Zał ącznik do Uchwały Nr XXXII/244/05 Rady Gminy w Sierakowicach z dnia 22 kwietnia 2005 r.
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Sierakowice 2005
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Opracowanie przygotowane przez Zespół zadaniowy ds. opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Sierakowice przy współpracy: Proksen sp. z o.o. 87-100 Toru ń ul. Szosa Lubicka 44
PROKSEN SP. Z O.O. 2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Spis tre ści 1. Obszar i czas realizacji planu rozwoju lokalnego 5 2. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze obj ętym wdra Ŝaniem planu 9 2.1. Podstawowe informacje o gminie Sierakowice 9 2.2. Środowisko przyrodnicze 12 2.2.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego 14 2.3. Infrastruktura techniczna 19 2.3.1. Stan systemu komunikacji 19 2.3.2. Stopie ń uporz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz 21 gospodarki odpadami 2.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego 27 2.5. Gospodarka 28 2.5.1. Turystyka 31 2.6. Sfera społeczna 34 3. Zadania polegaj ące na poprawie sytuacji w gminie Sierakowice 41 3.1. Analiza SWOT 42 3.2. Lista zada ń 44 4. Realizacja zada ń i projektów 48 4.1. Projekty przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2006 49 4.2. Projekty przewidziane do realizacji w latach 2007-2013 53 4.3. Kryteria kolejno ści realizacji zada ń inwestycyjnych 67 5. Powi ązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy/powiatu/województwa 69 6. Plan finansowy 74 6.1. Plan finansowy na lata 2005-2006 74 6.2. Plan finansowy na lata 2007-2013 75 6.3. Bud Ŝet Gminy Sierakowice a zaplanowane zadania inwestycyjne 76 7. System wdra Ŝania 78 8. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej 80 8.1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego 80 8.2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego 80 8.3. Sposoby inicjowania współpracy pomi ędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarz ądowymi 80 8.4. Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego 83
PROKSEN SP. Z O.O. 3 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
8.4.1. Promocja 84 8.4.2. Public relations 84 9. Zał ącznik 1. Ankieta 86
PROKSEN SP. Z O.O. 4 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
1. Obszar i czas realizacji planu rozwoju lokalnego
Strategiczne zarz ądzanie i planowanie o wydłu Ŝonym horyzoncie czasowym nale Ŝy uzna ć jako niezb ędne elementy polityki władz samorz ądowych w celu zagwarantowania wła ściwego funkcjonowania ka Ŝdej jednostki samorz ądu terytorialnego. Zarz ądzanie strategiczne umo Ŝliwia racjonalizacj ę wydatków bud Ŝetowych oraz optymalizacj ę kosztów świadczenia usług publicznych. Z kolei strategiczne planowanie wpływa na sprawno ść działania jednostek samorz ądu terytorialnego, na tempo procesów lokalnego rozwoju, a w konsekwencji na jako ść Ŝycia wszystkich mieszka ńców danej jednostki. Do dokumentów stanowi ących podstaw ę planistyczn ą i umo Ŝliwiaj ących zarz ądzanie gmin ą nale Ŝą m.in.: 1. plan rozwoju lokalnego, 2. strategia rozwoju, 3. wieloletni plan inwestycyjny, 4. studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego, 5. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, 6. plan ochrony środowiska, 7. plan rozwoju turystyki. Plan Rozwoju Lokalnego jest kluczowym narz ędziem wspieraj ącym zarz ądzanie na poziomie samorz ądu, nabieraj ącym w ostatnim czasie coraz wi ększego znaczenia. Okre śla on strategi ę społeczno-gospodarcz ą gminy, wskazuje cele i kierunki zaanga Ŝowania środków z funduszy strukturalnych, krajowych i własnych gminy. Lokalny program rozwoju okre śla nie tylko ogólne cele (jak ma to miejsce przy tworzeniu strategii), lecz konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz sposoby finansowania. Kompleksowy charakter dokumentu pozwala na zoptymalizowanie polityki inwestycyjnej Gminy. Dokument wskazuje kierunki rozwoju Gminy Sierakowice oraz zapewnia koncentracj ę środków na strategicznych działaniach samorz ądu. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe wytyczenie kierunków rozwoju oraz zada ń inwestycyjnych nast ąpiło przy współpracy społecze ństwa lokalnego. Dokument wykazuje wi ęc zgodno ść nie tylko z polityka strategiczn ą władz samorz ądowych ale koncentruje si ę na zadaniach jak najbardziej po Ŝą danych i akceptowalnych przez społecze ństwo. Plan rozwoju lokalnego stanowi pewien kompromis między strategi ą rozwoju a wieloletnim planem inwestycyjnym. Obejmuje bowiem nie tylko diagnoz ę stanu obecnego danego obszaru, analiz ę bie Ŝą cych uwarunkowa ń i problemów wraz z uj ęciem perspektywicznym zmierzaj ącym do poprawy sytuacji, ale tak Ŝe
PROKSEN SP. Z O.O. 5 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 szczegółowy zestaw działa ń i projektów inwestycyjnych wraz z oczekiwanymi wskaźnikami osi ągni ęć , planem finansowym i procedurami monitoringu. Posiadanie przez gmin ę dobrze opracowanego programu rozwoju lokalnego jest niezb ędnym elementem przy ubieganiu si ę o środki unijne dost ępne w ramach priorytetu 3 dla działa ń 3.1 i 3.2 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Gmina Sierakowice posiada obecnie nast ępuj ące dokumenty wykorzystywane przez władze samorz ądowe w procesie strategicznego zarz ądzania i planowania: 1. Strategia rozwoju gminy Sierakowice do 2015 r ., 2. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice, 3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice (w tym Plany lokalne dla sołectw Tuchlino i Długi Kierz) , 4. Program ochrony środowiska gminy Sierakowice na lata 2004-2011, 5. Gminny plan gospodarki odpadami dla gminy Sierakowice na lata 2004-2011. Władze samorz ądowe okre ślaj ąc kierunki rozwoju Gminy oraz prowadz ąc polityk ę inwestycyjn ą, d ąŜą do zapewnienia zgodno ści z dokumentami strategicznymi sporz ądzonymi na szczeblu powiatowym, wojewódzkim czy narodowym. Jednostka samorz ądu terytorialnego jak ą jest gmina, nie działa bowiem w oderwaniu od nich, ale jest ich cz ęś ci ą składow ą i oddziałuje na ich funkcjonowanie. Dlatego te Ŝ nale Ŝy d ąŜ yć nie tylko zapewnienia zgodno ści planów lokalnych (gminnych) z planami wy Ŝszego rz ędu, ale równie Ŝ do wł ączenia kwestii rozwoju Gminy do planowania na poziomie powiatowym i wojewódzkim. W procesie planowania władze samorz ądowe korzystaj ą wi ęc równie Ŝ mi ędzy innymi z poni Ŝszych dokumentów: 1. Strategia rozwoju powiatu kartuskiego, 2. Strategii rozwoju województwa pomorskiego, 3. Strategii rozwoju turystyki w województwie pomorskim na lata 2004-2013, 4. Narodowy Plan Rozwoju Polski (NPR) oraz Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) . Obecnie w województwie pomorskim rozpoczynaj ą si ę konsultacje społeczne, dotycz ące aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego. Celem Gminy Sierakowice jest wł ączenie si ę w proces opracowywania powy Ŝszego dokumentu oraz wł ączenie si ę w proces planowania inwestycyjnego województwa, m.in. poprzez propozycj ę wspólnych zada ń inwestycyjnych przedstawionych w niniejszym dokumencie Planu rozwoju lokalnego Gminy Sierakowice. Gmina Sierakowice wyra Ŝa ch ęć podj ęcia współpracy m.in. w
PROKSEN SP. Z O.O. 6 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 zakresie modernizacji drogi wojewódzkiej nr 211 w powiecie kartuskim, uwzgl ędniaj ąc to zadanie w planie finansowym. Do dyspozycji władz samorz ądowych pozostaj ą wi ęc równie Ŝ dokumenty opracowane na poziomie powiatu, województwa czy kraju, jak cho ćby Strategia rozwoju powiatu kartuskiego czy Strategia rozwoju województwa pomorskiego . Jednak dokumenty o zasi ęgu lokalnym odzwierciedlaj ą wiernie lokalne potrzeby i mo Ŝliwo ści finansowe. Opracowanie Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice pozwoli na wypełnienie luki w postaci braku dokumentu skupiaj ącego projekty inwestycyjne wraz z planem finansowym, opisem procesu wdro Ŝenia i monitoringu. Lokalny plan rozwoju pozwoli nie tylko na optymalne planowanie i zarządzanie w zakresie polityki inwestycyjnej ale równieŜ pozwoli na pozyskanie środków zewn ętrznych finansowania inwestycji gminnych. Mo Ŝliwo ść realizacji wieloletnich planów rozwoju uzale Ŝniona jest nie tylko od sprawnego działania administracji publicznej, wyra Ŝaj ącej si ę m.in. w efektywnym pozyskiwaniu środków zewn ętrznych na finansowanie inwestycji, w nadzorze nad odpowiednim przebiegiem prac inwestycyjnych, ale tak Ŝe od aprobaty strategicznych celów rozwoju przez stron ę lokalnej społeczno ści. Dlatego te Ŝ prace nad opracowaniem Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice rozpocz ęto od konsultacji społecznych oraz ankietyzacji jej mieszka ńców. Spotkanie konsultacyjne oraz ankieta zostały przeprowadzone w Urz ędzie Gminy Sierakowice w celu poznania potrzeb i oczekiwa ń społecze ństwa lokalnego w zakresie rozwoju gminy w przyszło ści. Na spotkaniu konsultacyjnym obecni byli przedstawiciele najwa Ŝniejszych organizacji społeczno-gospodarczych z terenu Gminy Sierakowice. Przyst ępuj ąc do opracowania Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice , postawiono sobie nast ępuj ące cele i zadania, które powinny zosta ć zrealizowane lub co najmniej których realizacja powinna zosta ć ułatwiona za po średnictwem niniejszego dokumentu: 1. Pobudzenie aktywno ści społecznej i gospodarczej, 2. Podniesienie konkurencyjno ści i innowacyjno ści gospodarki lokalnej, 3. Zachowanie i rozwini ęcie walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego, 4. Kształtowanie nowego ładu przestrzennego, 5. Poprawa form, metod i efektów organizacji, zarz ądzania i finansowania gminy. Realizacja powy Ŝszych celów powinna wpłyn ąć wymiernie na realizacj ę celu podstawowego, jakim jest podniesienie standardu Ŝycia na terenie gminy Sierakowice.
