Trace Elements in Lake Sediments of the Brda River Catchment Area Pierwiastki Śladowe W Osadach Jezior Zlewni Brdy

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Trace Elements in Lake Sediments of the Brda River Catchment Area Pierwiastki Śladowe W Osadach Jezior Zlewni Brdy OCHRONA ŚRODOWISKA I ZASOBÓW NATURALNYCH VOL. 26 NO 4(66): 40-47 ENVIRONMENTAL PROTECTION AND NATURAL RESOURCES 2015 DOI 10.1515/OSZN-2015-0022 Izabela Bojakowska ⃰, Olimpia Kozłowska ⃰ , Bartosz Stec ⃰ Trace elements in lake sediments of the Brda river catchment area Pierwiastki śladowe w osadach jezior zlewni Brdy ⃰ Prof. dr hab. Izabela Bojakowska, dr Olimpia Kozłowska, mgr Bartosz Stec – Polish Geological Institute – National Research Institute, Rakowiecka 4 St., 00-975 Warsaw, Poland, e-mail: [email protected], [email protected] , [email protected]. Keywords: lake sediments, trace elements, pollution Słowa kluczowe: osady jeziorne, pierwiastki śladowe, zanieczyszczenie Abstract Streszczenie Total of 54 samples (of sediments taken from the surface of 5-cm W zlewni rzeki Brdy zbadano osady 54 jezior, które zostały layer of profundal zone of lakes in the catchment of the river pobrane ze strefy profundalnej z powierzchniowej 5cm warstwy. Brda) were tested in presented research. The collected samples W pobranych próbkach oznaczono zawartość Ag, As, Ba, Cd, were analysed for the concentrations of Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Sn, Sr, V i Zn oraz Al, Ca, Fe, Mg, Mn, P i S Cu, Ni, Pb, Sn, Sr, V and Zn, and Al, Ca, Fe, Mg, Mn, P and S, metodą ICP-OES, po roztworzeniu próbek w wodzie królewskiej using inductively coupled plasma atomic emission spectroscopy oraz oznaczono zawartość Hg metodą TMA i węgla organicznego (ICP-AES), after sample digestion in aqua regia. The Hg - metodą kulometryczną z próbki stałej. Większość zbadanych concentration was determined from solid samples using atomic próbek charakteryzowała się niską zawartością pierwiastków absorption spectroscopy (TMA). The organic carbon content was śladowych. Osady zawierały średnio 0,9 mg/kg Cd,0,107 mg/kg determined using the coulometric method. Sediments of most of Hg, 8 mg/kg Ni, 46 mg/kg Pb, 8 mg/kg As, 78 mg/kg Ba, 12 mg/kg lakes examined in the Brda catchment area are characterised by Cr, 94 mg/kg Zn, 3 mg/kg Co, 12 mg/kg Cu, 1,3 mg/kg Mo, 105 mg/ low concentrations of trace elements. Sediments contained an kg Sr i 16 mg/kg V. Stwierdzono, że obecność podwyższonych average of 0.9 mg/kg of Cd, 0.107 mg/kg of Hg, 8 mg/kg of Ni, zawartości Cr, Cu, Ni i V w osadach jezior uwarunkowana jest 46 mg/kg of Pb, 8 mg/kg of As, 78 mg/kg of Ba, 12 mg/kg of Cr, czynnikiem geogenicznym - wietrzeniem utworów pochodzenia 94 mg/kg of Zn, 3 mg/kg of Co, 12 mg/kg of Cu, 1.3 mg/kg of Mo, polodowcowego, zaś obecność podwyższonych zawartości Pb, 105 mg/kg of Sr and 16 mg/kg of V. The presence of elevated Zn, Hg i Cd spowodowana jest czynnikiem antropogenicznym. W concentrations of chromium, copper, nickel and vanadium is przeważającej ilości zbadanych osadów stężenia As, Cd, Cr, Cu, controlled by a geogenic factor – weathering of glacial deposits Hg, Ni były niskie i niestwarzające zagrożenia dla organizmów containing fragments of igneous and metamorphic rocks which wodnych. W blisko połowie próbek zawartość ołowiu była are the source of heavy metals. The presence of elevated podwyższona do poziomu, przy którym może być obserwowany contents of Pb, Zn, Hg and Cd is caused by anthropogenic factor. negatywny wpływ tego pierwiastka na organizmy wodne, a w Most of the lake sediments show low concentrations of As, Cd, Cr, przypadku cynku w około 25% próbek. Cu, Hg and Ni, which do not pose a threat to aquatic organisms. The concentrations of lead in almost half of the samples are elevated to a level at which a negative effect of this element can be observed. In the case of zinc, the proportion of such samples is about 25%. © IOŚ-PIB 1. INTRODUCTION Under natural conditions, lake sediments are formed through which precipitate out of the water. Chemical composition of these the accumulation of allochthonous material derived from erosion sediments, including the concentration of trace elements, is and weathering of rocks occurring in the catchment area of a controlled by the properties of rocks occurring in the catchment water body (including the accumulation of quartz and feldspar area of the lake and by climatic conditions [Bojakowska, Gliwicz grains, carbonate minerals and clay minerals) and through the 2009; Fei Zhang et al 2013]. deposition of biogenic autochthonous material (which forms In the recently accumulated sediments, elevated concentrations at the site of sedimentation) and inorganic autochthonous of a number of elements, including chromium, zinc, cadmium, material. Inorganic autochthonous material is represented by copper, lead and mercury, are often observed compared to the chemical compounds, such as silica, calcium carbonate, iron and concentrations of these components in the sediments that were manganese hydroxides, iron sulphides, and calcium phosphate, formed during pre-industrial times [Aleksander-Kwaterczak, 