İskenderun Lojistik Köyü İle Antakya Ve Osmaniye Lojistik Destek Merkezleri MASTIR PLANI
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
İskenderun Lojistik Köyü İle Antakya ve Osmaniye Lojistik Destek Merkezleri MASTIR PLANI • Yönetici Özeti • Amaç ve Kapsam • Lojistik Sektörü Hazırlayanlar Atilla Yıldıztekin Prof. Dr H. Murat Çelik Lojistik Yönetim Danışmanı İzmir İleri Teknoloji Enstitüsü T.C. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı İçin Hazırlanmıştır. İSKENDERUN LOJİSTİK KÖYÜ İLE ANTAKYA VE OSMANİYE DESTEK MERKEZLERİ MASTIR PLANI ÖNSÖZ Dünyada ve ülkemizde sosyal ve iktisadi dinamikler küreselleşmenin etkisiyle hızla değişmektedir. Özellikle bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler tüm dünyada mesafe algısını değiştirmek- te, sermaye akışını hızlandırmakta ve tüketici taleplerini şekillendirmektedir. Artan küresel ticaret hac- mi ile birlikte, dünyanın bir ucunda üretilen malların bir diğer ucunda tüketilmesi günümüzde lüks olmaktan çıkmış, aksine, artan rekabet sayesinde tüketiciler dünyanın çeşitli yerlerinde üretilen ürünlere uygun fiyatlarla ulaşabilir hale gelmişlerdir. Zira küresel rekabette genel eğilim, müşteriye Özel ürün ve hizmet çözümleri ile tedarik zincirinde yapılan maliyet etkin çözümler yoluyla piyasada var olma stratejisi izleme yönündedir. Rekabet ortamında maliyet etkinliğini sağlayan bu çözümlerin önemli bir kısmı da, 2012 yılında küresel büyüklüğü 4,5 trilyon dolara ulaşması beklenen lojistik sektörü sayesinde mümkün olabilmektedir. Türkiye, özellikle son yıllarda, uluslararası alanda birçok atılım gerçekleştirerek dünya pazarlarındaki konumunu güçlendirmiştir. Hiç şüphesiz ülke olarak geleceğe yönelik hedeflerimiz var. Bu hedeflerimize ulaşmak için, sert rekabet ortamına uyum sağlamak, ekonomik bir şekilde üretmek, ürettiklerimizi uy- gun şartlarda tüketime sunmak, iç tüketim fazlasını kolayca ihraç etmek, ihtiyacımız olan hammadde ve ara mamulü ithal etmek ve hızla dağıtabilmek gerekmektedir. Dolayısıyla, tedarik zincirlerinde kilit rol oynayacak maliyet etkin bir lojistik sektörüne ihtiyacımız bulunmaktadır. Lojistik sektörü, sadece ülkemizin iç ve dış ticaretinde üstleneceği rol ile değil, ülkemizin sahip ol- duğu avantajlı konum sayesinde küresel ticaretin akışından alacağı pay ile büyük bir potansiyel vaa- detmektedir. Bilindiği gibi, Türkiye Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birleştiği bölgede, Avrupa, Orta Asya, Karadeniz, Doğu Akdeniz ve Körfez bölgeleri arasında geçiş koridorları üzerinde yer almaktadır. Ancak konuma bağlı bu önemli avantajları kullanmak için ülkemizde ciddi girişimler başlamış olmasına rağmen yatırımlar henüz istenilen seviyede değildir. Örneğin, AB bünyesinde yer alan Almanya’da 33 ve İtalya’da 22 lojistik merkez bulunurken ülkemizde tam manasıyla küresel çapta faaliyet gösteren lojistik merkez mevcut değildir. Küresel mal ve hizmet hareketlerinin rotaları değerlendirildiğinde ilimiz ve etrafı, Asya, Avrupa, Afri- ka ve Orta Doğu arasındaki konumu ile ülkemizde lojistik sektörünün gelişmesine açık bölgeler arasında öne çıkmaktadır. Özellikle dış ticaretimizin kapısı olan, çevresinde yoğun sanayi yatırımları bulunan ilimiz, İskenderun Limanı’nın özelleştirilmesi de göz önüne alındığında, önemli küresel lojistik mer- kezlerinden biri olmaya adaydır. Bunun yanında bölgenin kuzey-güney ve doğu-batı doğrultularındaki uluslararası ulaşım koridorlarının geçiş noktasında yer alması bu potansiyeli daha da güçlendirmekte- dir. Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan ulaşım koridorları, İskenderun’u Halep’e bağlayan otoyol, GAP, İran ve Irak’a uzanan ulaşım bağlantıları projeleri bu durumu ortaya koymaktadır. Ayrıca bölgenin Ceyhan uluslararası enerji nakil hatlarına komşu olması bölgenin lojistik potansiyelini artırmaktadır. Hatay ili; kayıtlı 12.976 adet araçla, Türkiye’de uluslararası yük taşımacılığı yapan taşıtların yaklaşık %11 ‘i ve İstanbul’dan sonra 2.büyük nakliye filosuna sahiptir. İl genelinde toplam î adet liman ve 15 3 İSKENDERUN LOJİSTİK KÖYÜ İLE ANTAKYA VE OSMANİYE DESTEK MERKEZLERİ MASTIR PLANI adet iskele mevcuttur. 2007 yılından beri faaliyet gösteren Hatay Havaalanında, 2010’da 438 bin iç hat yolcu trafiği ile bir önceki yıla göre %86,137 bin dış hat yolcu trafiği ile bir önceki yıla göre %51 artış sağlanmıştır. Cilvegözü ve Yayladağı sınır kapılarına sahip olan Hatay ili, 2009 yılında 1,4 milyar dolar olan ihracatını 2010 yılında %23 oranında artırarak 1,7 milyar dolar düzeylerine çıkarmayı başarmıştır. Hatay, illerin ihracat sıralamasında 81 il içerisinde 9.sırada yer almaktadır. İl ihracatının önemli bir kısmını %42,î ile demir-çelik ürünleri, %30,2 ile yaş meyve sebze ihracatı oluşturmaktadır. Hatay ilinde 3 adet organize sanayi bölgesinde, 511 hektarlık alanda 116 firma faaliyet göstermekte olup bu firma- larda 7.400 kişi istihdam edilmektedir. Bu veriler Hatay ilinin lojistik potansiyelini ortaya koymaktadır. Hatay’ın yukarıda belirtilen avantajlarından hareketle lojistik sektörü açısından sahip olduğu potan- siyelin hayata geçirilmesi, bir lojistik köyün kurulmasıyla mümkün olacaktır. Hatay Valiliğinin önderliğinde ve koordinatörlüğünde; Doğu Akdeniz Kalkınma Kalkınma Ajansı’nın mali ve teknik desteği, İskenderun Deniz Ticaret Odası ve İskenderun Ticaret ve Sanayi Odasının işbirliği ile hazırlanan “İskenderun Lojistik Köyü ile Antakya ve Osmaniye Lojistik Destek Merkezleri Mastır Plana”, TR63 Bölgemizin kalkınmasında önemli rol üstlenecek sektörlerden biri olan lojistik sektörünün bölgemizde gelişmesi için bir hareket noktası, hedef belirleme çalışması olarak ta- sarlanmıştır. Mastır Plan kapsamında, hem dünyada lojistik sektörünün gelişimine ilişkin trendler hem de Hatay ilinin bu yöndeki potansiyeli ele alınmış, ulusal ve uluslararası rekabet edebilirlik bağlamın- da TR63 Bölgesinde gerçekleştirilecek bir lojistik köy yatırımının sürdürülebilir olması ve ilimizin bu sektörde güçlü bir oyuncu konumuna gelebilmesi için kurulması önerilen İskenderun Lojistik Köyü ile Antakya ve Osmaniye Lojistik Destek Merkezleri projelerini şekillendiren stratejiler ortaya konulmuş- tur. Gerek kamu kurumlarının, gerekse özel sektör yatırımcılarının lojistik sektörüne ilişkin alacakları kararlara yön verecek nitelikteki bu çalışmaya verdikleri desteklerden ötürü başta Adalet Bakanımız Sayın Sadullah ERGİN olmak üzere, İlimiz Milletvekillerine, Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulunun değerli üyelerine ve çalışanlarına, Hatay Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün çalışanlarına ve İskenderun Deniz Ticaret Odası ve İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlıklarına teşekkür ederim. M. Celalettin LEKESİZ Hatay Valisi 4 İSKENDERUN LOJİSTİK KÖYÜ İLE ANTAKYA VE OSMANİYE DESTEK MERKEZLERİ MASTIR PLANI TEŞEKKÜR Küreselleşen dünyamızda ülkelerin güçleri ekonomilerinin potansiyelleri ile ölçülmektedir. Küresel rekabette öne geçmenin temel koşulu, tedarik zincirlerinin verimli yönetilmesi ve lojistik hizmetlerde başarılı olmalarıdır. Lojistik sektöründe başarı, lojistik alt yapılarının doğru planlanması ve verimli kullanımını öngörmektedir. Dün- ya ticaretinde ve taşımacılığında yer alabilen, yani büyük ölçekli limanlara sahip kentler, lojistik üsler olarak de- ğerlendirilmektedir. Ülke yöneticilerinin, ülkelerinin gelişmesi için lojistik alt yapı yatırımlarını, her dört taşıma modunda birliktelik sağlayabilecekleri şekilde planlamaları ve bu yatırımlara doğru zamanda, doğru ölçekte sahip olmaları büyük önem taşımaktadır. TR63 Bölgesi Doğu Akdeniz’de konumlanması ile, uluslararası ticarette önemli bir noktada yer almaktadır. Aynı zamanda ülkemizin kuzeyi ile güneyini birleştiren, Karadeniz - Akdeniz koridorunda yer alan bir bölgemiz- dir. Bölgenin ekonomik kalkınmasında katma değer yaratmak, ulusal ekonomimize destek olmak amacıyla, TR63 Bölgesinin lojistik alt yapısını geliştirecek bir Lojistik Mastır Planı hazırlanması kararı verilmiştir. Sayın Hatay ve Osmaniye Valilerimizin liderliğinde, İskenderun Ticaret ve Sanayi Odasının desteği ile, Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansının (DOĞAKA) katkısıyla, “İskenderun Lojistik Köyü ile Antakya ve Osmaniye Lojistik Destek Merkezleri Mastır Planı” hazırlanmıştır. Tarafımıza ihale edilen bu çalışma yaklaşık 3 aylık bir sürede tamamlanmış, yapılan paneller, çalıştaylar ve bire bir görüşmelerle; yerel yöneticilerin çok değerli görüş, öneri ve eleştirileri de alınarak Lojistik Mastır Plan tamam- lanmış ardından istenen revizyonlar gerçekleştirilmiştir. Bu anlamda öncelikle, Osmaniye Valisi ve DOĞAKA Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Celalettin CERRAH’a, Hatay Valisi Sayın Celalettin LEKESİZ’e, Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Sayın Erdoğan SERDENGEÇTİ’ye ve aşağıda isimleri yazılı kişi ve kurumlara, bu projeye sağladıkları katkılar nedeniyle teşekkür ederiz. Saygılarımızla. Atilla Yıldıztekin Prof. Dr. H. Murat Çelik Lojistik Yönetim Danışmanı İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi TEŞEKKÜR LİSTESİ • HATAY Sayın M. Celalettin LEKESİZ (Hatay Valisi) Sayın Doç. Dr. Lütfü SAVAŞ (Antakya Belediye Başkanı) Sayın Hikmet ÇİNÇİN (ATSO Yönetim Kurulu Başkanı) Sayın Dr. Yusuf H. CİVELEK (İskenderun Belediye Başkanı) Sayın Müfit TENNİOĞLU (İTSO Eski Yönetim Kurulu Başkan V.) Sayın Halil ŞAHİN (İTSO Yönetim Kurulu Başkanı) • DOĞAKA DOĞU AKDENİZ KALKINMA AJANSI Sayın Erdoğan SERDENGEÇTİ (DOĞAKA Genel Sekreteri) Sayın Abdullah Lütfü KILIÇOĞLU (DOĞAKA Hatay Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü) Sayın Oğuz ALİBEKİROĞLU (DOĞAKA Sektörel Destekler ve Programlama Birim Bşk.) Sayın Cenk ÖZBAYKAL (DOĞAKA Hatay Yatırım Destek Ofisi Uzmanı) Sayın Muzaffer MISIRCI (DOĞAKA Sektörel Destekler ve Programlama Uzmanı) Sayın Halil SUNAÇ (DOĞAKA İdari ve Mali İşler Birim Başkan V.) Sayın Meri İZRAİL (DOĞAKA Hatay Yatırım Destek Ofisi Uzmanı) Sayın Ümit DEMİR (DOĞAKA Osmaniye Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü)