Belonging to Slotermeer

Home , Betondorp, Slotermeer, Spaarndammerbuurt

Belonging to Slotermeer:

Comparing the General Expansion Plan with the

Experience of Residents

Name student: Sam Vos

UvA ID number: 10330925

E-mail: [email protected]

Programme: Sociology: Urban Sociology

Words: 23,128

First supervisor: Yannis Tzaninis

Second supervisor: Linda van de Kamp

Date: July 10, 2017

Place of submission: Amsterdam Table of Contents

Summary p. 02 1. Introduction p. 04 2. Experience of Belonging p. 06 2.1. Planned Space and Experienced Space p. 06 2.2. Experience of Belonging p. 07 3. Historical Context of Slotermeer p. 10 3.1. The General Expansion Plan (AUP) p. 10 3.2. Population of Slotermeer over Time p. 11 3.3. Current Neighborhood Renewal p. 12 4. Methods p. 14 5. Experience of Slotermeer p. 19 5.1. The Garden Village p. 20 5.2. Residential needs p. 24 5.3. Concerns in Slotermeer p. 29 6. Belonging to Slotermeer p. 34 6.1. Moving to Slotermeer p. 35 6.2. Residents p. 37 6.3. Feeling at home p. 48 6.4. Neighborhood renewal p. 53 7. Mental Mapping p. 57 7.1. The Different Focus of the Three Categories p. 57 7.2. Mobility p. 60 7.3. Boundaries and Landmarks p. 62 8. Conclusion p. 65 Bibliography p. 71 Apendix A - Interview Questions p. 73 Apendix B - Mental Maps p. 75 Apendix C - Interview Transcripts p. 77

Summary

During Amsterdam's urbanization period in the mid-20th century, Slotermeer was built in 1952 as part of the General Expansion Plan (AUP), a plan for the city expansion west of Amsterdam. Slotermeer was built in line with the concept "air, light and space" and it was supposed to become a garden city. A concern of planning entire neighborhoods from scratch is that social functions and processes should be accounted for in the planning. Slotermeer provides a case study to investigate how planned space serves social functions and how the realized planned space is experienced by its residents. Lefebvre's triad of space (1974) is an important basis of this thesis: the relation between planned space, experienced space and spatial practice in Slotermeer has been discovered. A number of urban sociological studies have investigated how social change in the neighborhood has influenced residents’ experience of belonging. New neighbors are accompanied by social changes (Madden, 2014). The arrival of new residents is related to boundary drawing based on perceived differences between residents in norms, values, behavior and lifestyle (Elias & Scotson, 1965; Suttles, 1972, cited in Pinkster, 2016; Duyvendak, 2011; Pinkster, 2014; 2016). The historical background of Slotermeer, including the demographic diversification in the 1970's and the current neighborhood renewal plans of the government (Blauw, 2005; Gemeente Amsterdam, 2016; Heijdra, 2010), makes Slotermeer a place where feeling of belonging is a present concern. Hence, feeling of belonging has also been investigated in this thesis. For this thesis, 19 residents of Slotermeer have been interviewed. To take the population changes and its related social changes over time into account, I have interviewed three categories of residents: first residents (people who moved to Slotermeer between 1952-1970), middle residents (people who moved to Slotermeer between 1970-2000) and recent residents (people who moved to Slotermeer after 2000). One of the main findings is that realized planned space and experienced space in Slotermeer relate well to each other. Residents value the AUP and the “air, light and space”. Especially the first and middle residents don’t want to live anywhere else than in Slotermeer. However, they see a decline of green and space in the neighborhood because of the verdichtingsbouw, which the residents regret.

Although the planned space is valued, its social functions are considered as less ideal. There are social boundaries in the neighborhood. This has always been the case in Slotermeer, Slotermeer was even planned to separate between different pillars of the compartmentalization. The existence of social boundaries between different groups is in resemblance with Pinkster (2016). Recent residents call Slotermeer "monocultural: there are only Muslims". Interestingly, some Moroccan residents also miss the presence of the Dutch culture in the neighborhood. More interestingly, part of the recent residents, who are migrants themselves, felt displaced by Muslim migrants. One explanation for this perception is the cosmopolitan life style of these migrants. It may be a struggle between cosmopolitan and more conservative cultures. This explanation is in line with Duyvendak (2011). Regardless this change in population and culture over time, all first and middle residents feel like they belong to Slotermeer in a sense of place attachment. Residents are familiar with the neighborhood and this is their main reason to stay. Meanwhile, half of the recent residents doesn't feel attached. Duyvendak (2011) related a decrease of attachment to increased mobility. Furthermore, recent residents have had less time to get attached to the neighborhood. This explanation is in line with Pinkster (2016). In the sense of group membership, not all residents feel at home. The first residents still feel at home, they always have. However, half of the middle and recent residents doesn't feel at home in Slotermeer. Although not all residents feel part of the entire community, they do feel like they belong to certain community centers, groups and shops. In addition to Antonsich (2010) and Pinkster (2016), this thesis gives the impression that residents experience the neighborhood as divided in small territories and feel at home in their "own territory". Overall, there seem to be conflicts between the plans of the government and the experience of the residents, resulting in new social structures and concerns, as Lefebvre's triad (1974) represents. The suburbanization policy of Amsterdam in the 1970s leaded to a significant demographic diversification in Slotermeer. The daily life changed. Not all residents are pleased about this change. Now, with the neighborhood renewal, residents told me they don't know their neighbors anymore. They have less contact with their neighbors. Social life reacts to political forces, in congruence with Lefebvre (1974).

1. Introduction

Life in the Garden Village is in many ways a radical break with the past. One exchanges the dark houses in the old neighborhoods for the modern existence in New-West. Everything is different and even the word 'flat' is new! (Heijdra, 2010, p. 106)

Figure 1. The AUP, Slotermeer Slotermeer Garden Suburb (Photo: Het Nieuwe Instituut - Architecture Collection)

During Amsterdam's urbanization period in the mid-20th century many neighborhoods have been built to keep up with the growing population of Amsterdam (Heijdra, 2010). One of these neighborhoods was Slotermeer, built in 1952 as part of the General Expansion Plan (AUP), a plan for city expansion west of Amsterdam Center (see Figure 1). A concern of planning entire

4 neighborhoods from scratch is that social functions and processes should be accounted for in the planning. A long time ago, Mumford (1937) already discussed this concern. In his opinion, social processes were not taken into account by city planners. Mumford viewed the city as a social institution, a "theater of social action" and emphasized the importance of close attention to social functions (Mumford, p. 93). The debate of space and the gap between social functions and planned space has maintained and is still a vibrant subject (Martin, 2003; Madden, 2014). Slotermeer provides a case study to investigate how planned space serves social functions and how the realized planned space is experienced by its residents. Furthermore, residents' sense of belonging to Slotermeer is an interesting concept for investigation. By 'belonging' I understand both place attachment and being part of a group (Antonsich, 2010). Changing neighborhood populations can influence one's feeling of belonging (Madden, 2014; Pinkster, 2016). The historical background of Slotermeer, including the population switch in the 1970s and the current neighborhood renewal plans of the government (Blauw, 2005; Gemeente Amsterdam, 2016; Heijdra, 2010), makes Slotermeer a place where feeling of belonging is a present concept. Slotermeer is a place where the relation between space and social processes could be studied to find out if planned space and a diverse neighborhood population could provide for a feeling of belonging to Slotermeer. Besides, I want to explore how the realized planned space of Slotermeer is experienced by its residents. In the next chapters, planned space and experienced space will be outlined in more detail. Furthermore, belonging will be discussed. Thereafter, the case of Slotermeer will be introduced and planned space will be connected with the General Expansion Plan (AUP). Finally, the methods that have been used and the obtained results will be discussed.

2. Experience of Belonging

2.1. Planned Space and Experienced Space

Lefebvre (1974) has constructed a triad to explain the relations between social processes and top- down planned space. According to Lefebvre, space is a social product. Social and political forces classify space in order to control it. However, space is also a place for social action, and people will try to use space in a way that they want to use it. Lefebvre's triad exists of the following three spaces (1974, p. 37):

1. Spatial practice : a consensus between the wishes of the social and political forces on the one hand, and the needs of the people who use the space in their daily lives on the other hand. These two elements complement each other. 2. Representations of space : conceptualized space. This is the top-down process in which planners of social and political forces classify space. 3. Representational space: This is the lived space and consists of the actual usage of space. Representational space and spatial practice can be the same if people use the space in the way that it was meant to be used.

This thesis will look at the relation between spatial practices, representations of space and representational space. In this thesis, to avoid confusion between these two very similar sounding spaces, the term representations of space will be replaced by the term planned space. The planned space is in this case Slotermeer, viewed from the perspective of the AUP. The term representational space will be replaced by the term experienced space. The experienced space is the experience of Slotermeer by its residents. Spatial practices are in this thesis the daily routines of residents. Lefebvre (1974) pointed out with his triad that planning space is a complex process. Planned space does not have to match with the needs of its residents. Madden (2014) reflected on the triad of Lefebvre. He interpreted that social relations place themselves into space, and he argued that this means that social relations shape its space into "characteristic ways that are productive for it" (Madden, p. 480). Martin (2003) specifically focused on neighborhoods while arguing the same perspective as Madden (2014): Martin (2003)

6 approached neighborhoods as a social and political product that changes over time and believed that they should be investigated as such. Martin (2003) viewed change as a positive and natural process. Madden (2014) is more negative about change. He called this formative process of change a spatial project. Spatial projects are the changes made by new dominant groups in a neighborhood or by the government (p. 480). In the ideal case, according to cosmopolitanism, these changes will break open prejudices and traditions, with the result of a fusion of old and new cultures (Ley, 2004). However, Madden has another vision of spatial projects. As a consequence of new dominant groups, a disconnection might arise between old groups in the neighborhood and the space they live in. In this case the neighborhood is not matching the needs of its residents anymore and certain residents will experience social displacement (p. 491). Functions of a neighborhood are, in this sense, not stable, they are fluid and they change because of interventions by various actors and institutions. Neighborhoods are the result of complex struggles concerning identity, planning and purpose over time between groups (Madden, 2014).

2.2. Experience of Belonging

The struggles between groups, mentioned by Madden (2014) relate to experience of belonging to a neighborhood. Antonisch (2010) developed an analytical framework about belonging. Antonsich (2010) argued that belonging includes both the personal experience of feeling at home (or place attachment), and the practice of socio-spatial inclusion/exclusion (or group membership). 'Home' means in this case: "a symbolic space of familiarity, comfort, security, and emotional attachment " (p. 646). Both parts of the definition are important in order to obtain a complete construct of belonging:

Whether belonging develops ultimately seems to depend on the interaction between social identity and place identity. Neighbourhood belonging should therefore be understood as performed, displayed, and enacted through individual and collective practices. (Antonsich, 2010, p. 652)

Pinkster (2014) found evidence for this theoretical framework of belonging. She found that place attachment is more common than group membership. Not all neighbors were concerned about their neighborhood or about its residents, they only felt attached to their house. Residents trivialized problems in the neighborhood through a “value-for-money discourse”. The prices of the houses were the main reason to live in the area. The neighborhood was often described as only the starting-point of the daily routines of the residents. However, neighbors that had lived in the neighborhood for longer periods of time felt also connected to the neighborhood and its residents (the community), but felt estranged over time. Place attachment and group membership thus are different processes and should therefore both be taken into account as separate parts of belonging. Duyvendak (2011) agrees with Pinkster (2014) and Antonsich (2010) on the two components of belonging:

People can, to a certain extent, ‘familiarize’ themselves with new neighbors and shops. But such ‘public familiarity’ […] is not enough to truly feel at home. When people feel marginalized or threatened, they begin to view their own place in relation to other groups and their places, emphasizing its exclusive identity. (Duyvendak, 2011, p. 30)

A number of urban sociological studies investigated how social change in the neighborhood influenced residents’ experience of belonging. The arrival of new residents was related to boundary drawing based on perceived differences between residents in norms, values, behavior and lifestyle. Class and ethnicity frequently corresponded to these drawn boundaries (Elias & Scotson, 1965; Suttles, 1972, cited in Pinkster, 2016; Duyvendak, 2011; Pinkster, 2014; 2016). Different groups living together in one neighborhood may translate into tensions between these groups. And changing composition populations, mainly induced by migration, increase the debate of “who belongs here” (Duyvendak, 2011). Madden (2014) observed that new goals in a neighborhood displaced certain residents, and they didn’t feel at home in the neighborhood anymore. Eventually, displacement pressure might occur: residents might move when their neighborhood has transformed into a space that no longer serves their needs (Marcuse, 1986). Also Pinkster (2016) mentioned that neighborhoods change over time on account of economic, political and social processes. Pinkster has done a qualitative case study in Betondorp (Concrete Village), a working-class neighborhood in the East

8 of Amsterdam. She found that the duration of residence is an indicator of belonging. People are supposed to feel more "at home" the longer they live somewhere. However, changing processes in the neighborhood mediated this indicator. Although residents experienced a strong sense of belonging to the neighborhood, they also expressed their concerns about a process of neighborhood decline, which they linked to "new" residents. In Slotermeer, different new groups have arisen over time. While the neighborhood was first inhabited by native Amsterdam residents and people from the countryside of the North-East of the Netherlands, later Slotermeer became more inhabited by residents with other ethnic backgrounds (Heijdra, 2010). Even more recently, the neighborhood attracted students because of the temporarily available houses, until the renovation of Slotermeer starts (Gemeente Amsterdam, 2016b). Sharing identity space seems to be a key issue in these struggles for Slotermeer and New-West in its entirety (Mepschen, 2016). Every group has the need to express their identity, and identity space is the space used to express identity (or culture). In neighborhoods like Slotermeer, where different cultural and ethnic groups live together, negotiations about the expression of identity and everyday life practices between residents are unavoidable in order to construe a sense of community (Mepschen, 2016). These negotiations, or spatial projects, influence the feeling of belonging (Madden, 2014). Suttles (1972), Elias and Scotson (1965), Madden (2014), Pinkster (2014; 2016) and Mepschen (2016) all show that different (old and new) groups in neighborhoods experience frictions between them. For this matter, as Antonsich already argued, belonging will be viewed as both a concept of place belonging and of group membership.

3. Historical Context of Slotermeer

3.1. The General Expansion Plan (AUP)

Slotermeer was built as a garden city to stop the housing shortage in Amsterdam during its urbanization period in the mid-20th century (Blauw, 2005; Heijdra, 2010; Gemeente Amsterdam, 2017). Slotermeer was one of the neighborhoods that were part of the Algemeen UitbreidingsPlan (AUP), or general expansion plan. This plan was designed by Cornelis van Eesteren and Theo van Lothuizen in 1930 and the city planning was influenced by the Neues Bauen and the CIAM (Congrès Internationaux d'Architecture Moderne), an architect movement that divided the city in four main functions: housing, work, recreation and traffic. This division was supposed to create a "Functional City". Features of this plan are a spacious layout, a green environment and varying patterns of buildings around gardens instead of straight rows of houses. The annexation of villages west of Amsterdam in 1921 provided space to bring these plans of the CIAM into practice and to build new neighborhoods like Slotermeer (Heijdra, 2010). Slotermeer was meant to feel like a village, not a city, with parks, open spaces and only low-rise homes. In 1935, the AUP was accepted and in 1939 a concrete plan for Slotermeer was established. The plan included 11.000 houses for the working-class in a neighborhood that was light and green so the working-class could be away from the "dark" city after their working hours, according to Heijdra. Slotermeer was planned in detail, even some aspects of human life were planned: it was calculated how large the graveyard had to be, estimating how many elderly would come to live in Slotermeer and how fast they would die (Heijdra, 2010). Houses were equipped to serve the comfort of the housewife, Slotermeer was supposed to offer an ideal life style (Heijdra, 2010). However, the ground was too expensive to build only low rises. Besides, there was a shortage of homes, especially after World War II, resulting in a variety of low-rises and high-rises of four floors high. Except for some high-rises, the realized planned space conformed to the planned space of the AUP (Heijdra, 2010). Slotermeer became like it was supposed to become, as opposed to other neighborhoods of the AUP. In Bos en Lommer, for example, the realized planned space became more dense than was agreed upon. Streets became less wide and high- rises were built instead of low-rises.

Another feature of the AUP was compartmentalization (Bakker, 2013; Heijdra, 2010). In the 1950s there existed three pillars in the Netherlands: Catholicism, Protestantism and Socialism. The populations of the three pillars lived in different parts of the neighborhood, and houses and churches of each pillar were built by different architects. This resulted in many facilities: each pillar had their own church, shops, schools and libraries. The compartmentalization of Slotermeer influenced social life, there was segregation between the pillars until compartmentalization eroded in the early 1980s (Heijdra, 2010; Duyvendak, 2011).

3.2. Population of Slotermeer over Time

In 1952 the first people started living in Slotermeer. Most of them had already lived in Amsterdam before (Gemeente Amsterdam, 2017; Heijdra, 2010). Another significant part of the first residents of Slotermeer moved from the countryside of Friesland and Groningen to Slotermeer (Heijdra, 2010). They were seen as migrants by the Amsterdam population. These people, who were not used to living in a city, felt less attached (Heijdra, 2010). Segregation was an occurring process, and Slotermeer became stigmatized. The papers even called Slotermeer an "architectonic monster" (Heijdra, 2010, p. 114). At the end of the 1970s, the ethnicity of the population of Slotermeer started to diversify. An active policy was performed by the government of Amsterdam in order to activate Amsterdam's residents to move to the surrounding cities like Purmerend, Almere and Hoofddorp (Bakker, 2013; Heijdra, 2010). Amsterdam had become too crowded and the government wanted to start a de-concentration of its population. Many residents of Slotermeer moved out of Amsterdam during this period of suburbanization. Meanwhile, the population with a Turkish and Moroccan ethnic background of Amsterdam enlarged because of the arrival of guest workers since 1960 due to the need for labor during the economic growth in that period (Gemeente Amsterdam, 2016a; Heijdra, 2010). This suburbanization policy leaded to a significant demographic diversification in Slotermeer, a shift that is still present: until recently, 40% of the population of Slotermeer has a Turkish or Moroccan background, where only 27% of the entire population of Amsterdam has a Turkish or Moroccan background (Gemeente Amsterdam, 2006). Turkish bakeries and Moroccan greengrocers popped up, "changing" the view of

Slotermeer (Heijdra, 2010, p. 138). Developing a feeling of attachment was again "not going plainly", partly because of language problems, and partly because of a non-integration policy of the government, hoping that if guest workers would not feel attached, that they would move back to their native country after a few years (Duyvendak, 2011). The recession during the oil crisis in the 1970s made interaction and a feeling of attachment even harder, many guest worker families became unemployed and became isolated (Heijdra, 2010). The demographic diversification in Slotermeer in the 1970s-1980s has thus led to social change in the neighborhood. Because of this, this shift is problematized in this thesis.

3.3. Current Neighborhood Renewal

The years have passed, the buildings have decayed and do not function as well as they used to in the 1950s (Heijdra, 2010). Housing associations have made renovation- and demolition plans to accomplish neighborhood renewal (Gemeente Amsterdam, 2017). These plans were discussed with stakeholders and residents for the first time in 1998 and in 2001 there was a concrete plan available (Heijdra, 2010). 1/4 of the houses were supposed to be demolished to make place for more houses. After large resistance of the residents, some demolition plans have been changed into renovation plans and in 2016, the renovations could finally start after a delay of more than a year (Nul20, 2016). The same amount of social housing will be available after the neighborhood renewal and the residents are offered a temporary house and can move back into their old house in a few years (WSW, 2009). However, renewing a neighborhood can have negative consequences for the social structure (Bell, 2001): "Relocating has often negative consequences. Destroying a neighborhood not only eliminates buildings, it can destroy a functioning social system and sense of identity for neighborhood residents." (p. 355). Furthermore, there are plans for density building, or verdichtingsbouw (Zonneveld, 2017). This way, the government hopes to introduce new “residential environments” in the neighborhood, while keeping intact Van Eesteren’s garden city: “With respect for Van Eesteren, careful compaction is also quite possible.” (Zonneveld, 2017). However, Zonneveld also worries about the “underestimation of the lived city”. Social processes are forgotten sometimes while designing a renovation plan, according to Zonneveld. For example, he describes the upcoming

“new social structures like the Moroccan and Turkish middleclass”. At the moment, Slotermeer is still designed in agreement with the compartmentalization:

At the time, Slotermeer was designed around the important institutions back then: the church and the association life, in the context of the Welfare state. Now, that has all changed, and it is important that this will be replaced with something new. (Zonneveld, 2017)

Density building could contribute to a reduction of social problems, Zonneveld states. However, most plans have still not been carried out, leaving the residents "insecure" about the length of their stay in their homes before they have to move out (Gemeente Amsterdam, 2016a, Heijdra, 2010). Temporary renting agreements are becoming more common and the population composition shifts often as a result of these temporary renting agreements (Heijdra, 2010). These temporary residents are often students and these students form a new social group in Slotermeer (Gemeente Amsterdam, 2016b). Besides, a part of the social housing is sold to new citizens that want to buy a house in Amsterdam, but can only afford to buy a house in Amsterdam New-West (Nio, Veldhuis & Reijndorp, 2008). In general, composition shifts like this one decrease the level of place attachment (Duyvendak, 2011). The government tries to avoid this and invests in social projects to stabilize the neighborhood in order to let the renewal plans fulfill smoothly (Heijdra, 2010). Duyvendak (2005) is positive about this policy in Slotermeer: constant social support is required in his opinion for Slotermeer because different groups are living together in this neighborhood, which causes tensions between certain residents (Duyvendak, 2005, cited in Heijdra, 2010). In short, the process of renewal since 2001 in Slotermeer has set in motion changes in population and in level of insecurity about the future of Slotermeer and its residents. Hence, this renewal process will be taken into account in this thesis. As this brief history of Slotermeer shows, there are a lot of social processes going on in the space built consistent with the AUP. This raises questions about how the planned space relates to the changing population and how the space is experienced by its residents. This thesis will therefore address the question: how does planned space and experienced space relate to each other for residents in Slotermeer over time?

4. Methods

In this thesis, the experience of realized planned space has been explored, as well as feeling of belonging to Slotermeer. Since Slotermeer very closely resembles the original plans of the AUP, planned space and realized planned space are almost similar. The main question, How does planned space and experienced space relate to each other for residents in Slotermeer over time, has been divided into two sub questions:

1. What are the differences between realized planned space and the experience of space, and does the realized planned space support social functions and residential needs?

2. What are the changes in population in Slotermeer over time and what is the influence of these changes on feeling of belonging?

These two sub questions have been examined by two methods. Firstly, semi-structured interviews have been held with 19 residents. Secondly, mental mapping has been used to explore the daily routines of residents.

Semi-structured interview

19 Residents of Slotermeer have been interviewed. To take the population changes and its related spatial projects over time into account, I have interviewed three categories of residents:

1. First residents: People who have moved to Slotermeer between 1952-1970. They can tell how it was to live in Slotermeer when it was just built. These residents are able to describe the differences over time in Slotermeer. The focus of these interviews was on neighborhood change overtime and if these changes influenced feeling of belonging. 2. Middle residents: People who moved to Slotermeer between 1970-2000. In the late 1970s, many first inhabitants of Slotermeer moved to surrounding cities of Amsterdam like Purmerend and Almere. A lot of new people moved to Slotermeer. These residents

might or might not have introduced new spatial projects, changing the social constructions in Slotermeer. This group was mainly interviewed about the experienced space and about their daily life, but also about their feeling of belonging. The term "middle residents" is not optimal, it isn't as clear as the term "first resident". However, these residents had not much in common, it was hard to categorize them in another way than residents that moved to Slotermeer in the "middle" of Slotermeer's history. 3. Recent residents: People who moved to Slotermeer between 2001 and 2017. There is a neighborhood renewal plan for Slotermeer since 2001. Some of the new residents have temporary renting agreements and will have to leave within a couple of years. Others live in houses that will not be renovated or already have been renovated. They can stay in Slotermeer, but still moved here knowing that change is coming to the neighborhood. The main focus of the interviews in this group was on the experienced space and about their daily life, but also about their feeling of belonging.

Table 1. Overview of interviewed residents First residents Middle residents Recent residents (1952-1970) (1970-2000) (2001-2017) Name Year* Ethnicity Name Year* Ethnicity Name Year* Ethnicity

1 Eduard 1963 Dutch Ria 1975 Dutch Sofija 2006 Serbian 2 Ans 1959 Dutch Ali 1990 Moroccan Alida 2015 Hungarian 3 Marta 1969 Dutch Sarah 1994 Moroccan Sebastian 2015 Colombian 4 Harrie 1969 Dutch Rudolf 1980 Indonesian Thomas 2015 Dutch 5 Maria 1969 Dutch Tineke 1975 Dutch Amina 2002 Moroccan 6 Elizabeth 1999 Scottish Aïsha 2009 Turkish 7 Anke 1995 Dutch Rozanne 2012 Dutch * Year of moving to Slotermeer ** The names of the interviewed residents are fictitious to protect their privacy

For each category, I tried to carry out seven interviews. However, it was hard to get in touch with first residents. The first residents are a small category of Slotermeer because of their age : unfortunately part of the first residents has passed away. Furthermore, the chance of finding someone who lives in Slotermeer for more than 50 years is smaller than the chance of finding someone who has lived here for a shorter period of time. Therefore, only five first residents have

15 been interviewed. An overview of the interviewed residents can be found in Table 1. Half of the interviewed residents has been contacted via community centers in Slotermeer. There is a slight chance that this way of sampling select people who are more socially concerned than the average resident of Slotermeer. I am aware of this possible bias and have tried to be careful about it. I have also tried to contact people who are not attached to community centers, this will weaken the chance of a small sampling bias. Unfortunately, I could only find first residents via community centers. An overview of the way of making contact with residents to ask for participation can be found in Table 2.

Table 2. How the residents have been contacted to participate in this research Way of making contact Cathegory Number of residents Going to a coffee morning in a community center First residents 5 Middle residents 4 Recent residents 0 Total 9 Contacting parents, unrelated to community First residents 0 centers, of children who go to community centers Middle residents 1 Recent residents 3 Total 4 Own connections in Slotermeer First residents 0 Middle residents 1 Recent residents 1 Total 2 Connections of own connections in Slotermeer First residents 0 Middle residents 1 Recent residents 3 Total 4 Total of interviewed residents Total 19

The experience of the realized planned space and the feeling of belonging to Slotermeer have been explored. These concepts will be operationalized as follows:  Experienced space has been operationalized by questions about the characteristics that constitute Slotermeer: the houses, streets and experienced safety. Furthermore, it was discussed what kind of needs the residents have and if these needs are fulfilled by the neighborhood (needs like facilities for their children, stores, etc). In addition, the daily

life of residents has been explored to find out how planned space is used in reality. Finally, it has been explored if in the opinion of these residents, Slotermeer has indeed become a garden village or not, and if it matters to them that it is a garden village or not. This information will provide an answer to the question if the philosophy behind the AUP is indeed experienced by residents. There was a philosophy behind the planning: space should be open and green. Do the neighbors recognize and value this philosophy in the realized planned space?  Belonging is a more emotional concept than experienced space and exists of place attachment and group membership (Antonsich, 2010). o Group membership has been operationalized by asking questions about social groups and cultures in the neighborhood. Pinkster (2016), Madden (2014), Suttles (1972) and Elias and Scotson (1965) all show that different (old and new) groups in neighborhoods experience frictions between them. For this matter, frictions between residents have been explored by asking about differences and frictions between residents. The residents have been asked if they feel part of social groups in order to find out if they belong to the group. Furthermore, social changes like population changes over time in the neighborhood have been explored, as well as the opinion of the residents about those changes. o Place attachment: The opinion of residents about the neighborhood renewal has been asked. Do they see it as a way to decrease the gap between experienced space and realized planned space, or to increase the gap? Do they still feel attached to a place that is changing? Besides, it has been asked why people came to Slotermeer. Where did they live before and what did they expect Slotermeer to be like before they came to Slotermeer in terms of social processes and use of space? Were their expectations close to the truth?

Mental mapping In this thesis, most interviewees have been asked to draw a mental map of the neighborhood. In total, 12 residents drew a mental map of Slotermeer. These mental maps have been used to explore the familiarity of a person with certain parts of the neighborhood and thereby to explore

17 someone's daily life pattern. This daily life pattern provided information about how space is used and thereby, to which parts of a neighborhood a person attaches/belongs. A mental map is defined by Bell, Greene, Fisher and Baum (2001) as "a mental framework that holds some representation for the spatial arrangement of the physical environment" (p. 68). It is a personal representation of a familiar environment that a person experiences. Mental maps exist of paths, edges, districts, nodes and landmarks. The more familiar someone is with his neighborhood, the more detailed a mental map will become. Furthermore, people have the tendency to draw certain features of their neighborhood bigger if they like these features or if they are familiar with these features. In this thesis, drawn features and the size of these features have therefore been taken into account in the analysis of the mental maps. Mental maps need to be treated with care. It is more likely that a person uses certain features in space if he draws them, but this does not actually have to be the case. Therefore, there have not been drawn hard conclusions out of the analysis. It was used as an explorative measure only.

5. Experience of Slotermeer

Sub question: What are the differences between realized planned space and the experience of space, and does the realized planned space support social functions and residential needs?

5.1. The Garden Village p. 20 5.2. Residential needs p. 24 5.2.1. Shops p. 24 5.2.2. Meeting places p. 26 5.3. Concerns in Slotermeer p. 29 5.3.1. Garbage p. 29 5.3.2. Poverty p. 30 5.3.3. Safety p. 31

5.1. The Garden Village

Eduard: Van Eesteren was a pretty young architect back then. He had of course a very divergent building style. He wanted many open spaces with a lot of green. He has accomplished this idea fairly well.

In 1952, the first residents entered their house in Slotermeer. The new neighborhood was "modern" and the houses were experienced as "palaces". Ans, a woman who lives in Slotermeer since 1959, felt like a "queen" when she walked around in her house, she was not used to the space. Her former house in Amsterdam was too small for her, her husband and the ir two children. And normal though it may seem today, Harrie and Maria, a married couple who live in Slotermeer since 1969, were excited about having a shower:

Harrie: Here, we had for the first time in our lives a shower! For the first time in our lives. I had no shower in my parents' house and neither did Maria. Haha I had 10 brothers and sisters and we had no shower. And then all of us bathing a little in the kitchen. So that was very different of course.

Slotermeer has been built according to the concept of "lucht, licht en ruimte", or "air, light and space". All the first residents are aware of this concept, they know the history of their neighborhood. They see the variety in low rises and high rises, the uniqueness of every neighborhood within Slotermeer, but can still see the all-encompassing theme in Slotermeer. They experience Slotermeer as a garden city and they appreciate the concept of "air, light and space". Accordingly, Lefebvre's experienced space and planned space seem to be congruent in Slotermeer. The neighborhood was built very fast after the Second World War and as a consequence, some of the buildings are "less stable" than in the center of Amsterdam. However, Marta, a woman who lives in Slotermeer since 1969, pointed out that these "unstable houses" were part of the history of the neighborhood and she liked it. It was part of the character of Slotermeer. Not

20 all residents agree about the defects of the houses: Harrie thinks his house is stable and soundproof. The first residents seem to agree with each other: Slotermeer is the "prettiest neighborhood of Amsterdam" and the most "successful" part of the AUP. It is green, open, and the "total opposite of the city center", according to Eduard. However, some of them have to admit that the neighborhood is changing right now: the open space is narrowed down so new buildings can be built. This is called verdichtingsbouw, or density building. In contrast to the prediction of the government (Zonneveld, 2017), residents are not happy about this change and they don’t agree with the opinion that density building respects the AUP of Van Eesteren:

Harrie: Yes, we have everything here. I wouldn’t know what Van Eesteren could have done better. However, they are now going to build on the open spaces between buildings. They call it "verdichtingsbouw". That might not have been the wish of Van Eesteren, but hey, he is dead anyway, so… I just hope that they don’t do it here.

Furthermore, now they are getting older, the first residents face another problem. The neighborhood was not built for people who have a mobility issue. Mobility scooters did not exist yet when Slotermeer was planned, and the sidewalks have lots of stairs. Shops are often too far away for these people and the stairs in their houses can’t always be adjusted to their new mobile situation. Slotermeer was indeed built for families (Zonneveld, 2017), not for elderly, and this leads to an upcoming mobility problem, according to Zonneveld and my interviewed residents. For the rest, the residents think that Slotermeer has been built in a proper way.

Also the middle residents experience the same change overtime: verdichtingsbouw. Where they had a beautiful view from their window when they came here, now they see mostly buildings, according to Elizabeth and Anke. However, Slotermeer is still experienced as a neighborhood with a lot of green and wide streets. The middle residents and the recent residents also mention another problem: the houses are not well maintained. Where the first residents moved into new, modern houses, these same buildings are now seen as old, and in a bad shape. A shower is not special anymore, like it was to Harrie and Maria. The originally installed coal heater is also not of this time anymore:

Harrie: Previously, when we arrived here, we had a heater working on coal of course. You probably don't even know what a coal heater is haha! We had to install the gas heater ourselves, but now the gas heater has to be replaced. There is apparently a law that states that we need central heating.

Where the houses were experienced as a "palace" by the first residents, the middle residents and recent residents experience the houses as "just nice and big enough". They are happy with their house, but they know that many families live with many children in a two bedroom apartment. Aisha and Sarah were both lucky to find a bigger house for them and their five children in Slotermeer, but they both are exceptions. Ria, a woman who lives in Slotermeer since 1975, explained that she had lived in a very big house in Slotermeer, the Verfdoos, or painting box. It is a mark in Slotermeer because of the Mondriaan-like, colorful walls of the house. Ria explained that they stopped building these houses because they were too expensive. It did not fit Slotermeer's aimed population of working-class people. The Verfdoos is experienced by Ria as beautiful, but the recent residents call the 1960s style of the buildings "ugly", although they still enjoy the open space and the green. Sebastian, a man that moved to Slotermeer in 2015, says: "The 60s style, or the Van Eesteren style, the taste is outdated. But I think it is ugly as hell. " The fact that the houses in Slotermeer are experienced as too small for some families, is in contrast with the spatial projects of Madden (2014). New groups are supposed to make changes to the neighborhood in order to fit in. But in Slotermeer, the houses are suited for the first residents and not for the more recent residents with large families. However, changing the size of a house is not accomplished easily. These kind of changes take time. At the moment, a certain spatial project might be noticed: the neighborhood renewal. Thus, Slotermeer might soon indeed adjust to its more recent residents, and be in congruence with Madden (2014) after all. Rudolf, a man who lives in Slotermeer since 1980, tried to explain to me why Slotermeer is a nice neighborhood by comparing Slotermeer to the Bijlmer. As he told me, the Bijlmer and Slotermeer were both built according to the concept of "light, air and space", and were supposed to house many people in a short time. However, Slotermeer has less high rises, allowing less people to be on the same place at the same time. As a consequence, Rudolf believes, Slotermeer is less chaotic and worked out just fine, and the Bijlmer became more problematic. As I conclude

22 from Rudolf's opinion, the AUP is thus experienced as a well thought through plan because there is no discrepancy between planned space - in this case a spacious area - and the experienced space - in this case a very dense area because of an overload of residents. Congruence between planned space and experienced space can thus lead to satisfaction of residents about their neighborhood. Except for two residents, everyone agrees: Slotermeer is a real garden city and they appreciate that. Van Eesteren did a "great job" and he was "able to realize his plans". The planned space and realized planned space were the same. They experience Slotermeer as green, some of them even call Slotermeer the greenest neighborhood of Amsterdam. Everything is close: the city center of Amsterdam and the nature of the polder. There is fresh air and there are parks. Children can play on the street or in one of the many playgrounds. However, five people mention the verdichtingsbouw. Open space is exchanged for new houses. This might create a gap between the planned space and the experienced space: the concept of "air, light and space" might get lost. Still, Slotermeer is green and open and they want to live in an environment like this. The concept of "air, light and space" is still appreciated. However, the needs of people have "evolved", according to Rozanne, a student who came to Slotermeer in 2012. The houses can't be experienced any longer as large:

Rozanne: That idea of "air, light and space" of the 1950s, for them it was a lot of space but we are used now to more space, bigger houses, bigger bathrooms, and so on. Just because humans evolve in this sense. So the house is not "air, light and space". Although, it is bright, just not big. But outside it is, when I look outside I see trees and the park.

Overall, residents experience Slotermeer as a garden village, a neighborhood with a good architectural plan. When it was built, it was progressive and modern. However, the neighborhood needs to be improved to match current standards of living, with well isolated houses and enough room. This part of the chapter was about the experience of the architecture and planning of Slotermeer. However, a neighborhood can also be experienced in the sense of functionality. Therefore, in the next part of this chapter residential needs will be discussed.

5.2. Residential needs

Thomas: Slotermeer is becoming more trendy, and there are two exponents. On the one hand you have trendy upper-class places that don't belong in this kind of neighborhoods, I think. But on the other hand, there is for example the Halal Fried Chicken, the Halal Burger and Chicken, you have that Meram restaurants and lunchrooms at plein '40'45… These are good examples of local, successful companies that are trendy but originated from the people that actually live here. And these people have, rightly so, the feeling that they belong here and are supposed to stay here. So I believe that these companies in the neighborhood are good.

Most residents talked about only two needs that they thought of as important in their neighborhood: shops and meeting places. The presence of these two functions are important for their daily life and for that matter, it will be discussed if their needs are fulfilled by Slotermeer.

5.2.1. Shops All the first residents mention that when they moved to Slotermeer, there were shops in every street. Everything was available and there was much diversity. Now, there are fewer shops in the streets according to the first residents. There are still places with lots of shops, but these shops are mostly greengrocers and butchers. The first residents don’t seem to mind, except the ones who can't walk far. They believe that the shops are matching the needs of most residents of the neighborhood: the Moroccan and Turkish population. Although this means that the shops don't match their needs anymore, the elderly think that this change is fair. Marta, a woman who moved to Slotermeer in 1969, is one of the elderly that has seen the change in stores over time:

The shops are not that great. Everything is Turkish or Moroccan, they have taken over everything. There was a drugstore and bakery… Anyway, there were nice shops. But now it is all… Everyone is complaining about it, it has all become Moroccan and Turkish. But what do

24 they expect? All the residents are Moroccan and Turkish and from other countries. So the shops are good for them.

The elderly themselves have had their time to make use of the functions of the neighborhood, now they "don’t have many needs anymore". The times have changed and so has the neighborhood, that’s the way it goes. Marta mentioned that change is natural:

I can't help the change because the times have changed. And I am also becoming older. It is not like it was better in the past, it is a different time now. So I don't mind. You can't say "Everything was better in the past". No, the past is in the past! Yes, you will have a very different music taste than I have. I still like music from the 1960s-1980s. And you like disco I suppose. What I mean is that taste for music has changed as well.

This change is in resemblance with Madden's spatial projects. There are indeed new shops that match the needs of new residents. However, in contrast to Madden (2014) and Pinkster (2014; 2016) the first residents don’t seem to feel estranged due to these spatial projects and new residents. In a certain way, they agree that the shops are not for themselves anymore, but they don’t experience this as negative. Marta's opinion about change is more in agreement with Martin (2003) than with Madden (2014): neighborhoods are a social product that changes over time, and these changes are a positive and natural process. The middle residents are a little more negative about the changes than the first residents. Residents miss the diversity of the stores. Some people even mention that they just miss Dutch shops, they want a Dutch greengrocer and a Dutch butcher instead of the available Moroccan and Turkish greengrocer and butcher. The same is true for the markets: the market is matching the needs of the Moroccan and Turkish population according to the middle residents, not of the Dutch residents. In earlier times, there were flowers and clothes on the market. Now there are "fruit and long dresses", according to Anke. So, the middle residents do feel displaced by spatial projects. Their experience of change is more in resemblance with Madden (2014) than with Martin (2003). Ethnicity was not a mediating factor: some Moroccan people didn't like the plenitude of Turkish grocery stores as well. They moved to the Netherlands to become a part of the Dutch population. Being able to go to a Dutch shop is part of the attachment process that they seek,

Amina explained to me. This is in contrast with Madden (2014) and Martin (2003): the new spatial projects that were tailored around the new ethnic category don't connect to the needs of all residents of this new ethnic group. This opinion was not held by all residents: some residents (both Moroccan and Dutch) are happy with the stores because the stores are matching the needs of the biggest part of Slotermeer's population.

In contrast to the other two categories, the recent residents are positive about the shops and markets, they match their own needs. The "daily life needs can be fulfilled" and the "greengrocers are cheap". The stores are close to their houses, which they like. Especially the students like the diversity in food, they can get everything they want here. They like the liveliness that the shops bring to the neighborhood. However, they do miss clothing stores, just like the middle residents. There was another facility that the three categories didn’t agree upon: restaurants. The first residents don't mention them. In the other two categories, some people do think that there are too many restaurants and don’t like the opening of new restaurants at regular basis. The two students in my residents sample agree that there are more restaurants, but they like it. It makes Slotermeer trendy. However: one of the students doesn't like Western restaurants. "We are in Slotermeer and people don't need Western bars here.", Thomas believes. He likes the modern restaurants that breathe the Islamic culture, since those are more suited to the residents of Slotermeer. On the other hand, two other young adults miss the Western restaurants and bars. They want to have fun and "experience no fun in Slotermeer". They acknowledge that there are restaurants, but these restaurants are "not Western" and they don't like them. Cultural differences are clearly seen in this disagreement about restaurants and shops between neighbors. In the chapter Belonging to Slotermeer, these differences will be discussed further. Now, the second important need in Slotermeer is reviewed: meeting places.

5.2.2. Meeting places Social facilities have been present in Slotermeer since the beginning, according to the first residents. There were, and still are, sports clubs, community centers and activities. The first residents have taken initiative and started coffee mornings, women associations, and so on. They have been involved with the neighborhood from the beginning. The first residents mention that

26 there existed different groups and that each group had their own social meeting places: Catholics, Protestants and Socialists. When Indonesian people arrived in Slotermeer in the late 1960s, they also organized their own meetings, according to Ans. Thus, social life was present from the beginning, but every group arranged its own social life apart from each other.

The separation of social life is also acknowledged by the middle residents. Half of this category mention that there has been a "take over" of community center The Hongingraat. These days, only Muslims come to this community center, according to some Dutch residents. This has to do with the new rules, introduced by Muslims, Ria explained to me. Drinking and smoking are not allowed anymore, and men are not welcome at some activities. Ever since, Dutch people don't like the atmosphere of the Honingraat, and if they come, they have the feeling that they are not welcome, and that they are not seen as part of the group. This opinion is not only held by Ria. Elizabeth and Anke also mentioned this. This is a good example of the displacement due to spatial projects, mentioned by Madden (2014). Although there are boundaries within the social life in Slotermeer, almost everyone of the middle residents is part of it. Only one person says that he never goes to social activities in Slotermeer. Slotermeer has a lot to offer according to its residents: there are language lessons, bicycle lessons, swimming lessons and Arabic lessons for adults. For children, there was not much to do until seven years ago. Tineke, a woman who was born in Amsterdam and lives in Slotermeer for 40 years now, wanted to invest in the neighborhood when she retired. She noticed that children were always hanging around on the street, without supervision, causing nuisance. She decided to start a community center, the Dobbekamer. She started to work together with VoorUit, an organization that offers students a house in neighborhoods in New West in exchange for neighborhood participation. The students of VoorUit organized, and still do organize, activities in the Dobbekamer. Tineke really thinks that it is valuable that these children have a place to go now, and that they have some supervision. Other neighbors mention as well that children are not being watched by their parents. They acklowledge the value of de Dobbekamer and other community centers. Another initiative in the neighborhood is the "phone circle". This is an initiative to help lonely elderly. Every day the elderly call each other to have a conversation and to check on each

27 other. Anke, a woman that lives in Slotermeer since 1995, is part of the phone circle and she really appreciates it.

The recent residents are less involved with the social life of Slotermeer. One woman, Amina, mother of three children and 15 years in Slotermeer, takes Dutch language lessons, but for the rest she is not interested. She does mention that there are lots of opportunities and that many people make use of all the options. She especially appreciates the activities for the elderly to avoid loneliness. Her children make use of the library, VoorUit, de Honingraat and the football club. Aisha and Sofija have also children who go to VoorUit. They themselves do not feel the need to participate in social life of the community of Slotermeer. Alida and Sebastian only want to be part of an art gallery, the Vlught, in Slotermeer. For the rest, they don’t want to make use of Slotermeer's social facilities. They think Slotermeer is "not Western" and they even don't want to "expose their child" to the non-Western influence and the Islamic culture. The only two very involved recent residents are Thomas and Rozanne, both students who work for VoorUit. Rozanne stopped working for VoorUit two years ago but she still lives in Slotermeer. Thus, the recent residents make less use of meeting places in Slotermeer, except for those who have worked for those meeting places or organizations. Taking the three categories together, there is a clear decrease visible: the first residents have made an effort to improve the social functions of the neighborhood, while the middle residents only make use of social functions, except for Tineke. The recent residents don't make use of social functions, except for the students of VoorUit.

5.3. Concerns in Slotermeer

Rudolf: They make an effort here to clean the streets. I have to laugh about that. Then they come with seven people to clean the street, and then I tell them sometimes: "Come back in an hour hahaha! Then it will be a mess again!"

The last part of the chapter Experience of Slotermeer is about the concerns of the residents. This part is about concerns that the architects of the neighborhood could not have provided for, since these concerns are related to the behavior or social-economic status of Slotermeer's residents. There were three main concerns of the residents: garbage, poverty and safety.

5.3.1. Garbage One of the main concerns in Slotermeer is the large amount of garbage on the streets. Most elderly don't complain about garbage, but the middle residents and recent residents think Slotermeer is very dirty. Everyone throws their trash on the streets, some even throw their garbage from their balcony, according to many residents. It is mentioned sometimes by Dutch people that this problem exists because of the culture of "other" residents, which refers in this case to people from other ethnic backgrounds, I learned during the interviews. Dutch people say that real Dutch people won't behave like this. However, other people from other ethnic backgrounds also complain about the garbage. A few times in the week people clean the streets, but the day after it is dirty again, according to Rudolf and Thomas. There are garbage containers in almost every street, but that does not seem to matter. A problem that comes with the garbage is the presence of rats, although it helped that the streets have been renewed. Ever since, there are fewer rats, according to Aisha. Some people wonder why the streets are so dirty, because Slotermeer has very neat residents: the houses of Slotermeer are very clean on the inside:

Rozanne: People clean their houses very well, it is amazing, with chlorine and that kind of stuff. But outside, it is a mess.

Rozanne believes that this has to do with taking responsibility: no one feels responsible for keeping public space clean.

5.3.2. Poverty The second concern in Slotermeer is poverty. The first residents don't mention poverty. However, Eduard mentions that the houses were too expensive when they were built. Although the houses were built for the working-class, most people from the working-class could not afford to buy the houses. Ria and Rudolf, two middle residents, also mention this imbalance. The middle residents talk more about poverty. One of them, Ali, has an unemp loyment benefit, he is not able to do much in his daily life because of the low income. He could only get jobs which were in his opinion really bad and boring, so he decided to take an unemployment benefit. Another woman, Sarah, wants to find a job for a few hours a day, but she found out that that is impossible. Two others mention poverty in the neighborhood but have no problem themselves. Many residents mention that they are afraid that the neighborhood will become too expensive after the renovation of the houses. Right now, many people live in Slotermeer because this is one of the few neighborhoods they can afford to live in, I heard from some of the residents. These residents will be excluded from Slotermeer if the renting prices go up. The recent residents have more diverse aspirations. Half of the category wants the prices to go up, in contrast to the middle residents. This way, people with a higher socio-economic status will come to the neighborhood. The residents believe that this would be good for the diversity of people. However, one of these residents is Aisha, a woman who has to work hard to feed her 4 children, the 5th child is on the way. Although Aisha wants more people with a higher socio-economic status in the Slotermeer, she also mentions that she would not be able to live here if the neighborhood got more expensive. Also Sofija, a single mother, wants more people with a higher socio-economic status in the neighborhood, but has trouble with her own financial situation. It seems like these women want to be surrounded by people from a higher economic status, but haven't realized that not only their neighbors, but they themselves, will also be financially displaced if the prices go up. Contrary to these two mothers that have trouble with their financial situation, Alida and Sebastian have a stable financial situation. They have a very different perspective on the neighborhood, because they bought a house. It is in their interest that the neighborhood becomes

30 more expensive, they want to sell their house for a good price, Sebastian explained. Alida, who came with her husband and one year-old child to Slotermeer two years ago, thinks that it is visible in the neighborhood that most houses are social rent and that people do not work. She believes, like Aisha and Sofija, that the neighborhood would be improved if more people with a higher socio-economic status would live in Slotermeer. The other half of the recent residents agree with the middle residents: the neighbors should not be displaced because of too expensive rents. Thomas sees poverty in the neighborhood, and he sees the impotence of some residents. There are many benefits available for those in need, but he thinks that the government makes it hard to get those benefits. Especially the people with language problems are the ones in need of the benefits, he believes, but they are the ones who don't understand the documents that have to be filled in to get a benefit. Thomas is astonished by this paradox.

5.3.3. Safety The last concern in Slotermeer is safety. In contrast to the middle residents, the first residents feel completely safe in Slotermeer. Just one person mentions robbery. They feel safe in their house and on the street. Most of them never go out during the night-time, but that has nothing to do with safety. Ans, who moved to Slotermeer in 1959, did go often to the polder in the dark, but she never felt unsafe:

My allotment garden is in the polder. And people asked sometimes: "Oh, aren't you afraid to bike there on your own in the evening?" You don't think that someone will stand there behind a tree, waiting until Ans will bike by at 11 o'clock? Come on, but hey… No I have never been afraid. But if they say that kind of things I start looking behind my back anyway. Not that that makes sense. Because do you have to be afraid if there is someone walking behind you or do you have to be afraid if no one does haha?

Of the middle residents, almost everyone feels safe. They feel safe in their house, but some of them have taken precautionary measures. They are aware of robbery and burglary in the neighborhood and they want to protect themselves. Tineke mentions that if you live on the ground floor, you need to install rolling shutters. Ali has also an apartment on the ground floor.

He has been burgled three times. The middle residents also feel safe on the street, although two women always watch their purse when they walk around. However, this category does mention more criminality. Half of the category has been a victim of burglary. There are stories about broken car windows and the robbery of mobility scooters, bikes and "everything that can be taken away", according to Anke. Although the middle residents mention more criminality than the first residents, there seems to be no increase of criminality. The middle residents experience less criminality than there used to be. Anke tells about street fights between different groups in different neighborhoods in the New West:

When we were young and lived in Slotervaart, we had many street fights against the Blue of Slotermeer. That's how they were called, it were the Indonesian boys. And my boyfriend and his friends fought against them, that was what we did in the past. My boyfriend even got a knife in his body one day back then.

The recent residents are aware of the criminality, but don't experience Slotermeer as unsafe. Breaking into houses is not hard in Slotermeer, according to Thomas:

No I am not afraid of thieves but I know that it can happen. Because it is easy to break into these houses, let’s be honest. Most of the flat doors you can open with a kick. And everyone who is a little bit good at being a thief can get these front doors open as well. So I hope they know that I don't have valuable stuff.

Many people feel safe to walk around at night, they even let their children walk around in the dark. Rozanne, a student who lives in Slotermeer for five years now, also feels completely safe:

I am not afraid. Lovable people live here, just like everywhere else, who go to their job and put their children in bed in the evening. You know, people can be so difficult. Although I do feel sorry for the elderly who don’t feel safe, but I don't know what that fear is based upon. You can get shot everywhere, also in the center. But that won't happen, they won't shoot ordinary people like you and me.

Taking all this together, safety is experienced very differently by different neighbors. There is robbery and criminality, but despite this concern, most of the residents experience Slotermeer as safe. For the rest, Slotermeer is experienced as a dirty and "poor" neighborhood. The aspiration to solve poverty is adverse. On the one hand, residents want to live in a more prosperous neighborhood, but on the other hand, the residents acknowledge that they probably can’t afford to live in a more prosperous neighborhood. This chapter discussed the experience of Slotermeer. Overall, residents experience Slotermeer as a garden village and they appreciate the planned space of the AUP. However, the neighborhood has aged and has lost its progressive image. Still, residents of Slotermeer think the concept of "light, air and space" is applicable. Over time, there have been changes in the presence of traditionally Dutch stores. Most of the stores and restaurants are managed by Moroccan and Turkish store holders. Most people would like to have more diversity. Furthermore, there are many social facilities in Slotermeer and people appreciate that, although not everyone makes use of the meeting places. The first residents in particular are involved with the organization of activities. Finally, Slotermeer is experienced paradoxically as safe yet criminal, dirty and occupied by people with a lower social-economic status. The focus of this chapter was on the more material and physical subjects of the neighborhood. In the next chapter, the focus will be on more the social subjects of the neighborhood: belonging and the coexistence of different groups of residents.

6. Belonging to Slotermeer

Sub question: What are the changes in population in Slotermeer over time and what is the influence of these changes on feeling of belonging?

6.1. Moving to Slotermeer p. 35 6.2. Residents p. 37 6.2.1. Different groups p. 37 6.2.2. Religion p. 42 6.2.3. The influence of language on interaction p. 43 6.2.4. Contact with neighbors and involvement p. 44 6.2.5. Feeling accepted by residents p. 46 6.3. Feeling at home p. 48 6.3.1. Place attachment p. 48 6.3.2. Group membership p. 48 6.4. Neighborhood renewal p. 53 6.4.1. Renovation in the neighborhood p. 53 6.4.2. The influence of renewal on the population of Slotermeer p. 55

6.1. Moving to Slotermeer

Tineke: They said when I moved to Slotermeer: "Be aware, that is a poor neighborhood". Well that… I didn't notice myself. I just went to my work, and when I came back, I always realized that living here was delightful. I have a lovely house, with a good view. Everything is green.

The first residents and the middle residents who were born in Amsterdam told me that they moved to Slotermeer because they needed more space for their children. Their children could not play on the streets and the houses were too small. In Slotermeer there was space, green and fresh air. Children could play on the streets and houses were big. Slotermeer was modern and new, that was all Maria and Harrie knew when they decided to move to the neighborhood. People from outside Amsterdam moved to Slotermeer because they needed a house, they lived with their parents. Eduard wanted to live together with his fiancée but could not find a house in the village he lived in. His fiancée lived in Amsterdam with her parents. Eduard liked the anonymity that Amsterdam had to offer, in his village he experienced no privacy. When he got a job at housing corporation Rochdale, he said he wanted a house as well. It took some time, but half a year later, Rochdale had found Eduard a house.

Eduard: Thanks to Rochdale. Yes. And also with some other connections of my wife. Her acquaintances knew the director of Rochdale. There was some fiddling haha!

The recent residents came to Slotermeer because they needed a house, and Slotermeer was one of the few places in Amsterdam where they could find one according to the residents. They came to Slotermeer because the houses are affordable in Slotermeer, while the former two categories didn't mention price but availability. Sebastian, Alida and Sofija tried to find a house in other neighborhoods, but only in Slotermeer there were houses available for a reasonable price. Thomas and Rozanne had to move to Amsterdam because they studied here, but they couldn't find a house. They decided to apply for VoorUit because VoorUit offered them a house. They didn't know where they were going to live when they started working for VoorUit, they were assigned to one of the neighborhoods in New-West where VoorUit students are active. Aisha and

Amina both ended up in Slotermeer because of their parents. It seems like the recent residents didn't plan to live in Slotermeer, while the middle residents and the first residents partly moved to Slotermeer because they wanted to live in a green suburban neighborhood. There is also a difference between the first two categories and the recent residents concerning their first impression of Slotermeer. This difference has to do with the changing population of Slotermeer. The first residents and the middle residents experienced Slotermeer as beautiful, open, quiet and green:

Eduard: I immediately had the impression that I had gone outside of the city. It was light and spacious and fresh. I thought it was amazing.

