Derecesi 2 Şeyh Ali Semerkandi Hazretle- ri’nin soyundan Halil Dede Tür- besi’nin yer aldığı Bardakçılar köyü, ilçe merkezine 7 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Orman yol- larının kılavuzluğundaki yolcu- luk ilk etapta doğuya yönelerek Anaçoluğu Deresi Havzası’na erişiyor. Çeşme başında kısa bir YAYLASI süre soluklandıktan sonra kavşak ÇAMLIDERE noktasından sağa dönerek yürü- yüşümüzü sürdürüyoruz. Kal- burcu Tepesi’nin yamaçlarında yay çizen orman yolu konukları- nı, Çamlıdere Yaylası girişindeki eski Orman İşletme Binası’na getiriyor. Kuşburnu e a f e s 6,5 km M KÖYÜ BARDAKÇILAR

1395m 1458m 1331m lik k e s k ü Y Çamlıdere Belediyesi Arşivi 42 7-Benli Yaylası-Eğriova Göleti 1 (Beypazarı) (9 km) Zorluk Derecesi 3 Çamlıdere ilçesinin en büyük yaylası olan Benli Yaylası’ndan start alan yürüyüşün ilk bölümü, bölgenin en yüksek tepesi olan Mahya Dağı’na (2039) tırmanışı içeriyor. Yükseldikçe arkanızda, 7 köyün birlikte kullandığı geniş

çayırlığa dizi dizi serpişen yayla BENLİ evlerini seyredebilirsiniz. Mah- YAYLASI ya Tepesi’nin kuzey doruklarına tırmanan orman yolu, doğu-batı istikametinde ilerleyerek 1871 metre rakıma erişiyor. Şimdi ar- kanızda Benli Yaylası, önünüzde ise Eğriova yaylaları manzarası belirecektir. Son bölümde yo- kuş aşağıya yürüyerek Eğriova Göleti’ne ulaşabilirsiniz. Büyük Benli Yaylası-Çamlıdere bir göletin bulunduğu alanda De- mirci, Sarıalan, Sarıahmet, Eğri- ova gibi yaylaları gezebilirsiniz. e a f 9 km e s M GÖLETİ EĞRİOVA

1884m 1670m 1517m lik k e s k ü

Benli Yaylası-Çamlıdere Y 44 8- Benli Yaylası-Eğriova Göleti

2 (Beypazarı) (11 km) e a f 11 km e s

Zorluk Derecesi 2 M BENLİ Bir önceki parkurun farklı versi- YAYLASI yonu olan rota, araçların da kul- landığı bir orman yolu üzerinden Eğriova Göleti’ne erişiyor. İlk bölümde kuzeybatı yönünde yü- rüyerek Öküzyayla Tepesi civa- rında Çamlıdere-Beypazarı ilçe- leri arasındaki sınıra ulaşılıyor. Daha sonra inişe geçen etkinlik, Karaşar Deresi’nin önemli kay- naklarından biri olan Valevbo-

1705m 1578m 1511m lik k e s k ü ğazı Deresi kılavuzluğunda Eğ- Y riova Orman Deposu Binası’na varıyor. Sarıalan Yaylası-Beypazarı GÖLETİ EĞRİOVA

Eğriova Göleti Tabiat Parkı-Beypazarı 46 9- Benli Yaylası-Sorgun Göleti lası’na ulaşıyor. İlk günü 1705 (Güdül) (31 km) rakımdaki Çamlıdere Bayındır Zorluk Derecesi 3 Barajı manzaralı yaylada sonlan- dırabilirsiniz. Benli Yaylası bölgesinde önere- ceğimiz 3.yürüyüş rotası, Çam- İkinci gün güney istikametinde lıdere ilçesinden başlayıp Bey- yürüyerek Kayalı Deresi Havza- pazarı sınırlarını aşarak Güdül sı’nı izlemeniz gerekiyor. Geniş ilçesine uzanıyor. Kuzey-güney bir çayırlık olan Çukurca Alan doğrultusunda ilerleyen bu uzun mevkisine inen rota, bu noktadan rotayı, iki günlük kamplı bir et- itibaren doğuya yönelecektir. kinlik olarak planlamakta yarar Önce Kazankaya ve Erenler te- var. Rota öncelikle Mahya Tepe- pelerinin kuzey yamaçlarına tır- si zirvesine tırmanıyor. Ardından manacak, sonrasında Kürt Yay- Kale Tepesi eteklerinden geçerek lası’na doğru inişe geçeceksiniz. Dağkuzören köyü sakinlerinin Yeni evlerin yapıldığı ve otantik GÖLETİ kullandığı Tataralan (Elveren) görüntüsünü giderek kaybeden SORGUN YAYLASI Yaylası’na varılıyor. Mola sonra- yayladan güney istikametine yü- KADILAR sı Söbeçayırı Tepesi yamaçlarına rüyün. Güvercinlik ve Ayıkuzu doğru çıkışa geçen rota, Karan- tepelerinin ortasından geçerek lık Dere’yi izleyerek Kadı Yay- Sorgun Göleti’ne ulaşabilirsiniz. e a f 31 km e s M BENLİ YAYLASI

1876m 1580m 1251m

lik k e s k ü Ayça ÖĞRETMEN Y 48 10- Çamkoru Tabiat Parkı-

Alakoç Yaylası (11 km) e 11 km a f e s

Zorluk Derecesi 3 M Çamkoru Tabiat Parkı sınırla-

rındaki göletten başlayan yürü- GÖLETİ yüşün ilk etabı doğu-batı doğ- ÇAMKORU rultusunda devam ediyor. Gölet bendinden yürüyerek önce Çam- koru tesislerine ulaşılıyor. Bu noktadan itibaren takip edece- ğiniz orman yolu, yokuş yukarı tırmanışa geçecektir. Kapıkıran

Sırtı’nı izleyen rota üzerindeki ÇAMKORU açıklık alanda, Kızılcahamam TABİAT PARKI

1724m 1540m 1385m lik k e s k ü yerleşimini uzaktan seyredebilir- Y siniz. Tepepınarı ile Sivricetepe arasındaki boğazı aşan rota, tepe noktasındaki Kapıkıran kavşa- ğında sağa ayrılan orman yolunu

takip etmektedir. Kalkamacın Çamlıdere Belediyesi Arşivi Deresi yarenliğindeki yürüyüş, Evlerbaşı ile Gökkaya tepeleri- nin eteklerindeki çayırlık alana kurulmuş Alakoç Yaylası’nda sona erecektir. ALAKOÇ YAYLASI

Çamlıdere Yaylalları/Ahmet BOZKURT 50 11- Çamkoru Tabiat Par- yönelerek yangın kulesine vara- kı-Yangın Kulesi-Çamkoru caktır. Binanın terasına çıktığı- Tabiat Parkı (Ring) (13 km) nızda Çamlıdere, Kızılcahamam 13 km

ve Gerede bölgelerini kapsayan GÖLETİ Zorluk Derecesi 3 ÇAMKORU müthiş manzarayı seyredebi- Çamkoru Tabiat Parkı’ndan start lirsiniz. Daha sonra geldiğiniz alarak 1859 metre yüksekliğin- yoldan 1200 metre kadar geri deki Tepepınar Yangın Kulesi’ne yürüyerek, sağa ayrılan kavşak çıkan rota, geniş bir daire çize- noktasına erişin. Artık inişe ge- rek tekrar başlangıç noktasına çen rota, Kocaalan ile Oruçağacı dönüyor. Parkurun ilk bölümü, vadileri arasındaki sırtı izleye- bir önceki Çamkoru Tabiat Par- cektir. Alakoç köyü-Çamkoru kı-Alakoç Yaylası güzergahının arasındaki orman yoluna bağ-

Kapıkıran kavşağına kadar aynı ÇAMKORU lanan rota, doğu istikametinde TABİAT PARKI

orman yolunu izliyor. Bu nok- ilerleyerek tabiat parkına ulaşa- tadan sola dönen rota, önce ku- caktır. 1724m Yükseklik 1540m 1385m zeybatı sonra güney istikamete KULESİ YANGIN

Ayça ÖĞRETMEN 52 12-Çamlıdere Yaylası-Eski orman grup yolundan yokuş yu-

Güreş Yeri-Çamlıdere Yaylası karı tırmanışı içeriyor. Tepebaşı e a f 13 km (Ring) (13 km) Tepesi’nin batısından geçen rota, e s M Zorluk Derecesi 3 Eski Güreş Yeri mevkisi olarak anılan alana erişiyor. Haritalarda İlçe merkezine sadece 5 kilomet- Çatalçörten Pınarı olarak geçen re mesafede bulunan Çamlıdere çayırlıkta batıya dönen parkur, Yaylası etrafında, pek çok günü- bir kulübenin yanından geçerek

birlik yürüyüş rotası bulunuyor. patikaya girecektir. Ahatlık mev- YERİ

Gür orman örtüsü içindeki top- kisinde patikadan çıkarak Ka- ESKİ GÜREŞ rak yolları izleyen söz konusu paklı Yaylası-Çamlıdere Yaylası rotalar, oksijen deposu ve huzur yoluna kavuşan parkur, kuzeye dolu bir ortamda yol alıyor. Öne- yönelerek başlangıç noktasına receğimiz rotanın ilk bölümü, varmaktadır.

1742m 1567m 1416m lik k e s k ü Y YAYLASI ÇAMLIDERE YAYLASI YOLCUALUÇ

Çamlıdere Belediyesi Arşivi 54 13- Çamlıdere Yaylası-Kapaklı Yaylası-Çamlıdere Yaylası (Ring) (19 km) Zorluk Derecesi 3 Çamlıdere günübirlik yürüyüş rotaları içerisinde uzun soluklu bir aktivite olan parkurun çok

önemli bir yükseltisi bulunmu- YERİ

yor. Tamamı toprak orman yo- ESKİ GÜREŞ lunu izleyen rota, Yanık ve Eski Güreş mevkilerini aşarak Kirazlı Yaylası-Kapaklı Yaylası ayrımı- na varıyor. Bu noktada sağa ay- rılan parkur, yumuşak bir eğimle

inişe geçmektedir. Yolcualuç, KAPAKLI YAYLASI Üreği ve Orta tepelerinin batı- sında ilerleyen güzergah, Aşağı Kapaklı Yaylası’na ulaşıyor. Par- kurun son bölümünde Ahatlık ve Katranlı mevkileri geçilerek Çamlıdere Yaylası’na geri dönü- İlker ŞAHİN lüyor. YAYLASI ÇAMLIDERE e a f 19 km e s M

1740m 1547m 1422m lik k e s k ü

Çamlıdere Belediyesi Arşivi Y 56 14- Çamlıdere Yaylası-Kirazlı girdiniz. Eğer sola dönerseniz Yaylası-Soğuksu Milli Parkı Domuzgölü mevkisi üzerinden (Kızılcahamam) (20 km) milli park girişine ulaşabilirsi- Zorluk Derecesi 3 niz. Siz, sağ tarafı tercih ederek doğuya, İncegeriş sırtına doğru Çamlıdere ilçesi Aluç Dağı Ta- hareketlenmelisiniz. Çamlıdere biat Parkı’ndan start alan rota, ve Kızılcahamam ormanların- Ankara’nın en önemli doğal dan nefis panoramik görüntüler SOĞUKSU KIZILCAHAMAM

güzelliklerinden biri olan So- eşliğinde süren yürüyüş, Har- MİLLİ PARKI ğuksu Milli Parkı’nda sona eri- mandoruk Tepesi dorukların- yor. Yürüyüş aktivitesinin ilk daki seyir terasına ulaşacaktır. bölümü, bir önceki parkurun Bu noktadan, önünüze serilen Kapaklı Yaylası-Kirazlı Yaylası nefis manzaranın tadını uzunca ayrımına dek aynı güzergahı iz- bir süre çıkarabilirsiniz. Rota- lemektedir. Kavşak noktasından nın son bölümünde Fosil Ağacı sola ayrılan rota, tatlı bir eğimle kavşağını geçerek Soğuksu Milli AĞAÇ yükselişe geçecektir. 1785 metre Parkı içindeki asfalt yola ulaşılı- FOSİL yüksekliğindeki Arbut Tepeleri yor. Eğer fazla yorgun değilseniz sırtlarındaki yürüyüş, başka bir milli parkın, taşlaşmış ağaçların kavşak noktasına erişiyor. Artık sergilendiği Fosil Ağaç bölümü- Soğuksu Milli Parkı sınırlarına nü ziyaret edebilirsiniz. KİRAZLI YAYLASI e a f 20 km e s M YAYLASI ÇAMLIDERE

1740m 1600m 1391m lik k e s k ü Soğuksu Milli Parkı-Kızılcahamam Y 58 15- Çamlıdere Yaylası- Kızılcaören Köyü (Kızılcahamam) (11 km) Zorluk Derecesi 3 Çamlıdere ilçesinden başlayıp Kızılcahamam ilçesinde sona eren söz konusu rotanın tamamı

toprak orman yolunu kapsamak- KÖYÜ tadır. İlk bölümü kısa bir yokuş KIZILCAÖREN çıkışını içeren rota, doğu ve ku- zeydoğu istikametinde devam ediyor. Geyiklere tuz yedirme- siyle ünlü Cibilli Dede Türbe- si’nden itibaren inişe geçen rota, sık bir orman dokusu içinde iler- lemektedir. Kös Yaylası ve Asar mevkileri ayrımlarından geçen Çamlıdere Belediyesi Arşivi parkur, Gökdere Vadisi yatağını takip ediyor. Kızılcaören Yayla- sı sapağından sonra yol boyu sık sık çeşmelere rastlayacağınızı hatırlatalım. Önce Çengerler kö- yüne uğrayan rota, E-5 karayolu kenarındaki Kızılcaören köyün- de sona eriyor. e a f 11 km e s M YAYLASI ÇAMLIDERE

1536m 1442m 1013m

lik k e s k ü Çamlıdere Belediyesi Arşivi Y 60 16- Çamlıdere Yaylası-Yangın lirsiniz. Tekrar yola koyulduğu- Kulesi-Yanık-Çamlıdere nuzda öncelikle kavşak noktası- Yaylası (Ring) (12,5 km) na geri dönmeniz gerekmektedir. Zorluk Derecesi 3 Sonra Yanık mevkisindeki ilk sa- paktan sağa yönelerek kuzeybatı Çamlıdere Yaylası çıkışlı bu rota, istikametinde yürüyüşünüzü sür- Aluç Dağı Tabiat Parkı sınırla- dürün. Orman içinden geçen bo- rındaki Altıntaş Yangın Gözetle- zuk toprak yol, Katranlık mevki- me Kulesi’ne çıktıktan sonra bir sinde Kapaklı Yaylası-Çamlıdere ring yaparak başlangıç noktasına Yaylası yoluna erişecektir. Şimdi ulaşmaktadır. Yayladan başlayan sağa dönmeli ve kuzey istikame- yürüyüş, toprak yol üzerindeki 5. tinde yürümelisiniz. Yolcualuç sapaktan sola dönerek haritalar- Yaylası manzarası eşliğinde sü- ALTINTAŞ da ‘Alış’ ismiyle yer alan Aluç ren etkinlik, yarım saatlik bir yü- YANGIN KULESİ Dağı’na tırmanıyor. 1849 metre rüyüşün ardından başlangıç nok- yüksekliğindeki zirvede yer alan tanız olan Çamlıdere Yaylası’nda kuleden Çamlıdere ilçesi ve So- son bulacaktır. ğuksu Milli Parkı ormanlarının doyumsuz manzarasını izleyebi- YERİ ESKİ GÜREŞ e a f e s 12,5 km M YAYLASI ÇAMLIDERE

1406m 1844m 1618m lik k e s k ü

Çamlıdere Belediyesi Arşivi Y 62 17. Çamlıdere-Çamlıdere rüyüşçüler, burada yer alan göl- Yaylası (9 km) cük kenarında mola verebilirler. Zorluk Derecesi 2 Bu noktada iki seçeneğiniz mev- cut. Eğer yayla mezarlığı yanın- Eski evleriyle şirin bir kasaba da uzanan belirgin patikayı takip görünümündeki Çamlıdere ilçe ederseniz kısa yoldan Çamlıdere YAYLASI merkezinin Kayabaşı Mahal- Yaylası’na varabilirsiniz. Rotayı ÇAMLIDERE lesi’nden başlayan rotanın ilk uzatmak isteyenler ise GPS ve- bölümü, 1521 metrelik Örenler rilerini izlemek durumundalar. Tepesi doruklarına tırmanıyor. Güneydoğu yönünde ilerleyerek Doğu yönündeki yürüyüş, gü- önce Pınarayağı mevkisi üzerin- neydoğuya dönerek toprak yol den Kapaklı Yaylası-Çamlıdere üzerinden Kavaklıoluk mevkisi- Yaylası yoluna kavuşan parkur, ne erişiyor. Solunuzda mandıra son bölümde sola yani kuzeye evlerini göreceksiniz. Ardından dönerek Çamlıdere Yaylası’na Yolcualuç Yaylası’na ulaşan yü- varacaktır. YAYLASI e YOLCUALUÇ a f 9 km e s M ÇAMLIDERE

1421m Çamlıdere Yayla Göleti-Çamlıdere 1479m 1282m lik k e s k ü Y 64 65 ÇUBUK DOĞAYA YOLCULUK

Karagöl Tabiat Parkı’nda İlkbahar-Çubuk 66 67 kuşatılan ilçenin coğrafi yapısı, yüksek platolar ve bu steplerin arasına konuşlanan Çubuk Ova- sı’ndan oluşmaktadır. Osmanlı Padişahı Yıldırım Baye- zid ile Moğol hükümdarı Timur arasında 1402 yılında meydana gelen Ankara Savaşı’nın Çubuk Ovası’nda geçmesi, ilçenin tarih- Aslan Heykeli, Durhasan Köyü-Çubuk sel gelişimine önemli bir damga vurmuştur. Neredeyse ilçenin tamamı Oğuz Boyu’nun Büğ- düz, Çavuldur, Eymür, Karkın, Hacılar Şelalesi-Çubuk/Mehmet Ali KIYMET Kızık, Peçenek, Yazır, Yıva gibi kollarından gelme Türkmen’ler- Başkent Ankara’nın hemen yanı Orta ilçeleri, batıda Kızılcaha- dir. Birçoğu Ankara Savaşı son- başında, bir doğal güzellikler mam ve Kazan, doğuda Kalecik rası kurulan köylerin isimleri ise bahçesidir Çubuk ilçesi. Şehrin ve Akyurt, güneyde ise Keçiö- Oğuz boylarından veya Ankara gürültüsünden uzakta doğanın ren ve Yenimahalle ilçeleriyle Savaşı’na atfen Yıldırım Baye- Siyemi Sultan Türbesi, Sele Köyü-Çubuk sesleriyle iç içedir Çubuk’ta ha- komşudur. Türkiye’nin ikinci zid’dan kaynaklanmaktadır. yat. Hele mevsim ilkbaharsa, en büyük uluslararası havaalanı İlçe genelinde pek çok tarihi etrafınızı saran renk cümbüşünü olan Esenboğa Havalimanı’na ev eser görülebilir. Balıkhisar köyü seyretmeye doyum olmaz. Göz sahipliği yapan ilçe, Ankara’nın kalıntıları, Aktepe, Camili ve alabildiğine uzanan yemyeşil or- kuzeydoğusunda Karadeniz Çatköy kaleleri, Güldarpı kö- manlar, çiçek bahçesine dönüşen Bölgesi’nin geçiş kuşağında yer yünde yapılan kazılarda bulunan engin çayırlıklardaki yaylalar, alır. Köroğlu Dağlarının güney mermer aslan heykeli, Durhasan gökyüzünün mavisini kıskandı- uzantılarını oluşturan tepelerle köy konağında sergilenen as- ran göller… Sakinliğin kollarına lan heykeli, Karadana köyünde Çubuk Genel iyice bırakın kendinizi, o size bulunan Oyulu Kaya Mezarı ile kendi zamanını söyleyecektir. Yakup Derviş köyündeki Roma Bir kez gelirseniz eğer Çubuk ve Bizans dönemine ait me- yerleşimine, bir dahaki gezinin zar kalıntıları söz konusu tarihi planlarını henüz buradan ayrıl- eserlerin en önemlileridir. 1354 madan yapmaya başlarsınız. yılında Osmanlı İmparatorluğu Ankara il merkezine 35 kilomet- hâkimiyetine katılan Çubuk il- re uzaklıktaki Çubuk ilçesi, ku- çesi, Evliya Çelebi Seyahatna- zeyde Çankırı ili Şabanözü ve mesi’nde ‘150 akçelik kaza, 7 Kervancı Köprüsü-Çubuk Turşu 68 69 Yaylak, Yeşilkent, Yıldırımay- batı tarafı volkanik kayalık olan doğan, Yıldırımelören, Yıldırı- Karagöl, aslında bir krater gölü- mevci, Yukarı Çavundur yayla- dür. Etrafı çam, meşe, akçaağaç, ları bulunur. Aydos Yaylası’nda dağ kavağı vb ağaçlarla süslü bu Gazipaşa, Uluağaç Yaylası’nda doğal güzellik, 2011 yılında tabi- ise Orman Çiftliği mandıraları, at parkı olarak tescil edilmiştir. Atatürk’ün ziyaret ettiği tarihi Çevre düzenlemesi yapılan alan- mekanlardır. Hayvancılığın azal- da kır gazinosu, piknik masaları, ması ve köyden kente göç gibi tuvalet, otopark gibi üniteler bu- sebeplerle eski şenliğinden uzak lunmaktadır. İlçede ayrıca mer- olan yaylaların bir bölümü, eko- keze 38 kilometre uzaklıkta Ay turizm için uygun alanlardır. Kayası mesire alanı bulunmak- Kavaklı Köyü Tarihi Çeşme-Çubuk tadır. İlçe sınırları içerisinde birçok doğal, baraj ve sulama göl/gölet- Çubuk ilçesinin kuzeyindeki nahiye ve 70 köyden oluştuğu’ ziyaret edilmesi gereken mekan- leri bulunmaktadır. Karagöl ve dağlık ve ormanlık bölgeden bir- belirtilmektedir. Mahmutoğul- lar arasındadır. Sülüklü, ilçenin doğal göllerini çok irili ufaklı dere beslenir. Pek ları, Kutuören, Karaman, Ok- oluşturur. 1964 yılında tamamen çok dereyi bünyesinde toplayan Genelde kara iklimi etkisi al- çular, Demirci, Tahtalı, Cami-i yerli teknolojiyle inşa edilen Çu- Çubuk ve Ovaçay, ilçenin en tındaki Çubuk ilçesinin kuzey Kebir ve Karşıyaka camileri ile buk 2 ve Kavşakkaya Baraj göl- uzun akarsularıdır. Avcıova kö- bölgesini çam, kayın, meşe ağaç- Kavaklı, Ağılcık, Karataş ve Ya- leri ile Aydoğan, Aydos Ardıçlı, yünden gelen Sıçan Deresi üze- larının yeşillendirdiği orman ör- zır çeşmeleri; Türk egemenliği Aydos Süt, Çavundur, Dalyasan, rindeki Hacılar ise yerleşimin tek tüsü süslemektedir. Yerleşimin döneminden kalan tarihi yapılar Kayapınarı, Kışlacık, Kızılca, şelalesidir. en yüksek tepeleri Göllerbaşı arasındadır. İlçenin inanç turizmi Kızılviran, Meşeli Yayla, Ulua- (1908), Kara Tepe (Yıldırıme- Ankara termal turizminin önemli potansiyelini ise Siyemi Sultan, ğaç Hacı, Uluağaç Yayla, Usta, lören) (1901), Kara (Büyük Ça- parçalarından biri olan Melikşah Şah Kalender Veli, Hasandede Yaylak, Yıldırımelören, Yıldırı- vundur) (1896), Boğsu (Aydos) Kaplıcası; beslenme bozukluk- ve Gül Baba türbeleri oluştur- mevci sulama göletleri; ilçenin (1891), Büyükkuzu (Aydos) ları, romatizma, sinir, kas has- maktadır. Yıkılmak üzere olan öne çıkan doğal güzellikleri ara- (1880), Koca (1872), Akte- talıklarına iyi gelmektedir. Aynı ve restorasyon edilmesi gereken sındadır. pe Kale (1869), Dedenin Tepe bölgede bulunan hamam kalın- Yiğitli köyündeki Kervancı köp- (1869), Kartalgölü (1851), Ar- Söz konusu göller arasında Ka- tılarının, 1402 yılında Ankara rüsü, ülkemizdeki tarihi taş ke- dıçlıkaya (1841), Arpa (1839), ragöl Tabiat Parkı, Ankara doğa Savaşı sonrası Timur tarafından mer köprü örnekleri arasındadır. Tavuk (1836), Aktepe (1821) turizmi etkinliklerinin en önemli kızı Melikşah adına yaptırdığı İlçe merkezinde Bekir Ağalar zirveleridir. Yüksek tepelerin adreslerinden biridir. Ankara il rivayet edilmektedir. Deri hasta- Konağı başta olmak üzere eski eteklerinde ve orman içi geniş merkezine 75, Çubuk ilçesine ise lıklarına iyi gelen ve yüzyıllarca Çubuk evleri örnekleri gezilebi- çayırlıklarda Ahurköy, Aydos, yaklaşık 30 kilometre uzaklık- insanlığa hizmet eden hamam, lir. Daha çok etnografik eserlerin Çatak, Hacılar, Kışlacık, Kuru- taki göl; Kağşağın, Karıncalığın 1979 yılındaki bilinçsiz sondaj sergilendiği Çubuk Şehir Müzesi çay, Meşeli, Nusratlar, Uluağaç, ve Çullu tepeleri arasındaki bir sonucu sularını kaybetmiştir. ile Kuruçay Köy Müzesi mutlaka çanağa konumlanmıştır. Kuzey- 70 71

Yukarı Çavundur Göleti-Çubuk

Beldenin başlıca geçim kaynağı Halep Dolması, Tutmaç Çorbası, hayvancılık, tarım (arpa, buğ- Tayga Çorbası, Soğuk Aş, Sakala day, fiğ, nohut, pancar, yulaf), Sünen, Sıkma, Çubuk Tava, Yu- sebze-meyve (armut, elma, viş- karı Çavundur Ekmeği, Yazma ne, domates, salatalık, biber, fa- Çöreği, Koruk Şerbeti, Çubuk sulye), turşu üretimi, arıcılıktan Baklavası, Haside Tatlısı lezzet- oluşmaktadır. Özellikle Çubuk lerini deneyebilirler. turşusu, ülke genelinde ün yap- İlçede her yıl geleneksel Çubuk mıştır. İlçeyi ziyarete gelenler Turşu ve Kültür, Aşure ve Birlik Tavuk Pastırması, Homaça, Yap- Günü, Akkuzulu Domates Şenli- rak Sarması, Çubuk Turşu Çe- ği festivalleri düzenlenmektedir. şitleri, Çubuk usulü Hoşmelim, Melikşah Hamamı-Çubuk 72 ÇUBUK YÜRÜYÜŞ boyu batıya yönelerek, Uluağaç ROTALARI köyü yoluna çıkılır. Daha sonra 5 km 1-Ay Kayası Mesire Alanı güneye (sola) yürüyerek yaz ay- Güney Ring (5 km) larında bataklığa dönüşen Hacı Gölü’ne gelinir. Ardından solu- Zorluk Derecesi 1 nuzdaki yani doğu yönündeki Çubuk ilçesinin önemli mesire toprak yola hareketlenerek yürü- alanlarından biri olan Ay Kaya- yüşe devam edilir. Göllerbaşı Te- sı’nın güneyinde daire çizen rota, pesi Yangın Kulesi’nin kuzeyin- YEŞİLÖZ günübirlik pikniğe gelen doğase- den geçen etkinlik, orman yolu- YAYLASI verler için hazırlandı. Başlangıç nu izleyerek Yeşilkent-Ahırköy noktasıyla en yüksek yeri arasın- Yaylası yoluna ulaşacaktır. Bu da yaklaşık 150 metrelik yüksek- noktadan sola yani kuzeye dö- lik farkı bulunan parkuru herkes nerek yayla üzerinden başlangıç

kolaylıkla yürüyebilir. Önce dere noktanız olan Ay Kayası Mesire 1752m Yükseklik 7.1m Alanı’na dönebilirsiniz. 0m AY KAYASI ULUAĞAÇ KÖY YOLU

Ay Kayası/Mehmet Ali KIYMET 74 2- Ay Kayası Mesire Alanı lunduğu yayla girişindeki kav- Kuzey Ring (15 km) şaktan sağa dönülerek doğu Zorluk Derecesi 3 istikametinde yürüyüşe devam edilir. Orman içine giren rota, Ay Kayası Mesire Alanı’nın ku- toprak yolun kılavuzluğunda zey bölgesinde büyük bir ring Yeni Yayla mevkisine erişecek- yapan rota, 1901 metrelik Kara tir. Güneye yönelen parkur, Bü- Tepe’nin etrafını dolaşıyor. Ön- yükpazar Deresi’ni geçerek baş- celikle Kelebekli Deresi Vadisi langıç noktasına varır. Tamamı boyunca kuzeye yürüyerek Ulu- toprak yayla ve orman yolunu ağaç (Tevfik Yılmaz Mahallesi) kapsayan rota, 1630 metrelerden Yaylası girişine ulaşılır. Tarihi 1775 metrelere tırmanan yokuş 15km

Gazi Çiftliği Mandırası’nın bu- ve inişlere sahiptir. 1785m Yükseklik 1702m 12.9m 0m AY KAYASI ULUAĞAÇ YAYLA SAPAĞI

Uluağaç Yaylası Tarihi Mandıra-Çubuk 76 3- Hacılar Şelalesi Ring bir kot farkı oluşturduğu parku- run ilk bölümü, Cevizli Deresi

(13 km) 13km Vadi yamaçlarında sıkı bir çıkışı Zorluk Derecesi 3 içermektedir.. Taşlıkıran mev- Çubuk ilçesinin doğal güzellikle- kisinde sağa yani doğuya dönen rinin başında gelen Hacılar Şela- rota, Hacılar Yaylası’nın yakın- lesi, sınırlarında bulunduğu aynı larından geçmektedir. Suludere isimli köye yaklaşık 2,5 kilomet- Vadisi’ne erişildiğinde güney is- re mesafede yer almaktadır. Böl- tikametinde yürünerek inişe ge- gede bulunan alabalık tesisi yol çen güzergah, başlangıç nokta- ayrımından başlayan yürüyüş ro- sına varacaktır. Bahar aylarında tası, 1654 metrelik Alanbaşı Te- şelale debisinin oldukça yüksek pesi etrafında daire çizerek baş- olduğunu hatırlatalım. Tamamı langıç noktasına dönmektedir. toprak yoldan oluşan rotanın 300

metrelik şelale güzergahı, pati- En yüksek noktanın 400 metrelik Yükseklik 1328m 1713m kadır. 10.7m 0m KÖYÜ HACILAR HACILAR ŞELALESİ

Hacılar Şelalesi-Çubuk 78 4- Karagöl Tabiat Parkı kenarında kısa bir mola verebi- Ring (8 km) lirsiniz. Güzergahın devamında 8 km Zorluk Derecesi 2 kuzeye yürüyerek, orman için- deki çayırlığa erişilir. Orman Hafta sonları seyahat acenteleri- içinde yer yer kaybolan patikayı nin sıklıkla ziyaret ettiği Karagöl bulabilmek için bu bölgede, GPS Tabiat Parkı, her mevsim farklı verilerine ihtiyacınız olacaktır. güzellikler sergilemektedir. Öne- Yaklaşık 200 metre doğuya yürü- 1716m 3.19m receğimiz rota, 200 metrelik bir nüldüğünde Karagöl Tabiat Par- tırmanışla geniş bir daire çizerek kı ve civar köyleri ayaklar altına tekrar Karagöl’e ulaşmaktadır. seren soluk kesici bir manzara

Parkurun doğaseverleri heyecan- noktasına varacaksınız. Özellik- KARAGÖL

landıracak sürprizleri, Kışlacık le sonbahar aylarında seyir tera- Yaylası üzerindeki Usta Göleti Yükseklik sından unutulmaz fotoğraf kare- 1746m 1525m 0m ve Karagöl Seyir Terası’dır. İlk leri yakalayacağınızı belirtelim. etapta Karagöl’den yaylaya gi- Sonra, ağaçlarda göreceğiniz den güney istikametindeki top- kırmızı yuvarlak işaretlerin yar- rak yol takip edilir. Kışlacık Yay- dımıyla kuzey yönündeki patika- lası’ndaki sapaktan sağa (batıya) yı izlemelisiniz. Traktör yoluna dönülür. Yokuş yukarı devam kavuşulan noktada batıya dönen eden rota, Usta Göleti yakınla- rota, konuklarını, önce toprak rında patikaya dönüşerek kuzeye yola indirecek hemen ardından yönelecektir. Orman örtüsünün orman deposu yanından Karagöl yeşil renge büründürdüğü gölet Tabiat Parkı’na ulaştıracaktır. SEYİR TERASI USTA GÖLETİ YILDIRIMEVCİ YAYLA GÖLETİ

