Środki na druk gazety są ograniczone. PRZECZYTAŁEŚ? PROSIMY - PRZEKAŻ JĄ INNYM! Procent ważnych głosów Krajobraz po eurowyborach w kraju wyniósł 96,88%, przy 95,38% w naszej gminie. Wyglą- wiecie piskim prawem wyborczym dyspo- da na to, że nieco gorzej niż nowało 46.146 osób, a do urn poszło w kraju poradziliśmy sobie z wypełnia- jedynie 16,91%. Najlepszą frekwencją niem kart do głosowania. Najgorzej pod w powiecie popisała się Ruciane- tym względem było w obwodzie wybor- Nida z 19,99%, a najgorszą Biała Piska czym w Okartowie, a najlepiej poradzili Zacznijmy od frekwencji. W kraju do z 13,27%. Gmina znalazła się sobie głosujący w orzyskim przedszkolu. głosowania uprawnionych było 30 636 537 w powiecie na przedostatniej pozycji, z Mieszkańcy gminy najczęściej odda- osób, a do głosowania przystąpiło 23,83% frekwencją 16,92% i 1.219 osobami, które wali głosy na listę Polskiego Stronnictwa z nas. Na Warmii i Mazurach prawo głoso- oddały ważne głosy. Tak więc porównując Ludowego, bo 32,91% ważnych głosów wania posiadało 1.149.257 mieszkańców, do kraju i województwa mamy niższą fre- padło na tę właśnie listę, ale już w woje- a skorzystało z tego prawa 17,42%. W po- kwencję, ale podobną jak w powiecie. dokończenie na str. 2

MIESIĘCZNIK SPOŁECZNOŚCI ORZYSZAN wiewydaswan'y przez Mcazurskie Stowiarzyszenie Aktywności Lokalnej w Orzyszu orzyskie Nr 42 czerwiec 201 4 gazeta non profit - egzemplarz bezpłatny ISSN 1 898-3375

Burmistrza Orzysza wypowie- dzenie. Z nieznanych mi po- wodów burmistrz zwolnił mnie wodu tych konfliktów wiele z obowiązku świadczenia pra- straciliśmy i nadal tracimy. cy w trakcie trzymiesięcznego Chcę, aby w naszej małej okresu wypowiedzenia. Zdecydowanie należy za- ojczyźnie zapanowała normal- Postanowiłam kandydo- kończyć wojnę orzysko-orzy- ność. Nie jest ważne z jakich wać w wyborach samorządo- ską i wziąć się do pracy na ugrupowań politycznych wy- wych w dniu 16 listopada rzecz wspólnego dobra. Z po- wodzimy się. Ważne jest to, 2014 r. na stanowisko Burmi- kim jesteśmy i co robimy do- strza Orzysza. brego dla ludzi, bo po to wła- Jest to decyzja ze wszech śnie są politycy, samorzą- miar przemyślana. Do tej de- dowcy, aby pracować dla ludzi. cyzji bardzo długo „dojrzewa- Mnie nie interesuje czy łam”, mam bowiem świado- ktoś jest z PSL, PO, PIS - waż- mość jak trudna i ciężka jest ne, jakim jest człowiekiem. praca burmistrza. Wiem to, po- Czas zmienić złe relacje po- nieważ przez kilkanaście lat między naszymi lokalnymi po- pełniłam różne funkcje. Znam litykami. Relacje na płasz- siebie i wiem, że zawsze dążę czyźnie powiat - gmina, rada w swojej pracy do perfekcji, miejska - burmistrz są nie do a to cecha sprawiająca, że pra- przyjęcia i należy zdecydowa- ca staje się sensem życia i wy- nie położyć kres tym konflik- maga ogromnego wysiłku. tom. Burmistrz musi zbudo- Wiem jednak, że mogę zrobić wać zdrowe relacje z radnymi, dużo dobrego dla naszego mia- a radni z burmistrzem. Sztuka sta, gminy i mieszkańców. negocjacji, rozsądek, wzajem- Mam pomysły i energię, którą ne zrozumienie i szacunek są chętnie wykorzystam w służbie tu niezbędne. lokalnej społeczności. Moim Nie mając możliwości atutem, są duże doświadczenie pracować w sposób, który jest i realne dokonania. Lubię ludzi dla mnie właściwy - w dniu 28 i pracę dla ich dobra. maja 2014r. złożyłam na ręce dokończenie na str. 4 MAMY ODWAGĘ PISAĆ PRAWDĘ WIEŚCI ORZYSKIE

porad musi być partnerem doradcy, nie je- Biuro Porad Prawnych i Obywatelskich go podopiecznym i doradca ma mu to uświadomić, ma go wyedukować. Doradca ściwej dla rozwiązania sprawy, wyjaśnie- ułatwia klientowi rozwiązanie problemu. niu obowiązującego trybu postępowania, Tak w największym skrócie przedsta- a także wskazaniu przepisów, mających za- wia się sprawa Biura Porad Prawnych stosowanie w konkretnej sytuacji. Doradcą i Obywatelskich. W naszym mieście biuro może zostać każda osoba z wykształce- takie nie funkcjonuje, chociaż okazjonalnie niem prawniczym. Jednak nie jest to waru- można skorzystać z porad w Urzędzie nek konieczny. Doradca to osoba wrażliwa Miasta i Gminy lub w świetlicy środowi- na krzywdę ludzką, która chce Podkreślam: bezpłatnie, skowej. Czy potrzebne jest w Orzyszu ta- nieść pomoc, czynić dobro, bo bo trudna sytuacja materialna kie biuro, które byłoby otwarte przez kilka prawa, tak jak wielu innych rze- wielu osób nie pozwala im na czy kilkanaście godzin w tygodniu, w któ- czy, można się przecież nauczyć. uzyskanie profesjonalnej, od- rym (w godzinach pracy) byłaby dostępna Wskazana jest specjalizacja do- płatnej porady, będącej odpo- osoba kompetentna, życzliwa, pragnąca radcy w konkretnej dziedzinie, wiedzią na ich aktualne pomóc w rozwiązaniu problemu? Sądzę, że czyli np. w sprawach rodzin- problemy. Takie poradnictwo tak. W naszym miasteczku wiele osób nie nych, zatrudnienia i bezrobocia, obejmuje informację i poradę ma pracy, Orzysz to miasto głównie eme- w sprawach świadczeń socjal- prawną oraz, a może w szcze- rytów, więc na pewno wiele osób nie stać nych, mieszkaniowych itd. gólności, poradę obywatelską, na porady w kancelariach prawnych. Do Klientami doradcy obywa- polegającą na przekazaniu lu- tego takowych kancelarii u nas nie ma, telskiego najczęściej są osoby dziom informacji o różnych więc trzeba byłoby udać się do np. sąsied- o niskim poziomie świadomości możliwościach rozwiązania ich niego Pisza, a to już wiąże się z kosztami prawnej, często korzystający problemu, ale także związa- i stanowi dodatkową przeszkodę. z pomocy społecznej, niezaradne nych z nimi konsekwencjach, Wydaje mi się, że otwarcie takiego życiowo, o niskich dochodach, wspieraniu ich w dokonywaniu Biura Porad Prawnych i Obywatelskich znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej. wyboru sposobu postępowania itd. Innymi w Orzyszu miałoby rację bytu i klientów Głównym celem procesu doradczego jest słowy, porada obywatelska to pokazanie by nie zabrakło. Osoby chętne do pracy, pomoc klientowi w samodzielnym radze- klientowi takich narzędzi, które pozwolą wolontariackiej (przynajmniej na początku niu sobie z problemami, ale także umożli- rozwiązać nurtujący go problem. wolontariackiej), proszone są o kontakt wienie mu wzięcia odpowiedzialności za Informacja obywatelska polega na z redakcją Wieści Orzyskich. wskazaniu specjalisty lub organizacji wła- jego własne decyzje. I dlatego klient biura

