Rojnameya Dilname Hijmar
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
88 DDIILLNNAA MMEE 4-8-2011 RRoojjjnnaammeeyyeekkee RReewwşşeennbbîîîrrrîîî yyee SSeerrrbbiiixxwwee yyee --- wwww ww...ddiiilllnnaammee...wwoorrrddpprrreessss...ccoomm AAAZZZAAADDDÎÎÎ DDDIII HHHEEELLLBBBEEESSSTTTÊÊÊNNN HHHEEEVVV PPPEEEYYYVVVÎÎÎNNNEEEKKK LLLIII GGGEEELLL CCCEEEGGGEEERRRXXXWWWÎÎÎNNN DDDEEE NNNIIIVVVÎÎÎSSSKKKAAARRR SSSAAALLLIIIHHH DDDEEEMMMÎÎÎCCCEEERRR ( Lêkolîn ) NIVÎSANDINA ROMANÊ NE QONAXEKE Mehmûd Badilî PÊŞKETIYE JI NIVÎSANDINA ÇÎROKÊ RE. EZ BI ÇAVEKÎ RÊZDARIYÊ LI XEBATKARÊN [email protected] ROJ TV DINÊRIM. Nivîskarê kurd Salih Demîcer di sala (1972) an de li gundê Şêranê; herêma ( Hesekê - Sûriya ) Nivîskarê kurd Salih Demîcer di sala (1972) an de li gundê Şêranê; herêma Kobaniyê; Sûriyê ji dayik bûye, xwendina xwe ye destpêkîn û navendî li gundê Şêranê xwendiye, lîse jî li bajarê Kobanî stendiye, ji ber nîrên aborî yên dijwar nika ribû xwendina xwe ye bilind di dema- ... Dûmahîk Rûpel: 19 Azadî berî ku pêdiviyeke civakî be, pêdiviyeke kesayetî ye, her kesek azad û DDDÎÎÎRRROOOKKKAAA HHHAAACCCKKKEEERRR’’’IIIYYYÊÊÊ ÛÛÛ HHHAAACCCKKKEEERRR’’’ÊÊÊNNN NNNAAAVVVDDDAAARRR serbest xwedê dide, îca divê ku azad jî bijî û DDDÎÎÎRRROOOKKKAAA HHHAAACCCKKKEEERRR’’’IIIYYYÊÊÊ ÛÛÛ HHHAAACCCKKKEEERRR’’’ÊÊÊNNN NNNAAAVVVDDDAAARRR jiyaneke xwe ş û şad û şêrîn biborîne, ji ber Occo Mahabad vê yekê, em di şopînin ku herdem li ser [email protected] dirêjahiya dîrokê û ji kevn ve, kêferat di www.bernamegeh.net navbera kes û civakê, hêzên biçûk û yên ( Wan - Turkiya ) mezin, millet û desthilatdaran, karker, cotar, Hacker'î çawa dest pê kir? palevan û koledaran de...t.d lidare. Îca pirsgirêka azadiyê pirseke dîrokiye, HACKERÊN TELEFONAN Sal:1878 Şirketeke telefonê hebû, navê vê şirketê Bell Telephone bû. Du ciwanên pêdiviyeke kesayetî, civakî û mirovatî ye, di jêhatî diketin xetên telefonan û pê bêpere, bele ş xeber didan. Wê demê ev her gav û demê de. ... Dûmahîk Rûpel:7 karê Hackeriyê wek sûcekî nedihat dîtin, ti ştekî- ... Dûmahîk Rûpel: 11 GGGOOOMMMIIIKKK W Ê JEYA KÛRÎ* Wêjeya Kûrî bi rengekî dîrokî dihête rêzkirin bal serdemên kilasîk û nûjen. Wêj eya Kûrî ya kilasîk teqalîdên gelêrî bi pirensîpên olî û fîlosofî yên Bûdîzm û Enwer Karahan Konfo şîzm û Tawîzm girêdan. Bijareyek rew şenbîrî nêrî serdest gewdê kilasîk yê wêjeyê pê şxist ew jî ji demên [email protected] an pê şîn ta dawîya torina Çoson ya desthilatdar di 1910 de. Wan bi tîpên Çînî dinivîsand. Tîpên Kûrî, Hangul , di ( Swêd) sala 1446 an de hat pê şkê şkirin, lê pejirandinek berfereh wekû zimanekî wêjeyî wernegirt ta sedsala 20 an . Derfeta Xiyas Hisên gihi ş tina Hangul bal hemû tebeqeyan hi ş t ku bingeha [email protected] civakîya wêjeya Kûrî di- ... Dûmahîk Rûpel: 18 ( Kobanî - Sûriya ) Tam seet û nîveke wî qediya ku ew li ser qoltixa xwe rûni ştibû. Bê mexsed. Bê raman. Hewante. Ji ni şka ÇÇÇIIIMMMAAA JJJIII HHHEEEVVV DDDÛÛÛRRR??? ve li xwe hay bû û rabû ser xwe, lê nizanîbû Kes vê rew şa zaneyên kurd naecibîne. Zêde ji hev dê çi bike. Çavê wî li wê pakêta cixareyan dûr in. Ji bona zanayan û nîvzanayan. Rabuye hê di ku li ser maseyê bû ket. Ji pakêta Cam elê xortaniya xwe de ketiye govendê, dismal di dest de rahi şt cixareyekê û berê xwe da ber ketiye serê dîlanê. Stiranên xelk jê ditirse, wî bi pencereyê. Cam li hêlekê xist. Cixareya meqam gotine. Diçû ji xelkê re digot: ‘Metirsin, em li vir xwe vêxist û li dengê ku ji derve dihat in… Êdî bes e, xwe ji dîlanê re hazir bikin.’ Kitêb di guhdarî kir. Ji xêndî dengê xu şiniya baranê binê çeng de, dersa gedeyên gundî didan. Ji wan tu deng nedihat. Dinya sehal bû. Bê deng re digot: ’Li ezmanan filan filan stêrik heye. Bav û bû. Du gulp ji cixareya xwe ki şandin, pa şê ji bapîrên me, bi kurdî nav bi stêrikên rû ezmanan ve Xurşîd Mîrzengî qatê hey ştan li jêrî nêrî. Gava dilopên danîne.¨Gelavêj, Perwîn, Nahê û Sat, çar stêrik li ruyê [email protected] barana ku li- ... Dûmahîk Rûpel: 10 ezman, nav Kurdî .’ ... Dûmahîk Rûpel: 23 ( Parîs - Frensa ) Hijmar : 8 DILNAME 4-8-2011 2 ÊÊÊLLLAAA MMMIIINNN bi zerkik av ra û nanê sêlekê minê bi gota tijî dengê xwe HHHEEERRR KKKEEESSSEEEKKK em tev bi hev ra gi ş ji êlekê. Ehmedê Xanî (1650 - 1707) we her ez kirim sazbendekî ha Henîf Yûsuf ku bibim xudyê saz û [email protected] têlekê ( Laydin - Holenda ) tevî hûn zanin ne Zahidê xelwet-ni şîn pabendê girdarê xwe ye 1 sazbendim ez 2 Tacirê ri ħlet-guzîn derbendê dînarê xwe ye Heger ez jarbûm, bi destê ne jî gavanek ji yên êlekê Aşiqê dilber-ħebîn dildarê dîdarê xwe ye we bû lê ger bi sazim saza mine Da bizanî her kesek bê şubhe xemxwarê xwe ye 3 ew ger istûxwarbûm, bi destê we bû jê her tim werê dengê Bê 3emel tu j kes meke hêvî 3eta û himmetê helbestan weha li min bû çerxa Bê xered nakê şitin qet kes ji bo kes ze ħmetê felekê yên ji e şqê ra wek Kes nehin qet hilgirit barê te ew bê ucretê berdêlekê ezê her bêjim ewin fêlên Ger çi 3îsa bit ewî fikira ker û barê xwe ye we helbestên asê yên kedî nabin tenê bi min ra, tenê bi min Ho şiyar be da nekî 3umirê xweyî ħasil telef ne b- darê zorê, ne b- zêr û ra ra Lew ku nadit faîde mal, genc û ewlad û xelef zîve ji lew ra dibêm: Macerayê Xidir û dîwarê yetîm bûye selef 4 yên hostekarên weha Vî zemanî her kesek mi3marê dîwarê xwe ye hûn ji êlekê ez ji êlekê. fêlekê. Ca nezer dî tu bi pêla ku we waqi3bit sewa ş5 ji zikmakî da dîlê me yeke 6 We dunya li min, her kire Ger nebîtin iltîfat û mewceyê debir û me3aş tofan lê zimanê we qet ne yê Çendî rimbazê di faris naditin canê bela ş7 mine tofanê ku hîn, bêtir ji yê 8 Sa3eta serbazî hêvî wî ji serdarê xwe ye nûh dîlê mine her ji ber we b- tenê hûn bi gemîne, ziman bi 9 Xanîya dai3 meke weqtê xwe ey nadan 3ebes ! hingiv bi tenê maye, ji ber wê Bê teleb nabî ji 3işqê behremend ey bulhewes 10 yekê cîh didin kesên li gor 11 Sani3ê mutleq ku nîne i ħtiyacek wî bi kes mêlekê ez li hêlekê hûn li hêlekê Lutif û i ħsan ji ewî der ħeq telebkarê xwe ye 12 ! lew gemî ya we, ya hûn ji êlekê ez ji êlekê. nandoza ye cîhê xwe tê da, tucar * Jêder: Ji danhevên 3ebdil-Re ħmanê Kurimî ( 3evdî ) nabînim Êla we j-we ye , û ji yêd 1-pabendê girdarê: girêdayî hewesê. 