Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na
dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata.
kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną.
ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD
K
.
B
r ó d n o w s k rowski i OOŚ K. Zabo Zamczysko OOŚ Debły Tadew 92 BIELANY Cm. i 898 MARYMONT Bródnowski ieck Kośc. z XVIII w. Klaudyn RADIOWO 86 zow Kępiaste W-WA PRAGA Ols Kol. Lipków K. Obszar Mariew 101 104 CHOMICZÓWKA 8 61 Józefów Ochrony Stanisławów Krajobr. Wólka Dwór MARYMONCKA TARGÓWEK z XVIII w. Lipków Rez. Kalinowa 629 Szymanówek Łąka 637 Koszówka Korfowe Biała Julinek P ałac z XIX w. 634 579 Janów Cytadela Kośc. barokowy Borki -Stare ŻOLIBORZ z XVIII w. Zaborów Koczargi- 898 Kampinos Marianów Klomby W-WA GDAŃSKA PRAGA PÓŁNOC Powązki 94 Rez. Łosiowe Wiktorów 94 Zalesie Kwirynów Błota ZOO Dwór klasycystyczny -Parcela 580 Kośc. Bożęcin- POWĄZKI z XIX w. Wiejca Grądy z XVII w. -Nowe Stare- BEMOWO W-WA Zaborówek 580 -Duży Archikatedra WILEŃSKA GROCHÓW Kampinos A 93 580 W yględy 580 -Wieś STARE W-WA Kośc. Mariawitów Leszno Wilków Wojceszyn Kośc. S8 Cm. MIASTO WSCHODNIA RDLP Plewniak z XIX w. 7 Powązkowski Zamek 637 Warszawa Kwiatkówek Wilkowa Wieś Wierzbin Zielonki- z XVIII w. E77 Królewski W-WA Feliksów Kośc. -Jasińskiego 61 Podkampinos P ałac barokowy Bugaj-Aleksandrów Pałac Prezydencki STADION Towarzystwo- z XVIII w. z XIX w. -Babice Nowe- 8 631 200 letni zabytkowy park -Czarnów Grądki Centrum Kultur-Małyy Regionalnej „Matecznik” Muzeum Starożytnego Hutnictwa 580 Blizne- KOŁO Czarnów Białutki Myszczyn Topolin BEMOWO 580 W-WA KOŁO Stadion Narodowy w Grodzisku Mazowieckim w Otrębusach Mazowieckiego w Pruszkowie Latchorzew Trzciniec Eklektyczny kościół św. Jadwigi w Milanówku Klasycystyczny Ratusz w Błoniu Walentów Dwór 98 -Łaszczyńskiego 719 SASKA Podrochale -Wieś Muz. Dworu P olskiego z XIX w. Kręczki WOLA E67 -Kolonia JELONKI 629 KEPA Pogroszew-Kol. 718 Pałac W-WA POWIŚLE Stelmachowo Szdkówek Wąsy- Strzykuły Wieruchów z XX w. 112 PKiN Muz. Pilaszków 92 W-WA W-WA CENTRALNA Gawartowa 89 Łaźniewek Pogroszew Umiastów Kaputy Szeligi KASPRZKA WKD W-WA Narodowe ŚRÓDMIEŚCIE Wola 107 WKD Izbiska 92 Piotrówek- WKD Sejm RP Kośc. -Łuszczewek 98 PIASTÓW W-WA z XIX w. -Wielki 631 801 Rochaliki 579 888 OŻARÓW CHRZANÓW WKD OCHOTA WKD Nowy- Stary- 89 Macierzysz S8 ŚRÓDMIEŚCIE Łazienki WISŁA Witki -Mały 117 W-WA Królewskie Pawłowice Orły-Kol. MAZOWIECKI W-WA ZACH. 86 Maszna Nowa 701 ZACHODNIA Filtry Cholewy Górna Utrata Białuty Wolskie WKD Muz. P apieskie 88 Łaźniew Koprki Ożarów-Wieś DGLP Pałac Górna Wieś Święcice Ołtarzew 719 Na Wodzie Wawrzyszew Radzików Michałówek E77 Mory SIEKIERKI Jawczyce 120 88 92 Płochocin 92 OCHOTA 631 Wola Pass Gołaszew W-WA GOŁĄBKI W-WA WŁOCHY W-WA AL. JEROZOLIMSKIE 92 Łuszczewska Kopytów Płochocin- OŻARÓW MAZ. Bronisze 7 WKD WARSZAWA 92 700 -Osiedle KONOTOPA 88 Granice Marysinek Nowa P ałac U OS. A. MICKIEWICZA 101 WŁOCHY Rez. Jeziorko a Wieś tra Święcice- GOŁĄBKI CZERNIAKÓW