2 03 (341) marzec 2019 3

Klëka Kolejne środki finansowe dla organizacji pozarządowych przyznane

4 marca podpisała umowę na kowicach. Co prawda placówka działa już od kilku W poprzednim numerze „Wiadomości Siera- Kaszubski Turniej Tenisa Stołowego im. Bronisława budowę Węzła Integracyjnego Sierakowice, czyli miesięcy, czyli od września 2018 roku, ale dopiero kowickich” informowaliśmy o wynikach konkursu Lisa; modernizację dworca kolejowego przy ul. Piwnej. marcową uchwałą rady gminy przedszkole zostało ofert na wsparcie realizacji zadań publicznych Gminy ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 3.000 zł na Wykonawcą prac budowlanych jest Przedsiębior- oficjalnie powołane. Placówka będzie nosić nazwę Sierakowice w obszarach „Nauka, edukacja, oświata projekt „Chór – muzyczna aktywizacja drogą zapobie- stwo Budowlane WALASZKOWSKI Sp. z o.o. z „Zielony Wiatraczek”. Obecnie w przedszkolu i wychowanie” oraz „Kultura fizyczna, sport i rekre- gania uzależnieniom”; Leszna. Zadanie inwestycyjne polega na przebudo- funkcjonuje sześć oddziałów, a od września po- acja”. Na początku marca komisja opiniowała wnioski ź Fundacja Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym wie z dostosowaniem do nowych funkcji dawnego wstaną dwa kolejne, co oznacza, że do placówki bę- złożone przez organizacje pozarządowe na dofinan- UŚMIECH DZIECKA – 3.500 zł na projekt „Zdrowa dworca kolejowego oraz zagospodarowaniu przyle- dzie uczęszczać 200 dzieci. Przedszkole jest pro- sowanie działań w dwóch kolejnych obszarach: „Kul- dojrzałość – profilaktyka nadwagi, otyłości i innych gającego terenu. Zakres inwestycji obejmuje: wadzone jako jednostka budżetowa Gminy Siera- tura i sztuka regionalna” oraz „Przeciwdziałanie uza- zaburzeń odżywiania dla wychowanków Ośrodka Re- budowę przyłączy instalacyjnych (sieci wodocią- kowice. leżnieniom i patologiom społecznym”. walidacyjno-Wychowawczego w Szklanej oraz dzieci gowej, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji desz- Na działania związane z przeciwdziałaniem i młodzieży z terenu gminy Sierakowice”; czowej, sieci elektroenergetycznej), przebudowę Od października br. w Sierakowicach będzie funk- uzależnieniom i patologiom społecznym sierakowicki ź Stowarzyszenie KAMIENICKI MŁYN – 2.000 budynku dworca na poczekalnię z toaletami i in- cjonować filia wydziału komunikacji starostwa po- samorząd przeznaczył w bieżącym roku 32.300 zł zł na marsz nordic walking „Z kijami w Kamienickim formacją, budowę przechowalni rowerów, budowę wiatowego. O planach powołania tego typu oddzia- (w ubiegłym roku było to 36.000 zł, a w 2017 r. – Młynie – zabawa uczniów nie ominie” dla dzieci i mło- parkingu na 76 miejsc postojowych, a także zatoki łu na terenie naszej gminy już informowaliśmy. 25.602,24 zł). Dofinansowanie otrzymały następujące dzieży z gminy Sierakowice; autobusowej, zatoki postoju taxi, chodników, wiaty Filia zostanie zlokalizowana przy ul. Brzozowej. stowarzyszenia, kluby i Koła Gospodyń Wiejskich: ź Koło Gospodyń Wiejskich MARZËBIÓNCZI śmietnikowej i oświetlenia terenu. Koszt inwestycji Sierakowicki samorząd poniesie koszty związane ź Gminny Klub Sportów Wodnych KILWATER – w Długim Krzu – 2.100 zł na warsztaty edukacyjne wynosi 4.158.176,60 zł. Zadanie jest współfinan- z adaptacją budynku, natomiast koszty później- 3.000 zł na zorganizowanie półkolonii dla dzieci i mło- „Wracamy do korzeni”; sowane z funduszy Unii Europejskiej i jest częścią szego funkcjonowania placówki i zatrudnienia dzieży; ź Wiejski Klub Sportowy FC – 6.500 zł projektu „Budowa węzła integracyjnego Sierako- pracowników poniesie Powiat Kartuski. ź Gminny Klub Sportowy SIERAKOWICE – na I Wakacyjne oraz Zimowe Turnieje Otwarte dla wice wraz z trasami dojazdowymi”. W ubiegłym AK 5.700 zł na XIX Biegi wokół Ołtarza Papieskiego; Mieszkańców Gminy Sierakowice i Sołectwa Gowid- roku w ramach projektu zostały wybudowane ź Ludowy Uczniowski Klub Sportowy PANDA – lino oraz półkolonie „Z rodziną na sportowo”. ścieżki rowerowe. Sierakowice 4.000 zł na projekt „Gram z Pandą”; W obszarze „Kultura i sztuka regionalna” ul. Kartuska 35 ź Uczniowski Klub Sportowy LIS – 2.500 zł na III dofinansowanie otrzymało 10 projektów. W tym roku tel. 665 398 133 Sierakowiccy radni wyrazili zgodę na utworzenie www.r4y.pl świetlicy socjoterapeutycznej dla dzieci i młodzie- ży. Placówka będzie się mieścić w budynku daw- nych salek katechetycznych przy ul. ks. Łosiń- Strony www i nowe media skiego 1 w Sierakowicach. Świetlica ma zapewnić wsparcie dla dzieci i młodzieży nie tylko z rodzin zmagających się z różnego rodzaju trudnościami, ale i uczniom wymagającym pomocy w rozwoju swoich umiejętności i kreatywności. Dzieci w wie- ku 8-15 lat będą mogły skorzystać tam nie tylko ze wsparcia specjalistów, ale i rozwijać swoje pasje i talenty. Jak informuje Katarzyna Formela, pełno- mocnik wójta ds. przeciwdziałania alkoholizmowi, dzięki utworzeniu świetlicy gmina Sierakowice do- łączy do 400 gmin w Polsce zapewniających spec- jalistyczne wsparcie dla dzieci i młodzieży. Najskuteczniejsza reklama firmy Z dniem 1 września 2019 r. powstaje publiczne w internecie przedszkole nr 2 przy ul. Spacerowej 11 w Siera-

„Wiadomości Sierakowickie” 83-340 Sierakowice, ul. ks. B. Łosińskiego 1, tel. 609 180 285, e-mail: [email protected] Redakcja czynna od poniedziałku do piątku w godzinach: 7.30-13.30 Redaguje zespół: Danuta Pioch, Agnieszka Rybakowska-Król, Mirosław Kuczkowski Opracowanie graficzne, skład i przygotowanie do druku: Reklama4YOU, Sierakowice, ul. Kartuska 35, tel. 665 398 133. Druk: KrisPaul, Gdańsk, ul.Budowlanych 15C Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów w materiałach niezamówionych oraz w publikowanych listach. Nie bierzemy odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. 2 03 (341) marzec 2019 3

Klëka Kolejne środki finansowe dla organizacji pozarządowych przyznane

4 marca Gmina Sierakowice podpisała umowę na kowicach. Co prawda placówka działa już od kilku W poprzednim numerze „Wiadomości Siera- Kaszubski Turniej Tenisa Stołowego im. Bronisława budowę Węzła Integracyjnego Sierakowice, czyli miesięcy, czyli od września 2018 roku, ale dopiero kowickich” informowaliśmy o wynikach konkursu Lisa; modernizację dworca kolejowego przy ul. Piwnej. marcową uchwałą rady gminy przedszkole zostało ofert na wsparcie realizacji zadań publicznych Gminy ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 3.000 zł na Wykonawcą prac budowlanych jest Przedsiębior- oficjalnie powołane. Placówka będzie nosić nazwę Sierakowice w obszarach „Nauka, edukacja, oświata projekt „Chór – muzyczna aktywizacja drogą zapobie- stwo Budowlane WALASZKOWSKI Sp. z o.o. z „Zielony Wiatraczek”. Obecnie w przedszkolu i wychowanie” oraz „Kultura fizyczna, sport i rekre- gania uzależnieniom”; Leszna. Zadanie inwestycyjne polega na przebudo- funkcjonuje sześć oddziałów, a od września po- acja”. Na początku marca komisja opiniowała wnioski ź Fundacja Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym wie z dostosowaniem do nowych funkcji dawnego wstaną dwa kolejne, co oznacza, że do placówki bę- złożone przez organizacje pozarządowe na dofinan- UŚMIECH DZIECKA – 3.500 zł na projekt „Zdrowa dworca kolejowego oraz zagospodarowaniu przyle- dzie uczęszczać 200 dzieci. Przedszkole jest pro- sowanie działań w dwóch kolejnych obszarach: „Kul- dojrzałość – profilaktyka nadwagi, otyłości i innych gającego terenu. Zakres inwestycji obejmuje: wadzone jako jednostka budżetowa Gminy Siera- tura i sztuka regionalna” oraz „Przeciwdziałanie uza- zaburzeń odżywiania dla wychowanków Ośrodka Re- budowę przyłączy instalacyjnych (sieci wodocią- kowice. leżnieniom i patologiom społecznym”. walidacyjno-Wychowawczego w Szklanej oraz dzieci gowej, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji desz- Na działania związane z przeciwdziałaniem i młodzieży z terenu gminy Sierakowice”; czowej, sieci elektroenergetycznej), przebudowę Od października br. w Sierakowicach będzie funk- uzależnieniom i patologiom społecznym sierakowicki ź Stowarzyszenie KAMIENICKI MŁYN – 2.000 budynku dworca na poczekalnię z toaletami i in- cjonować filia wydziału komunikacji starostwa po- samorząd przeznaczył w bieżącym roku 32.300 zł zł na marsz nordic walking „Z kijami w Kamienickim formacją, budowę przechowalni rowerów, budowę wiatowego. O planach powołania tego typu oddzia- (w ubiegłym roku było to 36.000 zł, a w 2017 r. – Młynie – zabawa uczniów nie ominie” dla dzieci i mło- parkingu na 76 miejsc postojowych, a także zatoki łu na terenie naszej gminy już informowaliśmy. 25.602,24 zł). Dofinansowanie otrzymały następujące dzieży z gminy Sierakowice; autobusowej, zatoki postoju taxi, chodników, wiaty Filia zostanie zlokalizowana przy ul. Brzozowej. stowarzyszenia, kluby i Koła Gospodyń Wiejskich: ź Koło Gospodyń Wiejskich MARZËBIÓNCZI śmietnikowej i oświetlenia terenu. Koszt inwestycji Sierakowicki samorząd poniesie koszty związane ź Gminny Klub Sportów Wodnych KILWATER – w Długim Krzu – 2.100 zł na warsztaty edukacyjne wynosi 4.158.176,60 zł. Zadanie jest współfinan- z adaptacją budynku, natomiast koszty później- 3.000 zł na zorganizowanie półkolonii dla dzieci i mło- „Wracamy do korzeni”; sowane z funduszy Unii Europejskiej i jest częścią szego funkcjonowania placówki i zatrudnienia dzieży; ź Wiejski Klub Sportowy FC Gowidlino – 6.500 zł projektu „Budowa węzła integracyjnego Sierako- pracowników poniesie Powiat Kartuski. ź Gminny Klub Sportowy SIERAKOWICE – na I Wakacyjne oraz Zimowe Turnieje Otwarte dla wice wraz z trasami dojazdowymi”. W ubiegłym AK 5.700 zł na XIX Biegi wokół Ołtarza Papieskiego; Mieszkańców Gminy Sierakowice i Sołectwa Gowid- roku w ramach projektu zostały wybudowane ź Ludowy Uczniowski Klub Sportowy PANDA – lino oraz półkolonie „Z rodziną na sportowo”. ścieżki rowerowe. Sierakowice 4.000 zł na projekt „Gram z Pandą”; W obszarze „Kultura i sztuka regionalna” ul. Kartuska 35 ź Uczniowski Klub Sportowy LIS – 2.500 zł na III dofinansowanie otrzymało 10 projektów. W tym roku tel. 665 398 133 Sierakowiccy radni wyrazili zgodę na utworzenie www.r4y.pl świetlicy socjoterapeutycznej dla dzieci i młodzie- ży. Placówka będzie się mieścić w budynku daw- nych salek katechetycznych przy ul. ks. Łosiń- Strony www i nowe media skiego 1 w Sierakowicach. Świetlica ma zapewnić wsparcie dla dzieci i młodzieży nie tylko z rodzin zmagających się z różnego rodzaju trudnościami, ale i uczniom wymagającym pomocy w rozwoju swoich umiejętności i kreatywności. Dzieci w wie- ku 8-15 lat będą mogły skorzystać tam nie tylko ze wsparcia specjalistów, ale i rozwijać swoje pasje i talenty. Jak informuje Katarzyna Formela, pełno- mocnik wójta ds. przeciwdziałania alkoholizmowi, dzięki utworzeniu świetlicy gmina Sierakowice do- łączy do 400 gmin w Polsce zapewniających spec- jalistyczne wsparcie dla dzieci i młodzieży. Najskuteczniejsza reklama firmy Z dniem 1 września 2019 r. powstaje publiczne w internecie przedszkole nr 2 przy ul. Spacerowej 11 w Siera-

„Wiadomości Sierakowickie” 83-340 Sierakowice, ul. ks. B. Łosińskiego 1, tel. 609 180 285, e-mail: [email protected] Redakcja czynna od poniedziałku do piątku w godzinach: 7.30-13.30 Redaguje zespół: Danuta Pioch, Agnieszka Rybakowska-Król, Mirosław Kuczkowski Opracowanie graficzne, skład i przygotowanie do druku: Reklama4YOU, Sierakowice, ul. Kartuska 35, tel. 665 398 133. Druk: KrisPaul, Gdańsk, ul.Budowlanych 15C Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów w materiałach niezamówionych oraz w publikowanych listach. Nie bierzemy odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. 4 03 (341) marzec 2019 5 gmina przeznaczyła na wsparcie działań z tego zakresu ź Koło Gospodyń Wiejskich w Kamienicy Kró- Dzień Jedności Kaszubów po sierakowicku 36.000 zł (w ubiegłym roku było to 37.000 zł, a w 2017 lewskiej – 2.300 zł na cykl wydarzeń kulinarnych „Ka- r. – 32.000 zł). Oto projekty, które otrzymały dofinan- szubski garnuszek”; Tegoroczne główne obchody Dnia Jedności sowanie: ź Stowarzyszenie KAMIENICKI MŁYN – 2.000 Kaszubów odbyły się 23 marca w Żukowie. Kilka dni ź Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Sołectwa zł na projekt „Święto Flagi Kaszubskiej – Swiãto Ka- wcześniej w Sierakowicach święto obchodzili ucz- Bącka Huta – 3.750 zł na X Jubileuszowy Wojewódzki szëbsczi Fanë, historia Kaszub i warsztaty twórczości niowie ze szkół naszej gminy. W piątek 15 marca na Konkurs Recytatorski Wierszy i Fraszek Ewy War- ludowej”; zaproszenie Gminnego Ośrodka Kultury oraz siera- mowskiej; ź Koło Gospodyń Wiejskich MARZËBIÓNCZI kowickiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomor- ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 10.950 zł na 9. w Długim Krzu – 2.400 zł na projekt „Tradycje regio- skiego reprezentanci poszczególnych placówek przy- Letni Festiwal Muzyki Kameralnej; nalne na naszych stołach”. jechali do Szkoły Podstawowej nr 2 w Sierakowicach. ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 5.000 zł na Dofinansowania nie otrzymało Towarzystwo festiwal muzyki pasyjnej – 3. Passio; Przyjaciół Ucznia HORYZONT przy Gimnazjum im. ź Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie – 2.250 zł na Józefa Piłsudskiego w Sierakowicach, które ubiegało twórczość literacką w języku kaszubskim; się o dofinansowanie projektu „Na rowerze z Rower- ź Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie – 2.250 zł na love.pl”. Przed publicznością wystąpił Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca Konkurs Wiedzy o Regionie; Zgłoszone do konkursu projekty opiniowała „Sierakowice” ź Koło Gospodyń Wiejskich w Paczewie – 3.900 zł komisja w składzie: Tomasz Maszke (przewodniczący na promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego; komisji), Zbigniew Fularczyk (zastępca przewodni- ją do promocji kaszubszczyzny, podtrzymywania tra- ź Fundacja Nowoczesny Konin – 1.200 zł na pro- czącego), Mariola Klinkosz, Ewelina Lila i Jacek dycji regionu oraz integracji Kaszubów. Główne uro- jekt „Zabytkowo i klockowo! Kościół p.w. św. Mar- Mazur. czystości co roku odbywają się w innych miejsco- cina w Sierakowicach” – warsztaty architektury sakral- AK wościach. Warto dodać, że w 2014 roku to Sierakowice nej gminy Sierakowice dla dzieci i młodzieży; były gospodarzem Dnia Jedności Kaszubów. Uroczystości w sierakowickiej szkole rozpo- Reprezentacja Szkoły Podstawowej w Jelonku częły się odśpiewaniem hymnu kaszubskiego. Później Pożegnaliśmy ks. Franciszka Cybulę dla młodej widowni zatańczył Kaszubski Zespół Pieś- Ideę Dnia Jedności Kaszubów przybliżyła Ja- ni i Tańca „Sierakowice”. Główną atrakcją tego dnia W dniu 21 lutego 2019 r., po długiej i ciężkiej chorobie, nina Mielewczyk, nauczycielka i członkini ZKP. Jest był pokaz filmu „Przygody Remusa”, powstałego na zmarł w wieku 78 lat ksiądz prałat Alfred Franciszek Cybula. Uro- to święto obchodzone corocznie w okolicach 19 mar- podstawie powieści Aleksandra Majkowskiego „Życie czystości pogrzebowe odbyły się 25 lutego w kościele p.w. Niepoka- ca, które upamiętnia pisemną wzmiankę o Kaszubach lanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Gowidlinie. Ciało w bulli Grzegorza IX. 19 marca 1238 papież zatytu- zmarłego spoczęło na przykościelnym cmentarzu. łował szczecińskiego księcia „księciem Kaszub” (łac. Ksiądz Franciszek Cybula urodził się 10 sierpnia 1940 roku clare morie… duce Cassubie), potwierdzając dobra w Gdańsku, jednak dzieciństwo i młodość spędził na Kaszubach, podarowane przez Bogusława I (zm. 1187) zakonowi w Gowidlinie. Święcenia kapłańskie przyjął 11 czerwca 1967 roku joannitów pod Stargardem nad Iną. Była to prawdopo- w Bazylice Mariackiej. Przez długi czas pracował na terenie wielu dobnie pierwsza historyczna wzmianka o Kaszubach. parafii w Gdańsku jako duszpasterz szkół średnich, a później rów- nież młodzieży akademickiej. Od 1980 roku był spowiednikiem Lecha Wałęsy. Gdy ten został prezydentem w 1990 r. ks. Cybula objął funkcję jego kapela- na. Od 2009 roku był też prałatem honorowym kapituły archikate- dralnej. W ostatnich latach mieszkał w Gowidlinie jako rezydent Ks. Franciszek Cybula na spotkaniu z uczniami parafii. W sierpniu tego roku skończyłby 79 lat. Irena Brzeska, Piotr Zatoń i Ewelina Karczewska Szkoły Podstawowej w Załakowie Oprac. AK – twórcy animacji „Przygody Remusa” w listopadzie 2013 r. i przygody Remusa”. Autorem zdjęć do filmu jest Piotr Zatoń, a scenariusz napisała Ewelina Karczewska. Film zrealizowano w technice animacji poklatkowej. Muzykę skomponował znany kaszubski wirtuoz akor- Przedstawiciele Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego deonu Paweł Nowak, a narratorką w filmie jest 11-let- o. Sierakowice nia Lidia Gurowska. Bohaterami animacji są rzeźby W 2004 r., pięć lat po wprowadzeniu reformy admini- autorstwa Ireny Brzeskiej. stracyjnej, dzięki której tereny zamieszkane przez Ka- Twórcy filmu – Piotr Zatoń, Ewelina Karczew- szubów znalazły się w jednym województwie, zapo- ska i Irena Brzeska – byli obecni na pokazie i opowie- czątkowano coroczne zjazdy będące szczególną okaz- dzieli o powstaniu swojego dzieła. 4 03 (341) marzec 2019 5 gmina przeznaczyła na wsparcie działań z tego zakresu ź Koło Gospodyń Wiejskich w Kamienicy Kró- Dzień Jedności Kaszubów po sierakowicku 36.000 zł (w ubiegłym roku było to 37.000 zł, a w 2017 lewskiej – 2.300 zł na cykl wydarzeń kulinarnych „Ka- r. – 32.000 zł). Oto projekty, które otrzymały dofinan- szubski garnuszek”; Tegoroczne główne obchody Dnia Jedności sowanie: ź Stowarzyszenie KAMIENICKI MŁYN – 2.000 Kaszubów odbyły się 23 marca w Żukowie. Kilka dni ź Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Sołectwa zł na projekt „Święto Flagi Kaszubskiej – Swiãto Ka- wcześniej w Sierakowicach święto obchodzili ucz- Bącka Huta – 3.750 zł na X Jubileuszowy Wojewódzki szëbsczi Fanë, historia Kaszub i warsztaty twórczości niowie ze szkół naszej gminy. W piątek 15 marca na Konkurs Recytatorski Wierszy i Fraszek Ewy War- ludowej”; zaproszenie Gminnego Ośrodka Kultury oraz siera- mowskiej; ź Koło Gospodyń Wiejskich MARZËBIÓNCZI kowickiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomor- ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 10.950 zł na 9. w Długim Krzu – 2.400 zł na projekt „Tradycje regio- skiego reprezentanci poszczególnych placówek przy- Letni Festiwal Muzyki Kameralnej; nalne na naszych stołach”. jechali do Szkoły Podstawowej nr 2 w Sierakowicach. ź Stowarzyszenie DISCANTUS – 5.000 zł na Dofinansowania nie otrzymało Towarzystwo festiwal muzyki pasyjnej – 3. Passio; Przyjaciół Ucznia HORYZONT przy Gimnazjum im. ź Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie – 2.250 zł na Józefa Piłsudskiego w Sierakowicach, które ubiegało twórczość literacką w języku kaszubskim; się o dofinansowanie projektu „Na rowerze z Rower- ź Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie – 2.250 zł na love.pl”. Przed publicznością wystąpił Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca Konkurs Wiedzy o Regionie; Zgłoszone do konkursu projekty opiniowała „Sierakowice” ź Koło Gospodyń Wiejskich w Paczewie – 3.900 zł komisja w składzie: Tomasz Maszke (przewodniczący na promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego; komisji), Zbigniew Fularczyk (zastępca przewodni- ją do promocji kaszubszczyzny, podtrzymywania tra- ź Fundacja Nowoczesny Konin – 1.200 zł na pro- czącego), Mariola Klinkosz, Ewelina Lila i Jacek dycji regionu oraz integracji Kaszubów. Główne uro- jekt „Zabytkowo i klockowo! Kościół p.w. św. Mar- Mazur. czystości co roku odbywają się w innych miejsco- cina w Sierakowicach” – warsztaty architektury sakral- AK wościach. Warto dodać, że w 2014 roku to Sierakowice nej gminy Sierakowice dla dzieci i młodzieży; były gospodarzem Dnia Jedności Kaszubów. Uroczystości w sierakowickiej szkole rozpo- Reprezentacja Szkoły Podstawowej w Jelonku częły się odśpiewaniem hymnu kaszubskiego. Później Pożegnaliśmy ks. Franciszka Cybulę dla młodej widowni zatańczył Kaszubski Zespół Pieś- Ideę Dnia Jedności Kaszubów przybliżyła Ja- ni i Tańca „Sierakowice”. Główną atrakcją tego dnia W dniu 21 lutego 2019 r., po długiej i ciężkiej chorobie, nina Mielewczyk, nauczycielka i członkini ZKP. Jest był pokaz filmu „Przygody Remusa”, powstałego na zmarł w wieku 78 lat ksiądz prałat Alfred Franciszek Cybula. Uro- to święto obchodzone corocznie w okolicach 19 mar- podstawie powieści Aleksandra Majkowskiego „Życie czystości pogrzebowe odbyły się 25 lutego w kościele p.w. Niepoka- ca, które upamiętnia pisemną wzmiankę o Kaszubach lanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Gowidlinie. Ciało w bulli Grzegorza IX. 19 marca 1238 papież zatytu- zmarłego spoczęło na przykościelnym cmentarzu. łował szczecińskiego księcia „księciem Kaszub” (łac. Ksiądz Franciszek Cybula urodził się 10 sierpnia 1940 roku clare morie… duce Cassubie), potwierdzając dobra w Gdańsku, jednak dzieciństwo i młodość spędził na Kaszubach, podarowane przez Bogusława I (zm. 1187) zakonowi w Gowidlinie. Święcenia kapłańskie przyjął 11 czerwca 1967 roku joannitów pod Stargardem nad Iną. Była to prawdopo- w Bazylice Mariackiej. Przez długi czas pracował na terenie wielu dobnie pierwsza historyczna wzmianka o Kaszubach. parafii w Gdańsku jako duszpasterz szkół średnich, a później rów- nież młodzieży akademickiej. Od 1980 roku był spowiednikiem Lecha Wałęsy. Gdy ten został prezydentem w 1990 r. ks. Cybula objął funkcję jego kapela- na. Od 2009 roku był też prałatem honorowym kapituły archikate- dralnej. W ostatnich latach mieszkał w Gowidlinie jako rezydent Ks. Franciszek Cybula na spotkaniu z uczniami parafii. W sierpniu tego roku skończyłby 79 lat. Irena Brzeska, Piotr Zatoń i Ewelina Karczewska Szkoły Podstawowej w Załakowie Oprac. AK – twórcy animacji „Przygody Remusa” w listopadzie 2013 r. i przygody Remusa”. Autorem zdjęć do filmu jest Piotr Zatoń, a scenariusz napisała Ewelina Karczewska. Film zrealizowano w technice animacji poklatkowej. Muzykę skomponował znany kaszubski wirtuoz akor- Przedstawiciele Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego deonu Paweł Nowak, a narratorką w filmie jest 11-let- o. Sierakowice nia Lidia Gurowska. Bohaterami animacji są rzeźby W 2004 r., pięć lat po wprowadzeniu reformy admini- autorstwa Ireny Brzeskiej. stracyjnej, dzięki której tereny zamieszkane przez Ka- Twórcy filmu – Piotr Zatoń, Ewelina Karczew- szubów znalazły się w jednym województwie, zapo- ska i Irena Brzeska – byli obecni na pokazie i opowie- czątkowano coroczne zjazdy będące szczególną okaz- dzieli o powstaniu swojego dzieła. 6 03 (341) marzec 2019 7

