PENILAIANPENILAIAN HAKISANHAKISAN DANDAN PEMENDAPANPEMENDAPAN SUNGAISUNGAI DIDI MALAYSIAMALAYSIA YANGYANG MENJALANIMENJALANI KERJAKERJA PEMBAIKAN:KAJIANPEMBAIKAN:KAJIAN KESKES SUNGAISUNGAI PARIPARI DANDAN SUNGAISUNGAI KERAYONGKERAYONG KESTABILANKESTABILAN SALURAN?SALURAN?

Sungai akan berada didalam keadaan tak seimbang sekiranya terdapat perubahan di dalam salurannya dan/atau di persekitarannya AKIBAT:HAKISAN & PEMENDAPAN BERLAKU DAN MENGUBAH CIRI-CIRI SUNGAI SEHINGGA KESEIMBANGAN BARU diPEROLEHI KESAN: KEHILANGAN ATAU BERTAMBAH KELUASAN TANAH HASIL DARI PEMBENTUKAN LIKU, KEROSAKAN KEPADA STRUKTUR2 HIDRAULIK, DAN …. KESANKESAN--KESANKESAN HAKISANHAKISAN && PEMENDAPANPEMENDAPAN CONTOH-CONTOH:

z KEROSAKAN TEMPATAN KEPADA STRUKTUR PERLINDUNGAN TEBING

z KERUK DI PIER JAMBATAN

z PEMENDAPAN DI PEMBETUNG z KERUK DI BAWAH STRUKTUR HIDRAULIK z …... KOSKOSKOS YANGYANGYANG TINGGITINGGITINGGI UNTUKUNTUKUNTUK KERJAKERJAKERJA-KERJA--KERJAKERJA PEMBAIKANPEMBAIKANPEMBAIKAN DANDANDAN PEMULIHANPEMULIHANPEMULIHAN KAJIANKAJIAN KESKES

••KEBERKESANKEBERKESAN PROJEKPROJEK TEBATANTEBATAN BANJIRBANJIR SG.PARISG.PARI FASAFASA 22 ••KESTABILANKESTABILAN STRUKTURSTRUKTUR PERLINDUNGANPERLINDUNGAN TEBINGTEBING DENGANDENGAN MENGAMBILMENGAMBIL KIRAKIRA PENGANGKUTANPENGANGKUTAN ENDAPANENDAPAN SISTEMSISTEM SUNGAISUNGAI PARIPARI Sistem Sungai Pari dan Ruas Kajian 524

522

520

518 Sg.Kati 516 Sg.Meru

514 Sg. Ke utara

512 Sg. Tapak Kajian Jam.Silibin 510 Jam.Manjoi E.Limpah Batu 508 Siatem Sg.Pari 506

335 336 337 338 339 340 341 Ke 342 Ti mu343 r 344 345 346 347 348 349 350 TAPAKTAPAK KAJIANKAJIAN

N

PELAN CADANGAN PROJEK TAMAN MERU RANCANGAN PERPARITAN KAMPONG MANJOI Sg.Pari

T U M U L - S H DESA G O P MANJOI . I L M A E Y E A B R R U

H H U U B R E A L Y

A

I

P

O

POND H KG. TERSUSUN 5 JELAPANG JAYA

SEK. MEN. YOK CHOY SEK. MEN. AGAMA RAKYAT

S POND G . DATO 4 DATO P AHMAD SAID AHMAD SAID A TAMBAHAN 2 TAMBAHAN 3 R I

SEK. MEN.

S RAJA PERMAISURI

G BAINUN

.

SEKOLAH K KEBANGSAAN A

T POND I JELAPANG BARU 3 DATO POND 2 AHMAD SEBERANG SAID SUNGAI TAPAH

G N MANJOI BARU A P TAMBAHAN A L JE N PETUNJUK :- A L JA SKALA = 200 METER MANJOI SG. T APAH JALANRAYA

POND I SUNGAI

SEMPADAN TENGKU HUSSEIN LAMA BUANGAN

JAMBATAN KERATANKERATAN RENTASRENTAS REKABENTUKREKABENTUK z SALURAN SEGI EMPAT z LEBAR DASAR: 18 m -JAMBATAN SILIBIN ke MUARA SG.TAPAH 16 m- hulu MUARA SG.TAPAH z CERUN DASAR 1:800 z BANJIR REKABENTUK: 1dalam 50 tahun (112 m3/s) BENTUKBENTUK KERATANKERATAN RENTASRENTAS

DESIGNED EXISTING SECTION SECTION BANJIRBANJIR 19971997 di hulu Jambatan Manjoi (21-12- 1997) CONTOHCONTOH22 KEROSAKANKEROSAKAN AKIBATAKIBAT BANJIRBANJIR

1919 NOVNOV 19971997 PERUBAHANPERUBAHAN KEPADAKEPADA KERATANKERATAN RENTASRENTAS @@ JAMBATANJAMBATAN MANJOIMANJOI

Cross-Section at Manjoi Bridge Cross-Section at Manjoi Bridge 3 ######## 37.14983 37.34 3 Q=34.88 m /s Q=37.15 m /s 38.0 ######## 12.38.740576 36.37 37.5 3-Dec-97 7.55637.5373 36.22 37.0 37.0

36.5 36.5

36.0 36.0

35.5 35.5 Elevation (m) Elevation (m) 35.0 CERAPAN INI MENUNJUKKAN35.0 KERATAN 34.5 34.5 34.0 RENTAS BERUBAH-UBAH34.0 MENGIKUT -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314151617181920212223 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 KADARALIRWidth (m) DAN KEDUDUKAN THALWEGWidth (m) Cross-SBERGANTUNGection at Manjoi Bridge KEPADA KEDUDUKANCross-Section at Manjoi Bri dge Q=12.75m3/s Q=7.56 m3/s 38.0 38.0

37.5 KERATAN RENTAS TERSEBUT.37.5 JAMBATAN 37.0 MANJOI TERLETAK 37.DI0 LIKU SALURAN. 36.5 36.5

36.0 36.0

35.5 35.5 Elevation (m) Elevation (m) 35.0 35.0

34.5 34.5

34.0 34.0 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314151617181920212223 Width (m) Width (m) PERUBAHANPERUBAHAN PARASPARAS AIRAIR && PARASPARAS DASARDASAR @@ JAMBATANJAMBATAN MANJOIMANJOI

Jambatan Manjoi ParasAir ParasDasar 37.5 37 36.5 36 35.5 Aras, m 35 34.5 34 0 5 10 15 20 25 30 35 40

Kadaralir, m3/s PERMODELANPERMODELAN SUNGAISUNGAI

Model yang digunakan: FLUVIAL-12: Mathematical Model for Erodible Channel (Chang) HEC-6: Scour and Deposition in River and Reservoir (US Army Corps) METODOLOGIMETODOLOGI PERMODELANPERMODELAN

start

stage- precipitation endapan channel data sediment discharge

operate hydrologic, hydraulics, sediment adjust models parameters ModmMododeles el l calibrationcalibrationcalibration do the results NO adequately simulate observed discharges, stages and sections?

YES comments, recommendations conclusions DATADATA YANGYANG DIPERLUKANDIPERLUKAN

Jenis Data Keterangan Sumber Kategori 1: Data-data yang dibekalkan Geometri Saluran Geometri keratan rentas, susuk Jabatan Pengairan Sungai memanjang, dan struktur-struktur dan Saliran (JPS) hidraulik Daerah Kinta-Batang Padang, . Jajaran Sungai Panjang dan bentuk sungai dilihat dari Peta Topo dan pelan atas jajaran. Hidraulik dan Lengkung kadaran aliran dan hidrograf Bahagian Hidrologi, hidrologi di Jambatan Silibin JPS Ampang, Aras - Kadarlir di Nilai-nilai cerapan di Jambatan Silibin Bahagian Hidrologi, Jambatan Silibin JPS , Ipoh. bagi tahun 1997 Paras banjir tahun Paras banjir pada 19 November 1997. JPS Daerah Kinta- 1997. Batang Padang, Ipoh. Kategori 2: Data-data cerapan Ciri-ciri Bahan dasar, beban dasar, beban Pencerapan di tapak Pengangkutan terampai, dan kadaralir. Endapan Aras-Kadarlir di Ukuran paras air dan kadaralir di Pencerapan di tapak Jambatan Manjoi. Jambatan Manjoi. Hubungan paras Bacaan paras air di Jambatan Silibin Bacaan di tapak air di Jambatan dan Jambatan Manjoi Silibin dan Jambatan Manjoi HIDROGRAFHIDROGRAF 19971997