40 Izabela Bojakowska, Olimpia Kozłowska, Bartosz Stec Prosowicz 2007; Cooke et al. 2007; Pulford et al. 2009; Tylmann protected landscape areas, nature reserves and special areas of 2004; Pompeani et al. 2013]. This is due to the human economic habitat conservation. The surface water environment in this area activity carried out in lake’s catchment area, deposition of is polluted mainly because of agriculture and animal husbandry pollutants from the atmosphere and rainwater and melt water and by pollutant emissions from fuel burning for household and runoff [Rocher et al. 2004; Wildi et al. 2004; Cui et al. 2010; municipal needs and in transportation. Taylor, Owens 2009]. Lake sediments are characterised by their ability to accumulate inorganic contaminants and countless 3. RESEARCH SCOPE AND METHODS types of organic pollutants, for example, polychlorinated biphenyls (PCBs), polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and The study has used the research results of the National organochlorine pesticides. The presence of high concentrations Environmental Monitoring running in order to monitor the of potentially harmful metals in the sediments, such as Zn, Cu, concentrations of potentially harmful elements and persistent Cr, Cd, Pb, Ni and Hg, as well as of persistent organic pollutants, organic pollutants in recent sediments of rivers and lakes and adversely affects the quality of surface water environment. to record their changes over time. During the implementation of Contaminated sediments are a threat to organisms inhabiting the tasks of the State Environmental Monitoring, sediments of them and participating in the biogeochemical transformations 54 lakes were surveyed in the Brda river catchment area in the that play a crucial role in maintaining good water quality and period 1995–2014. Sediment samples were taken from a 5-cm- distribution of organic matter. Contamination of modern water thick sediment layer of the profundal zone of the lakes, using a sediments is currently one of the most important environmental Van Veen sampler. problems because of the potentially harmful impact on biological The samples collected were analysed for the concentrations of resources and often indirectly on human health. Contaminants Ag, As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Sn, Sr, V and Zn, and Al, Ca, found in sediments can accumulate in the trophic chain to Fe, Mg, Mn, P and S, using inductively coupled plasma optical a level that is toxic to aquatic organisms, especially predators emission spectrometry (ICP-OES), after sample digestion in [Radomski et al. 2006: Fu et al 2013]. They can also pose a risk to aqua regia. The concentration of Hg was determined from solid humans and animals consuming fish or shellfish inhabiting areas samples using thermal decomposition amalgamation atomic where such sediments occur [Vink 2009; Sorour, Harbey 2012; absorption spectrometry (TDA AAS). The organic carbon content Xiao et al., 2013]. was determined using the coulometric method. In order to assess the research quality, reference lake sediment material WQB- 2. STUDY AREA 3 was also analysed (standard – Trace Metals in Sediments, developed by the Aquatic Ecosystem Protection Branch, National The Brda river is a 238-km long left tributary of the Vistula Water Research Institute, Canada, Burlington, ON). river. Its catchment area is 4627 km2. The river flows from Lake Smołowe in the Bytów Lakeland northeast of the town of 4. RESULTS AND DISCUSSION Miastko and enters the Vistula river at its 771 km in Bydgoszcz. According to the physiographic division, the Brda river catchment The studies have shown that the average concentrations of trace area belongs to the South-Baltic Lakeland [Kondracki 2002], elements in lake sediments of the Brda river catchment area are occupying almost the whole Charzykowy Plain, the entire Brda higher than the average concentrations of these elements in water Valley, south-western part of the Tuchola Forest, eastern part sediments of Poland [Lis, Pasieczna 1995]. As regards the most of the Krajeńskie Lakeland, the eastern Świecko Upland and a harmful elements to aqueous organisms (Cd, Hg, Ni and Pb), the small part of the Toruń Valley. The Brda river catchment area sediments contain the following amounts on an average: 0.9 mg/ is characterised by a late-glacial relief with hills and numerous kg of Cd, 0.107 mg/kg of Hg, 8 mg/kg of Ni and 46 mg/kg of Pb. lakes. Quaternary sediments that occur at the surface, mainly Considering the group of trace elements that are important for glacial tills and glaciofluvial sands, are typified by low contents of the environment quality, but pose a lesser threat to the biota, the potentially harmful trace elements. sediments contain the following amounts on an average: 8 mg/kg The Brda river basin is an agricultural and forest area. Agricultural of As, 78 mg/kg of Ba, 12 mg/kg of Cr, 94 mg/kg of Zn, 3 mg/kg land accounts for 48.6% of the catchment area, forests and semi- of Co, 12 mg/kg of Cu, 1.3 mg/kg of Mo, 105 mg/kg of Sr and natural ecosystems – 45.8%, anthropogenic areas – 2.4%, and 16 mg/kg of V.
