DOCSLIB.ORG

Een Vertekend Beeld? Knob

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Een Vertekend Beeld? Knob View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by TU Delft Open Access Journals EEN VERTEKEND BEELD? OPNIEUW DE TOESCHRIJVING VAN DE DOLHUISVROUW Dirk j. de VrIes PAGINA’S 139-149 PAGINA’S Frits Scholtens bijdrage ‘In de schaduw van Artus Quellinus’ (KNOB Bulletin nr. 1, 2017) vraagt om een re- actie: wie schiep de Dolhuisvrouw wanneer? >>> m 1. Gerrit Lambertsen van Cuilenborch (toegeschreven), detail van het gelaat van de zandstenen Dolhuisvrouw zonder neus, Rijksmuseum Amsterdam (foto auteur) 139 Het meningsverschil over de maker van de Dolhuis- bele aanleiding voor de aanschaf of het naar buiten vrouw voert terug op twee kunsthistorici, Elisabeth brengen van de Dolhuisvrouw. Standbeelden waren Neurdenburg en Juliane Gabriels. Scholten is het eens niet erg geliefd in de calvinistische republiek, moge- met de monografieArtus Quellien, de Oude ‘Kunstryck lijk ook een reden om het beeld pas later te bestellen of belthouwer’ van Gabriels uit 1930, citeert deels haar ar- te exposeren op de binnenplaats. De Keyser werd op gumentatie en geeft haar volkomen gelijk in de toe- z’n vingers getikt voor het vervaardigen van een heili- schrijving van de Dolhuisvrouw aan Artus Quellinus. genbeeld en zijn beeld van Erasmus behoorde volgens In hetzelfde jaar volgde echter een rechtstreekse con- sommigen tot de ‘publiekelijke afgoden’, vooral na frontatie over deze kwestie tussen Neurdenburg en Ga- de verscherping van het godsdienstige en politieke briels in het Oudheidkundig Jaarboek.1 Scholten ver- klimaat direct na 1618.9 De afkeur betrof niet alleen meldt dit debat niet en negeert een cruciale voetnoot heiligen, maar ook voorstellingen met een erotische in een later artikel van Neurdenburg in het Oudheid­ component zoals het ‘uitzinnig naakt’ van de Dolhuis- kundig Jaarboek van 1943. Gabriels laat daarin aan vrouw: wulps en onchristelijk!10 Vernielingen van Neurdenburg weten dat ze zich toch achter de toe- beelden deden zich voor tijdens de Beeldenstorm van schrijving aan Hendrick de Keyser kan scharen.2 De 1566 en opnieuw in 1580, maar ze waren er ook in later oorzaak van Gabriels dwaling laat zich verklaren. In tijd. De Dolhuisvrouw getuigt daar zelf van, want haar 1910 schreef Jan Six de Dolhuisvrouw al toe aan Hen- neus is afgehakt (afb. 1), evenals die van de vier koppen drick de Keyser,3 waarop A.E. Brinckmann in zijn in het voetstuk. Het afhakken van neuzen van beelden Handbuch der Kunstwissenschaft in 1917 kwam met het of van echte mensen is verminkend en onterend. Het alternatief ‘Schule des Artus Quellinus d.Ä’.4 Gabriels kwam bij ons in de Middeleeuwen voor en wordt heden voelde zich aanvankelijk aangemoedigd door Brinck- ten dage nog gebezigd in andere culturen, onder meer mann en sprak in haar monografie over de geniale per- als reactie op overspel. Een Vlaamse calvinist sneed soonlijkheid van ‘Quellien en zijn rasgenoten’ die uit- neuzen van beelden af om te zien of zij bloedden of eindelijk de ‘Germaansche barok’ op de kaart zouden niet.11 Anderzijds is de neus een kwetsbaar onderdeel zetten,5 een standpunt dat ze dus in 1943 herriep. Hier- van een stenen beeld, dat gemakkelijk beschadigd na volgen enkele aanvullingen op mijn artikel ‘Uit de raakt. Het lijkt bij de Dolhuisvrouw en haar kompanen schaduw van Hendrick de Keyser’ (Bulletin KNOB nr. 2, niet om een incident te gaan, maar een scherpe date - 2016) en een conclusie die Scholtens verkeerde aanna- ring van deze ‘derde beeldenstorm’ dient zich niet di- me een context geeft. rect aan. WAT ZEGGEN DE BRONNEN? GERRIT LAMBERTSEN VAN CUILENBORCH ALSNOG Directe vermeldingen of archivalische aanknopings- AAN ZET punten voor de aanwezigheid van De razernij of Dol- In de context van dit debat is het van belang het werk huisvrouw zijn er niet in het tweede kwart van de ze- van Gerrit