Hydrograph @ Silibin Bridge

4500 Used For Calibration

4000 19 November 1997 3 3500 (Q=115 m /s)

3000

2500

2000

1500 Discharge, cusecs 1000

500

0 1200 2200 3200 4200 5200 6200 7200 8200 9200 Time, hours LOKASILOKASI CERAPANCERAPAN ENDAPANENDAPAN

Old and New Channel Alignment of Pari River New Allignment 1000 Old Allignment Merdeka Garden Rock Weir Measurement Site

500 Silibin Bridge flow Distance in meters

Manjoi Bridge

0 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Distance in meters CONTOH:CONTOH: TABURANTABURAN SAIZSAIZ ENDAPANENDAPAN

Bed LHoealled @y- Silibm itinh Bridge Bed Material S@coop Silibin Bridge 100 25 M ac 1998 100 25 M ac 1998

90 90

80 80

70 HS 3.4 70 HS 5.4 60 60 SC 3.4 HS 7.4 SC 5.4 50 HS 9.9 50 SC 9.9 HS 11.9 40 % passing avgSC

% passing 40 HS14.4 30 avgHS 30

20 20

10 10

0 0 100 1000 10000 100 1000 10000 seive size, µ m seive size, µ m

BedB eLdo LadoHa @de lle@ M yMa-njSerdmoiekit Bhar iGdagrde en BeBde dMa MtaeteririaSal lc@ @oop Ma Merdnjoeki Ba rGidardgeen 26 M ac 1998 26 M ac 1998 100 100

90 90

80 80

70 HS 2.6 70 SC 0.6 HS 4.6 60 60 SC 2.6 HS 6.2 SC 7.6 50 HS 8.6 50 SC 12.6 H S 1 2 .6

% passing 40 % passing 40 avgSC avgHS 30 30

20 20

10 10

0 0 100 1000 10000 100 1000 10000 seive size, µ m seive size, µ m KEPUTUSANKEPUTUSAN PENENTUKURAN:PENENTUKURAN: FLUVIALFLUVIAL--1212 @@ PUNCAKPUNCAK BANJIRBANJIR MENGGUNAKANMENGGUNAKAN GRAF(n=0.04)GRAF(n=0.04)

Calibrated WL 1997 Flood Soffit Silibin Soffit Manjoi Design Bed BL graf 140

135

130

125

120

115 Elevation, feet 110

105

100 3600 4100 4600 5100 5600 6100 6600 7100 Distance, meter KEPUTUSANKEPUTUSAN PENENTUKURAN:PENENTUKURAN: HECHEC--66 @@ PUNCAKPUNCAK BANJIRBANJIR menggunakanmenggunakan MPM(n=0.04)MPM(n=0.04)

MPM Wl 1997 Flood So f f it Silibin Soffit Manjoi Design Bed BL MPM

145

140

135

130

125

120

115 Elevation, feet 110

105

100 3600 4100 4600 5100 5600 6100 6600 7100 Distance, meter KEPUTUSANKEPUTUSAN PENENTUKURAN:PENENTUKURAN: LENGKUNGLENGKUNG KADARANKADARAN ALIRANALIRAN @@ JAMBATANJAMBATAN MANJOIMANJOI 128

126

124

122

120 Elevation, feet 118 Measured FL-12(Graf) 116 HEC-6(MPM)

114 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 Discharge, cusec RINGKASANRINGKASAN PENENTUKURANPENENTUKURAN

UNTUK TAPAK KAJIAN (Sg.Pari): z FLUVIAL-12 MENGGUNAKAN PERSAMAAN GRAF DAN n=0.04 PALING SESUAI z HEC-6 BOLEH DIGUNAKAN UNTUK MERAMAL PARAS AIR TETAPI TAK SESUAI ANALISA KESTABILAN TEBING PENYELAKUANPENYELAKUAN menggunakanmenggunakan FLUVIALFLUVIAL--1212

Flexible Apron to Protect The Toe of Retaining Walls 125 UNTUK MEMENTUKAN:Flexible Apron 120 z LOKASI TEMBOK LANDAS YANG ROSAK t z115KEDALAMAN KERUK: DENGAN DAN

110TANPA APRON BOLEH LENTUR (9 kaki Elevation, fee lebar) 105 z MERAMAL PARAS BANJIR 100 0 20 40 60 80 100 120 Channel Width, feet KEPUTUSANKEPUTUSAN PENYELAKUAN:PENYELAKUAN: SUSUKSUSUK DASARDASAR Simulated Depth of Scour Designed and Simulated Minimum Level No apron 124 With Apron 1122 Designed 0120 Simulated 118 i t

-1116

-2114

112 Elevation, feet Elevation, fee -3 110

-4108

106 -5 104 36003600 41004100 46004600 51005100 56005600 61006100 66600600 71071000 Distance, meter Distance, meter KESANKESAN KERUKKERUK didi TUMITTUMIT TEMBOKTEMBOK LANDASLANDAS

39

38

37

36

35

34

33

32 Keruk di bawah struktur 31 Tembok landas turun atau condong 30 0 5 10 15 20 25 30 35 40 KESANKESAN KERUKKERUK didi TUMITTUMIT TEMBOKTEMBOK LANDASLANDAS

39

38

37

36

35

34

33

32 IniInimmungkinungkinbolehboleh 31 berlaku selepas banjir 30 berlaku selepas banjir 0 5 10 15 20 25 30 35 40 HAKISANHAKISAN && PEMENDAPANPEMENDAPAN didi LIKULIKU SALURANSALURAN

Damaged Walls

Deposition KEPUTUSANKEPUTUSAN PENYELAKUAN:PENYELAKUAN: KERATANKERATAN RENTASRENTAS

SectSectiioonn 69886988 109 Flexible Apron 122 Before flood 120 108118 116 114 107 Designed 112 Designed 110 NoNo A pArpornon Elevation, feet Elevation, feet 106108 WiWthith A pAropron n 106 Flexible Apron 104 during flood 105 280538 048 10058 150 WWiidth,dth, feetfeet ILUSTRASI: BAGAIMANA APRON MELINDUNGI TEMBOK LANDAS KEBERKESANANKEBERKESANAN PROJEKPROJEK

PARI RIVER Bund Lavel Simulated 42 PERBANDINGAN PARAS TAMBAKFlood 97 41 (BUND) REKABENTUK DENGAN r SILIBIN BRIDGE 40 PARAS BANJIR PENYELAKUAN 39

38 Elevation, mete

37 MANJOI BRIDGE 36 3600 4100 4600 5100 5600 6100 6600 7100 Distance, meter KEBERKESANANKEBERKESANAN PROJEKPROJEK z PARAS BANJIR CERAPAN LEBIH TINGGI DARI PARAS TAMBAK REKABENTUK PROJEKPROJEK TIDAKTIDAK BERKESANBERKESAN UNTUKUNTUK MENAMPUNGMENAMPUNG PARASPARAS BANJIRBANJIR KEBERKESANANKEBERKESANAN PROJEKPROJEK z PARAS BANJIR PENYELAKUAN LEBIH RENDAH DARI PARAS CERAPAN kerana MODEL YANG DI GUNAKAN TIDAK MEMPUNYAI KOMPONEN UNTUK PENYELAKUAN SEKIRANYA TERDAPAT KEKANGAN SEPERTI JAMBATAN ATAU PEMBETUNG. KEBERKESANANKEBERKESANAN PROJEKPROJEK hulu Jambatan Manjoi

ParasParas BanjirBanjir == 39.539.5 mm 1919--1111--9797 @@ 3.3.00 ParasParas AirAir == 37.337.3 mm amam 1919--1111--9797 @@ 3.3.30 pmpm RUMUSANRUMUSAN KAJIANKAJIAN DIDI SG.PARISG.PARI z hakisan berlaku semasa kadaralir meningkat z pemendapan berlaku semasa kadaralir menurun, z kerosakan struktur perlindungan tebing berlaku di liku saluran, z FLUVIAL-12, persamaan Graf, dan n=0.04 paling sesuai untuk Sg.Pari, z FL-12 boleh digunakan untuk meramal paras banjir dan lokasi kerosakan tebing RUMUSANRUMUSAN KAJIANKAJIAN DIDI SG.PARISG.PARI z FL-12 menunjukkan apron boleh lentur mungkin boleh membantu mengurangkan kesan keruk di tembok landas. percubaanpercubaan didi Sg.KerayongSg.Kerayong menggunakanmenggunakan FLFL--1212 z PTB Sg.Kerayong Fasa 4 z sungai berpasir z panjang saluran kajian= 1500 m z bentuk saluran: trapezoid z menggunakan persamaan Graf dan Yang z n = 0.04 BentukBentuk keratankeratan rentasrentas

Keratan Rentas Saluran, Sungai Kerayong 36

35

34

33

32 Paras, m Paras Tanah 31 1m Papak 30

29 -5 5 15253545 Lebar, m susuksusuk dasardasar saluransaluran:: persamaanpersamaan GrafGraf

Paras Dasar Sungai Kerayong (Graf) 25 T1300 24.5 T3285 T4075 24 T4969 23.5 Min Paras, m 23

22.5

22 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 Panjang Saluran, m susuksusuk dasardasar saluransaluran:: persamaanpersamaan YangYang

Paras Dasar Sungai Kerayong (Yang) 25 T1300 24.5 T3285 24 T4075 T4969 23.5 Paras, m 23

22.5

22 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 Panjang Saluran, m perbandinganperbandingan keratankeratan rentasrentas:: antaraantara persamaanpersamaan GrafGraf && YangYang

Keratan Rentas 914, Sg.Kerayong Fasa 4 29 Tebing Kiri Tebing Kanan 28

27

26

25 R Bentuk Paras, m Min(Graf) 24 Min(Yang) 23 Papak 22 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Lebar, m tebingtebing rosakrosak:: ChCh 850850 mm -- 950950 mm

Tebing Rosak kerosakankerosakan kepadakepada papakpapak bolehlenturbolehlentur gambarangambaran kerosakankerosakan kepadakepada papakpapak bolehboleh lenturlentur

Paras Dasar

Jalur Papak Rosak KESIMPULANKESIMPULAN z saluran sungai lanar berubah-ubah mengikut perubahan yang berlaku di dalam saluran dan persekitarannya. z bentuk keratan berbeza-beza dari satu lokasi ke satu lokasi yang lain z …. terdapat banyak pembolehubah yang mempengaruhi perkara-perkara tersebut. KESIMPULANKESIMPULAN z kajian tindakbalas sungai lanar boleh dilaksanakan dengan beberapa pendekatan seperti i permodelan fizikal ii permodelan komputer z permodelan komputer digunakan untuk kajian ini KESIMPULANKESIMPULAN z beberapa langkah perlu dilalui sebelum keluaran dari model boleh digunakan –– penentukuranpenentukuran adalahadalah langkahlangkah yangyang palingpaling pentingpenting untukuntuk permodelanpermodelan komputerkomputer z keputusan permodelan menunjukkan bahawa pengangkutan endapan perlu dititikberatkan untuk kerja-kerja di sungai lanar KESIMPULANKESIMPULAN z keluaran model utk Sg.Pari berbeza dari Sg.Kerayong sekiranya menggunakan persamaan Graf – menunjukkan lain sungai bertindak secara berlainan dan perlu diselesaikan secara berasingan z pengangkutan endapan adalah satu perkara baru di negara ini. z kajian ini telah menyediakan beberapa pendekatan untuk menganalisa dan kaedah untuk pemilihan persamaan pengangkutan endapan. KESIMPULANKESIMPULAN

Syor-syor: z Data-data terhad: perlu data-data yang lebih banyak bagi mementukan kesesuaian kaedah penganalisaan endapan. z Mendapatkan hubungan antara komposisi bahan dasar dengan beban dasar. Hubungan ini dapat membantu penjimatan kos kerana bahanbahan dasardasar lebih mudah diperolehi dari bebanbeban dasardasar