– Jest to film stworzony w technice animacji Remusa”, będącej najwybitniejszym dziełem literatury Dzień Seniora w Szkole Podstawowej im. Ks. Anastazego Sadowskiego w Lisich Jamach poklatkowej – opowiadał Piotr Zatoń. – Zaczęło się od kaszubskiej. tego, że pani Irena na podstawie scenariusza, który na- – Remus musiał zmierzyć się z trzema demo- Czerpiemy przyjemność ze wspólnych spot- dzieci z oddziału przedszkolnego, ,,3-5” latki z Lisich pisała Ewelina, wyrzeźbiła fantastyczne rzeźby, abyś- nami: Strachem, Trudem i Niewarto – powiedziała kań, rozmów lub wspomnień. Potrafimy rozmawiać Jam, pod kierownictwem Marii Klajn oraz Adriany my mogli je później animować. Na czym polega ani- Ewelina Karczewska. – To są demony, które tak na- o minionych latach naszego życia, przywołujemy Stromskiej przedstawiły w sposób humorystyczny macja poklatkowa? Zaaranżowaną scenę i figurki foto- prawdę do dzisiaj są w sercu każdego człowieka. Pi- w pamięci naszych znajomych, przyjaciół oraz wiersz Juliana Tuwima ,,Rzepka”. Działalność grafuje się, po czym każdą figurkę przesuwa się o 2-3 sząc scenariusz myślałam o tym, że odczuwamy rówieśników ze szkoły podstawowej. Okazją do takich artystyczna najmniejszych naszych pociech spotkała milimetry i wykonuje się kolejną fotografię i tak dalej, strach, gdy robimy coś nowego lub chcemy coś zmie- się z uznaniem oraz gromkimi brawami zebranych po to, aby powstał ruch. Abyście mogli obejrzeć nić; jest w nas obawa, że będzie trudno, więc wydaje gości. Swoje umiejętności aktorskie przedstawili ucz- półgodzinny film, musieliśmy wykonać 20 tysięcy się nam, że nie warto. Remus musiał zmierzyć się z ty- niowie klasy VII pod bacznym okiem pań: Anny Reiter zdjęć. To była żmudna praca, która zajęła nam wiele mi demonami. Jak mu poszło, zobaczycie w animacji. oraz Angeliki Wenta w inscenizacji pod tytułem godzin, ale efekt jest godny uwagi. Po projekcji uczniowie mieli okazję zadać ,,Starka i Stark”, w której dzieci nie znalazły chwili dla Autorka scenariusza, Ewelina Karczewska, za- pytania, a także obejrzeć wystawę, na której zaprezen- swoich bliskich, jednakże sumienie podpowiedziało, chęcała do przeczytania epopei „Życie i przygody towano rzeźby z filmu. że czas spędzony ze swoją rodziną jest bardzo cenny. Tekst i foto: AK Wspominamy poruszającą chwilę, w której wybieraliśmy Seniora Roku. Z grona Seniorów ze Panie w wieku 50-69 lat zapraszamy na bezpłatną mammografię Sołectwa Długi Kierz wyróżniono Panią Józefę Czaja Już 17 kwietnia w Sierakowicach oraz Pana Stanisława Makurat. Natomiast ze Sołectwa Leszczynki wyróżniono Panią Martę Zaworską oraz Rak piersi co roku odbiera życie kilkunastu ty- Pana Czesława Woźniak. Serdeczne życzenia złożyli: siącom polskich Kobiet – Mamom, Siostrom, Przyja- dyskusji jest uroczystość Dnia Seniora organizowana Pan Zbigniew Fularczyk – zastępca wójta Gminy Sie- ciółkom. Często Kobiety zbyt późno dowiadują się, że w naszej szkole. To już tradycja, że to świętowanie ma są chore – rak nie boli, w początkowym stadium nie miejsce w ,,tłusty czwartek”, który w tym roku przy- wpływa źle na samopoczucie, dlatego Panie rzadko padł 28 lutego. zadają sobie pytanie, czy ta choroba może ich doty- Spotkanie tak zacnych gości rozpoczęło się czyć. Tymczasem, tylko regularne kontrolowanie sta- Mszą Świętą, której przewodniczył ks. kanonik Bog- nu zdrowia pozwala ocenić, czy w organizmie nie za- dan Drozdowski, proboszcz wygodzkiej parafii p.w. chodzą niebezpieczne zmiany chorobowe. Niestety za- św. Józefa. Większość Seniorów ze wzruszeniem dowalający wynik poprzedniej mammografii nie zaw- uczestniczyła w uczcie eucharystycznej, składając sze gwarantuje, że obecnie nie zagraża nam nowotwór swoją przyszłość Opatrzności Bożej, pamiętając też piersi. Bezpłatna mammografia w ramach Programu o Tych, którzy odeszli. Słowa księdza kanonika, bez- Profilaktyki Raka Piersi finansowanego przez NFZ po- pośrednio skierowane do Gości, wzmacniały ducha, zwala to skutecznie sprawdzić. pokrzepiły zebranych w nadziei, że w każdym poło- Nasza mobilna pracownia mammograficzna żeniu mamy za co dziękować Panu Bogu, należy jedy- będzie oczekiwała na Panie w Sierakowicach 17 nie wnikliwiej spojrzeć na swoje życie. W tej chwili rakowice, Pani Aleksandra Dąbrowska-Konkol – dy- kwietnia w godzinach od 9.00 do 15.00 przy przyświecały nam słowa św. Jana Pawła II: ,,Miejcie Ochotniczej Straży Pożarnej, ul. ks. B. Sychty. rektor szkoły oraz sołtysi: Grzegorz Wittka i Stanisław Badanie wykonywane jest przez wyspecjali- Zaworski. Osoby wyróżnione otrzymały upominek od zowany i bardzo doświadczony personel medyczny swoich Sołtysów oraz życzenia błogosławieństwa Bo- LUX MED. Jest szybkie i całkowicie bezpieczne, żego, wielu lat życia w zdrowiu. a wielu kobietom uratowało życie. Zdjęcia w technice ź nie miały wykonanej mammografii w ramach W imieniu organizatorów: Ryszarda Klajn - obrazowania cyfrowego oceniane są przez dwóch nie- Programu w ciągu ostatnich 24 miesięcy kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej zależnych lekarzy radiologów, a w przypadkach wąt- ź lub są w grupie ryzyka i w roku poprzedza- w Sierakowicach, sołtysa Sołectwa Długi Kierz - pliwych, nawet trzech lekarzy. Istotnym elementem jącym otrzymały pisemne wskazanie do wykonania Grzegorza Wittka, sołtysa Sołectwa Leszczynki - Sta- opisu badania jest ocena porównawcza z poprzednimi ponownej mammografii po upływie 12 miesięcy. nisława Zaworskiego oraz Aleksandry Dąbrowskiej- obrazami, dlatego uprzejmie prosimy o zabranie ze so- Aby uniknąć oczekiwania w kolejce oraz Konkol - dyrektora Szkoły Podstawowej im. ks. Anas- bą zdjęć z poprzednich mammografii. Paniom, u któ- sprawdzić uprawnienie do badania prosimy o wcześ- tazego Sadowskiego z Lisich Jam zebrani Seniorzy rych zaistnieje konieczność wykonania badań uzu- niejszą rejestrację pod nr tel. 58 666 24 44 lub na zostali zaproszeni na poczęstunek. http://www.mammo.pl/formularz. Podczas uroczystości przygrywał Zespół pełniających LUX MED udzieli wszelkich wskazó- odwagę żyć dla Miłości, Bóg jest Miłością”. Księdzu Przy rejestracji telefonicznej NFZ wymaga Mirosławy i Tadeusza Reiter - ,,TAMIR”. wek i pomoże w umówieniu dogodnego i szybkiego Proboszczowi jesteśmy wdzięczni za ciepłe słowa, weryfikacji uprawnień do badania na podstawie Życzymy sobie wzajemnie, ażeby w tak miłym terminu dalszych badań. troskę oraz życzliwość, którą obdarza wszystkich podanego numeru PESEL. Prosimy o przygotowanie towarzystwie spotkać się ponownie za rok! Do badania uprawnione są panie w wieku 50- Seniorów oraz całą społeczność szkolną. dowodu osobistego przed połączeniem telefonicznym. 69 lat, które są ubezpieczone, nie są leczone z powodu Nauczyciele naszej szkoły poczynili starania, Badanie nie wymaga skierowania lekarskiego. Maria Klajn raka piersi, a także: aby uczniowie umilili tę uroczystość. Najmniejsze Foto: nadesłane 6 03 (341) marzec 2019 7

– Jest to film stworzony w technice animacji Remusa”, będącej najwybitniejszym dziełem literatury Dzień Seniora w Szkole Podstawowej im. Ks. Anastazego Sadowskiego w Lisich Jamach poklatkowej – opowiadał Piotr Zatoń. – Zaczęło się od kaszubskiej. tego, że pani Irena na podstawie scenariusza, który na- – Remus musiał zmierzyć się z trzema demo- Czerpiemy przyjemność ze wspólnych spot- dzieci z oddziału przedszkolnego, ,,3-5” latki z Lisich pisała Ewelina, wyrzeźbiła fantastyczne rzeźby, abyś- nami: Strachem, Trudem i Niewarto – powiedziała kań, rozmów lub wspomnień. Potrafimy rozmawiać Jam, pod kierownictwem Marii Klajn oraz Adriany my mogli je później animować. Na czym polega ani- Ewelina Karczewska. – To są demony, które tak na- o minionych latach naszego życia, przywołujemy Stromskiej przedstawiły w sposób humorystyczny macja poklatkowa? Zaaranżowaną scenę i figurki foto- prawdę do dzisiaj są w sercu każdego człowieka. Pi- w pamięci naszych znajomych, przyjaciół oraz wiersz Juliana Tuwima ,,Rzepka”. Działalność grafuje się, po czym każdą figurkę przesuwa się o 2-3 sząc scenariusz myślałam o tym, że odczuwamy rówieśników ze szkoły podstawowej. Okazją do takich artystyczna najmniejszych naszych pociech spotkała milimetry i wykonuje się kolejną fotografię i tak dalej, strach, gdy robimy coś nowego lub chcemy coś zmie- się z uznaniem oraz gromkimi brawami zebranych po to, aby powstał ruch. Abyście mogli obejrzeć nić; jest w nas obawa, że będzie trudno, więc wydaje gości. Swoje umiejętności aktorskie przedstawili ucz- półgodzinny film, musieliśmy wykonać 20 tysięcy się nam, że nie warto. Remus musiał zmierzyć się z ty- niowie klasy VII pod bacznym okiem pań: Anny Reiter zdjęć. To była żmudna praca, która zajęła nam wiele mi demonami. Jak mu poszło, zobaczycie w animacji. oraz Angeliki Wenta w inscenizacji pod tytułem godzin, ale efekt jest godny uwagi. Po projekcji uczniowie mieli okazję zadać ,,Starka i Stark”, w której dzieci nie znalazły chwili dla Autorka scenariusza, Ewelina Karczewska, za- pytania, a także obejrzeć wystawę, na której zaprezen- swoich bliskich, jednakże sumienie podpowiedziało, chęcała do przeczytania epopei „Życie i przygody towano rzeźby z filmu. że czas spędzony ze swoją rodziną jest bardzo cenny. Tekst i foto: AK Wspominamy poruszającą chwilę, w której wybieraliśmy Seniora Roku. Z grona Seniorów ze Panie w wieku 50-69 lat zapraszamy na bezpłatną mammografię Sołectwa Długi Kierz wyróżniono Panią Józefę Czaja Już 17 kwietnia w Sierakowicach oraz Pana Stanisława Makurat. Natomiast ze Sołectwa Leszczynki wyróżniono Panią Martę Zaworską oraz Rak piersi co roku odbiera życie kilkunastu ty- Pana Czesława Woźniak. Serdeczne życzenia złożyli: siącom polskich Kobiet – Mamom, Siostrom, Przyja- dyskusji jest uroczystość Dnia Seniora organizowana Pan Zbigniew Fularczyk – zastępca wójta Gminy Sie- ciółkom. Często Kobiety zbyt późno dowiadują się, że w naszej szkole. To już tradycja, że to świętowanie ma są chore – rak nie boli, w początkowym stadium nie miejsce w ,,tłusty czwartek”, który w tym roku przy- wpływa źle na samopoczucie, dlatego Panie rzadko padł 28 lutego. zadają sobie pytanie, czy ta choroba może ich doty- Spotkanie tak zacnych gości rozpoczęło się czyć. Tymczasem, tylko regularne kontrolowanie sta- Mszą Świętą, której przewodniczył ks. kanonik Bog- nu zdrowia pozwala ocenić, czy w organizmie nie za- dan Drozdowski, proboszcz wygodzkiej parafii p.w. chodzą niebezpieczne zmiany chorobowe. Niestety za- św. Józefa. Większość Seniorów ze wzruszeniem dowalający wynik poprzedniej mammografii nie zaw- uczestniczyła w uczcie eucharystycznej, składając sze gwarantuje, że obecnie nie zagraża nam nowotwór swoją przyszłość Opatrzności Bożej, pamiętając też piersi. Bezpłatna mammografia w ramach Programu o Tych, którzy odeszli. Słowa księdza kanonika, bez- Profilaktyki Raka Piersi finansowanego przez NFZ po- pośrednio skierowane do Gości, wzmacniały ducha, zwala to skutecznie sprawdzić. pokrzepiły zebranych w nadziei, że w każdym poło- Nasza mobilna pracownia mammograficzna żeniu mamy za co dziękować Panu Bogu, należy jedy- będzie oczekiwała na Panie w Sierakowicach 17 nie wnikliwiej spojrzeć na swoje życie. W tej chwili rakowice, Pani Aleksandra Dąbrowska-Konkol – dy- kwietnia w godzinach od 9.00 do 15.00 przy przyświecały nam słowa św. Jana Pawła II: ,,Miejcie Ochotniczej Straży Pożarnej, ul. ks. B. Sychty. rektor szkoły oraz sołtysi: Grzegorz Wittka i Stanisław Badanie wykonywane jest przez wyspecjali- Zaworski. Osoby wyróżnione otrzymały upominek od zowany i bardzo doświadczony personel medyczny swoich Sołtysów oraz życzenia błogosławieństwa Bo- LUX MED. Jest szybkie i całkowicie bezpieczne, żego, wielu lat życia w zdrowiu. a wielu kobietom uratowało życie. Zdjęcia w technice ź nie miały wykonanej mammografii w ramach W imieniu organizatorów: Ryszarda Klajn - obrazowania cyfrowego oceniane są przez dwóch nie- Programu w ciągu ostatnich 24 miesięcy kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej zależnych lekarzy radiologów, a w przypadkach wąt- ź lub są w grupie ryzyka i w roku poprzedza- w Sierakowicach, sołtysa Sołectwa Długi Kierz - pliwych, nawet trzech lekarzy. Istotnym elementem jącym otrzymały pisemne wskazanie do wykonania Grzegorza Wittka, sołtysa Sołectwa Leszczynki - Sta- opisu badania jest ocena porównawcza z poprzednimi ponownej mammografii po upływie 12 miesięcy. nisława Zaworskiego oraz Aleksandry Dąbrowskiej- obrazami, dlatego uprzejmie prosimy o zabranie ze so- Aby uniknąć oczekiwania w kolejce oraz Konkol - dyrektora Szkoły Podstawowej im. ks. Anas- bą zdjęć z poprzednich mammografii. Paniom, u któ- sprawdzić uprawnienie do badania prosimy o wcześ- tazego Sadowskiego z Lisich Jam zebrani Seniorzy rych zaistnieje konieczność wykonania badań uzu- niejszą rejestrację pod nr tel. 58 666 24 44 lub na zostali zaproszeni na poczęstunek. http://www.mammo.pl/formularz. Podczas uroczystości przygrywał Zespół pełniających LUX MED udzieli wszelkich wskazó- odwagę żyć dla Miłości, Bóg jest Miłością”. Księdzu Przy rejestracji telefonicznej NFZ wymaga Mirosławy i Tadeusza Reiter - ,,TAMIR”. wek i pomoże w umówieniu dogodnego i szybkiego Proboszczowi jesteśmy wdzięczni za ciepłe słowa, weryfikacji uprawnień do badania na podstawie Życzymy sobie wzajemnie, ażeby w tak miłym terminu dalszych badań. troskę oraz życzliwość, którą obdarza wszystkich podanego numeru PESEL. Prosimy o przygotowanie towarzystwie spotkać się ponownie za rok! Do badania uprawnione są panie w wieku 50- Seniorów oraz całą społeczność szkolną. dowodu osobistego przed połączeniem telefonicznym. 69 lat, które są ubezpieczone, nie są leczone z powodu Nauczyciele naszej szkoły poczynili starania, Badanie nie wymaga skierowania lekarskiego. Maria Klajn raka piersi, a także: aby uczniowie umilili tę uroczystość. Najmniejsze Foto: nadesłane 8 03 (341) marzec 2019 9

Pielgrzymi z parafii św. Marcina w Ziemi Świętej różne środowiska, zawody, zapatrywania. Kiedy o pół- rozmyślali o tym, co wydarzyło się w tym miejscu nocy z placu przykościelnego ruszała grupa często niemal 2000 lat temu, śpiewając pieśń Ogrodzie Oliw- Moja refleksja prowadzi do „miejsc” Bożych, kowane w województwie kujawsko-pomorskim, poza nieznających się fizycznie ludzi (żegnana i błogosła- ny, wspominając modlitwę i czuwanie Jezusa. do przestrzeni, które On wybrał, aby na nich rozbić obszarem etnicznym Kaszub, za to w obrębie Kujaw, wiona przez ks. proboszcza Tadeusza Knuta), to na lot- swój „namiot” między nami. w powiecie bydgoskim, położone pięknie nad rzeką nisku w Warszawie stawiła się jako w miarę skonso- Jan Paweł II, List o pielgrzymowaniu do miejsc związanych Brdą, która bierze swój początek koło Miastka, płynąc lidowana społeczność, a przed południem w Tel Awi- z historią zbawienia, czerwiec 1999 roku potem wiele kilometrów przez Kaszuby, by po prze- wie (po ponad trzech godzinach lotu) wylądowała jako mierzeniu kolejnych regionów ujść w okolicach Byd- pielgrzymka stanowiąca jedno. Wspólne rozmowy, O ludzkim pielgrzymowaniu można mówić, że goszczy do Wisły. Poza pięknym położeniem miasta modlitwy i śpiewy, okraszane humorem sprawiły, że miało ono miejsce od zarania dziejów i to w zasadzie nad rzeką nie sposób też nie wspomnieć o jego atrak- szybko zagościła atmosfera wzajemnego szacunku we wszystkich religiach świata. W niektórych z nich cyjnym ulokowaniu nad wieloma jeziorami, na i zrozumienia. wręcz obowiązkiem jest choć raz w życiu udać się do pograniczach kilku regionów (Borów Tucholskich, wskazanych miejsc. Czynili tak też (i czynią do dziś) Doliny Brdy i Krajny). To stare miasto wzięło swoją Jeruzalem - miasto wybrane przez Boga chrześcijanie, choć nakaz nie jest aż tak bardzo rygo- nazwę z łacińskiego Corona Mariae (czyli Korona rystyczny, a raczej udział wynika z woli pielgrzyma. Marii). Miejsc pielgrzymowania jest bardzo dużo, ale jedno Stare drzewka w Ogrodzie Oliwnym z nich jest szczególne, naznaczone obecnością Pana, Kapłanów swoich dał nam Bóg... po którym stąpały Jego stopy - a jest nim Ziemia Świę- Największym jednak przeżyciem tego dnia by- ta, którą dla głębszego przeżycia własnej wiary i zwe- Pielgrzymi byli objęci duchową opieką aż ło nawiedzenie bazyliki Grobu Pańskiego z miejscem ryfikowania różnych wartości każdy (byłoby dosko- trzech kapłanów, dwóch wikariuszy parafii p.w. św. pochówku Jezusa, a potem udział w Drodze Krzy- nale) mógł nawiedzić choć raz w życiu. W dawnych Marcina (ks. Macieja Dzwonkowskiego i ks. Andrzeja żowej, prowadzącej ulicami Jerozolimy, wśród zgiełku wiekach pielgrzymi wybierali się do Ziemi Świętej, Patrzykąta) oraz właśnie przedstawiciela koronow- i hałasu ludzi nawołujących do kupna towarów poświęcając na ten cel znaczne sumy pieniędzy (nie- skiej wspólnoty - ks. prałata Henryka Pilackiego, który (większość stacji ulokowana jest w obrębie targowiska kiedy całe majątki) i ogromnie dużo czasu. Po drodze miejskiego). Próbując się skupiać i modlić w takim tu- od momentu ulokowania się w autokarze, mającym Widok na miasto ze zboczy Góry Oliwnej borykali się z trudami drogi, czyhającymi na nich dowieźć pielgrzymów na lotnisko Chopina w War- mulcie można było uświadomić sobie maleńką cząstkę różnymi niebezpieczeństwami, niewygodami, choro- tego, co musiał przechodzić Chrystus, niosąc ciężki szawie, przypadł wszystkim do serca, wspominając Czyż mógł zdarzyć się lepszy scenariusz bami, a i niekiedy śmiercią. Dlatego wyruszając po- swoje kaszubskie korzenie i śpiewając na przywitanie krzyż i pokonując stromizny „miasta na skale”, dźwi- rządkowali wpierw życiowe sprawy, bo szczęśliwy po- pielgrzymowania od tego, iż w pierwszym dniu pobytu gając jednocześnie ciężki krzyż i przeciskając się zapamiętany w języku dzieciństwa Hymn kaszubski. grupy w Ziemi Świętej, a był to piątek, miała ona moż- wrót często nie następował - mimo to podejmowali Okazało się, że ten niesamowity kapłan, podejmujący wśród gawiedzi. trud i pokonywali przeciwności. liwość bycia w mieście szczególnie upodobanym ogromny trud pielgrzymi mimo słusznego już wieku, i wybranym przez Boga. Wszystkie nawiedzane tego wywodzi się z Brus (czyli z południowych Kaszub) Przyjdźcie do mnie wszyscy... dnia miejsca dodawały zatem pielgrzymom szczegól- i jest jednym z najbardziej przepełnionych humorem nego rodzaju przeżyć - większość była tu po raz pierw- uczestników, zawsze jednak gotowym do spełniania szy, i to od razu w najważniejszych z nich. Mieli zatem Przyjdźcie, przyjedźcie, jakkolwiek, dokąd- kapłańskiego posługiwania. O dokonaniach tejże oso- kolwiek - Bóg jest wszędzie. Ale doświadczyć nama- przed oczyma Jezusa, który zapłakał w miejscu gdzie by, nader skromnej i nieafiszującej się swoimi osią- dziś stoi świątynia Dominus Flevit - a gdzie grupa calnie miejsc, o których słyszymy w głoszonym Sło- gnięciami, dowiadywaliśmy się stopniowo z kulua- wie Bożym - jest kolejnym stopniem budowania re- mogła uczestniczyć w codniowej Eucharystii, rozko- rowych rozmów, nie tylko z samym księdzem, ale i od szując się jednocześnie widokiem Wzgórza Świątyn- lacji. Zobaczyć na własne oczy miejsca, przeżyć towarzyszących mu przedstawicieli koronowskiej w konkretnym otoczeniu po raz kolejny słowa Pisma nego i całej Jerozolimy, widzianymi przez przepiękny parafii. Ten niezmordowany kapłan obchodził w 2018 witraż, ulokowany w centralnej ścianie kościółka. Świętego - zadanie warte realizacji (jeśli tylko różne roku 55-lecie posługi kapłańskiej. Pracował w różnych uwarunkowania pozwalają). Dziś sprawy mają się już parafiach (w tym na Kaszubach - w Redzie), piastując Na szlaku Drogi Krzyżowej zgoła inaczej. Droga nie trwa latami, a liczy się ją równocześnie urząd kanonika honorowego Kapituły w godzinach; udział nie pochłania całego majątku Katedralnej w Pelplinie. Będąc proboszczem koro- człowieka. Zatem pielgrzymów zmierzających „tam, Z jerozolimskich miejsc w pamięci pozostało nowskiej parafii (od 1 lipca 1989 roku do 2014 roku) miejsce Grobu Maryi, miejsce Wniebowstąpienia (dziś gdzie początek” z roku na rok przybywa. Takie zadanie zasłużył się wieloma inicjatywami w zakresie rozwoju postawiło też przed sobą 46 pielgrzymów, którzy meczetu), Bazyliki św. Anny (z sąsiadującym z nim życia parafialnego, dziełami w zakresie budowy i roz- miejscem po Sadzawce Owczej, gdzie pierwotnie stał w dniach 20-27 lutego 2019 roku przebywali w Ziemi budowy instytucji parafialnych, doprowadził do na- Świętej, by doświadczyć niezwykłych przeżyć ducho- Kościół Paralityka) i Bazyliki Zaśnięcia NMP. Wstę- dania kolegiacie rangi bazyliki mniejszej, za co z kolei pując do kościoła św. Piotra in Gallicantu (posado- wych. Organizatorem tej pielgrzymki była parafia p.w. odebrał medal Za zasługi dla Ziemi Koronowskiej. św. Marcina w Sierakowicach. Grupę w większości wionym na miejscu sądu nad Jezusem) i słuchając kolejnego fragmentu Pisma Świętego (prezento- stanowili wierni sierakowickiej parafii, ale byli wśród Umiej być przyjacielem, a znajdziesz przyjaciela uczestników również przedstawiciele innych parafii, Jerozolima widziana przez witraż ze świątyni Dominus Flevit wanego w każdym z miejsc, odpowiednio do niego często odległych. Najdalej od Sierakowic odległym dobranym przez przewodniczkę Klarę) wszyscy mieli Szybko zadzierzgnęły się więzy przyjaźni przed oczyma ogromne cysterny - miejsce uwięzienia miejscem było Koronowo (koło Bydgoszczy) – które, pomiędzy uczestnikami, reprezentującymi przecież Z nie mniejszym przejęciem pątnicy prze- mimo iż należy do miast północnej Polski, jest ulo- kraczali progi Bazyliki Agonii w Ogrodzie Oliwnym, Zbawiciela i ogrom jego męki. 8 03 (341) marzec 2019 9