The recent residents, on the other hand, don't talk about Slotermeer in this manner. This category mentions that, in comparison with their former place of residence, Slotermeer is more multicultural and that there live more Muslims. They were all surprised, no one had expected Slotermeer to be so different from the rest of Amsterdam. Some were disappointed, but Thomas and Rozanne liked the atmosphere in Slotermeer. Thomas said that it feels like being in a totally different village than Amsterdam:

Thomas: I thought Slotermeer was very different from the rest of Amsterdam. I think it is a strange neighborhood because it is very demarcated. Slotermeer really feels like one piece. I felt that immediately, it has a very homogeneous appearance. And I think this impression is strengthened because there are many people, I believe 80%, are from Moroccan origin. And thus they talk Moroccan on the street. It is like a demarcated place where everything is different from the rest of the city. That first impression never really left.

6.2. Residents

Ali: Well, different cultures live here. For example, I see all kinds of weddings if people get married. They feel free and play their own music, and have their own traditions. It is entertaining to watch every now and then. They feel free, like they felt in their own country. That is actually very good, that's positive.

The former part of this chapter was about why people choose to move to Slotermeer. The next part is about residents of Slotermeer. First, the presence of different groups of residents is reviewed. Religion and language seems to form boundaries between groups in Slotermeer. Therefore, these two factors will be reviewed in a different sub chapter. Thereafter, contact with neighbors and involvement will be discussed. Finally, I will talk about the experience of acceptance of the residents.

6.2.1. Different groups In 1950, there were different groups in Slotermeer: there were groups of migrants from different regions of the country, and there were religious groups. People, who were called "guest workers" by Ans and Harrie, from other parts of the country came to Amsterdam to find a job. Many residents mention the Groningers and the Friezen, but there were also Limburgers, Drenten and Gelderlanders according to Eduard. Furthermore, there were the religious groups that were part of the compartmentalization (verzuiling): Catholics, Protestants and Socialists. None of the residents talked about tensions between these groups, everyone accepted each other. However, people grouped together and the groups of different parts of the "guest workers" introduced new habits in Amsterdam. People who were born in Amsterdam called the guest workers of the 1950s farmers. Ans told me:

Every inhabitant of Amsterdam called everyone from outside of Amsterdam a farmer! That was not to denigrate them but they were farmers, they didn't come from a large city. And you know what was strange: they all sat together outside on the stairs. You would never see that in the

37 center of Amsterdam. I couldn't believe my eyes! I was not used to that of course, it is impossible in the high flats in the city center to sit on the stairs. Yes, I thought it was funny.

These social boundaries between different groups are in resemblance with Pinkster (2016), Elias and Scotson (1965) and Suttles (1972). They argue that social boundaries are based on perceived differences between residents in norms, values, behavior and lifestyle. Overall, the first residents thought the different groups in the neighborhood went well together. However, some residents couldn't develop a feeling of attachment to the neighborhood and the city of Amsterdam. Ans told me that these residents were placed by the government in a small part of the neighborhood, so the government could watch them more closely. "They were socially very weak, so they placed them together in toeslagwijken", Ans says. "No one wanted to have contact with them." The gap between the different pillars of the Catholics, Protestants and Socialists was visible according to the first residents, each group had their own shops, community centers, housing corporation and churches. However, Maria and Harrie never experienced imposed boundaries:

Harrie: Eh well they call that compartmentalization these days, but… Of course, it was the case, but it was not a problem. We had a Protestant milkman and a Protestant butcher around the corner. So automatically, you buy your groceries there. Sometimes people say that it was an obligation to stay within your pillar, but is wasn't like that. You didn't notice it, it was just normal. It was no conscious decision. We were free to do what we wanted to do.

In contrast to Harrie and Maria, Rudolf experienced boundaries: he was not allowed to marry his wife because he was a Catholic and she was an atheist. Rudolf saw the influence of religion in Slotermeer, religion even decided at what time the stores were supposed to close. Over the years, the social boundaries between those groups have disappeared. According to Eduard, all residents engaged with the Amsterdam identity. But new boundaries were formed in the 1970s. First, Indonesians entered Slotermeer after Indonesia got independent. Ans explains that contact was hard, not because they didn't want to have contact but because there were too many differences between these two groups:

We had no contact with them. And we thought about it with the women's union, but they just didn't fit in at all. They had their own meetings I believe. And they still do, every week there is a meeting for Indonesians around the corner.

Later, guest workers from all over the world arrived in Amsterdam. In the beginning, it was mostly Italians and Spaniards, according to Harrie. But later in history most of them were Turkish or Moroccan. The interviewed residents saw their neighbors leave, because they could not understand their new Moroccan neighbors and they missed having contact, as Maria and Harrie explained to me. Harrie and Maria were not like their former neighbors, they tried to involve their new Moroccan neighbors. They helped them wherever they could:

Harrie: Our doors were always open if anyone needed help. Maria even made the wedding dresses for the Moroccan girls next door.

Half of the first residents say that they tried to make contact with the new neighbors from other countries. The cultures were different, and they had to make some efforts. But Eduard thinks that everyone should try to have an open attitude towards new cultures:

There were differences, I saw differences when I entered others their houses as a plumber. You had proper Dutch people and Indonesians were different. It smelled different. And what we are used to smell now, was very special back then. We had a complaint once, a man said it smelled bad haha. I like the smell. You have to do it yourself, you have to appreciate people, accept them the way they are.

Just like with the first residents, the guest workers of the 1970s slowly started to interact with other residents in the neighborhood. The first generation was very isolated because of their lack of the Dutch language, but the second generation interacted more, according to Toon and Amina. Interviewees from every category mention this. Thomas believes that the spacious layout of Slotermeer helps people to interact with each other:

Thomas: I think many people feel at ease here. But I don't mean the first generation of migrants, they don't feel at home. That is obviously visible. But, with all the green facilities, you can see that people go to the park, that it serves as a meeting place. You can see that people feel the freedom to be on the street, to be outside. And that is very positive, I believe.

None of the first residents and middle residents have experienced serious frictions between different groups. However, every category mentions the boundaries between groups: even little children stay within their own group, Ria mentions. "Turkish people talk with other Turkish people, Moroccans with other Moroccans, and so on". The interviewed residents think that there are no tensions because there is no interaction between different groups. Aisha tells me:

Everyone is busy with their own culture. I am very open, I have friends from any culture. But most people want to stay within their own group. Even at school, everyone sits with their own culture. Everyone has their own group. But Surinamese people get along with everybody.

The recent residents experience more frictions between groups. Children from different ethnicities discriminate each other. Furthermore, there were protests in the streets of Slotermeer last April, related to the Turkish referendum to give the President of Turkey, Erdogan, more power. Both Sebastian and Thomas mentioned the tensions related to these protests. Ever since the coup d'état in Turkey in July 2016, there are tensions between followers of Erdogan and opponents of Erdogan. Thomas noticed tensions even between children. Another outstanding event was the splitting of Slotermeer's most famous restaurant: the Halal Fried Chicken. This mark in Slotermeer broke apart because one of the managers supported Erdogan, and the other didn't. The news occupied Slotermeer for a few months and this event shows the seriousness of the frictions between Erdogan followers and Erdogan opponents. Rozanne agrees with the fact that there can be frictions in Slotermeer. However, she thinks that it is normal to have friction when different groups live close together is one neighborhood. Slotermeer is doing fine given the circumstances, she says. Rozanne's opinion about the natural character of tensions is in agreement with Duyvendak (2011): different groups living together in one neighborhood may translate into tensions between these groups.

Although Anke says that she experiences no frictions in Slotermeer, she and some other middle residents are not happy with the presence of new ethnic backgrounds in Slotermeer. Anke calls this population change the "take over" of the Netherlands:

Anke: Yes in 10 years, it will be like Morocco here. A brown person told me 10 years ago: "Oh, Mrs, in 20 years we will have taken over the Netherlands." It makes me sad.

But even though Anke is not happy with the "take over" of the Netherlands by Moroccans, she does notice that Moroccan people are more polite than Dutch people:

Anke: You know what I noticed? If I go to the Albert Heijn, I have to stop 10 times on my way. So I stop at the same spots every time to sit down for a while. And I noticed that while I sit there, only the foreigners greet me. Dutch people just walk by. That is typical. Dutch people are not polite.

There are more cultural differences: Muslims don’t want to be near dogs, Ria and Marta told me, they are impure according to the Islam. Dutch people with a dog experience a gap between them and Muslims, they are avoided. Furthermore, Dutch people notice that "Turkish and Moroccan" people don't do a lot of activities with their children. "Children are out on the street all day, even until 23:00 'o clock". Rudolf, an Indonesian man who lives in Slotermeer since 1980, is dumbfounded:

They should spend more time with their children. Then they would perform less inappropriate behavior. Turkish and Moroccan people say that if their children are outside, you should take care of them. And if they are inside, then they take of them themselves. But that is not how it works. You should take care of your own children. I see often children playing on the street at 11 'o clock in the evening. I think you don't do that right? But that is a habit, it is probably normal to them.

Where some residents look the other way around when they see children hanging on the street, others try to take care of them. Tineke opened a community center so children have a place to go.

Some non Muslim people thus complain about the way Muslims raise their children. However, Amina, a Muslim woman who came to Slotermeer in 2002, also complains about the way that parents raise their children in the neighborhood. She does not see a link between the Muslim culture and raising children. She indeed tells me that her children play in the street after dark, but her children don't cause any nuisance in her opinion. Other children do, but Amina doesn't specify which children cause nuisance. She doesn't think that this relates to a specific group. Not all cultural differences are experienced as negative. Ali likes that everyone feels free to express their culture. He likes to watch all the different kinds of weddings in his street. Thus, the experience of different groups has always existed in Slotermeer. The arrival of Muslims was not the first time that differences between residents appeared. However, the difficulty of the first generation of migrants to learn the Dutch language might have made them reluctant to interact with other residents. And although some residents interact with other groups in the neighborhood, others prefer to stay within their own group.

6.2.2. Religion On the one hand, some people like the multicultural mix of Slotermeer's populations. On the other hand, especially people from the recent residents, think that "multicultural" is not the right word for Slotermeer. They experience Slotermeer as monocultural. According to Sebastian, there are too many Muslims to call Slotermeer multicultural:

Sebastian: This is not multicultural here, this is a single culture. It's like only Muslims. That means that there is a Muslim culture, multicultural should be fifty fifty of different cultures. I wouldn't call this multicultural actually.

The interviewed Muslims of the recent residents like to live in a more mixed neighborhood, they want interaction between different groups, like Ali already mentioned. Half of the interviewed non Muslims of the recent residents think that the Islamic culture is dominating the neighborhood. Sofija is a Catholic single mother. She doesn't feel respected by Muslims, because she is a Christian and because she is divorced. Alida doesn't feel free to walk around in a summer dress in the summer because of the Muslim women who cover their bodies. Sebastian is

42 disappointed because he came to the Netherlands to feel free instead of to feel suppressed by religion:

Sebastian: I think it was for us a bit surprising that there is this strong Islam community here. The culture is different because here is an Islamic culture and I am from a Catholic culture. I am atheist. So the same things emerge: a male-dominated culture. Kind of don't care about the neighbors. They do help the neighbors but at the same time they make noise and act like they don't care.

Rudolf also tells me about the similarities between Catholics 50 years ago and Muslims now. The "domination of religion" is not new in Slotermeer, religion played already an important role back in the 1970s, but at that time, it was the Catholics that "dominated" everyday life:

Rudolf: The Islam and Catholicism is in fact the same. Catholics told us what we were allowed to do and what not in the past. They did exactly the same. I was not allowed to marry my wife because she was not a Catholic. So I don't know why people are negative about the Islam now, we did the same in the past.

6.2.3. The influence of language on intera ction Language seems partly to be the key to the interaction problems in Slotermeer. In the 1950s, people from all parts of the Netherlands interacted with each other within a few years. They had different accents, but they could understand each other. However, many first residents didn't understand their new neighbors anymore when guest workers from mostly Morocco and Turkey came to the neighborhood in the 1970s. "There was no contact. Our neighbors could not understand them, so they left", Maria says.

The middle residents and the recent residents mention the same problem. Sarah is Moroccan, she does not always understand conversations but she is too shy to ask someone to explain. She is also concerned about her children, just like other parents in the neighborhood. Most of the children of the primary school have a language delay, according to Sarah and Amina. Parents are unsatisfied with the schools. They want their children to speak Dutch flawlessly, and Amina

43 would prefer her children to go to a mixed, "good" school. Sofija even already changed the school of her child. Tineke believes that language restrictions are bad for the confidence of neighbors:

Tineke: They should learn the language, to improve their self-confidence. Then you will notice that people dare to interact more. And you can already see that in the Dobbekamer. All the people that take language lessons in the Dobbekamer, it helps. If you don't speak the language, then you are isolated. But some people will never learn Dutch. If I look at my neighbors, they have been living here for a very long time and they still don't speak the language. But their children go the university. She went to Dutch language lessons, but she stopped. She didn't want to tell me why. When my brother in law came by - he speaks her language - they talked together and she reinvigorated. She could finally talk to someone. It would be better for her if she spoke Dutch.

Thomas and Sofija, who both speak Dutch, mention that many people speak other languages on the street. They can't understand what people say. Elizabeth is afraid sometimes that people are gossiping about her. Sebastian can't communicate without misunderstanding his neighbors:

Sebastian: It is also the language I think. I like to speak to my neighbor, but his accent and my accent are different, we had a misunderstanding. For like a month, he thought that I was Pakistani and I thought that he was Pakistani. He obviously didn't grow up here. The contact I can have is very limited. I can only have contact to people who speak English properly. Not many people can talk English here.

According to Amina and Thomas, the second generation of migrants is interacting more, they speak the language. But the first generation has more problems. Amina tells me that elderly, and her own parents, can't talk to others, so they try to avoid contact.

6.2.4. Contact with neighbors and involvement Looking at neighborhood involvement, you can see a trend here: the later someone came to Slotermeer, the less someone is involved. This is in agreement with Pinkster (2016). All first

44 residents are involved in the neighborhood. They participate, volunteer and organize coffee mornings and other activities. I have to note that this category was completely sampled via community centers. This might be a small bias. Another solution is the fact that all the elderly are retired and have time to volunteer. But the elderly mention that they have always participated in the neighborhood, from the very beginning. Half of the first residents has good contact with neighbors. The other half says that they do have contact, but not with neighbors. They have contact with people from community centers. Eduard tells me that there was more social cohesion in the 1960s. But that has nothing to do with the new residents in Slotermeer: "Our society has become more individualistic." Maria and Harrie agree with Eduard: "The mentality is completely different these days".

From the middle residents, only two people organize activities in the neighborhood: Tineke opened a community center after she retired, and Anke was part of the resident committee. Others go to activities sometimes, but don't actively involve. Again half of the category has good contact with neighbors. The other half likes their neighbors and greets them, but they don't want to call these interactions "good contact". Anke doesn't have contact right now with her neighbors, but she is moving to a elderly apartment. She knows half of the neighbors there and thinks that it will become very gezellig. Ans also mentioned that she did not have contact with neighbors until she went to an elderly apartment and knew some of the neighbors. Ria says that she has less contact now than when she moved here. She has two reasons: she had little children back then and there were more Dutch people back then. Thus, having contact with neighbors can change overtime. The recent residents don't actively participate in the neighborhood. Only the two students participate. Other residents are working or have to take care of their children. Rozanne, the ex- student of VoorUit, wonders about her motives for involvement, she thinks it might be only because of the time that she worked for VoorUit:

I was wondering, what if I would not have worked for VoorUit and I would have found a room somewhere after searching for 1,5 year, would I have been more or less involved with a neighborhood? I will never know, of course. But I do feel at home here and I wouldn’t mind to stay here for a long time, even though I don’t work for VoorUit anymore.

This category has less contact with neighbors. Sofija says that neighbors don’t want contact with her. Alida and Sebastian have very friendly neighbors which help them often, but good contact is hard because of language problems. Amina and Rozanne have contact with their neighbors. Rozanne still has contact with people she met during her work for VoorUit and has contact with her new neighbors. Thus, first residents participate more in the neighborhood than the other two categories. The middle residents show up at activities, but don’t take as much initiative as the first residents. The recent residents go to fewer activities than the first and middle residents and don’t organize events, except for the students that work/have worked for VoorUit.

6.2.5. Feeling accepted by residents The first residents feel accepted and feel that they can express their own identity in the neighborhood. But Eduard and Harrie mention that if you want to be accepted, you have to accept others and open yourself up to them. Eduard did not feel accepted by some of his neighbors when he came to Amsterdam in the 1960s, because he and his girlfriend had a house but were not married. Other neighbors didn't approve. He himself experiences that he is accepted by neighbors these days, but he knows that still not everyone accepts their neighbors. Eduard partly supports Mepschen (2016) with his statement. Mepschen (2016) found that different groups struggle with each other in order to have their own identity space. Eduard himself feels that he can express his own identity. But he also notices that his neighbors don’t all want to give each other the space and acceptance they want to have. From the middle residents, only Ria, a Dutch woman who was born in Amsterdam, feels that she is discriminated. Moroccan people don't accept her because of her dog. Dogs are seen as impure by the Islam, according to Ria. Most of the recent feel accepted, two residents don't. Alida does not feel free to wear summer dresses, she doesn’t feel like she can be completely herself. Another woman, Sofija, does not feel accepted. She thinks that neighbors don't accept her because she is a single mother and because she is a Christian.

Thus, except for three residents, all residents feel accepted by their neighbors. The only people who don’t feel accepted are women that mention that they don’t conform with the Muslim culture. Here again the issue of sharing identity space is visible (Mepschen, 2016). This part of the chapter was about different groups in Slotermeer. From the beginning, the residents have experienced different groups in Slotermeer. However, interaction between the first residents went better than interaction between the guest workers of other ethnic backgrounds and people with a Dutch ethnic background. Language is an important mediator of interaction. Although residents experience cultural differences, most neighbors don’t experience frictions and feel like they are accepted by their neighbors. The next part of the chapter will go into more detail about being accepted: it will be discussed if the residents feel at home in Slotermeer.

6.3. Feeling at home

Aisha: I feel at home. I really feel at home here. I don't dream about living in Amsterdam Zuid, because I don't want to live surrounded by rich people haha! No then I wouldn't feel at home, if I would be surrounded by that muckety-mucks. No, things are good the way they are.

6.3.1. Place attachment Everyone feels at home in their own house. They also all like the neighborhood, except for Sofija. She would like to live in Zuid in a house with a separate bedroom for her son. Marta tells me that in the beginning, she had to get used to Slotermeer. She lived in Amsterdam East before she moved to Slotermeer and she had trouble with the quietness of Slotermeer. After half a year, she started to feel at home. Anke does feel at home, but she has to move because of renovations. She had to get used to the idea of leaving her house, but now she likes her new house, 400 meters away from her old house. Thomas tells me that even the entire neighborhood feels like home:

Thomas: I feel at home in the neighborhood. For example, today I wanted to be at home. And then it is enough for me to sit on the quay, next to the water near the Albert Heijn, you know? Then I buy coca cola and drink it over there and watch the water. But it feels like being at home. And I didn't think about the fact that I wasn't literally at home.

In agreement with Pinkster’s “value-for-money discourse” (2014), many residents, in particular the recent residents, told me that they lived in Slotermeer because it is one of the few places in Amsterdam where they can afford to rent or buy a house. This shows that their main reason to live in Slotermeer is founded on place attachment, not on group membership.

6.3.2. Group membership Not many people explicitly gave examples of their group membership, but almost everyone says that they feel at home in the neighborhood and that they feel accepted, they feel part of Slotermeer.

The first residents think that they live in the prettiest neighborhood of Amsterdam and don't want to leave Slotermeer. Harrie and Maria think of Slotermeer as very gezellig and they like all the events and activities. They explicitly mention group membership: they know all their neighbors and feel at home in Slotermeer, partly because of their neighbors. When I asked the first residents where they would like to live if anything was possible, everyone answered Slotermeer. Mostly because they were accustomed to the neighborhood.

Almost all middle residents think of Slotermeer as a very gezellig neighborhood and they feel at home here. Ria feels part of the AMBO, an organization in community center Het Honk. Ali doesn't participate in the neighborhood, but he likes his neighbors and the neighborhood. Tineke and Rudolf talk to all their neighbors and organize activities, they feel part of Slotermeer. When Sarah needed a new house because of lack of space for her children, she waited for years so she could stay in Slotermeer. But when I asked her, it seemed that she wanted to stay because she is accustomed to Slotermeer. She said that she didn’t stay for her friends in Slotermeer, she would keep seeing them anyway. Overall, these residents feel a member of Slotermeer, at least of one of the groups in Slotermeer. Anke and Elizabeth felt at home in the neighborhood when they moved to Slotermeer. But over the years, they feel less part of Slotermeer. They don't feel welcome anymore in community center the Honingraat and Anke don't know the residents anymore. Because of the renovations, all her neighbors have left and there live strangers now. Elizabeth only feels attached to her house, not to the neighborhood:

Elizabeth: I just think "I live here". No one can drive me away. No one, I pay my rent and everything so you can't expel me. I don't bother anyone. I don't feel attached to my neighborhood. I live in my house and if I go outside, I greet my neighbors. For the rest, I have nothing to do with it.

But when I asked Elizabeth and Anke where they would like to live if anything was possible, they answered Slotermeer. Mostly because they were accustomed to the neighborhood. The other middle residents also don't want to live somewhere else.

In contrast to the other two categories, half of the recent residents don't feel at home in the neighborhood. They don’t have contact and they have no places to go to. Sofija, Alida and Sebastian want more Western shops and bars, they think they will belong more to that kind of places. The other half of the recent residents feels at home. Rozanne thinks that she feels at home because of her earlier work for VoorUit. When I asked the recent residents where they would like to live if anything was possible, no one said that they only wanted to live in Slotermeer. This is in contrast with the former two categories. Four people did say that they would like it to stay in Slotermeer, but they are flexible about their next neighborhood. Amina and Rozanne want to live in Amsterdam New-West, for example in Slotermeer, but another neighborhood would also be fine. Aisha likes Slotermeer, but also likes Amsterdam Noord. Sofija, Alida and Sebastian wanted to move to another neighborhood or another town. This corresponds to their lack of belonging to Slotermeer. A possible explanation for the more flexible attitude towards the location of their next house, might be that the recent residents have lived for a shorter time in Slotermeer. They have had less time to get completely accustomed to Slotermeer. This explanation is in congruence with Pinkster (2016). Another possible explanation can be found in the work of Duyvendak (2011): he relates the decrease of attachment to increased mobility. Society is globalizing and cars have increased our mobility. Residents might be more open towards moving to new places, the threshold to do so has decreased. What also stands out in the category of recent residents is that all residents want to buy a house. Maybe is this the reason that they are not attached to Slotermeer so strongly, because buying a house in Amsterdam is hard. The chance of finding an affordable house in Amsterdam is small. Rozanne indeed tells me that if it would be possible, she would like to buy a house in Slotermeer, but she thinks that by the time she is able to buy a house, the prices will be too high. All categories tell me that if they will have to leave their house because of the neighborhood renewal plans, they want to come back afterwards. People who already had to leave their house - Ria, Ans, Sarah, Rozanne and Thomas - all found a new house in Slotermeer. Ans and Sarah even waited for years to be able to stay in the neighborhood.

Thus, in agreement with Antonsich (2010) and Pinkster (2016), there is a distinction between the two parts of feeling at home. On the one hand, everyone shows place attachment, but on the other hand, some people don’t show group membership. In addition to Antonsich (2010) and

Pinkster (2016), this thesis gives the impression that group membership and place attachment are not experienced equally strong for a resident in different parts of Slotermeer. It seems like residents feel like they only belong to certain parts of the neighborhood. Residents view the neighborhood as divided in small territories. Some of the elderly go to Het Honk, a community center, that is their place to connect to others: "The social aspect of feeling at home do I get from Het Honk, of course.", says Ria to me. Elizabeth, Ria and Anke don't want to go to the Honingraat anymore, it has been "claimed" by Muslims:

Elizabeth: You have the Honingraat, but there I don't feel… There are a lot of activities there but there are many Moroccan and Turkish women. Then I don’t feel eh… welcome. You know, you feel that they don’t see you as one of them. It really feels that way.

Ria agrees with Elizabeth, there have been introduces new rules that displaces Dutch people in the Honingraat. She even feels discriminated sometimes:

Elizabeth: Dutch people don’t go to the Honingraat. I know why of course: there are a lot of foreigners. I came often to the Honingraat formerly. It was gezellig, but not anymore. They introduced rules. My husband used to come there, but that was not allowed anymore, because that foreign women can't be in the same room as a man. And then it was not allowed anymore to smoke a cigarette or to drink alcohol. We had to adjust to them, we are the ones that are discrimniated. So I don’t come there anymore. We don't have anything there to come for, that's just the way it is.

Alida doesn’t feel like she belong in the restaurants of Slotermeer, she only feels attached to Western restaurants. At the moment, she only feels at home in De Vlught, a broedplaats, or breeding ground for artists. Shops and the market are "claimed" by Turkish and Moroccan people:

Anke: Yes in 10 years, it will be like Morocco here. A brown person told me 10 years ago: "Oh, Mrs, in 20 years we will have taken over the Netherlands." It makes me sad.

But not only Dutch people miss Dutch shops: Amina and Ali, both born in Morocco, miss the Dutch culture sometimes in the neighborhood: Ali: I am a Moroccan but I want Dutch shops. For example, when you have little children, then you want them to grow up surrounded by Dutch people instead of foreigners of course.

Thus, some parts of Slotermeer are territorialized by a certain group, or at least some places are experienced as territorialized by residents of other groups. Like Ans already said: it is not like these groups are not welcome in a union or community center, but some groups just don’t go together. Every group prefers to have their own place (see Different Groups). But on the other hand, just like Ali and Amina, not everyone feels the need to stay within an ethnic group. De Dobbekamer, another community center, is visited by Indonesian, Pakistan, Dutch and Moroccan people. Harrie, a Dutch man that moved to Slotermeer in 1969, visits the Mosque and tries to connect people of different groups. Thus, most people belong to Slotermeer. Except for one person, everyone feels attached to their house and Slotermeer. Group membership is more complicated. Many residents feel at least at home in one place or group in the neighborhood. It seems like different groups have claimed different places in Slotermeer to meet their group members. Some residents feel unwelcome to these places, but can find their group membership somewhere else. One factor that can influence feeling of belonging is the current neighborhood renewal. This renewal might displace people and might renew the population of Slotermeer. The next part of this chapter will be about neighborhood renewal.

6.4. Neighborhood renewal

Rozanne: My house won't be demolished. I believe it is a governmental monument, because it is a thing of the 1950s. My house falls apart a little, though…

6.4.1. Renovation in the neighborhood Slotermeer is being renewed. The first plans have already been carried out, and more changes are yet to come. The first residents don't want a renovation of the neighborhood. They like the houses and they have no complaints. Marta, Harrie and Maria all are not sure what will happen to their house. They know that something is going to happen, but they have no more information. They hope they can stay. Marta thinks it is a shame if the houses would disappear, then the history of Slotermeer will be ruined:

Marta: I think they shouldn't change the neighborhood. This is Slotermeer, they started in 49 I believe. A new neighborhood and that has an entire story. And if they demolish it, it will all be gone. Momentarily putting up houses in at full speed, that was this neighborhood. Because the houses in the center and Old West and so on are more stable.

This sticking to the nostalgic value of Slotermeer, is something Pinkster (2016) also found in Concrete Village. Residents that have lived in a neighborhood for a long time don’t want the neighborhood to change. Although the first residents of Slotermeer didn't have a problem with cultural change, they do have a problem with physical change.

The middle and recent residents, on the other hand, are happy with the renovations, except for Sarah. They do all agree that the houses need to be improved, but Sarah doesn't think the houses will become better after the renovations. The houses are small and renovating houses will not make them bigger, she argues. She thinks it would be a better idea if the houses got demolished, then you can built new, bigger houses. But besides Sarah, the middle residents believe that the houses will be improved. Tineke thinks the houses are in bad shape and are isolated poorly. The

53 residents agree that it is time to finally undertake some action. Ali got a letter about the renovation of his house eight years ago, but due to the financial crisis, the plans were interrupted. Just like Sarah, there are recent residents that believe it would be better to demolish the houses instead of renovating them:

Alida: I am really happy about the new buildings. That is something that obviously brings value to not only the neighborhood itself but also the housing. But then again you also have these Airey houses. They wanted to demolish those houses in the first place I think. But at the end there was too much protest and now they renovate them. And now they look the same, they are still ugly buildings. But the new apartment complexes and the family houses next to the Sloterplas are amazing, but also expensive.

Amina doesn't understand why the houses are not being demolished either. She doesn't understand why the houses of the 1960s style are protected:

Amina: That houses are not demolished because they are protected, they are from the past or something like that. I don’t know. They are only renovated, but the houses are so old.

The middle and recent residents acknowledge one problem: the houses might become more expensive, and many people in the neighborhood are unemployed or poor, according to Tineke and Aisha. It won't be possible for everyone to return to Slotermeer, but Tineke is satisfied with the substitute houses that are offered to the residents that have to leave. Anke has to leave her house in June due to the renovation plans. She was not happy at first, but now she is fine with it. She likes her new house and her new neighbors, and her new house is only 400 meters away. In all categories, people know that they might have to leave their house, but no one knows exactly when, except for Anke. Plans are being delayed or changed. They don’t seem to be insecure, because "I know I get another house anyway", as Rudolf points out. Others just keep saying that they don’t want to leave, they will stay here. Sarah is confident, she has not received a letter with information yet and is sure that she can stay here.

6.4.2. The influence of neighborhood renewal on the population of Slotermeer Renovating Slotermeer has consequences for Slotermeer's population: people will have to leave and new people might inhabit Slotermeer. When I asked the first residents about this possibility, only Harrie and Maria had an opinion: they have good relationships with their neighbors now and they want to continue these relationships. They don’t want to get new neighbors, and the renovation will lead to new neighbors.

The middle residents have more to say about the topic. Most of the middle residents think that there will be no demographic diversification because of the renovation. Sarah told me:

Slotermeer is only for Moroccan and Turkish people. The real Dutch people are going to other neighborhoods. I think the same people will come back after the renovation.

Ria believes that only Moroccan and Turkish people will come to Slotermeer, because of a policy:

No I believe there is a certain policy about that that kind of people live in this neighborhood. Because that foreigners could also live in the Bijlmer. No, we get that kind over here. It is strange.

Tineke and Ali believe the opposite: they think more Dutch people will move to Slotermeer after the renovations. Ali likes this possible change, he thinks it will be an improvement to the neighborhood. However, Tineke is afraid of this possible change. The apartments in her flat were sold 11 years ago. Before, there had lived people from different cultures and Tineke liked to talk to them. They were involved with the neighborhood. When the houses were available for sale, none of the occupants, except for Tineke, could afford to buy their apartment. Originally Dutch people bought the houses, and they don't make any contact:

I noticed that the houses were sold to very different occupants. You can’t say that they are involved with the neighborhood. No, they are all at work. The people that lived here before, people from Iraq and Morocco, they were involved. They wanted to be of value and I could talk

55 to them. But I don't have contact with the people that live here now. And they are just Dutch people. I can see the difference, and I think it is a shame. They go to their work and come back, that's it.

Although Ali would like it if more Dutch people would come to Slotermeer, he is not planning on staying here. He hopes that the renovation will start soon so he will be offered another house. He won't make use of the offer to return to Slotermeer. Ali thinks it is too noisy here. Aisha and Marta acknowledge that many people think like Ali: they don't have enough money to move to another place on their own and they are waiting to get a better house as a compensation for their ejectment. Sofija is even disappointed that her house will not be renovated, she would like to move but can’t find another house. This shows a lack of belonging to the neighborhood, both in terms of group membership and in terms of place attachment.

The recent residents are not congruent on the topic either. Amina and Sofija think that there will come more rich, Dutch people to Slotermeer after the renovation, but they like that. It will be an improvement and it will give their children a chance to become part of the Netherlands if they are surrounded by Dutch people. Alida and Sebastian are not sure what will happen to Slotermeer. On the one hand, it is possible that the neighborhood will become a place where only Muslims live, but on the other hand, they also think it is possible that Dutch families move in. After all, young adults need a house if they want to start a family and Slotermeer is a favorable neighborhood to buy a house because of the prices. They hope the second option will be the case. Thomas and Aisha are afraid that none of the current residents will be able to move back to Slotermeer, because the renting prices will go up. They are afraid that residents will become displaced. However, Rozanne is not afraid of displacement. She knows that people are allowed to return to their house after the renovation and she thinks most of the residents will indeed return. Summarizing the argument, there are many different opinions about the social changes in Slotermeer that might follow the neighborhood renewal. On the one hand, there might be no change, but on the other hand, Slotermeer might become less multicultural. There might live only Muslims after the renovation, or more Dutch people than before. Residents don't agree about the most favorable outcome.

7. Mental Mapping

Chapter 5 and 6 described how residents experience Slotermeer, using semi-structured interviews. The second method used in this research was mental mapping. 12 residents drew a mental map, showing their representation of Slotermeer. These mental maps show the daily life of residents. Daily life, or spatial practice, connects the planned space and the experienced space (Lefebvre, 1974).

7.1. The Different Focus of the Three Categories

Figure 2. Mental map of Harrie, a first resident

More than half of the residents covered a large part of the neighborhood on their mental map. They drew streets, parks, shops and squares. The first residents used much detail while drawing the neighborhood. They drew restaurants, schools and community centers (see Figure 2). They also knew many street names. The middle residents knew many street names as well, but the recent residents only wrote down the Burgemeester the Vlughtlaan. This fact could be explained by duration of living in Slotermeer. These two categories have lived longer in Slotermeer than the recent residents, they should know more about Slotermeer. However, Sebastian lives in Slotermeer for only 1,5 year and he was able to draw every piece of street art in Slotermeer on his mental map (see Figure 3). This shows knowledge of the neighborhood.

Another explanation for the details of the mental maps of the first residents is participation. The first residents were the only persons drawing social facilities like community centers on their mental map. The first residents described in their interview their involvement with community centers, their map thus corresponds to their interviews. This result correlates with Pinkster (2016): the longer someone lives in a neighborhood, the stronger someone feels part of the community. Therefore, first residents might have involved their social live on the map. In contrast, the recent residents focused on the built environment instead of on social life. They were the only resident who drew trees. Furthermore, they focussed on parks and playgrounds, which the first residents didn't draw. Recent residents even drew the shape of the houses, where first and middle residents only drew streets. Alida and Sebastian used their map to distinguish between "nice houses" (by which they meant new buildings), single-family apartments, flats (which they labeled as social housing), the "airey houses" and "the ghetto" (see Figure 3 & 4). This is in line with her interview, that focused on the difference between houses for sale and social houses.

Figure 3. Mental map of Sebastian, a recent resident

Pinkster (2016), Elias and Scotson (1965) and Suttles (1972) all argue that social boundaries are based on experienced differences between residents in norms, values, behavior, lifestyle, class and ethnicity. Sebastian and Alida indeed drew boundaries on their mental maps based on the

58 prices of houses, thereby outlining class and wealth of residents. Sebastian was negative about the social houses in the neighborhood during his interview, they "invited unemployed people" to the neighborhood and he could see their "negative influence" on the neighborhood. He also thought of these parts of the neighborhood as messy with a lot of trash. This is in line with his mental map: he marked social housing as "ghetto". This case illustrates Lefebvre's triad (1974): it shows the connection of planned space (the different kinds of houses for different kinds of groups) with the experienced space (boundaries and judgments based on class and socio- economic status) and illustrates the consequences for the daily life of Sebastian: he avoids parts of the neighborhood. Although the recent residents focussed less on social life than the first residents while drawing their map, they did focus on social concerns like garbage and poverty. These social concerns were also expressed in the interviews by recent and middle residents. The middle residents were in between the first and recent residents: they didn't focus on the shape of houses but did drew parks, squares and some shops and schools. They didn't drew social facilities, thereby distinguishing themselves from the first residents.

Figure 4. Mental map of Alida, a recent resident

The three categories thus had a different focus. This difference is in line with the interviews: first residents didn't mention social problems, they mentioned opportunities to meet others. The recent residents didn't feel connected to the community, their focus on built environment instead of social life thus makes sense. Alida told me that she only felt connected to one place in the neighborhood: broedplaats "De Vlught". Indeed, this is the only social facility that she drew on her mental map. Furthermore, most of the recent residents have children. This also might explain their focus on parks and playgrounds. However, the middle residents did talk about community centers and social concerns in the neighborhood during their interview, but their mental maps don't express these subjects.

Figure 5. Mental map of Aisha, a recent resident

7.2. Mobility

It is interesting to see that different ways of navigating through the neighborhood can be seen on the mental maps. Sofija brings her son every day to a school in the center of Amsterdam. She told me that she is afraid of being in a traffic accident. This relates to her mental map: she was one of the two persons that drew a bicycle path (see Figure 6). Furthermore, she was the only one who drew traffic lights, pedestrian crossings, cars and bicycles. Sebastian was the other reside nt

60 that drew bicycle paths. He works outside the neighborhood and wrote directions on his map at the end of each street, including the direction "to my work". Interestingly, Sebastian and Ali are the only neighbors that drew (the direction of) places outside Slotermeer. This corresponds to the interviews, many people didn’t talk about daily activities outside of Slotermeer, in contrast to the findings of Pinkster (2014). Pinkster found that a neighborhood was often seen as the starting point of the daily routines. This might denote a stronger sense of belonging of residents to the Slotermeer than Pinkster (2014) found in other neighborhoods of Amsterdam.

Figure 6. Mental map of Sofija, a recent resident

In contrast to most residents, the Turkish and Moroccan housewives drew only their own street. Aisha drew also the Vlughtlaan, next to her own street (see Figure 5). Aisha and Amina both drew playing children, this is in line with their family situation (see Figure 5 & 9). Their focus is different from the other residents. These women show less mobility on their mental map than the other residents. This finding corresponds to their interviews. Aisha is a guest parent, she takes care of children in her own house, and also has to stay close because she needs to bring her own children to school. Furthermore, Amina describes in her interview that she feels mainly attached to her own street. Finally, Sarah told me that she is afraid of social life because of her lack of the Dutch language and that her youngest son doesn’t want to go out of the house. She needs to take care of him, she stays at home as well. Aisha, Amina and Sarah all showed strong place

61 attachment but didn't show much interest in social life of the neighborhood. It might be the case that people who only belong to the neighborhood in sense of place attachment, don’t associate the rest of the neighborhood as part of their home, and as part of their experience of Slotermeer. This might be the reason that these women only drew their own street. Ria, who drives around in her mobile wheelchair, drew all the sidewalks and streets where only pedestrians are allowed to walk (see Figure 7). She also drew every grass field and park in the neighborhood. While drawing, she explained to me that these were the places where she walked with her dog. And Harrie, who is becoming older, drew every tram in the neighborhood. All these examples of mental maps show the mobility of the residents.

Figure 7. Mental map of Ria, a middle resident

7.3. Boundaries and Landmarks

The most often drawn feature of Slotermeer is the Burgemeester de Vlughtlaan, one of the biggest streets of Slotermeer. Furthermore, Plein '40'45 is drawn on half of the mental maps. These two places seem to be important for navigating through Slotermeer. The Vlughtlaan is drawn as a boundary through Slotermeer by three recent residents and a middle resident. This doesn't correspond to the interviews, but it corresponds to the fact that the Vlughtlaan is one of

Figure 8. Mental map of Ali, a middle resident the few streets with traffic lights and a tram in Slotermeer. It takes a conscious effort to cross this street. Plein '40'45 is in all cases, except for one, drawn in the corner of the mental map. It is experienced as a boundary of Slotermeer, although it is in fact in the center of Slotermeer. The Sloterplas is also drawn as a boundary by four residents. In contrast to Plein '40'45, the Sloterplas is actually a boundary. The fact that Plein '40'45 is drawn as a boundary of Slotermeer, might have to do with the fact that residents don't see the need to go further than Plein '40'45. Plein '40'45 was described in the interview as the main place to go to for shopping. Residents might not feel the need to draw the neighborhood behind Plein '40'45, because the rest of the neighborhood is not important to them. This is in agreement with Bell et al. (2001). People are more likely to draw the places they are familiar with and where they go to. An extreme case of boundary drawing can be seen on the mental map of Thomas (see Figure 9). He described Slotermeer in his interview as a demarcated area. Indeed, on his mental map he is the only person drawing a framework around Slotermeer. This indicate the intensity of his experience of Slotermeer as a separate part of Amsterdam. This experience was held by more residents. recent residents all told me that it surprised them that Slotermeer was so different than the rest of Amsterdam because of the Islamic culture. The Halal Fried Chicken is also mentioned by 1/3 of the residents. This corresponds to the image of the HFC as a landmark of Slotermeer, but not many people talked about the HCF in

63 their interview. In the contrary, although many people mention the Gerbrandypark in their interview, only 1/4 drew the Gerbrandy park on their mental map. No one drew anything behind the Gerbrandypark, it is seen as a boundary. Only Ria drew the space behind the Gerbrandypark, because she lives there. The metro stop "De Vlughtlaan" of Slotermeer was also drawn by 1/4 of the residents. Again, the metro was drawn as a boundary of Slotermeer. This is in accordance with the official border between Slotermeer and Bos en Lommer. Only Ali drew Bos en Lommer on his map (see Figure 8). This corresponds to his interview: he lived in Bos en Lommer before he moved to Slotermeer. This is in line with Bell et al. (2001). People are more likely to draw the places they are familiar with.

Figure 9. Mental map of Thomas, a recent resident

To sum up, a main finding of these mental maps is that people feel attached to Slotermeer, almost every resident drew only places in Slotermeer. However, the middle and recent residents drew only practical and environmental features of the neighborhood, like shops, parks and streets. Only the first residents drew social features of Slotermeer like community centers and small restaurants. Group membership is only visible on the mental maps of the first residents. This is in line with the interviews.

8. Conclusion

Residents value the AUP and the “lucht, licht en ruimte”. Particularly the first and middle residents don’t want to live anywhere else than in Slotermeer. Although the planned space is valued, its social functions are considered as less ideal. There are social boundaries in the neighborhood. This has always been the case in Slotermeer, Slotermeer was even designed to separate between different pillars of the compartmentalization. The existence of social boundaries between different groups is in resemblance with Pinkster (2016), Elias and Scotson (1965) and Suttles (1972). They all argue that social boundaries are based on experienced differences between residents in norms, values, behavior, lifestyle, class and ethnicity. Sebastian and Alida indeed drew boundaries on their mental maps based on the prices of houses, thereby outlining class and wealth of residents. The social housing flats were even called a "ghetto". It seems extreme to call these neighborhoods a ghetto, especially since so many other residents loved these areas and didn’t want to leave. This incongruence of opinions about the status of the neighborhood was held by more residents. On the one hand, some residents experienced the streets of Slotermeer as dirty and they believed most residents were unemployed, like Sebastian believed. They wanted more middle-class, Dutch families joining Slotermeer to improve the neighborhood. On the other hand, some residents believed this kind of families doesn't belong to Slotermeer. Slotermeer is a working-class neighborhood with residents from diverse ethnic backgrounds, according to these residents. Slotermeer should stay the way it is, and changing the population of Slotermeer might displace the working-class in Slotermeer, they believed. Lefebvre (1974) saw space as a social product. Social and political forces classify space and control it. This is visible in Slotermeer. The suburbanization policy of Amsterdam in the 1970s led to a significant demographic diversification in Slotermeer. This is a political force that also changed social aspects of the neighborhood. The daily life changed: there came other shops and other languages are heard in the streets, influencing the ability to communicate to neighbors. Not all residents are pleased about these changes. Now, with the neighborhood renewal, residents told me they don't know their neighbors anymore. Again, social life reacts to political forces. Indeed, Bell (2001) said that renewing a neighborhood can "destroy social systems and sense of identity for residents" (p. 355). Furthermore, the neighborhood becomes more dense because of the verdichtingsbouw. On the one hand, the government believes that verdichtingsbouw will not

65 destroy the 'light, air and space' of Van Eesteren (Zonneveld, 2017), but the residents, on the other hand, don't agree. There seem to be conflicts between the plans of the government and the experience of the residents, resulting in new social structures and concerns, as Lefebvre's triad (1974) represents. Also, there are conflicts between residents about the layout of space. Recent residents seem to feel less attached to the architectural style of Van Eesteren than the first residents. The first residents don’t want buildings in Slotermeer to be demolished, while the recent residents would prefer new buildings instead of renovated buildings. This makes sense: the recent residents don't feel connected to the history of Slotermeer. They haven't lived in Slotermeer long enough. Since some plans to demolish houses have been canceled after resistance (Nul20, 2016), it seems like the first residents have influenced the plans for neighborhood renewal. Meanwhile, there are still projects for building new houses. Trying to make compromises, space is shaped this way by conflicts between first residents, recent residents and the government, in line with the ideas of Lefebvre (1974), resulting in a variety of renovated and new houses. Martin (2003) also perceived neighborhoods as a social and political product that changes over time. Martin (2003) viewed change as a positive and natural process, and the experience of the first residents correlates with Martin's theory. They think it is normal that life in the 1950s is different from life now. Just like Lefebvre (1974) and Martin (2003), Madden (2014) theorized space as a social product. However, he is negative about change. The spatial projects that tailor around new residents, might cause experience of exclusion by former residents. The perceptions of the middle residents of Slotermeer correlate more with Madden than with Martin: they experience that their neighborhood is taken away from them. Muslims "take over" the neighborhood. More interestingly, part of the recent residents, who are migrants themselves, also felt displaced by Muslims. This raises questions about what it means to feel part of the community. Sebastian, Alida and Sofija came to Slotermeer very recently. Nevertheless, they experience themselves more as a part of the culture of Amsterdam, than they experience migrants of a Muslim background as a part of the culture of Amsterdam. This corresponds to Duyvendak (2011): changing composition populations, mainly induced by migration, increases the debate of “who belongs here”. One solution for this perception is their cosmopolitan life style. Sebastian, Alida and Sofija all had expected Slotermeer to be like the rest of Amsterdam and they associate Amsterdam with their own cosmopolitan life style. Duyvendak (2011) can be

66 used to support this explanation. The Dutch culture is "open" to people with the same beliefs, norms and traditions, according to Duyvendak (2011). However, people from cultures with other norms are not accepted as easily:

Tolerance, then, has its limits even for Dutch progressives. It is easy to be tolerant of those who are much like us. ... It is much harder to extend the same principle to the strangers in our midst, who find our ways as disturbing as we do theirs (Buruma, 2006, p. 128, cited in Duyvendak).

The Islamic culture is displayed in the media as "corroding Dutch culture" because of "gender inequality, anti-integration pronouncements by ultraorthodox imams and Islam-inspired political extremism" (Duyvendak, 2011, p. 84). Also Mepschen (2016) found that culturalization is an occurring process in Amsterdam New-West and that the Muslim culture is experienced as "strange":

In the Netherlands today, this process in which certain images and emotions come to stick to certain bodies is the work of the increasingly dominant culturalization of citizenship. Culturalization emphasizes alterity and brings the ‘strangeness’ of perceived Others— mostnotably Muslims— into focus. (Mepschen, 2016, p. 167)

Migrants with a cosmopolitan life style might experience this same distinction between people with this life style and people with another, more conservative life style. However, this struggle about being a part of society and belonging to the Netherlands, is even more complex. In contrast to Pinkster (2014; 2016) and Madden (2014), the first residents don’t seem to feel estranged due to these new spatial projects and the new residents. The main part of Slotermeer’s population is Moroccan and Turkish, the shops are suited for them. The first residents think this makes sense, in agreement with Martin (2003). They don’t see any problem concerning the identity space that Mepschen (2016) described. Interestingly, some Moroccan middle- and recent residents did feel more displaced than the first residents. Experiencing displacement thus has not to do with who was first in the neighborhood, but with the ability to adjust to change. They miss “Dutch or Western shops”. Aisha, Ali and Amina, all Muslim, also would like Slotermeer to be more “Dutch”. They told me this had to do with becoming part of the Dutch culture and community.

They want their children and themselves to be surrounded by Dutch people, to be able to learn the language. Also, they want to have Dutch shops, they want to experience the Dutch culture, they told me. This is not in line with Madden (2014) and Martin (2003): the new spatial projects that were tailored around the new ethnic category don't connect to the needs of all residents of this new ethnic group. The struggle of the definition of being worthy of the stamp “Dutch” is related to Mepschen (2016). Mepschen already found that identity space is a topic of tension in Amsterdam New-West. Residents want to express their identity, but allowing others to have room for their identity is a concern, according to Mepschen. In neighborhoods like Slotermeer, where different cultural and ethnic groups live together, negotiations about everyday life practices between residents are unavoidable in order to construct a sense of community (Mepschen, 2016). Mepschen agrees with Madden (2014): communities evolve out of struggles and negotiation between different groups. The recent residents of Slotermeer haven’t found a place in this community yet, they still experience struggles. First residents have had the time to negotiate about their position in community. For this reason, they might accept other cultures in Slotermeer more than middle and recent residents. However, the students in Slotermeer didn't experience problems with identical space: they like the different cultures and want to experience these cultures, especially in terms of food as Suzanne told me: “Every day another kind of food, I love it”. This in line with Ley (2004): cosmopolitanism has a different, more Utopian perception of different cultures in one area: there will be a fusion of old and new cultures. Also the elderly seem to have found a fusion of cultures: they have friends of multiple ethnic categories in the neighborhood. Ali, Amina and Aisha also want the neighborhood to be more mixed in terms of culture. However, they don’t experience this fusion yet. Thus, although some residents experience a conflict about identical space, some other residents like a fusion of cultures. Regarding belonging, all residents describe their feeling at home in terms that are in line with the definition of Antonsich (2010): "a symbolic space of familiarity, comfort, security, and emotional attachment " (p. 646). Residents are familiar with the neighborhood and this is their main reason to stay, according to Sarah, Marta, Amina and others. The change in population and culture over time does not change people's feeling of belonging in terms of place attachment. All first and middle residents feel like they belong to Slotermeer in a sense of place attachment.

However, recent residents feel that they belong less to the neighborhood than middle and first residents, both in a sense of attachment as in a sense of group membership. The decreasing sense of belonging of residents to Slotermeer can be explained by Duyvendak (2011). He related the decrease of attachment to increased mobility. The threshold of moving to other places has shrunk, considering for example that the availability of cars has made us more mobile. According to Duyvendak, belonging means these days that a place is "valuable" to a person, not that neighbors feel part of a rooted community (p. 23). The recent residents indeed expressed a “value-for-money discourse”, like Pinkster (2016) found, although in contrast to Pinkster, not all residents expressed Slotermeer as only the starting-point of the daily routines. Especially the house wives with children and the elderly didn't go outside of Slotermeer. The mental maps of the house wives displayed this limitation. Not all residents thus have become more mobile. Furthermore, Duyvendak states that residents should still feel attachment to the space, even though they don't feel part of the community. Indeed, the recent residents felt attached to the neighborhood, but they had no problem leaving the neighborhood as well. Pinkster (2016) has an explanation for this phenomenon: the recent residents have lived for a shorter time in Slotermeer. They have had less time to get completely accustomed to Slotermeer. These two explanations of Duyvendak (2011) and Pinkster (2016) don't rule out each other. Possibly it is a combination of the two explanations: recent residents are more mobile so they don't attach to the community, but if they live in the neighborhood for longer periods of time, they might become a part of the community after all. Mobility thus might delay the development of a sense of belonging. Despite these recent residents, most residents felt part of the community, but only to certain parts of the community. They feel like they belong to certain community centers, groups and shops, but not to the entire community. In addition to Antonsich (2010) and Pinkster (2016), this thesis gives the impression that residents experience the neighborhood as divided in small territories and feel at home in their "own territory". Related to this, Mepschen (2016) found that different groups struggle with each other in order to have their own identity space. This can be seen in my results in the experience of territorialization. The shops are "Turkish", the community centers and neighbor unions are called "Dutch", "Western" or "Moroccan". Other groups don't feel at home in places which they specify as "claimed" by another group. Public places are used as identity space. However, not all residents experience these boundaries. Some residents feel free to go anywhere and talk to every other resident, regardless of their group membership.

The daily life practices of the residents (spatial practice) connect planned space with experienced space (Lefebvre, 1974). The first residents go to activities in community centers, try to connect with all neighbors and bike around in the polder west of Slotermeer. The middle residents stay inside more, although most of them also go to community centers once a week. Most of the recent residents take care of their children all day. They stay in Slotermeer, except for the students and Sebastian, the only working person form the recent residents. The conflict between different groups in Slotermeer is visible in their use of public space: certain shops, restaurants and community centers are avoided because it would be "Islamic". On the other hand, everyone goes to the Turkish greengrocer, regardless of their attitude towards Muslims, although they would like to see more variety in the shops. Daily life is thus partly shaped by tensions between groups. This is another example of how use of space is influenced by social processes. Like every neighborhood, Slotermeer has its own story. Therefore, the results of this thesis can't be generalized to every other area. The AUP was time related, and was designed in a context of a World War. Furthermore, the construction of suburban cities like Almere caused a drainage of the first residents and an arrival of guest workers, also a time related situation. However, the struggle of different cultures living together is generalizable to other areas. This thesis is an addition to the already existing literature on different groups of residents living together (Suttles, 1972; Elias & Scotson, 1965; Madden, 2014; Pinkster, 2014; Pinkster, 2016; Mepschen, 2016). Together with these studies, this thesis provides a general view of belonging to heterogeneous inhabited neighborhoods. This thesis added the change of belonging over time, using the perspective of neighborhood change and renewal, and the relation to the planned space. Further research could investigate whether my results are generalizable to other neighborhoods of the AUP and other garden cities where demographic change has happened. It would also be interesting to investigate the experience of Slotermeer by former residents. For example, the first resident told me that their neighbors left because of communication problems with new, non-Dutch neighbors. Besides, there might be other reasons to leave Slotermeer, like a mismatch between planned and experienced space. Their opinion of Slotermeer and their reasons to leave might shine another light on the situation. These categories can be seen as a control group for the other three categories. Although the times have changed the social processes in Slotermeer, one feature of Slotermeer has always remained the same: Slotermeer is, according to its residents, the most beautiful Garden City of Amsterdam.

Bibliography

Antonsich, M. (2010). searching for belonging – An analytical framework. Geography Compass, 4, 644–659. doi:10.1111/j.1749-8198.2009.00317.x. Bakker, P. (2013). Van Eesteren - Algemeen Uitbreidingsplan. Obtained from https://architecturalodyssey.wordpress.com/ Bell, P.A., Greene, T.C., Fisher, J.D. & Baum, A. (2001). Environmental Psychology. New York/Londen: Psychological Press.

Blauw, M. (2005). De stad is nooit af. Amsterdam: Verloren.

Duyvendak, J. W. (2011). The politics of home. Basinstoke: Palgrave MacMillan.

Gemeente Amsterdam (2006). Feiten over de bevolking in een statistisch overzicht. Obtained from http://www.amsterdam.feiten.info/

Gemeente Amsterdam (2016a). Gebiedsanalyse Geuzeveld-Slotermeer-Sloterdijken Stadsdeel Nieuw-West. Obtained from http://www.amsterdam.nl/

Gemeente Amsterdam (2016b). Gebiedsplan Geuzeveld-Slotermeer. Obtained from http://www.amsterdam.nl/ Gemeente Amsterdam (2017). Dobbebuurt (Slotermeer, stedelijke vernieuwing). Obtained from http://www.amsterdam.nl/ Heijdra, T. (2010). Amsterdam Nieuw-West: De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden. Alkmaar: Uitgeverij René de Milliano. Lefebvre, H. Selection from chapters 1 and 2 of The Production of Space, trans. By Donald Nicholson-Smith. Blackwell Publishers (1974) 1991. Madden, D. J. (2014). neighborhood as spatial project: Making the urban order on the downtown Brooklyn waterfront. International Journal of Urban and Regional Research, 38, 471– 497. doi:10.1111/1468-2427.12068 Marcuse, P. (1986). Abandonment, gentriﬁcation, and displacement: the linkages in NewYork city. In N. Smith and P. Williams (eds.) Gentriﬁcation of the city. Boston, MA: Allen & Unwin.

Martin, D. G. (2003). enacting neighborhood. Urban Geography, 24, 361–385. doi:10.2747/02723638.24.5.361 Mumford, L. (1937). What is a City? Architectural Record. Nio, I., Veldhuis, W., & Reijndorp, A. (2008). Atlas Westelijke Tuinsteden Amsterdam. Nijmegen: Sun-Trancity.

