2021 Nummer 1

1 AAN- EN VERKOOP ONROEREND GOED

MartinHUUR Trap - Joost Coutinho EN VERHUUR Martin Trap - Joost Coutinho TAXATIES EN ADVIEZEN

Martin Trap - Joost Coutinho

Overweegt u de verkoop van uw huis, belt u ons gerust voor een vrijblijvend gesprek. Wellicht kunnen wij u verder helpen.

KOGERSTRAAT 57, 1791 EP DEN BURG • [email protected] • TEL.: 0222 - 313025 • WWW.TEXELVASTGOED.NL

Sta op stoelen die optimaal Parkstraat 3, Den Burg Bar/Zaalverhuur/Snackbar zitcomfort combineren met T: 0222-312 246 een technisch perfecte E: [email protected] Info 0619749159 en veilige sta-op-functie. I: www.oosterhofwonen.nl

RUIM ASSORTIMENT ELEKTRISCHE FIETSEN!

Gazelle·Batavus·Sparta·Cannondale·Koga·Cortina·Giant Lokale producten uit een ambachtelijk keuken… Nikadel 60 De Koog · Kikkertstraat 3 De Cocksdorp · 0222 316432 Karin van Dompselaar en René Remmers [email protected] www.topido.nl Kikkertstraat 23 1795AA De Cocksdorp 0222 316227 www.vanderlindefietsen.nl

2 Leef-Tijd

Nu het nieuwe jaar is aangebroken willen de Senioren- Dit jaar willen wij iedereen bedanken die het in de afge- vereniging Texel en Stichting Texels Welzijn u een gelopen jaren mogelijk hebben gemaakt dat Leef-Tijd bij u zond en voorspoedig 2021 toe wensen. aan huis bezorgd kon worden.

Het Coronavirus van het afgelopen jaar heeft gelukkig De inzet van vele vrijwilligers en beroepskrachten geen invloed gehad op het verschijnen van Leef-Tijd. hebben dit mogelijk gemaakt. Financieel werden wij ondersteund door de vele adverteerders, meerjarige giften en eenmalige donaties. Dank ook aan de mensen die redactionele artikelen aan leveren en de overige redactieleden, opmaak en eind redactie. Verder niet te vergeten iedereen die meegewerkt en gezorgd heeft voor verspreiding van dit mooie blad. Wij spreken dan ook het vertrouwen uit, dat de komende jaren door de inzet van iedereen, wij het blad kunnen blijven uitgeven.

Seniorenvereniging Texel en Stichting Texels Welzijn

Boerenkool

Wie langs volkstuinen loopt ziet niet veel meer aan groenten in de tuin staan. Vooral koolsoorten zijn er te zien, waarbij vooral boerenkool opvallend aanwezig is.

Het weten waard is de oorsprong van boerenkool en dat is niet uit onze streken. Waarschijnlijk is deze koolsoort afkomstig uit het Aziatische deel van Turkije. Het zag er overigens anders uit dan nu, want het stamt af van de Nodig zijn: wilde kool, het begin van alle koolsoorten die we nu eten. • 4 middelgrote aardappels, in kleine blokjes De wilde kool is ooit naar Europa gekomen en een tijdje • 2 eetlepels plantaardige olie later kende de Grieken een kroesbladige kool die later bij • 2 liter water de Romeinen als bladkool beschreven wordt. Dit zou de • 1 theelepel zout voorloper van onze boerenkool zijn. • ½ theelepel versgemalen peper • 1 kg boerenkool De Romeinen waren er dol op en datzelfde geldt ook • 250 gram fijngesneden rookworst voor verreweg de meeste Nederlanders. Boerenkool Dit alles geldt voor 6 personen. werd ook genoemd als kool waaruit baby’s kwamen. Bereidingswijze Vroeger was er blijkbaar een vreemde gene over het li- Bak aardappelblokjes even in olie en voeg vervolgens chaam, praten over seks was taboe, en daardoor werd er water toe. Laat het zo’n 20 minuten koken en pureer de ook niet over geboorte gesproken. Wat eruit kwam moet soep. Voeg zout en peper toe en laat de soep 20 minuten er ook op de een of andere manier ingekomen zijn. zachtjes koken. Kinderen groeiden gewoon op het land, in de boeren- Voeg boerenkool toe en laat het nog 25 minuten koken. kool en werden er op het juiste moment uitgehaald. Snijd de worst in plakjes, voeg het bij de soep en kook tot slot nog 5 minuten. Recepten van boerenkool zijn niet te tellen, maar boerenkoolsoep is voor de meeste liefhebbers onbekend. Geniet van dit recept, maar vergeet ook niet het ouder- Toch is het leuk om zo’n soep eens te maken. Wat dacht wetse stampwerk. u van Grünkohlsuppe, Duitse boerenkoolsoep. Tekst: Henk Snijders 3 Vertrouwen komt te voet en gaat te paard

Het is half december wanneer ik dit schrijf. Het is de tijd waarin je terugblikt op het voorbije jaar, een tamelijk mistroostig jaar dat bijna volledig gedomineerd werd door het coronavirus. Nooit eerder hebben we meege- maakt dat een virus in staat was de hele samenleving min of meer stil te leggen, gesloten winkels, gesloten horeca, digitaal onderwijs, de overheid bepaalde zelfs hoeveel gasten we in ons eigen huis mochten ontvangen.

Een schokkende ervaring, maar toch was voor mij de meest schokkende gebeurtenis niet het virus, maar het drama met de kinderopvangtoeslag. Het virus overkwam ons en politici en virologen en andere deskundigen deden hun best om de schadelijke gevolgen op te vangen en terug te dringen. Hoewel je mag discussiëren over de beleidsmaatregelen, was niemand schuldig aan de komst van het virus. Dat was en is anders bij de kinderopvangtoeslag. Een complexe regeling, door kabinet en Tweede Kamer ontworpen om vooral meer vrouwen de kans te geven aan het arbeidsproces deel te nemen. Een in principe prima idee dat echter in de praktijk uitpakte vangtoeslag aangeduid werd als de leemlaag, waar nie- als een monster dat duizenden alleenstaande vrouwen mand doorheen kwam, betrokken ouders niet, maar ook en gezinnen in de vernieling joeg. Hier gebeurde wat in verantwoordelijke politici niet, hetgeen voor de laatsten mijn denken over de overheid niet mogelijk was, maar natuurlijk geen excuus was, ze hadden zich er gewoon toch gebeurde. De overheid met het gezicht van de Be- doorheen moeten vechten. Misschien wel het meest lastingdienst bleek zich meedogenloos te keren tegen schandelijke feit was dat alle, letterlijk alle verantwoor- haar eigen burgers met als gevolg enorme schulden, ont- delijke ministers en staatssecretarissen moesten toege- wrichte huwelijken, verlies van huis en werk en diepe, ven dat ze de signalen over de ellende van de betrokken diepe ellende. ouders niet opgevangen hadden en als ze wel iets hoorden niet hadden doorgevraagd of signalen maar terzijde Altijd de schuld van anderen hadden geschoven. En even schandelijk was dat alle ge- De grote vraag is hoe dit heeft kunnen gebeuren. Een hoorde ambtenaren en politici erkenden dat er natuur- eenvoudig antwoord is er niet, maar er zijn wel veel oor- lijk fouten waren gemaakt, maar dat was toch vooral de zaken aan te geven. Op de achtergrond speelt wat is gaan schuld van anderen. Het was hoogst gênant te zien hoe heten de Bulgarenfraude, het opgeven door Bulgaarse de schuldvraag heen en weer geschoven werd van belas- vrouwen van niet bestaande kinderen en daarvoor een tingdienst naar financiën en verder naar sociale zaken en toeslag incasseren. Daarbij voegde zich het vermoeden weer terug. dat er meer fraude werd gepleegd met de kinderopvangtoeslag en andere toeslagen zoals de zorgtoeslag en de Ontluisterend beeld huurtoeslag. Dus werd er een team opgericht dat deze Toch waren er al heel vroeg meer dan duidelijke signalen fraude met harde hand moest gaan aanpakken. En dat dat er iets goed fout zat bij de fraudejacht. Al in 2014 ging dat team dus doen. Elk foutje in het ingewikkelde kwamen er aanwijzingen dat het harde terugvorderings- en uitgebreide aanvraagformulier maakte iemand tot beleid ouders onevenredig zwaar trof. In 2017 schreef de fraudeur, waarna onmiddellijk de toeslag werd stopge- hoogste juridisch adviseur van de Dienst Toeslagen een zet en het hele bedrag teruggevorderd. Voor het gemak vernietigend advies over de gang van zaken. Het rapport werd iedereen met een dubbele nationaliteit ook maar werd door de top van de belastingdienst terzijde gescho- meteen als fraudeur neergezet, waarna betrokkenen ven en de adviseur vervolgens de laan uitgestuurd. Maar maar moesten bewijzen dat ze geen fraudeur waren. de noodkreten van de ouders bereikten in 2017 wel de Dat was vervolgens vrijwel onmogelijk, omdat de belas- Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt(CDA) en Renske tingdienst geen informatie gaf over wat er dan precies Leijten (SP). Vanaf dat moment startten zij een volhar- fout was geweest. Het gevolg was dat steeds wanhopiger dende actie om te achterhalen wat er nu eigenlijk aan ouders van het kastje naar de muur liepen en volledig de hand was. En weer gebeurde er wat niet had mogen verdwaalden in een bureaucratisch moeras dat in de la- gebeuren. Opgevraagde stukken werden achtergehou- tere Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderop- den en vragen werden onvolledig of zelfs onjuist beant- 4 woord, waarmee het recht op informatie van de Twee- de inlossing van deze belofte. Ruzies tussen de ministe- de Kamer ernstig geschonden werd. Het was alleen aan ries van Sociale Zaken en Financiën wie verantwoordelijk het doorzetten van beide politici te danken dat er steeds is voor de terugbetaling, onenigheid over wie wat pre- meer informatie boven water werd gehaald. Wat ook cies moet terugkrijgen, een belastingdienst die wacht op hielp was dat inmiddels ook journalisten van Trouw en duidelijke richtlijnen, dit alles verhindert een adequaat RTL Nieuws in beweging gekomen waren en met een be- terugbetalingsbeleid en intussen wachten de ouders op roep op de Wet Openbaar Bestuur nog meer materiaal hun geld, wachten de wanhoop nabij. Alleen een ade- op tafel wisten te krijgen. De Parlementaire Ondervra- quate en snelle terugbetaling had het geschonden ver- gingscommissie bood in twee weken verhoren een ont- trouwen een beetje kunnen herstellen, maar precies dit luisterend beeld van ambtenaren en politici die op alle gebeurde niet. mogelijke manieren hun verantwoordelijkheid probeer- den te ontlopen. Ernstig was ook dat het vrijwel steeds Handelen met gezag om politici ging die nog gewoon actief zijn zoals Eric Wie- Het zal ongeveer zestien jaar geleden zijn dat ik de belas- bes, Tamara van Ark, Lodewijk Asscher en premier Rutte tingdienst een brief schreef of ik een bepaalde post nu zelf. Terwijl de betrokken ouders zwaar gestraft waren, wel of niet mocht aftrekken. Twee dagen later belde een bleven zij hun politieke werk doen alsof er niets gebeurd ambtenaar met de vraag waarom ik die brief geschreven was. En zelfs toen de beerput openging, weigerden zij de had. Ja, antwoordde ik, dat was mij aangeraden. Nou consequenties uit hun (niet) handelen te trekken. mijnheer, zei hij toen, u hebt recht op die aftrekpost en dus beschouw ik de brief als niet geschreven. En hij voeg- Geschonden vertrouwen de er aan toe dat ik ook een deel van het jaar ervoor Een bekend spreekwoord zegt: het vertrouwen komt te al recht had op deze aftrekpost. Zullen we dat dan ook voet en gaat te paard. Het bedoelt te zeggen dat vertrou- maar meteen even regelen. Drie dagen later stond de af- wen maar langzaam gewonnen wordt, maar heel snel trek die ik het jaar ervoor niet opgegeven had, op mijn verspeeld kan worden. Het kost altijd tijd om een ander rekening. U begrijpt dat mijn vertrouwen in de belas- te vertrouwen. Je moet eerst wat ervaring met elkaar op- tingdienst fors omhoogging. Deze ambtenaar handelde doen, je moet elkaar wat leren kennen. Langzaam groeit met gezag en dat is precies wat de huidige ambtenaar zo vertrouwen in elkaar en kun je samen verder gaan. Dit te weinig doet of mag doen. Juist onder minister Wie- geldt evenzeer voor instanties zoals de politiek, de belas- bes zijn de oudere en meest ervaren ambtenaren ver- tingdienst of welke instantie dan ook. De kinderopvang- trokken, gebruik makend van een riante vertrekregeling toeslagaffaire heeft het vertrouwen in de politiek en de die Wiebes om bezuinigingsredenen in 2016 in het leven onder hun verantwoordelijkheid functionerende instan- geroepen had. Daarmee vertrok de ervaring en het daar- ties zwaar geschonden. En er zijn helaas meer affaires op gebaseerde gezag dat de belastingdienst nu zo node zoals de mislukte decentralisatie van de jeugdzorg die de mist. De gevolgen van deze ondoordachte bezuiniging zorg beter en dichter bij de burger had moeten brengen, zijn in de toeslagenaffaire op harde wijze blootgelegd. maar inmiddels een spoor van verwoesting trekt door De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderop- jeugdzorgland. En er is de aardbevingsaffaire ten gevolge vangtoeslag komt binnenkort met de conclusies die zij van de gaswinning in Groningen waar mensen al jaren uit de verhoren heeft getrokken. Ik mag hopen dat ze de wachten op een adequate vergoeding van hun verzak- kool en de geit niet sparen, maar eerlijk blootleggen wat te of zelfs volledig afgekeurde woningen. Dit wachten er is misgegaan en hoe dat zo snel mogelijk rechtgezet op een adequate vergoeding hebben de Groningers ge- kan worden. Daar hebben de betrokken ouders recht op, meen met de ouders die lijden onder de kinderopvang- maar ook elke burger die met stijgende verbijstering de toeslagaffaire. Ook hen is beloofd dat onrechtmatig ge- verhoren gevolgd heeft. vorderd geld terugbetaald zal worden, maar vrijwel alle betrokken ouders wachten tot op de dag van vandaag op Tekst: Kees Dekkers

AANGEPASTE ERGONOMISCHE KEUKENS I Aanleg en onderhoud van tuinen Grond-, weg- en straatwerk

IJsdijk 11 Oudeschild aannemingsbedrijf Bernhardlaan 186, 1791 XJ - Den Burg - Tel. 0222-312447 Tel. 0222 313809 www.tatenhovetexel.nl [email protected] www.keukencentrumtexel.nl TATENHOVE BV

 5 Cees Maas

De eerste klas van de lagere school was voor Cees voortdurend vielen er wormpjes en pissebedden uit het een cultuurschok. Hij was opgegroeid in De Worstel- riet op je bed. Cees trekt er een vies gezicht bij als hij tent aan de rand van het bos, waarin hij altijd samen dat vertelt. met zijn buurjongens speelde. In het bos zochten ze dennenappels voor in de kachel en in de duinen en Cees is van 1943. Geboren in De Worsteltent aan de Ro- op het land eieren van eenden, kieviten, scholeksters zendijk. Zijn vader was Nick Maas van Zandvrucht, zijn en meeuwen, waar moeder heerlijke omeletten van moeder, Martje Daalder uit Eierland. Zijn broer Dirk was bakte. Op het strand - van huis naar het strand was een paar jaar ouder dan Cees en de twee zussen jonger. amper twee kilometer - zochten ze naar mooie plan- In 1958 verhuisde het gezin Maas naar De Waal. Cees ken. Jutten en stropen hoorden voor hem van jongs zijn moeder was van huis uit niet katholiek, maar is om af aan bij het levensonderhoud. Zijn vader leerde hem te kunnen trouwen katholiek geworden. Geloof speelde konijnen strikken, fazanten plukken en een haas villen, thuis niet zo’n grote rol. Natuurlijk: ze gingen naar de maar ook dat je van een vogelnest geen eieren meer kerk en de jongens gingen naar de Jozefschool - eerst mocht meenemen als het legsel eenmaal compleet lopend, later op één fiets. Dirk, de oudste, moest trap- was. Door een grote groentetuin met ook nog kippen, pen en Cees zat achterop -, maar toen in de derde klas tamme eenden en konijnen was de familie aardig zelf- meester Van der Hulst Cees er uit pikte, omdat die zat voorzienend. Voor de jonge Cees was er ook altijd wat te brommen bij het zingen van een Marialied, viel hij te doen. Een enkele keer kwam Anne de Boer het var- door de mand. Hij kende namelijk de tekst niet, terwijl ken slachten. Dat was een feest. Na afloop ging alles in alle kinderen van de klas uit volle borst meezongen. Een blik en in weckflessen. ochtend- en een avondgebed hoorde thuis ook niet tot de dagelijkse gebruiken. Natuurlijk ging hij wel met zijn klasgenoten voetballen bij de katholieke voetbalclub: de Texelse Boys. Voetballen was zijn lust en zijn leven. Tot zijn 27e heeft hij in het team van Boys 1 gespeeld. Toen voelde hij bij een schuiver een krak in zijn knie. De trainer van de tegenpartij hoorde dat op afstand en voorspelde meteen het einde van zijn voetbalcarrière. En dat was ook zo. Een operatie mocht niet meer baten.

In 1967 is Cees getrouwd met Toos van Sambeek. Sa- men hebben ze twee dochters, Denise en Tamara, die alle twee op de Jozefschool hebben gezeten. Terwijl het kerkbezoek in de loop van de jaren is afgenomen en Cees van zichzelf zegt, dat hij heel goed periodes kan afsluiten, is hij van de andere kant ook heel loyaal. Dat geldt zeker aan de school en aan de voetbalvereniging. Hij is jarenlang actief gebleven in de oudercommissie en het schoolbestuur van de Jozefschool, ook toen zijn dochters de school al hadden verlaten. Daarna is hij lid De overgang naar de Jozefschool met een paar honderd geworden van het bestuur en de Steunstichting van St. kinderen, de discipline van het leren en een bel die aan- Jan, die beide opgingen in de Stichting Samen één Texel. gaf, wanneer je naar binnen of naar buiten moest gaan, Van die stichting maakte Cees ook nog lang deel uit van dat was hem te veel. Eén keer is hij hem gesmeerd. Hij het bestuur. kroop door een raam en met achterlaten van zijn klom- pen, ging hij lopend terug naar huis. Het was daar in Met het idee bollenboer te willen worden, ging Cees na De Worsteltent een leven dicht bij de natuur. Vriendjes de lagere school naar de Landbouwschool van Meester van school vonden dat prachtig en spannend en gingen Laan. Daarna kreeg hij meteen een baan niet in de bol- graag mee om bij Cees te spelen. Zelf heeft hij dat een- len, maar op het landbouwbedrijf van Albert Keijser. Hij voudige leven nooit als armoedig gevoeld. Alleen in de vroeg vervroegde dienst aan - dan was je er maar van winter, als dat ene potkacheltje in de kamer het huis af - en met zijn ervaring op tractoren en landbouwma- niet meer warm kon krijgen, was het overal wel verrek- chines werd Cees ingedeeld bij de Cavalerie als tank- te koud. Hij sliep met zijn broer Dirk in het opkamertje, chauffeur op de Bernhardkazerne in Amersfoort. Die boven de kelder en direct onder het rieten dak. ’s Win- paar jaar bij Keijser leverde hem het voordeel op van ters was het er zo koud, dat de rijp op de dekens lag. En twee maanden landbouwverlof. Maar na zijn diensttijd 6 ging hij toch niet terug naar de landbouw en ook niet voor dat werkstuk werden de eerste vlinders gevangen naar de bollen, want dat kon hem niet boeien. In plaats en zo goed als mogelijk opgezet. Intussen heeft Cees daarvan ging hij naar Hoorn voor een omscholing tot een boekje uitgebracht over de Texelse dagvlinders en metselaar/tegelzetter. Na het behalen van dat diploma is sinds 2006 veel bezig met nachtvlinders. Voor zijn kon hij beginnen als metselaar bij de firma C.H.F. Duin, inspanningen en bijdrage aan de Nationale Vlinder- toen nog aan de Reijer Keijserstraat. Vanaf 1972 ging hij stichting ontving hij een landelijke onderscheiding: de zich meer toeleggen op het tegelwerk. En na de firma ‘gouden vlinder’. Met een groepje vrijwilligers wordt Duin werkte hij als tegelzetter bij de firma Koorn, Gerrit nu onderzoek gedaan naar nachtvlinders (het meest Witte, Lutterman en ten slotte bij Fokko Mulder. In 1980 interessant zijn daarvoor de overgangen tussen bos zette Cees samen met Dirk Bakker de Leerlingbouw- en duin). Hij monitort twee vaste routes op het eiland. plaats op, om de jongens die van de LTS kwamen nog Ook houdt hij op scholen en voor verenigingen voor- verder op te leiden. Daarmee zijn toen o.a. de huizen drachten over vlinders . Nog gaat hij iedere avond even aan de Stolpweg in Den Hoorn gebouwd en een deel naar buiten om te kijken wat er op de boomstammen van de oude Potvis op het Horntje. zit, die hij van tevoren met iets zoets heeft ingesmeerd. Daarop vindt hij dan, behalve vlinders, pissebedden, En ondertussen was Cees in zijn vrije tijd altijd aan het oorwormen, sprinkhanen en al die beesten waar hij klussen. “Vaak”, zegt hij er lachend bij, “voor een rot vroeger in de Worsteltent zo’n hekel aan had. Hij heeft prijsje”. Zijn loyaliteit aan de Boys maakte dat hij zich in- meegedaan met de ‘Bioblitz Texel’, de club die probeert zette voor de realisatie van het nieuwe clubgebouw bij in het jaar 2020 4040 soorten te fotograferen. Dat gaat ‘Ons Genoegen’, in 1974 plechtig geopend door dochter niet alleen om vlinders, maar ook om allerlei dieren- Denise. Toen in 1994 SV Texel en de Texelse Boys fuseer- soorten, planten, mossen etc. “Het mooie is”, zegt hij, den, werd er weer, samen met o.a. Dries Veltkamp en “dat je op die manier allemaal verschillende leefge- anderen, vele uren gestoken in de bouw van het geza- meenschappen ontdekt.” Inmiddels is het streefgetal menlijke nieuwe clubgebouw. Cees noemt dat allemaal: van 4040 ver overschreden. Cees noemt zichzelf geen “onvoorwaardelijke clubliefde”. echte fotograaf, maar ondertussen heeft hij heel wat van het Nederlandse vlinderleven zelf op de gevoelige In 1978 maakte dochter Tamara op school een werkstuk plaat vast gelegd. “Tegenwoordig zoek je op ‘Vlinders over ‘vlinders’. Vader zou wel helpen. En zo begon een in Nederland.nl’ of ‘De Vlinderstichting’ en je krijgt de hobby, waarvan veel Texelaars nu Cees kennen, want mooiste plaatjes, die je zo kunt gebruiken.”

7 Thuis met Omring Zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen

Meer informatie : 088 - 206 89 10 www.omring.nl Jan de Wit

Weverstraat 18, Den Burg tel: 0222 - 31 21 34

Zit u ergens mee?

Heeft u vragen over mantelzorg, langer zelfstandig thuiswonen, werken, geld of opvoeden & opgroeien? Bij het Sociaal Team Texel kunt u terecht met al uw vragen op het gebied van zorg, begeleiding en werk & inkomen.

U kunt ons bellen op 14 0222 of via www.texel.nl/sociaalteam.

Liever persoonlijk contact? Dan kunt u een afspraak maken.

Dagelijks handgemaakte verse bonbons MARTIN TROMP JUWELIER

Waalderstraat 25 1791 EB Den Burg Tel. 06 - 22 376 222 [email protected] Weverstraat 34 www.chocolaterie-smidt.nl Den Burg

KALVERBOER Gratis KOOTVlamkast 15 - Oudeschild toegang Oosterendtel. 0222-314515 Uitje met de kleinkinderen? U bent van harte welkom bij Vakantiepark De Krim. Bezoek het Krim Natuuravontuur! · 57 soorten originele · 57 soorten originele Italiaanse pizza’s Italiaanse pizza’s · Vlees-, vis- en vegetarische · Vlees-, vis- en vegetarische gerechten gerechten · Diverse kindermenu’s · Diverse kindermenu’s ·· Traditionele Traditionele pastagerechten pastagerechten ·· GeschiktGeschikt voor voor grote grote groepen! groepen!

Kikkertstraat 30, De Cocksdorp • Tel. (0222) 316485 • www.bellavista-texel.nl www.krim.nl/dagrecreatie KikkertstraatKikkertstraat 30, 30, De De Cocksdorp Cocksdorp · · Tel. Tel. (0222) (0222) 316485 316485 · www.bellavista-texel.nl· www.bellavista-texel.nl 8 Tussendoor vertelt hij dat hij zijn eierverzameling uit In de kamer staat een vitrine met beeldjes die Cees ge- de tijd van de lagere school nog altijd heeft en dat hij maakt heeft: figuren van dieren en van mensen, groe- - het is nu ten strengste verboden eieren uit een nest pen, koppen uit klei en uit speksteen. Eruit springen te halen - er nog wel eens iets aan kan toevoegen als de goed lijkende kop uit klei van zijn vader, een stuk er een verlaten nest van een of andere vogel gevonden grove speksteen met aan de ene kant in haut-reliëf een wordt. Tip van zijn vader was: “Als een ei bevrucht is vlinder en aan de andere kant, ook in reliëf, een mens- prik er een paar gaatjes in, leg het in een mierennest en figuur en, ook uit speksteen, maar geabstraheerd: ‘het ze eten hem schoon leeg”. Van zijn oude jachtinstinct gezin’: vader, moeder en twee dochters. Heel natuur- is overgebleven, dat hij jarenlang drijver is geweest bij getrouw is een hele serie Texelse schapen. 25 jaar terug een Texelse jachtcombinatie, tot die uit elkaar viel. “Het is Cees met klei en speksteen begonnen als autodidact. mooie van de jacht” vertelt Cees, “is dat je jezelf steeds Hij werkt meestal uit het hoofd, soms met behulp van weer oefent in het denken als een dier.” een foto. Ik sta versteld van het talent, de vaardigheid, de manier waarop de beelden zijn afgewerkt en de Vanaf de jaren 80 is Cees ook actief geweest in de po- scherpe blik, die hij ongetwijfeld heeft ontwikkeld bij litiek. Bijna 20 jaar heeft hij deel uitgemaakt vande het kijken naar vlinders, vogels en allerhande dieren. steunfractie van het CDA en was hij ook nog jaren daarna een vast gezicht op het stembureau. In De Waal heeft hij nog een grote groentetuin. Zo’n tuin geeft altijd veel te veel en daarom had hij ook bij Samen met zijn vrouw Toos was hij tien jaar lang be- zijn huis aan de Drijverstraat jarenlang een kraampje heerder van de noodcamping aan de Westerweg. Die met de groentes van het jaargetij ‘zo van het land’. Ik haalde ieder jaar wel eens het Texelse en landelijke moet voor ik wegga beslist nog even naar zijn kippen nieuws. Want wat bedoeld was als een oplossing in kijken, die in het gemeenteplantsoen lopen. Hij huurt noodsituaties, maakte in de loop der jaren zoveel naam, dat plantsoen samen met één van zijn buren. Zij snoei- dat het een eigen publiek begon te trekken. Wat minder en en houden het bij. Tussen het plantsoen en de ach- aandacht heeft getrokken, maar wel heel lang een pas- tertuinen van de Drijverstraat loopt een tegelpad. Cees sie van Cees is geweest is het zoeken naar oude munten heeft onder dat tegelpad een tunneltje (ei-tunnel) geen sieraden met de metaaldetector. De opwinding die maakt waardoor zijn kippen uit het leghok in zijn tuin zich van je meester maakt, als je wat gevonden hebt en naar een ruime ren onder de bomen kunnen komen. de zoektocht daarna naar de herkomst van zo’n voor- Fantastisch: kippen blij, Cees blij en de jeugd van de werp, noemt hij verslavend. Fontein komt af en toe eens kijken, hoe het met de kippen gaat.

Als ik ten slotte vraag, terwijl Toos intussen is aange- schoven, vraag wat het mooiste is wat ze hebben mee- gemaakt, kunnen ze daar samen geen antwoord op geven. Het gaat van ”de kinderen” naar “reizen”, het is zoveel. Cees laat me nog de wereldkaart zien. Gekleur- de kopspeldjes geven aan wanneer ze waar geweest zijn. 30 landen, wat een reislust. Van die reizen, kunnen ze wel zeggen, was die naar Zuid-Afrika het mooiste vanwege de overweldigende natuur. Ja, dat is wel heel wat anders dan de dennenbossen op de Texelse mientgronden.

Ter afscheid lopen we door de knusse tuin (tuinaanleg Cees, ontwerp Toos) en langs het kippenhok, terwijl Cees nog vertelt, dat Toos en hij 53 jaar getrouwd zijn en 53 jaar in hetzelfde huis wonen! Als we langs de kippen gaan, komen die direct op ons afrennen. Cees heeft altijd wat oud brood bij de hand om ze iets extra’s te geven.

Tekst: Peter Bakker Foto’s: Toos en Cees Maas 9 Wat deed RPV Texel met de feestdagen in 2020?

I.v.m. de maatregelen was het ook Tasjes klaar maken beetje gelekt, maar dat maakt dat voor de Reumapatiëntenvereniging Er werd een 2-gangen diner samen- wij als rondbrengers nog lang aan Texel onmogelijk om het jaarlijks gesteld door Jeroen Lussenburg-Ras, deze maaltijd zullen denken als we kerst- of nieuwjaarsdiner te houden. waarin de leden konden kiezen tus- in onze auto’s zitten. sen een hoofdmaaltijd die veganis- Lekkernijen tisch was of met kip. Als voorgerecht Saamhorigheid In de zomer van 2020 hebben we was er de verrukkelijke tomaten- We hebben veel leuke en enthou- onze leden reeds verrast met een soep die normaliter ook bij hen op siaste reacties ontvangen zowel tij- tegoedbon van Bakkerij Timmer. Dit de kaart staat en als nagerecht kre- dens het rondbrengen als later via ter compensatie van het alle gezelli- gen de leden bij hun bestelling een de mail. Alle mensen die dit moge- ge bijeenkomsten die we normaliter tegoedbon om zodra de lockdown lijk hebben gemaakt, dank hiervoor zouden hebben gehad met elkaar. is opgeheven bij De Toegift koffie en ook dank aan de leden die een Zo konden we toch even aan elkaar te gaan drinken. Elk gerecht kreeg bestelling plaatsten. Saamhorigheid denken en in gedachten terwijl we een duidelijke beschrijving van hoe is toch een belangrijk kenmerk van smulden van een lekkernij bij elkaar het thuis makkelijk op te warmen onze vereniging. zijn.Maar wat te doen met kerst en/ was. Ook konden mensen het 1 of 2 of nieuwjaar? De horeca heeft het dagen later eten of nog even in de We hopen u in 2021 in goede gezond- heel moeilijk door de maatregelen. vriezer bewaren voor een nog later heid weer te kunnen ontmoeten! Zo ook De Toegift@Klif12 in Den moment. Er werden wat extra gad- Hoorn. Door hun ligging was het gets in de tasjes gedaan en Gerard Hartelijke groet, namens het bestuur voor hen niet rendabel om met indi- Witte had zijn best gedaan om waxi- van RPV Texel viduele afhaalmaaltijden te werken. nelichthoudertjes te maken. Er kwa- Dus die wilden wij ondersteunen. men 52 bestellingen uit. Een mooi Joke van der Sluis (voorzitter) aantal, daar dit aantal mensen ook over het algemeen op onze gangba- re kerstdiners aanwezig is.

Op 10 december zijn twee bestuurs- leden met hun partner en zelfs een dochter de tasjes klaar gaan maken in De Toegift@Klif12 en gaan rondbrengen. Bij veel mensen stond de voordeur al op een kiertje. Bij St. Jan aan de Beatrixlaan was het wel even zoeken, verschillende adres- sen op verschillende verdiepingen. Soms stond er zelfs al een feestelijk gedekte tafel klaar! Van alle bekers soep hebben er gelukkig maar 3 een 10 Het kerstfeest van de zondagsschool

een zakje snoep en een sinaasappel bij en dan ging iedereen blij, naar huis. Ook nu ging het zoals het jaar ervoor. Ik genoot van de vertellingen en zong uit volle borst over ‘de her- ders in het veld’ (mijn lievelingslied). De ranja en kransjes liet ik mij goed smaken en ik voelde mij gelukkig.

Hier hoorde ik erbij en werd gezien. Dat gevoel veranderde echter toen het bleek dat er voor iedereen een boekje was, behalve voor mij. De kerk stroomde leeg. De koster doof- de de kaarsen. De boel werd opgeruimd moeder en ik bleven achter. Juffrouw Annie zocht nog even achter en onder de kerstboom. Tever- geefs!! Er zat voor ons niets anders op dan naar huis gaan. Met een zakje kerstkransjes en een sinaasappel.

Nauwelijks thuis werd er op de deur geklopt. Daar waren de dominee en een ouderling. Zij kwamen hun excuus aanbieden en hadden tevens uit hun eigen boekenkast iets voor In de Hervormde kerk bij ons op het de zondagschoolkinderen. Onder mij meegenomen. Mijn vader was dorp werd altijd op tweede kerst- de kerstboom stonden tafels vol al kwaad over wat er gebeurd was, dag het kerstfeest met de kinderen kerstkransjes van fondant en koek, maar toen werd hij woedend en van de zondagschool gevierd. Sa- sinaasappels en limonade. En… voor verzocht de mannen om ons huis te men met mijn moeder ging ik daar iedereen een boekje. verlaten met medeneming van hun dan naar toe. cadeautje. Zo eindigde voor mij deze Dat boekje was altijd van de Chris- kerst die zo mooi begon, met een Mijn ouders kwamen nauwelijks in telijke schrijver J.G. van der Hulst. desillusie, en verre van ‘vredig’ de kerk, maar ik was wel gedoopt. Vaak ging het over zielige eenzame Op aandringen van ons buurmeisje kinderen. Dat sprak mij wel aan, en Het leek bijna op een verhaal van dat verloofd was met de dominee. werd er niet blij van. Gelukkig kwam V.d. Hulst. Maar wel met het grote Zo kwam het dat ik vanaf mijn zesde het altijd goed en eindigde het met verschil dat dit geen happy end was. jaar wekelijks naar de zondagschool een kerstfeest zoals ze nog nooit Mijn toch al labiele kinderziel, had ging. In tegenstelling tot de ‘gewone’ eerder hadden beleefd. En ik dacht: er weer een butsje bij gekregen. Ik lagere school, waar ik weinig contact “Gelukkig dat zoiets alleen maar aan vond het vanaf die kerst minder leuk had met andere kinderen, voelde de overkant gebeurd en niet op ons op de zondagschool en het eerstvol- ik mij daar iedere zondag een uur- eiland. “ gende kerstfeest was ik ziek. Of ik tje geaccepteerd, en erbij horend. daarna nog ooit op het feest ben ge- Vooral het kerstfeest vond ik gewel- Het feest begon altijd met warm geweest weet ik niet meer. dig. De kerk was versierd met veel maakte ranja, geserveerd in een van dennengroen een adventskrans en huis meegebrachte kroes. Daarna Vooral de laatste jaren denk ik met echte (Goudse) kaarsen. De tot het werden er verhalen verteld, gebe- kerst aan wat er toen gebeurd is. En plafond reikende kerstboom straalden, en natuurlijk kerstliedjes gezon- dan heb ik medelijden met het klei- de een bijna hemels licht uit. gen. Pas helemaal op het eind moch- ne meisje dat er nooit ‘bij’ hoorde. ten de kinderen het boekje pakken Zelfs niet in de kerk. Zoals gewoonlijk waren de stoelen waar hun naam op stond. De juffen op de eerste rij gereserveerd voor controleerden dat, deden er nog Tekst en foto: Trijnie Boon 11 TBOUoW- mEN TIMTMEReBEDxRIJF tel: 06 – 135 308 77 Vlamkast 53, tegenover Spar Oudeschild mail: [email protected] Tel. (0222) 310783 www.deoudevismarkt.nl www.tomtex.nl IJsboerderij „Labora” Ambachtelijk gemaakt schep-ijs Hollandseweg 2 (afslag 32) • 1795 LE De Cocksdorp Zorg zoals u gewend bent, T 0222 316088 E [email protected] afgestemd op uw wensen en gewoontes www.ijsboerderijlabora.nl Alphine Smit www.verzorgingoptexel.nl - tel: 06-37273439 Stap nu ook over! Edwin Slik Loodgietersbedrijf Sanitair Dak Leidingen Zink GA VAN GRIJS NAAR GROEN! Riolering Koper 0222-314 939 Telefoon 06 83 54 66 29