Recommended publications
  • Raport Z Wykonania Map Zagrożenia Powodziowego I Map Ryzyka
    Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 RAPORT Z WYKONANIA MAP ZAGROZ ENIA POWODZIOWEGO I MAP RYZYKA POWODZIOWEGO Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 SPIS TREŚCI: WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH W DOKUMENCIE 4 DEFINICJE 5 I. WPROWADZENIE 7 II. PODSTAWA OPRACOWANIA MZP I MRP 9 III. ZAKRES OPRACOWANIA MZP I MRP 13 IV. DANE WYKORZYSTANE DO MZP I MRP 37 IV.1. NUMERYCZNY MODEL TERENU 41 IV.2. PRZEKROJE KORYTOWE RZEK 41 V. OPIS METODYKI OPRACOWANIA MZP 43 V.1. MODELOWANIE HYDRAULICZNE 43 V.2. SCENARIUSZE POWODZIOWE 70 V.3. WYZNACZANIE OBSZARÓW ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO 73 VI. OPIS METODYKI OPRACOWANIA MRP 83 VI.1. NEGATYWNE KONSEKWENCJE DLA LUDNOŚCI 83 VI.2. RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 84 VI.3. OBIEKTY ZAGRAŻAJĄCE ŚRODOWISKU W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWODZI 86 VI.4. OBSZARY CHRONIONE 87 VI.5. OBSZARY I OBIEKTY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO 87 VI.6. OBLICZENIE WARTOŚCI POTENCJALNYCH STRAT POWODZIOWYCH 88 VII. FORMA SPORZĄDZENIA MZP i MRP 91 VII.1. BAZA DANYCH PRZESTRZENNYCH MZP I MRP 91 VII.2. WIZUALIZACJA KARTOGRAFICZNA MZP i MRP 92 VIII. PUBLIKACJA I PRZEKAZANIE ORGANOM ADMINISTRACJI MZP I MRP 101 VIII.1. PRZEKAZANIE MZP i MRP ORGANOM ADMINISTRACJI 101 VIII.2. PUBLIKACJA MZP i MRP 101 VIII.3. ZASADY UDOSTĘPNIANIA MZP i MRP 105 2 Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 IX. MZP i MRP W PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM 107 X. PRZEGLĄD I AKTUALIZACJA MZP I MRP 114 XI.