Lambertsen, leerling van Hendrick de Key- ventiende eeuw, later wel. Methodisch gezien is het ser, in acht te nemen. Afgezien van een proefstuk in echter discutabel om het niet-noemen of niet-tonen hout heeft Lambertsen, zonder te signeren, niet an- zonder meer te koppelen aan afwezigheid. Scholten ders dan in zandsteen gewerkt. Niet alleen de Dolhuis- veronderstelt dat het beeld vanaf het begin publieke- vrouw is van zandsteen, maar ook de beelden en reliëfs lijk zichtbaar was op de binnenplaats van het Dolhuis, in Denemarken en al het latere steenhouwwerk in dus moeilijk over het hoofd gezien kon worden. Gerui- Kampen en Zwolle. Hendrick de Keyser gaf leven ‘aen me tijd na de afbraak van het Dolhuis (1792) meldtHet marmer, aen metael, yvoor, albast en klay’,12 maar zijn Volk echter dat het beeld aanvankelijk in een vestibule leerling Gerrit Lambertsen lijkt minder veelzijdig. Een stond, dus mogelijk besloten, alleen bedoeld voor de kwarteeuw later gebruikte Artus Quellinus daarente- regenten.6 Het Stadsarchief van Amsterdam biedt wei- gen bij voorkeur marmer, eigenlijk ongeschikt voor nig aanknopingspunten voor de bouwgeschiedenis buitenopstellingen zoals de reliëfs van de timpanen van het Dolhuis.7 De rekeningen van de regenten, die van het stadhuis. Daarnaast werkte hij ook wel in ter- BULLETIN KNOB 2017 onder meer verantwoordelijk waren voor de gebou- racotta en brons dat hij door anderen liet gieten. wen, ontbreken helaas. Diverse eerdere auteurs heb- Schrijvend over Quellien meent Gabriels dat de Dol- ben de komst van de Dolhuisvrouw aan een verbou- huisvrouw ‘een naar het leven geboetseerde onstui- wing in 1615 gekoppeld, dus aan het werkzame leven mige figuur’ is, ‘gedeeltelijk gehavend door regen en van Hendrick de Keyser. Zo vroeg lijkt onwaarschijn- wind’.13 Niet geboetseerd dus, maar gehakt en – afge- lijk, omdat de Dolhuisvrouw nog niet te zien is op de zien van de voornoemde verminkingen – toch goed nauwkeurige kaart van Balthasar Floris uit 1625 waar- bewaard gebleven. Hoewel de Dolhuisvrouw een glad- • 3 op de tweedeling van de binnenplaats zonder het beeld de afwerking heeft, is aan het voetstuk de kenmerken- is getekend. In 1637 vond opnieuw een grote uitbrei- de inbreng van de steenhouwer af te lezen, iemand die 140 ding plaats, naar veertig kamers,8 wellicht een plausi- vertrouwd is met zandsteen. De scharreerslag staat 141 BULLETIN KNOB 2017 • 3 2. Gerrit Lambertsen van Cuilenborch (toegeschreven), mannenhoofd met gehavende neusDolhuisvrouw, op het zandstenen waarop voetstuk de regelmatige, van de haaks aangebrachte frijnslag van de steenhouwer duidelijk te zien is (foto auteur) 3. Vier oorspronkelijke planeetgoden in het vertrek aan de overkant van de overdekte brug van de Frederiksborg in Hillerød, rechts het beeld van Venus (foto auteur) keurig haaks op de begrenzende randen; de ontmoe- De gretigheid waarmee Lambertsen inging op de mo- ting van de slagen wordt gemarkeerd door scherp ge- gelijkheid om voor de Deense koning te werken en de trokken versteklijnen die als ‘echo’ doorlopen achter diverse carrièrewendingen nadien getuigen van een de hoofden van de krankzinnigen (afb. 2). Er is verder flexibele levenshouding. Scholtens suggestie dat Lam- goed te zien dat de Dolhuisvrouw eertijds een witte of bertsens reislust niet erg groot was, is daarom niet te- crème afwerking had. Dat is bij uitstek de techniek die recht. In 1623 was Lambertsen nog in Denemarken, Lambertsen gebruikte om de zandstenen planeetgo- waar hij als ‘beeldhouwer te Helsingør’ betaald kreeg den van de ‘Marmorgalleriet’ in Frederiksborg het ui- voor het leveren van beelden voor het kasteel Rosen- terlijk van marmer te geven en verklaart ook waarom borg in Kopenhagen, opnieuw een koninklijke op- de hoofden in Amsterdam en Kampen zo onwaar- dracht.16 Binnen enkele jaren werkte hij dus op drie BULLETIN KNOB 2017 schijnlijk gaaf bewaard zijn gebleven. Jan Six en ande- verschillende