Archeologienota Beerse Turnhoutseweg Resultaten

ARCHEOLOGIENOTA BEERSE TURNHOUTSEWEG RESULTATEN

FODIO Turnhoutsebaan 277 Marleen Arckens B-2110 Wijnegem Jan De Beenhouwer 2

INHOUD

1. De resultaten van het bureauonderzoek 3 ...... 1.1 Beschrijvend gedeelte ...... 3 1.1.1 Administraeve gegevens ...... 3 1.1.2 Kader waarbinnen het onderzoek plaats vindt ...... 5 1.1.3 Onderzoeksopdracht ...... 13 1.1.4 Werkwijze ...... 14 1.2 Assessment rapport ...... 15 1.2.1 De landschappelijke ligging van het onderzoeksgebied ...... 15 1.2.2 Historische situering ...... 19 1.2.3 Archeologische situering ...... 25 1.2.4 Datering en interpretae van het onderzochte gebied ...... 27 1.2.5 Verwachng ten aanzien van archeologisch erfgoed ...... 29 1.2.6 Samenvang ...... 30

Bibliograﬁe...... 31 Figurenlijst 32 ...... Plannenlijst 33 ...... Archeologische periodes in Vlaanderen 34......

Fodio projectcode 2017C387 3

1. DE RESULTATEN VAN HET BUREAUONDERZOEK 1.1 Beschrijvend gedeelte

1.1.1 Administraeve gegevens

Projectcode 2017C387

Actoren Fodio OE/ERK/archeoloog/2015/0067 Marleen Arckens OE/ERK/Archeoloog/2016/00142 (veldwerkleider) De Beenhouwer Jan OE/ERK/Archeoloog/2015/00068

Locae Provincie Antwerpen

Gemeente Beerse

Deelgemeente Beerse

Site Turnhoutseweg 1-3

Kadastrale gegevens Beerse Afd. 1, Sece C, 276W, 276X, 276E2, 276F2, 276G2, 276H2

Oppervlakte onderzoeksgebied 5014 m2

Bounding box punt 1 (NW) x183991.38 y222474.09

punt 2 (ZO) x184072.16 y222423.81

Kadastraal percelenplan Fig. 1

Topograﬁsche kaart Fig. 2

Aakening verstoorde zones gebouw en ZO x184032.42 y222413.94 tankstaon west NW x183993.75 y222441.86

gebouw oost NO x184064.940 y22443.89 ZW x184053.600 y22428.23

Begindatum onderzoek 29 maart 2017

Einddatum onderzoek 11 april 2017

Fodio projectcode 2017C387 4

Fig. 1 Situering van het projectgebied op het Groot Referene Bestand. © Geopunt Vlaanderen

Fig. 2 Situering van het projectgebied de topograﬁsche kaart 1:10.000 © NGI

Fodio projectcode 2017C387 5

Fig. 3 Situering van het projectgebied op de orthofotomozaïek middenschalig winter 2016 © Geopunt Vlaanderen

1.1.2 Kader waarbinnen het onderzoek plaatsvindt

Criteria uit het Onroerenderfgoeddecreet die aanleiding geven tot het opmaken van de archeologienota

De archeologienota werd opgemaakt naar aanleiding van een geplande stedenbouwkundige vergunningsaanvraag.

De wetgeving met betrekking tot archeologie omvat enerzijds het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 en anderzijds het Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014 die voor archeologie in werking traden op 1 juni 2016.

Overwegend dat

- de aanvrager van de stedenbouwkundige vergunning een privaatrechtelijk rechtspersoon is, - de aanvraag geen betrekking hee op een gebied waar geen archeologisch erfgoed te verwachten valt, zoals vastgesteld door de Vlaamse Regering, - de aanvraag geen betrekking hee op werkzaamheden binnen het gabarit van bestaande lijninfrastructuur en haar aanhorigheden, - de percelen waarop de vergunning betrekking hee niet geheel of gedeeltelijk gelegen zijn in een archeologische zone, opgenomen in de vastgestelde inventaris van archeologische zones, - de totale oppervlakte van de kadastrale percelen waarop de vergunning betrekking hee meer dan 3000 m2 bedraagt, - de geplande ingreep in de bodem groter is dan 1000 m2, dient een bekrachgde archeologienota te worden toegevoegd bij de aanvraag van een stedenbouwkundige vergunning met ingreep in de bodem.

Fodio projectcode 2017C387 6

Geplande werken en bodemingrepen

De bestaande bebouwing op de percelen 276E2 en 276H2 wordt afgebroken en vervangen door 1 groot U-vormig bouwvolume met 7 bouwlagen aan de Bisschopsstraat en drie bouwlagen op de oostelijke hel van het projectgebied.

Het bestaande gebouw op het westelijk perceel is een garage met tankstaon en werkhuis. Het huis is voorzien van een woning. In de garage is een smeerput gegraven. Het woonhuis op het oostelijk perceel is volledig onderkelderd met een kruipruimte tot 1 m -mV.

Het nieuwbouwproject combineert werken en wonen. Het noordelijk been van de U is voorbehouden voor wonen met een meergezinswoning met 8 eenheden aan de Bisschopsstraat en meer naar het oosten 7 eengezinswoningen. Op de hoek van de Bisschopsstraat met de Turnhoutseweg is een torenvolume voorzien met 8 bouwlagen met daarin telkens twee appartementen. Op de gelijkvloerse verdieping zijn de ruimten voorbehouden voor kantoren of handelsruimte. Langs de Turnhoutseweg tensloe zijn de benedenverdieping en de eerste verdieping voorbehouden voor handelsruimte of kantoren. Op het dak zijn twee penthouse appartementen gepland. Het geheel wordt voorzien van een ondergrondse parkeergarage met een oppervlakte van 2780m2 waarvan de pas op 3,06 m -mV zal komen te liggen. Rondom de muren van de kelder worden de nutsleidingen ingegraven. Aan de oosten de westzijde van de kelder wordt een regenwaterput van 5000 l voorzien. Elk van de twee puen wordt gecombineerd met infiltraekraen met een infiltraeoppervlakte van 42,3 m 2 aan de oostzijde en 49,9 m2 aan de westzijde. Deze reiken tot ca. 1 m -mV. De totale oppervlakte die diep verstoord zal worden, kelder, nutsleidingen, regenwaterpuen en infiltraezones inbegrepen, beslaat ca. 3300 m2.

Fodio projectcode 2017C387 7 : : Algemeen: ontploffing brandweer. Nutsleiding: de architect. Terreinprofiel: 03 / 10 uitvoeringsdetails. Opmerking isolatie Handtekening architect Opmerking riolering nutsmaatschappijen. de bestaande gevels. Opmerking stabiliteit Toegankelijkheid §20. Opmerking detaillering architectuur, stedenbouw en infrastructuur nummer Handtekening opdrachtgever Geen erfdienstbaarheden. Drempels max. 20mm hoog. Opmerking toegankelijkheid Opmerking bestaande toestand Stedenbouwkundige Verordening Alle bestaande gebouwen te slopen Het terreinprofiel blijft ongewijzigd. rook en warmte afvoer, H: haspels Maten op plan zijn afgewerkte maten. contact op te nemen met de architect. nutsleidingen wordt verwezen naar de Alle bomen binnen de projectgrens te rooien.

compartimentering, te voorzien volgens advies De basisnormen voor de preventie van brand en Alle voorzieningen zoals, RM: rookmelders, RWA: Trappen met publiek karakter uitgevoerd volgens Voor de uitvoering wordt verwezen naar details.

Alle nutsvoorzieningen aanwezig. Voor de bestaande Alle Alle maten zijn benaderend. Ofwel op basis van de de Alvorens aanwerken te vatten, dient de aannemer Alle rioleringswerken zijn ter indicatie, exacte Voor de plaatsing wordt verwezen naar de Structurele elementen zoals gewapend beton, stalen stabiliteitsstudie van de ir. stabiliteit. Dit geldt enkel enkel opgegeven ten titel exacte van inlichting. Voor uitvoering de wordt eveneens voor de voorzieningen t.b.v. het stutten van verwezen naar de opmetingsplannen, ofwel schatting ter de plaatse. maatvoering te controleren. Bij afwijkingen en materialen wordt verwezen naar het lastenboek. profielen, dragende muren, houtconstructie, e.d. zijn riolering ter plaatse te bekijken en te bespreken met plannen is slechts ter indicatie. Voor de exacte diktes De De aanduidingen en afmetingen van de isolatie op de Aromatisch blad, rode herfstverkleuring Wintergroene varen Opvallende bloeiwijze Decoratief blad Bloeit zeer lang Rood accent Bodembedekker, decoratief blad Decoratieve aren, ook in de winter EIGENSCHAPPEN Lichtdoorlatende kroon, kleine boom Decoratieve herfstverkleuring 81201-SV03-DWG-10 appartementen, kantoren en parkeerkelder 4 Antwerpen / april-juli mei-spetember mei-juli mei plancode Project Matthé Slopen van tankstation, 2 woningen en bijgebouwen Bouw van 2 Bouw van 7 woningen Provincie Turnhoutseweg 1 - 3 B - 2340 Beerse 1ste Afd. Sectie C, nr's 276w, 276x, 276e2, 276f2, 276g2 en 276h2 Domestic NV Bisschopslaan 16 B - 2340 Beerse T - +32 (0)14 61 03 87 TRiAS architecten bvba Campus Blairon 447 B - 2300 Turnhout T - +32 (0)14 88 92 05 Stedenbouwkundige Vergunning GELIJKVLOERS Wit Groen/geel Groen blad Groenbruin September-oktober Geel KLEUR BLOEIPERIODERoze Roze WINTERBEELD EIGENSCHAPPEN Rood blad Blauw mei-juli juni-juli HERFSTVERKLEURING Rood paars Vloerpas hoogte in meter Terras

30 minuten Zelfsluitend en een Rook/brandweerstand van codes zie beplantingslijst codes zie beplantingslijst

Omgevingsgebouwen Groenzones op maaiveld met boom Haspel 30m Rookmelder Deurdoorgang breedte 98cm / 211.5cm hoogte Buitenmuur Binnenmuur Projectgrens Plantenbak met boom en zitranden C 08 07 2015 GR01 VP01 VP06 PLANTVAKKEN OP MAAIVELD VP07 VP04 VP04 BO02 2015 - Het copyright van deze tekening behoort toe aan TRiAS architecten VP02 datum Opdracht Bouwplaats Fase Onderwerp Opdrachtgever Architect rm © +0.00 H VP01 VP03 BO01 zs Rf 0.5h db98/211.5 STANDPLAATS Z/HS Z/HS Z/HS/S Z/HS Z/HS Z HS/S HS/S

LEGENDE D PLANTVAK OP Straat 40 cm 40 cm 40 cm 40 cm 30 cm 60 cm 60 cm 20 cm HOOGTE PLAATS Binnenplein WETENSCHAPPELIJKE NAAM Alchemilla mollis Astrantia major 'Roma' WETENSCHAPPELIJKE NAAM Tiarella wherryi Geranium macrorrhizum Gleditsia triacanthos 'skyline' Heuchera villosa 'Brownie' Lupinus 'Gallery Blue' Polystichum setiferum Pennisetum alopecuroides Liquidambar styraciflua VP01 VP02 VP03 VP04 VP05 VP06 VP07 SIERGRASSEN CODE GR01 CODE BO01 BO02

KRUIDACHTIGE PLANTEN BOMEN BOMEN BEPLANTINGSLIJST 120 B 730 GR01

Tuin Tuin Tuin opp: 49,2m² opp: 49,2m² opp: 49,2m²

675 810 810 810 810 760 760

1560

20 20 20 130 100 100 100 100 200 300 530 14 1140 Terras Terras Terras Terras opp: 33,2m² opp: 31,6m² opp: 31,6m² opp: 31,6m² 400 400

400 400

400 3240

185 200 400 100 400 100 100 210 400 100 100 210 400 100 100 135 RWA 13 100

200

260 500 730 240 240 240 100 opp: 6,2m² opp: 6,2m² opp: 6,2m² h2.71 h2.71 h2.71 Keuken Keuken Keuken 1145 625 100

rm rm rm

510 255 510 255 510 255 780 95 95 95 100 h3.41 KANTOOR 0.04 176,8m² 1450 h2.71 h2.71 h2.71 WON 0.04 WON 0.05 WON 0.06 WON 0.07 opp: 48,7m² opp: 38m² opp: 3m² opp: 38m² opp: 3m² opp: 38m² opp: 3m² h2.71 h2.71 h2.71 h2.71 Leefruimte Leefruimte Berging Leefruimte Berging Leefruimte Berging 134,4m² 111m² 111m² 111m² 400 745 745 745 745

775 775

90 90 90

120 120 105 120 120 120

300 140 Tuin opp: 317,2m² opp: 5,9m² opp: 5,9m² opp: 5,9m² h2.71 h2.71 h2.71 Hal Hal Hal 290 290 290 100 140 140 140 rm

120

zone voor sanitair 255 1h Rf invulwand optionele Toilet Toilet Toilet Toilet

100 opp: 6,2m² opp: 1,5m² opp: 1,5m² opp: 1,5m² opp: 1,5m² keuken h2.71 h2.71 h2.71 h2.71 h2.71 240 130 90 140 12 200

120

105 150 110 160 300 200 110 100 100 100 200 200 110 100 100 100 200 110 200 10 180 160 opp: 4m² opp: 5,9m²

h2.71 h2.71 Berging Hal

1011121314151617

180 120 120

11 165 2390 100 100 6789 54321 liftkooi 110x140cm 185

100

Rf 1h do90/db120

100 0.5h Rf zs

db98/211.5 575 780 parlofoon-postbus 100 265 250 db98/211.5 400

475 810 495 200 +0.00 300 opp:12,4m² inkomhal2 h3.41 WON 0.03 opp: 37m² h2.71 Leefruimte 111m²

db98/211.5

zs Rf 0.5h Rf zs 200 db98/211.5 db98/211.5 db98/211.5 Rf 1h

775

H 140 Terras opp: 15,8m² Tuin opp: 76,9m² Terras opp: 22,5m²

100 230

565 505 420 rm 200 180 105

255 Toilet opp: 6,2m² opp: 1,5m²

keuken h2.71 h2.71 100 240 130 90 140 10 zone voor sanitair 150 3255 120 110 100 180 opp: 4m² opp: 5,9m² h2.71 h2.71 Berging Hal 09 85 100 100 ZITRANDEN

100 100 780 1050 200 VP06 1030 100 100 400 475 810 100 WON 0.02 opp: 37m² 2435 h2.71 Leefruimte 111m² 100 100 775

BO01 140 VP07 100 Terras opp: 17,1m² Tuin opp: 73,4m² Terras opp: 22,5m² VP02 KANTOOR 0.03 h3.41 181m² 200 200 100 rm 180 120

255 5380 Toilet

opp: 6,2m² opp: 1,5m²

keuken h2.71 h2.71 VP03

240 90 140 100 130 VP06

optionele invulwand Rf 1h Rf invulwand optionele BO01 1h Rf invulwand optionele 400 200 200 08 120 110 VP04 opp: 4m² opp: 5,9m² 180 h2.71 h2.71 Berging Hal 07 85 VP05

100 780 300 300 2560 100 400 475 optionele invulwand Rf 1h WON 0.01 opp: 37m² h2.71 Leefruimte 111m² 810 VP01

100 100 735 Verharding 735 afschot max. 2% Klinkers 200 775

4165 Tuin Terras 140 Terras opp: 77,4m² opp: 22,5m² opp: 17,1m² 100 100 100 rm 180 105

255 Toilet

opp: 6,2m² opp: 1,5m²

keuken h2.71 h2.71

240 90 140 130 h3.41 100 1297 h3.41 1510 GAZON 120 110 115 06 450 opp: 4m² opp: 5,9m² h2.71 h2.71 Berging Hal 05

535

85 1080 1234567891011121314151617 310 410 300 opp: 39,9m² Leefruimte APP 0.02 83,2m² h2.71 daklicht 2mx2m 200

2290

100

180 240 765 80

100

180 200

1550 1550

100

130 200 opp: 3,2m² opp: 4,6m² berging Badkamer 355

100

9 8 6 7 495 485 510 rooilijn 290 270 1011 +0.00 100 Toilet opp: 1,3m² Slaapkamer2 opp: 10,3m² zone voor sanitair 100 Terras opp: 5,8m² 11121314151617 200 VP01 fietsenstalling 24 appartementen bewoners 1234 5

180

165 165 590 1595 516 rm 120 510 100 120 100 95 04 VP06

180 165

A 165 A liftkooi

110x140cm

100 120 do90/db120 100

7 db98/211.5

200 8910 liftkooi

110x140cm 290 db98/211.5

275 200 do90/db120 Rf 0.5h

535

db98/211.5

opp: 7,5m² +0.00 Gang h2.71

11 Slaapkamer1 opp: 13,9m² 150 415 480 150 6 7 8 9 10 1213 200 5

VP07 4 14151617

03 0.5h Rf

3 db98/211.5 2105 h3.64 KANTOOR 0.02 167,1m² 235 h3.64 KANTOOR 0.01 149,8m² 100

200

12 545 90 230 170 VP04 485 150 180 sas opp:3,5m² h3.64 rm

100

db98/211.5 db98/211.5 Toilet db98/211.5 opp: 1,3m² 290 02 300

643 95 Slaapkamer1 475 Gang opp: 7,2m² opp: 14,8m² h2.71 200 VP05 Rf 1h Rf 1h

210 530 400 245 VP02 +0.00 opp: 4,6m² Badkamer zs Rf 0.5h zs Rf 0.5h

opp:14m²

inkomhal1 h3.64 db98/211.5 db98/211.5

BO01 115 H 220 100

fietsenstalling 370 opp:87,6m² opp:18,6m² opp:97,5m² openbaar opp:14,8m² 100 inkomhal3

helling ondergrondse parking noodtrap parking h2.71 475

270 db98/211.5 db98/211.5 470 470 230 VP01 150

Terras Slaapkamer2 opp: 8,5m² opp: 5,8m² garagepoort met ventilatie openingen voor RWA voor openingen ventilatie met garagepoort

opp: 3,3m² berging db118/211.5 db98/211.5 VP03 210 180

230 230 80 885 parlofoon-postbus 01

294

340

200 130 100 100 100 100 200 300 300 230

453

APP 0.01

opp: 34,1m² 76,4m² h2.71 Leefruimte parlofoon-postbus 730 830 1560

230

100

100 300

kelderlijn

90 B

920 230

inrit ondergrondse parking

I H G F E D C B A

1400 955 BO02 GR01 GR01 GR01 PLANTVAK OP MAAIVELD BO02 OP MAAIVELD PLANTVAKKEN OP MAAIVELD PLANTVAKKEN BO02 VP04 brandweg brandweg PLANTVAK OP MAAIVELD VERHARDINGSVLAK VP04 VP04 BO02 GELIJKVLOERS 1/100

