27 Kwietnia 2007 R.) Str

str. str.

TREŚĆ

40. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 27 kwietnia 2007 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Poseł Eugeniusz Czykwin ...... 318 Zmiana porządku dziennego Poseł Tadeusz Cymański...... 318 Marszałek...... 303 Poseł Paweł Olszewski...... 318 Poseł Joanna Senyszyn ...... 319 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Tadeusz Cymański...... 319 Wznowienie posiedzenia Poseł Piotr Gadzinowski ...... 319 Marszałek...... 303 Poseł Ludwik Dorn ...... 320 Punkt 11. porządku dziennego: Zmiana na Poseł Bronisław Komorowski ...... 324 stanowisku Marszałka Sejmu Komunikaty Głosowanie Sekretarz Poseł Tomasz Górski ...... 329 Marszałek...... 305 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Marek Kuchciński ...... 306 Poseł Donald Tusk...... 307 Wznowienie posiedzenia Poseł Wojciech Olejniczak ...... 308 Zmiana porządku dziennego Poseł Tadeusz Iwiński ...... 309 Punkt 14. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Ryszard Kalisz ...... 309 danie Komisji Finansów Publicznych: Poseł Wojciech Olejniczak ...... 309 1) o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, (Przerwa w posiedzeniu) 2) o poselskim projekcie ustawy o zmianie Wznowienie posiedzenia ustawy o podatku akcyzowym oraz Punkt 11. porządku dziennego (cd.) zmianie niektórych innych ustaw (cd.) Poseł Tadeusz Iwiński ...... 310 Poseł Sprawozdawca Renata Rochnowska . . . 330 Poseł Władysław Stępień ...... 310 Poseł Marek Sawicki ...... 330 Poseł Karol Karski ...... 311 Poseł Renata Rochnowska ...... 331 Poseł Roman Giertych ...... 311 Głosowanie Poseł Cezary Grabarczyk ...... 311 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 331 Poseł Marek Sawicki ...... 312 Poseł Marek Sawicki ...... 331 Poseł Józef Cepil ...... 312 Poseł Krzysztof Filipek ...... 331 Poseł Alfred Budner...... 312 Punkt 24. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Marek Suski ...... 312 danie Komisji Gospodarki oraz Komisji Poseł Krystyna Skowrońska ...... 313 Sprawiedliwości i Praw Człowieka Poseł Grzegorz Napieralski...... 313 o poselskim projekcie ustawy o prze- Poseł Robert Strąk...... 313 ciwdziałaniu niewypłacalności oraz Poseł Wiesław Woda...... 313 o upadłości osoby ﬁzycznej (cd.) Poseł Danuta Hojarska ...... 314 Głosowanie Poseł Czesław Fiedorowicz ...... 314 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 331 Poseł Tomasz Markowski ...... 314 Punkt 36. porządku dziennego: Informa- Poseł Bożenna Bukiewicz ...... 314 cja rządu na temat okoliczności śmierci Poseł Piotr Gadzinowski ...... 315 byłej parlamentarzystki Barbary Blidy Poseł Zbigniew Girzyński ...... 315 (cd.) Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska ...... 315 Głosowanie Poseł Ryszard Kalisz ...... 315 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 332 Poseł Krzysztof Bosak ...... 316 Punkt 32. porządku dziennego: Wybór Poseł Jacek Kurski...... 316 sędziego Trybunału Konstytucyjnego Poseł Paweł Graś ...... 316 Poseł Krzysztof Sikora ...... 332 Poseł Joanna Senyszyn ...... 317 Poseł Robert Strąk...... 332 Poseł Mirosława Masłowska ...... 317 Głosowanie Poseł Damian Raczkowski ...... 317 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 332 str. str.

Punkt 33. porządku dziennego: Wybór Poseł Andrzej Mikołaj Dera...... 335 członków Kolegium Instytutu Pamięci Poseł Roman Giertych...... 335 Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Poseł Robert Strąk...... 335 przeciwko Narodowi Polskiemu Poseł Marek Kuchciński ...... 336 Poseł Cezary Grabarczyk ...... 333 Głosowanie Poseł Marek Kuchciński ...... 333 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 336 Oświadczenia (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Jerzy Zawisza ...... 336 Wznowienie posiedzenia Poseł Tadeusz Kopeć ...... 337 Poseł Mirosława Masłowska ...... 338 Punkt 33. porządku dziennego (cd.) Poseł Gabriela Masłowska...... 338 Głosowanie Poseł Karolina Gajewska...... 339 Wicemarszałek Janusz Dobrosz ...... 334 Poseł Stanisława Anna Okularczyk ...... 339 Punkt 37. porządku dziennego: Wybór Poseł Stanisław Papież ...... 340 uzupełniający do składu osobowego Poseł Jan Łączny ...... 341 Komisji Śledczej do zbadania niepra- Poseł Zbigniew Pacelt ...... 341 widłowości w działaniach organów Poseł Waldemar Andzel ...... 342 Państwa w procesie przekształceń Zamknięcie posiedzenia niektórych banków Porządek dzienny (Wznowienie posiedzenia o godz. 13 min 09)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Panie pośle Drzewiecki, po raz ostatni zwracam Marek Jurek, marszałek Sejmu Ludwik Dorn panu uwagę. (Wesołość na sali, oklaski) oraz wicemarszałkowie Janusz Dobrosz i Genowefa (Poseł Grzegorz Schetyna: Głosujmy!) Wiśniowska) Chodzi tutaj, panie pośle, o zachowanie ciągłości konstytucyjnej, więc proszę o powagę. Zarządzam przerwę do godz. 13.40. (Poruszenie Marszałek: na sali)

Wysoka Izbo! Wznawiam posiedzenie. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 24 Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią do godz. 13 min 44) poseł Joannę Skrzydlewską oraz pana posła Tomasza Górskiego. Protokół i listę mówców prowadzić będzie pani Marszałek: poseł Joanna Skrzydlewska. (Wesołość na sali, oklaski) Wysoka Izbo! Wznawiam obrady. Grupy posłów przedłożyły wnioski zawierające (Głos z sali: Brawo.) kandydatury na stanowisko Marszałka Sejmu. Informuję, że w trakcie tej przerwy odbyło się zwo- Wnioski te zostały paniom i panom posłom przed- łane przeze mnie posiedzenie Konwentu Seniorów, na łożone w drukach nr 1670 i 1671. którym po raz kolejny starałem się uprawdopodobnić, W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii że jesteśmy jako Izba przygotowani do zmiany na sta- Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- nowisku marszałka. (Wesołość na sali) niu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Zmia- (Poseł Donald Tusk: To jest śmieszne.) na na stanowisku Marszałka Sejmu (druki nr 1670 To nie jest śmieszne, panie pośle, dlatego że mó- i 1671). wimy o procedurach konstytucyjnych. Chyba nie ma jeszcze wszystkich posłów chcących W czasie posiedzenia Konwentu został zgłoszony uczestniczyć w głosowaniu. protest klubu Platformy Obywatelskiej przeciwko (Głos z sali: Proszę o 5 minut przerwy.) sposobowi procedowania w dniu dzisiejszym, wielo- (Głosy z sali: Nie, nie.) krotnym przerwom i opóźnieniom w prowadzeniu 5 minut przerwy – zwyczajowe prawo klubu. 5 mi- obrad. (Oklaski) nut przerwy do godz. 13.15. (Głos z sali: Brawo.) (Głos z sali: Głosujemy.) Ja w pewnym sensie – powtarzam to, co mówiłem Wnioski trzeba honorować. panu przewodniczącemu Zdrojewskiemu na posiedze- (Głos z sali: Do której godziny?) niu Konwentu – do tego protestu się przyłączam... Do godz. 13.15. (Poruszenie na sali, oklaski) (Głos z sali: Ooo...) (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 10 (Poseł Grzegorz Schetyna: Zostań z nami.) do godz. 13 min 22) ...niemniej uważam... (Gwar na sali) Proszę państwa, Polska na nas patrzy. Proszę o zachowanie powagi. Marszałek: Przeprowadzamy zmianę na stanowisku koniecznym dla normalnego funkcjonowania zarówno pań- Wznawiam obrady. stwa, jak i naszej Izby, to znaczy dla wykonywania Wysoka Izbo! W związku z tym, że najwyraźniej naszych obowiązków. Obowiązkiem marszałka Sej- nie jesteśmy jeszcze gotowi do dokonania zmiany na mu – a nie nawet największego klubu opozycji – jest tym stanowisku… (Poruszenie na sali) dobre przeprowadzenie tej zmiany, wyznaczenie ta- (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Jesteśmy!) kich terminów, które to umożliwiają, i uprawdopo- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 304 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Marszałek Sejmu. Poproszę też pana posła Janusza Dobosza o dalsze prowadzenie obrad. Jak mówię, odczytanie dobnienie tego, że ta zmiana będzie skuteczna. Dlatego tego wyniku będzie oznaczało, że prowadzenie prac zwracam uwagę, że mówimy o sprawie, która napraw- Izby do wyboru nowego marszałka przechodzi w ręce dę wymaga w pewnych warunkach cierpliwości. pana posła Janusza Dobosza. A jeżeli przyłączam się do tego protestu, to tylko Ale jeżeli koledzy, panie i panowie posłowie zdo- dlatego, że ja swoją decyzję o wprowadzeniu do po- będą się na chwilę cierpliwości, to – prosiłbym, aby rządku obrad punktu: zmiana na stanowisku mar- nie wstawać – pozwolę sobie powiedzieć kilka słów szałka Sejmu podjąłem 14 dni temu. Ten punkt – na zakończenie tej pracy, którą przez ostatnie półto- wprawdzie jako punkt kwestionowany – w porządku ra roku wykonywałem. obrad znalazł się 14 dni temu. Na początku tego po- Przede wszystkim chcę podziękować wszystkim siedzenia ustaliliśmy kalendarz przygotowań do tej paniom i panom posłom za współpracę i pomoc w wy- zmiany i jako wszystkie kluby parlamentarne, jako konywaniu moich zadań. cały Sejm powinniśmy po tym czasie do tej zmiany być Chcę złożyć szczególne podziękowanie za współ- przygotowani. A weryﬁkacja tego, do jakiego stopnia pracę panu prezydentowi Rzeczypospolitej i obu pre- jako Izba jesteśmy przygotowani, jeszcze raz powtó- mierom Rzeczypospolitej, z którymi miałem honor rzę, należy do mnie, ponieważ kierując do końca pra- współpracować, obecnemu tu premierowi Jarosławo- cami Izby, ja też odpowiadam za to, czy przygotujemy wi Kaczyńskiemu i premierowi Kazimierzowi Mar- tę zmianę tak, żeby Izba bez żadnego przestoju mogła cinkiewiczowi. pracować i funkcjonować dalej, wypełniając swoje Chcę podziękować pani marszałek i panom mar- funkcje państwowe, dlatego że my tu pracujemy dla szałkom, moim zastępcom i kolegom z Prezydium państwa, a nie dla siebie. (Gwar na sali) Sejmu. (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Ale kandyda- Chcę podziękować wszystkim klubom parlamen- ci są. Są dwaj kandydaci.) tarnym i ich kierownictwom, z którymi się spotyka- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. liśmy na posiedzeniach Konwentu Seniorów i praco- porządku dziennego: Zmiana na stanowisku waliśmy nad tym, żeby ta Izba podejmowała dobre Marszałka Sejmu (druki nr 1670 i 1671). decyzje. W związku z rezygnacją ze stanowiska marszałka Chcę podziękować wszystkim pracownikom Kan- Sejmu posła Marka Jurka grupy posłów złożyły wnio- celarii Sejmu, którzy pracowali ze mną i którzy na ski o powołanie na to stanowisko pana posła Ludwika co dzień wspomagają naszą pracę. Dorna oraz pana posła Bronisława Komorowskiego. Dziękując za współpracę wszystkim ministrom Decyzje w tych sprawach Sejm podejmie w głoso- Rzeczypospolitej, chcę szczególnie podziękować obu waniach. ministrom spraw zagranicznych, z którymi współ- Przechodzimy zatem do głosowań. pracowałem i których działalność starałem się wspie- W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam rać poprzez dyplomację parlamentarną, którą nasza wniosek o odwołanie posła Marka Jurka ze stanowi- Izba realizuje i którą kierowałem. Osobno chcę po- ska marszałka Sejmu. dziękować paniom i panom posłom, moim kolegom, Odrzucenie tego wniosku spowoduje bezprzed- z którymi pracowałem przez prawie cały ten czas miotowość propozycji dotyczących obsadzenia tego w jednym klubie, a którym złożyć podziękowań nie było stanowiska. mi do tej pory dane. Przypominam, że w myśl art. 4 ust. 3 regulaminu Wszyscy wiemy, że bezpośrednim powodem mojej Sejmu Sejm odwołuje Marszałka Sejmu bezwzględną rezygnacji było niepowodzenie prac nad wpisaniem większością głosów. do konstytucji poprawki o ochronie życia ludzkiego Proponuję, aby Sejm przeprowadził głosowanie od poczęcia do naturalnej śmierci, o poszanowaniu w sprawie odwołania marszałka Sejmu za pomocą godności ludzkiej. urządzenia do liczenia głosów. Chcę przypomnieć, że prac w tej sprawie nie pod- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm jąłem sam, bo to jest niemożliwe, ale podjęła je Izba tę propozycję przyjął. przez prawidłowo złożony wniosek dużej grupy po- Sprzeciwu nie słyszę. słów, kontynuowała je Izba przez decyzję powziętą Przystępujemy zatem do głosowania w sprawie ogromną ilością głosów i w ramach organu Izby, ja- odwołania marszałka Sejmu. kim była właściwa Komisja Nadzwyczajna, która Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- w tej sprawie przyjęła sprawozdanie. sku o odwołanie ze stanowiska marszałka Sejmu Uważałem w pewnym momencie, że moim obo- posła Marka Jurka w związku ze zgłoszoną rezygna- wiązkiem jest wspierać te prace. Jak zawsze broniłem cją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zasady, że komisje sejmowe są organami Sejmu, któ- Kto jest przeciw? re muszą wypełnić swoje obowiązki, tak żebyśmy Kto wstrzymał się od głosu? mogli pracować dobrze, tak i w tym wypadku uwa- Wysoka Izbo, za chwilę ogłoszę oﬁcjalny wynik, żałem, że moim zadaniem jest wspieranie tych prac. widoczny już na tablicy, i to będzie oznaczało zakoń- W tym momencie duża część opinii publicznej, rów- czenie pełnienia przeze mnie obowiązków marszałka nież posłów w parlamencie, uznała, że jest to przede 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 305

Marszałek tego, żeby większość parlamentarna podejmowała decyzje, jest moim obowiązkiem. wszystkim przedsięwzięcie, za które ja biorę szcze- Moim obowiązkiem było również zapewnienie do- gólną odpowiedzialność. Tę odpowiedzialność przy- brej współpracy Izby z rządem i prezydentem, i to jąłem, przyjmuję i wyciągam z niej wniosek. starałem się robić. Chcę powiedzieć, że debata w sprawie poszanowa- Na koniec chcę powiedzieć, że naprawdę praca na nia godności ludzkiej od poczęcia przyniosła w efek- tym stanowisku, w końcu pracujemy dalej, była za- cie w głosowaniu większość daleko przekraczającą szczytem. Dziękuję wszystkim, którzy w tym mi po- kwalifikowaną większość potrzebną do codziennego magali, dziękuję wszystkim, którzy brali w tym udział. funkcjonowania demokratycznego państwa, przekra- I chcę powtórzyć jeszcze raz to, co może czasami zbyt czającą większość bezwzględną, zbliżoną bardziej do apodyktycznie z tego miejsca mówiłem – że jestem większości konstytucyjnej niż do większości bez- głęboko przekonany, że ta Izba, która w sensie praw- względnej. I ta debata, i ten wynik głosowania dowio- nym, moralnym istnieje ponad 500 lat, jest znacznie dły, że cywilizacja życia to jest realistyczny program większa od nas i wszyscy powinniśmy być dumni, że społeczny, a nie marzenie stanowiące w polityce tabu, w niej pracujemy. Ja jestem dumny, że mogłem nią które się omija. Uważam, że była to ważna debata kierować. Dziękuję bardzo. i cieszę się, że mogłem jej patronować. (Zebrani wstają, długotrwałe oklaski) A swoją rezygnację złożyłem, dlatego że uważam, (Poseł Jolanta Szczypińska wręcza marszałkowi że to jest jedyny sposób poświadczenia tego, że wspie- Markowi Jurkowi bukiet kwiatów) rając te prace, działałem w poczuciu realizmu i odpo- (Prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński i człon- wiedzialności, nie kierując się subiektywizmem ma- kowie rządu składają podziękowania marszałkowi rzeń, czy nawet przekonań, ale poczuciem odpowie- Markowi Jurkowi) dzialności i świadomością tego, że powinniśmy do- Poproszę już pana marszałka Janusza Dobrosza prowadzić do tego, aby prawo polskie po zakończeniu do mnie. pracy w każdej kadencji, bo każdorazowo składamy Dziękuję bardzo za te wyrazy życzliwości. ślubowanie, było prawem lepiej gwarantującym pra- (Głos z sali: Wynik.) wa, bezpieczeństwo i pokój społeczny Polakom, szcze- Ogłoszę wynik. gólnie tym najsłabszym, którzy nieprędko na nas Głosowało 418 posłów. będą głosować. Stwierdzam, że przy 2 głosach przeciwnych i 7 gło- Chcę zapewnić, że zadania związane z wypełnia- sach wstrzymujących się Sejm bezwzględną większo- niem funkcji marszałka Sejmu starałem się wykony- ścią głosów odwołał posła Marka Jurka ze stanowi- wać jak najlepiej, wielokrotnie podkreślając, że jako ska marszałka Sejmu. Sejm jesteśmy reprezentacją zróżnicowanej opinii Proszę pana marszałka Janusza Dobrosza o prze- publicznej i w Sejmie musi dochodzić do polemik, do prowadzenie wyboru marszałka Sejmu. kontrowersji, do ścierania się różnych poglądów, ale Dziękuję bardzo. (Oklaski) też że jesteśmy organem władzy publicznej, który (Posłowie składają podziękowania marszałkowi musi pracować razem, podejmować decyzje, działać Markowi Jurkowi) w czas i brać odpowiedzialność za to, co robi. Jest faktem, że moje kierowanie Izbą przypadło (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek na czas bardzo ostrego konfliktu politycznego. Ja Sejmu Janusz Dobrosz) także byłem nie tylko stojącym z boku obserwatorem czy arbitrem tego konfliktu, nie mogłem bowiem uniknąć w nim uczestnictwa, ale chcę zapewnić ko- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: legów, panie i panów posłów, że w tym niełatwym czasie starałem się bronić praw Izby, tak jak np. Myślę, że też będzie mi wolno w imieniu całej na- w lutym ubiegłego roku, kiedy konsultowany w trybie szej Izby… konstytucyjnym co do rozwiązania Izby wyraziłem (Głos z sali: Mikrofon.) przekonanie, że nasza Izba powinna pracować dalej, (Głos z sali: Nie słychać.) i starałem się łagodzić konflikty, co czasami było ła- ...obojętnie, ile w wielu kwestiach nas dzieli, serdecz- twiejsze, np. wtedy kiedy trzeba było bronić zasady nie podziękować ustępującemu marszałkowi Jurkowi współpracy stronnictw w komisjach sejmowych, nie za to, że miał, ma i pewnikiem mieć będzie poczucie wszystkich, a czasami było trudniejsze, np. wtedy odpowiedzialności, jaka na nas spoczywa, wielkości gdy próbowałem pewnego arbitrażu przy powoływa- dzieła, które wykonujemy. Jak parlament parlamen- niu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Ale krótko tem, z jego 500-letnią tradycją, spory są nierozerwal- mówiąc, swoje obowiązki starałem się wykonywać nie związane z jego funkcjonowaniem. Były takie tak, żebyśmy wszyscy pracowali razem i żeby to była parlamenty, jeszcze niektórzy pamiętają, które moż- praca dobra. na byłoby porównać do sejmów niemych. Nasz Sejm, Uważałem, że wychodzenie naprzeciw potrzebom Sejm naszej kadencji nie jest Sejmem niemym, wal- opozycji jest moim obowiązkiem i że gwarantowanie czymy o ważne sprawy, każdy z innej pozycji, ale 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 306 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Wicemarszałek Janusz Dobrosz nie w ubiegłej kadencji kierował Klubem Parlamen- tarnym Prawo i Sprawiedliwość. W obecnej kadencji mam wrażenie, jestem przekonany, że cała Wysoka jest posłem Klubu Parlamentarnego Prawa i Spra- Izba za ten trud, za zaangażowanie, za walkę o idee, wiedliwości. Zasiadał również w ławach rządowych. które się głosi, serdecznie panu marszałkowi podzię- Tak więc zna życie publiczne współczesnej Polski za- kuje i we wdzięcznej pamięci będziemy mieli to, co się równo ze strony opozycji, jak i koalicji, ze strony wła- działo w tej Wysokiej Izbie przez wiele dni, a nieraz dzy ustawodawczej, jak i władzy wykonawczej. To i nocy. Serdecznie jeszcze raz dziękuję. (Oklaski) jest pierwszy atut. Wysoki Sejmie! Na stanowisko marszałka Sejmu Drugi atut to jest uznanie. Otóż spośród wielu zostały zgłoszone kandydatury pana posła Ludwika przykładów uznania dla pracy pana Ludwika Dorna Dorna i pana posła Bronisława Komorowskiego. przytoczę jeden przykład. Tygodnik „Polityka” w ostat- (Oklaski) nich latach, w poprzedniej kadencji dwukrotnie uznał Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kuch- pana Ludwika Dorna za najlepszego posła Rzeczypo- cińskiego w celu przedstawienia kandydatury pana spolitej Polskiej. (Oklaski) Takiego uznania w tym posła Ludwika Dorna. kręgu ze strony sił Polski demokratycznej nikt do tej pory nie miał. Trzeci atut to jest szacunek dla ładu demokratycz- Poseł Marek Kuchciński: nego. Otóż owo doświadczenie na różnych polach życia publicznego, w tym na polu parlamentarnym, skłania Dziękuję bardzo. nas do przekonania, do tezy, że pan Ludwik Dorn pra- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu- cuje z wielkim przekonaniem, wzmacniając funda- bu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości mam mentalną rolę parlamentu w państwie demokratycz- zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie kandydaturę nym, uznając jednocześnie rolę opozycji w Sejmie za pana posła Ludwika Dorna na marszałka Sejmu Rze- niezbywalny element ładu demokratycznego. czypospolitej Polskiej. (Poruszenie na sali) (Głosy z sali: Oooo...) Wysoki Sejmie! Pan poseł Ludwik Dorn jest zna- Jeden z przykładów, Wysoki Sejmie, to jest przy- ny ze swojej przeszłości politycznej, od młodości, po- kład z pierwszych tygodni obecnej kadencji Sejmu przez wiek dojrzały pracował w polityce na rzecz ładu Rzeczypospolitej Polskiej, to jest miesiąc październik demokratycznego, wcześniej, w latach siedemdziesią- 2005 r., kiedy to pan Ludwik Dorn jako ówczesny tych i osiemdziesiątych – na rzecz odzyskania przez przewodniczący Klubu Parlamentarnego Prawa i Spra- Polskę wolności, niepodległości. wiedliwości doprowadził do tego, że w Prezydium Przedstawię państwu cztery główne atuty, argu- Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zasiadają przedsta- menty… (Gwar na sali, poruszenie na sali) wiciele wszystkich ugrupowań parlamentarnych – nie tylko największych ugrupowań parlamentarnych, ale przedstawiciele wszystkich klubów parlamentar- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: nych, zarówno opozycji, jak i koalicji. Wysoki Sejmie! Tego do tej pory nie było, zarówno Proszę Wysoką Izbę o wyciszenie rozmów, dlate- w poprzedniej kadencji, jak i we wcześniejszych ka- go że chcielibyśmy naprawdę spokojnie, z powagą dencjach. Po raz pierwszy w tej kadencji Ludwikowi wysłuchać rekomendacji kandydatury pana posła Dornowi udało się przekonać większość parlamen- Ludwika Dorna. tarną, żebyśmy docenili i uznali także rolę opozycji i jej udział, łącznie z najmniejszymi klubami, w pracach Prezydium Sejmu. Poseł Marek Kuchciński: I czwarty atut to jest, proszę państwa, dorobek pana Ludwika Dorna w pracy polskiego Sejmu i wła- Przedstawię państwu cztery główne atuty, argu- dzy wykonawczej, czyli rządu. Podam dwa przykłady. menty przemawiające za tym, żebyśmy, jako Sejm Pan Ludwik Dorn, jako minister spraw wewnętrz- Rzeczypospolitej Polskiej, wybrali pana Ludwika Do- nych i administracji, wiceprezes Rady Ministrów rna na marszałka Sejmu. w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, wcześniej Kazi- Pierwszym atutem jest doświadczenie. Ono, moż- mierza Marcinkiewicza, jest pomysłodawcą i, można na powiedzieć, mieści się w dwóch obszarach. Po powiedzieć, twórcą wielkiego programu modernizacji pierwsze, całą młodość, jak mówiłem, i wiek dojrzały Policji i innych służb mundurowych, programu, któ- poświęcił polityce, aby doprowadzić razem z wieloma ry ma unowocześnić pracę Policji. Programu, który innymi Polakami nas do sytuacji takiej, że żyjemy już dał efekty w ubiegłym roku. Przypomnę, zwięk- w wolnym, niepodległym, demokratycznym pań- szyło się poczucie bezpieczeństwa w Polsce, spadła stwie. Drugi obszar jest równie ważny – to doświad- przestępczość, w tym prawie o 30% kradzież samo- czenie w pracy pana Ludwika Dorna w Sejmie. Otóż chodów. To jest dokonanie ówczesnego ministra pan Ludwik Dorn jest posłem na Sejm Rzeczypospo- spraw wewnętrznych i administracji pana premiera litej Polskiej już 10 lat, już trzecią kadencję. Po raz Ludwika Dorna. Ale są i inne atuty. (Oklaski) (Poru- pierwszy został wybrany do Sejmu w 1997 r. Następ- szenie na sali) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 307

