Kwartalnik Bellona 3 2019
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ BELLONA nr 3/2019 (698) ISSN 1897-7065 Rocznik CI (XIII) 3 698 2019 BELLONA Pismo naukowe wydawane przez Ministerstwo Obrony Narodowej RADA NAUKOWA „KWARTALNIKA BELLONA” dr hab. Anna Antczak – przewodnicząca gen. bryg. dr hab. inż. Tadeusz Szczurek – zastępca przewodniczącej Redaktorzy tematyczni działów: płk dr hab. inż. Witalis Pellowski – Bezpieczeństwo i obronność płk dr hab. Przemysław Paździorek – Sztuka wojenna płk rez. pil. dr hab. inż. Jarosław Kozuba – Praktyka i doświadczenia użycia sił zbrojnych płk dr hab. inż. Krzysztof Krakowski – Edukacja płk dr hab. inż. Szymon Mitkow – Technika i logistyka dr hab. Mirosław Lenart – Omówienia, recenzje, sprawozdania płk dr Jacek Cichosz prof. Marek Jan Chodakiewicz doc. dr hab. Bŕetislav Dančák gen. dyw. prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak dr Artur Jagnieża kmdr dr hab. Grzegorz Krasnodębski gen. bryg. pil. dr Piotr Krawczyk kmdr rez. dr Bohdan Pac gen. bryg. dr hab. inż. Dariusz Skorupka dr Dominik Smyrgała kadm. prof. dr hab. Tomasz Szubrycht płk dr n. med. Radosław Tworus 1918–1950 Bellona 1950–2007 Myśl Wojskowa BELLONA Pismo naukowe wydawane przez Ministerstwo Obrony Narodowej Rocznik CI (XIII) Nr 3/2019 (698) Warszawa Dyrektor Wojskowego Instytutu Wydawniczego: Maciej Podczaski [email protected] tel.: +48 261 845 365, +48 261 845 685, faks: +48 261 845 503 Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa Zastępca dyrektora: Izabela Borańska-Chmielewska tel.: +48 261 840 222 e-mail: [email protected] Redaktor naczelny „Kwartalnika Bellona”: dr hab. Piotr Grochmalski e-mail: [email protected] Redaktor prowadzący „Kwartalnika Bellona”: dr Piotr Lewandowski e-mail: [email protected] Opracowanie redakcyjne: Teresa Wieszczeczyńska, tel.: 725 880 231 Opracowanie graficzne: Małgorzata Mielcarz Fotoedytor: Andrzej Witkowski Tłumaczenie na jęz. ang.: Anita Kwaterowska, autorzy artykułów Redakcja prosi o składanie manuskryptów przez stronę internetową www.kwartalnikbellona.pl Egzemplarze czasopisma są dostępne w wewnętrznym kolportażu wojskowym oraz w prenumeracie. Wersja papierowa czasopisma jest wersją pierwotną. Czasopismo jest indeksowane w bazie Index Copernicus. Na liście czasopism punktowanych MNiSW „Kwartalnikowi Bellona”przyznano 7 punktów. Artykuły zamieszczone w „Kwartalniku Bellona” są recenzowane. ISSN 1897-7065 Oddano do druku w listopadzie 2019 r. Nakład 1200 egz. Kolportaż i reklamacje: Poczta Polska Usługi Cyfrowe sp. z o.o. ul. Dunikowska 9a 87-823 Włocławek tel. : 542 315 201, 502 012 187 e-mail: [email protected] Druk: ARTDRUK ul. Napoleona 2 05-320 Kobyłka Elektroniczna wersja czasopisma na stronie www.kwartalnikbellona.pl Spis treści Bezpieczeństwo i obronność dr hab. Arkadiusz Czwołek Determinanty współpracy wojskowej Białorusi z Rosją po 2014 roku ............................................ 15 dr hab. Arkadiusz Czwołek Determinants of Military Cooperation Between Belarus and Russia After 2014 ............................ 37 dr Piotr Lewandowski Geopolityczne idee wielkoprzestrzenne jako soft power – analiza przypadku Rzeczypospolitej ....... 59 płk rez. dr inż. Lech Drab Rola dyplomacji obronnej w zapewnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego ............................. 81 Sztuka wojenna płk dypl. Dariusz Rewak, ppłk dr hab. inż. Norbert Świętochowski Rozpoznanie na potrzeby połączonego rażenia ................................................................................ 95 Praktyka i doświadczenia użycia sił zbrojnych płk dr hab. inż. Piotr Dela Propaganda in Ukrainian Conflict. Case Study .............................................................................. 108 ppłk dr n. pr. Wojciech Mendel Szkolenie w zakresie zasad użycia siły sposobem na wyeliminowanie syndromu Nangar Khel ............................................................................................................................... 119 Edukacja płk dr hab. inż. Marcin Liberacki Wybrane aspekty funkcjonowania uczelni wojskowych w świetle zapisów Konstytucji dla Nauki. Cz. I ................................................................................................................................ 136 Technika i logistyka kmdr por. rez. dr Bohdan Pac Analiza zintegrowana portu morskiego w Ustce w wymiarze obronnym ..................................... 147 * * * Streszczenia w języku angielskim ................................................................................................... 170 Wskazówki redakcyjno-techniczne dotyczące przygotowania prac do opublikowania w „Kwartalniku Bellona” ................................................................................................................ 