Seyir Terası’ndan Karagöl Tabiat Parkı-Çubuk 80 5-Saraycık Köyü-Aktepe Zir- kale surlarının yer aldığı doruk vesi-Hacılar Şelalesi (14 km) noktasından neredeyse 360 met- 14 km Zorluk Derecesi 3 relik bir açıyla tüm Çubuk ilçesi- ni seyredebilirsiniz. Çubuk ilçesi yürüyüş rotaları içerisinde en keyifli güzergah- Doruk noktasından sonra rota, lardan biri olan parkur, müthiş sol çaprazınızda (kuzey) göre- manzaralar eşliğinde Hacılar ceğiniz Kuruçay Yayla yoluna Şelalesi’ne götürüyor yolcula- doğru inişe geçecektir. Üç yol rını. Rotanın başlangıç noktası, sapağına varıldığında, Gürleğen Saraycık köyünün batısında, Çu- Çeşmesi’nden sağa yönelerek buk-Karagöl yolu üzerinde kav- kuzeybatı doğrultusunda yürü- şaktan başlıyor. Sağa ayrılan top- meniz gerekmektedir. Artık ini- HACILAR rak yola girilerek kuzey yönünde şe geçen parkur, Geriş Harmanı ŞELALESİ

ilerleyen parkur, meyve bahçele- mevkisinde patika şeklinde de- vam edecektir. Bekar Çeşmesi 1850m Yükseklik 0m ri arasından geçmektedir. Birkaç 1412m 5.7m evin bulunduğu mevkide traktör sonrası yeniden toprak yola dö- yoluna dönüşen rota, Aktepe sırt- nüşen yürüyüş güzergahı, Fırın larında devam ediyor. Şoseüstü, Deresi Vadisi’nin yarenliğinde Tilkiliği, Samalı, Ağıl, Ak tepe- alabalık tesisine inecektir. Hacı- leri arasından döne kıvrıla yol al- lar Şelalesi, bu noktadan sadece dıktan sonra 1869 metrelik Kale 600 metre kuzey istikametinde Tepe zirvesine tırmanılıyor. Eski yer almaktadır. AKTEPE ZİRVESİ KÖYÜ SARAYCIK

Aktepe Zirvesi, Saraycık Köyü-Çubuk 82 6-Uluağaç Köyü-Ay Kayası dönmek ve kuzey istikametinde- Mesire Alanı-Yeşilkent Köyü ki patikaya girmeniz gerekmek- (14 km) tedir. Aşağıda rastlayacağınız 14 km Zorluk Derecesi 3 çeşme yanından orman derinlik- lerine ilerlediğinizde, patika yer Göllerbaşı Yangın Kulesi ve Ay yer kaybolacaktır. Dere yatağı- Kayası Mesire Alanı gibi cazip nın rehberliğindeki yürüyüşün mekanlardan geçen bu rota, yo- bu bölümü, epey yorucu ve zorlu rucu ve inişli çıkışı bir güzerga- olacaktır. hı kapsamaktadır. Uluağaç Kö- yü-Uluağaç Yayla yolunun 3,5. Bir ağacın içinden akan çeşmeye kilometresindeki ayrımdan baş- vardığınızda Ay Kayası Mesire layan yürüyüş, ilk etapta yangın Alanı’na ulaşmışsınız demektir. Uzun molanın ardından yürüyüş kulesine tırmanacaktır. Harika AY KAYASI

bir manzara izleyeceğiniz ku- için yönünüz piknik alanı çıkı- şına kadar doğu, sonrasında gü- 1816m Yükseklik 0m lenin terasından, belleğinizden 1270m 9.4m silinmeyecek doğa fotoğrafları ney istikameti olmalıdır. Pek çok çekme şansına sahipsiniz. Yeni- çeşmenin bulunduğu toprak yolu den yola koyulduğunuzda 450 takip ederek Yeşilkent köyüne metre kadar geriye yürüyüp, sağa ulaşabilirsiniz. KULESİ YANGIN KÖYÜ ULUAĞAÇ KÖYÜ YEŞİLÖZ

Ay Kayası, Uluağaç Köyü-Çubuk 84 7-Yaylak Köyü-Karagöl Tabiat Parkı (10 km) Zorluk derecesi 2

Çubuk ilçesine 25 kilometre uzak- lıktaki Yaylak köyü; armut tatlısı, vişne reçeli, hoşmerim, bazlama, gözleme ve kuzu tandır gibi lezzet- leriyle tanınmaktadır. Rota ilk etap- ta, köyden Yaylak ve Kışlacık yay- KÖYÜ

lalarına uzanan eski patikayı takip YAYLAK etmektedir. Kuzeybatı istikametin- deki yürüyüş, Kışlacık Yaylası’nda toprak yola bağlanarak yokuş yu- karı devam edecektir. Daha sonra Usta Göleti yakınında yeniden pa- tikaya dönüşerek önce seyir terası- na ulaşacak, ardından inişe geçerek Karagöl Tabiat Parkı’na erişecektir. Rotanın Usta Göleti-Karagöl etabı, Parkur 4 bölümüyle aynı güzergahı izlemektedir. Mehmet Ali KIYMET KARAGÖL 10 km SEYİR TERASI

USTA

GÖLETİ 1759m Yükseklik 0m 1376m 2.1m Çubuk İlçesi’nde Sonbahar/Mehmet Ali KIYMET 86 8-Yıldırımevci Yaylası-Yıldırı- tü bir mekan duygusu yaratıyor. mevci Göleti-Usta Göleti-Yay- Ankara il sınırlarındaki en güzel lak Köyü 1 (9 km) yaylalardan biri olan Yıldırı- Zorluk Derecesi 2 mevci yerleşiminin güneyinde, küçük bir gölet bulunmaktadır.

Denizden 1690 metre yüksek- Önereceğimiz rota, Yıldırımevci KÖYÜ YAYLAK likte bulunan Yıldırımevci Yay- Yaylası-Kışlacık Yaylası arasın- lası, ahşap ve taşın birlikteliğini da bağlantı sağlayan toprak or- yansıtan ustalık şaheseri evle- man yoludur. İlk bölümde yokuş riyle dikkat çekiyor. Çatıları ot yukarı yürünerek Usta Göleti’ne bürümüş ve terk edilmiş görün- varılır. Daha sonra Kışlacık Yay- tüsü veren yayla evleri, geçmiş lası sapağında patikaya girilerek zamanda asılı kalmış gerçeküs- Yaylak köyüne ulaşılmaktadır. KARAGÖL 9 km USTA GÖLETİ YAYLASI

YILDIRIMEVCİ 1759m Yükseklik 0m 1777m 2.1m Çubuk İlçesi’nde Sonbahar/Mehmet Ali KIYMET 88 9-Yıldırımevci Yaylası- metrelik Gavurkaya Tepesi’nin Yıldırımevci Göleti-Usta batısından devam eden toprak Göleti-Yaylak Göleti-Yaylak yol terk edilerek patikaya girili- Köyü 2 (8 km) yor. Ormanlık alanı güneydoğu Zorluk Derecesi 2 istikametinde kat eden rota, Usta

Göleti’ne erişiyor. Daha sonraki KÖYÜ YAYLAK Yıldırmevci Yaylası - Yaylak bölümde güneye yönelerek Ya- Köyü arasındaki 2. alternatif yü- lağın İkipınar ile Orta tepeleri rüyüş rotası, üç gölete uğrayarak arasındaki Yaylak Göleti’ne ula- keyifli bir yolculuk vaat ediyor. şılıyor. Kıyıları sazlıklarla çevrili Yayladan güneye doğru başla- gölden sonra doğuya doğru yü- yan alan yürüyüş, Yıldırımevci rüyerek, 1783 metrelik Dumanlı Göleti kıyısından geçerek Çetin Tepesi’nin doruklarından Yaylak Deresi Havzası’na ilerliyor. 1765 köyüne iniliyor. KARAGÖL USTA GÖLETİ GÖLETİ YAYLAK

1982m Yükseklik

YAYLASI 1777m YILDIRIMEVCİ

Mehmet Ali KIYMET 4.9m 8 km 0m 90 10-Yıldırımevci Yaylası-Seyir doğaseverler, doğu istikame- Terası-Karagöl Tabiat Parkı tinde uzanan patikayı izlenmek (10 km) durumundalar. Sık ağaçlar ara- Zorluk Derecesi 2 sında belirsizleşen patika, GPS

verileri ve ağaçlara işaretlenen KARAGÖL Ülkemizdeki geleneksel yayla kırmızı boyalar yardımıyla sizi örneklerinden biri olan Yıldırı- seyir terasına getirecektir. Aşağı- mevci Yaylası çıkışlı bu rota, ilk da muhteşem siluetiyle Karagöl, etapta doğuya ilerleyen toprak batı yönde ise gökyüzüne yükse- yolu takip ediyor. 1773 metre- len Aktepe manzarası karşısında, lik Küpelipınar Tepesi’nin ku- uzun bir mola verebilirisiniz. zeyinden geçen rota, önünüze Rotanın son etabı, Parkur 4 bölü- çıkan bir kavşak noktasında münde anlatılan güzergahı takip sağa (güneye) yöneliyor. Kuşa- ederek Karagöl Tabiat Parkı’na ğın Tepesi’nin doruklarındaki ulaşmaktadır. çayırlık alana ulaşıldığında ise SEYİR TERASI USTA GÖLETİ

1759m YAYLASI Yükseklik YILDIRIMEVCİ 1376m

2.1m 10 km Yıldırımeevci Yaylası ve Göleti-Çubuk 0m 92 11-Yıldırımelören Göleti- Yıldırımelören Yaylası- Yıldırımaydoğan Yaylası- Aydoğan Göleti-Ay Kayası

Mesire Alanı (9 km) AY KAYASI Zorluk Derecesi 2 Yıldırımelören Göleti’nden başlayarak Ay Kayası Mesire Alanı’na ulaşan yürüyüş ro- tası, iki gölet ve iki yayladan YAYLASI geçmektedir. Yemyeşil orman ULUAĞAÇ dokusunun engin bir çayırlık- la buluştuğu ortamda yer alan Yıldırımelören Göleti, yürüyüş rotamızın çıkış noktası. Doğu istikametindeki yürüyüş, Sak- sağan Boğan mevkisini aşarak orman içi patikadan Yıldırı- melören Yaylası’na ulaşıyor. Haritalarda Elveren ismiyle anılan ve günümüzde mahalle statüsündeki yayladan sonra, GÖLETİ AYDOĞAN toprak yola paralel seyreden YAYLASI traktör yolu izleniliyor. Yıldı- YILDIRIMAYDOĞAN rımaydoğan Yaylası girişinde,

toprak yoldan karşıya geçilip 9 km Aydoğan Göleti’ne erişiliyor. Yaz sonu suları azalan gölet kenarındaki mola sonrası doğu yönünde yürüyüşe devam edi- liyor. Aydoğan Deresi’ni sağı- YAYLASI nıza alarak vadi boyunca yokuş YILDIRIMELÖREN aşağıya ilerleyen traktör yolu yüründüğünde önce Uluağaç Köyü-Uluağaç Yaylası yoluna çıkılıyor. Yaklaşık 2 kilometre sonraki sapaktan sola yöneldi- ğinizde Ay Kayası Mesire Ala-

nı’na ulaşılıyor. GÖLETİ 1784m Yükseklik 0m 8.4m

Yıldırımelören Göleti-Çubuk YILDIRIMELÖREN Mehmet Ali KIYMET 94 12-Yıldırımelören Göleti Ring (8 km) Zorluk Derecesi 2 Hafta sonu Yıldırımelören Göle- ti çevresinde kamp kuracak do- ğaseverlerin yararlanabilecekleri günübirlik etkinlik, 1891 metre- lik Beylikardı Tepesi etrafında geniş bir daire çizerek gölete dönüyor. Yürüyüşün başlangı- cında, batıya uzanan dere yata- GÖLETİ ğı kıyısındaki patikaya giriliyor. YILDIRIMELÖREN 1,5 kilometre sonra Yıldırıme- lören Yaylası-Çatak Yaylası top- rak yoluna kavuşan rota, keskin bir dönemeçde kuzeye uzanan traktör yoluna dönüşüyor. Bey- likardı Tepesi’nin zirvesine tır- lisiniz. Son bölümde 1998 metre manan rota, orman içinde ilerle- yüksekliğindeki Işık Tepesi etek- mektedir. Doruğa ulaşıldığında lerinden güneye yürünerek göle- önünüze dört yol kavşak noktası te ulaşılıyor. Güzergahın bir kıs- çıkacaktır. Siz sağ tarafa dönerek mının Kızılcahamam sınırlarında doğu istikametinde inişe geçme- yol aldığını belirtelim. 8 km

ÇATAK

YAYLASI 1982m Yükseklik 0m 4.9m 1777m Mehmet Ali KIYMET 96 13- Yıldırmelören Göleti- durumundasınız. Minnet Deresi Çalkaya (Yarbaşı) Tepesi- kıyısındaki buz gibi suları olan Yıldırmelören Göleti (Ring) çeşme başında dinlendikten son- (18 km) ra yokuş yukarı yürümeye baş- Zorluk Derecesi 3 layabilirsiniz. Yokuşun sonunda tepe noktasına varıldığında, sağa Ankara seyahat acentelerinin dönen orman yolunu seçerek ha- programlarını süsleyen Çalka- ritalarda Yarbaşı Tepesi (1854) ya yürüyüş rotası, birkaç farklı olarak geçen Çalkaya zirvesine alternatiften oluşuyor. Genellik- ulaşılacaktır. Kayalık seyir te- le Kızılcahamam ilçesi Eğerli- rasından Ankara merkeze ka- başköy çıkışlı planlanan rotayı dar uzanan ayrıntılı manzaranın GÖLETİ biz, Çubuk ilçesi Yıldırımelören tadını çıkarabilirsiniz. Karşıda YILDIRIMELÖREN Göleti ring şeklinde planladık. gördüğünüz zirve, 1942 metre- Güzergahı 10 kilometre kadar lik Kale Tepe’dir. Tarihi kalıntı- kısaltmak isteyenler Çatak Yay- ların bulunduğu tepenin sağında lası’ndan başlayarak aynı nokta- göreceğiniz, üzerinde vericilerin ya geri dönebilirler. yükseldiği diğer tepe ise Kızıl- Rotanın ilk kısmı göletten baş- cahamam ilçesinin en yüksek layarak Beylikardı Tepesi zirve- noktasını oluşturan Işık Dağı’dır. sine tırmanıyor. Ardından Be- Dönüş yolunda güneydoğu is- yaztaş Tepesi’nin (1844) güney tikametinde inişe geçerek önce eteklerine kurulan Çatak ve Yu- Tuzluçayır mevkisine ardından karıolucak (Muşamba) yaylaları- Beyaztaş Tepesi yamaçlarından na iniliyor. Artık kuzeye yönelen Çatak Yaylası’na erişebilirsiniz. Son bölüm, sabah kullandığınız ÇATAK

parkur, toprak yayla yollarını YAYLASI

izleyecektir. Önünüze çıkan dör- aynı güzergah üzerinden sizi Yıl- 18 km düncü kavşak noktasından sağa dırımelören Göleti’ne geri geti- dönerek tırmanmaya başlamak recektir. ZİRVE ÇALKAYA YAYLASI

YUKARIOLUCAK 1983m Yükseklik 0m 1777m 5.7m Çalkaya Zirvesi-Kızılcahamam 98 14- Yıldırımelören Göleti- patikaya girmektedir. Sık ağaç- Harami Tepesi-Yıldırımelören ların arasında ilerleyip eriştiğiniz Göleti (Ring) (12 km) düzlük alanda güneye (sola) dö- Zorluk Derecesi 3 nerek Harami Tepesi’nin zirve- sine tırmanabilirsiniz. Dorukta GÖLETİ

Ankara sınırlarındaki en yük- karşılaşacağınız tanımsız manza- YILDIRIMELÖREN sek zirvelerden biri olan Harami ra, yorgunluğunuza değecektir. Tepesi’ne (2034) tırmanan rota, Son bölümde batıya doğru inişe orman içinde bir çember çizerek geçen traktör yolunun peşine dü- başlangıç noktası olan Yıldırı- şün. Çayırlık alana vardığınızda melören Göleti’ne dönmekte- Koçalan Tepesi eteklerini adım- dir. Çatak Yaylası’na kadar bir layarak Çatak Yaylası’na geri önceki parkurla aynı güzergahı dönebilirsiniz. Yayla ile gölet izleyen rota, yayla evlerini geç- arasındaki etap, sabah kat ettiği- tikten sonraki ilk kavşakta batı niz güzergahla aynı parkuru içer- istikametinde (sola) yükselen mektedir. ÇATAK YAYLASI 12 km YAYLASI YUKARIOLUCAK

