3 De heer Van Raak (SP): Samenvoeging diverse gemeenten Twaalf herindelingen staan op stapel deze week. Wij doen er nu negen. Wij gaan van Noord-Brabant naar Limburg, Aan de orde is de behandeling van: naar Noord-Holland, naar Groningen, naar Zuid-Holland, - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten Friesland en Gelderland, het hele land door. Dat laat ook Aalburg, Werkendam en Woudrichem ( 34825 ); zien dat het hapsnap is, voor de hand weg, zonder plan en - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten zonder visie. Nu zal de minister straks natuurlijk wel weer Nuth, Onderbanken en Schinnen ( 34826 ); gaan zeggen dat deze nieuwe gemeenten echt nodig zijn - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten voor een robuust en modern bestuur met bestuurskracht Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer ( voor de toekomst, of een of ander ander management- 34827 ); praatje. Maar weet je wat nou zo raar is, voorzitter? Dat - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten hoorde ik in 2013 ook bij de herindeling van Graafstroom, Bedum, De Marne, Eemsmond en Winsum ( 34828 ); Liesveld en Nieuw-Lekkerland in de nieuwe gemeente - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten Molenwaard. Toen zat daar ook een minister en die zei ook Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn en een deel van het zoiets van dat dit Molenwaard een robuust en modern grondgebied van de gemeente Winsum ( 34829 ); bestuur zou krijgen met bestuurskracht voor de toekomst. Dat was in 2013. Dat is vijf jaar geleden! Even serieus, wij - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten Giessenlanden en Molenwaard ( 34830 ); gaan hier toch niet om de vijf jaar gemeenten herindelen? Volgens mij zijn ze nog niet eens klaar. En hoe is het gegaan - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten in Molenwaard? Zoals het altijd gaat. Molenwaard is in de Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland en Nieuw- greep van de consultants gekomen die daar druk bezig zijn kruisland ( 34831 ); met het ontwikkelen van verkiezingsapps die toch nooit - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten mogen worden gebruikt, en ondertussen is het gemeente- Noordwijk en Noordwijkerhout ( 34832 ); huis afgeschaft. Ik ben benieuwd wat de minister vindt van - het wetsvoorstel Samenvoeging van de gemeenten dit soort prioriteiten. Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen ( 34833 ). Als ik met mensen praat, als ik ga buurten bij mensen en De voorzitter: vraag wat in hun gemeente nu het allergrootste probleem Ik heet iedereen en in het bijzonder de mensen op de is, hoor ik mensen nooit zeggen dat de gemeente moet publieke tribune van harte welkom. Aan de orde zijn: de fuseren voor een robuust en modern bestuur met samenvoeging van — en nu ga ik het voorlezen en neem bestuurskracht voor de toekomst, of iets anders onzinnigs. mij niet kwalijk als ik de namen van bepaalde gemeenten Ik hoor de mensen dat nooit zeggen. Dus vraag ik eigenlijk: misschien net verkeerd uitspreek, maar ik ga mijn best doen waarom? Wie heeft hierom gevraagd? Hebben de bewoners — de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem in al die gemeenten die de voorzitter zo dapper oplas, (Kamerstuk 34825), samenvoeging van de gemeenten Nuth, daarom gevraagd? Volgens mij niet. Ze zijn in ieder geval Onderbanken en Schinnen (Kamerstuk 34826), samenvoe- nergens om gevraagd. ging van de gemeenten Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer (Kamerstuk 34827), samenvoeging Spaarndam vind ik ook nog wel een interessante kwestie. van de gemeenten Bedum, De Marne, Eemsmond en Win- Het is een mooi dubbeldorp: het prachtige Spaarndam-Oost sum (Kamerstuk 34828), samenvoeging van de gemeenten met 2.500 inwoners dat ligt in de gemeente Haarlemmer- Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn en een deel van het liede en Spaarnwoude, en het zo mogelijk nog mooiere grondgebied van de gemeente Winsum (Kamerstuk 34829), Spaarndam-West met 600 inwoners. We zijn 10, 20, 30, 50 samenvoeging van de gemeenten Giessenlanden en en soms wel meer dan 80 kernen tot gemeentes aan het Molenwaard (Kamerstuk 34830) en — nu komt het — samenvoegen, maar Spaarndam is een klein dorp dat in samenvoeging van de gemeenten Dongeradeel, Ferweradiel twee gemeentes ligt. Tussen die twee gemeenten ligt een en Kollumerland en Nieuwkruisland (Kamerstuk 34831), watertje met een brug erover. Dan denk ik: nou ja, als je samenvoeging van de gemeenten Noordwijk en Noordwij- dan toch gaat herindelen, breng dat ene dorp dan onder in kerhout (Kamerstuk 34832) en samenvoeging van de één gemeente. Maar dat gebeurt dan weer niet. Ik snap de gemeenten Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen logica daarachter niet zo. (Kamerstuk 34833). Gisteravond, toen we debatten hadden over Haren en Ik heet de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks- andere