Deense locaties. Ergens daar zal zijn re auteurs noemen de overeenkomstige profileringen zoon geboren zijn, de latere meester steenhouwer An- van de voetstukken van de Dolhuisvrouw en het Eras- thoni Gerritsz van Cuilenborch. Vervolgens vestigt musbeeld in Rotterdam.14 Scholten relativeert dit ar- Lambertsen zich omstreeks 1627 in Kampen, maar is gument terecht. De huidige hardstenen sokkel in Rot- daar niet permanent aanwezig. Wegens een verblijf in terdam is een kopie uit 1964 die met een onderbreking Amsterdam, geeft hij op 19 oktober 1632 namelijk op- 15 van drie jaar eerder werd vernieuwd in 1677. dracht aan een Kamper jurist zijn zaken in die stad • 3 In de kennis over het leven en werk van Lambertsen waar te nemen en verder alle formaliteiten namens zijn nog diverse lacunes. Enkele bekende feiten geven hem te vervullen.17 Het ging dus niet om een uitstapje 142 wel aanleiding om de visie van Scholten te nuanceren. van een paar dagen en Lambertsens actieradius ge- 4. Gereconstrueerde rechterarm van de Venus of Sibille die net als de linkerarm in haar borst knijpt. Beeld van Gerrit Lambertsen van Cuilenborch, ca. 1620 (foto auteur) tuigt wel van reislust. lijdenis, in Zwolle.18 De naam kan een toevalstreffer In 1634 doet hij belijdenis in Zwolle, waar hij in 1639 zijn, maar is ook die van Lambertsens echtgenote en het eervolle, gratis burgerschap van de stad ontvangt. verklaart mogelijk waarom zij daadwerkelijk pas in de Opmerkelijk is dat zijn Amsterdamse vrouw Liesbeth loop van 1638 in Zwolle belandt. Onverwacht maakt Jans later naar Zwolle lijkt te komen, omdat zij daar Liesbeth Jans de relatie met het Dolhuis en de inbreng pas in december 1638 belijdenis doet. van Gerrit Lambertsen aannemelijk. Daarmee is een In de periode voordat Jans naar Zwolle gaat, is een mogelijke vervaardiging en opstelling van de Dolhuis- mogelijke aanwijzing te vinden voor haar betrokken- vrouw op de binnenplaats met een marge tussen 1628 heid met het Dolhuis. In tegenstelling tot de boekhou- en 1638 te dateren, tenzij het beeld eerder binnen ding van de regenten zijn de rekeningen van de regen- stond. tessen van het Dolhuis namelijk wel bewaard (vanaf BULLETIN KNOB 2017 1616).
Load more

Recommended publications
  • Theodoor Van Der Schuer's Allegory of Human Deprivation for Leiden's
    Volume 12, Issue 2 (Summer 2020) Nothing Else Than Decay: Theodoor van der Schuer’s Allegory of Human Deprivation for Leiden’s Plague Hospital Hanneke van Asperen [email protected] Recommended Citation: Hanneke van Asperen, “Nothing Else Than Decay: Theodoor van der Schuer’s Allegory of Human Deprivation for Leiden’s Plague Hospital,” Journal of Historians of Netherlandish Art 12:2 (Summer 2020) DOI: 10.5092/jhna.12.2.4 Available at https://jhna.org/articles/seeing-outside-the-box-reexamining-the-top-of-samuel-van- hoogstratens-london-perspective-box Published by Historians of Netherlandish Art: https://hnanews.org/ Republication Guidelines: https://jhna.org/republication-guidelines/ Notes: This PDF is provided for reference purposes only and may not contain all the functionality or features of the original, online publication. This PDF provides paragraph numbers as well as page numbers for citation purposes. ISSN: 1949-9833 Nothing Else Than Decay: Theodoor van der Schuer’s Allegory of Human Deprivation for Leiden’s Plague Hospital Hanneke van Asperen In 1682, the highly regarded artist Theodoor Cornelisz van der Schuer (1634–1707) painted a canvas for the boardroom of the plague hospital in Leiden. He transformed well-known depictions of the plague to create an image of an unspecified hos- pital in a timeless setting. More than simply an image of a hospital, the painting is also an allegory of human dependence on God. Focusing on the plague-stricken figure of Charity, the allegory visualizes moral ideas that were disseminated in a 1526 tract on poor relief written by Juan Luis Vives.