    [Show full text]
  • Usedom Wolin
    IKZM Forschung für ein Integriertes Küstenzonenmanagement Oder in der Odermündungsregion IKZM-Oder Berichte 4 (2004) Ergebnisse der Bestandsaufnahme der touristischen Infrastruktur im Untersuchungsgebiet Peene- strom Ostsee Karlshagen Pommersche Bucht Zinnowitz (Oder Bucht) Wolgast Zempin Dziwna Koserow Kolpinsee Ückeritz Bansin HeringsdorfSwina Ahlbeck Miedzyzdroje Usedom Wolin Anklam Swinoujscie Kleines Haff Stettiner (Oder-) Polen Haff Deutschland Wielki Zalew Ueckermünde 10 km Oder/Odra Autoren: Wilhelm Steingrube, Ralf Scheibe & Marc Feilbach Institut für Geographie und Geologie Universität Greifswald ISSN 1614-5968 IKZM-Oder Berichte 4 (2004) Ergebnisse der Bestandsaufnahme der touristischen Infrastruktur im Untersuchungsgebiet von Wilhelm Steingrube, Ralf Scheibe und Marc Feilbach Institut für Geographie und Geologie Wirtschafts- und Sozialgeographie Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald Makarenkostraße 22, D -17487 Greifswald Greifswald, November 2004 Impressum Die IKZM-Oder Berichte erscheinen in unregelmäßiger Folge. Sie enthalten Ergebnisse des Projektes IKZM-Oder und der Regionalen Agenda 21 “Stettiner Haff – Region zweier Nationen” sowie Arbeiten mit Bezug zur Odermündungsregion. Die Berichte erscheinen in der Regel ausschließlich als abrufbare und herunterladbare PDF-Files im Internet. Das Projekt “Forschung für ein Integriertes Küstenzonenmanagement in der Odermündungsregion (IKZM-Oder)” wird vom Bundesministerium für Bildung und Forschung unter der Nummer 03F0403A gefördert. Die Regionale Agenda 21 “Stettiner Haff – Region zweier Nationen” stellt eine deutsch-polnische Kooperation mit dem Ziel der nachhaltigen Entwicklung dar. Die regionale Agenda 21 ist Träger des integrierten Küstenzonenmanagements und wird durch das Projekt IKZM-Oder unterstützt. Herausgeber der Zeitschrift: EUCC – Die Küsten Union Deutschland e.V. Poststr. 6, 18119 Rostock, http://www.eucc-d.de.de/ Dr. G. Schernewski & N. Löser Für den Inhalt des Berichtes sind die Autoren zuständig.
    [Show full text]
  • Forestry in Poland with Special Attention to the Region of the Pomeranian Young Moraine
    AFSV Forstwirtschaft und Standortkartierung Waldoekologie online Heft 2 Seite 49 - 58 9 Fig., 2 Tab. Freising, Oktober 2005 Forestry in Poland with special attention to the region of the Pomeranian Young Moraine Marcin S z y d l a r s k i Abstract In the year 2004 the ASFV celebrated its 50th anniversary holding a conference in Sulęczyno, Kartuzy. This event offered the possibility to give an actual overview of forest resources and forest functions in Poland. The excursions of the meeting focused on the fascinating, diversified forest landscape formed by the Pomeranian phase of the Baltic glaciation. The Kartuzy Forest District is situated in the heart of the Kashubian Lakeland and the moraine hills. The landscape is not only characterized by the natural occurrence of Baltic beech forests but also by high diversity of soils and meso- and microclimatic de- viations providing habitats for rare plant species, including some plants typical of mountain regions. The tree species combination of the District is formed by pine, spruce, and beech. The oldest parts of the forests are legally protected as nature reserves. I. POLISH FOREST RESOURCES At the end of the 18th century the Polish forest area comprised about 40%, nowadays forests in Po- land cover approximately 8,942,000 hectares, which is 28.6% of an overall country area. According to international standards (FAO Forestry Department) and tests on economic forestry areas, the wooded area in Poland comprises more than 9,040,000 hectares, which is as many as 30% forest cover and is close to Central European average (www.fao.org/forestry/site/18308/en/pol).
