BROŠURA INICIJATIVE „SLIV ZAPADNE MORAVE“
AKCIJA „100 KAO 1”
Sliv Zapadne Morave, 2017. Inicijativa „Sliv Zapadne Morave“
POKRETAČI INICIJATIVE
Odeljenje za poslove Stalna konferencija civilne zaštite gradova i opština Kraljevo
Kancelarija za Program Ujedinjenih upravljanje javnim nacija za razvoj ulaganjima
PODRŠKA
Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave AKCIJA “100 KAO 1” Inicijativa „Sliv Zapadne Morave“
Brošura
17 gradova i opština sliva Zapadne Morave, 2017. Priprema brošure: Udruženje „Udruženje za podršku volonterizmu“ 4
POKRETANJE INICIJATIVE 12 opština i 5 gradova sliva Zapadne Morave u cilju smanjenja rizika od katastrofa. 5
INICIJATIVA „Sliv Zapadne Morave“ Pokrenuta je od strane Odeljenja za poslove civilne zaštite Gradske uprave grada Kraljeva uz podršku Stalne konferencije gradova i opština, Kancelarije za upravljanje javnim ulaganjima i Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP).
DANA 10.02.2017. godine U Kraljevu, je održan skup svih gradonačelnika i predsednika opština lokalnih samouprava u slivu Zapadne Morave i tom prilikom je i zvanično potpisan protokol o saradnji. Protokol je potpisalo svih 17 gradova i opština sliva. 6
Potpisivanju su prisustvovali i v.d. direktora Kancelarije za upravljanje javnim ulaganjima Marko Blagojević, državni sekretar Ministarstva državne uprave i lokalne samouprave dr Ivan Bošnjak, državni sekretar Ministarstva poljoprivrede i zaštite životne sredine Velimir Stanojević, analitičar programa UNDP-a u Srbiji Žarko Petrović, načelnik Sektora za vanredne situacije Predrag Marić, generalni sekretar Stalne konferencije gradova i opština Đorđe Staničić, kao i predstavnici drugih relevantnih državnih i regionalnih ustanova i institucija. 7 Gradovi i opštine potpisnici Protokola za saradnju gradova i opština sliva Zapadne Morave su: Kraljevo, Čačak, Kruševac, Užice, Arilje, Kosjerić, Gornji Milanovac, Raška, Požega, Lučani, Čajetina, Novi Pazar, Vrnjačka Banja, Tutin, Trstenik, Knić i Ivanjica. 8 Opšti kao i posebni ciljevi ove međuopštinske saradnje proizilaze iz Sendai okvira za smanjenje rizika od katastrofa 2015-2030, Nacionalnog programa upravljanja rizikom od elementarnih nepogoda, kao i Zakona o vanrednim situacijama i Zakona o lokalnoj samoupravi. 9 Namera je da ove lokalne samouprave koordinisano rade na: pripremi zajedničkih strateških i planskih dokumenata iz oblasti upravljanja rizicima, pripremi predloga projekata i konkurisanja kod fondova, izgradnji adekvatnog sistema rane najave, adekvatnom odgovoru na vanredne situacije, razvoju jedinica civilne zaštite opšte namene, zajedničkom planiranju i implementaciji infrastrukturnih mera, strategiji planiranja finansijskih sredstava radi smanjenja i transfera rizika, efikasne obnove na osnovu načela „izgradnje boljeg" i unapređenju procesa procene štete i obnove nakon elementarne nepogode na osnovu međunarodne PDNA metodologije (Post Disaster Need Assessment). 10
Internet sajt Civilne zaštite GRADA KRALJEVA I SLIVA ZAPADNE MORAVE WWW.CIVILNAZASTITAKRALJEVO.RS
Internet prezentacija Odeljenja za poslove civilne zaštite Gradske uprave grada Kraljeva, u čijem sklopu se nalazi i poseban deo namenjen inicijativi „Sliv Zapadne Morave“, realizovana je uz pomoć kancelarije Programa Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP).
„Observe to predict, predict to prevent“ Galileo Galilei 11 Misija Odeljenja za poslove civilne zaštite: Smanjenje i upravljanje rizicima, kao i brz oporavak nakon elementarnih nepogoda i drugih nesreća.
pred vidlji vost
dos tup nost
odg ovor nost 12 Misija Inicijative „Sliv Zapadne Morave“: Zajednički rad na stvaranju otpornije zajednice i zajedničko delovanje u cilju smanjenja rizika, kao i odgovora i brzog oporavka posle elementarnih nepogoda i drugih nesreća.