Teresink klasycystyczny ta -Parcela Domaniewek I Konotopa 8 Czerniakowskie Seroki- Bieniewo- 92 z XIX w. Błonie-Wieś BŁONIE PŁOCHOCIN 718 634 W-WA URSUS W-WA Seroki -Parcela -Parcela 701 WKD Bramki 118 RAKOWIEC 92 Piorunów Ratusz klasycystyczny z XIX w. 91 E30 URSUS E67 W-WA Dwór P oniatówka z XVIII/XIX w. Duchnice PIASTÓW RAKÓW 701 A2 SEROKI 90 Cmentarz żydowski z XIX w Józefów 100 S2 SALOMEA Kośc. Rokitno- WKD OKĘCIE MOKOTÓW 724 BOŻA WOLA Witanów wczesnogotycki 720 700 Pałac E30 2 Bieniewo Rokitno -Majątek PRUSZKÓW ŻBIKÓW z XX w. 719 SŁUŻEWIEC BŁONIE z XIII w. Domaniew W-WA SALOMEA Ludwików Żaby WITANÓW -Parcela E77 SŁUŻEW STEGNY Rez. Wolica Utrata WKD Boża Wola Kośc. PIASTÓW OPACZ z XVIII w. Moszna Wieś URSUS S8 Krosna- W-WA LOTNISKO Dębówka Stare WKD E30 Bieniewice -Wieś Reguły Opacz-Kol. CHOPINA Faszczyce 579 R GĄSIN MICHAŁOWICE o 719 OPACZ OKĘCIE Czubin k REGUŁY Gongolina i MALICHY WKD Bronisławów Żukówka t WKD Rez. Skarpa n Biskupice 95 WKD RASZYN W-WA Milęcin i TWORKI 104 Opacz Mały 108 Ursynowska
Konstantów Górna c PRUSZKÓW a OKĘCIE 94 720 MALICHY 106 Radonice Koszajec -Osiedle S2 LOTNISKO CHOPINA Świątynia Opatrzności Regów Nowe Faszczyce PRUSZKÓW WKD S79 95 WKD Michałowice- -Wieś Bożej 8 WYCZÓŁKI URSYNÓW 105 Gole Cegłów 93 E30 POWSINEK PRUSZKÓW Nowe Grocholice 104 Pisi Kłudzienko 102 a Tuc Murowaniec Karolina E30 Kośc. zna 100 IMIELIN Żuków Pałac Teichfelda z XIX w. Pęcice z XVII w. Raszyn Rybie Stara- -Stare Tłuste Kośc. drewniany A2 Komorów- Puchały 109 z XVII w. WKD E67 Nowe- -Kłudno Kotowice 719 KOMORÓW Pałac z XIX w. WOLICA Parzniew Helenówek Pałac Sokołów Rez. Stawy 94 Falęcin -Osiedle Jaworowa W-WA LOTNISKO Wyczółki -P ułapina Basin Adamów 110 z XIX w. Raszyńskie BRWINÓW U S2 Pałac WKD t Pęcice Małe -Duże Nowa- GRODZISK MAZ. WIEŚ- Nowa Wieś r PUŁAWSKA Potockich Kośc. drewniany Zabłotnia a BRWINÓW a Pałac z XVII w. Dawidy Osiny z XVIII w. n -MILANÓWEK 720 NW. WARSZAWSKA ta w Grudów Suchy Las Wypędy o KANIE -Wieś Nowe r -Mały Otrębusy Granica Falenty- PYRY a M HELENOWSKIE n W-WA MOCZYDŁO i Izdebno 79 l Izdebno Chrzanów- WKD -Duże -Nowe Łady DAWIDY 111 go Natolin Muz. Motoryzacji Janki- ą Kościelne Dąbrówka Las -G Stanisławów 719 i Techniki Kanie 110 8 Godebszczyzna 115 Dawidy ia E30 108 Rez. Las Kabacki is -Duży Kośc. z XX w. WKD Bankowe P Drybus Rez. Parów OTRĘBUSY Laszczki im. St. Starzyńskiego Dwór klasycystyczny Sójek Wolica -Małe z XIX w. Chlebnia 579 MILANÓWEK WKD Popówek Kol. Wolica 7 POLESIE WKD PODK. LEŚ. A2 Kraśnicza MILANÓWEK WKD WKD 103 Baranów Dwór z XX w. WSCH. -Nowy Zamienie 95 Wola MILANÓWEK-GRUDÓW PODK. LEŚ. PODKOWA LEŚNA Karolin Strzeniówka E67 99 Zabytkowe wille z XIX-XX w. ZACH. GŁÓWNA Sękocin- Kabacki Wólka ŁĄKI Raszków 112 Nowe POLESIE Rez. im. B. E77 Podolszyn W-WA 98 Hryniewieckiego Leśn. Podkowa -Stary Zgorzała Kozery GRODZISK MAZ. PODKOWA Janczewice Nowy JEZIORKI Grabnik WKD Leśna Słomin Grodziska 720 Mysiadło Kopiska KAZIMIERÓWKA LEŚNA Leśn. Sękocin Chyliczki 118 112 Rez. Zaborów Józefosław GRODZISK MAZ. G. M.-PIASKOWA WKD BRZÓZKI 108 Nowa Zabytkowe wille im. W. Tyrakowskiego 721 Lesznowola-Pole Holendry Kośc. z XVII w. WKD WKD 113 z XIX-XX w. 110 Wola Julianów P OS. WKD G. M.- WKD Żółwin Sękocin- Baranowskie is Zabytkowe wille z XIX-XX w. TRASY ROWEROWE i G. M.- Owczarnia a Muz. Regionalne XX-LECIAG. M.--JORDANOWICE -Nowa -Las T Dawny dworzec kol. z XIX w. 719 -RADOŃSKA OS. -OKRĘŻNA Kajetany 107 u Kady 99 c Chylice-Kol.P ałac z XIX w.; Dwór z XVIII w. SZOPENA Nadarzyn Kośc. ZieloneIwiczna- pejzaże nad Utratą z NW. IWICZNA Chyliczki 105 n Cmentarz żydowski Kopana z XIX w. a 121 Magdalenka 130 Zajazd z XIX w. -Stara Opypy Terenia U Lesznowola Budy Zosine Kozerki Kałęczyn t 108 Szczęsne r Odrano Z ogrodów do lasów a JAKTORÓW a
M
Stara Wieś k t W 721 r Wola a r 111
o Kol. Lesznowola Jaktorów-Kol. Łazy o i Grądy Urszulin -Nowe e w Walendów i r 120 z z n Łoziska 79 e Chylice b J a i 579 Poezja Mazowsza c Władków Putka Książenice z 1944 120 PIASECZNO-MIASTO a 719 Chylice 134 8 Rusiec PIASECZNO n Jaktorów 125 Wilcza Góra k Henryszew a Janinów Urzut 124 Dwór z XIX w. P omnik tura -Sucha Adamowizna Marysin Władysławów PerełkiPIASECZNO Milanówka E67 Kuleszówka Jazgarzewszczyzna TELKIN Międzyborów Szamoty Bobrowiec Siedliska -Grzybek Maruna- PIASECZNO-ZALESIE MIĘDZYBORÓW 119 Mościska Radonie 120 Mała pętla szlachecka -Mokra Czarny Las Marynin Daniewice 132 Robercin Budy- Kamionka ZALESIE Stare Budy Wólka 120 772 DOLNE Bieliny Kol. Warszawska Antoninów PIASECZNO-GOŁKÓW 106 Sade 156 Kosowska Wielka pętla szlachecka Żabieniec Kośc. neogotycki Makówka Wola Budy -Michałowskie Młochów Jabłonowo Natura 2000 z XX w. Władysławów Stefanowo Gołkowska Wólka 118 Siestrzeń Rozalin Kossów 120 Stawy w ŻYRARDÓW Pałac z XIX w. 133 Mieszkowo Bąkówka Kozodawska Żabieńcu WKD Linia WKD Bieganów ŻYRARDÓW 146 Gołków Pilawa Musuły Mroków 719 Zalesie Parole Rez. Uroczysko Osada fabryczna z XIX-XX w. -Radziejowskie -Józefowskie Dworek Kuklówka- Wycinki M GŁOSKÓW Jazgarzew Jesówka Shepana Muz. Mazowsza Zachodniego z XIX w. ro 7 Mariampol -Zarzeczna Osowskie w Budki Jastrzębiec 873 Podlasie -Radziejowicka n Kol. Mrokowska Głosków 1 Głosków- 0,5 0 Wólka1 2 Domanka 3 km P 150 a i 149 Rez. Młochowski -Letnisko Pęchawska s Wężyk i 125 ZALESIE GRN. a Osowiec Józefina Jastrzębnik Grąd Leśn. Młochów Warszawianka Leśn. Dobiesz Adamów-Wieś S8 Garbatka C Korytów A T Łbiska Leśn. Chojnów Nowe Budy u a E77 Baszkówka Rez. Biele z t © Euro Pilot Sp. z o.o. a c Żelechowskie ra Wola Wólka z t Chojnowskie r Żabia Wola Leśn. Bogatki n 579 Brzozokalska na Bieniewiec U 134 Wola ul. St. Konarskiego 3, 01-355 Warszawa Korytów Krakowiańska a Zalesie Górne a 50 k tel./fax 22 664 50 91, www.europilot.com.pl Dworek Adama Chełmońskiego Izba Tradycji EKD/WKDStara- Muzeum im. Anny i Jarosława Muzeum Motoryzacji i Techniki Natura 2000 ŻABIA WOLA Mrokowska r
ChrobotyO Adamów- Wólka o 134 i k w Adamowiznie Dąbrowa Radziejowska w Grodzisku MazowiecE67kim Nowa- Dwór z XIX Iw.waszkiewiczów w Stawisku w Otrębusach RUNÓW r STACJA TOW. -Parcel Huta Kośc. Pracka z z Krakowiany e ISBN 978-83-8009-845-9Wrzosy e KORYTÓW -Bukówka Żabiowska Kaleń- późnogotycki J Chojnowski s Rez. Dąbrowa 157 Grzymek Rez. Młochowski Rez. Las Wyżyny z Żelechów z XVI w. Runów Bogatki Zazdrość a Radziejowska -Towarzystwo Łęg 151 Piaseczyńska Kolej Wąskotorowa Pęcherski P ałac Oddział Rumianka -Podlesie -Parcele klasycystyczny Słubica A Grzędy Szczaki Grochowa Pęchery z XVII w. Kaleń Ojrzanów- Złotokłos -Towarzystwo Ojrzanów Wola 119 111 Przypkowska ta Utra Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na
dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata.
kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną.
ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na
dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata.
kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną.
ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata. kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną. ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD Zielone pejzaże nad Utratą – 16 km / 28 km Mała pętla szlachecka – 15 km Z ogrodów do lasów – 9 km Trasa WKD Otrębusy do WKD Komorów / WKD Pruszków Pętla po Grodzisku Mazowieckim WKD Podkowa Leśna Zachodnia do WKD Otrębusy (fragment niebieskiego szlaku PTTK) (fragmenty żółtego i zielonego szlaku PTTK) WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Otrębusy. Atrakcje w Otrębusach: [nieopodal stacji siedziba spółki WKD – Izba Tradycji EKD/WKD czynna w środy (9–13.30) i niedziele ul. Parkowa, Podkowa Leśna « Muzeum Motoryzacji i Techniki: www.muzeum-motoryzacji.com.pl / zabytkowe auta osobowe, (11.30–14.30)] « Park Miejski: Podkowa Leśna to miasto-ogród, więc Park Miejski jest jedną z jej wizytówek. Uroczy, ciężarowe, autobusy, samoloty, motocykle i czołgi. wydmowy teren z wąwozem zachęca do odwiedzin całe rodziny. Mieszkańcy chętnie udają się « Las Młochowski: dwa groby zbiorowe z czasów II wojny światowej, bezimienne mogiły oraz dwa ul. J. Montwiłła – Odrano Wola, ul. Osowiecka, ul. M. Chełmońskiego również nad staw, gdzie można odpocząć na ławeczkach. Roślinność parku jest niezwykle bogata, rezerwaty, Młochowski Łęg i Młochowski Grąd. « Dwór dr Adama Chełmońskiego: dawna rządcówka z połowy XIX wieku przeniesiona około 1900 obejmuje kilkaset gatunków drzew, krzewów, bylin, grzybów i mchów. roku z Kuklówki. Park w Adamowiźnie, otaczający dworek jest porośnięty cennym starodrzewem « Pałacyk Kasyno: www.ckiopodkowa.pl / siedziba Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich. Od- Nadarzyn mieszanym. Znajdują się tu pomnikowe dęby, zwane Dębami Chełmońskiego. bywają się tam wystawy, koncerty, debaty edukacyjne, konferencje i inne wydarzenia artystyczne « Plac Józefa Poniatowskiego: w okolicy znajduje się Nadarzyński Ośrodek Kultury Urzędu Gminy « Dwór dr Mateusza Chełmońskiego: zwany „dworkiem nad stawem”, zaprojektowany w 1930 roku angażujące