Fig. 4 PLAN 16 inplanngsplan. © TRIAS architecten

Fodio projectcode 2017C387 8 : : Algemeen: ontploffing brandweer. Nutsleiding: de architect. Terreinprofiel: 02 / 10 uitvoeringsdetails. Opmerking isolatie Handtekening architect Opmerking riolering nutsmaatschappijen. de bestaande gevels. Opmerking stabiliteit Toegankelijkheid §20. Opmerking detaillering architectuur, stedenbouw en infrastructuur nummer Handtekening opdrachtgever Geen erfdienstbaarheden. Drempels max. 20mm hoog. Opmerking toegankelijkheid Opmerking bestaande toestand Stedenbouwkundige Verordening Alle bestaande gebouwen te slopen Het terreinprofiel blijft ongewijzigd. rook en warmte afvoer, H: haspels Maten op plan zijn afgewerkte maten. contact op te nemen met de architect. nutsleidingen wordt verwezen naar de 31 80 56 24 84 1200 Alle bomen binnen de projectgrens te rooien. compartimentering, te voorzien volgens advies De basisnormen voor de preventie van brand en Alle voorzieningen zoals, RM: rookmelders, RWA: Trappen met publiek karakter uitgevoerd volgens Voor de uitvoering wordt verwezen naar details. Alle nutsvoorzieningen aanwezig. Voor de bestaande Alle Alle maten zijn benaderend. Ofwel op basis van de de Alvorens aanwerken te vatten, dient de aannemer Alle rioleringswerken zijn ter indicatie, exacte Voor de plaatsing wordt verwezen naar de Structurele elementen zoals gewapend beton, stalen stabiliteitsstudie van de ir. stabiliteit. Dit geldt enkel enkel opgegeven ten titel exacte van inlichting. Voor uitvoering de wordt eveneens voor de voorzieningen t.b.v. het stutten van verwezen naar de opmetingsplannen, ofwel schatting ter de plaatse. maatvoering te controleren. Bij afwijkingen en materialen wordt verwezen naar het lastenboek. profielen, dragende muren, houtconstructie, e.d. zijn riolering ter plaatse te bekijken en te bespreken met plannen is slechts ter indicatie. Voor de exacte diktes De De aanduidingen en afmetingen van de isolatie op de 81201-SV03-DWG-10 Antwerpen plancode Project Matthé Slopen van tankstation, 2 woningen en bijgebouwen Bouw van 24 appartementen, kantoren en parkeerkelder Bouw van 7 woningen Provincie Turnhoutseweg 1 - 3 B - 2340 Beerse 1ste Afd. Sectie C, nr's 276w, 276x, 276e2, 276f2, 276g2 en 276h2 Domestic NV Bisschopslaan 16 B - 2340 Beerse T - +32 (0)14 61 03 87 TRiAS architecten bvba Campus Blairon 447 B - 2300 Turnhout T - +32 (0)14 88 92 05 Stedenbouwkundige Vergunning KELDER - FUNDERING RIOLERING Vloerpas hoogte in meter Vuilwater leiding Andersvalide parking Toezichtsput 30 minuten Zelfsluitend en een Rook/brandweerstand van met eindafsluiter met eindafsluiter met eindafsluiter Haspel 30m Rookmelder Deurdoorgang breedte 98cm / 211.5cm hoogte Buitenmuur Binnenmuur Hemelwater leiding Fecaalwater leiding Projectgrens Loopafstand nooduitgang totale parkeerbehoefte aantal wooneenheden aantal parkeerplaatsen oppervlakte kantoor (m²) parkeerbehoefte wonen (1.5 + 0.3 /w.e.) parkeerbehoefte kantoren (2/100 m²) BEREKENING PARKEERNORM 08 07 2015 2015 - Het copyright van deze tekening behoort toe aan TRiAS architecten datum TP Opdracht Bouwplaats Opdrachtgever Architect Fase Onderwerp rm © +0.00 H 45m zs Rf 0.5h db98/211.5 LEGENDE SLW60 (zwaar verkeer) 78 infiltratiekratten 285l buffercapaciteit 22.230l infiltratieoppervlakte 42,3 m² overloop overloop B

5.000L

675 810 810 810 810 760 760 hergebruik HW: woningen HW: hergebruik

hemelwaterput

TP 6136 TP

TP 4795 TP 14 aansluiting op riolering 400 400 7,4m² RWA installatie 13 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 775 775 12

H 150

1011

180 165 260 11 165 6789

54321

liftkooi 110x140cm

do90/db120 do90/db120 2875 410 -3.06

Rf 0.5h Rf db98/211.5 traphal2- opp:10,7m² h2.66 310 810

53 54 55 56 57 45m 58 59 60 61 62 63 64 65

sas opp:9,3m² h2.66 445 150

zs Rf 0.5h

775

Rf 0.5h Rf db98/211.5 db98/211.5

150 45m 285 150 310 -1.16 opp:4,3m² h2.66 Berging 10 150 gang opp:4,7m² h2.66 opp:4,3m² -1.15 h2.66 Berging 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 09

4290 45m 810 -3.06 775 84pp opp:2389m² parking -1 h2.35

5370 1341 08 07 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 625 810

45m 2260 775 120 -3.06

zs Rf 0.5h Rf zs 05 db98/211.5 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 12345678910 520 84 765

2364 120 83 8 9 7

helling L= 26m

150 150 1011

db98/211.5

zs Rf 0.5h 320

180

165 165 zs Rf 0.5h Rf zs

240 db98/211.5

12345 6

04 0.5h Rf zs db98/211.5

H 155 180

A 480 A liftkooi 110x140cm

275 2495 180 315 150 160

495

opp:4,8m² opp:4,8m² Berging -1.23 Berging -1.24 240 165 do90/db120 6

db98/211.5 7 sas opp:4,7m²

h2.66 opp: 2,3m² berging h2.66 Poets 250

zs Rf 0.5h 8910 liftkooi 110x140cm 460

315 315

275 do90/db120 do90/db120 -3.06

155 150 150 150 12345 435

zs Rf 0.5h zs Rf 0.5h

zs Rf 0.5h Rf zs

db98/211.5 db98/211.5 345 db98/211.5 -3.06 traphal3- sas opp:11,5m² opp:9,6m² h2.66 h2.66 zs Rf 0.5h db98/211.5 Distributie cabine 15,8m² opp: 5,7m² Berging -1.10 h2.66 03 opp: 5,7m² h2.66 Berging -1.01 285

435 235 335 H 765 zs Rf 0.5h zs Rf 0.5h 180 db98/211.5 db98/211.5 traphal1- sas opp:11,6m² opp:11,3m² h2.66 h2.66 opp: 4,3m² h2.66 Berging -1.14 1 2 3 4 5 6 7 8 9 670 495

280 280

150 205 165 165 150 335 165

600 255 255 150 255

150 2130 opp: 5m² h2.66 Berging -1.02 opp: 5m² h2.66 Berging -1.09 155 495 opp: 3,8m² opp: 3,8m² opp: 3,8m² -1.13 -1.12 -1.11 h2.66 h2.66 h2.66 Berging Berging Berging opp:5,2m² -1.22 h2.66 Berging opp:6,9m² opp:5,5m² opp:5,5m² opp:5,7m² h2.66 h2.66 h2.66 h2.66 Berging -1.17 Berging -1.18 Berging -1.19 Berging -1.20

gang opp:30,4m² h2.66

180

zs Rf 0.5h 1110

150 TP db98/211.5 320 1050 470 470 155

475

150

zs Rf 0.5h Rf zs 0.5h Rf zs 0.5h Rf zs

db98/211.5 db98/211.5 gang opp:31,1m² db98/211.5

h2.66 315 315 lokaal Noodstroom aggregaat opp:5,2m² -1.21 15,8m² h2.66 Berging

270 270 270 270 150

150

hergebruik HW appartementen HW hergebruik

185 155 495 1406 opp: 5,7m² opp: 4m² opp: 4m² opp: 4m² opp: 4m² opp: 5,7m² -1.04 -1.05 -1.06 -1.07 h2.35 h2.35 h2.35 h2.35 h2.35 h2.35 Berging -1.03 Berging Berging Berging Berging Berging -1.08 01 896 335

5.000L

hemelwaterput 383

339

1550 315 335 298 542 SLW60 (zwaar verkeer) 6,6m² Gasmeter 93 infiltratiekratten 285l lokaal h2.66 buffercapaciteit 26.505l infiltratieoppervlakte 49,9 m² overloop lokaal h2.66 Electriciteitsmeter 10,7m² Watermeter lokaal h2.35 19,1m²

B overloop

915

I H G F E D C B A KELDER - FUNDERING RIOLERING 1/100 TP TP TP aansluiting op riolering

Fig. 5 PLAN 17 Kelder - fundering - rioleringsplan. © TRIAS architecten

Fodio projectcode 2017C387 9 : : Algemeen: ontploffing brandweer. Nutsleiding: de architect. Terreinprofiel: 08 / 10 uitvoeringsdetails. Opmerking isolatie Handtekening architect Opmerking riolering nutsmaatschappijen. de bestaande gevels. Opmerking stabiliteit Toegankelijkheid §20. Opmerking detaillering architectuur, stedenbouw en infrastructuur nummer Handtekening opdrachtgever Geen erfdienstbaarheden. Drempels max. 20mm hoog. Opmerking toegankelijkheid Opmerking bestaande toestand Stedenbouwkundige Verordening Alle bestaande gebouwen te slopen Het terreinprofiel blijft ongewijzigd. rook en warmte afvoer, H: haspels Maten op plan zijn afgewerkte maten. contact op te nemen met de architect. nutsleidingen wordt verwezen naar de Alle bomen binnen de projectgrens te rooien.

