DOCSLIB.ORG

Jędrzej Giertych (1903-1992)

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Jędrzej Giertych (1903-1992) Zał ącznik nr 2 do zarz ądzenia nr 110/2009/2010 Rektora UAM z dnia 20 listopada 2009 roku Opis rozprawy doktorskiej: Imi ę i nazwisko autora pracy mgr Anna Piesiak-Robak Adres e-mail, telefon autora [email protected] , tel. 664113722 pracy Imi ę i nazwisko promotora prof. dr hab. Waldemar Łazuga pracy Wydział Historyczny Instytut/Katedra Historii Data obrony 9 stycznia 2012 r. Tytuł pracy w j ęz. polskim Jędrzej Giertych (1903-1992). Biografia polityczna Tytuł pracy w j ęz. Jedrzej Giertych (1903-1992). A politcal biography angielskim Tytuł pracy w j ęz. pracy nie dotyczy Język pracy polski Słowa kluczowe w j ęz. Jędrzej Giertych, narodowa demokracja, nacjonalizm, polskim (max 5) Słowa kluczowe w j ęz. Jedrzej Giertych, national democracy, nationalism angielskim (max 5) Słowa kluczowe w j ęz. pracy (max 5) Streszczenie pracy w j ęz. Jędrzej Giertych - prawnik, polityk, dyplomata, dziennikarz polskim (max 1400 znaków) autor wielu oryginalnych koncepcji politycznych, ideolog ruchu narodowego. Urodził si ę 7 stycznia 1903 r. w Sosnowcu, w zaborze rosyjskim. J ędrzej od najmłodszych lat zwi ązany był z harcerstwem, a w 1920 r. słu żył jako ochotnik w bitwie polsko-bolszewickiej, gdzie został ranny. W latach 1921-1926 uko ńczył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a tak że Szkoł ę Nauk Politycznych. Nast ępnie rozpocz ął karier ę polityczn ą w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Ze wzgl ędów politycznych został usuni ęty z MSZ i za namow ą Romana Dmowskiego rozpocz ął działalno ść polityczn ą. Na pocz ątki został sekretarzem Wydziału Wykonawczego Obozu Wielkiej Polski, a nast ępnie od 1935 r. wszedł do władz Stronnictwa Narodowego, gdzie pozostał a ż do 1939 r. staj ąc si ę głównym ideologiem obozu narodowego. W czasie kampanii wrze śniowej uczestniczył w obronie Wybrze ża, a nast ępnie znalazł si ę w niemieckiej niewoli, w której przebywał a ż do ko ńca II wojny światowej. Po zako ńczeniu wojny wrócił do Polski, sk ąd wywiózł swoj ą żon ę i dzieci. Nast ępnie do ko ńca życia przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zaanga żował si ę równie ż w życie polityczne i powrócił do emigracyjnego Stronnictwa Narodowego, z którego został w 1961 r. usuni ęty. Do ko ńca życia pozostał zagorzałym przeciwnikiem obozu Józefa Piłsudskiego i niego samego, wyst ępował przeciwko emigracyjnemu Stronnictwu Narodowemu i reformom Soboru Watyka ńskiego II. Zwolennik spiskowej teorii dziejów, w której najwi ększe zagro żenie dla Polski widział wśród Żydów i komunistów. Jędrzej Giertych zmarł 9 pa ździernika 1992 r. w Londynie, a pochowany został w Kórniku k. Poznania. Streszczenie pracy w j ęz. Jedrzej Giertych - lawyer, politician, diplomat, journalist, author of angielskim (max 1400 many original political concepts ideologist of the national znaków) movement. He was born on 7 January 1903 in Sosnowiec, in the Russian zone. J ędrzej from an early age was associated with the Scouts, and in 1920, he served as a volunteer in the battle of the Polish-Bolshevik, where he was wounded. In the years 1921-1926 he graduated law at Warsaw University and the School of Political Science. Then he started his political career in the Ministry of Foreign