RAPORT O STANIE GMINY 2018 Zgodnie z wprowadzoną w 2018 r. nowelizacją ustawy o samorządzie gminnym, Wójt gminy co roku do 31 maja przedstawia raport o stanie Gminy. Raport podsumowuje działalność samorządu gminnego w roku poprzednim. Niniejszy Raport jest pierwszym opracowaniem wynikającym z wprowadzonych przepisów, stąd niektóre zadania zostały ujęte w szerszym zakresie niż jednoroczny i ukazują stan faktyczny na dzień 31 grudnia 2018r. Zakres opracowanego dokumentu obejmuje przede wszystkim realizację polityk, programów, strategii oraz uchwał Rady Gminy. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie stanowią podstawę do prowadzenia debaty o stanie Gminy.

I. INFORMACJE OGÓLNE

Obszar Gminy obejmuje 166,6 km² i liczy 34 miejscowości. Liczba mieszkańców na dzień 31.12.2018r. wynosiła: 5640 osób Gęstość zaludnienia wynosi 34 osoby na km2. Trzebiel administracyjnie podzielona jest na 27 sołectw. Obszar Gminy o wielkości 116,0 km² stanowi obszar chroniony w ramach Parku Krajobrazowego „Łuk Mużakowa" (z wyłączeniem miejscowości Trzebiel).Ze względu na wartości geologiczne Łuk Mużakowa, stanowi jednocześnie transgraniczny polsko-niemiecki Geopark Łuk Mużakowa, który jest jedynym w Polsce geoparkiem będącym od 17 września 2011 r. członkiem Sieci Geoparków Europejskich. Udział procentowy gruntów gminy Trzebiel wynosi: lasy w ok. 53%, użytki rolne ok. 41%, 6% stanowią grunty pozostałe. Gmina wiejska Trzebiel ma charakter nadgraniczny, na jej terenie zlokalizowane jest przejście graniczne w Olszynie oraz przejście pieszo- rowerowe w Siedlcu. Gmina znajduje się

W roku 2018 z kancelarii Urzędu O działaniach, sprawach Gminy Trzebiel do mieszkańców urzędowych, inwestycjach, wysyłanych zostało 4355 decyzji planach, w tym 3 zostały zaskarżone projektach, spotkaniach do organu wyższego stopnia informujemy mieszkańców przez stronę internetową a zaledwie 1 uchylona. www.trzebiel.pl oraz na Żadna decyzja nie została wydana po terminie. facebook -u

Podstawą gospodarki finansowej gminy jest STAN FINANSÓW GMINY budżet gminy. Budżet gminy jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów jednostki. Całość spraw związanych z planowaniem i realizacją budżetu Gminy Trzebiel, podatków i opłat oraz obsługą finansową prowadzi Referat Finansów Urzędu Gminy Trzebiel. Nadzór nad finansami Gminy sprawuje skarbnik Gminy.

Wskaźniki wynikające ze stanu finansów Gminy: 1) udział dochodów własnych w dochodach ogółem – 34,8% 2) udział wydatków majątkowych w wydatkach ogółem – 12,6% 3) wykonanie budżetu gminy : a) wykonanie dochodów - 23.691.720,13zł (93,13%) b) wykonanie wydatków – 22.963.790,27zł (86,32%) c) wynik – nadwyżka 727.929,86zł d) wynik operacyjny - 2.300.124,86zł 4) dotacje rozwojowe pozyskane spoza budżetu gminy - 917.878,19zł 5) dochody z majątku ( sprzedaż, najem, dzierżawa) - 486.220,87zł 6) wykonanie wydatków inwestycyjnych/majątkowych: wysokość wydatków majątkowych w stosunku do planu - 2.905.800,61zł (52,6%) wykonania planu. 7) dochody własne w przeliczeniu na 1-go mieszkańca – 1465,74 zł Dochody gminy dzielimy na dochody bieżące i majątkowe. Do dochodów bieżących zaliczamy głównie: podatki lokalne i opłaty, udziały w podatkach państwowych, subwencje ogólne z budżetu państwa dotacje celowe na zadania zlecone. Dochody majątkowe dzielimy na: • dotacje i środki przeznaczone na inwestycje • dochody ze sprzedaży majątku

Dochody ogółem : 23 691 720,13 w tym: dotacje celowe na realizacje zadań rządowych 5 898 034.71 subwencja 8 438 388.00 dochodu z Urzędów skarbowych i podatku PIT 2 633 638.22

środki unijne 917 878.19 opłata z wyżywienie 218 896.99 opłata za zezwolenia na sprzedaż napojów 154 332.67 alkoholowych podatki opłaty lokalne 4 728 754.17 dochody z mienia 326 768.69 dochody z usług 170 891.94 razem dochody lokalne 5 226 414.80

Wydatki, które ponosi gmina są ujęte w budżecie w rozbiciu na wydatki bieżące i majątkowe: wydatki bieżące służą bieżącej działalności Gminy jaką jest m.in. utrzymanie dróg, oświata, pomoc społeczna i ochrona środowiska, kultura fizyczna i sport, ochrona zdrowia, gospodarka mieszkaniowa. Wydatki majątkowe służą powiększeniu majątku gminy. W tej kategorii mieszczą się wszelkie wydatki dotyczące zakupu środków trwałych, jak i budowy czy rozbudowy obiektów komunalnych, modernizację dróg itp., czyli działania, dzięki którym możliwy jest postęp społeczno-gospodarczy gminy. Obejmują m.in. wydatki na inwestycje i zakupy inwestycyjne.

Wydatki ogółem 22 963 790,27 w tym dla : SP Trzebiel 2 989 543.64

SP Żarki Wielkie 998 866.39

SP Nowe Czaple 1 200 126.49

SP Niwica 1 193 898.22

Przedszkole 1 371 117.27

GZEA S 629 123.85

Razem Oświata 8 382 675.86

OPS - dotacja 1 907 042.96

ZGKiM dot. przedmiotowa 418 650.00

ZGKiM dotacja inwestycyjna 887 538.25

OKIB dot. podmiotowa 381 970.00

OKIB dot. inwestycyjna 37 430.00

Kredyt na przebudowę drogi ZADŁUŻENIE w Olszynie i Bronowicach 252 480.00

spłata do 28.12.2020r

rata miesięczna:10.520zł

Budżet planowany był deficytem w wys. 1.164.347zł a zamknął się nadwyżką w wys. 727.929,86zł

Struktura łącznych wydatków Gminy w 2018.

2905800zł; 13% wydatki na realizację zadań inwestycyjnych

20057989zł; 87% wydatki na realizację zadń bieżących

III. Mienie Komunalne.

GMINA Trzebiel W IMIENIU MIESZKAŃCÓW ZARZĄDZA MIENIEM KOMUNALNYM. Wartoś ć majątku Gminy wynośi obećnie 57 377 630,61 zł w roku 2018 wzrośła o 781 765,17zł tj. 1,4%

Szczegółowe informacje o zmianach w stanie mienia komunalnego zawarto w poniższej tabeli.

2018 rok 2017 Różnica (zł) LP Treść Wartość Wartość ilość ilość (4-5) w złotych w złotych

1 2 3 4 5 6 7

1 Budynki komunalne 125 13 847 653,10 13 734 777,65 125 112 875,45 w tym: 0,00

a) budynki mieszkalne 38 991 743,06 991 743,06 38 0,00

b) pozostałe budynki 87 12 855 910,04 12 743 034,59 87 112 875,45

budynek Urzędu 1 656 842,50 656 842,50 1 0,00

świetlice wiejskie 23 1 163 790,34 1 135 475,81 23 28 314,53

budynki oświatowe 10 8 725 957,73 8 641 396,81 10 84 560,92

biblioteka 1 344 839,00 344 839,00 1 0,00

szatnie sportowe 2 95 962,44 95 962,44 2 0,00

PSZOK 1 195 157,76 195 157,76 1 0,00

remizy strażackie 5 120 451,20 120 451,20 5 0,00

baza ZGKiM 3 341 637,50 341 637,50 3 0,00

ośrodki zdrowia 3 184 554,33 184 554,33 3 0,00

budynki po PKP 2 162 324,00 162 324,00 2 0,00

inne budynki niemieszkalne 33 349 808,24 349 808,24 33 0,00

kaplice cmentarne 3 514 585,00 514 585,00 3 0,00

2 ujęcia wody 11 1 025 391,01 1 025 391,01 11 0,00

stacje uzdatniania 3 wody 5 7 212 399,11 7 212 399,11 5 0,00

4 sieć wodociągowa (km) 95,1 6 020 854,20 6 018 425,40 95,1 2 428,80

5 oczyszczalnia ścieków 1 10 726 723,56 10 726 723,56 1 0,00

6 boiska szkolne 3 261 315,99 261 315,99 3 0,00

7 boisko sportowe 2 1 660 676,90 1 660 676,90 2 0,00

8 obiekty rekreacyjne 29 711 573,57 497 418,37 19 214 155,20

9 przystanki 37 81 713,98 81 713,98 37 0,00

10 pozostałe budowle 38 151 320,10 151 320,10 38 0,00

drogi gminne publiczne 11 (km) 87,6 7 445 296,00 7 354 318,82 87,6 90 977,18 12 oświetlenie drogowe 26 264 081,11 264 081,11 26 0,00

13 mosty 3 13 253,00 13 253,00 3 0,00

14 grunty gminne (ha) 386,4 4 737 453,05 4 415 269,75 384,3 322 183,30

narzędzia, maszyny i 68 1 298 852,32 1 294 415,08 69 4 437,24 15 urządzenia techniczne

16 środki transportu 28 1 919 073,61 1 884 365,61 27 34 708,00

ogółem wartość brutto 57 377 630,61 56 595 865,44 781 765,17

Dane o dochodach uzyskanych z tytułu wykonywania praw własności i innych praw majątkowych. 1. W wieczyste użytkowanie oddanych jest 9 działek, z których uzyskano dochód w wysokości 3.355,94zł. 2. Ze sprzedaży mienia uzyskano dochód na łączną kwotę 215.727,42zł, w tym: - sprzedano 4 działki, - sprzedano samochód strażacki z OSP Karsówka - spłacono cztery raty należności z tyt. sprzedaży mieszkań Łączna wartość nieruchomości rozłożonej na raty , pozostającej do spłaty, wynosi 39.105,64zł. Dochód z tych nieruchomości wynosić będzie 10.148,48zł do 2021roku, 5.195,85zł w 2022r. i 3.464,35zł w 2023r. 3. Z tytułu najmu i dzierżawy składników majątkowych uzyskano dochód w wysokości 270.493,45zł. 4. Wpływy z usług stanowią kwotę 1.025.509,14zł, w tym: - wpływy z oczyszczalni - 160.291,52zł, - wpływy ze sprzedaży wody z wodociągów - 789.856,97zł, - wpływy z PSZOK - 1.300,25zł - przychody za wywóz nieczystości płynnych 74.060,40zł 5. Otrzymano bezpłatnie aktem notarialnym od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa działkę o pow. 1,16 ha pod budowę przedszkola o wartości 150.449zł 6. Gmina posiada w wieczystym użytkowaniu do 05.12.2089r. grunty położone w Chwaliszowicach , składające się z działek nr: 232/15 - 232/17,o łącznej powierzchni 0,52778 ha. 7. Gmina posiada 10.075 udziałów o wartości 50zł każdy w Zakładzie Zagospodarowania Odpadów Sp.z o.o z siedzibą w Żarach. 8. Na rzecz Gminy Trzebiel ustanowione są hipoteki : a) do kwoty 108.023,32zł od sprzedanych na raty nieruchomości b) do kwoty 993.903,80zł jako zabezpieczenie należności podatkowych

Na obszarze Gminy Trzebiel przebiega łącznie 408,47 km dróg w DROGI, CHODNIKI I ŚCIEŻKI tym 305,22 km

ROWEROWE NA TERENIE GMINY TRZEBIEL dróg gminnych

Sieć drogowa gminy Trzebiel jest rozbudowana, między innymi ze względu na przebieg tras w kierunku granic państwowych w Olszynie i Łęknicy. Podstawowe kierunki dróg prowadzą w kierunku Żar, Zielonej Góry i Wrocławia. Względem siedziby powiatu położona jest peryferyjnie, jednak niewielka odległość drogowa (ok. 25 km) oraz dogodna sieć komunikacyjna – droga krajowa nr 112 ułatwia dostęp mieszkańcom Gminy do usług oferowanych przez miasto powiatowe. Podstawowe odległości z Trzebiela (siedziba władz Gminy) do większych miast i punktów orientacyjnych wynoszą: do Zielonej Góry – 68 km, do Gorzowa Wlkp. – 180 km, do Wrocławia – 185 km, do Poznania - 200 km, do Warszawy – 490 km. do Berlina – 150 km. Odległości do przejść granicznych państwa wynoszą: do Olszyny (Niemcy) 5km, Łęknicy (Niemcy) 15 km, Zawidowa (Czechy) 104 km. Gmina ma dobre połączenie komunikacyjne z ww. ośrodkami. Najważniejsze arterie komunikacyjne przebiegające przez Gminę to drogi krajowe nr 12 i A18. Pomimo rozbudowanej sieci drogowej, to właśnie drogi stanowią obszar pilnej interwencji Gminy.

TABELA. Wykaz dróg gminnych.

DŁUGOŚĆ KLASA NAWIERZCHNIA STAN NUMER LP. PRZEBIEG DROGI DROGI DROGI TECHNICZNY DROGI DROGI DROGI (KM)

1 002707F Trzebiel - Jędrzychowiczki - 7,888 L B, BT, K, BR, G zadowalający Jędrzychowice - Grotów

2 002709F Niwica - Łuków - Janików 5,362 L B, T,G dobry

3 004201F Dąbrówka Łużycka - 2,381 D G zły Siemiradz - Marcinów

4 006501F Bukowina - Kałki - do drogi 4,102 D K, BR, G zły krajowej Nr 18

5 006502F Kałki - Olszyna - Siedlec - 9,445 D B, BR, T,G zadowalający Żarki Wielkie 6 006503F Trzebiel - Kałki 1,808 L B, K, BR dobry

7 006504F Trzebiel - Bukowina 3,303 D B, BR, G zły

8 006505F Trzebiel - Kamienica 1,633 D B, BR, G zadowalający

9 006506F Trzebiel - 4,308 D B, K, BR, G zadowalający

10 006507F Jędrzychowiczki - do drogi 1,997 D B, K, BR, G zadowalający krajowej Nr 18

11 006508F Jędrzychowiczki - 1,196 D B, K zadowalający

12 006509F Strzeszowice - Chudzowice 3,400 L B, BR zły -

13 006510F Chudzowice - Chełmica 1,100 D G zadowalający

14 006511F Rytwiny - Czerna 1,400 D B, G zadowalający

15 006512F Chudzowice - Dębinka - 4,964 L B, BR, T, G zły Matuszowice

16 006513F Jędrzychowiczki - Mieszków 8,073 D BT, K, G zły - Łuków - Marcinów

17 006514F Mieszków - Łuków 2,312 D B, T, G zadowalający

18 006515F Marcinów - Karsówka 2,600 D K, T, G zły

19 006516F Marcinów (Okalenica) - 2,524 D B,G zły Wierzbięcin

20 006517F Łuków - Włostowice 4,100 D B, G zadowalający

21 006518F Bronowice - Nowe Czaple 2,200 D B, BR, G zły

22 006519F Żarki Małe - Stare Czaple 1,252 L G zadowalający

23 006520F Chwaliszowice - Żarki Małe 4,010 D B, BR, G zadowalający - Żarki Wielkie

24 006521F - Chwaliszowice 2,973 D BR, G zły

25 006522F Gniewoszyce - 1,770 D B, K, G zadowalający Chwaliszowice

Od drogi powiatowej Nr 26 006523F 1104 F do granicy państwa 0,193 D B dobry na Nysie Łużyckiej

27 006525F Trzebiel: droga bez nazwy – 1,255 L B zły od drogi wojewódzkiej nr 294 do drogi powiatowej nr 1108F

Trzebiel: droga na odcinku od drogi wojewódzkiej nr 294 do ronda drogi krajowej 28 006526F 0,858 L B, BR dobry nr 12 obejmująca: od DW 294 do ul. Warszawskiej (centrum Trzebiela)

Dębinka (od drogi 29 006338F powiatowej nr 1095F do 1,08 D G zadowalający drogi gminnej nr 006512F)

L - drogi lokalne D - drogi dojazdowe

Nawierzchnie drogi: B - bitumiczna, G - gruntowa, BT - betonowa, BR - brukowa, T - tłuczeń, K -kostka.