PROKSEN SP. Z O.O. 7 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Niniejsze opracowanie składa si ę z trzech podstawowych cz ęś ci: 1. cz ęś ci analitycznej, stanowi ącej diagnoz ę bie Ŝą cej sytuacji na terenie gminy Sierakowice i b ędącej punktem wyj ściowym do cz ęś ci zadaniowej, 2. cz ęś ci zadaniowej, obejmuj ącej opis planowanych działa ń i projektów inwestycyjnych, 3. systemu wdro Ŝenia, monitorowania i komunikacji społecznej Planu rozwoju lokalnego. Dokument planistyczny obejmuje zestaw działa ń, które maja zosta ć podj ęte na okre ślonym obszarze i w okre ślonym terminie, w wyniku czego oczekiwane jest osi ągni ęcie długotrwałego oraz zrównowa Ŝonego rozwoju gminy. Obszarem realizacji Lokalnego planu rozwoju jest gmina Sierakowice, natomiast czas realizacji obejmuje lata 2005-2013, z uwzgl ędnieniem podziału na dwa okresy programowania: lata 2005-2006 oraz lata 2007- 2013. Przedstawione w Planie rozwoju lokalnego zadania inwestycyjne na lata 2005 – 2013, maj ące na celu popraw ę sytuacji gospodarczej i społecznej w gminie Sierakowice, s ą ści śle powi ązane z innymi działaniami i projektami realizowanymi na terenie gminy, powiatu i województwa. Projekty i zadania inwestycyjne wynikaj ą z kierunków rozwoju gminy zawartych w Planie zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice , Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice , Strategii rozwoju gminy Sierakowice do roku 2015, Programu ochrony środowiska na lata 2004 – 2011 oraz Gminnego planu gospodarki odpadami dla gminy Sierakowice na lata 2004-2011 . Koreluj ą z koncepcj ą zrównowa Ŝonego rozwoju okre ślon ą w Długookresowej strategii trwałego i zrównowa Ŝonego rozwoju - Polska 2025 oraz pozostaj ą w pełnej zgodno ści ze Strategi ą rozwoju województwa pomorskiego i Strategi ą rozwoju powiatu kartuskiego .
PROKSEN SP. Z O.O. 8 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
2. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze obj ętym wdra Ŝaniem planu
2.1. Podstawowe informacje o gminie Sierakowice
Najstarsza notatka pisana dotycz ąca Sierakowic pochodzi prawdopodobnie z 1348 r., kiedy to nazwa osady została podana jako Syrakowo. Mo Ŝna przyj ąć , Ŝe nazwa osady wywodzi si ę od imienia Sirosław lub Sierosław, co w formie skróconej brzmiało Sirak. Od Siraka prawdopodobnie powstała owa najwcze śniejsza nazwa Syrakowo. Nie budz ąca wątpliwo ści notatka o Sierakowicach pochodzi z 1382 r. Jest to akt nadania wsi Piotrowi z Lewina przez Wielkiego Mistrza Krzy Ŝackiego Winricha von Kniprode. Nazwa wsi ulegała na przestrzeni lat ci ągłym zmianom, natomiast dzisiejsza nazwa została po raz pierwszy raz uŜyta w 1599 r., a na stałe utrwaliła si ę w XII wieku. Po pierwszym rozbiorze Polski Sierakowice nale Ŝały do powiatu tczewskiego, a od 1818 r. do nowozorganizowanego powiatu kartuskiego. W 1820 r. wie ś liczyła tylko 32 mieszka ńców. Wkrótce zacz ęła si ę powi ększa ć i w 1904 r. liczyła ju Ŝ 685 mieszka ńców. W latach 1894-1895 z Sierakowic utworzono gmin ę wiejsk ą. Do rozwoju Sierakowic przyczyniła si ę niew ątpliwie budowa w ko ńcu XIX wieku szosy z Kartuz do Słupska i pó źniejsza budowa szosy z Sierakowic do Lęborka oraz z Puzdrowa do Sul ęczyna. Inwestycja ta była źródłem dochodu dla wielu osób, z których wielu zakupiło gospodarstwa rolne. Sierakowice znalazły si ę na skrzy Ŝowaniu dróg Gda ńsk-Słupsk i Ko ście Ŝyna-Lębork, a dogodna lokalizacja komunikacyjna sprzyjała dalszemu rozwojowi społeczno-gospodarczemu. Krótka nota historyczna z rozwoju gminy Sierakowice ukazuje jak Ŝe istotny wpływ na rozwój obszaru wykazuje stan infrastruktury. W tym kontek ście uwidacznia się, przed jak Ŝe wa Ŝnym zadaniem staj ą władze samorz ądowe Gminy Sierakowice oraz jej mieszka ńcy – wł ączeni w proces opracowywania Planu rozwoju lokalnego. W ramach niniejszego dokumentu planowana jest okre ślona polityka inwestycyjna na lata 2005-2013, której oddziaływanie na rozwój obszaru Gminy Sierakowice będzie miało charakter zdecydowanie bardziej perspektywiczny. Dlatego tez konieczne jest podj ęcie działa ń jak najbardziej racjonalnych, zmierzaj ących do koncentracji środków finansowych na działaniach najistotniejszych z punktu widzenia mo Ŝliwo ści długofalowego rozwoju Gminy w przyszło ści. Gmina Sierakowice posiada bardzo korzystne poło Ŝenie geograficzne. Usytuowana jest w środkowej cz ęś ci województwa pomorskiego, w powiecie Kartuzy, w samym centrum Kaszub. Sierakowice granicz ą z nast ępuj ącymi gminami:
PROKSEN SP. Z O.O. 9 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
• od północy – z Cewicami (powiat L ębork) oraz Lini ą (powiat Wejherowo), • od wschodu – z Kartuzami i Chmielnem (powiat Kartuzy), • od południa – ze St ęŜ yc ą i Sul ęczynem (powiat Kartuzy), • od zachodu – z Czarn ą D ąbrówk ą (powiat Bytów).
Ryc.1. Poło Ŝenie gminy Sierakowice
Powierzchnia Gminy Sierakowice obejmuje 183 tys. km². W gminie znajduje si ę 30 miejscowo ści wiejskich oraz 39 przysiółków. Najwi ększe zag ęszczenie sieci osadniczej wyst ępuje w centralnej i południowo-wschodniej cz ęś ci gminy, natomiast najmniejsze w zachodniej i północno-wschodniej. Najwi ększe wsie zlokalizowane s ą przy głównych szlakach komunikacyjnych, a układ przestrzenny wi ększo ści miejscowo ści cechuje rozci ągni ęcie wzdłu Ŝ dróg. Cze ść wsi posiada liczne wybudowania. Gmina liczy 22 sołectwa, 4 miejscowo ści nienale Ŝną do Ŝadnego z sołectw. Według danych GUS na koniec 2002 roku gmin ę zamieszkiwało w sumie 16 tys. osób. G ęsto ść zaludnienia w gminie si ęga ogółem 88 osób/1 km 2. Obecnie liczba mieszka ńców wynosi 16.798 osób.