    [Show full text]
  • Codart Courant 10/June 2005 2
    c o d a r t Courant 10/June 2005 codart Courant contents Published by Stichting codart p.o. Box 76709 2 A word from the director 9 Serbia, Introducing the graphic nl-1070 ka Amsterdam 3 A new board member introduced collection of the National Museum in The Netherlands 3 codart appoints new director Belgrade, Dragana Kovačić [email protected] 4 New members of the Program Committee 10 Ukraine, Introducting the collection www.codart.nl introduced of the Bogdan and Varvara Khanenko 4 Introducing the Website Committee Museum of Art in Kiev, Olena Zhivkova Managing editor: Rachel Esner 5 News and notes from around the world 13 usa, An exhibition project on Jan E [email protected] 5 Germany, Plans for the Suermondt- Provoost, Ron Spronk Editors: Wietske Donkersloot Ludwig-Museum in Aachen, 13 Publication news and Gary Schwartz Peter van den Brink 14 codart activities in 2005 T +31 (0)20 3054 515 5 Germany, News from the 14 Congress report codart acht F +31 (0)20 3054 500 Gemäldegalerie Alte Meister in 16 Workshop reports codart acht E [email protected] Kassel, Gregor J.M. Weber 19 Dutch and Flemish art in Sweden: an Translations: Laura Watkinson 6 Ireland, Introducing the collection overview of the National Gallery in Dublin, 25 Appointments codart board: Adriaan E. Waiboer 26 Museum list Henk van der Walle, chairman 7 Netherlands, Rembrandt 400 in 2006, 32 codart dates Wim Jacobs, controller of the Instituut Bob van den Boogert 32 Preview of upcoming exhibitions and Collectie Nederland, secretary- 8 Poland, Events in Poland in 2004, other events June–December 2005 treasurer Hana Benesz Greetje van den Bergh, director of the Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Brussels Rudi Ekkart, director of the Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie Jan Houwert, chairman of the Board of Management of Koninklijke Wegener n.v.
    [Show full text]
  • 6.3. Kerkmonumenten
    SPECIAL 6 - AD DE LA MAR KERKMONUMENTEN GRAFTOMBEN IN NEDERLANDSE KERKEN WAAROP DE OVERLEDENE LEVENSGROOT IS AFGEBEELD DEEL 3 ter inleiding In veel kerken vinden we schitterende grafmonu- menten. Uit de grote hoeveelheid heb ik een keus gemaakt en er één soort uitgehaald: graftomben in Nederlandse kerken, waarop de overledene le- vensgroot is afgebeeld. Ik vond er 49. Op kerkhoven en begraafplaatsen kun je meestal dagelijks terecht, kerken zijn vaak moeilijker toe- gankelijk. Zelfs als je van te voren de openings- tijden nakijkt, kom je soms toch nog voor een ge- sloten deur terecht. Foto’s bij deze inventarisatie zijn daarom aangevuld met afbeeldingen die ik op het internet vond om toch een compleet overzicht te krijgen. Er zijn drie artikelen: deel 1 ging over grafmonu- menten van 1240-1644, deel 2 eindigde in 1939. In dit derde deel staat de complete inventaris van de gevonden monumenten. Misschien zijn er meer monumenten. Mijn voornaamste bronnen waren de 12 delen ‘Monumenten in Nederland’ van uitge- verij Waanders in Zwolle, maar ik kan best een monument gemist hebben. Ik vraag u daarom dringend: weet u nog een graftombe waarop de overledene levensgroot en driedimensionaal is af- gebeeld, dan zal ik die graag vermelden in de vol- gende aflevering, dan hebben we samen een com- plete lijst gemaakt. Indien mogelijk ontvang ik graag een paar foto’s en een kort stukje tekst. INVENTARISATIE nr. 1 mon.nr. 32582 jaar 1240 plaats Roermond kerk Munsterkerk wie Gerard III van Gelre (c.1185-1229) & Margaretha van Brabant (c.1190-1231) uitvoering laag vrijstaand materiaal Baumberger en Naamse steen nr.
