Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894

bron Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894. Erve J. Morpurgo, Paramaribo 1893

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_sur001189401_01/colofon.php

© 2012 dbnl t.o. II

1824-1891.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 3

Voorwoord.

Het geacht publiek den zevenden jaargang van den

Surinaamschen Almanak

aanbiedende, gevoelen wij ons gedrongen onze erkentelijkheid te betuigen voor de loyale en gereede wijze, waarop wij bij de samenstelling wederom velerzijds den meesten steun hebben mogen ondervinden; de belangstelling voor den Almanak, die gaandeweg toeneemt, bewijst voldoende de groote waarde die aan dit Jaarboek wordt toegekend. Het is dan ook ons streven die waarde voortdurend te verhoogen, getuigen de vele nieuwe bijdragen, die den inhoud van dezen jaargang verrijken.

Erve J. Morpurgo.

Paramaribo, 2 October 1893.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 5

[J.F.A. Cateau van Rosevelt]

Wie op den morgen van 9 Januari 1885 de Keizerstraat was opgegaan, zou getuige zijn geweest van de ongewone levendigheid die er ter hoogte van de Knuffelsgracht, in den omtrek van de woning van den heer CATEAU VAN ROSEVELT, heerschte. Omstreeks 8 ure had men den Gouverneur, vergezeld van verscheidene notabelen, die woning kunnen zien binnentreden; terwijl, daarvoor, de muziekkorpsen der Schutterij en van het garnizoen zich hadden opgesteld, en beurtelings zich lieten hooren.

Reeds dit zou op zich zelf genoeg zijn om een groote schare volks op de been te brengen, in Suriname, waar de muziek in staat is schier een ieder, zij 't dan ook maar voor een oogenblik, de ernstigste bezigheden ter zijde te doen zetten. Te meer was zulks het geval, toen spoedig algemeen bekend werd dat de ovatie den heer CATEAU VAN ROSEVELT gold, en wel ter herinnering van den dag, waarop hij vóór 40 jaren, in Staatsdienst, als militair in de kolonie was aangekomen. Toen stroomden de menschen uit alle richtingen naar de Keizerstraat toe om den gevierden Agent-Generaal de hand te drukken, en hem geluk te wenschen niet den dag, waarop hij in Suriname zijne ambtelijke loopbaan begonnen had, die zóó schitterend was geworden.

Deputatiën uit alle standen, en niet 't minst uit de chineesche kolonie, waarvan de leden eertijds immigranten aan zijne hoede toevertrouwd, thans voor 't meerendeel nijvere ingezetenen van het land, trokken met hunne banieren en de muziek voorop mede naar het ferstterrein om hunnerzijds den algemeen geachten Magistraat hunne gelukwenschen en hulde aan te bieden.

Voorzeker moest de man, wien dit alles gold, in hoog aanzien bij zijne medeburgers staan.

* * *

JOHAN FRANçOIS ADRIAAN CATEAU VAN ROSEVELT werd den 7 September 1823 te Hattem uit een oud Zeeuwsch geslacht geboren, en was zoon van FRANçOIS ABRAHAM CATEAU VAN ROSEVELT, ontvanger der belastingen, en ANTHONIA VAN WIJHE. Zijn grootvader Mr. ADRIAAN CATEAU VAN ROSEVELT was een Zeeuw, en woonde te Vlissingen in het huis met de beelden

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 6 ban de haven; hij verloor, tengevolge van den oorlog met Engeland in 1780, de onlusten in het laatst der vorige eeuw, en het bombardement van Vlissingen in 1809, een groot deel van zijn vermogen. Toen het gezin toenam en de bescheiden inkomsten van den ontvanger noode in de stijgende behoeften konden voorzien, moest JAN, - zooals VAN ROSEVELT tehuis genoemd werd, - naar zee ‘om er zijn fortuin te zoeken’. Als lichtmatroos maakte hij in 1841 aan boord van de Stad Zwolle zijn eerste reis naar Suriname, en bleef hij ter koopvaardij tot het einde van 1844, toen hij, 't tot 3n stuurman gebracht maar tegen 't zeeleven niet bestand, zich op den 22n October te Arnhem voor den militairen dienst in de Overzeesche Bezittingen voor den tijd van zes jaren, maar zonder handgeld, verbond.

Daar zijne papieren niet volledig waren, - de toestemming der ouders ontbrak daarbij, - werd hij voorloopig te Harderwijk in subsistentie geplaatst tot 1 December, toen hij, met nog 63 andere militairen met het barkschip Eliza kapt. HILLEBRANDS, het vaderland verliet met bestemming naar Suriname, waar men, na een voorspoedige reis, op 9 Januari 1845 aankwam. Met nog 14 andere soldaten werd VAN ROSEVELT als kanonrier 2e klasse bij het 1e bataillon veldartillerie, 1e kompagnie, toen te fort Nieuw-Amsterdam in garnizoen, ingedeeld. Reeds in October d.a.v. werd hij korporaal, en op 1 Januari 1846 fourier. Van hoeveel gewicht de studie der wiskunde, die hij voor zijn stuurman's examen had moeten volgen, thans voor zijn militaire carrière bleek te zijn, leverde het feit op dat VAN ROSEVELT, zonder eenige leiding of hulp, reeds in Juli 1847 zich tot den toenmaligen Gouverneur Baron VAN RADERS kon wenden met het verzoek hem tot het officiersexamen voor het wapen der artillerie toe te laten. Eerst bij een tweede aanzoek in October 1848 werd aan zijn verzoek voldaan, en eene Commissie benoemd, die hem het vereischte examen afnam. Zóó gunstig had hij zich bij dat examen doen kennen, dat de Majoor DE VILLENEUVE, commandant der troepen in Suriname, in afwachting zijner aanstelling tot officier, den fourier VAN ROSEVELT aan het hoofd stelde van den cursus die destijds te Paramaribo was opgericht ‘ter wille der ouder-officieren die naar den rang van officier aspireerden.’ In die betrekking bleef hij werkzaam totdat er eindelijk, door het pensionneeren van twee kapiteins bij de Jagers, vacatures bij de anders compleete formatie der infanterie ontstonden, en hij bij Koninklijk Besluit van 19 September 1849 No. 52 tot 2e luitenant kon worden aangesteld. Van dien tijd afkwamen ROSEVELT'S tulenten meer en meer uit.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 7

Op 1 Januari 1851 aangesteld tot commandant van den post L'Espérance in de Boven Commewijne, had hij door de weinige bezigheden, welke het commandement van een' buitenpost opleverde, ruimte van tijd teueinde zich aan allerlei wetenschappelijke studiën te wijden, waarbij vooral de wisch bouwkunde, en niet het minst de geodaesie bovenaan stonden. Het is haast onbegrijnelijk, hoe de man zonder eenige andere leiding of hulp dan zijne boeken zulk eene omvangrijke kennis heeft kunnen ondoen als die waarover hij te beschikken had. Wars van alle oppervlakkigheid drong hij, bij alles wat hij ondernam, tot den bodem der zaak door, en leerde zoodoende alles wat daartoe behoorde.

Van daar dat het hem mogelijk werd zoowel als militair, en later als burgerlijk ambtenaar zóó uit te blinken als hij gedaan heeft.

Als militair kon hij, in eene kolonie als Suriname, waar op dat gebied zóó weinig voorvalt dat met eenig effect naar buiten kan werken, niet veel doen. Toch heeft VAN ROSEVELT in den tijd, dien hij in militairen dienst doorgebracht heeft als officier, zich niettemin gunstig doen kennen. Eén enkel voorbeeld.

In December 1852 verontrustte een bende kwaaddoeners, die zich in het bosch in de Boven Commewijne volkomen veilig achtte, de plantages in die streken.

Zij hadden zich gesteld onder het gevreesde opperhoofd WAIJDOEDOE, en ondernamen strooptochten in de buurt. De invloed van WAIJDOEDOE moest gebroken worden, en dientengevolge werden uit verschillende punten in de Boven Suriname, Boven Commewijne en Orleanskreek, onder bevel van militaire en burger-officieren, expedities uitgerust, die ten doel hadden het kamp van WAIJDOEDOE in te sluiten en hem onschadelijk te maken.

Aan het hoofd van een dezer expedities stond de Luitenant VAN ROSEVELT, die met zijne manschappen van uit de Caelwinienkreek het bosch was ingestoken, en op Montpellier een tiental dagen later was aangekomen zonder het spoor van WAIJDOEDOE te hebben gevonden.

De expeditie werd daarop afgedankt.

Op Zaterdag den 4n December werd door den schildwacht op den post L'Esperance een neger, JONAS genaamd, aangehouden, die trachtte den post ter sluiks voorbij te varen; bij verhoor bleek het dat de arrestant tot den troep van den beruchten WAIJDOEDOE behoorde. Hij bood aan de schuilplaats zijner makkers aan te wijzon. Hiervan moest partij

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 8 getrokken worden zonder de betrekkelijke instemming van het Bestuur kon worden gevraagd, en wij laten de redenen daartoe uit de eigene aanteekeningen van ROSEVELT volgen: ‘Waren de negers van dit kamp’, - zoo schrijft hij in zijn journaal - ‘die meestal van Waycoribo en Susannasdal waren, rustig gebleven, en hadden zij zich niet met den neger WAIJDOEDOE ingelaten, van wien zij even goed wisten, dat hij een' dubbelen en afschuwelijken moord gepleegd had, zoo zoude ik er volstrekt niet aan gedacht hebben om hen in hunne schuilplaats te gaan opzoeken, en zou ik alleen den neger JONAS naar Paramaribo hebben opgezonden. Doch zooals het thans gesteld was, meende ik dat het niet alleen raadzaam, maar tevens pligt was hieraan, en wel hoe eer hoe beter, een einde te maken, en besloot om van de aangebodene diensten van JONAS gebruik te maken. Ik maakte mij dus gereed, en nog dienzelfden morgen om 8½ uur voer ik met een detachement van 1 sergeant, 9 jagers en 5 guides, alsmede JONAS, in het tentvaartuig en een groot corjaal, met den opkomenden vloed naar boven.’

Na de Kleine Commewijne-kreek te zijn ingevaren moest, tengevolge van de onbevaarbaarheid van den stroom, gedebarqueerd worden, en werden 3 jagers en 1 guide als wacht bij de booten achtergelaten. Met de elf overgebleven militairen werd de tocht voortgezet, de marodeurs in den vroegen morgen van 6 December aangevallen, uit elkaar gedreven, en 8 hunner gevangen gemaakt. Op Woensdag morgen den 8n d.a.v. was de expeditie op den post L'Espérance terug, en nog dienzelfden dag werden de gevangen genomenen naar Paramaribo opgezonden.

Deze daad teekent de vastberadenheid van den man, - en te verwonderen was 't niet, dat het Bestuur der kolonie sedert het oog op hem gevestigd hield. Niet lang daarna kwam in Suriname eene Duitsche Commissie aan, met de opdracht een onderzoek in te stellen naar de geschiktheid van de kolonie voor eene kolonisatie van Duitschers. Aan VAN ROSEVELT viel de hooge onderscheiding te beurt, die Commissie op hare tochten te vergezellen en bij te staan. Het is jammer dat het rapport der Commissie zelve nooit in haar geheel het licht heeft gezien. Wellicht zou daaruit, nu de kwestie van eene kolonisatie van Europeanen naar deze gewesten andermaal ter sprake is gebracht, veel ten nutte van die kwestie zijn te putten. VAN ROSEVELT zelf was er beslist tegen; naar zijne meening is in de tropen voor het Europeesch element, op enkele uitzonderingen na, geen andere rol te vervullen dan die van leider. Als veefokkers, als klein-landbouwers, als fabriekarbeiders kunnen zij, dacht hij, met voordeel optreden; men denke echter er nimmer aan hen als arbeiders in het

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 9 open veld te werk te stellen. Herhaaldelijk haalde hij in zijne daartoe betrekkelijke gesprekken de lotgevallen van de menigvuldige mislukte Europeesche kolonisatie-proeven in Brazilië en Cayenne als gronden zijner overtuiging aan.

Hoe dan ook, ook door deze opdracht toonde hij zijne veelzijdige kennis. Al zijne aanteekeningen betreffende de door de Commissie bezochte streken zijn met de meeste nauwgezetheid en zaakkennis gehouden; opnamen met den thermometer en den barometer ontbreken er niet; integendeel, zij zijn dagelijks bijgehouden, en van de tochten zijn nette kaarten gemaakt en aan de aanteekeningen gehecht. Het zou ons te ver leiden VAN ROSEVELT in zijne ambtelijke loopbaan op den voet te volgen, het bestek van het jaarboekje geeft daartoe geen vrijheid. Genoeg zij 't hierbij aan te stippen dat, naar aanleiding van het Koninklijk Besluit, waarbij alle officieren, die voor promotie in aanmerking wenschten te komen, in Nederland zich andermaal aan een examen moesten onderwerpen, ook VAN ROSEVELT naar het Moederland vertrok, en te Nijmegen in Juli 1857, met bijzonder goed gevolg, het Nederlandsch-officiersexamen aflegde. Op grond van de geringe promotie onder de officieren van het W.I. leger, verzocht hij om overplaatsing naar Oost-Indië, hetgeen geweigerd werd, zoodat hij in het begin van 1858 met het schip Rijnbrand, kapt LANGE, naar Suriname terugkeerde. Nauwelijks was VAN ROSEVELT in de kolonie terug, of hij verzocht den Gouverneur schriftelijk hem, met het oog op den weinigen kans op bevordering, ‘bij voorkomende gelegenheid, voor de eene of andere geschikte burgerlijke betrekking in aanmerking te brengen, indien zijne geringe kennis en ondervinding ten nutte dezer kolonie konden worden aangewend.’ Bij Gouv. Resolutie van 19 April 1858 werd op dit verzoek eene gunstige beschikking gegeven, en toen in Maart 1861, tengevolge van 't overlijden van den stads-architect en 't vertrek van den chef van het Geniedepartement, de ontstane betrekking van chef van het Bouwdepartement moest worden vervuld, werd niemand in Suriname geschikter geacht om daarmede te worden belast dan VAN ROSEVELT.

In Maart aanvaardde hij deze betrekking, om die reeds in Augustus weer tijdelijk neêr te leggen, tengevolge van zijn vertrek naar de Marowijne als lid der Fransch-Nederlandsche Commissie, aan wie opgedragen was de grenskwestie door opname der Marowijne te helpen beëindigen. De verrichtingen van deze Commissie zijn, ook door de beteekenis welke de grenskwestie vóór hare beslissing door den Czaar van Rusland verkreeg, te bekend dan dat die hier

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 10 behoeven te worden in herinnering gebracht. Maar minder bekend is 't dat Nederland aan VAN ROSEVELT in de allereerste plaats het gunstig resultaat te danken heeft, waartoe reeds deze Commissie in zake de grenskwestie was gekomen. Zooals men weet bestond de Nederlandsche Commissie uit Baron VAN HEERDT TOT EVERSBERG, oud zee-officier, en VAN ROSEVELT; de heer KAPPLER ging mede in zijne boedanigheid van Posthouder der boschnegers. De Fransche was samengesteld uit den luit. t/z. VIDAL, een dokter der Marine en een' aan de Marowijne gevestigden kolonist; de heeren VAN HEERDT en VIDAL zouden de astronomische plaatsbepalingen doen, en VAN ROSEVELT meer het topographisch deel der opname verrichten. Spoedig echter werd de heer VAN HEERDT ernstig ziek, en moest in een der boschnegerdorpen worden achtergelaten. Maar nu bleek 't den heer VIDAL dat zijn collega ROSEVELT beter te huis was met het geheele werk dan hij zelf, en liet hij hem geheel de opname doen en in kaart brengen.

Toen de taak der Commissie volbracht was, keerden de heeren VAN HEERDT en VAN ROSEVELT in een sloep van de Marowijne over zee naar Paramaribo terug; de fransche heeren reisden per stoomboot terug naar Cayenne. De kvarten evenwel, - ook die van den heer VIDAL, - waren bij den ontwerper VAN ROSEVELT, en zóó moest VIDAL wel eerst naar Suriname om er, alvorens naar Cayenne te kunnen doorstoomen, zijne stukken te halen. Voor VAN ROSEVELT was 't toen een zeer eenvoudige zaak, den President van de Fransche Commissie te bewegen, de verklaringen door hem op de origineele kaarten van de Marowijne gesteld te doen teekenen. Die stukken liggen ter Gouvernements-Secretarie, - en hadde het Nederlandsche Gouvernement destijds maar voet bij stuk gehouden, en van de zijde van Frankrijk bekrachtiging geëischt van de conclusie der Internationale Commissie, de Lawa-kwestie zou reeds toèn, door den tact en het talent van VAN ROSEVELT, ten gunste van Suriname zijn beslist.

Nauwelijks te Paramaribo van de ziekte hersteld, die hij in de Lawa had opgedaan, of VAN ROSEVELT had de handen vol werk als chef van het Bouwdepartement. De reis in de Boven Marowijne had van September tot December 1861 geduurd, en inmiddels was 't tijd geworden dat krachtig moest worden begonnen aan hetgeen vóór Juli 1863, door de plaats te hebben emancipatie der slaven, diende gereed te zijn. De kolonie moest in nieuwe districten verdeeld worden; er moesten stations klaar gemaakt worden voor de op te treden Districts-Besturen; kazernen voor de marechaussees; arrestkamers voor gestraften; op de plantages door het Gouvernement aangeschaft om de geëmancipeerden, die geen werkovereenkomsten hadden aangegaan, te werk te stellen, moest, tengevolge van den aanstaanden nieuwen staat van zaken,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 11 veel gedaan worden; voorts moesten er te Paramaribo een nieuw hospitaal en een algemeene lossteiger voor zeeschepen gebouwd worden; de meeste der gebouwen op den post Poelepantje en andere buitenposten moesten vernieuwd worden; een weeshuis zou opgericht worden, waaraan een speciaal onderzoek in Demerary naar de daar bestaande inrichting moest voorafgaan: in één woord: behalve het gewoon onderhoud der landswerken, op zich zelf reeds omvangrijk, moesten op verscheidene punten der kolonie nieuwe, hoogst belangrijke werken in enkele maanden worden tenuitvoergebracht. Wel dient erkend te worden dat het technisch personeel van het Bouwdepartement zich destijds niet onbetuigd liet maar den chef trouw ter zijde stond, ontkend zal evenwel niet kunnen worden dat, hadde VAN ROSEVELT niet over eigen krachten kunnen beschikken om te organiseeren, zooals hij toen gedaan heeft, en met de hem eigen nauwgezetheid een wakend oog over het geheel gehouden, de emancipatiedag hoogst waarschijnlijk zou zijn aangebroken zonder dat het daarvoor noodige was tot stand gebracht. Veel goeds in 's lands belang heeft VAN ROSEVELT gedurende den tijd dat hij aan het hoofd van het Bouwdepartement stond gedaan. Eene goede contrôle op de verantwoording van loonen en op het verbruik van materialen was zijn werk, - en dat was zóó noodig in die dagen..... Er is wel beweerd dat de verdiensten van VAN ROSEVELT op het gebied der bouwkunst werden overschat. Geen betere wederlegging kan daarvoor dienen dan de geschiedenis van de afspoeling van Nieuw-Rotterdam in Nickerie en zijn arbeid te dien opzichte. Als chef van het Bouwdepartement werd hem de opdracht gedaan plannen voor een ter plaatse aan te leggen zeewering te ontwerpen. ROSEVELT toog aan het werk, deed omvangrijke peilingen en loodingen van de kust, spoorde de oorzaak van de afspoeling op, en beschreef in uitgewerkte détailteekeningen de werken welke, naar zijne meening, noodig waren om het gevaar te keeren, en het zich meer en meer uitbreidende stedeke te redden. In zijne memorie betreffende de uitvoering van het werk, waarin zelfs de middelen ter verkrijging van het materieel in het eigen district niet onbesproken bleven, adviseerde hij het Bestuur een deskundig Ingénieur uit Nederland met de leiding van het werk te belasten, omdat hij zich daarvoor niet berekend achtte. Het dossier werd destijds door het Koloniaal Bestuur aan de Regeering opgezonden, die het voor advies in handen stelde van den hoofdingénieur van den Waterstaat CONRAD.

In een hoogst vleiend schrijven van dezen deskundige werd het ontwerp-ROSEVELT beoordeeld en goedgekeurd niet alleen, maar adviseerde de heer CONRAD der Regeering geen Ingénieur naar Suriname te zenden, maar de uitvoering te laten in

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 12 handen van den man, die door zijne zaakkundige plannen bewezen had, ten volle berekend te zijn om het belangrijk werk naar behooren ten einde te brengen.

Dit feit, gevoegd bij de groote waardeering welke aan VAN ROSEVELT in Nederland en in Frankrijk was te beurt gevallen voor de in zake der grensscheiding door hem vervaardigde kaarten van de Marowijne en de Tapanahoni, en waarvoor hem het Ridderkruis van het Legioen van Eer, en kort daarop dat van de Orde van den Nederlandschen Leeuw werden geschonken, was oorzaak dat meer dan voorheen de aandacht op den verdienstelijken man werd gevestigd. Zoo werd hem in Augustus 1862 opgedragen om, naar aanleiding van de door den alhier vertoevenden Australischen goudzoeker J. ROSENBERG in der tijd gedane mededeelingen, ten aanzien van het aanwezig zijn van goud in deze kolonie, een onderzoek in te stellen en den Gouverneur daaromtrent verslag te doen.

De wijze, waarop VAN ROSEVELT zich ook ditmaal van zijne taak kweet, leverde een nieuwe bijdrage op tot bevestiging van zijn algemeene kennis en geschiktheid. Alhoewel de heer ROSENBERG, staande het onderzoek, ernstig ziek werd, en de terugreis dientengevolge moest worden aanvaard, waren de door VAN ROSEVELT verkregen resultaten van dien aard, dat hij met gerustheid ROSENBERG's mededeelingen kon bekrachtigen, en den Gouverneur berichten: ‘dat de Boven Suriname een uitgestrekt goudveld bevat.’ Zoo zien wij hem optreden als lid, later als President der Commissie van onderwijs, en die taak, even als de vele andere honoraire opdrachten, met hart en ziel volbrengen. Zoodra hij maar een morgen vrij af kon hebben van het omvangrijke toezicht, dat de uitvoering van de vele werken van het Bouwdepartement destijds van hem eischte, vond men hem op de scholen, de vorderingen van de jeugd nagaande. Bij velen van het tegenwoordig geslacht is de herinnering bijgebleven van de onverbiddelijkheid van den schoolopziener, wanneer hunne antwoorden op de door hem gestelde vragen, vóóral die betreffende het rekenen, de geschiedenis en de aardrijkskunde, niet volledig en goed waren gegeven. Naarmate zijn veelzijdige kennis naar buiten werkte, nam zijn gezag toe, en werd hij, alhoewel 't niet zoekende, meer en meer een invloedrijke man in de Surinaamsche samenleving. Men kent zijn zelfstandigheid, oprechtheid en zijn sterke begeerte om alles tot op den bodem te onderzoeken.

In December 1864 werd hij benoemd tot plaatsvervangend lid van het Militair Gerechtshof voor de Nederlandsch West-Indische Bezittingen. Toen de districts commissaris van Saramacca door ziekte gedwongen werd binnenlandsch verlof aan te vragen, was 't ROSEVELT die voor een drietal weken uit zijn drukke bezig-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 13 heden werd genomen om de tijdelijke vacature te vervullen. Men wist dat hij bij terugkeer den verloren tijd wel zou weten in te halen. In Juli 1866 werd hij door het Bestuur van het Koninklijk Instituut voor Land-, Taal- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië benoemd tot lid en commissaris; in Maart en in April van het daaropvolgend jaar werden hem respectievelijk door het Koloniaal Bestuur de opdracht gedaan om een verordening te ontwerpen tot regeling van de geneeskundige behandeling en verpleging van immigranten op de plantages, en van een reglement voor een genootschap ter bevordering van landbouw, handel, kunsten en wetenschappen. Intusschen deed zich de drang naar een goede en betrouwbare kaart van Suriname, door den nieuwen maatschappelijken stand van zaken, meer dan ooit gelden. De bestaande kaarten - met uitzondering van die van MOSEBERG, welke zich echter alleen bepaalt tot de oude kolonie en niets bevat omtrent Coronie en Nickerie - waren niet te gebruiken.

Aan wien dat reuzenwerk toe te vertrouwen? Er was maar één man in de kolonie, die, door zijn vroegere werken op dat gebied, door zijn ijzeren gestel, onuitputtelijke werkkracht en niet te overtreffen degelijkheid, alle waarborgen aanbood dat het werk, eenmaal ondernomen, goed zou worden ten einde gebracht. Die man was VAN ROSEVELT. Bovendien wist men dat de grondslag van dat werk reeds ten deele door hem was gelegd. De voortreffelijke opname van de Marowijne tot den oorsprong toe, en van de Tapanahoni tot eene aanzienlijke stroomlengte maakte eene opmeting van de oostelijke grensrivier overbodig; bovendien had VAN ROSEVELT als post-commandant van l'Espérance en in Nickerie een groot deel van de Boven Commewijne met hare nevenstroomen en de Nickerierivier bereids opgemeten.

Hij neemt de vereerende opdracht van het Bestuur dan ook aan, - en zal het werk met den heer J.F.A.E. VAN LANSBERGE, toenmalig luitenant der infanterie, volbrengen. Bij het doorbladeren van 's mans aanteekeningen trekt het de aandacht dat hij van den aanvang af met overleg en zorg alles regelde, opdat, zoo noodig, te zijner tijd de nauwkeurigheid der metingen zou kunnen worden bewezen. Voor de kaart werd door VAN ROSEVELT een afzonderlijk boek aangelegd, waarin alles, wat op reis ondervonden, even als alle opmetingen nauwkeurig en net werden ingeschreven.

Men moet met de Surinaamsche binnenlanden en met de destijds beschikbare gebrekkige vervoermiddelen bekend zijn, om zich eenigszins een denkbeeld te kunnen vormen van de beteekenis der moeilijkheden, welke overwonnen werden door

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 14 den bij [...]heid stooren kolonist bij zijnen arbeid gewijd aan de vervaardiging der kaart van Suriname. Geheel afhankelijk van de achterdochtige boschnegers, - de eenige vertrouwbare gidsen in de labyrinthen van vallen en stroomversnellingen, die gepasseerd moesten worden, wilde men den loop der bovenrivieren kennen, - werden vaak zijn persoonlijke moed en geduld op de proef gesteld. Nog altijd vermeenden de boschnegers dat de blanken hen weder het slavenjuk wilden opleggen, en dat ROSEVELT'S opneming van de rivieren en ‘raadpleging’ van de sterren slechts dienden om zich van alles op de hoogte te stellen, ten einde later ter plaatse plantages aan te leggen, waarop zij gedwongen zouden worden slavenarbeid te verrichten.

Waartoe anders drongen VAN ROSEVELT en zijne lieden zoo diep in het binnenland door, waar totnogtoe nooit een Europeaan of een ander zich verstout had een' voet te zetten? Het was te vergeefs dat de gidsen, voor den tot dat einde belegden Raad van boschnegers geroepen, verklaarden dat de reis geen vijandig doel had, en dat ROSEVELT dit bevestigde. Niemand die 't geloofde. Verboden werd dan ook het verder doordringen in het binnenland. Op dat oogenblik trad VAN ROSEVELT op in volle kracht, ter handhaving van het prestige van het Bestuur. Hij kondigde den boschnegers aan dat hij, wat ook gebeurde, toch den tocht zou voortzetten. En toen hij daaraan uitvoering wilde geven, heeft 't weinig gescheeld of hij had het leven verloren door het schot van een' fanatieken boschneger, die, driester dan de anderen, naar voren drong, een geweer op hem aanlegde, maar gelukkiglijk tijdig belet werd zijn boosaardig voornemen te volvoeren. Zelfs dàt schrikte ROSEVELT niet af. Hij volhardde, en de boschnegers lieten hem ongemoeid gaan. Niet alleen in de bovenlanden heeft hij allerlei gevaren van menschen, dieren en van het klimaat getrotseerd, doch ook hij de opname van de kust heeft zijn leven, tot tweemalen toe, aan een zijden draad gehangen. Gelukkig kan, bij de herdenking aan dit alles, getuigd worden dat VAN ROSEVELT in vele opzichten voldoening heeft gehad van zijn' moeitevollen arbeid, ware 't slechts door het feit dat hij de taak, ééns op zich genomen, heeft kunnen ten einde brengen op de wijze zooals hij dat gewild heeft. Ware hij chef van het Bouwdepartement gebleven, misschien zouden het omvangrijke toezicht, het financieel beheer en de vele kleine maar toch belangrijke zaken, aan die betrekking verbonden, hem den noodigen tijd niet hebben doen vinden om het reuzenwerk - de kaart - te beëindigen. Doch wij verzuimden aan te teekenen dat VAN ROSEVELT in April 1867 voorwaardelijk, en in October d.u.v. definitief van de functiën van

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 15 chef van het Bouwdepartement ontheven, tot districts-commissaris van Beneden en Boven Saramacca was benoemd. De nieuwe werkkring was echter eng voor zulk een' werkzamen geest als van ROSEVELT. Van daar dat hij dan ook, meestentijds op reis, ijverig bezig was opmetingen voor de kaart te doen. Nog tweemulen toe droeg het Bestuur hem op naar Nickerie te gaan om er de zeekust, met het oog op de aanhoudende afspoeling, op nieuw op te nemen, en den Gouverneur daarointrent verslag te doen. In Januari 1871 vroeg en verkreeg hij voor een maand verlof, ten einde door de Coppename en Wayambo naar Nickerie te gaan tot opname van de Maratakka en Boven Corantijn voor de kaart. Dat verlof bleek echter, ook bij de groote vaardigheid van den man in het opmeten en inteekenen van de verschillende opnamen, te kort te zijn ter voltooiïng van het werk, en zóó werd hem nogmaals in Maart 1872 een verlot van zes weken toegekend om de Boven-Corantijn en de Kabalebo in kaart te brengen. Bij Gouvernements Resolutie van 22 Mei 1872 No. 11 werd VAN ROSEVELT eervol ontheven van het commissariaat van Beneden en Boven Saramacca en belast, nu als districts-commissaris der 2e kl, met het beheer over Beneden en Boven Commewijne en van Commetewane. In die betrekking bleef de titularis niet lang. Het tractaat met Groot Brittanië aangegaan, waarbij Nederland toegestaan werd immigrauten voor den landbouw in Suriname in Britsch-Indie aan te werven, maakte 't noodig dat een ambtenaar werd aangesteld, die zich hoofdzakelijk met de behartiging van de belangen dier immigranten zou hebben bezig te houden. Alhoewel door den toenmaligen Gouverneur op de voordracht niet gebracht, viel evenwel 's Konings keuze op VAN ROSEVELT en werd hij bij Koninklijk Besluit van 1 Juli 1872 No. 14 benoemd tot Agent Generaal der Immigratie in Suriname. Dat 's Konings keuze goed was, en wij zeggen gerust niet beter kon zijn, heeft de ervaring sedert geleerd. Met den taet hem eigen werden de registers, welke voor eene behoorlijke contrôle der immigranten en voor de onder hen plaats te vinden mutatiën noodig waren, sumengesteld op eene wijze, waarover allen, die tot dusverre met de zaak in keunis kwamen, slechts met lof gewagen. De leiding der immigratie zelve, alsook het beheer over het Departement zijn door VAN ROSEVELT dan ook meesterlijk gevoerd. Hij wist dat de toekomst der Kolonie van een menschlievende en rechtvaardige behandeling der immigranten en van eene onberispelijke administratie hunner geldelijke belangen door den Agent-Generaal afhankelijk was, en

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 16 besteedde al zijne kunde, kracht en ijver aan de behartiging van de hem opgedragen even omvangrijke, als gewichtige betrekking met eene onpartijdigheid en toewijding, die er toe leidden dat ten langen leste het vertrouwen in zijn' persoon dermate veld won dat zoowel arbeider als werkgever zich aan zijne beslissing onderwierpen. Men staat verbaasd over al het door VAN ROSEVELT tot stand gebrachte van af zijne benoeming tot Agent-Generaal tot zijn vertrek naar Nederland wegens gezondheidsredenen in 1880. Geen tijdperk zijns levens is rijker geweest aan nuttiger arbeid dan dat. Nogmaals moeten wij aanstippen dat het bestek van het jaarboek ons dwingt veel met stilzwijgen voorbij te gaan, waarop anders diende te worden gewezen, en moeten wij ons daarom tot het voornaamste bepalen. Op 26 Juli 1873 was VAN ROSEVELT tot lid der Koloniale Staten gekozen; in Angustus d.a.v. was hij tot Voorzitter eener Commissie aangesteld, die ten doel had den staat der wegen in de Kolonie te onderzoeken, en die in orde te brengen. Bij Koninklijk besluit van 30 Sept. No. 13 werd hij tot buitengewoon lid van den Raad van Bestuur benoemd. Er is wel beweerd dat VAN ROSEVELT, nu hij lid van den Raad van Bestuur was geworden, en gevoegelijk het lidmaatschap der Staten niet meer kunnende waarnemen, het had moeten neerleggen. Niemand meer dan bij heeft dàt ingezien; maar men wete dan ook dat hij van dat besluit is teruggehouden door den toenmaligen Gouverneur VAN SYPESTEYN, die, ook later bij zijne herkiezing, bij hem aandrong dat lidmaatschap te blijven vervullen. Hadde hij maar aan zijne eerste opwelling gehoor gegeven, heel veel leed en verdriet zouden alsdan den man in den avond zijns levens bewaard zijn geweest! Voor menig gewoon mensch zouden al de beslommeringen der verschillende commissiën etc. meer dan overstelpend zijn geweest, maar voor VAN ROSEVELT schenen zij slechts in den gewonen gang van zaken eene afleiding te wezen, want hij vond nog altijd tijd om aan ‘de kaart’ geregeld te werken: er dient evenwel tevens erbij gezegd te worden dat men hem op geen bals of partijen zag, en hij geheel en al opging in ‘zijn werk’. En alsof hij niet genoeg te doen had, werd hij in Januari 1874 door het Bestuur uitgenoodigd om, in overleg met den vroegeren districts commissaris van Nickerie, toen waarn. Gouvernements Secretaris, Mr. P. ALMA, en den Chef van het Bouwdepartement, J.A. JURRIAANSE, een plan te maken dat voor het Bestuur tot richtsnoer zou kunnen strekken in het nemen van maatregelen in verband met de afspoeling der Nickerickust. Want 't dient vermeld te worden dat de Regeering, er tegen op gezien hebbende het eerste plan van VAN ROSEVELT ten aanzien

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 17 van Nickerie ten uitvoer te brengen, het plaatsje sedert door de zee verzwolgen was geworden. Er viel niets meer te redden: reeds eenmaal waren de meeste woningen hooger op aan de Nickerie-rivier verplaatst, en ook op dat punt was de zee al genaderd. In Mei 1874 werd aan VAN ROSEVELT opgedragen om, gedurende de afwezigheid van den Gouverneur van de hoofdplaats, de spoedvereischende zaken te behandelen. Op 30 Juli d.a.v. werd hem bij Resolutie van den Gouverneur de opdracht gedaan om, voorloopig in afwachting van nadere voorzieningen, de functiën van Beheerder der Koloniale Vaartuigen, tevens belast met het oppertoezicht over de betonning en het loodswezen, waar te nemen. Ook in deze betrekking was VAN ROSEVELT nuttig werkzaam. Terwijl hij met dit belangrijk beheer belast bleef, werd hij in December wederom lid der Commissie van onderwijs, waaruit hij, tengevolge zijner aanstelling tot districts commissaris, had moeten treden, en in Mei 1875 werd hij tot Voorzitter van dat Collegie benoemd. Intusschen was de goudkoorts in de kolonie uitgebroken. Franschen, die in het naburige Cayenne gelukkige vondsten hadden gedaan, hadden bij het Bestuur aanzoeken om land voor goud-ontginning ingediend. Maar deze konden niet worden ingewilligd, evenmin kon gevolg worden gegeven aan een' gewenschten aanleg van een tracé van de Boven Suriname naar de Marowijne, en later naar de Boven Saramacca, uit gebrek aan een goede betrouwbare kaart van dat deel der kolonie. En 't was wederom VAN ROSEVELT die ten deze het Bestuur uit die groote verlegenheid redde. Opmerking verdient 't dat het niemand minder dan Jhr. VAN SYPESTEYN zelf was, die, vroeger HENEMAN's kaart van Suriname verbeterd hebbende uitgegeven, thans als Gouverneur zich tot VAN ROSEVELT wendde, hem zijne kaart vroeg, en alzoo de voortreffelijkheid van deze boven gene erkende. Aan het verzoek van den Gouverneur werd voldaan, en zoo erlangde de ontluikende goudindustrie een goeden legger waardoor vele kwesties vermeden werden. En zoo ging de man voort het Bestuur met zijne veelzijdige kennis van land en volk op allerlei gebied te dienen, en werden hem telkens, bij de eigene reeds omvangrijke ambtsbezigheden, nog tal van anderen opgedragen, die hij allen met evenveel doorzicht en tot genoegdoening van den Gouverneur volbracht. Toen omstreeks dien tijd op aandrang der Staten een onderzoek in de bovenlanden werd ingesteld naar een geschikt terrein tot oprichting van een straf-etablissement, en de daarmede belaste Commissie onverrichterzake terugkwam, was 't weer VAN ROSEVELT, die den Gouverneur, in antwoord op diens vraag, met een uittreksel van zijn journaal,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 18 de plaats aanwees waar een dusdanig etablissement moest komen om aan alle gestelde eischen te kunnen voldoen. In Juli 1877 werd de Chef van het Bouw-Departement plotseling ernstig ongesteld, en moest spoedig naar Nederland terug; 't was alweêr VAN ROSEVELT die aangewezen werd hem te vervangen, en zoo doende, behalve de leiding van het Immigratie-Departement, en de werkzaamheden verbonden aan het lidmaatschap van den Raad van Bestuur, van de Koloniale Staten en van zoovele andere honorofieke Commissiën, nog het beheer voerde over het Departement der Koloniale Vaartuigen en over dat van het Bouw-Departement. Waar haalde de man den tijd van daan om dat alles nategaan? Alles toch marcheerde goed, en eigenhandig hield hij aanteekening van alle geldswaardige stukken die hij afteekende; ook des Zondags, wanneer de koelies zonder nadeel Paramariho kunnen bezoeken, bestemde hij tot het in ontvangst nemen hunner spaarpenningen, die hij zoo bijzonder nauwkeurig wist te beheeren. En zoo bleef deze buitengewone man voortwerken totdat hij in Juli 1878 buitenlandsch verlof voor een jaar tot herstel van gezondheid vroeg en kreeg. Nadat passage voor zich en gezin was besproken, ontving VAN ROSEVELT op 21 Aug. 1878 van den Gouverneur het verzoek ‘om in het belang van den dienst zijn vertrek, indien het mogelijk ware, nog eenigen tijd te willen uitstellen.’ Daaraan werd natuurlijk voldaan, en liet hij vrouw en kinderen vertrekken, maar bleef zelf tot einde Januari 1879 de verschillende functiën met toewijding behartigen, totdat het Bestuur hem kon doen vervangen. Toen VAN ROSEVELT's vertrekdag was aangebroken, werd hem zijdens de bevolking een ovatie gebracht, zooals zeer zelden en slechts aan enkele populaire Gouverneurs bij hun heengaan te beurt viel. Van zijne woning af in de Combé langs den geheelen weg, dien hij door moest gaan om aan boord van het mailvaartuig te stappen, dat aan den Kolonialen steiger aan de Saramaccastraat gemeerd lag, was het terrein bezet met menschen. Een deputatie van chineezen, vroegere immigranten, ging hem voor met muziek en vlaggen, en aan de heilwenschen van het volk, dat aan beide zijden van den weg geschaard stond, kwam geen einde. Aan boord van het mailvaartuig verdrongen zich de eerste burgers van het land, ambtenaren en niet-ambtenaren, om den gevierden man een' handdruk te geven, en een ‘goede reis’ te wenschen. En als eindelijk de trossen werden losgegooid, en de mailboot de haven uitstoomde, hielden het wuiven en gejoel van de onafzienbare massa alleen dan op toen de boot niet meer in zicht was. * * *

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 19

Na een schier onafgebroken verblijf van 34 jaren in Suriname, bezocht VAN ROSEVELT voor de tweede maal het Moederland. Zijn eerste reis in 1857 had slechts nauwelijks een achttal maanden geduurd; nu zou hij er twee jaren vertoeven. Wie echter denkt dat de verloftijd in rust zou worden doorgebracht, kende de natuur van den arbeidzamen kolonist niet. Immers, nauwelijks was de huishouding van Amsterdam naar. Den Haag overgebracht of VAN ROSEVELT liet zich op de polytechnische school te Delft als toehoorder inschrijven, en woonde er trouw de lessen bij in de mineralogie, geologie en aanverwante vakken. Want, zijn doel was om naar Suriname terug te keeren, en als 't kon de kaart, die inmiddels geheel klaar aan de Regeering ter overname was aangeboden, door een geologische te doen volgen. Geregeld kon men hem dan ook 's morgens vroeg Den Haag op weg naar Delft zien verlaten, om tegen den avond bij de familie terug te zijn. Toen hij door het aldus ontvangen onderwijs voldoende op de hoogte was, ging hij naar het Noorden van Schutland om er, op het terrein zelf, zich practisch te oefenen in het onderscheiden en rangschikken van de ter plaatse voorkomende mineralen. Zoo bracht bij zijn' verloftijd door, totdat bij zich genoegzaam gerestaureerd gevoelde om eenigen tijd in Suriname door te brengen, zijne familie in Den Haag achterlatende, opdat de opvoeding zijner kinderen, en vooral die van zijn' eenig hem overgebleven zoon er voltooid zoude worden.

* * *

Behoeft 't te worden gezegd dat VAN ROSEVELT's terugkomst te Paramaribo in November 1880 een algemeen vreugdedag mocht heeten? Reeds vroeger was de achting die de kolonisten hem toedroegen groot, en zijne populariteit niet geevenaard, getuige de uitgeleide die hem, nog kort te voren bij zijn vertrek naar Nederland, was te beurt gevallen. Maar nu had men hem door gebeurtenissen, tijdens zijne afwezigheid, nog meer leeren waardeeren en op prijs stellen. Bijna de gansche stad was dan ook bij zijn aan wal komen op de been om hem binnen te halen en welkom te heeten: aan de bezoeken van hen, die VAN ROSEVELT wilden zien en de hand drukken, scheen geen einde te zullen komen. Al dadelijk nam hij weder op zich het beheer van het Immigratie-Departement dat nu een drakker werkkring dan vroeger zou opleveren. Immers was sedert het Immigratiefonds, tot welks totstandkomen VAN ROSEVELT zijne beste krachten had geleverd, een voldongen feit geworden, terwijl de in 1875 geschorste immigratie uit Britsch-Indië tusschentijds heropend was. Er kwam meer leven bij het Departement ook door den

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 20 grooteren aanvoer van immigranten, die tengevolge van het oprichten van de nieuwe Usine op Mariënburg van de Nederlandsche Handelmaatschappij en van tal van andere landbouw-ondernemingen noodig waren. Voor VAN ROSEVELT was dit hoogst verblijdend. Toch werd hem bij die meerdere drukte het voorzitterschap opgedragen van de Commissie, die belast was met het uitmeten van het terrein dat aan de heeren L. & F. DE JONG in pacht was afgestaan, en waarover eenigen tijd te voren door de Tweede Kamer der Staten-Generaal een beslissing was genomen. Bijna drie maanden vertoefde de Commissie in het binnenland. In Maart 1881 zien wij VAN ROSEVELT benoemd tot Voorzitter van de Commissie van Regenten van het Weldadigheidsgesticht Boniface, een opdracht die dagelijks minstens een uur van zijn' kostbaren tijd in beslag nam, en toch, helaas! later een bron van veel verdriet en leed voor hem werd. Dit tijdperk van ROSEVELT's diensttijd mag zeker als het gelukkigste zijns levens worden beschouwd. Want, al had hij veel te doen, en al werd zijne waakzaamheid op een harden proef gesteld om zekere uitgelokte beroeringen onder de koelies te breidelen, - de komst van Baron VAN HEERDT TOT EVERSBERG als Gouverneur in deze Kolonie was voor VAN ROSEVELT een aangename gebeurtenis. De vriendschap, die tusschen beide mannen van af hun gezamentlijk werken in de Fransch-Nederlandsche grens-commissie in 1861 ontstond, was sedert door onderlinge waardeering toegenomen. De Gonverneur VAN HEERDT wist dat hij in VAN ROSEVELT een' beproefden vriend had, op wien hij zich gerust kon verlaten. VAN ROSEVELT had ook kort te voren zijn ideaal verwezentlijkt gezien, door den aankoop en het publiceeren door de Regeering van zijne kaart van Suriname, nadat vooraf de heeren W. BEIJERINCK, gep. luit/kol. der infanterie, en F. DE BAS, kapitein van den generalen staf, daartoe door de Regeering uitgenoodigd, de samenstelling onderzocht, en daarover een hoogst vleiend repport hadden uitgebracht. Waarlijk, hij was toen gelukkig in zijn dienst, waaraan hij zoo hernaaldelijk zijne familiebelangen heeft opgeofferd! Maar van den anderen kant werd hij dan ook gewaardeerd; getuige het feest dat hem op 9 Januari 1882 was bereid en waarop bij den aanvang dezes werd gewezen. In alle stilte was dat feest ontworpen, een Comité uit de verschillende klassen der maatschappij, onder voorzitterschap van den Gouverneur VAN HEERDT, samengesteld, en lijsten ter inteekening opengesteld. En, hoe algemeen de deelname ook was, toch bleef 't voor den jubilaris een geheim, omdat men hem die verrassing zoo gaarne gunde. Ware hij dan ook door zijne huisgenooten niet op het laatste oogenblik gewaarschuwd,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 21 dat eenige heeren belet hadden gevraagd, waarschijnlijk zou de feest-commissie hem op den gymnastiekpaal hebben ontmoet, zijn gewone oefeningen uitvoerende, die hij ongaarne verzuimde en tot vóór zijn ziek-worden trouw heeft gedaan. Dat feest, ter herinnering aan zijn aankomst als landsdienaar in Suriname, was schitterend en te voren in de geschiedenis van het land onbekend. Zijn portret in olieverf en een gouden observatie-chronometer, waarin zijn geslachtswapen gegraveerd, werden hem later uit de opbrengst van de daarvoor verzamelde gelden door het Comité aangeboden. Hadde ROSEVELT toèn ontslag genomen, en zich uit het ambtelijk leven getrokken, hij zou zich veel leed en verdriet hebben gespaard. Maar zijn zoon, - de eenige die hem van de vier veelbelovenden was gespaard gebleven, - was - zooals gezegd - op studie, en zoolang deze niet klaar was, mocht het activiteitstraktement, in verband met de behoeften van zijn groot gezin, niet worden prijsgegeven. En zoo bleef VAN ROSEVELT, ook bij de aftreding van Gouverneur VAN HEERDT, in dienst. De kennismaking met den nieuwen Landvoogd Mr. H.J. SMIDT scheen voor VAN ROSEVELT aanvankelijk slechts de aangename verhouding te zullen bestendigen, die tusschen vele chefs der kolonie en den agent-generaal had bestaan. Maar, toen VAN ROSEVELT de nieuwe belastingplannen van den Gouverneur ook in 't openbaar, als lid der Koloniale Staten, bestreden had, meenden enkelen dat dit verkoeling tusschen beiden had gebracht. Dit is evenwel nooit in het openbaar gebleken, en beide mannen bleven elkaar al de onderscheiding bewijzen, welke hunne aanzienlijke positie in de kolonie zoo zeer voor een' goeden gang van zaken vereischte. Jbr. Mr. DE SAVORNIN LOHMAN kwam met een zeker vooroordeel tegen VAN ROSEVELT in Suriname aan. Ter wille van de waarheid dient evenwel te worden erkend dat dat vooroordeel gaandeweg verdween, naarmate de Gouverneur VAN ROSEVELT leerde kennen. Zelfs is er een moment geweest van sympathie zijdens Mr. LOHMAN naar aanleiding van een nota die ROSEVELT, ter aanbeveling van de immigratie van Javanen, voor den Gouverneur had ontworpen. Hoe gelukkig was VAN ROSEVELT toen hij in den huiselijken kring eens vertrouwelijk kon gewagen van de vordering welke die aangelegenheid maakte, en dat de Gouverneur hem op dien morgen, uiterst voldaan over de door hem ingediende voorstellen, bij het heengaan had gezegd: ‘kunnen wij die immigratie tot stand brengen Meneer ROSEVELT, wat zullen wij dan een verdienstelijk werk hebben gedaan!’

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 22

Want, al viel hem juist in dien tijd tot twee malen toe de zeldzame onderscheiding te beurt om door tusschenkomst der Nederlandsche diplomatie grooten lof van de Britsch-Indische Regeering te erlangen voor zijn menschkundig optreden in het belang der Britsch-Indische koelie-immigranten; al werden telkens in de jaarverslagen van den Protector of Emigrants te Calcutta de verklaringen opgenomen van uit Suriname teruggekeerde koelies over de goede behandeling die zij van den Agent-Generaal hadden gehad, - men denke geen oogenblik dat VAN ROSEVELT niet diep besefte het volle gewicht van de totstandkoming der immigratie van Javanen.

Maar, vraagt men allicht: wat toch gaf aanleiding tot de mingewenschte verhouding van den Gouverneur en den Agent-Generaal? dan ligt 't antwoord niet ver. In afwijking van den regel had Gouverneur LOHMAN, zonder voorafgaand advies van de Commissie van Regenten, die met het beheer over de inrichting van weldadigheid op 's lands grond Boniface belast was, een gedeelte van het terrein behoorende tot die inrichting aan de R.K. Gemeente afgestaan. Regenten vermeenden, toen zij hiervan kennis kregen en vernamen dat bovendien aanzoek was gedaan om nog een ander stuk van het overgebleven terrein te bekomen, den Gouverneur, in het belang der inrichting, te moeten adviseeren zulks niet toe te staan. Het zij dat het schrijven van Regenten, dat door VAN ROSEVELT als Voorzitter was onderteekend, niet serviel genoeg was gesteld, of dat Gouverneur LOHMAN vermeende dat ‘het ongevraagd advies’, in elk geval, te kort deed aan zijne waardigheid, feit is 't dat hij den Regenten een antwoord zond zóó beleedigend en vernederend dat allen, die geen ambtenaren waren, onmiddellijk hun ontslag indienden. Mr. LOHMAN gaf aan VAN ROSEVELT van dit alles schuld, en toen terzelfder tijd door een' der afgetreden Regenten de bewuste brief gepubliceerd werd, werd ook deze handeling door den Gouverneur op rekening van den Voorzitter van het Collegie gesteld. VAN ROSEVELT kon toen, even als bijkans elk ander eerlijk man, die de bestuursdaden van den heer LOHMAN niet kon goedkeuren, in de oogen van den Landvoogd geen goed meer doen. De bejegening, die de verdienstelijke man van Mr. SAVORNIN LOHMAN van toen af onderging, is niet terug te geven. In elk door VAN ROSEVELT gedaan voorstel werd iets gezocht wat er niet in was; in elk zijner handelingen zag de overprikkelde Landvoogd verraad, en werd de Agent Generaal dienovereenkomstig ondervraagd, geplaagd en gesard. En toen VAN ROSEVELT, te midden van al dat verdriet en leed, even als zijne medeleden in de Koloniale Staten, zijne stem had gegeven aan de motie-MULLER, waarbij de Koloniale Staten, - naar aanleiding van de weigering der Para-bewoners

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 23 om de personeele belasting te betalen, en het daarop gevolgd échec van eene militaire expeditie, die de weerspannigen moest in hechtenis nemen, - inlichtingen van den Gouverneur vroegen ten aanzien van deze Para-kwestie, scheen 's Gouverneurs woede het toppunt te hebben bereikt. Wederom moeten wij, ter wille van de reeds aangehaalde reden, ook hier kort zijn, en slechts datgene vermelden wat voor het noodzakelijk verband van ons verhaal niet onvermeld mag blijven. Laat 't daarom genoeg zijn, nu de Para-kwestie nog te versch in ieders geheugen ligt, dat wij slechts in herinnering brengen hoe VAN ROSEVELT voor deze daad, - waaromtrent hij in alle opzichten vrij was om te handelen naar eigen inzichten, en den Gouverneur geene verantwoording hoegenaamd schuldig was, - niettemin ten Gouvernementshuize werd ontboden om er, even als zijne drie andere medeleden, die geen onafzetbare ambtenaren waren, een in alle opzichten krenkend verhoor te ondergaan. Dit verhoor van de vier afzetbare ambtenaar-leden der Koloniale Staten bracht, zooals wel te begrijpen is, veel onschudding zoowel in de kolonie als in het moederland te weeg.

VAN ROSEVELT ging er onder gebukt: men kon 't hem in die dagen aanzien dat zijn forsch gestel leed onder het geplaag en gesar van Gouverneur LOHMAN. Dikwijls schenen VAN ROSEVELT's geduld en lankmoedigheid ten einde te zijn, vooral als Mr. LOHMAN op nieuw de een of andere verkeerdheid had uitgehaald, waarover ieder rechtschapen man in de kolonie zich ergerde, terwijl als tegenstelling daarvan de mail het bericht bracht hoe de Gouverneur door den Minister van Koloniën en andere hooggeplaatste Staatslieden in de Tweede Kamer werd in bescherming genomen; hij sprak alsdan van ‘naar huis te zullen gaan’ Maar, dan kwam weder al dadelijk zijn bewustzijn van eigenwaarde tot zijn volle recht, en volgde op dien zucht van vertwijfeling het fier besluit: ‘neen, dat zullen wij maar niet doen, want dan zou de vent gaan denken dat ik voor hem ben weggeloopen. Neen, wij zullen op onzen post blijven’

En ROSEVELT bleef dan ook op zijn' post totdat Mr. DE SAVORNIN LOHMAN vertrok.

Toen de blijde mare van LOHMAN's ontslag in de kolonie vernomen werd, werd bekend dat ROSEVELT besloten had een maand nà het vertrek van den Gouverneur de reis naar het Moederland te aanvaarden. Hij was nu ruim 46 jaren in dienst van de kolonie geweest, en daarvan waren nog geen 2 jaar met verlof in Nederland doorgebracht. Hij haakte naar rust en naar zijne kinderen, van wie hij reeds 10 jaren gescheiden leefde.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 24

De koffers werden weer voor den dag gehaald, en ROSEVELT bracht alles in gereedheid om, zoodra de nieuw benoemde Gouverneur Jhr. Mr. T.A.J. VAN ASCH VAN WIJCK het bestuur zou hebben aanvaard, zijnerzijds zijne functiën neêr te leggen, en per eerstvertrekkende mailboot in de maand Juli 1891 naar Holland te gaan, om er, te midden van zijn gezin, de lang verdiende rust te genieten.

Dat dit niet mocht geschieden, is bekend. Jhr. VAN ASCH VAN WIJCK vond bij zijn komst aan het bestuur de mededeeling dat Dr. COMINS, Protector of emigrants in Britsch-Indië, een inspectiereis naar alle koloniën, waar Britsch Indische immigranten werkzaam zijn, zou doen, en verzocht was ook Suriname een bezoek te brengen. Wie zou Dr. COMINS op zijne tochten naar de plantages beter kunnen vergezellen en voorlichten dan ROSEVELT, die den grondsteen van het Immigratie-Departement had gelegd, en dit verder had opgebouwd tot datgene wat het nu geworden is; die door de wijze waarop hij zijn moeitevolle taak opvatte en ten uitvoer legde het volle vertrouwen van de Britsche en van de Britsch-Indische Regeering had gewonnen? Wie zou den Protector of Emigrants bij de verhooren, die deze ontegenzeggelijk den koelies zoude doen ondergaan, daarbij beter kunnen ter zijde staan, dan de man, in wien de koelies zelven het meest onbepaalde vertrouwen stelden en dien zij, in hunne aanhankelijkheid aan hem, verworven door zijne onkreukbare eerlijkheid en rechtvaardigheid, ‘PAPA ROSEVELT’ noemden? Dit deed den Gouverneur VAN ASCH VAN WIJCK hem het verzoek doen om zijn vertrek naar Nederland uit te stellen tot na het bezoek van Dr. COMINS; en even als de vorige maal, toen hem in 's lands belang door den Gouverneur VAN SYPESTEYN een dergelijk verzoek was gedaan, was ROSEVELT ook tháns bereid zijne belangen voor die der kolonie ter zijde te stellen. Het rapport van Dr. COMINS is nog niet in druk verschenen; wij kunnen echter, afgaande op hetgeen bij reeds hier zeide, er op rekenen dat het voor ROSEVELT, doch voor de Kolonie vooral, gunstig zal zijn. Dr. COMINS was zóó getroffen door de door hem waargenomen verhouding tusschen VAN ROSEVELT en de koelies dat hij zijne bijzondere ingenomenheid daarmede betuigde. Maar, kon 't anders? Hoewel de koelies wisten dat Dr. COMINS een hooggeplaatst Britsch-Indisch ambtenaar was, en zijn bezoek hen gold, schaarden zij zich op elke plantage om VAN ROSEVELT, hem noemende bij den eerenaam ‘Papa’, en lieten daarbij duidelijk blijken hoezeer zij aan hem gehecht waren. 't Is daarom dan ook niet te verwonderen dat Dr. COMINS, den weldadigen invloed hebbende gezien,

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 25

dien ROSEVELT op de koelies uitoefende, 't tot zijn' plicht rekende zijne Regeering daarmede in kennis te stellen, en voor te stellen aan ROSEVELT een schitterende onderscheiding te schenken. Inderdaad, het vertrouwen dat de koelies in ROSEVELT stelden had geen grenzen. En zoozeer was hij er zich van bewust dat hij, onder alle omstandigheden, bij en onder hen zich volkomen veilig wist. Een enkel voorbeeld. Toen kort vóór zijn' dood, door de gebeurtenissen op de plantage Zoelen, van wapens gebruik gemaakt was, met het gevolg dat zeven koelies ter neêr gelegd waren, was alléén ROSEVELT'S verschijning op de plantage voldoende om er de rust en orde te doen wederkeeren. Terwijl zijne omgeving bij hem er op aandrong om, nu hij zich naar het door de koelies bewoond terrein zou begeven, er niet dan vergezeld van gewapende macht te gaan, weigerde hij dit, en ging er alleen en ongewapend. Toen de koelies hem zagen komen, liepen ze allen naar hem toe, schreiende en roepende: ‘Zie, Papa, wat men ons heeft aangedaan! Zeven onzer zijn gedood!’ VAN ROSEVELT sprak hen aan; en toen hij hun zeide dat zij den volgenden morgen den arbeid moesten hervatten, als wanneer hij de zaak zou onderzoeken, namen zij er mede genoegen, en hervatten den volgenden dag het werk!

* * *

Kort na het vertrek van Dr COMINS overleed VAN ROSEVELT op den 21 October 1891 in den ouderdom van 68 jaren. Zijn overlijden veroorzaakte algemeen groote verslagenheid; men treurde alsof men een innig geliefd familielid had verloren. Overal waren de bewijzen van diepen rouw waar te nemen. Den volgenden morgen vond de teraardebestelling plaats met alle mogelijke plechtigheid aan zijnen rang en zijne verdiensten verschuldigd. Voorafgegaan door den Gouverneur en zijn Adjudant, volgde een onafzienbare menigte den lijkstoet, die uit alle standen der maatschappij was samengesteld. Het volk, waaronder talrijke Chineesche en Britsch-Indische immigranten, had zich in alle stilte en eerbied aan beide zijden van den weg opgesteld, waarlangs de lijkstoet trok van hem, in wien zij het meeste vertrouwen hadden gesteld, en voor wien zij de meeste achting hadden gekoesterd.

Gelukkig voor VAN ROSEVELT dat in den avond van zijn leven Jonkheer Mr. T.A.J. VAN ASCH VAN WIJCK als Gouverneur in Suriname optrad.

Zijne waardeering voor VAN ROSEVELT maakte van het vroeger door hem ondergane leed veel goed.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 26

En VAN ROSEVELT stierf in het bewustzijn dat de Vertegenwoordiger van de Kroon, wien hij eerbied en achting toedroeg, wist dat hij was een trouw dienaar van de Koningin, van het dierbaar Vaderland, en ook niet minder van zijn tweede Vaderland, zijn geliefd Suriname.

* * *

Door het initiatief van den Gouverneur werd, als blijk van waardeering van 's mans verdiensten, de uitzonderingswet vastgesteld, waarbij aan zijne weduwe een verhoogd pensioen is gegeven gelijk aan dat hetwelk hij zou hebben genoten, hetgeen algemeen in de kolonie werd toegejuicht. Want, als er een is geweest van wie in waarheid kan worden getuigd: dat hij voor zijn land geleefd en gearbeid heeft zoolang 't hem mogelijk was, dan is 't voorwaar van dezen voortreffelijken burger, van dezen wakkeren Nederlander. Eenvoudig in al zijn doen, - begaafd met een blik die schier door alles heendrong, - een wil die geene hinderpalen of gevaren kende, - een gestel dat de grootste vermoeienissen trotseerde, - maar, bovenal rechtschapen en eerlijk, was ROSEVELT ontegenzeggelijk een buitengewoon man, een grootsch figuur, wiens leven ons onwillekeurig doet denken aan de vroede zonen van het zeventiende eeuwsch Nederland, die jong van huis naar verre gewesten trokken, en er koloniën stichtten tot bloei en welvaart, tot eer en aanzien van het Vaderland! En nu hij van ons is heengegaan, zal hij voortleven bij ons en bij latere geslachten door de herinnering aan zijne onkrenkbare eerlijkheid, zijne kunde en arbeidzaamheid, en door de aanschouwing van hetgeen hij gewrocht heeft.

J.E.M.

PARAMARIBO, 1 October 1893

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 27

Tijdperken voor het Jaar 1894.

Sedert Jaren de Juliaansche periode 6607 de schepping der wereld 5654, en van 1 5655 October 1894 de geboorte van Christus 1894 de verwoesting van Jeruzalem 1830 de jaartelling der Javanen 1819 de tijdrekening der Mahomedanen 1311 de ontdekking van Amerika door 402 Columbus de Christelijke Kerkhervorming 397 den Gregoriaanschen of nieuwen stijl 312 de inbezitneming van de Kust van 299 Guiana de bemachtiging van het eiland Curaçao 260 Karel II, Koning van Engeland, de kolonie 232 heeft weggeschonken, 2 Juni 1662 den vrede te Breda, waarbij Suriname 227 als bezit der Nederlanden vastgesteld wordt, 31 Juli 1667 de herneming der kolonie Suriname door 227 A. Krijnssen in 1667 het dominium utile van Suriname, 222 hetwelk Zeeland voor zich had behouden, aan de Algemeene Staten der Nederlanden is overgegaan door den vrede te West-Minster het bezit 220 van Suriname aan Nederland is gewaarborgd, 9 Februari 1674 het bezit der kolonie te 's Hage bij 211 accoord aan de W.-L. Compagnie voor f 260,000 is overgedragen, 6 Januari 1683 Van Aerssen v. Sommelsdijk vermoord 206 werd, 19 Juli 1688 den inval en brandschatting van J. 182 Cassard, 8 Oct. 1712 den aanvang van den zoogenaamden 90 Engelschen tijd de inlijving van Nederland bij Frankrijk 84

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 het herstel der onafhankelijkheid van de 81 Vereenigde Nederlanden Suriname bij tractant van 13 Augustus 81 1814 door de Engelschen aan Nederland is teruggegeven de slavenhandel opgeheven en daarvan 76 te Suriname afkondiging is gedaan, 28 December 1818 den zwaren brand te Paramaribo, 21 73 Januari 1821 de vrijverklaring der slaven in de kolonie 31 Suriname, 1863

Chronologische Cirkels.

Het Gulden-Getal 14 De Zonne-cirkel 27 De Epacta 23 De Rom. Indictie 7

De Zondagsletter is G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 28

Verklaring omtrent den Almanak.

De Maancirkel of het Guldengetal bestaat in een tijdkring van 19 jaren, na verloop van welken de nieuwe en volle manen weder bijna op dezelfde dagen van het jaar invallen.

De Epacta is het getal, dat, volgens den Almanak, den ouderdom der maan bij den aanvang van het jaar aanwijst, waaruit volgt, dat, wanneer de nieuwe maan op den 1n Januari invalt, de Epacta van het jaar nul is, doch in het volgende jaar zij elf zal wezen, omdat het maanjaar slechts 354 dagen heeft en het Zonnejaar elf dagen meer telt. In het derde jaar daarna zou zij alzoo drie en dertig moeten zijn; doch men trekt, zoodra de Epacta dertig dagen of eene volle maan zou te boven gaan, van dit getal 30 af, en krijgt dus in het gesteld geval niet drie en dertig, doch drie dagen.

Men kan door middel van de Epacta voor elke maand den dag der nieuwe maan en den ouderdom der maan op een' bepaalden dag vinden.

De Zonne-cirkel is een tijdkring van 28 jaren, na verloop van welken de dagen der week weder op denzelfden dag der maand invallen.

Deze tijdkring heeft echter zijn naam niet ontleend aan den schijnbaren omloop der zon, maar aan den Zondag, of den dag aan de zon gewijd.

De Zondags-letter is een der zeven eerste letters van het alphabet, om in elk de dagen, van af den 1n Januari, te noemen. De letter, welke de Zondagen van het jaar aanwijst, wordt Zondags-letter geheeten. Een schrikkeljaar heeft twee Zondags-letters, als: eene van 1 Januari tot 24 Februari, en eene andere van 25 Februari tot het einde des jaars. Daar nu de dagen der week, na een tijdsverloop van 28 jaren, met dezelfde dagnamen overeenkomen, zoo moeten na datzelfde tijdsverloop ook de Zondags-letters terugkeeren.

Verklaring der Teekens van den Zodiak.

♈ Aries of Ram. ♉ Taurus of Stier. ♊ Gemini of Tweelingen. ♋ Cancer of Kreeft. ♌ Leo of Leeuw. ♍ Virgo of maagd. ♎ Libra of Weegschaal. ♏ Scorpius of Schorpioen. ♐ Sagittarius of Schutter. ♑ Capricornus of Steenbok. ♒ Aquarius of Waterman.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ♓ Pisces of Visschen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 29

Zons- en Maansverduisteringen.

In het jaar 1894.

1. Eene gedeeltelijke maansverduistering op 21 Maart, onzichtbaar te Paramaribo, zichtbaar in geheel Azië en Australië, den Indischen Oceaan en de Stille Zuidzee.

2. Eene ringvormige zonsverduistering op 6 April, onzichtbaar te Paramaribo, zichtbaar in geheel Azië, in Rusland en Egypte.

3. Eene gedeeltelijke maansverduistering in den nacht van 14 op 15 September, zichtbaar te Paramaribo en in geheel Amerika, Europa, Afrika en Polynesië.

Aanvang 11 u. 56 m. Midden 12 u. 51 m. Einde 1 u. 46 m.

Eene totale zonsverduistering op den 29en September, onzichtbaar te Paramaribo, zichtbaar in Zuidelijk en Oostelijk Afrika, in Arabië, Voor-Indië, Zuidelijk Australië en den Indischen Oceaan.

In het jaar 1895.

1. Eene totale maansverduistering in den nacht van 10 op 11 Maart, zichtbaar te Paramaribo en in geheel Amerika, Europa en Afrika, alsmede Westelijk Azië.

Aanvang 10 u. 13 m. Totale verduister. 11 u. 11 m. tot 12 u. 46 m. Einde 1 u. 44 m.

2. Eene gedeeltelijke zonsverduistering op den 26n Maart, onzichtbaar te Paramaribo, zichtbaar in Groenland, Labrador, Ierland, Schotland en IJsland.

3. Eene gedeeltelijke zonsverduistering op den 20n Augustus, onzichtbaar te Paramaribo, zichtbaar in Oostelijk Rusland en Westelijk Siberië.

4. Eene geheele maansverduistering in den nacht van 3 op 4 September, zichtbaar te Paramaribo en in geheel Amerika, Westelijk Europa, Westelijk en Zuidelijk Afrika, Zuidoostelijk Australië en de Stille Zuidzee.

Aanvang 12 u. 20 m. Totale verduister. 1 u 26 m. tot 3 u 7 m. Einde 4 u. 13 m.

5. Eene gedeeltelijke zonsverduistering op den 18n September zichtbaar in Oostelijk Australië met Nieuw Zeeland, onzichtbaar te Paramaribo.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 30

Israëlietische Feestdagen.

Hamansfeest 22 Maart. Paschen 21-28 April. Pinksteren 10-11 Juni Verw. v. Jerusalem 12 Augustus. Nieuwjaar 5655, 1-2 October. Groot Verzoendag 10 October. Loofhuttenfeest 15-20 Oct. Groot Palmdag 21 Oct. Onthoudingsfeest 22 Oct. Vreugde der Wet 23 Oct. Inwijdingsfeest 26 Dec.

Christelijke Feestdagen.

Nieuwjaar 1 Jan. Drie Koningen 6 Jan. Septuagesima 21 Jan. Vasten-avond 6 Febr. Aschdag 7 Febr. Palmzondag 18 Maart. Goede Vrijdag 23 Maart. Paschen 25-26 Maart. Hemelvaartsdag 3 Mei. Pinksteren 13-14 Mei. Eerste Advent 2 Dec. Kerstmis 25-26 Dec.

Quatertempers.

1) Den 14, 16 en 17 Februari. 2) Den 16, 18 en 19 Mei. 3) Den 19, 21 en 22 September. 4) Den 19, 21 en 22 December.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Verschillende mijlmaten in Nederlandsche ellen.

Geographische of Duitsche mijl, 15 op 7407 ellen. één grand Nederlandsche mijl of Kilometer 1000 ellen. Uur gaans of Hollandsche mijl, 20 op één 5556 ellen. graad Oud uur gaans van 1500 Rijnlandsche 5651 ellen. roeden Engelsche of Fransche Zeemijl, 60 op 1852 ellen. één graad Oude Fransche mijl, lieue commune, 25 4144 ellen. op één gr. Engelsche landmijl van 5280 Engelsche 1609 ellen. voeten Portugeesche mijl, 18 op één graad 6173 ellen. Spaansche mijl, Legua real, van 25000 7066 ellen. Sp. vtn. Paal op Java van 400 Rijnlandsche 1507 ellen. voeten Paal op Sumatra 1852 ellen.

Verschil van lengte en breedte van Braamspunt met Amsterdam (Westertoren).

Braamspunt 55 gr. 14 min. 30 sec. 5 gr. 52 min. 30 sec. Amsterdam (W.-toren) 4 gr. 58 min. 52 gr. 22 min.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 31

Breedte en Lengte van eenige plaatsen in Suriname.

NAMEN. Noorder Breedte. W. Lengte van Greenwich. Westh. v.d. mond der 5 gr. 44 m. 57 s. 53 gr. 59 m. 53 s. Marowijne of punt Calibi. Kaaimanshoofd of Gros 5 gr. 50 m. 51 s. 54 gr. 4 m. 54 s. Bois. Mond. v.d. Wia-Wiakreek. 5 gr. 53 m. 7 s. 54 gr. 16 m. 26 s. Mond. v.d. Motkreek. 5 gr. 58 m. 47 s. 54 gr. 12 m. 17 s. De mond. v.d. Matappica en Warappe-kr. zijn door aanslibbing om de West verlegd. Braamspunt. 5 gr. 57 m. 29 s. 55 gr. 10 m. 14 s. Hervormde kerk te 5 gr. 49 m. 24,5 5 5 gr. 9 m. Paramaribo Beersromp. 5 gr. 57 m. 22 s. 55 gr. 44 m. 59 s. Noordhoek der 5 gr. 53 m. 57 s. 55 gr. 53 m. 18 s. Saramacca. Oosthoek der Coppename. 5 gr. 50 m. 52 s. 55 gr. 53 m. 56 s. Post Coronie 5 gr. 53 m. 22 s. 56 gr. 19 m. 42 s. Nieuw-Rotterdam, 5 gr. 57 m. 29 s. 57 gr. 0 m. 7 s. voormalige woning v.d. districts-commissaris aldaar.