Alle nutsvoorzieningen aanwezig. Voor de bestaande Alle Alle maten zijn benaderend. Ofwel op basis van de de Alvorens werken teaan dientvatten, de aannemer Alle rioleringswerken zijn ter indicatie, exacte Voor de plaatsing wordt verwezen naar de Structurele elementen zoals gewapend beton, stalen stabiliteitsstudie van de ir. stabiliteit. Dit geldt enkel enkel opgegeven ten titel exacte van inlichting. Voor uitvoering de wordt eveneens voor de voorzieningen t.b.v. het stutten van verwezen naar de opmetingsplannen, ofwel schatting ter de plaatse. maatvoering te controleren. Bij afwijkingen en materialen wordt verwezen naar het lastenboek. profielen, dragende muren, houtconstructie, e.d. zijn riolering ter plaatse te bekijken en te bespreken met plannen is slechts ter indicatie. Voor de exacte diktes De aanduidingen en afmetingen van de isolatie op de 81201-SV03-DWG-10 appartementen, kantoren en parkeerkelder 4 Antwerpen plancode Project Matthé Slopen van tankstation, 2 woningen en bijgebouwen Bouw van 2 Bouw van 7 woningen Provincie Turnhoutseweg 1 - 3 B - 2340 Beerse 1ste Afd. Sectie C, nr's 276w, 276x, 276e2, 276f2, 276g2 en 276h2 Domestic NV Bisschopslaan 16 B - 2340 Beerse T - +32 (0)14 61 03 87 TRiAS architecten bvba Campus Blairon 447 B - 2300 Turnhout T - +32 (0)14 88 92 05 Stedenbouwkundige Vergunning SNEDE A - SNEDE B - Vloerpas hoogte in meter Vloerplaat met afwerklaag op Grond arcering Buitenmuur Binnenmuur Projectgrens Maaiveld 08 07 2015 2015 - Het copyright van deze tekening behoort toe aan TRiAS architecten datum Opdracht Bouwplaats Fase Onderwerp Opdrachtgever Architect ©

pas +0.00

LEGENDE 50 pas -0.10 Infiltratiekratten

pas -0.10

316 784

144 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 90 306

A 14

271 253 253 253 253 253 253 361 266 pas +24.98 400 Waterkering Groendak Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen pas +0.00 pas -3.06 pas +27.18 pas +21.24 pas +18.36 pas +15.48 pas +12.60 pas +9.72 pas +6.84 pas +3.96

pas +24.66

760 13 220 lift schacht B 775 trap

Waterkering Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen 311 760 12 Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vals plafond Vloerafwerking Welfsels Welfsels Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Predallen Predallen Predallen Predallen Predallen Predallen Druklaag Prefab beton balk Drukvaste isolatie Druklaag pas +11.80 lift schacht Waterkering Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen C

810

144 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 90 306 pas +7.56 pas +3.78 pas +0.00 pas -3.06 pas +11.00 pas -0.02 810

10 271 pas +0.40 Waterkering Groendak Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen Vloerafwerking Welfsels Vals plafond Vloerafwerking Welfsels Vals plafond Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Druklaag Prefab beton balk Druklaag Prefab beton balk D 810 Wortelfolie Waterdoorlatende druklaag Waterkering Welfsels in helling Zwarte aarde Grind Planten Drukvaste isolatie Dampkering Druklaag Gepolierde beton 810 08 Gepolierde beton E pas +7.84

810

343 343 Waterkering Groendak Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen

Waterdoorlatende druklaag Waterkering Welfsels in helling Klinkers Egalisatielaag Drukvaste isolatie Dampkering Druklaag 510

982

144 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 130

76 76 138 230 230 230 235 06 F

Waterkering Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Welfsels Vals plafond Vloerafwerking Welfsels Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen Predallen Predallen Predallen Predallen Predallen Predallen Druklaag Prefab beton balk Drukvaste isolatie Druklaag

271 271 271 266 300 Waterkering Groendak Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen G pas +24.98 Vloerafwerking Vloerafwerking Vloerafwerking Welfsels Chape Geluids isolatie Chape Geluids isolatie Chape Predallen Predallen Drukvaste isolatie Druklaag 810

pas +0.00 pas -3.06 pas +21.24 pas +18.36 pas +15.48 pas +12.60 pas +9.72 pas +6.84 pas +3.96

220 271 271 253 253 253 253 253 253 361 pas +9.80 pas +6.12 pas +3.06 pas +0.00 pas -3.06 810 04 pas +10.31

pas +27.18 220 455 trap trap lift schacht Waterkering Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen H pas -3.06 pas +24.66

311 266

271 271 241 266 fietsenstalling pas +0.00 pas +9.80 pas +6.12 pas +3.06 pas +0.00 pas -3.06

675 470 235 Waterdoorlatende druklaag Waterkering Welfsels in helling Klinkers Egalisatielaag Drukvaste isolatie Dampkering Druklaag pas -0.01 Waterdoorlatende druklaag Waterkering Welfsels in helling Klinkers Egalisatielaag Drukvaste isolatie Dampkering Druklaag Waterkering Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers Vloerafwerking vloerdragers vals plafond Hellingslaag Predallen prefab beton terras prefab beton terras prefab beton terras prefab beton terras prefab beton terras prefab beton terras prefab beton terras Snede B -B' 1/100 01 trap

241

138 230 76 230 144 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 58 230 90 306

674 2498 pas -0.02 pas +3.06 hellingsbaan inrit parking Gepolierde beton hellingslaag Waterkering Drukvaste isolatie Dampkering Hellingslaag Predallen Snede A -A' 1/100

Fig. 6 PLAN 18 snedes doorheen de gepande nieuwbouw. © TRIAS architecten

Fodio projectcode 2017C387 10

Terreinbezoek en controleboringen

Op 7 april werd een terreininspece uitgevoerd waarbij ook drie controleboringen werden uitgevoerd.

Fig. 7 Turnhoutseweg 1: zicht op tankstaon. Fig. 8 Turnhoutseweg 3: tuin en woning.

Fig. 9 Turnhoutseweg 1: detail van tankstaon. Fig. 10 Turnhoutseweg 1: tuin en garage in de Bisschopsstraat.

Fig. 11 Turnhoutseweg 1. Achterkant tankstaon: leidingen Fig. 12 Turnhoutseweg 1. Achterkant tankstaon: drie van tanks. putdeksels.

Fodio projectcode 2017C387 11

Fig. 13 Turnhoutseweg 3. Tuin en achtergevel woning. Fig. 14 Perceel 276X en 276W. Tuin in noordelijke zone.

Op de bodemkaart volgens Belgische classificae bevindt het onderzoeksgebied zich binnen een zone die geclassificeerd wordt als Zcmb of een mag droge zandbodem met een dikke antropogene humus A horizont. Onder de A horizont vindt men vaak overblijfselen van een Podzol B of een verbrokkelde textuur B horizont. Roestverschijnselen komen voor tussen 60 en 90 cm. De bodems zijn nooit overdreven nat. Zandige plaggenbodems kennen een lange landbouwgeschiedenis en intensief gebruik. Dit type bodem ontstond in de Kempen door eeuwenlange aanrijking met organische stoffen zoals plaggen of strooisel uit de moerasbossen in de Kempen. Nochtans toont het historisch onderzoek dat de bodem tot eind 18de eeuw in gebruik was als heidegrond. Dit is enigszins in tegenspraak met de ontwikkeling van een dik plaggendek. Om hierover uitsluitsel te verkrijgen werden boringen uitgevoerd. Zo kon een idee gevormd worden over de beschermende werking van het akkerdek voor eventueel archeologische sporen en over de mate waarin de natuurlijke bodem werd opgenomen in dat akkerdek.

Fig. 16 Boring B2. Fig. 15 Boring B1.

Coördinaten en TAW hoogte van de boringen

boring X Y TAW dikte akkerlaag

B2 184042.03 222429.55 24,20 56,00 B3 184015.20 222457.56 23,79 56,00 B1 184046.17 222468.31 23,92 46,00 Fig. 17 Boring B3.

Fodio projectcode 2017C387 12

De akkerlaag beantwoordt niet volledig aan de verwachngen de bodemkaart, en correspondeert eerder met de gegevens op de historische kaarten. Het gebied was heidegrond tot het midden van de 19de eeuw. Het akkerdek is daardoor mag ontwikkeld met een dikte van 46 cm ter hoogte van boring B1 en 56 cm ter hoogte van boringen B2 en B3. Het reliëf sjgt licht van noord naar zuid. De meest zuidelijke boring B2 is 41 cm hoger gelegen in het landschap. In vergelijking met boring B1 neemt de dikte van de akkerlaag af, maar tegenover boring B3 blij ze constant. Het akkerdek is homogeen en rijk aan organisch materiaal. Er is geen oudere fase in het akkerdek te onderscheiden. Onderaan wijst een hogere concentrae aan humus op de opname van een Bh horizont en de aanwezigheid van licht grijs zand op de vermenging met een E horizont. In de drie boringen gaat de A horizont onmiddellijk over in de C horizont, waarbij in boringen B2 en B3 sporen van versping te bemerken zijn. Tot besluit kan gesteld worden dat het land in een recente periode in cultuur is gebracht, waarbij het akkerdek nog een homogeen karakter hee. De E en B horizonten in de bodem werden opgenomen in het akkerdek.

Fig. 18 Situering van de controleboringen in overlay op het GRB. © Geopunt & Fodio

Fodio projectcode 2017C387 13

1.1.3 onderzoeksopdracht Vraagstelling

Het bureauonderzoek hee tot doel het projectgebied archeologisch te evalueren op basis van bestaande bronnen en de impact van de geplande werken op eventueel aanwezig archeologisch erfgoed te bepalen. Dit houdt in dat er informae wordt verzameld over de mogelijke aanwezigheid of afwezigheid van archeologisch erfgoed binnen het projectgebied. De kenmerken, de relae met het omringend landschap, de bewaringstoestand en de waarde van eventueel aanwezig archeologisch erfgoed worden ingeschat. Ook de manier waarop de geplande bodemingrepen worden uitgevoerd maakt deel uit van de evaluae.

Het bureauonderzoek formuleert een antwoord op de volgende onderzoeksvragen:

- welke aanwijzingen bevaen de bestaande bronnen over het archeologisch poteneel van het projectgebied?

- hoe evolueerde het landschap en is er een evolue in het grondgebruik ter hoogte van het projectgebied?

- wat is de impact van de geplande werken op het bodemarchief?

