DOCSLIB.ORG

18197 Bodemdaling Samenvat.Petra Kopieindd

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
18197 Bodemdaling Samenvat.Petra Kopieindd Status rapport 2005 en Prognose tot het jaar 2050 december 2005 SAMENVATTING Bodemdaling door Aardgaswinning NAM-velden in Groningen, Friesland en het noorden van Drenthe 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000 260000 270000 280000 0 0 62000 N 62000 AMELAND- WESTGAT 0 AMELAND- 0 OOST 1 26 10 22 61000 8 0 30 61000 3 0 2 2 6 2 3 26 2 14 2 2 2 LAUWERSOOG- 6 LAUWERSOOG-C OOST 34 USQUERT LAUWERSOOG-WEST MODDERGAT VIERHUIZEN- NES 1 OOST 42 0 2 VIERHUIZEN-WEST WARFFUM ANJUM 600000 6 600000 METSLAWIER 4 BLIJA- 1 BLIJA EZUMAZIJL ZUID MUNNEKEZIJL 10 FERWERDERADEEL LEENS OOST RODEWOLT 6 SAAKSUM Delfzijl HOUWERZIJL OOST 2 Dokkum 4 2 OOSTRUM 22 ENGWIERUM 6 SAAKSUM WEST FEERWERD BEDUM KOLLUM NOORD 0 KOMMERZIJL 0 8 10 KOLLUM 3 2 59000 GRIJPSKERK 59000 KOLLUMERLAND GRONINGEN GROOTEGAST MOLENPOLDER GRONINGEN SEBALDEBUREN 6 0 0 LEEUWARDEN PASOP 4 58000 26 58000 1 BOERAKKER SUAWOUDE 10 SURHUISTERVEEN TIETJERKSTERADEEL Sappemeer OPENDE OOST Leek 1 6 0 18 MARUM MARUMERLAGE 14 Winschoten RODEN KIELWINDEWEER 6 0 0 ZUIDWENDIG daling in cm URETERP ZEVENHUIZEN VEENDAM OOST 57000 DRACHTEN VRIES NOORD OUDE 57000 2 - 6 NORG 6 PEKELA EEN 6 - 10 ANNERVEEN BLIJHAM VRIES CENTRAAL 10 - 14 14 - 18 2 0 18 - 22 NORG ZUID 0 22 - 26 56000 VRIES ZUID 56000 DONKERBROEK ASSEN 26 - 30 ASSEN 30 - 34 2 34 - 38 APPELSCHA 38 - 42 HEERENVEEN ELEVELD 0 0 10 2 0 Km 55000 55000 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000 260000 270000 280000 Dit is een samenvatting van het rapport Bodemdaling door Aardgaswinning (statusrapport 2005). Het volledige rapport kan worden besteld via www.nam.nl of bij de afdeling External Affairs van de NAM, postbus 28000, 9400 HH Assen. Telefoon 0592-368222 Bodemdaling door Aardgaswinning is een uitgave van NAM EPE-T-D (Bodembeweging) Grafische vormgeving en begeleiding: Reclameadviesbureau Unicom bv, Groningen m.m.v. NAM External Affairs en NAM EPT-IT-ED © Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V. 2005 2 Bodemdaling door aardgaswinning 2005 - Samenvatting In het kort Deze brochure vormt een samenvatting van het rapport De bodemdaling is berekend voor 2050 (de eindfase voor de “Bodemdaling door Aardgaswinning – NAM-velden in meeste velden), en voor de tussenliggende jaren 2010 en 2025. Groningen, Friesland en het noorden van Drenthe 2005”. In de prognoses zijn de laatste gegevens verwerkt met betrek- Dat rapport beschrijft de huidige situatie met betrekking tot king tot het compactiegedrag en modelparameters als dikte, bodemdaling als gevolg van gaswinning in de provincies druk en diepte van de reservoirs. In het scenario voor Groningen, Friesland en het noorden van Drenthe, en geeft de prognose voor het jaar 2050 en tussenliggende jaren is een prognose tot het jaar 2050. aangenomen dat de twee velden die worden gebruikt voor ondergrondse gasopslag, Norg en Grijpskerk, hiervoor op In een tweetal overeenkomsten – de Overeenkomsten dat tijdstip nog in gebruik zijn. Boven deze velden zal op dat Groningen - NAM en Tietjerksteradeel (Fryslân) - NAM inzake moment de bodemdaling minder zijn dan wanneer deze velden regeling vergoeding kosten bodemdaling aardgaswinning – is leeggeproduceerd zouden zijn. vastgelegd dat de NAM eens in de vijf jaar zal rapporteren over haar bodemdalingsverwachtingen, rekening houdend met In 2003 is in Noord-Nederland de vijfjaarlijkse grote waterpas- resultaten van actuele metingen en specifiek onderzoek op dit sing uitgevoerd met het doel de bodemdaling door gaswinning gebied. gedetailleerd in kaart te brengen. Hieruit is gebleken dat de bodemdaling die tot 2003 in het centrum van de schotel boven De vorige prognose dateert uit het jaar 2000. De toen gedane het gasveld Groningen is opgetreden circa 24,5 cm bedraagt. voorspelling over bodemdaling door gaswinning is in grote Dit komt in grote lijnen overeen met de prognose die in 2000 lijnen correct gebleken. Boven het Groningen-gasveld zijn de werd uitgebracht. verschillen tussen de voorspelde en in 2003 gemeten bodem- daling gemiddeld kleiner dan 10%. Deze verschillen geven geen aanleiding tot aanzienlijke bijstelling van de prognose in dit gebied. Boven de randen van het Groningen-veld en boven sommige velden in Friesland is de bodemdaling minder dan in de vorige prognose verwacht werd. Wat de maximale bodemdaling boven het Groninger gasveld betreft, wijkt de huidige prognose weinig af van de vorige. Thans is de verwachting dat de daling in het centrum van de kom in het jaar 2050 minder dan 48 cm zal bedragen. Een waarde van ca. 42 cm wordt nu het meest waarschijnlijk geacht. Sinds 2000 is er weer een aantal nieuwe gasvelden in de winningsvergunningen Groningen en Noord-Friesland aangetoond of in ontwikkeling gebracht. De bodemdaling ten gevolge van de (voorgenomen) productie van deze velden is in de modellering meegenomen. Verklarende woordenlijst aquifer: watervoerend deel van het reservoirgesteente compactie: het samendrukken van het reservoirgesteente door, het gewicht van bovenliggende gesteenten compressibiliteit: samendrukbaarheid depletie: het onttrekken van koolwaterstoffen (gas/olie) uit gesteente, waardoor drukdaling optreedt in-situ: ter plaatse (in de ondergrond) inversie: methode waarbij uit gemeten bodemdaling en kennis van de geologische structuur het compactiegedrag van het reservoir in de diepte wordt afgeleid BodemdalingBodemdaling door aardgaswinning door aardgaswinning 2005 - Samenvatting 2005 3 1) Inleiding Eén van de verantwoordelijkheden van de Nederlandse kelen gasvelden onder de Waddenzee opgenomen. Het in Aardolie Maatschappij B.V. (NAM) is na te gaan in hoeverre productie nemen van deze nieuwe gasvelden is echter afhan- de productieactiviteiten aanleiding kunnen geven tot bodem- kelijk van het verkrijgen van de benodigde vergunningen. daling als gevolg van compactie van de poreuze gesteentelagen De door gaswinning veroorzaakte bodemdaling manifesteert waaruit aardolie of -gas wordt gewonnen. Met de resultaten zich in de vorm van een platte, zeer gelijkmatige schotel. van dergelijke studies kan een inschatting worden gemaakt Die veroorzaakt een zekere scheefstand van het maaiveld, van de eventuele effecten van bodemdaling op bijvoorbeeld de die echter uitermate gering is (enkele centimeters verval per waterhuishouding of het milieu. Vervolgens kan worden bezien strekkende kilometer). welke maatregelen getroffen kunnen worden om deze effecten Om een regeling te treffen voor de vergoeding van kosten, te voorkomen dan wel te beperken. Hiertoe wordt voortdurend die teruggevoerd kunnen worden op bodemdaling ten gevolge onderzoek verricht en zijn, in de provincie Groningen al sinds van gaswinning in de provincie Groningen, werd op 1964 en in Friesland sinds 1969, regelmatig veldmetingen 31 augustus 1983 de overeenkomst Groningen-NAM inzake gedaan. de regeling vergoeding kosten bodemdaling aardgaswinning aangegaan. Deze overeenkomst gaf aanleiding tot de In een gasveld veroorzaakt de winning van aardgas een installatie op 9 maart 1984 van de Commissie Bodemdaling vermindering van de poriëndruk in de gasvoerende gesteente- door Aardgaswinning. De Commissie heeft tot taak vast te laag. Daarbij wordt het gesteente langzaam iets samengedrukt stellen welke maatregelen aan te merken zijn als redelijkerwijs onder het gewicht van de bovenliggende lagen. noodzakelijk om nadelige effecten van bodemdaling door aard- Deze zogenaamde compactie hangt af van verschillende gaswinning te voorkomen, te beperken of te herstellen. Tevens factoren, zoals de materiaaleigenschappen van het reservoir- beoordeelt de Commissie welke kosten de NAM, op grond gesteente, de