Poseł Marek Kuchciński gi tylko chodzi. Wiedzą, że przede wszystkim gwa- rantowałby, jak mało kto w tej Izbie, a może nikt Są, proszę państwa, i inne atuty bezpośrednio dzisiaj, poważne, godne, neutralne, uczciwe prowa- dotyczące pracy i działalności pana posła Ludwika dzenie naszych prac. Dorna w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. Jednym Dlaczego mówię z takim przekonaniem o Broni- z przykładów jest fakt, że Ludwik Dorn, będąc w po- sławie Komorowskim jako najlepszym, optymalnym przedniej kadencji posłem opozycyjnym, będąc prze- kandydacie na marszałka Sejmu? Dlaczego Platfor- wodniczącym opozycyjnego wówczas Klubu Parla- ma Obywatelska konsekwentnie, inaczej niż obóz mentarnego Prawa i Sprawiedliwości, był autorem rządzący, zarówno na początku tej kadencji wskaza- przełomowych zmian w ustawach porządkujących ła Bronisława Komorowskiego, jak i teraz, kiedy finansowanie partii politycznych, porządkujących przeżywamy kolejny kryzys naszej Izby i kryzys ko- system polityczny i partyjny w Polsce, wprowadzają- alicji rządowej? Dlaczego my, inaczej niż Prawo i Spra- cych przejrzyste zasady finansowania partii politycz- wiedliwość, mamy przekonanie do własnych propo- nych. Tego, Wysoki Sejmie, do tej pory nie było i to zycji i jesteśmy konsekwentni co do tych propozycji? jest jedno z najważniejszych osiągnięć Ludwika Do- Otóż Bronisław Komorowski, oprócz pięknego życio- rna jako posła, zasług dla porządkowania i dla rysu, życiorysu prawdziwego patrioty, życiorysu wzo- wzmacniania systemu partyjnego oraz systemu poli- rowego ojca rodziny i małżonka, życiorysu człowieka tyczno-partyjnego w Polsce. To są cztery atuty, kompetentnego, obdarzonego cnotami prawdziwie o których naszym zdaniem warto pamiętać. Dzięki konserwatywnymi – umiarem, zdrowym rozsądkiem, poparciu, co do którego jesteśmy przekonani, pan powściągliwością, życzliwością wobec ludzi... Dlacze- Ludwik Dorn, działając koncyliacyjnie, będzie z na- go właśnie ten zestaw cech, ten życiorys, fakty, które leżytą uwagą i należytą powagą działał na rzecz za nim stoją, predestynują go dzisiaj do tego, aby ob- wzmacniania władzy ustawodawczej i ładu parla- jąć funkcję marszałka Sejmu? Otóż dlatego, że do- mentarnego w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. tychczasowe władze, zarówno władające naszą Izbą, Klub Prawa i Sprawiedliwości zgłasza kandyda- jak i całym państwem, w ostatnich dwóch latach po- turę pana Ludwika Dorna na marszałka Sejmu Rze- kazały, że ich domeną, treścią ich działania, ich na- czypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) miętnością, a czasami wręcz obsesją są dokładnie odwrotne do dorobku i zalet charakteru Bronisława Komorowskiego zachowania, cele, sposoby działania Wicemarszałek Janusz Dobrosz: politycznego. Weźmy choćby sprawę, która dzisiaj doprowadziła nas do tego miejsca, a więc kryzys Dziękuję panu posłowi. w związku z zapisami antyaborcyjnymi w konstytu- Proszę o zabranie głosu pana posła Donalda Tuska cji. Spójrzmy, kim jest Bronisław Komorowski w kon- w celu przedstawienia kandydatury pana posła tekście tego sporu, który doprowadził do kryzysu, Bronisława Komorowskiego. (Oklaski) a w konsekwencji do odejścia marszałka Jurka. Jest wzorowym katolikiem, jest ojcem pięciorga dzieci. (Wesołość na sali) Jest człowiekiem, który nigdy nie Poseł Donald Tusk: naraziłby Wysokiej Izby i Polski na nieskuteczną, kompletnie jałową awanturę aborcyjną. Jest człowie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z reguły jest tak, kiem, który w wielu konfliktowych sytuacjach, wte- że kiedy Izba wybiera marszałka, rekomendujący dy, kiedy Polacy patrzą na swoich liderów i oczekują kandydatury posłowie informują szczegółowo o do- od nich godnego zachowania, pełnego odpowiedzial- robku kandydatów, o szczegółach biografii. Ja jestem ności i umiaru, a także dającego nam wszystkim w tej dobrej sytuacji, że rekomendować Wysokiej poczucie dumy, jest człowiekiem, który nigdy w takiej Izbie mam zaszczyt Bronisława Komorowskiego sytuacji nie pozwoliłby sobie na to, na co pozwala (Oklaski), człowieka, którego biografia jest powszech- sobie na przykład lider koalicji rządzącej, premier, nie znana. Pozwolicie zatem, że nie będę Wysokiej również w kontekście tego konfliktu aborcyjnego, Izby zarzucał dziesiątkami, setkami faktów z tej bo- o którym dzisiaj mówimy. (Oklaski) gatej biografii... (Poseł Jadwiga Wiśniewska: O nie!) (Głos z sali: Och!...) Dobrze wiem i państwo dobrze wiecie, zarówno ...które wystarczyłyby na uzasadnienie nie jednej, nie w PiS, w SLD, w PSL, jak i Platformie Obywatel- dwóch i nie pięciu kandydatur na to zaszczytne, waż- skiej, że Bronisław Komorowski w roli marszałka ne stanowisko, stanowisko marszałka Sejmu. Sejmu czy w roli premiera Rzeczypospolitej nie Ja dobrze wiem, że zarówno ci z państwa, którzy udałby się do toruńskiej radiostacji, aby w sposób wyrażają dzisiaj gotowość głosowania na Bronisława upokarzający Polaków tłumaczyć się z zawirowań Komorowskiego, jak i ci, którzy rozważają kandyda- w sprawie zapisów aborcyjnych w konstytucji i to turę Ludwika Dorna, wszyscy, właściwie bez wyjąt- tydzień po tym, kiedy szef tej radiostacji upokarzał ku, na tej sali wiedzą, że Bronisław Komorowski jak prezydenta Rzeczypospolitej i jego małżonkę. (Po- mało kto, nie tylko w tej kadencji, zasługuje na to, ruszenie na sali, oklaski) żeby prowadzić prace Wysokiej Izby. Ale nie o zasłu- (Poseł Jolanta Szczypińska: Do rzeczy.) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 308 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Donald Tusk zdrowym rozsądkiem, najwyższą odpowiedzialnością i życzliwością wobec rodaków… Mamy prawo oczekiwać od liderów politycznych, (Poseł Marek Suski: To widać.) od liderów opinii publicznej, od marszałka Sejmu, …że ta funkcja powinna być sprawowana przez czło- marszałka Senatu, premiera rządu i prezydenta ta- wieka, dla którego celem nie jest wojna wszystkich kiej postawy, takich zachowań, które nie wprowadza- ze wszystkimi, człowieka, który konkurentów poli- ją w stan upokorzenia i wstydu Polaków. Bronisław tycznych, ludzi o odmiennych poglądach, nie będzie Komorowski każdego dnia swojego życia, każdą de- ubierał w kamasze, który nie będzie im ubliżał, nie cyzją w swoim dorosłym życiu potwierdza tę odwiecz- będzie upokarzał opinii publicznej. ną prawdę, odwieczną potrzebę, że osoby zaufania Chcielibyśmy, aby od dziś polskim parlamentem publicznego mają dawać przykład wszystkim pozo- rządził człowiek o najwyższych kwaliﬁkacjach inte- stałym, a nie wprowadzać w konfuzję i zawstydzenie. lektualnych, etycznych i charakterologicznych (Okla- (Poruszenie na sali, oklaski) ski), aby Polacy uwierzyli, że tam, gdzie w tej chwili Chcielibyśmy przekonać Wysoką Izbę, ale także siedzi wicemarszałek Dobrosz, może zasiąść za chwi- opinię publiczną do tego, że osoby pełniące najwyższe lę marszałek Sejmu, który odbuduje elementarne funkcje publiczne nie muszą być osobami zanurzony- zaufanie Polaków do własnej władzy (Poruszenie na mi w hipokryzji, obłudzie czy kłamstwie. (Poruszenie sali), który odbuduje nadzieję na normalność, zdrowy na sali, oklaski) rozsądek i przyzwoitość w polityce (Oklaski), który (Głos z sali: Ojej, nie!) pokaże Polakom, że jest prosta, szeroka droga do nor- Chcemy, aby po dwóch latach rządów koalicji PiS, malności i odpowiedzialnej polityki. Samoobrony i LPR Polacy mogli odetchnąć z ulgą, że Takim człowiekiem przez całe swoje życie – i w przy- możliwe jest zwycięstwo ludzi, dla których właśnie szłości, kiedy będzie te ważne funkcje sprawował – zdrowy rozsądek, odpowiedzialność, ale także potrze- jest właśnie Bronisław Komorowski. (Oklaski) Proszę ba posługiwania się prawdą w życiu publicznym, jest was wszystkich o głos na tego kandydata. On daje kluczem do własnej osobistej kariery. nam gwarancję lepszej przyszłości. Dziękuję bardzo. (Poseł Jadwiga Wiśniewska: Kto to mówi?) (Oklaski) Chciałbym skierować się szczególnie do najgło- śniej krzyczących posłów PiS, rozumiem wasze zaże- nowanie, wasze zawstydzenie. (Poruszenie na sali, Wicemarszałek Janusz Dobrosz: oklaski) Chciałbym, abyście państwo przez chwilę przemyśleli, co Polsce i temu Sejmowi jest dzisiaj na- Dziękuję bardzo. (Poruszenie na sali) prawdę potrzebne. Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos (Głos z sali: To nie wy.) w sprawie zgłoszonych kandydatur? (Poruszenie na Czy nie jest potrzebny człowiek taki, jak Broni- sali) sław Komorowski, który w chwilach najcięższej pró- Ale taka jest formuła, szanowny panie pośle. Mu- by pokazał charakter i odwagę? szę to wykonać zgodnie z regulaminem. (Oklaski) (Poseł Jolanta Szczypińska: Z całą pewnością nie.) Są zgłoszenia, otwieram zatem dyskusję. Wtedy, kiedy część koalicji rządowej reprezento- Zaproponuję, aby w dyskusji Sejm wysłuchał 5- wała MO i PZPR, na początku lat 70. on jako młody -minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 2-mi- człowiek zaliczył jako jeden z pierwszych w tej Izbie nutowych oświadczeń w imieniu kół. więzienie za przekonania polityczne. (Oklaski) Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu… (Poruszenie na sali) Chciałbym, abyśmy na serio rozważyli propozycję (Poseł Bogdan Zdrojewski: Jest sprzeciw.) kandydatury Bronisława Komorowskiego, bo jest Proszę poczekać, panie pośle. Trochę cierpliwości człowiekiem, który dzisiaj jak nikt w tej Izbie mógłby nikomu jeszcze nie zaszkodziło. udowodnić opinii publicznej, że polskie życie publicz- Po tych wystąpieniach oczywiście mogą być pyta- ne, że praca tego parlamentu nie muszą być rozpięte nia. Będę proponował, bo wiem, że i powaga, i waga pomiędzy prokuratorem i przestępcą, że Rzeczpospo- sprawy generalnie tego wymaga, żeby były pytania. lita nie musi być wyłącznie ponurym spektaklem Proponuję taki układ, że duże kluby: Prawo i Spra- tych, którzy ścigają, i tych, którzy są ścigani, że nie- wiedliwość oraz Platforma Obywatelska, będą zada- prawdziwa, fałszywa jest alternatywa: albo maﬁa wały po cztery pytania, pozostałe kluby – po dwa, węglowa, albo panowie Wassermann, Ziobro, Dorn koła – po jednym pytaniu. czy Gosiewski. (Poseł Tadeusz Iwiński: Czy mogę w sprawie for- (Głos z sali: Z szacunkiem.) malnej, panie marszałku?) Naprawdę w Polsce może być inna alternatywa. Ale jeszcze muszę skończyć to, co jest związane Naprawdę w Polsce władzę sprawować mogą ludzie z moim obowiązkiem. (Poruszenie na sali, oklaski) przyzwoici, umiarkowani, kompetentni, bez żadnych Panie pośle, zaproponowałem takie rozwiązanie obsesji. (Oklaski) co do pierwszej kwestii. Czy są jakieś uwagi i wąt- (Głos z sali: Cyniczni.) pliwości? Ludzie, którzy wierzą w to, że władza publiczna (Głosy z sali: Sprzeciw! Sprzeciw!) (Poruszenie na i służba publiczna – także na tym stanowisku, mar- sali) szałka Sejmu – mogą być rzeczywiście nacechowane (Głos z sali: Jeszcze pan poseł Wrzodak ma prawo.) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 309

Wicemarszałek Janusz Dobrosz Ja po prostu tylko daję propozycję. (Oklaski) Większość parlamentarna rozstrzygnie formułę, bo (Poseł Zygmunt Wrzodak: Czy można?) gdybyśmy przyjęli całkowity woluntaryzm, mogliby- Oczywiście, posłowie niezrzeszeni mają prawo do śmy się w tym wszystkim zagrzebać. zadawania pytań. To jest poza wszelką dyskusją. Ja przedstawiłem Wysokiej Izbie propozycję na- (Poseł Wojciech Olejniczak: Panie marszałku, czy stępującą: pięciominutowe oświadczenia w imieniu mogę?) klubów i dwuminutowe w imieniu kół. Proszę bardzo. (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Sprzeciw.) Jest sprzeciw, ja ten sprzeciw odnotowałem, absolutnie, a potem będzie tura pytań. Jest drugi wniosek Poseł Wojciech Olejniczak: – mam wrażenie, że sprzeciw Platformy jest również w tej samej formule, w jakiej był Sojuszu Lewicy De- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wnio- mokratycznej – żeby nie przeprowadzać debaty, ale sek formalny. Chciałbym zgłosić propozycję, abyśmy żeby była po prostu tura pytań. To są dwa wnioski. mogli zadawać pytania bez debaty, bez wypowiedzi klu- Czy pan poseł, pan minister Kalisz ma jeszcze bów parlamentarnych. (Oklaski) Pytania będą kiero- jakąś propozycję? wane do poszczególnych kandydatów czy do poszczegól- nych posłów wnioskodawców i to będzie lepsza formuła, bardziej sprawna, bo tak naprawdę chodzi o to, żeby- Poseł Ryszard Kalisz: śmy mogli usłyszeć odpowiedzi na zasadnicze pytania i oczywiście żeby każdy z posłów, który chce zadać py- Szanowny Panie Marszałku! Ma pan okazję tanie, mógł to uczynić. Wtedy bez zbędnych emocji przejść do historii jako ten marszałek, który w bar- przeprowadzimy tę procedurę sprawnie, na czym nam dzo skomplikowanym momencie politycznym chce, wszystkim zależy. (Oklaski) aby była swoboda myśli w parlamencie (Wesołość na sali), chce, żeby posłowie mogli zadać pytania, i nie chce parlamentowi niczego narzucać. Jest trzecia Wicemarszałek Janusz Dobrosz: propozycja: niech pan wycofa swoją propozycję i umoż- liwi, żeby każdy poseł mógł zadać pytanie. (Porusze- Są dwie propozycje. Jest propozycja z mojej strony… nie na sali, oklaski) (Poseł Tadeusz Iwiński: Przepraszam, ja w sprawie formalnej.) Proszę bardzo, panie pośle. Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Poseł Tadeusz Iwiński: Ja przedstawiłem dwa wnioski, może być też trzeci wniosek, ale jeszcze raz powtarzam, z czego sam pan Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawie for- poseł, mecenas, znakomity znawca kwestii regulami- malnej. Nie można zgłaszać propozycji, które są nowych zdaje sobie sprawę: przyjęcie tego pierwszego sprzeczne z jednej strony z regulaminem, a z drugiej wniosku jest nieco ryzykowne. Gdyby był on sformuło- strony – z dobrą tradycją Izby. Do tej pory, gdy wy- wany w ten sposób, że przyjmujemy jakąś cezurę cza- bierano marszałków Sejmu, a wybierano ich wielu i wie- sową dla zadawania pytań... (Gwar na sali) lokrotnie, samych mężczyzn, nawiasem mówiąc, nie (Głos z sali: Nigdy czegoś takiego nie było.) było nigdy żadnej kobiety (Poruszenie na sali). Są dwa wnioski, będziemy nad nimi głosować, nie Chcę również przypomnieć, że gdy w bardzo trud- ma innego wyjścia. nych politycznie i gorących warunkach wybierano (Głos z sali: Co pan mówi?) marszałka Włodzimierza Cimoszewicza (Poruszenie na sali), debata toczyła się bardzo długo i stawiano bardzo trudne pytania. Poseł Wojciech Olejniczak: Ja nie widzę powodu i uważam, że pan jako mar- szałek nie ma uprawnień, żeby ograniczać liczbę py- Panie Marszałku, w takim razie prosiłbym do- tań i osób, które zabiorą głos. Jest to sprzeczne słownie o pięć minut przerwy na posiedzenie Kon- z regulaminem i sprzeczne z tradycją. Dlatego uwa- wentu Seniorów. żam, że nie może pan poddawać wniosku, o którym (Poseł Donald Tusk: Nie ma posiedzenia Kon- pan mówił, pod głosowanie. wentu.) Uzgodnimy to z klubami. To jest sprawa do zała- twienia, bo jest to czytelne. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: (Poseł Bronisław Komorowski: Wojtek, nie może być posiedzenia Konwentu.) Panie pośle, ja daję propozycję, a Sejm roz- Jeśli nie może być posiedzenia Konwentu, to w ta- strzygnie. kim razie prosiłbym o chwilę przerwy na konsultacje, (Poseł Tomasz Markowski: Tak jest.) bo nie może być tak, że w tej chwili przejdziemy do 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 310 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Wojciech Olejniczak Poseł Tadeusz Iwiński: głosowania i powstanie zasadnicza różnica przed gło- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Marszałek Sej- sowaniem w sprawie wyboru marszałka. Nie wiem, mu to wyjątkowa funkcja w naszym życiu publicz- dlaczego większość parlamentarna nie chce, aby pa- nym. Poza przymiotami osobistymi osoba, która dły zasadnicze pytania. pełni tę funkcję, powinna cechować się tendencją do (Poseł Ryszard Kalisz: Boi się.) pozostawania w swoisty sposób ponad podziałami, do Czy państwo mają coś do ukrycia, czy nie? (Poru- działania na rzecz porozumienia w Izbie i pojednania szenie na sali) Jeżeli macie coś do ukrycia, to w takim w społeczeństwie. razie w ogóle niepotrzebne są pytania, niepotrzebna Pragnę zapytać wnioskodawcę kandydatury pana jest debata, przejdźmy do głosowania, panie marszał- posła Ludwika Dorna, czy jego zdaniem kandydatu- ku. (Oklaski) ra ta daje takie gwarancje. Przecież pan poseł Dorn (Poseł Anna Paluch: Cóż to za wystąpienie?) wsławił się swoiście wprowadzeniem nowego typu charakterystyki inteligencji jako grupy społecznej, jeśli chodzi o kwestie lustracji, prowadził do podziału Wicemarszałek Janusz Dobrosz: środowiska naukowego, w istocie godząc w autono- mię wyższych uczelni, last, not least obrażał także Panie marszałku Olejniczak, ja każdy wniosek środowisko lekarskie, a szerzej medyczne. Dlatego, biorę za dobrą monetę. Możemy zrobić przerwę na zmierzając do ﬁnału, stawiam następujące pytanie: konsultacje, bo że tak powiem, konwentowo nie mo- Czy taki wybór byłby dobrze przyjęty przez polskie żemy tego rozstrzygać. Wynika to z prawa i z konsty- społeczeństwo? tucji. Proponuje więc spotkanie na zapleczu w ra- (Poseł Andrzej Liss: Czas.) mach konsultacji. Zróbmy nawet nie pięć minut, ale dziesięć minut przerwy.

(Przerwa w posiedzeniu od godz.14 min 24 Wicemarszałek Janusz Dobrosz: do godz. 14 min 37) Dziękuję bardzo. Głos ma pan poseł Władysław Stępień, Sojusz Le- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: wicy Demokratycznej. (Poseł Anna Paluch: Proszę nie nadużywać słów.) Wznawiam obrady. Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 11. porząd- ku dziennego: Zmiana na stanowisku Marszałka Poseł Władysław Stępień: Sejmu. Przedstawiam wyniki konsultacji w sprawie roz- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kandydat na patrzenia tego punktu porządku dziennego. marszałka Sejmu pan Ludwik Dorn jako minister Proponuję, aby do kandydatur odnieść się wyłącz- spraw wewnętrznych i administracji wprowadził nie w formie pytań. oryginalny sposób ograniczania działalności po- (Głosy z sali: Ooo...) słów. Otóż na początku tej kadencji Sejmu zalecił Przy tym przedstawiam apel i zarazem wynik komendantom Policji i straży pożarnej, by ograni- uzgodnienia, w jakiś sposób nie do końca formalnego, czali kontakty z posłami. Próbował pan ograniczyć które jednakowoż zostało dokonane, aby z poszcze- działalność posłów, zrzeszać się w zespołach lob- gólnych klubów głos zabrało nie więcej niż 7 posłów, bingowych na rzecz poprawy bezpieczeństwa, co a z kół – nie więcej niż 3 posłów. Oczywiście prawo jest czymś niespotykanym w żadnej kadencji w par- do zadawania pytań przysługuje również posłowi lamencie. niezrzeszonemu. Po drugie, swoimi prowokującymi wystąpieniami Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm doprowadził pan do poważnego konﬂiktu społeczne- propozycję przyjął. go, szczególnie wśród ludzi ze sfery nauki, służby Sprzeciwu nie słyszę, może dlatego, że było to zdrowia, lekarzy, których pan publicznie lekceważył uzgodnione, a jak mawiali Rzymianie, vox populi, vox w swoich wypowiedziach. Dei – wola ludu jest wolą Boga. Postarajmy się więc Chciałbym zapytać pana, panie ministrze, pa- działać według tego. nie kandydacie na marszałka, czy osoba, która Ustalam limit czasu na zadanie pytania na 1,5 publicznie demonstruje niechęć, a wręcz nienawiść minuty. do innych ugrupowań i ludzi myślących inaczej niż Listę pytających otwiera pan poseł Tadeusz Iwiń- pan… ski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. (Poseł Tadeusz Cymański: Kolejne jagnię.) Proszę bardzo, panie pośle. (Gwar na sali) …może być właściwym kandydatem na marszałka Bardzo proszę Wysoką Izbę o nieprowadzenie roz- Sejmu, który reprezentuje cały naród, a nie jedną mów. Ten punkt jest naprawdę bardzo ważny. formację polityczną. (Oklaski) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 311

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: przed chwilą słyszeliśmy zarówno ze strony Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jak i ze strony PiS, ze stro- Dziękuję bardzo. ny pana posła Karskiego. Powaga tej Izby wymaga, Wysoka Izbo! Była tu propozycja… Mamy taką abyśmy podchodzili do siebie nawzajem w sposób peł- kolejność, jak były zgłoszenia, a jest wniosek pana ny szacunku i uznania. Wydaje się, że jeżeli obecnie marszałka Olejniczaka, by jednak przeplatać te py- głosujemy nad drugą osobą w państwie, to warto, aby tania. Jestem jak najbardziej skłonny do tego rodza- ta debata była poważna. ju rozwiązań. Czyli proszę nie traktować tej listy na Moje pytanie dotyczy przyczyn tej debaty. Rezy- takiej zasadzie, że jest to prawda objawiona. Będę gnacja pana marszałka Sejmu Marka Jurka miała przeplatał posłów z różnych klubów. Dobrze? I nie związek z tym, że nie uzyskaliśmy większości 2/3 chciałbym słyszeć sprzeciwu, to jest wniosek Wyso- potrzebnej do zmiany konstytucji, w sytuacji, gdy kiej Izby. obydwa największe kluby parlamentarne, Platforma Proszę w takim razie o zabranie głosu pana posła i PiS, głosowały w większości przeciwko zmianie art. Karola Karskiego z Prawa i Sprawiedliwości. 38. Niestety, obydwaj kandydaci ze strony obydwu największych klubów parlamentarnych byli w tej dyskusji i w tym głosowaniu przeciwko ochronie ży- Poseł Karol Karski: cia od momentu poczęcia do naturalnej śmierci. To jest wniosek, który pozostaje do oceny wyborców Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Urząd marszałka w następnych wyborach. (Dzwonek) Sejmu jest drugim stanowiskiem w państwie, mar- Kończę już, panie marszałku. szałek ma także określone obowiązki wobec Izby. Liga Polskich Rodzin szanuje natomiast zwyczaje Spośród dwóch kandydatów pan Bronisław Komo- parlamentarne, które mówią, że wybieramy przed- rowski do tej pory pełni funkcję wicemarszałka Sej- stawiciela największego klubu, szanuje także swoje mu. Chciałbym podzielić się spostrzeżeniem, iż wie- zobowiązania, które wynikają z umowy koalicyjnej. lokrotnie dochodziło do komentowania przez pana Jednak jednocześnie zaznaczamy, że wyłączną odpo- marszałka Komorowskiego wypowiedzi, do różnych wiedzialność za osobę, działania i dalszy przebieg zgryźliwych uwag pod adresem posłów występują- prac w związku z dzisiejszym wyborem, bierze na cych z tej mównicy. (Gwar na sali) siebie szefostwo największego klubu parlamentarne- (Poseł Donald Tusk: Z Jurkiem mu się pomyliło.) go, a nie my. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) (Poseł Paweł Graś: Nazwiska ci się pomyliły.) W związku z tym chciałbym zapytać: Czy gdyby – choć jest to wyjątkowo mało prawdopodobne – pan Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Bronisław Komorowski został jednak wybrany ja- kimś zrządzeniem losu, to… Dziękuję, panie pośle. (Poseł Krystyna Skowrońska: Daj, panie Boże.) Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Gra- …to byłby w stanie zapanować nad swoimi dotych- barczyka z Klubu Parlamentarnego Platformy Oby- czasowymi przywarami? watelskiej. A drugie pytanie, do pana Donalda Tuska jako osoby rekomendującej tego kandydata. (Poseł Krystyna Skowrońska: Ale to nie miejsce Poseł Cezary Grabarczyk: na takie pytania.) (Poseł Donald Tusk: Nie ma takiego trybu.) Dziękuję bardzo. Jest taka formuła, znana tradycji tej Izby. Mam Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skie- pytanie, czy Platforma Obywatelska podniesie się rować pytanie do pana marszałka Bronisława Ko- z tej klęski, jaką będzie niewybranie pana Bronisła- morowskiego. W swoim wystąpieniu przewodniczą- wa Komorowskiego. (Oklaski, wesołość na sali) cy Platformy Obywatelskiej pan poseł Donald Tusk (Głos z sali: Brawo!) wspomniał o pięknej karcie w pana życiorysie, o pana działalności w opozycji i to już w czasach PRL-u. Czy prawdą jest, że za tę piękną działalność Wicemarszałek Janusz Dobrosz: na rzecz niepodległości Polski był pan represjono- wany przez dzisiejszego bliskiego współpracownika Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Gier- ministra Ziobry i wiceministra w rządzie Jarosława tycha. Kaczyńskiego? Proszę przybliżyć okoliczności, któ- re wiązały się z tym faktem. Mam też pytanie do pana premiera Dorna. Mar- Poseł Roman Giertych: szałek musi łączyć, nie powinien dzielić. A my pamię- tamy pana ostre wypowiedzi z minionej kadencji, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo bym także to o wycieraczkach. Czy będzie pan potraﬁł chciał, aby nowy marszałek, bez względu na to, kto zbudować kompromis pomiędzy siłami, które bardzo zostanie wybrany, zakończył tego typu ataki, jakie się różnią? Niektóre z nich mają przypiętą tę etykie- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 312 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Cezary Grabarczyk Wicemarszałek Janusz Dobrosz: tę, bo do tej pory nie wycofał się pan ze słów rzuco- Dziękuję bardzo. nych w poprzedniej kadencji. Dziękuję. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana posła Alfreda Bud- nera, posła niezależnego. Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Poseł Alfred Budner: Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sawic- kiego z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnic- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie, które twa Ludowego. chciałem zadać, zadał przed chwilą kolega poseł, ale chciałem jeszcze je doprecyzować. Szanowni Panowie Posłowie Kandydaci! Skoro Poseł Marek Sawicki: pan marszałek Jurek, dotychczasowy marszałek Sej- mu, złożył wniosek w sprawie legalności stosowania Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do weksli przez Samoobronę Rzeczypospolitej Polskiej, obu zgłoszonych kandydatów o kształt wykonywanej reprezentowaną w umowie wekslowej przez Janusza przez nich po wyborze funkcji marszałka Sejmu. Czy Romana Maksymiuka, ponieważ jest tam taki pod- po wyborze będziecie panowie rzeczywiście organiza- pis, czy ta sprawa będzie wycofana za waszych rzą- torami prac całego Sejmu, czy tylko marszałkami ak- dów w Sejmie, czy nadal będzie utrzymany bieg w tej tualnie rządzącej większości? Czy doprowadzicie do sprawie? Jest to sprawa bardzo ważna, chcemy o tym takiej zmiany regulaminu, gdzie w sprawach ustala- wiedzieć przed głosowaniem i prosimy o jasną dekla- nia porządku, ważności problemów będzie decydowa- rację na ten temat. ła Wysoka Izba, czy aktualne, bieżące problemy i po- Kolejne pytanie, szanowni panowie posłowie kan- trzeby rządzącej większości koalicyjnej? dydaci na fotel marszałka Sejmu: Jak będą trakto- Czy po wyborze, sprawując funkcję marszałka Sejmu, doprowadzicie panowie do takiej sytuacji, że wane interpelacje poselskie, które posłowie składają na pierwszym miejscu będą ważne problemy społecz- marszałkowi? Oczywiście posłowie za pośrednictwem ne, zarówno te aktualne, jak i ustawowe, a nie interes marszałka Sejmu kierują je do poszczególnych mini- rządzącej partii? Dziękuję bardzo. (Oklaski) strów. Złożyłem bowiem interpelację w sprawie nie- prawidłowości dotyczących właśnie pana posła Janu- sza Romana Maksymiuka i przekrętów, o których Wicemarszałek Janusz Dobrosz: obszernie pisała prasa. Do tej pory tej sprawie zwią- zanej z interpelacją nie nadano biegu, a jest już mie- Dziękuję bardzo, panie pośle. siąc po terminie. Chcę mieć zatem jasność, czy ta Proszę o zabranie głosu pana Józefa Cepila z Klu- interpelacja ujrzy światło dzienne. Dziękuję bardzo. bu Parlamentarnego... (Głos z sali: Z koła.) Z Koła Poselskiego Ruch Ludowo-Chrześcijański. Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Dziękuję bardzo. Poseł Józef Cepil: Rozpoczynamy nową turę pytań według wskazań klubowych. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie prawo, Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Suskie- w tym ustawa o wykonywaniu mandatu posła i sena- go z Prawa i Sprawiedliwości. tora oraz Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantuje nam, posłom, wykonywanie mandatu w sposób wolny, bezpieczny, nieskrępowany instruk- cjami wyborców, a tym bardziej partii politycznych. Poseł Marek Suski: W naszym kraju prawo to nie jest przestrzegane. Po- służę się tu przykładem tzw. weksli w Samoobronie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padło tutaj z ust Poprzedni marszałek Sejmu, gdy pojawiły się groźby pana Donalda Tuska zapewnienie, że wybór pana publiczne użycia weksli wobec posłów, poinformował Komorowskiego na marszałka zakończyłby wojnę o tym prokuratora generalnego oraz wystąpił z za- prokuratorów ze złodziejami. Mam takie pytanie: pytaniem do Trybunału Konstytucyjnego, czy są one Czy wybór na marszałka pana Bronisława Komorow- prawnie zastosowane wobec posłów. Czy możemy li- skiego oznaczałby zaprzestanie ścigania przestępców, czyć na to – tutaj mam pytanie do kandydatów na abolicję i obronę politycznej klasy próżniaczej, tak jak marszałka: pana Dorna i pana Komorowskiego – że było w przypadku obrony immunitetu pani Małgo- zajmą się rozwiązaniem tej sprawy, gdyż odnosimy rzaty Ostrowskiej? Dziękuję bardzo. (Oklaski) wrażenie, że sprawa ta w dziwny sposób jest spowal- (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Coś ci się niania i gdzieś utknęła? Dziękuję. (Oklaski) odkleiło.) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 313