Drogi krzyżujące się z przejazdami kolejowymi: 1. Przejazd kolejowy i droga nr 006511F w Rytwinach 2. Przejazd kolejowy i droga nr 006338F w Dębince

DZIAŁANIA WYKONANE W ROKU 2018R. W ZAKRESIE DRÓG I CHODNIKÓW. NAPRAWY DRÓG GMINNY ORAZ ICH BIEŻĄCE UTRZYMANIE WYKONANE BYŁY PRZEZ JEDNOSTKĘ ORGANIZACYJNĄ GMINY - ZAKŁAD GOSPODARKI KOMUNALNEJ I MIESZKANIOWEJ W TRZEBIELU (ZGKIM). 1) naprawy utwardzonych dróg gminnych i ulic wykonuje się przy użyciu remontera drogowego stanowiącego własność Gminy. W 2018r. przeprowadzono następujące naprawy dróg: ▪ Trzebiel ul. Szkolna, Strzelecka, Żarska, Warszawska ▪ Łuków ▪ Żarki Wielkie ▪ Jędrzychowiczki – Jędrzychowice ▪ Strzeszowice – Chudzowice 2) naprawa dróg gminnych nieutwardzonych wykonane w 2018r. ▪ Trzebiel ul. Polna, Parkowa, Słoneczna, Brzozowa ▪ Jasionów ▪ Jasionów – Królów ▪ Jasionów – Bogaczów ▪ Kamienica ▪ Kamienica – Żarki Wielkie ▪ Kałki ▪ Kałki – Olszyna ▪ Dębinka, droga dojazdowa do cmentarza ▪ Chudzowice – Kolonia ▪ Pustków ▪ Mieszków, Mieszków – Kolonia ▪ Wierzbięcin – Karsówka ▪ Marcinów – Karsówka ▪ Niwica ▪ Chwaliszowice ▪ Chwaliszowice – Żarki Małe ▪ Łuków ▪ Niwica ▪ Żarki Wielkie ul. Fabryczna, Kościelna, Lipowa, Wyzwolenia, dojazdowa do cmentarza ▪ Bronowice ul. Powstańców, Partyzantów, Dworcowa, 3-Maja ▪ Nowe Czaple ul. Łęknicka ▪ Stare Czaple ▪ Czaple ▪ Strzeszowice ▪ Przewoźniki 3. W 2018r. wykonano 626 m.b. chodnika w miejscowości Czaple przy drodze powiatowej. Inwestycja zrealizowana wspólnie z powiatem żarskim. Po stronie powiatu pozostały koszty zakupu materiałów budowlanych, Gmina poniosła koszty ułożenia chodnika. Realizacja została wykonana przez ZGKiM.

4. POSIADANA DOKUMENTACJA TECHNICZNA NA DROGI.

W celu wykonania modernizacji drogi Dębinka-Chudzowice-Strzeszowice wykonano dokumentację techniczną. Projekt nie uzyskał dofinansowania w pierwszym naborze Programu rządowego rozwoju dróg lokalnych . Wartość kosztorysowa inwestycji 5 220429,04 zł. Dokumentacja ważna do 02.08.2021r.

5. POZOSTAŁE DZIAŁANIA

Zakupiono i zamontowano 2 wiaty przystankowe. Zakupiono i zamontowano oznakowania drogowych pionowych. Bieżące utrzymanie dróg ( wykaszanie, zimowe utrzymania, utrzymanie czystości, wycinka drzew i gałęzi) realizuje ZGKiM i bieżące utrzymanie ścieżki rowerowej . wydatki na drogi i chodniki w 2018

wydatki inwestycyjne; 63737 zł; 15%

wydatki na bieżące utrzymanie; 356400 zł; 85%

W wielu lat (kadencji) INFRASTRUKTURA wodociągowanie gminy oraz poprawa wydajności i jakości WODNO-KANALIZACYJNA wody stanowiły priorytet inwestycyjny. Obecnie nie zwodociągowane pozostają miejscowości Siedlec, Bukowina, Olszyna oraz Gniewoszyce. W bieżącym roku inwestycje zostaną zrealizowane w Siedlec i Bukowinie. Problem stanowi brak sieci zbiorowej kanalizacji sanitarnej.

ZAOPATRZENIE W WODĘ

Gmina posiada pięć ujęć wodociągowych wraz z sieciami przesyłowymi: – Trzebiel – Czaple – Przewoźniki – Żarki Wielkie – Olszyna oraz sieć przesyłową do miejscowości: – Dębinka – Rytwiny – Chudzowice – Strzeszowice miejscowości te zaopatrywane są z SUW Rytwiny (stanowiąca własność gminy Tuplice). Koszty bieżące obsługi zaopatrzenia mieszkańców w wodę wyniosły łącznie 794245zł Przychody ukształtowały się na poziomie 789857zł.

INWESTYCJE ZWIĄZANE ZE ZBIOROWYM ZAOPATRZENIEM W WODĘ WYKONANE W 2018R.

1. Budowa wodociągu Łuków - Mieszków –Jędrzychowice, inwestycja zrealizowana przez ZGKiM o wartości 249640,21zł 2. Zakup 2 szt. beczek do wody pitnej , zakup zrealizowany w związku z koniecznością dostarczania wody do nieruchomości objętych jej brakiem, wartość 48708zł

KANALIZACJA

Gmina posiada jedną oczyszczalnie ścieków w Olszynie. Przychody z instalacji ukształtowały się na poziomie 160291,52zł zaś koszty zamknęły w kwocie 159108,40zł. Liczba zbiorników bezodpływowych, zgodnie z ewidencją Gminy wynosi 760 Liczba przydomowych oczyszczalni ścieków 81

INWESTYCJE ZWIĄZANE ZE ZBIOROWYM ODPROWADZANIEM ŚCIEKÓW WYKONANE W 2018R.

1. Wykonanie sieci przesyłowej I etapu kanalizacji Nowych Czapli, łącząca miejscowość z oczyszczalnią ścieków w Łęknicy – wartość inwestycji 637898,04 zł 2. opracowanie dokumentacji projektowej na budowę sieci kanalizacyjnej Nowe Czaple – Łęknica za kwotę 30873zł

REALIZACJA PROGRAMU DOFINANSOWANIA BUDOWY PRZYDOMOWYCH OCZYSZCZALNI

Program realizowany z budżetu Gminy. Dotacja udzielana jest na wniosek osób fizycznych, wspólnot mieszkaniowych, osób prawnych, przedsiębiorców oraz jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi. O dofinansowaniu decyduje kolejność złożenia wniosku do limitu środków zabezpieczonych przez Radę Gminy Trzebiel na ten cel. Wysokość udzielonej dotacji wynosi 50% kosztów przedsięwzięcia, nie więcej jednak niż 3500zł. Środki wypłacane są w formie refundacji po ukończeniu budowy przydomowych oczyszczalni. Przedsięwzięcie musi zostać ukończone do 30 sierpnia. W roku 2018 dofinansowano łącznie 13 przydomowych oczyszczalni na kwotę 41465,58zł

nakłady inwestycyjne na gospodarkę wodno-ściekową na tle wszystkich wydatków inwestycyjnych gminy w 2018

wydatki inwestycyjne na gospodarkę wodno-ściekową 1008585 zł;

wydatki inwestycyjne łącznie 2905800;

Sprawy dotyczące spraw mieszkaniowych podlegają MIESZKANIOWY ZASÓB GMINY opiniowaniu Gminnej Komisji Oświaty, Kultury, Zdrowia, Spraw Socjalnych i Mieszkaniowych, która w szczególności opiniuje wnioski o wynajęcie lokalu oraz kwalifikuje osoby do umieszczenia na liście oczekujących na lokale mieszkalne oraz ją weryfikuje.

Stan zasobu mieszkaniowego :

39 ILOŚĆ BUDYNKÓW – WŁ. GMINY ILOŚĆ BUDYNKÓW – 100% WŁ. GMINY 7 ILOŚĆ LOKALI KOMUN. MIESZKALNYCH WŁ. GMINY 67 ILOŚĆ LOKALI KOMUN. MIESZKALNYCH W BUDYNKACH – 10 100% WŁ. GMINY ŁĄCZNA POWIERZCHNIA LOKALI KOMUN. MIESZKALNYCH – 3046,11 W M2 ILOŚĆ LOKALI UŻYTKOWYCH – WŁ. GMINY 5 ILOŚĆ LOKALI BĘDĄCYCH WŁASNOŚCIĄ GMINY ZNAJDUJĄCYCH SIĘ WE WSPÓLNOTACH MIESZKANIOWYCH 59 BEZ ZARZĄDU ZGKIM ŁĄCZNA POWIERZCHNIA LOKALI UŻYTK. - W M2 427,20 Przychody z najmu i dzierżawy 159452,18 zł Koszty utrzymania zasobu: w tym: podatek od nieruchomości: 23441,00 energia elektryczna: 8802,00 opłaty na rzecz Wspólnot Mieszkaniowych: 50398,00 roboty konserwacyjne i budowlane: 87506,00 Koszty utrzymania zasobu w 2018 łącznie : 167147,00 zł

Obowiązujące zasady przyznawania lokali uwzględniają: - kryterium dochodowe uzasadniające oddanie w najem lokalu na czas nieoznaczony, które nie może przekroczyć 100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym, lub 150% w gospodarstwie jednoosobym. - w przypadku lokalu socjalnego wartości te wynoszą odpowiednio 50% i 70%. Rodziny, których średni miesięczny dochód ( w okresie 3 miesięcznym) spadnie do progu 70% lub 50% najniższej emerytury są uprawnione do wnioskowania o obniżenie czynszu. - warunki zamieszkiwania kwalifikujące wnioskodawcę do ich poprawy to w szczególności lokal niedostosowany do niepełnosprawnego lokatora, lakol nienadający się na pobyt stały ludzi oraz powierzchnia przypadająca na 1 członka gospodarstwa domowego odpowiednio 5m² na 1 osobę, w przypadku gospodarstwa wieloosobowego lub 10m² w jednoosobowym. W pierwszej kolejności umowy najmu lokalu na czas nieokreślony są zawierane z: zamieszkującymi budynki przeznaczone do rozbiórki lub kapitalnego remontu, wnioskodawcami spełniającymi jednocześnie kryterium niskich dochodów i małą powierzchnię przypadającą na 1 osobę w gospodarstwie domowym lub uzyskały w trybie odrębnych przepisów odpowiednie pozwolenia na przebudowę, nadbudowę lub rozbudowę pomieszczeń niemieszkalnych stanowiących własność Gminy. Obowiązujące zasady gospodarowania zasobem mieszkaniowym Gminy określają ponadto przypadki uzasadniające zamianę lokali. Szczegółowe zasady określa Uchwała Nr XXXVI/249/10 Rady Gminy Trzebiel z dnia 10 listopada 2010r.

GOSPODARKA ODPADAMI Gmina Trzebiel obejmuje systemem gospodarowania odpadami nieruchomości zamieszkałe na jej obszarze . Odpady zmieszane i pozostałości z sortowania zebrane z nieruchomości zamieszkałych w całości poddawane były procesom mechanicznego przetwarzania w Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Marszowie RIPOK, co do którego Gmina Trzebiel posiada 3,69% udziałów. Koszty gminy związane z odbiorem i transportem odpadów w okresie od 01.01.2018 r. do 31.10.2018 r. - 334 800,00 zł. Koszty gminy związane z zagospodarowaniem odpadów za okres 01.01.2018r. do 31.10.2018 r – 353905,11zł. W ramach selektywnej zbiórki zebrano również 48 kg przeterminowanych leków, za których transport i utylizację zapłacono kwotę 518,40 zł brutto. Łączna kwota wydatków na funkcjonowanie systemu wyniosła 754824,88 zł. W 2018 r. w ramach selektywnej zbiórki za okres 01.01.2018 r. do 31.10.2018 r. zebrano łącznie:  opakowania z papieru i tektury -7,28 Mg  opakowania z tworzyw sztucznych i metali – 87,50 Mg  szkło – 59,88 Mg  odpady wielogabarytowe -74,98 Mg  zużyte baterie 141 kg Gmina nie ponosi kosztów zagospodarowania odpadów selektywnie zebranych. Liczba mieszkańców objętych gminnym systemem gospodarowania odpadami na dzień 31.10.2018 r. wynosiła 4 703 osób. Osoby deklarujące selektywną zbiórkę odpadów stanowią 2 634 osoby, pozostałe 2 069 osoby nie segregują odpadów. Częstotliwość odbioru odpadów:  zmieszane – co dwa tygodnie,  szkło, bioodpady, tworzywa sztuczne – raz w miesiącu  papier – raz na kwartał  odpady wielkogabarytowe - raz w roku. W trybie ciągłym można pozbywać się odpadów wielkogabarytowych i problemowych w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zlokalizowanych w Trzebielu (PSZOK).

Ośrodek Pomocy POMOC SPOŁECZNA Społecznej w Trzebielu podejmuje szereg działań mających na celu poprawę jakości życia mieszkańców Gminy Trzebiel nie tylko w postaci świadczeń finansowych i rzeczowych na podstawie ustawy o pomocy społecznej, ale także organizując życie społeczne. Podejmując różne zadania Ośrodek zaprasza do wspólnych działań instytucje publiczne oraz organizacje pozarządowe, które także mają wśród swoich celów działania na rzecz poprawy jakości życia mieszkańców, a także współpracuje z sołectwami.

W roku 2018 Ośrodek udzielił pomocy w różnych formach dla 402 osób z 213 rodzin z terenu gminy Trzebiel.

Powody udzielenia pomocy w 2018 :

Ponadto tut. Ośrodek wypłaca dodatki mieszkaniowe oraz dodatki energetyczne.

Wspieranie rodzin, które z różnych powodów nie są w stanie samodzielnie spełniać prawidłowo funkcji opiekuńczo-wychowawczych wobec własnych dzieci realizowane jest przez ASTSTENTA RODZINY. Celem pracy asystenta

jest doprowadzenie do osiągnięcia przez rodzinę podstawowego poziomu

PIECZYZASTĘPCZEJ WSPIERANIERODZINY I stabilności życiowej, która umożliwi jej wychowywanie dzieci. Jego głównym zadaniem jest nie dopuścić do oddzielenia dziecka od rodziny lub umożliwić jak najszybszy powrót dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Obecnie pod pieczą asystenta rodziny jest 9 rodzin, a w rodzinach zastępczych oraz w domach dziecka jest 13 dzieci. Obok tych działań corocznie organizowane są rodzinne pikniki dla rodzin objętych aktualnie czy też w latach poprzednich wsparciem asystenta rodziny. Ośrodek ściśle współpracuje z Państwowymi Domami Dziecka w Żarach i Lubsku oraz Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Żarach.

Świetlice opiekuńczo-wychowawcze:

Podwórko Dębinka Bronowice w Niwica Żarki Wielkie 3godz. 3godz. Mieszkowie dziennie x 5 wychowawca dziennie 3 dni w w każdy dni w na urlopie x 5 dni w tygodniu piątek macierzyńskim tygodniu tygodniu Zajęcia odbywają

sią w Zajęcia odbywają sią w godzinach popołudniowych. W świetlicach próczgodzinach organizacji czasu wolnego realizuje się zajęcia profilaktyczne i edukacyjnopopołudnio- rozwojowe w grupie czy też indywidualne, pomoc dziecku w radzeniu sobie wych. z W życiowymi problemami, kryzysami (rodzinnymi, związanymi z relacjamiświetlicach rówieśniczymi, szkolnymi itp.) a także łagodzenie niedostatków wychowawczychprócz w rodzinie i eliminowanie zaburzeń oraz współdziałanie z podopiecznymi, ichorganizacji rodzinami oraz odpowiednimi organami i instytucjami w celu tworzenia warunkówczasu wolnego sprzyjających rozwojowi dzieci i młodzieży. realizuje się

zajęcia Klub Seniora w Żarkach Wielkich skierowany do profilaktycz seniorów z Gminy Trzebiel. Celem nadrzędnym Klubu jest ne i KLUB integracja i aktywizacja społeczna w zakresie organizacji czasuedukacyjno SENIORA wolnego seniorów, upowszechniania kultury i oświaty -rozwojowe w odniesieniu do społeczności lokalnej. Seniorzy spędzają czasw grupie 2 x w wykonując różne prace rękodzielnicze, organizują sobie różneczy też NIESTACJONARNADZIAŁALNOŚĆ OŚRODKA POMOCYSPOŁECZNEJ miesiącu imprezy, np: mikołajki, dzień kobiet, wigilię, dzień seniora,indywidual andrzejki a także różne pikniki, wspólne spacery, wieczorkine, pomoc filmowe itp. Raz w miesiącu odbywają się zajęcia dziecku z w fizjoterapeutą. Uczestnicy wyjeżdżają na wycieczkiradzeniu krajoznawcze, przynajmniej 2 razy w roku, byli już w: Kalsku sobiei z Świebodzinie, Parku Mużakowskim i Geościeżce, Zielonejżyciowymi Górze i Ochli, Karpaczu, Kliczkowie i Bolesławcu, weproblemam Wrocławskim ZOO. i, kryzysami (rodzinnym i, związanymi z relacjami rówieśniczy mi, szkolnymi itp.) a także Wolontariat

Ośrodek na przestrzeni 2 lat podpisał porozumienia ze wszystkimi szkołami podstawowymi z Gminy Trzebiel na realizację działań wolontaryjnych. Działania wolontaryjne skierowane są w szczególności do uczniów szkół podstawowych mających trudności w nauce, a wolontariuszami są uczniowie w wieku powyżej 13 roku życia. Wolontariusze objęci są szkoleniami z zakresu BHP czy też pierwszej pomocy przedmedycznej, wynagradzani są za swoją pracę poprzez różne atrakcyjne spotkania (gra terenowa, wycieczka do parku linowego) czy też w formie rzeczowej. Dzień 5 grudnia jest Międzynarodowym Dniem Wolontariusza i wówczas Ośrodek wspólnie z Ośrodkiem Kultury i Biblioteką w Trzebielu organizuje uroczystą galę dla wolontariuszy.

Działania w szkołach

Ośrodek organizuje działania profilaktyczne w placówkach oświatowych z zakresu przeciwdziałania przemocy, wychowania w trzeźwości i rozwiazywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania narkomanii w formie różnych warsztatów, programów profilaktycznych, spektakli teatralnych, itp. od 2 lat realizowany jest Gminny Tydzień Przeciwdziałania Przemocy wobec Dzieci.

Kolonie letnie

Od 2002r. Ośrodek wraz z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Trzebielu organizuje kolonię letnią z programem profilaktycznym dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych nad morzem w Sianożętach, rocznie bierze w nich udział średnio 38 dzieci. Dodatkowym wsparciem w formie wypoczynku letniego są wyjazdy dla dzieci organizowane przez PCPR w Żarach (do 10 osób rocznie) dla dzieci, które nie wyjeżdżają na kolonię organizowane są półkolonie w świetlicach opiekuńczo-wychowawczych czyli w lipcu świetlice są czynne w porannych porach przez 4 godz. dziennie.

POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ

Miesiąc październik od Ośrodek corocznie od Z zakresu ochrony zdrowia 2012r. w Gminie 2011r. organizuje Gminne publicznego realizowane są

Trzebiel to miesiąc Spotkania Wigilijne dla działania profilaktyczne z spotkań dla seniorów z osób starszych, samotnych zakresu osteoporozy, raka i chorych. Od 3 lat okazji Dni Seniorów. piersi, szyjki macicy i jelita Uroczyste wieczorki dla spotkania te organizowane grubego, realizowana jest są w Świetlicy seniorów organizowane profilaktyka w szkołach Widowiskowej w Trzebielu, są przez mieszkańców poprzez październikową wcześniej w poszczególnych sołectw poszczególnych kampanię „Marsz – STOP przy udziale różnych świetlicach wiejskich, przy RAKOWI piersi” i osób nieobojętnych na organizacji pomagają diagnostyczne z zakresu niesienie dobra dla mieszkańcy Gminy. osteoporozy i raka piersi innych. OŚWIATA w roku szkolnym 2017/2018r. w Szkołach na obszarze gminy Trzebiel kształciło się 455 uczniów, wychowanków przedszkola i oddziałów przedszkolnych było 143, łącznie kadra pedagogiczna zatrudniona na obszarze gminy wynosiła 60 (pełnozatrudnionych) oraz 8,97 łącznie etatu niepełnozatrudnionych. Szkoły zapewniają dożywianie dla 267 oraz opiekę świetlicy dla 125 uczniów łącznie. Organizację sieci przedstawia poniższa tabela. Szkoła Podstawowa Szkoła Szkoła Szkoła Publiczne

im. Orła Białego Podstawowa Podstawowa Podstawowa Przedszkole im. Łuku im. Jana Pawła im. Orląt Samorządowe Mużakowa w II w Niwicy Lwowskich w w Trzebielu z Nowych Żarkach oddziałami

Nazwa Nazwa Czaplach Wielkich zamiejscowy placówki placówki

oświatowej mi w Nowych Czaplach Trzebiel, Kałki, Kałki Nowe Czaple, Niwica, Żarki Wielkie, Cała Gmina Dolne, Kamienica Czaple, Włostowice, Żarki Małe, nad Nysą Łużycką, Pustków, Chwaliszowice, Stare Czaple, Siedlec, Bukowina, Bronowice, Marcinów, Buczyny Olszyna, Królów, Przewoźniki, Mieszków, Strzeszowice, Karsówka, Łuków,

Chudzowice, Wierzbięcin, Jasionów,

Jędrzychowice, Siemieradz Gniewoszyce Jędrzychowiczki,

bwód Bogaczów, O Jagłowice(). Klasy gimnazjalne: cała Gmina oraz Jagłowice

177 + 84 93 50 + 16 dzieci 51+7 dzieci 120

(gimnazjalistów) oddziału oddziału

Liczba Liczba ogółem

uczniów uczniów przedszkolnego przedszkolnego

)

24,34/12,25 12,51/6 11,06/5,63 10,56/4 10,5/10

etaty etaty

w przeliczeniu na na przeliczeniu w Liczba pracowników pracowników Liczba (pedagogiczni/obsługa

Dowozom szkolnym podlegało 287 dzieci. Gmina organizuje również dowóz 7 dzieciom niepełnosprawnym do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Żarach. Obsługa finansowo-kadrowa została scentralizowana. Zapewnia ją odrębna jednostka organizacyjna Gminy – Gminny Zespół Ekonomiczno- Administracyjny Szkół. Liczba pracowników jednostki 4, w tym kierowca autobusu szkolnego.

wydatki związane z uczęszczaniem dzieci i młodzieży do szkół, przedszkoli i świetlic szkolnych w 2018

Wydatki wydatki pokrywane z pokrywane z budżetu gminy dotacji i 3836457zł; subwencji 4679770zł; 45% 55%

. WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2018

Zakres w%

Średni wynik Średni kraju w% wynik Średni okręguw % wynik Średni woj. lubuskiegow % wynik Średni powiatu wynik Średni szkoły% w JĘZYK POLSKI 68 65,51 64,94 64,89 68 HISTORIA 59 57,29 56,63 59,36 53 I WOS MATEMATYKA 52 49,68 48,71 49,79 47,4

PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE 56 54,35 53,73 55,83 50 JĘZYK ANGIELSKI III.0 68 66,47 65,94 66,96 57

JĘZYK ANGIELSKI III.1 52 51,29 53,31 57,17 41

JĘZYK NIEMIECKI III.0 52 51,61 54,44 59,46 64

JĘZYK NIEMIECKI III.1 42 37,22 36,63 37,10 49 Zadania gminy w zakresie kultury w 2018 roku KULTURA realizowane były przez Ośrodek Kultury i Bibliotekę w Trzebielu (OKiB) we współpracy z jednostki organizacyjnymi gminy oraz organizacjami pozarządowymi. OKiB jest jednostką posiadającą osobowość prawną, wobec której Gmina Trzebiel pełni funkcję organizatora. Dotacja na działalność jednostki w roku sprawozdawczym wyniosła 381970 zł.

Strukturę przychodów OKiB w 2018 określa poniższy wykres

POZOSTAŁE (w tym darowizny ) 69191 zł

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY USŁUG I PRODUKTÓW Serie1 98571 zł DOTACJA ORGANIZATORA 381970 zł

Działalność biblioteczna na dzień 31.12.2018 Liczba Liczba Liczba Liczba Pozostałe inicjatywy woluminów czytelników wypożyczonych spotkań związanych z działalnością zbiorów autorskich biblioteczną Spotkania z małymi miłośnikami książek Dyskusyjny Klub Książki

Tydzień bibliotek Noc bibliotek II ogólnopolskie czytanie 859 390 3135 2 Jeżycjady Projekt „Bajki z dżungli i oceanu Narodowe czytanie

Łącznie: 7

W roku 2018 OKiB zorganizował łąćznie 24 imprezy i wydarzenia, w kto ryćh łąćznie ućześtnićzyło : 2201 ośo b

Wśród najciekawszych i najbardziej cieszących się popularnością wśród mieszkańców inicjatyw wymienić można:

Objazdowe kino Visa – 330 osób Kabarety w Trzebielu – 333 osób Organizacja ferii zimowych 200 osób Koncert walentynkowy – 150 osób Wycieczki ( do Krakowa, oraz Lwowa) 80 osób Biegi ( z Kulturą oraz Niepodległości) – 313 osób Żywa flaga – 105 osób

W roku 2018 w OKiB funkcjonowały następujące regularne sekcje: 1) sekcja platyczno- artystyczna- 17 dzieci 2) kursy językowe: j. angielski – dla dzieci 10 osób, dla dorosłych 9 osób j. niemiecki dla dorosłych 5 osób 3) ZUMBA 4) sekcja wokalna 14 osób 5) sekcja muzyczna ( gra na keyboardzie, pianinie i gitarze) -23 osoby 6) dyskusyjny klub książki.

OKiB w roku 2018, wzorem lat ubiegłych ogłosił konkurs grantowy dla stowarzyszeń na przeprowadzenie inicjatywy lokalnej. Sfinansowane zostały 2 projekty: 1) ECO i SPORTOWO, projekt zrealizowany przez sołectwo Mieszków 2) Przez żołądek do korzeni – kulinarna integracja pokoleń – projekt zrealizowany przez stowarzyszenia Aktywnych Seniorów.

Kwota pozyśkanyćh środków zewnętrznyćh (podpiśanyćh umów) przez jednośtkę wyniośła: 1436634,00 (w przeliczeniu na zł), w tym na: 1) transgraniczną współpracę na rzecz polepszania infrastruktury turystycznej i oferty kulturalnej Trzebiela i Bad Muskau ( min. gruntowny remont Budynku OKiB wraz z zagospodarowaniem terenu) 333 tyś euro dofinansowania przy łącznej wartości projektu 392 tyś euro. 2) zakup nowości wydawniczych kwota dofinansowania 4454,00 zł 3) dofinansowanie dyskusyjnego klubu książki 280,00 zł

Na terenie gminy brak jest ogólnego aktualnego planu ZAGOSPODAROWANIE zagospodarowania, który swym zasięgiem PRZESTRZENNE obejmowałby całą powierzchnię gminy. I REWITALIZACJA Aktualne są plany zagospodarowania dla poszczególnych działek gruntu w miejscowościach Bronowice, Olszyna i Żarki Wielkie. Planowane inwestycje są realizowane na podstawie decyzji ustalających warunki ich zabudowy lub celu publicznego w zależności od charakteru i zasięgu inwestycji.

W 2018 łącznie wydano 51 decyzji o warunkach zabudowy i celu publicznego. Gmina posiada aktualne Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego uchwalone w dniu 21 listopada 2000 r. uchwałą Rady Gminy Nr XXII/99/2000. Studium wymaga aktualizacji.

Gminny program rewitalizacji został przyjęty Uchwałą Nr XVIII/102/2016 Rady Gminy Trzebiel z dnia 30 sierpnia 2016r. Uzyskał akceptację Marszałka Województwa oraz otrzymał dofinansowanie dwóch projektów inwestycyjnych na łączną REWITALIZACJĘ NALEŻY ROZUMIEĆ wartość (oba projekty są w JAKO PROCES WYPROWADZANIA ZE trakcie realizacji) STANU KRYZYSOWEGO OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH, PROWADZONY W Co ważne, posiadanie programu rewitalizacji, zgodnego z SPOSÓB KOMPLEKSOWY, POPRZEZ aktualnymi wytycznymi jest warunkiem ubiegania się o ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ wsparcie projektów rewitalizacyjnych we wszystkich działaniach w ramach Regionalnego Programu LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI, PRZESTRZENI Operacyjnego Województwa Lubuskiego. I GOSPODARKI, SKONCENTROWANE TERYTORIALNIE, PROWADZONE PRZEZ Na obszarze Gminy zostały określone obszar INTERESARIUSZY REWITALIZACJI NA zdegradowany oraz wyznaczone w ich obszarze PODSTAWIE PROGRAMU powierzchnie przeznaczone do rewitalizacji. REWITALIZACJI.

Obszar zdegradowany i rewitalizacji został podzielony na podobszary nieposiadające wspólnych granic, obejmujące części następujących 7 miejscowości: Trzebiel, Niwica, Żarki Wielkie, Nowe Czaple, Bronowice, Przewoźniki, Dębinka. Szczegóły terenów (działek) przeznaczonych do rewitalizacji zostały oznaczone na poszczególnych mapach obszarów zdegradowanych (dostępne do wglądu w tut. Urzędzie). Do rewitalizacji zostało przeznaczonych 165,33 ha zamieszkałego przez 1624 mieszkańców.

OBECNIE REALIZOWANE ZADANIA REWITALIZACYJNE W ZAKRESIE INFRASTRUKTURALNYM OBEJMUJĄ: 1) rewitalizację Rynku w Trzebielu – zagospodarowanie, uporządkowanie oraz wymiana nawierzchni ulic w ścisłym centrum Trzebiela – wartość projektu: 3036062,87 zł, kwota dofinansowania 2416144,65 zł. 2) projekt Rowerem po Łuku Mużakowa – projekt obejmuje zagospodarowanie turystyczne oraz ład przestrzenny miejscowości Nowe Czaple, w tym: zagospodarowanie parku Małpi Gaj wraz z budową sceny plenerowej, budowa miasteczka rowerowego, remont Przedszkola i zagospodarowanie terenu, wypożyczalnię rowerów oraz przebudowę dróg dojazdowych do obiektów objętych projektem tj. ul. Wolności i ul. Krzywej – wartość projektu 1868194,71zł, kwota dofinansowania 1460885,75zł .

Gminny Program Rewitalizacji przewiduje w roku 2019r. dokonanie śródokresowego monitoringu realizacji Programu.

POZOSTAŁE GMINNE PROGRAMY

ZREALIZOWANE W 2018

Lp. Nazwa Sposób Środki Kwota programu współpracy/realizacja finansowe wydatkowana na zadania realizację programu /zł/ 1 Program Otwarty konkurs ofert Budżet współpracy z gminy 48000,00 organizacjami pozarządowymi 2 Program Na wniosek Środki 4480,00 usuwania mieszkańca WFOŚiGW i azbestu z NFOŚiGW terenu gminy Trzebiel 3 Program opieki Porozumienie Budżet 21000,00 nad zwierzętami międzygminne w Gminy sprawie przejęcia zadań własnych Gminy Trzebiel przez Gminę Żary z zakresu zapewnienia opieki bezdomnym psom w schronisku 4. Dofinansowanie Na wniosek Budżet 41 465,58 kosztów budowy mieszkańca do limitu Gminy indywidualnych, środków w budżecie przydomowych przeznaczonych na ten oczyszczalni cel ścieków na terenie Gminy Trzebiel. 5. Gminny Zgodnie z założeniami Budżet 143451,84 Program programu, przez Gminy Profilaktyki i podmioty wskazane do Rozwiązywania realizacji Problemów Alkoholowych w gminie Trzebiel 6. Gminnego Zgodnie z założeniami Budżet 3600,00 Programu programu, przez Gminy Przeciwdziałania podmioty wskazane do Narkomanii w realizacji gminie Trzebiel

Program współpracy z organizacjami pozarządowymi

Współpraca Gminy Trzebiel z organizacjami pozarządowymi w 2018 roku zaplanowana została w Uchwale Nr XXIX/167/2017 Rady Gminy Trzebiel z dnia 25 października 2017 roku w sprawie programu współpracy Gminy Trzebiel z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2018r.

W 2018 r. ogłoszono 3 otwarte konkursy ofert. Łączna wysokość środków przeznaczonych na dotację w ramach konkursów wynosiła 51000,00 zł . Dotacje przyznawano w drodze konkursu ofert. Środki przyznano 6 organizacjom: 1) Ludowy Klub Sportowy „GRANICA” Żarki Wielkie 2) Klub Sportowy „Nysa” Trzebiel 3) Stowarzyszenie „Osada Przewoźniki – Mużakowscy Świtezianie” w Przewoźnikach 4) Stowarzyszenie „Bronowice – Nowe Czaple” w Bronowicach 5) Stowarzyszenie Aktywnych Seniorów w Trzebielu 6) Stowarzyszenie „Nasza Wieś Rytwiny”

na realizację działań w trzech obszarach współpracy: 1) upowszechnianie kultury fizycznej i sportu; 2) działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych; 3) działalność w zakresie organizacji wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Zrealizowano 95% środków w wysokości 48 000,00 zł.

Stowarzyszenie „Nasza Wieś Rytwiny” nie przystąpiła do podpisania umowy. Pozostałe organizacje zrealizowały projekty oraz rozliczyły zadanie w całości.

Zestawienie otwartych konkursów ofert ogłoszonych przez Gminę Trzebiel w 2018r.: Ilość Ilość Ilość projektów projektów podmiotów Wysokość Wysokość Lp Nazwa konkursu wybranych zrealizow , którym przyznanych wykorzystany do anych przyznano środków ch środków realizacji dotacje Upowszechnianie 36 000,00 zł 36 000,00 zł 1. kultury fizycznej i 2 2 2 sportu na terenie Gminy Trzebiel Wypoczynek dzieci i 3 000,00 zł 3 000,00 zł 2. młodzieży na terenie 1 1 1 Gminy Trzebiel 3. Działalność wspomagająca rozwój wspólnot i 4 3 4 12 000,00 zł 9 000,00 zł społeczności lokalnych

Program usuwania azbestu.

Program realizowany ze środków WIOŚ od 2011r. W ramach Programu, na wniosek właściciela nieruchomości dokonuje się demontażu, odbioru oraz utylizacji wyrobów zawierających azbest. Łącznie na obszarze Gminy zinwentaryzowano 406,09 Mg azbestu. W wyniku realizacji Programu usunięto łącznie 187,62 Mg azbestu, w tym w 2018roku: 6,4 Mg.

Program opieki nad zwierzętami.

W związku z realizacją programu opieki nad zwierzętami Gmina posiada porozumienie Gminne zawarte pomiędzy Gmina Trzebiel a Gminą Żary o statusie miejskim. Na podstawie ww. Porozumienia, Gmina umieszcza odłowione, bezdomne zwierzęta w schronisku dla bezdomnych zwierząt przy ul. Żurawiej nr 32 w Żarach. Porozumienie zapewnia przyjęcie i utrzymanie łącznie 5 psów. Jednorazowa stała opłata roczna wynosi 5 000 zł. Przyjęcie kolejnego psa ponad limit (5) wiąże się z opłatą dodatkową o wartości 1000 zł od 1 szt. zwierzęcia. Opiekę weterynaryjną w ramach realizacji programu zapewnia Junior – Vet, ul. Powstańców Warszawskich 18 w Jasieniu. Miejsce dla bezdomnych zwierząt gospodarskich zapewnia gospodarstwo rolne w Jasionowie. W 2018r. wyłapano łącznie 8 bezdomnych psów, nie odłowiono bezpańskich kotów oraz zwierząt gospodarskich.

Dofinansowanie do kosztów budowy indywidualnych, przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Trzebiel.

Dotacja udzielana jest na wniosek osób fizycznych, wspólnot mieszkaniowych, osób prawnych, przedsiębiorców oraz jednostek sektora finansów publicznych będących gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi. O dofinansowaniu decyduje kolejność złożenia wniosku do limitu środków zabezpieczonych przez Radę Gminy Trzebiel na ten cel. Wysokość udzielonej dotacji wynosi 50% kosztów przedsięwzięcia, nie więcej jednak niż 3500zł. Środki wypłacane są w formie refundacji po ukończeniu budowy przydomowych oczyszczalni. Przedsięwzięcie musi zostać ukończone do 30 sierpnia. W roku 2018 dofinansowano łącznie 13 przydomowych oczyszczalni.

Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w gminie Trzebiel.

Głównym celem Programu jest aktywne zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych oraz dalszy rozwój zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami. Realizatorami Programu byli: Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Trzebielu, Ośrodek Pomocy Społecznej w Trzebielu szkoły podstawowe i przedszkole z terenu gminy Trzebiel, Posterunki Policji w Trzebielu i Łęknicy. W ramach swej pracy realizatorzy wykonali następujące zadania: I. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu i ich rodzin poprzez działalność Punktu Konsultacyjno Informacyjny dla Osób Uzależnionych od Alkoholu i Ich Rodzin w Trzebielu oraz aktywną współpracę z Ośrodkiem Terapeutycznym PROFIL w Żarach. II. Udzielanie rodzinom z problemem alkoholowym pomocy psychospołecznej i prawnej a zwłaszcza ochrony przed przemocą w rodzinie: 1. Sfinansowano pracę opiekunów świetlic opiekuńczo-wychowawczych w Dębince, Niwicy, Trzebielu (do marca 2018r.), Bronowicach, Żarkach Wielkich, a także wychowawcy Podwórka w Mieszkowie od marca 2018r. 2. Wsparcie dla ofiar przemocy poprzez pracę zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych. 3. Rozpowszechnianie ulotek, broszur i plakatów o problemie przemocy w rodzinie i formach pomocy dla ofiar. 4. Współpraca z psychologami z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Żarach oraz Ośrodka Terapeutycznego PROFIL w Żarach. 5. Dofinansowano działalność Oddziału Terapii Uzależnień od Alkoholu w Ciborzu dla Kobiet i Mężczyzn. III. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla dzieci i młodzieży: 1. Działania profilaktyczne w szkołach podstawowych w formie różnych warsztatów z zakresu uzależnień, m.in.: uzależnień behawioralnych (Internet, komputer), cyberprzemocy, przemocy w rodzinie i rówieśniczej, uzależnień od alkoholu, uzależnień od nikotyny, 2. W listopadzie odbył się II Gminny Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Wobec Dzieci. Działania skierowane były zarówno do dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli a także innych osób działających na terenie Gminy Trzebiel na rzecz rodziny. 3. Rozpowszechniano plakaty informacyjno-edukacyjne w zakresie tematycznym – przemoc, leki i nikotyna, zaburzenia żywieniowe i inne. 4. Kontynuacja kampanii ogólnopolskiej Zachowaj Trzeźwy Umysł (4 nagrody dla uczniów ze szkół: w Niwicy 2, w Nowych Czaplach 1, z Żarek Wielkich 1). 5. Pedagodzy szkolni brali udział w szkoleniach z zakresu Interwencji wobec przemocy w rodzinie z problemem alkoholowym, 6. W sierpniu odbyła się kolonia z programem profilaktycznym dla 40 dzieci w miejscowości Sianożęty. 7. W okresie ferii zimowych oraz wakacji letnich świetlice opiekuńczo- wychowawcze pracowały 4 godz. dziennie oferując ciekawe formy spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży nie wyjeżdżających na zimowiska, kolonie, obozy czy też do krewnych. 8. Realizowano programy profilaktyczne w świetlicach opiekuńczo- wychowawczych na terenie gminy. 9. Wsparto finansowo różne przedsięwzięcia promujące zdrowy i bezpieczny styl spędzania wolnego czasu: obchody dnia babci i dziadka, mikołajki, prowadzenie działań wychowawczych dla dzieci w sołectwach: : Jędrzychowice, Mieszków, Karsówka-Wierzbięcin-Siemiradz, zajęcia sportowe na Boisku Sportowym ORLIK w Trzebielu. 10. W ramach organizowania i kreowania miejsc sprzyjających rozwojowi kultury, sportu i rekreacji dla dzieci i młodzieży na terenie Gminy odnowiono plac zabaw w Mieszkowie celem prowadzenia atrakcyjnych zajęć w ramach placówki Podwórko w Mieszkowie oraz zbudowano plac zabaw w miejscowości Dębinka celem rozbudowy zajęć w Świetlicy Opiekuńczo-Wychowawczej w Dębince.

IV. Kontrola przestrzegania zasad wydawania i cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz kontrole warunków ich sprzedaży: 1. Komisja spotkała się 13 razy. 2. Wydano 1 pozytywne postanowienie na wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Prócz ww. działań Komisja czuwała nad działalnością świetlic opiekuńczo- wychowawczych na terenie Gminy Trzebiel oraz Punktu Konsultacyjno Informacyjnego dla Osób Uzależnionych od Alkoholu i Ich Rodzin w Trzebielu, sporządzono i przekazano szereg informacji dla Policji, Prokuratury Rejonowej w Żarach, Sądu Rejonowego w Żarach; kontynuowana jest współpraca z Ośrodkiem Terapeutycznym PROFIL w Żarach, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Żarach, Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie, Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Zielonej Górze, Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Trzebielu, Sądem Rejonowym w Żarach, Posterunkami Policji w Trzebielu i w Łęknicy, ze szkołami na terenie gminy. Komisja sporządza sprawozdania dla PARPA oraz ROPS z realizacji programów przeciwdziałania problemom alkoholowym, przemocy w rodzinie oraz narkomanii.

Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii w gminie Trzebiel.

Celem „Gminnego programu przeciwdziałania narkomanii”, zwanego dalej Programem, jest zmniejszenie rozmiarów istniejących już problemów związanych ze zjawiskiem narkomanii, podniesienie świadomości społeczności Gminy Trzebiel oraz budowanie wsparcia dla działań na rzecz zdrowia publicznego. Program realizowany jest w ścisłej współpracy Szkoły, Policji oraz Ośrodka Pomocy Społecznej. 1) Zrealizowano 12 warsztatów z zakresu profilaktyki związanej z zażywaniem środków psychoaktywnych oraz zjawiska cyberprzemocy. 2) W szkołach przeprowadzono badania ankietowe z zakresu zagrożeń wynikających z zażywania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży klas VI-VIII i III gimnazjum, badaniem objęto także ich rodziców i nauczycieli. 3) W ramach projektu INTERREG Polska Saksonia Policja z Trzebiela przy współpracy z Policją z Niemiec kontynuowała program profilaktyczny z zakresu przeciwdziałania narkomanii skierowany do młodzieży szkolnej, ich rodziców oraz seniorów.

INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA, SPORT

I REKREACJA

Na potrzeby społeczności lokalnej Gmina posiada łącznie:  19 świetlic wiejskich,  salę widowiskową w Trzebielu,  skatepark w Trzebielu,  boiska do piłki plażowej w Nowych Czaplach oraz w Trzebielu,  siłownię zewnętrzną w Trzebielu,  kompleks boisk wielofunkcyjnych Orlik 2012 w Trzebielu  23 place zabaw.

Nieoćeniony wkład w utrzymanie, rozwój a także ponieśienie śtandardu obiektów ogólnodośtępnyćh pośiadają śpołećznośći lokalne korzyśtająće z infraśtruktury zlokalizowanej na obśzarze właśćiwyćh śołećtw. Do najefektywniejśzyćh projektów śpołećznyćh zrealizowanyćh w 2018r. należy wymienić gruntowny remont świetlićy wiejśkiej w Jędrzyćhowićaćh oraz budowę boiska wielofunkcyjnego w Czaplach.

Świetlice wiejskie oraz sala widowiskowa w Trzebielu mogą być przedmiotem najmu, łączna kwota uzyskana przez Gminę z tego tytuły w roku 2018 wyniosła 29502,45 zł

Przez Gminę Trzebiel przebiega 22 km ścieżki rowerowej przebiegającej na trasie byłej linii kolejowej łączy gminy Tuplice, Trzebiel i Łęknica. Ścieżka wyposażona w liczne miejsca odpoczynku dla turystów. Gmina Trzebiel zajmuje się konserwacją i bieżącym utrzymaniem ścieżki na swoim obszarze.

W ROKU 2018 POZYSKANO ŚRODKI Z PRZEZNACZENIEM NA INFRASTRUKTURĘ SPOŁECZNĄ I REKREACJĘ O WARTOŚCI ŁĄCZNEJ 275463,70 ZŁ NA:  PRZEBUDOWĘ ŚWIETLICY WIEJSKIEJ W ŻARKACH WIELKICH  BUDOWĘ 7 PLACÓW ZABAW ( CHWALISZOWICE, ŻARKI WIELKIE, CZAPLE, KAŁKI, BUKOWINA, STARE CZAPLE, ŻARKI MAŁE)

Gmina zatrudnia dwóch lokalnych animatorów sportu, którzy organizują zajęcia sportowe oraz imprezy sportowe na Boisku „Orlik 2012” w Trzebielu. Łącznie w 2018r. zorganizowanych wydarzeń sportowych o różnym zasięgu i kreatywności odbyło się 13, wśród wyjątkowych inicjatyw warto wymienić „MiniEuro” realizowane od 2012roku, Olimpiadę Przedszkolaków lub odbywający się nocą Turniej Nocy Świętojańskiej. Z Orlika korzysta ponad 1000 osób miesięcznie.

Na obszarze Gminy funkcjonują dwa kluby sportowe: Nysa Trzebiel oraz Granica Żarki Wielkie Gmina użycza klubom boisk do piłki nożnej oraz zlokalizowanych na nich szatni sportowych nieodpłatnie.

Wójt jest organem REALIZACJA UCHWAŁ RADY GMINY wykonawczym Gminy do którego zadań należy m.in. wykonywanie Uchwał Rady Gminy. Realizując obowiązki nałożone przepisami ustawy samorządowej Wójt przy pomocy Urzędu realizował uchwały podjęte przez Radę Gminy w 2018 r. w sposób określony tymi uchwałami. W 2018 roku Rada Gminy Trzebiel obradowała i podejmowała stosowne uchwały zgodnie z planem pracy. Rada obradowała na 11 sesjach zwyczajnych i podjęła 48 uchwał. Podjęte przez Radę Gminy Trzebiel uchwały zostały przekazane w nieprzekraczalnym terminie 7 dni do organów nadzoru jakimi są w zakresie zgodności z prawem – Wojewoda Lubuski, a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa. W zakresie 3 uchwał organy nadzoru nie zgodziły się z rozwiązaniami przyjętymi przez Radę i wydał rozstrzygnięcia nadzorcze uchylające naruszające prawo treści. wszystkie uchwały opublikowane zostały w Biuletynie Informacji Publicznej, zaś uchwały stanowiące akty prawa miejscowego w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubuskiego.

Gmina Trzebiel jest PRZYNALEŻNOŚĆ GMINY DO ORGANIZACJI ORAZ aktywnym członkiem PARTNERSTWA organizacji, poprzez które zwiększa intensywność działań na rzecz realizacji swoich zadań.

W zakresie współpracy międzynarodowej realizowane są wspólne działania społeczne z gminą niemiecką Gemeinde Neiße-Malxetal.

Organizacje, do których należy Gmina Trzebiel:

 Lokalna Grupa Działania - Grupa Łużycka ul. Kopernika 19 68-300 Lubsko  Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa - Nysa - Bóbr" ul. Piastowska 18, 66-620 Gubin  Zakład Zagospodarowania Odpadów Spółka z o.o. w Marszowie - liczba udziałów w spółce: 1007, co stanowi 3,69 %.  Zrzeszenie Gmin Województwa Lubuskiego.

Ponadto, Gmina jest członkiem Partnerstwa trójsektorowego na rzecz rozwoju Gminy Trzebiel “Razem dla Rozwoju” .

Nasze jednostki OSP uczestniczą czynnie OCHOTNICZE STRAŻE POŻARNE w życiu lokalnej społeczności biorąc udział w uroczystościach samorządowych, kościelnych, dożynkach, przeprowadzają pogadanki na temat bezpieczeństwa pożarowego w szkołach, przedszkolach, organizują pokazy ratownicze.

Na terenie Gminy Trzebiel funkcjonuje 5 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, w tym 2 (Trzebiel oraz Żarki Wielkie) należą do Krajowego Systemu Ratowniczo- Gaśniczego.

Wykaz jednostek OSP.

L.p. Nazwa jednostki ilość członków z samochody pożarnicze ważnymi badaniami lekarskimi 1. OSP Trzebiel 21 1. Ford Transit FZA9C97 2. Star 266 FZAS467 2. OSP Żarki Wielkie 19 1. Magirus Deutz FZA7V94 2. VW Transporter FZA1P30 3. OSP Niwica 20 1. Star 200 FZA56CL 4. OSP Dębinka 11 1. Star 266 FZA45RS 5. OSP Karsówka 5 1. Ford Transit FZA66CH Umowy OSP z udziałem środków zewnętrznych.

Lp. Nazwa środki termin realizacji zadania zewnętrzne/wewnętrzne 1. Umowa na powierzenie realizacji zadań 35 392,50 zł / 357,50 zł od 16-10-2018 do 28-12- z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym 2018 oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości 2. Umowa partnerska dot. realizacji 2 613 112,88 / od 19-10-2018 – na czas projektu pn. „Tworzenie systemu 149 674,63 zł niezbędny do realizacji ratownictwa i ochrony przed pożarami, projektu, nie krócej niż 5 lat powodziami i innymi zagrożeniami od daty ost. rozliczenia poprzez doposażenie OSP w samochody Projektu przez Instytucję ratowniczo-gaśnicze i specjalistyczny Zarządzającą RPO WL. sprzęt ratowniczy – etap II”

EURO-STRADA. Nasze jednostki wykonują zadania związane z przywracaniem warunków bezpieczeństwa drogowego oraz doprowadzania dróg do ich stanu poprzedniego po zaistniałym zdarzeniu drogowym, na obszarze dróg położonych na terenie Gminy Trzebiel, których zarządcą jest Wójt Gminy Trzebiel – zgodnie z umową nr 1/2017 z dnia 27 marca 2017 r. – umowa ważna do 2 kwietnia 2020 r.

Corocznie organizowane są dwie duże inicjatywy związane z działalnością OSP: 1) w maju: GMINNE ZAWODY SPORTOWO-POŻARNICZE 2) w marcu: OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ WIEDZY POŻARNICZEJ „MŁODZIEŻ ZAPOBIEGA POŻAROM”.

Aktualna strategia Rozwoju Gminy Trzebiel obejmuje Strategia Rozwoju Gminy Trzebiel. lata 2014-2020. Stanowi autorski dokument sporządzony przez pracowników Urzędu Gminy Trzebiel przy udziale społeczności lokalnej. Strategia została przyjęta Uchwałą Nr XXXIII/210/2014 Rady Gminy Trzebiel z dnia 3 lipca 2014r.

Opracowanie niniejsze zawiera informacje o realizacji założeń Strategii do dnia 31.12.2018r.

Zadania Obszar realizowane w działania Zgodność z założeniami zawartymi w ramach Zamierzone harmonogramie obszaru działania Cel realizacji zadań – zrealizowane działania (bieżące) – cele strategiczny operacyjne 1.1. Tworzenie 1. Budowa, 2014r. - utworzenie placów zabaw w warunków do modernizacja i miejscowościach Dębinka, Karsówka i Nowe rozwoju usług remonty Czaple, turystycznych infrastruktury Utworzenie skateparku w Trzebielu, i turystycznej i Utworzenie siłowni zewnętrznej w ramach rekreacyjnych rekreacyjnej projektu Starostwa Powiatowego w Żarach pn. 2. „Przygoda z Nysą” Zagospodarow 2016r. złożono wnioski o dofinansowanie i anie obiektów i podpisano umowy na realizacje dwóch terenów projektów: Rewitalizacja rynku w Trzebielu i atrakcyjnych Rowerem po Łuku Mużakowa turystycznie 2017r. – rozpoczęcie realizacji projektów: 3. Rewitalizacja rynku w Trzebielu i Rowerem po Usprawnienie Łuku Mużakowa w zakresie opracowania informacji dokumentacji projektowej, turystycznej i Złożono wniosek o dofinansowanie i podpisano promocja umowę na budowę placów zabaw w turystyczna miejscowościach Gminy Trzebiel: Żarki Wielkie, Gminy Chwaliszowice, Czaple, Kałki, Bukowina 2018r. - utworzenie placów zabaw w 8 miejscowościach Gminy Trzebiel: Czaple, Chwaliszowice, Stare Czaple, Żarki Małe, Żarki Wielkie, Kałki, Chwaliszowice, Dębinka

turystycznego Gminy Trzebiel Gminy turystycznego - złożono wniosek o dofinansowanie i podpisano umowę na przebudowę świetlicy wiejskiej w Żarkach Wielkich

1.2. Ochrona 1. Zwiększenie 2014r. – uruchomienie Punktu Selektywnej środowiska efektywności Zbiórki Odpadów Komunalnych w Trzebielu, oraz walorów systemu rozpoczęcie realizacji programu usuwania przyrodniczych gospodarki azbestu z terenu Gminy Trzebiel i odpadami 2015r. – przeprowadzono konkursy ekologiczne:

1. Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego oraz wykorzystanie środowiska środowiska wykorzystanie oraz ekologicznego bezpieczeństwa Poprawa 1. historycznych 2. Rozwój „Bądź eko – zamień odpady na drzewko” oraz

naturalnego, walorów krajobrazowych i kulturowych w celu rozwoju potencjału potencjału rozwoju celu w kulturowych i krajobrazowych walorów naturalnego, Gminy systemu „Razem możemy więcej – zbiórka odpadów przeciwdziałan selektywnych” ia powodziom i Dalsza realizacja programu usuwania azbestu z małej retencji terenu Gminy Trzebiel 3. Wspieranie Renowacja zabytkowej szubienicy w Trzebielu wytwarzania i (inwestor: Lasy Państwowe) wykorzystywa 2016r. – przeprowadzono konkursy ekologiczne: nia energii ze „Bądź eko – zamień odpady na drzewko” oraz źródeł „Razem możemy więcej – zbiórka odpadów odnawialnych selektywnych” 4. Podnoszenie Dalsza realizacja programu usuwania azbestu z świadomości terenu Gminy Trzebiel ekologicznej 2017r. – organizacja festynu ekologicznego mieszkańców Dalsza realizacja programu usuwania azbestu z 5. Renowacja terenu Gminy Trzebiel zabytków i 2018 r. – przeprowadzono edukację ekologiczną rewitalizacja w placówkach oświatowych na terenie gminy zabytkowych oraz w trakcie festynu „Dni Trzebiela” układów Dalsza realizacja programu usuwania azbestu. urbanistyczny ch 6. Realizacja programu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Trzebiel 1.3. 1. Poprawa 2014r. – poprawa estetyki parku w Nowych Rewitalizacja estetyki Czaplach, uprzątnięcie ścieżek, wykonanie przestrzeni centrów nasadzeń, gminnej i miejscowości 2015r- rozpoczęcie działań w celu stworzenia odnowa 2. programu rewitalizacji w Gminie Trzebiel centrów Rewitalizacja 2016r. uchwalono Gminny Program Rewitalizacji miejscowości parków, Gminy Trzebiel na lata 2016 – 2025, złożono skwerów, wnioski o dofinansowanie i podpisano umowy na nasadzenia i realizacje dwóch projektów: Rewitalizacja rynku zabiegi w Trzebielu i Rowerem po Łuku Mużakowa, pielęgnacyjne złożono wniosek na dofinansowanie projektu: 3. Pobudzanie Budowa przedszkola z oddziałem żłobkowym w aktywności Trzebielu mieszkańców 2017r. – rozpoczęcie realizacji projektów: na rzecz Rewitalizacja rynku w Trzebielu i Rowerem po poprawy Łuku Mużakowa w zakresie opracowania estetyki dokumentacji projektowej indywidualnyc 2018 r.- realizacja robót budowlanych w ramach h posesji i projektu „Rewitalizacja rynku w Trzebielu” oraz terenów opracowanie dokumentacji projektowej dla przyległych projektu „Rowerem po Łuku Mużakowa”, 4. Wzrost roli podpisano umowę partnerską na rzecz realizacji jednostek projektu „Questing nową forma poznawania pomocniczych dziedzictwa kulturowego Pogranicza Śląsko- oraz Łużyckiego” zawierającego m. in. Etap II organizacji Rowerem po Łuku Mużakowa -odtworzenie Alei pozarządowyc Kasztanowej w Bronowicach” h w zagospodarow aniu przestrzeni publicznej i utrzymaniu ich estetyki 1.4. Tworzenie 2014r. – wykonanie folderu promocyjnego Gminy warunków do Trzebiel, , rozwoju usług 2016r. - złożono wnioski o dofinansowanie i turystycznych podpisano umowy na realizacje dwóch i projektów: Rewitalizacja rynku w Trzebielu i rekreacyjnych Rowerem po Łuku Mużakowa 2017r. – rozpoczęcie realizacji projektów: Rewitalizacja rynku w Trzebielu i Rowerem po Łuku Mużakowa w zakresie opracowania dokumentacji projektowej 2018r. - ”, podpisano umowę partnerską na rzecz realizacji projektu „Questing nową forma poznawania dziedzictwa kulturowego Pogranicza Śląsko-Łużyckiego” 2.1. Poprawa 1. Remonty, 2014r. – remont dachu Przedszkola w Trzebielu, warunków modernizacje i Utworzenie placów zabaw w miejscowościach technicznych termomoderniz Dębinka, Karsówka i Nowe Czaple, utworzenie funkcjonowani acje budynków skateparku w Trzebielu, utworzenie siłowni

a obiektów oświatowych i zewnętrznej w Trzebielu (inwestycja Starostwa infrastruktury użyteczności Powiatowego w Żarach) społecznej publicznej 2015r. – remont świetlicy opiekuńczo – 2. wychowawczej w Trzebielu i Żarkach Wielkich Likwidowanie Remont Sali widowiskowej w Trzebielu – barier wymiana parkietu, montaż klimatyzacji, remont architektonicz elewacji przedszkola w Trzebielu, remont nych dla osób pomieszczeń w budynku Ośrodka Kultury i niepełnospraw Biblioteki w Trzebielu, remont świetlicy wiejskiej nych w w Karsówce infrastrukturz 2016r. – złożono wniosek o dofinansowanie e publicznej projektu Budowa przedszkola z oddziałem 3. Doposażenie żłobkowym w Trzebielu szkół, świetlic 2017r. – remont dachu OSP w Trzebielu, remont

zaspokojenia potrzeb społecznych potrzeb zaspokojenia wiejskich i Sali dachu nad sceną świetlicy wiejskiej w widowiskowej Bronowicach, remont i doposażenie świetlic 4. Budowa, wiejskich w Jędrzychowiczkach, Jasionowie i rozbudowa, Dębince w ramach Programów Aktywności modernizacja i Lokalnej remont miejsc 2018 r. – budowa sanitariatów przy świetlicy w wypoczynku, Karsówce, prace remontowe w świetlicy w obiektów Jędrzychiczkach; infrastruktury sportowej i 2. Zwiększony poziom poziom Zwiększony 2. sportowo – rekreacyjnej i rekreacyjnej 5. Budowa i wyposażenie przedszkola w Trzebielu wraz z oddziałem żłobkowym

2.2. 1. Organizacja Organizacja dorocznych festynów: Dni Trzebiela, Pobudzenie wydarzeń Dożynki Gminne, aktywności i wzmacniającyc Dotacje dla organizacji pozarządowych na wspieranie h więzi lokalne realizację zadania publicznego w zakresie integracji oraz organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży, społecznej tożsamość upowszechniania kultury fizycznej i sportu oraz lokalną działalności wspomagającej rozwój wspólnot i 2. Realizacja społeczności lokalnych inicjatyw i 2015r. – organizacja Miesiąca Seniora, programów organizacja wigilii gminnej dla samotnych, aktywizującyc chorych i starszych, h społeczność utworzenie Partnerstwa lokalnego (partnerstwo lokalną (sport, trójsektorowe) na rzecz rozwoju Gminy Trzebiel kultura, „Razem dla rozwoju” edukacja, 2016r. Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki przeciwdziałan w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i ie wykluczeniu dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki społecznemu, 2017r. Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki minimalizowan w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i ie skutków dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki, bezrobocia, Działalność Ośrodka Pomocy Społecznej – edukacja organizacja VI Miesiąca Seniora, wigilii gminnej, obywatelska) organizacja Gminnego Tygodnia Przeciwdziałania 3. Realizacja i Przemocy wobec Dzieci wspieranie 2018 r. -Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki akcji w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i promocyjno – dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki, edukacyjnych, Działalność Ośrodka Pomocy Społecznej – których organizacja VI Miesiąca Seniora, wigilii gminnej, zadaniem organizacja Gminnego Tygodnia Przeciwdziałania będzie Przemocy wobec Dzieci propagowanie bezpiecznego stylu życia i przeciwdziałan ie przestępczości i patologiom społecznym, szczególnie wśród dzieci i młodzieży 4. Wspieranie działalności organizacji pozarządowyc h 5. Wspieranie rozwoju sportu 2.3. 1. Utworzenie i 2014r. – udzielono dotacji dla trzech organizacji Rozszerzenie wyposażenie pozarządowych na realizację zadania publicznego oferty Gminnego w zakresie wypoczynku dzieci i młodzieży m.in. kulturalnej i Domu Kultury na wycieczki i warsztaty edukacyjnej i Biblioteki 2016r – dotacje dla organizacji pozarządowych Publicznej na realizację zadania publicznego w zakresie 2. Tworzenie i wypoczynku dzieci i młodzieży realizacja 2015r. – utworzenie i rozpoczęcie działalności programów Ośrodka Kultury i Biblioteki w Trzebielu, zajęć Udzielono dotacje dla czterech organizacji wyrównawczyc pozarządowych na realizację zadania h i publicznego w zakresie wypoczynku dzieci i pozalekcyjnyc młodzieży m.in. na wycieczki i warsztaty h w szkołach 2016r. Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki 3. w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i Rozszerzenie dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki, oferty 2017r. Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki rozwijania w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i zainteresowań dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki, wśród dzieci, 2018 r. Działalność Ośrodka Kultury i Biblioteki młodzieży i w Trzebielu – zajęcia i warsztaty dla dzieci i dorosłych dorosłych, imprezy sportowe, wycieczki, dotacje dla organizacji pozarządowych na realizację zadania publicznego w zakresie wypoczynku dzieci i młodzieży

2.4. 1. 2014r. – 2017r. – szkolenia pracowników Urzędu Podnoszenie Doskonalenie z zakresu powierzonych obowiązków jakości usług standardów 2015r. – utworzenie Klubu Seniora w Żarkach urzędu i obsługi Wielkich jednostek interesantów 2017r. działalność OSP – prowadzony Klub organizacyjnyc 2. Wdrożenie i Seniora w Żarkach Wielkich, organizacja Marszu h Gminy wzmacnianie „Stop Rakowi” oraz działania profilaktyczne usług kobiet w formie pogadanek z zakresu profilaktyki elektronicznyc raka piersi i macicy, udział w II Żarskim h Tygodniu Ochrony Zdrowia Psychicznego, projekt 3. e-gmina Rozszerzenie 2018 r. - organizacja tygodnia przeciwdziałania usług pomocy przemocy wobec dzieci, organizacja spotkań społecznej „Lubuszanie skutecznie przeciw nowotworom” 4. Dokształcanie kadry 2.5. Rozwój 1. 2014r. – współorganizacja Polsko – Niemieckiego współpracy Wzmocnienie Święta Mostu w Zelz (Niemcy) międzynarodo międzynarodo 2015r. – współorganizacja Dożynek Gminnych wej wej wraz z Polsko – Niemieckim Świętem Mostu w współpracy na Siedlec, corocznie - organizacja rzecz oświaty, Międzynarodowego Turnieju Piłki Nożnej o edukacji, Puchar Wójta, Turnieju Piłki Siatkowej oraz sportu, Międzynarodowych Zawodów Sportowo – turystyki, Pożarniczych organizacji 2017r. Współorganizacja Dożynek Gminnych pozarządowyc wraz z Polsko – Niemieckim Świętem Mostu w h i ochrony Trzebielu, organizacja Międzynarodowych środowiska Zawodów Sportowo – Pożarniczych 2. Stworzenie 2018 r. – podpisanie przez OKiB Trzebiel umowy wspólnej, dofinansowania „A środkiem płynie Nysa – polsko – transgraniczna współpraca na rzecz polepszenia niemieckiej infrastruktury turystycznej i oferty kulturalnej oferty Trzebiela i Bad Muskau” turystycznej 3. Realizacja wspólnych projektów 2.6. 1. 2015r. – „Metamorfozy z OPS” z zakresu ochrony Podnoszenie Organizowanie zdrowia psychicznego jakości usług i wspieranie Spotkania ze sportem – zajęcia fitness dla zdrowotnych akcji oraz mieszkańców gminy, organizacja Dnia Dawcy programów Szpiku ochrony 2016r. – spotkania ze sportem – zajęcia fitness zdrowia, w tym dla mieszkańców gminy, organizacja biegów, profilaktyk mobilny punkt edukacyjny – seria spotkań z badań i dietetykiem konsultacji 2017- spotkania ze sportem – zajęcia fitness dla medycznych mieszkańców gminy, organizacja biegów, wyjazd dla na narty biegowe, organizacja Marszu „Stop mieszkańców Rakowi” oraz działania profilaktyczne kobiet w Gminy formie pogadanek z zakresu profilaktyki raka 2. Poprawa piersi i macicy, udział w II Żarskim Tygodniu dostępności do Ochrony Zdrowia Psychicznego. usług ochrony 2018 r. - organizacja biegów, organizacja Marszu zdrowia „Stop Rakowi”, organizacja tygodnia 3. Wzrost przeciwdziałania przemocy wobec dzieci, świadomości organizacja spotkań „Lubuszanie skutecznie społecznej w przeciw nowotworom” zakresie ochrony zdrowia 2.7. Wzrost 1. 2014r. – przekazano dotację w kwocie 5000,00 zł bezpieczeństw Doinwestowan dla Posterunku Policji w Trzebielu, zakup a publicznego ie remiz sprzętu dla Ochotniczych Straży Pożarnych, strażackich i remont remizy OSP w Karsówce doposażenie 2015r- remont remizy OSP w Trzebielu, zakup sprzętowe sprzętu dla Ochotniczych Straży Pożarnych, Ochotniczych udzielono dofinansowania w kwocie 15 000 zł na Straży zakup samochodu dla Policji Pożarnych 2016r. – remont remizy OSP w Trzebielu i 2. Współpraca Niwicy, zakup sprzętu dla Ochotniczych Straży i wspieranie Pożarnych działalności 2017r. – remont dachu OSP w Trzebielu, remont Policji oraz remizy OSP w Niwicy Straży 2018 r. – złożono wniosek do WFOŚiGW o Granicznej na dofinansowanie zakupu wozu strażackiego; rzecz poprawy - doposażono straż pożarną w sprzęt ratowniczy bezpieczeństw przy udziale środków z Funduszu a Sprawiedliwości; 3. Działalność edukacyjno – informacyjna na rzecz bezpieczeństw a pożarowego, pozyskiwanie kapitału ludzkiego do OSP 3.1. 1. Tworzenie Zwiększenie warunków liczby miejsc sprzyjających pracy inwestowaniu w Gminie 2. Stworzenie i wdrożenie systemu

promocji gospodarczej 3. Wspieranie małej i średniej przedsiębiorcz ości 4. Wspieranie i promowanie innowacyjnych rozwiązań gospodarczych 5. Koordynacja działań instytucji pośrednictwa pracy oraz realizacja podstawą wysokiej jakości życia w Gminie w życia jakości wysokiej podstawą programów aktywnego przeciwdziałan ia bezrobociu 3.2. 1. Promowanie Dostęp do informacji turystycznej za pomocą Wspieranie scalania infokiosku rozwoju gruntów e-Urząd nowoczesnego 2. Tworzenie i ekologicznego bazy

rolnictwa oraz informacji 3. Gospodarka lokalna lokalna Gospodarka 3. różnicowania turystycznej w kierunku 3. Tworzenie działalności warunków do pozarolniczej rozwoju handlu bezpośrednieg o 4. Promocja i wspieranie gospodarstw agroturystyczn ych oraz innej działalności okołorolniczej

3.3. Promocja Udział szkół w programach ogólnopolskich, m.in. postaw „Mistrzowie Kodowania”, „Nowe horyzonty innowacyjnych edukacji filmowej”, „Das bild der Anderen”, wśród „eTwinning”, „Ekonomia na co dzień”, „Twoje młodzieży i dane – twoja sprawa”, „PoczytajMy” dorosłych poprzez działalność szkoleniową i doradczą w tym poprzez aktywność szkół 4.1. 1. 2014r. – zakup remontera do naprawy dróg, Podnoszenie Modernizacja i Przebudowa dróg gminnych: ul. Kościuszki w jakości remonty dróg Trzebielu i ul. Kościuszki w Nowych Czaplach

infrastruktury gminnych 2015r. – sporządzenie dokumentacji projektowej drogowej 2. Wspieranie na przebudowę dróg w Olszynie i ul. Partyzantów inwestycji na w Bronowicach drogach Rozpoczęto budowę chodnika w Niwicy krajowych, (porozumienie ze Starostwem Powiatowym w wojewódzkich i Żarach) powiatowych 2016r. – przebudowa dróg gminnych w Olszynie i przebiegającyc ul. Partyzantów w Bronowicach (umowa o h przez Gminę przyznaniu pomocy w ramach PROW 2014-2020) wysoki komfort życia komfort wysoki 3. Remonty i 2017r. – współudział przy budowie chodnika budowa przy drodze powiatowej w Niwicy ciągów 2018 r. - współudział przy budowie chodnika pieszych przy drodze powiatowej w Czaplach 4. Budowa ścieżek rowerowych 4.2. Poprawa 1. Zwiększenie 2014r. – utworzenie trzech mieszkań socjalnych sytuacji zasobu w Chwaliszowicach w budynku po byłej szatni mieszkaniowej mieszkań sportowej socjalnych i komunalnych 2. Poprawa stanu technicznego mieszkań socjalnych i komunalnych 4. Rozwinięta infrastruktura zapewniająca zapewniająca infrastruktura Rozwinięta 4. 3. Poprawa warunków do rozwoju mieszkalnictw a

4.3. 1. Zwiększenie 2014r. – udzielono dotacji na budowę Uporządkowan stopnia przydomowych oczyszczalni w 11 ie gospodarki zwodociągowa gospodarstwach domowych, zwodociągowanie wodno – nia Gminy wsi Jasionów ściekowej 2. Wspieranie 2015r. – udzielono dotacje na budowę budowy przydomowych oczyszczalni w 12 przydomowych gospodarstwach domowych, zwodociągowanie oczyszczalni wsi Karsówka, Wierzbięcin, zakup koparko – 3. Rozbudowa ładowarki dla ZGKiM, zlecenie wykonania sieci dokumentacji projektowej na budowę kanalizacyjno wodociągów w miejscowościach: Siedlec, - sanitarnej Bukowina, Mieszków, Jędrzychowice 2016r. – udzielono dotacje na budowę przydomowych oczyszczalni w 22 gospodarstwach domowych, zwodociągowanie wsi Marcinów oraz Łuków (częściowo), zamówiono program funkcjonalno użytkowy dla projektu budowy kanalizacji sanitarnej w m. Nowe Czaple i części m. Bronowice w celu złożenia wniosku o dofinansowanie 2017r. – udzielono dotacji na budowę przydomowych oczyszczalni w 11 gospodarstwach domowych, zwodociągowanie wsi Łuków 2018 r.- udzielono dotacji na budowę przydomowych oczyszczalni w 13 gospodarstwach domowych, -budowa sieci kanalizacyjnej sanitarnej na odcinku od pasa drogi wojewódzkiej nr 350 w m. Nowe Czaple do włączenia w istniejąca sieć kanalizacji sanitarnej w m. Łęknica ul Dworcowa, -zakup wozów do transportu wody pitnej, 4.4. 2018 r- udział w programie Lubuska Unia Wspieranie Światłowodowa, rozwoju -podpisanie umowy WiFi EU- udostępnienie infrastruktury Internetu w miejscach publicznych teleinformatyc znej i energetycznej

Strategia została opracowana przy udziale pracowników Strategia Rozwiązywania Problemów Społeczny i OPS, UG, radnych Gminy Integracji Społecznej dla Gminy Trzebiel na lata Trzebiel, przedstawicieli 2014-2020 placówek oświatowych oraz przedstawicieli NGO działających na terenie Gminy Trzebiel oraz przyjęta Uchwałą nr III/12/2014 Rady Gminy Trzebiel z dnia 29 grudnia 2014r.

Niniejsze opracowanie stanowi realizację założeń do dnia 31.12.2018r.

Obszar Zadania Zamierzone Zgodność z działania realizowane w działania założeniami Cel ramach obszaru zawartymi w strategiczny (bieżące) - cele harmonogramie szczegółowe realizacji zadań – zrealizowane zadania 1.1.Rozwój 1.1.1. udzielanie - OPS udziela wsparcia systemu wsparcia świadczeń finansowego osobom i dla osób finansowych rodzinom zagrożonych zagrożonych osobom i rodzinom wykluczeniem wykluczeniem zagrożonym społecznym zgodnie z społecznym i wykluczeniem ustawą o pomocy wykluczonych ze społecznym zgodnie społecznej względu na z ustawą o pomocy ubóstwo i społecznej bezrobocie 1.1.2. Realizacja - w ramach programu programu „Pomoc dożywiane są dzieci z państwa w zakresie rodzin najbardziej dożywiania na lata potrzebujących w 2014-2020 stołówkach szkolnych i przedszkolnych na terenie gminy oraz na zewnątrz gminy - udzielane są zasiłki celowe na zakup żywności dla osób i rodzin najbardziej potrzebujących 1.1.3. Zapewnienie - realizowane są usługi usług opiekuńczych opiekuńcze w domach

i ponoszenie podopiecznych przez odpłatności za pobyt OPS w DPS - kierowane i opłacane są osoby wymagające umieszczenia w domach pomocy społecznej 1.1.4. Praca - praca socjalna,

socjalna służąca zawieranie kontraktów ubóstwo i bezrobocie i ubóstwo 1. Skuteczne przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego ze względu na na względu ze społecznego wykluczenia zjawisku przeciwdziałanie Skuteczne 1. pobudzeniu socjalnych z osobami aktywności osób i bezrobotnymi rodzin służąca korzystającymi ze wykorzystywaniu wsparcia OPS, własnych zasobów możliwości w rozwiązywaniu problemów 1.1.5. Udzielanie - udzielanie świadczeń świadczeń rodzinnych i świadczeń rodzinnych i z funduszu świadczeń z alimentacyjnego funduszu rodzinom alimentacyjnego uprawnionym do rodzinom korzystania z ww. uprawnionym do świadczeń korzystania z ww. świadczeń 1.2. Wzmocnienie 1.2.1. Podnoszenie - organizacja w gotowości osób kwalifikacji sołectwach bezrobotnych, w zawodowych i bezpłatnych kursów szczególności kompetencji komputerowych i długotrwale społecznych osób językowych dla bezrobotnych, do bezrobotnych i bez mieszkańców przez wejścia na rynek pracy NGO pracy korzystających z - organizacja w pomocy Ośrodka sołectwach kursów Pomocy Społecznej zawodowych przez poprzez np. NGO organizację szkoleń - i warsztatów 1.2.2. Dążenie do - szkolenie utworzenia pracowników OPS i UG podmiotu ekonomii w zakresie tworzenia społecznej np. podmiotu ekonomii spółdzielni socjalnej społecznej, i Zakładu Aktywności Zawodowej, służących stworzeniu miejsc pracy dla osób długotrwale bezrobotnych i niepełnosprawnych, przygotowanie strategii działań aktywizujących oraz podjęcie działań adekwatnych wobec wniosków z diagnozy 1.3. Rozwój 1.3.1. Promocja i - rozpowszechnianie lokalnego rynku szersze informacji o możliwości pracy, promocja upowszechnienie kształcenia przedsiębiorczości i informacji o ofercie i ustawicznego zatrudnienia możliwościach dorosłych poprzez kształcenia internet, tablice ustawicznego w ogłoszeń, sołtysów Gminie i w regionie oraz rozwój oferty kształcenia ustawicznego dla osób 1.3.2. Akcje - tablica ogłoszeń w informacyjne UG, na której można adresowane do zostawiać oferty pracy pracodawców zwiększające ich wiedzę m.in. w zakresie możliwości i korzyści wynikających z zatrudnienia osób 50+, osób niepełnosprawnych, regulacji prawnych dot. zatrudnienia pracowników i konsekwencji ich łamania oraz elastycznych form zatrudnienia, w tym e-pracy, itp. 2.1. Wzmocnienie 2.1.1. Rozwijanie - organizacja Szkół dla trwałości więzi kompetencji rodziców przez OPS rodzinnych oraz rodzicielskich i - warsztaty dla promocja wzorców zwiększanie rodziców z

aktywnego świadomości psychologiem (OPS)

spędzania czasu rodziców w zakresie - spotkania dla wolnego w gronie obowiązków rodziców z prawnikiem rodziny wychowawczych m.in. poprzez: organizację zajęć warsztatowych dla rodziców w zakresie wychowania dzieci, warsztatów dla rodziców z dziećmi oraz oprac. materiałów edukacyjnych, informacyjnych dot. możliwości uzyskania pomocy 2.1.2. Rozwijanie - tworzenie Zespołów współpracy Multiprofesjonalnych

2. Trwałe i poprawnie funkcjonujące rodziny funkcjonujące poprawnie i Trwałe 2. rodziców ze szkołą przez szkoły i OPS, szczególnie rodziców - realizacja kontraktów starszych dzieci i dziecko – rodzic – młodzieży w celu szkoła radzenia sobie z - organizacja zajęć problemami socjoterapeutycznych wychowawczymi - organizacja kolonii z programem profilaktycznym - 2.1.3. Działania - organizacja pikników promujące i służące rodzinnych przez OPS, aktywnemu - organizacja wycieczek spędzania czasu szkolnych z udziałem wolnego wspólnie dzieci z rodzicami przez całe rodziny (szkoły), m.in. organizacja - organizacja „szkoły imprez dla rodziców” przez angażujących do OPS aktywności całe - przeszkolenie rodziny, wyjazdów asystenta rodziny w rodzinnych, zakresie prowadzenia zwiększenie zasięgu „szkoły dla rodziców” obecnie - organizacja realizowanych tego warsztatów typu wydarzeń rękodzielniczych przez NGO, placówki wsparcia dziennego OPS, OKiB - obchody dni babci, dziadka, dziecka, matki, ojca, w poszczególnych sołectwach, przez placówki oświatowe, placówki wsparcia dziennego OPS, OKiB, NGO

2.2. Rozszerzenie 2.2.1. Świadczenie - w 2014 r. asystent oferty działań przez Ośrodek rodziny był wyrównujących Pomocy Społecznej zatrudniony na umowę szanse rodzin z usługi „asystent cywilnoprawną a od problemami rodziny” 2016 r. pracuję na umowę o pracę na pełen etat 2.2.2. Działania - od grudnia 2016 mające na celu działa wolontariat w pomoc w nauce szkołach na podstawie dzieciom z trudnych porozumień z OPS, środowisk m.in. poprzez organizacje wolontariatu 2.2.3. Promowanie - działania asystenta wzorców podziału rodziny obowiązków rodzinnych i domowych między mężczyzn i kobiety, szerszego włączenia mężczyzn w wychowywanie dzieci w celu umożliwienia kobietom większej aktywności zawodowej i społecznej, poprzez np. włączanie tej tematyki w działania informacyjno – edukacyjne adresowane do rodzin itp. 2.2.4. Działania na - udział pracowników rzecz opieki nad UG, OPS oraz dziećmi Przedszkola w warsztatach z zakresu otwierania żłobka

2.2.5. Promowanie - udostępnianie na alternatywnych stronie internetowej i form opieki nad tablicach ogłoszeń dziećmi informacji o odpowiadających na możliwościach specyfikę potrzeb tworzenia Klubów mieszkańców Malucha, domowych gminy, w tym przedszkoli, punktów wsparcie przedszkolnych informacyjne i edukacyjne adresowane do osób zainteresowanych świadczeniem takich usług 2.2.6. Dostęp do - otwarte przedszkole w zorganizowanej okresie ferii zimowych, opieki nad dziećmi - organizacja półkolonii podczas przerw w placówkach feryjnych i wsparcia dziennego wakacyjnych m.in. OPS oraz Ośrodka poprzez organizację Kultury i Biblioteki w półkolonii i zajęć Trzebielu świetlicowych w - organizacja półkolonii wakacje oraz objęcie przez stowarzyszenia opieką przedszkolną w czasie wakacji większej liczby dzieci 2.2.7. Szerszy - organizacja wolnego dostęp do zajęć czasu dla dzieci i świetlicowych dla młodzieży w okresie dzieci i młodzieży w wakacyjnym i ferii Trzebielu i na zimowych przez obszarach wiejskich sołectwa w poprzez organizację poszczególnych zajęć świetlicowych miejscowościach w sołectwach, w - otwarcie Podwórka w których ich nie ma Mieszkowie oraz zwiększenie - liczby miejsc w istniejących świetlicach 2.3. Podniesienie 2.3.1. - udział w kampanii efektywności Organizowanie akcji ogólnokrajowej profilaktyki i kampanii informacyjno – uzależnień informacyjno – edukacyjnej Zachowaj realizowanej w edukacyjnych Trzeźwy Umysł – gminie budujących ulotki, plakaty, świadomość konkursy, spotkania zagrożeń jakie niesie profilaktyczne w ze sobą spożywanie szkołach alkoholu i innych - zakładanie środków Niebieskich Kart psychoaktywnych, (przeciwdziałanie szczególnie przez przemocy w rodzinie) osoby nieletnie, oraz przez policję, OPS, wzmacniających placówki oświatowe, gotowość GKRPA, mieszkańców do - zgłaszanie na aktywnego Prokuraturę spraw o reagowania na te przemocy domowej problemy - rozpowszechnianie ulotek o działaniach OT Profil z Żar oraz Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Zarach w zakresie pomocy dla osób uzależnionych oraz stosujących przemoc w rodzinie - wpłacanie przez OPS zasiłków do sklepu dla osób uzależnionych od alkoholu w celu uniemożliwienia marnotrawienia przyznanej pomocy 2.3.2. Prowadzenie - organizacja działań wywiadówek dla profilaktycznych rodziców ze adresowanych do specjalistami np. dzieci i młodzieży Ośrodka mających na celu Terapeutycznego Profil zwiększenie z Żar w zakresie poziomu ich wiedzy profilaktyki od i świadomości alkoholu i innych zagrożeń substancji wynikających z psychoaktywnych, uzależnień oraz - organizacja rad zwiększenie pedagogicznych ze umiejętności specjalistami j.w. z odmawiania w zakresu sytuacjach pokusy, przeciwdziałania zakładających m.in. uzależnień od alkoholu zwiększenie roli oraz innych substancji szkoły i policji w psychoaktywnych, profilaktyce - prowadzenie zajęć uzależnień oraz profilaktycznych w szersze włączenie do placówkach programów oświatowych profilaktycznych sugestywnych form oddziaływania na odbiorców 2.4. Rozszerzenie 2.4.1. Prowadzenie - rozpowszechnianie oferty wsparcia dla działań ulotek i plakatów w osób uwikłanych w informacyjnych sklepach, w ośrodkach problem uzależnień adresowanych do zdrowia, w szkołach na i ich rodzin osób uwikłanych w tablica ogłoszeń w problem uzależnień poszczególnych nt. sposobów miejscowościach radzenia sobie z - praca socjalna problemem, poprzez pracowników OPS opracowanie - działania GKRPA zestawu materiałów informacyjno – edukacyjnych (ulotki , plakaty) oraz szeroką ich dystrybucję m.in. przy współpracy z Kościołem 2.4.2. Tworzenie - działalność Punktu grup wsparcia dla Konsultacyjno osób uzależnionych Informacyjnego dla od alkoholu, Osób Uzależnionych od środków Alkoholu i Ich Rodzin psychoaktywnych, w Trzebielu, współuzależnionych, dorosłych dzieci alkoholików 2.5 Podniesienie 2.5.1. Działania - rozpowszechnianie skuteczności informacyjno – ulotek i plakatów w przeciwdziałania edukacyjne sklepach, na tablicach przemocy w adresowane do ogłoszeń, informacje w rodzinach i mieszkańców internecie ochrony osób mające na celu - organizacja dotkniętych zwiększenie ich Gminnego Tygodnia przemocą gotowości i Przeciwdziałania kompetencji w Przemocy Wobec Dzieci zakresie od 2017 r. poprawnego reagowania na zjawisko przemocy m.in. poprzez dystrybucję materiałów informacyjno - edukacyjnych 2.5.2. Programy - kierowanie sprawców wsparcia przemocy w rodzinie do adresowane do udziału w programach rodzin dotkniętych i korekcyjno – zagrożonych edukacyjnych w PCPR przemocą Żary zawierające m.in. - kierowanie sprawców takie usługi jak: przemocy do GKRPA pomoc prawna, celem podjęcia terapii pomoc odwykowej psychologiczna, - porady prawne i terapia rodzinna psychologiczne dla oraz współpraca z osób doznających instytucjami na przemocy w rodzinie rzecz realizowane przez przeciwdziałania Stowarzyszenie na przemocy w zakresie Rzecz Kobiet „ŻAR” z kierowania Żar, sprawców do - praca Zespołu udziału w Interdyscyplinarnego programach oraz Grup Roboczych korekcyjno - edukacyjnych 2.5.3. Stworzenie - współpraca ze warunków do Stowarzyszeniem na uruchomienia grup Rzecz Kobiet „Żar” z wsparcia dla ofiar Żar w zakresie pomocy przemocy prawnej i psychologicznej 3.1. Rozwój 3.1.1. Zapewnienie - realizacja usług systemu służącego opieki nad osobami opiekuńczych w

aktywizacji starszymi w ich domach podopiecznych

zapewnieniu środowiskach przez OPS wsparcia osobom 3.1.2. Rozszerzenie - coroczne obchody

starszym

jakość życia życia jakość osób starszych osób oraz niepełnospra ich i wnych rodzin 3. Wysoka 3. oferty Spotkań wigilijnych dla zagospodarowania starszych, samotnych, czasu wolnego chorych mieszkańców adresowanej do - coroczne seniorów np. październikowe Dni poprzez organizację Seniora cyklicznych - otwarcie Klubów wyjazdów, kół Seniora w Żarkach zainteresowań, Wielkich i w wydarzeń Mieszkowie okolicznościowych - powstanie oraz rozwijanie Stowarzyszenia współpracy Aktywnych Seniorów – sąsiedzkiej m.in. skierowanie poprzez tworzenie bezpośrednio do warunków do seniorów, ale także inicjowania grup działalność innych samopomocowych , stowarzyszeń organizację wymian ukierunkowanych w barterowych, banku swych działaniach do czasu itp. potrzeb seniorów

3.1.3. Promowanie - kursy komputerowe postawy „uczenia dla seniorów w się przez całe życie” Żarkach Wielkich i w oraz rozwijanie Dębince oferty edukacyjnej dla osób starszych m.in. w zakresie nowych technologii z wykorzystaniem wsparcia wolontariuszy 3.1.4. Poprawa - zajęcia sportowe z warunków oraz rehabilitantem w promowanie klubach seniora aktywności fizycznej - plenerowa siłownia w wśród osób Trzebielu starszych - Biegi z Kulturą w poszczególnych miejscowościach (odbyły się już 4) z z różnieniem poziomu trudności według grup wiekowych - 3.1.5. Usprawnienie - umieszczanie systemu informacji na stronie przekazywania gminy oraz na portalu informacji osobom społecznościowym starszym nt. oferty gminy, wsparcia dostępnej w gminie 3.2. Rozwój 3.2.1. Świadczenie - zapewnia PCPR Żary systemu służącego opieki nad osobami wsparciu i niepełnosprawnymi aktywizacji osób m.in. w formule niepełnosprawnych usług asystentów i ich rodzin osób niepełnosprawnych, opieki zawodowej, sieci opiekunów nieformalnych, oraz wolontariatu 3.2.2. Integracja - praca socjalna dla środowiska osób osób niepełnosprawnych niepełnosprawnych i i ich rodzin, ich rodzin w zakresie systematyczne poradnictwa wsparcie socjalnego, dotarcia do psychologiczne i prawnika, świadczeń terapeutyczne oraz terapeutycznych, wspieranie rozwoju psychologicznych i zainteresowań i innych według podejmowania możliwości dostępu działań pracowników i potrzeb samopomocowych tych osób 3.3. Szersze 3.3.1. Redukcja włączenie osób barier starszych i architektonicznych niepełnosprawnych w budynkach w życie społeczne gminnych i gminy, miejscach ograniczenie użyteczności stereotypów i publicznej uprzedzeń dot. 3.3.2.Działania - festyny na rzecz starości i służące integracji zbiórek pieniężnych dla niepełnosprawności zdrowych osób chorych celem mieszkańców gminy podjęcia różnego z osobami leczenia niepełnosprawnymi - festyny szkolne, w szczególności wiejskie z udziałem adresowane do osób dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, m.in. poprzez - wolontariat dla dzieci wydarzenia z integracyjne i niepełnosprawnościami promowanie (w ramach wolontariatu naręcz wolontariatu OPS ze osób szkołami) niepełnosprawnych 3.3.3. Działania - warsztaty mające na celu międzypokoleniowe wzmacnianie realizowane w klubach integracji seniora, w międzypokoleniowej stowarzyszeniach i Ośrodku Kultury i Bibliotece, - wspólne imprezy okolicznościowe np. Dni Seniora, Dni Babci i Dziadka w szkołach, świetlicach w OKiB, w NGO 4.1. Zwiększenie 4.1.1. Promowanie - działalność NGO promocji zdrowia, aktywnego trybu promująca i realizująca zdrowego stylu życia zadnia z zakresu życia i profilaktyka zdrowego żywienia, chorób rekreacja piesza i cywilizacyjnych rowerowa - zajęcia gimnastyczne dla kobiet organizowane przez OKiB i UG - drużyny piłkarskie dorosłych i młodzieżowe - marsze w szkołach „STOP RAKOWI” - cykl pogadanek i

warsztatów z zakresu zdrowego żywienia organizowany przez OKiB w 2017 r. - działania profilaktyczneo – edukacyjne w szkołąch dla dzieci i rodziców z zakresu: wszawicy, zdrowego odżywiania, dbania o higienę zębów i jamy ustnej, sportu i rekreacji, uzależnień od alkoholu i środków psychoaktywnych, i wiele innych - badania mammograficzne w mammobusie przynajmniej 2 razy rocznie - badanie osteoporozy dla mieszkańców od 30 roku życia w 2018 r. - dostęp do pomiarów cukru, ciśnienia, wzroku w Ośrodkach Zdrowia oraz podczas

4. Wysoki poziom bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców gminy mieszkańców zdrowotnego bezpieczeństwa poziom Wysoki 4. festynów wiejskich 4.1.2. Zapewnienie - przebudowa boisk w infrastruktury Trzebielu i Żarkach umożliwiającej sport Wielkich i aktywną rekreację - sprzątanie parku i ścieżek rowerowych (geościeżka) - dostęp do boisk i ORLIKA dla mieszkańców bez ograniczeń - 4.1.3. Współpraca - udział w 2017 r. ze Starostwem pracowników OPS oraz Powiatowym, nauczycieli i uczniów środowiskiem gimnazjum w medycznym i obchodach Żarskiego organizacjami poz. Tygodnia Zdrowia w zakresie działań Psychicznego profilaktycznych - spotkania adresowanych do profilaktyczne dla mieszkańców gminy mieszkanek gminy z zakresu nowotworów: jelita grubego, szyjki macicy, piersi

4.2. Zwiększenie 4.2.1. Tworzenie dostępu do warunków wysokiej jakości organizacyjno – opieki zdrowotnej w inwestycyjnych do gminie rozszerzenia konkurencyjności usług medycznych w gminie 4.2.2. Podjęcie - Ośrodek zdrowia działań służących sprowadza badania zwiększeniu słuchu, wzroku, dostępności do kręgosłupa usług medycznych - udostepnienie badań w gminie poprzez i wstępnych m.in. szerszy dostęp konsultacji z do deficytowych osteoporozy specjalistycznych - usług lekarskich 4.2.3. Współpraca - brak Gminy ze środowiskiem medycznym w Trzebielu w zakresie wymiany informacji i koordynacji działań bieżących poprzez organizację cyklicznych spotkań 4.2.4. Wsparcie - szkolenie strażaków Ochotniczych Straży według Pożarnych w zapotrzebowania zdobywaniu - doposażanie OSP uprawnień w sprzęt ratowniczy ratownika - modernizacja kwalifikowanego sprzętów ratowniczych oraz zwiększeniu potencjału i wyposażenia ratowniczego 4.2.5. Organizacja - szkolenia dla dzieci i szkoleń w zakresie młodzieży w szkołach pierwszej pomocy - szkolenia dla dla dzieci, młodzieży wolontariuszy OPS i osób dorosłych - szkolenia dla pracowników OPS i UG 5.1. Wzmocnienie 5.1.1. Rozszerzanie - analiza ankiet atrakcyjności i oferty zajęć i dotyczących propozycji kompleksowej wydarzeń służących zajęć w OKiB oferty rozwijaniu zagospodarowania zainteresowań dzieci czasu wolnego w i młodzieży zgodnie Gminie z preferencjami młodych 5.1.2. Wspieranie - igrzyska sportowe w działań sołectwach inicjowanych - turnieje piłki nożnej oddolnie przez dla niezrzeszonych społeczność lokalną dziecięcych grup mających na celu sportowych zwiększenie dostępu - organizacja dni do zajęć dziecka w sołectwach dodatkowych dla - organizacja czasu dzieci i młodzieży wolnego dla dzieci i oraz os. dorosłych młodzieży w na obszarach sołectwach wiejskich gminy - działalność świetlic opiekuńczo- wychowawczych, Organizacja warsztatów rękodzielniczych przez NGO dla różnych grup wiekowych - stworzenie gry terenowej „Górnicze ścieżki” 5.1.3 Stworzenie - konkursy inicjatyw warunków do społecznych samodzielnego skierowane do różnych podejmowania grup społecznych, w aktywności przez tym młodzieżowych,

młodzież ogłaszane przez OKiB Gminie Gminie 5. Łatwo dostępna, atrakcyjna i kompleksowa oferta zagospodarowania czasu wolnego w w wolnego czasu zagospodarowania oferta kompleksowa i atrakcyjna dostępna, Łatwo 5. 5.1.4. - ewaluacja po Systematyczne przeprowadzonych badania oczekiwań i inicjatywach zapotrzebowania społecznych w ramach mieszkańców gminy konkursów OKiB w zakresie oferty czasu wolnego oraz poziomu ich satysfakcji z bieżącej oferty 5.1.5. Lepsza - kalendarz imprez w koordynacja oferty OKiB ogłaszany na oraz bieżąca stronie internetowej współpraca i UG oraz na FB OKiB wymiana informacji - wspólne pomiędzy organizowanie imprez instytucjami i kulturalnych, organizacjami sortowych, działającymi w rekreacyjnych z obszarze gminy placówkami oświatowymi, OPS, NGO, sołectwami - możliwość dyskusji na temat działalności i współpracy na FB jak również poprzez ankiety z satysfakcji działalności i możliwości rozwoju OKiB - 5.2. Wzmocnienie 5.2.1. Opracowanie - dwa razy do roku promocji oraz i wdrożenie projektu objazdowe kino zwiększenie „Kino letnie” ORANGE w Trzebielu dostępności mającego na celu mieszkańców do ułatwienie oferty kulturalnej i korzystania z oferty innych instytucji i kina w okresie organizacji z terenu letnim poprzez gminy objazdowe kino 5.2.2. Szersza i - kalendarz działań wielokanałowa społeczności lokalnych promocja świetlic na łamach stron OKiB wiejskich - zakładanie postów na organizowanych portalach wydarzeń np. społecznościowych poprzez organizację przez poszczególne dni otwartych, sołectwa, UG, OKiB, reklamę na NGO imprezach - promocja na stronie lokalnych, w internetowej szkołach, www.trzebiel.pl współpracę z - promocja działań lokalnymi lokalnych w mediach organizacjami regionalnych pozarządowymi, wykorzystanie do działań promocyjnych portali społecznościowych 6.1. Wzmocnienie 6.1.1. - realizacja Programów poczucia Systematyczne Aktywności Lokalnej tożsamości lokalnej diagnozowanie przez OPS i współpracy zasobów i potrzeb - realizacja prac mieszkańców na lokalnych społecznie użytecznych rzecz rozwoju społeczności oraz poprzez prace lokalnego wsparcie organizacji porządkowe we wsiach i animowanie - „sprzątanie świata” działań oddolnych przez dzieci i młodzież mieszkańców (w tym szkolną wydarzeń - akcja ekologiczna z środowiskowych) nagrodami z zakresu służących ochrony środowiska: rozwiazywaniu „Razem możemy więcej lokalnych – zbiórka odpadów problemów, selektywnych” liczba rozwijaniu lokalnej oddanych śmieci tożsamości, selektywnych do potencjału i PSZOK przez grupy współpracy w społeczne (sołectwa), środowisku placówki oświatowe, świetlice opiekuńczo- wychowawcze, - zielone drzewko za śmieci selekcjonowane - kompost za śmieci selektywne - festyny tematyczne tj. noc świętojańska, pieczony ziemniak, niezapominajka,

dożynki wiejskie i organizacjach pozarządowych organizacjach 6. Aktywni i zintegrowani mieszkańcy Gminy oraz zwiększenie ich udziału w w udziału ich zwiększenie oraz Gminy mieszkańcy zintegrowani i Aktywni 6. gminne, 6.1.2. Działania - powstanie filmu wspierające „Historie kultywowanie niezapomniane”, lokalnych tradycji i - wydanie dziedzictwa książki „Powojenna kulturowego przez historia Żarek Wielkich społeczności lokalne we wspomnieniach mieszkańców” - stworzenie gry terenowej „Górnicze ścieżki” - powstanie filmu i broszury „Górnicze tradycje w Nowych Czaplach i Bronowicach” 6.2. Rozwój 6.2.1. Promowanie - obchody w Gminie aktywności lokalnych Międzynarodowego samopomocowej, autorytetów i Dnia Wolontariusza 5 wolontarystycznej i dobrych przykładów grudnia każdego roku obywatelskiej aktywności począwszy od 2016 r. mieszkańców społecznej i lokalnej Gminy 6.2.2. Promocja i - działalność upowszechnianie wolontariatu w świadczenia szkołach na zasadzie wolontariatu porozumienia z OPS również wśród osób - promowanie działań niepełnosprawnych wolontariatu na stronie m.in. poprzez internetowej UG oraz działania portalu informacyjno – społecznościowego, a promocyjne oraz także w regionalnych działania Klubów mediach Wolontariusza w szkołach 6.2.3. Rozwijanie - rozpowszechnianie kompetencji liderów informacji w społecznych, w tym placówkach liderów oświatowych o młodzieżowych działaniach m.in. w zakresie poszczególnych prowadzenia działań wolontariuszy lokalnych i współpracy w środowisku 6.2.4. Szersze - od 2018 r. trwają wykorzystanie w prace nad utworzeniem gminie rozwiązań funduszu sołeckiego pozwalających na - ogłaszanie włączenie konsultacji mieszkańców w społecznych przy podejmowanie podejmowaniu decyzji w zakresie dokumentów ważnych spraw lokalnych w strategicznie da gminy tym - udział mieszkańców upowszechnianie przy tworzeniu informacji w tym dokumentów zakresie strategicznych np. strategia rozwiazywania problemów społecznych, program rewitalizacji gminy, strategia rozwoju gminy - możliwość udziału i zgłaszania wniosków w sesjach rady gminy 6.3.1. Wsparcie - doradztwo przez LGD edukacyjne w grupa łużycka zakresie kwestii - doradztwo z Punktów ważnych dla Informacji o zakładania i Funduszach Unijnych funkcjonowania - wsparcie organizacji np. merytoryczne prawa, księgowości, pracowników OPS i UG pozyskiwania - pomoc pracowników funduszy OPS i UG w pisaniu i zewnętrznych, składaniu projektów przygotowania - projektów, itp. dla grup nieformalnych, samoorganizujących się oraz organizacji pozarządowych 6.3.2. Opracowanie - koncepcji systemu wsparcia instytucjonalnego organizacji pozarządowych z terenu gminy w zakresie zewnętrznego prowadzenie księgowości i kwestii prawnych 6.3.3. Stworzenie warunków do integrowania organizacji pozarządowych z terenu gminy Trzebiel np. poprzez organizację cyklicznych spotkań i wsparcie powołania Gminnego Forum Organizacji Pozarządowych 6.3.4. Włączenie - ogłaszanie NGO w myślenie o konsultacji rozwoju gminy społecznych przy poprzez podejmowaniu konsultowanie dokumentów ważnych niektórych decyzji strategicznie dla gminy - udział przedstawicieli NGO przy tworzeniu dokumentów strategicznych np. strategii rozwiazywania problemów społecznych, programu rewitalizacji gminy, strategii rozwoju gminy, - konsultowanie niektórych ważnych uchwał rady gminy, np. Uchwała w sprawie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz zasad usytuowania miejsc sprzedaży napojów alkoholowych na terenie gminy Trzebiel

7.1. Zwiększenie 7.1.1. Wsparcie - warsztaty z zakresu promocji i edukacyjne w budowania partnerstw

informacji w zakresie tworzenia z udziałem zakresie partnerstw przedstawicieli podejmowania lokalnych samorządu, NGO, działań lokalnego biznesu w partnerskich w latach 2014 – 2015 gminie 7.1.2. Stworzenie - inicjowanie i warunków w gminie organizowanie spotkań Trzebiel do międzysektorowych w podejmowania latach 2014 - 2015 dialogu pomiędzy instytucjami, organizacjami i mieszkańcami 7.1.3. Promocja w - promocja na stronie zakresie tworzenia internetowej Gminy

lokalnych Trzebiel system partnerstwa w Gminie Trzebiel Gminie w partnerstwa system 7. Sprawnie funkcjonujący, rozwijający się się rozwijający funkcjonujący, Sprawnie 7. partnerstw - rozpowszechnianie ulotek o budowaniu partnerstw w lokalnych instytucjach międzysektorowych 7.2. Utworzenie w 7.2.1. Rozpoznanie - diagnoza powstała gminie partnerstwa zasobów Gminy w podczas tworzenia lokalnego zakresie Gminnej Strategii potencjalnych Rozwiązywania partnerów Problemów Społecznych i Integracji Społecznej dla Gminy Trzebiel na lata 2014 – 2020, a także przy analizie poszczególnych potencjalnych partnerów 7.2.2. Stworzenie - organizacja spotkań warunków do roboczych w latach powołania 2014-2015 partnerstwa w gminie 7.2.3. - organizacja Podejmowanie doradztwa działań w kierunku - organizacja utworzenia warsztatów partnerstwa - organizacja grup lokalnego i roboczych powołania grup - powołanie roboczych partnerstwa „Razem dla Rozwoju” w dniu 11.12.2015r. 7.2.4. Wspieranie - wizyty studyjne u działań partnerstwa poszczególnych partnerów - spotkania partnerów 2 razy w roku 7.2.5. Wspólne budowanie strategii rozwoju współpracy