grootte van de drukdaling en de dikte van het van de overeenkomst, dient te vergoeden. Uitgangspunt bij de depleterende reservoir. De mate waarin de compactie wordt besluitvorming over te nemen maatregelen is onder meer de omgezet in bodemdaling op maaiveldniveau is afhankelijk van bodemdalingsprognose van de NAM. de diepte en omvang van het depleterende gasveld. Bij een Met de provincie Fryslân en het waterschap Fryslân is een zeer groot gasveld als Groningen zal de bodemdaling boven het dergelijke overeenkomst gesloten in het jaar 2000 voor het centrum van het veld vrijwel gelijk zijn aan de ondergrondse gebied betrekking hebbend op de winningsvergunning compactie. Bij kleinere velden, zoals de meeste velden in (voorheen concessie) Tietjerksteradeel. Het is de bedoeling Friesland, zal de bodemdaling aan het aardoppervlak slechts deze interimovereenkomst te vervangen door een definitieve een fractie van de compactie van het reservoirgesteente overeenkomst, waarin ook voorzien wordt in een regeling bedragen. voor de wijze van afhandeling van kosten ten gevolge van De bodemdalingsschotel van een veld beslaat een groter bodemdaling veroorzaakt door aardgaswinning in andere oppervlak dan het veld zelf. In Noord-Nederland zijn veel gas- gebieden in de provincie Fryslân, waar NAM (mede)houder velden zo dicht bij elkaar gelegen dat de bodemdalingsschotels is van een winningsvergunning. elkaar overlappen. Evenals in het jaar 2000 zijn ook in deze prognose alle door de NAM geëxploiteerde gasvelden in De NAM werkt sinds de start van de gasproductie in Groningen, Friesland en het noorden van Drenthe opgenomen. Nederland continu aan het verbeteren van het voorspellen van Vanwege de genoemde wederzijdse beïnvloeding is in deze de bodemdaling. De inhoud van dit rapport vormt de weerslag nieuwe prognose voor het eerst ook de prognose van de velden van alle over de afgelopen decennia opgedane kennis en onder Ameland en van enkele in de nabije toekomst te ontwik- ervaring. daling van de bodem minder
Load more

Recommended publications
  • “We Hebben Een Prachtige Mix Van Cultureel Vermaak Voor De Deelnemers Uitgezet”
    2019 Eibersburen 33 ZUID Volgende halte Zuidhorn HORN STRUUN LUTJE ENU GAST T CHT MATIL GROOTE BOER GAST AKKER STRUUNTOCHTBIJLAGE Bestuur kijkt uit naar vijfde editie Abel Tasman Struuntocht “We hebben een prachtige mix van cultureel vermaak voor de deelnemers uitgezet” DOEZUM – Aanstaande zaterdag vindt de vijfde editie van de Abel Tas- man Struuntocht plaats. Een prachtige wandeltocht van 25 kilometer door de diverse landschappen van het Westerkwartier. Gedurende de route kunnen de wandelaars zich vermaken door middel van verschil- lende optredens. Een waar cultureel spektakelstuk. “Het is een mooie mix van diverse culturele vermakelijkheden”, vertelt voorzitter Bert van der Vaart. “Van te voren hebben we heel goed nagedacht om te kij- ken welke sfeer bij welke route past. We zijn ontzettend trots op het- geen we voor de deelnemers neergezet hebben. We gaan ervan uit dat het een prachtige editie wordt”. Mensen een onvergetelijke dag Naast bovengenoemde optredens, bezorgen. Dat is wat het bestuur staat de deelnemers nog veel meer te van de Abel Tasman Struuntocht wachten tijdens de wandeltocht. “Er is ook dit jaar wil bereiken. “Iedere echt zoveel te zien en te beleven”, legt kilometer is er een culturele ac- Van der Vaart uit. “Bij de start hebben tiviteit, zoals een muzikaal optre- we bijvoorbeeld het Zeemanskoor den of een theatrale voorstelling”, uit Lauwersoog, op het eindterrein legt Van der Vaart uit. “We hebben voert Dance Mix een act op en mid- vele mensen ingehuurd om de denin het landschap hebben we een wandeltocht zo goed mogelijk te ganzenact. Allen passen bij de sfeer kunnen inrichten. Zo komen er za- van de omgeving en dat maakt de terdag diverse artiesten en koren tocht ook zo uniek”.