PROKSEN SP. Z O.O. 10 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Siedzib ą władz samorz ądowych gminy jest wie ś Sierakowice, poło Ŝona w centrum gminy i pełni ąca dominuj ącą funkcj ę administracyjno-gospodarcz ą. Wie ś Sierakowice cechuje zabudowa zbli Ŝona do miejskiej, wykazuj ąca koncentracj ę wzdłu Ŝ dróg oraz linii kolejowej. Funkcje usługowe i handlowe zlokalizowane s ą głównie przy głównych szlakach komunikacyjnych biegn ących przez wie ś, natomiast rzemie ślnicze i produkcyjne – przy linii kolejowej. Funkcje mieszkaniowe przewa Ŝaj ą w cz ęś ci południowo-zachodniej, zachodniej oraz północno-wschodniej wsi. Miejscowo ściami gminnymi wspomagaj ącymi i uzupełniaj ącymi wzgl ędem Sierakowic (ok. 6 tys. mieszka ńców) s ą: Gowidlino (1257 mieszka ńców) i Kamienica Królewska (841 mieszka ńców). Wsie pełni ą rol ę wielofunkcyjnych o środków gospodarczych, ze znacznym udziałem usług turystycznych. Ponadto mo Ŝna wyró Ŝni ć 7 miejscowo ści o mniejszym znaczeniu handlowo–usługowo–rzemie ślniczym (Pałubice, Załamkowo, Ły śniewo Sierakowickie, Puzdrowo, Puchlino, Szklana i Długi Kierz). Plan Gminy Sierakowice został przedstawiony na poniŜszej rycinie.
Ryc. 2. Gmina Sierakowice
PROKSEN SP. Z O.O. 11 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
2.2. Środowisko przyrodnicze
Obszar gminy Sierakowice pod wzgl ędem geomorfologicznym charakteryzuje si ę du Ŝym urozmaiceniem. Wyst ępuj ą tu, typowe dla obszarów pojezierzy młodoglacjalnych, formy ukształtowania terenu jak: • wysoczyzna morenowa denna, • wyniesienia moreny czołowej, • rynny polodowcowe, • równiny sandrowe. Tereny gminy s ą znacznie zró Ŝnicowane pod wzgl ędem wysoko ściowym, co podnosi stopie ń atrakcyjno ści krajobrazu i stwarza dogodne warunki dla postrzegania jego walorów. Istotnym elementem hydrograficznym jest znacz ąca liczba jezior o zró Ŝnicowanej wielko ści, z których najwi ększe to J. Gowidli ńskie, Kamieniekie i Pot ęgowskie.
Ryc. Jezioro w Kamienicy Królewskiej
Obszar gminy poło Ŝony jest w obr ębie czterech dorzeczy: • Łupawy, • Słupy, • Łeby, • Raduni.
PROKSEN SP. Z O.O. 12 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Gmin ę Sierakowice cechuje stosunkowo du Ŝe nagromadzenie obiektów i terenów obj ętych formami ochrony przyrody, m.in.: • Park krajobrazowy – Kaszubski Park Krajobrazowy wraz z otulin ą, • Rezerwaty przyrody – Kurze Grz ędy, Jezioro Turzycowe, śurawie Chrusty, • Obszar chronionego krajobrazu – Gowidli ński Obszar Chronionego Krajobrazu, • Zespoły przyrodniczo krajobrazowe – Rynna Pot ęgowska, Rynna Kamieniecka, Rynna Mirachowska, Dolina Łeby, • 8 pomników przyrody – głazy i drzewa, • 2 parki zabytkowe – w Puchlinie i Sierakowicach.
Ryc. Park w Sierakowicach i Ołtarz Papieski
Bogactwo naturalne gminy w postaci licznych jezior, czy obiektów krajobrazowo- przyrodniczych o wysokich walorach, daj ą w perspektywie mo Ŝliwo ści rozwoju turystyki i rekreacji, która obecnie traktowane s ą jako uzupełnienie działalno ści rzemie ślniczej oraz usługowo-rolniczej. Dodatkowym atutem s ą przebiegaj ące przez teren gminy trasy rowerowe o znaczeniu regionalnym, znajduj ące wykorzystanie nie tylko rekreacyjno-turystyczne, ale tak Ŝe komunikacyjne dla mieszka ńców gminy.
PROKSEN SP. Z O.O. 13 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
2.2.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
W maju 2004 r. na podstawie art. 17 i 18, uwzgl ędniając art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62 poz. 627 z pó źniejszymi zmianami) opracowany został Program ochrony środowiska gminy Sierakowice na lata 2004 – 2007 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2008 – 2011. Gmina Sierakowice poło Ŝona jest: • w mezoregionie fizycznogeograficznym Pojezierze Kaszubskie, w kilku mikroregionach, • w systemie zlewni Łupawy (dopływ Bukowina z Czarn ą Wod ą, dopływ Dolina Jadwigi), • w systemie zlewni Słupi, • w systemie zlewni Łeby – niewielki obszar we wschodniej cz ęś ci gminy • w systemie zlewni Martwej Wisły – w tym w zlewni Motławy – w tym w zlewni Raduni (dopływ Borucinka) – niewielki obszar w południowo-wschodniej cz ęś ci gminy, • cz ęś ciowo (bardzo niewielki obszar w północnej cz ęś ci gminy) w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 114 „Maszewo” (mi ędzymorenowy)– wiek utworów wodono śnych to czwartorz ęd, a średnia gł ęboko ść uj ęć to 10-50 m; • cz ęś ciowo w proponowanym obszarze ochronnym GZWP nr 114 „Maszewo” według dokumentacji hydrogeologicznej z 2001 r. • w strefach źródliskowych Słupi, dopływów Łupawy (Dolina Jadwigi, Bukowina i jej dopływ Czarna Woda), Łeby i jej dopływów, • w obszarze w ęzłowym Pojezierza Kaszubskiego (z kilkoma biocentrami) w sieci ekologicznej ECONET-Polska; w hierarchii sieci ekologicznej jest to obszar o randze najwy Ŝszej, • cz ęś ciowo w – Kaszubskim Parku Krajobrazowym i jego otulinie, Gowidli ńskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, Ze wzgl ędu na du Ŝe wyniesienie ponad poziom morza oraz wzgl ędem otaczaj ących terenów klimat Pojezierza Kaszubskiego charakteryzuje si ę: • stosunkowo niskimi temperaturami latem ( średnia temp. lipca do 17 °C) i zim ą ( średnia temp. stycznia do –2,5 °C), • nisk ą średni ą roczna temperatur ą powietrza – około 6,5 °C, • stosunkowo du Ŝą liczb ą dni mro źnych i bardzo mro źnych, • wysokimi opadami średnio rocznie 600-700 mm, cz ęsto rocznie ponad 700 mm, z najwi ększymi opadami w lipcu średnio 90-100 mm,
PROKSEN SP. Z O.O. 14 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
• du Ŝą wilgotno ści ą wzgl ędn ą powietrza wynosz ąco ponad 80 % (X – II), • du Ŝą liczb ą dni pochmurnych i du Ŝą liczb ą dni z mgł ą, • przewag ą wiatrów z południowego zachodu. W gminie Sierakowice dominuj ą nast ępuj ące typy środowiska przyrodniczego: 1) wysoczyzna morenowa (falista, płaska, pagórkowata strefa marginalna, wały moren akumulacyjnych) z ro ślinno ści ą pól uprawnych z glebami brunatnymi wyługowanymi i glebami płowymi (pseudobielicowe), w podło Ŝu z glinami, piaskami gliniastymi i piaskami na glinie; woda i materia dostarczane s ą z atmosfery; dominuje spływ wody i jej ograniczone wsi ąkanie oraz tranzyt materii ku terenom ni Ŝej poło Ŝonym; energia słoneczna akumulowana jest głównie w ro ślinach i w glebie, 2) wysoczyzna morenowa (falista, płaska, pagórkowata strefa marginalna, wały moren akumulacyjnych) ze zbiorowiskami le śnymi, z glebami brunatnymi wyługowanymi i glebami płowymi (pseudobielicowe), w podło Ŝu z glinami, piaskami gliniastymi i piaskami na glinie; woda i materia dostarczane s ą z atmosfery; dominuje tu retencja wody i jej parowanie w zale Ŝno ści od usłonecznienia, 3) równiny sandrowe ze zbiorowiskami le śnymi z glebami bielicowymi i rdzawymi, w podło Ŝu z piaskami i Ŝwirami; dominuje tu, w zale Ŝno ści od usłonecznienia, parowanie wody z powierzchni ro ślin i wsi ąkanie w podło Ŝe; energia słoneczna akumulowana jest głównie w ro ślinach. Mniejsz ą powierzchni ę zajmuj ą nast ępuj ące typy środowiska przyrodniczego: a) dna rynien polodowcowych wykorzystywane przez wody powierzchniowe; wyst ępuj ą tu, równie Ŝ torfowiska z mokradłami, zbiorowiska ł ąkowe, zaro ślowe i szuwarowe na utworach torfowych; dominuje tu retencja wody i akumulacja materii, w tym zanieczyszcze ń stałych, płynnych i gazowych z terenów wy Ŝej połoŜonych oraz wyst ępuje umiarkowany tranzyt wody i materii zgodnie ze spadkiem cieków; du Ŝa pojemno ść cieplna jezior sprawia, Ŝe wolno akumuluj ą energi ę słoneczn ą i wolno j ą oddają. b) równiny sandrowe z ro ślinno ści ą pól uprawnych z glebami bielicowymi i rdzawymi, w podło Ŝu z piaskami i Ŝwirami; dominuje tu wsi ąkanie wody w podło Ŝe oraz wyst ępuje umiarkowany tranzyt wody i materii ku terenom ni Ŝej poło Ŝonym; energia słoneczna akumulowana jest głównie w ro ślinach i w glebie, c) zagł ębienia wytopiskowe, cz ęś ciowo z jeziorami i mokradłami, cz ęś ciowo z torfowiskami, ze zbiorowiskami ł ąkowymi, szuwarowymi i zaro ślowymi na utworach torfowych; dominuje tu retencja wody i akumulacja materii, w tym zanieczyszcze ń stałych, płynnych i gazowych z terenów wy Ŝej poło Ŝonych,
