Promieniowanie Rentgenowskie Rozbłysków Słonecznych ^ O Nauczaniu^|Trp^^|Ii •
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
tom LXXIII marzec-kwiecień Promieniowanie rentgenowskie rozbłysków słonecznych ^ O nauczaniu^|trp^^|ii • . 125 rocznica ódllrffeia trabantów Marsa Arjpliza obrazów CCD z kamery internetowej” . , w nb, Prof, Bohdan Pa wvkhidu aukowa CAMK, Warszawa, 18 lutego 2002 r. Wykład prof. Briana G. Wyboum Wystawa archiv^ov^pftji1 Fangor rozdaje legendarny 13. ni Uczestnicy dyskusji panelowej Prof. Andrzej K. Wróble U R A N I A • POSn-!>Y ASTRONOM;! Szanowni i Drodzy Czytelnicy; Obchodzimy osiemdziesiątą rocznicą istnienia „ Uranii ’’jako oficjalnego, drukowanego organu Towarzystwa Miłośników Astronomii. Na Sesji Naukowej w dniu 18 lutego 2002 r. najznakomitsi prelegenci mówili m.in. o tym, ja k uprawiać astronomią, o jedności fizyki i astronomii i o tym, ja k 80 lat rozwoju astronomii wyglądało w „ Uranii ”, oraz dyskutowali o edukacji astronomicznej Alina fot. Dauksza-Wiśniewska społeczeństwa. Zaraz po Sesji ten zeszyt będzie już w drukarni, więc oprócz programu obchodów i być może kilku wciśniętych w ostatniej chwili zdjęć, nic więcej na jej temat nie możemy tutaj zawrzeć. Ale przypomnijmy. Muza astronomii, Urania, stała się patronką działań „organicznych” i samokształceniowych młodzieży warszawskiej już na samym początku naszej Niepodległości i II Rzeczypospolitej. W roku szkolnym 1919/1920 w Gimnazjum im. Mikołaja Reja zawiązało się Kółko Astronomiczne, które m.in. rozpoczęło w 1920 r. wydawanie powielaczowego biuletynu pt. „ Urania Wydano 4 takie kwartalne numery. Wśród aktywnych członków tego Kółka byli m.in. przyszły astronom Jan Mergentaler i przyszły fizyk światowej sławy Stanisław Mrozowski, którzy później wielokrotnie gościli na lamach naszego czasopisma. Gdyby więc liczyć owe 4 numery, to poprzedni zeszyt „ Uranii - Postępów Astronomii ” otwierał nową setkę, już ósmą, zeszytów naszego czasopisma i byłby to 82. rok jego istnienia. A co zrobić ze „specjalnym ” 13 numerem „ Uranii” z roku 1955 czy numerem „zaćmieniowym ” z roku 1999? Postanowiliśmy więc zachować rachubę zeszytów „ Uranii ’’jako „ regularnego ”, drukowanego czasopisma. Stała się ona takim po założeniu Towarzystwa Miłośników Astronomii w 1922 r Publikowana rok później lista członków tego Towarzystwa obejmuje znakomitości ówczesnego świata naukowego fizyki i astronomii, wszystkich profesorów astronomii, światłych ziemian i przemysłowców oraz studentów i uczniów gimnazjalnych. I właściwie tak jest do dzisiaj. I do dzisiaj nie zmienił się profil „ Uranii ”, która podobnie jak 80 lat temu i dzisiaj pragnie pokazywać otaczające nas planety, gwiazdy i galaktyki... oraz tłumaczyć dziejące się w tym świecie zjawiska. Naszym zamiarem jest opublikowanie w następnych zeszytach „ Uranii ” wygłoszonych na Sesji Jubileuszowej wykładów i głosów w dyskusji. Tymczasem, Drodzy Czytelnicy, oddajemy w Wasze ręce 698 zeszyt naszego pisma. Otwiera go artykuł Michała Tomczaka z Wrocławia o rentgenowskich obserwacjach Słońca, będący zapisem wykładu, który Autor wygłosił na Krakowskim Zjeździe Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Pokłosiem tego Zjazdu są też artykuły Jerzego Kreinera o nauczaniu