i względem Jarosława wano w Komisji Wyborczej w orzyskim Krajobraz po eurowyborach Kalinowskiego, który przedszkolu - 22,34%, w Szkole Podsta- na swojej liście otrzy- wowej w Orzyszu 22,37% i w Gimnazjum dokończenie ze str. 1 mał 33.879, wydaje się dotkliwą porażką. w Orzyszu 22,38%. wództwie najczęściej głosowano na listę Jeżeli jesteśmy już przy kandydatach Jak widać, najmniej lubią posła Platformy Obywatelskiej, na którą oddano z PSL, to w wyniku wyborów w Brukseli w Orzyszu, a najbardziej we wsi, gdzie 32,91% ważnych głosów, na PiS 27,58% będą reprezentowali Polskę: GRZYB An- mieszkają jego rodzice, gdzie mieszka sam głosów i na SLD, gdzie oddano 11,94% drzej Marian z okręgu wyborczego w Po- i gdzie mieści się szkoła, w której praco- ważnych głosów. PSL znajdowało się znaniu, HETMAN Krzysztof Andrzej wała jego żona. Czym można tłumaczyć w województwie na 4 miejscu pod tym z okręgu wyborczego w Lublinie, KALI- taką niechęć do posła w gminie, w której względem z 8,60% głosów. W powiecie NOWSKI Jarosław z okręgu wyborczego się wychował? Zapewne przyczyn jest piskim najwięcej głosów oddano na PiS Warszawa II i SIEKIERSKI Czesław wiele i bez odpowiednich badań można 30,44%, na PO 24,89%, a na PSL oddano Adam z Krakowa. tylko gdybać. Z rozmów z niektórymi 21,06% głosów. W naszym województwie mandat mieszkańcami wynika, że mieli oni „nad- W gminie Orzysz głosowano głównie otrzymali Karol Karski z Prawa i Sprawie- miar” tego kandydata „na co dzień”. Może na listę PSL i na nią oddało swój głos 368 dliwości oraz Barbara Kudrycka z Platfor- to za przyczyną wszechobecnych banerów, mieszkańców gminy, z tego 314 głosów na my Obywatelskiej. z których kandydat „podpatruje” miesz- mieszkańca Drozdowa, Zbigniewa Włod- Wracając do „naszego człowieka kańców zawsze i wszędzie? Może to zbyt kowskiego. Platforma Obywatelska otrzy- w Sejmie”, który chciał przenieść się do le- nachalna propaganda w „Obywatelu Orzy- mała tutaj 278 głosów, a PiS 262 głosy. piej płatnej pracy, występował na liście sza”? Może kojarzenie kandydata z osobą Co do naszego aktualnego posła do kandydatów jako nauczyciel, mieszkaniec nieakceptowaną w naszej miejscowości? polskiego parlamentu, który chciał prze- Zastrużnego, członek partii Polskie Stron- Może zbyt nadmiernie częste pojawianie nieść się do Brukseli, to ilość 314 głosów nictwo Ludowe, z Komitetu Wyborczego się kandydata o każdej porze i w każdym przy 7.552 osób, które mogły poprzeć Polskie Stronnictwo Ludowe, okręg wy- miejscu, gdzie odbywa się spotkanie ja- w tym Pana Włodkowskiego, wydaje się borczy nr 3 w Olsztynie, lista nr 9, a pozy- kiejś nieco większej grupy mieszkańców? wyjątkowo niska. Apel kandydata, aby cja na liście 6. Niektórzy mówią wręcz o gwiazdorzeniu - orzyszanie „głosowali na swojego” nie W naszej gminie na listę, na której cokolwiek by to oznaczało. spotkał się z przychylnym przyjęciem. występował Zbigniew Włodkowski, naj- Już wkrótce będziemy mieli możli- Zresztą, w całych wyborach otrzymał on większy procent głosów oddano w Komisji wość obserwowania, w jaki sposób wybory łącznie tylko 2.324 głosy, co w stosunku Wyborczej w Okartowie - 63%, w Dą- do europarlamentu przełożą się na wybory do Stanisława Żelechowskiego z tej samej brówce - 58,54% i w Drozdowie burmistrza naszego miasteczka. listy, który otrzymał 11.389 głosów - 54,39 %. Najmniej na taką listę zagłoso- WIEŚCI ORZYSKIE