PROKSEN SP. Z O.O. 15 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 d) stoki rynien polodowcowych. cz ęś ciowo zalesione; dominuje tu tranzyt wody i materii w kierunku den rynien polodowcowych. Zasoby środowiska przyrodniczego gminy Sierakowice przedstawiaj ą si ę nast ępuj ące: a) lasy – zajmuj ą 29 % pow. gminy; lasy posiadaj ą du Ŝe i średnie potencjały – faunistyczny, florystyczny, produkcji tlenu i regeneracji powietrza oraz retencji wody; powierzchniowo dominuj ą ubogie lasy bukowe i bukowo-dębowe oraz nasadzenia drzew szpilkowych w wieku powy Ŝej 40 lat, b) zaro śla i szuwary – wyst ępuj ą w rynnach polodowcowych, w zagł ębieniach wytopiskowych, wzdłu Ŝ jezior, cieków, na torfowiskach i mokradłach – o du Ŝych i średnich potencjałach faunistycznym, florystycznym, produkcji tlenu i regeneracji powietrza, c) ci ągi drzew krzewów, grupy drzew – wyst ępuj ące w rozproszeniu, szczególnie wzdłu Ŝ cieków, dróg i linii kolejowej – o średnich i małych potencjałach faunistycznym, florystycznym, produkcji tlenu i regeneracji powietrza, d) ro ślinno ść parków w Sierakowicach i Tuchlinie oraz starych cmentarzy – o średnich potencjałach faunistycznym, florystycznym, produkcji tlenu i regeneracji powietrza, e) jeziora lobeliowe – Długie (pow. 28,5 ha) , Miemino (19,5 ha), Czarne (7,1 ha), Drzywko (2,5 ha), Ostrowite (11 ha), Male ńkie (4,5 ha), Świ ęte (całe 50 ha, cz ęś ciowo w gminie, zdegradowane) – o du Ŝych potencjałach retencji wody i florystycznym, podlegaj ące jednak niekorzystnej antropopresji, f) pozostałe jeziora – Kamienickie (wi ększa cz ęść w gminie), Gowidli ńskie (cz ęś ciowo), Junno, Białe, Odnoga, Pot ęgowskie (cz ęś ciowo), Bukowskie, Trzcinowe (Trzono), Oko ńskie, Świniewo, Tuchli ńskie, Mile ńka oraz małe jeziora i stawy bez nazwy – o du Ŝych i średnich potencjałach faunistycznym i florystycznym oraz o bardzo du Ŝym i du Ŝym potencjale retencji wody, g) rzeki – Słupia, Bukowina z Czarn ą Wod ą, Dolina Jadwigi; rzeki maj ą charakter potoków podgórskich o bardzo du Ŝym i du Ŝym potencjale faunistycznym, szczególnie w zakresie ichtiofauny, wyst ępuje tu m.in. głowacz biołopłetwy, pstr ąg potokowy i ciernik oraz gatunki chronione – strzebla potokowa, strzebla błotna, śliz, ró Ŝanka i koza; z ssaków wyst ępuje tu przede wszystkim wydra, h) pozostałe cieki – o średnim potencjale faunistycznym, i) strefy źródliskowe Słupi, dopływów Łupawy (Dolina Jadwigi, Bukowina i jej dopływ Czarna Woda), Łeby i jej dopływów,
PROKSEN SP. Z O.O. 16 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 j) torfowiska wysokie, przej ściowe i niskie z mokradłami oraz glebami torfowymi i mułowo-torfowymi do zachowania – tereny te stanowi ą wa Ŝne korytarze, ci ągi i w ęzły ekologiczne o bardzo du Ŝym i du Ŝym potencjale retencji wody oraz bardzo du Ŝych, duŜych i średnich potencjałach faunistycznym i florystycznym, k) 7 biocentrów (obecno ść fauny i flory o znaczeniu europejskim) z licznymi stanowiskami, ostojami i wyst ępowaniem chronionych ro ślin i zwierz ąt – Lasy Mirachowskie (wyst ępowanie Ŝółwia błotnego, Ŝurawia, bociana czarnego i włochatki), Torfowiska i jeziora lobeliowe koło Sierakowic, Torfowiska koło Tuchlina, śurawie Chrusty, Jeziorka Cho śnickie ( równie Ŝ w gm. Sierakowice z jeziorami lobeliowymi i torfowiskami) Jezioro Świ ęte (du Ŝe jezioro lobeliowe, obecnie zdegradowane), okolice Kamienicy Szlacheckiej (równie Ŝ w gm. Sierakowice, liczne torfowiska wysokie), l) zło Ŝe kopalin udokumentowane – średni potencjał surowcowy – Puzdrowo, piaski ró Ŝnoziarniste ze Ŝwirem, wydana koncesja do 31.12.2007 r. dla firmy „Kruszbud”. Ochrona przyrody (zwi ązana z du Ŝą bioró Ŝnorodno ści ą), krajobrazu naturalnego i środowiska w gminie Sierakowice dotyczy nast ępuj ących terenów i obiektów: 1) Kaszubski Park Krajobrazowy – 28 % pow. gminy, 2) otulina Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, 3) Gowidli ński Obszar Chronionego Krajobrazu, 4) rezerwaty przyrody – 3 w KPK – „ śurawie Chrusty” (rez. torfowiskowy, pow. 21, 82 ha), „Kurze Grz ędy” (rez. ornitologiczny) cz ęś ciowo w gminie, „Jezioro Turzycowe” (rez. florystyczny) cz ęś ciowo w gminie, 5) 4 zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (w granicach KPK); cz ęść pow. zespołów znajduje si ę w gminie, a cz ęść w gminach s ąsiednich; s ą to – Rynna Potęgowska, Dolina Łeby w KPK, Rynna Mirachowska, Rynna Kamieniecka (cało ść w gminie), 6) 7 pomników przyrody – 6 drzew i 1 głaz, 7) projektowane 2 rezerwaty przyrody z otulin ą – torfowisko nad jez. Junno (rez. torfowiskowy, pow. 7 ha), przygiełkowy moczar koło Skrzeszewa (rez. florystyczny, pow. 4,8 ha), 8) projektowane otuliny zatwierdzonych rezerwatów – do rezerwatu „ śurawie Chrusty” oraz wspólna dla rezerwatów „Kurze Grz ędy” i „Jezioro Turzycowe”, 9) proponowane pomniki przyrody – 1 drzewo na południe od Puzdrowa opisane w „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice” i kilkadziesi ąt obiektów (drzewa, grupy drzew, głazy) opisane w „Inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej gminy Sierakowice”,
PROKSEN SP. Z O.O. 17 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
10) projektowane u Ŝytki ekologiczne – 18 opisanych w „Planie ochrony KPK”, 17 w KPK i 1 w otulinie KPK (torfowisko na południowy zachód od Skrzeszewa), 11) proponowane u Ŝytki ekologiczne – Dolina Bukowiny, Dolina Czarnej Wody, jezioro Trzcinowe (Trzono), jeziora lobeliowe – Długie, Miemino, Czarne, Drzywko, Ostrowite, Male ńkie, 12) projektowane utworzenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Górnej Słupi, Bukowiny i Łupawy, 13) obszar zgłoszony do europejskiej sieci Natura 2000 – Specjalny Obszary Ochrony (SOO), wytypowany na podstawie Dyrektywy Siedliskowej Unii Europejskiej (Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory) – Dolina Górnej Łeby (niewielki fragment w gminie), 14) ostoja wg programu Corine (zachowanie dziedzictwa przyrodniczego Europy) – Lasy Mirachowskie, 15) korytarze i ci ągi ekologiczne do zachowania • rynny polodowcowe, doliny rzeczne, zagł ębienia wytopiskowe, torfowiska – konieczno ść ochrony przed zainwestowaniem, • główne szlaki przemieszczania si ę zwierz ąt (przede wszystkim du Ŝych ssaków) – konieczno ść ochrony przed zainwestowaniem i zabezpieczenie mo Ŝliwo ści migracji zwierz ąt w poprzek dróg utwardzonych, 16) strefy źródliskowe cieków opisane w roz. „Zasoby środowiska przyrodniczego”, 17) proponowany obszar ochronny Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 114 „Maszewo” (mi ędzymorenowy) według dokumentacji hydrogeologicznej z 2001 r., dotyczy północno-wschodniej cz ęś ci gminy; sam GZWP nr 114 „Maszewo” zajmuje bardzo niewielki obszar w północnej cz ęś ci gminy, 18) po średnia strefa ochronna uj ęcia wody powierzchniowej „Straszyn” z rzeki Raduni, gdzie obowi ązywały do dnia 6.08.2003 r. ustalenia decyzji Wojewody Gda ńskiego 0-V- 7226/1/93 z dnia 06.08.1993 r. – niewielki obszar w południowo-wschodniej cz ęś ci gminy. 19) punkty widokowe – m.in. koło Sierakowic, Tuchlina i D ąbrowy Puzdrowskiej; konieczno ść ochrony samego punktu widokowego i panoramy na kierunku patrzenia. Wysokie walory środowiska naturalnego oraz zasoby dziedzictwa kulturowego gminy Sierakowice decyduj ą o jej wysokim potencjale turystyczno-rekreacyjnym. Stwarzaj ą jednocze śnie szans ę rozwoju Gminy w tej dziedzinie, co wymaga prowadzenia odpowiedniej polityki, zmierzaj ącej do pełnego wykorzystania tych zasobów. Zadaniem władz
PROKSEN SP. Z O.O. 18 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 samorz ądowych jest realizowanie zada ń zmierzaj ących do rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy Sierakowice, przy równoczesnym zachowaniu i trosce o walory przyrodniczo- krajobrazowe. W tym kontek ście zadania planowane do realizacji w Planie rozwoju lokalnego uwzgl ędniaj ą kwestie ochrony środowiska naturalnego i wykazuj ą pozytywny wpływ na stan tego Ŝ środowiska. Na etapie wyboru projektu inwestycyjnego dla ka Ŝdego z zaplanowancyh zada ń, zwracana b ędzie szczególna uwaga na wpływ danego wariantu realizacji inwestycji na stan środowiska naturalnego.
