De Bloedband Den Haag-Pretoria: Het Nederlandse Zuid-Afrikabeleid Sinds 1945

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

De Bloedband Den Haag-Pretoria: Het Nederlandse Zuid-Afrikabeleid Sinds 1945 De bloedband Den Haag-Pretoria: Het Nederlandse Zuid-Afrikabeleid sinds 1945 http://www.aluka.org/action/showMetadata?doi=10.5555/AL.SFF.DOCUMENT.nizap1029 Use of the Aluka digital library is subject to Aluka’s Terms and Conditions, available at http://www.aluka.org/page/about/termsConditions.jsp. By using Aluka, you agree that you have read and will abide by the Terms and Conditions. Among other things, the Terms and Conditions provide that the content in the Aluka digital library is only for personal, non-commercial use by authorized users of Aluka in connection with research, scholarship, and education. The content in the Aluka digital library is subject to copyright, with the exception of certain governmental works and very old materials that may be in the public domain under applicable law. Permission must be sought from Aluka and/or the applicable copyright holder in connection with any duplication or distribution of these materials where required by applicable law. Aluka is a not-for-profit initiative dedicated to creating and preserving a digital archive of materials about and from the developing world. For more information about Aluka, please see http://www.aluka.org De bloedband Den Haag-Pretoria: Het Nederlandse Zuid-Afrikabeleid sinds 1945 Author/Creator Rozenburg, Rob Publisher Komitee Zuidelijk Afrika (KZA) Date 1986-00-00 Resource type Books Language Dutch Subject Coverage (spatial) South Africa, Netherlands Coverage (temporal) 1945 - 1986 Source NIZA Rights By kind permission of the Nederlands instituut voor Zuidelijk Afrika (NiZA), incorporating the Komitee Zuidelijk Afrika (KZA). Description History of Dutch South Africa policy / relation Netherlands–South Africa after WW2, and thematic discussion of policy aspects (boycotts, aid to resistance and apartheid victims, noneconomic aspects). Format extent 67 (length/size) http://www.aluka.org/action/showMetadata?doi=10.5555/AL.SFF.DOCUMENT.nizap1029 http://www.aluka.org 11 a 11 a 11, lit al 9 qls ROB ROZENBURG DE BLOEDBAND DEN HAAG 0 PRETORIA HET NEDERLANDSE ZUID-AFRIKABELEID SINDS 1945 1986 IS BN 90.70331-12-8 Komitee Zuidelijk Afrika. Inhoud pagina: Voorwoord 7 De geschiedenis van het Nederlandse Zuid-Afrikabeleid 1. Van vriendschap naar boycot (en weer terug) 9 2. 1945-1973 Vriendschap en incidentele dialoog 12 3. 1973-1977 'Kritische dialoog' 24 4. 1977-1982 Protest en pogingen tot boycot 28 5. 1982-1986 Berusting en verstarring 32 6. Nederland in de Verenigde Naties 39 7. Samenvatting 44 Hoofdstuk 2 Wapenembargo 1. De directe ondersteuning van apartheidsgeweld 47 2. De NATO-bescherming voor Zuid-Afrika 47 3. Wapenembargo 1963 48 4. Wapenembargo 1977 49 5. Sanctiebesluiten 1980 51 6. Blijvende Nederlandse betrokkenheid bij de wapenvoorziening van Zuid-Afrika 52 7. Verscherping van het embargo? 