Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

INDEX

actus, 252 , 37 aediles, 52, 54, 87, 146, 152, 252 Aulus Gellius, 182 Aemilii, 87 Auximum, 9, 207, 209, 249 Aemilii Lepidi, 122 Aemilius Lepidus, M. (cos. 187), 52, 215 Baiae, 223 Aemilius Paullus, L. (cos. 182), 52, 71, 72 basalt. See lava Aemilius Scaurus, M. (pr. 56), 84 bases uillae, 15, 106, 120, 123, 144, 252 ager Tiburtinus, 113–21 , 3, 86, 125, 197, 205, 249, 252 Hadrian’s Villa, 18 baths, 35, 105, 114, 125, 146–9, 163–4, 165, 170–3, “Villa di Cassio,” 118 179, 190, 193, 213, 229, 234, 237, 249, 250 “Villa di Quintilio Varo,” 120 Blake, Marion Elizabeth, 92, 94, 137, 179 aggregate, 8, 252, See also caementa, and passim Blossius, C., 6 Alba Fucens, 9, 33, 181, 183, 184, 195, 249 Bononia, 9, 207, 211, 249 , 185 bricks Forum, 194, 249 fired, 13, 38, 89, 94, 190, 193, 211–12, 223, 226, houses, 3, 187 229, 240, 250, 254 amphitheaters, 26, 28, 35, 153, 170, 173, mud. See mudbricks 175 Bulla , 131 Anio river, 94, 95, 110, 114 Buxentum, 9, 206, 211, 229, 249 Anio Vetus, 120 Annius Luscus, T., 209 Caecilii Metelli, 63, 74, 87, 121 Antiochus IV Epiphanes, 25 Caecilius Metellus Dalmaticus, L., 72 Antonius, M. (cos. 99), 58 Caecilius Metellus Macedonicus, Q., 37, 66 apartments, multistory (insulae), 34, 71, 254 Caecilius Metellus Numidicus, Q., 121 apodyterium, 252 caementa, 10, 11, 12, 48, 52, 252 Aqua Marcia, 120 Calatia, 209 Aquileia, 7, 9, 185, 207, 208, 209, 212, 223–7, 230, calcarius, 95, 98 240, 242, 249 Cales, 9, 183, 206, 211, 249 Comitium, 226, 230, 249 Caluii, 5 fortifications, 223–6, 249 calx, 11, 13 harbor, 226 Campi Phlegraei, 9, 169, 170 archaeometry, 1, 13, 47, 49, 52, 61, 76–8, 81, 89, Capua, 9, 11, 97, 126, 174, 180, 237 133, 136, 138, 142, 143, 166, 201, 222, 224, 226, Amphitheater, 175 227, 232, 234, 236, 242 fortifications, 175 arches, 53, 56, 57, 64, 112, 113, 144, 161, 163, Forum, 175 164, 193 Sanctuary of Diana Tifatina, 174, blind, 144 237, 248 architects, 6, 35, 42, 43 Theater, 174 Ariminum, 182, 228 Carrington, R.C., 129, 137 army, Roman, 30 Carseoli, 207 Arruntius Stella, L., 97 Carthage, Carthaginian, 12, 31, 130, 236, 255 Asia Minor, 30, 46, 215 Carthago Nova, 11 Athens, Temple of Olympian Zeus, 25 Castrum/Castra (colony), 205

