Zał ącznik nr 1 do Uchwały Nr XLV/645/06 Rady Miejskiej w Orzyszu z dnia 28 czerwca 2006 r.

MIASTO I

STUDIUM UWARUNKOWAN I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

CZ ĘŚĆ III

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO (tekst ujednolicony)

• Tekst wyró Ŝniony czcionk ą Arial pochył ą stanowi zmiany wprowadzone w tre ści studium. • TekstwyróŜnionyczcionkąGaramondstanowipozostawionądotychczasową treśćstudium

Egzemplarz wyło Ŝony do publicznego wgl ądu w dniach od 03 kwietnia 2006r. do 08 maja 2006r.

jednostka opracowuj ąca zmiany studium: Ro Ŝen & Ro Ŝen Pracownie Autorskie Urbanistyki i Architektury ul. Sarnowskiego 3/1, 10-115 główny projektant: mgr in Ŝ. arch. Izabella Ossowska – Ro Ŝen wpis na list ę POIU Nr G-013/2002 upr. urb. nr 1088/90 2 Spistreści: Wst ęp...... str. 4.

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów...... str. 6

1.1. Zasady rozwoju osadnictwa...... str. 6 1.2. Kierunki rozwoju funkcji gospodarczych...... str. 6 1.3. Zasady wydzielenia stref o zró Ŝnicowanych zasadach zagospodarowania...... str. 8 1.4. Kierunki polityki przestrzennej w poszczególnych strefach...... str. 8

2. Kierunki i wskaźniki dotycz ące zagospodarowania oraz uŜytkowania terenów, w tym tereny wył ączone spod zabudowy...... str. 20

2.1 Wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u Ŝytkowania terenów...... str. 20 2.2. Tereny wył ączone z pod zabudowy...... str. 21 2.3. Tereny posiadaj ące obowi ązuj ące plany miejscowe...... str. 22

3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk...... str. 22

3.1. Prawne formy ochrony...... str. 22 3.2. Obszary do obj ęcia ochron ą i wymagaj ące ochrony...... str. 25 3.3. Lokalne warto ści środowiska przyrodniczego...... str. 26 3.4. Zagro Ŝenia środowiska przyrodniczego...... str. 27 3.5. Obszary ochrony uzdrowiskowej...... str. 27

4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej...... str. 28

4.1. Strefy ochrony konserwatorskiej...... str. 28 4.2. Zasób obiektów zabytkowych i kulturowych...... str. 28

5 Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego...... str. 37 . 6. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej...... str. 42

6.1. Elektroenergetyka...... str. 42 6.2. Telekomunikacja...... str. 42 6.3. Gazownictwo...... str. 42 6.4. Ciepłownictwo...... str. 42 6.5. Zaopatrzenie w wod ę...... str. 42 6.6. Odprowadzenie ścieków...... str. 43 6.7. Kanalizacja deszczowa...... str. 43 6.8 Gospodarka odpadami...... str. 43 . 7. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym...... str. 44

3 8. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego

województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1...... str. 44

9. Obszary, dla których obowi ązkowe jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odr ębnych, w tym obszary

wymagaj ące przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści, a tak Ŝe obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni, sprzeda Ŝy powyŜej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej...... str. 45

10 Obszary, dla których gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i

le śnych na cele nierolnicze i niele śne...... str. 45

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej...... str. 45

11.1. Rolnicza przestrze ń produkcyjna...... str. 45 11.2. Le śna przestrze ń produkcyjna...... str. 46

12. Obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi i osuwania si ę mas ziemnych...... str. 46

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza si ę w zło Ŝu kopaliny filar ochronny...... str. 47

14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowi ązuj ące na nich ograniczenia prowadzenia działalno ści gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271)...... str. 47 15. Obszary wymagaj ące przekształce ń, rehabilitacji lub rekultywacji...... str. 47

16. Granice terenów zamkni ętych i ich stref ochronnych...... str. 47

17. Inne obszary problemowe, w zale Ŝno ści od uwarunkowa ń i potrzeb zagospodarowania wyst ępuj ących w gminie...... str. 47

18. Wyja śnienie u Ŝytych poj ęć ...... str. 47

4 Wst ęp

Niniejsza zmiana Studium została opracowana w trybie przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 ze zm. ) Zmiany wprowadzone w tek ście i rysunku studium nie naruszaj ą ustalonych podstawowych zasad i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Orzysz. Zmiany dotycz ą: dostosowania do obecnego stanu prawnego w zakresie: ochrony przyrody, inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym, terenów zamkni ętych; zmiany w zakresie okre ślenia terenów rozwojowych, wynikaj ące z wniosków, jakie wpłyn ęły po ogłoszeniu o przyst ąpieniu do zmiany studium; zmiany w zakresie gospodarki ściekowej, wynikaj ące ze stanu realizacji i polityki gminy W zwi ązku z powy Ŝszym pozostawiono niezmienione nast ępuj ące cz ęś ci elaboratu: • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - CZ ĘŚĆ I Stan istniej ący składaj ący si ę z cz ęś ci opisowej i graficznej; • CZ ĘŚĆ II Diagnoza stanu i uwarunkowania rozwoju, na którą składaj ą si ę nast ępuj ące opracowania: ochrona warto ści kulturowych na terenie gminy Orzysz, ochrona warto ści kulturowych miasta Orzysz, mapy warunków fizjograficznych, zbiorcza mapa uwarunkowa ń. Uaktualniono nast ępuj ące materiały: • warunki fizjograficzne – w zakresie obszarów chronionego krajobrazu i innych form ochrony przyrody. Zmiany wprowadzono w cz ęś ci III Studium zatytułowanej „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”, składaj ącej si ę z tekstu i cz ęś ci graficznej, nadaj ąc tytuły: • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - kierunki zagospodarowania przestrzennego (tekst ujednolicony), stanowi ący zał ącznik nr 1 do uchwały • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - kierunki rozwoju – rysunek ujednolicony, stanowi ący zał ącznik nr 2 do uchwały • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Orzysz - kierunki rozwoju – rysunek ujednolicony, stanowi ący zał ącznik nr 3 do uchwały

5 Ponadto układ tre ści Studium dostosowano do wymogów Rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Materiały i opracowania wykorzystane w toku prac nad zmian ą studium: • Informacja z planu zagospodarowania przestrzennego województwa warmi ńsko - mazurskiego do zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz, opracowana przez Warmi ńsko – Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego w 2005 r. • Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: obowi ązuj ące: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Cierzpi ęta, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Wierzbiny, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu , miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Góra, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu , miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Ogródek, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Suchy Róg – obręb , miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Orzysz b ędące w toku opracowania: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Kamie ńskie, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu , miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obrębu . • Materiały robocze uzyskane z Urz ędu Gminy Orzysz • Mapy katastralne w skali 1:10 000 i 1:5000 • Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Orzysz. • Planowane zadania inwestycyjne w latach 2005 – 2007 w ramach projektu „regulacja gospodarki wodno - ściekowej w gminach Regionu Wielkich Jezior Mazurskich”. • Wydatki zwi ązane z realizacj ą wieloletnich programów inwestycyjnych.

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów;

6 1.1. Zasadyrozwojuosadnictwa Głównymi ośrodkami rozwoju osadnictwa będzie miasto Orzysz oraz jednostki podmiejskie: Grądy Podmiejskie, Wierzbiny, , Szwejkówko oraz miejscowości połoŜone w obrębie obszarów osadniczo – turystycznych, gdzie przekształcenia będą spowodo wane powstawaniem nowych obiektów turystyczno - wypoczynkowych Są to miejscowości: NoweGuty,Cierzpięta,Odoje,Góra. Rozwój miejscowości połoŜonych na terenach najbardziej cennych przyrodniczo winien być ograniczony do zabudowy plombowej i uzupełniającej w ramach terenów określonych jako tereny osadnicze, oraz na terenach wskazanych jako rozwojowe. Są to miejscowości:Tuchlin,RostkiSkomackie,Ogródek,Kamieńskie,. Miejscowości,którychmoŜliwościrozwojuokreślonojako„rozwójumiarkowany” niepowinnyrozwijaćsięwsposóbprowadzącydozasadniczychzmianobecnegoukładu przestrzennego. 1.2. Kierunkirozwojufunkcjigospodarczych Rozwójfunkcjigospodarczychpowinienopieraćsięnanastępującychzasadach: Rolnictwo Preferuje się rozwój gospodarstw wielkości 20 –50 ha jako formy najmniej uciąŜliwejdlaśrodowiska,szczególniewstrefachI,IIiIIIobejmującychtereny chronione, predysponowane do tworzenia gospodarstw agroturystycznych i wprowadzaniaformekologicznychupraw. MoŜliwości intensyfikacji produkcji rolnej występują w strefie IV osadniczo – rolniczej. Technologie produkcji rolnej muszą uwzględniać wymogi ochrony środowiska przyrodniczego, w szczególności zasobów wodnych – wód powierzchniowych i wgłębnych. Leśnictwo Gospodarka leśna prowadzona jest w oparciu o plany urządzeniowe poszczególnych nadleśnictw, w których określono obszary lasów ochronnych, wodochronnych i krajobrazowych. Przemysłirzemiosło Rozwój działalności produkcyjnej na terenie miasta i gminy jest ograniczony uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego. Preferuje się kierunki związane z przetwórstwem surowców lokalnych – płody rolne, surowiec drzewny, produkcja zwierzęcaorazmałeiśredniezakładyoswobodnychwarunkachlokalizacjiitechnologii bezpiecznejdlaśrodowiska. Najkorzystniejszewarunkidolokalizacjizakładówprzemysłowychposiadająna tereniegminystrefyosadniczo–rolnicze(strefaIV)orazobszarywskazanenaterenie miasta. Na terenie całej gminy dopuszcza się lokalizację nieuciąŜliwego rzemiosła i nieuciąŜliwychzakładówdrobnejwytwórczości. Turystyka

7 Wrozwojuturystykiprzyjmujesięnastępującezasady: Uporządkowanie istniejącego zagospodarowania turystycznego poprzez podniesieniejegostandarduirozwiązaniegospodarkiwodnościekowej. Rozwój bazy dla róŜnych form turystyki. Szczególny nacisk naleŜy połoŜyć na przedłuŜeniesezonuturystycznego. Budowa obiektów związanych z obsługą szlaków turystycznych wodnych, drogowych,rowerowych. NowązabudowęturystycznąnaleŜywiązaćzistniejącymiukładamiosadniczymi. Architekturaobiektówwinnanawiązywaćdotradycyjnychformzabudowy. W celu ochrony linii brzegowej jezior, w planach miejscowych naleŜy ustalać miejscelokalizacjipomostówlubstosownezakazy. Zasadyrozmieszczeniabazyturystycznej: Naobszarzegminy,woparciuouwarunkowaniai trendy rozwojowe wydzielonorejony koncentracjibazyturystycznejoznaczonejakoobszaryosadniczo–turystyczne. Rejony wsi Suchy Róg oraz WęŜewa, Okartowa i Nowych Gut są to obszary, predysponowane do lokalizacji głównie obiektówiurządzeńsłuŜącychturystycewodnej, rowerowejawmiejscowościachWęŜewoiOkartoworównieŜmotorowej. RejonywsiCierzpiętyiGóra–dwaobszarywielofunkcyjne,wzagospodarowaniu którychnaleŜyuwzględnićobsługęturystykikrajoznawczejispecjalistycznej RejonywsiOdoje,UblikiKamieńskie–trzyobszaryzprzewagąfunkcji rekreacji indywidualnej WyznaczonorównieŜterenyrozwojowepodzabudowęrekreacyjnąimieszkaniowąwe wsiachTuchliniOgródek. Wzagospodarowaniuobszarówosadniczo–turystycznychprzyjmujesięzasadę,Ŝe obrzeŜa jezior i rzek są wolne od zabudowy, za wyjątkiem obiektów słu Ŝą cych turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej oraz zwi ązanych z bezpiecze ństwem powszechnym i obronno ści ą kraju. SzerokośćniezabudowanychobrzeŜywinnabyćokreślonawplanachmiejscowych iuwzględniaćobowiązującewtymzakresieprzepisy,warunkifizjograficzneorazliczbę osób, która będzie je penetrować. Obowi ązuje zakaz grodzenia nieruchomo ści przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległo ści mniejszej ni Ŝ 1,5 m od linii brzegu, a tak Ŝe zakazywania lub uniemo Ŝliwiania przechodzenia przez ten teren. Agroturystyka moŜe być rozwijana na terenie całej gminy w ramach istniejących siedlisk. Natereniemiastawydzielonoobszarkoncentracjifunkcjisportowo–turystycznych oraz obszary rozwojowe z przewagą funkcji turystycznych obejmujące tereny przylegającedojezioraOrzyskiego.Szerokośćpasaterenu bez prawa zabudowy, obejmuj ącego obrze Ŝa jeziora winna być określona analogicznie jak dla obszarów osadniczo turystycznych. Szlakiturystyczne A.wodne • szlakŜeglarski–jezioroŚniardwyprzezOkartowodojezioraTyrkło.Projektowane połączeniekanałemjezioraTyrkłoiBuwełnoutworzyłobynowepowiązaniewodne zGiŜyckiem • szlakkajakowyim.MichałaKajki–zmiejscowościOgródekprzezjezioroRostki, Orzysz,kanałemOrzyszirz.OrzyszdojezioraTyrkło. ObaszlakiwymagająurządzeniaiwyposaŜeniawobiektyobsługujące.

8 B.rowerowe W Orzyszu krzyŜują się ścieŜki rowerowe o znaczeniu międzyregionalnym – z Mikołajek przez Suchy Róg, Tuchlin, Górę, Orzysz, Odoje do Ełku oraz z GiŜycka przezUblik,Pianki,Orzysz,NoweGutydoPisza.PonadtowyznaczonosiećścieŜeko znaczeniulokalnym.WszystkietrasywymagająurządzeniaorazwyposaŜeniawobiekty obsługujące. 1.3. Zasady wydzielenia stref o zró Ŝnicowanych zasadach zagospodarowania Naobszarzegminywydzielono5strefozróŜnicowanychzasadachzagospodarowaniai kierunkachpolitykiprzestrzennej.Jakopodstawowekryteriumwydzielaniastrefprzyjęto stopieńochronyśrodowiskaprzyrodniczegoikrajobrazu,zawyjątkiemstrefymiejskiej wyznaczonej zgodnie z podziałem administracyjnym. W obrębie stref wydzielono obszary funkcjonalne . Jako kryterium wydzielenia obszarów na terenie gminy przyjęto charakter istniejącego zagospodarowania, trendy rozwojowenadanymobszarzeipredyspozycjeterenudopełnieniaokreślonychfunkcji. W obrębie obszarów funkcjonalnych wydzielono tereny osadnicze w granicach istniejącegozainwestowaniałączniezterenamiwyznaczonymiwplanachmiejscowych pod zabudowę, traktując te ostatnie jako stan istniejący nawet jeśli nie zostały zagospodarowane. Dla poszczególnych miejscowości określono moŜliwości rozwoju przestrzennego. Zasadykształtowaniastrukturymiastapodanowczęścininiejszegotekstudotyczącej strefymiejskiej. 1.4. Kierunkipolitykiprzestrzennejwposzczególnychstrefach WyjaśnienieuŜytychpojęćzamieszczononakońcutomu.