STRAŻACY Z NOWYCH GUT GOŚCILI KOLEGÓW Z TORUNIA

doświadczenia, co do sposobu wykorzysta- nia różnych typów sonarów z ratownikami pracującymi na takim sprzęcie z PSP w Pi- szu, Giżycku i Węgorzewie, a także ze służbą ratowniczą w Mikołajkach. - Każda z tych grup ma inny rodzaj sonaru. My chcemy poznać nasz sonar, po- znać jego możliwości, wypraktykować, jak w optymalny sposób korzystać z niego- mówił mł. bryg. Sławomir Rynkowski. - Miejscowym możemy pokazać pra- cę naszego robota, który wyposażony jest w kamery, własny napęd, możliwość zapi- su rejestrowanego obrazu w czasie prze- mieszczania się i prowadzenia prac podwodnych. U nas stosujemy ten sprzęt na Wiśle, na Drwęcy, która w naszej okoli- cy łączy się z Wisłą. W grupie ćwiczących znajdował się także Dariusz Popławski, starszy sekcyjny JRG nr 3 w Toruniu, który jest strażakiem już 8. rok. Spytany o utrudnienia wynika- jące ze złej pogody, bo taką właśnie zastali w czasie ćwiczeń na Śniardwach odpowie- dział, że często podejmują oni działania w złych warunkach pogodowych, które jednak nie mogą im przeszkodzić w do- brym wykonywaniu swoich zadań. Prace poszukiwawcze muszą być prowadzone i kontynuowane w każdych warunkach po- godowych, więc zła aura w czasie ćwiczeń jest niejako okolicznością sprzyjającą. Za- pewne wynika to z tego, że jak stwierdził, praca w jednostce PSP jest jego pasją - jest także członkiem OSP w swojej miejsco- wości - a praca ratownika wprost sprawia mu przyjemność. ba poza Augustowem, będący w posiada- Żegnając się z toruńskimi strażakami, niu Państwowej Straży Pożarnej. prezes Król zaprosił ich na kolejne ćwicze- Sonar zakupiony został dla potrzeb nia w naszej okolicy, ale także na wypo- ratownictwa niedawno i tutaj właśnie na czynek i prywatne poznawanie uroków Śniardwach i innych jeziorach mazurskich naszych pięknych Mazur. był sprawdzany pod względem swoich możliwości. Toruńscy strażacy w czasie warsztatów trwających 5 dni wymieniali Swoim sprzętem pływającym prze- mieszczali się także Śniardwami i jakiś czas bazowali na terenie Nowych Gutach, będąc gośćmi prezesa OSP Stanisława Króla. W skład podwodnego zestawu poszu- kiwawczego, którym dysponowali, wcho- dził sonar holowany oraz zdalnie sterowane urządzenie podwodne, tzw. ro- bot podwodny, którym można dokonywać poszukiwań denatów bądź zatopionego sprzętu w zasięgu 200 m od operatora. Jak powiedział dowódca grupy ćwi- czącej mł. bryg. Sławomir Rynkowski, za- stępca dowódcy Jednostki Ratowni- czo-Gaśniczej nr 3 w Toruniu, sam robot jest użytkowany przez grupę ratowniczą już od dwóch lat, jako jedyny w kraju, chy- WIEŚCI ORZYSKIE , dokończenie ze str. 1 lejna bariera. w mieście i na wsiach, racjonalna polityka Chcę realizować własne przemyślane Naszą szansą jest budowa szlaku w tym zakresie i co jest z tym związane - koncepcje, ale także słuchać tego, co mó- wodnego, który połączy nas z Wielkimi Je- wyposażenie Ochotniczych Straży Pożar- wią ludzie i reagować na ich potrzeby. ziorami Mazurskimi. W tym celu należy nych, monitoring w mieście. Mam wiele planów, pomysłów, które jako między innymi pogłębić i poszerzyć naszą Polityka prorodzinna i dobro rodziny burmistrz będę mogła realizować. Przed Orzyszę. Chciałabym, aby ta nasza rzeka to dla mnie priorytet. Sama jestem szczę- nami kolejna perspektywa pozyskania stała się w przyszłości mekką kajakarzy. śliwą mamą dwóch dorosłych już córek, środków z Unii Europejskiej. To ja z ra- Moim zdaniem jest to najpiękniejsza rzeka które są moją radością i dumą. Tworzymy mienia Urzędu brałam udział w opracowa- w regionie. Otwarcie się na Wielkie Jezio- z mężem i dziećmi kochającą się rodzinę. niu Strategii Krainy Wielkich Jezior ra sprawi, że w sezonie będą u nas turyści, Mamy XXI wiek i drogi dojazdowe Mazurskich, która będzie podstawą do a to oznacza odpowiedni rozwój infrastruk- w mieście i na wsi powinny być na odpo- ubiegania się o środki unijne. Znam zasady tury turystycznej. wiednim poziomie. Miasto i wsie powinny podziału tych środków na szczeblu woje- Wspólnie z Panem Arkadiuszem Sie- być piękne i zadbane, tak aby turysta wództwa warmińsko – mazurskiego. mieniukiem zabiegałam o zaprzestanie z chęcią się u nas zatrzymał, a mieszkańcy Wiem, co będzie możliwe do realizacji. odłowów sieciowych na naszym jeziorze mieli satysfakcję z życia w pięknym, przy- Żyjemy w przepięknej i malowniczej Orzysz. Turystyka wędkarska to wydłuże- jaznym otoczeniu. części Polski. Mamy to, czego inni nam nie sezonu turystycznego, to przyszłość na- Trzeba mocniej wesprzeć aktywność szczerze zazdroszczą - dziewiczą przyrodę. szej gminy. Warto o tę sprawę zabiegać. wspaniałych ludzi, którzy mieszkają w na- Mamy jednak wiele problemów gospodar- W mieście brakuje placów zabaw dla szej gminie. Udało mi się to z kobietami ze czych i społecznych. Brak infrastruktury najmłodszych. Jeden plac zabaw to sta- wsi, z Kół Gospodyń Wiejskich, ale tych drogowej i kolejowej, brak linii średniego nowczo za mało. Musimy zwiększyć liczbę grup społecznych jest dużo, dużo więcej. napięcia. Potrzeba rozbudowy sieci wodo- miejsc w żłobku i w przedszkolu, tak aby Chcę współpracować z sołtysami i środo- ciągowej i kanalizacyjnej. Konieczny re- było tam miejsce dla każdego malucha. Po- wiskiem wiejskim. Pragnę być dobrym go- mont oczyszczalni ścieków i stacji dobnie należy zadbać o to na wsiach. Szko- spodarzem, który dba o rozwój gminy, uzdatniania wody. Brak miejsc pracy. Te ły powinny być pod szczególną opieką, bo miejsca pracy i wypoczynku mieszkańców. braki i problemy zniechęcają potencjal- to w nich nasze dzieci zdobywają wiedzę, Ludzie w Orzyszu i na wsiach naszej nych inwestorów do inwestowania na na- która będzie ich oknem na świat. Należy gminy są wspaniali. To nasz potencjał. szym terenie. dołożyć wszelkich starań, aby sport w na- Trzeba tylko pracować systematycznie Co z tego, że mamy strefę ekono- szej gminie rozwijał się prężniej. Mamy i być otwartym na ludzi. miczną, jeżeli brak jest tam sieci elektrycz- ku temu odpowiednie warunki. Uważam, Tak wiec przede mną stoją duże wy- nej o odpowiedniej mocy – to oczywista że bardzo ważnym elementem życia spo- zwania. Jeśli będę miała możliwość je re- bariera dla każdego inwestora. Brak linii łecznego jest kultura. Ta powinna być na- alizować, to zrobię to najlepiej jak umiem. kolejowej i wyremontowanej drogi - szes- szą chlubą. Należy bardziej zadbać Mam zapał i wiedzę oraz bardzo lubię pra- nastki również jest dużą przeszkodą. Brak o najstarsze pokolenie, o naszych senio- cować z ludźmi i dla ludzi. wodociągu i kanalizacji w tej strefie to ko- rów, o ich dobry, beztroski o sprawy mate- rialne, byt. Ważne jest bezpieczeństwo