    [Show full text]
  • Accelerating Business with Watercampus
    accelerating business with WaterCampus members 2021 WATER ALLIANCE Agora 4 Member 8934 CJ Leeuwarden according to The Netherlands Oxford Dictionary E: [email protected] T: +31 58 284 90 44 me’mber a person, wateralliance.nl country, or organiza- tion that has joined Follow us! a group, society, @WaterAllianceNL or team. waterallianceNL Synonyms water-alliance of Member: WaterAllianceNL subscriber, associate, representative, Design & Layout: attender, insider, Jan Robert Mink | minkgraphics.nl fellow, comrade, Editors: Nynke Kramer adherent, supporter, follower, upholder, advocate, disciple, sectary watercampus.nl CONTENT CONTENT Acquaint p. 15 DeSah p. 44 OosterhofHolman p. 73 Titan Salt p. 95 ADS Groep p. 16 DMT Environmental Technology p. 45 Paques p. 74 Upfallshower p. 96 AkaNova p. 17 EasyMeasure p. 46 Pathema p. 75 Uvox Benelux p. 97 Aqana p. 18 Econvert Water & Energy p. 47 PB International p. 76 Van Remmen UV Technology p. 98 Aquacolor Sensors p. 19 Eliquo Water Group p. 48 Pharmafilter p. 77 VDH Water Technology p. 99 Aqua Groep p. 20 EMI Twente p. 49 Prowater p. 78 Vitens p. 100 Aqualab Zuid p. 21 Enitor Primo p. 50 Pure Water Group p. 79 Wafilin Systems p. 101 Aquastill p. 22 EWS - European Water Stewardship p. 51 Quooker International p. 80 Water Application Centre p. 102 ATB Nederland p. 23 Ferr-Tech p. 52 Rainmaker Holland p. 81 Waterbedrijf Groningen p. 103 AWT Water Treatment p. 24 Foru Solution p. 53 REDstack p. 82 Water Future p. 104 Benten Water Solutions p. 25 GEA Nederland p. 54 Rinagro p. 83 Waterschap Noorderzijlvest p. 105 Berghof Membranes p.
    [Show full text]
  • Gebiedsfonds Westerkwartier
    Gebiedsfonds Westerkwartier doelstelling Het Gebiedsfonds Westkwartier brengt middelen en mensen samen door projecten te ondersteunen ten behoeve van het Westerkwartier en haar inwoner. De stichting.. .. een zelfstandige, onafhankelijke organisatie opgericht om bij te dragen aan het landschap, de belevingswaarde en de leefbaarheid in en van het mooie Westerkwartier. ..draagt bij aan.. Behoud en herstel van landschappelijke waarden Behoud en herstel van cultuurhistorische, archeologische en aardkundige waarden Behoud en herstel van biodiversiteit en het watersysteem Bevorderen van de leefbaarheid in dorpen Bevorderen van de agrarische, recreatieve en andere economische activiteiten en andere activiteiten die er voor zorgen dat het in het Westerkwartier goed wonen, werken, leven en recreëren is. Aduard, Aduarderzijl, Balmahuizen, Beswerd, Boerakker, Briltil, Den Ham, Den Horn, Diepswal, Doezum, Electra, Enumatil, Ezinge, Faan, Feerwerd, Fransum, Garnwerd, Grijpskerk, Grootegast, Jonkersvaart, Kenwerd, Kommerzijl, Kornhorn, Krassum, Kuzemer, Kuzemerbalk, Lauwerzijl, Leek, Lettelbert, Lucaswolde, Lutjegast, Marum, Midwolde, Niebert, Niehove, Niekerk, Niezijl, Noordhorn, Noordwijk, Nuis, Oldehove, Oldekerk, Oostum, Oostwold, Opende, Peebos, Pieterzijl, Saaksum, Sebaldeburen, De Snipperij, Tolbert, Visvliet, De Wilp, Zevenhuizen, Zuidhorn ‘ ‘t Westerketier’ Van kwelderland met wierdendorpen tot coulisselandschap en veengebieden. Bestuur Kor Dijkstra (voorzitter) Bert van Mansom (secretaris en penningmeester) Ties Hazenberg Harry Fellinger
    [Show full text]
  • 39 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    39 bus dienstrooster & lijnkaart 39 Groningen Via Zuidhorn Bekijken In Websitemodus De 39 buslijn (Groningen Via Zuidhorn) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Groningen Via Zuidhorn: 05:38 - 22:53 (2) Surhuisterveen Via Zuidhorn: 00:00 - 22:30 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 39 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 39 bus aankomt. Richting: Groningen Via Zuidhorn 39 bus Dienstrooster 73 haltes Groningen Via Zuidhorn Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 05:38 - 22:53 dinsdag 05:38 - 22:53 Surhuisterveen, Van Duinenstraat 37 Molenweg, Surhuisterveen woensdag 05:38 - 22:53 Surhuisterveen, Zwitserlaan donderdag 05:38 - 22:53 56 De Dellen, Surhuisterveen vrijdag 