vrijdag 10.05.2013 Anima Eterna Brugge 20.00 Concertzaal 19.15 Inleiding door Ignace Bossuyt & Andrea Lauren Brown Mozart-avond Biografieën Uitvoerders en programma

Opgericht in 1987 door Jos van Immerseel dan 100 opnames en cureert sinds 2002 de Anima Eterna Brugge: orkest als levend laboratorium voor zijn onderzoek Collection Anima Eterna voor het label Zig- Jos van Immerseel: dirigent & pianoforte Ah, lo previdi, concertaria KV272 (1777) in de barokmuziek, evolueerde Anima Eterna Zag Territoires (Outhere). Hij is ten slotte ook (Christopher Clarke, 1989, kopie naar Brugge (BE), in residentie in Concertgebouw verzamelaar: overtuigd dat de instrumenten Anton Walter) Wolfgang Amadeus Mozart Brugge, van een compact strijkersensemble die een componist heeft gekend de sleutel Yoko Kaneko: pianoforte (Christopher Nehmt meinen Dank, concertaria KV383 (1782) tot een volbloed symfonisch orkest, dat zijn tot een correcte voordracht, bouwde Clarke, 2004, kopie naar Anton Walter) ook klassiek, romantisch en vroegmodern hij een collectie historische klavieren uit. Zij Andrea Lauren Brown: sopraan Wolfgang Amadeus Mozart repertoire exploreert. Het consequente brengen hem tot vlakbij de componist en zijn Concerto voor 2 piano’s in Es, KV365 (1779) gebruik van historisch instrumentarium, de muziek: een noodzakelijk en compromisloos Sandrine Piau heeft haar deelname aan - Allegro permanente leiding door van Immerseel, de uitgangspunt. dit concert moeten annuleren wegens een - Andante projectmatige aanpak en het respect voor blessure. Ze zal vervangen worden door de - Rondeau de intenties van de componist vormen het Yoko Kaneko (JP) studeerde piano, Amerikaanse sopraan Andrea Lauren Brown. credo van dit orkest. Solisten stammen uit kamermuziek en pianoforte in Tokio en Parijs, eigen rangen of zijn ‘vrienden van het huis’, onder meer bij Jos van Immerseel. Met — zoals Claire Chevallier (piano), Midori Seiler Anima Eterna Brugge maakte ze een Mozart- (viool), Sergei Istomin (cello), Sandrine Piau opname. Andere opnames omvatten muziek Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) (sopraan) en Thomas Bauer (bariton). In de van Beethoven, Gross, Dvorˇák, Chausson, Symfonie nr. 29 in A, KV201 (1774) loop der jaren ontstond een indrukwekkende Fauré en anderen, deels met het Gabriel - Allegro moderato reeks opnames − sinds 2002 voortgezet door Quartet dat ze in 1988 mede oprichtte. - Andante Zig-Zag Territoires (Outhere) als Collection Ze speelde de afgelopen jaren tijdens de - Menuetto Anima Eterna. De nieuwsgierigheid van de Chopin-dag van de Cité de la Musique, in het - Allegro con spirito musici en de honger van het publiek blijken Palazzetto Bru Zane in Venetië en met het na 25 jaar nog niet gestild: het orkest blijft Orchestre de chambre de Toulouse. Naast Wolfgang Amadeus Mozart synoniem voor innovatie zonder provocatie, haar werk op het podium geeft Yoko Kaneko Chi sà, chi sà, qual sia, concertaria KV582 voorbereiding en professionalisme, passie en masterclasses in Japan en Frankrijk. (1789) plezier. Andrea Lauren Brown (US) behaalde Wolfgang Amadeus Mozart Jos van Immerseel (BE) studeerde piano verschillende muzikale diploma’s aan Per pietà, bell’ idol mio, concertaria KV78 (Eugène Traey), orgel (Flor Peeters), zang Amerikaanse universiteiten en vervolgde (1766) (Lucie Frateur) en orkestdirectie (Daniel dankzij een studiebeurs haar opleiding Sternefeld) en verdiepte zich als autodidact aan het Mozarteum in Salzburg. Met een Wolfgang Amadeus Mozart in organologie, retoriek en de historische repertoire dat reikt van barok tot belcanto Bella mia fiamma, addio, concertaria KV 528 pianoforte. Vandaag geniet hij wereldwijd en hedendaagse muziek trad ze op met (1787) erkenning als solist en kamermusicus en is dirigenten als Rinaldo Alessandrini, Ádám hij te horen op de belangrijkste internationale Fischer en Tõnu Kaljuste. Onlangs zong ze — pauze — concertpodia. Parallel maakte van Immerseel bij The Rare Fruits Council van violist carrière als dirigent, sinds 1987 van Manfredo Kraemer, en ze vertolkte ook geesteskind Anima Eterna Brugge: een Händels Messiah onder leiding van Pierre Cao. projectorkest met historisch instrumentarium. Ankerpunten zijn BOZAR, Concertgebouw Brugge − waar hij met Anima Eterna Brugge Met Nederlandse boventiteling anima orkestraal in residentie is sinds 2003 − en de Opéra eterna de Dijon. Van Immerseel realiseerde meer brugge Uw applaus krijgt kleur dankzij de bloemen van Bloemblad. Een verrassende doorsnede van het oeuvre van Mozart

