IN GESPREK MET

In gesprek met Arjen Lucassen

mails dat mensen sterrenkunde zijn gaan studeren De live show van in 2019, in 013, , met John de Lancie, bekend van zijn rol als ‘Q’ uit op het podium onder meer Fish (van Marillion) in de rol van de high- Star Trek, als verteller in de laatste liveshow. of astronaut willen worden vanwege mijn werk. En lander (Lorena Aal) (Rik Bauters) soms lees ik in het voorwoord van wetenschap-

pelijke boeken dat mensen door mijn muziek ge- insloeg, kon uiteindelijk de mensheid senlijst van zo’n 200 zangers, daaruit taktoektaktoektak. Daarna is Out of ïnspireerd worden. Fantastisch toch, als je zoiets zich ontwikkelen. Dat is de science, zoek ik geschikte mensen voor mijn the White Hole weer wat opener en voor elkaar krijgt?” waar ik dan fiction bij bedenk. Dan rollen. Op Into the Electric Castle vrolijker.” denk ik: “Wat nou als die meteoriet zingt bijvoorbeeld Fish mee, de zan- Door Ruben van Moppes en Saskia Wijte-Van der Pols expres op de aarde is afgestuurd om ger van de band Marillion [bekend In hoeverre moeten de verhalen we- de mensheid een plek te geven? Dan van het nummer Kayleigh – RvM]. tenschappelijk kunnen kloppen? moet er ergens een planeet zijn waar Fish is een grote charismatische Schot “Via boeken, Google en leraren pro- de wezens een nieuw ras wilden creë- en van hem heb ik in mijn teksten een beer ik een wetenschappelijk verant- ren. Misschien omdat ze door te veel highlander gemaakt.” woord verhaal te maken. Hoewel voor De laatste 25 jaar heb je talloze projecten opgezet, zoals Ay- technologie hun emoties zijn kwijt- “De artiesten die meewerken moeten zowel tekst als de visuals (bijpassende reon, Star One, en . De geraakt?” Met dat idee heb ik Planet zelf ook absoluut feeling hebben bij de beelden) op het podium geldt: form muziek varieert daarbij van vrij rustige folk tot stevige symfo- Y bedacht, waarvan de bewoners, de rol. Zangers die niet van sciencefic- over matter. Als ik een mooi stukje nische metal. Wat drijft je in al die soorten muziek? ‘Forever’, experimenten gaan doen tion houden wil ik niet. En ze moeten tekst heb, en het klopt niet helemaal, Arjen Lucassen, voor het ‘buitenaardse’ schilderij van de “Avontuur. Ik hou van avontuurlijke muziek, waarmee ik kan met de mensheid om hun emoties te- goed in de groep passen als we live dan ga ik het niet koste wat kost wij- voorkant van zijn -doorbraakalbum Into the Electric verdwijnen in een andere wereld. Wat is er beter geschikt om rug te krijgen.” spelen. Het publiek merkt echt wel of zigen.” Castle (Lori Linstruth) in een andere wereld te duiken dan sciencefiction? Ik wil luis- de sfeer backstage goed is. Zo’n Floor teraars een soort escapisme bieden: even ontsnappen, op zoek Hoe kom je dan van de globale ver- Jansen [zangeres van Nightwish, ook De ‘verteller’ bij de laatste liveshow naar nieuwe dingen en dan geïnspireerd terugkomen. Net als in haallijn naar de teksten? bekend van het tv-programma Bes- was John de Lancie, de acteur die Q Een nachtelijke sterrenhemel, foto’s van de Hubble de ruimtevaart en sterrenkunde, waar we ook altijd op zoek zijn “Dat begint eigenlijk bij de zangers te Zangers – RvM] of Anneke van speelt in Star Trek. Waarom hij? naar nieuwe dingen.” die ik op het oog heb. Ik heb een wen- Giersbergen [ex-zangeres van The “Star Trek is de reden dat ik zo van en duizelingwekkende theorieën: uiteraard zijn het Gathering – RvM], het