lokalną społeczność. W Pałacyku mają miejsce także zajęcia i spotkania Uniwersytetu Nadarzyn, biblioteka, kościół św. Klemensa. przez architekta Witolda Pokrowskiego, otoczony parkiem krajobrazowym. Architektura budynku Otwartego Pokolenia – wspólnej inicjatywy Stowarzyszenia Związek Podkowian i Towarzystwa « Park: miejsce wypoczynku i spotkań mieszkańców. W parku znajdują się dwie tablice upamiętnia- jest charakterystyczna dla klasycystycznego stylu dworkowego, który odwołuje się do domów Przyjaciół Miasta-Ogrodu Podkowa Leśna. Willę Kasyno szczególnie warto odwiedzić w czasie jące ofiary zbrodni katyńskiej oraz Dąb Pamięci. szlacheckich okolic Grodziska z lat 30. XX wieku. dorocznego Festiwalu Otwarte Ogrody. « Willowa zabudowa miasta-ogrodu ul. Nad Utratą, Walendów ul. Centralna, ul. Widokowa « Utrata: prawy dopływ Bzury. Dolina rzeki jest urozmaicona, miejscami występuje wiele niewiel- « Radonie, klasztor sióstr Dominikanek: najmłodszy spośród trzech klasztorów dominikanek ul. Bluszczowa, ul. H. Sienkiewicza, Podkowa Leśna kich stawów. kontemplacyjnych w Polsce. Pierwsze siostry przybyły tu w 1990 roku z klasztoru w św. Annie koło « Willowa zabudowa « Lasy Sękocińskie: przez lasy przebiega szlak edukacyjny. Częstochowy. « Klasycystyczny dwór z XIX wieku: otoczony parkiem krajobrazowym z pomnikami przyrody, Dukty Lasów Nadarzyńskich Wolica należał do krewnych generała „Grota” Roweckiego. Odrestaurowany w 2010 roku. Nowi właściciele « Rezerwat im. Bolesława Hryniewieckiego: nosi imię znakomitego botanika, dyrektora Ogrodu « Droga przez las udostępniają go na wyjątkowe okazje. Botanicznego w Warszawie, mieszkańca Podkowy Leśnej. Położony na zachodnim skraju uroczyska « Nieopodal Uroczysko Chlebów: stanowi ważny korytarz ekologiczny. leśnego „Zaborów”. W rezerwacie rośnie cenny starodrzew dębowo-sosnowy, drzewa liczą nawet ul. Gościnna, ul. Paprociowa 170 lat. Licznie występujące dziuple stwarzają doskonałe warunki do gniazdowania ptaków takich ul. Parkowa, Pęcice Małe « Paprociowa Polana, miejsce odpoczynku jak m.in.: dzięcioły, kukułki, drozdy, sójki i zięby. Otwarty dla ruchu turystycznego. « Zalew Komorowski, strefa rekreacji: skwer z placem zabaw, stołami piknikowymi i altanką. « Rezerwat Zaborów im. W. Tyrakowskiego: nosi imię zasłużonego działacza ochrony przyrody, ul. Mazowiecka inicjatora utworzenia licznych pomników przyrody i kilku rezerwatów. Bogaty drzewostan, ochronie ul. Brzozowa, Komorów « Willa Jadwisin: budynek założony na planie regularnego prostokąta, kryty dachem mansardo- podlegają miejsca bytowania ptaków dziuplaków m.in.: dzięciołów, sikor, kowalików, muchołó- « Plac Ignacego Paderewskiego: pełni funkcję rekreacyjną, komunikacyjną i jest lubianym miej- wym. Odbudowany na polecenie hrabiny Marii Colonny-Czosnowskiej, córki Henryka Skarbka. wek. Występują tu również rośliny chronione lilia złotogłów i gnieźnik leśny. Zamknięty dla ruchu scem integracyjnym. Otoczony obszernym parkiem. turystycznego.
