Ministerstwo Środowiska Państwowy Instytut
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu PROXIMA S. A. 50-056 Wrocław, ul. Wierzbowa 15 OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz TRZEBIEL (0646) Opracowała: DYREKTOR NACZELNY Państwowego Instytutu Geologicznego ................................ mgr Romana Wojciechowska upr. geol. Nr 050983 Redaktor arkusza: ................................ dr Marek Michniewicz upr. geol. Nr 021035 Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2002 SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE .............................................................................................................. 5 I.1. CHARAKTERYSTYKA TERENU ...................................................................... 7 I.2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU .................................................................... 9 I.3. WYKORZYSTANIE WÓD PODZIEMNYCH .................................................. 10 II. KLIMAT, WODY POWIERZCHNIOWE ..................................................................... 13 III. BUDOWA GEOLOGICZNA ......................................................................................... 14 IV. WODY PODZIEMNE ..................................................................................................... 16 IV.1. UŻYTKOWE PIĘTRA WODONOŚNE .......................................................... 17 IV.2. REGIONALIZACJA HYDROGEOLOGICZNA ............................................. 22 V. JAKOŚĆ WÓD PODZIEMNYCH .................................................................................. 28 VI. ZAGROŻENIA I OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH ............................................. 34 VII. WALORYZACJA WÓD PODZIEMNYCH ............................................................... 46 VIII. LITERATURA I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE ................ 49 Spis rycin zamieszczonych w tekście Ryc. 1. Zestawienie wartości statystycznych wybranych składników chemicznych wód piętra czwartorzędowego. Ryc. 2 Histogramy liczebności i krzywe częstości kumulowanych wybranych wskaźników chemicznych wód piętra czwartorzędowego. Ryc. 3. Zestawienie wartości statystycznych wybranych składników chemicznych wód piętra trzeciorzędowego. Ryc. 4 Histogramy liczebności i krzywe częstości kumulowanych wybranych wskaźników chemicznych wód piętra trzeciorzędowego. Ryc. 5 Zasięg oddziaływania niemieckich kopalń odkrywkowych węgla brunatnego (wg. niemieckich badań modelowych) [14]. Ryc. 6 Położenie arkuszy na tle fragmentu Mapy Głównych Zbiorników Wód Podziemnych GZWP wymagających szczególnej ochrony, wg A. S. Kleczkowskiego [20]. Ryc. 7 Parametry oceny waloryzacji. Ryc. 8 Waloryzacja głównego piętra wodonośnego arkuszy Łęknica i Trzebiel. 2 Załączniki graficzne dotyczące arkusza Trzebiel, zamieszczone w części tekstowej Zał. 1.1. Przekrój hydrogeologiczny I-I’ Zał. 1.2. Przekrój hydrogeologiczny II-II’ Zał. 2. Mapa głębokości występowania głównego piętra wodonośnego Zał. 3. Mapa miąższości i przewodności głównego piętra wodonośnego Zał. 4. Mapa dokumentacyjna Zał. 5. Wybrane warstwy informacyjne głównego piętra wodonośnego Tabele dotyczące arkusza Trzebiel, zamieszczone w części tekstowej Tabela 1a. Reprezentatywne otwory studzienne. Tabela 1b. Reprezentatywne studnie kopane. Tabela 1d. Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej (hydrogeologiczne otwory badawcze, otwory bez opróbowania hydrogeologicznego). Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych. Tabela 3a. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne otwory studzienne. Tabela 3b. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne studnie kopane. Tabela 4. Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych. Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej. Tabela A1 Źródła pominięte na planszy głównej. Tabela B. Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (hydrogeologiczne otwory badawcze, otwory bez opróbowania hydrogeologicznego). Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne. Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej. 3 Załączniki graficzne dotyczące arkusza Łęknica, zamieszczone w części tekstowej (materiały dołączone do objaśnień dla arkusza Łęknica) Zał. 1.1. Przekrój hydrogeologiczny I-I’ Zał. 2. Mapa głębokości występowania głównego piętra wodonośnego Zał. 3. Mapa miąższości i przewodności głównego piętra wodonośnego Zał. 4. Mapa dokumentacyjna Zał. 5. Wybrane warstwy informacyjne głównego piętra wodonośnego Tabele dotyczące arkusza Łęknica, zamieszczone w części tekstowej (materiały dołączone do objaśnień dla arkusza Łęknica) Tabela 1a. Reprezentatywne otwory studzienne. Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych. Tabela 3a.Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne otwory studzienne. Tabela 4. Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych. Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej. Tabela B. Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (otwory bez opróbowania hydrogeologicznego). Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne. Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej. 4 I. WPROWADZENIE Arkusze Łęknica (645) i Trzebiel (646) Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50000 opracowano w latach 2001-2002 w Przedsiębiorstwie Geologicznym we Wrocławiu PROXIMA S.A., zgodnie z umową nr 2-00-0094 i 2-00-0095 zawartą z Państwowym Instytutem Geologicznym. Państwowy Instytut Geologiczny jest Generalnym Wykonawcą Mapy hydrogeologicznej Polski, realizowanej na zlecenie Ministra Środowiska ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Mapę hydrogeologiczną sporządzono na podkładach sąsiadujących ze sobą map topograficznych w skali 1:50 000, arkusze: M-33-18-A Weisswasser - Łęknica i M-33-18-B Sagar - Trzebiel, w układzie współrzędnych 1942. Wymienione arkusze obejmują zasięgiem przygraniczny obszar Polski i Niemiec. Interpretację hydrogeologiczną opracowano dla polskiej części obszaru. Charakterystykę opisową arkuszy Łęknica i Trzebiel przedstawiono w jednym, wspólnym tekście objaśniającym, ponieważ budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne rejonu Łęknicy stanowią kontynuację warunków panujących na arkuszu Trzebiel, a powierzchnia polskiej części arkusza Łęknica jest bardzo mała. Wszystkie prace wykonano zgodnie z wymaganiami określonymi w „Instrukcji opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000” wydanej w 1999 roku przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Uwzględniono również uwagi zawarte w późniejszych, dodatkowych informacjach i wyjaśnieniach [36]. Celem niniejszego opracowania jest kartograficzne odwzorowanie warunków hydrogeologicznych głównych użytkowych pięter i poziomów wodonośnych, ze wskazaniem pięter i poziomów o podrzędnym znaczeniu, charakterystyka ilościowa i jakościowa zasobów wód podziemnych, sposobów ich zagospodarowania i wykorzystania oraz potencjalnych zagrożeń. Wykonano prace terenowe, laboratoryjne, graficzne, tabelaryczne i tekstowe. W ramach prac terenowych przeprowadzono wizję lokalną obszaru, zweryfikowano lokalizację, stan techniczny oraz wykorzystanie ujęć wód podziemnych, wykonano reperowe pomiary zwierciadła wody w studniach wierconych i kopanych, zebrano informacje o obiektach potencjalnie uciążliwych dla środowiska wodnego i pobrano 16 próbek wody do analiz laboratoryjnych (14 próbek na arkuszu Trzebiel i 2 na arkuszu Łęknica). Taka ilość opróbowanych punktów wynika z niewielkiej liczby czynnych na tym obszarze studni 5 wierconych i kopanych. Opróbowano wszystkie czynne ujęcia wód podziemnych. Jedenaście próbek pobrano z piętra czwartorzędowego ( wszystkie na arkuszu Trzebiel), a pięć z piętra trzeciorzędowego ( 3 na arkuszu Trzebiel i 2 na arkuszu Łęknica). Reperowe pomiary zwierciadła wody w studniach wierconych i kopanych wykonano w czerwcu 2001 roku. W celu określenia stopnia zanieczyszczenia wód podziemnych głównych, użytkowych poziomów wodonośnych wykonano badania laboratoryjne jakości wody w zakresie 35 wskaźników fizyczno-chemicznych (w tym 10 metali ciężkich). Analizy wykonano w laboratorium badań chemicznych przy Przedsiębiorstwie Geologicznym we Wrocławiu PROXIMA S.A. Do opracowania arkuszy wykorzystano dane pochodzące z materiałów archiwalnych, informacje zawarte w publikacjach, wyniki kartograficznych prac terenowych i badań laboratoryjnych oraz informacje uzyskane podczas wizji lokalnej. Materiały archiwalne pochodzą z Banku Danych Hydrogeologicznych i Banku Danych Geofizycznych, ze zbiorów archiwum Przedsiębiorstwa Geologicznego we Wrocławiu PROXIMA S.A., Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, Ekokonremu Wrocław i Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Wykaz wykorzystanych publikacji, map i dokumentacji archiwalnych zamieszczono w rozdziale VIII tekstu. Na omawianym obszarze zlokalizowano łącznie około 2 300 otworów archiwalnych, głównie złożowych, usytuowanych przede wszystkim w południowo-zachodniej i zachodniej części arkusza [2]. Znaczna