    [Show full text]
  • Gemeinschaftsinitiative INTERREG IIIA
    Gemeinschaftsinitiative INTERREG IIIA Ergebnisse der grenzübergreifenden Zusammenarbeit im Regionalen Programm Mecklenburg-Vorpommern/ Brandenburg – Polen (Wojewodschaft Zachodniopomor- skie) im Zeitraum 2000-2006 EFRE Das Regionalprogramm Mecklenburg- Programmgebiet: 34.218 km2 Vorpommern/Brandenburg – Polen Einwohner: 2.486.000 (Zachodniopomorskie) der Gemeinschafts- Bruttowertschöpfung: 47.705 Millionen EUR initiative INTERREG III A genehmigte Gesamtkosten: 157.541.222 EUR e Außenstelle des Gemeinsamen davon EFRE: 118.155.626 EUR Technischen Sekretariats bei der Mittelbindung Ende 2007: 157.913.043 EUR Kommunalgemeinschaft POMERANIA e.V. davon EFRE: 114.268.501 EUR Ernst-Thälmann-Straße 4 Gesamtzahl der geförderten Projekte D-17321 Löcknitz (ohne Fonds kleiner Projekte): 450 r Regionaler Kontaktpunkt im Marschallamt der Wojewodschaft Zachodniopomorskie Abt. Europäische Integration Pl. Holdu Pruskiego 08 70-550 Szczecin Inhaltsverzeichnis Seite 3 Vorwort 4 Interreg III A in Mecklenburg-Vorpommern/Brandenburg – Polen (Zachodniopomorskie) 2000-2006 A 8 Priorität A – Wirtschaftliche Entwicklung und Kooperation B 18 Priorität B – Verbesserung der technischen und touristischen Infrastruktur C 30 Priorität C – Umwelt D 36 Priorität D – Ländliche Entwicklung E 40 Priorität E – Qualifizierung und beschäftigungswirksame Maßnahmen F 44 Priorität F – Innerregionale Zusammenarbeit, Investitionen für Kultur und Begegnung, Fonds für kleine Projekte G 60 Priorität G – Besondere Unterstützung der an die Beitrittsländer angrenzenden Gebiete H 62 Priorität
    [Show full text]
  • Floods in Poland from 1946 to 2001 — Origin, Territorial Extent and Frequency
    Polish Geological Institute Special Papers, 15 (2004): 69–76 Proceedings of the Conference “Risks caused by the geodynamic phenomena in Europe” FLOODS IN POLAND FROM 1946 TO 2001 — ORIGIN, TERRITORIAL EXTENT AND FREQUENCY Andrzej DOBROWOLSKI1, Halina CZARNECKA1, Janusz OSTROWSKI1, Monika ZANIEWSKA1 Abstract. Based on the data concerning floods on the territory of Poland during the period 1946–2001, the reasons generating floods, the number of regional floods in the rivers catchment systems, and sites of local floods occurrence, were defined. Both types of floods: caused by riverbank overflows, and land flooding by rain or snow-melt water, were considered. In the most cases, the floods were caused by rainfall. They were connected with changes in the rainfall structure within Po- land. In each season of the year floods of various origin were observed. When the flood initiating factors appeared simulta- neously, the flood grew into a catastrophic size. In present analysis, for the first time in Poland, a large group of local floods has been distinguished. A special attention has been paid to floods caused by sudden flooding of the land (flash flood), including floods in the urban areas — more and more frequent during the recent years. The results of the analyses have provided important data for the assessment of the flood hazard in Poland, and for the creation of a complex flood control strategy for the whole country and/or for selected regions. Key words: flood, classification of floods, floods territorial extent, frequency of floods occurrence, torrential and rapid rain- fall, threat of life, material losses. Abstrakt. Na podstawie zbioru danych z lat 1946–2001 okreœlono przyczyny wystêpowania powodzi w Polsce, liczbê powodzi re- gionalnych w uk³adzie zlewni rzecznych oraz miejsca wyst¹pieñ powodzi lokalnych.
    [Show full text]
  • Mühlen-Tabelle (Nicht Im Buch Enthalten)
    In der nachfolgenden Übersicht wurden alle in Pommern zu Beginn des 20. Jh. vorhandenen Ortschaften mit den Standorten ihrer Wind- (WI), Wasser- (WA), Dampf- (DA) und Motormühlen (MM) sowie ihrer Wasserkraftwerke (WKW) aufgelistet. Ortschaften der WI erh. W erh. DA erh. W erh. M u. erh. Mühlen- und WKW- Standorte WI A W u. DA K W WK Exp A MM u. W K W l. MM W ges. ges Abtshagen/AK Grimmen 1 1 Abtshagen/AK Schlawe 2 2 (Dobiesław) Adl. Boltenhgn./AK Greifwald 1 1 Adl. Freest/AK Lauenburg 2 2 (Wrześcienko) Ahlbeck/AK Ueckermünde 1 1 2 1 Ahrenshagen/AK Franzb.-B. 1 1 Ahrenshoop/AK Franzb,-Barth 1 1 1 1 Albinshof/AK Anklam 1 1 Albrechtsdorf/AK Ueckerm. 1 1 1* 3 (Karczno)* Alexandrahütte/AK Schlawe 2 2 (Nowy Zytnik) Alt Banzin/AK Köslin 1 1 (Będzino) Alt Belz/AK Köslin 2 2 (Str. Bielice) Alt Bewersdorf/AK Schlawe 1 1* 2 (Bobrowice)* Alt Bork/AK Kolberg-Körlin 1 1 (SraryBorek) Altbraa/AK Schlochau 1 1 (Stara Brda) Altdamm/AK Randow 1* 5 1 6 1 (Dąbie)* Alt Dargsow/AK Cammin 1 1 (Dargoszewo) Alt Döberitz/AK Regenw. 1* 1 (Str. Dobrzyca)* Altefähr/AK Rügen* 2* 2 Altendorf/AK Greifenberg 1 1 1 1 (Łatno) Altenfließ/AK Friedeberg 1 1 (Prrzyłęg) Altenhagen/AK Demmin 1 1 Altenhagen/AK Schlawe 2 2 (Jezyce) Altenkirchen/AK Rügen* 2* 2 Altensien/AK Rügen 2 2 Altentreptow/AK Demmin 5 2 1 7 1 Altenwalde/AK Neustettin 2 2 (Liszkowo) Altenwedel/AK Saatzig 1 1 2 (Sicko) Alt Falkenberg/AK Pyritz 2 2 (Chabowo) Alt Fanger/AK Naugard 1 1 (Węgorza) Alt Gatschow/AK Demmin 1 1 Alt Grape/AK Pyritz 1 1 (Str.
