EDYCJA DO WYŁOŻENIA DO PUBLICZNEGO WGLĄDU
WÓJT GMINY NAWOJOWA
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DO PROJEKTU ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NAWOJOWA – WIEŚ HOMRZYSKA I ZŁOTNE W ZAKRESIE OKREŚLONYM UCHWAŁĄ NR XXIII/182/2012 RADY GMINY NAWOJOWA Z DNIA 22 CZERWCA 2012R.
WYKONAWCA:
MC KWADRAT studio projektowe GrafIT mgr inż. arch. Magdalena Czechowska mgr inż.arch. Urszula Jamroży Kowalska
KT 376 KT 355
Kraków, wrzesień 2014r PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
SPIS TREŚCI:
1. INFORMACJE OGÓLNE, obejmujące: podstawę prawną opracowania, opis zawartości dokumentu, cel opracowania prognozy i wykaz materiałów wyjściowych.
2. OPIS METODY PRACY PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
3. PROPOZYCJĘ METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI PLANU I CZĘSTOTLIWOŚĆ JEJ SPORZĄDZANIA
4. OCENĘ STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA, JEGO ZASOBÓW, ODPORNOŚCI NA DEGRADACJĘ I ZDOLNOŚCI DO REGENERACJI ORAZ OCENA ZAGROŻEŃ DLA ŚRODOWISKA, W TYM W SYTUACJI BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, OBEJMUJĄCĄ: • CHARAKTERYSTYKĘ ELEMENTÓW ŚRODOWISKA NATURALNEGO W TYM : WARUNKI GEOLOGICZNE , GLEBY , WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE , WARUNKI KLIMATYCZNE , SZATĘ ROŚLINNĄ , FAUNĘ , OCHRONĘ PRZYRODY I KRAJOBRAZU ; • OCENĘ STANU ŚRODOWISKA , JEGO FUNKCJONOWANIA , ZASOBÓW , ODPORNOŚCI NA DEGRADACJĘ , ZDOLNOŚCI DO REGENERACJI ORAZ WYSTĘPUJĄCYCH ZAGROŻEŃ , W TYM : ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA , WÓD POWIERZCHNIOWYCH I PODZIEMNYCH , GLEB , KLIMATU AKUSTYCZNEGO ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI ; • ANALIZA I UZASADNIENIE DLA OCENY PLANOWANYCH ZMIAN PLANU OPIS PROJEKTOWANEJ FUNKCJI I MOŻLIWOŚCI INWESTOWANIA W TERENIE OBJĘTYM MIEJSCOWYM PLANEM ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO • OCENĘ ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PLANU NA ŚRODOWISKO , W TYM PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA I ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA WRAZ Z IDENTYFIKACJĄ ICH ŹRÓDEŁ • OCENĘ MOŻLIWOŚCI ELIMINUJĄCYCH LUB OGRANICZAJĄCYCH NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO , W TYM PRZECIWDZIAŁANIE ZNACZĄCEMU ODDZIAŁYWANIU .
5. STRESZCZENIE SPORZĄDZONE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
2 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
1. INFORMACJE OGÓLNE Prognozę oddziaływania na środowisko opracowano do projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którego zakres określono w Uchwale Nr XII/90/2011 Rady Gminy Nawojowa z dnia 16 września 2011r. w sprawie przystąpienia do sporządzania zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Nawojowa – wieś Homrzyska i Złotne, w zakresie działki nr 788 położonej we wsi Homrzyska. Powierzchnia obszaru objętego zmianą planu wynosi 0,44 ha.
PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA PROGNOZY Prognoza oddziaływania na środowisko to jeden z elementów postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w związku z uchwalaniem planu zagospodarowania przestrzennego. Podstawę prawną wykonania prognozy stanowi art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008.199.1227), a także art. 50 ustawy, określający, iż przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagane jest także w przypadku wprowadzania zmian obowiązujących planów zagospodarowania przestrzennego. W fazie wstępnej związanej z opracowywaniem zmiany planu wójt Gminy Nawojowa wystąpił o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko do organów właściwych w sprawach opiniowania i uzgadniania w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Niniejszy dokument wypełnia zakres uzgodniony przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nowym Sączu pismem znak PSE NNZ 420 20/13 oraz Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie pismem znak ST II.411.6.2013.JZ z dnia 27.02.2013r..
POZOSTAŁE PODSTAWY PRAWNE • Uchwała Nr XII/90/2011 Rady Gminy Nawojowa z dnia 16 września 2011r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Nawojowa wieś Homrzyska i Złotne, w zakresie działki nr 788 położonej we wsi Homrzyska. • Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2012r. poz. 647) • Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr199, poz. 1227 z późn. zm) • Ustawa Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. 2001 nr 62 poz.627) wraz z późniejszymi zmianami • Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880) wraz z późniejszymi zmianami • Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 628) wraz z późniejszymi zmianami (Dz. U. 2005 nr 175 poz. 1458) • Ustawa – Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. 2001.115.1229) z późniejszymi zmianami, • Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r. (Dz. U.2003.162.1568) z późniejszymi zmianami
MATERIAŁY WYJŚCIOWE • Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części gminy Nawojowa – wieś Nawojowa w zakresie określonym Uchwałą Nr XII/90/2011 Rady Gminy Nawojowa z dnia 16 września 2011r. • Wypis i wyrys ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Nawojowa. • Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Nawojowa – wieś Homrzyska i Złotne, przyjętego Uchwałą Nr XVI/80/03 Rady Gminy Nawojowa z dnia 30 października 2003 roku (Dz. Urz. Woj. Małopolskiego Nr 12/2004 poz.160 z późniejszymi zmianami), • Strategia rozwoju Gminy Nawojowa na lata 2007 – 2013.
3 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
• „Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi” sporządzona w skali 1:10000 dla gminy Nawojowa, Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2011r.
INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, CELACH I POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego składa się z projektu uchwały wraz z załącznikami graficznym w skali 1: 1000. Prognoza oddziaływania na środowisko do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zawiera część tekstową i załączniki graficzne w skali 1: 1000. Celem projektu Uchwały jest umożliwienie zagospodarowania obszaru w sposób zgodny z wytyczonymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego kierunkami rozwoju gminy Nawojowa, w warunkach presji rozwoju urbanistycznego gminy . Realizacja zapisów projektu Uchwały przyczyni się do poprawy warunków życia mieszkańców poprzez udostępnienie i stworzenie atrakcyjnych terenów zabudowy mieszkaniowej oraz terenów do prowadzenia działalności gospodarczej, wynikającej z aktualnych potrzeb mieszkańców. W zakresie zaopatrzenia terenu w infrastrukturę techniczną w tym w wodociągi, gazownictwo i kanalizację, projekt Uchwały jest podporządkowany istniejącym i projektowanym rozwiązaniom systemowym gminy. Głównym celem prognozy jest wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska, poprzez identyfikację i ocenę najbardziej prawdopodobnych wpływów na komponenty środowiska, jakie może wywołać realizacja zamierzeń inwestycyjnych określonych w projekcie zmiany planu. Projekt zmiany planu miejscowego jak i prognoza powiązane są ze zmianą studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nawojowa.
