Rodelinda Rodelinda Regina De’ Longobardi
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
RODELINDA RODELINDA REGINA DE’ LONGOBARDI GEORG FRIEDRICH HÄNDEL DYREKTOR NACZELNY FILHARMONII ŁÓDZKIEJ TOMASZ BĘBEN DYREKTOR ARTYSTYCZNY FILHARMONII ŁÓDZKIEJ LECH DZIERŻANOWSKI DYRYGENT I SZEF ORKIESTRY FILHARMONII ŁÓDZKIEJ DANIEL RAISKIN CHÓRMISTRZ I SZEF CHÓRU FILHARMONII ŁÓDZKIEJ DAWID BER DYREKTOR GENERALNY MET PETER GELB DYREKTOR MUZYCZNY MET JAMES LEVINE GEORG FRIEDRICH HÄNDEL (1685–1759) RODELINDA RODELINDA, REGINA DE’LONGOBARDI DRAMMA PER MUSICA W TRZECH AKTACH LIBRETTO: NICOLA FRANCESCO HAYM WEDŁUG ANTONIA SALVIEGO, NA PODSTAWIE TRAGEDII PIERRE’A CORNEILLE’A PERTHARITE, ROI DES LOMBARDS OSOBY REALIZATORZY RODELINDA SOPRAN REŻYSERIA STEPHEN WADSWORTH królowa Longobardów, żona Bertarida DEKORACJE THOMAS LYNCH BERTARIDO KONTRALT KOSTIUMY MARTIN PAKLEDINAZ król Longobardów, pozbawiony tronu przez Grimoalda REŻYSERIA ŚWIATŁA PETER KACZOROWSKI FLAVIO rola niema syn Rodelindy i Bertarida OBSADA GRIMOALDO TENOR RENÉE FLEMING uzurpator roszczący sobie prawa do tronu Bertarida, RODELINDA książę Benewentu, narzeczony Eduige BERTARIDO ANDREAS SCHOLL FLAVIO MORITZ LINN EDUIGE MEZZOSOPRAN JOSEPH KAISER siostra Bertarida GRIMOALDO EDUIGE STEPHANIE BLYTHE UNULFO KONTRALT IESTYN DAVIES szlachcic, doradca Grimoalda, potajemny przyjaciel Bertarida UNULFO GARIBALDO SHENYANG GARIBALDO BAS książę Turynu, zbuntowany wobec Bertarida, przyjaciel Grimoalda ORKIESTRA THE METROPOLITAN OPERA AKCJA ROZGRYWA SIĘ W MEDIOLANIE W NOWYM JORKU W PAŁACU KRÓLEWSKIM DYRYGENT HARRY BICKET CZAS AKCJI: POCZĄTEK XVIII WIEKU (W ORYGINALE – VII WIEK) TRANSMISJA PRZEDSTAWIENIA Z THE METROPOLITAN OPERA W NOWYM JORKU – 3 GRUDNIA 2011 ROKU PRAPREMIERA W KING’S THEATRE W LONDYNIE PRZEDSTAWIENIE TRWA OKOŁO CZTERECH GODZIN 13 LUTEGO 1725 ROKU I PIĘTNASTU MINUT (Z DWIEMA PRZERWAMI) PREMIERA W THE METROPOLITAN OPERA W NOWYM JORKU PRZEDSTAWIENIE W JĘZYKU WŁOSKIM Z NAPISAMI 2 GRUDNIA 2004 ROKU W JĘZYKACH POLSKIM I ANGIELSKIM STRESZCZENIE LIBRETTA Bertarido, król Lombardii i Mediolanu, obalony przez Obaj z ukrycia obserwują przybyłych Rodelindę i Flavia. Grimoalda, został uznany za zmarłego. W Mediolanie Pojawia się Garibaldo z ultimatum od Grimoalda: jeśli Ro- przebywa jego żona, królowa Rodelinda i ich syn, Flavio. delinda chce ocalić syna, musi poślubić uzurpatora. Poko- Grimoaldo, który wcześniej zaręczył się z siostrą Bertarida, nana Rodelinda zgadza się. Bertarido rozpacza z powodu Eduige, liczy na to, że małżeństwo z siostrą króla pozwoli zdrady żony. Unulfowi nie udaje się go pocieszyć. mu wnieść roszczenia do tronu, ale ona odmawia zgody na ślub twierdząc, że nadal opłakuje brata. Tymczasem Akt drugi Bertarido, który rozpuścił pogłoski o swojej śmierci, Garibaldo, dowiadując się, że Grimoaldo planował poślu- by zyskać na czasie, planuje powrót do Mediolanu bić Eduige, ponownie oferuje siostrze króla swoje usługi w przebraniu, aby uratować żonę i syna. Grimoaldo, w zamian za jej rękę, ale otrzymuje odmowną odpowiedź. zdecydowany sięgnąć po koronę, ocenia swoje możliwości, Przypuszcza, że Eduige nadal jest zakochana w Grimo- naradzając się ze swoim powiernikiem Garibaldem oraz aldzie. Wraz z Flaviem nadchodzi Rodelinda, która