Nul20 (2016). Renovatie Airey-woningen gestart. Obtained from http://www.nul20.nl/

Pinkster, F.M. (2014). "I Just Live Here": Everyday Practices of Disaffiliation of Middle-class Households in Disadvantaged Neighborhoods. Urban Studies, 51(4), 810-826. Pinkster, F. M. (2016). Narratives of neighbourhood change and loss of belonging in an urban garden village. Social & Cultural Geography, 17:7, 871-891, DOI: 10.1080/14649365.2016.1139169

WSW (2009). Bewonersbijeenkomst Wijksteunpunt Wonen (WSW) en Stichting Buurtbelangen (SBB): Vernieuwingsgebied Slotermeer Noord. Obtained from http://www.wswonen.nl/

Zonneveld, J. (2017). De toekomstbestendigheid van Nieuw-West. Obtained from

http://www.nul20.nl/

Appendix A - Interview Questions

Introduction questions 1. Age 2. Family composition (children, maried etc.) 3. Where were you born? In which country/city/neighborhood? 4. How long have you been living in Slotermeer? 5. Where did you live before you moved to Slotermeer? 6. What is the main difference between the place where you lived before, and Slotermeer? 7. Why did you move to Slotermeer? 8. What image did you have of Slotermeer before you moved to here? 9. Is this image correct?

Experience of Slotermeer: needs 10. What kind of needs do you have that a neighborhood should provide for? Regarding: a. Shops b. Children (child care, playgrounds) c. Housing (number of rooms, size, balcony) d. Environment (parks, roads (child friendly streets), parking space) Contact and meeting options e. Remaining needs (church etc.) 11. To what extend are these needs fulfilled by Slotermeer?

Experience of Slotermeer: Houses and composition of the neighborhood 12. Slotermeer is partly being renovated at the moment. What is your opinion about the renovations? 13. What are the consequenses of these renovations for the neighborhood? a. In what way do you think that the neighborhood improves? b. In what way do you think that the neighborhood gets worse? 14. Slotermeer has been built with the intention that it would be a garden city. Would you call Slotermeer a garden village? Why (not)? 15. What do you think of the idea of a garden village?

Experience of Slotermeer: Space and culture 16. Do you think that neighbors do have other customs, norms and upbringing than you have? Do they have a different daily life? 17. Do you think that different groups live in Slotermeer and that these groups experience tensions between them? 18. Do you feel free to be who you want to be in Slotermeer? Kan you behave like you want to behave? In other words: Do you feel respected by neighbors?

19. Do you notice changes in the culture of Slotermeer a. over the last year? b. over the last 5 years? c. In comparison with the first year that you live here?

Experience of Slotermeer: safety 20. Do you feel safe in your own home? 21. Are there places where you don't want to walk alone (at night)? Where?

Closing questions 22. In general, are there problems in Slotermeer that haven't been mentioned yet? 23. In general, is there something that you like about Slotermeer that has not been mentioned yet? 24. Do you feel like a real resident of Slotmermeer? Do you feel a part of Slotermeer? 25. If you could live everywhere, where would you live? And why?

Apendix B - Remaining Mental Maps

Figure 10. Mental map of Marta, a first resident

Figure 11. Mental map of Rudolf, a middle resident

Figure 12. Mental map of Amina, a recent resident

Figure 13. Mental map of Sarah, a middle resident

Apendix C - Interview transcriptions

Transcript 1952 1 Eduard

Interviewer: Oke, eh ik had eerst wat standaard vragen over hoe lang u nu woont in stadsdeel Geuzeveld-Slotermeer, nieuw West.

Eduard: Geuzeveld, ik ben ik deze buurt komen wonen en ben er nog niet uit geweest haha. Ik woon hie sinds 1964. Dus dat is eh... 53 jaar.

Interviewer: Dat is lang al, 53 jaar!

Eduard: Ja. Ik heb eerst in hoogbouw gewoond, dat was toen hoogbouw. En in 1986 ben ik hier naartoe verhuisd, een eengezinswoning. Je moest je daarvoor inschrijven. Je moest minimaal moest je met zijn drieën zijn, en dat waren we toen nog. EN toen mocht ik komen kijken, ik was zesde, maar die andere 5 wilden hem niet. Ik werkte bij de woningbouw, Rochdale. Dus ik wist wel wat er van die woning te maken viel. En in 2002 zijn die woningen weer gerenoveerd.

Interviewer: Oké, en er is dus veranderd dat het schuurtje erbij kwam?

Eduard: Schuurtje erbij, serre ertussen gebouwd... Buiten isolatie. Daarnaast ook gestuukt.

Interviewer: En je kon hier gewoon blijven wonen?

Eduard: Ja.

Interviewer: Dat is handig!

Eduard: Ja ze haalden alleen de ramen voor en achter eruit. Het duurde maar een week. Behalve de serre, dat duurde langer.

Interviewer: En u zei dat u hier met zijn drieën kwam wonen. Had u een vrouw en een kind?

Eduard: Ik had een vrouw en een zoontje. Nou mijn zoon woont op zichzelf, mijn vrouw is een half jaar geleden overleden dus... Dan blijf je alleen over hè.

Interviewer: Ja dat is waar. Waar woonde u voordat u naar Geuzeveld-Slotermeer ging?

Eduard: Eh... Ik woonde in Velzen, aan de overkant van het Noordzeekanaal. Bij Beverwijk. Daar heb ik van mijn zesde tot 26e gewoond.

Interviewer: En wat was de reden om naar Geuzeveld te verhuizen?

Eduard: We wilden een woning.

Interviewer: En die waren gewoon beschikbaar?

Eduard: Nou, nee die waren niet gewoon beschikbaar. Er was hoge woningnood. Mijn moeder was in 1963 overleden, en... Ja toen was ik een beetje zoekende. Ik werkte bij een baas die me woonruimte had beloofd. Maar die heeft me jaren aan het lijntje gehouden. Hij wilde niet wat ik wilde. En toen stond er een advertentie in de krant van Rochdale, dat ze zochten loodgieters. Ik was loodgieter van beroep. Dat zag mijn schoonvader want de verkering had me naar Amsterdam gebracht. Ik wilde hier wel naartoe want ik vond het te bekrompen. Amsterdam was toen nog de grootste stad natuurlijk... Qua activiteiten en je kon zoveel doen. Niemand kende je hier. Daar kende iedereen je. Dat was wel eens lastig. Toen ik met mijn verloofde op een terras zat, ik een biertje en zij een wijntje, toen wist 2 dagen later mijn vader het te vertellen. En dat is niet leuk. In Amsterdam gingen we op een terras zitten en niemand kende je. Dat beviel goed. En toen heb ik dus... Mijn schoonvader zag de advertentie. Toen ben ik gaan solliciteren. En de directeur van Rochdale zei "Waarom wil je vanuit Velzen hier helemaal komen werken?" Nou ik wil een woning, dat is het enige wat ik wil. Ik had ondertussen mijn vakdiploma's gehaald, ik had een goede werkgever. Ik zeg "Ik wil een woning, en die kan ik daar nog niet krijgen." Ik stond wel ingegeschreven bij een woningdienst maar ja... "Nou ja woning, woning, die heb ik ook niet voor de hand natuurlijk". Maar na een half jaar had ik een woning!

Interviewer: Via Rochdale? Omdat je daar kwam werken?

Eduard: Via Rochdale. Ja. En ook via... een flinke kruiwagen natuurlijk. Anders kon dat niet. Mijn vrouw werkte bij de NVV, de vakvereniging. Die had daar wat kennissen en die kende weer de directeur van de bouwvereniging. Er is wat gesjoemeld haha.

Interviewer: Ja, u zei vorige week ook tegen me dat de woningen hier nog best lang leeg stonden omdat het te duur was.

Eduard: Ja ze waren vrij hoog, vrij dure prijzen in het begin. Toen ik hier kwam wonen, in 64, deze woning is opgeleverd in 58. Toen kwam er dus... Het was vrij duur. 50-60 euro in de maand was toen veel geld. Het ging om gulden.

Interviewer: Hat u het idee... was het de bedoeling dat dit voor arbeiders zou worden? Voor de wat lagere inkomens?

Eduard: Nee het was sociale woningbouw. Dat lees je ook in het boek, dat plan van Van Eesteren. Amsterdam wilde uitbreiden, dat was de opzet. Wat nou Westpost is daar zouden we komen te werken. Daarnaast zouden de arbeiders wonen. En daar verderop de wat betere mensen... Osdorp was bedoeld als winkelcentrum. Daar had hij wel zijn plannen voor. En die zijn redelijk goed uitgevoerd.

Interviewer: Ja?

Eduard: Ja.

Interviewer: Het idee was ook dat Slotermeer een tuinstad zou worden, heel Nieuw West.

Eduard: Van Eesteren was een vrij jonge, toen nog een vrij jonge architect. Hij had natuurlijk een heel andere bouwstijl. Hij wou veel open ruimtes hebben met veel groen. Dat hij hij redelijk goed verwezenlijkt.

Interviewer: En vind u het ook een goed plan?

Eduard: Ja.

Interviewer: Ja? Ziet u grote verschillen tussen Slotermeer en Geuzeveld?

Eduard: Ja! Maar binnen Geuzeveld zijn ook grote verschillen, tussen Geuzeveld Zuid en Noord. Dit is Geuzeveld Zuid noemen ze dit. Dit is een heel andere bevolking, altijd al geweest, dan Geuzeveld Noord. Die laagbouw komt eerst, dat gaat nog wel. Maar die portiekflats... Heel anders dan het hier in de portiekflats was.

Interviewer: En hoe bedoelt u dan anders?

Eduard: Nou gewoon anders soort mensen. Je kon wel duidelijk het verschil zien.

Interviewer: En wat is het verschil tussen Slotermeer en Geuzeveld qua mensen?

Eduard: Slotermeer is wat er ook daar woont in die portiekflats bij Geuzeveld. Eh... wat lager opgeleid zeg maar. Ja, dat is het wel dacht ik.

Interviewer: Oke, en heeft u het idee dat het samen gaat? Al die verschillende mensen?

Eduard: Jawel... tuurlijk wel. Iedereen hier heeft zijn afkomst. Je kan niet alleen proberen om dat te verbeteren ofzo. En eh... Ja dat is... Er is onderling misschien wat meer isolering. Dat vroeger de mensen elkaar toch wat meer in de gaten hielden.

Interviewer: In dit gedeelte?

Eduard: In dit gedeelte ja.

Interviewer: Is de sociale cohesie dan groter hier?

Eduard: Ja die was groot. Ja... wordt nu wat minder natuurlijk door de hele verandering van de maatschappij. We zijn allemaal individuen geworden. Er was veel meer samenspraak vond ik.

Interviewer: En wanneer is dat veranderd?

Eduard: Nou ik denk in de jaren 70,75 denk ik. Toen kwam er een hele andere politieke samenstelling. De mensen werden vrijer. Mensen gingen reizen. En dan krijg je heel andere... Dat is het wel denk ik.

Interviewer: Oké, en wat voor een beeld had je van Geuzeveld-Slotermeer en Nieuw West in zijn geheel toen u nog in Velzen woonde en klopt dat beeld?

Eduard: Nee ik wist niks van Nieuw West.

Interviewer: U kwam hier gewoon wonen voor het werk?

Eduard: Nou het zit zo. Mijn schoonouders woonden in de Indische buurt, bij het Muiderport station daar. En toen ik dus in Amsterdam ging werken, moest ik wel een onderdak hebben. En reizen dat was onhandig, dat ging toen niet. Het enige wat je had was een oude fiets. Of een oud brommertje. Het openbaar vervoer ging niet zoals nu. Mensen lopen dan wel te klagen maar het was vroeger veel minder... Ging veel minder makkelijk dan het nu gaat. Maar ik had een tante op de Nieuwendijk. Daar heb ik in de kost gezeten. En Rochdale zei ga maar naar Geuzeveld want daar hebben we een loodgieter nodig. Ik had gelijk met idee dat ik de stad uit was. Licht en ruim en fris. Dat vond ik geweldig.

Interviewer: En was alles al afgebouwd toen?

Eduard: Ja, in 58 zijn deze woningen opgeleverd. De rest 57. Dus dit huis was er al 6/7 jaar. Alles was klaar.

Interviewer: Oké. We hadden het net al even over buurtbewoners. Heeft u het idee dat er in deze buurt veel verschillende soorten buurtbewoners wonen met verschillende normen en waarden, opvoeding.. Of was er meer 1 soort cultuur?

Eduard: Nee het verandert. Het is erg veranderd natuurlijk. Toen ik hier kwam te wonen waren het hoofdzakelijk ambtenaren. Eh... PTT mensen nodig, vervoer had mensen nodig, GVB had mensen nodig, de reiniging had mensen nodig. Dat waren allemaal mensen die van buiten kwamen: Groningen, Friesland, Drenten. Maar ook vanuit het zuiden van het land: Brabant, Limburg... Die zaten allemaal in kosthuizen toentertijd. En die hebben later allemaal een nieuwbouwwoning gekregen in Geuzeveld en Slotermeer. Hier woonde een mengelmoes aan talen. Want er waren Friezen, en Drenten, en Groningers. En zo had iedereen zijn eigen groepje. Groningers een clubje en Friezen een eigen clubje... Gewoon omdat ze taalcontact dat wilden ze toch zo graag in touw houden. Dat is toch wel veranderd.

Interviewer: Wat is er dan veranderd?

Eduard: Ja mensen gingen mixen, mengen...

Interviewer: En wanneer was dat ongeveer?

Eduard: Ja... Dat zal in 71 zijn geweest denk ik. Toen was hier ook een toevloed van Indische mensen die in de jaren eh... 60,70 hier naar toe moesten vanwege de toestanden in Indonesië natuurlijk. Dat was ook een heel andere cultuur natuurlijk. En als daar dan als loodgieter doorheen loopt, ja dan zag je de verschillen wel. Nette keurige Nederlanders hè, alles recht... Dat soort mensen zijn natuurlijk anders. Het rook anders. En wat we nu normaal vonden om te ruiken, dat was toen echt bijzonder. We hebben nog eens een keer een klacht gehad van een man want zijn buurvrouw was Indonesisch en zij had van die heerlijke geuren. "Kan je niet een keer wat aan die stank doen?" Want die vond het stinken haha! Nu vinden we dat normaal. Min buurvrouw is Marokkaans. Dat ruik ik in de schuur of in die kast. Lekker!

Interviewer: Dus staat u open voor de andere culturen in de buurt?

Eduard: Ja tuurlijk! Ja tuurlijk. Later zijn natuurlijk de gastarbeiders gekomen. We noemden ze toen nog gastarbeiders. Eerst kwamen de Italianen en de Spanjaarden. In de jaren 80.

Interviewer: En veranderde er toen veel in de buurt?

Eduard: Ja ik vond het wel mee vallen, ik had er geen moeite mee.

Interviewer: Kwamen zij hier in dezelfde buurt wonen?

Eduard: Nee hoofdzakelijk in de flats. Nee dit is altijd wel een beschermd gebied geweest van de bouwvereniging zelf. Totdat de woningwet veranderd werd en het een open groepering werd. Alles komt weer terug hè. Alles moest in de jaren 80 privatiseren en nu komen ze er allemaal weer op terug.

Interviewer: En denk je dat dat dingen gaat veranderen?

Eduard: Ja... Nou kijk... Het verandert heel erg veel natuurlijk. Als je vroeger naar de post ging dan werkte je daar 40 jaar. Dat is niet meer. Het digitale tijdperk is er gekomen in de jaren 90. Niemand krijgt meer ene vast contract. Daar moet je mee leren leven als mens zijnde. Het gaat veel sneller. De werkeloosheid neemt nu af maar ik denk dat in de toekomst mensen nooit meer aan een baan zullen komen. De computers nemen het over. Dat meen ik echt, dat digitale... Ik vind het schitterend dat het er is maar...

Interviewer: U zei dat in de jaren 70 en 80 de groepjes Groningers en Friezen bij elkaar kwamen. Was er toen nog een speciale reden voor dat het ging mixen of niet?

Eduard: Nou de mensen kwamen hoofdzakelijk uit de armere gebieden uit de provincie. Waar ze dus ook hoofdzakelijk een soort gemeenschap hadden onderling. En dan kom je in zo'n grote stad en dan zoek je elkaar op. Mijn schoonouders kwamen ook uit Groningen. En dan liep mijn schoonmoeder over de Dappermarkt. En dat was echt zo'n volksbuurtmarkt. Dan hoorde Gronings, dat is hetzelfde als dat je in Italië op een markt loopt en je hoort Nederlands praten, dan spits je je oren.

Interviewer: Ja, en waarom verdween dat?

Eduard: Nou mensen dingen andere dingen doen. En die gingen de eigen mengen onder het normale volk, onder de Amsterdammers zeg maar haha.

Interviewer: Omdat ze hier gewend waren?

Eduard: Ja, ja.

Interviewer: En heeft u het idee dat u tussen al deze groepen die hier zijn uzelf kunt zinjn, dat u gerespecteerd wordt? Of zijn er botsingen tussen groepen?

Eduard: Ja ik heb wel het idee dat ik gerespecteerd wordt. Moet je zelf ook wel wat aan doen natuurlijk.

Interviewer: En wat bedoelt u daarmee?

Eduard: Je moet je niet afzijdig opstellen. Eh... Afstandelijk opstellen. Open zijn voor mensen. He, de buurt is nu helemaal veranderd natuurlijk. Mensen met een andere cultuur zijn hier komen wonen. Dat zijn allemaal nieuwe mensen. Die nieuwbouw nou wordt alleen maar opgezet door mensen die een Turkse achtergrond hebben. Dat zijn hardwerkende mensen over het algemeen. Maar daar praat ik net zo makkelijk mee als de buren van de hoek.

Interviewer: Dus de integratie gaat goed?

Eduard: Ik vind van wel ja.

Interviewer: Mooi.

Eduard: En dat moet je zelf doen, je moet er zelf aan werken. Je moet niet zeggen die Turken of die stink Marokkanen. Dat hoor je wel eens. Je moet mensen waarderen, ze accepteren zoals ze zijn.

Interviewer: Bedoelt u dan dat acceptatie en integratie subjectief zijn? Gaat het eron hoe u er zelf instaat?

Eduard: Ja, ja.

Interviewer: Dat vind ik een hele mooie gedachte.

Eduard: Kijk, toen ik hier kwam wonen, was ik nog niet getrouwd. En we waren met zijn tweeën. En naast ons woonde de brugwachter met zijn vrouw en zijn kind. Die woonde in want die zoon wilde ook een eigen woning hebben. Dat heeft een bepaalde afgunst gegeven. Want ik kreeg die woning maar wij waren niet getrouwd. Hij wel, hij had een gezinnetje.

Interviewer: Waren er sterkere... Dat werd vroeger veel meer afgekeurd?

Eduard: Ja dat was afgunst. En via via hoorde ik dat. Ik had onderhoud gedaan aan hun huis, dat was een driekamerflatje. Dat snapte ik wel dat dat geen pretje was. Ik zeg dat kan ik me best voorstellen. Als je het dan verteld aan de mensen, dan kunnen ze het beter begrijpen, accepteren.

Interviewer: Accepteren elkaar mensen elkaar in de afgelopen 5 jaar meer dan toen u hier in west kwam wonen?

Eduard: Nee ik denk dat het hetzelfde is. Althans, voor mij wel.

Interviewer: Oke. Ja, veiligheid, daar wilde ik het nog over hebben: veiligheid. Voelt u zich veilig hier?

Eduard: Ja, volledig.

Interviewer: Ja? En in Slotermeer ook?

Eduard: Ik doe daar mijn boodschappen en ik ga naar het Honk [buurthuis]. Ik voel je daar veilig. Ik fiets daar veel 's avonds. Dan voel ik me voorkomen veilig, ook in het park. Ik fiets ook 's avonds door het Sloterpark. Dat doet me niets. Als ze me een klap voor mijn kop willen geven, dan doen ze dat toch wel.

Interviewer: Mooi, ook in uw huis niet? Voor inbrekers?

Eduard: Nee ben ik niet bang voor. Ik heb redelijk goede sloten. Ik heb geen alarm maar dat schrikt toch niet af. Ik ben niet bang.

Interviewer: Mooi. En u bent hier vrij in het begin komen wonen. Was het sociale leven al op gang gekomen?

Eduard: Jawel, er waren natuurlijk wijkcentra. Wat nu Eigenwijks is was toen Eigen huis, met jeugdhonken. En die hadden natuurlijk ook weer contact binnen de buurt. Ook veel sportverenigingen. Veel jeugd. Veel contact op allerlei gebied. Want dat vind ik het mooie aan dit stadsdeel, je kon hier alle sporten die je maar wilde beoefenen.

Interviewer: Ook al in de jaren 60?

Eduard: Ja, er was al een manege bij de Sloterplas. En dat is nu niet meer. Er was een atletiekbaan. Op allerlei gebied was er activiteiten. Jonge Hollanders zeggen "Nou er toch niets te doen." Dat bestrijd ik. Er is hier genoeg te doen, je moet gewoon willen.

Interviewer: Dat is het gebied van sport. En hoe zat het op andere gebieden? Bijvoorbeeld winkels?

Eduard: Winkels waren er veel meer. Jaa veel meer. Hier om de hier zat een winkeltje, een kruideniertje, en daar zat een winkeltje, en daar een drogisterijtje. En een wasserette en dan was er weer een kruidenier en in dat straatje een sigarenwinkel en een bakker. En op de andere hoek een melkboer en een groentewinkel. Een apotheker, fietswinkel, slager, elektriciteitswinkel, later

84 zat er een Jamin in. Je had veel keus. Je had een kledingzaak en een postkantoor, een buurtcentrum... Er zat van alles. De kleine winkels hier zijn nu allemaal weg.

Interviewer: En de buurthuizen, zijn die weg?

Eduard: Nee je hebt nu het pluspunt en de Honingraad plus wat kleinere sociale ontmoetingsplekken. Als je wilt, je moet het zelf willen. Als je niks wil dan is er niks.

Interviewer: Dat is waar. Ja... En wat ik tot slot nog wilde vragen: als u nu overal zou mogen wonen, waar zou dat dan zijn en waarom?

Eduard: Hier, ja hier. Ik ben in 63, toen zei de directeur: "ja een woning, dat is een mooie vraag van u, maar ja..." In Noord zag ik helemaal niet zitten, ze hadden nog geen pont. Uiteindelijk kwam ik hier terecht. Dat was het mooie van van Eesteren: voor elke buurt had hij zijn eigen architecten gevraagd: het waren allemaal studiegenoten van hem. En ze hebben allemaal volgens het thema lucht licht en groen het op hun eigen manier ingedeeld. Maar dit is toch een van de mooiere wijken van dat hele Geuzeveld geweest.

Interviewer: Dan boft u!

Eduard: Ja! Mensen die langs komen zeggen ook "Dit is toch geen Amsterdam?" En als ik zeg dat ik binnen een half uur op de Dam sta dan geloven ze dat niet. Ik fiets ook binnen een uur naar Zandvoort.

Interviewer: Ook mooi! Wat een ideale locatie dan.

Eduard: Ik heb een keer een cirkel op de kaart getekend waar je in een uur kan komen, dat is echt een prachtige cirkel. Ik kan naar het Amsterdamse Bos. Sloterdijk is natuurlijk helemaal anders, een industriegebied. Ook interessant.

Transcript 1952 2 Ans

Interviewer: Hoe lang woont u hier al Geuzeveld-Slotermeer?

Ans: Al 50 jaar dus. Ik ben hier in 59 komen wonen. In de Strakeestraat daar op 4 hoog. Die huizen stonden er nog maar pas. 1 Jaar was het bewoond en toen kwamen wij erin. En dat was een eind weg hoor vanaf de Kinderstraat. Daar woonde ik, maar de kinderen konden daar niet spelen op straat hoor in de kinkerstraat. 'S avonds kon je daar nog over lopen, nu niet meer. Dat kon toen echt wel.

Interviewer: En was dat ook de reden dat u daar heen verhuisde? Voor de ruimte?

Ans: Ja, ja. We hadden daar een huiskamer, een alkoof en een slaapkamer. De kinderen sliepen in de alkoof, wij in de slaapkamer aan de straatkant. We hadden geen box. Wel een zolder geloof ik. Jaa tuurlijk was er een zolder. Maar als je de kinderwagen, die stond dan in 2 straten verder. Als je dan weg wilde moest je eerst met de kinderen de kinderwagen op gaan halen. Als je terugkwam moest je eerst de kinderen terugbrengen en dan de kinderwagen. Wat een gedoe was dat. Mijn man wilde wel graag een zolder. Maar we hadden heel wat huizen bekeken maar dan hadden geen zolder. Nou dan ging het gewoon niet door. Nou toen kwam dit vrij, en eh... jaaa.... frisse lucht. Echt, dat scheelde wel hoor. Want in de Kinkerstraat kwamen er ook allemaal auto's door. Geen bussen waren er toen nog.

Interviewer: Maar u kwam hier te wonen gewoon in een huis met een zolder. Geen flat?

Ans: Ja in die flat daar op 4 hoog woonde we. We hadden een box beneden en...

Interviewer: Had u al een beeld van Geuzeveld-Slotermeer toen u nog in de Kinkerstraat woonde?

Ans: Dat was een eind weg haha. Ik zou het niet weten. We hebben hier voor die tijd nooit gelopen. Maar die huizen waren dus pas 1 jaar klaar. Ja die mensen die er woonden die kenden elkaar al een jaar. En dan had ik het idee dat je er niet meer bij pastte. Het is heel typisch maar dat is iets waar ik wel last van heb.

Interviewer: Had u het idee dat er groepjesvorming was?

Ans: Nou ja dan stondendan met elkaar te praten op de trap en dan zei ik keurig Goedenmiddag, goedenavond. Maar ik had niet zo'n zin om te praten op de trap. Want ik had wel eens, dan ging ik boodschappen doen en dan stond er zo'n stel. En dan kwam ik terug en dan stonden ze er nog. Jee, daar heb ik helemaal geen tijd voor. Ik... Er zijn van van de andere bewoners, ben ik er bij

86 zeker 4 nooit binnen geweest. Heel even bij eentje beneden, een beetje een zwak sociaal gezin. En er was een vrouw uit eh... en die kwam geregeld binnen. Even kloppen en dan was ze binnen en dan dacht ik "Ik moet nodig strijken" en dan belde ze aan. Dan ging ik een kopje thee zetten, daar was ik nooit zo goed mee. Het viel wel eens stil. Ik was nooit zo'n huishouder. 4 kinderen en een man nog en als je dan ook nog moet strijken... en om 4 uur ging ze pas weer weg. Dan kwamen de kinderen weer thuis en dacht ik nou volgende keer maar. Maar op zich was het prachtig. Het was wel een soort paleis vond ik. Een hele grote huiskamer. En dat was dan weer zo typisch... Wij woonden aan deze kant van de kerk... Ik ben katholiek, de kinderen op een katholieke school. Wij wonen aan deze kant van de kerk maar de katholieken wonen daar pas over de brug. En dan had Hans had erg moeite met vriendjes maken en dan had hij eindelijk een vriendje, en dan woonde hij over de brug. Een leuk katholiek jongetje. En dan met Kerstmis hebben ze al die klassen door elkaar gegooid en dan zat dat jongetje in een andere klas.

Interviewer: En u benadrukte net dat het vriendje katholiek was. Was dat belangrijk?

Ans: Nee natuurlijk niet. Maar hij woonde over de brug. En als je nu in dezelfde straat woont, dan heb je hele dagen contact. Heel jammer vond ik dat.

Interviewer: Hoeveel kinderen had u?

Ans: 3! 2 zoons en een dochter.

Interviewer: Ik vroeg me ook af of Geuzeveld-Slotermeer voldoet aan de woonbehoeftes die u heeft. Bijvoorbeeld zijn er, zijn de huizen geschikt, zijn er winkels in de buurt, zijn er speeltuinen voor kinderen?

Ans: Ja elke straat had een speeltuintje.

Interviewer: En dat was toen u hier net kwam wonen?

Ans: Ja

Interviewer: En is dat nu nog zo?

Ans: Jaa! Dat is nog wel zo. Daar bijvoorbeeld voor die flat is een speeltuintje. En dat was dus eh... men zei dus de asociale bewoners maar ik zei zwak-socialen. Toeslagwijk, heette dat ook officieel. Daar kwam dus elke week zo'n maatschappelijk werkster met de mensen praten. Ja dat was echt eh...

Interviewer: Die mensen werden speciaal in één buurt geplaatst door de gemeente?

Ans: Ja, ja door de gemeente.

Interviewer: En is dat nu ook nog steeds zo?

Ans: Weet ik niet, weet ik niet. Toen was dat echt eh... Ja dan hadden ze er een beetje zicht op. Ik hoorde wel verhalen... Dan was er een vrouw die kreeg elk jaar een kind en dan eh werden al die kinderen uit huis geplaatst. Kijk ik ben natuurlijk tegen steriliseren maar ze hadden die mensen natuurlijk wel beter kunnen begeleiden.

Interviewer: Ja. En hoe zit het met contact en ontmoetingsmogelijkheden in de buurt? Is dat hier... Ik wil graag eerst weten hoe dat toen was en dan hoe het nu is.

Ans: Ja, zoals ik al zei had ik met de buren altijd even goede vrienden maar niet echt contact. Totdat mijn buurman van 1 hoog die woont nu ook in dit gebouw. Dat is twee jongens krentenbrood haha. Altijd even gezellig. Terwijl dat toen niet was.

Interviewer: maar had u er toen behoefte aan?

Ans: Nee, ik had mijn kinderen ik had mijn gezin. Later ben ik ook nog op zangkoor van de kerk gegaan en ik ben ook nog eens op zo'n bustocht van de vrouwenbond meegeweest. En ik ben zo'n regelnicht. Dus toen was er iets en toen zei ik dat tegen de voorzitter. Die zei "nou als je het zo goed weet moet je zelf maar voorzitter worden!" Nou binnen 2 jaar was ik dus voorzitter haha. Ja, na 5 jaar heeft iemand anders het overgenomen. En ik wilde geen bestuursfuntie meer daarna voor 5 jaar. Nou echt hoor, na 5 jaar kwam het er weer van: nu kan je weer voorzitter worden. Het waren eenvoudige mensen allemaal net als ikzelf, maar je wordt gewoon de hoogte ingestoken. Want dan lag er iemand in het ziekenhuis. En dan woonde haar familie in Limburg. Dus ze zeiden ga even langs. Nou, kom ik daar en dan vond ze het zo geweldig dat ik was gekomen! Ik denk mens ik ben toch gewoon Ans. Ik bleef eenvoudig. Als je dan voorzitter bent van de vrouwenbond krijg je ook weer contact met de stadtoestanden. Dat waren een beetje deftige dames. En dan flapte ik er vanalles uit en dan zeiden ze "Oeh wat een origineel mens is dat!" Hahaha daar kon ik wel om lachen. Ik stelde me dan voor als Ans van de Katholieke vrouwenbond.

Interviewer: Er was dus specifiek een katholieke vrouwenbond?

Ans: Ja dat was toen zo. Er was ook een Christelijke vrouwenbond. En één keer per jaar gingen we een nieuwjaarsreceptie samen doen. Dan gingen we een bingo doen. En die Protestantse vrouwen die hadden veel ernstigere bijeenkomsten. Wij hadden best wel lol. En nou dat vonden ze prachtig.

Interviewer: Dus dat ging wel goed als die groepen samen kwamen?

Ans: Ja. jaja. Nou ja niet alle Katholieke vrouwen waren er gelukkig mee, samen met de Protestantse vrouwen. Maar ik vond ze allemaal hetzelfde. Echt waar. Ja... Dat was ook heel leuk, sommigen hadden we ook echt goed contact mee. Vanwege de wereld gebedsdag... Daar had ik heel lang contact mee. Maar van ze straat zelf eigenlijk niet.

Interviewer: Nee, oke. En ik wil het nog wat meer hebben over buurtbewoners. Toen u hier net kwam wonen, waren er toen duidelijk groepen in de buurt?

Ans: Om te beginnen, mensen uit Groningen, Friesland, Drenten, Overijzel en een heel klein plukje Indonesiërs. En voor iedere Amsterdammer was iedereen van buiten Amsterdam die was een boer. Ja! Dat was niet denigrerend maar dat waren boeren. En wat ik dan heel gek vond, dat zou je in de Kinkerstraat niet zien, die mensen hadden buiten ook een trap en dan zaten ze 's avonds zaten ze met zijn allen op die trap. Ik wist niet wat ik zag. Dat was ik niet gewend natuurlijk. In die hoge flats gaat dat niet. Ja dat vond ik wel grappig. Er waren 2 Amsterdammers nog op de trap. Eén was de visboer en de andere weet ik niet meer wat hij was. Daar heb ik dus 27 jaar gewoond. En toen wou ik met alle geweld een eengezinswoning hebben. Daar stond een wachtlijst voor. Na 27 jaar was het geluk. Als ik dan de trappen afliep voelde ik mij net een koningin haha! Daar hebben we dus 18 jaar gewoond geloof ik ja. Ik woon nou 10 jaar in dit huis. Dat was ook zo iets, dan woonde ik in een eengezinswoning en toen overleed mijn man. En ik zat met die trap... EN ik dacht hier moet een gezin met kinderen wonen. Hè die eengezinswoningen. Dus toen heb ik echt moeite gedaan om naar een andere woning te gaan. 60 woningen bekeken. En toen werd mijn huis verkocht aan een echtpaar van 55. Dacht ik moet dat nou? Maarja ik was toch blij dat ik nou dit heb. Want dit is echt uit de kunst. En daar is de volkstuin, verderop. Dat was ook uit de kunst. Die hebben we gehad, toch wel 20 jaar hebben we die gehad.

Interviewer: Leuk! Had u het idee dat de verschillende groepen goed met elkaar omgingen?

Ans: Dat weet ik helemaal niet. Dat weet ik echt niet. De kinderen deden ook niet aan sport, alleen mijn dochter zat op korfbal. Oja mijn zoon is er wel op geweest. Maar als er een avond ergens was, dan ging ik er altijd overal naar toe. Nu nog. Vandaar dat ik nooit thuis ben.

Interviewer: Haha, en heeft u het idee dat Geuzeveld veranderd is over de jaren heen?

Ans: Eh nou ja veel donkere mensen natuurlijk.

Interviewer: Wanneer kwamen die ongeveer hier naartoe? Of heeft u daar geen idee meer van?

Ans: Nee... Ik heb er ook helemaal geen moeite mee. En eh er stond vroeren 1 auto in de straat en nou heeft onderhand iedereen 3 auto's. En wij waren natuurlijk wel een buitenbeen want wij hadden er geen. Maar wij hadden hem echt niet nodig. We fietsten naar de volkstuin, dan hadden we hem ook niet nodig. Alleen in de vakantie mis je hem dan. Maar dan kan je weg met bustochten. We hadden wel een brommer op een gegeven moment. Wij zijn geen één zomer thuis geweest. ... En dan zeurde mensen wel eens dat er zoveel bruin was. Dan stond je in de tram, allemaal bruin. Maar ja dat waren dan Indonesiërs.

Interviewer: En dat was al in 1958 zo?

Ans: Ja zo die kant uit... Nee in 1958 nog niet. Nee dat is later geweest. 1960 denk ik. Er woonden een gezin naast ons met wat jongetjes, maar mijn zoons werden gepest. Maar we hadden eigenlijk helemaal geen contact met ze. En dan dachten we ook weer met die vrouwenbond, maar ja die passen er gewoon helemaal niet bij. Die hadden ook weer hun eigen bijeenkomsten denk ik ja. Dat is nu nog. Want hier om de hoek is nog steeds elke week een bijeenkomst voor Indonesische mensen. Ja dan kokzen ze geloof ik ook. En een keer per jaar hebben ze nog een marktje hier... Ik kan er eigenlijk weinig over zeggen.

Interviewer: Oke. Heeft u het idee dat u kunt zijn wie u wilt zijn hier in Geuzeveld-Slotermeer?

Ans: Ja hoor. Absoluut ja.

Interviewer: U heeft niet het idee dat er sociale controle is door andere groepen?

Ans: Het zit zo daar woont een Marokaanse of Turkse vrouw, geen idee. Dan gaan we tegelijkertijd weg. Ik naar de Kerk en zij naar de Moskee. Maar verder weet ik niet echt... De man van hiernaast die zie ik eigenlijk nooit. Vroeger woonde hier iemand, die had van mijn sleutel, dat is handig. Voor als ik mezelf buitensluit. Het hoeft niet echt, want beneden is er een alarm... Als ik de deur achter me dicht doe zonder sleutel... Dan zit je hier te wachten haha!

Interviewer: Voelt u zich hier veilig?

Ans: De volkstuin is natuurlijk de polder in. En dan zei iemand wel eens "Oh durf je dat wel? Daar naartoe fietsen alleen 's avonds?" En dan denk ik je denkt toch niet dan iemand achter een boom daar gaat staan wachten tot Ans om 11 uur 's avonds langs komt fietsen? Kom nou. Maar ja. Dat zegt natuurlijk ook niets. Want kinderen van iemand van het zangkoor zijn om half 9 's avonds beroofd. Dus het zegt helemaal niets. Maar nee hoor ik ben nooit bang geweest. Als ze zo beginnen ga ik wel achterom kijken. Dat slaat natuurlijk ook nergens op. Want moet je nou bang zijn als er iemand achter je loopt of moet je bang zijn als er helemaal niemand loopt haha?

Interviewer: Dat is ook weer waar ja haha

Ans: Nee hoor. Eén keer heeft een jongen geprobeerd om mijn tas te pakken. Ik ben achter hem aangehold. Maar ja dat was ik denk 30 jaar geleden. Nee hoor... En je moet niet vergeten: Slotermeer is een heel andere wijk dan Geuzeveld.

Interviewer: Wat is dan het verschil?

Ans: Ja ik ben natuurlijk een Geuzevelder. Als je dan een artikel leest dan gaat het over Slotermeer. Misschien Osdorp of heel misschien Slotervaart. Maar Geuzeveld staat er niet bij. Dat is zo iets geks. En ik val daarover. Hoort Geuzeveld er weer niet bij? Slotermeer is groter waarschijnlijk en daar stond natuurlijk ook de deelraad, het gebouw dan de deelraad stond er. Ik weet het niet. Het is echt een achtergebleven gebied vaak, Geuzeveld. We hebben een Albert Heijn en een kruidvat. Het postkantoor is er niet meer, de Chinees is er niet meer. En eh... en dan heb ik gelukkig beneden hier de Liddle. En daar heb ik geluk mee want ik loop heel slecht op het moment. Anders moet ik helemaal naar het Lambertus Zijlplein. Dan moet ik met de scootmobiel.

Interviewer: En heeft u het idee dat er in Slotermeer meer winkels zijn?

Ans: Ja natuurlijk. Daar is een Hema, een Wibra, allemaal kledingwinkels. Wij hebben hier op het Lambertus Zijlplein een kledingwinkel gehad. Maar die man kon geen droog brood meer verdienen. En er was vroeger een Coop en er was er een eh... ja...

Interviewer: En heeft u ook het idee dat wonenin Slotermeer heel anders is. Dat de omgeving anders is?

Ans: Neee... dat valt wel mee. Ik bedoel alle straten zijn wel smerig. Ik erger me er erg aan dat als ik hier door de straat loop allemaal plastic en afval. En dan denk ik hoe kan dat nou?

Interviewer: Was dat vroeger ook al zo?

Ans: Dat weet ik eigenlijk niet. Vroeger had je natuurlijk grote vuilnisemmers. Die moesten natuurlijk van 4 hoog naar beneden en weer naarboven.

Interviewer: Heeft u verder nog veranderingen gemerkt in Nieuw west in de afgelopen 50 jaar?

Ans: Wij gingen vroeger de polder in, lekker wandelen. En als ik dat nu nog doe ga ik op de fiets een ijsje eten in Halfweg. Heerlijk. In de polder staan veel banken. En dan denk ik, ik ben

91 wel een buitenbeen. Dat doen andere mensen niet. Allemaal mooie fietspaden. De jeugd doet het ook niet. Ik ben heel avontuurlijk.

Interviewer: Goed zo! Komt u vaak in Slotermeer?

Ans: Elke dinsdag ochtend ga ik koffie drinken bij de AMBO. Maar omdat ik er pas bij ben, heb je toch weer die groepjes die met elkaar zitten te kwekken. Dus ik probeer er dan altijjd een stoel tussen te zetten. Anders praat er niemand met je dan kun je net zo goed thuis blijven. En zondag, daar ben ik laatst voor het eerst geweest, is er een keer per maand een diner. Dat koken mensen dan zelf. Dit keer was het hutspot. Stoel vrij, ik ga lekker zitten. Die mevrouw die daar zat heeft de hele tijd met haar rug naar me toe met 2 andere vrouwen zitten praten. En hier zat een meneer die zat heel mopperend te kijken. Ik denk daar zit Ans weer op haar eiland. En dat heb ik zoo vaak! Heel gek is dat. Omdat ik natuurlijk ook geen mensen van mijn eigen slag meekrijg naar dit soort dingen. Kijk als ik nou een vriendin hier of iemand die ik kende... dan zeg ik kom ook eens mee... Maar niemand doet wat!

Interviewer: En wat bedoelt u met van uw eigen slag?

Ans: Nou mensen die ik al langer ken. Die mij kennen. Ook bij de Ambo komt nu tegenwoordig iemand die ik heel vroeger mee heb gemaakt bij een groep "Vrouwen ontwikkelen zich in de samenleving". Die komt tegenwoordig wel. Ik heb nooit echt aansluiting. Wel bij onze ouderenbond. Maar daar is nooit iemand die zegt o ja ga ik ook mee. Helemaal niet. Ik ben echt een buitenbeen met mijn 89 jaar. Er zijn er nog wel meer die capabel zijn om te gaan maar ja... Die gaan dus niet. Maar echte veranderingen kan ik niet zeggen.

Interviewer: Merkt u dan misschien nog grote verschillen tussen Geuzeveld en Slotermeer?

Ans: Neeee... Het zijn toch wel 2 wijken appart. Maar dan wat bestuursfunctie betreft is het altijd Slotermeer. Er waren verkiezingen voor de deelraad. Kwamen er 3 heren van het CDA, die zochten nog iemand voor de deelraad. Het was echt een keukentafelgesprek. Ik zeg de politiek dat kan ik helemaal niet. Toen zei een man "Ja maar voor Geuzeveld hebben we niemand." Toen zei mijn man "Nou dan zou jij het eigenlijk moeten doen Ans." Nou dat deed ik dus. Ik was de enige die overdag niet werkte. Daar ben ik ook heel veel voor weg geweest. Toen was ik 80 en toen gingen ze van Slotermeer naar Slotervaart. En dat zag ik niet meer zitten, ik had sowieso al wat problemen met 's avonds op mijn fietsje daarheen. Maar dat heb ik toch 20 jaar gedaan. En daar zie ik ook nog wel eens mensen van. En dan ben ik eigenlijk stom verbaast want eerst was ik mevrouw Zwart en toen zag ik laatst opeen iemand in de wachtkamer van de dokter en die zei ineens: "Hee Ans!".

Interviewer: Ik had nog een vraag over de bouw van Nieuw West. Het moest natuurlijk een tuinstad worden. Bent u bekend met het idee van een tuinstad?

Ans: Ja natuulijk.

Interviewer: Is Nieuw West een echte tuinstad?

Ans: We zijn de groenste wijk van Amsterdam geloof ik.

Interviewer: En daar bent u blij mee?

Ans: Jaa!

Interviewer: En vindt u dat het plan geslaagd is?

Ans: Ja, jawel. Want zelfs nu die bomen kaal zijn denk ik kijk ik zie een groen blaadje.

Interviewer: Dan had ik nog 1 afsluitende vraag. Als u overal zou mogen wonen, waar zou u dan willen wonen en waarom?

Ans: Geuzeveld, weer Geuzeveld. Jaa, daarom heeft het ook zolang geduurd voordat ik een nieuwe woning kreeg. Ik wilde blijven in Geuzeveld. Daar ben ik bekend. Nee ik zou... Ik heb echt min best gedaan om ik Geuzeveld te blijven. En ik heb ook wel gekeken naar huizen waar een muur voor het raam stond maar dat vind ik niets. Maar toen kwam ik hier en ik dacht jee dit is het! De bus moet wel door laten rijden. Dat zei ik tegen de deelraad. Anders gaan ze allemaal een auto aanschaffen om boodschappen te doen want dat is zo makkelijk. No uude bus is weggehaald dus er rijdt nu helemaal geen bus meer. En dat is schandelijk want er wonen heel veel ouderen. Echt waar ja. Dat is toch stom. Dan moet je helemaal daar naar de bushalte lopen maar als je een beetje slecht ter been bent...

Transcript 1952 3 Marta

Interviewer: Hoe lang woont u in Slotermeer?

Marta: 69, augustus.

Interviewer: En waar woonde u hiervoor?

Marta: In Oost, 6 jaar. Molukkenstraat.

Interviewer: En waar was u geboren?

Marta: In Amsterdam.

Interviewer: En was de reden dat u naar Slotermeer verhuisde?

Marta: Ik had een drie kamer, dit was groter.

Interviewer: En was er een reden dat u specifiek naar Slotermeer ging?

Marta: Nee, helemaal niet. Ik kwam hier en ik kon een half jaar niet wennen. Ik was die drukke Molukkenstraat gewend.

Interviewer: Oké. En toen u hierheen verhuisde, hoe was het toen hier?

Marta: Nou net alsof ik in een dorp terecht kwam.

Interviewer: En dat vond u wel of niet prettig?

Marta: Het moest wennen. Hier komt vaak dus niemand langs.

Interviewer: En wat was de reden dat u een groter huis wilde?

Marta: 4 kinderen had ik, op een 3 kamer woning.

Interviewer: Nee inderdaad dat wordt heel krap. En had u al een beeld van Slotermeer toen u hierheen verhuisde?

Marta: Nee.

Interviewer: En toen u hier kwam vond u het dus op een dorp lijken?

Marta: Ja. Veel groen, weinig auto's... toen.

Interviewer: Nu meer auto's?

Marta: Nou hier nu nog weinig auto's in de straat hoor. Maar nu staat de straat volgeparkeerd hoor, en toen niet.

Interviewer: Nee. Slotermeer was ook bedoeld als Tuinstad. Het moest lijken als een dorp. Vind u dat ook geslaagd?

Marta: Ik zou nu niet weg willen hoor.

Interviewer: Ja. En u vind het idee van een Tuinstad, u vindt Slotermeer ook zo?

Marta: Ja. Als de kinderen uit school kwamen dan gingen ze buitenspelen in het gras. Daar is ook gras. Nou en daar woensdags en in de weekenden ging je naar de Sloterplas. Dan konden de kinderen daar zwemmen. En ja voor de rest... Openbaar vervoer is makkelijk. Winkels zijn er, er was nog een markt. Er is eigenlijk vanalles en nog wat.

Interviewer: Ja, en hecht u veel waarde aan het idee van een tuinstad?

Marta: Hmmm... Ja het was wel heel wat anders dan dat je daar naast dat abortoir woonde waar elke keer die vrachtwagens met koeienhuiden en darmen voor je langskwamen. Ja haha echt wel! Veel auto's dus ook. Hier zag je geen uitlaatgassen enzo. Dat was een voordeel. Eigenlijk nog.

Interviewer: Zijn er ook nadelen?

Marta: Ik weet niet beter. Je woont hier en nou ja... Nee niet echt.

Interviewer: Mooi. Ik vroeg me ook af... U heeft natuurlijk allemaal behoeftes in de buurt, zoals winkels, speeltuinen voor kinderen, parken... In hoeverre heeft u bepaalde behoeftes en in hoeverre zijn deze behoeftes hier in Slotermeer aanwezig?

Marta: Er is veel speelgelegenheid voor kinderen, dat wel. Maar daar heb ik niets aan. Toen ik mijn kinderen klein waren ging ik nog wel. En voor de rest, als je ouder wordt heb je ook minder behoeften. Het was er wel en het is er nog. Alleen ik kan je één ding zeggen. Ik ging altijd met de kinderen naar de Sloterplas elk vrij uurtje, en de Turkse en Marokkaanse mensen die zitten gewoon allemaal voor de deur. Je ziet ze nooit met de kinderen weggaan. Niet gewend hè, ik

95 vind het raar. Mijn buurvrouw hierboven die zat ook altijd voor de deur en iedereen sloot zich aan. Maar dat komt omdat dat in hun land gewoon is.

Interviewer: Ja, en merkt u dat hier verschillende culturen zijn in de buurt, met verschillende gewoontes, zijn die in de buurt aanwezig?

Marta: Ja. Nou dat ze wel een kat accepteren maar geen honden. Daar neem ik ook geen hond meer trouwens. Maar een hond, ze rennen voor je weg. Ze gillen... En een kat, ja ik vraag dan wat is het verschil? Nou een hond is onrijn en een kat niet. Dat is Turks en Marokkaans. Mijn buurvrouw heeft ook een kat. Maar ja wat is een kat, naar mijn idee blijven die binnen en mogen ze af en toe naar buiten. Maar bij hun laten ze ze niet steriliseren en nemen ze ze niet mee naar een dierenarts of wat dan ook. Kijk, dat zijn de cultuurverschillen. Hiun gebruiken het alleen maar voor als er muizen zijn.

Interviewer: Ja en wat voor culturen zijn er allemaal in Slotermeer?

Marta: Ja heel veel. Vooral Turken en Marokkanen. Maar heel veel, bijna van alle landen wel wat.

Interviewer: Oké, en heeft u het idee dat die culturen een beetje met elkaar mengen en integreren?

Marta: De ouderen niet, maar de jongeren trouwen ook gemengd. Dat was vroeger dus in het begin niet. Dus ja die mengen zich ook.

Interviewer: En is het dan meer dat de ouderen dan gescheiden zijn of dat ook conflicten zijn tussen de groepen?

Marta: Net als dat een Nederlander met een Nederlander ruzie heb hebben Turken het ook met elkaar. Hoe vaak zie je die afrekeningen wel niet. Maar dat heb je meer bij de eh... ja bij de Turken ja... En bijvoorbeeld eh, dus dat eh als het schande is he, dat je dochter een kind krijgt hè, je stuurt haar naar Turkije en daar krijgt ze een kind. Dat wordt afgestoten. Hiernaast.

Interviewer: En eh merkt u dat er botsingen zijn tussen de culturen?

Marta: Er is een grote botsing geweest ja vorig jaar. Die zoon van haar viel een Turkse man aan, die spreken nou niet meer met elkaar.

Interviewer: Ja. En onder de jongeren wordt er wel gemengd zei u net?

Marta: De groepen zie je vaak met alles wat jongeren is bij elkaar. Van allerlei soorten rassen. En ze hebben ook zo'n straattaaltje.

Interviewer: En wat vind u daarvan?

Marta: Veel Surinaamse woorden zitten er in. En Spaans en Nederlands, alles...

Interviewer: En merkt u veranderingen over de jaren heen? U bent hier in 69 komen wonen, hoe was het toen hier in Slotermeer?

Marta: Nou... Toen waren er nog geen buitenlandse Turken. Toen waren het meer de Surinamers. De eerste kwamen in de jaren 70 dacht ik. Met zo'n rare weide broek aan. Maar dat was uitzonderlijk natuurlijk. Maar geleidelijk aan kwam de hele straat, behalve ik en het huis hiernaast... Een Hollandse man met een Indische vrouw. En dan ik gemengd... De rest was allemaal gemengd.

Interviewer: Wat vind u van die veranderingen?

Marta: Daar kan ik niks aan doen want de tijden veranderen gewoon. En ik wordt ook ouder. Het is niet meer zoals vroeger, het is een heel andere tijd. Dus ik vind het prima. Je kunt niet zeggen "Vroeger was het veel beter". Nee, vroeger was tóén. Ja, jullie zullen met muziek ook een hele andere smaak hebben. Ik heb nog uit de jaren 60, 70, 80 muziek wat ik mooi vindt. En jij zit met die dico's natuurlijk. Dus ik bedoel de muzieksmaak veranderd ook. Alhoewel op de radio nog steeds wel muziek gedraaid wordt uit die tijd.

Interviewer: Op het gebied van winkels of huizen in deze buurt, wat vind u van wat er aanwezig is in deze buurt?

Marta: Nou niet veel soeps. Alles is dus Turks, Marokkaans, overgenomen. Dat ouderwetse drogisterijtje, nou ja dat was ook toen. Toen had je hier op de Lodewijk van Dijselstraat de drogist en op de hoek was dan de krantenman, drogist, en dan was er een bakkertje, eh... wat nog meer... fotowinkel. In iederval er was een gezellig rijtje, en daar in de Lodewijk van Dijselstraat ook. Maar het is allemaal nu eh... Daar klaagt iedereen over. Alles is Turks en Marokkaans. Maar wat wil je? Alle mensen die zijn Turks, Marokkaans en wat dan ook. Dus die winkels zijn voor hen goed. En als je naar de markt gaat, nou dat is ook alleen maar Turks Marokkaans met die lange jurken.

Interviewer: Maar u vindt dat dus niet zozeer negatief begrijp ik?

Marta: Nee maar de tijden veranderen met de mensen mee hoor.

Interviewer: Vind u dat de buurt goed aansluit bij de huidige bewoners?

Marta: Ja, zeker wel.

Interviewer: Oke, en op het gebied van contact en ontmoetingsmogelijkheden, zijn er bijvoorbeeld buurthuizen in de buurt?

Marta: Jaa daar weer jij vanaf.

Interviewer: Ja haha daar weet ik vanaf maar voor mijn onderzoek mag ik niet zelf invullen.

Marta: Oke, ja, ja die zijn er genoeg. Er zijn genoeg mogelijkheden. Maar af en toe denk ik, donderdagmorgen ga ik geen spelletjes meer spelen. Op dinsdagmiddag ga ik al rummiekuppen. Donderdag rummiekuppen, dinsdagmorgen de Honk, maandagmiddag daar ik de schakel, dan heb ik woensdagmorgen heb ik mijn hulp. Dus vandaar denk ik, nou het is wel goed zo.

Interviewer: Ja, heeft u veel contact met buurtbewoners?

Marta: Nou, niet hier in de straat nee. Maar gewoon de mensen op de clubben wel. Die wonen ook in die omtrek. Maar echt er mee omgaan dan weer niet, alleen maar als het gezellig praten is buiten de deur. Niet dat we bij elkaar een kop koffie drinken ofzo.

Interviewer: En dan heb ik nog een vraag over de renovaties. Een deel van Slotermeer wordt gerenoveerd. Weet u of uw huis gerenoveerd wordt?

Marta: Eh nou daar zijn ze mee bezig, of het gesloopt wordt, of het gerenoveerd wordt, of dat het weer eh gewoon weer een beetje opgeknapt wordt.

Interviewer: En wat doet dat met uw gevoel van zekerheid?

Marta: Nou, dat ik gewoon wil blijven zitten hier.

Interviewer: En is er een mogelijkheid dat u hier uit moet?

Marta: Dat weet niemand nog.

Interviewer: En eh wat vind u van de renovaties?

Marta: Die hele buurt, daar aan de overkant alles. Wat ik ervan vind is laat alles zoals het is. Dat is Slotermeer, dat is gewoon eh.. Ja na kijken, 53, 51, 49 begonnen ze geloof ik. Een nieuwe wijk en dat heeft een heel verhaal. En dan gaan ze het slopen en dan is het weg. Even snel huizen uit de grond stampen dat was deze hele wijk. Want de woningen uit het centrum en oud West enzo die zijn stabieler.

Interviewer: Ja, en zijn er ook dingen die u positief vindt aan de renovaties?

Marta: Er is in 92 gerenoveerd en toen heb ik zelf mijn schoorsteen weg laten halen want die bank pastte er niet meer in. Een andere keuken hebben ze gedaan, ramen hebben ze gedaan. En de badkamer heb ik laten betegelen, en het vloertje in de wc heb ik laten doen.

Interviewer: Oke, en denkt u dat de buurt misschien kan veranderen door de renovaties?

Marta: Als ze gaan slopen wel ja. De hele buurt hier wil dat het gesloopt wordt. Ja want die zitten allemaal... Ik heb de grootste benedenwoning. En zij hebben 3 kamers, en waarschijnlijk meer kinderen. Dus hun willen wel weg. En als ze weg moeten door een sloop, dan krijgen ze nog geld toe. Daar zitten ze allemaal op te wachten. Ja... Nee ik hoop het niet. Ik eh... Ik heb altijd wel ergen een raam open dus ik heb geen schimmel, niks niet.