2. METODY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY W niniejszym opracowaniu zastosowano między innymi metody analityczne oraz prognozowania eksperckiego. Zastosowano prognozowanie przez analogię, biorąc pod uwagę wyniki ocen, pomiarów i badań dla przedsięwzięć o podobnym charakterze i zakresie. Podczas sporządzania prognozy napotkano trudności związane z zakresem zmian planu, dotyczące przede wszystkim niewielkich obszarów zmian i koniecznością objęcia analizą i oceną oddziaływania na środowisko większego obszaru gminy Nawojowa . W ramach niniejszego opracowania wykonano następujące czynności zmierzające do prawidłowego określenia skutków środowiskowych związanych z realizacją zapisów projektowanego dokumentu: ••• identyfikacja fizjologii i fizjonomii środowiska, ••• identyfikacja naruszenia środowiska i zdolności jego regeneracji, ••• identyfikacja możliwych zamierzeń inwestycyjnych w kontekście naruszenia, zmiany cech środowiska naturalnego i antropogenicznego, ••• identyfikacja potrzeb społecznych i ich wagi, ••• porównanie rozwiązań przestrzennych zaproponowanych w projekcie uchwały do uwarunkowań rozwoju, określonych w opracowaniach ekofizjograficznych, ••• sprawdzenie wprowadzenia celów strategicznych związanych z ochroną środowiska ujętych w przyjętych dokumentach na szczeblu gminnym, powiatowym, wojewódzkim, krajowym i wspólnotowym. ••• metoda analogii zdarzeń i skutków z wykorzystaniem doświadczenia zebranego w toku realizacji ustaleń innych dokumentów planistycznych o podobnym charakterze.
3. PROPOZYCJE METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI PLANU I CZĘSTOTLIWOŚĆ JEJ SPORZĄDZANIA Proponuje się objąć analizą skutków realizacji ustaleń zmiany planu poniższe parametry: ••• zachowanie powierzchni zabudowy i powierzchni biologicznie czynnej, ••• ilość ścieków odprowadzanych do sieci kanalizacji sanitarnej, ••• ilość odpadów. Proponuje się przeprowadzenie analizy w oparciu o inwentaryzację terenu (dla powierzchni zabudowy i powierzchni biologicznie czynnej) oraz umów zawartych z odbiorcami, dotyczącymi odprowadzania ścieków i usuwania odpadów, z częstotliwością co cztery lata.
4 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Realizacja projektowanych zmian w planie i analizach oddziaływań na poszczególnych etapach procesu inwestycyjnego zostanie umożliwiona poprzez: • analizę zgodności zamierzeń inwestycyjnych z zapisami planu miejscowego na etapie ustalania lokalizacji inwestycji, • wykonanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko na etapie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostepnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko oraz dla przedsięwzięć innych niż określone w art. 59, które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynikają z tej ochrony, jeżeli mogą one znacząco oddziaływać na ten obszar, • kontrolę rozwiązań projektowych w zakresie zgodności z planem i z decyzją o uwarunkowaniach środowiskowych na etapie uzyskania pozwolenia na budowę, • dopuszczenie obiektów do eksploatacji na etapie pozwolenia na użytkowanie.
4. OCENA STANU I FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA, JEGO ZASOBÓW, ODPORNOŚCI NA DEGRADACJĘ I ZDOLNOŚCI DO REGENERACJI ORAZ OCENA ZAGROŻEŃ DLA ŚRODOWISKA, W TYM W SYTUACJI BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Regionalizacja fizyczno geograficzna Gmina Nawojowa, położona jest w południowej części województwa nowosądeckiego. Pod względem fizyczno geograficznym położona jest w brzeżnej części Beskidów, na granicy z Kotliną Sądecką. Gmina ma położenie pomostowe. Leży w północno – wschodniej części Beskidu Sądeckiego i w zachodniej części Beskidu Niskiego, obejmuje również centralną część doliny Kamienicy Nawojowskiej, która stanowi pomost pomiędzy masywami górskimi. Ponadto obszar Gminy Nawojowa położony jest: • Zlewni Kamienicy Nawojowskiej (w środkowej i dolnej części zlewni), • Częściowo w obrębie Popradzkiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, • W obrębie Południowomałopolskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, którym objęta jest cała gmina z wyłączeniem PPK. • W obrębie obszarów węzłowych i biocentrów rangi międzynarodowej sieci E CONET, • W strefie ciągów ekologicznych pomiędzy Beskidem Sądeckim i Beskidem Niskim, biegnących poprzecznie do doliny Kamienicy oraz wzdłuż rzeki Kamienicy, • W obszarze występowania Głównych Zbiorników Wód Podziemnych, • W zasięgu obszarów Natura 2000 – obszarów specjalnej ochrony ptaków, specjalnych obszarów ochrony siedlisk lub obszarów mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzonych w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty. Granice gminy w znacznej mierze są naturalne. Granica południowa biegnie głównym grzbietem Pasma Jaworzyny, pomiędzy Pisaną Halą a Makowicą. Granica zachodnia – bocznym grzbietem Góry Ostrej i korytami Potoków. Granica Wschodnia – bocznym grzbietem Sokołowskiej Góry i korytami potoków w kierunku doliny Kamienicy, natomiast granica północna biegnie grzbietem Margoni Wyżnej i Skalnika. Pozostałe granice są sztuczne i wynikają ze stanu własności gruntów. Obszar całej gminy położony jest na wysokości od 338 m n.p.m. (dolina Kamienicy na granicy z Nowym Sączem) do 1 053 m n.p.m. (rejon Pisanej Hali). Maksymalne deniwelacje sięgają 715 m. Duże zróżnicowanie pionowe na małej powierzchni jest przyczyną dużego zróżnicowania warunków przyrodniczych. Góry średnie i niskie (na ogół powyżej 700 m n.p.m.) stanowią około 40% obszaru, o znacznych deniwelacjach, stromych i bardzo stromych stokach, wysokim stopniu zalesienia (powyżej 40%), rozczłonkowane licznymi i głębokimi dolinami.
5 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Znaczącą część gminy około 44% powierzchni – zajmują pogórza. Wśród nich przeważają pogórza średnie, zajmując 28% obszaru gminy. Są to obszary niżej położone (ok. 500 650 m n.p.m.) o spłaszczonych wierzchowinach ale jednocześnie stromych stokach, stanowiące niższy stopień Beskidu Sądeckiego. Tylko około 10% obszaru gminy zajmują doliny rzeczne. Wśród nich największą jest dolina Kamienicy. Największymi dolinami bocznymi są dolina Homerki i dolina Nawojówki. Główną osią obszaru jest dolina Kamienicy Nawojowskiej o przebiegu SE NW. Do niej od północy i południa opadają stoki gór i pogórzy, w wyższych partiach na ogół strome, w dolnych łagodniejsze. Dno doliny położone na wysokości 340 400m n.p.m., a szerokość doliny wzrasta z biegiem rzeki od ok. 200 m w rejonie przełomu we Frycowej do około 800 m na granicy z Nowym Sączem, gdzie przechodzi w mezoregion Kotliny Sądeckiej. Dno doliny jest starasowane i odcina się stromą skarpą od stoków pogórzy. Skarpa ta w wielu miejscach podlega niszczeniu przez ruchy masowe i w związku z tym wymaga umocnienia zielenią. Wzdłuż koryta występuje często szeroka równina zalewowa, z widocznymi śladami koryt uruchamianych w czasie katastrofalnych powodzi. Równinę zalewową zajmują w znacznej części zarośla łęgowe i łąki. Dolina Kamienicy rozdziela dwa mezoregiony górskie: Beskid Sądecki i Beskid Niski.