2.3. Infrastruktura techniczna
2.3.1. Stan systemu komunikacji
Podstaw ą dla prawidłowego funkcjonowania transportu jest odpowiednia sie ć dróg kolejowych i kołowych oraz cz ęstotliwo ść poł ącze ń kolejowych i autobusowych utrzymywanych z innymi miastami. Istotn ą znaczenie dla funkcjonalności systemu komunikacji oraz dla ruchu turystycznego odgrywaj ą równie Ŝ parkingi. Dost ępno ść komunikacyjna jest elementem kluczowym z punktu widzenia mo Ŝliwo ści rozwoju danego obszaru. Obsług ę komunikacyjn ą Powiatu kartuskiego zapewnia system dróg o znaczeniu regionalnym, powiatowym i lokalnym. Infrastruktura drogowa w powiecie jest dobrze rozwini ęta. Przez jego teren przebiegaj ą dwie tranzytowe drogi krajowe o ł ącznej długo ści około 46 km. Na koniec 2002 roku długo ść dróg powiatowych, gminnych i lokalnych o twardej nawierzchni w powiecie wynosiła 492 km, w tym o nawierzchni ulepszonej 437 km. Z eksploatacj ą infrastruktury drogowej wi ąŜą si ę dwa aspekty: - utrzymanie dróg, - jako ść świadczonych usług na drogach. Odpowiedzialny za drogi powiatowe – Powiatowy Zarząd Dróg w Kartuzach – otrzymuje środki, które pozwalaj ą tylko na niezb ędne remonty oraz bie Ŝą ce utrzymanie sieci drogowej. Brakuje natomiast środków na modernizacj ę i budow ę nowych dróg. Szans ą na popraw ę stanu w tym zakresie jest pozyskanie środków pomocowych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych na dofinansowanie inwestycji w omawianym obszarze. Osobowe usługi przewozowe na terenie powiatu sprawuj ą głównie Przedsi ębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Kartuzach oraz prywatni przewo źnicy.
PROKSEN SP. Z O.O. 19 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
W gminie Sierakowice jest ł ącznie 243,5 km dróg, w tym 32 km dróg wojewódzkich, 34,4 km dróg powiatowych i 177 km dróg gminnych. Około 28 km dróg powiatowych i gminnych jest nieutwardzonych. Wska źnik g ęsto ści dróg wynosi 1,33 km na km² powierzchni gminy. Wska źnik ten jest jednym z najni Ŝszych w powiecie. Podstawowy układ drogowy w gminie tworz ą: • wojewódzka nr 214 (Łeba – Sierakowice – Ko ścierzyna – Warlubie), • wojewódzka nr 211 ( śukowo – Sierakowice – droga krajowa nr 6), • powiatowa nr 10233 (Kamienica Królewska – Linia), • powiatowa nr 10236 (Załakowo – Mirachowo), • powiatowa nr 10237 (Sierakowice – Paczewo), • powiatowa nr 10238 (Puzdrowo – Ły śniewo Sierakowickie), • powiatowa nr 10239 (Gowidlino – Sul ęczyno), • powiatowa nr 10241 (Tuchlino – Sul ęczyno), • powiatowa nr 10242 (Sierakowice – Borucino), • powiatowa nr 10243 ( Szklana – Wygoda Ł ączy ńska), • powiatowa nr 10259 (Mojuszewska Huta – Mojusz – Szopa – Mirachowo). Na obszarze gminy Sierakowice, klas ę techniczn ą drogi głównej (G) nadano drodze wojewódzkiej nr 214 oraz odcinkowi drogi wojewódzkiej 211 Kartuzy – Sierakowice, natomiast pozostałe drogi układu podstawowego zakwalifikowano jako drogi zbiorcze (Z). Wszystkie drogi s ą jednojezdniowe. Obecne parametry techniczne tych dróg wskazuj ą, ze na wi ększo ści odcinków uzyskanie wy Ŝej wymienionych klas technicznych wymagałoby znacznych zabiegów modernizacyjnych. Na szczególn ą uwag ę zwraca si ę na: - zły stan poboczy dróg, - brak w wielu miejscowo ściach przynajmniej jednostronnych chodników, - brak zatok autobusowych, - liczne przejazdy kolejowe na drodze nr 211. Krytycznymi punktami w sieci drogowej na terenie gminy Sierakowice s ą skrzy Ŝowania dróg wojewódzkich nr 214 i nr 211 w Sierakowicach i w Puzdrowie. W sezonie letnim, zwłaszcza w dni weekendu, skrzy Ŝowanie w Sierakowicach jest w krótkich okresach obci ąŜ one ruchem zbli Ŝonym do przepustowo ści tego skrzy Ŝowania.
PROKSEN SP. Z O.O. 20 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
W powiecie kartuskim funkcjonuj ą linie kolejowe, cho ć du Ŝa liczba poł ącze ń została zlikwidowana. Obecnie istnieje jeszcze kilka poł ącze ń z Trójmiastem i Ko ścierzyn ą. Długo ść aktywnej linii kolejowej wynosi obecnie ok. 50km. Przez obszar gminy Sierakowice przebiega linia kolejowa nr 229 Pruszcz Gda ński – Kartuzy – Sierakowice – L ębork – Łeba. W 2000 roku lini ę te obsługiwało 6 par poci ągów, a potok pasa Ŝerski w dobie nie przekraczał 1000 pasa Ŝerów. Z tego powodu linia ta nale Ŝała do tych o najni Ŝszym procencie pokrycia kosztów w regionie. Od czerwca 2000 roku zawieszono przewozy pasa Ŝerskie na tej linii. Analizuj ąc poło Ŝenie gminy w stosunku do głównych szlaków komunikacyjnych, mo Ŝna ocenić, Ŝe charakteryzuje si ę ona stosunkowo dobr ą dost ępno ści ą komunikacyjn ą, le Ŝą c na skrzy Ŝowaniu regionalnych tras komunikacyjnych 211 i 214. Nale Ŝy jednak zwróci ć uwag ę na zły stan nawierzchni dróg i brak obwodnicy Sierakowic. Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego uwzgl ędnia szereg inwestycji drogowych, m.in. budow ę małej i du Ŝej obwodnicy Sierakowic. Realizacja tych zada ń wpłynie na wi ększ ą dost ępno ść komunikacyjn ą gminy, a tym samym przyczyni si ę do wzrostu atrakcyjno ści inwestycyjnej i turystycznej gminy. W dłu Ŝszej perspektywie czasu oczekiwanym efektem powinien by ć ogólny rozwój gminy Sierakowice w sferze społeczno-gospodarczej i podniesienie standardu Ŝycia mieszka ńców gminy.
2.3.2. Stopie ń uporz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami
W zakresie uporz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami w ostatnim okresie przygotowane zostały nast ępuj ące opracowania: 1. „Koncepcja uporz ądkowania gospodarki ściekowej gminy Sierakowice w aspekcie przewidywanego rozwoju drobnego przemysłu” – 2004 r. 2. „Zało Ŝenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe gminy Sierakowice” – listopad 2003 r. 3. „Gminny plan gospodarki odpadami dla gminy Sierakowice na lata 2004-2007 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2008-2011” – maj 2004 r. Celem przygotowania opracowa ń jest uporz ądkowanie gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami na terenie Gminy Sierakowice. Fakt ten ma szczególnie istotne znaczenie w kontek ście ochrony środowiska naturalnego Gminy.
PROKSEN SP. Z O.O. 21 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Sie ć wodoci ągowa Pod wzgl ędem długo ści sieci wodoci ągowej Powiat kartuski w 2002 roku zajmował 1 miejsce spo śród 16 powiatów województwa. W 2003 r. długo ść sieci wodoci ągowej wynosiła 1326,4 km. Najdłu Ŝsz ą sie ć wodoci ągow ą posiada gmina i miasto śukowo 272,3 km, a najkrótsz ą Sul ęczyno 78,3 km. Tab. Długo ść sieci wodoci ągowej w gminach i % ludno ści z niej korzystaj ącej w 2002 roku.