zaje dnič ko
Regionalni centar za obuku na Rudnu
umr ežen ost 13
Regionalni centar za obuku na Rudnu GRADA KRALJEVA I INICIJATIVE „SLIV ZAPADNE MORAVE“
Regionalni centar za obuku pripadnika civilne zaštite, smešten je na obroncima Golije u mestu Rudno, koje je zbog svoje klime poznato kao vazdušna banja, na 100 kilometara jugozapadno od grada Kraljeva, na nadmorskoj visini od 1100 metara. Površina objekta je oko 300 kvadratnih metara i raspolaže smeštajnim kapacitetom od 30 ležaja. 14
AKCIJA 100 KAO 1 Ekološka akcija simultanog aktiviranja ljudi i resursa na teritoriji 17 opština sliva Zapadne Morave u cilju smanjenja rizika od katastrofa. 15
Akcija „100 kao 1“ za cilj ima da okupi sve opštine članice inicijative kako bi se kroz zajednički rad na koordinisan i transparentan način delovalo u pravcu smanjenja rizika od prirodnih katastrofa i unapredilo stanje životne sredine.
Cilj akcije je da na 100 lokacija u jednom danu na slivu Zapadne Morave građani uz podršku javnog, civilnog i privatnog sektora združenim snagama unaprede stanje životne sredine na slivu Zapadne Morave i pozitivno utiču na smanjenje rizika od prirodnih katastrofa. Akcija „100 kao 1“ je istovremeno i vežba aktiviranja lokalnog stanovništva, javnog, civilnog i privatnog sektora u slučaju prirodnih katastrofa kako bi se organizovala pomoć na lokacijama na slivu Zapadne Morave koje nisu pogođene katastrofama sa kojih se pomoć može uputiti u pogođena područja u opštinama članicama Inicijative. 16
Koraci Odluka o akciji – Sastanak u Čačku Studija slučaja – FON Najava akcije – Sastanak u Raški Obuka – Sastanak u Kraljevu Struktura akcije Akcija Volonteri Izveštaj Mediji Planovi za dalje 17
Odluka o akciji „100 kao 1“ – Sastanak u Čačku
Na drugom sastanku koordinatora sliva Zapadne Morave, održanom 06.04.2017. godine u Čačku, dogovorene su moguće aktivnosti u narednom periodu, a shodno Akcionom planu, koji je usvojen na prethodnom sastanku.
Sastanku su prisustvovali koordinatori gradova i opština sliva Zapdne Morave, kao i predstavnici: Stalne konferencije gradova i opština, JP Srbijavode, Regionalnih razvojnih agencija, lokalnih službi za upravljanje projektima gradova i opština sliva Zapadne Morave i predstavnici internet platforme www.volonter.rs
Dogovoreno je da za sledeći sastanak koordinatora, svi koordinatori sliva spreme lokacije na vodotokovima drugog reda, koje će se u zajedničkoj volonterskoj akciji „100 kao 1“ očistiti, uz podrušku JP Srbijavode i lokalnih Javnih preduzeća sa potrebnom mehanizacijom i alatom. Nosioci akcije će biti lokalne Kancelarije za mlade uz područku JLS sliva, kao i www.volonter.rs. 18
Na 100 tačaka vodotokova drugog reda, u 17 članica sliva Zapadne Morave, u isto vreme, preko Kancelarija za mlade i volonterskih udruženja, organizuje se akcija čišćenja. Svi učesnici će imati ista obeležja (logo sliva), kao i podršku nadležnih republičkih i lokalnih javnih preduzeća i institucija. Sav organski otpad (zelenilo) će biti odvezeno na deponiju u Kraljevu ili slične deponije, gde će biti pretvoreno u humus. Preduslov je da se na sledećem sastanku sliva, a u skladu sa lokalnim procenama rizika, definišu 100 lokacija na vodotokovima drugog reda.
JLS sliva, JP sliva, JP Srbijavode, Kancelarije za mlade, Volonter.rs, UG na slivu MDULS, Mpros, KUJU, SKGO, UNDP. 19 Fakultet organizacionih nauka, B.U. STUDIJA SLUČAJA
Studija slučaja aktiviranja volontera uz pomoć platforme www.volonter.rs na 100 lokacija na slivu Zapadne Morave: „Aktivizam i lokalna zajednica: Ekološke volonterske akcije u slivu Zapadne Morave“
Na Fakultetu organizacionih nauka Univerziteta u Beogradu uspešno je sprovedena studija slučaja simultanog aktiviranja volontera na akciji čišćenja 100 lokacija u 17 opština sliva Zapadne Morave, planirane za drugu polovinu 2017. godine.
