Gemeente Rensu/Oude
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
GEMEENTE RENSU/OUDE Telefoon: 0318-578150 Fax: 0318-578170 Aan het college van burgemeester en wethouders van de E-mail: [email protected] Website: www.renswoude.nl gemeente Zeist Bankrekeningnummer Postbus 513 Rabobank: 355103.109 BNG: 28.50.07.084 3700 AM ZEIST Postadres: Postbus 8, 3927 ZL Renswoude Bezoekadres: Dorpsstraat 4 RENSWOUDE, 13 januari 2010 Onderwerp: Arhi Valleigebied Geacht college, Hierbij doen wij u ter kennisname toekomen de schriftelijke reactie van de gemeenteraad van Renswoude op het wetsvoorstel herindeling Valleigebied, door de raad vastgesteld op 5 januari 2010. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Renswoude, de secretaris, de burgemeester, Gemeente Zeist Ingekomen brief nr.: 1 5 JAN 2010 UL Schriftelijk commentaar van de gemeenteraad van Renswoude op het wetsvoorstel tot samenvoeging van de gemeenten Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg (Kamerstukken II2009-2010,32 241, nrs 1-4), vastgesteld in de vergadering van de gemeenteraad van 5 januari 2010. Aan de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Geachte leden van de commissie, De indiening van dit wetsvoorstel is voor de gemeenteraad van Renswoude aanleiding om zijn ernstige bezwaren tegen de voorgestelde RSW-fusie bij u kenbaar te maken en u dringend te verzoeken dit wetsvoorstel af te wijzen. De raad en het college van B&W van Renswoude willen graag in de gelegenheid worden gesteld om op 5 februari dit standpunt nader voor uw commissie toe te lichten. Een kwestie van vertrouwen Samenvatting Het motto van de reactie van de gemeenteraad is een kwestie van vertrouwen. De gemeenteraad vindt namelijk dat gemeentebesturen en inwoners van gemeenten in Nederland mogen vertrouwen op het provinciaal bestuur en op regering en parlement. 1. Zo mogen gemeentebesturen en inwoners van een gemeente die goed functioneert en voldoende bestuurskracht heeft, er op vertrouwen dat hun gemeente zelfstandig kan blijven voortbestaan en niet gedwongen wordt heringedeeld wanneer concrete bestuurlijke knelpunten dit niet rechtvaardigen. Uit bestuurskrachtonderzoek blijkt dat Renswoude voldoende bestuurskrachtig is om zelfstandig te kunnen functioneren. De wijze waarop Renswoude de taken uitvoert, die de afgelopen jaren naar gemeenten zijn gedecentraliseerd, rechtvaardigt de verwachting dat Renswoude ook in de toekomst daadwerkelijk bestuurskrachtig zal blijven optreden. Ook voor de gemeenten Scherpenzeel en Woudenberg liggen er positieve bestuurskrachtonderzoeken. Het feit dat Scherpenzeel en Woudenberg bij de aanvraag van een Arhi-procedure hebben aangegeven hun verzoek te willen heroverwegen als de RSW-fusie niet doorgaat, duidt evenmin op het bestaan van bestuurlijke knelpunten. Noch bij de intergemeentelijke samenwerking, noch bij de regionale beleidsopgaven is sprake van concrete bestuurlijke knelpunten, die een gedwongen herindeling zouden rechtvaardigen. Inmiddels gaan Renswoude en Scherpcnzeel, samen met Barneveld, Ede, N ij kerk, Rhenen, Veenendaal en Wageningen samenwerken in de Regio FoodValley. 2. Zo mogen gemeentebesturen en inwoners van een gemeente er op vertrouwen dat het provinciaal bestuur zich houdt aan zijn eigen beleidsuitspraken. Het toenmalige College van GS van Utrecht heeft de aanvraag van Woudenberg ten onrechte niet getoetst aan het eigen collegeprogramma. Het herindelings- advies Valleigebied is door een meerderheid van Provinciale Staten van Utrecht (CDA, MU, PvdD en SP tegen) vastgesteld in strijd met het provinciale coalitieakkoord. 3. Zo mogen gemeentebesturen en inwoners van gemeenten er op vertrouwen dat serieus wordt omgegaan met hun keuzes, inspraakreacties en opvattingen inzake een voorstel tot opheffing van de politiek-bestuurlijke entiteit die hun gemeente is. Onze indruk is dat de regering de betrokkenheid, de opvattingen en de bij twee referenda gemaakte keuzes van de inwoners van Renswoude niet serieus neemt. Gelet op de unanieme keuze van de gemeenteraad voor samenwerking met Veenendaal en tegen de RSW-fusie en gelet op de vrijwel unanieme keuze van de inwoners voor behoud van zelfstandigheid is er onvoldoende lokaal draagvlak voor dit herindelingsvoorstel. 4. Zo mogen gemeentebesturen en inwoners van een gemeente er op vertrouwen dat als een voorstel tot opheffing van een gemeente aan de orde is, de regering zelf onderzoekt of de door de provincie(s) aangedragen argumenten hout snijden en de feiten kloppen, zeker in de situatie dat sprake is van een gedwongen herindeling en bovendien van een provinciale herindeling, waarbij, zoals in dit geval, de provincie Utrecht een eigen belang heeft. Nu de regering dit eigen onderzoek heeft nagelaten, zal de Tweede Kamer dit alsnog moeten doen. Ook de procedurele bezwaren van Renswoude zijn ten onrechte niet onderzocht door de regering. 