12 Seniorenvereniging stelde ‘Lustrumpakketten’ samen

Op 8 december 2020 bestond De inhoud van de pakketten werd Seniorenvereniging Texel 5 jaar. verzorgd door zes adverteerders Door de coronacrises konden af- van het magazine Leef-Tijd. Vanaf gelopen jaar slechts enkele activi- negen uur ’s ochtends werden de teiten worden georganiseerd, na- Lustrumpakketten door vrijwilligers melijk de fietstochten t/m maart, van de vereniging samengesteld en de ledenmiddag in de Toegift op op dinsdag 8 december meteen 13 februari, de algemene leden- aan huis bezorgd. Uit reacties via vergadering op 27 februari in de de mail, facebook en dergelijke Buureton het Stamppotbuffet op gaven leden richting het bestuur 12 maart in het Eierlandsche Huis, aan, dat deze actie bijzonder in de en de presentatie over Toon Her- smaak viel. mans in de Wielewaal op 13 oktober 2020. Het Lustrumpakket werd voor zien van een kaart, waarop het bestuur In de loop van het jaar had het be- van de vereniging vermeldde: stuur het plan opgevat om in het ‘Corona legde onze samenleving Eierlandsche Huis rond 8 december plat en onze vereniging. Verslagen een gratis Lustrumdiner voor de le- voelen wij ons echter niet. Met den te verzorgen. In verband met een actie, in samenwerking met de de toen geldende coronamaatrege- adverteerders in Leef-Tijd en onze len, waren daarvoor in het Eierland- vrijwilligers, laten wij u blijken dat sche Huis meerdere avonden rond onze inzet niet heeft ingeboet. Met de lustrumdatum gereserveerd. rechte rug en opgeheven hoofd Het bestuur van de vereniging had bieden wij u, ter afsluiting van ons haar hoop gevestigd op het stabiel eerste lustrumjaar 2020, een daar- en hopelijk soepeler worden van bij passend geschenk aan’. Deze actie werd mede mogelijk de coronamaatregelen. Toen het er gemaakt door: daar niet naar uitzag, werkte men Het bestuur besloot de tekst van de • De Texelse Chocolaterie een in het begin van de coronacri- kaart met een eindejaarsgroet en • Kaasboerderij Weezenspyk ses door de Ideeëncommissie van een dikke knipoog naar 2021. • De Vakslager Peter Haker de vereniging ingediend idee ver- • De Reuze aardbei der uit in de vorm van het samen- Willem Vlas • Smakelijk en Meer stellen van Lustrumpakketten. Foto’s: Joop Jonk en Jan Meijer • C.H. Keyser, Molenbuurt 13 Titelloos

Corona is geen onderwerp meer om nog iets aan toe te voegen, de feestdagen zijn we bijna stilzwijgend door- gekomen, oudejaarsavond met een potje scrabble en een glaasje wijn. Als u dit leest zijn we al weer een maand verder. Over de effecten van Brexit tast ik nu nog in het duister - het is sowieso een zwarte bladzij- de in de Europese geschiedenis - en onze verkiezingen liggen nog in het verschiet. Voor het schrijven van deze column ben ik even helemaal blanco.

Op het overzicht van een tentoonstelling zie je bij schil- derijen wel eens staan: ‘zonder titel’, dan weet je, dat je op een andere manier moet gaan kijken: niet zoeken naar herkenning, naar ‘of het iets lijkt’, maar je afvra- gen, ‘of het je iets doet’; niet kijken met je verstand, maar met je gevoel. Het is een uitdaging er zelf iets van te vinden of zelf iets van te maken. Ondertussen blijft het blad in mijn laptop ‘zonder titel’. Ik moet er zelf iets van zien te maken. ‘Titelloos’ dus. Hé, dat woord brengt me in eens terug bij mijn omoe, die ik nog hoor zeggen: “kiek d’r benne langs het Grieweg- gie ollegaar titelóóze an de slóótkant”. ‘Titelóóze’ - ik ga maar even voorbij aan het feit dat ik het met tweemaal ‘l’ geschreven heb en dat hetzelfde woord in het Texels woordenboek van Gelein Jansen met maar één ‘l’ is ge- speld. Het wegvallen van de ‘n’ voor de meervoudsvorm geënt op de stam van een of ander naamloos vrucht- aan het eind van het woord beschouw ik als dialectische boompje. Toen de oude jut was geveld, kwam er een slordigheid. Gelein schrijft achter ‘Titelóós’: ‘narcis’ en nieuw boompje omhoog buiten de enting om. En dat meer precies: ‘wilde narcis’. Ik houd het er op, dat deze boompje geeft ons nu al weer 36 jaar peren. Ze smaken narcis er al was voordat kwekers in de 16e eeuw begon- nergens naar, zouden op de markt geen cent opleveren, nen met het selecteren en veredelen van soorten. Is het hebben niet de kenmerken van een bepaald ras, zijn dan een teken van minachting geweest, dat hij als nog echt ‘titelóós’, maar ingemaakt met flink wat goedko- ongepolijste oervorm, geen ‘titel’ heeft gekregen, zoals pe port en kaneel zijn ze op tafel iedere keer weer een later wel de witte Thalia, de Tête -a - tête en de dubbel feestje. Von Sion et cetera en dat hij als ‘titelóóze’, alsof hij geen naam mocht hebben, door het leven is gegaan? Weer een ander soort ‘titelóóze’ zijn politici, die van de ene naar de andere partij zwerven om tenslotte, om- De ‘wilde katten’ die, sinds ze niet meer mogen worden dat ze zich verbeelden daarmee ‘het volk’ op de beste bejaagd, in onze bossen en duinen een probleem zijn manier te vertegenwoordigen, een nieuwe partij op te geworden, – ze houden echt verschrikkelijk huis onder richten. Zo werkt nu eenmaal onze politiek. Als de pro- de (jonge) vogels - zijn geen echte wilde katten en ook gramma’s, die de vertrekkende personen presenteren, geen nakomelingen daar van. Zou je de verwilderde kat- zich in bijna niets onderscheiden van dat van de partij ten, ook ‘titelóóze’ kunnen noemen? In elk geval niet waarvan ze zich hebben afgescheiden en alleen maar omdat ze hun ‘titel’ (Felis silvestris catus) door verwil- een demonstratie zijn van gefrustreerdheid, zal zo’n dering verloren hebben. Jagers en de natuurbeheerders partij al gauw overbodig blijken te zijn. Maar als de afge- willen ze kwijt. De dierenbescherming vind het niet hu- scheiden tak kans ziet een nieuwe identiteit te creëren maan ze te doden. Het is maar wie er naar kijkt. is dat voor politici en kiezers een uitdaging met een kans van slagen. Voor onze eigen gemeenteraad met zijn on- Ik kijk naar het boompje in onze tuin en de peren daar- waarschijnlijk groot aantal partijen geldt hetzelfde. van. In 1984 was onze oude juttepeer totaal verrot. Stutten en beton er in gieten hielp allemaal niet meer. In 2008 reisden we door Nieuw Zeeland. In Rotorua Toen we hem omgezaagd hadden, konden we de jaar- ontmoetten we een man die daar sociaalwerker was, ringen tellen. Hij had de eerbiedwaardige leeftijd van singer-songwriter, producer en als historicus had hij net 365 jaar. De juttepeer, vroeger een geliefd ras, was ooit een boek uitgegeven over de mythologie van de Mao- 14 ri’s. Behalve trots op zijn werk was hij trots op zijn fami- woners 130 nationaliteiten - ons eiland trouwens al 66. lie. Zijn moeder was Maori en zijn vader was Schots en Net als hier is identiteit een belangrijk item voor zowel zijn leven stond helemaal in het teken van integratie. de Maori’s als de blanke pioniers, die zich graag ‘kiwi’s’ Dat was niet bij voorbaat succesvol. Bedenk eens, dat noemen, maar ondertussen is er geen Nieuw Zeelandse de oorspronkelijke bewoners, de Maori’s ongeveer in familie meer of er zit Maoribloed in. Wat ons opviel, is het jaar 900 uit Polynesië in Nieuw Zeeland aan kwamen dat iedereen daar eigenlijk vreemdeling is en dat juist en dat ze in de laatste 200 jaar door de blanke pioniers dat zorgt voor een heel open samenleving. Noodzakelij- continu zijn onderdrukt en van hun land verdreven. kerwijs is (bijna) ieder huwelijk een ‘gemengd huwelijk’. Schrijnend is het dat nu nog 80% van de gevangenen in Daarmee is het begrip ídentiteit’ fluïde geworden; niet Nieuw Zeeland Maori’s zijn. Maar voor de regering is in- afhankelijk van afkomst of geboortegrond, maar van tegratie vanaf de jaren 80 een speerpunt geworden. Op het beeld, dat je van jezelf schept. alle lagere scholen wordt de Maori-taal als tweede taal onderwezen en in Wellington staat langs de boulevard Wat je nu ‘titelóós’ noemt, kan straks je identiteit zijn. aan de haven een museum geheel gewijd aan Maori- Misschien is het dan ook wel minder belangrijk of je op cultuur en de geschiedenis van het Maori volk. Texel geboren bent of in Valkenburg en of je Witte of Eelman heet of Lebouie of Du Porto, maar hoe je, net Indrukwekkend vond ik dat er in de nachtmis, die wij in als bij een schilderij ‘zonder titel’ die identiteit zelf ziet Christchurch bezochten, zowel oude Engelse Christmas en vorm geeft. Carols werden gezongen als moderne kerstliederen in de Maoritaal. Christchurch telde toen onder haar in- Tekst: Peter Bakker

“Kees, kijk even of de was al droog is.” Foto Henk Snijders

15 Het pakhuis in de Nieuwstraat

oprichter van de Fa. Keyser en Co. Zijn oudste zoon R.P. Keyser (vrijge- zel) kwam in het huis te wonen als directeur van de firma. Hij was ook wethouder en heeft voor elektrici- teit op Texel gezorgd.

Een drama voltrok zich Zijn ongehuwde zusje Grietje ging met hem mee om voor alles te zorgen. Zij is geboren op 19 februari 1873 en overleden 20 februari 1929. Op haar laatste verjaardag gaf ze alle familieleden, ook neven en nichten, een antiek aandenken. Ik stel me voor: zij ging alleen afwas- sen en opruimen in de mij bekende Bruynzeel keuken en is daarna om 3 uur ‘s nachts richting zee gelopen. U begrijpt een zeer tragische dood. Gelukkig, dat ik dit niet als 22-jarige heb geweten.

Verandering van gebruik Het pakhuis stond toen in de Nieuw- straat en de naam is nu Burgwal. Het is ook een monument. Tot en met het pakhuis was alles van de firma. De ingang van het kantoor is nu de ingang van de bloemenzaak “Bloem”. Daar woonde de chauffeur De Ridder met zijn vrouw en kind. Daarnaast een grote garage en twee In het kerkblad van de gezamen ook door een binnenhuisarchitect kleine huisjes, die buiten nog een lijke kerken las ik, dat “De Schakel” ontworpen in die stijl, met restan- toilet hadden en in mijn tijd ‘onbe- gerenoveerd wordt en het asbest ten parketvloer uit het Vredespa- woonbaar’ verklaard werden, het- verwijderd zal worden door een leis. Na negentien jaar mocht je niet geen nooit gebeurd is. De huur be- gespecialiseerd bedrijf met werk- meer met de auto de Binnenburg in droeg in 1957 vijf gulden en in één nemers in maanmannetjespakken. en mijn man kon dus ook niet meer van de twee woonde buurvrouw op kantoor en met zijn auto in zijn Schaap (moeder van Ali Boon, die Huis in Amsterdamse schoolstijl garage komen en toen is alles ver- met haar man samen een kaaswin- Mijn aandacht was getrokken en ik kocht. keltje hadden in de Weverstraat). had nu de kans om nog een verhaal Mevrouw Schaap werkte één och- te vertellen van 63 jaar geleden zo- Behoed voor sloop tend in de veertien dagen reeds bij als ik het heb ervaren. Ik trouwde De nieuwe eigenaar, de Heer Hui- mijn schoonmoeder en kwam mij in 1957 met Joop de Beurs, zoon zinga, wilde het slopen, maar dat ook een ochtend helpen. Nu vragen van Jan de Beurs (directeur van C.R. kon nog net voorkomen worden ze voor het huisje circa. 150.000 Keyser en Co) en Martha Rab, die door het ondertekenen van een euro. Onbegrijpelijk!!! naast de kerk op Binnenburg nr. 4 handtekeningenlijst waaronder vele Souwtje de Wijn, de kunstschilder, gingen wonen om plaats te maken Texelaars, NIOZ-personeel en ook heeft er op het eind van haar le- voor hun zoon en ondergetekende door Jan Wolkers, die de schoon- ven ook nog gewoond. In haar tuin op nr. 6 (zeer groot huis met kan- heid ervan zagen. mocht alles wild groeien en bloeien. toor in Amsterdamse school stijl) Het huis is gebouwd door C.R. Key- Onze tuinen grensden aan elkaar. gebouwd circa. 1914. Het huis was ser, een veehouder in Ongeren en Albert Heijn zat op de andere hoek. 16 Dat was dichtbij. Daarnaast woonde Hof” en heeft een winkel (Byoux), in onder andere een zeer oude bascu- de familie Van de Wetering met een De Koog. le en gewichten van de firma beland groot gezin. Vroon is een “duizendpoot” en Mijn zoon Hans woont nog in De heeft ontzettend veel voor het dorp Waal op de plek van het kantoor. Zakken stoppen De Koog gedaan. Ze heeft zelfs een De silo en de fabriek zijn na de dood Het pakhuis was nog in volle wer- lintje gekregen en terecht verdiend! van Joop de Beurs in 1982 verkocht king. Op de tweede verdieping en gesloopt om plaats te maken stonden meestal de houten deuren Gifhok voor een groot aantal huizen. open en daar zat Martinus (Tinus) Beneden was een zeer grote ruimte Keijzer zakken te stoppen (uitge- en daarin was een hoek afgesloten Gemeenschapscentrum storven beroep) voor graan, bloem waarin gewasbeschermende mid- Het gerenoveerde pakhuis zal een en kunstmest enzovoorts. Het plas- delen lagen. Ik noemde het altijd prachtig gemeenschapscentrum tic bestond nog niet, dat is van na het ‘gifhok’. Daar lagen onder an- worden voor de kerkgangers en jon- de oorlog. dere de producten van Bayer en geren. Kees Joustra sprak vroeger al Hoechst, Duitsland. de hoop uit om de ruimtes beschik- Tinus’ stoel baar te stellen voor het clubwerk. Tinus zat altijd op een antieke stoel, Veel naar het museum in De Waal Als het klaar is zou ik het leuk vin- die heb ik later opnieuw laten mat- Bij verkoop aan de kerk hing er nog den om het nog eens van binnen te ten, er was nog iemand op Texel die een grote ‘evenaar’ in, die ik kreeg, mogen zien. dat kon, en heb ik aan één van zijn maar wat moest ik ermee. Ik denk, kleindochters geschonken, het zusje dat de koster Wiersma hem later Aquarel en tekst: van Vroon van Beek, uit De Koog. Zij aan het museum in De Waal heeft Riny Wielinga is beheerster van het Dorpshuis “De geschonken. Daar zijn veel spullen, 30 oktober 2020

HET LEUKSTE EN GEZELLIGSTE GRAND CAFÉ VAN DE COCKSDORP! Kikkertstraat 51, 1795 AB De Cocksdorp Tel. 06-377 944 08 • [email protected] WWW.BIJJOOSTTEXEL.NL www.josesschoonmaakdiensten.nl

Verkoop foto voorblad Leef-Tijd ten bate van Voedselbank

De foto van de voorpagina van De foto wordt afgedrukt op glim- Leef-Tijd is in groot formaat te mend papier. (afmetingen 40 cm zien in De Buureton. breed en 60 cm hoog.)

Deze keer heb ik gekozen voor een Oningelijst kost hij € 35,-. combinatie van twee opnamen, Na aftrek van de drukkosten wordt waarbij de nadruk ligt op kleurge- de winst gedoneerd aan de Voed- bruik. selbank.

Ik geef mijn werk nooit een titel. Geïnteresseerd? Voor mij is het belangrijk dat de Mail naar [email protected] of foto zelf een verhaal vertelt en… bel tel. 314259. dat verhaal kan voor iedere toe- schouwer anders zijn. Peter Ampt 17 Scharnieren, slotplaatjes en traptreden. Deel 3.

“Na de oorlog ben ik gaan werken bij Jaap Geus aan de middag om. Tot mijn 58ste heb ik bij Drijver gewerkt, de Burgwal in Den Burg, daarna naar Daalder in De en toen kon ik eruit.” “Als u terugdenkt aan uw werkza- Cocksdorp. Maar ik heb ook nog bij Van Wessem ge- me periode, wat was voor u nou een mooi project waar werkt, die zat aan de Parkstraat waar nu Blokker zit. u aan gewerkt hebt. Want Drijver heeft veel gebouwd.” Dat waren allemaal korte periodes. In 1951 ben ik bij “Nou,” zegt Huib, “ik zou het niet weten hoor. De Tech- Drijver begonnen aan Oosterend. Getrouwd in 1953, nische school, dat was een pracht instelling, maar het en samen met mijn vrouw Thea woonde ik op Nieu- is er niet meer. Nou krijg je vakmensen die op één ding weschild. Later op Achtertune in Oosterend. Toen de zijn gespecialiseerd, maar een allround vakman is er niet werkplaats van Drijver verhuisde naar het Schilderend meer. Ik ben alles tegengekomen. Hier in de woning heb aan Den Burg, en op de Witte Kruislaan dit huis van de ik boven de kozijnen vernieuwd, de voordeur gemaakt. firma vrij kwam, konden wij het huren. Zo hadden we weer alles dichtbij, waaronder de Technische school Het huis naast ons werd verkocht, en de nieuwe eige- voor de jongens.” naar wou nieuwe kozijnen. Dus ik zei tegen hem: “Die oude kozijnen zitten met oren in de muur vast, dus als je die gaat slopen gaat je muur kapot. Hij vraagt: “Hoe weet jij dat nou?” “Nou,” zegt Huib, “ik heb ze zelf nog gemaakt.”