Studenti raspoređeni u 12 timova, sa ukupno 48 članova, bili su u prilici da svoja znanja iz upravljanja ljudskim resursima, logistike, marketinga i drugih oblasti ukrste kako bi pronašli najbolja rešenja za aktiviranje volontera na 100 lokacija u jednom danu na akciji čišćenja pritoka Zapadne Morave uz pomoć platfome www.volonter.rs. 20
Svojim prisustvom i informacijama koje su pružili studentima, Studiju slučaja su podržali: -Državni sekretar, dr Ivan Bošnjak (Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave) - V.d. Zamenika direktora, Sandra Nedeljković (Kancelarija za upravljanje javnim ulaganjima) - Rukovodilac, Zdravko Maksimović (Odeljenje za poslove civilne zaštite grada Kraljeva) Uz podršku Stalne konferencije gradova i opština
Takmičenje su podržali: Centar za ekološki menadžment i održivi razvoj i EkoFON Takmičenje je otvorio: Prodekan za nastavu Doc. dr Aleksandar Đoković Koordinator takmičenja - Prof.dr Nataša Petrović Nastavnici - članovi komisije: Doc. dr Draga Makajić-Nikolić, Doc. dr Sanja Marinković i Doc. dr Jasna Petrović Ispred www.volonter.rs bio je Mateja Živadinović 21
POBEDNICI TAKMIČENJA U IZRADI STUDIJE SLUČAJA:
I MESTO - Biljana Milovanović, Marija Milanović, Milan Prokopović, Nevena Arsenijević II MESTO - Nikola Miljanović, Nastasija Đurić Janković, Milica Stankić, Marko Damjanović III MESTO - dva tima sa jednakim brojem poena: (1) Isidor Srdić, Ana Radivojević, Andrea Moskovljević, Anja Koprivica (2) Milorad Bakić, Stefan Ivanović, Nemanja Jevtić, Uroš Jeremić 22
ODLUKA o početku akcije „100 kao 1“ Sastanak u Raški
Dana 13.09.2017. godine u Raški, održan je četvrti sastanak koordinatora Sliva Zapadne Morave u cilju zajedničkog rada na stvaranju otpornije zajednice kako bi se prevencijom i edukacijom predupredili i smanjili rizici od elementarnih nepogoda.
Sliv Zapadne Morave, inače, obuhvata površinu od 11.081 kvadratnih kilometara na kojoj živi 838.791 stanovnika.
Koordinatori gradova i opština sliva Zapadne Morave upoznali su se sa pripremama za obeležavanje Međunarodnog dana smanjenja rizika od prirodnih katastrofa (13.oktobar ) za kada je planirana akcija „100 kao 1“. 23
Obuka Koordinatora sliva u korišćenju www.volonter.rs zarad sprovođenja akcije „100 kao 1“ – Sastanak u Kraljevu
Kako bi se simultano aktivirali volonteri na celokupnom slivu Zapadne Morave, u opštinama članicama inicijative, Koordinatorima su objašnjeni svi detalji korišćenja www.volonter.rs
Kao rezultat radionice, predstavnici opština na sliivu Zapadne Morave su pokrenuli pozive i okupili timove volontera preko www.volonter.rs 24
DOKUMENTACIJA – akcija “100 kao 1”
Kako bi se svi učesnici adekvatno pripremili za sprovođenje volonterskih akcija, udruženje “Udruženje za podršku volonterizmu” je pripremilo paket smernica za Koordinatore.
Paket je sadržao:
-Opšta pravila za Koordinatore pre, tokom i nakon akcije -Jedinstvena lista provere sprovođenja akcije “100 kao 1” sa svim koracima i detaljima -Smernice za implementaciju www.volonter.rs -Uputstva za vođe pojedinačnih timova sa svim detaljima -Formulari 25 PLAN AKCIJE 26 IMPLEMENTACIJA PLANA 27 Akcija „100 kao 1“ Kraljevo 28 Akcija „100 kao 1“ Vrnjačka Banja 29 Akcija „100 kao 1“ Kosjerić 30 Akcija „100 kao 1“ Raška 31 Akcija „100 kao 1“ Čačak 32 Akcija „100 kao 1“ Požega 33 Akcija „100 kao 1“ Kruševac 34 IZVEŠTAJ Akcija „100 kao 1“
U sklopu Nedelje obeležavanja Međunarodnog dana smanjenja rizika od prirodnih katastrofa (13. oktobar),
na teritoriji 5 gradova i 12 opština u slivu Zapadne Morave, organizovan je niz aktivnosti na promociji prevencije i edukacije, kao merama smanjenja rizika od prirodnih katastrofa, koja je koordinisano sprovedena kroz zajedničku
akciju „100 kao 1“.
Lokalne samouprave su preko
Odeljenja za poslove civilne zaštite, učestvovale u sprovođenju pomenute akcije, a sve u cilju sprovođenja
zajedničkih aktivnosti na smanjenju i upravljanju rizicima od elementarnih i drugih nesreća. 35
Akcija je održana 12.10.2017, u terminu od 08-14 časova
na 100 lokacija na teritoriji svih lokalnih samouprava sliva Zapadne Morave,
uz podršku lokalnih javnih službi i preduzeća, privatnih kompanija, organizacija civilnog društva, uz aktivno učešće građana kao volontera.