Interviewer: En wat denkt u dat er zou veranderen als alles gesloopt en heropgebouwd wordt op sociaal gebied?

Marta: Ik heb helemaal geen flauw idee. De meeste mensen niet.

Interviewer: Oke, prima. Dan wilde ik weten of u zich veilig voelt hier in de buurt?

Marta: Ik ga 's avonds niet de deur uit. Omdat ik daar geen behoefte aan heb. Ik voel je gewoon lekker, televisie kijken en dan verder in mijn bed televisie kijken. En tegen half 9 lig ik al te gapen. Ik moet er niet aan denken om 's avonds nog eens op visitee te gaan. Die tijd is voorbij.

Interviewer: Voelt u zich overdag veilig op straat?

Marta: Ja.

Interviewer: Mooi, en voelt u zich thuis onveilig? Voor bijvoorbeeld inbrekers?

Marta: Niet echt nee, toen ik een hondje had al helemaal niet. Ik heb wel een bel hangen bij de deur. Want tegenwoordig doen ze dat met een schroevendraaier, elektrisch. Dan draaien ze zo

99 dat cylindertje eruit hè. Dat is vorig jaar gebeurd hierboven. Nou en eh als ze dan die deur opendoen gaat die bel keihard, die koeienbel. Vanaf het moment dat hierboven is ingebroken.

Interviewer: Haha slim. Bent u zich sinds dien onveiliger gaan voelen?

Marta: Nee...

Interviewer: Mooi, eh... Ik was ook benieuwd... Slotermeer is natuurlijk in één keer opgebouwd. En zijn er daarom dingen waarvan u denkt, goh, daar hebbend e architecten niet goed over nadedacht, dat werkt niet?

Marta: Nou vandaar dat ze willen slopen maar van dat of het hier werkt... geen flauw idee. Ik woon hier al zo lang, ik vind het prima. Ik kon een nieuwe keuken krijgen, ik dacht nou dat hoef ik niet.

Interviewer: Ja, en u kwam hier natuurlijk wonen toen Slotermeer net gebouwd was...

Marta: Nee ik ben de 2e bewoner. 53 werd het hier opgeleverd.

Interviewer: En had u het idee dat er nog heel veel in touw gezet moest worden toen u hier net kwam wonen? Waren de winkels er al, en sociale... netwerken...

Marta: Ja... Ik kwam in 63, dat was toch zo'n beetje 15 jaar verder. De kinderen hebben het ook naar hun zin gehad dus... Scholen waren ook in de buurt ook... Ik voelde me het eerste half jaar een beetje verloren Na een half jaar wist ik de weg overal, wist ik waar de winkels zaten, wat je nodig had. Ja dan ging het wel als je dat wist.

Interviewer: En heeft u ook veranderingen gemerkt op het gebied van bijvoorbeeld sociale cohesie, hoe mensen met elkaar omgaan in de buurt? Als nu kijkt naar nu en 50 jaar geleden?

Marta: De Nederlanders gingen goed met elkaar om en verder eh... de buitenlanders die gaan ook met elkaar verder zo. En ze zeggen ook gewoon gedag en ik zeg ook gewoon gedag. Mensen zijn mensen hè.

Interviewer: En op het gebied van bijvoorbeeld veiligheid? Is dat veranderd?

Marta: Nou... Er wordt meer gestolen. Als je dat ook onveilig noemt. Je kon je fiets en weet ik veel wat... Je kon de deur open laten. Er werd niets gestolen. En nu stelen ze alles wat los en vast zit.

100

Interviewer: Ja, en heeft u een reden waardoor dat zou kunnen komen?

Marta: Nee. Je kan wel de buitenlanders overal de schuld van geven. Meestal zijn ze het ook wel. Maar de buurman heeft een scootmobiel, en dat zijl daarom heen, zelfs dat werd gestolen, maar hij was een Marokkaan! Dus wie doet dat dan nou weer allemaal? Dat weet je niet.

Interviewer: Heeft u het idee dat het gewoon de jeugd van tegenwoordig is?

Marta: Ja laatst dat gedoe met die homo's die werden ik elkaar geslagen met zo'n ijzeren ding door jongetjes van 12 tot 16 jaar! Het is allemaal de jeugd meestal. Dat vinden ze leuk en dat doen ze even. Ze zijn veel t ejong voor dit soort dingen. Laat ze gewoon spelen zoals wij dat vroeger deden. Je ziet op straat ook geen spelletjes meer. Jij speelde ook zeker nooit buiten. Ze krijgen tegenwoordig allemaal deze...

Interviewer: Een telefoon?

Marta: Ja!

Interviewer: En over het algemeen, zijn er nog problemen in Slotermeer die we tot nu toe nog niet besproken hebben?

Marta: Ik bemoei me eigelijk alleen maar met mezelf. Ik zit voor de tv te haken, of ik ga een booschapje doen, ik ga naar mijn club. Ik zoek het niet op.

Interviewer: Oke, en zijn er nog dingen die u leuk en goed vind aan Slotermeer die we nog niet genoemd hebben?

Marta: Nou de clubjes hebben we al gehad. Een trammetje pakken en naar Artis of zo. Ik weet het niet...

Interviewer: Oke, voelt u zich een echte inwoner van Slotermeer? Voelt u zich thuis?

Marta: Jawel... Ja.

Interviewer: En thuisvoelen kan natuurlijk op 2 manieren: Van ik voel me in mijn huis fijn of ik voel me helemaal in de buurt fijn met alle buurtbewoners. Voelt u zich op allebei de vlakken thuis?

Marta: Ja.

101

Interviewer: Oke, dat is mooi. En dan heb ik nog een slotvraag: als u overal zou mogen wonen, waar zou u dan willen wonen en waarom?

Marta: Nee ik zou gewoon hier willen wonen. Omdat je hier je clubjes en je dingetjes hebt. En als je verhuisd dan... Je moet een oude boom niet verplaatsen. Dus eh... Nee ik vind het prima.

102

Transcript 1952 4 & 5 - Harrie en Maria

Interviewer: Hoelang woont u al hier in Slotermeer?

Harrie: Januari 69.

Interviewer: En toen kwam u samen in dit huis te wonen?

Harrie: Toen kwamen we samen met 2 kindertjes in ons huis te wonen, ja.

Interviewer: En waar woonde u voor die tijd?

Harrie: In de Spaarndammerbuurt, Houtwegstraat.

Interviewer: En bent u daar ook geboren?

Harrie: Eh nee, ik ben ik Bennebroek geboren, dat ligt in de Bollenstreek, tussen Haarlem en Leiden in. En zij is in Amsterdam Noord geboren.

Interviewer: Oke, en wat is nou het grootste verschil tussen waar u woonde in de Spaarndammerbuurt en waar u nu woont in Slotermeer?

Harrie: Het grote verschil was, wat eh... dat was een paar jaar eerder als nu. En dat de wereld nog een beetje gemoedelijker was. De spaarndammerbuurt was echt een gemoedelijke straat. Heel erg gemoedelijk, want de kinderen konden daar naar de groenteboer om een boodschapje te doen, dan ging ik naar tante Ali of zo. Ik ging naar de groenteboer maar eh... Dat was het verschil natuurlijk. En dat was hier in het begin ook zo. Maar ja toen ging het een beetje veranderen in de loop van de jaren.

Maria: Het systeem...

Interviewer: En wat was dan een reden om naar Slotermeer te verhuizen?

Harrie: Eh... In de Spaarndammerbuurt hadden we geen douche en we hadden toen gehoord dat de tuinstad een beetje ruimer is als de Spaarndammerbuurt. Daar hadden geen straat met een speelplaats, hiervoor hadden we geen bad. En bomen had je, nou ja, alleen maar straten. En toen kwamen we hier terecht.

Interviewer: Oke, en had u al een beeld van Slotermeer voordat u hierheen verhuisde?

103

Harrie: Nee.

Maria: Geen beeld, nee. Het was gewoon nieuwer. Hier zo, als daar.

Harrie: Hier hadden we dan voor het eerst een douche hè. Voor het eerst in ons leven. Ik had thuis geen douche en zij ook niet.

Interviewer: Daar kan ik me echt niets bij voorstellen!

Maria: Haha we waren met 10 kinderen en we hadden geen douche. Dus... Nou, misschien kan je je dat een beetje... Toen waren we met zijn tweeën, wij en 2 kinderen. En toen dus met zijn tienen. En dan allemaal in de keuken een beetje badderen. Dus dat eh.. natuurlijk heel anders.

Interviewer: En toen u hier kwam te wonen, wat vond u toen van Slotermeer? Wat was uw eerste indruk?

Harrie: Mooi, ja mooi.

Maria: Dat eh... ja.

Interviewer: En wat vond u er precies mooi aan?

Harrie: Alles. Qua afbouwen en omstandigheden, toen was de wereld nog leuk om maar zo maar te zeggen haha.

Interviewer: Gezellig?

Harrie: Ja gezellig.

Maria: Ja gezellig.

Interviewer: En wat vind u qua bouw van de wijk?

Maria: Ja, mooi.

Harrie: Ja het is fantastisch. Het is de mooiste wijk van Amsterdam hoor. Jajaja. Er is geen stadsdeel in de stad die ruimer is als deze.

Interviewer: Het was natuurlijk ook bedoeld als tuinstad. Ervoer u het ook zo?

104

Harrie: Ja door meneer Van Eesteren, in 1930 al hè. Ja. Dat waardeer ik zeker.

Maria: Toen we kwamen ook al. Nog eigenlijk.

Harrie: Ja.

Interviewer: Want u zei dat er heel veranderd was en dat het niet meer leuk is. Kunt u de veranderingen beschrijven voor mij?

Harrie: Dat is niet te beschrijven haast.

Maria: De hele mentaliteit van de mensen is heel anders.

Harrie: Er zijn heel andere mensen natuurlijk door de jaren. Dit was heel vroeger Pandemonium dus je had een Christelijke woningbouwvereniging, je had een Christelijke woningbouwvereniging, en je had een eh... socialistische woningbouwvereniging dan. En nou ja, die had allebei of alle drie had hun bevolking. Dit stuk, overal hier rond om, was van Pandemonium. Dus het was allemaal gereformeerd of hervormd.

Interviewer: En dat bent u zelf ook?

Harrie: Ja. Daar had je vroeger de Sios kerk. Daar had je 2 kerkdiensten op zondagmorgen. En de Olijftak, daar had je één dienst op zondagmorgen. Nou, en met de Roomse kerk was precies hetzelfde, maar dan aan de andere kant. En de Katherina daar zijn er ook 2 van dicht dus van de gereformeerden is het gekelderd en van de Roomse precies hetzelfde. En nu zitten we met zijn... met 3 kerken in de hervormde kerk in de Ontmoeting met maar zoveel mensen dus... Dus dat verschil is het anders.

Interviewer: Ja, zeker. Er was verzuiling toen u hier kwam wonen in de buurt heel duidelijk?

Harrie: Eh nou ja, dat noemen ze tegenwoordig verzuiling, maar... Het was natuurlijk wel zo maar dat was geen probleem. We hadden hier in de straat een gereformeerde melkboer, een gereformeerde slager, eh... automatisch koop je dan daar dus dat is... Soms zeggen ze het was vroeger een verplichting, maar... eh zo erg was dat ook weer niet hoor. Maar dat merkte je gewoon niet. Dus dat... dat was dan eenmaal zo.

Interviewer: Het was niet een bewuste keuze om binnen een bepaalde groep te blijven?

Maria: Nee... Nee.

105

Harrie: Nee hoor.

Maria: Dat hebben wij nooit gedaan. We hebben nooit gemerkt "je moet daar tussen blijven, je hoort daar". Nee. We konden ook doen wat ze zelf dachten dat goed voor ons was dus niet eh, dat je zegt dan woon je in zo'n gemeenschap. Dat was het niet. het was vrij.

Interviewer: En toen u hier net kwam wonen, waren er toen verschillende bevolkingsgroepen?

Harrie: Nee, juist niet.

Maria: Nee. Het was gewoon Protestants en Katholiek.

Interviewer: Kwamen alle bewoners uit Amsterdam?

Harrie: Eh nee, want de bevolking die hier kwam wonen, dat waren allemaal gastarbeiders uit andere provincies. Want die kwamen uit Friesland en Groningen en die kwamen naar Amsterdam, er was werk. Dus een heleboel eh, nou ja, mede-Nederlanders van rondom Amsterdam die kwamen hier wonen. Bij de tram, of als ambtenaar.

Interviewer: En ging dat goed samen?

Maria: Ja.

Harrie: Ja hoor.

Maria: Het was helemaal geen probleem. Mekaar niet verstond of dat je... nee... Ging ook met de kinderen.

Harrie: Nee want hier had je vroeger ook nog Groningers wonen en dat huis hadden ze de Mollenboom genoemd dus het was echt een Groninger van huis uit. De Groningers zetten rustig Gronings op de muur.

Interviewer: Wanneer kwam dan de omslag dat het minder leuk werd in Slotermeer?

Harrie: Nou omslag... dat is heel geleidelijk gebeurd. Nee ik zou niet eens meer weten wanneer hier de eerste Marokkanen hier beneden kwamen wonen.

Maria: Nee dat is ook al zo...

106

Harrie: Toen waren de kinderen nog klein. Want hiernaast zaten allemaal buren die ergerden zich aan de Marokkanen hier beneden en die zijn toen verhuisd. Omdat ze hier bij de Hogeweg konden en nou ja... Zij [Maria], als de loodgieter kwam, ging zij dan naar binnen want de loodgieter... want die vrouwen mochten natuurlijk geen loodgieter zien in die tijd. Nog steeds niet hoor, daar niet van. Maar eh... Nou en zij...

Maria: Toen die hier kwamen wonen hè. Marokkanen. Dat was de eerste groep hè. Nou ja, dat verstond elkaar niet. En... dan ieder maar apart blijven. Wij zijn altijd zo geweest, iedereen hoort erbij en niet Marokkanen of Turken of wat dan ook. Dus wij waren nog al snel met optrekken en meenemen en... maar nu is dat heel anders.

Harrie: Wij hadden open deuren. Want zij heeft de trouwjurken voor de Marokkaanse meisjes gemaakt.

Interviewer: Maar u zei dat het nu heel anders is. Is er nu dan minder contact?

Harrie: Nee hoor, contacten zijn er nog.

Maria: Nee maar het is heel anders. Maar het is anders gegroeid, er wonen geen Nederlanders meer.

Harrie: Hierboven is Marokkaans, daarboven Turk. Hieronder Afgaan. En daar nog een Nederlands echtpaar boven met een klein meisje. De rest is allemaal buitenlanders. Maar we hebben een hele goede verhouding met de hele buurt hier hoor, ja...

Interviewer: Dus er is hier wel goed contact?

Maria: Ja.

Harrie: Ja. Ik kan niet van iedereen praten want dat is niet het geval, maar eh...

Interviewer: Oke, en durft u ook helemaal te zijn wie u bent? Wordt u gerespecteerd hier?

Harrie: Ja hoor.

Maria: Ja. Wij hebben geen... Want nu is het zo gemêleerd. Je kent elkaar niet meer. Op de trap dan wel.

Harrie: Kijk maar wat de politie van me vindt. [Een oorkonde: Betrokken persoon]. Dat schrijft hij dan ook hè, dat ik bij de moskee op bezoek ga en een bruggenbouwer ben. Ja...

107

Interviewer: Doet u veel voor de buurt? Voor buurthuizen ook?

Harrie: Ja. Ik ga naar koffieochtenden in de Dobbekamer op dinsdag. Ik heb een oorkonde gekregen voor zwerfvuilprikker. Ik ben nog eh mediater zoals dat heet hier in de buurt. Daar heb ik een opleiding voor gevolgd, voor mediation. Wat nog meer? Vertrouwenspersoon voor hier in de buurt.

Interviewer: En u?

Maria: Nou, ik loop mee.

Harrie: En vroeger deed ze de winkel van het Leger des Heils.

Maria: Ja in de winkel, kledingverkoop en nog anders.

Harrie: En toen waren we te oud en moesten we weg.

Maria: Ze dachten die mensen zijn zo oud, die horen hier niet meer en toen hebben ze ons een beetje aan de kant gestopt haha. Dat namen we ze niet in dank af.

Harrie: De jongeren moesten het maat overnemen. Als je ouder wordt moet je toch een keer een punt zetten, maar we hadden er liever zelf een punt achter gezet.

Maria: Nu hoeft het ook niet meer. Dus... Maar verder wonen we hier nog goed. En we gaan ook nu met de buren goed om. We hebben er geen problemen mee.

Harrie: Nee hoor, met de Marokkanen die wonen hier in de buurt ook niet. Of medelander, noemen we dat tegenwoordig. Allochtoon en autochtoon mag je niet meer gebruiken, dus Nederlander en Medelander.

Interviewer: Haha oke. En wat vind u van de huizen hier in Slotermeer? Bent u tevreden met uw eigen huis?

Harrie: Ja.

Maria: Ja.

Interviewer: Oke, mooi. En verder zijn er natuurlijk dingen in de buurt die u nodig heeft of graag wilt zien zoals parken, of eh... winkels, eh...

108

Maria: Nou... We hebben ze allemaal. We hebben hier altijd een hele fijne buurt gehad. Met winkels en eh ook. We hadden vroeger hier in het straatje ook nog winkels.

Harrie: Ja, zeker, allemaal. Een sigarenboer, een slager en parfumerie, alles hadden we. Alles in die winkels wat nu geen winkel meer is. Geen één winkel is meer in gebruik. Hier zit nu een rijschool in, en dan krijg je een Turks administratiekantoor. Nou, en dan krijg je social garden, dan krijg je een Turks afhaalrestaurant en dan een wasserette. Dan een opslagplaats van een groenteboer aan de Slotermeerlaan. Dus er is geen één winkel meer. Dan een koffieshop. Daarnaast weer een restaurantje. De groenteboer, alles zat hier. Je kan het niet prettig vinden maar het is nu eenmaal zo.

Interviewer: Ja dat is zeker zo. Is alles qua ontmoetingsmogelijkheden ook aanwezig? Buurthuizen...

Maria: Ja. Dat wel. Daar hebben we ons ook altijd mee bemoeid, dus dat...

Interviewer: Ja oke. Er zijn op het moment renovaties in Slotermeer. Wordt dit stukje van Slotermeer ook gerenoveerd?

Harrie: Eh... dat eh... dat is nog steeds in de pen. We krijgen nog een keer bericht van Rochdale, van er gaat iets gebeuren maar wat weten we niet. Wat we zeker weten is dat de kachel eruit moet. Want dat schijnt na zoveel jaren niet meer te wonen.

Maria: We hebben nog een gaskachel. En een geiser in de keuken.

Harrie: En volgens de huidige wetgeving mag je iets wat er al sinds de bouw instaat, niet meer gebruiken. De logica zie ik er niet van in, maar goed... Het zal allemaal wel.

Maria: Haha komen ze kijken en zeggen ze "Ja dat mag niet meer.". We hebben de leidingen zelf laten aanleggen.

Harrie: Ja want vroeger had je natuurlijk een kolenkachel. Dan, de kolenkit staat nog steeds op het balkon.

Maria: De kolenschep en dan in de kachel. Ja haha dat ken je natuurlijk niet haha.

Interviewer: Nee haha dat ken ik niet, ik moest al wennen aan mijn gaskachel. Maar er zijn dus nog geen concrete plannen voor deze woningen? Of het gesloopt of gerenoveerd wordt?

109

Harrie: Nou gesloopt wordt het sowieso niet. Ze hebben al gerenoveerd: de ramen, de douche is veranderd. Ik zou niet weten wat er nog veranderd moet worden.

Maria: Vroeger hadden we een grote wasbak in plaats van een douche, een grote bak waar de kinderen in gingen, hier in de hoek.

Harrie: En dat hier een deur. Maar toen kon de wasmachine er niet staan. Dus toen hebben we de bak eruit gesloopt en de deur dichtgemetseld. Toen kwam daar de douche, en toen kon de wasmachine erin. Maar ja, het gekke is, dat hier zijn volgens de statistieken een legio huizen waar ze schimmel hebben, en wij snappen niet waar ze die schimmel dan vandaan houden.

Interviewer: Want in uw huis heeft u nergens last van?

Harrie: Nee. Want de SP is langs geweest, want die had een schimmelactie. De woningbouw is langs geweest. "Heeft u geen schimmel?" Nee, nooit gehad.

Maria: Nee. Het is ook hoe je stookt, en hoe je droogt en hoe je lucht. Of je ook ramen en deuren openzet elke dag. Zo hoort het natuurlijk. Geen problemen.

Interviewer: Mooi. En denkt u dat als er renovaties komen, dat de buurt dan erg zal veranderen?

Maria: Nou wat ons betreft hoeft het niet. Zolang wij hier zitten is het ons naar de zin, en als je hier op die trappen gaat en de hele boel gaat slopen... nou....

Harrie: We hebben fantastische verhoudingen met de buren dus dat eh... ja.

Interviewer: U bent dan bang dat u nieuwe bewoners krijgt waarmee het niet klikt?

Harrie: Nou, we zijn van de trap en ze zeggen allemaal van onder tot boven: "jullie gaan toch niet verhuizen hè?" Want op een gegeven ogenblik, want we zijn 86, dus het wordt ooit naar een bejaardentehuis, maar eh...

Maria: Dan krijgen we andere mensen op de trap en dat is niet eh... En wat er nu zit is ook van kinds af aan. De ouders hebben er gewoond, en nu zijn het die kinderen die er weer wonen met de kleintjes. De ouderen zijn naar Marokko verhuisd, teruggegaan. En de kinderen wonen hier nog. Nou en dan hebben we een Nederlands gezinnetje boven. En die vinden ook alleen als het te klein wordt... Net als hiernaast, daar woont een Marokkaans gezinnetje met 3 kinderen. En het is maar een 3 kamerwoning. En dan moet je soms verhuizen omdat het gewoon te klein is. En dan ben je altijd bang van jaaa, wat krijg je terug. Hiervoor woonde daar een Nederlands gezinnetje voor dat hun hier kwamen wonen. Nou die waren niet zo leuk haha. "Die deugde niet en die

110 deugde niet..." Die hadden op alles wat. "Die kinderen maakte teveel lawaai." Die zijn weggegaan en toen zeiden we "Hoera!" Haha! En nu woont er het gezin met 3 kinderen en dat gaat hartstikke goed. Als je elkaar begrijpt.... en een beetje al van te voren een beetje opvoed en niet dat geblèr en geschreeuw op de trap enzo... Want beneden hebben ze een gezin met 5 kinderen. Maar allemaal groten. Maar beneden hebben ze nog een benedenverdieping en daar hebben ze slaapkamers.

Interviewer: Eh... op het gebied van veiligheid, voelt u zich helemaal veilig in Slotermeer?

Harrie: Ja hoor.

Maria: Haha ja wij wel.

Interviewer: U durft overal 's avonds te lopen?

Maria: Ja.

Interviewer: Mooi, en hier in uw eigen huis, hoort u wel eens verhalen over inbrekers?

Harrie: Nee.

Maria: Nee.

Interviewer: Nou, kort onderwerp dan. Zijn er verder nog dingen aan Slotermeer die u positief of leuk vind die we tot nu toe niet besproken hebben?

Maria: Nou, we vinden alles positief. En we proberen iedereen te helpen, dat hebben we altijd gedaan. Dat doen we nu wat minder want het hoeven we niet meer. Ze hebben zelf kinderen en gezinnen. Boven ons woont een Turkse vrouw alleen. En ze gaat soms 3 maanden naar Turkije. En dan passen we op het huis. Nou, dat gaat allemaal goed. Zij zegt: "Ik hoop dat jullie blijven zitten, want dan weet ik tenminste dat mijn huis veilig is als ik wegga." Met de buren hebben we tot nu toe geen ruzie, nooit gehad. Ook geen moeite.

Harrie: Nee.

Maria: Hiernaast een gezin met 3 kinderen, maar die horen we nooit.

Interviewer: En zijn er nog dingen in Slotermeer dingen die wat negatiever zijn? Dingen die u misschien anders zou willen zien?

111

Harrie: Nou ja... Wat al jaren op het programma staat is een pinautomaat op Confuciusplein. Maar die komt er nooit dus eh... Want iedereen moet nu naar plein '40'45 wil die pinnen.

Interviewer: Is dat de dichtstbijzijnde? Want dat is nog wel een stukje.

Harrie: Ja inderdaad. Daar zijn ze al een paar jaar over bezig om hier een pinautomaat op dat plein te krijgen, maar... want er wonen hier ook wat oudere medelanders en die moeten dan helemaal naar dat plein sukkelen.

Interviewer: Oke. U bent hier natuurlijk vrij in het begin komen wonen, en Slotermeer is natuurlijk helemaal opgebouwd in één keer door architecten. Dus ik vroeg me af of er misschien ook dingen zijn in de buurt waarvan u denkt "Goh, daar is eigenlijk niet over nagedacht. Zo werkt het niet in het echt". Of dat juist alles goed gepland is, goed gebouwd.

Harrie: Ja. Alles hebben hier hoor. Ja hahaha. Ja... Ik zou niet weten wat Van Eesteren nog had moeten doen hoor. Wat ze nu wel gaan doen is stukken tussen bouwen en dat is misschien niet naar Van Eesterens zin, maar ja... Hij leeft toch niet meer dus dat...

Interviewer: Zijn er huizen tussen gebouwd?

Harrie: Ja, dat heeft verdichtingbouw. Dat is iets van de laatste tijd. En volgens de plannen moet er natuurlijk nog veel meer verdichtingbouw plaatsvinden. Dat zijn ze nu al bij Sloterdijk aan het doen.

Interviewer: Ja, en wat vind u daarvan?

Harrie: Nou ja, laat ze bij Sloterdijk blijven en niet hier hahaha. Hier niet dicht bouwen hoor, nee.

Interviewer: Oke haha. Voelt u zich echt een inwoner van Slotermeer? Voelt u zich helemaal thuis?

Harrie: Ja.

Maria: Ja.

Harrie: Ja, met al onze, nou ja... activiteiten hier in de buurt. We doen een heleboel in de buurt hier met ons clubje. Maar dat is alleen met Geuzeveld en Slotermeer. We bemoeien ons niet met de anderen. Want vroeger was dit natuurlijk een eigen stadsdeel. Dat is het verschil geweest. Want vroeger had je hier ook een eigen voedselbank, maar die zit nu bij de voedselbank van

112

Amsterdam. Maar Osdorp heeft wel een eigen voedselbank. 4 jaar geleden ofzo moest alles een stadsdeel worden. Ja, dat loopt ook al weer ten einde, want met 18 is dat ook alweer voorbij haha.

Interviewer: Oke. Dan heb ik nog een slotvraag: als u overal zou mogen wonen, waar zou u dan willen wonen?

Harrie: Nou ja, hierzo.

Maria: We hebben geen voorkeur om buiten hierzo... die wijken ken je niet. Je gaat niet naar Oost om te kijken of het gezellig is.

Harrie: De enige reden, als er iets is, want ik zei net al dat we te oud kunnen worden voor hier, als je iets gaat mankeren, en dan moet je weg. Maar... Dan wordt je geplaatst waar je plaats is en niet waar je wilt. Als we hier weg moeten en we zijn nog goed te been, dan willen we hier blijven.

Maria: Ja.

113

Transcript 1970 2 Ali

Interviewer: Is er hier 3 keer ingebroken?

Ali: 3 keer ingebroken! En eh... Ja dat komt eh in de tijd van vakantietijden bijvoorbeeld. En voor de rest de buren vind ik echt heel aardige buren. De hele buurt vind ik wel goede buren. En eh... Wat boodschappen bijvoorbeeld, alles is makkelijk bijvoorbeeld. Nou ja, de tram en de metro is ook vlakbij. Als ik bijvoorbeeld werk op Schiphol of zo iets, ik heb wel makkelijk vervoer bijvoorbeeld. Nou die mensen heb ik bijvoorbeeld geen contact mee, mijn buren. Alleen maar dag dag hoe gaat het? Goed. Meer niet. Ze spreken niet goed de taal. Ze wonen al 20 jaar hier, dat vind ik niet echt kunnen. Je moet wel de taal leren. Dus ik houd altijd afstand dus eh... En voor de rest ik weet niet wat ik moet nog zeggen...

Interviewer: Eh, ik dacht misschien dat u eerst wat informatie kan geven over hoe lang u in Slotermeer woont?

Ali: In Slotermeer zelf woon in denk ik 30, 35 jaar. Ja, vroeger woonde ik ook in Bos en Lommer. Daarna ben ik hierheen verhuisd. Ik woon hier nu denk ik 20 jaar. En 10 jaar of zoiets woon ik bij Bos en Lommer plein.

Interviewer: Oke, en wat was uw reden om naar Slotermeer te verhuizen?

Ali: Nou ja ik had gewoon de woning hier gekregen in Slotermeer. Vroeger vond ik liever dat ik woon ergens anders, in Amstelveen of Breukelen bijvoorbeeld, buiten Amsterdam. En eh... Maar ja die kans had ik niet, dus pak ik gewoon die kans. Toen had ik die woning en dat heb ik wel gepakt dus eh...

Interviewer: Dit is ook sociale huur toch?

Ali: Ja dis is sociale huur ja.

Interviewer: U vertelde net al wat over uw gezinssamenstelling. Heeft u hier ook met uw kinderen gewoond?

Ali: Ja ik heb hier ook met hen gewoond. Mijn vrouw ook. Ik denk eh... tot 96... 6 jaar 8 jaar hier. En toen wij zijn uit elkaar geweest.

Interviewer: U woonde hiervoor dus in Bos en Lommer?

114

Ali: Voor Bos en Lommer woonde ik in Oost. En die woning is gesaneerd. Toen heb ik wel die woning is Bos en Lommer gekregen.

Interviewer: En wat vind u het grootste verschil tussen Slotermeer en Bos en Lommer?

Ali: Ja is allemaal wel hetzelfde vind ik. Is geen verschil. Zelfde mensen, en vroeger was wel zoveel criminelen maar is rustiger geworden.

Interviewer: Wanneer was dat?

Ali: Tot wel 6 jaar geleden of 5 jaar geleden. In Geuzeveld of hier bij '40'45. Maar nu is wel rustiger geworden.

Interviewer: En heeft u enig idee hoe dat komt?

Ali: Nou... Nee, nee. De jeugd van nu zijn wel echt heel moeilijk te... De jeugd van nu die willen snel geld verdienen. Drugs verkopen of overvallen bijvoorbeeld. Dat horen we wel eens. Maar nu is rustiger geworden.

Interviewer: Oke, had u al een beeld van Slotermeer voor u hier kwam wonen?

Ali: Nou is aan een kant wel mooie woningen en mooie buurt eigenlijk. Maar ja, maar af en toe zeggen we wel als de appel stinkt, dan stinkt de doos. Als iemand problemen maakt, een Marokkaan bijvoorbeeld, dan alle Marokkanen krijgen de schuld. En dat vind ik oneerlijk dus eh...

Interviewer: Bedoelt u dat er voor uw gevoel eh.. ja ongelijkheid is in de buurt tussen verschillende groepen?

Ali: Nee nee ik bedoel niet ongelijkheid, ik bedoel dat als een persoon van een nationaliteit, Marokkanen, of Tunesen, of Algerijnen, of Surinamers bijvoorbeeld een probleem. Dan de hele compatriot van hem de schuld. Mensen beschuldigd maar het is niet waar eigenlijk.

Interviewer: En merkt u dat in deze buurt?

Ali: Nou dat weet ik niet eigenlijk.

Interviewer: U had het net al over boodschappen doen en het ov, zijn er nog meer voorzieningen die u graag in de buurt wilt?

115

Ali: Nou Nederlands winkel bijvoorbeeld.

Interviewer: En zijn die hier?

Ali: Nee die zijn heel weinig. Die zijn heel weinig. Dus als een Nederlander verhuis, dan komt er een Marokkaan of een Turk en ja... Ik ben ook Marokkaan maar ik vind liever dat ook Nederlands winkels hier zijn.

Interviewer: En wat voor winkels zou u hier dan willen?

Ali: Nou bijvoorbeeld de bakker. Ik wil ook graag Nederlandse bakker. De slager wil ik ook een Nederlandse slager bijvoorbeeld. Kledingwinkel bijvoorbeeld wil ik ook graag Nederlands.

Interviewer: Ja, en waarom zou u dat liever hebben?

Ali: Nou ja bijvoorbeeld als je hebt kleine kinderen, dan wil je liever dat zij groeien op met Nederlanders dan met eh buitenlanders natuurlijk.

Interviewer: Omdat we in Nederland wonen?

Ali: Ja omdat we in Nederland wonen.

Interviewer: Oke. En heeft u verder nog dingen waarvan u denkt die zou ik graag in de buurt hier willen zien?

Ali: Nee ik heb helemaal nooit nagedacht eigenlijk.

Interviewer: Oke, en de woning. Vind u dit een goede woning om in te wonen?

Ali: Ja ik vind goede woning alleen moet een beetje schoon blijven dus... Af en toe ik zie wel bepaalde mensen die gaan dingen gooien op straat. Bijvoorbeeld gewoon van hun balkon. Dat vind ik gewoon niet leuk eigenlijk dus eh... Niemand die zegt wat.

Interviewer: Ja, oke. En Slotermeer is gebouwd als Tuinstad. Het zou heel open en groen moeten zijn. Ervaart u Slotermeer ook zo?

Ali: Ja nou ja daar ben ik wel akkoord mee ja. Ja...

Interviewer: Ja, en vind u dat ook een positief iets?

116

Ali: Dat is wel positief, tegenwoordig. De laatste jaar is wel een beetje positief geworden.

Interviewer: Waarom zou u liever buiten Amsterdam wonen?

Ali: Dan heb ik een beetje rust. Ieder avond hoor ik bijvoorbeeld die deur of die claxon of die ambulance, of politie als er iets gebeurd of zo. En dan wordt regelmatig eigenlijk, dat was vroeger niet zo.

Interviewer: Zou u liever in een dorp willen wonen?

Ali: Ja in een dorp wil ik wel liever wonen. Het is wel gezonder.

Interviewer: Ja dat is zeker waar. Eh, er zijn op dit moment ook renovaties in Slotermeer. Wat vind u daarvan?

Ali: Ja, nou dat vind ik wel echt heel goed want wij ons belofte om hier te renoveren. En eh dan krijgen wij wel een brief dan dat gaat niet door door de economie enzo. En wij zijn nog aan het wachten.

Interviewer: Er is nog steeds niets gebeurd. Waanneer kreeg u de brief dat er iets zou gebeuren?

Ali: Nou dat is wel 8 jaar geleden denk ik dat we die bief dat er hier wordt gesaneerd. En na 2 jaar geleden krijgen wij weer een bief dat door economie enzo wij stoppen ermee. En eh... Ja...

Interviewer: Dat is inderdaad wel lang geleden. En u moet dus mogelijk zelf ook verhuizen uit dit huis?

Ali: Nou ja als ik wel kan vinden betere woning met betere buren dan die ik dat wel graag. Ja.

Interviewer: Maar dit huis wordt wel ook gerenoveerd ooit?

Ali: Ik heb nog geen idee nog. Nee.

Interviewer: En geeft dat onzekerheid?

Ali: Nou, nee heb je ja kan je krijgen. Ik denk misschien 60%. Niet boven 60%.

Interviewer: U zou het niet erg vinden als u weg moet hier?

117

Ali: Nou nee. Ja van één kant. Van een kant vind ik het wel erg want ik ben hier gewend en vind buren wel allemaal aardig enzo. En dan als je ga verhuizen bijvoorbeeld dan moet je wel op nieuw beginnen. Allemaal weer leren kennen bijvoorbeeld. De omgeving bijvoorbeeld enzo. Dat is wel een beetje vervelend eigenlijk ja. Maar ja zo gaat het nu eenmaal.

Interviewer: Dat is zeker waar ja Wat denkt u dat de gevolgen zijn van de renovaties voor de buurt? Denkt u dat het gaat veranderen?

Ali: Nou ja dan wordt wel veranderd natuurlijk ja. Maar mooi veranderd.

Interviewer: En denkt u dat er dan ook misschien andere mensen in de buurt komen wonen?

Ali: Ja zeker. Misschien Nederlanders. Dat vind ik wel goed voor de buurt ja.

Interviewer: Oke. Ik wou het ook graag hebben ove buurtbewoners in de buurt. Heeft u het idee dat er veel verschillende soorten groepen met veel verschillende normen en gebruiken wonen?

Ali: Nee dat merk ik helemaal niet nee.

Interviewer: Nee? Wat voor een soort groepen denkt dat hier dan wonen?

Ali: Nou ja ik denk eh... Hier wonen gewoon verschillende culturen. Ik zie bijvoorbeeld allemaal soorten bruiloften bijvoorbeeld die als die eentje die gaat trouwen. Nou ja ze zijn vrij en komen met hun eigen muziek. En traditie. Als Marokkanen gaan trouwen dan doen ze dat ook. Het is wel leuk af en toe om te zien. Nou ja ze voelen gewoon ze zijn vrij. Zelfde als bij hun eigen land. Dat is eigenlijk wel heel goed. Dat is wel positief eigenlijk.

Interviewer: Heeft u het idee dat er nog meer groepen wonen in deze buurt?

Ali: Eh nee, nee... dat denk ik niet nee. Weinig van die Hindoestanen en Indiërs. Maar wat mij part die zin allemaal welkom hier. Dus eh... ik ga niet zelf bepalen die zal hier wonen of niet wonen. Als we het maar rustig houden en gewoon gedragen dus eh...

Interviewer: Oke. Heeft u het gevoel dat er wel eens spanningen zijn tussen de groepen?

Ali: Eh nee, nee dat heb ik nooit gezien.

Interviewer: Duidelijk. En heeft u het idee dat u gewoon kunt zijn wie u bent? Dat u gerespecteerd wordt?

118

Ali: Nou kijk als je hebt respect voor ander mensen dan eh dan wordt je zelf gerespecteerd dus eh... En ik bemoei me nooit met iemand, ik houd gewoon afstand eigenlijk. Dus eh... Ik bemoei nergens mee.

Interviewer: Oke, heeft u veranderingen gemerkt in de buurt in de cultuur in de afgelopen 20 jaar?

Ali: Eh... Ja dat ziet je niet bijvoorbeeld die jeugdcriminelen van nu van 13,14 jaar die gaan altijd met brommer en lawaai dat zie je niet meer. Voor de rest niets. Ja ik heb helemaal niets te zeggen over dat.

Interviewer: Oke, merkt u dan misschien andere veranderingen hier in de buurt sind u hier bent komen wonen?

Ali: Nou nee, nee.

Interviewer: Ja u heet al gezegd dat u een aantal keer een inbreker hier heeft gehad.

Ali: Ja dat was wel een paar keer bi mij en ook een keer bij een buurman boven. Dat was wel 3 jaar geleden. Maar nu dat wordt wel camera's en ik hoop dat dat wel gaat lukken. Dat dat werkt.

Interviewer: Voelt u zich dan wel veilig in uw eigen huis?

Ali: Nou nu voel ik wel meer veilig dus eh... Maar niet 100% natuurlijk. Dan moet je altijd op passen maar ja. Nu als ik op vakantie moet ik gewoon altijd zorgen dat iemand bij mij thuis blijft.

Interviewer: Ja... En voelt u zich veilig op straat?

Ali: Nou veilig op straat wel ja.

Interviewer: Zijn er plekken waar u 's avonds liever niet zou willen lopen in uw eentje?

Ali: Nou... Vroeger ging ik wel uit 's avonds maar nu ik blijf gewoon lekker thuis. Gewoon computer of tv kijken. Betekend niet dat ik ben bang of zoiets maar ik heb helemaal geen zin om uit te gaan.

Interviewer: Oke, over het algemeen, heeft u nog dingen die u leuk vind aan Slotermeer?

Ali: Eh... Nou ja ik heb helemaal geen antwoord voor je.

119

Interviewer: Oke, over het algemeen, heeft u nog dingen die u negatief vind aan Slotermeer?

Ali: Eh... nee.

Interviewer: En voelt u zich echt een deel van Slotermeer?

Ali: Ja

Interviewer: Heeft u ook veel contact met buren? Buurtbewoners?

Ali: Eh contact... Nee contact niet. Maar ik iemand van de buren hier gewoon dag dag hoe gaat het... Meer niet.

Interviewer: Wat doet u allemaal in het dagelijks leven in Slotermeer? Bent u vooral in de buurt of gaat u ook wel eens uit Slotermeer?

Ali: Nou mensen verder gaan niet zo ver eigenlijk van huis. Als ik die ga ik wel eens naar de centrum of ga ik op bezoek bij mijn familie. Meer niet.

Interviewer: En wat zijn plekken in Slotermeer waar u veel naartoe gaat?

Ali: Nou gewoon naar het park... Of naar de sportschool.

Interviewer: Gaat u vaak naar het park?

Ali: Eh nou ja wat is vaak... Misschien 2 of 3 keer in de week bijvoorbeeld.

Interviewer: U zei net dat u minder uit gaat tegenwoordig?

Ali: Eh ja wat je met je leven doet... Ik leef natuurlijk van een uitkering. En ja dat blijft niet zoveel over. Dus ik kan niet permitteren om ergens anders naartoe te gaan iets drinken ofzo. Dus ik blijf gewoon lekker thuis. Thuis is goedkoper dan buiten.

Interviewer: Dat is zeker waar. Waar werkte u vroeger?

Ali: Nou ik heb wel gewerkt op Schiphol bij security. Daar zo op Schiphol. Heel lang gewerkt. En voor die tijd heb ik ook wel gewerkt bij de reception in hotels, 5 sterren hotels. En nu ben ik gewoon met mijn uitkering. En binnenkort krijg ik ook een AOW uitkering. Ik heb wel gewerkt. Maar dat betaalt evenveel als een uitkering. En dat was geen leuk werk, dat was saai werk. Dan

120 doe ik liever niets. Ik blijf ook gewoon leren of lezen of computeren ofzo. Mijn tijd krijg ik wel vol.

Interviewer: Oke, heeft u verder nog iets wat u zou willen zeggen over Slotermeer?

Ali: Nou ja ik hoop dat Slotermeer wordt nog beter. En eh... Niet alleen maar Slotermeer maar heel Amsterdam bijvoorbeeld. Gewoon beter.

Interviewer: In welk opzicht dan?

Ali: Nou eh... van alles. Gewoon de rust. Dat je kan gewoon de rust hebben. Dat je hoort het lawaai van een helikopter. En dat hoop ik dat wordt steeds minder. En zo leef je eigenlijk in Amsterdam. Ik denk dat Slotermeer wel meer winkelcentrum gaat worden met leuke dingen.

Interviewer: Wat vind u van plein '40'45?

Ali: Nou dat vind ik af en toe wel leuk. Eh zie je wel bepaalde dingen als je iets wilt kopen. Voorlopig is wel goed. En als nog beter gaat worden is dat wel leuker.

Interviewer: Wilt u het dan groter?

Ali: Nee zo past wel. Zo is goed.

Interviewer: Wat wilt u dan beter?

Ali: Nou ja gewoon zoals het nu is.

Interviewer: Mooi. Dus u bent wel tevreden over Slotermeer?

Ali: Ja ik ben wel tevreden. Maar ja kijk hier bijvoorbeeld we zijn beter dan andere plekken. Omdat ik liever hier bijvoorbeeld wonen. Je hebt ook mooi wonen in centrum in Amsterdam bij Leidse plein of Rembrandtplein. Maar ja dan slaap je eigenlijk niet door dat lawaai. Al die mensen zijn dronken. En het is veel te duur. Maar hier in Slotermeer is goedkoper.

Interviewer: Is prijs dan iets belangrijks voor u in een buurt?

Ali: Is niet alleen voor mij maar algemeen voor mensen die m et een sociale uitkering eigenlijk leven.

Interviewer: Dat is zeker waar.

121

Interview 1970-2000 2

Sarah: Ik woon hier 23 jaar.

Interviewer: Ben je ook hier geboren in Nederland?

Sarah: Nee ik ben geboren in Marokko, ik kwam hier sinds 1994, dus sinds die tijd is 22/23 jaar.

Interviewer: Ja, en waar kwam je toen wonen?

Sarah: Eh eerst woonde ik bij Jordaan, voor 2 jaar dar woon ik. Maar eh vind ik helemaal niet leuk.

Interviewer: Nee? Wat was er dan?

Sarah: Het is helemaal saai daar. Kwam ik van Marokko, had ik geen buren. Thuis doe ik niks. Maar ja… Beetje over met veel Marokaanse. Hier krijg ik veel contact met vriendinnen, met buren, contact.

Interviewer: Nou, leuk. En ben je vanuit de Jordaan meteen hier naartoe verhuisd naar Slotermeer?

Sarah: Ja, ja eh van Jordaan hier.

Interviewer: Ja, en wat was het grootste verschil tussen de Jordaan en hier?

Sarah: Bij de Jordaan, eh, ik zag kleine huizen, veel grachten eh. Het is eh, nee vind ik helemaal daar niet leuk.

122

Interviewer: En wat vind je dan leuk hier aan Slotermeer?

Sarah: Hier veel groen. Straten zijn een beetje breed. Multiculturele mensen…

Interviewer: Ja Slotermeer was ook speciaal gebouwd om een Tuinstad te zijn met veel open en groen. Vind je dat gelukt?

Sarah: Ja

Interviewer: En vind je dat belangrijk?

Sarah: Ja dat is wel belangrijk ja.

Interviewer: Oke, dat is mooi. Ik wou ook even weten ongeveer wat voor een soort gezin je hebt.

Sarah: Ik heb alleen mijn kinderen hier, geen familie. Mijn man ook geen familie.

Interviewer: Hoeveel kinderen heb je?

Sarah: 5

Interviewer: En is het huis groot genoeg daarvoor?

Sarah: Ja in het eerst woonde ik in een kleine huis. Tot misschien 16 jaar of 17 jaar ben ik daar. Maar eh nu ben ik hier 4 jaar. Maar de kleine huis was ook helemaal vervelend voor mij en mijn kinderen.

Interviewer: Waarom?

123

Sarah: Ja is te klein, heb ik alleen maar 2 slaapkamer en ene woonkamer. Maar de kinderen past niet in één kamer. Ze slapen als sardientjes. Past niet.

Interviewer: Hahaha nee dat is niet handig.

Sarah: Gelukkig heb ik nu 4 slaapkamer. Dat is goed. Eentje voor mij en 3 voor kinderen. Dat is goed.

Interviewer: Ja zeker, dat is beter. Had je al een beeld van Slotermeer voordat je hierheen verhuisde?

Sarah: Nee nee, ik nog geen Slotermeer. Ik heb geen veel contact of familie die woont hier in Slotermeer. Meteen eh mijn man, toen was ik in Marokko, en ik kwam terug naar Slotermeer. Meteen ging ik hierheen.

Interviewer: En waarom naar Slotermeer? Was daar een reden voor?

Sarah: Ja eh… Wat moet ik zeggen… Wij zoeken huisje, bijna 16 of17 jaar bezig met verhuizen. Maar ik woon daar bij Slotermeer Speeltuin, Peterpark. En wij krijgen die huis, wij staan die eerste plek en die eerste plek wij krijgen contract om die huise te wonen. Maar eh zij willen niet leveren. 1 jaar wachten. En mijn man wil nergens wonen. Hij wil alleen in dat huis wonen. 1 jaar wij wachten en dan wij verhuizen hier.

Interviewer: En hadden jullie ook in andere buurten kunnen wonen of was hier gewoon toevallig een woning?

Sarah: Nee als mijn man zeuren over die wachten wachten wachten die meneer die pakt ons dossier van huis en die zegt tegen mijn man misschien heb ik een mooi huis voor jou bij Osdorp of Aker maar mijn man weg wil niet. Hij wil alleen hier in Slotermeer haha blijven

Interviewer: O dus jullie woonden hier toen al?

124

Sarah: Ja wij hier. Ik vind eh gezellig hier. Dichter bij winkels en huisarts en willen niet naar andere wijk gaan.

Interviewer: Is alles wat je nodig hebt hier in de buurt?

Sarah: Ja, ja. Hier in de buurt.

Interviewer: Scholen, parken…

Sarah: Ja markten, slagers, Marokaanse slager, ja dat is ook een reden wij niet naar andere wijk gaan.

Interviewer: Ja oke. En zijn er ook genoeg contacten en voorzieningsmogelijkheden hier in Slotermeer? Of buurthuizen of zoiets?

Sarah: Ja, jawel.

Interviewer: Is alles voor de kinderen hier?

Sarah: Ja, goed.

Interviewer: Zijn er misschien dingen die je mist? Waarvan je denkt: die zou ik ook wel willen hebben hier?

Sarah: Ik vind kwaliteit van scholen hier wordt een beetje slechter. Veel scholen hebben last veel problemen. Onze school, misschien heeft u ook gelezen op het Parool. Het probleem h met die het.... Heeft behoefte aan goede docenten, goede directie. Zitten het hele jaar in chaos. Is geen normale school daar. En we wachten misschien de volgend jaar als ze gaan verhuizen in nieuwe St Henricus, nieuw gebouw. Misschien gaat een beetje… verbeterd.

125

Interviewer: Want uw kinderen zitten op de Noordmanschool of op de St Henricus?

Sarah: St Henricus maar die jaar we verhuizen naar Noordmanschool.

Interviewer: Ja klopt ja.

Sarah: Ja ze zijn bezig met verbouwen. In St Henricus. Maar tot nu ze zitten in problemen daar. Die mooie docenten zij allemaal vertrekken naar andere scholen. En af en toe die docenten daar ook melden ziek. En 60 kinderen in 1 klas. Is helemaal eh niet goed

Interviewer: 60?! Dat kan niet!

Sarah: Ja haha 60

Interviewer: En zijn er nog meer punten in de buurt waarvan je denkt dat het verbeterd kan worden? Misschien Meer winkels of parken groter?

Sarah: Ja parken vind ik helemaal genoeg. Maar die mensen moeten zich een beetje goed gedragen met vuilnis. Ze gooien blikjes enzo.

Interviewer: Er ligt veel afval?

Sarah: ja zwerfafval

Interviewer: En dat zou je minder willen?

Sarah: Ja

126

Interviewer: Oke. Ik weet niet of je er wat van hebt meegekregen, maar de buurt wordt nu gerenoveerd. Al de nieuwe huizen die komen, huizen die opgeknapt worden.

Sarah: Ja die huizen zijn al gerenoveerd. Die nog niet.

Interviewer: Wordt jouw huis gerenoveerd?

Sarah: Nee. Een beetje, net als ik zie eerste keer.

Interviewer: Je mag hier blijven wonen?

Sarah: Ja ik wil hier graag blijven wonen. Ik kan geen andere woning vinden. Zo'n mooie woning met ruimte.

Interviewer: En je mag daar ook blijven wonen van de regering?

Sarah: Ja

Interviewer: Fijn. Ik heb een brief in de bus gekregen dat ik over een jaar mijn huis uit moet zijn. Maar dat is bij jou dus niet?

Sarah: Echt? Nee, ik krijg geen meldingen tot nu, gewoon blijven.

Interviewer: Wat vindt je van de renovatie? Vind je het goed dat huizen vernieuwd worden? Verbeterd?

Sarah: Als verbeterd naar goede, is goed. Als verbeterd naar slechte, dan nee. Maar sommige mensen vinden de renovatie daar bij die huizen helemaal slecht. Ze krijgen een open keuken en eh. Ja de ruimte blijft zo. Kan niet veranderen van ruimte. Bij sommige renovaties krijgen ze grotere ruimte. Ze maken van 2 huizen 1. De ruimte is groter geworden. Is goed. Altijd blijven ze hetzelfde of niet.

127

Interviewer: Ja klopt omdat sommige huizen aan de andere kant van de straat die mogen niet veranderd worden.

Sarah: Ja dat is slecht.

Interviewer: Daar ben je het niet mee eens?

Sarah: Nee.

Interviewer: Ehm, denk je... Maar op zich ben je wel voor het verbeteren van de huizen maar je denkt dat de huizen niet beter worden?

Sarah: Nee.

Interviewer: Denk je dat de buurt verandert? Dat er nieuwe mensen komen wonen door de renovaties?

Sarah: Ehm denk ik niet. Denk ik zelfde mensen die Slotermeer... is alleen voor Marokaans en Turks. Die echte Nederlanders gaan naar andere buurten wonen.

Interviewer: En wat vind je daarvan?

Sarah: Vind ik goed, niet erg.

Interviewer: Heb je het idee dat hier veel verschillende soorten mensen met verschillende gebruiken en culturen wonen?

Sarah: Ja, is goed. Er wonen verschillende culturen. We moeten samenleven. Iedereen kan wel helpen in zijn cultuur maar moet ook gezellig tegen elkaar omgaan.

128

Interviewer: En gebeurt dat ook?

Sarah: Ja, ik vind geen racisme hier. Als je loopt op straat ik eh vrij haha. Niet spannend. Maar als je woont alleen in een buurt vol Nederlanders dan is een beetje... beetje... dat je vreemd als je loopt alleen. En iedereen kijken naar jou als je loopt.

Interviewer: Ja, wat zou jij aanwijzen als groepen in de buurt? Bijvoorbeeld Marokaanse mensen, Turkse mensen... Wonen er nog meer mensen of is dit eigenlijk wat hier woont?

Sarah: Nee, sommige mensen van andere nationaliteiten: Hindoes en Nederlanders, ja ook. En eh... Roemenen en Bulgaren.

Interviewer: En wonen er vooral gezinnen met kinderen of ook oudere mensen?

Sarah: Gezinnen met kinderen wonen hier. Oudere mensen zie ik niet vaak. Als ze doodgegaan komt er een nieuw gezin met de kinderen in het huis wonen.

Interviewer: Ja dat is op zich ook wel logisch inderdaad. En je zei net al dat je hier geen racisme ervaart. Kun jij hier zijn wie je bent? Wordt je gerespecteerd hier?

Sarah: Ja. ja.

Interviewer: En merk je verandering hier? Want je woont hier al 22 jaar. Merk je dat er dingen veranderd zijn hier?

Sarah: Ja natuurlijk. Het eh.. Hier komen vele mensen winkelen. Op zaterdag en zondag. Dat komt omdat vele winkels zijn hier.

Interviewer: En dat was eerst niet?

129

Sarah: Ja

Interviewer: Oke, en merk je nog meer veranderingen sinds je hier bent komen wonen?

Sarah: Ehm, de huizen denk ik. Zijn bezig met veel renovaties hier.

Interviewer: Ja. ... Komen er andere mensen wonen over de jaren heen? Of blijft dat hetzelfde?

Sarah: Vele mensen vinden Slotermeer leuk om hier te komen wonen. Ja... En als een gebouw gesloopt of zo, de bewoners willen hier blijven en ze willen niet naar andere plek. Ze wachten tot hun huizen klaar zijn want ze willen hier blijven wonen, hier dichterbij Slotermeer. We zijn gewend haha.

Interviewer: Dus er verandert niet zo veel hier begrijp ik?

Sarah: Nee. Dat denk ik niet.

Interviewer: Oke. Ehm, voel jij je veilig hier in de buurt?

Sarah: Eh ja. Ja

Interviewer: Durf je op straat te lopen 's nachts?

Sarah: Ik niet zo vaak 's nachts maar eh... vind ik veilig. Mijn kinderen gaan soms voetballen in Gerbrandypark daar 's nachts. Ik maak geen zorgen.

Interviewer: Dat is fijn. En ben je veilig in je huis voor jouw gevoel? Ben je bang voor inbrekers?

130

Sarah: Nee. ...

Interviewer: Dat is mooi.

Sarah: Ik ben niet rijk hahaha voor rovers.

Interviewer: Ja dat schilt haha. Zijn er verder nog dingen die we nou niet genoemd hebben? Eh... dingen die je leuk vind aan Slotermeer die ik nou niet genoemd heb?

Sarah: Eh taalles voor vrouwen vind ik leuk. Eh activiteiten ook voor kinderen van Vooruit. Ik eh... Shoppen ook is alle winkels. Dat is het.

Interviewer: Heb je veel contact met buurtbewoners?

Sarah: Eigenlijk niet. Maar eh... mijn vrienden van school wonen hier.

Interviewer: Oke. En ga je ook veel naar activiteiten en buurthuizen toe?