Tafel betreffende ons Zonnestelsel. Millioen Duitsche Mijlen.

Hemellichamen.Afstand v.d. OmwentelingOmwentelingUitgebreidheidOntdekt door Zon. om de Zou. om de As. De Aarde: 0. Zon 25 d. 5 u. 38 1,328400 m Mercurius 8 0 j. 87 d. 23 24 u. 5 m 0,0565 Bij d. oud. u. bekend Venus 15 0 j. 224 d. 23 u. 20 m 0.828 Bij d. oud. 17 u. bekend Aarde 21 1 j. 0 d. 6 u. 24 u. 56 m 1 Bij d. oud. bekend Mars 32 1 j. 321 d. 24 u. 31 m 0,17 Bij d. oud. 17 u. bekend

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ceres 57 4 j. 219 d. onbekend 0,007 Piazzi in 1801 Pallas 57 4 j. 220 d. onbekend 0,015 Olbers in 1802 Juno 55 4 j. 133 d. onbekend 0,005 Harding in 1804 Vesta 49 3 j. 229 d. onbekend 0,00003 Olbers in 1807 Jupiter 108 11 j. 314 d. 9 u. 56 m 1546,60 Bij d. oud. 20 u. bekend Saturnus 199 29 j. 166 d. 10 u. 16 m 887,34 Bij d. oud. 23 u. bekend Uranus 398 84 j. 5 d. 20 onbekend 77,47 Herschell in u. 1781 Neptunus 636 164 j. 285 d. onbekend Leverrier in 1846.

De Maan is 51000 mijlen van de Aarde verwijderd. Zij loopt om de Aarde rond in 29 dagen, 12 uren en 44 minuten; zij is 20 maal kleiner dan de Aarde. Jupiter heeft 4, Saturnus 7 en Uranus 6 Manen of Satellieten. Een Duitsche mijl, waarop hierboven gewezen is, bedraagt 7407 Meters = 1966 Rijnlandsche roeden. Zij is gelijk aan 1/15 middelbare graad.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 32

Maten en Gewichten, nog in gebruik in de Nederl. West-Indische Bezittingen.

Lengtematen. Waarde in Meters. Logarithmus. Suriname: Amsterdamsche 20.72 1.3163898 el (0.688 M.) Rijnlandsche voet (0.314 M.) = ⅙ vadem

Landmaat: Ketting = 66 Rijnl. voet

Vlaktematen. Waarde in cA. of M2 Logarithmus. Suriname: akker = 10 □ 4289.66 3.6324229 kettingen = 43560 Rijnl. □ voet 1 bunder = ± 2⅓ Surin. akker

Inhoudsmaten. Waarde in dM3. of L. Logarithmus. (Natte waar). Engelsch 3.60 0,5563025 Gallon = 6 pint. Pint = 0.6 L. Gewichten.

Amsterdamsch ℔ en Engelsch avoir du poids. (100 Amst. ℔ = 109 Eng. ℔).

Gewichten en inhouden bij belading van Zeeschepen.

De scheepston komt overeen met 1000 K.G. gewicht. Het scheepslast = 2 scheepston = 2000 K.G. gewicht wordt gerekend een ruimte in te nemen van 2,83 kub. Meter. Het gewicht van die ruimte verschilt echter naar de koopwaar en zoo doet: een last: K.G. Cassia 950 Cochenille 1500 Ebbenhout 2000 Foelie 1200 Gom-Copal 1500 Gom-elastiek en Guttap. 1400 Hennep 900 Huiden (los) 1200 Indigo 1300

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Kamfer 1100 Kaneel 950 Koffie (in balen) 1800 Koffie (in hoornschil) 1200 Koffie (in vaten) 1650 Koffie (in veegsel) 2000 Nagelen 1000 Peper (in balen) 1500 Rijst 2000 Sago 1500 Suiker 2000 Tabak 800 Thee 930 Tin 2000 Vlas 900 Wol 650

Kina 950 à 1000 K.G. al naar mate flink gestampt wordt of niet.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 33

Het Metrieke Stelsel.

De Meterconventie van 20 Mei 1875 is onderteekend door België, Denemarken, Duitschland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rusland, Spanje, Turkije, Zweden en Noorwegen, Vereenigde Staten van Noord-Amerika, Venezuela en Brazilië. Het Metrieke Stelsel is ingevoerd in België, Duitschland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Rumenië, Spanje Zwitserland, Egypte en de meeste Zuid-Amerikaansche Republieken. De Engelsche maat is nog in gebruik, en de Engelsche voet is in Rusland en Noord-Amerika ingevoerd. Denemarken en Noorwegen gebruiken de oude Pruisische voetmaat. Zweden heeft zijne eigene maat. Het M.S. is voor Nederl. Oost-Indië aangenomen in 1838, doch tot heden aldaar nog niet algemeen ingevoerd. In de West-Indische bezittingen is het M.S. in 1874 ingevoerd.

Tafel van de veelvouden en onderdeelen der Metrieke Maten en Gewichten, zooals die zijn voorgeschreven in de wet van 7 April 1869 (Staatsblad No. 57).

Lengtematen.

1 Myriameter = 10 Kilometer of Mijlen, 1 Kilometer of Mijl = 10 Hectometers. 1 Hectometer = 100 Meters of Ellen. 1 Dekameter of Roede = 10 Meters of Ellen.

De grondslag en de eenheid is de Meter of El.

1 Meter = 10 Decimeters of Palmen. 1 Decimeter = 10 Centimeters of Duimen. 1 Centimeter = 10 Millimeters of Strepen.

Vlaktematen.

1 Hectare of Bunder = 100 Aren of □ Roeden. De eenheid is de Are of □ Roede. 1 Centiare, □ Meter of □ El

Ruimte of Lichaamsmaten.

1 Dekastère = 10 Stère of Teerling Meters. De eenheid is de Stère, Teerling Meter of Wisse.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 34

1 Decistère = 0,1 Stère, Teerling Meter of Teerling El. 1½ Teerling Meter is de inhoud van een scheepston, waarvan de bevrachting gerekend wordt op 1000 Kilogrammen.

Inhoudsmaten.

1 Kiloliter = 10 Hektoliters of Vaten. 1 Hektoliter, Vat of Mud = 10 Dekaliters of Schepels. 1 Dekaliter = 10 Liters, Kannen of Koppen.

De eenheid is de Liter, Kan of Kop.

1 Liter = 10 Deciliters of Maatjes. 1 Deciliter = 10 Centiliters of Vingerhoeden.

Gewichten.

1 Myriagram = 10 Kilogrammen of Ponden. De eenheid is de Kilogram of Pond.

1 Kilogram = 10 Hektogrammen of Onsen. 1 Hektogram = 10 Dekagrammen of Looden. 1 Dekagram = 10 Grammen of Wichtjes. 1 Gram = 10 Decigrammen of Korrels.

Voor lichte of kostbare waren is de Gram de eenheid, verdeeld in 10 Decigrammen, de Decigram in 10 Centigrammen en de Centigram in 10 Milligrammen.

Herleidingstafelen.

Herleiding van lengtematen.

Meters in Rijnlandsche maat en omgekeerd.

Meters. Rijnlandsch V.D. Rijnl. Voeten. Meters. 1 3, 2 1 0 31

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 2 6, 4 2 0.63 3 9, 7 3 0.94 4 12, 9 4 1.26 5 15, 11 5 1.57 6 19, 1 6 1,88 7 22, 4 7 2,2 8 25, 6 8 2,51 9 28, 8 9 2,83

Ellen in meters en omgekeerd.

Amst. el. Meter. 1/16 = 0,04 ⅛ = 0,09 ¼ = 0,17 ½ = 0,34 Amst. el. Meter. 1 = 0,69 2 = 1,38 3 = 2,06 4 = 2,75 Meter. Amst. el. 0,5 = ¾ 1 = 1 9/16 2 = 3 1/16 3 = 4 7/16

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 35

Soortelijke Gewichten.

A. Vaste Lichamen.

Beenderen 1,656 Bolletrie droog 1,051, nat 1,191 Boter 0,94 Caoutchouc 0,93 Cement 2,72-3,05 Diamant 3,5 Gips Gebrande 1,81 Gips Gegoten, droog 0,97 Glas, Venster- 2,64 Glas, Spiegel- 2,46 Glas, Kristal- 2,89 Glas, Flint 3,20-3,78 Goud, Gedegen 18,6-19,1 Goud, Gegoten 19,25 Goud, Geslagen 19,31-19,34 Graniet 2,51-3,05 Groenhart droog 1,197, nat 1,245 Guttapercha 0,98 Hars 1,07

IJs (bij 0o C.) 0,92 IJzer, Zuiver 7,79 IJzer, Giet- 7,06-7,50 IJzer, Staaf- 7,6-7,8 IJzer, Draad- 7,6-7,75 Ivoor 1,97 Kalk, Gebrande 2,3-3,18 Klei 1,80-2,63 Koper, Gegoten 8,59-8,90 Koper, Gesl. of Draad 8,78-9 Koper, Geel (Zie Messing). Krijt, Wit 1,8-2,66 Kurk 0,24

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Kwarts 2,5-2,8

Lood (bij 14o C.) 11,376 Mahonie 0,56-1,06 Marmer 2,52-2,85 Meel, Tarwe 0,8 Menie 8,6 Messing, Gegoten 8,4-8,71 Messing, Gewalst 8,52-8,62 Messing, Getrokken 8,43-8,73 Metselsteen, Gewone 1,40-2,20 Metselsteen, Klinkers 1,52-2,29 Papier 0,70-1,16 Pek 1,071 Pijnhout 0,43-0,89 Platina 21,45 Porselein 2,38-2,49 Staal, Cement 7,26-7,80 Staal, Gefrischt 7,50-7,81 Staal, Giet- 7,83-7,92 Steenkolen (in stukk. 1,21-1,51 Suiker, Witte 1,61 Tin 7,29 Vet 0,92-0,94 Vuur- of Keisteen 2,58-2,59 Was 0,97 Zand (fijn en droog) 1,40-1,64 Zand (fijn en vochtig 1,90-2,05 Zand (grof) 1,37-1,49 Zilver, Gegoten 10,10-10,47 Zilver, Gehamerd 10,51-10,62 Zink, Gegoten 6,8-7,05 Zink, Gewalst 7,19-7,21

B. Vloeistoffen.

bij T. Cels. Alcohol 0,793 15,5o

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Bier 1,023-1,034 - Chloroform 1,480 18 Eiwit 1,041 15 Ether 0,7365 0 Glycerine (watervrij) 1,27 15 Kwik 13,596 0 Levertraan 0,945 15 Lijnolie 0,935 15 Melk 1,025 15 Olijfolie 0,918 15

Petroleum 0,836 15o Raapolie 0,914 15 Ricinusolie 0,969 15

Salpeterzuur (49,9o B) 1,53 15 Teer 1,195 - Terpentijnolie 0,873 16 Water gedistill 1,000 4 Water Zee- (gemid.) 1,029 - Wijn 0,99-1,002 - Zoutzuur (14% HCI) 1,192 15

Zwavelzuur (66o B) 1,842 15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 36

Hoeveelheid planten noodig om eene Hectare te beplanten.

Geplant op eenen onderlingen afstandAantal noodig op een hectare: van: 0,1 M. 1000000 0,15 M. 444444 0,2 M. 250000 0,25 M. 160000 0,3 M. 111111 0,35 M. 81633 0,4 M. 62500 0,45 M. 49382 0,5 M. 40000 0,55 M. 33058 0,6 M. 27777 0,65 M. 23679 0,7 M. 20408 0,75 M. 17777 0,8 M. 15625 0,85 M. 13841 0,9 M. 12346 0,95 M. 11080 1 M. 10000 2 M. 2500 3 M. 1111 4 M. 625 6 M. 277 8 M. 156

Vreemd Geld - Zilveren Geldstukken en Munten. (Molesworth's pocketbook of Engineering formulae.)

LAND. Geldstuk of Onderdeelen.Zilverw. in Totaal Fijn. Munt. pence à 5 sh.gewicht Gr. per oz. Trooi(*). Engeland Shilling 12 pence 10.09 87.270 925 Amerika Dollar 100 centen 46.40 412.49 900

(*) Trooisch gewicht: 1 grein = 0.0648 fransche gram, 24 = 1.555, 480 = 31.1035 enz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Oostenrijk Florin 100 krenzer 21.43 190.512 900 België Franc 100 8.05 77.162 825 centimes Ceylon Rupee 100 centen 20.625 180.000 916.67 Denemarken Kroon 100 oere 11.57 115.743 800 Egypte Piaster 100 aspere 2.17 19.290 900 Frankrijk Franc 100 8.05 77.162 835 centimes Duitschland Mark 100 9.64 85.727 900 pfenning Griekenland Drachma 100 lepta 8.05 77.162 835 Holland Gulden 100 centen 18.23 154.324 945 Indië Rupee 192 pie 20.625 180.000 916.67 Italië Lire 100 8.05 77.162 835 centisimi Noorwegen Kroon 100 oere 11.57 115.743 800 Portugal Milree 1000 reis 44.20 385.809 916.67 Rusland Roebel 1000 kopeck 34.72 320.000 868 Spanje Peseta 100 8.112 80.125 810 centisimos Zweden Kroon 100 oere 11.57 115.743 800 Zwitserland Franc 100 8.05 77.162 835 centimes Turkije Piaster 100 aspere 1.93 18.565 830

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 37

Thermometerschalen.

C. CELCIUS. R. REAUMUR. F. FAHRENHEIT. C. R. F. 130 104,0 266,0 129 103,2 264,2 128 102,4 262,4 127 101,6 260,6 126 100,8 258,8 125 100,0 257,0 124 99,2 255,8 123 98,4 253,4 122 97,6 251,6 121 96,8 249,8 120 96,0 248,0 119 95,2 246,2 118 94,4 244,4 117 93,6 242,6 116 92,8 240,8 115 92,0 239,0 114 91,2 237,2 113 90,4 235,4 112 89,6 233,6 111 88,8 231,8 110 88,0 230,0 109 87,2 228,2 108 86,4 226,4 107 85,6 224,6 106 84,8 222,8 105 84,0 221,0 104 83,2 219,2 103 82,4 217,4 102 81,6 215,6 101 80,8 213,8 100 80,0 212,0 99 79,2 210,2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 98 78,4 208,4 97 77,6 206,6 96 76,8 204,8 95 76,0 203,0 94 75,2 201,2 93 74,4 199,4 92 73,6 197,6 91 72,8 195,8 90 72,0 194,0 89 71,2 192,2 88 70,4 190,4 87 69,6 188,6 86 68,8 186,8 85 68,0 185,0 84 67,2 183,2 83 66,4 181,4 82 65,6 179,6 81 64,8 177,8 80 64,0 176,0 79 63,2 174,2 78 62,4 172,4 77 61,6 170,6 76 60,8 168,8 75 60,0 167,0 74 59,2 165,2 73 58,4 163,4 72 57,6 161,6 71 56,8 159,8 70 56,0 158,0 69 55,2 156,2 68 54,4 154,4 67 53,6 152,6 66 52,8 150,8 65 52,0 149,0 64 51,2 147,2 63 50,4 145,4 62 49,6 143,6

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 61 48,8 141,8 60 48,0 140,0 59 47,2 138,2 58 46,4 136,4 57 45,6 134,6 56 44,8 132,8 55 44,0 131,0 54 43,2 129,2 53 42,4 127,4 52 41,6 125,6 51 40,8 123,8 50 40,0 122,0 49 39,2 120,2 48 38,4 118,4 47 37,6 116,6 46 36,8 114,8 45 36,0 113,0 44 35,2 111,2 43 34,4 109,4 42 33,6 107,6 41 32,8 105,8 40 32,0 104,0 39 31,2 102,2 38 30,4 100,4 37 29,6 98,6 36 28,8 96,8 35 28,0 95,0 34 27,2 93,2 33 26,4 91,4 32 25,6 89,6 31 24,8 87,8 30 24,0 86,0 29 23,2 84,2 28 22,4 82,4 27 21,6 80,6 26 20,8 78,8 25 20,0 77,0

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 24 19,2 75,2 23 18,4 73,4 22 17,6 71,6 21 16,8 69,8 20 16,0 68,0 19 15,2 66,2 18 14,4 64,4 17 13,6 62,6 16 12,8 60,8 15 12,0 59,0 14 11,2 57,2 13 10,4 55,4 12 9,6 53,6 11 8,8 51,8 10 8,0 50,0 9 7,2 48,2 8 6,4 46,4 7 5,6 44,6 6 4,8 42,8 5 4,0 41,0 4 3,2 39,2 3 2,4 37,4 2 1,6 35,6 1 0,8 33,8 0 0,0 32,0 -1 0,8 30,2 -2 1,6 28,4 -3 2,4 26,6 -4 3,2 24,8 -5 4,0 23,0 -6 4,8 21,2 -7 5,6 19,4 -8 6,4 17,6 -9 7,2 15,8 -10 8,0 14,0

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 38

Smeltpunt van eenige stoffen.

Grad. Cels. Platina 2500 Smeedijzer 1500-1600 Staal, dunvloeiend 1400 Staal, dikvloeiend 1300 Grijs gietijzer 1200 Wit gietijzer 1050 Goud 1100-1250 Koper 1050-1200 Zilver 1000 Zink 360 Lood 330 Tin 230 Zwavel 109 Gele was 61

Koninklijk Huis der Nederlanden.

H.M. WILHELMINA HELENA PAULINA MARIA, Prinses van Oranje, Koningin der Nederlanden, geb. 31 Augustus 1880, Dochter, van: Z.M. Willem III, Koning der Nederlanden, overleden 23 Nov. 1890, en van H.M. Adelaïde EMMA Wilhelmina Thérèse van Waldeck-Pyrmont, geb. 2 Augs. 1858, Koningin-Regentes der Nederlanden. Wilhelmina Maria Sophia Louisa, Tante der Koningin, geb. 8 April 1824, gehuwd 8 October 1842 met den toenmaligen Erf-Groothertog, sedert 8 Juli 1853 regeerenden Groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach. Uit dit huwelijk: 1o. Karel August Willem Nicolaas Alexander Michaël Bernard Hendrik Frederik Stefanus, Erf-Groothertog, geb. 31 Juli 1844, gehuwd 26 Augustus 1873 met de Erf-Groothertogin Paulina Ida Maria Olga Henrietta Catharina, geb. 25 Juli 1852, dochter van Prins Herman en Prinses Augustine, zoon Prins Willem Ernst, geb. 10 Juni 1870. 2o. Maria Alexandrina Anna Sophia Augusta Helena, geb 20 Januari 1846, gehuwd 6 Februari 1876 met Hendrik VII, Prins von Reusz, geb 14 Juli 1825. 3o. Elisabeth Sybila Maria Dorothea Louisa Anna Amalia, geb. 28 Februari 1854.

Willem Frederik Karel (wijlen Groot-Oom der Koningin), Prins der Nederlanden. Geb. 28 Febr. 1797 te Berlijn, overl. 8 Sept. 1881 nabij 's Gravenhage, weduwn. 6 Dec. 1870 van Prinses Louisa Augusta Wilhelmina Amalia, geb. 1 Febr. 1808, dochter van wijlen Koning Frederik Willem III van Pruisen, met wie hij 21 Mei 1825 gehuwd was; uit welk huwelijk twee dochters, als:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 I. Wilhelmina Frederika Alexandrina Anna Louisa (nu wijlen), Prinses der Nederlanden, geb. 5 Aug. 1828, overl. 30 Maart 1871, gehuwd 19 Juni 1850 met den toenmaligen Kroonprins, nu wijlen Koning van Zweden en Noorwegen; (Koning van af 8 Juli 1859 tot zijn overlijden 18 Sept. 1872). (Uit dit huwelijk: Prinses Louisa Josephine Eugenia, geb. 31 Oct. 1851, thans Kroonprinses van Denemarken).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 39

II. Wilhelmina Frederika Anna Elisabeth Maria, Prinses der Nederlanden, geb. 5 Juli 1841, gehuwd 18 Juli 1871 met Willem Adolf Maximiliaan Karel, Vorst Zu Wied, geb. 22 Augustus 1845. Uit dit huwelijk: 1o. Erfprins Willem Frederik Herman Otto Karel, geb. 27 Juni 1872. 2o. Willem Frederik Hendrik, geb. 26 Maart 1876. 3o. Willem Frederik Adolf Herman Victor, geb. 7 Dec. 1877. 4o. Prinses Wilhelmina Frederika Augusta Alexandrina Maria Elisabeth Louisa, geb. 24 Oct. 1880. 5o. Prinses Wilhelmina Augusta Frederika Maria Louisa Elisabeth, geb. 28 Januari 1883.

Wilhelmina Frederika Louisa Charlotta Marianne, wijlen Groot-Tante der Kouingin, geb. 9 Mei 1810, gehuwd 14 Sept. 1830 met nu wijlen Prins Frederik Hendrik Albert van Pruisen, geb. 4 Oct. 1809, den 28n Maart 1849 gescheiden. Overl. 29 Mei 1883. Uit dit huwelijk: I. Frederik Willem Nicolaas Albert, geb. 8 Mei 1837, Regent van het Hertogdom Brunswijk sedert 21 Oct. 1885, gehuwd 19 April 1873 met Prinses Maria, dochter des Hertogs van Saksen-Altenburg; uit welk huwelijk: 1o. Prins Willem Ernst Alexander Frederik Hendrik, geb. 15 Juli 1874. 2o. Prins Willem Frederik Karel Ernst Joachem Albert, geb. 27 Sept. 1876. 3o. Prins Frederik Willem Victor Karel Ernst Alexander Hendrik, geb. 12 Juli 1880.

II. Frederika Wilhelmina Louisa Elisabeth Alexandrina, geb. 1 Febr. 1842, geb. 9 Dec. 1865 met den Hertog Willem van Mecklenburg-Schwerin, weduwe 28 Juli 1879.

Verjaardagen van het Koninklijk Huis.

April 8. Wilhelmina Maria Sophia 1824 Louisa, Tante der Koningin (Gehuwd met den Groot-Hertog van Saksen-Weimar-Eisenach)

Juli 5. Wilhelmina Frederika Anna 1841 Elisabeth Maria, dochter van wijlen Z.K.H. Prins Frederik. (Gehuwd met den Prins zu Wied)

Augs. 2. Adelaïde EMMA Wilhelmina 1858 Thérèse van Waldeck-Pyrmont, Koningin-Regentes, Weduwe van Z.M. Willem III

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Augs. 31. WILHELMINA HELENA 1880 PAULINA MARIA, Prinses van Oranje, Koningin, Dochter van Z.M. WILLEM III

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 40

Ministers van Koloniën sedert 1848.

G.L. Baud, benoemd 21 November 1848 tot 18 Juni 1849. E.B. van den Bosch, tot 30 October 1849. C.F. Pahud, tot 1 Januari 1856. Mr. P. Meijer, tot 18 Maart 1858. J.J. Rochussen, tot 1 Januari 1861. Mr. J.S. Lotsij, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 9 Januari 1861. Jonkhr. J.P. Cornets de Groot v Kraijenburg, tot 14 Maart 1861. Mr. J. Loudon, tot 1 Februari 1862. G.H. Uhlenbeck, tot 4 Januari 1863. G.H. Betz, Minister van Financiën, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 2 Februari 1863. J.D. Fransen van de Putte, tot 30 Mei 1866. Mr. P. Meijer, tot 16 September 1866. N. Trakranen, tot 19 Juli 1867. J.J. Hasselman, tot 4 Juni 1868. E. de Waal, tot 15 November 1870. L.G. Brux, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 4 Januari 1871. Mr. P.P. van Bosse, tot 6 Juli 1872. J.D. Fransen van de Putte, tot 27 Augustus 1874. Mr. W. Baron van Goltstein, tot 11 Sept. 1876. Mr. F. Alting Mees, tot 3 November 1877. Mr. P.P. van Bosse, Minister van Staat, tot zijn overlijden 21 Februari 1879. Jonkh. H.O. Wichers, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer v.h. Departement, v. 26 Febr. tot 12 Maart 1879. O. van Rees, tot 20 Augustus 1879. Mr. W. Baron van Goltstein, tot 1 September 1882. Jonkh. Mr. W.M. de Brauw, tot 23 Februari 1883. W.F. van Erp Taalman Kip, Minister van Marine, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 23 April 1883. F.G. van Bloemen Waanders, tot 24 November 1883. A.W.P. Weitzel, Minister van Oorlog, tijdelijk belast met het beheer van het Departement, tot 26 Februari 1884. Mr. J.P. Sprenger van Eijck, tot 20 April 1888. Mr. L.W.C. Keuchenins, tot 17 April. 1890. Mr. AE. Baron Mackay, tot 20 Augustus 1891. Mr. W.K. Baron van Dedem, opgetreden 20 Augustus 1891.

Gouverneurs van Suriname, gerangschikt naar de jaren van opvolging.

Maurits de Rama, Bevelhebber 1665/1667 Abraham Krijnssen, Kommandeur 1667/1669 Philip Julius Lichtenbergh, Gouverneur 1669/1671 Pieter Versterre, Luitenant-Gouverneur 1671/1677

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Abel Thisso, Kommandeur ad interim 1677. Tobias Adriaenssen, Kommandeur 1677/1678 Abel Thisso, Kommandeur ad interim 1678. Johannes Heinsius, Gouverneur 1678/1680 Everhard van Hemert, Kommandeur ad 1680 interim

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 41

Laurens Verboom, Kommandeur ad 1680/1683 interim Cornelis van Aerssen v. Sommelsdyk, 1683/1688 Gouv.-Gener. Abraham v. Vredenburgh, Komm. 1688/1689 Gouv-Gener. a.i. Jan van Sharphuizen, 1689/1696 Gouverneur-Generaal Mr. Paul van der Veen, 1696/1707 Gouverneur-Generaal Mr. Wilhelm de Gruyter, 1707 Gouverneur-Generaal Franç. Anthony de Raineval, 1707/1710 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Johan de Goyer, Gouverneur-Generaal 1710/1715 Franç. Anthony de Raineval, 1715/1716 Komm.-Gouv. Gen. a.i. Johan Mahony, Gouverneur-Generaal 1716/1717 Franç. Anthony de Raineval, 1717/1718 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Johan Coutier, Gouvernenr-Generaal 1718/1721 Franç Anthony de Raineval, 1721/1722 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Hendrik Temminck, 1722/1727 Gouverneur-Generaal Johannes Bley, 1727/1728 Kommandeur-Gouv.-Generaal a.i. Mr. Carel Emelius Henry de Cheusses, 1728/1734 Gouv.-Gen. Johan Franç. Cornel. de Vries, 1734 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Jacob Alexander Henry de Cheusses, 1734/1735 Gouv.-Gen. Johan Franç. Cornel. de Vries, 1735 Komm.-Gouv.-Gen. a.i.

☞ Door het overlijden van J.F.C. de Vries, namen de Raden van het Hof van Politie en Crimineele Justitie het Bestuur voorloopig over, van den 20n Juni 1735 tot op den 27n December 1735.

Johan de Raije, Heer van 1735/1737 Breukelerwaard, Gouv.-Gen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Gerard van de Schepper, 1737/1738 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Gerard van de Schepper, 1738/1742 Gouverneur-Generaal Mr. Jan Jacob Mauricius, 1742/1751 Gouverneur-Generaal Hendrik Ernst Baron van Spörcke, Mr. Carel Bosschaert en Mr. Jeronimus de Zwart Stenis, Commissarissen tot onderzoek naar de klachten tegen den Gouverneur-Generaal Jan Jacob Mauricius in 1750 Hendrik Ernst Baron van Spörcke, 1751/1752 Gouv.-Gen. a.i. Wigbold Crommelin, 1752/1754 Komm.-Gouv.-Generaal a.i. Pieter Albert van der Meer, 1754/1756 Gouverneur-Generaal Jan Nepveu, Gouverneur-Generaal ad 1756/1757 interim Wigbold Crommelin, Gouv.-Generaal ad 1757. interim Wigbold Crommelin, 1757/1768 Gouverneur-Generaal Jan Nepven, Gouverneur-Generaal ad 1768/1770 interim Jan Nepveu, Gouverneur-Generaal 1770/1779 Bernard Texier, Komm.-Gouv.-Generaal 1779/1780 a.i. Bernard Texier, Gouverneur-Generaal 1780/1783 Mr. Wolph. J. Beeldsnijder Matroos, 1783/1784 Gouv.-Gen. a.i. Mr. Jan Gerard Wichers, Gouverneur 1784/1790 Generaal Jurriaan Franç. de Friderici, 1790/1792 Komm.-Gouv.-Gen. a.i. Jurriaan François de Friderici, 1792/1802 Gouvern.-Generaal. Willem Otto Bloys van Treslong, 1802/1803 Gouv.-Gen. a.i. Pierre Berranger, Commissaris-Generaal 1803/1804

☞ Sirs Charles Green en Samuel Hood, Engelsche Bevelhebbers, nemen de kolonie Suriname den 28n April 1804 bij capitulatie over.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 42

Engelsch Tusschenbestuur.

Sir Charles Green, Gouverneur-Generaal 1804/1805 William Carlyon Hughes, 1805/1808 Luitenant-Gouverneur Sir John Wardlau, Luitenant-Gouverneur 1808/1809 a.i. Charles Graaf Bentinck, 1809/1811 Gouverneur-Generaal Pinson Bonham, Luitenant-Gouverneur 1811/1816

William Benjamin van Panhuys, Gouv.-Gen. 1816, neemt de kolonie van de Engslschen over, den 27n Februari 1816. Mr. Cornelis Reinard Vaillant, Gouv.-Gen. 1816/1822 a.i. Abraham de Veer, Gouverneur-Generaal 1822/1827 Johannes van den Bosch, 1827/1828 Commissaris-Generaal Paulus Roelof Cantz'laar, 1828/1831 Gouverneur-Generaal Mr. Evert Ludolph Bn. v. Heeckeren, 1831 Gouv.-Gen. a.i. Mr. Evert Ludolph Bn. v. Heeckeren, 1831/1838 Gouv.-Gen. Mr. Philippus de Kanter, 1838/1839 Gouverneur-Generaal a.i. Julius Constantijn Rijk, 1839/1842 Gouverneur-Generaal Mr. Philippus de Kanter, 1842 Gouverneur-Generaal a.i. Burchard Jean Elias, 1842/1845 Gouverneur-Generaal Mr. Philippus de Kanter, 1845 Gouverneur-Generaal a.i. Reinier Frederik Baron van Raders, 1845/1852 Gouverneur Mr. Philippus de Kanter, Gouverneur ad 1852 interim Coenraad Barends, als oudste lid v/d. 1852 Kolon. Raad

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Jhr. Johan George Otto Stuart von 1852/1855 Schmidt auf Altenstadt, Gouverneur Charles Pierre Schimpf, Gouverneur 1855/1859 Reinhard Frans van Lansberge, 1859/1867 Gouverneur Willem Hendrik Johan van Idsinga, 1867/1873 Gouverneur Jhr. Cornelis Ascanius van Sypesteyn, 1873/1882 Gouverneur Johan Herbert August Willem Baron van 1882/1885 Heerdt tot Eversberg, Gouverneur Mr. Hendrik Jan Smidt, Gouverneur 1885/1888 Mr. W. Tonckens JLz., Gouverneur ad 1888/1889 interim Jhr. Mr. Maurits Adr. de Savornin 1889/1891 Lohman, Gouv. Jhr. Mr. Titus Anthony Jacob van Asch 1891. van Wijck, Gouverneur

Gouverneurs van Curaçao, sedert den tijd waarop Curaçao en de overige W.I. eilanden administratief gescheiden zijn van de kolonie Suriname.

Rutgers Hermanus Esser 1848/1849 Jhr. Isaac Johannes Rommelman 1849/1854 Elsevier Jr. Mr. Jacob Bennebroek Gravenhorst 1854/1856 Reinhard Frans van Lansberge 1856/1859 Johannes Didericus Crol 1859/1866 Mr. Abraham Matthieu de Rouville 1866/1870 Herman Framçois Gerardus Wagner 1870/1877 Hendrik Bernardus Kip 1877/1880 Joh. Herb. Aug. Willem Baron v. Heerdt 1880/1882 t. Eversberg Nicolaas van den Brandhof 1882/1890 Mr. Charles Augustinus Henry Barge 1890.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 43

Opgave van Titels en Praedicaten(1).

Koning en Koningin: Zijne of Hare Majesteit. Prins en Prinses van den bloede: Zijne of Hare Koninklijke Hoogheid. Prins en Prinses niet van den bloede: Zijne of Hare Hoogheid. Graaf en Gravin: Hooggeboren Heer of Vrouwe. Baron of Barones, Jonkheer of Jonkvrouw(2): Hoog Welgeboren Heer(3) of Vrouwe. Niet-adellijke aanzienlijke personen: WelEdelgeboren Heer of Vrouwe. Deftige burgerij: WelEdele Heer of Vrouwe. Terwijlt de echtgenooten van alle bovenstaanden, zonder uitzondering, met: Mevrouw worden aangesproken. Voor andere personen is het algemeen gebruikelijk zich te bedienen van: den Heer of Mejuffrouw. De titel van: Excellentie behoort te worden gegeven aan Ministers in functie, diplomaten met rang van Buitengewoon Gezant, Ministers van Staat, den Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, aan Admiraal of Vice-Admiraal, Generaal der Infanterie of Luitenant-Generaal(4), terwijl die door den Koning, ten Hove, ook nog is toegekend aan: de Grootmeesters, den Opper-Hofmaarschalk, Opper Ceremoniemeester, Opper-Kamerheer, Opper-Stalmeester, Opper-Jagermeester en de verdere Groot-Officieren van Hoogstdeszelfs Huis.

(1) Daar tegenwoordig titels niet meer zoo algemeen worden gebezigd als voorheen het geval was en daardoor de bekendheid er mede geringer is, verkeert menigeen in verlegenheid, wanneer het gebruik daarvan te pas komt in brief, rekwest als anderszins. Wij hebben uit dien hoofde gemeend dat bovenstaande opgaven nuttig konden zijn en houden ons voor verbetering, indien noodig, en voor vermeerdering, aanbevolen. Wettelijke bepalingen betreffende titulatuur zijn er slechts weinige. Het meeste komt neer op hetgeen door usantie regel is geworden. De adel en de rechterlijke macht maken, o.m., hierop uitzondering. (2) Dat Jonkvrouw een uitsluitend adellijk praedicaat is, hetwelk bij adelsverheffing uitdrukkelijk wordt verleend, schijnt minder bekend aan de velen die zich er van bedienen bij het adresseeren aan andere dames. (3) Het tegenwoordig welgebezigd wordend HoogEdelGeboren Heer (voormaals voor de erfelijke ridderschap gebruikelijk) is geen titel en behoort derhalve nimmer gebezigd te worden. (4) Aan Schout-bij-Nacht en Generaal-Majoor, alhoewel tot de vlag- en opper-officieren behoorende, alzoo niet.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 44

Andere hooggeplaatste Staatsambtenaren, voorzitter of leden der Hooge Collegiën van Staat, in of niet meer in functie, van oud-ministers af, hoofdambtenaren tot en met referendaris en hoofdofficieren, worden betiteld met HoogEdelGestrengen Heer. De overigen en de subalterne officieren, d.w.z. luitenants ter zee eerste en tweede klasse, kapiteins, ritmeesters en eerste of tweede luitenants, met WelEdelGestrengen Heer

Aan burgemeesters, wethouders en raadslieden werd voormaals gerekend het EdelAchtbare Heer toe te komen. In de latere jaren worden de burgemeesters evenwel in officieele stukken met: WelEdelGestrengen Heer betiteld.

De rechterlijke collegiën voeren de navolgende titels: De Hooge Raad: dien van EdelHoogAchtbare Heeren. De Gerechtshoven: dien van EdelGrootAchtbare Heeren. De Arrondissements-Rechtbanken, alsmede de Kantonrechters: dien van EdelAchtbare Heeren.

Curatoren eener Hoogeschool worden met EdelGrootAchtbare Heeren, Hoogleeraren met HoogGeleerde, zij die den akademischen graad van Doctor verkregen met WelEdelZeerGeleerden Heer betiteld. Predikanten, voor zoover ze laatstgenoemden graad niet bezittten, met: WelEerwaarden Heer, indien wèl: alsdan met WelEerwaarden ZeerGeleerden Heer.

De R.K. geestelijkheid bezigt de navolgende titulatuur.

Bisschop: Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid, kanunnik, HoogEerwaarde Heer, deken en pastoor: ZeerEerwaarde Heer, kapelaan: WelEerwaarde Heer. Een opper-rabbijn heeft WelEerwaarde ZeerGeleerde Heer en een Rabbijn of Rabbinale assessor WelEerwaarde Heer tot titel.

Verjaardagen van Vorsten en andere Hoofden van Buitenlandsche Mogendheden, waarvan er Consuls in de kolonie gevestigd zijn.

Groot Brittanië.

Mrt. 18. Louise Carolina Alberta, 4e 1848 dochter van de Koningin, gemalin van John, Markies van Lorne Apr. 14. Beatrice Mary Victoria 1857 Feodora, 5e dochter van de Koningin, gemalin van Prins Henry Maurice Battenberg Mei 1. Arthur William Patrick 1850 Albert, 3e zoon van de Koningin, Hertog van Connaught, gemaal van

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Louise Margaret, Prinses van Pruisen Mei 24. VICTORIA, Koningin van 1819 Groot Brittanië en Ierland, Keizerin van Indië, sedert 14 Dec. 1861 weduwe van Francis Albert Augustus Charles Emanuel, Graaf van Saxen, Prins van Coburg en Gotha

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 45

Mei 25. Helena Augusta Victoria, 1846 3e dochter van de Koningin, gemalin van Prins Frederik Christian C.A. van Schleswig-Holstein Aug. 6. Alfred Ernest Albert, 1844 Hertog van Edinburgh, 2e zoon der Koningin, gemaal van de Groot-Hertogin Marie van Rusland Nov. 9. Albert Edward, Prins van 1841 Wales, Graaf van Saxen, Cornwall en Rothesay, Graaf van Dublin, gemaal van Alexandra C.M.C.L. Julia, oudste dochter van den Koning van Denemarken Nov. 21. Victoria Adelaide Marie 1840 Louisa, Kroon-Prinses, weduwe van den Koizer van Duitschland

Portugal.

Febr. 17. Antonia, gehuwd met 1845 Leopold, Erfprins van Hohenzollern Sigmaringen, Tante des Konings Juli 21. Maria Anna, gehuwd met 1843 den Erfprins van het Koninkrijk Saxen, Tante des Konings Juli 31. Alphonse, Hertog van 1865 Oporto, Broeder des Konings Sept. 28. CHARLES, Koning van 1863 Portugal, Hertog van Bragansa, gehuwd met Prinses Amélie van Orleans, dochter van den Graaf van Parijs Oct. 16. Maria Pia, 1847 Koninginne-Moeder van Portugal

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Nov. 4. Auguste, Hertog van 1847 Cambre, Luit. Colonel Cavalliere, Oom des Konings

Italië.

Mrt. 14. HUMBERT I (Reinier Karel 1844 Emanuel Jan Maria Ferdinand Eugenius), Koning van Italië, gehuwd 22 April 1868 met Prinses Margaretha van Savoye, geb. 20 Nov. 1854 Nov. 11. Victor Emanuel Ferdinand 1869 Maria Januara, Kroonprins, Prins van Napels, gehuwd met Prinses Clementine van België, geb. 30 Juli 1872

Duitschland.

Jan. 27. WILLEM II (Frederik 1859 Willem Victor Albert), Koning van Pruisen, Keizer van Duitschland, gehuwd 27 Febr. 1881 met Prinses Auguste Victoria Frederika Louisa Feodora Jenny, geb. 22 Oct. 1858 Jan. 29. August Willem Hendrik 1887 Gunther Victor, 4e zoon van den Keizer-Koning Febr. 24. Waldemar Albrecht 1891 Frederik, 6e zoon Mei 6. Frederik Willem Victor 1882 August Ernst, Kroonprins van het Duitsche Keizerrijk, 1e zoon Juli 7. Willem Eitel Frederik 1883 Christiaan Karel, 2e zoon Juli 14. Adalbert Ferdinand 1884 Berengar Victor, 3e zoon

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Juli 27. Oscar Karel Gustaaf Adolf, 1888 5e zoon

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 46

Noord-Amerika.

GROVER CLEVELAND, Presfdent, geb. 18 Maart 1837

Nationale Feestdagen.

22 Febr. Geboortedag van Generaal George Washington. 30 Mei ‘Decoration day’. 4 Juli De dag der onafhankelijkheidsverklaring.

☞ Ook wordt op een' door den President in Nov. te bepalen dag een algemeene feest- en biddag gehouden, gewoonlijk zoodra de oogst voor 't volgend jaar is ingezameld.

Presidenten der Vereenigde Staten van Noord-Amerika.

Namen. Geboorteplaats. Opgetreden. Afgetreden. George Washington Virginia 30 April 1789 4 Maart 1797 * John Adams Massachussets 4 Maart 1797 4 Maart 1801 Thom Jefferson * Virginia 4 Maart 1801 4 Maart 1809 James Madison * Virginia 4 Maart 1809 4 Maart 1817 James Monroe * Virginia 4 Maart 1817 4 Maart 1825 John Quinchy Massachussets 4 Maart 1825 4 Maart 1829 Adams Andrew Jackson * Zuid-Carolina 4 Maart 1829 4 Maart 1837 Martin van Buren New-York 4 Maart 1837 4 Maart 1841 William H. Harrison Virginia 4 Maart 1841 4 April 1841 † John Tylor Virginia 4 April 1841 4 Maart 1845 James Knox Polk Noord-Carolina 4 Maart 1845 4 Maart 1849 Zachary Taylor † Virginia 4 Maart 1849 9 Juli 1850 Millard Fillmore New-York 9 Juli 1850 4 Maart 1853 Franklin Pierce Newhampshire 4 Maart 1853 4 Maart 1857 James Buchanan Pennsylvanië 4 Maart 1857 4 Maart 1861 Abraham Lincoln *† Kentucky 4 Maart 1861 15 April 1865 Andrew Johnson Noord-Carolina 15 April 1865 4 Maart 1869

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ulysses S. Grant * Ohio 4 Maart 1869 4 Maart 1877 Rutherford B. Vermont 4 Maart 1877 4 Maart 1881 Hayes James A. Garfield † Ohio 4 Maart 1881 19 Sept. 1881 Chester Arthur Vermont 20 Sept. 1881 4 Maart 1885 Grover Cleveland New-Yersey 4 Maart 1885 4 Maart 1889 Benjamin Harrison Indiana 4 Maart 1889 4 Maart 1893 Grover Cleveland New-Yersey 4 Maart 1893

☞ De van een * voorziene namen zijn die van Presidenten, die hij hunne aftreding zijn herkozen, en die met een † van hen die binnen den termijn voor hunne aftreding bestemd, d.i. 4 jaren, overleden zijn.

Voor ééns mag de aftredende worden herkozen, hetgeen, sedert Washington, reeds met 7 Presidenten is geschied.

Presidenten van de Fransche Republiek sedert den val van het Keizerrijk in 1877.

Adolphe Thiers, in 1797 te Marseille geboren, overleden in 1877, president van 1871 tot 1873.

Maarschalk Mac Mahon, Graaf van Magenta, geb. te St. Sully (Soane et Loire) in 1808, president van 1873 tot 1879.

Jules Grevy, geb. te Mont-Sous-Vandry (Jura gebergte) in 1807, overl. in 1891, president van 1879 tot 1887.

Sadi Caraot, geb. te Limoges in 1837, president van af 1887.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 47

Grenzen van Suriname.

Suriname ligt tusschen de parallellen van 2 gr. en 6 gr. Noorder breedte en de meridianen van 54 gr. en 58 gr. West van Greenwich. Het wordt begrensd ten Noorden door den Atlantischen Oceaan, ten Oosten door de Marowijne die het van Fransch-Guyana scheidt; ten Zuiden wordt het door het Tumuc-Humac gebergte van Brazilië, en ten Westen door de Corantijn van Britsch-Guyana gescheiden. De Marowijne is een groote stroom die uit het Tumuc-Humac gebergte ontspringt en van het Zuiden naar het Noorden loopt. Tot op 4 gr 22 min. N.B. en 54 gr. 27 min. draagt zij den naam van Lawa; op dat punt vereenigt zich de Tapanahoni; die uit het Z.Z.W komt, met de Lawa, die alsdan meer bepaaldelijk den naam van Marowijne aanneemt en op 5 gr. 45 min. N.B. en 54 gr. W.L. door een breeden mond in zee valt.

Watergetijen.

Wanneer de maan nieuw of vol is, heeft men te Paramaribo te 6 uren hoog, en gewoonlijk 6 uren later laag water; echter maakt dit bij veelvuldige regens wel eens een weinig verschil, vallende de eb alsdan vroeger in, en houdende tevens langer aan. Men heeft hier vier dagen vóór den dag van, en vier à vijf dagen nà nieuwe of volle maan spring; echter zijn de vloeden na nieuwe of volle maan sterker dan die van den voorspring; men heeft dus niet meer dan ⅓ van eene maansmaand doodtij, in welk laatste geval het water wel 3 voeten minder hoog vloeit dan met springvloeden. Men heeft de sterkste of hoogste springvloeden in de maanden April en September, ontstaande doordien de zon den vierden April en den achtsten September de breedte van Paramaribo passeert en, alsdan in overeenstemming met de maan komende, het krachtigst op het water mede werkt. Echter kan men, door den verschillenden stand der maan (daar zon en maan ter bekoming van hooge springvloeden samen moeten werken), wel eens de hoogste vloeden in de maanden Maart, Mei of in Augustus en October hebben. Als eenen gemakkelijken en vasten stelregel kan men in Suriname ten opzichte der vloeden aannemen, dat het bij der maan op- en ondergang in Beneden Suriname hoog water is: en dus, wanneer de maan het hoogste punt harer loopbaan of den meridiaan van Paramaribo bereikt heeft, is het ablaar laag water; gevolgelijk is het water bij Braamspunt met eene klimmende of rijzende maan vallende, en wanneer de maan over het hoogste punt van haren cirkel gekomen en dus dalende is, dan is het water rijzende. Tengevolge van dien heeft men bij het opkomen der maan hoog water, bij eene rijzende maan eb; bij den hoogsten stand der maan laag water, bij dalende maan vleed, en bij het ondergaan der maan weder hoog water.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 48

Januari, 31 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 7 Januari. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 15 Januari. Volle Maan, 21 Januari. Laatste Kwartier, 28 Januari. v.m. n.m. 1 1 Maand. Nieuwjaarsdag. 0,55 1,30 2 2 Dinsd. 2,5 2,39 3 3 Woensd. 3,9 3,40 4 4 Donderd. 4,8 4,35 5 5 Vrijd. 4,56 5,17 6 6 Zaterd. Drie Koningen. 5,38 5,57 7 7 Zond. 6,13 6,29 8 8 Maand. Koppermaandag. 6,46 7,3 Springtij. 9 9 Dinsd. 7,19 7,36 10 10 Woensd. 7,54 8,12 11 11 Donderd. 8,29 8,47 12 12 Vrijd. 9,6 9,26 13 13 Zaterd. 9,46 10,6 14 14 Zond. 10,29 10,52 15 15 Maand. 11,16 11,43 16 16 Dinsd -- 0,11 17 17 Woensd. 0,45 1,23 18 18 Donderd. 2,2 2,41 19 19 Vrijd. 3,20 3,56 20 20 Zaterd. De Zon in ♒. 4,29 4,57 21 21 Zond. Septuagesima. 5,25 5,53 22 22 Maand. 6,17 6,43 23 23 Dinsd. Springtij. 7,7 7,30 24 24 Woensd. 7,52 8,14 25 25 Donderd. 8,34 8,56 26 26 Vrijd. 9,18 9,38 27 27 Zaterd. 9,59 10,20 28 28 Zondag Sexagesima. 10,40 11,1 29 29 Maand. 11,23 11,47

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 30 30 Dinsd. -- 0,19 31 31 Woensd. 0,54 1,36

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 49

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Jan. 1749. Op verzoek der ingezetenen het verbod, waarbij bepaald is dat slechts schepen uit Nederland naar hier zullen mogen varen om er den handel te onderhouden, in dier voege gewijzigd dat ook schepen uit Noord-Amerika in dat recht mogen deelen, mits beladen met levensbehoeften, die in ruil voor melassie zullen worden afgegeven, en ieder schip verplicht zal wezen telken reize mede te nemen zes paarden, of de koppen der paarden die op de reis mochten zijn gestorven. 1 Jan. 1808. Niettegenstaande de slavenhandel is opgeheven, wordt er alsnog een groot aantal slaven de West-Indiën ingevoerd. 1 Jan. 1866. Het Regeerings-reglement voor de kolonie Suriname, waarbij haar antonomie en kiesbevoegdheid voor de leden der Koloniale Staten is verleend, in werking getreden. 2 Jan. 1833. De Engelsche Regeering legt embargo op de koopvaardijschepen in de haven van Suriname. De burgerij treedt in militairen dienst en wordt gekazerneerd in het fort Zeelandia, en de bemanning der handelsschepen wordt gedetacheerd naar het fort Nieuw-Amsterdam. Op 19 Juli 1833 werd het embargo opgeheven. 6 Jan. 1713. Onderscheiden slaven, die bij den inval van Cassard door hunne meesters naar de bosschen zijn gezonden om zich er schuil te houden, weigeren na het vertrek van den vijand tot hunnen meester terug te keeren. Zij verklaren zich vrij en sluiten zich aan bij de groepen der opstandelingen Marrons. Volgens de dagboeken van dien tijd, moet hun getal in 1750 tot 17 à 18000 vermeerderd zijn geweest. 8 Jan. 1695. Op last der Algemeene Staten wordt aan Paramaribo een handelsmarkt opgericht, onder streng verbod ergens anders landbouwproducten te verkoopen. 9 Jan. 1842. De eerste Engelsche mailpakketboot Clyde komt te Suriname aan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 10 Jan. 1888. Omstreeks 9½ uur in den morgen worden lichte schokken van aardbeving gevoeld. 10 Jan. 1684. 25% agio op de waarde van Hollandsch geld vastgesteld. 14 Jan. 1866. De R.K. priester Swinkels richt, ten behoeve van handwerkslieden, onder de leiding van een' geschikten onderwijzer, eene teekenschool op.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 50

Februari, 28 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 5 Februari. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 13 Februari. Volle Maan, 20 Februari. Laatste Kwartier, 27 Februari. v.m. n.m. 32 1 Donderd. 2,18 2,59 33 2 Vrijd. Maria Lichtmis. 3,38 4,12 34 3 Zaterd. 4,42 5,5 35 4 Zond. Quinquages. 5,24 5,44 36 5 Maand. 6,1 6,17 37 6 Dinsd. Vastenavond. 6,32 6,48 38 7 Woensd. Aschdag. 7,4 7,20 Springtij. 39 8 Donderd. 7,35 7,52 40 9 Vrijd. 8,8 8,24 41 10 Zaterd. 8,42 8,59 42 11 Zond. Quadrages. 9,18 9,34 43 12 Maand. 9,55 10,17 44 13 Dinsd. 10,39 11,4 45 14 Woensd. Quatertemper. 11,33 -- 46 15 Donderd. 0,6 0,45 47 16 Vrijd. Quatertemper. 1,33 2,25 48 17 Zaterd. Quatertemper. 3,11 3,54 49 18 Zond. De Zon in ♓. 4,31 4,58 Remin. 50 19 Maand. 5,25 5,49 51 20 Dinsd. 6,10 6,31 52 21 Woensd. Springtij. 6,51 7,11 53 22 Donderd. 7,30 7,48 54 23 Vrijd. 8,7 8,25 55 24 Zaterd. 8,42 9,1 56 25 Zond. Oculi. 9,18 9,36 57 26 Maand. 9,55 10,14 58 27 Dinsd. 10,34 10,56 59 28 Woensd. 11,22 11,57

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 51

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Febr. 1640. Volgens Essai Historique de Surinam heeft Paramaribo haren naam gekregen bij het sluiten van een verbond tusschen de Indianen en De Noailly, die met 65 Franschen uit Cayenne zijn gevlucht en in hun kamp aankwamen, dat zij Panari-bo heetten, hetgeen in de taal der Indianen ‘Vrienden-kamp’ of ‘Vriendendorp’ beteekent. 1 Febr. 1667. Na de verovering van Suriname door Krijnssen geeft hij aan Paramaribo den naam van Nieuw-Middelburg, een naam die den vorigen echter nooit officieel heeft vervangen. 1 Febr. 1668. Karel II, Koning van Engeland, gelast Lord Willoughby en zijn' zoon Henri Willoughby, op straffe zijner ongenade, de teruggave van Suriname aan diens gerechtigde eigenaren, en bepaalt dat, krachtens het dd. 29 Juli 1667 gesloten tractaat te Breda, alles op den ouden voet zal worden hersteld. Tevens dat, bij ontvangst van dezen Koninklijken last het fort Zeelandia door de Engelschen onmiddellijk zal worden ontruimd. 1 Febr. 1734. De Marrons plunderen onder meerdere de plantages Lust en Rust, 's Hertogenbosch, en voeren van daar een groot aantal slaven en krijgsbehoeften mede. 1 Febr. 1750. Door het uitbreken van den oorlog in Europa wordt de scheepvaart op Suriname belemmerd, en kunnen tengevolge daarvan de landbouwproducten niet worden verzonden; de Gouverneur-Generaal Mauricius stelde te dien einde de ingezetenen der kolonie van alle rechterlijke vervolging voor één jaar vrij. 1 Febr. 1772. Essai Historique de Surinam vermeldt dat Suriname zijn' naam ontleent aan dien van den indiaanschen stam der Surinen of Surinos die in 1686 Suriname ontvluchtten, en in verbroedering met den stam der Corripinos zich te Surina

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 aan de oevers van de Amazonenrivier vestigden. 6 Febr. 1775. Fourgeoud en Stoelman overrompelen en verwoesten twee groote dorpen der Marrons die te zamen 108 hutten telden. 16 Febr. 1738. De herwissel, vroeger gesteld op 25%, wordt op last van het Bestuur verminderd tot 8%. 22 Febr. 1761. Streng verbod op den uitvoer van muntspeciën in de kolonie Suriname. 24 Febr. 1679. Verbod aan geneesheeren en chirurgijns om in hunne woningen slaven te cureeren.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 52

Maart, 31 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 7 Maart. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 14 Maart. Volle Maan, 21 Maart. Laatste Kwartier, 29 Maart. v.m. n.m. 60 1 Donderd. -- 0,36 61 2 Vrijd. 1,24 2,15 62 3 Zaierd. 3,1 3,42 63 4 Zond. Laetare. 4,17 4,45 64 5 Maand. 5,6 5,23 65 6 Dinsd. 5,41 5,56 66 7 Woensd. 6,11 6,25 67 8 Donderd. 6,39 6,53 68 9 Vrijd. Springtij. 7,7 7,23 69 10 Zaterd. 7,40 7,57 70 11 Zond. Passie-Zondag. 8,13 8,29 71 12 Maand. 8,48 9,6 72 13 Dinsd. 9,28 9,50 73 14 Woensd. 10,14 10,40 74 15 Donderd. 11,11 11,51 75 16 Vrijd. -- 0,37 76 17 Zaterd. 1,31 2,24 77 18 Zond. Palm-Zondag. 3,13 3,56 78 19 Maand. 4,26 4,52 79 20 Dinsd. De Zon in ♈. 5,14 5,35 80 21 Woensd. 5,54 6,11 81 22 Donderd. Witte 6,28 6,44 Donderdag. Isr. Purimf. 82 23 Vrijd. Goede Vrijdag. 7,2 7,19 Springtij. 83 24 Zaterd. 7,36 7,52 84 25 Zond. Paschen. Maria 8,9 8,24 Boodschap. 85 26 Maand. 2e Paaschdag 8,41 8,58

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 86 27 Dinsd. 9,15 9,37 87 28 Woensd. 9,58 10,19 88 29 Donderd. 10,45 11,16 89 30 Vrijd. 11,53 -- 90 31 Zaterd. 0,41 1,31

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 53

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Maart 1667. Majoor Ruff, door Willoughby in Februari naar Suriname gezonden, om de Hollanders van daar te verdrijven, keert terug toen hij vernam dat Krijnssen zich met zijne schepen aldaar bevindt. 1 Maart 1694. Bij de gehouden volkstelling in de kolonie is gebleken dat het aantal er gevestigde Israëlieten 695 bedraagt, nl. 635 Nederl. Portug.- en 60 Nederl. Israëlieten. De Nederl. Portug. Israëlieten waren toen reeds eigenaar van 40 suikerplantages en 9000 slaven, en beijverden zich nog meerdere te stichten. Zij bezoldigden uit eigen middelen een' adjudant-onderofficier en 12 militairen, en bij het oprichten van het militair hospitaal, schonken zij, ter gedeeltelijke dekking van de kosten van opbouw, 25905 ℔ suiker. 1 Maart 1751. Mauricius doet strenge verbodswetten afkondigen tegen lasterlijke geruchten, die de waardigheid van ambtenaren kunnen kwetsen, en de eer der gevestigde autoriteiten kunnen aantasten; ook verbiedt hij het verspreiden en openbaar maken van geschriften, die het Bestuur in zijn prestige kunnen benadeelen. 1 Maart 1752. Joh. Felix, Raad van Civiele Justitie, is de eerste die in de kolonie de katoen-cultuur heeft ondernomen: op zijne plantage in de Matappica zaaide hij, tusschen de koffie-plantsoenen in, katoenpitten, hetgeen zoo gunstig slaagde, dat hij reeds in September 1753 4000 ℔, en eenige jaren daarna 20000 ℔ katoen, benevens 50000 ℔ koffie, naar het Moederland heeft kunnen verzenden. 1 Maart 1782. De Gouverneur-Generaal B. Texier en de Raadfrscaal Mr. Wichers stichten onder medewerking van P.F. Roos, Anthony blom, Voegen van Engelen en Mr. Beeldsnijder Matroos een Genootschap ter beoefening der Natuurlijke Historie, en leggen aan den Kwattaweg een' Piantentuin aan onder den naam van ‘Hortis Surinamensis’.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 2 Maart 1796. De koloniën Demerary en Essequebo door de Engelschen op nieuw aan de Nederlanden ontnomen. 3 Maart 1788. Heffing van f 1 hoofdgeld over alle ingezetenen der kolonie, ter instandhouding van het korps Koloniale Guides, die in den strijd tegen de Marrons de kolonie hoogst belangrijke diensten hadden bewezen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 54

April, 30 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 6 April. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 13 April. Volle Maan, 20 April. Laatste Kwartier, 28 April. v.m. n.m. 91 1 Zond. Quasimodo. 2,22 3,4 92 2 Maand. 3,38 4,8 93 3 Dinsd. 4,29 4,49 94 4 Woensd. 5,6 5,21 95 5 Donderd. 5,36 5,51 96 6 Vrijd 6,6 5,21 97 7 Zaterd. 6,37 5,53 98 8 Zond. Miseric. 7,11 7,28 Springtij. 99 9 Maand. 7,47 8,5 100 10 Dinsd. 8,25 8,48 101 11 Woensd. 9,11 9,38 102 12 Donderd. 10,5 10,37 103 13 Vrijd. 11,12 11,54 104 14 Zaterd. -- 0,42 105 15 Zond. Jubilate. 1,35 2,21 106 16 Maand. 3,0 3,35 107 17 Dinsd. 4,4 4,27 108 18 Woensd. 4,49 5,7 109 19 Donderd. 5,26 5,44 110 20 Vrijd. De Zon in ♉. 6,1 6,18 111 21 Zaterd. Isr. Paschen. 6,33 6,50 Springtij. 112 22 Zond. Isr. Paschen. 7,8 7,24 Cantate. 113 23 Maand. Isr. Paschen. 7,39 7,57 114 24 Dinsd. Isr. Paschen. 8,14 8,32 115 25 Woensd. Isr. Paschen. 8,51 9,10 116 26 Donderd. Isr. Paschen. 9,33 9,56 117 27 Vrijd. Isr. Paschen. 10,21 10,50

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 118 28 Zaterd. Isr. Paschen. 11,22 -- 119 29 Zond. Vocem. 0,0 0,43 120 30 Maand. † Dag Vast. 1,29 2,10

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 55

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 April 1680. Na den dood van Gouverneur Heinsius matigen 12 Raden van Politie zich het Bestuur over de kolonie aan, doch de Commandeur E. van Hemert, en na diens dood, in September 1680, de Commandeur Laurens Verboom, zich aan dat gezag niet overgevende, bleven in werkelijkheid het bestuur in handen houden. 1 April 1730. De kaart van Suriname, door Lavaux uitgegeven, wijst 402 in de kolonie aanwezige plantages aan. 1 April 1777. Na het dempen van den opstand der Marrons, en nadat deze tot over de grenzen door de troepen onder Fourgeoud waren verdreven, bleek het dat de financieele toestand der kolonie hoogst zorgwekkend was. De schuld der met Nederlandsche firma's aangegane leening met de daarop verschuldigde rente over vele jaren bedroeg ruim f 60 000 000. 1 April 1787. De bouw der nieuwe R.K. Kerk voltooid zijnde, wordt zij op plechtige wijze en met schoon kerkmuziek ingewijd. Reeds in 1785 erlangde de lang onderdrukte Gemeente, onder goedkeuring der Algemeene Staten en die der Directeuren van de W.-I. Compagnie, de vrijheid om haren godsdienst openlijk te belijden. 1 April 1829. De Marrons plunderen de plantage Welgetroffen en vermoorden den eigenaar J.P. Weijs. 2 April 1750. De Staats-Regeering bepaalt dat de bevolking der kolonie ¾ der in de zaak tegen Gouverneur-Generaal Mauricius gemaakte kosten zal opbrengen. Te dien einde wordt eene belasting ingevoerd onder den naam van ‘hoofdgeld’. 2 April 1775. Oprichting door de in de kolonie gevestigde Christenen van eenen schouwburg, waarin den. Israëlieten de toegang wordt belet. Omstreeks een jaar daarna bouwen deze op hunne beurt ook een' schouwburg, die voor een ieder, met uitzondering van de Commissarissen van

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 den anderen schouwburg, wordt opengesteld. Het beschaalde deel der bevolking maakt, op het voorbeeld van de verlichte Gouverneurs Nepheu, Texier en Wichers, uitsluitend en voortdurend van dien schouwburg gebruik. 5 April 1674. De Nederl. Portug. Israëlieten verzenden voor de 1e maal 8000 ℔ suiker naar Amsterdam. Van af dien tijd neemt op hunne plantages die cultuur van jaar tot jaar hoogst belangrijk toe.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 56

Mei, 31 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 5 Mei. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 12 Mei. Volle Maan, 19 Mei. Laatste Kwartier, 27 Mei. v.m. n.m. 121 1 Dinsd. † Dag Vast. 2,44 3,12 122 2 Woensd. † Dag Vast. 3,33 3,59 123 3 Donderd. Hemelvaartsdag. 4,20 4,38 † Kruisvind. 124 4 Vrijd. 4,54 5,12 125 5 Zaterd. 5,30 5,47 126 6 Zond. Exaudi. 6,5 6,25 127 7 Maand. Springtij. 6,45 7,7 128 8 Dinsd. 7,28 7,51 129 9 Woensd. 8,14 8,41 130 10 Donderd. 9,7 9,37 131 11 Vrijd. 10,7 10,41 132 12 Zaterd. 11,16 11,55 133 13 Zond. Pinksteren -- 0,37 134 14 Maand. Pinksteren 1,20 1,56 135 15 Dinsd. 2,28 3,1 136 16 Woensd. Quatertemper. 3,29 3,54 137 17 Donderd. 4,16 4,36 138 18 Vrijd. Quatertemper. 4,57 5,17 139 19 Zaterd. Quatertemper. 5,35 5,53 140 20 Zond. H. 6,9 6,26 Drievuldigheid. 141 21 Maand. De Zon in ♊ 6,44 7,3 Springtij. 142 22 Dinsd. 7,19 7,37 143 23 Woensd. 7,55 8,13 144 24 Donderd. H. 8,33 8,52 Sacramentsdag. 145 25 Vrijd. 9,15 9,38 146 26 Zaterd. 10,1 10,27

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 147 27 Zondag 10,53 11,23 148 28 Maand. 11,55 -- 149 29 Dinsd. 0,28 1,4 150 30 Woensd. 1,39 2,8 151 31 Dond. 2,36 3,2

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 57

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Mei 1599. Handelaren in Vlissingen vestigen eene volkplanting, meerendeel-uit Zeeuwen bestaande, 73 mijlen boven de monding van de Amazonenrivier, bouwen aldaar in 1600 twee sterkten, die zij Oranje en Nassau noemen. 5 Mei 1719. De Neale onderneemt op de plantage Nieuw-Levant de koffiecultuur, hetgeen spoedig navolging vindt. Later werd een aanvang gemaakt met de cacao en de katoen, die kort daarna rendeerden. Reeds in 1724 werd de eerste koffie, in 1733 de eerste cacao en in 1735 de eerste katoen naar Nederland verscheept. 5 Mei 1804. Aanvang van den zoogenaamden Engelschen tijd, die circa 12 jaren duurde. 5 Mei 1833. De Particuliere West-Indische Bank te Suriname koopt de aan de Saramaccarivier gelegen plantage Catharina Sophia, om er de suikerrietcultuur en suikerfabricage te ondernemen. 5 Mei 1838. De eerste steen van het Tooneelgebouw Thalia te Paramaribo gelegd. 6 Mei 1680. Na den dood van Gouverneur Heinsius wenden vele ingezetenen van Suriname zich tot de Kamer van Zeeland, met het verzoek verandering te willen brengen in het regeeringsbeleid der kolonie; zij stellen aan de W.-I. Compagnie 12 inwoners voor, die uit haren naam de kolonie zouden besturen, t.w. Bernard Pleyster, Nicolaas B. Wilderland, Jan Ringsoever, Jacob Vlam, Jan van Ruyven, Cornelis Snellman, Bastiaan Tijssen, Gerrit Wobma, Abraham Schoor, Isack van Muldert, Batten Perdwijn en Willem de Bruyn. 6 Mei 1689. Een door Du Casse beproefde aanval op de kolonie door de inwoners teruggeslagen. Het fort Zeelandia wordt door 250 mititairen en 231 burgers, waaronder 84 Israëlieten, heldhaftig verdedigd. Onder de verdedigers bevond

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 zich tevens de zoon van wijlen van Sommelsdijk, Heer van Chatillon, die bij het ontijdig afgaan van een kanonschot zwaar gekwetst wordt, doch gelukkig herstelt. 16 Mei 1803. De oorlog tusschen Engeland en Nederland op nieuw uitgebroken. 17 Mei 1856. Het laatste geval van de geheerscht hebbende gele koorts-epidemie. Totaal der slachtoffers daaronder bezweken 46, meestal van het mannelijk geslacht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 58

Juni, 30 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 3 Juni. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 10 Juni. Volle Maan, 18 Juni. Laatste Kwartier, 26 Juni. v.m. n.m. 152 1 Vrijd. 3,29 3,52 153 2 Zaterd. 4,13 4,35 154 3 Zond. 4,58 5,21 155 4 Maand. 5,43 6,7 156 5 Dinsd. Springtij. 6,30 6,54 157 6 Woensd. 7,19 7,45 158 7 Donderd. 8,12 8,41 159 8 Vrijd. 9,8 9,37 160 9 Zaterd. 10,6 10,35 161 10 Zond. Isr. Pinksteren. 11,7 11,38 162 11 Maand. Isr. Pinksteren. -- 0,7 163 12 Dinsd. 0,40 1,13 164 13 Woensd. 1,44 2,17 165 14 Donderd. 2,47 3,15 166 15 Vrijd. 3,42 4,7 167 16 Zaterd. 4,30 4,52 168 17 Zond. 5,13 5,33 169 18 Maand. 5,53 6,12 170 19 Dinsd. 6,30 6,48 171 20 Woensd. Springtij. 7,6 7,24 172 21 Donderd. De Zon in ♋. 7,42 8,1 173 22 Vrijd. 8,20 8,39 174 23 Zaterd. 8,59 9,20 175 24 Zond. 9,41 10,1 176 25 Maand. 10,22 10,45 177 26 Dinsd. 11,10 11,38 178 27 Woensd. -- 0,6 179 28 Donderd. Vast. 0,34 1,4 180 29 Vrijd. H. Petrus en 1,37 2,8 Paulus.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 181 30 Zaterd. 2,39 3,9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 59

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Juni 1770. Omstreeks dezen tijd verzamelden zich een groot aantal weggeloopen slaven, en vestigden zich in de bosschen nabij Paramaribo, alwaar zij een kamp bouwden genaamd ‘No meri mi’ (Laat mij ongemoeid); zij hielden geregeld gemeenschap met de slaven in de stad, die zij 's nachts doorkruisten. Na de opheffing der slavernij in 1863 verspreidden zij zich allengs, en brachten dikwijls niet weinig schrik en ontsteltenis onder de bevolking; zij leefden van roof, en gaven zich dagelijks aan den afgodendans over. 2 Juni 1778. De bewindvoerders der W.-I. Compagnie doen in het wapénschild der kolonie Suriname opnemen de letters R.v.S. om aan te duiden dat zij de Regeerders van Suriname zijn. 3 Juni 1621. In navolging van de Oost-Indische Compagnie, in 1602 opgericht, beijvert men zich sedert in Nederland om ook een West-Indische in het leven te roepen. 's Lands advocaat van Oldenbarneveld echter, met het plan niet ingenomen, werkt het van af 1602 tegen, doch stemt in Juni 1621 daarin toe, waardoor de oprichters een octrooi gedurende 24 jaren erlangden. 4. Juni 1772. Het beruchte opperhoofd der Marrons, Baron, plundert de plantage Poelwijk, en vermoordt er den gezagvoerder en de opzichters met uitzondering evenwel van een' jeugdigen en onlangs daar aangekomenen, Muller genaamd. ‘Ga!’ zeide Baron hem ‘en stel u in veiligheid. Ik kan u geen kwaad doen omdat gij nog te kort in de kolonie zijt, en alzoo de arme negers niet hebt kunnen mishandelen’. 4 Juni 1817. De in 1793 opgerichte plantentuin ‘Hortis Surinamensis’, die meer en meer in bloei toenam, en groote diensten aan den landbouw bewees, is sedert het vertrek der Engelschen zoodanig in verval geraakt, dat hij spoedig niets meer beteekende en later, nadat hij in handen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 van andere eigenaren was overgegaan, geheel te niet gegaan. 4 Juni 1877. H.M. Sophia Frederika Mathilda, Koningin der Nederlanden, Dochter van Z.M. den Koning van Wurtemberg, overleden. 4 Juni 1879. Z.K.H. de Prins van Oranje, oudste Zoon van Koning Willem III der Nederlanden, te Parijs op 39 jarigen leeftijd overleden. 21 Juni 1621. Het inlegkapitaal van de opgerichte W.-I. Compagnie bedraagt f 7 200 000.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 60

Juli, 31 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 3 Juli. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 9 Juli. Volle Maan, 17 Juli. Laatste Kwartier, 25 Juli. v.m. n.m. 182 1 Zond. 3,40 4,8 183 2 Maand. Maria Visitatie. 4,36 5,2 184 3 Dinsd. 5,29 5,56 185 4 Woensd. 6,23 6,49 186 5 Donderd. Springtij. 7,16 7,41 187 6 Vrijd. 8,8 8,33 188 7 Zaterd. 8,59 9,24 189 8 Zond. 9,50 10,15 190 9 Maand. 10,40 11,4 191 10 Dinsd. 11,29 11,54 192 11 Woensd. -- 0,22 193 12 Donderd. 0,52 1,24 194 13 Vrijd. 2,1 2,35 195 14 Zaterd. 3,9 3,40 196 15 Zond. 4,10 4,36 197 16 Maand. 4,59 5,21 198 17 Dinsd. 5,41 6,0 199 18 Woensd. 6,18 6,35 200 19 Donderd. Springtij. 6,53 7,9 201 20 Vrijd. 7,26 7,43 202 21 Zaterd. 8,0 8,19 203 22 Zond. De Zon in ♌. 8,37 8,54 204 23 Maand. 9,11 9,29 205 24 Dinsd. 9,49 10,8 206 25 Woensd. 10,29 10,53 207 26 Donderd. 11,17 11,43 208 27 Vrijd. -- 0,12 209 28 Zaterd. 0,45 1,23 210 29 Zond. 2,1 2,42

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 211 30 Maand. 3,23 3,59 212 31 Dinsd. 4,29 4,58

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 61

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Juli 1684. Onder de van de Kust van Afrika naar hier overgebrachte slaven vinden vele desertiën plaats. Van Sommelsdijk looft daarom premiën uit op het opvangen hunner, en gelast dat op den arm van iederen slaaf, onverschillig van welk geslacht ook, een herkenningsteeken zal worden gebrand benevens een van het eigendomsrecht des meesters. 1 Juli 1757. Eenige vreemde zendelingen, zich noemende Voorstanders eener Moravische Broederschap, vestigen zich op Saron aan de Boven Saramacca en stichten er onder een 200 tal Indianen eene gemeente, die evenwel in 1761 door de Marrons werd verdreven. Ook op andere plaatsen beproefden zij gemeenten op te richten, doch moesten omstreeks 1808 door samenloop van omstandigheden al deze plaatsen verlaten. 1 Juli 1787. Bij eene te Paramaribo gehouden volkstelling blijkt dat de bevolking, buiten het garnizoen, 2000 blanken telt, waaronder 615 Nederl. Portug. en 430 Nederl. Israëlieten, benevens 650 vrijgeborenen en vrijverklaarden en 7000 slaven, die in verschillende dienstbetrekkingen geplaatst zijn. Het aantal blanken, op de plantages woonachtig, bedraagt 3356, dat der slaven ruim 50000, zoodat het totaal der bevolking ruim 63000 bedraagt. 2 Juli 1660. Brazilië door Nederland aan de Portugeezen tegen eene vergoeding van f 8 000 000 teruggegeven. De vervolging der Inquisitie aldaar, na het vertrek van Maurits van Nassau Siegen toenemende, doet de Nederl. Portug. Israëlieten van daar vertrekken, en naar Europa, waaronder een groot aantal naar Nederland, gaan. 8 Juli 1810. Nadat Lodewijk Bonaparte de Kroon van Holland had nedergelegd (10 Juni 1810), werd Nederland met het Keizerrijk Frankrijk vereenigd, hetgeen de planters in Suriname, onder het bestuur van

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Engeland staande, moedeloos maakte. Velen hunner brachten daarop hunne landbouwbezittingen onder den hamer, verkochten die voor een' spotprijs, nadat zij de daarop werkende slaven hadden weggehaald en verkocht. Dit maakte dat kort daarop (reeds in 1811) een groot aantal plantages, door gebrek aan werkkrachten, weinig of geen waarde hadden; zij werden verlaten of gesloopt, hetgeen de kwijning en allengs het toenemend verval van de koffiecultuur veroorzaakte.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 62

Augustus, 31 dagen.