    [Show full text]
  • Instytut Meteorologii I Gospodarki Wodnej
    INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Biuro Prognoz Hydrologicznych w Krakowie Wydział Prognoz i Opracowań Hydrologicznych w Warszawie ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa tel.: 22-56-94-144 fax.: 22-834-48-97 e-mail: [email protected] www.pogodynka.pl www.imgw.pl INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY BIURO PROGNOZ HYDROLOGICZNYCH W KRAKOWIE Wydział Prognoz i Opracowań Hydrologicznych w Warszawie podaje KOMUNIKAT HYDROLOGICZNY z dnia 03.10.2019 godz. 12 UTC UTC - ang. Universal Time Coordinated - czas uniwersalny; w okresie letnim czas urzedowy w Polsce UTC+2h, a w okresie zimowym UTC+1h. Stan wody Stan wody Stan wody Stan wody Stan wody Stan Stan 6 UTC 9 UTC 12 UTC 15 UTC 18 UTC Stacja ostrze- alar- Rzeka gawczy mowy obser- obser- obser- obser- obser- wodowskazowa wator czujnik wator czujnik wator czujnik wator czujnik wator czujnik [cm] A B C D E F G H I J K L M N województwo śląskie W ĄSOSZ Pilica 250 300 167 168 168 województwo świętokrzyskie Czarna JANUSZEW ICE (W łoszczowska) 320 400 274 273 274 274 województwo podlaskie SIEMIANÓW KA Narew 148 148 148 BONDARY Narew 177 177 177 NAREW Narew 170 200 46 46 46 46 PLOSKI Narew 330 370 214 213 213 SURAŻ Narew 320 340 125 125 124 124 BABINO Narew 540 570 324 324 324 STRĘKOW A GÓRA Narew 420 440 156 156 156 156 W IZNA Narew 440 470 176 176 177 177 PIĄTNICA-ŁOMŻA Narew 410 460 98 98 98 99 NOW OGRÓD Narew 360 400 48 48 49 49 BIAŁOW IEŻA - PARK Narewka 180 200 69 69 69 NAREW KA Narewka 260 290 98 98 98 CHRABOŁY Orlanka 310 350 113
    [Show full text]
  • UCHWAŁA NR 841/XXXVIII/14 Sejmiku Województwa Pomorskiego Z Dnia 31 Marca 2014 R
    E450C0A78C94E920900E3513DB817261AEEEE05D identyfikator 841/XXXVIII/14/3 UCHWAŁA NR 841/XXXVIII/14 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie likwidacji dotychczasowej aglomeracji Chojnice i wyznaczenia aglomeracji Chojnice Na podstawie art. 43 ust. 2a ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 145 ze zmianami1 ) ) w związku z art. 18, pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 596 ze zmianami2 ) ), w związku art. 22 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 32, poz. 159) oraz w związku z § 3 i 4 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji (Dz. U. z 2010 r. Nr 137, poz. 922). Sejmik Województwa Pomorskiego uchwala, co następuje: § 1 . Likwiduje się aglomerację Chojnice o równoważnej liczbie mieszkańców (RLM) wynoszącej 56 350, z oczyszczalnią ścieków w Chojnicach, której obszar obejmuje: miasto Chojnice oraz położone w gminie Chojnice miejscowości: Pawłowo, Pawłówko, Racławki, Granowo, Silno, Gockowice, Ostrowite, Ciechocin, Nowa Cerkiew, Sternowo, Jeziórki, Kruszka, Kłodawa, Zbeniny, Powałki, Krojanty, Klosnowo, Jarcewo, Chojniczki, Charzykowy, Chojnaty, Angowice, Lichnowy, Nowy Dwór, Ogorzeliny, Cołdanki, Melanowo, Melanówek, Sławęcin, Nieżychowice, Moszczenica, Doręgowice, Topole, Władysławek, Klawkowo, Jakubowo, Lotyń, Lipienice - wyznaczoną rozporządzeniem
    [Show full text]
  • Bydgoszcz 20-01-2006