SIE Ć WODOCI ĄGOWA GMINY Długo ść (km) Ilo ść korzystaj ących w % 86 Powiat Kartuski 1326,4
92 Gmina Chmielno 113,5
91 Gmina Kartuzy 230,2
85 Gmina Przodkowo 132,7
86 Gmina Sierakowice 187,0
Gmina Somonino 119,4 85 Gmina Sul ęczyno 193,0 80 Gmina St ęŜ yca 78,3 89 Gmina śukowo 272,3 81
Według wyników spisu powszechnego (stan na czerwiec 2002 r., Urz ąd Statystyczny) w gminie Sierakowice z sieci wodoci ągowej korzystało w połowie 2002 r. 86 % mieszka ń. Wi ększo ść miejscowo ści gminy zaopatrywana jest ze w wod ę z wodoci ągów wiejskich i wodoci ągów wiejskich grupowych. Jedynie miejscowo ści Kamionka i Szramnica, kilka osad i przysiółków oraz pojedyncze siedliska korzystaj ą ze studni indywidualnych. Miejscowo ść Borowy Las jest zaopatrywana w wod ę z gminy Sul ęczyno. Z wodoci ągu w B ąckiej Hucie korzysta B ącz w gminie Kartuzy. Woda pitna pobierana jest z 12 gminnych uj ęć wód podziemnych, wyposa Ŝonych łącznie w 27 studni. Woda przy wi ększo ści uj ęć jest uzdatniana. Pracuj ą 24 od Ŝelaziacze i 1 odmanganiacz. Woda podawana do sieci i w sieci wodoci ągowej sporadycznie w niektórych miejscowo ściach nie odpowiada wymaganiom sanitarnym (przypadki usuwane natychmiastowo wg Urz ędu Gminy), szczególnie z uwagi na zawarto ść Ŝelaza, manganu i liczb ę bakterii. Usunięto: (informacja nie Na niektórych odcinkach sieci wodoci ągowej wyst ępuj ą rury cementowo-azbestowe. weryfikowana)
PROKSEN SP. Z O.O. 22 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
W planie rozwoju lokalnego Gminy Sierakowice zaplanowano na lata 2007-2008 budow ę wodoci ągu na odcinku Szklana – Lisie Jamy – ł ącznie 3,5 km.. Przewidziano równie Ŝ w 2009 r. wymian ę sieci wodoci ągowej na terenie miejscowo ści Sierakowice (ulice: Podgórna, Polna, Słupska, Jeziorna). Ł ączna długo ść zmodernizowanej sieci wodoci ągowej ma wynie ść 2km. Na lata 2007-2010 zaplanowano budow ę stacji uzdatniania wody dla miejscowo ści Sierakowice (Sierakowska Huta). Realizacja zada ń z zakresu poprawy stanu infrastruktury wpłynie na podniesienia warunków Ŝycia mieszka ńców oraz b ędzie oddziaływa ć na wzrost atrakcyjno ści inwestycyjnej i turystycznej Gminy.
Usunięto: ¶ Kanalizacja sanitarna i deszczowa Stan infrastruktury technicznej zwi ązanej z gospodark ą ściekow ą uzale Ŝniony jest w du Ŝej mierze od struktury osadniczej, rozproszenia zabudowy, wielko ści gmin, a ponad wszystkim od ich mo Ŝliwo ści finansowych. Te same czynniki warunkuj ą dalszy rozwój infrastruktury, jego tempo i ko ńcowy efekt. W roku 2003 długo ść sieci kanalizacyjnej na terenie powiatu wyniosła 256 km. Długo ść sieci kanalizacyjnej w poszczególnych gminach powiatu kartuskiego ilustruje poni Ŝszy wykres.
Długo ść sieci kanalizacyjnej (w km) w gminach Powiatu Kartuskiego w 2003
80 Chmielno 70 74,9 Kartuzy 60 Przodkowo 50 51,4 Sierakowice 40 43,3 Somonino 38,8 St ęŜ yca 30 Sul ęczyno 20 śukowo 10 15,5 13,2 9,3 9,6 0
PROKSEN SP. Z O.O. 23 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Według wyników spisu powszechnego (stan na czerwiec 2002 r. Urz ąd Statystyczny) w gminie Sierakowice z sieci kanalizacyjnej korzysta łącznie 39 % mieszka ń. Kanalizacj ę sanitarn ą posiadaj ą jedynie Sierakowice, a ścieki odprowadzane s ą do zmodernizowanej mechaniczno-biologiczna oczyszczalni ścieków o przepustowo ści 2000 m³/d (zrzut oczyszczonych ścieków do rowów melioracyjnych poł ączonego z Czarn ą Wod ą, która wpływa do Bukowiny). St ęŜ enia zanieczyszcze ń w ściekach odprowadzanych (oczyszczonych) spełniały w 2003 r. warunki okre ślone w pozwoleniu wodnoprawnym z 2000 r., z wyj ątkiem fosforu. W Sierakowicach znajduje si ę kanalizacja deszczowa wzdłu Ŝ cz ęś ci ulic. W Kompleksowym programie porz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej dla gmin poło Ŝonych w zlewni rzeki Słupi i Łupawy (2002) spo śród dwóch wariantów: • wariant I, który zakłada, Ŝe ścieki z terenu gminy odprowadzane b ędą do istniej ącej oczyszczalni w Sierakowicach oraz projektowanej oczyszczalni w Tuchlinie, • wariant II, który zakłada, Ŝe ścieki z terenu gminy odprowadzane b ędą tylko do istniej ącej oczyszczalni w Sierakowicach, która mimo przeprowadzonej modernizacji, wymagałaby rozbudowy do przepustowości 2 804 m³/d rekomendowany jest wariant I, poniewa Ŝ oczyszczalnia ścieków w Sierakowicach została w ostatnim czasie zmodernizowana. „Strategia rozwoju gminy Sierakowice do 2015 roku” zakłada równieŜ budow ę oczyszczalni ścieków w Tuchlinie w 2005 r. Nowoprojektowana oczyszczalnia ścieków w Tuchlinie o przepustowo ści 417 m³/d obsługiwa ć b ędzie miejscowosci Tuchlino, R ębienica, Karłowo, Janowo, Sierakowska Huta, Tuchlinek, Kujaty, Jelonko, Patoki, Mrozy, Welk, Szklana, Mojuszewska Huta, Lisia Jama, Długi Kierz, Leszczynki, Kamienicka Huta oraz miejscowo ści obsługiwane wozami asenizacyjnymi Polja ńska, Nowa Ameryka, Ameryka, Jagodowo, Srocze Góry, Szramnica i Zar ębiska. Pozostałe miejscowo ści b ędą obsługiwane przez oczyszczalni ę ścieków w Sierakowicach. Oczyszczone ścieki z oczyszczalni w Tuchlinie nie powinny by ć odprowadzane do rzeki Słupi w zlewni jez. Tuchli ńskiego ze wzgl ędu na zbyt krótki czas ich dopływu do tego jeziora, a do dopływu Bukowiny w zlewni jez. Trzcinowego – co wydłu Ŝy przynajmniej 4– krotnie czas dopływu oczyszczonych ścieków do najbli Ŝszego jeziora. W I etapie kanalizacja sanitarna powinna zosta ć doprowadzona do miejscowo ści w zlewniach bezpo średnich jezior Świ ęte, Kamienieckie i Gowidli ńskie z odprowadzeniem do
PROKSEN SP. Z O.O. 24 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 oczyszczalni ścieków w Sierakowicach, tj. Pałubice, Kamienica Królewska, Załakowo, Załakowo O.W., Gowidlino (po drodze Puzdrowo), Gowidlinko, Lemany. Du Ŝym problemem pozostaj ą ścieki z zakładów produkcyjnych, szczególnie z ubojni. Wła ściciele tych obiektów powinni d ąŜ yć do: a) I etap – modernizacji zakładów w celu zmniejszenia wodochłonno ści produkcji i zmniejszenia ładunku zanieczyszcze ń w ściekach z wykorzystaniem najlepszych dost ępnych technik (BAT), b) II etap – podczyszczania ścieków na własnych oczyszczalniach z odprowadzeniem do sieci kanalizacji sanitarnej, przy zało Ŝeniu nie przekroczenia przepustowo ści oczyszczalni ścieków w Sierakowicach i nowoprojektowanej w Tuchlinie. Na lata 2009-2013 w Planie rozwoju lokalnego Gminy Sierakowice przewidziane s ą dwie istotne inwestycje z zakresu gospodarki ściekowej. Jest to rozbudowa sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Sierakowice oraz co jest z tym zwi ązane rozbudowa oczyszczalni ścieków. Celem realizacji inwestycji jest wzrost skanalizowania terenu Gminy, poprawa warunków Ŝycia mieszka ńców oraz ochrona środowiska naturalnego. Dynamiczny rozwój Gminy wymaga zaanga Ŝowania środków w celu rozbudowy infrastruktury w tym obszarze, co pomo Ŝe rozwi ąza ć problem zagospodarowania ścieków. Teren oddziaływania inwestycji nale Ŝy do atrakcyjnych turystycznie, gdzie stale rozwija si ę nie tylko turystyka rekreacyjna ale równie Ŝ zabudowa letniskowa. Realizacja inwestycji pozwoli na pokrycie istniej ących i potencjalnych potrzeb oraz zlikwidowanie problemów w tym zakresie. Jednocze śnie projekt b ędzie miał po średni wpływ na szereg innych problemów zidentyfikowanych na terenie gminy, np. bezrobocie – poprzez rozwijanie funkcji turystycznej i zwi ększanie zatrudnienia w sektorze usług i handlu. Dzięki poprawie sytuacji materialnej mieszka ńców nast ąpi rozwi ązanie szeregu problemów społecznych, w tym m.in. nast ąpi poprawa stanu zdrowia miejscowej ludno ści. Projekt przyczyni si ę równie Ŝ do zmniejszania problemu rosn ącego zanieczyszczenie środowiska naturalnego dzi ęki zastosowaniu nowoczesnych technologii przyjaznych temu środowisku.