Dagnommer Nieuwe Maan, 1 Augustus Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Eerste Kwartier, 8 Augustus Volle Maan, 16 Augustus Laatste Kwartier, 24 Augustus Nieuwe Maan, 30 Augustus v.m. n.m. 213 1 Woensd. 5,27 5,53 214 2 Donderd. 6,17 6,41 215 3 Vrijd. Springtij 7,5 7,28 216 4 Zaterd. 7,51 8,12 217 5 Zond. 8,34 8,57 218 6 Maand. 9,18 9,39 219 7 Dinsd. 9,59 10,20 220 8 Woensd. 10,40 11,5 221 9 Donderd. 11,30 11,58 222 10 Vrijd. -- 0,30 223 11 Zaterd. 1,9 1,53 224 12 Zond. Verwoesting 2,38 3,16 van Jerusalem. 225 13 Maand. 3,52 4,23 226 14 Dinsd. Vast. 4,47 5,9 227 15 Woensd. Maria 5,29 5,47 Hemelvaart. 228 16 Donderd. 6,2 6,18 229 17 Vrijd. 6,34 6,49 230 18 Zaterd. Springtij. 7,2 7,18 231 19 Zond. 7,34 7,50 232 20 Maand. Hartjesdag. 8,8 8,25 233 21 Dinsd. 8,41 8,58 234 22 Woensd. 9,14 9,32 235 23 Donderd. De Zon in de 9,52 10,13 ♍. 236 24 Vrijd. 10,39 11,6 237 25 Zaterd. 11,38 -- 238 26 Zond. 0,14 0,56

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 239 27 Maand. 1,46 2,34 240 28 Dinsd. 3,20 3,59 241 29 Woensd. 4,28 4,54 242 30 Dond. 5,20 5,43 243 31 Vrijd. 6,3 6,24

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 63

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Augs. 1596. Laurens Keimes bezoekt op last van Raleigh de kust van Guyana, en bericht na zijn terugkomst in Engeland (Augustus 1597), dat hij 67 rivieren aldaar ontdekt en aangedaan heeft. 1 Augs. 1624. St. Salvador in Brazilië door de Nederlanders veroverd, doch den 1n Augustus 1629 door de Spanjaarden heroverd. 1 Augs. 1815. Na de troonsbestijging van Koning Willem I, het reglement op het regeeringsbeleid der kolonie vastgesteld, met last dat de Hoven, Collegiën, de Belastingen enz. zullen worden gehandhaafd, doch dat de veranderingen, die tijdens het Engelsch bestuur waren ingevoerd, zullen vervallen, en de zaken worden teruggebracht gelijk zij vóór 1795 waren. 1 Augs. 1819. Vreeselijke pokken-epidemie in Suriname uitgebroken, die omstreeks 15000 slaven ten grave sleept. De meeste slachtoffers waren zij op wie de door de geneesheeren Caddelt on Woelfing in 1813 ingevoerde inenting met animale koepokstof niet was toegepast. 1 Augs. 1824. Tengevolge van de in het midden der vorlge eeuw aangegane leeningen, kwamen vele plantages in Suriname onder het beheer van buitenlandsche firma's. meestal Nederlandsche, die de gelden hadden voorgeschoten; de wisselkoers stijgt in dat jaar tot 40% en hooge, terwijl de uitvoer van geldspeciën meer en meer toeneemt. 2 Augs. 1634. Nadat de Nederlandsche admiraal Hendrik Cornelis Loucq in 1630 Fernambuco in Grazilië veroverd had, zet hij koers naar het eiland Curaçao, en neemt het in bezit. 2 Augs. 1856. Na een inspectiereis van den Gouverneur C.P. Schimpf door een groot gedeelte der kolonie, doet hij rupport aan de Regeering van den vervallen en kwijnenden toestand van den landbouw, er op wijzende hoe een groot aantal

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 verlaten plantages zonder hooge kosten weer productiet souden kunnen worden gemaakt, hetgeen niet alleen den ondernemers maar ook der kolonie ten goede zoude komen. 9 Augs. 1832. Door de invoering van het nieuw beleid op de regeering der kolonie Sariname, vervalt het gemeentebestuur; wordende aan den Gonverneur-Generaal een Koloniale Raad met eene adviseerende stem toegevoegd. 21 Augs. 1732. De eerste zendeling der Moravische Broederschap, Criztiaan gehecten, komt in de kolonie aan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 64

September, 30 dagen.

Dagnommer Eerste Kwartier, 7 September.Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Volle Maan, 15 September. Laatste Kwartier, 22 September. Nieuwe Maan, 29 September. v.m. n.m. 244 1 Zaterd. Springtij. 6,46 7,6 245 2 Zond. 7,25 7,44 246 3 Maand. 8,3 8,25 247 4 Dinsd. 8,44 9,2 248 5 Woensd. 9,19 9,39 249 6 Donderd. 9,59 10,21 250 7 Vrijd. 10,44 11,13 251 8 Zaterd. Maria 11,45 -- Geboorte. 252 9 Zond. 0,26 1,17 253 10 Maand. 2,7 2,49 254 11 Dinsd. 3,29 4,1 255 12 Woensd. 4,25 4,45 256 13 Donderd. 5,3 5,21 257 14 Vrijd. † Verheffing. 5,37 5,51 258 15 Zaterd. 6,6 6,19 259 16 Zond. 6,32 6,47 260 17 Maand. Springtij. 7,1 7,18 261 18 Dinsd. 7,37 7,54 262 19 Woensd. Quatertemper. 8,12 8,28 263 20 Donderd. 8,46 9,3 264 21 Vrijd. Quatertemper. 9,23 9,48 265 22 Zaterd. Quatertemper. 10,16 10,44 266 23 Zond. De Zon in. ♎. 11,20 -- 267 24 Maand. 0,4 0,54 268 25 Dinsd. 1,47 2,36 269 26 Woensd. 3,17 3,52 270 27 Douderd. 4,17 4,41 271 28 Vrijd. 5,2 5,23

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 272 29 Zaterd. 5,42 5,59 273 30 Zond. 6,18 6,38

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 65

Geschiedkundige Aanteekeningen.

1 Sept. 1819. Van de plantages, die in den Eegelschen tijd verlaten waren, worden de slaven grootendeels, in strijd met de wet, hoofdelijk verkocht en naar andere plantages overgebracht. Gouverneur Vaillant doet op nieuw het streng verbod dienaangaande bij resolutie afkondigen. 2 Sept. 1799. Suriname onder het protectoraat van de Engelsche Kroon gekomen, wordt door de Engelsche bevelhebbers van de ingezetenen het afleggen van den eed van getrouwheid geëischt. 2 Sept. 1805. Opstand onder het korps guides of zoogenaam-Roodmutsen op de posten Oranjebo, Imatappe en aan de Boven Commewijne. Zij brengen een aantal blanken om het leven, en nemen daarna de wijk naar den post Armina aan de Marowijnerivier. 3 Sept. 1683. Van Sommelsdijk doet bij zijn vertrek uit Nederland naar Suriname nogmaals aan de Bewindhebbers der Geoctroyeerde Societeit mededeeling, dat hij van alle geldelijke voordeelen, aan de betrekking van Gouverneur verbonden, afziet. 4 Sept. 1694. De Gouverneur van Scharphuizen looft een premie van f 10 uit op het dooden van tijgers, met bepaling dat de kop van het gedoode dier zal moeten ingeleverd worden om de premie te kunnen ontvangen. Hij voert tevens eene belasting in op het bezit van slaven, paarden en runderen; zullende de opbrengst daarvan strekken ter bestrijding der kosten van hot onderwijs. 9 Sept. 1803. Na het vredesverdrag, den 27 Maart te Amiens gesloten, veroveren de Engelschen op nieuw Demerary en Essequebo. 10 Sept. 1813. Aanleg van den weg van af den grond Boniface ('s landsgrond) tot aan de Viottebrug, gelegen aan den weg van den militairen post Kwatta.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 10 Sept. 1832. Zware brand op de Joden Savane. Een groot gedeelte van het daar aangelegde dorp wordt door de vlammen vernield. 11 Sept. 1627. De Commandeur-admiraal Hendrik Jacobsz Lucifer wordt, op last van de Kamer van Zeeland, met 3 schepen uitgezonden om op Wiapon eene volkplanting te vestigen: Lucifer commandeerde de Ter Veere met 370, Jan Pieterz de Leeuwin met 60, en Gelein van Stapele de Vliegende Draak met 42 man.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 66

October, 31 dagen.

Dagnommer Eerste Kwartier, 6 October. Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Volle Maan, 14 October. Laatste Kwartier, 21 October. Nieuwe Maan, 28 October. v.m. n.m. 274 1 Maand. Israël. 6,56 7,13 Nieuwjaar 5655. Springtij 275 2 Dinsd. Israël. 7,31 7,48 Nieuwjaar. 276 3 Woensd. Leiden ontzet. 8,7 8,26 277 4 Donderd. 8,43 9,2 278 5 Vrijd. 9,22 9,45 279 6 Zaterd. 10,8 10,37 280 7 Zond. 11,12 11,50 281 8 Maand. Alkmaar ontzet. -- 0,35 282 9 Dinsd. 1,27 2,13 283 10 Woensd. Israël. Groot 2,54 3,24 Verzoendag. 284 11 Donderd. 3,50 4,12 285 12 Vrijd. 4,29 4,45 286 13 Zaterd. 5,1 5,16 287 14 Zond. 5,31 5,46 288 15 Maand. Israël. 6,0 6,15 Loofhuttenfeest. 289 16 Dinsd. Israël. 6,31 6,48 Loofhuttenfeest. Springtij. 290 17 Woensd. Israël. 7,4 7,23 Loofhuttenfeest. Springtij. 291 18 Donderd. Israël. 7,43 8,4 Loofhuttenfeest. Springtij. 292 19 Vrijd. Israël. 8,25 8,46 Loofhuttenfeest. Springtij.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 293 20 Zaterd. Israël. 9,10 9,36 Loofhuttenfeest. Springtij. 294 21 Zond. Israël. Groot 10,5 10,39 Palmdag. 295 22 Maand. Israël. 11,20 -- Onthoudingsfeest. 296 23 Dinsd. Isr. vreugde 0,7 0,57 d.W. De Zon in ♏. 297 24 Woensd. 1,45 2,25 298 25 Donderd. 3,1 3,31 299 26 Vrijd. 3,57 4,19 300 27 Zaterd. 4,39 4,58 301 28 Zond. 5,16 5,35 302 29 Maand. 5,53 6,11 303 30 Dinsd. Springtij. 6,30 6,47 304 31 Woensd. 7,4 7,23

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 67

Geschiedkundige Aanteekeningen.

10 Oct. 1712. Met een vloot van 8 groote oorlogsschepen, 7 barken, 30 barkassen, 336 stukken geschut en 3000 man doet Admiraal Jacques Cassard een' aanval op Suriname: Le Neptune met 74 stukken geschut werd door Cassard zelven gecommandeerd, Le Téméraire met 60 stukken door Boudeville, Le Rubis met 56 stukken door de Ridder Beaudinacq, La Vestale met 48 stukken door La Haye, La Parfaite met 48 stukken door Maillet, La Meduse met 36 stukken door Dericourt, La Bienaimée met 8 stukken door Buty en La Saint François met 6 stukken door Braton. 10 Oct. 1856. Bij Koninklijk Besluit is, ter vervanging van den zoogenaamden rooden rok, voor den Procureur-Generaal, den Administrateur van Financiën, de overige leden van den Kolonialen Raad en den Gouvernements-Secretaris een nieuw costuum vastgesteld, nl. staatsierok en dito vest, gegalonneerde broek en steek. 11 Oct. 1785. De Nederl. Portug. Israëlietische gemeente viert op plechtige en luisterrijke wijze het 100 jarig bestaan van hare Synagoge op Savane; een groot aantal ingezetenen van hoogen stand benevens vele autoriteiten der kolonie waren bij het feest tegenwoordig. 11 Oct. 1812. Friderici overleden: zijn lijk wordt, op last van Gouverneur Pinson Bonham, met groote plechtigheid voor de bevolking op een paradebed tentoongesteld, en daarna met alle militaire en civiele houneurs, aan zijn' vroegeren rang verschuldigd, ter aarde besteld. Later is ook een gedenkteeken voor hem in de Hervormde Kerk opgericht, dat echter door den brand van 21 Jan. 1821 geheel vernield is. 13 Oct. 1845. Baron van Raders trekt zich, kort na zijn optreden als Gouverneur, het droevig lot der Nederlandsche kolonisten aan de Saramacca aan. Na hunne overbresging aan Paramaribo voorziet bij hen, daartoe door een groot aantal ingezetenen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 bijgestaan, van land, woningen, gereedschappen, levensbehoeften, pluimen hoornvee, waardoor zij allengs door eigen vlijt en arbeid in welvaart kwamen. 19 Oct. 1819. In overleg met de Regeering van Nederland, komen twee Engelsche Commissarissen in Suriname aan, om tegen den invoer van negerslaven te waken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 68

November, 30 dagen.

Dagnommer Eerste Kwartier, 5 November.Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Volle Maan, 13 November. Laatste Kwartier, 20 November. Nieuwe Maan, 27 November. v.m. n.m. 305 1 Donderd. Allerheiligen. 7,41 7,58 306 2 Vrijd. Allerzielen. 8,18 8,36 307 3 Zaterd. 8,58 9,19 308 4 Zond. 9,43 10,10 309 5 Maand. 10,38 11,12 310 6 Dinsd. 11,50 -- 311 7 Woensd. H. 0,30 1,14 Willebrordus. 312 8 Donderd. 1,53 2,26 313 9 Vrijd. 2,55 3,21 314 10 Zaterd. 3,43 4,2 315 11 Zond. 4,19 4,35 316 12 Maand. 4,53 5,10 317 13 Dinsd. 5,28 5,47 318 14 Woensd. 6,6 6,24 319 15 Donderd. Springtij. 6,44 7,4 320 16 Vrijd. 7,28 7,53 321 17 Zaterd. 8,17 8,43 322 18 Zond. 9,9 9,38 323 19 Maand. 10,8 10,41 324 20 Dinsd. 11,17 11,56 325 21 Woensd. Maria -- 0,35 Presentatie. 326 22 Donderd. De Zon in den 1,18 1,53 ♐. 327 23 Vrijd. 2,24 2,54 328 24 Zaterd. 3,23 3,49 329 25 Zond. 4,11 4,34 330 26 Maand. 4,53 5,14

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 331 27 Dinsd. 5,33 5,52 332 28 Woensd. 6,11 6,29 333 29 Dond. Springtij. 6,47 7,6 334 30 Vrijd. 7,26 7,45

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 69

Geschiedkundige Aanteekeningen.

2 Nov. 1688. Het archief van de Geoctroyeerde Societeit wordt op last der bestuurders naar het Stadhuis te Amsterdam overgebracht, alwaar ook in het vervolg hunne raadsvergaderingen zullen worden gehouden. 5 Nov. 1692. Op de Joden Savane wordt eene uitgestrekte en nette begraafplaats voor de leden der Ned. Port. Isr. gemeente aangelegd. 6 Nov. 1805. De in opstand gekomen neger-guides, die zich met de Bonninegers hadden vereenigd en den post Armina overrompeld, worden na een hevig gevecht geslagen. De gevangen genomene hoofdaanvoerders, naar Paramaribo overgebracht, ondergaan aldaar hunne straf. 6 Nov. 1688. Heer van Chatillen, zoon van wijlen van Sommelsdijk, wordt door de Staatsregeering en de Geoctroyeerde Societeit tot Gouverneur-Generaal van Suriname aangesteld; hij wijst echter de hem te beurt gevallen onderscheiding van de hand. 7 Nov. 1811. Gouverneur Pinson Bonham ontdekt bij zijn optreden een tekort in de koloniale kas ten bedrage van f 500 000. Hij ontslaat de schuldige ambtenaren, voorgevende dat zij voor de waarneming der hun opgedragen betrekking niet geschikt zijn. Hij waakt voorts gedurende zijn bestuur stipt over het financieel beheer, tengevolge waarvan bij zijn aftreden in 1816 alle landsschulden waren gedelgd, en daarenboven een batig saldo-kas @ f 100000 overbleef. 12 Nov. 1659. De Nederl. Portug. Israëlietische volkplanters komen, ingevolge uitdrukkelijke bepaling van het Octrooi, onder de leiding van hunnen patroon David Nassy op Cayenne aan. 19 Nov. 1861. De Surinaamsche Bank maakt een aanvang met hare werkzaamheden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 20 Nov. 1599. A.H. Ten Hanf, Burgemeester van Middelburg, wendt zich tot de Algemeene Staten, te kennen geverde dat hij zijne schepen naar de vaste kust van Guyana wil doen stevenen, en derhalve de Staten verzoekt hem op elk schip 16 ervaren soldaten mode te geven, ter bescherming van het schip en de lading. 27 Nov. 1865. Van de met het schip Tricolor verwacht wordende 405 Chineesche immigranten uit Hong-Kong, komen er slechts 198 aan: 207 hunner zijn op de reis gestorven.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 70

December, 31 dagen.

Dagnommer Eerste Kwartier, 5 December.Hoogste Waterstand aan des Jaars. Braamspunt. Volle Maan, 12 December. Laatste Kwartier, 19 December. Nieuwe Maan, 27 December. v.m. n.m. 335 1 Zaterd. 8,2 8,20 336 2 Zond. 1e Advent. 8,40 9,1 337 3 Maand. 9,24 9,47 338 4 Dinsd. 10,11 10,36 339 5 Woensd. 11,2 11,31 340 6 Donderd. St. Nicolaas. -- 0,1 341 7 Vrijd. 0,32 1,7 342 8 Zaterd. Maria 1,41 2,12 ontvangenis. 343 9 Zond. 2e Advent. 2,40 3,5 344 10 Maand. 3,31 3,55 345 11 Dinsd. 4,17 4,39 346 12 Woensd. 5,1 5,25 347 13 Donderd. 5,48 6,11 348 14 Vrijd. Springtij. 6,35 6,58 349 15 Zaterd. 7,21 7,46 350 16 Zond. 3e Advent. 8,14 8,41 351 17 Maand. 9,7 9,36 352 18 Dinsd. 10,5 10,32 353 19 Woensd. Quatertemper. 11,1 11,28 354 20 Donderd. 11,67 -- 355 21 Vrijd. Quatertemper. 0,30 1,4 De Zon in ♑. 356 22 Zaterd. Quatertemper. 1,39 2,12 357 23 Zondag 4e Advent. 2,43 3,15 358 24 Maand. 3,44 4,13 359 25 Dinsd. Kerstmis. 4,38 5,0 360 26 Woensd. Isr. Law.f. 2e 5,23 5,44 Kerstd. H. Stephan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 361 27 Dond. Isr. Law.f. 6,2 6,20 362 28 Vrijd. Isr. Law.f. H. 6,39 6,57 Onnoozele Kinderen. 363 29 Zaterd. Isr. Law.f. 7,14 7,32 Springtij. 364 30 Zondag Isr. Law.f. 7,51 8,8 365 31 Maand. Isr. Law.f. 8,25 8,43

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 71

Geschiedkundige Aanteekeningen.

2 Dec. 1726. De doodstraf op de ontvluchting van slaven vastgesteld, en later, den 7 December 1742, opnieuw afgekondigd, met bepaling dat bij de toepassing der straf de achilles-pees van den ter dood veroordeelde zal worden doorgesneden, een gruwel die, op last van den Gouverneur Friderici, eerst in 1793 is opgehouden. 4 Dec. 1707. Bedreiging van strenge straffen tegen hen, die voor het Hof van Politie in Suriname dronken zullen verschijnen. Groot placaatboek No. 9 fol. 154. 5 Dec. 1862. Met het oog op de voorgenomen opheffing der slavernij in 1863 wordt het Garnizoen van Suriname versterkt met 200 Mariniers, die per het zeilschip Landbouw aankomen, en wordt de Marine aangevuld met vijf bemande oorlogsbooten. 6 Dec. 1668. Na de herovering van de kolonie door Krijussen stelt hij Joseph Nassy aan tot Commandeur van de posten gelegen aan de rivieren Eracubo en Canamana. 6 Dec. 1712. De Commissarissen Le Vasseur en Seraphin, door Cassard benoemd om de brandschatting te regelen, vertrekken, nadat zij zich van deze opdracht hebben gekweten, met zich nemende Elias Chaine, die als gijzelaar en borg voor de getrokken wissefbrieven hen naar Cayenne vergezelt. 6 Dec. 1712. De voldoening van de brandschatting, groot f 747 350 Surin., door Cassard der kolonie opgelegd, als volgt geregeld: aan koopmanschappen f 177 124.17, metalen en gemunt geld f 65 926.13, slaven 750 = f 262 500, suiker 3442 oxh. = f 167 825.17, artikelen van de plantages genomen f 4072.10, provisiën en spiritus aan het eskader geleverd voor de som van f 10187.27, koperwerk f 9338, scheepsbehoeften, touwwerk, kabels enz. f 3000, indianen of roode slaven f 2300, rautsoen voor mejuffr. Godijn. in

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Juli ll. in hechtenis genomen, f 120, 22 wissels ten bedrage van f 44 957.16. 6 Dec. 1802. De kapitein ter zee Bloys van Treslong en twee Raden van Politie nemen in naam van het Staatsbewind der Bataafsche Republiek het Bestuur der kolonie over, wordende de Gouverneur Friderici voorloopig in zijne betrekking geschorst. 11 Dec. 1803. P. Berranger verbiedt, zonder daarvoor vooraf verkregen vergunning, den invoer, het verkoopen, de verspreiding of het in omloop brengen van boekwerken, geschriften en alle andere pers-producten. 31 Dec. 1887. Opbrengst der goudindustrie in 1887 f 1176 630.143.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 72

Hoeveelheid gevallen regen te Paramaribo van 1883-1892, opgemaakt door den militairen apotheker C. Noë, naar de in het Militair Hospitaal te Paramaribo gedane metingen.

JAAR. Januari Februari Maart April Mei Juni Juli 1883 100 116,75 90,75 145,50 274,25 308,50 188,25 1884 147,75 190,75 424,50 188 404,50 186,25 222,50 1885 169,75 105,50 34,50 145,25 265,75 329,75 245,25 1886 199,25 47,50 185,25 221 337,50 353,25 1887 426 284,25 219,50 428 327,33 303,08 284 1888 198,37 181,50 210,75 380,12 437,50 205,12 223,37 1889 148 43 51 214 350 250 277 1890 145,50 211,10 310,50 226 351,50 210,90 283,30 1891 263,13 324,77 412,32 273,28 361,31 232,22 196,94 1892 206,44 421,36 434,30 166,05 205,85 337,90 270,85 Gem. 200 188 224 235 320 270 259

JAAR. AugustusSeptemberOctober NovemberDecemberTOTAAL. Regen dagen 1883 69,25 43,50 34,75 145,25 101,25 1618 174 1884 37 48,50 1,75 26,50 93 1971 179 1885 69,25 126,75 26,25 24,75 252 1794,75 184 1886 157 44,75 71 221,12 303,50 2141,12 184 1887 75,75 24,25 73,50 29,50 130 2605,16 198 1888 125,75 25,33 37,62 75,71 175,12 2276,26 214 1889 220 97 88 122 290 2150 229 1890 140,30 107 46,70 50,10 254,50 2337,40 226 1891 221,88 53,56 44 57,59 270,35 2711,35 223 1892 242,80 112,40 111,15 145,20 100,45 2754,75 225 Gem. 136 68 53 90 197 2236 204

☞ In Februari 1886 heeft, wegens ongesteldheid van den daarmede belasten, de meting niet geregeld kunnen plaats hebben, zoodat over die maand geene juiste opgave kan worden geleverd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 73

Graphische Voorstelling der gedurende 1892 maandelijks gevallen hoeveelheid regen, opgemaakt door den militairen apotheker C. NOË, naar de in het Militair Hospitaal te Paramaribo gedane metingen.

☞ Hoeveelheid totaal gevallen regen 2756 m.M. in 225 dagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 74

Graphische Voorstelling der gedurende 1883/1892 maandelijks gevallen gemiddelde hoeveelheid regen, opgemaakt door den militairen apotheker C. NOË, naar de in het Militair Hospitaal te Paramaribo gedane metingen.

☞ Het gemiddelde van één jaar is 2236 m.M. regen in 204 dagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 75

Staat van de waterverdamping gedurende 1892, opgemaakt door den militairen apotheker C. NOË, naar de in het Militair Hospitaal gedane metingen.

Januari gem. p. dag 1,72 gem. p. nacht 0,21 Totaal. 1,93 Februari gem. p. dag 1,96 gem. p. nacht 0,30 Totaal. 2,26 Maart gem. p. dag 2,17 gem. p. nacht 0,29 Totaal. 2,46 April gem. p. dag 2,72 gem. p. nacht 0,37 Totaal. 3,09 Mei gem. p. dag 1,90 gem. p. nacht 0,27 Totaal. 2,17 Juni gem. p. dag 1,70 gem. p. nacht 0,31 Totaal. 2,01 Juli gem. p. dag 2,21 gem. p. nacht 0,34 Totaal. 2,55 Augustus gem. p. dag 3,78 gem. p. nacht 0,34 Totaal. 4,12 September gem. p. dag 3,27 gem. p. nacht 0,35 Totaal. 3,62 October gem. p. dag 3,06 gem. p. nacht 0,36 Totaal. 3,42 November gem. p. dag 2,61 gem. p. nacht 0,30 Totaal. 2,91 December gem. p. dag 2,19 gem. p. nacht 0,23 Totaal. 2,42 ______Gemiddeld 2,44 0,31 2,75

Postwezen.

Tarief voor het Binnenland.

Brieven tot 15 grammen 5 cent boven 15 t/m 50 grammen 10 cent boven 50 t/m 100 grammen 15 cent boven 100 t/m 150 grammen 20 cent boven 150 t/m 200 grammen 25 cent boven 200 t/m 300 grammen 30 cent boven 300 t/m 400 grammen 35 cent boven 400 t/m 500 grammen 40 cent boven 500 t/m 750 grammen 45 cent boven 750 t/m 1000 grammen 50 cent

Ongefrankeerde brieven worden belast met het dubbele van het port der gefrankeerde.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ontoereikend gefrankeerde brieven worden met het voor ongefrankeerde brieven verschuldigde port belast, na aftrek van de waarde der gebezigde frankeerzegels, van welke echter onderdeelen van 5 cent niet in aanmerking komen. Voor enkele briefkaarten 2½ cent, die met betaald antwoord 5 cent. Gedrukte stukken 1 cent per 25 grammen of gedeelte daarvan. Maximum gewicht 2 kilogram; afmeting in lengte, breedte of hoogte mag niet grooter zijn dan 45 centimeters. Monsters of stalen van koopwaren 2½ cent per 50 grammen of gedeelte daarvan, met een minimum van 5 cent voor elk pakket. Maximum gewicht 1 kilogram; afmeting in lengte, breedte of hoogte niet meer dan 30 centimeter.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 76

Behalve aan de postkantoren te Paramaribo en Nieuw-Nickerie, den steiger der koloniale vaartuigen te Paramaribo en aan de stations der rivierbooten, waar beambten van de marechaussee gevestigd zijn, bevinden zich aan de politiestations in de stad bussen voor te verzenden brieven, briefkaarten, drukwerken en monsters of stalen.

Deze bussen worden een half uur vóór het vertrek eener rivierboot of andere gelegenheid van verzending gelicht.

Tarief voor het Buitenland. a. Naar Nederland en Curaçao, rechtstreeks per schepen van den K.W.I.M., (zeepost):

Brieven 10 cent per 15 grammen; Briefkaarten 5 cent per stuk (dubbele 10 cent); Drukwerken 2 cent per 50 grammen; Monsters 2 cent per 50 grammen met een min. van 5 ct. voor elke verzending; Papiers d'affaire 2 cent per 50 grammen met een min. van 10 ct. voor elke verzending. b. Naar Nederland via Hâvre, St. Nazaire en Plymouth zoomede naar Curaçao, bij verzending met de Engelsche en Fransche mails:

Brieven 15 cent per 15 grammen; Briefkaarten 7½ cent per stuk (dubbele 15 cent); Drukwerken 3 cent per 50 grammen; Monsters 3 cent per 50 grammen met een min. van 5 ct. voor elke verzending; Papiers d'affare 3 cent per 50 grammen do. do., 15 ct. voor elke verzending. c. Naar Demerary en Cayenne:

Brieven 12½ cent per 15 grammen; Briefkaarten 5 cent per stuk (dubbele 10 cent); Drukwerken 2½ cent per 50 grammen; Monsters 2½ cent per 50 grammen met een min. van 5 ct. voor elke verzending; Papiers d'affaire 2½ cent per 50 grammen do.do., 12½ ct. voor elke verzending.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 d. Naar alle andere landen:

Brieven 25 cent per 15 grammen; Briefkaarten 7½ cent per stuk (dubbele 15 cent); Drukwerken 5 cent per 50 grammen; Monsters 5 cent per 50 grammen met een min. van 7½ ct. voor elke verzending; Papiers d'affaire 5 cent per 50 grammen do. do., 15 cent voor elke verzending.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 77

Maximum-gewicht naar Nederland en Curaçao bij verzending PER ZEEPOST, voor brieven 1000 gr.; voor drukwerken 5000 gr. Naar Nederland, Curaçao, anders dan per zeepost, en naar alle verdere landen: Maximum-gewicht der Monsters: 250 gr.; afmeting 30 c.M. lengte, 20 c.M. in de breedte en in de hoogte. drukwerken en papiers d'affaire: 2000 gr.; afmeting langs een' der zijden niet meer dan 45 centimeter. Kosten van aanteekening 10 cent per brief of pakket; met betaald antwoord 20 cent.

☞ Behalve aan de postkantoren bevinden zich aan boord der booten van den K.W.I.M. en der Comp. Générale Transatlantique brievenbussen.

Postwisselverkeer. a. Binnenland.

Kosten van het formulier ½ cent. Maximum van het te verzenden bedrag f 50; recht 5 cent voor elke f 10 of gedeelte van f 10. Dezelfde afzender mag aan denzelfden geadresseerde, hetzij bij één of meer postwissels, in de 14 dagen niet meer dan f 50 overmaken. De wissels zijn 3 maanden geldig, te rekenen van den dag hunner afgifte. Na dien tijd aangeboden, moeten zij door het kantoor van oorsprong worden geviseerd, waarna zij voor een nieuw tijdvak van 3 maanden geldig zijn. De afzender van een' postwissel kan desverlangd een bericht van betaling van den wissel verkrijgen tegen vooruitbetaling van een vast recht van 10 cent. b. met Nederland, Nederlandsch-Indië en Curaçao, België, Duitschland, Frankrijk (met inbegrip van Algerië), Italië en Luxemburg.

Kosten van het formulier ½ cent. Maximum van het te verzenden bedrag: naar Nederland, Nederl. Indië en Curaçao f 250; naar België, Frankrijk (met inbegrip van Algerië), Italië en Luxemburg 500 francs; naar Duitschland 400 marken. Dezelfde afzender mag aan denzelfden geadresseerde, hetzij bij één of meer postwissels, in de 8 dagen niet meer dan bovengenoemde bedragen overmaken. De naar Suriname verzonden postwissels mogen het uit te betalen bedrag van f 250 niet te boven gaan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 78

Het echt bedraagt 12½ cent voor elke f 12.50 of gedeelte van f 12.50. De koers, waartegen de uit Suriname naar Nederland, Nederlandsch-Indië of Curaçao te verzenden postwissels worden afgegeven, is voorloopig bepaald op 101%, d.w.z. dat voor f 1 Nederlandsch, Nederlandsch-Indisch of Curaçaosch courant gestort moet worden f 1.01 Surinaamsch courant. De maatstaf van herleiding voor de naar vreemde landen bestemde postwissels is voorloopig bepaald op: f 1 = frcs. 2.08½ in het verkeer met België; f 1 = frcs. 2.08 in het verkeer met Frankrijk (met in begrip van Algerië), Luxemburg; f 1 = frcs. 2.07 in het verkeer met Italië; f 1 = 1 mark 69 plennig in het verkeer met Duitschland. De wissels zijn geldig gedurende de maand van afgifte en de 6 daarop volgende maanden; na dien tijd aangeboden, kunnen zij eerst worden uitbetaald, nadat zij voor een nieuw dusdanig tijdvak zijn geviseerd door de postadministratie die ze heeft gegeven.

Frankeer- en Portzegels en Briefkaarten in Suriname in gebruik.

Frankeerzegels.

250 cent roodbruin en groen 100 cent lichtbruin en grijs 50 cent roodbruin 40 cent grijsachug bruin 30 cent donkerbruin 25 cent blauw 20 cent groen 15 cent grijs 12½ cent blauwachtig zwart en violet 10 cent geelbruin 5 cent blauw 3 cent groen 2½ cent rose 2 cent geel bruin 1 cent grijsachtig paars.

Portzegels.

30, 40, 30, 25, 20, 10, 5 en 2½ cent, allen paars.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Briefkaarten.

Enkele @ 2½ cent (rose) en 5 cent (blauw) Dubbele @ 5 cent (rose) en 10 cent (blauw)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 79

Betonning van den mond der Marowijne-rivier.

Volgens mededeeling van ‘Lioutenant de Vaissean’ BERTAUD, Commandant van het Fransche oorlogsschip ‘Oyapock’, zijn in den mond der Marowijnerivier, Fransch Guyana, de volgende tonnen gelegd:

1. Een witgeschilderde boei op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 16o W., lichttoren van Galibi, Z 36o W., Grosboispunt Z. 85o W., en Panato-punt, Z 23o W., zij moet door binnenkomende schepen aan S B. worden gehouden en op ongeveer 100 M. worden voorbijgevaren.

2. Twee voorloopige boeien, waartusschen het diepste gedeelte der baar ligt; de eene op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 11o W., lichttoren van Galibi, Z. 35o W., Grosboispunt Z 88o W., en Panato-punt Z 20o W.; de tweede op de peiling: lichttoren des Hattes. Z 17o W., lichttoren van Galibi, Z 39o W., Grosbois-punt, N 87o W., en Panato-punt Z 25o W.

3. Drie voorloopige boeien, de eerste op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 13o O., lichttoren van Galibi, Z 33o W., Grosbois-punt, N 63o W., en Panato-punt, Z 12o W.; de tweede op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 42o O., lichttoren van Galibi, Z 34o W., Grosbois punt, N 40o W., en Panato-punt, Z 3o W.; de derde op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 6o O., lichttoren van Galibi, Z 44o W., en Panato-punt, Z 18o W.

De kleur dezer voorloopige boeien is niet opgegeven, maar volgens een bericht in het Journal Officiel, dd. 17 December 1891, zijn de boeien die het vaarwater aangeven witgeschilderd, de boeien van de Fransche banken rood, en die der Hollandsche banken zwartgeschilderd.

4. Een kleine roodgeschilderde boei geeft den kant der Fransche bank aan ten W. van Française-punt en ligt op de peiling: lichttoren des Hattes, Z 75o O., Panato-punt, Z 20o W., en lichttoren van Galibi, Z 81o W. Peilingen: rechtwijzend.

(Zie kaart ‘Kust van Guyana: van de Essequebo-rivier tot Cayenne’, dr. 1891: ‘Eng. Adm. krt.’ Nos. 1802, 1155; ‘W. Ind. Pt.’ I, 1883, blz 37) De diepte op den drempel voorbij de eerste ton is niet minder dan 8 voet bij laagwater. Van de eerste ton voorbij stuurt men omstreeks ½ geogr. mijl Z, 45 W. Van daar stuurt men koers op punt Panato en is de diepte 16 à 23 voet bij laagwater zachten grond. Men kan veilig deze punt op 100 Meter afstand passeeren. Van Panato-punt stuurt men naar den Zuidelijken hoek van de Coswine-baai, die men op ongeveer 50 Meter aan bakboord

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 80 langs vaart. Verder volgt men den wal met parwa-boomen begroeid op 100 à 150 Meter afstand tot aan de Koekreek.

Aan de monding van de kreek ligt eene zandbank, die twee vaarwaters vormt; het is raadzaam het vaarwater bewesten de bank in te varen.

Er zijn 3 tonnen op deze zandbank geplaatst: één benoorden, één bezuiden en de 3e ton in het midden; alle 3 liggen in 8 voet laagwater.

Uitgaande zeilschepen moeten, de middelste ton opmerkende, niet binnen de 100 Meters naderen.

Bezuiden de zandbanken heeft men ondiepten van 6 voet bij laagwater, evenzoo bij den linkeroever der Koekreek, waardoor 't vaarwater zeer smal wordt; het is ongeraden bij laagwater de Geul beoosten de zandbank in te gaan. De Westelijke Geul is dieper, maar moeilijker te bevaren.

Van de Koekreek heeft men slechts de Parwa-boomen te volgen tot aan het merk ‘Dame blanche’ genoemd. Bij dit merk wordt koers gezet op Albina en daarbij rekening gehouden met den stroom; verder opvarende moet de op de zandbank geplaatste ton aan bakboord gehouden worden.

Een roode ton genaderd zijnde, verankerd in 25 voet laagwater, moet Noord gestuurd worden op de landingsplaats aan, om de reede van St. Laurent te bereiken.

De landingsplaats in één met het Commandementshuis op 400 Meters van den wal is eene geschikte ankerplaats. Het is aan te bevelen om gedurende de wintermaanden te vertuien, en voor het invaren der rivier zich van een loods te voorzien.

Zeilaanwijzing en Betouning van het Gat der Nickerie-rivier.

De uiterton ligt in 8 voet bij laagwater springtij Z.Z.W. van Bluff-point. Z. ten O. ½ O. van den steiger. De 1e ton ligt in 9 voet idem idem Z.Z.W. ¼ W. van Bluff-point. Z.O. ½ Z. van den steiger. De 2e ton ligt in 7 voet idem idem Z.W. ½ Z. van Bluff-point. Z.O. ¼ Z. van den steiger. De 3e ton ligt in 5½ voet idem idem Z.W. ½ W. van Bluff-point. Z.O. ten O. van den steiger; de beide laatste tonnen op den rand van de loefbank. De uiterton ligt in het merk: ‘Papagaaieiland één scheepslengte uit Bluff-point’. Bij het naar binnen varen worden de tonnen aan bakboord gehouden. Na de binnenste ton te zijn voorbijgevaren, wordt

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 81 koers gesteld naar den ingang der Nickerie; het onde hoofd, dat door afspoeling van de kust thans door water omringd is, wordt aan bakboordzijde gehouden. Des nachts brandt tot waarschuwing op dit oude hoofd een lantaarn. Op het droogste gedeelte van de baar staat 5 voet bij springlaagwater.

Ligging van het lichtschip bij Braamspunt.

Het lichtschip bij Braamspunt is vertuid in 11 voet water bij springlaagwater, in de navolgende peiling: 1e of uiterton Zuid ½ Oost. 2e ton Zuid ⅛ Oost. 3e ton Zuid Zuid Oost. Braamspunt Zuid Oost ten Zuiden. Oostelijk zichtbaar land Oost ½ Zuid. De middelste ton is wegens aanslibbing der modderbank 100 Meters West van hare vorige ligplaats verlegd. De ton bij plant. Susanna'sdaal is weggenomen, vermits het vaarwater aldaar geen gevaar meer oplevert.

Verboden ankerplaats in de Suriname-rivier.

Volgens mededeeling van den Chef van het Loodswezen te Paramaribo, A.E.J.W. JUTA, dd. 21 December 1891, zijn den 12 December 1891 de 2 boeien weder gelegd, ter aanduiding van den onderzeeschen telegraafkabel, in den mond der Surinume-rivier, die in Oct. 1891 tijdelijk waren weggenomen. Beide boeien zijn thans wit geschilderd, gemerkt ‘Telegraaf’ met zwarte letters, en voorzien van witte ijzeren vaantjes, met zwarte letters gemerkt ‘T.S.M.’, als topteeken. De buitenboei, welke binuenkomende aan B.B. gehouden moet worden, ligt op de peiling: Braamspunt, N 13o W, Hoofdgebouw plantage Resolutie, Z 70o O. De binnenboei, welke binnenkomende aan S B. gehouden moet worden, ligt ongeveer ¾ zeemijl ten Z. van eerstgenoemde. Op den linkeroever der rivier staan, op eenigen afstand van elkaar, twee wit geschilderde borden, waarop aangegeven staat, dat het ankeren in de lijn der beide boeien verboden is. Peilingen: rechtwijzend. (Zie ‘B.a.Z.’ 46/1347-1891; kaart ‘kust van Guyana: van de Essequebo-rivier tot Cayenne’, dr. 1891; ‘Eeg. Adm. krt.’ Nos. 1802, 2908; ‘W. Ind. Pt.’ I, 1883, blz. 44 en 45).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 82

Tarief van Passage- en Vrachtgelden.

☞ Daaronder niet begrepen Tafelgelden en Dranken.

Aan boord van de Koloniale Vaartuigen. a. Rivierdienst.

(Lijn Beneden Suriname, Commewijne en Cottica).

Van Paramaribo naar: 1e kl. 2e kl. Morgenstond f 0.85 f 0.40 Lust en Rust 0.85 0.40 Fort Nw. Amsterdam 1.30 0.65 Post Leijden 1.50 0.75 Johannisburg 1.60 0.80 Mariënburg 1.70 0.85 Frederiksdorp 1.75 0.85 Alkmaar 1.85 0.90 Vertrouwen of Hecht en 2.10 1.05 Sterk Nieuwgrond 2.50 1.25 Sommelsdijk 2.80 1.40 Kleinnoop 2.95 1.45 Charlottenburg 3.30 1.65 Ephrata 3.40 1.70 Munnickendam 3.60 1.80 Eendracht 4. - 2. - Vossenburg 3. - 1.50 Jalousie of Goudmijn 3.35 1.65

Van Morgenstond of Lust en Rust naar: 1e kl. 2e kl. Nw. Amsterdam f 0.60 f 0.30 Post Leijden 0.80 0.40 Johannisburg 0.90 0.45 Mariënburg 1.05 0.50 Frederiksdorp 1.10 0.55 Alkmaar 1.25 0.60

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Vertrouwen of Hecht en 1.55 0.75 Sterk Nieuwgrond 2. - 1 - Post Sommelsdijk 2.35 1.15 Kleinhoop 2.55 1.25 Charlottenburg 2.95 1.45 Ephrata 3.10 1.55 Munnickendam 3.35 1.65 Eendracht 3.80 1.90 Vossenburg 2.60 1.30 Jalousie of Goudmijn 3.05 1.50 van Fort Nw. Amsterdam naar: 1e kl. 2e kl. Post Leijden f 0.35 f 0.20 Johannisburg 0.50 0.25 Mariënburg 0.65 0.30 Frederiksdorp 0.70 0.35 Alkmaar 0.90 0.45 Vertrouwen of Hecht en 1.20 0.60 Sterk Nieuwgrond 1.70 0.85 Post Sommelsdijk 2.05 1. - Kleinhoop 2.25 1.10 Charlottenburg 2.65 1.30 Ephrata 2.85 1.40 Munnickendam 3.10 1.55 Eendracht 3.60 1.80 Vossenburg 2.30 1.15 Jalousie of Goudmijn 2.80 1.40

Van Post Leijden naar: 1e kl. 2e kl. Johannisburg f 0.50 f 0.25 Mariënburg of 0.70 0.35 Frederiksdorp Alkmaar 0.90 0.45 Vertrouwen of Hecht Sterk 1.20 0.60 Nieuwgrond 1.70 0.85 Post Sommelsdijk 2.05 1. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Kleinhoop 2.25 1.15 Charlottenburg 2.65 1.30 Ephrata 2.85 1.40 Munnickendam 3.10 1.55 Eendracht 3.60 1.80 Vossenburg 2.30 1.15 Jalousie of Goudmijn 2.80 1.40

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 83

Van Johannisburg naar: 1e kl. 2e kl. Mariënburg f 0.35 f 0.20 Frederiksdorp 0.40 0.20 Alkmaar 0.60 0.30 Vertrouwen of Hecht en 0.90 0.45 Sterk Nieuwgrond 1.45 0.70 Post Sommelsdijk 1.80 0.90 Kleinhoop 2. - 1. - Charlottenburg 2.45 1.20 Ephrata 2.60 1.30 Munnickendam 2.95 1.45 Eendracht 3.55 1.75 Vossenburg 2.05 1. - Jalousie of Goudmijn 2.55 1.25

Van Mariënburg naar: 1e kl. 2e kl. Frederiksdorp f 0.25 f 0.15 Alkmaar 0.45 0.20 Vertrouwen of Hecht en 0.75 0.35 Sterk Nieuwgrond 1.35 0.65 Post Sommelsdijk 1.70 0.85 Kleinhoop 1.90 0.95 Charlottenburg 2.35 1.15 Ephrata 2.50 1.25 Munnickendam 2.85 1.40 Eendracht 3.50 1.75 Vossenburg 1.95 0.95 Jalousie of Goudmijn 2.45 1.20

Van Frederiksdorp naar: Alkmaar f 0.40 f 0.20 Vertrouwen of Hecht en 0.75 0.35 Sterk Nieuwgrond 1.35 0.65

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Post Sommelsdijk 1.70 0.85 Kleinhoop 1.90 0.95 Charlottenburg 2.35 1.15 Ephrata 2.50 1.25 Munnickendam 2.85 1.40 Eendracht 3.50 1.75 Vossenburg 1.95 0.95 Jalousie of Goudmijn 2.45 1.20

Van Alkmaar naar: Vertrouwen of Hecht en f 0.60 f 0.30 Sterk Nieuwgrond 1.30 0.65 Post Sommelsdijk 1.55 0.75 Kleinhoop 1.75 0.85 Charlottenburg 2.20 1.10 Ephrata 2.35 1.15 Munnickendam 2.70 1.35 Eendracht 3.35 1.65 Vossenburg 1.80 0.90 Jalousie of Goudmijn 2.30 1.65

Van Vertrouwen naar: Nieuwgrond f 0.95 f 0.45 Post Sommelsdijk 1.30 0.65 Kleinhoop 1.50 0.75 Charlottenburg 2. - 1. - Ephrata 2.20 1.10 Munnickendam 2.55 1.25 Eendracht 3.25 1.60 Vossenburg 1.60 0.80 Jalousie of Goudmijn 2.10 1.05

Van Nieuwgrond naar: Post Sommelsdijk f 0.45 f 0.25 Kleinhoop 0.75 0.35 Charlottenburg 1.35 0.65 Ephrata 1.65 0.80 Munnickendam 2.05 1. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Eendracht 2.80 1.40 Vossenburg 0.90 0.45 Jalousie of Goudmijn 1.50 0.75

V. Post Sommelsdijk n. Kleinhoop f 0.40 f 0.20 Charlottenburg 1. - 0.50 Ephrata 1.30 0.65 Munnickendam 1.70 0.85 Eendracht 2.50 1.25 Vossenburg 0.60 0.30 Jalousie of Goudmijn 1.20 0.60

Van Kleinhoop naar: Charlottenburg f 0.90 f 0.45 Ephrata 1.15 0.55 Munnickendam 1.55 0.75 Eendracht 2.30 1.15

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 84

Van Charlottenburg naar: 1e kl. 2e kl. Ephrata f 0.60 f 0.30 Munnickendam 1.15 0.55 Eendracht 2. - 1. -

Van Ephrata naar: 1e kl. 2e kl. Munnickendam f 0.85 f 0.40. Eendracht 1.80 0.90

V. Munnickendam n. 1e kl. 2e kl. Eendracht f 1.40 f 0.70

Van Vossenburg naar: 1e kl. 2e kl. Jalousie of Goudmijn f 1. - f 0.50

Voor vrachtgoederen wordt, onverschillig voor welk der hiervoren genoemde stations zij bestemd zijn, betaald als volgt:

1 vaatje boter of klein vaatwerk f 0.25 ½ vat zoutvleesch of spek 0.50 1 vat blom, vleesch of spek 1. - 1 tierce of halve legger (vaatwerk van 2. - grootere afmeting wordt niet medegenomen) Pakjes, kelders of kisten, niet grooter dan 0.25 } 0.05 M3 Pakjes, kelders of kisten, niet grooter dan 0.50 } 0.1 M3 Pakjes, kelders of kisten, niet grooter dan 1. - } 0.25 M3 Pakjes, kelders of kisten, niet grooter dan 2. - } 0.5 M3 (Kisten van grootere afmeting worden niet medegenomen) 1 baal rijst, cacao of koffie van niet meer 1. - dan 100 K.G. 1 bos bananen 0.20 Gewicht per kilogram 0.01

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ☞ Voor de vrachtberekening kan naar verkiezing gewicht of maat geëischt worden.

(Lijn Beneden Saramacca.)

Van Paramaribo naar: 1e kl. 2e kl. Fredericisgift f 2.60 f 1.30 Monitor 2.80 1.40 Groningen 3.15 1.60 Morgenster 3.35 1.65 Broederschap 3.55 1.75 Catharina Sophia 3.65 1.80 Dankbaarheid 3.75 1.85 Caledonia 4.50 2.25 Post Nassau 4.60 2.39

Van Fredericisgift naar: 1e kl. 2e kl. Monitor f 0.20 f 0.10 Groningen 0.55 0.25 Morgenster 0.75 0.35 Broederschap 0.95 0.45 Catharina Sophia 1.05 0.50 Dankbaarheid 1.15 0.55 Caledonia 1.90 0.95 Post Nassau 2. - 1. -

Van Monitor naar: Groningen f 0.35 f 0.15 Morgenster 0.55 0.25 Broederschap 0.75 0.35 Catharina Sophia 0.85 0.40 Dankbaarheid 0.95 0.45 Caledonia 1.70 0.85 Post Nassau 1.80 0.90

Van Groningen naar: Morgenster f 0.20 f 0.10 Broederschap 0.40 0.20 Catharina Sophia 0.50 0.25 Dankbaarheid 0.60 0.30

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Caledonia 1.35 0.65 Post Nassau 1.45 0.70

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 85

Van Morgenster naar: 1e kl. 2e kl. Broederschap f 0.20 f 0.10 Catharina Sophia 0.30 0.15 Dunkbaarheid 0.40 0.20 Caledonia 1.15 0.55 Post Nassau 1.25 0.60

Van Broederschap naar: Catharina Sohhia f 0.10 f 0.05 Dankbaarheid 0.20 0.10 Caledonia 0.95 0.45 Post Nassau 1.05 0.50

V. Catharina Sophian: Dankbaarheid f 0.10 f 0.05 Caledonia 0.85 0.40 Post Nassau 0.95 0.45

Van Dankbaarheid naar: Caledonia f 0.75 f 0.35 Post Nassau 0.85 0.40

Van Caledonia naar Post Nassau f 0.10 f 0.05

Voor vrachtgoederen wordt, onverschillig voor welk der hiervoren genoemde stations zij bestemd zijn, betaald als volgt:

1 baal rijst f 2.50 1 half vat spek of vleesch 2.50 1 roode kelder 1.25 1 groeno dito 0.75 1 blomvat suiker, blom enz. 4. - 1 mand bier 2. - alle flesschen, per flesch 0.10 1 mand zoete olie of andere goederen 1. - van ongegeveer dezelfde afmeting 1 kist kerosine olie 1. - 1 blik dito of goederen van ongeveer 0.50 dezelfde afmeting

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ☞ Voor de vracht van voorweruen, welke niet met namen hiervoren zijn aangeduid, wordt door belang hebbenden overeengekomen met den Gezagvoerder.

(Lijn Boven Para, per postboot.)

Van Paramaribo naar: Vredenburg f 0,50 Onoribo 0.85 Hannover en Triangel 1.15 Vier Kinderen 1,50

Van Vredenburg naar: Onoribo f 0.35 Hannover en Triangel 0,65 Vier Kinderen 1, -

Van Onoribo naar: Hannover en Triangel f 0,30 Vier Kinderen 0,65

Van Hannover naar: Vier Kinderen f 0,35

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 86

Voor vrachtgoederen wordt, respect, naar Vredenburg en Onoribo, en naar Hannover en Vier Kinderen, betaald als volgt: 1 baal rijst f 0,75 en f 1. - ½ vat spek of vleesch f 0,75 en f 1. - 1 roode kelder f 0,40 en f 0,50. 1 groene do. f 0,20 en f 0.25. 1 blomvat suiker, blom, beschuit enz. f 0,75 en f 1. - 1 biermand f 0,75 en f 1. - 1 aardappelmand f 0,40 en f 0,50. 1 kist kerosineolie of kerosineolie kist f 0,40 en f 0,50. 1 blik kerosineolie of kerosineolie blik f 0.20 en f 0.25 elke flesch f 0.05 en f 0.10 1 zak geld f 0.25 en f 0.25 1 baskiet niet grooter in omvang dan 1 groene kelder f 0.15 en f 0.25

☞ Voor de vracht van voorwerpen, welke niet met namen hiervoren zijn aangeduid, wordt door belanghebbenden overeengekomen met den conducteur.

b. Zeedienst.

Tusschen Paramaribo en Coronie en Coronie. Demerary. Nickerie. Nickerie. Demerary. perst schip 1e klasse f 8. - f 12. - f 20 - f 6. - f 15. - 2e klasse 5. - 7.50 12.50 4. - 9. - perst schoener 1e klasse 6. - 9. - 15. - 3.50 10. - 2e klasse 3. - 4.50 7.50 2. - 5. - perst kotter 1e klasse 5. - 7. - 13. - 3. - 9. - 2e klasse 2.50 3.50 6.50 1.50 4.50

Tusschen Nickerie en Param. en Saram. totParamaribo en Demerary station Gron. en Marowijne Coppen. te Batavia. perst schip 1e klasse f 12. - f 6. - f 12. - 2e klasse 7.50 3. - 7.50 perst schoener 1e klasse 9. - 5. - 9. - 2e klasse 4.50 2.50 4.50

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 perst kotter 1e klasse 7. - 4. - 7. - 2e klasse 3.50 2. - 3.50

Voor vrachtgoederen wordt als volgt betaald:

1 baal katoen f 5. - 1 do. koffie, cacao of rijst (niet zwaarder 1.25 dan 100 K G) 1 vaatje boter, van 6 K.G. of kleiner 0.50 vaatwerk ½ vat vleesch of spek 1. - 1 vat vleesch, spek of blom 2. - 1 tierce of ander vaatwerk niet grooter 3. - dan een halve legger

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 87

1 drum bakkeljauw van 300 K.G. f 4. - Grooter vaatwerk wordt niet medegenomen.

Kisten, enz. beneden 0.1 M3 1. -

van 0.1 } M3 en beneden 0.2 M3 2. -

0.2 } M3 en beneden 0.3 M3 3. -

0.3 } M3 en beneden 0.4 M3 4. -

0.4 } M3 en beneden 0.5 M3 5. -

0.5 } M3 en beneden 0.6 M3 6. -

0.6 } M3 en beneden 0.7 M3 7. -

0.7 } M3 en beneden 0.8 M3 8. -

0.8 } M3 en beneden 0.9 M3 9. -

0.9 } M3 en beneden 1 M3 10. - Kisten van grootere afmeting worden niet medegenomen. Voor de vrachtberekening kan naar verkiezing gewicht of maat geëischt worden. Bij het berekenen naar gewicht wordt 1¼ cent per K.G. in rekening gebracht. Planken per 1000 □ vtn. 20. - Machineriën en zwaar goed worden bij overeenkomst geregeld. Bananen per bos 0.20 Paarden, ruuderen, muilezels, per stuk 15. - (waarvan f 3.75 voor de bemanning en f 3,75 voor den gezagvoerder). Schapen, geiten of varkens per stuk 2. - (waarvan f 0.50 voor de bemanning en f 0.50 voor den gezagvoerder). Voor het overbrengen van specie of 1. - geldswaarde wordt aan den gezagvoerder toegekend per mille

Aan boord van particuliere vaartuigen. Rivierdienst.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 (Lijn Boven Suriname.) per stoomer van den heer J.L. HIJMANS.

Van Paramaribo naar: 1e kl. 2e kl Domburg f 2. - f 1.50 Drie Gebroeders 4. - 3. - Carolina of Jod. Sav. 4.50 3.50 Phedra 5. - 4. - Berg en Dal 5.50 4.50 Boschland 0. - 5. -

Van Domburg naar: 1e kl. 2e kl. Drie Gebroeders f 2. - f 1. - Carolina of Jod. Sav. 2.50 1.50 Phedra 3. - 2. - Berg en Dal 3.50 2.50 Boschland 4. - 3. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 88

V. Drie Gebroeders n. 1e kl. 2e kl. Carolina of Jod. Sav. f 0.50 f 0.25 Phedra 1.50 1. - Berg en Dal 2,50 1.50 Boschland 3. - 2. -

V. Carolina of Jod. Sav. n. 1e kl. 2e. kl. Phedra f 1. - f 0.75 Berg en Dal 2. - 1.25 Boschland 2.50 1,50

Van Phedra naar: Berg en Dal f 1. - f 0.75 Boschland 1.50 1.

Van Berg en Dal naar: Boschland f 0.50 f 0.25

Voor vrachtgoederen wordt betaald als volgt:

1 baal rijst of ½ vat spek of vleesch f 3. - 1 roode kelder 1.50 1 groene dito 1. - 1 blomvat suiker, beschuit of blom 5. - 1 mand bier 2.50 1 flesch, onverschillig welke soort 0.10 1 mand zoete olie, 1 kist kerosine olie of 1.50 daarmede gelijkstaande 1 blik kerosine olie of idem 1.60

☞ Voor de vracht van voorwerpen, hiervoren niet genoemd, moet met den conducteur worden overeengekomen. per stoomer van den heer J.F. GREEN.

Van Paramaribo naar: Vreeland of Domburg f 1.35 St. Barbara of Waterland 2. - Accaribo 2.60 Chatillon 3. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Carolina 3.75 Phedra 4. - Berg en Dal 4.50 Boschland 5. -

Van Vreeland of Domburg naar: St. Barbara of Waterland f 0.75 Accaribo 1.35 Chatillonv 1.75 Carolina 2.50 Phedra 3. - Berg en Dal 3.50 Boschland 4. -

Van St. Barbara of Waterland naar: Accaribo f 0.60 Chatillon 1.25 Carolina 2. - Phedra 2.50 Berg en Dal 3. - Boschland 3.75

Van Accaribo naar: Chatillon f 0.50 Carolina 1.50 Phedra 2. - Berg en Dal 2.75 Boschland 3.25

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 89

Van Chatillon naar: Carolina f 1.50 Phedra 1.75 Berg en Dal 2. - Boschland 2.50

Van Carolina naar: Phedra f 1. - Berg en Dal 1.50 Boschland 2. -

Van Phedra naar: Berg en Dal f 1. - Boschland 1.50

Van Berg en Dal naar: Boschland f 0.75

Voor vrachtgoederen wordt bepaald als volgt:

1 baal rijst of ½ vat spek of vleesch f 2.50 1/1 dito of 1 blomvat suiker, blom of 5. - beschuit 1 roode kelder 1.25 1 groene dito of 1 kerosine blik 0.75 1 mand bier 1.50 1 do. zoete olie of 1 kist kerosine olie 1. - 1 flesch, onverschillig welke soort 0.10

Voor goederen, hiervoren niet genoemd, moet de vracht met den conducteur worden overeengekomen.

(Lijn Beneden Saramacca.) per stoomer van den heer J.L. HIJMANS.

☞ Het tarief van Passage- en Vrachtgelden voor deze Lijn komt overeen met dat, hetwelk vastgesteld is voor gouvernements-vaartuigen. (Zie blz. 84/85)

☞ Op al de vaartuigen, zoowel die van het Gouvernement als van particulieren, betalen kinderen beneden 12 jaar halve passage, terwijl die beneden 3 jaren vrij worden overgevoerd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Vermoedelijke dagen van aankomst en vertrek onzer Mail, en bepalingen omtrent de communicatie met de buitendistrieten.

De vermoedelijke dagen van vertrek van onze Mail naar Demerary via Coronie en Nickerie gedurende 1894 zijn: te beginnen met 1 Januari, 15 daaraanvolgende en zoo vervolgens om de 14 dagen, telkens des Maandags, met den stoomer Curaçao. De duur der reis moet gerekend worden op 4 dagen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 90

Communicatie tusschen Paramaribo en de Marowijne.

Maandelijks, een of tweemaal op tijdstippen vooraf afgekondigd, door den schoener Nickerie. De reis duurt gewoonlijk 8 dagen.

Wekelijksche dienst door den stoomer Nederland van Paramaribo naar: 1o. Boven Cottica tot plant. Munnickendam, 's Maandags ochtend 7 uur en Dinsdag namiddag terug.

2o. Boven Commewijne tot plant. Goudmijn. 's Donderdags ochtend 7 uur en Vrijdag namiddag terug.

Door den stoomer Wilhelmina van Paramaribo naar: 1o. Boven Commewijne tot plant. Goudmijn. 's Dinsdags ochtend 7 uur en Woensdag namiddag terug.

2o. Boven Cottica tot plant. Eendracht. 's Vrijdags ochtend 7 uur en Zaterdag namiddag terug.

Wekelijksche dienst van Paramaribo naar Boven Suriname tot Boschland:

Door den stoomer Henry des Dinsdags morgen 8 uur en Donderdag namiddag terug.

Door den stoomer Nelly des Vrijdags morgen 8 uur.

Veertiendaagsche dienst bij springgetij, door den stoomer Henriette van de Mineraal Maatschappij Suriname, van Paramaribo naar Boven Saramacca tot station Mindrineti.

De reis wordt gerekend op 3 à 4 dagen heen en terug.

Wekelijksche dienst, beurtelings: (bij doodgetij) door de postboot en (bij springgetij) door den stoomer Eldorado naar Boven Saramacca, waarvan de tijdstippen van vertrek tijdig worden bekend gemaakt.

Wekelijksche dienst door de postboot: vertrekt van den houtgrond Vier Kinderen in Boven Para naar Paramaribo iederen Dinsdag morgen 7 uur; de terugreis is voorloopig bepaald op iederen Donderdag met het begin van den vlood.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 91

Postverkeer voor Paramaribo gedurende 1894.

Engelsche Mail.

Vertrek van Aankomst te Vertrek van Vertrek van Aankomst in Nederland Paramaribo Paramaribo Demerary Nederland 2 Januari 19 Januari 1 Januari 11 Januari 25 Januari 16 Januari 2 Februari 15 Januari 25 Januari 8 Februari 30 Januari 16 Februari 29 Januari 8 Februari 22 Februari 13 Februari 2 Maart 12 Februari 22 Februari 8 Maart 27 Februari 16 Maart 26 Februari 8 Maart 22 Maart 13 Maart 30 Maart 12 Maart 22 Maart 5 April 27 Maart 13 April 26 Maart 5 April 19 April 10 April 27 April 9 April 19 April 3 Mei 24 April 11 Mei 23 April 3 Mei 17 Mei 8 Mei 25 Mei 7 Mei 17 Mei 31 Mei 22 Mei 8 Juni 21 Mei 31 Mei 14 Juni 5 Juni 22 Juni 4 Juni 14 Juni 28 Juni 19 Juni 6 Juli 18 Juni 28 Juni 12 Juli 3 Juli 20 Juli 2 Juli 12 Juli 26 Juli 17 Juli 3 Augustus 16 Juli 26 Juli 9 Augustus 31 Juli 17 Augustus 30 Juli 9 Augustus 23 Augustus 14 Augustus 31 Augustus 13 Augustus 23 Augustus 6 Septemb. 28 Augustus 14 Septemb. 27 Augustus 6 Septemb. 20 Septemb. 11 Septemb. 28 Septemb. 10 Septemb. 20 Septemb. 4 October 25 Septemb. 12 October 24 Septemb. 4 October 18 October 9 October 26 October 8 October 18 October 1 Novemb. 23 October 9 Novemb. 22 October 1 Novemb. 15 Novemb. 6 Novemb. 23 Novemb. 5 Novemb. 15 Novemb. 29 Novemb. 20 Novemb. 7 December 19 Novemb. 29 Novemb. 13 Decemb. 4 December 21 December 3 December 13 December 27 Decemb. 1895 1895 18 December 4 Januari 17 December 27 December 10 Januari 1895 1895 1 Januari 18 Januari 31 December 10 Januari 24 Januari

The Direct Line of Steam Packets

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 tusschen Londen - Demerary - Berbice - Suriname.

(Maandelijksche vaart.)

E. Dränger & Co., Suriname, Agenten. Alexander Barr, La Penitance, Demerary, Agent.

Passage v. Suriname n. Demerary, 1e kl. f 20., 2e kl. f 10. Passage v.n. Londen, 1e kl. f 192. Passage v. Demerary n. Londen, 1e kl. £ 15.15.

☞ Voor familiebiljetten kunnen schikkingen worden getroffen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 92

Koninklijke West-Indische Maildienst.

Hoofddirectie: G.A. Baron Tindal en W.R. Scholten Jr. te Amsterdam, 22 Gelderschekade.

Agent te Paramaribo: G.H. Samson.

Reisroute.

Amsterdam - Paramaribo - Demerary - Trinidad - Carúpano - Cumaná - la Guayra - Porto Cabello - Curaçao - Jacmel - Aux Cayes - Port au Prince - New-York - Port au Prince - Aux Cayes - Jacmel - Curaçao - Porto Cabello - La Guayra - Cumaná - Carúpano - Trinidad - Demerary - Paramaribo - Hâvre - Amsterdam.

Vertrek van Amsterdam Donderdag 4 Januari, en vervolgens om de 3 weken, 's morgens 10 uur.

Tarief van Passage, waaronder alles begrepen is, behalve wijn, dranken, bier en minerale wateren, die aan boord tegen een matig tarief te verkrijgen zijn. - Geneeskundige dienst gratis.

Atlantische Vaart.

Van Amsterdam naar:

Paramaribo, Demerary, Trinidad, Carúpano, Cumaná, La Guayra of Porto Cabello, 1e kl. f 400, 2e kl. f 200;

Curaçao, Jacmel, Aux Cayes of Port au Prince, 1e klasse f 450, 2e klasse f 225.

In omgekeerde richting zijn de passageprijzen hetzelfde.

Passagiers 1e klasse, die te Hâvre van boord wenschen te gaan, kunnen frcs. 50 per persoon vorderen van de Agenten aldaar. Voor kinderen in verhouding van de betaalde passage.

☞ Retourbiljetten worden afgegeven met 25% korting voor de 1e klasse en 15% voor de 2e klasse, en zijn geldig voor 1 jaar.

Indien een biljet voor enkele reis is genomen en de passagier 1e klasse de terugreis aanvaardt binnen het jaar, zal over de terugreis 25% korting worden gegeven.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 93

Intercoloniale Vaart.