Affairs. For political reasons he was removed from the MFA and at the instigation of Roman Dmowski he began political activities. At the beginning he was the Executive Secretary of the Department of the United Polish camp, and then in 1935 he entered the National Party government. During the September campaign, he participated in the defense of the polish coast, and then he became a German prisoner of the war, where he stayed until the end of the Second World War. After the war he returned to Poland, from where he exported his wife and children to Great Britain. Then the rest of his life he lived in exile there. He involved in political life and returned to National Party in Exile. In 1961 he was removed from the party. He continued to publish his own history books and journalism. Until the end of life he has remained a staunch opponent of the camp and Jozef Pilsudski himself. He spoke out against exile National Party and the reforms of The second Vatican Council. A supporter of conspiracy theory of history, in which the greatest threat to Poland he saw among Jews and communists. Jedrzej Giertych, died on 9 October 1992 in London, and was buried in Kornik, near Poznan. Streszczenie pracy w j ęz. nie dotyczy pracy (max 1400 znaków) liczba stron 220 2 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Historyczny Anna Piesiak-Robak Jędrzej Giertych (1903-1992) Biografia polityczna Praca doktorska napisana pod kierunkiem naukowym prof. dr. hab. Waldemara Łazugi Poznań 2011 3 Panu prof. dr. hab. Waldemarowi Łazudze Za okazaną w trakcie pisania niniejszej pracy Wielką życzliwość, pomoc oraz cierpliwość Składam bardzo serdeczne podziękowania Autorka 4 Spis treści Wst ęp ………………………………………………………………………........... 4 Rozdział I. Lata szkolne, uniwersyteckie i pocz ątki kariery politycznej ..….. 16 Rozdział II. W szkole politycznej Dmowskiego ……….......………….……… 59 Rozdział III. Nacjonalizm chrze ścija ński ………...…………….……………. 117 Rozdział IV. W „polskim Londynie” …………………………………..………. 153 Zako ńczenie …………………………………….……………………………… 199 Bibliografia …………………………………………………………,,………….. 204 5 Wst ęp Narodowa Demokracja, której pocz ątki si ęgaj ą lat osiemdziesi ątych XIX w., wywarła trwały, a zarazem szczególny wpływ na kierunek rozwoju II Rzeczypospolitej, kształtowanie świadomo ści politycznej społecze ństwa polskiego i stanowiła główn ą sił ę polityczn ą polskiego obozu nacjonalistycznego. Posiadaj ąca tradycje działalno ści trójzaborowej, a poza tym legitymuj ąca si ę antyrewolucyjno ści ą i antyniemiecko ści ą endecja, zdołała od samego zarania niepodległo ści skupi ć pod swoimi sztandarami znaczn ą cz ęść ludno ści polskiej. Obóz narodowy w okresie dwudziestolecia mi ędzywojennego ewoluował od parlamentarnego Zwi ązku Ludowo-Narodowego, poprzez Obóz Wielkiej Polski wzorowany na faszy źmie włoskim, do Stronnictwa Narodowego, które z biegiem lat, pod naciskiem cz ęś ci młodego pokolenia w coraz wi ększym stopniu upodabniało si ę do rozwi ązanego OWP i ulegało podziałom. Miejsce i rola Narodowej Demokracji w dziejach Polski skłania, wi ęc do podj ęcia wnikliwych bada ń nad twórcami i ideologami tego ruchu. Na uwag ę zasługuj ą: Zygmunt Balicki, Jan Ludwik Popławski, Roman Dmowski, Stanisław Kozicki, Joachim Bartoszewicz, Stanisław Grabski, Roman Rybarski, a w śród pokolenia młodych warto zwróci ć uwag ę