Fodio projectcode 2017C387 14

1.1.4 Werkwijze

Om een beeld te schetsen van het fysisch geografisch kader werd een beroep gedaan op de topografische kaart van België in digitale versie1, de terairgeologische kaart, de quartairgeologische kaart en de bodemkaart volgens Belgische classificae2, het kadastraal percelenplan3, de bodembedekkingskaart, de bodemerosiekaart en de luchoto’s beschikbaar via Geopunt Vlaanderen4. De geomorfologische kaart werd niet geraadpleegd vermits die niet beschikbaar is voor het projectgebied. De opdrachtgever leverde de plannen voor het verkavelingsontwerp. Na het raadplegen van de luchoto’s leverde de bodembedekkingskaart geen bijkomende informae op. Op de bodemerosiekaart bevindt het onderzoeksgebied zich in een zone waarvoor de kaart geen informae levert. Beide kaarten werden niet afgebeeld.

Voor de historische situering van het onderzoeksgebied werd een beroep gedaan op de Ferrariskaart (1771-1778), de Atlas der Buurtwegen (ca. 1840) en de kaart van Vandermaelen (1846-1854). De Popp-kaart (1842-1879) werd niet aangemaakt voor de omgeving van het onderzoeksgebied. Er werd gewerkt met de geograﬁsche rasterdatasets van de kaarten beschikbaar via geopunt. Via Cartesius.be werden de gegeorefereerde historische topograﬁsche kaarten 1873, 1939 en 1969 geconsulteerd.

Alle gebruikte rasterdatasets werden opgehaald via Web Map Service of als ﬀ/jpeg/pdf beschikbaar via de geolokeen van de Federale, Vlaamse en Provinciale overheden. De verwerking van de gegevens en aanmaak van de kaarten voor de archeologienota gebeurde met QGIS 2.16 Essen.

Door op de recente topograﬁsche kaart en het kadastraal percelenplan de historische gegevens te georefereren, werd de historische dimensie van het landschap in de zone van het projectgebied zo goed mogelijk gereconstrueerd. De indeling en inrichng van het landschap kregen bijzondere aandacht. Het historisch grondgebruik werd vergeleken met de huidige toestand, om de impact van eventuele verstoringen te kunnen inschaen.

Bijkomend archiefonderzoek is niet uitgevoerd omdat uit de analyse van het historisch kaartmateriaal en de beschikbare cartograﬁsche bronnen geen grondgebruik naar voor komt dat dit noodzakelijk maakt.

De gegevens van de Centrale Archeologische Inventaris (CAI) vormden de basis voor de archeologische situering van het onderzoeksgebied aan de hand van de gelokaliseerde archeologische sites en vondsten in de omgeving van het onderzoeksgebied. Via het geoportaal van Onroerend Erfgoed5 werden de inventaris van beschermde archeologische sites en de kaart van gebieden waar geen archeologie te verwachten valt geconsulteerd.

1 webservice cartoweb.be van het NGI. 2 hps://www.dov.vlaanderen.be/portaal/?module=public-bodemverkenner#ModulePage. 3 hp://ccﬀ02.minﬁn.fgov.be/cadgisweb/?local=nl_BE. 4 hp://www.geopunt.be. 5 hps://geo.onroerenderfgoed.be/#zoom=9&lat=6639473.15&lon=462444.02. Fodio projectcode 2017C387 15

1.2 Assessmentrapport

1.2.1 De landschappelijke ligging van het onderzoeksgebied

Geograﬁsche en topograﬁsche situering

Beerse is een verstedelijkt woondorp in het westelijk randgebied van Turnhout met omringende landbouw- en industriezones. Het onderzoeksgebied bevindt zich ca. 1 km ten zuiden van de dorpskern van Beerse. Het vormt het hoekperceel van de Turnhoutseweg met de Bisschopsstraat. Deze laatste verbindt het centrum van Beerse met de verbindingsweg tussen Antwerpen en Turnhout die het grondgebied van Beerse van west naar oost doorkruist. Het onderzoeksgebied is terug te vinden op de topograﬁsche kaart 1:10.000 kaartblad 8/7Z Vlimmeren. Geograﬁsch behoort het gebied tot de Noorderkempen in Laag-België.

Geomorfologisch behoort het gebied tot de Kempische Cuesta die de waterscheiding vormt tussen het Maas- en het Schelde/Netebekken. Waterlopen ten zuiden van de cuesta stromen naar de Schelde. De cuesta is een pleistocene oost-west verlopende heuvelrug die voornamelijk bestaat uit de zogeheten Klei van de Kempen, afgewisseld met zandpakkeen. De cuesta loop van Zandvliet in het westen, via Stabroek, Kapellen, Brasschaat, Schoten, Schilde, Zoersel, Malle en Beerse tot Turnhout. De cuestarug bereikt een hoogte van 20 m TAW in het westen en 35 m TAW in het oosten.6 Het centrum van Beerse ligt op de zuidelijke ﬂank van de cuesta op een hoogte van ca. 31,50 m TAW op het interﬂuvium tussen de Laakbeek en de Grote Beek. Het onderzoeksgebied ligt op een zuidelijke uitloper van de cuesta. Het reliëf binnen het onderzoeksgebied sjgt licht van 23,80 m TAW in het noorden naar 24,70 m TAW in het zuiden.

Fig. 19 Situering van het onderzoeksgebied op het DHM LIDAR_DHMV_II_DTM_RAS_1M met in overlay de waterlopen zoals op genomen in de Vlaamse Hydrograﬁsche Atlas 2016. © AGIV

6 Beerten 2011. Fodio projectcode 2017C387 16

Hydrograﬁsch behoort het projectgebied tot het deelbekken Beneden Aa, het Netebekken en het stroomgebied van de Schelde. Tussen de dorpskern van Beerse en het onderzoeksgebied stroomt de Laakbeek, samen met de Grote Beek de belangrijkste waterloop van Beerse. De Laakbeek ontspringt ca. 2400 m ten noordoosten van het onderzoeksgebied en stroomt met een grote boog rond de dorpskern van Beerse om ten westen van Beerse NO-ZW gericht verder te stromen in de richng van de Aa.

Het reliëf daalt licht van zuid naar noord, van 24,5 tot 23,8 m TAW.

Geologische en bodemkundige situering

Het geologisch substraat uit het prequartair wordt ter hoogte van het projectgebied gevormd door de Formae van Lillo, Lid van Merksem. De Formae bestaat uit grijsgroen tot grijsbruin fijn tot middelmag zand dat glauconiethoudend en kalkhoudend is met schelpfragmenten en siderietconcrees. Ten zuiden van het projectgebied wordt het geologisch substraat uit het prequartair gevormd door de Formae van Brasschaat, Lid van Hemeldonk. Ze bestaat uit lichtgrijs tot lichtgroen fijn zand dat zeer goed gesorteerd is, weinig kleihoudend is, glauconiethoudend en glimmerhoudend is. Beide Formaes behoren chronostragrafisch tot het laat-mioceen.7

Het projectgebied bevindt zich op de quartairgeologische kaart 1/200.000 in een zone die gekarteerd werd als profieltype 21. Op het prequartair substraat liggen gejdenafzengen met mogelijk intercalae van fluviaele en eolische afzengen die dateren van het vroeg-pleistoceen. Volgens de internaonale stragrafische commissie behoren deze afzengen nog tot het prequartair. Daar bovenop vonden zandige eolische afzengen plaats van het weichseliaan die dateren van het laat-pleistoceen, mogelijk vroeg-holoceen. Er bevinden zich geen holocene en/of tardiglaciale afzengen bovenop de pleistocene sequene.8

Op de bodemkaart volgens Belgische classificae bevindt het onderzoeksgebied zich binnen een zone die geclassificeerd wordt als Zcmb: mag droge (c) zandbodem (Z) met een dikke antropogene humus A horizont en moedermateriaal met mogelijk bijmenging van mag zand, zwaar zandleem of leem (b). Onder de A horizont vindt men vaak overblijfselen van een Podzol B of een verbrokkelde textuur B horizont. Roestverschijnselen komen voor tussen 60 en 90 cm. De bodems zijn nooit overdreven nat. Zandige plaggenbodems kennen een lange landbouwgeschiedenis en intensief gebruik. Dit type bodem ontstond in de Kempen door eeuwenlange aanrijking met organische stoffen zoals plaggen of strooisel uit de moerasbossen in de Kempen.9

7 Databank Ondergrond Vlaanderen. 8 Bogemans 2005-2008. 9 Dondeyne et al. 2015. Fodio projectcode 2017C387 17

Formae van Lillo - Lid van Merksem

Formae van Brasschaat - Lid van Hemeldonk

Fodio projectcode 2017C387 18

Fodio projectcode 2017C387 19

1.2.2 Historische situering

Inleiding10

De geschiedenis van Beerse en Vosselaar verliep grotendeels parallel. Ze vormden één heerlijkheid. Die maakt deel uit van het Land van Turnhout toen dat in 1337 als bruidsschat in pand werd gegeven aan Maria van Brabant. Na haar dood werd het Land van Turnhout opnieuw Brabants bezit tot aan het einde van het Ancien Règime. In 1805 werden de twee gemeenten bestuurlijk gescheiden.

In 1187 schonk de bisschop van Kamerijk de inkomsten van de kerken van Beerse en Vosselaar, die een dubbelparochie vormden, aan de Sint-Wivina-abdij van Groot-Bijgaarden. In 1426 werden de rechten verkocht aan de Antwerpse Sint- Michielsabdij. Die bezat sinds 1311 een uitgestrekt heidegebied in Beerse, de Vroente en later Abtsheide genoemd. De norberjnen van de abdij bedienden ook de parochies van Beerse en Vosselaar. De bedienaar verbleef op het Hofeinde in Vosselaar, bij de grens met Beerse.

Tot het einde van de 19de eeuw was Beerse een zuiver agrarische gemeente. Tijdens de verlenging van het kanaal Dessel-Turnhout stooe men op kleilagen. Langsheen het kanaal werden pannen- en steenbakkerijen opgericht, een cement- en betonfabriek en een non-ferro bedrijf. Een tweede industrialisering volgde midden 20ste eeuw met de aanleg van industrieterreinen aan de Antwerpseweg-Turnhoutseweg. Janssen Pharmaceuca nam hier de eerste gebouwen in gebruik in 1956-1957.