Sarah: Eh nee. Alleen hier op woensdag. En eh doe ik ook fietsles op dinsdagochtend. En dat is het denk ik. ... En kinderen brengen en halen.

Interviewer: Ja. Zijn er nog dingen die je slehct vindt aan Slotermeer, dingen die je niet zo leuk vindt?

Sarah: Eh... Slecht... Nee.

Interviewer: En voel je je echt een inwoner van Slotermeer? Voel je je hier thuis?

131

Sarah: Jaa tuurlijk, voel ik thuis ja. ... Alleen eh bij onze school voel ik niet thuis. Jarenlang heb ik gesolliciteerd daar voor overblijfmoeder. Maar het systeem daar is helemaal verkeerd. Het zelfde gezicht elk jaar. Elk jaar. 20 jaar ze werken daar. Die vrouwen hebben geen kinderen meer daar. Ik vindt helemaal goed. Ik heb gepraat met directeur maar hij heeft helemaal geen aandacht. "Ik ga iets doen, ik ga iets doen..." Maar doet helemaal niets. Nu is ontslagen haha. Ik vind het systeem helemaal verkeerd. Moeders hebben geen kinderen. Ze hebben recht om te werken, de moeders die hebben kinderen thuis. Ze hebben geen werk.

Interviewer: Zou je graag willen werken?

Sarah: Jawel, ik vind het leuk. Een uurtje werken en dan naar huis. Vind ik niet erg. Maar eh, gelukkig eh, jammer.

Interviewer: Dat kan je niet vinden hier?

Sarah: Ja

Interviewer: Zijn er verder nog dingen die je jammer vindt in de buurt?

Sarah: Ehm... In de buurt... Ik denk het niet eigenlijk. Bij de huisarts af en toe moet je een afspraak doen maar is niet altijd bereikbaar. Dan meot je wachten wachten wachten tot de ziekte is vanzelf weg. Dan blijf je thuis. Dat is helemaal niet normaal. Je hoort meteen een afspraak te kunnen maken. Ze hebben het altijd druk.

Interviewer: Heb je ook ooit het idee dat de Nederlandse taal een invloed heeft?

Sarah: Af en toe ja. De Nederlandse taal heeft ook veel invloed. Iemand die kan goed praten kan goed zichzelf regelen dan iemand die kan niet praten. Als wilt iets eh... bereiken moet je ook zelf, eh. Als je geen taalles, zonde ja.

Interviewer: Ja, en heb je het idee dat je zelf altijd begrepen wordt?

132

Sarah: Af en toe begrijp ik niet. Als iemand praat tegen mij zo snel, begrijp ik niet. En ik ben ook beetje verlegen om te zeggen: "Alsjeblieft nog een keer haha herhalen, nog een keer." En dan naar huis. Dat is niet een goed idee. Mijn man zegt begrijpen ja of nee. Ik zeg altijd ja. Verlegenheden dan kom je huilend thuis ofzo. Echt.

Interviewer: Want hier vraag je wel altijd: "Wat betekent dit woord".

Sarah: Ja.

Interviewer: Oké, de laatste vraag: als je overal in Nederland zou mogen wonen, waar zou je dan willen wonen? Of terug naar Marokko, dat mag ook...

Sarah: Als je hier hebt kinderen is het moeilijk om terug naar Marokko te gaan. De kinderen, ze willen hier blijven en jij, als je terug naar Marokko alleen dan krijg je niks. Je woont daar in vrijheid. Je moet altijd eh... in beratie [in beraad] nemen jouw kinderen. Kinderen willen hier blijven, dan moet je bij hen blijven.

Interviewer: Ja, en zou je het liefste in Slotermeer willen wonen? Of liever ergens anders?

Sarah: Ja Slotermeer, ik kan niet veranderen, Slotermeer. Misschien haha kan ik haha hier doodgaan. Kan ik niet veranderen. Ik ga hier blijven. Ik houd niet van verandering, mijn man houdt ook niet van verandering. Hij wil hier.

Interviewer: En wil je hier blijven ook voor je vrienden die je hier hebt.

Sarah: Ik ben hier gewend, ik blijf niet voor vrienden. Vrienden zie ik af en toe op school ofzo. Maar ben ik hier gewend.

Interviewer: Oke, dit waren mijn vragen. Heb je iets wat je nog wilt zeggen over Slotermeer?

Sarah: Ja waarom geven jullie hier bij de Dobbekamer geen Marokaanse talen? Arabische talen? Jullie doen alleen dingen voor kinderen en voor Nederlandse taal.

133

Interviewer: Zou je dat graag willen?

Sarah: Ja sommige vrouwen willen heir Arabische les krijgen als dat kan. Bij Tante Ali [Buurthuis] bijvoorbeeld krijgen vrouwen Arabische les.

Interviewer: Zijn er nog meer dingen waar je behoefte aan hebt?

Sarah: Computerles voor vrouwen, dat kan ook. Is goed. Er zijn vrouwen zij hebben geen verstand van computers. Verder niks.

134

Transcript 1970 3 Ria

Ria: Ik vind het altijd hartstikke leuk bij het Honk [buurthuis].

Interviewer: Ja dat snap ik wel, ik vind het echt een gezellig groepje.

Ria: Ja. Het bestaat al heel lang maar dat wist ik niet.

Interviewer: Want sinds wanneer komt u bij het Honk?

Ria: Eh, bijna 3,5 jaar. Er was eens een keertje bingo. Dat vind ik altijd leuk. En na het overlijden van... Daardoor ben ik bij de Ambo binnengerold. Maar ze doen heel heel veel voor Slotermeer en Geuzeveld.

Interviewer: Oke. Hoe lang woont u nu in Slotermeer?

Ria: Eh... 42,5 jaar.

Interviewer: En waar heeft u daarvoor gewoond?

Ria: Daarvoor heb ik bijna 10 jaar op de Van Lennepkade gewoond, in West. Dat was toch hele grote grachtenpanden zijn daar. aar ik had 2 kinderen en die konden daar niet spelen op de Van Lennepkade. EN toen heb ik eh... Ik was lid van de algemene woningbouwvereniging. En toen ben ik hier in Slotermeer terecht gekomen. Ik woonde op een flat maar ik moest eruit 10 jaar geleden. Het werd gerenoveerd. Het was de verfdoos. Toen, we werden ouder. En toen kregen wij de sleutel van 2 huisjes hier. En dan mocht ik hier blijven wonen of weer daar gaan wonen. Maar ik wilde weer terug. Dat zag ik helemaal niet zitten. En waarom niet? Dat was... De Turken en Marokkanen hebben een heel andere leefwijze als ons. Kinderen die laten ze zomers zomaar tot 11 uur op straat lopen. En als we terug konden keren, dan werd het de galerijflat. En ik dacht Oehhh. Het was wel 55+ maar ze laten allemaal oom en tante bij elkaar wonen dus wordt 's avonds laat allemaal over die galerij lopen die kinderen. Nou ik heb gelijk gehad want er zijn terug gegaan maar die zijn ook weer verhuisd door het zelfde probleem.

Interviewer: Want wanneer kreeg u dit huis aangeboden?

Ria: 10 jaar geleden.

Interviewer: En die galerij flat was ook in Slotermeer?

135

Ria: Ja. De verfdoos is heel bekend in Slotermeer. Het zijn 2 flats: de kleine en de grote verfdoos. Toen der tijd was het heel iets aparts. Met allemaal grote gekleurde vlakken erop. Ze hebben toen der tijd het gebouwd, er zou er meer komen maar dat is nooit gekomen. Die flats waren veel te duur voor die tijd. Wel heel apart wat je haast nergens zag. En heel groot, dat zag je ook niet. Want die huizen zijn allemaal een beetje aan de kleine kant. Maar dat waren hele grote flats. Vandaar dat ze uit zijn gescheën want het was te duur. Maar ik heb er super gewoond. Tot we weg moesten. Toen ben ik hier beland.

Interviewer: Vanwege renovaties?

Ria: Ja.

Interviewer: Oke, waar was u in eerste instantie geboren?

Ria: Oh ook in West.

Interviewer: En wat was precies de reden om naar Slotermeer te verhuizen?

Ria: Ruimte. Ja.

Interviewer: Oke. U woonde eerst in een grachtenpand?

Ria: Ja klopt. Maar waar ik geboren ben heb ik tot mijn 22e gewoond. Maar hier in Slotermeer was er van alles te doen voor de kinderen: speeltuintjes, zwembad. Ik moest ze altijd naar school brengen en hier konden ze ut zich zelf naar school lopen. De buurt was toen heel anders. Ja. Hier woonden enkel Hollanders. Het was veel gezelliger. De markt ook, die lijkt niets op wat het toen was. Alles is gaan veranderen toen die allochtonen kwamen wonen. Teen is het helemaal veranderd hier de buurt.

Interviewer: Hoe lang geleden zijn zij hier komen wonen?

Ria: Nou, een jaar of 30 geleden? 40?

Interviewer: Oke. En wat is er precies toen allemaal veranderd?

Ria: Nou de markt beginnen we al. Laatst was is op de markt, bij de notenbar. Ging ik noten halen. Zegt hij "Goh ik heb je een tijd niet gezien". Zeg ik "Nee wat wil je? Zie je kijk, allemaal lange jurken en lange onderbroeken. Ik zeg dat is toch niets voor ons". Geen plantjes kan je meer kopen. Er staat bloemenkraam meer. Kleren zijn totaal niet onze cultuur kleren. Dan krijg je dat. Maar ik ben niet alleen, die markt gaat als een gek achteruit. Verschillende groentemannen staan

136 er. Maar wat heb je eraan. Niet alleen ik niet, maar geen één Hollandse komt. Nee. Dus vandaar. De buurt gaat op die manier heel erg achteruit. En er zijn nog dingen die ik merk. Die allochtonen hebben ze allemaal hier in West gedouwd, oke. Maar die Turken en Marokkanen die bemoeien zich niet met elkaar. En de Hollanders bemoeien zich ook weer niet met hén. Maar je merkt het zelf hier ook in de straat ook met kinderen. Omdat ze allemaal, hier kan je wel meer kinderen in je huis kwijt, maar de Marokkanen die spelen daar zal ik maar zeggen en de Turken spelen aan die kant. De kinderen bemoeien zich ook niet met elkaar. Dus je krijgt die deling altijd van zijn leven, dat gaat niet integreren. Dat krijg je niet voor elkaar. En ik zit dan 2 maal in de week in de hal, ga ik lekker koffie drinken 's ochtends, neem ik het hondje mee want die mag daar. Heel gezellig zitten we daar, maar er zijn alleen maar Hollanders. Er mag wel een buitenlander bij, maar die buitenlanders zoeken ons ook niet op. Dat is allemaal jammer wel. Ja... Dat zal je overal in Amsterdam wel hebben. In wijken waar alleen Hollanders wonen, dan krijg je toch een heel andere cultuur. Van straat ook. Heb jij hier, als je hier langsloopt. Iedereen die het kwijt wil, gooit zijn troep buiten. Ja dat doe je in Almere niet. Dan bel je.

Interviewer: En u zegt dus dat groepen niet integreren, niet samen gaan?

Ria: Nee, zeker niet!

Interviewer: En merkt u dan misschien botsingen tussen groepen of dat dan weer niet?

Ria: Nee. Ze bekijken elkaar niet. Oorlog dat noemen wij ruzie. Nee het is geen ruzie. Ze negeren elkaar allemaal. Hier wel hoor, Slotermeer. Heel erg.

Interviewer: Ja. Heeft u het gevoel dat u gewoon wel kunt zijn wie u bent? Dat u gerespecteerd wordt hier in deze buurt?

Ria: Nou eigenlijk niet zo. Nee... Ze willen, ja ik weet niet. Op de een of andere manier... worden WIJ meer gediscrimineerd. Ik heb een invalideplek. En precies tegenover die invalideplek woont een gezin: man, vrouw, Turk of Marokkaan. Dat zou ik niet weten. Kom ik terug, dan staat haar auto op mijn plek. Ik heb aangebeld bij haar of ze die auto weghaalt. Oke, doet ze niet open maar ik wist dat ze thuis was. Nou ja, heb ik een briefje op dr dinges gedaan, dat ik de politie kan bellen. KAN bellen. Maar ik ga toch nog een keer één keer langs, doe ik nooit meer. En natuurlijk. Komt ze naar buiten, zeg ik "je staat op mijn invalideplek". Vind ze dat briefje. Kwaad, kwaad man! Ze was helemaal gestoord. Kijk, zoals dat gaat. Hun reageren meteen "memememe!" Ik zeg tegen haar ik zeg eh "Imbiciel, ik moet kwaad wezen, je staat op mijn plek". Ach ja weet je wat ik bedoel? Van die rare dingen. Als mijn hond los loopt ook. En dan gaan die kinderen gillen, gillen. Dat wil je niet weten. Echt. Nou, moet je eens kijken dat die ouders kijken, dat je een hond los laat lopen. WIJ worden hier gediscrimineerd.

137

Interviewer: Ja. Zijn er nog meer dingen waardoor u zich gediscrimineerd voelt?

Ria: Ja, díé dingen. Je kan eigenlijk niet gewoon als Hollanders eh... Nee. Dat heeft gewoon met de cultuur te maken. Dat is het. Mijn hond mag niet per ongelijk tegen een jurk aanlopen of zoiets. Dan moeten ze wassen, dan moeten ze van alles doen want die hond is onrein. Ik denk, die rare dingen. Als ik jouw buurvrouw was zou ik gewoon langslopen die hond. Ja... Ik vind het niet prettig nee.

Interviewer: En u zei dat het vroeger gezelliger was?

Ria: Jaaa...

Interviewer: En hoe is het ongezelliger geworden?

Ria: Wij passen niet. En andersom ook niet in de cultuur. Echt niet.

Interviewer: En er zijn veel mensen weggetrokken waarmee u dan wel omding?

Ria: Jaaa! Veel Hollanders zijn weggetrokken. Ik zit nou hier natuurlijk bij de Ambo, die zitten er nog steeds. Maar de meeste Hollanders trekken weg, ja... N iet alleen bij mij maar... Ik ben een van de weinigen die is blijven hangen. Ik had ook recht... had ik? Ja ik had recht om naar... maar naar Almere gaan, nee! Maar Almere heb niks. Of er wat te doen is voor ouderen. Niks, niet zoals hier bij het Honk. Nee hoor. En de Schakel , hè, die is er ook. Dus ik blijf lekker zitten. Soms denk ik wat vervelend, je kan niet op je kinderen terugvallen.

Interviewer: Nee dat is waar. En u had het het er net al over dat sociale voorzieningen, dat u dat belangrijk vindt in de buurt. Heb ik dat goed begrepen?

Ria: Ja, heel belangrijk.

Interviewer: En zijn er nog meer dingen zoals winkels of speeltuinen, dingen die u belangrijk vindt en in de buurt moeten zijn. En zijn die dingen hier in Slotermeer?

Ria: Ja, ja... Voor kinderen wil ik wel een speeltuintje of zo iets. Kijk, dat is hier niet. Wel aan de Sloterplas zie je nog iets maar verder eigenlijk niets. Nee... eigenlijk niks.

Interviewer: En op het gebied van winkels?

Ria: Winkels, nee zie je niet. Je moet echt een auto hebben om bij de super... Nou nee niet allemaal, dan lieg ik. Ik mijn geval wel. Maar gewone mensen die moeten naar eh... de

138

Dekamarkt gaan of naar de Albert Heijn op dat plein want er is hier niets. Ja en dat is nog het enigste hier. Ja je op de Vlughtlaan kijken, het zijn allemaal leuke winkels geweest hè. Voor ons. Wat zit er nou? Groentewinkels of andere dingen.

Interviewer: Wat zat er eerst dan?

Ria: Hollanders zal ik maar zeggen. Wat had je? Gewoon, normale zaken. Dirk van de Broek zat er, de kaaswinkel zat er, ja eh... gewoon leuke dingetjes maar het is allemaal hetzelfde gekomen, geworden. Winkels is hier niets.

Interviewer: Waren er eerst ook winkels in deze buurt [De straten direct naast haar huis]?

Ria: Die zijn er wel geweest. Die zijn ook weg. Der is alleen nog die bakker. Dat is een Marokkaan maar dat maakt niet uit. Voor de rest, de winkels daar heb je helemaal niks aan. Scooterzaak is er pas gekomen. Voor de rest is er niks. Maar het was er wel hè. Er reed hier ook een bus, die is natuurlijk ook... We kwamen hier wonen 10 jaar geleden en de bus ging weg. Dat is lekker... En dan heb je openbaar vervoer maar dan moet je naar de dinges toe, de metro. Dat red ik niet eens. Daar moet je naartoe. En er is hier niets.

Interviewer: En zijn er nog meer voorzieningen zoals parken... eh...

Ria: Parken wel ja.

Interviewer: En bent u daar blij mee?

Ria: Ja zeker. Ik zit er ook vaak. Als het even mooi weer is ga ik naar het Sloterpark. Dat is hier nog geen 100 meter hier vandaan met mijn hondje. Maar daar is zo'n losloopterrein en dan ga ik zitten. Ja het is hier heel goed zelfs, Slotermeer.

Interviewer: Ja Slotermeer is ook gebouwd als Tuinstad, met heel veel parken, heel veel ruimte.

Ria: Klopt.

Interviewer: Vind u dat ook geslaagd? Lijkt het...

Ria: Nee dat is wel geslaagd. Ik zou niet willen ruilen met Osdorp en Slotervaart. Daar is het veel meer bebouwd dan hier, ja.

Interviewer: En hecht u veel waarde aan het idee van een Tuinstad?

139

Ria: Ja zeker weten. Ja daar ben ik echt tevreden over, ja...

Interviewer: Zou u ook in het centrum van Amsterdam kunnen wonen?

Ria: Ja daar heb ik vlakbij gewoond hoor. Bij de Van Lennepkade. Vlak bij het Leidse plein en alles. Echt super om te wonen, lekker groot. Maar niet als kleine kinderen. Ze hebben niets, helemaal niets. Geen speeltuinen. Maar voor grootte, super man. Echt heel groot huis hadden we daar. Tenminste aan de kant waar ik woonde. Hele grote grachtenpanden waren daar. Zo'n meter of 15, zeker als het niet meer is, diep hoor. Mijn oudste dochter heeft leren fietsen in dat huis. Echt hoor!

Interviewer: Hahaha! Oke, Slotermeer wordt op het moment gerenoveerd. Wordt uw huis ook gerenoveerd?

Ria: Nee.

Interviewer: Oke, en wat vind ik van de renovaties die op dit moment bezig zijn?

Ria: Ja... Op de Vlugtlaan wordt gerenoveerd hè? Dat klopt. En hier aan de overkant is dat ook gebeurd.

Interviewer: Oh dit is al klaar?

Ria: Ja het is al klaar. Niet hier hoor. Hier is het wel al gebeurd maar dat is al 30 jaar geleden gebeurd dus...

Interviewer: Oh dan is het voorlopig inderdaad niet nodig.

Ria: Nee, ik ben tevreden met dit huis dus... Ja wat moet je dan zeggen over een renovatie... Ik vind het goed zelfs, als de huren maar een beetje hetzelfde blijven. Niet dat ze hier extreem duur worden, dat is vervelend. Ja...

Interviewer: En zijn er ook nog verdere voordelen of nadelen? Wat denkt u dat er gebeurd in de buurt? Dat mensen veranderen...?

Ria: Ja dat verandert ook. Ja dat klopt. Ik weet het niet... Het probleem hier is... Dat vind ik ook... Mijn dochter heeft boven mijn hoofd gewoond in de verfdoos. En dat vond ik heel raar, mijn dochter ging weg. Zij verhuisde naar Almere. Toen kom... De woningen worden gecontroleerd hè door de woningbouwvereniging. Toen kom hij binnen, en hij zegt "Hier komen Turken of Marokkanen te wonen". Ik zeg "Hoe weet u dat?" Daar gaf hij geen antwoord op. Dat

140 klopt niet, dacht ik. Het is een open woning, iedereen mag zich inschrijven. Het was een woningbouwvereniging. Het kan Surinamers wezen, het kan iedereen wezen. Hoe kan hij nou weten dat het Marokkanen worden? Toen ging mijn dochter weg natuurlijk en toen kwam er inderdaad een Turks echtpaar wonen. Hoe weet je dat van te voren? Nee er is een bepaald beleid dat in deze buurt dat soort mensen wonen. Want die allochtonen kunnen net zo goed in de Bijlmer wonen. Nee, wij krijgen dat soort hier. Het is toch erg raar, ja...

Interviewer: Oke. Eh... Ja... Maar want denkt u nu dat er dan misschien... Dat er door de huidige renovaties weer dingen kunnen veranderen?

Ria: Nee... En niemand kan het. Het beleid is gewoon niet goed hier. Dat is het hem.

Interviewer: Oke, en voelt u zich veilig hier in de buurt?

Ria: Ja, ik wel. Een heleboel mensen niet. Maar ik moet erbij zeggen: Er zijn 2 dingen die me veilig maakt. Mijn hond en mijn auto. Ik kan altijd de deur uitgaan omdat ik een auto voor de deur heb. En die hond moet uitgelaten worden. Ook 's avonds laat om een uur of half 10, 10 uur loop ik met haar een rondje door de buurt. Ik durf alles omdat ik haar heb, want ze zijn als de dood voor mij, ja...

Interviewer: Dat is handig.

Ria: Klopt, daarom zeg ik door die 2 dingen. Als ik die niet had, de meeste mensen durven niet meer naar buiten nee.

Interviewer: En zijn er plekken waar u 's avonds niet zou willen lopen?

Ria: Ja parken maar dat doe je toch altijd... Mijn hond is mijn veiligheid.

Interviewer: En voelt u zich in uw huis veilig?

Ria: Ja altijd. Op straat heb ik mijn hond. Maar hier binnen altijd. Ja mijn buren hier die komen nooit binnen... Nou ja één keer die man. Als mijn telefoon het niet doet. Dan moet ik mijn hond opbergen maar dan durft hij binnen te komen haha.

Interviewer: En heeft u veel contact met buurtbewoners?

Ria: Nee... Ik niet maar niemand gaat met elkaar... Nee. Hier woont... die praat Nederlands maar is geen Nederlander. Hier wonen Italianen. Omdat koopblok hier aan zit. Die koop praat geen woord Nederlands. Helemaal niet. Daarnaast wonen ook familie van die Italianen. Maar dat

141 wordt geloof ik altijd verhuurd. Want de vreemdste mensen komen en gaan. Ja... Dus daar heb je helemaal geen contact. Ja die kant ook niet want door die hond... Maar ik zie de mensen onder elkaar ook niet praten op straat. Anders zou je zeggen Turken die zoeken elkaar op. Marokkanen ook voor een praatje, maar dat zie je niet. Nee, iedereen zit op zijn eigen eiland.

Interviewer: Nee, en is het wel geweest dat mensen veel contact hadden met elkaar?

Ria: Jawel, vroeger was dat wel. Maar door 2 dingen: Als je vroeger kinderen had, dan kom je daarmee in contact. Maar ik heb geen kinderen. Ja ik heb wel kinderen maar die wonen hier niet meer. En de ouderen wonen hier haast niet. Hollandse ouderen dan. Nee.. Rare buurt is het. Maar verderop in Slotermeer ook hoor, overal is het. Ja... Een enkele keer zou je denken Nou ja die heeft het getroffen. Maar dat is de minderheid. Iedereen gaat voor zichzelf hier gewoon.

Interviewer: Ja, nn voelt u zich thuis in Slotermeer?

Ria: Ja.

Interviewer: En voelt u zich ook een deel van Slotermeer?

Ria: Oeh een deel... Eigenlijk voel ik me in heel Slotermeer op mijn gemak. Anders had ik weggegaan. Ik ben de enigste nog die van mijn familie die hier nog woont. En een broertje heb ik hier nog wonen. Dus ik ben... Ja... Ik vind het hier prettig wonen. Dankzij de Ambo en alles wat er omheen zit, klopt.

Interviewer: Ja, en voelt u zich dan thuis gewoon in het huis thuis, of in de buurt met gewoon het sociale thuis, of alle 2?

Ria: Alle 2. Ja, het sociale zoek ik natuurlijk daar, in de Ambo. We zijn net van vakantie terug. Nou en eh... Was super leuk. Van de gymnastiekclub was dat weer af. Dus dat was heel leuk.

Interviewer: Zijn er veel buurthuizen die dat soort dingen organiseren hier?

Ria: Nee, ik geloof het nooit. Ja die er is een buurthuis. Die ken je toch? Op de Slotermeerlaan, niet het Honk die is van ons... de Honingraad. Daar komen de meeste weer niet. Ik weet ook waarom dat is natuurlijk. Er komt teveel allochtonen. En dat ergeren we ons ook door, een heleboel Hollanders. Misschien andere mensen ook wel hoor. Hun krijgen alles gratis hè. Gratis deelnemen aan clubjes, vereniging, noem maar op... Je kinderen worden verzorgd. Noem maar op. Ik krijg alles niet, ik moet alles betalen. Dat krijg je dan. En ik kwam vroeger vaak in het buurthuis, maar dat is lang geleden hoor. Super, super gezellig was het er. Maar dat is weg. Lange jurken, hoofddoeken... Dat willen wij helemaal niet. En ze gaan je de regels opleggen. En

142 nu is het door de overheid, maar vroeger was het niet door de overheid. Op een gegeven moment... Mijn man kwam altijd hè. Mocht niet meer, want weer die allochtonen. Toen mocht er ineens geen sigaretten meer gerookt worden. Toen mocht er ineens daar geen drank meer geschonken worden. Ik denk nou ja dan komen we niet meer. Dan krijg je het. Dus wij moeten ons dus aanpassen. Ja in mijn ogen moeten wij ons aanpassen. En toen is het buurthuis helemaal op zijn gat gegaan. Als je nu kijkt hoeveel Hollanders er komen, weinig. Want we hebben er niets te zoeken. Ja... Zo is het gewoon.

Interviewer: Oke, duidelijk. En als u overal zou mogen wonen en kunnen wonen, waar zou u dan...

Ria: Slotermeer! Ja echt. Ik zou niet ergens anders willen wonen. Het is ruim opgezet. Althans het stuk waar ik woon. Hier is allemaal laagbouw. En vlak bij de Sloterplas, daar wordt veel gebruik van gemaakt. Niet voor de winkels. Maar voor de rest is het wel gezellig. Ja...

Interviewer: Oke, ja. Dat waren mijn vragen. Is er nog iets wat u zou willen zeggen? Iets wat kenmerkend is?

Ria: Turken en Marokkanen. Hier woont geloof ik helemaal geen Surimaners, niks. Dat is toch raar. Ik wil het gemêleerd.

Interviewer: Ja. En wat vind u van de architectuur in Slotermeer?

Ria: Goed. Ja... Hier wel hoor. Niet achter het politiebureau hoor. Dat zijn flats, nou ja flats... 4 hoog. Dat is een beetje uitgewoonde troep allemaal. Nee hier dat gedeelte waar ik woon, goed. Ik heb het ook lekker hier. Tuintje... Niet groot maar ik wil ook niet groter. Ik heb hier een heerlijke woning man. Hierboven 3 slaapkamers, daarboven nog een zolder. Die huisjes hier komen nog wel eens leeg, de ouderen. Maar deze worden meteen verkocht hè. Ze staan niet leeg, ze worden meteen verkocht en ze zijn verkocht. Andere zie je nog wel dat ze een paar maanden te koop maar hier niet. Maar voor Amsterdamse begrippen is dit ook niet duur. Dit is geloof ik 180.000. Dat zou je niet zeggen, het is wel heel veel... Maar ja het is Amsterdam. Maar ja waar in Amsterdam krijg je nog een tuintje voor dit geld. Dus die prijs is blijkbaar redelijk goed. Het is zo weg. Woningen zijn goed, niet vochtig of iets. Helemaal goed. Dus wat wil je. Je hoeft geen trappen te lopen. Ja ik heb hier een traplift maar dat is wat anders. Dat hebben andere niet. Maar het is hier ook lekker wonen. En overkant valt het ook wel mee hè. Aan de andere kant van de Vlughtlaan. Dat is geloof ik ook wel oke. Gehorigheid valt hier wel mee. Nou ja een beetje, als die muziek een beetje hard aan staat. Maar verder heb ik helemaal geen probleem hier. Hier is helemaal geen tocht, niets. En een centrale verwarming. En de huren vallen ook mee. Ik betaal hier 568. Alles is gewoon duur en klein hier, dat weten we...

143

...

Ria: En vroeger had je geen scootmobielen, en rollators, die had je nog niet. En toen hebben ze, deze trap, hebben ze not iets gemaakt, dat je nou zo eruit kan rijden. Nou, dat hadden ze helemaal vergeten, dat mensen ook nog de wijk uit willen. Want er zijn allemaal trappen, maar er zijn mensen die helemaal geen trappen kunnen lopen. Dus je moet eerst die kant op gaan als je een scootmobiel hebt of een rollator. Al die huizen hier hebben allemaal trappen omhoog. Ook iets stoms van de architect.

Interviewer: Ja dat zijn natuurlijk dingen die je van te voren niet kan overzien als architect.

Ria: Nee, want hier staan, dat is hier in de jaren 50 gebeurd. En toen had je nog geen scootmobiels, niks. Dus ja hoe de mensen er toen dan uitkwamen...? Ze moesten trappen lopen anders kan je de wijk niet uit. Ja, maar goed.

Interviewer: Zijn er nog meer van die dingen waarvan u denkt, goh dat is toen bedacht maar dat werkt eigenlijk helemaal niet?

Ria: Ja, ergens wel, want bij het grasveld gaat iedereen zo over het grasveld. Want over het grasveld kan je naar de brug toe. En er is een heel pad ingeslopen in dat grasveld. Maar als het een beetje regen is het één grote moddertroep. Dan kan niemand meer de wijk uit. Mensen moeten de wijk uit. Moeten enorm omrijden of lopen. Dat is belachelijk. Hadden ze natuurlijk in de loop van de jaren wel kunnen veranderen. Dat is niet gebeurd. Want hier is wel een looppaadje gemaakt, zodat je met je scootmobiel eruit kan. Maar verder niet. Dat is iets wat verbeterd moet worden. Ja graag openbaar vervoer maar ja... Dat is een probleem wat heel Slotermeer heeft. De 14 ga nu ook weer weg. Vanwege de Noord-Zuidlijn. Dat is ook iets stoms. Heel Slotermeer heeft dan geen verbinding meer naar het ziekenhuis. Wij moeten allemaal 2, sommige 3 keer overstappen om het ziekenhuis te bereiken.

Interviewer: Terwijl het ziekenhuis helemaal niet zo ver weg is.

Ria: Nee! Lucas. Maar ja als je van jouw leeftijd hebt wel. Maar ja als je wat ouder bent, en je hebt iets met spoed... Lijn 14 ging door heel Slotermeer, nog steeds. Die gaat weg. Die kon zo alle mensen op pikken die plotseling naar het ziekenhuis moeten of zoiets. Niet iedereen heeft een auto voor zijn deur zijn. Dat is ook weer iets stoms aan Slotermeer. Nou ja niet aan Slotermeer, daar kan je niets aan doen. Dat is gemeentebeleid weer. Ja je hebt hier wel rare dingen. Je hebt een honden uitlaatveldje hier zo, en dan hebben ze ernaast een zwembadje gemaakt. Dat is toch ook raar? Een kinderzwembadje! Precies ernaast. De ouders gaan zitten als het mooi weer is, in het gras. Maar ze zitten wel op het hondenveldje. Maar ik laat mijn hond daar lopen. Mijn hond mag daar lopen. Maar ergens is dat gek. Al houd je van honden, dan is het

144 nog gek. Als je de weg oversteekt, is daar genoeg ruimte om het daar te doen. Maar ja... Die architecten... Met al die Turken en Marokkanen in de buurt, die hebben een hekel aan honden. En ik heb er schijt aan maar er zijn mensen die bang zijn.

145

Transcript 1970 4 Rudolf

Interviewer: Er is een hoop veranderd met de tijd. Ander soort mensen, verschillende... het is wel gezellig natuurlijk. Maar je ziet ook, vooral Hollandse mensen, die gaan dan weg. Ik heb dat ook hiernaast gehad. We konden goed samen, maar toen kwam er een Marokkaanse vrouw eh boven wonen. En toen zeg ze "Nou ik moet verhuizen." En toen vroeg ik haar "Waarom moet je nou verhuizen?" Ik kan niet met haar praten. Nou die vorige die daar, daar was het gezellig. Gingen ze naar elkaar toe. Maar bij haar was ze erg gesloten. Maar ik heb hier ook een Marokkaanse vrouw hier beneden gehad, en dan praten we honderd uit. Maar dat is niet bij iedereen. Maar dat heb je bij Hollandse mensen heb je dat natuurlijk ook. Daarom gingen ze weg, daarom gingen ze één voor één weg. Alleen maar omdat ze geen contact hadden. Dat is de grootste eh probleem. Geen contact met elkaar. En dat is jammer. Want hoe meer soorten, hoe leuker het is. En als je dat niet hebt, ja... dan houdt het op natuurlijk hè. Maar je kan mensen niet dwingen, dat is natuurlijk het punt. Maar ik ben gewend om met verschillende rassen om te gaan. En discriminatie, dat ken ik niet. Ik moest zelfs toen ik uit Nieuw-Guinea kwam, moest ik dat vragen: "Wat betekent dat woord?" Dacht ik dat ken ik niet, nog steeds niet, kan het niet begrijpen. Maar ja, als een ander niet kan accepteren, dan houdt het op.

Interviewer: Want u bent geboren in Nieuw-Guinea?

Rudolf: Nee, ik ben geboren in Surubaya [hoofdstad van Jawa Timur = Oost-Java], ik heb een eh Hollandse vader en een Indische moeder. Maar die is ook van een Hollandse vader.

Interviewer: En wanneer bent u naar Nederlands verhuisd?

Rudolf: Ik was daarvoor al in Holland geweest, '47, '48. Toen woonde ik daar bij het café de Rijksmunt van mijn opa. Van '48 tot ik denk '50 zijn we terug gegaan naar Nieuw-Guinea. Want hij kon zich hier niet aarden, hij is dat vrijheid gewend. Dus is hij toen weer naar Nieuw-Guinea geopend.

Interviewer: En wanneer bent u naar Slotermeer gekomen?

Rudolf: Nou en toen ben ik van Nieuw-Guinea, daar heb ik 13 jaar gewoond, en toen begon het te rommelen met Indonesië, toen zijn we allemaal massaal, van Nederlandse afkomst, masaal naar Holland gegaan. En toen hoorden mijn vader en mijn moeder, die woonden toen op de Admiralengracht. En vandaar uit ben ik naar de... toen leerde ik mijn vrouw kennen. Ik kwam in 61 hier, toen leerde ik mijn vrouw kennen. Dat is dus gebleven. Toen wouwen we een woning hebben maar die kregen we niet. Moest je eerst getrouwd zijn. dan pas kreeg je een woning. Dus toen zijn we getrouwd. Nou lach je wel. Ik woonde bij mij thuis en zij... Dus elke dag kon ik haar wegbrengen. En toen werkte ik bij de Hoeve, op de Borgerstraat. En ik vertelde dat zo. "Nou, als

146 je hier blijft werken, als deegmaker, dan hebben we misschien een woning voor jou. Maar dan moet je goed wezen." Nou het blijkt toch na een week dat ik toch goed was. Want een paar weken daarna had ik een woning van Hoeve. Dus toen ging ik met mijn vrouw erin wonen. Toen kreeg ik 2 dochters. Maar dat was één langwerpige slaapkamer, een keuken, en een voorkamer. Dat was het.

Interviewer: Waar was dit huis?

Rudolf: Borgerstraat. Dat is bij de Kinkerstraat. Maar je herkent het nou niet meer, het is allemaal nieuwbouw. En vandaar uit, dat was te klein. En toen hebben we aangeschreven Rochdale, en toen kregen we deze. Dit was voor ons heel groot. Want dat was één hele kamer, nou is het een 3 kamer. Voor die was 4 kamer, nou is het 3 kamer geworden. Dit heb ik allemaal zelf gedaan dus. Ik heb daarna niets meer aangedaan want ik hoorde links en recht dat over 3 jaar of 4 jaar krijgen we hier een eh... renovatie. Dus dacht ik nou... Over 2, 3 jaar... maar dan moet je weer wachten. Want mijn dochter woonde in de Speelmanstraat, en dat duurde ook 5 jaar voordat ze eruit moest. Omdat ze gingen renoveren en toen is d enaar de overkant gegaan, en daarna kon ze dan weer terug. Maar ja daar had ze een benedenwoning, en eerst op de 1e verdieping. Daar had ze een tuin, dus toen is ze toch maar gebleven. Dus met dat in mijn achterhoofd, ga ik niet meer verbouwen. Want meestal is het zo, dan ging ik eens per jaar behangen, en dit doen, en dat doen. Dat was normaal toen der tijd. En nu zit ik te wachten, wat heeft dat voor zin? Dat is zonde, voor 1, 2 jaar. Dus zo is het dan eigenlijk gelopen.

Interviewer: Ja, en ik welk jaar bent u in dit huis komen wonen?

Rudolf: Ik denk dat ik hier 40, 45 jaar woon. Want toen was mijn dochter 1. Dat is echt lang geleden. Toen zat ik in dienstplicht. Je kreeg toen 10 gulden in 10 dagen. Dus dat is 1 gulden per dag. Daarom ging ik bijwerken bij Hoeve. Je verdiende echt heel weinig.

Interviewer: En, toen u naar Slotermeer verhuisde, was dat een bewuste keuze voor Slotermeer of was er toevallig hier een huis beschikbaar?

Rudolf: Hier was een huis beschikbaar, en daar was ik hartstikke blij mee. Niet dat ik weg wilde van de Borgerstraat maar het werd gewoon te klein. Het werd te klein, want het is maar een 1 kamer. 1 slaapkamer, meer niet. En toen had ik ook van alles gebouwd. Want hoe langer je zit. hoe meer spulletjes je hebt. Dat is hier weer precies hetzelfde.

Interviewer: En wat was uw eerste reactie toen u hierheen verhuisde? Wat vond u van Slotermeer?

147

Rudolf: Ik vond het mooi, ik vond het mooi. Gewoon hier die hele omgeving. Gewoon prachtig. En met de tijd is gewoon alles veranderd. Je ziet ook de winkel, nu is alles hetzelfde. Dat kon vroeger niet hè. Als jij een groentezaak hier had, dan moest er wat anders. Nu heb je 2, 3, 4 groentezaken hier. Niet dat ik dat erg vind, groente is nog nooit zo goedkoop geweest. Fruit is precies hetzelfde. Ze gaan elkaar beconcurreren. Als ik naar Albert Heijn ga, aardbeien 1,50. Als ik naar de markt ga, 99 eurocent. Dan he ik soms 2 bakken. Ja... Mij hoor je niet mopperen haha.

Interviewer: Ja inderdaad. U zei dat u de buurt mooi vond. Wat vond u er precies mooi aan? Is dat de architectuur, het groen?

Rudolf: Eh... Nou omdat alles er was. Je had apotheek, je had... dat is nou niet meer zo. Dat is allemaal weg. Maar niet dat ik ontevreden ben. Ik vind het best zo. Ik hoef niet weg. Maar als ik dan hoor dat het misschien gerenoveerd wordt... Dat is het, ze weten het niet exact. Dus ja... dan wacht ik gewoon af. Dus eh, daar ga ik niet op... ik ben tevreden. Ik ben een snel tevreden mens.

Interviewer: En maakt het u onzeker dat u niet weet of en wanneer u weg moet?

Rudolf: Nee, want ik weet dat ik toch wat anders krijg. Dus eh... mijn dochter die had ook wel eens gezegd, "kom naar Zwanenburg?" Ze woont zelf in Zwanenburg. "Waarom kom je niet naar Zwanenburg, aanleunwoning?" Ze is eh... zijn we toen naar toe gegaan. Het is gigantisch groot is het daar. Ik zeg "Nee, ik zit hier goed". En als ik de trap opga, ik heb een operatie gehad, ik heb een kunstknie. "Ik zeg ik kan nog prima lopen. Ik ben 78 maar ik loop nog als een jong veulen"

Interviewer: Ja. En wat vind u van de renovaties?

Rudolf: Ik vind dat maar goed. Want hier hebben ze gerenoveerd, en daar hebben ze gerenoveerd. En ik geloof dat ze binnenkort daar gaan renoveren. Ze wilden de Speelmanstraat helemaal afbreken en een nieuw gebouw bouwen. Dan kunnen ze eer vangen. Ik snap dat natuurlijk, als je een nieuw gebouw hebt, kun je natuurlijk meer vangen. Maar daar kregen ze de toestemming niet voor dus toen hebben ze gerenoveerd. Als je renoveert wordt het altijd beter. Als ze hier gaan renoveren, ik denk dat ze dan een 3 kamer woning hier van maken, dat ze dan die uur hier wegslaan. Dat zie ik ook. Als je vroeger een 4 kamer woning hebt, dan mag je daar niet alleen wonen. Beneden mij, wonen ze alleen. En daar wonen ze ook alleen. Daar schijnen ze ook niet meer naar te kijken tegenwoordig. Wel zonde natuurlijk, want nu is een 4 kamer woning, waar eigenlijk een gezin kan wonen, daar woont alleen maar 1 man. Nou ik woon alleen, maar dat is door omstandigheden. Dat vind ik wel jammer. Want vroeger was het zo, benedenwoning kwam altijd weer in aanmerking als je wat aan je lichaam hebt. Dat is ook niet meer zo. Maar ik snap het ook wel, als je hebt hele kleine kinderen, dan is het heel fijn als je beneden woont. Ja toch?

148

Interviewer: Ja, zeker. En zijn er ook nadelen aan de renovaties?

Rudolf: Ja dat je weg moet, tuurlijk! ...

Rudolf: Ik ga vrijdag ga ik naar de Honingraat, voor de belasting, dat gaan ze daar even voor me nakijken.

Interviewer: Denkt u dat de buurt kan veranderen door de renovaties op sociaal gebied?

Rudolf: Ja je hebt natuurlijk een kans. Maar ik, soms heb ik wel eens vermoeden dat ze willen kijken van... wat voor een mensen daarin wonen. Want ik heb ook wel ontdekt dat... hier steeds andere mensen hier wonen. Vroeger herinnerde je je alles. Vooral aan de overkant denk ik dat ze het verhuren. Dan komen ze altijd met die koffertjes. Soms Chinezen en... Ik denk nou die zie ik hier nooit, en nou ineens wel. Dus ik denk dat ze nou ook weer gaan verhuren. En ik denk dat er aan deze kant meer mensen wonen dan is toegestaan. En dat ze dat op deze manier na kunnen kijken, door te renoveren. Dat idee heb ik hoor, maar of dat zo is... Geen idee. Maar als je ziet hoeveel er wonen hier, dan schrik je je soms rot. Ik denk dat ze soms met zijn 8en of zijn 10en wonen. In hetzelfde appartement als deze. Huur was 600 of 800 gulden in der tijd. Allemaal stapelbedden, en dan deelden ze een keuken met zijn allen. Zo duur, toen der tijd al. Dus als ze zeggen dat het nu duur is, dat was toen ook al. En woningnood, dat was toen gewoon ook al. Daarom moest je eerst getrouwd zijn, dan moest je dit, dan moest je dat... Dat is al lang zo. Dat is niet van de laatste tijd. Het al altijd al zo geweest. Er is altijd al woningnood geweest. Toen had je veel bazen die hadden een eigen woning. Als er 4 woningen waren, waren er 3 voor de woningbouw en 1 voor hen. En die ene was ik net. ik had geluk. Want ze hadden me nodig als deegmaker.

Interviewer: En wat is het grootste verschil tussen Slotermeer en de Borgerstraat qua buurt?

Rudolf: Nou ik vond Borgerstraat gezelliger toen der tijd. Maar dat is nu ook veranderd. Als ik dan vergelijk nu, dat weet ik natuurlijk niet. Maar ik heb het over toen en nu. In het begin was het hier ook gezellig hoor. En ik vind het nu ook nog gezellig hoor. Het is niet van het is nu niet gezellig maar... Nee ik ben best tevreden hoor. Dat is eh... Het ligt eraan wat je gewend bent natuurlijk. Ik kan met iedereen opschieten. Dus voor mij is het geen punt gewoon. Kijk, voor mij is het zo, hoe meer nationaliteiten hoe beter, je kunt van alles eten haha.

Interviewer: Maar het is dus wel minder gezellig geworden?

Rudolf: Nee, ik vind het niet minder gezellig. Ik heb daar geen last van. Het is alleen dat ze soms veel kabaal maken of wat ook maar. Maar dat gebeurt overal. Dat was vroeger ook zo. Het is niks veranderd. Als ik vergelijk met vroeger en nu... Vroeger werden mijn autoramen 4 keer

149 kapot gemaakt, nu mag ik dat afkloppen. Nou gelukkig niet meer. Begrijp je? Dat verandert. Ik kan niet vergelijken vroeger was beter dan nu. Van ik had vroeger meer last van baldadigheid als nu. Dus dan ben ik toch tevreden?

Interviewer: Ja, zeker. En zijn er dan misschien nog andere verschillen tussen de Borgerstraat en Slotermeer?

Rudolf: Nee, de Borgerstraat is drukker. En ik houd van drukte. Niet voor niets zeggen ze tegen me "Nou, jij bent een ouwehoer haha." Ik praat graag met iedereen. Dat, als ik dan in zo'n groep zit, en ik ga dan naar huis, dan heb ik zo'n dag gehad. Ik kies altijd de drukte. Ik zit hier alleen, en dan kan ik wel hier blijven, maar ik ga lekker de stad in.

Interviewer: En zoekt u vooral contact in het centrum van de stad of in Slotermeer?

Rudolf: Nee, overal. Dat maakt niet uit. Want ik ga ook wel eens naar Osdorp, da ik daar naar die winkelwijk.

Interviewer: En wat is in Slotermeer aanwezig aan contacten ontmoetingsplekken? Zoals buurthuizen?

Rudolf: Nou, ik heb de Dobbekamer. En je zou eigenlijk hier ook kunnen gaan maar ik ga alleen naar de Dobbekamer en verder zoek ik het zelf op. En elke dinsdag ga ik met mijn dochters naar Plein '40'45, een kop koffie drinken bij de Hema of Arena, even rondlopen. Eh... wel kopen niet kopen... En dan gaan we weer onze eigen weg. Dat is leuk.

Interviewer: Ja zeker. En ik was ook benieuwd qua andere woonbehoeften. Er zijn woonbehoeften zoals supermarkten, kinderen moeten naar de speeltuin kunnen, of parken, ov enzo.

Rudolf: Heb je het park hier gezien? Zo mooi. Ik vind dat... Ik heb geen kleine kinderen maar ze moeten wel die kleine kinderen bezig houden. Als die klein kinderen alles hebben, gaan ze later ook geen rarerij uithangen. Er wordt vaak, vooral bij de Turkse en Marokkaanse, veel te weinig... Het zit zo, bij hen, als je buiten bent, dan zeggen ze, dan moet jij regelen. En binnen regelen wij. Dat heb ik ooit gehoord hè. Maar dat is niet zo. Als je buiten bent, moet je natuurlijk ook voor ze zorgen. Maar ik zie toch vaak dat kinderen om 11 uur nog buiten zijn. Ik denk dat doe je toch niet? Dat doe je niet... Maar ja... Dat heb je ook in Italië. Dat is een gewoonte. En misschien hebben Turken en Marokkanen precies hetzelfde. Je kan dit niet zeggen je mag dit niet, je mag dat niet. Maar... Als je bij Hollandse mensen, 11 uur is veel te laat. Dan gaan ze veel eerder naar bed. Ze zijn zó klein! Dat is niet normaal, want ze moeten goed kunnen slapen.

150

Interviewer: En u had het over het park, wat vind u van het park?

Rudolf: Heel mooi. Echt heel mooi. En ik het begin ging ik nog heel vaak met mijn vrouw daar wandelen enzo. Het is heel goed onderhouden. En voor kinderen is er ook speelplaats. Maar soms is het misschien een beetje te ver, want die ouders gaan al niet mee. Ik zie ze soms daar wel voetballen. Maar vaak voetballen ze ook hier voor de deur. Misschien durven ze dat niet. Dat kan toch? En dat vind ik jammer. Er wordt heel veel voor hen gedaan en ze komen daar niet. Ik zou ze ook niet laten, als ze klein waren en "ga maar daar heen" Ik zou ook zeggen speel maar hier, want dan kan ik het vanuit het raam in de gaten houden.

Interviewer: En hoe deed u dat dan zelf in deze buurt met uw kinderen? Ging u dan naar speeltuintjes?

Rudolf: Jaja, maar ze konden zichzelf vermaken. Ik had vaak nachtdiensten, en zelfs nu nog, ik zei altijd doe niet sst tegen ze als ik slaap, ik moet er aan wennen. En zelfs nu nog als ik kinderen hoor, ben ik zo weg. ...

Interviewer: En qua andere voorzieningen in de buurt, zoals winkels, zijn die aanwezig in de buurt?

Rudolf: Ja dat is te weinig. Ze hebben teveel van dat zelfde. Dat maakt niet gezellig, dat maakt echt niet gezellig.

Interviewer: Wat zou u graag nog zien hier in de buurt?

Rudolf: Eh, ja ook wat voor de ouderen. Ook wat voor de jongeren, van alles eigenlijk een beetje.

Interviewer: En waar zit u dan aan te denken?

Rudolf: Nou hier in de Dobbekamer doen ze wel eens wat voor de jongeren. Ik heb het ook wel eens wat gedaan, dat ik hun leer rozen maken van marsepein. Maar dat was maar eenmalig. En de vorige, die is nou ook dood, die mocht die kinderen niet. Waarom dat weet ik niet, maar goed. Hij vond het etterbuilen en weet ik veel allemaal. En ik kon goed met hen opschieten. Zelfs nu nog als ik ergens loop zeggen ze "Hé Rudolf!". En even later is er weer eentje. Dus ze zijn het niet vergeten. Dus dat is wel eens leuk als ze bij de Dobbekamer leuke dingen gaan doen met die kinderen. En niet zeggen ze zijn verwaand of ze zijn dik enzo. Hallo, het zijn kinderen man! Het zijn gewoon kinderen. Dus eh...

Interviewer: Het is 4 middagen per week tegenwoordig, dingen voor kinderen.

151

Rudolf: Dat is toch goed zo! Dat is goed. Nee hoor, dat eh... Als je veel... voor de kinderen doet, heb je kans dat ze later... de goede kant op gaan. Want nu vind ik dat dat niet... Dat het voor de ouderen de slechte kant op gaat, vanaf 13, 14. Dan zitten ze... hoe heet dat... lachgas... En dat is heel slecht voor je hersenen. Even verderop, zo'n stapel van die dingen. En dan denk ik laat de politie die mensen even oppakken. Niet opsluiten, maar even mee nemen en uit leggen, de verschrikkelijkste film laten zien, zodat ze het even zien. Je hebt een programma van de gevangenis.

Interviewer: Ja dat heb ik gezien!

Rudolf: Ja, daar gaat het heel hard hè. Daar worden ze als het ware uitgescholden, die kinderen. Niet dat het altijd helpt, maar van de 10 kinderen, 2 niet. Maar wel 8. Wat de goede kant opgaan. Want die 2 kan je altijd nog een keertje pakken om extra opvoeding te geven dat ze wel de goede kant op gaan.

Interviewer: En u had het over dat u meer winkels wilde.

Rudolf: Ja vroeger was er een Hollandse slagerij, een Hollandse groenteboer. Dat zijn er niet meer. En een bloemenzaak, allemaal weg! Nu is er weer eentje bijgekomen. Maar op de markt zat het ook, dat is weg. Het is allemaal eentonig. Soms 3, 4 bloemenzaken!. Vroeger had je een kaasboer, een vis. Ook al weg. Het is allemaal weg. Waarom? Omdat je nu ander soort mensen hebt, die dat soort dingen niet kopen. Want ik heb vroeger ook een zaak gehad, op het laatst in Oost. En ik had ook kroketten, verkocht ik ook. Maar kroketten is ook half varkens en half rund. En dat liep op het laatst niet meer. Dus toen heb ik laten onderzoeken in de omgeving. En wat blijkt nou, dat er heel veel Marokkanen en Turken gingen wonen, en die eten geen varkensvlees. Dus die kroket, kwamen alleen maar Hollandse mensen die dingen kopen, en zij kwamen niet kopen. Dus toen heb ik veranderd. Want ze zeggen: je gebruikt wel dezelfde frituur. Dus toen heb ik alleen rundvleeskroketten verkocht. Nou, toen begon het weer te lopen. Je moet het maar net weten, als er een verandering is van van eh... mensen. Die die dingen niet kopen. Dan zit je ernaast. ... Ik amuseer me wel. Dus eh... Maar je moet het wel zelf zoeken. Maar je moet wel kunnen lopen. Als ik zo hoor van de vrouw aan de overkant, die nou verhuisd is naar hier, een aanleunwoning... maar dat is geen aanleunwoning want voor de rest hebben ze niets. Hier bij de rotonde...

Interviewer: Slotermeerlaan?

Rudolf: Ja, waar de 13 is. Daar aan de overkant. Maar ze kunnen niet gaan eten, of gezelligheid. Dat hebben ze niet. Alleen die woning. Ik denk waarom sturen ze haar daar heen? Dan kunnen ze

152 haar beter naar Zwanenburg sturen. Daar is alle hulp die ze nodig heeft. Want het schijnt dat ze hier gevallen is en pas ontdekt omdat iemand toen op bezoek ging. Ze is afhankelijk. En dat is... wat Tineke hier heeft, dat heeft hij daar een buurthuis. En hij deed alles voor haar. Maar nu hoorde ik, daar vraagt hij geld voor. Ja zo kan ik ook iedereen helpen. Nu voelt ze zich eenzaam en dan belt ze die andere op van kan je mij eens opzoeken. Dan zijn ze toch verkeerd bezig.

Interviewer: Zijn mensen geïsoleerd in de buurt?

Rudolf: Ja je hoort het genoeg, maar je weet niet waar. Nou hoor ik ook toevallig van haar. Je hebt wel een aanleunwoning, maar je kan nergens heen!

Interviewer: Is er interactie tussen groepen? Zou u zeggen dat er verschillende soorten groepen zijn met verschillende normen en gebruiken en welke zouden dat dan zijn?

Rudolf: Ja dat heb je natuurlijk, Marokkanen gaan bij Marokkanen en Turken gaan bij Turken. Hier beneden woonde een Turk, daarnaast woonde een Turk. Ik kon met allebei goed opschieten.

Interviewer: Dus er is wel integratie of dat niet?

Rudolf: Bij mij wel. Bij een ander misschien niet. Dat heb je ook vaak. Want weet je wat het is, als je veel Hollandse mensen hebt die naar Indonesië zijn geweest, dan hebben ze meer be grip. Als je mensen hebt die nooit weg zijn geweest, die blijven dan altijd in dat rondje lopen. En die hebben vaak de grootste moeite, dat heb ik ontdekt ja. Maar als je overal bent geweest, waar dan ook, in Irak of Iran of noem maar op, het gezin is gewoon hetzelfde. Die kinderen zijn precies hetzelfde, daar mankeert niets aan. Dat ligt eraan welke geloof heb je. Heb je nog Katholiek geloof of Mohammedaans of weet ik veel. Maar het Katholieke vroeger, toen het nog heel erg was, toen had je toch ook de winkelsluitingswet? Toen was er verplichting. En toen had je ook als je Katholiek was, mocht je niet met een Protestant trouwen, en andersom. Maar ik was dwars. Ik was Katholiek, mijn vrouw had geen geloof. Dat maakt mij niet uit. Ik ga niet aan bepalen jij mag dit niet. Dat bepaal ik zelf wel. Maar door de geloof wordt je soms blind, dan heb je alleen maar over je geloof. Maar er zijn meer geloven. Wat... Toen ik in Indonesië was, in Nieuw- Geuinea, daar waren wel 8, 9 geloven. Maar alles ging naar die kerk toe.

Interviewer: Was er een sterke verzuiling hier in Slotermeer?

Rudolf: Eh... Nou, toen had je daar de kerk, de katholieke kerk. Nou daar ging ik wel eens heen. Nou die is weg. De meeste Katholieke kerken zijn gewoon weg. Nou ik heb nooit last van Protestanten hoor. Maar dat was vroeger zo.

