LIGJI PER TOKEN ɽ FAQE 7 REPORTAZH Nuk do lejohen ndërtimet LIQENI I SHKODRES e banesave në toka bujqësore MES NDOTJES DHE MBIJETESES Rrezikojnë objektet jashtë zonave informale ɽ FAQE 10-11

LEKË 30 VITI IV - NR. 235 - E DIEL - 0505-10-2014-10-201

Satirë politike

NGA ARBEN DUKA

ZEF BROZI: Shqipëria sot.. (Pjesa e Katërt) , Që unë të shterrohem, “PD ENDE mos prisni së koti, kurrë s’do dorzohem, po s’më mori Zoti!.. S’mund të jem përditë, këtu i magjishëm, NEN PESHEN por dua të mbetem, njeri i dobishëm! ɽ vijon në faqen 23 E KRIMEVE Koment TE BERISHES” NGA FATOS ÇOÇOLI • Në pjesën e dytë të intervistës së tij Brozi À et për performancën e qeverisë, Presidentin, kryetarin e Kuvendit dhe opozitën e djathtë Drejtësia • “Me këtë opozitë, kryeministri Edi Rama qeveris disa mandate. dhe lejet e Nishani, presidenti që duan Sali Berisha dhe Fatos Nano” ndërtimit rokuroria dërgon në gjyq ɽ FAQE 2-3 shtatë zyrtarë të komunës Psë Rashbullit në Durrës, për SUPLEMENTISUPLEM “RILINDASI” dhënien e 16 lejeve të ndërtimit INTERVISTA ɽ FAQE 24-25 në brezin e rërës në Shkëmbin e Kavajës, që i gjykon abuzive dhe shpërdorim të detyrës së këtyre komunarëve. Kushdo që kalon Laert Vasili: Ja arsyet nga Durrësi për në Lushnjë për- ballet me realitetin e mjerë të një atraksioni, tërheqjeje natyrore, të një shkëmbi mbi det, tërësisht të pse u përplasa mbuluar nga ndërtime abuzive, që nuk arrin as syri i lirë ta shohë. Si zona e Shkëmbit të Kavajës u popul- me “Agimin e Artë” luan dalëngadalë të gjitha vendet e bukura nga Vlora në Sarandë. Ka Rrë¿ mi i aktorit dhe regjisorit ngelur pak, sinqerisht shumë pak “YLLI I DAVIDIT” trual turistik të... PsePse e ffshehënshehën të njohur për jetën në Greqi ɽ vijon në faqen 14 arkeologët PREMTIMI Vizita, Analiza & Diagnostikim Të garantuara austriakë simbolin sipas protokolleve të mjekësisë bashkëkohore e Kishës së Beratit Rama: Në nëntor nga Blue Medical Center Kadare dhe disidenca te ¿ llojnë punimet “Dimri i vetmisë së madhe” Të parandalosh, më mirë se të kurosh! për xhaminë e re Adresa: Rruga “Bardhyl” Nr.101, Tiranë Cel: +355 66 20 90 008 ɽ FAQE 15-22 ɽ FAQE 4-5 Tel: + 355 4 2370 668 Email: [email protected], www.bmc.al

Cyan magenta yellow black 2 Politikë E diel, 5 tetor 2014

ISH-KREU i Gjykatës së Kasacionit Zef INTERVISTA Brozi À et për qeverisjen e Ramës, Kuvendin e drejtuar nga Meta, punën e Presidentit Nishani dhe opozitën aktuale Brozi: PD, diktat nga Berisha e nën peshën e krimeve të tij “Me këtë opozitë, kryeministri Edi Rama qeveris disa mandate”

sh-kryetari i Gjykatës së Kasa- menti me opozitën e drejtuar nga cionit në periudhën 1992-1995, Berisha dhe Basha. Mendoni se Zef Brozi në pjesën e dytë të ka një përplasje mes pushteteve intervistës së tij për gazetën që do rëndojë drejtësinë dhe si Brozi: “Shqiptarja.com” flet për per- mund të zgjidhet...? Iformancën e qeverisë, Presidentin, Të gjitha reformat e mësipërme janë kryetarin e Kuvendit dhe opozitën e shumë të rëndësishmë për vendin tonë “Berishën, djathtë. Ai nuk ka munguar të shprehet dhe Qeveria e Parlamenti meritojnë 21 janari 2015 se Presidenti Nishani duhet të jetë më Degradimi përgëzime. Miqësisht do ta inkura- bashkëpunues me mazhorancën, jo të “Partia joja Presidentin se është në të mirën ta gjejë jashtë pengojë reformat e saj. Brozi nënvizon Demokratike e Shqipërisë dhe të integritetit të në krye të herës se nuk duhet të pritet vazhdon të jetë postit të kreut të shtetit që ai të bëhet Parlamentit” shumë nga një presidenti i emëruar nën diktatin bashkëpunues e jo pengues në refor- përmes kulisash nga Berisha, i cili e thundrën e mat e mazhorancës. — Ish-kryetari i Gjykatës nuk vendos asgjë me bindjen e tij Berishës, e Por një president i emëruar di- së Kasacionit Zef Brozi, në por që është vegël e bindur e atij që kërrusur nga nakërisht dhe përmes kulisash nga pjesën e parë të intervistës e ka emëruar aty. Ai thotë se duhet pesha e krimeve kryetari i një partie dhe formalisht i të botuar një ditë më parë Qeveria Rama është në vitin e me patjetër një President i zgjedhur të lidershipit të votuar nga një a dy parti, nuk do të ka deklaruar se ai ishte i dytë të qeverisjes. Cili është opin- nga populli, të cilin e kanë jo vendet saj, dhe duket se mundet as sot, as në të ardhmen të ven- survejuar nga Berisha në ioni i juaj për kryeministrin Edi e zhvilluara por deri dhe Afganistani po degradon”. dosë me bindjen e tij. Ai ose Ajo do jenë qeverisjen e parë të tij. Në Rama dhe Qeverinë e koalicionit dhe Mongolia. thjesht ushtarë të intervistën e dhënë për të majtë? Ndërkohë që bindur të partisë gazetën “Shqiptarja.com” Edhe meqenëse kam 19 vite si nënvizon se dhe kryetarit. A ju që nga SHBA ai vlerëson imigrant ne Amerikë dhe po kaq vite President më kujtohet publiki- qeverinë “Rama” për luftën që nuk kam qenë pjesë e pushteteve 1992 duhej të mi i disa kandida- që po bën ndaj krimit dhe në Shqipëri, unë ndjehem krejt i lirë ishte zgjedhur turave për presi- abuzuesve me pushtetin dhe pa asnjë interes personal apo par- një ish-i përnd- dent dhe se tallja e paratë e shqiptarëve. agjykim që të shpreh opinionin tim për jekur politik. me ata e ato ishte Por për të, dënimi i krimit qeverisjen dhe politkën shqiptare dhe Brozi vlerëson mbase tragji- s’mund të jetë i plotë pa çdo çeshtje tjetër. Unë nuk shkruaj qeverinë Rama komedia fituese dërgimin para drejtësisë dhe jap intervista që të më për reformat e vitit? Këtë soj deri më 21 janar të pëlqejnë ose jo të tjerët, që ka ndër- presidenti kanë 2015-tës, pra vitin por thjesht për të shpre- marrë deri më dashur Berisha e ardhshëm që hur mendimet e mia, tani që sipas e Nano. Uroj që është dhe katër duke dashur të jap aq tij po e tregon mazhoranca dhe vjetori i vrasjes kontribut sa mundem me vepra se opozita zgjedhjen së katër dësh- për Shqipërinë tonë është qeve- e Presidentit të morëve të të dashur. ria me e mirë, ardhshëm t’ia demokracisë Qeveria Rama realisht më besojnë popullit, në bulevar- mendoj se po e tr- properëndi- pra zgjedhjes së din qëndror egon me vepra se është morja, më e drejtperdrejtë nga të kryeqytetit, qeveria me e mirë, real- përkushtuara, populli. Vetëm të ish kryeminis- isht më properëndimorja, trit Sali Berisha dhe më e përkushtuara, më en- më energjikja, Zef Brozi, ish-kryetari i Gjykatës së Kasacionit atëhere Presi- më intelektu- denti do të mund bashkëpuntorëve të tij, ergjikja, më intelektualja dhe më alja dhe më e të veprojë si për- i cili duhet të japë llogari e suksesshmja nga të gjitha qeveritë e suksesshmja nga të gjitha qeveritë e faqësues i unitetit të popullit dhe jo për të gjitha krimet, që nga derisotme. Do të kisha qenë i lumtur derisotme. Për Brozin zgjedhjet e 23 i kryetarit apo ish kryetarit të një Gërdeci, 21 janari e deri te që këto vlerësime t’i kishin merituar qershorit ishin një shpëtim për Sh- partie. Argumentet kundër zgjedhjes abuzimi me paratë e sh- të gjitha qeveritë e këtyre 23 viteve. qipërinë, ndërsa nuk kalon pa komen- së presidentit nga populli sot do të qiptarëve, pasuri që duhet Mendoj se nëse në vitin 1992 President tuar dhe opozitën e cila i është rikthyer tingëllonin si arkaizma apo justi¿ kim të kon¿ skohen menjëherë do të ishte zgjedhur një përfaqësues me bojkotit dhe mungesës së dialogut. Ai për mbipushtet. dhe të vihen në dizpozicion reputacion të lartë i ish të burgosurve thotë se ndjen vetëm mëshirë për të të shqiptarëve. Për më tepër politikë (i propozuar prej vetë atyre) gjithë ata deputetë të disa partive të E thoni këtë pasi gati në të gji- që ndëshkimi i abuzimit në dhe Kryminister Edi Rama, vendi ynë tjera të vogla që vazhdojnë të jenë tha vendet presidenti zgjidhet nga nivelet e larta do ishte dhe do kishte qenë me fat dhe në të gjitha pjesë e marrëzisë berishiane dhe populli dhe mund të përshtatet një shtysë e fortë për në aspektet Shqipëria do të ishte krejt me vullnetin e tyre po koman- me realitetin shqiptar...? BE. Brozi, thotë se shpresa ndryshe nga çfarë është aktualisht. dohen nga Berisha. PD, për të Edhe në Afganistan, Iran, Egji- është kryeministri Rama, Padyshim që, edhe do të ishte pranuar është e kërrusur nga krimet Mandatet pt, Mongoli, Serbi, Maqedoni, por duhet një reformë e prej vitesh si anëtar i denjë i Bashkimit dhe marrëzitë e Berishës. “Me një qeverisje të Turqi etj., Presidenti zgjidhet thellë, pasi nuk shpjegohet Europian. Falë edhe profesionit dhe Ndërkohë që ka një vlerësim ndershme dhe këtë opozitë nga populli. A nuk është e ndryshe fakti që ende proku- shijeve estetike që Rama ka për të maksimal për kreun e Kuv- destruktive, duket se turpshme dhe e papranueshme rorët shqiptarë nuk dërgojnë bukurën në art e kudo, sot Qeveria po endit Ilir Meta. mazhoranca e sotme do të që Shqipëria të ngelet edhe pas para gjyqit Berishën. Ndërsa punon për t’i bërë qytetet e Shqipërisë qeverisë për disa mandate, këtyre vendeve dhe e drejta e thotë se SHISH është në edhe estetikisht të bukura dhe kjo më Sistemi i drejtë- mbase edhe për të mirën e popullit për të zgjedhur drej- kthetrat e Berishës dhe klanit pëlqen shumë. Mbase zgjedhësit dhe sisë ndodhet përpara Shqipërisë”. tuesit e tij të jetë ndër më të të tij kriminal, nuk mungon të gjithë populli mund të presë më shumë reformave të mëdha, të kufizuarat në botë? Madje do kujtojë kohën kur përndiqej nga qeveria, sidomos për punësimin, kërkuara këto dhe nga ishte mirë që edhe Prokurori i nga SHIK me urdhër të Ber- ekonominë, shëndetësinë, ndëshkimin ndërkombëtarët, ndërkohë Përgjithshëm, gjyqtarët e disa zyr- ishës, që e bënë të largohej e korrupsionit dhe krimit të ish qeverisë që Presidenti Nishani nuk tarë të tjerë të zgjidheshin nga populli, drejt SHBA, pasion survejimi ‘Berisha’ etj. Por shqiptarët duhet të ¿ rmosi ligjin për KLD, për mag- sikurse bëhet edhe ne disa vende të që ish-Presidenti e donte më jenë më realistë se çfarë mundësish ka jistraturën por dhe policinë dhe tjera. Qytetarët e Shqipërisë duhet shumë se mjekësinë dhe sot qeveria dhe të mos harrojnë se mos- reformën territoriale. Duket se të luftojnë për t’i ¿ tuar këto të drejta politikën. qeverisja 8 vjeçare e Sali Berishës e la Presidenti i vendit po operon me edhe nëse politikanët do të insistojnë vendin në buzë të greminës ¿ nanciare të njejtën gjatësi vale dhe argu- të vazhdojnë t’i kenë pronë të tyre. dhe ekonomike, në një kaos urbanistik, E diel, 5 tetor 2014 Politikë 3

Apeli “Do inkurajoja Presidentin Opozita se është në të mirën e “Zoti i mëshiroftë Shqipërisë dhe të integritetit edhe ata deputetë të disa partive të tjera të të tij që ai të bëhet vogla që vazhdojnë bashkëpunues e jo pengues të jenë pjesë e marrëzisë berishiane në reformat e mazhorancës” dhe me vullnetin e tyre po komandohen nga Berisha”. Ish-kreu i Kasacionit: Nishani, presidenti që duan Berisha dhe Nano Brozi: Kreu i shtetit bashkëpunues, jo pengues. Meta, një kryetar Kuvendi e¿ kas. Qeveria “Rama” më e mira që nga ’92-shi

me papunësi të lartë e varfëri ekstreme. NË FOTO: punës në Shqipëri, Europë e me gjerë, Shqipërinë po e mbulonin plehrat dhe Presidenti i ata duhet të studiojnë shumë e jo të po e varroste paligjshmëria, krimi e kor- Republikës së blejnë diploma pa asnjë vlerë. Rinia sh- rupsioni. Zgjedhjet e 23 Qershorit 2013 Shqipërisë, qiptare duhet të synojë dhe përgatitet e shpëtuan Shqipërinë dhe shqiptarët! Bujar me shumë për ato profesione për të Nishani dhe Kryeministri cilat ka kërkesa sot e në perspektivë, Ju mendoni se qeveria Rama Edi Rama jo vetëm në Shqipëri, por edhe jashtë për punën e bërë deri më tani saj, e sidomos në vendet e Bashkimit dhe përspektivën në të ardhmen Europian. Qeveria dhe vetë rinia shqip- meriton mbështetje akoma më të tare duhet të shohin edhe mundësinë e fortë nga të gjithë shqiptarët...? punësimeve sezonale ne vendet e tjera. Shqiptarët duhet të mbështesin Prandaj Qeveria bëri shumë mirë që i qeverinë ‘Rama’, t’i kthehen seriozisht mbylli disa universitete e shkolla që shkollimit, punës, agrikulturës e bizne- jepnin diploma por jo dije dhe mendoj sit dhe të përgatiten për konkurencen se është jetike që reformat në uni- në tregjet europiane dhe më gjerë. versitete dhe në shkolla të vazhdojnë Qytetarët mund e duhet ta mbajnë të edhe më tej. Udha e diturisë dhe jo pastër lagjen, qytetin, fshatin, rrugët, injoranca e fallsiteti është ajo që do na bregdetin e gjithë Shqipërinë, nëse afrojë gjithnjë e më shumë me familjen duan shëndet më të mirë, ajër më të Europiane. pastër dhe të ardhura nga turizmi. Lidhur me pjesën e dytë të pyetjes, Degjova intervistat që TV u kish bërë dua të them se i vlerësoj shumë dhe disa turistëve italianë që kishin vizituar u shpreh mbeshtetjen e konsideratën këto ditë vendin tonë. Ndërsa vlerë- time më të lartë Kryeminstrit Rama sonin mikpritjen shqiptare, ushqimin dhe çdo ministreje e ministri. Kabi- etj., atyre u kishin tërhequr vëmendjen neti Rama po funksionon si një ekip telat elektrikë dhe mungesa e kapa- simpatik dhe i suksesshëm. Uroj që të këve të pusetava në rruge. A nuk do të vazhdojnë të qeverisin me ndershmëri! disa deputetë kanë dëshmuar mungesë tike vazhdon të jetë nën diktatin e thun- ishte mirë që qeveria dhe Parlamenti qytetaria dhe kulturë komunikimi e drën e Berishës, e kërrusur nga pesha e të miratonin një ligj të posaçem për Edhe si ish deputet i zgjedhur sjelljeje. Mendoj se Parlamenti duhet krimeve të lidershipit të saj, dhe duket ndalimin e mbledhjes, transportit dhe në vendlindjen tuaj, në Mirditë të shpejtojë me reformat ligjore e se po degradon. Shumë demokratë të tregëtimit të kapakëve të pusetave me 22 Mars 1992 dhe si ish Kry- Kushtetuese, duke ¿ lluar me reformën ndershëm po zhgënjehen përditë e më e ndonje pasurie tjetër publike? etar i Komisionit të Ligjeve në në drejtësi. Kryetari i Parlamentit Ilir shumë dhe është në të mirën dhe din- Mbase ky problem mund të duket atë Parlament, do të donim Meta, ndryshe nga sa ndodhte në Parla- jitetin e tyre t’i largohen klanit të krimit diçka e parëndësishme, por opinionin tuaj për Parla- e korrupsionit. për ata që e vlerësojnë jetën e Meta mentin aktual dhe kryeta- Zoti i mëshiroftë edhe shendetin e vet dhe të tjerëve “Kreu i Kuvendit, ndryshe rin e tij Ilir Meta....? ZGJEDHJET E ‘92 ata deputetë të disa partive është shumë shqetësues dhe nga sa ndodhte në të Së pari përfitoj nga rasti të tjera të vogla që vazhdo- i rrezikshëm. të shpreh me gjithë zemër “Nëse më ‘92 President do ishte jnë të jenë pjesë e marrëzisë kaluarën ka treguar urtësi një përfaqësues me reputacion e durim të admirueshëm, mirënjohjen, falenderimet berishiane dhe me vullne- Cilat janë reformat respekt për deputetët dhe dashurinë time për të lartë i ish të burgosurve tin e tyre po komandohen dhe ministrat e kësaj pa dallim, pra edhe për Mirditën-vendlindjen time politikë e Kryminister Edi Rama, nga Berisha. qeverie që ju vlerësoni deputetët e opozitës”. dhe qytetarët e saj aq ¿ snikë që Bojkoti veçse e dëmton më shumë për punën e më dhanë besimin e privilegjin vendi ynë do kishte qenë me fat” vetë opozitën dhe interesat bërë dhe për perfomancën t’i përfaqësoja në Parlament. Si e zgjedhësve të saj dhe i e treguar në këtë vit qeverisje shumë të tjerë edhe unë mendoj krijon shanse mazhorancës të koalicionit të majtë? se Parlamenti i 1992-it mbetet më mentin e mëparshëm ka treguar urtësi në Parlament t’i bëjë opozitë vetvetes. Të gjitha reformat që qeveria e cilësori në këto 22 vite. e durim të admirueshëm dhe respekt Me një qeverisje të ndershme dhe këtë Parlamenti kanë bërë deri më sot janë Lidhur me përbërjen e Parlamentit për deputetët pa dallim, pra edhe për opozitë destruktive, duket se mazho- të rëndësishme për progresin e vendit aktual vlerësoj sidomos faktin se ka deputetët e opozitës. ranca e sotme do të qeverisë për disa dhe i mbështes plotësisht, prandaj gra e vajza dhe më gëzon fakti që aty, mandate, mbase edhe për të mirën e nuk po zgjatem për të dhënë opinionin ndonëse të paktë, janë edhe disa ish Cili është opinioni i juaj për Shqipërisë. tim më në detaje për secilën prej tyre. studentë të Dhjetorit 1990. Parlamenti opozitën dhe bojkotin e saj? Miqësisht dua të përshëndes e Do të dëshiroja t’u përcillja me anë të duhet të rrisë rolin e tij kontrollues, të Qenia e një opozite të fortë, kon- falenderoj lexuesit e intervistës time, kësaj interviste mesazhin tim brezit të ketë më shumë seanca dëgjimore ku struktive dhe e painkriminuar është si ata që patën aq durim të fortë sa ta ri në Shqipëri. Sot të rinjtë e të rejat të marrë pjesë edhe publiku, të cilat domosdoshmëri për një shoqëri lexojnë deri në fund, edhe ata që nuk e Shqipërisë duhet të kuptojnë se nëse duhet të jepen pothuajse të plota në demokratike. Me dhimbje e them se kjo kishin kohë a durim ta lexojnë deri në duan të jenë konkurrues në tregun e televizionet shqiptare. Në jo pak raste i mungon Shqipërisë. Partia Demokra- këtë rrjesht falenderimi. M. Nikaj 4 Politikë E diel, 5 tetor 2014

NË FOTO: Besimtarë myslimanë duke kryer ritin FESTA e faljes së Namazit, në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit” Kurban Bajrami, besimtarët luten për dashuri dhe paqe Mijëra besimtarë myslimanë kanë kryer ritin e faljes mëngjesin e djeshëm në Bulevardin “Dëshmorët e Kombit”