    Bull Vet Inst Pulawy 58, 399-404, 2014 DOI: 10.2478/bvip-2014-0062 Occurrence of veterinary antibiotics and chemotherapeutics in fresh water, sediment, and fish of the rivers and lakes in Poland Małgorzata Gbylik-Sikorska, Andrzej Posyniak, Kamila Mitrowska, Anna Gajda, Tomasz Błądek, Tomasz Śniegocki, Jan Żmudzki Department of Pharmacology and Toxicology, National Veterinary Research Institute, 24-100 Pulawy, Poland [email protected] Received: January 29, 2014 Accepted: August 22, 2014 Abstract The occurrence of commonly used veterinary antimicrobial agents was investigated in 159 fresh water, 443 fish, and 150 sediment samples from Polish rivers and lakes. The agents included aminoglycosides, β-lactams, diaminopyrimidines, fluoroquinolones, lincosamides, macrolides, pleuromutilins, sulfonamides, and tetracyclines. The analysis was performed by three different sample preparation procedures for each matrix and it was performed by liquid chromatography-tandem mass spectrometry with electrospray ionisation source in positive mode, under the same conditions. All analytical methods used were validated and showed good sensitivity, accuracy, and precision. The LOQ was in the range from 5 µg/kg to 125 µg/kg for fish samples, from 0.02 µg/L to 10 µg/L for fresh water samples, and from 1 µg/kg to 8 µg/kg for sediment samples. Keywords: antibiotics, water, sediments, fish, LC-MS/MS, Poland. Introduction have a negative influence on human health (7, 8). Several publications have reported the occurrence of Antimicrobial compounds are widely used in various veterinary and human pharmaceuticals, human and veterinary medicine to protect human and including antibiotics, in surface water, groundwater, animal health, to prevent economic losses, and to help wastewater, sediments, and soil.
    [Show full text]
  • Torfowiska Pomorza – Identyfikacja, Ochrona, Restytucja
    Klub Przyrodników TORFOWISKA POMORZA – identyfikacja, ochrona, restytucja MIRES OF POMERANIA – identification, protection, restitution Redakcja Lesław Wołejko Świebodzin 2015 Klub Przyrodników TORFOWISKA POMORZA – identyfikacja, ochrona, restytucja MIRES OF POMERANIA – identification, protection, restitution Redakcja Lesław Wołejko Świebodzin 2015 Torfowiska Pomorza – identyfikacja, ochrona, restytucja Mires of Pomerania – identification, protection, restitution Redakcja: Lesław Wołejko Recenzenci: prof. dr hab. Agnieszka Popiela, dr hab. Arkadiusz Nowak Projekt okładki: Krzysztof Ziarnek Wydawnictwo Klubu Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200 Świebodzin tel./fax: +48 683828236, [email protected], www.kp.org.pl ISBN: 978-83-69426-13-2 Druk: MULTIGRAF, ul. Bielicka 76C, 85-135 Bydgoszcz Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie Pani Profesor dr hab. Janinie Jasnowskiej - badaczce torfowisk, wychowawczyni młodzieży, obrończyni przyrody - prace te dedykujemy. Autorzy SpIS TREśCI – CONTENTS Ewa Komorowska Od Zarządu Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego dla prof. dr hab. Janiny Jasnowskiej na jej 90. urodziny 5 1. Stefan FriedricH, Sylwia JurzYK-NordlÖW Profesor Janina Jasnowska – 90-lecie urodzin Professor Janina Jasnowska – 90th anniversary 9 2. Janina Jasnowska, Piotr Rotowski Torfowiska fluwiogeniczne Doliny Dolnej Odry Fluviogenic fens of the Lower Odra Valley 25 3. Paweł PawlaczYK, Jolanta Kujawa-PawlaczYK, Grażyna Domian, Ryszard Malinowski Rezerwat „Źródliskowa Buczyna im. J. Jackowskiego” – elementy hydrogeniczne w krajobrazie buczynowego kompleksu leśnego Nature reserve „Źródliskowa buczyna im. J. Jackowskiego” – hydrogenic elements in the landscape of beech forest complex 33 4. Piotr WalocH, Lesław WOłejko „Torfowiska nakredowe” basenu jeziora Miedwie „Lake-chalk” mires of the Miedwie Lake basin 57 5. Jolanta Kujawa-PawlaczYK, Paweł PawlaczYK Torfowiska Drawieńskiego Parku Narodowego Mires of the Drawa National Park 71 6.