Vanaf zijn prilste jeugd tot in zijn laatste officiële verloofde, dat Perseus buiten zinnen Lucilla is onzeker over haar gevoelens, schrijfwijze, wat wijst op een toenemende levensjaar heeft Mozart zich toegelegd op rondloopt met zijn zwaard, wat volgens haar wankelend tussen woede, jaloezie, liefde, diepgang van het symfonische repertoire. een toen erg populair genre: de concertaria. wijst op zelfmoordgedachten. In het eerste vrees en twijfel. Het tweede deel wordt tevens gekenmerkt Hij schreef er zowat vijftig. De term slaat recitatief en aria uit zij haar vertwijfelde woede Hoe kan je als zangeres beter afscheid nemen door de gedempte strijkers, die het andante op een losstaande aria, eventueel met een om dit bericht. In het tweede recitatief en van een dankbaar publiek dan met de Duitse een eerder intiem karakter verlenen. Aan het voorafgaand recitatief. De concertaria was de aansluitende cavatina, een korte lyrische aria Nehmet meinen Dank, ihr holden Gönner slot zorgt Mozart echter voor een verrassing: bedoeld als onderdeel van een programma aria, slaat haar passie om in berusting en een (KV383), die Mozart in april 1782 in Wenen het (piano)thema van de inzet sluit af in forte, waarin zowel vocale als instrumentale verlangen om samen met Perseus te sterven. schreef voor zijn schoonzus Aloysia Weber? waarbij de dempers worden afgenomen. Na muziek werd uitgevoerd, of als toevoegsel De gedempte strijkers, de pizzicatobas en Zij wilde hiermee het Weense publiek en haar een ritmisch krachtig geprofileerd menuet of vervangstuk bij de herneming van een de dialogerende hobo vertolken treffend de weldoeners bedanken alvorens zij de stad volgt de wervelende finale. Een beklijvend bestaande opera, meestal van een andere intieme, melancholische toon van de cavatina. verliet. Het werd een sublieme parel, die haar effect is de frequente herhaling van de componist. De opzet was vaak dubbel: charme niet enkel ontleent aan de heerlijke beroemde Mannheimer ‘Rakete’, een snel zowel de eigen compositorische vaardigheid Voor dezelfde zangeres componeerde Mozart melodie, maar evenzeer aan de delicate opstijgende toonladderfiguur, waarmee de illustreren als tegemoetkomen aan de wensen in november 1787 in Praag het recitatief pizzicatobegeleiding van de strijkers en de symfonie ook afsluit. van een gevierde zanger(es). en de aria Bella mia fiamma (KV528), als zachte tinten van de blazers (traverso, hobo dank voor de gastvrijheid van de familie en fagot). Zoals in zijn opera’s zijn verfijnde In de late jaren in Salzburg (wellicht 1779 Vanaf zijn eerste pogingen ontpopte Mozart Duschek naar aanleiding van de première karakterisering, melodische en harmonische of 1780) componeerde Mozart het enige zich als een gedreven dramatisch talent van zijn opera . Dit schitterende rijkdom, en subtiele instrumentatie ook het Concerto voor twee piano’s (KV365), dat naderhand in zijn opera’s volledig tot stuk is alweer een meesterlijk staaltje van waarmerk van Mozarts rijpere concertaria’s. vermoedelijk voor zichzelf en zijn zuster ontplooiing kwam. Een van zijn vroegste ongehoorde dramatische intensiteit: op een Nannerl als solisten. Centraal staat vooral proeven was de nog bescheiden aria Per tekst uit de opera Cerere placata van Niccolò Uit de jaren 1773-74 dateren negen het dialogerend samenspel van de twee pietà, bell’ idol mio (KV78) uit 1766, op een Jommelli zingt Titano zijn vertwijfeling en ‘Salzburger-symfonieën’, met Symfonie nr. 29 gelijkberechtigde pianopartijen. Het tekst van Pietro Metastasio (uit Artaserse), zijn wraakgevoelens uit omdat de Griekse (KV201), gecomponeerd in april 1774, als een aandeel van het orkest blijft vooral beperkt toentertijd de beroemdste librettist. De godin Ceres, de moeder van Proserpina, over onbetwistbaar hoogtepunt. Naar het model tot inleidende en afsluitende passages: Perzische koning Artaserse bezingt zijn liefde hem een doodsoordeel heeft uitgesproken. van de symfonieën eigen aan de School eenmaal de solisten op het voorplan komen, voor Samira en geeft uiting aan zijn verdriet Ceres aanvaardt niet dat hij als sterveling van Mannheim, het centrum van een van de blijft het orkest een eerder bescheiden omdat niet alles rimpelloos verloopt. Het verliefd is op haar dochter. Na een recitatief, beroemdste orkesten van Europa, is dit werk ondersteunende partner. Voor dit werk schreef is een eenvoudige, eerder stereotiepe aria, alleen met strijkers, valt de aria op door vierdelig, met als derde deel een menuet, Mozart de cadenza’s uit. Doorgaans werden gekruid met virtuoze trekjes, maar niet zonder de prominent aanwezige blazers (traverso, een dans die een vast ingrediënt werd van de die geïmproviseerd, maar met meer dan één melodische charme. Hobo’s en hoorns zorgen hobo’s, fagotten en hoorns), die, samen met klassieke symfonie. De bezetting is beperkt solist was dit niet vanzelfsprekend. voor een mooie coloristische toets. Mozarts de verfijnde harmonie en de wisselende tot strijkers, twee hobo’s en twee hoorns. zin voor indringende dramatiek straalt vanaf dynamiek, in hoge mate bijdragen tot de Vooral opvallend is de aandacht voor een Ignace Bossuyt de eerste noot overtuigend uit het recitatief ongeëvenaarde uitdrukkingskracht van dit meer contrapuntische gelijkschakeling van de en de aria Ah, lo providi (KV272), die de werk. Twee jaar later, in oktober 1789, bedacht partijen, zoals al dadelijk blijkt uit de inzet. Bij beroemde Praagse sopraan Joseph Duschek, Mozart in Wenen de populaire zangeres Louise de forte-herhaling van het piano uitgevoerde de echtgenote van de componist en pianist Villeneuve, die later optrad in Così fan tutte, basisthema volgen de lage strijkers de violen Frantisek Xaver Duschek, in 1777 bij Mozart met de aria Chi sà, chi sà, qual sia (KV582). in imitatie. Bij het begin van het langzame bestelde. Het gaat om een uitgebreide scène Ook in deze briljante aria, een interpolatie tweede deel combineert hij de herhaling van met twee recitatieven en twee ariagedeelten voor de herneming van de komische opera de hoofdmelodie in de tweede viool met een op een tekst uit de opera Andromeda van Il burbero di buon cuore van Vicente Martin contrapunt in de eerste viool. Het galante de librettist V.A. Cigna-Santi. De Griekse y Soler, komen de blazers – een kleurrijke prototype van pure melodie met begeleiding, prinses Andromeda, die verliefd is op de combinatie van klarinetten, fagotten en hoorns eigen aan veel vroege werken, ruimt held Perseus, verneemt van Euristheus, haar – zeer zelfstandig aan bod. De heldin Madama geleidelijk de plaats voor een compactere Josepha Duschek (1754-1824)