TEPESİ HARAMİ 1980m Yükseklik 1777m 5.6m 0m

Harami Tepesi-Kızılcahamam/Mehmet Ali KIYMET 100 15- Yıldırımelören Göleti- dan yükseliniyor. Kurşunyurdu Şelale-Kayıören Köyü mevkisinde İkisikavuştuk Dere-

(Çankırı)-Yıldırımelören si Vadisi’ne giren parkur, havza 13 km Göleti (Ring) (13 km) boyunca inişe geçiyor. Güldür- Zorluk Derecesi 3 cek Baraj Gölü yakınlarındaki Kayıören köyüne ulaşıldığında Çubuk ilçe sınırlarında başla- uzun bir mola verebilirsiniz. yıp Çankırı il sınırlarına uzanan Dönüş yolu, izlediğiniz havzaya yürüyüş aktivitesi, özellikle ba- paralel uzanan yokuş yukarı bir har aylarında küçük şelaleler etkinliği içermektedir. Düzlük eşliğinde keyifli bir yolculuğa Tepesi geçildikten sonra güney

dönüşüyor. Yıldırımelören Gö- istikametindeki yürüyüş, yokuş KÖYÜ leti’nden kuzeye yürünerek Işık aşağıya iniş şeklinde Yıldırıme- KAYIÖREN

ve Beylikardı tepelerinin arasın- lören Göleti’ne varacaktır. 1864m Yükseklik 1774m 3.7m 0m GÖLETİ YILDIRIMELÖREN

İkikavuştuk Deresi-Çankırı/Mehmet Ali KIYMET 102 16- Yıldırımelören Göleti- Yıldırımelören Yaylası-

Yıldırımelören Köyü (8 km) 8 km Zorluk Derecesi 2 Yıldırımelören köyü sakinlerinin yaylaya çıkmak için kullandıkla- rı eski göç yolu patikasını takip eden rota, Yıldırımelören Göle- ti’nden başlıyor. Doğuya yürüye- rek Saksağan Boğazı mevkisi ge- çilip Yıldırımelören Yaylası’na ulaşılıyor. Büyükşehir statüsüne geçtiği için mahalle olarak anı-

lan yayladan sonra yürüyüş, gü- 1783m Yükseklik 1687m 5.8m neye yöneliyor. Ormanlık alanı 0m kat eden rotanın bu bölümdeki

sürprizi, Çubuk ilçesini ayaklar YAYLASI

altına seren bir manzara sunma- YILDIRIMELÖREN sıdır. Yürüyüş etkinliğinin son etabında Taşlı Tepesi’nin batısın- dan geçilip, 1836 metrelik Tavuk Tepesi doruklarından Yıldırme- lören köyüne inilmektedir. KÖYÜ YILDIRIMELÖREN GÖLETİ YILDIRIMELÖREN

Yıldırımelören Yaylası-Çubuk 104 105 GÜDÜL

DOĞANIN MUCİZESİ

Kirmir Vadisi-Güdül 106 107

Kırmızı Biber Üretimi Sivil Mimari-Güdül Leblebi Üretimi-Güdül Hünerli bir heykeltıraşın elinden varlığı, Güdül çevresindeki yer- la’ya ait sikkelerde M.S. 2. yüz- kullanılan mağaralardır. M.Ö. çıkmış hissi yaratan yeryüzü şe- leşimin çok eski tarihlere dayan- yıldan itibaren kullanımda oldu- 8. yüzyıla tarihlenen ve Hıristi- killeri, uçsuz bucaksız boz tepe- dığının kanıtı. Bir dönem Hitit, ğu anlaşılan ören yerindeki kazı yanlığın ilk yıllarında yerleşime ler, kayalara oyulmuş etkileyici Frig, Roma ve Bizans egemenli- çalışmaları, 2003 yılından beri açılan bu oyuklar, dört-beş katlı mağaralar, yüzyıllarca araziyi ği altında yaşayan Güdül yerle- büyük bir titizlikle yürütülmekte- mağaralar sisteminden oluşmak- şekillendirerek kendine yol bu- şimi, Anadolu Selçukluları’nın dir. Yöre halkı tarafından ‘Çoban tadır. Tümüyle sıkışmış volkanik lan Kirmir Çayı, bozkırda parıl- idaresine geçtikten sonra Anka- Hamamı’ olarak anılan hamam tüflerden oluşan mağaralar, ko- dayan Mzinos antik kenti, kuzey ra Emiri Güdül Bey tarafından ile nekropol kalıntılarının bu- lay işlenebilme özelliğinden do- bölgeleri sarmalayan sarıçam ve mesken tutulmuş. Aynı zaman- lunduğu antik yerleşim, ilçenin layı insan eliyle oyulmuştur. Bir köknar ormanlarının renklendir- da Selçuklu Hükümdarı Mesut kaplıcalar bölgesine konuşlan- kısmının kaya kilisesi olarak kul- diği Sorgun Göleti ve yaylalarıy- Bey’in eniştesi olan Güdül Bey maktadır. İlçe sınırlarında ayrıca lanıldığı birbirine bağlantılı ma- la Güdül ilçesi, Ankara il merke- zamanında bölgeye, Orta As- Sorgun Göleti Bizans dönemi ğaralar, günümüzde merdivenler zine 90 kilometre uzaklıktadır. ya’dan Anadolu’ya gelen Oğuz ören yeri, Yeşilöz Bizans kaya yardımıyla gezilebilmektedir. Karadeniz ile İç Anadolu sını- boylarından Afşar, Kayı ve Kınık yazıtları, Galat dönemine ait İlçe merkezinin güneyinde yer rında yer alan Güdül, geleneksel kollarından aileler yerleştirilmiş. Asartepe yerleşmesi, Çukurören alan Salihler köyündeki kaya taş mimarinin ahşapla buluştuğu Bizans kalıntıları, Güzelçiftlik İlçe sınırları içerisinde, geçmişe yazıtları ise, bilim adamlarınca eski evleriyle ‘İpek Yolu’ rotası- Küçük Kaletepe, Özköy Kalesi ışık tutan pek çok tarihi mekanı Anadolu Türk tarihinin runik nın önemli duraklarından biridir surları ile Tahtacıörencik Kalesi ziyaret edebilirsiniz. Anadolu alfabesiyle yazılmış en eski ya- aynı zamanda. tarihi mekanları gezilebilir. Selçuklu Beyliğinin uç beyle- zıtları olarak kabul edilmektedir. Kirmir Çayı’nın geçtiği Yeşilöz rinden Çağa Bey’in ismini alan Kuşkusuz ilçenin en dikkat çeki- M.Ö. 3000-1000 arası ile M.S. yerleşimi ve ilçe merkezindeki Çağa köyünde, Mzinos antik ci tarihi eserleri, İnönü ve Yeşilöz 500-900 yılları arasına tarihlenen İnönü kaya oyuk ve mağaraların kenti yer almaktadır. Caracal- mevkisindeki, Roma ve Bizans yazıtlar, 10 farklı alanda 150’den dönemlerinde yerleşke olarak fazla yazıt ile kaya resimlerin- 108 109 olup az yağış almaktadır. İlçenin akarsu, Sakarya Nehri’nin ana en önemli yükseltileri kuzey böl- kaynaklarından biridir aynı za- geye konuşlanan Kaba (1695), manda. Güdül ilçesinden geçer- Domuzalanı (1659), Yürükyatak ken araziyi şekillendiren Kirmir (1654), Hızarlar (1648), Gölcük Havzası, rengarenk kaya ve top- (1630), Dedeninkaşı (1628), rak yapısıyla ilginç formlar oluş- Kırtıflı (1611) tepeleridir. Güne- turur. yi Kirmir Çayı havzası dışında Yeşilöz yerleşiminden kuzeyba- stepler ve boz tepelerle kaplı Gü- tıya doğru yola çıkanlar, Kurum- dül’ün kuzeyi sürpriz bir şekilde cu Dağı’nın hemen ardında bam- ormanlarla kuşatılmıştır. başka bir coğrafyayla karşılaşır. İlçeye hayat veren Kirmir Çayı, Sarıçam ve köknar ağaçlarının Güdül İlçe Merkezi Genel Kızılcahamam sınırlarındaki egemenliğindeki ormanları geç- 2034 metrelik Işık Dağı’nın ya- tiğinizde, geniş bir çayırlığa ko- den oluşmaktadır. Salihler köyü rı Ayaş, Beypazarı ve Nallıhan maçlarından doğan derelerle nuşlanan saç çatılı onlarca evin sınırlarındaki Düdük Dağı’nın gibi eski Osmanlı-Türk evleri- beslenir. Havza boyunca Alicin, sıralandığı büyük bir yayla çıkar doğusundaki Delikli Kaya mev- ne rastlanmaktadır. Günümüzde Öz, Eğrek, Çiftlik, Pazar, Süva- karşınıza. Ardından ormanının kisindeki kaya yazıtlarına ula- ilçe merkezinde yer alan 130’a ri, İlhan, İnözü gibi güçlü kol- derinliklerinde uzayıp giden ve şabilmek için araçla 3 kilometre yakın sivil mimari örneği eski ları bünyesine katan Kirmir’in yeşillikler içerisine saklanmış bozuk toprak yolda gitmek ve ev, restore edilerek turizme ka- yolculuğu, Köroğlu Dağları’nın Sorgun Göleti Tabiat Parkı görü- sonrasında yaklaşık 1 kilometre zandırılmıştır. Zemin kat moloz güneydoğusundan çıkıp Sarıyar nür tüm ihtişamıyla. 2011 yılında kadar yürümek gerekmektedir. taş, diğer katlar hımış tekniğiyle Barajı’nda sona erer. Özellikle tabiat parkı ilan edilen alan, ilçe Yazıtlar, Kirmir Vadisi’nin gü- ahşap iskelet arası kerpiç dolgu Çamlıdere ve Güdül sınırlarında merkezine yaklaşık 28 kilometre ney bölümüne konumlanmakta- olarak inşa edilen evlerin ikinci kıyısında çeltik üretimi yapılan uzaklıktadır. Yaklaşık 50 hek- dır. ve üçüncü katlarında çıkma bal- konlar görülmektedir. Bölgede ayrıca Çarşı, Aşağı, Ye- şilöz, Taşören, Tahtacıörencik, Güdül coğrafyasının jeolojik, Kadıobası, Afşar tarihi camile- morfolojik ve iklim çeşitliliği, ri ile Kavaközü köyünde Hacı ilçe sınırlarında farklı bir arazi Bayram Veli müritlerinden Sa- yapısı şekillenmesine neden ol- mut Bali, Tekke köyünde Osman maktadır. Güneydeki bazı böl- Gazi döneminde yaşadığı rivayet gelerde renkli toprak katmanları, edilen Kasım Baba ve Sorgun peri bacaları, fay kırıkları ve boz köyünde Şeyh İsmail Efendi tür- steplere rastlanır. Denizden 720 beleri ziyaret edilebilir. metre yükseklikte bulunan ilçede karasal iklim tipi görülmektedir. İpek Yolu Koridoru üzerindeki Kışları soğuk yazları ise sıcak Güdül ilçesinde tıpkı komşula- Eğriova Göleti Tabiat Parkı-Güdül 110 111 tarlık bir alana sahip olan gölet, Derneği (Doğal Yaşam Kolek- ideal bir kamp alanıdır aynı za- tifi), doğru ve bilinçli beslenme manda. adına organik tarıma yönelerek salep, adaçayı, et, sucuk, tarha- Haymana, Kızılcahamam ve na, erişte, bulgur, tereyağı, süt, Ayaş ile birlikte Ankara termal yumurta, süzme yoğurt, domates turizminin merkezlerinden biri vb ürünler üretmektedir. İlçede olan ilçenin Ilıcaköy ve Ertuğrul ayrıca ponza taşı, kaolin, perlit İnönü Kaya Mağraları-Güdül Gazi bölgelerinde termal oteller madeni işlenmektedir. Eski ev- hizmet vermektedir. Söz konusu lerin geçmiş günleri yansıttığı kaplıcalar romatizma, siyatik, Güdül ilçe merkezinde leblebi nevralji, hipertansiyon, kalp, do- kokusunu duyumsadığınız da laşım sistemi, kireçlenme, cilt ve sakın şaşırmayın. Çarşı içindeki kadın hastalıklarına; içme kürü imalathanelerde üretilen leble- olarak ise mide, bağırsak, böbrek biler, Türkiye’nin birçok yerine karaciğer, hazımsızlık, kabızlık gönderilmektedir. vb. hastalıklara iyi gelmektedir. Güdül’e gelen gezginler Perçem İlçe ekonomisinin lokomotifi (gül baklava), Yaprak Sarması, sebzecilik, hayvancılık, orga- Keyman (çemen), Sulguç (don- nik tarım, tiftik keçisi, süt üre- muş kıymalı keyman), Kapa- timidir. Bazı köylerde özellikle ma, Göceaşı, Mancar, Mıhlama, Tahtacıörencik yerleşimindeki Mercimekli Pilav, Ekşili Dolma, Mzinos Antik Kenti-Güdül Dörtmevsim Ekolojik Kalkınma Sübere, Sulguç ile Höşmerim, Şibit ve Haside gibi tatlılarından oluşan zengin lezzetleri deneye- bilirler. İlçede her yıl Haziran

ayında kiraz, Temmuz ayında ise Salihli Kaya Yazıları Güdül Kapaması şölenleri yapıl- maktadır.

Yeşilöz Kaya Mağraları 112 GÜDÜL YÜRÜYÜŞ

ROTALARI e a f 8 km e s

1- Akbaş Köyü-Meyvebükü M Köyü (8 km) Zorluk Derecesi 2 Güdül merkeze yakın günübirlik yürüyüş rotalarından biri olan parkur, herkesin keyifle katılabi- leceği bir etkinlik. Kirmir Çayı Vadisi’nin bir bölümünü kat eden güzergah, etkileyici manzara- lar sunarken mevsiminde tadına bakabileceğiniz meyve bahçele-

rinin yakınından geçiyor. Rota,

718m 921m 767m lik k e s k ü

ilçe merkezine 5 kilometre uzak- KÖYÜ Y lıktaki Akbaş köyünden başlıyor. MEYVE BÜKÜ Öncelikle Kirmir Çayı Vadisi’ne inen toprak yol izleniyor. Kuzey yönünde akarsuya paralel uza- nan toprak yolu kullanabilece- ğiniz gibi yaz mevsiminde dere içi patikada yürüyebilirsiniz. Bağlarbaşı Sırtı bölgesinde Kir- mir Çayı’ndan uzaklaşan rota, bir kavşak noktasında sola yöne- lerek evlerin yanından geçecek- tir. Daha sonra domates, kavun ve kabak tarlalarının arasında ilerleyen parkur, Dümen Tepe yamaçlarında göreceğiniz kaya mağaralarının önüne erişecektir. Yürüyüş güzergahı, Meyvebükü köyü-Güdül asfalt yol kenarında KÖYÜ

sona erecektir. AKBAŞ

Kirmir Çayı Vadisi, Meyvebükü Köyü-Güdül 114 2- Kirmir Çayı Vadisi lirler. Rotanın başlangıç noktası (Garipçe-Taşören-Adaören- Garipçe-Taşören arasındaki eski

Dibecik) (30 km) yol. Taşören sonrası derinleşen 30 km Zorluk Derecesi 3 vadi yatağı, Adaören (Beypaza- rı) yakınlarında tekrar genişleye- Adrenalin tutkunu macera sever- cektir. Taşören ve Adaören mev- lere önereceğimiz söz konusu kilerinde iki adet tahta köprü bu-

rota, uzun olduğu kadar su geçiş- lunduğunu hatırlatalım. Taşören KÖYÜ leriyle ıslak bir parkur. Bu rotayı sonrası dar bir kanyona dönüşen GARİPÇE sadece Haziran-Ekim ayları ara- vadi yamaçlarında eski zaman- sında denemenizi öneririz. Aksi larda yerleşke olarak kullanılan takdirde sel baskını, su taşkını kaya mağaralarını görebilirsiniz. ve su geçişleri risklerini göze ak- Rota, Kirmir Çayı’nın vadiden

mak durumundasınız. Dileyen- KÖYÜ

çıktığı Dibecik köyü (Beypazarı) SALİHLER

ler Taşören-Adaören arasındaki yakınlarında sona ermektedir. 701m Yükseklik 669m 1.0m etabı yürüyerek rotayı kısaltabi- 0m KÖYÜ TAŞÖREN KÖYÜ ADAÖREN KÖYÜ DİBECİK BEYPAZARI