Pielgrzymi z parafii św. Marcina w Ziemi Świętej różne środowiska, zawody, zapatrywania. Kiedy o pół- rozmyślali o tym, co wydarzyło się w tym miejscu nocy z placu przykościelnego ruszała grupa często niemal 2000 lat temu, śpiewając pieśń Ogrodzie Oliw- Moja refleksja prowadzi do „miejsc” Bożych, kowane w województwie kujawsko-pomorskim, poza nieznających się fizycznie ludzi (żegnana i błogosła- ny, wspominając modlitwę i czuwanie Jezusa. do przestrzeni, które On wybrał, aby na nich rozbić obszarem etnicznym Kaszub, za to w obrębie Kujaw, wiona przez ks. proboszcza Tadeusza Knuta), to na lot- swój „namiot” między nami. w powiecie bydgoskim, położone pięknie nad rzeką nisku w Warszawie stawiła się jako w miarę skonso- Jan Paweł II, List o pielgrzymowaniu do miejsc związanych Brdą, która bierze swój początek koło Miastka, płynąc lidowana społeczność, a przed południem w Tel Awi- z historią zbawienia, czerwiec 1999 roku potem wiele kilometrów przez Kaszuby, by po prze- wie (po ponad trzech godzinach lotu) wylądowała jako mierzeniu kolejnych regionów ujść w okolicach Byd- pielgrzymka stanowiąca jedno. Wspólne rozmowy, O ludzkim pielgrzymowaniu można mówić, że goszczy do Wisły. Poza pięknym położeniem miasta modlitwy i śpiewy, okraszane humorem sprawiły, że miało ono miejsce od zarania dziejów i to w zasadzie nad rzeką nie sposób też nie wspomnieć o jego atrak- szybko zagościła atmosfera wzajemnego szacunku we wszystkich religiach świata. W niektórych z nich cyjnym ulokowaniu nad wieloma jeziorami, na i zrozumienia. wręcz obowiązkiem jest choć raz w życiu udać się do pograniczach kilku regionów (Borów Tucholskich, wskazanych miejsc. Czynili tak też (i czynią do dziś) Doliny Brdy i Krajny). To stare miasto wzięło swoją Jeruzalem - miasto wybrane przez Boga chrześcijanie, choć nakaz nie jest aż tak bardzo rygo- nazwę z łacińskiego Corona Mariae (czyli Korona rystyczny, a raczej udział wynika z woli pielgrzyma. Marii). Miejsc pielgrzymowania jest bardzo dużo, ale jedno Stare drzewka w Ogrodzie Oliwnym z nich jest szczególne, naznaczone obecnością Pana, Kapłanów swoich dał nam Bóg... po którym stąpały Jego stopy - a jest nim Ziemia Świę- Największym jednak przeżyciem tego dnia by- ta, którą dla głębszego przeżycia własnej wiary i zwe- Pielgrzymi byli objęci duchową opieką aż ło nawiedzenie bazyliki Grobu Pańskiego z miejscem ryfikowania różnych wartości każdy (byłoby dosko- trzech kapłanów, dwóch wikariuszy parafii p.w. św. pochówku Jezusa, a potem udział w Drodze Krzy- nale) mógł nawiedzić choć raz w życiu. W dawnych Marcina (ks. Macieja Dzwonkowskiego i ks. Andrzeja żowej, prowadzącej ulicami Jerozolimy, wśród zgiełku wiekach pielgrzymi wybierali się do Ziemi Świętej, Patrzykąta) oraz właśnie przedstawiciela koronow- i hałasu ludzi nawołujących do kupna towarów poświęcając na ten cel znaczne sumy pieniędzy (nie- skiej wspólnoty - ks. prałata Henryka Pilackiego, który (większość stacji ulokowana jest w obrębie targowiska kiedy całe majątki) i ogromnie dużo czasu. Po drodze miejskiego). Próbując się skupiać i modlić w takim tu- od momentu ulokowania się w autokarze, mającym Widok na miasto ze zboczy Góry Oliwnej borykali się z trudami drogi, czyhającymi na nich dowieźć pielgrzymów na lotnisko Chopina w War- mulcie można było uświadomić sobie maleńką cząstkę różnymi niebezpieczeństwami, niewygodami, choro- tego, co musiał przechodzić Chrystus, niosąc ciężki szawie, przypadł wszystkim do serca, wspominając Czyż mógł zdarzyć się lepszy scenariusz bami, a i niekiedy śmiercią. Dlatego wyruszając po- swoje kaszubskie korzenie i śpiewając na przywitanie krzyż i pokonując stromizny „miasta na skale”, dźwi- rządkowali wpierw życiowe sprawy, bo szczęśliwy po- pielgrzymowania od tego, iż w pierwszym dniu pobytu gając jednocześnie ciężki krzyż i przeciskając się zapamiętany w języku dzieciństwa Hymn kaszubski. grupy w Ziemi Świętej, a był to piątek, miała ona moż- wrót często nie następował - mimo to podejmowali Okazało się, że ten niesamowity kapłan, podejmujący wśród gawiedzi. trud i pokonywali przeciwności. liwość bycia w mieście szczególnie upodobanym ogromny trud pielgrzymi mimo słusznego już wieku, i wybranym przez Boga. Wszystkie nawiedzane tego wywodzi się z Brus (czyli z południowych Kaszub) Przyjdźcie do mnie wszyscy... dnia miejsca dodawały zatem pielgrzymom szczegól- i jest jednym z najbardziej przepełnionych humorem nego rodzaju przeżyć - większość była tu po raz pierw- uczestników, zawsze jednak gotowym do spełniania szy, i to od razu w najważniejszych z nich. Mieli zatem Przyjdźcie, przyjedźcie, jakkolwiek, dokąd- kapłańskiego posługiwania. O dokonaniach tejże oso- kolwiek - Bóg jest wszędzie. Ale doświadczyć nama- przed oczyma Jezusa, który zapłakał w miejscu gdzie by, nader skromnej i nieafiszującej się swoimi osią- dziś stoi świątynia Dominus Flevit - a gdzie grupa calnie miejsc, o których słyszymy w głoszonym Sło- gnięciami, dowiadywaliśmy się stopniowo z kulua- wie Bożym - jest kolejnym stopniem budowania re- mogła uczestniczyć w codniowej Eucharystii, rozko- rowych rozmów, nie tylko z samym księdzem, ale i od szując się jednocześnie widokiem Wzgórza Świątyn- lacji. Zobaczyć na własne oczy miejsca, przeżyć towarzyszących mu przedstawicieli koronowskiej w konkretnym otoczeniu po raz kolejny słowa Pisma nego i całej Jerozolimy, widzianymi przez przepiękny parafii. Ten niezmordowany kapłan obchodził w 2018 witraż, ulokowany w centralnej ścianie kościółka. Świętego - zadanie warte realizacji (jeśli tylko różne roku 55-lecie posługi kapłańskiej. Pracował w różnych uwarunkowania pozwalają). Dziś sprawy mają się już parafiach (w tym na Kaszubach - w Redzie), piastując Na szlaku Drogi Krzyżowej zgoła inaczej. Droga nie trwa latami, a liczy się ją równocześnie urząd kanonika honorowego Kapituły w godzinach; udział nie pochłania całego majątku Katedralnej w Pelplinie. Będąc proboszczem koro- człowieka. Zatem pielgrzymów zmierzających „tam, Z jerozolimskich miejsc w pamięci pozostało nowskiej parafii (od 1 lipca 1989 roku do 2014 roku) miejsce Grobu Maryi, miejsce Wniebowstąpienia (dziś gdzie początek” z roku na rok przybywa. Takie zadanie zasłużył się wieloma inicjatywami w zakresie rozwoju postawiło też przed sobą 46 pielgrzymów, którzy meczetu), Bazyliki św. Anny (z sąsiadującym z nim życia parafialnego, dziełami w zakresie budowy i roz- miejscem po Sadzawce Owczej, gdzie pierwotnie stał w dniach 20-27 lutego 2019 roku przebywali w Ziemi budowy instytucji parafialnych, doprowadził do na- Świętej, by doświadczyć niezwykłych przeżyć ducho- Kościół Paralityka) i Bazyliki Zaśnięcia NMP. Wstę- dania kolegiacie rangi bazyliki mniejszej, za co z kolei pując do kościoła św. Piotra in Gallicantu (posado- wych. Organizatorem tej pielgrzymki była parafia p.w. odebrał medal Za zasługi dla Ziemi Koronowskiej. św. Marcina w Sierakowicach. Grupę w większości wionym na miejscu sądu nad Jezusem) i słuchając kolejnego fragmentu Pisma Świętego (prezento- stanowili wierni sierakowickiej parafii, ale byli wśród Umiej być przyjacielem, a znajdziesz przyjaciela uczestników również przedstawiciele innych parafii, Jerozolima widziana przez witraż ze świątyni Dominus Flevit wanego w każdym z miejsc, odpowiednio do niego często odległych. Najdalej od Sierakowic odległym dobranym przez przewodniczkę Klarę) wszyscy mieli Szybko zadzierzgnęły się więzy przyjaźni przed oczyma ogromne cysterny - miejsce uwięzienia miejscem było Koronowo (koło Bydgoszczy) – które, pomiędzy uczestnikami, reprezentującymi przecież Z nie mniejszym przejęciem pątnicy prze- mimo iż należy do miast północnej Polski, jest ulo- kraczali progi Bazyliki Agonii w Ogrodzie Oliwnym, Zbawiciela i ogrom jego męki. 10 03 (341) marzec 2019 11

A ty, Betlejem, nie jesteś zgoła najlichsze spośród Maria z pokorą przyjęła wolę Boga (Bazylika głównych miast Judy Zwiastowania) i gdzie po raz pierwszy zostały wypowiedziane słowa codziennej modlitwy: Swoistego rodzaju przeżyć dostarczyło też Pozdrowienia Anielskiego (tekstu biblijnego), pielgrzymom Betlejem. Tu nie tylko wielokrotnie za- rozszerzonego o niebiblijny tekst określany jako jeżdżali i wyjeżdżali z miejsc noclegowych, tu też „Modlitwa Kościoła”. Tu, w domu rodzinnym Józefa nawiedzali siostry elżbietanki prowadzące sierociniec (dziś kościele p.w. św. Józefa) można było spojrzeć na dla dzieci, uczestniczyli w codniowych mszach świę- stare fundamenty domostwa i obejrzeć doskonały tych. Tu wreszcie i przede wszystkim zawitali w Bazy- witraż obrazujący żydowski ślub Maryi z Józefem. lice Bożego Narodzenia, by ponownie przeżyć tajem- Dostojny kościół św. Piotra in Gallicantu nicę przyjścia Zbawiciela na świat.

W Wieczerniku grupa spędziła mnóstwo czasu - tu każdy miał możliwość rozważenia znaczenia miejsca dla wyznawców Chrystusa, przypomnienia ważkich słów wypowiedzianych wtedy przez Niego, Ze świętym Piotrem w Kafarnaum a powtarzanych do dziś w najbardziej podniosłym momencie każdej Eucharystii. Zróbcie wszystko, cokolwiek mój Syn wam powie Słowa wypowiedziane przez Matkę Zbawi- ciela w Kanie Galilejskiej zostały przywołane oczy- wiście w tym miejscu, ale mogłyby być niezłym mottem na codzienne życie i na pątnicze drogi. Przed Bazyliką Bożego Narodzenia W takim duchu przemawiali do pielgrzymów księża sprawujący mszę świętą tego dnia, ale ta idea przy- Z kolei w Grocie Mlecznej, w której Maryja świecała też innym poczynaniom. Oczywiście mał- karmiła Dzieciątko podczas ucieczki do Egiptu, żonkowie odnowili w Kanie swoje przysięgi małżeń- wspomnienie pątników poleciało do tych dawnych skie - było podniosłe i uroczyste ślubowanie w obec- czasów, kiedy srożący się reżim próbował usunąć ności wszystkich uczestników i aż trzech błogosła- sobie z drogi Maleństwo, w którym upatrywał zagro- wiących im księży. Czas na rozmyślania w Wieczerniku żenia swojej ziemskiej wspaniałości. Będąc w Bet- lejem nie można też było pominąć Pola i Groty Pas- Nie mniej przeżyć towarzyszyło wizycie w ba- terzy, którzy pierwsi byli świadkami narodzenia. zylice Pater Noster, gdzie na murach sanktuarium ulo- kowano modlitwę Ojcze nasz w różnych językach świata, w tym w języku polskim (na tablicy ufun- dowanej w 1943 roku przez żołnierzy 8. Brygady Strzelców Karpackich z 2 Korpusu Polskiego) i w ję- zyku kaszubskim (tablicy ulokowanej tu we wrześniu Piękny witraż przedstawiający zaślubiny Maryi z Józefem 2000 roku staraniem ZKP) - oczywiście nie obyło się bez wypowiedzenia każdej z nich ze szczególnym pie- Kafarnaum - miasto Jezusa tyzmem). Tu Chrystus rozpoczął regularne nauczanie Odnowienie ślubów małżeńskich w Kanie Galilejskiej i sam o tym miejscu powiedział, że to Jego miasto. Stojąc w cieniu ruin starej synagogi i słuchając Słowa Idąc dalej szlakiem wytyczonym przez Jezusa Przy Grocie Pasterzy Bożego, pielgrzymi mogli przenieść się do realiów pielgrzymi dotarli do Góry Tabor, by w bazylice sprzed niemal dwu tysięcy lat i wspomnieć wszystkie Przemienienia Pańskiego (podczas porywistego wiatru Nazaret - miasto, gdzie dorastał Jezus cudy, jakich Zbawiciel tu dokonał, bo tu było ich naj- - który zwykle jest uznawany za dowód działania więcej. Patrząc na dom św. Piotra, stając na Górze Trzeciej Osoby Boskiej - Ducha Świętego) przywołać W Nazarecie też mnóstwo pielgrzymów (nie- Ośmiu Błogosławieństw i w miejscu rozmnożenia ważne wydarzenia związane z objawieniem światu mal co druga pielgrzymka z Polski) - wszak luty jest chleba, będąc w kościele Prymatu św. Piotra i pływając bóstwa Jezusa. Po wysłuchaniu Ewangelii niemal szczytowym momentem nawiedzin pątników z całego łodzią po Jeziorze Galilejskim można było próbować naocznie można było ujrzeć Syna Bożego z jaśnie- świata. To miasto w Galilei, gdzie Dziecko Jezus do- wcielić się choćby na ułamek sekundy w jedną z naj- jących szatach z towarzyszącymi mu po bokach pro- rastało pod troskliwą opieką Maryi Matki i Józefa mniejszych postaci podążających za Jezusem i Jego rokami - Mojżeszem i Eliaszem (tym bardziej, że scenę Pod kaszubską tablicą z Ojcze nasz w bazylice Pater Noster (ziemskiego ojca), miasto Świętej Rodziny, gdzie nauczaniem. tę obrazowała przepiękna mozaika w świątyni). Tu 10 03 (341) marzec 2019 11

A ty, Betlejem, nie jesteś zgoła najlichsze spośród Maria z pokorą przyjęła wolę Boga (Bazylika głównych miast Judy Zwiastowania) i gdzie po raz pierwszy zostały wypowiedziane słowa codziennej modlitwy: Swoistego rodzaju przeżyć dostarczyło też Pozdrowienia Anielskiego (tekstu biblijnego), pielgrzymom Betlejem. Tu nie tylko wielokrotnie za- rozszerzonego o niebiblijny tekst określany jako jeżdżali i wyjeżdżali z miejsc noclegowych, tu też „Modlitwa Kościoła”. Tu, w domu rodzinnym Józefa nawiedzali siostry elżbietanki prowadzące sierociniec (dziś kościele p.w. św. Józefa) można było spojrzeć na dla dzieci, uczestniczyli w codniowych mszach świę- stare fundamenty domostwa i obejrzeć doskonały tych. Tu wreszcie i przede wszystkim zawitali w Bazy- witraż obrazujący żydowski ślub Maryi z Józefem. lice Bożego Narodzenia, by ponownie przeżyć tajem- Dostojny kościół św. Piotra in Gallicantu nicę przyjścia Zbawiciela na świat.

W Wieczerniku grupa spędziła mnóstwo czasu - tu każdy miał możliwość rozważenia znaczenia miejsca dla wyznawców Chrystusa, przypomnienia ważkich słów wypowiedzianych wtedy przez Niego, Ze świętym Piotrem w Kafarnaum a powtarzanych do dziś w najbardziej podniosłym momencie każdej Eucharystii. Zróbcie wszystko, cokolwiek mój Syn wam powie Słowa wypowiedziane przez Matkę Zbawi- ciela w Kanie Galilejskiej zostały przywołane oczy- wiście w tym miejscu, ale mogłyby być niezłym mottem na codzienne życie i na pątnicze drogi. Przed Bazyliką Bożego Narodzenia W takim duchu przemawiali do pielgrzymów księża sprawujący mszę świętą tego dnia, ale ta idea przy- Z kolei w Grocie Mlecznej, w której Maryja świecała też innym poczynaniom. Oczywiście mał- karmiła Dzieciątko podczas ucieczki do Egiptu, żonkowie odnowili w Kanie swoje przysięgi małżeń- wspomnienie pątników poleciało do tych dawnych skie - było podniosłe i uroczyste ślubowanie w obec- czasów, kiedy srożący się reżim próbował usunąć ności wszystkich uczestników i aż trzech błogosła- sobie z drogi Maleństwo, w którym upatrywał zagro- wiących im księży. Czas na rozmyślania w Wieczerniku żenia swojej ziemskiej wspaniałości. Będąc w Bet- lejem nie można też było pominąć Pola i Groty Pas- Nie mniej przeżyć towarzyszyło wizycie w ba- terzy, którzy pierwsi byli świadkami narodzenia. zylice Pater Noster, gdzie na murach sanktuarium ulo- kowano modlitwę Ojcze nasz w różnych językach świata, w tym w języku polskim (na tablicy ufun- dowanej w 1943 roku przez żołnierzy 8. Brygady Strzelców Karpackich z 2 Korpusu Polskiego) i w ję- zyku kaszubskim (tablicy ulokowanej tu we wrześniu Piękny witraż przedstawiający zaślubiny Maryi z Józefem 2000 roku staraniem ZKP) - oczywiście nie obyło się bez wypowiedzenia każdej z nich ze szczególnym pie- Kafarnaum - miasto Jezusa tyzmem). Tu Chrystus rozpoczął regularne nauczanie Odnowienie ślubów małżeńskich w Kanie Galilejskiej i sam o tym miejscu powiedział, że to Jego miasto. Stojąc w cieniu ruin starej synagogi i słuchając Słowa Idąc dalej szlakiem wytyczonym przez Jezusa Przy Grocie Pasterzy Bożego, pielgrzymi mogli przenieść się do realiów pielgrzymi dotarli do Góry Tabor, by w bazylice sprzed niemal dwu tysięcy lat i wspomnieć wszystkie Przemienienia Pańskiego (podczas porywistego wiatru Nazaret - miasto, gdzie dorastał Jezus cudy, jakich Zbawiciel tu dokonał, bo tu było ich naj- - który zwykle jest uznawany za dowód działania więcej. Patrząc na dom św. Piotra, stając na Górze Trzeciej Osoby Boskiej - Ducha Świętego) przywołać W Nazarecie też mnóstwo pielgrzymów (nie- Ośmiu Błogosławieństw i w miejscu rozmnożenia ważne wydarzenia związane z objawieniem światu mal co druga pielgrzymka z Polski) - wszak luty jest chleba, będąc w kościele Prymatu św. Piotra i pływając bóstwa Jezusa. Po wysłuchaniu Ewangelii niemal szczytowym momentem nawiedzin pątników z całego łodzią po Jeziorze Galilejskim można było próbować naocznie można było ujrzeć Syna Bożego z jaśnie- świata. To miasto w Galilei, gdzie Dziecko Jezus do- wcielić się choćby na ułamek sekundy w jedną z naj- jących szatach z towarzyszącymi mu po bokach pro- rastało pod troskliwą opieką Maryi Matki i Józefa mniejszych postaci podążających za Jezusem i Jego rokami - Mojżeszem i Eliaszem (tym bardziej, że scenę Pod kaszubską tablicą z Ojcze nasz w bazylice Pater Noster (ziemskiego ojca), miasto Świętej Rodziny, gdzie nauczaniem. tę obrazowała przepiękna mozaika w świątyni). Tu 12 03 (341) marzec 2019 13

Jezus prosił towarzyszących mu uczniów: Piotra, Ja- Na pozostałych ścieżkach pielgrzymki do Ziemi kuba i Jana, by zbyt wcześnie nie rozpowiadali o Jego Świętej Bóstwie - a oni zrobili wszystko, o co ich prosił. Kolejnym miejscem pobytu pielgrzymów było Musiało się w programie pielgrzymki znaleźć koryto rzeki Jordan (w Betanii), gdzie Chrystus prosił Morze Martwe, żeby pokazać ogromne różnice w wy- św. Jana Chrzciciela o chrzest (i znowu spełniło się to, sokości terenu tego niewielkiego przecież państwa, ja- co powiedział, choć św. Jan cierpliwie wyjaśniał, że kim jest Izrael. Choć jest on krajem górzysto-wyżyn- nie jest najważniejszy, zatem niegodzien chrzcić Pa- nym, to nie brakuje w nim też doliny Jordanu i pustyni. na). Grupa 46 pielgrzymów też poprosiła w tym Słowem wszystkie formy ukształtowania terenu. Cie- miejscu swoich kapłanów o uroczyste odnowienie kawym zjawiskiem są również ogromne depresje, przyrzeczeń chrzcielnych. Stojąc w wodach tej mierzą- właśnie w okolicach Morza Martwego, którego po- cej ponad 250 kilometrów rzeki, płynącej przez kilka Góra Kuszenia w okolicach Jerycha ziom lustra wody to ponad -400 m ppm, a dna - około - krajów, nawadniającej pustynne okolice - można było 800 m ppm (jest to zdecydowanie najniżej położone dobitnie zrozumieć znaczenie słów Boga, który tuła- Wielbi dusza moja Pana miejsce na świecie, a jego dodatkową atrakcję stanowi Żydzi zmierzający do Ściany Płaczu w szabat jącemu się po pustyni przez czterdzieści lat ludowi, silne zasolenie w granicach 260%, co daje możliwość nie utrzymane gaje z drzewkami posadzonymi cierpiącemu z powodu braku wody i pożywienia daro- Tu, na zboczu kolejnego ze wzgórz Zachodniej unoszenia się człowieka na powierzchni wody bez w hołdzie „Sprawiedliwym wśród narodów świata” wał Ziemię Obiecaną, „krainę mlekiem i miodem pły- Jerozolimy, w Ein Karem, miejscu zamieszkania Za- jakiegokolwiek wysiłku z jego strony. (z drzewkiem Ireny Sendlerowej na przedzie). nącą”. chariasza i Elżbiety, doszło do spotkania obu świętych Skoro w czasach Chrystusa działał Herod, to niewiast (Maryi oraz Elżbiety) i wyśpiewania bądź nie można było pominąć ruin pięknego ongi miasta, wypowiedzenia Magnificat. Tablice z polską i kaszub- zbudowanego właśnie przez niego. Cezarea Nadmor- ską wersją tegoż ulokowano też na ścianach dziedzińca ska - bo o niej mowa, nazywana miastem Heroda Wiel- świątyni, a pielgrzymi nabożnie je odczytali, odmó- kiego, mimo iż obecnie bardziej postrzegana jako rui- wiwszy wcześniej podczas stromej wspinaczki do koś- ny, ciągle jeszcze pokazuje ogrom dawnych budowli cioła modlitwę różańcową, a w drodze powrotnej wy- i wielki gest budowniczego. Ruiny amfiteatru czy śpiewawszy Magnificat. rzymskiego akweduktu dobitnie potwierdzają roz- mach, z jakim miasto zostało zbudowane.

Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych w wodach Jordanu W Instytucie Yad Vaschem - pomnik Korczaka z wychowankami Dla ludzi, z natury słabych i upadających na duchu, niesamowitym miejscem musi też być Góra W głowach, sercach i duszach pielgrzymów Kuszenia w okolicach Jerycha. Miejsce ulokowane na Cezarea Nadmorska - miasto Heroda pozostaną zapewne na zawsze niesamowite kraj- skalistych zboczach pustyni, niedostępne, pozbawione obrazy, zauroczenia pięknem przyrody i ludzi wśród roślinności i wody, strome, wymagające ogromnego Jeszcze wizyta w miejscu szczególnym. Ściana niej mieszkających, ale zdecydowanie najbardziej ura- wysiłku, by się na nie wspiąć - tylko Bóg mógł je wy- Tablica z kaszubskim tekstem Magnificat w Ein Karem Płaczu jest miejscem modlitw Żydów (i nie tylko) u dowała możliwość stąpania po miejscach, którymi brać, by spotęgować przeżycia Jezusa (człowieka), by stóp dawnego Wzgórza Świątynnego. Dziś na jego przed nami szedł Zbawiciel ze swoją Matką i rzeszą sugestywnie przemówić do rozumu wyznawców, Prorok Eliasz w szponach wyznawców Baala szczycie mieści się meczet Al-Aksa i Kopuła na Skale - świętych, do których zanosimy codzienne modły. Od patrzących na siłę przyrody przeciwstawioną ludzkiej miejsca święte dla muzułmanów, w czasach biblijnych teraz słuchaniu lub czytaniu Pisma Świętego będzie niemocy; a Jezus wychodzi z niej obronną ręką, mimo Nad Morzem Śródziemnym, w pobliżu miasta było to jednak wzgórze Moria, na którym stała Świą- towarzyszyć nie tylko księga, ale także mnóstwo na- głodu, pragnienia, wyczerpania i nieustannego ataku Hajfa, wznosi się Góra Karmel, na której prorok Eliasz tynia Jerozolimska - stąd ogromny żal z powodu utraty kładających się na nią obrazów, wpływających wy- złych mocy, którym ostatecznie każe odejść, a one po- pokonał 450 kapłanów Baala w sporze duchowym, tu tak ważnego miejsca i być może umowna nazwa przy- bitnie na pełniejsze rozumienie słów. Tu też trzeba słusznie czynią co im nakazuje. też prowadził pustelnicze życie, oddając osobliwą pisywana fundamentom umacniającym wzgórze. myśleć o działaniu woli Bożej, zupełnie jak w tra- W samym Jerychu Jezus nakazuje Zacheu- cześć Matce Bożej. Góra Karmel jest szczególnie blis- Instytut Yad Vaschem był niemal jednym z os- westacji słów Juliusza Cezara: Veni, vidi, vici (przyby- szowi zejść z drzewa i przygotować dla siebie ucztę. ka Kaszubom z uwagi na sanktuarium Maryjne tatnich punktów programu na drodze pielgrzymowa- łem, zobaczyłem, zwyciężyłem) dla nas raczej inter- Stojąc pod ogromną sykomorą w centrum miasta moż- w Sianowie, obchodzące swój główny odpust właśnie nia. Wszystko w nim urzekało - ogrom budowli, pięk- pretowanych jako: Venimus, vidimus, Deus vicit - na poczuć się wyróżnionym jak ten celnik, który nie w święto MB z Góry Karmel, inaczej zwanej MB na lokacja na jerozolimskich skalistych wzgórzach, przybyliśmy, zobaczyliśmy, zwyciężył Bóg. posiadał się ze szczęścia słysząc, że Pan chce ucztować Szkaplerzną. rozmach z jakim wykonano budowle i miejsca pa- w jego domu i mimo oburzenia pozostałych czym prę- mięci, ilość pomników, nowoczesne środki multi- Tekst i foto: Danuta Pioch dzej biegnie do domu przygotować to, o co prosi Jezus. medialne informujące o rozmiarach holocaustu, pięk- 12 03 (341) marzec 2019 13

Jezus prosił towarzyszących mu uczniów: Piotra, Ja- Na pozostałych ścieżkach pielgrzymki do Ziemi kuba i Jana, by zbyt wcześnie nie rozpowiadali o Jego Świętej Bóstwie - a oni zrobili wszystko, o co ich prosił. Kolejnym miejscem pobytu pielgrzymów było Musiało się w programie pielgrzymki znaleźć koryto rzeki Jordan (w Betanii), gdzie Chrystus prosił Morze Martwe, żeby pokazać ogromne różnice w wy- św. Jana Chrzciciela o chrzest (i znowu spełniło się to, sokości terenu tego niewielkiego przecież państwa, ja- co powiedział, choć św. Jan cierpliwie wyjaśniał, że kim jest Izrael. Choć jest on krajem górzysto-wyżyn- nie jest najważniejszy, zatem niegodzien chrzcić Pa- nym, to nie brakuje w nim też doliny Jordanu i pustyni. na). Grupa 46 pielgrzymów też poprosiła w tym Słowem wszystkie formy ukształtowania terenu. Cie- miejscu swoich kapłanów o uroczyste odnowienie kawym zjawiskiem są również ogromne depresje, przyrzeczeń chrzcielnych. Stojąc w wodach tej mierzą- właśnie w okolicach Morza Martwego, którego po- cej ponad 250 kilometrów rzeki, płynącej przez kilka Góra Kuszenia w okolicach Jerycha ziom lustra wody to ponad -400 m ppm, a dna - około - krajów, nawadniającej pustynne okolice - można było 800 m ppm (jest to zdecydowanie najniżej położone dobitnie zrozumieć znaczenie słów Boga, który tuła- Wielbi dusza moja Pana miejsce na świecie, a jego dodatkową atrakcję stanowi Żydzi zmierzający do Ściany Płaczu w szabat jącemu się po pustyni przez czterdzieści lat ludowi, silne zasolenie w granicach 260%, co daje możliwość nie utrzymane gaje z drzewkami posadzonymi cierpiącemu z powodu braku wody i pożywienia daro- Tu, na zboczu kolejnego ze wzgórz Zachodniej unoszenia się człowieka na powierzchni wody bez w hołdzie „Sprawiedliwym wśród narodów świata” wał Ziemię Obiecaną, „krainę mlekiem i miodem pły- Jerozolimy, w Ein Karem, miejscu zamieszkania Za- jakiegokolwiek wysiłku z jego strony. (z drzewkiem Ireny Sendlerowej na przedzie). nącą”. chariasza i Elżbiety, doszło do spotkania obu świętych Skoro w czasach Chrystusa działał Herod, to niewiast (Maryi oraz Elżbiety) i wyśpiewania bądź nie można było pominąć ruin pięknego ongi miasta, wypowiedzenia Magnificat. Tablice z polską i kaszub- zbudowanego właśnie przez niego. Cezarea Nadmor- ską wersją tegoż ulokowano też na ścianach dziedzińca ska - bo o niej mowa, nazywana miastem Heroda Wiel- świątyni, a pielgrzymi nabożnie je odczytali, odmó- kiego, mimo iż obecnie bardziej postrzegana jako rui- wiwszy wcześniej podczas stromej wspinaczki do koś- ny, ciągle jeszcze pokazuje ogrom dawnych budowli cioła modlitwę różańcową, a w drodze powrotnej wy- i wielki gest budowniczego. Ruiny amfiteatru czy śpiewawszy Magnificat. rzymskiego akweduktu dobitnie potwierdzają roz- mach, z jakim miasto zostało zbudowane.

Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych w wodach Jordanu W Instytucie Yad Vaschem - pomnik Korczaka z wychowankami Dla ludzi, z natury słabych i upadających na duchu, niesamowitym miejscem musi też być Góra W głowach, sercach i duszach pielgrzymów Kuszenia w okolicach Jerycha. Miejsce ulokowane na Cezarea Nadmorska - miasto Heroda pozostaną zapewne na zawsze niesamowite kraj- skalistych zboczach pustyni, niedostępne, pozbawione obrazy, zauroczenia pięknem przyrody i ludzi wśród roślinności i wody, strome, wymagające ogromnego Jeszcze wizyta w miejscu szczególnym. Ściana niej mieszkających, ale zdecydowanie najbardziej ura- wysiłku, by się na nie wspiąć - tylko Bóg mógł je wy- Tablica z kaszubskim tekstem Magnificat w Ein Karem Płaczu jest miejscem modlitw Żydów (i nie tylko) u dowała możliwość stąpania po miejscach, którymi brać, by spotęgować przeżycia Jezusa (człowieka), by stóp dawnego Wzgórza Świątynnego. Dziś na jego przed nami szedł Zbawiciel ze swoją Matką i rzeszą sugestywnie przemówić do rozumu wyznawców, Prorok Eliasz w szponach wyznawców Baala szczycie mieści się meczet Al-Aksa i Kopuła na Skale - świętych, do których zanosimy codzienne modły. Od patrzących na siłę przyrody przeciwstawioną ludzkiej miejsca święte dla muzułmanów, w czasach biblijnych teraz słuchaniu lub czytaniu Pisma Świętego będzie niemocy; a Jezus wychodzi z niej obronną ręką, mimo Nad Morzem Śródziemnym, w pobliżu miasta było to jednak wzgórze Moria, na którym stała Świą- towarzyszyć nie tylko księga, ale także mnóstwo na- głodu, pragnienia, wyczerpania i nieustannego ataku Hajfa, wznosi się Góra Karmel, na której prorok Eliasz tynia Jerozolimska - stąd ogromny żal z powodu utraty kładających się na nią obrazów, wpływających wy- złych mocy, którym ostatecznie każe odejść, a one po- pokonał 450 kapłanów Baala w sporze duchowym, tu tak ważnego miejsca i być może umowna nazwa przy- bitnie na pełniejsze rozumienie słów. Tu też trzeba słusznie czynią co im nakazuje. też prowadził pustelnicze życie, oddając osobliwą pisywana fundamentom umacniającym wzgórze. myśleć o działaniu woli Bożej, zupełnie jak w tra- W samym Jerychu Jezus nakazuje Zacheu- cześć Matce Bożej. Góra Karmel jest szczególnie blis- Instytut Yad Vaschem był niemal jednym z os- westacji słów Juliusza Cezara: Veni, vidi, vici (przyby- szowi zejść z drzewa i przygotować dla siebie ucztę. ka Kaszubom z uwagi na sanktuarium Maryjne tatnich punktów programu na drodze pielgrzymowa- łem, zobaczyłem, zwyciężyłem) dla nas raczej inter- Stojąc pod ogromną sykomorą w centrum miasta moż- w Sianowie, obchodzące swój główny odpust właśnie nia. Wszystko w nim urzekało - ogrom budowli, pięk- pretowanych jako: Venimus, vidimus, Deus vicit - na poczuć się wyróżnionym jak ten celnik, który nie w święto MB z Góry Karmel, inaczej zwanej MB na lokacja na jerozolimskich skalistych wzgórzach, przybyliśmy, zobaczyliśmy, zwyciężył Bóg. posiadał się ze szczęścia słysząc, że Pan chce ucztować Szkaplerzną. rozmach z jakim wykonano budowle i miejsca pa- w jego domu i mimo oburzenia pozostałych czym prę- mięci, ilość pomników, nowoczesne środki multi- Tekst i foto: Danuta Pioch dzej biegnie do domu przygotować to, o co prosi Jezus. medialne informujące o rozmiarach holocaustu, pięk- 14 03 (341) marzec 2019 15

Zatrzymaj się, to przemijanie ma sens Rodzice obwiniali nas, że „za dużo żremy”. Tak w jakiejś nierealnej rzeczywistości. Byłem szczęśliwy. wyglądał mój świat dzieciństwa i młodości, w którym Wiedziałem, że chcę mieć taką rodzinę, jak jej rodzina, Zdumiewając się, wciąż się wyłaniał dor, chluba i zaszczyt dla naszego środowiska z posia- wzrastałem. Ponieważ nie znałem innej rzeczywis- że chcę mieć skromne, ale gustownie urządzone z tej fali, która go unosiła, dania ołtarza, na którym odprawiana była najświętsza tości, byłem w tym świecie na swój sposób szczęśliwy. mieszkanie, jak mieszkanie jej rodziców. Podziwiałem jakby mówiąc wszystkiemu wokoło: ofiara i którego dotykały dłonie przyszłego świętego. Z domu rodzinnego wyrwała mnie służba jej wielkie serce. Nie odepchnęła mojego rodzeństwa – „zatrzymaj się! - masz we mnie przystań” Każda rocznica zachęca do wspomnień i re- wojskowa. Na którejś z przepustek poznałem Barbarę. u nas znaleźli prawdziwy dom, tu obchodziliśmy ich „we mnie jest miejsce spotkania fleksji. Z tej okazji nasuwają się pytania: jaką pieczęć Była to miłość od pierwszego wejrzenia. Już na drugim imieniny i wspólnie święta. Patrzyłem jak jej rodzice z Przedwiecznym Słowem” - swego nauczania odcisnął Jan Paweł II w naszych ser- spotkaniu wiedziałem, że jeżeli mam się ożenić, to kochają naszego syna. Dziwiłem się, że są na świecie „zatrzymaj się, to przemijanie ma sens” cach i umysłach? Jakie piętno wywarł na naszym ży- tylko z nią. Nie miałem odwagi jej tego powiedzieć. tacy rodzice i teściowie. Uczyłem się w tej rodzinie „ma sens... ma sens... ma sens...! ciu? Jaki obraz zapisał się na stałe w naszej pamięci? Czułem się jej niegodny. Może to wstyd się przyznać, kochać i szanować innych. Gdy słyszałem, że miłość (Fragment: Strumień. 1.Zdumienie. Jan Paweł II) Co przechowuję z Jego testamentu jako najcenniejszy ale to ona pierwsza wspomniała o małżeństwie i tak przemija – dziwiłem się. Prawdziwa miłość nie mija, dar? Kim dla mnie jest dzisiaj? prowadziła rozmowę, że doszliśmy do wniosku, że lecz potęguje się z każdym dniem. Spotkałam kilka osób z odległych stron Polski, chcemy się pobrać. Gdzieś usłyszałem, że człowiek rodzi się 6 czerwca br. przypada 20. rocznica wizyty Pa- które wpatrując się w Ołtarz Papieski opowiedziały mi, Zakochałem się w Basi bezgranicznie. Podzi- z uśmiechu Boga. Mimo tragicznego dzieciństwa pieża Jana Pawła II w Pelplinie. Udział mieszkańców jak Papież Jan Paweł II odmienił ich życie i nadał wiałem ją i szanowałem. Byłem tak szczęśliwym czło- i młodości Bóg się do mnie uśmiechnął, dał mi Sierakowic w przygotowywaniu tej wizyty był ogrom- głębszy wymiar pozornie szarej egzystencji. Poniżej wiekiem, że czasami myślałem, iż to szczęście nie kochającą żonę, cudownego syna. Zacząłem patrzeć na ny. Wówczas nie myśleliśmy, że staniemy się depozy- zamieszczam trzy wypowiedzi pod wspólnym tytułem może długo trwać, że jest zbyt piękne, aby było praw- siebie w innym wymiarze – jako na ojca. Tak wiele tariuszami wielkiej relikwii trzeciego stopnia tego „To przemijanie ma sens”. 1. Ma sens... przebaczenie; dziwe. Nie byłem człowiekiem głęboko wierzącym. musiałem zmienić w moim życiu, aby być godnym świętego człowieka, że w centrum Sierakowic stanie 2. Ma sens… cierpienie; 3. Ma sens… powrót do Byłem, jak się zwykło mawiać – wierzący, ale nieprak- zaszczytnej roli ojca. Aby syn nie musiał się wstydzić Ołtarz Papieski z Pelplina, przy którym 6.06.1999 r. Ojczyzny. tykujący. Odkąd zakochałem się w mojej żonie i zos- swojego taty, zdecydowałem zmienić moje postę- odprawiał mszę św. najwyższy dostojnik kościoła ka- Maria Karolak tałem obdarowany jej miłością, zdarzało mi się częś- powanie na bardziej odpowiedzialne, dojrzałe i trosk- tolickiego – Papież Jan Paweł II. To niezwykły splen- ciej myśleć o moich relacjach z Bogiem. Niebo zaczęło liwsze. Zacząłem pracować nad sobą – przestałem kląć mieć dla mnie realny kształt. Zrozumiałem, że niebo to i używać wulgarnych słów, zacząłem oszczędzać Ma sens… przebaczenie stan ducha, że na pewno jest tak realne jak moja pieniądze, więcej czytałem, aby imponować mojemu rodzina, w której panuje bezgraniczna miłość. Moja synowi swoją wiedzą. Zacząłem myśleć o przyszłości, Moje życie dzielę na cztery etapy. Pierwszy szkoły. Tata był pijany prawie każdego wieczora, wiara przeszła transformację – z przyzwyczajeń reli- aby syn mógł czerpać ze mnie wzór, aby nie popełniał etap – smutne dzieciństwo i młodość do chwili, gdy oprócz dni, gdy zabrakło mu pieniędzy na alkohol. gijnych, których niewiele było w moim życiu, do tych błędów, które ja popełniłem w życiu. Zacząłem poznałem Barbarę, przyszłą żonę. Drugi etap – nie- Wtedy wybierał się na fuchę „za piwo” i także nie było głębokiego przekonania o istnieniu Boga, który jest stawać się takim, jakim chciałbym, aby był mój syn. ziemsko szczęśliwy – życie z Barbarą, bardzo krótkie go w domu. Mama piła w samotności, żeby ojciec jej miłością. Byłem oślepiony i oszołomiony szczęściem. Zwariowałem, oszalałem, ale to ze szczęścia! życie, bo zaledwie 5 lat. Trzeci etap – życie po stracie nie widział. Alkohol chowała w różne nieprzewidy- Moim szczęściem zarażałem również mój dom Trzeci etap mojego życia – niezmiernie smutny Barbary i rekonwalescencja ciała. Czwarty etap - walne miejsca: na strychu, w pralni, w ogrodzie. Śle- rodzinny – moje rodzeństwo i rodziców. Miałem po- - zaczął się w tę feralną niedzielę, gdy późnym popo- obecny – rekonwalescencja duszy. dziłem ją i, chcąc mieć mamę trzeźwą, wylewałem czucie, jakbym znalazł się w innej przestrzeni, w innej łudniem wracaliśmy z wizyty u teściów. Prowadziłem Moje dzieciństwo było bardzo trudne. Dziś już znaleziony alkohol. Jako najstarszy syn opiekowałem rzeczywistości. Z niedowierzaniem obserwowałem samochód. Na tylnym siedzeniu siedziała moja żona nie wstydzę się nazywać spraw po imieniu. Pochodzę się czwórką młodszego rodzeństwa, czułem się za nich moją przemianę zachowań i uczuć. Barbara z naszym synkiem Patrykiem. Wtedy nie było z domu patologicznego. Oboje moich rodziców było odpowiedzialny. Nie miałem kolegów i nie byłem Lubiłem patrzeć na Basię i podziwiałem ją. jeszcze fotelików dla dzieci ani innych udogodnień, alkoholikami. Ojciec pił dużo i codziennie. Już z pracy lubiany na podwórzu czy w szkole. Naśladowałem Kochałem w niej wszystko, każdy szczegół, uśmiech, jakie są dzisiaj. Basia trzymała na kolanach główkę przyjeżdżał pijany. Po drodze dopijał się z kolegami mojego tatę – szybko się wkurzałem, traciłem pano- zmarszczenie nosa, wykrzywienie ust, spojrzenie, śpiącego Patryka, który przez cały dzień rozpieszczany w sklepie. Przy nim rozpiła się mama. Pamiętam jej wanie nad sobą i sprawy załatwiałem po męsku – jeden gesty, sposób poruszania się, sięganie po szklankę, i zabawiany przez dziadków, smacznie spał. W obję- rozmowę z koleżanką, której zwierzyła się, że zas- cios w nos, kopnięcie, uderzenie w brzuch, wrzaski, mieszanie herbaty, przewijanie naszego syna Patryka, ciach mamy wyglądał tak słodko i bezpiecznie. Warkot tanawia się nad rozstaniem z naszym ojcem, ponieważ wyzwiska, wulgaryzmy. Mój autorytet budowałem karmienie go. Mogłem na nią patrzeć godzinami, samochodu i wyboje na jezdni nie zakłócały jego snu. nie ma już sił dalej żyć z nieustannie pijanym czło- przemocą. Biłem się na dyskotekach, na boisku, nawet wtedy, gdy spała. Była ideałem. Moje zauro- Prowadząc samochód powtarzałem sobie w wiekiem. Na jej wątpliwości koleżanka odpowiedziała w szkole. Nie miałem wiele czasu na kontakty rówieś- czenie żoną nie mijało z upływem czasu, a nawet potę- myślach: jaki jestem szczęśliwy, jaki jestem szczęśli- – to wypij także i wtedy będzie tobie obojętne, w jakim nicze, ponieważ czuwałem nad moim rodzeństwem, gowało się. Znaliśmy się już 5 lat, a od 4 lat byliśmy wy. stanie jest mąż. Mama rozpoczęła swój nałóg od nie- myślałem o tym, co zorganizować do jedzenia, czy małżeństwem. Ukoronowaniem naszej miłości był Dziś wyrzucam sobie, że w czasie jazdy zbyt wielkich dawek alkoholu wypijanych codziennie. Oj- uchronię mamę przed kolejną awanturą, czy upilnuję syn, upragniony i oczekiwany, który z niemałymi kom- często zerkałem w górne lusterko samochodu, nie po ciec chciał mamę odzwyczaić od picia, więc ją bił. ją przed kolejnym zapiciem? plikacjami przyszedł na świat. Byłem dumny, że mam to, aby sprawdzać bezpieczeństwo jazdy, ale rzucałem Często bywała posiniaczona i zakrwawiona, często Znajomej ekspedientce pomagałem nosić syna. Nie zdawałem sobie sprawy, że może istnieć taka spojrzenia na żonę, jakbym chciał się przekonać czy płakała. Następnego dnia zakładała okulary przeciw- skrzynki i towar, w zamian dostawałem chleb wczo- miłość. Dzięki Barbarze poznałem inny świat, inne ciągle jest, czy jest realna, czy nie znikła jak nie- słoneczne i szła do pracy. Wracała do domu pod wpły- rajszy i czasami coś do chleba. Miałem żal do rodzi- życie, zrozumiałem, że istnieje miłość i na czym ona ziemska istota? wem alkoholu i tu zdarzało się, że dopijała się do nie- ców, że nie zapominają kupić sobie papierosów i alko- polega. Droga była prosta, na ulicy nie było korków. przytomności. Nasz dom był smutny. Nie obchodziło holu i że na te zakupy zawsze znajdą pieniądze. Zda- Gdy bliżej poznałem dom mojej żony i jej Do celu mieliśmy jeszcze około 8 kilometrów. Zaraz się w nim urodzin, imienin, świąt, nie jeździliśmy na rzało się, że skromną żywność, którą udało mi się zaro- rodziców – dom bez alkoholu, zadbany, pełen ciepła, będziemy w domu – powiedziałem widząc, że Barbara wakacje czy wycieczki. Niedziela od pozostałych dni bić lub wyżebrać, zjadali nam rodzice. Wieczorem serdeczności, troski i miłości – miałem uczucie, poprawiła śpiącego Patryka. tygodnia różniła się tylko tym, że nie musieliśmy iść do zdarzały się awantury o kromkę chleba i kubek mleka. jakbym znalazł się w krainie baśni, w świecie z filmu, Wtem niespodziewanie z ulicy podporząd- 14 03 (341) marzec 2019 15