Interviewer: Dat was gescheiden in Slotermeer?

153

Rudolf: Ja. Of je nou Mohammedaans bent, of Katholiek,

Interviewer: Bedoelt u de Islam?

Rudolf: Ja, de Islam ja. En Katholiek, is eigenlijk hetzelfde. Dat hebben ze ook allemaal, vroeger hadden ze je mag dit niet, je mag dat niet. Hun hebben precies hetzelfde. Hun geloof met dat geloof. Je mag niet een ander geloof. Waar praten we over, dat was vroeger ook zo. En je had in Engeland ook, hoe lang hebben ze daar niet herrie, Katholieken en Protestanten. Dan hebben ze het wel over andere geloven, maar ze doen het zelf joh, ze doen het zelf!

Interviewer: En merkt u botsingen tussen geloven in de buurt?

Rudolf: Nee hier niet nee, nee. Ik denk dat ze hier hun eigen gangetje gaan. Maar ik bedoel je met niet te blind staren op je geloof. En mijn vrouw had geen geloof, ik heb nog nooit zo'n goed mens ontmoet! Want die was sociaal en die was alles enzo, dat ga ik toch niet opgeven omdat ze Katholiek moet wezen. Schei uit! Ja. Dan moet je zelf je verstand gebruiken.

Interviewer: Ja inderdaad. En heeft u in de buurt het idee dat u gerespecteerd wordt zoals u bent? Dat u helemaal uzelf kan zijn?

Rudolf: Ik heb nergens last van. Echt, ik heb nergens last van. Nee, nee, helemaal niet. Je hebt natuurlijk mensen die er wel last van hebben, maar ik heb nergens last van. Ik ben tevreden.

Interviewer: Wie hebben er dan volgens u wel last van?

Rudolf: Eh neem nou de Burgemeester de Vlugthlaan. Daar wonen veel Marokkanen en Turken. Dan zeggen ze waarom zoveel. Ze hebben over teveel Marokkanen en Turken, dat is niet goed. Ik wil alleen verschillende soorten winkels, dat is leuk. Dat heeft niets met discriminatie te maken. Hun hebben dat misschien wel zo, maar ik niet. Dat zou je ook leuker vinden, als je verschillende winkels hebt.

Interviewer: Ja. Slotermeer was ooit gebouwd als tuinstad, met heel veel groen en heel veel ruimte, en laagbouw. Ervaart u Slotermeer ook zo?

Rudolf: Nee ik heb er geen last van. Ik ervaar het niet als een tuinstad, nee nooit.

Interviewer: Hoe ervaart u Slotermeer dan?

Rudolf: Gewoon gezellig. Ik kijk niet naar dat soort dingen.

154

Interviewer: U geeft niet om hoe ruim het is of...

Rudolf: Jawel, maar... eh, als er allemaal verschillende dingen zijn, ben ik al tevreden. Ik pas me gewoon aan als het ware. Als je ziet, aan de overkant bij de Hema, daar was het vroeger helemaal vol. Dat is niet meer. Het is niet meer gezellig. Alle winkels hetzelfde.

Interviewer: Maar wat vind u van de omgeving? Van de tuinstad? Het moest niet op een stad lijken. Vind u Slotermeer alsnog op een stad lijken?

Rudolf: Nee hoor, nee. Als je gaat kijken, aan deze kant doen ze er veel aan, aan de overkant doen ze er niks aan. Qua woningen enzo betreft. Maar voor de rest eh... nee. Kijk hier hebben ze het ook heel mooi gemaakt. Die tuin, Gerbrandypark. Dat is toch mooi? Nou als mensen willen wandelen, dan ga je toch daar heen? Maar vergeleken met vroeger, was het veel drukker. Vroeger was er naast het pierenbadje een gebouw, dat ging schoonmaken, onderhouden, toestanden, nou nou niet meer. Maar het is wel schoon. Ik ben een paar keer wel eens gaan wandelen. Want ik zit ook wel eens daar bij de waterkant. En dan zit ik tegen een boom te kijken.

Interviewer: En vind u het belangrijk dat er in een buurt veel groen aanwezig is?

Rudolf: Ja het is wel belangrijk. Als ze er wat aan doen is het wel belangrijk. Kijk, die bomen hier, dat vind ik leuk. Het is alleen, het is gewoon weg. En je ziet heel mooie bloemen, en ineens is het weg. Uitgebloeid die bloesem. Maar je profiteert toch wel eventjes. Want dan ga ik op de veranda staan en dan geniet je er gewoon van. Ik houd ook wel van de natuur.

Interviewer: Hoe voelt u zich in de buurt qua veiligheid? Voelt u zich veilig in uw eigen huis?

Rudolf: Ik wel ja. Ik wel ja.

Interviewer: Ja, en u zegt "ik wel". Zijn er dan mensen waarvan u weet dat zich niet veilig voelen?

Rudolf: Nee, ik heb het heb het nog niet gehoord. Maar ja ik kan vechtsport hè haha! Dat scheelt

Interviewer: Ja oke, dat haha... Heeft u het idee dat er veel inbrekers in de buurt zijn?

Rudolf: In het begin wel ja, in het begin wel. Ik denk dat het de laatste tijd wat minder is. Maar ja dat weet ik niet, het houdt me niet bezig. Wel als de politie is geweest, bij de Dobbekamer, dan hoor ik wel wat.

155

Interviewer: Ja, en voelt u zich veilig op straat? Zijn er plekken waar u liever niet loopt 's avonds in uw eentje?

Rudolf: ... Nou 's avonds loop ik al niet meer in mijn eentje. Nee overdag heb ik daar geen last van. Maar 's avonds nee. Vroeger deed ik het nog wel, vorig jaar misschien nog wel. Maar nu niet meer nee. Je verandert eigenlijk van leukigheid. Ik doe meer andere dingen. Wat ik 's avonds doe, doe ik nu overdag.

Interviewer: Oke, en zijn er over het algemeen nog negatieve dingen in Slotermeer, die we nog niet genoemd hebben?

Rudolf: Nou dat is zo, eh... Hier doen ze de moeite om alles schoon te maken. Daar moet ik wel om lachen. Dan komen ze met zijn zevenen om alles schoon te maken. En dan zeg ik wel eens, "Kom dan over een uur weer terug hahaha! Dan is het weer een troep." Mensen hebben hier niet geleerd om schoon te houden. Er zijn die bakken, gooi dan erin. Nee, gooien ze ernaast! Dat hebben ze niet aangeleerd. Dat vind ik zo jammer. Daarom zeggen ze de Lex Althofstraat is de vieste straat die er is. Maar ik heb wel eens aan de overkant gekeken, precies hetzelfde. Ook weer zoveel troep. Hoe dat komt, geen idee. Ze doen hun best joh. Gister had ik een buurman gesproken. In een uur had hij wel 8 zakken vol opgeruimd. Ik denk ja, dat moet toch niet zo zijn. Aan de ene kant blij, want dan is er wel weer werk. Het heeft zijn voor- en zijn nadelen hè haha!

Interviewer: Ja haha! En zijn er nog positieve dingen in Slotermeer waar we het nog niet over gehad hebben?

Rudolf: Zoals het nou is hoeft het van mij niet veranderd te worden. Alleen die winkelstraat, dat als je een schoen nodig hebt dat je dan een schoenenzaak... Nou tegenwoordig is dat allemaal één... Ja toevallig Van Haren, maar dan houdt het een beetje op. En die 2e die je hebt bij de markt, die loopt niet zo goed. Nee.

Interviewer: Ja. En voelt u zich echt een inwoner van Slotermeer?

Rudolf: Ja als je er al 40 jaar woont hahaha! Ja, ja dat is eh, nee dat is...

Interviewer: Voelt u zich helemaal thuis?

Rudolf: Nee ik heb echt nergens last van. Ik pas me gewoon aan. En als er wel wat is, moet je hulp zoeken, ga naar een club ofzo. Maar dat zeg ik maar: je moet het wel kunnen. Als je slecht ter been bent, moet je iemand hebben die iets leuks met je doet. Kijk, het zou helemaal niet zo gek zijn als er hier een gebouw is voor oudjes, waar ze leuke dingen mee kunnen doen. Maar ja,

156 dan zeggen ze weer "Ja dat kost zo veel geld." Daar ga je weer, er zijn heel veel gebouwen hier die helemaal leegstaan. Dat zou voor die oudjes, dat zo leuk zijn. Maar ook voor de kinderen. Iets voor de kinderen, iets voor de oudjes. Voor alles wat. Dat zou leuk wezen. Maar of dat komt... Ik weet het niet.

Interviewer: Ja dat zou leuk zijn. Eh, als u overal zou kunnen wonen, waar zou u dan willen wonen en waarom?

Rudolf: Hm... Moeilijk hoor. Nee mij maakt niet uit. Mij maakt niet uit. Kijk, ik zou in Zwanenburg willen wonen, maar dan, mijn dochter die woont daar, dus ga ik in Zwanenburg, daar laat ik mijn dochter. Nee, ik heb geen eh, ik ben blij als ik een huis heb. Maakt me niet uit waar. Als het maar in de buurt is van een winkelcentrum of wat ook maar. Maar dan moet je weer niet zeuren als er teveel kabaal is. Mensen die in het centrum wonen, die zeuren over het kabaal. Ik denk ja dan moet je niet in het centrum wonen. Dan vraag je er toch zelf om? Dus eh...

Interviewer: Oke. Slotermeer is natuurlijk in één keer gebouwd en gepland.

Rudolf: Ja, ik heb een film zelf gezien. Heel mooi, echt heel mooi.

Interviewer: Ja, en merkt u dat er daarom misschien dingen zijn die niet werken, dat het zo bedoeld was maar niet in het echt zo werkte?

Rudolf: Nee zoals het de bedoeling was, is gewoon uitgekomen gewoon.

Interviewer: Ja?

Rudolf: Ja! Maar dat was toen met de Bijlmermeer precies hetzelfde, zoveel mogelijk huizen! Maar dat werkte niet. Want dan kreeg je ineens zoveel mensen die eh gedeelte. Dat werkt nooit hè. Maar hier wel. Hier heb je niets te klagen gewoon. Ja.

Interviewer: En waarom denkt u dat het hier wel gelukt is, en in de Bijlmer niet?

Rudolf: Nou, je hebt hier geen hoogbouw, zoveel, zoveel hoogbouw. En dan krijg je zoveel mensen. Dat is hetzelfde als je... 500 asielzoekers in één... En dan zeggen ze "Ja, dat is rommelig!" Ja, rommelig, hallo zeg! Ze mogen niet werken, ze mogen dat niet... Ga jij eens daarin en je mag niets! Dan zoek je toch ook dingen. Nee dat eh haha! Geef hen iets. Hetzelfde als kinderen hier. Toen ging het ook heel slecht met die kinderen hier. Er was altijd wel wat. En nu gaat dat goed. Het is alleen met de periode van vuurwerk afsteken, wees dan heel streng en ga dan niet tegen de jongens zeggen "Dat mag je niet meer doen hoor!" De agent weg, gaan ze weer haha! Pak ze desnoods op, niet in de gevangenis, en geef ze een kleine opvoeding, over wat goed

157 is. En weet ik veel... dan begrijpen ze dat veel meer. Maar hier zijn ze gauw met een boete. Geef dan eerst een waarschuwing, dat werkt vaak.

Interviewer: Heeft u het idee dat opvoeding ontbreekt hier in Slotermeer?

Rudolf: Ja sommige kinderen wel ja. Bij sommige kinderen wel. Dat ik denk er moet toch iets zijn wat heb kan opvangen en eventjes beter... Eigenlijk moet je een coördinator hebben die die lui eventjes een film laten zien of wat dan ook maar, zodat ze weer de goede kant op gaan. Want dat wordt later crimineel hè. Dat begint met dit.

158

Transcript 1970 5 en 6: Anke en Elizabeth

Interviewer: En... Ik had eerst de vraag hoe lang u allebei in Slotermeer woont?

Elizabeth: Eh... 20 jaar.

Interviewer: En u?

Anke: 22 jaar.

Interviewer: En waar woonde u hiervoor?

Elizabeth: Ik woonde in Slotervaart, op het Overtoomse veld.

Interviewer: En bent u daar ook geboren?

Elizabeth: Nee, in Schotland.

Interviewer: En wanneer bent u naar Nederland verhuisd?

Elizabeth: Eh... 22 jaar geleden.

Interviewer: Oke. En u, Anke?

Anke: Ik ben hier geboren in Amsterdam. We woonden toen, toen ik geboren werd in de Staatsliedenbuurt. 22 jaar geleden kwam ik naar Slotermeer. Daarvoor woonde ik in Osdorp. En... Ik heb 12 adressen gehad.

Interviewer: Zo dat is veel!

Anke: Ja ik was van de verhuizingen haha. Maar nu, 22 jaar is het langste dat ik ooit ergens gewoond heb.

Interviewer: En was daar een reden voor dat u moest of wilde verhuizen?

Anke: Ik weet het niet. Verveling denk ik. Ja ik heb hier 22 jaar met plezier gewoond. En nu ga ik dus die 400 meter verderop. Dan hoop ik daar nog een leuke tijd te hebben.

Interviewer: Want u moet nu verhuizen vanwege renovaties nu?

159

Anke: Ja. En ik krijg een splinter nieuwe woning hè?

Interviewer: Ja dat is fijn! En wat is het grootste verschil tussen waar u nu woont en waar u gaat wonen?

Anke: Ik woon 1 hoog in een duplexwoning. En dat, ik heb wel een traplift want ik kom die trap niet meer op. En alles wat op zolder staat, ja dat zag ik niet meer. Maar eh... En als dat naar beneden komt... Want ik heb een sauna, een 1 persoons sauna. En op mijn nieuwe adres kan ik die weer gebruiken. Omdat ik alles gelijk vloers heb. Nou kon ik hem helemaal niet meer... Ik kom die trap niet meer op. Om nou 2 trapliften... Maar die komt dan ook voor mijn wc deur uit dus dat kan helemaal niet, 2 trapliften. Dus eh... Moest ik ook in de huiskamer slapen. Echt camperen wat je doet haha.

Interviewer: En wat was het grootste verschil tussen de buurt waar u woonde voor u naar Slotermeer kwam en Slotermeer? Osdorp was dat geloof ik hè?

Anke: Osdorp, Staatsliedenbuurt, weet ik veel... Waar ik allemaal gewoond heb. aar in ieder geval, toen ik jong was woonde ik in Slotervaart. En je wilde niet in Slotermeer wonen.

Interviewer: Waarom niet?

Anke: Omdat we toen jong waren, hadden we veel gevechten, tegen die blauwen van Slotermeer. Zo werden ze genoemd. Want het waren allemaal Indische jongens. En mijn vriend die had nog een mes in zijn lijf. Ja want vroeger was dat zo, wij woonden in Slotervaart, en mijn vriend en zijn andere vrienden, die gingen vechten met die blauwen van Slotermeer. Toen heeft mijn vriend nog een mes in zijn lijf gehad. Maar hij kon niet naar de politie, want dan wordt je gelijk eh,... weggehaald.

Interviewer: Ja want hij was zelf ook aan het vechten.

Anke: Ja het was geen lieve jongen. Nee, zeker niet. Maar ja dat had je vroeger.

Interviewer: Ja. En wat is het grootste verschil tussen het Overtoomse veld en Slotermeer?

Elizabeth: Eh... Je had meer winkels. Waar ik nu woon heb ik eh geen winkels in de buurt.

Anke: Ja het gaat allemaal weg hè.

Elizabeth: Helemaal niks, alles gaat weg. En eh... Had je meer vervoer, maar nu heb ik scootmobiel dus ik kom er wel. Ja... Maar dat is eigenlijk het enigste verschil.

160

Interviewer: Hadden jullie beiden al een duidelijk beeld van Slotermeer voor u hier... Ja u [Anke] had dus wel al een duidelijk beeld voor u hier kwam. En u? [Elizabeth]

Elizabeth: Eh ik vond het leuk omdat je veel groen had. Mijn kinderen zijn hier opgegroeid. Veel parken, en pierenbadje en speeltuinen. Ze konden lekker buitenspelen vond ik altijd.

Interviewer: Had u ook kinderen Anke?

Anke: Nee.

Interviewer: En toen u hier in Slotermeer kwam wonen, had u toen opeens een heel ander beeld van Slotermeer?

Elizabeth: Eh... Ja het was meer... ja het was meer vriendelijk dan Overtoomse veld vond ik.

Interviewer: En bedoelt u dan meer contact met de buren?

Elizabeth: Ja.

Interviewer: Oke, en Anke? Toen u hier kwam wonen?

Anke: Er woonden hier alleen maar ouderen, toen ik hier kwam wonen waren er alleen maar ouderen. En ik was de jongste toen ik hier kwam. En eh... Ja, contact had ik echt niet. Tot u bij de bewonerscommissie kwam en dan heb je ineens contact met iedereen want dan moet je overal naartoe.

Interviewer: Ja, en hoe oud was u toen u hier kwam wonen?

Anke: Eh even kijken... 22 jaar geleden, ik ben nu 73. 51.

Interviewer: Eh, een wijk heeft natuurlijk allemaal behoeftes zoals winkels, speeltuinen, parken, buurthuizen... Wat, wat zijn voor u de dingen die u graag in de buurt zou willen zien en is het aanwezig hier in Slotermeer?

Elizabeth: Eh ja een markt zou ik meer eh... gewone winkels. Eh...

Interviewer: Ja, en wat bedoelt u dan met gewoon winkels?

Elizabeth: Ja eh.... eh... het klinkt zo racistisch maar het is zo...

161

Interviewer: Nee dat maakt niet uit, u mag alles zeggen.

Elizabeth: Maar eh, niet zo veel van die Turken en Marokkaanse fruit en vlees. Gewoon eh winkels voor kaas en melk en eh weet je. En dan zeggen mensen je kan ook naar de supermarkt maar... dat is anders. Of Hollandse groenteboer, of een Hollandse plantenzaak, weet je. Voor bloemen en planten en... Ja die dingen mis ik.

Anke: Allemaal weg. Die hadden we.

Elizabeth: Ja. Die zijn allemaal weg.

Anke: Allemaal overgenomen.

Elizabeth: En eh als het niet gewoon aan Marokkaanse of Turkse groenteboer of slager wordt verkocht, is het wel een restaurant.

Anke: Ja. Ja...

Elizabeth: En op de markt ook, het is alleen kleding. Fruit en kleding. Dat is het.

Anke: En die kleding, als je een vest koopt of wat dan ook, dan kom je overal diezelfde tegen. Het is gewoon een hele groep die daar verspreid staat. Het is Nederland niet meer.

Elizabeth: Klopt, ja klopt. En 20 jaar geleden, op de markt had je visboer, kaasboer, je had bloemen, je had een snoepkraam, je had alles en het was zo gezellig.

Anke: Weg, ja... Ik kom ook niet meer op de markt. Het enige waar ik naartoe ga is de Albert Heijn, en verder geloof ik het wel. Er is toch niks.

Elizabeth: Ja, is allemaal... ja dat vind ik wel zo jammer.

Interviewer: Oke, duidelijk. En zijn er nog meer dingen die nog graag in een buurt zou willen zien? Het mag alles zijn: speelplaatsjes, parken, kerken...

Elizabeth: Misschien meer buurthuizen of eh voor oudere mensen weet je.

Anke: Ja.

Elizabeth: Veel mensen die ik ken kom hier maar veel mensen komen niet hier.

162

Anke: Nee.

Elizabeth: Dus ja ik weet het niet. Misschien zoiets als het pluspunt zoals in Geuzeveld waar ze hebben veel activiteiten. Weet je: breien, hakken, verven, scootmobieltocht... al die dingen weet je. EN dat heb je hier eigenlijk niet hier in de buurt. Het is allemaal hè... Geuzeveld en voor de rest heb je niet.

Interviewer: Ja, oke. Eh Slotermeer wordt op het moment gerenoveerd. Wat vinden jullie van die renovaties?

Elizabeth: Ja haha daar heb ik niets mee te maken.

Anke: Ja ik wel. Want ik moet eruit.

Interviewer: En bent u dan wel of niet blij met de renovaties?

Anke: Nou in het begin was ik er niet zo blij mee want ik heb gezegd "Hier blijf ik wonen tot ik eh echt eh... tussen 6 plankjes eruit moet haha!" En dat is dus niet zo want ik moet er gewoon uit. En wat ik krijg is is natuurlijk mooi. Hè dat is nieuwbouw.

Interviewer: Wordt er goed gezorgd voor de mensen die weg moeten uit hun huis?

Anke: Eh... Nou je moet toch zelf hulp zoeken. Ik had een buurman die kwam me met van alles helpen. Nou en eh, nou die ene die helpt me steeds. Gisteren heeft ie ook weer heel veel weggegooid voor me. Ik ben blij met hem.

Interviewer: Hebt u veel contact met buurtbewoners en buren?

Elizabeth: Ja ik heb goed contact met alle 2. Ik heb Marokkaanse familie hier en Surinaamse familie hier. Ze zijn heel aardig, ja heel lief. En wat ik ook zou willen zien is eh winkels van eh ijskast en wasmachine. Dat heb je ook niet.

Anke: Nee, je moet naar Osdorp. Of via internet, Coolblue.

Anke: Soms al hier een winkel dichtgaat denk ik nu komt er misschien wat leuks. Nee, een restaurant.

Anke: Hahaha ja nou ook weer op de hoek, een Turks restaurants.

163

Elizabeth: Ja van hier naar de Honingraad zijn 6 restaurants, niet normaal. Een steakhouse nu in de ABN Amro, het is niet leuk meer.

Anke: Ja het wordt helemaal overgenomen. Kijk die mensen op de markt zijn wel vriendelijk en lief. Maar als je één keer op de markt gaat, hoef je een maand niet meer te gaan. Het zelfde altijd.

Interviewer: Oke, ja. En weer even over de renovatie. Moet u mogelijk weg door de renovatie?

Elizabeth: Nee. Ik heb een 1 gezinswoning. En als ik doodga dan wordt het verkocht. Mijne is helemaal aangepast met traplift en zo. Ja ik ben heel gelukkig hoor.

Interviewer: Ja? U bent allebei gelukkig met uw huis? Ook met het nieuwe huis?

Anke: Dat moet ik nog afwachten. Het moet in juni klaar zijn. En dan wordt het helemaal druk want voor die tijd moet ik alles klaar zijn. Ja we moeten maar afwachten.

Interviewer: Ja inderdaad. Wat vind u de positieve dingen aan de renovaties in de buurt? ... [stilte]... Of zijn die er überhaupt?

Anke: Nou... Nee... Ik bedoel eh iedereen hier waar ik nu zit... dat zijn allemaal mensen die zijn weggegaan en die wonen er tijdelijk want die moeten weer wachten tot een woning die klaar is. Dat ze erin kunnen. En eh... zijn dus allemaal vreemden en zoeken ook geen contact.

Elizabeth: Ja mensen houden zelf, met zichzelf vaak. Klopt.

Interviewer: Ja, eh zijn er dan nog meer negatieve dingen aan de renovaties? Wat kan er veranderen in de buurt? Denkt u dat er andere mensen, ander...

Anke: Ja het is maar net wat er weer inkomt hè. Maar ja dan ben ik al weg. En dat zijn allemaal ouderen. Want die ken ik, want ik heb vroeger in de bewoningscommissie gezeten dus ik kwam overal. Maar de mensen die ook ouder zijn die gaan mee naar de 60 plusserswoning. Dus dat moet heel gezellig wonen. Want je heb een binnentuin. Dus eh... veel bloemen enzo en perkjes. Maar verder ook een zitje. En dat lijkt me heel leuk. Dus eh... En ook een voordeel natuurlijk dat ik die mensen al ken.

Interviewer: Ja zeker. Slotermeer ws ooit gebouwd als Tuinstad met veel ruimte en heel veel groen. Ervaart u Slotermeer ook zo?

Anke: Nee niet meer.

164

Elizabeth: Ik vroeger wel. Met de kinderen. Eh... Ja nu met mijn scootmobiel kan ik door de parken dat wel. Door het park naar Osdrop rijden enzo. Ja ik ben echt blij met de groen.

Interviewer: En Anke, u zei dat u het niet meer groen vond hier in de buurt?

Anke: Ik had toen ik hier pas kwam te wonen, had ik voor me een groot grasveld. En die kinderen van de school in de pauze namen ze slagbal met rondjes en dingen. Ze waren aan het spelen. En toen moesten ze weg want daar kwam het kantoor van Rochdale. Voordat er toestemming was, hadden ze alle bomen al gerooid. Ja... En toen kregen we dus grote gebouwen. Het staat er nog natuurlijk. Het is niet meer Rochdale, het is Marokkaans, een instituut.

Elizabeth: Het is een heel mooi gebouw hoor van binnen, dat wel.

Anke: Ja, maar ze hebben af en toe wel dat je daar kan komen eten. Vrouwen apart.

Elizabeth: Ja bij mij als je keek vanuit mijn keukenraam zag je een brug. En achter de brug was helemaal groen. En nu is allemaal flats.

Anke: Jaa alles wordt volgebouwd.

Elizabeth: Ja en dan denk ik huizen worden gebouwd, maar moet dat dáár?! Ik had zo mooi uitzicht hè. En nu kijk ik op flats.

Anke: Ja het maakt het ongezelliger.

Elizabeth: Ja klopt. Tuinstad voldoet niet meer.

Interviewer: En hecht u waarde aan het idee van een tuinstad? Waardeert u dat?

Anke: Je had de ruimte.

Elizabeth: En ik heb het idee je kan alles zeggen maar het helpt niet. Ze doen toch wel wat ze willen...

Interviewer: U woont wel liever in een tuinstad dan een dichte stad?

Anke: Ja.

165

Elizabeth: Ja. Ik vind het heerlijk als het veel groen en open is. Niemand wil uit het raam kijken en ze hebben huizen daar en daar en daar. Niemand wilt dat. je voelt je zo ingesloten. Het lijkt wel of alles wat vrij en ze bouwen het erop.

Anke: Ja.

Interviewer: Ja. En dan wilde ik het ook hebben over cultuur in de buurt en buurtbewoners. Heeft u het idee dat er veel verschillende groepen in de buurt wonen met verschillende culturen en gebruiken?

Anke: Ja heel veel Marokkanen.

Elizabeth: Heel veel allochtonen. Dat wel. En sommigen passen echt aan Nederlandse dingen en sommigen niet. Ja ik heb echt iets van als ze vriendelijk zijn dan ben ik vriendelijk terug. Maar als ik heb idee ze kijken me aan van wat doe jij hier, dan weg, naar achter trekken en bemoei ik me niet mee. En wat ik zie in de buurt, ik bemoei me niet mee. Ik heb mijn scootmobiel maar ik kan hem niet buiten laten. Ik moet hem binnen rijden. Ik durf hem niet buiten te laten.

Anke: Nee mijn Kanta [scootmobiel] is al 3 keer gestolen.

Elizabeth: Alles wat los en vast zit nemen ze mee. Mijn buurvrouw, daar hebben ze laatst de stoelen en tafel van gestolen. Ik vind dat zo erg, ik denk kom op...

Interviewer: Ervaart u dit als een onveilige buurt?

Elizabeth: Ja, ja.

Anke: Ja absoluut. Veel diefstal.

Elizabeth: Ja ze hebben een keer ingebroken door mijn keukenraam. Toen was ik thuis en kwam hij binnen. En een keer hebben ze het geprobeerd via de achterkant, via mijn tuin.

Interviewer: Voelt u zich dan veilig in uw huis?

Elizabeth: Eh best wel. Maar ik heb soms wel van o god zouden ze weer inbreken weet je wel. Of eh... ja...

Interviewer: Ja, en u Anke, voelt u zich veilig in uw huis?

166

Anke: Ja tot nu toe wel. Maar het is wel zo, dat ik heb dus eh alles was ik heb is 30 jaar oud en al die vreemden die langs je huis komt, die kijken toch. En er valt bij mijn gewoon niets te stelen.

Interviewer: Ja, en voelt u zich veilig op straat? Zijn er plekken waar u liever niet zou lopen, bijvoorbeeld in het donker?

Anke: Nou, dat doe ik sowieso niet.

Elizabeth: Nee. Soms moet je wel in de scootmobiel maar dan ga ik nooit door het park of zo. Ik ga langs waar de auto's enzo zijn. En 's avonds doe ik gewoon de deur niet open als ik niet weet wie het is.

Anke: Nee. Je wordt ook steeds gewaarschuwd door de politie ook.

Elizabeth: Ja. Het is gewoon gevaarlijk.

Interviewer: Dus u hoort veel verhalen over dat dit een gevaarlijke buurt is?

Anke: Ja. Ik heb het gelukkig nog niet zelf... behalve dat mijn Kanta gestolen is.

Elizabeth: Mijn vriendin woont ook in Slotermeer en ze hebben haar Kanta wel 3 keer gestolen. En nu krijgt ze niet andere. is toch zielig? Ik bedoel die kan niet meer rijden. Stelen van een invalide vind ik het laatste van wat er is maar ze stelen het toch.

Interviewer: Ja dat is zeker wel laag om te doen. U zei net, er wonen verschillende groepen in de buurt, vooral Marokkaanse en Turkse bewoners.

Anke: Turkse weet ik niet, misschien wel.

Elizabeth: Ja veel Turkse.

Anke: Vooral veel Marokanen in de buurt. Ik moet je eerlijk zeggen dat ik het verschil eigenlijk niet weet.

Elizabeth: Je hebt de Honingraat, maar daar voel ik me niet zo... Er zijn daar ook veel activiteiten maar daar zijn heel veel Turkse en Marokkaanse vrouwen. Dan voel je echt niet eh... welkom. Weet je, je voelt echt van je bent niet een van ons. Zo voel je het echt. Dat kan niet hoor.

167

Anke: Ja we komen een heel enkele keer bij de Honingraat, één keer in het half jaar. Want ik zit bij zo'n telefooncentrale, of eh... cirkel. En eh, dan hebben we een keer in het half jaar een bijeenkomst. Dat is toch leuk, iedereen die je overdag spreekt. En dan heb je er toch wel graag een gezicht bij dus hebben we eens per half jaar een bijeenkomst en dat is dan in de Honingraat. Ja... is niet een fijne buurtcentrum. Dus...

Elizabeth: Nee.

Interviewer: U voelt zich er niet welkom?

Anke: Nou, niet welkom... Ik voel me er niet thuis.

Elizabeth: Klopt. Je voel je niet prettig. Je weet je hoort niet thuis.

Interviewer: Oke, heeft u het idee dat er geen integratie en contact is tussen verschillende bevolkingsgroepen?

Anke: Dat willen ze niet.

Elizabeth: Nee en heel vaak praten ze hun eigen taal dus je weet niet of ze over je praten. Soms heb je echt dat gevoel van ooh hahaha

Anke: Hahahah

Interviewer: En heeft u dan ook het idee dat er botsingen zijn tussen groepen of dat dan weer niet?

Anke: Dat zou ik niet weten.

Elizabeth: Nee dat heb ik ook niet meegemaakt. Als ik zie iemand ruzie dan trek ik me naar achter. Ik ben niet op mijn mondje gevallen, ik kan wel antwoord geven. Maar dan... het is toch een heel andere cultuur. Het is heel anders.

Anke: Weet je wat ik wel heb? Als ik boodschappen doe bij de Albert Heijn, dan moet ik tussendoor altijd 10 keer stoppen. Dan stop ik altijd even op de hoek, bij het Alliantie gebouw. Ik heb altijd vaste plekken waar ik zit. En wat me opvalt, als ik daar dus zit. iedereen die langskomt, en het zijn buitenlanders juist, medelanders zal ik maar zeggen, die zeggen gedag. Nederlanders lopen zo voorbij. Dat is wel weer typisch.

Interviewer: Heeft u een idee waarom dat komt?

168

Anke: Geen idee, ze zijn misschien gewoon beleefder. Nederlanders zijn niet zo beleefd hoor.

Elizabeth: Ja dat klopt hahaha.

Interviewer: Haha ja helaas hè? En heeft u allebei het gevoel dat u kunt zijn wie u bent? Dat u gerespecteerd wordt hier in Slotermeer?

Anke: Ja hoor.

Elizabeth: Hmm ja...

Interviewer: Mooi, en merkt u veranderingen in de cultuur en de samenstelling van de bewoners in de afgelopen 20 jaar?

Elizabeth: Ja... eh... 20 jaar geleden die jongeren waren meer beleefd, meer met manieren. Maar nu heb je van kinderen van 10, 11 jaar, nou ik zou niet durven zeggen niet doen ofzo. Dan kijk in de andere kant op. Je denkt...

Anke: Haha ja.

Interviewer: Dus kinderen worden onbeleefder?

Anke: Ja. Maar, ze worden zo opgevoed. Want 20 jar geleden, dat merkte je met radio Noord Holland ook. Want alles was met u. En nu is het jij en jou. En dat vind ik zo onbeleefd. En dat eh... nee.

Elizabeth: Ja klopt.

Interviewer: Dus jongeren worden overal over het algemeen meeronbeleefd?

Anke: Ja. Respectloos zijn ze. Ik bemoei me gewoon nergens meer mee. Op de markt gaan ze het liefst door je heen.

Elizabeth: Wat me ook is opgevallen, in Action en Jumbo, heel weinig Hollandse mensen werken in winkels.

Anke: Ja, als je nog 10 jaar verder bent, dit is dan gewoon Marokko.

169

Elizabeth: Ja, ik weet, 10 jaar geleden, een bruine mens zei tegen mij, "Ach mevrouw, over 20 jaar, wij hebben Nederland overgenomen.".

Anke: Ja ik heb een verhaaltje gemaakt, dan zitten alle Nederlanders op Texel, en de rest in dan Marokko. De Nederlanders zitten op een eiland.

Interviewer: Heeft u nog meer veranderingen gemerkt over de afgelopen 20 jaar?

Anke: Toen ik hier kwam te wonen was het geen Marokko.

Interviewer: U denkt ook dat het na de renovaties zo blijft?

Anke: Ja.

Elizabeth: Ja ik zie het ook, alle woningen die worden verkocht, daar komen allochtonen.

Anke: Ja dat hebben ze toen goed gezegd, "we nemen de macht over".

Elizabeth: Door de jaren, het is zo.

Anke: Ja het is niet om te lachen, het is om te huilen.

Interviewer: Ja, en heeft u nu dan nog het idee dat u veel contact heeft met de buurt?

Anke: Ja voor mij telt het niet meer want het zijn allemaal vreemden.

Elizabeth: Ja en ik heb een, ja alleen naast mij zijn heel lief. Die klopt op de ramen als hij mijn niet ziet of niet hoort. En eh vaak vragen ze altijd "Buurvrouw, gaat het wel?" En ze praten altijd met u, heel lief. Maar zij zijn bijzonder weet je wel, zij zijn apart.

Interviewer: En voelt u zich over het algemeen thuis in Slotermeer?

Elizabeth: Ja ik heb gewoon van ik woon hier. Ik word door niemand weggepest. Door niemand, ik heb, ik betaal mijn huur en alles dus je kan met niet wegpesten. Ik val niemand lastig. Zo, ik ja eh...

Interviewer: U voelt zich thuis in uw huis?

Elizabeth: Ja... ja...

170

Interviewer: U ook, Anke?

Anke: Ja... wat ik zei, ik heb er 22 jaar doorgebracht. En het is jammer dat ik eruit moet. Maar het ook weer zijn voordelen, want ik kan nu heel veel weggooien.

Interviewer: En qua sociale aspecten in de buurt, voelt u zich thuis...

Anke: Die zijn er niet, bij mij in de buurt niet.

Interviewer: U voelt zich niet eh, thuis in de buurt qua eh... interactie met de buurt?

Anke: Ja daar heb ik niet stilgestaan. Allemaal vreemden dus....

Elizabeth: Ik heb niets te maken met de buurt van mij. Ik zit in mijn huis. Ben ik in mijn huis en eh... En als ik wegga heb ik buren verder op zeggen altijd "dag buurvrouw", "dag buurman". Heb ik niets mee te maken.

Anke: Ja.

Interviewer: Zijn er verder nog nadelen aan Slotermeer?

Elizabeth: Ik pas goed op. Altijd als ik op straat loop ben ik op mijn hoede. Tas goed, waar zit mijn portemonnee... Dat je let wel op als boodschappen, ze stelen alles.

Anke: Vroeger, bij mijn ouders, deden we niet eens de deur op slot. Die bleef gewoon open.

Interviewer: En toen u in Slotermeer ging wonen, kon dat toen ook zo?

Elizabeth: Nee dat is al jaren niet zo.

Anke: Neee... Toen ik verhuisde was ik 14. En toen gingen we naar Slotervaart. En daar had je echt wel je deur op slot.

Interviewer: Oke, en zijn er over het algemeen nog leuke dingen waar we het nog niet over gehad hebben?

Elizabeth: Ja het groen en het park, heel leuk. De eenden en de ganzen, dat vind ik echt prachtig. Mijn buurt was echt een sierplein. Tante Ali is leuk.

Anke: Ja, en dan vooral het hart wat erin zat, met eh Johan.

171

Elizabeth: Ja Johan was echt...

Anke: Dat heb ik ook tegen die jongens gezegd, toen hij overleden was, alhoewel, hij kwam er al een tijdje niet meer. Omdat hij ziek was. Maar het hard is eruit.

Elizabeth: Ja klopt. Hij zag ook we heel veel veranderen hoor. Hij zat te mopperen. Maar als je hem zag op straat, het was altijd "Hallo!" en hij herkende je altijd. /

Anke: Hij was mijn contact persoon, hij had mijn sleutels.

Elizabeth: Hij zei ook heel vaak al het plezier doen van mensen is weg. Hij zei ze maken misbruik. Hij deed hier een buurtdagje, ohh het was een nachtmerrie. Het was niet normaal. Echt waar, ik vond het zo zielig voor hem. Hij had echt zijn best gedaan. Het was echt beestachtig hoe de kinderen zich gedroegen.

Interviewer: Ik heb een slotvraag: als u overal zou mogen wonen, waar zou u dan willen wonen?

Elizabeth: Ik zou hier blijven wonen.

Anke: In mijn nieuwe woning.

Elizabeth: Het is overal hetzelfde denk ik hoor. Als je hoort mensen praten...

Anke: Zoals daar ken ik al verschillende mensen als ik er kom te wonen. En dat is een voordeel. En we hebben een binnentuin en dan kunt u lekker buiten zitten.

Transcript 1970 6 Tineke

Interviewer: Ik wilde eerst weten hoelang je in Slotermeer woont?

Tineke: Eh, vanaf 1975. Dus ehm... 40 jaar bijna.

172

Interviewer: Oké. En waar woonde voor die tijd?

Tineke: In Buitenveldert, bij het Gelderlandplein daar. En daarvoor heb ik tot mijn 21e in de Pijp gewoond in de Van Langstraat. Heel ander soort buurt daar. Mijn ouders hadden een bakkerij daar. Daar ben ik geboren opgegroeid.

Interviewer: En wat is het grootste verschil tussen de Pijp en Slotermeer?

Tineke: Ehm... De pijp vond ik heel gezellig, met die winkels. Dat was ook wel leuk, heel veel contact met iedereen. Buitenveldert had je heel weinig contact met elkaar. En hier, ja doordat ik me waarschijnlijk ook meer inzet heb ik heel veel contact met iedereen in de omgeving. Dus dat scheelt wel. Dus iedereen... ja iedereen is toch heel erg betrokken. Met name de mensen die werk doen in de Dobbekamer. We zijn 7 jaar of 8 jaar geleden begonnen met Sebastiaan. Hij was een van de beginners van Vooruit zeg maar, van de studenten. En vanaf die tijd heb ik iets geprobeerd te regelen voor de buurt, dat er iets kwam. Als de Dobbekamer nu is, dat was er niet. Dat mis je wel. Dat miste ik in de buurt. Veel kinderen zaten op straat te klieren, veel dingen te doen die eigenlijk niet door de beugel konden. En nu hebben ze een plek waar ze een stukje begeleiding hebben.

Interviewer: En toen je hier net kwam wonen mistte je dat buurthuis?

Tineke: Ja maar ik werkte toen nog fulltime. Ik werkte soms 8-9 uur bij KNP als secretaresse bij Sloterdijk daar. Ik had ik niet zoveel tijd om me in te zetten voor de buurt. Ik had een man, kinderen en ik had het weekend een vol uit met eters enzo. Dus ik had eigenlijk weinig tijd om naar buiten te kijken zeg maar van wat er hier allemaal buiten de wereld was. Maar toen ik met pensioen ging merkte ik dat ik dat wel belangrijk vond. En toen ben ik me hier daarvoor gaan inzetten.

Interviewer: Ja oke. Ik wilde ook nog weten of je al een beeld had van Slotermeer voor je hierheen ging?

Tineke: Nee niet echt. Ze zeiden wel toen ik hierheen ging: "Dat is wel een beetje een armoedige buurt". Ja dat ehm, dat merkte ik gewoon niet zelf. Ik fietste dan naar mijn werk. Ja als je dan terug komt dan woon je hier toch wel heerlijk. Ik heb een heerlijk huis, met een goed uitzicht. Alles is groen. En in de loop van de jaren is ook het nodige aan het park gedaan. Dus in de loop van de jaren is dus wel de buurt een stukje verbeterd.

Interviewer: Wat vind je van de huizen hier? Bijvoorbeeld jouw huis? Ben je daar tevreden over?

173

Tineke: Mijn huis is goed. Ja kijk, dus is 18 jaar geleden gerenoveerd, geïsoleerd. Maar als ik kijk naar Tons huis aan de overkant en waar Toontje en Quinten en jij wonen... Ja die huizen die vind ik gewoon slecht onderhouden. Daar moet echt wel wat aan gebeuren. Daar zijn we nu ook wel vlug aan bezig hoor heb ik begrepen. Want elke keer is er overleg daar in de Dobbekamer 's avonds tussen Rochdale en buurtbewoners en die geven dan aan wat er nodig is. Heel veel huizen zijn echt heel slecht geïsoleerd.

Interviewer: En wat denk je dat de renovaties gaan doen voor de buurt? Denk je dat de buurt gaat veranderen?

Tineke: Nou ik denk dat als de renovatie plaatsvindt dat mensen dan weg moeten en dan krijg je een ander soort bewoners.

Pieter: Dat hangt af van de woningbouwvereniging. Als ze het gaan verkopen...

Tineke: De woningen aan de overkant worden niet verkocht maar gerenoveerd. Dus die mensen moeten eruit. Net als waar Jesper woont, de Speelmanstraat, daar moeten ze er ook uit.

Interviewer: Ja klopt ja, deze zomer al geloof ik. En wat vind je daarvan?

Tineke: Ja ik vind het zielig voor de mensen die wegmoeten. Hun huizen worden duurder. Dus het heeft voor hun 2 kanten. Maar aan de andere kant ze krijgen wel een beetje een comfortabele woning. Er wonen gezinnen met 5 kinderen.

Pieter: Het is natuurlijk belachelijk dat in 2017 zulke woningen nog bestaan. Ik heb zelf bij een woningbouwvereniging gewerkt. We zijn al 30 jaar aan het isoleren en er zijn nog steeds woningen met enkel glas.

Tineke: Ja en als het koud is is het net alsof je buiten staat.

Pieter: Voor 5 miljoen worden er nieuwe woningen gebouwd, maar laten we eerst even zorgen dat de sociale woningbouw een beetje goed is.

Tineke: Vorig jaar was het nog mogelijk om voor een vergoeding van 6% Te renoveren en nu is dat 21%. Dat is natuurlijk al een heel fout beleid. Zonde van al dat geld wat nu verspilt wordt. Als je kijkt naar Tons huis bijvoorbeeld, daar liepen de muizen overal. Ze kwamen gewoon uit het plafond. Dat vind ik niet kunnen. Dat is onhygiënisch ook. Die zitten onder het dak. En daar moet je beginnen.

174

Pieter: In die zolders zitten verbindingen en al jaren zitten daar duiven in. Er zit veel strond in en daar komt weer meer ongedierte van. Dat komt in je huis.

Interviewer: Ja... Ik wilde ook wat weten over wat jullie kenmerkend vinden van Slotermeer?

Tineke: Het groen, het groen is kenmerkend, en de parken. Er zijn ook heel veel buiten recreatie mogelijkheden. Ze hebben goed gezorgd voor voetbalvelden, tennisvelden en speeltuinen voor de kinderen. Dat vind ik wel heel belangrijk.

Interviewer: Ja Slotermeer was bedoeld als tuinstad. Heb je het idee dat Slotermeer ook echt een tuinstad is?

Tineke: Klopt ja, ja vind ik wel.

Interviewer: En hecht je daar waarde aan?

Tineke: Ja heel erg. Dat vind ik heel belangrijk ja.

Interviewer: Je woonde hiervoor natuurlijk in de Pijp. Mistte je toen ruimte?

Tineke: Wij hadden helemaal geen groen thuis. Tramlijn 4 kwam de hele dag langs thuis. Ik had een klein kamertje met mijn zusje samen. Je moest uitkamen voor het raam. Het viel steeds naar beneden, daar moest je kop niet tussen zitten. Dat was één en al luchtverontreiniging. En ze zeggen dat we hier veel luchtverontreiniging hebben van de A10 maar door als dat groen wordt het er wel weer deels uitgefilterd denk ik.

Interviewer: Oke... Mensen hebben natuurlijk bepaalde behoeften in een buurt zoals winkels, of als ze kinderen hebben, speeltuintjes, eh.. parken, ontmoetingsmogelijkheden... Ik vroeg me af wat voor behoeftes je hebt in een buurt en of ze hier aanwezig zijn?

Tineke: Nou er zijn teveel eenzeidige winkels hier op de Vlughtlaan. We hebben alleen maar groentewinkels, een slager, eh... ja dan... dan hebben we dus Barts. Dat zijn de mooie winkels die we hebben de goede winkels. Maar het is ook heel erg eenzijdig, que eettentjes. Natuurlijk is dat leuk maar het moet ook een beetje een mix zijn. We hebben hier bijvoorbeeld geen chocolaterie ofzo. Die hadden we vroeger en die liep heel goed. Maar toen gingen die oude dames die werden oud en gingen weg. En zoals Greet, die had een schoenenwinkel hier op de Vlughtlaan. Die winkels mis ik. Gewone winkels zoals schoenenwinkels, kledingwinkels... Niet alleen maar voor Moslims maar ook voor mensen die hier wonen. Dus dat vind ik wel te eenzijdig.

Interviewer: Oke, en zijn er nog andere behoeftes in de buurt die je mist?

175

Tineke: Eigenlijk niet... Nee.

Interviewer: Oke, mooi. Ik benieuwd naar de cultuur in de buurt. Heb je het idee dat er veel verschillende culturen, normen, gebruiken hier zijn in de buurt?

Tineke: Ja veel verschillende culturen. Dat wel. Maar ik moet zeggen, ik kan met alle culturen overweg, geen probleem. Je hebt dan Balwinder, die Indiasche meneer. Deze straat is hoofdzakelijk koop, dus ik merk dat hier dan alleen mensen wonen die dat kunnen betalen. Eigenlijk in deze flatjes allemaal. Vroeger woonde boven mij een familie met 2 Marokkaanse kindertjes, daarboven een meneer uit ehmm... Irak. En dan merkte je dat je dat toen dat weg ging en deze woningen verkocht werden dat je heel ander soort bewoners krijgt. Je kan niet zeggen dat ze betrokken zijn bij de buurt. Dat niet, want ze werken allemaal. Die mensen die hier daarvoor woonden, die uit Irak en Marokko, die waren wel betrokken. En die wilden wel iets betekenen en daar had je contact mee. En de mensen die er nu wonen, daar heb ik geen contact mee. En dat zijn gewoon Hollandse mensen. En dat verschil zie je wel nu. En dat vind ik wel jammer eigenlijk. Ze werken en zo komen terug, en dat is het.

Interviewer: En merk je daar veranderingen in? Want je woont hier nu sinds 75, zie je dingen veranderen?

Tineke: Ja sinds die woningen nu 11 jaar geleden zijn verkocht. Nu krijg je natuurlijk andere mensen.

Interviewer: En toen je hier net kwam wonen?

Tineke: Toen was het een heel mixcultuur. Alle culturen. Er waren in die tijd dat ik hier kwam wonen, veel Indonesiërs. Mijn man kwam ook uit Indonesië. En die werden hier ondergebracht. Die moesten weg uit Indonesië en toen zijn ze ondergebracht in deze huizen. En dan krijg je een soort Indonesië. Allerlei culturen die hier zitten. En dat geeft meer eenheid in de buurt denk ik. Dus ik ben wel een beetje bang dat als straks ook de huizen aan de overkant gerenoveerd wordt, dan krijg je wel een ander soort mensen daar denk ik. Althans, dat hoop ik niet maar dat zou best kunnen. De meeste mensen kunnen dat dan niet meer betalen hè als de huur omhoog gaat. Dat is het probleem. Dus het zijn hoofdzakelijk mensen die een baan hebben.

Interviewer: En heb je het idee dat alle culturen wel een beetje samen gaan die hier in de buurt wonen?

Tineke: Ja.

176

Interviewer: Integreren ze, communiceren ze met elkaar?

Tineke: Nou moeizaam. Want ze spreken ook de taal niet.

Pieter: Iedereen kijkt met zijn hoofd naar beneden. Ik heb 3 maanden rondgelopen en iedereen aangesproken. Op een gegeven moment gingen die koppies omhoog.

Tineke: Mensen uit hun isolement halen. Heel veel spreken de taal niet. Nou daar zijn jullie nu mee bezig. Toch? Met conversatieles en taal?

Interviewer: Ja

Tineke: Om dat op te krikken zeg maar. . Daardoor merk je da mensen ook zelf meer durven te zeggen. Want het punt is als je de taal niet spreekt, durf je ook niet te praten. En dat merk ik nu al in de Dobbekamer. Al die dames en de mannen in de Dobbekamer. Dat dat wel helpt. Als je de taal niet kan dan ben je helemaal geïsoleerd. Maar sommige mensen leren het nooit hoor. Als ik kijk naar Balwinder en zijn vrouw, die wonen hier al heel lang en die spreken de taal nog steeds niet. Hij heeft een 2 kinderen, die zitten nu op de universiteit. Maar goed, zij spreekt haast geen Nederlands. En zij was wel bij de conversatieles vroeger. Ik zei: "Waarom ga je niet meer naar de conversatieles?" Nou daar geeft ze dan geen antwoord op. Maar ze spreekt gewoon heel slecht Nederlands. Mijn zwager die kwam uit India en die ging met haar praten en ze leefde helemaal op. Ze kon in haar eigen taal praten. Maar eigenlijk zou het voor haar beter zijn als ze gewoon Nederlands leert.

Interviewer: Ja. En hecht je dan ook veel waarde aan buurthuizen en cursussen om Nederlands te leren?

Tineke: Ja dat is wel heel belangrijk.

Interviewer: En heb je het idee dat er soms botsingen zijn tussen groepen?

Tineke: Turken en Marokkanen misschien maar ik heb dat niet echt gemerkt. Ik hoor dat dan wel.

Pieter: Het ligt ook aan de houding. Als je heel open bent... Gewoon de simpele dingen... Aardig zijn of beleefd zijn kost niets. Ton zei tegen iedereen "Goedemorgen zonder zorgen!" en hij kon met iedereen praten. Dat zijn een heleboel mensen vergeten.

Tineke: Maar ik moet ook zeggen de verschillen tussen... Ik denk dat ze onderling best wel communiceren. Dus dat is geen probleem denk ik.

177

Interviewer: En heb je het idee dat jij hier helemaal kan zijn wie je bent? Dat je gerespecteerd wordt?

Tineke: Ja. Ja zeker, helemaal.

Interviewer: Oké mooi. Dan wilde ik het hebben over veiligheid. Voel je je veilig in je eigen huis voor inbrekers?

Tineke: Haha nou ik moet zeggen, ik ben wel goed beveiligd voor inbrekers hier. Toen mijn huis 20 jaar geleden gerenoveerd werd, was ik vlak daarna een weekje weg op vakantie... En toen tijdens die vakantie hadden we net een mooie stereo en hadden en we ons huis mooi ingericht. En toen is alles weggehaald. Voor de renovatie hadden we ook al rolluiken maar die zijn tijdens de renovatie weggehaald. Na de renovatie hadden we geen tijd om dat te doen en het is ook vrij kostbaar. Dus toen we terug kwamen was er ook veel gestolen en dat voelde niet prettig. Dus we hebben gelijk alles beveiligd. Bovenhier en beneden. En dat is echt nodig. Want anders eh staan ze binnen en dan voel je niet prettig denk ik. Met name beneden want je zit aan de straat hier, daar moet je wel beveiliging hebben.

Interviewer: Oké, en op het gebied van op straat lopen in het donker, zijn er plekken waar je liever niet zou lopen?

Tineke: Nee dat vind ik niet erg. Ik zou niet, ja ik ga niet in het park lopen. Dan vraag je om problemen. Maar voor de rest in de buurt kan je hier gewoon lopen.

Interviewer: Oke, dan zou ik nog willen weten of er over het algemeel problemen zijn in Slotermeer die we nog niet genoemd hebben?

Tineke: Nou, er zitten in bepaalde huizen mensen hier... Van de week was het weer... Je weet niet wat er hier allemaal in woningen zit. Criminaliteit hier dus je moet gewoon opletten. Er wordt veel... Ik weet dat dan van Mohcine, de wijkagent, dat er nog steeds veel wordt ingebroken. En dat... ja... En soms in het park gebeuren ook dingen. Dan lopen er mensen in het park en dan worden ze van hun spullen beroorfd. Dat vind ik wel zorgelijk.

Pieter: Ja heel veel mensen wonen hier onder de armoedegrens. Dat merk ik ook aan kinderen. Niet goed eten.

Tineke: Ja sommige kinderen hebben het echt slecht hier. Nog steeds. Heb jij dat ook gemerkt of niet?

178

Interviewer: Ehm... Ik vind het dubbel want ze lijken allemaal de Iphone 10 of weet ik veel waar ze nu zijn met de Iphone, te hebben.

Tineke: Ja ze hebben altijd het mooiste mobieltje ja.

Interviewer: Maar aan de andere kant inderdaad... Als wij dan een keer naar bounz gaan met de kinderen dat dan... Alle kinderen helemaal van "Oh we kunnen naar bounz!" En dat de ouders soms ook boos worden als we zeggen dat we ze niet meer mee kunnen nemen. Dan denk ik... blijkbaar doen ze dat zelf niet met hun kinderen. Daar is dan blijkbaar geen geld voor. Maar van ondervoeding merk ik niets.

Tineke: Ja ik denk dat ouders heel makkelijk zijn om bij jullie de kinderen onder te brengen en zelf niets voor de kinderen over te hebben. Kijk. een goede vader en moeder nemen hun kinderen mee en gaan iets leuks met ze doen. Al is het maar naar een wandeling ofzo, of naar het strand.

Pieter: Van kansarme kinderen willen de ouders heel graag dat ze een betere krijgen. Het is een soort groepje van kinderen. Als ze binnenkomen zie je al een verschil. K inderen van ouders die het graag willen... En de andere kinderen kwamen binnen, nou, gaven keurig netjes een hand en zeiden "goedemorgen meneer". Je moet het ze ook leren en investeren in hun kinderen. Dat is zo belangrijk.