    [Show full text]
  • INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Biuro Prognoz Hydrologicznych W Krakowie Obszar Warszawa Ul
    INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Biuro Prognoz Hydrologicznych w Krakowie Obszar Warszawa ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa tel.: 22-56-94-144 fax.: 22-834-48-97 e-mail: [email protected] www.pogodynka.pl www.imgw.pl INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY BIURO PROGNOZ HYDROLOGICZNYCH W KRAKOWIE Obszar Warszawa podaje KOMUNIKAT OPADOWY z dnia 30.07.2019 godz. 6 UTC UTC - ang. Universal Time Coordinated - czas uniwersalny; w okresie letnim czas urzedowy w Polsce UTC+2h, a w okresie zimowym UTC+1h. Dobowa suma opadu 6 UTC Stacja meteorologiczna Rzeka [mm] A B C województwo śląskie PILICA Pilica 24.7 BONOW ICE Pilica 18.5 W ĄSOSZ Pilica 10.5 województwo świętokrzyskie STANOW ISKA Czarna (Maleniecka) 9.8 PILCZYCA Czarna (W łoszczowska) 1.4 JANUSZEW ICE Czarna (W łoszczowska) 8.4 województwo lubelskie JARCZEW W ilga 37.6 województwo podlaskie ZAMOSZE Narew 0.7 BONDARY Narew 1.1 NAREW Narew 0.1 TYKOCIN Narew 0.3 MARIANOW O II Narew 0.1 NOW OSADY Kołonna 1.8 BIAŁOW IEŻA Narewka 2.3 NAREW KA Narewka 0.9 CHRABOŁY Orlanka 0.0 NOW OSIÓŁKI Supraśl 2.0 SUPRAŚL Supraśl 0.0 FASTY Supraśl 0.0 DRAHLE Sokołda 0.0 JAŁÓW KA Sokołda 0.0 BIAŁYSTOK Biała 0.0 MOŃKI Nereśl 0.0 JABŁONOW O-W YPYCHY Ślina 0.1 ZAW ADY Ślina 0.0 DĘBOW O Biebrza 1.4 OSOW IEC Biebrza 0.0 BURZYN Biebrza 0.0 RÓŻANYSTOK Sidra 0.0 JANÓW Brzozówka 0.0 BIEBRZA Ełk 0.0 RADZIŁÓW W issa 0.2 PTAKI Pisa 0.1 A B C DOBRYLAS Pisa 0.0 TYSZKI-W ĄDOŁOW O Skroda 0.0 ZARUZIE Ruż 0.3 HAJNÓW KA Leśna 0.0 TONKIELE Bug 0.0 BRAŃSK Nurzec 0.0
    [Show full text]
  • Transformation of the Flow Regime of a Large Allochthonous River in Central Europe—An Example of the Vistula River in Poland
    water Article Transformation of the Flow Regime of a Large Allochthonous River in Central Europe—An Example of the Vistula River in Poland Dariusz Wrzesi ´nski and Leszek Sobkowiak * Department of Hydrology and Water Management, Institute of Physical Geography and Environmental Planning, Faculty of Geographical and Geological Sciences, Adam Mickiewicz University, Krygowskiego str. 10, 61-712 Pozna´n,Poland; [email protected] * Correspondence: [email protected] Received: 31 December 2019; Accepted: 10 February 2020; Published: 12 February 2020 Abstract: Identification of river flow regime and its possible changes caused by natural factors or human activity is one of major issues in modern hydrology. In such studies different approaches and different indicators can be used. The aim of this study is to determine changes in flow regime of the largest river in Poland—the Vistula, using new, more objectified coefficients and indices, based on data recorded in 22 gauges on the Vistula mainstream and 38 gauges on its tributaries in the multi-year period 1971–2010. The paper consists of three main parts: in the first part, in order to recognize changes in the flow regime characteristics along the Vistula, data from gauges located on the river mainstream were analyzed with the help of the theory of entropy. In the second part gauging stations on the Vistula mainstream and its tributaries were grouped; values of the newly introduced pentadic Pardé’s coefficient of flow (discharge) (PPC) were taken as the grouping criterion. In the third part of the study a novel method of determining river regime characteristics was applied: through the recognition of the temporal structure of hydrological phenomena and their changes in the annual cycle sequences of hydrological periods (characteristic phases of the hydrological cycle) on the Vistula River mainstream and its tributaries were identified and their occurrence in the yearly cycle was discussed.
    [Show full text]