Zuidoost Resultaten Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2016
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Gezondheid in Beeld Resultaten Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2016 Deze rapportage brengt de gezondheid van inwoners van 19 jaar en ouder van stadsdeel Zuidoost in Zuidoost beeld. De gegevens zijn afkomstig uit de Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2016, een grootschalige gezondheidsenquête. Wat blijkt? Twee derde van de inwoners van Zuidoost voelt In deze rapportage vindt u informatie over de gezondheid zich gezond en er wordt minder gerookt en gedronken dan van inwoners van Zuidoost en over factoren die de gemiddeld in Amsterdam. Naast deze positieve resultaten gezondheid kunnen beïnvloeden. De focus ligt op zijn er ook aandachtspunten, zoals het grotere aandeel onderwerpen die lokaal beïnvloed kunnen worden. inwoners met chronische aandoeningen, overgewicht en De gegevens uit de gezondheidsmonitor bieden de met psychosociale problemen. Ook zien we een toename gemeente en andere partijen aanknopingspunten voor van het aantal inwoners dat zich ernstig eenzaam voelt. gezondheidsbeleid en gezondheidsbevordering. Inhoudsopgave 1 Gezondheid en functioneren 4 4 Leefgewoonten 13 - Twee derde inwoners voelt zich gezond - Percentage rokers gedaald - Bijna helft inwoners chronische aandoening - Alcoholgebruik lager dan stedelijk - Meer inwoners met lichamelijke beperking dan stedelijk - Harddrugsgebruik in Zuidoost gestegen - 1.900 ouderen met ADL-beperking - Ruim helft inwoners te zwaar - Ruim 1 op 3 ouderen in laatste jaar gevallen - Helft inwoners beweegt onvoldoende 2 Psychosociale gezondheid 7 5 Leefomgeving 16 - 7.000 inwoners ernstige psychische klachten - 4 op 10 inwoners last van geluid - Toename eenzaamheid in Zuidoost - Inwoners Zuidoost vaker lage eigen regie - 1 op 5 inwoners sociaal uitgesloten 6 Gezondheidsverschillen in de stad 18 3 Zorg en hulp 10 - 4.500 mantelzorgers in Zuidoost - 65-plussers: 1 op 8 krijgt mantelzorg - 1 op 7 behandeling nodig, maar niet ontvangen - 5.500 inwoners willen hulp bij meer bewegen Wat is de Amsterdamse Gezondheidsmonitor? De Amsterdamse Gezondheidsmonitor (AGM) is het vierjaarlijkse gezondheidsonderzoek van Demografische en sociaaleconomische kenmerken van Zuidoost en Amsterdam de GGD Amsterdam onder zelfstandig wonende Amsterdammers van 19 jaar en ouder. De monitor helpt Zuidoost Amsterdam de GGD en de gemeente bij het opstellen van het volksgezondheidsbeleid. Deze rapportage beschrijft de 1 resultaten van de AGM 2016 voor stadsdeel Zuidoost. aantal inwoners 86.057 834.713 De AGM bestond uit een schriftelijke enquête, via post en internet. Moeilijk bereikbare groepen werden van wie: 19+ jaar 66.758 677.950 telefonisch of thuis geïnterviewd. In 2016 deden ruim 8.600 Amsterdammers mee aan het onderzoek, van wie 1.159 personen uit Zuidoost (respons: 33%). Aanvullend leeftijd 19-34 jaar 34% 37% zijn gegevens gebruikt van 16 respondenten uit stadsdeel 35-64 jaar 52% 49% Zuidoost uit de gezondheidsenquête van het Centraal 65+ jaar 14% 15% Bureau voor de Statistiek. De steekproef van AGM 2016 werd getrokken uit het bevolkingsregister en was 1 gestratificeerd naar leeftijd en de 22 gebieden van het herkomst (19+) sociaal domein. Nederlands 28% 50% niet-westers 62% 32% Hoe zijn de berekeningen uitgevoerd? overig westers 11% 18% De resultaten van Zuidoost zijn middels statistische toetsen vergeleken met de rest van Amsterdam. Verschillen zijn statistisch significant als de kans op toeval kleiner is dan 5% (p< 0,05). In de tabellen worden significante verschillen met (*) aangegeven. Met een risicogroep wordt huishoudsamenstelling (19+)1 in deze rapportage een groep mensen bedoeld bij wie alleenstaand 33% 35% een gezondheidsprobleem of ongezonde leefgewoonte gehuwd/samenwonend zonder kinderen 21% 27% significant vaker voorkomt. Bij een vergelijking tussen gehuwd/samenwonend met kinderen 25% 25% kleine groepen zijn alleen grote verschillen statistisch eenoudergezin 17% 9% significant. In de stadsdelen zal dit niet altijd het geval overige samenstelling 4% 4% zijn. De tabellen laten ook verschillen naar geslacht en leeftijd zien, cijfers per gebied en de trend ten opzichte van 2008 en 2012. Door de gegevens te wegen naar sociaaleconomische positie 2 gebied, geslacht, leeftijd, burgerlijke staat, inkomen werklozen 11% 7% en herkomst zijn de resultaten representatief voor de laag inkomen3 31% 24% bevolking. De uitkomsten worden gepresenteerd als laagopgeleid4 36% 22% geschatte percentages en aantallen. De demografische en sociaaleconomische kenmerken van de bevolking van Zuidoost en Amsterdam staan in de figuur hiernaast. 1 peildatum 1-1-2016; bron: OIS 2 werkloze beroepsbevolking van 15 t/m 74 jaar, 2016; bron: OIS 3 huishoudens met inkomen tot 120% van het Wettelijk Sociaal Minimum, exclusief studentenhuishoudens en instituten, 2014; bron: OIS 4 geen onderwijs, lo, vmbo, mbo1; bron: GGD Amsterdam, AGM 2016 (19+) 3 1 Gezondheid en functioneren Hoe gezond voelen inwoners van Zuidoost 67% zich? Welke ziekten en aandoeningen komen Goede ervaren gezondheid 1 of meer chronische aandoeningen in het stadsdeel veel voor? Hoe staat het met Risicogroepen (stedelijk) géén goede Risicogroepen (stedelijk): vrouw, 55+, 46% beperkingen en hulpbehoefte onder ouderen? ervaren gezondheid: niet-westerse herkomst, laagopgeleid, En hoeveel ouderen zijn weleens gevallen? 55+, laagopgeleid, laag inkomen, laag inkomen, geen betaald werk (19-64 jr), geen betaald werk (19-64 jr), gescheiden of verweduwd Het hebben van een chronische aandoening kan voor 45.000 niet-westerse herkomst, gescheiden 29.000 mensen ingrijpend zijn en gevolgen hebben voor het inwoners of verweduwd inwoners dagelijks functioneren. Om ervoor te zorgen dat burgers Trend: onveranderd de juiste voorzieningen en ondersteuning krijgen om zelfstandig te kunnen wonen en maatschappelijk te kunnen participeren, zet de gemeente basis- 1 of meer lichamelijke beperkingen voorzieningen en sociale wijkteams in (Wijkzorg, (horen, zien, bewegen) Ouder- en Kindteams, Activering en Samen DOEN). Risicogroepen (stedelijk): 75+, laagopgeleid, laag inkomen, niet-westerse herkomst, Dit beleid is sinds 2015 vastgelegd in de Wet 14.000 maatschappelijke ondersteuning (Wmo). geen betaald werk (19-64 jr), gescheiden 21% of verweduwd inwoners Trend: onveranderd 1 of meer beperkingen (65+) ADL 1.900 inwoners 21% HDA 2.000 26% inwoners Valongeval (65+) 1 of meer Risicogroepen (stedelijk): vrouw, 