astronomii na różnych szczeblach naszego systemu edukacji oraz wypowiedź Waldemara Ogłozy o edukacji astronomicznej w Internecie. Bardzo polecamy te materiały zarówno nauczycielom szkół średnich, jak i akademickim. Dla tych pierwszych Juliusz Domański ma propozycje przeprowadzenia na lekcjach fizyki z astronomią modelowania ciekawego zjawiska astronomicznego. Zbigniew Dworak przypomina historię odkrycia satelitów Marsa 125 lat temu, a Jacek Kruk omawia plany wypraw kosmicznych do wybranych planetoid. Pierwszy z tych Autorów przedstawia też istniejący od 50 lat Wydział Geodezji Górniczej i Ochrony Środowiska na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, na którym również uprawiana jest astronomia. Niewątpliwie cennym materiałem dla zaawansowanych obserwatorów będzie opis redukcji obserwacji astronomicznych, prowadzonych przy pomocy nowoczesnych technik, przedstawiony przez Grzegorza Wrochnę. Wszystkim pragnącym nabyć teleskop Wiesław Skórzyński radzi, jak go wybrać. Wracamy do idei „Elementarza astronomii”, aby wyjaśniać treści różnych terminów i pojęć astronomicznych. W kolejnych odcinkach będziemy omawiali widma gwiazdowe. W czasie letnich wakacji Krakowski Oddział PTMA organizuje i Obóz Szkoleniowy, i Obóz Obserwacyjny — odpowiednie ogłoszenie znajdziecie Państwo na następnej stronie. Jak zwykle, Tomasz Ściężor z Krakowa opracował „Kalendarz astronomiczny”. Przedstawia on zjawiska niebieskie w maju i czerwcu. A działo się będzie wiele! Proszę o przestudiowanie tego materiału. Polecam uwadze Państwa naszą Jubilatkę. Życzę pożytecznej lektury i kłaniam się pięknie Toruń w lutym 2002 roku 2 /2002 U R A N IA - po stępy As t r o n o m ii BlBLlOf czytelnicy piszą... ISI £| 03 Szanowna Redakcjo! fowanie większego otworu po Zapowiedź Pana Skórzyń- ciągnęło za sobą konieczność Tu może być reklama Twojej Firmy! skiego o analizie teleskopów ponownego szlifowania całej na polskim rynku skłoniła mnie powierzchni lustra i nadano jej Nasz cennik jest następujący: do podzielenia się doświad krzywiznę o ogniskowej 3500 cała strona kolorowa: 1000,00 zł czeniami, które nabyłem uży mm. Nowy mechanizm zegaro cała strona czarno-biała: 400,00 zł wając teleskopów firmy Uni wy spisuje się dobrze. Ostatnio Przy mniejszych formatach dla stron czarno-białych: wersał. (...) Pierwszy kupiłem firma produkuje mechanizmy 1/2 s.: 300,00 zł zaraz po jego prezentacji nowej generacji, oparte na sil- 1/4 s.: 200,00 zł w „Kwancie", A150/2800 mm, niczkach krokowych. Przy tzw. model nr 10 i był to zaled szłym lub świeżym nabywcom 1/8 s.: 100,00 zł — ten rozmiar traktujemy jako wie trzeci wyprodukowany eg Cassegraina udzieliłbym kilku najmniejszy „moduł” Podobnie jest ze stroną kolo- zemplarz. Ceniłem go za porad. Teleskop o tak dużej rową. dobrąoptykę i poręczność, za ogniskowej powinien być wypo Istnieje możliwość negocjowania warunków. opatrzyłem go w mechanizm sażony w mechanizm zegaro zegarowy, ale to był prototyp, wy z możliwością korekcji, Zapraszamy na nasze lamy! a jak to z nimi bywa, działał a oś biegunowa powinna być różnie. Potrafiłem temu zara bardzo dokładnie ustawiona, co dzić i wykonywałem 15-minu- umożliwia lunetka biegunowa komputer, który wszystko za towe ekspozycje bez korekty! oraz śruba zamocowana