1e kl. Ret. Biljet 2e kl. Dek. Van $ 12 $ 20.40 $ 8 $ 4 Paramaribo naar Demerary

Van $ 30 $ 51 $ 20 $ 10 Paramaribo } n/Trinidad Demerary } 20 34 13 6 n/Trinidad La Guayra } 24 40.80 16 10 n/Trinidad Curaçao } 30 51 20 10 n/Trinidad

Van $ 36 $ 61.20 $ 24 $ 12 Paramaribo } n/Carúpano Demerary } 28 47.60 19 10 n/Carúpano Trinidad } 8 13 6 2 n/Carúpano La Guayra } 20 34 13 6 n/Carúpano

Van $ 36 $ 61.20 $ 24 $ 12 Paramaribo } n/Cumaná Demerary } 32 54.40 21 10 n/Cumaná Trinidad } 16 27.20 11 5 n/Cumaná Carúpano } 8 13.60 6 3 n/Cumaná

Van Carúpano $ 10 $ 17 $ 7 $ 4 } n/Barcelona Cumaná } 8 13.60 6 3 n/Barcelona

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Van $ 36 $ 61.20 $ 24 $ 12 Paramaribo } n/La Guayra Demerary } 32 54.40 21 10 n/La Guayra Trinidad } n/La 20 34 14 8 Guayra Carúpano } 16 27 8 6 n/La Guayra Cumaná } n/La 14 23.80 9 5 Guayra Barcelona } 14 23.80 9 5 n/La Guayra

Van $ 66 $ 112.20 $ 43 $ 22 Paramaribo } n/Jacmel Demerary } 61 103.70 40 20 n/Jacmel Trinidad } 56 95.20 36 18 n/Jacmel Carúpano } 51 86.70 33 17 n/Jacmel Cumaná } 46 78.20 30 15 n/Jacmel Barcelona } 46 78.20 30 15 n/Jacmel La Guayra } 32 54.40 21 11 n/Jacmel Porto Cabello } 24 40.80 16 8 n/Jacmel Curnaçao } 16 27.20 10 5 n/Jacmel Port an Prince 16 27.20 10 5 } n/Jacmel New-York } 75 127.50 45 - n/Jacmel

Van $ 72.50 $ 123 $ 47 $24 Paramaribo } n/Aux Cayes Demerary } 67.50 114.50 44 22 n/Aux Cayes

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Trinidad } 62.50 106 40 20 n/Aux Cayes Carúpano } 57.50 97.50 37 19 n/Aux Cayes Cumaná } 53.50 89 34 17 n/Aux Cayes La Guayra } 38.50 65.20 25 13 n/Aux Cayes Porto Cabello } 30.56 51.60 20 10 n/Aux Cayes Curaçao } 22.50 38 14 7 n/Aux Cayes Jaemel } n/Aux 6.50 10.80 4 2 Cayes Port an Prince 9.50 16.40 6 3 } n/Aux Cayes New-York } 69.50 116.40 41 - n/Aux Cayes

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 94

1e kl. Ret. Biljet 2e kl. Dek. Van $ 42 $ 71.40 $ 28 $ 14 Paramaribo } n/Porto Cabello Demerary } 40 68 26 13 n/Porto Cabello Trinidad } 32 54.40 21 11 n/Porto Cabello Carúpano } 28 47.60 19 10 n/Porto Cabello Cumaná } 22 37.40 15 8 n/Porto Cabello Barcelona } 22 37.40 15 8 n/Porto Cabello La Guayra } 8 13.60 6 3 n/Porto Cabello

Van $ 50 $ 85 $ 33 $ 17 Paramaribo } n/Curaçao Demerary } 45 76.50 30 15 n/Curaçao Trinidad } 40 68 26 13 n/Curaçao Carúpano } 35 59.50 23 12 n/Curaçao Cumaná } 30 51 20 10 n/Curaçao Barcelona } 30 51 20 10 n/Curaçao La Guayra } 16 27.20 11 6 n/Curaçao Porto Cabello } 8 13.60 6 3 n/Curaçao

Van $ 80 $ 136 $ 53 $ 27 Paramaribo } n/Porto Prince Demerary } 75 127.50 50 25 n/Porto Prince Trinidad } 70 119 47 24 n/Porto Prince

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Carúpano } 65 110.50 43 22 n/Porto Prince Cumaná } 60 102 40 20 n/Porto Prince La Guayra } 46 78.20 30 15 n/Porto Prince Porto Cabello } 38 64.60 25 13 n/Porto Prince Curaçao } 30 51 20 10 n/Porto Prince

Van $ 100 $ 160 $ 60 Paramaribo } n/New-York Demerary } 90 144 55 n/New-York Trinidad } 90 144 55 n/New-York Carúpano } 80 130 50 n/New-York Cumaná } 80 130 50 n/New-York Curaçao } 75 130 40 n/New-York Porto Prince } 60 100 35 n/New-York

☞ Betourbiljetten worden alleen voor de 1e klasse afgegeven en blijven van waarde naar New-York 12 maanden, naar alle andere havens 4 maanden.

Vracht-Tarief van Suriname naar New-York.

Koffie, per 1015 K.G. (2240 ℔) $ 8 } + 5% averij Cacao, idem idem 10 } + 5% averij Huiden, per huid 0.20 } + 5% averij Suiker in zakken, per 100 ℔ 0.20 } + 5% averij Goederen naar de maat, per kub. voet 0.25 } + 5% averij Goederen naar 't gewicht, niet 8 } + 5% averij afzonderlijk genoemd, per ton (1015 K.G.) Muntspecie en Staafgoud 1% } + 5% averij Hardhout, per ton (1015 K.G.) 6 } + 5% averij

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ceder, idem idem 8 } + 5% averij

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 95

Vracht-Tarief van New-York naar Suriname.

Blom, Meel, Beschuit, Graan en per vat $ 0.65 Groenten Idem, Idem per ½ vat 0.40 Idem, Idem per ¼ vat 0.25 Idem, Idem per ⅛ vat 0.15 Idem, in zakken per 100 ℔ 0.35 Zemelen, Idem per 100 ℔ 0.60 Vleesch en Spek per vat 0.80 Idem per ½ vat 0.45 Idem per ¼ vat 0.25 Haring, Slivers, Makreel, Zalm en andere per vat 0.70 gezouten visch, 200 ℔'s vaten Idem, Idem per ½ vat 0.40 Suiker, in vaten per vat 0.80 Idem per ½ vat 0.45 Bier (getapt), in vaten per vat 0.80 Kerosine olie en alcohol in ktn. v. 10 per kub. vt. 0.15 gallons Bokkings in ¼ kisten per kist 0.08 Zeep in 50 ℔'s kisten per kist 0.25 Boter, Kaas, Kaarsen, Bakkeljauw, per kub. vt. 0.15 Vuurwerk, Schalen, Naaimachines, Tabak en Suiker in kisten Bier in vtn, Glaswerk in okshoofden, per kub. vt. 0.12 kisten en vtn., Tabak in okshoofden Goederen, naar de maat, niet afzonderlijk per kub. vt. 0.15 genoemd Rijst, Hars, Talk, Haver, Spijkers, per 100 ℔ 0.30 Rookspek, Koorn en ander zwaar goed, niet afzonderlijk genoemd Hammen, Cassia en andere Specerijen per 100 ℔ 0.70 Bezems, Emmers, Houweelen, per doz. 0.50 Schoppen, Spaden Planken, P.P. en W.P. per 1000 vtn. 12. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Deklading:

Teer, Pek per vat 0.70 Zuur, in carboys per carbov 3. - Terpentijn, in kisten per kub. vt. 0.30 Terpentijn, in vaten per vat 1.50 Patronen en Lucifers per kub. vt. 0.20 Paarden en Ezels per stuk 30. - Rundvee per stuk 25. - Schapen per stuk 3. -

☞ Voor alle niet genoemde Goederen moet nader worden overeengekomen.

De vracht + 5% averij op alle goederen, behalve Muntspeciën, vooruit te betalen te New-York in Amerik. Goud. Minimumvracht $ 3.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 96

Tarief voor Vrachtgoederen van Amsterdam naar Paramaribo.

Aardappelen, per ½ muds mand of f 1.75 minder Aardappelen pr. 1/1 mds mnd, kist of zak 3.50 Aardappelen andere verpakk. 25. - Aardewerk (grof) 10. - Ansjovis 25. - Assen (Spoorwagen) 16. - Azijn 16. - Azijn per okshoofd 5. - Bascules 16 - Beddengoed 18. - Bier, in vaten, per oksh. 5. - Bier, in manden, per mnd. van 25 1.- pulflesschen Bier in kisten 16. - Biscuits 18. - Blik, in kisten 16. - Blikwerken 16. - Boeken 18. - Boter, per vaatje tot 6 K.G. 0.50 Boter, per vaatje tot 10 K.G. 0.80 Boter, per vat 25. - Cement, per vat 1.75 Chemicaliën 18. - Drogerijen 25. - Druiven, in mdjs. tot 10 K.G. 1. - Eau de Cologne 25. - Firebricks 20. - Garens 18. - Geweren 25. - Glaswerk 10. - Ganje (in zakken) 16. - Grafzerken 25. - Groenten, per okshoofd 5. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Groenten, in andere verpakk. 18. - Grutterswaren p. mdsvt. 3. - Grutterswaren p. ½ mdsvt. 1.75 Hammen, per stuk 0.60 Hammen, in andere verpakk. 25. - Haring andere 25. - Haver, per zak van 80 K.G. 1.50 Haver, in vaten 16. - Hoeden 18. - Houtwerk 16. - Instrumenten 25. - Jenever, 650/600 Lit., p. vat 18. - Jenever, 450 Lit., idem 12. - Jenever, 250 Lit, p. vat f 7. - Jenever, 150 Lit, idem 4. - Jenever, 100 Lit, idem 3. - Jenever, per mand van 25 kr. 1.75 Jenever, in roode kelders tot 16 kan 0.60 Jenever, id. groene 8⅓ kan 0.30 Kaarsen 16. - Kaas, p. kist v.l z.m. kaas 0.40 Kaas, in kisten 25. - Kalk 1.75 Kantoorbehoeften 18. - Ketting (ijzer) 16. - Kleedingstukken 25. - Klompen 16. - Koffie, per baal 1.50 Kogelblauw 16. - Koperwerk 16. - Kralen 16. - Kramerijen 16. - Kruidenierswaren 18. - Krijt 16. - Kurk 16. - Kwikzilver 50. - Laken 25. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Lampen 18. - Lederwerk 16. - Ledige zakken 16. - Lepels, vorken en messen (geen zilver) 18. - Likeuren 18. - Lood 16. - Loodwit 20. - Lucifers (Zweedsche) 18. - Lijnkoeken 18. - Manufacturen 25. - Medicijnen 25. - Menie 20. - Meubelen 18. - Mineraalwater 25/1 Kruiken per mand 1.75 50/2 Kruiken per mand 3. - 25/2 Kruiken per mand 1.25 in kisten 16. - Modewaren 25. - Muziekinstrumenten 25. - Naaimachines 20. - Olie, per aam 4. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 97

Olie, per ½ aam f 2.50 Olie, per pul van 10 Lit. 1. - Opium f 50+1% d. waarde Papier (Pak- en stroo) f 16. - Parapluie's 25. - Parfumeriën 25. - Planten (levende) op dek 36. - Poetskatoen 16. - Porselein 16. - Provisiën in bl. of flesch 25. - Pijpen (Tabaks) 16. - Rails 20. - Rolpens, p. vtje tot 5 K.G. 0.30 Rijst, p. baal van 100 K.G. 1.50 Rijtuigen 18. - Schilderijen 25. - Schoenmakerswerk 16. - Schuierwerk 16. - Sigaren 25. - Slijpsteenen 20. - Speelgoed 16. - Spek 18. - Spiegels 25. - Spiritus, 650/600 Lit., p. vat 18. - Spiritus, 450 Lit., idem 12. - Spiritus, 250 Lit., idem 7. - Spiritus, 150 Lit., idem 4. - Spiritus, 100 Lit., idem 3. - Spijkers 12. - Staal 20. - Steenen 16. - Stokvisch f 18. - Suiker 18. - Suikerkalk 16. - Tabak 25. -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Teer en Pik (Zweedsche) 16. - Thee 20. - Touwwerk 16. - Uien, per ⅓ mudsmand 2. - Vaten (geschoofd) 16. - Vensterglas 16. - Verfwaren 18. - Vleesch 18. - Vruchten (boom) ½ mdsmd 2.50 Vruchten (boom) ¼ mdsmd 1.50 Wapens 25. - Worst, p. vaatje tot 5 kilo 0.30 Wijn, in overfust, p. oksh. 8. - Wijn, per okshoofd 6. - Wijn, per ¼ boot 3.50 Wijn, in kisten 18. - IJzer 12. - IJzeren Potten (marmieten) per stuk 0.15 IJzerwerk 16. - Zaad 18. - Zeildoek 16. - Zeep 16. - Zemelen 12. - Zink 16. - Zout 16. - Zijde 25. -

Vaartuigen aan dek en andere dekgoederen, van gevaarlijken aard of niet, f 36.

Specie en waarde, muntstukken, goud, zilver, juweelen, schilderijen, enz. 1% van de waarde.

Buskruit f 40. (minimum voor elke zending f 200)

Machines en Machinedeelen per collo weg. minder dan 500 K.G. f 18, 500-1000 K.G. f 25, 1000-2000 K.G. f 30, 2000-4000 K.G. f 35, 4000-6000 K.G. f 40.

Voor alle andere goederen en van die van buitengewone afmetingen, volgens overeenkomst.

Minimumvracht f 8+10% averij.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ☞ Laatste laaddag te Amsterdam 2 dagen vóór het vertrek.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 98

Compagnie Générale Transatlantique.

Hoofddirectie.

Eugène Pereire, president, T. Cloquemin, vice-president, 6 rue Auber, Paris.

Agent te Paramaribo: J. Alfred Hoeffelman, Waterkant C 3.

Tarief van Passagegelden.

Transatlantische Route.

Van St. 1e Catég. 2e Catég. 3e Catég. Entrep. Nazaire, Bordeaux, Marseille en Santander naar: Enk. reis.Ret. bilj. Enk. reis.Ret. bilj. Enk. reis.Ret. bilj. Basse 900 1350 800 1200 750 1125 400 Terre frcs. Cap 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Haïtien Carúpano 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Cayenne 1000 1500 900 1350 800 1200 400 Colon 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Demerary 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Fort de 900 1350 800 1200 750 1125 400 France Jacmel 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Kingston 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Laguayra 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Havana 850 1445 750 1275 650 1105 400 Mayaguez 900 1350 800 1200 750 1125 400 Point à 900 1350 800 1200 750 1125 400 Pitre Ponce 900 1350 800 1200 750 1125 400 Port au 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Prince Porto 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Cabello

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 St. Jean 900 1350 800 1200 750 1125 400 (Po. Rico) St. Lucie 900 1350 800 1200 750 1125 400 St. Pierre 900 1350 800 1200 750 1125 400 St. 900 1350 800 1200 750 1125 400 Thomas St. 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Domingo Santiago 850 1445 750 1275 650 1105 400 de Cuba Savanilla 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Suriname 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Trinidad 1000 1500 850 1275 750 1125 400 Vera 1000 1500 900 1350 800 1200 400 Cruz (of vice versa)

De passage voor bedienden naar een der hierboven bestemde plaatsen is bepaald op frcs. 500.

☞ Passagebiljetten, die aan boord worden besproken verhoogen met 20%.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 99

Lijn annex van Fort de France naar Cayenne.

St. Lucie. Trinidad Chambre. Entrepont Pont. Chambre. Entrepont Pont. fr. fr. fr. fr. fr. fr. Fort de 40 20 10 80 40 20 France St. Lucie 40 20 10 Trinidad Demerary Suriname

Demerary Suriname. Chambre. Entrepont Pont. Chambre. Entrepont Pont. fr. fr. fr. fr. fr. fr. Fort de 160 80 40 200 100 50 France St. Lucie 150 75 40 180 90 45 Trinidad 110 55 30 140 70 35 Demerary 80 40 20 Suriname

Cagenne. Chambre. Entrepont Pont. fr. fr. fr. Fort de France 250 120 60 St. Lucie 220 110 50 Trinidad 180 90 45 Demerary 130 60 30 Suriname 80 40 20

Retourbiljetten voor den intercolonialen overtocht, geldig voor 3 maanden, verminderen voor de 1e klasse passagiers met 15%.

Vermoedelijke data van aankomst en vertrek op de reize.

Lijn van St. Nazaire naar Colon.

Gaande van Aank. Vertr. St. Nazaire - 9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Pointe à Pitre 21 21 Basse Terre 21 22 St. Pierre 22 22 Fort de France 22 23 Laguayra 25 25 Porto Cabello 26 26 Savanilla 28 28 Colon 29 -

Terug van Aank. Vertr. Colon - 3 Savanilla 4 4 Porto Cabello 6 7 Laguayra 7 8 Fort de France 10 11 St. Pierre 11 11 Basse Terre 11 11 Pointe à Pitre 12 12 St. Nazaire 24 -

Lijn van Marseille naar Colon.

Gaande van Aank. Vertr. Marseille - 12 Barcelona 13 13 Malaga 15 15 Fort de France 29 1 Trinidad (facultat.) 2 2 Carúpano 3 3 Laguayra 4 5 Porto Cabello 5 5 Carthagena 7 8 Colon 9 -

Terug van Aank. Vertr. Colon - 12 Port Limon 13 13 Carthagena 15 16 Porto Cabello 18 18

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Laguayra 19 19 Carúpano 20 20 Trinidad (facultat.) 21 21 Fort de France 22 23 Malaga 8 8 Barcelona 10 10 Marseille 11 -

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 100

Lijn van Fort de France naar Port au Prince.

Gaande van Aank. Vertr. Fort de France - 30 St. Pierre 30 30 Point à Pitre 1 1 Basse Terre 1 1 St. Thomas 2 3 Ponce 4 4 Mayaguez 5 5 St. Domingo 6 6 Jacmel 7 7 Port au Prince 9 -

Terug van Aank. Vertr. Port au Prince - 11 Jacmel 14 14 St. Domingo 15 15 Mayaguez 16 17 Ponce 17 18 St. Tbomas 18 19 Basse Terre 20 20 Point à Pitre 20 21 St. Pierre 22 22 Fort de France 22 -

De booten van deze lijn ontmoeten: op de heenreis, te Fort de France de booten komende van Marseille en gaande naar Jacmel; te St. Thomas die komende van Hâvre, St. Nazaire en Bordeaux, en gaande naar Port au Prince; en op de terugreis, te St. Thomas de booten komende van Port au Prince en gaande naar Hâvre; te Fort de France die komende van Colon en gaande naar Marseille.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Lijn van Fort de France naar Cayenne.

Gaande van Aank. Vertr. Fort de France - 23 St. Lucie 23 23 Trinidad 24 25 Demerary 27 27 Suriname 28 28 Cayenne 29 -

Terug van Aank. Vertr. Cayenne - 3 Suriname 4 4 Demerary 5 6 Trinidad 8 8 St. Lucie 9 10 Fort de France 10 -

Royal Mail Steam Packet Company.

Garnett & Co., Lot 18, Waterstreet, Agenten in Demerary.

De Transatlantische mailbooten vertrekken, aanvangende Woensdag 3 Januari, 17 daaraanvolgende en zoo vervolgens om de 14 dagen, van Southampton naar Barbados, van waar een Intercoloniale boot de reis voortzet: om de 14 dagen naar Demerary; om de 14 dagen naar St. Vincent, Grenada, Trinidad en Tobago tot La Guayra;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 101 om de 14 dagen naar St. Lucie, Martinique, Dominique, Guadeloupe, Montserrat, Antigua, Nevis, St. Kitts en St. Thomas.

De transatlantische booten vervolgen de reis van Barbados naar Jacmel, Jamaica en Colon; van daar gaan zij eens in de 4 weken naar Savanilla en eens in de 4 weken naar Limon.

De thuisreizen gaan langs dezelfde route als de uitreizen, met uitzondering dat de booten gaan naar Plymouth, van daar naar Cherbourg en Southampton.

Andere booten vervolgen de reis naar de West-Indiën, St. Domingo, Jamaica, Republiek Columbia, Limon en Grey Town.

Tarief van Passagegelden.

Van Demerary naar de onderstaande plaatsen:

1e Kl. 2e Kl. 3e Kl. Antigua $ 42 00 $ 25 20 $ 8 40 Barbados 19 20 11 52 3 84 Carthagena 73 20 43 92 14 64 Colon 64 80 38 88 12 96 Dominica 36 00 21 60 7 20 Grenada 22 80 13 68 4 50 Greytown 84 00 50 40 16 80 Guadeloupe 38 40 23 04 7 68 Jacmel 49 20 29 52 9 84 Jamaica 58 80 35 28 11 76 La Guayra 43 20 25 92 8 64 Martinique 33 60 20 16 6 72 Montserrat 40 80 24 48 8 16 Nevis 46 80 28 08 9 36 Port Limon 79 20 47 52 15 84 Savanilla 73 20 43 92 14 64 St. Kitts 46 80 28 08 9 36 St. Lucie 31 20 18 72 6 24 St. Thomas 51 60 30 96 10 32 St. Vincent 22 80 13 68 4 56 Tobago 27 60 16 56 5 52 Trinidad 22 80 13 68 4 56

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ☞ Retourbiljetten, alléén voor de le klasse, 1½ maal zooveel als het bedrag voor de enkele reizen.

Van Southampton naar de onderstaande plaatsen, of vice versa.

Catég. 1e 2e Bed. Antigua £ 25 £ 35 £ 17 10 Barbados 23 32 10 17 10 Carthagena 30 40 20 Colon 30 40 20 Curaçao 30 40 20 Demerary 25 35 17 10 Dominica 25 35 17 10 Grenada 25 35 17 10 Grey Town 30 40 20 Gundeloupe 25 35 17 10 Jacmel 25 35 17 10 Jamaica 25 35 17 10 La Guayra 25 35 17 10 Limon 30 40 20 Martinique 25 35 17 10 Montserrat 25 35 17 10 Po. Cabello 30 40 20 St. Kitts 25 35 17 10 St. Lucia 25 35 17 10 St. Thomas 25 35 17 10 St. Vincent 25 35 17 10 Savanilla 30 40 20 Tobago 25 35 17 10 Trinidad 25 35 17 10

☞ Retourbiljetten, geldig voor 12 of meer maanden, verminderen met 25%.

2e klasse, Enkele reis £ 20. Retour £ 30.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 102

Data van aankomst en vertrek van de rooten der Royal Mail Steamers gedurende 1894.

Sonthampton.Barbados. Demerary. Barbados. Plymouth. Vertrek. Aank. Aank. Vertrek. Vertrek. Aank. Woensd. Maand. Woensd. Donderd. Zaterd. Woensd. Jan. 3 Jan. 15 Jan. 17 Jan. 25 Jan. 27 Febr. 7 Jan. 17 Jan. 29 Jan. 31 Febr. 8 Febr. 10 Febr. 21 Jan. 31 Febr. 12 Febr. 14 Febr. 22 Febr. 24 Mrt. 7 Febr. 14 Febr. 26 Febr. 28 Mrt. 8 Mrt. 10 Mrt. 21 Febr. 28 Mrt. 12 Mrt. 14 Mrt. 22 Mrt. 24 Apr. 4 Mrt. 14 Mrt. 26 Mrt. 28 Apr. 5 Apr. 7 Apr. 18 Mrt. 28 Apr. 9 Apr. 11 Apr. 19 Apr. 21 Mei 2 Apr. 11 Apr. 23 Apr. 25 Mei 3 Mei 5 Mei 16 Apr. 25 Mei 7 Mei 9 Mei 17 Mei 19 Mei 30 Mei 9 Mei 21 Mei 23 Mei 31 Juni 2 Juni 13 Mei 23 Juni 4 Juni 6 Juni 14 Juni 16 Juni 27 Juni 6 Juni 18 Juni 20 Juni 28 Juni 30 Juli 11 Juni 20 Juli 2 Juli 4 Juli 12 Juli 14 Juli 25 Juli 4 Juli 16 Juli 18 Juli 26 Juli 28 Aug. 8 Juli 18 Juli 30 Aug. 1 Aug. 9 Aug. 11 Aug. 22 Aug. 1 Aug. 13 Aug. 15 Aug. 23 Aug. 25 Sept. 5 Aug. 15 Aug. 27 Aug. 29 Sept. 6 Sept. 8 Sept. 19 Aug. 29 Sept. 10 Sept. 12 Sept. 20 Sept. 22 Oct. 3 Sept. 12 Sept. 24 Sept. 26 Oct. 4 Oct. 6 Oct. 17 Sept. 20 Oct. 8 Oct. 10 Oct. 18 Oct. 20 Oct. 31 Oct. 10 Oct. 22 Oct. 24 Nov. 1 Nov. 3 Nov. 14 Oct. 24 Nov. 5 Nov. 7 Nov. 15 Nov. 17 Nov. 28 Nov. 7 Nov. 19 Nov. 21 Nov. 29 Dec. 1 Dec. 12 Nov. 21 Dec. 3 Dec. 5 Dec. 13 Dec. 15 Dec. 26 1895 Dec. 5 Dec. 17 Dec. 19 Dec. 27 Dec. 29 Jan. 9 1895 1895 1895 Dec. 19 Dec. 31 Jan. 2 Jan. 10 Jan. 12 Jan. 23 1895 1895 Jan. 2 Jan. 14 Jan. 16 Jan. 24 Jan. 26 Febr. 6

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 The Demerara & Berbice Steam Ship Line.

Driewekelijksche vaart.

Colonial Company, Demerary, Agent.

Passage 1e klasse: £ 17.10.

Clyde Line of Steamers.

Glasgow, Trinidad en Demerary.

Sandbach, Parker & Co., Water Street, Charlestown, Agenten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 103

Telegraaflijnen Paramaribo-Fort Nieuw Amsterdam-Mariënburg-Frederiksdorp-Post Leiden (ingevat deze als quantaineplaats wordt gebruikt). Rust en Werk-Johannisburg-Berlijn.

De kantoren zijn geopend voor aanbieding en overseining van berichten van 6 uur 's morgens tot 12 uur 's middags, en van 's namiddags 1 uur tot 's avonds 6 uur.

De bezorging op de stations buiten Paramaribo geschiedt kosteloos. De afzenders zijn echter verplicht om voor adressen, buiten die stations, een persoon op het station zelf aan te wijzen die het bericht in ontvangst kan nemen.

Te Paramaribo geschiedt de bestelling tegen betaling van 10 cent voor elk bericht in de wijken A, B, C, D en E tot aan de Rust en Vredestraat, en in de eerste Buitenwijk Voor persomen buiten die wijken wonende, moet een adres van bestelling binnen den bestellingskring worden aangewezen.

De kosten bedragen 1 cent per woord; voor berichten echter op het station Johannisburg; zijnde het centraalstation voor de lijnen-Rust en Werk, Johannisburg en Berlijn, 2 cent per woord; een woord mag uit niet meer dan 15 letters bestaan: leesteekens, onderstreping enz. worden als één woord meêgereld.

De berekening van cijfers heeft plaats door telling van het in letters uitgesproken getal.

Voor collationneering wordt de helft der kosten van het omspronkelijk bericht door den afzender bijbetaald.

Berichten moeten gesteld zijn in een taal die de beambte van het station van bestemming verstaat. Zij moeten schriftelijk ter overbrenging worden aangeboden.

Société Française den Télégraphès sous marins.

Naamlooze Vennootschap met een kapitaal van 11,000,000 franes.

Geniet een jaarlijksch subsidie van Suriname @ f 24000.

Hoofddirectie: Parijs, 32 Rue Caumartin.

Wallerstein, gevolm. administrat Herrenschmidt, algem, secret, J. Depelley, directeur, Paul Julin, direct. v.d. exploitatie te Fors de France, E. Haussmann en Duch, inspecteurs.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 104

Directie te Paramaribo:

E. Le Laidier, stationschef.

H.E. Weytingh, R. de Rooy, D.E. de la Fuente, M.E. de Vries, hulp-commiezen, J.H. Soesman en A. Brunings, surnumerairs.

Chs. Tubbergen, besteller.

☞ Het kantoor is voor het publiek dagelijks toegankelijk van 's morgens 8 tot 's avonds 8 uur.

Reglement voor de telegraphische verrinding van Suriname met de lijnen van de Societe Française des telégraphes sous marins.

Art. 1. Voor de telling der woorden en de berekening van hun aantal, alsmede voor de verzending der dépêches, past de Fransche maatschappij der onderzeesche telegrafen in den dienst harer eigene stations de bepalingen toe, welke, voor zooveel het Buiten-Europeesch beheer betreft, vastgesteld zijn bij de telegraphische conferentie van Berlijn in haar Reglement van Internationalen dienst van 17 September 1885.

Daar echter de telegraaflijnen, die verbonden zijn met het telegraafnet van de voornoemde maatschappij, onderworpen zijn aan speciale regelen, moet het volgend voorbehoud gemaakt worden voor de berichten, waarbij van die lijnen gebruik wordt gemaakt.

Art. 2. In telegrammen is het maximum voor de lengte van een woord 10 letters; de woorden, die uit meer dan 10 letters bestaan, worden berekend tegen 1 woord elke 10 letters of gedeelten van 10 letters.

Art. 3. De dépêches in overeengekomen taal opgesteld (gecodificeerd) zijn onderworpen aan dezelfde voorwaarden van telling en berekening als in het voorgaande artikel aangeduid.

Voor zoover zoodanige dépêches bestemd zijn om langs den transatlantischen kabel overgeseind te worden, mogen zij slechts woorden behelzen van ten hoogste tien letters aan eene der volgende talen ontleend: Duitsch, Engelsch, Spaansch, Fransch, Italiaansch, Nederlandsch, Portugeesch en Latijn. Elk telegram mag woorden bevatten uit die verschillende talen. De eigennamen, d.i. namen van personen en van plaatsen, mogen geen deel uitmaken van het in overeengekomen taal opgestelde; zij worden in telegrammen alleen toegelaten met hunne gewone en bekende beteekenis.

Art. 4. De cijfer-telegrammen voor de Antillen, Panama en Noord-Amerika bestemd, moeten altijd herhaald worden en zijn daarom onderworpen aan eene verhooging van de helft van den prijs van een gewoon telegram van dezelfde lengte.

In cijfer-telegrammen wordt het aantal woorden dat elke

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 105 groep cijfers (of letters) bevat, gevonden door het aantal cijfers door 3 te deelen en - is zulks het geval - een woord meer te rekenen voor hetgeen overblijft. Getallen in eene gewone dépêche voorkomende en bestemd voor de Antiden, Panama en Noord-Amerika moeten in letters uitgedrukt zijn: voor alle andere bestemmingen mogen zij in cijfers uitgedrukt worden en zijn dan onderworpen aan de berekening in het 2e lid van dit artikel vermeld.

Art. 5. De afzender van een telegram kan de herhaling daarvan vragen, tegen betaling eener verhooging van de helft van den oorspronkelijken prijs van het telegram.

Art. 6. De afzender van een telegram kan het antwoord, dat hij aan zijn correspondent vraagt, frankeeren tegen vooruitbetaling van den prijs van het opgegeven aantal woorden.

Art. 7. De telegrammen bestemd voor plaatsen waar geene internationale telegraten bestaan, kunnen op aanvraag van den afzender, ter plaatse van bestemming besteld worden door de brievenpost; in dat geval moet het adres luiden b.v. als volgt: Robinson, Port an Prince, Poste Mole, Saint Nicolas.

Voor het doorzenden per brievenpost wordt 63 cents betaald.

Art. 8. De telegrammen naar een der Antillen, waar meer dan een telegraafstation is, moeten in het adres zoowel den naam van het station als van het eiland bevatten. De telegrammen, welke echter slechts één dezer aanduidingen bevatten, zullen overgeseind worden, maar voor risico van den afzender, die verantwoordelijk blijft voor de gevolgen, uit een onvoldoend adres voortvloeiende. Art. 9. De dépêches voor Cuba en Porto-Rico bestemd moeten in gewone taal geschreven worden. Nochtans mogen de telegrammen in eene overeengekomen taal of in cijfers en geheime letters opgesteld worden, maar in dat geval behouden de Staatsregeeringen van Cuba en Porto-Rico zich het recht voor, de vertaling te eischen van de aldus opgestelde telegrammen vóór de afgifte aan de geadresseerden.

De telegrammen voor Porto-Rico en Cuba, uitgezonderd die voor Havana, Cienfuegos en Santiago de Cuba, worden overgeseind geheel voor risico des afzenders.

Tarief per woord, van Paramaribo naar de onderstaande plaatsen:

Santiago de Cuba f 3.10 Haïti 2.60 Dominica 2.35 Curaçao 2.60 Venezuela 3.10 Martinique 1.10

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Guadeloupe 1.40 Marie-Galante (St. Louis) 1.65 Cayenne 0.50 St. Laurent du Maroni(*) 0.60 Brazilië (Noord. ged.) 2.85 Brazilië (Zuidel. ged.) 3.35

(*) Berichten voor Albina worden geseind naar St Laurent, en van daar over de post voor rekening van den afzender verzonden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 106

Via Haïti Key-West. Duitschl en Helgoland f 5.97½ Oostenrijk-Hongarije 6.20 België 6.10 Denemarken 6.22½ Spanje, Barcelona 6.30 Spanje, andere plaatsen 6.35 Frankrijk en Corsica 5.97½ Gr. Brittanië en Ierland 5.97½ Griekenland 6.30 Italië 6.15 Noorwegen 6.22½ Nederland 6.15 Portugal 6.32½ Europ. Rusland 6.42½ Zweden 6.32½ Zwitserland 6.10 Bosnie Herzegowina 6.25 Bulgarijé 6.30 Europ. Turkije 6.27½ Cuba, Cienfuegos 3.85 Cuba, Havana 4.35 Cuba, andere plaatsen 3.20 Calcutta via P.Q. Malta 8.42½ Ver. St. O v/d Mississippi 5.35 Ver. St. W Mississippi 5.60 Grenada, Nw. Brunswijk 5.47½ Kaap Breton 5.48 Nw. Schotland 5.47½ Eng. Columbië 5.85 Bermud. Eilanden 7.37½ Mexico, Tampico, Vera-Cruz 5.22½ Andere plaatsen van Mexico 5.35 Terreneuve 5.72½

via Haïti Galv. via Haïti Panama

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Costa-Rica f 7.67½ f 6.75 Guatemala 7.05 6.95 Honduras 7.05 6.95 Nicaragua, St. Juan 7.55 6.62½ Nicaragua, andere 7.62½ 6.75 plaatsen San Salvador, La Libertad 6.92 7.07½ San Salvador, andere 7.05 6.95 plaatsen Canarische Eilanden 6.70 Florida, Key West en 5.10 Pensacola Florida, andere plaatsen 5.35

Antigua f 2.20 Barbados 2.10 Colon 5.52½ Demerary 3.22½ Dominique 1.85 Grenada 2.10 Jamaica 3.98 Panama 7.55 Porto-Rico (bet. ant. St. Juan alleen) 2.72½ St. Kitts 2.27½ St. Lucie 1.85 St. Thomas 2.52½ St. Vincent 1.97½ Trinidad 2.22½

☞ De bestemmers, die hunne telegrammen onder een telgramadres wenschen te ontvangen, moeten hun adres op het kantoor aangeven en eene som betalen van f 20 voor 6 maanden of f 40 per jaar. De abonnementen beginnen op den 1n Januari en op den 1n Juli.

De abonnementsprijs voor de Nouvelles politiques journalières is f 90 en die voor de prix courants de marchés f 60 per jaar. De abonnementen beginnen op den 1n Januari.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 107

West India & Panama Telegraph Company.

Gevestigd te Demerary, bij het postkantoor.

Geniet een jaarlijksch subsidie van Demerary @ £ 4500.

Open: elken werkdag van 's v.m. 7 tot 's av. 6, en des Zondags van 's v.m. 8 tot 10 en 's ev. 7 tot 8½.

Tarief per woord, van Demerary naar de onderstaande W.I. stations:

Antigua $ 0.96 Barbados 0.76 Colon 2.86 Cienfuegos 2.08 Dominica 0.82 Grenada 9.54 Basse Terre 0.86 Pointe à Pitre 0.88 Capesterre 0.88 Havana 2.28 Jamaica 2.12 Martinique 0.76 Panama 3.06 Porto Rico, San Juan 1.28 Porto andere stations 1.34 Santiago de Cuba 1.77 Sants Cruz 1.26 St. Kitts 1.02 St. Thomas 1.20 St. Lucie 0.70 St. Vincent 0.64 Trinidad, San Fernando 0.38 Trinidad, Port of Spain en andere stations 0.40

☞ Minimum bedrag $ 1.20

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Tarief per woord, van Demerary naar de onderstaande plaatsen over Cuba:

Vereenigde Staten O. v/d. Mississippi $ 2.68 Idem, W. Mississippi 2.78 Bermuda 3.49 Canada, Nova Scotia, Nw. Brunsw., 2.78 Kaap Breton, Vancouvereiland, Br. Columbia België en Zwitserland 2.98 Oostenrijk 3.02 Portugal 3.07 Rusland 3.11 Madeira 3.24 Indiën 3.91 Ceylon 3.93 Key-West 2.48 New-Foundland 2.89 Prince Edw. eiland 2.86 Oroot Brittanië, Ierland, Frankrijk en 2.93 Duitschl. Italië 3. - Spanje en Griekenland 3.06 Holland 3. - Noorwegen en Denemarken 3.03 Zweden 3.07

Tarief per woord, van Demerary naar de onderstaande plaatsen, over de kabels van de Société française des télégr. sous marins via Martinique:

Paramaribo $ 1.17 Cayenne 1.60 Brazilië en Z.N. streken m/in begr. v. Rio 2.15 Janeiro Brazilië, Zuidel. streken 2.33 Argent. Republiek. Paraguay en Uraguay 2.47

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 108 leder woord bevat hoogstens 10 letters, iedere 10 letters meer of gedeelten daarvan tellen voor een nieuw woord; in het adres worden de plaats van afzending en de naam van het land van bestemming respect, voor één woord gerekend.

Code-Telegrammen mogen geene woorden bevatten van meer dan 10 letters, en kunnen worden gesteld in het Engelsch, Fransch, Hoogduitsch, Italiaansch. Hollandsch, Spaansch en Latijn.

Namen van personen en plaatsen mogen in de Code-Telegrammen niet anders worden gebruikt dan op de wijze zooals zij in gewone Telegrammen mogen voorkomen.

Cijfer-Telegrammen mogen geheel of gedeeltelijk worden samengesteld uit figuren of letters, of eene voortzetting van woorden en riguren, woorden en letters, of woorden, figuren en letters, zoodanig dat de afzender zijne bedoeling kan verbergen.

Telegrammen, samengesteld uit woorden niet in de Europresche talen bekend, worden als Cijfer-Telegrammen belast.

Figuren worden belast naar den maatstaf van 3 voor een woord, plus een woord voor elk daarboven. Het zelfde geldt ook voor groepen van letters.

Kamer van koophandel en fabrieken.

...... voorzitter, Mr. J. van Praag, secretaris, J. Barnett,...... leden.

Vereeniging voor Suriname.

Gevestigd te Amsterdam. P.N. Muller, voorzitter. Mr. J.W. Tijdeman, secretaris. Correspondeerende leden in Suriname: S. van Lierop, M.S. van Praag, W. van Esveld.

Land- en Tuinbouw Vereeniging Suriname.

A.J. Baron Schimmelpenninck v.d. Oije, R.N.L. Leg. v.E., voorz. J.R.C. Gonggrijp, onder-voorz. H.Z. van Campen, bibliothee. Jacques de Vries, penningm. Mr. Henri Benjamins, secret.

Surinaamsche Plantersvereeniging.

Opger. 11 Nov. 1891 m/37 leden. Telt op 1 Sept. 1893 63 leden. F.C. Gefken, voorz. J.R.C. Gonggrijp, secretaris, R.D. Currie, penningm. James Blake, John J. Kirke, leden.

Vereeniging van Goudontginners.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Opger. 19 Jan. 1892 m/17 leden. Telt op 1 Juli 1893 22 leden. G.B.J.K. Seiler, voorz. J.F. Green, onder-voorz. Dr. G.J. Vanier, secret. J.J.P. Wessels, penningm. Dr. A. Salomons, R.N.L., J.B. Muller, J. Fennelly, J.S. Abel, commissar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 109

Nederlandsche Handel Maatschappij.

DIRECTIE TE AMSTERDAM, Heerengracht hoek Spiegelstraat. Mr. F. Alting Mees, president. P. Fraissinet, secretaris. Jhr. P. Hartsen en B. Heldring, directeuren.

Agentschap in Suriname op de Centraalfabriek Marfënburg.

J. Mavor en F.W. Beets, agenten.

☞ Spreekuur te Paramaribo, Oranjestraat A 113, iederen Vrijdag v.m. 10 uur.

Centraalfabriek Mariënburg.

J. Mavor, directeur. J. Strempel, ingenieur. B.E. van Nes, scheikundige. J. Welle, boekhouder.

Landbouw, Cultuur en andere Maatschappijen.

De Cultuur Maatschappij Wederzorg. (1874.)

A.F. en M.H. Insinger, beheerders in Nederland. G.K. Cramer, directeur en administrateur van plant Wederzorg. G.H. Samson, agent te Paramaribo van den heer G.K. Cramer.

Landbouw Maatschappij Voorburg (1884).

Beheer in Nederland te Millingen bij Nijmegen.

J.J.S. Arntz, president-commissaris.

Mr. F.C. Colenbrander en A. Dorsemogen, commissarissen.

Beheer in Suriname.

F.C. Gefken, directeur-administrateur van de plant. Voorburg. E.A. Cabell, agent der Mantschappij te Paramaribo.

Cultuur Maatschappij Goudmijn (1885). (in liquidatie.)

M. & R. de Monchij, te Rotterdam, beheerders in Nederland. C.C.L. Reeberg, beheerder in Suriname en directeur van de plantage Goudmijn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Naamlooze Vennootschappen (1886) gevestigd te Amsterdam ter Exploitatie der Plantages:

1o. Dordrecht.

S. Muller van Voorst, directeur. P.N. Muller, W.F. Piek en A.R. Jolles, commissarissen.

2o. Tont lui faut.

S. Muller van Voorst, directeur. P.N. Muller, M.C. Calkoen on Mr. C.J. den Tex, commissar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 110

Beheer in Suriname.

E.M. Curiel, administrateur der plantages. Bij diens ontstentenis F.C. Curiel. J.A. van Beek, directeur van pl. Dorilrecht. J.C. Anda, directeur van pl. Tout lui faut.

W.-I. Landbouw Maatschappij Spieringshoek (1887).

Chs. de Groof, agent te Vlissingen.

R.H. Leijsner, administrateur in Suriname. Ch. Elder Jr., directeur van plant. Spieringshoek.

De West-Indische Landbouw-maatschappij (1887).

W.H. Blaauw, directeur te Amsterdam.

J.S. Blake, beheerder in Suriname en directeur van plantage Meerzorg, die in eigendom toebehoort aan de Maatschappij.

S. van Lierop, agent te Paramaribo.

Cultuur-Maatschappij Rust en Werk (1888).

J.C. Gulcher, directeur te Amsterdam.

S. van Lierop en Th. van Lierop, agenten in Suriname.

Th. van Lierop, directeur en administrateur van plantage Rust en Werk, die in eigendom toebehoort aan de Maatschappij.

Saramacca Cultuur Maatschappij (1889).

J.N. Bastert, Keizersgracht 171, Amsterdam, directeur.

Commissarissen.

J.N. Bastert Sr., pres., A.H. van Beuwilgen, l'atrice Kramer, P.J. van Houten.

F. van Ghert Jr, administrateur-directeur van de pl. Catharina Sophia en Anna Maria, die in eigendom toebeh. a/d. Maatsch.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 P. van den Broek, agent en gevolmachtigde te Paramaribo.

Naaml. Venn. ter Exploit. van de Plant. Johannesburg, gevestigd te Rotterdam (1889).

J.F. Spiering, administrateur der plantage Johannesburg, die in eigendom toebehoort aan de Vennootschap.

Philippi & Co., beheerders, gevestigd te Rotterdam.

Naaml. Venn. Landb. Maatschappij Broederschap (1889).

Mr. J.A. Baëzn, bestuurder der Venn., te Amsterdam. A.H. de Granada, administrateur der plantage te Paramaribo. C.H. Waller, inspect. over de cultures, Ben. Suramacca.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 111

Naaml. Venn. Cultuur Maatsch. Montrésor.

W.H.V. Saron van Heerdt tot Eversberg, directeur der Maatsch. en gezagvoeder der plant. Montrésor. P. van den Broek, agent te Paramaribo.

Landbouw Maatschappij Commewijne.

....., directeur te Amsterdam. De agenten der Nederlandsche Handelmaatschappij, administrateuren in Suriname.

A. Shedden, directeur van plantage Zoelen, die in eigendom toebehoort aan de Maatschappij.

Landbouw Maatschappij Suriname.

Beheerders der Maatsch., Raad van bestuur, te 's Gravenhage. P. van den Broek, administrateur der plantage Susannasdaal. J.C.J. del Prado, directeur der plantage Susannasdaal.

American Exploitation Company.

(Maatschappij ter exploitatie van balata en andere boschproducten.)

W.R. Stockbridge, beheerder binnen de kolonie. W.A. Joubert, waarnemend.

Maatschappijen ter exploitatie van goud en andere edele metalen.

Witte Water Placer Company.

J. Fennelly, agent.

Dutch Guyana Gold Exploration Syndicate Ld. te Londen.

Capt. W.J. Gilbert, hoofddirecteur en agent.

Mineraal-Maatschappij Suriname.

C. Samuels, directeur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Mindrinetti Mining Company.

J. Fennelly, beheerder.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 112

Maatschappij tot ontginning van het placer ‘'t Toeval’ in Suriname, gevestigd te Amsterdam (1893).

J. Kruyt, vertegenwoordiger der Maatschappij te Suriname. S.H. Samson, agent te Paramaribo.

Surinaamsche Bank.

Amsterdam, Weteringschans 128. Paramaribo, Gravenstr., A 13.

Statuten: Zie K.B. 9 Nov. 1864 No. 65, en Koloniale verordening van 26 Juni 1889 G.B. No. 19.

Hoofddirectie te Amsterdam.

L.H. Enthoven. A. d'Angremond.

Commissarissen te Amsterdam.

Mr. M.C. van Hall, Jhr. P. Hartsen, B. Heldring, U.H. Wilkens, P.N. Muller, J.C. Gulcher.

Directie te Paramaribo.

W. van Esveld, dir. voorz. H. d'Angremond, direct. (v.) J.F.H. Voet, waarnemend.

Commissie van Toézicht te Paramaribo.

Dr. A. Salomons, R.N.L., voorz. J.J.P. Wessels, secr. C.M. Bremer (v.), J.F.H. Voet, R. Bueno de Mesquita, W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., leden.

H. Weytingh, koloniale Commissaris.

W. Schipper, kassier, J.C. Hering, boekhouder,

J.A. Duurvoort, J.A. Favereij.

G.J. Straub, huisbew. en bode, M.W.A. Kamperveen, assistent-bode.

De Bank is op iederen werkdag van 9 tot 1 uur open.

Disconto 8%.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Hypotheken op vaste goederen. Rente en voorwaarden overeen te komen met de Directie.

Wisselafgifte. Wissels, aangevraagd binnen twee uur vóór het sluiten eener buitenlandsche mailgelegenheid, worden niet uitgereikt vóór de pakketten voor de mail gesloten zijn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 113

De Bank verkoopt wissels betaalbaar Amsterdam: 90 d/z. ½%, 60 d/z. 1%, 30 d/z. 1½%, zicht 2% boven pari. en koopt idem: 90 d/z. ½% beneden pari, 60 d/z. ¼% beneden pari, 30 d/z. à pari, en zicht ¼% boven pari.

De koers waartoe wissels verkrijgbaar zijn, betaalbaar te Londen, Parijs en New-York, wordt geadverteerd.

Zichtwissels op Demerary, Berbice en Barbados zijn verkrijgbaar tot den vasten koers van f 2.60 = $ 1. - Idem op Cayenne @ f 0.50 = 1 franc. Van wissels op tijd op koloniale Banken, en van wissels betaalbaar op andere dan de genoemde plaatsen, moet de koers overeengekomen worden. Minimum-bedragen en looptijd:

Op Amsterdam f 5; sommen beneden f 50 alléén op zicht. Op Londen £ 1; sommen beneden £ 10 alléén op 3 d/z. Op Parijs frc. 25; sommen beneden frc. 250 alléén op zicht. Op New-York $ 10; sommen beneden $ 500 alléén on demand. sommen v. $ 500 - $ 1000 alléén op 3 d/z. Op Demerary en Berbice $ 4; sommen beneden $ 500 alléén op zicht. Op Barbados $ 20; sommen beneden $ 500 alléén op zicht.

Vreemde munt verkrijgbaar: Engelsch en Amerikaansch goud 5% boven pari. Fransch goud 1 franc = f 0.50 Fransch zilver, zie advertenties. Ruw goud. De bank koopt tot overeen te komen prijs.

Rentelooze voorschotten op aan de Bank geconsigneerd ruw gond en op producten, indien niet geadverteerd, overeen te komen met de Directie.

Bewaarloon. Sommen beneden f 10000 ¼ per mille per maand, van f 10000 en daarboven 2 per mille per jaar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ☞ Sedert in 1878 het kapitaal van f 1.000.000 gebracht werd op f 700.000, hadden de navolgende uitkeeringen plaats:

5% in 1878, 1879 en 1884. 5½% in 1885 en 1886. 6% in 1880. 7% in 1881, 1882, 1883 en 1887. 8% in 1888, 1889, 1890, 1891 en 1892.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 114

Balans op 31 December 1892.

Debet. Aan Effecten-Rekening f 581774, - Aan Gebouwen en Mobilair f 25000, -

Aan Diverse Debiteuren f 39665,975 Aan Prolongatie-Rekening f 677500, - Aan Hypotheek-Rekening f 278106,67 Aan Beleening-Rekening f 8800, - Aan Kas-Rekening: A. Munt te Paramaribo f 606098,92 B. te Amsterdam in Kas en f 27307,21 bij den Kassier _____ f 633406,13 Aan Wissels en Promessen in Portefeuille: A. te Paramaribo f 481867,66 B. te Amsterdam f 223730,05 _____ f 705597,71 Aan Diverse-Rekeningen f 231943,44 _____

f 3181793,925

Credit. Per Kapitaal f 700000, - Per Reservefonds f 175000, - Per Disconto Reserve-Rekening f 90000, -

Per Diverse Crediteuren f 19531,195 Per Bankbiljetten in circulatie f 1104920, -

Per Rekening Court. Saldo's te Paramaribo f 193339,785 Per Traite-Rekening f 430612,73

Per Diverse Rekeningen f 409864,965 Per Onbet. Divid. pro 1890 en 1891 f 448, - Per Uitd over 1892 @ 8% f 56000, - Per Patentbelasting f 1434,23 _____ f 57434,23 Per Winst en Verlies f 643,02

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 _____

f 3181793,925

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 115

Levens-, Brand- en Zee-Assurantie Maatschappijen, waarvan Agentschappen gevestigd zijn in de kolonie.

Nationale Levensverzekering Bank.

Mr. Henri Benjamins, hoofd-agent voor West-Indië. Dr. J. Delmonte Lijon, O.I.P., geneesk. adviseur.

North-British and Mercantile Insurance Company.

W. van Esveld, agent.

The Northern Fire and Life Assurance Company.

E. Soesman, agent. Dr. J. Delmonte Lijon, O.I.P., geneesk. adviseur.

The Equitable Life Assurance Society of the U. St.

J.C. Hering, agent. Dr. J. Delmonte Lijon, O.I.P., geneesk. adviseur.

New-York Life Insurance Company.

Eli van Praag, agent. Dr. J. Delmonte Lijon, O.I.P., geneesk, adviseur.

Assurantie-Maatschappij tegen Brandschade de Nederlanden van 1845.

Eli van Praag, agent.

Royal Fire and Lite Insurance Company.

Gebrs. Barnett, agenten.

The Lancashire Fire and Life Assurance Company.

Gebra. Benjamins, agenten. M.P. Heilbron, geneesk. adviseur.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Lloyds-Agenten.

Gebrs. Barnett.

Vereeniging van Assuradeuren te Amsterdam.

H.C. Levy, agent.

Underwriting and Agency Association, Limited Londen. (Verzekering tegen zeeschade.)

Gebrs. Barnett, agenten.

Mannheimer Versicherungs Gesellschaft in Mannheim. (Verzekering tegen zeeschade.)

Gebrs. Barnett, agenten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 116

The Sun Insurance Company, London.

Seml. van Praag, agent.

Board of Underwriters of New-York.

Jacqs. B. Nassij, agent.

National Board of Marine Underwriters of New-York.

David J. van Praag (v.), agent.

Philadelphia Board of Marine Underwriters of Philadelphia.

David J. van Praag (v.), agent.

Commercial Union Assurance Company Limited, London.

D. Coutinho, agent.

Transatlantische Feuer Versicherungs-Actien-Gesellschaft, gevestigd te Hamburg.

E. Dränger, agent.

Deutscher Lloyd. Transport Versicherungs-Actien-Gesellschaft in Berlijn.

E. Dränger, agent.

The Sun Life Assurance Company of Canada.

J. Fennelly, agent. Dr. J. van West (v.), geneeskundig adviseur.

The Standard Life Assurance Company.

J.W. Bueno de Mesquita, agent.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Dr. J. van West (v.) en Dr. G.J. Vanier, geneesk. adviseurs.

Nederlandsche Brandverzekering-Maatschappij, gevestigd te Amsterdam.

A.A. Ter Laag, agent (v.) P. Ter Laag, waarn.

Levensverzekering-Maatschappij Dordrecht.

P. van den Broek, agent. P.C.T. Lens, geneeskundig adviseur.

De Eerste Nederl. Verzekering-Maatschappij op het leven, tegen invaliditeit en ongelukken te 's Gravenhage.

Mr. J. van Praag, agent. Ph.E. Coster en Dr. J.A.B. Colaço Belmonte, geneesk, adviseurs.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 117

Verdeeling der stad in wijken, met vermeiding van hare grenzen, het aantal erven dat iedere wijk bevat, de namen der wijkmeesters en het aantal zielen op ieder gedeelte woonachtig.

Paramaribo, groot ongeveer 925 Hectaren, is verdeeld in 6 binnen- en 2 buitenwijken, als:

Wijk A begrensd ten N. door de Sommelsdijkskreek, ten O. door den Grooten Combéweg, het Gouvernementsplein en den Waterkant, ten Z. door de Knuffelsgracht en de Keizerstraat, ten W. door de Klipsteenstraat en de Laan van Tourtonne, bevat 289 erven.

Wijkmeesters:

H. Weytingh, 1e gedeelte Ns. 1/86 (1262 zielen). Omvat de Gravenstraat, Heerenstraat en de Noorderkerkstraat;

Jacq. Polak (v.), F.J. Schuster, waarn., 2e gedeelte Ns. 87/191 (1022 zielen). Omvat de Heerenstraat, Oranjestraat, Krommeelleboogstraat, Oude Hofstraat, Keizerstraat, Korte Kerkstraat en Watermolenstraat met de Krabbesteeg;

Jacq. Emanuels, 3e gedeelte Ns. 192/275 (850 zielen). Omvat de Watermolenstraat, Groote Hofstraat, den Waterkant, de Knuffelsgracht, Keizerstraat, Klipsteenstraat, Wagewegstraat en het Kerkplein, of den Oude Oranjetuin.

Wijk B begrensd ten N. door de Sommelsdijkskreek, ten O. door de Laan van Tourtonne en de Klipsteenstraat, ten Z. door de Keizerstraat, ten W. door de Wanicastraat, bevat 294 erven.

Wijkmeesters

J.J. van Meerten, 1e gedeelte Ns. 1/90 (1115 zielen). Omvat de Graven- en Soldatenstraat, Klipsteenstraat en de Heerenstraat;

J.H. Hiemcke, 2e gedeelte Ns. 91/183 (1048 zielen). Omvat de Wagewegstraat, Rust en Vredestraat, Zwalmbergstraat, Stoelmanstraat en Zwartenhovenbrugstraat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 B. Morpurgo (v.), J.J. van Meerten, waarn., 3e gedeelte Ns. 184/260 (1384 zielen). Omvat de Wagewegstraat, Malebatrumstraat, Klipsteenstraat, Keizerstraat en Wanicastraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 118

Wijk C begrensd ten N. door het Vaillantplein en den Heiligenweg, ten O. door den Waterkant, ten Z. door de Steenbakkersgracht, ten W. door de Zwartenhovenbrugstraat, bevat 249 erven.

Wijkmeesters:

P.A. May, 1e gedeelte Ns. 1/95 (1462 zielen). Omvat den Waterkant, de Jodenbreestraat, Maagdenstraat en Dominéstraat;

E.R. van Eijck, 2e gedeelte Ns. 96/157 (1132 zielen). Omvat den Waterkant, de Steenbakkerijstraat, Zwartenhovenbrugstraat, Keizerstraat, den Heiligenweg, de Steenbakkersgracht en de Maagdenstraat;

J.B. de Vries, 3e gedeelte Ns. 158/207 (670 zielen). Omvat de Maagdenstraat, Steenbakkerijstraat, Dominéstraat, Zwartenhovenbrugstraat, Steenbakkersgr. en den Waterkant.

Wijk D begrensd ten N. door de Keizerstraat, ten O. door de Zwartenhovenbrugstraat, ten Z. door de Steenbakkersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 277 erven.

Wijkmeesters:

E.E. Emanuels, 1e gedeelte Ns. 1/99 (1820 zielen). Omvat de Keizerstraat, Rust en Vredestraat, Wanicastraat en Weidestraat;

John Polak, 2e gedeelte Ns. 100/200 (1402 zielen). Omvat de Burenstraat, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Steenbakkersgracht en Zwartenhovenbrugstraat.

Wijk E begrensd ten N. door de Steenbakkersgracht, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door de Drambrandersgracht, ten W. door de Wanicastraat, bevat 405 erven.

Wijkmeesters:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 M.O. Salomons Az., 1e gedeelte Ns. 1/68. (2027 zielen). Omvat de Saramaccastraat. A.H. Vallée, 2e gedeelte Ns. 69/131 (979 zielen). Omvat de Steenbakkersgracht, Wanicastraat, de Drambrandersgracht, Fridericistraat en Nieuwe Dominéstraat; W.A.C. Stolting, 3e gedeelte Ns. 132/214 (1014 zielen). Omvat de Rust en Vredestraat, Hofstraat, Drambrandersgracht en Groote Dwarsstraat; A.J. Meijer, 4e gedeelte Ns. 215/310 (1687 zielen). Omvat de Zwartenhovenbrugstraat, Prinsenstraat, Timmermanstraat en Hoogestraat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 119

A.B. de Vries, 5e gedeelte Ns. 311/398 (1171 zielen.) Omvat de Hoogestraat, Ladesmastraat, Timmermanstraat en Prinsenstraat.

Wijk F begrensd ten N. door de Drambrandersgracht, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door de Dominékreek, ten W. door de Wanicastraat, bevat 559 erven.

Wijkmeesters:

H.C.W. Polak, 1e gedeelte, Ns. 1/135 (1276 zielen.) Omvat de Zwartenhovenbrugstraat, Commissarisstraat, Drambrandersgracht, Groote Dwarsstraat, Hofstraat en Rust en Vredestraat;

A.A. Flu, 2e gedeelte Ns. 136/271. (1089 zielen). Omvat de Wanicastraat, Nieuwe Dominéstraat, Pontewerfstraat, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Nepveustraat en Gemeene Landsweg;

M.F.A. del Prado, 3e gedeelte Ns. 272/409 (1027 zielen.) Omvat de Gemeene Landsweg, Groote Dwarsstraat, Hofstraat, Rust en Vredestraat, Nepveustraat en Wanicastraat;

J.G.C. Abrahams, 4e gedeelte Ns. 410/545. (924 zielen.) Omvat de Wanicastraat, het Molenpad, de Koningstraat, Liemesgracht, Zwartenhovenbrugstraat, Korte Dwarsstraat, Nassaustraat, Emmastraat en Willemstraat.

1ste Buitenwijk of Voorstad Zeelandia begrensd ten N. door de Vierde Dwarsstraat of Bamboeslaan, ten O. door de rivier Suriname, ten Z. door het Gouvernementsplein, ten W. door de erven La. A. No. 1 en 3, bevat 298 erven.

Wijkmeesters:

Mr. H. Benjamins, 1e gedeelte Ns. 1/128 (985 zielee.) Omvat den Groote Combéweg, de Sommelsdijkskreek, den Kleine Combéweg, de Kleine Waterstraat, Kleine Dwarsstrant, Leemsteeg, Wilhelminastraat, Sommelsdijksstraat, Wichersstraat, Eerste Dwarsstraat, Tweede Dwarsstraat en Derde Dwarsstraat;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 E.R. Hermelijn, 2e gedeelte Ns. 129/253 (795 zielen.) Omvat de Wichersstraat, Sommelsdijksstraat, Crommlinstraat, Eerste Dwarsstraat, Tweede Dwarsstraat, Derde Dwarsstrant, Wilhelminastraat, Vierde Dwarsstraat of Bamboeslaan, Mauriciusstraat, Groote Waterstraat en Kleine Waterstraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 120

2e Buitenwijk begrensd ten N. door de noordelijke grenzen van de gronden Charlesburg, Industrie, Cayenne en Oldenburg, en den rijweg naar Kwatta, ten O. door de Wanicastraat, ten Z. door de zuidelijke grens van den grond Hermitage, ten W. door den Tweede of Oude Rijweg, den weg naar de Kasaba Hollokreek en de westelijke grens van den grond Hermitage, bevat 396 erven.

H.A.O. Stolting, 1e gedeelte Ns. 1/118 (1035 zielen.) Omvat de Oude Laan van Charlesburg, den Weg naar Zee, Rijweg naar Kwatta, Tweede of Oude Rijweg, Eerste of Nieuwe Rijweg, de Wanicastraat, Verlengde Keizerstraat en Van Radersstraat.

B. Nunes (v.), W.A.C. Stolting waarn., 2e gedeelte Ns. 119/240 (810 zielen.) Omvat de Van Radersstraat, Verlengde Keizerstraat, Wanicastraat, Verlengde Weidestraat, Alexanderstraat, Sophialaan, Van Idsingastraat, Van Sypesteynlaan, Oranjelaan en Steenbakkersgracht;

H.F. Meijer, 3e gedeelte Ns. 241/351 (341 zielen.) Omvat de Steen bakkersgracht, Picornestraat, Van Lansbergestraat, Kalkbranderijstraat, Wanicastraat, Hoogestraat, Achtersteeg, Verlengde Gemeene Landsweg en het Molenpad.

Ziekenfondsen.

Surinaamsch Algemeen Zieken Bus. 1852.

E. Pinto, voorzitter. A.J.W. Mijné, secretaris. Dr. J. Delmonte Lijon, geneesheer. W.F.v.d. Leuv, apotheker.

Tot Onderlinge Hulp. 1856.

J.G. Kiern, voorzitter. J.C.W. Arduin, secretaris. H.M. Leijsner en J.F. Nassy, geneesheeren. L.C.v. Amson, apoth.

Ons Belang 1863.

L.F. Stugerslot, voorzitter. G.C. Oehlers, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. H. Gilhuijs, apotheker.

Onderlinge Liefdadigheid. 1866.

Mej. A.P. Dursteler, voorzitter. M.C. Robies, secretaris. H.M. Leijsner, geneesheer. L.C. van Amson, apotheker.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 De Nuttige Voorzorg. 1873.

E.C. van 't Velde, voorzitter. E.R. Hermelijn, secretaris. Dr. J. van West (v.), geneesh. J. Fernandes, waarn. W. Cabenda, apotheker.

Onderlinge Bijstand. 1884.

S. da la Parra Jr., voorzitter. J. Favereij, secretaris. H.R. Juda, geneesheer. W. Cabenda, apotheker. Albert Bueno Bibaz, dentist.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 121

Hernhutter Voorzorg. 1885.

A.F. Graaf, voorzitter. J.M.C. Oldenstam, secretaris. H.M. Leijsner, J. Fernandes en M.P. Heilbron, geneesheeren. L.C. van Amson, apotheker.

Roomsch Katholiek Ziekenfonds. 1885.

L.B. van Utrecht, voorzitter. J.D. Wolff, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. W.F. van de Leuv, apotheker.

De Hulpbron. 1885.

M. Velliam, voorzitter. J.J. Sillevolde, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. W.F. van de Leuv, apotheker.

Hulp. 1885.

S.J. Robles, voorzitter. J.E. Abarbanel, secretaris. M.P. Heilbron, geneesheer. L.C. van Amson, apotheker.

Court Charity No. 7416. 1886.

H. Reijme, chief ranger. E.R. van Eijck, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. W. Cabenda, apotheker.

Hulp en Voorzorg. 1886.

H. Weytingh, voorzitter. J.F.L. Clemen, secretaris. A. da Silva Pereyra, geneesheer. W. Cabenda, apotheker.

Bijstand in Ziekte. 1887.

J.M. Fernandes, voorzitter. A.J.J. de Vries, secretaris. Dr. G.J. Vanier, geneesheer. G.B.J.K. Seiler, apotheker.

Tot Onderlingen Steun. 1888.

H. Goudman Wildeboer, voorzitter. J. Oldenstam, secretaris.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 H.M. Leijsner, geneesheer. A.L. van Amson, apotheker.

Groote Hulp. 1889.

Jb. Arrias, voorzitter. J. Fernandes, geneesheer. A.J. Bueno de Mesquita, apotheker.

Voorzorg. 1890.

H.M. Leijsner, geneesh., en L.C. van Amson, apoth., beheerders. J.M.M. de Vries, panningmeester en secretaris.

Algemeene Hulp.

J. van Lier, voorzitter. A.F. van 't Velde, secretaris. A. da Silva Pereyra, geneesh. L.C. van Amson, apotheker.

De Goede Voorzorg.

G.W. Telting, voorzitter. H.A.O. Stolting, secretaris. A. da Silva Pereyra, geneesh. W.F. van de Leuv, apotheker.

De Onderneming.

T.W.J. Hiemcke (v.), voorz. A.C. Leuden, waarn. A.G. Fernandes, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. W.F. van de Leuv, apotheker.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 122

Hulp in Ziekte.

A.J. Walther, voorzitter. H. Reijme, secretaris. H.R. Juda, geneesheer. W.F. van de Leuv, apotheker.

Harmonie.

L. Monsanto, voorzitter. T.H. Abendanon, secretaris. Dr. G.J. Vanier, geneesh. W.F. van de Leuv, apoth.

Ons Vertrouwen.

J.J. Heilbron, voorzitter. U. Fernandes, secretaris. M.P. Heilbron, geneesh. A.J. Bueno de Mesquita, apoth.

Steun in Ziekte. 1890.

D.M. Samson, voorzitter. J. Ezechiel, secretaris. M.P. Heilbron, geneesheer. W. Cabenda, apotheker.

De Goede Verwachting. 1892.

C.N. Kaersenhout, voorzitter. G. Petzoldt, secretaris. J. Fernandes, geneesheer. L.C. van Amson, apotheker.

Het Nieuwe Ziekenfonds. 1892.

D. Fernandes Jr., voorzitter. Jacqs. J. Lobato, seereteris. Ph.E. Coster, geneesheer. W. Cabenda, apotheker.

Orde der Vrijmeiselaren.

Loge Concordia werkende onder het Groot Oosten der Nederlanden. Opger. in 1773. Telt op 1 Juli 1893 61 leden.

Bestuur van het Groot Oosten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 G. Vas Visser, te Amsterdam, Gr. Mr. Mr. A.M. Maas Geesteranus, te 's Gravenhage, Ged. Gr. Mr. Mr. J.P. Vaillant, te 's Gravenhage, Gr. Secretaris.

Gedep. Gr. Mr. voor de kolonie Suriname.

Mr. A.J. Jessurun.

Bestuur van Concordia.

W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., Reg. Mr., S.M. Swijt, Gedep. Mr., S.H. Pos, 1e Secretaris.

Gevolmachtigde van Concordia bij het Groot Oosten der Nederlanden.

J. Sander.

Maçonniek Opvoedings- en Ondersteuningsfonds.

S.H. Swijt, voorz. Jacqs. de Vries, onder-voorz. S.H. Pos, secret. F.C. Curiel, penningm. D. Charlouis, lid. S.M. Pos en J.P.W. van Eijck, plaatsverv. leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 123

Maçonn. Leescezeischap en Maçonn. Bibliotheek.

W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., S.H. Pos, bestuurders.

☞ Concordia vergadert maandelijks op den laatsten Woensdag.

Ancient Order of Foresters.

Court Charity No. 7416.

Gevestigd te Paramaribo. Opger. 1886 m/37 leden. Telt op 1 Juli 1893 86 leden. H. Reijme, chief ranger. E.R. van Eijck, secretaris. ☞ Vergadert maandelijks op den 2n en 4n Donderdag.

Tooneel- en Muziek-Gezelschappen.

Thalia.

J.P.W. van Eijck, voorzitter. S.F. Duurvoort, secretaris.

Muziekvereeniging: Philotechnie.

G.G.T. Rustwijk, voorzitter. A. Vervuurt, secretaris.

Muziekgezelschap: Excelsior.

A.S. Fernandes, voorzitter. H. Lobato, secretaris.

Muziekgezelschap: Zelfoefening.

M.A.P. Emanuels, waarn. directeur, A. Blufpand, secretaris.

Surinaamsche Scherpschutters Vereeniging.

Onder bescherming van Z.E. den heer Gouverneur Opger. 14 Maart 1893 met 33 leden. Telt op 1 Sept. 1893 55 leden. Mr. J. Kalff, cere-voorzitter, W.F. Amiabel (v.), voorzitter, A.G. Wyers, secretaris.

West-Indische Roeivereeniging.

A.S. Fernandes, voorzitter. A.J.S. Cramer, secretaris.

Surinaamsche Roeivereeniging.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 A.R. de Pina, voorzitter. R. Vervuurt, secretaris.

Liefdadigheids Instellingen.

's Landsgrond Boniface.

(Verblijfplaats voor ouden en gebrekkigen.)

Commissie van Regenten.

B. Heijde, voorz., Jacques de Vries, J.J.P. Wessels, H.H. Zaalberg, J.P.W. van Eijck, leden, J. Dahlberg, lid en secretaris, H.F. Meurs, directeur-armverzorger.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 124

Maatschappij van Weldadigheid.

...., president. A.H. de Granada, secretaris.

R.K. Weeshuizen:

1o. aan de Wanicastraat voor jongens, aantal weezen 64. 2o. aan de Gravenstraat voor meisjes, aantal weezen 69.

Hervormde Luthersche Weezenstichting.

..., voorz. W. van Esveld, thes. E.A. Cabell, secret. Medio 1893 bezat het fonds f 9800 3½% N.W.S., makende tot den koers van 102% met het onbelegde kasgeld hier en in Amsterdam een totaal van f 10150.

Politie Begrafenisfonds.

J. Cornet, voorzitter. J.A. Degenaar, secretaris.

Comité tot lijkbewassching ‘Liefdevereeniging’ met daaraan verbonden Genootschap ‘Christelijke Bidstonde’.

J.H. Vanenburg, voorzitter. A.F. Vriesde, secretaris. M.F.A. del Prado en J. de la Parra, beschermheeren.

‘Liefdewerk’, Diakonessen-Vereeniging voor Armenzorg der Hervormde Gemeente.

Mevr. wed. A.T. Bos, president, Mej. E. Vereul, secretaris. Mevr. Begemann, penningmeester.

Vereeniging ‘Vriendenkring’ ter bewaking en zoo noodig verpleging van gealimenteerden en behoeftigen van de Nederl. Portug. Israël. Gemeente, in geval van ziekte en hij overlijden.

Aron Nassij, voorzitter. E. de Robles, secretaris.

Bewaarplaats voor Krankzinnigen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 H.C. Wiers arts, geneesheer. C.X.H.A. Louron, opz. C.H. Louron, geb. Coenders, opz.

Parc Vaccinogène.

Opger. 1883 m/42 leden. Telt 1 Juli 1893 25 leden. Dr. A. Salomons, R.N.L., directeur. W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., penningmeester.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 125

Goudindustrie.

Overzicht van het aantan Concessiën in 1892 voor de Goud-industrie uitgegeven en van de oppervlakte der daarop betrekking hebbende Gronden.

