Spis Treści 1 Ocena Stanu Sanitarno
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Spis treści 1 Ocena stanu sanitarno – higienicznego obiektów żywieniowo – 2 żywnościowych 2 Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych 26 3 Ocena w zakresie szczepień ochronnych 57 4 Ocena nadzoru sanitarnego nad placówkami ochrony zdrowia 60 5 Ocena stanu sanitarno – higienicznego w zakładach pracy 66 6 Ocena stanu sanitarnego w zakresie higieny komunalnej za 71 7 Ocena stanu sanitarnego w zakładach nauczania i wychowania 132 8 Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny 144 Strona 1 z 148 Ocena stanu sanitarno – higienicznego obiektów żywieniowo – żywnościowych na terenie powiatu gliwickiego Gliwice za 2017 r. Państwowa Inspekcja Sanitarna (dalej: PIS) jako wyspecjalizowana instytucja wykonuje zadania z zakresu zdrowia publicznego, poprzez sprawowanie kontroli i nadzoru nad warunkami higieny w różnych dziedzinach życia. W 2017 r. Sekcja Higieny Żywienia, Żywności i Przedmiotów Użytku (dalej: HŻŻiPU) Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Gliwicach (dalej: PSSE w Gliwicach) realizowała zadania w ramach nadzoru bieżącego mając na względzie bezpieczeństwo żywności i żywienia, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego. Głównym celem polityki Unii Europejskiej (dalej: UE) w dziedzinie bezpieczeństwa żywności jest zapewnienie jak najlepszej ochrony zdrowia ludzkiego i interesów konsumentów oraz jednoczesne zagwarantowanie niezakłóconego działania jednolitego rynku. Bezpieczeństwo artykułów spożywczych i produktów żywnościowych sprzedawanych w UE może być zagwarantowane poprzez spełnienie szeregu wymogów, które nakładane są na przedsiębiorców poprzez akty prawne, nad egzekwowaniem których czuwają pracownicy PIS. Polityka bezpieczeństwa żywności opiera się na zintegrowanym podejściu „od producenta do konsumenta”, która obejmuje bezpieczeństwo żywności, zdrowie i dobrostan zwierząt oraz zdrowie roślin jak również gwarantuje możliwość śledzenia pochodzenia żywności od momentu jej wyprodukowania, aż do chwili gdy pojawi się na stole konsumenta. Zakłada przestrzeganie norm zarówno w odniesieniu do żywności wyprodukowanej w UE, jak i do żywności importowanej. Podstawowymi aktami prawnymi określającymi wymogi zdrowotne żywności oraz wymagania dotyczące przestrzegania zasad higieny są: ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, która reguluje zagadnienia urzędowej kontroli żywności, a także rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych. Zagrożenia dla żywności występują już na poziomie produkcji podstawowej produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, w tym celu podstawowym działaniem służb kontrolnych jest intensyfikacja ich wspólnych działań kontrolnych i szkoleniowych Strona 2 z 148 mających na względzie właściwą ochronę zdrowia publicznego. Istotną rolę również odgrywa świadomość przedsiębiorców ponieważ, muszą przestrzegać właściwe wspólnotowe i krajowe przepisy prawne odnoszące się do kontroli zagrożeń w produkcji podstawowej i powiązanych działań. W związku z powyższym w celu ułatwienia kontaktów z podmiotami opracowano informację skierowaną do producentów sektora spożywczego - w zakresie produkcji podstawowej produktów pochodzenia roślinnego oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych, którą umieszczono na stronie internetowej PSSE w Gliwicach. W ww. informacji pouczono ww. podmioty działające na rynku spożywczym o konieczności złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS. Na terenie działania tutejszej Stacji znajdują się gospodarstwa rolne zajmujące się produkcją pierwotną pochodzenia roślinnego i sprzedażą bezpośrednią. W 2017 r. w rejestrze zakładów podlegających urzędowej kontroli ujętych było 77 gospodarstw rolnych. W „Planie działania na 2017 r.” dotyczącym produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego realizowanego w ramach porozumienia w sprawie współdziałania organów PIS, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa działania kontrolne w zakresie bezpieczeństwa produkcji pierwotnej żywności pochodzenia roślinnego. Ponadto w ramach zapewnienia bezpieczeństwa żywności na poziomie wspólnotowym funkcjonuje System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (dalej: RASFF), który został opracowany i wdrożony aby zapobiegać przedostawaniu się niebezpiecznej żywności do konsumenta. Produkcja i obrót środków spożywczych składa się często z wielu procesów odbywających się w różnych miejscach na świecie, w których udział bierze duża liczba podmiotów począwszy od produkcji pierwotnej (rolnej), a skończywszy na różnych kanałach dystrybucji, do których dostęp ma konsument ostateczny. System RASFF działa w sposób skoordynowany i zintegrowany, gdyż swoim działaniem obejmuje drogę „od pola do stołu”. Ponadto zapewnia