Vakantiebonnen “Vakantiebonnen konden we bij u inleveren, hoe bent u daar zo in terecht gekomen?” vraag ik. “Nou ik was lid van die bond, en woonde aan Oosterend. Toen er op een avond bondsleden langs kwamen en vroegen: ‘We hebben straks vergadering, kom je ook? zei ik, ‘nee, ik moet oppassen’. Nou bleek het om een bestuursver- kiezing te gaan. Ik heb toen meteen aangegeven dat ik geen secretaris wilde worden. Want dat Nederlands van Trappen maken mij, ja, ik was helemaal geen ster in het schrijven, want “Ik ben avonden tekenonderwijs gaan volgen, dat dat hadden wij eigenlijk op school niet geleerd. Nou werd gegeven op de zolder in de Ouwe ULO, het teke- ja, toen kwamen ze later weer en toen zeiden ze: ‘Je nen van bouwtekeningen vond ik prachtig mooi werk. bent penningmeester geworden’. Nou zeg ik, dat is nog Ik heb op de computer nog diverse projecten staan wat te doen. Maar er was een heleboel werk te verzetten, ik getekend hebt, verbouwinkjes en zo.” Ik vraag: “Maar mooi werk. Ook later aan de Witte Kruislaan. We kregen waar heeft u zo goed trappen leren maken?” “Toen ik heel veel klanten over de vloer. Het was soms zo druk bij Drijver kwam, werkte daar Harm Mulder, dat was dat degene die naast me zat en waar ik de formulieren een hele goeie vakman. Dat was ook een trappenmaker voor in moest vullen zei: ‘Schrijf jij maar, ik zal wel in je trouwens. Ouwe Drijver zei: “Je gaat erbij staan en je koffie roeren’. Ik heb wel zomers gehad dat het over een kijkt goed hoe hij het doet”, en zo heb ik het moeten miljoen aan vakantiegeld ging. Met alle bonnen bij el- leren. Bij het tekenonderwijs, heb ik trappen ook op te- kaar, gingen we met zijn tweeën met de auto naar Am- kening gemaakt. Dan weet je een beetje hoe het werkt. sterdam. Die moesten we daar inleveren. Dan werd het Ik heb eens zitten tellen, maar ik weet niet hoeveel ik allemaal nagerekend en nageteld. Ik had het zelf natuur- er hebt gemaakt. Want als je plan Zuid al neemt, daar lijk ook op papier staan. Maar dan zeiden ze: ‘Meneer staan 36 woningen en die hebben allemaal een trap. het spijt me wel, maar we hebben een verschil’. Nou We maakten ze ook voor een bedrijf in Den Helder, dat ik zeg: ‘Jammer dan’. Het verschil was maar een cent! was familie van Drijver, er konden vier trappen tegelijk op de vrachtwagen.” “En dat maakte u allemaal in de De uitbetaling van het vakantiegeld maakte ik van tevo- werkplaats. Ging u ook wel naar bouwplaatsen?” vraag ren in de desbetreffende zakjes klaar, die zakjes waren ik. “Bij het bouwen van het Kinderdok, nu het Maartens- iets groter als dit loonzakje. Ook dat was per persoon huis, ben ik van het begin af aan betrokken geweest.” een ander bedrag. Zo betaalde je dan het vakantiegeld uit. Maar dan moest je zorgen dat er kleingeld bij zat. Huib laat een loonzakje uit 1953 van Fa. Drijver zien, Voor een briefje van vijf gulden deed je dan twee rijks- en zegt: “Je had een werkweek van 48 uur en per week daalders. Want als ze dan om hun vakantiegeld kwamen, kreeg je je loon in een zakje. Op zaterdag werkte je tot maakte ze aan tafel het zakkie open, keerde het om, tel- één uur. En dan kwam je thuis, kon je eten en dan was de dan hun geld, en dan lieten ze dat kleine geld liggen, 18 dat hoefde ze dan niet.” “Dus u maakte thuis dat allemaal een half jaar in dienst.” “Maar wat een geluk dat u niet klaar? Met al dat geld?” vraag ik. “Met die grote bedra- in Indië terecht bent gekomen,” zeg ik. “Ja, en dat wist gen niet meer. Het grootste bedrag is ooit fl.75.000,00 je toen nog niet, maar het was natuurlijk beroerd daar. geweest,” zegt Huib. “Dat had u in huis? Had u er geen Want je hoort nu de verhalen. Hoe het er toen was.” slapelozen nachten van?” vraag ik. “Ik weet nog aan “Hebt u altijd van het vak timmeren gehouden?” “Nou Oosterend, dat de kantoorhouder van de bank heel blij eigenlijk wel, ben zo zachtjes aan het knutselen geraakt.” was dat ik het op kwam halen. Want die was er niet zo Hij pakt een fotolijstje die hij bij Daalder in de werkplaats blij mee. Maar goed, je ging er mee naar huis. En dat is in heeft gemaakt. En in het fotoboekkie, vind ik een foto die al die jaren goed gegaan,” zegt Huib. “En wanneer is dat even scherper is, dan die ik heb. “Mag ik deze foto even gemoderniseerd?” vraag ik. “Dat weet ik niet meer. Op scannen?” vraag ik. “Want Ton staat erop met wat nicht- een gegeven moment maakte ik een totaalstaat. Op een jes en neefjes voor het huussie van opa en oma Duinker groot vel papier schreef ik naam en banknummer van de aan Nieuweschild. En ze zitten in en bij een trapauto.” persoon en het bedrag wat diegene moest ontvangen, “Ja, die is door mij gemaakt,” zegt Huib. “Hier heb je mijn en dat bracht ik bij de bank. En die betaalde dan uit.” zoon Johan.” En wijst op de foto het jongetje met het gestreepte overhemdje aan. Je zal toch maar zo’n vader Oom Huib staat op, loopt naar een kast en komt terug en oom hebben die zulk mooi speelgoed kon maken. met een doosje. “Wat hebt u nou? Willem II sigaren?” Op de vraag of hij in Jan Dirksoord nog de maaltijden vraag ik. Huib opent het doosje en pakt daar een restant bezorgt voor ‘Tafeltje dek je’ zegt ie: “Nee, die betrek ik aan bonnen uit. “Oh u hebt nog boekjes.” “Dit benne nu zelf. Om de dag hoor, en dat gaat prima” nog een paar premiezegels,” zegt Huib. “Er waren wel boekjes waar premiezegels uit vandaan vielen en dan Foto’s: Fam. H. de Ridder wist je niet meer van wie dat was. Een ding heb ik fout Tekst: Irene Zegers gedaan, ik had ze in mijn boekkie moeten plakken dan had ik nu een hoger pensioen gehad. Dit is een boekje voor de contributiebetaling van de bond. En dit is het bonnenboekje van 1948/1949, nog voor mijn trouwen. En dat moet bij Daalder zijn geweest, want daar vandaan ben ik in militaire dienst geraakt.”

Met Sinterklaas “Hoe lang bent u in dienst geweest?” vraag ik “Acht- tien maanden staat er in het boekje, maar dat zijn er twaalf geworden. Wij kwamen op in de herfst, en toen seit zo’n officier; ‘Met de kerstdagen zitten jullie op zee naar Indië toe’. Maar net voor de Sinterklaas kwam ie weer, en met tranen in zijn ogen seit ie: ‘Jongens jullie magge er niet meer naar toe’. Nou, dat vonden we erg. Maar toen wisten ze niet wat ze met ons aan moesten, en werden we naar huis gestuurd. Vooral diegene die te Staand van links naar rechts: Hans de Ridder, Marjan veel kosten. Ja, en dat wist ik op dat moment niet maar Boon en Johan de Ridder (zoon van Huib en Thea de Ridder mijn vader kreeg een toelage omdat ik in dienst zat, Duinker). Zittend van links naar rechts: Dia de Ridder, Flip de want ik moest in het gezin meehelpen, om het draaien- Ridder (zoon van Huib en Thea de Ridder Duinker, de te houden. Dus ik kostte te veel, eruit jij. In de herfst- Martien de Ridder, Kees Duinker? Kees de Ridder en in dag die volgde moest ik terugkomen, en moest ik alsnog het gras mijn man Ton Zegers. Laat u door ons HAIRSTYLING uit het zonnetje zetten YVONNE

Beatrixlaan 29 0222-314073 Den Burg 06-12276261 Robbepad 11 - Oosterend - Tel. 0222-365440 19 Vlees van

eigen bodem! TEXELS LAMS, RUND- & VARKENSVLEES

Het hele jaar door bieden wij vlees van top kwaliteit! Van gourmet tot BBQ of iets anders speciaals informeert u naar de mogelijkheden.

E L S E S L I X J T T E E R E I J D S M T E I D T - W I T Waalderstraat 27-29 1791 EB Den Burg - Texel [email protected] S 0222-313185 M T E I D T - W I T Waalderstraat 27-29 1791 EB Den Burg - Texel [email protected] 0222-313185

Tuinaanleg Tuinonderhoud Bestrating Groot groen onderhoud Levering beplanting

Postweg 145, De Cocksdorp Tel. 0222 - 31 22 50 - www.absgraafspuiterij.nl 06-215 935 97 www.hooijschuurgroen.nl SHOP Specialist in alles

www.ibstexel.nl tel. 313144 Haven 15, Oudeschild 0222 - 312771 [email protected] www.civtexel.nl

Iedere week weer een verse stal op de maandagmarkt! Electrische installaties Brand- en inbraak- beveiliging Zonnepanelen

Spinbaan 10, Den Burg • Tel. 31 34 58 • www.vemtexel.nl

Weer de Weer de klantvriendelijkste klantvriendelijkstebank van Nederland! bank van Nederland!De Klantvriendelijkste Bank is de grootste onafhankelijke publieksprijs voor klantvriendelijkheid in de branche Banken en is De Klantvriendelijkste op initiatief van MarketRespons. Bank is de grootste onafhankelijke publieksprijs voor klantvrien delijkheid Vliestraat 1 in de branche Banken 1794 AT OOSTEREND Assurantiekantoor Bremer Vliestraat 1 E (0222) 31 82 21 en is op initiatief van 1794 AT OOSTEREND T (0222) 31 82E 21 [email protected] MarketRespons. E [email protected] www.bremer-texel.nl I www.bremer-texel.nl

20 De tuin, mijn leerschool

Op de volkstuin De Knieneberg in vooral op het levenslichaam, wat op het vloerkleed in de woonkamer. Oosterend zijn vele tuinders actief, staat voor alle lichaamsproces- Al snel ging mijn poes erin liggen. ieder met hun eigen ideeën. Een sen. Hierbij kan worden gedacht Alles moet de juiste afmetingen bijzondere vorm van inrichting van aan het herstellen van cellen, het hebben naar verhouding van de pi- een volkstuintje is het ontwikkelen groeien, het opnemen en afbreken ramide van Cheops en precies naar van een helende tuin, een tuin die van voedsel en de erfelijkheid. Het het noorden gericht. De piramide gezondheid schenkt. Ik ben begon- levenslichaam is in 11 delen opge- van Cheops is een wonder van ver- nen met het ontwikkelen van zo’n bouwd, vandaar 11 naturaplanten. nuft, het lijkt alsof alle geheimen helende tuin. Op dit moment staat er een blauwe van het universum daar tezamen honingbes. Deze plant is als eerste komen Een funktionele kolos die stil In de periode dat ik overspannen uitgekozen door Jan en is mijn per- zijn werk verricht. was, voorjaar 1976, was ik veel bui- soonlijke plant. Als tweede kwam ten en bezig in onze tuin, dichtbij de Ginkgo Biloba tevoorschijn. Deze Ondertussen is er een piramide van de aarde. Ik herinner me nog hoe ik boom stond jaren voor mijn huis en ijzer in de maak en die verschijnt mijn eerste tomaatjes als ‘de groot- is gerelateerd aan mijn werkveld. binnenkort op de tuin. ste schatten van de wereld’ liet zien Mensen eraan te herinneren ver- en dat ze de lekkerste waren ooit. trouwen te hebben in zichzelf. Te le- Tekst: Marion van den ven wie je van nature bent. De weg Waardenberg Bewerkbaar tuintje te wijzen naar ‘binnen’. Na 40 arbeidzame jaren waarin ik geen tijd had voor een groentetuin wil ik nu, op Texel wonend, graag Heilzaam tuinieren en werken en het realise- Er komt in mijn tuin ook een pirami- ren van een helende tuin. de te staan. Waarom een piramide? En zo ben ik op de Knieneberg be- Een piramide is een enorme ener- gonnen met een tuintje van 50 vier- giebron en heeft zijn invloed op het kante meter, tussen ervaren tuin- dagelijks leven. De krachten van pi- ders om het tuintje bewerkbaar te ramides hebben te maken met hun maken. specifieke vorm. Zij zijn heilzaam. De grond was ongelijk, heb stenen, hout, ijzer en plastic opgeruimd. De grond is grotendeels afgedekt Funktionele kolos met karton en daaroverheen zijn Alvorens in het groot te beginnen jute zakken gespannen. ’s Ochtends bouwde ik een prototype piramide vroeg en tegen de tijd van zonson- dergang heb ik regelmatig genoten, zittend op mijn stoel in mijn tuintje op mijn jute tapijt. Algemene ledenvergadering tot nader Samen met Jan Mouws van Natu- raplants uit Wernhout heb ik mijn order opgeschort plannen besproken. Ik wil een helende tuin ontwikkelen, een tuin die In oktober/november 2020 dient het bestuur van Seniorenvereniging gezondheid schenkt. Er-zijn-voelen- Texel normaal gesproken de voorbereidingen te treffen om de uitnodi- ervaren-wat er is. ging voor de algemene ledenvergadering, die eind maart 2021 is gepland, De filosofie van Jan Mouws over tijdig in Leef-Tijd 2021-1 te kunnen publiceren. tuinieren is te vinden op www. naturaplants.nl. Door de verscherpte coronamaatregelen is er in deze periode echter geen Achteraf begrijp ik heel goed dat enkele zaalexploitant, die momenteel aan kan geven wat er rond die tijd dat voor ervaren tuinders vreemd wel of niet mogelijk is, waardoor het bestuur zich genoodzaakt ziet de ge- moet zijn geweest. noemde planning te onderbreken.

Naturaplanten Daarom is de algemene ledenvergadering 2021 tot nader order uitgesteld. Jan Mouws zorgt voor 11 naturaplanten. Naturaplanten werken Gerard van Uunen 21 Tijdbeeld

50 jaar geleden zat ik in de zesde klas van de lagere school. Het jaar 2021 was nog ver weg en leek een fantastisch futuristisch tijdperk te worden. We waren een paar jaar eerder op de maan geland. Alles was mogelijk. De televisie bestond nog niet zo lang en voor kinderen waren er allerlei gave series. Swiebertje, Ivanhoe met een nog piepjonge Roger Moore, en Catweazle speelden in het verleden, maar we hadden ook geweldige vergezichten op de toekomst, bijvoorbeeld met de Jetsons. Dat was een te- kenfilmserie over een Amerikaanse familie die in 2062 leefde. Ze reisden rond in hun eigen ruimtevaartsche- pen, eigenlijk nieuwerwetse auto’s. Parkeerproble- men bestonden niet, want het ruimtevaartschip klap- te zichzelf op. De Jetsons hoefden bijna niets te doen, alles ging vanzelf of werd gedaan door robots. Een andere serie die ik leuk vond was Star Trek met cap- tain Kirk en Spock. Beam me up, Scotty! Ondertussen werd Roger Moore James Bond en ruilde zijn paard in voor een auto met de meest geavanceerde technolo- gische snufjes. We waren enorm onder de indruk van alle mogelijkheden die we indertijd zagen. Ik had echt gedacht dat we in 2021 een totaal andere wereld zouden hebben met tenminste vliegende auto’s. Het lijkt anno 2021 eerder of we terug in de tijd zijn. Dat ik me terug in de tijd waan, heeft verschillende oorzaken.

Ten eerste komt dat door de nostalgische tv program- gen me. De rattenvanger van Hamelen wist daar wel mering. “Het beste van 50 jaar Toppop” brengt me he- raad mee maar anno 2021 hebben we er geen ant- lemaal terug naar die tijd dat we met z’n allen massaal woord op. Ook de woningnood is een langslepend aan de buis gekluisterd zaten. Mud, Blondie, KC & the verhaal. Doet me denken aan de beroemde uitspraak Sunshine Band, allemaal toppers van toen. En Ad Visser van Jan Schaefer ‘in geouwehoer kun je niet wonen’. en Penney de Jager die lekker aan het pionieren waren. Voor met name jongere Texelaars blijft dat actueel. Nog steeds leuk om naar te kijken. Verder hadden we afgelopen winter het programma ‘Oh, wat een jaar’ dat Over 50 jaar bezien, zijn we dus nog niet heel veel opge- op de zaterdagavond werd uitgezonden. Elke week te- schoten maar we werken aan oplossingen. De komende rug naar een ander jaar, bijvoorbeeld naar 1973 of 1964 5 jaar komen er honderden woningen bij verspreid over of 1998. Presentatrice Chantal Janzen en haar gasten de verschillende dorpen op Texel. Het gaat om meer zijn gekapt en gekleed volgens de mode van die tijd. En betaalbare woningen voor starters en jongere gezin- je herkent de stijl ook direct, zo hebben we er in dat nen maar ook ouderen moeten kunnen doorstromen jaar allemaal bijgelopen. Echt een feel good program- naar kleinere woningen of naar huurwoningen. Verder ma dat je helemaal terug brengt naar het verleden. gaan we in 2021 een energieplan voor Texel maken. Dat moet een plan worden waarin zoveel mogelijk rekening Maar het zijn niet alleen de tv programma’s, ook de ge- wordt gehouden met het landschap en met de kern- beurtenissen in onze huidige tijd geven mij soms het waarden. En de Texelaars moeten er beter van worden, idee dat we zijn blijven hangen. Ook op Texel. Zaten bijvoorbeeld door een lagere energierekening. Het ho- we in de jaren zeventig in een oliecrisis, 50 jaar later gere doel is echter de klimaatverandering te stoppen en moeten we met z’n allen van het gas af. Toen was er te zorgen voor de wereld na ons. En te zorgen voor een de nucleaire dreiging (als de bom valt), nu zijn het de leefbaar Texel. Het gaat erom dat we ons eiland behoe- zorgen om klimaatverandering. Een mogelijke zeespie- den voor de grillen van de natuur zodat we nog eeuwen gelstijging is voor Texel een reëel gevaar, dat we tegen- op het Gouwe Boltje kunnen blijven leven. Dat leefbaar gaan door de dijken te verhogen. Tussendoor worden moet je ruim nemen. Op de korte termijn is de balans we geteisterd door een rattenplaag, Op Texel wonen tussen gasten en inwoners ook van leefbaarheidsbe- meer ratten dan inwoners, zei een boer onlangs te- lang. In 2021 moet een toeristisch toekomstplan ant- 22 woord geven op de vraag waar we met het eiland heen Zijn we nu helemaal niet verder gekomen in 50 jaar? willen. Hoe de Texelaars hier willen wonen en werken. Natuurlijk zijn er veranderingen geweest. We zijn voor- zien van allerlei huishoudelijke gemakken en dat is heel We werken dus aan de toekomst maar voorlopig beïn- plezierig. De ouderwetse fotocamera heeft plaats - ge vloedt Corona het huidige wereldbeeld. Door de eeu- maakt voor een iPhone en de typemachine is vervan- wen heen is er zo heel af en toe een pandemie. Dat gen door een computer en het worldwide web. Maar de wij die in onze tijd ook meemaken is niet heel gek. En echt grote veranderingen zijn vooralsnog uitgebleven. een economische crisis komt vrij regelmatig voor. Maar Waar blijft de voedsel replicator van Star Trek zodat er dat de hele wereldeconomie wordt platgelegd, is nog voor iedereen genoeg eten zal zijn. En ik zit met smart nooit vertoond. Wat is de wereld door Corona ineens te wachten tot we kunnen worden opgebeamd. Zodat klein geworden. We waren gewend overal heen te gaan. we niet langer uren opgerold in het vliegtuig hoeven te Weliswaar niet met ons eigen ruimteschip maar verder zitten. Wat zou dat fijn zijn en natuurlijk goed voor het hadden we legio mogelijkheden. Helaas, we moeten klimaat. Er zouden geen parkeerproblemen zijn, want thuisblijven en komen nauwelijks nog van het eiland auto’s kunnen weg. Leven als de Jetsons. In 2062 zou af. Ook dat voelt toch een beetje als terug in de tijd. dat zomaar eens kunnen.