Ligging. Aantal Concessiën in 1892 Grootte (in Hectaren) van de verleend. gezamenlijke Concessiën. Voor Voor Totaal.Voor perceelen Voor Totaal. perceelen nieuwe reeds nieuwe reeds perceelen. vroegeruitgegeven.perceelen. vroeger uitgegeven. in 77 108 185 87014 36863 123877 Boven-Suriname. in 24 39 63 25913 19798 45711 Boven-Saramacca. aan de 7 58 65 72494 55092 127586 Boven-Marowijne. ______108 205 313 183421 111753 297174

Van de hernieuwde concessiën vallen 31 en van de nieuwe 196 perceelen in de categorie van 10 cents per H.A., 21 van de eerste soort en 4 van de 2e soort in die van 25 cents per H.A., en 58 van de eerste soort en 5 van de 2e soort in die van 50 cents per H.A. (art. 9 der Verordening van 7 September 1882 G.R. No. 19.)

In de eerste vier maanden van 1893 werden tot voormeld doel: a. verleend 78 concessiën met eene gezamenlijke oppervlakte van 39470 H.A., en wel aan of in de nabijheid van:

de Boven Marowijne 11 concessiën 5750 H.A. de Boven Saramacca 17 concessiën 7149 H.A. de Boven Suriname 39 concessiën 19929 H.A. het Lawagebied 11 concessiën 6642 H.A. b. hernieuwd 46 concessiën met eene gezamenlijke oppervlakte van 40289 H.A., en wel aan of in de nabijheid van:

de Boven Marowijne 4 concessiën 3350 H.A. de Boven Saramaeen 8 concessiën 6428 H.A. de Boven Suriname 29 concessiën 17811 H.A. het Lawagebied 5 concessiën 12700 H.A.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Van deze hernieuwde concessiën vallen 56, en van de nieuwe 40 in de categorie van 10 cents, en 2 van de eerste soort en 3 van de tweede soort in die van 25 cents, en 20 van de eerste en 3 van de tweede soort in die van 50 cents.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 126

Voor langer dan één jaar zijn concessiën verleend in:

de Boven Suriname 7 van 40 te zamen 2906.5 H.A. de Boven Suriname 3 van 39 te zamen 1884 H.A. de Boven Suriname 5 van 38 te zamen 3019.74 H.A. 1 van 20 te zamen 300 H.A. 1 van 19 te zamen 200 H.A. 1 van 12 te zamen 300 H.A. 1 van 8 te zamen 500 H.A. de Boven Saramacca 1 van 40 te zamen 1200 H.A. de Boven Saramacca 4 van 37 te zamen 14667.5 H.A. de Boven Marowijne 2 van 37 te zamen 12330 H.A. het Lawagebied 2 van 40 te zamen 69984 H.A.

In 1892 werden 5 vergunningen tot het doen van onderzoek naar de aanwezigheid van delfstoffen verleend te zamen betrekking hebbende op 113000 H.A., en aldus verdeeld:

aan de Commewijne voor 3000 H.A. aan de Cottica voor 10000 H.A. aan de Coppename voor 20000 H.A. aan de Nickerie voor 60000 H.A. aan de Corantijn voor 20000 H.A.

Naar de aangiften door belanghebbenden bij de districtscommissarissen gedaan, bedroeg de hoeveelheid goud, die in 1892 gevonden werd aan of in de nabijheid van:

de Boven Suriname 475239.5 gram de Boven Saramacca 135182 gram de Boven Marowijne 210168 gram _____ Totaal 890587.5 gram

hetgeen, berekend tegen den prijs van f 1,37 per gram, eene waarde van f 1124204,875 vertegenwoordigt.(*) (*) In den jaargang 1893 zijn de cijfers omtrent het in 1891 gevonden goud onjuist: Als gevonden in 1891 bedroeg de hoeveelheid goud aan of in de nabijheid van:

de Boven Suriname 364639 gram. de Boven 169778 gram. Saramacca

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 127

Gedurende het 1e kwartaal 1893 werd volgens gemelde aangiften gevonden aan of in de nabijheid van

de Boven Suriname 103768.5 gram de Boven Saramacca 21606 gram de Boven Marowijne 68734 gram _____ Totaal 194108.5 gram

hetgeen, berekend naar gemelden koers, eene waarde vertegenwoordigt van f 265928.645.

In 1892 was de uitvoer 1078965.5 gram, volgens den prijs van f 1.37 eene waarde van f 1478182.735 vertegenwoordigende. Hiervan werd uitgevoerd naar Nederland 817756 gram, naar Groot Brittanië 132270 gram, naar Amerika 34208.5 gram, naar Demerary 623 gram, naar Frankrijk 15980.5 gram, en naar andere plaatsen 78125 gram.

De aangegeven waarde van den uitvoer van goud van den aanvang der industrie tot en met 1891 bedroeg, blijkens het laatste verslag f 14901825,483. Dit cijfer klimt alzoo door den uitvoer in 1892 tot f 159[...]0790.975

Van 1 Januari tot 30 April 1893 bedroeg de uitvoer 249957.5 gram, vertegenwoordigende eene waarde van f 479441.775.

Hiervan werd uitgevoerd in:

Januari 1893 104539.5 gram. Februari 1893 36602 gram. Maart 1893 78109.5 gram. April 1893 13[...]706.5 gram.

de Boven Maruwijne 50381 gram. _____ Totaal 584798 gram

Gedurende het 1e kwartaal 1892 werd gevonden aan of in de nabijheid van:

de Boven Suriname 77839 gram de Boven 39206 gram Saramacca de Boven Marowijne 42416 gram _____ Totaal 159161 gram.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Staat van de Goudindustrie gedurende de jaren 1882-1892.

JAAR Aantal Pacht en Waarde in ronde sommen concessie van verkregen | gelden. uitgevoerd GOUD. Conces. Hectaren. siën. 1882 327 588600 f 58860, - f 616701 f 784726 1883 295 451392 65630,66 988682 903943 1884 306 436791 42063,99 1020851 1305698 1885 396 401982 64795,44 1016284 1331774 1886 455 412879 68376,86 974774 1032767 1887 395 332120 91550,65 1176636 1379458 1888 441 335109 88914,67 806414 1410794 1889 625 532349 85542,36 883676 1125236 1890 329 245623 86244,94 1115662 1304271 1891 293 192216 75524,09 1704579 1124746 1892 [...] [...]2015 74162,98 1088980 1478162

JAAR Recht. MEER uitgevoerd Minder uitgeroerd dan verkregen. dan verkregen. 1882 f 39236,10 f 1680.25 1883 45197,05 f 84739 1884 65285,10 284847 1885 66588,70 315490 1886 51676, - 57993 1887 68637,82 202822 1888 72084,39 604380 1889 62603,80 241560 1890 66642,35 188609 1891 57469,02 579833 1892 75528,15 268253

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 128

Graphische Voorstelling van het aantal H.A. jaarlijks in concessie verleend tot ontginning van delfstoffen in Suriname van 1879/1892.

Graphische Voorstelling van het aantal grammen goud uitgevoerd van 1884/1892.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 129

Stations per Roeiboot naar de Boven Suriname en Sarakreek bij een' normalen Waterstand.

Van Paramaribo vertrekkende, komt men tot Phedra des middags of des avonds van den tweeden dag, naar gelang dat men des morgens of des middags vertrekt. Den 3n dag komt men van Phedra tot Berg en Dal. Den 4n dag van Berg en Dal tot Boschland of Brokopondo. Den 5n dag van Boschland of Brokopondo tot Kriekie (Bakoe Kondré). Den 6n dag van Kriekie tot Mesquita (Palmerston). Den 7n dag van Mesquita tot Adjama Kondré. Den 8n dag van Adjama Kondré tot Gégé of bij zwaar water tot Brommiraston (1 à 1½ uur beneden Gégé). Den 9n dag van Gégé tot Dam. Den 10n dag van Dam tot Philop. Den 11n dag van Philop tot Sinnamary (Jac. Fornandes). Den 12n dag van Sinnamary tot Stonkampoe. Den 13n dag van Stonkampoe tot placer Benjamins. Den 14n dag van Benjamins tot placer von Hemert & Co.

Afstanden die men aflegt, wanneer men, met een geladen boot, bij een' normalen waterstand de Boven Saramacca-rivier opvaart.

Van Paramaribo komt men tot den grond Uitkijk. Van Uitkijk tot den grond Vier Hendrikken (Boliveri). Van Vier Hendrikken (Boliveri) tot Cabenda. Van Cabenda tot Gardé of Maripaston. Van Gardé of Maripaston tot het Politiestation over de Mindrinetikreek. Van het Politiestation tot Janna Pau(1) Van Janna Pau tot Gwiensie(2) Van Gwiensie tot Witte Water Placer. Van Witte Water Placer tot Jakopoe Kondré. En wanneer men de Klein Saramacca invaart komt men van Witte Water Placer tot het placer de Vries (Judith's Hoop). In den drogen tijd gaat de vloed tot Fini Santi en men vaart dan met het getij meê. De afstand tot Maripaston wordt afgelegd in 3 etmalen.

(1) Beteekent hout van Janna of Johanna. (2) Beteekent roode grond.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 130

Tabel van afstanden varende bij gunstig tij, met goede roeiers, in een zesriems vaartuig.

Van Paramaribo naar het fort Nieuw 1 uur 30 min. Amsterdam Van het fort Nieuw Amsterdam naar 2 uur 30 min. Braamspunt Van het fort Nw. Amsterdam tot de 2 uur 30 min. Helenakreek Van de Helenakreek tot de 1 uur Matappicakreek Van de Matappicakreek tot aan 30 min. Sommelsdijk Van Sommelsdijk tot de Paramarienkreek 2 uur Van de Paramaricakreek tot de 1 uur Craskreek Van de Craskreek tot aan Perica 2 uur 30 min. Van Perica tot aan de Motkreek 30 min. Van de Motkreek tot de 1 uur 30 min. Vredenborgerkreek Van Sommelsdijk tot de Craskreek 2 uur 30 min. (Commewijne) Van de Craskreek tot aan de Cassiwinica 6 uur Van Paramaribo tot de Joden Savane 10 uur Van de Joden Savane tot den post 12 uur Victoria Van Victoria tot de Sarakreek 7 uur Van Paramaribo naar Bakra Massanga 3 uur 30 min. Van Paramaribo naar het station 8 uur Groningen aan de Saramacca Van Groningen naar den post Nassau 8 uur Van de monding der Marowijne tot 18 uur Armina

Balata-Industrie.

In 1892 werd 120679,5 K.G. balata ter markt gebracht.

Bij verordening van 28 Maart 1893 (G.B. No. 13) werd aan den Gouverneur bevoegdheid verleend om de door het Koloniaal Gouvernement gesloten contracten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 tot exploitatie van balata, goedgekeurd bij de verordeningen van 2 April 1892 G.B. Nos. 10, 11, 12, 13, 14, 15 en 16, met ten hoogste 4 maanden te verlengen.

Van die bevoegdheid is gebruik gemaakt tot verlenging, op daartoe gedaan verzoek, van vier der bedoelde contracten, en wel: van dat bedoeld bij verordening G.B. No. 12 aan de Peninicakreek voor den tijd van 4 maanden verminderd tot eene oppervlakte van 5000 H.A.;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 131 van dat bedoeld bij verordening G.B. No. 13 ten Oosten van de Commewijne voor den tijd van 4 maanden verminderd tot eene oppervlakte van 5230 H.A.; van dat bedoeld bij verordening G.B. No. 14 achter de plantage Kwatta voor den tijd van 4 maanden verminderd tot eene oppervlakte van 5449 H.A.; van dat bedoeld bij verordening G.B. No. 15 aan de Coesewijne voor den tijd van 3 maanden verminderd tot eene oppervlakte van 5000 H.A.

In 1892 werden verleend 36 vergunningen, te zamen voor eene oppervlakte van 1662543,8 H.A., tot het doen van onderzoek naar de aanwezigheid van bolletrieboomen, en wel:

in Bov. Cottica en 9 tot eene gez. oppervl. v. 287675 H.A. Commew. in Bov. Suriname 6 tot eene gez. oppervl. 370750 H.A. in Saramacca 13 tot eene gez. oppervl. 449048,8 H.A. in Marowijne 3 tot eene gez. oppervl. 209770 H.A. in Nickerie 2 tot eene gez. oppervl. 110000 H.A. tusschen Surin. en Saram. 2 tot eene gez. oppervl. 213300 H.A. a/d. Atlant. Occaan 1 tot eene gez. oppervl. 22000 H.A. ______H.A. 36 tot eene gez. oppervl. 1662543,8 H.A.

Onder deze 36 vergunningen zijn begrepen 2 in Boven Cottica, tot eene oppervlakte van 20500 H.A., welke verlengd zijn na expiratie van den termijn waarvoor de vergunning oorspronkelijk werd verleend. Gedurende de eerste 4 maanden van het jaar 1893 werden verleend 15 vergunningen, en wel:

in Boven Cottica 4 tot eene gez. oppervl. van 120000 H.A. in Saramacca 4 tot eene gez. oppervl. 54190 H.A. in Nickerie 5 tot eene gez. oppervl. 214000 H.A. in Marowijne 1 tot eene gez. oppervl. 50000 H.A. tusschen Suriname en 1 tot eene gez. oppervl. 22500 H.A. Commewijne ______15 460690 H.A.

Onder de bedoelde 15 vergunningen zijn begrepen 7, te samen voor eene oppervlakte van 152000 H.A., welke verlengd

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 132 zijn na expiratie van den termijn waarvoor de vergunning oorspronkelijk werd verleend, en wel:

in Boven Cottica 2 tot eene gez. oppervl. van 20000 H.A. in Saramacca 3 tot eene gez. oppervl. van 45000 H.A. in Nickerie 2 tot eene gez. oppervl. van 87000 H.A. ______7 152000 H.A.

Omtrent de werking der verordening van 21 Januari 1893 (G.B. No. 14) houdende bepalingen omtrent het uitgeven van concessiën tot exploitatie van balata op domeingrond in Suriname, welke verordening den 10 April is afgekondigd, en 10 Mei d.a.v. in werking is getreden, kan nog niets worden medegedeeld.

Staat van der Waag gepasseerde Producten, gedurende de jaren 1887/1892.

K.G. K.G. K.G. GR. GOUD. K.G. K.G. HOUT. SUIKER. CACAO. KOFFIE. BALATA. 1887 982858½ 1639270½ 3330 1033711½ 497 - 1888 209142 1594442½ 1168 1042739½ - - 1889 370743 2180376 2236 905009 1274 3273 1890 391388 2179066 1667½ 987218½ 75592 23473 1891 129046 2324968½ 2140 867604½ 88016½ 25235 1892 57622 1729932 2484 918827½ 132200 7505

Staat van de waarde van in de kolonie in- en uitgevoerde goederen met daarop gevallen recht, gedurende de jaren 1887/1892.

INVOER UITVOER WAARDE. RECHT. WAARDE. RECHT. 1887 f 5052621. f 541935.78 f 3539509. f 134140.99 1888 4346840. 522313.69 3316377. 118333.72 1889 4893355. 651776.42½ 3521867. 113680.06½ 1890 5366258. 719427.47½ 4272692. 110268.55 1891 5873335. 744279.69 3994616. 90629.23 1892 5238401. 734147.76 3851187. 92424.69

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 133

Uitgevoerde landbouwproducten van 1715/1892, zooveel mogelijk om de 5 jaren vermeld.

JAAR. Amst. Amst. Amst. Amst. Andere Suiker. Koffie Katoen. Cacao. Producten. 1715 19532000 1780 400 { 4420 ℔ Roucou 1715 19532000 1780 400 { 65000 ℔ Letterhout 1720 19480000 1550 1000 ℔ Roucou 1725 22190000 46086 865 300 1730 27100000 503667 1735 17170000 1376335 313 3875 7500 ℔ Letterhout 1740 24228000 4971246 3834 77853 1988 ℔ Tabak 1745 22853000 7592779 528 674744 1420 ℔ tab., 1475 gll. cop. 1750 20755000 3536339 114 338884 1755 16417000 2872562 1803 85332 1760 21014000 10206487 1292 128482 1765 20121000 160530 50780 1770 14730000 230547 168260 1775 20255000 13300000 144428 73338 1780 15700000 11750000 650800 570350 1784 14324000 12913465 1020587 560194 1790 21105000 14856275 943580 517464 { 370000 ℔ Tabak 1790 21105000 14856275 943580 517464 { } 41000 ℔ Verfhout 1794 24283000 11193690 1223170 350144 1805 11721000 6100755 5105 273488 1810 17022000 6504596 7402 88245 1816 11568483 4964541 1066937 90695 1820 19533905 4815037 1328243 8715 1825 23815707 4196575 2329607 116105 1830 33079301 6032947 2005880 18445

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 1835 37773861 2152550 1040307 31070 1840 34313897 3461902 1993256 182984 1845 29787267 1708479 840505 104295 1850 31130447 753963 906740 165021 1855 30818387 528239 936181 269617 1860 34029917 339512 617643 543735 1865 16441978 97410 386122 688809 1870 23428447 83175 312917 1164309 1875 20786448 100949 438358 2687067 1880 21147228 20302 51844 2104857 1885 10994309 19946 3538 2707407 1890 14155237 437 4415682 152653 ℔ Balata. 1891 13593255 966 4475091 191174 ℔ Balata. 1892 10062525 3113 3378330 { 241359 ℔ Balata. 1892 10062525 3113 3378330 { 113110 ℔ Hout.

1892 10062525 3113 3378330 { 4366.5 M3 ♋ & □ hout

☞ De cijfers van 1875/1892, aanvankelijk in het Kol. Versl. in K G. uitgedrukt, zijn voor dezen staat tot Amst. ℔ herleid om een beter overzicht van het geheel te doen erlangen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 134

Surinaamsche Begrootingen van 1871-1894.

BEGROOT EIGEN INKOMSTEN ENSUBSIDIE. UITGAVEN. Ingediend VOOR MIDDELEN. door Gouvernenr Geraamd.Werkelijk.Geraamd.Werkelijk.Geraamd. Werkelijk. 1871 f 809662. f f f f f 1140280.95 van - 850554.67 388424.67½ 289726.28 1198086.67½ Idsinga. 1872 919862. 921006.80 280824.94 236417.22½ 1200686.94 1157424.02½ Idem. - 1873 947662. 979251.39½ 272559.20 194279.61½ 1220221.20 1173531.01 Idem. - 1874 869962. 926379.24 384287.40 319579.65 1254249.40 1225958.89 Idem. - 1875 1056700. 851415,28½ 192130.40 363677.12 1248830.40 1215092.40½ v. - Sypesteyn 1876 1103800. 925492.19 525714.92 448613.75½ 1629514.92 1374105.94½ Idem. - 1877 856700. 1054325.37½ 511360.13 428481.40 1368060.13 1482806.86½ Idem. - 1878 886100. 1042696.12 630085.40 602401.67½ 1516185.40 1645097.79½ Idem. - 1879 1174600. 1021430,37½ 537083.75 335839.36½ 1711683.75 1357269.74 Idem. - 1880 1275700. 1099602.67 425904.14 283117.69 1701604.14 1382720.36 Idem. - 1881 1134443.33 1211778.11 222742.92 209159.16 1357186.25 1420937.27 Idem. 1882 1164943.33 1212229.71½ 269156.42 248426.53½ 1434099.75 1460656.25 Idem. 1883 1242943.33 1268504.87½ 110151.67 134023.63½ 1353095. - 1402528.51 Idem. 1884 1214893.33 1291432.25½ 327489.48 145894.02 1542382.81 1437326.27½ van Heerdt. 1885 1313143.33 1260263.73 286741.03 276935.68½ 1599884.36 1537199.41½ Idem. 1886 1321543.33 1232739.92½ 240897.38 241639.77 1473573.69½ 1474379.69½ Idem. 1887 1307143.33 1401953.50½ 307088.65 122531.03½ 1614231.98 1524484.54 Mr. Smidt. 1888 1405843.33 1324393.97 305339.21½ 304034.04 1630100.41 1628463.01 Idem. 1889 1426913.33 1450486.90 201628.19 133341.34½ 1628541.52 1583828.24½ Idem. 1890 1320[...]13.33 1532316.52 306340.69 16155.56 1627153.94½ 1548472.08 Mr. Lohman. 1891 1438913.33 1496437.26 231127.36½ 1670040.69½ Idem. 1892 1490613.33 1573007,89 155907.76½ 290328.60½ 1646521.09½ 1773336.49½ Idem.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 1893 1477313.33 627859.70½ 2105173.03½ Mr. v.A v.W. 1894 1532313.33 435131.69½ 1967445.02½ Idem.

De cijfers van 1871 tot 1890 zijn uit de koloniale rekeningen getrokken, die der laatste jaren zijn evenwel nog niet bij de wet vastgesteld.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 135

Opbrengst van Inkomende Rechten onder de werking van het Regeeringsreglement.

In 1867 f 140.792.10 In 1868(1) f 186.552.65½ In 1869 f 216.505.30 In 1870 f 260.502.01½ In 1871 f 267.279.35½ In 1872 f 256.717.92 In 1873 f 293.025.35 In 1874(2) f 295.868.17½ In 1875 f 264.552.11½ In 1876 f 284.766.91 In 1877 f 308.635.84 In 1878 f 316.345.28½ In 1879 f 334.252.63 In 1880(3) f 359.378.44 In 1881 f 392.046.09½ In 1882 f 437.982.92 In 1883 f 438.621.84 In 1884 f 465.627.23 In 1885 f 428.967.66 In 1886 f 408.612.06 In 1887(4) f 541.935.78 In 1888 f 522.313.69 In 1889 f 651.776.42½ In 1890 f 719.543.83½ In 1891 f 714.647.05½ In 1892 f 734,147.76 1e halfjaar 1893 f 392.100.32½

(1) Eerste verhooging, ingegaan op 1o Juli 1868. (2) Tweede verhooging, ingegaan op 1o Juli 1874. (3) Derde verhooging, ingegaan op 1o Juli 1880. (4) Vierde of laatste verhooging, op 15 Nov. 1887 ingegaan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Gemiddelde opbrengst van de Middelen en Inkomsten der kolonie Suriname, gedurende 1864-1892, zooveel mogelijk per 5 jaren genomen.

1864-1868 f 844.851.48 1869-1873 f 856.483.41 1874-1878 f 960.061.64 1879-1883 f 1.162.709.15 1884-1888 f 1.302.230.20 1889-1891 f 1.492.568.66 1892 f 1.573,007,89

Schaal waarnaar volgens de Publicatie van 16 Februari 1856 (G.B. No. 1) de Patenten worden aangeslagen:

f 80000 en daarboven 1e klasse f 500 67000 tot beneden f 80000 2e klasse 400 56000 tot beneden 67000 3e klasse 300 47000 tot beneden 56000 4e klasse 200 40000 tot beneden 47000 5e klasse 150 35000 tot beneden 40000 6e klasse 100 30000 tot beneden 35000 7e klasse 70 25000 tot beneden 30000 8e klasse 50 20000 tot beneden 25000 9e klasse 38 15000 tot beneden 20000 10e klasse 28 10000 tot beneden 15000 11e klasse 20 5000 tot beneden 10000 12e klasse 15 1000 tot beneden 5000 13e klasse 10 500 tot beneden 1000 14e klasse 5 - - 15e klasse 3

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 136

Bevolkingsstaat der Kolonie Suriname op 31 December 1892.

Plaats Personen niet behoorende totImmigranten TOTAAL van de Immigranten GENERAAL. vestiging. van het van het TOTAAL. van het van het TOTAAL. M. Gesl. Vr. Gesl. M. Gesl. Vr. Gesl. Stad 12635 16361 28996 75 60 135 29131 Paramaribo en hare buitenwijken De forten 652 112 764 - - -(1) 764 Zeelandia, Nieuw-Amsterdam en de onderscheidene posten in de districten De 150 - 150 - - - 150 zeemacht en de koopvaardij-vloot gemiddeld berekend op Boven 524 494 1018 - - - 1018 Cottica Perica 199 182 381 88 32 120 501 Boven 259 259 518 92 38 130 648 Commewijne Commetewane 205 184 389 26 13 39 428 Matappica 446 311 757 269 122 391 1148 Beneden 678 527 1205 693 230 923 2128 Cottica Beneden 899 703 1602 1517 652 2169 3771 Commewijne Boven 1570 793 2363 77 47 124 2487 Suriname Beneden 604 500 1104 663 242 905 2009 Suriname Boven 1310 1244 2554 125 51 176 2730 Para

(1) Hieronder zijn begrepen 154 gevangenen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Beneden 750 612 1362 101 38 139 1501 Para Boven 190 187 377 - - - 377 Saramacca Beneden 1298 1664 2362 277 125 402(2) 2764 Saramacca Nickerie 1670 1594 3264 589 226 815(3) 4079 Coronie 1136 1205 2341 4 1 5(4) 2346 Marowijne 476 28 504 - - - 504

TOTAAL. 25651 26360 52011 4596 1877 6473 58484

(2) Hieronder zijn begrepen 87 leprozen op het etablissement Batavia, met inbegrip van 12 immigranten. (3) Hieronder zijn begrepen 842 bewoners van Nw. Nickerie. (4) Hieronder zijn begrepen 689 personen op Totness.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 137

Bevolking op verschillende tijdstippen van:

Suriname. GESLACHT. 1o. JANUARI. Mannel. Vrouwel. TOTAAL. 1839 58716 1847 24437 24514 48951 1848 25264 26339 51603 1849 25691 26903 52594 1850 25121 27050 52171 1851 25419 26661 52080 1852 24640 26899 51539 1853 24575 26807 51382 1860 25894 27736 53630 1863 25500 27463 52963 1873 25708 26180 51888*) 1880 24152 24139 48291*) 1888 28121 25824 53945*) 1889 27820 26217 54037*) 1890 28646 27322 55968*) 1891 29352 27521 56873*) 1892 29470 27918 57388*) 1893 30247 28237 58484*)

Paramaribo. GESLACHT. 1o. JANUARI. Mannel. Vrouwel. TOTAAL. 1839 6994 8008 15002

*) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.) *) w.o. respectievelijk 690, 591, 510, 736, 692, 667, 640, 660 Europeanen (het garnizoen, de zeemacht en de koopvaardijvloot niet medegerekend.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 1847 5547 7719 13266 1848 6776 9494 16270 1849 6977 9741 16718 1850 7054 9810 16864 1851 6853 9485 16338 1852 6485 9358 15843 1853 6633 9398 16031 1860 7295 10502 17795 1863 7757 10909 18666 1873 9164 13027 22191 1880 8942 13137 22079 1888 12117 15436 27553 1889 12140 15612 27752 1890 12449 16077 28526 1891 12631 16200 28831 1892 12733 16498 29231 1893 12710 16421 29131

Staat aanwijzende het aantal Geboorten en Sterfgevallen in de laatste 10 jaren.

JAAR. GEBOREN. OVERLEDEN. MEER GEBOREN. MEER OVERLEDEN. 1883 1717 1769 - 52 1884 1773 2113 - 360 1885 1962 1522 440 - 1886 1894 1449 445 - 1887 1911 1503 408 - 1888 1826 1596 230 - 1889 1935 1434 501 - 1890 1718 1490 228 - 1891 1800 2105 - 305 1892 1661 1678 - 17

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 138

Verdeeling der Bevolking naar de onderscheidene Betrekkingen, Beroepen en Ambachten in 1892.

BETRKKKINGEN,Paramaribo. Bov. Cottica,Ben. Cottica,Boven en Boven en BEROEPEN EN Perica, Bov. Ben. Beneden Beneden AMBACHTEN. Commew., Commewijne.Suriname. Para. Commetew., Matappica. Ambtenaren 130 5 5 3 Apothekers 26 Beambten 94 8 12 5 12 van Politie Candidaten-notaris 2 Geestelijken 19 8 3 2 4 Geneeskundigen 26 2 4 1 Goudindustrie 1889 650 12 (belangh. bij) alsmede opzichters en arbeiders Grondeigenaren, 118 47 84 63 36 administrateuren en opzichters v. plant. Houthakkers 98 Huisbedienden 1276 32 65 26 19 Ingenieurs 5 1 1 2 Karrelieden 104 Kooplieden 96 Kuipers 22 3 3 Landbouw. 793 939 298 1320 2006 (eigenar. en pacht. v. perc. t.u.v.d. kl. landb.) Landmeters 5 Machinisten 15 3 1 2 Marktvrouwen 261 Militairen 216 6 79 Metselaars 69

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Notarissen 2 Onderw. en 128 3 2 2 6 ouderwijz. alsmede hulponderw. en onderwijz. en kweekelingen Photografen 5 Praktizijns 7 Schilders 79 3 8 Sjouwers 104 13 17 14 Smeden 124 2 41 2 Slijters 17 Timmerlieden 675 16 53 7 12 Veld- en 846 1916 3645 1230 499 fabriekarbeiders Visschers 120 1 Vroedvrouwen 6 Waschvrouwen 991 4 3 15 Winkeliers 187 13 30 9 9 Winkel- en 280 12 13 10 9 kantoorbedienden Zeelieden 76 Pers. die 1700 19 63 58 25 eene betr. bekleeden of een ambacht of ber. uitoe. fenen (niet afz. vermeld) Zonder 19217 722 1557 1138 1545 beroep, (h.o. geh. vr., ouden, gebrekk. en kinderen) 29828 3749 5899 4638 4231

BETREKKINGEN,Boven en Nickerie. Coronie. Marowijne. TOTAAL. BEROEPEN ENBeneden AMBACHTEN. Saramacca.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ambtenaren 3 12 3 1 162 Apothekers 26 Beambten 7 8 4 6 156 van Politie Candidaten-notaris 2 Geestelijken 4 4 4 43 Geneeskundigen 3 3 1 40 Goudindustrie 2561 (belangh. bij) alsmede opzichters en arbeiders Grondeigenaren, 38 40 25 420 871 administrateuren en opzichters v. plant. Houthakkers 14 112 Huisbedienden 30 75 7 17 1547 Ingenieurs 1 4 14 Karrelieden 3 107 Kooplieden 1 97 Kuipers 5 2 35 Landbouw. 1285 497 1225 8361 (eigenar. en pacht. v. perc. t.u.v.d. kl. landb.) Landmeters 5 Machinisten 1 22 Marktvrouwen 261 Militairen 2 36 6 25 370 Metselaars 7 1 77 Notarissen 2 Onderw. en 1 8 6 156 ouderwijz. alsmede hulponderw. en onderwijz. en kweekelingen Photografen 5

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Praktizijns 7 Schilders 5 2 92 Sjouwers 5 2 153 Smeden 21 2 192 Slijters 31 7 55 Timmerlieden 6 65 30 864 Veld- en 544 1623 138 10441 fabriekarbeiders Visschers 6 8 130 Vroedvrouwen 1 1 8 Waschvrouwen 14 1028 Winkeliers 8 19 4 20 299 Winkel- en 17 48 15 404 kantoorbedienden Zeelieden 6 50 14 146 Pers. die 57 180 19 11 2132 eene betr. bekleeden of een ambacht of ber. uitoe. fenen (niet afz. vermeld) Zonder 1189 1390 783 15 27506 beroep, (h.o. geh. vr., ouden, gebrekk. en kinderen) 3143 4115 2352 529 58484

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 139

Verordening van 5 April 1899 (G.B. 1890 No. 10) betreffende de oprichting van eene Kamer van Koophandel en Fabrieken.

Art. 1. Te Paramaribo wordt opgericht eene kamer van koophandel en fabrieken, met de bestemming om: des gevraagd het koloniaal Bestuur te dienen van inlichtingen en adviezen; over onderwerpen, den handel of het fabriekwezen betreffende, aan genoemd Bestuur zoodanige beschonwingen te doen geworden of voorstellen te doen, als zij zal vermeenen te behooren; aan handelaars en fabrikanten in Suriname zoodanige meededeelingen te doen als het koloniaal Bestuur zal verlangen of zij zelve zal geraden achten.

Art. 2. Om tot lid der Kamer verkiesbaar te zijn moet men den ouderdom van 25 jaren hebben bereikt, in Suriname wonen, en sedert minstens drie jaren daar werkzaam zijn geweest in verband met eene onderneming van handel, nijverheid of fabriekwezen.

Art. 3. De Kamer bestaat uit vijf leden. Zij kiest uit haar midden een voorzitter, en uit of buiten haar midden een secretaris.

Art. 4. De voorzitter treedt af met het verstrijken van den termijn voor welken hij tot lid der Kamer was gekozen.

Het zelfde geldt voor den secretaris, indien de Kamer dien heeft benoemd uit haar midden. In het tegenovergestelde geval wordt hij benoemd voor den tijd van drie jaren, doch is telkens herkiesbaar. De secretaris geniet eene bezoldiging ten laste van de koloniale huishoudelijke begrooting.

Art. 5. Op die begrooting kan een post worden gebracht ter bestrijding van noodzakelijk door de Kamer te maken onkosten.

Art. 6. Om de twee jaren treden de leden af, den eenen keer drie, den volgenden twee, en zoo vervolgens, naar een door de Kamer bij loting vast te stellen rooster. De aftredenden zijn herkiesbaar.

Art. 7. In vacatures, binnenstijds ontstaan, wordt voorzien in eene vergadering van kiesgerechtigden, te houden eenmaal 's jaars in dezelfde maand, waarin deze verordening zal zijn in werking getreden.

Binnenstijds gekozen leden vallen in den diensttijd hunner voorgangers.

Art. 8. Over de toelating der gekozenen beslist de Kamer.

Art. 9. De Kamer stelt baar reglement van orde vast.

Art. 10. De leden van de Kamer worden gekozen door kiesgerechtigden.

Art. 11. Kiesgerechtigd zijn de in Suriname gevestigde

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 140 handelaren en fabrikanten, die kiezers zijn voor de leden der Koloniale Staten, voor zooverre zij voor het recht van patent zijn aangeslagen voor minstens f 100. Bij de berekening van dezen aanslag komt niet in aanmerking het patent van slijter en tapper.

Art. 12. De lijst der kiesgerechtigden wordt opgemaakt ter Gouvernements-Secretarie en minstens eene maand vóór het houden der hierna te vermelden vergaderingen in het Gouvernements-advertentieblad afgekondigd. Bezwaren tegen de lijst worden, binnen acht dagen daarna, ingediend bij den Gouverneur, die naar bevind van zaken beslist en vervolgens de lijst gesloten verklaart.

Art. 13. In hetzelfde blad wordt kennis gegeven van de sluiting der lijst met oproeping van de kiesgerechtigden om op door den Gouverneur te bepalen tijd en plaats, te voorzien, hetzij in binnenstijds ontstane vacatures, met inachtueming van art. 7, hetzij in de vacatures ontstaan door periodieke aftreding.

Art. 14. De voorzitter der vergadering van kiesgerechtigden wordt benoemd door den Gouverneur. De stemming geschiedt bij ongeteekende briefjes.

De voorzitter wijst aan wie de stemmen zullen opnemen. Van de stemming wordt door hem een procesverbaal opgemaakt, dat mede zal worden geteekend door de stemopnemers en den ambtenaar die hem tot het houden van de lijst der stemmende kiesgerechtigden en het opmaken van het procesverbaal der stemming door den Gouverneur zal worden toegevoegd.

Art. 15. De keuze geschiedt voor elk te benoemen lid afzonderlijk en bij volstrekte meerderheid van de geldig uitgebrachte stemmen Wordt bij eerste stemming geen volstrekte meerderheid verkregen, dan wordt berstemd tusschen de personen die bij de eerste stemming de meeste stemmen hebben verkregen. Bij staking van stemmen beslist het lot.

Verordening van den 5n Maart 1872 betreffende het recht van Zegel, gewijzigd bij die van 22 November 1886 (G.B. 1886 No. 42.)

Het zegelrecht wordt gekweten door middel: van gebruik van gestempeld papier of van plakzegels, van 's landswege uitgegeven; van aanbod ter viseering.

Het plakzegel wordt in zijne geheele grootte op de stukken geplakt ter plaatse voor de onderteekening bestemd. De onderteekening wordt met inkt over het plakzegel heen geschreven, en daarop mede met inkt het tijdstip vermeld, waarop het wordt gebruikt, door aanduiding van den dag, de maand en het jaar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 141

De zegelbelasting onderscheidt zich in: formaatzegel; vaste zegelrechten: proportioneele zegelrechten; patent-zegelrecht. Het formaatzegel regelt zich naar het formaat van het te gebruiken papier en de uitgebreidheid der akte.

Aan formaatzegel zijn o.m. onderworpen alle minuten, brevetten, grossen, expeditieën of afschriften, kopieën, dubbelen en uittreksels van burgerlijke, gerechtelijke, buiten gerechtelijke, administratieve en onderhandsche akten, rechterlijke of arbitrale uitspraken, verzoekschriften zelfs in den vorm van memorieën of brieven.

Aan een vast zegelrecht ten bedrage als hieronder bepaald zijn, behoudens eenige vrijstellingen, onderworpen:

Aan een recht van vijf en twintig gulden: de brieven van meerderjarig verklaring of venia aetatis; de beschikkingen van den Gouverneur houdende toestemming in veranderingen of bijvoegingen van geslachtsnamen; de aanstellingen tot notaris en de admissie als praktizijn.

Aan een recht van tien gulden: de beschikkingen houdende dispensatie van de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, het huwelijk hetreffende; de beschikkingen van het Hof van Justitie houdende toestemming in verandering of bijvoeging van voornamen; de vonnissen waarbij echtscheiding wordt uitgesproken; de beschikkingen van den Kantonrechter waarbij bepaalde rechten van meerderjarigheid worden toegekend; de aanstellingen tot deurwaarder bij het hof van Justitie of een der Kantongerechten; de aanstellingen tot translateur of tolk; de zeebrieven.

Aan een recht van vijf gulden: de akten van huwelijksche voorwaarden; de vonnissen waarbij echtgenooten van tafel en bed of van goederen worden gescheiden; de akten van boedelscheiding, behoudens het bepaalde in art, 32; testamenten in welken vorm ook opgemaakt, daaronder begrepen de beschikkingen bedoeld bij art. 962 B.W.

Aan een recht van twee gulden: de akten van bewaargeving van olographische en de akten van spereriptie van besloten testamenten; de buitenlandsche paspoorten; de akten van borgtocht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Aan een recht van vijf en twintig cents; de livretten afgegeven aan en de contracten aangegaan met veldarbeiders, werklieden en dienstboden.

Aan een recht van tien cents:

Alle niet uitdrukkelijk van zegelrecht vrijgestelde quitantien, de som van tien guiden en meer bedragende, en andere een-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 142 zijdige akten of geschriften, bevattende de erkenning door of namens den schuldeischer van het geheel of gedeeltelijk te niet gaan eener geldschuld, overschillig in welken vorm die stukken overigens zijn opgemaakt, al ware het in dien van berichten of brieven.

Het zegelrecht voor quitantien komt, zoo niet het tegendeel bedongen is, ten laste van den schuldenaar.

Voor ééne quitantie door een gevolmachtigde voor onderscheidene of gezamenlijke rechthebbenden gegeven, zijn evenveel rechten verschuldigd alsof elk rechthebbende zelf hadde gequiteerd.

Het proportioneel zegelrecht regelt zich naar de hoegrootheid der waarden, welke het onderwerp der akte uitmaken.

Aan het proportioneel zegelrecht zijn o.m. onderworpen: de authentieke en onderhandsche akten houdende schuldbekentenis; de processen-verbaal van willige of gerechtelijke openbare verkoopingen en alle andere akten en geschriften, waarbij roerende of onroerende zaken in eigendom worden overgedragen; de huurcontracten; de contracten van aanneming van werk; de wisselbrieven, orderbriefjes of promessen aan order, assignatiën, bank en ander papier aan toonder; de vonnissen, arresten en andere uitspraken van rechters en scheidsmannen in burgerlijke geschillen, waarbij eene vordering in geld of geldswaarde wordt toegewezen.

Het recht op de schuldbekentenissen, hetzij onderhands of bij notarieele akte, met of zonder hypothecair verband aangegaan, bedraagt een half ten honderd.

Hetzelfde recht is verschuldigd op onderhandsche of notariëele akten, al dan niet onder bezwarenden titel, houdende overdracht van eene schuldbekentenis.

Het recht op de processen-verbaal van openbare willige of gerechtelijke verkoopingen van roerende goederen bedraagt, behoudens enkele uitzonderingen, twee ten honderd van de onzuivre opbrengst.

Het recht van twee ten honderd wordt op de helft verminderd voor openbare verkoopingen van voortbrengselen van plantages en van kost- of houtgronden van deze kolonie.

Het recht van twee ten honderd wordt mede tot een ten houderd verminderd voor openbare verkoopingen van koopmansgoederen, niet tot verhuisboedels of sterfhuizen behoorende, mits geene der in veiling gebrachte of verkochte kavelingen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 voor minder dan honderd gulden verkocht of opgehouden worden, en mits geene andere goederen in de veiling begrepen zijn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 143

Het recht op de huurcontracten van onroerende goederen, zoomede op elk dubbel van zoodanig contract, bedraagt een vierde ten honderd van den huurprijs, berekend als volgt: wanneer de huurtijd op twee jaren of minder is bepaald, wordt de huurprijs over den geheelen huurtijd berekend; op meer dan twee jaren wordt de huurprijs ten volle genomen over de eerste twee jaren met bijvoeging van den halven huurprijs over den gelieelen overigen huurtijd.

Bijaldien voor een of meer jaren een andere prijs is bedongen dan voor de overige, wordt de jaarlijksche huurprijs gemiddeld berekend over den geheelen huurtijd.

De jaren, ter keuze of opzegging van huurders of verhuarders staande, worden onder den hunrtijd begrepen, ten ware mocht zijn bedongen dat, bij het ingaan van die jaren ter keuze, een uieuwe akte van verhuring zal worden gemaakt.

Het recht wordt berekend over ronde sommen van f 100 tot aan een bedrag van f 2000, en boven de f 2000 over ronde sommen van f 200.

Het recht op de contracten van aanneming van werk bedraagt een vierde ten honderd van de som waarvoor de aanheming geschiedt.

Akten van beleening of inpandgeving van wisselbrieven of ander handelspapier, van effecten, obligatieën, koopmansgoederen, producten en mineralen, de hernieuwingen dezer akten, mits niet langer dan uiterlijk voor drie maanden wordende aangegaan of verlengd, zijn onderhevig aan een zegelrecht van een half per mille.

Het recht wordt berekend over de som in het stak uitgedrukt en wel over roade sommen van f 500 tot aan een bedrag van f 10000, en boven de f 10000 over ronde sommen van f 1000. Echter zal het recht over sommen van f 300 of daarbeneden slechts over f 300 worden berekerd.

Alle prima-, secunda-, tertia-, en verdere wisselbrieven, orderbriefjes of promessen aan order, assignatieën, bank-, en ander papier aan toonder en ander handelspapier, zijn onderhevig aan het navolgende recht: wanneer de stukken binnen deze kolonie betaalbaar zijn, een half per mille; wanneer de stukken buiten deze kolonie betaalbaar zijn, een vierde per mille. Het recht wordt berekend over de som in het stuk uitgedrukt, en wel: in het eerste geval, over ronde sommen van f 500 tot aan een bedrag van f 10000 en boven de f 10000 over ronde so umen van f 1000; en in het tweede geval, over ronde sommen van f 1000 tot een bedrag van f 20000 en boven de f 20000 over ronde sommen van f 2000.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 144

Echter zal het recht, in het eerste geval, voor sommen van f 300 of daarbeneden, en in het tweede geval, voor sommen van f 600 of daarbeneden, slechts over die f 300 of f 600 worden berekend.

Het zegelrecht, verschuldigd van de akten van pateut voor de uitoefening van beroepen of bedrijven, wordt vertegenwoordigd door de som, waarvoor iedere patentplichtige volgens de ordonnantie van 16 Februari 1856 (G.B. No. 1), of de verordeningen, waardoor die ordonnantie zal worden vervangen, in het recht van patent is aangeslagen.

Van het zegelrecht worden o.m. vrijgesteld: de verzoekschriften of requesten van onvermogenden, mits van het onvermogen blijke; alle akten, schrifturen of andere stukken, benoodigd en dienende in zaken of handelingen betreffende den invoer van vreemde arbeiders in de kolonie; de certificaten van onvermogen, de akten door notarissen, volgens art. 5 van het reglement op het notarisambt, voor onvermogen opgemaakt, alsmede de aan onvermogenden uitgereikte certificaten van goed gedrag, en binnen- of buitenlandsche paspoorten: alle stukken dienende tot het in dienst treden bij of het doen gelden van redenen van vrijstelling van de schutterij en der gewapende burgermacht in de buitendistricten; alle stukken in strafzaken, zoowel burgerlijke als militaire; alle stukken dienende in burgerlijke rechtsgedingen, ingeval de kosteloos procedeerende partij in het ongelijk wordt gesteld: de coupons of bewijzen van rentebetaling en de dividendbewijzen van openbare schuldbrieven of van aandeelen in naamlooze maatschappijen, alsmede krachtens art. 16 van het hier te lande bij publicatie van 28 Juni 1864 (G.B. No. 14) afgekondigd Koninklijk Besluit van 19 Mei 1864 No 30, de biljetten der Surinaamsche Bank, mitsgaders alle wissels en ander handelspapier door die Bank af- of uitgegeven; de attestatien de vita tot ontvang van en de quitantien voor lijfrenten, pensioenen, gagementen en riddersoldijen ten laste van de Schatkist van het Koninkrijk of van deze kolonie, of ten laste van bij de wet of bij koloniale verordening erkende pensioenfondsen, wanneer het jaarlijksch bedrag de som van f 300 niet te boven gaat; de quitantien, hetzij op mandaten, betaalslijsten of deelaratien, hetzij afzonderlijk afgegeven voor bezoldiging, loon, soldij, gage en dergelijke meer, van personen, vast of tijdelijk in 's lands burgerlijken of militairen dienst, ingeval het jaarlijksch bedrag de som van f 300 niet te boven gaat; alle quitantien voor betaalde landsbelastingen en die voor teruggave van te veel betaalde belastingen en voor ten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 145 onrechte gehevene of kwijtgescholdene boeten, voorts alle stukken en bescheiden welke door belastingschuldigen voor de regeling van de door hen aan den lande verschuldigde belastingen behooren te worden ingeleverd, behoudens het zegel op de memorien van aangifte voor het recht van successie; de quitantien wegens teruggave van alle voor den lande bij voorschot gedane belastingen; de quitantien af te geven aan comptabele ambtenaren voor hunne overstortingen in de Koloniale kas, alsmede die voor de afgifte van gelden uit 's lands kassen aan ambtenaren en rechthebbenden; de quitantien wegens tegemoetkoming of schadeloosstelling in gevallen van brand, overstrooming, veepest en andere onheilen, en de stukken tot bewijs van de geledene schade overgelegd; de akten, registers en stukken van binnen de kolonie opgerichte apaarbanken, quitantien voor inlagen en livretten daaronder begrepen, met uitzondering evenwel van alle bescheiden betrekkelijk die uitzetting van de gelden der spaarbank aan derden, ten ware die derden uit eigen hoofde, of die bescheiden op zich zelven in eenigen term van vrijstelling van zegelrecht mochten vallen; de vrachtlijsten, vaachtbrieven en cognossementen, zoowel de binnenlandsche als die welke buiten 's lands opgemaakt, hier te lande moeten dienen; de kassiersbriefjes, waaronder alhier uitsluitend worden verstaan de op de kassiers afgegeven briefjes aan order of toonder; de wisselbrieven, briefjes aan order of toonder en ander handelspapier in Nederland of in 's Rijks Overzeesche Bezittingen opgemaakt, en aldaar van zegel voorzien; de ontwerpen van akten van oprichting van naamlooze maatschappijen, volgens art. 36 van het Wetboek van Koophandel aan den Gouverneur in te zenden; de memoriën van aangifte voor het recht van successie en van overgang bij overlijden, mits van het onvermogen der aangevers door eene verklaring van de bevoegde autoriteit blijke, alsmede de negatieve memoriën van aangifte, benevens de minuten en expeditien van akten van eedsaflegging ter voldoening aan de verordeningen op het recht van successie; de bezwaarschriften tegen aanslagen in de beschreven middelen, benevens alle verzoekschriften om teruggave van betaalde belastingen; de huur- en verhuurcontracten van onroerende goederen, wanneer de huurprijs, over den geheelen huurtijd berekend, de som van f 100 niet te boven gaat; de exploten en alle verdere stukken tot en met het voanis van toewijzing in zake van uitwinning van onroerende goederen tot invordering van belastingen;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 146 alle akten en geschriften waarvan, en in zooverre als het zegelrecht, geheven wordende, zoude komen ten laste van de koloniale kas.

Behalve de ambtenaren met de ontvangst van het zegelrecht belast of daartoe gequalificeerd, is ieder ambtenaar, aan wien in de waarneming zijner betrekking van eenige overtreding dezer verordening blijkt, verplicht daarvan procesverbaal op te maken.

Tarief van Werktaken en Loonen voor vrije arbeiders. (Verordening van 1861 (G.B. No. 1)

Op alle plantages en gronden.

a. Onderbosschen in staandbosch of f 0,60 onde cappewerie: 10 ketting lengte, 11 voet breedte b. Vellen van jonge cappewerie: 5 ketting à 1, - lengte 11 vt. breedte naar gelang v/h land en de ruigte f 0,70 c. Vellen van cappewerie, zwaarhout of à 1, - zoogenaamd maagdenbosch: per akker, 12 hoofden d. Lakken, of het afkappen van de takken à 0,80 van den stam: 5 ketting lengte, 11 voet breedte 0,50 e. Opruimen, of op hoopen leggen van 0,80 het gevelde, met uitzondering van den stam. Wanneer gebrand wordt, 5 ketting lengte, 11 voet breedte Wanneer niet gebrand wordt, 2½ ketting 0,80 à 1, - lengte, 11 voet breedte f. Delven van kleine trenzen in nieuw land 1, - eerste schop ter diepte van niet minder dan 6 duim, de uitroeiing van lichte en de weghakking, voor zooveel noodig, van zware boomstompen, 2½ ketting lengte, 2½ voet breedte tweede schop; ter diepte van 9 duim, 3½ 1, - ketting lengte, 2½ voet breedte. derde schop, ter diepte van 9 duim, 5 1, - ketting lengte, 2½ voet breedte g. Delven van nieuwe pontetrenzen: 500 0,80 voet lengte, 1 voet breedte, 9 duim diepte doch voor de eerste schop, minder voor zoover de droogte of de aard van het

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 land dit vereischt. De grond te werpen over de bovenste bank, of op behoorlijken afstand, naar gelang van de diepte. Tot uitroeiing van boomstompen wordt afzonderlijk werkvolk gebezigd. h. Achteruitwerken van den grond, den 3n of uiterlijk den 4n dag na het uitwerpen - tot minstens 10 voet afstand van de plaats, waar de grond

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 147 ligt: 1 man de hoeveelheid grond, welke f 0,80 door 8 uitgeworpen is. Dit werk, na den 4n dag geschiedende, compagniewerk. i. Ophalen of opdelven van trekkers in 1, - vasten grond: 800 voet lengte, 1 voet breedte, 9 duim diepte k. Ophalen of opdelven van kleine 1, - trenzen in vasten grond: 5 ketting lengte, 2½ voet breedte l. Ophalen of opdelven van pontetrenzen: 1, - 800 voet lengte, 1 voet breedte, 9 duim diepte m. Uitmodderen van de trenzen met de 1, - modderschop, of met het werktuig pokro genaamd, de modder uit te werpen over de bovenste bank, of op behoorlijken afstand: naar gelang van de diepte, 1000 voet n. Omspitten van den grond, ter diepte 1, - van 9 duim, naar gelang van de droogte of den aard van het land: 1800 à 1500 □ voet o. Omslaan van den grond met het 1, - houweel ter diepte van 7 duim: naar gelang van de droogte of den aard van het land, 2400 à 2100 □ voet p. Slechten van omgeslagen of 1, - omgespitten grond, naar gelang van den aard des gronds: 4800 à 3600 □ voet q. Afmaaien, zoogenaamd waaien van 0,60 savannen, naar gelang van het wied, 7200 à 5400 □ voet r. Afmaaien van zij- of grenslijnen en 0,60 behoorlijk opruimen van het wied, met het schoonmaken van de loostrens, 2 ketting lengte, ½ ketting breedte zonder het schoonmaken van de 0,60 loostrens, 3 ketting lengte, ½ ketting breedte s. Dienst op vaartuigen, het laden en 0,80 lossen daaronder begrepen, per dag: voor mannen voor jongens 0,60

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 na zonsondergang, per uur werks, voor 0,10 mannen voor jongens 0,08

De persoon, die belast wordt met het bewaken van het vaartuig bij nacht, heeft recht op het loon voor het uur werks bepaald.

Op de Suikerplantages.

t. Delven van rietgaten in f 1, - cappewerie-land; de bedden berekend 20 voet breed, de gaten 2½ voet breed en 9 duim diep, naar gelang van weersgesteldheid en grond, 10 à 12 gaten Wanneer de bedden of de gaten breeder 1, - of smaller zijn, wordt de taak geregeld in verhouding tot 500 à 600 □ voet à 9 duim

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 148 u. Delven van rietgaten bij herplanting: f 1, - naar gelaag als voren 12 à 15 gaten of 600 à 750 □ voet à 9 duim; v. Delven van rietgaten, in omgeslagen 1, - of omgespit land met het houweel: ter diepte van 6 à 7 duim: 20 à 25 gaten of 1000 à 1250 □ voet à 9 duim; in niet omgeslagen of niet omgespit land: 1, - 16 à 20 gaten of 800 à 1000 □ voet à 9 duim: een en ander naar gelang als voren. w. Planten en dekken van riettoppen, 2 60 à 0,80 roo of rei; 600 voet per hoofd, zonder dat de toppen op de dammen tusschen de gaten aangebracht zijn: naar gelang van weersgesteldheid de toppen op de dammen tusschen de 40 à 0,60 gaten aangebracht zijnde, naar gelang als voren Tot het losmaken van den bodem der rietgaten afzonderlijk werkvolk te bezigen. x. Suppleeren van rietgaten, naar gelang 1, - van de meerdere of mindere hoeveelheid suppleisels vereischt, compagniewerk ij. Wieden van jong riet: naar gelang van 0,60 omstandigheden, 6⅔ à 5 ketting lengte, 11 voet breedte z. Wieden en grond aangeven, 5 ketting 0,60 lengte, 11 voet breedte aa. Trassen van riet: 10 ketting lengte, 0,60 11 voet breedte bb. Wieden en trassen van riet: 6⅔ 0,60 ketting lengte, 11 voet breedte cc. Kappen en uitdragen van riet, de 0,80 stokken van 4 voet lengte: wanneer de ponte-trenzen op omstreeks 5 à 6 kettingen afstand van elkander zijn, de

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 vaam van 4 voet hoogte en 16 voet lengte wanneer de ponte-trenzen op grooteren 0,80 afstand van elkander zijn, tot omstreeks 10 kettingen; de vaam van 4 voet hoogte en 12 voet lengte dd. Transporteeren van riet, zoo noodig 1, - met laden en lossen. Bemanning der ponten en getal vrachten naar gelang van afstand en water: voor mannen voor jongens naar gelang van hunne 32 à 0,50 grootte ee. Tras in roo halen en het afdisselen 0,60 van rietstoelen: naar gelang er al dan niet gebrand is, 10 ketting lengte, 11 voet breedte; 5 ketting lengte, 11 voet breedte ff. Arbeid bij de malingen: suikerkokers, en vuur-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 149 stokers, van 6 uur des morgens tot 6 uur f 0,08 des avonds, per uur (gedurende dien tijd hun maal gebruikende)

Vóór 6 uur des morgens en na 6 uur des 0,10 avonds, per uur, moetende de suikerkokers en vuurstokers elkánder bij beurten afwisselen

Voor allen verderen arbeid bij de 0,08 malingen van 6 uur des morgens tot 6 uur des avonds (met 1½ uur rust tusschentijds) per uur werks: voor mannen voor vrouwen 0,06 voor kinderen, naar gelang van hunne 2 à 0,04 krachten Vóór 6 uur des morgens en nà 6 uur des 0,10 avonds, voor mannen voor vrouwen 0,08 gg. Arbeid in of tot de stijlerij: van 6 uur 0,06 des morgens tot 6 uur des avonds (met 1½ uur rust tusschentijds) per uur werks voor mannen voor vrouwen 0,04½ voor kinderen naar gelang van hunne 1½ à 0,03 krachten hh. Kappen van brandhout en stapelen in vamen langs de vaart tot op een afstand van 200 voet, per vaam berekend à 5 om 5 en het hout 3 voet lang: in geveld hout 0,80 in staandbosch of cappewerie goedhout 1, - in hardhout, parowa of mangro 1,25 Wanneer de afstand naar de vaart 0,05 grooter is dan 200 voet: voor elke 25 voet verder ii. Kappen, splijten en naar de loods of 1, - werkplaats brengen van suikervaten, duigen of bodems: 100 stuks Kweelen van suikervaten, duigen of 1, - bodems: 100 stuks

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Opzetten van suikervaten tet den inhond 0,50 van 1500 pond netto: per vat

Op de Koffieplantages.

kk. Opzoeken, dragen en verplanten van 0,60 jonge plantsoenen (zoogenaamd vingerplantsoen), compagniewerk ll. Maken van gaten ter verplanting van 0,50 jonge plantsoenen: 100 stuks mm. Uitdelven van jonge koffieboomen, 0,80 aandragen en verplanting, compagniewerk nn. Maken van gaten en de verplanting 0,80 tevens, compagniewerk oo. Suppleeren van koffiestukken, 0,80 compagniewerk pp. Wiedon van koffiestukken of koffie- en bananen-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 150

stukken: het schoonmaken van f 0,60 bananenboomen en het afsnijden van de rankgewassen der koffieboomen daaronder begrepen, naar gelang van het wied, 10 ketting lengte, 11 voet breedte; 7½ ketting lengte, 11 voet breedte qq. Zuiveren van koffieboomen, 0,80 compagniewerk rr. Op stomp kappen van koffieboomen, 0,50 compagniewerk ss. Plukken, malen en wasschen der 0,60 koffie, compagniewerk vóór 6 uur des morgens en nà 6 uur des 0,08 avonds: per uur, voor mannen voor vrouwen 0,07 tt. Stampen van koffie: per werkuur 0,10 uu. Lezen of pikken van koffie: witte bust, 0,01 per pond Zware bast, per pond 0,01½

Op Cacaoplantages.

ggg. Planten met zaad: 1 akker 0,60 Planten van jonge boompjes, met het 0,80 maken der gaten, 150 boompjes hhh. Wieden, daaronder begrepen het 0,60 zuiveren der boemstammen van rankgewasser; naar gelang van het wied, 12 ketting lengte, 11 voet breedte, 10 ketting lengte, 11 voet breedte iii. Zuiveren, in stukken waar de boomen 0,80 niet onder zijn dan 5 jaren: 200 boomen: in oudere stukken, 150 boomen kkk. Plukken, schoon te leveren, naar 1 à 0,01½ gelang van het dingen der boomen, 75 à 50 pond

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Op Bananengronden.

lll. Delven van bananengaten, ter diente à 0,01 van 18 duim en ter wijdte van 18 duim diameter: 80 à 100 gaten mmm. Uitdelven van plantsoenen en het à 0,00½ uitdragen der plantsoenen tot den afstand niet verder dan 10 kettingen: met de vulling der uitgedolven gaten, 160 à 200 plantsoenen Zonder het vallen der gaten, 210 à 300 à 0,00½ plaatsoenen nnn. Aandragen van plantsoenen, op een à 0,00½ afstand niet verder dan 10 kettingen: 300 à 400 plantsoenen bij grootere afstanden minder plantsoenen en hooger loonen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 151

ooo. Planten of suppleeren, met het à f 0,00½ vullen der gaten en aanstampen van den grond: 160 à 200 gaten

ppp. Wieden en schoonmaken: naar à 0,60 gelang van het wied; 10 ketting lengte, 11 voet breedte; 5 ketting lengte, 11 voet breedte

qqq. Kappen en dragen der bossen à 0,01 bananen tot aan de vaart, op een afstand niet verder dan 10 kettingen, benevens het naar het einde der vaart vervoeren en lossen, 80 à 100 bossen

Het kappen en uitdragen der bossen tot 0,00 1/20 aan de vaart op verderen afstand dan 10 kettingen, voor elke ketting afstand meer, 4 à 5 bossen minder en het loon verhoogen met

rrr. Dragen van bossen bananen, van het 0,00 1/20 einde der vaart naar de ladingsplaate. Voor elke ketting afstand per bos

Dit werk verrichtende vóór 6 uur des 0,06 1/16 morgens, of na 6 uur des avonds, per bos

De arbeiders zijn verplicht, daartoe 0,60 opgeroepen, beurtelings des nachts de wacht te houden; de nacht ten deze gerekend van 8 n. 's avonds tot 5½ n. 's m., per man

Alle compagniewerken vangen aan des morgens 6 uur en eindigen des avonds 6 uur, met inbegrip van 2 uren rust.

Voor verzuimden tijd, tengevolge van het te laat aanvangen of te vroeg staken van den arbeid, kan de huurder het loon in evenredigheid verminderen.

Boven de hiervoren bepaalde loonen hebben de arbeiders aanspraak op vrije woning en geneeskundige verpleging zonder meer.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 De arbeiders zorgen zelven voor het aanschaffen en onderhouden van hunne veldgereedschappen.

De voetmaat in dit tarief bepaald is de in de kolonie gebruikelijke Rhijnlandsche.

Verordening van 9 Februari 1888 op de hefing en invordering der personeele belasting (G.B. 1886 No. 3).

De personeele belasting is verschuldigd naar gelang van de op den in Januari of op den dag der vestiging in de kolonie bekende of vermoedelijke inkomsten der belastingschuldigen gedurende het ingetreden jaar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 152

Wisselvallige inkomsten worden berekend naar hetgeen zij hebben opgebracht in het jaar onmiddellijk aan het dienstjaar voorafgaande. Toevallige baten, in dat voorafgaande jaar genoten, worden gevoegd bij de bekende of vermoedelijke inkomsten. Daaronder worden echter niet begrepen legaten, erfenissen en schenkingen, behalve die in art. 1706 van het Burgerlijk Wetboek bedoeld. De belasting wordt berekend naar den volgenden maatstaf: beneden een inkomen van f 1400. - 1%, doch niet minder dan f 6. - voor mannen, en f 3. - voor vrouwen.

van f 1400. - tot beneden f 2100. - 1.1% van f 2100. - tot beneden f 2800. - 1.2% van f 2800. - tot beneden f 3600. - 1.3% van f 3600. - tot beneden f 4400. - 1.4% van f 4400. - tot beneden f 5200. - 1.5% van f 5200. - tot beneden f 6100. - 1.6% van f 6100. - tot beneden f 7000. - 1.7% van f 7000. - tot beneden f 7900. - 1.8% van f 7900. - tot beneden f 8900. - 1.9% van f 8900. - tot beneden f 9900. - 2.% van f 9900. - tot beneden f 10900. - 2.1% van f 10900. - tot beneden f 12000. - 2.2% van f 12000. - tot beneden f 13100. - 2.3% van f 13100. - tot beneden f 14200. - 2.4% van f 14200. - tot beneden f 15300. - 2.5% van f 15300. - tot beneden f 16400. - 2.6% van f 16400. - tot beneden f 17600. - 2.7% van f 17600. - tot beneden f 18800. - 2.8% van f 18800. - tot beneden f 20000. - 2.9% van f 20000. - en daarboven - 3.%

De berekening dezer procenten geschiedt over ronde sommen van honderd gulden. Onderdeelen van honderd gulden worden tot de volle som van honderd gulden wanneer zij vijftig gulden of meer bedragen, en in het tegenovergestelde geval niet in rekening gebracht.

Onder de inkomsten, over welke deze belasting wordt berekend, zijn voor het hoofd eener echtvereeniging begrepen die der huwelijksgemeenschap en ook de eigen inkomsten der vrouw, tenzij er scheiding van goederen hebbe plaats gehad, in welk geval de vrouw afzonderlijk belastingschuldig is.

Zij die in 't eerste kwartaal des jaars in de kolonie verblijven

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 153 of hun verblijf vestigen, betalen de belasting over een vol jaar, en bij latere vestiging wordt de belasting betaald voor drie vierde van een vol jaar door hen die in het tweede kwartaal, voor de helft door hen die in het derde, en voor een vierde door hen die in het vierde kwartaal des jaars er hun verblijf vestigen, een en ander onverminderd de bepaling van art. 24.

Het dienstjaar loopt van 1o Januari tot ultimo December van ieder jaar.

De aangifte en betaling moeten geschieden vóór den In April door de belastingschuldigen die in de maand Januari hun verblijf in de kolonie hebben of vestigen, en door hen die er later hun verblijf vestigen, binnen vijf en dertig dagen na die vestiging.

De betaling moet in eens geschieden, wanneer het verschuldigde veertien gulden of minder bedraagt. Meer bedragende kan het in twee gelijke termijnen worden voldaan; zullende de tweede termijn uiterlijk moeten worden betaald vóór den In September. Zij die zich op of na den In Juni in de kolonie vestigen, betalen in elk geval het verschuldigde in eens.

Vrijgesteld zijn: a. militairen in werkelijken dienst beneden den rang van officier; b. schippers, scheepsofficieren en scheepsgezellen van Nederlandsche en vreemde koopvaardijschepen; c. vrouwen in gehuwden staat; d. personen beneden den leeftijd van achttien jaren, die geen eigen inkomsten hebben van meer dan drie honderd gulden 's jaars; e. dochters bij de ouders of een hunner moeders bij kinderen of een kind, zusters bij broeders of een broeder of bij zusters of eene zuster inwonende en geen eigen inkomsten hebbende; f. immigranten, gedurende den duur hunner werkovereenkomsten; g. bedeelden van bestuurswege of van wege eene kerkelijke gemeente en onvermogenden; h. zij die geene dertig dagen van het dienstjaar achtereen in de kolonie verblijven, en i. zij die, de kolonie tijdelijk bezoekende, tot dat einde in de kolonie vertoeven.

Voorts worden gehandhaafd de vrijstellingen reeds verleend of nog te verleenen krachtens de Publicatie van 1 Augustus 1863 (G.B. No. 23).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 154

Eene jaarlijks door den Gouverneur te benoemen Commissie beslist in het hoogste ressort omtrent: a. de aangiften bedoeld in artt. 6 en 17 en de voorstellen tot aanslag in de belasting bedoeld in art. 20; b. de bezwaarschriften van belanghebbenden en de verzoekschriften bedoeld in art. 24.

De betaling der door de Commissie gedane verhooging moet geschieden in één termijn, binnen eene maand na de bekendmaking van de executoir-verklaring van het betrekkelijk kohier in het Gouvernements-Advertentieblad.

Het niet of niet binnen den bepaalden tijd doen van aangifte en betaling kan worden gestraft met eene geldboete van ten minste f 5. - en ten hoogste f 500. -

Zij, die den tweeden termijn van de door hem volgens aangifte verschuldigde belasting niet voldoen binnen den bepaalden tijd, of die de verhooging volgens aanslag der commissie niet voldoen binnen den bepaalden termijn, worden gestraft met eene boete van ten minste f 5. - en ten hoogste f 500. -

Aan hen, die de kolonie in den loop van het dienstjaar verlaten, wordt restitutie of afschrijving verleend van het bedrag der door hen betaalde of te betalen belasting naar reden van zooveel kwartalen als nog zullen verloopen na het kwartaal, waarin het daartoe strekkende verzoekschrift is ingediend.

Aan de erfgenamen van een overleden belastingschuldige, wiens inkomen door den dood geheel of ten deele is te niet gegaan, wordt eveneens restitutie of afschrijving verleend voor een aan dat verlies van inkomen evenredig deel van het bedrag der betaalde of te betalen belasting naar reden van zooveel kwartalen als nog zullen verloopen na het kwartaal, waarin het overlijden heeft plaats gebad; mits het daartoe strekkend verzoekschrift vóór 1 December van het dienstjaar is ingediend.

De verzoekschriften in de beide vorige alineas bedoeld zijn vrij van zegel en leges.

Verordening van 10 Mei 1887, omtrent de heffing van in- en uitvoerrechten en van baak- en los- of laadgelden (G.B. 1887 No. 25).