StrefaI–„Parkowa” obejmujeterenyMazurskiegoParkuKrajobrazowego. UŜytkowanie i ochrona według przepisów odr ębnych W obr ębie strefy wydzielono nast ępuj ące obszary: SYMBOL ZASADY ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU CHARAKTERYSTYK FUNKCJE A I U śYTKOWANIA 1. 2. 3. 4. 1A Wyodr ębniono dwa Ochronne, UŜytkowanie i ochrona obszary naukowe i według przepisów otwarty najcenniejsze dydaktyczn odrębnych. przyrodniczo: e Zasady 1.tereny zagospodarowania parku projektowanego narodowego, po jego parku narodowego utworzeniu, okre śli plan „Las Łuknajski” ochrony parku. 2. ł ęgi Suchego Rogu. Nale Ŝy wprowadzi ć całkowity zakaz wyznaczania nowych siedlisk budowlanych. Ograniczenie penetracji turystycznej.

9 1B Wyodr ębniono dwa Turystyka i UŜytkowanie i ochrona obszary: ochronn rolnictwo według przepisów podporz ądk odrębnych. y 1.teren obejmuj ący niw ę poln ą i owane Nowe obiekty, w tym siedliska Dziubiel, wymogom turystyczne, mog ą 2. tereny przybrze Ŝne ochrony powstawa ć w ramach jez. Śniardwy od uzupełnie ń wsi Suchego Rogu do Dziubiele, w granicach Okartowa. terenów oznaczonych jako tereny osadnicze oraz na terenach rozwojowych (obszar I C). Podj ąć działania w kierunku zwi ększania udziału u Ŝytków zielonych w ogólnym areale gruntów rolnych oraz wprowadzania form ekologicznych upraw. 1 C Wyodr ębniono Turystyka, Obszary koncentracji cztery obszary: ą ń osadnicz obsługa urz dze i obiektów o- 1. tereny na południe i turystyki turystyczno – wypoczynkowych. turystyc zachód od wsi wodnej, w Dziubiele. ograniczon Wybór terenów pod zny ym zakresie zainwestowanie musi 2.siedliska Suchego nast ępowa ć w planach Rogu i teren zabudowa letniskowa, miejscowych. W przyległy zagospodarowaniu Mieszkalnio 3.teren istniej ącej powinny przewa Ŝać ctwo. stacji WOPR wraz z usługi turystyczne terenem przyległym szczególnie zwi ązane z na południe od turystyk ą wodn ą. Okartowa 4.niw ę poln ą i siedliskow ą Nowych Gut oraz południow ą cz. Okartowa

Tereny osadnicze Miejscowo funkcja Kierunki rozwoju ść 1 2 3 Dziubiele rolnicza Uzupełnienia zabudowy w obr ębie wsi, usługowa w granicach terenów oznaczonych jako tereny osadnicze. Rozwój na terenach I

10 wie ś letniskowa i C i ew. w kierunku północnym, poza ośrodek terenem MPK. koncentracji bazy Zachowanie obecnej skali miejscowo ści, turystycznej form architektonicznych i układu krajoznawczej i urbanistycznego. specjalistycznej.

Suchy Róg Ośrodek Restrukturyzacja terenów koncentracji bazy zainwestowanych w poł ączeniu ze turystycznej z zmian ą funkcji i utworzenie ukierunkowanie wielofunkcyjnego obiektu dla obsługi m na turystyk ę turystyki wodnej. ą specjalistyczn . Rozwój na terenach oznaczonych jako W ograniczonym strefa IC osadniczo-turystyczna. zakresie zabudowa rekreacji indywidualnej.

Nowe Guty Ośrodek Rozwój na terenach oznaczonych jako koncentracji bazy strefa IC osadniczo-turystyczna. turystycznej z Zachowanie obecnej skali miejscowo ści, ukierunkowanie form architektonicznych i układu m na turystyk ę urbanistycznego. krajoznawcz ą i specjalistyczn ą, zabudowa rekreacji indywidualnej.

StrefaII–Parkowoochronna obejmujetereny Obszaru Chronionego Krajobrazu Otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego – Wschód Obowi ązuje Rozporz ądzenie Nr 54 Wojewody Warmi ńsko – Mazurskiego z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmi ńsko – mazurskiego. W obr ębie strefy wydzielono nast ępuj ące obszary: SYMBOL CHARAKTERYSTYK ZASADY A ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU FUNKCJE I U śYTKOWANIA 1. 2. 3. 4. IIA Wyodr ębniono dwa Turystyka i Rozwój rolnictwa obszary: Rolniczo rolnictwo opartego o ekologiczne ą - tereny przylegaj ące podporz dk zasady gospodarowania. turystyc do MPK – owane Rozwój gospodarstw wymogom

11 zny o niw ę poln ą Dziubiel, ochrony agroturystycznych. głównyc rejon wsi Tuchlin, h Dąbrowa, funkcjac Chmielewo, h - rejon wsi Gaudynek, ochronn , Góra. ych

IIB Obejmuje tereny w Gospodarka UŜytkowanie i ochrona ś le śny przewadze le na według przepisów zalesione podporz ądk odr ębnych – planów owana urz ądzeniowych lasów. wymogom Biwakowanie w ochrony. miejscach urz ądzonych z Turystyka wła ściwym zapleczem krajoznawc sanitarnym. za. IIC Wyodr ębniono pi ęć Turystka – Obszary wielofunkcyjne: obszarów: ró Ŝne rekreacja indywidualna, Osadnic 1.rejon wsi Okartowo i formy, obsługa turystyki zo - mieszkalnic wodnej, usługi WęŜ ewo turystyc two, hotelarskie, zabudowa zny 2.teren pomi ędzy mieszkaniowa. miejscowo ściami Rolnictwo Szczegółowa lokalizacja Zdegówko i winna nast ępowa ć w WęŜ ewo planach miejscowych. 3. rejon wsi Góra i cz. obr ębu Mikosze. 4.Cz. obr ębu Nowe Guty 5.Rejon wsi Chmielewo przy drodze do Dziubiel Terenyosadnicze Miejscow funkcja Kierunki rozwoju ość 1 2 3 Okartowo Ośrodek Przekształcenia struktury istniej ących koncentracji bazy zespołów zabudowy wraz z usługowej dla uzupełnieniami i rewaloryzacj ą. Teren obsługi turystyki po tartaku przekształci ć w baz ę wodnej i techniczn ą i zaplecze socjalne dla samochodowej turystyki wodnej. Obsługa obszaru .

12 WęŜ ewo Rolnictwo Restrukturyzacja terenów po zakładzie PGR ł ącznie z rewaloryzacj ą zespołu dworsko – parkowego. Wie ś zwodoci ągowana – konieczne skanalizowanie

Góra Rolnictwo Rozwój na terenach oznaczonych jako Wie ś letniskowa i strefa IIC osadniczo-turystyczna. ośrodek Zachowanie i kontynuacja tradycyjnych koncentracji bazy form architektonicznych . turystyki krajoznawczej i specjalistycznej. Chmielew Rolnictwo Rozwój umiarkowany. o Usługi – obsługa Wie ś zwodoci ągowana (wodoci ąg obszaru zbiorczy) – konieczne skanalizowanie.

Tuchlin Rolnictwo Rozwój ograniczony – nowa zabudowa Ŝ ć Turystyka rekreacyjna mo e powstawa tylko w obr ębie terenów oznaczonych jako wypoczynkowa „tereny osadnicze”

Dąbrowa Rolnictwo Rozwój ograniczony – nowa zabudowa rekreacyjna mo Ŝe powstawa ć tylko w obr ębie terenów oznaczonych jako „tereny osadnicze” Zd ęgówk Rolnictwo Rozwój ograniczony – nowa zabudowa o rekreacyjna mo Ŝe powstawa ć tylko w obr ębie terenów oznaczonych jako „tereny osadnicze”

Grzegorz Rolnictwo Rozwój umiarkowany. e Rolnictwo Rozwój umiarkowany.

STREFAIII–krajobrazowa–obejmujeterenychronionegokrajobrazu – Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Orzyskich i Obszar Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Obowi ązuje Rozporzadzenie Nr 54 Wojewody Warmi ńsko – Mazurskiego z dnia 10 listopada 2005r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmi ńsko – mazurskiego. W obr ębie strefy wydzielono nast ępuj ące obszary:

13 SYMBOL ZASADY ZAGOSPODAROWANIA OBSZARU CHARAKTERYSTYK FUNKCJE A I U śYTKOWANIA 1. 2. 3. 4. IIIA Obejmuje obszar Naukowe i UŜytkowanie i Ŝ Otwarty trwałych u ytków dydaktyczne. ochrona według zielonych przepisów odrębnych. o wykształconych na Pozostawienie w głównyc glebach h dotychczasowym pochodzenia uŜytkowaniu jako organicznego oraz uŜytki zielone obszar funkcjac terenów, nie obj ętych h ustanowionego ochron ą rezerwatow ą ochronn rezerwatu przyrody ych „Bagna Nietlickie”, obj ęty ochron ą specjaln ą Natura 2000 IIIB Obejmuje tereny w Gospodarka UŜytkowanie i ś le śny przewadze le na ochrona według zalesione podporz ądkow przepisów odrębnych ana wymogom – planów ochrony. urz ądzeniowych Turystyka lasów. krajoznawcza. Biwakowanie w miejscach urz ądzonych z wła ściwym zapleczem sanitarnym.

IIIC Wyodrebniono 4 Turystyka. Obszary koncentracji obszary: ą ń Osadnic Rolnictwo urz dze i obiektów 1.rejon wsi turystyczno - zo – Kamie ńskie wypoczynkowych . turystyc Wybór terenów pod zny 2.rejon wsi Ublik, zainwestowanie 3.rejon wsi Cierzpi ęty winien nast ępowa ć w planach miejscowych. 4. rejon wsiOdoje

wraz z przyległym areałem gruntów. IIID Wyodr ębniono pi ęć Rolnictwo Zmiana przeznaczenia obszarów. Rolniczo Turystyka tylko w Obejmuj ą tereny uzasadnionych - turystyc wyst ępowania przypadkach. gruntów rolnych

14 zny wy Ŝszych klas w Wykorzystanie rejonie turystyczne głównie miejscowo ści - jako tereny otwarte, Odoje, Strzelniki, przystosowane do , penetracji ń Kamie skie Rozwój gospodarstw Ogródek oraz agroturystycznych. cz ęś ciowo grunty wsi Cierzpi ęty i Zastró Ŝne. IIIE Obejmuje wie ś Obszar Zabudowadopuszczalna tylkowramach Podmiej Wierzbiny i wpływu uzupełnieńwsi ski półwysep Ameryka. miasta Orzysz. Wierzbiny,oznaczonych usługi Rekreac jako„terenyosadnicze”. yjno Turystyka Nale Ŝy wprowadzi ć c ałkowity osadnicz Rolnictwo zakazwyznaczania y podporz ądkow nowychsiedliskna ane wymogom półwyspieAmeryka. Koniecznamodernizacja ochrony brzegów istniejącegoośrodka Zatoki wypoczynkowego. Wierzbi ńskiej Terenyotwarte przystosowaćdo wzmoŜonejpenetracji turystycznej.

Tereny osadnicze Miejscow funkcja Kierunki rozwoju ość 1 2 3 Kamie ńsk Wie ś letniskowa Rozwój na terenach oznaczonych jako obszar III C osadniczo-turystyczny ie Turystyka specjalistyczna Warunkiem rozwoju jest skanalizowanie obszaru. Rekreacja indywidualna rolnictwo

Odoje Rolnictwo Rozwój na terenach oznaczonych jako Wie ś letniskowa obszar III C osadniczo-turystyczny. Zachowanie i kontynuacja tradycyjnych form architektonicznych.

15 Czarne rolnictwo Rewaloryzacja z zachowaniem historycznie ukształtowanego układu przestrzennego.

Drozdow Rolnictwo Rozwój umiarkowany. o - Usługi Lokalizacja MOP I Zastró Ŝne Cierzpi ęt Rolnictwo Rozwój na terenach oznaczonych jako y wie ś letniskowa obszar IIIC osadniczo-turystyczny. Turystyka Rewaloryzacja zespołu dworskiego ą ą ą wypoczynkowa i ł cznie ze zmian funkcji na turystyczn specjalistyczna Usługi – obsługa obszaru Ublik Wie ś letniskowa Rozwój na terenach oznaczonych jako Rolnictwo. obszar IIIC osadniczo-turystyczny. W cz ęś ci obszaru ograniczonego drog ą

powiatowa nr 1698N, starym torowiskiem, a brzegiem jeziora Zielone (Ublik Mały) nale Ŝy przewidywa ć ekstensywne formy zagospodarowania. Zachowanie i kontynuacja tradycyjnych form architektonicznych i układu urbanistycznego. Strzelniki Rolnictwo Rozwój ograniczony do uzupełnie ń ą Turystyka istniej cej zabudowy w ramach terenów wypoczynkowa oznaczonych jako „tereny osadnicze” Rostki Rolnictwo Rozwój ograniczony do uzupełnie ń ą Skomacki Turystyka istniej cej zabudowy w ramach terenów e wypoczynkowa oznaczonych jako „tereny osadnicze”

Ogródek Rolnictwo Rozwój ograniczony do uzupełnie ń ą Turystyka istniej cej zabudowy w ramach terenów wypoczynkowa oznaczonych jako „tereny osadnicze”. Usługi – obsługa Rewaloryzacja zespołu dworskiego ze obszaru wskazaniem funkcji turystycznej. Klusy Rolnictwo Rozwój ograniczony do uzupełnie ń ą Turystyka istniej cej zabudowy w ramach terenów kwalifikowana oznaczonych jako „tereny osadnicze” Usługi

16 Wierzbin Rolnictwo Rozwój ograniczony do uzupełnie ń ą y Turystyka istniej cej zabudowy w ramach terenów oznaczonych jako „tereny osadnicze”. Usługi.