SONILA ISAKU TIRANE Festimet

indra-mijëra bes- imtarë myslima- Tradita në kremtuan dje Dita festën e Kurban Festimet që i takojnë Kurban Bajrami është Bajramit. Kjo kësaj dite shënojnë dita e sakri¿ cës, Qditë dhe festimet që lidhen À ijimin dhe sakri¿ cën e harmonisë dhe me të, shënojnë À ijimin dhe e njeriut në emër të solidaritetit mes sakri¿ cën e njeriut në emër besimit të zotit dhe njerëzve. Riti kryesor të besimit ndaj Zotit dhe në në emër të dashurisë është bërja kurban e një emër të dashurisë për nje- për njeriun. kafshe e cila i dedikohet riun. Po kështu në këtë ditë të Zotit. Një pjesë e mishit gjithë besimtarët myslimanë dhurohet për më të janë pranë të varfërve duke varfrit, ndërkohë që festa i ndihmuar ata në çdo lloj pasohet nga dreka në forme, qoftë kjo me ushqime familje, vizitat e dhuratat. apo edhe me vlerë monetare. Festë edhe në burgje FESTA Kurban Bajrami, një nga Falja ditët më të rëndësishme në Sipas fesë myslimane, kalendarin e fesë islame, Bajrami, Veliaj shërben drekën riti i faljes së Bajramit të është pritur në kryeqytet madh konsiston në dy nga mijëra besimtarë. Ata momente; e para është kanë falur Namazin, ritin lutja nëpërmjet të cilës kryesor të kësaj dite përg- për fëmijët e “Zyber Hallullit” shprehet adhurimi për jatë bulevardit “Dëshmorët Zotin dhe më pas vjen e Kombit”, ku pjesëmarrja predikimi. Për këtë ditë të ka qenë shumë herë më e e rastin e festës Kulteve Ilir Hoxholli, i nuk ka qenë vetëm për të zgjedhësh tema të duhu- shënuar theret një dash madhe se vitet e kaluara. Nën së Kurban Ba- cili ka dhënë urimin e tij këta fëmijë, por edhe për ra. Kryefjala është durimi, apo një dele e rritur, e cila drejtimin e kryetarit të ko- Mjramit, Ministri i me rastin e festës së Kur- të burgosurit. 33-vjeçari, sepse këtu është institu- i dedikohet Zotit. munitetit mysliman, Namazi Mirëqenies Sociale Erion ban Bajramit. “Kjo është Adriatik Çela, një prakti- cion vuajtje, i kryerjes së i Kurban Bajramit ka nisur Veliaj, ka zgjedhur të ulet një ditë e gëzueshme dhe kant i besimit mysliman, një dënimi dhe ka nevojë rreth orës 7.32 minuta dhe në një tryezë me fëmijët është dhe një vëmendjeje prej pesë vitesh vullnetar- për durim, pastaj është ka vazhduar për rreth 1 orë. e shtëpisë “Zyber Hal- për fëmijët të cilët e kanë isht dhe me shpenzimet toleranca”, tha Çela. Edhe Pas faljes, besimtarët mysli- lulli”. Duke lënë mënjanë shumë të nevojshme që të e tij udhëton nga Tirana për Kurban Bajramin ai Gatimet manë gjatë ceremonisë fetare petkun e ministrit, Veliaj jenë pranë njerëzve sa më drejt Fushë-Krujës për të nuk harron të À asë jo vetëm Karakteristikë e kësaj kanë ndjekur edhe urimet e është shfaqur tepër sportiv, të afërt, për të gëzuar dhe qenë imami i të dënuarve për vlerat por edhe për dite janë dhe ëmbëlsirat mesazhet që kanë përcjellë ndërsa ka zgjedhur t’u shër- ata në këtë ditë Bajrami.” të këtij burgu. “Nuk është e edukimin. Edhe zv/drejtori dhe zbukurimet. Në krerët e komunitetit mysli- bejë vetë fëmijëve të “Zy- tha Hoxholli. Por, festë vështirë, nëse mundohesh i Përgjithshëm i Burgjeve u çdo familje myslimane manë. Edhe këtë vit, ata kanë ber Hallullit”. Të gjithë së flet po ashtu të dënuarve gatuhen gjëra të ëmbla përcjellë kërkesën e tyre për bashku urojnë njëri tjetrin besimtarë për tema të forta, të cilat duhet t’u serviren një xhami, vendin ku duhet për një jetë të begatë dhe të sikurse shqetësimi në rritje dhe miqve. Ndërkohë të të falen të gjithë besimtarët. lumtur dhe që ta gëzojnë jashtë mureve të një burgu, gjithë besimtarët si dhe “Kurban Bajrami është dita Festën e Kurban Bajram- sikundër xhihadizmi dhe shtëpitë e tyre duhet të ku ne shërojmë plagët që i it. Për fëmijët e shtëpisë lufta në Siri. Në burgun stolisen sa më mirë të kemi shkaktuar njëri-tjetrit “Zyber Hallulli” kjo është e Fushë-Krujës raporto- jetë e mundur me buzëqeshje, dashamirësi, një festë ndryshe, pasi het se janë praktikantë dhe vëllazëri. Le ti gëzohemi përveçse gëzojnë, mes tyre të besimit mysliman 50 të së bashku kësaj dite të begatë, kanë edhe ministrin i cili dënuar, ndërkohë që në të “Kjo është dita e sakrificës, me të cilën shpresat, dëshirat duket tejet i përkujdesur. gjitha burgjet autoritetet unë nuk jam teologe, por ritet dhe ëndrrat tona kthehen Në këtë drekë ka qenë i kanë mbështetur 300 të e kësaj feste dihen nga të gjithë nga i Plotfuqishmi. Dhe re- pranishëm edhe kryetari dënuarit për të ndjekur ritet besimtarët. Sot, (dje) duhet të alizimi i këtyre aspiratave le i Komitetit Shtetëror të e festës së Kurban Bajramit. behet kurban dhe është mirë të pasqyrohet në aktet dhe një dash apo një dele, i cili veprimet tona, në ndihmë duhet të ndahet me të afërmit të atyre që kanë nevojë për ose të varfrit” pohon një bes- ngrohtësinë, dashurinë, res- dëshmitarë të plotësimit të madhështore sa vetë qiejt”, imtare. Kurban Bajrami është pektin dhe vëmendjen tonë”, aureolës së besimit, ajo çka i tha Ylli Gurra, myftiu i Tiranës. dita e sakri¿ cës, e harmonisë tha Skënder Brucaj, kryetar ka munguar, po nuk ka qenë dhe solidaritetit mes njerëzve. i komunitetit mysliman. Një humbja më e madhe. Ajo BESIMTARËT Riti kryesor është bërja kurban Veliaj me fëmijët e shtëpisë “Zyber Hallulli” urim për kryeqytetasit është çka i ka munguar, po nuk ka Urimet në këtë Kurban Ba- e një kafshe e cila i dedikohet bërë dje edhe nga vetë myf- qenë mungesa më e madhe, jram vijnë nga vetë besimtarët, Zotit. Një pjesë e mishit dhuro- tiu i Tiranës, Ylli Gurra. “Ne ajo çka i ka munguar, po nuk qiptarët është drejt mbylljes tuaja, me përkushtimin tuaj për një harmoni fetare mes het për më të varfrit, ndërkohë gjithë së bashku, myslimanët ka qenë ¿ llimi dhe fundi, një përfundimtare. Dashtë Zoti, të sinqertë, si në këtë ditë të njëri tjetrit, e për një familje të që festa pasohet nga dreka në e këtij vendi do të bëhemi xhami për kryeqytetin dhe sh- ashtu siç keni bërë me lutjet mrekullueshme të bardhë, bashkuar në paqe e harmoni. familje, vizitat e dhuratat. E diel, 5 tetor 2014 Politikë 5

Xhamia Kryeministri Rama në takimin Teqeja Nishani e zhvilluar dje në Komunitetin Qeveria përmes Presidenti ka uruar Mysliman i ka komunikuar kreut buxhetit të rivotuar së besimtarët myslimanë fundmi në parlament për festën e Kurban të myslimanëve Skëndër Bruçaj ¿ nancon drejtpërdrejtë Bajramit, duke u ¿ llimin e punimeve për ndërtimin pjesën e mbetur, për shprehur se kjo festë të përmbyllur punimet na afron me njëri- e xhamisë në muajin nëntor e zgjatura në kohë për tjetrin ndaj për këtë Teqenë e Madhe të fakt të gjithë duhet të Bektashinjve lëmë pas mëritë. Falja e fundit në rrugë, në nëntor nis ndërtimi i Xhamisë Rama: Xhamia e re e Namazgjasë nis brenda nëntorit VIDEO/ RAMA: XHAMIA E RE E JUXHIN MUSTAFARAJ e re e Namazgjasë do të nis muajin nëntor. Në prag të në buxhet, kryeministri njoftoi të ndërtohet brenda muajit vizitës së Papa Françeskut edhe ndërtimin e Xhamisë së NAMAZGJASË NIS TIRANE BRENDA NËNTORIT nëntor. Ndërtimi i xhamisë në Shqipëri, teksa prezantoi Namazgjasë. Në fjalën e tij së Namazgjasë ka qenë një rritjen prej 3.2 mln dollarëve Rama sqaroi se xhamia e re do omuniteti mysli- premtim i bërë prej vitesh nga të ndërtohet por projekti i saj man ka zhvilluar qeveria dhe Bashkia e Tira- do të ndryshohet, duke sqaruar faljen e fundit në nës, por vetëm pak muaj më Urimet se nuk do të ndiqet projekti rrugë, pasi në nën- parë u miratua nga Këshilli i prezantuar nga Bashkia e tor do të nis ndër- i Ministrave fondi për ndër- Tiranës. Për kreun e qever- Ktimi i Xhamisë së Namazgjasë. timin e saj. Ka qenë vetë kry- isë e rëndësishme ishte që Premtimi është bërë nga kry- eministri Rama që në takimin kryeqyteti të kishte një xhami eministri Edi Rama në ditën e e zhvilluar dje në Komunitetin sa më dinjitoze për besimtarët Për të parë videon në Kurban Bajramit. Nëpërmjet smartphonin tuaj skanoni Mysliman i ka komunikuar myslimanë, duke shmangur QR CODE me APP të A1REPORT një postimi në profilin e tij kreut të myslimanëve Skëndër projekte si ai i Bashkisë së që shkarkohet falas në “facebook”, kreu i qever- Bruçaj fillimin e punimeve Tiranës që krahas ndërtimit isë ka deklaruar se Xhamia për ndërtimin e xhamisë në të xhamisë parashikonte edhe një pallatë pranë saj. “Për të Ilir Meta promovuar harmoninë dhe Shpreh urimet më të bashkëjetesën fetare, nga njëra PS-PDIU ende në mira. Duhet të jemi anë do të mbyllim gjithë kalva- krenarë në këtë dite të rin e gjatë që ka penguar Marrëveshja gjithë, pa dallim bindjesh, ndërtimin e xhamisë së re, TIRANE për bashkëjetesën duke vënë në dispozicion dhe harmoninë tonë të fondin e shpronësimit dhe dilemë për zyrtarizimin do të mbajmë zotimin që do shkëlqyer. Kjo është një ditë kur edhe politika të kemi një xhami pa pallat upozimet për krijimin e duhet të mësojë nga dhe supërmarkato ngjitur një koalicioni të mund- kjo bashkëjetesë dhe dhe jo një pallat dhe super- e bashkimit në koalicion harmoni fetare. markatë me xhami ngjitur, siç Sshëm PS-PDIU nuk kanë marrë një përgjigje zyrtare ishte projekti i propozuar nga nga Rama e Idrizi. Në festën Shpëtim Idrizi në xhami: Nuk është vendi Bashkia e Tiranës, për arsye e Kurban Bajramit, dy drej- që i di Bashkia e Tiranës, që i tuesit e këtyre forcave për dimë dhe ne dhe të gjithë, por politikë nuk kanë pëlqyer që ne të përmendim “kurbanë” të tjerë që s’jemi këtu për të thënë kush të À asin për pazare politike e kishte pallatin, kush e kishte duke u përqëndruar vetëm supermarkaton dhe kush do të në urimet që kanë bërë për PALOKA vinte të falej aty pranë sikur po besimtarët myslimanë. Kry- vinte të merrej thjesht një lë- eministri Rama u shpreh Festat në Lulzim Basha moshë”, u shpreh Rama lidhur se nuk është nga ata politi- Uroj qe kjo e sotmja të me këtë projekt të qeverisë pak kanë që u pëlqen të À asin te Shqipëri jetë një ditë reÀ ektimi ditë më parë. Ndërsa siguroi se dera e xhamisë, ndërkohë për t’iu larguar energjive parku i vënë në dispozicion, që Idrizi veç urimeve për janë të negative dhe urrejtjes, do të jetë parku i besimit dhe besimtarët nuk nguroi të ndasive, përplasjes dhe i besimtarëvë duke mos pasur bënte as ironi për një koa- përbashkëta konÀ iktit. Me ndihmën as supermerkatë, as pallate, licion të mundshëm me PS. e zotit do dimë të as apartamente për të shitur. Idrizi duke përdorur simbolin — Deputeti arkivojmë edhe atë pjesë Por gjatë ditës së Kurban Ba- e festës “kurbanin”, theksoi demokrat Edi Palo- të së kaluar që sot na jramit, kreu i qeverisë vizitoi për gazetarët se në një ditë ka ka uruar bes- rikthehet me petkun e edhe Kryegjyshatën Botërore si ajo e djeshmja nuk kishte imtarët myslimanë rremë të së ardhmes. Bektashiane. I shoqëruar nga nevojë për përmendjen e për festën e Kur- Kryegjyshi Haxhi Baba Ed- kurbanëve të tjerë. “Kjo festë ban Bajramit gjatë mond Brahimaj, kryeministri është një shumë e madhe e vizitës që zhvilloi pa nga afër edhe ecurinë e mijëravjeçare. Vjen nga his- dje në Komunite- punimeve në Teqenë e Mad- toria e hazretit Ibrahim, që tin Mysliman.“Unë he të Bektashinjve. Qeveria sakri¿ cën të cilën po bënte nuk kam gjë tjetër përmes buxhetit të rivotuar së ai e shtriu mbi të dhe gjithë përveçse një urim fundmi në parlament ¿ nancon njerëzimin. Dhe besoj se shumë të madh jo drejtpërdrejtë pjesën e mbetur, nuk është vendi që ne të për- vetëm për gjithë për të përmbyllur punimet e mendim “kurbanë” të tjerë”, myslimanët e Sh- zgjatura shumë në kohë të Te- Shpëtim Idrizi qesë së Madhe të Bektashinjve. deklaroi Idrizi. Ditët e fundit qipërisë por për të Është dita e harmonisë, Teqeja e Madhe e bektashin- është diskutuar shumë për se do të vijoj të jetë në opozitë të Posaçëm për Reformën gjithë shqiptarët, një harmoni të cilën ne e jve është një projekt, që nuk një marrëveshje paraprake vendimi për të kundërshtuar Territoriale në fund të puni- sepse siç është kemi treguar si shqiptarë mund të përfundonte, sepse për një koalicion qeveritar vendimin politik të opozitës meve të tij, megjithatë gjatë bërë zakon festat dhe që besoj se duhet komuniteti ka ¿ nancuar, por mes kreut të PS-së Rama dhe për reformën territoriale krisi votimit në parlament bashkë në Shqipëri janë të të na karakterizojë duke nevojitej edhe një mbështetje atij të PDIU-së Shpëtim Id- edhe marrëdhëniet me Parti- me 4 deputetët e tjerë të përbashkëta”, tha marrë shembull dhe nga e fundit dhe qeveria vendosi të rizi. Ndonëse në media, kreu i në Demokratike. Shpëtim PDIU-së votoi pro hartës së Paloka. kjo ditë e madhe. partisë së çamëve ka theksuar Idrizi iu bashkua Komisionit re territoriale. mbështesë këtë projekt. 6 Politikë E diel, 5 tetor 2014

Socialistët mblidhen sërish në dasëm, çifti gjeti dashurinë në PS INTEGRIMI Artan Gaçi dhe Olta Xhaçka 15 pika për hapjen e martohen në Kalanë e Petrelës negociatave të — Deputetët e PS-së, Artan Gaçi 18:00 dasmës i është bashkuar edhe qenë mjaft komode dhe e lirshme anëtarësimit dhe Olta Xhaçka kanë kurorzuar çifti kryeministror Edi dhe Linda me fustanin e saj të nusërisë. Në cer- dje në martesë dashurinë e tyre Rama. Pak më minuta më vonë dy emoninë e djeshme mernin shumë disavjeçare që lindi brenda selisë deputetët i kanë thënë edhe “Po” prej deputetëve të mazhorancës rozë. Dasma e zhvilluar në Kalanë zyrtarisht njëri-tjetrit, duke nisur dhe kabinetit qeveritar dhe miq të e Petrelës, ishte organizuar në në këtë mënyrë edhe ceremoninë ngushtë të çiftit. Kjo është dasma mënyrë të thjeshtë por shumë të e dasmës. Deputetja Olta Xhaçka e dytë brenda një kohe të shkurtër kujdesshme nga çifti. Ceremonia ndryshe nga veshjet serioze që jemi për kampin rozë, pas dasmës së bu- ka nisur rreth orës 17:30 minuta mësuar ta shohim gjatë komision- jshme që zhvilloi rreth një muaj më me një kokteil të organizuar për të eve parlamentare dhe seancave në parë Ministri i Mirëqenies Sociale pranishmin, ndërkohë që rreth orës Kuvend, mbrëmjen e djeshme ka dhe Rinisë Erjon Veliaj. — Rezoluta e mi- ratuar nga Asambleja e Këshillit të Evropës për Shqipërinë ka në përmbajtje të saj 15 pika. Ndërsa theksohet se sa më shpejt ato të KiE: Ndryshoni Kodin Zgjedhor merren parasysh nga qeveria dhe politika sh- qiptare aq më shpejt do të bëhet e mundur dhe hapja e negociatave dhe numërimin e votave për anëtarësimin e Sh- qipërisë në Bashkimin Evropian. Në të gjitha pi- kat është kërkuar gjetja Asambleja kërkon dhe ndryshimin e mentalitetit të partive politike e frymës së bashkëpun- imit dhe e gjithë përf- ERVIN KOÇI shirjes në realizimin TIRANE Raportet e reformave. Ndërsa për herë të parë është vënë theksi në ndry- dryshimi i Kodit Zgjedhor pritet të shimin e botëkuptimit jetë në qendër të debatit parlamen- OSBE nga ana e politikës mbi tar përgjatë këtyre muajve. Ndonëse formën e drejtimit. Sig- opozita ende vijon bojkotin e Kuv- Krerët e OSBE-së kanë urisht korrupsioni në endit, Asambleja e KiE, kërkon që kërkuar që ndryshimet gjyqësor mbetet pika më Npalët të gjejnë gjuhën e përbashkët për arritjen në Kodin Elektoral të delikate përsa i përket e konsensusit. Ndërsa janë 19 rekomandime të realizohen të paktën Shqipërisë. Madje ar- OSBE-ODHIR që ende nuk janë marrë parasysh. në mesin e këtij viti. rihet deri në theksin se Por se tashmë çdo korrupsioni po rrezikon ASAMBLEJA afat ka kaluar ndërsa të çojë vendin në krizë. Në raportin përfundimtar mbi Shqipërinë, KiE për 3 muaj do të duhet Përsa i përket reformës i bën thirrje të gjitha forcave politike të bien dakord të shpallet data e territoriale, Asambleja për vijimin e reformës zgjedhore, në përputhje zgjedhjeve shprehet optimiste për me rekoman- realizimin e ndarjes dimet e Komi- RAPORTI së re, dhe pse shpreh sionit të Vene- Raporti i miratuar skepticizmin mbi uljen cias. Vëmendja drastike, në 61 bashki, është kërkuar të nga Asambleja e KiE Asambleja duke i dhënë dhe një të përqendrohet përmban 15 pika. Asambleja e KiE ka drejtë opozitës. Nga ana në problemet Ndërsa theksohet kërkuar jo vetëm krijimin tjetër i është tërhequr vë- dhe paqartësitë e një administrate të mendje të dyve palëve e hasura nga se zbatimi i tyre do paanshme, por dhe politike për sa i përket Kodi i zbatuar të përshpejtojë dhe ndryshimin e sjelljes së ndryshimeve të AMA-s në zgjedhjet e hapjen e negociatave politikës. Kjo, pasi çdo si institucioni kyç i funk- vitit të shkuar. ndryshim i Kodit nuk sionimit të televizion- Në këtë mënyrë do të jetë efektiv pa eve. Ndërsa kërkohet do të parandalohet keqpërdorimi i përcaktimeve ndryshimin e sjelljes realizimi i një Televizioni aktuale të Kodit Zgjedhor. Duke u ndalur më politike Publik Shqiptar tërësisht specifikisht Asambleja kërkon rritjen e num- të paanshëm. Raporti rit të qendrave të numërimit të votave, si dhe prek dhe reformën në qartësimin e procedurave për bërjen transparente drejtësi, në të cilin kër- të numërimit të votës, duke i dhënë më shumë kohet që të realizohet siguri vëzhguesve për t’u njohur me të. Në raportin Rekomandimi dhe plani i veprimit një reformë e plotë me e Asamblesë nënvizohet se shtimi i qendrave të kontributin e të gjithë numërimit të votave do të shmang vonesat në pro- palëve. Pavarësisht se ces. Po ashtu Asambleja ka kërkuar riformatimin nga BE është thënë se e Kodit Zgjedhor, për të siguruar një administratë Gjeni zgjidhje për pronat, nuk në këto 5 vite nuk do të të KQZ të paanshme dhe realisht jopartiake. Në ketë zgjerim të BE-së, të kundërt theksohet se zgjedhjet nuk do të kenë Komisioneri Hann është besueshmëri nga partitë politike. Megjithatë zbatohen vendimet e gjykatave shprehur optimist përsa raporti nënvizon se vetë ndryshimet e Kodit do i përket hapjes së nego- të jenë gjithnjë të pamjaftueshme nëse nuk ka — Asambleja e Këshillit të nësisë. Megjithatë, Asambleja ratuar për Shqipërinë. Në fakt, ciatave të anëtarësimit. një reÀ ektim të aktorëve politik. “Ndryshimet në Evropës ka kërkuar gjetjen e ka përshëndetur miratimin e pavarësisht se nga Gjykata Sipas tij kjo varet tërë- Kodin Zgjedhor nuk janë të mjaftueshme për të zgjidhjes së problemit të pro- një plani veprimi, që ka hartuar ndërkombëtare e të drejtave të sisht nga rezultatet që zgjidhur mangësitë e përsëritura në zhvillimin e nësisë në Shqipëri. Kërkesa ka qeveria shqiptare në dhënien e njeriut nuk është marrë vendim do të japin zbatimi I refor- zgjedhjeve. Kjo mund të arrihet vetëm në qoftë lindur nga numri i madh i ras- zgjedhjes mbi pronën. Asam- mbi mbajtjen pezull të shqyr- mave të kërkuara për se reformat zgjedhore do të shoqërohen me një teve që janë në pritje për tu dis- bleja “nxit autoritetet për të timit të dosjeve të pronësisë Shqipërinë. Reforma që ndryshim të qëndrimit dhe praktikave të aktorëve kutuar në Gjykatën Evropiane shqyrtuar të gjitha mundësitë në Shqipëri, prej gati dy vitesh përqendrohen në luftën kryesorë politikë”, thuhet në raport. të të Drejtave të Njeriut. Dhe për të shkurtuar sa më shumë nuk ka asnjë shqyrtim të tillë, ndaj korrupsionit, një Por nuk është vetëm Asambleja e KiE që ka më e rënda lidhet me faktin të jetë e mundur afatet e zba- duke i lënë në heshtje ndoshta reformë në sistemin e dhënë rekomandimet. Vetë OSBE ka kërkuar që se nuk ekzekutohen vendimet timit të këtij plani të veprimit”, deri në afatin e kërkuar prej drejtësisë dhe zhvillimin rishikimi i kodit elektoral të bëhet të paktën në gjyqësore mbi të drejtën e pro- thuhet në rezolutën e mi- qeverisë shqiptare. social ekonomik. mesin e vitit. Por duket se procesi do të zgjasë deri në fund të vitit E diel, 5 tetor 2014 Politikë 7

Ndalimi Në nenin 14 të ligjit parashikohet LAJME ndalimi i veprimtarisë ndërtimore në tokat bujqësore. Përjashtim bëjnë shkurt ndërtimet e përkohshme që lejojnë kthimin në gjendjen ¿ llestare dhe zhvillimi i masterplaneve Braçe: Pse hesht Berisha e Basha Lejimi për krimin e Në tokat bujqësore lejohen vetëm organizuar ndërtimet e përkohshme, të cilat nuk janë të lidhura në mënyrë të — Deputeti Erjon Braçe qëndrueshme dhe të përhershme në një koment në “fa- me tokën, që janë të nevojshme për cebook” reagoi sërish ushtrimin e aktivitetit bujqësor.” në lidhje me heshtjen nga drejtuesit e PD-së pas sqarimit të bërë nga ambasada gjermane në lidhje me krimin e organ- izuar. “Po si ka mundësi Nuk do lejohen ndërtimet që luftëtari më i madh i krimit të organizuar në këtë vend, pas akuzave të vendosura në gojën e një ministri gjerman, po e banesave në toka bujqësore hesht? Për Sali Berishën e kam. Luftëtari më etik në politikën shqiptare, lideri që po bën “ndry- Rrezikojnë ato objekte që janë jashtë zonave informale shimin” në PD dhe në gjithë kombin, pasi aku- zoi për lidhje me krimin ERVIN KOÇI tar të Veprimtarisë Prodhuese kanë e verdhë. Kjo kur konstatohet se nuk e organizuar një Qeveri TIRANE kërkuar vendosjen e termave më nda- ka më troje urbane ndaj dhe duhet të të tërë, po hesht?Për lues për ndërtimet në tokat bujqësore. realizohet një masterplan që parashikon Lulëzim Bashën e kam. “Ndalohet veprimtaria ndërtimore në Strukturat e pushtetit zhvillimin e qyteteve. Pasionare Llapa që nuk dërtimet pa leje në tokën tokat bujqësore”, thuhet në pikën e vendor, kur nuk janë “Propozimi për zgjerimin e vijës ku- i rri kurrë goja rehat, bujqësore, dhe që nuk parë ku kërkohet rishikimi i nenit 14 të dakord për zgjerimin ¿ zuese të ndërtimit në hapësirat e tokës specialiste në montazhe përfshihen në territorin e ligjit për mbrojtjen e tokës bujqësore. bujqësore bëhet në bazë të studimeve të kobshme dhe pasion cilësuar si sipërfaqe infor- Ndërsa në po këtë nen u kërkua që të e vijës ku¿ zuese të rajonale dhe masterplaneve, vetëm kur luftarak gojor sa herë male, mund të rrezikojnë shtohen rastet e të drejtës për lejen e ndërtimit në hapësirat, është vërtetuar dhe argumentuar: duhet të duket, si dje ku Nshembjen, ose dhe pranimin në pro- përkohshme. “Në tokat bujqësore le- mungesa e plotë e sipërfaqeve të tjera shkroi: shteti ka ra, e ka cesin e legalizimit. Shkak është zbatimi johen vetëm ndërtimet e përkohshme, paraqesin ankesë ¿ zike me tokë urbane të lirë, brenda xan Mafia, po hesht? Për i ligjit për mbrojtjen e tokës bujqësore. të cilat nuk janë të lidhura në mënyrë vijave ku¿ zuese të ndërtimit; mungesa e Jozefina Tapallin e kam. Një grup deputetësh kanë kërkuar së të qëndrueshme dhe të përhershme sipërfaqeve me tokë urbane, që mund të fundmi ndryshimin e këtij ligji duke me tokën, që janë të nevojshme për bujqësore, e cila cilësohet e ku¿ zuar ripërdoret nëpërmjet prishjes së ndër- kërkuar lejimin e ndërtimeve të për- ushtrimin e aktivitetit bujqësor dhe për Shqipërinë. timeve të vjetra dhe kryerjes së ndërti- kohshme. Madje, dhe këto të shoqëru- blegtoral”, thuhet në këtë nën. Duket meve të reja, në përputhje me rregullat ara me argumentin përkatës. se këtu deputetët kanë pasur parasysh LIGJI dhe normat urbanistike; mungesa e serrat, apo dhe objektet e tjera që u Në nenin 14 të ligjit parashikohet tokave të tjera të pafrytshme ose me NDRYSHIMI shërbejnë investuesve. Por që nuk lejimi i ndërtimeve në tokën bujqësore, vlera më të ulëta pjellorie natyrore, sipas Deputetët e komisionit parlamen- sjellin dëmtim të përhershëm të tokës vetëm në rastet kur rishikohet vija bonitetit”, thuhet në ligj.