    [Show full text]
  • Uva-DARE (Digital Academic Repository)
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Sumptuous Memories, Studies in seventeenth-century Dutch tomb sculpture Scholten, F. Publication date 2003 Link to publication Citation for published version (APA): Scholten, F. (2003). Sumptuous Memories, Studies in seventeenth-century Dutch tomb sculpture. Waanders. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:26 Sep 2021 Preface e Thiss study began in 1982 with a meeting on the staircase of an old museumm repository on Kleine Kromme Elleboog in Groningen. It was there,, several times a week, that I passed Rombout Verhulst's putto fromm the Midwolde tomb {fig. 166). That chubby little white marble cherub,, orphaned and seemingly forgotten, utterly intrigued me. I becamee fascinated by the softness of the hard marble, by the provenancee and original significance of the sculpture - a fascination thatt led to the publication of a small book about Verhulst's tombs in 1983.
    [Show full text]
  • Dutch and Flemish Art: the Golden Age
    Dutch and Flemish Art: The Golden Age The Library of Walter A. Liedtke Curator of European Paintings at the Metropolitan Museum of Art Part I: Dutch and Flemish Art Part II: European Art 2118 titles in circa 2300 volumes From Wikipedia, the free encyclopedia Walter Liedtke Walter Liedtke Walter Arthur Liedtke, Jr. Born August 28, 1945 Newark, New Jersey US February 3, 2015 (aged 69) Died Valhalla, New York US Residence Bedford Hills, New York Nationality United States Occupation Art historian, writer, curator Years active 1974–2015 Walter Arthur Liedtke, Jr. (August 28, 1945 – February 3, 2015) [1] was an American art historian , writer and Curator of Dutch and Flemish Paintings at the Metropolitan Museum of Art .[2] He was known as one of the world's leading scholars of Dutch and Flemish paintings. [1] He died in the 2015 Metro-North Valhalla train crash .[3] Early life Liedtke was born in Newark, New Jersey ,[4] and grew up in Livingston, New Jersey .[4] Liedtke studied Art History , receiving a Bachelor of Arts degree in 1967 from Rutgers University in New Brunswick, New Jersey , a Master of Arts degree in 1969 at Brown University in Providence, Rhode Island. [5] Liedtke said that his interest in Dutch paintings began because he was focused on images as a child from hours and hours of watching a lot of TV. [6] He described his aesthetic as that of having a focus on how he responded to visual patterns compared to a more typical perspective focused on story and narratives. [6] Career Academia Liedtke planned on a career in academia.
    [Show full text]
  • HET GESLACHT DE KEYSER DOOR A. W. WEISSMAN. DEN, in 1886, Mr
    HET GESLACHT DE KEYSER DOOR A. W. WEISSMAN. DEN, in 1886, Mr. N. DE ROEVER, A.rchivaris van Amsterdam, "De Kroniek van Staets" uitgaf, schreef hij : "Wat ik kon bezigel1 voor eene geschiedenis van de kunstenaarsfatniiie DE KEYSER legde ik bijeen, wachtende op het oogenblik, dat het aantal gegevens zoodanig zou zijn toegenomen, dat de vrucht niet onrijp , , 1 " aan net pUDl1el<:zou tvoraen aangeooaen . Door de welwillendheid van DE ROEVERS opvolger, Mr. W. R. VEDER, werden die aanteekeningen van den te vroeg ontslapene te mijner beschikking gesteld. Zij zijn van bijzondere waarde, omdat zij grootendeels ontleend werden aan het Notarieel Archief, dat ontoegankelijk is. Blijkbaar wilde DE ROEVER een genealogie van het geheele geslacht DE KEYSER, beginnende met de zestiende en eindigende met het laatst der achttiende eeuw, maken. Tegen zulk een taak voel ik mij niet opgewassen, en ik meet het dus aan een ander overlaten, haar te volbrengen. In het jaar 1887 heb ik, ter gelegenheid dat het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap zijne eerste vergadering in het Muntgebouw hield, het een en ander omtrent HENDRIK DE KEYSER medegedeeld. DE ROEVERS aanteekeningen hebben mij den weg geopend naar vele nieuwe bronnen, zoodat ik thansinstaatbenom, 66 wat ik vroeger omtrent HENDRIK DE KEYSER gaf, aan te vullen en te verbeteren niet alleen, maar ook omtrent vele zijner ver wanten, die kunstenaars geweest zijn, bijzonderheden te geven. De registers van het St.-Lucasgilde te Antwerpen vermelden, dat AERT ORTKENS, glasschilder, in I53I I THOMAS DE KEYSER als leerjongen aannam. HENDRIK DE KEYSER werd in 1544 als leerjongen aangenomen door den sclilder JAN VAN COUWENBERG, terwijl zijn aanneming tot meester door het gild in 1553 plaats vond.