Hennie Huisman, wethouder communicatie Op weg naar (katten)Kerst in 2020

maar Billy liet zich niet vermurwen. Elke benadering, lieve woordjes, een vinger die werd uitgestoken om te aaien, werd beantwoord met fel blazen, grommen en uitgestoken nageltjes door de tralies.

Ze gaf het op, het schuldgevoel was op haar gezicht af te lezen. Ravioli (die doof is) zat rustig op schoot. Te- gen de tijd dat we bij Schagen waren hoorde ik mijn dochter ineens roepen: “O nee, o nee, o nee, Ravioli heeft gekotst.” Op haar broek, schoenen en het kleedje. Natuurlijk geen papiertje in de auto. Waar een mond- kapje al niet goed voor is. Niet veel later zei ze: “Wat Onze jongste dochter, géén school, géén stage, géén ruik ik toch? Ruik jij het niet? Een pislucht! Ik denk dat huisgenoot, had dringend behoefte aan wat gezel- Billy van de stress gepiest heeft.” Ik hoopte maar dat de schap. Dus in ‘t autootje naar Amsterdam om daar een bodem van het mandje een solide ondergrond was en nachtje te blijven en haar vervolgens weer mee terug dat het kleedje dat er in lag een goed absorberend ver- naar Texel te nemen. mogen had. “Tja”, zei mijn dochter, “ik voel me nu wel erg schuldig. Dit was toch niet zo’n goed plan. Het loopt We knutselden wat, ik kookte een lekker maaltje en we ook helemaal niet hoe ik gedacht had. Hoe lang duurt gingen een avondje borrelen bij de buren. De volgende het nog voor we er zijn?” Die vraag had ik haar al heel dag was zwaar, ik ben dat borrelen niet meer zo gewend lang niet meer horen stellen. In mijn hoofd zong het ‘we en tekort slaap helpt ook niet. Omdat mijn dochter iets zijn er bijna, we zijn er bijna…’ Toen we eindelijk thuis langer zou blijven gingen haar twee katten ook mee: Bil- waren en de katten vervreemd door de kamer slopen ly in het kleine, rieten poezenmandje en Ravioli mocht was daar nog onze kat Hommel. Hommel was niet van op schoot. plan zich van haar eigen terrein te laten verjagen. Maar God vond vast dat we genoeg gestraft waren want na De auto was volgestouwd met een koffer, enorme kat- een dag of wat konden alle katten vredig op hun eigen tenbak, kattenmandjes, kattenvoer, borsteltjes, kam- plekje in de kamer een tukje doen. En tegen de tijd dat metjes, snoepjes en dekentjes. Mijn dochter zat met de ze weer zouden vertrekken dronken de katten samen katten achterin. Billy moest met wat dwang het mand- uit de gieter en aten gezamenlijk uit de bakjes. Vrede je ingeduwd worden. Ze was het er duidelijk niet mee op aarde en in de katten een welbehagen. eens, blazen en grommen. Ik zweer dat een kat écht kwaad kan kijken. Mijn dochter was aan het soebatten Tekst: Tanja Klaassen 23 Strender vogelnieuws

Een artikel van mijn vader uit het Strender Nieuws Maar laat ik terug gaan naar de winter. Eind december van januari 2014 organiseert de Vogelwerkgroep Texel altijd een excursie naar de Slufter. Meestal wordt er dan vanaf paal 28 eerst langs de Lange Dam zuidwestwaarts gelopen en Strandvogels gaat het waar de Lange Dam ophoudt rechtsaf naar Laat ik beginnen met de lezers een gelukkig en vogel- het strand en terug naar Paal 28. Gewoonlijk over het rijk nieuwjaar te wensen. Het jaar is in ieder geval met strand met de wind in de rug, zoals op 29 december goed weer begonnen. Weliswaar regent het zo af en toe jl. ook het geval was. Het was zonnig weer. In de Sluf- een beetje, maar koud is het niet en, zoals Maarten van ter eigenlijk een nadeel omdat je dan tegen de zon in Rossem onlangs nog eens zei, het aantrekkelijke van Ne- moet kijken naar de vogels, die zich vaak ook nog ver- derland is juist zijn klimaat met de wisselingen van weer stoppen in de slenken of achter planten. Waar de Lan- en seizoenen. Ik ben dat helemaal met hem eens. Stel ge Dam ophoudt en het pad over de laatste duintjes je voor dat ons land in de tropen lag met steeds mooi op de vlakte uitkomt zitten ’s winters vaak strandleeu- weer, een kort regenseizoen en dagen en nachten van 12 weriken, sneeuwgorzen en fratertjes. Alle drie zaade- uur. Saai! Vreselijk saai!! Ook als vogelaar geniet je van ters die in de korte vegetatie of in aanspoelsel naar de vogels in ons land juist omdat er zoveel wisselingen in zaden zoeken. In troepen, dus in principe opvallend. de vogelwereld zitten, dankzij de wisselingen in het weer. Toch valt het vaak niet mee ze te zien te krijgen zolang ze niet opvliegen. Excursie In deze tijd van het jaar overwinteren hier veel vogels Wagejot die in het noorden van Europa en Azië (en zelfs Ameri- Tijdens de excursie zagen we een vijftigtal strandleeu- ka) broeden. En eind volgende maand komen de eerste weriken bij elkaar. De meeste mensen hadden een ver- vogels die in het zuiden van Europa of in Afrika hebben rekijker bij zich, maar de vogels waren beter te zien overwinterd, alweer terug. Wanneer zien we de eer- door de telescopen van de doorgewinterde vogelaars ste lepelaars, wanneer de eerste zwaluw? Dat die nog die mee waren. Prachtige vogels, die strandleeuweri- geen zomer brengt, zoals een bekend gezegde claimt, ken. Niet simpel bruin zoals de veldleeuwerik, maar jammer voor degenen die naar de zomer verlangen. met een grappige geel-zwarte koptekening. In de Geef mij eerst het voorjaar maar, de tijd waarin de vo- broedtijd hebben ze bovendien op hun kop een stel gels naar hartenlust zingen en alles groeit en bloeit. spitse uitstaande veertjes die wel wat lijken op de

Steenlopers

24 horens van een koe of stier. Vandaar ook de Engelse geringere formaat in vergelijking met de zilvermeeu- naam Horned Lark. Sneeuwgorzen zagen we helaas wen en hun groengele snavels en poten. Verder op niet, evenmin als fraters. Maar toen we diezelfde dag zee, soms wat dichterbij, vlogen drieteenmeeuwen, in het Wagejot keken zagen we wel een groepje van broedvogels van kliffen rond de Noordzee en de- At een stuk of tien sneeuwgorzen, een dwarrelend wit/ lantische Oceaan. Echte ‘zeemeeuwen’, die je zelden zwart groepje, dat eerst kennelijk niet wist waar neer in het binnenland ziet. Veel witter dan de stormmeeu- te strijken, maar tenslotte toch dicht bij de weg goed wen en met een kleine pikzwarte vleugelpunt zonder zichtbaar voor ons ging zitten. Grappige vogels, waar- wit. De stormmeeuw heeft een zwarte punt met wit. van vooral de vrouwtjes en de jonge vogels opvallen Bovendien is de drieteenmeeuw wat slanker en klei- door hun lichte verenkleed. De mannetjes zijn wat ner dan de stormmeeuw en vliegt hij grilliger, dwar- donkerder. In zomerkleed zijn de mannetjes haast puur relt als het ware. Jonge drieteenmeeuwen zijn direct zwart-wit. Bij de strandleeuweriken en sneeuwgorzen te herkennen aan de donkere streep die in de lengte steken de fratertjes saai af. Als ik ze beschrijven moet, over hun vleugels loopt en het zwarte uiteinde van hun denk ik meteen aan de Franse naam. Vraag een Frans- staart. Uitkijkend over zee zagen we zo af en toe een man wat hij ziet. Dat is: une linotte á bec jaune! Een sliert zwarte vogels langsschieten, zwarte zee-eenden. kneutje met een gele snavel. Dan wel met het verschil Die kunnen bij tienduizenden in de kustzone van de dat kneutjes op hun rug en vleugels vosbruin zijn en Waddeneilanden zitten, waar ze leven van schelpdie- fraters lichtbruin, met bij het mannetje in zomerkleed ren, die ze duikend bemachtigen. een roze stuit. Fransen zijn sterk in het benoemen van vogels. Ze beschrijven eenvoudig wat ze zien. Zo is een Periodieke tellingen strandplevier een ‘gravelot á collier interrompu’, d.w.z. Al met al was er heel wat te zien tijdens de wande- een pleviertje met een onderbroken halsband. Overi- ling. Een leuke route om te lopen, niet te lang, niet gens een soort die je in de winter hier niet ziet. Wel za- te kort, net mooi om lekker uit te waaien. Dichterbij gen we waar de Slufter overgaat in strand een drietal huis kunnen we natuurlijk naar de dijk, waar vooral bij bontbekplevieren, vogels die gewoonlijk niet op Texel hoogwater ook veel vogels zitten. De laatste tijd wor- overwinteren, maar ja, wat doe je als het niet wintert? den er aan de voet van de dijk, een paar meter uit de Blijven natuurlijk. Wel zo veilig, zeker in Nederland. kant, stenen gestort. Wat is daar de bedoeling van? Ik heb begrepen dat het een dispensatie is voor het Broedtijd verlies van de stenen voet van de Hondsbossche Zee- Om terug te komen op de fratertjes, de aantallen wering, die versterkt gaat worden met zand en duinen, daarvan kunnen sterk variëren; deze winter zijn er ongeveer zoals het plan is bij de Prins Hendrikpolder. maar weinig. Op het strand krioelde het van de drie- De Hondsbossche is een favoriete plek van steenlo- teenstrandlopers, rennend op de grens van zand Langeveldstraatpers, kleine 8steltlopers |1795 AG | De die Cocksdorp ook veel | 0222 bij - 760009ons langs de en water, vaak helemaal niet schuw, maar nu met al [email protected] zitten, maar | www.texel4trading.nldie verliezen bij de ‘zandige’ dijkver-

die strandwandelaars met honden toch wat onrustig sterking waarvoor gekozen is hun biotoop. Het zal wel Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 [email protected] | www.texel4trading.nl heen en weer vliegend. Drieteentjes lopen zo hard dat even duren voordat de nieuwe biotoop op Texel be-

het lijkt of ze op wieltjes gaan. Broedend in het hoge zet wordt door zeebeestjes en daarna door de vogels, Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteemAanbieding Zonnepanelen! met opslagsysteem! noorden, Groenland bijvoorbeeld, zwerven ze naLangeveldstraat de 8steenlopers |1795 AG | De Cocksdorp | dus,0222 - 760009 die ze eten. De periodieke tellingen [email protected] | www.texel4trading.nl

broedtijd over de hele wereld uit. Ik heb ze ook in het van vogels tijdens hoogwater waar veel Texelse voge- zuiden van Australië gezien. Verder waren er wat scho- laars aan meewerken zullen het uitwijzen. Ik ben zeer Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem! [email protected] en vooral | www.texel4trading.nl veel meeuwen. Op het strand wat benieuwd!

grote mantelmeeuwen, met zwarte vleugels, en wat

zilvermeeuwen, boven de branding vooral veel storm- Tekst: Andri Binsbergen

Aanbieding Zonnepanelen metmeeuwen. opslagsysteem Die laatste! zijn goed te herkennen aan hun Foto: Marije Binsbergen Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 [email protected] | www.texel4trading.nl

Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem!

AANBIEDING ZONNEPANELENAanbiedingLangeveldstraat Zonnepanelen 8 |1795 AG | De Cocksdorpmet MET opslagsysteem | 0222Aanbieding -OPSLAGSYSTEEM! 760009 ! Zonnepanelen met opslagsysteem!

[email protected] | www.texel4trading.nl Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem! Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Langeveldstraat18 stuksLangeveldstraat 8 |1795 Panelen 8 |1795AG | AGDe | Cocksdorp De CocksdorpAll Black | | 0222 0222 - -760009 760009 + omvormer + opslagsysteem [email protected] | www.texel4trading.nl [email protected] | www.texel4trading.nl [email protected] | www.texel4trading.nl € 9.849.- incl. BTW, € 8.139,- Langeveldstraat met BTW teruggave 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem ! [email protected] | www.texel4trading.nl BESTAANDE UIT: Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteemAanbieding! Zonnepanelen met opslagsysteem ! AANBIEDING ZONNEPANELEN 18 stuks METPV panelen OPSLAGSYSTEEM!330Langeveldstraat Wp premium Glass-Glass 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Langeveldstraat Panelen All Black 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem! Totaal;[email protected] 5.94 kWp | www.texel4trading.nl [email protected] | www.texel4trading.nl Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 18 stuks Panelen All Black + [email protected] + opslagsysteem | www.texel4trading.nl [email protected] | www.texel4trading.nl 1 stuks 6.6 KTL driefase omvormer € 9.849.- incl. BTW, € 8.139,- met BTW6 KW AC teruggave vermogen, met Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 Langeveldstraat 8 |1795 AG | De Cocksdorp | 0222 - 760009 W-Lan, geïntegreerde monitoring Aanbieding [email protected] Zonnepanelen | www.texel4trading.nl met opslagsysteem ! [email protected] | www.texel4trading.nl 25 [email protected] | www.texel4trading.nl 1 stuks Opslagsysteem, accu 3000SP BESTAANDE UIT: met 5 kWh energieopslag 18 stuks PV panelen 330 Wp premium Glass-Glass Aanbieding Zonnepanelen Aanbieding met opslagsysteem Zonnepanelen! met opslagsysteem 5 kW laad enAanbieding ontlaad-vermogen, ! Zonnepanelen met opslagsysteem! AANBIEDING ZONNEPANELEN Panelen All Black MET 3 Phase compensatie, OPSLAGSYSTEEM! geïntegreerde Totaal; 5.94 kWp monitoring, Lithium accu, 90% ont- Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem ! lading, passieve koeling AANBIEDING ZONNEPANELENAanbieding ZonnepanelenAanbieding met MET opslagsysteem OPSLAGSYSTEEM!Zonnepanelen ! met opslagsysteem ! 1 stuks 6.6 KTL driefase omvormer Aanbieding Zonnepanelen met opslagsysteem ! 6 KW AC vermogen, met *indien gewenst behoort financiering ook tot de mogelijkheden, neem gerust vrijblijvend contact met ons op. 18 stuks Panelen W-Lan, All geïntegreerde Black monitoring + omvormer + opslagsysteem 18 stuks Panelen All Black + omvormer + opslagsysteem 1 stuks Opslagsysteem, accu 3000SP € 9.849.- incl. BTW, € 8.139,-€ 9.849.- met BTW teruggave met 5incl. kWh energieopslag BTW, € 8.139,- met BTW teruggave 5 kW laad en ontlaad-vermogen, 3 Phase compensatie, geïntegreerde monitoring, Lithium accu, 90% ont- BESTAANDE UIT: lading, passieve koeling

18 stuks PV panelen 330 Wp premium Glass-GlassBESTAANDE UIT: *indien gewenst behoort financiering ook tot de mogelijkheden, neem gerust vrijblijvend contact met ons op. Panelen All Black 18 stuks PV panelen 330 Wp premium Glass-Glass Totaal; 5.94 kWp Panelen All Black

1 stuks 6.6 KTL driefase omvormer Totaal; 5.94 kWp 6 KW AC vermogen, met W-Lan, geïntegreerde monitoring 1 stuks 6.6 KTL driefase omvormer

1 stuks Opslagsysteem, accu 3000SP 6 KW AC vermogen, met

met 5 kWh energieopslag W-Lan, geïntegreerde monitoring 5 kW laad en ontlaad-vermogen, 3 Phase compensatie, geïntegreerde monitoring, Lithium accu, 90% ont- 1 stuks Opslagsysteem, accu 3000SP lading, passieve koeling met 5 kWh energieopslag 5 kW laad en ontlaad-vermogen,

*indien gewenst behoort financiering ook tot de mogelijkheden, neem gerust vrijblijvend contact met ons op. 3 Phase compensatie, geïntegreerde

monitoring, Lithium accu, 90% ont- lading, passieve koeling

*indien gewenst behoort financiering ook tot de mogelijkheden, neem gerust vrijblijvend contact met ons op.