53 Noten 56 Hoofdstuk 3 Olieboycot 1. Het Zuidafrikaanse olieprobleem 57 2.DeZuidafrikaanse'oplossing' 59 3. De Nederlandse betrokkenheid 59 4. Het voorbeeld Rhodesië 60 4.1. Shelis illegale leveranties aan een illegaal bewind 62 4.2.. De politieke strijd rond de Sanctiewet 64 5. De strijd om een Nederlandse olieboycot 1979-1981 65 6. De impasse rond de Nederlandse olieboycot 1981-1986 68 7. Noordzee-olie en Rotterdamse olie-overslag 7.1. DSM 71 7.2. Noordzee-olie 72 7.3. Rotterdam-Pretoria 73 Noten 74 Hoofdstuk 4 Beperking van handel en kredietvoorziening 1. De prijs van economische ontwikkeling 75 2. De Nederlandse uitvoer naar Zuid-Afrika 2.1. Belang van de Nederlandse uitvoer naar Zuid-Afrika 76 2.2. Het kabinet-Den Uyl en de kernreactorvaten 79 2.3. Afnemende staatsbemoeienis bij exportkredieten 80 2.4. De export van geld 81 3. De Nederlandse invoer uit Zuid-Afrika 3.1. Belang van de Nederlandse invoer uit Zuid-Afrika 83 pagina: 3.2. Landbouwprodukten 85 3.3. Mijnbouwprodukten: steenkool 87 3.4. Mijnbouwprodukten: goud 90 3.5. Mijnbouwprodukten: strategische en andere mineralen 93 Noten 98 Hoofdstuk 5 Investeringsstop 1. Investeren in apartheid 99 2. Nederlandse investeringen 100 3. Het begin van de parlementaire discussie 102 4. Het Kamerdebat van juni 1983 4.1. Regering: "Geen investeringsstop" 103 4.2. Parlement: "Investeringen moeten aan banden worden gelegd" 105 5. Het Kamerdebat van juni 1985 5.1. Regering: "Versterking Gedragscode" 107 5.2. Parlement: "Geen investeringsstop" 107 Noten 110 Hoofdstuk 6 Beperking van de nieteconomische contacten 1. Het mes in de bloedband 111 2. Cultuur en Wetenschap 2.1. Cultureel Akkoord 112 2.2. Uitvoerig NZAV 113 2.3. Kritiek en opheffing 114 2.4. Geen Akkoord, toch contacten 114 2.5. Visumplicht 116 2.6. Tweede Spoor 117 3. Sport 3.1. Internationale boycot 119 3.2. Paralympics 119 3.3.BriefvanDeBoer 121 3.4. Visumplicht 121 3.5. KLM 123 4. Toerisme 5. Emigratie 5.1. Het Nederlandse emigratiebeleid 127 pagina: 5.2. Nederlandse dienstplichtigen in Zuid-Afrika 130 Noten 132 Hoofdstuk 7 Hulp aan slachtoffers 1. Nederland en het Zuidafrikaanse verzet 1.1. Het ANC 133 1.2. Het UDF 134 1.3. Het tweede spoor 135 1.4. Zuidafrikaanse dienstweigeraars 135 1.5. De toekomst van Zuid-Afrika 136 2. Nederland en Namibië 137 2.1. SWAPO en de toekomst van Namibië 138 3. Ned erland en de frontlijnstaten 3.1. SADCC 141 3.2. Mozambique 144 3.3. Zimbabwe 145 3.4. Angola 146 Noten 147 Hoofdstuk 8 De toekomst van het Nederlandse Zuid-Af rikabeleid 1. Vrienden van blank Zuid-Afrika 1.1. SGP 149 1.2. GPV 150 1.3. RPF 150 1.4. CP 151 1.5. VVD 151 2. Het CDA 153 3. De ijveraars voor een democratisch Zuid-Afrika 3.1. D66 155 3.2. PvdA 155 3.3. PPR 157 3.4. EVP 158 3.5. PSP 158 3.6. CPN 159 Register 161 Voorwoord Tot voor enkele tientallen jaren werden de banden tussen Nederland en Zuid- Afrika geheel bepaald door het feit dat er in ZuidAfrika 150 jaar lang een Nederlandse kolonie was gevestigd en dat taal en cultuur van een deel van de Zuidafrikaanse blanken verwantschap vertonen met die van de Nederlanders. Als in Nederland werd gepraat of gedacht over Zuid-Afrika, dan had men het over deze 'stamverwanten'. Voor de Engelstaligen was geen interesse en de zwarten bestonden al helemaal niet. Tekenend voor deze tijd is dat minister-president Drees in 1953 tijdens een bezoek aan Zuid-Afrika nog spreekt over Nederland als 'de moeder' en Zuid-Afrika als 'de volwassen dochter'. Die historische bloedband heeft thans voor de meeste Nederlanders elke betekenis verloren. Voor dat deel van de bevolking dat zich interesseert voor de ontwikkelingen in Zuid-Afrika is er een nieuwe band ontstaan. Een band die gevoeld wordt met de bevrijdingsstrijd van de onderdrukten In dat apartheidsland. Ook nu kan men spreken van een 'bloedband'; een verbondenheid met het bloed dat vloeit als gevolg van de gewelddadige onderdrukking door onze 'stamverwanten'. Dit boek behandelt de Nederlandse politiek ten aanzien van de regio Zuidelijk Afrika gedurende de periode dat de ene 'bloedband' door de andere werd vervangen. Beginpunt is 1945, de bevrijding van Nederland van Duitse bezetting, een tijdstip waarop Nederlanders uit eigen ervaring hadden kunnen weten wat racisme en fascisme betekenen. Een tijdstip ook dat het begin is van de dekolonisatiegolf, die in Azie begon, daarna onafhankelijkheid bracht in Afrika, en die nu aan de poorten van Zuid-Afrika Is aangekomen. In die eerste jaren bestond er in Nederland weinig begrip voor het recht van de 'gekleurde' volkeren op onafhankelijkheid. En slechts weinigen wensten de lessen uit de Tweede Wereldoorlog door te trekken naar de 'stamverwanten' in Zuid-Afrika, die met soortgelijke opvattingen bezeten waren (en zijn) als onze overheersers gedurende de oorlogstijd. Velen zagen in die tijd Zuid-Afrika als een plaatsvervanger van het 'verloren' gebied in Nederlands-Indie. Investeringen en emigratie richtten zich met nadruk op Zuid-Afrika. Ook daar immers werd 'onze taal' gesproken en wapperde 'onze driekleur'. Het is een lange en moeizame weg geweest naar de huidige discussie over terugtrekking van investeringen, handelsboycots en steun aan het verzet in Zuid- Afrika. Die lange geschiedenis is In 1977 voor het eerst in kaart gebracht door het Komitee Zuidelijk Afrika. Met het oog op de Tweede Kamerverkiezingen in dat jaar, waarbij Zuid-Afrika een belangrijk strijdpunt was, werd de publicatie 'Partijkiezen voor Zuidelijk Afrika' uitgegeven over het Nederlandse beleid sinds 1945. Deze uitgave is later aangevuld voor de verkiezingen van 1981. De huidige publicatie 'De bloedband Den Haag-Pretoria' is een geheel vernieuwde en aangevulde voortzetting van dit initiatief. De huidige discussie in Nederland over de relatie met Zuid-Afrika is in de loop der jaren uitgegroeid tot een complex geheel. Het regeringsbeleid onderscheidt een 'eerste spoor' en een 'tweede spoor', er wordt gesproken over positieve maatregelen en sancties. Voor- en tegenstanders van verschillende onderdelen van het beleid komen met argumenten en tegenargumenten, en daarnaast wordt er. een juridisch steekspel opgevoerd. Die strijd wordt op verschillende niveaus gevoerd, tussen regering, parlement en publieke opinie en actiegroepen, op het niveau van de Verenigde Naties en de Europese Gemeenschap, en in mindere mate de NATO. De laatste tijd is ook in Gemeenten en Provinciale Staten een strijd ontbrandt over onze relatie met het land van de apartheid. De publicatie van 'De bloedband Den Haag-Pretoria' moet ertoe bijdragen dat de discussie over een boycot van Zuid-Afrika wordt gevoerd op basis van kennis van feiten. Het is te hopen, dat dit boek er tevens toe bijdraagt dat die discussie in Nederland opnieuw in alle hevigheid losbarst. De onderdrukten in Zuid-Afrika vragen ons zeer dringend om de weg van sancties en pressie op het apartheidsregime op te gaan. We mogen ons hiervan niet laten afhouden door groepen, die slechts oog hebben voor een vermeend economisch eigenbelang op korte termijn, of die hun politiek baseren op een racistische voorliefde voor de onderdrukker in ZuidAfrika.