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo. Głos ma pani poseł Beata Bublewicz z Platformy Teraz prosiłbym o zabranie głosu pana posła Ro- Obywatelskiej, proszę bardzo. berta Strąka z Ligi Polskich Rodzin. Nie widzę pani poseł. (Głos z sali: Nie ma.) W takim razie pani poseł Krystyna Skowrońska, Poseł Robert Strąk: również z Platformy Obywatelskiej. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do obu kandydatów. Poseł Krystyna Skowrońska: Pierwsze pytanie. Czy panowie opowiadacie się za ochroną życia ludzkiego od poczęcia do naturalnej Panie i Panowie Posłowie! Przypominamy sobie jed- śmierci? Chciałbym uzyskać konkretną odpowiedź ne z wakacji, kiedy to pan premier Dorn samochodem – tak czy nie. sejmowym jechał na wakacje do Chorwacji. Do pana Do- Drugie moje pytanie dotyczy polityki zagranicznej. rna nie mam jednak pytania w tej sprawie, pojechał Czy panowie opowiadacie się za tym, żeby polscy żoł- bowiem i skorzystał z wakacji sejmowych. Mam zatem nierze nadal uczestniczyli w misjach w Iraku i w Afga- pytanie do pana marszałka Komorowskiego. nistanie, czy też opowiadacie się za tym, żeby nasi Panie Marszałku! W przypadku tej Izby prasa żołnierze jak najwcześniej wrócili do kraju? Dziękuję. obszernie komentuje turystykę sejmową. Mam pyta- (Oklaski) nie do pana marszałka: Co zrobić, jak to zorganizo- wać, żeby polski parlament miał możliwość współ- pracy z parlamentami innych państw, ale żeby nie Wicemarszałek Janusz Dobrosz: był organizacją wyjazdów turystycznych posłów. Dziękuję bardzo. Dziękuję. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnic- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: twa Ludowego.

Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Poseł Wiesław Woda: Napieralskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytania do obu kandydatów na marszałka. Czy jako ewentu- alni marszałkowie będą panowie stać na straży po- Poseł Grzegorz Napieralski: wagi Sejmu i godności posłów? Czy będą panowie respektować postanowienia ustawy o wykonywaniu Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka krót- mandatu posła i senatora oraz regulaminu Sejmu? kich pytań do pana ministra Dorna. Pytam o to, ponieważ doświadczenia z ostatniego Czy w stosunku do posłów opozycji zrobi tak, że okresu są nie najlepsze. weźmie opozycję w kamasze? Czy o posłankach z opo- I tak, czy przywrócą panowie parytet obsady sta- zycji, które będą występowały bardzo stanowczo z tej nowisk przewodniczących komisji? Siedzący tu na mównicy, będzie mówił, że łżą jak bure suki? Czy sali Waldemar Pawlak, przewodniczący klubu, został uzna – jak to robił w odniesieniu do służby cywilnej odwołany z funkcji przewodniczącego komisji samo- – że posłowie opozycji to zomowcy i pijacy? rządu tylko dlatego, że chciał wysłuchania publicz- Przypomnę, że wiele zaniechań było w minister- nego, by samorządowcy mogli wyrazić swoją opinię. stwie, kiedy rządził tam pan minister Dorn. Czy zgło- (Oklaski) Za karę został odwołany. szenie go dzisiaj jako kandydata na marszałka to Po drugie, czy będą się powtarzać takie sytuacje nagroda za to, że na przykład były problemy z pali- jak w przypadku wniosku zgłoszonego przez prze- wem i amunicją w tymże resorcie? wodniczącego klubu o uczczenie pamięci oﬁar zama- Czy kiedy będzie marszałkiem, samochody sejmo- chu majowego? Nie zostały one uczczone tylko dlate- we staną się – jak to się stało z policyjnymi wozami go, że marszałek Sejmu nie dopuścił przewodniczą- – taksówkami i będą woziły pijanych urzędników, cego klubu do głosu. czego tragiczne skutki już znamy? Trzecie pytanie kieruję do pana ministra, pana Czy pan Dorn jako marszałek Sejmu będzie łą- posła Dorna. Czy w dalszym ciągu będą obowiązywać czył, czy też, jak pokazuje jego biograﬁa, przede wydane przez pana decyzje zakazujące organizacji wszystkim z ostatnich miesięcy, będzie dzielił ten zespołu do spraw policji w Sejmie, dotyczące pisania parlament i doprowadzi do jego upadku? Dziękuję raportów przez komendantów o spotkaniach z posła- bardzo. (Oklaski) mi, zakazu zapraszania posłów na uroczystości w świę- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 314 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Wiesław Woda (Głos z sali: Brawo!) …dlatego że pan przewodniczący Tusk przypomina ta policji? I wreszcie czy policja będzie mogła w dal- mi przewodniczącego Tuska z czasów zaraz po wy- szym ciągu wkładać posłom – cytuję – do otworu borach prezydenckich. Bo zaraz po wyborach pre- gębowego alkomaty? Dziękuję. (Oklaski) zydenckich, kiedy pan przewodniczący nie mógł otrząsnąć się z porażki wyborczej (Poruszenie na sali), w jego wystąpieniach poziom jadu i nienawi- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: ści wobec Prawa i Sprawiedliwości był taki jak dzisiaj. Dziękuję bardzo. (Głos z sali: No, ale to nie te wybory.) Proszę o zabranie głosu panią poseł Hojarską Ale zawsze poziom jadu i nienawiści przewodni- z Klubu Parlamentarnego Samoobrona. czącego Tuska wskazuje na nasze sukcesy. Im więcej tego jadu, tym więcej naszych sukcesów. (Oklaski) (Poseł Paweł Graś: Pasmo sukcesów.) Poseł Danuta Hojarska: Natomiast to właśnie wystąpienie pana przewod- niczącego Tuska skłoniło mnie do zadania pytania, Panie Marszałku! Panowie Kandydaci na Mar- ponieważ powiedział o marszałku Komorowskim, że szałka! Mam pytanie do obydwu panów. Jak któryś każda życiowa decyzja – rozumiem, że chodzi o waż- z panów zostanie wybrany, czy będzie marszałkiem ne decyzje, takie decyzje, które dotyczą społeczeń- wszystkich posłów, czy tylko uciekinierów z Samo- stwa czy majątku narodowego – każda decyzja w życiu obrony, którzy dzisiaj płaczą, że musieli weksle pod- marszałka Komorowskiego była słuszna. pisywać? Podpisywali je dobrowolnie i namawiali Chciałbym więc zapytać o decyzję, którą pan innych do podpisywania. Dziękuję. marszałek podejmował jako Minister Obrony Naro- dowej, o podtrzymaniu decyzji poprzednika, a mianowicie chodzi o przekazanie gruntu przy szpitalu Wicemarszałek Janusz Dobrosz: na Szaserów należącego do Ministerstwa Obrony Narodowej, do Agencji Mienia Wojskowego, który to Dziękuję bardzo. grunt jako udział zasilił później prywatną spółkę. Głos ma pan poseł Fiedorowicz, poseł niezależny. Zresztą ten udział został odkupiony. Żeby być sprawiedliwym, nie pytam o to, czy tę decyzję podejmo- wał pan marszałek z premedytacją, bo nie o to cho- Poseł Czesław Fiedorowicz: dzi. Ja o to nie pytam. Pytam o to, jak pan marsza- łek ocenia skutki tej swojej decyzji dla majątku Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm umownie Skarbu Państwa, decyzji, którą wtedy pan podejmo- podzielony jest na większość koalicyjną i opozycyjną. wał wbrew powszechnej opinii na ten temat. Dzię- (Poseł Anna Paluch: Nieprawda.) kuję bardzo. (Oklaski) Pytanie do obu kandydatów: Czy potraﬁą współ- pracować z częścią opozycyjną bądź koalicyjną? Drugie, naiwne zupełnie pytanie: Jak kandydaci Wicemarszałek Janusz Dobrosz: zamierzają współpracować z większością rządową, tak by to było konstruktywne? Dziękuję, panie pośle. I trzecie – chyba to, na które czekają wyborcy: Jak Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożennę Bu- panowie zamierzają poprawić wizerunek Sejmu, który kiewicz z Platformy Obywatelskiej. ma najgorszą opinię od chyba 1990 r.? Dziękuję bardzo. Przepraszam za pomyłkę, sekretariat źle nazwisko odnotował, ale chyba aż tak wielkiego uchybienia Wicemarszałek Janusz Dobrosz: nie było, bo to posłanka z tego samego klubu. Proszę bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo. Trochę się opinia o Sejmie poprawiła, panie pośle, ale na pewno nie jest dobra. (Gwar na sali) Poseł Bożenna Bukiewicz: Proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Mar- kowskiego z Prawa i Sprawiedliwości. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoje pytanie kieruję do pana marszałka Bronisława Komorow- skiego. Poseł Tomasz Markowski: Panie marszałku, czy sądzi pan, że problem integracji europejskiej może być przedmiotem porozu- Dziękuję, panie marszałku. mienia wszystkich partii politycznych w naszym Muszę przyznać, że wystąpienie pana przewodni- parlamencie? Dziękuję. (Oklaski) czącego Tuska w sumie mi się podobało… (Oklaski) (Głos z sali: Nie!) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 315

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Otóż nikt z naszego klubu, który ceni sobie postać pana posła Bronisława Komorowskiego, nie kwestio- Dziękuję bardzo. nuje jego ogromnego dorobku życiowego i wielu za- Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Gadzi- sług dla Polski. Dlatego dziwiło nas bardzo... nowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. (Poru- (Głos z sali: Pytanie!) szenie na sali, oklaski) (Dzwonek) ...że jedyną rzeczą, na jaką potraﬁł pan zwrócić uwa- gę w tym wystąpieniu, jest to, że tych pozytywnych rzeczy jest setki. Natomiast całe swoje wystąpienie, Poseł Piotr Gadzinowski: mówiąc z jednej strony o porozumieniu, o zgodzie, o spokoju, którego potrzebuje ta Izba, poświęcił pan Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam żal. Mam na lanie jadu, frustracji i zacietrzewienia w kierunku żal do pana posła Kuchcińskiego, że w panu pośle klubu Prawa i Sprawiedliwości. W związku z tym Ludwiku Dornie znalazł tylko cztery atuty (Wesołość mam pytanie... na sali). Panie pośle Kuchciński, nie przygotował się (Poseł Ewa Kopacz: Tak, pytanie.) pan. (Wesołość na sali) Kiepściutko. (Wesołość na ...czy to nieokiełznane atakowanie PiS, nawet w ta- sali) Za mało pan czytał. Ot, dwa numery „Polityki”, kich chwilach jak ta, które powinny łączyć, o czym tygodnika dla wykształciuchów. Co pan robił ostat- sami państwo tak mówicie, ma związek z trudami... niej nocy? (Głos z sali: Siadaj!) Panie pośle Kuchciński… ...wychodzenia z powyborczych frustracji, czy może z chęci cementowania układu III RP... (Poseł Donald Tusk: Oczywiście.) Wicemarszałek Janusz Dobrosz: ...z waszymi nowymi koalicjantami, którzy dzisiaj będą popierali waszego kandydata, z Sojuszu Lewicy Panie pośle pytanie, pytanie proszę. Demokratycznej. (Poseł Bronisław Komorowski: Jest pytanie.) (Głos z sali: Weź ten palec!) I będę, panie pośle Kalisz, wskazywał palcem na was, bo to wy odpowiadacie za ten bałagan, który Poseł Piotr Gadzinowski: wprowadziliście w Polsce. (Oklaski)

Panie pośle Kuchciński, czy przeczyta pan zszyw- ki tygodnika „Nie”, gdzie bogato opisywano atuty Wicemarszałek Janusz Dobrosz: pana Ludwika Dorna? (Wesołość na sali) Bo gdyby pan przeczytał, znalazłby pan nie tylko cztery atuty, Dziękuję. ale odkryłby pan może i piąty, szósty – i to takie Głos ma pani poseł Małgorzata Kidawa- Błońska atuty, które sprawiają, iż waham się, czy nie zagło- z Platformy Obywatelskiej. sować za panem Ludwikiem Dornem. Dziękuję bardzo. (Wesołość na sali) (Oklaski) Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska:

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja zadam proste pytanie, ale odpowiedź na proste pytanie jest zawsze Ja myślę, panie pośle, że dobrze jest, kiedy od cza- trudna. Wiemy, jak potrzebne jest doświadczenie do su do czasu przejawiamy pewną dozę humoru, ale jest pełnienia funkcji marszałka Sejmu, dlatego chciała- jakaś granica i nie powinniśmy pewnych kwestii bym poznać przygotowanie i doświadczenie obu kan- w ten sposób akcentować, choć to jest suwerenne pra- dydatów, umożliwiające im dobre sprawowanie tego wo posła, w jaki sposób do tych kwestii podchodzi. urzędu. (Oklaski) Proszę bardzo o zabranie głosu... Zaczynam mieć problem z kwestiami klubowymi w tym momencie – pana posła Girzyńskiego z Prawa i Sprawiedliwości. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Proszę bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo. Głos ma w takim razie w tej ciągłości pan poseł Poseł Zbigniew Girzyński: Ryszard Kalisz, Sojusz Lewicy Demokratycznej. (Głos z sali: Ooo...) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kieruję swoje pytanie do wnioskującego w sprawie powołania na marszałka Sejmu pana Bronisława Komorowskiego Poseł Ryszard Kalisz: pana przewodniczącego Platformy Obywatelskiej, posła Donalda Tuska. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jed- (Poseł Ewa Kopacz: To nie jest kandydat.) nym z podstawowych obowiązków Sejmu Rzeczypo- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 316 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Ryszard Kalisz Poseł Jacek Kurski: spolitej jest funkcja kontrolna nad rządem, który Dziękuję bardzo, panie marszałku. z natury swojej jest emanacją polityczną większości Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie panu mar- parlamentarnej. szałkowi Bronisławowi Komorowskiemu, którego (Poseł Piotr Gadzinowski: Odpowiedzialny za ba- darzę wielkim szacunkiem. Toteż pytanie nie będzie łagan...) złośliwe, aczkolwiek cokolwiek przewrotne. Bardzo ważnym przejawem tej kontroli są na (Poseł Ewa Kopacz: Niemożliwe.) podstawie art. 111 konstytucji sejmowe komisje Przed momentem wysłuchaliśmy dwóch reko- śledcze. W ostatnich trzech dniach przedstawiciele mendacji dwóch różnych kandydatur. Przemówienie rządu, ministrowie rządu Jarosława Kaczyńskiego, pana Marka Kuchcińskiego będące rekomendacją jak i przedstawiciele administracji rządowej przed- kandydatury pana Ludwika Dorna cechowało się stawiali sprzeczne informacje dotyczące okoliczno- spokojem... ści śmierci świętej pamięci Barbary Blidy. Chciał- (Głos z sali: Nie bardzo.) ...rzeczowością... bym skierować pytanie do obydwu panów kandy- (Głosy z sali: Oooo...) datów: Czy wniosek Klubu Parlamentarnego Soju- ...i dotyczyło wyłącznie Ludwika Dorna. szu Lewicy Demokratycznej o powołanie sejmowej (Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Jaki kandydat, ta- komisji śledczej, mającej wyjaśnić okoliczności kie wystąpienie.) śmierci pani Barbary Blidy poddacie pod głosowa- Natomiast wystąpienie pana przewodniczącego nie sejmowe niezwłocznie? Niezwłocznie, podczas Donalda Tuska zajmowało się w niewielkim stopniu najbliższego pierwszego głosowania. Jest to ważne, kandydatem Platformy Obywatelskiej, a było nie- dlatego że każdy dzień zwłoki może powodować przejednane, złośliwe, no, dyszało chwilami pewną nieodwracalne skutki dla wyjaśnienia prawdy. żądzą odwetu i nienawiści. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Ewa Kopacz: A miało być niezłośliwie.) Dotyczyło ataków na toruńską rozgłośnię, na ZOMO, na prokuratora itd. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Nawet jak na pana, panie Donaldzie, przekracza- ło przyjęte przez pana granice w tym zakresie. (Okla- Dziękuję bardzo, panie pośle. ski, wesołość na sali, dzwonek) Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa (Poseł Donald Tusk: Kanon przyzwoitości.) Bosaka z Ligi Polskich Rodzin. Marszałek powinien być autorytetem dla wszystkich klubów, powinien łączyć, a nie dzielić. I stąd pytanie do pana marszałka Komorowskiego: jaki mo- Poseł Krzysztof Bosak: del marszałkowania będzie preferował, czy ten nie- nawistny i nieprzejednany, bijący z rekomendacji jego Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja mam pyta- kandydatury, czy też spokojny, rzeczowy, rzetelny nie do kandydata na funkcję marszałka z ramienia i uczciwy, bijący z rekomendacji kandydatury jego Platformy Obywatelskiej pana posła Bronisława Ko- konkurenta? Dziękuję bardzo. (Oklaski) morowskiego. (Poseł Ewa Kopacz: Merytoryczny.) Panie pośle, czy byłby pan gotów poprzeć zapro- ponowaną przez Ligę Polskich Rodzin poprawkę do regulaminu Sejmu, która umożliwiałaby zmianę Wicemarszałek Janusz Dobrosz: porządku obrad na wniosek dowolnego klubu parla- Proszę o zabranie głosu pana posła Grasia z Plat- mentarnego, przy braku sprzeciwu ze strony Prezy- formy Obywatelskiej. dium Sejmu, zmierzającą do nieco większej demo- Proszę bardzo, panie pośle. kratyzacji sposobu ustanawiania porządku obrad (Głos z sali: Ale będzie!) niż ma to miejsce w obecnie, kiedy marszałek decy- duje o tym praktycznie jednoosobowo? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Paweł Graś:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opinia publicz- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: na zna działalność pana ministra Dorna, ostatnio głównie z jego funkcjonowania w MSWiA. To czas, Dziękuję bardzo. w którym odszedł z Policji jeden z najlepszych pol- Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kur- skich policjantów generał Rapacki. To czas, w któ- skiego z Prawa i Sprawiedliwości. rym tragicznie zginęło dwóch policjantów odwożą- (Głos z sali: O!) cych pijanego urzędnika MSWiA po libacji do domu. (Poseł Paweł Graś: 100 tys. piechotą nie chodzi.) To czas, w którym prawa ręka pana ministra, pan 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 317

Poseł Paweł Graś (Poseł Marek Suski: Dobrze, będą krótkie posiedzenia.) milicjant obywatelski Surmacz wysyłał funkcjona- Panie pośle wnioskodawco, to do pana pytanie: Ja- riuszy policji z wieśMc-ami do swoich kolegów i ko- kim Ludwik Dorn będzie marszałkiem, skoro pracy leżanek. To czas protestów w Policji. To pierwszy w Sejmie, jak sam mówi, nie lubi? Dziękuję. (Oklaski) przypadek, gdzie funkcjonariusze z prewencji Olsz- tyn w rytmie hip-hopu wyśpiewali panu ministrowi, co sądzą o służbie w Policji. Tak więc mam pytanie: czy pan minister jest swoją działalnością w MSWiA Wicemarszałek Janusz Dobrosz: usatysfakcjonowany? Drugie pytanie: co będzie z informatyzacją kraju? Dziękuję bardzo. (Poseł Jolanta Szczypińska: Jaka troska!) Proszę o zabranie głosu panią poseł Mirosławę Niedawno objął pan bardzo ważną funkcję wice- Masłowską z Prawa i Sprawiedliwości. premiera odpowiedzialnego za informatyzację. Jakie były pańskie dokonania w tym czasie w tej dziedzinie? W jakim stopniu informatyzacja kraju posunęła Poseł Mirosława Masłowska: się do przodu? I dwa pytania dotyczące działalności parlamen- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do obu tarnej. Czy podobnie jak pan marszałek Jurek będzie panów posłów kandydatów na marszałka Sejmu Rze- pan blokował powstanie komisji śledczej w sprawie czypospolitej Polskiej. Czy panowie będą bronić do- inwigilacji dziennikarzy? I czy będzie pan blokował brego imienia i honoru narodu polskiego? Czy będą inicjatywę Platformy Obywatelskiej, aby przestępcy reagowali na to, co dzieje się w europarlamencie, nie mogli zasiadać w Sejmie Rzeczypospolitej Pol- gdzie część naszych, wybranych tu, w Polsce, euro- skiej? Dziękuję. (Oklaski) deputowanych próbuje dyskredytować Polskę za gra- nicą? I nie pozwala się występować naszym posłom, pełnoprawnym posłom, na forum Parlamentu Euro- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: pejskiego w obronie dobrego imienia naszego narodu. (Oklaski) Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Seny- szyn z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy De- mokratycznej. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Dziękuję bardzo pani poseł. Poseł Joanna Senyszyn: Głos ma pan poseł Raczkowski z Platformy Oby- watelskiej, Dariusz Raczkowski. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Marszałek Sejmu (Głos z sali: Damian.) musi łączyć, a nie dzielić. Czy poseł Dorn spełni ten Damian, przepraszam bardzo. No, znowu źle za- warunek? pisane. (Głosy z sali: Tak, tak.) Czy w nowej roli będzie nadal nazywać tych, z któ- rymi się nie zgadza, wykształciuchami, burymi su- Poseł Damian Raczkowski: kami, chłystkami, zombi? Czy takie słowa to wyraz pogardy i nienawiści do inaczej myślących, czy może Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam dwa py- nadpobudliwości i agresji, której nie potraﬁ opano- tania do pana marszałka Komorowskiego, krótkie wać, skoro nawet o swoim koledze wicepremierze pytania. Chciałbym się dowiedzieć, szanowny panie powiedział: nie chciałbym, aby moje dzieci wychowy- marszałku, co pan sądzi jako osoba, która od pierw- wał Roman Giertych – choć akurat z tym stwierdze- szej kadencji obserwuje pracę parlamentu, o ideolo- niem większość Polaków zdecydowanie się zgadza. gizacji prac parlamentu i jakie były tego skutki (Wesołość na sali) w przeszłości. Ludwik Dorn czynnie uczestniczył w skłócaniu i dzieleniu naszego społeczeństwa. Jako marszałek I chciałbym jeszcze zwrócić się do pana wicepre- będzie miał w tym zakresie dużo większe możliwości. miera Ludwika Dorna z pytaniem, czy naprawdę Czy nie lepiej tego uniknąć? uważa się za twórcę ustawy o modernizacji Policji, bo W jednym z wywiadów w 2005 r. Ludwik Dorn, z tego, co ja wiem, i z tego, co słyszeliśmy podczas kiedy został ministrem, mówił, że praca w rządzie wielokrotnych posiedzeń Komisji Administracji i Spraw jest dla niego wymarzona, bo nudził się pracą na po- Wewnętrznych, założenia i cały zarys, można powie- ziomie władzy ustawodawczej. Po co zmuszać wice- dzieć, tej ustawy powstały jeszcze w 2004 r. Proszę premiera Dorna do powrotu do pracy w Sejmie? odpowiedzieć mi na to pytanie. Dziękuję uprzejmie. (Poseł Krystyna Skowrońska: Prawda!) (Oklaski) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 318 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Tym bardziej że to niezdrowo, dajmy panu posło- Głos ma pan poseł Eugeniusz Czykwin z Sojuszu wi skończyć. (Gwar na sali) Lewicy Demokratycznej. Proszę bardzo. Poseł Tadeusz Cymański:

Poseł Eugeniusz Czykwin: Jak zostanie marszałkiem, to zobaczycie, jak bę- dzie krótko nas trzymał. (Poruszenie na sali) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam pytanie Chcę powiedzieć, proszę państwa, tak: na szczę- ście wszystko jest nagrywane. To pytanie stawiam do obydwu kandydatów na stanowisko marszałka. dlatego, że jednocześnie apeluję do tych, którzy nas Pan marszałek Marek Jurek, dziękując za współ- słuchają, żeby przeczytali z uwagą to wystąpienie. pracę ministrom spraw zagranicznych, wspomniał Syndrom Platformy polega na negacji i agresji. Co o ważnym segmencie pracy Sejmu, jakim bez wątpie- było oprócz laudacji, bardzo pięknej? Niech steno- nia jest sfera polityki zagranicznej. W przekonaniu gram przemówi, co jest zapisane. To jest ta sama nie tylko mojego klubu aktywność Sejmu powinna historia, która wydarzyła się przy wotum nieufności być tym większa tam, gdzie występują problemy. dla pana Andrzeja Leppera. Nic nie było o Lepperze, Dziś Polska największe problemy ma z ułożeniem już a tylko o tym, jak zły i nędzny jest ten rząd. nie dobrosąsiedzkich, ale choćby poprawnych stosun- Jeszcze jedno pytanie mam do pana kandydata ków ze wschodnimi sąsiadami, z Białorusią i z Rosją. posła Ludwika Dorna, co zamierza zrobić, bo jest pe- Z Białorusią nie podejmujemy współpracy nawet wien szczególny problem, jeżeli zostanie marszał- w tak żywotnych, a dalekich od wielkiej polityki spra- kiem, ponieważ jest człowiekiem, który doskonale wach, jak współpraca przygraniczna, czy jak choćby operuje słowem –tłumacz, poeta, precyzja. kwestia tego, jak ułatwić naszym obywatelom, w tym (Poseł Piotr Gadzinowski: Kuchciński nie mówił.) polskiej mniejszości na Białorusi i białoruskiej w Pol- Niestety, niestety, proszę to sprawdzić, bardzo sce, przekraczanie granicy po wejściu Polski do stre- wiele problemów wynika z nieostrożnego, niechluj- nego, a często w ogóle nieuważnego słuchania. Sły- fy Schengen. W stosunkach z Rosją też mamy kryzys. szeliśmy, jak pani profesor popisała się tym, że sła- W naszym parlamencie jednak, mimo że były próby, wetny artykuł, od którego słowo wykształciuch za- że utworzona została grupa polsko-rosyjska, która częło robić karierę, świadczy o ogromnej ignorancji. nie przejawiła chyba dotąd żadnej aktywności, nie Tylko szaleniec nazwałby wszystkich ludzi wykształ- powstała grupa polsko-białoruska, mimo że ponad conych wykształciuchami. To robi karierę, ale świad- 20 posłów zgłosiło chęć, taki akces. W związku z tym czy o niechlujstwie, o braku inteligencji i w istocie jest pytanie: Czy panowie, jeśli zostaniecie wybrani pozbawia prawa do tego miana. (Oklaski) na to zaszczytne stanowisko, będziecie widzieć po- (Głos z sali: Piękne słowa.) trzebę przejawiania aktywności Sejmu w podjęciu współpracy i poprawy stosunków ze wschodnimi są- siadami? Dziękuję. (Oklaski) Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Proszę bardzo, ostatnią osobą zapisaną do za- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: brania głosu w dyskusji jest pan poseł Paweł Ol- szewski. Dziękuję bardzo, panie pośle. Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Głos ma pan poseł Tadeusz Cymański z Prawa Nie widzę. i Sprawiedliwości. Zamykam listę. Tak mam to rozumieć? Zamykam więc listę zadających pytania. (Oklaski) (Poseł Joanna Senyszyn: Panie marszałku, spro- Poseł Tadeusz Cymański: stowanie.) Po wypowiedzi pana posła Olszewskiego. Panie marszałku, mam pytanie takie dość prowo- kujące, nietypowe. Kto tak naprawdę jest kandyda- Poseł Paweł Olszewski: tem na marszałka z ramienia PiS? Czy rząd, czy koalicja, czy poszczególni wymieniani ministrowie, Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wie- ponieważ słyszeliśmy wystąpienie pana przewodni- le już tutaj było mówione o tym, że marszałek Sejmu czącego Tuska i bardzo dobra jest… powinien łączyć, a nie dzielić. Co więcej, marszałek (Głos z sali: Pytanie!) Sejmu powinien, w moim przekonaniu, być bardzo Proszę nie przerywać. (Poruszenie na sali) zrównoważony emocjonalnie. Jak analizuję wypowie- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 319

Poseł Paweł Olszewski Poseł Tadeusz Cymański: dzi pana ministra premiera Ludwika Dorna, to nie- Mówiąc o rozróżnieniu… stety mam duże wątpliwości, czy to zrównoważenie (Głos z sali: Skończcie ten cyrk.) ma miejsce. Dlatego pytam, panie ministrze, czy nie …odwoływałem się do źródła pani profesor. A mia- obawia się pan, że już przy tak niskich notowaniach nowicie istnieje słowo rosyjskie „inteligencja”, które klasy politycznej, również w dużej mierze dzięki oznacza inteligencję, i jest słowo „inteligencziestwo”, państwa wątpliwym zasługom, czy nie obawia się które oznacza inteligenckość, tak pejoratywnie. I wła- pan, że poprzez pełnienie tak ważnej funkcji, dru- śnie w przekładzie moim zdaniem językowo konge- giej funkcji w państwie, opinia o polskiej klasie poli- nialnym jest to „wykształciuch”. Jeżeli pani tak to tycznej będzie całkowicie zła. Następcom państwa, czuje i pani z tym dobrze, to bardzo dobrze, bo ja się a mam nadzieję, że będzie to niezwłocznie, będzie nie czuję „wykształciuchem”… naprawdę bardzo trudno to zaufanie publiczne odro- bić. Dziękuję. Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Dobrze, dobrze.