Lulzim Basha nis konsultimet Gaiani vizitë në panairin e punës, vlerëson për emrat e departamenteve kompanitë italiane — Ambasadori italian Këshilli Kombëtar do të votojë të përzgjedhurit e rinj të kryetarit në Shqipëri Massimo Gaiani ka vizituar dje ryetari i Partisë të ndryshme të shoqërisë. për votim në këshillin kom- të rëndësishëm në organizi- panairin “Work & Study” Demokratike Lulzim Gjithashtu pikë e takimeve të bëtar të demokratëve. Të dy min e selisë blu. Burimet kanë në ditën e dytë të tij. Ga- KBasha pritet të nisë Bashës do të jetë dhe gjetja e këto struktura të reja do ti bërë të ditur se në këtë mënyrë iani u shpreh se njohja këtë javë konsultimet për të emrave që do të propozohen bashkëngjiten dhe rolit që do PD do të ketë më shumë frymë e gjuhës italiane në këtë arritur në miratimin e depar- për sekretariatin politik të të kenë tre ish kryetarët e PD- kolegjialiteti si dhe do të jetë kohë në Shqipëri është tamenteve të PD-së të cilët do demokratëve, dhe kjo një së të cilët tashmë do të kenë më e¿ kase në organizimin e shumë e dobishme, pasi t’i paraqiten për votim këshil- strukturë që do të propozohet zyrën e tyre si dhe një rol tejet aktivitetit politik. edhe numri sipërmar- lit Kombëtar të datës 13 tetor. rësve italian është në Burimet kanë bërë të ditur rritje. “Vij dhe e vizitoj se vetë departamentet do të STUDIO PËRMBARIMORE “SPEED SOLUTION” gjithmonë me kënaqësi kenë struktura të organizuara këtë panair, pasi është për funksionimin e tyre si dhe NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT I OFERTË PUNËSIMI mjaft i rëndësishëm. Ky do të kenë koordinim konk- panair bashkon të rinjtë ret. Mësohet se do të jenë 14 PËR: Një kompani mediatike kërkon me kompanitë që ofrojnë departamente të tilla që do “Truall + Ndërtesë (njësi nën pallat) “, me sipërfaqe 155 të punësojë menaxher marketingu që punë dhe universitet që të funksionojnë në formën e m2, me numër pasurie 11|38 – N3, e ndodhur në zonën plotëson kriteret e mëposhtme: ofrojnë mundësi të ndry- një “qeverie hije”. Një projekt kadastrale nr.8571, me volum 14, faqe 111, me adresë shme. Më vjen shumë ky që u realizua me KOP-in Lagjia “Kadri Qystri”, Lushnje. Kjo pasuri është e hipotekuar Të ketë arsim të lartë mirë që në këtë panair e para 9 vitesh, me të cilin në favor të BKT sh.a.. Çmimi me të cilin fi llon ankandi është kemi shumë kompani demokratët realizuan pro- 8 000 000 (tetë milionë) Lekë. Të ketë përvojë pune italiane dhe kam rastin të gramin e fushatës elektorale them që ky është demon- si dhe atë të qeverisjes. Roli Ankandi do të zhvillohet më datë 07.10.2014, Ora 16:00, Të jetë i gatshëm për të punuar në terren strimi më i mirë që të stu- i departamenteve nuk do pranë Studios Përmbarimore “SPEED SOLUTION” me Adresë: diosh dhe të dish gjuhën të jetë vetëm ai i kundër- Bulevardi “Gjergj FISHTA” Kulla. 1, Kati, 2. Nr.3, Tiranë. Personat e interesuar të dërgojnë italiane është diçka mjaft shtimit të propozimeve të CV-të e tyre në adresën: e dobishme për të gjetur qeverisë aktuale, por dhe i Për çdo informacion mund të kontaktoni: punë në këtë moment përpunimit dhe paraqitjes cel. 0693041355,0696334695 email: [email protected] [email protected] në Shqipëri”, deklaroi së alternativave në fusha Gaiani. 8 Ekonomi E diel, 5 tetor 2014

Përgjysmohen edhe interesat për €, jepen më pak hua LAJME Kredia në lekë kushton 28% shkurt Nis abuzimi më pak se në vitin 2011 me çmimin e — Interesat e kredive bankare në Në përqindje, të marrësh kredi në Në të njejtën kohë, diferenca në duhanit tre vitet e fundit kanë shënuar ulje, lekë sot është rreth 28% më lirë. E interesat mesatare të kredive mes vetëm se tani është më vështirë të njëjta gjë mund të thuhet edhe për euros dhe lekut është ngushtuar — Dy ditë pasi Ministri i marrësh kredi. Sipas statistikave euron, valuta kryesore e përdorur në ndjeshëm. Në vitin 2011, interesat Shëndetësisë, Ilir Beqaj bëri të Bankës së Shqipërisë, interesi ekonominë shqiptare, ndonëse në për kreditë në euro ishin 3.17% me dije se Këshilli i Ministrave mesatar i kredive afatgjata në lekë këtë rast ulja është në përmasa më më të ulëta. Në korrik të këtij viti, ka miratuar vendimin për në vitin 2011 ishte 10.73%, ndërkohë të ku¿ zuara. Në vitin 2011, interesi diferenca ka zbritur në 1.49%. rritjen e akcizës së cigareve që në muajin korrik të këtij viti mesatar i kredive afatgjata në euro Ndonëse kredia në euro ngelet me 20 lekë, reagimi në treg ka interesi për kreditë me maturim mbi ishte 7.56%, kurse në korrik 2014 mbizotëruese, gjatë viteve të fundit qenë i menjëhershëm. Edhe pesë vjet ka zbritur në 7.76%, gati ky tregues ishte 6.27% ose rreth 1.3 tendenca e saj është rënia, ndërsa pse ligji pritet të hyjë në fuqi pikë përqindjeje më pak. pikë përqindjeje më pak. kredia në lekë po shënon rritje. nga 1 janari, rezulton se në një pjesë të konsiderueshme të dyqaneve çmimi i paketave është rritur mesatarisht me 20 lekë. Ky është një abuzim i hapur, pasi paketat vijojnë KLSH: Sigurimet Shoqërore, të mbajnë pullën e vjetër të akcizës, çka do të thotë se deri në vendosjen e pullës së re me rritjen përkatëse, çmimi në treg nuk duhet të mungojnë 99 milionë dollarë ndryshojë. S’mblidhen kontributet; janë nxjerrë fermerë nga skema

GENC KONDI TIRANE Sugjerimet

miliardë lekë të reja apo rreth 99 milionë dollarë amerikanë është shifra jashtëzakonisht e Mosha lartë që mungon në kontrib- KLSH sugjeron Konkursi për utet e sigurimeve të punon- reformimin e skemave toka bujqësore 10jësve, që, sipas Kontrollit i Lartë i Shtetit, për- suplementare, duke faqësojnë detyrime të papaguara ndaj skemës rritur moshën e me qira së sigurimeve. Vetëm gjatë vitit të kaluar, stoku daljes në pension i detyrimeve është rritur me rreth 1,9 miliardë suplementar, si dhe — Ministria e Bujqësisë, lekë. Këto detyrime përfaqësojnë kontributet, duke përmirësuar Zhvillimit Rural dhe interesat dhe gjobat e papaguara dhe përbëjnë formulën e llogaritjes, Administrimit të Ujërave rreth 21% të bazuar në pagën neto ka çelur proçedurat totalit të të PENALIZIMET dhe jo atë bruto konkurruese për dhënien me ardhurave të Shkeljet e konstatuara në ISSH Nga KLSH qira të sipërfaqes së tokës prej Për pensionet 91.8 hektarësh në komunën planifikuara, Shkelja Dëmi theksohet në e për¿ tuara Libofshë, Fshati Hadaj, Zona raportin e au- padrejtësisht ndalesa ɷ Shmangie e pagesës së kontributeve 622 milionë lekë Kadastrale 2443. Burime ditimit në In- Tatimet nga dikasteri i Bujqësisë do të bëhet në masen ɷ Rritje e detyrimeve të papaguara 10 miliardë lekë stitutin e Sig- KLSH kërkon nga bëjnë të ditur se ky proçes ka urimeve Sho- 50% të këstit mujor të ɷ Mosdorëzimi i listëpagesave nga subjektet 684.820 lista mangut Instituti i Sigurimeve nisur në zbatim të vendimit qërore (ISSH), të Këshillit të Ministrave për¿ timit të pensionit. Mungesë në skemën e sigurimeve në fshat 113.377 vetë mangut Shoqërorë të realizojë me temë “Mbi ɷ një marrëveshje “Për përcaktimin e kritereve, zbatimin e ɷ Tejkalim i shpenzimeve për skemën e detyrueshme 29 9 milionë lekë dypalëshe me Drejtorinë rregullave dhe procedurave ligjshmërisë dhe rregullshmërisë së aktivitetit të dhënies me qira të tokës Rritje e Defi çitit të Degës së Pensioneve 1.67% i Prodhimit të Brendshëm e Përgjithshme ekonomiko-¿ nanciar” për periudhën 01.01.2013 ɷ të Tatimeve për bujqësore në pronësi të deri më 31.12.2013. KLSH ka konstatuar mosre- ɷ Diferencë midis të punësuarve e atyre që s’paguajnë kontribute 61.000 persona përshtatshmërinë e shtetit”. Vlera fillestare e alizim të të ardhurave të programuara nga shman- sistemeve përkatës të qirasë së tokës është 14.365 Pensione të përfi tuara padrejtësisht 12.849.768 lekë gia e pagesës së kontributeve nga punëdhënësit ɷ informatizimit lekë/ha/vit. Afati i fundit për për të punësuarit e tyre në subjektet juridike dhe dorëzimin e ofertave është ¿ zike. Ndërkohë, lidhur me mbledhjen e kontrib- data 29.10.2014. uteve, problem shqetësues është mosdorëzimi i listëpagesave nga subjektet e biznesit të madh dhe të biznesit të vogël, sidomos ato të biznesit Reagimi i Institutit Evropianët të vogël. Llogaritet që nga 749,320 listëpagesa që janë më duhet të vinin në format elektronik pranë ISSH, kanë mbërritur vetëm 64,500 listëpagesa. Sipas të pasur auditimit, edhe skemës së sigurimeve shoqërore ISSH: E kemi tejkaluar planin e në fshat i mungon një numër relativisht i lartë i — Pasuria e familjeve në personash, që për vitin 2013 vlerësohen të jenë Evropë vitin e kaluar ka 113,377 vetë. Në Fondin e Pensioneve, në Drej- të ardhurave për vitin 2013 tejkaluar nivelet e para krizës toritë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë, ¿ nanciare të vitit 2007. 10 Dibër dhe Elbasan, janë për¿ tuar padrejtësisht — ISSH ka deklaruar dje, Kështu, të ardhurat nga të Ligjit për Buxhetin e Shtetit për qind e familjeve më të pensione në 12 raste, me vlerë të përgjithshme në reagim të njoftimit nga vetëpunësuarit në sektorin të vitit të kaluar. Ndërkohë, pasura evropiane zotërojnë 12.849.768 lekë, me anë të mashtrimit dhe për- Kontrolli i Lartë i Shtetit, e bujqësisë janë realizuar sipas ISSH-së, 9.9 miliardë më shumë se gjysmën dorimit të dokumentacionit ¿ ktiv nga për¿ tuesit. se i ka pritur me habi dhe në masën 110 për qind, ato lekë që mungojnë në bi- e pasurisë së kontinentit Ne lidhje me shkeljet e fundit, KLSH ka bërë skepticizëm kritikat nga ana nga sigurimet vullnetare lanc janë borxhe për kon- të vjetër. Më shumë se dy dy kallëzime penale për 12 për¿ tuesit e pen- e KLSH-së. Sipas zyrës së janë realizuar në masën tribute të pambledhura të tretat e pasurisë neto e sioneve dy¿ sh, për konsumimin e elementeve shtypit të Institutit, të ardhu- 101 për qind, ndërsa të ar- ndër vite nga Tatimet. Pra, Evropës është shpërndarë të veprave penale “mashtrim” dhe “falsi¿ kim i rat në përgjegjësi të Institutit dhurat e tjera, madje, kanë sipas ISSH-së, difekti për vetëm në katër vende: dokumentave”, Neni 143 dhe Neni 186 i Kodit të Sigurimeve Shoqërore sjellë një shifër në masën grumbullimin e tyre duhet Gjermani 13.000 miliardë Penal. Për përmirësimin e punës në ISSH, për vitin 2013 janë realizuar 222 për qind krahasuar me të gjendet tek administrata euro, Britani të Madhe 9.600 KLSH ka rekomanduar 25 masa ndryshimi në në masën 114.4 për qind. plani¿ kimin ¿ llestar sipas tatimore. miliardë euro, Francë 9.500 legjislacion dhe masa organizative, si dhe katër miliardë dhe Itali 8.300 masa shpërblim dëmi. miliardë euro. E diel, 5 tetor 2014 Politikë 9

REAGIMI Hetimi Hajdari e Llalla, hetim ELTON QYNO Hajdari: TIRANE Kam njoftuar nga inspektori i etikës Nishanin herri mes kryeproku- dhe Ramën rorit Adriatik Lla- lla dhe kryetarit të prokurorisë së Apelit KonÀ ikti mes 3 prokurorëve, përfundon në Këshill në Tiranë Shkëlqim SHajdari, ka dalë jashtë mureve të sallës ku u zhvillua, duke përfunduar për diskutim më të detajuar tek inspektori i etikës pranë zyrës së Prokurorit të VIDEO/ KERKOHET Përgjithshëm. Nga burime jo SHKARKIMI I HAJDARIT — Drejtuesi i proku- zyrtare mësohet se pritet që PROKURORET NE SHER rorisë së Apelit në këtë javë kryeprokurori Lla- Tiranë Shkëlqim lla do t’i kërkojë inspektorit Hajdari ka bërë me të Etikës të shqyrtojë rastin dije se ka njoftuar e incidentit të ndodhur dy presidentin Bujar Ni- ditë më parë, me qëllim ana- shani dhe kryeminis- lizimin dhe marjen e masave trin Edi Rama, lidhur disiplinore dhe administrative me incidentin e ndod- për përgjegjësit. Të kontak- hur. Disa orë pas këtij tuar në telefon nga “Shqiptarja. konflikti Hajdari ka com”, burime pranë proku- Për të parë videon në smartphonin pohuar se në mbled- Adriatik LLalla Shkelqim Hajdari tuaj skanoni QR CODE me APP të rorisë thanë se për veri¿ kimin A1REPORT që shkarkohet falas hje ka pasur debat, e kësaj çështje këtë javë do por ai vetë as ka qël- ngarkohet inspektori i Etikës, kryeprokurorit Llalla. Përplasja më largimin në mënyrë demon- vazhdim të meret në shqyrtim luar njeri me grushta që të analizojë ankesat. Më tej e paprecedentë mes dy emrave strative të prokurorit Shkëlqim për tu diskutuar edhe në një nga Ahmetlliu dhe kryeprokurorin dhe as vetë nuk çështja do kalojë për mendim të njohur të prokurorisë shqip- Hajdari. Ndërkohë që votimi mbledhjet e këshillit. Lidhur Adriatik Llalla. Sipas burimeve është goditur. Ndër- tek prokurori i përgjithëm, i tare ka ndodhur, fill pas një për shkarkimin e kryetarit të me këtë çështje, sipas buri- gjatë këtij procesi do thiret për kohë burimet thonë cili do shqyrtojë veprimet jo mocioni shkarkimi të Shkëlqim shoqatës ka dështuar. meve nëse do jetë e nevojshme tu pyetur dhe prokurorja Ida se Hajdari është qël- etike-profesionale të prokurorit Hajdarit nga posti i Kryetarit do thiret për tu pyetur dhe Ahmetlliu. Pasi të jetë përfun- luar me grusht nga Shkëlqim Hajdari, i cili një ditë të Shoqatës së Prokurorëve të DISKUTIM NË prokurori Shkëlqim Hajdari, i duar i gjithë procesi i diskutimit kryeprokurori Llalla, më parë shpërtheu në akuza të Shqipërisë. Incidenti i ndodhur KËSHILL cili ka qënë protagonisti që ka do vendoset nëse do ketë masa i cili i ka çarë buzën rënda dhe fyerje ndaj proku- në sallën e mbushur me mbi Incidenti i ndodhur dy ditë shpërthyer në akuza dhe fyerje ndëshkimore ndaj prokurorit Hajdarit. rores Ida Ahmetlliu dhe vetë 220 prokurorë, ka përfunduar më parë pritet që në ditët në të rënda me prokuroren Ida Shkëlqim Hajdari ose jo. Tre muaj hetime, asnjë numër serial i lekëve s’dorëzohet në prokurori Task-Forca, s’ka gjetur asnjë kartmonedhë në tregun bankar, mungojnë numrat serial

Hetimet TIRANE

egjithëse kanë kaluar tre muaj nga nisja e Mhetimit për skanda- lin e vjedhjes së 713 miliard lekëve nga Thesari i Shtetit, prokuroria e Tiranës ende nuk ka numrat e serisë se parave të vjedhura në Linzë. Objekti i Qëndrës së Emisionit të Bankës Së Shqipërisë Hetuesit kanë kërkuar nga Banka e Shqipërisë t’u servirë dokumentet që të vërtetojnë gjetjen e parave. Më parë, nuk ka asnjë të dhënë të tillë. për numrat e serisë, por kanë akuza ka konstatuar se edhe Hetimet po futen në një qorr- marrë përgjigje se këto numra paratë që do të asgjësoheshin sokak për shkak të mangësive nuk i kanë. Ata i kanë thënë nuk u merrej numri i serisë, të theksuara në Bankën e prokurorisë se paratë e reja që çka ka hedhur dyshimin se Shqipërisë, e cila nuk ka funk- vinin nga Zvicra ruheshin në shuma e vjedhur në Thesar sionuar në bazë të rregullor- koli, ndërsa akuza ka kërkuar mund të jetë më e madhe sesa eve dhe udhëzimeve të nxjer- më shumë të dhëna se çfarë 700 milionë lekë. Megjithë ra nga Këshilli Mbikëqyrës. numra serie kishin 50 mijë sekuestrimin e disa llogarive Lidhur me këtë çështje janë lekëshet e vjedhura nga Bitraj. bankare të lojërave të fatit, arrestuar 19 persona mes tyre Hetuesit pohojnë se nuk kanë akuza nuk mund të kraha- ish-guvernatorit të Bankës së asnjë dokument nga banka sojë 50 mijë lekëshet në këto Shqipërisë Adrian Fullani dhe për këto të dhëna, të cilat po llogari me numrat e serisë inspektores së Përgjithshme e vështirësojnë së tepërmi së parave të vjedhura, pasi Elivar Golemi. 10 Aktualitet E diel, 5 tetor 2014

ALARMANTE është situata në të cilën REPORTAZH ndodhet kjo pjesë vitale e qytetit të Shkodrës, që kërkon një ndërhyrje të menjëhershme

Ndotja TIRANE

iqen apo kënetë? Kjo është pyetja që shtrohet prej vitesh për liqenin e Shkodrës. I njohur në lashtësi si Palus Labeatis. LPasqyra e tij ujore gjendet në një lartësi 6 metra mbi nivelin e detit, dhe ka një sipërfaqe prej 368 km², nga të cilat 149 km² me një gjatësi brigjesh prej 57 km i përkasin Republikës së Shqipërisë; ndërsa 2/3 Malit të Zi, ku me 1983 e shpalli Park Kombëtar liqenin. Ka një breg shumë të larm- ishëm të tipit të ultë të “marsheve” në veri dhe shkëmbor në jug. Në bregun jugor shquhen plazhet në rrugën nga Shkodra për në Shirokë e Zogaj, ku Liqeni i Shkodrës më i madhi është Zalli i bardhë. Fauna e liqenit ka qenë e shumëllojshme dhe e pasur me 45 lloje peshiqsh e 270 lloje shpendësh. Këto shpendë përbëjnë 87% të gjithë Ornitofaunës në prag të vdekjes të Shqipërisë. Një perlë e kësaj pas- urie është padyshim pelikani, zogu më i madh në Europë I cili fatkeqë- sisht është drejt zhdukjes. Pika më e Një nga vlerat e rralla të ekosistemit të thellë e liqenit është rreth 45 metra, ose të paktën aq mendohet të ketë vendit tonë është duke degraduar dita ditës qenë. Në skajin jug-lindor shtrihet Shkodra, nga ku merr edhe emrin ky një banore autoktone e Shirokës. pozitimit të mbetjeve që shpesh herë Dy tabelat tregojnë qartazi gjëndjen liqen. Këtu nga ana malazeze derdhet Vetëm sasitë totale të prodhimit për të mos thënë thuajse përherë nuk në mënyrë të detajuar. Në fakt në lumi i Moraçës e nga ana shqiptare, të mbetjeve në një dit në bregun e funksionon, japin shifra të frikshme realitet situata është edhe më shumë në mes të rrugës Shkodër-Shirokë liqenit të Shkodrës dhe sistemi i de- për ndotjen e liqenit të Shkodrës. problematike sesa paraqitet në shifra Problematika merr formë lumi Buna si vazhdim. dhe dokumentacione zyrtare. Çdo Bregu i tij është 11 milje dhe shtri- ditë mbetjet urbane, ndërtimore, het nga lindja në perëndim. Pranë ujërat e zeza, ndotja kimike apo By liqenit është mali i Taraboshit. Pak Ligji Pass i lënë në mëshirë të fatit ende Ndotja para derdhjes së lumit Drin në lu- pa nisur mirë janë disa prej faktorëve “Në liqenin e Shkodrës min Buna, ndodhen 10 vdajlane për kryesorë që kanë alarmuar tashmë derdhen mbetje apo gjuetinë e peshkut; më të famshmit Statusi i Liqenit në të gjithë për ndotjen dhe shkatër- ujëra të zeza. Kjo situatë janë krapi, qefulli, ngjala dhe blini të rimin që po i bëhet liqenit. Edhe pse ka prej shumë vitesh që cilët fatkeqësisht janë edhe ato drejt janë dhënë shumë fonde që shkojnë është në këtë gjëndje zhdukjes. Shqipëri e Malin e Zi në miliona euro në terren situate edhe pse ne jemi munduar është emergjente. Liqeni po humb që ta minimizojmë”, thotë NDOTJA — Ligji shqiptar Nr. 683, datë 02. 11. 2005 shpall komplek- gjithçka duke u kthyer qartazi në një kryebashkiaku Që prej vitit të kaluar kanë nisur sin e ligatinës së Liqenit të Shkodrës dhe Lumit të Bunës kënetë jofunksionale. Sapo futesh punimet për shëtitoren e Shirokës si “Zona të veçanta të mbrojtura”, që do të thotë që në këto buzë rrugës poshtës së cilës ndodhet dhe rrugën e saj. Banorët atje vitin e zona mund të zhvillohen vetëm aktivitete tradicionale që liqeni i Shkodrës shfaqet një tabelë kaluar pretendonin se ujërat e zeza që ruajnë vlerat e mjedisit. Por një vizion më i qartë për aktivitet e ndryshkur që është sinjali i parë merren në Shirokë dhe Zogaj derdhen aktuale që mund të ndërrmeren në këto zona në mënyrë që tregon se cila është situata dhe se direkt në liqenin e Shkodrës. Agetina që të mbrohen dhe vlerat natyrore jepet në cila ka qenë vëmendja atje. Ajo zonë Keçaj shprehet se edhe projekti ka Ligjin Nr. 9868 datë 04. 02. 2008, i cili është nuk ka asnjë studim ndryshuar destinacion. “Projekti i ndryshim dhe plotësim i Ligjit Nr. 8906 i vitit urbanistik për të mos pedonales që përfshin edhe qëndren 2002 “Për Zonat e Mbrojtura” 5. Bazuar në folur për ndonjë plan e Shirokës nuk po zbatohet siç duhet vlerat mjedisore, aktivitetet e ndaluara dhe të zbatuar. Shiroka sepse është devijuar shumë. Edhe shkallën e mbrojtjes, zonat e mbrojtura nda- në pjesë të ndryshme pse m’u premtua që ujërat e zeza nuk hen në 6 kategoritë e mëposhtme: Rezervë të saj të ngjan si një do të merren më në pusetën pranë strikte natyrore/rezervat shkencor (Kategoria gërmadhë ku inertet shtëpisë sime, situate vijon e njëjtë. 1) Park kombëtar (Kategoria 2) Monument ndodhen prej më Era e rëndë që kundërmon dhe rrezi- natyror (Kategoria 3). Liqeni i Shkodrës është shumë se dy vitesh Peshqit ku i ndonjë epidemie janë një rrezik përfshirë në listën e “Parqeve Kombëtare” të aty të papastruara. “Biodiversiteti, dëmtimi për ne. Tubacionet nuk janë vendosur Malit të Zi që në vitin 1983. Sipas legjislacionit Kudo në bregun e liq- i peshkut, rezervat e siç parashikon projekti. Tubat ndod- shqiptar, një shkallë më e lartë mbrojtjeje enit ajo zonë është e peshkut janë pakësuar hen vetëm pak metra poshtë banesës kërkohet për parqet kombëtare, që futen mbushur me mbetu- shumë. Ka një prishje sonë. Për të mos mjaftuar të gjitha në kategorinë e dytë të mbrojtjes. Për më rina. Në shumë pjesë të ekuilibrit mes ujërat që merren në qendër të Shi- teper, parqet kombëtare të Malit të Zi janë imazhi nuk është as- specieve cilësore rokës derdhen pak metra më tutje në futur në nivelin BNRNBN II (Bashkimi Ndërkombëtar për pak i bukur e po ashtu dhe jocilësore”, thotë liqen. Vendi ku janë depozituar është Ruajtjen e Natyrës dhe Burimeve Natyrore) 7 të sistemit era e rëndë që kundërmon vende professor Hoti poshtë varreza katolike. Një gropë e të mbrojtjes. Duke konsideruar klasi¿ kimin e zonave të vende të bllokon frymëmarrjen. madhe fekalesh është krijuar tashmë mbrojtura edhe në shkallë ndërkombetare (BNRNBN), Në të njëjtën kohë ajo gjëndje nga teksa përzihen me ujërat e liqenit vihet re që një shkallë më e lartë mbrojtjeje zbatohet në papastërtitë në shumë raste bën që duke sjellë dëmë të mëdha ekologjike Liqenin e Shkodrës nga ana e Malit te Zi. Megjithëse në turistët e frekuentuesit nga Shkodra e pasur. Gjendja ka degraduar së e duke krijuar një skandal të vërtetë. nivel ndërkombëtar vlerat dhe rëndësia e ekosistemit e vende të tjera të Shqipërisë të lar- tepërmi aq sa jo rrallë herë krapi, Pyetja që unë shtroj është se kush të liqenit të Shkodres janë konsideruar të njëjta, për gohen. Liqeni tashmë çdo ditë e më peshku tradicional i liqenit vjen nga e mbron liqenin kur vetë drejtuesit sigurimin e qëndrueshmerisë së tij, nga të dy shtetet shumë po kthehet në një moçalishte Podgorica e Malit të Zi për tu tregtuar e institucioneve vendore vazhdojnë aplikohen shkallë të ndryshme të mbrojtjes. të vërtetë çka ka sjellë zhdukjen e në Shkodër. Liqeni është i boshatisur ta shkatërrojnë atë pa u shqetësuar shumë specieve të À orës e faunës që dhe jeta atje është si e vdekur edhe nga askush” – përfundon Agetina, deri para pak kohësh ishte shumë pse jemi në sezon turistik. E diel, 5 tetor 2014 Aktualitet 11 Institucionet lokale ngrejnë duart lart para problemit Specialistët thonë se liqeni ndodhet në fazën e pleqërisë, nëse s’ndërhyhet s’do të vlejë më për asgjë

një studim para pak kohësh ku përf- shihet pjesa e plotë e dezertacionit për liqenin. Kemi zhvilluar takime Fenomeni të mbështetur nga konferenca e re- TIRANE ktorëve gjerman. Kemi mbajtur kon- Rreziku ferenca bilateral me Malin e Zi si dhe “Rreth 24 specie kemi qenë pjesë e disa projektve të që ne i kemi IPA, programit ndërku¿ tar Shqipëri paraqitur rrezikojnë – Mali Zi dhe pjesërisht kemi marrë zhdukjen dhe më pjesë në projektin e bankës botërore problematika është ër të parën herë kryetari 2008-2012. Ky projekt përfshinte 1.9 situata për shpendin Bashkisë Shkodër Lorenc milionë dollar për Shqipërinë dhe e rrallë në Europë Luka ka pranuar derd- 2.1 milionë dollar për Malin e Zi. Në pelikani kaçurrel, hjen e mbeturinave në Shqipëri është ndarë në 18 projekte À uturën barake liqenin e Shkodrës dhe të ndryshme. Natyrisht që është një por edhe specie Pndotjen e përditshmë të tij. “Ne e shifër e madhe dhe një përhapje që te tjera” – thotë dimë problematikën që ekziston. nuk shërben pozitivisht sa i takon Alminda Mema Natyrisht që në liqenin e Shkodrës efektivitetit në liqenin e Shkodrës. derdhen mbetje apo Duhej të ishte më ujëra të zeza. Kjo sit- përmbledhur dhe uatë ka prej shumë duhej të kishte vitesh që është në këtë focus ndërhyrës. gjëndje edhe pse ne Mali i Zi nga ana Liqeni i Shkodrës jemi munduar që ta e tij e kishte më minimizojmë. Është të përmbledhur e vështirë. Jemi mun- dhe më e¿ kas. 15 duar të sensibilizo- shoqata mjedisore VlerȮsimi i sasisȮ totale tȮ mbetjeve jmë për këtë situatë ka vetëm Shkodra përmes aktiviteteve të që të gjitha herë tȮ prodhuara nȮ njȮ ditȮ dhe ndryshme por sërish pas here kanë ka problem që sa më për¿ tuar nga pro- nȮ njȮ vit nȮ bregun e liqenit shpejt të jetë e mun- jekte të ndryshme dur duhet të elemi- por që nuk janë Sasia Sasia nohen” – deklaron ndjerë aspak në Qendra Popullsia Luka. Kryebashki- mbrojtjen e liqenit kg/ditë Ton/vit aku Luka i pyetur se dhe përmirësimin Rrethi i Shkodr s ɺ pse nuk ndëshkohen e situatës”- tregon Shiroka 304 456.4 166.6 shkelësit e ligjit tha se Hoti. Flet edhe Zogaj 396 138.6 50.6 nuk është e mundur për problemati- Nɺntotal 1700 595.0 217.2 që për çdo subjekt bi- kat. “Ndotja nga znesi të vendosen roje Rrethi i Koplikut mbetjet urbane, për të bërë të mundur ndërtimore, Koplik i siperm 1259 440.7 160.8 gjobitjen ndërkohë që derdhja pjesore e Bogiq 670 234.5 85.6 pyetjen në adresë të tij e quajti me rrugë jo zyrtare edhe ai kon¿ rmon ujërave të zeza të qytetit të Shkodrës Dobre 693 242.6 88.5 ironi, mënyre hetuese. Luka tha derdhjen e ujërave të zeza në liqen. në ku¿ rin Bunë – Liqen. Po ashtu Culaj 573 200.6 73.2 se janë disa institucione që janë Drejtori Kepi është munduar që të ndërtimet e panumërta me leje dhe ndëshkuar me gjobë për ndotjen e Kalldrun 554 193.9 70.8 heqë përgjegjësinë nga institucioni pa leje e ndotja kimike që është edhe shkaktuar në liqen por nuk deklaroi që drejton duke ditur fare mirë se më e dëmshmja janë faktorët që po Sterbeq 636 222.6 81.2 se cilat janë këto institucione. Nga ¿ rma që po zbaton projektin nuk shkatërrojnë liqenin e Shkodrës. Jubicë 572 200.2 73.1 ana tjetër ndërmarrja e ujësjellës- mundet që të veprojë sipas dëshirës Dihet botërisht tashmë që kombinati Kamicë-Flakë 957 335.0 122.3 kanalizime në Shkodër e drejtuar e madje të shkatërrojë edhe më i aluminit në Podgoricë në Malin e Nɺntotali 5914 2069.9 755.5 nga Leonard Kepi “mbyll” gojën për shumë liqenin e Shkodrës duke Zi hedh në lumin Moraça mbetje të ndotjen në liqenin e Shkodrës dhe Totali 7614 2664.9 972.7 derdhur ujërat e zeza. Ndërmarrja e proçesit teknologjik që më pas përfun- derdhjen e ujërave të zeza teksa në ujësjellësit me vetëm një shkresë të dojnë në liqenin e Shkodrës. Hidhet vetme, duke parë abuzimet e herpash- ujë i kontaminuar dhe metalet e rënda ershme, ka mundësi që të bllokojë të cilat janë një problem i madh për Sistemi i depozitimit të mbetjeve tërësisht punimet. Pra nga njëra anë dëmtimin e liqenit”. Ç’duhet bërë? ai ka pranuar, ndonëse jo zyrtarisht se “Duhet të ndalohet menjëherë çdo Frekuenca e Vendi i mbetjeve Rrethi Mënyra e depozitimit Mënyra e mbledhjes Institucioni ¿ rma përmes mjetit të ndërmarrjes së ndërtim me leje apo pa leje duhet të mbledhjes mbikëqyrës ujësjellësit ka derdhur ujërat e zeza në ketë projekte zbatuese dhe jo vetëm Shiroka Shkoder Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 2 ditë Rrethi Shkoder liqen. Duke qenë se aty projekti kap sensibilizuese e ndërgjegjësuese. shifrën e miliona eurove, pala shqip- Duhet të ketë masa konkrete, in- Zogaj Shkoder Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Shkoder tare, konkretisht vetë ujësjellësi apo tervenim për pastrimin, heqja e Koplik i siperm Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 2 ditë Rrethi Koplik edhe instanca të tjera nuk kanë forcën materialeve të ndryshme dhe në një Bogiq Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik e duhur për të ndërhyrë. perspektivë të largët heqjen në një masë të mundur të barishteve që Dobre Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik ALARMI kanë depërtuar thellë nga periferia Culaj Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik Forumi shqiptar i liqenit të drejt liqenit, përndryshe rrezikon Kalldrun Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik Shkodrës, i drejtuar nga profesor shtimin e livadheve në kurriz të liq- Mahir Hoti, ish-rektor i universitetit enit. Nuk duhet parë i shkëputur nga Sterbeq Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik “Luigj Gurakuqi” dhe një special- lumi Buna, sepse është shkarkuesi Jubicë Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 4 ditë Rrethi Koplik ist i problemeve të mjedisit rrëfen i ujërave të liqenit. Dora e shtetit gjithçka për situatën problematika të ndërhyjë fuqishëm,”përfundon Kamicë-Flakë Koplik Kazan mbetjesh Transportim në land¿ ll Çdo 2 ditë Rrethi Koplik në liqenin e Shkodrës. “Kam bërë profesor Mahir Hoti. 12 Aktualitet E diel, 5 tetor 2014 Gjykata mbyll në qeli pedo¿ lin Liço abuzonte me fëmijët jetimë

tij homoseksuale mund të sjellin Maksim Liço. Qëllimi i kësaj sho- raste të tjera abuzimi nëse ai qën- qate është mbrojtja e të drejtave Donacionet për jetimët dron i lirë. Sipas prokurorisë heti- të fëmijëve jetime dhe e interesave Ekonomia shfrytëzoheshin mi për këtë shtetas ka nisur krye- të tyre, edukimin dhe shkollimin Të miturit, sisht pas publikimit të një emisioni e tyre. Kjo shoqatë merr dona- dyshohet se për të joshur fëmijët investigative në televizionin “Top cione nga burime të ndryshme si duke u nisur Channel”. Nga veprimet paraprake dhe nga bankat me qëllim ndih- nga gjendja për marrëdhënie janë krijuar dyshime të arsyeshme mën ndaj fëmijëve. Kjo shoqatë ekonomike se ky shtetas, në cilësinë e drej- është rregjistruar si person juridik kanë pranuar tuesit të një shoqate për ndihmën me vendimin datë 28.12.2010 të që të kryejnë e të miturve, duke shfrytëzuar po- gjykatës së Tiranës dhe kryetari marrëdhënie zicionin e tij dhe pozitën e vështirë i saj është shtetasi Maksim Liço. homoseksuale edofili që hiqej si kry- ekonomike të disa jetimëve, ka Ky shtetas ushtron autoritet pub- me Maksim etar i shoqatës “Jetimët kryer marrëdhënie homoseksuale. lik pasi kontribon me fonde në Liçon në Fokus” Maksim Liço Nga disa prej rasteve të evidentu- ndihmë të fëmijëve jetimëve dhe është mbyllur në qeli ara deri më tani, krijohen dyshime me probleme sociale. Pra e thënë nga gjykata e Tiranës. të arsyeshme se shtetasi Maksim me fjalë të tjera shoqata e drejtuar PGjatë procesit gjyqësor prokurori Liço mund të ketë kryer marrëd- nga shtetasi Maksim Liço duhet të apo seksual, por vetëm mbrojtjen e marrëdhënie seksuale me të mitur i çështjes Ervin Karanxha i kërkoi hënie seksuale dhe homoseksuale mbronte jetimët dhe qëllimi i saj të drejtave të fëmijëve. Nga hetimi, në të paktën dy raste. Këto mar- gjykatës të caktojë masë e “arrestit me të mitur. Shoqata “Femijët është ndihma ndaj jetimeve dhe janë kryer dyshime të arsyeshme rëdhënie dyshohet se janë kryer në në burg” ndaj Liços, pasi prirjet e në fokus” drejtohet nga shtetasi nuk ka si qëllim fitimin material se ky shtetas mund të ketë kryer këmbin të ndihmesës ekonomike.

Gjyqtari drejtësi tek pazari LAJME shkurt Dhimitër Pojanaku i pandehur Biseda tek tregu, “Të mbarova punë, silli lekët”.

ELTON QYNO TIRANE PROKURORIA Pengesa Kallzuesja ka SHKB, hetim ë mbarova punë, Lejë ndërtimi, dashur që të dekonspiruesit silli lekët”. Me këtë hapë një proces fjalë i është drej- në gjyq të ri gjyqësor, të dëshmitarit tuar shtetases Be- por nga ana hare Rushiti, teksa kryekomunari e avokates i — Shërbimi i kontrollit të Tkjo e fundit shiste në treg, një është thënë se brendshëm nisi hetimet gjyqtar i Pogradecit, i cili kishte i Rrashbullit ajo (kallzuesia) për nxjerrjen e të dhënave vendosur pezullimin e një duhej ti jepte të dëshmitarit të mbrojtur dosje civile. Për këtë shërbim, shumën prej në procesin gjyqësor të gjyqtari Dhimitër Pojanaku, i 45 000 lekësh vrasjes së kryekomisarit ka marrë shumën ¿ nanciare gjyqtarit Dhimitër Dritan Lamaj.Burime pranë prej 450 mijë lekë të vjetra, Pojanaku ministrisë së brendshme shtetases Behare Rushiti, si bënë me dije se ka pasur shpërblim të shërbimit të kry- një mbledhje të drejtorisë er. Teksa ka marrë shumën e së SHKB e cila ka nisur parave, Pojanaku është arres- hetimin mbi publikimin e tuar në ambjentet e një lokali të dhënave por edhe veri- Dhimiter Pojanaku në Pogradec, nga forcat e poli- ¿ kimin e të gjithë efektivëve cisë së Korçës. Sipas burimeve të cilët kanë pasur dijeni Hysen Gashi pranë prokurorisë nga hetimet mbi identitetin e Vladit. janë arritur të sigurohen prova gjyqtari i ka thënë avokates se bindëse nëpërmjet përgji- — Prokuroria e për të hequr dorë nga çështja meve dhe pamjeve ¿ lmike, të Durrësit ka dër- ai kërkonte 45 000 lekë të reja. Durrës, cilat nxjerin zbuluar gjyqta- guar për gjykim Kallzuesia i ka thënë avokates sekuestrohet rin e Pogradecit. Dhimitër Po- dosjen ndaj 7 zyr- se ishte dakort me këtë fakt, VIDEO/ KORRUPSIONI, janaku, njihet në Pogradec dhe tarëve të komunës pasi ajo donte që çështja të mos ARRESTOHET GJYQTARI 100 kg kanabis si shkrimtar i disa librave me Rrashbull, të aku- gjykohej nga gjyqtari Dhimitër POJANAKU poezi.Që prej ditës së Enjetë zuar për “shpër- Pojanaku, por në atë kohë ajo Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni — Një grup i trafikut të ai është dërguar në gjykatë si dorim detyre” në nuk i ka dhënë shumën e le- QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas lëndëve narkotike është i pandehur për akuzën e kor- dhënien e lejeve këve.Pasi gjyqtari ka paraqitur goditur mëngjesin e rupsionit. të ndërtimit në kërkesë për heqje dorë, çështja djeshëm nga policia e Dur- brezin e rërës në është marrë nga një gjyqtare shumën prej 45 000 lekësh non (treg) dhe i kishte thënë rësit. Operacioni u ¿ nalizua PRESIONI I zonën e Shkëmbit tjetër dhe kjo e fundit e ka gjyqtarit Dhimitër Pojanaku, kallzueses: “Të mbarova punë, me sekuestrimin e një sasie GJYQTARIT të Kavajës. I pan- pezulluar gjykimin pasi është pasi ky i fundit i kishte thënë silli lekët”, ndërsa ajo i është prej 100 kilogramëve Cana- Pasi janë bërë 7 seancash dehur është mar- administruar një shkresë nga avokates se nuk ju lejoj të hapet përgjigjur “Mirë, mirë”. Në bis sativa, arrestimin e dy gjyqësore, gjyqtari Dhimitër rë kryekomunari Gjykata e Lartë që bënte fjalë gjyqi i ri pa marrë shumën e lidhje më faktet e mësipërme personave dhe shpalljen Pojanaku i ka thënë K.Vakos, Hysen Gashi, Vik- për një proces tjetër gjyqësor lekëve të mësipërme. kallzuesia ka dorëzuar edhe në kërkim të një të treti. avokates së kallzueses se për tor Ndreka, Vasil që kishte lidhje me çështjen një sërë dokumentash që bëjnë Të arrestuarit janë Bekim ta ndihmuar Beharen ai do Gjoni, Sabri Troci, objekt gjykimi. Kallzuesja ka DREJTËSI NË PAZAR fjalë për sa më sipër. Të gjithë Demaliaj 22 vjeç dhe Erjon të “dorëhiqej” nga çështja në Erifili Theollari, dashur që të hapë një proces Kallzuesia sqaron gjithash- këto veprime kanë qënë nën Gjinlija 31 vjeç, si dhe u fjalë, pasi po ta vazhdonte ai, Nevjana Isu¿ dhe të ri gjyqësor, por nga ana tu se para disa kohësh gjyqtari përgjim dhe se më pas është shpall në kërkim Sokol Haj- kallzuesia do ta humbte gjy- Fatjon Aliaj. e avokates i është thënë se Dhimitër Pojanaku, kishte bërë arrestimi i Dhimitër Po- dinaj, banues po në qytetin qin. Për të kryer dorëheqjen ajo (kallzuesia) duhej ti jepte kaluar nga vendi ku ajo pu- janakut. bregdetar. E diel, 5 tetor 2014 Sociale 13

Universitetet Rezultatet e provimeve të

SONILA ISAKU TIRANE vjeshtës, sërish

inistria e Ar- simit ka shpal- lur rezultatet e mbetës në maturë provimeve te vjeshtës për të Mgjithë ata maturantë të cilët Maturantët kalues, mundësi për të vazhduar rezultuan mbetës në fazën e parë. MAS ka bërë publike re- studimet e larta pas publikimit të A3 zultatet e provimit të gjuhë letërsisë dhe matematikës. Ajo që vihet re në këto re- të hyjë në lojë pas shpalljes së të konkurrojnë për kuota që zultate është se sërish ka kuotave bosh nga fakultetet. ndoshta nuk kanë qenë në maturantë të cilët nuk kanë “Ka një A3 në të cilën të preferencat e tyre. Ndaj për arritur të sigurojnë një notë gjithë ata që nuk mundën Kuotat të siguruar një vend në këto kaluese, çka i penalizon të fitonin me aplikimin A2, Gjatë plotësimit të A3 të degë, kandidatët duhet ti ata për të konkurruar në por dhe nxënës të tjerë që rinjtë do të konkurrojnë referohen tabelës së ¿ tuesve bëjnë përllogaritjet e pikëve, në formularin A3 do të ketë universitet. Ndërkohë edhe dhanë provimet e sesion- për kuota që ndoshta të fundit e cila gjatë këtij më pas të bëjnë konsultimet kuota bosh, kandidatët që ata maturantë të cilët re- it të vjeshtës, do të kenë nuk kanë qenë në viti ka pësuar një sërë ndry- me tabelën e fituesit të fun- preferojnë të konkurrojnë zultojnë kalues, rezultatet mundësi që të aplikojnë, me preferencat e tyre. Ndaj shimesh, duke rritur ku¿ rin dit për të parë mundësinë për këtë degë duhet të kenë dominuese të listës janë pikët që kanë grumbulluar, për të siguruar një vend e pranimit në shumë degë të e regjistrimit në degët, ku më shumë se 5301 pikë të notat 5 dhe 6. Por, pavarë- nëse rezultojnë fitues do të në këto degë, kandidatët cilat vite më parë nuk kanë kanë pikët e përafërta. grumbulluara nga procesi sisht këtyre rezultateve, kë- vazhdojnë studimet e mëte- duhet ti referohen tabelës qenë të preferuara. Në bazë të kësaj tabele, nëse i maturës. Këtë vit është tyre maturantëve u jepet e jshme”, thotë drejtoresha e së ¿ tuesve të fundit Kjo do të thotë se maturantët, ¿ tuesi i fundit për shembull rritur edhe pragu i të rinjve drejta për të kandiduar në AKP-së, Rozana Vrapi. Por me daljen e rezultateve të të në degën e Psikologjisë në që janë shpallur fitues në një universitete pas publikimit të në raundin e dytë, pra gjatë gjitha provimeve ku kanë Universitetin e Tiranës, re- degë të caktuar, mesatarisht formularit A3. Ky formular do plotësimit të A3 të rinjtë do rezultuar mbetës duhet të zulton me 5,301.92 pikë, dhe me 200 pikë më shumë.

A1 REPORT Mjekët i heqin KEMP-in SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM PUBLIK të sëmurit mendor Ministria e Kulturës shpall kërkesën për shpronësim për interes publik të pasurive të paluajtshme pronë private, që preken nga zbatimi, projektit “Ndërhyrje të Komisioni: “I aftë të ruajë pulat”. Nëna: Që në kohën Përkohshme dhe rehabilituese në sheshin “Nënë Tereza”. e Enverit është shpallur si i paaftë mendërisht” Subjekti kërkues i këtij objekti është Drejtoria Rajonale e kulturës Kombëtare Durrës. Me anë të këtij publikimi në shtyp kërkojmë të vëmë në dijeni personat të cilët preken nga ky shpronësim. Vënia në dijeni konsiston në masën e vlerësimit të llogaritur në përputhje me V.K.M. nr.138, date 23.02.2000 “Për kriteret teknike të vlerësimit dhe përllogaritjes së masës së shpërblimit për pasuritë pronë private që Ndihma shpronësohen, të pasurive që zhvlerësohen dhe të drejtave të personave të tretë, VLORE për interes publik”,të ndryshuar.