Gleby Gleby na terenie gminy wykazują ścisły związek z budową geologiczną i rzeźbą terenu. W użytkach rolnych przeważają głównie gleby V i VI klasy bonitacyjnej. Duży jest udział gleb urodzajniejszych tj. klasy IV, z enklawami klasy III. W dolinie Kamienicy i na obszarze pogórzy niskich opadających do niej dominują gleby wyższych klas bonitacyjnych, głównie we wsi Nawojowa. Są to przeważnie mady i gleby pylaste. Gleby mało urodzajne, silnie szkieletowe o niskiej wartości produkcyjnej, zaliczane do glin średnich i ciężkich dominują na obszarach górskich.
Klimat Ze względu na wysokie położenie obszar gminy Nawojowa odznacza się silną bodźcowością bioklimatyczną, a ze względu na północną ekspozycję stoków, charakteryzuje się małym nasłonecznieniem i dłużej zalegającą pokrywą śnieżną. Dolina Kamienicy leży w piętrze umiarkowanie ciepłym (średnie temperatury roku od +6 do +8°C). Stoki i grzbiety (700 do 1000 m n.p.m.) znajdują się w piętrze umiarkowanie chłodnym (średnie temperatury od +4 do +6°C). Sumy rocznych opadów wynoszą od 850 mm w dolinie Kamienicy do 1200 mm w najwyższych partiach gminy. Z uwagi na opady, wybitnie górska część gminy stanowi obszar źródliskowo alimentacyjny o wysokim potencjale hydrologicznym. Odznacza się najwyższą w skali Karpat gęstością źródeł (7 do 12 źródeł na 1 km2) jak również największą gęstością sieci rzecznej (> 3 km/km2).
Flora, fauna, chronione gatunki zwierząt i roślin Szata roślinna Gminy Nawojowa jest charakterystyczna dla dwóch pięter roślinnych. Liczbę gatunków flory naczyniowej w gminie szacuje się na ok. 800. Występujące duże zróżnicowanie flory i zbiorowisk roślinnych wynika z rozmaitości siedlisk i cech przystosowawczych roślin. W zbiorowiskach leśnych występuje naturalna roślinność, gdzie przeważają zbiorowiska buczyn i jedlin regla dolnego. Niżej położone są lasy liściaste należące do grądów grabowo bukowych i grabowo – lipowych z jodłą, dębem i innymi gatunkami jak brzoza, sosna, jawor, jesion występujące w partiach niższych. Na terenach zalewowych i podmokłych występują bardzo ważne ekologicznie zbiorowiska lasów łęgowych i olszynowych. W obszarze regla dolnego dominują buczyny i jedliny skupione w przygrzbietowych partiach stoków Beskidu Sądeckiego i Beskidu Niskiego. Są to najcenniejsze przyrodniczo i gospodarczo wielkie kompleksy, stanowiące osnowę biocentrów ekologicznych. Naturalnymi, choć wtórnymi, są zbiorowiska nieleśne łąk i pastwisk. Do naturalnych należą bliźniczyska na łąkach wyżej położonych z towarzyszącymi borówczyskami, łąki barwne ze zbiorowiskami mietlicowo mieczykowymi i rajgrasowe z goryczką, koniczyną i inną roślinnością. Lasy stanowią 41% ogólnej powierzchni gminy i są ważną formą zagospodarowania rolniczych terenów gorszych jakościowo i trudniejszych technologicznie do uprawy. Stosunkowo wysoki udział trwałych użytków zielonych stanowi zarówno formę zagospodarowania wilgotnych dolin obrzeży rzek i strumieni, jak również jest formą użytkowania ziemi w przestrzeni produkcyjnej pomiędzy lasami a gruntami ornymi. W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost lesistości gminy – do blisko 50%. W rozbiciu na poszczególne miejscowości kształtuje się to w następujący sposób:
6 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
••• Popardowa: utrzymanie stanu aktualnego, tj. ok. 50% lesistości; ••• Homrzyska: wzrost lesistości do ok. 70%; ••• Żeleźnikowa Wielka: wzrost lesistości do ok. 40%; ••• Żeleźnikowa Mała: wzrost lesistości do ok. 50%; ••• Złotne: wzrost lesistości do ok. 80%; ••• Nawojowa: wzrost lesistości do ok. 20%; ••• Bącza Kunina: wzrost lesistości do ok. 50%; ••• Frycowa: wzrost lesistości do ok. 40%. Finansowanie zalesień w gminie odbywa się poprzez: ••• finansowanie kosztów przez starostę powiatowego; ••• finansowanie kosztów ze źródeł funduszu leśnego; ••• finansowanie kosztów ze środków pomocowych, np. PHARE. Lesistość tych terenów waha się od 40 do 70 %, średnio 55 % i przekracza dwukrotnie średnia krajową. Typ siedliskowy lasu to 95 % las górski, tworzony przez drzewostany bukowo jodłowe z domieszką świerka, jaworu, wiązu, sosny, brzozy, modrzewia. Drzewostany bukowo jodłowe są pochodzenia naturalnego, natomiast sosnowe, pochodzą ze sztucznych zalesień. Administracją lasów państwowych na terenie Gminy Nawojowa, zajmuje się Nadleśnictwo Nawojowa. Całość jego zasobów stanowią lasy ochronne: wodochronne i glebochronne. Duża część lasów z terenu Gminy Nawojowa wchodzi w skład Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Bogatą faunę gminy stanowią przede wszystkim puszczańskie gatunki ptaków i ssaków, które spotkać można w dużych kompleksach leśnych. Spotkać można zwłaszcza: jelenie, sarny, dziki, borsuki, jarząbki, wilki, rysie, żbiki, a z ptaków: myszołowy, sowy (w tym puchacze), głuszce, bociany czarne, kruki, orliki krzykliwe oraz jastrzębie. Tereny leśno polne zasiedlają zające, lisy, kuropatwy, bażanty i inne. Do gatunków chronionych należą także prawie wszystkie gatunki występujących tu płazów i gadów oraz znaczna ilość bezkręgowców owadów, pajęczaków i innych. W Beskidzie Sądeckim, na terenie którego leży Nawojowa, żyją wszystkie gatunki traszek, salamandra plamista, ropucha szara i zielona, kumak górski, żaba trawna i rzekotka drzewna. W niższych położeniach dolin rzecznych spotykana jest żaba zielona i znacznie od niej rzadsza żaba moczarowa. Na szczególną uwagę zasługuje często spotykana traszka karpacka; jest to gatunek umieszczony w polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt", która grupuje zwierzęta zagrożone wyginięciem. Do szczególnie zagrożonych gatunków należą także żaba trawna i ropucha szara. W 1993 roku Stowarzyszenie "Greenworks" rozpoczęło w Popradzkim Parku Krajobrazowym realizację "Projektu Czynnej Ochrony Płazów", który ma na celu zahamowanie procesu ginięcia płazów.