WKD Komorów ul. Okólna ul. Natalińska, Otrębusy do WKD mapa turystyczna_1:100 000 turystyczna_1:100 mapa « Willa Kaprys: zabytkowy zespół dworsko-parkowy z XIX wieku otoczony rozległym parkiem z po- « Zabudowa wśród zieleni ul. Kolejowa, ul. Lipowa, al. Armii Krajowej, ul B. Prusa, Pruszków nad 200-letnimi pomnikami przyrody, olbrzymim platanem i pięknym bukiem czerwonolistnym. « Centrum Kultury Regionalnej „Matecznik”: jeden z najnowocześniejszych ośrodków kulturalnych
« Z WARSZAWSKĄ KOLEJĄ DOJAZDOWĄ DOJAZDOWĄ KOLEJĄ WARSZAWSKĄ Z Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w klasycystycznej oficynie Obecnie sala bankietowa. w kraju według projektu Lecha i Waldemara Hinców. Działalność prowadzona w obiekcie ma na
dworskiej: www.mshm.pl / stała wystawa „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne celu promocję polskiej kultury regionalnej i narodowej na całym świecie. W centrum odbywają się MAZOWSZE z przełomu er” prezentuje zagadnienie starożytnej metalurgii. ul. Nadarzyńska, ul. H. Sienkiewicza koncerty Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”.
« Park Potulickich: klasycystyczny pałac z XIX wieku, obecnie siedziba Urzędu Stanu Cywilnego. « Park Stawy Goliana: teren rekreacyjny, którego sercem są dwa stawy zasilane wodą z rzeki
W parku znajduje się także plac z fontanną, stawy i cenny starodrzew. Rokicianki, połączone ze sobą kanałami. Między stawami powstała wyspa z kamiennym kręgiem
PRZEZ « Nowo zrewitalizowany Park Anielin: siłownia plenerowa, tor dla wrotkarzy, ścianka wspinacz- wyznaczającym strony świata.
kowa, boisko do koszykówki, siatkówki, strefy Parkour i Workout. ROWEREM ROWEREM ul. M. Skłodowskiej-Curie, ul. W. Bartniaka ul. Poznańska, ul. Bristol « Park im. Skarbków: ważny element historycznej części Grodziska Mazowieckiego. Park jest « Muzeum Dulag 121: www.dulag121.pl / muzeum pielęgnuje pamięć o losach ludzi wypędzonych miejscem wypoczynku, spotkań, zabaw dzieci oraz imprez plenerowych. Warto zajrzeć do ogrodu podczas Powstania Warszawskiego oraz popularyzuje historię Pruszkowa i okolic. różanego z fontanną, siłowni plenerowej i na łąkę kwietną.
ul. Promyka, ul. Przejazdowa ul. 11 Listopada « Galeria Figur Stalowych: www.galeriafigurwoskowych.pl / zbiór rzeźb wykonanych z elementów « Deptak recyklingu metalowego, inspirowany gabinetem Madame Tussauds. Powrót do WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska Powrót: ul. Promyka, ul. L. Waryńskiego, ul. Poznańska, Park, ul. M. Kopernika, ul. Lipowa i ul. Książąt Mazowieckich do Dworca WKD
Poezja Mazowsza – 28 km Wielka pętla szlachecka – 26 km Perełki Milanówka – 10 km WKD Podkowa Leśna Główna – Błonie – WKD Podkowa Leśna Zachód WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska – Izdebno Kościelne – WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska WKD Milanówek Grudów – Milanówek Centrum Miasta – WKD Milanówek Grudów (fragment Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej, szlak czerwony) ul. Grudowska WKD Podkowa Leśna Główna WKD Grodzisk Mazowiecki Radońska « Secesyjna willa Perełka: podczas kampanii wrześniowej i Powstania Warszawskiego budynek pełnił funkcje sanitarne. Obecnie prywatny dom mieszkalny. ul. Myśliwska, ul. Sarnia, ul. Główna, ul. Wilsona, Podkowa Leśna ul. 11 Listopada, Deptak / ul. 1 Maja – kładka / przejście pod torami « Zabytkowy układ urbanistyczny, zabudowa willowa: piękne, przedwojenne wille. W Podkowie ul. Warszawska Leśnej