05:38 - 22:53 Surhuisterveen, De Wielewaal zaterdag 07:40 - 22:20 44A De Dellen, Surhuisterveen zondag 09:12 - 21:20 Surhuisterveen, Nije Jirden Surhuisterveen, Torenplein 2A Jan Binneslaan, Surhuisterveen 39 bus Info Surhuisterveen, Schuilengalaan Route: Groningen Via Zuidhorn 72 Jan Binneslaan, Surhuisterveen Haltes: 73 Ritduur: 71 min Surhuisterveen, Scheiding Samenvatting Lijn: Surhuisterveen, Van Duinenstraat, Surhuisterveen, Zwitserlaan, Opende, Topweer Surhuisterveen, De Wielewaal, Surhuisterveen, Nije 39 Provincialeweg, Opende Jirden, Surhuisterveen, Torenplein, Surhuisterveen, Schuilengalaan, Surhuisterveen, Scheiding, Opende, Opende, Verbindingsweg Topweer, Opende, Verbindingsweg, Opende, 58A Provincialeweg, Opende Sjallemastraat, Opende, Bosweg, Opende, Openderweg, Kornhorn, Oude Dijk, Kornhorn, Opende, Sjallemastraat
    [Show full text]
  • 139 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    139 bus dienstrooster & lijnkaart 139 Groningen Bekijken In Websitemodus De 139 buslijn (Groningen) heeft 3 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Groningen: 07:11 (2) Opende Via Grootegast: 08:32 (3) Surhuisterveen Via Grootegast: 14:50 - 16:50 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 139 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 139 bus aankomt. Richting: Groningen 139 bus Dienstrooster 64 haltes Groningen Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 07:11 dinsdag 07:11 Surhuisterveen, Van Duinenstraat 37 Molenweg, Surhuisterveen woensdag 07:11 Surhuisterveen, Zwitserlaan donderdag 07:11 56 De Dellen, Surhuisterveen vrijdag 07:11 Surhuisterveen, De Wielewaal zaterdag Niet Operationeel 44A De Dellen, Surhuisterveen zondag Niet Operationeel Surhuisterveen, Nije Jirden Surhuisterveen, Torenplein 2A Jan Binneslaan, Surhuisterveen 139 bus Info Surhuisterveen, Schuilengalaan Route: Groningen 72 Jan Binneslaan, Surhuisterveen Haltes: 64 Ritduur: 71 min Surhuisterveen, Scheiding Samenvatting Lijn: Surhuisterveen, Van Duinenstraat, Surhuisterveen, Zwitserlaan, Opende, Topweer Surhuisterveen, De Wielewaal, Surhuisterveen, Nije 39 Provincialeweg, Opende Jirden, Surhuisterveen, Torenplein, Surhuisterveen, Schuilengalaan, Surhuisterveen, Scheiding, Opende, Opende, Verbindingsweg Topweer, Opende, Verbindingsweg, Opende, 58A Provincialeweg, Opende Sjallemastraat, Opende, Bosweg, Opende, Openderweg, Kornhorn, Oude Dijk, Kornhorn, Opende, Sjallemastraat Kerkweide, Kornhorn, Curringestraat, Kornhorn, 81 Provincialeweg, Opende
    [Show full text]
  • The Cultural Heritage of the Wadden Sea
    The Cultural Heritage of the Wadden Sea 1. Overview Name: Wadden Sea Delimitation: Between the Zeegat van Texel (i.e. Marsdiep, 52° 59´N, 4° 44´E) in the west, and Blåvands Huk in the north-east. On its seaward side it is bordered by the West, East and North Frisian Islands, the Danish Islands of Fanø, Rømø and Mandø and the North Sea. Its landward border is formed by embankments along the Dutch provinces of North- Holland, Friesland and Groningen, the German state of Lower Saxony and southern Denmark and Schleswig-Holstein. Size: Approx. 12,500 square km. Location-map: Borders from west to east the southern mainland-shore of the North Sea in Western Europe. Origin of name: ‘Wad’, ‘watt’ or ‘vad’ meaning a ford or shallow place. This is presumably derives from the fact that it is possible to cross by foot large areas of this sea during the ebb-tides (comparable to Latin vadum, vado, a fordable sea or lake). Relationship/similarities with other cultural entities: Has a direct relationship with the Frisian Islands and the western Danish islands and the coast of the Netherlands, Lower Saxony, Schleswig-Holstein and south Denmark. Characteristic elements and ensembles: The Wadden Sea is a tidal-flat area and as such the largest of its kind in Europe. A tidal-flat area is a relatively wide area (for the most part separated from the open sea – North Sea ̶ by a chain of barrier- islands, the Frisian Islands) which is for the greater part covered by seawater at high tides but uncovered at low tides.
    [Show full text]
  • Netherlands Web 2006
    The names that appear on this list were taken from Pages of Testimony submitted to Yad Vashem First name Last name Place of birth Date of birth Place of death Date of death MOZES MOL ROTTERDAM 17/9/1889 SOBIBOR 9/4/1943 MARCEL ZEELANDER AMSTERDAM AUSCHWITZ LEENTJE VRIES KAMPEN 21/03/1884 SOBIBOR 08/06/1943 LEVIE BERG VAN DEN AMSTERDAM 13/04/1923 AUSCHWITZ 02/1942 CLARA CORPER AMSTERDAM 04/04/1922 SOBIBOR 28/05/1943 MIRJAM ZLINDER AMSTERDAM 1909 AUSCHWITZ 1942 FLORA ADELBERG VAN DELFT AUSCHWITZ 26/01/1943 LEENDERT BOS AMSTERDAM 18/06/1883 SOBIBOR 11/06/1943 JACOB HEIJDEN GRONINGEN 1883 AUSCHWITZ 1942 JUDITH VREEDE ROTTERDAM AUSCHWITZ LASAR BANGBACH UNDECIPHERED 1910 AUSCHWITZ 1944 NIKO HARTOG DEN HILVERSUM 1921 AUSCHWITZ 1943 ROOSJE VETERMAN AMSTERDAM 29/09/1900 SOBIBOR 21/05/1943 SUZE SEALTIEL HAAG 04/08/1929 AUSCHWITZ 08/10/1942 SOPHIA DONDORP HAARLEM 02/07/1929 SOBIBOR 04/06/1943 HARTOG BLOEMENDAL AMSTERDAM 25/06/1919 AUSCHWITZ 31/03/1944 LEVIE GOSSCHALK ROTTERDAM 1889 AUSCHWITZ 1942 MAURITS PHILIPS ZUTPHEN 12/12/1935 SOBIBOR 11/06/1943 JENNY ZWANENBURGH VAN ZWOLLE 27/08/1917 SOBIBOR 23/07/1943 MARIANNE BAALE VAN ROTTERDAM AUSCHWITZ 03/08/1942 MIETJE ASSER AMSTERDAM 19/3/1873 AUSCHWITZ 7/12/1942 NICO STAM VAN DER ROTTERDAM AUSCHWITZ JACOB MONNIKENDAM AMSTERDAM 13/06/1922 MAUTHAUSEN 1942 MARCEL CUTZIEN ZUTPHEN 15/1/1931 AUSCHWITZ 21/9/1942 TETTA COHEN LEIDEN 1916 AUSCHWITZ 1942 LINTJE VISSER DELFZIJL 1886 AUSCHWITZ 1942 MARGOT PELS ROTTERDAM 11/09/1905 AUSCHWITZ 15/10/1942 MOSINA ZALIGMAN ANLO 15/7/1886 AUSCHWITZ 8/10/1942 LEVIE VAN
    [Show full text]
  • Geringde Vogels in Groningen (Aflevering 23)
    Geringde vogels in Groningen (aflevering 23) Klaas van Dijk De laatste aflevering van deze rubriek met waarnemingen van geringde vogels in de provincie Groningen ver- scheen in 2011 (Gors 39: 38-44). In plaats van een reguliere aflevering stond in de vorige Gors een artikel over waarnemingen van Kokmeeuwen met een Spaanse ring (Gors 41: 48-53). Daarom nu een extra lange aflevering met dit maal extra aandacht voor geringde vogels uit het kustgebied en voor Blauwborst. Naamgeving en volgor- de is hoofdzakelijk conform Euring. Bij geringde vogels wordt gewerkt met kalenderjaren. Het eerste kalenderjaar (kj.) van een vogel begint op de geboortedatum en loopt tot en met 31 december. Het tweede kalenderjaar van een vogel begint op 1 januari van het jaar erop en loopt door tot en met 31 december van datzelfde jaar. De notatie bij vogels met meerdere kleurringen is als volgt: eerst links en daarna rechts en gescheiden door //; eerst boven en daarna onder en gescheiden door /. Aalscholver Phalacrocorax carbo van Finland. De vogel had een vleugellengte van 103 [Matsalu S 8162] Geringd op 29 juni 1999 als nestjong op mm. Op 20 februari 2012 vers dood aangespoeld langs het eiland Sipelgarahu (58°45’N, 23°19’O) in Estland. de zeedijk bij de Emmapolder (Dick Veenendaal). Op 25 januari 2010 fotografeerde Henk van Huffelen Afstand 1273 km, richting WZW. De vinddatum tijdens een vorstperiode een Aalscholver met een verschilt slechts één dag met de vinddatum van de aluminium lipring in de stad Groningen. De inscriptie Noorse Aalscholver. kon alleen deels worden ontcijferd. Op 14 februari 2010 ontdekte ik deze vogel in de stad.