StrefaIV –osadniczo–rolnicza obejmujeterenypołoŜonepozaobszarami chronionegokrajobrazu. Wobrębiestrefywydzielononastępująceobszary: ZASADY ZAGOSPODAROWANIA SYMBOL CHARAKTERYSTY FUNKCJE KA I U śYTKOWANIA OBSZARU 1. 2. 3. 4. IVA Wyodrebniono Rolnictwo Obszary posiadaj ące dwa obszary: Aktywizacj Wytwórczo ść warunki do rozwoju 1.w rejonie wsi bardziej i Le śnictwo Dąbrówka, intensywnych form gospodar Dąbrówka Mała, rolnictwa i czej północn ą cz. wsi wytwórczo ści oraz Chmielewo wraz gospodarki le śnej. z areałem Now ą zabudow ę przyległych wi ąza ć z istniej ącymi gruntów oraz ogniwami sieci grunty wsi osadniczej Dąbrowa Mo Ŝliwo ść cz ęściowo stosowania Drozdowo oraz indywidualnych kompleks lasów. systemów 2.rejon wsi Góra, oczyszczania ścieków Pianki Mikosze i w obr ębie obszaru Szwejkówko. koło wsi D ąbrówka. IVB Obejmuje tereny Tereny Warunki zabudowy ć ś Podmiejski na północ od rozwojowe winny by okre lone miasta Orzysz w miasta w planach osadniczy rejonie wsi wielofunkcyjn miejscowych. ą Gr dy e UŜytek ekologiczny Podmiejskie. podlega ochronie. Utworzenie zasobów gruntów pod zorganizowane formy budownictwa

IVC Obejmuje teren Tereny Warunki zabudowy na północ od rozwojowe winny by ć okre ślone Podmiejski miasta –

17 osadniczy miasta mieszkalnictw w planie miejscowym. o jednorodzinne

Tereny osadnicze Miejscow Funkcja Kierunki rozwoju ość 1 2 3 Dąbrówk Rolnictwo DąŜ yć do koncentracji zabudowy a Usługi – obsługa wiejskiej. obszaru Koncentrowanie zabudowy usługowej, ś Wytwórczo ść drobnej wytwórczo ci, rzemiosła. Kolonia wsi Rewaloryzacja zespołu dworskiego Dąbrówka - rolnictwo Pianki Rolnictwo DąŜ yć do koncentracji zabudowy Wytwórczo ść wiejskiej. Koncentrowanie zabudowy usługowej, drobnej wytwórczo ści, rzemiosła. Aleksand Kolonia wsi Rozwój umiarkowany. rowo Pianki- rolnictwo Mikosze Rolnictwo DąŜ yć do koncentracji zabudowy Wytwórczo ść wiejskiej. Mieszkalnictwo Utworzy ć rezerwy terenu pod zabudow ę jednorodzinn ą dla miasta Orzysza. Koncentrowanie zabudowy usługowej, drobnej wytwórczo ści, rzemiosła. Restrukturyzacja terenu bazy produkcyjno – usługowej po byłym zakładzie PGR Szwejków Rolnictwo Utworzy ć rezerwy terenu pod zabudow ę ą ko Mieszkalnictwo jednorodzinn dla miasta Orzysza. dla Orzysza Rewaloryzacja zespołu dworsko - parkowego

Strefa V – miejska - Obejmuje teren miasta. W zakresie kształtowania struktury przestrzennej miasta, przyj ęto zało Ŝenie, Ŝe odchodzi si ę od zasady kształtowania struktury miasta w oparciu o jednostki strukturalno – bilansowe. W obr ębie strefy miejskiej wydzielono obszary

18 funkcjonalne oraz tereny rozwojowe, w stosunku do których formułowane s ą kierunki działa ń. Jako kryterium wydzielenia obszarów przyj ęto struktur ę istniej ącego zagospodarowania. Polityka przestrzenna odno śnie całego obszaru miasta powinna si ę kształtowa ć w oparciu o nast ępuj ące zasady: • kształtowanie miasta jako lokalnego o środka aktywizacji obszaru w oparciu o funkcje obsługi obszaru i obsługi turystyki, funkcje turystyki krajoznawczej, specjalistycznej i wypoczynkowej, ewentualnie lecznictwa uzdrowiskowego oraz rozwój przemysłu i zakładów drobnej wytwórczo ści; • kontynuacja kierunków rozwoju terytorialnego, zawartych w planie miejscowym, który utracił wa Ŝno ść ; • ukształtowanie centrum ogólnomiejskiego poprzez restrukturyzacj ę i rewaloryzacj ę dzielnicy śródmiejskiej; • ukształtowanie dzielnicy sportowo - turystyczno – wypoczynkowej. Główne działania w odniesieniu do całego obszaru warunkuj ące osi ągni ęcie celów strategicznych to: • kontynuacja realizacji sieci kanalizacji sanitarnej; • realizacja sieci kanalizacji deszczowej; • realizacja budownictwa komunalnego m.in. w celu wykwaterowania mieszka ńców z obiektów podlegaj ących modernizacji i przekształceniom funkcjonalnym. Na terenie miasta wydzielononastępująceobszary: OBSZAR FUNKCJONALNY CHARAKTERYSTYKA DZIAŁANIA Rewaloryzacjii Obszar do obj ęcia strefą Konserwacjazabytkowychkamienic. kształtowania B ochrony Przywróceniekamiennej(naturalnej) centrum konserwatorskiej – faktury posadzki placu i ulicy do ogólnomiejskiego ochronaczęściowa. czasu realizacji obwodnicy wyraźna Ochronie podlega segregacja ruchu z zastosowaniem O1 historycznie elementówspowolniających. ukształtowany układ Zmiana formy oświetlenia placu i urbanistyczny. ulicy–likwidacjaŜelbetowychsłupów. DuŜy udział zab udowy Uzupełnienia zabudowy z starej, wymagającej zachowaniem historycznie rewaloryzacji. ukształtowanej formy, skali i linii Funkcje mieszkalne z zabudowy. duŜym udziałem usług Preferencje dla lokalizowania usług ogólnomiejskich. ogólnomiejskich. Negatywne dominanty Sanacja przypadkowej zabudowy przestrzenne: gospodarczej i garaŜowej, szczególnie • przypadkowe zterenunadkanałemOrzysz. obsadzenia Poddanie kompleksowym zabiegom roślinnościąwysoką rewaloryzacyjnymkanałuOrzysz. • Ŝelbetowe słupy Wskazana likwidacja istniej ącej stacji oświetleniowe oraz benzynowej. linienapowietrzne

19 • forma oraz wykładziny posadzki Placu Rynkowego • fakturaikolorystyka elewacji • kolorystyka i rodzaj pokryćdachowych. • 5cio kondygnacyjny blok mieszkalny z usługami w parterze. Obszar Obszar do obj ęcia strefą Konserwacjazabytkowychkamienic. rewaloryzacji B ochrony Zmiana faktury posadzki ulicy do ikształtowania konserwatorskiej – czasu realizacji obwodnicy wyraźna ogólnomiejskich ochrona częściowa. segregacja ruchu z zastosow aniem ciągów Ochronie podlega elementówspowolniających. usługowych. historycznie Zmiana formy oświetlenia ulicy – ukształtowany układ likwidacjaŜelbetowychsłupów. O2 urbanistyczny. Uzupełnienia zabudowy w pierzei DuŜy udział z abudowy ulicy z zachowaniem historycznie starej, wymagającej ukształtowanej formy, skali i linii rewaloryzacji. zabudowy. Funkcje mieszkaniowe, Preferencjedlalokalizowaniausługw zabudowa jedno i szczeg ólności związanych z obsługą wielorodzinna z terenów wypoczynkowych i ruchu niewielkim udziałem turystycznego. usług. Sanacja przypadkowej zabudowy gospodarczejigaraŜowej Obszaryo W przewadze W miarę moŜliwości terenowych dominacji zabudowa wprowadzanie nowej zabudowy zabudowy mieszkaniowa (dobudowy) równieŜ usługowej, o wielorodzinnej wielorodzinna, formach dających szansę współczesna, tzw. indywidualizacji poszczególnym O3 „bloki mieszkalne” zespołomzabudowy. porządkowanie przestrzeni publicznychwobrębieosiedli. Obszary Istniejąca zabudowa W miarę moŜliwości terenowych dominacji jednorodzinnazmałym uzupełnieniaistniejącejzabudowy. zabudowy udziałemusług Skala i forma nowych budynków jednorodzinnej nawiązująca do charakteru historycznejzabudowyOrzysza O4 Wprowadzanie usłu g związanych z obsługąmieszkańców. porządkowanie przestrzeni publicznychwobrębieosiedli.

20 Obszar Istniejące zakłady Restrukturyzacja istniej ących zakładów wielofunkcyjny drobnej wytwórczości i mająca na celu bardziej intensywne doprzekształceń składy, usługi wykorzystanie terenów. Po Ŝądane Punktowo funkcja wprowadzenie funkcji usługowych mieszkaniowa. Mo Ŝliwo ść uzupełnienia zabudowy O5 mieszkaniowej jednorodzinnej. Obszar Zabudowa Utworzenie lokalnego centrum wielofunkcyjny mieszkaniowa jedno i usługowegowrejoniedworcaPKP doprzekształceń wielorodzinna, usługi. Modernizacja istniejącego przystanku BliŜej kolei tereny autobusowego wytwórczościiskładów Restrukturyzacja i bardziej O6 intensywne wykorzystanie terenu w celu utworzenia oferty lokalizacyjnej pod róŜne formy wytwórczości i składy. Sanacja przypadkowej zabudowy gospodarczejigaraŜowej Rozwój w kierunku południowym. Na terenach rozwojowych, wpołudniowej części obszaru naleŜy rezerwować teren pod przebieg obwodnicy, drogi klasy GP , docelowo ekspresowej, wraz z terenem niezbędnym na węzeł drogowy. Obszar Istniejąca zabudowa MoŜliwość uzupełnień o funkcje wielofunkcyjny mieszkaniowa jedno i drobnej wytwórczości i handlu douzupełnień wielorodzinna, hurtowego oraz funkcję gospodarcza i mieszkaniową. O7 usługowa. Rozwój w kierunku Kanału Orzysz. Wskazane jest przeznaczenie cz ęści terenów rozwojowych na funkcje sportowo – rekreacyjne.

Obszar Tereny przybrzeŜne Kontynuacja działań związanych z koncentracji jeziora Orzysz i cz. realizacją zabudowy pensjonatowej i funkcjisportowo półwyspuAmeryka. obiektówturystycznych, turystycznych. DuŜy udział terenów Kompleksowa rewaloryzacja obszaru otwartych–lasywtym w celu utworzenia atrakcyjnej O8 ochronne, zieleń dzielnicy wypoczynkowej dla łąkowa. mieszkańcówiturystów. Istniejące ośrodki uzbrojenieterenu wypoczynkowe, plaŜe, przystanie Istniejąca zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i mieszkalno – pensjonatowa.

21 Czynnikinegatywne: brakszerokiegowglądu najezioro mały udział terenów przybrzeŜnych ogólniedostępnych Tereny Istniejące ogrody Pozyskiwanie gruntów do zasobów rozwojowemiasta działkowe,terenyrolne, komunalnych. nieuŜytki, tereny Uzbrojenieterenu. powojskowe. Tereny rozwoj owe z dominacją funkcji turystycznych przeznaczyć na celeturystycznewtympodzabudowę rekreacji indywidualnej i objąć planem miejscowym. Brzeg jeziora winien być ogólnie dostępny. W strukturze terenów wielofunkcyjnych uwzględnić rezerwę terenów pod urządzenia związane z obsługądrogikrajowejiekspresowej. - Tereny rozwojowe o dominuj ącej funkcji przemysłowej s ą to tereny powojskowe, wymagaj ące kompleksowej rewitalizacji, przewidziane do lokalizacji usług i, zakładów przemysłowych w tym równie Ŝ uci ąŜliwych bez funkcji mieszkaniowej. Istniej ący obiekt Caritasu otoczy ć pasem zieleni izolacyjnej.

Terenyotwarte Tereny rolne i leśne, Tereny na północ od miasta nieuŜytki bagienne, przystosować do penetracji ogrodydziałkowe. rekreacyjnej przez mieszk ańców stałychiturystów. Funkcja ogrodów działkowych do utrzymania

2. Kierunki i wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u Ŝytkowania terenów, w tym tereny wył ączone spod zabudowy;

2.1. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u Ŝytkowania terenów

Rodzaj Jedn. Strefypolitykiprzestrzennej miary I– II– III IV–Osadniczorolnicza V parkowa Parkowo krajobrazo obszarIVA obszar Miejska ochronna wa IVB,IVC

22 Zabudowamieszk. wielorodzinna 1.Max.wysokość kond*) 3 4 2.Wskaźnikterenu zieleniosiedlowejna1 mieszkańca m2 8 8 Zabudowamieszk. jednorodzinna 1.Minimalna powierzchniadziałkiw zabudowie wolnostojącej m2 1500 1200 1000 900 550 500 bliźniaczej m2 450 450 350 2.Minimalnaszerokość frontudziałkiw zabudowie wolnostojącej m 25 20 20 20 18 18 bliźniaczej m 12 12 12 3.Minimalnyudział powierzchni biologicznieczynnejw powierzchnidziałkiw zabudowie wolnostojącej % 70 60 60 50 30 30 bliźniaczej % 25 20 20 Zabudowa mieszkalno– pensjonatowa 1.Minimalna powierzchniadziałkiw zabudowie wolnostojącej m2 2500 2500 2500 1500 1200 1200 2.Minimalnaszerokość frontudziałki m 25 25 25 20 20 20 3.Minimalnyudział powierzchni biologicznieczynnejw powierzchnidziałki % 70 70 70 60 40 40 Zabudowa rekreacji indywidualnej 1.Minimalna powierzchniadziałkiw zabudowie wolnostojącej m2 1500 1000 1000 800 2.Minimalnaszerokość frontudziałki m 25 20 20 18 3.Minimalnyudział powierzchni biologicznieczynnejw powierzchnidziałki % 70 60 60 50

*) ilo ść kondygnacji podano z poddaszem u Ŝytkowym

2.2. Tereny wył ączone z pod zabudowy

1. Na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2000 r Nr 92 poz. 880 ze zm.) na Obszarze Chronionego Krajobrazu Otuliny MPK –Wschód, Obszarze Chronionego Krajobrazu Jezior Orzyskich oraz Obszarze Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich ustanowionych Rozporz ądzeniem Nr 21 z dnia 14 kwietnia 2003 r Wojewody Warmi ńsko-Mazurskiego (Dz. Urz. Woj. Warm ńsko-Mazurskiego Nr 52 z dnia 22 kwietnia 2003 r. poz. 725) obowi ązuj ą ograniczenia w zagospodarowaniu terenu stosownie do właściwego rozporz ądzenia Wojewody Warmi ńsko – Mazurskiego w sprawie obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmi ńsko – mazurskiego

23 2. Zgodnie z Rozporz ądzeniem Nr 54 Wojewody Warmi ńsko – Mazurskiego z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmi ńsko – mazurskiego (Dz. Urz. Woj. Warm ńsko-Mazurskiego Nr 175 z dnia 16 listopada 2005 r. poz. 1951) obowi ązuje zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, poło Ŝonych w Obszarze Chronionego Krajobrazu Otuliny MPK -Wschód, Obszarze Chronionego Krajobrazu Jezior Orzyskich oraz w Obszarze Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Powy Ŝszy zakaz nie dotyczy: • urz ądze ń wodnych oraz obiektów słu Ŝą cych prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej, • obszarów zwartej zabudowy miast i wsi, w granicach okre ślonych w studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, gdzie dopuszcza si ę uzupełnienie zabudowy mieszkaniowej i usługowej pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy od brzegów zgodnie z linią wyst ępuj ącą na przyległych działkach; • siedlisk rolniczych - w zakresie uzupełnienia istniej ącej zabudowy o obiekty niezb ędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, pod warunkiem nie przekraczania dotychczasowej linii zabudowy od brzegu; • wyznaczanych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenów dost ępu do wód publicznych – w zakresie niezb ędnym do pełnienia funkcji pla Ŝ, k ąpielisk i przystani, je Ŝeli w trakcie post ępowania strona wyka Ŝe brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione w danym obszarze ekosystemy i krajobraz. 3. Na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego ograniczenia w zagospodarowaniu okre śli plan ochrony parku. Do czasu jego sporz ądzenia obowi ązuj ą przepisy cytowanej wy Ŝej ustawy o ochronie przyrody. 4. Tereny udokumentowanych złó Ŝ kopalin obj ęte s ą zakazem zabudowy, zgodnie z przepisami Prawa geologiczno górniczego. 5. Tereny zagro Ŝone niebezpiecze ństwem powodzi obj ęte s ą zakazem zabudowy, zgodnie z przepisami Prawa wodnego. 6. Tereny u Ŝytków ekologicznych obj ęte s ą zakazem zabudowy, zgodnie z przepisami o ochronie przyrody. 7. Na terenie ustanowionych obszarów specjalnej ochrony Natura 2000: oraz Projektowanego obszaru specjalnej ochrony Natura 2000 „Ostoja Poligon Orzysz” obowi ązuj ą ograniczenia w zagospodarowaniu wynikaj ące z przepisów ustawy o ochronie przyrody. W/w przepisy maj ą zastosowanie przy sporz ądzaniu planów miejscowych i wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy.