na Wojciecha Wasiuty ńskiego, Tadeusza Bieleckiego, Bolesława Piaseckiego czy J ędrzeja Giertycha. Ten ostatni zasługuje zwłaszcza na miano ideologa obozu narodowego, którego posta ć pod wieloma wzgl ędami wyró żniała si ę w śród pokolenia Polski niepodległej obozu narodowego. Był znan ą osob ą w życiu politycznym okresu dwudziestolecia mi ędzywojennego nie tylko, jako działacz narodowy, ale bliski współpracownik Romana Dmowskiego. O czym świadcz ą opinie mu współczesnych, w tym Adolfa Boche ńskiego – publicysty, pisarza politycznego, który nie szcz ędził komplementów Grabskiemu, uznawał Romana Dmowskiego za jednego z „najwybitniejszych polskich pisarzy politycznych”, a Giertycha za czołowego publicyst ę obozu narodowego swego pokolenia 1. Mimo istotnego wkładu J ędrzeja Giertycha w proces kształtowania si ę my śli społeczno-politycznej obozu narodowego w XX w., w świadomo ści społecze ństwa polskiego jego dokonania, w tym spu ścizna publicystyczna, nie s ą jednak powszechnie znane. Zepchni ęty w cie ń Tadeusza Bieleckiego, podobnie jak wielu innych polityków obozu wszechpolskiego, przywoływany bywa tylko na kartach naukowych opracowa ń dotycz ących dziejów Narodowej Demokracji, gdzie jest postrzegany jako ideolog i publicysta, a nie skuteczny w działaniu przywódca polityczny. Jednak ze wzgl ędu na istotny wkład w rozwój polskiej my śli nacjonalistycznej 1 R. Habielski, Dok ąd nam i ść wypada? Jerzy Giedroy ć od „Buntu Młodych” do „Kultury” , Warszawa 2006, s. 115. 6 okresu dwudziestolecia mi ędzywojennego posta ć J ędrzeja Giertycha zasługuj ę niew ątpliwie na uwag ę. Gdy zestawimy te fakty z informacj ą, że był autorem wa żnych, cho ć podobnie jak on sam nieco zapomnianych publikacji oraz kilkuset artykułów, z których znaczn ą cz ęść stanowiły szeroko komentowane publikacje programowo-ideologiczne, podj ęcie si ę zadania maj ącego na celu nakre ślenie obrazu życia i my śli społeczno-politycznej J ędrzeja Giertycha wydaje si ę by ć przedsi ęwzi ęciem ze wszech miar zasadnym. Wielu z wy żej wymienionych działaczy Narodowej Demokracji doczekało si ę swoich obszernych opracowa ń monograficznych, ale postaci ą o wiele mniej ogółowi znan ą pozostaje nadal J ędrzej Giertych, o którym na kartach syntez b ądź nie mówi si ę wcale, b ądź tylko wspomina, a przecie ż w jego biografii politycznej zawiera si ę historia Stronnictwa Narodowego i życia politycznego Drugiej Rzeczypospolitej, losów londy ńskiej emigracji powojennej i dziejów komunistycznej Polski 2. Zainteresowanie współczesnych historyków życiem i działalno ści ą Giertycha jest wi ęc niewielkie i faktycznie nie odpowiada roli i miejscu jakie zajmował on przed wojn ą w strukturach obozu narodowego czy Stronnictwie Narodowym na emigracji. Jego nazwisko najcz ęś ciej pojawia si ę w monografiach po świ ęconych formacji młodo endeckiej lat 30. jako działacza i publicysty, publikacjach wspomnieniowych i encyklopediach 3. Mniej miejsca zajmuje Giertych w historiografii okresu wojny i okupacji. Brakuje natomiast literatury opisuj ącej jego życie emigracyjne, co daje si ę wyja śni ć równie
Load more

Recommended publications
  • Pogrom Cries – Essays on Polish-Jewish History, 1939–1946