    [Show full text]
  • * Omslag Dutch Ships in Tropical:DEF 18-08-09 13:30 Pagina 1
    * omslag Dutch Ships in Tropical:DEF 18-08-09 13:30 Pagina 1 dutch ships in tropical waters robert parthesius The end of the 16th century saw Dutch expansion in Asia, as the Dutch East India Company (the VOC) was fast becoming an Asian power, both political and economic. By 1669, the VOC was the richest private company the world had ever seen. This landmark study looks at perhaps the most important tool in the Company’ trading – its ships. In order to reconstruct the complete shipping activities of the VOC, the author created a unique database of the ships’ movements, including frigates and other, hitherto ignored, smaller vessels. Parthesius’s research into the routes and the types of ships in the service of the VOC proves that it was precisely the wide range of types and sizes of vessels that gave the Company the ability to sail – and continue its profitable trade – the year round. Furthermore, it appears that the VOC commanded at least twice the number of ships than earlier historians have ascertained. Combining the best of maritime and social history, this book will change our understanding of the commercial dynamics of the most successful economic organization of the period. robert parthesius Robert Parthesius is a naval historian and director of the Centre for International Heritage Activities in Leiden. dutch ships in amsterdam tropical waters studies in the dutch golden age The Development of 978 90 5356 517 9 the Dutch East India Company (voc) Amsterdam University Press Shipping Network in Asia www.aup.nl dissertation 1595-1660 Amsterdam University Press Dutch Ships in Tropical Waters Dutch Ships in Tropical Waters The development of the Dutch East India Company (VOC) shipping network in Asia - Robert Parthesius Founded in as part of the Faculty of Humanities of the University of Amsterdam (UvA), the Amsterdam Centre for the Study of the Golden Age (Amsterdams Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw) aims to promote the history and culture of the Dutch Republic during the ‘long’ seventeenth century (c.
    [Show full text]
  • Bekendmaking Verkeersbesluit Instellen 60 Km Per Uur Tussen Gaarkeuken En Grijpskerk (N388), Provincie Groningen
    Nr. 7662 20 maart STAATSCOURANT 2013 Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Bekendmaking verkeersbesluit instellen 60 km per uur tussen Gaarkeuken en Grijpskerk (N388), provincie Groningen. Zaaknr. 445633 Corr. nr. 2013-11009 GEDEPUTEERDE STATEN VAN DE PROVINCIE GRONINGEN Overwegingen ten aanzien van het besluit dat op de provinciale weg A7 – Boerakker – Grijpskerk – Zoutkamp – Menneweer (N388; Poelweg en hierna te noemen de N388), tussen Gaarkeuken en Grijpskerk, met enige regelmaat ongevallen plaats- vinden, met voornamelijk uitsluitend materiële schade; dat uit een ongevallenanalyse is gebleken, dat de oorzaak van een aantal ongevallen het gevolg is van snelheidsverschillen tussen passerende en in- en uitdraaiende motorvoertuigen (bestemmings- verkeer); dat voorts klachten van aanwonenden zijn ontvangen over de gereden snelheid van het verkeer op het genoemde gedeelte van de N388; dat aan de westelijke kant van de N388, ten noorden van Gaarkeuken en ten zuiden van Grijpskerk, re- latief gezien veel in- en uitritten van woningen voorkomen en ook een doodlopende weg naar het sta- tion; dat in dit weggedeelte een spoorwegovergang aanwezig is; dat de automobilist bij het naderen van de spoorwegovergang beperkt zicht heeft op het tegemoetko- mende verkeer door de wat hogere ligging van het spoor; dat het verkeer komende van het station van Grijpskerk bij het oprijden van de N388 eveneens beperkt zicht heeft door de aanwezigheid van het spoor en een woning; dat voor de N388 vanaf km 9.250 in de richting van Grijpskerk, een maximumsnelheid geldt van 80 km per uur voor verkeer in beide richtingen; dat door het verlagen van de maximumsnelheid, de verkeersveiligheid op de weg zal worden vergroot en het oprijden van de N388 vanaf de uitritten en de doodlopende weg waaraan het station staat, ver- beterd; dat, gelet op het bovenstaande, het gewenst is om voor de N388 (Poelweg), tussen km.