2.3. Tereny posiadaj ące obowi ązuj ące plany miejscowe

L.p. obr ęb geodezyjny rok (miejscowo ść ) uchwalenia 1. Cierzpi ęta 2005 2. Wierzbiny 2005 3. Odoje 2005 4. Góra 2005 5. Okartowo 2005 6. Ogródek 2005 7. Dziubiele (Suchy Róg) 2005 8. Orzysz teren miasta w 2005 granicach administracyjnych

3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk; 3.1.Prawneformyochrony

L.p. ELEMENTYŚRODOWISKA,OBSZARY, ZASADYUśYTKOWANIA,ZAKRES OBIEKTY OCHRONY 1 2 3 1. MazurskiParkKrajobrazowy UŜytkowanie i ochrona według przepisówszczególnych

24 2. strefy„So2”zlewniewymagające Postulowanezachowaniewysokiego szczególnejochronyzlewniajez. udziału uŜytków zielonych i Białoławki wprowadzanie ekologicznej produkcjirolnej. 3. UŜytkiekologiczneustanowione : UŜytkowanie i ochrona według przepisówszczególnych. 2UCzaplinekSolidus; 3Uwyspy„Lasek”i„Wysokie”. 4. UŜytkiekologiczneprojektowaneprzezWoj. Naterenieproj.uŜytkówdoczasu KonserwatoraPrzyrody: ustanowienia działalność 4UStoczki; gospodarczą uzgadniać z Woj. 5UBagnoStaryTor. KonserwatoremPrzyrody. 5. Obszarychronionegokrajobrazu: Zachować szczególną dbałość o OCHK Otuliny MPK - Wschód; estetykękrajobrazu.Nierozw ijaćw OCHK Jeziora Orzyskie; przemyśle i rolnictwie form OCHK Kraina Wielkich Jezior Mazurskich. uciąŜliwych dla środowiska. Stosować postanowienia rozporz ądzenia Nr 54 z dnia 10 listopada 2005 r Wojewody Warmi ńsko-Mazurskiego (Dz. Urz. Woj. Warm ńsko-Mazurskiego Nr 175 z dnia 16 listopada 2005 r. poz. 1951) Rezerwatprzyrody ustanowiony UŜytkowani e i ochrona zgodne z 6. „Jeziorko koło Drozdowa”- utworzony w przepisami odr ębnymi. 2000r. o powierzchni 9,93 ha. Przedmiot ochrony: trz ęsawisko torfowe. /Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. nr 77, poz 981/ 2. „Bagna Nietlickie”- utworzony w 2003r., o powierzchni 1132,91 ha. Przedmiot ochrony: zachowanie walorów przyrodniczo- krajobrazowych wraz z przylegaj ącymi do rezerwatu lasami, zabagnieniami, ro ślinno ści ą szuwarow ą, siedliskami chronionych gatunków ro ślin i zwierz ąt. /Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. nr 72, poz 1069/ 3. „Jezioro Zdedy”- utworzony w 2003 r. o powierzchni 182 ha. Przedmiot ochrony: zachowanie walorów przyrodniczo- krajobrazowych wraz z przylegaj ącymi do rezerwatu lasami, zabagnieniami, ro ślinno ści ą szuwarow ą, siedliskami chronionych gatunków ro ślin i zwierz ąt. /Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. nr 72, poz 1070/ 7. lasyochronne: UŜytkowanie według planów lasywodochronne urządzeniowoleśnych. Szczególnie lasyglebochronne niewskazana lokalizacja obiektów lasycenneprzyrodniczo budowlanychpołączonazwyrębem lasu. 8. Trwałe uŜytki zielone wykształcone na Pozostawić w dotychczasowym

25 glebachpochodzeniaorganicznego uŜytkowaniu jako uŜytki zielone. Wymagają na ogół okresowej regulacji stosunków wodnych. Unikać melioracji polega jącej tylko naodwodnieniu. Przeznaczenie na cele nierolnicze wymagazgodyWojewody. 9. Pomnikiprzyrody: Chronićprzedzniszczeniem Głaz narzutowy, Nctwo Drygały, w. Ochrona według przepisów Gaudynki, 30 m od drogi polnej. RLb odrębnych. 16/12 09/52 Głaz narzutowy, w. Nowe Guty, na gr. A. Mocarskiej.NrXII270 /61 Dąb szypułkowy o obw. 3,93 m, N-ctwo Gi Ŝycko, L-ctwo Pianki, w. Stoczki, Rozp. nr. 6/93 Woj. Suw. z dnia 18.01.1993r. /Dz. Urz. Woj. Suw. nr 2, poz 11/ Grupa drzew (8 sztuk), m. Orzysz. Na terenie przyko ścielnym i plebani parafii Matki Boskiej Szkaplerzne j, ul.Gi Ŝycka. Są to: lipa drobnolistna dwukonarowa o odw. 3,4 m i 2,89 m, d ąb szypułkowy o obw. 4,08 m, d ąb szypułkowy o obw. 2,16 m, d ąb szypułkowy o obw. 2,62 m, d ąb szypułkowy o obw. 2,42 m, lipa drobnolistna o obw. 2,53 m, lipa drobnolistna o obw. 2,6 6 m, lipa drobnolistna o obw. 2,98 m. Rozp. nr. 6/93 Woj. Suw. z dnia 18.01.1993r. /Dz. Urz. Woj. Suw. nr 2, poz 11/ Lipa drobnolistna o obw. 3,54 m., w. Tuchlin. Na terenie szkoły podstawowej. Rozp. nr. 6/93 Woj. Suw. z dnia 18.01.1993r. /Dz. Urz. Woj. Suw. nr 2, poz 11/ Dąb szypułkowy o obw. 3,98 m, L-ctwo Pianki, w. Stoczki. Na skraju polany 3 m od drogi. Rozp. nr. 44/94 Woj. Suw. z dnia 28.04.1994r. /Dz. Urz. nr 14, poz 116/ Dąb szypułkowy o obw. 2,94 m., m. Orzysz. W ogródku jordanowskim obok sceny. Ro zp. nr. 32/96 Woj. Suw. z dnia 26.06.1996r. /Dz. Urz. nr 49, poz 139/ Modrzew europejski o obw. 2,54 m. m. Orzysz. Przed Klubem Garnizonowym. Rozp. nr. 32/96 Woj. Suw. z dnia 26.06.1996r. /Dz. Urz. nr 49, poz 139/

26 10. Ustanowione obszary specjalnej ochrony UŜytkowanie i ochrona według Natura 2000: przepisów odrębnych 1). „Bagna Nietlickie”- (kod obszaru PLB280001), obejmuj ące obszar 3.107,6 ha poło Ŝony w województwie warmi ńsko-mazurskim na terenie gmin Miłki (1.744,9 ha) i Orzysz (1.362,7 ha);

2). „Puszcza Piska”- (kod obszaru PLB280008), obejmuj ąca obszar 171.854,0 ha, w tym 168.098,5 ha poło Ŝonych w województwie warmi ńsko- mazurskim na terenie gmin: Mikołajki (10.318,9 ha), Mr ągowo (3.994,1 ha), Piecki (31.469,6 ha), Sorkwity (5.324,8 ha), B iskupiec (102,1 ha), Biała Piska (360,8 ha), Orzysz (960,5 ha), (47.335,4 ha), Ruciane-Nida (36.054,0 ha), D źwierzuty (3.056,6 ha), Rozogi (6.105,6 ha), Szczytno (29,3 ha) i Świ ętajno (22.986,8 ha), 3.2.Obszarydoobjęciaochronąiwymagająceochrony L.p. ELEMENTYŚRODOWISKA,OBSZARY, ZASADYUśYTKOWANIA,ZAKRES OBIEKTY OCHRONY 1. 2. 3. 1. Korytarz ekologiczny o znaczeniu Obszary predysponowane do międzynarodowym (łączący obszary migracji zwierzyny. Powinno się węzłowe oznaczeniu międzynarodowym dbać o zachowywanie ciągłości Puszczy Piskiej i Wschodniomazurski) – strukturprzyrodniczych. według koncepcji sieci ekologicznej ECONETPOLSKA. 2. UŜytkiekologicznepostulowane: Tereny przyrodniczo lub 7UKamieńskie krajobrazowocenniejszeodterenów 8UWylewy; sąsiadujących. 9URząśniki. Do czasu ustanowienia przyjąć zasadę ochrony przed antropopresją. 3. UŜytki ekologiczne postulowane do Tereny przyrodniczo lub utworzenia w granicach miasta: „Bagno krajobrazowocenniejszeodterenów Grądy”i„JezioroSajno”. sąsiadujących. Do czasu ustanowienia przyjąć zasadę ochrony przed antropopresją.

27 4. Uj ęcia wody bez ustanowionej strefy ochronnej Nale Ŝy wyznaczy ć stref ę ochronną dla uj ęć wody bez i niepełnej izolacji u Ŝytkowego poziomu wodonośnego Studnie miejskiego ujęcia wody z ujętą Projektowanezakazy: warstwąwodonośną: wprowadzania ścieków do ziemi Strefy ochronne ujęcia (proponowane w orazichrolniczegowykorzystania; „Projekciestrefyochronnejdlaujęciawody lokalizowaniawysypisk,cmentarzy podz.wm.Orzysz” EKO-GEO Suwałki’94 igrzebowiskzwierząt; r.): lokalizowania zakładów Teren wewnętrzny ochrony pośredniej przemysłowych i innych obiektów (TOPW)studninr2inr3; uciąŜliwychdlaśrodowiska; lokalizowanianowychujęćwody; Teren zewnętrzny ochrony pośredniej magazynowanie produktów (TOPZ). ropopochodnych i innych chemicznych bez odpowiedniego zabezpieczenia; wgranicachTOPWdodatkowo: zabudowy mieszkaniowej i budowydrógpublicznych inne(wgProjektu)wzaleŜnościod strefy. 5. Obszary bez izolacji lub o słabej izolacji Gospodarkę ściekową naleŜy uŜytkowegopoziomuwodonośnego(zasięgi rozwiązaćwsposóbniezagraŜający wyinterpretowane z materiałów zanieczyszczeniom wód hydrogeologicznychigeomorfologiczn.). podziemnych. UŜytkowy pozi om wodonośny wraŜliwy (o Prowadzenie wodociągu wiązać z wysokim stopniu zagroŜenia) na kanalizacją. zanieczyszczeniazpowierzchniterenu. 6. Lasy połoŜone na stromych zboczach nad Spełniają waŜną funkcję ochrony jezioremOrzysz. gleb przed erozją. W ich obrębie powinna być prowadzona specjalna gospodarka. Lasy te powinno się poddać pod ochronę, jako lasy glebochronne. Ruch turystyczny na ich terenie powin ien być kanalizowany. 7. Jeziora Chronićprzeddopływemściekówi substancji biogennych. Tereny przyległe do jezior chronić przed zabudową. Wokół jezior tworzyć pasytrwałejzieleni,anadopływach zbiornikiwodystojącej. 8. Wodypłynące– cieki podstawowe, rowy i Chronić przed zrzutami ścieków ciekipozostałe nieoczyszczonych. Otaczać pasami trwałejzieleni

28 9. Rolnicze nieuŜytki bagienne i lasy na Jakozasadęprzyjąćpozostawieniew siedliskachbagiennychipodmokłych. obec nej funkcji. Zmiana uŜytkowaniatylkowuzasadnionych przypadkach. 10. Projektowany obszar specjalnej ochrony Natura 2000 UŜytkowanie i ochrona według przepisów „Ostoja Poligon Orzysz” odr ębnych

3.3.Lokalnewartościśrodowiskaprzyrodniczego Lp. ELEMENTYŚRODOWISKA,OBSZARY, ZASADYUśYTKOWANIA,ZAKRES OBIEKTY OCHRONY 1. 2. 3. 1. ZłoŜakopalinudokumentowaneorazobjęte Funkcja eksploatacji kopaliny obszarem górniczym i koncesją zezwalającą prawnie p rzesądzona. Ochrona naeksploatację. przed trwałym zainwestowaniem 1z–Chmielewo(kredajeziorna) obligatoryjna. 2. ZłoŜa kopalin udokumentowane, nie objęte Funkcjaeksploatacjikopalinyniejest obszarem górniczym i koncesją zezwalającą prawnie przesądzona. Ochrona naeksploatację. przedtrwałymzainwestowaniemnie 2z–Wierzbiny(kruszywonaturalne) jestobligatoryjna. 3zDziubiele(kruszywonaturalne) 4z–Odoje(kruszywonaturalne) Nowe Guty (kruszywo naturalne) Dąbrówka (kruszywo naturalne) Ogródek (kruszywo naturalne) Strzelniki I iII(kruszywo naturalne) 3. Glebywysokichklas Zmiana uŜytkowania wymaga zgody wojewody lub ministra 4. Torfy o potencjalnym znaczeniu Stwierdzenie przydatno ści do celów leczniczym leczniczych wymaga ekspertyzy 3.4.ZagroŜeniaśrodowiskaprzyrodniczego 3.4.1.Obiekty L.p. OBIEKTYOPOTENCJALNIE ZASADYUśYTKOWANIA,ZAKRES ZNACZNEJUCIĄśLIWOŚCI OCHRONY 1. 2. 3. 1. Wysypiskoodpadówiustanowiona UŜytkowaćwysypiskowsposób strefaochronna minimalizującyszkodliwywpływna środowiskoiotoczenie. 2. Oczyszczalniaścieków UŜytkowaćwsposób minimalizującyszkodliwywpływna środowiskoiotoczenie. 3.4.2.ZagroŜeniasieci„ECONET”

29 ZagroŜeniabezwzględnepolegającenp.nacałkowitejlikwidacjiroślinnościnaduŜym obszarze; Monotypizacja krajobrazu: kierunkowąwewnętrzną,związanązintensyfikacjąformuŜytkowania(np.melioracje, nawoŜenie, niszczenie chwastów, introdukowanie gatunków uŜytkowych), prowadzącą do uboŜenia składu gatunkowego i stopniowych przekształceń warunków siedliska; obszarową, związaną z procesami zachodzącymi na większym obszarze (np. zmiany stosunków wodnych, długotrwały wpływ zanieczyszczeń itp.), eliminującą gatunki wraŜliwe na zmianę określonego czynnika, a w efekcie prowadzącą takŜe do przekształceniastrukturbiocenoz; Fragmentaryzacja krajobrazu , związana z tworzeniem róŜnego rodzaju barier strukturalnych i funkcjonalnych, utrudniających lub uniemoŜliwiających migrację organizmów (np. w wyniku budowy autostrad, likwidacji ciągów zadrzewień śródpolnych,zabudowyczyprzegradzaniadolinrzecznychitp.). 3.5. Obszary Ochrony Uzdrowiskowej

Obecnie na terenie miasta i gminy Orzysz w. wym. obszary nie wyst ępuj ą. W okresie mi ędzywojennym miasto Orzysz było miejscowo ści ą uzdrowiskow ą. Z uwagi na wyst ępowanie na terenie gminy siedlisk torfowych (zajmują one 18% powierzchni gminy – bez terenów wojskowych - wg. opracowania „Studium rozpoznania szaty ro ślinnej Ziemi Orzyskiej” wykonanego przez dr in Ŝ. Piotra Sikorskiego i dr. Marka Wierzb ę w 2005 r) nale Ŝy przeprowadzi ć ekspertyz ę pod katem przydatno ści do celów balneologicznych i ewentualnie reaktywowa ć funkcj ę uzdrowiskow ą miasta.

4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;

4.1. Strefy ochrony konserwatorskiej Ni Ŝej wymienione obszary i obiekty do obj ęcia ochron ą, dla których okre ślono przedmiot i zasady ochrony, nale Ŝy uwzgl ędnia ć w planach miejscowych poprzez ustalanie przeznaczenia oraz zasad kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu podporz ądkowanych wymogom konserwatorskim, zgodnie z ustaw ą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W ustaleniach planów miejscowych dla obszarów i obiektów chronionych nale Ŝy ustala ć przedmiot ochrony, cel ochrony oraz list ę przepisów obowi ązuj ących w strefie. Obiekty wpisane do rejestru zabytków nale Ŝy zawrze ć w warstwie informacyjnej planu miejscowego. Strefyochronykonserwatorskiejustalononapodstawieopracowań:„Ochrona wartościkulturowychnatereniegminyOrzysz„sporządzonepodkierunkiemmgr MaciejaAmbrosiewiczawmarcu1998ri„Ochronawartościkulturowychmiasta Orzysza”sporządzoneprzezmgrMaciejaAmbrosiewiczawstyczniu1999r Strefaochronykonserwatorskiej„B” –ochronaczęściowa Wstrefietejochroniepodlegahistorycznieukształtowanyukładprzestrzenny,to jestukładuliciplaców,anaterenachwiejskichukładdroŜny,liniezabudowy,charakter iskalazabudowy,układzabudowywobrębieparcelilubsiedliska. Strefaochronykonserwatorskiej„E”–ochronaekspozycji Obszartenpodlegaograniczeniomwzainwestowaniuzewzględunakonieczność ochronykrajobrazowejobiektówlubstrukturzabytkowychznajdującychsiępozatym obszarem.

30 Strefaochronykonserwatorskiej„K”–ochronakrajobrazowaotuliny Obszartenpodlegaograniczeniomanalogicznymjakwstrefie„E”leczzwiązany jestzzespołemzabytkowymlubobiektamikulturowymioprzeciętnychwartościach zabytkowych. Stanowiskaarcheologiczne Naobszarachwystępowaniastanowiskarcheologicznychwszelkieprojektowane inwestycjezwiązanezwykonywaniempracziemnychmusząbyćuzgadnianez właściwymisłuŜbamikonserwatorskimi. 4.2.Zasóbobiektówzabytkowychikulturowych Buwełno Stanowisko1–cmentarzyskowczesnośredniowieczne. Stanowisko4–osadyzwczesnegośredniowieczaipóźniejszegośredniowiecza– okresunowoŜytnego. Stanowisko5–śladosadnictwazwczesnegośredniowieczaiosada późnośredniowieczna. Stanowisko6–śladosadnictwazwczesnegośredniowieczaiosada późnośredniowieczna. Chmielewo Domnr2,mur.,XIX/XXw. Domnr10,mur.,XIX/XXw. Domnr12,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. Cierzpięty Domnr4,mur.,XIX/XXw. Zespółdworski: dwór,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. stajnia,mur.,XIX/XXw. spichlerz,mur.,XIX/XXw. kuźnia,kam.,XIX/XXw. Szkoła,mur.okresmiędzywojenny. Punktoporunr5/zachowany/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet,1914r. Punktoporunr6/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. Punktoporunr7/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet,1914r.

31 StanowiskopiechotyprzyPOnr6/wysadzone/: schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. Schrondowodzeniafrontu,Ŝelbet,IIwojnaświatowa/wysadzony/. Cmentarzewangelicki,XIXw., nrrej.zab.A815. CmentarzwojennyzIwojnyświatowej/napołudnieodwsi,naskrajulasu/. CmentarzwojennyzIwojnyświatowej/przyszosieCierzpiętyDrozdowo/. Stanowisko9–osadyzneolitu–wczesnejepokibrązuiwczesnejepokiŜelazaorazślady osadnictwazokresurzymskiegoiwczesnegośredniowiecza. Stanowisko10–osadaneolitycznaiśladyosadnictwazokresurzymskiegoipróŜnego średniowiecza–okresunowoŜytnego. Stanowisko14–osadapradziejowa. Stanowisko15–śladyosadnictwazmezolitu–wczesnejepokibrązuipradziejowyoraz osadaśredniowieczna. Czarne Zespółszkolny: szkoła,mur.,XXw. budynekgospodarczy.,XXw. Wiaduktkolejowynaczynnejliniikolejowej,Ŝelb.kam.,ok.1912r. Wiaduktkolejowynaczynnejliniikolejowej,Ŝelb.kam.,ok.1912r. Wiaduktdrogowynadczynnąliniąkolejową,Ŝelb.kam.,ok.1912r. Cmentarzewangelicki,XIXw. Stanowisko3–osadazwczesnejepokiŜelaza. Stanowisko5–osadawielokulturowa. Dąbrówka Domnr3,mur.,XIX/XXw. Domnr5,mur.,XIX/XXw. Domnr11,mur.,XIX/XXw. Domnr18,mur.,XIX/XXw. Domnr23,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki/przyszosie,nawschodnimkrańcuwsi/,XIXw. CmentarzwojennyzIwojnyświatowej/ok.1kmnapółnocodwsi/. DwiemogiływojennezIwojnyświatowej/ok.2kmnazachódodcentrumwsi,na terenieposesjinr15/. Dąbrówka–GórkłoPKP ZespółdworcakolejowegonaczynnejliniikolejowejEłk–Orzysz–Mikołajki: budynekdworcowy,mur.,ok.1912r. budynekmieszkalny,mur.,ok.1912r. budynekgospodarczy,mur.,ok.1912r. magazyn–szalet,szach.,ok.1912r. Dąbrówka/kolonia/ Zagrodanr2: dom,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. stajnia,mur.,XIX/XXw. Dąbrówka–Osiki Zespółdworski dwór,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw.

32 stajnia,mur.,XIX/XXw. Drozdowo Domnr2,mur.,XIX/XXw. Domnr3,mur.,1911r. Wiaduktkolejowynaczynnejliniikolejowej,Ŝelb.kam.,ok.1912r. Cmentarzewangelicki,XIXw. CmentarzwojennyzIwojnyświatowej. Dziubiele Domnr4,mur.,XIX/XXw. Domnr5,mur.,XIX/XXw. Domnr9,mur.,XIX/XXw./dawnakarczmaGasthaus/. Domnr15,mur.,XIX/XXw./szkoła/. Domnr16,mur.,XIX/XXw. Domnr26,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki/ok.0,5kmnapołudniowywschódodkrańcawsi/,XIXw. Cmentarzewangelicki/ok.0,75kmnapołudniowywschódodwsi/,XIXw. DziubieleMałe Zespółdworski: obora,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,rodzinny,XIX/XXw./zalejąlipową/. Gaudynki Szkoła,mur.,okresmiędzywojenny. Cmentarzewangelicki,XIXw. Gorzekały Kaplica,mur.,pocz.XXw. Cmentarzewangelicki/nawschodnimskrajuwsi/,XIXw. Cmentarzewangelicki,/ok.0,7nawschódodwsi/,XIXw. Góra Domnr4,mur.,XIX/XXw. Domnr8,mur.,pocz.XXw./szkoła/. Domnr12,mur.,XIX/XXw. Domnr21,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. ZbiorowamogiłazIwojnyświatowej/napółnocnymbrzegujezioraTyrkło/. Grądy Cmentarzewangelicki,XIXw. Grzegorze Domnr2,mur.,XIX/XXw. Domnr17,mur.,XIX/XXw./szkoła/. Wiaduktdrogowynadczynnąliniąkolejową,Ŝelb.kam.,ok.1912r. Cmentarzewangelicki,XIXw. JeleniaGóra/dawniejTyrkłoLeśn./ Punktoporunr3/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. Punktoporunr4/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r.

33 schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. StanowiskopiechotyprzyPOnr4/wysadzone/: schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. StanowiskopiechotyprzyPOnr5/wysadzone/: schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. DwiemogiływojennezIwojnyświatowej Kamieńskie Cmentarzewangelicki,XIXw. Stanowisko1kurhanzwczesnejepokiŜelazaorazosadaigróbzepokikamienia. Kępa Cmentarzewangelicki,XIXw. Klusy Zespółkościelny: kościółewangelickiob.rzym.kat.p.w.MatkiBoŜejWspomoŜeniaWiernych, mur.,1884, nrrej.zab.A761 plebania,mur.,XIX/XXw. Cmentarzrzymskokatolicki/przykościelny/,po1945r. Cmentarzewangelicki,/popołudniowejstronieJez.Lipińskie–obecnieterenpoligonu/. KoźleLeśniczówka Zespółleśniczówki: leśniczówka,mur.,pocz.XXw. budynekgospodarczy,mur.,pocz.XXw. Lipińskie (wieśobecnienieistnieje,terenpoligonu). 84A.Cmentarzewangelicki,XIXw. Matyszczyki Zespółdworski: dwór,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. stajnia,mur.,XIX/XXw. stodoła,drewno,XIX/XXw. Mikosze Zespółszkolny: budynekszkolny,mur.,pocz.XXw. budynekgospodarczy,mur.,pocz.XXw. Pozostałościzespołudworskiego: magazyn,kam.XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. NowaWieś Cmentarzewangelicki,XIXw. NoweGuty Domnr1,mur.,XIX/XXw. Domnr21,mur.,XIX/XXw. Domnr24,mur.,XIX/XXw. Domnr27,mur.,XIX/XXw. Domnr12,mur.,XIX/XXw./szkoła/. Cmentarzewangelicki,XIXw. Odoje Domnr3,mur.,XIX/XXw.

34 Domnr12,mur.,XIX/XXw. Domnr18,mur.,XIX/XXw. Domnr20,mur.,XIX/XXw. Domnr31,mur.,XIX/XXw. Zespółszkolny: budynekszkolny,murokresmiędzywojenny. budynekgospodarczy,mur.,okresmiędzywojenny ZespółdworcakolejowegonaczynnejliniikolejowejEłk–Orzysz–Mikołajki: budynekdworca,mur.,ok.1912r. budynekmieszkalny,mur.,ok.1912r. budynekgospodarczy,mur.,ok.1912r. magazyn–szalet,szach.,ok.1912r. Wiaduktdrogowynadczynnąliniąkolejową,Ŝelbet,ok.1912r. Wiaduktkolejowynaczynnejliniikolejowej,Ŝelbet,ok.1912r. Cmentarzewangelicki,XIXw. Ogródek Zagrodanr5: dom,mur.,4ćw.XIXw.nrrej.zab.A35/domKajki/. chlew,mur,4ćw.XIXw. Domnr7,mur.,XIX/XXw. Domnr14,mur.,XIX/XXw./karczma–Gasthaus/. Zespółszkolny/nr21/: budynekszkolny,mur.,XIX/XXw. budynekgospodarczy,mur.,XIX/XXw. Zespółdworski: obora,mur.,XIX/XXw. stajnia,mur.,XIX/XXw. stodoła,drewno,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. Okartowo Kościółewangelicki,ob.rzym.–kat.p.w.NiepokalanegoSercaNMP,mur.,1924r. nr rej.zab.A667 Domnr6,mur.,XIX/XXw. Domnr10,mur.,XIX/XXw. Domnr11,mur.–szach.,XIX/XXw. Domnr15,mur.,XIX/XXw. Zespółdworski: spichlerz,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. stodoła,drewno,XIX/XXw. BudynekdworcakolejowegoprzyczynnejliniikolejowejEłk–Orzysz–Mikołajki,mur., ok.1912r. Punktoporunr1/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet.,1914r. Punktoporunr2/wysadzony/: schronpiechoty,Ŝelbet,1914r.

35 schronpiechoty,Ŝelbet,1914r. schronpogotowia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet,1914r. wartownia,Ŝelbet,1914r. StanowiskopiechotyprzyPOnr1/wysadzone/: schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. schronbojowypiechoty,Ŝelbet,IIwojnaświatowa. Cmentarzewangelicki,XIXw.,zachowanekwaterywojennezIwojnyświatowej. Stanowisko1grodziskowczesnośredniowieczne,zamekkrzyŜackiprzed1361r. /zniszczone/. Pianki Domnr14,mur.,XIX/XXw. Domnr25,mur.,XIX/XXw./szkoła/. Domnr26,mur.,XIX/XXw. Domnr34,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw.,zachowanakwaterawojennazIwojnyświatowej,nr rej. zab.A819. Piankileśniczówka/Stoczki/ Leśniczówka,murpocz.XXw. RostkiSkomackie Domnr9,mur.,XIX/XXw. Domnr16,mur.,XIX/XXw. Domnr18,mur.,XIX/XXw. Domnr21,mur.,XIX/XXw. Domnr22,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. MogiłaŜołnierzarosyjskiegozIwojnyświatowej/przyszosieOrzysz–Ełk/. Rząśniki Wiaduktnadczynnąliniąkolejową,Ŝelbet,ok.1912r. Cmentarzewangelicki,XIXw. Strzelniki Budynekszkoły,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. SuchyRóg Dwór,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,XIXw.,zdewastowany Szwejkowo /wieśnieistnieje–terenpoligonu/. Cmentarzewangelicki,XIXw. Szwejkówko Zespółdworsko–parkowy: gorzelnia,mur.,XIX/XXw. budynekinwentarski,mur.,XIX/XXw. budynekinwentarski,mur.,XIX/XXw. budynekinwentarski,mur.,XIX/XXw. park,XIXiXXw. Cmentarzewangelicki,XIXw. Tuchlin Budynekszkolny,mur.,XIX/XXw. Cmentarzewangelicki,/ok.0,5kmnapółnocodwsi/,XIXw. nrrej.zab.A820.