szczególną uwagę warto poświęcić pałacykowi myśliwskiemu Lilpopa, willi Aida, Stawisko ul. Żydowska, ul. Chrzanowska, Chrzanów Duży, Chrzanów Mały « Zabytkowy gmach kolei, dziś Straż Miejska oraz willi Kasyno Obywatelskie. « Willa Matulka: połączenie modernizmu i secesji, miejsce pierwszych powojennych wystaw Związku Żuków Polskich Artystów Plastyków. Mieszkał w niej Bolesław Prus. Obecnie galeria artystyczna. ul. Biskupicka, Brwinów « Parafia erygowana w XIII wieku, drewniany kościół z XVII wieku z cenną, ponad 400-letnią figurą « Willa Księżniczka: tereny dawnej Centralnej Doświadczalnej Stacji Jedwabniczej « Park Miejski: rozległy teren, który cieszy mieszkańców i turystów. Alejki, ławki, miejsca zabaw dla Chrystusa. Barokowe wyposażenie wnętrza pochodzi z XVII–XVIII wieku, w tym dwa piękne konfe- dzieci i duże trawniki zachęcają do spędzania czasu na świeżym powietrzu. sjonały. Przy kościele znajduje się drewniana dzwonnica wzniesiona pod koniec XVIII wieku. ul. Żabie Oczko, ul. J. Słowackiego « „Kwatera” grobów Lilpopów i Iwaszkiewiczów na cmentarzu: znajduje się nieopodal kaplicy. « Garbów: 200-letni, zabytkowy park z pomnikowymi drzewami otaczający stary dworek z man- « Willa Zacisze: pierwszy właścicielem był tenor Stanisław Gruszczyński. Po Powstaniu Warszawskim Miejsce pochówku poety i współtwórcy grupy poetyckiej Skamander, Jarosława Iwaszkiewicza sardowym poddaszem, ustawiony frontem do północy. Od wschodu i północy ganki podparte przeniesiono tu Szpital Ujazdowski. oraz Stanisława Wilhelma Lilpopa, przemysłowca, fotografa, jednego z założycieli miasta kolumnami. Podkowa Leśna. Na cmentarzu spoczywa także słynny archeolog, odkrywca ważnych stanowisk ul. Kościelna w Egipcie i Sudanie, w tym sławnego Faras, profesor Kazimierz Michałowski. Tłuste, Kłudno Stare « Galeria Letnisko czyli Milanowskie Centrum Kultury: mckmilanowek.pl / wystawy malarstwa, « Pałacyk Jana i Janiny Tobolków: budynek z 1927 roku, znajduje się przy wejściu do parku « Podworski park wiejski: służy miejscowej ludności do wypoczynku i relaksu. W 1990 roku park zajęcia kulturalne, wokalne, edukacyjne, integrujące oraz kredens z pamiątkami. miejskiego. W czasie okupacji mieściła się w nim siedziba policji niemieckiej. Jan Tobolko był przejęła Spółdzielnia Kółek Rolniczych. « Willa Borówka: neogotycki zameczek. Obecnie restauracja i hotel. obywatelem amerykańskim, dyrektorem American Expres Bank. « Ocalałe fundamenty dawnej rezydencji ul. T. Kościuszki dalej ul. Biskupicka, Brwinów Chlebnia « Kościół św. Jadwigi: www.milanowekswjadwiga.pl / eklektyczna świątynia według projektu Tade- « Droga miedzy stawami: stawy oraz ich okolice to prawdziwy raj dla wędkarzy. Na tym terenie « Dwór Wieniawskich: neobarokowy dwór projektu W. Marconiego, wybudowany dla Antoniego usza Okunia. W czasie II wojny światowej w plebanii przechowywano urnę z sercem F. Chopina. znajduje się m.in. komercyjne, całoroczne łowisko Wodne Ranczo. W jego wodach pływają takie Wieniawskiego. Otoczony parkiem krajobrazowym z zabytkową kapliczką oraz pomnikowymi okazy ryb jak: karpie, szczupaki, liny, węgorze czy płocie. Z kolei Wake Family Brwinów to idealne drzewami, m.in. jesion wyniosły. ul. A. Mickiewicza miejsce dla miłośników sportów wodnych. Do dyspozycji gości są m.in. wyciągi do wakeboardu « Eklektyczna willa Wandzin: wybudowana dla Antoniego Wieniawskiego, ekonomisty i ziemianina. i nart wodnych, plaża i bary. Izdebno Kościelne Efektowna