Salihler Köyü’nden Kirmir Çayı Vadisi-Güdül 116 3- Sorgun Göleti Tabiat Parkı-

Akkaya Yaylası (9 km) e a f 9 km e s

Zorluk derecesi 2 M Güdül sınırlarında başlayıp, Çamlıdere sınırlarında biten rota, eski Tiftik Yolu (Geredeci) yolu- nun bir bölümünü izlemektedir. Sorgun Göleti kuzey kıyısından AKKAYA start alan rota, toprak yolu izle- YAYLASI yerek Dikenli Tepe eteklerindeki bir mandıraya erişiyor. Sonra- sında Düzyalak Deresi Vadisi’ne inerek kuzeye yöneliyor. Belpı- nar ile Pınarören tepeleri arasın-

1242m 1284m 1162m lik k e s k ü daki boğazı aşan güzergah, 1347 güney eteklerine konumlanan Y metrelik Saylan Dağı’nın batı- yaylaya ulaşıyor. Akkaya köyü- sından geçmektedir. Son bölüm- ne 4 kilometre uzaklıktaki yay- de Akkaya Yayla Göleti kıyısına lada kale, kilise, sütun ve yapı erişen parkur, Kale Tepesi’nin kalıntıları gibi tarihi eserleri ge- zebilirsiniz. KÜRT YAYLASI GÖLETİ SORGUN

Sorgun Göleti Tabiat Parkı-Güdül 118 4- Sorgun Göleti Tabiat Par- yayılan Çukurca Alan mevkisine kı-Benli Yaylası (Çamlıdere) ulaşacaktır. İlk günü 1705 rakım- (31 km) daki Çamlıdere Bayındır Barajı Zorluk Derecesi 3 manzaralı Kadı Yayla’sında son- landırabilirsiniz. Güdül-Beypazarı-Çamlıdere ilçe sınırlarını kat eden yürüyüş ro- İkinci gün ilk bölümde Karan-

lık Dere’yi izleyerek Söbeçayırı BARAJI

tasını, uzunluğundan dolayı iki BAYINDIR Tepesi yamaçlarına doğru inişe ÇAMLIDERE

günlük kamplı bir etkinlik olarak KÖYÜ planlamakta yarar var. İlk etapta geçiliyor. Ardından Dağkuzören SORGUN Sorgun Göleti’nden çıkarak, Gü- köyü sakinlerinin kullandığı Ta- vercinlik ve Ayıkuzu tepelerinin taralan (Elveren) Yaylası’na ula- arasından güney istikametine şan güzergah, Kale Tepesi etek- lerinden geçerek Mahya Tepesi

yürünüyor. Şimdilerde otantik KÜRT görüntüsünü giderek kaybeden doruklarında yol alıyor. Bu nok- YAYLASI Kürt Yaylası’na erişildikten son- tadan birazdan ineceğiniz, orman ra Kazankaya ve Erenler tepele- ortasındaki yeşil bir açıklığa ko- rine tırmanmak durumundasınız. numlanan Benli Yaylası’nı göre- Tepe noktasından sonra batıya bilirsiniz. dönen parkur, geniş bir çayırlığa 5- Sorgun Göleti Tabiat Parkı KADI YAYLASI GÖLETİ SORGUN e a f 31 km e s M BENLİ YAYLASI

1580m 1251m 1876m lik k e s k ü

Karaca/Ayça ÖĞRETMEN Y 120 -Eğriova Göleti (Beypazarı) (38 km) gün önce kuzeydoğuya yönelen Zorluk Derecesi 3 rota, Kındıra Düzü mevkisinde Güdül ilçesi Sorgun Göleti ile yer alan Akpınar Yaylası’na eri-

şiyor. Eski orman binalarının bu- KÖYÜ

Beypazarı ilçesi Eğriova Göleti, SORGUN Ankara doğa turizminin önemli lunduğu 9. kilometredeki Aktaş mekanları arasında. Doğasever- Çeşmesi’nde kamp kurabilirsi- ler tarafından kamp ve yürüyüş niz. Son gün ise kuzeydoğu isti- etkinlikleri için kullanılan gölet- kametindeki yürüyüş Kirazlıoluk ler arasındaki yürüyüş rotasını, 3 Yaylası, Başyayla, Beşpınar, Ayı Deresi bölgelerini geçerek Eğri- GÖLETİ

günlük bir aktivite olarak plan- SORGUN lamakta yarar var. Rotanın ilk ova Göleti’ne ulaşıyor. Sarıala- etabı batıya yönelerek Mahkeme lan, Demirci, Eğriova, Sarıahmet Yaylası üzerinden Belindoruk yaylalarının konuşlandığı gölet aşıtına ulaşıyor. İlk günü 16. ki- çevresinde kamp kurabilir veya lometrede Kapaklı ile Kuzpınarı önceden ayarlayacağınız araçla tepeleri arasındaki Kapaklı Yay- dönüş yoluna geçebilirsiniz. lası’nda sonlandırıyoruz. İkinci YAYLASI 6-Sorgun Göleti Tabiat Parkı- AKPINAR BENLİ YAYLASI e a f 38 km e s M KAPAKLI YAYLASI GÖLETİ EĞRİOVA

1266m 1808m 1578m

lik k e s k ü Ayça ÖĞRETMEN Y 122 Kürt Yaylası-Sorgun Göleti

(Ring) (13 km) e a f 13 km e s

Zorluk Derecesi 3 M Sorgun Göleti’nde hafta sonu kamp yapmak isteyenlere önere- ceğimiz günübirlik yürüyüş rota- mız, orman dokusu içerisinde bir daire çizerek başlangıç noktasına geri dönüyor. Göletin kuzey kıyı- sından başlayan aktivite, Dikenli Tepesi’nin batısından geçerek bir mandıraya erişiyor. Daha sonra Çamlıdere Belediyesi Arşivi Belpınar ile Pınarören tepeleri arasındaki Düzyalak Deresi Va-

1300m 1385m 1232m lik k e s k ü disi’ne giriliyor. Sürülerin su iç- Y mek için kullandıkları bir gölcü- geleneksel dokusunu yitiren yay- ğün yanından geçen rota, Kepez lada mola verebilirsiniz. Tekrar Tepesi’nin güneyindeki traktör yürüyüşe başlandığında orman yolunu takip ediyor. Yükselmeye içinde uzanan toprak yayla yolu- başlayan parkur, batıya yönele- nu takip edilerek Eğriova Göle- rek Kürt Yaylası’na ulaşıyor. Son ti’ne dönülüyor. KÜRT yıllarda yapılaşmanın arttığı ve YAYLASI 7- Sorgun Göleti Tabiat Parkı- GÖLETİ EĞRİOVA GÖLETİ SORGUN

Adnan ATAÇ 124 Sorgun Köyü (5 km) e

Zorluk Derecesi 1 a f 5 km e s Tarihi 1460 gibi çok eski tarihlere M dayanan Sorgun Köyü, Güdül ilçe merkezine 24 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Köçegüneyi, Kanlıkur, İnkaya, Yapraklı, Körüklü tepeleri arasındaki KÖYÜ

Sineközü düzlüğüne kurulan SORGUN köyün, geleneksel dokusunu görece koruyan bir de yaylası bulunuyor. Sorgun Göleti’nden başlayan rota, kıyı boyunca patika üzerinde ilerleyerek

1259m 1286m 1224m lik k e s k ü asfalttan karşıya geçiyor. Y Karaçayır mevkisine erişen rota, Erenler Tepesi’ne yükselerek Tiftik Yünü Yıkama, Sorgun Yaylası-Güdül SORGUN Sorgun yaylasına giriş yapıyor. YAYLASI Yayla içinde kuzeydoğuya bir mandıra geçildikten sonra uzanan toprak yol kısa bir süre Hamitözü Deresi takip edilerek izlendikten sonra, tekrar patikaya Sorgun köyüne ulaşılıyor. giriliyor. Sağınızda göreceğiniz GÖLETİ SORGUN

Sorgun Yaylası 126 8- Sorgun Göleti Tabiat Parkı-

Tahtacıörencik Köyü (11 km) e a f 11 km e s

Zorluk Derecesi 3 M

Tiftik Yolu olarak bilinen ve eskiden Beypazarı-Çamlıdere arasında kullanılan güzergahın bir bölümünü oluşturan yürüyüş GÖLETİ aktivitesi, patika ve orman yol- SORGUN larını takip ediyor. Sorgun Göle- ti’nin kuzeybatısından başlayan yürüyüş, Atıçlararası Düzlüğü ve Mahkemelik Yaylası mevkilerin-

den geçerek, Katırcıyolu Tepesi

946m 1486m 1263m lik k e s k ü

zirvesindeki Belindoruk aşıtı- Y na erişiyor. Dörtyol kavşağında sağa ayrılan yol, Beypazarı ilçesi sınırlarındaki Eğriova Göleti’ne gitmektedir. Siz, yoldan ayrıla- rak patikaya girmek ve Ahmetli

Deresi Vadisi boyunca inişe geç- KÖYÜ mek durumundasınız. Alıç, ahlat KAVAKÖZÜ ve kuşburnu ağaçlarının süsledi- ği parkur, Germece Pınarı, Beş- çam Kuyusu mevkilerini geçerek Saçayak Kuyusu bölgesinde or- man yoluna kavuşacaktır. Ova- cığındoruk ve Kalenin Dişkaya tepeleri arasından yokuş aşağı yürüyen katılımcılar, günümüz- de organik tarıma yönelen Tahta- cıörencik köyüne erişebilirler. KÖYÜ TAHTACIÖRENCİK

Pekmez Kaynatma 128 9-Sorgun Köyü-Yelli Köyü (10

km) e a f 10 km e s

Zorluk Derecesi 3 M

Tarihi Tiftik Yolu’nun Gü- dül-Sorgun bölümünü kat eden bu rotanın ilk bölümü 1577 met- relik İkizçiten Tepesi’ne tırma- nış, son bölümü ise Yelli köyü- ne inişi kapsıyor. Kuzey-güney istikametindeki rota, Arıkçayırı Düzlüğü’nü geçerek Sarıçam Deresi eşliğinde düz bir hat-

ta ilerliyor. Ardından tırmanışa

1510m 1264m 993m lik k e s k ü

geçen parkur, 4 kez Güdül-Sor- Y gun asfaltını keserek Hıdırcık

ve Kumlu sırtlarından zirve KÖYÜ SORGUN noktasına erişiyor. Bir süre as- falt yola paralel uzanan patika, bir ağıl ve sürülerin kullandığı gölcüğü geçerek Taşköprü mev- kisinde vadiye girecektir. Seyi- tağa Deresi’nin yarenliğindeki eski patika inişe geçerek, döne YELLİ kıvrıla Yıkılankaya Tepesi etek- KÖYÜ lerindeki mezarlığa ulaşacaktır. SORGUN Meyve ağaçlarının yükseldiği bu YAYLASI noktada Seyitağa Deresi, Çatak Deresi’ne kavuşmaktadır. Artık patikadan ayrılıp Yelli ile Sorgun köyleri arasında ulaşımı sağla- yan eski yol üzerinde yürümek-

tesiniz. Soğukpınar Çeşmesi’nde GÖLETİ SORGUN kısa bir süre soluklandıktan son- ra, Yeşilöz beldesine 3 kilometre mesafedeki Yelli köyüne ulaşabi- lirsiniz.

Tarihi Patika-Sorgun Köyü 130 10- Tahtacıörnecik-Doğançalı (Beypazarı) (5 km) Zorluk Derecesi 1 Hafta sonu seyahat acenteleri- nin sıklıkla ziyaret ettiği organik ürünleriyle ünlü Tahtacıörencik köyünden start alan yürüyüş ro- tası, Süvari Deresi Vadisi’ni iz- leyerek Beypazarı ilçe sınırların- daki Doğançalı köyüne ulaşıyor. KÖYÜ Dikenli ve Eşme derelerinin bir- TAHTACIÖRENCİK leşmesiyle oluşan Süvari Deresi, yalçın kayalıklar arasından geçe- rek Kirmir Çayı’na karışmakta- dır. Akarsu havzasının Tahtacıö- rencik-Doğançalı arasında geniş- leyen bölümü, tarlalar ve meyve ağaçlarının arasından geçmekte- dir. Parkur esnasında dere geçiş- lerini göze almanız gerektiğini hatırlatalım. Rotanın Doğançalı kısmında peri bacaları ve ilginç kaya formlarını fotoğraflamayı unutmayın. e 5 km a f e s M KÖYÜ DOĞANÇALI

806m 853m 898m lik k e s k ü Y Doğançalı Peri Bacaları-Kızılcahamam 132 11-Yeşilöz Mağaraları-İnönü

Mağaraları (7 km) e 7 km a f e s

Zorlık Derecesi 2 M Yeşilöz ve Güdül yerleşimleri arasında uzanan Kirmir Çayı Va- disi içinden geçen rota, Güdül il- çesinin turizm vitrinini süsleyen iki tarihi mekanı birleştiriyor. Hı- ristiyanlık döneminde yerleşim yeri olarak kullanılan tarihi kaya oyukları ve kaya kiliseleri ara- sındaki parkur, patika ve traktör yolları üzerinde yol almaktadır. KÖYÜ 8 kez sudan karşı kıyıya geçmek YEŞİLÖZ

691m

729m 668m lik k e s k ü zorunda olduğunuz rotayı plan- Y larken, hava durumunu ve mev- sim itibariyle akarsuyun debisini hesaplamanız gerekmektedir. Yeşilöz Mağaraları-Güdül İNÖNÜ MAĞRALARI

Kirmir Çayı Vadisi-Güdül 134 135 NALLIHAN TARİHİN GÜLÜMSEYEN YÜZÜ

Çayırhan Kuş Cenneti-Nallıhan 136 137 dönemin süsleme özellikleriyle bezeli, ticaret, sosyal yardım ve kültür müesseseleri konumun- da olan anıtsal yapılardı. Tica- ret yolları üzerinde kurulan ve kamu yararına çalışan bu hanlar, özgün tasarımları, kale duvarla- rına benzeyen güvenli duvarları ve görkemli taç kapıları ile bi- rer ‘simge yapı’ olarak dönemin Sarıyar Barajı-Nallıhan gücünü ve zenginliğini temsil etmekteydi aynı zamanda. İlçe Bugün İç Anadolu’da modernle çesine giriş yapan tarihi yol, merkezinde dikdörtgen şeklinde geleneksel olanı, eskiyle yeni- Aladağ Çayı (Siberis-Skopas) planlanan Kocahan, 1594 yılında Sivil Mimari yi en güzel buluşturabilmiş ilçe köprüsünden geçerek Çayırhan Nasuh Paşa tarafından dönemin hangisi diye soracak olsak, ya- Gülşehir’deki (Sykeon) Julio- Ankara valisi Mustafa Paşa’ya nıt Nallıhan olur hiç kuşkusuz. polis’e ulaşıyordu. Günümüzde yaptırılmıştır. Çayırhan yerleşim Bunu da hiç öyle kendini öne büyük kısmı Sarıyar Baraj sula- sınırlarındaki tarihi han ise baraj çıkartarak, gürültülü patırtılı ta- rı altında kalan Juliopolis antik suları altında kaldığı için günü- nıtımlarla değil sessiz sedasız yerleşimi, Bhitinya ile Galatya müze ulaşmamıştır. başarıyor. Kapılarını modern ülkeleri arasındaki sınıra konuş- Nallıhan ilçe sınırlarındaki diğer dünyanın nimetlerine açarken lanıyor. Antik dünyanın önemli tarihi yapılar arasında Çayırhan kendisini bugüne taşıyan tarihini yol güzergahlarından biri sayılan Mağaraları, Yenice köyü Merdi- ve doğal zenginliklerini de ya- Khalkedon, Nikomedia ve Niki- venli Kale, Kanlıtepe Nekropo- Tiftik Keçisi nında getiriyor. aia üzerinden Ankara’ya giden lü, Karahisar Kalesi kalıntıları, Roma yolu üzerinde bulunan Tarihi İpek Yolu ve Roma Yolu Beydili Bizans kalıntıları, antik ören yerinin nekropol alanında üzerinde yer alan Nallıhan; yüz- su kanalı, 1599 yılına tarihlenen yapılan kazılarda takılar, mücev- yıllar boyu nice kavimleri, or- Nasuh Paşa Cami, Soğukkuyu herler, sikkeler, bronz ve demir duları, kervanları konuk etmiş köyü kümbeti, Subaşı hamam eşyalar, seramik, kandil vb gibi sınırlarında. Tarihe tanıklık eden kalıntıları sayılabilir. İlçede ayrı- eserler gün yüzüne çıkarıldı. ilçenin günümüze yadigar kalan ca Türk-İslam kültürünün önem- kadim eserleri arasında Juliopo- Öte yandan 1603-17 yılları ara- li dervişlerinden Tapduk Emre, lis ören yeri ile Kocahan ve Ulu- sında İstanbul-Bağdad yolu üze- Tekke köyünde Bacım Sultan, han hanları ayrı bir öneme sahip. rindeki Nallıhan’da, Sadrazam aynı isimli köyde yer alan Ömer İstanbul-Gebze-Taraklı-Kaya- Nasuh Paşa tarafından hanlar Şeyh, Nallıkozlu köyü Şeyh Ca- boğazı-Dumanköy-Gerişler-Ka- yaptırılmıştır. Çoğunlukla sul- fer Sadık, Akdere köyü Hoşebe, tan, vezir ve diğer devlet bü- mışlık-Kilciler-Ericek-Sarılar Sobran köyü Hasan Dede ve Ça- yüklerince yaptırılan hanlar ve hattı üzerinden Nallıhan il- yırhan beldesinde Davutoğlu tür- kervansaraylar; kale gibi sağlam, beleri bulunmaktadır. Sivil Mimari 138 139 şan yükseltilerin renk harmoni- si yarattığı Asarlık Tepeler, 52 hektarlık alanı kaplamaktadır. Meyilhacılar köyü Kabaardıç mevkisindeki 750 yaş, 20 metre boy ve 9 metre çevre genişliğine sahip Ardıç Ağacı ise yöre halkı tarafından kutsal sayılmaktadır. Sarıçalı Dağı çevresinde ise anıt