    [Show full text]
  • 6.2. Kerkmonumenten
    SPECIAL 6 - AD DE LA MAR KERKMONUMENTEN GRAFTOMBEN IN NEDERLANDSE KERKEN WAAROP DE OVERLEDENE LEVENSGROOT IS AFGEBEELD DEEL 2 ter inleiding In veel kerken vinden we schitterende grafmonu- menten. Uit de grote hoeveelheid heb ik een keus gemaakt en er één soort uitgehaald: graftomben in Nederlandse kerken, waarop de overledene le- vensgroot is afgebeeld. Hoeveel zullen we er hier- van in ons land kunnen vinden? Ik denk dat er 49 van dergelijke beeldhouwwerken zijn, maar als u er méér weet, dan hoor ik het graag. Is 49 veel? Alleen al in Londen in de Westminster Abbey zijn er, denk ik, veel meer van dit soort monumenten te vinden. Op kerkhoven en begraafplaatsen kun je meestal dagelijks terecht, kerken zijn vaak moeilijker toe- gankelijk. Zelfs als je van te voren de openings- tijden nakijkt, kom je soms toch nog voor een gesloten deur terecht. Foto’s bij deze inventarisa- tie zijn daarom aangevuld met afbeeldingen die ik op het internet vond om toch een compleet over- zicht te krijgen. In dit artikel is steeds een detail van het monument afgebeeld. Een foto van het complete graf staat later bij de inventarisatie. Er zijn drie artikelen. Deel 1 ging over de grafmo- numenten van de 13de tot halverwege de 17de eeuw. Deel 2 eindigt in 1939 en in deel 3 komt de inventarisatie van alle monumenten, waar je ook de chronologische M-nummers terug zult vinden. TIJDPERK ARTUS QUELLINUS (1609-1668) De zonen van Hendrick de Keyser, Pieter (c. 1595- 1676) en Willem (1603-na 1680) ontwikkelden zich ook tot beeldhouwer, maar werden overtroefd door Artus Quellinus (1609-1668).
    [Show full text]
  • Masterpieces of the J. Paul Getty Museum: European Sculpture
    Masterpieces of the J. Paul Getty Museum EUROPEAN SCULPTURE Masterpieces of the J. Paul Getty Museum EUROPEAN SCULPTURE Los Angeles THE J. PAUL GETTY MUSEUM Frontispiece: MICHEL ANGUIER Jupiter [detail] probably cast toward the end of the seventeenth century from a model of 1652 94.SB.21 (See no. 21) Page 6: JOHN DEARE Venus Reclining on a Sea Monster with Cupid and a Putto [detail], 1785-1787 98.SA.4 (See no. 38) Page 8: At the J. Paul Getty Museum: CHRISTOPH DANIEL SCHENCK Christopher Hudson, Publisher The Penitent Saint Peter [detail], 1685 Mark Greenberg, Managing Editor 96.SD.4.2 (See no. 24) John Harris, Editor Stacy Miyagawa, Production Coordinator Page 12: Jack Ross, Photographer JEAN-JACQUES CAFFIERI Bust of Alexis-]ean-Eustache Taitbout Texts prepared by Peter Fusco (abbreviated in text as PF), Peggy Anne Fogelman (PAF), [detail], 1762 and Marietta Cambareri (MC) 96.SC.344 (See no. 33) Designed and produced by Thames and Hudson Page 13: and copublished with the J. Paul Getty Museum FRANCOIS GIRARDON Pluto Abducting Proserpine [detail], cast circa 1693-1710 88.SB.73 (See no. 26) © 1998 The J. Paul Getty Museum 1200 Getty Center Drive Suite 1000 Los Angeles, California 90049-1687 Library of Congress Card Number 98-13409 ISBN 0-89236-513-7 Color reproductions by Articolor, Verona, Italy Printed and bound in Singapore by C.S. Graphics CONTENTS FOREWORD by Deborah Gribbon 7 INTRODUCTION by Peter Fusco 9 NOTE TO THE READER 11 EUROPEAN SCULPTURE 14 INDEX OF ARTISTS 128 FOREWORD The collection of European sculpture represented here, begun in 1984, has just been installed in galleries built for it in the new J.