jest loggia na drugim piętrze oraz dwie rzeźby zdobiące fasadę. Obecnie urząd miasta. « Klasycystyczny dwór w stylu polskim: wybudowany na przełomie XVIII i XIX wieku dla rodziny « Willa Emanów: bywał w niej prezydent Ignacy Mościcki. Biskupice, Czubin, Rokitno Szymanowskich. W elewacjach frontowej i ogrodowej ryzality zwieńczone trójkątnymi tympa- « Pomniki przyrody na polanie Starodęby « Krajobraz mazowieckich pól nonami. W otoczeniu znajduje się oficyna z początku XIX wieku i drzewa pomnikowe: jesion « Willa Matulinek: neoklasycystyczna budowla inspirowana Pałacem na Wodzie w Warszawie. wyniosły i wiąz szypułkowy. Obecnie Dom Pomocy Społecznej. Rynek, ul. Warszawska, Błonie « Szkoła im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej: szkoła nosi imię działaczki pedagogicznej, ul. Spacerowa « Klasycystyczny Ratusz: budynek z 1842 roku zaprojektowany przez Henryka Marconiego, jednej z pierwszych polskich pisarek dla dzieci i młodzieży, pierwszej kobiety w Polsce, która « Willa Ewarystówka: ukrywano tu, wywiezioną ze zrujnowanej Warszawy urnę z sercem Fryderyka Chopina. architekta włoskiego pochodzenia, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy utrzymywała się z pisarstwa. « Willa Waleria: prywatne muzeum twórczości jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XIX wieku. « Drewniany kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny: świątynia z XVII wieku, rozbu- czasów art déco Jana Szczepkowskiego. « Dwór Poniatówka: z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego. dowywana w kolejnych wiekach. Wnętrze zdobią obrazy Józefa Walla. Przy kościele znajduje się « Wczesnogotycki kościół pw. Trójcy Świętej: świątynia z 1257 roku, przebudowana w czasach zabytkowa dzwonnica z końca XVIII wieku. ul. Z. Krasińskiego, ul. F. Grodeckiego, ul. Piaski baroku, dzwonnica z XVIII wieku. « Zabudowa willowa « Park Bajka: urocze ścieżki i skatepark przy Alei C.K. Norwida. Izdebno Nowe « Las Rozłogi i stawy: Rozłogi Pierwsze, Rozłogi Drugie, Staw Duży, Staw Wielki, Staw Mały: to praw- ul. Parkowa Milęcin, Kotowice, Brwinów dziwa ostoja przyrody. Razem ze stawami w Jaktorowie i otaczającymi je terenami rolno-leśnymi « Ogród Miniatur Architektonicznych: tonące w zieleni wille i dwór Michała Lasockiego. Bezpłatny « Krajobraz mazowieckich pól stanowią międzynarodową ostoję ptaków „Stawy Jaktorów i Kraśnicza Wola”. Na tym terenie « Park im. Michała Lasockiego: upamiętnia człowieka, który w historii miasta zapisał się jako społecznik. możemy podziwiać rzadkie gatunki ptaków m.in.: bieliki, rybołowy, czaple siwe, bociany czarne ul. Brwinowska, Milanówek czy zimorodki. ul. Podgórna « Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku: www.stawisko.pl / zbiory malarstwa « Willa Elektra i innych dzieł sztuki z XIX i XX wieku, zabytkowy księgozbiór, fotografie, ikonografia, muzykalia, Kraśnicza Wola, Wólka Grodziska « Willa Sulima: zbudowana wg projektu Oskara Sosnowskiego (z mozaiką Maryi z Dzieciątkiem, przewóz roweru meble i przedmioty codziennego użytku. umieszczoną na szczycie budynku). ul. Wspólna, ul. Bałtycka, tunel pod torami PKP, pl. Króla Zygmunta Starego, ul. H. Sienkiewicza do « Willa Garbatka: ma charakter neoklasycystycznego pałacyku. ul. Milanowiecka do WKD Podkowa Leśna Zachodnia stacji WKD « Willa Rzepicha: zamieszkiwana przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa. w weekendy i święta ul. Piasta, ul. Dworcowa i z powrotem do WKD