Zał ącznik nr 1 do Uchwały Nr XLV/645/06 Rady Miejskiej w Orzyszu z dnia 28 czerwca 2006 r.
STUDIUM UWARUNKOWAN I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
CZ ĘŚĆ III
KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO (tekst ujednolicony)
• Tekst wyró Ŝniony czcionk ą Arial pochył ą stanowi zmiany wprowadzone w tre ści studium. • Tekst wyróŜniony czcionką Garamond stanowi pozostawioną dotychczasową treść studium
Egzemplarz wyło Ŝony do publicznego wgl ądu w dniach od 03 kwietnia 2006r. do 08 maja 2006r.
jednostka opracowuj ąca zmiany studium: Ro Ŝen & Ro Ŝen Pracownie Autorskie Urbanistyki i Architektury ul. Sarnowskiego 3/1, 10-115 Olsztyn główny projektant: mgr in Ŝ. arch. Izabella Ossowska – Ro Ŝen wpis na list ę POIU Nr G-013/2002 upr. urb. nr 1088/90 2 Spis treści: Wst ęp...... str. 4.
1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów...... str. 6
1.1. Zasady rozwoju osadnictwa...... str. 6 1.2. Kierunki rozwoju funkcji gospodarczych...... str. 6 1.3. Zasady wydzielenia stref o zró Ŝnicowanych zasadach zagospodarowania...... str. 8 1.4. Kierunki polityki przestrzennej w poszczególnych strefach...... str. 8
2. Kierunki i wskaźniki dotycz ące zagospodarowania oraz uŜytkowania terenów, w tym tereny wył ączone spod zabudowy...... str. 20
2.1 Wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u Ŝytkowania terenów...... str. 20 2.2. Tereny wył ączone z pod zabudowy...... str. 21 2.3. Tereny posiadaj ące obowi ązuj ące plany miejscowe...... str. 22
3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk...... str. 22
3.1. Prawne formy ochrony...... str. 22 3.2. Obszary do obj ęcia ochron ą i wymagaj ące ochrony...... str. 25 3.3. Lokalne warto ści środowiska przyrodniczego...... str. 26 3.4. Zagro Ŝenia środowiska przyrodniczego...... str. 27 3.5. Obszary ochrony uzdrowiskowej...... str. 27
4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej...... str. 28
4.1. Strefy ochrony konserwatorskiej...... str. 28 4.2. Zasób obiektów zabytkowych i kulturowych...... str. 28
5 Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego...... str. 37 . 6. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej...... str. 42
6.1. Elektroenergetyka...... str. 42 6.2. Telekomunikacja...... str. 42 6.3. Gazownictwo...... str. 42 6.4. Ciepłownictwo...... str. 42 6.5. Zaopatrzenie w wod ę...... str. 42 6.6. Odprowadzenie ścieków...... str. 43 6.7. Kanalizacja deszczowa...... str. 43 6.8 Gospodarka odpadami...... str. 43 . 7. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym...... str. 44
3 8. Obszary, na których rozmieszczone b ędą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego
województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1...... str. 44
9. Obszary, dla których obowi ązkowe jest sporz ądzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odr ębnych, w tym obszary
wymagaj ące przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści, a tak Ŝe obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni, sprzeda Ŝy powyŜej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej...... str. 45
10 Obszary, dla których gmina zamierza sporz ądzi ć miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i
le śnych na cele nierolnicze i niele śne...... str. 45
11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej...... str. 45
11.1. Rolnicza przestrze ń produkcyjna...... str. 45 11.2. Le śna przestrze ń produkcyjna...... str. 46
12. Obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi i osuwania si ę mas ziemnych...... str. 46
13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza si ę w zło Ŝu kopaliny filar ochronny...... str. 47
14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowi ązuj ące na nich ograniczenia prowadzenia działalno ści gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271)...... str. 47 15. Obszary wymagaj ące przekształce ń, rehabilitacji lub rekultywacji...... str. 47
16. Granice terenów zamkni ętych i ich stref ochronnych...... str. 47
17. Inne obszary problemowe, w zale Ŝno ści od uwarunkowa ń i potrzeb zagospodarowania wyst ępuj ących w gminie...... str. 47
18. Wyja śnienie u Ŝytych poj ęć ...... str. 47
4 Wst ęp
Niniejsza zmiana Studium została opracowana w trybie przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 ze zm. ) Zmiany wprowadzone w tek ście i rysunku studium nie naruszaj ą ustalonych podstawowych zasad i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Orzysz. Zmiany dotycz ą: dostosowania do obecnego stanu prawnego w zakresie: ochrony przyrody, inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym, terenów zamkni ętych; zmiany w zakresie okre ślenia terenów rozwojowych, wynikaj ące z wniosków, jakie wpłyn ęły po ogłoszeniu o przyst ąpieniu do zmiany studium; zmiany w zakresie gospodarki ściekowej, wynikaj ące ze stanu realizacji i polityki gminy W zwi ązku z powy Ŝszym pozostawiono niezmienione nast ępuj ące cz ęś ci elaboratu: • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - CZ ĘŚĆ I Stan istniej ący składaj ący si ę z cz ęś ci opisowej i graficznej; • CZ ĘŚĆ II Diagnoza stanu i uwarunkowania rozwoju, na którą składaj ą si ę nast ępuj ące opracowania: ochrona warto ści kulturowych na terenie gminy Orzysz, ochrona warto ści kulturowych miasta Orzysz, mapy warunków fizjograficznych, zbiorcza mapa uwarunkowa ń. Uaktualniono nast ępuj ące materiały: • warunki fizjograficzne – w zakresie obszarów chronionego krajobrazu i innych form ochrony przyrody. Zmiany wprowadzono w cz ęś ci III Studium zatytułowanej „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”, składaj ącej si ę z tekstu i cz ęś ci graficznej, nadaj ąc tytuły: • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - kierunki zagospodarowania przestrzennego (tekst ujednolicony), stanowi ący zał ącznik nr 1 do uchwały • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz - kierunki rozwoju – rysunek ujednolicony, stanowi ący zał ącznik nr 2 do uchwały • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Orzysz - kierunki rozwoju – rysunek ujednolicony, stanowi ący zał ącznik nr 3 do uchwały
5 Ponadto układ tre ści Studium dostosowano do wymogów Rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Materiały i opracowania wykorzystane w toku prac nad zmian ą studium: • Informacja z planu zagospodarowania przestrzennego województwa warmi ńsko - mazurskiego do zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Orzysz, opracowana przez Warmi ńsko – Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego w 2005 r. • Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: obowi ązuj ące: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Cierzpi ęta, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Wierzbiny, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Odoje, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Góra, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Okartowo, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Ogródek, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wsi Suchy Róg – obręb Dziubiele, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Orzysz b ędące w toku opracowania: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Kamie ńskie, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obr ębu Nowe Guty, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obrębu Ublik. • Materiały robocze uzyskane z Urz ędu Gminy Orzysz • Mapy katastralne w skali 1:10 000 i 1:5000 • Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Orzysz. • Planowane zadania inwestycyjne w latach 2005 – 2007 w ramach projektu „regulacja gospodarki wodno - ściekowej w gminach Regionu Wielkich Jezior Mazurskich”. • Wydatki zwi ązane z realizacj ą wieloletnich programów inwestycyjnych.
1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów;
6 1.1. Zasady rozwoju osadnictwa Głównymi ośrodkami rozwoju osadnictwa będzie miasto Orzysz oraz jednostki podmiejskie: Grądy Podmiejskie, Wierzbiny, Mikosze, Szwejkówko oraz miejscowości połoŜone w obrębie obszarów osadniczo – turystycznych, gdzie przekształcenia będą spowodo wane powstawaniem nowych obiektów turystyczno - wypoczynkowych Są to miejscowości: Nowe Guty, Cierzpięta, Odoje, Góra. Rozwój miejscowości połoŜonych na terenach najbardziej cennych przyrodniczo winien być ograniczony do zabudowy plombowej i uzupełniającej w ramach terenów określonych jako tereny osadnicze, oraz na terenach wskazanych jako rozwojowe. Są to miejscowości: Tuchlin, Rostki Skomackie, Ogródek, Kamieńskie, Klusy. Miejscowości, których moŜliwości rozwoju określono jako „rozwój umiarkowany” nie powinny rozwijać się w sposób prowadzący do zasadniczych zmian obecnego układu przestrzennego. 1.2. Kierunki rozwoju funkcji gospodarczych Rozwój funkcji gospodarczych powinien opierać się na następujących zasadach: Rolnictwo Preferuje się rozwój gospodarstw wielkości 20 –50 ha jako formy najmniej uciąŜliwej dla środowiska, szczególnie w strefach I, II i III obejmujących tereny chronione, predysponowane do tworzenia gospodarstw agroturystycznych i wprowadzania form ekologicznych upraw. MoŜliwości intensyfikacji produkcji rolnej występują w strefie IV osadniczo – rolniczej. Technologie produkcji rolnej muszą uwzględniać wymogi ochrony środowiska przyrodniczego, w szczególności zasobów wodnych – wód powierzchniowych i wgłębnych. Leśnictwo Gospodarka leśna prowadzona jest w oparciu o plany urządzeniowe poszczególnych nadleśnictw, w których określono obszary lasów ochronnych, wodochronnych i krajobrazowych. Przemysł i rzemiosło Rozwój działalności produkcyjnej na terenie miasta i gminy jest ograniczony uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego. Preferuje się kierunki związane z przetwórstwem surowców lokalnych – płody rolne, surowiec drzewny, produkcja zwierzęca oraz małe i średnie zakłady o swobodnych warunkach lokalizacji i technologii bezpiecznej dla środowiska. Najkorzystniejsze warunki do lokalizacji zakładów przemysłowych posiadają na terenie gminy strefy osadniczo – rolnicze (strefa IV) oraz obszary wskazane na terenie miasta. Na terenie całej gminy dopuszcza się lokalizację nieuciąŜliwego rzemiosła i nieuciąŜliwych zakładów drobnej wytwórczości. Turystyka
7 W rozwoju turystyki przyjmuje się następujące zasady: Uporządkowanie istniejącego zagospodarowania turystycznego poprzez podniesienie jego standardu i rozwiązanie gospodarki wodno ściekowej. Rozwój bazy dla róŜnych form turystyki. Szczególny nacisk naleŜy połoŜyć na przedłuŜenie sezonu turystycznego. Budowa obiektów związanych z obsługą szlaków turystycznych wodnych, drogowych, rowerowych. Nową zabudowę turystyczną naleŜy wiązać z istniejącymi układami osadniczymi. Architektura obiektów winna nawiązywać do tradycyjnych form zabudowy. W celu ochrony linii brzegowej jezior, w planach miejscowych naleŜy ustalać miejsce lokalizacji pomostów lub stosowne zakazy. Zasady rozmieszczenia bazy turystycznej: Na obszarze gminy, w oparciu o uwarunkowania i trendy rozwojowe wydzielono rejony koncentracji bazy turystycznej oznaczone jako obszary osadniczo – turystyczne. Rejony wsi Suchy Róg oraz WęŜewa, Okartowa i Nowych Gut są to obszary, predysponowane do lokalizacji głównie obiektów i urządzeń słuŜących turystyce wodnej, rowerowej a w miejscowościach WęŜewo i Okartowo równieŜ motorowej. Rejony wsi Cierzpięty i Góra – dwa obszary wielofunkcyjne, w zagospodarowaniu których naleŜy uwzględnić obsługę turystyki krajoznawczej i specjalistycznej Rejony wsi Odoje, Ublik i Kamieńskie – trzy obszary z przewagą funkcji rekreacji indywidualnej Wyznaczono równieŜ tereny rozwojowe pod zabudowę rekreacyjną i mieszkaniową we wsiach Tuchlin i Ogródek. W zagospodarowaniu obszarów osadniczo – turystycznych przyjmuje się zasadę, Ŝe obrzeŜa jezior i rzek są wolne od zabudowy, za wyjątkiem obiektów słu Ŝą cych turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej oraz zwi ązanych z bezpiecze ństwem powszechnym i obronno ści ą kraju. Szerokość niezabudowanych obrzeŜy winna być określona w planach miejscowych i uwzględniać obowiązujące w tym zakresie przepisy, warunki fizjograficzne oraz liczbę osób, która będzie je penetrować. Obowi ązuje zakaz grodzenia nieruchomo ści przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległo ści mniejszej ni Ŝ 1,5 m od linii brzegu, a tak Ŝe zakazywania lub uniemo Ŝliwiania przechodzenia przez ten teren. Agroturystyka moŜe być rozwijana na terenie całej gminy w ramach istniejących siedlisk. Na terenie miasta wydzielono obszar koncentracji funkcji sportowo – turystycznych oraz obszary rozwojowe z przewagą funkcji turystycznych obejmujące tereny przylegające do jeziora Orzyskiego. Szerokość pasa terenu bez prawa zabudowy, obejmuj ącego obrze Ŝa jeziora winna być określona analogicznie jak dla obszarów osadniczo turystycznych. Szlaki turystyczne A. wodne • szlak Ŝeglarski – jezioro Śniardwy przez Okartowo do jeziora Tyrkło. Projektowane połączenie kanałem jeziora Tyrkło i Buwełno utworzyłoby nowe powiązanie wodne z GiŜyckiem • szlak kajakowy im. Michała Kajki – z miejscowości Ogródek przez jezioro Rostki, Orzysz, kanałem Orzysz i rz. Orzysz do jeziora Tyrkło. Oba szlaki wymagają urządzenia i wyposaŜenia w obiekty obsługujące.
8 B. rowerowe W Orzyszu krzyŜują się ścieŜki rowerowe o znaczeniu międzyregionalnym – z Mikołajek przez Suchy Róg, Tuchlin, Górę, Orzysz, Odoje do Ełku oraz z GiŜycka przez Ublik, Pianki, Orzysz, Nowe Guty do Pisza. Ponadto wyznaczono sieć ścieŜek o znaczeniu lokalnym. Wszystkie trasy wymagają urządzenia oraz wyposaŜenia w obiekty obsługujące. 1.3. Zasady wydzielenia stref o zró Ŝnicowanych zasadach zagospodarowania Na obszarze gminy wydzielono 5 stref o zróŜnicowanych zasadach zagospodarowania i kierunkach polityki przestrzennej. Jako podstawowe kryterium wydzielania stref przyjęto stopień ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu, za wyjątkiem strefy miejskiej wyznaczonej zgodnie z podziałem administracyjnym. W obrębie stref wydzielono obszary funkcjonalne . Jako kryterium wydzielenia obszarów na terenie gminy przyjęto charakter istniejącego zagospodarowania, trendy rozwojowe na danym obszarze i predyspozycje terenu do pełnienia określonych funkcji. W obrębie obszarów funkcjonalnych wydzielono tereny osadnicze w granicach istniejącego zainwestowania łącznie z terenami wyznaczonymi w planach miejscowych pod zabudowę, traktując te ostatnie jako stan istniejący nawet jeśli nie zostały zagospodarowane. Dla poszczególnych miejscowości określono moŜliwości rozwoju przestrzennego. Zasady kształtowania struktury miasta podano w części niniejszego tekstu dotyczącej strefy miejskiej. 1.4. Kierunki polityki przestrzennej w poszczególnych strefach Wyjaśnienie uŜytych pojęć zamieszczono na końcu tomu.