36 Cmentarzewangelicki,rodzinny,/ok.0,9kmnapółnocodwsi/,2poł.XIXw. Cmentarzewangelicki,rodzinny,/ok.1kmnapołudniowywschódodwsi/,XIXw. Stanowisko1–osadaicmentarzyskozokresurzymskiego. TuchlinPKP ZespółdworcakolejowegoprzyczynnejliniikolejowejEłk–Orzysz–Mikołajki: budynekdworcowy,mur.,ok.1912r. budynekmieszkalny,mur.,ok.1912r. budynekgospodarczy,mur.ok.1912r. magazyn–szalet,szach.ok.1912r. Ublik Zagrodanr1: dom,drewno,okresmiędzywojenny. budynekinwentarski,drew.betonowy,okresmiędzywojenny. Zagrodanr4: dom,drewno,okresmiędzywojenny. budynekinwentarski,drew.betonowy,okresmiędzywojenny. Domnr7,drewno,okresmiędzywojenny. Budynekszkolny,nr5,mur.,okresmiędzywojenny. Kolejowybudynekmieszkalny,mur.,ok.1908r./przynieczynnejliniikolejowejGiŜycko –Orzysz–Pisz/. Zespółdworsko–parkowy: dwór,mur.,okresmiędzywojenny,przebudowany. oficyna,mur.,ok.poł.XIXw. park,XIXiXXw. nrrej.zab.A416. Cmentarzewangelicki,rodzinny,/wparku/,pocz.XIXw.nrrej.zab.A821. Cmentarzewangelicki,rodzinny,XIXw. MogiławojennazIwojnyświatowej/wsąsiedztwied.stacjikolejowej/. MogiławojennazIwojnyświatowej/2,3kmnapołudnieodwsi,wd.miejscowości StoczkiStotzken/. Stanowisko1–osadazokresurzymskiego. Stanowisko2–osadaśredniowieczna. Stanowisko3–śladyosadnictwazokresurzymskiego–okresuwędrówekludówi wczesnegośredniowieczaorazosadazpóźnegośredniowiecza–okresu nowoŜytnego. WęŜewo Zespółdworsko–parkowy: dwór,mur.,XIX/XXw.,przebudowany. obora,mur.,XIX/XXw. obora,mur.,XIX/XXw. parkXIXw,nrrej.zab.A592. czworaki,mur.,XIX/XXw/czteryobiekty/. Cmentarzewangelicki,XIXw. Wierzbiny Cmentarzewangelicki/nadjez.Orzysz/,XIXw. Cmentarzewangelicki/przyszosieEłk–Orzysz/,XIXw ZastruŜne Cmentarzewangelicki,XIXw. Nieczynneliniekolejowe OdcinekliniiUblik–OrzysziOrzysz–NoweGutyliniakolejowaGiŜycko–Orzysz– Pisz1908r.

37 JezioroOrzysz Stanowisko1–osiedlenawodnezwczesnejepokiŜelaza. Aleje AlejaUblik–szosaGiŜycko–Orzysz.

ZasóbmiastaOrzysz Układurbanistyczny,XVXVIIIw., nrrej.zab.76 Kościółewangelicki,ob.par.rzymskokatolicki,p.w.Matki Boskiej Szkaplerznej, mur.,ok. 1530.,przebud.18321872r., nrrej.zab.899. Kościółp.w.NajświętszegoSercaPanaJezusa,XIX/XXw.,przebud.1913r. ul.Ełcka Domnr1,mur.,pocz.XXw. Domnr5,mur.,XIX/XXw. Domnr6,mur.,XIX/XXw. Domnr7,mur.,XIX/XXw. Domnr16,mur.,XIX/XXw. Domnr21,mur.,XIX/XXw. Domnr22,mur.,XIX/XXw. Domnr25,mur.,ok.poł.XIXw. nrrej.zab.1024 Domnr26,mur.,XIX/XXw. Domnr27,mur.,XVIII/XIXw.przebud.pocz.XXw. nrrej.zab.1065 Domnr29,mur.,l.30.XXw. Domnr32,mur.,l.30.XXw. Domnr34,mur.,l.30.XXw. Domnr35,mur.,l.30.XXw. Domnr36,mur.,l.30.XXw. Domnr42,mur.,l.30.XXw. Domnr44,mur.,l.30.XXw. Domnr45,mur.,l.30.XXw. Domnr47,mur.,l.30.XXw. Domnr51,mur.,l.30.XXw. Domnr53,mur.,l.30.XXw. ul.GiŜycka Domnr4,mur.,l.2030XXw. Domnr8,mur.,1ćw.XIXw. Domnr9,mur.,XVIII/XIXw. Domnr11,mur.,1ćw.XIXw. Domnr12,mur.,1poł.XIXw. Domnr17,mur.,XIX/XXw. Domnr18,mur.,XIX/XXw. ul.KazimierzaCierniaka Domnr3,mur.,pocz.XXw. Domnr4,mur.,pocz.XXw. Domnr8,mur.,pocz.XXw. Domnr9,mur.,pocz.XXw. Domnr12,mur.,pocz.XXw. ul.Kanałowa Domnr1,mur.,l.30XXw.

38 ul.Kolejowa Domnr3,mur.,pocz.XXw. Domnr5,mur.,pocz.XXw. Domzbud.gospodarczymnr11,mur.,pocz.XXw. Domnr13zbud.gospodarczym,mur.,pocz.XXw. Domnr15zbud.gospodarczym,mur.,pocz.XXw. Domnr17,mur.,pocz.XXw. Domnr19,mur.,pocz.XXw. Domnr21zbud.gospodarczym,mur.,pocz.XXw. Domnr23zbud.gospodarczym,mur.,pocz.XXw. ul.Mickiewicza Domnr2,mur.,pocz.XXw. Domnr16,mur.,pocz.XXw. ul.Moniuszki Domnr1,mur.,pocz.XXw. ul.Leśna Domnr28,drewn.,pocz.XXw. ul.Rynek Domnr2,mur.,XIX/XXw. Domnr4,mur.,XIX/XXw. Domnr5,mur.,XIX/XXw. ul.WojskaPolskiego Domnr1,mur.,pocz.XXw. Domnr2,mur.,pocz.XXw. Domnr7,mur.,pocz.XXw. Domnr8,mur.,pocz.XXw. Domnr9,mur.,pocz.XXw. Domnr14,mur.,pocz.XXw. Domnr18,mur.,pocz.XXw. Domnr20,mur.,pocz.XXw. Domnr24,drewn.,pocz.XXw. Domnr30,mur.,pocz.XXw. Domnr32,mur.,pocz.XXw. Domnr42,mur.,pocz.XXw. Domnr46,mur.,pocz.XXw. Domnr56,mur.,pocz.XXw. Domnr58,mur.,pocz.XXw. Domnr64,mur.,pocz.XXw., nrrej.zab.1060. Domnr78,mur.,pocz.XXw. Domnr102,mur.,l.30XXw. Domnr104,mur.,l.30XXw. Zabytkitechniki Dworzeckolejowy1908r. dworzec,mur., lokomotywownia,mur., nastawniaręczna,bet.stal., wieŜawodna,mur., pompawodna,met. Cmentarze Cmentarzewangelicki,/ul.1Maja/,XIX, nrrej.zab.813.

39 Cmentarzwojenny/XIX/XXw./ nrrej.zab.814. Cmentarzkomunalny,/zał.1953r./ CmentarzwojennyzIwojnyświatowej/ul.WojskaPolskiego/. Inneobiekty Zespółkoszarwojskowych,XIX/XXw. KanałOrzysz,IIpoł.XIXw. 5. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego.

Na podstawie uwarunkowa ń rozwoju gminy w układzie komunikacyjnym dokonano podziału funkcjonalnego dróg na układ: • nadrz ędny • podstawowy • uzupełniaj ący

W układzie nadrz ędnym znalazły si ę drogi publiczne krajowe - droga krajowa nr 16 Grudzi ądz - Olsztyn - Mr ągowo - Orzysz - Augustów W „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmi ńsko -mazurskiego” zatwierdzonym w 2002 r droga nr 16 z uwagi na funkcj ę jak ą pełni w województwie nale Ŝy do układu nadrz ędnego. Postulowana jest do wpisania w program budowy dróg ekspresowych jako droga GP główna ruchu przy śpieszonego z budow ą obej ść w D ąbrówce i Orzyszu. W 2002 r Warmi ńsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego wykonało opracowanie pt : ” Studium mo Ŝliwo ści modernizacji drogi nr 16 w aspekcie przestrzennym” z powy Ŝszego opracowania wynika potrzeba dla drogi nr 16 rezerwy terenu 80 m w liniach rozgraniczaj ących z mo Ŝliwo ści ą wpisania łuku 1000m. Taka rezerwa w przyszło ści umo Ŝliwi budow ę drogi nr 16 jako drog ę kategorii ekspresowej wraz budow ą drugiej jezdni. Na podstawie w/w planu, opracowania studialnego, analizy mo Ŝliwo ści wpisania w istniej ące zainwestowanie oraz rze źby terenu, w „Studium uwarunkowa ń i zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Orzysz” dokonano rezerwy terenu dla drogi nr 16 tak jak dla drogi ekspresowej. Zabezpieczono teren 80 m w liniach rozgraniczaj ących z mo Ŝliwo ści ą wpisania łuku poziomego 1000 m. Nale Ŝy przewidzie ć rezerw ę terenu pod budow ę obej ść miejscowo ści: D ąbrówka, Okartowo, Grzegorze, Orzysz z miejscowo ści ą Wierzbiny oraz Klusy, na odcinku od wsi Drozdowo do skrzy Ŝowania z drog ą powiatow ą 1696N (do stacji Tuchlin) budow ę nowego przebiegu drogi ekspresowej.

- droga krajowa nr 63 granica pa ństwa – Gi Ŝycko - Orzysz - Pisz W „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa warmi ńsko- mazurskiego” z uwagi na funkcj ę jak ą pełni w układzie drogowym województwa nale Ŝy do układu nadrz ędnego. Zało Ŝono dla niej kategori ę klasy G – głównej o liniach rozgraniczaj ących 30 m. Z uwagi na kolizyjny przebieg przez miasto drogi nr 63 w „Studium….” proponuje si ę po wybudowaniu południowego obej ścia miasta, wykorzysta ć przebieg drogi nr16 przez Mikosze ( po niewielkiej przebudowie oraz budowie dwupoziomowego przej ścia nad kolej ą) poprowadzi ć tym śladem drog ę nr 63 do w ęzła z drog ą nr 16. Powy Ŝsza droga wymaga modernizacji do zało Ŝonej klasy na całym przebiegu oraz rezerwy terenu pod w ęzeł drogowy.

40

Układ podstawowy powinien zapewni ć powi ązanie gminy z powiatem oraz pełni ć funkcj ę głównych powi ąza ń sieci osadniczej na obszarze gminy. Zgodnie z ustaw ą o drogach publicznych do kategorii dróg powiatowych publicznych winny nale Ŝeć drogi zapewniaj ące poł ączenie miasta b ędącego siedzib ą powiatu z siedzibami gmin oraz siedzib gmin mi ędzy sob ą. Analizuj ąc funkcj ę dróg powiatowych w układzie podstawowym nie wszystkie drogi powiatowe nale Ŝą ce do dróg kategorii powiatowej publicznej powinny by ć w układzie podstawowym.

Drogi układu podstawowego tworzy ć b ędą nast ępuj ące drogi publiczne powiatowe :

- dr. kraj.nr 16 ( Wierzbiny) – Drygały - Skar Ŝyn nr 1867 N - dr. kraj.nr 16 (Drozdowo) - Cierzpi ęty –Ublik –dr.kraj.nr 63 nr 1698N - dr. kraj.nr 63(Miłki ) Marcinkowa Wola – Cierzpi ęty - Orzysz nr 1720N - dr. kraj.nr 63 – dr.nr 1706(konopki Małe) nr 1708N - Mikołajki-Łuknajno-Tuchlin-dr.kraj.nr16 odcinek z drogi nr 1845N nr 1696N - dr. kraj. nr 63 – Odoje - Zelki nr 1702N - Skomack Wielki - Ogródek - Klusy (dr. kraj. nr16) nr 1865N - dr. kraj. nr 16(Okartowo) - Nowe Guty – dr.kraj. nr 63 nr 1849N - Ublik – dr. Kraj nr 63 nr 1841N

Drogi układu podstawowego s ą to drogi klasy zbiorczej „Z”, które wymagaj ą rezerwy terenu 20 m w liniach rozgraniczaj ących . Wyj ątkiem pomimo funkcji jak ą pełni w gminie i regionie powinna by ć droga nr 1696N. Nale Ŝy nada ć jej klas ę L i zarezerwowa ć 15 m w liniach rozgraniczaj ących. Podyktowane jest to ochron ą rezerwatu w pobli Ŝu którego przebiega. Zaproponowana szeroko ść dla powy Ŝszych klas jest minimalna do przeprowadzenia modernizacji i przebudowy tych dróg.