    Rückenstärke cvr_eu: 39,0 mm Rückenstärke cvr_int: 34,9 mm Eastern European Culture, 12 Eastern European Culture, Politics and Societies 12 Politics and Societies 12 Joanna Tokarska-Bakir Joanna Tokarska-Bakir Pogrom Cries – Essays on Polish-Jewish History, 1939–1946 Pogrom Cries – Essays This book focuses on the fate of Polish “From page one to the very end, the book Tokarska-Bakir Joanna Jews and Polish-Jewish relations during is composed of original and novel texts, the Holocaust and its aftermath, in the which make an enormous contribution on Polish-Jewish History, ill-recognized era of Eastern-European to the knowledge of the Holocaust and its pogroms after the WW2. It is based on the aftermath. It brings a change in the Polish author’s own ethnographic research in reading of the Holocaust, and offers totally 1939–1946 those areas of Poland where the Holo- unknown perspectives.” caust machinery operated, as well as on Feliks Tych, Professor Emeritus at the the extensive archival query. The results Jewish Historical Institute, Warsaw 2nd Revised Edition comprise the anthropological interviews with the members of the generation of Holocaust witnesses and the results of her own extensive archive research in the Pol- The Author ish Institute for National Remembrance Joanna Tokarska-Bakir is a cultural (IPN). anthropologist and Professor at the Institute of Slavic Studies of the Polish “[This book] is at times shocking; however, Academy of Sciences at Warsaw, Poland. it grips the reader’s attention from the first She specialises in the anthropology of to the last page. It is a remarkable work, set violence and is the author, among others, to become a classic among the publica- of a monograph on blood libel in Euro- tions in this field.” pean perspective and a monograph on Jerzy Jedlicki, Professor Emeritus at the the Kielce pogrom.
    [Show full text]
  • Money Centre No 13 2018 Q1 in Memory of Sławomir S
    ISSN 2299-632X Money Centre No 13 2018 Q1 in memory of Sławomir S. Skrzypek Bankoteka HISTORY • ECONOMY • EDUCATION Plan of the NBP LEVEL 3 14 12 Stock Exchange Money Centre and Financial Markets 13 Modern Payment 13 Systems 14 Monetary and Economic 12 Unions Creator of Money 15 and Money Production 16 Money in Art 5 3 15 Toilets 4 6 LEVEL 2 C 16 Encounters 1 with Money 9 Stairway to room 7 and 8 Antiquity-Middle Ages 1 10 2 -Modernity 11 3 Monetary Systems 2 4 Bank Street 2 5 Central Bank Numismatist's 3 8 6 Study 7 9 Wars Polish People's 10 Republic 11 Transformation B 1 LEVEL 1 Laboratory 7 of Authenticity 8 Vault B Toilets ENTRANCE A 0 LEVEL 0 Reception desk Visit our website www.nbp.pl/centrumpieniadza The NBP Money Centre Magazine Ladies and Gentlemen The distinguishing feature of this edition of We also present the extraordinary and little- the magazine are the upcoming celebrations known history of the creation of the 100 złoty of the 100th anniversary of Poland regaining banknote from 1934. The banknotes and coins its independence. For the earlier anniversaries were often designed by outstanding artists. In of this event Narodowy Bank Polski issued this case, it was the Kraków-based painter Józef commemorative and collector coins and Mehoffer. We invite you to read the intriguing banknotes to celebrate Independent Poland. We and richly illustrated story of the creation of this present them in the “Pages from the calendar” banknote design. section. A description of the anniversary coins However, let’s get back to 1918.
