23 Aprili, 2013
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
23 APRILI, 2013 BUNGE LA TANZANIA ___________________ MAJADILIA NO YA BUNGE ___________________ MKUTANO WA KUMI NA MOJA Kikao cha Kumi na Moja - Tarehe 23 Aprili, 2013 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) D U A Spika (Mhe. Job A. Ndugai ) Alisoma Dua HATI ZILIZOWASILISHWA MEZANI Hati Ifuatayo Iliwasilishwa Mezani na:- NAIBU WAZIRI WA MAJI: Randama za Makadirio ya Matumizi ya Wizara ya Maji kwa Mwaka wa Fedha 2013/2014. MASWALI NA MAJIBU Na. 86 Kupeleka Umeme – Sekondari za Kata. MHE. HEZEKIAH N.CHIBULUNJE (K.n.y. MHE. DKT. DAVID M. MALLOLE) aliuliza:- Chanzo kimojawapo kinachosababisha taaluma katika shule zetu za Kata kushuka ni ukosefu wa Nishati katika maabara, Maktaba na kwenye Mabweni ya wanafunzi. 1 23 APRILI, 2013 (a) Je, Serikali ina mpango gani wa kupeleka umeme shule za Kata hasa zile za Bweni ili kuimarisha taaluma kwenye shule hizo? (b) Je, shule za Kata za Kikombo, Mpunguzi na Ipagala katika Jimbo la Dodoma Mjini watapata lini umeme ambao wameahidiwa kwa muda mrefu sasa? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (ELIMU) alijibu:- Mheshimiwa Naibu Spika, kwa niaba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu ninaomba kujibu swali la Mheshimiwa Dkt. David Mciwa Mallole, Mbunge wa Dodoma Mjini, lenye sehemu (a) na (b) kama ifuatavyo:- (a) Mheshimiwa Naibu Spika, kupitia mpango wa Elimu ya Sekondari awamu ya pili, Serikali itakamilisha ujenzi wa shule za sekondari 1,200 kwa kuweka miundombinu muhimu ikiwemo umeme, awamu ya kwanza imeanza kwa shule 264 kwa thamani ya shilingi bilioni 56.3 ambapo suala la umeme wa gridi ya Taifa au umeme wa jua limepewa kipaumbele. Aidha, Serikali kupitia mfuko wa wakala wa usambazaji umeme Vijijini (REA)imedhamiria kusambaza umeme katika zahanati, shule na visima vya maji vilivyo katika maeneo yatakayonufaika na huduma hii ya umeme Vijijini. (b) Mheshimiwa Naibu Spika, mpaka sasa Serikali imewezesha shule za sekondari 3,385 sawa na asilimi 75 ya shule zote za sekondari nchini kuwa na huduma ya umeme. Kuanzia mwezi machi 2011,shule ya sekondari Kikombo ilianza kutumia mfumo wa umeme wa jua kupitia mradi wa TASAF. Aidha, kuanzia mwezi februari 2013,shule za sekondari Mpunguzi na Mbambala zilianza kutumia umeme wa gridi ya Taifa baada ya Shirika la Umeme Tanzania (TANESCO) kukamisha upatikanaji nguzo za umeme katika maeneo ya shule. 2 23 APRILI, 2013 Mheshimiwa Naibu Spika, Serikali itaendelea kashirikiana na Wadau na kupitia miradi mbalimbali ya maendeleo kuhakikisha dhamira ya kuziwezesha shule na maeneo mengine yanayotoa huduma za jamii yanakuwa na huduma ya uhakika ya umeme. MHE.HEZEKIAH N.CHIBULUNJE: Mheshimiwa Naibu Spika, pamoja na majibu mazuri ya Naibu Waziri ninapenda kuuliza, maswali mawili ya nyongeza. (a) Kwa kuwa, Mheshimiwa Naibu Waziri amesema kuwa uko mpango ambao unalenga kupeleka nguvu za umeme katika maeneo ya shule Zahanati na kadhalika. Sasa ninataka kujua Serikali i itaweka Bajeti katika shule za sekondari zote ili kuweza kuzipatia umeme kadiri inavyowezekana? (b) Kwa vile kuna shule nyingi za sekondari sasa hivi amabzo ziko karibu na njia za umeme kama vile Manchali na maeneo ya Itiso. Je, katika mpango huo Serikali inaweza ikaelekeza Wizara inayohusikakufikisha umeme maeneo hayo ambayo yako karibu sana na nguzo za umeme? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (ELIMU): Mheshimiwa Naibu Spika, ninapenda nimhakikishie Mbunge kuwa mpango wa Serikali kuhakikisha kuwa shule zetu zinapata nishati ya umeme upo na tumefikia hatua nzuri kwa sababu hadi sasa tunazo shule elfu moja mia moja na saba zina umeme wa gridi,tunazo shule elfu na thelathini na tisa zina umeme wa sola, lakini pia tuna shule elfu moja, mia mbili ishirini na saba zina umeme wa jenereta na shule kumi na mbili zinatumia umeme wa biogas na katika hili ninataka kutoa wito katika Halmashauri zetu nchini ziweke taratibu zake kupitia mapato ya ndani kuwezesha shule zetu zote kuwa na umeme moja kati ya maeneo haya. 3 23 APRILI, 2013 Mheshimiwa Naibu Spika, umeme unaweza kuwa wa gridi kama nguzo zitakuwa zimepita katika eneo hilo au kutumia sola ambazo sasa hivi zinapatikana katika maduka mengi. Lakini pia kutumia nishati hii tuliyonayo jirani ya biogas, ili kuwezesha shule zetu kuwa na umeme uweze kuwasaidia walimu na wanafunzi walioko katika maeneo hayo. Lakini pia inao mpango kupitia njia kuu za umeme zinazopita njia ya karibu ya Taasisi zinazotoa huduma kama ambavyo nimeeleza ikiwemo shule, vituo vya afya na maeneo ambayo ni muhimu sana kama vile visima vya maji vinavyotakiwa kuvuta maji kwa hiyo, mpango upo na tutaendelea kuutekeleza. MHE. LETICIA M. NYERERE: Mheshimiwa Naibu Spika, kwa kuwa mtindo uliopo sasa hivi wa kuwataka wanafunzi kwenda shuleni wakiwa wakiwa wamebebeshwa majembe, mafagio sijui sululu na mashoka unaleta distruction kwa watoto wanashindwa ku- focus katika masomo. Je, Serikali haioni kuwa huu mtindo umepitwa na wakati na ni Tanzania peke yake ambapo asubuhi ukiamka unaona watoto wamebeba majembe, mafagio na sululu (Vicheko). NAIBU SPIKA: Mheshimiwa Leticia swali la msingi lilihusu Nishati lakini Mheshimiwa Naibu Waziri tafadhali majibu. NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (ELIMU): Mheshimiwa Naibu Spika,naomba kujibu swali la Mheshimiwa Nyerere ambaye amekaripia sana watoto wetu kubeba nyundo na nini, jambo hili ninataka kulieleza kuwa wala halikuwa geni toka huko tulikokuwa tukisoma shule pale ambapo shule inaona kuna umuhimu wa kufanya usafi katika maeneo yao lakini pia kuendeleza kipindi kile cha Elimu ya Kujitegemea. Tunachosema siyo utamaduni na wala siyo maagizo ya Kiserikali kwamba shule zianze kubebesha watoto majembe, mafagio na kila kitu tunaomba shule zetu zote ziweke 4 23 APRILI, 2013 utaratibu wa kuwa na stoo wakishakusanya kuwe na stoo inayotunza majembe, kuwe na stoo inaweka mafagio badala ya kubebesha watoto hawa kila siku barabarani ili kuondoa usumbufu uliopo. Mheshimiwa Leticia, jambo hili kwa agizo hili nina amini litatekelezwa katika shule zetu. (Makofi) MHE. HENRY D.SHEKIFU: Mheshimiwa Naibu Spika, ninashukuru; kwa kuwa utekelezaji wa mradi wa MCC maeneo mengine yamerukwa na umeme haukufika kwenye taasisi na imepita kwenye taasisi kama vile Jimbo la Lushoto eneo la Mkuzi, Kwefingo pamoja na shule ya Mkuzi Juu. Serikali inatamka nini maana hili limezusha mgogoro mkubwa wa malalamiko ili shule hizi zilizorukwa zipate umeme? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (ELIMU): Mheshimiwa Naibu Spika, kufuatia miradi hii ya MCC ambayo pia tunaitekeleza katika maeneo yetu ya elimu lengo ni kuhakikisha kuwa shule zetu hizi zinakuwa na mwamko na mabadiliko kadiri ambavyo sisi tunakusudia ili kufikia malengo haya ya Millenium Challenge ili kuzipa mwelekeo mzuri, mvuto mzuri kw maana ya maeneo ya shule na taasisi zetu ziwe ni mahali ambapo taaluma inaweza kutolewa na inaweza kumfikia mtoto ili aweze kupata mabadiliko haya, kulingana na mabadiliko ya sayansi na teknolijia. Kwa hiyo, mpango wetu Serikali ni kuimarisha mikakati hii ili shule zetu zipate mashiko ya kuweza kuhakikisha kuwa shule hizi zinapata mabadiliko makubwa. (Makofi) Na. 87 Ukamilishaji wa Ujenzi wa shule za sekondari Rombo MHE. JOSEPH R. SELASINI aliuliza:- Kutokana na uhaba wa ardhi katika Kata ya Keni, Shimbi, Mrao Keryo, katika Jimbo la Rombo, wananchoi wameamua kujenga shule za sekondari kwa mtindo wa 5 23 APRILI, 2013 ghorofa na shule hizo ni pamoja na sekondari za Keni,Bustani na Shimbi. Je, Serikali itakuwa tayari kuchukua shule hizo na kukamilisha ujenzi wake ili kuunga mkono juhudi za wananchi wa Rombo wa kuwapa nafasi kuchangia miradi mingine. NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (ELIMU) alijibu:- Mheshimiwa Naibu Spika, kwa niaba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu naomba kujibu swali la Mheshimiwa Joseph Roman Selasini, Mbunge wa Rombo, kama nilivyolijibu tarehe 7 Juni, 2012 kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Naibu Spika, mchango mmoja wapo wa wananchi katika kufanikisha ujenzi wa shule za sekondari za Kata ni kuwezesha upatikanaji wa ardhi kupitia Serikali za vijiji. Kutokana na ufinyu wa ardhi wananchi wa Rombo waliamua kujenga shule za sekondari za Kata kwa mtindo wa ghorofa ni shule ya sekondari Keni inayojengwa katika Kata ya Keni, shule ya Sekondari Shimbi inayojengwa katika Kata ya Shimbi na shule ya Sekondari Bustani inayojengwa katika Kata ya Mrao Keryo. Mheshimiwa Naibu Spika, katika mwaka wa fedha 2010/11Serikali katika kuunga mkono jitihada za wananchi kupitia Halmashauri ya Wilaya ya Rombo ilitoa jumla ya shilingi milioni 625 kwa ajili ya miradi ya maendeleo ya elimu katika shule zote 41 za Serikali. Kwa kuzingatia gharama za ujenzi wa ghorofa shule hizo tatu zilipata mgao ufuatao:- Shule ya sekondari Bustani ilipewa shilingi milioni 57.6, Keni ilipewa shilingi milioni 53.9 na Shimbi ilipewa shilingi milioni 53.9. Mheshimiwa Naibu Spika, Ujenzi wa shule za sekondari za Kata ni ubia kati ya wananchi, Halmashauri na Serikali Kuu. Shule za sekondari za Kata zinazojengwa ni mali ya Halmashauri husika. Katika mwaka wa fedha 2013/2014 6 23 APRILI, 2013 Halmashauri ya Wilaya ya Rombo imeomba kuidhinishiwa shilingi milioni 234 kwa ajili ya kuendeleza ujenzi wa shule za sekiondari Bustani, Keni na Shimbi. Aidha, Halmashauri imewasilisha maombi maalum ya shilingi bilioni 2 kwa ajili ya kukamilisha ujenzi wa shule hizo. Mheshimiwa Naibu Spika, ninatoa wito kwa Halmashauri kusimamia matumizi sahihi ya fedha hizi na kuhakikisha maelezo ya Serikali ya kukamilisha miradi ya zamani yanazingatiwa kabla ya kuanza miradi mipya ukiwamo ukamilishaji wa ujenzi wa shule