zijn allemaal sciencefiction ben gaan houden. Als voor wetenschappers inspiratiebronnen om met Hoe combineer je muziek en een ruimtethema? zulke schatten, dat geloof je niet, top- klein ventje was ik echt helemaal hoofd en hart in het universum te duiken. Maar ook “Ik begin altijd bij de muziek. Dan ben ik gewoon in mijn studio pers!” verkocht. Mijn hondje heet Hoshi, wat op de gitaar aan het rommelen. Zo ontwikkelt de muziek zich “Er zit een genoemd naar de vertaalster op de in de artistieke wereld, zoals in de muziek, zie je dan langzaam maar zeker. Meestal heb ik geen flauw idee wat het Je muziek gaat over onder meer pla- Enterprise. En kijk hier, mijn (vaste) de grootsheid van het heelal terugkomen. Een we- gaat worden, of voor welk project, want dan beperk ik mezelf. Zo enorme neten, quasars, zwarte gaten, witte telefoon is een model van de Enter- is de muziek van The Gentle Storm vooral folk, Star One is meer gaten, wormgaten… Hoe kun je dat prise!” reldwijd tamelijk uniek voorbeeld hiervan is Arjen metal en ik heb soloprojecten die vallen onder singer-songwriter. dreiging in het horen? “Q was in Star Trek een omnisci- Lucassen (Den Haag, 1960). Exoplaneten, quasars, Op een bepaald moment merk ik bijvoorbeeld dat een muziek- nummer Into “Het nummer Into the Black Hole ent being: een soort godheid die al- stuk eclectisch en bombastisch wordt, met veel en van het Flight of the Migrator les wist. In het verhaal van Into the supernova’s, ruimte- en tijdreizen: ze komen terug orkestrale partijen, echt een muur van muziek en helemaal over the Black Hole, wordt gezongen door Bruce Dic- Electric Castle experimenteren aliens in zijn grootse theatrale sciencefiction-rockopera’s the top. Dan vormt zich er langzaam een verhaal bij over planeten met zware kinson, de zanger van . als een soort godheid met de mens- waarmee hij samen met wisselende internationale en het universum en wordt het een Ayreon-album, en onderdeel Er zit een enorme dreiging in het heid. Dus ik dacht: “Dat is Q!” Ik van de Ayreon-saga.” synthesizers en nummer, met zware synthesizers heb hem heel veel links gestuurd van artiesten een waar ‘Ayreon-Universum’ heeft gecre- en teksten als ‘Nothing escapes, not mijn shows en moest wat aanhou- ëerd. Bij het laatste optreden in 2019 reisden fans Wat is die Ayreon-saga? teksten als even light’. Op het moment dat ze het den, maar uiteindelijk was hij toch “Het is een wereld waarbinnen veel van de zich afspelen, zwarte gat ingezogen worden, wordt geïnteresseerd. Pas toen hij bij de uit meer dan 60 landen af naar vier uitverkochte en die steeds verder is ontwikkeld door de jaren heen. Het legt uit ‘Nothing de muziek heel bombastisch. Nadat show kwam zag hij trouwens pas hoe optredens in poppodium 013 in Tilburg. waar de mensheid vandaan komt, loopt van voor de oerknal tot escapes, not ze het zwarte gat in zijn gegaan, ko- groots het allemaal was. En ook zó’n Maar voor sommige fans gaat het verder dan alleen de verre toekomst en is intussen enorm complex.” men we bij het volgende nummer: aardige kerel, en superserieus en per- “De saga is ooit begonnen toen ik dacht aan de meteoriet waar- even light.’” Through the Wormhole. Dat nummer fectionistisch. Hij vond het prachtig, de teksten, de muziek en de show: “Ik krijg vaak door de dinosauriërs zijn uitgestorven. Doordat die meteoriet is logischerwijs vreselijk snel. Toek- en we mailen nog maandelijks.”