304

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

INDEX 305

censors, 7, 52, 54, 58, 63, 64, 72, 84, 87, 208, 209, transport, 15, 18, 20, 57, 97, 114, 129, 165, 229, 238, 252 201, 225 centering, 27, 28, 120, 155, 199, 202, 205, 252 councils, local, 5, 6, 8 chalcidicum, 158, 175, 253 cranes. See lifting devices charcoal, 95, 166 Crassus, M. Licinius, 34 Choisy, Auguste, 29 Cremona, 9, 207, 249 cinis, 12 Croton, 9, 206, 212–13, 249 Circeii, 9, 31, 93 cryptoporticus, 15, 253 cisterns, 8, 64, 93, 104, 122, 147, 153, 170, 189, 197, Cumae, 9, 126, 127, 170–3, 180, 238, 242 199, 202, 220 Amphitheater, 173 Claudius Marcellus, M., 218 Forum temple, 155, 173 Coarelli, Filippo, 34–5, 53, 58–61, 64–6 North Necropolis, 170, 173 cocciopesto, 12, 22, 31, 56, 57, 63, 73, 83, 89, 104, 108, Stadium, 173, 237, 248 134, 145, 159, 166, 170, 216, 220, 234, 235, Terme Centrali, 69, 170–3, 177, 221, 237, 248 236, 253 Cures Sabini, 114 coinage, 47, 234 Colli Albani (Alban Hills), 9, 10, 48–9, 106 DeLaine, Janet, 20–1 Colli Euganei (Euganean Hills), 9, 227 Delbrück, Richard, 30–1 coloniae maritimae, 183, 205, 206, 209 diagoniae structurae, 120 colonies, Latin, 5, 8, 183–7, 203, 205, 207, See also dome, ogive, 190 individual colonies drystone masonry technique, 129 colonization, Roman, 3, 26–7, 32–3, 45, 46, 126, duouiri, 6, 128, 152, 154, 161, 213, 215 128, 181, 196, 203–4, 228 and passim duouiri iure dicundo, 154 comitia, 185–6, 191, 197–205, 226, 229, 230, 249 conductor, 5, 6, 38, 87, 253 elites consuls, 7, 66, 68, 108, 153, 237 local, 28, 122, 175, 182, 188, 190, 195, 238 contractors, 42, 88, 229 non-Roman, 3, 27, 37, 126, 128, 131, 146, 164, private, 95, 97, 121, 149, 159, 165, 231, 235, 240, 168, 179, 180, 236 See also conductor emplekton, 42, 253 public, 204, 233, 239, See also publicani, Epigonus Volusianus, 100 redemptor euergetism, 4, 238 contracts, 5, 87, 95, 97, 146, 188, 208, 216, 233, See also locatio conductio operis Fabrateria Nova, 9, 153, 191, 195, 249 Copia, 9, 207, 211, 249 Fannius, C. (cos. 122), 68 Cora, 9, 122 Fanum (colony), 6 Forum lower terrace, 70 Ferentinum, 13 Temple of Castor and Pollux, 5 field survey, archaeological, 35, 98, 122, 188, 242 Cornelii Cethegi, 109 Fiorelli, Giuseppe, 128 Cornelius Scipio Africanus Aemilianus, P., 71 firmitas, 42, 44, 45 Cornelius Sulla, L., 7, 55, 128 Forma Urbis. See Marble Plan Cornelius, L. (praefectus fabrum), 7 formworks, 27, 28, 31, 32, 43, 62, 189, 202 Cosa, 2, 9, 32, 181, 184, 195–205, 206, 228–30, fornices, 112, 174 238–40, 242, 249 fortifications, 8, 46, 122, 126, 146, 161–2, 175, 182, , 205 184, 188, 197, 204, 205, 206, 209–10, 211, 218, “Capitolium,” 202, 204, 214, 223–6, 227–8, 240, 249–50 239, 249 foundations Carcer, 197, 199, 205 cemented-rubble, 64, 72, 81–2, 84, 86, 87, 155, Comitium, 186, 197–205, 249 159, 170, 226 , 199 mortared-rubble, 14, 140, 168, 177, 192, 194, 213, fortifications, 197, 204 217, 234 House of Diana, 198, 199 Frank, Tenney, 31 houses, 187, 197, 199 Fregellae, 9, 153, 184, 190–4, 195, 229, 249 Temple B, 199, 205 baths, 22, 193, 229 Templum Beta, 197, 202 Comitium, 185, 191, 229 Cossutius, 25 houses, 3, 22, 186, 191–3 costs Sanctuary of Aesculapius, 194, 229, 249 labor, 1, 18, 20–1, 45, 57, 89, 93, 94, 114, 124, Fulvius Flaccus, M. (IIIvir col. deduc. 184), 209 136, 201, 229, 235, 242 Fulvius Flaccus, Q. (cos. 179), 7, 52, 208, 212