Midden 16de eeuw telde Beerse niet eens 500 inwoners. Door pest en oorlog geteisterd was Beerse tegen het einde van de 16de eeuw bijna uitgestorven. In de loop van de 17de en 18de eeuw herstelde de bewoning zich geleidelijk. Rond 1850 telde Beerse ongeveer 1000 inwoners. Vanaf het einde van de 19de eeuw nam het aantal inwoners exponeneel toe tot circa 17.000 inwoners begin 21ste eeuw.

Cartograﬁsche bronnen

De Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, in 1771-1778 opgemaakt in opdracht van graaf de Ferraris, gee ons een duidelijk beeld van de inrichng van het landschap op het einde van de achende eeuw. Beerse is terug te vinden op kaartblad 126 Turnhout. Het landschapsbeeld weerspiegelt de topograﬁe en bodemgesteldheid van de omgeving van Beerse. De dorpskern van Beerse ligt onmiddellijk ten noorden van de Laakbeek, op de Ferrariskaart Lange Beeck genoemd en wordt aan de west- noord- en oostzijde omgeven door een akkercomplex waarin een aantal grotere gehuchten liggen. Aan de zuidzijde sluit de dorpskern onmiddellijk aan bij de vallei van de Laakbeek. Ten zuiden daarvan ligt een uitgestrekt heidegebied dat van west naar oost doorkruist wordt door rond 1770 aangelegde verbindingsweg tussen Antwerpen en Turnhout. De baan is aan weerszijden afgezet met opgaand bomen. Het onderzoeksgebied ligt aan de noordelijke grens van het heidegebied dat ‘Bruyère het Depeter’ genoemd wordt en onmiddellijk ten zuiden van de nae weiden van de vallei van de Laakbeek. Het vormt de noordoostelijke hoek van de kruising tussen de weg Antwerpen - Turnhout en de noord-zuid verlopende weg tussen Beerse en Gierle. Het perceel dat de noordwestelijke hoek van de kruising vormt is bebouwd met een langgevelig gebouw. Ten noorden daarvan ligt een tuin temidden van de heide. De krachtlijnen van het huidige stratenpatroon zijn reeds aanwezig op de Ferrariskaart.

Op de topograﬁsche kaart van Vandermaelen (1846-1854) is de inrichng van het landschap ongewijzigd in vergelijking met de driekwart eeuw oudere opname van het landschap door Ferraris.

Op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1840) is het onderzoeksgebied niet bebouwd. Het westelijk deel van het onderzoeksgebied behoort tot een langgerekt perceel georiënteerd op de Bisschopsstraat. De oostelijke hel maakt deel uit van een groot perceel dat grenst aan de Turnhoutseweg. De percelen die de noordwestelijk en zuidwestelijke

10 Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Beerse, Inventaris Onroerend Erfgoed [online], hps://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/120751 (geraadpleegd op 31 maart 2017); Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Pastorie van de Sint-Lambertusparochie, Inventaris Onroerend Erfgoed [online], hps://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11825 (geraadpleegd op 31 maart 2017). Fodio projectcode 2017C387 20

Fodio projectcode 2017C387 21

Fodio projectcode 2017C387 22

Fodio projectcode 2017C387 23

Fodio projectcode 2017C387 24 hoek van de kruising vormen zijn wel bebouwd.

Op de historische topograﬁsche kaart van 1873 is het heidegebied waarvan het onderzoeksgebied deel uitmaakte volledig in cultuur genomen. Ten zuiden van de weg Antwerpen - Turnhout gebeurde dat door het aanplanten van naaldbomen. Het projectgebied werd in gebruik genomen als bouwland.

Op de topograﬁsche kaart van 1939 is er aan beide zijden van de weg Antwerpen - Turnhout een lichte toename van bouwland ten nadele van het naaldhoutareaal. Een klein aantal percelen grenzend aan de Bisschopsstraat en de Turnhoutsweg werd reeds verkaveld en bebouwd. Op de topograﬁsche kaart van 1969 is de omgeving van het onderzoeksgebied verder verkaveld en bebouwd. Op het onderzoeksgebied zelf staat een gebouw op de hoek van de Turnhoutseweg met de Bisschopsstraaat. De orthofoto van 1971 bevesgd dat beeld. Op de orthofoto van 1979-1990 verschijnt voor het eerst het woonhuis aan de oostelijke grens van het onderzoeksgebied. Het gebouw op de hoek met de Bisschopsstraat werd uitgebreid met een volume dat grenst aan de Turnhoutseweg. Afgezien van de gebouwen lijkt het onderzoeksgebied braak te liggen. Op de orthofoto van 2000-2003 is de inrichng van het onderzoeksgebied dezelfde als vandaag. In de tuinzone werden bomen geplant en een serre gebouwd aan de noordelijke preceelsgrens. De bebouwing bleef onveranderd ten opzicht van de luchoto van 1979-1990.

Fodio projectcode 2017C387 25

1.2.3 Archeologische situering

In de Centrale Archeologische Inventaris11 zijn voor het onderzoeksgebied zelf en en binnen een straal van 500 m geen locaes opgenomen. Binnen een straal van 1000 m zijn enkel te noorden van het onderzoeksgebied vindplaatsen opgenomen in de CAI. Van west naar oost zijn dat:

Fig. 33 Situering van het onderzoeksgebied ten opzichte van de polygonen van het CAI toestand december 2016 in overlay op het Groot Referene Bestand. © cai.erfgoed.net en Geopunt

- CAI ID206801: in 2014 werd aan de Laakstraat - Hemelrijkstraat de losse vondst gemeld van een zilveren Veneaanse Grosso die gedateerd wordt in de tweede hel van de 13de eeuw.12

- CAI ID150999: aan de Lindenlaan kwam als resultaat van een archeologische prospece met ingreep in de bodem een Romeinse waterput uit de vroeg-Romeinse jd aan licht. De put werd doorsneden door een waterkuil die gedateerd werd in de midden-Romeinse periode.13

- CAI ID951960: tussen de Molenstraat en de Molenberg stond de molen van Beerse vanaf de 17de eeuw. Hij behoorde aan de heren van Beerse. De molen verdween in 1853. De molen is terug te vinden op de Ferrariskaart (1771-1778) en de topograﬁsche kaart van Vandermaelen (1846-1854).14

11 De Centrale Archeologische Inventaris is een inventaris van tot nog toe gekende archeologische vindplaatsen. Vanwege het speciﬁeke karakter van het archeologisch erfgoed dat voor ons verborgen zit in de ondergrond, is het onmogelijk om op basis van de Centrale Archeologische Inventaris met zekerheid uitspraken te doen over de aan- of afwezigheid van archeologische sporen. De aan- of afwezigheid van archeologische sporen dient met verder archeologisch onderzoek vastgesteld te worden. 12 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID206801: Beerse Laakstraat - Hemelrijkstraat (geraadpleegd 3 april 2017). 13 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID150999: Lindenlaan I (geraadpleegd 3 april 2017). 14 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID951960: Beerse Molen Van Beerse (geraadpleegd 3 april 2017); hp://www.molenechos.org/ verdwenen/molen.php?AdvSearch=5540 Fodio projectcode 2017C387 26

- CAI ID951961: de pastorie van de Sint-Lambertus aan de Tempelhof (DIBE 11825) werd op de Ferrariskaart aangeduid als ‘het Hoen’. Vanaf 1435 bediende een onderpastoor of rector de parochie van Beerse. Het rectorshuis stond op de plaats van de huidige pastorie die dateert van 1776. De pastorie was omgeven door een gracht die voor de aanleg van de Bisschopsstraat in 1858 gedeeltelijk werd gedempt. Het resterende deel van de gracht werd in 1906 gedempt.15

- CAI ID951959: de oudste vermelding van de Sint-Lambertuskerk van Beerse (DIBE 11809) dateert van 1187. De oorspronkelijke romaanse kapel werd in de loop van de eeuwen meermaals verbouwd en vergroot. Tussen 1907 en 1909 werd het kerkgebouw vervangen door een veel grotere neogosche kerk. Enkel de toren van het oudere kerkgebouw bleef behouden.16

- CAI ID100898: Schutsboomstraat 3: jdens de aanleg van een terras aan de Schutsboomstraat kwamen een randscherf van het einde van de 13de eeuw een een kruik in grijs aardewerk die dateert van de 13de eeuw aan het licht.17

Ten zuiden en ten oosten van het onderzoeksgebied zijn binnen een straal van 1000 m een zevental locaes opgenomen in de laag gebeurtenissen van de CAI. Het gaat om plaatsen waar in 2011 en 2012 archeologisch vooronderzoek werd uitgevoerd door AdAk. Deze locaes zijn allemaal te situeren binnen het gebied dat op de Ferrariskaart wordt aangeduid als heidegebied. Afgezien van een laatmiddeleeuwse greppel en perceelsgrenzen leverden deze onderzoeken geen archeologisch waardevolle vindplaatsen op.

15 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID951961: Beerse Pastorie Sint-Lambertus (geraadpleegd 3 april 2017) Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Pastorie van de Sint-Lambertusparochie, Inventaris Onroerend Erfgoed [online], hps://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11825 (geraadpleegd op 31 maart 2017) 16 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID951959: Beerse Sint-Lambertuskerk (geraadpleegd 3 april 2017); Agentschap Onroerend Erfgoed 2017: Parochiekerk Sint-Lambertus, Inventaris Onroerend Erfgoed [online], hps://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11809 (geraadpleegd op 3 april 2017). 17 Centrale Archeologische Inventaris CAI ID100898: Schutsboomstraat 3 (geraadpleegd 3 april 2017). Fodio projectcode 2017C387 27

1.2.4 Datering en interpretae van het onderzochte gebied

Welke aanwijzingen bevaen de bestaande bronnen over het archeologisch poteneel van het projectgebied?