Uyuzsuyu Şelalesi-Nallıhan karaçam, fındık, ıhlamur, meşe ve kavak ağaçları görülebilir. Ankara’ya 160 kilometre uzak- laşık 15 metreden düşen şelale İlçenin diğer doğal güzellikleri Sivil Mimari lıkta Nallıhan ilçesinin en yük- ise, hayvan figürlerinin görülebi- arasında Tek Çift Kuyusu, Kırk Kızlar Mağarası, Gelin Kaya- sek zirveleri Sarıçalı (1740), Ka- leceği mağaraları ile ünlüdür. sı, Hosebe ve Kayıkbaşı mesire rakiriş (1507) ve Andız (1420) 1951-1956 yılları arasında inşa alanları, Sarıçalı Dağı’nda Evli- dağlarıdır. Eskişehir sınırını edilen ve Türkiye’nin ilk büyük yalar Ardıcı, Dilek Kuyusu, Ezan oluşturan Sündiken Dağları’nın HES (hidroelektrik santralı) ba- Kayası, Kuzucular Kanyonu yer yükseklik skalası ise 1818-1585 rajı olan Sarıyar Barajı Gölü’nün almaktadır. metre aralığındadır. Başlıca bir bölümü günümüzde Çayır- Bu arada 50 yıl öncesine kadar han Tabiat Parkı ilan edilmiştir. akarsuları Sakarya, Nallıhan ve Türkiye topraklarında yaygın 1994 yılında koruma altına alı- Aladağ çayları olan ilçenin göl- olarak görülen Anadolu Yaban nan ve kuş gözlemciliği yapı- lerini ise Sarıyar, Gökçekaya ve Koyunu, Türkiye’nin biyolojik labilen alanda yaklaşık 180 kuş Yenice barajları ile Bozyaka, Ça- çeşitliliğine tekrar kazandırılma- türü görülebilir. Rengarenk gö- malan ve Eymir göletleri oluştu- sı amacıyla 2004 yılında Sarıyar rüntüleriyle gölet üzerinde uçan rur. Doğal güzellikleri arasında barajı yakınlarındaki Karatepe ve bölgede üreyen kuş türleri mevkisinde doğaya bırakılmıştır. Uyuzsuyu ve Soğukkuyu şela- arasında Akkuyruklu Kartal, Sa- Bölgeye salınan 52 adet yaban lelerinin yer aldığı yerleşimin karca Kazı, Angut, Küçük Kuğu, koyunu, hiçbir adaptasyon soru- yüksek platolarını Andız, Bozar- Sessiz Kuğu, Elmabaş Patka, nu yaşamadan yeni yaşam alan- mut (Alıç), Beydili, Çalı, Sarsın, Tepeli, Dikkuyruk, Akbalıkçıl, ları olan Nallıhan’da üremeye Kozlu ve Demirçal gibi yaylalar Gri Balıkçıl, Gece Balıkçıl, Ley- devam etmektedirler. Tarhana Yapımı süsler. Yaklaşık 35 metreden dö- lek, Turna, Küçük Akbaba, Kara külen Uyuzsuyu Şelalesi Nallı- Leylek, Kara Çaylak, Gökdoğan, Her yıl eylül ayında Tapduk han’a 27 kilometre uzaklıkta yer Küçük Orman Kartalı, Kara Ak- Emre ve İğne Oyaları Kültür alır. Karacasu Köyü içerisindeki baba sayılabilir. Sanat Festivali düzenlenen Nal- şelale günümüzde, çevre düzen- Asarlık Tepeler ve Kaba Ardıç lıhan ilçesinde iğne oyaları, halı, lemesiyle bir mesire alanı olarak tabiat anıtları, Nallıhan’ın do- kilim, bez dokumacılığı, bindallı hizmet vermektedir. Soğukkuyu ğal zenginliklerinin öne çıkan işleri, tel kırma gibi hediyelik el köyü içerisinde yer alan ve yak- isimleridir. Farklı dirençteki kil sanatları örneklerini satın alabi- tabakalarının aşınmasıyla olu- lirsiniz. Kocahan-Nallıhan/İpek Yolu Birliği Arşivi 140 141 NALLIHAN YÜRÜYÜŞ 2- Sobran Köyü-Boğazınkaya- ROTALARI Sobran Köyü (13 km) 1- Kıztepesi (7 km) Zorluk Derecesi 3 Zorluk Derecesi 2 İlçe merkezine 7 kilometre uzak- lıktaki Sobran köyünün kuzey Parkur, Nallıhan ilçe merkezine tarafında başlayan rota, orman 28 kilometre uzaklıkta yer alan içi yolları takip ederek başlangıç Atça köyü sınırlarındaki Kası- noktasına dönmektedir. Sobran mağa mevkisinden başlıyor. İlk yerleşiminin kuzeyindeki Kara- etapta yokuş yukarı Kıztepe zir- bayır Tepesi mevkisinden start vesine tırmanılıyor. Daha sonra alan rota; festival alanını geçe- Suçatı ve Kızılsivri tepelerinin ra batı istikametinde devam eden rek Davuldede Tepesi’nin doğu- doğusundan geçerek Sarıyar rota, Karaseki mevkisinde Kürt- sundan, Koçyiğit Tepesi’nin ise Baraj Gölü kıyısındaki Ankara lüçatı Deresi ile karşılaşır. Bu alanda yürüneceği için özellikle batısından geçerek kuzeydoğu asfaltına erişiliyor. Zirve nok- noktada yaşlı karaçam ağaçlarınıAçklama Raporu yaz aylarında tavsiye edilmez. yönünde ilerlemektedir. Gözpı- tasından kuş cenneti ve jeolojik fotoğraflayabilirsiniz. Son bö- Yağmurlu havalarda ise yumu- nar Deresi Havzası’nda güneye oluşumlar manzarasını fotoğraf- lümde kısa iniş ve çıkışlar içeren şak toprak yapısı çok kaygan ve dönen parkurun mola noktası, layabilirsiniz. Parkur boyunca güzergah, Sobran köyünde sona çamurlu olduğunu dikkate alma- Boğazınkaya Şelalesi. Daha son- su bulunmaması ve çıplak bir lısınız. eriyor.

N N

WE WE

S S

Şekil 6: Sobran Köyü - Boğazınkaya Yürüyüş Parkuru

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş TM PLANLAMA 27 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi 142 143 3- Tekke Köyü-Alan Köyü 4- Danişment Köyü-Asarlık (Ilıca Vadisi)-Solaklar Köyü Tepeler-Bozyaka Göleti (10 km) (7,5 km) Zorluk Derecesi 2 Zorluk Derecesi 2 İlçe merkezine yaklaşık 20 ki- Rota başlangıcı, ilçe merkezine lometre uzaklıktaki Danişment 13 kilometre uzaklıktaki Tekke köyü, rotanın başlangıç noktası- ile Alan köylerinin doğusunda- nı oluşturmaktadır. Dik tırmanış dır. Güzergah; orman yolu, pati- ve inişler içeren rota, jeolojik ve ka ve dere yatağından oluşmak- jeomorfolojik özellikleri taşıyan tadır. İlk etapta Akçaoluk Tepesi Asarlık Tepeler Tabiat Anıtı’n- eteklerinden start alan rota gü- dan geçmektedir. Danışmet kö- neydoğu istikametinde devam yü-Sivriasarlık Tepesi arasında eder. Akçulluk Tepesi yakınla- güneydoğu istikametinde yürü- rında güneye dönen parkur, Ilıca nüyor. Daha sonra güneyeAç dönenklama Raporu Deresi yatağında ilerlemektedir. parkur, Asarlık Tepesi’ni geçerek Küçük çağlayanlar eşliğindeki Bozyaka Göleti’ne ulaşıyor. Kıyı yürüyüş, Ağa Deresi’nde batıya boyunca süren yürüyüş, Bakı- yönelerek Solaklar yerleşiminde ralan Tepesi yakınlarında asfalt sona erer. yola ulaşarak sona eriyor.

N N

WE WE

S S

Şekil 8: Asarlık Tepe – Bozyaka Göleti Yürüyüş Parkuru

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş TM PLANLAMA 40 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi 144 145 5- Beydili Köyü-Beydili 6- Beydili Köyü-Andız Dağı- yarenliğinde süren yolculuk, bir Kayası (5 km) Andız Yaylası (12 km) çeşme ve jeolojik kaya oluşum- Zorluk Derecesi 2 Zorluk Derecesi 3 larını geçtikten sonra Kaşgöbel Tepesi yakınlarında batı yönüne Nallıhan yerleşimine 35 kilomet- Söz konusu rota, Beydili köyü- dönecektir. Ziyaret Tepesi do- re mesafedeki Beydili köyü, öne- nün yaklaşık 7 kilometre do- ruklarındaki yangın kulesinde receğimiz rotanın çıkış noktası. ğusundaki kavşak noktasında mola verdikten sonra güzergah, Beydili Kayası’na tırmandıktan başlamaktadır. Orman içi toprak Andız Sırtı sonrası güneye yö- sonra bir ring yapan rota, başlan- yollar, patikalar ve tarlaya gi- nelecektir. Ardından Karabayır gıç noktasına geri dönmektedir. den traktör yollarını izleyen rota ve İnkaya tepeleri geçilerek, Ka- Güzergah boyunca sarnıç, me- üzerinde, ilk planda kuzey doğ- pankezi Tepesi mevkisinde yürü- zar, yapı, savunma duvarı gibi ta- rultuda yürümeniz gerekmekte- yüş tamamlanmaktadır. rihi kalıntılara rastlayabilirsiniz. dir. Asırlık karaçam ağaçlarının

Açklama Raporu Açklama Raporu

N N

WE WE

S S

Şekil 9: Beydili Kayası Yürüyüş Parkuru Şekil 10: Andız Dağı – Andız Yaylası Yürüyüş Parkuru

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş TM PLANLAMA 46 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi TM PLANLAMA 52 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi 146 147 7- Bağlıca Köyü-Bozarmut 8-Döğmeci Köyü-Aydoğmuş Yaylası-Aksu Köyü (10 km) Köyü (10 km) Zorluk Derecesi 2 Zorluk Derecesi 2 Önereceğimiz rotanın, Aşağı Yapraklı Berber Pınarı mevki- veya Yukarı Bağlıca köyleri ol- sindeki yaklaşık 840 ile Eren- mak üzere iki farklı başlangıç ler mevkisindeki 360 yaşındaki noktası bulunmaktadır. Yer yer karaçam anıt ağaçlarını ziyaret tarihi alanlardan geçen rota, Açklama Raporu eden rotanın başlangıcı, ilçe mer- Aksu köyünde sona ermektedir. kezine 28 kilometre uzaklıktaki Kuzeybatı istikametinde orman Döğmeci köyü. Güney yönün- içi yollarda ilerleyen her iki par- de başlayan yürüyüş, Hacıoğ- kur, Kuyununbaşı Tepesi yamaç- lu Pınarı, Kemiklikaya Tepesi, larında birleşmektedir. Karakuz Bozcaarmut Tepesi bölgelerini Tepesi’nde yer alan yangın gö- geçerek anıt ağaçlarına ulaşıyor.Açklama Raporu zetleme kulesi, güzergahın ana Erenler Tepesi eteklerinde doğu- mola noktalarından biridir. Yaşlı ya dönen rota, daha sonra Göreli ağaçlar ve tarihi kalıntılar arasın- Deresi yatağını izleyerek kuzey- da ilerleyen aktivite, Aksu kö- doğu istikametinde Aydoğmuş yündeki küçük heyelan gölünde köyüne varıyor. bitmektedir.

N N

WE WE

S S

Şekil 12: Döğmeci Köyü - Aydoğmuş Köyü Yürüyüş Parkuru

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş Şekil 11: Bozarmut Yaylası – Aksu Köyü Yürüyüş Parkuru TM PLANLAMA 63 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş TM PLANLAMA 58 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi 148 149 9- Çulhalar Köyü-Sarıçalı Da- 10- Çulhalar Köyü-Karacasu ğı-Uyuzsuyu Şelalesi (9,5 km) Köyü (7 km) Zorluk Derecesi 3 Zorluk Derecesi 3 Nallıhan ilçesinin kuzeydo- Nallıhan ilçe merkezine 20 kilo- ğusundaki Çulhalar köyünden metre uzaklıktaki Çulhalar kö- başlayan rota, ilçenin en yüksek yünden başlayan rota, Uyuzsuyu noktalarından 1740 metrelik Sa- Şelalesi ardından Uzundere va- rıçalı Dağı’na tırmanıp Uyuzsu- disini izleyerek Karacasu köyüne yu (Ilıca) Şelalesi’nde sona eri- ulaşmaktadır. Şelale sonrası dere yor. Beyaz, gri, krem ve pembe yatağına inen rota, sık sık su ge- gibi değişik renklere bürünen çişleriyle zevkli ve heyecanlı bir kireç taşı oluşumuyla Sarıçalı aktiviteye dönüşmektedir. Ancak Dağı, fotoğraf tutkunlarına deği- su debisinin yükseldiği ilkba- şik kareler sunmaktadır. Çulhalar rıca jeolojik oluşumlara rastlaya- har aylarında dikkatli olmanızı köyünden başlayan parkur; anıt caksınız. Daha sonra inişe geçen öneririz. Kuzey istikametindeki Açklama Raporu ardıç, karaçam ve fındık ağaçla- parkur, Uzundere’ye dökülen yürüyüş ilk planda Sivritepe’yi rından geçerek Sarıçalı Dağı’na Uyuzsuyu Şelalesi’nde sona er- geçerek Uyuzsuyu Şelalesi’ne tırmanmaktadır. Nefis bir man- mektedir. varacaktır. Mola sonrası dikkatli sonra ıslak bir yürüyüşü göze al- zara sunan doruk noktasında ay- bir şekilde dere yatağına indikten manız gerekmektedir.