przy nich zrobi i pojawiają się roz Kupię Kiedy pojawiła się możliwość głowicy paralaktycznej. Usta czarowania. (...) Niektórzy za Sprzedam wymiany teleskopu na większy wienie ułatwi także ruchoma pewne czytają ten list z uśmie Zamienię za drobną dopłatą nie waha głowica w azymucie. Bardzo chem na twarzy, ale takie są Nawiążę kontakt... łem się długo i obserwowałem ważne jest też wyważenie te moje odczucia oparte na paru niebo przez 200-milimetrowy leskopu. Dokręcając aparat, latach „majsterkowania” przy Sprzedam: obiektyw MC Ru- binar 5,6/500 M42 - 750 zł teleskop o ogniskowej 3000 musimy pamiętać, aby docią tych, jak ja to nazywam „ru (gwarancja); pierścienie po mm. (...) Oba dotychczasowe żyć przód tubusa. Przy wyko rach”, rurach z Żywca. średnie M42 - 50 zł; kamerę teleskopy charakteryzowała nywaniu zdjęć sprężyna w mi- Pozdrawiam całą redakcję VHS Panasonic 25M -1000 zł. mała średnica wyciągu okula kroruchach (oś deklinacyjna) „Uranii” Ceny do negocjacji. Wiesław rowego, przystosowanego do powinna być maksymalnie „roz Ireneusz Jankowski Antkowiak, ul. Budryka 1/22, okularów mikroskopowych. To ciągnięta”, aby minimalizować Siemianowice Śi. 41-503 Chorzów, tel. (0-32)245 i mikroruchy sprężynowe były drgania podczas prowadzenia. 9300 ich słabą stroną nauczyłem się Przy precyzyjnym ustawieniu Red. Bardzo prosimy naszych Sprzedam: 1. płytę szklaną ich używać i dziś nie stanowią osi biegunowej nie potrzeba du Czytelników i Obserwatorów o średnicy 250 mm i grubości dla mnie problemu. Obecnie fir żych korekt w prowadzeniu te o podzielenie się z nami swymi 40 mm, cena 200 zł; 2. teleskop ma stosuje okulary o standar leskopu... spostrzeżeniami na temat uży Newtona 150/1400 mm— 800 zł. Kupię archiwalne „Uranie” dzie 1,25 cala i to było impul Moim zdaniem, teleskopu wanych przez siebie instrumen rok 1950 i starsze. Tel. 0-22 757 sem do przeróbki posiadane trzeba „się nauczyć”. Wielu ku tów obserwacyjnych. 6806, kom. 604 879117 go przeze mnie teleskopu. Szli pując go, myśli, że nabyło Obóz Szkoleniowo-Obserwacyjny PTMA Zlot Obserwacyjny PTMA Zarząd Główny i Oddział Krakowski PTMA zapraszają na Drugi Obóz Szkoleniowo- KUDŁACZE 2002 -Obserwacyjny PTMA „OSOP 2002”. Obóz odbędzie się w dniach 12-22 lipca 2002 r. na Polanie Kudłacze w Beskidzie Zarząd Główny i Oddział Krakowski Polskie Makowskim, ok. 50 km od Krakowa. go Towarzystwa Miłośników Astronomii zapra Celem obozu jest nauczenie wszystkich chętnych podstaw obserwacji nieba. szają na zlot obserwacyjny Kudłacze 2002. Przewidziane są zarówno dzienne zajęcia teoretyczne, jak też obserwacje noc Zlot odbędzie się w dniach 3-14 sierpnia ne. Instruktorami będą doświadczeni obserwatorzy. 2002 na Polanie Kudłacze w Beskidzie Ma Przewidywany koszt obozu to około 250 zł. Kwota ta obejmuje: kowskim ok. 50 km od Krakowa. • nocleg w schronisku • transport z Krakowa • ubezpieczenie. W trakcie zlotu pod fachowym kierunkiem Wyżywienie każdy uczestnik Obozu zapewnia sobie we własnym zakresie. instruktorów PTMA będą wykonywane i opra W schronisku jest stołówka, a obok pole namiotowe. cowywane obserwacje astronomiczne. Organizatorzy zapewniają teleskopy, ale mile widziany jest sprzęt obserwacyjny Wszelkich opłat (noclegi, wyżywienie) uczestników. związanych