Zatrzymaj się, to przemijanie ma sens Rodzice obwiniali nas, że „za dużo żremy”. Tak w jakiejś nierealnej rzeczywistości. Byłem szczęśliwy. wyglądał mój świat dzieciństwa i młodości, w którym Wiedziałem, że chcę mieć taką rodzinę, jak jej rodzina, Zdumiewając się, wciąż się wyłaniał dor, chluba i zaszczyt dla naszego środowiska z posia- wzrastałem. Ponieważ nie znałem innej rzeczywis- że chcę mieć skromne, ale gustownie urządzone z tej fali, która go unosiła, dania ołtarza, na którym odprawiana była najświętsza tości, byłem w tym świecie na swój sposób szczęśliwy. mieszkanie, jak mieszkanie jej rodziców. Podziwiałem jakby mówiąc wszystkiemu wokoło: ofiara i którego dotykały dłonie przyszłego świętego. Z domu rodzinnego wyrwała mnie służba jej wielkie serce. Nie odepchnęła mojego rodzeństwa – „zatrzymaj się! - masz we mnie przystań” Każda rocznica zachęca do wspomnień i re- wojskowa. Na którejś z przepustek poznałem Barbarę. u nas znaleźli prawdziwy dom, tu obchodziliśmy ich „we mnie jest miejsce spotkania fleksji. Z tej okazji nasuwają się pytania: jaką pieczęć Była to miłość od pierwszego wejrzenia. Już na drugim imieniny i wspólnie święta. Patrzyłem jak jej rodzice z Przedwiecznym Słowem” - swego nauczania odcisnął Jan Paweł II w naszych ser- spotkaniu wiedziałem, że jeżeli mam się ożenić, to kochają naszego syna. Dziwiłem się, że są na świecie „zatrzymaj się, to przemijanie ma sens” cach i umysłach? Jakie piętno wywarł na naszym ży- tylko z nią. Nie miałem odwagi jej tego powiedzieć. tacy rodzice i teściowie. Uczyłem się w tej rodzinie „ma sens... ma sens... ma sens...! ciu? Jaki obraz zapisał się na stałe w naszej pamięci? Czułem się jej niegodny. Może to wstyd się przyznać, kochać i szanować innych. Gdy słyszałem, że miłość (Fragment: Strumień. 1.Zdumienie. Jan Paweł II) Co przechowuję z Jego testamentu jako najcenniejszy ale to ona pierwsza wspomniała o małżeństwie i tak przemija – dziwiłem się. Prawdziwa miłość nie mija, dar? Kim dla mnie jest dzisiaj? prowadziła rozmowę, że doszliśmy do wniosku, że lecz potęguje się z każdym dniem. Spotkałam kilka osób z odległych stron Polski, chcemy się pobrać. Gdzieś usłyszałem, że człowiek rodzi się 6 czerwca br. przypada 20. rocznica wizyty Pa- które wpatrując się w Ołtarz Papieski opowiedziały mi, Zakochałem się w Basi bezgranicznie. Podzi- z uśmiechu Boga. Mimo tragicznego dzieciństwa pieża Jana Pawła II w Pelplinie. Udział mieszkańców jak Papież Jan Paweł II odmienił ich życie i nadał wiałem ją i szanowałem. Byłem tak szczęśliwym czło- i młodości Bóg się do mnie uśmiechnął, dał mi Sierakowic w przygotowywaniu tej wizyty był ogrom- głębszy wymiar pozornie szarej egzystencji. Poniżej wiekiem, że czasami myślałem, iż to szczęście nie kochającą żonę, cudownego syna. Zacząłem patrzeć na ny. Wówczas nie myśleliśmy, że staniemy się depozy- zamieszczam trzy wypowiedzi pod wspólnym tytułem może długo trwać, że jest zbyt piękne, aby było praw- siebie w innym wymiarze – jako na ojca. Tak wiele tariuszami wielkiej relikwii trzeciego stopnia tego „To przemijanie ma sens”. 1. Ma sens... przebaczenie; dziwe. Nie byłem człowiekiem głęboko wierzącym. musiałem zmienić w moim życiu, aby być godnym świętego człowieka, że w centrum Sierakowic stanie 2. Ma sens… cierpienie; 3. Ma sens… powrót do Byłem, jak się zwykło mawiać – wierzący, ale nieprak- zaszczytnej roli ojca. Aby syn nie musiał się wstydzić Ołtarz Papieski z Pelplina, przy którym 6.06.1999 r. Ojczyzny. tykujący. Odkąd zakochałem się w mojej żonie i zos- swojego taty, zdecydowałem zmienić moje postę- odprawiał mszę św. najwyższy dostojnik kościoła ka- Maria Karolak tałem obdarowany jej miłością, zdarzało mi się częś- powanie na bardziej odpowiedzialne, dojrzałe i trosk- tolickiego – Papież Jan Paweł II. To niezwykły splen- ciej myśleć o moich relacjach z Bogiem. Niebo zaczęło liwsze. Zacząłem pracować nad sobą – przestałem kląć mieć dla mnie realny kształt. Zrozumiałem, że niebo to i używać wulgarnych słów, zacząłem oszczędzać Ma sens… przebaczenie stan ducha, że na pewno jest tak realne jak moja pieniądze, więcej czytałem, aby imponować mojemu rodzina, w której panuje bezgraniczna miłość. Moja synowi swoją wiedzą. Zacząłem myśleć o przyszłości, Moje życie dzielę na cztery etapy. Pierwszy szkoły. Tata był pijany prawie każdego wieczora, wiara przeszła transformację – z przyzwyczajeń reli- aby syn mógł czerpać ze mnie wzór, aby nie popełniał etap – smutne dzieciństwo i młodość do chwili, gdy oprócz dni, gdy zabrakło mu pieniędzy na alkohol. gijnych, których niewiele było w moim życiu, do tych błędów, które ja popełniłem w życiu. Zacząłem poznałem Barbarę, przyszłą żonę. Drugi etap – nie- Wtedy wybierał się na fuchę „za piwo” i także nie było głębokiego przekonania o istnieniu Boga, który jest stawać się takim, jakim chciałbym, aby był mój syn. ziemsko szczęśliwy – życie z Barbarą, bardzo krótkie go w domu. Mama piła w samotności, żeby ojciec jej miłością. Byłem oślepiony i oszołomiony szczęściem. Zwariowałem, oszalałem, ale to ze szczęścia! życie, bo zaledwie 5 lat. Trzeci etap – życie po stracie nie widział. Alkohol chowała w różne nieprzewidy- Moim szczęściem zarażałem również mój dom Trzeci etap mojego życia – niezmiernie smutny Barbary i rekonwalescencja ciała. Czwarty etap - walne miejsca: na strychu, w pralni, w ogrodzie. Śle- rodzinny – moje rodzeństwo i rodziców. Miałem po- - zaczął się w tę feralną niedzielę, gdy późnym popo- obecny – rekonwalescencja duszy. dziłem ją i, chcąc mieć mamę trzeźwą, wylewałem czucie, jakbym znalazł się w innej przestrzeni, w innej łudniem wracaliśmy z wizyty u teściów. Prowadziłem Moje dzieciństwo było bardzo trudne. Dziś już znaleziony alkohol. Jako najstarszy syn opiekowałem rzeczywistości. Z niedowierzaniem obserwowałem samochód. Na tylnym siedzeniu siedziała moja żona nie wstydzę się nazywać spraw po imieniu. Pochodzę się czwórką młodszego rodzeństwa, czułem się za nich moją przemianę zachowań i uczuć. Barbara z naszym synkiem Patrykiem. Wtedy nie było z domu patologicznego. Oboje moich rodziców było odpowiedzialny. Nie miałem kolegów i nie byłem Lubiłem patrzeć na Basię i podziwiałem ją. jeszcze fotelików dla dzieci ani innych udogodnień, alkoholikami. Ojciec pił dużo i codziennie. Już z pracy lubiany na podwórzu czy w szkole. Naśladowałem Kochałem w niej wszystko, każdy szczegół, uśmiech, jakie są dzisiaj. Basia trzymała na kolanach główkę przyjeżdżał pijany. Po drodze dopijał się z kolegami mojego tatę – szybko się wkurzałem, traciłem pano- zmarszczenie nosa, wykrzywienie ust, spojrzenie, śpiącego Patryka, który przez cały dzień rozpieszczany w sklepie. Przy nim rozpiła się mama. Pamiętam jej wanie nad sobą i sprawy załatwiałem po męsku – jeden gesty, sposób poruszania się, sięganie po szklankę, i zabawiany przez dziadków, smacznie spał. W obję- rozmowę z koleżanką, której zwierzyła się, że zas- cios w nos, kopnięcie, uderzenie w brzuch, wrzaski, mieszanie herbaty, przewijanie naszego syna Patryka, ciach mamy wyglądał tak słodko i bezpiecznie. Warkot tanawia się nad rozstaniem z naszym ojcem, ponieważ wyzwiska, wulgaryzmy. Mój autorytet budowałem karmienie go. Mogłem na nią patrzeć godzinami, samochodu i wyboje na jezdni nie zakłócały jego snu. nie ma już sił dalej żyć z nieustannie pijanym czło- przemocą. Biłem się na dyskotekach, na boisku, nawet wtedy, gdy spała. Była ideałem. Moje zauro- Prowadząc samochód powtarzałem sobie w wiekiem. Na jej wątpliwości koleżanka odpowiedziała w szkole. Nie miałem wiele czasu na kontakty rówieś- czenie żoną nie mijało z upływem czasu, a nawet potę- myślach: jaki jestem szczęśliwy, jaki jestem szczęśli- – to wypij także i wtedy będzie tobie obojętne, w jakim nicze, ponieważ czuwałem nad moim rodzeństwem, gowało się. Znaliśmy się już 5 lat, a od 4 lat byliśmy wy. stanie jest mąż. Mama rozpoczęła swój nałóg od nie- myślałem o tym, co zorganizować do jedzenia, czy małżeństwem. Ukoronowaniem naszej miłości był Dziś wyrzucam sobie, że w czasie jazdy zbyt wielkich dawek alkoholu wypijanych codziennie. Oj- uchronię mamę przed kolejną awanturą, czy upilnuję syn, upragniony i oczekiwany, który z niemałymi kom- często zerkałem w górne lusterko samochodu, nie po ciec chciał mamę odzwyczaić od picia, więc ją bił. ją przed kolejnym zapiciem? plikacjami przyszedł na świat. Byłem dumny, że mam to, aby sprawdzać bezpieczeństwo jazdy, ale rzucałem Często bywała posiniaczona i zakrwawiona, często Znajomej ekspedientce pomagałem nosić syna. Nie zdawałem sobie sprawy, że może istnieć taka spojrzenia na żonę, jakbym chciał się przekonać czy płakała. Następnego dnia zakładała okulary przeciw- skrzynki i towar, w zamian dostawałem chleb wczo- miłość. Dzięki Barbarze poznałem inny świat, inne ciągle jest, czy jest realna, czy nie znikła jak nie- słoneczne i szła do pracy. Wracała do domu pod wpły- rajszy i czasami coś do chleba. Miałem żal do rodzi- życie, zrozumiałem, że istnieje miłość i na czym ona ziemska istota? wem alkoholu i tu zdarzało się, że dopijała się do nie- ców, że nie zapominają kupić sobie papierosów i alko- polega. Droga była prosta, na ulicy nie było korków. przytomności. Nasz dom był smutny. Nie obchodziło holu i że na te zakupy zawsze znajdą pieniądze. Zda- Gdy bliżej poznałem dom mojej żony i jej Do celu mieliśmy jeszcze około 8 kilometrów. Zaraz się w nim urodzin, imienin, świąt, nie jeździliśmy na rzało się, że skromną żywność, którą udało mi się zaro- rodziców – dom bez alkoholu, zadbany, pełen ciepła, będziemy w domu – powiedziałem widząc, że Barbara wakacje czy wycieczki. Niedziela od pozostałych dni bić lub wyżebrać, zjadali nam rodzice. Wieczorem serdeczności, troski i miłości – miałem uczucie, poprawiła śpiącego Patryka. tygodnia różniła się tylko tym, że nie musieliśmy iść do zdarzały się awantury o kromkę chleba i kubek mleka. jakbym znalazł się w krainie baśni, w świecie z filmu, Wtem niespodziewanie z ulicy podporząd- 16 03 (341) marzec 2019 17 rządkowanej wyjechał samochód. Uderzył w nas z ta- Zacząłem dowiadywać się, kto spowodował – to ty zabiłeś moją rodzinę! On opuścił głowę – nic nie zemsty i odwetu, aż do głębokiej przyjaźni. W Janusza ką siłą, że nasz samochód znalazł się na sąsiednim wypadek? Jak to się stało, dlaczego go spowodował? odpowiedział. Wpatrywałem się w jego sylwetkę rodzinie odnalazłem moją rodzinę, mój dom, odna- pasie. Z naprzeciwka jechał inny samochód. Nie mia- Nie miałem trudności z odszukaniem informacji. Lo- z głęboko pochyloną głową. Byłem wściekły, nie po- lazłem sens życia. łem szans manewrowania. Pamiętam moje niesamo- kalna prasa szeroko opisywała wypadek, proces, po- trafiłem go żałować. Życzyłem mu, żeby zalała go Dzisiaj jeżdżę po Polsce i daję świadectwo, że wite przerażenie i bezradność. To trwało ułamki se- grzeb żony i dziecka. Poszedłem do sądu, jako uczest- gorycz, niech cierpi, niech wie, że jest mordercą, niech przebaczanie ma sens, że to długi i bolesny proces, ale kund. Usłyszałem ciężki stukot zgniatanej blachy nik postępowania miałem prawo wglądu w dokumen- każdą chwilę przeżywa z poczuciem winy. Powiedzia- ma sens, że przebaczanie jest nie tylko dla wielkich i zderzenia samochodów. Zostaliśmy wepchnięci pod ty. Dowiedziałem się, że był to Janusz K. i jest w wię- łem po długiej chwili – pamiętaj, że się zemszczę! Pod- świętych, ale dla każdego z nas, dla każdego śmier- nadjeżdżający z naprzeciwka samochód. Zderzenie zieniu. Prowadził samochód pod wpływem alkoholu. niosłem się i wyszedłem z pokoju spotkań. Tak wyglą- telnika i grzesznika, że z przebaczania rodzi się dobro, było boczne i czołowe. Dostał 10 lat więzienia za spowodowanie wypadku ze dało nasze pierwsze spotkanie. Po dwóch miesiącach szczęście i miłość. Uważałem, że dla mnie nigdy już Kilka tygodni później, gdy odzyskałem przy- skutkiem śmiertelnym. udałem się na następne spotkanie z Januszem. Wów- nie zaświeci słońce, że ja już nigdy się nie uśmiechnę, tomność, dowiedziałem się, że żona z synkiem zginęli Moje życie nabrało wreszcie sensu i celu! Mu- czas usłyszałem od niego: żałuję tego, co się stało. że nigdy nie zaznam spokoju, że nigdy nie będę żył na miejscu. Ja w stanie tragicznym zostałem prze- szę się zemścić, muszę obmyślić jakiś ból, który jemu Gdybym mógł cofnąć czas? Gdybym mógł cofnąć pełnią życia, że nie poznam celu i sensu życia? transportowany do szpitala. Byłem połamany, z niedo- zadam. Niech cierpi tak, jak ja cierpię. Skoncentrowa- moje życie? Nie, nie cofniesz ani czasu, ani życia – Uważam, że cudu przemiany dokonał we mnie nasz władem nogi, przetrąconym kręgosłupem, wstrząśnię- łem się na poznaniu Janusza i jego rodziny. Skupiłem szorstko odparłem. Zobaczysz, zemszczę się! – doda- Papież Jan Paweł II. Zło dobrem zwyciężaj – tak pod- tym mózgiem i ogólnymi uszkodzeniami wewnętrz- się na obmyślaniu formy zemsty. Rozważałem każdy łem, prawie sycząc z wściekłości. Janusza w więzieniu pisałem fotografię Ojca Świętego z Ali Agcą, która do nymi. Lekarze powiedzieli, że cudem wróciłem do ży- sposób z gangsterskich i sensacyjnych filmów. Patrzy- odwiedziłem jeszcze trzy razy. Na przedostatniej dnia dzisiejszego wisi w moim pokoju. Mimo straty cia. W odczuciu ludzkim nie powinienem tego wy- łem na filmy w zupełnie innym aspekcie – uczyłem się, wizycie minąłem się z jego żoną. Poznałem Halinę. najbliższych jestem szczęśliwym człowiekiem. padku przeżyć. Byłem wściekły na Boga, na lekarzy co mogę wykorzystać w mojej sytuacji. Analizowałem Janusz wyszedł z więzienia. Odnalazł mnie. Z Pawłem rozmawiała Maria Karolak i na siebie, że przeżyłem. Nie chciałem żyć, nie miałem wszelkie możliwe sytuacje odebrania jemu życia. Ból Chciał się ze mną spotkać. Przyjechał do mojego po co żyć. W dodatku byłem człowiekiem niepełno- fizyczny, jaki odczuwałem, był niczym w porównaniu mieszkania. Wtedy rozmawialiśmy długo. Opowiadał sprawnym, wymagającym opieki. Życie przestało do ognia zemsty jaki mnie ogarnął. Życzliwe mi osoby o swoim alkoholizmie, o tym, że zawsze zamierzał zer- mieć dla mnie sens. Postanowiłem umrzeć. Po wyjściu mówiły, że zachowuję się jak opętany. wać z piciem, ale nigdy nie miał sił. Mówił o żonie ze szpitala łyknąłem dużą dawkę leków, których mia- Cały czas uczęszczałem na terapię. Ksiądz i dzieciach, że nie mają z nim łatwego życia. Im dłużej ODSZKODOWANIA łem ogrom w domu. Siostra, która opiekowała się mną, prowadzący zajęcia z duchowości powiedział, że nig- mówił, tym bardziej topniała we mnie chęć odwetu DLA WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI! wezwała pogotowie, odratowali mnie. Lekarze po raz dy nie będę szczęśliwy ani wewnętrznie uzdrowiony, i zemsty. Nawet zacząłem mu współczuć. Potem za- drugi powiedzieli mi, że Bogu zależy na mnie i mam jeżeli nie przebaczę sprawcy wypadku. Odparłem: prosił mnie do siebie na swoje urodziny. Poznałem bli- widocznie jakieś ważne zadanie do zrobienia na ziemi. NIGDY! Nigdy nie wybaczę, a uzdrowiony będę żej jego rodzinę – żonę i trójkę dzieci. Okazało się, że Naszym klientom zapewniamy: Brzmiało to zabawnie i absurdalnie. Myślałem, do cze- wówczas, gdy jemu wyrządzę krzywdę i gdy on będzie Halina jest w ciąży. Pomyślałem o mojej Basi – ź bezpłatny dojazd na terenie całego kraju go może być potrzebny ludziom i Bogu taki inwalida – nieszczęśliwy. Muszę wyrównać rachunki, wówczas zwinąłem się z bólu. ź bezpłatną konsultację prawną pokiereszowany na ciele i duszy? Komu potrzebne jest zaznam spokoju i szczęścia. Na kolejne spotkanie ka- Chęć zemsty powoli we mnie tajała, a umarła poprzedzającą zawarcie umowy takie życie? płan przyniósł mi czasopismo z artykułem i fotografią całkowicie, gdy Janusz przyszedł do mnie i zakomuni- ź opiekę najlepszych specjalistów z Po próbie samobójstwa zostałem zobowiązany Jana Pawła II w celi z Ali Agcą, który do niego strzelał. kował, że żona urodziła syna, i że chcieliby z Haliną, wieloletnim doświadczeniem do uczęszczania na terapię. Jakaś pielęgniarka powie- Miałem za zadanie przeczytać tekst, a na następnym abym został ojcem chrzestnym ich synka, który będzie ź przejrzyste i uczciwe warunki współpracy w działa mi, że nie mam się buntować. Gdy będę słuchał spotkaniu opowiedzieć o przebaczaniu. miał takie samo imię jak mój Patryk. Mówił, że chcie- ramach prostej umowy ź minimalizację kosztów na każdym etapie lekarzy, to mam większą szansę na powrót do spraw- Buntowałem się! To wydawało mi się absur- liby w ten sposób podzielić się ze mną swoim szczęś- sprawy (w większości spraw pokrywamy ności i na rentę. Byłem posłuszny, głównie dlatego, że dalne. Jak można porównywać kogoś takiego jak ja ciem. To był moment przełomowy naszej znajomości wszystkie koszty) jeżeli już mam żyć, to chciałbym być sprawny. z Ojcem Świętym. Owszem, Ojciec święty niech wy- i czwarty etap mojego życia, które zaczęło stawać się ź brak opłat wstępnych, zaliczek, itp. (nasze Z ogromnym sceptycyzmem chodziłem na rozmowy bacza, bo jest święty, ale ja, zwykły śmiertelnik, nie lepsze. To był mój pierwszy chrześniak. Jeszcze niko- wynagrodzenie to PROWIZJA OD SUKCESU) z psychologami i terapeutami. Wiedziałem, że jestem muszę być taki jak On. Takiej krzywdy, jakiej ja doz- go do chrztu nie podawałem. Byłem speszony, ale oporny na wszelkie sugestie terapeutyczne. Właściwie nałem, nie da się wybaczyć. Wybaczyłbym, gdybym to szczęśliwy. Halina okazała się mądrą i dobrą kobietą. to nie żyłem i nie miałem po co żyć. Coś we mnie ja zginął. Mojej krzywdy nie da się wybaczyć i to za- Powiedziała mi, że ich dom może być moim domem, Skontaktuj się z nami, ustal spotkanie umarło i zostało pogrzebane wraz z żoną i synem. komunikowałem grupie. ich rodzina – moją rodziną. I tak się stało. Patrzyłem na z prawnikiem i przekonaj się Czułem jedynie ból zabiegów rehabilitacyjnych i to Postanowiłem bliżej poznać rodzinę Janusza, małego Patryka – jak rośnie, jak się rozwija. Stałem się jak możemy Ci pomóc! był jedyny sygnał, że jeszcze żyję. aby zadać mu boleśniejszy cios, aby głębiej go zranić. częstym bywalcem tej rodziny. Nawet nie zauważy- Więcej szczegółów także na naszej stronie Z marazmu ocknąłem się podczas jakiegoś Rozważałem nawet zamordowanie jego żony i dziec- łem, jak stałem się jej członkiem. Dzieci mnie zaak- internetowej: www.leyk.com.pl filmu sensacyjnego. Główny bohater przeżywał po- ka. Dlaczego on miałby być szczęśliwszy ode mnie? ceptowały jako wujka. Patryk siadał mi na kolanach. dobną sytuację do mojej. Stracił żonę i dziecko. Posta- Kosztowało mnie nieco zachodu, abym uzys- Pozostałe dzieci pokazywały świadectwa szkolne, nowił odszukać zabójców i zemścić się. Tak, to jest kał widzenie z Januszem w więzieniu. Za pierwszym dzieliły się przeżyciami. myśl! Zemścić się! Muszę się zemścić na tym czło- razem stchórzyłem, uciekłem spod więzienia, nie Gdyby nie nakaz przebaczenia, który stał się wieku, który spowodował wypadek. Myśli miałem wytrzymałem napięcia. Podjąłem kolejną próbę. zadaniem terapeutycznym, gdyby nie obraz Ojca świę- demoniczne. Dotarło do mnie, że właściwie muszę żyć Chciałem spojrzeć jemu w oczy, zobaczyć twarz mor- tego rozmawiającego z Ali Agcą w celi, chyba zionął- tylko do chwili, aż pomszczę moją Basię i syna. dercy. Gdy usiadłem naprzeciw niego – długi czas nie bym do tej pory chęcią zemsty i nienawiścią. Dlaczego Zemszczę się. Zabiję tego... (w myślach obrzucałem umiałem wypowiedzieć słowa. Łzy i gniew tłumiły mi musiało dojść do spotkania z Januszem i jego rodziną? +48 605 260 148, +48 500 316 655, +48 570 132 740 nieznanego mi człowieka najgorszymi epitetami). gardło. Po czasie zachrypniętym głosem wykrztusiłem Nasza znajomość przeszła daleką drogę – od chęci LEYK Sp. z o.o. 16 03 (341) marzec 2019 17 rządkowanej wyjechał samochód. Uderzył w nas z ta- Zacząłem dowiadywać się, kto spowodował – to ty zabiłeś moją rodzinę! On opuścił głowę – nic nie zemsty i odwetu, aż do głębokiej przyjaźni. W Janusza ką siłą, że nasz samochód znalazł się na sąsiednim wypadek? Jak to się stało, dlaczego go spowodował? odpowiedział. Wpatrywałem się w jego sylwetkę rodzinie odnalazłem moją rodzinę, mój dom, odna- pasie. Z naprzeciwka jechał inny samochód. Nie mia- Nie miałem trudności z odszukaniem informacji. Lo- z głęboko pochyloną głową. Byłem wściekły, nie po- lazłem sens życia. łem szans manewrowania. Pamiętam moje niesamo- kalna prasa szeroko opisywała wypadek, proces, po- trafiłem go żałować. Życzyłem mu, żeby zalała go Dzisiaj jeżdżę po Polsce i daję świadectwo, że wite przerażenie i bezradność. To trwało ułamki se- grzeb żony i dziecka. Poszedłem do sądu, jako uczest- gorycz, niech cierpi, niech wie, że jest mordercą, niech przebaczanie ma sens, że to długi i bolesny proces, ale kund. Usłyszałem ciężki stukot zgniatanej blachy nik postępowania miałem prawo wglądu w dokumen- każdą chwilę przeżywa z poczuciem winy. Powiedzia- ma sens, że przebaczanie jest nie tylko dla wielkich i zderzenia samochodów. Zostaliśmy wepchnięci pod ty. Dowiedziałem się, że był to Janusz K. i jest w wię- łem po długiej chwili – pamiętaj, że się zemszczę! Pod- świętych, ale dla każdego z nas, dla każdego śmier- nadjeżdżający z naprzeciwka samochód. Zderzenie zieniu. Prowadził samochód pod wpływem alkoholu. niosłem się i wyszedłem z pokoju spotkań. Tak wyglą- telnika i grzesznika, że z przebaczania rodzi się dobro, było boczne i czołowe. Dostał 10 lat więzienia za spowodowanie wypadku ze dało nasze pierwsze spotkanie. Po dwóch miesiącach szczęście i miłość. Uważałem, że dla mnie nigdy już Kilka tygodni później, gdy odzyskałem przy- skutkiem śmiertelnym. udałem się na następne spotkanie z Januszem. Wów- nie zaświeci słońce, że ja już nigdy się nie uśmiechnę, tomność, dowiedziałem się, że żona z synkiem zginęli Moje życie nabrało wreszcie sensu i celu! Mu- czas usłyszałem od niego: żałuję tego, co się stało. że nigdy nie zaznam spokoju, że nigdy nie będę żył na miejscu. Ja w stanie tragicznym zostałem prze- szę się zemścić, muszę obmyślić jakiś ból, który jemu Gdybym mógł cofnąć czas? Gdybym mógł cofnąć pełnią życia, że nie poznam celu i sensu życia? transportowany do szpitala. Byłem połamany, z niedo- zadam. Niech cierpi tak, jak ja cierpię. Skoncentrowa- moje życie? Nie, nie cofniesz ani czasu, ani życia – Uważam, że cudu przemiany dokonał we mnie nasz władem nogi, przetrąconym kręgosłupem, wstrząśnię- łem się na poznaniu Janusza i jego rodziny. Skupiłem szorstko odparłem. Zobaczysz, zemszczę się! – doda- Papież Jan Paweł II. Zło dobrem zwyciężaj – tak pod- tym mózgiem i ogólnymi uszkodzeniami wewnętrz- się na obmyślaniu formy zemsty. Rozważałem każdy łem, prawie sycząc z wściekłości. Janusza w więzieniu pisałem fotografię Ojca Świętego z Ali Agcą, która do nymi. Lekarze powiedzieli, że cudem wróciłem do ży- sposób z gangsterskich i sensacyjnych filmów. Patrzy- odwiedziłem jeszcze trzy razy. Na przedostatniej dnia dzisiejszego wisi w moim pokoju. Mimo straty cia. W odczuciu ludzkim nie powinienem tego wy- łem na filmy w zupełnie innym aspekcie – uczyłem się, wizycie minąłem się z jego żoną. Poznałem Halinę. najbliższych jestem szczęśliwym człowiekiem. padku przeżyć. Byłem wściekły na Boga, na lekarzy co mogę wykorzystać w mojej sytuacji. Analizowałem Janusz wyszedł z więzienia. Odnalazł mnie. Z Pawłem rozmawiała Maria Karolak i na siebie, że przeżyłem. Nie chciałem żyć, nie miałem wszelkie możliwe sytuacje odebrania jemu życia. Ból Chciał się ze mną spotkać. Przyjechał do mojego po co żyć. W dodatku byłem człowiekiem niepełno- fizyczny, jaki odczuwałem, był niczym w porównaniu mieszkania. Wtedy rozmawialiśmy długo. Opowiadał sprawnym, wymagającym opieki. Życie przestało do ognia zemsty jaki mnie ogarnął. Życzliwe mi osoby o swoim alkoholizmie, o tym, że zawsze zamierzał zer- mieć dla mnie sens. Postanowiłem umrzeć. Po wyjściu mówiły, że zachowuję się jak opętany. wać z piciem, ale nigdy nie miał sił. Mówił o żonie ze szpitala łyknąłem dużą dawkę leków, których mia- Cały czas uczęszczałem na terapię. Ksiądz i dzieciach, że nie mają z nim łatwego życia. Im dłużej ODSZKODOWANIA łem ogrom w domu. Siostra, która opiekowała się mną, prowadzący zajęcia z duchowości powiedział, że nig- mówił, tym bardziej topniała we mnie chęć odwetu DLA WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI! wezwała pogotowie, odratowali mnie. Lekarze po raz dy nie będę szczęśliwy ani wewnętrznie uzdrowiony, i zemsty. Nawet zacząłem mu współczuć. Potem za- drugi powiedzieli mi, że Bogu zależy na mnie i mam jeżeli nie przebaczę sprawcy wypadku. Odparłem: prosił mnie do siebie na swoje urodziny. Poznałem bli- widocznie jakieś ważne zadanie do zrobienia na ziemi. NIGDY! Nigdy nie wybaczę, a uzdrowiony będę żej jego rodzinę – żonę i trójkę dzieci. Okazało się, że Naszym klientom zapewniamy: Brzmiało to zabawnie i absurdalnie. Myślałem, do cze- wówczas, gdy jemu wyrządzę krzywdę i gdy on będzie Halina jest w ciąży. Pomyślałem o mojej Basi – ź bezpłatny dojazd na terenie całego kraju go może być potrzebny ludziom i Bogu taki inwalida – nieszczęśliwy. Muszę wyrównać rachunki, wówczas zwinąłem się z bólu. ź bezpłatną konsultację prawną pokiereszowany na ciele i duszy? Komu potrzebne jest zaznam spokoju i szczęścia. Na kolejne spotkanie ka- Chęć zemsty powoli we mnie tajała, a umarła poprzedzającą zawarcie umowy takie życie? płan przyniósł mi czasopismo z artykułem i fotografią całkowicie, gdy Janusz przyszedł do mnie i zakomuni- ź opiekę najlepszych specjalistów z Po próbie samobójstwa zostałem zobowiązany Jana Pawła II w celi z Ali Agcą, który do niego strzelał. kował, że żona urodziła syna, i że chcieliby z Haliną, wieloletnim doświadczeniem do uczęszczania na terapię. Jakaś pielęgniarka powie- Miałem za zadanie przeczytać tekst, a na następnym abym został ojcem chrzestnym ich synka, który będzie ź przejrzyste i uczciwe warunki współpracy w działa mi, że nie mam się buntować. Gdy będę słuchał spotkaniu opowiedzieć o przebaczaniu. miał takie samo imię jak mój Patryk. Mówił, że chcie- ramach prostej umowy ź minimalizację kosztów na każdym etapie lekarzy, to mam większą szansę na powrót do spraw- Buntowałem się! To wydawało mi się absur- liby w ten sposób podzielić się ze mną swoim szczęś- sprawy (w większości spraw pokrywamy ności i na rentę. Byłem posłuszny, głównie dlatego, że dalne. Jak można porównywać kogoś takiego jak ja ciem. To był moment przełomowy naszej znajomości wszystkie koszty) jeżeli już mam żyć, to chciałbym być sprawny. z Ojcem Świętym. Owszem, Ojciec święty niech wy- i czwarty etap mojego życia, które zaczęło stawać się ź brak opłat wstępnych, zaliczek, itp. (nasze Z ogromnym sceptycyzmem chodziłem na rozmowy bacza, bo jest święty, ale ja, zwykły śmiertelnik, nie lepsze. To był mój pierwszy chrześniak. Jeszcze niko- wynagrodzenie to PROWIZJA OD SUKCESU) z psychologami i terapeutami. Wiedziałem, że jestem muszę być taki jak On. Takiej krzywdy, jakiej ja doz- go do chrztu nie podawałem. Byłem speszony, ale oporny na wszelkie sugestie terapeutyczne. Właściwie nałem, nie da się wybaczyć. Wybaczyłbym, gdybym to szczęśliwy. Halina okazała się mądrą i dobrą kobietą. to nie żyłem i nie miałem po co żyć. Coś we mnie ja zginął. Mojej krzywdy nie da się wybaczyć i to za- Powiedziała mi, że ich dom może być moim domem, Skontaktuj się z nami, ustal spotkanie umarło i zostało pogrzebane wraz z żoną i synem. komunikowałem grupie. ich rodzina – moją rodziną. I tak się stało. Patrzyłem na z prawnikiem i przekonaj się Czułem jedynie ból zabiegów rehabilitacyjnych i to Postanowiłem bliżej poznać rodzinę Janusza, małego Patryka – jak rośnie, jak się rozwija. Stałem się jak możemy Ci pomóc! był jedyny sygnał, że jeszcze żyję. aby zadać mu boleśniejszy cios, aby głębiej go zranić. częstym bywalcem tej rodziny. Nawet nie zauważy- Więcej szczegółów także na naszej stronie Z marazmu ocknąłem się podczas jakiegoś Rozważałem nawet zamordowanie jego żony i dziec- łem, jak stałem się jej członkiem. Dzieci mnie zaak- internetowej: www.leyk.com.pl filmu sensacyjnego. Główny bohater przeżywał po- ka. Dlaczego on miałby być szczęśliwszy ode mnie? ceptowały jako wujka. Patryk siadał mi na kolanach. dobną sytuację do mojej. Stracił żonę i dziecko. Posta- Kosztowało mnie nieco zachodu, abym uzys- Pozostałe dzieci pokazywały świadectwa szkolne, nowił odszukać zabójców i zemścić się. Tak, to jest kał widzenie z Januszem w więzieniu. Za pierwszym dzieliły się przeżyciami. myśl! Zemścić się! Muszę się zemścić na tym czło- razem stchórzyłem, uciekłem spod więzienia, nie Gdyby nie nakaz przebaczenia, który stał się wieku, który spowodował wypadek. Myśli miałem wytrzymałem napięcia. Podjąłem kolejną próbę. zadaniem terapeutycznym, gdyby nie obraz Ojca świę- demoniczne. Dotarło do mnie, że właściwie muszę żyć Chciałem spojrzeć jemu w oczy, zobaczyć twarz mor- tego rozmawiającego z Ali Agcą w celi, chyba zionął- tylko do chwili, aż pomszczę moją Basię i syna. dercy. Gdy usiadłem naprzeciw niego – długi czas nie bym do tej pory chęcią zemsty i nienawiścią. Dlaczego Zemszczę się. Zabiję tego... (w myślach obrzucałem umiałem wypowiedzieć słowa. Łzy i gniew tłumiły mi musiało dojść do spotkania z Januszem i jego rodziną? +48 605 260 148, +48 500 316 655, +48 570 132 740 nieznanego mi człowieka najgorszymi epitetami). gardło. Po czasie zachrypniętym głosem wykrztusiłem Nasza znajomość przeszła daleką drogę – od chęci LEYK Sp. z o.o. 18 03 (341) marzec 2019 19