UitvaartcentrumUitva Texel

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg VoorVo een uitvaart BeatrixlaanTelefoon 1, 1791 (0222) GA 31 Den 52 41Burg [email protected] (0222) 31 52 41 naar uw wens [email protected] Ook met vragen over een de notaris persoonlijke invulling de notaris kunt u bij ons terecht. opop texeltexel Wij werken samen met alle Advies, notariële akten en meer! verzekeringsmaatschappijen. Advies,Voor particulier notariële en akten ondernemer en meer! Mark en Yolanda Pijper Voor particulier en ondernemer Bernhardlaan 147, Den Burg Tel. (0222) 310 168 Bezoek ook onze website www.notariskantoortexel.nl Mobiel (06) 51 283 246 www.uitvaartcentrumtexel.nl Bezoek ook onze website www.notariskantoortexel.nl

AANKOOP VERKOOP TAXATIES Overdag werken? ’s Avonds vrij?

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg Wij zijn per direct op zoek VOOR EEN GOED ADVIES Maricowegnaar 3 •een 1791 MD goede Den Burg • kok!(0222) 31 55 88 Tel. 313 888 [email protected] EA5 envelop 220x156mm.indd 1 20-12-13 09:20 VoorVan buffet meer informatietot barbecue Nieuw, gebruikt, oldtimer, youngtimer, belen van of mail een compleetons! klassieker... leeftijd is onbelangrijk. diner tot heerlijke luxe Stoompoorthapjes! 16 Wij houden uw auto in topconditie.

1792Stoompoort CT Oudeschild 16 1792 CT Bosch Car Service van Sambeek 0222Oudeschild - 313 0222 791 - 313 791 Schilderweg 252 Oudeschild [email protected]@texelcatering.nl Telefoon 315353 www.vansambeek.com Lange Ben IJS PATAT VIS Loonbedrijf Dros Harkebuurt 4 Oosterend Telefoon: 0222-318 311 De Cocksdorp Mobiel: 06 21 888 188 [email protected] www.langeben.nl /langebentexel

RENTENAAR ERKEND OPEL REPARATEUR Catering op maat Kogerstraat 29 - Den Burg Bernhardlaan 200,  318000, Heemskerckstraat 5 - Oudeschild Telefoon 0222 - 31 22 10 www.opelrentenaar.nl www.smakelijkenmeer.nl 26 De CVO school op Schiphol

Het schooljaar is 1962/1963. Het zijn de 5e en de 6e klas. Natuurlijk gingen er ook ouders mee. We hebben (nog) niet alle namen kunnen achterhalen. Weet jij er misschien een? Laat het ons weten s.v.p.

1. Libbe Kok, 2. Jan Visser, 3. Marius Kikkert, 4. Laurens Tuinema, 5. Hans Hoogerheide, 6. Rens van der Zwaag, 7. Anne Bart Veldwisch, 8. Piet de Vries, 9. Katrien Stark, 10. Marleen van de Heerik.11. Jetty Drijver, 12. Dedy Vogel, 13. Marian Hoogerheide, 14. Irene van Groningen, 15. Mw. Nel Keijser-Slot, 16. Hans van Es, 17. Willy van der Galiën, 18. Dries Veltkamp. 19. Corry Vlaming, 20. Rommy Visser, 21. Anneke van der Knaap, 22. Christa Keijser, 23. Gonnie Bak- ker, 24. Diny Kikkert, 25. Margje Platte, 26. Mw. Tinie Geense-Krijnen, 27. Piet Hoogerheide, 28. Jeppe Veenstra, 29. Meester Veldhuis, 30. Wil van Hinthum, 31. Henk Broekman, 32. Meester Tinholt, 33. Jacob Schenk, 34. Mw. Stoepker, 35. Peter Kassenaar, 36. Siebold de Boer, 37. Joke van Loon, 38. Wally van der Galiën, 39. Nine Bakker, 40. …?, 41. …? Schouwstra, 42. Hilda de Visser, 43. Ineke de Boer, 44. Etty Mechielsen, 45. …? Kok, 46. Mary Bakker, 47. …? Hutjes, 48. Petra Keijser, 49. Rommy de Boer, 50. Marian Huisman, 51. …?, 52. Maria Huisman, 53. Dhr. Van Es, 54. Afke Platte, 55. Dhr. Van Beek, 56. Hiddy Bakker, 57. Christien Betsema, 58. …?, 59. Hiltje Bremer, 60. Yvonne Elias, 61. Karel Bet- sema, 62. Jaap Vlaming, 63. Bas Huisman, 64. Harry Beukema, 65. Jan Oosterhof, 66. Bas van Loon, 67. Gert van Beek, 68. Hans de Bloois, 69. Kees Visser, 70. Koos Mechielsen, 71. Jan Veldhuis, 72. Gerard van der Slikke, 73. Roel Terpstra, 74. Nico Blonk, 75. Jan Veldkamp 76. Leen van Elk, 77. Piet Pranger, 78. Adrie Westerlaken, 79. Joop Hillen, 80. Chris Bremer, 81. Bram de Visser, 82. Kees Boks, 83. Hans Boks, 84. Rien van Elk, 85. Goos Westerlaken, 86. Fred Veldwisch. 27 Dicht mij

Dicht mij in je mooiste woorden geef je in mijn regels weer dicht mij literair hoogdravend of dicht mij recht op en neer

Dicht mij troostend, toastend, roerend Hulp bij aangifte er is niets wat ik niet kan Inkomsten- ik verwoord naast diepste diepten belasting 2020 als geen ander houden van Net als in voorgaande jaren is er Jouw gevoel is bij mij veilig hulp te krijgen bij het invullen van uw belastingaangifte straks vanaf en geen stemming een bezwaar 1 maart 2021. ik ben zwaar in Levi’s weemoed De mensen die al hulp kregen, licht in Hermans’ repertoire worden door Marijke Otten (coör- dinator), Martien Baars en Eveline Keijser gebeld om een afspraak te Ik kan lief, wreed, vaag of geil zijn maken. In verband met de corona-restricties kan de aangifte soms ik ben alles, net als jij ook telefonisch afgehandeld wor- dicht mij dus in mooie woorden den. Het tarief is € 14,00 per persoon. wees de dichter en dicht mij

Leden die nog niet eerder gebruik hebben gemaakt van deze belas- tingservice: de helpers weten lang niet alles maar ze houden van puz- Gerard Witte zeltjes en - zolang het geen zakelijke kwesties betreft - zoeken bijzondere gevallen met vasthoudendheid verder uit. Ook voor de voorlopige aanslag, huurtoeslag of zorgtoeslag, kan men bij de helpers terecht - tegen hetzelfde tarief per geval. Bij zaken als aangifte erfbelasting en WOZ-bezwaarschriften gelden aangepaste tarieven.

De telefoonnummers zijn: Marijke 327010, Martien 317716 en Eveline 365969.

28 Schoonheid & Troost

“Het onderstaande stukje heb ik in november 2020 ingestuurd naar de columnwedstrijd van de VPRO gids. Het moest gaan over het onderwerp: ‘Wat gaf/geeft jou troost in dit jaar van Corona?’ Mijn verhaaltje heeft niet gewonnen, maar ik schreef het met zoveel plezier dat ik het graag met de Leef-Tijd lezers wil delen. Als troostprijs “

Met een pandemie op de hielen maakt een mens rare sprongen. Zo werd ik onverwacht verliefd. Een vriendin bracht ons in contact. Eerst moest ik niet veel van hem hebben. Hij zag er grauw en hoekig uit en ik dacht niet dat deze liefde iets voor mij was. Want dat werd me al gauw duidelijk: hij had veel liefde nodig. En zoiets moet wel van twee kanten komen, anders begin ik er niet aan. Twijfelend liet ik hem in het schuurtje liggen. Door de lockdown van dit voorjaar kantelde de wereld. Alle vertrouw- de activiteiten die mijn leven kleur gaven vielen weg. ‘Gelukkig hebben we er mooi weer bij,’ troostten we elkaar op ander- halve meter. Ik hunkerde naar af- leiding en ineens wist ik wat mij te doen stond! Ik toog naar de schuur en aaide over zijn grauwe vel. In de lentezon werkte ik mij in het zweet. In de droge zomer zorgde ik voor water en voeding en ja, ik gaf hem ook liefde. Dat ging eigenlijk vanzelf. Elke morgen observeerde ik zijn groei. Hij werd groot en sterk, knap zelfs. hij mij compleet en ik kwam open- Het water borrelde al en vijf minu- Zijn grauwe uiterlijk maakte al snel lijk voor mijn verliefdheid uit. ten blancheren was genoeg. Ge- plaats voor een frisse uitstraling. Begin augustus ontdeed ik hem op troost door zoveel schoonheid at ik Gaandeweg ging hij zich anders kle- het aanrecht van zijn designerjasje. mijn eerste zelfgekweekte kapucij- den. Door zijn strakke donkerpaarse De fluweelzachte voering omhulde nererwtjes. pak tekenden zijn spierballen zich een lichtgroene naaktheid, van een duidelijk af. Daarmee overrompelde perfectie die je zelden ziet. Marianne Witte

De Texelse Apotheek

Weverstraat 95, 1791 AC Den Burg T (0222) 312112 www.detexelseapotheek.nl

29 TrappenOppòsse

’t Wòs mooi en dróóg weer en juust deuze dag Ze riepen: Die speculaas is zó lekker dat we de skeen’t Is òl ’t puur sontje so’n uutbunding. tiêdje leeje Echt dòt ’n daggieAaf fertelde om d’rs dòt ‘Aaf,helft wòt al sieopgevreten je d’r uut? hebben.’ ònse ’nde weekielóóp te nagaan. d’r Neeltjeoudtante dee Baafie d’r affeseerskoe gaan sow- in WòtNou is ja. d‘r Dòt loos? wòs dubbele vreugd fóór ome Rumpie. neWorremetuut. an en liep na ’t Aaf. Ouwe mêns wòs héél olliênderig Wòt‘t Betekende is d’r beurd? dòt hee wel ‘n hele maand wonne Dieen dééromsòt met ’n kwamme stikkebordje de tantesègers oppe krònt omstebeurt nag lekker Hèèwhòd deur je òl zellefwòt ete sien hòd? eige zaakies te regele. tebee smikkele heur op en te te pòsse. leze. Tante wòs déér maar wòt WilSe je ginge koffie?’ de have op via de trap fòn de Hout- ‘Òsbliêd je mee. òlles Deuut òfgelope heb dan weekwil ik wòsmet Knelie jou wel fan weer ome manstréét. Aaf hòd de traptrede teld. ‘Goh, Neel- d’rsJaap eend’r weest lópie en make. Aaf fond Het dòt is zó ’t lekkernou welderes bute. Dut tiêd Ssssst,tje, wist onderbrak jee dot we Aaf 27 òltreeje dòt omhóóg drokke gepraatgaan benne fòn kennewier dòt we seeniet okan gingons ferbee op te gaan pòsse. late.’ ’t Belanrijkste Neeltje.en 29 na Sssssst, beneeje?’ niet zóDon luud, is de ‘k have hèèw léger pien dòn in me de Twieltwòs dòt se tante dòt seiniet streek olliênderig Neeltje wòs. neer Dus op ging ’n stoelAaf ‘n kop.stréét. En praat Gien wòt wnder sachter, dòt deje liekt have wel zo een vaak viswijf.’ onder- naastweek ’tAaf. huushouwe Ze begon beemee heur te leze. doên Normaal én foor gezelskreeg Aaflóópt.’ skoot in de lach. zekapsdame de krònt speule. pòs teuge Same de boeskippeévend. doên en same ‘n‘Nunnik Skorre liêf,lach maarvermengd ’t lóópt met best wòt lekker gehoest hoor.’ en Wege Aafoverlegge wòs d’r wòt òn ‘rtoe ollegaar dot se deenoprume worre kon. most in heur proestgaan noumaar maar d’r ógies effe lachtena de nuwwevrolijk natrap, Neel. wònt déér ‘Ziezóhuussie. Neeltje, Ze wòs ’t tochzel effe niet defoor rommel niks na fòn deuze tafel tante ree- ‘Ochben skòtik nag fòn niet me, òf ik weest.’ ben ereguster verom komme je.fernoemd? En netuurlijk gezellig klesse met me met de leste bóót. Maar ik wòs ferkouwe, snotterig Dònkaar. doen ‘k maar me winterjòs òn, wònt ’t ken en’t krocherigWier ’n drama. en zo. Aaf Ik benzakte te deur bêd d’rkrope. hoeve en don- nag verrekte koud weze met die wiend.’ Ikderde had nag bekant genog na ete beneeje. in huus. Se kon d’r eige nag net ZeDaags liepe nadòt over stréét Aaf dòt na de òllegar have. ferteld Dòn hèèuw hòd brochtje de Ikvòsthouwe docht, ik siek òn de ’t nagleuning. wel effe uut in iên of twie luwteome Rumpie fòn de heurhuze namet de deuze bóót fònwiend elleve. en ’t sontje nachies.Wòt ‘r toen ‘t Is òllegaargewoon uut‘n ferkouwenis. ‘r mond kwam zel ik maar in‘t Wòsje gezicht. maar wòt freemd dòt Aaf d’r niet meer wòs. Néé,niet néé,sèège, gien maar Corona ’t wòs niet ’t “Onze Vader”. ZeNeeltje praatten liep dòn over ok fòn puur òlles bee en d’r nag stéért wòt. om. Ok Zonderkwam InSe de most week zokke dòt ‘kgróte bee stappe tante wòs maken heb dòt heur se huusòrsgewoon omeAaf hòd Rumpie ze ‘n òndeel bód. fòn Die de dagwòs niksòl weer te doên! na ’t sieke- onsdeurzakte ‘n test òfnome. op ‘r linker Wee biên.benne Se beiegaar most ‘r negatief!! bee zitte huus weest. Nou met sien blaas. Ikgaan. ben dusSére ôllien enkel. maar Sachies ferkouwe.’ wrieve en stenne. ‘WotFòn òrremoêd bleek nou liende ’t gevòl, se zo’n verteldeboek fòn Neeltje, tante Annie hee Neeltje nam òlles in ógeskouw en sei doe: ‘Aaf, jee pisteuut de bloêd. Burreg. Dòt Dat wòs boek end hiette oktober. : DE DusRIJN. na twie gaatDoe eerstse beneeje maar d’rswòzze onder kwam de Martha does. Dòn fòn trekDirrek je dageEerst hòdhòd dese huusòrsd’r maar beld. ’n swéér hóófd in, maar ’t wòtok naggnappe met klere fermilje òn. enIn de’n hondtussetiêd na beneeje. ken ik òllesOk ‘Nou,wier steeds hòd-ie leuker seit, dòtom iste vòstleze. ’n Doe blaasontsteking. ze over de hal ònsee kant hielde make. d’r Fòndaageige met etetwie we hònde hier; vast je lust om tochniet Déérvoorleft wòs selkwam ik je d’r medicijnen ‘n serie opfoorskrieve. ‘t “bóze óóg”Na tien over wellillek slippies?’ te fóóle. ’t Kommetaar wòs niet fòn de lucht! dagendòt boek. is ’t dòn Nou over.’ dòt fond se merakels prachtig. NaSe kreegacht dage te siên wòs wòt òlles se nagleze beehòd. ’t Doe zellefde. Aaf langer Dus Aaf‘Kollempies d’r óógies òn begonne meike, bromdete glimme. Neeltje, Doe fertelde kom, gaan se zowwegbleef de huusòrs dòn se na seit de uroloog hòd, ging belle. ze maarDòt wòs d’rs een kie fònstaan tante en Baafiepak mien en hònddòt ‘t vòst.heur Dòngoed trek ging. ik jeAaf ove hòd- rareke bee meneuvel d’r huussie. fòn him, Controlere wònt hee of hòd òlles nag nag nooit goed ‘nrend. ferkouwenis Dòn gane oplópe we rustegies doe se zonder òn na jòshuus bute en lópedòn ‘rwòs. es zoksewòt’t Hòd deuze deen nacht foor puurhim. Omstormt een en lang je weetfer- gingdoene met we tante, ’n lekker twielt bakkie heur rolstoelmet ’n stuk duwend. fòn de ban- haalmaar kort nooit. te make: Doe sag Ome se ’tRumpie ôl. De gerdienepakte de telefoonware hòl ‘tketstaaf Wòs frisser die ikdòn kocht se dochthèèuw.’ hòd en weer verom in enlef gingdicht. zelf Guster bellen. nag In niet!plaas Fòn fòn òlles’n maand skoot wachte, deur d’r huus sting se te skubbere in d’r tuug fòn de koud. wòthóófd de * huusòrs sow d’r regeldinbroke hòs wese. kon *ie sowe diezellefde d’r freemde mid- ‘InDoe de senacht weer wier thuus ‘t ôl zatte, snot en wòs kwiel ’t en nag daags niet d’r over. dagmênse nag insitte: komme. * Bliedsowe namdòt assielsoekersie ’n spikkelaas weze mee. ken naAaf hod trok ik nog d’r wollepuur wòt rok tiêd omhoog nódig en om liet ‘n eenare rarenicht Enne? déér, * sowe bee se ’t dloket ‘r meubeltjes fòn radiologie verkocht froeg-ie hèèwe wie in tegroen-blauwige strikke foor de plekoppòs.. sien. Deerom kwam ik met de himDe Koog? belt hòd. * moe’k de pliessie bellen? Ze liep na de lesteNeeltje bóót. ging Ik hòdna de òn keukede overkònt foor een òl ‘nnòtte, taxi regeld. kouwe Eenfoordeur aardig en klein ... ja, wijffie de deur bleek wòs los.dòt te weze. Hee gaf Omelap. RumpieDie dee sewow sekuur ik zó omlaat ‘t niet bien meer fon Aaflate hene. reeje.’ heur ’t presentje en see derbee dot-ie erreg blied De évend wier gezellig en fééstig. Ach lieve skòt, metSe skraapte heur wos. ôl Hee heur wòs moed ôl gauw bee òn mekaar de beurt en gingen riep‘Ik Aaf denk terwijl dò ‘kze morregeheur fingers de dokteròflikte, maar wòt sow effe ik hòdsluup-sluup nag effe na tied binne, om dee bee héél die aarigelangzaam meikes de deurlangs tochkomme zonder laat. jow ’t Is beginne zo’n rare moete, kleur. Fiend jee ok niet, tefòn gaan. de kamer Die straalden!! open en ... déér lag een klein siek NEELTJE. feugeltje in de róókstoel. NEELTJE?