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

306 INDEX

Fulvius Flaccus, Ser. (cos. 135), 175, 237 waged, 20, 21, 96, 234, 240 Fulvius Nobilior, M. (cos. 189), 54 lapis Pompeianus, 129, 137 Fundi, 9, 208–9 lava, 48, 129, 135, 137, 147, 154 basalt, 48, 52, 93, 106 Gabii, 9, 107–10 compact, 129, 139–45, 149, 156, 158, 159, 162, Area F Building, 22, 108 166, 168 houses, 22, 108 cruma, 129, 136, 138, 141, 145, 159 Santuario Orientale, 108 lavapesta, 166 Temple of Juno, 109 Lex Puteolana parieti faciendo, 6, 8, 12, 19, 219 Gaul, 97 Lex Tarentina, 27 genus antiquum, 44 Lex Ursonensis, 27, 204 genus incertum, 15, 32, 45 liberti, 11, 100, 240 Graviscae, 9, 207, 213, 249 Licinius Verres, G., 74 Greece, Greeks, 29, 30, 35, 41, 46, 86, 184, 190, 208, lifting devices, 16, 234 227, 232, 240 lime, 255 grids, concrete foundation, 60, 109, 120, 152, lime production, 39, 91, 94–101, 123, 127, 165, 190, 194 201, 242 grids, urban, 46, 108, 126, 184, 188, 190, 208, limestone, 13, 21, 39, 89, 93, 94, 100, 101, 108, 110, 212, 220 112, 114, 121, 123, 165, 185, 188, 192, 197, 203, 204, 213, 218, 225, 226, 242 harbors, 11, 12, 201, 219, 226, 230 Sarno, 128, 131, 135, 137–8, 139–45, 152, 154, harena fossicia, 12–13, 48, 89, 94 158, 166 Heba, 207 limestone-framework technique, 16, 129–38, 143, Heius, Mamercus, 171 145, 149, 157, 166, 236 Heius, Minius, son of Pacius, 173 Liternum, 9, 127, 219, 249 Herculaneum, 9, 168–70 locatio conductio operis, 5–6, 8, 38, 66, 146, 188, 233, Casa del Mobilio Carbonizzato (V.5), 169, 255, See also contracts Casa del Rilievo di Telefo, 169 locator, 5, 87, 255 Casa del Sacello di Legno (V.31), 169 Luca, 9, 207, 211, 249 Casa della Fullonica (IV. 5–7), 169 Luceria, 8, 9, 249 Casa della Gemma (I.2–3,1), 169 fortifications, 188 Casa di M. Pilus Primigenius Graianus Lucus Feroniae, 98–100 (I.2–3,1a), 169 Temple of Divus Augustus, 100 “Insula Orientalis” I, 169 Lugli, Giuseppe, 21–2, 31–3, 53–4, 64–5, 92–3, Hermodorus, 37, 58 137, 179 Hermogenes, 25 Luna, 9, 205, 207, 213–18, 230, 250 hypocausts, 149, 164, 171 “Capitolium,” 218 Grande Tempio, 213–17, 230, 239, 250 imperialism, Roman, 3, 26–37, 44, 47, 179, 182 and Lutatius Catulus, Q. (cos. 78), 7 passim luxury, 35, 40, 44, 45, 85, 110, 120, 122, 124, inscriptions, 4, 5, 7, 10, 27, 68, 97, 100, 108, 113, 168, 235 152, 154, 157, 159, 161, 174, 185, 215, 218 Oscan, 8, 128, 143, 146, 147, 150, 153, 157, 158, magalia, 209 161, 163, 164, 165, 167, 171, 173 magistri, 174, 175, 237 interaction, peer-to-peer, 121, 235 Maiuri, Amedeo, 129, 147, 155–7 Interpromium, 11 marble, 37, 86, 171 Luna, 37 Junius Brutus, P. (aed. 192), 54 Numidian, 31 Pentelic, 37, 58, 68 knowledge, local, 123, 166, 168, 204, 229, 234, 239 Proconnesian, 98 kvaísstur, 146, 150 Marble Plan, 52, 54–5, 57, 66 market, labor, 47, 234 labor masonry enslaved, 11, 31, 32, 34–5, 38, 100, 240 ashlar, 5, 18, 34, 39, 64, 66, 74, 82, 84, 86, 92, 101, skilled, 17, 20, 21, 47, 93, 94, 96, 204, 234, 103, 104, 105, 135, 152, 155, 169, 174, 176, 185, 235, 240 186, 192, 194, 220, 225, 230, 234, 238 unskilled, 17, 20, 34, 47, 93, 94, 120, 200, 204, brick-faced concrete, 16, 20, 56, 229, 234, 239, 240 94, 211

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

INDEX 307

cemented-rubble, 13, 15, 16, 20, 62, 70, 104, Oppius Campanus, 150 114–18, 120, 121, 123, 138–45, 152, 159, opus Africanum, 16, 32, 130, 136, 145, 236, 255, See 169–70, 177, 183, 199, 221, 222, 232, 235 also limestone-framework technique fired-brick, 223, 227 opus antiquum, 32 isodomic, 132, 254 opus caementicium, 10, 13, 232, 255, See also cemented mortared-rubble, 13, 15, 30, 39, 45, 93, 104, 108, rubble, mortared rubble 121, 136, 139, 145, 147, 154, 194, 195, 199, 200, opus formaceum, 134, See also pisé-de-terre 205, 218, 230, 235, 236 opus incertum, 15, 17, 19, 20, 21, 32, 33, 41, 43, 51, 56, polygonal, 93, 107, 108, 111, 113–16, 118, 119, 57, 58–66, 67–8, 73, 78, 84, 86, 88, 93, 94, 100, 121–3, 188, 190, 194, 197, 199, 203, 205, 207, 101–7, 108, 110, 112, 114–19, 121, 123, 131, 211, 218, 221, 235, 257 133, 137, 140–4, 145, 147, 149, 157, 158–64, masons, 16, 17, 20, 43, 149, 234, 236 169, 170, 175, 177, 178, 189–90, 195, 201, 205, Mau, August, 129, 136 206, 211, 213, 217, 221, 250–1, 256 meddix tuticus, 146, 157 opus latericium. See opus testaceum, brick-faced concrete meddix uereias, 171, 173, masonry migration and mobility, 4, 34, 182, 237, 240 opus mixtum, 201 Minturnae, 9, 32, 114, 205, 250 opus quadratum, 16, 20, 66, 75, 79, 82, 93, 101–5, 108, Mommsen, Theodor, 29–30 121, 123, 131, 134, 143, 158, 166, 167, 169, 170, Monte Massico, 114 173, 177, 193, 194, 202, 211, 220, 221, 229, Monte Soratte, 95, 97, 99 249–51, 256 Monti Cimini, 9 opus quasi reticulatum, 19, 22, 63, 64, 73, 159, 170, Monti Cornicolani, 95, 97 173, 221, 222, 256 Monti Lepini, 122 opus reticulatum, 17–19, 20, 34–6, 41, 43, 52, 74, 78, Monti Sabatini, 9, 48–9, 77 82, 93, 101–5, 110, 115, 121, 123, 144, 169, Monti Tiburtini, 95, 114, 118 171, 175, 178, 213, 220, 256 Monti Vulsini, 9 opus Signinum, 31, 253, See also cocciopesto mortars, 14–17, 255 opus testaceum, 256, See also brick-faced concrete masonry clay, 108, 132, 200 opus uittatum, 19, 70, 118, 177, 195, 211, 220, hydraulic, 8, 44, 64, 72, 84, 89, 127, 133, 149, 158, 249–50, 256 164, 166, 190, 200, 202, 213, 219, 223, 226, 228, Ostia, 9, 18, 20, 32, 100, 250 233, 236, 239, 242 Insula dei Dipinti (I.4.2-4), 18 lime, 10, 89, 92, 131, 136, 137, 140, 145, 169, 199, 200, 213, 217, 221, 227 Padua, 228 Minoan, 8 Paestum, 9, 181, 184, 194, 195, 213, 250 mosaics, 5, 18, 22, 63, 68, 84, 122, 134, 150, 174, Comitium, 185 215, 234, 240 fortifications, 186 mudbricks, 37, 39, 42, 134, 189, 212, 213, 254 houses, 3, 186, 250 Mummius, L., 153 Pagus Lavernae, 11 municipia, 35, 182, 209 Palombara, 114 mur à piliers, 130 Parma, 9, 207, 208, 212, 250 muratura a tufelli, 19 patrons, 1, 4, 20, 43, 87, 88, 92, 108, 239 Mutina, 9, 184, 207, 208, 211, 212, 227, 250 petit appareil, 15, 211, 257, See also opus uittatum fortifications, 185 Philippi, sanctuary of Silvanus, 10 pilae, 11, 174 Narnia, 9, 207, 229, 250 Pisae, 230 nationalism, modern, 29, 34 Pisaurum, 7, 9, 207, 208–9, 229, 250 negotia(n)s calcararius, 97 piscinae, 44, 124 Nicaea, 11 pisé de terre, 31, 32, 199, 200, 213, 257 Norba, 9, 114, 188–90, 195, 236, 250 Placentia, 9, 184, 207, 208, 211, 227, 250 fortifications, 188 plaster, 15, 40, 42, 56, 85, 89, 91, 120, 122, 123, 134, houses, 188–9, 190 145, 152, 153, 159, 169, 189, 192, 199 Sanctuary of Diana, 190 Poenica pauimenta, 31, 236 Terme Centrali, 190, 250 Pompeii, 2, 8, 9, 16, 32, 235–7 Nuceria, 9, 126 Amphitheater, 153, 170 Basilica, 137, 139, 149, 158, 159, 247 Octavius, Cn. (cos. 165), 83, 87, 234 Casa degli Archi (IX.7), 141 opera a telaio. See limestone-framework technique Casa degli Scienziati (VI.14.43), 134 Opimius, L., 65 Casa dei Mosaici Geometrici (VIII.2.16), 143