Rozdano nagrody Skra Ormuzdowa za 2018 rok wadzono do kanonu lektur szkolnych) oraz przekład na na jest w środowisku przede wszystkim z działań kaszubski Trenów Jana Kochanowskiego – wszystko muzycznych. Jednak to za mało, by nakreślić jej szero- Redakcja miesięcznika „Pomerania” od 1985 czegoś wykraczającego poza zwykłe, rutynowe czyn- to przy użyciu bardzo bogatego i barwnego języka oraz kie zainteresowania. Dla pełniejszego przedstawienia roku przyznaje prestiżowe w środowisku kaszubskim ności dnia codziennego. doskonałej techniki przekazu treści. tej nietuzinkowej postaci trzeba choćby pokrótce nagrody - Skra Ormuzdowa, które otrzymują corocz- Nagrodzeni Skrami Ormuzdowymi w tej edycji Dušan Paždjersky z Wejherowa – za stwo- doszczegółowić jej dokonania. Ważnymi dla samej ar- nie ludzie propagujący kulturę kaszubską i pomorską, są (z ogłoszenia wystosowanego przez fundatora): rzenie Kaszubskiej Biblioteki w Serbii (zwłaszcza za tystki są na pewno jej wokalne dokonania: jako liderki zasługujący na publiczne uznanie za swoje twórcze Kazimierz Jaruszewski z Chojnic – za popu- pomysł i współautorstwo słownika kaszubsko- i wokalistki zespołu Kómpanijô Wãdzëbôków (dla któ- pasje, ale działający bez rozgłosu, podejmujący inicja- laryzowanie wiedzy o historii i kulturze Kaszub serbskiego) i niestrudzone przekonywanie Kaszubów, rego pisała teksty i muzykę w latach 2004-2007); od tywy często w trudnych warunkach. Ta otoczka ich (szczególnie Zaborów), Kociewia, Borów i Krajny na że ich język jest równie wartościowy jak wszystkie 2007 wokalistki i autorki tekstów zespołu Chëcz; działań do złudzenia przypomina trudne zadania dob- łamach pomorskich periodyków, w publikacjach języki słowiańskie. obecnie występującej we własnym repertuarze (na- rego ducha Ormuzda, opisanego na kartach powieści książkowych i podczas spotkań z czytelnikami. Nagrody wszystkim uhonorowanym wręczyli: grała płytę ze znakomitym kontrabasistą Olem Wa- Aleksandra Majkowskiego Żëcé i przigòdë Remùsa, Daniel Kalinowski ze Słupska – za nieustanne redaktor naczelny miesięcznika - Sławomir Lewan- lickim Olo Walicki Kaszëbë, gdzie pojawiają się teksty gdzie próbuje on prowadzić walkę o przyszłość ziemi spoglądanie krytycznym okiem na współczesną litera- dowski i przewodniczący Kolegium Redakcyjnego - wyłącznie jej autorstwa). Z powyższych informacji kaszubskiej z czarnym Arymanem i dzięki ogromnej turę kaszubską oraz za propagowanie wiedzy o Ka- Piotr Dziekanowski. Wydarzeniu towarzyszyli goście, wynikło kolejne zainteresowanie - autorstwo tekstów determinacji powoduje jej trwanie. szubach w Polsce i na świecie poprzez naukowe i po- z prof. Edmundem Wittbrodtem - prezesem Zrzeszenia w języku polskim i kaszubskim oraz komponowanie pularnonaukowe teksty, a także przez organizowanie Kaszubsko-Pomorskiego na czele. muzyki (czy to dla własnej działalności wokalnej, czy sympozjów oraz konferencji dotyczących literatury Podczas uroczystości wręczono również też dla innych wykonawców). Pracowała także jako kaszubskiej. Stypendium im. I. Trojanowskiej (dla młodych redak- prezenterka i dziennikarka Radia Kaszëbë oraz Radia Damroka Kwidzińska z Kartuz – za wprowa- torów działających na rzecz Kaszub i Pomorza), które Gdańsk. W sferze jej zainteresowań, pasji i działań są dzanie języka kaszubskiego do współczesnej muzyki odebrała Aleksandra Dzięcielska-Jasnoch z Czerska, również projekty teatralne i kulturalne oraz produkcja rozrywkowej poprzez komponowanie i wykonywanie redaktorka „Naji Ùczbë” - dodatku edukacyjnego pu- telewizyjna i filmowa. własnych utworów na koncertach tak w regionie, jak blikowanego na łamach „Pomeranii”. Wszystkim nagrodzonym gratulujemy wyróż- i poza nim oraz za inspirowanie w ten sposób młodych Dla nagrodzonych i zebranej na uroczystości nienia a środowiskom lokalnym przypominamy ludzi do podejmowania własnych twórczych prób. publiczności wystąpiła Damroka Kwidzińska (jedna o możliwości zgłaszania swoich kandydatów w kolej- z laureatek tegorocznej edycji wyróżnienia), która zna- nych edycjach. Danuta Pioch Foto W. Lew-Kiedrowska

Prezes Edmund Wittbrodt gratuluje nagrodzonym O profilaktyce raka piersi w Ośrodku Rewalidacyjno-Wychowawczym w Szklanej Tegoroczna gala wręczania nagród odbyła się W Ośrodku Re- 25 lutego 2019 roku w Sali Mieszczańskiej Ratusza walidacyjno-Wycho- Staromiejskiego, miejscu zaszczytnym i zasłużonym wawczym w Szklanej w dziejach Gdańska, Kaszub i Pomorza. Ten stary ra- dba się nie tylko o dzie- tusz gdański nie jest już w tej chwili miejscem pracy ci i młodzież ze spec- rajców miejskich (bo ci urzędują w nowym ratuszu), jalnymi potrzebami ale na jego bazie, w przepięknych starych wnętrzach edukacyjnymi, ale rów- funkcjonuje Nadbałtyckie Centrum Kultury, podejmu- Damroka Kwidzińska z zespołem nież o ich mamy, babcie jące różne kulturalne przedsięwzięcia, w co doskonale oraz kadrę. Pod koniec wpisuje się także inicjatywa miesięcznika „Pome- Iwona Kwidzińska z Wielkiego Podlesia – za lutego w placówce zor- rania” - stąd taka lokalizacja kolejnych uroczystości. promieniowanie pasją na rzecz kaszubszczyzny ganizowane zostało, „Małe ojczyzny uczą żyć w ojczyznach wiel- i wciąż nowe pomysły na to, jak tą pasją zarażać mło- w ramach działań pro- kich” - takich słów użył Bogdan Wiśniewski, prezes dzież, innych nauczycieli z gminy Kościerzyna i spo- zdrowotnych, spotkanie Pelplińskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko - Po- łeczność swojej wsi. z panią Mają Bukowską morskiego, wygłaszając laudację dla Eleonory Lewan- Eleonora Lewandowska z Tczewa - za nie- – specjalistką ds. zdro- dowskiej (jednej z siedmiu tegorocznych laureatek strudzone działanie na rzecz promocji kultury Kocie- wia publicznego. Tema- nagrody). Te słowa, wypowiedziane kiedyś przez ks. wia i mobilizowanie innych do wspólnego działania, tem wykładu była, jak- Janusza Pasierba, doskonale oddają ideę wszelkich w tym za zainicjowanie i koordynowanie organizacji że ważna, profilaktyka działań ludzkich na gruncie regionalnym. Krzątanie się Festiwalu Twórczości Kociewskiej im. Romana Lan- raka piersi. Uczestni- wokół tego co najbliższe zawsze jest jednoczesnym dowskiego. kom zostały przedsta- działaniem na szerszą skalę, przyczynkiem do rozwoju Janusz Mamelski ze Staniszewa – za wzbo- przede wszystkim został przeprowadzony instruktaż, wione najnowsze doniesienia naukowe, omówiono kultury ogólnonarodowej, by nie rzec ogólnoludzkiej. gacanie literatury kaszubskiej, zwłaszcza dla dzieci w jaki sposób prawidłowo wykonywać samobadanie i młodzieży, poprzez opracowanie legend, tworzenie czynniki zwiększające ryzyko zachorowania oraz piesi. Warto zatem dostrzegać i promować działania jed- Tekst i foto: nadesłane nych, by pozostałym też "chciało się chcieć" dokonać liryków, bajek i opowiadań (ich zbiór pt. Mack wpro- 18 03 (341) marzec 2019 19

Rozdano nagrody Skra Ormuzdowa za 2018 rok wadzono do kanonu lektur szkolnych) oraz przekład na na jest w środowisku przede wszystkim z działań kaszubski Trenów Jana Kochanowskiego – wszystko muzycznych. Jednak to za mało, by nakreślić jej szero- Redakcja miesięcznika „Pomerania” od 1985 czegoś wykraczającego poza zwykłe, rutynowe czyn- to przy użyciu bardzo bogatego i barwnego języka oraz kie zainteresowania. Dla pełniejszego przedstawienia roku przyznaje prestiżowe w środowisku kaszubskim ności dnia codziennego. doskonałej techniki przekazu treści. tej nietuzinkowej postaci trzeba choćby pokrótce nagrody - Skra Ormuzdowa, które otrzymują corocz- Nagrodzeni Skrami Ormuzdowymi w tej edycji Dušan Paždjersky z Wejherowa – za stwo- doszczegółowić jej dokonania. Ważnymi dla samej ar- nie ludzie propagujący kulturę kaszubską i pomorską, są (z ogłoszenia wystosowanego przez fundatora): rzenie Kaszubskiej Biblioteki w Serbii (zwłaszcza za tystki są na pewno jej wokalne dokonania: jako liderki zasługujący na publiczne uznanie za swoje twórcze Kazimierz Jaruszewski z Chojnic – za popu- pomysł i współautorstwo słownika kaszubsko- i wokalistki zespołu Kómpanijô Wãdzëbôków (dla któ- pasje, ale działający bez rozgłosu, podejmujący inicja- laryzowanie wiedzy o historii i kulturze Kaszub serbskiego) i niestrudzone przekonywanie Kaszubów, rego pisała teksty i muzykę w latach 2004-2007); od tywy często w trudnych warunkach. Ta otoczka ich (szczególnie Zaborów), Kociewia, Borów i Krajny na że ich język jest równie wartościowy jak wszystkie 2007 wokalistki i autorki tekstów zespołu Chëcz; działań do złudzenia przypomina trudne zadania dob- łamach pomorskich periodyków, w publikacjach języki słowiańskie. obecnie występującej we własnym repertuarze (na- rego ducha Ormuzda, opisanego na kartach powieści książkowych i podczas spotkań z czytelnikami. Nagrody wszystkim uhonorowanym wręczyli: grała płytę ze znakomitym kontrabasistą Olem Wa- Aleksandra Majkowskiego Żëcé i przigòdë Remùsa, Daniel Kalinowski ze Słupska – za nieustanne redaktor naczelny miesięcznika - Sławomir Lewan- lickim Olo Walicki Kaszëbë, gdzie pojawiają się teksty gdzie próbuje on prowadzić walkę o przyszłość ziemi spoglądanie krytycznym okiem na współczesną litera- dowski i przewodniczący Kolegium Redakcyjnego - wyłącznie jej autorstwa). Z powyższych informacji kaszubskiej z czarnym Arymanem i dzięki ogromnej turę kaszubską oraz za propagowanie wiedzy o Ka- Piotr Dziekanowski. Wydarzeniu towarzyszyli goście, wynikło kolejne zainteresowanie - autorstwo tekstów determinacji powoduje jej trwanie. szubach w Polsce i na świecie poprzez naukowe i po- z prof. Edmundem Wittbrodtem - prezesem Zrzeszenia w języku polskim i kaszubskim oraz komponowanie pularnonaukowe teksty, a także przez organizowanie Kaszubsko-Pomorskiego na czele. muzyki (czy to dla własnej działalności wokalnej, czy sympozjów oraz konferencji dotyczących literatury Podczas uroczystości wręczono również też dla innych wykonawców). Pracowała także jako kaszubskiej. Stypendium im. I. Trojanowskiej (dla młodych redak- prezenterka i dziennikarka Radia Kaszëbë oraz Radia Damroka Kwidzińska z Kartuz – za wprowa- torów działających na rzecz Kaszub i Pomorza), które Gdańsk. W sferze jej zainteresowań, pasji i działań są dzanie języka kaszubskiego do współczesnej muzyki odebrała Aleksandra Dzięcielska-Jasnoch z Czerska, również projekty teatralne i kulturalne oraz produkcja rozrywkowej poprzez komponowanie i wykonywanie redaktorka „Naji Ùczbë” - dodatku edukacyjnego pu- telewizyjna i filmowa. własnych utworów na koncertach tak w regionie, jak blikowanego na łamach „Pomeranii”. Wszystkim nagrodzonym gratulujemy wyróż- i poza nim oraz za inspirowanie w ten sposób młodych Dla nagrodzonych i zebranej na uroczystości nienia a środowiskom lokalnym przypominamy ludzi do podejmowania własnych twórczych prób. publiczności wystąpiła Damroka Kwidzińska (jedna o możliwości zgłaszania swoich kandydatów w kolej- z laureatek tegorocznej edycji wyróżnienia), która zna- nych edycjach. Danuta Pioch Foto W. Lew-Kiedrowska

Prezes Edmund Wittbrodt gratuluje nagrodzonym O profilaktyce raka piersi w Ośrodku Rewalidacyjno-Wychowawczym w Szklanej Tegoroczna gala wręczania nagród odbyła się W Ośrodku Re- 25 lutego 2019 roku w Sali Mieszczańskiej Ratusza walidacyjno-Wycho- Staromiejskiego, miejscu zaszczytnym i zasłużonym wawczym w Szklanej w dziejach Gdańska, Kaszub i Pomorza. Ten stary ra- dba się nie tylko o dzie- tusz gdański nie jest już w tej chwili miejscem pracy ci i młodzież ze spec- rajców miejskich (bo ci urzędują w nowym ratuszu), jalnymi potrzebami ale na jego bazie, w przepięknych starych wnętrzach edukacyjnymi, ale rów- funkcjonuje Nadbałtyckie Centrum Kultury, podejmu- Damroka Kwidzińska z zespołem nież o ich mamy, babcie jące różne kulturalne przedsięwzięcia, w co doskonale oraz kadrę. Pod koniec wpisuje się także inicjatywa miesięcznika „Pome- Iwona Kwidzińska z Wielkiego Podlesia – za lutego w placówce zor- rania” - stąd taka lokalizacja kolejnych uroczystości. promieniowanie pasją na rzecz kaszubszczyzny ganizowane zostało, „Małe ojczyzny uczą żyć w ojczyznach wiel- i wciąż nowe pomysły na to, jak tą pasją zarażać mło- w ramach działań pro- kich” - takich słów użył Bogdan Wiśniewski, prezes dzież, innych nauczycieli z gminy Kościerzyna i spo- zdrowotnych, spotkanie Pelplińskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko - Po- łeczność swojej wsi. z panią Mają Bukowską morskiego, wygłaszając laudację dla Eleonory Lewan- Eleonora Lewandowska z Tczewa - za nie- – specjalistką ds. zdro- dowskiej (jednej z siedmiu tegorocznych laureatek strudzone działanie na rzecz promocji kultury Kocie- wia publicznego. Tema- nagrody). Te słowa, wypowiedziane kiedyś przez ks. wia i mobilizowanie innych do wspólnego działania, tem wykładu była, jak- Janusza Pasierba, doskonale oddają ideę wszelkich w tym za zainicjowanie i koordynowanie organizacji że ważna, profilaktyka działań ludzkich na gruncie regionalnym. Krzątanie się Festiwalu Twórczości Kociewskiej im. Romana Lan- raka piersi. Uczestni- wokół tego co najbliższe zawsze jest jednoczesnym dowskiego. kom zostały przedsta- działaniem na szerszą skalę, przyczynkiem do rozwoju Janusz Mamelski ze Staniszewa – za wzbo- przede wszystkim został przeprowadzony instruktaż, wione najnowsze doniesienia naukowe, omówiono kultury ogólnonarodowej, by nie rzec ogólnoludzkiej. gacanie literatury kaszubskiej, zwłaszcza dla dzieci w jaki sposób prawidłowo wykonywać samobadanie i młodzieży, poprzez opracowanie legend, tworzenie czynniki zwiększające ryzyko zachorowania oraz piesi. Warto zatem dostrzegać i promować działania jed- Tekst i foto: nadesłane nych, by pozostałym też "chciało się chcieć" dokonać liryków, bajek i opowiadań (ich zbiór pt. Mack wpro- 20 03 (341) marzec 2019 21

4 najczęstsze awarie samochodów złotych jednak zawsze wiążą się z unieruchomieniem pojazdu. Wtedy najczęściej potrzebne jest holo- wanie, a to też kosztuje. Czas, nerwy i pieniądze.

3. Układ wydechowy Czasy, w których samochód można było na- prawić przy pomocy śrubokręta i jednego klucza Walka o poprawę jakości powietrza na całym minęły bezpowrotnie. Dzisiejsze samochody „nała- świecie ma coraz większy wpływ na budowę samo- dowane” są nie tylko elektroniką, ale również sys- chodów. Obecnie obowiązująca norma emisji spalin temami oczyszczania powietrza. Maleje pojemność EURO 6 wymaga tego, aby praktycznie w każdym silników a rośnie ich moc, automatyczne skrzynie samochodzie pojawiły się takie „dobrodziejstwa” jak biegów wypierają manualne. Wszystko to powo- DPF, FAP, EGR i inne. Co je charakteryzuje? Oczysz- duje, że dzisiejsze samochody choć niewątpliwie czają spaliny w układzie wydechowym i są bardzo Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszym stałym jak i nowym klientom od 2017 r. jesteśmy MULTIAGENCJĄ coraz ładniejsze są również coraz bardziej awaryjne. drogie w naprawie. Dodatkowo są bardzo wrażliwe UBEZPIECZENIOWĄ, u nas ubezpieczysz swój samochód nawet bez wychodzenia z domu. Co więc psuje się w nich najczęściej i na jakie ele- na niewłaściwą eksploatację, dlatego też wyjątkowo menty należy zwrócić szczególną uwagę podczas często ulegają uszkodzeniom. Kończy Ci się ubezpieczenie ? zakupu używanego samochodu? 4. Układ elektryczny Oferujemy Ubezpieczenia : 1. Silnik „Elektryka”, której jest coraz więcej i więcej ź samochodu ź na życie i zdrowotne Czasy mercedesa W123 z lat 70. i 80. odpowiada za ponad 15% wszystkich awarii samo- ź domu i mieszkania ubiegłego wieku, kiedy przejechanie miliona kilo- chodów. Do tego skomplikowane systemy komfor- metrów bez poważnych awarii nie stanowiło proble- towe np. tempomat, podgrzewanie kierownicy czy Najczęściej wybieraną opcją ubezpieczenia jest AutoCasco ( AC ) za 500 zł na każdy pojazd. mu minęły bezpowrotnie. Dzisiejsze samochody, foteli, czujniki deszczu lub zmierzchu, multimedia Oferujemy bardzo niską i korzystną składkę OC na samochody powyżej 25 lat. w których z pojemności silnika 1 litra osiąga się co z kolorowymi panelami, czujniki parkowania i nawi- najmniej 100 KM mocy nie są już tak trwałe. W sil- gacja. Jest tego naprawdę dużo, ryzyko awarii jest nikach benzynowych normą są uszkodzenia uszczelki coraz większe a naprawy coraz bardziej skompli- Przebijemy każdą ofertę, wystarczy że się ze mną skontaktujesz :) pod głowicą czy układu korbowego już przy przebie- kowane gach rzędu 100 – 150 tysięcy kilometrów. Taka uster- Nasze Top 4 najczęstszych awarii to dopiero Tel : 605-877-880 Mateusz ka najczęściej kończy się kompletną i drogą naprawą początek. Awarie skrzyń biegów, układu kierowni- email : [email protected] lub [email protected] silnika. Z danych firmy gwarancyjnej GetHelp.pl czego czy paliwowego to kolejne zmory kierowców. wynika, że średni koszt wymiany uszczelki pod gło- Dlatego podczas zakupu samochodu używanego wicą silnika to 2480 pln. Dużo. warto wybrać taki, który objęty jest dodatkową prze- dłużoną gwarancją, w ramach której w przypadku 2. Osprzęt silnika awarii można liczyć na: ź Całodobowy Assistance ź Wbrew pozorom turbosprężarka nie jest do- Bezgotówkową naprawę ź meną samochodów z silnikiem Diesla a coraz Samochód zastępczy na czas naprawy częściej doładowuje silniki benzynowe. Trzeba umieć o nią dbać, aby służyła przez wiele lat. Bez Więcej o awariach na stronie internetowej względu jednak na wszystko jej żywotność jest www.GetHelp.pl/BLOG „obliczona” na około 150 – 200 tysięcy kilometrów. Po takim przebiegu będzie wymagała naprawy. Śred- ni koszt regeneracji z robocizną i czyszczeniem ukła- du to 1970 pln. Równie częste są awarie pozostałych elementów osprzętu np. rozrusznika czy alternatora. Ich naprawy kosztują mniej, bo zwykle kilkaset 20 03 (341) marzec 2019 21

4 najczęstsze awarie samochodów złotych jednak zawsze wiążą się z unieruchomieniem pojazdu. Wtedy najczęściej potrzebne jest holo- wanie, a to też kosztuje. Czas, nerwy i pieniądze.

3. Układ wydechowy Czasy, w których samochód można było na- prawić przy pomocy śrubokręta i jednego klucza Walka o poprawę jakości powietrza na całym minęły bezpowrotnie. Dzisiejsze samochody „nała- świecie ma coraz większy wpływ na budowę samo- dowane” są nie tylko elektroniką, ale również sys- chodów. Obecnie obowiązująca norma emisji spalin temami oczyszczania powietrza. Maleje pojemność EURO 6 wymaga tego, aby praktycznie w każdym silników a rośnie ich moc, automatyczne skrzynie samochodzie pojawiły się takie „dobrodziejstwa” jak biegów wypierają manualne. Wszystko to powo- DPF, FAP, EGR i inne. Co je charakteryzuje? Oczysz- duje, że dzisiejsze samochody choć niewątpliwie czają spaliny w układzie wydechowym i są bardzo Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszym stałym jak i nowym klientom od 2017 r. jesteśmy MULTIAGENCJĄ coraz ładniejsze są również coraz bardziej awaryjne. drogie w naprawie. Dodatkowo są bardzo wrażliwe UBEZPIECZENIOWĄ, u nas ubezpieczysz swój samochód nawet bez wychodzenia z domu. Co więc psuje się w nich najczęściej i na jakie ele- na niewłaściwą eksploatację, dlatego też wyjątkowo menty należy zwrócić szczególną uwagę podczas często ulegają uszkodzeniom. Kończy Ci się ubezpieczenie ? zakupu używanego samochodu? 4. Układ elektryczny Oferujemy Ubezpieczenia : 1. Silnik „Elektryka”, której jest coraz więcej i więcej ź samochodu ź na życie i zdrowotne Czasy mercedesa W123 z lat 70. i 80. odpowiada za ponad 15% wszystkich awarii samo- ź domu i mieszkania ubiegłego wieku, kiedy przejechanie miliona kilo- chodów. Do tego skomplikowane systemy komfor- metrów bez poważnych awarii nie stanowiło proble- towe np. tempomat, podgrzewanie kierownicy czy Najczęściej wybieraną opcją ubezpieczenia jest AutoCasco ( AC ) za 500 zł na każdy pojazd. mu minęły bezpowrotnie. Dzisiejsze samochody, foteli, czujniki deszczu lub zmierzchu, multimedia Oferujemy bardzo niską i korzystną składkę OC na samochody powyżej 25 lat. w których z pojemności silnika 1 litra osiąga się co z kolorowymi panelami, czujniki parkowania i nawi- najmniej 100 KM mocy nie są już tak trwałe. W sil- gacja. Jest tego naprawdę dużo, ryzyko awarii jest nikach benzynowych normą są uszkodzenia uszczelki coraz większe a naprawy coraz bardziej skompli- Przebijemy każdą ofertę, wystarczy że się ze mną skontaktujesz :) pod głowicą czy układu korbowego już przy przebie- kowane gach rzędu 100 – 150 tysięcy kilometrów. Taka uster- Nasze Top 4 najczęstszych awarii to dopiero Tel : 605-877-880 Mateusz ka najczęściej kończy się kompletną i drogą naprawą początek. Awarie skrzyń biegów, układu kierowni- email : [email protected] lub [email protected] silnika. Z danych firmy gwarancyjnej GetHelp.pl czego czy paliwowego to kolejne zmory kierowców. wynika, że średni koszt wymiany uszczelki pod gło- Dlatego podczas zakupu samochodu używanego wicą silnika to 2480 pln. Dużo. warto wybrać taki, który objęty jest dodatkową prze- dłużoną gwarancją, w ramach której w przypadku 2. Osprzęt silnika awarii można liczyć na: ź Całodobowy Assistance ź Wbrew pozorom turbosprężarka nie jest do- Bezgotówkową naprawę ź meną samochodów z silnikiem Diesla a coraz Samochód zastępczy na czas naprawy częściej doładowuje silniki benzynowe. Trzeba umieć o nią dbać, aby służyła przez wiele lat. Bez Więcej o awariach na stronie internetowej względu jednak na wszystko jej żywotność jest www.GetHelp.pl/BLOG „obliczona” na około 150 – 200 tysięcy kilometrów. Po takim przebiegu będzie wymagała naprawy. Śred- ni koszt regeneracji z robocizną i czyszczeniem ukła- du to 1970 pln. Równie częste są awarie pozostałych elementów osprzętu np. rozrusznika czy alternatora. Ich naprawy kosztują mniej, bo zwykle kilkaset 22 03 (341) marzec 2019 23

Trzecia edycja polsko-niemieckiej wymiany młodzieży w szkole w Gowidlinie XVII Pomorski Festiwal Piosenki Kaszubskiej LUZINO 2019