A komu podlega kładka dla pieszych, PRZECHODNIE TO WYBORCY... przy moście kolejowym? Naszemu miejscowemu dostojnikowi Sulimie? To ...i warto zadbać o ich potrzeby. A tej podlegają działaczom z PSL-u. Może więc niech się weźmie do roboty! Nawierzchnia dbałości jakoś nie zawsze dobrze widać. zamiast rozdawać chlebki, niech zabiorą mostka jest dobra, ale przyczółki i filar Na ul. Kolejowej, przy Wojska Polskiego się za swoją robotę, za którą im płacimy. rozsypują się. Beton, nie naprawiany chyba brak pasów wyznaczających przejście dla Gdyby za każdy rozdany jogurcik od którejś tam wojny światowej, kruszy pieszych. To jest niebezpieczne dla namalować jeden pas wyznaczajacy się, odpada, straszy przechodzących. przechodniów. Drogi w naszym powiecie przejście na jezdni, to byłaby fajna sprawa. WIEŚCI ORZYSKIE

Orzysz to moje rodzinne miasto. Urodziłam się tutaj i tutaj Katarzyna Karwowska-Pytraczyk wraz z moimi rodzicami i młodszym rodzeństwem spędziłam cu- downe dzieciństwo. Wśród mieszkańców Orzysza mam wielu zna- świecie, ale to moje korzenie i rodzina sprawiły, że Orzysz jest dla jomych, przyjaciół. mnie tym wyjątkowym miejscem. Mieli Państwo okazję poznać Mam 31 lat, od 4 lat jestem mężatką. Szkołę wyższą skończy- mnie bliżej, w salonie Orange, który prowadziłam w Orzyszu. łam na Śląsku. Wiele czasu spędziłam na podróżach po Polsce i Obecnie pracuję w firmie rodzinnej. Życie, praca, codzienny kon- takt z mieszkańcami sprawia, że każdego dnia zauważam, jak można ułatwić i udoskonalić życie w naszym mieście. Mieszkamy w pięknej miejscowości otoczonej jeziorami, la- sami – powinniśmy maksymalnie wykorzystać ich walory. Nasze dzieci powinny mieć bezpieczne, edukacyjne place zabaw, miejsca do wypoczynku, ścieżki rowerowe, czyste deptaki i parki. To wła- śnie tu chciałabym stworzyć Orzysz, z którego będę mogła być dumna ja i wszyscy mieszkańcy. Nasze miasto powinno stać się miejscem pięknym, bezpiecz- nym, nowoczesnym. Miastem, gdzie będzie nie tylko opieka me- dyczna na najwyższym poziomie, ale również miejscem rozrywki dla dzieci, młodzieży, rodziców i dziadków. Orzysz to miejsce, które ma takie możliwości. Stwórzmy je razem - nasze miasto - dla nas, dla naszych rodzin. Ewa Paciorek

Mam 48 lat, a od siedmiu mieszkam ży, aby chciała i mogła tu pozostać, a nie w Tuchlinie. Nie jestem związana z żadną par- musiałaby emigrować do innych miast lub tią polityczną, nie interesują mnie żadne ukła- zagranicę. Mamy tutaj olbrzymi potencjał, dy polityczne ani lokalne. Cztery lata temu aby to zmienić, trzeba tylko dużo pracy zostałam wybrana na sołtysa, co pozwala mi i wiele chęci. lepiej dostrzegać problemy zwykłych ludzi. Kandyduję z okręgu nr 14 z listy Pani Poprzez dotychczasowe działania poka- Ewy Krupy, ponieważ uważam, że jest to załam, że potrafię pomagać nie tylko swoim jedyna osoba, która jest ponad podziałami, mieszkańcom, ale również okolicznym wsiom. otwarta na potrzeby innych ludzi. W swo- Przykładem może być szybka reakcja na po- ich dotychczasowych działaniach pokaza- trzeby Cierzpięt po przejściu gradobicia. ła, że dobro mieszkańców wsi jest tak Organizując wyjazdy dzieciom z Tuchli- samo ważne, jak potrzeby mieszkańców na, zawsze pamiętamy o dzieciach z innych miasta Orzysza. wsi. Bardzo ważne jest, aby stworzyć takie perspektywy i możliwości dla naszej młodzie-

Proszę Państwo o poparcie mojego kandydowania do Rady Miejskiej Orzysza. Jako radna chciałabym angażować się w spra- Regina Marusińska wy ludzi potrzebujących pomocy: bezrobotnych, znajdujących się władz do lokalnych problemów, być bliżej ludzkich spraw i wpły- w trudnej sytuacji życiowej, pokrzywdzonych przez los, starszych, wać na bardziej przemyślane decyzje w samorządzie naszej gminy. młodzieży i dzieci. Chcę zmienić obojętne podejście naszych Będę przeciw arogancji władzy, a za poszanowaniem godności lu- dzi, naszych mieszkańców. Zawsze będę przeciwko intrygom, układom różnej „maści” i załatwianiu „po znajomości”. Nigdy nie byłam i nie będę w żadnej partii, nie wejdę w żadne „układy”, któ- re będą niezgodne z interesami orzyszan. W naszej gminie mieszkam od urodzenia. Tutaj uczyłam się, pracowałam zawodowo, tutaj poznałam męża i wychowałam swoje dzieci. Obecnie, także tutaj, oczekuję kolejnego wnuka. Dobrze za- tem znam potrzeby mieszkańców, przechodzących kolejne etapy swojego życia w naszym mieście. Społecznie pracuję w zarządzie związku emerytów, współor- ganizuję działania dla mieszkańców w ramach organizacji pozarzą- dowej, prowadzę grupę kobiet grających w piłkę siatkową, bezinteresownie pomagam chorej mieszkance Orzysza. Wierzę, że mogę wpływać na dobre, potrzebne zmiany w życiu mieszkańców gminy, naszej społeczności. WIEŚCI ORZYSKIE