Wody powierzchniowe i podziemne Przez obszar gminy przepływa trzecia co do wielkości rzeka sądecczyzny Kamienica Nawojowska (całkowita długość rzeki wynosi 32,3 km), uchodząca do Dunajca. Stanowi ona granicę między Beskidem Sądeckim a Niskim. Wzdłuż koryta Kamienicy występuje szeroka równina zalewowa. Gmina Nawojowa posiada dobry dostęp do zasobów wody powierzchniowej i podziemnej. Gmina prawie w całości położona jest w zlewni rzeki Kamienicy Nawojowskiej (z wyjątkiem części Żeleźnikowej Wielkiej). Wielkość dyspozycyjnych zasobów wody tej rzeki szacuje się na 0,15 m3/s t.j. 12960 m 3/ dobę, }a więc jest to wielkość przeważająca wielokrotnie potrzeby. Jakość tych wód nie jest jednak dobra. Wody powierzchniowe, z racji górskiego charakteru i dużej amplitudy wahań stanów wody, stanowią znaczne zagrożenie powodziowe i powodują erozję dolin. Zmniejszenie tych zagrożeń wiąże się ze zmianą użytkowania w kierunku zwiększenia retencyjności obszaru. Wielkość zasobów wód podziemnych jest trudna do określenia z uwagi na brak szczegółowego rozeznania. Najbardziej zasobnym terenem jest dolina Kamienicy, gdzie rozciąga się czwartorzędowy główny zbiornik wód podziemnych, dla którego wielkość zasobów na obszarze gminy orientacyjnie nie przekracza 1000 m 3/ dobę. Jakość wód podziemnych jest dobra lub bardzo dobra a wody te są łatwe do uzdatnia dla celów pitnych. Z uwagi na wysokie opady wybitnie górska część gminy, głównie w obrębie Grzbietu Jaworzyny i jego odnóg, stanowi obszar źródliskowo – alimentacyjny o wysokim potencjale hydrologicznym. Odznacza się najwyższą w skali Karpat gęstością źródeł (7 – 12 źr/1km 2), jak również gęstość sieci rzecznej (> 3 km/km 2). Warstwą wodonośną o największym znaczeniu są spękane grubo ławicowe piaskowce i łupki warstw z Maszkowic. Ich synklinalne ułożenie sprzyja gromadzeniu się infiltrujących wód opadowych, dając początek najliczniejszym i najobfitszym źródłem wody słodkiej Beskidu Sądeckiego. Z
7 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE występowaniem tych warstw związany jest zbiornik fliszowy nr 438 TrF (Magura Nowy Sącz), zaliczony do Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP). Oprócz niego na terenie gminy występują fragmenty jeszcze dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych. Są to: • Fragment zbiornika czwartorzędowego nr 437 QD, który związany jest z aluwiami Kotliny Sądeckiej, zakwalifikowanego jako „obszar najwyższej ochrony wód – ONO, • Fragment zbiornika czwartorzędowego związanego z aluwiami doliny Kamienicy (przedłużenie zbiornika nr 437 QD w stronę granicy z gminą Łabowa), zakwalifikowanego jako „obszar wysokiej ochrony wód” – OWO.
Zabezpieczenia przed powodzią Na obszarze całej gminy należy stosować zabiegi poprawiające retencyjność obszaru i zabiegi przeciw erozyjne. Należy zachować i rekonstruować odbudowę biologiczną rzek i potoków, zabezpieczyć stosownymi budowlami i umocnieniami tereny zainwestowane a zagrożone zalaniem, wykluczyć z zainwestowania tereny zalewane wysoką wodą o prawdopodobieństwie 1% i zagrożone podmyciem, wprowadzone stosownym zarządzeniem w oparciu o opracowania specjalistyczne.
Osuwiska Na terenie gminy Nawojowa rozpoznano i udokumentowano 145 osuwisk, w tym: 25 aktywnych, 13 okresowo aktywnych, 75 nieaktywnych i 32 o różnym stopniu aktywności w obrębie danego osuwiska oraz wytypowano 22 tereny zagrożone ruchami masowymi. Podstawą wydzielenia poszczególnych osuwisk było występowanie ich charakterystycznych elementów, tj.: skarp osuwiskowych oraz jęzorów koluwialnych. W dużych osuwiskach na ogół wykształcone były liczne formy wewnątrzosuwiskowe takie jak: skarpy wtórne, zagłębienia bezodpływowe (często zawodnione lub zabagnione), różnej wielkości garby i obniżenia, szczeliny podłużne lub poprzeczne, a nawet rowy osuwiskowe. Wielkość osuwisk w obrębie gminy Nawojowa jest bardzo różna: od 0,03 ha (małych osuwisk występujących na zboczach dolin potoków), do osuwisk o powierzchni 35,28 ha, zajmujących ogromne części zboczy. Najliczniejszą grupę (88,8%) stanowią osuwiska o wielkości 0,01–5 ha, które zajmują aż 52,3% całej powierzchni osuwiskowej gminy. Osuwiska o rozmiarach 5–10 ha i 10–15 ha stanowią odpowiednio 6,3% i 0,7 %. Ponad 4 % to osuwiska duże i bardzo duże, o wielkości powyżej 15 ha, które zajmują tylko 27% powierzchni osuwiskowej gminy. Rozwojowi osuwisk sprzyja zarówno budowa geologiczna podłoża, skomplikowana tektonika (zwłaszcza w strefach nasunięć i dyslokacji), jak i duża dynamika rzeźby związana z dużymi wysokościami względnymi i stromym nachyleniem stoków. Również wysoka kompetencja erozyjna rzek, gospodarcza działalność człowieka, oraz intensywne okresowe opady deszczu, mogą powodować dodatkowe zaburzanie równowagi stoków. Strefą charakteryzującą się występowaniem dużych osuwisk, jest północna i północno – wschodnia część gminy, na północ od doliny Kamienicy. Są to głównie osuwiska stokowo – zboczowe. Charakteryzują się wysokimi skarpami głównymi, których wysokość osiąga nawet 17 m oraz dużymi powierzchniami wyraźnych koluwiów. W obrębie jęzorów osuwiskowych występują rumowiska skalne złożone z gruboławicowych piaskowców magurskich oraz liczne podmokłości, wysięki wód gruntowych, jak również źródliska potoków. Częstym zjawiskiem są skarpy wtórne i towarzyszące im rowy rozpadlinowe, oraz zagłębienia wewnątrzosuwiskowe, często zawodnione. Osuwiska w tej części gminy są osuwiskami o złożonym układzie geologicznym, powstałe na zaburzonym tektonicznie podłożu. Są to w zdecydowanej większości osuwiska stare, skalno – zwietrzelinowe, powstałe prawdopodobnie we wczesnym holocenie, nieaktywne. Kolejną grupę osuwisk tworzą duże osuwiska skalno – zwietrzelinowe i skalne występujące na południu gminy, w obrębie strefy krynickiej, oraz w okolicach wsi Złotne. Są to stare, w dużej mierze nieaktywne osuwiska, powstałe we wczesnym holocenie lub późnym glacjale. Charakteryzują się bardzo wysokimi i wyraźnymi skarpami głównymi i bocznymi, oraz wyraźnymi koluwiami, w obrębie których występuje: rumosz skalny, skarpy wtórne, zagłębienia wewnątrzosuwiskowe, podmokłości, źródliska potoków i cieki powierzchniowe. W tym rejonie występują również mniejsze osuwiska, często zwietrzelinowe, z dość płytko położoną powierzchnią poślizgu. Skarpy główne tych osuwisk nie są wysokie, często nie osiągają 2 m wysokości. Natomiast koluwia są słabo widoczne. Osuwiska te są w dużej mierze nieaktywne, czasem z niewielkimi obszarami przejawiającymi okresową aktywność. Niektóre z nich związane są z obszarami źródliskowymi potoków,