Recommended publications
  • Opmaak Both/Definitief 02-08-2000 15:13 Pagina 1
    * From Indifference to 19-12-2003 17:26 Pagina 1 NORBERT BOTH NORBERT NORBERT BOTH Fr om Indifference to Entrapment to om Indifference The Yugoslav crisis represents a formidable foreign policy challenge to many Western and Islamic government bureaucracies. From Indifference to Entrapment deals with the question of how the Netherlands faced up to this challenge during the years 1990-1995. It was during this period that the crisis erupted into armed conflict and the single worst war crime in Europe since the end of World War II took place in the ‘safe area’ of Srebrenica. The role of the Netherlands is particularly interesting, as the country held the EC/EU Presidency during the recognition debate in 1991 and supplied the peacekeeping presence in Srebrenica. The questions addressed in this book include: Did early warning work? What role did the Dutch Presidency (July-December 1991) play in the recognition debate? What motiv- ated the Dutch opposition to the Vance-Owen Peace Plan? Why did the Netherlands become From Indifference entrapped, as symbolised through its isolated peacekeeping commitment to Srebrenica? Finally, what can this story tell us about the ability of small and medium powers to in- fluence international affairs? This study is based on interviews with key players, including former Cabinet Minis- ters, and on documents from the Netherlands Ministry to Entrapment of Foreign Affairs, made available under the Dutch ‘freedom of information act’. ISBN 90-5356-453-5 Dr. Norbert Both, formerly a research assistant The Netherlands for David Owen, now works at the Netherlands Ministry of Foreign Affairs.
    [Show full text]
  • Joop Den Uyl Special in Argus.Pdf
    Kok Joop steekt banaan in de fik Pagina 32 Jaargang 1, nummer 20 12 december 2017 Verschijnt tweewekelijks Losse nummers € 3, – Joop den Uyl, staatsman Dertig jaar na zijn dood komt Joop den Uyl tot leven in een speciale uitneembare bijlage. Socialist die de utopie niet kon missen. De constante in zijn politieke denken. Maar ook: de grootvader, de wanhopige, de ontroerende, de rechtlijnige, de lompe, de onbevangen figuur. Minister Bram Stemerdink over Joops afschuwelijkste momenten. Fotografen kiezen hun meest l e z veelzeggende plaat. t n e De gesneefde biograaf doet een boekje m t open. En nog veel meer. n e c n i v De volgende Argus verschijnt op 9 januari. o t o Vandaar dit extra dikke nummer. f 2017, alvast een terugblik: Rutte misleidt met belasting- voordeel. Leeuwarden koketteert met met beroemdheden die hun heil elders zochten. Oudere werknemers vertrouwen de zaak niet meer. Pagina 2-4 Belastingdeal Verkeerde onderzoekers vonden niks. Pagina 5 Zimbabwe: Wat Sally deed, liet Grace na. Pagina 6 Cyaankali Toneelstukje Praljak houdt conflict levend. Pagina 7 Philipp Blom Gaan! Alarm waar geen speld De niet te missen film. De tussen te krijgen is. overtuigende expo. Het Pagina 28 meest kersterige concert. Het verrassende boek. Word abonnee: Voortaan: Argus-tips. www.argusvrienden.nl Pagina 29 2017 12 december 2017 / 2 12 december 2017 / 3 Zes vaste medewerkers van Argus’ De dode mus van Rutte III binnenlandpagina’s kregen de Think global, vraag: Wat vind jij het meest door FLIP DE KAM hele begrotingsoverschot uit het act local basispad te ‘verjubelen’. opmerkelijke van 2017? et is domweg onmogelijk op het basispad stijgen de col - door NICO HAASBROEK donut - één gebeurtenis te noemen lectieve lasten in de komende kabi - model for - Hdie economie en over - netsperiode met vijf miljard euro.
    [Show full text]
  • Verloren Vertrouwen
    ANNE BOs Verloren vertrouwen Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1967-2002 Boom – Amsterdam Verloren vertrouwen Afgetreden ministers en staatssecretarissen 1967-2002 Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Radboud Universiteit Nijmegen op gezag van de rector magnificus prof. dr. J.H.J.M. van Krieken, volgens het besluit van het college van decanen in het openbaar te verdedigen op woensdag 28 maart 2018 om 14.30 uur precies door Anne Sarah Bos geboren op 25 februari 1977 te Gouda INHOUD INLEIdINg 13 Vraagstelling en benadering 14 Periodisering en afbakening 20 Bronnen 22 Opbouw 23 dEEL I gEïsOLEERd gERAAkT. AftredEN vanwegE EEN cONfLIcT IN hET kABINET 27 hOOfdsTUk 1 dE val van mINIsTER dE Block, ‘hET mEEsT gEgEsELdE werkpAARd’ VAN hET kABINET-dE JONg (1970) 29 ‘Koop prijsbewust, betaal niet klakkeloos te veel’ 32 ‘Prijzenminister’ De Block op het rooster van de oppositie 34 Ondanks prijsstop een motie van wantrouwen 37 ‘Voelt u zich een zwak minister?’ 41 De kwestie-Verolme: een zinkend scheepsbouwconcern 43 De fusie-motie: De Block ‘zwaar gegriefd’ 45 De Loonwet en de cao-grootmetaal 48 Tot slot. ‘Ik was geen “grote” figuur in de ministerraad’ 53 hOOfdsTUk 2 hET AftredEN van ‘IJzEREN AdRIAAN’ van Es, staatssEcretaris van dEfENsIE (1972) 57 De indeling van de krijgsmacht. Horizontaal of verticaal? 58 Minister De Koster en de commissie-Van Rijckevorsel 59 Van Es stapt op 62 Tot slot. Een rechtlijnige militair tegenover een flexibele zakenman 67 hOOfdsTUk 3 sTAATssEcretaris JAN GlasTRA van LOON EN dE VUILE was Op JUsTITIE (1975) 69 Met Mulder, de ‘ijzeren kanselier’, op Justitie 71 ‘Ik knap de vuile was op van anderen’ 73 Gepolariseerde reacties 79 In vergelijkbare gevallen gelijk behandelen? Vredeling en Glastra van Loon 82 Tot slot.