gemeenten, heb ik de minister gevraagd wat haar relaties in vak-K ook van harte welkom. visie is op het lokale bestuur, op de lokale democratie. Hoe groot moeten gemeentes zijn en wie bepaalt dat? Wat we nu zien, is dat er voortdurend managers en consultants in De algemene beraadslaging wordt geopend. de weer zijn die dure adviezen schrijven. Dat kost allemaal veel geld. Zij schrijven allemaal dat gemeentes groter en De voorzitter: groter moeten worden, dat zij meer en meer taken moeten Ik geef de heer Van Raak namens de SP-fractie als eerste krijgen en groter en groter moeten worden. En om al die spreker het woord. taken uit te voeren en om al die herindelingen uit te voeren moet je weer consultants inhuren. Is de minister het niet met mij eens dat het lokale bestuur van de bewoners is? Is zij het niet met mij eens dat we zouden moeten beginnen met een masterplan, een plan waaruit blijkt hoe we omgaan met onze lokale democratie? Dat betekent niet dat de 18 april 2018 Tweede Kamer Samenvoeging diverse gemeenten TK 75 75-3-1 minister of de Tweede Kamer moet gaan bepalen welke de minister dan ook vragen om de provincie te verzoeken gemeentes er zijn en hoe groot die zijn, maar wel dat de om na de herindeling deze wens samen met beide bevolking dat moet bepalen. gemeenten en de inwoners van Spaarndam nog eens onder een vergrootglas te leggen, zodat kan blijken wat daar het Laten we het eerst eens aan de bevolking vragen: wat is draagvlak nu daadwerkelijk is. uw gemeenschap? Dat kan een dorp zijn, dat kan een stad zijn en dat kan voor mijn part een halve provincie zijn. Dat Persoonlijk wil ik nog graag aandacht geven aan een enkele maakt mij niet uit. Ik ga er niet over. Vraag het nou eens gemeente. Ik kan ze niet allemaal noemen, maar ik ken er aan de mensen: wat is jullie gemeenschap? Vraag eens aan een paar heel persoonlijk en dat zijn mijn persoonlijke hen om hun gemeenschap te definiëren en zeg dan dat de nieuwe buurgemeenten Altena en West Betuwe. Voor beide gemeente een politieke afspiegeling is van die gemeen- gemeenten mocht ik, als goede buur, namens het college schap. Dan gaan we vervolgens kijken welke taken daarbij van B en W in Zaltbommel een positieve zienswijze indienen kunnen horen. Want als een dorp van een paar duizend op hun beider verzoeken tot samenvoeging. In de contacten inwoners zegt "wij vormen een gemeenschap, maar niet die ik heb, heb ik ook persoonlijk meegemaakt hoe deze met het dorp hiernaast", dan is dat allemaal goed en wel zes gemeenten in de afgelopen jaren met heel veel inzet, en dan is dat prima, maar dat is dan hun gemeenschap, dat samen met hun bevolking en het bedrijfsleven, op hun wordt dan hun gemeente en dan krijgen zij ook wat minder eigen manier en op hun eigen wijze hun werk hebben taken. Want anders kan het niet en krijgen zij al die consul- gedaan, met dit als resultaat. tants weer op bezoek. Zeggen zij "nee, wij willen onderdeel Voorzitter, ik rond af. De VVD en de ChristenUnie zullen zijn van een groot bestuur", of zoals de minister straks gaat kunnen instemmen met deze voorstellen. Wij wensen de zeggen "van een robuust en modern bestuur met toekomstige inwoners en bedrijven van Haarlemmermeer, bestuurskracht voor de toekomst", dan zijn we even goede Molenlanden, Altena, Beekdaelen, het Hogeland, Wester- vrienden, maar dan gaan ze hartstikke veel taken vervullen. kwartier, Noardeast-Fryslân, Noordwijk en West Betuwe En dan zorgen we ook dat die grote gemeente daar de heel veel succes in hun nieuwe gemeenten. Dank u wel. goede mensen en middelen voor heeft. Kan de minister hier nou eens serieus op reageren? Gisteravond is ze dat De voorzitter: tussen al het gedoe door vergeten. Dank u wel. Ik geef nu het woord aan de heer Bisschop namens de SGP-fractie. Dank je, voorzitter. De voorzitter: Dank u wel. Dan geef ik nu het woord aan de heer Van den Bosch namens de VVD. De heer Bisschop (SGP): Voorzitter, dank u wel. Ik heb het gisteravond bewust even laten liggen omdat er al voldoende andere thema's aan de orde waren, maar de forse reeks herindelingen waarover we ons deze week als Kamer buigen, roept wel de vraag De heer Van den Bosch (VVD): op hoelang we in Nederland doorgaan met het voortdurend Voorzitter, dank u wel. Ik spreek hier mede namens mijn opschalen van de gemeenten. Ook nu zijn het weer tiental- collega van de ChristenUnie omdat zij bij een andere verga- len gemeenten die per 1 januari heringedeeld worden. Moet dering aanwezig moest zijn. Het lijkt mij wel een mooie er echt niet eens een moment komen waarop we stoppen combinatie: de liberalen en de ChristenUnie. Dat kan geen met het nog verder van de burger af plaatsen van het kwaad. bestuur, in elk geval tot het moment dat we vormen hebben gevonden waardoor die bestuurlijke nabijheid bij de lokale Het is al door u gezegd, voorzitter: vanmorgen ligt een reeks gemeenschap is gewaarborgd? In die zin voel ik wel voor van 26 gemeenten voor ons.