173 Kwartalnik Bellona 3/2019 55 Table of Contents Security and Defense Arkadiusz Czwołek, PhD Determinants of Military Cooperation Between Belarus and Russia After 2014 ........................... 37 Piotr Lewandowski, PhD Geopolitical Large-Space Ideas as Soft Power. Case Analysis of the Republic of Poland .............. 59 Col (Res) Lech Drab, PhD in Eng. The Role of Defense Diplomacy in Ensuring International Security ............................................... 81 Art of War Col Dariusz Rewak; LtCol Norbert Świętochowski, PhD in Eng. Reconnaissance for Joint Fires .......................................................................................................... 95 Practice and Experience in the Armed Forces Use Col Piotr Dela, PhD in Eng. Propaganda in Ukrainian Conflict. Case Study .............................................................................. 108 LtCol Wojciech Mendel, PhD Training on the Rules of Engagement as the Way to Eliminate Nangar Khel Syndrome .............. 119 Education Lt Marcin Liberacki, PhD in Eng. Selected Aspects of Functioning of Military Higher Education Schools in the Light of the Constitution for Science Regulations. Part One .............................................................................. 136 Technology and Logistics LtCdr (Res) Bohdan Pac, PhD Integrated Analysis of Ustka Seaport Use in Defense Aspect ........................................................ 147 * * * Summaries in English .......................................................................................................................... 170 Editorial guidelines on the preparation of articles for publishing in Kwartalnik Bellona................. 173 6 Kwartalnik Bellona 3/2019 Od redakcji Szanowny Czytelniku, bezpieczeństwo Rzeczypospolitej może zależeć wprost – i chyba nie są to słowa na wyrost – od kierunku dalszej ewolucji państwa białoruskiego. Putinowska Rosja z łatwością używa siły i prowadzi wojny. Nie można wykluczyć, po zajęciu Krymu i agresji na Ukrainę, że Moskwa doprowadzi do aneksji Białorusi lub do wymiany politycznych elit w tym państwie (taką próbę przewrotu – nieudaną – Federacja Rosyjska podjęła wobec Czarnogóry). Dlatego tak istotna jest gruntowna analiza relacji białorusko-rosyjskich. Bieżący numer „Kwartalnika Bellona” otwiera artykuł „Determinanty współpracy woj- skowej Białorusi z Rosją po 2014 roku” autorstwa dr. hab. Arkadiusza Czwołka, prof. UMK (artykuł ten publikujemy także w języku angielskim). Ten wybitny specjalista od proble- matyki postsowieckiej, autor pionierskiego dzieła „Opozycja polityczna na Białorusi (1989–2010)”, przedstawia tekst o szczególnej wartości, jeśli zważyć na perspektywę pol- skiego i europejskiego bezpieczeństwa oraz obronności. Na podstawie unikalnych materia- łów pokazuje skalę i charakter współdziałania Białorusi z Rosją w wymiarze militarnym. Publikacja ta jest tym bardziej cenna, że – jak zauważa sam autor – „w literaturze nauko- wej problematyka ta jest słabo rozpoznana”. Dla polskiej racji stanu określenie stopnia finlandyzacji Mińska przez Moskwę ma ogrom- ne znaczenie. Władimir Putin po swoim zwycięstwie wyborczym w 2018 roku zaczął forso- wać strategię przyspieszonej integracji Białorusi z Federacją Rosyjską. Miał ją realizować nowy ambasador Rosji w Mińsku Michaił Babicz (jego przyjęcia odmówiła Ukraina, gdy miał on objąć placówkę w Kijowie, uczestniczył bowiem w przejmowaniu Krymu przez ro- syjską armię). Już jako ambasador w Mińsku zasłynął prowokacyjną wypowiedzią, że Białorusini to część narodu rosyjskiego. Pod presją Aleksandra Łukaszenki Putin ostatecz- nie zgodził się wycofać Babicza z Mińska i wysłał tam jako ambasadora Dmitriija Miezencewa, zaufanego człowieka, współpracownika z lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Miezencew brał udział w pierwszej kampanii prezydenckiej Putina w 2000 roku. Łukaszenka natomiast wzmoc- nił pozycję swojego ambasadora w Moskwie, Uładzimira Siemaszki, uczynił go równocze- śnie wicepremierem białoruskiego rządu. Jak zauważają analitycy Ośrodka Studiów Przestrzeni Postsowieckiej Akademii Sztuki Wojennej, „Rosyjscy eksperci podpowiadają Kremlowi, że trzeba na Białorusi dążyć do szyb- kiej »wymiany« Łukaszenki na kandydata prorosyjskiego, a zwlekanie z tym działaniem mo- że skutkować tym, że na Białorusi pojawią się siły zdolne do przeciwstawienia się Rosji oraz przeprowadzenia scenariusza ukraińskiego”*. Profesor Czwołek wskazuje, że po 2014 roku „Białoruś stara się zachować neutralną pozycję w sporze Federacja Rosyjska–NATO, ponieważ próbuje polepszyć stosunki z za- * Kreml naciska na zmianę władzy w Mińsku. Biuletyn nr 9/Wrzesień, Akademia Sztuki Wojennej, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem, Ośrodek Studiów Przestrzeni Postsowieckiej, s. 47. Kwartalnik Bellona 3/2019 77 Od redakcji chodnimi strukturami. Podobnie stanowisko zajmuje w sprawie konfliktu