W dniach od 22 do 27 lutego Szkoła Pod- W środowisku kaszubskim popularne są różne stawowa im. Jana Pawła II w Gowidlinie realizowała sposoby prezentowania umiejętności wokalnych dzieci 3. edycję polsko-niemieckiej wymiany młodzieży. i młodzieży. Niejednemu z nich na podstawie tak wy- Tym razem młodzież z naszej szkoły udała się do Unny łuskanych talentów udało się zbudować przyszłą karie- w Niemczech. Każde międzynarodowe spotkanie rę, tak było np. z Natalią Szroeder z Parchowa - dziś uz- odbywa się pod innym hasłem, temat tegorocznego naną wokalistką scen polskich, czy z Pawłem Rusz- kowskim - artystą z wielkim już dorobkiem wokalnym i muzycznym. Dlatego warto nieustannie próbować szlifowania nieobrobionych diamentów w postaci dzie-

kulinarnej. Uczestnicy programu wzięli udział w zaję- ciach zorganizowanych przez szkołę niemiecką, zwie- dzili również Dortmund i Kőln. Projekt dał naszej mło- dzieży przede wszystkim praktyczną możliwość do wymiany doświadczeń oraz promowania za granicą własnego regionu i kraju. Wyjazd był darmowy dzięki senki kaszubskie, to na gruncie gminnym specjalizuje wsparciu organizacji Polsko-Niemieckiej Współpracy sie w tym zadaniu Szkoła Podstawowa w Jelonku. Etap projektu brzmiał „Kulinarna podróż do Zagłębia Ruh- Młodzieży oraz dofinansowaniu Wójta Gminy Siera- powiatowy organizuje Szkoła Podstawowa w Kamie- ry”. 14 uczniów wraz z 2 opiekunami poleciało do kowice. Koordynatorem projektu ze strony polskiej nicy Szlacheckiej, a regionalne zmagania mają zwykle Dortmundu, skąd udało się do szkoły partnerskiej była Pani Alicja Kuchta. miejsce w Luzinie. w Unnie. Celem wymiany było poszerzenie umiejęt- Tegoroczny regionalny etap Festiwalu Piosenki ności komunikowania się w językach obcych oraz Alicja Kuchta Kaszubskiej, XVII już jego odsłona, miała miejsce 15 poznanie kultury innego kraju przez pryzmat sztuki Foto: nadesłane marca 2019 r. w Luzinie. W ogólnokaszubskim kon- kursie swoje umiejętności wokalne zaprezentowały też Tłusty Czwartek w szkole w Lisich Jamach zakwalifikowane przez jury do eliminacji przedstawi- cielki Szkoły Podstawowej w Mojuszu: Skąd się wziął Tłusty Czwartek? Źródła po- cięcych i młodzieżowych głosów, bo to może się oka- Karolina Miotk – uczennica klasy VIII, która zajęła III dają, że to dzień w kalendarzu chrześcijańskim – ostat- zać ważkim przyczynkiem dla ukierunkowania ich miejsce oraz Agata Miotk z oddziału przedszkolnego, ni czwartek przed Wielkim Postem (czyli 52 dni przed przyszłego życia zawodowego czy zainteresowań. która zaśpiewała piosenkę „Mëma” autorstwa ks. Wielkanocą), bardzo słodki dzień przypadający przed Główną i pierwszą rolę w tym zadaniu spełnia dom Antoniego Peplińskiego i również zajęła III miejsce. zaczynającymi się w niedzielę zapustami. Tłusty rodzinny, ale fachową opiekę w tej materii przejmują na Dziewczętom i ich opiekunom gratulujemy! Czwartek jest niemal końcówką karnawału. W Polsce siebie nauczyciele i instruktorzy muzyki. oraz w katolickiej części Niemiec, wedle tradycji, W naszej gminie organizowanych jest wiele Lucyna Mielwczyk, Lucyna Łagoda w tym dniu dozwolone jest objadanie się. konkursów i przeglądów wokalnych. Jeśli chodzi o pio- Ponieważ data Tłustego Czwartku zależy od daty Wielkanocy, dzień ten przypada w różnych miejscach w kalendarzu. Następny czwartek jest czwartkiem po Środzie Popielcowej i należy już do okresu Wielkiego Postu, w trakcie którego chrześci- janie ze względów religijnych (pokutnych), jako przy- gotowanie do Świąt Wielkanocy, powinni zachowy- wać wstrzemięźliwość jako wyraz umartwienia. Dyrekcja szkoły oraz wszyscy uczniowie Najpopularniejsze słodkości Tłustego Czwart- dziękują serdecznie CUKIERNI PANA PIOTRA ku to drożdżowe pączki i faworki, a także wypiekane STENCLA z Sierakowic za ufundowanie pączków z ciasta proszkowego chrusty. dla wszystkich uczniów naszej szkoły - a było ich Staropolskie przysłowie mówi: Powiedział prawie dwieście! Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła. Według jednego Właściwie zdjęcie mówi wszystko :) z przesądów, jeśli ktoś w Tłusty Czwartek nie zje ani jednego pączka – w dalszym życiu nie będzie mu się SERDECZNIE „DZIĘKUJEMY”! wiodło. 22 03 (341) marzec 2019 23

Trzecia edycja polsko-niemieckiej wymiany młodzieży w szkole w Gowidlinie XVII Pomorski Festiwal Piosenki Kaszubskiej LUZINO 2019

W dniach od 22 do 27 lutego Szkoła Pod- W środowisku kaszubskim popularne są różne stawowa im. Jana Pawła II w Gowidlinie realizowała sposoby prezentowania umiejętności wokalnych dzieci 3. edycję polsko-niemieckiej wymiany młodzieży. i młodzieży. Niejednemu z nich na podstawie tak wy- Tym razem młodzież z naszej szkoły udała się do Unny łuskanych talentów udało się zbudować przyszłą karie- w Niemczech. Każde międzynarodowe spotkanie rę, tak było np. z Natalią Szroeder z Parchowa - dziś uz- odbywa się pod innym hasłem, temat tegorocznego naną wokalistką scen polskich, czy z Pawłem Rusz- kowskim - artystą z wielkim już dorobkiem wokalnym i muzycznym. Dlatego warto nieustannie próbować szlifowania nieobrobionych diamentów w postaci dzie- kulinarnej. Uczestnicy programu wzięli udział w zaję- ciach zorganizowanych przez szkołę niemiecką, zwie- dzili również Dortmund i Kőln. Projekt dał naszej mło- dzieży przede wszystkim praktyczną możliwość do wymiany doświadczeń oraz promowania za granicą własnego regionu i kraju. Wyjazd był darmowy dzięki senki kaszubskie, to na gruncie gminnym specjalizuje wsparciu organizacji Polsko-Niemieckiej Współpracy sie w tym zadaniu Szkoła Podstawowa w Jelonku. Etap projektu brzmiał „Kulinarna podróż do Zagłębia Ruh- Młodzieży oraz dofinansowaniu Wójta Gminy Siera- powiatowy organizuje Szkoła Podstawowa w Kamie- ry”. 14 uczniów wraz z 2 opiekunami poleciało do kowice. Koordynatorem projektu ze strony polskiej nicy Szlacheckiej, a regionalne zmagania mają zwykle Dortmundu, skąd udało się do szkoły partnerskiej była Pani Alicja Kuchta. miejsce w Luzinie. w Unnie. Celem wymiany było poszerzenie umiejęt- Tegoroczny regionalny etap Festiwalu Piosenki ności komunikowania się w językach obcych oraz Alicja Kuchta Kaszubskiej, XVII już jego odsłona, miała miejsce 15 poznanie kultury innego kraju przez pryzmat sztuki Foto: nadesłane marca 2019 r. w Luzinie. W ogólnokaszubskim kon- kursie swoje umiejętności wokalne zaprezentowały też Tłusty Czwartek w szkole w Lisich Jamach zakwalifikowane przez jury do eliminacji przedstawi- cielki Szkoły Podstawowej w Mojuszu: Skąd się wziął Tłusty Czwartek? Źródła po- cięcych i młodzieżowych głosów, bo to może się oka- Karolina Miotk – uczennica klasy VIII, która zajęła III dają, że to dzień w kalendarzu chrześcijańskim – ostat- zać ważkim przyczynkiem dla ukierunkowania ich miejsce oraz Agata Miotk z oddziału przedszkolnego, ni czwartek przed Wielkim Postem (czyli 52 dni przed przyszłego życia zawodowego czy zainteresowań. która zaśpiewała piosenkę „Mëma” autorstwa ks. Wielkanocą), bardzo słodki dzień przypadający przed Główną i pierwszą rolę w tym zadaniu spełnia dom Antoniego Peplińskiego i również zajęła III miejsce. zaczynającymi się w niedzielę zapustami. Tłusty rodzinny, ale fachową opiekę w tej materii przejmują na Dziewczętom i ich opiekunom gratulujemy! Czwartek jest niemal końcówką karnawału. W Polsce siebie nauczyciele i instruktorzy muzyki. oraz w katolickiej części Niemiec, wedle tradycji, W naszej gminie organizowanych jest wiele Lucyna Mielwczyk, Lucyna Łagoda w tym dniu dozwolone jest objadanie się. konkursów i przeglądów wokalnych. Jeśli chodzi o pio- Ponieważ data Tłustego Czwartku zależy od daty Wielkanocy, dzień ten przypada w różnych miejscach w kalendarzu. Następny czwartek jest czwartkiem po Środzie Popielcowej i należy już do okresu Wielkiego Postu, w trakcie którego chrześci- janie ze względów religijnych (pokutnych), jako przy- gotowanie do Świąt Wielkanocy, powinni zachowy- wać wstrzemięźliwość jako wyraz umartwienia. Dyrekcja szkoły oraz wszyscy uczniowie Najpopularniejsze słodkości Tłustego Czwart- dziękują serdecznie CUKIERNI PANA PIOTRA ku to drożdżowe pączki i faworki, a także wypiekane STENCLA z Sierakowic za ufundowanie pączków z ciasta proszkowego chrusty. dla wszystkich uczniów naszej szkoły - a było ich Staropolskie przysłowie mówi: Powiedział prawie dwieście! Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła. Według jednego Właściwie zdjęcie mówi wszystko :) z przesądów, jeśli ktoś w Tłusty Czwartek nie zje ani jednego pączka – w dalszym życiu nie będzie mu się SERDECZNIE „DZIĘKUJEMY”! wiodło. 24 03 (341) marzec 2019 25

VI Międzyszkolny Przegląd Piosenki w Języku Angielskim Gminne eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej Jedenastego marca 2019 roku w Szkole Pod- W tym roku Ogólnopolski Turniej Wiedzy w Szopie stawowej w Mojuszu odbyła się już szósta edycja Pożarniczej organizowany jest po raz 52. Gminne eli- 3. Kinga Piernicka – Zespół Szkolno-Przedszkolny Gminnego Międzyszkolnego Przeglądu Piosenki w Ję- minacje odbyły się 14 marca w sierakowickiej remizie. w Szopie zyku Angielskim pod patronatem Wójta Gminy Ta- Udział w nich wzięło 44 uczniów ze wszystkich szkół. 4. Karol Brzeziński – SP w Puzdrowie deusza Kobieli. Uczniowie wszystkich szkół naszej 5. Kinga Sychta – SP w Mojuszu gminy zmagali się z obcojęzycznymi utworami, które Szkoły Podstawowe i Gimnazja (15-16 lat) powstały w XX wieku w latach 90. Udział wzięło 45- 1. Maciej Polejowski – SP nr 2 w Sierakowicach ciu uczniów z większości szkół z terenu Gminy Sie- 2. Dominik Domaszk – Gimnazjum w Sierakowicach rakowice. Występy artystów wywoływały wiele emoc- 3. Damian Bobkowski – Zespół Szkolno-Przedszkolny ji, a niektóre z nich również wzruszenie. w Szopie Uczniowie mogli rywalizować ze sobą dzięki 4. Damian Kropidłowski – SP w Tuchlinie uzyskanemu sponsoringowi od Wójta Gminy Siera- 5. Piotr Olszewski – SP w Tuchlinie kowice – Tadeusza Kobieli. Dla każdego uczestnika Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sierakowicach przygotowano dyplom, dla laureatów nagrody, a dla (17-19 lat) wszystkich poczęstunek. Podziękowania należą się Marcelina Urban – wyróżnienie (SP w Kamienicy 1. Agata Koszałka również Pani Ewie Cyman, dzięki której uczniowie Królewskiej) 2. Karolina Zaworska oraz opiekunowie w czasie przerw na obrady komisji Klasy III – V zespoły: 3. Izabela Majkowska mogli skosztować gofrów, które tradycyjnie są przygo- Kinga Szczypior, Weronika Kobiela, Paulina Wenta 4. Maciej Kreft towywane podczas każdego gminnego konkursu – I miejsce (SP w Kamienicy Królewskiej) 5. Arkadiusz Kolke odbywającego się w naszej szkole. Antonina Bronk. Julia Kotyla, Klaudia Stromska Eliminacje przebiegały dwuetapowo. Część pi- Oceniania podjęło się jury w składzie: Wero- – II miejsce (SP w Załakowie) semna wyłoniła laureatów w każdej z trzech kategorii nika Radomska – Mayorow, Michał Szczypiorski oraz Amelia Jędryczka, Maja Woźniak, Kornelia Tesmer wiekowych. Uczniowie ci w drugiej części konkursu Lucyna Mielewczyk. Mieli oni bardzo trudne zadanie – III miejsce (SP w Gowidlinie) odpowiadali na wylosowane przez siebie pytania kon- do wykonania, ponieważ uczestnicy prezentowali Alicja Klasa, Nikola Pobłocka – wyróżnienie (SP kursowe. bardzo wysoki poziom. Uczniowie z naszej gminy są w Jelonku) Nad prawidłowym przebiegiem konkursu czu- bardzo utalentowani wokalnie i posługują się językiem Klasy VI – VIII soliści: wała komisja, w której zasiedli przedstawiciele Pań- angielskim na bardzo dobrym poziomie. Julia Błonk – I miejsce (SP 2 w Sierakowicach) stwowej Straży Pożarnej w Kartuzach oraz Zarządu Startujący prezentowali się w trzech grupach Martyna Wenta – II miejsce (SP w Kamienicy Gminnego OSP. O sprawną organizację konkursu z ra- wiekowych: uczestnicy z grupy 0 - II, klasy III - V oraz Królewskiej) mienia urzędu gminy zadbał Adam Wróblewski – VI - VIII. Każda z grup wiekowych dzieliła się na Karolina Miotk – III miejsce (SP w Mojuszu) inspektor ds. ochrony przeciwpożarowej. solistów oraz zespoły. Maja Knut – wyróżnienie (SP w Tuchlinie) Po długich i burzliwych obradach Komisja Klasy VI – VIII zespoły: postanowiła przyznać następujące nagrody: Julia Koszałka, Dominika Tutkowska – I miejsce (SP Klasy 0 – II soliści: w Mojuszu) Agata Miotk – I miejsce (SP w Mojuszu) Ogromne podziękowania należą się nauczycie- Magdalena Zielińska – II miejsce (SP w Załakowie) lom i instruktorom, którzy włożyli wiele trudu w przy- Cenne nagrody (m.in. kamerki sportowe, Michalina Koszałka – III miejsce (SP w Kamienicy gotowanie uczniów, by ci zaprezentowali się z jak naj- smartbandy i powerbanki) ufundowane przez Wójta Królewskiej) lepszej strony. Ich wysiłek sprawił, iż czas spędzony na Gminy Sierakowice wręczali: Edmund Kwidziński – Dąbrówka Borowska – wyróżnienie (Mała Szkoła słuchaniu wykonawców był przyjemnością. dyrektor Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochot- w Szopie) Konkurs wzbudził wśród uczestników, a także niczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej Klasy 0 – II zespoły: gości, wiele pozytywnych emocji oraz dostarczył dos- i Zbigniew Kostuch – prezes Zarządu Oddziału OSP RP Marcelina Stencel, Robert Garski – I miejsce (SP konałej zabawy. Startującym pozwolił po raz kolejny Gminy Sierakowice. Pozostali uczniowie otrzymali na- w Załakowie) zmierzyć się z tremą i dostarczył pozytywnych bodź- grody pocieszenia w postaci przyborów szkolnych. Dla Dominik Płotka, Benedykt Mielewczyk – II miejsce ców do swobodnego prezentowania się przed publicz- wszystkich przygotowano także poczęstunek. (Mała Szkoła w Szopie) nością (co jest wielką zdobyczą, bo nawet dorośli mają Eliminacje powiatowe OTWP odbędą się 5 Anna Lejk, Nikola Pioch, Alicja Ziemian – III miejsce niekiedy z tym problemy). Pozostały nam wspaniałe kwietnia w Kartuzach. Naszą gminę, zgodnie z decyzją (SP w Kamienicy Królewskiej) wspomnienia oraz nadzieja, że spotkamy się ponownie komisji egzaminacyjnej, reprezentować będą: Władys- Laureatami w następujących kategoriach zos- Klasy III – V soliści: w następnym roku. ław Korda, Jakub Klamrowski, Kinga Piernicka, tali: Alicja Domaszk – I miejsce (SP 1 w Sierakowicach) Maciej Polejowski i Agata Koszałka. Szkoły Podstawowe (8-14 lat) Paulina Miotk – II miejsce (SP w Mojuszu) koordynator konkursu Martyna Tesmer 1. Władysław Korda – SP w Mojuszu Tekst i foto: AK Milena Dawidowska – III miejsce (SP w Załakowie) 2. Jakub Klamrowski – Zespół Szkolno-Przedszkolny 24 03 (341) marzec 2019 25

VI Międzyszkolny Przegląd Piosenki w Języku Angielskim Gminne eliminacje Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej Jedenastego marca 2019 roku w Szkole Pod- W tym roku Ogólnopolski Turniej Wiedzy w Szopie stawowej w Mojuszu odbyła się już szósta edycja Pożarniczej organizowany jest po raz 52. Gminne eli- 3. Kinga Piernicka – Zespół Szkolno-Przedszkolny Gminnego Międzyszkolnego Przeglądu Piosenki w Ję- minacje odbyły się 14 marca w sierakowickiej remizie. w Szopie zyku Angielskim pod patronatem Wójta Gminy Ta- Udział w nich wzięło 44 uczniów ze wszystkich szkół. 4. Karol Brzeziński – SP w Puzdrowie deusza Kobieli. Uczniowie wszystkich szkół naszej 5. Kinga Sychta – SP w Mojuszu gminy zmagali się z obcojęzycznymi utworami, które Szkoły Podstawowe i Gimnazja (15-16 lat) powstały w XX wieku w latach 90. Udział wzięło 45- 1. Maciej Polejowski – SP nr 2 w Sierakowicach ciu uczniów z większości szkół z terenu Gminy Sie- 2. Dominik Domaszk – Gimnazjum w Sierakowicach rakowice. Występy artystów wywoływały wiele emoc- 3. Damian Bobkowski – Zespół Szkolno-Przedszkolny ji, a niektóre z nich również wzruszenie. w Szopie Uczniowie mogli rywalizować ze sobą dzięki 4. Damian Kropidłowski – SP w Tuchlinie uzyskanemu sponsoringowi od Wójta Gminy Siera- 5. Piotr Olszewski – SP w Tuchlinie kowice – Tadeusza Kobieli. Dla każdego uczestnika Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sierakowicach przygotowano dyplom, dla laureatów nagrody, a dla (17-19 lat) wszystkich poczęstunek. Podziękowania należą się Marcelina Urban – wyróżnienie (SP w Kamienicy 1. Agata Koszałka również Pani Ewie Cyman, dzięki której uczniowie Królewskiej) 2. Karolina Zaworska oraz opiekunowie w czasie przerw na obrady komisji Klasy III – V zespoły: 3. Izabela Majkowska mogli skosztować gofrów, które tradycyjnie są przygo- Kinga Szczypior, Weronika Kobiela, Paulina Wenta 4. Maciej Kreft towywane podczas każdego gminnego konkursu – I miejsce (SP w Kamienicy Królewskiej) 5. Arkadiusz Kolke odbywającego się w naszej szkole. Antonina Bronk. Julia Kotyla, Klaudia Stromska Eliminacje przebiegały dwuetapowo. Część pi- Oceniania podjęło się jury w składzie: Wero- – II miejsce (SP w Załakowie) semna wyłoniła laureatów w każdej z trzech kategorii nika Radomska – Mayorow, Michał Szczypiorski oraz Amelia Jędryczka, Maja Woźniak, Kornelia Tesmer wiekowych. Uczniowie ci w drugiej części konkursu Lucyna Mielewczyk. Mieli oni bardzo trudne zadanie – III miejsce (SP w Gowidlinie) odpowiadali na wylosowane przez siebie pytania kon- do wykonania, ponieważ uczestnicy prezentowali Alicja Klasa, Nikola Pobłocka – wyróżnienie (SP kursowe. bardzo wysoki poziom. Uczniowie z naszej gminy są w Jelonku) Nad prawidłowym przebiegiem konkursu czu- bardzo utalentowani wokalnie i posługują się językiem Klasy VI – VIII soliści: wała komisja, w której zasiedli przedstawiciele Pań- angielskim na bardzo dobrym poziomie. Julia Błonk – I miejsce (SP 2 w Sierakowicach) stwowej Straży Pożarnej w Kartuzach oraz Zarządu Startujący prezentowali się w trzech grupach Martyna Wenta – II miejsce (SP w Kamienicy Gminnego OSP. O sprawną organizację konkursu z ra- wiekowych: uczestnicy z grupy 0 - II, klasy III - V oraz Królewskiej) mienia urzędu gminy zadbał Adam Wróblewski – VI - VIII. Każda z grup wiekowych dzieliła się na Karolina Miotk – III miejsce (SP w Mojuszu) inspektor ds. ochrony przeciwpożarowej. solistów oraz zespoły. Maja Knut – wyróżnienie (SP w Tuchlinie) Po długich i burzliwych obradach Komisja Klasy VI – VIII zespoły: postanowiła przyznać następujące nagrody: Julia Koszałka, Dominika Tutkowska – I miejsce (SP Klasy 0 – II soliści: w Mojuszu) Agata Miotk – I miejsce (SP w Mojuszu) Ogromne podziękowania należą się nauczycie- Magdalena Zielińska – II miejsce (SP w Załakowie) lom i instruktorom, którzy włożyli wiele trudu w przy- Cenne nagrody (m.in. kamerki sportowe, Michalina Koszałka – III miejsce (SP w Kamienicy gotowanie uczniów, by ci zaprezentowali się z jak naj- smartbandy i powerbanki) ufundowane przez Wójta Królewskiej) lepszej strony. Ich wysiłek sprawił, iż czas spędzony na Gminy Sierakowice wręczali: Edmund Kwidziński – Dąbrówka Borowska – wyróżnienie (Mała Szkoła słuchaniu wykonawców był przyjemnością. dyrektor Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochot- w Szopie) Konkurs wzbudził wśród uczestników, a także niczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej Klasy 0 – II zespoły: gości, wiele pozytywnych emocji oraz dostarczył dos- i Zbigniew Kostuch – prezes Zarządu Oddziału OSP RP Marcelina Stencel, Robert Garski – I miejsce (SP konałej zabawy. Startującym pozwolił po raz kolejny Gminy Sierakowice. Pozostali uczniowie otrzymali na- w Załakowie) zmierzyć się z tremą i dostarczył pozytywnych bodź- grody pocieszenia w postaci przyborów szkolnych. Dla Dominik Płotka, Benedykt Mielewczyk – II miejsce ców do swobodnego prezentowania się przed publicz- wszystkich przygotowano także poczęstunek. (Mała Szkoła w Szopie) nością (co jest wielką zdobyczą, bo nawet dorośli mają Eliminacje powiatowe OTWP odbędą się 5 Anna Lejk, Nikola Pioch, Alicja Ziemian – III miejsce niekiedy z tym problemy). Pozostały nam wspaniałe kwietnia w Kartuzach. Naszą gminę, zgodnie z decyzją (SP w Kamienicy Królewskiej) wspomnienia oraz nadzieja, że spotkamy się ponownie komisji egzaminacyjnej, reprezentować będą: Władys- Laureatami w następujących kategoriach zos- Klasy III – V soliści: w następnym roku. ław Korda, Jakub Klamrowski, Kinga Piernicka, tali: Alicja Domaszk – I miejsce (SP 1 w Sierakowicach) Maciej Polejowski i Agata Koszałka. Szkoły Podstawowe (8-14 lat) Paulina Miotk – II miejsce (SP w Mojuszu) koordynator konkursu Martyna Tesmer 1. Władysław Korda – SP w Mojuszu Tekst i foto: AK Milena Dawidowska – III miejsce (SP w Załakowie) 2. Jakub Klamrowski – Zespół Szkolno-Przedszkolny 26 03 (341) marzec 2019 27

Dawid Cyperski w czołówce województwa w eliminacjach Mistrzostw Polski Młodzików W rozegranych 10 marca br. w gdańskiej hali sportowej eliminacjach wojewódzkich Mistrzostw Polski Młodzików z bardzo dobrej strony zaprezen- tował się Dawid Cyperski, kończąc turniej na wysokiej 10. pozycji. Pozostałe dwie PANDY uczestniczące w niedzielnej rywalizacji (Krzysztof Kuczkowski i Łu- kasz Kulas) zajęły odpowiednio 29. i 30. miejsce. – Dziesiąte miejsce w zawodach wojewódzkich Dawida stanowi świetny wynik. W końcu pokazał bar- dzo dobry tenis stołowy, co w konsekwencji pozwoliło mu wygrać aż 4 pojedynki w turnieju tej rangi. Dawid dopiero w meczu o 9. miejsce musiał uznać wyższość niewygodnego (czop na backhandzie) zawodnika Udział zawodników LUKS PANDA Sierako- z MRKS Gdańsk. Dla Krzysztofa i Łukasza ten turniej wice w eliminacjach wojewódzkich Mistrzostw Polski był przetarciem przed III wojewódzkim turniejem Młodzików realizowany jest ze środków Gminy Siera- kwalifikacyjnym żaków – podsumowuje zadowolona kowice pod nazwą „Trenuj z Pandą”. Agata Biesaga. Marcin Fidala, foto: nadesłane Podsumowanie XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Sierakowice 2018/2019 W dniu 24 lutego 2019 roku dobiegły końca rozgrywki XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Sierakowice 2018/2019. W lidze uczestniczyło łącznie 1 4 6 z a w o d n i k ó w reprezentujących 11 drużyn w wieku 15-50 lat. W ostatnim meczu kolejki z o s t a ł w y ł o n i o n y tegoroczny mistrz ligi, Uczestnicy Ligi Halowej – Sierakowice 2018/2019 którym został zespół Rulis Sierakowice, pokonując We-Met Team 5 : 4. Lp. Nazwa zespołu kol. wyniki br. pkt 7 Sanitar System X 24 : 46 12 12 Klasyfikacja końcowa XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki 8 Janus Sierakowice X 32 : 35 -3 11 Sierakowice 2018/2019 9 Kaszëbë Team X 19 : 61 -42 6