Tineke: Ik dnek ook dat dat stukje misschien ook meer duidelijk moet worden gemaakt aan de ouders. Nou heb ik ook gehoord dat kinderen in Amstelveen... Dat zijn ettertjes hoor. Hollandse kinderen, vader en moeder hebben een topbaan enzo en hun vakanties gaan naar Dubai en allemaal dure orden. Maar de ouders hebben geen tijd voor ze. Dat merk je gewoon. Mijn vriendin haar kinderen zijn ook zo, heel erg verwend. Ik moet zeggen, de kinderen in de Dobbekamer zijn heel dankdaar voor wat jullie doen. Ik denk dat ze daar heel blij mee zijn. Maar ze missen bepaalde dingen, denk ik. En die ouders moeten meer, hun ouders moeten meer betrokken zijn. Het is wel heel makkelijk om te zeggen "we brengen de kinderen naar jullie 's ochtends en jullie jullie regelen alles." Maar zo werkt het eigenlijk niet. Kijk, vroeger was het er ook niet. Toen liepen ze allemaal over de straat te zwerven. Dat was ook het punt dat we dachten er moet iets gebeuren hier. En ik heb hier een, 10 jaar geleden, heeft de stadsdeel bedacht om een speeltuin neer te zetten hier aan de zijkant, hier naast mijn tuin. Je wilt niet weten wat er gebeurde. Hier dat stukje hè. En in die speeltuin was een schommel en een glijbaan... En ze hadden zonder te overleggen dat ding hier neergezet. Ook al een fout van de gemeente. Dus op een gegeven moment zeg ik tegen de gemeente "Wie heeft dit bedacht? Want als die kinderen hier bezig zijn, niemand ziet ze hier. Het was net een ghetto op een gegeven moment. Dan zaten er 's avonds 80 van die jongeren te hangen hier buiten. En een herrie! Wat deden ze, er was een rubberen vloer hier van die speeltuin. Die gingen ze eruit rukken en die gooiden ze dan in de tuin bij de buren allemaal hier. Dus die waren allemaal niet gelukkig hier met dat hele gebeuren. Op

179 een gegeven moment, Pieter zat toen bij het stadsdeel. Ik zei "Kom maar eens kijken hier op een avond". Toen kwamen ze kijken en geloofden ze het allemaal niet haha... Wat er allemaal aan de hand was. En dat soort dingen, dat was voor mij de overstap zeg maar van die kinderen moeten de straat af. Die moeten... En dat duurde tot 10 uur, 11 uur 's avonds. Dat soort dingen kan je niet maken.

Interviewer: En zijn er ook nog dingen die positief zijn in Slotermeer die we tot nu toe niet genoemd hebben?

Tineke: Ik vind het eh... De mogelijkheden in het park vind ik heel mooi. Al die faciliteiten, ook voor de kinderen. Ja... Erg mooi.

Interviewer: Oke, zijn er verder nog dingen?

Tineke: ... Nee

Interviewer: Oke, en dan heb ik nog de vraag of je je helemaal thuis voelt in Slotermeer?

Tineke: Ja, heerlijk. Ja... Daarom zou ik hier nooit zo gauw eh... Het is dat ik hier de trap heb. Maar verder zou ik hier echt niet weg willen.

Interviewer: Nee, dit huis is al gerenoveerd toch? Dus je zou er ook nooit uit hoeven?

Tineke: Nee. We hoeven niet meer weg. We hebben hier de VVE, de Vereniging Van Eigenaren. En eens in de 5 jaar wordt de boel overgeschilderd. Dat is nu 4, 5 jaar geleden. Dus dan wordt het onderhoud weer gedaan. De straten zijn gedaan hier en toen heb ik gevraagd of ik het voortuintje mocht onderhouden, of ik er zelf plantjes in mocht zetten. En dat mocht allemaal van de gemeente. Dus dat zijn wel positieve dingen.

Interviewer: Ja zeker.

Pieter: Ja en het geeft ook een goed voor beeld. Je ziet mensen kijken naar ons tuintje en zij willen dat nu ook. Dat gaat steeds beter.

Tineke: Ja het ziet er erg vroliijk uit. Dat willen mensen overnemen.

Interviewer: Ja ik fiets hier ook altijd langs en dan wil ik ook die mooie bloemetjes! En als je nou overal zou mogen wonen, waar zou je dan willen wonen?

180

Tineke: Nou hier wel, ja... Ja of misschien wel aan zee hahaha! Aan zee zou ik wel willen wonen. Maar voor de rest ben ik hier best tevreden.

Interviewer: En waarom zou je hier willen blijven? Is daar nog een speciale reden voor?

Tineke: Nou het is gewoon een gezellige buurt. Ja... Iedereen eh... Ik voel me hier thuis, laat ik het zo zeggen. Pieter komt uit Alkmaar maar die heeft het hier ook erg naar zijn zin. Ojaa, het afval heb ik niet genoemd! Er ligt zoveel troep hier, overal afval. En dan staan er in elke straat 4 containers... Zetten mensen overal hun vuilnis neer. En we zamelen geen plastic in hier... Nou ja dat hebben ze wel gedaan. Er stond een container boven de grond voor het plastic. Maar die is in de fik gestoken. Daarom zijn al die containers nu onder de grond. Omdat ze anders in de fik worden gestoken.

181

Transcript 2000 1 Sofija

Interviewer: We Beginnen met wat introductievragen. Wat is je leeftijd?

Sofija: Mijn leeftijd is 46 jaar.

Interviewer: En wat voor een soort gezin heb je?

Sofija: Ik ben een alleenstaand moeder.

Interviewer: Stefan is 8 jaar toch?

Sofija: Ja

Interviewer: Waar ben jij geboren?

Sofija: Ik ben in ex- Joegoslavië geboren. Daar heb ik gewoond tot 20 jaar. Toen kom ik hier naartoe.

Interviewer: En dat heet nu Servië toch?

Sofija: Ja. Nu is allemaal geweld.

Interviewer: Kwam je gelijk naar Amsterdam toe?

Sofija: Ja gelijk Amsterdam

Interviewer: En hoe lang woon je al in Slotermeer?

Sofija: Slotermeer is 11 jaar en is bijna 12, in mei is 12

Interviewer: Oké, en waar woonde je voordat je naar Slotermeer kwam?

Sofija: Ik woonde in Zuid. Ik heb gewoond 8 jaar. Officiëel 8 jaar. Maar bijna 10.

Interviewer: En wat is nou het grootste verschil tussen waar je nu woont in Slotermeer en waar je toen woonde in Zuid?

Sofija: Ja grootste verschil is mix en meer vriendelijke mensen, omgaan. Hier is beetje moeilijk.

182

Interviewer: Dus in Zuid waren mensen vriendelijker?

Sofija: Ja. Gezellig

Interviewer: En hoe zijn mensen hier dan?

Sofija: Beetje alleen. Niet zo veel contact. Beetje minder mix. Niet zo gezellig.

Interviewer: Wat bedoel je met mix?

Sofija: Meer verschillende landen. Meer mix is meer gezellig.

Interviewer: En wat voor mensen wonen dan hier?

Sofija: Je hebt veel buitenlanders, veel... Marokkanen en Turken haha.

Interviewer: Waarom ben je naar Slotermeer verhuisd?

Sofija: Ik heb reageren veel meer op andere omgevingen. Maar ja ik kreeg hier huis.

Interviewer: En wat was je beeld van Slotermeer voordat je hierheen kwam?

Sofija: Ik ben blij dat ik heb huis. Maar toen na half jaren een beetje verdrietig.

Interviewer: Want het was niet zoals je verwacht had dat het was?

Sofija: Nee, nee, anders om te wonen. Daar was meer gezellig. Meer contact met vrienden.

Interviewer: Had je verwacht dat je dat hier ook weer zou hebben?

Sofija: Ja, ja zo.

Interviewer: Dat is jammer. We gaan het nu hebben over de behoeftes die je hebt. Behoeftes zoals openbaar vervoer, winkels... Wat zou een wijk voor jouw gevoel moeten hebben? Bijvoorbeeld op het gebied van winkels?

Sofija: Meer supermarkt dichtbij. Ik heb alleen Bos en Lommer of daar bij pleintje. Maar bij pleintje alleen Albert Heijn en Jumbo. Moet meer supermarkten.

Interviewer: Meer supermarkten? Op elke hoek?

183

Sofija: Jaa!

Interviewer: En wat zou een wijk moeten hebben op het gebied van openbaar vervoer?

Sofija: Meer veilig. Er is zoveel ruzie in buurt. Niet goed voor kinderen.

Interviewer: Het openbaar vervoer is niet veilig?

Sofija: Hmm, niet altijd nee. Ruzie.

Interviewer: Veel ruzies in de tram?

Sofija: Ja veel ruzie. In bus ook.

Interviewer: En op het gebied van kinderen, wat zou je in de buurt willen hebben?

Sofija: Ja gedragen, netjes. En respecteren. Kinderen volwassen mensen respecteren.

Interviewer: Ja, en voorzieningen voor kinderen? Speeltuinen, kinderopvang, scholen...

Sofija: Ja speeltuinen meer. Want heb weinig en kinderen altijd ruzie. Elke dag weer. Opvang is niet nodig, is genoeg. Iedereen eigen kinderen oppassen. Ik zie.

Interviewer: Is dat hier de cultuur? Iedereen let alleen op zijn eigen kinderen?

Sofija: Ja, ja, veel moeders thuis en werken ze niet. Dan denk ik ja. Ik heb hier wel...

Interviewer: Ja, en je zei net dat de kinderen in de buurt erg onbeleefd zijn?

Sofija: Ja, onbeleefd

Interviewer: Wat doet dat voor de sfeer in de buurt? Laat je je eigen kind minder buitenspelen daardoor?

Sofija: Ja als zo ruzie dan laat eigen kind minder buitenspelen. Laat mijn kind niet zo alleen spelen, blijf erbij. Vaak gebeurt.

Interviewer: En heb je door brutale kinderen het gevoel dat het minder veilig is voor je kind om buiten te spelen?

184

Sofija: Ook, ja. Heel brutaal en gaat voor beurt. Of vieze woorden praten. Niet leuk. Eigen kinderen horen.

Interviewer: Neemt jouw kind het over?

Sofija: Ja komt hij thuis en zegt hij dat. Niet leuk.

Interviewer: Op het gebied van woningen, hoe zou je een woning er uit moeten zien?

Sofija: Eigen kamertje voor kind, en een balkon. Dit is mis. Ik heb heel moeilijk, balkon. Omdat is genieten, bloemetje. Hoeft niet altijd meteen op straat, in park als mooi weer enzo. Zo gaat naar park maar ehh.

Interviewer: En qua omgeving, wat vind je van Slotermeer in dat opzicht?

Sofija: Parkeren is moeilijk, is druk, ik kan niet op de fiets eruit daardoor. In stad geen plaats voor auto.

Interviewer: En qua parken?

Sofija: Hierachter niets. Alleen basketbal en schommel. En glijbaan.

Interviewer: En het Gerbrandypark bijvoorbeeld?

Sofija: Ja is goed maar dat is druk. Als mooi weer. Is goed maar moet iets bij. Kinderen allemaal spelen?

Interviewer: Is het ook de ligging dat je er niet vaak heen gaat?

Sofija: Ja is ver weg en altijd druk als het mooi weer is. Veel BBQ. Is niet erg BBQ.

Interviewer: Zou het aan deze kant van de Vlughtlaan moeten? Is de Vlughtlaan een obstakel?

Sofija: Nee Vlughtlaan is geen obstakel.

Interviewer: En op het gebied van contactmogelijkheden. Je zei net al dat er neit echt concact is in de buurt?

Sofija: Dat willen ze ook niet.

185

Interviewer: Nee?

Sofija: Nee dat willen ze niet. 1 keer per dag groeten en dat is het.

Interviewer: En zijn de mogelijkheden er wel mocht je dat willen? Zijn er plekken waar je heen zou kunnen gaan, zoals een buurthuis?

Sofija: Ik weet het niet... Buurthuis hier heb je wel, maar niemand van deze dames... naar buurthuis.

Interviewer: Daar gaat niemand heen?

Sofija: Nee.

Interviewer: Oke, eh, heb je nog overige behoeftes die je in een buurt zou willen hebben?

Sofija: ja netjes gedragen.

Interviewer: Is gedrag eigenlijk het belangrijkste voor jou in een buurt?

Sofija: Ja

Interviewer: Dat buurtbewoners netjes met elkaar omgaan?

Sofija: Ja, dat is het meest wel belangrijk, respecteren iedereen.

Interviewer: En vind je dat bijvoorbeeld belangrijker dan een goede woning of OV in een buurt? Wat vind je het allerbelangrijkste in de buurt?

Sofija: De buren is belangrijk.

Interviewer: En heb je het gevoel dat de gemeente rekening houdt met je gevoelens?

Sofija: Nee. Ja ze doen iets, maar heel weinig. Ik weet niet wat ze doen, waar ze mee bezig zijn.

Interviewer: Dan gaan we door naar het volgende onderwerp: bebouwing van Slotermeer. Wat vindt jij kenmerkend aan de woningen van Slotermeer?

186

Sofija: Ik denk niet zo veel in Slotermeer. Gemaakt voor studenten waar wij wonen. Vroeger is gemaakt voor studenten. De mensen wonen er gewoon tussen in.

Interviewer: En dat past eigenlijk niet?

Sofija: Nee, als je kijkt naar je hebt 4 kinderen in 2 kamertjes dat is gewoon te klein.

Interviewer: En de bewoners zijn over het algemeen gezinnen i.p.v. studenten?

Sofija: Ja, ja. En ze willen wel mixen, ook studenten en jonge mensen.

Interviewer: En wat vind je kenmerken van de hele buurt Slotermeer? Wat is nou typisch Slotermeer? Wat is bijvoorbeeld het verschil met Zuid?

Sofija: Slotermeer is meer arm.

Interviewer: En zie je dat terug in de gebouwen?

Sofija: Ook gebouwen, en mensen. Daar is heel netjes en mensen vrolijk. Hier iedereen chagrijnig. Woningen en straten zijn klein. Te klein. En teveel mensen. Mensen blijven in hun woningen. Maken geen gebruik van parken.

Interviewer: Dus het is heel druk in Slotermeer?

Sofija: Ja heel druk! Het is goedkoop dus mensen wonen graag hier.

Interviewer: Is dat typisch Slotermeer? Dat de woningen goedkoop zijn?

Sofija: Ja.

Interviewer: Slotermeer wordt op het moment gerenoveerd. Wat vind je daarvan?

Sofija: Ik ben heel blij want ik heb niks met mensen dat is arm. Dat kan niet passen met woningen nieuw. En komt hopelijk iemand anders die hier kan wonen.

Interviewer: Dus je denkt dat er rijkere mensen voor terug komen?

Sofija: Ja. Die komen wel terug. De armen mensen niet, moet wel anderen.

187

Interviewer: En wat vind je ervan dat armere mensen die hier woonden dan hier niet meer kunnen wonen?

Sofija: Ja voor hun is heel moeilijk. Ja...

Interviewer: Wordt jouw huis gerenoveerd?

Sofija: Nee.

Interviewer: Dus je kan hier blijven wonen, vind je dat fijn?

Sofija: Ja ik wil wel graag renoveren. Dan misschien huis. Ik wil graag andere , grotere huis.

Interviewer: Heb je het idee dat de nieuwe woningen die gebouwd worden beter passen bij de behoeftes van de bewoners? Weet je iets van die nieuwe gebouwen?

Sofija: Nee, ik heb gezien nieuwe gebouwen maar ik weet het niet past wel allemaal. Dat is modern, dit is beetje ouderwets. Beetje verschil maar ja...

Interviewer: Ja het ziet er anders uit ja. En heb je iets gehoord over de plannen? Weet je of de woningen groter worden?

Sofija: Nee, nee.

Interviewer: Maar waarschijnlijk dus wel duurder zei je net?

Sofija: Zeker, zeker.

Interviewer: En wat denk je dat de gevolgen zijn van de renovaties?

Sofija: Ja dat kan veranderen. Weet je omdat andere woningen komen misschien andere mensen, andere gezinnen. Komt misschien meer mixen, gezellig.

Interviewer: En denk je ook dat er nadelen kunnen zijn door de renovaties?

Sofija: Ja omdat duurder zijn kunnen niet alle gezinnen daar passen.

Interviewer: Ja dat is een groot nadeel Even kijken hoor... Slotermeer was gebouwd als een tuinstad, weet je wat dat inhoudt?

188

Sofija: Nee.

Interviewer: Het was de bedoeling dat het niet voelde alsof je in een stad woonde door alle parken en brede straten en bomen. En dan heb ik aan jouw de vraag: Zou je Slotermeer inderdaad zo noemen?

Sofija: Nee helemaal niet haha! Er is zoveel hier! Er is kleine straatje. Niet zo breed. Wel buiten Amsterdam. Maar niet zo als een kleine dorpje.

Interviewer: Maar je hebt wel het gevoel dat dit bij Amsterdam hoort?

Sofija: Ja, maar weet je... ander soort. Het verschilt wel iets.

Interviewer: Voel je je meer een inwoner van Slotermeer of van Amsterdam?

Sofija: Meer van Slotermeer. De mensen hier is van Slotermeer. Als je naar grote stad, dan naar Amsterdam. Maar hier is helemaal weet je, niets. Een dorpje weet je zo. Maar veel mensen.

Interviewer: Dus Slotermeer is voor je gevoel toch meer een eigen dorpje?

Sofija: Ja.

Interviewer: En heb je het idee dat mensen hier vaak naar het centrum van Amsterdam gaan? Of dat iedereen hier blijft?

Sofija: Hier Slotermeer blijven mensen hier. Dat gaat niet zo veel naar centrum.

Interviewer: En jij?

Sofija: Ik wil graag naar het centrum. Ben ik zo gewend. Ik ga daar vaak heen. Ga ik kijken of lopen. Gezellig naar museum of beetje winkelen. Maar ik hoor vaak ik omgeving ik zeg "Ik ga naar Kalverstraat", hier zeggen: "Wat is Kalverstraat?"

Interviewer: Wat is de Kalverstraat?! Dat is toech wel typerend voor Amsterdam!

Sofija: Ja ja dan weten ze niet waar is.

Interviewer: Slotermeer is voor jouw gevoel dus wel een dorpje maar geen tuinstad. Zou het voor jouw gevoel dat wel meer moeten zijn? Zou je willen dat hier meer bomen waren en ruimte enzo?

189

Sofija: Ja als meer bomen... kan wel. Af en toe voelt wel dorpje. Maar vind ik geen leuk idee. Nee... Ik woon liever in een stad.

Interviewer: Hoe zou dan de omgeving er uit zien waar je liever zou willen wonen?

Sofija: Ik heb altijd eh... Daar in Zuid zo fijn gevoel. Hier allemaal saai.

Interviewer: En denk je dat dat komt omdat dit is opgebouwd als een tuinstad? Denk je dat als hier allemaal hoge flats zouden staan dat het dan anders was?

Sofija: Dat weet ik niet. Dat weet ik echt niet.

Interviewer: Dus het maakt je niet uit hoe een buurt opgebouwd is? Als het maar gezellig is?

Sofija: Ja, ja.

Interviewer: Oke, dan heb ik nu wat vragen over cultuur. Hoe zou jij jouw cultuur beschrijven? Dat is een heel brede vraag, maar misschien qua normen, opvoeding, kleding, gedrag...

Sofija: Cultuur is netjes. Kleren gewonen. Niet speciaal, het als hier in Nederland. Sociaal.

Interviewer: Hoe zou jij de Hollandse cultuur beschrijven?

Sofija: Hollandse cultuur... is goed. Sociaal... positief.

Interviewer: Heb je het gevoel dat jouw cultuur goed aansluit bij de Nederlandse cultuur?

Sofija: Ja, zelfde, sociaal. Ik ook zo.

Interviewer: Welke culturen zijn er verder in Slotermeer?

Sofija: Veel verschillende culturen. Vooral Moslim.

Interviewer: En heb je het idee dat binnen deze buurt alle culturen goed samen gaan?

Sofija: Weet ik niet, of deze culturen goed samen gaan. Voor mij maakt niet uit. Maar ik merk mij respecteren niemand. Het is een spelletje. Ik heb niet zo veel behoeft om met hen... Paar mensen "hallo", maar...

190

Interviewer: Heb je het gevoel dat de buurt daar niet open voor staat?

Sofija: Nee. Niet open.

Interviewer: Is er voor jouw gevoel wel ruimte van wie jij bent in deze buurt?

Sofija: Gemeente bemoeit zich er niet mee het hoe het hier is, vind ik niet goed. Buurtbewoners respecteren mij niet. Want is allemaal groepje. Ik kom niet meer bij. Ik doe ook niet zoveel. Ik ben Christen, ik ben andere cultuur.

Interviewer: En in welke opzichten ben je dan anders?

Sofija: Meeste mensen is Moslim. Ik pas niet. Als je gaat naar park praten ze eigen taal. Ik versta helemaal niks. Wat moet je zitten, mee doen. Niemand praten met mij. Wat moet ik. Denk ik beter Hollands.

Interviewer: Komt dat... Ik wil niet sturen haha.... Maar ik ben wel benieuwd of je denkt dat het meespeelt dat je bijvoorbeeld geen hoofddoek draagt.

Sofija: Oh jaaa! Ik heb geen hoofddoek. Oudere mensen bemoeien zich daarmee. Die wel hoofddoek. Zij zeggen in ben vergeten. Maar ik draag geen hoofddoek.

Interviewer: En denk je dat je daardoor minder geaccepteerd wordt?

Sofija: Ja dat denk ik ook.

Interviewer: Zijn er nog meer dingen waardoor je je niet geaccepteerd voelt?

Sofija: Ik denk dat zei denken ik ben alleenstaand moeder. "Ze is oud en heeft geen man, is gescheiden..."

Interviewer: Ja, in de Moslim cultuur mag je geloof ik niet scheiden hè?

Sofija: Nee mag niet, mag je niet vertellen als je wilt scheiden. Bij hun is niet zo weet je. Moet iedereen getrouwd. Maar ja ik gedraag mij Nederlands. Voor ons is normaal.

Interviewer: Voel je je trouwens ook helemaal Nederlander ondertussen na 20 jaar?

Sofija: Ja, ik vooel me in Slotermeer helemaal Nederlander.

191

Interviewer: Geven Nederlanders jou ook het gevoel dat je Nederlander bent?

Sofija: Ja als ik ben met studenten en eh... met Nederlandse...

Interviewer: Mooi, gelukkig. In de dagelijkse omgang, bijvoorbeeld in de supermarkt of in het park, hoe heb je dan het idee dat de verschillende groepen met elkaar communiceren?

Sofija: In het park is eigen groepje. Ik merk ook kinderen. Kom je niet zo tussen.

Interviewer: Heb je het idee dat de cultuur binnen Slotermeer verandert in het laatste jaar?

Sofija: Nee. Ik merk niet zoveel.

Interviewer: En vergeleken met 5 jaar geleden?

Sofija: Minder contact met mensen, meer moeilijk wordt.

Interviewer: En als je kijkt naar het moment dat je hier kwam wonen en nu? Merk je dan veranderingen?

Sofija: Ja! Ik heb gemerkt hier in Slotermeer meer veel gezinnen Nederlands en andere culturen weg. Turkse en Marokkaanse cultuur blijft over. Meer vluchtelingen komen, en daklozen. Want is goedkoper.

Interviewer: En wat doet dat met jouw gevoel voor veiligheid?

Sofija: Ja ik heb een beetje moeilijk. met kinderen soms. Voelt niet veilig.

Interviewer: Voel je je veilig in je huis?

Sofija: Ja eh, als er wat gebeurd dat voelt vreemd. Voelt niet zo veilig. Maar als je iets... Buiten vaak ruzie, jongens... dan komt politie. Komt veel, heeft gevoel niet veilig. Veel vreemden in de buurt. Daklozen en heb je vaak ruzie. Schreeuwen en dan komt politie en brandweer. Maar komt meteen. Denk ik: weer niet goed, weer niet veilig.

Interviewer: Nee dat klinkt niet veel fijn. Zijn er stukken waar je niet wilt lopen?

Sofija: "S avonds vind ik niet veilig. Ik wil absoluut niet lopen achter mijn huis in park. Ik hoor huilen, of geschreeuw. Tot na 12 uur. Ik heb nooit 's avonds gelopen buiten. Als ik loop overdag, dan andere culturen dingen tegen me zeggen. Vieze woorden enzo.

192

Interviewer: En beïnvloedt dat de manier waarop je hier rondloopt?

Sofija: Ja. Mensen in park drinken veel. Alcoholische mensen. Ik ga liever naar het centrum. Overdag ik doe wel iets op straat.

Interviewer: Oke, dan heb ik nog wat slotvragen. Zijn er over het algemeen nog problemen in Slotermeer die we nu niet genoemd hebben?

Sofija: Eh... Dat is eh... Het gaat niet goed met de scholen hier in Slotermeer. Dat kan verbeteren. Het is niet wat vroeger had. Is niet zo veel tussen die leren... Als je geen directeur dan moet je vervangen. Is geen goede school. Sturen en sturen. Leraren moeten goede juffrouw. Dan kunnen kinderen leren. Toen mijn kind op school zat is niet zo goede directeur. Heb veel klachten maar hij doet niets. Praten lief maar doet niets.

Interviewer: En het onderwijs, was dat wel goed?

Sofija: Nee is niet goed.

Interviewer: Kinderen leren niet genoeg?

Sofija: Niet genoeg. Ik merk dat in Slotermeer is minder hier. Meer buiten, meer spelen. Ik vind de toekomst heel belangrijk voor mijn kind.

Interviewer: Heb je het idee dat je hier thuishoort in Slotermeer?

Sofija: Ik ben hier niet zo thuis.

Interviewer: En als je overal zou kunnen wonen, maar zou je dan willen wonen en waarom?

Sofija: Wat in mijn gevoel prettig, ik wil omgaan met mensen, met kinderen. In zuid maar hoeft nie per see zuid. Kan ook in oost wonen of Ijburg of zoiets. Maar niet hier.

Interviewer: Dus het maakt je niet uit waar je zou wonen, als je maar gezellig bij vrienden?

Sofija: Ja.

193

Interview transcript 2000-2017 2&3: Alida & Sebastian

Interviewer: I had first some introduction questions, for example where were you born?

Sebastian: I was born in St Martin, Colombia

Alida: I was born in Budapest, Hungary

Interviewer: Did you already live in the Netherlands before you moved here?

Alida: Yes in Rotterdam, and a year we also lived also in Haarlem.

Interviewer: Okay, and why did you decide to move here?

Alida: Because eh he has a job here in Amsterdam. At the Helikopterstraat which is 20 minutes from here.

Sebastian: Yes ehm I was working in Rotterdam. Ehm, I guess You know when you got pregnant that had also something to do with it because I started to look for like better work and that is something that I found here in Amsterdam as a recruiter. And ehm and then here it was okay and we move to Amsterdam because they basically paid me more here.

Interviewer: And did you decide to live in Slotermeer of did you just...

Alida: To be honest, we bought the house so we could own the house and we wanted have a garden because we had a baby. And we also wanted to have an extra room so our families could come and visit and stay here. If you want to afford anything in Amsterdam, you need to have a lot of money. And besides the suburbs, we did have not any other choice. So this was just coincidence. We didn't know anything about the neighborhood. Because you know the market is also like, the houses are going so fast that you need to make a very fast discussion. We saw this house once.

Sebastian: I saw other houses in Amsterdam. Mostly in North. Looking at houses I was so disappointed because it is so expensive, houses that are not in a good shape and are really small houses. And then, I was looking for a while, 6 months? And then I saw this house, which had a reasonable price and reasonable available space. It looked a little rough. But I did not know anything about houses. The neighborhood looked like a quite suburban neighborhood. That's I guess as much as I knew about the neighborhood before I moved here.

Interviewer: And now you do live here, do you experience it still as a nice, quite neighborhood?

194

Alida: Nah, it's, I think it was for us a bit surprising that there is this strong Islam community here. It's not that we have any problem with it, I don't know. We used to live in Rotterdam, which is also a diverse city. But then we lived in Haarlem, which is like completely different. And then we moved here and that was like moving back to that multicultural thing, that was a bit surprising.

Alida: So we really like this house, but the neighborhood, you know, it's like, it can be ...

Sebastian: There is too much treasure, like, there is no, you see people just throw trash, no problem for them. For me it's like. I'm from Colombia, this is part of the culture there. It's like a third world culture. They don't care about becoming good. So they just throw the treeah because they don't mind. And I left Colombia because I don't like that. I want to live in a place with more high standards. It really pisses me of sometimes to see that in this neighborhood. The culture is different because here is a Islamic culture and I am from a Catholic culture. I am atheist. So the same things emerge: a male-dominated culture. Kind of don't care about the neighbors. They do help the neighbors but at the same time they make noise and act like they don't care. They can be aggressive sometimes. I see aggressiveness on the street.

Alida: It is also nice but on the other hand sometimes, yeah I don't know.

Sebastian: In Colombia people were very strong about religion. Here people probably also are very strong about religion. They are attached to the same ideas. Women stay home, take care of the kids. It's very conservative. It are completely different religions but is has the same core things.

Alida: Yeah but besides that it is the area with the most social housing. So because of that you also have a lot of people who don't work. You can see that a little bit.

Interviewer: So what are the things that you do like about the neighborhood?

Alida: Ehm, I like the Turkish vegetable stores and that you can buy a lot of fresh products for a cheap price and I also like that you have more space here than in the centre of Amsterdam. That is also one of the main reasons that we live here. You have more space.

195

Interviewer: Yes Slotermeer was built as a garden city. It should be open with a lot of space and green. Do you experience it as such?

Alida: I think the green is diverse, because in the direction of the Haarlemmerweg it's very green. And also in the direction of the Sloterplas. But the De Vlughtlaan is completely different. There are a lot of scooters on the bicycle road. It can be dodgy.

Sebastian: There are many parks. I think in that sense it is a very unique part of Amsterdam right? In every direction that you goes you can find open space. That's nice.

Interviewer: You really value that? Or would it also be okay if you would live in the city centre where it is more dense?

Alida: Ehm... I wouldn't live in the centre of the centre. That is just too much. If you would have the opportunity to live somewhere around Vondelpark, then that would be nice.

Interviewer: What do you like about the housing here? Is it big enough? You mentioned a garden.

Sebastian: Yes the house is big enough. You can make it bigger. You can built out the top part. It has more possibilities. The kitchen was in a bad shape when we moved in.

Alida: Yes it was a social house.

Sebastian: We did it over. We still have to do still some things.

Interviewer: Do you think that this is an average house of the neighborhood?

Alida: It is probably in the middle range.

Sebastian: Yes it is probably in the middle range. Pricewise, this one costed 185.000 euros. That is pretty good. There are house over there that cost 250.000. I think that there are some houses that are 400.000 even. Which are the really nice ones.

Alida: And there are new buildings built of course. At the Vlugthlaan they are 130.000-140.000. And the rest is social housing. This is some kind of middle range.

Interviewer: What kind of needs do you have in the neighborhood? Like shops, environment, playgrounds for children. And does this neighborhood fulfill those needs?

196

Alida: Well what this neighborhood does not have is cafés, restaurants, coffee shops. That would be nice to have.

Interviewer: There are Sebastian: or 3 right?

Alida: Yes but these are not very western. But there is this art place which is called the Vlught, which is just behind this buildings and they have a tiny restaurant which is very nice. Besides that there are no bars.

Sebastian: There are no bars. I don't know if it is because it is residential or because it is Islamic, but there is no fun once so ever for a grown up here.

Alida: But for the daily life activities there is everything. Shops. You can get your stuff.

Interviewer: So you do have more problems with the neighborhood on the social aspects? Not on the practical ones?

Alida: Yes, mainly on the social aspects?

Interviewer: Do you experience different groups here? In the neighborhood?

Sebastian: You see older white people, that is one type of people. Like old old you know. There are lot of Muslims, lots of children. And then we have our gay neighbors. I am really surprised to find them here. Maybe they are interesting for you, to interview them. Because I imagine that if you are gay and live in this strictly homophobic culture here, I don't know how they experience that. Or maybe they don't see it that way I don't know.

Alida: But on the other hand we have Turkish and Moroccan neighbors and they are really helpful. Extremely helpful.

Sebastian: It's like they have a radar. When I am outside, doing something, like working on the fence, he comes out and asks me if I need any help.

Interviewer: So you don't experience frictions between different groups?

Sebastian: Well except from those idiots, I mean, whom they call "hangjongeren". Yes one time they...

Alida: Well we don't see it but we hear about is in the news. That at the HFC there was something with guns or a knife a few months ago.

197

Sebastian: Yes and there was something with 17 teenagers at the Gerbrandypark.

Alida: Because we have our child we are not outside all the time you know. Our things are kind of limited right now because of him so we don't experience a lot of stuff.

Sebastian: Also the whole nationalistic thing that happens here we are not very happy about. Like what happened with the coup. They are just outside with flags. And I think go home! I don't bring my politics to here from Colombia you know. You can't sleep they are honking their cars. Have some respect man.

Interviewer: Do you experience it as unsafe or not?

Alida: Not as unsafe

Sebastian: I come from Colombia, this is nothing. There it can be unsafe.

Interviewer: Are there any spaces where you don't like to walk at night?

Alida: We are not at the streets at night because of our child. And otherwise we are on the bike. We are fast.

Interviewer: Do you experience that you can be yourself? That you can have your own identity and culture here?

Alida: Yeah I don't know. Especially you should be able to do it. But in the summer when it is warm I feel uncomfortable to walk around in a very short trouser or so. You see all these people completely covered. So yeah that's...

Sebastian: I don't know because I am a man they don't expect any decency of me. I don't have problem with cloths. But if I was I wouldn't have a problem with it.

Interviewer: That were my questions so do you have any other comments on Slotermeer?

Alida: Well I am really interested in what will happen to the neighborhood because of the competitiveness for houses in Amsterdam. There are so many new buildings that are growing on the ground right now. I am interested in what will happen here in a few more years. Is it going to be more diverse? Because you see that there are so many young parents with young children because this is the only place where you can buy an adorable house. Or it will go in the

198 completely opposite direction and it will become a completely Muslim neighborhood. Because people from Turkey and Morocco will move here. It can really polarize. I don't know.

Sebastian: I don't know what will happen. If things get extreme... There is a question about what is going to happen to this area. I was talking to my hypothec advisor because we are thinking about selling the house. We are thinking of this because number one: this one is really tiny right now, we control everything that he sees right now. But when he grows, I don't know what he is going to become of this environment you know. So maybe because of that we will move out in a few years. And also because if you look at the prices here, we could sell our house for 185.000. We lived in Rotterdam and for this price we could have a really nice house there in every nice area close to the centre.

Alida: So we are thinking

Interviewer: How long have you been living here?

Sebastian: 1,5 year. You know when I bought a house in Amsterdam, the market is so creasy here, I was considering how this would provide us money. This area is a little bit mixed, my opinion about it. Every house, the rate is getting up 15% every year. And this area is way below the average. Still a good environment but way below the average. And that is disappo inting you know?

Interviewer: You mentioned that you wanted him to grow up in a different environment?

Alida: Yes in a more open...

Sebastian: In a more mixed environment

Alida: More open minded. Because it is really a community here.

Sebastian: With the women all covered up and men telling women how to protect the purity. For me I don't want that anymore.

Alida: Especially in the Netherlands, one of the most socially acceptable countries...

Sebastian: Yes then you really think why do you go up in these ideas about purity. When I was back in Colombia, they filled your had with all those bullshit about purity and religion from the catholic background that I came from. That you should be ashamed, don't use drugs... That's what I mean with a different environment.

199

Interviewer: What do you think of the renovations and urban renewal? You already mentioned that you don't know what will happen to the neighborhood?

Alida: I am really happen about the new buildings. That is something that obviously brings value to not only the neighborhood itself but also the housing. But then again you also have these Airey houses. They wanted to demolish those houses in the first place I think. But at the end there was too much protest and now they renovate them. And now they look the same, it are still ugly buildings. But the new apartment complexes and the family houses next to the Sloterplas are amazing, but also expensive. They are selling houses. That brings new people in here.

Sebastian: I like that the show interest in the area.

Alida: They want to make the area of Geuzeveld Slotermeer popular again. That would be good.

Interviewer: So what do you think of the Van Eesteren style? Like the original building that you see over there?

Sebastian: You mean the 60s style? Taste is outdated. But I think it is ugly as hell.

Alida: I think it is outdated. I come from Hungary. I come from the socialistic area with houses like that one. They are noisy.

Interviewer: If you could live everywhere, where would you live?

Alida: If we could live somewhere around Vondelpark, that would be nice.

Sebastian: Or Rotterdam. I would be super thrilled to move back to Rotterdam but because of my job that would be really hard. It is a city but is also... how do you call it... small townish. No not small townish but not like here.

Alida: Also because we have a bigger social network in Rotterdam. We have a bigger emotional relation to the city

Sebastian: Yes that is true

Interviewer: Do you feel like a real resident of Slotermeer? Do you feel like part of the community?

Sebastian: No not me

200

Alida: I do projects, an art project here at the broedplaats the Vlught. I am part of that. But for the rest... no

Sebastian: In the summer, this people from this block, they sit together. We don't.

Alida: No but that is also your own choice.

Sebastian: It is also the language I think. I like to speak to that guy, his accent and my accent are different, we had a misunderstanding. For like a month, we thought that I was Pakistani and I thought that he was Pakistani. He obviously didn't grow up here. He just came to the Netherlands. He is a decent Turkish family man. His talking is not good. The contact I can have is very limited. I can only have contact to people who speak English properly. Not many people can talk English here.

Alida: Yes mostly I am the one who does the talking.

Sebastian: Yes it is just easier that way. We don't do something besides going to the park with him. We stay in the west.

Alida: If you go to the Sloterplas in the summer, there is a really different population over there, more mixed.

201

Transcript 2000 4 Thomas

Interviewer: Eh ik wilde om te beginnen weten waar je bent geboren.

Thomas: Blaricum.

Interviewer: En, hoe lang woon je nu in Slotermeer?

Thomas: 2,5 jaar.

Interviewer: En waar woonde je voordat je hierheen kwam verhuizen?

Thomas: Almere, haven.

Interviewer: En wat is het grootste verschil tussen Almere en Slotermeer?

Thomas: Er zijn een heleboel grote verschillen tussen. Maar qua... samenstelling van mensen die er wonen zijn de mensen die hier in de meerderheid zijn in Slotermeer in de minderheid. Dus mensen van Marokkaanse en Turkse afkomst. Qua inkomensniveaus, vergeleken met het deel van Almere waar ik heb gewoond, wel vergelijkbaar.

Interviewer: Oke, en had je al een bepaald beeld bij Slotermeer voordat je hier naartoe kwam?

Thomas: Nee.

Interviewer: Oke, is er nog een reden waarom je specifiek naar Slotermeer kwam? Waarom ben je in Slotermeer komen wonen?

Thomas: Eh, ja omdat ik mee ging doen aan het Vooruit Project. Een vrijwilligersproject voor studenten waar je 10 uur per week minstens activiteiten in de buurt organiseerd voor kinderen en volwassenen in ruil voor woonruimte in allerlei wijken van Amsterdam waaronder Slotermeer. En ik werd ik Slotermeer ingedeeld. Dus het was geen vrijwillige keuze om hier te gaan wonen, geen vrije keuze.

Interviewer: Oke, en toen je hier voor het eerst kwam, wat voor een beeld kreeg je toen van Slotermeer?

Thomas: Ehmm... Ik vond het heel anders dan de rest van Amsterdam. Het is sowieso, ik vind het een vreemde buurt want het is heel afgebakend. En altijd als ik zeg maar die kant, niet richting het centrum maar nog verder uit de stad fietst, is daar nog meer stad en dat vergeet ik

202 altijd. En dat komt denk ik doordat, ik weet niet zo goed. Maar Slotermeer voelt heel erg als één ding. Dat voelde ik dus gelijk, het heeft een hele homogene uitstraling ofzo. En dat komt denk ik ook door, die indruk wordt daardoor versterkt, wat ik zeg, heel veel mensen van Marokkaanse afkomst, ik denk 80%. En dat er dus ook Marokkaans op straat gesproken wordt. Het is net een soort eh... afgebakende strook ofzo waar alles anders is dan in de rest van de stad. Die indruk is nooit echt weggegaan op de één of andere manier.

Interviewer: Oke. Wat voor behoeftes heb je in een buurt, op het gebied van winkels, eh... speeltuinen voor kinderen, hoe een huis eruit moet zien, parken, en zijn die dingen aanwezig in Slotermeer?

Thomas: Er zijn winkels haha. Nee er is een prima winkelcentrum. En als ik iets zou willen zou ik het daar ook wel kunne krijgen. Behalve kleding, want ik ben niet zo'n fan van de C&A. Eh... Maar dat is dus goed. Eh... Ik vind het Gerbrandypark heel mooi. Het is best wel open, dus ik voel me daar ook wel veilig, ook 's avonds. Ik denk ook wel dat er genoeg speeltuinen voor kinderen zijn. Hier in het Gerbrandypark is een hele grote speeltuin en ook het Peterpark. Ook wel wat kleinere voorzieningen. En ja veel huizen hier zijn niet helemaal up to standaard. Bijvoorbeeld hier ook je kunt schoonmaken wat je wilt, maar het gaat gewoon schimmelen enzo. Misschien gewoon niet meer helemaal van deze tijd. Misschien ook maar goed ook dat het wordt gerenoveerd. Het heeft ook hele nare gevolgen, maar op zich is het goed dat het wordt gerenoveerd.

Interviewer: Ja, en wat zijn dan de nare gevolgen?

Thomas: Ja dat de huizen opgewaardeerd worden en dat dan de mensen die hier nu wonen het niet meer kunnen betalen en ergens anders moeten gaan wonen. Komt het integratieproces niet echt ten goede. Daar ben ik best wel tegen. Iedereen is daar op tegen.

Interviewer: Ja. En je zei dat de woning op zich wel verandert mag worden. Wat is er verkeerd, of nou ja niet verkeerd... Hoe zou je deze woningen beschrijven?

Thomas: Vierkant hahaha. Eh... Nou ja ik vind het echt... de badkamer die ventileert gewoon niet en daardoor komt er heel snel schimmel op de muren en dat vind ik vervelend. Dan heb ik vieze muren. De ramen ook. Maar ik vind het niet klein. Maar goed wij wonen hier met 2 mensen, dan is het prima te doen. Je hebt hier heel veel mensen, heel veel gezinnen die eh met 4 of 5 mensen in zo'n huis wonen en dan is het natuurlijk wel veel te klein. Dat is niet meer helemaal van deze tijd.

Interviewer: Oke. En op het gebied van contact en ontmoetingsmogelijkheden, zijn die aanwezig hier in de buurt?

203

Thomas: Ja. Daar zijn er heel veel van, veel meer dan in Almere. Buurthuizen, eh... ik denk 5 of 6 ofzo alleen al in Slotermeer. Dat wil niet zeggen dat iedereen zich geroepen voelt om daar naartoe te gaan en andere mensen te ontmoeten. Maar als je zo willen, als je een buurthuis zou zien als een goede manier om mensen te ontmoeten, dan moet het volgens mij wel kunnen.

Interviewer: Oke, zijn er dan nog dingen in Slotermeer waarvan je denkt die zou ik graag nog hier willen zien?

Thomas: Een reuzenrad hahaha! Eh... Daar moet ik even goed over nadenken hoor... Eh de basisbehoeftes die een buurt moet hebben... Nee ik vind dat er een belachelijke diversiteit aan winkels is hier. Al helemaal vergeleken met... Je hebt zelfs een fotowinkel, heb je die al wel eens gezien? Er zijn veel restaurantjes. Wat wel zo is, goede Indische toko en een goede Surinamer, nee die hebben we wel, maar een goede Indische toko, dat mis ik wel. Maar je... hebt er wel één in Geuzeveld.

Interviewer: We hadden het net al over de renovaties. Moet je zelf ook mogelijk verhuizen?

Thomas: Ja hahaha. Na volgend studiejaar in augustus.

Interviewer: Hoe voel je je daarbij?

Thomas: Nou ja, ik voel me er niet... Voor mijn valt het samen met dat ik sowieso al zou verhuizen. Dus ik voel me er niet vervelend over.

Interviewer: Want via Vooruit kreeg je sowieso al een tijdelijk contract?

Thomas: Ja. Maar ik zou wel, dat zou ik serieus wel willen, als ik klaar ben met studeren, zou ik hier sowieso wel willen wonen. Ook in één van deze woningen. Maar ik weet dat dat heel moeilijk wordt. Gewoon hoe dat in Amsterdam geregeld is. Dus dat vind ik wel vervelend dat dat niet makkelijker is en goedkoper.

Interviewer: Slotermeer was gebouwd met de bedoeling dat het een tuinstad zou worden. Zou jij Slotermeer ook zo omschrijven?

Thomas: Ja, je hebt het Gerbrandypark, en daar de Sloterplas. Je hebt een strand trouwens, ik wilde een strand maar dat is er gewoon haha.

Interviewer: Wat vind je van het idee van een tuinstad? Hecht je daar waarde aan?

204

Thomas: Is het idee nou, het hoorde eerst ook niet bij Amsterdam toch?

Interviewer: Ja het is een uitbreiding van Amsterdam maar het moest niet voelen als de stad. Dus open en licht en ruim.

Thomas: Dat vind ik Slotermeer en daardoor voel ik me ook... net als in Almere, daar wordt ik rusig van. Dus ik vind het een heel goed idee.

Interviewer: En denk je dat het werkt, een tuinstad idee?

Thomas: Ja, want ik denk dat veel mensen zich hier wel op hun gemak voelen. En dan heb ik het niet over de eerste generatie, ik houd niet van het woord migranten, maar de eerste generatie migranten, die voelen zich niet thuis. Dat zie je aan alles af. Maar, ik weet niet. Met alle groene voorzieningen, je ziet ook dat mensen in het park gaan zitten, dat het als een soort ontmoetingsplek dient. Je ziet ook dat mensen de vrijheid hebben om eh... ja om op straat te zijn, om buiten te zijn. En dat is heel positief denk ik.

Interviewer: Ja, eh... Je merkt... Heb je het idee dat er veel verschillende soorten buurtbewoners in deze buurt wonen, met allemaal verschillende normen en gebruiken?

Thomas: Ja haha, nou, er is natuurlijk een grote, het grootste deel is van Marokkaanse afkomst. En die hebben, dat is niet waar maar die hebben cultureel vaak wel dezelfde gebruiken. En die zijn heel anders dan Nederlandse gebruiken. Eh... maar er woont ook wel een kleine groep Indiase mensen, Somalische mensen, Turkse mensen natuurlijk, Surinamers, dat zijn mijn favorieten. Eh... Dat is het denk ik de grootste, dat is wel heel veel.

Interviewer: Ja, en heb je het idee dat er soms botsingen zijn tussen groepen?

Thomas: Ja. Ja, ik was 2 weken geleden bij mannentaalles en toen begon er na mannentaalles een Turkse man, die best wel aan de coke was denk ik, tegen de ramen van de Dobbekamer te slaan enzo. En die mannen die wij taalles geven die zitten in een kickboxgroep. Dus die gingen naar buiten om die man in elkaar te slaan. Maar dat zou ik wel als een voorbeeld zien van interculturele botsing zien. Want de mannen van de taalles zijn Marokkaans.

Interviewer: Zijn er nog meer botsingen.

Thomas: Eh... Ja. Een tijdje geleden had je de grote Turkse demonstratie voor het referendum. En is dat tussen groepen, dat weet ik niet, maar het is in ieder geval vanuit de overtuiging van een Turkse nationaliteit gaan demonstreren en vervolgens slagen ze daar, in conflict met Nederlandse politie die daar in ingrijpen. Dat zou ik ook wel als een soort botsing. Onder

205 kinderen zie je ook wel dat het speelt. Dat Marokkaanse kinderen andere kinderen discrimineren, ook Nederlandse kinderen. Wat natuurlijk een beetje ironisch is.

Interviewer: Oke. En heb je het idee dat je zelf kunt zijn wie je bent in Slotermeer? Wordt je gerespecteerd?

Thomas: Ja, ja. Dat heb ik altijd hoor, maar hier ook.

Interviewer: Mooi. Eh, je woont hier 2,5 jaar. Heb je een verandering gemerkt in die tijd?

Thomas: Ja het wordt steeds hipper. En daar heb je 2 exponenten van. Aan de ene kant heb je de hippe, hipsterplekjes die niet thuishoren in dit soort wijken vind ik. Maar je hebt ook bijvoorbeeld de Halal Fried Chicken, de Halal Burgers en Chicken, eh... bij plein '40'45 heb je die Meram restaurants en lunchrooms enzo. Dat vind ik hele goede voorbeelden van lokale succesvolle, eh... ondernemingen die ook opgewaardeerd zijn maar wel vanuit de mensen die hier wonen. En die misschien ook wel het gevoel hebben, terecht, dat ze hier horen te wonen en ook horen te blijven. Dus dat vind ik heel goed.

Interviewer: Ja, oke. Heb je veel contact met buurtbewoners?

Thomas: Ja, ja haha. Dat heb ik wel veel. Soms word ik geïnterviewd haha. Via activiteiten die ik organiseer natuurlijk. Ik heb een contactgezin. Dat wil zeggen dat ik één keer in de week bij een gezin hier in de wijk langskom en mee-eet enzo. En ik heb heel veel mensen die ik op straat herken en ook vanuit dat ik dit werk doe maar ook omdat ik het leuk vind, heb ik gesprekken op straat met vreemden. En dan hebben we het een beetje over van alles. Dat vind ik om één of andere reden hier veel normaler dan in Almere.

Interviewer: Oke. Eh, heb je het idee dat je ook gewoon helemaal veilig bent hier in Slotermeer?

Thomas: Ja.

Interviewer: En zijn er plekken waar je niet alleen zou willen lopen? Ook 's avonds?

Thomas: Nee. In mijn eentje niet. Met mijn ex-vriendin had ik wel, dan vermeed ik sommige plekken. Eh, omdat die nagefloten werd enzo en dan was ik jaloers haha. Maar in mijn eentje, nee. En ik denk ook, misschien is dat naïef, maar ik denk dat als je je veilig voelt, dan ben je ook iets veiliger. Want dan straal je het niet uit dat je een makkelijke prooi bent.

Interviewer: En ben je bang voor inbraken?

206

Thomas: Eh... nee, nee ik ben er niet bang voor maar ik weet dat het kan gebeuren en dat als het gebeurt, dat ik er dan wel heel anders tegenaan zou kijken. Want op zich is het vrij makkelijk om in deze huizen in te breken, laten we eerlijk zijn. De meeste portiekdeuren heb je over als je er een schop tegen aangeeft. En een beetje een dief die krijgt de voordeuren ook wel open. Dus ik hoop dat ze doorhebben dat er helemaal niet veel waardevolle spullen staan hierbinnen.

Interviewer: Eh, zijn er nog dingen die we tot nu toe niet genoemd hebben die een probleem vormen in de buurt?

Thomas: Eh... Mensen voelen zich buiten gesloten. Dat zie je eh... en buitengesloten voelen is zowel een gevoel als een houding want je voelt je buitengesloten als je afgezonderd bent en geen aansluiting vind bij andere mensen. Maar het is ook een houding in zoverre dat je 9 van de 10 keer je dan maar eh... dan maar bij dezelfde, in dit geval mensen van dezelfde afkomst als jij, je daarbij gaat scharen. En dat gaat positief terugkoppelen en daarom wordt het alleen maar erger. Als je vindt dat... wat denk ik goed is om te vinden, dat mensen moeten integreren, dan is dat een probleem. Wat je ook niet oplost door politiek maar gewoon door op kleine schaal te bevorderen dat mensen meer met elkaar gaan praten ofzo. Dus dat is een probleem en een oplossing. Eh, mensen hebben niet zoveel geld. En dat hoeft geen probleem te zijn want er zijn heel veel fondsen en dingen om daar wat aan te doen. Maar dat is veel te moeilijk om aanspraak op te maken. En ik vermoed dat ze dat expres doen, de gemeente. Je moet allemaal formulieren invullen om aan een stadspas te komen of om aan eh, aanspraak te maken op fondsen. En mensen die die formulieren moeten invullen spreken doorgaans niet goed Nederlands. Dus dat is lastig. En er zijn weinig voorzieningen om daarmee geholpen te worden. En over buitengesloten voelen gesproken, als je dat al eh daar al naar op zoek gaat, mensen gaat aanspreken van "zou je me daarbij kunnen helpen", als ik mezelf zet in de schoenen van een buurtbewoner die daarmee zit, het lijkt me echt lastig om mensen op dat gebied om hulp te vragen. Dat zou ik zelf in ieder geval heel moeilijk vinden. Dus dat is een probleem. Eh... mensen spreken niet goed Nederlands dus, het is vies op straat. En je kan wel opruimen op straat maar dan is het binnen een dag weer vies.

Interviewer: Oke, zijn er ook nog dingen die je heel goed of leuk vind aan Slotermeer?

Thomas: Ja zoals ik al zei hangt er een hele ruimtelijke open sfeer. Eh, daarom denk ik ook dat, vooral de mensen van Marokkaanse afkomst een soort dorps-, dat stralen ze een beetje uit, een soort dorpsgevoel, een soort gemoedelijke dorpssfeer. Ik weet niet of ik de enige ben die dat zo ervaart. Daar durf ik geen antwoord op te tegen maar... Eh... Er zijn heel veel voorzieningen en ik denk ook dat veel... als ik kijk naar mensen zoals Tineke, en zoals Ton en Johan, dat zijn mensen die snappen dat als je dit soort mensen, als je echt wat wilt doen aan de problemen hier, dat je dan op mensen af moet stappen. En ik zou willen dat er meer van dat soort mensen waren.

207

Maar ik heb wel het idee dat we daar als samenleving daar steeds meer naartoe gaan. Wat goed is. Maar goed, dan heb ik het over de samenleving en niet over de wijk. Eh... Ja.. ik ben klaar.

Interviewer: En voel je je echt een inwoner van Slotermeer?

Thomas: Ja. Ik voel me hier echt vanaf dag 1 thuis. Jawel, dat heb ik wel altijd.

Interviewer: Dat is mooi. En eh, voel je je dan... Maak je er dan onderscheid tussen of je je in dit huis thuis voelt of ook echt in de buurt thuis voelt?

Thomas: In de wijk ja. Ja. Ik kan... Bijvoorbeeld vandaag wilde ik even thuis zijn. Toevallig, eh... nou ja, dan volstaat het dus om even bij, dan ga ik bij de kade zitten bij de Albert Heijn, weet je wel. En dan koop ik een blikje cola en dan ga ik daar dan drinken en voor me uit kijken. Maar dat voelt dan al als thuis zijn. En dan sta ik er niet niet eens bij stil dat ik niet letterlijk thuis ben.

Interviewer: En als je overal zou kunnen wonen, waar zou je dan willen wonen? En waarom?

Thomas: Mooie vraag. Eh, Indonesië lijkt me wel een mooi land om te wonen. Omdat ik ken heel veel Indische mensen en die vind ik allemaal heel aardig. Eh, mooie natuur. Het eten is lekker. Maar als ik in Amsterdam blijf wonen, wat natuurlijk aannemelijk is, eh, zou ik heel graag in Slotermeer willen blijven wonen. Maar liever naar Indonesië haha!

208

Transcript 2000 6 Amina

Interviewer: Eh ik wil eerst weten hoe lang je nu in Slotermeer woont. Dat was 15 jaar zei je?

Amina: Ja 15 jaar.

Interviewer: En waar woonde je voordat je naar Slotermeer verhuisde?

Amina: Bij Westerpark. Daar heb ik zeg maar eh... 7 jaar gewoond.

Interviewer: Oke. Was je ook geboren in Nederland?

Amina: Nee, nee... In Marokko.

Interviewer: Oke, ik ben ook benieuwd naar gezinssamenstelling, je hebt kinderen toch?

Amina: Ja, ja, ik heb 3 kinderen.

Interviewer: Oke. Eh... Wat is het grootste verschil met waar je woonde bij het Westerpark en hoe het hier is in Slotermeer.

Amina: Ja zeker toen in woonde in Westerpark, was ik toen nog niet getrouwd. Dus ik had nog geen kinderen. Eh.. ja.... Het verschil... In Westerpark daar is het rustiger vind dan hier in Slotermeer. Is ietsje drukker. Echt heel druk zeg maar. Maar ja ik woon echt heel prettig.

Interviewer: Fijne buurt om hier te wonen?

Amina: Ja, echt een fijne buurt.

Interviewer: En wat vind je er fijn aan?

Amina: Alles is dichterbij zeg maar. Winkels, eh, supermarkt... openbaar vervoer is eh wat dichterbij. En de basisschool voor de kinderen. Dat vind ik goed ja.

Interviewer: Zijn er nog meer voorzieningen in de buurt waar je... waar je behoefte aan hebt, waar je veel heel gaat?