Dziękuję bardzo. Jeszcze raz stwierdzam, że lista zadających pyta- Poseł Tadeusz Cymański: nia została zamknięta i wyczerpana. Jest natomiast prośba pani poseł Senyszyn o spro- …i mi jest źle z „wykształciuchem”. stowanie. (Głos z sali: To widać.) Proszę bardzo, tylko żeby sprostowanie z kolei nie I nie godzę się na „wykształciucha”. (Oklaski, po- wywołało następnych sprostowań. ruszenie na sali)

Poseł Joanna Senyszyn: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poseł Cymański Panie pośle, zakończmy tę sprawę. niestety zawsze ma kłopoty ze zrozumieniem tego, co (Głos z sali: Rozprawka ﬁlologiczna.) mówię. Faktycznie. (Poseł Jolanta Szczypińska: Nie tylko on.) Jeszcze pan poseł Gadzinowski – sprostowanie. Zresztą dotyczy to wielu posłów PiS. A przecież Ale, naprawdę, proszę nie powodować następnych ja, jako profesor, wyrażam się zawsze niezwykle pre- polemik. (Poruszenie na sali) cyzyjnie, tak że nie powinniście państwo mieć takich (Poseł Anna Paluch: W jakim trybie?) kłopotów. „Wykształciuch” nie jest dla mnie akurat (Głos z sali: Ale pan nie był wymieniany.) słowem obraźliwym, nawet to słowo polubiłam. No, właśnie. (Poseł Tadeusz Cymański: Rajcuje panią.) Ja na przykład wolałabym, żeby przyszły marsza- łek Sejmu był marszałkiem „wykształciuchów”, a nie Poseł Piotr Gadzinowski: niedouków. Tak że akurat mnie słowo „wykształciuch” nie przeszkadza, niemniej wtedy, kiedy ono zostało Panie marszałku, chciałbym sprostować. Otóż po użyte przez pana posła Dorna, absolutnie nie miało mojej wypowiedzi pojawiły się sugestie, że mówiłem charakteru komplementu. I nie czarujmy się, że było o artykule, o którym nie mówiłem. (Wesołość na sali) inaczej. Tak że jeżeli pan Cymański również nie zro- Otóż chciałbym powiedzieć, że mówiąc o atucie pana zumiał wypowiedzi posła Dorna, to jest to już przera- Ludwika Dorna, miałem na myśli atuty literackie żające, skoro wy się nie rozumiecie nawet we własnym właśnie. Dziękuję. (Wesołość na sali, oklaski) klubie. Dziękuję. (Oklaski, poruszenie na sali)

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wicemarszałek Janusz Dobrosz: No, to jest replika. Na poziomie sprostowanie. Dobrze. (Poruszenie na sali) Dziękuję, panie pośle. (Poseł Tadeusz Cymański: Nie będę prowadził W takim razie proszę bardzo kandydatów do od- polemiki, tylko jedno słowo, jedno słowo.) (Poruszenie powiedzi, że tak powiem. na sali) Proszę pana posła Ludwika Dorna o odpowiedź (Głosy z sali: Nie! Nie!) na zadane pytania. Jedno słowo. Jedno. Proszę bardzo, panie pośle. (Oklaski) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 320 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Ludwik Dorn: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszyst- Dziękuję bardzo. kim chcę stwierdzić, że dobrze się stało, iż podczas nieformalnych konsultacji zamiast międzyklubowej debaty przyjęto formułę pytań do kandydatów, oczy- Poseł Ludwik Dorn: wiście pytań w liczbie ograniczonej, w ramach roz- Otóż, jak już mówiłem, następna grupa pytań do- sądku, gdyż marszałek ma pozycję konstytucyjnie tyczyła tego, czy w związku z pewną postulowaną i regulaminowo wyróżnioną i – nie sam, ale w sposób wizją, koncepcją pracy parlamentarnej i funkcjono- niesłychanie istotny – kształtuje prace Wysokiej Izby. wania parlamentu nadaję się na tę funkcję z racji Stąd przesłuchanie kandydata na marszałka, zada- czynów i słów z przeszłości. nie mu pytań jest dobrym prawem nie tylko klubów, Kolejna grupa pytań związana była z oceną – na ale i posłów, bo funkcjonowanie, działanie marszałka ogół pytający oceniali to krytycznie – mojej aktyw- dotyczy klubów, ale też dotyczy poszczególnych ży- ności jako ministra spraw wewnętrznych i admini- wych ludzi, żywych parlamentarzystów. A więc są- stracji, a następna grupa pytań dotyczyła kwestii dzę, że wybrano tutaj rozwiązanie dobre. zupełnie konkretnych, tego, czego posłowie, grupy Pozwolę sobie nie odnosić się bezpośrednio do posłów... każdego pytania, wymieniając pytających z imie- (Poseł Krystyna Łybacka: Proszę mówić bliżej mi- nia, nazwiska i klubu, tylko tak na bieżąco syste- krofonu. Nic nie słychać.) ...mogą się spodziewać, mogą oczekiwać. matyzować moją wypowiedź, by w ramach pewnego przewodu odpowiedzieć na wszystkie, także te bardzo konkretne, pytania, które zauważyłem i w związku Wicemarszałek Janusz Dobrosz: z którymi oczekuje się ode mnie odpowiedzi. Otóż usystematyzowałbym pytania w taki sposób. Panie pośle, panie premierze, była prośba, żeby Pierwsza grupa pytań dotyczy koncepcji, wizji stanąć bliżej mikrofonu, bo posłowie zgłaszają... funkcjonowania parlamentu i marszałka w parlamencie. Druga grupa pytań dotyczy tego, czy z racji takiej, a nie innej oceny dotychczasowych działań, Poseł Ludwik Dorn: czynów i słów... Ja bliżej już nie mogę, ja jestem brzuchaty. (Wesołość na sali) Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Panie pośle, sekundeczkę. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Prosiłbym o uspokojenie. Ja zauważyłem bardzo Może bardziej donośnie. niebezpieczne zjawisko. Na galerii prawie upadła kamera czy aparat fotograﬁczny. (Poseł Donald Tusk: Na Tomczykiewicza.) Poseł Ludwik Dorn: Są posłowie pod spodem, więc proszę szanownych państwa o uważanie z czynnościami. Byłaby napraw- A czy to można trochę wyżej? dę fatalna sytuacja. My mamy swoje obowiązki, wy (Poseł Piotr Gadzinowski: Można, można.) macie swoje, ale trzeba uważać. Ja nie wyobrażam Dobrze, czy teraz dobrze słychać? sobie sytuacji, kiedy na posła Fiedlera spadłaby ta (Głosy z sali: Tak, tak.) kamera, a była akurat nad posłem Fiedlerem. (Poseł Piotr Gadzinowski: Tak, teraz tak.) Proszę bardzo, panie pośle. Dziękuję. Otóż jeśli chodzi o funkcjonowanie parlamentu i coś, do czego jestem bardzo głęboko przekonany, to Poseł Ludwik Dorn: chcę powiedzieć, że parlament pełni w ustroju demokratycznym, wolnościowym i konstytucyjnie ograni- czonym trzy funkcje – odwołuję się bez cytatów do Dziękuję, panie marszałku. klasyków politologii współczesnej – mianowicie jest Chcę od razu zapowiedzieć, że pod jednym wzglę- miejscem wyłaniania rządu z demokratyczną legity- dem, jeżeli chodzi o dbanie o bezpieczeństwo posłów macją, jest miejscem stanowienia prawa i jest miej- na sali obrad plenarnych i w gmachu Sejmu, będę scem uprawnionych starć pomiędzy wyborami, które starał się – nie wiem, czy będzie to możliwe – dorów- są zasadniczymi starciami politycznymi. Zadaniem nać, a być może nawet przewyższyć pana marszałka parlamentu jest pełnić te trzy funkcje, a zadaniem Dobrosza. (Oklaski) marszałka, który pracami parlamentu kieruje, jest 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 321

Poseł Ludwik Dorn oczywiście nie ma czego tu skrywać, bo byłaby to wołająca o pomstę do nieba hipokryzja i obłuda, jest pilnować, starać się, by parlament spełniał je najle- częścią obozu rządowego, ale jednocześnie w ramach piej i najefektywniej. tej części, ze względu na specyﬁkę pełnionej funkcji, To rzutuje na rozkładanie akcentów, nacisków musi cieszyć się daleko idącą autonomią. Otóż jako w pracy marszałka. Na pewno nie jest tak, że mar- marszałek, jeśli będą takie uzgodnienia, zarówno szałek jest tym czynnikiem, który nie zwraca uwagi wewnątrz koalicji, jak i wykraczające poza koalicję, na to, że Sejm musi wyłaniać rząd, a rząd w parla- przeciwdziałać temu w żaden sposób nie będę. Nato- mencie rządzić, także przez stanowienie prawa. Nie miast oczywiście jest tak, że jeśli spojrzymy na mi- do pomyślenia jest zatem marszałek, który robi rzą- nione lata polskiego parlamentaryzmu, zwłaszcza na dowi na złość, ponieważ wtedy byłby antysejmowym jego pierwszy, najbardziej burzliwy okres, to można i antypaństwowym marszałkiem. (Oklaski) Nie do powiedzieć, że będę przeciwny takim oto rozwiąza- pomyślenia jest także marszałek, który uniemożliwia niom, które całkowicie rozregulują pracę Izby, decydujące starcia związane czy to z wyłanianiem zwłaszcza funkcję stanowienia prawa i funkcję po- władz publicznych, czy to ze stanowieniem prawa, rządkowania pracy parlamentarnej, porządek posie- czy to z pełnieniem roli krytyki i kontroli parlamen- dzeń w tej Izbie. Jest więc tutaj życzliwość, jest tarnej nad rządem. Nie do pomyślenia jest zatem otwartość w ramach zawartych uzgodnień i umów. marszałek, który ograniczałby uprawnienia opozycji. Kontynuując wątek konkretnych oczekiwań (Oklaski) związanych z ewentualnością mojego funkcjonowa- (Poseł Tadeusz Cymański: Brawo, święte słowa.) nia na stanowisku marszałka. Pojawiła się kwestia I to niezależnie od tego, jak on osobiście czy ugru- sejmowych komisji śledczych, zwłaszcza komisji powanie, z którego się wywodzi, jakość intelektual- śledczej związanej z samobójczą śmiercią pani po- ną, polityczną i moralną tej opozycji ocenia. Bo lepsza słanki, pani minister Blidy. Otóż ja bardzo jasno najgorsza opozycja niż żadna bądź opozycja niema deklaruję, że o ile nie pojawią się jakieś mocne nie i ograniczona. To trochę tak, jak jest z wolną prasą tyle dowody, co przesłanki, że organy władzy wyko- i dziennikarzami. Można na to straszliwie narzekać nawczej, że służby w swych wyjaśnieniach Wysoką i wytykać różne wady, niemniej dla funkcjonowania Izbę okłamują, że mataczą, że nie dążą do wyjaśnie- systemu demokratycznego, dla kontroli władz lepsza nia tej sprawy, to ja na najbliższym posiedzeniu nie jest kontrola czasami niekulturalna, niekompetent- będę mógł spełnić życzenia pana posła Kalisza, to na, ignorancka niż żadna. To wartość dla funkcjono- znaczy, jeśli zostanę marszałkiem, to wniosku o powania autonomiczna. wołanie komisji śledczej pod głosowanie nie pod- Taka jest wizja demokracji parlamentarnej i par- dam, a to dlatego, że komisja śledcza jest niesłycha- lamentaryzmu, do której jestem niesłychanie przy- nie mocną i ważną instytucją śledczą i kontroli wiązany i, jak sądzę, w różnych rolach już w okresie parlamentarnej, i w moim najgłębszym przekonaniu Polski niepodległej i demokratycznej dawałem tego do tego narzędzia należy sięgać wtedy, kiedy inne dowody. możliwości zostały już wyczerpane, a istnieją daleko W związku z tym od razu ustosunkuję się do pew- posunięte wątpliwości, czy dążono do wykrycia nej uwagi pana premiera Giertycha, który wspominał prawdy materialnej. (Oklaski) Obecnie ja takiego o tym, że pełną odpowiedzialność za kierowanie pra- przekonania nie mam, a nie sądzę, by po długim cami parlamentu przyjmuje szefostwo największego weekendzie zdarzyło się coś takiego, żebym takiego klubu, czyli Prawa i Sprawiedliwości. Otóż jest to przekonania nabrał. Jeżeli coś takiego się zdarzy sposób myślenia, co do którego jestem raczej niechęt- i nabiorę takiego przekonania, to ten wniosek podnie nastawiony, gdyż odpowiedzialność za funkcjono- dam pod głosowanie. Chciałbym przy okazji powie- wanie parlamentu marszałek dzieli z wicemarszał- dzieć, że martwi mnie i jako posła, a także do dnia kami z opozycji, z przewodniczącymi komisji z koali- dzisiejszego członka rządu… (Gwar na sali) cji i z opozycji, w jakiś sposób z wszystkimi parlamen- Przepraszam, panie marszałku, ale już musiał- tarzystami, przede wszystkim z szefami klubów. bym zacząć przekrzykiwać… (Dzwonek) Wskazanie na konieczność współpracy i pewien po- dział odpowiedzialności nie oznacza uchylania się od tej odpowiedzialności. Nigdy od odpowiedzialności Wicemarszałek Janusz Dobrosz: się nie uchylałem i nigdy nie będę tego robił. Teraz jeszcze pytania, które notowałem, związa- Naprawdę proszę o uspokojenie i wyciszenie ne z pewnymi oczekiwaniami co do organizacji prac rozmów. Sejmu jako całości i z podnoszoną tutaj w paru wypowiedziach kwestią zmiany regulaminu. Jeśli chodzi o zmianę regulaminu, musi istnieć Poseł Ludwik Dorn: szerokie uzgodnienie, zarówno między koalicją, jak i opozycją, a także wewnątrz koalicji. Znana mi jest Mnie martwi swego rodzaju wysyp i inﬂacja pro- umowa koalicyjna, która wymóg takiego uzgodnienia jektów, jeśli chodzi o komisję śledczą, i to dotyczy zawiera. Chcę bardzo jasno powiedzieć, że marszałek, wszystkich klubów. Znaczy, mnie martwi taka oto 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 322 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Ludwik Dorn sób, dlatego że należy przemyśleć doświadczenia ostatnich kilku tygodni. Z mojego punktu widzenia, sytuacja, że kiedy jeden klub zgłasza projekt w jakiejś a mówię to nie jako kandydat na marszałka, tylko sprawie, która nagle stała się głośna, inny klub zgła- jako poseł, jako człowiek, ważny jest sukces tej spra- sza inny projekt i w ten sposób następuje swego ro- wy, a nie to, kto swoje nazwisko z tym sukcesem – do dzaju inﬂacja tego narzędzia, a to narzędzie jest którego oby doszło – związał. (Oklaski) wartością dla całego parlamentu. Oczywiście mar- I jeszcze dwie kwestie, a właściwie jedna związa- szałek nie może wpływać i nie powinien wpływać na na z pewną koncepcją funkcjonowania Sejmu, tym taką czy inną wolę polityczną w klubach, ale sądzę, razem… dwie kwestie związane z wymiarem między- że pewne rzeczy powinien tutaj moderować (Gwar na narodowym… (Gwar na sali) Otóż jeśli chodzi… sali), ażebyśmy dla własnego dobra, dobra naszych Przepraszam niektórych państwa posłów, że następców nie zdewaluowali tego oto narzędzia. Jest utrudniam im pogawędkę. kwestia interpelacji, tutaj padało o to pytanie. (Gwar (Głos z sali: Trzeba się przyzwyczajać, panie na sali) No dobrze. (Dzwonek) pośle.)

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wicemarszałek Janusz Dobrosz:

Naprawdę proszę o wyciszenie rozmów. Były py- Jeszcze raz bardzo proszę, bądźmy cierpliwi, tania, są odpowiedzi, szanujmy się wzajemnie. mamy naprawdę ważną kwestię do rozstrzygnięcia.

Poseł Ludwik Dorn: Poseł Ludwik Dorn:

Jest kwestia interpelacji. Otóż to jest podstawowe Jeśli chodzi o rolę Sejmu w polityce międzynaro- zobowiązanie marszałka, pilnować, jego rząd, czy nie dowej, w wymiarze międzyparlamentarnym tej poli- jego rząd, by terminy regulaminowe były dotrzymy- tyki – pan poseł Czykwin o tym mówił – mogę powie- wane, a jeśli rząd, co się czasami zdarza, poszczegól- dzieć tyle, że polityka parlamentarna musi być czę- ny minister nie dotrzymuje takich terminów, aby go ścią polityki całego państwa. W związku z tym napominać, a w dodatku zmuszać do wytłumaczenia chciałbym, żeby Sejm, komisje, zespoły parlamentarne ją prowadziły, z minimalnym, koniecznym uzgod- się. Tutaj w tej sferze ja będę całkowicie bezstronny. nieniu z rządem i z prezydentem, bo to są czynniki, Padało, można powiedzieć, z różnych stron pytanie które w przeważającej mierze decydują o polityce par- o sprawę, która jest w toku – sprawę, która dotyczy lamentarnej. weksli, wniosku byłego już marszałka Marka Jurka. Ja wiem, że posłowie mają czasami zróżnicowane Ja wiem, że przedwczoraj obradował nad tym i za- kierunki zainteresowań jeśli chodzi o geografię, na- kończył rzecz konkluzywnie Trybunał Konstytucyj- tomiast chciałbym – i mówię to wprost, będę nad ny. Tym, co mogę tutaj z tej trybuny zadeklarować, tym jako ewentualny marszałek czuwał – aby nie jest to, że postaram się rozeznać stan prawny, co było rozbieżności między polityką prowadzoną przez w tej sytuacji zależy od marszałka, a co nie zależy Sejm i inne bardziej konstytucyjne, wyróżnione i będę w tym zakresie dążył do wszechstronnego wy- w tym zakresie ośrodki władzy państwowej. Nie są- jaśnienia tej sprawy. dzę jednak, by mogło dojść do takiej rozbieżności na Padały też pytania dotyczące pewnych prze- przykład w sprawie obrony dobrego imienia Polski. świadczeń, przekonań, które przekładają się na ta- Myślę także o tym, co obecnie dzieje się w Parlamen- kie, a nie inne głosowania, dotyczące ochrony życia cie Europejskim. poczętego. Otóż ja jestem za ochroną życia poczęte- Powiem tyle: jeśli zostanę marszałkiem, gotów go i jestem za tym, by obecna ustawa została wzmoc- jestem zaangażować się w wyjaśnianie władzom Par- niony o – by tak rzec – umocowanie konstytucyjne, lamentu Europejskiego i parlamentarzystom niepo- które będzie chroniło przed możliwością liberaliza- rozumień, bo po części te ataki biorą się ze złej woli, cji obecnego kształtu regulacji bez zmiany konsty- a po części z niezrozumienia, z nieporozumień. Jest tucji. (Oklaski) to kwestia w tym obszarze, w którym chciałbym Sądzę, że jest racjonalne, celowe, uprawnione dą- współdziałać ze wszystkimi, począwszy od posłów żenie posłów – oczywiście części – do takiego konsty- będących w ławach najdalej po prawej stronie do po- tucyjnego zawarowania tego prawa. Ubolewam nad słów w ławach najdalej po lewej stronie. tym, że podjęta niedawno próba się nie powiodła. Je- Teraz kwestia mojej skromnej osoby, zwłaszcza żeli pojawią się takie dążenia posłów, być może pewnej obawy o moją szczególną konfliktowość. Otóż, w formule jak najmniej skonfliktowanej politycznie, Wysoka Izbo, wszystko, prawie wszystko jest funkcją na przykład w formie zespołu parlamentarnego, to celu, nieco innej retoryki używa się, będąc posłem, mogę tylko stwierdzić, że ze względu na dobro sprawy nieco innej, będąc przewodniczącym klubu, innej, będę sprzyjał temu, by te rozwiązania zostały przy- będąc ministrem, a innej… (Gwar na sali) jęte, ale nie będę angażował się w to w forsowny spo- Tak… 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 323