NIEISTNIEJĄCE WSIE W OBECNYCH GRANICACH GMINY ORZYSZ (5) urzędu w Grądówce, choć rewir drygalski leżał wówczas w starostwie piskim. poligonu wojskowego, gdzieś pomiędzy W okresie tym zaczęły już też powstawać GRĄDÓWKA również już nieistniejącymi wsiami: pierwsze podleśnictwa (Unterförsterei). Na Szwejkowo i Oszczywilki. Na mapie staro- obecnym terenie naszej gminy na razie stwa ryńskiego (Districtus Reinensis) wy- jedno: w Kantorowiźnie (U.F. Kantorowi- kreślonej przez kartografa Józefa schken), na południe od Orzysza. Według Naronowicza-Narońskiego[iv] i sygnowa- spisu miejscowości[vi] opublikowanym nej w 1663 roku, wielkość majątku Grą- w 1821 roku, ale przedstawiającym dane dowka opisano już tylko jako trzy łany. z początku XIX wieku, urząd leśny (For- Według mapy dwór leżał w górnym biegu stamt) w Grądówce zamieszkuje 19 osób. rzeczki, będącej prawym dopływem Dzię- Dane o liczbie mieszkańców najpewniej kałówki. Rzeczka, struga czy też ciek wod- uwzględniają podległe podleśnictwa. Re- Dzięki danym z 1568 roku dowiadu- ny, jest chyba obecnie bezimienna, ale forma administracyjna z 1818 roku podzie- jemy się, że w Grundoffkenn znajdował się onegdaj, staw wypiętrzony na niej przy ły- liła grądóweckie lasy pomiędzy dwa dwór i owczarnia (Hof und Schäferei). Po- sońskim młynie, w dokumentach krzyżac- powiaty: piski (Kreis Johannisburg) i ełcki twierdza to jednozdaniowa notatka rentmi- kich, określono właśnie jako Grundoffken. (Kreis Lyck). Większość, wraz z samą strza Kaspara von Nostitza[i] z 1578 roku. Nazwę Grądowka zamieszczoną u Naroń- Grądówką, trafiła do powiatu piskiego, ale Na mapie Prussia Caspara Hennebergera skiego, jako terenową, czyli używaną prawie cały rewir kozielski, czyli lasy le- (dane terenowe z 1570 roku) opisana jako w mowie przez okolicznych mieszkańców żące w trójkącie: Wierzbiny – – Be- Grundoffki. Jak zauważa Grzegorz Białuń- w połowie XIX wieku, podaje również mowo Piskie, do powiatu ełckiego. ski[ii], Grądawka, bo takiej nazwy używa, Marcin Giersz[v]. W związku z tym, że administracja leśna stała się wówczas kolejnym po Rynie i Orzyszu, a potem w okolicach Mikołajek ośrodkiem gospodarki domenialnej w ów- czesnym starostwie ryńskim. W komplek- sie gospodarczym Orzysza, w którym funkcjonowały już: przystań rybacka, folusz i młyn zbożowy, kuźnia, tartak oraz cegielnia; owczarnia w majątku książęcym w Grądówce była jego uzu- pełniającym elementem. Grądówka należa- ła do parafii w Orzyszu. W folwarku w Grądówce, odrabiali szarwark chłopi z okolicznych wsi czyn- szowych. Według danych z 1568 roku, chłopi ze Skomacka (Skomack Wielki) sia- no pochodzące z łąk przy granicy ze staro- stwem ełckim, mieli później przez osiem dni w roku zwozić do Grądówki. Szarwark w majątku odrabiali również chłopi z Gut (Nowe Guty). W XVII wieku swoje zobo- wiązania regulowali tu chłopi ze wsi czyn- szowych leżących we wschodniej części ówczesnego starostwa ryńskiego. Przykła- XVIII wiek, to zapewne regres go- dopasowała się do granic powiatowych, dowo, grądóweckie łąki graniczące z Łyso- spodarki folwarcznej w Grądówce, ale to powierzchnia lasów podległych pod nadle- niami, kosili w ramach szarwarku, na też z pewnością całkowita zmiana jej cha- śnictwo (Oberförsterei ) w Grądówce potrzeby folwarku książęcego, chłopi rakteru. Przyczyniła się do tego Ustawa zmniejszyła się. Tworzenie nadleśnictw, to z Odój. Okazało się, że właśnie o te grunty Leśna Króla Prus Fryderyka II z 1775 ro- właśnie kolejny etap reformy leśnej, który chcieli poszerzyć swoje włości wolni z Ły- ku. Jej przepisy miały położyć kres kilku- formalnie na początku XIX wieku dotarł soni. Ówczesny starosta ryński Reinhardt setletniej rabunkowej gospodarce leśnej, również do Grądówki. Tytułowanie Grą- von Halle zgodził się sprzedać im łąkę ze precyzując zalecenia dotyczące: sposobów dówki raz nadleśnictwem, raz urzędem le- wszystkimi korzyściami za 100 pruskich pomiarów, urządzania lasu, zabiegów śnym, przewija się w dokumentach jeszcze grzywien, w dwóch równych, rocznych ra- ochronnych, wyrębów, wypasu zwierząt przez pewien okres i zależy prawdopodob- tach. Targu dobito 6 kwietnia 1611 roku hodowlanych oraz łowiectwa. W ustawie nie od kontekstu, który był w danym mo- (według jeszcze obowiązującego w Pru- wymienione są wszystkie ówczesne rewiry mencie poruszany. 18 grudnia 1835 roku sach Książęcych kalendarza juliańskiego), leśne, a wśród nich rewir w Grądówce. Na w nadleśnictwie Grądówka powołano no- a pozbawieni miejsca odrabiania szarwar- mapie Schröttera (1796-1802) Grądówka we leśnictwo o nazwie Rehfeld[vii]. Leśni- ku chłopi z Odój, zostali z niego zwolnieni, pojawia się już jako urząd leśny (F.A. czówka Rehfeld leżała kilka kilometrów na w zamian za podwyższony czynsz[iii]. Ma- Grondowken) położony wśród Królew- północny-wschód od Grądówki. Zapewne jątek książęcy w Grądówce przez długi skich Lasów Grądóweckich (Königliche w tym okresie powstało też leśnictwo czas był wielkości siedmiu łanów, ale jak Grondowskensche Forst). Lasy te wówczas Szwejkowo z siedzibą na wschód od wsi podają źródła z 1623 roku, dodatkowo podzielone były na trzy rewiry: orzyski, o tej samej nazwie. W leksykonie[viii] wy- owczarnia, zapewne pastwiska i łąki, zaj- drygalski i kozielski; jak się domyślam, danym w 1845 roku urząd leśny w Grą- mowała powierzchnię 121 łanów (ok. wszystkie podlegające pod jurysdykcję dokończenie na str. 7 2000ha). Był to pokaźny obszar obecnego WIEŚCI ORZYSKIE