wczesne przewidywanie zagrożeń i niezwłoczne podejmowanie odpowiednich działań zaradczych. W ramach systemu RASFF w 2017 r. ogółem otrzymano 43 powiadomienia, w tym 23 alarmowe i 20 informacyjnych dotyczyły one w 41 przypadkach niebezpiecznych Strona 3 z 148 produktów żywnościowych oraz 2 materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością. Spośród otrzymanych powiadomień 20 dotyczyło produktów pochodzenia krajowego, 9 z Unii Europejskiej i 14 z „krajów trzecich”. W związku z otrzymaniem ww. powiadomień systemu RASFF w 2017 r. przeprowadzono łącznie 32 kontrole interwencyjne. Obecność w obrocie niebezpiecznych produktów wymienionych w powiadomieniach RASFF sprawdzana była również podczas pełnienia bieżącego nadzoru podczas przeprowadzanych kontroli sanitarnych. Suma Materiały i wyroby do Żywność powiadomień kontaktu z żywnością Ilość powiadomień 43 41 2 RASFF Tabela nr 1 Ilość powiadomień systemu RASFF z podziałem na kategorie artykułów. Ilość powiadomień systemu RASFF - Żywność / Materiały i wyroby do kontaktu z żywnością 41 2 95% 5% Żywność Materiały i wyroby do kontaktu z żywnością W roku 2017 z 41 powiadomień RASFF dotyczących żywności, aż 17 dotyczyły suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Najczęściej powiadomienia alarmowe i informacyjne dotyczyły wykrycia obecności nieautoryzowanych substancji czynnych w suplementach diety będących w obrocie m. nn. w obiektach zlokalizowanych na obszarze działania PSSE Gliwice. Kontrole sanitarne interwencyjne przeprowadzano zgodnie z załączanymi do powiadomień listami dystrybucji oraz w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego. Strona 4 z 148 Żywność Suplementy diety i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego Ilość powiadomień 41 17 RASFF Tabela nr 2 Ilość powiadomień systemu RASFF z podziałem na kategorie artykułów Ilość powiadomień systemu RASFF - Żywność /Suplementy diety i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego 17 29% 41 71% Żywność Suplementy diety i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywienowego Sekcja HŻŻiPU w 2017 roku w ramach urzędowej kontroli żywności sprawowała nadzór nad 5142 obiektami żywieniowo-żywnościowymi w tym 1632 usytuowanymi na terenie Powiatu gliwickiego w Gliwicach. Mandaty Lp Ilość Ilość Decyzje . zakładów kontroli terminowe Grupa obiektów Ilość Suma wg/ewidenc ji Zakłady 1 148 93 18 11 1850 wytwórcze Zakłady żywienia 2 481 256 12 16 3150 zbiorowego Strona 5 z 148 Miejsca obrotu żywnością materiałami i wyrobami 3 614 201 14 12 1750 przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz kosmetykami RAZEM 1243 550 44 39 6750 Tabela nr 3 Wyniki działalności Sekcji HŻŻiPU na terenie Powiatu gliwickiego Gliwice w 2017 r.. Wyniki działalności Sekcji HŻŻ i PU na terenie Powiatu gliwickiego Gliwice w 2017 r.. 700 614 600 500 481 Zakłady wytwórcze 400 Zakłady żywienia 300 zbiorowego 256 Obrót 201 żywnością 200 148 93 100 18 11 16 12 12 14 0 Ewidencja Kontrole Mandaty Decyzje Na terenie powiatu gliwickiego przeprowadzono 550 kontroli sanitarnych, w wyniku, których Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny (dalej: PPIS) w Gliwicach wydał 44 decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień technicznych oraz na osoby odpowiedzialne za nieprawidłowy stan sanitarny ukarano 39 mandatami na łączną kwotę 6750 zł. Natomiast w zakładach nowo otwartych lub po zmianie właściciela zgłaszającym się podmiotom wydano 111 decyzji zatwierdzających zakład do prowadzenia działalności. Strona 6 z 148 Ponadto w ramach nadzoru pobrano do badań 92 próbki, środków spożywczych, które badane były w kierunku parametrów mikrobiologicznych, organoleptycznych, obecności zanieczyszczeń biologicznych i fizycznych, zawartości substancji farmakologicznie czynnych w suplementach diety. Próby zbadano w zintegrowanym laboratorium woj. śląskiego oraz w innych akredytowanych laboratoriach na terenie całego kraju. W zakładach do najczęściej występujących nieprawidłowości w zakresie stanu techniczno – sanitarnego należy: nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń zakładu: podłóg, ścian, sufitów, drzwi, zniszczony sprzęt, urządzenia i inne składniki wyposażenia, które stykają się z żywnością. Do głównych uchybień i nieprawidłowości w zakresie higieny produkcji i dystrybucji w tej grupie obiektów należy: nie zachowanie czystości w pomieszczeniach zakładu, nieprawidłowe warunki magazynowania, pakowania, transportu. Do głównych uchybień w zakresie zarządzania zakładem, kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania bezpieczeństwem żywności należą: nieprawidłowe procedury i ich realizacja w zakresie GHP i GMP HACCP, brak prowadzonych badan właścicielskich. Zakłady obrotu żywnością W 2017 r. na terenie powiatu gliwickiego zlokalizowanych jest 614 obiektów obrotu żywnością, w których przeprowadzono