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: zasłaniałem się tanim państwem, kosztami, tym, ile to będzie kosztować, bo to są dosłownie grosze. Cho- Ale… dziło o to, by – w sytuacji tak dużej nierównowagi między dwoma największymi klubami a resztą – wszystkie kluby miały poczucie minimum politycz- Poseł Ludwik Dorn: nego bezpieczeństwa podczas udziału we władzach Sejmu. Pełniąc, jeśli taka będzie wola większości, Z góry państwu zapowiadam – i to proszę trakto- funkcję marszałka, chciałbym do tego rozumowania, wać jako zapewnienie bardzo serio – że jeśli zostanę które ma zaświadczenie w konkretnych czynach, na- marszałkiem, to będę się starał, żeby wszystkim po- wiązać. słom, od najdalszej prawicy do najdalszej lewicy, za- Jeszcze dosłownie dwa zdania, bo zadano tutaj pewnić komfort przemawiania większy niż ten, któ- konkretne pytania o moją rolę jako ministra spraw rym obecnie ja dysponuję. (Oklaski) wewnętrznych i administracji. Po pierwsze, założe- (Poseł Donald Tusk: W jaki sposób?) nia ustawy o modernizacji Policji nie powstały w 2004 r., nic mi na ten temat nie wiadomo, chociaż pan poseł Kuchciński… to znaczy może to były inne Wicemarszałek Janusz Dobrosz: założenia, nic mi na ten temat nie wiadomo, w ministerstwie szukano i nie znaleziono. Pan przewod- Wysoka Izbo! Jeszcze raz proszę o wyciszenie roz- niczący Kuchciński przesadził. Ja może byłem mów, bo naprawdę pan poseł Dorn ma rację. W trak- współtwórcą i ważniejszym politycznym patronem cie zadawania pytań było znacznie mniejsze natęże- tej inicjatywy, ale jej faktycznym, głównym autorem nie głosów czy rozmów, niż jest teraz. Skoro były był minister Władysław Stasiak, w tym czasie mój zadane pytania, to miejmy logiczną, że tak powiem, zastępca. Mówiłem o tym publicznie wielokrotnie. formułę zachowania się, że skoro się na nie odpowia- Moim współpracownikom i przeciwnikom zawsze da, to chce się usłyszeć to, co pytany chce nam odpo- jestem bowiem gotów oddawać to, co ich, zarówno wiedzieć. Jeżeli ktoś koniecznie musi rozmawiać, to w dobrym, jak i w złym. nie ma obowiązku słuchania pana premiera, pana Natomiast padła tutaj bardzo krytyczna ocena posła Dorna, może wyjść i wrócić przed głosowaniem. tego okresu, jeśli chodzi o dokonania MSWiA. Przy- Naprawdę bardzo o to apeluję. pominam, że 2006 r. to był czas, w którym był naj- szybszy po 1989 r. spadek przestępczości, w tym przestępczości najbardziej dolegliwej. Łącznie było to Poseł Ludwik Dorn: blisko 11%, przy czym w niektórych kategoriach wy- nosiło od nieco ponad 30% do dwudziestu paru, jak Otóż, Wysoka Izbo, padały tutaj różne moje wy- na przykład w przypadku rozbojów z użyciem niebez- powiedzi, nawet dość często. Panie pośle Drzewiecki, piecznego narzędzia. Jednocześnie nastąpił jeszcze nie ma pan powodu się obawiać, bo teraz słyszałem, rekordowy wzrost, jeśli chodzi o badania poczucia że dość rozgłośnie pan wypowiadał słowo kamasze. bezpieczeństwa własnego czy najbliższych, rzędu Otóż mówiłem o wzięciu w kamasze w sytuacji, około 14%. Sądzę więc, że nie mam się w tej kwestii w której 31 grudnia zapowiedziano, że 2 stycznia czego wstydzić. 11 mln pacjentów zostanie bez opieki. Sprawdziłem Natomiast jeśli chodzi o informatyzację, to nie ma możliwości prawne, którymi dysponowałem jako mi- jeszcze oﬁcjalnie ogłoszonego raportu Komisji Euro- nister spraw wewnętrznych, i stwierdziłem, że takie pejskiej. Tej zasługi nie przypisuję jednak wyłącznie możliwości istnieją. Wypowiedziałem więc te słowa sobie, czy wyłącznie temu rządowi, chociaż w prze- z pełną świadomością pewnego zbulwersowania, ja- ważającej mierze należy ona do niego. Nie odbyło się kie powstanie, i osiągnąłem efekt: 2 stycznia wszyst- to bez pewnych zasług poprzedników, jednak będąc kie gabinety lekarskie były otwarte i chorzy mogli się sprawiedliwym powiem, że bardzo, ale to bardzo nie- tam zgłosić. (Oklaski) wielkich. W kwestii dynamiki usług internetowych (Głos z sali: Brawo!) i usług w 2006 r. w stosunku do 2005 r. nastąpił Natomiast teraz wszystkim klubom, od najdal- bowiem wzrost o 100%. Jeśli chodzi o to, to lepsze od szej prawej strony do najdalszej lewej, przypominam nas są tylko Węgry i, o ile sobie dobrze przypominam, – i to jest coś, o czym mówił pan Marek Kuchciński, Łotwa, ale my mamy 38 mln ludności, a tam jest ich i to jest też ta rola, do której chciałbym nawiązać zdecydowanie mniej, więc istnieją problemy skali. To – konstruowanie Prezydium Sejmu i władz organów jest trochę zasługa moich współpracowników, moja, Sejmu z początków tej kadencji, kiedy starałem się, przede wszystkim, jak sądzę, pani prezes Streżyń- a bardzo musiałem przekonywać niektórych, nawet skiej, z którą bardzo ściśle w ramach tego komitetu ich, o ile sobie przypominam, nie przekonałem – mó- współdziałamy. wię tutaj akurat o drugim co do wielkości klubie – by To chyba będzie wszystko. wszystkie kluby, także ten najmniejszy, miały przed- (Głos z sali: Dziękujemy!) stawicieli w Prezydium Sejmu. Jest to moje rozumie- Dziękuję bardzo. (Oklaski) nie idei parlamentaryzmu, w tym przypadku nie (Głos z sali: Brawo!) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 324 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: słowa się liczą, a czyny. Słów jest pełen parlament, aż po najwyższe miejsce w tej Izbie, aż po sam suﬁt. Dziękuję bardzo. Słów jest co niemiara, także na temat obrony życia Proszę o zabranie głosu pana posła, wicemar- nienarodzonego. Liczą się, panie premierze, czyny. szałka Bronisława Komorowskiego. I proszę przyjąć do wiadomości nie tylko to, że z wiel- Proszę bardzo. kim trudem, ale jednak, wychowałem, odchowałem już piątkę dzieci, bo są już ludźmi dorosłymi (Okla- ski), ale również i to, że jestem jednym ze współau- Poseł Bronisław Komorowski: torów pierwszej ustawy antyaborcyjnej. Nie sądzę, aby w tej Izbie był ktokolwiek taki, kto by stał na Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się stanowisku, że aborcja jest czymś dobrym. (Oklaski) przynajmniej w jakimś stopniu zaspokoić ciekawość Aborcja jest nieszczęściem, nieszczęściem narodo- posłów, którzy zadali pytania. Częściowo te pytania wym, nieszczęściem także w wymiarze indywidual- pogrupuję. nym każdego człowieka, ale nie można żądać od ludzi Chciałbym jednak najpierw bardzo serdecznie po- heroizmu na rozkaz, heroizmu w imię przepisów pra- dziękować wszystkim, którzy, po pierwsze, zechcieli wa. Dlatego ja, jeden ze współautorów pierwszej usta- mnie pochwalić, po drugie tym, którzy zechcieli mnie wy antyaborcyjnej w tym Sejmie, jestem gorącym zganić, a także tym, którzy na różne inne sposoby wy- zwolennikiem i orędownikiem utrzymania tego trud- rażali swoją opinię o mnie albo stosunek do mnie. nego kompromisu, jakim jest dzisiaj obowiązująca Parlament jest od tego, żeby się spierać, żeby toczyć ustawa antyaborcyjna. (Oklaski) Jestem gorącym czasami polityczne batalie. Parlament jest też od tego, orędownikiem obrony tej ustawy, tego kompromisu żeby jednak dochodzić do porozumienia w sprawach zarówno przed zakusami ludzi skrajnych, którzy by najważniejszych dla Polski. Chciałbym więc szczegól- chcieli wymusić na innych heroizm na rozkaz, po- nie serdecznie podziękować panu posłowi Karskiemu przez konieczność urodzenia dziecka z gwałtu, z kaza to, że po tym, jak mogło powstać wrażenie, że je- zirodztwa, w sytuacji zagrożenia życia, jak i przed stem prawie aniołem albo świętym, dolał tej potrzeb- skrajnymi ludźmi, którzy by chcieli aborcji na życze- nej bardzo łyżki dziegciu do beczki miodu. Ja jestem nie. To mogę jako ewentualny przyszły marszałek oczywiście człowiekiem pełnym także i przywar, i sła- państwu obiecać. Ja tak pojmuję walkę o obronę życia bości. Nie mam powodu wstydzić się swojego życiory- nienarodzonego. (Oklaski) su, wręcz odwrotnie. Jestem wdzięczny Panu Bogu, Pytanie pana posła Grabarczyka, czy to prawda, że mam taki, jaki mam, z moim doświadczeniem i ży- że sędzia Kryże skazał mnie swego czasu na jakiś ciowym bagażem. (Oklaski) okres pobytu w więzieniu. Tak, to prawda. Myślę jed- Oczywiście pan poseł Karski słusznie pytał, co nak, że nie to jest ważne. Mogę powiedzieć, że An- zrobię z moimi przywarami. Trzeba z nimi żyć i sta- drzeja Czumę, też posła Platformy Obywatelskiej, rać się z nimi walczyć, a jednak niezależnie od nich wsadził na dłuższy okres do więzienia, świętej pamię- trzeba starać się jakoś działać razem z innymi ludź- ci Wojtka Ziembińskiego – który, jak sądzę, jest au- mi, którzy także na ogół mają swoje przywary. Kto torytetem dla wielu osób pewnie po tej stronie sali jest bez winy, niech pierwszy rzuci kamieniem, panie – także wsadził do więzienia. Ja panu sędziemu Kry- pośle. (Oklaski) że odpuszczam z całego serca. Natomiast o co mam Oczywiście wydaje mi się w stu procentach gwa- pretensje? Nie o to, że siedziałem w więzieniu, bo rantowane, że jeśli Platforma Obywatelska przegra mogę to sobie dzisiaj wpisać w życiorys, aczkolwiek tę batalię o fotel marszałka, ale także o możliwość były wtedy i momenty niesłychanie trudne, bolesne, realnego wpływania na bieg spraw w Polsce, bo mar- o których wolałbym nie mówić. Ale, proszę państwa, szałek ma istotną władzę nad przebiegiem procesu to jest pytanie o hipokryzję w życiu politycznym. Za- legislacyjnego, to na pewno nie potraktujemy tego ręczam państwu, że gdyby taki sędzia Kryże znalazł jako klęski, która by nas zniechęcała do dalszej ba- się w szeregach Platformy Obywatelskiej, to byście talii. Walczymy bowiem o kształt Polski, o to, w jaką państwo go wdeptali w ziemię, byście go opluli, znisz- stronę Polska będzie szła. czyli, bo to wstrętny komuch. (Oklaski) Problem po- (Głos z sali: Podźwigniemy się.) lega na tym, że nie można się godzić na sytuacje, że Rzecz jasna mógłbym się tu wyzłośliwiać na ty- wstrętny komuch jest wtedy, jak jest na lewicy albo siąc sposobów, mówić o innej klęsce, ponieważ nie- w centrum, a jest fachowiec, jak jest u was. (Wesołość wątpliwie klęską jest to, że dzisiaj, jeszcze przed po- na sali, oklaski) Nie można stosować albo nie wolno łową kadencji, musimy debatować nad zmianą mar- stosować kryteriów takich historycznych albo kryte- szałka, bo jest rozłam w środowisku tworzącym rząd. riów moralnych. Na coś się państwo zdecydujcie. My takich klęsk się nie boimy. Za nami stoją także Pan Marek Sawicki pytał o kształt, jakby styl i sondaże opinii publicznej. marszałkowania i o to, czy w dalszym ciągu na pierw- Pan premier Giertych zadał bardzo ważne pyta- szym miejscu będzie interes jednej partii rządzącej. nie o głosowanie, jak się wyraził, przeciwko obronie Jestem przedstawicielem opozycji, więc rozumiem, życia w konstytucji. To się pewnie parę razy powtó- że z odpowiedzi na tę część pytania jestem zwolniony. rzy przy innych pytaniach. Otóż, proszę państwa, nie Ale pytanie jest oczywiście bardzo ważne. Czy jest 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 325

Poseł Bronisław Komorowski Ale jeśli parlament traci najszybciej i najwięcej, to jest to sygnał alarmowy. Co można zrobić? Proszę możliwe sprawowanie funkcji marszałka w ramach państwa, tu cudów nie ma. Oczywiście marszałek jest pewnej kohabitacji? Wydaje mi się, że to zależy nie pierwszą twarzą polskiego Sejmu i może zrobić bar- tylko od temperatury politycznej batalii, ale także od dzo wiele dobrego, a może zrobić też bardzo wiele charakterów ludzi. Powtarzam to wielekroć – jed- złego. Myślę, że parlament, który z natury swojej jest nym z głównych problemów polskiej polityki nie są zróżnicowany, w którym toczy się batalia, może dzię- programy, nie są jakieś konkretne pomysły politycz- ki osobie marszałka także bardziej pokazywać tę ne, są charaktery ludzkie, które umożliwiają albo twarz pewnego ponadpartyjnego porozumienia uniemożliwiają współdziałanie. Mam za sobą okres, w kwestiach, na których rozwiązanie Polacy czekają. z którego jestem dumny, bycia ministrem obrony na- To ważne pytanie. Rozumiem, że to taka wrzutka, rodowej w rządzie prawicowym Jerzego Buzka. Jed- która ma na celu postawić mnie w złej sytuacji, nocześnie jako zwierzchnika sił zbrojnych miałem w złym świetle. Pan Tomasz Markowski pytał wtedy w jakiejś mierze ponad sobą prezydenta Alek- o decyzje polityczne, ze szczególnym uwzględnie- sandra Kwaśniewskiego, niewątpliwie człowieka le- niem jednej decyzji w Ministerstwie Obrony Naro- wicy. Miałem i sobie z tym poradziłem. Sprawiłem, dowej, gdy już objąłem funkcję ministra obrony że tuż przed wyborami udało się w ramach konsensu- narodowej. Pisała o tym prasa. Otóż, panie pośle, su politycznego doprowadzić do porozumienia wszyst- tym się różnią politycy doświadczeni od niedoświad- kich sił politycznych w polskim parlamencie, udało się czonych, że pierwsi ponabijali sobie guzy i wiedzą doprowadzić do akceptacji tego przez prezydenta lewi- doskonale, że czasami trzeba brać odpowiedzialność cowego i współpracy z rządem prawicowym na rzecz za decyzje poprzedników, a tym niedoświadczonym reformy sił zbrojnych. Efekt był taki, że ustawy o ﬁ- wydaje się, że wszystko można zawsze zacząć od nansowaniu samolotu wielozadaniowego, o reformie, nowa, że wszystko można przekreślić, wyrzucić do o planie 6-letnim zostały przyjęte przez całą Izbę, kosza. Otóż informuję pana, że ta decyzja, dzisiaj mimo że była to pokusa, bo szły wybory, a to była kontrowersyjna, była podjęta przez mego poprzedni- cudowna materia do batalii politycznej. ka. Ja jej nie obaliłem, bo nie było żadnych podstaw Można, jeżeli się do tego przyłożyć, i w polskich prawnych, aby to uczynić. Nie było żadnego powodu parlamentach budować współdziałanie pomimo na- wtedy, aby tę decyzję uchylić. Uchylanie decyzji po- turalnych różnic. Pomimo koniecznych różnic, moż- przednika jest ulubionym zajęciem tych, którym się na to zrobić. (Oklaski) wydaje, że dopiero od nich zaczyna się Polska. Ja sta- Sporo było pytań dotyczących weksli. Muszę pań- wiam na kontynuację. (Oklaski) stwu powiedzieć, że odnoszę wrażenie, że gdybym się Proszę zapytać obecnego ministra obrony naro- zdeklarował po którejś stronie, to miałbym głosy na sto dowej, czy uchylił, ile uchylił decyzji poprzednika. procent za moją kandydaturą do funkcji marszałka. Proszę zapytać obecnego ministra obrony w kwestii (Oklaski) Pewnie tak samo by było, gdybym się zobo- dosyć znanej i w jakiejś mierze stanowiącej zresztą wiązał, że na przykład nie będzie w poniedziałek obrad kontrowersję polityczną –kołowego transportera Sejmu. To też byłoby to gwarantowane. (Oklaski) opancerzonego „Rosomak”, czemu nie obalił tego Proszę państwa, weksle są oczywiście rzeczą nie- kontraktu, skoro państwo i ministrowie zgłaszali dopuszczalną w polityce. Natomiast ocena tego, czy w okresie początkowym tyle wątpliwości. Bo są pew- one są zgodne z prawem, czy nie, nie należy do mar- ne sprawy, które, nawet jeśli ma się wątpliwości, wy- szałka Sejmu, nie należy do polityków, którzy z sobą magają kontynuacji, bo taki jest interes sił zbrojnych, konkurują. Uważam, że tym miejscem jest sąd, tym przemysłu, taki jest interes państwa polskiego. Pro- miejscem jest także Trybunał Konstytucyjny. I wszel- szę to przyjąć do wiadomości. (Oklaski) kie deklaracje w tej sprawie będą swoistym politycz- Pytanie pani poseł Bożenny Bukiewicz: Czy pro- nym nadużyciem. Oczywiście ten problem stanie. blemy integracji europejskiej można uczynić przed- Jest problemem ocena, czy to, co się działo w tej kwe- miotem konsensusu w polskim parlamencie? Pytanie stii, działo się pod wpływem takich czy innych ukła- bardzo ważne i bardzo na czasie. Tak, można. A po- dów politycznych, czy ktoś kogoś chciał trzymać na wiem więcej: tak, trzeba. Dlaczego można? Dlatego, smyczy, czy ktoś kogoś chciał zniszczyć, czy ktoś ko- proszę państwa, że świadczą o tym sondaże opinii goś chciał zmusić do uległości. To jest problem. Naj- publicznej. W pewnych momentach 88% Polaków lepiej jednak, żeby nikt się nie bał, w tej sprawie w sondażach dało wyraz swojej akceptacji dla człon- wypowiedzą się sądy. kowstwa Polski w Unii Europejskiej. Polityk, który Pan Czesław Fiedorowicz i inne osoby pytały lekceważy opinię publiczną, jest idiotą albo się do o opinie o polskim Sejmie. Nie ma się czym chwalić, polityki w ogóle nie nadaje. (Oklaski) Więc opinia proszę państwa. W marcu chyba bieżącego roku 71% publiczna mówi całej Izbie, całemu polskiemu parla- Polaków dało negatywną ocenę polskiemu Sejmowi, mentowi od prawa do lewa: chcemy członkostwa Pol- a jedynie 17% dało ocenę pozytywną. To jest dużo ski w Unii Europejskiej. I trzeba także w tym obsza- mniej, niż wynoszą notowania koalicji rządzącej. To rze budować jak najszerszy konsensus. jest sygnał. W demokracji zużywają się autorytety Proszę państwa, jest moim marzeniem, bo uwa- i zmieniają opinie o instytucjach życia publicznego. żam – tak ja widzę interes państwa polskiego i naro- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 326 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Bronisław Komorowski śledczej bywa nadużywana w polskim parlamencie, ale jest uzasadniona szczególnie wtedy, jeśli stroną du polskiego – że im głębiej się zakopiemy w integra- w pewnym sporze albo stroną zainteresowaną nie- cję europejską, tym bardziej będziemy bezpieczni wyjaśnieniem sprawy może być – podkreślam słowo: w sytuacji świata, który się zmienia. Wszyscy wiemy, może, nie twierdzę, że tak jest – strona sprawująca że na Zachodzie było lepiej niż na Wschodzie. Jak władzę. Władza sama siebie nie może kontrolować. ktoś z Polski wiał, to zawsze na Zachód, a nie na Jeśli w tej kwestii stoją pod znakami zapytania, tak Wschód. Jak wiemy, to wyciągnijmy z tego wnioski. to nazwijmy, i prokuratura, i służby specjalne, to nie (Oklaski) Wyciągnijmy wnioski. Czas zdjąć nogę może sprawy badać prokuratura, prokurator gene- z hamulca, nie blokować procesu integracji europej- ralny, nie może badać w sposób w pełni obiektywny skiej, przyspieszać – bo to leży w naszym, polskim służba specjalna. Uważam, że to jest szczególny przy- interesie. (Oklaski) padek, kiedy rzeczywiście powinno mieć miejsce I powiem państwu tak, powiem w ten sposób: że śledztwo prowadzone w taki sposób, żeby opinia pu- w polskim interesie leży, żeby w wyniku współdzia- bliczna nie miała wątpliwości w tej sprawie, czyli łania różnych i bardzo różnych sił politycznych w tej powinno być prowadzone w parlamencie. (Oklaski) Unii Europejskiej zakopać Polskę aż po sam czubek Pan Krzysztof Bosak pytał o poprawki do regula- głowy, zakopać razem z tym czakiem ułańskim, ra- minu. Powiem tak: to często bywa, co kadencję prak- zem z czapką krakuską, z – kiedyś, swego czasu padło tycznie albo co drugą, że ktoś przegina w kwestiach takie stwierdzenie – jedwabnym kapeluszem, a nawet regulaminu, potem sam wpada w tego rodzaju pu- z tymi moherowymi beretami też – też, a może przede łapki, gdy znajduje się na przykład w opozycji. Uwa- wszystkim. (Oklaski) żam, że mam w sobie tyle doświadczenia, żeby móc Pan poseł Girzyński pyta o to, czy zamierzam ce- państwu powiedzieć uczciwie i z głębokim wewnętrz- mentować układ III RP i to razem z SLD. Rozumiem, nym przekonaniem: tak, należy usiąść i porozmawiać że pytanie jest intencjonalne, panie pośle, niemniej o tym, żeby regulamin pod względem praw marszał- chciałbym panu powiedzieć, że ja jestem dumny ka, władzy marszałkowskiej i praw klubów parla- z moich dokonań i z dokonań III Rzeczypospolitej. mentarnych był bardziej zrównoważony. (Oklaski) Uważam to za największe osiągnięcie mo- Pan Jacek Kurski mówił o tym, że marszałek jego pokolenia, pokolenia ludzi „Solidarności”. Bo powinien łączyć, a nie dzielić. Pytał też o model mar- odzyskaliśmy niepodległość, demokrację, zlikwido- szałkowania. waliśmy księżycową gospodarkę socjalistyczną, zbu- No, panie pośle, tu znowu muszę powiedzieć: nie dowaliśmy wolny rynek i rozpoczęliśmy skuteczny słowa się liczą, a czyny. (Oklaski) Bo parlament jest marsz ku instytucjom zachodnim, do NATO, do Unii pełen słów, zawsze. Liczą się czyny. I próba powiedze- Europejskiej. Nie znam pokolenia, które by miało nia czy zasugerowania, może tak, że to opozycja dzie- większe osiągnięcia. Oczywiście, były i zjawiska złe, li społeczeństwo polskie, to jest według mnie uciecz- były słabości, były mankamenty i one są nadal, panie ka od odpowiedzialności, dlatego że zawsze ten, kto pośle, one są nadal w nie mniejszym stopniu. Tylko ma władzę, z natury rzeczy ma większe możliwości, próba wyrzucania dorobku pokolenia ludzi „Solidar- także dzielenia społeczeństwa, także konﬂiktowania. ności” do kosza jest w moim przekonaniu niegodzi- Państwo dzisiaj mają władzę. Opozycja może się za- wością i błędem. (Oklaski) chowywać mniej czy bardziej agresywnie, ale ma Pani poseł Małgorzata Kidawa-Błońska pytała mniejsze z natury swojej możliwości łączenia. Fotel o moje doświadczenie w pracy parlamentarnej. Czuję marszałka Sejmu jest cząstką władzy. Jest cząstką się zażenowany. Pytała pani posłanka, zatem z przy- władzy w tym państwie. Uważam, panie pośle, że krością konstatuję, że jestem jednym z najstarszych w tym miejscu można działać skutecznie na rzecz stażem parlamentarzystów polskich, chyba należę do zmniejszenia podziałów, zmniejszenie także agresji grupy 15 posłów, którzy pracują przez taką ilość ka- w życiu politycznym. I bardzo chętnie bym taką rolę dencji, bo od pierwszej do obecnej kadencji jestem odegrał, tylko niech pan mi da szansę, panie pośle. w Sejmie. I się cieszę. Jestem z tego dumny, że nigdy (Oklaski) nie odbywałem takiej kariery brojlera. Jak państwo Pan poseł Damian Raczkowski pytał, co sądzę wiedzą, brojler to jest taki kurczak, który rośnie bar- o ideologizacji pracy parlamentu. Rozumiem, że jest dzo szybko, bo jest hodowany na sztucznych witami- to pytanie o doświadczenie posła, który obserwował nach. Tak więc najpierw byłem posłem, potem wice- wszystkie parlamenty III Rzeczypospolitej. Źle sądzę. przewodniczącym komisji, następnie szefem komisji. Proszę państwa, ideologizacja przebiegu prac w par- Jestem wicemarszałkiem, dzisiaj kandyduję do fotela lamencie jest zawsze pułapką dla parlamentu. Bo co marszałkowskiego. Nie jestem politycznym brojle- to oznacza? Proszę państwa, tak jak wszyscy jeste- rem. (Oklaski) śmy przekonani, że, w kwestiach na przykład wycho- Pan poseł Ryszard Kalisz pytał o rzecz ważną wania, wszyscy się znamy na wychowywaniu dzieci, – o sejmową komisję śledczą do zbadania sprawy Polacy mają różne takie przekonania, to co do świa- śmierci pani minister Blidy. Tak, jestem w pełni za topoglądu, co do ideologii, każdy jest ekspertem. To i powiem państwu dlaczego. Jestem za powstaniem jest sytuacja taka, że jak staje problem natury świa- komisji śledczej, bo uważam, że instytucja komisji topoglądowo-ideowej, to jest feeria, to jest jakby oka- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu 327

Poseł Bronisław Komorowski (Poseł Donald Tusk: Z Egiptu.) Otóż uważam, że taka elementarna kontrola jest zja dla różnych osób, które niekoniecznie w innych absolutnie konieczna. obszarach reprezentują sobą jakiś wysoki poziom, Pan Marek Suski. No, pan Marek Suski... co ja i to rzutuje na opinię o polskim parlamencie. Myślę, mam powiedzieć, panie pośle? że świeżo przerobiona lekcja właśnie dramatycznego (Poseł Janusz Krasoń: Daj pan spokój!) sporu o poprawki w konstytucji powinna być prze- Pan pyta o to, czy ja będę osłaniał przestępców. strogą co do tego, jak te sprawy się załatwia. To trze- Rozumiem, że pytanie jest czysto intencjonalne. Wie ba przygotować – nie przed kamerami, nie wolno pan, to takie pytanie, jakby pan pytał mnie, czy będę czynić z tego przedmiotu batalii politycznej, tylko bił żonę albo czy nie będę. (Oklaski) trzeba próbować usiąść, zawrzeć jakieś porozumienie (Poseł Beata Mazurek: A bije pan?) i kompromis. Ja też panu mógłbym się zrewanżować takim py- Pan poseł Eugeniusz Czykwin pytał o współpracę taniem. Prawdę powiedziawszy, wolałbym z panem z Białorusią i Rosją. Ja myślę, że akurat ten parla- rozmawiać o słynnych zagadnieniach patriotyzmu ment na kwestie białoruskie jest bardzo wyczulony polskiego. Pewnie jeśli chodzi o tzw. genetyczny pa- i, mówię to z głębokim przekonaniem, oczywiście stoi triotyzm, mógłbym pana przelicytować. (Wesołość na po stronie głównie demokracji na Białorusi. Nato- sali, oklaski miast jest problem stosunku Polski do Rosji i roli ) parlamentu w polityce zagranicznej. Ja uważam, że (Poseł Marek Suski: Nie jestem tego pewien.) w przypadku Rosji w szczególności, gdzie mamy kło- Możemy porozmawiać, panie pośle, ja tu nie mam pot, bo klucz do dobrych stosunków polsko-rosyjskich kompleksu, zaręczam panu. jest w Moskwie, a nie w Polsce, rzeczywiście polityka (Poseł Marek Suski: Ja też nie.) parlamentarna może odegrać istotną rolę. I warto się No i dobrze. nastawić na koncepcję długiego marszu w relacjach Proszę państwa, pan poseł Strąk pytał o powrót polsko-rosyjskich, nie na szybki sukces, bo on jest naszych żołnierzy. Ja uważam, że tak; parlament niemożliwy. Rosja tego nie potrzebuje i nie chce. polski jest miejscem, gdzie powinna się toczyć żywa Pan poseł Cymański – nie wiem, czy wszystkim debata i być sprawowana żywa, mocna kontrola nad już odpowiedziałem... A, pani Krystyna Skowrońska tym, co dzieje się z polskimi żołnierzami w Iraku, – turystyka sejmowa. Ja, proszę państwa, uważam, w Afganistanie, na Bliskim Wschodzie. I tu powinna że to jest rzecz, która podkopuje autorytet parlamen- być debata nie po to, żeby politycznie sprawę rozgry- tu. Wiem, że jak w tej chwili coś powiem, to już na wać, żeby zmuszać na przykład rząd, aby, nie wiem, 100% stracę wszystkie potencjalne, możliwe głosy... przekreślił własne zobowiązania, ale tu powinna być (Gwar na sali) debata, która dawałaby polskiemu rządowi argumen- (Poseł Marek Suski: I tak nie będziemy na ciebie ty i materiał do przemyśleń. Także argumenty do głosować.) rozmowy z sojusznikami, że polska opinia publiczna Słucham? myśli to i to, w związku z tym chcemy tego i tego. (Poseł Beata Mazurek: To niech pan nie mówi.) Albo – to możemy, a tego nie możemy. Błędem jest Nie, ja uważam, że właśnie trzeba czasami mówić zamykanie debaty w tej sprawie i zamykanie samej także o rzeczach, które są trudne i wstydliwe, a jed- procedury decyzyjnej zupełnie gdzie indziej. Ja je- nocześnie wywołują różne emocje na zewnątrz – mó- stem zwolennikiem pewnego napięcia w rozmowach wić w parlamencie. między czynnikiem decyzyjnym, prezydentem, pre- Uważam, że to jest kwestia niesłychanie istotna, mierem, a parlamentem właśnie. Nikt na rozmowie warta uregulowania. Czym się różni polski parla- nie stracił. Z powodu samej rozmowy nie ma politycz- ment pod tym względem od innych parlamentów nej dezercji, ale nie ma też nadgorliwej decyzji. Uwa- świata? Nie tyle tym, że jeździmy więcej, bo jeżdżą żam, że im więcej rozmowy na te tematy, tym lepiej posłowie czasami w sposób absolutnie uzasadniony, dla polskich interesów i polskich żołnierzy. tylko pod tym jednym względem, że nikt nie pisze żadnego sprawozdania. Nie ma żadnej formy kontro- I na koniec – pan poseł Cymański słusznie zauwa- li nad tym. żył, że wszystko się nagrywa. Pan poseł powiedział (Poseł Tadeusz Iwiński: Jak to, nie ma? Niech pan to, machając palcem, dosyć groźnie; rozumiem, że sobie sprawdzi.) miałem się przestraszyć. Ale ja wiem, że wszystko się Nie ma. To niech pan sobie sprawdzi, panie pośle, nagrywa, podobno wszystko się podsłuchuje, i to jest z ilu wyjazdów zagranicznych posłowie z pańskiego ta zasadnicza różnica. (Wesołość na sali, oklaski) klubu napisali sprawozdanie. (Poseł Andrzej Mikołaj Dera: Przecież to Gudzo- (Poseł Wojciech Olejniczak: Z każdego.) waty nagrywa.) Tak? No, może jak ktoś jedzie, nie wiem, powiedz- To jest ta zasadnicza różnica, proszę państwa. my, z jakąś konkretną wizytą, do siedziby Rady Eu- Uważam, że w parlamencie nikt nie powinien ropy, może jest szlachetnym wyjątkiem. Chętnie się bać się ani podsłuchów, ani nagrywania, ani pod- z panem posłem zgodzę, ale sprawdzimy po powrocie glądania. z Chin czy z innych części świata. (Głos z sali: W Polsce nikt...) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 328 Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu

Poseł Bronisław Komorowski (Poseł Andrzej Biernat: Jaką?) (Wesołość na sali) Wybór pana posła Bronisława Komorowskiego na Powinniśmy o to razem zadbać, powiem tak, od stanowisko marszałka Sejmu będzie jednoznaczny tej prawej ściany aż po tę lewą. Dziękuję serdecznie. z odwołaniem go ze stanowiska wicemarszałka Sej- (Burzliwe oklaski) mu. Hipotetyczny wybór, bo nie przez aklamację. (Głos z sali: Brawo!) (Wesołość na sali, oklaski) (Poseł Grzegorz Schetyna: Rezygnuje z wicemar- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: szałka Komorowski?) Wysoka Izbo, czy mam przeczytać całą instrukcję Dziękuję bardzo. głosowania, czy ostatnią część? (Gwar na sali) Zamykam dyskusję. (Głos z sali: Nie!) (Poseł Wojciech Olejniczak: Przez aklamację wy- Ostatnią część. brany.) Zanim rozpoczniemy głosowanie, przypominam Dziękuję jeszcze raz. paniom i panom posłom, że naciśnięcie białego przy- Mam wrażenie, Wysoka Izbo, że wniosek... cisku jest równoznaczne z ostatecznym podjęciem (Poseł Paweł Graś: Podaj wynik!) (Wesołość na decyzji. Zatem proszę, aby tego przycisku użyć jako sali, oklaski) ostatniego. (Wesołość na sali, oklaski) Na szczęście nie jesteśmy na stadionie, choć kibi- Przystępujemy do głosowania. ców dużo, tym bardziej po wczorajszym sukcesie Proszę o zgłoszenie, czy jest już to u wszystkich Euro. na czytniku, bo na razie nie widzę. Były jeszcze pytania wobec zgłaszających, ale Jest, już się zgadza. Dobrze. mam wrażenie, że obaj kandydaci wszystkie kwestie Przystępujemy do głosowania. związane z pytaniami wyczerpali. Proszę spokojnie podjąć decyzję. (Poruszenie na Proszę? sali) (Głos z sali: Tak.) (Głosy z sali: Ooo…) W takim razie w związku z tym, że zgłoszono Czy wszyscy posłowie podjęli decyzję? (Poruszenie dwie kandydatury, proponuję, aby nad wyborem na sali) Jeszcze nie. (Poruszenie na sali) marszałka Sejmu przeprowadzić głosowania za po- Jeszcze raz zadaję pytanie: czy wszyscy, tak? mocą urządzenia do liczenia głosów, wykorzystując (Głosy z sali: Tak, tak. ) funkcję tego urządzenia umożliwiającą dokonanie Proszę o wyświetlenie wyników. (Burzliwe okla- wyboru z listy. ski, poruszenie na sali) Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm (Poseł Tadeusz Cymański wręcza marszałkowi propozycję przyjął. Ludwikowi Dornowi bukiet kwiatów, posłowie oraz Sprzeciwu nie widzę i nie słyszę. prezes Rady Ministrów Jarosław Kaczyński i człon- Wysoka Izbo, może jeszcze sekundeczkę na spra- kowie rządu składają gratulacje) wy techniczne, niech posłowie wejdą na salę. Prosiłbym o składanie gratulacji za chwileczkę, Jeszcze raz proszę o wnikliwe słuchanie tego, bo muszę dokonać formalnego stwierdzenia. (Długo- co będę czytał, bo przy tych głosowaniach z czyt- trwałe oklaski) nikiem i z listą nieraz bywały już różne niespo- Panie i Panowie Posłowie! (Oklaski) Panie i Pano- dzianki, więc chcielibyśmy tego uniknąć w tak wie Posłowie! (Oklaski, poruszenie na sali) No, widzi- ważnym głosowaniu. Zgodnie z art. 4 ust. 3 regulaminu Sejmu… (Gwar cie, nawet nie mogę wstać. (Długotrwałe oklaski) na sali) Panie i Panowie Posłowie! Głosowało 427 posłów. Panowie i panie posłanki, jeżeli jest konieczność, Większość bezwzględna wynosiła 214 posłów. Za panem to zarządzę 5-minutową techniczną przerwę. posłem Ludwikiem Dornem głosowało 235 posłów, za (Głos z sali: Nie!) panem posłem Komorowskim – 189. (Oklaski) Prosiłbym bardzo, żebyśmy mogli dojść do tej (Głosy z sali: Brawo!) czynności. Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością Przypominam, że na stanowisko marszałka Sej- głosów wybrał pana posła Ludwika Dorna na stano- mu zgłoszone zostały kandydatury pana posła Lu- wisko marszałka Sejmu. (Oklaski) dwika Dorna i pana posła Bronisława Komorowskie- (Głos z sali: Brawo!) go, a wybór będzie skuteczny, kiedy któryś z kandy- Gratuluję panu marszałkowi. (Oklaski) datów uzyska bezwzględną większość głosów. Gratuluję panu marszałkowi, a Wysokiej Izbie Pomocnicza lista kandydatów ułożona w kolejno- dziękuję za to, że mimo gorącej atmosfery dokonali- ści alfabetycznej została paniom i panom posłom śmy tego godnie. (Poruszenie na sali) Nie wszyscy wyłożona na ławy. Po rozpoczęciu głosowania lista mogą być zadowoleni. Zawsze są zwycięzcy i pokona- w takiej kolejności zostanie umieszczona w czytniku ni. (Oklaski) urządzenia do liczenia głosów. Dziękuję raz jeszcze i serdecznie gratuluję panu Przypominam, że poprzeć można tylko jedną kan- posłowi Dornowi wyboru na marszałka Sejmu. dydaturę. (Oklaski) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Porządek dzienny 329

Marszałek Ludwik Dorn: łaniach organów państwa w procesie przekształceń niektórych banków. Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie i Panowie Pozostałe punkty porządku dziennego przewidzia- Posłowie! Bardzo dziękuję za ten wybór, który jest ne do rozpatrzenia w dniu dzisiejszym zostały skre- wyborem większości przy licznej mniejszości. Będę ślone, marszałek dokonał skreślenia tych punktów. się starał spełnić oczekiwania i większości, i mniej- Czy w tych kwestiach są uwagi? szości, bo takie jest zadanie marszałka, jeśli chodzi Nie ma. o prace parlamentarne. Nie będę przedstawiał swojej Prezydium Sejmu przedłożyło wniosek w sprawie koncepcji parlamentaryzmu, bo jest piątek po połu- wyboru uzupełniającego do składu osobowego Komi- dniu. W odpowiedziach na pytania o tym mówiłem. sji Śledczej do zbadania nieprawidłowości w działa- Nie odpowiedziałem na jedno pytanie: czy lubię niach organów państwa w procesie przekształceń pracę w Sejmie, czy nie lubię. Otóż w moim głębokim niektórych banków. przekonaniu robota jest po to, żeby była dobrze zro- Wniosek ten został paniom i panom posłom dorę- biona. A jeżeli ktoś jej nie lubi, to polubi. (Oklaski) czony w druku nr 1672. Ogłaszam teraz półgodzinną przerwę na spotka- Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Senio- nie najpierw Prezydium Sejmu, a potem Konwentu rów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dzien- Seniorów, z możliwością przedłużenia spotkania o 10 nego o punkt dotyczący tej sprawy. minut. Punkt ten rozpatrzymy w bloku głosowań. (Poseł Krystyna Łybacka: Ale co będzie dalej?) Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przed- stawiła opinię dotyczącą kandydata na sędziego Try- Mam jednak nadzieję, że do tego przedłużenia nie bunału Konstytucyjnego, druki nr 1637 i 1646. dojdzie, albowiem istnieje kwestia ustalenia porząd- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii ku posiedzenia i głosowań, które jeszcze dzisiaj prze- Konwentu Seniorów, marszałek podjął decyzję o uzu- prowadzimy. Z góry państwa uspokajam, że moją pełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący intencją jest to, aby trwały one krótko. (Oklaski) rozpatrzenie tej sprawy. (Głos z sali: Jest komunikat.) Informuję, że Prezes Rady Ministrów zawiadomił Sejm o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczy- pospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażo- Sekretarz Poseł Tomasz Górski: nej w ustawie, umowy między Rządem Rzeczypospo- litej Polskiej a Rządem Republiki Chile o współpracy Uwaga, chciałbym podać komunikat. Posiedzenie w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowa- klubu PiS odbędzie się w trakcie tej przerwy w sali nej, podpisanej w Santiago de Chile dnia 13 paździer- kolumnowej. nika 2006 r., oraz Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu (Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 33 kulturowego, sporządzonej w Paryżu dnia 20 paź- do godz. 18 min 05) dziernika 2005 r. Posłowie w określonym terminie nie zgłosili za- strzeżeń do zasadności wybranego przez Radę Mini- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: strów trybu ratyfikacji tych dokumentów. Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła spra- Wysoka Izbo! Wznawiam obrady. wozdania, w których wnosi o przyjęcie zawiadomień Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów mar- premiera bez zastrzeżeń. szałek Sejmu podjął decyzję o rozpatrzeniu w dniu Sprawozdania komisji zostały paniom i panom dzisiejszym następujących punktów porządku dzien- posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1658 nego: i 1659. — trzecie czytanie projektu ustawy o podatku W związku z tym na podstawie art. 120 ust. 4 akcyzowym, regulaminu Sejmu informuję o braku zastrzeżeń co — głosowanie nad wnioskiem komisji o odrzuce- do zasadności wybranego przez Radę Ministrów try- nie projektu ustawy o przeciwdziałaniu niewypłacal- bu ratyfikacji tych dokumentów. (Gwar na sali) ności oraz o upadłości osoby fizycznej, Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. po- — głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie do wia- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- domości informacji rządu na temat okoliczności nansów Publicznych: śmierci byłej parlamentarzystki, świętej pamięci 1) o poselskim projekcie ustawy o zmianie pani Barbary Blidy, ustawy o podatku akcyzowym, — wybór sędziego Trybunału Konstytucyjnego, 2) o poselskim projekcie ustawy o zmianie — wybór członków Kolegium Instytutu Pamięci ustawy o podatku akcyzowym oraz zmianie nie- Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko których innych ustaw. Narodowi Polskiemu, Sejm wysłuchał sprawozdania komisji... (Dzwonek) — wybór uzupełniający do składu osobowego Ko- Sam nie mogę się słyszeć w tym momencie. (We- misji Śledczej do zbadania nieprawidłowości w dzia- sołość na sali) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 330 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Janusz Dobrosz Poseł Sprawozdawca Renata Rochnowska: ...przedstawionego przez panią poseł Renatę Rochnowską oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie Ponadto wprowadzenie Narodowego Celu Wskaź- której zgłoszono poprawkę. nikowego obwarowane jest karami, a tego rodzaju W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- restrykcyjne rozwiązania powinny być wprowadzone jekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia. z należytym wyprzedzeniem, tak by podmioty, któ- Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom rych to dotyczy, miały czas na przygotowanie. Uzna- i panom posłom doręczone w druku nr 1638-A. no, iż ewentualne podważenie przez Trybunał Kon- Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. stytucyjny przepisu zawartego w omawianej popraw- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji ce mogłoby skutkować dalszym opóźnieniem w roz- panią poseł Renatę Rochnowską. woju polskiego sektora biopaliw. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) Poseł Sprawozdawca Renata Rochnowska: Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu plenarnym w dniu 25 kwietnia odbyło się drugie czy- Dziękuję bardzo. tanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku W jedynej poprawce, polegającej na nadaniu no- akcyzowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. wego brzmienia ust. 1 w art. 36 ustawy o biokompo- Podczas drugiego czytania zgłoszono jedną po- nentach i biopaliwach ciekłych, wnioskodawcy pro- prawkę, autorstwa Klubu Parlamentarnego Polskie- ponują, aby wymagalność realizacji przez przedsię- go Stronnictwa Ludowego. W poprawce tej proponu- biorców Narodowego Celu Wskaźnikowego nastąpiła je się zmianę w art. 3 omawianego projektu. Przed- od dnia 15 czerwca 2007 r. stawię w skrócie jej treść. Wnioskodawcy proponują, Komisja zaś wnosi o odrzucenie tej poprawki. aby realizacja Narodowego Celu Wskaźnikowego Pan poseł Marek Sawicki, proszę bardzo. (Poru- przez przedsiębiorców nastąpiła od dnia 15 czerwca szenie na sali) 2007 r. (Głosy z sali: Nie, nie.) Poprawka podczas prac Komisji Finansów Publicz- Pan poseł naprawdę ma prawo zadać pytanie. nych uzyskała negatywną opinię i została odrzucona (Wesołość na sali) zdecydowaną większością głosów: 23 głosy przeciw, 3 głosy za, 3 posłów wstrzymujących się od głosu. Uzna- no, iż zgłoszona poprawka jest sprzeczna z przepisami zawartymi w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bio- Poseł Marek Sawicki: komponentach i biopaliwach ciekłych, a konkretnie z art. 24, który mówi, iż narodowe cele wskaźnikowe Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! określa Rada Ministrów… (Gwar na sali) Przepraszam, że zabieram głos późną porą, ale spra- Proszę pozwolić mi skończyć. wy dotyczą problemów gospodarczych, które w Polsce od 5 lat są rozważane i pozostają nierozwiązane. W ubiegły czwartek na konferencji zorganizowanej w Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Sejmie wicepremier rządu, uznając za niewystarcza- jące nowelizacje, które teraz przyjmujemy, dotyczące Naprawdę, jeśli będziemy cierpliwsi, to szybciej wymienionych trzech ustaw, zobowiązał się publicz- pójdzie. nie do wprowadzenia obowiązku dolewania biokom- ponentów od 1 lipca tego roku. Nasza poprawka zmierza właśnie w kierunku umożliwienia takiego obo- Poseł Sprawozdawca wiązku dolewania biokomponentów do paliw płyn- Renata Rochnowska: nych. (Gwar na sali) …co 3 lata na kolejne 6 lat, do 15 czerwca danego Producenci biopaliw jednoznacznie stwierdzają, roku, z realizacją od kolejnego roku. że te poprawki, ta nowelizacja nie uruchamia pro- Chciałabym przedstawić już tylko dwa zdania, dukcji biopaliw w Polsce w roku 2007. Czy chcemy żeby później nie było niepotrzebnych pytań. (Poru- tracić kolejny rok, nie rozwiązując tego ważnego pro- szenie na sali) blemu gospodarczego? Dlatego też pytam nieobecnego wicepremiera, co też się stało w ciągu kolejnych 5 dni, że wicepremier Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Andrzej Lepper z tego publicznego zobowiązania się wycofał. Dziękuję. (Oklaski) Naprawdę, Wysoka Izbo, spokojnie. (Głos z sali: Bo nie słyszał.) 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 331

Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Poseł Krzysztof Filipek:

Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja chcę odnieść Pani poseł Rochnowska, sprawozdawca komisji, się w ten sposób, że myślę, że poseł Sawicki po trzech proszę bardzo. kadencjach w Sejmie nie rozumie, w czasie trzeciego pytania do kogo można zadać pytanie… (Wesołość na sali) Poseł Renata Rochnowska: (Głos z sali: Czytania.) …do kogo można skierować pytanie w czasie trze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym po- ciego czytania. To tylko świadczy o tym, jaka jest wiedzieć, iż Klub Parlamentarny Samoobrona Rze- wola pana posła Sawickiego co do w ogóle przyjęcia czypospolitej Polskiej w pierwszej wersji miał również tej ustawy. (Poruszenie na sali, oklaski) zamiar złożenia takiej poprawki. Ale po przeanalizo- waniu, po zasięgnięciu określonych opinii, dotyczą- cych również konstytucji, okazało się, iż istnieje za- grożenie niekonstytucyjnością. Jak już mówiłam, nie Wicemarszałek Janusz Dobrosz: powinniśmy zmierzać w tym kierunku, aby opóźnić prace nad tą ustawą, aby przeszkadzać w rozwoju Dziękuję bardzo. rynku biopaliw. Dziękuję. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania. (Gwar na sali) Kto z pań i panów posłów – głosujemy nad całością projektu ustawy – jest za przyjęciem w całości projek- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: tu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w brzmieniu Dziękuję bardzo. proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, Przystępujemy do głosowania. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Kto jest za? prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Kto wstrzymał się od głosu? W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za głoso- W głosowaniu wzięło udział 376 posłów. Za po- wało 305 posłów, przeciw – 8, wstrzymało się 66. prawką głosowało 25 posłów, przeciw – 343, 8 posłów Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie wstrzymało się od głosu. ustawy o podatku akcyzowym oraz o zmianie niektó- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. rych innych ustaw. (Gwar na sali) Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Wysoki Sejmie! (Dzwonek) Proszę o trochę wyro- jektu ustawy. zumiałości również dla mojej osoby. Ja dzisiaj sporo Kto z pań i panów posłów… się nagadałem. (Oklaski) I naprawdę proszę, żebym Proszę bardzo. (Gwar na sali) mógł spokojnie prowadzić. Pan poseł ma prawo, ja wiem, że to budzi tutaj Powracamy do rozpatrzenia punktu 24. po- niepopularność, prowadzącego również, ale taka jest rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Go- moja rola. spodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o prze- Poseł Marek Sawicki: ciwdziałaniu niewypłacalności oraz o upadłości osoby ﬁzycznej. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja wiem, że te Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- pytania przeszkadzają rządzącym, szczególnie tutaj wionego przez pana posła Adama Szejnfelda oraz prze- posłowi Filipkowi. (Wesołość na sali) Ale ja w świetle prowadził dyskusję. (Oklaski, poruszenie na sali) tej nowelizacji i odrzucenia poprawki pragnę zapytać Przechodzimy do głosowania. członka rządu pana posła Filipka, czy przyjęcie ta- Komisje wnoszą o odrzucenie projektu ustawy kiego rozwiązania oznacza, że kilkadziesiąt zakła- zawartego w druku nr 776. dów produkujących biokomponenty, w tym Trzebinia, Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że w której pracownicy głodują, zostanie w tej chwili Sejm skierował projekt ustawy, zgodnie z art. 46 ust. 2 zlikwidowanych. regulaminu Sejmu, do Komisji Gospodarki oraz Ko- misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu ponownego rozpatrzenia. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Dziękuję bardzo. sku komisji o odrzucenie w całości projektu ustawy Poseł Filipek nie jest przewodniczącym. (Porusze- o przeciwdziałaniu niewypłacalności oraz o upadłości nie na sali) osoby ﬁzycznej, zawartego w druku nr 776, zechce Proszę bardzo. podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 332 Punkty 24., 36. i 32. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Janusz Dobrosz niu komisji, co powiedzieć, że wszyscy członkowie komisji wyrazili pozytywną opinię odnośnie do pana Kto jest przeciw? profesora. Dlatego bardzo proszę o zaakceptowanie Kto wstrzymał się od głosu? tej kandydatury i głosowanie za jej przyjęciem. Dzię- Głosowało 376 posłów. Za wnioskiem głosowało kuję bardzo. (Oklaski) 169 posłów, przeciw – 206, wstrzymał się 1 poseł. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował projekt ustawy do Komisji Gospodar- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: ki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu ponownego rozpatrzenia. Dziękuję panu posłowi. Powracamy do rozpatrzenia punktu 36. po- Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Strą- rządku dziennego: Informacja rządu na temat ka w celu przedstawienia opinii komisji. okoliczności śmierci byłej parlamentarzystki Barbary Blidy. Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez Poseł Robert Strąk: ministra – członka Rady Ministrów Zbigniewa Was- sermanna i ministra sprawiedliwości Zbigniewa Zio- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi za- bro oraz odpowiedzi ministrów na zadane przez po- szczyt przedstawienia opinii Komisji Sprawiedliwości słów pytania. i Praw Człowieka dotyczącej wniosku w sprawie wy- Wobec wniosku o przyjęcie informacji do wiado- boru pana Mirosława Granata na stanowisko sędzie- mości zgłoszono sprzeciw. go Trybunału Konstytucyjnego. Poddam pod głosowanie wniosek o przyjęcie in- W dniu wczorajszym odbyło się posiedzenie Ko- formacji misji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Pan profe- Przystępujemy do głosowania. sor Mirosław Granat jednogłośnie otrzymał opinię Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem do pozytywną. Chciałem podkreślić, że zarówno przed- wiadomości informacji rządu na temat okoliczności stawiciel Sojuszu Lewicy Demokratycznej pan poseł śmierci byłej parlamentarzystki pani Barbary Blidy, Rydzoń, przedstawiciel Prawa i Sprawiedliwości pan zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. poseł Mularczyk, jak i moja skromna osoba przedsta- Kto jest przeciw? wiciela LPR, wszyscy stwierdziliśmy ponad podzia- Kto wstrzymał się od głosu? łami, że jest to wybitna postać, osoba, która zasługu- W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za wnio- je na poparcie całej Izby. skiem o przyjęcie informacji głosowało 176, przeciw Chciałem państwu przypomnieć, bo akurat przed- – 169, wstrzymało się 34 parlamentarzystów. stawiciel wnioskodawców zapomniał o tym dodać, że Stwierdzam, że Sejm informację przyjął do wia- pan profesor Granat jest wybitnym konstytucjonali- domości. stą, jest fachowcem wysokiej klasy. Wierzymy, że cała Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. Izba go poprze, tak jak powiedziałem, że w komisji porządku dziennego: Wybór sędziego Trybunału posłowie od lewa do prawa udzielili poparcia tej kan- Konstytucyjnego (druki nr 1637 i 1646). dydaturze. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wysoka Izbo, w dniu 12 marca 2007 r. pani Lidia Bagińska zrzekła się stanowiska sędziego Trybuna- łu Konstytucyjnego. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Sędziego Trybunału Konstytucyjnego na podstawie art. 194 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Pol- Dziękuję bardzo. skiej wybiera Sejm. Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos Na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyj- w sprawie przedstawionej kandydatury? (Gwar na nego zgłoszona została kandydatura pana Mirosława sali) Granata. (Głosy z sali: Nie.) Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Wyraźnie widać, że nie. (Wesołość na sali, okla- Sikorę w celu przedstawienia kandydatury pana Mi- ski) rosława Granata zgłoszonej przez grupę posłów Klu- Przechodzimy do głosowania. bu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin oraz Klu- Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy o Trybunale Kon- bu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej stytucyjnym, Sejm wybiera sędziego Trybunału Kon- Polskiej. (Gwar na sali) stytucyjnego bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Przystępujemy do głosowania. Poseł Krzysztof Sikora: Kto z pań i panów posłów jest za wyborem pana Mirosława Granata na stanowisko sędziego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym może Trybunału Konstytucyjnego, zechce podnieść rękę i nie tyle przedstawić kandydaturę pana profesora nacisnąć przycisk. Granata, ponieważ była ona omawiana na posiedze- Kto jest przeciw? 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Punkty 32. i 33. porządku dziennego – głosowanie 333

Wicemarszałek Janusz Dobrosz Poseł Marek Kuchciński:

Kto wstrzymał się od głosu? Panie Marszałku! W imieniu klubu Prawa i Spra- Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna wiedliwości chciałbym… wynosiła 189. Za głosowało 328 posłów, przeciw gło- (Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Nie, nawet o tym sowało 45, 4 wstrzymało się od głosu. nie myśl.) Stwierdzam, iż Sejm bezwzględną większością Chciałbym… głosów wybrał pana Mirosława Granata na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: porządku dziennego: Wybór członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Sądzę, że informacja będzie na tyle dobra, że pań- Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (druki stwo naprawdę dacie panu posłowi się wypowie- nr 1518 i 1554). dzieć. Przypominam, że w dniu 9 września 2006 r. upły- nęła kadencja Kolegium Instytutu Pamięci Narodo- wej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Poseł Marek Kuchciński: Polskiemu. Zgodnie z art. 15 ust. 3 ustawy o Instytucie Pa- Chciałbym zgłosić wycofanie dwóch kandydatów, mięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni prze- tj. pana prof. Marka Kazimierza Kamińskiego oraz ciwko Narodowi Polskiemu w skład kolegium wcho- pana dra hab. Teoﬁla Wojciechowskiego. dzi 11 członków, w tym 7 członków wybieranych przez Sejm. Na członków kolegium zgłoszone zostały kandyda- Wicemarszałek Janusz Dobrosz: tury panów: Stanisława Bartoszka, Andrzeja Choj- nowskiego, Jana Drausa, Andrzeja Friszke, Waldema- Zamykam dyskusję. ra Gontarskiego, Marka Kazimierza Kamińskiego, Wysoka Izbo, potrzebna jest bardzo krótka, 4-mi- Jacka Kurka, Liwiusza Tadeusza Laski, Pawła Mach- nutowa, przerwa techniczna na wprowadzenie zmia- cewicza, Jacka Niemira, Andrzeja Paczkowskiego, ny do komputera. Chodzi o to, że te dwie osoby nie Bogusława Polaka, Sławomira Radonia, Mieczysława będą brane pod uwagę w głosowaniu. To jest napraw- Stanisława Ryby oraz Teoﬁla Wojciechowskiego. dę konieczność. Wysoka Izbo! Pragnę zapytać: Czy jest koniecz- Ogłaszam 4-minutową przerwę. ność prezentacji zgłoszonych kandydatów? (Poseł Wacław Martyniuk: Nie.) (Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 31 (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Nie.) do godz. 18 min 37) Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Gra- barczyka w celu przedstawienia opinii komisji. Tego Wicemarszałek Janusz Dobrosz: się już skrócić nie da, Wysoka Izbo, więc spokojnie. (Wesołość na sali, oklaski) Proszę o zajęcie miejsc. Proszę, panie pośle. Panów marszałków Olejniczaka i Ludwika Dorna Naprawdę trochę cierpliwości nam pomoże. proszę o… (Wesołość na sali, oklaski) (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Porządek Poseł Cezary Grabarczyk: musi być. Tak jest.) Wysoka Izbo! Przypominam, że zgodnie z art. 15 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu ust. 3 pkt 1 ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej w dniu 16 marca 2007 r., po dyskusji, Komisja Spra- – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Pol- wiedliwości i Praw Człowieka postanowiła zaopinio- skiemu Sejm wybiera 7 członków kolegium. wać wszystkich kandydatów pozytywnie. Dziękuję. Zgłoszono 13 kandydatów, po wycofaniu 2 kandy- (Oklaski) datów przez kolegów z Klubu Parlamentarnego Pra- (Poseł Tomasz Kulesza: Brawo.) wa i Sprawiedliwości, na członków Kolegium Insty- tutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wicemarszałek Janusz Dobrosz: W związku z tym Sejm przeprowadzi w tej sprawie głosowanie za pomocą urządzenia do liczenia Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos głosów, wykorzystując funkcję tego urządzenia w sprawie przedstawionych kandydatur? umożliwiającą dokonanie wyboru z listy. (Głos z sali: Nie.) Przechodzimy do głosowania. Nikt się nie zgłasza. Sejm, na podstawie art. 31 ust. 1 regulaminu Sej- Przepraszam, pan poseł Kuchciński. mu, wybiera członków Kolegium Instytutu Pamięci 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 334 Punkt 33. porządku dziennego – głosowanie