Cilj akcije je bio da se, pre svega, pošalje poruka javnosti da su preventivne mere u cilju smanjenja efekata elementarne nepogode i održavanje životnog okruženja,
obaveza svih nas.
Volonterska akcija „100 kao 1“ je na teritoriji grada Kraljeva sprovedena na raščišćavanju vodotokova I i II reda, odnosno obala reka, kao mera smanjenja rizika,
obzirom da se u prošlom periodu pokazalo da otpad koji se nalazi na obalama rečnih korita u velikoj meri utiče na povećanje negativnih posledica nakon elemetarnih nepogoda.
Ovim putem upućena je
poruka javnosti o neophodnosti brige o životnoj sredini kao obavezi svih pojedinaca, a sve
u cilju prevencije budućih rizika. 36
Akcija je sprovedena na sledećim lokacijama:
- Reka Ribnica (10 radilišta po 10 učesnika, ukupno 100 učesnika), - Žička reka (5 radilišta po 10 učesnika, ukupno 50 učesnika), - Ibar (5 radilišta po 30 učesnika, ukupno 150 učesnika), - Studenica (3 radilišta po 10 učesnika, ukupno 30 učesnika), - Selo Milakovac (7 radilišta po 10 učesnika, ukupno 70 učesnika), - Kovački potok (2 radilišta po 10 učesnika, ukupno 20 učesnika) -Baljevac i selo Milatkovci (4 radilišta po 10 učesnika, ukupno 40 učesnika), -Kulinovački potok (2 radilišta po 10 učesnika, ukupno 20 učesnika) -Ušća Modričke reke i potoka Odajac u Rasinu, priobalje reke Rasine, i pošumljavanje školskog dvorišta (7 radilišta po 10 učesnika, ukupno 70 učesnika) -Zapadna Morava na lokacijama Vrnjci i Novi most (2 radilišta po 12 učesnika, ukupno 24 učesnika) -Priobalje reka Skrapež i Kladorobe, kao i nekoliko odvodnih kanala (3 radilišta po 10 učesnika, ukupno 30 učesnika)
Kao i na lokacijama ostalih gradova i opština sliva Zapadne Morave gde je učešće uzelo preko 500 volontera.
Akcije su trajale od 8:00 – 14:00 časova.
Svaka od izabranih lokacija je imala svog vođu tima. 37
Po prvi put u izvođenju jedne volonterske akcije sarađivali smo sa
Udruženjem za podršku volonterizmu i platforme www.volonter.rs koju zastupaju,
a čija je namena upravo okupljanje volontera preko društvenih mreža, sa jasno istaknutim lokacijama za čišćenje, imenima vođa timova, brojem volontera i simultanim obaveštenjima sa terena u obliku fotografija ili zahteva za dodatnim sredstvima.
Na taj način je praktično izvršena vežba za situaciju kada ćemo morati da aktiviramo lokalno stanovništvo iznenada,
a platforma www.volonter.rs je alat koji će nam omogućiti da to sprovedemo na efikasan način. 38
Akciju su podržali:
Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave,
Kancelarija za upravljanje javnim ulaganjima,
Stalna konferencija gradova i opština,
Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP),
Lokalne samouprave gradova i opština u slivu Zapadne Morave.
Fakultet organizacionih nauka,
Organizaciju akcije na nivou celog Sliva Zapadne Morave, pomogla je organizacija „CARITAS“ Srbije, koja je svim volonterima obezbedila majice, kačkete i rukavice za rad.
Kao volonteri u akciji su učestvovali i poverenici civilne zaštite,
članovi udruženja ORA „Kraljevo“, učenici poljoprivredno – hemijske škole „dr Đorđe Radić“, učenici Elektro-saobraćajne škole „NikolaTesla“, Udruženje guslara „Žiča“, Udruženje „Klasična tradicija“ i Udruženje „BeNNeM“ PED „Subjel“ OŠ „Mito Igumanović“ Tehnička škola Kosjerić KJP „Elan“ 39 Mediji 40
„Observe to predict, predict to prevent“ Galileo Galilei Impresum
Izdavač: Odeljenje za poslove civilne zaštite Gradske uprave grada Kraljeva
Za izdavača: Zdravko Maksimović
Urednici: Zdravko Maksimović Mateja Živadinović
Dizajn: Jovana Hrvanović
Naslovna stranica, ilustracija: Aleksa Jovanović
Odeljenje za poslove civilne zaštite Gradska uprava grada Kraljeva
Skopljanska 6 36000 Kraljevo www.civilnazastitakraljevo.rs [email protected]
Inicijativa „Sliv Zapadne Morave“ 2017.