38 ZENIT mei 2021 ZENIT mei 2021 39 IN GESPREK MET ZENIT

In het nummer Everybody Dies worden de ruimtevaar- ders bedreigd door een su- pernova. Zowel hier als in het nummer Unnatural selection zijn parallellen te trekken met Lucassen speelt zelf de rol van hippie bij de coronacrisis. (Arjen Lucas- de live show van Into the Electric Castle. sen/WMG/YouTube) (Rik Bauters)

Waarom wilde je een album maken onderwerpen, zoals donkere materie. om dingen te ontdekken en onze ho- bum Space Ritual van de Britse band met de titel en onderwerp The The- Omdat ik vreselijk slecht ben in wis- rizon te verbreden.” Hawkwind trouwens een aanrader.” ory of Everything? kunde, was het geen optie om zoiets “Na de landing “Ik ben een fan van tv-shows over as- te gaan studeren.” Welke muziek zou je meenemen op Op Space Metal, van het project Star trofysica en heb ook veel van Stephen “Echt op niveau meepraten kan ik wordt mijn een reis naar Mars? One, staan nummers die op allerlei Hawking gezien. Het album bestaat niet. Ik ben vaak door Space Rocks muziek dan “Ik ben een kluizenaar en heb al sciencefictionfilms zijn gebaseerd: uit 42 losse stukjes die ik aan elkaar (https://spacerocksofficial.com) ge- moeite om naar Albert Heijn te gaan, 2001 A Space Odyssey, Alien, Blade geplakt heb, waarbij het aantal van vraagd om in een soort podcasts over vanaf Mars dus ik hoef zeker niet naar Mars! Runner, Star Wars… Welke film is je 42 verwijst naar het boek The Hitch- sterrenkunde te praten, samen met Maar voor muziek is de heilige drie- favoriet? hikers Guide to the Galaxy. In mijn bijvoorbeeld Brian May [gitarist van uitgezonden.” eenheid voor mij: The Beatles, Pink “Ik denk Blade Runner. Deels omdat verhaal komen we er niet achter wat de rockgroep Queen en astrofysicus Floyd en Led Zeppelin. Verder heeft ik de eer had om met Rutger Hauer de theorie is, het heeft bewust een – RvM]. Maar ik weet er te weinig David Bowie natuurlijk grote invloed te werken, die de glansrol in die film cryptisch open einde met formules.” van, dus ik doe er niet aan mee. Voor kozen om mee te reizen met de Eu- op me gehad, met Space Oddity en heeft. Vooral de persoonlijke dingen “Overigens denk ik dat we nooit ach- mijn muziek zoek ik helemaal uit hoe ropese ExoMars-rover die in 2022 Star Man. Ook een glamrock-artiest van zo’n film maken het voor mij ter een Theorie van Alles komen. Hoe het zit, ik maak er een tekst van, en gelanceerd moet worden? Het was als was een inspiratie- goed, en niet zozeer de visuele effec- De albums die in dit artikel genoemd worden, meer we leren, hoe meer we erachter dan verdwijnen al die details weer uit een wedstrijd waarvoor ik een stukje bron om zelf te beginnen met muziek. ten. Ook mijn muziek gaat eigenlijk met een achtergrond in de sterrenkunde en komen hoe weinig we weten.” mijn hoofd.” instuurde van mijn nummer House Binnen de space rock is het dubbelal- over menselijke emoties, zeker op het ruimtevaart. on Mars. Mensen mochten vervol- album .” Is je muziek gebruikt voor films? Uit het nummer Isis and Osiris gens stemmen en dankzij mijn trou- “Nee, dat is er nooit van gekomen. Wel komt de tekst: “How are we gonna we fans, de Ayreonauts, werd ik een Je fans heten ‘Ayreonauts’. Zie je er toe doen, zoals Oor, Aardschok en was mijn laatste album, Transitus, van find our way? If we can't recognize van de tien winnaars. Na de landing bij hen ook echt extra interesse in Sounds, die staan wel voor me klaar. september 2020, eigenlijk bedoeld als the stars, if we can't recognize the wordt mijn muziek dan vanaf Mars ruimtevaart? Ik ben vooral superblij met mijn film. Regisseur en producent Dick constellations, where do we go?” uitgezonden en kun je het hier luiste- “Ja, als ik de reactie hoorde van de