Onder den naam van invoerrecht wordt van de goederen, welke in de kolonie Suriname worden ingevoerd, eene belasting geheven volgens het hiernavolgend tarief:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 155

ARTIKELEN. MAATSTAF. RECHTEN. Aardappelen per Hectoliter f 0.50 Ammunitie: Geweren, karabijnen en per loop f 10. - buksen Afzonderlijke loopen per loop f 10. - Revolvers, pistolen, per stuk f 10. - kamerbuksen en kamerpistolen Gedeelten van genoemde waarde 30% wapens Geweer- en pistoolkogels Kilogram f 0.05 en hagels Patronen voor achterladers 100 stuks f 1. - Patronen voor revolvers en 100 stuks f 0.75 kamerbuksen Percussiedopjes en 1000 stuks f 0.25 slaghoedjes Ledige hulzen, voorzien 1000 stuks f 1.25 van percussies, voor het maken van patronen voor achterladers Buskruit Kilogram f 1.50 Azijn en Azijnzuur Liter f 0.05 Bier, gember ale Liter f 0.08 Bijouterieën waarde 15% Blom of meel 100 K.G. f 2.50 in verpakking van beneden waarde 10% 1 K.G. Boter alsmede Kilogram f 0.10 oleomargarine en ghee zonder verpakking, of in welke verpakking ook (in vaten, blikken, tobben of potten bedraagt de tarra 20%) Breeuwwerk Kilogram f 0.02 Bron- en mineraalwater Liter f 0.08 alsmede limonade gazeuse en eau gazeuse Brood en beschuit Kilogram f 0.03

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Dynamiet, lithofracteur en Kilogram f 50. - andere dergelijke ontplofbare zelfstandigheden, niet onder ‘Ammunitie’ behoorende: in oorspronkelijken vorm of los in preparaten enz. Kilogram f 1.50 Gedistilleerd, voor zoover Hectoliter van 50% alcohol f 75. - niet afzonderlijk belast, bij 15 gr. C. waaronder worden begrepen - behalve de onvermengde door overhaling verkregen alcoholhoudende vloeistoffen - likeuren, bitters en andere dergelijke gedistilleerde dranken. Ter toepassing hiervan worden: a. likeuren en alle vloeistoffen die met andere zelfstandigheden dan

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 156

ARTIKELEN. MAATSTAF. RECHTEN. alcohol en water zijn vermengd, zoodat de opneming van de sterkte met den gewonen vochtweger niet mogelijk is, geacht eene sterkte te hebben van 70%; b. met likeur gelijk gesteld alle gedistilleerde of uit gedistilleerd bereide geestrijke dranken ingevoerd in mindere hoeveelheid dan van één liter; c. reukwaters, al of niet uit waarde 15% gedistilleerd bereid Houtgeest en alle andere Liter f 1.40 daaruit bereide of daarmede vermengde vloeistoffen Aether sulfuricus, Liter f 2. - chloroform en alle andere daarmede overeenkomende uit alcohol bereide vloeistoffen, dat zijn de aethers, welke wel uit alcohol zijn vervaardigd maar waarin die grondstof niet meer in natuurlijken staat aanwezig is (de samengestelde aethers of zoo genaamde vruchten essences, azijnaether, spiritus nitridulcis en andere dergelijke alcoholhoudende chemicaliën behooren onder het artikel gedistilleerd en worden geacht eene sterkte te hebben van 85 pCt.) Granen en peulvruchten in drogen of gedroogden staat, in welke verpakking ook:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Boonen, erwten, linzen, Kilogram f 0.03 enz. Hout:

Greenen en Pitch pine M3 f 2. - deelen of planken

White pine en alle andere M3 f 1.50 soorten idem Latten van 7,85 M. en bos v. 10 stuke f 0.15 meer Latten van minder dan bos v. 10 stuke f 0.10 7,85 M. Al het overige waarde 5% Huiden, vellen en leder Kilogram f 0.05 Kaarsen, van alle soorten Kilogram f 0.05 Kaas, van alle soorten Kilogram f 0.05 Koffie Kilogram f 0.10

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 157

ARTIKELEN. MAATSTAF. RECHTEN. Lucifers: in pakjes of doosjes, van gros f 1.50 72 stuks of minder, per pakje of doosje in pakjes of doosjes van gros f 2. - meer dan 72 tot 96 stuks, per pakje of doosje in pakjes of doosjes van gros f 2. - meer dan 96 stuks, per pakje of doosje te herleiden tot pakjes of doosjes van 96 stuks per pakje of doosje Melasse en keukenstroop Liter f 0.02 Olie: Boom- of olijfolie, Liter f 0.03 katoenpittenolie, beuk-, papaver- en verdere eetbare oliën, raap-, patent en lijnolie, gekookt of ongekookt Kerosine olie, oleine, photogeneolie, steenkolenteerolie en andere steen- en aardoliën, zoomede talkolie: a. indien deze oliesoorten Liter f 0.75 ontvlammen bij eene temperatuur van minder dan 22.6o Celsius b. in alle andere gevallen Liter f 0.05 Haarolie en alle waarde 15% welriekende oliën Opium, Ganje en Bhang Kilogram f 10. - en alle surrogaten daarvan Paarden en Veulens stuk f 25. - Patates, en andere Kilogram f 0.03 aardvruchten niet afzonderlijk belast Pinda Kilogram f 0.05

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Reuzel, zonder verpakking Kilogram f 0.03 of in welke verpakking ook (in vaten, blikken, tobben of potten bedraagt de tarra 20 pCt.) Rijst en Rijstmeel in welke 100 Kilogram f 2.50 verpakking ook Sigaren en Sigaretten Kilogram f 2. - Smeer, molensmeer en Kilogram f 0.02 talk Snuif Kilogram f 1. - Speelkaarten, los of in waarde 15% bladen, per spel van ten hoogste 52 kaarten Spek: gezouten } tarra 36% Kilogram f 0.02 gerookt } tarra 36% Kilogram f 0.04 koppen } tarra 36% Kilogram f 0.01 Spijkers en nagels van alle Kilogram f 0.02 soorten Steen: Gebakken per 1000 stuks f 2. - metselsteenen

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 158

ARTIKELEN. MAATSTAF. RECHTEN. Steenkolen 100 Kilogram f 0.05 Suiker: alle soorten Kilogram f 0.10 zoomede kandij Tabak: in rollen of bladen Kilogram f 0.60 gekorven Kilogram f 0.75 Terpentijn Liter f 0.10 Thee Kilogram f 0.40 Touwwerk Kilogram f 0.04 Uien Kilogram f 0.03 Verfwaren: Droge en aangem. van alle Kilogram f 0.02 soorten Vernissen van alle soorten Liter f 0.06 Visch: Bakkeljauw, haring enz. Kilogram f 0.02 Zalm, gepekeld in vaten Kilogram f 0.04 Leng- en stokvisch en alle Kilogram f 0,06 andere gedroogde en gerookte vischsoorten (voor haring, makreel, slivers en gepekelde zalm bedraagt de tarra 33 pCt.) in blik verpakt waarde 10% Vleesch in vaten of zakken: gepekeld (tarra 36 pCt.) Kilogram f 0.02 gerookt Kilogram f 0.06 Hammen en shoulders gerookt } uit Europa Kilogram f 0.05 gerookt } uit Amerika Kilogram f 0.02 Rolpens, worst, saucijzen, waarde 10% gelijk mede versch vleesch, waaronder geslacht, gevogelte, wild enz Vourwerken, van alle waarde 30% soorten

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Wijn, waaronder vermouth, Liter f 0.20 vruchtenwijn en alle kunstwijnen en gemberwijn Zeep: Gewone harde Kilogram f 0.05 Geparfumeerde en andere Kilogram f 0.15 fijnere zeepsoorten Zout: ruw 100 Kilogram f 3. - geraffineerd 100 Kilogram f 4. - Van alle andere dan de waarde 10% bovengenoemde waren, goederen en koopmanschappen, voor zoover ze naar hun aard of bestemming niet onder eene der vermelde goederensoorten kunnen worden gerangschikt en met uitzondering van de in art. 2 vrijgestelde

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 159

Geen invoerrecht wordt geheven van: a. alle goederen voor Gouvernements- of Rijksdienst: b. victualie, provisie en scheepsbehoeften tot verbruik aan boord van binnenkomende schepen; c. de gebruikte goederen, welke reizende personen tot hun lijfsgebruik met zich voeren; d. verhuisboedels van personen, die zich in Suriname komen vestigen.

Worden bij visitatie nieuwe goederen, proviand of andere consumabele waren gevonden, welke niet zijn ingeklaard of waarvoor als gebruikt goed aanvraag om vrijdom is gedaan, dan wordt dit beschouwd als aangifte onder verkeerde benaming en als zoodanig gestraft. e. gouden en zilveren speciën, alsmede goud en zilver in baren; f. voorwerpen die binnen één jaar na uitgevoerd te zijn, om eenige herstelling te ondergaan, weder worden ingevoerd; g. De navolgende goederen:

Asphalt; - Ballast; - Blik in bladen: - Bodems, duigen en hoepels voor vaatwerk; - Boeken (albums en schrijf- of koopmansboeken daaronder niet begrepen), couranten, land- en zeekaarten en muziek in bladen, ingenaaid of ingebonden; - Dak bedekkingsmaterialen (onbrandbare); - Drukletters; - Drukinkt; - Drukpersen; - Emballage; - Ezels; - Fabriek-, landbouw- en stoomwerktuigen; - Harpuis; - IJs; - IJzer; - Instrumenten; - Kalk en Cement; - Kool; - Koper; - Lood; - Meststoffen; - Naaimachines: - Pik en Teer; - Planten; - Rietponten of gedeelten daarvan; - Schepen, schuiten en vaartuigen of gedeelten daarvan: - Schilderijen in olieverf enz. (de lijsten en glazen zijn belast naar 10% van de waarde). - Steen; - Tin in blokken of staven; - Uitmonsteringen enz.; - Vee (slacht-, fok- en melkvee); - Zaad (tuin- en andere zaden); - Zakken; - Zink.

Van de naar de waarde belaste goederen wordt de waarde aangegeven volgens den loopenden prijs hier te lande.

In 't algemeen wordt als loopende prijs hier te lande aangemerkt de factuurpijs, verhoogd met 20%.

Ter berekening van het invoerrecht van goederen naar het gewicht belast, wordt, voor zoover in vorenstaand tarief daarvoor geen tarra is bepaald, van het bruto gewicht afgetrokken. a. voor goederen gepakt in fusten of kisten van hout: 15 ten honderd: b. voor goederen gepakt in leder, matten, manden, kanassers, linnen en andere emballage: 8 ten honderd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Bij opneming van het netto gewicht van sigaren wordt het bruto gewicht van de kistjes waarin zij worden uitgestald als

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 160 het netto gewicht beschouwd, na aftrek van eene tarra bedragende voor kistjes, bevattende: 50 sigaren of minder: een heetogram en vijf decagram (0.15 K.G.);

100 sigaren: twee hectogram en twee decagram (0,22 K.G.) 250 sigaren: vier hectogram (0.4 K.G.); 500 sigaren of minder: acht hectogram (0.8 K.G.)

Bij uitvoer uit deze kolonie worden geene rechten geheven, dan voorloopig, totdat daarin nader zal zijn voorzien, alléén op ruw goud, behalve indien het van elders was ingevoerd en daarvan de bewijzen worden overgelegd.

Het uitgaand recht op ruw goud, in welken vorm ook, bedraagt 7 cent per gram of gedeelten daarvan, en wordt berekend naar het netto gewicht zooals dat door den waagmeeter of een ander daartoe aangewezen ambtenaar is geconstateerd.

In- en Uitvoer.

Het in- en uitvoerrecht bedraagt voor elke aangifte ten minste vijf en twintig cent.

Baak- en los of laadgelden.

Onverminderd de ongelden bij politie-, gezondheids- of havenreglementen aan de scheepvaart opgelegd of op te leggen, zijn alle schepen en vaartuigen van buiten 's lands in de kolonie aankomende telkenreis, behoudens het hierna bepaalde, onderworpen aan de heffing van: a. een baakgeld bedragende: voor schepen en vaartuigen van meer dan 100 registertonnen f 10. - en van 100 registertonnen en minder f 5. - b. een los- of laadgeld van 50 cent per registerton of gedeelte daarvan.

De los- of laadgelden worden in geen geval meer dan vier maal in het zellde jaar en van hetzelfde schip of vaartuig ten volle geheven.

Van de los- of laadgelden zijn, behoudens de inachtneming van enkele bepalingen, vrijgesteld: a. de schepen waarmede de maildienst wordt verricht; b. de schepen waarmede immigranten worden aangevoerd of die binnenkomen om immigranten af te halen; c. de schepen van- en in dienst van het Nederlandsch of Koloniaal Gouvernement enz.; d. de vreemde oorlogsschepen; e. de schepen, die noch lading lossen noch innemen;

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 f. de schepen, uit nood binnengevallen enz. De sub a, c en d bedoelde schepen zijn mede vrij van de betaling van baakgeld. Het niet doen van aangifte, de te lage aangifte van de waarde of hoeveelheid der goederen of de aangifte onder

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 161 verkeerde benaming, tengevolge waarvan ten onrechte over een collo geen recht of wel een lager recht dan het werkelijk verschuldigde zou worden geheven, wordt gestraft met de betaling, behalve van het ontdoken recht, van eene boete ten bedrage van twintig maal of veertig maal dat recht, te weten: twintig maal ingeval het verschil tusschen de aangifte en de taxatie of bevinding voor bedoeld collo 5% of meer, tot 10% toe, van de aangegeven waarde of hoeveelheid, of bij aangifte onder verkeerde benaming van het volgens de aangifte verschuldigde recht bedraagt, en veertig maat, ingeval dat verschil meer dan 10% bedraagt.

Scheepvaartverordening, G.B. 1888 No. 1. (Enkele daarin voorkomende bepalingen).

Geene goederen mogen worden gelost dan op daartoe verkregen consent, en wat de belaste goederen betreft, dan na betaling van de inkomende rechten ten kantore van den Ontvanger. Tot dat einde wordt ten kantore des Ontvangers eene aangifte in enkelvoud ingeleverd, vermeldende: a. de namen van het schip waarmede, van den schipper door wien en van de plaats of het land van waar de goederen zijn aangebracht; b. eene juiste opgave van de goederen onder hunne ware benamingen, met vermelding van het getal stukken, balen, zakken, pakken, tonnen, vaten, manden of kisten en met aanduiding van de merken en nommers dier colli, zoomede van de hoeveelheid, het gewicht of de maat der goederen, naar ieders soort of wel naar gelang de goederen volgens de tariefwet zijn belast; van het gehalte van het gedistilleerd voor zoover dat volgens de tariefwet voor de berekening van het recht in aanmerking komt, en eindelijk van de waarde der goederen voor zoover ze bij de waarde zijn belast of van inkomend recht zijn vrijgesteld; c. het door den aangever berekend bedrag van het door hem verschuldigd invoerrecht, afzonderlijk voor elke soort van goederen, die verschillend belast is.

Die aangifte moet op een formulier van aangifte, voor drie cent per stuk ten kantore des Ontvangers verkrijgbaar, geschreven en door den aangever of zijn schriftelijk gemachtigde onderteekend zijn. De bij dat formulier behoorende quitantie kan door hem, des verkiezende, ook worden ingevuld, mits de invulling gelijkluidend zij met de aangifte, met weglating evenwel van hetgeen hiervoren onder c is aangeduid. De ontvanger is belast met de narekening van het recht, en de aangever verplicht overeenkomstig de uitkomst dier narekening de betaling te bewerkstelligen.

Blijkt het recht te laag te zijn berekend, dan is de Ontvanger voor het te weinig betaalde verantwoordelijk, behoudens zijn recht om het van den aangever bij te vorderen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 162

Onverminderd zijne bevoegdheid tot terugvordering der onverschuldigd betaalde belasting bij dagvaarding voor den burgerlijken rechter, kan de belanghebbende binnen twee maanden, nadat hij de rechten betaald heeft, zich schriftelijk wenden tot den Administrateur van Financiën, ten einde terug te erlangan hetgeen hij mocht meenen te veel te hebben betaald.

Zoolang het consent tot lossing nog niet aan den visiteur of anderen met het werk der visitatiën belasten ambtenaar is overgegeven, is de aangever bevoegd zijne aangifte door inlevering eener suppletoire aangifte te wijzigen, mits deze op dezelfde wijze wordt gedaan en ingericht, als voor de oorspronkelijke aangifte is bepaald.

Goederen aangebracht met vaartuigen die den maildienst verrichten, kunnen onmiddellijk, dus vóór de inlevering van boven bedoelde aangifte, worden gelost, zoodra het manifest der lading ingeleverd en daarop door den Ontvanger vergunning tot lossing gegeven is.

De goederen worden in dat geval, ten opzichts van de verplichting van den consignataris, als niet gelost beschouwd en blijven onder toezicht van de ambtenaren der administratie, totdat de inklaring en visitatie naar behooren hebben plaats gehad. De administratie, daartoe termen vindende, is bevoegd de goederen op kosten van belanghebbenden in 's Rijks entrepôt op te slaan, indien de inklaring niet binnen drie maal 24 uur na de lossing plaats heeft.

Ingeval de aangever zich bij gemis van toereikende informatiën buiten staat bevindt eene volledige aangifte van de goederen te doen, zal de controleur de lossing, behoudens nader onderzoek en betaling der rechten, toestaan op eene aangifte, alleen inhoudende eene beschrijving van de collis en dier inhoud naar het beste weten van den aangever, en die collis ten koste des aangevers kunnen doen overbrengen in 's lands pakhuis of op zoodanige andere plaats als hij zal aanwijzen.

De aangever kan vervolgens de collis in tegenwoordigheid van een bevoegd ambtenaar openen en onderzoeken, doch is gehouden, binnen drie dagen na dat onderzoek, die in het vorig artikel omschrevene volledige aangifte te doen en de rechten en kosten te betalen, of wel de goederen ter entreposeering aan te geven. Worden binnen dien termijn van drie dagen de goederen tegen betaling van rechten en kosten uitgeslagen, dan worden geen pakhuishuur noch emolumenten voor op- en uitslag in rekening gebracht.

Heeft die aangifte ten invoer of ter entreposeering, benevens voldoening van rechten, kosten en pakhuishuur, niet binnen eene maand plaats gehad, dan worden de goederen in het openbaar verkocht, en de opbrengst, na aftrek van het verschuldigde, aan den rechthebbende uitgekeerd, mits de aangever zich tot ontvangst dier gelden binnen zes maanden aanmeldt, waarna ze als bate aan de koloniale kas worden ver-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 163 antwoord. Ten minste veertien dagen vóór het verstrijken van dien termijn doet de betrokken Ontvanger daarvan aankondiging in het Gouvernements-advertentieblad. Van goederen aan spoedig bederf onderhevig kan de administratie den verkoop naar omstandigheden vervroegen.

Zoolang de goederen niet verkocht en toegewezen zijn, kan de consignataris, mits tegen aangifte en betaling van alle rechten en kosten, de goederen tot zich nemen.

Geen consent tot lossing wordt verleend wanneer in de aangifte de soort van goederen, het getal vaten, kisten, balen, manden of andere emballage en de hoeveelheid of maat van gestorte goederen niet overeenstemmen met het manifest in art. 3 voorgeschreven, tenzij het verschil ten genoegen van den controleur wordt opgehelderd, noch ook op aangiften, blijkbaar strekkende om 's lands rechten te verkorten, alles behoudens het recht des aangevers op vergoeding van schade, ingeval van ongegronde weigering. De aangever, volgens art. 6 een consent tot lossing hebbende bekomen, vervoegt zich daarmede tot den visiteur of anderen tot de lossing gecommitteerden ambtenaar, die, naar gelang de ontlading van het vaartuig vordert, en behoudens de bepalingen van de volgende artikelen, de goederen ter beschikking van de houders der losconsenten stelt.

De visiteur of andere daartoe gequalificeerde ambtenaar is bevoegd, daartoe termen vindende, alle kisten, koffers, vaatwerk, zakken, balen of andere emballage te doen openen en den inhoud er van te onderzoeken, en dit zoowel bij invoer als bij uitvoer en, in 't laatste geval zoowel voor als na de inlading, zoolang het goed zich nog op het gebied der kolonie of binnen drie vierde eener geographische mijl van hare zeekust bevindt.

Hij gaat daartoe niet over dan in tegenwoordigheid des aangevers of van den persoon die hem vervangt en, bij hunne afwezigheid, niet dan na den aangever, met opgave van tijd waarop en plaats waar men de visitatie wenscht te verrichten, ten minste vier en twintig uur te voren schriftelijk te hebben uitgenoodigd daarbij tegenwoordig te zijn.

Indien de aangever of zijn gemachtigde op het aangegeven uur niet ter plaatse verschijnt, is de visiteur of andere daartoe gequalificeerde ambtenaar tot de visitatie buiten hunne tegenwoordigheid bevoegd, met hetzelfde effect alsof de aangever tegenwoordig ware. Geldt het reeds ingeladene ten uitvoer bestemde goederen, dan wordt alléén de tegenwoordigheid van den gezagvoerder of die dezen vervangt mondeling gevraagd. Bij weigering of niet gereede voldoening, wordt de visitatie buiten diens tegenwoordigheid verricht. Heeft de visitatie buiten tegenwoordigheid van den aangever of zijn gemachtigde plaats gehad, dan worden de goederen door

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 164 de zorg der ambtenaren terstond weer ingepakt, de colli gesloten en in 's lands pakhuis voor rekening van den aangever opgeslugen. De beide laatste alinea's van art. 8 zijn in dat geval toepasselijk.

Is de aangever, in persoon of bij gemachtigde, bij het onderzoek tegenwoordig, dan wordt de opening, ontpakking, wederinpakking en sluiting der collis of emballages bij voorkeur aan den aangever of diens lasthebbers overgelaten. Verkiest echter de aangever of diens gemachtigde van die vrijheid geen gebruik te maken, dan geschiedt het een en ander door de ambtenaren of werklieden der administratie.

Het Koloniaal Gouvernement is gehouden tot vergoeding van de door de ambtenaren of werklieden der administratie aan de goederen veroorzaakte schade, behoudens zijn verhaal op die ambtenaren of werklieden. Overtreding van de verordening wordt o.m. gestraft: met de betaling, behalve van het ontdoken recht, van eene boete ten bedrage van twintigmaal of veertigmaal dat recht, het niet doen van aangifte, de te lage aangifte van de waarde of hoeveelheid der goederen of de aangifte onder verkeerde benaming, tengevolge waarvan ten onrechte over eene collo geen recht of wel een lager recht dan het werkelijk verschuldigde zou worden geheven, te weten: twintigmaal ingeval het verschil tusschen de aangifte en de taxatie of bevinding voor bedoelde collo 5% of meer, tot 10% toe, van de aangegeven waarde of hoeveelheid, of bij aangifte onder verkeerde benaming van het volgens de aangifte verschuldigde recht bedraagt, en veertigmaal, ingeval dat verschil meer dan 10% bedraagt.

Wegens alle overtredingen dezer verordening zal, indien naar het oordeel van den Procureur-Generaal de overtreding klaarblijkelijk aan verzuim of vergissing en niet aan opzet moet worden toegeschreven, door den belanghebbende, omtrënt de geldboete en verbeurdverklaring, kunnen worden getransigeerd door de vrijwillige betaling van eene boete tot het bedrag door genoemden Hoofdambtenaar te bepalen, benevens van de kosten bij en sedert de bekeuring gemaakt.

Besluit van 6 October 1887, tot regeling van het bedrag en de invordering van het schoolgeld op de openbare school voor uitgebreid lager onderwijs te Paramaribo (G.B. 1887 No. 27).

Het schoolgeld op de openbare school voor uitgebreid lager onderwijs te Paramaribo bedraagt voor elken leerling:

in klasse B en de 1e klasse f 6. - per maand in de 2e en 3e klasse f 7. - per maand in de 4e, 5e en 6e klasse f 8. - per maand

en indien twee of meer leerlingen uit één gezin gelijktijdig de school bezoeken, is voor elk hunner het schoolgeld één gulden per maand minder.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 165

Een gedeelte van eene maand wordt voor een geheele maand gerekend. Het schoolgeld moet over elke maand vóór den 25sten dier maand voldaan worden ten kantore van den Kolonialen Ontvanger en Betaalmeester. Verzoeken om vrijstelling van schoolgeld, in bijzondere gevallen door den Gouverneur te verleenen, worden met overlegging van de bewijzen van ouderdom, bijzonderen aanleg en onvermogen of andere bijzondere omstandigheden van den leerling, ingediend bij den Inspecteur voor het onderwijs.

Ministerie van Koloniën.

Mr. W.R. Baron van Dedem,

Bidder van de Orde van den Nederl. Leeuw, Minister van Koloniën. Jhr. Mr. H. van der Wijck, Ridder van de Orde van den Nederl. Leeuw, Kommandeur met de Ster der Orde van Carel III van Spanje, Secretaris-Generaal.

Bureau R (West-Indische Zaken.)

J.H. Elias, Ridder 4e klasse der Orde van den Bevrijder van Venezucla, Referendaris, Chef van het Bureau. Mr. C.F. Schoch en J. Frank, adjunct commiezen.

Naamlijst van Ambtenaren, Autoriteiten en Collegiën.

Jhr. Mr. G.A.J. van Asch van Wijch, Ridder van de Orde van den Nederl. Leeuw, Officier van de Orde van het Legioen van Eer,

Gouverneur van Suriname.

Adjudanten van den Gouverneur.

Th.E. Juda, 1e luitenant der Schutterij. Chr. P. Koene, 1e luitenant der Infanterie.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 166

Paramaribo.

Raad van Bestuur.

De Gouverneur, voorzitter, De Procureur-Generaal, ondervoorzitter, A.J. Baron Schimmelpenninck van der Oije, R.N.L. en L.v.E., Mr. W. Tonckens JLz., R.N.L., Mr. G.H. Barnet Lijon, leden, Mr. W.A. van Emden, buitengewoon lid. De Gouvernements-Secretaris, secretaris.

Gouvernements Secretarie.

Mr. W. Tonckens JLz., R.N.L., Gouvernements-Secretaris.

Bureel A.

H. Weytingh, hoofdcommies, chef. P.A. Maij en C.R. Weytingh, adj. commiezen, G.Ph. Zaal, J.H. Soesman en H.F. Chateau, surnumerairs.

Bureel B.

H.F. Meijer, 1e commies, chef. W.A.C. Stolting, adj. commies, W.F. Mondriaan, surnum.

Bureel C.

H.J. Brunings, 2e commies, chef. P.M.G. Schenkel, adj. commies, J. Polak en E. Bueno Bibaz, (zie ook bureel E), klerken.

Bureel D.

C.F. van Weede, 2e commies, chef. E.R. Hermelijn, 1e klerk, W.C. Vallée, J.J. Bueno de Mesquita en H.F. Esser, surnumerairs.

Bureel E.

P.F. Kenswil, 2e commies, ijker, chef. E. Bueno Bibaz, klerk, adjunct ijker, J.G. Tubbergen, assist. van den ijker. F.G. Demarchi, huisbewaarder en bode, J. Niemert, mede dienstd. bode.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Ambtenaren van den Burgerlijken Stand.

Mr. W. Tonckens JLz., R.N.L., L.C. Batenburg, H. Weytingh, C.F. van Weede.

Gouvernements Solliciteur.

L.C. Batenburg.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 167

Toezicht over de Boschnegers en Indianen.

De Gouvernements Secretaris, belast met het toezicht over de boschnegers en indianen. H. Weytingh, toegevoegd.

Koloniale Staten.

Jaar v. aftr. Mr. D. Juda, R.N.L., voorz, 1894 Mr. C.J. Heylidy, R.N.L., onder-voorz. 1898 S.M. Swijt 1894 Dr. A. Salomons, R.N.L., 1896 M.S. van Praag 1896 Mr. C.H. van Meurs (v.) 1898 H. Barnett, Boliv. O., 1898 A.H. de Granada 1894 H. d'Angremond (v.) 1894 J.E. Mulier 1894 F.C. Gefken 1896 John F. Green 1894 J. da Costa 1894

Mr. H. Benjamins, griffier. J.S. Morpurgo, commies. S.H. de Granada, surnumerair. J.J.H. Hoelen, concierge en bode.

Consuls van Buitenlandsche Mogendheden.

Groot Brittanië en Ierland.

E. Smith Delacour, C.N.B. Morris, waarn.

Frankrijk.

Dr. J. Delmonte Lijon, Officier de l'Instruction publique, V.C.

Noord-Amerika.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 H. Lovejoy, V.C.J. Fennelly, waarn.

Italië.

Mr. H. Benjamins, C.

Portugal.

Dr. J. Delmonte Lijon, Officier de l'Instruction publique, waarn.

Duitsche Rijk.

E.A. Cabell, C.

Justitie en Politie.

Hof van Justitie.

Mr. D. Juda, R.N.L., president. Mr. C.J. Heylidy, R.N.L., Mr. A.J. Jessurun, Mr. F. Siewertsz van Reesema, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler (Rechter Commissaris tot Juli 1894), leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 168

Mr. J. Kalff, procureur-generaal. Mr. P. Hofstede Crull, advocaat-generaal. Mr. C.H. van Meurs (v.), griffier, J. Polak (v.), substit. griffier. J. Emanuels, waarn. griffier, F.J. Schuster, waarn. substit. griffier, E.R. van Eijck, ambten. t/griffie, C.A. Duurvoort, W.F. de Sanders, geëmpl, J.T. Wolff, bode. A.H. Vallée en H. Reijme, deurwaarders.

Kantongerecht te Paramaribo.

Mr. W.A. van Emden, kantonrechter. A.J. da Costa, plaatsverv. G. Ringeling, griffier, J. Emannels, commies, tijdelijk onth, J.L.J. Wolff, gequalif. commies, J.C.W. Brunings, gequalif. klerk. D. Fernandes, deurwaarder.

Parket van den Procureur-Generaal.

Mr. J. Kalff, procur.-gener. Mr. P. Hofstede Crull, advoc.-gener. B. Morpurgo, commies, J.J. van Meerten, adj. commies, S.C. van Lierop, surnumerair.

Commissariaat van Politie.

D. Schuitemaker, commissaris van politie. A.H. Hensen, inspesteur van politie. G.J. van Lierip, opperwachtmeester, J.H. Hiemcke, klerk, tevens belast met het sluiten van contracten voor de goud- en balataindustrie.

Praktizijns.

A.J. da Costa, tevens landspraktizijn, S. van Prang S. Bueno Bibaz, Mr. H. Benjamins, J.S. Morpurgo, D. Continho, A.H. de Granada, Mr. J. van Praag.

Notarissen.

F.A. Cabell. A.A. Ter Laag (v.). P. Ter Laag.

Candidaat-Notarissen.

J.L. Engelbrecht, E.J. Arland, A.J. Monsanto, M.F.N. van Trigt.

Burgerlijk en Militair Huis van Verzekering in het fort Zeelandia.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 De Procureur-Generaal, voorz., E.A. Cabell, onder-voorz., A. van 't Hoogerhuijs, J. da Costa, W.L. Loth, Br. N.L. en R.O.N.O., leden. F. Rank, directeur. W.E. Greeber, onder-directeur.

Keurmeester van het beestiaal.

S. de Lange, veearts. I.S. van West, assistent (tijdel.)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 169

Administratie van Financiën en Dienst der Belastingen.

Administratie van Financiën.

A.J. Baron Schimmelpenninck van der Oije, R.N.L. en L.v.E., administrateur van financiën. D. da Silva, hoofdcomm. tit., A.J. Walther, 1e comm., J.H. Favereij en H.A.O. Stolting, 2e commiezen, T.J. Kampherbeek, commies, J.G.C. Abrahams, adj. comm., A.J. Meijer, gepens. ambten., tijdel. werkzaam gesteld op het bureel. J.F. Gewand, bode en huisbewaarder.

Domein-kantoor.

W.L. Loth, Br. N.L. en R.O.N.O., gouv.-landmeter, J.A. May (v.), 1e klerk, P.N. Petri, C.E. Charlouis, kl. B. van Ommeren, gepens. ambten., tijdel. werkz. gesteld op het bureel.

Bureau van den Kolonialen Ontvanger en Betaalmeester.

R. Bueno de Mesquita, koloniale ontvanger en betaalm. J.C.P. Ulrich (tijd. onth.) en D. Nahar, 1e comm., E. Bueno de Mesquita, commies, J. Emanuels, C.A. Spong (tijd onth.,) M.F.N. van Trigt, T.E. Klaverweide en A. Vervuurt, klerken, H.W. Hiemcke en F.J. Spong, surnum. C.N. Zeist, bode.

Recherche.

Jhr. M. de Jonge, tijd. controleur der belastingen en entreposeur. J.C.P. Ulrich, 1e comm. t/k. v/d. kol. ontv. en betaalm., toegev. a/d tijd. controleur. M.H. van Son, visiteur der in- en uitgaande rechten en accijnzen. A. Lammens, adj. visiteur, H. Hübner (v.), G.A. Nassij en A.G. Wijers, hoofdkommiezen. A.A. van Dinter, A.H. Goede, J.B. Leckie, A. Smeets, H. Mattes, B. Wolff Jr., S. de Boer, J. Bakker, G.L. Koli, A.G. Putscher, A.H.L. Welcker, J.W. Valk, E.C. Leistico, W.G. Oldenstam, kommiezen.

's Landswaag.

L.W. Goede, waagmeester. A.F. van 't Velde, assistent.

Posterij.

A.C. Leuden, postdirecteur. J.C.M.S. Conradi en J.W. Maij, klerken. H.J. Rack, surnum. B.J. Samson en J.C. Monsanto, brievenbestellers.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 170

Hypotheekkantoor.

D.J.M. van Kesteren (v.), hypoth. bew. Mr. J. van Praag, waarn. J.L. Engelbrecht, commies, M.F.N. van Trigt, aangew. om bij afwez. van den hypotheekbew. of den commies als zoodanig op te treden, J.G. Thijm, klerk, E.M.R.F. Balinge, surnumerair.

Immigratie en Kolonisatie.

Immigratie Departement.

Mr. G.H. Barnet Lijon, agent-generaal. B. Nunes, commies, C. Kaersenhout, gep. ambt., tijd. werkz. gesteld op het bureel, W.J.L. Cramer, A.A. Rhenardus, H.A. Muller, klerken, F.M. van Ommeren, surnum. John Smidt, hoofdtolk, Pang-Kan-Tjin, tolk in de chin. taal, J. Wilson, hoofdtolk, Toolsee, Bhujun (v.), Percy-Castle (tijdel. in dienst), tolken in de hindost. taal, mede dienstdoende bij de justitie en politie te Paramaribo.

Immigratiefonds.

De Administrateur van Financiën, beheerder. J. van Lier, kassier-boekhouder, G.A. Polak, klerk.

Onderwijs.

Dr. H.D. Benjamins, R.N.L., inspecteur voor het onderwijs. G.E. Godet, klerk, F.V. Engelbrecht, surnumerair.

Commissie van Onderwijs.

Mr. C.J. Heylidy, R.N.L., voorz., L.C. Batenburg, lid en secr., A.H. de Granada, Mr. G.H. Barnet Lijon, J. da Costa, E.A. Cabell, A. van 't Hoogerhuijs, leden.

Gouvernements scholen.

Normaalschool.

Aantal leerlingen op 31 Dec. 1892 32, als:

op den 1n cursus 11 mannelijke en 11 vrouwelijke op den 2n cursus 9 mannelijke en 1 vrouwelijke

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 ______20 mannelijke 12 vrouwelijke.

J.J. Heilbron, directeur, J.A.H. Reiziger, onderwijzer, S. del Castilho, onderwijzer in het teekenen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 171

Openbare School voor Uitgebreid Lager Onderwijs.

Aantal leerl. op 1 Aug. 1893: 176 jougens, 43 meisjes, totaal 219. J.J. Heilbron, directeur, J.A.H. Reiziger, leeraar, Mej. E.A. Haighton (v.), leerares, Th.E. Juda, J.R. Thomson, H.H. Schomaker, J.W. Lobato, J. Abarbanel, onderw., Mej. S.H. de Granada, Mej. E. Alvares, G.C. Samson, kweekel.

Mej. M. van Meerten (v.), onderw. in het handw., Mej. C.G. Price, waarn., A.F. van 't Velde, onderw. in de gymnast., J.N. Helstone (v.), onderw. in den zang, W.J.L. Cramer, onderw. in het teekenen. H. Schepp, concierge.

Openbare School voor jongens.

Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 304 jongens. A.T. Oliviera, hoofd der school. A.S. Gomperts, G. Petzoldt, Mej. L.A.E. Labadie, M.A.P. Rhenardus, C. Haarloo, onderw., A.F.G. Gravenberch, H.G.W. de Miranda, J.R.F. Chandler, kweekel., A.F. van 't Velde, onderw. in de gymnastiek, J.N. Helstone, (v.), onderw. in den zang.

Willemschool.

Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 202 jongens en 126 meisjes, totaal 328. J.M.M. de Vries, hoofd der school. J.G.D. Stolting, C.J. Faverey, J.E. Abarbanel, Mej. M.M. Samson, Mej. J.H. Rens, onderw., J.H. Graan, Mej. C.M. Ringeling, Mej. G.P. Oliviera, kweekelingen.

Emmaschool.

Aantal leerlingen op 1 Sept. 1893: 304 meisjes. Mej. H.C. Meurs, (v.), hoofd der school, J.D. Abercrombie, tijdel. Mej. E.A. Wilmans, Mej. W.M. Knoch, Mej. T.J. Asdot, Mej. C.L.E. Worst, onderw., J.N. Helstone (v.), onderw. in den zang, Mej. C. de Vries, Mej. E. Juda, Mej. C.E.N. de Maesschalk, Mej. J.A. de Rooij, kweekel.

Westerschool.

Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 120 jongens en 46 meisjes, totaal 166. J. Dahlberg, hoofd der school. A.W.P. Rhenardus, onderw., E. de Barrios, kweekel.

Meisjesschool aan de Maagdenstraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Aantal leerlingen op 1 Sept. 1893: 162 meisjes. J.T. de Miranda, tijdel. hoofd der school. E.J. Arlem, tijdel. onderwijzer, Mej. O.M. Engelbrecht, tijd. onderwijzeres, Mej. P.M.A. Sanches, kweekel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 172

Bijzondere scholen.

Aant. leerl. Jong. Meisj. Totaal. B. Jessurun op 1 Sept. 35 37 72 1893: R.A.P.C. op 1 Sept. 47 11 58 O'Ferrall, 1893: H. Goudman op 1 Aug. 137 33 170 Wildeboer, 1893: J.J. Gemmel, op 1 Sept. 22 10 32 1893: Mej. P.J. Maij, op 1 Sept. - 96 96 1893: Mevr. Schipper op 1 Sept. 11 77 88 - Zaalberg 1893: ______Totaal 252 264 516

Bewaarscholen op 31 December 1892.

De Evang. Broedergem. voor kinderen van 192 onvermogenden De R.K. Geestelijken idem idem 346 _____ 538 De R.K. Geestelijken voor 84 betalende kinderen verschillende particulieren 159 (de dames A.S. Halfhide, A.E. Samson, M. del Castilho, E. de la Parra, M. Evertsz, F.J. Dandlau, J. Schoon & N. Alvares en F. Hermelijn) _____ 243 _____ Totaal 781

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Scholen der Roomsch Katholieken.(*)

St. Petrus en Paulusschool aan de Gravenstraat.

Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 506 jongens. G.A. van Tooren, hoofd der school, E. Heynen, F. Kusters, J.G. Schöder, J. Paardenkooper, onderwijzers.

St. Jozephasschool aan de Wanicastraat bij de St. Bonifacius Kerk.

Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 248 jongens. G. Blokkerius, bestuurder van het jongensweeshuis en hoofd der school. C. Mutsaarts, H. Mulder, onderwijzers.

St. Louisaschool aan de Gravenstraat.

Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 230 meisjes. Mej. M.M. Hamakers en M. Daussone, onderwijzeressen.

(*) Totaal aantal leerlingen op 1 Juli 1893 op de gezamenlijke scholen der Roomsch Katholieken:

de jongensscholen in de stad 754 de meisjesscholen in de stad 1286 de gemengde scholen in de 329 districten _____ 2369

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 173

St. Annaschool aan de Gravenstraat.

Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 330 meisjes. Mej. M.H. van Lammeren, onderwijzeres.

St. Rosaschool aan de Burenstraat.

Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 271 meisjes. Mej. A.P. Ooninkcx, onderwijzeres.

Inrichting van onderwijs en weesverpleging der Roomsch Katholieken onder directie van

Mej. C. Peters, bijgestaan door 12 geëzamin. onderwijzeressen.

☞ Op de bewaarscholen zijn op 1 Juli 1893: 455 kinderen.

Scholen der Evangelische Broeders.

Centraalschool tot opleiding van onderwijzers.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 13 jongens. G.W. Stolz, hoofd der school. L.E. de Bloeq van Scheltinga, onderwijzer.

Jongensschool.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 377. J.G. Wiegand, hoofd der school. M.J. Jessurun, J.T. Omzigtig, C.A. Moll, J.C. Marçus, L. Redan, D. IJveraar, J.C. Ritveld, J.J. Moncou, onderwijzers.

Meisjesschool.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 441. H.J. van der Sluijs, hoofd der school. Joh R. Rellum, J. Burside, L.D. Oostburg, C.J. Oostburg, onderwijzers.

School aan de Rust en Vredestraat.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 310.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 M. Wehl, hoofd der school. H.D. Meije, onderwijzer.

School aan de Wantcastraat.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 170. J.T. Ritveld, hoofd der school. W. Vervuurt, J.E. Labadie, onderw.

School op Combé.

Aantal leerlingen op 1 Januari 1893: 182. E.R. Noorde, hoofd dor school. E.A.J. Themen, onderw.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 174

Avondschool voor handwerkslieden.

Opgericht 1 Januari 1888. Aantal leerlingen op 1 Augustus 1893 63, nl.: smids- en machinist-leerlingen 35, timmermans- en schrijnwerkers-leerlingen 23, herhalingsonderwijs 5.

Commissie van Toezicht.

Dr. H.D. Benjamins, R.N.L., pres., A.J. Baron Schimmelpenninck van der Oije, R.N.L. en L.v.E., A. van 't Hoogerhuijs, A.E.J.W. Juta, W.L. Loth, Br. N.L. en R.O.N.O., J. da Silva, P.C. Maij, M.F.A. del Prado, leden.

Onderwijzend Personeel.

R.A.P.C. O'Ferrall, hoofd der school. J.J. van den Corput, leeraar in de werktuig- en metaalkunde en in het werktuigkundig teekenen, A.P.J. Heidweiler, leeraar in de bouwkunde, in de beginselen der wiskunde en en in het bouwkundig teekenen, G.G.T. Rustwijk, onderwijzer in het lijn- en ornamentteekenen, G.P. Zaal, assistent bij de rekenkunde, vormleer, enz.

Cursus voor herhalingsonderwijs.

(Avondschool voor jongens).

Geop. 20 Juni 1892 met 20 leerl. Aant. leerl. 1 Juli 1893: 10. Joh. R. Rellum, hoofd der school. A. Blufpand, assistent.

Werk- en Constructiewinkel behoorende bij de Avondschool voor Handwerkslieden.

Opgericht 1 Juli 1893. Getal leerlingen 9. R.A.P.C. O'Ferrall, directeur, A.P.J. Heidweiler, opzichter, J. Breet, onderwijzer in het schrijnwerken, A. Davidsen, idem in het timmeren, G.G.T. Rustwijk, idem in het modelteekenen.

Koloniale Bibliotheek, Koloniaal Museum en Palmentuin.

Dr. H.D. Benjamins, R.N.L., insp. v/h. onderwijs, direct. G. Wildeboer, custos v/d. Kol. Biblioth. en het Kol. Museum.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Eeredienst.

Hervormde Gemeente.

Predikanten.

H.H. Zaalberg en H.K.S.Ph. Begemann.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 175

Kerkbestuur.

J.P.W. van Eijck, J.A. Hermelijn, M.F.A. del Prado, C.A. Spong.

Weesbestuur.

L. Guicherit, J.H. Wijngaarde, S.H. Samson, C.B. van Exel.

Armbestuur.

J.B. Nassy, W.F. van de Leuv, R.G. Vervuurt, J.J. van Meerten.

Dames-Patronessen.

Mevr. Wed. Bos - Visser, pres., Zaalberg - Hulst, secretaris, Muller - Douglas, van Amson - Valentijn, Mej. J. van Polen Hulleman, A.C. van Eijck en M. Brakke.

Collectanten.

E. Kreps, E.J. Hermelijn, J.C.W. Brunings, H.R. Curiel. J.N. Helstone (v.), orgelist. B. Sanches, koster.

Evangelisch Luthersche Gemeente.

Predikant.

C. Hoekstra, voorzitter van den kerkeraad.

J.H. Teunis, voorz. van het collegie van ouderl., J. de la Parra, kerkmeester, Adr. B. de Vries, kerkrentmeester, F.C. Curiel, A.F. Wilmans.

Diakenen.

A.W. Kuster, voorz., J.H. Favereij, G.S. van Amson, T.J. Kampherbeek, J.G.D. Stolting, secret., J.L. Engelbrecht; tevens secretaris van den kerkeraad, M.F.N. van Trigt, A.H. Zschuschen, penningmeester, A. Curiel en R. Gravenberch.

B. Nunes, orgelist. J.R. van Heijdoorn, koster.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Roomsch Katholieke Gemeente.

Mgr. W.A.F. Wulfingh (v.), tit. Bisschop van Cambysopolis; Vie. Apost. van Suriname.

G. Eysink, Provicarius.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 176

Dienstdoende Geestelijken.

1o. St. Petrus en Paulus Kerk:

P. van Esch., J. Houben, B. Wassink, A. Nederveen.

2o. St. Rosa Kerk:

W. Luijben W. van Vlokhoven, H. Rikken.

3o. St. Bonifacius-Kerk:

A. de Kuyper, L. de Swart.

4o. St. Alphonsus Kerk:

E. Odenhoven.

Kerkbestuur.

G. Eysink, president, P. van Esch, W. Luijben, B. Wassink, F.C. Gefken.

Armbestuur.

W. Luijben, president, J. Daal, M. Perera, L. Kustner, L. van Utrecht, A. Bus, R.P.E. Wildenberg, J. Schmelz.

Evangelische Broeder-Gemeente.

Hoofdvoorstanders der Zending.

F. Staehelin en R. Schött.

Kerk- en Armbestuurders.

F. Stachelin, R. Schött, J.H. Hasewinkel. E.A. Renkewitz, A. Richter, G.W. Stolz, G. Freytag.

Leeraren.

1o. Groote Kerk aan de Steenbakkerijstraat:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 F. Staehelin, R. Schött, G.W. Stolz, L.E. de Blocq van Scheltinga, G. Freytag, H. Slink, E. Eckardt, W. Demelt, W. Zuch, P. Cröger. W. Schöberlein, A. Clemens, A. Beck, R. Vouillaire, J. Hettasch, W. Burow.

2o. Kerk aan de Rust en Vredestraat:

F.A. Renkewitz.

3o. Kerk aan de Wanicastraat:

A. Richter.

4o. Kerk op Combé:

J.H. Hasewinkel.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 177

Orgelisten.

1o. Groote Kerk aan de Steenbakkerijstraat:

R. Einaar, J. Ritveld.

2o. Kerk aan de Rust en Vredestraat:

M. Wehl.

3o. Kerk aan de Wanicastraat:

L. Redan en Joh. Homoet.

4o. Kerk op Combé:

R. Noorde.

Israëlietische Gemeenten.

I. Nederlandsch Portugeesch Israëlietische Gemeente.

D.I. Querido, godsdienstleeraar.

Parnassijns.

J.S. Morpurgo, voorzitter, J. Fernandes, J.D. Fernandes, A.J. da Costa.

Ouderlingen.

J. Nahar Cz., A.H. de Granada, R. Bueno de Mesquita, J. da Costa, M. Coronel.

Armbestuur.

D. da Silva, voorzitter, B. Morpurgo, lid en secretaris, D. Coutinho, Sal. D. Fernandes, Jk. Robles, commissarissen, J.W. Bueno de Mesquita, penningmeester. S.D. Fernandes, secretaris en ontvanger. M. Abarbanel, emeritus-voorbidder. A. Nassij, koster, J.N. Jessurun, directeur der begraafplaatsen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 II. Nederlandsck Israëlietische Gemeente.

Jacob S. Roos, rabbijn.

Parnassijns.

M.S. Polak, voorzitter, H. Barnett, Boliv. O., eere-voorzitter, Jacqs. de Vries, I.N. Samuels.

Ouderlingen.

J.C. Gomperts, J. Gomperts Jz., J.A.A. Salomons, A.J. Polak Jr., S.M. Swijt, M.O. Salomons Az., J. Baruett, A.A. Samuels, M.P. Heilbron.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 178

Armbestuur.

M.S. Levie, voorzitter, S.H. Pos, penningm., L.C. Leefmans, J.A. Polak, M.O. Salomons Az, (als kerkeraadslid), commissarissen, Herman Salomons, lid en secretaris. S. de Vries Jz., secretaris en ontvanger. S.J. Levie en J.J. Levie, voorbidders. M.H. Heijmans, koster, B.J. Samson, directeur der begraafpl.

De Vrije Evangelisatie. Free Gospel Hall.

M.S. Bromet, evangelisch leeraar. ☞ In dit gebouw wordt het Evangelie verkoudigd in de hollandsche en engelsche taal.

Burgerlijke Geneeskundige dienst.

Dr. A. Salomons, R.N.L., arts, geneeskundig inspecteur. J.A. da Costa, klerk.

Commissie van Geneeskundig Onderzoek en Toevoorzicht.

De Gouvernements Secretaris, president.

De 1e Stadsgeneesheer (als zoodanig tijdel. gequal. de Geneesk. Insp. Dr. A. Salomons, R.N.L.), de Stads Heel- en Vroedmeester, H.M. Leijsner, arts, C.F. Aalsmeer, arts, H. Gilhuijs, assessoren, L.C. van Amson, P.C.T. Lens, arts, plaatsverv. assessoren. H. Gilhuijs, tijdel. scriba.

Commissie tot Onderzoek naar de Ziekte der Melaatschheid.

De Gouvernements Secretaris, president.

De 1e Stadsgeneesheer (als zoodanig tijdel. gequal. de Geneesk. Insp. Dr. A. Salomons, R.N.L.), de Stads Heel- en Vroedmeester, H.M. Leijsner, arts, P.C.T. Lens, arts, C.F. Aalsmeer, arts, assessoren, Dr. H.C. Wiers, arts, plaatsverv. assessor. H. Gilhuijs, waarn. scriba.

Commissie voor het afgeven van attesten aan Ambtenaren die verlangen met verlof te gaan.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 De Gouvernements Secretaris, voorzitter.

De geneesk. inspect. Dr. A. Salomons, R.N.L., de chef van den milit. geneesk. dienst, C.F. Aalsmeer, arts, leden. A. da Silva Pereira, tijdel. lid, P.C.T. Lens, arts, offic. v. gezondh., lid tevens secretaris. H.M. Leijsner, arts, Dr. H.C. Wiers, arts, plaatsvervangende leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 179

Commissie tot afkeuring van ambtenaren die wenschen gepensionneerd te worden.

De Gouvernements Secretaris, voorz., Dr. A. Salomons, R.N.L., geneesk. insp., de chef van den militairen geneeskundigen dienst, H.M. Leijsner, arts, leden, M.P. Heilbron, tijdel. lid, H. Gilhuijs, scriba.

Armenpraktijk te Paramaribo.

De Geneeskundig Inspecteur, belast met het toezicht. 1e geneeskundige afdeeling (wijken A en B en 1e Buitenwijk). O.A. von Königslow, stedelijk heelmeester. 2e geneeskundige afdeeling (wijken C en D). H.M. Leijsner, arts. 3e geneesk. afd. (wijk E en 2e B.W., met uitzondering van het gedeelte gelegen t.Z.v.d. Verlengden Gemeenen Landsweg). A. da Silva Pereira, stedelijk heelmeester. 4e geneesk. afd. (wijk F en het gedeelte van de 2e B.W., dat ten Z. van den Verlengden Gemeenen Landsweg gelegen is). H.G. Hirschfeld, stedelijk heelmeester.

Kraaminrichting te Paramaribo voor onvermogenden.

De in het Militair Hospitaal dienstd. officieren van gezondheid,

Praktiseerende Geneesheeren.

Dr. J. Delmonte Lijon, Officier de l'Instruction publique, H.M. Leijsner, arts, A.F. Gravenberch, H.R. Juda, J. Fernandes, A da Silva Pereira, M.P. Heilbron, Dr. G.J. Vanier, arts, J.M. Fernandes, J.F. Nassij, Dr. J.A.B. Colaço Belmonte, arts, H.G. Hirschfeld, L.G. van de Leuv, S. de Lange, veearts.

Apothekers en Drogisten.

M. Coronel, G.B.J.K. Seiler, H. Gilhuijs, L.C. van Amson, W. Cabenda, W.F. van de Leuv, A.M. Jessurun, Mej. H.A. Gans, A.L. van Amson, A.L. Wesenhagen, J.E. van Meerten, M. Morpurgo, Alfred J. Bueno de Mesquita, R.C. Buth, M. de la Parra, E. Essed, C.A. van Spall, A.L. ten Meer.

Geadmitteerde Vroedvrouwen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Wed. de Sanders - Nolte, N. Kanstein, J.C. Walton, M.A.M. Nob, J.B. Kampherbeek, C.A. Affourtit, E.L.W. Nolte.

Dentisten.

G.B. Jessurun, Albert Bueno Bibaz.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 180

Koloniale Spaarbank.

De Administrateur van Financiën, voorzitter. P.C. May, Dr. H.D. Benjamins R.N.L., S.M. Swijt, W.L. Loth Br. N.L., R O.N.O., B. Heijde, A. Conradi, Mr. A.J. Jessurun, D. Charlouis, J. Fennelly, Mr. F. Siewertsz van Reesema, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler, W.L. ten Harmsen van der Beek, commissarissen.

H. Weytingh, commissaris, tevens boekhouder en secretaris.

Het totaal van het tegoed der inleggers bedroeg op f 414054.16 ultimo December 1891 De inleg bedroeg in 1892 182273.52 _____ f 596327.68 Op ultimo December 1892 werd aan rente als kapitaal 7268.12 bijgeschreven _____ f 603595.80 Gedurende 1892 werden f 158202.86 teruggenomen Afgeschreven werd als 86765.11 uitgekeerd aan naar Calcutta teruggekeerde koclies _____ f 244967.97 _____ Saldo tegoed op 31 f 358627.83 December 1892

Het aantal inlagen in 1892 was 4240 en dat der lichtingen 2517 of 157 inlagen minder en 524 lichtingen meer dan 1892, Er werden 954 nieuwe boekjes uitgegeven en 905 ingetrokken of respectievelijk 78 en 153 meer dan in 1891.

Het bedrag van het tegoed van 1338 koelies bedroeg op 31 December 1892 f 189282.95

De onkosten beliepen in 1892 f 4335.07. Hieronder is begrepen een bedrag van f 285.95 voor kosten vallende op de belegging der gelden in Nederland door de Directie der Surinaamsche Bank.

De gelden zijn ingeschreven in de Grootboeken der Nat. Werk. Schuld en voor een deel belegd in aandeelen der Geldleening tot bevordering der immigratie ten laste der kolonie Suriname.

Aan rente op belegging werd tegoed gemaakt een bedrag van f 13685.75

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Op ultimo December 1892 was het kas-saldo f 5786,96 en bij de Surinaamsche Bank f 28913.82

Aan aandeelen in de Geldleening ten laste der kolonie Suriname tot bevordering der immigratie werd in serie C bij inschrijving f 75300. - verkregen, rentende 5%.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 181

's Lands Begraafplaatsen.

Commissie van Toezicht.

De Gouvernements-Secretaris, voorzitter. J.J.P. Wessels en ....., Ieden.

L.C. Batenburg, ambtenaar van den Burgerlijken Stand, belast met het toezicht op het onderhoud der begraafplaatsen.

Bedienaar der begrafenissen.

J.B. de Vries, bedienaar. T.H. Monsanto, adjunct. A. Salomons, assistent.

Bouwdepartement.

A. van 't Hoogerhuijs, chef. A.W. Kuster en A.P.J. Heidweiler, opzichters, A.G. Fernandes, élève opzichter.

W F. Amiabel (v.), opzichter der openbare wegen en straten, belast met het toezicht over de straatverlichting. A.G. Fernandes en J. Kuster, waarn.

C.J. Spong, commies, J. Kuster en A.J.S. Cramer, surnumerairs. W. van 't Velt, bode.

Koloniale Vaartuigen en Loodswezen.

A.E.J.W. Juta, beheerder der koloniale vaartuigen, chef van het loodswezen en waarn. havenmeester.

L.C.A. Muller, surnumerair (tijd.).

J.P. van den Corput, hoofdmachinist.

D. de Boer, havenm. en scheepsm. J.P. van den Corput, assist. D. de Boer, E.H. Abendanon, G.L.C. Brandon, R.A. de Vries, gezagvoerders. H.J. Ulrich, stuurman, J. Forster, G. Eggers en J.E. Brandon, waarn. stuurlieden.

A.J. Maij Boëtius en L. Guicherit, 1e mach. F.J. Wildschut en O.J.W. Spong, 2e mach. F. Overloon, A.L. van Breet, H. van Hees, J.G. Meurs, L. Hiemeke en J.J. Punselic, 3e machinisten.

J.L. Oldenstam, opzichter over de smederij.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 C. Reijeg en L.M.H. Wilmans, geadmitt. loodsen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 182

Brandwezen.

A.E.J.W. Juta, opperbrandmeester, chef van het brandwezen en het materieel. B van Ommeren, adj. opperbrm., L.W. Goede, assist. v/d. opperbr. S. Bueno de Mesquita, brandsp. mak. b, B.J. Samson, adj. idem. J. Fräser, bode. J.P. van den Corput, M. Benjamins, G.H. Samson, R.A. Tammenga, G.W. Maij, E. Fonseca, W.S. Benjamins, M.P. Emanuels, M.S. van Praag, J.F. Green, R.A. de Vries, J.D. Fernandes, J. Levy, J.M. Oldenstam, C.B. Samnels, J.N. Stolk, A.L. van Breet, F. Oestmann, M.A. Smitter, C.A. Spong, G. Rijsdijk, L. Smitter, I. d'Fonseca, J.G. Tubbergen, J. Reijnhout, Ed. J. Engelhart, J.H.E. Vos, M. Lionarons, J. Moron, Ths. Vaandel, J.G. Schmeltz, J. Wildeboer, W.C. Stein, R.R. Ling, brandmeesters.

J.F. Oldenstam, B C Samuels, Jan Tammenga, Chr. H. Boëtius, Jb. A. Schoonhoven, P. Overeem, Pelgrim Veldkamp, J.C. Fräser, M.J. Cohen, Fred. Corsten, G.H. Kreps, M. Koperberg, Mr. J. van Praag. A. Fernandes, S. de Boer, M.W. Schmeltz, J.M.C. Oldenstam, E J. Bloeiman, W.C. van 't Kruijs, J.D.W. Hordijk, M.J. Verschuur, C.F.A. Abendanon, A.C. Leuden, E. de la Parra, B.H. Polak, E.H. Goede, A. del Castilho, F.A.J. Spong, S. van Lierop, S.H. de Granada, W.P. Telting, onderbrm.

Schutterij te Paramaribo.

W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., Majoor-Commandänt. R.A.P.C. O'Ferrall, 2e luit. adjud., J.F.H. Voet, kapt. kwartierm. en offic. v. kleed. en wap, Th.E. Juda, 1e luit, adjud. van den Gouverneur, Dr. J. Delmonte Lijon, Offic. de l'Instr. publ, fungchir. majoor, M.J. Bromet, 2e luit., directeur van de muziek. S. de la Parra Jr., huisbewaarder en bode.

Kapiteins.

A.J. Walther, S.M. Swijt, S.H. Samson, J. da Silva, D. Nahar, A. van 't Hoogerhuijs.

1e Luitenants.

S.M. Pos, J.H. Favereij, C.F. van Weede, H.J. Brunings, D. da Silva, J.L. Engelbrecht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 183

2e Luitenants.

H. Gilhuijs, W. van Esveld, F.C. Curiel, W.F. van de Leuv, J.W. Bueno de Mesquita, P.M.G. Schenkel, Albert Bueno Bibaz, T.J. Kampherbeek, J.G. Samson Bzn.

Raad van Administratie.

W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O., president, S.M. Swijt, S.H. Samson, C.F. van Weede, D. da Silva, W. van Esveld, leden. De Kwartiermeester, secretaris.

In 1892 werden te Paramaribo 147 personen als schutterplichtigen ingeschreven, waarvan 90 zijn ingelijfd en ingedeeld.

De sterkte op ultimo December bedroeg 27 officieren en 375 manschappen, waarvan 34 minderen met binnenlandsch en 1 officier en 1 mindere met buitenlandsch verlof afwezig waren.

Voor de contributie ten behoeve van de kas der schutterij waren in 1892 aangeslagen 711 mannen en 145 vrouwen. De aanslagen liepen van f 2. - tot f 100. - en bedroegen te zamen f 8003. -

Koninklijke Nederlandsche Marine.

Hr. Ms. Stoomschip Suriname.

H.R.J.J. Thorbecke, Eerv. verm., kapit. luit. ter zee, stations-commandant in de wateren van Suriname, commandant van Hr. Ms. stoomschip Suriname.

J.B. Snethlage, luit. t/z. 1e kl., 1e officier, P.H. van Voorthuizen, A.F.J. Romswinckel en E.L.F. Bolomeij, luits. t/z. 2e kl., J.F. Brust, arts, offic. v/gez. 1e kl., H.W. Bauer, offic. v/administr. 2e kl.

Troepen en Garnizoen te Paramaribo.

A. Conradi, majoor-commandant.

J.H. Teunis, kapit. adjud., administr. van kl. en wapen., Chr. P. Koene, 1e luit., adjud. van den Gouverneur, J. Brunt, 1e luitenant kwartiermeester.

D. Churlouis, J. van der Linde Schotborgh, kapiteins, A.F. Sutherland, L. Levinson, 1e luit, W. de Koning, H.A.G.L. La Fors en A H. de Balbian Verster, 2e luitenants.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 184

Militair Gerechtshof.

De 3 oudste leden van het Hof van Justitie, D. Charlonis, kapit., J. Brunt, 1e luiten. kwartierm., C.F. Aalsmeer, offic. van gez. 2e kl, Chr. P. Koene, 1e luiten., leden.

De Procur.-Gener., advoc. fisc. De Advoc.-Gener., audit. milit.

Administratie der Troepen.

De Majoor Commandant, pres, D. Charlonis en J. van der Linde Schotbergh, kapiteins, leden, de 1e luiten. kwartierm., secret.

Militaire Geneeskundige Dienst.

J.H. Spitzly, offic. v gez. 1e kl, chef v/d. milit. geneesk. dienst (v.) C.F. Aalsmeer, arts, offic. v. gez. 2e kl., waarn. chef, P.C.T. Lens, P.E. Coster en Dr. H.C. Wiers, artsen, offic v. gez. 2e kl. J.M. van der Stempel en C. Noë, apoth, 2e kl.

Administratie van het Militair Hospitaal.

De 1e luiten. kwart. m., bel. met de contrôle over de administr. J.F.L. Clemen, hospitaalm. J.C. Lobato, hospitaalschr. W. Kleibergen, magazijnmeest. in het magaz. v. levensmiddelen. A.M. Wesenhagen, magazijnmeest. in het magaz. v. kleeding. In de sterkte van de Troepen werden in 1892 gebracht: 1 officier van gezondheid en 3 2e luit. der infanterie, benevens 97 minderen, waarvan uit Nederland 4 officieren en 90 manschappen. Nieuw aangenomen werden 3 man, terwijl van memorie 1 en van detentie 3 minderen werden teruggevoerd. Gepensionneerd 1 apotheker 1e klasse, naar Nederland vertrokken 1 officier van gezondheid, 1 kapitein en 1 1e Luitenant, en opgezonden 14 minderen; met een briefje van ontslag uit den dienst weggezonden 12, gepasporteerd 26, gegageerd 10, afgevoerd krachtens rechterlijk vounis 2, gedetineerd 4, gedeserteerd 1 en overleden 2 minderen. Het Garnizoen was op ultimo December 1892 samengesteld uit: 20 officieren en 386 onderofficieren en manschappen, n.l. staf: 4 officieren en 4 onderofficieren en manschappen; infanterie: 8 officieren en 343 onderofficieren en manschappen; artillerie: 1 officier en 39 onderofficieren en manschappen; officieren van gezondheid 6 en apotheker 1; dus 2 luiten. der infanterie en 84 manschappen minder dan de vastgestelde formatie. Buiten de sterkte werden nog gevoerd 1 infanterist als dienstdoende bij het korps marechaussee en 2 infanteristen als gedetineerd. Van de hiervoren vermelde 20 officieren en 386 manschappen waren: met buitenlandsch verlof afwezig: 1 offic. v. gez. 1e kl., ter verpleging in het militair hospitaal 23 onderofficieren en manschappen, en voor den krijgsraad 5 infanteristen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 185

Door den militairen geneeskundigen dienst werden in 1892 7001 ziektegevallen (of 726 meer dan in 1891) behandeld, waarvan:

te Paramaribo in het milit. hospit. 3005 idem den buitendienst (garniz.) 990 op het fort Nieuw-Amsterdam 1088 op den post Nickerie 478 op den post Coronie 815 op den post Albina 625 _____ te zamen 7001

Van de behandelden in het militair hospitaal te Paramaribo waren 402 militairen of schepelingen van de zeemacht en 2603 civielen (waaronder begrepen de schepelingen van de koopvaardijvloot en de beambten van politie). Hiervan overleden 191, en bleven bij het einde van 1892 resp. 26 en 222 in behandeling, waaronder 99 yawslijders. Gedurende 1892 werden in de garnizoensapotheek 48308 recepten gereed gemaakt; daarvan komen op rekening van den binnendienst 36149 en van den buitendienst 12159. Voor de militairen werden gereed gemaakt 9986 recepten en voor den civielen dienst 38322.

Boekd rukkers en Dagbladuitgevers.

D.S.G. Morpurgo, handelende onder de firma Erve J. Morpurgo, uitgever van: de ‘Suriname’, het ‘Maandelijksch Overzicht van Handel, Productie en Scheepvaart’, den ‘Surinaamsche Almanak’, tevens aannemer van het Drukwerk der Koloniale Staten. Labad & Zoon, uitgever van de ‘West-Indiër’. B. Heijde, uitgever van het ‘Gouvernements-Advertentie-Blad’, de ‘Goede Tijding’, tevens aannemer van het drukwerk voor den algemeenen dienst. T. Libertador Ellis, uitgever van de ‘Nieuwe Surinaamsche Courant’. C. Kersten & Co., uitgever van ‘De Christelijke Huisvriend’. J. Timmerman, uitgever van ‘De Katholieke Waarschuwer, Weeklijst van Kerkdiensten voor de kolonie Suriname’, de ‘Kwai-Fa’, maandblad voor chineezen.

Landmeters.

W.L. Loth, Br. N.L., R.O.N.O, gouvern. landm., A.E.J.W. Juta, Dr. H.D. Benjamins, R.N.L., J.E. Muller, J.A. Polak, L.F.T. Horst, H. van Breen, C.P. Koene, A.A. Dragten, H.M. Simons, D. Charlonis.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 186

Commissionnairs en Auctionnairs.

M.N.C. Henriques, M. Gans en H. Monk.

Geadmitteerde Translateurs en Interpreteurs.

Engelsche Taal.

H. Barnett, Boliv. O., J. Barnett, S. Bueno Bibaz, C.C.L. Reeberg en L.C. Batenburg.

Fransche Taal.

S. Bueno Bibaz, W.P. Kloot en L.C. Batenburg.

Hoogduitsche Taal.

J.L. de Blocq van Scheltinga en L.C. Batenburg.

Negerengelsche Taal.

E.J. Arlaud, H.A.S. Comvalius JAz., T.W.J. Hiemcke, G.W. Maij, A.J. Monsanto, C.C.L. Reeberg, W.A.C. Stolting, H.A.O. Stolting, M.N.F. van Trigt, E.R. Hermelijn, I. de Pina Jr., P.A. Maij, T.J. Kampherbeek, J.L.J. Wolff, H.J. Brunings, C.R. Weijtingh, S.B. Gomperts, J.C.W. Brunings, A.H. Zschuschen, L.M. Mendes.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 187

Boven Cottica, Perica, Boven Commewijne, Commetewane en Matappica.

Beheer.

H.J. Kremer (v.), districts-commissaris. M. Nassy, (waarn.) A. Fernandes, klerk, tevens translateur in de neger-eng. taal. Mr. P.N. Engelberts, Ridder der Frans Jozef-Orde van Oostenrijk, ommeg. rechter, gevest. op pl. Mariënburg. J. Polak (v.) en B. Morpurgo, plaatsverv., Ed. Samson, griffier. Seepersand, tolk in de hindostansche taal op Ephrata. H.P. Dieulefit, translateur in de neger-eng. taal.

Kommiezen bij de belastingen.

P.A. Potjewijd, gevestigd op plantage Aliance. A. Gorter, gevestigd op plantage Goudmijn. C.A. Spong, gevestigd op plantage Eendracht.

Onderwijs.

H.P. Dieulefit, onderw. op de gouv.school op Nw. Meerzorg (aant. leerl. op 1 Aug. 1893 50 jong. en 37 meisjes totaal 87). W.R. Cameron, onderwijzer op de school der Evang. Br. op Charlottenburg, (aantal leerl. op 1 Januari 1893 73). L.A. Muringen, onderw. b/d. boschneg. op Wanhatti (Bov. Cottica). School v. kinder. v.B.I. Immigr. op Alliance, onderw. C. Balkisson.

Eeredienst.

Leeraren der Evangelische Br. Gemeente.

L. Tempel en C.H. Scholze, op pl. Charlottenburg (Bov. Cottica.) W.R. Cameron, orgelist op plant. Charlottenburg.

Gewapende Burgermacht.

Boven Cottica.

L. Curiel, kapitein, J.H. Schloss, 2e luitenant.

Matappica.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 A. Stirling, kapitein. P. Wijngaard, kapitein à la suite. J. Smith, 1e luitenant. A.W. Brakke, 2e luitenant.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 188

Boven Commewijne.

H.M. Ellis, kapt. C.C.L. Reeberg, 1e luit., A.J. Polok, 2e luit.

Commetewane.(*)

Geneeskundige Dienst.

H.K. Kenswil, distr. geneesh., gev. op post Sommelsdijk. W.N. Sevenoaks, distr. geneesh. gev. op station Ephrata.

Tooneel- en Muziekgezelschap L'Union gevestigd op plantage Nieuw Meerzorg. W.A. Smith, president, Frans A. Smith, secretaris.

Boven Cottica.

- 3 plantages en 27 gronden. -

BEVOLKING: 1018 zielen: 524 mannen en 494 vrouwen.

PRODUCTIE: 13437 K.G. cacao 1459,5 K.G. koffie 9665 K.G. koorn 7217 K.G. aardvruchten 15180 bossen bananen houtwaren ter waarde van f 33.

Perica.

- 1 plantage en 10 gronden. -

(*) De militaire bezetting op de posten Coronie, Sommelsdijk, Nassau en Republiek werd bij resolutie van 9 Maart 1893 L.A. No. 1822 met ingang op 1 April 1893 opgeheven, en in verband hiermede den Procureur-Generaal gemachtigd de politiemacht in de districten te versterken.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 BEVOLKING: 501 zielen: 287 mannen en 214 vrouwen, waaronder 120 immigranten = 88 mannen en 32 vrouwen.

PRODUCTIE: 68100 K.G. muscovado suiker 24223 L. rum 27740 L. melassie 18293 K.G. cacao 79,5 K.G. koffie 6070 K.G. koorn 1310 K.G. aardvruchten 4370 bossen bananen houtwaren ter waarde van f 7.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 189

Boven Commewijne.

- 1 plantage en 17 gronden. - BEVOLKING: 648 zielen: 351 mannen en 297 vrouwen, waaronder 130 immigranten = 92 mannen en 38 vrouwen.

PRODUCTIE: 230000 K.G. muscovado suiker 65000 L. melasse 63680 L. rum 6060 K.G. cacao 262,5 K.G. koffie 1820 K.G. koorn 1330 K.g. aardvruchten 4180 bossen bananen houtwaren ter waarde van f 35.

Commetewane.

- 4 plantages en 11 gronden. - BEVOLKING: 428 zielen: 231 mannen en 197 vrouwen, waaronder 39 immigranten = 26 mannen en 13 vrouwen.

PRODUCTIE: 10718 K.G. cacao 9015 K.G. koorn 505 K.G. aardvruchten 375 K.G. koffie 3463 bossen bananen houtwaren ter waarde van f 272,50.

Matappica.

- 3 plantages en 3 gronden. - BEVOLKING: 1148 zielen: 715 mannen en 433 vrouwen, waaronder 391 immigranten = 269 mannen en 122 vrouwen.

PRODUCTIE: 550875 K.G. vacuumpan suiker 79478 L. rum 78538,5 K.G. cacao

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 5395 K.G. koorn 455 K.G. aardvruchten 3346 bossen bananen

Beneden Cottica en Beneden Commewijne.

Beheer.

H. van Breen, districts-commissaris, M. Nassij, waarn. J. Brandon, districts-secretaris, tevens translateur in de negereng. taal, A. van Spall, districts-klerk, tevens translateur in de negerengelsche taal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 190

Mr. P.N. Engelberts, Ridd. der Frans Josef Orde v. Oostenrijk, ommeg. rechter, gev. op pl. Mariënburg. J. Polak (v.) en B. Morpurgo, plaatsvervangers. Ed. Samson, griffier.

Tolken op Station Frederiksdorp.

Liem-Kon-Tja, chineesche taal, Ramtuhul, hindostansche taal. J.J.K. Barra, translateur in de neger-engelsche taal.

Onderwijs.

J.J.K. Barra, onderw. op de sedert Nov. 1893 wederom opgerichte gouvernements-school op station Frederiksdorp. F.R. Schutman, onderw. op de school der Ev. Br. op Leliëndaal (Ben. Commew.), aant. leerl. op 1 Jan. 1893 35.

School voor kinderen van Br.-Ind. Immigr. op

Mariënburg (Ben. Gommewijne) onderwijz. Noor Mahomed. Zoelen (Ben. Gommewijne) onderwijz. Fazal Ali.

Eeredienst.

Diakenen van de Hervormde Gemeente.

P.M. Nahar, T.J. Valois Smith en F.H. van Niel.

Leeraren der Evangelische Br. Gemeente.