Het onderzoeksgebied bevindt zich ca. 1 km ten zuiden van de dorpskern van Beerse. Het vormt het hoekperceel van de Turnhoutseweg met de Bisschopsstraat. Deze laatste verbindt het centrum van Beerse met de verbindingsweg tussen Antwerpen en Turnhout die het grondgebied van Beerse van west naar oost doorkruist.

Het onderzoeksgebied ligt op een zuidelijke uitloper van de cuesta van de Kempen. Het reliëf binnen het onderzoeksgebied sjgt licht van 23,80 m TAW in het noorden naar 24,70 m TAW in het zuiden.

Op de bodemkaart volgens Belgische classificae bevindt het onderzoeksgebied zich binnen een zone die geclassificeerd wordt als Zcmb: mag droge (c) zandbodem (Z) met een dikke antropogene humus A horizont en moedermateriaal met mogelijk bijmenging van mag zand, zwaar zandleem of leem (b). Zandige plaggenbodems kennen een lange landbouwgeschiedenis en intensief gebruik. Dit type bodem ontstond in de Kempen door eeuwenlange aanrijking met organische stoffen zoals plaggen of strooisel uit de moerasbossen in de Kempen.18

Uit de controleboringen blijkt dat de akkerlaag niet volledig beantwoordt aan de gegevens op de bodemkaart en eerder correspondeert met de gegevens op de historische kaarten. Het gebied was tot het midden van de 19de eeuw in gebruik als heide. Het akkerdek is daardoor mag ontwikkeld. Het akkerdek is homogeen en rijk aan organisch materiaal. Er is geen oudere fase in het akkerdek te onderscheiden. Dat strookt met het recent in cultuur nemen van de grond. De akkerlaag gaat abrupt over in de C horizont. Het relaef recente, mag ontwikkelde, niet gefaseerd akkerdek en de abrupte overgang naar de C horizont zijn niet gunsg voor de bewaring van eventuele sporen.

Binnen een straal van 500 m rond het onderzoeksgebied zijn geen archeologische vindplaatsen opgenomen in de Centrale Archeologische Inventaris. Binnen een straal van 1000 m zijn: ten noorden van onderzoeksgebied locaes gekend die verband houden met de historische dorpskern Beerse. In dezelfde zone werden aan Lindenlaan twee Romeinse waterpuen opgegraven. Ten zuiden van het onderzoeksgebied werden in het gebied dat op de Ferrariskaart gekarteerd staat als heide in de loop van 2011 en 2012 een aantal onderzoeken uitgevoerd. Deze leverden weinig of geen resultaat op.

Hoe evolueerde het landschap en is er een evolue in het grondgebruik ter hoogte van het projectgebied?

Tot het midden van de 19de eeuw weerspiegelden de indeling en het gebruik van het landschap rond Beerse de topograﬁe en bodemgesteldheid. Ten westen, noorden en oosten was de dorpskern van Beerse omringd door een akkercomplex. Aan de zuidzijde sloot de dorpskern onmiddellijk aan bij de valleigronden van de Laakbeek. Ten zuiden van de vallei van de Laakbeek lag een uitgestrekt heidegebied dat van west naar oost doorsneden werd door de op het einde van de 18de eeuw aangelegde verbindingsweg van Antwerpen naar Turnhout. Het onderzoeksgebied behoorde in de 18de eeuw tot dit heidegebied. Vanaf het derde kwart van de 19de eeuw werd de heide in gebruik genomen, grotendeels door het aanplanten van naaldbos. Het deel van het heidegebied ten noorden van de Antwerpsesteenweg - Turnhoutseweg weg omgevormd tot landbouwgrond. Vanaf het midden van de 20ste eeuw werd de bevolkingstoename in de omgeving merkbaar aan de inrichng van het landschap. De verkaveling en bebouwing rond de kern van Beerse en in de voormalige heide bleven voortschrijden tot vandaag.

Het onderzoeksgebied maakte tot het midden van de 19de eeuw deel uit van het heidegebied ten zuiden van Beerse. In het derde kwart van de 19de eeuw werd het in gebruik genomen als landbouwgrond. In het derde kwart van de 20ste eeuw verscheen de eerste bebouwing op het onderzoeksgebied, eerst op het westelijk deel, later op het oostelijk deel. De bebouwing op de hoek met de Bisschopsstraat bestaat uit een woonhuis en garage. Het woonhuis is voorzien van een kelder, de garage is uitgerust met een smeerput. Grenzend aan de Turnhoutseweg staat een

18 Dondeyne et al. 2015. Fodio projectcode 2017C387 28

Fig. 34 Situering van het onderzoeksgebied op de Ferrariskaart (1771-1778) met in overlay de polygonen en gebeurtenissen van de CAI december 2016 © Geopunt

Fodio projectcode 2017C387 29 tankstaon met daarachter ondergrondse brandstoanks. Zowel het gebouw als het tankstaon en de aangrenzende zone met tanks werd afgebakend als verstoord. Het gaat om een oppervlakte van 950 m2. Het woonhuis aan de oostelijke grens van het onderzoeksgebied is volledig onderkelderd met een kruipruimte die reikt tot 1 m -mV. Ook dit gebouw met een oppervlakte van 170 m2 werd als verstoord afgebakend. Tussen 1990 en 2000-2003 werd aan de noordelijke grens van het onderzoeksgebied een serre gebouwd. Omwille van de beperkte omvang van het bouwwerk en de construcewijze van dergelijke serres werd deze zone niet als verstoord afgebakend.

Wat is de impact van de geplande werken ?

Een zone van 3300 m2 centraal in het onderzoeksgebied met een oppervlakte van 5014 m2 zal diep verstoord worden voor de aanleg van een kelder, nutsleidingen en twee regenwaterpuen gecombineerd met inﬁltraezone. De geplande bodemingrepen overlappen slechts gedeeltelijk met de verstoringen veroorzaakt door de bouwacviteit uit de tweede hel van de 20ste eeuw.

1.2.5 Verwachng ten aanzien van archeologisch erfgoed

Uit de studie van het landschap en de historische cartograﬁsche bronnen is gebleken dat het onderzoeksgebied tot het midden van de 19de eeuw deel uitmaakte van een uitgestrekt heidegebied ten zuiden van Beerse en de vallei van de Laakbeek. Ten zuiden en ten oosten van het onderzoeksgebied werden in het gebied dat op de Ferrariskaart gekarteerd staat als heide in de loop van 2011 en 2012 een aantal prospeces met ingreep in de bodem uitgevoerd. Deze leverden weinig of geen resultaat op. De gekende archeologische sites liggen hoger op de helling van de cuesta.

Vanaf het midden van de 19de eeuw werd de heide in cultuur gebracht en werd het terrein in gebruik genomen als landbouwgrond. Uit de uitgevoerde controleboringen bleek dat de humus A horizont, aangeduid op de bodemkaart Belgische Classiﬁcae, minder dik was dan verwacht en homogeen opgebouwd. Er is geen oudere fase te onderscheiden in het akkerdek. Dat bevesgd de informae uit de cartograﬁsche bronnen en het laat in cultuur nemen van het onderzoeksgebied. Het relaef recente, mag ontwikkelde, niet gefaseerd akkerdek en de abrupte overgang naar de C horizont zijn niet gunsg voor de bewaring van eventuele sporen.

In het derde kwart van de 20ste eeuw verscheen er bebouwing op het deel van het onderzoeksgebied dat grens aan de Turnhoutseweg en Bisschopsstraat. Ter hoogte van de gebouwen, het tankstaon en de brandstoanks werd ten gevolge van diepe bodemingrepen het archeologisch relevant niveau verstoord over een oppervlakte van 1120 m2.

Omwille van de bodemgesteldheid, het grondgebruik en het gebrek aan archeologische waarden in de omgeving ondanks gevoerd onderzoek, wordt het archeologisch poteneel van het onderzoeksgebied als laag ingeschat. De kans op kenniswinst bij verder onderzoek is klein. Omwille van het onevenwicht tussen de te leveren onderzoeksinspanning en de te verwachten resultaten wordt geen verder archeologisch onderzoek aanbevolen.

Fodio projectcode 2017C387 30

1.2.6 Samenvang

De iniaefnemer plant op het projectgebied een U-vormig bouwvolume met 7 bouwlagen aan de Bisschopsstraat en drie bouwlagen op de oostelijke hel van het projectgebied.

Vanaf het midden van de 19de eeuw werd de heide in cultuur gebracht en werd het terrein in gebruik genomen als landbouwgrond. Uit de uitgevoerde controleboringen bleek dat de humus A horizont aangeduid op de bodemkaart Belgische Classiﬁcae minder dik te zijn dan verwacht en homogeen opgebouwd. Er is geen oudere fase te onderscheiden in het akkerdek. Dat bevesgd de informae uit de cartograﬁsche bronnen en het laat in cultuur nemen van het onderzoeksgebied.

Fodio projectcode 2017C387 31

Bibliograﬁe Uitgegeven bronnen

BEERTEN K. 2011. Fysische geograﬁe van het Netebekken en omgeving. Mol: SCK. hp://publicaons.sckcen.be/dspace/ handle/10038/7456.

BOGEMANS F. 2005 & 2008. Legende Overzichtskaart Quartairgeologie Vlaanderen.

DONDEYNE S., VANIERSCHOT L., LANGOHR R., VAN RANST E. & DECKERS J. 2015. De grote bodemgroepen van Vlaanderen: kenmerken van de ‘Reference Soil Groups’ volgens het internaonale classiﬁcaesysteem World Reference Base. KU Leuven & Universiteit Gent in opdracht van de Vlaamse Overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen.

VAN RANST E. & SYS D. 2000. Eenduidige legende voor de digitale bodemkaart van Vlaanderen. Gent.