8 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Duża ilość osuwisk występuje w centralnej części gminy. Są to osuwiska raczej niewielkie i średnie, głównie zwietrzelinowe, choć zdarzają się także osuwiska skalno – zwietrzelinowe. Osuwiska te, mają najczęściej niewysokie skarpy główne, a koluwia bardzo często zajęte przez osadnictwo lub rolnictwo. Są to osuwiska nieaktywne, okresowo aktywne i o złożonej aktywności. Przeważają tutaj osuwiska stokowo – zboczowe i zboczowe. Układ geologiczny większości z nich jest subsekwentny, rzadziej konsekwentny i obsekwentny. W obszarze tym występuje również szereg drobnych aktywnych osuwisk i zerw, powstałych najczęściej na zboczach dolin potoków, na skarpach nasypów lub wykopów drogowych, które mimo niewielkich rozmiarów stwarzają duże zagrożenie dla infrastruktury drogowej. Inne z nich zagrażają zabudowaniom mieszkalnym lub ogrodzeniom posesji. W zależności od rodzaju i stopnia zagrożenia konieczne jest podejmowanie decyzji o właściwym sposobie zagospodarowania obszarów zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych w celu zminimalizowania i ograniczenia ewentualnego ryzyka i szkód związanych z możliwością wystąpienia ruchów masowych. Osuwiska aktywne charakteryzują się wyraźną rzeźbą oraz występowaniem zespołu elementów rzeźby wewnątrzosuwiskowej jak: szczeliny i spękania, zerwanie darni, świeże i przemieszczające się nierówności terenu. W osuwiskach takich obserwuje się spękania budynków, przechylenie się słupów energetycznych i telefonicznych oraz uszkodzenia nawierzchni dróg, a w przypadku dróg polnych i leśnych ich zaciskanie lub przemieszczania. W granicach gminy rozpoznano i udokumentowano 25 takich osuwisk. Niektóre z nich są zajęte przed budownictwo, inne w sposób bezpośredni zagrażają infrastrukturze komunikacyjnej. Poza tym, na terenie gminy znajdują się 32 osuwiska o złożonej aktywności, z czego 14 z nich posiada w swym obrębie fragmenty aktywne. Obszary osuwisk aktywnych nie nadają się pod jakiekolwiek budownictwo, gdyż stabilizacja takich terenów jest kosztowna i nie daje gwarancji zahamowania procesów grawitacyjnego przemieszczania gruntów. Osuwiska okresowo aktywne to obszary, na których w chwili obecnej nie występuje grawitacyjne przemieszczanie gruntów, ale występują ślady niedawnych zsuwów lub istnieją relacje świadków, którzy takie zsuwy obserwowali. Obszary takich osuwisk należą to terenów niebezpiecznych, gdzie lokalizacja nowych inwestycji jest niewskazana. Istnieje, bowiem, duże prawdopodobieństwo, że w niesprzyjających warunkach pogodowych lub w wyniku prowadzenia prac budowlanych całe osuwiska lub ich części mogą się uaktywnić. Osuwiska nieaktywne obejmują obszary objęte ruchami osuwiskowymi, na których w ciągu ostatnich 50 lat nie wystąpiły przemieszczenia gruntów. Na obszarach osuwisk nieaktywnych w czasach historycznych, prawdopodobieństwo uaktywnienia jest stosunkowo niewielka, w pozostałych przypadkach możliwość taka istnieje. Uaktywnienie się osuwisk może nastąpić w wyniku zaburzenia równowagi poprzez np. prowadzenie prac budowlanych na dużą skalę, składowania nasypów lub zmian stosunków wodnych. Obszary osuwisk nieaktywnych powinny być wyłączone z budownictwa mieszkaniowego wielokondygnacyjnego i obiektów użyteczności publicznej oraz innych dużych obiektów. W wyjątkowych przypadkach jest możliwe dopuszczenie budownictwa mieszkaniowego niskokondygnacyjnego pod warunkiem wykonania dokumentacji geologiczno – inżynierskiej. Dokumentacja taka powinna zawierać zalecenia dotyczące metody prowadzenia prac budowlanych oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń tak, aby projektowana inwestycja nie naruszyła równowagi w gruncie i nie spowodowała uaktywnienia się osuwisk. Pozostała zabudowa może być dopuszczona pod warunkiem wykonania dokumentacji geologiczno – inżynierskiej zawierającej zalecenia dotyczące zabezpieczeń oraz oświadczeń, że projektowana inwestycja nie spowoduje uaktywnienia się osuwisk. Tereny już zabudowane, na których występują tego typu osuwiska powinny podlegać kontroli przy wykonywaniu wykopów, nasypów lub prac powodujących zmianę stosunków wodnych. Tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi są to obszary, na których w przypadku naruszenia stateczności stoków, mogą utworzyć się osuwiska. Na obszarach tych budownictwo mieszkaniowe może być dopuszczone pod warunkiem wykonania dokumentacji geologiczno – inżynierskiej lub geotechnicznej i spełnienia zawartych w nich zaleceń dotyczących warunków prowadzenia prac budowlanych oraz zabezpieczeń. Do terenów zagrożonych należą też strefy wokół tylnych (głównych) skarp osuwiskowych, gdzie w wyniku rozwoju osuwiska tereny powyżej progów mogą zostać objęte procesami osuwiskowymi. Taka strefa zagrożona wokół górnych części osuwiska wynosi od 10 do 20 m (w zależności od wysokości skarpy głównej) i powinna zostać także wyłączona spod jakiejkolwiek zabudowy.
9 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Zasoby krajobrazowe, przyrodniczo cenne i dobra kultury oraz ich ochrona Bezpośrednio w obszarach objętych zmianą planu nie występują obiekty zabytkowe i stanowiska archeologiczne. Obszar analizowany dla potrzeb niniejszego opracowania położony jest natomiast w sąsiedztwie obszarów bogatych w zasoby przyrodniczo kulturowe wymagających szczególnej ochrony. Obszary chronione krajobrazu oraz pomniki przyrody
Popradzki Park Krajobrazowy. Obszar Gminy Nawojowa charakteryzuje się znacznym udziałem terenów i obiektów przyrodniczych zasługujących na ochronę i objętych ochroną prawną. 25% obszaru gminy (tj. 1.261 ha) położone jest w Popradzkim Parku Krajobrazowym, z tego na lasy przypada 80%. W otulinie PPK leży 46% obszaru gminy. 75% obszaru Gminy Nawojowa (poza częścią wchodzącą w skład PPK) stanowi Południowomałopolski Obszar Chronionego Krajobrazu. Popradzki Park Krajobrazowy został powołany uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Nowym Sączu (uchwała nr 169/XIX/87 z dnia 11 września 1987r.). Zajmuje obszar 54 tys. ha, a wraz z otuliną 78 tys. ha, będąc jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce. Jego celem jest kompleksowa ochrona walorów przyrodniczych, krajobrazowych, uzdrowiskowych i turystycznych, realizowana poprzez dostosowanie działalności gospodarczej do wymogów ochrony przyrody. Utworzenie tego Parku w terenie zagospodarowanym, ale o dużych walorach krajobrazowych, miało być przykładem koegzystencji gospodarki leśnej i turystycznej bazującej na racjonalnym wykorzystaniu istniejących zasobów przyrody. Uwarunkowane osadnictwo zadecydowało o sposobie użytkowania ziemi, stanowiącej obszar Parku prawie 70% jego powierzchni zajmują lasy, a tylko 27% użytki rolne. W wyniku prac nad utworzeniem paneuropejskiego zintegrowanego systemu ochrony dziedzictwa przyrodniczego kontynentu jako całości, czyli Europejskiej Sieci Ekologicznej EECONET (European Ecological Network), obszar Popradzkiego Parku Krajobrazowego uzyskał najwyższą rangę w waloryzacji terenów chronionych. Stanowi on w Krajowej Sieci ekologicznej obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym z biocentrami i strefami buforowymi. Rzeka Dunajec uznana została za korytarz ekologiczny o znaczeniu międzynarodowym. Południowomałopolski Obszar Chronionego Krajobrazu. Cały obszar gminy poza PPK znajduje się w obrębie Południowomałopolskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, gdzie obowiązują warunki zagospodarowania, ograniczenia, zakazy i nakazy określone przepisami odrębnymi (akt utworzenia: Rozp. Nr27 Woj. Nowosądeckiego z 1.10.1997r. /Dz. Urz. Woj. Now. z 1997r. Nr 43/97 poz.147/. Akty normatywne aktualizujące: Rozp. Nr 92/06 Woj. Małop. z dn. 24.11.2006 r./Dz. Urz. Woj. Małop. z 2006r. Nr806 poz.4862/; Uchw. Nr XVIII/299/12 Sejmiku Woj. Małop. z dn.27.02.2012r. /Dz. Urz. Woj. Małop. poz.1194/; Uchw. Nr XXIV/578/13 Sejmiku Woj. Małop. z dn. 25.03.2013 /Dz. Urz. Woj. Małop. poz.3130/). Natura 2000.