N N

WE WE

S S

Şekil 14: Çulhalar Köyü – Karacasu Köyü Yürüyüş Parkuru

Nallıhan’da Kırsal Turizm: Doğa Yürüyüş TM PLANLAMA 78 Parkurlarının Belirlenmesi İyileştirilmesi 150 151 BEYPAZARI GEÇMİŞ ZAMANIN AYNASI

İlçe Merkezindeki Tarihi Evler-Beypazarı 152 153

Karagöl Tabiat Parkı -Beypazarı İlçe Merkezi - Beypazarı

İpek yolu üzerinde yüzyıllar bo- izler bulacağınız Beypazarı, ah- İlk çağlardan beri önemli bir yer- lirtirsek, ilçenin tarihsel önemini yunca kervanlara ve tacirlere ev şap evleriyle bir müze kent görü- leşim yeri olan Beypazarı; Frig, daha iyi kavramış oluruz. Antik sahipliği yapan Beypazarı’nda, nümündedir. Cumbalı pencereler Galat, Roma, Bizans, Selçuklu çağlardan beri tiftik pazarı ve ku- her sabah erken saatlerden iti- ve ‘guşgana’ adı verilen bir çatı- ve Osmanlı egemenlikleri altın- maş üreticisi olan bu kasaba, us- baren hayatın hareketli temposu dan oluşan iki ya da üç katlı bu da yaşamış. Roma döneminde taların mekanıymış aynı zaman- yeniden başlar. Özellikle kentin yapıların iskeletleri de ahşaptan Lagania (Kaya Doruğu Ülkesi), da. Bakır, semer, demir, saraç ve kalbinin attığı Alaeddin Sokak, yapılmış. Duvarlar, odalardaki Bizans zamanında ise Lagania dokuma ustaları, nice zanaatkar- kepenk sesleriyle yeni güne kirli havayı ve nemi alan yöre- Anastasiapolis olarak anılan lar yetiştirip ticari hayata önemli merhaba der. Örslere inen çekiç ye özgü tatlı kireç denilen bir kent, Kütahya beyi Germiyanoğ- katkılarda bulunmuşlar. Günü- sesleri, kalaylanan koca kazan- malzemeyle kaplanmış. Zemin lu Yakup Şah’ın veziri Dinar Ha- müzde restorasyonu devam eden ların ve kapı önlerine çıkarılan katları taştan, diğer bölümleri zar tarafından Osmanlı toprak- Suluhan, çeşitli meslek kolları eşyaların tok gürültüsü havaya ahşaptan yapılan evlerin girişin- larına katılmış. Osmanlı Devle- için ayrı sokakları bulunan aras- karışır yavaş yavaş. Hafta sonla- de, değerli eşyaların saklanması ti’nin toprak rejiminin ve askeri ta ve bedesten, ticari yaşamın rı ise hemen hepsi aynı renk ve amacıyla kullanılan demir kapı- sisteminin bel kemiğini oluştu- odak noktasıymış bir zamanlar. boydaki şemsiyelerin altına ku- lı mahzenler bulunuyor. En bü- ran Tımarlı Sipahi merkezlerin- Anadolu’ya Mezopotamya’dan rulan yerel tezgahlar, şehrin yeni yüğü 1884 yılında olmak üzere den birisi olan Beypazarı, yöre- gelen, altın ve gümüş telleri bü- yüzünü yansıtır bize. Yüzyılların pek çok büyük yangın geçiren deki sipahi beyine ve ekonomik kerek biçim verme sanatı telkari ata yadigarı el sanatları, ev işi Beypazarı, her seferinde yeni- hayatın yoğunluğuna istinaden ise, ahilik yoluyla 250 yıl önce kuru gıdalar, turşular, reçeller lenen çehresiyle zamana karşı bugünkü adını almış. İpek Yolu ulaşmış Beypazarı’na. ve el yapımı takılar, Ankara’nın direnmiş adeta. Son yangının ve Roma Yolu üzerinde bulunan Yerleşimin ara sokaklarına giz- şirin ilçesi Beypazarı’nı ziyarete ardından kerpiç kullanılarak inşa Beypazarı, tüccarların ve ordula- lenen tarihi eserler arasında ilk gelenleri geçmiş yıllara götür bir edilen binalarıyla bugünkü görü- rın uğrak yeri olmuş geçmiş dö- bakışta göze çarpanlar Selçuklu anlamda. nümüne bürünen ilçe, iç turizmin nemlerde. Zamanında Mundarcı Sultanı Alaaddin Keykubat ta- dinamiklerinden biri haline gel- Deresi’nin altı yüz dükkanlık Geleneksel kültürel değerlerden rafından 1225 yılında yaptırılan miş son yıllarda. çarşının ortasından aktığını be- 154 155

İnözü Vadisi-Beypazarı

aynı isimli cami, Fatih Sultanın tin Kübra, Üç Kızlar, Tahir Baba, yerleşimi, Kızılcasöğüt köyünde ve mesire alanı aynı zamanda. lalası olan Akşemsettin adına Yediler ve Tacettin Baba türbe- Roma yerleşimi, Tahirler köyün- Özellikle ilçe merkezine 50 kilo- yapılan ahşap minareli cami, leri yer alır. İlçe merkezindeki de Frig dönemi sur ve kilise ka- metre uzaklıktaki Eğriova Göle- Kuyumcular Çarşısı’ndaki İnci- gezinizi Beypazarı Kent Tarihi, lıntısı, Faslı köyü İnler tepesinde ti, köknar ormanları ortasında bir li Cami ve üzeri kurşunla kaplı Beypazarı Tarih ve Kültür ile Kilise Mağara, Köst ve Kuyucak tabiat cennetidir. 2011 yılında ta- Kurşunlu Cami’sidir. Kentin or- Beypazarı Yaşayan müzeler zi- köyleri örenyerleri, Üreğil Köyü biat parkı statüsü kazanan gölet, tasına konumlanan Nasuh Paşa yaretiyle tamamlayabilirsiniz. kuzeybatısında Avdan Çayı mev- ilçe merkezine yaklaşık 50 kilo- Hanı (Suluhan Kervansarayı), kisinde Bizans nekropolü olarak metre mesafededir. 100 hektarlık Beypazarı çevresinde tarih me- 1648 yılına tarihlenmektedir. listeleyebiliriz. İçlerinde en çok bir alana yayılan ve 2011 yılında raklılarını cezp edecek önemli Kareye yakın dikdörtgen planlı ilgi çeken İnözü Mağaraları, put- koruma alanı ilan edilen Tekke- eserleri İnözü Mağaraları, Bo- ve iki katlı kagir bu bina, 26 oda perestlerin zulmünden kaçan Hı- dağı Tabiat Parkı ise Eğriova’nın ğazkesen Kümbeti, İnözü Deresi ve 54 dükkan şeklinde inşa edil- ristiyanların kullandığı mağara kuzeydoğusunda yer almaktadır. üzerine 17. yüzyılda inşa edilmiş miş. Girişteki yay kemerli kapı oyukları, mezarlar ve kiliseler- Bölgede ayrıca Çukurören, Be- Hacılar, Karcıkaya (Mundarcı üzerinde iki çatallı kılıç ve kita- den oluşmaktadır. lenova, Kuyucak, Sarıalan, Sa- Deresi) ve Derbencik tarihi taş be bulunmaktadır. Tarih turuna rıahmet yaylaları ile Çukurören kemer köprüleri, Adaören Ka- Beypazarı çevresinde görülmeye çıkanlar Beytepe Mahallesi’n- Göleti bulunmaktadır. lesi, Peium (Tabanoğlu Çiftliği) değer pek çok doğal güzellik var. deki Beyoğlu (Eski), 16. yüzyı- Kalesi, Yalnızçam köyü Kepir Coğrafi koşulların ilginç olu- Romatizma, kan dolaşımı, kalp la tarihlenen Rüstem Paşa ve 2. mevkisinde Galata Kalesi, Dik- şumlar meydana getirdiği Dereli ve solunum yolu bozuklukları, Murat döneminde yapılan Halil men köyü Lagania (Anastasio- köyündeki peri bacaları, Kıbrıs- kireçlenme ve cilt hastalıklarının Paşa hamamlarını görebilirler. polis), Adaviran köyü Bağözü çık yolundaki Karagöl, ormanlar tedavisinde yararlanılan termal İlçenin mutlaka görülmesi gere- mevkinde nekropol alanı, Boyalı içindeki Tekke Yaylası ve aynı alanlarıyla Beypazarı, her yıl ken diğer tarihi eserleri arasında köyünde Roma dönemi eski me- adı taşıyan zümrüt yeşili gölüy- binlerce turisti ağırlıyor. Dertle- Gazi Gündüzalp, Karaca Ahmet, zarlık, İncepelit köyünde Hitit le Eğriova Yaylası birer piknik rine deva arayanlara hizmet ve- İvaz Dede, Kara Davut, Necmet- 156 157 2- Çukurören Yaylası-Zer Obası-Belenova Yaylası- Eğriova Göleti (22 km) Zorluk Derecesi 3 Çukurören Yaylası çıkışlı bir diğer rotamız, Beypazarı-Karaşar-Eğri- ova orman yolunun bir kısmını kat ediyor. Tamamı toprak yol olan rota kuzey istikametinde ilerleye- rek Zer Obası, Kavaklıburun Te- pesi, Belenova Yaylası, Domuzlu Tepesi, Mürsel Tepesi üzerinden Eğriova Göleti’ne varıyor. 3- Eğriova Göleti Ring (4 km) Zorluk Derecesi 1 Tarihi Beypazarı Evleri Kuzey-güney doğrultuda uzanan Eğriova Göleti etrafını dolanan Boğazkesen Kümbeti-Beypazarı ren Dutlu-Tahtalı kaplıcası ilçe BEYPAZARI KARAŞAR parkur, toprak yol ve patikaları izliyor. Mevsimine göre suyun merkezine 20, Kapullu kaplıcası BÖLGESİ YÜRÜYÜŞ 5-Eğriova Göleti-Benli Yaylası ise 50 kilometre mesafede yer ROTALARI yükselmesi ve bataklık bölgeleri- 2 (Çamlıdere) (11 km) alıyor. Karakoca mevkisindeki ne dikkat etmeniz gerekmektedir. 1- Çukurören Yaylası-Biçerci Orman işletmesi deposundan baş- maden suyu kaynağı günümüzde Zorluk Derecesi 2 layan rota, gölü çepeçevre dolana- değerlendirilerek modern fabrika Yaylası-Karakise Yaylası- Eğriova Göleti (17,5 km) rak başlangıç noktasına dönmek- Eğriova Göleti-Benli Yaylası ara- ve dolum tesisleriyle donatılmış- tedir. sındaki ulaşımı sağlayan toprak tır. Zorluk Derecesi 3 orman yolunu takip eden parkur, 4- Eğriova Göleti-Benli Yaylası Beypazarı’nı ziyaret edenler, - önce kuzeydoğu son bölümde ise İlçe sınırlarındaki en uzun yürü 1 (Çamlıdere) (9 km) yöreye özgü ‘kuru’ adı verilen yüş rotalarından biri olan parkur, güneydoğu istikametinde sürü- peksimeti, güveci, höşmerimi, Çukurören Yaylası’ndan doğuya Zorluk Derecesi 2 yor. Valevboğazı Deresi yatağında yaprak sarmasını ve ev baklava- uzanıp Gökçeöz Deresi Havza- yürüyerek tırmanışa geçen doğa- Beypazarı sınırlarından başlaya- sı’nı takip ederek Biçerci Yayla- severler, Öküzyayla Tepesi’nin sını mutlaka tatmalılar. Ev yapı- rak Çamlıdere ilçesi sınırlarında sı’na ulaşıyor. Daha sonra kuzeye eteklerinde yokuş aşağı yürüyerek mı makarna, tarhana, kurutulmuş sona eren rota, ilk etapta Mahya yönelerek sırasıyla Ortadağ Tepe- Benli Yaylası’na varabilirler. meyve ve domates gibi ürünlerin Tepesi doruklarına tırmanıyor. si, Samraçayırı, Domuzalanı, Du- yanı sıra, Türkiye’nin havuç ihti- Doğu istikametindeki yürüyüş, 6-Eğriova Göleti-Sorgun Göleti rakgöl Tepesi, Ağı Tepesi, Karaki- yacının % 60’ının burada karşı- son bölümde engin bir çayırlığa (Güdül) (38 km) se Yaylası bölgelerini geçip Eğri- landığını hatırlatalım. Beypazarı konumlanan Benli Yaylası’na iniş ova Göleti’nin batısından Eğriova Zorluk Derecesi 3 havucunun dondurması, suyu, şeklinde ulaşıyor. yaylalar alanına erişiyor. lokumu, sabunu, keşkülü ve hat- Beypazarı ilçesi Eğriova Göleti ta sucuğu bile yapılmaktadır. ile Güdül ilçesi Sorgun Göleti ara- 158 159 sındaki yürüyüş rotasını, 3 günlük 8-Eğriova Göleti-Kuyucak geliyor. Rota boyunca Demirci, Bölgedeki bir diğer günübirlik ro- etkinlik olarak planlayabilirsiniz. Yaylası-Eğriova Göleti (Ring) Sarıahmet, Terzi, Battallar yayla- tası olan önereceğimiz parkur; Ayı Ayı Deresi, Beşpınar, Başyayla, (13 km) ları görülebilir. Deresi, Efeler Tepesi, Başyayla, Kirazlıoluk Yaylası, Aktaş Çeş- Argutçaalanı, Çırçıralanı, Kiraz- mesi, Akpınar Yaylası, Kandıra Zorluk Derecesi 3 10-Eğriova Göleti-Mahya lıoluk Yaylası, Saray Yaylası, Çör- Tepesi-Eğriova Göleti (Ring) Düzü, Kapaklı Yaylası, Mahkeme Eğriova Göleti çevresindeki gü- tenalanı, Kıygınlıalan mevkilerini (13 km) Yaylası mevkilerini kat eden rota- nübirlik yürüyüş rotalarından biri kat ederek Eğriova Göleti’ne geri nın kamp alanları Kapaklı ve Ak- olan parkur, yaklaşık 200 metrelik Zorluk Derecesi 3 dönüyor. pınar yaylalarıdır. bir kot farkı tırmandıktan sonra Eğriova Göleti çanağının en yük- 12 Eğriova Göleti-Kuş Kayası gölet çanağına geri dönüyor. Bu Sırtı-Eğriova Göleti (Ring) (13 keyifli rota Kıygınlıalan, Çörte- sek noktası olan 2039 metrelik km) 7-Eğriova Göleti-İmilze nalanı, Gariperenler, Saray Yay- Mahya Tepe’ye tırmanan yürüyüş etkinliği, yaklaşık 500 metrelik Yaylası-Eğriova Göleti (Ring) lası, İnceçayır, Kuyucak Yaylası, Zorluk Derecesi 2 (18 km) Kuzuçayırı, Taşlıalan bölgelerinin bir tırmanışı içeriyor. Doruk nok- görselliği eşliğinde sürüyor. tasından hafızanızdan kolay silin- Beypazarı yürüyüş rotaları liste- Zorluk Derecesi 3 meyecek olağanüstü bir manzara sindeki kolay parkurlardan biri 9-Eğriova Göleti-Han Boğazı- seyredeceğiniz rotanın son bölü- olan güzergah, Eğriova Göleti’nin Eğriova orman deposu mevki- mü, Eğriova Göleti’ne kadar or- kuzey ucundan başlayarak Sa- sinden başlayan rota; Kerpiç, Sa- Eğriova Göleti (Ring) (16 km) man içi inişi kapsıyor. rıalan Yaylası, Demirci Yaylası, rıahmet, Terzi, Alinmen, İmirze, Zorluk Derecesi 3 Valevboğazı Deresi, Han Boğazı, Aladağ Boğazı, Şehirliler (Yuka- 11-Eğriova Göleti-Kirazlıoluk Kuşkayası Sırtı, Domuzalan De- rıyayla), Battallar yaylaları turu Eğriova Göleti’nin kuzey böl- Yaylası-Saray Yaylası-Eğriova resi etaplarını geçerek başladığı yaparak tekrar başlangıç noktası- gesine konuşlanan Han Boğazı Göleti (Ring) (16 km) bölgeye dönüyor. na dönmektedir. mevkisine erişen rota, bir döngü oluşturarak start noktasına geri Zorluk Derecesi 3 Hemen her kent belli değerlerle tanınır, bilinir. Öyle ki; sembol