Digitale bronnen

AGIV. AGENTSCHAP VOOR GEOGRAFISCHE INFORMATIE VLAANDEREN hps://www.agiv.be

BODEMVERKENNER hps://www.dov.vlaanderen.be/portaal/?module=public-bodemverkenner#ModulePage

CARTESIUS hp://www.cartesius.be

CARTOWEB www.cartoweb.be, www.ngi.be

CENTRAAL ARCHEOLOGISCHE INVENTARIS cai.erfgoed.net en hp://geovlaanderen.gisvlaanderen.be/geo-vlaanderen/cai/

DATABANK ONDERGROND VLAANDEREN. hps://dov.vlaanderen.be/dovweb/html/index.html

GEOPORTAAL hps://geo.onroerenderfgoed.be

GEOPUNT VLAANDEREN hp://www.geopunt.be/kaart

INVENTARIS ONROEREND ERFGOED hps://inventaris.onroerenderfgoed.be

KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK VAN BELGIË hp://www.kbr.be/

MOLENECHOS hp://www.molenechos.org/verdwenen/molen.php?AdvSearch=5540

Fodio projectcode 2017C387 32

Figurenlijst

Fig. 1 Situering van het projectgebied op het Groot Referene Bestand. © Geopunt Fig. 2 Situering van het projectgebied de topografische kaart 1:10.000 © NGI Fig. 3 Situering van het projectgebied op de orthofotomozaïek middenschalig winter 2016. © Geopunt Fig. 4 PLAN 16 inplanngsplan. © TRIAS architecten Fig. 5 PLAN 17 Kelder - fundering - rioleringsplan. © TRIAS architecten Fig. 6 PLAN 18 snedes doorheen de gepande nieuwbouw. © TRIAS architecten Fig. 7 Turnhoutseweg 1: zicht op tankstaon. Fig. 8 Turnhoutseweg 3: tuin en woning. Fig. 9 Turnhoutseweg 1: detail van tankstaon. Fig. 10 Turnhoutseweg 1: tuin en garage in de Bisschopsstraat. Fig. 11 Turnhoutseweg 1. Achterkant tankstaon: leidingen van tanks. Fig. 12 Turnhoutseweg 1. Achterkant tankstaon: drie putdeksels. Fig. 13 Turnhoutseweg 3. Tuin en achtergevel woning. Fig. 14 Perceel 276X en 276W. Tuin in noordelijke zone. Fig. 15 Boring B1. Fig. 16 Boring B2. Fig. 17 Boring B3. Fig. 18 Situering van de controlboringen in overlay op het GRB. © Geopunt & Fodio Fig. 19 Situering van het onderzoeksgebied op het DHM LIDAR_DHMV_II_DTM_RAS_1M met in overlay de waterlopen zoals op genomen in de Vlaamse Hydrografische Atlas 2016. © AGIV Fig. 20 PLAN 15 Profiel van het terrein van zuid naar noord © Geopunt 29 maart 2017 Fig. 21 Het onderzoeksgebied op de terairgeologische kaart. © Databank Ondergrond Vlaanderen. Fig. 22 Het onderzoeksgebied op de bodemkaart volgens Belgische Classificae. © DOV Fig. 23 Het onderzoeksgebied op de quarargeologische kaart. © Databank Ondergrond Vlaanderen Fig. 24 Situering van het projectgebied op de Ferrariskaart (1771-1778). © Geopunt Fig. 25 Situering van het onderzoeksgebied op de topografische kaart van Vandermaelen (1846-1854). © Geopunt Fig. 26 Situering van het onderzoeksgebied op de detailplannen van de Atlas der Buurtwegen (1841). © Geopunt Fig. 27 Situering van het onderzoeksgebied op de topografische kaart van 1873 © NGI & Cartesius Fig. 28 Situering van het onderzoeksgebied op de topografische kaart van 1939 © NGI & Cartesius Fig. 29 Situering van het onderzoeksgebied op de topografische kaart van 1969 © NGI & Cartesius Fig. 30 Situering van het onderzoeksgebied op de orthofotomozaïek van 1971 © Geopunt Fig. 31 Situering van het onderzoeksgebied op de orthofotomozaïek van 1979-1990 © Geopunt Fig. 32 Situering van het onderzoeksgebied op de orthofotomozaïek van 2000-2003.© Geopunt Fig. 33 Situering van het onderzoeksgebied ten opzichte van de polygonen van het CAI toestand december 2016 in overlay op het Groot Referene Bestand. © cai.erfgoed.net en Geopunt Fig. 34 Situering van het onderzoeksgebied op de Ferrariskaart (1771-1778) met in overlay de polygonen en gebeurtenissen van de CAI december 2016 © Geopunt Fig. 35 Situering van de gekende en geplande bodemingrepen in overlay op het GRB © Geopunt

Fodio projectcode 2017C387 33 cai.erfgoed.net geraadpleegde versie geraadpleegde Vlaanderen ©Geopunt rasterdataset gegeorefereerde V1.1 ©NGI cartoweb.be AGIV Vlaanderen Ondergrond Databank Vlaanderen Ondergrond Databank Vlaanderen Ondergrond Databank gescande Vlaanderen: ©Geopunt rasterdataset gegeorefereerde in gegeorefereerd werden De kaarten KBR. exemplaar Ferrariskaart, versie van het GRB. september 2013 op de toen meest recente Vlaanderen ©Geopunt rasterdataset gegeorefereerde de analoge Vlaanderen: ©Geopunt rasterdataset gegeorefereerde ingescand aan 300 dpi detailplannen)werden (overzichtsplannen, atlassen De beelden werd. zoveel mogelijk bewaard waarbij de kleurechtheid 72- het Lambert t.o.v. bij benadering gegeorefereerd werden vervolgens uitgeknipt op basis transformatie), coördinaatstelsel(affiene tot een (gemozaïkeerd) geassembleerd van plancontour en tenslotte Vlaanderen. overzicht van overzichtsplannen en detailplannen voor heel cai.erfgoed.net cartesius.be cartesius.be cartesius.be Vlaanderen ©Geopunt Architecten TRIAS Architecten TRIAS Architecten TRIAS & fodio Vlaanderen Geopunt geo.onroerenderfgoed.be& Vlaanderen, geopunt & fodio Vlaanderen Geopunt aanmaakdatum 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 29-03-2017 30-03-2017 30-03-2017 30-03-2017 29-03-2017 11-04-2017 11-04-2017 11-04-2017 11-04-2017 03-04-2017 11-04-2017 aanmaakwijze digitaal digitaal digitaal analoog analoog digitaal analoog analoog analoog digitaal analoog analoog analoog digitaal digitaal digitaal digitaal digitaal digitaal digitaal 1 schaal ontwerp 1:1 1:1 onbekend 1:50.000 1:200.000 onbekend onbekend 1:20.000 1:3.000 1:1 1:20.000 1:20.000 1:20000 1:20.000 1:1 1:1 1:1 1:1 1:1 onbekende ontwerp datum onbekend onbekend onbekend tussen 1998 en 2001 onbekend onbekend 1771-1778 1846-1854 1846 ca. april 2016 1873 1939 1969 onbekend onbekend onbekend onbekend onbekend 1771-1778 en december 2016 onbekend Onderwerp situering projectgebied situering projectgebied DHM LIDAR_DHMV_II_DTM_RAS_1M situering projectgebied situering projectgebied volgens Belgische Classificatie bodemkaart van de - Kabinetskaart Ferrariskaart Nederlanden en het Oostenrijkse Luik Prinsbisdom Vandermaelen Buurtwegen vondstlocaties CAI kaart Topografische kaart Topografische kaart Topografische Terrein Profiel Inplantingsplan -fundering - riolering Kelder snedes doorheen de nieuwbouw en geplande verstoringen versus gekende GRB december 2016 in en GGA CAI Polygonen overlay op de Ferrariskaart in overlay op GRB controleboringen Type plan Type Bestand Referentie Groot kaart Topografische Digitaal Hoogtemodel kaart Tertiairgeologische kaart Quartairgeologische Bodemkaart Historische kaart Historische kaart Historische kaart CAI-kaart Historische kaart Historische kaart Historische kaart Doorsnede Bouwplan Bouwplan Bouwplan Syntheseplan Syntheseplan Boorplan 1 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 nr. Plan nr. Projectcode 2017C387 Plannenlijst Projectcode

Fodio projectcode 2017C387 34

ARCHEOLOGISCHE PERIODES IN VLAANDEREN

Periode Datering

steentijd paleolithicum vroeg3(oud) tot33300.0003BP midden 300.0003;335.0003BP laat3(jong) 35.0003;314.0003BP finaal vanaf314.00033BP mesolithicum vroeg vanaf395003v.3Chr. midden 38ste3millennium3v.3Chr. laat 7de3en36de3millennium3v.3Chr. finaal 35de3millenium3v.3Chr. neolithicum vroeg3 53003;344003v.3Chr. midden 44003;337003v.3Chr. laat 37003;330003v.3Chr. finaal 30003;320003v.3Chr. metaaltijden bronstijd vroeg 20003;318003v.3Chr. midden 18003;311003v.3Chr. laat 11003;38003v.3Chr. ijzertijd vroeg 8003;350033v.3Chr midden 5003;325033v.3Chr laat3 na325033v.3Chr Romeinse3tijd vroeg 1ste3eeuw midden 2de3en33de3eeuw laat 4de3eeuw middeleeuwen vroeg 5de3tot39de3eeuw volle 10de3tot312de3eeuw laat 13de3tot315de3eeuw nieuwe3tijd 16de3tot318de3eeuw nieuwste3tijd 19de3en320ste3eeuw

Dit3chronologisch3kader3is3bedoeld3ter3oriëntatie.3Er3werd3gekozen3voor3algemene3tijdvakken3om3niet3de3indruk3te3wekken3dat3culturen3 in3kalenderjaren3kunnen3worden3gevat.3De3jaren3voor310.0003BP3zijn3uitgedrukt3in3'jaren3geleden'3of3jaren3BP3(before3present3=31950).3 De3jaren3na310.0003BP3zijn3uitgedrukt3in3jaren3voor3of3na3Chr.

Fodio projectcode 2017C387