De concertaria’s Ah, lo previdi (KV272) en en Berlijn. Zij was het die Beethovens Bella mia fiamma (KV528) componeerde ondertussen beroemde Ah, perfido (opus 65) Mozart voor de destijds alom gevierde creëerde op 21 november 1796 in Leipzig. Tsjechische sopraan Josepha Duschek, Ze zong eveneens in Praagse uitvoeringen geboren Hambacher. Ze was een leerlinge van Haydns Die Schöpfung (16 maart 1800, van de Tsjechische componist, pianist en 10 april 1803) en Die Jahreszeiten (december muziekpedagoog Frantisek Xaver Duschek 1803) en Händels Messiah (1 april 1804). Haar (1731-1799) die zich omstreeks 1770 in Praag uiterst flexibele stem en haar virtuoze techniek had gevestigd en met wie ze huwde op 21 werden niet door iedereen gesmaakt (Leopold oktober 1776. De woning van de Duscheks en Mozart en de beroemde Schiller waren vooral hun zomerverblijf, de villa Bertramka minder enthousiast), maar haar dramatische in Smichov (omgeving Praag) was lange tijd expressiviteit werd unaniem geloofd. een belangrijk centrum waar vele binnen- en buitenlandse musici elkaar ontmoetten en Johan Huys regelmatig logeerden.