J.Th. Weese, op plant. Leliëndaal (Ben. Commewijne.) C. Heller, op plant. Heerendijk Ben. Cottica E.J. Wenzel, op plant. Rust en W. Ben. Cottica

F.R. Schutman, orgelist op plant. Leliëndaal.

Gewapende Burgermacht.

Beneden Commewijne.

P.C. IJvel, kapitein. F.H. van Niel, 1e luitenant.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 G.K. Cramer, A. Braij, J.H. Salomons, 2e luits.

Beneden Cottica.

P.M. Nahar, kapitein. R.D. Currie, 1e luitenant. P.A. van Spall, Ths. van Lierop, T.J. Valois Smith, H.N. Piepers, J.H.C. Catz, 2e luit.

Geneeskundige Dienst.

Ben. Commewijne en Ben. Cottica.

J.E. Wesenhagen, distr. gen. h. gev. op station Frederiksdorp. D. Hartogh, distr. gen.h. gev. op Mariënburg. A. Fernandes, distr. gen.h. gev. op Hecht en Sterk. J.J. Halfhide distr. gen.h. gev. op Alkmaar.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 191

Beneden Cottica.

- 16 plantages. -

BEVOLKING: 2128 zielen: 1371 mannen en 757 vr., waaronder 923 immigranten = 693 m. en 230 vr.

PRODUCTIE: 768000 K.G. vacuumpan suiker 209065 L. melasse 228603,5 K.G. cacao 521 K.G. koffie 27160 K.G. koorn 33601 bossen bananen 1597 bossen bacoves

Beneden Commewijne.

- 15 plantages en 22 gronden. -

BEVOLKING: 3771 zielen: 2416 mannen en 1355 vr., waaronder 2169 immigranten = 1517 m. en 652 vr.

PRODUCTIE: 3300644 K.G. vacuumpan suiker 850000 L. melasse 28849 L. rum 252020,5 K.G. cacao 1222.75 K.G. koffie 2720 K.G. koorn 400 K.G. aardvruchten 500 K.G. rijst 17520 bossen bananen 3777 bossen bacoves

Boven Suriname en Boven Para.

Beheer.

M. Nassij, districts commissaris, tijdel. ontheven, H.H. van Marle, waarn., H. Römer Price, tijdel. klerk, tevens translateur in de neger engelsche taal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 J. da Costa, ommegaand rechter, gevestigd te Paramaribo. B. Nunes en E.A. Cabell, plaatsverv., S.B. Bibaz, waarngriffier. Seetalpersad, tolk in de Hindostansche taal op Domburg. H.F.v. 't Kruijs, P. Arentse en H.F. Assen, transl. neg.-eng. taal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 192

Onderwijs.

Gouvernementsscholen.

H.F. van 't Kruijs, onderw. op La Rencontre (Boven Para). Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 30 jongens en 20 meisjes, totaal 50. D.A. Jessurun, onderw. op Onoribo (Bov. Para). Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 24 jongens en 10 meisjes, totaal 34. G.A. Kuster, onderw. op Onverwacht (Bov. Para). Aantal leerl. op 1 Sept. 1893: 26 jongens en 17 meisjes, totaal 43. R.F. Sordam, onderw. op Hannover (Bov. Para). Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 41 jongens en 9 meisjes, totaal 50. A.F.G. Gravenberch, onderw. op Berlijn (Bov. Para). Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 30 jongens en 9 meisjes, totaal 39. P. Seedorf, onderw. bij de boschnegers op Koffiekamp (Bov. Suriname).

Marianellaschool der R.K. Geestelijken gevestigd op grond De Vier Kinderen (Boven Para). Aantal leerlingen op 1 Juli 1893: 46. C. Verheijen, hoofd der school.

School der Evang. Br. op Bersaba (Boven Para)

H.F. Assen, onderw. Aant. leerl. op 1 Januari 1893: 39.

Eeredienst.

Roomsch Katholieke Gemeente.

C. van Coll, dienstdoende Geestelijke op grond De Vier Kinderen (Boven Para).

Leeraren der Evangelische Broeder Gemeente.

S. Bauch, op plant. Berg en Dal (Boven Suriname). O. Peuker, op plant. Domburg (Boven Suriname). S. Glöchler, op plant. Bersaba (Boven Para). J. Dumfries, orgelist op pl. Domburg. H.F. Assen, id. op Bersaba.

Gewapende Burgermacht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Boven Suriname.

A. Garcia Wijngaard, 1e luitenant, S.J. Fernandes, F.J. Taunay, 2e luitenants.

Boven Para.(*)

C.N. Kraanstuijver, kapt., F.L. Pichot, 1e luitenant, S.A. Samuels, 2e luitenant.

(*) Zie noot voorkomende op pag. 188.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 193

Geneeskundige Dienst.

Boven Suriname en Boven Para.

D. de la Parra, districts geneesheer gevestigd op Chatillon. D. Gomperts, districts geneesheer gevestigd op Domburg.

Boven Suriname.

- 5 plantages en 10 gronden. - BEVOLKING: 2487 zielen: 1647 m. en 840 vr., waaronder 124 immigranten = 77 m. en 47 vr.

PRODUCTIE: 17257 K.G. cacao 200 K.G. koffie 21594 K.G. koorn 7742 K.G. aardvruchten 37 K.G. balata 25357 bossen bananen 365 bossen bacoves

Boven Para.

- 5 plantages en 7 gronden (het aantal grondjes nabij Domburg ten getale van ± 182 als 1 grond hierbij vermeld). -

BEVOLKING: 2730 zielen: 1435 m. en 1295 vr., waaronder 176 immigranten = 125 m. en 51 vr.

PRODUCTIE: 30500 K.G. muscovado suiker 66135 L. rum 48673 K.G. cacao 342 K.G. balata 9844 K.G. koorn 1950 K.G. aardvruchten 7058 bossen bananen 70 bossen bacoves houtwaren ter waarde van f 315.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Beneden Suriname en Beneden Para.

Beheer.

W.L. Ten Harmsen van der Beek, districts commissaris. S.F. Duurvoort, districts secretaris, M.C. Robles, districts klerk, tevens translateur in de neger-engelsche taal.

J. da Costa, ommeg. rechter, gev. te Paramaribo, B. Nunes en E.A. Cabell, pl.verv, S. Bueno Bibaz, waarn. griffier.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 194

Kommiezen bij de belastingen.

A.J. Monsanto, gevestigd op plantage Meerzorg. Chs. Wildeboer, gevestigd op plantage La Rencontre.

Onderwijs.

C.G. van de Leuv, onderw. op de gouvernements-school op Fort Nieuw-Amsterdam (Ben. Suriname). Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 39 jongens en 17 meisjes, totaal 56.

School der Evang. Br. op Clevia (Ben. Para).

J.J. d'Anavia, onderw. Aant. leerl. op 1 Jan. 1893: 26.

Eeredienst.

Diakenen van de Herv. Gem. in Ben. Suriname.

G.F.C. Hering en F.W. Hensen. in Beneden Para.

M.J. Dahlberg.

Diakenen van de Evang. Luthersche Gemeente in Beneden Suriname.

J.C.J. del Prado en A.J. Buschman.

in Beneden Para.

J.F.D. Horst.

Lecraar der Evangelische Broeder Gemeente.

G. Naschke, gev. op plant. Clevia (Ben. Para).

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Gevangenis te Fort Nieuw-Amsterdam.

De Procureur-Generaal, voorzitter, F.C. Gefken, ondervoorz. A. van 't Hoogerhuis, W. van Esveld, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler, W.L. Ten Harmsen van der Beek, leden. F. Ricker, direct., J.A.C. Kross, onder-direct.

Gewapende Burgermacht.

Beneden Suriname.

C.C. Faerber, kapit. J.H. Berner, A.J. Buschman, J.C.J. del Prado, 2e luits. F.C. Gefken, 2e luit. à la suite.

Beneden Para.

A.A. Samuels, kapitein, G.H. Gummels, 1e luiten., F.W. Hensen, M.J. Dahlberg, J.B. van Marle, 2e luit., J.R.C. Gonggrijp, J.F.D. Horst, 2e luiten. à la suite.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 195

Beneden Suriname.

J.H. Arendsen Hein, 1e luit. infanterie, command. v/h. detachem. infanterie op Fort Nw. Amsterdam. F. Smith, 1e luit. artillerie. P.C. Voss, conducteur 1e kl., fungeerend magazijnmeester. ☞ De bezetting bestaat uit: 50 onderofficieren en manschappen-infanterie en 26 onderoffic. en manschappen-artillerie.

Geneeskundige Dienst.

Beneden Suriname.

G.F.C. Hering, distr. geneesh., fung. offic. van gez. bij de militaire bezetting op fort Nw. Amsterdam, tevens belast met den quarantainedienst. D. Gomperts, districts geneesh., gevestigd op Domburg.

Beneden Para.

A. da Silva Pereira, stedel. heelm., en H.M. Leijsner, arts.

Beneden Suriname.

- 8 plant. en 1 grond (de gronden nabij het fort Nw. Amsterdam, ten getale van ± 110 als 1 grond hierbij vermeld.)

BEVOLKING: 2009 zielen: 1267 mannen en 742 vrouwen, waaronder 905 immigranten = 663 mannen en 242 vr.

PRODUCTIE: 226150 K.G. vacuumpan suiker 153910 L. melasse 166641 K.G. cacao 1404,5 K.G. koffie 5176 K.G. koorn 2080 K.G. aardvruchten 83344 bossen bananen

Beneden Para.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 - 10 plantages en 18 gronden. -

BEVOLKING: 1501 zielen: 851 mannen en 650 vrouwen, waaronder 139 immigranten = 101 mannen en 38 vr.

PRODUCTIE: 319889,5 K.G. cacao 99 K.G. koffie 5955 K.G. koorn 4178 K.G. rijst 37296 K.G. aardvruchten 27544 bossen bananen 622 bossen bacoves

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 196

Boven en Beneden Saramacca.

Beheer.

G. Conradi, districts commissaris. J.R. Axwijk (tijd.) klerk, tevens transl. in de neg. eng. taal. W.N. Ringeling, translateur in de neger-engelsche taal. Doyal, tolk in de Hindostansche taal op Groningen.

☞ De Kantonrechter van Coronie berecht de strafzaken in dit district. Plaatsvervangers van den Kantonrechter en Griffier, zooals in Coronie.

Onderwijs.

W.N. Ringeling, onderw. op de gouvern. school op Groningen. Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 13 jongens en 4 meisjes, totaal 17. Ch.E. Bern, onderw. bij de boschnegers, gevest. op Kwattahédé.

Eeredienst.

Diakenen van de Hervormde Gemeente.

C.H. Waller, J.F. Hermelijn en H.J.A. Stolting.

Diakenen van de Evang. Luthersche Gemeente.

C.H.H. Ooijkaas, Abr. B. de Vries.

Roomsch Katholieke Gemeente.

W. de Weerd en A. Timmermans, dienstd. geestel. op Batavia.

Evangelische Broeder Gemeente.

P. Wehle, leeraar op plantage Catharina Sophia.

Gewapende Burgermacht.

Boven Saramacca.(*)

H.F. Cabenda, 2e luitenant. (*) Zie noot voorkomende op pag. 188.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Beneden Saramacca.

C.H. Waller, kapitein, J.F. Hermelijn, 1e luitenant, C.H.H. Ooijkaas, J.C. Treurniet, 2e luitenant, Abr. B. de Vries, 2e luitenant à la suite.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 197

Geneeskundige Dienst.

Abr. Bueno Bibaz, districts geneesh. gev. op station Groningen. W.T. Liems, distr. geneesh. op het etablissement Batavia. L.J. Rens, districts geneesh. gev. op pl. Sarah Maria.

Saramacca Plantersvereeniging.

Opgericht 5 Maart 1893 met 11 leden. Telt op 1 Sept. d.a.v. 7 leden. F. van Ghert Jr., voorz. C.H.H. Ooijkaas, onder-voorz. H.J.A. Stolting, secret. tevens penningmeester.

Batavia. (Etablissement voor lepreuzen).

De Districts Commissaris, belast met het beheer. J. Bergonje, waarn. directeur. W.T. Liems, geneesheer.

Boven Saramacca.

- 7 gronden. -

BEVOLKING: 377 zielen: 190 mannen en 187 vrouwen.

PRODUCTIE: 2586 K.G. cacao 40 K.G. koorn 25 K.G. rijst 50 K.G. aardvruchten 1035 bossen bananen.

Beneden Saramacca.

- 22 plantages en 281 gronden. -

BEVOLKING: 2764 zielen: 1575 mannen en 1189 vrouwen, waaronder 402 immigranten = 277 m. en 125 vr.

PRODUCTIE: 277409 K.G. cacao 32 K.G. koffie

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 14663 K.G. koorn 4000 K.G. rijst 572 K.G. aardvruchten 50 K.G. katoen 62301 bossen bananen 758 K.G. bacoves

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 198

Nickerie.

Beheer.

C. van Drimmelen, districts commissaris. M.H. Arland, secretaris, ambten. v/d. Burgerl. Stand. M.P. de Bresse, candidaat notaris, klerk, tevens belast met de uitoefening van het notarisambt. John Samuel, tolk in het hindost, en madras, mede dienstd. bij het Kantongerecht. J.C. Weidner, vice-consul van Groot-Brittanië en Ierland.

Raad van Hoofd Ingelanden.

De Districts Commissaris, president. J. Johnstone Kirke, J.C. Weidner en .... leden De Districts Secretaris, secretaris.

Kantongerecht.

A.M. Pos, kautonrechter. P.C. Breas (v.) en ..., plaatsvervangers. G.K. Müller, ambtenaar van het Openb. Ministerie A.G. Brandon (v.), griffier. M.P. de Bresse, waarn. J.C.C.A. van der Linden, waarn. deurwaarder.

Huis van Bewaring.

De Districts Commissaris, voorzitter. ....lid. G.K. Müller, lid en secretaris.

Ambtenaren bij de Belastingen.

P.C. Breas (v.), ontv. M.C.V. Haarloo, hoofd-kommies, waarn. J.W.A. Donner, E.J. Wesenhagen. J.C.C.A. van der Linden, P.A. Maij, R.P.E. Wildenberg, kommiezen.

Onderwijs.

Sub-Commissie van Onderwijs.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 C. van Drimmelen, president. J.C. Weidner en G.K. Müller, leden.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 199

Gouvernementsscholen. a. te Nieuw Nickerie. Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 59 jongens, 65 meisjes, totaal 1244 A.A. Heckers, hoofd der school. J.L. Dahlen, onderwijzer, J.F. van de Lande en Mej. W.E. Wilson, kweekelingen. b. op den grond Ma Mère. Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 21 jongens, 11 meisjes, totaal 32. M.G. Elstak, onderwijzer. c. op den grond Weltevreden: Aant. leerl. op 1 Sept. 1893: 41 jongens, 22 meisjes, totaal 63. J.W.J. Buttner, onderwijzer.

St. Alphonsusschool der R.K.

Aant. leerl. op 1 Juli 1893: 113. W. van der Heijden, hoofd der school.

School der Evang. Broeders op plant. Waterloo.

Aant. leerl. op 1 Januari 1893: 105. J.G. Wagenaars, onderwijzer.

Eeredienst.

Vereenigde Protestantsche Gemeente.

...... , predikant, voorzitter van den kerkeraad.

Kerkeraad.

W. Dawson, kerkmeester en penningmeester, L.J. Heilbron, secret., W.C. van Sichem, A. Lowe en ..Alvares, leden.

Collectanten.

A. Dorwart, J. Dawson, H. Cruden, R. Henar. Edw. Silant, örgelist, H. Eijck, koster.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Diakenen van de Evang. Luthersche Gemeente.

W. Carbière en J.J.O.S. Klaverweide.

St. Josephskerk der R.K.

T. Lemmens, dienstd. geestelijke.

Evangelische Broeder Gemeente.

A. Müller, leeraar op plant. Waterloo. J.G. Wagenaars, orgelist.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 200

Gewapende Burgermacht.

W. von Hemert, kapitein, Ch. Spence en S.H. Gonggrijp, 2e luitenants. G.K. Müller, 2e luit. der infant, postcommandant.

☞ De bezetting bestond op 31 December 1892 uit 36 onderofficieren en manschappen der infauterie.

Geneeskundige dienst.

Dr. E.H. Gewand, districts geneesh., fungeerend officier van gezondheid, tevens belast met den quarantainedienst. H.G. Hirschfeld (v.), districts geneesheer, L.F. Voet, waarn. J.J.O.S. Klaverweide, apotheker. A.C. Peneux geb. Willig, en Wed. Zonneweg geb. van de Lande, geadmitteerde vroedvrouwen.

J.M.S. Tafares, uitgever van ‘The Pioneer’, tevens tolk in de engelsche en neger-engelsche taal. Dr. E.H. Gewand, keurmeester van het beestiaal. J. Swarts, geadmitteerde loods.

Nickerie.

- 9 plantages en 119 gronden. - BEVOLKING: 4079 zielen: 2259 mannen en 1820 vrouwen, waaronder 815 immigranten = 589 mannen en 226 vrouwen.

PRODUCTIE: 613000 K.G. muscovado suiker. 1805000 K.G. vacumpan suiker. 230678 L. melasse 257711 L. rum 153237 K.G. cacao 506 K.G. koffie 12170 K.G. koorn 31954 bossen bananen

Coronie.

Beheer.

P.M. Schuyt Ruys (v.), distr.comm. Chs. Meijers, kl., waarn.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 A.E.J.W. Juta, beheerder der kol. vaart., enz. tijdelijk belast met het oppertoezicht over het district. C.J. Hering, hoofdkommies bij de belastingen. M.C. Baal, transl. in de neger-engelsche taal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 201

Raad van Hoofd Ingelanden.

De districts commissaris, president. J.S. Mac Donald en ... leden. C.L. Duurvoort, tijd. lid. De districts klerk, secretaris.

Kantongerecht.

H.F. Wesenhagen, kantonrechter. C.L. Duurvoort en .... plaatsvervangers. J.S. Morpurgo, tijdel. plaatsvervanger. F.P. Sevenoaks, ambtenaar van het Openbaar Ministerie. J.C. Burne, griffier. J.J. Sinester, deurwaarder.

Huis van Bewaring.

De districts commissaris, voorzitter...... lid, F.P. Sevenoaks, lid en secretaris.

Onderwijs.

G.A. Bergen, onderw. op de gouvern.-school op Totness. (Aant. leerl. op 1 Aug. 1893, 32 jong., 17 meisjes, totaal 49.) G. Durfort, onderw. op de gouvernements-school op Hague. (Aant. leerl. op 1 Aug. 1893, 23 jong., 22 meisjes, totaal 45.)

St. Mariaschool der R.K. op Maryshope.

Aant. leerl. op 1 Juli 1893: 170. A. Koenen en H. Hanrath, onderwijzers.

School der Evang. Broeders op Salem.

Aant. leerlingen op 1 Jan. 1893: 174. J.G. Spalburg, hoofd der school. P. Rust, onderwijzer.

Eeredienst.

Diakenen van de Hervormde Gemeente.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Chs. Meijers en C.J. Hering.

Diaken der Evang. Luth. Gemeente.

J.S. Mac Donald.

St. Mariakerk der R.K. Gem. op Maryshope.

A. Bossers en W. Dortants, dienstdoende geestelijken.

Evang. Broeder Gemeente op Salem.

C.A. Weigel, leeraar. J.C. Spalburg, orgelist.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 202

Gewapende Burgermacht.(*)

F.P. Sevenoaks, kapt. E.R. Gillard, kapt. à la suite. J.S. Mac Donald, 1e luitenant. R. Sagon Juda en H.K.C. Janssen, 2e luitenants.

Geneeskundige Dienst.

C.L. Duurvoort, distr. geneesh., fungeerend offic. v. gezondh. E.J. Eräser, geadmitteerde vroedvrouw.

Coronie.

- 10 plantages en 10 gronden. - BEVOLKING: 2346 zielen: 1140 mannen (waaronder 5 immigranten) en 1206 vrouwen.

PRODUCTIE: 645065 K.G. cacao 1271 K.G. koffie 29350 K.G. koorn 38110 K.G. aardvruchten 182815 bossen bananen 463234 stuks kokosnoten 43150 Liters kokosolie 5260 Liters lemmetjessap

Marowijne.

BEVOLKING: 504 zielen: 476 mannen en 28 vrouwen.

Beheer.

J.G. Mackintosh, ambtenaar. H.W. Weijtingh, distr. gen., waarn. offic. v. gez. (bezett. Albina). W.T.L. Michaël, serg. inf. postcomm. (Albina), ben. 21 minderen.

☞ De bezetting ter bewaking van het grondgebied tusschen de ‘Lawa’ en ‘Tapanahony’ bestaat uit 2 hoofdlieden en 7 beambten van politie, en is verdeeld over 3 posten, nl. Albina: 2 beambten, post II: 1 hoofdman en 2 beambten, post III: 1 hoofdman en 3 beambten.

(*) Zie noot op pag. 188.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 203

Plantages in de kolonie Suriname, die gedurende 1892 geproduceerd hebben, alphabetisch gerangschikt.

☞ Aanduiding der nootteekens geplaatst onder de hieronder voorkomende plantages. Men zij evenwel indachtig dat alle opgaven(*) loopen orer 1892. 1 Naam van den Eigenaar. 2 Naam van den Beheerder binnen de kolonie. 3 Naam van den Beheerder buiten kolonie. 4 Naam van den Gezagvoerder.

Accaribo, Bov. Para, B 26, gr. 999 H.A., cult. 65.5 H.A., 30 vr drag. en 35.5 aanleg, A.N. Bixby, W.B. Smith en J. Fennelly1, J. Fennelly2, E.A. Abrahams4, 7824.5 K.G. cacao en 1682 bossen bananen, 48 arbeiders w.o. 42 immigranten. Alliance, Matappica, F 78, gr 642 H.A., cult. 172 H.A., A.G. Knott c.s.1, H.E.D. Robertson2, James Smith2 1, 550875 K.G. vac. suiker en 79478 L. rum, 510 arbeiders w.o. 335 immigranten. St. Barbara, Bov. Surin., A. 24, gr. 852 H.A., cult. 57.5 H.A., 57.5 vr.drag., A.G. Knott1, H.M.D. Robertson2, F.J. Taunaij4, 5474 K.G. cacao, 2734 bossen bananen, 46 arbeiders w.o. 37 immigranten. Beekhuizen, Ben. Para, B 14, gr. 858 H.A., cult. 13 H.A., 4 vr.drag. en 9 aanleg, Morav. Broeders1, R. Schoett2, E. End4, 911 K.G. cacao, 3400 bossen bananen, 1635 K.G. aardvruchten, 9 creolen arbeiders. Belladrum, Coronie, I 219, gr. 214.7 H.A., cult. 25 H.A., 22 vr.drag. en 3 aanleg, M.J. Dieffenthaller c.s.1, J.E.-, C.A.-, G.F.- en J.A. Cruden2 4, 1200 K.G. cacao, 3500 bossen bananen. Geen arbeiders. Belwaarde, Ben. Surin., A 4, gr. 540 H.A., cult. 98 H.A., 60 vr.drag. en 38 aanleg, A.E. en Erven H.A. Green1, James Creen2, C.C. Faerber4, 12714 K.G. cacao, 529 bossen bananen, 1560 K.G. aardvruchten, 1800 K.G. koorn. 101 arbeiders w.o. 52 immigranten. Berlijn, Ben. Gottica, F 11, gr. 311.75 H.A., cult. 100 579 H.A., 82.778 vr.drag. en 17.801 aanleg, B. Heldring1 3, Agent Ned. Hand. M. en F.W. Hensen2, C. Bender4, 15707 K.G. cacao, 1706 bossen bananen, 538⅞ K.G. koffie. 54 arb. w.o. 41 immigranten.

(*) De opgaven van enkele plantages hebben wij niet volledig kunnen erlangen, doordien de daartoe noodige bescheiden ontbreken. De Uit ever.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 204

Botany Ray, Nickerie, gr. 200 H.A., cult. 22¼ H.A., allen vr.drag., Bl. S. Mac Donald1, Wed. S. Mac Donald2, James J. mac Donald4, 7000 K.G. cacao en 1128 bossen bananen. 25 creolen arbeiders. Boxel, Bov. Para, B 21, gr. 1372.8 H.A., cult 52.3380 H.A., 50.3360 vr.drag. en 2.0020 aanl., S.A. en B.A. Samuels1 4, S.A. Samuels2, 470 K.G. cacao, 4062 bossen bananen, 6700 spieren koorn, 6000 bossen bacoves. 44 arbeiders w.o. 15 immigranten. Broederschap, Ben. Saramacca, H. 11, gr. 429 H.A., cult. 60.918 H.A., 40.755 vr.drag. en 20.1630 aanl., Landb. Maatsch. Broederschap1, A.H. de Granada en C.H. Waller2, Mr. J.A. Baëza3, H.J.A. Stolting4, 11704.5 K.G. cacao, 4500 bossen bananen, 7 K.G. koffie, 29218 spieren koorn, 758 bossen bacoves. 61 arb. w.o. 57 immigr. Brouwerslust, Ben. Cottica, F 22, gr. 632 H.A., cult. 108 H.A., 90 vr.drag en 18 aanl., E.M. Curiel1 2, E.M. Curiel4, 26717.5 K.G. cacao, 1866 bossen bananen. 77 arbeiders w.o. 47 immigranten. Caledonia, Ben. Saramacca, H 2, gr. 750 H.A., cult. 124.5 H.A., 88.5 vr.drag. en 36 aanl., Wed. F. Carstairs1, C.H.H. Ooijkans2 4, 24488.5 K.G. cacao, 58 arb. w.o. 42 immigr. Charlottenburg, Bov. Cottica, D 72, gr. 197.34 H.A., cult. 4 H.A., allen vr.drag., Maatsch. tot uitbr. v/h. Christendom1, C. Kersten3, L. Tempel4, 100 K.G. cacao. 13 creol. arb. Catharina Sophia, Ben. Saramacca, H 7, gr. 1934 H.A., cult. 97.7 H.A., 3.5 vr.drag. en 94.2 aanl., Saram. Cult. Maatsch1, Mr. J.N. Bastert3, F.P.L.M. van Ghert Jr.2 4, 200 K.G. cacao, 50 K.G. katoen, 3500 K.G. rijst, 6525 K.G. koorn, 25134 bossen bananen, 200 K.G. aardvruchten. 148 arbeiders w.o. 115 immigranten. Clarissa, Ben. Saramacca, H 153, gr. 20 H.A., cult. 6 H.A., 4 vr.drag. en 2 aanl., M.B. Olieboom1 2 4, 900 K.G. cacao en 200 bossen bananen. 1 immigrant. Clevia, Ben. Suriname, B 2, gr. 306 H.A., cult. 197 H.A., 181.7 vr.drag. en 15.3 aanl., J.R.P.F. Gronggrijp1, J.R.C. Gonggrijp2 4, 32200 K.G. cacao, 15000 bossen bananen. 80 arbeiders w.o. 60 immigranten. Concordia, Ben. Saramacca, H 3, gr 300.3 H.A., cult. 128.7 H.A., 124.41 vr.dr. en 4.29 aanl, Erven W. Elder, J.A.A. Salomons en J.J.P. Wessels1 2, G.H. Samson2, J.F. Luijter4, 27278.5 K.G. cacao. 93 arb. w.o. 37 immigr. Constantia, Matappica, F 38, gr. 340 H.A., cult. 81 H.A., allen vr.dr., T. Poort1 2, P.M. Nahar2, T.H. Stuger4, 16492.5 K.G. cacao, 330 bossen bananen. 47 arbeiders w.o. 36 immigranten. Crappahoek, Nickerie, gr. 215 H.A., cult. 126 H.A., 120 vr.dr. en 6 aanl., Bl. J.J. Hewitt1, E.A. Cabell2, J.M. Brauwmuller1, 14898 K.G. cacao, 400 K.G. koffie, 7150 bossen bananen. 100 arbeiders w.o. 76 immigranten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 205 de Dankbaarheid, Ben. Saramacca, H 6, gr. 429 H.A. cult. 56.5 H.A., 50 vr.drag. en 6.5 aanl, Erven H.A. Green1, James Green2, Mevr. R. de St. Romaine3, E.C.C. Mulier4. 10701 K.G. cacao. 37 arbeiders w.o. 26 immigranten. Dordrecht, Ben. Suriname, A. 6, gr. 235.9 H A., cult. 87,5 H.A., 64.13 vr.drag. en 23.37 aanl., Naaml. Venn. ter expl. van plant. Dordrecht1, E M. Curiel2, S. Muller van Voorst3. J A. van Beek4, 18120 K.G. cacao, 313 bossen bananen, 41.5 K.G. koffie. 101 arbeiders w.o. 79 immigr. de Eendracht, Perica, D 58, gr. 600 H.A., cult. 81.2 H.A., 39.8 vr.drag. en 51.4 aanl., Cult. Maatsch. de Eendracht1, S. van Lieron en J.S. Blake2, H.W. Blauw3, J.H. Schloss4, 68100 K.G. muscov suiker, 24223 L. rum, 27740 L. melasse. 171 arbeiders w.o. 80 immigranten. Elisabethsboop, Ben. Cottica. F 12, gr. 311.5 H.A., cult. 90 H.A., 64 2/7 vr.drag. en 25 5/7 aanl., G.H.-J.A. Samson en C. Bender1 2, J.A. Samson4, 13648.5 K.G. cacao, 310 bossen bananen. 66 arboiders w.o. 56 immigranten. Fredricisgift, Ben. Saramacca, H 28, gr. 400 H.A., cult. 47 H.A., 32 vr.drag. en 15 aanl., A.J. en E.A. Polak1 2, J.F. ten Meer4, 8794 K.G. cacao. 25 arb. w.o. 21 immigr. Frederiksdorp, Ben. Cottica. F 15, gr. 306.735 H.A., cult. 187.044 H.A., 171,6 vr.drag. en 15.444 aanl., J.P.A. Hoeffelman1 2, Bl. M.L.W. Hoeffelman1, A.C.H. Isselt4. 52467.5 K.G. cacao, 1126 bossen bananen. 119 arb. w.o. 35 immigr. Friendship, Coronie, I 222, gr. 214.5 H.A., cult. 36.455 H.A., 24.8820 vr.drag. en 11.573 aanl., Bl. A. Mac Donald1, J.S. Mac Donald2 4, 7350 K.G cacao, 20850 bossen bananen, 30950 stuks kokosnoten, 2000 K.G. koorn, 7450 K.G. aardvruchten, 366 K.G. koffie. Geen arbeiders. Geertruidenberg, Ben. Commewijne, E 3, gr. 429 H.A., cult. 115.2 H.A., 107.7 vr.drag. en 7.5 aanl., J.M. de Vries1 2, F.H. van Niel4, 19800 K G. cacao, 10830 bossen bananen, 2007 bossen bacoves. 142 arbeiders w.o. 77 immigranten. Geijersvlijt, Ben. Para, B 5, gr 320 H.A., cult. 173 H.A., 170 vr.dr. en 3 aanl., J.J. en Mr. J.M.J. Eijken Sluijters1, F.W. Hensen2 4, 45369 K.G. cacao. 43 arb. w.o. 20 immigr. de Goede Hoop, Ben. Saramacca, H 31, gr. 200 H. A, cult. 18 H.A., allen vr.drag., J.P., J.H. en D.H. Meije1, J.P. Meije2 4, 7473 K.G. cacao. 12 creolen arbeiders. Goudmijn, Bov. Commewijne, C 14, gr. 1740.04 H.A., cult. 98,58 H.A., 96,44 vr.drag. en 2.14 aanl., Naaml. Venn. Cult. Maatsch. Goudmijn1, C.C.L. Reeberg2 4, Firma M.R. de Monchy3, W.L. Kampf1, 230000 K.G. muscov. suiker, 65000 L. melasse, 63680 L. rum, 855 K.G. cacao. 117 arbeiders w.o. 111 immigranten. Groot Marseille, Bov. Cottica, D 33, gr. 139 H.A., cult. 14 H.A., 7 vr.drag. en 7 aanl, M.J. Goedhart1 2 4, 700

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 206

R.G. cacao, 2000 K.G. koorn, 500 bossen bananen, 300 K.G. aardvruchten. 12 creolen arbeiders. Guadeloupe, Ben. Cottica, F 16, gr. 362.5 H.A., cult. 45.7 H.A., 12.87 vr.drag. en 32.83 aanl., C.H.H. Ooijkaas, Wed. W.J.S. Bresser geb. Ooijkaas en E.H. Ooijkaas1, C H.H. Ooijkaas2, P.A. van Spall4, 5657 K.G. cacao. 55 creolen arbeiders. de Guineesche Vriendschap, Bov. Suriname, A 55, gr. 330 H.A., cult. 44 H.A., 26 vr.drag. en 18 aanl., S.D. Fernandes c.s.1 2, S.J. Fernandes4, 3605.75 K.G. cacao, 2519 bossen bananen, 2039 K.G. koorn. 14 creolen arbeiders, Hamilton, Coronie, I 235, gr. 214.7 H.A., cult. 88.85 H.A., allen vr.drag., R.P. Doorson c.s.1 2, R.P. Doorson4, 2110 K.G cacao, 4185 bossen bananen, 350 L. cocosolie. Geen arbeiders. Hamptoncourt, Nickerie, gr. 319 H.A., cult. 99.5 H.A., Bl. L. Carbin1, C.A. Carbin2, Ph.S. van Amson4, 150000 K.G. muscov. suiker, 40000 L. melasse. 116 creol. arb. Hazard, Nickerie, gr. 398 H.A., cult. 187 H.A., Robert Kirke1, J.J. Kirke2, J Brown4, 727000 K.G. vac. suiker, 91800 L. rum. 494 arbeiders w.o. 285 immigranten. de Herstelling, Ben. Saramacca, H 25, gr. 200 H.A., cult. 56 H.A., 46 vr.drag. en 10 aanl., T. Laagland1 2 4, 19358 K.G. cacao. 32 croolen arbeiders. de Hulp, Hoorhelenakreek, Ben. Commewijne, gr. 100 H.A., Wed. C. Pooters geb. Spreches en hare kinderen1 2 4, 3785 K.G. cacao. 20 creolen arbeiders. Jagtlust, Ben. Suriname, A 7, gr. 867,5 H.A., cult. 251.06 H.A., 180.85 vr.drag. en 70.21 aanl, Erven Mr. Barnet Lijon1, H. Boekhoudt2 4, 88393 K.G. cacao, 14952 bossen bananen. 268 arbeiders w.o. 202 immigranten. Johanna Catharina, Ben. Saramacca, H 16, gr. 643.5 H.A., cult. 110 H.A., 97 vr.drag. en 13 aanl., Erven Mr. G.J.A. Bosch Reitz1, H.C. Levy2, Ph.J. Bosch Reitz4, 18663.5 K.G. cacao. 88 arbeiders w.o. 85 immigranten. Johanna Maria, Coronie, I 218, gr. 107.7 H A, cult. 18 H.A., allen vr.drag., R.S. Juda n. ux. c.s.1, R.S. Juda2 4, 5657.5 K.G. cacao, 44 bossen bananen, 7309 stuks kokosnoten. 1 arbeider. Johannesburg, Ben. Cottica, F 9, gr. 321.75 H.A., cult. 99.9 H.A., 59 4 vr.drag. en 40 5 aanl., Naaml. Venn.1, J.F. Spiering2, G.T. Philippi3, T.J. Valois Smith4, 10866.5 K.G. cacao, 5490 bossen bananen, 21460 K.G. koorn. 81 arbeiders w.o. 43 immigranten. Johannishoop, Ben. Saramacca, H 201, gr. 200 H.A., cult. 14 H.A., allen vr.drag., J.F. Lissone1 2 4, 1090 K.G. cacao. 7 arbeiders w.o. 6 immigranten. Katwijk, Ben. Commewijne, E 13, gr. 303 H.A., cult. 102 H. A, 78 vr.drag. en 24 aanl., Dr. J.J. Juda1 2, S. van Lierop2, H. Juda4, 10351 K.G. cacao. 110 arb. w.o. 13 immigr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 207

Killenstein, Ben. Cottica, F 24, gr. 430 H.A., cult 114 H.A., 62 vr.drag. en 52 aanl., J.F. Green1 2, H. Ironside4, 10003 K.G. cacao, 20000 spieren koorn. 85 arb. w.o. 67 immigr. Kroonenburg, Ben. Cottica, F 21, gr. 704 H.A., cult. 40.4 H.A., 24 vr.drag. en 16.4 aanl., S. van Lierop1 2, M.S. van Praag en J.P.A. Hoeffelman1, P. Brauwmuller1 4, 3100 K.G. cacao, 200 bossen bananen, 6000 spieren koorn. 49 arbeiders w.o. 5 immigranten. Kwatta, Ben. Para, B 12a, gr. 1078 H.A., cult. 109.425 H.A., 93.925 vr.dr. en 15.5 aanl., Erven J G. van Emden, Mr. E.A. van Emden en Mr. A.J. van Emden1, S. van Lierop2, A.C. Mulier2 4, 11639.5 K.G. cacao, 215 bossen bananen. 51 arbeiders w.o. 25 immigranten. La Liberté, Bov. Suriname, A 11, gr. 716 H.A., cult. 53.5 H.A. 45 vr.drag. en 8.5 aanl., Saml. Alberga1 2, H.F. Stuger4, 764 K.G. cacao, 5500 bossen bananen, 32445 spieren koorn, 3000 K.G. aardvruchten. 86 arb. w.o. 19 immgr. La Poule (Groot en Klein), Ben. Saramacca, H 32, gr. 800 H.A., cult. 47.619 H.A., allen vr.drag., E. Benjamin Jr.1 3, M.O. Salomons Az.2, A.C. Hermelijn4, 7620.5 K.G. cacao. 13 creolen arbeiders. Leliëndaal, Ben. Commewijne, E 6, gr. 429 H.A., cult. 127 H.A., 111 vr.drag en 16 aanl., J.A.A. Salomons1 2, J.H.C. Catz4, 17541 K.G. cacao. 93 arb. w.o. 43 immigr. Leonsberg, Ben. Para, B 1, gr. 142 H.A., cult. 67 H.A. 37⅓ vr.drag. en 29⅔ aanl., A.J. Baron Schimmelpenninck van der Oije c.s.1 2, F.C.R. Nahar4, 20220 K.G. cacao, 238 bossen bananen, 330 K.G. koorn, 122 bossen bacoves. 70 creolen arbeiders. Livorno, Ben. Para, B 72, gr. 700 H.A., cult. 34 H.A., allen vr.drag., M.H. en L. Smitter1, M.J. Dahlberg2 4, 669.5 K.G. cacao, 500 bossen bananen. 3 creolen arbeiders. 't Lot No. 36, Nickerie, gr. 214 H.A., cult. 96 H. A, 71 2/7 vr.drag. en 24 5/7 aanl., S.H. Gouggrijp en J.F. Spiering1 2, H.R. Kruijmel4, 25674 K.G. cacao, 9665 K G. koorn, 10405 bossen bananen. 78 arbeiders w.o. 56 immigranten. Lust en Rust, Ben. Suriname, A 5, gr. 342 H.A., cult. 107.42 H.A., 97.42 vr.drag. en 10 aanl., J.F.D., J.H.A., J.D. en L.F.T. Horst1 2, A.J. Buschman4, 30257 K.G. cacao, 576 bossen bananen. 81 arbeiders w.o. 56 immigranten. Maagdenburg, Bov. Suriname, A 20, gr. 438 H.A., cult. 25 H.A., 10 vr.drag. en 15 aanl, M. Morgenstum1 2, A.C. Bergen4, 1142.5 K.G. cacao, 750 bossen bananen, 6000 spieren koorn. 12 arbeiders w.o. 10 immigranten. de Maasstroom, Ben. Cottica, F 10, gr. 241 H.A., cult. 79 H A., 77 vr.drag. en 2 aanl, Erven J.G. van Emden, Mr. E.A. van Emden en Mr. A.J. van Emden1, S. van Lierop2, Jacq. Pool4, 18523 K.G. cacao. 42 arbeiders w.o. 17 immigranten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 208

Ma Retraite, Ben. Para, B 12, gr, 336.765 H.A., cult. 144.144 H.A. allen vr.drag., A.A. Samnels1 2 4, 50643.5 K.G. cacao, 3051 bossen bananen. 17 creolen arbeiders. Hargaretha'sgift, Ben. Saramacca, H 27, gr. 200 H.A., cult. 39.039 H.A., 30.888 vr.drag. en 8.151 aanl., D.C. Hermelijn geb. Meije1, J.F. Hermelijn2 4; 9136 K.G. cacao, 763 bossen bananen, 250 K.G. koorn. 18 creol. arb. Margarethenburg, Nickerie, gr. 214 H.A., cult. 66 H.A., Bl. L. Carbin1, C.H. Carbin2, H.R. Beck4, 39675 K.G. cacao. 86 arbeiders w.o. 46 immigranten. Mariënbosch, Ben. Cottica, F 17, gr. 527.14 H.A., cult. 115.83 H.A., 106.1775 vr.drg. en 9.6525 aanl., G. van Hoogstraten en Zn.1 3, H.N. Piepers2 4, 13358 K.G. cacao, 10427 bossen bananen. 131 arbeiders w.o. 53 immigranten. Mariënburg, Ben. Commewijne, E 4, gr. 750.75 H.A. cult. 273 H.A., 225 met riet nieuw aangelegd, 3.5 met koffie en 44.5 met cacao, Ned Hand. Maatschappij1, Agent Idem2, Directie Idem3, J. Mavor4, 682076 K.G. vac. suiker, 28849 L. rum, 177 K.G. koffie, 6980 K.G. cacao. 1021 arbeiders w.o. 784 immigranten.

Riet geleverd aan de Centraalfabriek:

door 2,172,305 en - = 2,172,305 K.G. Visserszorg door 6,428,100 en 7,213,415 = 13,641,515 Mariënburg K.G. door Zoelen 9,798,662 en 7,061,675 = 16,860,337 K.G. _____ 18,399,067 14,275,090 32,674,157 K.G. riet

Suiker verkregen in de Centraalfabriek:

18,399,067 K.G. riet @ = 1,773,244 K.G. Suiker 9.64% 14,275,090 K.G. riet @ = 1,527,400 K.G. Suiker 10.70% ______32,674,157 K.G. riet 3,300,644 K.G. Suiker. Aandeel rietleverende 1,633,708 K.G. plantages Aandeel Centraalfabriek 1,666,936 K.G. _____ 3,300,644 K.G. suiker.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Melasse verkregen in de Contraalfabriek:

uit 18,399,067 K.G. riet 550,000 Liters Melasse uit 14,275,090 K.G. riet 300,000 Liters Melasse _____ Totaal 850,000 Liters Melasse.

Mariëndal, Ben. Commewijne, E.., gr. 84.8 H.A., cult. 20 H.A., 18.876 vr.drag. en 1.124 aanl., Gez. O'Ferrall1, R.G. Calgren2 4, 600 K.G. cacao. Geen arbeiders. Mary'shope, Coronie, I 225 en 226, gr. 429.4 H.A., cult. 46.761 H.A., 43.758 vr.drag. en 3.003 aanl., E. van Lierop geb.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 209

Desse1 2, H.J.R. IJda1, 11999.5 K.G. cacao, 30100 stuks kokosnoten, 45 K.G. koffie, 135 bossen bananen. 25 creol. arb. Meerzorg, Ben. Suriname, A 8, gr. 1247 H.A., cult. 131.2 H.A., 56.8 vr.drag. en 74.4 aanl., De W.I. Landb. Maatschappij1, S. van Lierop2, W.H. Blaauw3, J.S. Blake2 4, 226150 K.G. vac. suiker, 153910 L. melasse. 333 arb. w.o. 206 immigr. Monitor, Ben Saramacca, H 33, gr. 200 H.A., cult. 40 H.A., 36 vr.drag. en 4 aanl., Adr. B. de Vries1 2, Abr. B. de Vries4, 10156 K.G. cacao. 37 creolen arbeiders. Mon Plaisir, Ben. Para, B 8, gr. 85.8 H.A., cult. 42.9 H.A., 41.184 vr.drag. en 1.716 aanl., Minderj. J.H. Soesman1, H. Weytingh2, G.H. Nevel4, 10.099 K.G. cacao, 187 bossen bananen. 29 creolen arbeiders. Monsort, Bov. Cottica, D 34, gr. 904 H.A., cult. 25.75 H.A., allen vr.drag., J.V. Bouguenon1 2, Th. van Spall4, 1494 K.G. cacao, 129 bossen bananen, 561 K.G. koffie. 15 creol. arb. Mon Souci, Ben. Cottica, F 25, gr. 311 H.A., cult. 101.7 H.A., 76 vr.drag. en 25.7 aanl., Erven J.M. Wolff en Erven Dr. S. Arrias1 2, P.M. Nahar4, 30617.5 K.G. cacao, 562 bossen bananen. 82 arbeiders w.o. 46 immigranten. Mon Trésor, Ben. Commewijne, E 11, gr. 429.3184 H.A., cult. 88.7959 H.A., 77.3211 vr.drag. en 11.4748 aanl., Naaml. Venn. Cult. Maatsch. Mon Trésor1, W.H.V. Baron van Heerdt tot Eversberg2 4, 9851,5 K.G. cacao, 1938 bossen bananen, 552 K.G. koffie. 55 arbeiders w.o. 50 immigr. de Morgenster, Ben. Saramacca, H 15, gr. 429 H.A., cult. 79 H.A., 74 vr.drag. en 5 aanl., F. Boeddinghaus geb. Weiman1 2, C.H. Waller4, 27215.5 K.G. cacao, 513 bossen bananen, 25 K.G. koffie. 72 arbeiders w.o. 26 immigr. de Morgenstond, Ben. Para, B 3, gr. 393 H.A., cult. 170 H.A., J.F. Spiering1 4, L.G. en H.M. Green, L.C. Gonggrijp en F.H. Spiering1, J.J. Spiering2, 75433 K.G. cacao. 120 arbeiders w.o. 27 immigranten Nackarackibo, Bov. Cottica, D 25, gr. 205 H.A., cult. 13 H.A., 8 vr.drag. en 5 aanl., W. Soerel en Bl. A.M. Wesenhagen1 2 4, 1100 K.G. cacao. 2 creolen arbeiders. Nieuw Clarenbeek, Perica, D 1, gr. 268 H.A., cult. 63 H.A., 45 vr.drag. en 18 aanl., Mr. C.H. van Meurs en F.C. Curiel1, E.M. Curiel en F.C. Curiel2, L. Curiel4, 10643.5 K.G. cacao, 27 K.G. koffie. 85 arb. w.o. 47 immigr. de Nieuwe Grond, Ben. Commewijne, E 39, gr. 242 H.A., cult. 80 H.A., 52 vr.drag. en 28 aanl., J.D.W. Hordijk1 2, D.W. Hordijk1 2 3, T.T. Oosthuijzen4, 5519 K.G. cacao. 231 bossen bananen. 57 arbeiders w.o. 50 immigranten. Nieuw Meerzorg, Matappica, F 39, gr. 300.3 H.A., cult. 162.5 H.A., allen vr.drag., Bl. Gerrit Jacobs1, Jacqs. de Vries2, A.W. Brakke1, 56138 K.G. cacao., 7792 bossen bananen, 4830 bossen bacoves. 284 creolen arbeiders.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 210

Novar, Coronie, I 216 en 217, 325.7317 H.A., cult. 32 H.A., allen vr.drag., D.C. Daniels c.s.1, D.C. Daniels2 4, 14968 K.G. cacao, 19000 bossen bananen, 20100 stuks kokosnoten, 750 K.G. koffie, 21800 K.G. koorn, 21500 K.G. aardvruchten. Geen arbeiders. Nursery, Nickerie, gr. 429 H.A., cult. 80 H.A., 9.5 vr.drag. en 70.5 aanl., James Chin-a-Paw1 2, Edw. Gillard4, 290000 K.G. muscov. suiker, 135000 L. melasse. 276 creol. arb. Nijd en Spijt, Ben. Commewijne, E 10, gr. 429 H.A., cult. 100 H.A., 91 vr.drag. en 9 aanl., Erven Mr. S.R.M. Pichot du Plessis1, J.R.C. Gonggrijp c.s.2, W. van Genderen4, 19993 K.G. cacao, 24 bossen bananen. 97 arbeiders w.o. 22 immigranten. Onvergenoegd, Bov. Commewijne, D 51, gr. 54 H.A., cult. 18 H.A., allen vr.drag., P.G. en P.A. Meizakker1 2 4, 2400 K.G. cacao, 400 bossen bananen. 11 creolen arbeiders. Paradisc, Nickerie, F 3, gr. 911 H.A., cult. 85 H.A., 65 vr.drag. en 20 aanl., van Tubbergen en Daan1 3, W.L. Carbière4, 173600 K.G. musc. suiker, 55678 L. melasse. 192 creol.arb. Peperpot, Ben. Suriname, A 10, gr. 646 H.A., cult. 77.5 H A., 36.5 vr.dr. en 41 aanl., A.B., J.H. en A. Wright1, John Wright2 4, 7118.5 K.G. cacao, 628 bossen bananen, 975 K.G. koorn. 53 creolon arbeiders. Perseverance, Coronie, I 229, gr. 200 H.A., cult. 17 H.A., allen vr.drag., M.J. Wolf n.u.1, M.J. Wolf2 4, 1800 K.G. cacao, 1000 bossen bananen, 5 K.G. koffie. 2 creol. arb. Petersburg, Bov. Suriname, A 17, gr. 536.25 H.A., cult. 61 H.A., allen vr.drag., Philippi & Co., Mees en Moens & Co.1, G.F. Spiering3, J.F. Spiering2, J.J.B. Hagedoorn4, 3763 K.G. cacao, 2227 bossen bananen. 71 arb. w.o. 31 immigr. Peu et Content, Ben. Para, gr. 148 H.A., cult. 13.5 H.A., 5.5 vr.drag. en 8 aanl., G.H. Gummels1 2 4, 1600 K.G. cacao, 1945 K.G. aardvruchten, 150 bossen bananen. Geen arb. Pieterszorg, Ben. Cottica, F 5, gr. 398.5 H.A., cult. 79 H.A., 51 vr.drag. en 28 aanl., E.A. Polak1, P.M. Nahar en A.J., Polak2, J.A. Liems4, 6591.5 K.G. cacao, 10332 bossen bananen, 500 K.G. koorn, 471 bossen bacoves. 66 arbeiders w.o. 35 immigranten. Rachelshoop, Ben. Saramacca, H 215/217, gr. 400 H.A., cult. 10 H.A., Erven E.C. Penselo1, C.F. Zuijlen4, 400 K.G. cacao, 500 K.G. rijst, 2000 spieren koorn. Geen arbeiders. Rainville, Ben. Para, B 10, gr. 40 H.A., cult. 38 H.A., allen vr.drag., C. Busch1 2 4, 16550 K.G. cacao, 500 bossen bananen, 50 K.G. koffie. Geen arbeiders. la Rencontre, Bov. Para, B 23, gr. 640 H.A., cult. 68 H.A., 61 vr.drag. en 4 aanl, waarvan 38 met riet en 34 met cacao, J.F. Nuboer Jr.1 2 4, 30500 K.G. muscov. suiker, 66135 L. rum, 1350 K.G. cacao. 69 arb. w.o. 46 immigr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 211

Reijnsdorp, Matappica, F 41, gr. 429 H.A., cult. 42.8 H.A., 26.5 vr.drag. en 16.3 aanl., P. Wijngaard1 2 4, 4930.5 K.G. cacao, 1361 bossen bananen. 27 creolen arbeiders. Rust en Werk, Ben. Cottica, F 8, gr. 895.323 H.A., cult. 199.699 H.A., 115.021 vr.drag. en 84.678 aanl, Cult. Maatschappij Rust en Werk1, S. van Lierop2, Ths. van Lierop2 4, 768000 K.G. vac. suiker, 209065 L. melassc. 637 arb. w.o. 368 immigr. Sans Souci, Ben. Commewijne, gr. 84 H.A., cult. 18 H.A., allen vr.drag., S. van Lierop1 2, A.J.L. Stumpf4, 150 K.G. cacao. Geen arbeiders. Sarah & Leasowes, Coronie, I 212/215, gr. 858.8 H.A., cult. 61.71 H.A., allen vr.drag., E. van Lierop geb. Dessé1 2, A. Weismantel4, 6404 K.G. cacao, 30 bossen bananen, 144980 stuks kokosnoten, 5260 L. lemmetjessap. 265 arbeiders w.o. 5 immigranten. Schoonoord, Commetewane, E 44, gr. 714 H.A., cult. 52 H.A., 27,5 vr.drag. en 24 5 aanl., A.S. Samuels1 2, A.J. Polak4, 4025 K.G. cacao, 223 bossen bananen, 4065 K.G. koorn, 100 bossen bacoves. 33 arbeiders w.o. 21 immigranten. Slootwijk, Commetewane, C 6, gr. 562 H.A., cult. 34 H.A., 18 vr.drag. en 16 aanl., R.D. de la Parra1 2 4, 3300 K.G. cacao. 23 immigranten. Sorgvliet, Ben. Commewijne, E 8, gr. 429 H.A., cult. 134.05 H.A., allen vr.drag., Erven J.A. Salomons1, Dr. A. Salomons2, J.H. Salomons4, 35204.5 K.G. cacao. 113 arbeiders w.o. 79 immigranten. Spieringshoek, Ben. Commewijne. E 16, gr. 461 H.A., cult. 161 H.A., 150 vr.drag. en 11 aanl., Landb. Maatschappij Spieringshoek1, R.H. Leijsner2, Chs. de Groof3, Chs. Elder Jr.4, 13715.5 K.G. cacao, 1854 bossen bananen. 122 arb. w.o. 49 immigr. Susannasdaal, Ben. Suriname, A 2, gr. 343 H.A., cult. 79.864 H.A., 41.436 vr.drag. en 38.428 aanl., Landb. Maatsch. Suriname1, P. van den Broek2, Mr. H.J. Smidt3, J.C.J. del Prado4, 2544 K.G. cacao, 11405 bossen bananen, 18000 spieren koorn, 320 bossen bacoves. 82 arbeiders w.o. 51 immigranten. Totness, Coronie, gr. 321.75 H.A., cult. 201.287 H.A., Koloniaal Gouvernement1, 3960 K.G. cacao, 124000 bossen bananen, 170000 stuks kokosnoten, 75 K.G. koffie, 400 K.G. koorn, 2560 K.G. aardvruchten, 40000 L. cocosolie. 387 pachters, huurders met gezin, te zamen uitmakende 689 personen. Tourtonne, Ben. Para, B 13, gr. 643.5 H.A., cult. 104.247 H.A., allen vr.drag., A.W. Levij1, W.A. Levij2, I.N. Samuels4, 50723.5 K.G. cacao, 402 bossen bananen. 4 creol. arb. Tout-lui-faut, Ben. Para, B 17, gr. 1116 H.A., cult. 89.66 H.A., 59.84 vr.drag. en 29.82 aanl., Naaml. Venn. ter expl. van plant. Tout-lui-faut1, E.M. Curiel2, S. Muller van Voorst3, J.C. Juda4, 9522.5 K.G. cacao, 20 boss. bananen. 89 immigr.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 212

Tyrol, Ben. Saramacca, H 26, gr. 20 H.A.; cult. 6 H.A., 4 vr.drag en 2 aanl., Johannes Evert1 2 4, 1150 K.G. cacao. 1 creolen arbeider. 't Vertrouwen, Ben. Cottica, F 26, gr. 933 H.A., cult. 101.202 H.A., allen vr.drag., R.H. Leijsner1 2, D.J. Haafwee4, 19171 K.G. cacao, 2600 bossen bananen, 900 K.G. koorn. 71 arberders w.o. 47 immigranten. Visserszorg, Ben. Commewijne, E 7, gr. 428 4/7 H.A., cult. 62½ H.A., allen vr.drag., Agent Ned. Hand. Maatsch.1 2 3 4, 108615 K.G. vac. suiker. 137 creolen arbeiders. Voorburg, Ben. Suriname, A 1, gr. 643.5 H.A., cult. 340 H.A., 215 vr.drag. en 95 aanl., landb. Maatsch. Voorburg1, F.C. Gefken2 4, E.A. Cabell2, J.J.S. Arntz3, 1292 K.G. cacao, 53776 bossen bananen, 1152 K.G. koffie. 392 arbeiders w.o. 251 immigranten. Vreeland, Bov. Sariname, A 18, gr. 386 H.A., cult. 73.4 H.A., 60.2 vr.drag. en 13.2 aanl., J.B. Oever1 2 4, J. de la Parra, C. Bender n.u.1 2, 1351 K.G. cacao, 9667 bossen bananen, 6850 K.G. koorn. 86 arbeiders w.o. 28 immigranten. Vriendsbeleid en Ouderzorg, Ben. Commewijne, E 15, gr. 429 H.A., cult 145.431 H.A., 131.9175 vr.drag. en 13.5135 aanl., H. Schouten Jr.1 2, P.C. IJvel4, 34158 K.G. cacao, 5 K.G. koffie. 101 arbeiders w.o. 43 immigranten. Waterland, Bov. Para, B 25, gr. 1448.5 H.A., cult. 86.44 H.A., 77.86 vr.drag. en 8.58 aanl., Insinger & Co.1 3; G.K. Cramer2 4, 4881 K.G. cacao, 120 bossen bananen. 73 arbeiders w.o. 72 immigranten. Waterloo, Nickerie, gr. 400 H.A., cult. 250 H.A., Robert Kirke1, John J. Kirke2, Ch. Spence1, 1078500 K.G. vac. suiker, 165911 L. rum. 612 arbeiders w.o. 356 immigr. Wederzorg, Ben. Commewijne, E 14, gr. 338.91 H.A., cult. 212.37 H.A., 182.35 vr.drag. en 30.02 aanl., De Cult. Maatsch. te Amsterdam1 2, G.K. Cramer2, H. Geerling4, 49253.5 K.G. cacao. 1723 bossen bananen, 1680 bossen bacoves. 197 arbeiders w.o. 161 immigranten. Weltevreden, Ben. Commewijne, E 3, gr. 214 H.A., cult. 16 H.A., 10 vr.drag en 6 aanl., A.E. Vient1 2 4, 900 K.G. cacao, 100 bossen bananen. 14 creolen arbeiders. Zoeien, Ben. Commewijne, E 1, gr. 515 H.A., cult. 345 H.A., 332 vr.drag. en 13 aanl., Landb. Maatsch. Commewijne1, Agent Ned. Hand. Maatsch.2, A. Shedden, 8430170 K.G. vac. suiker. 943 aroeiders w.o. 822 immigranten. Zorg en Hoop, Ben. Cottica, F 31, gr. 854 H.A., calt. 119 H.A., 32 vr.drag. en 87 aanl., John C. Pearson en James Grearson1, John F. Green en R.D. Currie2, Adam Pearson & Co.3, R.D. Currie4, 5883 K.G. cacao, 749 bossen bananen. 100 arbeiders w.o. 76 immigranten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 213

Kroniek van 1 Oct. 92 tot 31 Aug. 93.

Oct. 1. Met grooten luister en opgewektheid wordt het 25 jarig feest der priesterwijding van Z.D.H. Monseigneur W.A.F. Wulfingh, Apootolisch Vicaris van Suriname, gevierd. De hoofdkerk der K.K. Gem., zoomede het schoolgebouw aan de Gravenstraat, alwaar de talrijke kostbare en kunstrijke den Jubilaris zoowel uit Suriname als uit het buitenland aangeboden geschenken waren tentoongesteld, zijn smaakvol met bloemen, vlaggen, wimpels, ornamenten, toepasselijke opschriften, de wapens van Suriname, Amsterdam, Noord Brabant, 's Hertogenbosch, van de H. Congregatie en St. Alphonsus versierd. De Katholieke Waarschuwer verschijnt ter gelegenheid van den dag in feestgewaad. De op dezen dag door Monseigneur gehouden receptie wordt bijgewoond door Z.E. den Gouverneur, vergezeld van zijne beide adjudanten, den Voorzitter v/d Kol. St. en van het Hof van Justitie, den Commandant en den Etat-Majoor van H.M. Stoomschip Suriname, den Majoor Commandant en de Officieren van het Garnizoen, benevens verschillende andere hooggeplaatste personen, en eene groote menigte zoowel ambtenaren als ambtelooze ingezetenen. Oct. 1. Met eervolle ontheffing, onder dankbetuiging, van J.P.W. van Eijck van de waarneming der functiën van ommeg. rechter gev. op Mariënburg, bepaald dat Mr. P.N. Engelberts, benoemd ommeg. rechter van Mariënburg, heden als zoodanig zijne functiën zal aanvaarden. Oct. 1. De door het Gouvernement van den boedel van F.P. Penard ten behoeve van den zee- en rivierdienst gekochte steiger aan den Waterkant in gebruik gesteld. Oct. 1. Door den commissaris van politie wordt, met het oog op den algemeenen gezondheidstoestand, in verband met het heerschen der cholera in Europa, de medewerking van een ieder ingeroepen tot het tegengaan van verontreinigingen der openbare putten, tot het in zindelijken slaat houden van openbare straten en wegen etc. Oct. 1. Onrustbarende berichten alhier per telegraaf ontvangen over de in Europa heerschende cholera.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 214

Oct. 1. Een particulier telegram bericht het overlijden in Den Haag van Jhr. C.A. van Sypesteyn, oud-Gouverneur van Suriname. Oct. 1. De hoofdcommies bij het Dep. van Kol. J.H. Elias bevorderd tot referendaris, en mr. C.F. Schoch benoemd tot adjunct commies. Oct. 2. Verscheidenen, die des Zaterdags de tentoonstelling der geschenken aan Monseigneur, ter gelegenheid van zijn Jubelfeest, niet hadden bijgewoond, worden daartoe toegelaten. Oct. 3. Onder voorzitterschap van den agent-generaal eene commissie in het leven geroepen om te onderzoeken en te adviseeren of kolonisatie van europeanen, speciaal van nederl. landbouwers, naar hier, ook uit een koloniaal oogpunt, gewenselft is, aan welke eischen behoort te worden voldaan, en welke steun daaraan behoort te worden verleend. Oct. 3. De commissie voor de in 1893 te Chicago te houden wereldtentoonstelling bericht dat aan den Consul van Nederland aldaar is opgedragen, ook voor de belangen van inzenders uit de Nederl. koloniën in West-Indië op de voormelde tentoonstelling op te treden, en dat de inzenders zich casu quo tot dien Consul kunnen wenden. Oct. 8. In serie C van de koloniale geldleeding ter bevordering van de immigratie @ f 300000 is ingeschreven voor f 792200, waardoor de verdeeling ponds pondswijze zal moeten plaats vinden, en ieder inschrijver slechts ongeveer 37.661% bekomt. Oct. 11. De in het leven geroepen Europeesche kolonisatiecommissie in het logeergebouw door den Gouverneur plechtig geinstalleerd. Oct. 12. Wordt op last van den Gouverneur ter kennis van belanghebbenden gebracht dat door den vice- consul der Nederlanden te Rijssel voor diens handelsmuseum is gevraagd een volledig stel monsters van producten uit de Nederl. Koloniën die voor invoer in Frankrijk in aanmerking komen, en van stalen der voornaamste artikelen, die alhier worden ingevoord. Oct. 12. Worden door den administr. v. fin. opgeroepen zij die als depôthouders voor den verkoop van postzegels, enz. wenschen aangewezen te worden. Oct. 12. De gelegenheid opengesteld tot het verzenden van geld door middel van postwissels tusschen de kolonie Suriname en Algerié. Oct. 12. De trasloods op plant. Waterloo in Nickerie voor een groot gedeelte afgebrand. Oct. 14. J L Hijmans opent eene 2e vaart naar de Boven Suriname, die elken Vrijdag morgen zal worden onderhouden, en wel tot naar Berg en Dal.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 215

Oct. 20. J.L. Hijmans ontvangt van de Société Snedoise d'anthropologie et de géographie een vleiend schrijven, waarbij hem dank wordt betuigd voor de aan Baron Klinckowström bewezen diensten op zijnen onderzoekingstocht naar de bovenlanden, en voor de aan haar daarbij betoonde grootmoedigheid. Oct. 22/25. Door de Kol. St. met algemeene stemmen aangenomen de ontwerp-verordening: a. tot verhooging van Afdeeling I der voorl. vastgest kolon. huish. begr. voor Suriname voor 1892 (G.B. No. 37); b. tot aanvulling en wijziging der strafbepalingen tegen vernieling of beschadiging van beplantingen.

Oct. 28. De Witte Water Placer Company ontvangt per Lucie Wheatly een stoombootje, een compleete baggermachine en een kwartsmolen. Nov. 1. De Gouverneur gaat met gezelschap naar Saramacca, Coppename en Coronie, en keert den 6n terug. Nov. 7. De stoomwaschfabriek begint hare werkzaamheden. Nov. 8. De Eerw. heer D.I. Querido, benoemd godsdienstleeraar en voorbidder bij de Nederl. Portug. Israël. Gem. alhier, arriveert per Prins Frederik Hendrik van Amsterdam. Na de receptie door het Kerkbestuur ten huize van een zijner leden, bezoekt de heer Querido de Synagoge om de bij de Israëlieten voorgeschreven en verplichte dankzegging na eene zeereis te doen, en wordt aldaar door vele gemeenteleden en het koor der gemeente, onder begeleiding van serafine-orgelmuziek, plechtig ontvangen. Nov. 12. De Evang. Broedergemeente herdenkt het 10 jarig bestaan van hare kerk in de Rust en Vredestraat. Nov. 14. Van vele zijden rijzen in de laatste dagen klachten over het aanvallen in verschillende straten door vermomden in den voornacht van verschillende personen, met het kennelijk doel om hen te berooven. De politie heeft daarop in die straten geheime posten uitgezet. Nov. 17. De districts-commissaris van Boven Para en Boven Suriname stelt, ter voldoening aan de hem door den Gouverneur gedane opdracht, een onderzoek in naar den toestand der communicatie langs het pad van Wanien naar Onoribo en Osembo, en van laatstgemelde plaats langs Onverwacht, Prospérité, den militairee post Republiek en Berlijn tot Rama in Boven Suriname. Nov. 18. Door den Gonverneur aan de Kol. Staten ter goedkeuring aangeboden, eene verordening houdende verlenging van den termijn vastgesteld voor de her-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 216 ziening der Verordening van 30 April 1872 (G.B. No. 25) waarbij wordt vastgesteld een reglement betreffende de strafinrichtingen voor dwangarbeid, den dwangarbeid aan openbare werken, de inrichting en het inwendig bestuur der gevangenissen, de tucht der veroordeelden en de bestemming der opbrengst van hunnen arbeid. Nov. 13. Aankomst van de British Peer van Calcutta met 535 Br.-Ind. immigrantes. Nov. 19. De Braziliaansche korvet Primeiro de Março, onder bevel van den kapit. luit t/z José Romos da Fonseca, brengt onder saluutschoten, die door het geschut van het fort Zeelandia worden beantwoord, een bezoek aan de kolonie. Nov. 21. Nabij de monding van de Sommelsdijkskreek een corjaal met 5 personen omgeslagen; 4 hunner gered. Nov. 22. Den Kol. St. ter goedkeuring aangeboden eene verordening betrekkelijk eene concessie tot het baggeren naar goud en andere metalen alsook naar edelgesteenten in beddingen en oevers van de Saramaccarivier, de Kleine Saramacca en de Sarakreek. Nov. 24. De Gouverneur brengt een bezoek aan den étatmajor van de Primeiro de Março. Bij Z. Exc's aan boord stappen is de nederl. vlag in top geheschen, en zijn saluutschoten gelost, die door het fort Zeelandia werden beantwoord. Nov. 24. In het huis van den heer Wessels, hoek Zwartenhovenbrug- en Keizerstraat, weet een dief 's nachts door middel van inbraak zich teegang te verschaffen, en er eenige goederen van geringe waarde te ontvreemden. Nov. 24. Een jongen van omstreeks 10 jaar schoot, al spelende, een met een weinig kruit geladen kinderpistool (zoogenaamde amorces-pistool) op een' kameraad af; deze, er van geschrikt, gaf den andere een' stoot, die onmiddellijk daarop dood neerviel. Bij een gerechtelijk onderzoek is gebleken dat de verslagene leed aan eene vallende ziekte, die vermoedelijk oorzaak van den dood is. Nov. 24/25. Ter eere van den Commandant en den état-major van de Primeiro de Março gala-diner ten gouvernementshuize, en bal in de Buiten-Societeit. Nov. 25/26. Inwijding van den Eerw. heer D.I. Querido in de Synagoge der Ned. Port Isr. Gem., respectievelijk als Voorganger en als Leeraar dier Gemeente.

De dienst werd op deze beide dagen, vereenigd met de daartoe uitgenoodigde Besturen, Voorgangers en Leden met hunne dames van de Nederl. Isr. Gem., plechtig verricht.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 217

Gelegenheidsverzen werden door den Leeraar voorgedragen, en eene boeiende rede, in den ochtenddienst door hem gehouden, maakte op al de aanwezigen een diepen indruk. Nov. 27. De Commandant en officieren van de Primeiro de Março geven aan boord van hun schip een schitterend feest, waarbij uitgenoodigd waren de Gouverneur en Gemalin, benevens een groot aantal dames en beeren, die op de verschillende ter hunner eer gegeven recepties aan hen waren voorgesteld.

Nov. 27. Een koelie en een creolenarbeider van pl. Maasstroom vernielen er 112 vrachtdragende cacaoboomen.

Nov. 30. In eene vergadering van de Surinaamsche Plantersvereeniging maakt o m de Javaansche immigratie een punt van behandeling uit, en wordt daarbij betoogd het groote nut dat daarvan voor de kolonie kan worden verwacht. Ook komt de hollandsche kolonisatie er ter sprake, en wordt besloten daarop nader terug te komen, terwijl levendige discussies worden gevoerd over de bacove- of bananenmeelindustrie. Dec. 1. De stoomijsfabriek staakt voor eenigen tijd hare werkzaamheden tengevolge van aanzienlijke reparatiën en vernieuwingen, die zij moet ondergaan. Dec. 8. Op plaat. Brouwerslust is een koelie doodelijk getroffen door een schot uit een revolver dat hij, niet wetende dat het geladen was, van de tafel van een' blankofficier opnam, en daarna met getrokken haan op den grond liet vallen, waardoor het schot is afgegaan. Dec. 8. Prof Molengraaff wijdt in de Vragen van den Dag een artikel aan de kolonie, getiteld Nationale belangen in West-Indië verwaarloosd. Dec. 16. Diefstal met braak in een' schoenmakerswinkel, aan de Steenbakkersgracht, gepleegd. Dec. 16. Den Staten ter goedkeuring aangeboden eene verordening tot wijziging van art. 8 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering Dec. 18. H.M. Leysner, arts, herdenkt den dag waarop hij 25 jaren geleden zijne betrekking van geneesheer aanvaardde. Dec. 18. Bericht alhier ontvangen dat de in de maand Juli jl. door de Kol. Staten voorloopig vastgestelde begrooting voor 1893 door Z.E. den Minister aan de Kamer ter goedkeuring is aangeboden met eene vermindering in uitgaaf en inkomstens resp. van f 276886,14 en f 2000, waardoor het alhier geraamd subsidie @ f 625839,70½ is teruggebracht op f 350973,56½.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 218

Dec. 21. De Eerw. Pater E. Odenhoven herdenkt zijn 25 jarige priesterwijding. Dec. 24. Een 7 tal bewoners van Beneden Para wenden zich bij adres tot den Gouverneur, verzoekende dat district mede te doen deelen in de stoomverbinding die 4 malen 's weeks door de hoofdstad met de Commewijne en de Cottica wordt onderhouden, en de daarin gelegen plantage Morgenstond als station aan te wijzen. Dec. 25. Vechtpartij onder een groote bende, w.o. vele barbadianen, in de Zwartehovenbrugstraat, waarbij enkelen hunner en polititeagenten zwaar werden verwond. Dec. 26. Diefstal met inbraak in den winkel van Gebrs. Samson aan de Saramaccastraat.

Dec. 29. Een chinees wordt in zijn' winkel door een troep negers aangevallen en verwond. Dec. 29. Eenige kooplieden en anderen aangewezen als depothouders voor den verkoop van frankeerzegels, briefkaarten, enz. ook buiten de kantooruren.

Dec. 29/30. Met 7 tegen 2 stemmen door de Kol. Staten goedgekeurd de verordening houdende nadere bepalingen betreffende bedreigingen en waarbij tevens in bepaalde gevallen poging tot mishandeling strafbaar wordt gesteld, en van die betrekkelijk eene concessie tot het baggeren naar goud en andere metalen alsook naar edelgesteenten in beddingen en oevers van de Saramaccarivier, de Kleine Saramacca en de Sarakreek. Jan. 2. De viering van het oude en het nieuwe jaar is met groote opgewektheid afgeloopen. Jan. 4. De schoener Nickerie vaart, tengevolge van een' zwaren stroom, tegen de Marineboot aan, waardoor zijn grootzeil scheurde en de topmast der Marineboot brak. Jan. 5. De bewoners in de omgeving van de Knuffelsgracht wenden zich bij adres tot den Gouverneur met het verzoek om de Knuffelsgracht te doen uitdelven en de sluis zoodanig te doen verbeteren, waardoor het daarin zich bevindende vuil ongestoord zal kunnen uitloopen en er niet meer zal blijven zitten, hetgeen een' verpestenden stank verspreidt.

Jan. 10. Volgens de door de belanghebbenden gedane aangiften is gedurende het 3e kwartaal 1892 aan de Marowijne 45,843 K.G. goud gewonnen: één concessionaris, E. 1e Blond, verkreeg op zijn placer 29,843 K.G.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 219

Jan. 12. Te Calcutta aan boord van de Hereford voor Suriname ingescheept 500 adult immigranten. Jan. 12. Baron van Heerdt tot Eversberg, oud-gouverneur van Suriname, op 63 jarigen leeftijd, te 's Gravenhage overleden. Jan. 13. (nam.) De Curaçao en de Prins Willem II sleepen met vereende krachten de Prins Frederik Hendrik van eene zandbank nabij Jagtlust af, waarop hij sedert Maandag avond bij zijn vertrek naar Nederland heeft vastgezeten. Jan. 15. Eene vereeniging in het leven geroepen ter leiding van de nationale feesten in de kolonie, en die bevorderlijk te wezen: Mr. D. Juda, voorz., A. Conradi, onder-voorz., R. Bueno de Mesquita, penningmeester, D. Charlonis, A. van 't Hoogerhuijs, J.B. Snethlage en J. Brandon, secret. Jan. 19. In den nacht hebben 2 koelies op plant. Wederzorg uit wraak tegen den gezagvoerder, die hen bij de uitkeering van hun loon gekort had voor onvoldoend of slecht werk, ± 1799 Liberiakoffieboomen van 2 en 2½ jarigen leeftijd deels neêrgesabeld, deels uitgeroeid en vernietigd. De misdadigers zijn in handen der Justitie. Jan. 19. In openbare vergadering door de Kol. Staten met algemeene stemmen goedgekeurd eene verordening houdende bepalingen omtrent het uitgeven van concessiën tot exploitatie der balata in Suriname.

Jan. 19. E.W. Smith Delacour benoemd tot Consul van Groot Brittanië en Ierland voor Suriname.

Jan. 20. Plantage Morgenstond in Beneden Para mede aangewezen als station voor den rivierdienst, en wel 2 maal in de week, zoowel op de heen- als op de terugreis van den stoomer Wilhelmina. Jan. 20. Aangekomen schepen in 1892: 155 met een tonnemaat van 86764, tegen 153 met een tonnemaat van 79477 in 1891; het aantal vertrokken schepen bedraagt respect. 161 en 144, metende 88817 en 74158 ton. Jan. 23. Ten huize van J.W. Bueno de Mesquita, hoek Dominéstraat en Heiligenweg, in den nacht diefstal gepleegd: een zilveren potagelepel en eenige lijfskleederen werden ontvreemd. Toegang tot den winkel moest de dief, die in den vooravond door insluiping in huis wist te komen en zich er schuil te houden, zich niet hebben kunnen verschaffen.

Jan. 25. De R.K. Gemeente maakt een aanvang met den bouw van een nieuw weeshuis voor meisjes aan de Gravenstraat.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 220

Jan. 26. De Gouverneur, den 23n met gezelschap naar Albina vertrokken, is heden in de hoofdplaats teruggekeerd. Jan. 26. H.M. de Koningin, Regentes, schenkt f 300 aan de Surin. Maatsch. van Weldadigheid en f 200 aan het Damescomité Dorcas. Jan. 26. De dader (een chinees) van den diefstal ten huize van J.W. Bueno de Mesquita, in den nacht van 22 op 23 dezer, ontdekt. Jan. 27. Administrateuren en cigenaren der plantages gelegen in Ben. Suriname en Ben. Para vergaderen op verzoek van den Gouverneur met hem on den Distr. Commissaris van genoemde distrieten op plant. Belwaarde ter bespreking van den toestand der communicatiën te land tusschen de in de genoemde districten gelegen plantages, en om te overleggen wat gedaan kan worden om daarin verbetering te brengen. Is toen overeengekomen dat de plaaters voor een deel zouden bijdragen in de voor het onderhoud vereischte kosten, en dat door het Gouvernement het andere deel zal worden bijgepast. Jan. 27. Bepalingen betreffende de verzending van geld door middel van postwissels tusschen Suriname en Italië bij Besluit afgekondigd. Jan. 27. Uitgevoerd naar elders gedurende

1891: 1892: Suiker 6.715.068 K.G. 5.481.262½ K.G. Cacao 2.210.695 K.G. 1.689.175 K.G. Koffie 477 K.G. 1.556½ K.G. Goud 820.982½ Gr. 1.078.965½ Gr. Balata 95.587 K.G. 120.679½ K.G.

Jan. 28. J.L. Hijmans vraagt eene tegemoetkoming uit de Koloniale Kas ter onderstenning van eene eenigen tijd geleden door hem ondernomen tweede vaart op de Boven Suriname. Jan. 28. Bericht alhier ontvangen dat D. Schuitemaker, inspecteur van politie te Arnhem, benoemd is tot commissaris van politie alhier. Jan. 31. In de le Kamer worden, bij de behandeling van de begrooting voor Suriname voor 1893, o.a. door den heer Wertheim, de belangen der kolonie met warmte besproken. Febr. 12. Een sjouwer schiet zich in de Zwarten hoven brugstraat met een revolver voor de borst. Febr. 12. Totaal gevonden goud in Boven Suriname ged. 3e kwartaal 1892 158,0255 K.G., en ged. 4e kwartaal van dat zelfde jaar 94,4215 K.G. In Boven Sara-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 221 macca was in het 4e kwartaal 1892 de totale vondst 22,848 K.G. Febr. 15. Wordt uit Santa-Cruz telegraphisch bericht dat het Noorweegsch schip Selmer, den 5n van hier vertrokken met eene lading suiker, vergaan is. Febr. 17. Aan de Koloniale Staten ter goedkeuring aangeboden eene verordening betrekkelijk de verlenging van contracten tot exploitatie van balata. Febr. 19. De R.K. Gemeente herdenkt feestelijk en met opgewektheld den dag waarop 50 jaren geleden Paus Leo XIII bisschop werd gewijd. Febr. 20. Jhr. Mr. W. Elout van Soeterwoude vervangt den heer P.N. Muller als voorzitter van de Vereeniging voor Suriname te Amsterdam. Febr. 20. D. Fernandes Jr. erlangt vergunning om op het erf van de Loge Concordia in de nabijheid van de Sommelsdijkskreek een gebouw op te zetten voor eene inrichting ter vervaardiging van z.g. zweedsche lueffers. Febr. 25. Aan de Kol. St. ter goedkeuring aangeboden eene verordening waar bij de verordening van 28 Februari 1883 (G.B. No. 5) hondende wijziging van de verordening betreffende de oprichting van een immigratiefonds, van toepassing wordt verklaard op het verschepingsseizoen 1893/1894. Febr. 25. Op het initiatief van Mr. H.L. Lindaal Jacobs, alhier geboren, en met medewerking van andere mannen van naam en invloed te Amsterdam, bij notariëele akte opgericht eene Commanditaire Vennootschap, onder den naam van West-Indische Compagnie. De Vennootschap heeft ten doel het drijven van handel op de kolonie Suriname en andere plaatsen in West Indië, in den meest uitgebreiden zin, en voorts al wat daarmede in verband staat, te helpen bevorderen. Mrt. 1. Het contract tusschen het Gouvernement en de R.K. Gem. in zake de leprozeniurichting, waaromtrent onderhandeld werd, vervallen. Mrt. 1. Behandeling in het openbaar bij het Hof van Justitie van de zaak, waarbij 3 chineezen beschuldigd zijn van den in den nacht van 4 Juli 1892 op Folinsin gepleegden moord. Het Openb. Ministerie eischt schuldigverklaring en veroordeeling van ieder hunner tot 20 jaren dwangarbeid. Mrt. 1. Plantage Nw. Meerzorg neemt proeven met eene door M.A. Salomons uitgevonden en vervaardigde cacaodroogmachine, welke met den besten uitslag worden bekroond.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 222

Mrt. 9. Gewonnen goud aan de Marowijne (Ned. ged.) in 't 4e kwartaal 1892 49,519 K.G. Een der concessionarissen alleen, E. Le Blond, verkreeg hiervan op zijn placer 32,113 K.G. Mrt. 14. De Surinaamsche Scherpschutters Vereeuiging als zedelijk lichaam erkend, en hare statuten open baar gemaakt. Mrt. 18. De Vereeniging voor Nationale Feesten te Paramaribo als zedelijk lichaam erkend, en hare statuten openbaar gemaakt. Mrt. 18. In Saramacca eene Planters Vereeniging opgericht, met het doel de belangen van den grooten landbouw in dat district voor te staan en te bevorderen. Het Bestuur is samengesteld uit F. von Ghert Jr., voorz., C.C.H. Ooijkaas, onder-voorz., H. Stolting, secret.-penningm. Mrt. 20. De koelies op plant. Wederzorg staken het werk en komen in opstand tegen den gezagvoerder.

Mrt. 22. De Surin. Plantersvereeniging vergadert, onder presidinm van den heer Gefken, en doet haren leden verslag en verantwoording van het financieel beheer in het afgeloopen jaar. Daarna werden verschillende punten, rakende den landbouw en de belangen der planters, in behandeling genomen en besproken. Mrt. 23. De orde op plant. Wederzorg hersteld. Mrt. 23. De Gouverneur, met gezelschap naar Boven Cottica vertrokken, is in de hoofdplaats teruggekeerd.

Mrt. 23. De Procureur Generaal, vergezeld van een' tolk in de Neger-Eng. taal. den 20n naar Maripaston (Bov. Suriname) vertrokken, om een onderzoek in te stellen naar een eenigen tijd geleden door het opperhoofd der boschuegers Adrai Vroomhart op een' zijner landgenooten gepleegd misdrijf, in de stad teruggekeerd. Mrt. 24. Telegraphisch wordt uit Batavia bericht dat de werving van Javaansche immigranten als geslaagd kan worden beschouwd. Mrt. 30. Twee der 3 chineezen, die beschuldigd waren van den moord op Folinsin in den nacht van 4 juli an. pn., vrijgesproken, en de 3e veroordeeld tot gevangenisstraf van 15 jaren met gedwongen tewerkstelling in boeien. Mrt. 30. De Moravische Broeders ontvangen van H.M. de Koringin-Regentes, en van H.M. de Koningin elk f 500 voor hunne scholen ten geschenke. Apr. 1. D. Schuitemaker aanvaardt zijne betrekking van commissaris van politie.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 223

Apr. 5. Jhr. M. de Jonge, controleur der dir. bel. te Venlo, in die betrekking voor Suriname door de Regeering voor één jaar aangesteld. Apr. 5. In verband met de invoering der comptabiliteitswet in de W.I. Koloniën vraagt de Gouverneur aan de Regeering uitzending van ambtenaren, bekend met de op 1 Jan. '94 in te voeren bepalingen. Apr. 5. Een marine-matroos, tengevolge van het breken van een' kabel, dien hij bezig was te vieren, in het water gevallen en verdronken. Apr. 7. De Gouverneur, op den 3n met gezelschap naar Nickerie en de Corantijn vertrokken, in de hoofdplaats teruggekeerd. Apr. 7. Een tarief van verminderde seinkosten der Société Française des télégraphes sous-marins ter kennis van het algemeen gebracht. Apr. 17. Het Koloniaal Gouvernement verkrijgt door aankoop voor f 5000 het erf met gebouwen aan de Steenbakkersgracht E 70, alwaar, naar de plannen van het Bestuur, eene gouvernementsschool zal worden gebouwd. Apr. 17. 's m. 10 u. Zonsverduistering, alhier slechts voor een klein deel zichtbaar. Apr. 20. De Hereford met 539 Br. Ind. immigr. aangekomen; 94 dagen reis, gedurende welke 3 geboorten en 4 sterfgevallen. Mei 1. Geopend een cursus voor onderwijs in de Hindostansche taal: het toezicht opgedragen aan den agentgeneraal en den Inspecteur voor het onderwijs; tot den cursus worden toegelaten: distr.-ambtenuren, ambtenaren v/h. immigr.-dep., en allen die daartoë vergunning van den Gouverneur zullen erlangen; met het onderwijs belast C.C.L. Reeberg. Mei. 1. De stoomwasscherij verhoogt haar tarief met ± 40 tot 100%. Mei. 1. J.F. Green opent een wekelijksche stoomvaartdienst tusschen Paramaribo en Boschland. Mei. 1. Het Bestuur van de Diakonessen Vereeniging ‘Liefdewerk’, niet bij machte om aan al de aanvragen tot het bekomen van kleeding, vooral voor kinderen, te voldoen, doet een beroep op de middadigheid der ingezetenen, verzoekende haar, door schenking van gebruikte kleederen als anderszins, daartoe zooveel mogelijk in staat te stellen. Mei. 3. Het Bestuur van Thalia doet een beroep op de hulpvaardigheid der ingezetenen om 3 kort achter elkander volgende te geven tooneelvoorstellingen te stennen, ten einde met de opbrengst daarvan het tooneelgebouw te kunnen doen herstellen, en daardoor behouden. Mei. 3. Mr. D. Juda, S.M. Swijt, J.F. Green en J. da

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 224

Costa benoemd tot leden der Koloniale Staten voor het zittingjaar 1893/1894. Mei 3. Door den Gouverneur aan de Kol. St. aangeboden eene ontwerp-verordening houdende wijziging en aanvulling der bepalingen der Herziene Strafverordening van 1874 omtrent het opkoopen van goud, en in verband daarmede wijziging en aanvulling van enkele bepalingen der Verordening van 7 September 1882 (G.B. No. 19). Mei 4. Bij Besluit v/d. Gouvern. vastgesteld het programma van de opening der vergadering v/d. Kol. Staten. Mei 4. Mrs. D. Juda en C.J. Heylidy benoemd respect tot voorzitter en onder-voorzitter der Kol. St. Mei 9. In eene plechtige zitting der Kol. St., vereenigd m/d. Raad van Bestuur, opent de Gouverneur de gewone vergadering v/h. Zittingj. 93/94. Mei 9. In de door den Gouverneur aan de Kol. St. ter goedkeuring aangeboden ontwerp-begrooting voor 1894 worden de uitgaven geraamd op f 1939725,02½ en de middelen op f 1532313,33, zoodat f 407411,69½ uit 's Rijks schatkist zal moeten worden aangevuld om het te kort te dekken. Mei 11. Ds. Hoekstra herdenkt den dag waarop hij een jaar geleden, samenvallende met zijnen jaardag, het leeraarsambt der Evang. Luth. Gem. aanvaardde. Vele blijken van belangstelling werden hem zijdens zijne gemeenteleden en leerlingen bewezen. Mei 12. De stoomijsfabriek bervat, na ondergane reparatiën en vernieuwingen, hare werkzaamheden. Mei 12. Wed. Giesbertz herdenkt den dag waarop zij 75 jaar geleden als kind van 2 jaar alhier voet aan wal zette. Jabilaris is nog altijd sterk ter been en verheugt zich nog in het bezit van al haar zintuigen. Mei 12. Volgens aangiften, door belanghebbenden gedaan, is in 't 1e en 2e kwartaal '93 aan de Marowijne gevonden respect. 58,167 en 62,188 K.G. good; één concessionaris won daarvan in het 1e kwart. 31,176 K.G. Mei 20. Door eene aan den kabel Môle-St. Nicolas-Santiago ontstane storing, worden de telegrammen van hier via Guadeloupe, St. Thomas en Jamaiea verzonden. Mei 20. E. Smith Delaconr erkend en toegelaten als consul van Groot Brittanië en Ieriand voor Suriname. Mei 20. De Witte Water Placer Company in Boven Saramacca verkrijgt in het 1e kwart. '93 10,250 K.G. goud, en de Hermina 10,567 K.G.; totaal in dat district in genoemd kwartaal gevonden 21,606 K.G. Mei 20. De K.W.I. Maildienst doet aan aandeelhouders verslag en verantwoording over het afgeloopen boekiaar, en keert een dividend uit van 3%.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 225

Mei 22. De statuten van de op 24 April als zedelijk lichaam erkende Saramacca Planters Vereeniging openbaar gemaakt. Mei 26. De stoomijsfabriek brengt, terwijl zij in werking was, groote schrik onder de bewoners van de daaraan gelegen wijken: een meerbout van de voedingsleiding naar den stoomketel raakte los, tengevolge waarvan de aan de leiding ontstane opening een' kaal gaf, en al den in den ketel aanwezigen stoom met een oorverdoovend geraas liet ontsnappen. Mei 28. Met diep leedwezen wordt alhier algemeen kennis genomen van een hier overgeseind bericht ‘dat onze Koningin Wihelmina ernstig ziek is aan de tering, op dat zij van het eene oogenblik op het andere sterven kan’. 't Zelfde telegram bericht voorts: ‘dat de annexatie van de Nederlanden bij Duitschland zal ter sprake komen, en dat Frankrijk eveneens dit land zal willen annexeeren, in vergoeding voor het verlies van Elzas-Lotharingen.’ De gewone muziekuitvoering op het Gouvernem.-plein wordt, om het bericht van de ziekte onzer Koningin, voor dezen namiddag afgezegd. Mei 28. Opbrengst van de posterij in 1888 tot 1892: respect. f 13455,70½, f 15540,88½, f 16233,68½, f 23477,00½, f 32589,96. Mei 29. De Gouverneur bepaalt dat tegenover Nieuw-Niekerie ten behoeve van vechouders aldaar eene stalweide tevens drinkplaats zal worden gemaakt. Mei 30. De stoomketel van de Wilhelmina krijgt op hare reis naar de Cottica, in de nabijheid van het fort Nw. Amsterdam, een lek, tengevolge waarvan de in den ketel zich bevindende stoom ontsnapte, en 2 jongens van omstreeks 17 jaar, als machinistleerlingen dienst doende, deerlijk verbrandden. Spoedig daarop volgde de dood, en werden de lijken naar de stad vervoerd, en den daaropvolgenden namiddag, gevolgd door tal van deelnemenden, ter aarde bezorgd. Mei 30. Het Comité bestaande uit leden van de Protestantsche Kerkbesturen, 't welk belast was met de leiding in zake de lepra-etablissementk westie, heeft aan den Gouverneur aangeboden, de zorg voor de verpleging der zieken in het nieuwe etablissement voor melaatschen, waarvan in de openingsrede der Koloniale Staten van 9 Mei jl. sprake is, op zich te nemen onder nader met het Gouvernement overeen te komen voorwaarden. Mei 30. De spanning onder de bevolking omtrent den toestand der Koningin neemt gaandeweg toe. Geen nadere

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 226 berichten deswege. In de Nederl. Israël Synagoge en in andere kerken worden godsdienstoefeningen gehouden, om te bidden voor het herstel der Koningin. Juni 1. De Gouverneur benevens eenige particulieren ontvangen telegrammen, waarbij op de zijdens hen gedane vraag of de Koningin ziek is, ontkennend wordt geantwoord. Met uitbundige vreugde wordt dit bericht, dat onmiddellijk na ontvangst ter kennis van een ieder is gebracht, algemeen begroet: vlaggen worden uitgestoken; muziekkorpsen en eene groote massa menschen trekken 's avonds met fakkellicht door de straten, nationale feestliederen aanheffende; verscheidenen, w.o. de kinderen der verschillende scholen, tijgen naar het Gouvernementshotel, alwaar het portret der Koningin is uitgehangen, om er hunne gelukwenschen aan te bieden, en in de verschillende kerken worden dankzeggingen gehouden. Juni 3. Ingevolge opdracht van den Gouverneur benoemt de Stations-Commandant de luit. t/z. Snethlage, Romswinkel en den machinist Snaauw, om in commissie een onderzoek in te stellen naar de oorzaken welke geleid hebben tot het ongeluk dat aan boord van de Wilhelmina op 30 Mei jl. heeft plaats gehad, en daaromtrent in algemeenen zin te adviseeren. Juni 3. De Gouverneur schenkt aan Philotechnie een buste, en aan ieder der leden van Excelsior een photographisch portret van de Koningin. Juni 4. Op plant. La Rencontre komen eenige koelies in verzet tegen den gezagvoerder-eigenaar; na onderzoek zijdens de Openbare Macht worden 7 der belhamels gevankelijk naar de stad vervoerd. Juni 5. In een adres wendt Mons. Wülfingh, vic. apost. van Suriname, zich tot de Kol. St., verzoekende hunne tusschenkomst ten einde de R.K. Gem. een in verhouding tot andere gezindten gelijkstaand subsidie te doen erlangen voor het door haar aan arme kinderen verstrekt wordend onderwijs. Juni 5. Gevonden goud in Boven Suriname gedurende 1e kw. '93, 108,7025 K.G.; 4 concessionarissen wonnen daarvan respect. 29,612, 22,894, 9,443 en 7,112 K.G. Juni 6. H. Lovejoy erkend en toegelaten als vice consul der Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Juni 7. Eerste onderricht in de Hindostansche taal aan de distr. ambtenaren e.a. Juni 7. Uit het door de Surin. Bank in druk uitgegeven verslag over het afgeloopen boekjaar blijkt dat een nettowinst @ f 83837,64 is gemaakt, en dat het divi-

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 227 dend, evenals de 4 voorgaande jaren, vastgesteld is op 8%. Juni 7. De door den Gouverneur benoemde Commissie tot het ontwerpen van een avant-projet voor eene nieuwe inrichting tot afzondering, behandeling en verpleging van leprozen ten Gouvernementshuize door Z.E. geinstalleerd. Juni 8. Eene door koopman P. alhier eenige jaren geleden van eene voorname firma in Nederland ontvangen en sedert in zijn particulier entrepot opgeslagen partij jenever, - ± 380 roode kelders, - wordt bij uitslag zijdens deze bevonden niet anders te zijn dan water. De zaak is in onderzoek bij de Justitie. Juni 10. De W.I. Roeivereeniging houdt, in vereeniging met de Excelsior, eene gondelvaart op de rivier Suriname. Juni 10. Het 1e nommer van eene onder redactie van den Eerw. Pater Rikken in de chineesche taal opgesteld, en door middel van een Edison's Mineograph Toestel met chineesche karakters gedrukt maandblad, de ‘Kwai Fa’ (Zonnebloem), verschijnt. Juni 10. De heeren Lens, Morris en Taupin, langs den Waterkant gaande, springen in het water om 2 drenkelingen te redden; na krachtige daartoe aangewende pogingen gelukte het hen de in gevaar verkeerenden behouden aan den wal te brengen. Juni 10. De kabel Môle-St. Nicolas-Santiago hersteld. Juni 10. De door de firma D. Fernandes Jr. alhier gefabriceerde z.g. Zweedsche lucifers in den handel gekomen. Juni 12. De Commissie, belast met een onderzoek naar de oorzaken welke geleid hebben tot het op 30 Mei jl. plaats gehad hebbend ongeluk aan boord van de Wilhelmina, brengt deswege rapport uit. Juni 12. Bericht alhier per mail ontvangen van het overlijden te Breda van A.A.T. de Man, oud-administrateur van financiën, ruim 72 jaren oud. Juni 14. De Kol. St. brengen verslag uit over de kol. huish. begr. voor 1894. Juni 18. 2 nachten na elkaar in het tooneelgebouw Thalia diefstal gepleegd. Juni 26. Op plant. Waterland heeft eenige dagen geleden een koelie getracht zijne vrouw met een' strop om den hals te vermoorden, en den 24n heeft een andere koelie op plant. Accaribo op weg naar het veld een' zijner landgenooten ernstig verwond. Juni 29. De WelEerw. heer Jacob S. Roos, benoemd rabbijn

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 228 van de Ned. Israël. Gem. alhier, gepasseerden Zaterdag aangekomen, wordt als godsdienstleeraar dier Gemeerte geïnstalleerd, en houdt bij die gelegenheid, onder een talrijk gehoor, w.o. de Gouverneur en zijn adjudant, predikanten en kerkeraadsleden der beide Protest Gem., officieren van land- en zeemacht, andere autoriteiten, en vele lidmaten van de verschillende alhier gevestigde kerkgenootschappen, zijne intreepredikatie. Juli 1. De uitgifte van De West-Indiër, in October 1892 door D. Coutinho voor eigen rekening ondernomen, gaat weder over in handen van Labad & Zoon. Juli 3. Ten postkantore verkrijgbaar gesteld frankeerzegels van 10, 12½, 15, 20, 25 en 30 cents, allen voorzien van de beeltenis van H.M. de Koningin. Juli 4. De nieuw benoemde Gouverneur van Cayenne brengt, op zijne reis daarheen, een officieel bezoek aan onzen Gouverneur. Met de aan zijnen rang verschuldigde eerbewijzen vindt de receptie ten gouvernementshuize plaats, alwaar te zijner eer een galadiner en daarna bal zijn gegeven. Juli 4. De Onderwijzers Vereeniging Broederschap als zedelijk lichaam erkend, en hare statuten bekend gemaakt. Juli 4. De prijs van het kunstijs (fabriek-Sträter, Esser & Co.) verminderd van 10 op 8 centen per kgr. Juli 4. Worden op verschillende punten in de districten, nevens de reeds bestaande, eenige gebouwen aangewezen, alwaar huwelijken kunnen worden gesloten. Juli 10. Nadat in eene openbare zitting der Koloniale Staten de aan de orde gestelde verordening hoedende wijziging en aanvulling van de verordening van 11 Januari 1872 (G.B. No. 1) houdende intrekking van eenige verordeningen betreffende den verkoop van dranken, en vaststelling van een reglement van Politie op de kofliehuizen, logementen en op de huizen waar gelagen gezet, nachtverblijf verstrekt of openbare feesten of vermakelijk heden gehouden worden, gewijzigd bij de verordening van 19 November 1890 (G.B. No. 26) zonder beraadslaging met algemeene stemmen was goedgekeurd, werd in behandeling genomen de Koloniale huishoudelijke begrooting voor 1894, en na een 3 daagsch debat mede met algemeene stemmen aangenomen. Juli 14. Een deskundig ingesteld onderzoek van een monster kunstijs (fabriek-Sträter, Esser & Co.) levert de meest bevredigende resultaten op.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 229

Juli 15. Plechtige uitreiking in het fort Zeelandia van gouden, zilveren en bronzen medailles aan eenige onderofficieren en manschappen der infanterie. Juli 18. Door den Gouverneur daartoe uitgenoodigd, vergaderen verscheidene planters ten gouvernementshuize, ter bespreking van belangrijke onderwerpen den landbouw rakende S. van Lierop, F.C. Curiel, F.C. Gefken, R.H. Leijsner en J.R.C. Gonggrijp werden daarna in commissie gesteld om de zaak nader te bespreken, en daarover verslag uit te brengen aan den Gouverneur. Juli 19. Het hoofdgebouw op het erf aan de Steenbakkersgracht E 76 door het Kol. Gouvernement voor afbraak à f 600. - bij publieke inschrijving verkocht. Juli 19. Willem Eduard Herman Winkels, 75 jaren oud en ruim 54 jaren in de kolonie, overleden, in verschillende betrekkingen is hij nuttig en in het belang van de kolonie werkzaam geweest. Juli 21. J.N. Wekker herderkt den dag waarop hij 30 jaren geleden in de leer kwam bij de firma J. Morpurgo, uitgever, alwaar hij sedert werkzaam is Juli 21. In het 2e kwartaal aan de Marowijne gevonden 57.527 Kgr. goud; één concessionaris slechts won daarvan 40.265 Kgr. Juli 22. De Heine Concert-Company komt in de kolonie. Juli 22. In een der vertrekken van de Chineesche Vereeniging Kong Ngie Tong uit de brandkist ongeveer f 12000 vermist, zonder eenig spoor van braak aan de kist. Juli 28. Eenige goudconcessionarissen vergaderen, daartoe uitgenoodigd, ten kantore van den commissaris van Loven Suriname, ter bespreking van een verbeterde communicatie naar de aldaar gelegen en hen toebehoorende placers. Juli 29. Vastgesteld een programma volgens welk de verjaring van H.M. de Koningin Regentes, op 2 Aug., zal worden gevierd. Juli 29. Bepaald dat op 1 Oct. a.s., bij wijze van proef, een geregelde wekelijksche gouvernementsvaart tusschen Boven Para en Paramaribo zal worden geopend. Juli 31. Een van fort Amsterdam weggeloopen gestrafte op plant. Vertrouwen gepakt, alwaar hij gekomen is met het doel om er een misdrijf te plegen. Aug. 2. Feestelijke herdenking van de verjaring van H.M. de Koningin Regentes. Aug. 2. Op Berg en Dal en Boschland wordt, ter viering van Koningin verjaardag, door de bemanning van den stoomer van J.L. Hijmans, op last van dezen, vuurwerk afgestoken en geillumineerd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 230

Aug. 6. Feestelijke herdenking van het 8 jarig bestaan en verslag over het afgeloopen boekjaar van het zieken- en onderstenningstonds Hernhutter Voorzorg: ledental op 31 Juli 1893 1276, inkomsten over het afgeloopen boekjaar f 10265,16, uitgaven f 6733,58, saldo's van vorige jaren f 11202,10, alzoo netto in kas f 14733,68. Het fonds is in 1885 opgericht. Aug. 7. Zware regen, vergezeld van hevigen en kort op elkander volgenden donder en bliksem; geen noemenswaardige schade wordt daardoor evenwel veroorzaakt; alleen het getimmerte van de kerk der Ev. Br. Gem. op Combë, alwaar de bliksem is ingeslagen, bekomt eene kleine schade. Aug. 7. Bepaald dat de booten v/d K.W.I.M., bij aankomst, vóór het fort Amsterdam niet meer behoeven te stoppen, doch mogen doorstoomen naar de stad. Aug. 8. A.H. van Lessen, van Staatswege opgeleid wordende tot ingenieur bij den dienst van het mijnwezen in Nederl. Indië, bezoekt de kolonie om op wetenschappelijk en technisch gebied onderzoekingen en waarnemingen te doen in de goudvelden. Aug. 10. De Eerw. Pater E. Odenhoven herdenkt den dag, waarop hij 25 jaren geleden alhier voet aan wal zette. Aug. 12. Van de inkomsten van plant. Nw. Meerzorg, het erfgoed van den boedel Gerrit Jacobs, wordt onder de participanten f 41502,46 verdeeld, nl. f 1502,46 rente van een op hunnen naam op het Grootboek ingeschreven kapitaal, en f 40000 netto revenüen der plantage van 1 Januari tot 30 Juni 1893. Aug. 13. Aan boord van de Maroni Packet op zijne reis van de Marowijne naar hier, uit een met een letterslot gesloten trommel, diefstal van 2000 gr. goud gepleegd. Aug. 13. W.R. Stockbridge Jr. en J. Rodrigues erlangen vergunning om hunne woonhuizen, respect, aan de Heeren- en aan de Gravenstraat gelegen, telephonisch te verbinden. Aug. 14. Het programma van de feestviering van Koninginverjaardag op 31 a.s. vastgesteld. Aug. 15. De dief van de in de vorige maand uit de brandkast van de Kong Ngie Tong ontvreemde ± f 12000 gevat. Aug. 15. Een koelie vermoordt op plant. Pieterszorg op gruwelijke wijze een zijner landgenooten (eene vrouw). Aug. 15. Prospectussen van de in Nov. 1893 ter gelegenheid van de viering van het 4e eeuwfeest der ontdekking van Porto-Rico aldaar te houden tentoonstelling ter Secretarie verkrijgbaar gesteld. Aug. 19/21. Tentoonstelling van door weezen der Herv. Gem. vervaardigde voorwerpen, en bestemd voor eene ten behoeve van de Herv. Weesvoogdij te houden verloting.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 231

Aug. 21. De Gouverneur gaat met gezelschap naar Boven Suriname, en keert den 25n in de hooldplaats terug. Aug. 25. Een koelie, op 't politiestation aan den Waterkant in den afgeloopen nacht op zijn verzoek verblijf hebbende verkregen, wordt er 's morgens dood gevonden. Aug. 25. Per mail bericht ontvangen dat de Tweede Kamer met de Regeering van gedachten heeft gewisseld over de door haar voorgestelde wijzigingen in de Regeerings-Reglementen en over de door haar voorgedragen comptabiliteitswetten voor Suriname en Curaçao. Aug. 26. Mr. H Ledeganck, chargé d'affaires van België, resideerende te Caracas, bezoekt op weg met verlof naar België de kolonie, en houdt er eenige dagen verblijf. Aug. 28. Op het initiatief van den tijdelijken controleur, Jhr. de Jonge, komen verscheidene belanghebbenden in den petroleum- en spiritushandel bijeen, ter bespreking van het voorstel van het bestuur om de bergplaats voor die artikelen van Combé te verplaatsen naar een terrein bij Poelepantje. Aug. 28. Op verschillende plaatsen in de stad worden door de politie werpdreggen gedeponeerd, die bij ontdekking van drenkelingen zouden kunnen worden gebezigd, of om naar verdronkenen te zoeken. Aug. 29. De Gouverneur herdenkt zijn 44n jaardag en ontvangt daarbij vele blijken van belangstelling. Aug. 29. In den afgeloopen nacht ontvlucht zekere Anthony Williams, de vermoedelijke dief van de 2000 grammen goud aan boord van de Maroni Packet, uit de gevangenis. Aug. 31. Feestelijke viering van de verjaring van H.M. de Koningin. Aug. 31. Algemeen wordt met onverdeeld genoegen kennis genomen van het telegraphisch bericht, hondende de benoeming van Dr. H.D. Benjamins en W.L. Loth, respect tot Ridder van den Nederl. Leeuw en van de Oranje Nassau Orde. Aug. 31. In tegenwoordigheid van de Commissie van Onderwijs, den Inspecteur, tal van onderwijzers en verschillende belanghebbenden in het ouderwijs wordt door den Gouverneur, daartoe door den Inspecteur uitnoodigd, de eerste steen gelegd van het op het erf aan de Steenbakkersgracht te verrijzen nieuw gouvernements schoolgebouw, dat bij die plechtigheid met den naam van Wilhelminaschool is gedoopt. Aug. 31. De Gouverneur wenscht de Koningin namens de brvulking per telegram geluk met H. Ms. verjaring, waar voor namens Haar bijzoudere dank wordt betuigd.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 232

Addenda et Corrigenda.

Op pag. 46 reg. 8 v.o. staat: ‘1877’, lees: ‘1870’.

Idem, reg. 4/5 v.o. te doen vervallen, en in de plaats daarvan het navolgende te stellen: ‘Maarschalk Marie Edmé Patrin de Mac Mahon, Hertog van Magenta, geb. te St. Sully (Saône et Loire) in 1808, overl. 17 Oct. 1893, president van 1873 tot 1879.’

Op pag. 87, tusschen den 10n en den 11n reg. v.o., het navolgende op te nemen: ‘(Lijn Beneden Suriname, Commewijne en Cottica.) per stoomer van de American Exploitation Co. ☞ Tarief van Passage- en Vrachtgelden, overeenkomstig dat van het Gouvernement.’

Op pag. 90, tusschen den 18n en 19n reg. v.o., het navelgende in te lasschen:

‘Door den stoomer Enterprise, van Paramaribo: 1o. naar Mariënburg, iederen Zondag avond 10 uur van de stad 2o. naar Eendracht, iederen Donderdag morgen 8 uur, Vrijdag namiddag terug. 3o. naar Mariënburg, iederen Zaterdag middag 12 uur, 's avonds 8 uur terug.’

De paginatuur van bladz. 93 is fout; er staat: ‘81’, lees: 93.’

Op pag. 108, reg. 16 v.o., staat: ‘P.N. Muller, voorzitter’, moet zijn: ‘Jhr. Mr. W. Elout van Soeterwoude, voorzitter.’

Op pag. 110, reg. 14 v.o., staat: ‘A.H. van Beuwilgen, moet zijn: ‘A.H. van Beuningen’, - en in den 13n reg. v.o. moet nà ‘P.J. van Houten’ worden opgenomen: ‘Baron A. van Lijnden.’

Op pag. 123, reg. 13 v.o., vervalt: ‘W.F. Amiabel (v.)’, en komt in de plaats daarvan: ‘A.G. Wijers’, terwijl deze in den 12n reg. v.o. vervangen wordt door: ‘J.H. Hiemcke.’

Op pag. 171, reg. 18 v.b., vervalt: ‘A.F.G. Gravenberch,’ en in den 19n reg. v.b. moet nà ‘J.R.F. Chandler’ worden epgenomen: ‘Mej. M.A. Loth.’

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 233

Alphabetisch gerangschikte inhoudsopgave.

pag. Aank. en vertr. onzer Mail, en bep. omtr. de communic. 89 m. de buitendistricten, Vermoedel. dagen van Addenda et Corrigenda 232 Adjudanten van den Gouverneur 165 Administratie der Troepen 184 Administratie v/h. Milit. Hospitaal 184 Administratie van Financiën: Admin. v. fin., Domeinkant, 169 Bur. Kol. Ontv. en Bet. m, Recherche, 's Landsw., Posterij, Hypotheekk. Advertentiën: Aletrino, J.L., XXI Sigarenhandel, Paramaribo Arrias, J.R., Confiseur &c., VII Paramaribo Bazaar Eigen hulp, Handel XVII in eetwaren enz, Param Bibaz, Alb. Bueno, Dentist, XI Paramaribo Bibaz, Alb. Bueno, Goud X en Zilversmid, Paramaribo Bibaz, R. Bueno, XVIII Koopman, Paramaribo Bibaz, S. Bueno, Praktizijn, XX Paramaribo Boer-Woudstra, T. de, XX Koopvrouw, Paramaribo Brunings & Zoon, J.C.W., XXIV Meubelm., Paramaribo Fuente, H. de la, XV Koopman, Paramaribo en Nickerie Heilbron, C.G., Goud- en X Zilversmid, Paramaribo Heilbron, M.J., Koopman, VI Paramaribo

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Holloway's Pillen en Zalf, VIII en IX Londen Jessurun, G.B., Goud- en XVIII Zilversmid, Paramaribo Junsch, W.B., XI Horlogemaker, Paramaribo Leuv, W.F. van de, Apoth. V en Drog, Paramaribo Liems, Jainny J.C., Goud- XI en Zilversmid, Param Lobato, Jacques J., XI Horlogemaker, Paramaribo Meer, A.L. ten, Apotheker V en Drogist, Paramaribo Modemagazijn van XVII Heerenbenoodigdheden, Param Morpurgo, Erve J., Boekdr. I en Uitgev., Param Morpurgo, M., Apotheker V en Drogist, Paramaribo Muller-Pels, Wed. H., XII Koopvrouw, Paramaribo Nassij, Jacqs B., XIV Koopman, Paramaribo Nassij, J.B.L., Koopman, XXIII Paramaribo Newsum, W.T., Koopman, XII Paramaribo New-York Life Ins Comp, XIX Suriname, Eli Van Praag North Br. and Merc. Ins. II Comp., Suriname, W.v. Esveld O'Ferrall, R.A.P.C., IV Onderwijzer, Paramaribo Prado, M.F.A. del, X Aannemer, Paramaribo Reeberg, C.C.L., XVIII Koopman, Paramaribo Robles de Medina, M., IV Bloemist, Paramaribo

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Robles, M.C., IV Calligrapheur enz., Paramaribo Rustwijk, G.G.T., XX Kunstschilder enz., Paramaribo Samuels, A., Koopman, XXII Paramaribo Samuels, Jacob, XIII Koopman, Paramaribo Spall, C.A. van, Apotheker VI en Drogist, Paramaribo

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 234

pag. Sträter, Esser & Co., XVI Kooplieden, Paramaribo The Standard Life Assur. III Comp, Suriname, J.W. Bueno de Mesquita Wesenhagen & Batenburg, VI Apoth. en Drog., Param Afstanden die men aflegt wanneer men met een 129 geladen boot bij een normalen waterstand de Boven Saramaccarivier opvaart Afstanden varende met gunstig tij, met goede roeiers, 130 in een zesriems vaartuig, Tabel van Alphabetisch gerangschikte inhoudsopgave 233 Ambtenaren, antoriteiten, collegiën, Naamlijst van 165 Ambtenaren, van de Belastingen. Zie onder Recherche 123 en onder de verschillende districten Ancient Order of Foresters Ankerplaats (Verboden) in de Suriname-rivier 81 Apothekers en Drogisten 179 April, Geschiedkundige Aanteekeningen 55 April, Kalender 54 Armenpraktijk te Paramaribo 179 Assurantie Maatschappijen, Levens-, Brand- en Zee- 115 Auctionnairs, Commissionnairs en 186 Augustus, Geschiedkundige Aanteekeningen 63 Augustus, Kalender 62 Autoriteiten en Collegiën, Naamlijst van Ambten., 165 Avondsch. v. hand w. lieden. Zie onder Onderwijs. Balata-Industrie. 130 Bank, Surinaamsche. Zie onder Surin. Bank. Batavia, etablissement voor leprenzen 197 Beeltenis (Johan François Adriaan Cateau van 4 Rosevelt) Begraafplaatsen, 's Lands: Commissie van Toezicht, 181 Bedien, der begrafenissen Begrootingen van 1871-1894, Surinaamsche 134 Beheer, Districts. Zie onder de verschillende districten.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Belastingen, Ambtenaren van de. Zie onder Recherche en onder de verschillende districten. Beneden Cottica en Beneden Commewijne: Beheer, Onderw., Eered., 189 Gew. Burgerm., Geneesk. dienst Bevolking, Productie Beneden Suriname en Beneden Para: Beheer, Onderw., Eered., 193 Gevang. te fort Nw.-Amsterdam, Gewap. Burgerm., Geneesk. dienst, Bevolk., Productie Bepalingen omtrent de communicatie met de 89 buitendistricten, Vermoed. dagen v. aank. en vertr. onzer mail en Besl. v. 6 Oct. 1887, t/regel. v.h. bedr. en de invorder. 164 v.h. schoolg. op de O.S.v.U.L.O. te Param, G.B. 1887 No. 27 Betonning van den mond der Marowijnerivier 79 Betonning v/h Gat der Nickerie-riv., Zeilaanwijzing en 80 Bevolking in de distr. Zie onder de versch. distr. Bevolkingsstaat der kolonie Suriname op 31 Dec. 1892 136 Bevolking v. Suriname en Paramaribo op versch. tijdst 137

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 235

pag. Bevolking n/d. ondersch. betr., ber. en amb. in 92, Verd. 138 d. Bewaarplaats voor gevangenen, Coronie 201 Bewaarplaats voor gevangenen, Fort Nw. Amsterdam 194 Bewaarplaats voor gevangenen, Fort Zeelandia 168 Bewaarplaats voor gevangenen, Nickerie 198 Bewaarplaats voor krankzinnigen 124 Bibliotheek enz., Koloniale 174 Biographie (Johan François Adriaan Catean van 5 Rosevelt) Boekdrukkers en Dagbladuitgevers 185 Bouwdepartement 181 Bov. Cottica, Perica, Bov. Commew., Commetew. en Matapp: Beheer, Onderw., Eered., 187 Gew. Burgerm., Geneesk. dienst, Bevolking, Productie Boven en Beneden Saramacca: Beheer, Onderw., Eered., 196 Gew. Burgerm., Geneesk. dienst, Saram. Plant. Vereen., Batavia, Bevolk, Prod Boven Suriname en Boven Para: Beheer, Onderw., Eered, 191 Gew. Burgerm., Gen. dienst, Bevolk., Productie Braamspunt, Ligging van het Lichtschip bij 81 Brand- en Zee Aussurantie Maatschappijen, Levens- 115 en Brandwezen 182 Breedte en lengte van eenige plaatsen in Suriname 30 Briefkaarten in Suriname in gebr. Frank. en Portz. en 78 Buitenlandsche Mogendheden, Consuls van 167 Buitenlandsche Mogendheden, Verjaardagen van 44 Vorsten en andere Hoofden van Burgerlijke Geneeskundige Dienst:

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Geneesk. Inspeet. enz., 178 Comm. van geneesk. onderz. en toevoorz, - t/onderz. n/d ziekte der melaatschh, - v/h afg. v/attesten aan ambten. die verlangen met verlof te gaan, - t/afkeuring v/ambten. die wenschen gepens. te worden, Armenpr. te Param., Kraaminr. te Param. voor onverm., Praktis. geneesh., A pothekers en drogisten, Geadmitt. vroedvr., Dentisten Burgerl. en milit. huis van verz. in het fort Zeelandia 168 Burgermacht, Gewapende. Zie onder de versch. distr. Candidaat-Notarissen 168 Cateau van Rosevelt, J.F.A. Zie onder Beeltenis Christelijke Feestdagen 30 Chronologische Cirkels 27 Clyde Line of Steamers 102 Collegiën, Naamlijst van Ambtenaren, Autoriteiten en 165 Commetewane 187 Commewijne, Beneden 189 Commewijne, Boven 187 Commissariaat van politie 168 Commissiën, Geneeskundige. Zie onder Geneesk. Dienst. Commissionnaris en Auctionnairs 186 Comité t/lijkbew. Zie onder Liefdadigh Instellingen.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 236

pag. Communicatie met de buitendistr., Vermoedel. dagen 89 v. aank. en vertr. onzer mail, en bepal. omtr. de Compagnie Générale Transatlantique: Directie, Passagegelden, 98 Vermoedel. data v. aank. en vertr. op de reize Consuls van Buitenlandsche Mog en d heden: Groot Brittanië en lerland, 167 Frankrijk, Noord-Amerika, Italië, Portugal, Duitsche Rijk Coronie: Beheer, Raad van Hoofd 200 Ingel., Kantonger., Huis van bew., Onderw., Eered., Gew. Burgerm., Geneesk. dienst, Bevolking, Productie Corrigenda, Addenda et 232 Cottica, Beneden 189 Cottica, Boven 187 Cultuur en andere Maatschappijen, Landbouw, 109 Cursus v/herhal. onderw. Zie onder Onderwijs Dagblad uitgevers, Boekdrukkers en 185 Dagen v. aank. en vertr. onzer mail, en bepal. omtr. de 89 communic. met de buitendistricten, Vermoedelijke December, Geschiedkundige Aanteckeningen 71 December, Kalender 70 Demerara & Berbice Steam Ship Line, The 102 Dentisten 179 Departement, Immigratie 170 De Vrije Evangel. Zie onder Eeredienst. Diakon. Vereen. Liefdew. Zie onder Liefdad. Instellingen Direct Line of Steam Packets, The 91 Districtsbeheer. Zie onder de versch. distr. Domeinkantoor 169 Drogisten, Apothekers en 179

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Duitsche Rijk, Consul van 167 Duitschland, Verjaardagen van Vorsten van 45 Eeredienst: Herv. Gem., Evang. Luth. 174 Gem., R.K. Gem., Evang. Br. Gem., Isr. Gem., De Vrije Evangel Eeredienst in de distr. Zie onder de versch. distr. Engelsche Mail, Postverk. ged. 1894 voor Param. met 91 de Engelsch Tusschenbestuur 42 Evang. Br. Gem. Zie onder Eeredienst. Evang. Luth Gem. Idem. Februari, Geschiedkundige Aanteekeningen 51 Februari, Kalender 50 Feestdagen, Israëlietische-, Christelijke- 30 Feestdagen van Noord-Amerika, Nationale 46 Financiën, Administratie van 169 Fonds, Immigratie 170 Fondsen, Zieken- 120 Foresters, Ancient Order of 123 Frankeer- en Portzeg. en Briefk. in Suriname in gebruik 78

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 237

pag. Frankeerzegels 78 Frankrijk, Consul van 167 Fransche Republick (Presidenten van de), sedert den 46 val van het Keizerrijk in 1870 Garnizoen te Paramaribo, Troepen en 183 Geadmitteerde translateurs en interpreteurs 186 Geadmitteerde vroedvrouwen 179 Geboorten en Sterfgevallen in de laatste 10 jaren 137 Gemidd. opbr. v/d. Middelen en Inkomsten ged. 135 1864/92, zooveel mogelijk per 5 jaren genomen Geneesheeren, Praktiseerende 179 Geneesk. Commissiën. Zie onder Burgerl. Geneesk. Dienst Geneesk. Dienst, Burgerlijke 178 Geneesk. Dienst, in de distr. Zie onder de versch. distr. Geschiedkundige aanteekeningen, April 55 Geschiedkundige aanteekeningen, Augustus 63 Geschiedkundige aanteekeningen, December 71 Geschiedkundige aanteekeningen, Februari 51 Geschiedkundige aanteekeningen, Januari 49 Geschiedkundige aanteekeningen, Juli 61 Geschiedkundige aanteekeningen, Juni 59 Geschiedkundige aanteekeningen, Maart 53 Geschiedkundige aanteekeningen, Mei 57 Geschiedkundige aanteekeningen, November 69 Geschiedkundige aanteekeningen, October 67 Geschiedkundige aanteekeningen, September 65 Gevallen (Hoeveelh.) regen te Paramaribo v. 72 1883-1892 Gevallen regen gedurende 1892, graphisch voorgesteld 73 Gevallen regen gedurende 1883/92, graphisch 74 voorgesteld Gevangenis te Fort Nw Amsterdam 194 Gevangenis te Fort Zeelandia 168 Gewapende Burgermacht. Zie onder de versch. distr. Gewichten en inhouden bij belading van zeeschepen 32

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Gewichten Metriek Stelsel 34 Gewichten nog in gebr. in de Ned. W.I. Bez., Maten en 32 Gewichten onde 32 Gewichten Soortelijke 35 Gezelschappen, Tooneel- en Muziek 123 en 188 Goudindustrie, ged. 1882-1892, Staat der 127 Goudindustrie, (Aant. H.A. jaarl. in concessie verleend 128 van 1879/92, en aant. grammen goud van 1884/92 uitgevoerd, graphisch voorgesteld) Goudindustrie, Overz. van 1892 der 125 Goud en andere Maatschappijen 111 Goudontginners, Vereeniging van 108 Gouvernements Secretarie: Gouv. Secr., Bureel A, B, 166 C, D en E, Ambten. v.d. burg. st., Gouv. sollic., Toez. over de boschn en indian Gouvern. vaart. (Tarief v. passage en vrachtgelden op 82 de) Gouverneurs van Curaçao, sedert 1848 42

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 238

pag. Gouverneurs van Suriname, sedert 1665 40 Gouverneur van Suriname 165 Graphische voorstelling van de gemidd. maandelijksche 73 hoeveelheid gevallen regen gedurende 1892 Graphische voorstelling van de gemidd. maandelijksche 74 hoeveelheid gevallen regen gedvrende 1883-1892 Graphische voorstelling van het aantal grammen goud 128 uitgevoerd van 1884-1892 Graphische voorstelling van het aantal H A. jaarlijks in 128 concessie verleend tot ontginning van delfstoffen in Suriname van 1879-1892 Grenzen van Suriname 47 Groot Brittanië en Ierland, Consuls van 167 Groot Brittanië en Ierland, Verjaardagen van Vorsten 44 v. Handel Maatschappij, Nederlandsche 199 Heffing en invord. d. person. bel. (Verord. v. 9 Febr. 151 '86) Heffing van in- en uitvoerr. etc. (Verord. v. 10 Mei 1887) 154 Herleidingstafelen 34 Hervormde Gemeente. Zie onder Eeredienst Hervormde Luth. Weezenst. Zie onder Liefdadigh. Instell. Hoeveelheid gevallen regen te Paramaribo van 72 1883-1892 Hoeveel planten noodig om eene hectare te beplanten 36 Hof van Justitie 167 Huis (Koninklijk) der Nederlanden 38 Huis v. verz. in het fort Zeelandia, Burgerl. en milit. 168 Hypotheek kantoor 170 Immigartie en Kolonisatie: Immigratie Departement, 170 Immigratiefonds Industrie (Balata) 130 Industrie (Goud) 125 In- en uitgev. goederen, (Staat van de waarde v. in de 132 kolonie) met daarop gevallen recht, ged 1887-1892

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 In- en uitvoerrechten etc. (Verordening van 10 Mei 154 1887) Inhouden (Gewichten en) bij belading van zeeschepen 32 Inhoudsmaten (Metriek Stelsel) 34 Inhoudsmaten (oude) 32 Inhoudsopgave, Alphabetisch gerangschikte 233 Inkom. rechten onder de werking v.h. Reg.regl., Opbr. 135 van Inkomsten der kolonie ged. 1864-92 zooveel mogelijk 135 per 5 jaren genomen, Middelen en Instellingen, Liefdadigheids 123 Intrepretenrs, Geadmitteerde Translateurs en 186 Israëlietische Feestdagen 30 Israëlietische Gemeenten. Zie onder Eeredienst. Italië, Consul van 167 Italië, Verjaardagen van Vorsten van 45 Januari, Geschiedkundige Aanteekeningen 49 Januari, Kalender 48 Juli, Geschiedkundige Aanteckeningen 61 Juli, Kalender 60

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 239

pag. Juni, Geschiedkundige Aanteekeningen 59 Juni, Kalender 58 Justitie en Politie: Hof v. Justitie, Kantonger. te Param., Parket van den 167 Proc.-Gener., Commiss. v. pol., Praktiz. Notar., Candid. Notar., Burg. en mil. huis v. verz. fort Zeel. Keurm. v.h. beestiaal Kalender, April 54 Kalender, Augustus 62 Kalender, December 70 Kalender, Februari 50 Kalender, Januari 48 Kalender, Juli 60 Kalender, Juni 58 Kalender, Maart 52 Kalender, Mei 56 Kalender, November 68 Kalender, October 66 Kalender, September 64 Kamer van koophandel en fabrieken 108 Kamer van kooph. en fabr., Verord. v. 5 Apr. 1890 139 betreffende de oprichting van eene Kantongerecht, Nickerie 198 Kantongerecht, Paramaribo 168 Keurmeester van het beestiaal 168 Koloniale Bibliotheek, Koloniaal Museum en Palmentuin 174 Koloniale Ontvanger en Betaalmeester, Bureau van 169 den Koloniale Spaarbank 180 Koloniale Staten 167 Koloniale Vaartuigen, Tarief v. passage en vrachtg. a/b 82 v/d Koloniale Vaartuigen en Loodswezen 181 Koloniën, Ministerie van 165 Koloniën, Ministers van, sedert 1848 40 Kolonisatie, Immigratie en 170

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Koninklijke Nederlandsche Marine 183 Koninklijke West-Indische Maildienst: Directie, Reisroute, Tarief 92 van passage- en vrachtg. (Atlant. en Intercol. vaart) Koninklijk Huis der Nederlanden 38 Koninklijk Huis Verjaardagen van het 39 Koophandel en Fabrieken, Kamer van 108 Kraaminrichting te Paramaribo voor onvermogenden 179 Krankzinnigen, Bewaarplaats voor 124 Kroniek van 1 Oct. 1892 tot 31 Aug. 1893 213 Landbouw, Cultuur en andere Maatschappijen 109 Landbouw producten van 1715-1892; Uitgevoerde 133 Land- en Tuinbouw Vereeniging Suriname 198 Landmeters 185 's Lands Begraafplaatsen 181 Lands grond Boniface. Zie onder Liefdadigh. Instell. Lands waag 196

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 240

pag. Lengte (Breedte en) van eenige plaatsen in Suriname 30 Lengte en Breedte (Verschil van) van Braamspunt met 31 Amsterdam (Westertoren) Lengtematen, Herleiding van 34 Lengtematen, Metriek stelsel 33 Lengtematen, onde 32 Levens-, Brand- en Zeeassurantie Maatschappijen, 115 waarvan agentschappen gevestigd zijn in de kolonie Lichaamsmaten, Ruimte- of (Metriek stelsel) 33 Lichtschip bij Braamspunt, Ligging van het 81 Liefdadigheids Instellingen: 's Landgr. Boniface, 123 Maatsch. van Weldad., R.K. Weesh. Herv.-Luth. Weezenst., Politie Begrafenisfonds, Comité tot lijkbewassching, Diakon.-Vereen. Liefdewerk, Vereen. Vriendenkring Ligging van het Lichtschip bij Braamspunt 81 Loodswezen. Zie onder Kolon. Vaartuigen. Maans- en zonsverduisteringen in 1894 en 1895 29 Maart, Geschiedk. Aanteek 52 Maart, Kalender 52 Maatschappij, Nederlandsche Handel 109 Maatschappij, v. Weldadigh. Zie onder Liefdad. Instell. Maatschappijen, Landbouw, Cultuur en andere 109 Maatschappijen, Levens-, Brand- en Zeeassurantie 115 Maatschappijen, ter expl. v. goud en andere edele 111 metal Mail, en bepal. omtr. de communic. met de buitendistr., 89 Vermoed. dagen van aank. en vertr. onzer Maildienst, Koninklijke West-Indische 92 Marine, Koninklijke Nederlandsche 183 Marowijne: Bevolking, Beheer 202 Marowijnerivier, Betonning van den mond der 79 Matappica 187

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Maten en gew., nog in gebr. in de Nederl. W.I. Bez. 32 Mei, Geschiedk. Aanteeken. 57 Mei, Kalender 56 Metr. maten- en gew., Tafel v/d veelv. en onderd. der 33 Metrieke Stelsel, Het 33 Middelen en Inkomsten der Kolonie ged. 1864/'92 135 zooveel mogelijk per 5 jaren genomen Militaire Gencesk. Dienst 184 Militair Gerechtshof 184 Militair Hospitaal, Administr. v.h. 184 Ministerie van Koloniën 165 Ministers van Koloniën sedert 1848 40 Mogendheden, Consuls van buitenlandsche 167 Museum enz., Koloniaal 174 Muziekgezelschappen, Tooneel- en 123 en 188 Mijlmaten in Nederlandsche ellen, Verschillende 30 Naamlijst van ambtenaren, autoriteiten en collegiën 165 Nationale feestdagen van Noord-Amerika 46

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 241

pag. Nederlandsche Handel Maatschappij 108 Nederl. Israël. Gemeente. Zie onder Eeredienst Nederl. Port. Israël. Gemeente. Idem Nederl. Marine, Koninklijke 183 Nickerie: Beheer, Raad van Hoofd 198 Ingel., Kantonger., Huis v. bew., Ambten. bij de bel., Onderw., Eered., Gew. Burgerm., Geneesk. dienst, Bevolking, Productie, enz. Nickerierivier, Zeilaanw. en Bet. van het Gat der 80 Noord-Amerika, Consuls van 167 Noord-Amerika, Verjaard. v/d Presid. en Nation. Feestd. 46 v. Noord-Amerika, Presid. der Vereen. St. van - sedert 46 1789 Notarissen 168 November, Geschiedkundige Aanteekeningen 69 November, Kalender 68 October, Geschiedkundige Aanteekeningen 67 October, Kalender 66 Onderwijs: Inspect. v/h. onderw., 170 Comm. v/onderw., Gouvernem.sch., Bijz. sch., Bew. sch., Sch. d.R.K., - d. Ev. Br., Avondsch. van handw[...], Cursus van herhal.onderw., Werk- en Constrw. beh. bij de Avondschool Onderwijs in de distr. Zie onder de versch. distr. Opbrengst v. ink. rechten onder d. werking v/h Reg. 135 regl. Opbrengst v. middelen en ink. der kolonie, ged. 135 1864-92 zooveel mogelijk per 5 jaren genomen, Gemidd

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 O.S.v.U.L.O., Regel. v.h. bedr. en de invord. van het 164 schoolgeld op de Opgave van Titels en Praedinaten 43 Orde der Vrijmetselaren 122 Order of Foresters, Ancient 123 Palmentuin enz. 174 Para, Beneden 193 Para, Boven 191 Parc Vaccinogène 124 Parket van den Procureur-Generaal 168 Passage- en vrachtgelden a/b. v. kolon. en partic. vaart. rivier- en zeedienst. Zie onder Tarief Patenten, Schaal van de 135 Perica 187 Personeele belasting, Verordening van 2 Febr. 1886 151 Plantages in de kolonie Suriname, die ged. 1892 203 geproduceerd hebben, alphabetisch gerangschikt Planten (Hoeveel) noodig om eene Hectare te 36 beplanten Plantersvereeniging, Saramacca 197 Plantersvereeniging, Surinaamsche 108 Politie begrafenisfonds. Zie onder Liefd. Inst. Politie Justitie en 167 Portugal, Consul van 167 Portugal, Verjaardagen van Vorsten van 45

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 242

pag. Portzegels 78 Portzegels (Frankeer- en) en Briefkaarten in Surin. in 78 gebr. Posterij 169 Postverkeer v. Paramaribo, ged. 1894 (Eng. Mail) 95 Postwezen 75 Postwisselverk. m/h. Buitenl., Nederl. en andere Rijken 77 Praedicaten, Opgave van Titels en 43 Praktiseerende Geneesheeren 179 Praktizijns 168 Presidenten der Vereenigde Staten van Noord-Amerika 46 Presidenten v/d. Fr. Republ., sed. d. val v/h. Keizerr. 46 '70 Producten, Staat v. der waag gepasseerde, van 132 1887/1892 Productie van plant. en gr. Zie onder de versch. distr. Quatertempers 30 Raad van Bestuur 166 Recherche 169 Regen (Hoeveelheid gevallen) te Paramaribo van 72 1883/92 Roeivereeniging, Surinaamsche 123 Roeivereeniging, West-Indische 123 R.K. Gemeente. Zie onder Eeredienst R.K. Weeshuizen. Zie onder Liefdadigh. Instell. Royal Mail Steam Packet Company: Data van aank. en vertr. 100 der booten van de R.M.S. ged. 1894, Tar. v. passageg. (intercol. en transatl. route) Ruimte of Lichaamsmaten (Metriek Stelsel) 33 Saramacca, Boven en Beneden 196 Saramacca, Plantersvereeniging 197 Schaal van de Patenten 135 Scheepvaartverordening (G.B. 1888 No. 1) 161 Scherpschutters Vereeniging, Surinaamsche 123

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Scholen, Gouvern. en Partic. Zie onder Onderwijs Schutterij te Paramaribo 182 Secretarie, Gouvernements 166 September, Geschiedk. Aanteekeningen 65 September, Kalender 64 Smeltpunt van eenige stoffen 38 Société franç. des télégraphes sous marins: Directie, Regl. v/d. telegr. 103 verb. v. Surin. m.d. lijnen v/d. Société, Tar. p. woord v. Param. n.d. versch. st. Soortelijke gewichten 35 Spaarbank, Koloniale 180 Staat aanw. h. aant. geb. e. sterfgev. i.d. laatste 10 137 jaren Staat van de bevolking op 31 Dec. 1892 136 Staat van de goudindustrie gedurende de jaren 1882/92 127 Staat van de waag gepasseerde producten, ged. 132 1887/92 Staat van de waarde van in de kolonie in- en 132 uitgevoerde goederen met daarop gevallen recht, ged. 1887/92 Staat van de waterverdamping gedurende 1892 75 Staten (Koloniale) 167 Stations p. roeib. n.d. Bov. Surin. en Sarakr. bij een'

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 243

pag. normalen waterstand 129 Sterfgevallen in de laatste 10 jaren, Geboorten en 137 Surinaamsche Bank: Directie etc., Beambten, Inlicht. betr. handel. 112 v/d. Bank, Balans op 31 Dec. 1892 Surinaamsche Begrootingen van 1871/94 134 Surinaamsche Plantersvereeniging 108 Surinaamsche Roeivereeniging 123 Surinaamsche Scherpschntters Vereeniging 123 Suriname, Beneden 193 Suriname, Boven 191 Suriname, rivier, Verboden ankerplaats in de 81 Tabel van afst. var. bij gunstig tij, met goede roeiers, in een zesriems 130 vaartuig Tafel betreffende ons Zonnestelsel 31 Tafel v/d. veelv. en onderd. der metr. maten en gew. 33 Tarief van in- en uitvoerrechten enz. 154 Tarief van passage- en vrachtgelden: aan boord v/d. koloniale vaartuigen: Rivierdienst 82 Zeedienst 86 aan boord van particul, vaart.: Rivierdienst 87 Rivierdienst Zie mede onder Addenda Tarief van werktaken en loonen voor vrije arbeiders, verordening van 1861 146 G.B. No. 1 Tarief voor het Binnenland (Postwezen) 75 Tarief voor het Buitenland (Postwezen) 76 Teekens van den Zodiak, Verklaring der 28 Tekst 00 Telegraafk. gev. te Demerary, West-India & Panama 107 Telegraafk. gev. te Paramaribo, Soc. franç. d. telegr. s.-mar. 103

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Telephoonl. Paramaribo-Fort-Nw. Amsterd.-Frederiksd.-Mariënb.-Post 103 Leijden (ingev. deze als quarantainepl. wordt gebruikt) -Rust en Werk-Johannesburg-Berlijn The Demerara and Berbice Steam Ship Line 102 The Direct Line of Steam Packets 91 Thermometerschalen 37 Tijdperken voor het jaar 1894 27 Titel 0 Titels en Praedicaten, Opgave van 43 Tooneel- en Muziekgezelschappen 123 en 188 Translateurs en interpreteurs, Geadmitteerde 186 Troepen en Garnizoen te Paramaribo 183 Tuinbouw Vereeniging Suriname, Land- en 108 Uitgev. goed. in daarop gev. recht, gedurende 1887/92, In- en 132 Uitgev. landb pr. v. 1715/1892, zoov. mogel. p. 5 jaren verm. 133 Uitvoerrechten enz., Tarief van In- en 154 Vaartuigen enz., Koloniale 181 Vaartuigen Kol. en Partic., riv.- en zeed. Zie onder Tarief

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 244

pag. Vaecinogène, Parc 124 Vaste Lichamen, Soortelijke gewichten van eenige 35 Veelv. en onderd. der metr. mat. en gew., Tafel van de 33 Verboden ankerplaats in de Suriname-rivier 81 Verdeel. der stad in wijken, met verm. v.h. aant. erven 117 dat iedere wijk bevat en de namen der wijkmeesters Verdeel. v/d. bev. n/d ondersch. betr., ber. en amb. in 138 1892 Verduisteringen van zon en maan in 1894 en 1895 29 Vereenigde Staten van Noord-Amerika, Presidenten 46 der Vereeniging, Surinaamsche Roei- 123 Vereeniging, Surinaamsche Scherpschutters 123 Vereeniging, Suriname, Land- en Tuinbouw 108 Vereeniging, van Goudontginners 108 Vereeniging, voor Suriname 108 Vereeniging, Vriendenkr. Zie onder Liefdadigh. Inst. Vereeniging, WestIndische-Roei 123 Verjaardagen van het Koninklijk Huis 39 Verjaardagen van Vorsten en andere Hoofden van 44 buitenl. mogendh. waarvan er Cousuls in de kolonie gev. zijn Verklaring der Teekens van den Zodiak 28 Verklaring omtrent den Almanak 28 Vermoedelijke dagen van aankomst en vertr. onzer 89 Mail en bepal. omtr. de communicatie met de buitendistr Verordeningen: G.B. 1861 No. 1, 146 houdende tarief van werktaken en loonen voor vrije arbeiders G.B. 1886 No. 3, op de 151 heffing en invord. d. pers. bel. G.B. 1872 No. 13, betr. het 140 recht van zegel, gewijz. bij die van Nov. 1886 (G.B. 1886 No. 42)

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 G.B. 1887 No. 25, omtrent 154 de heffing van in- en uitvoerrechten en baak- en los- of laadgelden G.B. 1887 No. 27, 164 regelende het bedrag en de invordering van het schoolgeld op de O.S.v.U.L.O. G.B. 1888 No. 1, 161 betreffende heffing van de rechten op in en uitvoer en scheepvaart G.B. 1890 No. 10, 139 betreffende de oprichting van eene Kamer van koophandel en fabrieken Verschillende mijlmaten in Nederlandsche ellen 30 Verschil van lengte en breedte van Braamspunt met 30 Amsterdam, Westertoren Vertrek onzer mail en bepal. omtr. de communic. m.d. 89 buitendistr., Vermoedel, dagen v. aank. en Vlaktematen, Metriek Stelsel 33 Vlaktematen, oude, 32 Vloeistoffen, Soortelijke gewichten van eenige 35 Voorwoord 1 Vorsten en andere Hoofden van Buitenl. Mogendh., 44 waarv. er Consuls in de kol. gevest. zijn. Verjaardagen van Vrachtgelden (Passage- en) a/b. der kolon. en particul. vaart, riv.- en zeed. Zie onder Tarief.

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 245

pag. Vreemd geld - Zilveren geldstukken en munten 36 Vrije Evangelisatie, De 178 Vrijmetselaren, Orde der 122 Vroedvrouwen te Paramaribo, Geadmitteerde 179 Waarde (Staat van de) van in- en uitgevoerde goederen 132 met daarop gevallen recht, gedurende 1887/1892 Watergetijen 47 Waterverdamping (Staat van de) gedurende 1892 75 Weeshuizen (R.K.). Zie onder Liefdadigh. Instellingen. Werk- en Constr.winkel enz. Zie onder Onderwijs. Werktaken en loonen voor vrije arbeiders, Tarief van 146 West-India & Panama Telegr. Comp. gev. te Demerary: Tarief per woord van 107 Demerary naar de W.I. stations, naar de verschillende plaatsen over Cuba, enz. Enkele bep. die bij 't seinen moeten worden in acht genomen West-Indische Maildienst, Koninklijke 92 West-Indische Roeivereeniging 123 Wijkmeesters 117 Wijkverdeeling der stad 117 Zeeassurantie Maatsch., Levens-, Brand- en 115 Zegel, Verordening betreffende het recht van 140 Zegels, Frankeer- en Port 78 Zeilaanwijzing en betonning v/h. gat der Nickerie-rivier 80 Ziekenfondsen 120 Zilveren Geldstukken en Munten, Vreemd Geld 36 Zodiak, Verklaring der teekens van den 28 Zonnestelsel, Tafel betreffende ons 31 Zons- en Maansverduisteringen in 1894 en 1895 9

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 I

[Advertenties]

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 II

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 III

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 IV

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 V

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 VI

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 VII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 VIII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 IX

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 X

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XI

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XIII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XIV

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XV

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XVI

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XVII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XVIII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XIX

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XX

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XXI

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XXII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XXIII

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894 XXIV

Surinaamsche Almanak voor het Jaar 1894