Zał ącznik do Uchwały Nr XXXII/244/05 Rady Gminy w Sierakowicach z dnia 22 kwietnia 2005 r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 Sierakowice 2005 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 Opracowanie przygotowane przez Zespół zadaniowy ds. opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Sierakowice przy współpracy: Proksen sp. z o.o. 87-100 Toru ń ul. Szosa Lubicka 44 PROKSEN SP. Z O.O. 2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 Spis tre ści 1. Obszar i czas realizacji planu rozwoju lokalnego 5 2. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze obj ętym wdra Ŝaniem planu 9 2.1. Podstawowe informacje o gminie Sierakowice 9 2.2. Środowisko przyrodnicze 12 2.2.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego 14 2.3. Infrastruktura techniczna 19 2.3.1. Stan systemu komunikacji 19 2.3.2. Stopie ń uporz ądkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz 21 gospodarki odpadami 2.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego 27 2.5. Gospodarka 28 2.5.1. Turystyka 31 2.6. Sfera społeczna 34 3. Zadania polegaj ące na poprawie sytuacji w gminie Sierakowice 41 3.1. Analiza SWOT 42 3.2. Lista zada ń 44 4. Realizacja zada ń i projektów 48 4.1. Projekty przewidziane do realizacji w latach 2004 – 2006 49 4.2. Projekty przewidziane do realizacji w latach 2007-2013 53 4.3. Kryteria kolejno ści realizacji zada ń inwestycyjnych 67 5. Powi ązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy/powiatu/województwa 69 6. Plan finansowy 74 6.1. Plan finansowy na lata 2005-2006 74 6.2. Plan finansowy na lata 2007-2013 75 6.3. Bud Ŝet Gminy Sierakowice a zaplanowane zadania inwestycyjne 76 7. System wdra Ŝania 78 8. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej 80 8.1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego 80 8.2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego 80 8.3. Sposoby inicjowania współpracy pomi ędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarz ądowymi 80 8.4. Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego 83 PROKSEN SP. Z O.O. 3 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 8.4.1. Promocja 84 8.4.2. Public relations 84 9. Zał ącznik 1. Ankieta 86 PROKSEN SP. Z O.O. 4 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 1. Obszar i czas realizacji planu rozwoju lokalnego Strategiczne zarz ądzanie i planowanie o wydłu Ŝonym horyzoncie czasowym nale Ŝy uzna ć jako niezb ędne elementy polityki władz samorz ądowych w celu zagwarantowania wła ściwego funkcjonowania ka Ŝdej jednostki samorz ądu terytorialnego. Zarz ądzanie strategiczne umo Ŝliwia racjonalizacj ę wydatków bud Ŝetowych oraz optymalizacj ę kosztów świadczenia usług publicznych. Z kolei strategiczne planowanie wpływa na sprawno ść działania jednostek samorz ądu terytorialnego, na tempo procesów lokalnego rozwoju, a w konsekwencji na jako ść Ŝycia wszystkich mieszka ńców danej jednostki. Do dokumentów stanowi ących podstaw ę planistyczn ą i umo Ŝliwiaj ących zarz ądzanie gmin ą nale Ŝą m.in.: 1. plan rozwoju lokalnego, 2. strategia rozwoju, 3. wieloletni plan inwestycyjny, 4. studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego, 5. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, 6. plan ochrony środowiska, 7. plan rozwoju turystyki. Plan Rozwoju Lokalnego jest kluczowym narz ędziem wspieraj ącym zarz ądzanie na poziomie samorz ądu, nabieraj ącym w ostatnim czasie coraz wi ększego znaczenia. Okre śla on strategi ę społeczno-gospodarcz ą gminy, wskazuje cele i kierunki zaanga Ŝowania środków z funduszy strukturalnych, krajowych i własnych gminy. Lokalny program rozwoju okre śla nie tylko ogólne cele (jak ma to miejsce przy tworzeniu strategii), lecz konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz sposoby finansowania. Kompleksowy charakter dokumentu pozwala na zoptymalizowanie polityki inwestycyjnej Gminy. Dokument wskazuje kierunki rozwoju Gminy Sierakowice oraz zapewnia koncentracj ę środków na strategicznych działaniach samorz ądu. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe wytyczenie kierunków rozwoju oraz zada ń inwestycyjnych nast ąpiło przy współpracy społecze ństwa lokalnego. Dokument wykazuje wi ęc zgodno ść nie tylko z polityka strategiczn ą władz samorz ądowych ale koncentruje si ę na zadaniach jak najbardziej po Ŝą danych i akceptowalnych przez społecze ństwo. Plan rozwoju lokalnego stanowi pewien kompromis między strategi ą rozwoju a wieloletnim planem inwestycyjnym. Obejmuje bowiem nie tylko diagnoz ę stanu obecnego danego obszaru, analiz ę bie Ŝą cych uwarunkowa ń i problemów wraz z uj ęciem perspektywicznym zmierzaj ącym do poprawy sytuacji, ale tak Ŝe PROKSEN SP. Z O.O. 5 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 szczegółowy zestaw działa ń i projektów inwestycyjnych wraz z oczekiwanymi wskaźnikami osi ągni ęć , planem finansowym i procedurami monitoringu. Posiadanie przez gmin ę dobrze opracowanego programu rozwoju lokalnego jest niezb ędnym elementem przy ubieganiu si ę o środki unijne dost ępne w ramach priorytetu 3 dla działa ń 3.1 i 3.2 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Gmina Sierakowice posiada obecnie nast ępuj ące dokumenty wykorzystywane przez władze samorz ądowe w procesie strategicznego zarz ądzania i planowania: 1. Strategia rozwoju gminy Sierakowice do 2015 r ., 2. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice, 3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Sierakowice (w tym Plany lokalne dla sołectw Tuchlino i Długi Kierz) , 4. Program ochrony środowiska gminy Sierakowice na lata 2004-2011, 5. Gminny plan gospodarki odpadami dla gminy Sierakowice na lata 2004-2011. Władze samorz ądowe okre ślaj ąc kierunki rozwoju Gminy oraz prowadz ąc polityk ę inwestycyjn ą, d ąŜą do zapewnienia zgodno ści z dokumentami strategicznymi sporz ądzonymi na szczeblu powiatowym, wojewódzkim czy narodowym. Jednostka samorz ądu terytorialnego jak ą jest gmina, nie działa bowiem w oderwaniu od nich, ale jest ich cz ęś ci ą składow ą i oddziałuje na ich funkcjonowanie. Dlatego te Ŝ nale Ŝy d ąŜ yć nie tylko zapewnienia zgodno ści planów lokalnych (gminnych) z planami wy Ŝszego rz ędu, ale równie Ŝ do wł ączenia kwestii rozwoju Gminy do planowania na poziomie powiatowym i wojewódzkim. W procesie planowania władze samorz ądowe korzystaj ą wi ęc równie Ŝ mi ędzy innymi z poni Ŝszych dokumentów: 1. Strategia rozwoju powiatu kartuskiego, 2. Strategii rozwoju województwa pomorskiego, 3. Strategii rozwoju turystyki w województwie pomorskim na lata 2004-2013, 4. Narodowy Plan Rozwoju Polski (NPR) oraz Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) . Obecnie w województwie pomorskim rozpoczynaj ą si ę konsultacje społeczne, dotycz ące aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego. Celem Gminy Sierakowice jest wł ączenie si ę w proces opracowywania powy Ŝszego dokumentu oraz wł ączenie si ę w proces planowania inwestycyjnego województwa, m.in. poprzez propozycj ę wspólnych zada ń inwestycyjnych przedstawionych w niniejszym dokumencie Planu rozwoju lokalnego Gminy Sierakowice. Gmina Sierakowice wyra Ŝa ch ęć podj ęcia współpracy m.in. w PROKSEN SP. Z O.O. 6 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY SIERAKOWICE NA LATA 2005-2013 zakresie modernizacji drogi wojewódzkiej nr 211 w powiecie kartuskim, uwzgl ędniaj ąc to zadanie w planie finansowym. Do dyspozycji władz samorz ądowych pozostaj ą wi ęc równie Ŝ dokumenty opracowane na poziomie powiatu, województwa czy kraju, jak cho ćby Strategia rozwoju powiatu kartuskiego czy Strategia rozwoju województwa pomorskiego . Jednak dokumenty o zasi ęgu lokalnym odzwierciedlaj ą wiernie lokalne potrzeby i mo Ŝliwo ści finansowe. Opracowanie Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice pozwoli na wypełnienie luki w postaci braku dokumentu skupiaj ącego projekty inwestycyjne wraz z planem finansowym, opisem procesu wdro Ŝenia i monitoringu. Lokalny plan rozwoju pozwoli nie tylko na optymalne planowanie i zarządzanie w zakresie polityki inwestycyjnej ale równieŜ pozwoli na pozyskanie środków zewn ętrznych finansowania inwestycji gminnych. Mo Ŝliwo ść realizacji wieloletnich planów rozwoju uzale Ŝniona jest nie tylko od sprawnego działania administracji publicznej, wyra Ŝaj ącej si ę m.in. w efektywnym pozyskiwaniu środków zewn ętrznych na finansowanie inwestycji, w nadzorze nad odpowiednim przebiegiem prac inwestycyjnych, ale tak Ŝe od aprobaty strategicznych celów rozwoju przez stron ę lokalnej społeczno ści. Dlatego te Ŝ prace nad opracowaniem Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice rozpocz ęto od konsultacji społecznych oraz ankietyzacji jej mieszka ńców. Spotkanie konsultacyjne oraz ankieta zostały przeprowadzone w Urz ędzie Gminy Sierakowice w celu poznania potrzeb i oczekiwa ń społecze ństwa lokalnego w zakresie rozwoju gminy w przyszło ści. Na spotkaniu konsultacyjnym obecni byli przedstawiciele najwa Ŝniejszych organizacji społeczno-gospodarczych z terenu Gminy Sierakowice. Przyst ępuj ąc do opracowania Planu rozwoju lokalnego gminy Sierakowice , postawiono sobie nast ępuj ące cele i zadania, które powinny zosta ć zrealizowane lub co najmniej których realizacja powinna zosta ć ułatwiona za po średnictwem niniejszego dokumentu: 1. Pobudzenie aktywno ści społecznej i gospodarczej, 2. Podniesienie konkurencyjno ści i innowacyjno ści gospodarki lokalnej, 3. Zachowanie i rozwini ęcie walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego, 4. Kształtowanie nowego ładu przestrzennego, 5. Poprawa form, metod i efektów organizacji, zarz ądzania i finansowania gminy. Realizacja powy Ŝszych celów powinna wpłyn ąć wymiernie na realizacj ę celu podstawowego, jakim jest podniesienie