21419.indd 1 11/16/2020 9:56:38 AM Café-restaurant

Waalderstraat 6 Tel 712 464 1791 EC Den Burg ‘De Slufter’ Waalderstraat 6, Den Burg Hét adres voor een heerlijk kopje koffie Oppòsse van Kralingen tandprotheticus Tel. 712 464 of een uitgebreide maaltijd. www.bosmaslapen.nl Slufterweg 1 - De Cockdorp - Tel: 31 12 58 [email protected] www.caferestaurantdeslufter.nl www.bosmaslapen.nl [email protected] Kaasboerderij „Wezenspyk” Voor uw kunstgebit en ’t Is òl puur so’n tiêdje leeje dòt Aaf fertelde dòt ‘Aaf, wòt sie je d’r uut? klikgebit met zorg, se ’n weekie na d’r oudtante Baafie gaan sow in Wòt is d‘r loos? kennis en aandacht voor Worremetuut. ’t Ouwe mêns wòs héél olliênderig Wòt is d’r beurd? Beleef onze boerderij uw persoonlijke wensen en déérom kwamme de tantesègers omstebeurt Hèèw je òl wòt ete hòd? Echte Texelse Boerenkaas van aangemeten door uw specialist bee heur op te pòsse. Tante wòs déér maar wòt Wil je koffie?’ koeien-, schapen- en geitenmelk. bliêd mee. De òfgelope week wòs Knelie fan ome Sommeltjesweg 3, 1793 AL De Waal Jaap d’r weest en Aaf fond dòt ’t nou welderes tiêd Ssssst, onderbrak Aaf òl dòt drokke gepraat fòn Hoornderweg 29 (halverwege Den Burg – Den Hoorn) www.wezenspyk.nl Tel. 0222 - 312069 • [email protected] wier dòt see ok ging op te pòsse. ’t Belanrijkste Neeltje. Sssssst, niet zó luud, ‘k hèèw pien in me wòs dòt tante niet olliênderig wòs. Dus ging Aaf ‘n kop. En praat wòt sachter, je liekt wel een viswijf.’ Mantje schoenen heeft voor u als lid van Senioren- week ’t huushouwe bee heur doên én foor gezels Aaf skoot in de lach. vereniging Texel een doorlopende aanbieding. kapsdame speule. Same boeskippe doên en same ‘n Skorre lach vermengd met wòt gehoest en ge Op vertoon van uw ledenpas ontvangt u overlegge wòt ‘r ollegaar deen worre most in heur proest maar d’r ógies lachte vrolijk na Neel. huussie. Ze wòs toch niet foor niks na deuze tante ‘Och skòt fòn me, ik ben ereguster verom komme 10% korting fernoemd? En netuurlijk gezellig klesse met me met de leste bóót. Maar ik wòs ferkouwe, snotterig Gerookte, gebakken en verse vis kaar. en krocherig en zo. Ik ben te bêd krope. op Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet Ik had nag genog ete in huus. Heemskerckstraat 15, 1792 AA Oudeschild Daags nadòt Aaf dòt òllegar ferteld hòd brocht Ik docht, ik siek ’t nag wel effe uut in iên of twie www.mantjestore.nl Tel. 0222-312441 www.vispaleistexel.nl ome Rumpie heur na de bóót fòn elleve. nachies. ‘t Is gewoon ‘n ferkouwenis. ‘t Wòs maar wòt freemd dòt Aaf d’r niet meer wòs. Néé, néé, gien Corona Neeltje liep dòn ok puur bee d’r stéért om. Zonder In de week dòt ‘k bee tante wòs heb heur huusòrs CENTRALE VERWARMING De Reuze Aardbei Aaf hòd ze ‘n deel fòn de dag niks te doên! ons ‘n test òfnome. Wee benne beiegaar negatief!! LUCHTBEHANDELING Van mei tot oktober VENTILATIE Ik ben dus ôllien maar ferkouwe.’ dagverse aarbeien! Fòn òrremoêd liende se ’n boek fòn tante Annie Neeltje nam òlles in ógeskouw en sei doe: ‘Aaf, jee AIRCONDITIONING DUURZAME ENERGIE Het hele jaar zelfgemaakte producten uut de Burreg. Dat boek hiette : DE RIJN. gaat eerst maar d’rs onder de does. Dòn trek je SERVICE & ONDERHOUD verkrijgbaar! (ijs, jam, siroop, etc.) Eerst hòd se d’r maar ’n swéér hóófd in, maar ’t wòt gnappe klere òn. In de tussetiêd ken ik òlles www.dereuzeaardbei.nl wier steeds leuker om te leze. Doe ze over de hal òn kant make. Fòndaag ete we hier; je lust toch Schorrenweg 32a Oostererend Spinbaan 8, Den Burg 0222-313 703 www.cvi-texel.nl left wòs kwam d’r ‘n serie op ‘t “bóze óóg” over wel slippies?’ 7 dagen per week geopend van 9.00 - 21.00 uur dòt boek. Nou dòt fond se merakels prachtig. Se kreeg te siên wòt se leze hòd. Doe Aaf langer Aaf d’r óógies begonne te glimme. Doe fertelde se Spinbaan 8, Den Burg 0222-313 703 www.cvi-texel.nl wegbleef dòn se seit hòd, ging ze maar d’rs kie fòn tante Baafie en dòt ‘t heur goed ging. Aaf hòd ke bee d’r huussie. Controlere of òlles nag goed ‘n ferkouwenis oplópe doe se zonder jòs bute lópe wòs. ’t Hòd deuze nacht puur stormt en je weet ging met tante, twielt heur rolstoel duwend. maar nooit. Doe sag se ’t ôl. De gerdiene ware hòl ‘t Wòs frisser dòn se docht hòd en weer verom in lef dicht. Guster nag niet! Fòn òlles skoot deur d’r huus sting se te skubbere in d’r tuug fòn de koud. hóófd * sow d’r inbroke wese. * sowe d’r freemde ‘In de nacht wier ‘t ôl snot en kwiel en daags d’r Weverstraat 55, tel. 312692 mênse insitte: * sowe dòt assielsoekers weze ken na hod ik nog puur wòt tiêd nódig om ‘n are nicht ne? * sowe se d ‘r meubeltjes verkocht hèèwe in te strikke foor de oppòs.. Deerom kwam ik met de De Koog? * moe’k de pliessie bellen? Ze liep na de leste bóót. Ik hòd òn de overkònt òl ‘n taxi regeld. foordeur en ... ja, de deur wòs los. Ome Rumpie wow ik zó laat niet meer late reeje.’ De évend wier gezellig en fééstig. Ach lieve skòt, Nu slechts KLASSIEKE Se skraapte ôl heur moed bee mekaar en ging riep Aaf terwijl ze heur fingers òflikte, wòt sow ik sluup-sluup na binne, dee héél langzaam de deur toch zonder jow beginne moete, KEUKEN fòn de kamer open en ... déér lag een klein siek 00 feugeltje in de róókstoel. NEELTJE? 4795. DESA

HEEMSKERCKSTRAAT 50 OUDESCHILD | WWW.RAB.NL 30 31

21419.indd 1 11/16/2020 9:56:38 AM Nieuws van het Alzheimer Café Texel

Het is eind januari. Het voorjaar kondigt zich aan: de ting? Manon Koster, psycholoog bij Geriant gaat hier krokussen en sneeuwklokjes zijn al zichtbaar! Een te- nader op in. De verwijzing naar het mantelzorgcen- ken van hoop en dat alles doorgaat, ondanks Corona. trum is voor Texelaars niet van toepassing. Op Texel Velen ervaren deze tijd als eenzaam en onzeker, de Co- biedt Texels Welzijn hulp en ondersteuning voor rona-blues! We vertrouwen erop dat de komende tijd mantelzorgers. Texels Welzijn, Beatrixlaan 43 te als de vaccinaties hun werking hebben bewezen dat Den Burg, telefoonnummer 0222-312696. we weer kunnen starten met bijeenkomsten zoals het Alzheimer Café en de gespreksgroepen. De vrijwilli- • De vaste bijdrage van Margreet Berndsen met als titel gers staan te popelen om de draad weer op te pakken. Afscheid. Een openhartig interview over de laatste le- vensfase van Janke Daalder, waar Corona een zware Een grote wens is op Texel een Odensehuis openen, de stempel opdrukte. Dochter Yolanda Legierse vertelt stip op de horizon is al gezet, al moet er nog veel ge- over deze aangrijpende ervaring. beuren. Er is een enthousiaste werkgroep en er zijn al een aantal zeer geschikte mensen, die bereid zijn om • Een artikel waarin Ina Wesseling, dementieverpleeg- de schouders er onder te zetten. Dat werkt aansteke- kundige op Texel, het onderwerp incontinentie toe- lijk! Jullie horen er binnen afzienbare tijd meer over dit licht. In ‘De weg vergeten naar de wc’ vindt u infor- Texelse initiatief! In de digitale mantelzorgnieuwsbrief matie over de mogelijke oorzaken van incontinentie van december kunt u lezen over andere Odensehuizen, en nuttige tips en adviezen. o.a. in Den Helder en Alkmaar. • Verder kunt u kijken naar een film (50 minuten), inter- • In de serie Wegwijzer Dementie worden alle fasen view met Goos Westerlaken en Mijkje Uittenbogaard. van dementie behandeld. In dit nummer de beginfa- ‘Een flardje foetsie’ gaat over de impact van beginnen- se: een eenzame tijd. Marijke Verbeek, die vorig jaar de vasculaire dementie voor patiënt én partner. De in het Alzheimer was als gastspreker vertelt over het opname is een vervolg op het gesprek in het Alzheimer ‘niet-pluisgevoel’. Café van september 2019, waar zij toen te gast waren.

• Een belangrijk artikel over mantelzorg bij dementie, U vindt dit alles en meer op de website: het rouwproces en wat zijn de signalen van overbelas- www.mantelzorgnieuwsbrief.nl

32 ‘Hou me maar vast’

Dan nog wat leuks als begin van het nieuwe jaar. Van José Franssen uit Maastricht, die in het verleden twee maal als gastspreker in het Alzheimer Café werd uitgenodigd, hebben we een twintigtal boeken geschonken gekregen.

Een aantal jaren geleden schreef José ‘Hou me maar vast’, waarin ze beschrijft hoe ze twaalf jaar lang heeft gezorgd voor haar moeder, die de ziekte van Alzheimer had.

Onbegrijpelijke ziekte Het boek beschrijft het leven van alledag in het samenzijn met haar moeder, jaar in, jaar uit. Over steeds weer iets verliezen en verder gaan met wat overblijft, kijken naar wat er nog wèl kan. zorgen, maar ook voor partners die dwars doorheen’. Dit boek bevat Over het verdriet, de onmacht en voor hun geliefden zorgen. Een ver- gedachten en gedichten over rouw, de boosheid, over het door de tra- haal voor mensen die te maken heb- alleen staan, oud worden, inleveren nen heen lachen om de waanzin ben met dementerende buren, tan- en leren van het leven. De teksten van een onbegrijpelijke ziekte. Over tes en ooms, kennissen en vrienden. komen uit de dagboeken van Jo familievergaderingen, thuiszorg en Beslist ook een boek voor verzorgen- Ghijsen (1921-2015). de verhuizing naar een verpleegaf- den, hulpverleners en managers in In de periode dat haar man overleed deling in een zorgcentrum. Over de de zorg voor mensen met dementie. en ze alleen verder moest, begon ze aftakeling en het levenseinde. Over Een herkenbaar, lezenswaardig en op 84-jarige leeftijd haar gedachten de winst van het zorgen, over kinde- vooral liefdevol boek over de om- op papier te zetten. Ze meldt in haar ren en verzorgenden die doen wat gang met mensen met dementie. verhaal dat ze het boekje dat ze nu ze kunnen. Over de zorg die deson- aan het schrijven is, graag zelf had danks tekort schiet. ‘Er dwars doorheen’ willen lezen toen ze na de dood van Via de uitgeefster van José, Moni- haar man steun nodig had. ‘Hou me maar vast’ is een boek ca Boschman, ontvingen we ook voor kinderen die voor hun ouders een tweede boek, met de titel ‘Er Jo Ghijsen heeft het proces van rou- wen, ouder worden en loslaten op indringende en heldere wijze onder woorden gebracht en laat gedachten en gevoelens aan de opper- vlakte komen die meestal achter de schermen blijven. Monica Bosch- man schreef er gedichtjes bij, Mar- jo Ghijsen verzorgde de illustraties. Een intens verhaal, dat uitnodigt om samen over verlies, ouder worden en loslaten te praten.

Heeft u belangstelling voor een van beide gratis boeken? Bel dan naar tel. 0222 310176 (Liesbeth Rijk) of 06 30056680 (Margreet Berndsen) en u krijgt het thuisbezorgd. 33 Zondagmorgen

Het is nog vroeg en het waait niet, dus neem ik de trap- zelf-maar fiets. Vroege zonnestralen schitteren in het hoge gras. Twee versregels van David Henry Thoreau schieten me te binnen: ”In each dew-drop of the morn- ing lies the promise of a day”. Mijn longen vullen zich met frisse morgenlucht en de pedalen draaien haast als vanzelf. Op Akenbuurt staan alle paarden nog op stal, maar aan de Westerweg is Hannie al bezig in haar tuin. Ze steekt haar arm op als ik haar groet. Op de Linden- hoeve hinnekt een paard om zijn plak hooi. Rond An- jahoeve is alles nog in diepe rust en het Torenhuus ligt er geknipt en geschoren de eeuwen weg te dromen. voorbij de volgende campings hoor ik achter me een Statig Martinus is weer tot leven gewekt. Zijn grote wa- auto heel snel naderen. Koppig blijf ik op het midden gendeuren staan wijdgapend de zon te verschalken. Bij van mijn helft; wordt er strak geremd en zwiept een Heidehof links af Rommelpot op tot het bankje bij de auto zich door de berm mij voorbij. Het is dezelfde. Als bunker van Hans. Het uitzicht strekt ongehinderd uit tot groet steek ik gniffelend mijn middelvinger op. Bij de de Waddendijk met daarachter nog de contouren van Pontweg is de boot net aan, maar met behulp van late het zandschip van Jan Mul.... Alom intense rust en open tegenliggers zorgt een overjarige trekker met een lange ruimte. De stilte dringt zich haast oorverdovend op met zwier ongeduld achter hem ervoor dat ik tijd heb om veldleeuwerik, verre koekoek en eenzame, depressieve over te steken. In het dorp klingelt een enkele kerkklok gans. Zoals elk moment van welhaast volmaakt geluk, en maant tot godsvrucht. Thuis geniet ik met heel mijn duurt dit ook veel te kort. Voor me haast een auto zich wezen na van alles wat even van mij was, zonder eigenaar een slag en achter hoor ik het chop chop van een naar te hoeven zijn. Mens, wat zijn we rijk en hoe mooi wentelwiek. Ik bestijg mijn fiets en op de Hemmerkooi, is Texel. net voorbij de eerste boer-en-camping, stormt op de Rien Mast smalle landweg een donkere auto op me af. Zonder in te houden dwingt hij mij de berm in. Ik onderdruk Ingeleverd voor de verhalenvertelmiddag 2018 van het een vloek en een verwensing en vervolg mijn weg. Net Texelfonds. Een heerlijke spruitjes ovenschotel

tartiflette, maar dan zonder aard- • Zet de oven aan op 175 graden appelen en met spruitjes! Snipper de ui fijn, snijd de knoflook Dat spruitjes erg voedzaam zijn, klein en de champignons in blokjes hoeven we denk ik niet meer uit • Bak de ui, knoflook en spekjes te leggen. drie minuten in een wok • Wok de champignons nog even Dit heb je nodig mee Dit recept met spruitjes is lekker, • 500-750 gr Spruitjes; 1 ui; • Bak ook de spruitjes even mee, zó lekker dat mensen die spruiten • 125 gr gerookte spekreepjes; strooi er flink wat paprikapoeder, vies vinden dit spruitjes recept • 100 gr champignons; een beetje nootmuskaat en pe- vast en zeker wel lekker vinden. • 1 teen knoflook; per naar smaak bij Al zullen ze waarschijnlijk zeggen: • 100 gr crème fraîche • Vet een ovenschaal in en leg het ‘het is te doen’. • paprikapoeder; spruitenmengsel in de schaal • nootmuskaat; • Roer de crème fraîche er We snijden de spruitjes doormid- • peper naar smaak; doorheen den, waardoor de smaak van de • 75 gr jonge kaas, geraspt • Strooi de geraspte kaas er over- spekjes, kaas, champignons, ui en heen en zet de schaal 15 minuten kruiden tot binnenin de spruitjes Zo maak je het in de oven kan dringen. Er is geen vleugje bit- • Snijd de kapjes van de spruitjes en ter meer te traceren en een beetje snijd ze doormidden. De spruitjes Eet smakelijk! crème fraîche maakt het geheel 8-10 minuten koken tot ze beet- lekker romig en doet denken aan gaar zijn en giet ze daarna af Bron: www.voedzaamsnel.nl 34 Problemen bij CBR opgelost

In het najaar was er reeds een af- wijs wanneer je 75+ bent is de di- de Gezondheidsverklaring (ook name van de wachttijd (= de afhan- gitale aanvraag. Ga naar www.mijn € 37,80), vul deze in en stuur op. deltijd welke het CBR nodig heeft cbr.nl en log in met je DigiD. Heb je Antwoord per post. Dit duurt iets om rijbewijsaanvragen te beoorde- geen computer of vind je dit moei- langer, maar is binnen een paar len) te zien. Inmiddels kan ik mel- lijk, vraag een medemens om hulp weken ook voor elkaar. Met het den dat de problemen bij het CBR (bv de kinderen). ontvangen keuringsverslag naar de verholpen zijn. dokter - wordt door mij digitaal in- De eerste stap op de site is dan het gediend - antwoord volgt weer per De hele procedure, het aanvragen aankopen van de Gezondheidsver- post. van de Gezondheidsverklaring, het klaring (digitaal, € 37,80) en deze Op de site van het CBR (www.cbr.nl) beantwoorden van de Gezondheid- vervolgens in te vullen. Binnen een is heldere uitleg te vinden. verklaring = het toesturen van een week is daarna antwoord van het keuringsverslag, het beoordelen CBR te verwachten: ze sturen digi- Tot slot nog iets over het invullen van van de keuringsverslagen verloopt taal (per e-mail) een bericht dat je de Gezondheidsverklaring. Dit dient zeer voorspoedig. Goedkeuring je moet wenden tot een arts. Voor zorgvuldig en volledig te gebeuren. wordt nu meestal binnen een week deze keuring is een keuringsverslag Ik maak nog wel eens mee, dat men- verleend. De aanvraag van het nodig; dit zit dan in datzelfde mijn sen als ze voor een aandoening (bv BE/75+ rijbewijs kan derhalve inclu- cbr.nl / inloggen met DigiD . suikerziekte) behandeld worden en sief de keuring zelf momenteel on- Het keuringsverslag moet worden als ze daarmee klachtenvrij zijn, zij geveer binnen drie weken worden gedownload en afgedrukt. Dit verslag de vraag naar suikerziekte (diabetes afgewerkt. Dit wel op voorwaarde en vooral de daarop aanwezige ZD- mellitus) met “neen” beantwoor- dat er geen ingewikkelde gezond- code heb ik nodig voor de keuring den. “Ik heb toch geen klachten?” heidsstoornissen aanwezig zijn (bv en het indienen bij het CBR. Wan- Dit is onjuist. Het CBR wil nauwkeu- slaapapneu). In die gevallen moet neer geen gezondheidsstoornissen rig geïnformeerd worden over de er meestal een aanvullende speci- (van betekenis) zijn te melden, volgt gezondheidstoestand. En vooral of alistische verklaring opgesteld wor- momenteel meestal goedkeuring er gezondheidsstoornissen zijn die den. Dit behelst een verwijzing naar binnen enkele dagen. Ook weer per de rijvaardigheid zouden kunnen een specialist en dus een wachttijd e-mail. Men kan dan met pasfoto’s beïnvloeden. En wordt aangetoond voor je bij die specialist terecht kan. naar het gemeentehuis om een in het rapport dat dit niet het ge- Daarna moet het specialistisch rap- nieuw rijbewijs aan te schaffen. De val is dan wordt men goedgekeurd. port apart door het CBR beoordeeld gemeente kan bij het CBR inkijken Voor suikerziekte wordt als regel bij worden. naar de verleende toestemming. het BE/75+ verslag een aanvullend rapport verstrekt, dat gelijktijdig De snelste en meest efficiënte weg Voor wie het handmatig wil doen: kan worden ingevuld. voor de aanvraag van het BE rijbe- ga naar het gemeentehuis, koop De keuringen worden nog steeds door ondergetekende verricht. De meeste eigen huisartsen ontbreekt het vaak aan tijd hiervoor. Ook de “Groot rijbewijzen” “vrachtwagen- rijbewijzen” worden door mij in samenwerking met Keurdokter (op Texel!) gedaan. Afspraken graag telefonisch.