trouwe fans, die ik nooit wil teleur- Maas, bekend van de films De Lift en Hoe goed ken je de weg aan de nach- ren. Hoe leuk is dat?” fans toen John de Lancie opkwam, stellen. Daar doe ik het voor. Ze be- Flodder, wil die erg graag regisseren, telijke hemel? en ik zag zelfs mensen met een Star stellen mijn albums blind en doof nog maar omdat de film voorlopig van- “Eigenlijk niet zo heel goed, hoewel Is Mars eigenlijk een plek waar we Trek-uniform in de zaal, dan geloof ik voordat ze uitkomen, waardoor mijn wege corona niet doorgaat is het een ik de Grote en Kleine Beer en Orion iets te zoeken hebben? dat zeker. Ik ben zelf ook een totale laatste twee albums op nummer 1 in ‘regulier’ Ayreon-album geworden. en een paar andere sterrenbeelden “Als we er dingen kunnen leren: ab- nerd en daar ben ik ook trots op. Het de Albumlijsten zijn binnengekomen Achteraf had ik dat echter misschien natuurlijk wel ken. Ooit heb ik voor soluut ja. Maar of daar ooit leven was valt mij ook op hoeveel muzikanten in Nederland.” niet moeten doen. Je mist zonder de mijn verjaardag een telescoop gehad. interesseert me niet. Ik denk het niet. ervan houden. Ik denk dat voor hen filmbeelden toch de helft van het idee. Het was geen succes. Ik ben sowieso Er zal best wel ergens intelligent le- allemaal wel geldt dat ze net als ik Je bent weer druk bezig in de studio. Mijn muziek wordt soms trouwens meer geïnteresseerd in de dingen die ven zijn, maar volgens mij niet in dit houden van het avontuurlijke en het Kun je de Zenit-lezers op iets ster- wel gebruikt door Neil deGrasse Ty- we juist niet kunnen zien.” universum. Ik geloof dat er een multi- escapisme.” renkundigs voorbereiden? son in zijn Amerikaanse tv-serie Cos- versum is, zonder begin of einde. Dat Ik ben continu bezig, de muziek is mos: A Spacetime Odyssey.” De maanlanding komt voorbij op kunnen we ons bijna niet voorstellen. Ondanks alles is er in de mainstream alles voor me en ik heb meestal geen The Universal Migrator in het num- Maar de kans dat hier in de buurt media weinig aandacht voor Ayreon. flauw idee welke dag het is. Dit keer Wanneer en hoe is je buitenaardse mer One Small Step. Je was negen leven is, precies in deze tijd, lijkt me Tijdens de concerten in 2019 was Hoe komt dat? wordt het een Star One-album, en dus interesse eigenlijk ontstaan? jaar ten tijde van de maanlanding. astronomisch klein.” er in Tilburg, in samenwerking met “De mainstream media richten zich gebaseerd op films. Het thema vormt “Er was bij mij altijd de fascinatie om Welke indruk maakte dat? “Maar moet je een reden hebben om de gemeente, voor alle buiten- op de muziek van nu. Ik hoor telkens zich inmiddels ook en gaat over tijd- alles te willen begrijpen. Wat ik niet “Ja, ja! Mijn vader haalde me uit mijn naar Mars te gaan? President Kenne- landse bezoekers een Ayreon- dezelfde vier akkoorden, gespeeld manipulatie. Het is voor het eerst dat begreep was de oneindigheid van het bed ervoor, ik weet nog dat we met dy zei: “We choose to go to the Moon camping met optredens, een door mensen die er prachtig uitzien, ik gericht werk voor een project, want heelal. Daarom ben ik zo geïnteres- z’n allen voor de tv zaten. Ik vond het in this decade and do the other things, Ayreon-beurs, Ayreon hambur- maar die morgen weer vergeten zijn. ik wil na het vrij rustige Transitus seerd in al die tv-series. Mijn inte- fantastisch.” not because they are easy, but because gers, en ook dit Ayreon-bier met Het is niet mijn wereld, en ik mis de voor mijn fans weer een lekker stevig resse gaat vooral uit naar de grootse “Wist je dat mijn muziek is uitge- they are hard.” Het zit in onze aard sterrenkundig tintje. aandacht niet. De muziekbladen die album maken. 

40 ZENIT mei 2021 ZENIT mei 2021 41