strzygonii choinówki spowodowała, że tych, a w Orzyszu mogła powstać fabrycz- GRĄDÓWKA musiano wyrąbać 45000 sążni drewna. Pra- ka cygarniczek zagospodarowująca nie- wie cały tutejszy drzewostan, to były mo- oczekiwaną, dużą podaż drewna jałowca, 6 dokończenie ze str. nokultury sosny, a dużo rzadziej świerka, w który bogaty był leśny podszyt. Na kilku dówce liczy 36 mieszkańców i ma wiel- ze średnio tylko 2% dodatkiem drzew li- mapach, przy nadleśnictwie Grądówka, za- kość trzech łanów. Z kolei według danych ściastych, przez co był on nieodporny za- znaczony jest cmentarz. Obecnie nie pozo- z książki adresowej[ix] z 1857 roku w kró- równo na szkodniki jak i wichury. stał żaden ślad po nagrobkach. Miejsce, lewskim nadleśnictwie (Königliche Obe- Wówczas stosowano dla sosny 120 letnią gdzie niegdyś stały zabudowania nadle- rförsterei) w Grądówce mieszkało 10 osób, kolej wyrębu, więc każdy niespodziewany śnictwa, a wcześniej książęcego dworu, to tu zapewne dane bez leśnictw. Według ze- ubytek drzewostanu był ogromną stratą. współcześnie zabagnione rozlewisko stawienia[x] starosty piskiego Rudolfa Tak jak w przypadku kilku innych w rozwidleniu dwóch cieków wodnych. Hermanna von Hippela, w nadleśnictwie miejscowości z obecnego obszaru naszej Zarządzeniem Ministra Administracji Pu- Grądówka w 1864 roku mieszkało 10, gminy, tak i w przypadku Grądówki, o jej blicznej z 17.10.1949 roku o przywróceniu a w 1867 roku 12 osób. Dokument wymie- losie zaważyło wybudowanie orzyskich i ustaleniu nazw miejscowości, nazwę nia tylko jedno leśnictwo: w Szwejkowie – koszar i powstanie przy nich wojskowego Grondowken zmieniono na Grądówka. Ten odpowiednio zamieszkałe przez 3 i 6 osób. placu ćwiczeń. W ramach urządzania poli- urzędowy fakt dotyczył nazwy miejsca już Z zestawienia dowiadujemy się również, gonu w latach dziewięćdziesiątych XIX opuszczonego, uroczyska na ówczesnym że 1867 rok był szczególnie pechowy dla wieku, zdecydowana większość z około 15 Poligonie Artyleryjskim. drzewostanu lasów grądóweckich. Inwazja km2 grądóweckich lasów zostało wycię------[i] Kaspar von Nostitz, Kaspars von Nostitz Haushaltungsbuch des Fürstenthums Preussen 1578 : ein Quellenbeitrag zur politischen und Wirthschaftsgeschichte Altpreussens ; Haushaltungsbuch des Fürstenthums Preussen ; Haushaltungsbuch 1578. Verlag von Duncker & Humblot. Leipzig, 1893. s. 53. [ii] Grzegorz Białuński, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, , 1996, s. 132. [iii] Grzegorz Białuński, Dzieje Łysoni do początku XVIII wieku. Znad Pisy, 5, 1997, s. 10-16. [iv] Jan Szeliga, Rękopiśmienne mapy Prus Książęcych Józefa Naronowicza-Narońskiego z drugiej połowy XVII wieku. Biblioteka Naro- dowa, Warszawa, 1997, ilustracja nr 2. [v] Krystyna Szcześniak, Teka Toruńska Marcina Giersza. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 1994, s. 99. [vi] Dr. Leopold Krug, Alexander August Mützell, Neues Topographisch-Statistisch-Geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. Zweiter Band G-Ko. Karl August Kümmel, Halle. 1821 s. 85. [vii] Johannes Sembritzki, Die topographischen Veränderungen in den lieben Masurischen Kreisen des Regierungsbezirk Gumbinnen wäh- rend des neunzehten Jahrhunderts. Mitteilungen der Literarischen Gesellschaft Masovia, 10. Jahrgang 1904, s. 55. [viii] Dr. Eugen Kuhn. Topographisch-statistisch-historisches Lexikon von Deutschland, Zweiter Band. Bibliograpchischen Instituts, 1845 s. 726. [ix] Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen. Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg, 1857 s. 300. [x] Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868. Znad Pisy, 19-20, 2010/2011, s. 89, 90, 114.

gląda na to, że ci zapomnieli już, że dzieci potrzebują odrobiny przestrzeni, nawet Panie redaktorze! jeśli miałoby się to odbyć kosztem wydep- tanej pod oknem trawy. Witam. Jestem mamą dwóch kilku- pośrednio Burmistrz Orzysza, więc chcia- Byłam niedawno mimowolnym letnich chłopców i mam problem, który łabym zwrócić się do niego w imieniu świadkiem bardzo „gwałtownej rozmowy” nurtuje, jak się okazuje, nie tylko mnie, ale wszystkich mam. mieszkanki Osiedla Robotniczego z gro- większość mam małych dzieci mieszkają- Panie burmistrzu, część zabawek jest madką bawiących się na trawniku pod blo- cych w Orzyszu. Nie wiem co mogłabym od dawna uszkodzona. Biedne „koniki” na kiem dzieci. Byłam wzburzona, podobnie zrobić i do kogo zwrócić się z tym proble- sprężynach od dawna są niekompletne: nie jak listonosz, który szedł koło mnie, sły- mem, czuję się bezradna i bezsilna, a cza- posiadają uchwytów, są więc bezużytecz- sząc co owa pani „pokrzykuje” do dziecia- sem zdegustowana. Otóż moi synowie, jak ne, a korzystanie z nich przez dzieci grozi ków. Biedne dzieci, brakuje im kąta do większość dzieci o tej porze roku, choć po- utratą uzębienia, choć może nie tylko. zabaw. Straszyła owe kilkuletnie latorośle, ra roku nie ma tu wielkiego znaczenia, Niestety, innego placu zabaw nie ma, że wezwie policję, każąc im się przedsta- uwielbiają każdą wolną chwilę spędzać na a szkoda. Mamy w Orzyszu trzy duże osie- wiać oraz, że będzie rozmawiała z ich ro- świeżym powietrzu. I tutaj rodzi się pro- dla, więc mamy muszą zaplanować spe- dzicami, bo wydeptują trawnik za którego blem dla każdej młodej mamy, otóż cjalną wyprawę z dzieckiem, aby to mogło pielęgnację płaci cały blok. Tłumaczyła w Orzyszu jest tylko jeden plac zabaw dla poswawolić. Dlaczego nie miałoby być im, że to miejsce nie jest ich własnością, dzieci - w Parku Jordanowskim. To nieste- w Orzyszu więcej miejsc przyjaznych po czym zakazała im jakiejkolwiek zaba- ty bardzo mało, na dodatek wydaje mi się, dzieciom, gdzie mogłyby bezpiecznie od- wy w tym miejscu i poradziła, żeby biega- że nie jest tam do końca bezpiecznie dla dać się zabawom? Okazuje się, że zabawa ły gdzie indziej. Nasuwa się smutna bawiących się dzieci. Domyślam się, że na osiedlowym trawniku między blokami, refleksja… Jaka? Może burmistrz naszego zadbanie o czystość tego miejsca, jak rów- gdzie mieszkamy, nie jest możliwa, tam miasta sam wyciągnie wnioski! nież za nadzór nad sprawnością techniczną dzieci niestety nie są pożądane dla wielu i konserwacją, odpowiada miasto, czyli mniej wyrozumiałych mieszkańców. Wy- WIEŚCI ORZYSKIE