Pronarët që kanë emrin në listën emërore dhe personat e tretë, brenda 15 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, kanë të drejtë të paraqesin pretendimet e tyre rej 22 vitesh është i di- lidhur me çmimin, sipërfaqen titullin e pronësisë, apo llojin e pasurisë që kanë në agnostikuar si i paaftë pronësi, të shoqëruara me dokumentet përkatëse në Ministrinë e Kulturës. Pmendërisht, teksa për këtë ai merrte KEMP, por Pronarët për të cilët është bërë shënimi “sipas kartelës së pasurisë”, do të likuidohen vjen një ditë që mjekët ia he- Fatmir Mukaj dhe nëna e tij për efekt shpronësimi pas daljes së Vendimit të Këshillit të Ministrave që do të qin këtë të fundit me pretend- miratoje kërkesën për shpronësim. imin së është i aftë të ruajë pulat e nënës së tij, gjë nga e Vlera totale e shpronësimit është 30,138,832 (Tridhjetë milion e njëqind e tridhjetë e cila familja, mund të sigurojë tetë mijë e tetëqind e tridhjetë e dy) lekësh. të ardhura. Personazh i kësaj historie është 30 vjeçari, Fat- VIDEO/ SI IU HOQ LISTA E PASURIVE TE PALUAJTESHME PRONE PRIVATE QE DO TE SHPRONESOHEN PER MARRJEN NE mir Mukaj, nga fshati Shkozë KEMPI 30-VJEÇARIT NE PERDORIM TE PERKOHSHEM PER INTERES PUBLIK , TE CILAT PREKEN NGA i Vlorës, i cili prej pak kohësh SHKOZE TE VLORES ka humbur edhe KEMP-in. Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni Çmimi Vlera Siperfaqe Sipas mjekëve ai tani vuan QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas Zona Nr. Leke/m2 Leke Nr Pronari SHENIME vetëm nga një prapambetje kadastrale pasurie e lehtë mendore, duke u për- Truall Ndertim Truall Ndertim Truallit Ndertese Banese jashtuar në këtë mënyrë nga ka marrë që në moshën 8 takuar në telefon nga televi- skema e përfitimit. Ky fakt vjeç, e dërgova në shkollë 7 zoni A1 Report, kon¿ rmojnë Plotesim 1 Ornela Mansaku 8280 2/335 135.0 135.0 23,955.0 44,216.0 3,233,925 5,969,161 ka ndikuar në ekonominë e vjeç nuk mësoi. Më pas nuk faktin se 30 vjeçari është i dokumentacioni brishtë të familjes tij, teksa e ma pranuan dhe pas e mba- paaftë mendërisht. E mbetur 135 135.0 3,233,925 5,969,161 - 9,203,086 ëma 70 vjeçare, Fatime Muka jta në shtëpi. Që në kohën në udhëkryq familja i drejto- rrëfen se e ka të pamundur e Enverit është shpallur si i het medias për këtë problem që familja e saj të mbijetojë paaftë mendërisht.” tregon me shpresën se instancat TOTALI Leke vetëm me pensionin prej 14 ajo. Ndërkohë edhe krerët përkatëse do ndërhyjnë për mijë lekësh të reja. “Djali e komunës Sevaster të kon- zgjidhjen e këtij problemi. 14 E diel, 5 tetor 2014 14 E diel, 5 tetor 2014 OPINIONE Drejtësia dhe lejet e ndërtimit

vijon nga faqja 1 edhe teprimet me përzgjedhjen e disa se akuzat e prokurorisë zhvlerësohen Ja përse seancat gjyqësore të gjyqit ndërtimeve(sidomos në Vlorë) me në një pjesë të madhe, nga gjyqtarë të mbi komunarët e Rrashbullit, do të damar të qartë politik. Nëse vullneti korruptuar, të kapur me politikën dhe ishte mirë që të jepeshin të plota me ...mirë¿ lltë tek ne, që të mos ketë i drejtuesve më të lartë të Prokurorisë me paranë nën dorë. E rëndësishme mbulim televiziv. Të gjithë shqiptarët njohur vargonjtë e betonimit pa asnjë sot është që t’i shkohet deri në fund është që të shkohet në gjyq, që opin- të shikonin atë që e dinë, por që kriter, vetëm në emër të pasurimit zhbirimit të masakrës së ndërti- ioni publik të shohë cilët janë nuk e kanë faktuar dot. Se të shpejtë të miqve dhe fare¿ sit të meve në zonat turistike dhe të dalin ndezësit e masakrës. Dhe si ngjizet një leje abuzive politikanëve dhe kryekomunarëve. përgjegjësitë e atyre që me firmat akoma më me dobi ndërtimi. Se si ndiko- Pavarësisht se u kujtua kaq vonë, e tyre vulosën këtë mynxyrë, kemi për vendin, do të het tek dhënia e saj, populli ynë thotë “më mirë vonë, shumë gjasa që atë që ka mbetur, të jetë, po të shkohet kush janë sekserët, se kurrë” dhe duhet përshëndetur mund ta shpëtojmë dhe ta zhvillojmë me hetimin deri cilët politikanë Prokuroria, që më në fund po lëviz. njëlloj si e kanë zhvilluar bregdetin tek ¿ jet që seci- përfshihen. I ta- Pa paragjykuar akuzën e mësiperme, fqinjët tanë në jug dhe në veriperën- lin kryekomunar kon prokurorëve NGA FATOS ÇOÇOLI është këmbana e parë që bie për dim, grekët dhe malazestë, me kritera “shpërdorues” e tanë të nder- të mbrojtur atë që ka mbetur nga të qarta, pa dëmtuar vijën bregdetare, lidhin me politi- shëm, hetuesve bregdeti ynë i bukur, prej masakrës duke ndërtuar në përshtatje me këtë kanë të djeshëm të mirëfilltë, të së ndërtimeve me leje abuzive, apo vijë dhe me relievin e bimësinë. Nëse e të sotëm, se si zbulojnë me këtë pa leje fare. Në ka diçka të mirë që Prokuroria kërkon fakte dhe indicie shumë dosje e aku- gjyq e me të tjerë është bërë nga kjo qeveri e sotme, që të kryejë hetime të plota, mjafton za të drejtpërdrejta që urojmë të vijnë, me shëmbjet spektakolare të disa të shplurosë mbi 20 kallzime të kanë bërë gjumin mekanizmin e plotë të ndërtimeve pa leje në zona turistike, Kontrollit të Lartë të Shtetit në këto e dimrit në sirtarët e dhënies së lejes abuzive pavarësisht nga se si janë përzgjedhur dy vite e gjysmë, për lejet abuzive të Prokurorisë, vetëm se ka të ndërtimit. Në mënyrë që këto ndërtime për t’u prishur, këtë e ndërtimit që kanë dhënë kryekomu- ndërhyrë ¿ lan apo ¿ shek politikan kjo teknikë e mbrapshtë, të ketë përbën mendësia e krijuar se këtej e narët e komunave turistike kudo në i lartë, për t’i siguruar papreksh- vështirësi të ngjizet edhe në të ardh- tutje, është shumë me rrezik të ndër- Shqipëri, blu apo rozë(për nga për- mëri kryekomunarit që ka ¿ nancuar men, njëlloj sikurse tani në gjithë tosh pa leje, se mund të të prishet. Kjo katësia politike) qofshin, nga Velipoja fushatën, apo ka paguar politikanin hapësirat e bredetit tonë të bukur, përbën agun e shtetit të së drejtës dhe në komunat e Pogradecit dhe nga drejtpërsëdrejti, nga paratë e tij abuz- gjithsecili matet dy herë, përpara se është një e mirë publike, që i tejkalon Ishmi në Delvinë. Nuk ka gjë, në rast ive mbi lejet e ndërtimit të dhëna. sa te ndërtojë diçka pa leje. HISTORIA E FSHEHJES SË NJË TË VËRTETE GJATË LUFTËS SË I-RË BOTËRORE

Viti IV - Nr:41 E diel, 5 tetor 2014 “YLLI I DAVIDIT” Pse e fshehën arkeologët austriakë simbolin e Kishës së Beratit

DRITAN ÇOKU mendimin kritik, duke mos iu mohuar kontributin e veprimtarisë së Kamilo Prashniker dhe Arnold dikimi i veprimit politik Shober, të cilët bënë një punë në mendimin shkencor serioze mbi pasurinë arkeologjike Hyrjen e këtij arti- shqiptare dhe i kushtuan vëmendje kulli po e hapim me një vendbanimeve ilire hedh dyshimin shprehje të piktorit të tim, por në këtë rast konkret, mbi Nmadh ekspresionist hollandez, Vin- këta dy arkeologë austriak gjatë sent van Gog, i cili ka thënë: “Ai art- Luftës së Parë Botërore, për një ele- ist që nuk dyshon në veten e tij pak ment, fragment të një guri funerar ia mbërrin”. A duhet të jemi dyshues të cilët e interpretojnë në mënyrë në punën tonë në çdo fushë të jetës? jo korrekte me përshkrimin që i Kjo vlen edhe për të huajt që kanë bëjnë këtij elementi, [2] fshehjen e bashkëpunuar me ne, po bashkëpu- simbolikës që ndodhej e punuar në nojnë e do të bashkëpunojnë në të reliev në qendër të gurit funerar, ardhmen, jo vetëm kur ata na ofrojnë duke e dokumentuar jo me anë të dhëna sidomos mbi aspekte të të fotograÀ mit, por me anë të një trashëgimisë tonë kombëtare, si një NË FOTO: skice me titull ”Relief në Berat”. Dy skica për Të jetë kjo ndonjë lajthitje e tyre? çështje mjaft e ndjeshme për secilin simbolin e kishës prej nesh, por edhe kur çështje të së Shën Todrit Ky veprim duhet të ngrejë mjaft ndryshme si kjo që kemi marrë në në Berat. Majtas pikëpyetje sidomos në komunitetin konsideratë bashkëjetojnë dhe janë skica sipas shkencor dhe veçanërisht tek ata që pjesë e fakteve dhe historisë. A duhet arkeologëve merren me studimin e shkencave t’a shprehim mendimin tonë kritik? austriakë ku arkeologjike, historike, por jo vetëm. Mendimi kritik është një mënyrë fshihet i Yllit Ja si e pëshkruajnë dy arkeologët e soÀ stikuar të menduari. Ai kërkon të Davidit dhe austriak këtë element: “Guri i varrit një reÁ ektim të arsyetuar ku men- djathtas sikica (?) i dhënë në À g.75 është murosur me simbolin e mbi absidën e djathtë të kishës së duesi reÁ ekton mbi njohuritë dhe dukshëm pohimet e mëparshme që ai zotëron. vogël (À g.1), [1] Në linjën e kësaj llogjike mbi vijon në faqen 16-17 Bujar Rama, Ali Abdihoxha, zë i veçantë njeriu À snik në brenda polifonisë kohëra universale poetike makiaveliste

… Eliptizmi maksimalisht i Kronike e dhimbshme shqiptare e balancuar dhe harmonik që nuk e njeriut À snik në librin “Çmimi i një prek dhe nuk e lëndon vizionin lirik aventure” të shkrimtarit. – mendimemocionin, është natyrë e Stil i patjetërsueshëm, shkruar veçantë e poezisë lirike në vëllimin me elegancë nga një mjeshtër i “Nxito, Amarante” e Bujar Ramës. vërtetë i penës

NGA ALI ALIU NGA EGLANTINA MANDIA ëllimi poetik “Nxito, Ama- ur je larg vendit tënd, një rantë” është libri i tretë me libër i mirë, është dhurata Vpoezi i Bujar Ramës. Autorin Kme e çmuar që mund te të e njoha gjatë qëndrimit tim në Fier, dërgojnë. Është si shija e bukës, me rastin e Panairit të parë të librit, si era e mimozave ne fund te ku pata rast të kem në dorë librin Janarit, paralajmëruese te pran- më të ri të tij si dhe librin më të ri Kadare dhe disidenca te verës tiranase. Është një oshtimë të një emri tjetër të talentuar dhe të dallgësh reÁ ektuar në kaltërsinë veçantë, Petrit Nika. “Dimri i vetmisë së madhe” e pafundme të detit për të cilin të Pas përshtypjeve të para si lex- ka marre malli sa nuk rrëfehet me ues i librit “Nxito, Amaranta”, më Shtëpia botuese “Saras” ka hedhur në treg librin “Intertekstualja dhe disidentja tek gojë, është një dritë e një shprese mbetet vetëm të supozoj hapat e Dimri i Vetmisë së Madhe” me autor Met Dervishin. Redaktorja Alda Bardhyli, thotë qe ngrihet mbi te gjitha çmenduritë parë të Bujarit në poezi, gjithsesi se ky libër hedh poshtë akuzat e bëra këto vite që artet dhe kultura në Shqipëri nuk e krizat e përditshme ogurzeza, ngjashëm me nismën dhe rrugën e që Á uturojnë aq lehtësisht përtej arritën të prodhonin disidencë gjatë komunizmit. të talentuarve: À llimet dhe vargjet oqeaneve neper faqet e gazetave. e para mbase edhe me prirje rinore Është gjithashtu, një DRITE E një për të bërë përshtypje,... faqe 20-21 faqe 19 SHPRESE se arti ... faqe 18 16 SH.com ZBULIMI RILINDASI

www.shqiptarja.com E diel, 5 tetor 2014 SUPLEMENT JAVOR I

SIMBOLIKA E FSHEHUR “RELIEF NË BERAT”

NGA DRITAN ÇOKU Fshehja e një të vërtete nga vijon nga faqja 15

...që gjendet drejtpërdrejt prapa portës së qytetit të sipërm, majtas. Lartësia rreth 0.70m, gjerësi afërsisht 0.45m, gur gërqeror dy arkeologë austriakë gjatë blu në gri, sipër i thyer. Në fushën e thel- luar një kurorë me kokë poshtë, brenda së cilës një mbishkrim i fshirë (À g.2)” [3] Por si ka qenë në të vërtetë realiteti faktik i këtij relieÀ të punuar në gur? Luftës I-rë Botërore Në fushën e thelluar të kurorës me kokë poshtë brenda saj nuk ka pasur mbishkrim Pse e fshehën Kamilo Prashniker dhe Arnold Shober simbolikën që ndodhej e punuar në të fshirë, por simbolin e një ylli me gjashtë cepa, dy trekëndor të ndërthurur, pra reliev në qendër të një guri funerar zbuluar në Berat, duke e dokumentuar jo me anë të simbolin e Yllit të Davidit (À g.3). Sipas një fotograÀ mit, por me anë të një skice me titull ”Relief në Berat”... fotoje të vitit 1961 (À g.4) ky simbol është i lexueshëm. Për të qenë sa më i sigurt në këtë vrojtim të kujdesshmëm të kësaj fotoje (çdokush mund t’a quaj edhe zbulim pasi kurora e priftërisë dhe kurora e familjes Për mendimin tonë duke u nisur nga asnjeri deri tani nuk e ka evidentuar) dhe mbretërore; por kurora e një emri të mirë të dhënat e mësipërme, konteksti, por më për të dhënë një përshkrim të saktë të saj ua kalon atyre të gjitha”. Tre kurorat e para thelbësorja nga prania e komunitetit he- iu drejtuam arkivës teknike të Institutit i referohen kurorave À zike si dhe simbolike: braik në Berat, e cila dëshmohet në kohë të Monumenteve të Kulturës –Tiranë (gjej kurora zbukuruese e dorëshkrimit (Keter të ndryshme me tri grupimet e mëdha të rastin të falenderojë përzëmërsisht dy pu- Torah), një kësulë e kryepriftit dhe kurora hebrenjve: romaniotë, safardikë dhe ashkë- nojëset e arkivës). Në dosjen e kishës së e familjes mbretërore. Këto tre kurora janë nazi, [12] por edhe simbolika e kurorës që shën Todrit të kalasë së Beratit gjetëm edhe përfaqësuar shpesh në pëlhurën e Torah shoqërohet me Yllin e Davidit si emblemë disa foto të tjera të disa viteve më vonë, ku që mbulon arkën. [6] Në krishtërim, ku- na e përforcon më shumë mendimin se ky simboli në qendër të rora përfaqëson ring- fragment i murosur mund të jetë element kurorës ishte ende jalljen e Krishtit dhe funerar hebre. Këtë llojë konceptimi të i lexueshëm. Njera jetën e përjetshme artit zbukurimor funerar e kemi hasur prej fotove është plan pra, me këtë qëllim edhe në elemente të tjerë funerar hebraik detaj i elementit mbi fitoren e jetës mbi me këto dy simbole (shih À g.11 varrezat absidë (fig.5). Sim- vdekjen. Ajo ka qenë hebraike në qytetin Chernivtsi të Ukrainës boli i Yllit të Davidit një motiv popullor perëndimore, ndërsa guri i varrit hebre i 10cm x 10cm i cili në art, veçanërisht shek.I p.e.s në Muzeun e Apollonisë, në ishte i punuar me re- në kontekstin e var- Libi është me simbolin e kurorës (À g.12). lief të ulët 2-3mm në rimit. [7] Kërcënimi Emrat dhe moshat e tre personave nga një gjendjen e sotme nuk i vërtetë për mbi- familje hebreje: 45 vjeç, 8 vjeç dhe 87 vjeç). duket sepse faktorët jetesën e Judaizmit Po përse arkeologët e huaj nuk na of- natyrorë (sidomos nga kjo kohë ishte ruan skicimin dhe përshkrimin e duhur shirat) kanë bërë që nga Krishtërimi, i të realitetit faktik të këtij elementi, qoftë cili u zhvillua nga fushën e kurorës ku Fig. 10 fragment arkitektonik i një monumenti, është punuar Ylli i Judaizmi dhe kishte ose pjesë e brendisë së tij, apo qoftë frag- Davidit ta dëmtojë afinitete fetare dhe ment arkitektonik funerar? Edhe n.q.s në dhe guri të gripohet. kulturore me të. Kjo argumentimin tonë të simbolikave, shp- Por çfarë tregojnë simbolikat dhe kup- sÀ dë për pavarësinë e Judaizmit ishte edhe jegimit të tyre dhe analizës së mësipërme, timi i tyre në këtë relief në gur? Kurora më e fortë mbi shek.IV, kur krishtërimi u të studiuar në thellësi dhe gjerësi, duke përfshin të lidhurit, e krijuar nga lulet e bë fe zyrtare e Perandorisë Romake. Sido- hulumtuar me literaturën botërore, fotove endura, gjethe, degë apo ndonjë material mos në këtë kohë hebrenjve iu nevojitej të dhe fakteve që parashtrojmë, këto dhe të Fig. 4 tjetër. Ajo simbolizon mbronin identitetin e tjera mund të lindin akoma pikëpyetje À toren, besnikërinë, tyre dhe për këtë arsye tek studiues apo jo studiues të cilët mund përkushtimin, ku- u kthyen te simbolizmi. të jenë skeptik nga sa argumentojmë, jtesën dhe kalimin Ata zgjodhën simbole të por megjithatë, pse arkeologët austriak Beratit që ka një nivel kulturor...pra, për- në jetën e përjetshme veçanta të cilat komu- fshehën një të vërtetë? Përse ata shtrem- fundimi është se ata e kanë parë dhe nuk (Hunter, 2000, 4). nitetet hebraike, si dhe bëruan, falsiÀ kuan? Ky veprim mendojmë iu ka leverdisur skicimi dhe përshkrimi i Në fillim, kurorat individë menduan që se duhet të ketë një përgjigje. ”RelieÀ në duhur. ishin bërë nga degët mund të shprehnin be- Berat” nuk është një përshkrim i bazuar Duket se ka një konsensus të studiuesve e pemëve të ndry- simin e tyre kombëtar në kujtesë, pa riprodhim fotografie ose që, duke À lluar në vitet 1870, anti-semi- shme, kështu që ato dhe mund të paraqesin skice dhe pa përmasa të sakta nga arke- tizmi europian hyri në mënyrë dramatike janë ende të lidhu- idetë fetare me të cilën ologët austriak, siç shprehet Prashniker në një fazë të re. Në qoftë se kjo është me ra me simbolikën e ata mund të identiÀ ko- ku shërbëtori i tij bashkë me pjesën më të të vërtetë e vërteta, çfarë solli rritja e an- pemëve në përgjithësi heshin. [8] Shfaqjen e madhe të plaçkave të arkeologut u zu rob tisemitizmit post-1870? [14] Kjo periudhë dhe të disa pemëve simbolit të kurorës [9] e dhe me të humbën edhe shumë prej ski- sinjalizon një ndryshim në marrëdhëniet në veçanti. Ato ishin gjejmë edhe në pamjen cave, shënimeve dhe fotograÀ ve të tij. [13] hebreje-johebreje brenda Evropës që kishte atributet e perëndive; e sinagogës së Birim “RelieÀ në Berat” është i dokumentuar, i À lluar me Iluminizmin Europian në fund të dhe gjithashtu ato Kefar në Galile mbi skicuar, me përmasa, megjithëse jo shumë shek. XVIII. [15] Termi antisemitizëm ishte ishin një herë sim- derën qendrore krye- të sakta, edhe i botuar në “Archäologische nisur në vitin 1879 nga gazetari gjerman bol-funeral. [4] Në sore (À g.6).[10] Shem- Forschungen in Albanien und Montenegro” Ëilhelm Marr në shpjegimin e kushteve mbi pikturat dhe reliefet buj të tjerë të simbolit von C. Praschniker und A. Schober, Ëien, të cilat konÁ ikti mes hebrenjve dhe fqinjëve helenistike të var- Fig. 7 të kurorës evidento- 1919, por për habinë tonë të madhe ai është të tyre ishte që të kryhet në një Evropë të rimit kurora ishte një hen edhe në qendër të manipuluar. laicizuar. [16] Vala e re e antisemitizmit të motiv i zakonshëm, arkitrarëve prej guri Ne besojmë dhe jemi të bindur se sim- Evropës do venitet pak kohë në mes të 1898 i cili nënkuptonte te dyert në sinagogat boli i Yllit të Davidit në qendër të kurorës dhe 1914. Por me revolucionin e suksesshëm pavdekësinë. [5] Në Bibël, një kurorë, e Kapernaum, Katzrin (À g.7), Eshtamoa afër është lënë pa u theksuar nga vetë ata, por bolshevik [17] në Rusi, rënien e perandorive quajtur ose atarah ose Keter, simbolizon Hebronit (À g.8), në Galile (À g.9) etj. Ajo përse t’a shtrembëronin duke vendosur një pas – Luftës së I Botërore dhe përmbysjen familjen mbretërore, fuqinë dhe nderin. gjendet edhe në pllaka altari sinagogash mbishkrim të fshirë? Ata mund edhe të mos e ekonomisë botërore, antisemitizmi u rrit Për rabinët, kurora ishte simboli themelor (À g.10) të zbukuruara me këtë simbol si në: e përmendnin në librin e tyre...RelieÀ bie në nivele të papara në mes të 1933 dhe i nderit: “Ka tre kurora: kurora e Torah, Hamath Gader, Dashdod, Gadara etj. [11] në sy tek çdo vizitor që hynë në Kalanë e Holokaustit.[18] RILINDASI ZBULIMI SH.com 17