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

308 INDEX

Pompeii (cont.) Quadriporticus (VIII.7.16), 139, 146, 162–3, Casa dei Popidii (VIII.3.4), 157 167, 248 Casa dei Postumii (VIII.4.4), 148 Republican Baths (VIII.5.36), 139, 162, Casa del Bracciale d’Oro (VI.17.42–44), 143 163–4, 179 Casa del Centauro (VI.9.3–5), 134, 139, “row houses,” 134, 135, 136, 145, 236 140, 247 Samnite Palaestra (Palestra Sannitica, VIII.7.29), Casa del Chirurgo (VI.1.10), 129, 134, 139 139, 162, 237 Casa del Fauno (VI.12), 137, 138–40, 145, 152, “South Buildings,” 139, 146, 157 179, 235, 247 “Southwest Quarter,” 143 Casa del Granduca Michele (VI.5.5), 134 Stabian Baths, 139, 146–9, 159, 164, 247 Casa del Naviglio (VI.10.11), 134, 139, 140, 144 Temple of Apollo, 139, 146, 149–55, 157, 165, Casa dell’Ancora (VI.10.7–8), 139, 142–3, 247 177, 247 Casa della Calce (VIII.5.28), 163 Temple of Jupiter (Capitolium), 139, 146, 149, Casa delle Nozze di Ercole (VII.9.47), 135, 139, 155–7, 159, 165 145, 247 Temple of Venus, 139, 159, 225, 247 Casa di Amarantus (I.9.11–12), 135 Theater (Teatro Grande), 139, 146, 162 Casa di Championnet (VIII.2.1), 143 Villa dei Misteri, 131, 139, 144 Casa di Epidio Rufo (IX.1.20), 135 Pontine plain, 122–3 Casa di Giuseppe II (VIII.2.39), 143 Popidii, 236 Casa di Maio Castricio (VII.16.17), 139, 143 Popidius, Vibius, son of Epidius, 158 Casa di N. Popidius Priscus (VII.2.20), 148 Popidius, Vibius, son of Vibius, 157 Casa di Pansa (VI.6.1), 137, 139, 142, 145, 152, Popilius, M’., 112 167, 235 Porcius Cato, M., 6, 11, 31, 34, 38–40, 45, 93, Casa di Sallustio (VI.2.4), 131, 137, 139, 140, 95–8, 137 152, 247 Porcius, M., 152 Casa di Trittolemo (VII.7.2), 155 porticus, 3, 54, 66, 87, 175, 205, 257, Chalcidicum, 158 See also individual buildings Eumachia building, 135, 154 Portus, 55, 98 Foro Triangolare, 139, 146, 162–3 Postumius Albinus, A. (cos. 180), 52 fortifications, 143, 146, 161–2, 248 Postumius Albinus, A. (IIIvir monet. 96), 74 Forum, 146, 149, 154, 155, 157, 159, 165 Potentia, 7, 9, 207, 208–11, 229, 238, 250 Forum Baths, 170 fortifications, 209–10, 250 House I.7, 134 pozzolans, 10, 13, 29, 30, 81, 84, 91, 123, 127, 194, House I.8.12, 145 200, 219, 222, 224, 227, 228, 229, 232, 234, 257, House I.9, 134 See also puluis Puteolanus House II.3, 133 Pozzolane Nere, 49, 77 House IX.1.22, 133 Pozzolane Rosse, 49, 77–8, 82 House IX.10, 134 Pozzolanelle, 49, 77 House IX.14, 134 Vesuvian, 142, 145, 166, 201 House IX.8, 134 praefecti Capuam Cumas, 172 House VI.11.12, 133 Praeneste, 9, 111, 242 House VI.14.40, 134 Sanctuary of Fortuna Primigenia, 33, House VI.16.26–27.141 118, 242 House VI.2, 134 Via degli Arcioni, 70 House VI.5, 134 pressed earth, 189, 192, 194 House VI.5.5, 134 Price Edict, Diocletianic, 20, 96 House VII.15.7, 155 priscae coloniae latinae, 5 House VII.16.12–14, 143 probatio, 5, 6, 146, 165, 257 House VIII.2.18, 139, 143 publicani, 7, 257, See also contractors, public; Insula del Centenario (IX.8), 133 redemptor “Insula Occidentalis,” 143 puluis, 12, 13, 90 Odeum (Teatro Piccolo, theatrum tectum), Puteolanus, 12, 89, 219, 223 153, 170 pumex Pompeianus, 12, 129, 138 Porta Ercolano, 161 Puteoli, 6, 9, 10, 12, 127, 206, 218–23, 230, 238, Porta Nocera, 161 242, 250 Porta Nola, 161 “Capitolium,” 219–21 Porta Stabia, 139, 161 “Criptoportici,” 69, 221, 250 Porta Vesuvio (VI.16.26–27), 161, 247 Temple of Serapis, 6, 219

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

INDEX 309

quadriporticus, 66, 67, 86, 125, 146, 162, 165, 258 Temple of Castor and Pollux, 6, 60, 68, 72–9, 86, quaestors, 112, 146, 158 194, 246 quarries, 15, 17, 18, 19, 39, 48–9, 106, 109, 110, 138, , 53, 60, 65, 68, 140, 163, 166, 167, 197, 219, 225 77, 86, 246 quattuoruiri, 113, 128, 152 Temple of Fortuna Huiusce Diei, 77 Temple of Fortuna Respiciens. See , Ravenna, 9, 212, 227–8, 229, 230, 240, 250 East Slope fortifications, 227–8, 250 Temple of Hercules Victor, 37 recycling, 7, 15, 18, 21, 48, 63, 64, 68, 72, 83, 84, 89, Temple of Juno Regina, 66 107, 108, 120, 137, 154, 155, 162, 163, 166, 170, Temple of Jupiter Stator, 37, 58, 66 192, 213, 233, 235, 258 Temple of Jupiter Optimus Maximus, 7 redemptor, 5, 6, 258, See also contractors, public; Temple of Magna Mater, 59–64, 68, 86, 245 publicani Temple of Mars in Circo, 37, See also temple at risks and risk response, 5, 7, 43, 87, 229, 233, S. Salvatore in Campo 235, 239 Temple of Neptune, 37 Roccamonfina (volcano), 9, 175 , 77 Romanitas, 23, 30, 35, 44, 232 Temple of the Lares Permarini. See temple on via Romanization, 23, 27, 37, 125, 128, 158, 182 delle Botteghe Oscure Rome, 18, 20, 98, 181–2, 230, 242 Temple of Veiovis, 60, 68, 86, 246 Aracoeli site, 60 , 75, 79 Atrium Vestae, 60, 75, 79, 245 Temple of , 60, 63, 86, 246 , 76 temple on via delle Botteghe Oscure, 68 Basilica Fulvia, 76, 86 Testaccio Building, 32, 52–9, 64, 69, 77, 86, 116, Basilica Sempronia, 86 127, 238, 245 Casa dei Grifi, 60, 78 Tomb of Trebius Justus, 16 cliuus Capitolinus, 60, 64, 74, 245 Tufo Giallo della Via Tiberina, 81 cliuus Palatinus, 79 Via della Consolazione site, 65, 245 cliuus Victoriae, 64 Via Palermo site, 60 Comitium, 185 roofs, roofing, 6, 28, 180, 193, 219 “Domus Publica,” 87 “row houses,” 126, 134, 135, 136, 145, 186, 212, “Domus Regis Sacrorum,” 87 236, 258 emporium extra Porta Trigeminam, 87 Forum of Caesar, 48, 138 Salernum, 9, 205, 206, 250 Forum pavement, 74, 75 sandstone, 200, 202, 211, 217, 226 horreum at the Nuovo Mercato di Testaccio, 18 Saturnia, 9, 208, 211, 250 Horti Lamiani, 49 sawing, 18, 19, 38, Lacus Iuturnae, 60, 72–6, 246 saxum, 94 Macellum, 69 scaffolding, 16, 120, 202 Naualia. See Testaccio Building schist, 217 opus naualium, 58 self-presentation Palatine Hill, 78 collective, 23, 26, 35, 165, 186, 196, 203, 239 East Slope, 60, 69–71, 86, 222, 238, 245 elite, 37, 40, 45, 85, 237 North Slope, 60, 78–84 Sergius Orata, 235 Northeast Slope, 60, 84 Setia, 9, 122, 236 Porta Trigemina, 54 seuiri, 212 Porticus Aemilia. See Testaccio Building shipsheds, 55–8 porticus extra portam Trigeminam, 52, 54 shuttering, 14, 43, 72, 258, See also formworks porticus inter lignarios, 87 Sicily, 12, 31, 46, 130, 190, 235, 240, 254 Porticus Metelli, 37, 60, 66–8, 86, 87, 153, 246 Signia, 9, 31, 114, 118, 190, 236 Porticus Octavia, 87 Prato Felici site, 122 Porticus Octaviae. See Porticus Metelli silex, 94 Round Temple by the Tiber, 37 Sinuessa, 7, 9, 208–9, 251 “Scalae Graecae,” 60, 74, 79, 245 Sipontum, 9, 206, 211, 229, 251 substructio super Aequimelium in Capitolio, 65, 245 social memory, 27 , 7, 68 Stabiae, 165 temple at S. Salvatore in Campo, 37, 68 standardization, 18, 19, 27, 34, Temple B at Largo Argentina, 77 57, 145, 186 Temple of Apollo Medicus, 5 stipulatio, 5, 258 Temple of Apollo on the Palatine, 76 structura caementorum, 41

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

310 INDEX

substructures, 14, 106, 119, 174, 175 temples, 47, 126, 183, 210, 214, 218, 237, See also cemented-rubble, 120, 152, 155, 158, 177 individual sites mortared-rubble, 162 temple-theater complexes, 109, 112, 178–9, 237 Suburbium Tempsa, 9, 206, 251 Acqua Traversa, 106, terracotta, crushed, 12, 89, 199, 201, 202, 217, Auditorium site, 101 230, 234 Carcaricola, 106, theaters, 35, 125, 165, 179, 237 Casale Bianco, 105 Tiber river, 49, 55, 94, 95, 99 Casale dei Pazzi, 105 Tibur, 9, 48, 95, 110–13, 114, 120, 123, Casale Monfalcone, 105 235, 242 Casale Nuovo di Grottarossa site, 101 fortifications, 111, 112 Casalone dell’Osa, 105 Mercato Coperto, 111 Castel di Guido, 106 Piazza Tani site, 112 Castel Giubileo, 105 porticus pone scaenam, 113 Centocelle ad duas lauros, 103 Sanctuary of Hercules Victor, 112–13, 118, 121 Centroni, 106, “Tempio Rettangolare,” 111 Dragoncello, 102, 106 tiles, 19, 38, 139, 158, 192, 200, 236 Fosso di Montegiardino, 105 Torelli, Mario, 35, 110 Fosso di S. Maura, 106 travertine, 18, 48, 52, 61, 68, 86, 95, 100, 112, 113, Fosso Lombardo, 105 128, 152, 192, 211 Giardini di Corcolle, 103 tresuiri coloniae deducendae, 7, 152, 184, 187, 204, 206, Gregna, 102 207, 209, 215, 229, 259 Grotte di Cervara, 105 triporticus, 109, 113, 159, 190, 194, 259 La Cecchina, 105 Tuccius, M., 54 Ospedaletto Annunziata, 105 tufa (calcareous), 94, 95, 128, See also travertine Prima Porta, 105 tuff, 18, 20, 21, 39, 42, 64, 73, 103, 104, 121, 153, Quarto di Cappello del Prete, 106, 176, 204, 234 S. Alessandro Site C, 105 Anio. See Tufo Lionato S. Basilio, 105 cappellaccio, 48, 61, 72, 75, 81, 82, 84 Serenissima, 106 Grotta Oscura. See Tufo Giallo della Via Tiberina Serpentara, 106 lapis Gabinus, 48, 107 Tor de’ Schiavi, 106, Monteverde. See Tufo Lionato Torre Maura, 105 Nocera, 128, 129, 135, 137, 140, 144, 147, 152, Torre Spaccata, 105 154, 157, 158, 159, 162, 163, 164 Torricola, 106 pappamonte, 129, 135, 147, 154, 166 Torrino, 101 peperino (lapis Albanus), 47, 48, 61, 62, 63, 67, Val Melaina site, 104 72, 75 Via Aldini, 102 Tufo del Palatino, 49, 82 Via Barbarano Romano site, 102 Tufo di Sorrento, 165 Via Carciano site, 