    [Show full text]
  • Ford, Kissinger, NATO Secretary General Joseph Luns, NATO
    File scanned from the National Security Adviser's Memoranda of Conversation Collection at the Gerald R. Ford Presidential Library 0­ MEMoRANDUM • THE WHITE HOUSE WASHINGTON ~/NODIS MEMORANDUM OF CONVERSATION PARTICIPANTS: NATO Secretary General Joseph Luns NATO Deputy Secretary General Pansa Cedronio Assistant Secretary General for Defense Planning and Policy Colin Hum.phreys Am.bassador Andre de Staercke, Belgium. Ambassador Arthur Menzies, Canada Am.bassador Ankar Svart, Denm.ark Am.bassador Francois de Rose, France Am.bassador Franz Krapf, Germ.any Am.bassador Byron Theodoropoulos, Greece Am.bassador Tom.as Tom.asson, Iceland Am.bassador Felice Catalano, Italy Am.bassador Marcel Fischback, Luxem.bourg Am.bassador A. K. F. (Karel) Hartogh, Netherlands Am.bassador Rolf Busch, Norway Am.bassador Joao de Freitas Cruz, Portugal Am.bas sador Orhan Eralp, Turkey Am.bassador Sir Edward Peck, United Kingdom. Am.bassador David K. E. Bruce, United States The President Henry A. Kissinger, Secretary of State Jam.es R. Schlesinger, Secretary of Defense Donald Rum.sfeld, Assistant to the President Brent Scowcroft, Deputy Assistant to the President for National Security Mfairs Robert Goldwin, Special Consultant to the President H. Allan Holm.es, Director, Office of NATO and Atlantic Political-Military Mfairs, Departm.ent of State A. Denis Clift~ Staff Mem.ber, National Security Council~ DATE AND TIME: June 19, 1975 4:05 - 5:02 p. m.. PLACE: The Cabinet Room. The White House ~/NODIS s-ECR:g:rI NODIS - z ­ SUBJECT: President's Meeting with Permanent Representatives to the North Atlantic Council President: (Having gone around the table to greet each participant individually) Won't you all please sit down.
    [Show full text]
  • 1 WITTEVEEN, Hendrikus Johannes (Known As Johan Or Johannes), Dutch Politician and Fifth Managing Director of the International
    1 WITTEVEEN, Hendrikus Johannes (known as Johan or Johannes), Dutch politician and fifth Managing Director of the International Monetary Fund (IMF) 1973-1978, was born 12 June 1921 in Den Dolder and passed away 23 April 2019 in Wassenaar, the Netherlands. He was the son of Willem Gerrit Witteveen, civil engineer and Rotterdam city planner, and Anna Maria Wibaut, leader of a local Sufi centre. On 3 March 1949 he married Liesbeth Ratan de Vries Feijens, piano teacher, with whom he had one daughter and three sons. Source: www.imf.org/external/np/exr/chron/mds.asp Witteveen spent most of his youth in Rotterdam, where his father worked as director of the new office for city planning. His mother was the daughter of a prominent Social-Democrat couple, Floor Wibaut and Mathilde Wibaut-Berdenis van Berlekom, but politically Witteveen’s parents were Liberal. His mother was actively involved in the Dutch Sufi movement, inspired by Inayat Khan, the teacher of Universal Sufism. Sufism emphasizes establishing harmonious human relations through its focus on themes such as love, harmony and beauty. Witteveen felt attracted to Sufism, which helped him to become a more balanced young person. At the age of 18 the leader of the Rotterdam Sufi Centre formally initiated him, which led to his lifelong commitment to, and study of, the Sufi message. After attending public grammar school, the Gymnasium Erasmianum, Witteveen studied economics at the Netherlands School of Economics between 1939 and 1946. The aerial bombardment of Rotterdam by the German air force in May 1940 destroyed the city centre and marked the beginning of the occupation of the Netherlands by Nazi Germany.