    [Show full text]
  • Acta 115.Indd
    SHORT NOTES* Acta Poloniae Historica 115, 2017 PL ISSN 0001–6829 GENERAL WORKS Aleksander Gieysztor, Władza – symbole i rytuały [Power, its symbols and rituals], ed. by Przemysław Mrozowski, Paweł Tyszka, and Piotr Węcowski, Zamek Królewski, Warszawa, 2016, 375 pp., index, ills.1 Prepared as commemoration of Professor Aleksander Gieysztor’s one- hundredth birth anniversary, the book is a compilation of articles he has authored – most of them published once in books or periodicals, some of them in foreign languages (in such cases, Polish translations are now included), and a few hitherto-unpublished ones (some of them entitled by the editors). The critical apparatus has been rearranged and uniformed; the style of the essays has been preserved to the extent possible. The book opens with a biographical sketch by Piotr Węcowski, a scholar well-versed in Gieysztor’s biography. Then follows a short essay on Gieysztor as a researcher of the symbolism of power, penned by Przemysław Mroziewicz. Of the four main sections, the fi rst is entitled ‘The spectacle of power: rituals, attributes’ and includes: ‘The ornamenta regia in fi fteenth-century Poland’; ‘The spectacle and liturgy: Polish royal coronation’; ‘The role of gesture in the coronation ceremony in mediaeval Poland’ (transl.); ‘The coronation ceremonial of the kings of Poland: the anointment of Henri de Valois in 1574’ (transl.); ‘Non habemus caesarem nisi regem. The enclosed crown of the kings of Poland in the late fi fteenth and in the sixteenth century’; ‘The signs of the royal authority and the sovereignty idea in Poland in the late mediaeval and early modern period’ (transl.); and, fi nally, ‘The last royal obsequy: the funeral of King Stanislaus Augustus’ (1st ed.).
    [Show full text]
  • Layers of Identities in the University Student Life of the Second Polish Republic: Cases of Warsaw and Lviv (1918-1939)
    Layers of Identities in the University Student Life of the Second Polish Republic: cases of Warsaw and Lviv (1918-1939) By Anton Mudrak Submitted to Central European University Department of History In partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts Supervisor: Balázs Trencsényi CEU eTD Collection Second Reader: Maciej Janowski Budapest, Hungary 2017 11 Statement of Copyright Copyright in the text of this thesis rests with the Author. Copies by any process, either in full or part, may be made only in accordance with the instructions given by the Author and lodged in the Central European Library. Details may be obtained from the librarian. This page must form a part of any such copies made. Further copies made in accordance with such instructions maыy not be made without the written permission of the Author. CEU eTD Collection ii Abstract Thesis focuses on the processes of identification in the student life of the Second Polish Republic. The rapid change of the political discourses in the newly established country also influenced students. Memories of wars, political turmoil and the generational conflicts influenced the youth. While their organization system mirrored the big politics, they also were rethinking and reinterpreting the views of their predecessors. Consequently, students embodied some of their ideas in real life. CEU eTD Collection iii Acknowledgements To Maciej Janowski and Balázs Trencsényi for guiding me during research, supervising and support. To professor Aleksandra Hnatiuk for introducing me to this exciting topic and her kind support during my research. To my family for supporting me during my stay in Budapest.
    [Show full text]
  • Introduction, So Poland Be Polish
    An Anthology of the Nationalist Underground Press “Poland had to wait for one thousand years for the appearance of the slogan that the Commonwealth should be inhabited solely by the Poles. It was only the Soviet agentura that advanced and implemented this slogan here; we will not encounter it proposed by any Polish thinker.”1 Adam Doboszy ński Introduction This is the first-ever anthology of the Polish nationalist underground press between 1939 and 1949. In other words, we shall concentrate on the clandestine press and publications of Poland’s Right-wing nationalist movement ( ruch narodowy , Endecja ). The objective is to show Polish nationalism and its purveyors under the most extreme of conditions: during the German and Soviet occupations. Initially, we expected to encounter rabid ideological Polish nationalist extremism. Instead, we discovered that the underground nationalist thought was, given the context of the era, paradoxically quite pluralistic, interestingly multifaceted, and rather moderate in comparison with other surrounding nationalisms and competing radical currents, in particular racist national socialism and communism. The chronological framework of the anthology is, on the one hand, the outbreak of the Second World War and, on the other, the destruction of the last large outfits of the nationalist underground by the Communists. In Part One we shall summarize the ideology and practice of Polish nationalism. We shall discuss both the history and the organizational forms of the nationalist movement and we shall also establish the chronological and thematic framework. We shall then describe how the nationalist movement functioned in the underground (1939– 1949) and in its general historical context.
    [Show full text]
  • Downloaded from Pubfactory at 09/25/2021 06:34:05PM Via Free Access 180 Antisemitism in Independent Poland Culture
    Chapter 7. Antisemitism in Independent Poland 7.1. Ideology of Antisemitism in the Interwar Period The borders of the Second Polish Republic included Poland and part of contem- porary Lithuania, Belarus, and Ukraine. A third of the population of the reborn Poland consisted of nationalities and ethnic groups other than Poles. Apart from the Communists, no other political group took the Lithuanians’, the Ukrainians’, or the Belarussians’ drive toward independence seriously, nor were these forces ready to accept ideas of territorial or cultural autonomy of those groups. Minority policies of the interwar period were incoherent and inconsistent, and had more of the instigating than consolidating character, regardless of which political parties were the leading forces of the government.377 The National Democracy, in their drive toward the concept of a nationalist state, required an unquestioned submis- sion of non-Poles. Additionally, they demanded privileges for Poles and called for discriminating limitations for the representatives of other nationalities. Slavic minorities were to be assimilated while Jews – isolated and “ousted” from eco- nomic life.378 This was a continuation of programs announced earlier, and the polit- ical ideas of Antisemitism repeated those developed in 1891–1912. As one of the National Democrat activists, J. Zdanowski, bluntly remarked, “we had but one program: strip them and make them leave the country.”379 The core of the Antisemitic ideology did not change much over the course of time. On the other hand, the intensity of the propaganda increased, and the language forms, rhetoric figures, and influence techniques rather reminded those invented by the Antisemitic weekly Rola than the early Głos and Przegląd Wszechpolski magazines.
    [Show full text]
  • The Nation in the Political Thought of the National Party (1928–1939)1
    Historia i Polityka No. 28(35)/2019, pp. 125–141 www.hip.umk.pl ISSN 1899-5160, e-ISSN 2391-7652 DOI: http://dx.doi.org/10.12775/HiP.2019.020 Aneta DAWIDOWICZ Maria Curie-Skłodowska University, Faculty of Political Science, Lublin, Poland The Nation in the Political Thought of the National Party (1928–1939)1 Naród w myśli politycznej Stronnictwa Narodowego (1928–1939) • Abstrakt • • Abstract • Kategoria narodu, będąc jednym z obiektów A reflection on the nation, its essence and func- badań nauk społecznych i humanistycznych, tion formed the key motivation in the National stała się ważnym pojęciem w teorii kształtu- Party’s political thought. The Polish nation was jącej się socjologii oraz w psychologii społecz- treated subjectively, and the principle of a hier- nej. Inspirowała do przemyśleń politycznych, archical nation organisation was disseminated. prawnych, historycznych, filozoficznych, psy- In the works by the National Party ideologists, chologicznych, etnograficznych. Wyróżnikiem the idea of the nation presented a strong emo- myśli politycznej SN było stałe podkreślanie tional potential, closely related to a moral aspect. nadrzędności narodu wobec jednostki. W po- It was invariably proclaimed that the nation was glądach SN naród występował w funkcji pod- a spiritual body. The National Party theorists miotu, stosunek zaś jednostki do niego stano- were convinced that the national idea added real wił podstawową wartość moralną. Uważano, meaning to all forms of a person’s functioning. że jednostkę i naród łączyły więzy uczuciowe. The Party members viewed the nation as such an Refleksja nad narodem, jego istotą i funkcją important and priority issue that any indifferent była kluczowym motywem w myśli politycznej personal approach towards the nation was con- SN.
    [Show full text]
  • Poland Reacts to the Spanish Right, 1936-1939 (And Beyond)1
    1 Affinity and Revulsion: Poland Reacts to the Spanish Right, 1936-1939 (And Beyond)1 Marek Jan Chodakiewicz Poland has customarily viewed Spain through the prism of its own domestic concerns. More specifically, between 1936 and 1939, Spain figured in Poland's public discourse to the extent that the politics, ideas, and circumstances of the Spanish Right were similar to those of its Polish counterpart. The salient features of the Polish Right were its Catholicism, which gave it a universalist frame of reference; traditionalism, which limited the boundaries of its radicalism; anti-Communism, which fueled its rhetoric; anti-Sovietism and anti-Germanism, which defined its security 1 This essay was written for the Historical Society's National Convention at Boston University, May 27-29, 1999, and specifically for the panel “Reaction and Counterrevolution in Spain: Carlism, 1810-1939.” Parts of this paper are based upon my Zagrabiona pamięć: Wojna w Hiszpanii, 1936-1939 [Expropriated Memory: The War in Spain, 1936-1939] (Warszawa: Fronda, 1997) [afterward Zagrabiona]. All unattributed quotes and data are from this work. All translations are mine unless otherwise stated. For assistance with this essay I would like to thank the late Gregory Randolph (University of Chicago), Richard Tyndorf, Wojciech Jerzy Muszyński, Leszek Żebrowski, and Anna Gräfin Praschma. I also benefitted from very generous comments by Professor Alexandra Wilhelmsen (University of Dallas), Professor Carolyn Boyd (University of Texas at Austin), and Dr. Patric Foley. I dedicate this essay to the memory of Gregory Randolph. 2 concerns; and nationalism, which circumscribed its instinct to fight in Spain. This essay considers the extent of the identification of the Polish Right with its Spanish counterpart.
    [Show full text]
  • Imponderabilia Biuletyn Pi³sudczykowski
    Imponderabilia Biuletyn Pi³sudczykowski numer czwarty Gdañsk 2012 ISSN 2080-8011 Redaktor Naczelny: Jakub H. Szlachetko [email protected] Sekretarz Redakcji: Pawe³ Fiktus Publikacja powsta³a w wyniku wspó³pracy: [email protected] Redakcja: Mateusz Cupa³a Marcin Kabziñski Marcin Michalak Barbara Pawe³ko-Czajka Micha³ Poznañski Julian Skelnik Jacek Srokosz Rada Naukowa 1. prof. dr hab. Eugeniusz Koko 2. prof. dr hab. Zbigniew Opacki 3. prof. dr hab. Józef Arno-W³odarski 4. dr hab. Janusz Cisek, prof. UJ 5. dr hab. Maciej Marsza³, prof. UWr 6. dr hab. Waldemar Paruch, prof. UMCS 7. dr Marek Bia³okur 8. dr Przemys³aw D¹browski 9. dr Przemys³aw Kieroñczyk 10. dr Marcin Wiszowaty Oœrodek Analiz Polityczno-Prawnych T³umaczenie: Joanna Bebak Dane Fundacji: Magdalena Chruœciel Ewa Felska Katarzyna Kaszorek Prezes: Maria Kos Adam Bochentyn [email protected] Projekt graficzny ok³adki: Anna Król Cz³onkowie Zarz¹du: Arkadiusz Abram [email protected] Sk³ad i ³amanie: Micha³ Kubiak Urszula Jêdryczka [email protected] £ukasz Mackiewicz Drukarnia: [email protected] Zak³ad Poligrafii £ukasz M³ynarkiewicz Fundacji Rozwoju Uniwersytetu Gdañskiego [email protected] ul. Armii Krajowej 119/121, 81-824 Sopot Tomasz Soko³ów tel./fax (58) 551 05 32 [email protected] tel. (58) 523 14 49, 523 13 75, 523 13 50 Karol Wa¿ny e-mail: [email protected] [email protected] Imponderabilia Biuletyn Pi³sudczykowski SPIS TREŒCI TABLE OF CONTENTS Od Redakcji ................................... 7 Editor's Note Rozprawy naukowe dotycz¹ce zjawisk politycznych i spo³ecznych w miêdzywojennej Rzeczypospolitej Dissertations on political and social phenomena in the interwar Poland Przemys³aw Waingertner Fenomen polskiego autorytaryzmu (1926–1939) .............
    [Show full text]
  • The Jewish Question in the Political Thought of Obóz Narodowy (The National Camp) in 1939–1945
    STUDIES DOI: 10.48261/pjs200118 Jarosław Tomasiewicz PhD University of Silesia in Katowice THE JEWISH QUESTION IN THE POLITICAL THOUGHT OF OBÓZ NARODOWY (THE NATIONAL CAMP) IN 1939–1945 his article describes the attitude of the broadly understood National Camp1 to the Jewish question under Nazi occupation. More specifically, T it examines the nationalists’ point of view on the role and situation of the Jewish minority and their proposals for addressing this problem. This particular point of view was shaped by two main factors: the ideology/programme of the National Camp as formulated prior to the outbreak of World War II, and the dramatically different socio-economic and political circumstances which prevailed under occupation. This article examines the extent to which prior ideological and political assumptions remained unchanged by inertia, and how they were modified and revised. The key differences on the Jewish question between the individual nationalist groups should be distinguished. 1 The term ‘National Camp’ has a twofold meaning herein: in a narrower sense, there were National Democratic groups originating from Liga Narodowa [the National League, LN] and referring to the ideological tradition formulated by Roman Dmowski: Związek Ludowo-Narodowy [the People’s National Union, ZLN], Obóz Wielkiej Polski [the Camp of Great Poland, OWP], Związek Młodych Narodowców – Ruch Narodowo-Państwowy [the Association of Young Nationalists – National State Movement, ZMN, RNP], Obóz Narodowo-Radykalny [the National Radical Camp, ONR] and their successors under German occupation. In a broader sense, ethno-nationalist groups of various provenance are also included, but inspired by and under the influence of thought of Stronnictwo Narodowe (the National Party, SN).
    [Show full text]
  • Itold Pilecki Pilecki Witold Captain Witold’S Report from Auschwitz Report Witold’S
    Captain Witold Pilecki Witold’s Report Auschwitz from WitoldWitold’s Report’s Report from from Auschwitz Auschwitz www.rtmpilecki.eu The Honorary Patronage of the President of the Republic of Poland Mr. Andrzej Duda Captain Witold Pilecki Witold’s Report from Auschwitz FOREWORD BY ANDRZEJ DUDA – thE PREsiDENt OF thE REPUBlic OF POlAND*1 President of the Republic of Poland Warsaw, 29 November 2016 Foreword to publication entitled Witold’s Report by the APOSTOLICUM Publishing House Cavalry Captain Witold Pilecki was one of the greatest heroes of Poland, Europe and the entire free world in the 20th century. He belonged to the bravest soldiers of the Republic of Poland and gave countless examples of courage, fortitude and effectiveness. The services he rendered in the armed struggle for independence of his Homeland during the 1920 War with the Bolsheviks, the 1939 Defen- sive War and the Warsaw Uprising cannot be overestimated. His underground activity as ‘a volunteer to Auschwitz’ and a participant of the second conspiracy, aimed against the post-WWII communist regime creates both: a heroic and a tragic epic, which should be known by every person who holds dear such values as the freedom of nations and human dignity. Therefore, I am delighted that readers are now being introduced to the first critical edition of the Witold’s Report. It is the most exhaustive account from the German Extermination Camp Auschwitz authored by Cavalry Captain Pilecki. The report describes one of the most horrific experiences in the history of mankind: slave labour and mass extermination executed by Nazi Germany.
    [Show full text]