Teren Gminy Nawojowa znajduje się częściowo w zasięgu obszarów NATURA 2000 obszarów specjalnej ochrony ptaków, specjalnych obszarów ochrony siedlisk lub obszarów mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzonych w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty. W obszarach objętych zmianami planu są to: specjalny obszar ochrony siedlisk PLH 120035 Nawojowa; specjalny obszar ochrony siedlisk PLH 120036 Łabowa; obszar specjalnej ochrony ptaków – PLB 180002 Beskid Niski. specjalny obszar ochrony siedlisk PLH 120019 Ostoja Popradzka. W obszarach tych zabrania się podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.
10 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Pomniki przyrody na terenie Gminy Nawojowa. Na terenie gminy Nawojowa znajdują się liczne pomniki przyrody. Nawojowa: • Park przypałacowy hr. Stadnickiego w Nawojowej z drzewostanem o pow. 14ha; • Lipa drobnolistna o obwodzie pnia 450 cm, wł. Parafia rzymsko – katolicka w Nawojowej; • Dąb szypułkowy o obwodzie pnia 400 cm, wł. Parafia rzymsko – katolicka w Nawojowej; • Dąb szypułkowy o obwodzie pnia 460 cm, wł. Parafia rzymsko – katolicka w Nawojowej. Homrzyska: • „Buk Hrabski” – pomnikowy buk z otaczającym go drzewostanem o pow. 0,3ha w oddz. 369g Nadleśnictwa Nawojowa, Leśnictwo Homrzyska; • Lipa drobnolistna o obwodzie pnia 500 cm u Pana Józefa Dutki, Homrzyska 1 • Lipa drobnolistna o obwodzie 430 cm u Pana Marka Barana, Złotne 29; • Jedlica zielona o obwodzie pnia 290 cm i 11 szt. drzew na pow. 0,1 ha w oddz. 398 l, Nadleśnictwa Nawojowa, Leśnictwo Homrzyska; • Buk zwyczajny o obwodzie pnia 260 cm w oddz. 393a, Nadleśnictwa Nawojowa, Leśnictwo Homrzyska; • Buk zwyczajny o obwodzie pnia 300 cm w oddz. 393a, Nadleśnictwa Nawojowa, Leśnictwo Homrzyska. Żeleźnikowa Wielka: • Jałowiec w formie drzewiastej o obwodzie pnia 12 cm, u Pana Franciszka Kocznia w Żeleźnikowa Wlk. 293; • Lipa drobnoziarnista o obwodzie pnia 380 cm, w Żeleźnikowa Wlk. 188 w pobliżu Kościoła, wł. Parafia rzymsko – katolicka. OCENA STANU ŚRODOWISKA, JEGO FUNKCJONOWANIA I ZASOBÓW. Zanieczyszczenie powietrza Uwarunkowania fizjograficzne gminy stwarzają pewne korzystne warunki izolacji gminy od ewentualnych wpływów różnego rodzaju zanieczyszczeń ponadlokalnych bliskiego zasięgu. Nie chronią jednak przed ich całkowitym uniknięciem. Centralna część gminy położona jest w tym samym kanale wentylacyjnym ( związany z doliną rzeki Kamienicy Nawojowskiej) co cześć miasta Nowego Sącza , która posiada stosunkowo niewiele emitorów zanieczyszczeń atmosferycznych (większość z nim usytuowana jest w kanale wentylacyjnym wzdłuż Dunajca). Ponadto z róży wiatrów wynika, że przeważają tu wiatry wiejące od Nawojowej w kierunku Nowego Sącza. W ten sposób udział zanieczyszczeń atmosferycznych nawiewanych z terenu Nowego Sącza jest stosunkowo niewielki jak na tak bliskie sąsiedztwo miasta. Zdecydowanie bardziej niekorzystne z tego punktu widzenia jest dla porównania położenie innej sąsiadującej z miastem gminy jaką jest Chełmiec. Nie wyklucza się również napływu zanieczyszczeń atmosferycznych miejsko – przemysłowych dalszego zasięgu z terenu Śląska, Krakowa i Słowacji, jak również emisji o charakterze globalnym. W ostatnich latach obserwuje się znaczny spadek tego rodzaju emisji, w skutek prowadzonych procesów restrukturyzacyjnych przemysłu jak również znacznego postępu w instalowaniu urządzeń odpylających. W strefie największego wpływu zanieczyszczeń atmosferycznych znajduje się wieś Nawojowa. Wpływy te są szczególnie istotne w okresie zimowym (sezonie grzewczym) przy wiatrach wiejących z kierunku północnego. Na terenach objętych zmianą planu i niniejszą prognozą oraz w ich sąsiedztwie nie stwierdzono obiektów lub inwestycji, których funkcjonowanie w znaczącym stopniu wpływałoby na jakość środowiska.
Zanieczyszczenie gleb Najbardziej powszechnym źródłem zanieczyszczenia gleby na terenie gminy są ścieki i odpady bytowe. Powodują one nadmierną eutrofizację gleby, oraz możliwość skażenia bakteriologicznego. Największa aktywność tego rodzaju zanieczyszczeń występować może w terenach zainwestowanych nie uzbrojonych oraz w terenach o licznym występowaniu gospodarstw o profilu hodowlanym. Zagrożeniem dla jakości gleb mogą okazać się zanieczyszczenia komunikacyjne. W sposób znaczący mogą zagrażać glebom w pasie szerokości 50 m po obu stronach drogi relacji Nowy Sącz – Krynica.