SUPLEMENT JAVOR I E diel, 5 tetor 2014 www.shqiptarja.com

Fig. 5

Fig. 3

Fig. 2 “RelieÀ në Berat”. KonÁ iktet midis hebrenjve me dashje dhe pa dashje. Kështu, gjithmonë, and meaning in ancient visual culture, Re- dhe fqinjëve të tyre janë regjistruar për më është më e sigurtë që ujin e pastër të shko- ligija i tolerancija, Vol. X, ¹ 18, Jul – Decembar, shumë se 2000 vjet. [23] jmë ta pimë drejt nga burimi. [29] Çdo copë 2012, f.341-359 Për aq kohë sa shteti të jetë kristian dhe e çikërrimë që kërkohet dhe zbulohet mund 8- Rachell Hachlili, Ancient Jeëish art and Judaisti Judaist, i pari është po aq i pafu- të lëshojë një dritë të madhe, të gëzueshme, archaeology in the Land of Israel, E.J.Brill, qishëm të lejojë emancipimin për të dytin, sepse të gjitha këto gjëra të copëtuara, të Leiden, Neë York, København, Köln, 1988, sa dhe ky i fundit është rrënuara, të myku- f.235 i gatshëm ta pranojë ra e të shkrira kanë 9- Jodi Magness, The Archaeology of the atë. [24] Atëherë, si gjuhën e tyre; ato Holy Land, From the Destruction of Solomon’s i jep zgjidhje Bauer flasin më lehtë e Temple to the Muslim Conquest, cambridge çështjes së Judaizmit? më me vështirësi, university press, 2012, f. 298 Cili është përfundimi? disa here belbëzo- 10- H.A.MEEK, The synagogue, 1995, f.70, 71 Kritika ndaj çështjes jnë si një fëmijë 11- See fig.31-32, Jodi Magness, The së judaizmit është pa logjikë, por disa Archaeology of the Holy Land, From the De- dhe zgjidhja e pyetjes here edhe si një struction of Solomon’s Temple to the Muslim mbi Judaistët. Duhet memec dëftojnë Conquest, cambridge university press, 2012, të emancipojmë veten gjëra të mëdha, të f. 189-191 para se të emancipojmë pabesueshme. [30] 12- Shaban Sinani, Hebrenjtë në Shqipëri të tjerët. Gjithsesi, në Prania dhe Shpëtimi, Naimi, Tiranë, 2009, konceptin e Bauerit, BIBLOGRAFIA f.389 çështja e Judaizmit ka 1-Roland Gji- 13- Camillo Praschniker, Muzakia një domethënie uni- ni, Zhvillimi i und Malakastra, Vjenë, 1920 versale, të pavarur nga mendimit kritik në 14- Ëilliam I. Brustein, Roots of Hate: Anti- kushtet speciÀ ke gjer- mësimin e histor- Semitism in Europe before the Holocaust, Cam- mane. Është çështja e isë, “Ylli”, Elbasan, bridge University Press, f.4 marrëdhënies së fesë 2008, f.6,7 15- Po aty, f.5 me shtetin, e kundër- 2- Dritan Çoku, 16- Ëalter Laqueur, The Holocaust Encyclo- shtisë midis ndrydhjes Fig. 6 Gjurmë e një sina- pedia, Yale University Press, Neë Haven and fetare dhe emancipimit goge në kalanë e London, 2001, f.16 politik. [25] Teori si ajo e Beratit, bocet, 2012, 17- Ëilliam I. Brustein, Roots of Hate Anti- rrathëve kulturorë, ajo f.84, Dritan Çoku, Semitism in Europe before the Holocaust, Cam- e përvetësimit të kulturave të disa popujve Një sinagogë në kalanë e Beratit?, Gazeta bridge University Press, 2003, f.7 “superior”, aktivë në kulturë, “dhe destina- shqiptare, Suplementi “MILOSAO”, 26 Qer- 18- Po aty, f.8 cionit të disa popujve“ inferior, pa aftësi kri- shor 2011 19- Bruce F.Pauley, From Prejudice to Persecu- Në asnjë kohë (në dallim nga juese, pasivë në kulturë”, teoritë raciste etj., 3- Kamilo Prashniker, Arnold Shober, tion. A History of Austrian Anti Semitism, Chapel Gjermania) Austria rimëkëmbi plotësisht s’kishin asgjë të përbashkët me shkencën e Kërkime arkeologjike në Shqipëri dhe Mal të Hill: University of North Carolina Press, 1992, f.2 prosperitetin e saj para lufte. Por ajo ishte vërtetë arkeologjike. Zi, PEGI, Ti- 20- Miklós Konrád, Jeëish perception of anti- pikërisht në kohët më të këqija ekonomike, [26] Shembulli i më- ranë, 2003, f.64 semitism in Hungary before Ëorld Ëar I, f.181 nga viti 1918 deri në fund të 1923 dhe sërish sipërm u konkreti- 4- J. E. Cir- 21- Ëalter Laqueur, The Holocaust Encyclo- pas 1930, ku anti-semitizmi ishte në kulmi- zua për të treguar se lot, A Diction- pedia, Yale University Press, Neë Haven and nacionin e vet. [19] Në të njëjtën kohë - dhe mendimi shkencor ary of Sym- London, 2001, f.25 kjo është në vetvete tregues - në kontrast me duhet të jetë i pa- bols, Second 22- http://ëëë.ushmm.org/ëlc/en/article. të dyja Austrinë dhe Gjermaninë në dritën e varur nga sistemi i Edition, Rout- php?ModuleId=10007166 disa iniciativave pak të izoluara, hebrenjtë vlerave sociale dhe ledge, London, 23- Ëalter Laqueur, The Holocaust Ency- hungarezë nuk krijojnë asnjë organ apo or- veprimit politik. [27] 1971, f.72 clopedia, Yale University Press, Neë Haven ganizatë me qëllim për të shpallur luftimin Në arkeologjinë ev- 5- Jodi and London, 2001, f.16 e antisemitizmit. [20] Socializmi Kombëtar ropiane e botërore Magness, The 24- Karl Marks, KonÁ ikti judaisto-kris- u rrit gjithashtu në Austri, ku dhuna ndaj edhe zbulimet arke- Archaeology of tian në shekuj, Helga’s Secrets, 2009, f.126 hebrenjve ishte edhe më e përhapur se sa në ologjike dhe rezulta- Fig. 8 the Holy Land, 25- Po aty, 128-129 Gjermani. [21] Realizuam këtë parashtrim tet e tyre në Shqipëri From the De- 26- Moikom Zeqo, Motive arkeologjike, në vija të përgjithshme të aspektit historik janë pika të rëndë- struction of “Mihal Duri”, Tiranë, 1990, f.18 pas gjysmës së dytë të shek.XIX – disa vite sishme referimi. [28] Solomon’s 27- Mattheë Jonson, Archaeological pas Luftës së I-rë Botërore për kuptuar se Është e qartë se ne si një popull i vogël, i Temple to the Muslim Conquest, cambridge Theory, Ëiley-Blackëell, 1962, f.40 arkeologët austriak në rrjedhën e përgjith- shfrytëzuar dhe i shtypur gjatë historisë sonë, university press, 2012, f. 318 28- Moikom Zeqo, Motive arkeologjike, shme të politikës europiane gjatë dhe men- ushqejmë natyrshëm një dyshim legjitim dhe 6- Ellen Frankel, Betsy Platkin Teutsch, “Mihal Duri”, Tiranë, 1990, f.20 jëherë pas Luftës së Parë Botërore u ndikuan jemi shumë të kujdesshëm për thëniet e të The Encyclopedia of Jeëish symbols, Roëman 29- VasÀ Samimi, Berati 300 vjet më nga tre tendencat që sollën antisemitizmin tjerëve. Për ne rruga më e sigurtë është që & LittleÀ eld Publishers, Inc, United States of parë, Një studim mbi Evlija Çelebiun mbi duke përfshirë variantin e tij racist (shih, veten tonë të mos e mësojmë nga të huajt, por America, 1992, f.37 qytetin dhe kështjellën e Beratit, Dita 2000, Antisemitism in history: Ëorld Ëar I) [22] dhe ta ndriçojmë me punën dhe me djersën tonë. 7- Dragana Rogiæ, Jelena Anðelkoviæ Tiranë,2007, f.12 në këtë mënyrë ata fshehën një të vërtetë tek Uji që vjen nga lart mund të ketë turbullime Grašar, Emilija Nikoliæ, Ëreath – its use 30- Po aty, f.10 18 SH.com LETËRSI RILINDASI

www.shqiptarja.com E diel, 5 tetor 2014 SUPLEMENT JAVOR I

LIBRI AUTORI

NGA EGLANTINA MANDIA ato shkalle te vogla portative e po ajo çante e veglave qe i kisha pare edhe dy here te tjera… ur je larg vendit tënd, -Te shikoj ca të lodhur një libër i mirë, është -Jo aq. Gjysmën e kohës e kalova dhurata me e çmuar që Ali Abdihoxha, me pazaret e ditës, me leximin mund te të dërgojnë. e shtypit në bibliotekë, pastaj i Është si shija e bukës, erdhi radha, siç e di ti, refrenit Ksi era e mimozave ne fund te të njohur ne sportelin e Bashkisë Janarit, paralajmëruese te pran- për strehimin. Për nostalgji verës tiranase. Është një oshtimë shkova deri te parku Rinia apo dallgësh reÁ ektuar në kaltërsinë njeriu À snik në parku i kioskave, siç mund te e pafundme të detit për të cilin pagëzohet edhe kjo lulishte ku të ka marre malli sa nuk rrëfe- ndodhemi, dominotë e se fundi ko- het me gojë, është një dritë e një hen me te gjate bisede me bustin. shprese qe ngrihet mbi te gjitha -Edhe unë bie shpesh ne kujtime!- çmenduritë e krizat e përditshme Këto tha skulptori dhe me pamje ogurzeza, që Á uturojnë aq lehtë- kohëra makiaveliste te pushtuar nga ethet e punës, sisht përtej oqeaneve neper faqet hapi çantën e veglave. e gazetave. Është gjithashtu, një … DRITE E një SHPRESE se arti Kronike e dhimbshme shqiptare e njeriut À snik në librin -Nuk e kam te vështirë për- i vërtetë, nuk vdes kurrë. Këtë derisa e kam bere vete këtë bust. ndjenje pata kur À llova te lexoj “Çmimi i një aventure” të shkrimtarit. Stil i patjetërsueshëm, Siç e di ruaj edhe fotograÀ në e “Çmimin e një Aventure” kronike shkruar me elegancë nga një mjeshtër i vërtetë i penës kohës se luftës qe ma ke dhënë ti. e dhimbshme shqiptare e njeriut Hapi shkallet e lehta portative À snik, i patjetërsueshëm shkruar dhe u ngjit. Filloi menjëherë nga me elegance nga një mjeshtër i puna. Ndërsa unë e ndihmoja vërtetë i penës. Është sÀ da e nje- për t’i dhënë e për t’i marre riut te mire ndaj makiavelizmit veglat dhe tubin e ngjizjes, me një arme shume te thjeshte, një proces tashme i njohur humanizmin e dashurinë njerë- Tha, pa e kthyer kokën nga unë: zore, me qëndresën për te mos -Asgjë nuk është aq e thjeshte u shfytyruar. I njeriut besnik kur themi se bota është për- ndaj vetvetes dhe relikeve te berë nga një e katërta toke dhe vyera shpirtërore që janë pas- tri te katërtat ujë, po edhe nga uria me e madhe e jete se tij. korrupsioni e konspiracioni, Ngjarjet zhvillohen e ndërthuren edhe nga çiltërsia e ndersh- ne një kohe rekord, nga ora 9.00 mëria, edhe nga ndërtimi e e një mëngjesi te zakonshëm ne shkatërrimi. Kryeqytet deri ne 13.30 minuta … pra ne 4.orë e 30 minuta Kjo ndër- TE përqendruar te busti ne thurje mjeshtërore kompozicionale fytyrat tona ndjehej drithërimi e se kaluarës me te tashmen e ynë I fshehte, Sakaq përpara nesh realitetin e një trazicioni jashtë ishte shfaqur, si dikur, Bestar çdo imagjinate te vështirë, ne te B, i ri, i gjalle. Sikur donte te na cilin si përherë vuajnë fajtoret thoshte diçka. Te na falënderonte. pa faj. Ndërsa ne s’kishim bere veçse Ne libër janë skalitur një galeri detyrën Unë ndaj shokut te rinise, personazhesh. Skulptori ndaj shpëtimtarit te vet. Alberti (rrëÀ mtari kryesor) Be- Mund te them se qe te dy ishim star B, një njëzetvjeçar që vritet në nen pushtetin e ndjenjave. Jo me ditën e çlirimit të Kryeqytetit, të kot qëndruam gjatë. Te magjep- cilit i ngrihet një bust nga skulp- sur. Pa fjale. Se çdo fjale, sado tori. Pastaj prostituta italiane e goditur te ishte, do te prishte Rita, dashuria e parë e Albertit, solemnitetin e asaj heshtje. e kërcënimi maturantit Á okëgjatë Kishin kaluar dy ore.” Dritan D, “një të tillë aventurë po Autori , qysh nga romani i pare ta përsërisni do të kishte një çmim “Një vjeshte me stuhi”, njihet si ogurzi deri në fund të jetës!”) prozator qe i jep te skalitura si me Vajza X, Sela, me origjinalitetin dalte karakteret. Ai bisedon direkt e personalitetit të tyre janë thëngji- -Albert, u bënë disa javë që veç me lexuesin, nëpërmjet dialogut, jtë e ndezur qe nuk shuhen kurrë mendohesh e veç shënon në bllokun monologut, duke i dhënë gjallëri dhe mbajnë gjallë një jetë që do tënd të vogël. rrëfimit. ABDIHOXHA, gjithnjë kishte qenë më e shkretuar se vetë Dhe përgjigja: ka kërkuar dhe pasuruar përvojën shkretëtira, që ndërtuan Dritanët Siç të kam thënë më është e përpunimit te stilit, me thurjet me shokë, për bashkatdhetarë e mbushur mendja të shkruaj një kompozicionale, qe e bëjnë aq te tyre. libër. Diçka për kohën që kam jetuar zhdërvjelltë strukturën e veprave Libri À llon me një të moshuar edhe diçka për kohën që jetojmë te tij, plot ngjyra te larmishme, me dhe një fëmijë, xhaxha e nip. sot. Kur të rritesh edhe ca e kur mjetet dhe mënyrat e organizimit Xhaxhai À llon rrëÀ min e tij: të kesh lexuar librin tim, ndoshta te formës artistike e cila arrin kul- “Unë rri ende shtrirë dhe pres do të vlejë për të njohur më mirë ca të tjerë detyrohen të hidhen nga aspak jeten e tyre, min tek ” Çmimi i një Aventure” derisa ajo rreze e penduar dhe të paktën jetën e xhaxhait tënd.” katet e larta të apartamenteve, duke mos menduar as për një te “Çmimi i një Aventure” për vjedhacake nga rozë të bëhet e artë, Busti i Bestarit(me mjekrën dhe pasi humbasin çdo shpresë? miliontën e herës se me pas do mendimin tim, është “Kënga e deri sa drita e mëngjesit te derdhet hundën e thyer) i kërcënuar në të Askush nuk jep kurrë llogari për te rrisnin shtatin me gjakun dhe mjellmës” e një autori, qe arriti pa kursim pranë nipit, qe zgjohet gjallë nga satanai Dritan D, u përd- kaosin as të vjetërit, as të rinjtë as rininë e tyre ca kërpudha-dritane, te shkruante një libër me për- me një te shtrënguar të krahut tim. hos nga turma të pavetëdijshme në edhe më të rinjtë, të gjithëve u ka qe do u helmonin jetën te gjallëve masa kafkiane, me stilin dhe À lo- Pastaj me buzëqesh, duke zbuluar ditët e trazicionit, që ca naivë be- zënë sytë amoku i pasurimit, me dhe te vdekurve zoÀ në e” Procesit” apo “Kështjellës”. dhëmbët e parë që janë të bukur sonin se do të mbaronin me mbarësi. çdo kusht e çdo menyre. # # # Një qerthull me rrathët danteske pikërisht sepse janë të parë e sepse Po si mund të sillnin shkatërrimet Ndërsa Alberti qëndron aty, Kështu kaloi ai mëngjes ne ku” njeriu i madh i vogël!”” mban janë të bardhë e të mëdhenj”. mbarësi? Si mund të mbillje lule e nuk tundet, shkon tek busti kryeqytet dhe erdhi ORA 13.30. mbi shpatulla absurditetin me Dhe dialogu , i Arlindit: nëpër gërmadha, duke i a hedhur i shokut i masakruar , te ta- Kur Alberti përfundon rrëÀ min absurd. fajin të tjerëve pa parë fare nga koje Skulptorin për ta riparuar e tij: Dhe përsëri ne stolin përballë vetja dhe zgripi ku e çuan kopenë ca plagët e reja, për t’ia kthyer edhe bustit. Miku s’kishte ardhur dhe “dishepuj, “të vjetër e të rinj? Dhe e njëherë atë rini te humbur ne lufte. mua me pëlqeu te dremisja pak. lanë njerëzinë të endet në një neb- Busti tashme një pike referimi ku Dhe sikur dremita për disa çaste, uloze, me ëndrra te thyera me para lidhen e kaluara e ca djelmoshave se pastaj ndjeva një kontakt apo të grabitura deri në qindarkën e si pionieri Gimi dhe Bestari qe nuk një frymëmarrje aty afër. fundit, me fëmijë që marrin ar- qene me teper se 19 vjeçare ende -Erdhe? ratinë e mbyten nëpër gomone, e pa u diplomuar , qe nuk e kursyen Pranë këmbëve te tij ishin po RILINDASI KRITIKA SH.com 19

SUPLEMENT JAVOR I E diel, 5 tetor 2014 www.shqiptarja.com

STUDIM MBI ROMANIN Kadare dhe disidenca te “Dimri i vetmisë së madhe”

Shtëpia botuese “Saras” ka hedhur në treg librin “Intertekstualja dhe disidentja tek Dimri i Vetmisë së Madhe” me autor Met Dervishin. Redaktorja Alda Bardhyli, thotë se ky libër hedh poshtë akuzat e bëra këto vite që artet dhe kultura në Shqipëri nuk arritën të prodhonin disidencë gjatë komunizmit.

NGA ADMIRINA PEÇI e disidencës së letërsisë shqiptare, recep- timi i këtij teksti pas rënies së diktaturës prodhon një paradoks. Në À llimin e viteve dërsa na ndan vetëm një javë 90’ ky roman do të provojë periudhën e dytë nga çmimi Nobel në letërsi, të heshtjes ndaj tij. Më vonë, në debatet Shtëpia Botuese “Saras” ka Disidenca e gjera për disidencën shqiptare/pafuqinë hedhur në treg librin studimor Nervi i disidentit shqiptare për të prodhuar disidencë, ky “Intertekstualja dhe disidentja shfaqet që në roman zë kryet e vendit. Në një ekstrem, Ntek Dimri i Vetmisë së madhe” me autor , pasazhet e para, për të ripohuar karakterin pllakatesk e pedagogun e letërsisë Met Dervishi. I botuar ku simboli i propogandistik të saj, nga ekstremi tjetër në vitin 1973, së pari nën titullin “Dimri i gjarprinjve që po për të provuar nëpërmjet tij kulturën e madh”, libri do të ishte në fokusin e kritikave pushtonin Parkun simulim-manipulimit, pra, për të vërtetuar të kohës për devijim nga vija e partisë. Pas Arkeologjik të dhe nëpërmjet tij që në kulturën shqiptare kritikave shkrimtarit Kadare i kërkohet që Butrintit, apo kemi simulim të disidencës , kur kemi pasur ta rishikonte. Pas heqjes dhe vënies së disa Plaka Nurihan që thjesht vepra pllakateske komuniste, por pasazheve të reja, Kadare e ribotoi librin nën priste me padurim dhe manipulimin publik nëpërmjet këtij titullin “Dimri i vetmisë së madhe”. Studimi një zë përtej radi- simulimi. Ky punim mëton t’i japë përgjigje i Dervishit, i cili është i pari i këtij lloji në os së saj të vjetër, dhe këtij paradoksi. Nga vjen ky? Mos vallë lëmin e studimeve, duke marrë në konsid- ishin elementë në është teksti që e shkakton këtë paradoks eratë vetëm një libër, kërkon të hedhë dritë kundërshtim me receptues? Mirëpo, ndërkaq, si do të shpjego- jo vetëm mbi arsyet që çuan në ndalimin e kodin socialist të hej receptimi refuzues dhe fushata kundër librit më 1973-shin, por dhe në elementët kohës botimit të tij të parë? Apo, përkundrazi, kemi disidentë që ndjeheshin brenda tij. Për një debat që shmang pavetëdijshëm raportet redaktoren Alda Bardhyli, ky studim hedh e drejtpërdrejta me tekstin duke dialoguar poshtë të gjitha zërat e deritanishme, të cilat kësisoj me dekodimin komunist që iu bë këtij shpesh kanë kritikuar artet dhe letërsinë teksti pas botimit të dytë, në përputhje me në vend gjatë komunizmit, si jo të afta për qëlqëllimetl e propogandës komuniste? Pra, në të prodhuar disidencë. “I kam lexuar të dyja rereceptiminc pas viteve 90’ të shekullit të variantet e “Dimrit...”. Pavarësisht temës që kaluar, por dhe më vonë, mos vallë ky roman mbart, me këtë roman Kadare kemi të bëjmë, në të vërtetë me një ka bërë një përballje gati-gati të pabesu- dialog me mënyrën se si e përvetësoi eshme me sistemin, duke patur parasysh propaganda komuniste këtë tekst për rregullat e kohës. Nervi i disidentit shfaqet qëllimet e saj? Libri ka katër kapituj. që në pasazhet e para, ku simboli i gjarprin- NNë kapitullin e parë: Receptimi i tekstit jve që po pushtonin Parkun Arkeologjik të aautori mbështetet në teorinë e receptimit Butrintit, apo Plaka Nurihan që priste me ttëë Jauss Hans. Në këtë kapitull shqyrton padurim një zë përtej radios së saj të vjetër, rreceptimine e romanit në kohën e botimit, ishin elementë në kundërshtim me kodin rereceptiminc e tij pas ribotimit si dhe recep- socialist të kohës”, thotë Bardhyli. Për të, titiminm e tij në vitet pas rënies së diktaturës. gjithë diskutimet mbi mungesën e disidencës NNë kapitullin e dytë: Tekst monologjik apo në letërsinë shqipe bien. “Sigurisht që kjo diadialogjik/polifonikl ai shqyrton dispozitivin disidencë nuk ka qënë e hapur, në një përballje stilstilistiki të Kadaresë te “Dimri…”, gjegjësisht të drejtëpërdrejtë me sistemin, por përmes li- ppërkatësinëër e tij stilistike. Meqë Bachtin brave që Kadare ka shkruar, të cilat dhe sot të e kkonkretizon konceptin e tij të dialogjikes befasojnë me kurajën që ka pasur”, thotë Bard- te DDostojevski, e studiues të tjerë, tek Joice hyli, duke shtuar se ishte e kotë të mendoje etj.etj., ai provon që, në dallim nga polifonikja se një artist apo shkrimtar do ti kundërvihej te DDostojevski apo Joice, Kadare është unik direkt sistemit, pasi kjo mund ti kushtonte nnëë dialogjizmin/polifoninë e tij. Së pari, se dhe jetën. “Diktatura shqiptare ka qënë nga nnëë tekstet e Kadaresë, ndryshe nga par- më të egrat përsa i përket diktatit mbi artet. aaaardhësitr e tij të mëdhenj, autori tërhiqet Megjithatë me Dimrin e Vetmisë së Madhe nnëë sskemën e tij krijuese. Kadare ka bërë një nga sÀ dat më të vështira që NNë kapitullin e tretë: Ideologjemat versus një shkrimtar i ish vendeve komuniste mund të kklishevelis për herë të parë shqyrtohen ide- ketë bërë, është përballur hapur ne një libër me oologjematlog e “Dimrit…” në raport me klishetë tiranin e tij. Në këtë libër Enver Hoxha është politikeli të diktaturës. Ky kapitull, në veçanti, një personazh, ndoshta ky është dhe fakti që vërtetëvërtetë disad muaj. Në këtë fushatë, tipike p ë r është dhe guri i provës për karakterin disi- shkrimtari i shpëtoi pasojave, duke pasur para- i trukuar. Trukimi fushatat e vendeve të ish-Lindjes komuniste dent/socrealist të tekstit. Gjatë analizës së sysh pasionin e diktatorit për shkrimin. Ky stilistik që i ka bërë Kadareja botimit të kundrejt veprave disidente, janë përfshirë si ideologjemave autori provon disidencën ishte një rast që ai të bëhej i njohur në të gjithë tij të dytë, do të meritonte një punim tjetër. asnjëherë tjetër në historinë e letrave shqipe politike të tekstit, madje mëtojmë se në botën, pasi në ato vite Kadare kishte nisur Për Met Dervishin, ky roman është njëri nën diktaturë, punëtorë, fshatarë, studentë, tekst ka një Enver Hoxhë tjetër si personazh të përkthehej në Francë”, thotë Bardhyli. Në ndër kulmet e Kadaresë. “Në këtë roman ushtarë, oÀ cerë, reparte ushtarake, kritikë, kundrejt Enver Hoxhës si diktator (Maska krahasim me veprat e tjera të Kadaresë, por kemi kristalizmin e plotë të dispozitivit të tij studjues, zyrtarë të lartë, shkurt, i gjithë e Kadaresë). dhe në krejt prodhimin letrar nën diktaturë, stilistik, që vepron në tekst me gjithë plot- mekanizmi i propogandës komuniste. Dhe, Në kapitullin e katërt: Hipoteksti/ ky roman ka pasur një fat të veçantë. I botuar fuqishmërinë e tij sugjestionuese”, thotë ai. gjithashtu për herë të parë në historinë e përbindëshi/ djali me yll në ballë, shqyrtohet për herë të parë në vitin 1973, ai u refuzua Fakt është që 20.000 kopjet e këtij botimi të raporteve të pushtetit komunist me letërsinë, hipo e hipertekstin, në përputhje me koncep- nga kodi socrealist, u rrethua për tre vjet parë janë tërhequr nga lexuesi brenda ditës. në këtë fushatë është përfshirë dhe lideri tin e Gerard Genette, etj. Nga analiza autori me një heshtje kërcënuese së bashku me Ky ka qenë një rekord i papërsëritshëm. komunist, Enver Hoxha, duke qenë dhe vetë vërteton në tekst hipotekstin e kalorësit/ autorin, dhe pastaj u ribotua me titull tjetër Ndaj këtij romani, À ll pas botimit, është personazh i këtij romani. Kjo fushatë do të djalit me yll në ballë që Á uturon në strofullën tre vjet më vonë, kinse i ripunuar, në të orekstruar një fushatë kritike që ka zgjatur mjaftonte për t’i vënë këtij romani kurorën e përbindëshit, etj. 20 SH.com BIBLIOTEKË RILINDASI

www.shqiptarja.com E diel, 5 tetor 2014 SUPLEMENT JAVOR I

LIBRI I RI

BUJAR RAMA Zë i veçantë brenda polifonisë universale poetike … Eliptizmi maksimalisht i balancuar dhe harmonik që nuk e prek dhe nuk e lëndon vizionin lirik – mendimemocionin, është natyrë e veçantë e poezisë lirike në vëllimin “Nxito, Amarante” e Bujar Ramës.