Wicemarszałek Janusz Dobrosz Czy już jest gotowa maszyna? Jeszcze raz przypominam, że dopiero po 7 plu- Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Na- sach... rodowi Polskiemu bezwzględną większością głosów. (Poseł Grzegorz Schetyna: Dlaczego 7?) Zgłoszone zostały kandydatury panów: Stanisła- ....naciskamy biały przycisk. (Poruszenie na sali) wa Bartoszka… (Gwar na sali) (Poseł Grzegorz Dolniak: Pan wprowadza w błąd. (Poseł Krystyna Łybacka: Nie czytajmy.) Maksymalnie, a nie po 7.) Pani poseł profesor Łybacka, ja mam taki obowią- Maksymalnie, oczywiście, racja, przepraszam zek. Nauczyciel też nieraz musi coś po raz kolejny bardzo. Maksymalnie 7. powtórzyć i przecież się nic takiego złego nie dzieje. W takim razie głosujemy. (Oklaski) (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: Ja mam tylko …Andrzeja Chojnowskiego, Jana Drausa, An- drzeja Friszke, Waldemara Gontarskiego, Jacka jednego kandydata.) Kurka, Liwiusza Tadeusza Laski, Pawła Machcewi- Rozpoczynamy głosowanie jeszcze raz. cza, Jacka Niemira, Andrzeja Paczkowskiego, Bogu- Głosujemy. (Gwar na sali) sława Polaka, Sławomira Radonia oraz Mieczysława Czy posłowie zakończyli głosowanie? Stanisława Ryby. Nie ma jeszcze sygnału. Będzie za chwileczkę. Poseł może poprzeć maksymalnie 7 kandyda- (Gwar na sali) tów. Jest już wynik? Pomocnicza lista kandydatów została paniom i Jeszcze 5 osób. panom posłom wyłożona na ławy. Po rozpoczęciu gło- (Głos z sali: Ale oni nie głosują.) sowania lista w takiej kolejności zostanie umieszczo- Głosowało 380 posłów. Większość bezwzględna na w czytniku urządzenia do liczenia głosów. wynosi 191. Czy wszyscy posłowie są… Tę większość osiągnęły następujące osoby: pan (Poseł Krystyna Łybacka: Tak. Tak.) Chojnowski – 210 głosów, pan Radoń – 206 głosów, (Poseł Elżbieta Łukacijewska: Tak, wszyscy.) pan prof. Ryba – 206, pan Niemir – 197, pan Polak Zgłaszał się poseł Dera, ale w jakiej sprawie? – 197 i pan Duras – 196. (Poseł Paweł Śpiewak: Nie.) (Głos z sali: Draus.) Nie. Draus, przepraszam bardzo. Zanim rozpoczniemy głosowanie, przypominam Za chwileczkę będzie druga tablica. panom i paniom posłom, że naciśnięcie białego przy- Pan Paczkowski – 192 głosy, pan Friszke – 174 cisku jest równoznaczne z ostatecznym podjęciem decyzji. Zatem proszę, aby przycisk ten użyć jako głosy, pan Machcewicz – 169, pan Bartoszek Stani- ostatni. sław – 166, pan Gontarski – 141 głosów, pan Laska Przystępujemy do głosowania. Rozpoczynamy – 65 głosów i pan Kurek – 22 głosy. głosowanie. (Gwar na sali) Jeszcze raz w takim razie przeczytam nazwiska Ale jesteśmy w trakcie głosowania, a tu mam osób, które zostały wybrane: pan Andrzej Chojnow- wniosek o… ski, pan Jan Draus, pan Jacek Niemir, pan Andrzej Wysoka Izbo! Z różnych klubów są… Paczkowski, pan Bogusław Polak, pan Sławomir Ra- (Głos z sali: Nie ma.) (Gwar na sali) doń i pan Mieczysław Stanisław Ryba. (Poseł Wojciech Olejniczak: Nie ma żadnego wnio- Dokonaliśmy w pierwszym głosowaniu wyboru 7 sku.) członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. (Poseł Grzegorz Schetyna: Nie z różnych, tyko z Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37. PiS-u.) porządku dziennego: Wybór uzupełniający do Dlatego przed głosowaniem cały czas pytam, czy składu osobowego Komisji Śledczej do zbadania znamy formułę. nieprawidłowości w działaniach organów Pań- (Głos z sali: Znamy.) stwa w procesie przekształceń niektórych ban- (Poseł Donald Tusk: Tak, bardzo dobrze.) ków (druk nr 1672). Bądźmy jednak w tym wypadku pobłażliwi. Zrób- Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 oraz my to, proszę państwa, bo po co potem mamy art. 136c ust. 12 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu mieć… (Głos z sali: Ile razy można głosować?) opinii Konwentu, przedłożyło wniosek w sprawie Ale było tak wielokrotnie. Były precedensy, Wy- wyboru uzupełniającego do składu osobowego Ko- soka Izbo, były i ze strony SLD, i Platformy, i Ligi misji Śledczej. Polskich Rodzin. (Poruszenie na sali) Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos Nie, to nie jest żaden przywilej, naprawdę, proszę w sprawie przedstawionej propozycji? mi wierzyć. (Gwar na sali) Nikt się nie zgłasza? Ale to jest ostatni raz, kiedy będziemy… (Gwar (Poseł Andrzej Mikołaj Dera: Panie marszałku, ja na sali, oklaski) nawet telefonicznie się zgłosiłem.) Jeszcze raz przystępujemy do głosowania. Proszę bardzo. 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Punkt 37. porządku dziennego 335

Poseł Andrzej Mikołaj Dera: teli: nie będziemy stosować prawa w myśl kazusu Platformy Obywatelskiej. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z Nagle przeszkadza wypowiedź w Sejmie, nagle nie wnioskiem Prezydium Sejmu w sprawie wyboru uzu- jesteście demokratyczni, nagle nie jesteście tolerancyj- pełniającego mam następujące pytanie. W dniu wczo- ni? (Oklaski) Zdziwienie? Boli to, co mówię, ale to jest rajszym Sejm przyjął wniosek Prezydium Sejmu w prawda. Można to sobie przeczytać, panie pośle Gra- sprawie zmian w składzie osobowym komisji, odwo- barczyk, występuje pan w Trybunale Konstytucyjnym łując czterech jej członków. W dniu dzisiejszym roz- (Poruszenie na sali ) (Dzwonek) i zna pan tę sytuację. patrujemy wniosek w sprawie uzupełnienia składu, Dlatego proszę pana marszałka, aby doprowadzić w którym widnieje nazwisko tylko jednej osoby. Się- do tego, aby komisja śledcza mogła działać zgodnie z gnę teraz do ustawy, która reguluje kwestię funkcjo- obowiązującym prawem. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nowania komisji śledczej. Ustawa z dnia 21 stycznia (Poseł Ewa Kopacz: Panie marszałku, w jakim 1999 r. w art. 2 ust. 2 stanowi tak: „Skład komisji trybie?) powinien odzwierciedlać reprezentację w Sejmie klu- bów i kół poselskich mających swoich przedstawicie- li w Konwencie Seniorów odpowiednio do jej liczeb- Poseł Roman Giertych: ności”. Natomiast w art. 5a ustawa stanowi: „W przypadku odwołania Sejm dokonuje wyboru uzupeł- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja proszę pana niającego”. Mamy sytuację bardzo niebezpieczną. marszałka i wszystkich innych wicemarszałków, któ- Odwołaliśmy w dniu wczorajszym czterech członków rzy prowadzą tego typu debaty, aby powstrzymywali Komisji Śledczej, w dniu dzisiejszym powołujemy tyl- tego rodzaju ataki. Nie ma najmniejszego sensu, ni- ko jednego. Mam pytanie do pana marszałka: Czy kogo pan nie przekona, panie pośle, pańską wypo- jest to zgodne z przepisami prawa? wiedzią, żadnego argumentu pan tutaj poważnego (Poseł Krystyna Skowrońska: Zgodne.) nie przedstawił (Poruszenie na sali, oklaski ). Ma pan Platforma zapowiedziała bojkot Komisji Śledczej, wniosek, proszę uzasadnić merytorycznie, ale nie łamiąc w ten sposób ustawę o komisji śledczej. Chcę próbować podgrzewać atmosferę i wprowadzać zasa- powiedzieć, że jest to bardzo niebezpieczna sytuacja. dę jakieś agresji. (Poruszenie na sali, oklaski) Otóż z jednej strony Platforma Obywatelska i Sojusz (Poseł Bronisław Komorowski: Ciekawe czasy idą.) Lewicy Demokratycznej wymagają od Prawa i Spra- wiedliwości stosowania wyroków Trybunału Konsty- tucyjnego, sami jednak nie stosują się do orzeczeń Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Trybunału Konstytucyjnego. Zacytuję w tym miejscu orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego: Trybunał Jeżeli można, ja wyjaśnię. Prosiłbym Wysoką Izbę Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 lutego 1997 r. o trochę wyrozumiałości, naprawdę ja dzisiaj cały dzień wskazał, że kontrola konstytucyjności ustaw przebie- pracuję, a niektórzy się lenią. (Wesołość na sali) ga w oparciu o domniemanie, iż badane normy są Otóż do marszałka Sejmu nie wpłynęły żadne zgodne z konstytucją. Jest to podstawowa zasada inne kandydatury do komisji. Był stosowny termin i prawna. Z jednej strony państwo oczekujecie od nas wpłynęła tylko ta jedna kandydatura z ramienia Klu- respektowania uchwał Trybunału Konstytucyjnego, bu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości, pana a sami tych wyroków trybunału nie stosujecie, jeżeli posła Mariana Tomasza Golińskiego. Jest to zgodne dla was to niewygodne. (Oklaski) z ustawą, jest to zgodne z regulaminem – ja zacytuję (Poseł Donald Tusk: Aresztować!) art. 136c 10: „W razie niezgłoszenia w terminie, o Z tym że jest to bardzo niebezpieczna droga, któ- którym mowa w ust. 4, kandydata lub zgłoszenia rą idziecie, szanowni państwo, droga do anarchizacji kandydatów w liczbie innej niż określona przez Pre- naszego państwa. zydium Sejmu miejsca przypadające danemu klubowi (Poseł Mirosław Michał Drzewiecki: To wy to ro- lub kołu przydzielone są innym uprawnionym pod- bicie.) miotom. Przy ponownym obliczaniu proporcjonalne- Wspólnie, razem z Prawem i Sprawiedliwością go składu komisji nie bierze się pod uwagę klubu lub oburzacie się, że prof. Geremek w Parlamencie Eu- koła, które nie zgłosiły kandydatów lub zgłosiły ich ropejskim ostentacyjnie zapowiada, że nie będzie w liczbie innej niż im przypadająca”. Takie jest prawo stosował polskiego prawa, a sami dokładnie teraz to po prostu i stosujmy się do tego prawa. robicie w innym przypadku. Jest takie powiedzenie, Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury są ja- że przykład idzie z góry. I jak mają się zachować zwy- kieś… kli obywatele naszego kraju, którym ustawy nie będą Proszę bardzo. wygodne? Mogą powiedzieć: poczekamy aż trybunał orzeknie, czy to jest zgodne z konstytucją. Nie życzę wam – bo tego szczerze nie życzę, żebyście rządzili Poseł Robert Strąk: – ale w przypadku gdyby wam się kiedyś zdarzyło zastosować ustawy, które będą niewygodne dla oby- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się za- wateli, możecie się spodziewać takiego buntu obywa- pytać pana marszałka, czy ta kandydatura zgłoszona 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 336 Punkt 37. porządku dziennego – głosowanie. Oświadczenia poselskie

Poseł Robert Strąk dania nieprawidłowości w działaniach organów Pań- stwa w procesie przekształceń niektórych banków. przez klub Prawo i Sprawiedliwość to dodatkowa oso- Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 40. po- ba, ponad parytet, czy też po prostu ktoś z Prawa i siedzenia. Sprawiedliwości zrezygnował z członkostwa. Proszę panią marszałek Wiśniowską o zajęcie (Poseł Krystyna Skowrońska: To trzeba było zo- miejsca. baczyć. Zrezygnował.) To jest zasadnicze pytanie. Bo wtedy oznaczałoby (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek to, że została złamana zasada parytetu. Proszę o Sejmu Genowefa Wiśniowska) konkretną odpowiedź. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 40. po- To jest wybór uzupełniający, ale to jest osoba do- siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. datkowa spoza… Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- (Głosy z sali: Nie! Nie!) szenia oświadczeń poselskich. Proszę bardzo. Zgłosiło się 11 pań i panów posłów. Czy ktoś jeszcze z pań lub panów posłów wyraża gotowość złożenia oświadczenia? Proszę się wpisać. Poseł Marek Kuchciński: Dwóch posłów się jeszcze wpisało. Wobec tego zamykam listę. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ jeden Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Kopeć. z członków bankowej Komisji Śledczej pan poseł Ja- Proszę o złożenia oświadczenia. cek Kościelniak został sekretarzem stanu w kance- Czy jest pan poseł Tadeusz Kopeć? larii premiera, siłą rzeczy musiał zrezygnować z prac Tak, tak, rzeczywiście, tak. w organach Sejmu, także z prac w komisjach sejmo- Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Zawisza, Samo- wych. Został wykreślony, został przez nas zgłoszony obrona Rzeczypospolitej Polskiej. do odwołania, został przez Wysoką Izbę odwołany i Proszę o złożenie oświadczenia. w jego miejsce zgłaszamy kandydaturę, jak dzisiaj zgłosiliśmy do głosowania. Poseł Jerzy Zawisza: Wicemarszałek Janusz Dobrosz: Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czy to wyjaśnienie zostało przyjęte przez Wysoką W województwie małopolskim, w gminie Zakliczyn, w Izbę? Tak. miejscowości Lusławice powstaje Europejskie Cen- Czy w tej kwestii ktoś z pań i panów posłów pra- trum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego. W XVI wieku gnie zabrać głos? W sprawie przedstawionej propo- Lusławice były znaczącym gniazdem arian, którzy zycji? urządzili tu akademię i drukarnię. (Gwar na sali) (Głosy z sali: Nieee...) Tu, w Lusławicach, działał i zmarł wybitny wło- Nie. ski myśliciel Faustus Socyn. Dzięki jego doktrynie Przypominam, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o ośrodek ruchu braci polskich gromadził wielkich sejmowej komisji śledczej zmian w składzie osobo- humanistów ówczesnej Europy. Jak podają źródła, wym komisji Sejm dokonuje bezwzględną większo- lusławicka szkoła kształciła, na wzór działających ścią głosów. wówczas akademii, w dziedzinie teologii, metaﬁzyki, Przystępujemy zatem do głosowania. logiki, dialektyki, anatomii i ﬁzyki. Uczono także Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- psalmów i innych pieśni. Uczono gry na instrumen- sku w sprawie wyboru uzupełniającego do składu tach i zapisywania muzycznych taktów. Jeden z wy- osobowego Komisji Śledczej do zbadania nieprawidło- bitnych poetów ariańskich Wacław Potocki uważał wości w działaniach organów Państwa w procesie Lusławice za centrum kulturalne. Tu także miesz- przekształceń niektórych banków, w brzmieniu pro- kał i malował Jacek Malczewski. Stąd pochodzi poseł ponowanym w druku nr 1672, zechce podnieść rękę na Sejm Polskiego Stronnictwa Ludowego Wiesław i nacisnąć przycisk. Woda. Kto jest przeciw? Dzisiaj na rozległym terenie znajduje się partero- Kto wstrzymał się od głosu? wy dworek z widocznym gankiem i portykiem wspar- Głosowało 239 posłów. (Burzliwe oklaski) tym na czterech kolumnach, neorenesansowy pawi- Większość bezwzględna – 120. Za – było 206, przeciw lon z XIX wieku oraz mauzoleum Socyna. – 31, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Przedłużeniem założenia dworsko-parkowego bę- Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru uzupełnia- dzie nowoczesna budowla, Europejskie Centrum Mu- jącego do składu osobowego Komisji Śledczej do zba- zyki Krzysztofa Pendereckiego – kolejna szkoła lu- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Oświadczenia poselskie 337

Poseł Jerzy Zawisza Poseł Tadeusz Kopeć: sławicka, baza dydaktyczna dla najzdolniejszych Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, że nasi rodacy młodych muzyków z całego świata, którzy nacecho- wyjeżdżają w poszukiwaniu lepszych zarobków do wani są wolą doskonalenia umiejętności i osiągnięcia krajów skandynawskich, Wielkiej Brytanii, czy Irlan- pełnej dojrzałości artystycznej. W centrum, w rela- dii, nikogo już dziś nie dziwi. Stare stażem unijnym cjach typu mistrz – uczeń, będą kultywowane warto- kraje, ustrój gospodarczy oparty niemal od zawsze ści duchowe tradycji europejskiej dzięki cennym kon- na gospodarce rynkowej – doprawdy się nie ma się taktom i wymianie doświadczeń. Młodzi artyści czemu dziwić. otrzymają pogłębioną wiedzę o stylach muzycznych, Musi natomiast dziwić i jednocześnie zastanawiać jak również o strukturze i znaczeniu dzieła muzycz- fakt, dlaczego ostatnio na przykład ﬁrmy budowlane nego. Nadrzędnym celem centrum będzie rozwijanie uzyskują lepsze warunki zarobkowania u naszego u młodych wykonawców umiejętności interpretowa- południowego sąsiada, kraju przecież o porównywal- nia muzyki solowej, kameralnej i orkiestrowej two- nym potencjale gospodarczym do naszego, o takim rzonej przez kompozytorów żyjących współcześnie, samym stażu w Unii. Nie chodzi tu o warunki stwa- pod ich kierunkiem. Centrum będzie pierwszym tak rzane na szczeblu rządowym, udogodnienia podatko- we, ulgi czy zwolnienia, lecz o posunięcia lokalne, ukształtowanym ośrodkiem rozwijania młodych ta- które zachęcają wręcz naszych i małych, i średnich lentów z Polski, Europy i świata. przedsiębiorców do pracy w Czechach. Wysoka Izbo! Nowoczesna budowla została sta- Przykłady, które tu podam, dotyczą miejscowości rannie wkomponowana w pejzaż i najbliższe histo- 2 leżących po drugiej stronie Olzy. Nie popełnię chyba ryczne otoczenie. Na obszarze 4810 m ta nowoczesna jednak większego błędu, jeśli powiem, że dotyczy to budowla będzie miała salę koncertową na 760 miejsc, całej naszej południowej granicy. Cóż takiego robią zespół dydaktyczny, zespół hotelowy i sportowy. Nie lokalne czeskie władze, by przyciągnąć do siebie na- zapomniano o bibliotece nut i książek. W kompleksie szych przedsiębiorców czy rzemieślników? Są to z wyodrębniono także część mieszkalną, tak dla kadry pozoru rzeczy drobne. profesorskiej, jak i obsługi. Układ urbanistyczny Jedną z tych rzeczy są opłaty parkingowe, a wła- przewiduje bezkolizyjną realizację kolejnych etapów ściwie ich brak. U nas każde pół godziny postoju to rozbudowy w dowolnym czasie, co zaświadcza o no- złotówka. Jeśli pomnożymy to przez kilka samocho- woczesności tego projektu. dów ﬁrmowych, kursujących 3–4 razy dziennie, a Wysoka Izbo! Budowa będzie realizowana ze środ- następnie przez liczbę dni w miesiącu, nazbiera się ków Unii Europejskiej będących w dyspozycji mini- trochę. W Czechach opłata za zajęcie pasa jezdni czy stra kultury i dziedzictwa narodowego w ramach chodnika podczas prowadzenia określonych prac jest programu „Infrastruktura i Środowisko”. Budowa symboliczna i wynosi 1 koronę, czyli ok. 13 groszy, a zapewne nie będzie zamknięta dla sponsorów. Wmu- u nas zajęcie 1 m2 chodnika – złotówkę, natomiast rowany kamień węgielny w ubiegłym roku zapowia- postawienie rusztowania na jezdni – od 2 do 8 złotych da rozpoczęcie wielkiej inwestycji, co będzie wiązało za metr kwadratowy. się z powstaniem nowych miejsc pracy, a to w chwi- Uzgodnienia z konserwatorem zabytków, jeśli są li obecnej w tym rejonie nie jest bez znaczenia. wymagane, wykonywane są ustnie. Czy ktoś słyszał Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pende- o czymś takim u nas? Regulacja należności następu- reckiego uznane zostało za narodową instytucję kul- je w ciągu jednego tygodnia. Mówię tu o pracach wy- konanych na podstawie wygranych przetargów. U tury wpisaną do rejestru ministra kultury i dziedzic- nas czeka się na zapłatę od 1 miesiąca do trzech. twa narodowego. Ponieważ to znakomite centrum Przedstawiając państwu tych kilka przykładów jest zlokalizowane w moim tarnowskim okręgu wy- małej polityki związanej z opłatami, mającej przycią- borczym, z tym większą radością dokonuję jego pre- gać do pracy na terenie Czech przygranicznych zentacji. Jestem przekonany, iż będzie bardziej pro- przedsiębiorców i rzemieślników, zastanawiam się, mieniowało na świat niż ośrodek ruchu braci polskich dlaczego naszych włodarzy miast i gmin nie stać na pod egidą Faustusa Socyna. podobne rozwiązania. Finał może być taki, że nie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mazowsze i War- będzie komu prowadzić prac remontowo-budowla- szawa mają Żelazową Wolę z Fryderykiem Chopinem. nych na naszym południowym pograniczu, a liczenie Małopolska będzie miała Lusławice z Krzysztofem na przybyszów ze Wschodu nie wydaje się najlepszym Pendereckim. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) rozwiązaniem. Dziękuję. (Oklaski)

Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Bardzo dziękuję, panie pośle. Bardzo dziękuję, panie pośle. Proszę bardzo o wygłoszenie oświadczenia pana Pani poseł Mirosława Masłowska, Prawo i Spra- posła Tadeusza Kopcia, Platforma Obywatelska. wiedliwość, bardzo proszę. 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 338 Oświadczenia poselskie

Poseł Mirosława Masłowska: Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ostatnie wydarze- Bardzo dziękuję, pani poseł. nia obfitowały w wiele doniesień mediów polskich i Pani poseł Gabriela Masłowska. zagranicznych z zakresu ochrony środowiska. Duże Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia. wzburzenie różnych formacji ekologicznych budziła sprawa obwodnicy augustowskiej na terenie doliny Rospudy. Ekolodzy manifestowali swoje oburzenie za Poseł Gabriela Masłowska: pomocą wszystkich możliwych środków, a ich argu- mentem było to, że rozpoczęcie inwestycji naruszy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wyroki sądowe założenia programu Natura 2000. dotyczące eksmisji z lokali mieszkalnych w spółdziel- Pochodzę z województwa zachodniopomorskiego. niach mieszkaniowych bez praw do lokali socjalnych Chciałabym odnieść się do planowanej inwestycji wydane w latach poprzednich (1999–2001) są reali- spalarni odpadów w Schwedt, która nie dotyczy bez- zowane obecnie przez wezwanie do opróżnienia loka- pośrednio naszego kraju, ale jej szkodliwe konse- lu i przeprowadzenia się do pomieszczenia tymczaso- kwencje będą bezwzględnie odbierane na terenie wego. Osoby eksmitowane nie mają przy tym często Polski. W Schwedt nad Odrą, w odległości około 10 możliwości zameldowania się we wskazanym przez km od polskich gmin: Widuchowa, Chojna, Gryfino, komornika lokalu ani zawarcia umowy najmu. Eks- Banie, zaplanowano na 2008 r. otwarcie inwestycji misja ma miejsce do zrujnowanych kamienic prywat- spalarni znajdującej się na terenie fabryki papieru, nych, których właściciele nie myślą o zawarciu umów w której planowane jest spalanie odpadów włókni- najmu, a jeśli nawet umowy takie są podpisane, to po stych i odrzutów oraz biogazu wytwarzanych na upływie krótkiego czasu są wypowiadane. miejscu w fabryce papieru. Dodatkowo wymienia się, Czy komornicy mogą ignorować fakt, że zmieniły że spalane będą paliwa zastępcze EBS, ale nie poda- się przepisy i że eksmisja na bruk jest obecnie zaka- je się, jakiego typu to będą paliwa. Możemy obawiać zana? Czy komornicy mogą stosować wykładnię pra- się, że będą to odpady z tworzyw sztucznych lub też wa sprzeczną z prawem obecnie obowiązującym i odpady gumowe, a może jeszcze jakieś inne, też nie- podstawowymi regułami prawa narodów cywilizowa- bezpieczne. Wiadomo, że w nowo powstającej inwe- nych? Nie mogą tak postępować. Wyrażamy zdecy- stycji spalanych będzie 330 ton odpadów komunal- dowany sprzeciw wobec takich praktyk. Dlaczego nie nych i produkcyjnych rocznie. jest stosowana ustawa względniejsza, korzystniejsza Jestem przekonana, że inwestycja ta z pewnością dla lokatora? nie będzie bez znaczenia dla programu Natura 2000 Zaproponowane przez komornika rozwiązanie po stronie polskiej, gdzie występuje wiele rzadkich dotyczące przekwaterowania do pomieszczenia tym- gatunków ptaków gniazdujących w pobliżu Odry, jak czasowego w innej gminie bez zameldowania skutku- bieliki i kanie rude. Dziwny wydaje się brak reakcji ekologów po stronie niemieckiej na powstawanie ko- je utratą prawa do ubiegania się o lokal socjalny za- lejnej inwestycji emitującej szkodliwe substancje po równo w gminie dotychczasowej, jak i nowej, co ska- nie istniejących już zakładach przemysłowych, takich zuje marginalizacją i bezdomnością tych osób. Prak- jak petrochemia i papiernia. Biorąc pod uwagę to, że tyka taka stosowana jest wobec emerytów, osób 80% wiatrów to wiatry zachodnio-północne, polskie bezrobotnych z małoletnimi dziećmi, które się eks- społeczeństwo i środowisko będzie narażone na od- mituje nawet w czasie roku szkolnego. Jakie działa- działywanie niebezpiecznych zanieczyszczeń. Doku- nia mają podjąć lokatorzy, aby usunąć z porządku mentacja techniczna i metody projektowe zostały za- prawnego orzeczenia sądów sprzeczne z aktualnie planowane wyłącznie dla strony niemieckiej, a wiado- obowiązującą ustawą? Sądzę, że jest to jeden z pro- mo, że pomimo wyposażenia spalarni w coraz to bar- blemów, którymi powinna się zająć w najbliższym dziej złożone urządzenia do redukcji zanieczyszczeń czasie Wysoka Izba. nie jest możliwe wyeliminowanie toksycznych odpa- Wspomnę jeszcze krótko o innym procederze to- dów i emisji. Zresztą w ostatnim czasie podwyższono warzyszącym tego typu działaniom. Otóż wbrew już w tym planie o 20 m komin, żeby to dalej leciało. prawu eksmisją zajmują się nie komornicy, którzy są Najbardziej trujące są furany i dioksyny uwalnia- wyłącznie do tego zobowiązani i mają uprawnienia, jące się w procesie spalania. W dostępnych dla nas ale firmy adwokackie z innych miast, z drugiego materiałach informacyjnych przedstawiono prognozę krańca Polski, które eksmitują członków spółdzielni emisji dla terenów po stronie niemieckiej, nie ma na- mieszkaniowych czy to z mieszkań lokatorskich, czy tomiast żadnych informacji o oddziaływaniu emisji spółdzielczych własnościowych do wskazanych przez po stronie polskiej. Nie wiemy też, czy strona nie- siebie kamienic w innym mieście, bez możliwości, jak miecka zamierza uczestniczyć w działaniach na rzecz powiedziałam, zameldowania, natomiast mieszka- poprawy środowiska po stronie polskiej, gdyż odbior- nia, które ci członkowie opuszczają, spółdzielnia cą tych zanieczyszczeń ze względu na zachodnio-pół- sprzedaje wskazanym przez te firmy osobom. Jest to nocne wiatry, o których mówiłam, są mieszkańcy bardzo niesprawiedliwe i niezgodne z prawem dzia- naszych gmin i to oni będą ponosić koszty społeczne łanie zarówno takich właśnie grup adwokackich, tej inwestycji. Dziękuję. (Oklaski) które zastępują komorników, jak też spółdzielni 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Oświadczenia poselskie 339