    [Show full text]
  • 'Politieke Partijen Hebben Kansen'
    Jaargang 8, nummer 83, 26 februari 2018 'Politieke partijen hebben kansen' Gerrit Voerman: Groei moeilijk, maar wel mogelijk Politieke partijen hebben, ondanks de gestage teruggang, toekomstkansen. 'Het is moeilijk om nieuwe leden te winnen', zegt Gerrit Voerman, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. 'Maar het blijkt mogelijk. En het is nodig.' Het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen publiceerde deze maand de jaarlijkse stand: een groei van het ledenaantal met 10 procent, grotendeels dankzij Forum voor Democratie. 'Een verkiezingsjaar laat altijd aanwas zien', zegt Voerman. 'Wat opvalt is de sterke groei voor Baudet’s FvD met name onder jongeren. Het blijkt mogelijk om, met inzet van sociale media, jongeren aan je te binden.' Lees verder › Het karwei Het karwei zit er op. Vorige week heeft Nederland afscheid genomen van Ruud Lubbers, de langstzittende minister-president. Als leider van drie kabinetten tussen 1982 en 1994 loodste 'Ruud Shock' het land door de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Bij zijn overlijden werd hij geprezen als een icoon van een tijdperk. Net als Drees eerder. Premier Mark Rutte herdacht zijn voorganger tijdens de herdenkingsdienst in Rotterdam. Lubbers' biografie staat op www.parlement.com. Lees verder › Grafrede bij het afscheid van de politieke partij Column Geerten Bogaard, universitair docent Leiden '…Wij zijn hier bijeen om de politieke partij in de gemeenten te begraven. U ziet nog geen kist, maar die komt straks wel. Dat maakt voor deze gelegenheid ook niet zo veel uit. Want voor zover u al niet zeker weet dat politieke partijen op sterven na dood zijn, dan hoopt u daar in ieder geval sterk op.
    [Show full text]
  • De Parallelle Levens Van Hans En Hans
    De parallelle levens van Hans en Hans Door Roelof Bouwman - 16 januari 2021 Geplaatst in Boeken Het is nog maar nauwelijks voorstelbaar, maar tot ver in de jaren negentig van de vorige eeuw verschenen in Nederland nauwelijks biografieën. Terwijl je in Britse, Amerikaanse, Duitse en Franse boekwinkels struikelde over de vuistdikke levensbeschrijvingen van historische kopstukken als Winston Churchill, John F. Kennedy, Konrad Adenauer en Charles de Gaulle, hadden Nederlandse historici nauwelijks belangstelling voor het biografische genre. Over de meeste grote vaderlanders – van Johan Rudolf Thorbecke tot Multatuli, van Anton Philips tot Aletta Jacobs en van koningin Wilhelmina tot Joseph Luns – bestond geen enkel fatsoenlijk boek. Het verloop van de geschiedenis, zo hoorde je Nederlandse historici vaak beweren, wordt niet bepaald door personen, maar door processen: industrialisatie, (de)kolonisatie, verzuiling, democratisering, emancipatie, enzovoorts. Daarnaast werd de weerzin tegen biografieën gevoed door de protestantse angst – in Nederland wijdverbreid – voor het ‘ophemelen’ van individuen. Van feministische zijde kwam daar nog de afkeer bij tegen geschiedschrijving met ‘grote mannen’ in de hoofdrol. Al met al een dodelijke cocktail. Maar nu: een tsunami van biografieën Inmiddels is alles anders. Het anti-biografische klimaat is de afgelopen vijfentwintig jaar dermate drastisch omgeslagen dat het bijvoorbeeld moeilijk is geworden om een prominente, twintigste-eeuwse Wynia's week: De parallelle levens van Hans en Hans | 1 De parallelle levens van Hans en Hans politicus te noemen wiens leven nog níet is geboekstaafd. De oud-premiers Abraham Kuyper, Dirk Jan de Geer en Joop den Uyl maar ook VVD-boegbeeld Neelie Kroes en D66-prominent Hans Gruijters kregen zelfs twee keer een biografie.
    [Show full text]
  • Rondom De Nacht Van Schmelzer Parlementaire Geschiedenis Van Nederland Na 1945
    Rondom de Nacht van Schmelzer Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 Deel 1, Het kabinet-Schermerhorn-Drees 24 juni 1945 – 3 juli 1946 door F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans Deel 2, De periode van het kabinet-Beel 3 juli 1946 – 7 augustus 1948 door M.D. Bogaarts Deel 3, Het kabinet-Drees-Van Schaik 7 augustus 1948 – 15 maart 1951 onder redactie van P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx Deel 4, Het kabinet-Drees II 1951 – 1952 onder redactie van J.J.M. Ramakers Deel 5, Het kabinet-Drees III 1952 – 1956 onder redactie van Carla van Baalen en Jan Ramakers Deel 6, Het kabinet-Drees IV en het kabinet-Beel II 1956 – 1959 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Peter van der Heiden Deel 7,Hetkabinet-DeQuay 1959 – 1963 onder redactie van Jan Willem Brouwer en Jan Ramakers Deel 8, De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963 – 1967 onder redactie van Peter van der Heiden en Alexander van Kessel Stichting Parlementaire Geschiedenis, Den Haag Stichting Katholieke Universiteit, Nijmegen Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, Deel 8 Rondom de Nacht van Schmelzer De kabinetten-Marijnen, -Cals en -Zijlstra 1963-1967 PETER VAN DER HEIDEN EN ALEXANDER VAN KESSEL (RED.) Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Auteurs: Anne Bos Charlotte Brand Jan Willem Brouwer Peter van Griensven PetervanderHeiden Alexander van Kessel Marij Leenders Johan van Merriënboer Jan Ramakers Hilde Reiding Met medewerking van: Mirjam Adriaanse Miel Jacobs Teun Verberne Jonn van Zuthem Boom – Amsterdam Afbeelding omslag: Cals verlaat de Tweede Kamer na de val van zijn kabinet in de nacht van 13 op 14 oktober 1966.[anp] Omslagontwerp: Mesika Design, Hilversum Zetwerk: Velotekst (B.L.
    [Show full text]
  • Ms Federica Mogherini, High Representative
    To: Ms Federica Mogherini, High Representative of the Union for Foreign Affairs and Security Policy and Vice-President of the European Commission The Ministers of Foreign Affairs of the European Union Cc: Mr Donald Tusk, President of the European Council Mr Jean-Claude Juncker, President of the European Commission Mr Martin Schulz, President of the European Parliament Mr John Kerry, US Secretary of State Re: a new EU approach to resolving the Israeli-Palestinian conflict 11th May 2015 Dear High Representative, Dear Foreign Minister, The re-election of Benyamin Netanyahu as Israeli Prime Minister and the construction of a new Israeli coalition government now requires urgent action by the EU to construct a coherent and effective policy on the question of Palestine. The European Eminent Persons Group on Middle East issues (EEPG) presents the following commentary and recommendations on what that policy should be. As our statement of April 2014 made clear, we have for some time regarded the Oslo-Madrid process as effectively defunct. The opportunities it presented through its focus on the centre ground in the substance for a settlement were suffocated by mutual distrust, by Palestinian disunity and by Israel's lack of interest in an outcome of this kind, as evidenced by large-scale settlement expansion. Mr Netanyahu expressed various views on Palestine in and around the recent election campaign, most of them cold to the concept of an independent Palestinian state. We are convinced in our own minds that he has little intention of negotiating seriously for a two-state solution within the term of this incoming Israeli government.
    [Show full text]
  • Anders Liberaal?