    [Show full text]
  • Information to Users
    INFORMATION TO USERS This manuscript has been reproduced from the microfilm master. UMI films the text directly from the original or copy submitted. Thus, some thesis and dissertation copies are in typewriter face, while others may be from any type of computer printer. The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. Broken or indistinct print, colored or poor quality illustrations and photographs, print bleedthrough, substandard margins, and improper alignment can adversely affect reproduction. In the unlikely event that the author did not send UMI a complete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if unauthorized copyright material had to be removed, a note will indicate the deletion. Oversize materials (e.g., maps, drawings, charts) are reproduced by sectioning the original, beginning at the upper left-hand comer and continuing from left to right in equal sections with small overlaps. Photographs included in the original manuscript have been reproduced xerographically in this copy. Higher quality 6" x 9" black and white photographic prints are available for any photographs or illustrations appearing in this copy for an additional charge. Contact UMI directly to order. ProQuest Information and Learning 300 North Zeeb Road, Ann Arbor, Ml 48106-1346 USA 800-521-0600 UMI CHILDREN BORNE ALOFT: NICOLAES MAES'S GANYMEDE PORTRAITURE AND THE CONTEXT OF DEATH AND MOURNING IN THE SEVENTEENTH-CENTURY NETHERLANDS DISSERTATION Presented in Partial Fulfillment of the Requirements of the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of the Ohio State University Bv Wendv M. Schaller, M.A. The Ohio State University 2001 Dissertation Committee: Approved by Dr.
    [Show full text]
  • Peter Paul Rubens, Rombout Verhulst, Michiel De Ruyter, Maarten
    777279 Visiting the Golden Age Tessin, Nicodemus (II), paginanummer 150, Den Haag, 1687, Ein Besuch in Holland 1687 Afbeeldingsnummer 1001657274 Tessin, Nicodemus (II), paginanummer 150, Den Haag, 1687, Ein Besuch in Holland 1687 Verder zoeken in RKDexcerpts Trefwoord kunstverzameling Trefwoord prent Trefwoord tekening Trefwoord beeldhouwer Trefwoord beeldhouwwerk Trefwoord marmeren Trefwoord grafschrift Trefwoord stadhuis Trefwoord paleis Trefwoord plafondschilderkunst Kunstenaar Nicodemus Tessin (II) Kunstenaar Peter Paul Rubens Kunstenaar Rombout Verhulst Kunstenaar Michiel de Ruyter Kunstenaar Maarten Tromp Kunstenaar Nicolas Millich Kunstenaar Robbert Duval Citaat Vorm reisverslag Nummer paginanummer: 150 Vrije titel Ein Besuch in Holland 1687 Begindatum 1687 Einddatum 1687 Trefwoord persoon Tessin, Nicodemus (II) (auteur/correspondent) Johan Philip Silvercrona Rubens, Peter Paul (schilder) Adriaan, baron van Gent (1645-1708) echtgenoot van Elisabeth Maria, princess of Portugal Verhulst, Rombout (beeldhouwer) Benjamin Fagel Ruyter, Michiel de Tromp, Maarten Millich, Nicolas Duval, Robbert Plaats onderwerp Den Haag Taal Duits [TA] Trefwoord kunstverzameling; prent; tekening; beeldhouwer; beeldhouwwerk; marmeren; grafschrift; stadhuis; paleis; plafondschilderkunst Samenvatting In The Hague, Nicodemus Tessin sees a collection of mediocre prints and drawings at Mad. Claraling [Kralingen], and a painting by Rubens. Tessin visits Baron Gent and describes two large foliants with buildings; he notes its price and to purchase them at the descendants
    [Show full text]
  • Encyklopédia Kresťanského Umenia