Zaopatrzenie w gaz Według wyników spisu powszechnego (stan na czerwiec 2002 r. Urz ąd Statystyczny) w gminie Sierakowice z gazu z butli korzysta 89 % mieszka ń. Mieszka ńcy gminy wykorzystuj ą obecnie wył ącznie gaz bezprzewodowy.
PROKSEN SP. Z O.O. 25 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
W celu doprowadzenia gazu przewodowego do Sierakowic, nale Ŝałoby wybudowa ć około 13 km gazoci ągu wysokiego ci śnienia od m. Garcz (gm. Chmielno) wraz ze stacj ą redukcyjno-pomiarow ą I stopnia w Sierakowicach.
Zaopatrzenie w ciepło Według wyników spisu powszechnego (stan na czerwiec 2002 r. Urz ąd Statystyczny) w gminie Sierakowice z centralnego ogrzewania z sieci i ze źródła ciepła zasilaj ącego przynajmniej jeden budynek wielorodzinny – korzysta ł ącznie 5,6 % mieszkań. Z centralnego ogrzewania indywidualnego korzysta 72 % mieszka ń. 81 % mieszka ń jest wyposa Ŝonych w ciepł ą wod ę u Ŝytkow ą. Źródłami ciepła s ą lokalne kotłownie o niewielkiej wydajno ści, urz ądzenia grzewcze eta Ŝowe i paleniska (piece i płyty kuchenne), opalane głównie w ęglem i drewnem, a tak Ŝe odpadami.
Gospodarka odpadami Zasady gospodarki odpadami na terenie Gminy Sierakowice okre ślone s ą przez Gminny plan gospodarki odpadami gminy Sierakowice, stanowi ący integraln ą cz ęść i kontynuacj ę ustale ń Planu gospodarki odpadami powiatu kartuskiego . Wdro Ŝony na terenie gminy system post ępowania z powstaj ącymi w gospodarstwach domowych odpadami jest bardziej rozwini ęty i skuteczny ni Ŝ przeci ętne standardy krajowe w tym przedmiocie. Prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych. Na terenie gminy rozmieszczono 30 zestawów na szkło i tworzywa sztuczne, których lokalizacja skonsultowana została z miejscow ą społeczno ści ą. Cz ęś ciowo prowadzi si ę selektywn ą zbiórk ę odpadów niebezpiecznych – baterie, akumulatory. Przeterminowane lekarstwa, opakowania po lakierach, chemikaliach, małe baterie, stłuczki lamp fluorescencyjnych i rt ęciowych itp, w wi ększo ści trafiaj ą do ogólno- dost ępnych pojemników na odpady nie segregowane. Odpadowa substancja organiczna, w tym odpady Ŝywno ściowe ro ślinne i zwierz ęce, kompostowana jest w pryzmach, przeznaczana na pasz ę dla zwierz ąt wzgl ędnie wyrzucana z cał ą mas ą odpadów do lokalnych pojemników na odpady. Gospodarka odpadami opakowaniowymi prowadzona jest przez sie ć sklepów detalicznych. Szacuje si ę i Ŝ rocznie zbiera si ę około 300 - 500 Mg odpadów opakowaniowych, w tym:
PROKSEN SP. Z O.O. 26 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
- opakowania z papieru i tektury stanowi ą około 35 % - z tworzyw sztucznych – 15 % - opakowania szklane – do 40 % - opakowania metalowe – 5 % - pozostałe do 5 % Do najwi ększych mankamentów post ępowania z odpadami z gospodarstw domowych mo Ŝna zaliczy ć: - spalanie w piecach domowych wi ększej cz ęś ci makulatury, odpadów drewna ale równie Ŝ i odpadowych tworzyw sztucznych oraz innych chemikaliów, w sposób niekontrolowany - niewła ściwe kompostowanie odpadków organicznych z niewielkich gospodarstw rolnych, w których mog ą znale źć si ę odpady zwierz ęce szczególnego i wysokiego ryzyka - wykorzystywanie odpadów do wypełniania niewielkich wyrobisk, osuszania zastoisk wody, a tak Ŝe inne formy niekontrolowanego wprowadzania odpadów do środowiska - brak selekcji odpadów niebezpiecznych Na terenie Gminy Sierakowice nie funkcjonuje obecnie wysypisko odpadów oraz nie przewiduje si ę jego utworzenia. Odpady stałe na terenie Gminy powinny by ć gromadzone i wywo Ŝone na wysypiska zlokalizowane w s ąsiednich gminach (zdecydowana wi ększo ść na składowisko gminne w Czarnej D ąbrówce). Na obszarze Gminy znajduj ą si ę jednak nielegalne miejsca składowania odpadów. Odpady te, pochodz ące z pobliskich gospodarstw, składowane s ą przewa Ŝnie napowierzchniowo b ądź te Ŝ w wyrobiskach.
2.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego Ochrona krajobrazu kulturowego w gminie Sierakowice dotyczy: a) obiektu wpisanego do rejestru zabytków – ko ściół i teren przyko ścielny w Sierakowicach, b) obiektów archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków – cmentarzyska płaskie z wczesnej epoki Ŝelaza w Załakowie, Pałubicach i Kamienickim Młynie, osada otwarta w Pałubicach i piece garncarskie w Mojuszu, c) obiektów proponowanych do wpisania do rejestru zabytków – ko ściół i cmentarz w Gowidlinie, cmentarz w Sierakowicach, kurhany w Kamienickim Młynie i Leszczynkach,
PROKSEN SP. Z O.O. 27 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 d) stanowiska archeologiczne dawnych hut szkła – w Starej Hucie, Mojuszewskiej Hucie i Kamienickim Młynie, e) wsi o warto ściowych elementach kulturowych – Kamienica Królewska, f) stref ochrony konserwatorskiej, ekspozycji i ochrony krajobrazu oraz ochrony i obserwacji archeologicznej, które nale Ŝy wyznaczy ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; ustalenia w nich zawarte nale Ŝy uwzgl ędni ć przy działaniach realizacyjnych, g) trasy z ci ągami widokowymi – Miechucino – Sierakowice, h) projektowanego Parku Kulturowego Kartusko-Mirachowskiego.
Identyfikacja problemów Podstawowe problemy jakie wyłaniaj ą si ę z analizy dokumentów strategicznych Gminy Sierakowice oraz stanu faktycznego, w zakresie środowiska naturalnego i kulturalnego oraz infrastruktury technicznej: • rosn ące zanieczyszczenie środowiska naturalnego, • stan infrastruktury drogowej, • zawieszenie poł ącze ń kolejowych, • nielegalne wypiska odpadów, • niski stopie ń skanalizowania Gminy.