11 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych Jakość wód rzeki Kamienica w równym stopniu narażona jest na zanieczyszczenia pochodzące z innych obszarów a niżeli z gminy Nawojowa. W górnych partiach swego biegu przepływa ona przez tereny wiejskie słabo zainwestowane, ale najlepiej wyposażone w urządzenia i systemy ochrony wód. Jako rzeka górska posiada dobre warunki samooczyszczania, jednak nie nadążające za wielkością wprowadzanego do niej ładunku zanieczyszczeń – wpływa na teren gminy już w stanie nie odpowiadającym dopuszczalnej dla niej normom czystości. Niekorzystnym elementem sprzyjającym zanieczyszczeniu wód jest: • Koncentracja zainwestowania na terenach większej przenikalności pionowej (o czasie przenikania < 2 lata), co stanowi szczególne zagrożenie dla wód podziemnych; • Fakt, iż w warunkach górskich większość obiektów znajduje się w obszarze silnego odpływu wód (ze względu na spadki terenu) a tym samym silnych tendencji wymywania i spłukiwania zanieczyszczeń powierzchniowych z terenu do koryt cieków wodnych. W tych warunkach niezwykle ważny jest sposób gospodarowania na danym obszarze.
Klimat akustyczny Hałas to drgania rozprzestrzeniające się w powietrzu w postaci fali akustycznej o częstotliwościach i natężeniach stwarzających uciążliwości dla ludzi i środowiska, którego natężenie określa się wartością poziomu dźwięku mierzoną w decybelach. Do oceny hałasu w środowisku zewnętrznym ma zastosowanie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 2007 nr 120 poz. 826 z późń. zm.) W obszarze gminy jakość środowiska akustycznego kształtowana jest przez oddziaływanie tras komunikacyjnych, w tym przede wszystkim drogę krajową nr 75 (Nowy Sącz Krzyżówka granica państwa), drogi powiatowe oraz drogi gminne stanowiącej liniowe źródło hałasu ponadnormatywnego. W znacznie mniejszym stopniu na poziom hałasu wpływają hałas bytowy oraz dźwięki środowiska przyrodniczego.
Gospodarka odpadami Gmina nie posiada własnego składowiska odpadów, są one wywożone poza jej teren. Zadanie to jest zlecone Spółce z o.o. SITA w Nowym Sączu, która odbiera odpady komunalne z terenu Gminy Nawojowa. Odpady nie segregowane zebrane na terenie Gminy Nawojowa przekazywane są przez Zakład Komunalny SITA Nowy Sącz Sp. z o.o. na składowisko odpadów w Nowym Sączu do składowania oraz do sortowania i ewentualnego kompostowania do firmy IB Spółka z o.o. Biały Dunajec (sortowanie i kompostowanie prowadzone w Nowym Targu); odpady segregowane przekazywane są Firmie „SURPAP” s.c. Nowy Sącz. Istotnym problemem w realizowaniu zadań w zakresie gospodarowania odpadami stanowi brak odpowiedniej wiedzy ekologicznej u części mieszkańców gminy. Ponadto niekorzystnym czynnikiem w gospodarowaniu odpadami komunalnymi jest rozproszone budownictwo i utrudniony dojazd do części gospodarstw domowych co generuje dodatkowe koszty odbioru odpadów.
ANALIZA I UZASADNIENIE DLA OCENY PLANOWANYCH ZMIAN PLANU
W poniższych rozdziałach, w tym w części tabelarycznej przedstawiono prognozowany wpływ zmian planu na środowisko naturalne z uwzględnieniem zapisów Uchwały w sprawie zmiany planu, ograniczających negatywne oddziaływanie planowanych inwestycji. Analizę przeprowadzono w oparciu o: • ocenę lokalizacji poszczególnych terenów na tle gminy, ich relacji z istniejącymi terenami zainwestowanymi oraz terenami przeznaczonymi pod zabudowę, • relację projektowanych terenów inwestycyjnych z obszarami chronionymi, • planowany rodzaj przeznaczenia terenu i jego zróżnicowany wpływ na jakość środowiska, • zapisy projektu zmiany planu dotyczące podstawowych wskaźników zainwestowania terenu tj. wskaźnika powierzchni zabudowy oraz terenu biologicznie czynnego.
12 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
PROJEKTOWANA FUNKCJA I MOŻLIWOŚCI INWESTOWANIA W TERENIE OBJĘTYM ZMIANĄ MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Przedmiotowa zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Nawojowa wieś Nawojowa, dotyczy zmiany przeznaczenia działki nr 788 położonej we wsi Homrzyska na tereny sportu i rekreacji. Powierzchnia obszaru objętego zmianą planu wynosi 0,44 ha. Zasady zagospodarowania i przeznaczenia terenu przedstawiono graficznie na kopii mapy zasadniczej w skali 1:1000. W wyodrębnionych liniami rozgraniczającymi terenach ustalone zostały następujące rodzaje przeznaczenia oraz ich symbole literowo cyfrowe oznaczone na Rysunkach zmiany planu: a) 1 US teren sportu i rekreacji; b) 1 ZR – teren zieleni nie urządzonej; c) 2 KP Z – teren drogi publicznej – fragment pasa drogowego drogi klasy zbiorczej ; Terenom tym przypisane zostały szczegółowe ustalenia zawarte w paragrafach od 14 do 16 uchwały w sprawie zmiany planu zgodnie z poniższym streszczeniem: § 14 1. Wyznacza się teren sportu i rekreacji oznaczony na rysunku zmiany planu symbolem 1 US, o powierzchni 0,35ha. 1) Jako przeznaczenie podstawowe ustala się realizację terenowych urządzeń sportowo rekreacyjnych stanowiących naziemne budowle, służących uprawianiu sportu i rekreacji na otwartym powietrzu, takich jak: boiska do gier, gimnastyki, lekkoatletyki, bieżnie, ścieżki zdrowia wraz z zielenią urządzoną. 2) Jako przeznaczenie uzupełniające ustala się realizację: a) Budynków do obsługi terenowych urządzeń sportowych (zaplecza techniczno – socjalno sanitarnego); b) Obiektów małej architektury; c) Sanitariatów; d) Ogródków jordanowskich wraz z urządzeniami do rekreacji dzieci; e) Sieci, urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej; f) Parkingów; g) Dojazdów nie wydzielonych i dojść pieszych zapewniających obsługę obiektów w ramach terenu inwestycji. 2. Dopuszcza się lokalizacje tymczasowych obiektów budowlanych takich jak: podesty, sceny, siedziska, trybuny, zadaszenia, wyłącznie jako rozbieralne i przenośne obiekty instalowane dla potrzeb organizacji imprez wyłącznie na czas ich trwania. 3. Dopuszcza się stosowanie masztów do oświetlania boisk sportowych o maksymalnej wysokości 12 m. 4. Ustala się, że wskaźnik terenu biologicznie czynnego nie może być niższy niż 15% powierzchni terenu inwestycji. 5. Ustala się, że wskaźnik powierzchni zabudowy nie może przekroczyć 40% powierzchni terenu inwestycji. 6. Ustala się wskaźnik intensywności zabudowy na poziomie minimum 0,1 maksimum 0,6. § 15 1. Wyznacza się teren zieleni nie urządzonej oznaczony na rysunku zmiany planu symbolem 1 ZR, o powierzchni 0,03ha. 1) Jako przeznaczenie podstawowe ustala się łąki, pastwiska, tereny zieleni łęgowej tworzącej biologiczną otulinę cieku wodnego. 