Amina: Eh.... Ja ik ben niemand die vaak uitgaat of zo maar voor de kinderen is het wel... Voor de kleintjes is er ook een voetbalveld voor kinderen die graag voetballen. Dat is daar zeg maar aan de overkant, waar tante Ali [buurthuis] is. Eh Johan Cruijf... Is ook zeg maar Honingraad is

209 een bibliotheek. En daar zijn, net als bij Vooruit, een heleboel activiteiten voor kinderen. Ook voor volwassenen. Volwassen vrouwen... zoals computeren naailes. Ja... Veel te doen hier ja.

Interviewer: Zijn er ook dingen die je graag nog zou zien hier in de buurt?

Amina: Eh... Ja eigenlijk meer speelplaatsen voor de kinderen. Ja... Er zijn hier veel speelplaatsen tussen de huizen, ik vind die eh, nee niet geschikt zeg maar voor de kinderen. Want daar maken ze overlast. Ze moeten speeltuinen buiten de huizen bouwen, iets verder weg.

Interviewer: Zoals het Gerbrandypark?

Amina: Ja zoals Gerbrandypark. Ja.

Interviewer: Oke. Eh had je al een beeld van Slotermeer voordat je hier naartoe verhuisde?

Amina: Eh... vroeger... Nee. Ik dacht ja, toen mijn vader zei dat we gingen verhuizen, dacht ik ik ben hier gewend, ik wil niet verhuizen. Is rustig ook. Ik weet het niet. Ik dacht ja ik ga het daar echt saai vinden. Maar door de tijd ja wordt het leuker dus ja...

Interviewer: Oke. Er zijn op het moment renovaties in Slotermeer. Huizen worden vernieuwd. Nieuwe huizen worden gebouwd. Wordt jouw eigen huis binnenkort ook gerenoveerd?

Amina: Eh mijn huis dat eh... weet ik niet precies. Ze zeggen dat eh... ja niet nu eigenlijk. Ze zeggen 2020 of zoiets maar of het waar is... weet ik niet. Ja... Maar er zijn zeg naar wel veel huizen die gesloopt zijn in de regio.

Interviewer: Ja, en wat vind je daarvan?

Amina: Ja sommige huizen die eh... die moeten echt weg. Ze zijn echt oude huizen. Het zijn huizen met enkel glas of verwarming, geen centrale verwarming. Ze zijn huizen die... sommigen zijn echt ongezond om in te wonen. Zijn eh zeg maar eh vocht. Dat soort dingen. Ja die moeten echt gerenoveerd worden of gesloopt worden. Vooral hier zeg maar in de buurt. Er zijn echt huizen die moeten gesloopt worden.

Interviewer: Oke. Eh... Denkt u dat de buurt dan verbeterd zal worden door de renovaties?

Amina: Eh... Ja! Ik denk het wel. Ik denk van wel ja. Er gaan mensen verhuizen, er komen nieuwe mensen. Dus ik denk het wel ja.

Interviewer: En wat voor mensen denk je dat er komen wonen?

210

Amina: Ja heel Slotermeer is zeg maar tegenwoordig heb je alleen maar eh... buitenlanders. De mensen zijn buitenlanders, ja Marokkanen, Turken, Surinamers,. Surinamers niet zo veel. Vooral Turken en Marokkanen ja. Ik denk dat als nieuwe woningen, meer ook Nederlanders hier komen wonen.

Interviewer: En vind je dat goed of slecht?

Amina: Ja ik vind wel goed. Heel goed. Hier in de buurt zeg maar eh... basisschool zeg maar die echt eh... zwarte school noemen door de kinderen, ja geen Nederlanders. Geen Nederlanders kinderen. Alleen maar buitenlanders kinderen. En dat vind ik jammer. Heel jammer ja. Ja...

Interviewer: Oke. Slotermeer was gebouwd als tuinstad, dus er moest heel veel ruimte zijn, heel veel parken. Ervaar je Slotermeer ook zo? Is het open? Is het niet meer als een stad? Of nog steeds wel?

Amina: Eh... Nee, ja Slotermeer is nog steeds groen. Is niet meer echt als een stad. Vind ik hè. Er zijn mensen die zeg maar zeggen dat Slotermeer is te druk geworden met woningen Bomen worden zeg maar afgeknipt. Maar het is nog steeds groen. Ik vind nog steeds groen.

Interviewer: Het is nog steeds groen maar het was groener?

Amina: Het was groener, vroeger het was groener ja.

Interviewer: Wanneer was dat nog?

Amina: Ik weet het niet, ik hoor het gewoon. Het was echt groener dan nu.

Interviewer: Jammer.

Amina: Ja heel jammer. Heel erg jammer.

Interviewer: En wat vind u van het idee van een tuinstad? Is dat positief of negatief

Amina: Nee ik vind wel goed ja. Is wel goed, ja...

...

Amina: Die huizen mogen niet gesloopt worden omdat ze van vroeger zijn ofzo... ja... Ik weet het niet. Worden alleen gerenoveerd. Waar ik woon die huizen, die zijn heel erg oud. maar ze

211 worden niet gesloopt omdat ze beschermde woningen zijn dus die blijven staan. Als gerenoveerd of gesloopt, dan mag je wel zeg maar terugkomen naar hier... naar je huis. Ja dat mag. Maar als je wilt ergens anders gaan wonen dan eh.. ja.

Interviewer: En wat wil jij?

Amina: Als mijn huis wordt gerenoveerd of eh... of gesloopt of niet... dan wil ik graag terug ja naar huis. Ja...

Interviewer: Ik had nog wat vragen over culturen en groepen in de buurt. Wat vind jij van de interactie tussen buurtbewoners in de buurt?

Amina: Eh... Ja ik eh... Ik heb nog nooit meegemaakt dat ik met buren ruzie of zo. Ja we hebben... aardige buren, ja. Dus nee ik heb geen problemen mee met... eh uit welk land je komt of eh... ja. We wonen heel prettig eigenlijk. Ja.

Interviewer: Ja. En heb je wel het idee dat veel verschillende groepen en culturen zijn in de buurt?

Amina: Ja er eh er zijn heel veel verschillende culturen ja. Er zijn Marokkanen, Turken, Nederlanders, Surinamers ook tegenwoordig. Ja...

Interviewer: En je het idee dat dat gescheiden leeft of dat dat samen gaat?

Amina: Zeg maar oude mensen zijn zeg maar een beetje, omdat ze de taal niet spreken, ze zijn een beetje, ze willen niet graag met iemand praten, omdat ze Nederlands niet spreken niet. Maar wat betreft zeg maar jongeren of jong volwassenen gaat prima ja. Als je op straat ziet je buurvrouw of buurman dan groet je. Gewoon... een praatje doen en zo. Ja...

Interviewer: En heb jij veel contact met buurtbewoners?

Amina: Eh, ja. Waar ik woon zeg maar wij kennen elkaar best wel. Wij zien elkaar vaak zeg maar we hebben altijd contact. Ja...

Interviewer: En heb je het idee dat er in de buurt veel sociale voorzieningen zijn, zoals buurthuizen?

Amina: Buurthuizen... nee buurthuizen... Hier in de omgeving hebben wij denk ik 2 buurhuizen. Denk ik hè. Ja... Maar ik heb nog nooit daar geweest of zo. Maar voor oudere mensen is dat wel goed hoor. Voor oudere mensen die met pensioen zijn, gezellig dat ze samen... ja.

212

Interviewer: Ja, en heb je er zelf behoefte aan?

Amina: Ik zelf eh, nu tegenwoordig niet nee haha. Nee, nee. Ik ben vaak bezig met mijn kinderen en zo. Maar mijn ouders wel hoor. Wij wonen in zelfde straat. Gezellig. Ja.

Interviewer: En merk je verschillen? Want je was hier 15 jaar geleden komen wonen? Zijn er verschillen met toen je hier kwam wonen en nu?

Amina: Hmmm ja er zijn wel verschillen. Ja bijvoorbeeld wij hebben geen winkelcentrum bijvoorbeeld. En wij... ja. Eh... een verschil... Het verschil is dat er zeg maar veel Nederlanders gingen verhuizen naar andere, naar andere steden.

Interviewer: En wanneer gebeurde dat?

Amina: Dat is zeg maar... tussen 2000 en eh ja... 2008 of 2009 was dat. Naar andere steden vertrekken. Dat zij zeg maar ook, veel buitenlanders kwamen naar Slotermeer, Geuzeveld. Ik geloof dat het meer is in Geuzeveld. Dat vinden ze een beetje te druk denk ik ja.

Interviewer: En wat vind jij daarvan, van die verandering?

Amina: Ik vind het niet goed zeg maar ja. Als wij naar een samen.... samenleving steven waar wij samen, samen zeg maar samenleven, zeg maar samen dingen bespreken en zo, dan horen wij allemaal wel, dan moeten wij allemaal bij elkaar zeg maar. Niet dat je Nederlander bent, omdat je een Marokkaan bent kom je niet naast mij zeg maar of zo. Maar er zijn ook veel mensen verhuisd omdat ze een huis hebben gekocht. Of vanwege hun werk of zo. Maar wat betreft Slotermeer zijn er heel veel buitenlanders. Vergeleken met vroeger hè. Echt een grote verschil.

Interviewer: Zijn er nog meer dingen anders?

Amina: Hmm niet heel anders... Parkeren hahaha. Verkeer vroeger was dat er niet zo. Ja nu wel. Tegenwoordig moet je echt. Dan is er een blauwe zone of dan moet je betalen. Ja dat is ook eh nieuw eigenlijk.

Interviewer: Oke, en voel je je veilig in Slotermeer?

Amina: Ja ik voel me veilig ja in Slotermeer.

Interviewer: Zijn er plekken waar je liever niet zou lopen? Bijvoorbeeld in het donker?

213

Amina: In het donker? Ja bijvoorbeeld ja zeg maar bij Sloterparkbad, daar tussen de bomen. Ja daar ben ik eh... Daar durf ik niet zeg maar in het donder alleen. Nee, durf ik niet.

Interviewer: En voel je je veilig in je huis?

Amina: Ja ik mijn huis voel ik me veilig.

Interviewer: Hoort u ooit verhalen over inbrekers?

Amina: Inbrekers? Nou ja... Niet vaak. Niet vaak zeg maar. Maar van de zeg maar eh... fietsen of brommers voor de deur, die worden wel gejat zeg maar. Maar inbrekers in huis, niet zo vaak. Nee...

Interviewer: Oke, voel jij je echt thuis in Slotermeer?

Amina: Ja.

Interviewer: En voel je je dan thuis op het gebied van dat je blij bent met je huis, of dat je je sociaal verbonden voelt met Slotermeer? Of allebei?

Amina: Eh allebei, ja allebei. Allebei ja. Ik ga zeg maar... Ik heb heel veel familie hier daar ga ik vaak op bezoek en zo. Maar... Toch hier vind ik het leuker.

Interviewer: En als je overal zou mogen wonen, waar zou je dan willen wonen?

Amina: Overal? Eh... Dan eh... Toch blijf ik hier ergens in de buurt. Ja als ik eh toch maar, als ik mijn huis moet verlaten. Dan blijf is gewoon hier. Niet verder dan eh... Osdorp of zo. Nee, dan blijf ik gewoon in Nieuw West.

Interviewer: En waarom zou je hier willen blijven?

Amina: Omdat ik hier zeg maar gewend ben ik eh zeg maar ik eh ik ken alle winkels, en de omgeving en zo. Ik ken hier veel mensen.

Interviewer: Oke, zijn er over het algemeen nog dingen die je heel positief vindt aan Slotermeer?

Amina: Eh... Ja mensen die zeg maar Nederlands gaan spreken, er zijn heel veel zeg maar... organisaties als je wil Nederlands leren of wil je fietsen bijvoorbeeld of leren zwemmen

214 tegenwoordig. Heel veel dingen, dat vind ik echt goed. Voor mensen die dat echt nodig hebben. Of eh, dat vind ik echt prima ja.

Interviewer: Zijn er verder nog dingen?

Amina: Hmm.... Openbaar vervoer bijvoorbeeld hebben wij voor de deur. Alleen scholen, die moeten echt... Die moeten echt... Er zijn scholen die echt heel oud zijn. Die moeten echt gesloopt of gerenoveerd worden. Er moet echt eh... Ja er moet veel veranderen zeg maar. Dingen moeten echt eh... Ja...

Interviewer: Kun je daar voorbeelden van noemen?

Amina: Ja zeg maar als er kinderen een achterstand hebben dan moeten zij op tijd zeg maar geholpen worden. Dat merk ik eh eigenlijk niet hier zeg maar. Ja...

Interviewer: Ja, en zitten jouw kinderen op de Sint Henricus of de Slotermeerschool?

Amina: Op de Slotermeerschool. Daar zitten heel veel kinderen die echt een achterstand hebben in taal en zo. Dus eh ja... Ik vind het jammer. Niet echt eh... Ja ze zeggen ook als wij vragen aan de directeur, dan zij zeggen dit is niet alleen zeg maar onder buitenlanders maar dit is een probleem van de... zeg maar een probleem van het hele land. Ook Nederlanders met een taalachterstand. Ik weet het niet, ja... Tenminste zeg maar heel veel kinderen hebben achterstand in taal. Ja, lezen en schrijven en zo. Dan hebben ze echt achterstand.

Interviewer: Zijn er nog meer dingen in Slotermeer die je negatief vind in Slotermeer? Die je verbeterd zou willen zien of die je mist?

Amina: Ja zeg maar echt afval. Echt eh zeg maar eh.... ja. Ik vind dat sommige mensen, ook als ze zien hun kinderen iets op de weg gooien dat hoort in de prullenbak. Dat gooien ze gewoon op de weg en zo. Worden ze niet.. Ze spreken hun kinderen niet aan over hoe moeten ze dat doen, nee... Moeten echt hun kinderen aanspreken om dat niet te doen. Zwerfafval daar moeten ze echt wat aan doen. En parkeeroverlast haha maar dat is overal denk ik hè?

Interviewer: Ja waarschijnlijk wel ja.

215

Interviewer: Oke, de eerste vraag: hoe lang woon je al in Slotermeer?

Rozanne: Vanaf augustus 2012.

Interviewer: En wat was je reden om naar Slotermeer te verhuizen? Ik stel deels vragen die ik al weet haha.

Rozanne: Haha maakt niet uit. Eh ik ging studeren, en ik wilde graag in Amsterdam wonen. En toen zei een schoolvriendin tegen mij: "Oh, ik heb een heel leuk project gezien bij de VU, het heet Vooruit, dan krijg je een huis in de buurt in ruil voor maatschappelijk werk." En toen zei ik "Oh dat wil ik ook wel doen." Toen zijn we gaan solliciteren en toen werden we allebei aangenomen. Toen werden we allebei geplaatst in Slotermeer, híer haha. Dus ja. Dus het was wel mijn eigen keuze om naar Amsterdam te gaan en om in een Vooruit wijk te gaan wonen, maar niet precies hier. Ik had ook in Slotervaart kunnen wonen, of Osdorp. Dus ja… En dat bleek een goede combi, Slotermeer en mij haha.

Interviewer: Ja, en had je al een beeld van Slotermeer voor je hierheen kwam?

Rozanne: Hmm… Nou eerlijk gezegd niet. Want ik kende Amsterdam wel een beetje, omdat mijn familie hier vandaan komt. Het enige wat ik wist, is dat Geuzeveld, wat ik gelijk stelde aan Slotermeer, daar heeft mijn familie gewoond in de jaren 50, die zeiden "Oh dat is heel erg veranderd." Maar niet op welke manier, en ze zeiden ook bij Vooruit: "Ga maar niet googlen ofzo, want het is misschien toch weer heel anders dan je leest." Ik heb dat advies ook echt ter harte genomen. Ik heb wel gegoogle mapst toen ik wist dat ik hier ging wonen op dit adres. Maar ik had dus niet echt een beeld behalve "het is heel erg veranderd sinds de jaren 50". Maar dat is bijna alles dus eh haha…

Interviewer: Ja, en wat was je eerste indruk toen je hier heen kwam?

Rozanne: Goed, 100% anders dan waar ik vandaan kwam maar dat wilde ik ook heel graag. Dus voor mijn was dat een heel enthousiastmerend idee. Eh ja… Heel veel mensen van veel andere culturen. Wat ik heel erg leuk vond en wat ik ook graag wilde, omdat ik dat helemaal niet kende. Eh… eh… Ja, gewoon. Het was 100% anders maar ik stond daar voor open.

Rozanne: Ja. En wat was dan het grootste verschil met je vorige buurt? Want waar woonde je hiervoor dan?

Interviewer: Ik woonde bij mijn ouders in Zeist, in een buurt met voornamelijk eh… koophuizen met een tuin, om het maar even zo te zeggen, niet het ene boven het andere te stellen hahaha. Waar mensen weinig contact hadden met hun buren. Mensen eigenlijk vooral in hun tuin achter hun heg zaten. eh,.. Waar niemand eigenlijk in een ander land geboren was, of grootouders had die in een ander land geboren waren. Dus weinig divers, en daar werd ik ook wel gek van. Eh, ja dat was denk ik het grootste verschil, de voorouders van de mensen, haha de roots in andere landen. En eerst dacht ik "Ooh, dat ziet er wel anders uit." Maar na ik denk 2 weken ofzo, was ik

216 er al helemaal aan gewend en erin gegaan, en had ik iedereen al leren kennen. Dat is denk ik ook wel het grote verschil, ik bedoel als ik hier was komen wonen, ik had niet bij Vooruit gewerkt, ik had alleen hier gezeten, en ik had niemand leren kennen, geen ouders, geen kinderen enzo, dan was er denk ik misschien wel een groter verschil gebleven. Maar, ja, nu kende iedereen elkaar en dat was prima.

Interviewer: Ja, want je bent na Vooruit verhuisd maar je woont nog steeds in Slotermeer. Is het dan nu opeens… Want inderdaad bij Vooruit hoort wel een beetje dat je contact maakt in de buurt.

Rozanne: Ja.

Interviewer: Nu dat wegvalt, heb je dan nog steeds contact in de buurt?

Rozanne: Ik heb nog steeds contact maar dat is met de mensen waarmee ik ook al tijdens Vooruit contact had. Eh, en ik woon nu wel in Slotermeer maar dat is net weer iets anders. Want ik woon nu tegenover, ik zal maar zeggen rijtjeshuizenwijk waar ook weer heel versschillende mensen wonen. Ik ben daar wel wezen oppassen, dat was grappig, daar wonen witte mensen, om het zo maar te zeggen. Ik vind het altijd zo moeilijk om politiek correcte termen erin te gooien, ik wil geen mensen buitensluiten. Maar ja, iedereen weet hoe het zit, dat weet jij ook wel haha.

Interviewer: Ja haha, dat merk ik met mijn scriptie.

Rozanne: Ja haha, hoe geef je dat aan… Terwijl… Dus ik heb minder nieuwe vrienden zeg maar gemaakt in die nieuwe buurt, simpelweg omdat ik er niet meer werk. Ik heb wel wat contact met de mensen in mijn flat. Maar dat zijn voornamelijk jonge mensen, twintigers, studenten, of mensen die net aan het werk zijn. Dus de contacten die ik heb, die zijn gelegd in die 3 jaar Vooruit. En de nieuwe contacten zijn gelegd omdat ik met die mensen op een gang woon, of bij die mensen ging oppassen, of…

Interviewer: Ja. En heb je, je woont nu op een soort studentenflat woont toch? Jongerenwoning.

Rozanne: Ja het is een voormalig verzorgingstehuis waar nu mensen tussen de 18 en 30 wonen. En op mijn gang zijn de mensen midden 20.

Interviewer: En heb je dan contact met je buren?

Rozanne: Ja, met sommigen meer als met anderen. Maar we hebben een whatssapgroep, en we hebben soms een borrel ofzo, en we zeggen elkaar gedag. Ja, dus dat is prima.

Interviewer: Oke, Slotermeer wordt op het moment gerenoveerd. Wordt dat pand waar jij zit ook gerenoveerd?

Rozanne: Nee, volgens mij niet. Het is volgens mij een gemeentelijk monument, omdat het een jaren 50 ding is. Het valt wel een beetje uit elkaar. Nee, Camelot, die heeft het volgens mij voor

217

10 jaar een huurding erop, dat ze het mogen verhuren aan mensen. En in die periode hebben ze volgens mij gene plannen om er iets aan te doen. Maar het heeft wel een opfrisser gehad voor we erin kwamen, een likje verf, nieuwe lampen enzo. Maar niet een grootschalige renovatie zoals bijvoorbeeld in de Aireystrook.

Interviewer: Nee, en wat vind je ervan dat in Slotermeer, in de Aireystrook enzo, dat er nu gerenoveerd wordt?

Rozanne: Ik vind het goed, het heeft lang geduurd. Ik weet dat mensen er heel lang voor hebben gelobbyd. Het was ook echt nodig, want ja… enkel glas, en heel dunne muren, en heel kleine woningen. Ja, ik zag mensen daar echt wel een beetje in wegkwijnen. Dus ja, ik vind het goed. Ik vind het ook goed dat een groot deel van de bewoners is aangeboden om weer terug te komen in hun woning. Eh, je hebt natuurlijk nu ook de tendens in Bos en Lommer nu, dat al die woningen worden of vrije sector woningen, of koopwoningen. En al die mensen die daar hebben gewoond en die dat net niet kunnen betalen, die moeten weer ergens anders heen en zo wordt Amsterdam langzaam een beetje, elitair, en moet iedereen die dat niet is maar ergens anders gaan wonen. En dat gebeurt nu hier niet maar misschien over 10 jaar wel. Als er meer, als de sociale huur hier zeg maar verdwijnt. Ik weet niet of dat gebeurt maar dat is een beetje mijn schrikbeeld haha. Dat mijn buren, het zijn niet meer mijn buren, jullie buren, dat die hier uit moeten doordat de huur net iets te hoog wordt. Ja… Dus…

Interviewer: Oke, Slotermeer was natuurlijk ooit bedoeld als tuinstad, met veel groen en ruimte. Ervaar jij Slotermeer ook zo?

Rozanne: Ja ik ervaar Slotermeer echt wel zo. Het is natuurlijk heel druk in het centrum, en dat is leuk en gezellig. Maar soms heb je ook behoefte aan rust. Ik heb dat heel erg want ik kom uit een bossig dorp. Dus je hebt wel behoefte aan rust maar ook aan drukte. En als ik dan de ring onderdoor fiets bij Bos en Lommer, onder de spoorbaan, dan denk ik altijd: "ah, rust!".

Interviewer: Ja, ik heb dat ook!

Rozanne: Ja, haha altijd bij dat punt. Dan denk ik bij de tennisbaan ah ik ben weer thuis. Ik ken meer mensen die dat denken. Het is toch wel Amsterdam, met de tram naar Amsterdam en je bent ik 20 minuten in het centrum. Dus ik ervaar het wel als Amsterdam maar het is toch een tuinstad. Niet misschien voor mensen, als je hier een tuin hebt. Als je hier een een benedenwoning hebt heb je echt een tuin, en in de stad is het niet te doen. Maar als je hier op 3 hoog op een klein flatje woont, dan heb je misschien niet dat tuinidee. Maar als je dan naar buiten kijkt, zie je bomen en een park en… Dat hele idee van lucht, licht en ruimte uit de jaren 50, voor hen was dat heel veel ruimte maar wij zijn nu gewend aan meer ruimte, grotere huizen, grotere badkamers, weet je wel dat soort dingen. Gewoon omdat de mens daarin evolueert. Maar dus qua huis niet meer licht lucht ruimte. Wel licht, niet meer ruimte. Ja haha, maar buiten wel. Ik zie wel dat idee van lange rechte wegen en parken en de Sloterplas is heerlijk, waar ik nu om de hoek woon, haha. Dus ja dat is echt een goed bewaard geheim van Slotermeer.

218

Interviewer: Oke, dan gaan we het nu hebben over buurtbewoners. Je had het er net al even over, maar heb je het idee dat hier veel verschillende mensen met verschillende culturen en normen wonen?

Rozanne: Ja, zeker tijdens Vooruit jaren heb ik heel veel mensen leren kennen met heel veel verschillende achtergronden, talen en eten en alles, en kledingstijlen. Over het algemeen… ja… Nou kijk omdat je hier allemaal zo dicht op elkaar woont, is er ook meer ruimte voor discussie en botsingen. Daar hoeven we nou ook weer niet zo zoet en vrolijk over te doen. Maar over het algemeen gaat het geloof ik best wel goed. Er zit heel veel verschilt tussen mensen. En ik denk dat er tussen bepaalde groepen ook wel discriminatie is. Hmm ja, dat vind ik wel lastig, want ik ben, probeer altijd heel open te zijn naar andere culturen, en andere mensen enzo, alles eigenlijk, maar die mensen zijn het vervolgens zelf niet. Hahaha, ik mijn… Dus dat vind ik wel lastig. Je ziet wel verschillen, maar volgens mij kan iedereen wel oke met elkaar samenleven. Ja… Het bepaalt ook wel heel erg… Nee ik wou zeggen het bepaalt heel erg de sfeer maar dat is niet zo. Nee, ik voel me hier altijd wel op mijn plek. Juist omdat mensen zo verschillend waren, dat ze me leerden dat je kunt zijn wie je bent, want iedereen is toch heel anders. En ziet er anders uit. Ik denk ook, waar ik vandaan kom, daar is veel meer discriminatie, en haat. Want hier zijn zo veel verschillende mensen, want iedereen heeft hier zijn eigen dingetje.

Interviewer: Ja, je zei net iets over dat je openstaat voor anderen maar dat ze niet openstaan voor jou?

Rozanne: Nou, dat is misschien een beetje raar gezegd, maar ik heb wel eens hier mensen gehoord dat mensen hier die uit Marokko kwamen, dat die heel denigrerend waren over iemand uit Ghana, met een donkere huidskleur. Denk ik ja… Hm… haha dat is heel raar. Maar die mensen hebben dat misschien ook weer geleerd weet je. Het is niet zo dat omdat iedereen anders is, iedereen elkaar respecteert. Maar ja als jij als enige Surinamer in een extreem eh gereformeerd dorp woont, dan weet ik ook niet of je zo snel erin kan komen. Dat vind ik wel de grootste paradox, ook van Amsterdam. Want in het centrum kunnen heel veel dingen en heb je de gay pride en al dat soort dingen. En hier is iedereen nog zo… ook mensen die heel erg gelovig zijn en kunnen daar best wel, ja hoe noem je dat… gesloten in zijn. Als je over de ring komt is dat misschien anders.

Interviewer: Oke, en heb je het idee dat de groepen heel erg in hun isolement zitten binnen de eigen groep of dat dat wel meevalt?

Rozanne: Eh ik weet niet of ik daar veel zicht op heb. Maar ik denk wel dat het mens eigen is om heel erg met de eigen groep om te willen gaan, met mensen op wie je lijkt, die dezelfde taal spreken, die hetzelfde eten, zich hetzelfde kleden, te gaan naar de winkels waar iedereen, ja… Maar aan de andere kant gaat iedereen wel naar de Albert Heijn en de Jumbo, eh,… naar de Halal slager, iedereen die Halal eet. En de kinderen spelen allemaal samen als ze samen in de

219 klas zitten. Ik zit natuurlijk ook in een groep. In de studenten die hierheen kwamen, de Vooruiters. Hmm… Een sportclub of een school kunnen een verbindende factor zijn.

Interviewer: Oke, in een buurt moeten natuurlijk ook allemaal dingen aanwezig zijn waar jij behoefte aan hebt, zoals winkels of ov. Welke behoeftes heb jij en zijn die aanwezig hier in de buurt?

Rozanne: Eh… Ik wil graag een leuke afwisseling van druk en rustig, dat is hier aanwezig. Ik wil met het ov overal naartoe kunnen, nou dat is wel goed. Of nou ik fiets eigenlijk normaal. Maar soms wil je met het ov want regen of koud. Maar de tram 14 willen ze, de GVB en de gemeente willen die laten stoppen. Waar mensen nu tegen aan het protesteren zijn, ik vind dat zo hartverwarmend. Ik vind het heel vervelend dat dat plan er is, maar ik vind het leuk om te zien dat er zo veel verbondenheid is in de buurt om te gaan protesteren met zijn allen. Het enige jammere vind ik dat er geen goede verbinding is van Slotermeer naar Osdorp. En winkels, ja ik vind het prima. Ik weet dat er mensen zijn, die een Nederlandse winkels. Maar ik denk ook dat dat, ja… Er is een behoefte aan winkels en dat winkelaanbod is er. Ik vond het zelf heerlijk dat ik hier naar beneden kon lopen en dan naar Ez Damla en de bakker. Ja het maakt mij niet uit wie die broodjes hebben gebakken, als het maar lekkere broodjes zijn haha. Maakt mijn niet uit of het bakker Achmet is of bakker Piet. En je hebt gewoon de Jumbo en de Albert Heijn en daar gaat iedereen heen. Wel leuk dat er tegenwoordig om plein '40'45 winkels en leuke restaurantjes zijn. Op plein 40 is nu zo'n leuk chocoladewinkeltje. Ja daar moet je heen! Chicolatte, een aanrader, echt leuk. Ze hebben ook allemaal bonbons en chocoladefondue. En je hebt dan ook de Halal Fried Chicken, ik ga er zelf nooit heen en ik weet niet of het nou zo goed is in een buurt waar ongezondheid… Maar ja het zorgt in ieder geval voor reuring en dat zorgt voor dingen die open zijn 's avonds en dat mensen hier naartoe komen. En de markt… Ik heb niets te klagen hoor. Ja je hoort zoveel mensen klagen maar als je eerst in een dorp woont waar je al 10 minuten in de auto moet zitten voordat je überhaupt bij één bakker komt, dan is dit de hemel haha waar je rond kan lopen om even wat te halen. Ja ik vind het leuk, zoveel verschillende dingen die je kan eten uit verschillende culturen. Ja ik vind dat echt een verrijking, ik zou ook niet meer ergens kunnen wonen waar dat niet is. Dat vind ik zo saai. En er zitten ook Turkse restaurants om plein '40'40, zoals Meram, en die doen ook heerlijk ontbijt. Dus prima. Ik vind het alleen jammer, stel mensen pikken het op: de Hema is nu een Hemarkt met alleen maar aanbiedingen. Je kan niet eens meer een normale panty kopen. Maar dat is het enige. Maar verder niets te klagen, en een opticien enzo.

Interviewer: Oke, hoe ervaar je Slotermeer qua veiligheid?

Rozanne: Eh ik heb je altijd veilig gevoeld. Of eigenlijk heel veilig. Mensen zeggen, mensen die ergens anders wonen die zeggen ja het is gevaarlijk. Heb ik nooit zo ervaren. Het is denk ik meer wat je verwacht dat er gaat gebeuren. Het lijkt mij, ik vond het spannender om tussen 2 dorpen door te fietsen dan hier door de stad te fietsen. Ik heb me ook nooit laten tegenhouden. Ik ga fietsen, en ik het donker lopen. Ik weet dat er dingen gebeuren maar er gebeuren overal dingen,

220 en daarvoor woon je ook in een stad. Dus ja, ik vind het verschrikkelijk als mensen overvallen worden. Dat gebeurt wel vaker de laatste tijd. Ouderen voelen zich eenzaam en onveilig. Mensen die thuis worden overvallen en winkels die worden overvallen. Maar voor mij persoonlijk, wordt ik niet zo snel bang te krijgen dat er mij dan iets gebeurt. Dus… ja haha. Ik ben echt niet bang. Hier wonen ook gewoon allemaal lieve mensen die naar hun werk gaan en dan 's avonds hun kinderen in bed leggen. Weet je wel, mensen doen er zo moeilijk over. Ik voel wel heel erg mee met de ouderen die zich niet veilig voelen, maar ik weet niet waar dat op gebaseerd is. En het centrum worden ook mensen overvallen of doodgeschoten. Dan moet je maar in de polder gaan wonen. Overal gebeuren dingen. En als er wat gebeurt is het toch ook vaak binnen een bepaalde club of organisatie? Wij worden niet zomaar neergeschoten.

Interviewer: Oke, zijn er over het algemeen nog dingen die positief zijn aan Slotermeer waar het nog niet over gehad hebben?

Rozanne: Nou, we hebben alles wel gezegd. Ik zat me wel af te vragen, stel ik was niet bij Vooruit gaan werken en ik had ergens na 1,5 jaar zoeken een kamer gevonden, was ik dan meer of minder betrokken geweest bij zo'n buurt? Dat weet je natuurlijk niet. Maar ik voel me hier wel thuis en in zou het ook niet erg vinden om hier nog lang te blijven wonen.

Interviewer: Mooi. En zijn er over het algemeen nog dingen die negatief zijn aan Slotermeer waar het nog niet over gehad hebben?

Rozanne: Gewoon het ehh idee van de openbare ruimte en van wie die is. Je ziet vaak dat mensen denken mijn huis is mijn huis, de straat is niet van mij dus ik zet daar gewoon mijn afval of ik gooi het van het balkon. Dat is denk ik wel een probleem. Maar het is bij mij in de flat ook een probleem dat mensen hun vuilniszakken niet goed dicht doen of naast de container zetten en dan komen er weer ratten. Zeker omdat er veel water is hier, heb je veel ongedierte. Dat werkt soms wel op mijn zenuwen, dat ik denk mensen kom op, jullie zijn slim genoeg. Doe nou maar even… Het is… ik snap dat de straat niet van jou is… want mensen maken hun huis mega schoon, met chloor en dat soort dingen en dan is het buiten een rotzooitje. Dan denk ik kom op… Maar daar is het stadsdeel ook wel mee bezig. Het kan mooier zijn dan het is. Eh… hmm. Ik hoor dat er veel parkeerproblemen zijn. Ik heb zelf geen auto, maar ik reed laatst mee met mensen en we hebben om midden in de nacht een uur rond gereden omdat er geen parkeerplekken waren. Maar ja je kan ook met de fiets gaan. Dat heb ik gehoord, maar dat is niet voor mij zelf mijn probleem. Eerst moet je zorgen dat mensen goed hun afval in de container doen, en dan over 30 jaar kun je zorgen dat afval goed scheiden. Ik ben iemand die zijn afval scheid, en dan moet ik voor de glasbak 10 minuten gaan fietsen. En dan heb ik dat liever… Nou bij mij, papier en plastic dat is dan wel in de wijk tegenover mij, de wijk… de bakfietswijk haha om het maar even zo te zeggen hahaha. Die mensen doen dat dan weer wel allemaal dus het kan gewoon. Dat zou ik nog wel goed vinden, dat milieu aspect. Dus dat mis ik wel een beetje. Afval en hygiëne problemen. Ik weet niet, ik heb het altijd genomen zoals het kwam en ik vond het altijd al leuk in Slotermeer.

221

Interviewer: Mooi, en voel je je ook helemaal thuis in Slotermeer?

Rozanne: Ja en ik denk dat dat vooral ligt aan de Vooruit tijd omdat je dan echt gedwongen wordt om kopje onder te gaan in je buurt en mensen letterlijk mensen aan te spreken van "Hallo, kom je naar de activiteit?" En zeker 5 jaar geleden, toen ik begon en we net het buurthuis kregen in dat andere straatje daar, daar moesten we echt mensen naartoe trekken. De Dobbekamer was toen nieuw. Die zat toen in de Lex Althofstraat in een huis. Ik heb toen echt geleerd om in het trappenhuis, dat doen jullie nog steeds, aan te bellen en te vragen of ze kwamen. Dat heeft me echt wel gevormd. Nee ik vond het leuk, ik deed het met plezier. Eh, daardoor voelde ik me denk ik echt wel thuis. Omdat ik zoveel indrukken heb gekregen en zoveel leuke gesprekken heb gehad over geloof en eten haha. Ja daardoor voel ik me echt heel erg thuis en dat mis ik wel een beetje. Maar dat thuisgevoel is nog wel aanwezig. En ik ken hier ook de weg, ook fijn. Als ik na al die jaren ergens anders heen had moeten verhuizen, naar een ander stadsdeel, dan had ik dat wel jammer gevonden haha! Ja ik bel wel Nieuw West positief.

Interviewer: Want als je overal zou mogen wonen, waar zou je dan willen wonen?

Rozanne: Eh ligt eraan wat mijn situatie is. Of, met wie ik woon, hoe oud ik ben, of ik nog studeer of al een baan heb. Ik hoop heel erg dat als ik later een baan heb, dat ik dan hier in Nieuw West nog niet te duur is. Dat ik dan een huis kan kopen. Een huis huis, niet een appartement, maar een huis met een tuintje. Dat hoop ik echt dat de prijzen nog niet over de ring zijn gestegen. Dat hoop ik echt. Maar waarschijnlijk, ja, verdien ik nooit genoeg om een huis te kopen. Dus dan wil ik wel in Osdorp gezellig wonen waar het ook een beetje meer gemengd is. Want, stel ik krijg kinderen, dan kunnen die ook gewoon met andere kinderen in contact komen, met andere culturen. Wat ik nooit heb gehad tot aan mijn 18e. Eh, ja maar nu zou ik het prima vinden om in Nieuw West te wonen. Eh… Maar stel, ik was laatst in Oost, ik vind Oost ook heel leuk, Indische Buurt. En ik dacht stel dat ik hier een kamertje of huisje zou kunnen krijgen voor niet zo veel geld, zou ik dan hier kunnen wonen? Ik zou er wel kunnen wonen, ik zou dat leuk vinden en ik zou eraan kunnen wennen. Ik zou het wel heel jammer vinden om Nieuw West dan achter te moeten laten. Ik heb wel een beetje mijn hart verloren hier. Vooral hier in de Dobbebuurt. Ja, nu, komende jaren, zou ik wel graag ik Nieuw West willen blijven wonen.

222

Transcript 2000 6 Aïsha

Aïsha: Eh... Ik vind mensen hier in de buurt wel heel aardig enzo. Veel kinderen, vriendelijke buurt. Alleen ik vind heel vies. Iedereen zet het vuil voor de vuilnisbak. Mensen doen het zelf. Als iedereen zijn eigen troep zou opruimen is er geen troep. Maar dat is de minpunt. En nog een minpunt: alle allochtonen zitten op elkaar. Het is niet gemixt. Als ik hier de buurt inkom, is het net of ik Turkije of Marokko inkom haha. Maar verderop, als ik de Burgemeester Veinez Meniglaan inga, is heel andere uitzicht. Dat is heel gemengd: Nederlands, Hollands, iedereen zit gemengd. Maar hier niet: niet eens veel Surinamers. In de hele straat wonen 2, 3 Surinaamse huizen. Voor de rest is allemaal Turks en Marokkaans. Dat is het minpunt maar voor de rest eh... ze zijn vriendelijk. Eh, je hebt de voordeel ook dat alle winkels in de buurt zijn, school is in de buurt. eh... En openbaar vervoer is ook in de buurt. Het is top. En voor mijn werk, sowieso, ik zit echt in de midden. Dat is heel goed, goede buurt. Ik kan zo de tram pakken naar Sloterdijk, en dan naar Schiphol. Ik heb ook heel veel klanten die Stuwardess zijn.

Interviewer: En wat voor werk doet u?

Aïsha: Ik ben zelf een gastouder. En eh... dat komt voor mij ook heel goed uit. Ooit als het gesloopt wordt, of ik weg moet, ik wil toch in dezelfde buurt blijven.

Interviewer: Heeft u al iets gehoord over het slopen?

Aïsha: Ja, gisteren eh toevallig, de buurvrouw zei dat in 2018 willen ze beginnen. Anders in 2020.

Interviewer: En dit huis dan ook?

Aïsha: Ja. De probleem is, het is heel erg vochtig beneden. De huizen zijn wel heel goed. Ik heb 5 kamer woning. Maar eerlijk gezegd, ik heb er niets aan in de winter. Zo vochtig beneden, dat de kinderen niet eens lekker kunnen slapen. Het is ook heel koud. Hoe hoger hierboven is, wordt beneden niet zo snel warm. Nee.

Interviewer: Ik wilde weten waar u geboren was?

Aïsha: Ik ben in Turkije geboren. Mijn vader woonde al 20 jaar in Nederland. En, die heb eh... ons hierheen gehaald in 1998. Ik was 16 toen we hier kwamen. In Amsterdam Oost. Eerst heb ik 5 jaar in Amsterdam Oost gewoond, daar heb ik op school gezeten. Op het vwo. En daarna ging ik trouwen, ging ik in Noord wonen 4 jaar. Daarna heb ik mijn eigen huis gekregen in Slotervaart. En toen hebben mijn ouders besloten om helemaal terug te immigreren, om helemaal

223 weg te gaan. Toen zijn ze weggegaan. Toen heb ik woningruil gedaan met mijn moeder, vandaar dat ik zo'n grote woning heb. Anders hadden we nooit zo'n grote woning.

Interviewer: Anders was dat nooit gelukt?

Aïsha: Neeee.

Interviewer: En u kwam dus in dit huis 8 jaar geleden?

Aïsha: Ja.

Interviewer: En had u al een beeld van Slotermeer voordat u verhuisde, van hoe het hier zou zijn?

Aïsha: Mijn moeder woonde hier, ik had al wel een beeld een beetje in mijn hoofd. Maar eh... Niet echt. Als je rondloopt dan weet je het echt. Ik heb goed contact met mijn buren. We zijn niet zo close, maar als je hulp nodig hebt dan zijn ze altijd klaar voor. Ja dat is wel heel mooi van dat ik ook meer kinderen heb. Dat komt voor mij goed uit.

Interviewer: Ja. En wat is het grootste verschil tussen waar u woonde hiervoor in Slotervaart en nu in Slotermeer?

Aïsha: In Slotervaart, ik zou er nooit willen wonen, waar ik heb gewoond. Ik kon niks beneden neerzetten, het werd altijd gestolen. Beneden waren 6 jongens, die gebruikte de zolder... ze namen vrienden mee naar de zolder. Het was echt niet leuke buurt nee. Ik heb alleen bij waar Lidlle en Albert Heijn is, daar heb ik gewoond. Nee daar zou ik niet ruilen met hier. Zeker niet. Hier voel ik me veel meer op gemak terwijl ik eerste hoog woon. Eerst vond ik het een beetje eng, maar nu, ik kan met raam open slapen, echt. Terwijl er zoveel diefstallen gebeuren. Ze zeggen heel veel diefstallen maar ik heb noot last van gehad. En ik laat de ramen ook open als ik buiten ben.

Interviewer: U voelt zich wel helemaal veilig.

Aïsha: Zeker, ja zeker. Alleen laatst zag ik wel een man, tegenover jullie. Een dronken man, ik dacht dat is helemaal niet veilig. Maar verder nooit gezien. Echt waar, een Hollandse man. Hij viel ook mensen lastig. Ik dacht "Nee dat wil ik hier echt niet zien." Ook omdat mdden in de nacht kom ik wel eens terug van mijn schoonzus met kinderen. Zaterdag, zondag. Ik vind het helemaal niet eng, ik bedoel eh, ik loop gewoon met de kleintjes. Maar zoiets maakt me niet lekker. Geeft me geen lekker gevoel.

224

Interviewer: Heeft u dit vaker meegemaakt?

Aïsha: Nee, alleen een maandje geleden. Mijn vader hier was, 3 keer die man in de buurt gezien. En nu, ik ben niet zo vaak buiten. Misschien dat het toevallig in die tijd was, maar nu zie ik hem niet meer.

Interviewer: En ik was ook benieuwd wat uw behoeftes zijn hier in de buurt. Wat voor winkels, of speelplaatsen voor de kinderen, of huizen hoe die het beste zouden kunnen zijn. En of Slotermeer dat biedt.

Aïsha: Ik zou graag willen, dat eh... Vooral die sloot, de kinderen gaan heel vaak daar spelen. Dat ze daar iets kunnen doen. Bijvoorbeeld een hek erom. En... speeltuin, op zich heel goede speeltuin. De huizen, ja de huizen moeten echt wat aan gedaan worden haha. Wat ik net al zei, we hebben allemaal last van schimmels. En voor de rest... ja... niets eigenlijk verder. Want activiteiten voor kinderen dat doen jullie wel. Ja, ik wil wel dat dat zo blijft. Dat is echt heel leuk. Jullie houden kinderen echt goed bezig. Ander zijn ze binnen en kijken ze tv en zijn ze alleen met dat soort dingen bezig. Dat is wel leuk. Maar als dat uitvalt is dat wel jammer. Dat zou ooit uitvallen. Dat er geen activiteiten gebeuren en eh... straks als er nieuwe huizen zijn dan eh... ik weet niet of dat dan nog steeds door zou gaan.

Interviewer: Nee, ik denk het helaas niet.

Aïsha: Nee, dat vind ik wel heel jammer. Ze doen zulke leuke dingen met kinderen. Ze zijn zo leuk bezig. We zien dan wel...

Interviewer: En verder, qua winkels, is alles aanwezig?

Aïsha: Ja qua winkels hebben we genoeg genoeg winkels haha! Ik vind wel dat we teveel eethoekig, het is alleen maar eten. De hele straat. Heel veel eethoeken vind ik. Kinderen, de jeugd tegenwoordig die werken voor zichzelf en gaan dan uit. Zoveel uithoeken. Vooral in deze straat, vind ik het echt... Hoeveel hebben we er wel niet? Konak, de snackbar, hebben 6 eethoeken. Ik zou wil willen dat dat wat minder wordt. Maar ja...

Interviewer: En... we hadden het net al even over de renovaties. Vind u dat goed of slecht? Wat zijn de voordelen en wat zijn de nadelen?

Aïsha: De voordelen, dat het een nieuwe huis, lekker ruim huis. Nadeel is, omdat ik een gastouder ben, straks wordt deze locatie, mensen, onze buren, wat voor woning zal ik krijgen, of ik terug mag komen enzo. Nadeel is ook dat het veel duurder wordt. Ja ik werk in mijn eentje. En mijn werk is ook niet altijd, mijn inkomen is niet stabiel. Soms heb ik 4 kinderen in het jaar,

225 soms 2 kinderen. Dus ik vind het wel jammer dat het veel duurder wordt. Voordeel is een nieuw huis. Dat is het enige voordeel eigenlijk. Nieuwe buren moet je nog ontmoeten. Het is een verassing wat je tegenkomt dan. Ja.

Interviewer: Ja. Denkt u dat de buurt erg zal veranderen door de renovaties?

Aïsha: Ik denk dat heel veel niet mogen komen. Dat het te duur is. Hoeveel mensen werken nou in deze buurt haha? Heel weinig. Heel weinig mensen werken. En eh... Die hebben uitkering. Mensen van uitkering die gaan sowieso niet terug kunnen komen. Misschien ik zelfs niet.

Interviewer: Ja. En wat vind u daarvan?

Aïsha: Wat ik daar van vind is... eh... wat ik net zei. Alle... Ik vind dat het gemengd moet zijn. Dat er ook een deel met sociale woningen, gedeeltelijk sociale woningen moeten komen. Dat niet alleen maar rijke mensen aan één kant moeten komen en arme mensen, niet arme maar mensen met een laag inkomen, aan andere kant. Ik wil dat ze een beetje kunnen... combineren dat... mensen met middeninkomen, mensen met hoog inkomen, dat een beetje door elkaar, bij elkaar kunnen wonen. Dan is de sfeer ook heel anders. Echt waar. Ook 3 straten verder is een heel andere wereld. En hier is dan echt sloopwoningen, echt achterbuurt, allochtonen. En die schotels moeten ook weg. Ja echt, daar irriteer ik me aan. Hele mooie beeld van de huizen gaan weg. Ook die nieuwe huizen. Naja, ik weet niet of dat gaat maar ook moet dat ook weg. Ik heb ook een ding, 8 euro 50 per maand. Dat is niet veel hoor, dan hoef je geen schotel. Mensen kunnen ook 8 euro, dan maar één keer minder eh, iets kopen ofzo.

Interviewer: In één keer zo'n schotel lijkt me ook aardig wat geld.

Aïsha: Ja, je moet ook laten instaleren enzo.

Interviewer: Slotermeer was gebouwd als tuinstad, met veel open en groen en ruimte. Wat vind u van dat idee?

Aïsha: Ik het nu echt alleen maar huizen, huizen, huizen. Zie jij nog groen in Slotermeer? Ik niet, heel weinig. Ja, alleen Gerbrandypark. Maar als dat ook weg is hebben we alleen maar huizen, huizen, huizen. En nu, ik vind het heel jammer dat zoveel huizen gebouwd wordt. En bomen gekapt om huizen te kunnen bouwen.

Interviewer: En toen u hier net kwam wonen, was het toen groener?

Aïsha: Hmmm. Even verderop was het groener. En hier zijn alle bomen gekapt natuurlijk vorig jaar. Maar die werden ook gevaarlijk. Nou, nee hoor. Het enige wat ik me heel erg schaam als ik

226 in de buurt kom, is al die vuil die in de zomer... zo'n berg. Dat vind ik wel heel jammer. Dat mensen zich lekker voelen om in al die vuil te wonen. En ook, wat onbeschoft is, mensen d ie grof vuil zetten bij die vuilnisbakken. Ieder zijn eigen verantwoordelijkheid weet je. Als je binnen schoon bent, moet je buiten ook schoon zijn. Buitenlandse mensen hebben dat heel vaak hoor. Dat het binnen schoon is, buiten... Ik ben echt zo blij dat de straat gemaakt is. We woonden midden in de ratten! Het was vreselijk vorig jaar.

Interviewer: Ik zag gisteren nog een rat rennen.

Aïsha: Oh gisteren nog? Ik ben er sinds de straat gemakt is geen ëën meer gezien gelukkig. Zulke, echt! Soms was ik bang om de balkon deur open te laten. Ik ben zo blij dat de straat gemaakt is. Minder ratten. Tussen de struiken zag je echt zulke ratten! Ik hoop dat ze niet terug komen. Maar ja ze zegt dat je er gisteren één zag.

Interviewer: Laten we hopen dat het daarbij blijft. En wat vind u van de interactie tussen mensen in de buurt?

Aïsha: Mensen zijn betrokken, Turken zijn betrokken bij Turken, Marokkanen bij Marokkanen. Ik zie geen gemeenschappelijke... samen met de buren enzo. Daar woont een vrouw met blond haar...

Interviewer: Tineke.

Aïsha: Ja Tineke. Die organiseert wel elk jaar een buurtfeest. Alleen als zij bezig is, ik zie haar heel vaak de buurt schoonmaken enzo. Ja echt... nee, ja... iedereen is met de eigen cultuur bezig. Ik ben heel open. Ik heb dit jaar ook in de bloemen gewerkt. Ik heb van alle culturen vrienden: ik heb Hollandse, Surinaamse... Ik houd niet van één Turkse vriendin en dan is het klaar. Nee. We gaan ook nu nog steeds eten met elkaar, even bijkletsen enzo. Ik ben een ex-collega, zij werken er nog steeds. Sommige mensen zijn... Meestal willen ze hun eigen kringetje. Ook op scholen, in ouderlokaal, zit iedereen in zijn eigen kringetje. Iedereen heeft zijn eigen groepje. Surinamers die gaan met iedereen. Daar wonen ook Hollanders die met de buurt niets te maken hebben.

Interviewer: En heeft u het idee dat er soms botsingen zijn tussen de groepen?

Aïsha: Qua taal, denk ik meer. Dat ze niet uitkomen. Ik kan met iedereen omgaan op school. Ik denk dat het meer taal is.

Interviewer: En heeft u het idee dat u gewoon kunt zijn zoals u wilt? Dat u gerespecteerd wordt in Slotermeer?

227

Aïsha: Oh, ik ga me niet veranderen voor mensen. Ik ben zoals ik ben en als ze accepteren... dan pech voor hen. Ik ga me echt niet veranderen voor de mensen nee.

Interviewer: En voelt u zich geaccepteerd?

Aïsha: Jawel, ik wel. Ik eh... ik zie ook heel veel mensen dat ze mij een heel sterke vrouw zien. Ik heb zelf 4 kinderen, ik pas op 4 kinderen, ik werk. Ik ben jarenlang... Ik run alles zelf. Dus... Ze zien me hier echt in Slotermeer als een dappere vrouw. Ik ga nooit in de uitkering hoop ik, never nooit. Nee, zolang ik gezond ben wil ik lekker blijven werken. Ik ben niet iemand die blijft wachten op een uitkering.

Interviewer: Heeft u een man die ook werkt?

Aïsha: Eh het is ingewikkeld. Ja, mijn man die... heb af en toe werk. Hij heeft niet vaste baan. Vandaar dat alles op mij neerkomt.

Interviewer: Oke. En merkt u veranderingen in cultuur en mensen in Slotermeer in de afgelopen paar jaar?

Aïsha: Hier niet. Hmm, weet je wat ik ook vind? Dat iedereen bij elkaar in de buurt wil wonen. Een paar jaar terug, had ik een vriendin de woonde op de Veinez Meiniglaan. Ze heeft 6 broertjes zusjes, ze hebben allemaal daar huis Dat vind ik ook verkeerd. Ik heb zelf ook broers zussen. Ik zou niet in de buurt willen wonen. Iedereen eigen huis, eigen kinderen. Veranderingen... Er zijn meer huizen te koop in Slotermeer, vroeger was dat niet zo. Alles wat nu gemaakt is is een koophuis.

Interviewer: En wat vind u daarvan?

Aïsha: Goed. Ja, mensen die een beetje een redelijk inkomen hebben. Voor mij ook eigenlijk. Ik betaal hier 600 euro huur, zonder huursubsidie. Ik zou ook beter een huis kunnen kopen denk ik bij mezelf. Je weet nooit hoe de situatie zal lopen met mij, dus daarom durf ik ook niet die stap te zetten. Wat anders zou ik zelf ook zo kopen. Huizen in Amsterdam zijn niet zo goedkoop. Als je een beetje een groot huis wilt, is dat zo boven een ton. In een klein huis passen we niet. Als ik zo in aanmerking zou komen door die renovaties, kunnen we zo een groter huis krijgen. Maar met kopen, ik wil me niet riskeren. Als mijn man een vaste baan zou hebben, ik heb een mooie baan, dan zou ik zo kopen. Maar jammer genoeg niet. Maar kopen is echt veel beter dan huurhuis. Er zijn mensen die niet eens in aanmerking komen voor huurwoning. Ze moeten alleen 1000 euro betalen voor de huur. Wat een oneerlijkheid. Mensen die werken die krijgen gewoon... Ik vind het een beetje krom in Nederland. Beetje oneerlijk, mensen die werken, wij worden door de belastingdienst zo hard aangepakt. Ik moet ook 3000 euro per jaar betalen. Voor wie? Voor

228 mensen die niet werken. Voor mensen die een uitkering. Omdat ik harder werk dan mensen die op hun luie reet zitten. Je moet niet mensen die heel hard werken, hard aangepakt worden. Dan denken mensen "Ja dan hoef ik ook niet hard te werken". Heel veel mensen denken zo hoor. Als ik werk wordt ik toch, dit wordt weggehaald. Bijvoorbeeld geen huurtoeslag, geen zorgtoeslag... Dan gaan ze niet werken. Ze zijn ook slim. Dat vind ik wel jammer.

Interviewer: En heeft u zelf veel contact met buurtbewoners en buren?

Aïsha: Ik groet ze wel, maar veel contact... hoef ik niet. Heb ik geen behoefte aan. Als ik dat zou willen, nee ik hou niet van veel mensen, veel gezeik, veel gepraat. Nee, daar hou ik niet van. Ik hou van rustig me met de kinderen bezig houden. Er zijn ook heel veel misgunners hoor, omdat ik kan zelf, en zei niet doen of kunnen. Dat...

Interviewer: En voelt u zich thuis in Slotermeer?

Aïsha: Ja ik voel me thuis. Ik voel me echt thuis hier. Zolang het er een beetje schoon uitziet, dan is het nog leuker dan anders haha.

Interviewer: En als u overal zou kunnen wonen, waar zou u dan het allerliefste willen wonen?

Aïsha: In Noord.

Interviewer: En waarom in Noord?

Aïsha: Omdat ik heb in Noord gewoond. Het zijn heel grotere huizen. Kan zo mooi inrichten als je wilt. Het was ook een heel rustige omgeving, leuke buren, ook gemengd. Niet alleen Turkse en Marokkaanse mensen. Ook Hollandse mensen. Alle culturen een beetje. Dat was ook een heel leuke buurt. En ik oost zou ik ook willen wonen. Oost is ook leuk. Daar heb ik ook even gewoond. Mijn droom is niet in Zuid wonen, want ik hoeft niet tussen de rijke mensen te wonen haha. Nee dan voel ik me ook niet thuis als ik tussen zulke hoge apen woon. Nee... Ik weet het niet. Zo is goed.

229