Najpilniejsz ą potrzeb ą na drogach układu podstawowego jest dokonanie odnów nawierzchni dróg powiatowych:

- nr 1698N Drozdowo - Cierzpi ęty 3,2km - nr 1720N Orzysz - Góra - Cierzpi ęty 4,7km - nr 1696N Mikołajki - Chmielewo– do dr 16 4,8km - nr 1865N Skomack Wielki - Ogródek - Klusy 1,3km oraz przebudowa wiaduktu w miejscowo ści Odoje w ci ągu drogi 1707N ( dr kraj. nr 63- Odoje -Zelki)

41 Układ pomocniczy wspomaga układ podstawowy gminy, zapewnia obsług ę sieci osadniczej rozproszonej i skupionej oraz dojazdy do o środków turystycznych lasów i pól. Oparty jest na drogach publicznych powiatowych i gminnych. Do najwa Ŝniejszych powi ąza ń układu pomocniczego nale Ŝą : drogi powiatowe publiczne - nr 1861N Skomack Wlk. - Rostki - Ogródek - nr 1704N dr kraj nr 16 – Strzelniki – Rostki Skomackie - nr 1863N Rostki Skomackie - dr kraj nr 16 - nr 1845N Chmielewo - Dziubiele - nr 1847N dr nr 1696N – dr kraj nr 16 - nr 1843N dr kraj nr 16- stacja kolejowa D ąbrówka - nr 1700N dr nr 1720N – Pianki – dr kraj nr 63 - nr 1855N dr nr 1853N (Talki) - Czarne odcinek drogi nr 1696N dr kraj nr 16 – stacja kolejowa Tuchlin

Aby drogi powiatowe umo Ŝliwiły bezpo średni ą obsług ę gminy dobrze skomunikowały gmin ę z powiatem i województwem nale Ŝy przebudowa ć drogi: nr 1698N od dr kraj nr 63 – Ublik - Cierzpi ęty - 4,8km nr 1849N Okartowo - Nowe Guty – do dr kraj nr 63 - 4,9km nr 1863N od drogi kraj nr 16 – Rostki Skomackie oraz przeprowadzi ć odnow ę nawierzchni drogi nr 1845N Chmielewo - Dziubiele - 0,5km przbudowa ć most m.Strzelniki le Ŝą cy w ci ągu drogi 1704N dr. kraj. nr 16-Strzelniki- Rostki drogi gminne publiczne na obszarze gminy Orzysz to nast ępuj ące ci ągi: - 173001N gr. gm. – Osiki – dr.kraj.nr 16 (D ąbrówka) - 173002N D ąbrówka – Nowa Wie ś – Chmielewo - 173003N dr.pow. nr 1845N(Dziubiele) - Suchy Róg - Tuchlin – dr. pow. nr 1696N - 173004 N dr.pow. nr 1847N dr.gm. nr 173003N( Tuchlin kol.) - 173005 N Zastru Ŝne – dr. pow. 1720N(Góra) - 173006 N dr.pow. nr 1720N(Góra) - Pianki - 173007N Góra – Mikosze - 173008 N dr.kraj. nr63 – gr. gm( Łysinie) - 173009 N dr. pow. Nr 1702N(Gr ądy) – Orzysz - 173010N Kamie ńskie - Strzelniki drogi gminne, z uwagi na funkcj ę jak ą pełni ą w obsłudze gminy, a które w pierwszej kolejno ści nale Ŝy przewidzie ć do przbudowy to:

42 • drog ę nr 173003N dr.pow. nr 1845N(Dziubiele) - Suchy Róg - Tuchlin – dr. pow. nr 1696N • drog ę nr 173006 dr.pow. nr 1720N(Góra) - Pianki • drog ę nr 17004N dr.pow. nr 1847N dr.gm. nr 173003N( Puchlin kol.) • drog ę nr 173010N Kamie ńskie - Strzelniki • drog ę nr 173007N Góra - Mikosze

Drogi układu pomocniczego s ą to drogi klasy „L” lokalnej i „D” dojazdowej dla których nale Ŝy zarezerwowa ć teren 15m w liniach rozgraniczaj ących. Drogi powiatowe powinny mie ć klas ę lokaln ą „L”, drogi gminne klas ę dróg dojazdowych „D”. Nale Ŝy rozwa Ŝyć czy z tytułu obsługi zabudowy turystycznej ci ąg Pianki – Ublik nie nale Ŝy wł ączy ć tego odcinka do dróg gminnych publicznych.

Dla zaspokojenia potrzeb u Ŝytkowników dróg oraz potrzeb zwi ązanych z ich funkcjonowaniem nale Ŝy przewidzie ć miejsca obsługi podró Ŝnych (MOP) o zró Ŝnicowanym programie usług Na obszarze gminy przy drodze krajowej nr 16 w miejscowo ści Drozdowo nale Ŝy zarezerwowa ć teren pod lokalizacj ę MOP-II, który powinien by ć wyposa Ŝony : w stacj ę paliw, miejsca postojowe, gastronomi ę nale Ŝy zabezpieczy ć teren pod w/w usług ę około 2-3ha Przy drodze krajowej nr 63 jeden z parkingów le śnych nale Ŝy przewidzie ć pod rozbudow ę MOP-I (miejsca postojowe, ławy). Wymaga to rozbudowy istniej ącego parkingu le śnego do wielko ści na jak ą pozwalaj ą warunki terenowe oraz wymogi ochrony środowiska. W miejscowo ści Sumki proponuje si ę lokalizacj ę MOP –II, który nale Ŝy wyposaŜyć w stacj ę paliw, miejsca postojowe, gastronomi ę. W „Studium.....” wyznaczono przebiegi tras rowerowych, które stanowi ą g ęst ą sie ć. Prowadzone s ą one drogami o nawierzchni bitumicznej i gruntowej. Funkcjonowanie ich uzale Ŝnione jest od oznakowania i poprowadzenia niewielkich prac ziemnych.

Na terenie miasta układ nadrz ędny obecnie tworz ą ulice poło Ŝone wci ągach dróg krajowych:

- w ci ągu drogi nr 16 ulice – Olszty ńska, Gi Ŝycka, ul. Rynek, Ełcka. Po wybudowaniu obwodnicy ulice Gi Ŝycka ( odcinek od skrzy Ŝowania), Plac Rynkowy, Ełcka b ędą stanowiły element układu podstawowego i powinny być dostosowane do parametrów ulicy klasy Z o minimalnej szeroko ści w liniach rozgraniczaj ących 20 m.

- w ci ągu drogi nr 63 ulice – Gi Ŝycka, ul. Rynek, Wojska Polskiego. Po przeniesieniu w/w ci ągu z ulic miasta b ędą stanowiły element układu

43 podstawowego i powinny by ć dostosowane do parametrów ulicy klasy Z o minimalnej szeroko ści w liniach rozgraniczających 20 m.

Układ podstawowy tworz ą ulice – w ci ągu drogi powiatowej nr 1720N ulica Mickiewicza, która powinna uzyska ć parametry techniczne ulicy klasy Z o minimalnej szeroko ści w liniach rozgraniczaj ących 20 m oraz ulica obsługuj ąca projektowan ą dzielnic ę przemysłow ą, która powinna uzyska ć parametry ulicy klasy L o szeroko ści w liniach rozgraniczaj ących minimum 15 m.

Ulice: Kolejowa, Mazurska, Kanałowa, Polna, Osiedle Robotnicze, Kajki powinny uzyska ć parametry ulicy klasy L o szeroko ści w liniach rozgraniczaj ących minimum 15 m.

Najwa Ŝniejsze potrzeby w obr ębie miasta - w celu wykorzystania dobrego poło Ŝenia miasta w układzie komunikacyjnym województwa i kraju nale Ŝy usprawni ć uci ąŜ liwy przejazd przez miasto. Nale Ŝy przeło Ŝyć drog ę nr 16 przez miasto eliminuj ąc j ą z terenów intensywnej zabudowy miejskiej - nale Ŝy przebudowa ć most z ulicy Le śnej, który zapewni powi ązanie miasta z ośrodkiem turystycznym, - w celu usprawnienia obsługi ruchu w obr ębie usług nale Ŝy wybudowa ć wi ęcej parkingów i zatok postojowych - w celu uatrakcyjnienia turystycznego nale Ŝy wł ączy ć projektowane na obszarze gminy ście Ŝki rowerowe w układ miejski - nale Ŝy wykorzysta ć istniej ącą lini ę kolejow ą wraz z bocznic ą do przewozów pasa Ŝerskich oraz do inwestowania w t ę gał ąź , która wymaga transportu szynowego - wi ększe wykorzystanie turystyczne jeziora Orzysz z racji dobrego poło Ŝenia komunikacyjnego - nale Ŝy wybudowa ć przystanek autobusowy w rejonie dworca PKP obsługuj ący gmin ę i okolice s ąsiednie

Źródła finansowania Finansowanie układu komunikacyjnego oraz urz ądze ń obsługi ruchu b ędzie odbywało si ę z nast ępuj ących źródeł: bud Ŝet centralny - drogi krajowe + obiekty in Ŝynierskie bud Ŝet samorz ądu - starosty - drogi powiatowe + obiekty in Ŝynierskie burmistrza - drogi gminne + obiekty in Ŝynierskie, przystanki autobusowe, ście Ŝki rowerowe, parkingi - inwestorzy prywatni - urz ądzenia obsługi ruchu MOP.

44

Kolej Obszar gminy obsługiwany jest przez lini ę drugorz ędn ą Czerwonka – Mragowo – Mikołajki - Ełk nr 223, lini ą jednotorow ą. W Orzyszu wyst ępuj ą dwie bocznice kolejowe, jedna wojskowa, druga ogólnodost ępna. Na linii w miejscowo ściach D ąbrówka, Tuchlin, Okartowo, Orzysz, Odoje wyst ępuj ą przystanki osobowe.

6. Kierunkirozwojusystemówinfrastrukturytechnicznej 6.1.Elektroenergetyka Na większości obszaru miasta i gminy, ewentualne plany inwestycyjne wymagające zabezpieczenia elektroenergetycznego moŜna realizować po wykonaniu lokalnych dowiązańdoistniejącejsieciSN15kViwybudowaniustacji15/0,4kVwzaleŜnościod potrzeb. Dla podniesienia pewności zasilania odbiorców na terenie gminy Orzysz i gmin sąsiednichprzewidywanajestbudowaGPZ110/15kVOrzysziliniiWN110kVrelacji GPZ EŁK – GPZ MIKOŁAJKI. To powiązanie liniowe, umoŜliwi zamknięcie pierścienia energetycznego w sieci rozdzielczej WN 110kV. Realizacja tego zadania posiada znaczenie ponadlokalne, gwarantujące właściwe rezerwowanie zasilania w energię elektryczną całego, wschodniego obszaru województwa warmińsko mazurskiego. 6.2.Telekomunikacja Wobec szybkiego rozwoju tej dziedziny, wywołanego konkurencją na rynku, dane uzyskane w kwietniu 1998r z Zakładu Telekomunikacji w Suwałkach, mogą być juŜ nieaktualne.Dysponenciutajniliinformacjestądtrudnościwocenie.NaleŜyprzyjąć,Ŝe warunkigospodarkirynkowejspowodującorazlepszezaspokojeniepotrzeb. 6.3.Gazownictwo Na terenie miasta i gminy nie występują urządzenia gazownicze. Obszar ten nie jest objętyprogramemgazyfikacji. 6.4.Ciepłownictwo Zabudowanatereniegminyzaopatrywanajestwciepłozeźródełindywidualnych. CiepłowniawOrzyszuposiadaok.15%niewykorzystanejmocycieplnej.Istniejącasieć cieplna nie wymaga wymiany, przekroje zapewniają dostarczenie potrzebnych ilości energiicieplnejdowszystkichodbiorców. 6.5.Zaopatrzeniewwodę NaleŜyprzyjąćnastępującysposóbzwodociagowaniaterenugminy. IstniejąceujęciawodywgminieiOrzyszuposiadająwystarczającąwydajnośćabyznich moŜna było zaopatrzyć w wodę wszystkie miejscowości w gminie. Dla cz ęś ci istniej ących uj ęć wody znajduj ących si ę na terenie gminy nie podj ęto prac w celu wyznaczenia stref ochronnych. Nale Ŝy podj ąć działania zmierzaj ące do ustanowienia stref ochrony bezpo średniej i po średniej dla uj ęć wody nie

45 posiadaj ących izolacji lub posiadaj ących połowiczn ą izolacj ę u Ŝytkowego poziomu wodonośnego. W pierwszym etapie naleŜy wykorzystać istniejące stacje wodociągowe w Orzyszu, OdojachiCierzpiętach.Sątotestacjewodociągowe,któreposiadająrezerwęwydajności iprodukująwodęoodpowiedniejjakości.UmoŜliwitobudowęsieciwodociągowejbez koniecznościinwestowaniawurządzeniadouzdatnianiawody.WdrugimetapienaleŜy wykorzystaćistniejącestacjewodociągowewktórychnaleŜyzmodernizowaćurządzenia do uzdatniania wody. Trzeci etap powinien polegać na budowie nowych stacji wodociągowychprzyistniejącychujęciachwodyDąbrówka. Istniejąca„nowa”stacjawodociągowawOrzyszuposiadaduŜąrezerwęwydajności. W oparciu o tę stację wodociągową i istniejącą sieć wodociągową w mieście naleŜy budowaćsieciwodociągowedomiejscowościpołoŜonychprzyOrzyszu. TakiedziałaniaumoŜliwiązracjonalizowaniepracywodociąguwOrzyszuorazobniŜenie jednostkowychkosztówuzdatnianiaipompowaniawody. Modernizacja istniejących stacji wodociągowych będzie dotyczyła miejscowości po byłych PGR. Będzie to polegało na remoncie budynku i wymianie urządzeń do uzdatnianiaipompowaniawody. Podstawowym zadaniem przy wodociągowaniu terenu gminy będzie ustalenie miejscowościzaopatrywanychzwodociąguwOrzyszu,wytypowanieistniejącychstacji wodociągowych do modernizacji oraz zlokalizowanie ujęć wody przy których będą budowanenowestacjeuzdatnianiawody. 6.6.Odprowadzenieścieków Woparciuorozpoznaneuwarunkowaniaprzyjmujesięnastępującezasadydziałań: Naterenachbezizolacjiluboizolacjinieciągłejwódwgłębnychodpowierzchni likwidacjaistniejących zbiorników bezodpływowych Inwestowanienatychobszarach warunkuje sięrozwiązaniemgospodarkiwodnościekowej.Natychterenachrealizacja wodociągówwinnabyćprowadzonarównoleglezbudowąkanalizacjisanitarnej. Napozostałychterenachściekizzabudowyzwartejirozproszonejwinnybyć odprowadzanedokanalizacjizbiorczej,awszystkieinnerozwiązaniawinnybyć poprzedzoneszczegółowymibadaniamihydrogeologicznymiwskazującymi moŜliwościutylizacjiścieków. Docelowoskanalizowaniewszystkichmiejscowości,wg.następującychzasad: GospodarkęściekowąwgminienaleŜyoprzećnawybudowanejoczyszczalni ściekówdlamiastaOrzysz.Posiadaonawydajnośćwystarczającądoodprowadzenia ściekówzterenumiastaigminy.Bilansilościściekówdlagminyprzedstawionyjest wcz.IIstudium,tabelanr23.Ilośćściekówsanitarnychzterenugminybędzie stanowiłaok.30%obecnejwydajnościoczyszczalniścieków. Przyjmujesięsystemkanalizacjisanitarnejwgminietłocznograwitacyjny. Będzietopolegałonabudowiewposzczególnychmiejscowościachwzabudowie zwartejkanalizacjigrawitacyjnej,dlazabudowyrozproszonejikolonijnejkanalizacji tłocznejwoparciuoprzepompownieprzydomoweorazbudowęsiecikanalizacji tłocznejzposzczególnychmiejscowościdooczyszczalniścieków. ZmiejscowościpołoŜonychwewschodniejczęścigminyściekiprzetłaczać naleŜydokanalizacjisanitarnejOrzyszanatomiastzzachodniejczęścigminyścieki przetłaczaćnaleŜybezpośredniodooczyszczalniścieków. BardzosłabezwodociągowanieterenugminyumoŜliwiarównoczesnąbudowę sieciwodociągowejikanalizacjisanitarnej.NaleŜyrównocześniebudowaćsieć

46 rurociągówwodociągowychirurociągówtłocznychsanitarnych.Przyjęcietakiego rozwiązaniaobniŜyznaczniekosztyinwestycyjne. Dlazabudowykolonijnejirozproszonejwuzasadnionychprzypadkach moŜliwebędziezastosowanie rozwi ąza ń lokalnych.

6.7.Kanalizacjadeszczowa Obszarmiastawymagakompleksowejrealizacjikanalizacjideszczowej. 6.8.Gospodarkaodpadami Istniejącewysypiskozabezpieczapotrzebymiastaigminy.Usprawnienia wymagasystemodbioruodpadówstałych,szczególniezzabudowyletniskowej. 7. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 1. Budowa i remonty dróg na terenie miasta i gminy 2. Urz ądzenie ście Ŝek rowerowych. 3. Budowa i modernizacja sieci ciepłowniczej. 4. Rewitalizacja terenów powojskowych i poprzemysłowych. 5. Budowa budynków komunalnych. 6. Budowa świetlic wiejskich. 7. Rozbudowa i modernizacja szkół. 8. Budowa kanalizacji sanitarnej i sieci wodoci ągowej na terenie miasta i wsi w ramach projektu pn.: „Regulacja gospodarki wodno - ściekowej w gminach regionu Wielkich Jezior Mazurskich” 9 Podjęcie działań w celu lepszego wykorzystania walorów turystycznych miasta poprzez porządkowanie dzielnicy sportowo – turystycznej w celu uzyskania lepszego otwarcia na jezioro, przygotowanie oferty dla inwestorów odnośnie terenów przeznaczonych w planie pod obiekty turystyczne oraz uzbrojenie tych terenów,promocjamiasta. 8. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717ze zm. )

1. Na obszarze gminy nie wyst ępuj ą zadania rz ądowe słu Ŝą ce realizacji ponadlokalnych celów publicznych znajduj ące si ę w rejestrze programów rz ądowych zgodnie z art. 48 i 49 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dn. 23 marca 2003 r. 2. Do zada ń ponadlokalnych wynikaj ących z opracowywanych programów wojewódzkich oraz innych opracowa ń w tym tak Ŝe wynikaj ące z przyj ętych w planie województwa kierunkach rozwoju nale Ŝą : - modernizacja drogi krajowej nr 16 do parametrów klasy GP – budowa obej ścia miejscowości Dąbrówka i Orzysz; - budowa linii energetycznej wysokiego napi ęcia 110kV Ełk – Orzysz – Mikołajki oraz budowa stacji 110kV Orzysz; - program zwi ększania lesisto ści województwa warmi ńsko - mazurskiego na lata 2001 – 2020 – zalesienie gruntów o ogólnej powierzchni ok. 50 ty ś. ha; - modernizacja drogi krajowej nr 63 granica pa ństwa (Perły) – W ęgorzewo – GiŜycko – Pisz – Łom Ŝa do parametrów klasy G; - modernizacja dróg układu uzupełniaj ącego do wymaganych klas technicznych; - ustanowienie Mazurskiego Parku Narodowego i opracowanie planu ochrony; wdro Ŝenie programu ochrony Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych Na tura 2000; - obj ęcie ochronn ą wód podziemnych na obszarach bez izolacji (porz ądkowanie gospodarki ściekowej, preferencje dla rolnictwa ekologicznego, zwi ększenie lesistości); - realizacja programu ochrony Wielkich Jezior Mazurskich w celu zahamowania biodegradacji jezior; - ochrona czysto ści wód powierzchniowych na obszarze zlewni pojeziernej; - poszerzenie rozpoznania dorobku kulturowego na terenie województwa i uporz ądkowanie ewidencji;

47 - opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego obszaru funkcjonalnego wielkich jezior Mazurskich pod k ątem rozwoju funkcji turystycznych; - budowa kanału na terenie gminy Ełk i gminy Orzysz w celu uruchomienia szlaku turystyki wodnej, łącz ącego Wielkie Jeziora Mazurskie z jeziorami ełckimi i Kanałem Augustowskim; - budowa ponadlokalnych urz ądze ń infrastruktury technicznej 3. Do zada ń ponadlokalnych postulowanych do uj ęcia w programach wojewódzkich nale Ŝy budowa kanału łącz ącego jezioro Tyrkło z jeziorem Buwełno w celu uruchomienia nowego poł ączenia wodnego do Gi Ŝycka.

9. Obszary, dla których obowi ązkowe jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odr ębnych, w tym obszary wymagaj ące przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści, a tak Ŝe obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni, sprzeda Ŝy powy Ŝej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej

1. Obszarami , dla których wymagane jest sporz ądzenie planów miejscowych s ą tereny górnicze, na podstawie przepisów ustawy prawo geologiczne i górnicze. 2. Wyznacza si ę w strefie miejskiej obszar pod obiekt handlowy o powierzchni powy Ŝej 2000 m 2 dla którego istnieje obowi ązek sporz ądzenia planu miejscowego. 3. Nie wyznacza si ę obszarów przestrzeni publicznych.

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne.

Z uwagi na wyst ępuj ące uwarunkowania ustala si ę nast ępuj ące obszary do obj ęcia planami miejscowymi:

- Obszary osadniczo-turystyczne lub ich cz ęś ci oznaczone na zał ączniku nr 2 jako zmiana studium - na obszarze miasta Orzysz zmiana obowi ązuj ącego planu w zakresie niezb ędnym do uzyskania zgodno ści z ustaleniami Studium

Kolejno ść sporz ądzania planów zale Ŝeć b ędzie od potrzeb i mo Ŝliwo ści finansowych gminy. Rada Gminy mo Ŝe zadecydowa ć o przyst ąpieniu do opracowania planów miejscowych równie Ŝ na inne tereny ni Ŝ wymienione powy Ŝej, stosownie do potrzeb.

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej;

11.1. Rolnicza przestrze ń produkcyjna. .

Kierunki wynikaj ące z uwarunkowa ń przyrodniczych:

• Tereny rolne znajduj ące si ę w pobli Ŝu wód płyn ących i stoj ących nale Ŝy zagospodarowa ć w taki sposób, aby zahamowa ć dopływ rolniczych zanieczyszcze ń powierzchniowych do wód; • Gleby organiczne (głównie torfowe) obj ęte ochron ą wyst ępuj ą w obni Ŝeniach terenów wysoczyznowych; • Znaczna cz ęść gruntów ornych poło Ŝonych na kilkunastoprocentowych spadkach terenowych jest potencjalnie zagro Ŝona erozj ą wodn ą i uprawow ą – wskazane odpowiednie zabiegi agrotechniczne, wzgl ędnie zmiana u Ŝytkowania gleb (zagospodarowanie trwał ą ro ślinno ści ą lub zalesienie stoków o du Ŝym nachyleniu); • Struktura przyrodnicza przestrzeni rolniczej jest do ść korzystna dla gospodarki rolnej – wyst ępuj ąca ro ślinno ść śródpolna, oczka wodne, tereny podmokłe nale Ŝy zachowa ć;

48 Kierunki wynikaj ące z gospodarki gruntami: • Preferuje si ę rozwój gospodarstw wielko ści 20 –50 ha jako formy najmniej uci ąŜliwej dla środowiska

11.2. Le śna przestrze ń produkcyjna. • Na terenie całej gminy zaleca si ę zachowanie i ochron ę układu istniej ących płatów le śnych. Nale Ŝy d ąŜ yć do ustanowienia poł ącze ń mi ędzy nimi, stanowi ących sie ć poł ącze ń przyrodniczych. • Nale Ŝy d ąŜ yć do ekologicznego wzbogacenia terenów rolniczych poprzez rozwój istniej ących zadrzewie ń oraz zalesianie gruntów najsłabszych, szczególniena obrzeŜachjezioriciekówwodnych . W uzasadnionych przypadkach dopuszcza si ę zalesienie gleb wy Ŝszych klas zgodnie z przepisami szczegółowymi • Zaleca si ę zachowanie oraz wzbogacanie naturalnych zadrzewie ń śródpolnych. • WceluochronyobszarówleśnychprzedantropopresjąnaleŜy: linie energetyczne średniego napięcia prowadzone przez obszary leśne realizowaćjakokablowe. dąŜyćdozastępowaniawęglaekologicznymisurowcamienergetycznymi ograniczyćporuszaniesiępojazdamimechanicznyminaterenachleśnych

12. Obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi i osuwania si ę mas ziemnych;

Na podstawie „Katalogu osuwisk województwa olszty ńskiego” sporz ądzonego przez Instytut Geologii w Warszawie w 1971r. nie stwierdzono wyst ępowania na terenie gminy Orzysz obszarów osuwiskowych , jednak Ŝe miejsca potencjalnego wyst ępowania procesów osuwiskowych mog ą wyst ępowa ć na skarpach tworz ących koryto rzeki Orzyszy oraz mis ę jeziora Śniardwy, gdzie ró Ŝnice wysoko ści dochodz ą do 8 m. Tereny zagro Ŝone osuwaniem si ę mas ziemnych nale Ŝy zagospodarowa ć zieleni ą gł ęboko ukorzeniaj ącą si ę i zapewni ć swobodny odpływ wody. Tereny nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi na terenie miasta i gminy nie wyst ępuj ą. Zasady posadowienia obiektów budowlanych w zasi ęgu oddziaływania wysokich stanów wód winny by ć okre ślane indywidualnie dla konkretnych wód powierzchniowych przy sporz ądzaniu planów miejscowych.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza si ę w zło Ŝu kopaliny filar ochronny;

W granicach gminy w/w obszary mog ą wyst ępowa ć w zło Ŝach kruszywa naturalnego je Ŝeli b ędą tego wymaga ć warunki eksploatacji, zgodnie z przepisami Ustawy Prawo geologiczne i górnicze.

14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowi ązuj ące na nich ograniczenia prowadzenia działalno ści gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271);

W granicach gminy Orzysz w/w obszary nie wyst ępuj ą.

15. Obszary wymagaj ące przekształce ń, rehabilitacji lub rekultywacji

W granicach gminy Orzysz w/w obszary nie wyst ępuj ą. Na terenie miasta rewitalizacji wymagaj ą tereny powojskowe.

16. Granice terenów zamkni ętych i ich stref ochronnych;

49 W granicach gminy Orzysz terenami zamkni ętymi s ą tereny kolejowe obejmuj ące działki: - nr 759/1, 768/1 w obr ębie geodezyjnym Chmielewo, - nr 111, 88/1, 88/2 w obr ębie geodezyjnym Czarne, - nr 162/2 w obr ębie geodezyjnym D ąbrówka, - nr 290/1, 290/2 w obr ębie geodezyjnym Drozdowo Zastró Ŝne, - nr 419/3 w obr ębie geodezyjnym Góra, - nr 319 w obr ębie geodezyjnym Gr ądy, - nr 218/1, 218/2, 448/1 w obr ębie geodezyjnym Grzegorze, - nr 104, 211 w obr ębie geodezyjnym Mikosze, - nr 14/2 w obr ębie geodezyjnym Odoje, - nr 31/1, 402/1, 58 w obr ębie geodezyjnym Okartowo, - nr 430/3, 790/1 w obr ębie geodezyjnym Tuchlin, - nr 344/15 w obr ębie geodezyjnym Orzysz miasto, oraz tereny wojskowe, zgodnie z oznaczeniami na załączniku graficznym.

Prowadzenie polityki przestrzennej na tych obszarach nie nale Ŝy do zada ń własnych gminy. W sprawach ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz warunków zabudowy decyzje wydaje wojewoda.

17. Inne obszary problemowe, w zale Ŝno ści od uwarunkowa ń i potrzeb zagospodarowania wyst ępujących w gminie.

W gminie Orzysznie wyst ępuje potrzeba wyznaczenia w/w obszarów

18.WyjaśnienieuŜytychpojęć: Funkcj ę terenów, okre ślon ą na rysunku studium (zał ączniku nr 2 i 3 do uchwały) dla poszczególnych terenów postulowanych do rozwoju, naleŜy rozumie ć jako okre ślenie funkcji wiod ącej. Oznacza to, Ŝe na danym obszarze mo Ŝliwa jest lokalizacja równie Ŝ zabudowy o innym przeznaczeniu, pod warunkiem, Ŝe nie b ędzie to kolidowało z funkcj ą wiodącą. Funkcje przyrodnicze – działania zmierzaj ące do ochrony środowiska przyrodniczego. Turystyka jesttozjawiskoprzestrzenne,polegającena: wyjazdachpozamiejscestałegozamieszkania,wzasadziepodczasurlopuiwakacjioraz dni świąteczne, w celach wypoczynkowych, poznawczych oraz dla uprawiania niektórychzamiłowań; uŜytkowaniu i przekształcaniu środowiska geograficznego odpowiednio do potrzeb uczestnikówruchuturystycznego. WruchuturystycznymwydzielićmoŜnatrzyjegopodstawowenurty: turystykęwypoczynkową –podróŜewykonywanewcelachwypoczynkowych turystykękrajoznawczą –podróŜewcelachpoznawczych turystykę specjalistyczną – dla uprawiania niektórych zamiłowań np.: Ŝeglarstwo, taternictwo,turystykamotorowa. Wg.KryteriumczasutrwaniawyróŜniasię: Turystykęświąteczną Turystykęurlopową (pobytową) Przyjętowg:.OlafRogalewski„ZagospodarowanieTurystyczne”Wwa1974

Rolnictwoekologiczne(zintegrowane) poleganawykorzystaniuzasad funkcjonowaniaagrosystemówikrajobrazurolniczego.Rolnictwotodopuszcza stosowanieśrodkówchemicznych,alepouprzednimrozpoznaniuniezbędnych potrzebiwłaściwychproporcji. NajwaŜniejszymicechamirolnictwaekologicznegosą: kompleksowy sposób traktowania procesów przyrodniczych, z którymi wiąŜe się produkcjarolna zamknięty obieg substancji w obrębie gospodarstwa ze zróŜnicowaną strukturą produkcyjną

50 duŜadbałośćoglebęidobreodŜywienieorganizmówjązamieszkujących. Wrolnictwieekologicznympodstawowązasadąjestprowadzenieracjonalnejgospodarki rolnej,aniezakazintensywnejprodukcji. Agroturystyka–Dodatkowadziałalnośćgospodarczawdziedzinieturystykiwoparciu ogospodarstworolne,zabezpieczającamiejscanoclegoweiwyŜywienie. Wsie letniskowe – miejscowości o wiodącej funkcji turystyki wypoczynkowej, pobytowej. Zabudowa rekreacyjna – zabudowa o wiod ącej funkcji wypoczynkowo-pobytowej.

Tereny zamkni ęte – rozumnie si ę przez to tereny o charakterze zastrze Ŝonym ze wzgl ędu na obronno ść i bezpiecze ństwo pa ństwa, okre ślone przez wła ściwych ministrów i kierowników urz ędów centralnych, zgodnie z ustaw ą Prawo geodezyjne i kartograficzne.

...... Wykonano w Ro Ŝen & Ro Ŝen Pracownie Autorskie Urbanistyki i Architektury w Olsztynie Zmiany wykonano w Ro Ŝen & Ro Ŝen Pracownie Autorskie Urbanistyki i Architektury w Olsztynie