2) Jako przeznaczenie uzupełniające ustala się realizację: a) Zieleni urządzonej stanowiącej uzupełnienie naturalnego środowiska; b) Sieci, urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej; c) Dojazdów nie wydzielonych, dojść pieszych i ścieżek rowerowych; d) Przepustów i przepraw mostowych na warunkach określonych w przepisach odrębnych; e) Obiektów małej architektury. 2. Dopuszcza się techniczne umocnienie brzegów cieku i regulacje w miejscach intensywnej erozji bocznej i wylewów powodziowych zagrażających zabudowie i drogom oraz realizację obiektów i urządzeń zmniejszających zagrożenie powodzią, na warunkach określonych w przepisach odrębnych. 3. W terenie zieleni nie urządzonej obowiązuje zakaz zabudowy, z zastrzeżeniem ust.1 pkt.2. § 16 1. Wyznacza się teren drogi publicznej obejmujący fragment pasa drogowego drogi klasy zbiorczej (powiatowej), oznaczony na rysunku zmiany planu symbolem 2 KP Z, o powierzchni 0,06 ha. Przebieg linii rozgraniczających terenu został określony na rysunku zmiany planu. 1) Podstawowym przeznaczeniem terenu wymienionego w ust. 1 w obrębie linii rozgraniczających są: a) Elementy dróg i urządzenia obsługi uczestników ruchu: jezdnie, chodniki, ścieżki rowerowe, pasy i zatoki postojowe, parkingi, pasy zieleni o charakterze izolacyjnym, przejścia piesze i przejazdy rowerowe;
13 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
b) Zatoki przystankowe i zadaszenia przystankowe, obiekty i urządzenia służące ograniczaniu uciążliwości komunikacyjnej (np. ekrany akustyczne, zieleń); c) Urządzenia techniczne dróg: odwodnienie i oświetlenie dróg, bariery i wygrodzenia, skarpy i podparcia drogowej budowli ziemnej, konstrukcje mostowe, przepusty, urządzenia zabezpieczenia, oznakowania i sterowania ruchem. 2. Ustala się zasadę pełnej zgodności parametrów technicznych i dyspozycji przekroju poprzecznego terenu drogi powiatowej klasy zbiorczej z parametrami określonymi w przepisach odrębnych. Dla wszystkich terenów przeznaczonych pod zabudowę projekt Uchwały wprowadza następujące ustalenia dotyczące zasad kształtowania zabudowy (fragment paragrafu 10): 2. Ustala się następujące zasady dotyczące kształtowania zabudowy: 1) Ustala się maksymalną wysokość zabudowy – 9 metrów. 2) Ustala się zasady dotyczące kształtowania geometrii oraz pokrycia dachów: a) W zakresie geometrii dachów ustala się realizację dachów dwuspadowych lub wielospadowych, o jednakowym nachyleniu połaci głównych od 35º do 45º o nadwieszonych okapach; Zakazuje się stosowania połaci dachowych przesuniętych wzajemnie w pionie oraz realizacji dachów namiotowych; b) W zakresie pokrycia dachów: - Ustala się wymóg stosowania w pokryciu dachu dachówek, elementów o fakturze dachówek, materiałów drobnowymiarowych. Dopuszcza się stosowanie blachy płaskiej, blachy profilowanej trapezowej lub o profilu dachówki; - W obrębie terenu inwestycji nakazuje się stosowanie jednolitych w zakresie materiału i kolorystyki pokryć dachowych; - Ustala się konieczność stosowania w pokryciach dachów kolorów ciemniejszych niż ściany. Zakazuje się stosowania pokryć dachowych w kolorach jaskrawych oraz odcieni żółtego i niebieskiego; - Dopuszcza się doświetlenie dachów oknami połaciowymi oraz w formie częściowego otwierania połaci dachowych np. lukarnami. 3) W zakresie kolorystyki elewacji ustala się zasadę stosowania odcieni jaśniejszych od kolorystyki dachów lub tożsamych; zakazuje się stosowania kolorów jaskrawych. 4) Ustala się konieczność stosowania do wykańczania elewacji materiałów tradycyjnych jak np: tynk mineralny, kamień (za wyjątkiem otoczaków), cegła klinkierowa, drewno. Zakazuje się stosowania na elewacjach budynków oraz dachach i zadaszeniach niskostandardowych materiałów wykończeniowych, takich jak blacha falista, siding, papa.
RELACJE PROJEKTOWANYCH TERENÓW INWESTYCYJNYCH Z OBSZARAMI CHRONIONYMI
Teren objęty zmianą planu znajduje się: 1. W obrębie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, utworzonego w oparciu o uchwałę Nr 169/XIX/87 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Nowym Sączu z dnia 11 września 1987r. w sprawie utworzenia Popradzkiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Nowosądeckiego Nr 16, poz. 193, zm. Dz. Urz. Woj. Nowosądeckiego z 1998 r. Nr 20, poz. 85, Dz. Urz. Woj. Małopolskiego z 2001 r. Nr 141, poz. 2086 i Dz. Urz. Woj. Małopolskiego z 2003 r. Nr 153, poz. 1998), obowiązują warunki zagospodarowania, ograniczenia, zakazy i nakazy określone przepisami odrębnymi, w tym Rozporządzeniem Nr 5/05 Wojewody Małopolskiego z dnia 24 listopada 2006 r. 23 maja 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Małopolskiego z 2005r. Nr 309, poz. 2238) w sprawie ochrony Popradzkiego Parku Krajobrazowego. 2. W obszarach szczególnego zagrożenia powodzią dla zalewów powodziowych o prawdopodobieństwie p=1% , wyznaczonych na podstawie opracowanego przez Dyrektora RZGW „Studium określającego obszary bezpośredniego zagrożenia powodzią dla terenów nieobwałowanych w zlewni dolnego Dunajca od ujścia Popradu”, obowiązują zakazy, nakazy i obowiązki wynikające z przepisów odrębnych.
WPŁYW PARAMETRÓW ZAINWESTOWANIA
W ustaleniach projektu zmiany planu parametry zainwestowania przyjęte zostały w zależności od przeznaczeni terenu w następujący sposób: WSKAŹNIK WSKAŹNIK POWIERZCHN I WSKAŹ NIK PRZEZNACZENIE TERENU POWIERZCHNI TERENU BIOLOGICZNIE INTENSYWNOŚCI ZABUDOWY CZYNNEGO ZABUDOWY US tereny sportu i rekreacji 40% 15% 0,1 0,6
14 MC kwadrat studio projektowe, Magdalena Czechowska, GrafIT, Urszula Jamro ży - Kowalska PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY WIE Ś HOMRZYSKA MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO I ZŁOTNE
Powyższa tabela pozwala ocenić ewentualny maksymalny ubytek powierzchni biologicznie czynnej dla poszczególnych wydzielonych terenów w zależności od rodzaju przyjętego dla nich zainwestowania. Stopień techniczno przestrzennego rozdrobnienia powierzchni biologicznie czynnej uzależniony jest w znacznej mierze od ilości dopuszczonych do realizacji obiektów kubaturowych oraz stopni zwartości powierzchni pod sztuczną nawierzchnią, a jego skala zależna jest od łącznej powierzchni pod zabudowę kubaturową i sztuczna nawierzchnię (utwardzone dojścia dojazdy, podwórza). Przyjęte w ustaleniach zmiany planu parametry, w sytuacji ich maksymalnego wykorzystania dla poszczególnych inwestycji kształtują się na poziomie średnim. Przeznaczone do zmiany obszary stanowią pojedyncze projektowane tereny zabudowy przylegające do kompleksów zainwestowanych lub przeznaczonych do zainwestowania, stąd w sytuacji zwartego sąsiedztwa zabudowy pozostaną bez wpływu na zmiany w funkcjonowaniu środowiska.
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ ZMIANY PLANU POSZCZEGÓLNYCH TERNÓW
Stan planistyczny Po zmianie PROGNOZA 1. 2. 3.
tereny sportu i rekreacji