2- guzîn: hilbijartî, cîhê mine her, ada evînê wek we derbendê: li hêviya 3- şubhe: guman 4- selef: ti ştekî çûyî 5- êla mi b- tenê maye li l- derya evînê li ser pêlekê waqi3bit sewa ş: çêbûye ceng 6- iltîfat: guhdan 7- faris: siwar hêlekê 8- serbazî: ceng / le şkerî 9- Xanîya: ey Xanî, dai3: wenda, ji lewra dîsa êdî dibêjim nadan: nezan, 3ebes: bi bêsûdî 10- bulhewes: xwedî ger mi j-we dîba hezkirinek derd/girêdar 11- Sani3ê mutleq: Afirênerê bêsînor / Yezdan. hûn ji êlekê ez ji êlekê . xwe ş 12- iħsan: xudannasî / perestin. Hijmar : 8 DILNAME 4-8-2011 3 AAAZZZAAADDDÎÎÎ tu EEENNNSSSTTTÎÎÎTTTUUUYYYAAA KKKUUURRRDDDÎÎÎ LLLIII PPPAAARRRÎÎÎSSSÊÊÊ fermandarî ya Silhedîn î desana Xanî yî evîna Melê yî hebestê Feqî yî serhildana Şêx î kitêbê Seîd î klamê Şakiro yî dengê Şivan î tu Di Sibata 1983 an de hatiye damezirandin. Serokê Sîpanî Sîpanî serbixwe yî wê yê hilbijartî ji sala 1996 an de Dr. Kendal Nezan [email protected] wekhevî yî e ku li Firansayê fîzyazanekî newewî ye û pisporekî ( Wan - Turkiya ) komelî yî navdar e di warê Kurdnasîyê de, birêvebirê komarî yî tilivizyona Kurd1ê ye. Dr. Nezan di sala 1975 an de Civaka Firansa-Kurdistan damezirandiye, ku Îro ez ne ezim sazumanî yî rew şenbîrên pê şeng wek Jan Pol Sartir têde hebûn. gundî kî nexwenda me lijne yan pirsîyar im ji zana yê xwe karsazî yî Enstîtuya Kurdî saziyeke serbixwe ne siyasî û ne çîye azadî? zana olî ye. Ew rew şenbîr û hunermendên Kurd yên ji her na dibê. Pirse ji azadî yê? dîsa idî ez ezim alîyî tevî Rojavayîyên pispor li ser lêkolînên Kurdî bila ew bersîv de dihewîne. ti bersivam neda azadî tu çî yî? azadî pi şiri û Armancên wê ev in: Parastina nasîna civaka Kurd maldarî yî xwe kerkir bi zimanê xwe û dîroka xwe û kelepûra çanda xwe, çîya û banî yî û zozan î wek bûka bixêl î û be şdariya di tevlêbûna Kurdên koçberên bal birê pezî kerî yê beran î li men û zînê nêrî Ewropa di civakên wan de ji bo Kurdan û çand û hespe kumeytê kihelê kapre ş î Xanî gotî ye: “mehra te welat û rew şa niha ya wan bi raya gi ştî bidin nasîn. tu ko şka bilind î hemîyet” e Ev sazî li ser destê çend rew şenbîr û hunermendên sera Axayî Mamed î Kurd hatiye destpêkirin wek: Sînemager Yilmaz trampela Jaguar î bi mi jî Guney û helbestvan Cegerxwîn û Hejar Mukriyanî û tu zimanzan Tewfîq Wehbî û pirofesor Qenatê Kurdo û tu tu nivîskar Hacî Cindî û Nûriddîn Zaza û wênekê ş vexwarina ava sar î “îkram a Xweda yî” xarina keledo ş û pîvaz î naguhirim te bi tu awayî Remzî Rasa ... hd. sêv û hinarî nane lo ş î zava yê dest bihene yî ey yezdanê Mezin bûka ser bi xêlî em ji te azadî dixwazin ş pi ta çîya ye Qaf î rih û can ê xwe fida kin nagihêjme te tû elî gulistanê ava kin zumrût û enka yî kesk û sor û zer ge ş kin teyrê sîmirî, baz î kewa gozelî dilê gelê xwe pê xe ş kin kebotkî qaqlîbaz î gazî rihê Melê kin Feqî û Xanî jî pêk kin tu tu Bedirxanan û Berzanîyan Rostemê Zal î Ev sazî pi ştgiriyê ji gelek rew şenbîrên Rojavayê Berzencî û Qazîyan Herkûlê Yewnan î distîne, ji nivîskar û hunermend û siyasiyan, û xewnî yan xeyal î Bila bi rih dest biçirpîn in wergirên Xelata Nobelê û rojhilatnas û xwedî mer şî al î welat î azadî yê serbixînin saziyên cûr bi cûr.