Poseł Gabriela Masłowska 11 października 2005 r. niejaki Aleksandr Sawien- kow poinformował świat o tym, że Główna Prokura- mieszkaniowych. Dlatego niepokoi mnie fakt, że tura Wojskowa Federacji Rosyjskiej nie znalazła pod- ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych, której pro- staw do uznania mordu katyńskiego za ludobójstwo. jekt złożyliśmy 1,5 roku temu, w listopadzie 2005 r., Zaskakującego stwierdzenia dopuściła się rosyjska dotychczas jest nieuchwalona i pod różnymi pretek- prokuratura. Według niej mord katyński nie był stami przekładane są z posiedzenia na posiedzenie zbrodnią stalinowską, chociaż wiadomo, że 22 tys. głosowania nad tą ustawą. Przeciw takim praktykom polskich jeńców wojennych zostało uznanych za wro- w imieniu spółdzielców, jak też szczególnie tych eks- gów państwa rosyjskiego i po decyzji biura polityczne- mitowanych członków spółdzielni mieszkaniowych go partii bolszewickiej rozstrzelanych w lasach pod stanowczo protestuję. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Katyniem, Miednoje, Charkowem i Starobielskiem. Rosjanie twierdzą, że nie ma dowodów, iż była to decyzja polityczna. Rodziny katyńskie są oburzone. Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Pierwsza skarga przeciwko Rosji w sprawie zbrodni katyńskiej powędrowała do Europejskiego Trybu- Dziękuję bardzo. nału Praw Człowieka w Strasburgu. Złożyła ją Wito- Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywa- miła Wołk-Jezierska, córka zamordowanego oficera. telska. Nie widzę. Kobieta nie chce odszkodowania, jedynie, jak mówi, Pani poseł Beata Dorota Sawicka, Platforma Oby- broni honoru ofiary i walczy o prawdę. W przygotowa- watelska. Nie widzę. niu są kolejne pozwy. Jak podkreślają rodziny ofiar, Pani poseł Karolina Gajewska, Prawo i Sprawie- jest to sprawa o honor i prawdę. Dziękuję bardzo. dliwość. Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: Poseł Karolina Gajewska: Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 67 lat temu w ka- Pani poseł Stanisława Anna Okularczyk, Platfor- tyńskim lesie NKWD bestialsko zamordowało kilka ma Obywatelska. tysięcy polskich oficerów. Zginęli za to, że byli Pola- Proszę bardzo. kami. „Rzeczywistość jest do zniesienia – pisała Zofia Nałkowska – gdyż jest niecała wiadoma. Dociera do nas w ułamkach zdarzeń, w strzępach relacji. Wiemy Poseł Stanisława Anna Okularczyk: o spokojnych pochodach ludzi idących na śmierć. O Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oświadczam, iż skokach w płomienie, o skokach w przepaść. Ale je- bardzo krytycznie oceniam politykę obronną kraju. steśmy po tej stronie muru”. Przeznaczenie aż 1,95% PKB na obronę, podczas gdy Oto listy, które przyszłe ofiary otrzymały od naj- tylko 0,36% na naukę stanowi o złej hierarchii celów bliższych, a które niezwykłym zbiegiem okoliczności i złym kierunku rozwoju kraju. Marginalizowanie przetrwały w grobach ponad 50 lat. nauki i szkolnictwa oraz kadry inteligenckich uczo- Kochany tatusiu, co słychać koło tatka, czy tatuś nych źle wróży perspektywom naszej ojczyzny. Za- jest zdrowy? My jesteśmy zdrowe, proszę uważać na graża to marginalizacją i niekonkurencyjnością w siebie (...). Bo nie wyobrażasz sobie, ile ja nocy nie spa- Europie polskiej nauki, a potem gospodarki. łam, jak odjechał (...), ciągle myślałam, gdzie jesteś, co Misje, zwane pokojowymi, w Iraku, Afganistanie robisz i czy w ogóle żyjesz (...). Było straszne do znie- i innych krajach nie przynoszą korzyści ekonomicz- sienia, ale to przeszło i będę teraz spokojnie spała (...), nych, gospodarczych ani politycznych. Jest to hań- że żyjesz, że wrócisz, że (...) to za 2, 3, 4, ale wrócisz, biący proceder pociągający koszty ponad 1 mld zł prawda, kochaneczku? I będzie znów nam dobrze, jak rocznie, które można by przeznaczyć na leczenie pol- kiedyś, prawda? Zbyszek krzyczy: mamusia, napisz, skich oraz np. irackich dzieci. żeby (...) przyjechał (...) Witold (...) Leszek tylko krzy- Haniebna jest inwazja Amerykanów na obszary czy: ta, ta, ta, nawet nie daje mi listu napisać do tatu- Afryki, gdzie co 17 sekund umiera z głodu dziecko. sia. Kończę więc. Kocha mocno i tęskni (...). Całuję cię Zamiast udzielić krajom rozwijającym się pomocy wraz z dziećmi. Zbyszek (...) Leszek. technologicznej i innowacyjnej, drenuje się je ekono- 5 marca 1940 r. notatka szefa NKWD Ławrienti- micznie, niszczy się tam zabytki i wykorzystuje źró- ja Berii do Józefa Stalina dotycząca propozycji roz- dła energii. Dziwię się, że rząd Polski, kraju, który strzelania 25 700 polskich oficerów, urzędników i przeżył dziesięciolecia niewoli, uczestniczy w zniewa- innych osób pełniących ważne funkcje społeczne laniu innych biednych krajów. Jestem przekonana, znajdujących się w obozach radzieckich zyskała po- że ani parlament, ani społeczeństwo w referendum parcie najwyższego kierownictwa ZSRR. Groby ofiar nie wyraziłyby zgody na ten proceder. mordu znaleziono później w Katyniu, Charkowie i Niekonsultowanie ze społeczeństwem decyzji o Miednoje. zakupie samolotu wielozadaniowego F-16 oraz misji 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 340 Oświadczenia poselskie

Poseł Stanisława Anna Okularczyk Zarówno w Związku Sowieckim, jak i w Polsce prawodawstwo legalizujące aborcję było przedstawia- wojsk za granicą i instalacji tarcz przeciwrakieto- ne jako wyraz wolności i liberalizmu. W tzw. pismach wych świadczy o wielkiej arogancji władzy. Usunięcie kobiecych, niegdyś popularnych, takich jak „Kobieta prof. Kuźniara ze stanowiska dyrektora instytutu za i Życie” czy „Przekrój”, ukazywało się mnóstwo ar- podzielenie się z rządem niewygodną prawdą o insta- tykułów ukazujących prawo kobiet do zabijania wła- lacji tarcz przeciwrakietowych oraz innymi wynika- snych dzieci jako spełnienie marzenia kobiety do mi badań uważam za skandal. Uwłacza to normom decydowania o samej sobie. Ideologię tę lansowały cywilizacyjnym naszego demokratycznego kraju, a również rozmaite towarzystwa świadomego macie- także świadczy o złym sposobie traktowania środo- rzyństwa funkcjonujące w Polsce. Wszystko to uto- wisk inteligenckich i naukowych oraz wielkiej nie- rowało drogę do aborcjonizmu, który ze Związku chęci do korzystania z wyników badań w Polsce. Sowieckiego, poprzez narzucenie go Polsce, powędro- Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) wał na Zachód. Obecnie sposób argumentacji przy próbach ponownego wprowadzenia prawa pozwalającego na zabijanie Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: dzieci poczętych w sposób zasadniczy nie uległ zmianie. W dalszym ciągu podnosi się te same argumenty, Bardzo dziękuję, pani poseł. stosowane wcześniej w systemach totalitarnych, za- Pan poseł Stanisław Papież, Liga Polskich Ro- równo komunistycznym, jak i nazistowskim. dzin. Przed tragicznymi skutkami aborcjonizmu prze- strzegała Matka Boska w Fatimie, jako przed błęda- mi Rosji, odczytanymi później jako złe owoce dok- Poseł Stanisław Papież: tryn, które z niej się narodziły, marksizmu i komu- nizmu. To m.in. w ich efekcie ludobójcze prawo roz- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym przestrzeniło się na całą Europę i świat. Obecnie w mija bolesna 51. rocznica tragicznego w skutkach wyniku aborcji co roku na całym świecie zabijanych narzucenia Polsce zbrodniczej stalinowskiej ustawy jest ok. 53 mln dzieci. W samej Rosji, liczącej ponad zezwalającej na tzw. przerywanie ciąży. W wyniku 140 mln mieszkańców, populacja już w roku 2050 tej ustawy, obowiązującej aż do 7 stycznia 1993 r., skurczy się zaledwie do 100 mln. To właśnie efekt zabito w Polsce ponad 20 mln dzieci poczętych. prowadzonej dotąd polityki, albowiem w Rosji aż W XX w. pierwszym krajem w Europie, który za- dwie na trzy ciąże kończą się zabiciem dziecka nie- legalizował tzw. aborcję, był Związek Sowiecki, któ- narodzonego. Wiele kręgów religijnych, chrześcijań- rego dyktator, ludobójca Włodzimierz Lenin po zwy- skich podnosi kwestię bezduszności świata liberalne- cięstwie rewolucji bolszewickiej pozwolił na zabijanie go w stosunku do dzieci nienarodzonych. nienarodzonych dzieci. Było to w czasie, gdy w całym Pozwolę sobie przytoczyć jedynie opinię Związku cywilizowanym świecie prawo chroniło życie człowie- Ortodoksyjnych Rabinów Stanów Zjednoczonych i ka od momentu poczęcia. Drugim krajem europej- Kanady, którą wyrazili w swoim liście do polskiego skim, w którym to barbarzyńskie prawo zostało prezydenta w dniu 23 stycznia 2005 r. w związku z wprowadzone, były hitlerowskie Niemcy, których uroczystościami 60-lecia wyzwolenia hitlerowskiego przywódca Adolf Hitler, dążąc do utworzenia biolo- obozu zagłady Auschwitz. Jak podkreślali w przesła- gicznie mocnej rasy panów, doprowadził już w 1933 nym piśmie, aborcja to destrukcja ludzkiego życia, r. do legalizacji zabijania niemieckich dzieci, które dalece przerastająca tę, którą zgotowali naziści. miały mieć wady wrodzone. To właśnie hitlerowski Nam, Polakom, udało się w 1993 r. znieść haniebne okupant po raz pierwszy wprowadził w Polsce do- prawo dopuszczające najmłodszych i najbardziej bez- puszczalność tzw. aborcji. W tym samym czasie bronnych. Należy uznać to zarówno za sukces ru- Niemcom za zabicie niemieckiego nienarodzonego chów obrony życia, jak i przede wszystkim wielkiego dziecka groziła nawet kara śmierci. wysiłku polskiego Kościoła. Zakończenie drugiej wojny światowej przyniosło Niestety, to tylko częściowy sukces. Nasze usta- anulowanie zbrodniczego prawa i przywrócenie peł- wodawstwo bowiem w dalszym ciągu pozwala na nej ochrony dziecka poczętego. Po raz drugi w naszej częściową dyskryminację dzieci nienarodzonych ze ojczyźnie prawodawstwo pozwalające na legalne za- względu na stan zdrowia lub okoliczności poczęcia, bijanie najmłodszych Polaków wprowadzono 27 uznając je za pozbawione owego podstawowego prawa kwietnia 1956. r. Dopuścił do tego Sejm, poprzez po- człowieka – prawa do życia. Winniśmy zatem jako słów wprowadzonych do parlamentu przez Józefa Izba podjąć wszelkie możliwe działania, by ochrona Stalina. życia każdego człowieka, każdego Polaka była pełna, Hitler, Lenin i Stalin – oto autorzy barbarzyń- od poczęcia do naturalnej śmierci. (Dzwonek) Temu skiego prawa, którzy będąc śmiertelnymi wrogami celowi służył będzie powoływany do istnienia Parla- narodu polskiego, wykorzystywali spędzanie płodu i mentarny Zespół do spraw Ochrony Życia Ludzkiego. antykoncepcję jako strategiczną, długofalową metodę Liczymy na to, że nowo wybrany marszałek Sejmu niszczenia naszego narodu. wzorem swojego poprzednika będzie wspierał inicja- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Oświadczenia poselskie 341

Poseł Stanisław Papież względnie powinno to być zrobione. Udowodniłoby to, że obecny szkielet administracyjny nie sprawdził tywy legislacyjne naszego parlamentu, zabezpiecza- się w praktyce. Zamiast trwać w tej administracyjnej jące przed wprowadzaniem w przyszłości zabijania skoliozie, trzeba to skrzywienie wyprostować, z my- dzieci nienarodzonych i eutanazji. Dziękuję bardzo. ślą o dobru całego organizmu państwowego, zanim schorzenie to wywoła poważniejsze zmiany. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niebawem, bo Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: już w czerwcu, może upłynąć kolejny już zresztą termin, w którym projekty miałyby być rozpatrywane Dziękuję bardzo, panie pośle. w komisjach. Budzi to w nas, mieszkańcach regionu Pan poseł Jan Łączny, Samoobrona Rzeczypospo- środkowopomorskiego, nadzieję, tak samo jak budzi litej Polskiej. się przyroda na wiosnę, że prace związane z tym te- Bardzo proszę, panie pośle. matem w końcu ruszą z miejsca. Oby tylko nie było tak, że sprawa ta znów przeminie tak samo, jak prze- mijają pory roku. Poseł Jan Łączny: Tak się akurat składa, że moje oświadczenie zbiegło się dziś z wyborem na marszałka Sejmu pana Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy wiosnę 2007 r. Ludwika Dorna, który będąc w Koszalinie w ubie- Przyroda budzi się do życia, mamy więcej energii, jest głym roku, oświadczył publicznie mieszkańcom Ko- w nas więcej euforii, cieszy nas otaczający świat, któ- szalina i mediom koszalińskim, że nie widzi potrzeby ry zazielenia się z każdym dniem coraz bardziej. Nie- utworzenia nowego woj. środkowopomorskiego. No- stety, nie dotyczy to mieszkańców Pomorza Środko- wego w cudzysłowie, ponieważ to województwo przez wego. Z każdym dniem są oni coraz bardziej zniechę- 50 lat funkcjonowało na mapie administracyjnej pań- ceni, smutni i rozgoryczeni. Zapewne Wysoka Izba stwa. Panie marszałku Dorn, jeżeli pan mnie słucha, zapyta, co jest tego powodem. Już odpowiadam. Brak jeżeli będzie pan miał możliwość odczytania mojego poczucia przynależności do swojej małej ojczyzny, do dzisiejszego oświadczenia, bardzo pana proszę o po- swojego województwa środkowopomorskiego. ważne potraktowanie tej ważnej dla naszego regionu Jest jednak wśród nich nadzieja, która pozwala sprawy, aby jak najszybciej została ona rozpatrzona im patrzeć w przyszłość z przekonaniem, że już nie- na posiedzeniach komisji i wprowadzona do porząd- długo nadejdzie dzień, w którym ich województwo ku obrad, ponieważ mieszkańcy regionu słupsko-ko- zostanie zapisane w nowym podziale administracyj- szalińskiego oczekują, że w końcu sprawa wojewódz- nym. Czuję się w obowiązku przypomnieć Wysokiej twa środkowopomorskiego, jak również innych woje- Izbie, że wciąż na naszych barkach spoczywa obowią- wództw, o których wcześniej mówiłem, znajdzie swój zek rozpatrzenia dwóch inicjatyw ustawodawczych ﬁnał tu, w parlamencie, i mieszkańcy tych regionów, w tej sprawie – poselskiej i obywatelskiej. którzy dostrzegli, że podział administracyjny nie był Cały nasz region z zapartym tchem śledził debatę podziałem, na który oczekiwali, będą usatysfakcjo- parlamentarną, która odbywała się podczas pierw- nowani. Dziękuję. (Oklaski) szego czytania wspomnianych wcześniej projektów. Wynik czytania: oba projekty skierowano do prac w komisjach sejmowych. Wydawałoby się, że wszystko Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: jest na dobrej drodze. Jednak od tamtej pory nic się nie wydarzyło. W imieniu mieszkańców Pomorza Bardzo dziękuję, panie pośle. Środkowego pytam: Co jest tego przyczyną? Czy aby Głos zabierze pan poseł Zbigniew Pacelt, Platfor- nie chodzi komuś o to, żeby uśpić naszą czujność? ma Obywatelska. 20 kwietnia br. odbyło się w Koszalinie spotkanie Proszę bardzo, panie pośle. poświęcone temu tematowi. Było ono o tyle ważne, że wzięli w nich udział przedstawiciele innych regio- nów Polski, które, podobnie jak dawne województwa Poseł Zbigniew Pacelt: koszalińskie i słupskie, ucierpiały w wyniku zmian wprowadzonych przez reformę administracyjną. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałem złożyć Przedstawiciele regionów częstochowskiego, kali- oświadczenie w sprawie niedocenianej i zapomnianej skiego, płockiego, radomskiego, podobnie jak regionu tradycji początków i dalszego rozwoju polskiego kuź- koszalińsko-słupskiego wskazali na zupełną odręb- nictwa, jednej z głównych gałęzi rzemiosła ręcznego ność ich interesów od interesów miast wojewódzkich. w tamtym czasie na ziemi ostrowieckiej. Potwierdzili także nagminne marginalizowanie ich Dwa lata temu minęło 330 lat od momentu pierw- regionów, pozbawianie szans i perspektyw dyna- szych prac kuźniczych na terenie ziemi ostrowieckiej. micznego rozwoju, co także dotyczy regionu środko- Ostrowiec Świętokrzyski powstał w 1597 r., a prawa wopomorskiego. miejskie otrzymał w 1613 r. i od wielu pokoleń znany Nikt, jak do tej pory, nie pokusił się o analizę prze- jest z tradycji przemysłu hutniczego i związanego z prowadzonych zmian administracyjnych, a bez- nim przetwórstwa. Temu przemysłowi miasto i re- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. 342 Oświadczenia poselskie

Poseł Zbigniew Pacelt rzecz rozwoju macierzystego zakładu, ogólnego dobra ziemi ostrowieckiej, a przede wszystkim polskiego gion zawdzięczają swój rozwój zarówno w czasach rzemiosła kuźniczego, które wymaga od nas, aby pie- historycznych, jak też współcześnie. lęgnować jego tradycje. Dziękuję za uwagę. To tutaj powstały przed wiekami pierwsze kuźnice pracujące nie tylko na potrzeby miejscowej ludności, lecz także zaopatrujące w swoje wyroby rynki należą- Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: ce do ówczesnych właścicieli dóbr ostrowieckich. Za- wód kowala należał do wyróżniających się specjalności Bardzo dziękuję, panie pośle. i znajdował się pod szczególną ochroną feudałów. Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedli- W miarę rozwoju techniki kuźnice doskonaliły wość. swoją wytwórczość, która legła u podstaw budowy jednej z pierwszych hut w regionie świętokrzyskim. Bez pokoleniowej znajomości kuźniczego fachu nie Poseł Waldemar Andzel: sposób wyobrazić sobie rozwój miasta Ostrowiec Świętokrzyski, które już w XIX w. stało się znaczą- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 3 maja upływa 216 cym ośrodkiem przemysłowym. Udowodnili to miej- lat od uchwalenia pierwszej w Europie nowoczesnej, scowi badacze historii na podstawie zachowanych spisanej konstytucji – Konstytucji 3 maja, która re- dokumentów. To oni sprecyzowali konkretną datę gulowała ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Na- przypadającą na 1675 r., kiedy to na obrzeżach mia- rodów. Warto z tego miejsca przypomnieć o jej donio- sta zaistniała pierwsza kuźnica. Do tego faktu nale- słym znaczeniu nie tylko dla historii Polski, ale i ży odnieść się nie tylko z sentymentu dla historii, lecz Europy. przede wszystkim po to, aby udowodnić, że właśnie Uchwalona została w szczególnym dla Polski mo- tu, nad rzeką Kamienną, zrodził się przemysł, z któ- mencie, gdy była niekorzystna sytuacja wewnętrzna rego dziś miasto może być dumne. i międzynarodowa. Kraj targany sprzecznościami i Obecny spadkobierca tradycji hutniczo-przetwór- rozkładem państwowości potrzebował bardziej niż czych, Grupa Kapitałowa Celsa Huta Ostrowiec, na- kiedykolwiek reformy ustrojowej. W Rzeczypospolitej leży do grupy wyróżniających się zakładów nie tylko tamtego okresu nastąpił rozkład państwowości, osła- w Polsce, lecz także na świecie, głównie jeśli chodzi bienie pozycji króla oraz wzrost znaczenia magnate- o wysoko wyspecjalizowaną produkcję kuźniczą. Dziś rii. Złota wolność szlachecka wraz z zaściankowym jest to jedyny zakład w kraju, jeden z nielicznych w podejściem do spraw państwowych przyczyniały się Europie, który wykonuje ﬁnalne produkty odkuwek do utrzymania bezprawia i stanu państwa, obrazo- ciężkich dla przemysłu maszynowego, w tym okręto- wanych w haśle: Polska nierządem stoi. wego, zwłaszcza składanych wałów napędowych czy Konstytucja miała na celu zlikwidowanie wad monolitycznych wałów korbowych, kutych tzw. me- systemu politycznego Polski i jej złotej wolności. Nad- todą Tadeusza Ruta. Ponadto asortyment wyrobów używanie przez szlachtę zasady liberum veto, pozwa- kuzienniczych jest bardzo wszechstronny, co znako- micie świadczy o wysokich kwaliﬁkacjach załogi pra- lającej zerwać obrady Sejmu i odrzucić jego uchwały, cowniczej huty. Jest tu bowiem zgromadzony wielki paraliżowało prace parlamentu. W latach 1699–1740 kapitał ludzkich umiejętności i z tego faktu należy zerwanych było około 50% sejmów, co wraz z prze- być dumnym. kupstwem, warcholstwem, prywatą i zacofaniem Pośrednio miasto Ostrowiec Świętokrzyski odno- prowadziło do rozkładu polskiej państwowości. si wielkie korzyści z tytułu bardzo dobrze prosperu- W drugiej połowie XVIII wieku można zauważyć jącej Celsy Huty Ostrowiec, jej rozwoju i realizacji stopniowe dążenie do poprawy sytuacji panującej w szerokiego programu modernizacji, dobrze rokujące- Polsce. Doskonałym tego przykładem jest Sejm Wiel- go, jeśli chodzi o perspektywy na przyszłość. Rozwój ki (1788–1792) oraz Konstytucja 3 maja. Uchwalona huty jest bowiem jednym z kluczowych elementów 3 maja 1791 r. wprowadziła nową formę ustroju pań- rozwoju Ostrowca i ziemi świętokrzyskiej. stwa. Unowocześniła ona instytucje państwowe, dała Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Inicjatywa Stowa- możliwości awansu mieszczanom oraz opiekę prawną rzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Hutni- i pewne ulgi chłopom. Konstytucja wprowadziła trój- czego działającego przy hucie, mająca na celu sięganie podział władzy, jednolity rząd, skarb i wojsko, zno- do początków ostrowieckiego kuźnictwa, jest ze wszech sząc odrębność między Koroną i Litwą. Likwidacja miar pożyteczna, albowiem pozwala na przypomnie- zasady liberum veto, instrukcji poselskich i konfede- nie, że ten trudny fach nie powstał na surowym ko- racji oraz ustalenie zasady większościowej usprawni- rzeniu, ale ma za sobą setki lat doświadczeń. ło prace sejmu. Wprowadzono dziedziczność tronu po W związku z powyższym, przypominając tak zna- śmierci Stanisława Augusta, zamiast obowiązującej czącą historię jednej z ważniejszych gałęzi polskiego do tej pory wolnej elekcji. Władzę prawodawczą sta- rzemiosła, mam okazję i wielki zaszczyt złożyć ostro- nowić miał sejm, który składał się z dwóch izb: sena- wieckim kuźnikom wyrazy szacunku i uznania za tu i izby poselskiej, przy czym senatowi odebrano ich twórczą, ale przede wszystkim ciężką pracę na inicjatywę ustawodawczą. Władzę wykonawczą spra- 40. posiedzenie Sejmu w dniu 27 kwietnia 2007 r. Oświadczenia poselskie 343

Poseł Waldemar Andzel Wicemarszałek Genowefa Wiśniowska: wował król wraz z rządem, Strażą Praw, natomiast Dziękuję bardzo, panie pośle. władza sądownicza pozostawała stanowa. Zostało Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie. również konstytucyjnie zagwarantowane polityczne Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz zrównanie mieszczan i szlachty oraz włączenie chło- odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom pów pod ochronę państwa, co miało złagodzić najgor- doręczona w druku nr 1642.*) sze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja miała sta- Na tym kończymy 40. posiedzenie Sejmu Rzeczy- nowić początek programu reform i była dobrze przy- pospolitej Polskiej. jęta przez niektóre kraje Europy. Wpłynęła na póź- Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej- niejsze ruchy demokratyczne w świecie. Po utracie rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. O terminie i porządku dziennym 41. posiedzenia niepodległości po trzecim rozbiorze w 1795 r. przypo- Sejmu panie i panowie posłowie zostaną powiadomie- minała o walce o niepodległość. Była wielkim osią- ni w terminie późniejszym. gnięciem narodu chcącego zachować niezależność Zamykam posiedzenie. państwową, mimo że nie przyniosła poprawy faktycz- (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- nego stanu ustroju Rzeczypospolitej, pozostała w kowską) historii wydarzeniem szczególnie ważnym. Uchwa- lenie jej świadczy o patriotyzmie, dojrzałości politycz- *) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi nej części szlachty i chęci zmiany obowiązujących, na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie szkodliwych dla kraju norm. Dziękuję bardzo. do Sprawozdania Stenograﬁcznego z 40. posiedzenia Sejmu.

(Koniec posiedzenia o godz.19 min 36) Porządek dzienny*)

40. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 24, 25, 26 i 27 kwietnia 2007 r.

1. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 781, 781-A i 1613). 2. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Pracy o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1164 i 1559). 3. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1639). 4. Sprawozdanie Komisji Gospodarki, Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych (druki nr 200 i 1463). 5. Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 roku (druk nr 1649). 7. Zmiany w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania nieprawidłowości w działaniach organów państwa w procesie przekształceń niektórych banków (druki nr 1648 i 1648-A). 8. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (druki nr 1492 i 1634). 9. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ﬁnansowania nauki (druki nr 1573 i 1636). 10. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o lekarzu sądowym (druki nr 1568 i 1635). 11. Zmiana na stanowisku Marszałka Sejmu (druki nr 1670 i 1671). 12. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (druki nr 1552 i 1622). 13. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyﬁkacjach o rządo- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami ad- ministracyjnymi (druki nr 715 i 1560). 14. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskich projektach ustaw o: 1) zmianie ustawy o podatku akcyzowym, 2) zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz zmianie niektórych ustaw (druki nr 1502, 1503, 1638 i 1638-A). 15. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1582 i 1610). 16. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sa- morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zarządzaniu kryzysowym (druki nr 1627 i 1643). 17. Pytania w sprawach bieżących. 18. Informacja bieżąca.

*) Punkty 6., 22., 23., 31., 34. i 35. nie zostały zrealizowane. 19. Informacja dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec–grudzień 2006 roku (podczas Prezydencji ﬁńskiej) (druk nr 1495) wraz z komisyjnym projektem uchwały (druk nr 1542). 20. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o licencji syndyka (druki nr 1060 i 1524). 21. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1390 i 1541). 24. Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Czło- wieka o poselskim projekcie ustawy o przeciwdziałaniu niewypłacalności oraz o upadłości osoby ﬁzycznej (druki nr 776 i 1399). 25. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych (druki nr 1633 i 1644). 26. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1630 i 1655). 27. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1631 i 1656). 28. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach sądów i prokuratury (druki nr 1629 i 1645). 29. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (druki nr 1632 i 1650). 30. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1628 i 1662). 32. Wybór sędziego Trybunału Konstytucyjnego (druki nr 1637 i 1646). 33. Wybór członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrod- ni przeciwko Narodowi Polskiemu (druki nr 1518 i 1554). 36. Informacja rządu na temat okoliczności śmierci byłej parlamentarzystki Barbary Blidy. 37. Wybór uzupełniający do składu osobowego Komisji Śledczej do zbadania niepra- widłowości w działaniach organów Państwa w procesie przekształceń niektórych banków (druk nr 1672).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności