De Vossebelt 10
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
DE VOSSESSLT Eenonderzoe knaa rhe tgrond gebruike nd ewoonsituati ei n eenou dverveningsgebie d ind e gemeenteDale n(Drenthe ) RapportNo .40 6 Landbouw-EconomischInstituu t AfdelingStreekonderzoe k September196 2 Nietvoe rloublikati e- Nadru kverbode n INHOUD Biz. LIJSTVA NBIJLAGE N 4 WOORDVOORA F 5 INLEIDING 7 HOOFDSTUK I DE BEVOLKING VAN DE GEMEENTE DALEN 8 HOOFDSTUK II DE BEWONERS VAN DE VOSSEBELT 10 HOOFDSTUKII I HET OORDEEL VAN DE BEWONERS OVER DE VOSSEBELT ALS WOONGEBIED 13 HOOFDSTUK IV DE BETEKENIS VAN HET GRONDGEBRUIK 15 1. De "betekenis van het grondgebruik 2. Het agrarisch grondgebruik 3. Plannen ten aanzien van de grond HOOFDSTUK DE WONINGTOESTANDEN § 1. Kwaliteit van de woningen 21 § 2. De geneigdheid om te verhuizen van de geënquêteerden uit groep C 23 HOOFDSTUK VI DE ONDER DE BEVOLKING LEVENDE GEDACHTEN OMTRENT RUILVERKAVELING 25 SAMENVATTING ECT SLOTBESCHOUWING' 28 BIJLAGEN 32 1379 LIJST VAN BIJLAGEN Biz. Bijlage 1 De bevolkingsontwikkeling van 'de gemeente Balen 1947-1961 32 2 De bevolking naar geslacht en leeftijd 1947-1960 32 3 De bevolking per wijk 1947-1960 33 4 De bevolking naar kerkelijke gezindte i960 33 5 Mannelijke beroepsbevolking 1947-1960 34 6 Mannelijke agrarische beroepsbevolking 1947-1960 34 7 Pendel en forensisme 1947-1960 34 8 Pendel en forensisme i960 35 9 De buiten de gemeente werkende mannen per wijk 1947-1960 36 10 Geënquêteerden naar beroep 37 11 Interviewschema 38 1379 WOOEDVOORA F Opverzoe kva nd eCultuurtechnisch eDiens ti see nonderzoe k ingesteldi nhe tgebie dd eVossebelt ,i nd egemeent eDale n (Dr.). Ditgebie dgrens ti nhe tooste naa nd ei nvoorbereidin gzijnd e ruilverkaveling Dalen,waarove rdoo rhe tL.E.I .i n196 1ee nsociaal - economischeschet si suitgebrach t (L.E.I.-notaUb . 154)e naa nd e zuidzijdeaa nd eruilverkavelin g Steenwijksmoer,di ereed si nuit voeringi s(zi eL.E.I.-not aNo .128 ,uitgebrach ti n1959) «E evraa g deedzic hvoo ro pwelk ewijz ed ebijzonder eprobleme nva nd ehuis vestinge nhe tgrondgebrui kzoude nmoete nworde nopgelost .Daarbi j isgedach taa nd eee no fander evor mva nruilverkaveling . Doormidde lva nee nenquêt eonde rd ebewoner sva nd eVossebel t isgetrach tee nindru kt ekrijge nva nhu nhoudin gtegenove rd ege noemdevraagstukken . Bijd euitvoerin gva nhe tonderzoe kverleende nhe tGemeente bestuurva nDale ne nd eProvincial eDirecti eva nd eCultuurtechnisch e Diensti nDrenth ezee rgewaardeerd emedewerking . Hetrappor ti ssamengestel ddoo rdrs .L .Tjoon ke nir .J.M . Veldhuisva nd eafdelin gStreekonderzoek . DEDIRECTEUR , s-Gravenhage1 ,septembe r19°"2 . (Prof.dr .A .Kraal ) 1379 .'.J. V .- U.'l'.Bl'lKll.. -7 - INLEIDING DeVossebel ti see nou dverveningsgebie di nd egemeent eDalen jhe t ligtte nnoorde nva nd ei nuitvoerin gzijnd eruilverkavelin gSteenwijks - moere nte nweste nva nd ein-voorbereidin gzijnd eruilverkavelin gDale n (zied ekaart) .I ntegenstellin gto td e"beid eruilverkavelingsgebiede n bestaatd ebevolkin gva nd eVossebel tvoo rhe tmerendee lui twerknemers , diehu nhoofdberoe pelder sbuite nd elandbou wuitoefene ndoc hdaarnaas t nogenig ecultuurgron di ngebrui khébben .I nbeid eruilverkavelings gebiedenzulle nbelangrijk estructuurverbeterend ewerke nworde nuitge voerde ndi theef t ertoegelei dda tme nzic hheef tafgevraag do f enz oja ,o pwelk ewijze ,d eprobleme nva nd eVossebel tme tzij n verspreidebewonin ge nslecht ewoningtoestande nnade rto tee noplossin g kunnenworde ngebracht . Eenonderzoek ,gerich to pd ebeantwoordin gva nd evraa gho ed e bewonersva nd eVossebel t desituati ete naanzie nva nwone ne ngrond gebruikbeoordele n eni nhoeverr ezi jveranderinge nvoorstaan ,wer d daaromwenselij kgeacht .Te roplossin gva nd evraagstukke ni ndi t gebiedword tgedach taa nruilverkaveling .Oo kd ehoudin gva nd ebe volkingtegenove rdez ewijz eva naanpa ki si nhe tonderzoe kbetrokken . Aanhe tonderzoe klig tee nenquêt ete ngrondslag ,di ei nfebruar i. 1962i sgehoude n(zi ebijlag e 11).Dez eenquêt edraagt ,gele to pd e aardva nhe tonderzoek ,gedeeltelij khe tkarakte rva nee nvri jinter view.He tgedeelt eva nd eenquêt eda tbetrekkin gheef to pd ebouw technischekwalitei tva nd ewoningen ,i suitgevoer ddoo rd ediens t Gemeentewerkenva nd egemeent eDalen .D eCultuurtechnisch eDiens t verrichtteee nopnemin gva nd egebruiks -e neigendomsrechte nva nd e grondeni nhe tgebie dva nonderzoek . 1379 - 8 - HOOFDSTUK I DE BEVOLKING VAN DE GEMEENTE DALES Alvorens de problematiek van de Vossebelt te beschrijven, zal in dit hoofdstuk een korte schets worden gegeven van de ontwikkeling van de gemeente Dalen op-sociaal en economisch gebied in het bijzonder ge durende de periode 1947-1960, Weliswaar beslaat de Vossebelt slechts een relatief klein gedeelte van het grondgebied van de gemeente, doch een bespreking van de ontwikkeling van de gehele gemeente schept de mogelijkheid een- scherper beeld van de moeilijkheden in de Vossebelt te schetsen. In de bijlagen 2 t/m 9 zijn enkele gegevens uit de Volkstellingen 1947 en i960 opgenomen. Op 1 januari 1961 bedroeg het aantal inwoners van de gemeente Dalen 4662. Sedert 1947 is de bevolking nauwelijks toegenomen als ge volg van het vertrekoverschot (zie bijlage 1). Aangezien het vooral de jongeren zijn die wegtrekken, is de bevolking van de gemeente verouderd. • Van de na 1946 gebouwde woningen is het merendeel in de woonkernen Dalen,Wachtum en Dalerpeel gebouwd. Er is een tendentie dat de bevolking zich in de kernen concentreert, in het bijzonder-in de woonkern Dalerpeel is de bevolking relatief sterk toegenomen. Van de inwoners van de gemeente Dalen behoort 4/5 deel tot de Nederlandse Hervormde Kerk§ de Gereformeerden- en Rooms-Katholieken zijn verhoudingsgewijs het sterkst vertegenwoordigd in de wijk Dalerpeel, in het bijzonder in de Vossebelt wonen veel rooms-katholieken. De mannelijke beroepsbevolking is in de jaren 1947-1960 met 11$ gedaald. Het aandeel van de oudere leeftijdsklassen in de totale be roepsbevolking is groter dan in 1947 het geval was. De beroepenstructuur heeft een belangrijke wijziging ondergaan. De agrarische beroepsbevolking is mot 28$ afgenomen; het aantal werkenden in de nijverheid met 40$ gestegen. Niettegenstaande deze ontwikkeling werkte in i960 nog ruim de helft van de beroepsbevolking in de landbouw. In de industrie werkt thans bijna een derdedeel van de beroeps bevolking, in 1947 slechts 19$. In de jaren 1956-1960 is <ie vermindering van de agrarische beroepsbe volking belangrijk sneller verlopen dan in de jaren 1947-1956. In laatst genoemde periode is het aantal zelfstandigen ("bedrij f shoof den) gestegen, het aantal meewerkende gezinsleden en het aantal arbeiders belangrijk afgenomen. Na 1956 neemt het aantal zelfstandigen eveneens af, terwijl de daling van het aantal werkers uit de beide andere categorieën zich verder voortzette. De niet-agrarische werkgelegenheid in de gemeente Dalen is onvol doende om het toenemende aantal niet-agrariërs binnen de gemeente werk 1379 -9 - teverschaffen .He t aantaltuite n degemeent ewerkend emanne ni s sinds 1947verdubbeld , zodat in i960ee nvierdedee l van demannelijk e beroepsbevolking buiten degemeent ewerkte .Verrewe g debelangrijkst e werkgemeentei sCoevorden . In dewij k Dalerpeel,waarto e o.a. de Vossebeltbehoort, pendel t nietminde rda n dehelf t van demannelijk e beroepsbevolking. Dependelaar sworde n overwegend aangetroffen onder dejongeren ? vanall e jongens,benede n 19jaa rdi e inhe t arbeidsproces zijninge schakeldwerk t 36$buite n Dalen|va n demanne nui t deleeftijdsklass e van 2O-29 jaar 37>7%- Het is danoo kwaarschijnlij kda t ind e toekomst deberoepsbevolkin g zalblijve n afnemen.He t totaalaantal inwoners zalwaarschijnlij koo kafnemen . 1379 - 10- HOOFDSTUKI I DEBEWONER SVA ND EVOSSEBEL T Allei nd eVossebel twonend egezinshoofde nzij ngeënquêteer d (67personen) .D e"beroepsstructuu rva nd egroe pgeënquêteerde ni s minderhomogee nda ni nd eplattelandsgebieden ,waarme ewi jgewoonlij k temake nhebben ,doorgaan sword taangetroffen ;onde rhe nbevinde n zichzowe lloontrekkende nal szelfstandigen .D emeest egeënquêteerde n hebbencultuurgron di ngebruik .He taanta l "echte"boere ni sechte r gering,he tmerendee lde rgrondgebruiker sheef to fee nhoofdberoe p buitend elandbou wo fee nnevenberoep . Degeënquêteerde nzij ningedeel di n3 groepen ,waarbi jhe t huidigeberoe pe nd eberoepsgeschiedeni sbepalen dzij ngeweest .Dez e 3groepe nzijn s I loontrekkenden,4 0gezinshoofden ? IIzelfstandigen ,2 0gezinshoofden ; IIIgepensioneerden ,7 gezinshoofden . Inbijlag e 10i see ngedetailleer doverzich tva nd euitge oefendeberoepen ,gegeven . ! Deherkoms tva nd egezinshoofde n Vand e6 7gezinshoofde nzij ne r2 6gebore ni nd eVossebelt .He t merendeel dergeënquêteerde nheef tdu seers telder sgewoond ;va n1 7 hunneri sd evorig ewoongemeent eCoevorde ne n7 zij nafkomsti gui t anderedele nva nd egemeent eDalen . Tabel1 GEËNQUÊTEERDE GEZINSHOOFDEN" NAAR HERKOMST j• Aantal Gevestigdi nd eVossebel t sedertd egeboort e 26 Afkomstigui tgemeent eDale n 7 " Coevorden 17 " Hoogeveen 5 overigegemeente n 12 Totaalaantalgeënquêteerde n 67 Deleeftijdsopbou w 28gezinshoofde nzij ntusse nd e5 0e n6 5jaa roud ,2 0zij noude r dan3 5jaa rdoc hjonge rda n5 0jaa re n1 2zij njonge rda n3 5jaar . 1379 - 11 - Tabel 2 LEEFTIJDSOPBOUW Allegeën Loon- Zelf Gepen standigen quêteerde trekkenden sioneerden gezinshoofden Jonger dan 35 jaar 5 6 1 12 35-50 jaar 15 5 20 50-65 jaar 20 62 28 65 jaar en ouder - 3 4 7 Gem, leeftijd 49 jaar 47 jaar 66 jaar 50 jaar Uit tatel 2 blijkt dat de zelfstandigen gemiddeld iets jonger zijn dan de loontrekkenden. ' . Eet onderwijs