NGA ALI ALIU

ëllimi poetik “Nxito, Amarantë” është libri i tretë me poezi i riut dhe botës, të qënies dhe ekzistencës, të Bujar Ramës. Autorin e njoha kuptimit dhe absurdit... Kjo plagë, përherë gjatë qëndrimit tim në Fier, e hapur, qëndron përballë botës, njerëzve me rastin e Panairit të parë të Universi “ përsipër plagës sime këmbën vënë”. librit,V ku pata rast të kem në dorë librin Poezia e Bujar Dhimbja ndërsa, në botën e zërit lirik, vjen më të ri të tij si dhe librin më të ri të një Ramës në këtë gozhdë nga ku, “kullojnë plagë – kombinat emri tjetër të talentuar dhe të veçantë, libër ndjehet vet- çeliku, të qenë mbledhur bashkë”. Vuajtja Petrit Nika. vetja brenda familjes. e plagës në poezinë e Bujarit është e për- Pas përshtypjeve të para si lexues i librit Ndjesia në të, gëzim hershme, totalitare do thoshim që duhet “Nxito, Amaranta”, më mbetet vetëm të a dëshpërim, ka kuptuar, mbase edhe pranuar si e tillë, si supozoj hapat e parë të Bujarit në poezi, tërë botën brenda: fat-prere universale. Jo se qënia njeri, gjatë gjithsesi ngjashëm me nismën dhe rrugën edhe kur ngjizet nga jetës nuk ka edhe çaste gëzimi, dhe edhe e të talentuarve: À llimet dhe vargjet e para reÀ eksi konkret ajo lumturie, por vuajtja e dhimbjes mbetet mbase edhe me prirje rinore për të bërë shndërrohet vatër që gozhdë e përhershme. përshtypje, e shpesh edhe me rebelizëm jep e merr në dhe Vargjet që kanë prirjen e lirikës reÁ ek- nga universi. Në këtë e arrogancë … Që, me kohë vargjet të sh- sive në këtë rast vijnë shqetësim në kërkim funksion janë simbol- të njeriut, të njerëzores që vazhdon të mbe- trohen e të bien në ulli dhe, rastësitë dhe njerëz e perëndi tet i papërsosur, “ që shijon duarkryq À toret sensacionet biograÀ ke të shndërrohen në që nga lashtësia përgjithësime artistike, të universalizohen, mitologjike e antikiteti e ligësisë”. Në këtë ambient poeti i shtron konkretësitë të abstrakohen, me një gjuhë dhe deri në ditët tona pyetje vetes “ Ç’jam? ç’të jem? Dhe pse të poetike përmes së cilës natyrshëm rrëshqet jem si jam?”, dhe se “... qënka e vështirë e integrohet përbrenda familjes poetike të të vdesësh, - apo dhe të jetosh, - kur nuk njerëzimit. Tani me zë të vet, me natyrë duhet...”, duke kërkuar ethshëm rrugën dhe shpirt të vet, individualitet të vet. Vël- drejt gjetjes së vetvetes. Në këtë poezi, limi i tretë me poezi i Bujar Ramës, mbase kërkimi, rruga drejt gjetjes së kuptimit, e dëshmon këtë ecuri pjekurie artistike… që paralajmëron, përkatësisht sjell konso- Bujar Ramës artikulohet me lehtësi dhe qenies njeri që është rruga e gjetjes së vet- Ja pse: është poezi shkarkuar nga prirja lidim, qetësim, rrjedhë normale, stabilitet origjinalitet, e lexuesi ndjehet i përfshirë vetes, artikulohet sintezë e emocionalitetit për të shpjeguar (justiÀ kuar apo anate- në zhvillimin e poezisë shqipe; valë e cila në tërësinë e kësaj bote-univers si pjesë e dhe reÁ eksivitetit. Zëri i parë shfaqet si muar) lidhjet komplekse me të kaluarën e në rrjedhat universale poetike krijon gjithëkohshme… Dhe në këtë përfshirje, brendësi, si ndrydhje e lehtë, e qetë, që errët, frustrimet, mundësitë-pamundësitë shtratin e vet, ngjyrat dhe shijen e vet të lexuesi, thuajse gjatë gjithë leximit do ta është e kundërta e së dytës, së cilës i lejohet krijuese nën censurë, ngarkesë kjo e valës veçantë, dalluese dhe gjithnjë në kontakt ketë ndjesinë se, në ngjyrën e zërit lirik, zëshmëria. Perceptimi si thurje emocion- poetike pas rrëzimit të diktaturës, është të ndërsjellë, si marrje dhe dhënie, pa të se ç’ka një plagë, seç është e pranishme reÁ eks, si përftim nëpër pamje e imazhe poezi e shkarkuar nga entuziazmi për cilën nuk pranohet si zë më vete brenda një brengë, një dhimbje konstante. Edhe nga hapësira natyrë e gjithësi, imazhe të hapjen ndaj botës universale poetike, nga polifonisë universale poetike asnjë poezi, ne rastet kur frymëzimi ngjizet nga i pan- shtresuara në qenien e zërit lirik, në këtë vetëkënaqësia e zbulimit dhe kontaktit me asnjë letërsi. dreqshmi njeri dhe e pandreqshmja botë, poezi vjen sugjestiv, provokues dhe nxit shkollat dhe trendet moderne, që kryesisht Poezia e Bujar Ramës në këtë libër ndje- në frymën e lirikës metaÀ zike të Herder- përsiatje mbi qenien dhe ekzistencën. e në të shumtën e rasteve del sipërfaqshëm het vetvetja brenda familjes. Ndjesia në të, linit, edhe kur ngjizet nga përditshmëria E veçanta është se në poezinë e Bujar dhe pa fuqi kreative përvetësimi, çliruar gëzim a dëshpërim, ka tërë botën brenda: përreth dhe qytetit çatall dhe kakofonik, Ramës, zëri lirik e kërkon vetveten si poet nga pretendimi se po sjellin diç fare të edhe kur ngjizet nga reÁ eksi konkret ajo edhe kur ngjizet nga ngrohtësia intime, nga i vërtetë: jo duke u robëruar në brendësinë re dhe të paparë në hapësirën poetike të shndërrohet vatër që jep e merr në dhe dashuria e gruas, edhe kur vijëzon pamje e vet, por përmes përgjasimeve të asaj shqipes – faza të ecura për këto njëzet e nga universi. Në këtë funksion janë sim- nga hapësira kohë, ku më hapur dhe ku më brendësie me universin e jashtëm, me ca vjet, ngutshëm dhe kaotikisht në më të bol-njerëz e perëndi që nga lashtësia mi- diskretshëm, përvidhet ajo dhimbje... Qoftë fenomenet, misteret, magjepsjet e tij... shumtën e rasteve… tologjike e antikiteti dhe deri në ditët tona: përmes sensacioneve lirike pamore, i imaz- Burim i dhimbjes së përhershme është vetë Shpresoj të jetë valë brezash kjo, e lidhin, krijojnë ura të gjalla mes pikash e heve impresive, surrealiste, ëndrrave dhe njeriu i cili në momente shndërrohet në Bujar Ramës e Petrit Nikës dhe të tjerëve bëmash reale në gjithësi, që në poezinë e realiteteve, perceptimeve À lozoÀ ke të nje- mushkonjë që prodhon helm dhe që RILINDASI BIBLIOTEKË SH.com 21 SUPLEMENTS JAVOR I E diel, 5 tetor 2014 www.shqiptarja.com

dhe tjerat që vijnë shtigjesh të tërthorta në këtë rreth frymëzimi, (Lot i kristaltë, ROMANI Galatea, Skeptik për prolepsën, Stinë e vonë, Hesht, etj). Nga perspektiva të veçan- ta, secila përjetohet variant i ri i ecjes së Fallaci, romani që ia kushtoi përjetshme të poezisë, secila nxit reÁ ekse përsiatëse, krijon përfytyrime, ecje bashkë me njerëzimin. Vargjet e poezisë “Stinë e Aleksandër Panagulisit vonë” bie fjala, më ndërmendin vargjet e një poezie, gjithashtu të përkryer, të Besim jë burrë” është romani përr Bokshit e cila Á et për pranverën e vonuar jetën e Aleksandër Panagulisit.. dhe dritaren e zemëruar, dritaren që me Gjithçka nis teksa Orianaa Lirikat ankth shprese e ka pritur tërë jetën pran- N Në këtë vëllim poetik Fallaci niset për Greqi për të interv- verën që s’vjen, që e lodh dritaren, ia than istuar këtë luftëtar të paepur kundër të Bujar Ramës, një lëngjet e shpresës, të jetës, aftësinë për t’u numër i konsideruar diktaturës dhe që mbron fjalën e lirë. gëzuar, dhe, kur vjen e vonuar, nuk i vyen Në atë takim lind befas një ndjenjë poezish, kushtimisht më…Dhe ngjashëm me vargjet e poezisë mund të konsiderohen, e panjohur më parë për nga forca e në fjalë dhe krejt libri në tërësi, shkëndijon madhe që ajo përçon për Orianën, përkatësisht emër- imazhe, ide, reÁ ekse të brendshme dhe që, tohen si hermetike, një dashuri e madhe që e bën t’u varësisht nga mundësitë e shpalimit dhe të siç vërehet edhe në futet me kokë sakriÀ cave të tejska- tekstet si parafjalë tërheqjes së tyre nga lexuesi, ato, në raste jshme për të shpëtuar dashurinë e dhe pasfajalë që e vijnë të pafundme. jetës së vet. shoqërojnë librin. Në hyrje të librit, poezia “ Eci qytetit”, Jeta e Panagulisit rrezikohej për Për mendimin tim, vjen portë e madhe që në sipërfaqen e vet, vdekje nga regjimi i atëhershëm poezia lirike e këtij hyrësin e paralajmëron për arkitekturën e grek e po ashtu edhe dashuria e petku ka përparësi brendshme të qytetit. Shenjash, detajesh, saj për të zgjati pikërisht deri në me që gjatë leximit simbolesh të paka, të kursyera në relieÀ n vdekje. Një dashuri aspak e lehtë, lejon mundësinë e më e tillë, ato sinjalizojnë ecjen nëpër qytetin plot tallaz e uragan, mes grindjesh shumë qasjeve, është e poetit, nëpër qytetin tonë, qytetin e të të furishme e një lumturie po aq e hapur për lexime gjithëve, sinjalizojnë imazhet, asociacio- të madhe. alternative net, sensacionet e jetuara e përjetuara Te “Një burrë” Oriana Fallaci të zërit lirik. Të degëzuara në pafundësi, shkriu gjithë talentin e saj të të tani brenda qytetit-libër, në ngasje dhe shkruarit, ndjenjës, frymëzimit, provokim të njëra-tjetrës do ta popullojnë dhimbjes së skajshme e po ashtu hapësirën dhe kohën dhe, si të tilla poeti lumturisë, duke nxjerrë kësisoj sikur i gjen të gatshme. Të ndërmend kryeveprën e saj letrare.. “Të kështu besimin e imazhistëve, siç besonte mos dorëzohesh kurrë, as gjatë Mandelshtam se poezia shfaqet e gatshme marrjeve në pyetje, torturave, dhe se poetët vetëm sa e nxjerrin, e çlirojnë proceseve gjyqësore, por as edhe mëë pas: nga pleksja, nga e tepërta, jehonë që nga para indiferencës, pazareve të pista të politikës, kurrë një Mikelangjelo se imazhin e sheh në masivin hap prapa. Dhe Oriana është përherë me të. ‘Ishe një shoqe e e shkëmbit dhe se atij i mbetet vetëm të mirë, e vetmja shoqe e mundshme’.” gdhendë të tepërtën. Pikërisht në këtë faze Domenico Procaçi Një burrë procedimi, në studion e vet, Bujari, sipas ORIANA FALLACI (1929-2006) është quajtur si një nga përshtypjes sime, në gdhendje, në latim e Autori: Oriana Fal- autoret “më të lexuara e më të dashura në botë”, cilësuar laci ka më kërkimtar synimin drejt dendësimit, kështu nga rektori i Columbia College of Chicago që i dha prek edhe pastërtinë e dashurisë, Përktheu: Yllka ngjeshjes dhe për pasojë, në disa raste, çmimin Honoris në letërsi. Ajo ka intervistuar njerëzit më të Beshirja “ Thembrën e Akilit zemrës ma bënë”, që mbase mjegullohen urat e kthjellëta të rëndësishëm të botës dhe si korrespondente lufte ka ndjekur Lloji: Roman shndërrojnë në plagë edhe gëzimin, lum- komunikimit. Do të zbritnin në përmasa më konÁ iktet më të mëdha të kohës - që nga Vietnami e deri në Botoi: Dudaj turinë intime... të qeta edhe nga zëvendësimi i tyre, urave, Lindjen e Mesme. Librat e saj janë përkthyer në të gjitha Faqe: 588 Poeti e vuan edhe shpërÀ lljen e vlerës, përmes shenjave të pikësimit, e mbase gjuhët e botës. Çmimi: 1200 lekë krizën e saj. Sovran ndërsa është zëri lirik edhe prirja e tepruar për efekte vizuale të kur përthithet nga frymëzimi poet, “ Mend- tekstit poetik… jen kur stis për të shkruar – nuk frikem se Mbresëlënës gjithsesi edhe cikli i pranvera s’do të vijë”. Laboratori krijues lirikave intime, sidomos vargjet kush- TREGIME është e vetmja hapësirë ku ai gjakon drejt tuar Nënës, bijve Gerit dhe Xhemios dhe përjetësisë të cilën Bujar Rama e artikulon bashkëshortes Majlinda. Të përmendim me mjeshtërisht në krahë të fenomeneve të këtë rast se lirika e dashurisë është sÀ dë Nëntë rrëÀ me nga natyrës. Dëshmi se dhimbja në këtë vizion ku zëri shquhet sheshit nëse është vetvetja dhe reÁ eks krijues qëndron pranë çasteve ose i shtirur. Bujar Rama, e ka të veçantë dehëse të muzës. dashurinë, ashtu siç shfaqet e veçantë ajo Antonio Tabucchiucchi Në krahët e gjuhës poetike aludive, në të gjitha situatat. E papërsëritshme, me shkathtësi të veçanta ekspresive, me tërë ngjyrat e natyrën e vet, me tërë uke ndjekur hijen, në këtë vëllim, ka një numër poezish reÁ ekset dhe sensacionet shpirtërore, të koha mplaket me që ngjizen me qenien poezi, me qenien pranishme në tërësinë e vëllimit, e tillë Dngut... “Iu duk vetja si poet. I ndjeshëm ndaj frymëzimit dhe është edhe poezia intime e këtij krijuesi ai djali që u gjend befas me një artikulimit përfundimtar të tij, ai e të talentuar. top të shfryrë shtrënguar në vuan fatin, trajtimin në mjedise, kohëra Në këtë vëllim poetik të Bujar Ramës, një dorë, dikush ia kish vjedhur, dashamirëse a refuzuese. Në këtë grup numër i konsideruar poezish, kushtimisht por jo, topi ishte akoma, thjesht tematik lirikat e Bujarit kanë ngarkesë mund të konsiderohen, përkatësisht emërto- ia kishin hequr ajrin që ishte reÁ eksive që nxisin shtigje të shumta hen si hermetike, siç vërehet edhe në tekstet brenda. Pra ishte kështu, koha përsiatëse mbi përjetshmërinë e kësaj si parafjalë dhe pasfajalë që e shoqërojnë ishte ajri dhe ajo e kishte lënë të qenie, që nga Orfeu mitologjik dhe poezia librin. Për mendimin tim, poezia lirike e dilte nga një vrimë e vockël që as antike, Petrarka, Shekspiri, Pushkini e këtij petku ka përparësi me që gjatë leximit e kishe vënë re fare.” Uitmani, - deri tek Amaranta, personazhi lejon mundësinë e më shumë qasjeve, është Nëntë tregime që gërshetojnë i romanit “Njëqind vjet vetmi”, nga më e hapur për lexime alternative. Fjala është kohën reale me kohën e historisë tragjikët, të dhimbshëm dhe të pastër, gjithnjë për hermetizëm që vjen si gdhendje dhe atë të brendshme. Këto janë përmasash kozmike-vatra universale dhe maksimale e diskursit për të synuar dhe për historitë e Antonio Tabuçhi-t. të gjithëkohshme, të dhembjes e gëzimit, të arritur dendësi mendimi dhe emocioni, ANTONIO TABUCCHI (1943-- të vuajtjes dhe shpresës, të mbërritura a thellësi dhe shtrirje sa më të madhe, për 2012) konsiderohet si një prejej të mos nisura, të vonuara apo të mangëta, dallim nga hermetizmi që fsheh boshësi… zërave më të rëndësishëm të letër-r- siç vijnë edhe stinët në poezinë e tij, vijnë Eliptizmi maksimalisht i balancuar dhe sisë europiane. Ai është autoror me ngarkesë, me shqetësimet e ngac- harmonik që nuk e prek dhe nuk e lëndon romanesh, tregimesh, tekstesh tea-ea- mimet, ngazëllimet dhe dëshpërimet… vizionin lirik – mendimemocionin, është trore dhe kurator i veprës së plotëë të Shumica e vargjeve të këtij cikli tematik natyrë e veçantë e poezisë lirike në vëllimin Fernando Pessoa-s. Librat e tij janëanë jehonë e ambientit, e rrethanave, e kohës “Nxito, Amarante” e Bujar Ramës. përkthyer në 40 gjuhë. Shumë nga Koha mplaket me ngut së zërit lirik por të vendosura në hapësirë romanet janë bërë edhe filma nga Nëntë rrë¿ me Autori: Antonio Tabucchi pa korniza. Disa nga ato e shënojnë që në “Nxito, Amarantë”, regjisorët më në zë italianë e botërorë. Ka À tuar Përktheu: Shpëtim Kelmendi titull frymëzimin tematik si për shembull Autor: Bujar Rama çmime të panumërta në Itali, Francë, Gjermani, Botoi: Dudaj “ Paskan ndryshuar kohët, poet”, “Udhëtoj Lloji: Poezi Austri etj. Mori edhe titullin “Chevalier des Arts Faqe: 202 mes vargjesh”, “Një mikut tim poet”, etj. si Viti i botimit: 2014 et des Lettres” nga Republika Franceze. Çmimi: 700 lekë 22 SH.com REPORTAZH RILINDASI