Lp. Nazwa zespołu kol. wyniki br. pkt 10 Oktan X 21 : 64 -43 3 1 Rulis Sierakowice X 82 : 27 +55 30 11 Albatros Sierakowice X 19 : 73 -54 0 2 We - Met Team X 64 : 29 +35 24 3 Brzescy Sierakowice X 62 : 21 +41 24 Klasyfikacja końcowa strzelców: Strzelec 29 bramek: Maszota Damian (K. Wenta - LKS 4 FC Drwale X 34 : 27 +7 22 Łebunia) Kamieniarstwo Art. 5 X 59 : 26 +33 18 Strzelcy 21 bramek: Choszcz Marcin, Szutenberg Gracjan 6 K. Wenta - LKS Łebunia X 44 : 60 16 13 Strzelcy 17 bramek: Konkel Damian, Szulfer 26 03 (341) marzec 2019 27

Dawid Cyperski w czołówce województwa w eliminacjach Mistrzostw Polski Młodzików W rozegranych 10 marca br. w gdańskiej hali sportowej eliminacjach wojewódzkich Mistrzostw Polski Młodzików z bardzo dobrej strony zaprezen- tował się Dawid Cyperski, kończąc turniej na wysokiej 10. pozycji. Pozostałe dwie PANDY uczestniczące w niedzielnej rywalizacji (Krzysztof Kuczkowski i Łu- kasz Kulas) zajęły odpowiednio 29. i 30. miejsce. – Dziesiąte miejsce w zawodach wojewódzkich Dawida stanowi świetny wynik. W końcu pokazał bar- dzo dobry tenis stołowy, co w konsekwencji pozwoliło mu wygrać aż 4 pojedynki w turnieju tej rangi. Dawid dopiero w meczu o 9. miejsce musiał uznać wyższość niewygodnego (czop na backhandzie) zawodnika Udział zawodników LUKS PANDA Sierako- z MRKS Gdańsk. Dla Krzysztofa i Łukasza ten turniej wice w eliminacjach wojewódzkich Mistrzostw Polski był przetarciem przed III wojewódzkim turniejem Młodzików realizowany jest ze środków Gminy Siera- kwalifikacyjnym żaków – podsumowuje zadowolona kowice pod nazwą „Trenuj z Pandą”. Agata Biesaga. Marcin Fidala, foto: nadesłane Podsumowanie XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Sierakowice 2018/2019 W dniu 24 lutego 2019 roku dobiegły końca rozgrywki XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Sierakowice 2018/2019. W lidze uczestniczyło łącznie 1 4 6 z a w o d n i k ó w reprezentujących 11 drużyn w wieku 15-50 lat. W ostatnim meczu kolejki z o s t a ł w y ł o n i o n y tegoroczny mistrz ligi, Uczestnicy Ligi Halowej – Sierakowice 2018/2019 którym został zespół Rulis Sierakowice, pokonując We-Met Team 5 : 4. Lp. Nazwa zespołu kol. wyniki br. pkt 7 Sanitar System X 24 : 46 12 12 Klasyfikacja końcowa XXIII Edycji Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki 8 Janus Sierakowice X 32 : 35 -3 11 Sierakowice 2018/2019 9 Kaszëbë Team X 19 : 61 -42 6

Lp. Nazwa zespołu kol. wyniki br. pkt 10 Oktan X 21 : 64 -43 3 1 Rulis Sierakowice X 82 : 27 +55 30 11 Albatros Sierakowice X 19 : 73 -54 0 2 We - Met Team X 64 : 29 +35 24 3 Brzescy Sierakowice X 62 : 21 +41 24 Klasyfikacja końcowa strzelców: Strzelec 29 bramek: Maszota Damian (K. Wenta - LKS 4 FC Drwale X 34 : 27 +7 22 Łebunia) Kamieniarstwo Art. 5 X 59 : 26 +33 18 Strzelcy 21 bramek: Choszcz Marcin, Szutenberg Puzdrowo Gracjan 6 K. Wenta - LKS Łebunia X 44 : 60 16 13 Strzelcy 17 bramek: Konkel Damian, Szulfer 28 03 (341) marzec 2019 29

Strzelcy 16 bramek: Radomski Daniel Strzelcy 14 bramek: Piór Paweł

Klasyfikacja końcowa „Fair Play”

Lp. Nazwa zespołu pkt karne 1 Rulis K. Wenta - LKS Łebunia -6 2 Rulis Sierakowice -18 3 Kaszëbë Team -24 Wyróżnienie w klasyfikacji Wyróżnienie w klasyfikacji 4 Sanitar System -27 „Najlepszy Obrońca” „Najlepszy Strzelec” – Radosław Stenka – Damian Maszota 5 Oktan -30 III miejsce – Brzescy Sierakowice - Brzescy Sierakowice - K. Wenta - LKS Łebunia 6 Kamieniarstwo Art. Puzdrowo -41 Wyróżnienia „Odkrycie Ligi”: Na zakończenie rozgrywek zwycięzcom ligi 7 We - Met Team -42 1. Marek Klawiter - Albatros Sierakowice halowej zostały wręczone przez Panów Waldemara 8 Brzescy Sierakowice -46 2. Formela Adrian - FC Drwale Formelę oraz Zbigniewa Szramkę – Prezesów Gmin- nego Klubu Sportowego „Sierakowice” – puchary, me- 3. Syldatk Hubert - FC Drwale Nagroda „Fair Play” dla zespołu K. Wenta - LKS Łebunia 9 Janus Sierakowice -51 4. Labuda Krzysztof - Kaszëbë Team dale, statuetki i dyplomy ufundowane przez Pana Ta- 10 Albatros Sierakowice -51 5. Czaja Nikodem - Rulis Sierakowice deusza Kobielę, Wójta Gminy Sierakowice, za które lejowskiemu, Filipowi Gilmajstrowi i wszystkim in- nym, którzy przyczynili się do organizacji XXIII Edycji 11 FC Drwale -57 6. Paninski Kacper - Rulis Sierakowice bardzo dziękujemy. 7. Piór Paweł - Rulis Sierakowice Składam podziękowanie za współorganizację Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Siera- 8. Stencel Bartosz - Brzescy Sierakowice ligi Panom: Zbigniewowi Szramce, Jarosławowi Te- kowice 2018/2019. sen-Węsierskiemu, Romanowi Grubie, Tomaszowi Po- Waldemar Formela Foto: nadesłane Harmonogram obowiązkowych szczepień psów przeciw wściekliźnie w gminie Sierakowice Jak co roku wiosną rozpoczynają się w naszej gminie obowiązkowe szczepienia psów przeciw wściek- liźnie. Zgodnie z obowiązującym prawem obowiązkowemu szczepieniu należy poddać wszystkie psy, które ukoń- czyły 3 miesiąc życia. Szczepienie należy powtarzać co roku. Koszt szczepienia od kilku lat jest taki sam i wynosi 30 złotych za jedno zwierzę. Weterynarz dokonujący szczepień wystawia odpowiednie zaświadczenie, które właściciel psa w razie konieczności jest zobowiązany okazać odpowiednim służbom, np. funkcjonariuszom policji.

Miejscowość Data Godzina Miejsce szczepienia (nazwisko gospodarza) Lek. wet. Hubert Bojek Szopa 25 marca 17.00-18.00 Roman Grzenkowicz Bącka Huta 26 marca 17.00-18.00 Elżbieta Klinkosz Wygoda 27 marca 17.00-17.20 Tadeusz Rompa Rulis Sierakowice – zwycięzca XXIII Edycji Halowej Ligi Wyróżnienie „Najlepszy Zawodnik” 27 marca 17.30-18.30 Andrzej Kąkol Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Marcin Choszcz – We - Met Team Patoki 28 marca 17.00-17.45 Brunon Klasa Lisie Jamy 29 marca 17.00-17.45 Ludwika Meronk Długi Kierz 1 kwietnia 17.00-17.45 Andrzej Butowski 18.00-18.30 Zbigniew Kąkol 2 kwietnia 17.00-17.30 Sławomir Cyman 17.40-18.00 Tomasz Massowa Kamionka 2 kwietnia 18.15-18.30 Edmund Tusk Rębienica 3 kwietnia 17.00-17.30 Józef Damaszk 4 kwietnia 17.00-18.00 Zenon Skrzypkowski 4 kwietnia 18.00-18.30 Jerzy Klasa Welk 4 kwietnia 18.40-19.00 Józef Karkowski 5 kwietnia 17.00-17.20 Teresa Lica Mrozy 5 kwietnia 17.30-18.00 Edmund Król Szklana i Przylesie 8 kwietnia 17.00-18.00 Grażyna Warmowska II miejsce – We - Met Team Wyróżnienie w klasyfikacji „Najlepszy Bramkarz” Bór 9 kwietnia 16.30-17.00 Mieczysław Andryskowski – Mateusz Kaszyński - Rulis Sierakowice Łączki 9 kwietnia 17.00-17.30 Eugeniusz Tesmer 28 03 (341) marzec 2019 29

Strzelcy 16 bramek: Radomski Daniel Strzelcy 14 bramek: Piór Paweł

Klasyfikacja końcowa „Fair Play”

Lp. Nazwa zespołu pkt karne 1 Rulis K. Wenta - LKS Łebunia -6 2 Rulis Sierakowice -18 3 Kaszëbë Team -24 Wyróżnienie w klasyfikacji Wyróżnienie w klasyfikacji 4 Sanitar System -27 „Najlepszy Obrońca” „Najlepszy Strzelec” – Radosław Stenka – Damian Maszota 5 Oktan -30 III miejsce – Brzescy Sierakowice - Brzescy Sierakowice - K. Wenta - LKS Łebunia 6 Kamieniarstwo Art. Puzdrowo -41 Wyróżnienia „Odkrycie Ligi”: Na zakończenie rozgrywek zwycięzcom ligi 7 We - Met Team -42 1. Marek Klawiter - Albatros Sierakowice halowej zostały wręczone przez Panów Waldemara 8 Brzescy Sierakowice -46 2. Formela Adrian - FC Drwale Formelę oraz Zbigniewa Szramkę – Prezesów Gmin- nego Klubu Sportowego „Sierakowice” – puchary, me- 3. Syldatk Hubert - FC Drwale Nagroda „Fair Play” dla zespołu K. Wenta - LKS Łebunia 9 Janus Sierakowice -51 4. Labuda Krzysztof - Kaszëbë Team dale, statuetki i dyplomy ufundowane przez Pana Ta- 10 Albatros Sierakowice -51 5. Czaja Nikodem - Rulis Sierakowice deusza Kobielę, Wójta Gminy Sierakowice, za które lejowskiemu, Filipowi Gilmajstrowi i wszystkim in- nym, którzy przyczynili się do organizacji XXIII Edycji 11 FC Drwale -57 6. Paninski Kacper - Rulis Sierakowice bardzo dziękujemy. 7. Piór Paweł - Rulis Sierakowice Składam podziękowanie za współorganizację Halowej Ligi Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Siera- 8. Stencel Bartosz - Brzescy Sierakowice ligi Panom: Zbigniewowi Szramce, Jarosławowi Te- kowice 2018/2019. sen-Węsierskiemu, Romanowi Grubie, Tomaszowi Po- Waldemar Formela Foto: nadesłane Harmonogram obowiązkowych szczepień psów przeciw wściekliźnie w gminie Sierakowice Jak co roku wiosną rozpoczynają się w naszej gminie obowiązkowe szczepienia psów przeciw wściek- liźnie. Zgodnie z obowiązującym prawem obowiązkowemu szczepieniu należy poddać wszystkie psy, które ukoń- czyły 3 miesiąc życia. Szczepienie należy powtarzać co roku. Koszt szczepienia od kilku lat jest taki sam i wynosi 30 złotych za jedno zwierzę. Weterynarz dokonujący szczepień wystawia odpowiednie zaświadczenie, które właściciel psa w razie konieczności jest zobowiązany okazać odpowiednim służbom, np. funkcjonariuszom policji.

Miejscowość Data Godzina Miejsce szczepienia (nazwisko gospodarza) Lek. wet. Hubert Bojek Szopa 25 marca 17.00-18.00 Roman Grzenkowicz Bącka Huta 26 marca 17.00-18.00 Elżbieta Klinkosz Wygoda 27 marca 17.00-17.20 Tadeusz Rompa Rulis Sierakowice – zwycięzca XXIII Edycji Halowej Ligi Wyróżnienie „Najlepszy Zawodnik” Mojuszewska Huta 27 marca 17.30-18.30 Andrzej Kąkol Piłki Nożnej im. Tadeusza Wesółki Marcin Choszcz – We - Met Team Patoki 28 marca 17.00-17.45 Brunon Klasa Lisie Jamy 29 marca 17.00-17.45 Ludwika Meronk Długi Kierz 1 kwietnia 17.00-17.45 Andrzej Butowski 18.00-18.30 Zbigniew Kąkol Borowy Las 2 kwietnia 17.00-17.30 Sławomir Cyman 17.40-18.00 Tomasz Massowa Kamionka 2 kwietnia 18.15-18.30 Edmund Tusk Rębienica 3 kwietnia 17.00-17.30 Józef Damaszk Sierakowska Huta 4 kwietnia 17.00-18.00 Zenon Skrzypkowski Jelonko 4 kwietnia 18.00-18.30 Jerzy Klasa Welk 4 kwietnia 18.40-19.00 Józef Karkowski Stara Maszyna 5 kwietnia 17.00-17.20 Teresa Lica Mrozy 5 kwietnia 17.30-18.00 Edmund Król Szklana i Przylesie 8 kwietnia 17.00-18.00 Grażyna Warmowska II miejsce – We - Met Team Wyróżnienie w klasyfikacji „Najlepszy Bramkarz” Bór 9 kwietnia 16.30-17.00 Mieczysław Andryskowski – Mateusz Kaszyński - Rulis Sierakowice Łączki 9 kwietnia 17.00-17.30 Eugeniusz Tesmer 30 03 (341) marzec 2019 31

Bukowo 10 kwietnia 17.00-17.30 Stanisław Baranowski Ogłoszenia drobne 10 kwietnia 17.30-18.00 Andrzej Grzenkowicz Dąbrowa 11 kwietnia 17.00-17.30 Łukasz Płotka Szybka nauka języka angielskiego. Absolwent angielskiej szkoły językowej. Profesjonalne pomoce multimedialne. Lek. wet. Andrzej Kowalewski Tel. 606 273 608, Gowidlino. 8 kwietnia 17.00-17.40 Jan Sikora Janowo 8 kwietnia 18.00-18.30 Wiesław Leyk Tanio wynajmę lokal o pow. 25 m2 w Sierakowicach przy ul. Słupskiej; tel. 509 395 161 Lemany 10 kwietnia 16.30-17.00 Eugeniusz Syldatk Stara Huta 10 kwietnia 17.30-18.00 Bogdan Syldatk Załatwiam kompleksowe kredyty samochodowe (pełen pakiet). Wystarczy dostarczyć ksero dowodu rejestracyjnego na Gowidlino 10 kwietnia 18.30-19.30 Zdzisław Grucza (ul. Kościelna 6) wybrany samochód. Tel. kom. 603 748 535 Karłowo 11 kwietnia 17.00-17.30 Jan Złoch Sprzedam zbiornik 1000 litrów do wody, cena: 250 zł; tel. 603 748 535 11 kwietnia 17.45-18.30 Jadwiga Labuda Tuchlino wyb. 11 kwietnia 18.45-19.30 Bernadeta Mielewczyk Sprzedam działkę o pow. 1250 m2 w Skrzeszewie (gm. Sierakowice); działka jest ujęta w gminnym planie Paczewo wyb. 13 kwietnia 12.00-12.20 Elżbieta Petta zagospodarowania, w bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się wodociąg i energia elektryczna; w pobliżu las i rzeka; Paczewo 13 kwietnia 13.00-13.20 Gerard Landowski cena do uzgodnienia; tel. 58 681 92 61. 13.30-14.00 Halina Miotk Kucharki! – Na wesela, przyjęcia i osiemnastki, itp. oraz catering, menu według gustu klienta, tel. 666 097 632 24 kwietnia 17.00-17.45 Marcin Lis 24 kwietnia 18.00-18.30 Kazimierz Olszewski Gospodarstwo agroturystyczne organizuje warsztaty rzemiosła i rękodzieła ludowego dla grup szkolnych; jednodniowe Zarębiska 24 kwietnia 18.45-19.00 Kazimierz Pranczk zorganizowane wycieczki po okolicy; marsze nordic walking; imieniny i urodziny w plenerze; małe przyjęcia. Łyśniewo wieś 25 kwietnia 16.30-17.00 Henryk Wolski Zapewniamy dobrą zabawę i malownicze widoki. Kamienicki Młyn, tel. 691 899 863, www.podlipa.gdan.pl Łyśniewo wyb. 25 kwietnia 17.15-18.00 Tadeusz Formela 18.15-18.30 Bogusław Gojtowski Zagroda edukacyjna zaprasza grupy przedszkolne, szkolne i inne na kilkugodzinne zorganizowane pobyty, Dolina Jadwigi, tel. 691 688 971, www.dolinajadwigi.opx.pl 18.45-19.00 Jan Franciszek Lis Kowale 25 kwietnia 19.30-20.00 Edwin Ruszewski Sierakowice 26 kwietnia 15.00-19.00 Gabinet Weterynaryjny, ul. Słupska 27, 27 kwietnia 10.00-14.00 tel. 58 681 60 15 Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej Lek. wet. Gracjan Wenta Puzdrowo 26 kwietnia 12.00-18.00 Gabinet Weterynaryjny „Vet-Went”, Puzdrowo 45 Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej znajduje się w dawnych salkach katechetycznych przy Moczydło 27 kwietnia 12.00-14.00 Albert Szulfer ul. ks. B. Łosińskiego 1 w Sierakowicach. Lek. wet. Michał Bernard Porad prawnych udziela adwokat Michał Gabriel. Poręby 24 kwietnia 14.00-14.30 Edmund Grzenkowicz Karczewko 24 kwietnia 14.30-15.00 Stanisław Cirocki Punkt jest czynny w godzinach: 24 kwietnia 15.00-15.30 Andrzej Krefta ź poniedziałek 8.00-12.00 25 kwietnia 14.00-14.30 Edmund Gojtowski ź wtorek 12.00-16.00 Pałubice 25 kwietnia 14.30-15.00 Stanisław Bojanowski ź środa 8.00-12.00 ź 15.00-15.30 Maria Szymichowska czwartek11.00-15.00 ź Skrzeszewo 25 kwietnia 15.45-16.30 Marcin Szwaba piątek 11.00-15.00 16.30-17.00 Zenon Majkowski Na wizytę można zarejestrować się jedynie pod numerem telefonu 536 006 810 (czynnego od Sierakowice 26 kwietnia 8.00-16.00 Lecznica, ul. Kartuska 27 B poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 11.00) lub poprzez internetowy system rejestracji na 27 kwietnia 8.00-12.00 Lecznica, ul. Kartuska 27B stronie: https://kartuzy.npp-24.pl/ Dolina Jadwigi 30 kwietnia 14.30-15.00 Bolesław Tesmer Smolniki 30 kwietnia 15.00-15.30 Eugeniusz Olejnik 15.30-16.00 Marek Bojanowski Leszczynki 7 maja 13.00-13.45 Stanisław Zaworski 13.45-14.30 Jacek Woźniak Porady prawne z zakresu prawa rodzinnego 7 maja 14.30-15.00 Aniela Maszk 15.00-16.00 Teresa Ulenberg Porad z zakresu prawa rodzinnego udziela bezpłatnie mecenas Katarzyna Kurkiewicz Załakowo 10 maja 12.00-12.45 Ryszard Toruńczak w każdy ostatni piątek miesiąca od godziny 16:00 do 19:00 12.45-13.30 Jan Grzenkowicz w budynku przy ulicy ks. B. Łosińskiego 1 w Sierakowicach. 13.30-14.15 Piotr Zieliński Dyżury w 2019 r.: 29 marca, 26 kwietnia, 31 maja, 28 czerwca, 26 lipca, 30 sierpnia, 27 września, 25 października, 29 listopada, 20 grudnia. 14.15-15.00 Dariusz Gosz 15.00-15.30 Mieczysław Wenta Mediacje rodzinne Kamienica Królewska 11 maja 12.00-13.00 Stanisław Baranowski prowadzi mediator sądowy Katarzyna Kurkiewicz 13.00-14.00 Ryszard Piasecki w terminach uzgodnionych telefonicznie, tel. 609-180-881. 14.00-14.30 Genowefa Czylkowska 14.30-15.00 Leśniczówka Niepoczołowice 15.00-16.00 Wioletta Kitowska 30 03 (341) marzec 2019 31

Bukowo 10 kwietnia 17.00-17.30 Stanisław Baranowski Ogłoszenia drobne Kokwino 10 kwietnia 17.30-18.00 Andrzej Grzenkowicz Dąbrowa 11 kwietnia 17.00-17.30 Łukasz Płotka Szybka nauka języka angielskiego. Absolwent angielskiej szkoły językowej. Profesjonalne pomoce multimedialne. Lek. wet. Andrzej Kowalewski Tel. 606 273 608, Gowidlino. Mojusz 8 kwietnia 17.00-17.40 Jan Sikora Janowo 8 kwietnia 18.00-18.30 Wiesław Leyk Tanio wynajmę lokal o pow. 25 m2 w Sierakowicach przy ul. Słupskiej; tel. 509 395 161 Lemany 10 kwietnia 16.30-17.00 Eugeniusz Syldatk Stara Huta 10 kwietnia 17.30-18.00 Bogdan Syldatk Załatwiam kompleksowe kredyty samochodowe (pełen pakiet). Wystarczy dostarczyć ksero dowodu rejestracyjnego na Gowidlino 10 kwietnia 18.30-19.30 Zdzisław Grucza (ul. Kościelna 6) wybrany samochód. Tel. kom. 603 748 535 Karłowo 11 kwietnia 17.00-17.30 Jan Złoch Sprzedam zbiornik 1000 litrów do wody, cena: 250 zł; tel. 603 748 535 Tuchlino 11 kwietnia 17.45-18.30 Jadwiga Labuda Tuchlino wyb. 11 kwietnia 18.45-19.30 Bernadeta Mielewczyk Sprzedam działkę o pow. 1250 m2 w Skrzeszewie (gm. Sierakowice); działka jest ujęta w gminnym planie Paczewo wyb. 13 kwietnia 12.00-12.20 Elżbieta Petta zagospodarowania, w bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się wodociąg i energia elektryczna; w pobliżu las i rzeka; Paczewo 13 kwietnia 13.00-13.20 Gerard Landowski cena do uzgodnienia; tel. 58 681 92 61. 13.30-14.00 Halina Miotk Kucharki! – Na wesela, przyjęcia i osiemnastki, itp. oraz catering, menu według gustu klienta, tel. 666 097 632 Tuchlinek 24 kwietnia 17.00-17.45 Marcin Lis Kujaty 24 kwietnia 18.00-18.30 Kazimierz Olszewski Gospodarstwo agroturystyczne organizuje warsztaty rzemiosła i rękodzieła ludowego dla grup szkolnych; jednodniowe Zarębiska 24 kwietnia 18.45-19.00 Kazimierz Pranczk zorganizowane wycieczki po okolicy; marsze nordic walking; imieniny i urodziny w plenerze; małe przyjęcia. Łyśniewo wieś 25 kwietnia 16.30-17.00 Henryk Wolski Zapewniamy dobrą zabawę i malownicze widoki. Kamienicki Młyn, tel. 691 899 863, www.podlipa.gdan.pl Łyśniewo wyb. 25 kwietnia 17.15-18.00 Tadeusz Formela 18.15-18.30 Bogusław Gojtowski Zagroda edukacyjna zaprasza grupy przedszkolne, szkolne i inne na kilkugodzinne zorganizowane pobyty, Dolina Jadwigi, tel. 691 688 971, www.dolinajadwigi.opx.pl 18.45-19.00 Jan Franciszek Lis Kowale 25 kwietnia 19.30-20.00 Edwin Ruszewski Sierakowice 26 kwietnia 15.00-19.00 Gabinet Weterynaryjny, ul. Słupska 27, 27 kwietnia 10.00-14.00 tel. 58 681 60 15 Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej Lek. wet. Gracjan Wenta Puzdrowo 26 kwietnia 12.00-18.00 Gabinet Weterynaryjny „Vet-Went”, Puzdrowo 45 Punkt nieodpłatnej pomocy prawnej znajduje się w dawnych salkach katechetycznych przy Moczydło 27 kwietnia 12.00-14.00 Albert Szulfer ul. ks. B. Łosińskiego 1 w Sierakowicach. Lek. wet. Michał Bernard Porad prawnych udziela adwokat Michał Gabriel. Poręby 24 kwietnia 14.00-14.30 Edmund Grzenkowicz Karczewko 24 kwietnia 14.30-15.00 Stanisław Cirocki Punkt jest czynny w godzinach: Migi 24 kwietnia 15.00-15.30 Andrzej Krefta ź poniedziałek 8.00-12.00 Ciechomie 25 kwietnia 14.00-14.30 Edmund Gojtowski ź wtorek 12.00-16.00 Pałubice 25 kwietnia 14.30-15.00 Stanisław Bojanowski ź środa 8.00-12.00 ź 15.00-15.30 Maria Szymichowska czwartek11.00-15.00 ź Skrzeszewo 25 kwietnia 15.45-16.30 Marcin Szwaba piątek 11.00-15.00 16.30-17.00 Zenon Majkowski Na wizytę można zarejestrować się jedynie pod numerem telefonu 536 006 810 (czynnego od Sierakowice 26 kwietnia 8.00-16.00 Lecznica, ul. Kartuska 27 B poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 11.00) lub poprzez internetowy system rejestracji na 27 kwietnia 8.00-12.00 Lecznica, ul. Kartuska 27B stronie: https://kartuzy.npp-24.pl/ Dolina Jadwigi 30 kwietnia 14.30-15.00 Bolesław Tesmer Smolniki 30 kwietnia 15.00-15.30 Eugeniusz Olejnik 15.30-16.00 Marek Bojanowski Leszczynki 7 maja 13.00-13.45 Stanisław Zaworski 13.45-14.30 Jacek Woźniak Porady prawne z zakresu prawa rodzinnego Nowa Ameryka 7 maja 14.30-15.00 Aniela Maszk 15.00-16.00 Teresa Ulenberg Porad z zakresu prawa rodzinnego udziela bezpłatnie mecenas Katarzyna Kurkiewicz Załakowo 10 maja 12.00-12.45 Ryszard Toruńczak w każdy ostatni piątek miesiąca od godziny 16:00 do 19:00 12.45-13.30 Jan Grzenkowicz w budynku przy ulicy ks. B. Łosińskiego 1 w Sierakowicach. 13.30-14.15 Piotr Zieliński Dyżury w 2019 r.: 29 marca, 26 kwietnia, 31 maja, 28 czerwca, 26 lipca, 30 sierpnia, 27 września, 25 października, 29 listopada, 20 grudnia. 14.15-15.00 Dariusz Gosz 15.00-15.30 Mieczysław Wenta Mediacje rodzinne Kamienica Królewska 11 maja 12.00-13.00 Stanisław Baranowski prowadzi mediator sądowy Katarzyna Kurkiewicz 13.00-14.00 Ryszard Piasecki w terminach uzgodnionych telefonicznie, tel. 609-180-881. 14.00-14.30 Genowefa Czylkowska 14.30-15.00 Leśniczówka Niepoczołowice 15.00-16.00 Wioletta Kitowska