Semercilik El Sanatı Sivil Mimari 160 161

KUŞ HAN KAYASI BOĞAZI

İMİRZA YAYLASI

EĞRİOVA MAHYA GÖLETİ TEPESİ BENLİ EĞRİOVA YAYLASI YAYLALARI

KİRAZLIOLUK SARAYCIK YAYLASI YAYLASI KUYUCAK YAYLASI

BELENOVA YAYLASI BİÇERCİ YAYLASI

ÇUKURÖREN YAYLASI

KARAŞAR 162 163 KIZILCAHAMAM ŞİFALI SULARIN BAŞKENTİ 164 165 Seyhamamı Kilisesi söz konusu tarihi ka- lıntıların başlıcaları- dır. Özellikle Mahke- meağacin mağaraları, Roma İmparatorlu- ğunun zulmünden Kara Akbaba/Yusuf ÇETİNTAŞ korkan ilk Hıristiyan müritlerin kullandığı yerleşke ve kaya ki- Işık Dağı’nın güney yamacına liselerden oluşmak- konumlanan Karagöl ise, ilçenin tadır. Günümüzde yerel halk tek doğal gölüdür. Genel olarak tarafından saman ve çeltik otu karasal iklim sürmesine rağmen saklamak için tahıl ambarı ola- bölgede, Karadeniz Bölgesi sı- Karagöl-Kızılcahamam rak kullanılmaktadır. Alicin De- nırları içerisinde yer almasının resi Vadisi içindeki yamaçlara ve var olan baraj göllerinin etki- kurulan ‘Minyatür Sümela’ gö- haline gelen o değerlerden bah- kadın hastalıkları yanı sıra içme siyle Batı Karadeniz iklim özel- rünümündeki Alicin Manastırı, sedilmezse, kent tanımlamaları kürleriyle karaciğer, böbrek, likleri de görülmektedir. Yüksek ülkemizdeki kaya kilise örnekle- eksik kalır bazen. ‘Şifalı Suların mide ve safra kesesi hastalıkları- kesimlerde Başköy, Belpınar, El- ri arasındadır. Başkenti’ yakıştırması olmaksı- na iyi gelmektedir. delek, Hıdırlar, İğceler, Miyala, zın Kızılcahamam’ı anlatmak, Kızılcahamam inanç turizmi açı- Doğuda Çubuk, batıda Çamlı- Ören, Salın (Maden), Topuzlu, güzel bir masalı yarım bırakma- sından önemli değerlere sahiptir. dere ve Güdül, güneyde Ayaş ve Ulucak, Yıldırım, Yemişen, Yu- ya benzer. Roma döneminde ya- Aşağı ve Yukarı Pazar, Sey ca- Kazan ilçeleri ile kuzeyde Çan- karıçamlı, Yukarıovacık ve Yün- pılan ve yüzyıllardır kullanılan mileri ile Taşlıca köyünde Oruç kırı’nın Çerkeş ve Bolu’nun Ge- lü yaylaları bulunmaktadır. Sey Hamamı başta olmak üze- Gazi ve Kırmızı Ebe, Çeştepe rede ilçeleriyle komşu olan Kı- re kaplıcalarıyla şirin yerleşim, Tarih boyunca farklı uygarlık- köyünde Baba Kıbel, Hıdırlar zılcahamam ilçesinin en önemli ülke termal turizminin önemli lara ve kültürlere ev sahipliği köyünde Horasanlı Abdullah, yükseltileri Köroğlu Dağları mekanlarından biri. Ankara şehir yapmış olması ilçede çok farklı Kızık köyünde İncik Dede, Kı- kütlesinin Yıldırım, Işık, Kara- merkezine 80 kilometre uzaklık- kültürlerin bir araya gelmesine zılcaören köyünde Yunus Dede, kiriş ve Hıdır uzantılarıdır. 2034 ta bulunan bu çam kokulu ilçe, yol açmıştır. Pek çok köyde, söz Üçbaş köyünde Abdulcemil, Yıl- metrelik Işık Dağı’nın yamaçla- özellikle hafta sonları Ankaralı- konusu zengin tarihi geçmişe dırımören köyünde Durali Dede rından doğan derelerle beslenen lar tarafından dinlenme merkezi ve kültürel mozaiğe tanık ola- ve Otacı köyünde Şeyh Abdur- Kirmir Çayı, yerleşimin kayda olarak tercih ediliyor. Açık ve bilirsiniz. Ağsar, Başköy ve Kız rahman türbeleri gezilebilir. değer en uzun akarsuyudur. İlçe kapalı havuzları, çamur banyo- kaleleri, Akdoğan ören yeri, Sa- genelinde Kurtboğazı, Eyrekka- %48’i ormanlarla kaplı olan ları, fizik tedavi merkezleriyle ray köyü Roma Harabesi, Gelin ya ve Akyer barajları ile Üçbaş, Kızılcahamam, sahip olduğu ‘Kaplıcaları Diyarı’; romatizma, Kayası, Mahkemeağacin, Alicin Kurumcu, Karacaören, Kırköy, kaynak değerleri itibariyle doğa siyatik, lumbago, nevralji, bazı ve İğmir köyü kaya mağaraları, Pazar, Çeştepe göletleri bulunur. turizmi konusunda iddialıdır. Sa- 166 167 rıçam, karaçam, köknar ve meşe ağaçlarının egemenliğindeki il- çede bir milli ve iki tabiat parkı bulunmaktadır. Neredeyse ilçe merkeziyle bütünleşen Soğuksu Milli Parkı, 10 milyon yıl önce taşlaşmış ağaçları, peyzaj güzel- likleri ve her mevsim farklı gö- rüntüler içermesiyle doğasever- lerin vazgeçilmez mekanlarından biridir. 1050 hektarlık bir alana yayılan tabiat harikası, 1959 yı- lında milli park ilan edilmiştir. Beşkonak Bazalt Kayalıkları En yüksek noktası 1789 metrelik Arhul Tepesi olan parkın için- şili Şahinler Tabiat Parkı, Anka- sayıda jeosit varlığı, böylelik- de termal oteller, danışma ofisi, ra-İstanbul karayolu üzerindedir. le yerel farkındalık yaratılarak piknik alanları, yönlendirme ta- Kızılcahamam merkezine 30 turizme kazandırılmıştır. Hay- Fosil Ağaç-Soğuksu Milii Parkı belalarıyla belirlenmiş yürüyüş kilometre uzaklıktaki park, 40 ranlıkla izlediğimiz bazı doğal parkurları, seyir terasları, misa- hektar büyüklüğündedir. Şahin- anıtların öykülerini anlamak ve firhane, memba suyu işletmesi ler Tabiat Parkı’nın kaynak de- doğada ender bulunan jeolojik bulunmaktadır. Soğuksu Milli ğerlerini iğne ve geniş yapraklı oluşumları görmek şeklinde ta- Parkı’nın zengin bitki örtüsünü, ağaç topluluğunun oluşturduğu nımlayabileceğimiz Jeoturizm, 49 tanesi endemik olmak üzere yoğun orman örtüsü ile volkanik son yıllarda kültür turizm olgu- 474 tür taçlandırmaktadır. Saha tüf ve andezit arazi yapısı oluş- sunun yükselen değerleri arasın- içerisinde pek çok yaban hay- turur. Devletdoruğu mevkisinde dadır. Herhangi bir dal sanarak vanı ve kuş türü barınmaktadır. bulunan ve 2011 yılında tabiat elinize aldığınız bir ağacın nasıl Türkiye’de nadir görünen deniz parkı ilan edilen Kartaltepe ise olup da taş haline geldiğini anla- kartalı, bozkır kartalı ve atmaca içinde 2 gölcüğün bulunduğu 93 mak, yüksek rakımlarda bulunan kartalı yanında kızıl şahin, küçük hektarlık bir alana yayılmaktadır. kayaların içinde neden denizde Yusuf ÇETİNTAŞ yaşayan canlıların fosillerinin kartal, Mısır akbabası, kara ak- Kızılcahamam ilçesinin jeolo- bulunduğunu keşfetmek ya da baba, küçük kerkenez ve baykuş jik-jeomorfolojik yapısından milyonlarca yıl önce yaşamış gibi yırtıcı türler bulunmaktadır. yola çıkarak; doğa ve manzara bir canlının fosiline dokunmak İçlerinde soyu tükenmekte olan varlığı ile fosil alanları ve vol- heyecanını tatmak isteyenler, ve Güdül-Çamlıdere-Kızılcaha- kanik şekilleri değerlendirilerek Türkiye’nin ilk jeoparkı olan Kı- mam bölgelerinde üreyen kara Kızılcahamam-Çamlıdere Jeo- zılcahamam Jeoparkı’nı ayrıntı- akbaba koruma altına alınmıştır. park projesi hayata geçirilmiştir. larıyla ziyaret etmeliler. 2009 yılında kurulan zümrüt ye- Bölgede korunması gereken çok Salın Köyü Aslan Heykeli 168 169 Volkan hareketler sonucu yeryü- sıcak su kaynakları, Soğuksu züne doğru yönelen magma ta- Milli Parkı andezitleri/volkanik bakasının yükseldikçe soğumaya pişme zonu/ağaç fosili, Kızılca- başlaması ve kayaçlar oluştur- hamam Madensuyu ve traverten- ması süreci, ilginç yeryüzü şekil- leri, Taşlıca köyü Gelin Kayası leri ve fosil alanları yaratmıştır. ve Kaplumbağa Kardeşler, Ka- 23-3,5 milyon yılları arasında üç zan memeli fosilleri, Çamlıdere evrede defalarca meydana gelen tüfleri, Azaphane volkanitleri, bu uzun ve zorlu süreç, özellikle Akyarma Tüfleri, Özdere volka- Kızılcahamam-Çamlıdere yöre- nitleri gibi jeolojik oluşumları

sinde görkemli doğa harikaları görebilirsiniz. Peribacaları-Kızılcahamam meydana getirmiştir. Abacı Peri Özellikle her yıl Temmuz ayında Bacaları, Beşkonak Bazalt Sü- düzenlenen Kızılchamam Kültür tunları ve Fosil Yatakları, Soğuk- Sanat ve Su Festivali esnasında su Fosil Ağaç, Taşlıca köyü Gelin bölgeye giderseniz Gözleme, Kaya ve Kaplumbağa Kardeşler, Cızlama, Telli Pilav, Kül Çöre- Kavaközü Peri Bacaları gibi dört ği, Ekmek Balığı, Sübüre, Baz- “jeoyol” ve üç “jeotur” rotası be- lama, Ekmek Aşı, Ağşak Söğşü lirlenmiştir. Bu rotalar boyunca (Çılbır), Böde (külde yumurta), Sey Hamamı, Güvem sütun ba- Soğanlı Tirit, Efelek Sarması, zaltları ve lav akmaları, Beşko- Toyga Çorbası, Büryan, Hasi- nak balık/yaprak/böcek fosilleri, de, Höşmerim, Kaygana, Soğan Işık Dağı, Karagöl, Abacı köyü Dolma, Göce Çorbası, Kapama peri bacaları, Kızık köyü fayı, gibi özel yemek çeşitlerini tada- Pelitçik-Yahşihan köyü silisleş- bilirsiniz. miş ağaç ormanı, Kızılcahamam

Alicin Manastırı-Yusuf ÇETİNTAŞ Durhasan Kaya Mağaraları, Kızılcahamam 170 171 32- Merdivenliin-Semeler Köyü KIZILCIHAMAM YÜRÜYÜŞ PARKURLARI 33- Orhaniye Köyü-Karyağdı Dağı-Güvenç Göleti-Sarıbeyler 1- Abdusselam Zirvesi Köyü 2- Akçakese Köyü-Kurumcu Köyü 34- Pazar Köyü-Kurtboğazı Barajı 3- Aktaş Vadileri 35- Saraycık Köyü-Mahkemeağacı Köyü 4- Aşağı Höyük Göleti (Kurumcu Köyü)-Alicin Manastırı 36- Sarayköy-Dereli Köyü 5- Avdan Dere-Kızılcaören Yaylası-Kızılcaören Köyü 37- Sey Hamamı-İstanbul Yolu 6- Bağören Köyü-Başören Köyü-Kuşçuören Köyü 38- Soğuksu Milli Parkı Kısa Tur (Fosil Ağaç) 7- Bayır köyü-Hodulca Zirve 39- Soğuksu Milli Parkı Uzun Tur 8- Berçinçatak Köyü-Yayla-Berçinçatak Köyü 40- Süleler Köprüsü-Akyar Barajı 9- Berçinçatak Yaylası-Üçoluk Sedi Tepesi 41- Şahinler Milli Parkı 10- Binkoz Köyü-Yayla-Binkoz Köyü 42- Tahtalar Köyü-Alicin Manastırı 11- Çalkaya Tepesi-Çatak Yaylası-Yıldırımelören Göleti 43- Tekke Köyü-Hıdır Dağı-Kumara Çeşmesi 12- Çeltikçi-Kurumcu Köyü-Elmalı Göleti 44- Üyücek Yaylası 13- Çukurca Köyü-Kaletepe 45- Yıldırımdemirciler Köyü-Balcılar Köyü 14- Eğrekkaya Barajı-Sarayköy-Hamam Çayı 46- Yıldırımhacılar-Hacılar Yaylası-Çukurca Yaylası-Sivrice- 15- Eğrekkaya Barajı-Kızılcaören Köyü taş-Çukurca Köyü 16- Eğrekkaya Köyü-Hodulca-Eğrekkaya 47- Yukarı Höyük Köyü-Samu Göleti 17- Eğerlibaşköy-Kaletepe 48- Yüncüler Yaylası-Alakoç Yaylası-Çamkoru Tabiat Parkı 18- Eğerlibaşköy-Emeklidede Tepesi 19- Eğerlibaşköy-Işık Dağı-Karagöl 20- Eğerlidereköy-Kaletepe 21- Emeklidede Tepe-Salin Mağarası 22- Işık Dağı-Karagöl-Şelale-Köseler Mahallesi 23- İğdir Köyü-İğdir Göleti-Çeştepe Köyü 24- Karacaören Baraj Gölü Ring 25- Kavaközü Köyü-Sey Hamamı 26- Kınık Köyü-Tahtalar Köyü 27- Kızılcaören Köyü-Soğuksu Milli Parkı 28- Kızılcaören Köyü-Kızılcaören Yaylası-Aluç Dağı Tabiat Parkı 29- Kızılcaören Köyü-Çamlıdere Yaylası 30- Kızılcaören Yaylası-Kirazlıyayla 31- Kozlu Kanyonu Işık Dağı Yürüyüşü/Onur KAR 172 173 KAYNAKÇA ÖNEMLİ TELEFONLAR 1. Yürümeye Övgü, David LE BRETON, Sel yayıncılık-2003 Polis 155 2. Alternatif Turizmde Beypazarı, TC Kültür Turizm Bakanlığı/Ankara Jandarma 156 Kalkınma Ajansı 2012 (TR51/15/SÜR/0004) 3. Nallıhan’da Kırsal Turizm Doğa Yürüyüş Parkurlarının Belirlenmesi, Acil Servis 112 İyileştirilmesi, Türkiye Çevre Vakfı/Ankara Kalkınma Ajansı-Hazi- Orman Yangın 177 ran 2012 (TR51/11/TUR/0020) Ankara AFAD (0 312) 2525979-2525980 4. Çamkoru Tabiat Parkı Yürüyüş Rotaları, TC Kültür Turizm Bakanlı- ğı/Ankara Kalkınma Ajansı-2012 Ankara AKUT (0 312) 2203111 5. Kızılcahamam-Çamlıdere Jeoparkı, Kızılcahamam Belediyesi-2012 6. Kızılcahamam Jeosit Yürüyüş Rotaları, Hamdi MENGÜ-Yusuf ÇE- TİNKAYA, Kızılcahamam Belediyesi-2012 7. Çamlıdere Tarih ve Kültür Atlası, Abdülkerim Erdoğan, Çamlıdere Belediyesi-2011 Bilgi ve Rehberlik Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 0 312 3108787 www.ankarakultur.gov.tr TEŞEKÜRLER Çamlıdere Belediyesi 0312 7431013 Arif ÇAKIR (Tempo Tur) Yusuf ESİM (Çamlıdere Belediyesi) 0506 3291165 Ayça ÖĞRETMEN (Biyolog) Çubuk Belediyesi 0312 8371073 Hamdi Emre KARACA (Güdül Belediyesi) Mehmet Ali KIYMET (Çubuk Trekking) 0533 7336078 Yusuf ESİM (Çamlıdere Belediyesi) Muhittin SAYAN (Çubuk Trekking) 0538 8752071 Necati DURAN (Güdül-Tahtacıörencik) Güdül Belediyesi 0312 7281086 Mehmet Ali KIYMET (Çubuk Trekking Osman ÖKSÜZ (Güdül-Sorgun Köyü) 0534 9616266 Muhittin SAYAN (Çubuk Trekking) Nallıhan Belediyesi 0312 7851011 Onur KAR (Ankara Trekking) Nallıhan Turizm Gönüllüleri Derneği 0312 7855935 Oya BERK (GPS Koordinatları Düzenlenmesi) Beypazarı Belediyesi 0312 7622510 Selami KALAY (Ankara Trekking) Kızılcahamam Belediyesi 0312 7361030 Yusuf Çetintaş (Kızılcahamam Belediyesi) 0553 1414393 174