stara Unulfem, członkiem rządu Bertarida, jedyną osobą, się uspokoić Eduige twierdząc, że przyszłość jej syna jest która wie, że Bertarido żyje. dla niej najważniejsza. Eduige zastanawia się jednak, jak Rodelinda może zaakceptować małżeństwo ze zdrajcą, Akt pierwszy jakim jest Grimoaldo. Jej miłość do niego przemieniła się Rodelinda i jej syn są przetrzymywani w pałacu w Me- w nienawiść. diolanie. Kiedy Grimoaldo niespodziewanie oświadcza, że pragnie ożenić się z nią, a nie z Eduige, a tym samym W rozmowie z Grimoaldem teraz Rodelinda przedstawia zdobyć tron, oburzona Rodelinda odmawia mu ręki. swoje ultimatum: wyjdzie za niego za mąż, jeśli tyran oso- Eduige, zaskoczona zachowaniem Grimoalda, przypo- biście, w jej obecności, zabije jej syna – nie może bowiem mina mu o jego przyrzeczeniach, ale on odtrąca ją, choć być jednocześnie żoną uzurpatora i matką prawowitego nadal jest w niej zakochany. Rozgoryczona i zachęcona króla. Skonfundowany i rozdrażniony Grimoaldo ustępuje. przez Garibalda, który wyznał jej miłość, Eduige postana- Obserwujący tę scenę Garibaldo stwierdza, że uzurpator wia upokorzyć Grimoalda. Garibaldo dzięki małżeństwu nie powinien poddawać się słabości i okazać swoją siłę, z Eduige chce zrealizować swoje własne ambicje związane nie bacząc na koszty. Unulfo postanawia zapewnić z objęciem tronu. Bertarida o wierności żony. Bertarido, przebrany za żołnierza, przychodzi pod pomnik Eduige spotyka Bertarida. Jest szczęśliwa, że znajduje postawiony ku jego czci. Tu spotyka go wierny Unulfo. go przy życiu. Unulfo zapewnia Bertarida, że Rodelinda nie zdradziła go, a Eduige obiecuje pomoc w połączeniu nie nadchodzi Bertarido i zabija Garibalda, ratując życie rodziny. Unulfo odchodzi i powraca z Rodelindą. Radosne tyranowi. Teraz staje przed nim gotów na śmierć. Przyby- spotkanie męża i żony przerywa pojawienie się Grimoalda. wają także Unulfo i Eduige, którzy przyznają się do udzie- Nigdy wcześniej nie widząc Bertarida, jest pewien, że przy- lenia pomocy Bertaridowi w ucieczce. W dowód wdzięcz- łapał Rodelindę w ramionach kochanka. Wtedy Bertarido ności za uratowanie życia Grimoaldo przywraca tron, żonę ujawnia swą tożsamość, ale Rodelinda, gotowa poświęcić i dziecko prawowitemu władcy, ponawia też wobec Eduige swoją reputację, by uratować życie męża, twierdzi, że męż- obietnicę małżeństwa. Wszyscy radują się wizją szczęśliwej czyzna kłamie. Grimoaldo grozi, że każdy, kto stanie na przyszłości. jego drodze, musi umrzeć. Rodelinda i Bertarido rozstają się ponownie. Akt trzeci Eduige i Unulfo postanawiają pomóc Bertaridowi uciec z więzienia, a Eduige ma nadzieję, że ten dobry uczynek zmaże jej wcześniejsze winy. Garibaldo radzi Grimoaldowi zabić Bertarida, ale Grimoaldo waha się, rozdarty między uczuciami strachu i miłości, pełen podejrzeń i wyrzutów sumienia. Uwięziony Bertarido znajduje broń, którą ktoś wrzucił do celi przez kraty. Słysząc czyjeś kroki, atakuje intruza, którym okazuje się być wierny Unulfo. Choć ranny, Unulfo wraz z Bertaridem ucieka tajnym przejściem. Rodelinda, która wraz z Eduige przybywa po chwili do celi, znajdu- je tylko zakrwawione okrycie Unulfa, obawia się zatem najgorszego. Grimoalda ciągle dręczą sprzeczne namiętności, spędzają- ce