    [Show full text]
  • DEFINITIEF 30 Lettertype Bebording ANWB Uu Save Traffic Nederland B.V
    N980 - Hoofdstraat Burum C afgesloten afgesloten Sebaldeburen Woldweg t.h.v. Woldweg Sebaldeburen N388 volg Woldweg t.h.v. Woldweg Grootegast N388 Sebaldeburen N388 Omleiding volg Hoofdstraat Grootegast C Sebaldeburen Zwaan N388 Hoofdstraat C Niezijl N388 Sebaldeburen Doorgaand Grootegast rijverkeer gestremd volg Omleiding N388 Woldweg t.h.v. Sebaldeburen afgesloten Visvliet Hoofdstraat Grijpskerk Noordhorn gestremd rijverkeer Doorgaand G.P. Beukemalaan gestremd rijverkeer Doorgaand C C N980 - Rondweg N388 Sebaldeburen afgesloten Sebaldeburen Grootegast Woldweg t.h.v. Woldweg N388 Omleiding volg volg Niekerk Omleiding Grootegast Sebaldeburen N388 N388 Woldweg t.h.v. Sebaldeburen afgesloten gestremd rijverkeer gestremd rijverkeer Detail 1 Doorgaand Zuidhorn Doorgaand N388 Sebaldeburen Grootegast C Niekerk volg Omleiding N388 Woldweg t.h.v. Sebaldeburen afgesloten Langeweg afgesloten Sebaldeburen Woldweg t.h.v. Woldweg N388 Omleiding volg C Niekerk Grootegast Sebaldeburen N388 N980 - Bovenweg Doorgaand rijverkeer gestremd C N388 Sebaldeburen N388 Grootegast Niekerk ri. Grijpskerk D volg Omleiding N388 Woldweg t.h.v. Sebaldeburen volg afgesloten Omleiding N388 Provincialeweg Lutjegast Detail 7 Sebaldeburen afgesloten afgesloten Sebaldeburen Woldweg t.h.v. Woldweg N388 Omleiding volg Niekerk Grootegast Sebaldeburen N388 N388 D ri. Grijpskerk volg +DQYLQJDV5HHG C Omleiding N980 - Provincialeweg N388 Provincialeweg 30 Sebaldeburen afgesloten A Grootegast Surhuisterveen volg 30 N980 Provincialeweg afgesloten Niekerk Oldekerk N980 - Rondweg -
    [Show full text]
  • Generatie V Ee
    Stamboom van Albert Annes Tuintjer Pagina 1 I a - Albert Annes Tuintjer * 09-03-1804 Winschoten ~ 11-03-1804 Winschoten † 11-01-1882 Midwolde (Leek) Groningen ð ..-01-1882 Midwolde (Leek) Groningen Landbouwer te Midwolde (Leek) Groningen. Zoon van: Klaas Geerts Tuintjer en van: Antje Alberts Berghuis ZIE: De Leek, Van Lang Geleden Tot Grootvaders Tijd, door E.C. Geerdink-van der Worp (Leek, 1995), deel I, blz. 103. ZIE: Doopboek Winschoten 1804-1811, collectie DTB (toegang 124), inventarisnummer 548, folio 1, doop: 11-03-1804, Winschoten, dopeling: Albert Annes, geslacht: m, geboorteplaats: Winschoten, geboortedatum 09-03-1804. Vader: Klaas Geerts, Moeder: Antje Alberts (AlleGroningers). ZIE: Huwelijksakte gemeente Leek, nummer: 36, datum: 27-12-1835. Man: Albert Annes Tuintjer, Winschoten. Vrouw: Wijpke Berends Cazemier, Midwolde. Vader man: Klaas Geerts Tuintjer. Vader vrouw: Berent Alberts Cazemier. Moeder man: Antje Alberts Berghuis. Moeder vrouw: Kornelske Derks. Nadere informatie:bruidegom 31 jaar; bruid 31 jaar (GenLias). ZIE: Burgerlijke stand - gemeente: Leek - overlijdensakte nummer: 3 - aangiftedatum: 14-01-1882: Albert Annes Tuintjer, overlijdensdatum: 11-01-1882, leeftijd: 78, overlijdensplaats: Midwolde gem. Leek. Vader: Klaas Geerts Tuintjer. Moeder: Antje Alberts Berghuis. Partner: Wijpke Berends Casemier. Relatie: weduwnaar. Nadere informatie: geboortepl: Winschoten; beroep overl.: landbouwer (GenLias). ¥ 27-12-1835 Leek Groningen Wypke (Wiepke) Berends Cazemier * 28-10-1804 Midwolde ~ 18-11-1804 Midwolde † 23-11-1876 Midwolde (Leek) Groningen ð ..-11-1876 Midwolde (Leek) Groningen Landbouwersche te Midwolde (Leek) Groningen. Dochter van: Berend Alberts Cazemier en van: Kornelske Derks ZIE: Doop- en trouwboek Midwolde en Leek 1672-1702, collectie DTB (toegang 124), inventarisnummer 296, folio 190, doop: 18-11- 1804, Midwolde, dopeling: Wijpke, geslacht: v, geboorteplaats: Midwolde, geboortedatum: 28-10-1804.
    [Show full text]