Pan redaktor Robert Kamiński w kolejnym 35. numerze Obywatela SPROSTOWANIE Orzysza posunął się do bardzo ha- niebnej próby oczernienia mojej osoby, umieszczając pod moim spro- stowaniem swój komentarz. Jestem zbulwersowana arogan- cją i zakłamaniem, z jakim atakuje mnie Pan Redaktor. Zawsze byłam osobą uczciwą i nie pozwolę na to, aby taka osoba szargała moje dobre imię. Zapomniał bowiem Pan Ka- miński napisać o sprawie najważniej- szej. To on nalegał na spotkania ze mną. Celem naszych dwóch spotkań było namówienie mnie do rezygnacji z kandydowania na stanowisko Bur- mistrza Orzysza i przyjęcie propozy- cji zostania zastępcą Pana Włod- kowskiego zakładając, że to on wy- gra wybory. Od momentu, gdy od- mówiłam, rozpoczęły się ataki na moją osobę. Nie będę już więcej prowadziła polemiki z Panem Kamińskim na ła- mach gazety. Spotkamy się w spra- wie pomówień w sądzie. Chcę jednak podkreślić, że szarganie dobrego imienia mieszkań- ców naszego miasta to domena tego redaktora. Moi znajomi z innych re- gionów Polski po programach telewi- zyjnych stwierdzili, że Orzysz to miasteczko pijaków, złych nauczy- cieli, dyrektorów szkół itp. Takiej re- klamy doczekaliśmy się dzięki gazetce Obywatel Orzysza. Proszę znaleźć sobie inne miasto do swoich oszczerstw Panie Kamiński! CZESI W ORZYSZU NIEBEZPIECZNIE Ogrodzenie z drutem kolczastym można wykonać pod warun- kiem, że jego wysokość ma co najmniej 1,8 m. Reguluje to Dz.U. z 1999 nr 15 poz 140. "Ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla Między innymi będą pracowali przy sprzątaniu świetlicy "Ka- bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Umieszczanie na wysokości jak", będą pomagać w sprzątaniu i innych pracach domowych star- mniejszej niż 1,8 m drutu kolczastego, tłuczonego szkła oraz in- szej, chorej mieszkance Orzysza. 20 czerwca o g. 17.00 w nych ostro zakończonych elementów jest zabronione." red bibliotece gminnej, a 21 czerwca o g. 16.00 w Nowych Gutach u sołtysa, pod nr. 13, będą pomagali w przeprowadzeniu prezentacji poezji olsztyńskiego poety urodzonego w Nowych Gutach, Zbi- gniewa Chojnowskiego. Przygotowywany jest także dla gości pro- gram krajoznawczy w ramach którego będą zwiedzali teren Mazur. Tłumaczami gości, którzy nie posługują się jezykiem polskim, lecz angielskim i rosyjskim, będą uczniowie Katarzyny Korda- szewskiej, która uczy języka angielskiego w Orzyszu. Dziękujemy Pani Katarzynie i młodym tłumaczom-wolontariuszom za pomoc! Gospodarzem pobytu czeskiego małżeństwa jest Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej w Orzyszu. Ono także wyty- puje jedną osobę, które na kilka tygodni wyjedzie we wrześniu do Czech na takich samych zasadach. red WIEŚCI ORZYSKIE TYLKO DLA VIPÓW wies' ci orzyskie Szczególnie miło jest odpoczywać w pobliżu "sce- Bezpłatny miesięcznik mieszkańców ny" i "widowni". Tutaj nie gminy Orzysz. tylko odpoczniemy, ale także zapoznamy się z miejscowy- Wydawca: mi zabytkami - ławeczkami, Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności zwanymi od zasłużonego dla Lokalnej w Orzyszu miasta dostojnika - sulimów- www.orzysz.org.pl kami. Warto im się przyj- rzeć. Jedna z ławek naj- Adres wydawcy: bliższych sceny zapewne ul. 22 Lipca 1 5, 1 2-250 Orzysz przenaczona jest dla miejsco- wych vipów. Zachwyca ona Adres redakcji: nie tylko niewątpliwą estety- ul. Wojska Polskiego 2/11 , 1 2-250 Orzysz ką, ale także w praktyczny sposób sprzyja wietrzeniu Redaktor Naczelny: pośladków. Warto przezna- Krzysztof Marusiński tel. 796 1 40 648 czyć ją do wyłącznej dyspo- e-mail: [email protected] zycji burmistrza i naszych energicznych radnych. red Druk: Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej w Orzyszu ogłoszenia - reklamy - anonse - zapowiedzi Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych, zastrzega sobie prawo ich redagowania oraz dokonywania U KROLÓW skrótów w publikowanych tekstach. Readakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam oraz listów nadesłanych gospodarstwo agroturystyczne do redakcji. Autorzy listów mogą zastrzec nad Śniardwami sobie zachowanie personaliów i adresu do Nowe Guty 13 wyłącznej wiadomości redakcji. tel: 693 384 027, 87 4238 610 Osoby chcące wesprzeć wydawanie miesięcznika mogą dokonywać dobrowolnych wpłat na konto: Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej PI DESIGN w Orzyszu, ul. Wojska Polskiego 2,1 2-250 Orzysz, BS Ruciane Nida O/Orzysz FOTOGRAFIA Nr 79 9364 0000 2003 0008 0709 0001 zdjęcia dowodowe Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej w Orzyszu serdecznie dziękuje ul. Giżycka 6A, ORZYSZ wszystkim, którzy bezinteresownym wsparciem finansowym lub pracą 511 485 946, [email protected] przyczyniają się do wydawania tego czasopisma. PRZECZYTAŁEŚ? PROSIMY - PRZEKAŻ GAZETĘ INNYM

Masz ciekawą informację? Widzisz, że dzieje się coś, o czym powinni wiedzieć inni?

skontaktuj się z redakcją: tel. 796 1 40 648 [email protected] WIEŚCI ORZYSKIE Jabłka ugryzionego zapach Jabłka ugryzionego zapach wpadał w nozdrza, Brzozy – Aniołowie Stróże Wysokie okna wychodziły na drogę i wschód. o zielonych skrzydłach – W klasie uczniowie ustępowali pola niebu, W wietrze garbiły się i prostowały. Śpiewając „zawsze niech będzie”. Nad podwórzami trajektorie jaskółek, Na stole pośród kwiatów W powietrzu wiara, nadzieja, miłość. Książki jak smakołyki. Na okolicznych pastwiskach krowy zwiesiły Niczym mokra glina lśniły kasztany, Łby i przeżuwały końce długich ostrych traw. Aby dzieci stworzyły dowody Jabłka ugryzionego zapach wpadał w nozdrza, na nieistnienie samotności. Wysokie okna wychodziły na wschód i drogę.