2.5. Gospodarka Gospodarka Powiatu kartuskiego ma charakter rolniczo – przemysłowy z dodatkiem funkcji usługowej, w tym turystycznej. Główne sektory gospodarki to drobna wytwórczo ść rzemie ślnicza – zakłady stolarskie, hydrauliczne, a tak Ŝe zakłady ogólno – budowlane. Transformacja systemowa gospodarki oraz zmierzch epoki industrialnej spowodowały spadek ilo ści miejsc pracy, czego skutkiem jest bezrobocie strukturalne na terenie powiatu. Na koniec grudnia 2002 roku w powiecie zarejestrowane były 7553 podmioty gospodarcze, z czego 7321 podmiotów zarejestrowanych było w sektorze prywatnym, a 232 w sektorze publicznym. Ich przestrzenny rozkład jest nierównomierny, znaczna ich cz ęść działa na terenie miasta i gminy Kartuzy. Du Ŝe ich skupisko zauwa Ŝyć mo Ŝna równie Ŝ w obr ębie miasta i gminy śukowo. Niewiele gorsz ą sytuacje notuje si ę w gminach wiejskich, gdzie najwi ększ ą liczb ą firm (908) poszczyci ć si ę mo Ŝe gmina Sierakowice, natomiast
PROKSEN SP. Z O.O. 28 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 najmniejsz ą liczb ę (222) odnotowano w gminie Sul ęczyno. W ostatnich latach wszystkie gminy powiatu notuj ą wzrost zarejestrowanych firm. Pod wzgl ędem rozwoju gospodarczego gmina Sierakowice pozytywnie wyró Ŝnia si ę na tle powiatu. Jest uwa Ŝana za obszar bardzo szybkiego i dynamicznego wzrostu gospodarczego. Jego podstaw ą mimo wiejskiego charakteru, s ą handel, usługi i działalno ść produkcyjna. Czynnikiem sprzyjaj ącym powstaniu tak dobrego stanu było mi ędzy innymi poło Ŝenie geograficzne. Gmina poło Ŝona jest w centrum województwa pomorskiego, przy drogach wojewódzkich pełni ących rol ę poł ącze ń regionalnych. S ą to droga nr 214 z Warlubia do Łeby i 211 ze Słupska do Gda ńska. Poza tym poło Ŝenie gminy w s ąsiedztwie aglomeracji takich jak Trójmiasto, Słupsk czy Wejherowo dodatkowo korzystnie wpływa na jej rozwój. Dodatkowo, badania wykazuj ą, Ŝe na rozwój gospodarczy wpływa równie Ŝ wzrost naturalny notowany w ostatnich latach. Dzi ęki niemu gmina posiada du Ŝe zasoby młodej i wykwalifikowanej siły roboczej. Korzystny dla gospodarki rynkowej jest dominujący tu udział własno ści prywatnej, dzi ęki czemu istniej ą du Ŝe zasoby ziemi mog ącej by ć w przyszło ści terenami inwestycyjnymi. Inwestycje te ogranicza jednak obszar chroniony stanowi ący a Ŝ 35% powierzchni gminy Sierakowice. Mimo ogranicze ń dla działalno ści produkcyjnej, sprzyja to rozwojowi turystyki i agroturystyki. Miejscow ą gospodark ę odgórnie wspieraj ą władze gminy, staraj ące si ę promowa ć i ułatwia ć jej zaistnienie i dalszy rozwój. Czyni si ę to głównie przez system ulg i preferencji dla nowopowstałych podmiotów gospodarczych, zwolnie ń podatkowych dla zanikaj ących zawodów, dotacji na szkolenia - w celu podnoszenia kwalifikacji pracowników. Na rozwój gospodarki pozytywnie wpływa równie Ŝ dobra infrastruktura techniczna – gęsto ść dróg, wysoki wska źnik zwodoci ągowania, telefonizacji czy gwarancje odbioru nieagresywnych ścieków. Korzystna jest równie Ŝ koniunktura gospodarcza wokół gminy – blisko ść rynków zbytu na produkty rolne, zapotrzebowanie mieszka ńców okolicznych miast na czyste środowisko, mo Ŝliwo ść ekspansji na tereny o ścienne. Negatywnie nale Ŝy oceni ć fakt, i Ŝ zbyt du Ŝa liczba ludno ści utrzymuje si ę z pracy w sektorze rolnictwa – około 30% ludno ści czynnej zawodowo. W przyszło ści zaistnieje potrzeba zmniejszenia ilo ści gospodarstw rolnych i ludno ści utrzymuj ącej si ę z rolnictwa na rzecz działalno ści produkcyjnej, usług i pracy najemnej. Poza tym notuje si ę nadal zbyt mały udział osób z wykształceniem wy Ŝszym. W wyniku tego ro śnie stopa bezrobocia szczególnie wśród młodzie Ŝy i kobiet.
PROKSEN SP. Z O.O. 29 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Gospodarka gminy Sierakowice charakteryzuje si ę dynamicznie rozwijaj ącą si ę mał ą i średnia przedsi ębiorczo ści ą. Świadczy o tym stale rosn ący wzrost gospodarczy. Przez pi ęć lat ich liczba wzrosła o ponad 60%. W gminie nie ma przedsi ębiorstw pa ństwowych. Brakuje du Ŝych przedsi ębiorstw oferuj ących miejsca pracy wi ększej liczbie ludno ści, maj ących znacz ący wpływ na rozwój województwa i mog ących zjednoczy ć działania małych jednostek. Struktura sektorowa gospodarki w gminie rozkłada si ę równomiernie. Dominuj ą handel i naprawy – około 39% oraz budownictwo – około 26%. Nast ępne miejsca zajmuj ą: usługi transportowe – 11%, podmioty zwi ązane z obsług ą turystyki – 8% oraz zakłady produkuj ące drewno i wyroby z drewna – 7%. Bior ąc pod uwag ę wielko ść i struktur ę produkcji rolniczej w gminie zdecydowanie brakuje zakładów przetwórstwa owocowo-warzywnego. Równie Ŝ zbyt słabo jak na istniej ące tu warunki przyrodniczo-krajobrazowe reprezentowany jest sektor zwi ązany z turystyk ą. Na terenie gminy Sierakowice wyst ępuje wi ększa ni Ŝ na okolicznych obszarach ilo ść obiektów przetwórczych i usługowych, z dominuj ącą funkcj ą przetwórstwa płodów rolnych. W gminie zarejestrowano ponad 800 podmiotów gospodarczych. Do najwi ększych mo Ŝna zaliczy ć nast ępuj ące firmy: - ELWOZ w Szklanej - Ubojnia i Przetwórstwo Zwierz ąt Tuchlino J.Jeli ński - Ubój i Handel Drobiu A.Gosz Sierakowice - PW Skibi ński Sierakowice - INBUL Sierakowice - „LIS” Przetwórstwo mi ęsne Sierakowice - Bojanowscy – Ubojna drobiu Migi - DROBGEN Tuchlino - BAT – Sierakowice, Gowidlino - DEKAR – Wygoda Sierakowska - WIM – OKNA PCV, SZYBY Na terenie gminy funkcjonuj ą du Ŝe fermy drobiu w Migach, Załakowie, Pałubicach, Puzdrowie i Tuchlinie oraz autozłomy, zakład przetwórstwa rybnego i szereg innych. Bior ąc pod uwag ę tempo rozwoju gospodarczego gminy, nale Ŝy zwróci ć uwag ę na bardzo szybki i dynamiczny wzrost gospodarczy, którego podstaw ą s ą handel, usługi, działalno ść produkcyjna oraz rolnictwo. Funkcj ę dodatkow ą pełni równie Ŝ turystyka i rekreacja, czemu sprzyjaj ą korzystne warunki przyrodnicze i krajobrazowe gminy.
PROKSEN SP. Z O.O. 30 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Istniej ące w gminie Sierakowice warunki fizyczno - geograficzne nie s ą korzystne dla rozwoju rolnictwa. Urozmaicona rze źba terenu, trudne warunki klimatyczne i przewaga gleb o niskich klasach bonitacji znacznie ogranicza rozwój w tym sektorze. Pomimo tych niesprzyjaj ących warunków gmina posiada dobre tradycje rolnicze. Zarejestrowane s ą tu 54 rolnicze podmioty gospodarcze. W tabeli poni Ŝej przedstawiono wielko ść gospodarstw w gminie wraz z ich ilo ści ą w kolejnych latach: Wielko ść (ha) 1995 1997 2000 2001 1-2 119 150 151 151 2-5 198 198 198 198 5-10 164 164 164 164 10-15 278 278 278 278 15-25 347 347 347 347 25-40 220 220 220 220 40-100 7 15 15 15 100-200 - 2 2 2 Pow.200 - 6 5 5
Obecnie z pracy w rolnictwie utrzymuje si ę około 30% osób aktywnych zawodowo. Świadczy to o ukrytym bezrobociu; przy obecnym nasyceniu rolnictwa środkami produkcji na 100 ha u Ŝytków rolnych powinno pracowa ć 7-8 osób, podczas gdy w gminie Sierakowice pracuje 12. Potwierdza to potrzeb ę redukcji zatrudnienia w tym sektorze o 40%.
2.5.1. Turystyka
Gmina Sierakowice, poło Ŝona w centrum Kaszub, charakteryzuje si ę urozmaiconym krajobrazem, o wybitnych warto ściach przyrodniczych. Ponad połowa terenu gminy obj ęta jest prawn ą ochron ą przyrody - wschodnia cz ęść obejmuje obszar Kaszubskiego Parku Krajobrazowego wraz z otulin ą, a centralna Gowidli ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Na terenie gminy znajduje si ę rezerwat wodno-faunistyczny „ śurawie Chrusty” oraz cz ęść rezerwatu „Kurze Grz ędy”. Wyst ępuje urozmaicona sie ć hydrograficzna z jeziorem Gowidli ńskim. Brak zasobów surowcowych, poza niewielkimi zło Ŝami Ŝwirów. Na terenie gminy maj ą swój pocz ątek piesze szlaki turystyczne – Kaszubski, Wzgórz Morenowych oraz Kr ęgów Kamiennych. Omawiany obszar cechuj ą walory rekreacyjne i turystyczne, szczególnie w rejonie wsi Kamienica Królewska, Borowy Las, Bukowo, Gowidlino Ły śniewo i Pałubice. Wysoki jest te Ŝ stopie ń lesisto ści terenów gminy.
PROKSEN SP. Z O.O. 31 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013
Szacuje si ę i Ŝ w sezonie letnim na terenie gminy przebywa równocze śnie do 6000 turystów, zim ą poni Ŝej tysi ąca.
Ryc. Przyroda na terenie Gminy Sierakowice