5. De bestuurlijke oriëntatie van de drie gemeenten veschüt sterk. Ook de oriëntatie van de inwoners van Renswoude en Woudenberg is zeer verschillend. Door dit verschil in oriëntatie, door het gedwongen karakter van de herindeling en door het ontbreken van een grote kern, die als motor voor de nieuwe gemeente kan fungeren, bestaat in RSW de kans op een verlammende dorpse rivaliteit tussen de drie kernen. 6. In lijn met de reeds lang bestaande samenwerkingsgebieden in de provincie Utrecht is Renswoude, in tegenstelling tot Scherpenzeei en Woudenberg, vanouds bestuurlijk georiënteerd op Zuidoost-Utrecht (met name Veenendaal en Rhenen). Pas in het kader van de ViP-samenwcrking (2002 tot eind 2007) is er sprake van een (tijdelijke) oriëntatie op de voormalige ViP-gemeenten Barneveld, Leusden, Nijkerk, Scherpenzeei en Woudenberg. In september 2007 heeft de raad van Renswoude zich beraden over de bestuurlijke toekomst van Renswoude en uiteindelijk gekozen voor samenwerking met de traditionele samenwerkingspartner Veenendaal. Veenendaal en Renswoude hebben hun keuze voor nauwe samenwerking uitgewerkt in het Visiedocument samenwerking Renswoude Veenendaal. Tenslotte: de gemeenteraad van Renswoude en de inwoners willen, als de gemeente Renswonde onverhoopt en tegen de zin van de raad en de meeste inwoners moet worden opgeheven, wel het vertrouwen hebben dat dit niet met name gebeurt omdat twee buurgemeenten dat zo graag willen, maar dat daar zeer gegronde redenen voor zijn en dat de opvattingen van de raad en de inwoners over een voor hen buitengewoon ingrijpende beslissing serieus worden genomen. Dat vertrouwen ontbreekt thans volledig omdat geen bestuurskrachtproblemen of andere concrete bestuurlijke knelpunten zijn aangetoond. Inhoud commentaar gemeenteraad Renswoude In deze reactie op het wetsvoorstel licht de gemeenteraad dit nader toe. De raad gaat daarbij in op de volgende punten: /. Bestuurskracht en concrete bestuurlijke knelpunten LI. Er is geen bestuurskrachtprobleem 1.2. Er zijn geen concrete bestuurlijke knelpunten 1.2.1. Beëindiging ViP-samenwerking argument voor RSW-fuaie? 1.2.2. Renswoude onontbeerlijk voor RSW-fusie? 1.3. Conclusie 2. Het herindelingsbeleid van de provincie Utrecht 3. Inwoners en gemeenteraad van Renswoude worden niet serieus genomen 4. De regering is geen stempelmachine 5. Bestuurskracht, interne samenhang en duurzaamheid van de RSW-gemeente 6. Renswoude: een kal in het nauw? Samenwerking met Veenendaal. l. Bestuurskracht en concrete bestuurlijke knelpunten Bij de behandeling van het vernieuwde beleidskader gemeentelijke herindeling (TK 28 750, nr 5) heeft de Tweede Kamer overwogen dat een gemeente, die daadwerkelijk bestuurskrachtig blijft optreden er ook van uit moet kunnen gaan dat deze gemeente zelfstandig kan blijven voortbestaan. Dat overwegende heeft de Tweede Kamer het uitgangspunt geformuleerd dat, ongeacht het inwonertal, een gemeente niet gedwongen kan worden tot herindeling, wanneer concrete bestuurlijke knelpunten dit uiterste middel van een herindeling niet rechtvaardigen (motie Van der Staaij, TK 28 750, nr 9). 1.1. Er is geen bestuurskrachtprobleem In dit verband is van belang de bestuurskracht van Renswoude. Zoals in de Memorie van toelichting bij het wetsvoorstel is aangegeven is de bestuurskracht van de gemeenten Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg in afzonderlijke kwaliteitsmetingen in 2005 onderzocht. De conclusie was dat op dit moment de bestuurskracht van alle drie de gemeenten voldoet, maar dat er aandachtspunten waren. De conclusie uit het gezamenlijke rapport van de gemeente Renswoude en de provincie Utrecht luidde: "Renswoude is voldoende in staat gebleken om haar ambities in voldoende mate te realiseren en een bijdrage te leveren aan de regionale (beleids)opgaven. Er is tot op heden geen sprake van een disbalans tussen het kunnen en het willen. Naar de toekomst toe moet er sterk rekening mee worden gehouden dat meer (uitvoeringstaken naar de gemeente worden gedecentraliseerd (zoals nu de WMO en in de toekomst de omgevingsvergunning) of regels worden vastgesteld om de afstand bestuur-bestuurden te verbeteren (invoering dualisme, de rekenkamerfunctie). Dit legt beslag op de personele capaciteit en de financiële capaciteit van de gemeente. Ook is de verwachting dat de complexiteit van de uitvoering van gemeentelijke taken zal toenemen en daardoor de noodzaak tot samenwerking zal vergroten." De belangrijkste aanbevelingen hadden betrekking op de positie van Renswoude in de regionale samenwerking (zie onder punt l .2. l. hieronder) en de kwetsbaarheid van de ambtelijke organisatie. Nadien heeft geen nader onderzoek naar de bestuurskracht van de drie gemeenten plaatsgevonden. In dit verband wijst de raad wat betreft de in de conclusie