Wybrał się z nimi na potań- Orzysz leży w Polsce, a nawet w Europie... cówkę do Pisza. Tam ktoś mu Wieść gminna niesie czej Zbigniewa Włodkowskie- przylizany Zbyszeczek ucieka powiedział, że powinien zatań- (ptaki świergolą o tym, czy go? Nasz gwiazdor już nie bo już wie? Bo już wie, że PSL czyć ze wszystkimi obecnymi cuś), że spec od kilku niedo- wierzy nawet swoim z PSL? nie wejdzie w przyszłorocz- na potańcówce kobietami z je- szłych biogazowni, szef kam- A tymczasem nasi dzielni nych wyborach do sejmu? Bo go gminy. I zaczęło się obtań- panii wyborczej posła z Droz- PSL-owcy zajęli się dokarmia- PSL nie zdobędzie odpowied- cowywanie. Walczył dzielnie, dowa, szykuje się na wicebur- niem orzyszan. A tak, rozdają niej ilości głosów? Być może. ale chyba osiągnął rezultat mistrza Orzysza. Ma obiecane chlebki z napisem swojej par- Ta rozpaczliwa próba wydosta- mierny. Panie dziwiły się: co nim zostać, jak wypisując róż- tii. Do tego dodają jogurciki, nia się z kraju, do Brukseli mo- on taki mruk? W czasie tańca ne rewelacje w gazecie, dopro- ale te już niestety bez napisu. że na to wskazywać. Nie nie odezwał się słowem do wadzi posła na fotel bur- A szkoda. Taki napis podnosi zdobył nasz poseł wiele głosów żadnej, a po tańcu żadnej part- mistrza. Tym tłumaczy się jego wartości odżywcze. Ponoć w Orzyszu. Gmina, mieszkań- nerce nie podziękował. Takie pozostawanie w Orzyszu nawet z działań politycznych przesta- cy już mu nie wierzą? Jeżeli wychowanie. Włodkowski to teraz, kiedy już jego marze- wiają się na działania piekarni- tak jest, to pewnie i na burmi- chociaż orzyszanki po rękach nia-wynaturzenia o biogazowni czo-mleczarskie. I słusznie, strza także nie zdobędzie wy- obcałuje. Nawet w sklepie, przestały trzymać się kupy. może to będzie wychodziło im starczającej ilości głosów? przy mięsie, nie przepuści. Tak więc szykuje się nam nie- lepiej niż dotychczasowe poli- Może dlatego, że i z burmistrza Ciekawe, jak te obcałowywa- zła imreza. tyczne próby rządzenia naszym mółby uciec na jakieś lepiej nia orzyskich rączek przełożą Wojenki w Orzyszu już krajem i naszą gminą. płatne stanowisko. My nie da- się na głosy w wyborach, bo teraz, za jego sprawą, przybie- Ale, ale! Niedawno za- my jednak zginąć naszemu przecież takie całowanie po rę- rają na sile. Ponoć Biogazer kończyły się wybory do euro- Zbyszkowi. W gminie jest wie- kach przed wyborami to wio- czy jak mu tam, Biogazownik, parlamentu. Nasz kochany le pożytecznych funkcji, na cha. Nie, nie wieś – tej nie pisze donosy do prokuratury na poseł nie zakwalifikował się, których będzie mógł odnosić kupi się byle jakim ślinieniem każdego, kto zagraża drogie- no ale przecież nie można mieć kolejne sukcesy. Na przykład rączek – to zwyczajna wiocha. mu (noclegi po 500!) posłowi, wszystkiego naraz. Jest prze- możemy go postawić na stano- Bym zapomniał! Były kto oś- miela się współzawod- cież posłem i powinien praco- wisku dyrektora szkoły w Dą- zawody strażackie, a na nich niczyć na zwalniający się fotel. wać na tej funkcji, a nie łapać, brówce. To ważna i pożyteczna były momenty. Może to mniej Tak jak ponoć wcześniej co tylko się nawinie. No, nie funkcja. A może sam już tam istotne, że organizatorzy nie Włodkowski miał urabiać nawinęło się. Ale to przecież szykuje się na ten etat. Przecież popisali się. Chłopy, strażaki, miejscowych, aby sprzedawali bardzo dobrze. W końcu orzy- jego pomagier już donosił na weźcie się w garść! Niech źle Kamińskiemu hektary, tak te- szanie wyznaczyli mu służbę obecną dyrektor szkoły. Ścią- nie mówią o nas, orzyszakach. raz Kamiński chodzi z Włod- dla dobra narodu w krajowym gnął telewizję, bo jak się potem Ale to drobiazg. Prawdziwa kowskim urabiać mieszkańców parlamencie. Tam go wybiera- ponoć okazało, dziecko miało jednak heca była wtedy, kiedy na kandydowanie z jego komi- liśmy, a on teraz ucieka z sej- zapalenie ucha środkowego. naubliżano naszemu kochane- tetu wyborczego. Jednak trud- mu jak niewydarzony kapitano Nie wiem, dlaczego telewizja mu Tomciowi Sulimie. Ponoć no im to idzie. Ludzie przecież z tonącej Costa Concordii. do zapalenia ucha? No, ale Pan jakiś chłopek naubliżał pu- nie chcą się ośmieszać. W taki właśnie sposób, jak po- Prezes Kamiński ma tam jakieś blicznie ojcowi miasta. No cóż, A swoją drogą czy w na- kazano niedawno na okładce swoje potrzeby, aby zabłysnąć może ten zasłużył sobie na to, szym mieście brak dobrych gazetki propagandowej o na- intelektem przed nami, głupo- ale czy to musiało być publicz- kandydatów na zastępcę bur- zwie „Obywatel Włodkowski” lami z gminy Orzysz. Przed ne, czy musiał głośno śmiać się mistrza? Czy trzeba brać ko- czy jakoś tak, nie bardzo pa- objęciem funkcji wiceburmi- z niego cały stadion? Przecież goś, kto nie wiadomo skąd, miętam... Czy jednak tak się strza chce się zapewne wyka- jest takie pojęcie jak: śmiać się przylepił się, jak rzep do psie- godzi uciekać z tonącego okrę- zać jakąś inteligencją? w kułak! A więc, z kułakiem go ogona, do nas? Czy także tu? Nie godzi się, chyba, że A tymczasem nasz Suli- do Tomasza Jakuba Sulimy. nie ma w Orzyszu jakiegoś jest się takim stworzonkiem ma w ramach kampanii wybor- Będzie kulturalniej. PSL-owca, który nadawałby z długim ogonkiem. O! Poeta czej wziął się za rozpraco- się na szefa kampanii wybor- jestem. A może dlatego nasz wywanie orzyskich seniorek.