75+, laagopgeleid, ADL: activiteiten dagelijks leven HDA: huishoudelijke dagelijkse activiteiten laag inkomen, 37% alleenwonend Risicogroepen (stedelijk): 75+, laagopgeleid, Trend: onveranderd laag inkomen, alleenwonend 3.500 Trend ADL: onveranderd inwoners Trend HDA: onveranderd 4 Noord-West Westpoort Twee derde inwoners voelt zich gezond De drie meest gerapporteerde ziekten Van de inwoners van Zuidoost ervaart 67% de eigen gezond- in Zuidoost zijn hoge bloeddruk (20%), Noord-Oost Wester heid als (zeer) goed, vergelijkbaar met 2012. Het stadsdeel diabetes (11%) en gewrichtsslijtage (artrose; 9%). park Oud-Noord Geuzenveld/ steekt ongunstig af ten opzichte van het stedelijke cijfer (zie Slotermeer Bos en Lommer Centrum figuur 1.1 en hoofdstuk 6). Mensen die ontevreden zijn over Wie lopen meer risico op chronische West Indische Oud- Centrum buurt/ de eigen gezondheid hebben een groter risico op ziekten en aandoeningen? Met het toenemen van de West/De Oost Oostelijk Osdorp Baarsjes Haven- vroegtijdige sterfte, en maken meer gebruik van zorg. leeftijd neemt de kans op een chronische Sloter- gebied IJburg/ vaart Oud Zeeburgereiland aandoening sterk toe. Mannen en vrouwen Oost Oud-Zuid Water- Met het toenemen van de leeftijd daalt het aandeel uit Zuidoost rapporteren even vaak een De Pijp/ graafsmeer De Aker/ Rivieren- inwoners met een (zeer) goede ervaren gezondheid aandoening. De stedelijke cijfers laten zien dat het Nieuw buurt van 83% onder 19- t/m 34-jarigen naar 47% onder aandeel chronisch zieken hoger is onder laagopgeleiden, Sloten Buitenveldert/ Zuidas 65-plussers. Uit de stedelijke cijfers blijkt dat inwoners met inwoners met laag inkomen of zonder betaald werk en bij Bijlmer- een ongunstige sociaaleconomische positie of van niet- mensen die gescheiden of verweduwd zijn. Oost westerse herkomst zich vaker ongezond voelen, net als Bijlmer- buiten beschouwing gescheiden of verweduwde Amsterdammers. Mensen die chronisch ziek zijn kunnen hun eigen Centrum 64 - 70% Gaasperdam/ gezondheid toch positief beoordelen. Minder dan de helft Driemond Bijna helft inwoners chronische aandoening van de inwoners van Zuidoost met één of meer chronische 71 - 79% Van alle volwassenen in Zuidoost heeft 46% (circa 29.000 aandoeningen (45%) ervaart een goede gezondheid, bij 80 - 85% mensen) minimaal één chronische aandoening; 23% heeft twee of meer chronische aandoeningen is dat ruim een twee of meer chronische aandoeningen. Dat is meer dan kwart (28%). Figuur 1.1 Amsterdammers van 19 jaar of ouder met een (zeer) gemiddeld in Amsterdam. In Bijlmer-Oost is het aandeel goede ervaren gezondheid naar gebied (%) inwoners met een chronische ziekte met 50% het hoogst (zie hoofdstuk 6). Het gaat hierbij om aandoeningen die door een arts zijn vastgesteld. Eén op de acht inwoners Meer inwoners met lichamelijke beperking (12%) wordt door zo’n aandoening sterk belemmerd bij dan stedelijk de dagelijkse bezigheden. Van alle volwassenen in Zuidoost heeft 21% een beperking bij horen, zien of bewegen, circa 14.000 mensen. Dit is hoger dan het stedelijke cijfer (zie figuur 1.2). Bij 14% Tabel 1.1 Gezondheid en aandoeningen (%) van de inwoners gaat het om een mobiliteitsbeperking, Amsterdam Zuidoost trend Zuidoost 7% heeft gehoorproblemen