    Marie Žúborová - Němcová: Encyklopédia kresťanského umenia Flámska apokalypsa - Apokalypsa flámska flámska gotika - flámska a burgundská tvorba 15.st. s príznačnými ostro lomenými, dramatickými záhybmi plášťov; pozri štýl lámaný flámska história - http://en.wikipedia.org/wiki/Category:History_of_Flanders flámska renesancia - pozri flámski primitívi http://fr.wikipedia.org/wiki/Renaissance_flamande http://en.wikipedia.org/wiki/Renaissance_in_the_Low_Countries flámska škola - škola maľby, ktorá sa vyvinula v Holandsku od renesancie do počiatkov baroka; zahrnuje flámskych primitívov (1400-1500), flámsku renesanciu (1500-1584) a holandský zlatý vek maľby zo 17.st.; patrí sem mnoho maliarov, sochárov a architektov, z ktorých sú najznámejší Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Johannes Vermeer, Jacob van Ruisdael, Antoon van Dyck a Jan Steen http://fr.wikipedia.org/wiki/École_hollandaise flámske maliarstvo - samostatný výtvarný prejav charakteristický pre južné provincie Flámska od 15.st. (J.van Dyck, R.van Weyden, Majster z Flémale); v 16.-17.st. vytvorený typický barokový exaltovaný flámsky prejav, ktorý svoj vrchol našiel v diele Rubensa; v jeho dielni pod vedením A.van Dycka, ktorý svojou portrétnou tvorbou ovplyvnil anglickú maľbu, patrili Rubensovi žiaci J.Jordaens (žáner, religiózne a mytologické obrazy), F.Snyders (kvetinové a ovocné zátišia, poľovnícke zápasy), A.Brouwer a D. Teniers Ml. (žáner); krajinárstvo v dvoch smeroch: kabinetná drobnomaľba (Jan Brueghel St.) a monumentálna tzv. bruselská dekoratívna maľba; flámska žánrová maľba 17.st. zobrazovala alegórie piatich zmyslov v podobe krčmových scén s pijanmi (Chuť), fajčiarmi fajok (Čuch), rozjarenými spevákmi s huslistom (Sluch); Hmat zobrazovaný ako muž, ktorý objíma ženu okolo pása, alebo ako ránhojič púšťajúci pacientovi žilou; vo flámskom maliarstve 18.st. sa iba obmieňali vzory z predchádzajúceho obdobia, v 19.st.
    [Show full text]
  • Michiel De Ruyter in De Kunst Een Studie Over De Diverse Afbeeldingen Die Ooit Van De Ruyter Vervaardigd Werden
    Michiel de Ruyter in de kunst Een studie over de diverse afbeeldingen die ooit van de Ruyter vervaardigd werden. Door: Dr. M.S. de Ruijter de Wildt en drs. L. de Ruijter de Wildt-Verlinden In het zeventiende-eeuwse Nederland was de belangrijkste kunstvorm ongetwijfeld de schilderkunst. Veruit de meeste schilderijen zijn niet in opdracht gemaakt en waren goedkoop, zodat veel mensen in staat waren er één te kopen. Schattingen van het aantal schilderijen dat in de Gouden Eeuw gemaakt is lopen uiteen van vijf tot tien miljoen. Het wekt dan ook geen verbazing dat van een bekend en roemrucht persoon als Michiel de Ruyter vrij veel portretten en prenten zijn gemaakt èn bewaard gebleven. Toen zijn populariteit steeg ontstond zowel bij de overheden als bij de bevolking een vraag naar afbeeldingen van hem. Deze hadden als doel de Luitenant-Admirael-Generael te tonen, in al zijn autoriteit en manhaftigheid, als persoon om trots op te zijn en als groot voorbeeld voor allen. Zo zijn er verschillende statieportretten van hem geschilderd, die vooral spectaculair en niet zo zeer menselijk zijn. Daarnaast liet De Ruyter, net als veel andere leden van de gegoede burgerij, een paar portretten voor eigen gebruik schilderen. In de zestiende eeuw was het laten schilderen van een portret nog alleen weggelegd voor de adel, maar vanaf het eind van de zestiende eeuw lieten ook steeds meer mensen uit de gegoede middenklasse zich portretteren. In de zeventiende eeuw vormden zij één van de grootste groepen opdrachtgevers. Zulk soort portretten waren vaak niet voor publiekelijk vertoon bedoeld en moesten eenvoudigweg, als een soort eigentijdse foto’s, de geportretteerde vereeuwigen.
    [Show full text]