    ANDERS LIBERAAL? Een vergelijkende studie naar de opvattingen over buitenlands beleid van de VVD en D66 in de periode 1989-2002 Abstract Zowel D66 als de VVD claimt een liberale partij te zijn. Toch verschillen zij nog regelmatig van elkaar qua opvattingen. Dit onderzoek gaat in op de verschillen in standpunten over het Nederlandse buitenlandse beleid in de periode 1989-2002. Hierbij komen de verschillende verkiezingsprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen aan bod, alsmede enkele belangrijke internationale casussen uit de besproken periode. Broekmeulen, J. (Joris) S4082206 Inhoudsopgave Inleiding ............................................................................................................................................... 2 Verkiezingsprogramma’s 1989-2002 ................................................................................................. 13 Inleiding ......................................................................................................................................... 13 1989: Mensenrechten en internationale samenwerking in een veranderende wereld ............... 13 1994: Het belang van internationale instituties en samenwerking .............................................. 16 1998: Onenigheid over Europa ...................................................................................................... 19 2002: In de schaduw van 11 september ....................................................................................... 22 Conclusie ......................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Bezinning Op Het Buitenland
    Duco Hellema, Mathieu Segers en Jan Rood (red.) Bezinning op het buitenland Het Nederlands buitenlands beleid Zijn de traditionele ijkpunten van het naoorlogse Nederlandse buitenlandse beleid in een onzekere wereld nog up to date? In hoeverre kan het bestaande buitenlandse beleid van Nederland nog gebaseerd worden op de traditionele consensus rond de drie beginselen van (1) trans-Atlantisch veiligheidsbeleid, (2) Europese economische integratie volgens de communautaire methode, en (3) ijveren voor versterking van de internationale (rechts)orde en haar multilaterale instellingen? Is er sprake van een teloorgang van die consensus en verwarring over de nieuwe werkelijkheid? Recente internationale ontwikkelingen op veiligheidspolitiek, economisch, financieel, monetair en institutioneel terrein, als mede op het gebied van mensenrechten en Duco Hellema, Mathieu Segers en Jan Rood (red.) ontwikkelingssamenwerking, dagen uit tot een herbezinning op de kernwaarden en uitgangspunten van het Nederlandse buitenlandse beleid. Het lijkt daarbij urgent een dergelijke herbezinning nu eens niet louter ‘van buiten naar binnen’, maar ook andersom vorm te geven. Het gaat derhalve niet alleen om de vraag wat de veranderingen in de wereld voor gevolgen (moeten) hebben voor het Nederlandse buitenlands beleid. Ook dient nagegaan te worden in hoeverre de Nederlandse perceptie van de eigen rol in de internationale politiek (nog) adequaat is. In verlengde hiervan zijn meer historische vragen te stellen. In hoeverre is daadwerkelijk sprake van constanten in het
    [Show full text]
  • Het Hof Van Brussel of Hoe Europa Nederland Overneemt
    Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt Arendo Joustra bron Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt. Ooievaar, Amsterdam 2000 (2de druk) Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/jous008hofv01_01/colofon.php © 2016 dbnl / Arendo Joustra 5 Voor mijn vader Sj. Joustra (1921-1996) Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt 6 ‘Het hele recht, het hele idee van een eenwordend Europa, wordt gedragen door een leger mensen dat op zoek is naar een volgende bestemming, die het blijkbaar niet in zichzelf heeft kunnen vinden, of in de liefde. Het leger offert zich moedwillig op aan dit traagkruipende monster zonder zich af te vragen waar het vandaan komt, en nog wezenlijker, of het wel bestaat.’ Oscar van den Boogaard, Fremdkörper (1991) Arendo Joustra, Het hof van Brussel of hoe Europa Nederland overneemt 9 Inleiding - Aan het hof van Brussel Het verhaal over de Europese Unie begint in Brussel. Want de hoofdstad van België is tevens de zetel van de voornaamste Europese instellingen. Feitelijk is Brussel de ongekroonde hoofdstad van de Europese superstaat. Hier komt de wetgeving vandaan waaraan in de vijftien lidstaten van de Europese Unie niets meer kan worden veranderd. Dat is wennen voor de nationale hoofdsteden en regeringscentra als het Binnenhof in Den Haag. Het spel om de macht speelt zich immers niet langer uitsluitend af in de vertrouwde omgeving van de Ridderzaal. Het is verschoven naar Brussel. Vrijwel ongemerkt hebben diplomaten en Europese functionarissen de macht op het Binnenhof veroverd en besturen zij in alle stilte, ongezien en ongecontroleerd, vanuit Brussel de ‘deelstaat’ Nederland.
    [Show full text]