Af en toe bezochten de Duscheks Salzburg, waar Josepha’s moeder woonde. Ze ontmoetten er Mozart in augustus 1777. Mozart was zo onder de indruk van Josepha’s stem dat hij prompt een compositie voor haar schreef: het recitatief en de aria Ah, lo previdi. In de lente van 1786 begeleidde hij haar tijdens een privéconcert aan het Weense hof.

In januari 1787 verbleef hij op invitatie van de Duscheks in Praag om er getuige te kunnen zijn van het Praagse succes van Le nozze di Figaro en in oktober van hetzelfde jaar was hij opnieuw hun gast en kon hij in alle rust in het tuinhuisje van hun villa zijn opera Don Giovanni voltooien. De Praagse première (29 oktober 1787) van deze opera was een ware triomf. Alvorens naar Wenen terug te keren componeerde Mozart nog in allerijl (in feite gedwongen door Josepha, maar dat is een ander verhaal …) de concertaria Bella mia fiamma die hij haar had beloofd.

Josepha’s zangcarrière duurde bijna veertig jaar. Ze trad op tijdens concerten en academies en in de opera’s van Praag, Wenen, Josepha Duschek Salzburg, Dresden, Weimar, Leipzig, Warschau In de kijker

Tendance Floue © Olivier Culmann Andreas Staier © Eric Manas wo 22.05.13 — zo 26.05.13 / Brugge za 08.06.13 / 20.00 / Concertzaal Chacun son Sacre Daniel Sepec, Roel Dieltiens & Andreas Bijna dag op dag 100 jaar na de première Staier / Schubert. Pianotrio’s nr. 1 & 2 brengt het festival Chacun son Sacre een Schuberts pianotrio’s zijn ontstaan dankzij eerbetoon aan Stravinsky’s Le Sacre du contacten met pianist Bocklet, cellist Linke Printemps. Het festival kiest voor eigenzinnige en vioolvirtuoos Schuppanzigh. Deze interpretaties van het stuk. Naast versies van vriend­schap leverde twee van Schuberts Xavier Le Roy, Raimund Hoghe en José Navas mooiste, krachtigste stukken op. Net als hun staat ook een resem contextactiviteiten op het 19e-eeuwse collega’s zijn Daniel Sepec, Roel programma, met een installatie, een lezing en Dieltiens en Andreas Staier goede vrienden. verschillende films. Hun concert in Brugge wordt een welkome reünie.

Concertgebouw Servies Gezellig tafelen voor of na een voorstelling met een verrassing op vertoon van het concertticket. Alle info over de deelnemende horecazaken op Grensoverschrijdend netwerk www.concertgebouw.be/servies. voor klassieke en hedendaags klassieke muziek

interparking onder 't zand: 1300 parkeerplaatsen ‘eerste rang’

Coverbeeld: Wolfgang Amadeus Mozart / V.U. Katrien Van Eeckhoutte, ’t Zand 34, 8000 Brugge