106 Tufo Giallo della Via Tiberina, 31, 48, 61, 63, 66, Via della Magliana, 106 67, 68, 69, 75, 82, 86 Via Gabina, site 11, 103 Tufo Giallo di Prima Porta, 48 Via Lucrezia Romana, 102 Tufo Giallo Napoletano (Yellow Neapolitan Via Ripa Mammea, 105 Tuff), 169–70, 219, 221, 223 Via Tiberina site, 106 Tufo Grigio, 192 Via Togliatti site, 102 Tufo Lionato, 49, 61, 64, 66, 67, 70, 75, 81, 82, 84, Viale Tiziano site, 102 107, 111 Vigna Casali, 106 Tufo Rossiccio, 168 villa ad gallinas albas, 105 Tufo Rosso a Scorie Nere, Villa della Piscina, 104, 106 48, 61, 63 Sulpicii Galbae, 122 Tullius Cicero, M., 6, 83, 128 Turpilius, M., 112 tabernae, 154, 157, 164, 185, 186, 194, 205, Tusculum, 9, 106, 124 258 extraurban sanctuary, 70 Tarracina, 9, 31, 93, 98, 114, 242 Teanum, 9, 175 uenustas, 42, 45 Masseria Loreto, 176, 221, 238, 248 uiae tectae, 64, 86, 111, 112, 259 temple-theater complex, 178–9, 237 uici, 183

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge University Press 978-1-108-84568-7 — The Origins of Concrete Construction in Roman Architecture Marcello Mogetta Index More Information

INDEX 311

uilla calce et caementis, 38, 40, 45, 92, 95 Vibo Valentia, 9, 207, 251 uilla lapide calce, 39, 40 Villa Prato, 114 urbanism, Roman, 3, 29, 43, 125, 181–3, 208, villas, 35, 38–40, 44, 91, 99, 101–7, 127, 168, 228, 229 219, 235 Vitruvius, 6, 11, 15, 17, 25, 28, 41–4, 89, 94, 223 Vacone, 122 Volsinii Novi, 9, 200, 251 Van Deman, Esther Boise, 30, 49–52, 53, 78 Volturnum, 9, 127, 251 vaults, 1, 14, 19, 26, 28, 30, 48, 106, 125, 127, 175, Volusii Saturnini, 100 235, 259 Vulci, Casa del Criptoportico, 80 annular, 190, 252 Vulture (volcano), 9 barrel, 53, 55, 56, 64, 69, 74, 86, 111, 119, 124, 142, 144, 147, 149, 153, 155–7, 158, 161, 164, wall painting, 22 170, 178–9, 190, 199, 205, 220, 221, 252 First Style, 22, 83, 85, 101, 104, 108, 143, 159, cross, 179, 237, 253 160, 161, 169 voussoir, 193 Second Style, 22, 144 vectigal, 3 wood Veii, Campetti, 104, 106 as fuel, 20, 39, 95, 98, 165 Venusia, 9, 207 as timber, 17, 28, 38, 57, 87, 120, 165, 202, Versailles, 29 219 Vesuvius, 9, 127, 138, 236 work-crews, 64, 82, 121, 144, 159

© in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org