Samengevat: wie zo’n twee maanden voor het verlopen van het rijbewijs met de verlengingsaanvraag begint, is momenteel royaal op tijd.

Robbert van den Bent Tel.: 06-539 342 29 E-mail: [email protected] 35 Colofon

Redactie Tekstcorrectie Peter Bakker, Cobie Daalder, Kees Dekkers, Henk Lina Bruijn en Els Whyte Snijders en Guusje Witte. Distributie Met medewerking van: Cobie Daalder (telefoon 312696) en Truus Zoetelief Peter Ampt, Peter Bakker, Familie Binsbergen, Trij- nie Boon, Liesbeth Rijk, Margreet Berndsen, Rob en Advertenties Marianne Dapper, Gerard Witte, Kees Dekkers, Mediabureau Langeveld & de Rooy met medewerking Simon Dros, Hennie Huisman, Joke v/d Sluis, Gerard van van Tom Steenvoorden, telefoon 316656 Uunen, Henk Snijders, Gerard Witte, Guusje Witte, Marianne Witte, Willem Vlas, Marion v/d Waarden- Websites berg, Riny Wielinga, Irene Zegers en ‘Neeltje’. www.texelswelzijn.nl • www.seniorenverenigingtexel.nl

Opmaak voorpagina en puzzel Leef-Tijd is een uitgave van Annie van der Heide Mediabureau Langeveld & de Rooy in samenwerking met Texels Welzijn en Seniorenvereniging Texel. Foto voorpagina + fotobewerking Oplage: 2.500 stuks; verschijnt 6 maal per jaar. Peter Ampt Inzenden van kopij voor de volgende Leef-Tijd graag Vormgeving en opmaak: voor 24 februari 2021 naar leeftijd.texelswelzijn@ Langeveld & de Rooy seniorenverenigingtexel.nl

Hoe gaat de redactie om met aangeleverde kopij?

De redactie van Leef-Tijd is niet verantwoordelijk voor Als meer kopij wordt aangeleverd dan mogelijk is de inhoud van de aangeleverde kopij. De inhoud blijft om te plaatsen, dan gelden de volgende prioriteiten: voor rekening van de schrijver. • Een uit een voorgaande Leef-Tijd doorgeplaatst artikel, waarbij is afgesproken dat dit artikel in de hui- Alle tijdig ingediende kopij wordt geplaatst, met uit- dige Leef-Tijd zal worden opgenomen, wordt in ieder zondering van: geval geplaatst. • Kopij met een commerciële insteek. • Actuele artikelen, zoals uitnodigingen voor activitei- • Kopij met een (gedeeltelijk) kwetsende inhoud. De ten, worden uiteraard met voorrang behandeld. inzender zal hiervan op de hoogte gebracht worden. • Overige artikelen. Hier geldt het devies; Wie het eerst is, het eerst maalt. • Bij overblijvende artikelen neemt de coördinator ‘Vormgeving en opmaak’ contact op met de inzender, om af te spreken in welke Leef-Tijd het artikel daad- Carla Bakker werkelijk zal worden opgenomen. A D M I N I S T R A T I E S E R V I C E Eigen verhaal, informatie of tips Heeft u als lezer van dit blad zelf een verhaal (of misschien Voor vragen over onze diensten, interessante informatie of tips) dat u wilt delen in Leef- neem contact met ons op per e-mail of telefoon. Tijd? Dan kunt u deze mailen naar: leeftijd.texelswelzijn@ E-mail: [email protected] - Tel. (0222) 314900 seniorenverenigingtexel.nl of handgeschreven sturen www.bakkeradministratieservice.nl naar: Leef-Tijd, p/a Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg. 36 WiltMooie u ook dingen mooie dingen doen voor doen de voor deTexelse Texelse samenleving samenleving? Dat kan met een bijdrage aan het Texelfonds. Het Texelfonds helpt ons eiland nóg mooier Overweegt u een bijdrage, bijvoorbeeld in de teEind maken 2019 danvierden het weal is. onze Sinds vijftiende de oprichting verjaar - lierenvorm van (door een bijvoorbeeld gift, legaat of een nalatenschap? gift, legaat of indag 2004 en constateerdenkonden we al 299we uiteenlopendetrots dat we meer en nalatenschap),Of hebt u andere bedrijven, ideeën om stichtingen de kwaliteit en van an - bijzonderedan 200 initiatieven initiatieven hadden ondersteunen ondersteund voor om derenleven op die Texel Texel te een verhogen? warm hart toedragen. eenons eilandtotaalbedrag nóg mooier van € te901.375,-. maken dan het al Wij treden graag met u in contact! is. We gaven € 770.000,- uit aan uiteenlo- Meer informatie over een bijdrage aan Heelpende, graag bijzondere gaan we projecten.door met ons In vijftienprachtige jaar deKijk opTexelse www.texelfonds.nl samenleving of neemvindt contact u op werk.zijn we Dat uitgegroeid kan alleen totdankzij een u:solide, particulieren, financieel www.texelfonds.nl.op met ons secretariaat. bedrijven,sterk fonds. stichtingen en anderen die Texel UEmail: kunt [email protected] ons ook een mailtje sturen (secreta- eenHeel warm graag hart gaan toedragen. we door met ons prachti- [email protected])Telefoon: 0222 317035). of bellen met penning- ge werk. Dat kan alleen dankzij u: particu- meester Dirk Vinke (tel. 06-20075117).

Het bestuur van het Texelfonds | Het bestuur van het Jong Texelfonds

Leden van Seniorenvereniging Texel krijgen op vertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijven: • Oosterhof Wonen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting. • De firma Graaf in De Cocksdorp geeft 10% korting op Texelse dekbedden (op = op). • In de Kookwinkel van Keukencentrum Texel kunt u als klant punten sparen voor 5% korting. Bij iedere euro spaart u een punt, bij 300 punten ontvangt u automatisch € 15,- korting op uw volgende aankoop. • Restaurant Topido in De Cocksdorp geeft 10% korting op een diner (exclusief drankjes). • Zegel Modes in de Weverstraat en Zegel Lingerie aan de Binnenburg te Den Burg geven 10% korting. • Mantje Lifestyle Stores (in Den Burg en De Koog) geeft 10% korting op: schoenen op maat, sokken, gemak schoenen, semi-orthopedische schoenen en inleg zolen. De korting is van toepassing op de volgende merken: Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet. • Bosma, Waalderstraat, Den Burg verleent 5% korting op alle aankopen. • Een leuke korting van € 251,- als Waaijer Advies Makelaardij uw woning mag verkopen. Vaste courtage wordt dan € 3.999,-, incl. 21% BTW.

*) De korting geldt niet voor aanbiedingen. U dient van te voren kenbaar te maken, of u voor korting in aan- merking wenst te komen. Toon daarom altijd direct uw ledenpas (wacht daar dus niet mee tot u tot betaling overgaat). De stelregel is: Alleen korting als u het kenbaar maakt, voordat u de koop sluit.

Uw bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! Hiervoor kunt u contact opnemen met Tom Steenvoorden. (Tel. 316656 of mail naar [email protected])

37 Van de Puzzel uit Leef-Tijd 2020-6 hebben we zoals gebruikelijk weer veel goede inzendingen ontvangen. Na het wegstrepen van de opgegeven woorden bleef ‘Nog meer eilanden’ als oplossing over.

Jaap van den Berg, Commandeurssingel 49 uit Oudeschild is de winnaar van de beschikbaar gestelde twee liter soep. Deze prijs is aangeboden door restaurant Topido, Kikkertstraat 21-23, De Cocksdorp en kan worden afgehaald bij Tom Steenvoorden, Kikkertstraat 84, De Cocksdorp. Heel veel succes!

Hieronder vindt u de nieuwe opgave gemaakt door Annie van der Heide. Om tot de oplossing te komen streept u weer weg: van links naar rechts of van rechts naar links. Diagonaal en van boven naar beneden of andersom. Let op: Sommige woorden zijn dubbel gebruikt! Bovendien kunnen sommige letters ook dubbel gebruikt worden. Na het wegstrepen van alle woorden houdt u nog 21 letters over, waarmee u vier woorden kunt vormen.

Deze oplossing mailt u voor 27 februari 2021 naar [email protected] of u stuurt hem per post naar: Texels Welzijn, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg. Doe uw best want we hebben weer een leuke prijs: aan de winnaar van deze puzzel stelt De Vakslager Haker, Vismarkt 5 Den Burg een lekkere worst beschikbaar. Heel veel succes!

S I I S S B O O T A R R E N N J S N E E L S S J I E E P E N E V O P S E B J L E A L E E R T R L U O S S U A I G U E I I E G B B N W R B A W W L K D I S R E S D O W K S P S E N L E D C E M L A L D L N E E K R O N W E T E S E O E E E A O S O K N E E E E E R R A T L N E A R A G O N G R P E E S P B O B S L E E U A R E Z A L B W U E E N S W

aragon – arre – arrenslee – bobslee – ijsboot – ijsbreker – ijsslee paardenslee – pekelwagen – prikslee – slede – slee – sneeuwblazer sneeuwkat – sneeuwploeg – sneeuwscooter – snowmobile

38 Leef-Tijd wordt u gratis aangeboden

SENIORENVERENIGING TEXEL

TEXELS WELZIJN BIEDT INWONERS OP TEXEL: DE FUNCTIE VAN VOORZITTER IS VACANT.

• DORPSWERK: TOM STEENVOORDEN, VICE-VOORZITTER leder dorp op Texel kent zijn eigen dorpswerker als een eerste Kikkertstraat 84, 1795 AE De Cocksdorp Tel. 0222-316656 aanspreekpunt bij alle vragen, wensen of ideeën op het Advertenties Leef-Tijd, Wonen/woonomgeving, PR gebied van welzijn, leefbaarheid en maatschappelijke BEA AALDERS, PENNINGMEESTER ondersteuning. Noordwester 37, 1791 HE Den Burg. Tel. 06-46633966 • MAATSCHAPPELIJK WERK: WIL BETSEMA, VICE-PENNINGMEESTER Ondersteunt mensen, jong en oud, als psychosociale Sluyscoog 58, 1791 WT Den Burg. Tel. 06-53715956 problemen het dagelijks leven belemmeren. Vaak hebben GERARD VAN UUNEN, SECRETARIS deze problemen te maken met relaties, werk, opvoeding, Cor Bremerstraat 16, 1794 AX Oosterend. Tel. 06-57095903 financiën. Voorzitter Ideëncommissie • VRIJWILLIGERSWERK: ANDRÉ VAN GENT, VICESECRETARIS Bent u vrijwilliger of op zoek naar vrijwilligerswerk? Dan kunt Vloedlijn 10, 1791 HH Den Burg. Tel. 0222312320 u rekenen op goede informatie, begeleiding, scholing en MARIJKE OTTEN, ALGEMEEN BESTUURSLID ondersteuning. Het verbinden van vraag en aanbod is Epelaan 42, 1796 AT De Koog. Tel. 0222-327010 maatwerk. Wmo/Zorg/Welzijn, Belasting, koopkracht bijz. bijstand. • MANTELZORGINFORMATIE EN ONDERSTEUNING: GUUSJE WITTE, ALGEMEEN BESTUURSLID Mantelzorgers kunnen rekenen op ondersteuning bij hun Molenstraat 20, 1791 DL Den Burg. Tel. 0222-314171 zorgtaken en regelzaken, op informatie en advies, cursussen Reizen, Verkeer en Vervoer, redactielid Leef-Tijd en activiteiten, respijtzorg en een luisterend oor. MARIAN ZEGERS, ALGEMEEN BESTUURSLID • WONENPLUS: Verzetstraat 26, 1791 DS Den Burg. Tel 0222-313561 Diensten zoals Tafeltje Dekje en ziekenhuisvervoer maken het Lief en leed mogelijk dat ook kwetsbare inwoners zo lang, zelfstandig en prettig mogelijk kunnen functioneren en wonen in hun eigen LEDENADMINISTRATIE: omgeving. Jan Meijer, telefoon 06-46025143, • DE BUURETON: e-mail [email protected] Stelt haar ruimtes graag open voor de eigen activiteiten en IBAN nummer van de vereniging NL81 RABO 0307893766 initiatieven van inwoners en maatschappelijke initiatieven. De Buureton, als het dorpshuis van Den Burg. • LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KUNNEN • ONTMOETING, ONTSPANNING EN ONTWIKKELING: ONDER ANDERE GEBRUIK MAKEN VAN: Inwoners kunnen deelnemen aan een verscheidenheid aan Invullen jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting en aanvragen activiteiten zoals cursussen, sport en spel, muziek en dans, ten behoeve van toeslagen door middel van huisbezoek à speciale projecten, gezamenlijke maaltijden. € 14,00 per persoon. Korting bij een aantal Texelse detailhandelszaken (Zie pag.37) • LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KRIJGEN Heeft u vragen over welzijn en maatschappelijke INDIEN GEWENST: ondersteuning, of heeft u ideeën over activiteiten die de Hulp en advies over vragen m.b.t. Wmo, Zorg en Welzijn. leefbaarheid in uw eigen dorp kunnen ondersteunen? Collectiviteitskorting bij zorgverzekering De Friesland. • SENIORENVERENIGING TEXEL STREEFT NAAR: Neem dan contact op met Texels Welzijn: telefoon  Het scheppen van voorwaarden ter verbetering van de sociale binding binnen de leeftijdsgroep. 0222-3126969 of mail naar [email protected]  Het geven van onderricht en het scheppen van voorwaarden voor educatie en ontwikkeling van de leden. Wijziging in verband met coronamaatregelen:  Het bieden van participatiemogelijkheden en lokale De inloopspreekuren in de dorpshuizen zijn tot nader belangenbehartiging op Texel. order stopgezet. Texels Welzijn blijft bereikbaar. Zowel  Het vertegenwoordigen van de leden in verschillende het dorpswerk als het maatschappelijk werk. Voor klankbord- en adviesgroepen. huisbezoeken en afspraken op kantoor geldt: graag • JAARCONTRIBUTIE € 30,00. Inwonende gezinsleden vooraf telefonisch een afspraak maken. Wij zijn op € 25,00 • Website: www.seniorenverenigingtexel.nl werkdagen telefonisch bereikbaar van 8.30-17.00 uur. • Contactadres [email protected]

39 Samen één Texel ondersteunt projecten die bijdragen aan een vitale samenleving op Texel. Samen voor zorg en welzijn

Ons doel is de leefbaarheid op Texel te bevorderen; een vitale samenleving waarin elke Texelaar meetelt en waar jong en oud prettig met elkaar kunnen wonen en werken.

Projecten die wij ondersteunden:

• Zorgappartementen Gasthuisstraat • Busrondritten voor bewoners van Courant Hattum/Texelse van Jeroen Foto • Tafeltje Dekje het Verpleeghuis • Elektrische duoﬁ ets voor de • Hospice Texel Texelse Reede • Verbouwing van de Gollards • Gezondheidsbeurs voor de • Strandrolstoelen voor Texelse jeugd mindervaliden Foto Stefan Krofft Stefan Foto Wij kunnen niet zonder u! Onze stichting krijgt geen subsidie en is Wilt u ons steunen? Fonds op naam afhankelijk van schenkingen, erfenissen Wij gaan graag met u in gesprek. Wilt u meer doen en echt een bijdrage en legaten. Uw gift aan de stichting is Kijk voor meer informatie op onze leveren? Met uw eigen fonds op naam vrijgesteld van schenk- en erfbelasting website of bel met Arjen Boerhorst kunt u iets goeds nalaten aan de Texelse en komt geheel ten goede aan onze (voorzitter), 06 2323 1795. samenleving en bepaalt u zelf het doel. Wij projecten. helpen en adviseren u hierbij graag.

Aanvraag doen Wilt u een ﬁ nanciële bijdrage aanvragen voor een maatschappelijk Texels project? Download het aanvraagformulier op onze website www.sameneentexel.nl

Stichting Samen één Texel @ [email protected] I www.sameneentexel.nl Het bestuur (vlnr): Ingrid Witte, Arjen Boerhorst (voorzitter), Steven Bakker (penningmeester), Nico Zoetelief, Vera van B NL10 RABO 0362 537 569 Heerwaarde (secretaris). Foto: Liselotte Schoo

Samen Een_adv_2021.indd 1 15-01-21 09:27