sen z powiek. Gdy wreszcie zasypia, zjawia się Garibal- do, który postanowił zabić go podczas snu. Niespodziewa- NA PODSTAWIE MATERIAŁÓW THE METROPOLITAN OPERA W NOWYM JORKU STEPHEN WADSWORTH REŻYSER Amerykański pisarz i reżyser, dzielący swój czas między teatr Toronto i Santa Fe. Szczególnie interesuje się dziełami twórców dramatyczny i operowy. W 2003 r. wyreżyserował Lohengrina XVII i XVIII w., takich jak: Molière, P. de Marivaux i C. Goldo- R. Wagnera w Seattle Opera, Don Juana Moliera w Old Globe ni oraz C. Monteverdi, G. F. Händel i W. A. Mozart. Wspólnie Theatre w San Diego i Kserksesa G. F. Händla w New York City z L. Bernsteinem napisał operę A Quiet Place. Jest dyrektorem Opera, w kolejnym roku – Rodelindę G. F. Händla w Met, Pier- studia dramatycznego Lindemann Young Artist Development ścień Nibelunga R. Wagnera w Seattle Opera i Don Juana Molièra Program przy Metropolitan Opera oraz dyrektorem studia (w swoim przekładzie) w Shakespeare Theatre w Waszyngtonie. operowego w Juilliard School w Nowym Jorku. Rząd francu- Współpracuje także z Teatro alla Scala, Royal Opera Covent ski przyznał mu tytuł Kawalera l’Ordre des Arts et des Lettres. Garden, Staatsoper w Wiedniu, Nederlandse Opera w Amster- W ubiegłym sezonie artystycznym widzieliśmy Borysa Goduno- damie oraz z teatrami operowymi w San Francisco, Los Angeles, wa M. Musorgskiego w jego reżyserii. RENÉE FLEMING RODELINDA (SOPRAN) Amerykanka. Przez wielu krytyków uznawana za największą im. R. Tuckera i Nagrodą im. G. Londona. Występuje w reper- gwiazdę bel canta. Jest solistką najsłynniejszych scen operowych tuarze klasycznym (m.in. w Alcinie G. F. Händla, Thais i Manon świata: Metropolitan Opera, Covent Garden i La Scali. Nagry- J. Masseneta, Cosi fan tutte, Weselu Figara i Don Giovannim wa dla Decca i Deutsche Grammophon. W 1996 r. otrzymała W. A. Mozarta, Kawalerze srebrnej róży R. Straussa), wykonuje przyznaną po raz pierwszy Nagrodę im. G. Soltiego, rok później także utwory współczesne (Tramwaj zwany pożądaniem A. Pre- otrzymała tytuł Wokalistki Roku, w 1999 r. jej płyta The Beautiful vine’a, Porgy i Bess G. Gershwina, Kandyd L. Bernsteina), śpiewa Voice została uhonorowana Nagrodą Grammy. Nagranie Rusałki także jazz. Jej zdjęcie ukazało się w wydanym przez A. Leibovitz A. Dvořaka otrzymało nagrodę magazynu „Gramophone” albumie fotografii najbardziej wpływowych kobiet świata XX w. w dwóch kategoriach: nagranie roku i najlepsze wykonanie W 2008 r. król Szwecji Karol Gustaw wręczył jej prestiżową opery. Wcześniej została uhonorowana m.in. Nagrodą Polar Music Prize. ANDREAS SCHOLL BERTARIDO (KONTRATENOR) Niemiec, absolwent Schola Cantorum Basiliensis. Jest laureb- salach koncertowych świata, występując z Berliner Philharmoni- atem wielu nagród, w tym dwóch Nagród ECHO (1999 i 2005). ker, New York Philharmonic, The Cleveland Orchestra, Deutsches Dla Deutsche Grammophon, Decca i Harmonia Mundi dokonał Symphonie-Orchester Berlin, Boston Symphony Orchestra, Royal wielu solowych nagrań, m.in. z utworami H. Purcella, G. F. Hän- Concertgebouw Orchestra, Dresdner Philharmonie, Akademie dla, W. A. Mozarta, J. A. Hassego, Ch. W. Glucka i A. Vivaldiego. für Alte Musik Berlin, Freiburger Barockorchester i Münchner W bieżącym