www.shqiptarja.com E diel, 5 tetor 2014 SUPLEMENT JAVOR I

ART PAMOR Aty ku Arti NGA PJETER LOGORECI Kosovë, por edhe jashtë saj ose u jane dhuruar miqëve, intitucioneve si dhe familjeve të Dëshmorëve që ash vite me radhë në dhe Mikpritja ranë në luftën për liri. Koloninë e Artit në Ve- Ahmeti ka patur 17 ekspozita lipojë vazhdon tradita personale dhe mbi 50 kolektive e mirë e „verimit artis- mbrenda e jashtë Kosovës. Eshtë tik“, (pushim aktiv ku À tues i katër cmimeve për pikturë Tprodhohet art), të shumë artistëve në Kosovë. Punon kryesisht por- nga të gjitha trevat shqiptare. bëhen Traditë… trete dhe motive me tema historike. Mikpritja e mjeshtrit e patriotit Ai gjithashtu ka trajtuar disa cikle shkodran, skulptorit Skender Kraja Një vizite në strehën e artistëve në plazhin e Velipojës tematike si : “Thyerja e madhe “, “ dhe familjes se tij, i krijon një Këtë vit në Koloni gjeta si miq, katër artistë nga Kosova. Më gëzoj shumë njohja me Njerëzit “, “Golgota” dhe “Rrëmuja ambient të kandshëm e shumë e Ahtisarit”etj pozitiv krijuesve të ndryshëm, ar- artistët: Ahmet Ibrahimi, Demir Behluli, Nagip Berisha e Azem Gashi Në Koloninë Velipoje, Ahmeti tistëve që vizitojnë Koloninë. Për punonte në tre tabllo: MOTIVE të gjithë banorët e Velipojës SHKODRE, SHKODRANJA, e qytetarët e ndryshëm në LUMI BUNA... Për mue, që kalim, është intriguese pamja nuk kam pasur rastin të njoh e përditëshme e Kolonisë, ku sa duhet artin dhe artistët e nën „tarracen“ karakteristike Kosovës, piktori Nagip Beri- të punuar në dru të vendosur sha À lloj të më jape informa- mbi kolona drurit, punojnë në cione shumë të vlefshme që më telajot e tyne apo edhe në gd- ndriquen diturinë time. hënje drurit, krijuesit artistë. Nagipi u lind në Kryshec Për cdo vit, gjatë pushimeve të Pejës në vitin 1954. Kon- të mia verore, interesi për të taktet e para me artin i pat në bukurën dhe për kontaktet shkollën e artit të Pejës. Ai u me artistët, më tërheq edhe diplomu për pikturë në vitin mua drejt Kolonisë. Edhe këtë 1977 në Akademinë e arteve vit, paraditen e 14 korrikut të Prishtinës pranë profesorit isha mik te mjeshtri Skender Tahir Emra, me të cilin kreu dhe Kraja.... specializimin pasuniversitar. A don miq Profesor Skend- Ai është anëtar i Shoqatës së eri?- thirra instinktivisht nga Artistëve À gurativë të Kosovës. mbrapa rrethimit prej Veprat e tij gjenden në druni dhe një “gardhi si disa galeri e koleksione derë”. Prof. Skenderi, i cili private në Kosovë dhe është mësue me këto thirrje jashtë saj. Ka hapur disa të përditëshme nga shumë ekspozita vetjake: në amatore e dashamirës të vjetin 1982 në Prishtinë, artit që i vijnë shpesh për 1995 ne Zvicer, 1996 në “kafe”, asht i gjindëshëm Prizren, po ashtu ka menjiherë. marrë pjesë në disa Katër burra, që puno- ekspozita kolektive në jnë të À ksuem mbi telajo, Kosovë, e një në Kairo/ i përgjigjen përshndetjes Egjypt. I njihen disa time pa ndërprerë punën. çmime kombëtare për Ngjyrat e gjinduna kudo pikturë. Punon aktu- në këtë “kthinë – studio alisht në Fakultetin e të hapun” më krijuan NË FOTO: Arteve të Prishtinës si përshtypjen e shtresës Katër piktorët koso- profesor i pikturës. Në me bimësi laramane të varë Ahmet Ibrahimi, Koloninë e Velipojës Demir Behluli, Nagip pyllit me pisha që sapo Berisha e Azem Gashi, Nagipi po punonte dy përshkova. Këtë vit gjatë kolonisë artistike pejsazhe: Pamje nga në Koloni gjeta si miq, në Velipojë, verë 2014 Viluni dhe Kalaja katër artistë nga Ko- e Rozafës. Artisti i sova. Më gëzoj shumë katërt i këtij grupi njohja me artistët: Ah- është piktori koso- met Ibrahimi, Demir var Azem Gashi i Behluli, Nagip Berisha cili edhe pse kishte e Azem Gashi. E zoja e deshirë të bisedonte shpis për të më nderue me ne, nuk i hiqej mue si i porsaardhun punës në telajo dhe afron për të gjithë (pak para kohe) në Kufshtajn të Austrisë Filloj vende të botës, ku mendohet À llor dhe të mesëm e ka përfunduar tek tuk hidhte ndonji fjalë mbi ar- kafen e mëngjesit që bahet edhe punën si mësues artit në Shkup e të jenë rreth 826 vepra. Demiri në Dardanë, kurse studimet për tin apo patriotizmin e shqiptarve. shkak për një bisedë më intime ma vonë në Preshevë. Punoj edhe përvec artit të pikturës krijon edhe pikture në Prishtinë në vitin 1982, Azemi ka lindur me 1947 në Qa- me banorët artistë të Kolonisë. si disenjues në fabrikën e perdeve në fushën e letërsisë duke shkrue ku pat profesor piktorin e njohur biq, që është komunë e Klinës. Ai Piktori Demir Behluli, një burrë Gival në Gjilan. Gjatë karrierës poezi dhe tregime. Ai ka botue disa Rexhep Ferri me të cilin me vonë ka punuar si mësues vizatimi dhe energjik dhe shumë miqsor À llon së tij si piktor ai ka hapun 12 ek- vellime me poezi, novela, vjersha kreu dhe studimet e pas diplomës. tashti gëzon pension. Ndër vite ai ti pergjigjet interesit tim për artin spozita përsonale, por mori pjesë për fëmijë si dhe monograÀ e sonete. Sikur shumica e intelektualeve ka celur 4 ekspozita personale dhe e tij, duke më tregue jeten e tij ar- shpesh edhe në ekspozita kolek- Në Koloninë e Velipojës, Demiri që kan qenë të persekutuar gjate ka marrë pjesë në mbi 10-të ek- tistike të cilën e kishte përmbled- tive. Eshtë për tu vërejtë fakti se po punonte në dy tabllo: njëra ishin okupimit serb, ashtu edhe Ahmeti spozita kolektive. Ai është vlerësuar hun në një katalog ku tregohej e ai dekoroi pjesët e mbrendëshme LULEKUQET e KOSOVES dhe ka qënë i përndjekur dhe i burgosur me cmimin e Bienalin të vizatimit gjithë karriera e tij që nga À llimet të 43 xhamive e një teqeje me ar- e dyta MALI DHE POPULLI TE nga njisitet paramilitare serbe. në vitin 1987-të. Edhe pse në pen- e para e deri në veprat e fundit abeska, rreth 26000 metra katrore. PAVDEKSHEM. Tani ai jeton në Dardane ku dhe sion, Azemi është shumë aktiv me të tij. Demir u lind në fshatin Së bashku me kolegun Z. Rexhepi¸ Nga e djathta ime punonte pik- punon si mësimdhënës në shkol- artin e tij. Për mue kjo ditë, ishte një Ranatoc të Preshevës. Pasi kreu punoj për zbukurimin e kishës së tori Ahmet Ibrahimi i cili kishte limin parauniversitar dhe univer- ditë e kaluar në mënyrë të veçantë arsimin 8 vjecar, bani Normalen Binces me “Martirët e Karadakut”, në punë e sipër tablonë “Motive sitar në Fakultetin e Edukimit të në mes të artistëve nga Kosova, e “Lirija”në Shkup. Në vitin 1964 u një sipërfaqe rreth 650 m me 520 Shkodre”. Ahmeti ka lindur në Prishtinës. mbushur me informacione e biseda diplomue në degën e artit À gurativ À gura. Ai punoi dhe shumë portrete Hogosht (komuna Dardanë) në vi- Piktura ishte hobby i tij që nga të vlefshme nga piktorët si dhe i të SHLP-së në Prishtinë. Në vitin dhe ilustrime librash. Veprat artis- tin 1957. Ai rrjedh nga një familje rinia e hershme dhe deri tani ai ka ledhatuar nga mikpritja e pashoqe 1975 ju dha mundësia të special- tike të Demirit gjinden në shumë me tradita zejtare e cila njihet per krijuar mbi 500 vepra të cilat në e të zotëve të shpisë. izohet për dizenjimin e tekstileve galeri private e shtetnore në shumë përpunimin e drurit. Shkollimin shumicën e rasteve janë shitur në Wien, me 1.10.2014 E diel, 5 tetor 2014 Spektakël 23 23 KRIJIMTARI E diel,diel, 5 tetor 2014

SATIRË POLITIKE NGA ARBEN DUKA Shqipëria sot! (Pjesa e Katërt) vijon nga faqja 1

Çudira mos prisni, Thellësinë e tyre, Për ¿ guracion, se unë s’jam fallxhorja, s’e dinte njeri, njerzit e pushtetit, të jesh i dobishëm, ndaj kishte “Rilindja”, janë ca lloj notarësh, është më kryesorja! shumë eufori! në mesin e detit!

Jam njeri i matur, Deti përsëlargu, Në fakt deti ynë, Ka që notin kurrë, Ndaj Roma e Lashtë, s’kam aq arrogancë, ta kënaq vështrimin, është shumë i egër, nuk e kanë mësuar, nuk kishte të ngecur, sa ta vë me Zotin, por kur futesh brënda, dhe sheh në të rrallë, por sa ta mësojnë, se rrugët i hapte, veten në balancë! ja kupton tërbimin! semaforë të gjelbër. koha ka mbaruar! vetëm duke ecur!..

Që unë të dorëzohem, Ja kupton tërbimin, Them se deti ynë, Jeta ka në fakt, Unë e kam mbështetur, mos prisni më kot, ndihesh kot së koti, ësht’ shumë i vështirë, shumë gjëra me vlerë, shum’ shpesh qeverinë, jo pa bërë disa, në qoftë se nuk je, dhe ende s’është Rama, por koha- veç koha, por s’mund ta mbështes, Shqipëria sot. një notar i zoti! një notar i mirë!.. s’mjafton asnjëherë! kur cenon lirinë!

Shqipëria sot, Nëse s’je i zoti, Rama ende s’është, Koha s’mjafton kurrë, Nuk mund të mbështetet, nuk u ngrit dot “hopa”, të mbyllet çdo shteg, një notar i mirë, as edhe për Zotin, kurrë as Samiu, se nga pas Saliu, dhe ësht’ e pamundur, por ka-që në det, dhe s’të lë njeri, kur cenon lirinë, na la shumë gropa! të dalësh në breg! asnjëherë s’kanë hyrë!.. sa të mësosh notin! dhe të një njeriu! (Vijon të Martën Pjesa e Pestë) DHJETË NGA PERSONAZHËT E MI KRYESORË TË HUMORIT Në gjithë Europën, kishte bërë çudinë, kish Arsimin Falas, dhe Shëndetësinë! Enver Hoxha Me këto tri fakte, të krijohet bindja, se as një të qindtën, Ti s’je për humor, E ka qarë me lotë, Mbase sot në mëndje, Enveri ka qënë, s’bën dot as “Rilindja”! Enver bukuria, gjithë për ty ç’ka shkruar, s’i shkon asnjeriu, në vargjet e mia, Pa problem Enverin, po unë të kam futur, e as dhe një gërmë, po për ty një vjershë, se atë e donte, ta shajë kush të dojë, në vargjet e mia. kurrë s’ka mohuar! ka bërë dhe Saliu!.. gjithë Shqipëria. po këto arritje, nuk mund t’i mohojë! Si mos të të futja, Të gjithë kanë gatuar, Dhe Sala ka shkruar, Duhet të besoni, o gjuhë bilbili, brumë nga më i miri, me shumë frymëzim, për këto që fola, Për disa nuk vlen, kur për ty ka shkruar, me penë të ka gdhëndur, e ka ende Uka, kur ai ka vdekur, për disa është mal, shumë dhe Ismaili! edhe Xhevahiri! këtë dorëshkrim! ka qarë dhe Kurt Kola!.. po pas tij s’u ngrit, një hidrocentral!.. Të ka bërë poema, Shkroi për dy Tomorrë, Betohem për jetën, Kur e qau Kurti, edhe një roman, me ballin tek qielli, që është e vërtet’, me burgim përjetë, Sado që të themi, dhe s’¿ ton asgjë, njeri ishte mali, Enveri dhe Salën, se ç’kanë bërë të tjerët, do të themi pak, tani që të shan! dhe tjetri Enveri!.. e kish bërë poet! e kuptoni vetë!.. po Enverit shumë, i kanë hyrë në hak! Do shkruaj për ty, Gjithë të kanë kënduar, Unë t’i kam lexuar, Më kot për Enverin, se të kishim Zot, si për xhevahirët, o shoku Sali, nuk kam shkruar unë, Shumë nga inati, emrin ja kanë nxirë, Dritëro gjeniu, po këta të tre, vargje foshnjarake, se ai u jepte, po në Peshë Totale, të ka qarë me lot! ishin më të mirët! por me dashuri!.. siguri dhe punë!. ai del i mirë!

Shënim: Për mendimet dhe sugjerimet që kini për këtë faqe mund të kontaktoni me mesazhe me numrat e telefonit 0696031369 & 0696546873 . Mendimet dhe sugjerimet tuaja do të vlerësohen nga autori 24 Kulturë E diel, 5 tetor 2014 INTERVISTA

AKTORI dhe regjisori i njohur rrëfen mbresat për pjesëmarrjen e tij në spektaklin “Dance with me” të Vera Grabockës. Vijon me kujtimet për vlerësimet me çmime dhe famën në Greqi, e së fundi, me telashet që i hapi “Agimi i Artë”

IZAURA NDOJ TIRANE

avarësisht famës dhe arritjeve të tij gjatë dy dekadave të fundit në shtetin fqinj, ai vjen përmes këtij rrë¿ mi si një njeri i thjeshtë. Laert Vasili shprehet hapur për të gjitha Peksperiencat dhe pasionet e tij për teatrin dhe kinematografinë në këtë intervistë për “Shqiptarja.com”. Edhe pse është aktor dhe regjisor i njohur në Greqi, në shtetin fqinj që i dha shumë çmime dhe famë artistike, për Laert Vasilin Shqipëria gjithmonë ka qenë e do të mbetet “tempulli ku herë pas here gjen prehje”. Pas suksesit që pati me disa shfaqje në Teatrin e Athinës, ai rrugëtoi drejt Tiranës për të qenë pjesë e spektaklit “Dance With me”, ku partnerja e kësaj sfide është këngëtarja Zajmina Vasjari. Në këtë bisedë, aktori dhe regjisori i cili për dy vjet me radhë u cilësua si “Njeriu i Vitit” në Greqi, rrëfen Laert për lexuesin edhe konfliktin tashmë të ezau- ruar me “Agimin e Artë”, ku vetëm para tri muajsh është gjendur para dyerve të teatrit i kërcënuar me jetën. ka ndodhur, që sa herë kam parë një ¿ lm të Një ndër show-t më të rinj ju rik- realizuar më herët, kam thënë me vete se këtë then në Tiranë. Si e pritët ftesën për të skenë apo atë moment duhet ta kisha bërë s¿ duar tashmë në fushën e kërcimit? më mirë, pra këto janë skizofrenitë e artistit -Ishte pikërisht regjisorja Vera Grabocka VASILI: ose më saktë s¿ da me vetveten për të qenë në që më bëri ftesën për të qenë pjesë e spek- perfeksion të plotë. taklit “dance with me”. Sigurisht që e prita shumë mirë, pasi më ka pëlqyer gjithmonë Ju ndodh zakonisht të gjykoni vet- të jem aktiv në eventet artistike që zhvillohen Ja arsyet pse veten? në Tiranë. Nuk është hera e parë që unë marrë -Sa herë që shikoj fytyrën time i kthehem ftesa të tilla, pasi kam ardhur edhe për pro- gjykimit të vetvetes dhe roleve. Në çdo rol jektet e Teatrit Kombëtar apo ftesat e shumta që sheh ka gjithmonë diçka që nuk shkon, nga regjisorët e shumë ¿ lmave. u përplasa me paçka suksesit që të sjell ajo shfaqje. Si është marrëdhënia juaj me part- Janë me numër artistët shqiptarë që neren e skenës, Zajminën? lobojnë jashtë trojeve shqiptare. Rasti -Në fakt, partneren e kërcimit Zajminën e juaj është konkret pas përplasjeve që njihja vetëm nga ekrani dhe nuk më ishte dhënë keni pasur me “Agimin e Artë”. Si qën- rasti të prezantoheshim më parë, por kemi një “Agimin e Artë” dron e vërteta, pasi incidentet e shumta marrëdhënie shumë të mirë në kërcim. Është një ju kanë shoqëruar edhe gjatë shfaqjeve tip shumë sportiv dhe jashtëzakonisht elegante ku ju keni vënë në teatrin Grek? në mënyrën e bashkëpunimit. Është për t’u -Kam pasur sulme të jashtëzakonshme, theksuar se, është shumë e dhënë pas asaj që bën madje edhe fizike! Sulmi i fundit, madje dhe impenjative, duke dhënë gjithë energjitë e në Greqi më është bërë para 2-3 muajsh nga Agimi saj për kërcimin. i Artë me anë të dhunës fizike. Karakteri im nuk mund ta pranoj që unë të mohoj E kishit të vështirë jetësimin e gjuhës S’ka gjë më të frikshme se njeriu që Shqipërinë dhe origjinën time prej shqiptari, së trupit ndryshe nga aktrimi? pasi nëse do ta kisha bërë, në radhë të parë -Gjuha e trupit! Sigurisht që unë nuk preten- mohon gjuhën dhe vendin e tij. Kudo do mohoja prindërit e mi, gjuhën time dhe doj të s¿ doj një balerinë të vërtetë, por Albi Nako kulturën tonë. Nuk ka gjë më të frikshme sesa dhe Klaudia Pepa na kanë ndihmuar që ne, javë kam udhëtuar me pasaportë shqiptare njeriu që mohon gjuhën dhe vendin e tij, pasi pas jave të përgatitemi për s¿ dat e radhës. nëse do ta bënte ai njeri është i aftë të bëj çdo gjë. Po të bëjmë një paralelizëm, njeriu më i Theksuat më lart se ju herë pas herë tor shumë të aftë dhe gjithmonë shikoj të frikshëm që e ka bërë këtë është Hitleri, i cili keni qenë pjesë e skenave shqiptare si paraqitem me dinjitet me punët që marrë ulërinte për Gjermaninë dhe origjinën e kishte në teatro ashtu dhe në ¿ lma. Po, karri- Identiteti përsipër ti bëj, qoftë në rolin e aktorit apo austriak. Kështu që, po e bëj këtë paralelizëm era juaj artistike në Greqi si ecën? Nuk ka gjë më të frikshme në rolin e regjisorit në teatër. Nëse janë të për të kuptuar se ku mund të arrijë ‘kafsha’ që -Para se të vija në Tiranë, isha në një sesa njeriu që mohon gjuhën suksesshme apo jo, ka të bëj me shumë fak- quhet njeri. Mua nuk më duket se kam bërë fazë përgatitore për një ¿ lm tjetër i cili nis dhe vendin e tij, pasi nëse do tor, ku unë jam një prej këtyre faktorëve. ndonjë heroizëm apo trimëri, thjesht kam bërë xhirimet dikur nga fundi dhjetorit. Kështu ta bënte ai njeri është i aftë Janë shumë përbërës që japin recetën e detyrën time. Kur janë sulmuar shqiptarët që menjëherë pas “dance With Me” do të jem të bëj çdo gjë. Po të bëjmë suksesit, prandaj unë një ndër këto për- thjeshtë kam dal në mbrojtje të drejtave të i fokusuar tek ¿ lmi. një paralelizëm, njeriu më i bërës. Kur artisti thotë që jam i kënaqur për tyre, qoftë kjo një klauzolë politike, qoftë frikshëm që e ka bërë këtë atë çka kam arritur, të siguroj se aty është artistike, ku me veprat e mija kam trajtuar I keni arritur pritshmëritë tuaj artis- është Hitleri, i cili ulërinte për i vdekur artistikisht. Sigurisht, sa herë që çështjen e emigrimit, paçka se mediat janë tike apo artisti asnjëherë nuk kënaqet Gjermaninë dhe origjinën e rikthehem ndër vite dhe shikoj rolet e mia, përpjekur të më paraqesin prej 20 vitesh si me arritjet profesionale? kishte austriak. them se gjej plot gabime dhe jam i bindur grek, unë kam ndërhyrë dhe kam thënë që -Publiku është gjykuesi më i mirë, pasi unë se po ti realizoja sërish duhet të plotësoja ca jam shqiptar. thjeshtë bëj punën time. Fal Zotit, kam qenë gabime, ndoshta që në atë kohë kanë ardhur dhe njeri me fat pasi kam pasur bashkëpunë- dhe si pasojë e mungesës së eksperiencës. Me Veç sulmit ¿ zik ju kanë sulmuar dhe E diel, 5 tetor 2014 Kulturë 25

Sulmet Kam pasur sulme të jashtëzakonshme, madje edhe ¿ zike! Sulmi i fundit, madje më është bërë para 2-3 muajsh nga Agimi i Artë me anë të dhunës ¿ zike. Karakteri im nuk mund ta pranoj që unë të mohoj Shqipërinë dhe origjinën time prej shqiptari

Reagimi Laert Vasili në në spektaklin “Dance with me” Thjesht kam bërë detyrën time. Kur janë sulmuar shqiptarët thjeshtë kam dal në mbrojtje të drejtave të tyre, qoftë kjo një klauzolë politike, qoftë artistike, ku me veprat e mija kam trajtuar çështjen e emigrimit, paçka se mediat janë përpjekur të më paraqesin prej 20 vitesh si grek

Harmonia Rrethi ku jetoj unë është një rreth artistësh, dhe artistët janë ambasadorët më të të mirë në të gjithë botën. Në art nuk ekziston nacionalizmi, arti është tempulli që gjejmë strehë të gjithë ne që jemi pa ku¿ j, por nuk diskutohet që nëse cenohesh do të ngrihesh në mbrojtje.

Aktori Laert Vasili dhe një pjesë e roleve të tij në ¿ lmat dhe teatrot greke artistikisht...? “Teatri duhet të ndryshojë shoqëri- në lidhje me reformat që janë bërë. -Nëse unë nuk do të kisha mbajt À amurin në”, ka qenë motoja që ju patët gjatë vi- Nëse do të ishit në krye të këtij institu- shqiptar, por do strukesha si shumë shqiptar tit të kaluar për të qenë drejtori artistik cioni, çfarë fryme do ti sillnit teatrit? që kanë mohuar veten, të paktën nuk do isha i Teatri Kombëtar... Si u ndjetë? Nëse, do të duhej ta zbulonim së bashku sulmuar nga nazistët e Agimit të Artë. Por, Përzgjedhja ime në fazën ¿ nale të konkur- se çfarë do të bëja gjatë rrugëtimit në TK, por vetvetiu që nga momenti që del në skenë dhe sit mes dy emrave të tjerë të artit shqiptarë pak a shumë kjo gjë që po bëhet tani; puna mban një pozicion qoftë kjo skena artistike, ishte një fitore e madhe! Tani njëri duhet me kontrata, jo aktor që rrinë kot dhe janë apo skena e fjalës politike, detyrimisht t’i të kryesonte, nuk mund të ishim të gjithë të inaktiv, bashkëpunim midis brezave të ak- vendosësh në një post në atë moment, ku përzgjedhur për të qenë në krye të këtij institu- torëve, pjesëmarrja në Festivale, etj. Me pak përballë është fjala jote, qëndrimi yt shoqëror, cioni. Si u ndjeva? Normalisht, secili ka një fjalë, kjo gjë që po bëhet nuk ndonjë formulë moral, ¿ zik. Asnjëherë skam menduar se do të përkëdhelje të sedrës për të qenë ¿ tues, pastaj të Anjshtanjit, primare për çdo institucion arrinin deri në dhunën ¿ zike, por kur arritën ¿ llon përgjegjësia e një pune voluminoze, e një është rritja e buxhetit. aty pashë që ishte një paralajmërim ndoshta detyre të jashtëzakonshme që duhet bërë. Tani dhe deri në eliminim. që ka kaluar gati një vit, përzgjedhja që u bë Gjuha e teatrit përball rolit në ¿ lm ishte më e mira e mundshme, pasi nëse unë do është s¿ da e një aktori. Ku e gjeni më Jeni trembur përball këtij fakti? të isha drejtori artistik, do të më duhej se s’bën mirë veten? -Jo, thjeshtë kam marrë masat e mija. Projektet një drejtor administrativ në krahun tjetër. Teatri dhe kinematogra¿ a janë dy zhanre të Nuk trembem sepse është si të më pyesësh i Para se të vija në Tiranë, isha Unë administratën shqiptare nuk e njoh fare, ndryshme. Teatri të krijon një luks kohor, ku ti je trembu garimit të “Dance With Me”. Nuk në një fazë përgatitore për një ku pjesa administrative më duket si në fabul roli krijon një marrëdhënie të drejtpërdrejt me kam pse trembëm pasi ky është pozicioni ¿ lm tjetër i cili nis xhirimet dikur ‘La fonte’. Ndërsa, Hervini është një njeri që i publikun i cili rikthehet herë pas here. Teatri im dhe kjo ka të bëj me ndërgjegjësimin. nga fundi dhjetorit. Kështu që bën të dyja, anën artistike dhe administrative. është si një familje që krijohet dhe qëndron Nëse ndërgjegjësimin do ta quanim frikë ose menjëherë pas “dance With Me” për shumë vite, ndërsa ¿ lmi vjen si forward trembje, atëherë po. Kujtoj që pas sulmit që do të jem i fokusuar tek ¿ lmi. Aktorët shqiptar kanë ngritur zërin që ndodh brenda 4 javësh ose pak më shumë më bënë para teatrit, dhashë një intervistë dhe mbaron. Komunikimi i drejtpërdrejtë në BBC dhe reagova duke thënë që, nëse me publikun është gjëja më e vyer e aktorit. në Greqi sulmojnë një shqiptar artist dhe Në teatër ke luksin e jashtëzakonshëm që të një shfaqje teatrale, atëherë ata janë të ndjesh frymëmarrjen e publikut, të rrahurat gatshëm të sulmojnë një këngë, një poemë, e zemrës, që do të thotë ti ecën me ta. Në një libër, etj. kinematogra¿ ti interpreton para asaj gjësë së ftohtë të teknologjisë që quhet kamera. Pavarësisht situatave konÀ iktuale, Por, duhet theksuar se përvoja në teatër të harmonia mes dy popujve ka ekzistuar ndihmon jashtëzakonisht me rolet në ¿ lm, gjithmonë. Ju si artistë si e shikoni duke nisur që nga disiplina. këtë fenomen? -Rrethi ku jetoj unë është një rreth ar- Një karrierë e gjatë artistike prej tistësh, dhe artistët janë ambasadorët më të dy dekadash. Ju mungon ndonjë rol i të mirë në të gjithë botën. Në art nuk ekziston parealizuar? nacionalizmi, arti është tempulli që gjejmë Edhe kur isha student nuk kam qenë i strehë të gjithë ne që jemi pa ku¿ j, por nuk dashuruar me rolet, por vetëm me pjesët diskutohet që nëse cenohesh do të ngrihesh teatrale. Nuk e kam pasur kurrë atë egoizmin, në mbrojtje. Ekziston një harmoni fantastike, ta bëj unë këtë rol, pasi më ka intriguar gjith- ndryshe nuk do të bëja një karrierë 20 vjeçare monë pjesa për mesazhet që À et, për kohën në Athinë. Kam përfaqësuar Greqinë ne evente kur autori e ka shkruar, apo jeta e tij personale ndërkombëtare dhe kudo kam udhëtuar me kalonte në këto trauma kur ai e shkroi atë pasaportë shqiptare. Kështu që harmonia e pjesë, kjo më intrigon, jo përgjigjet klasike të bashkëjetesës brenda këtij tempulli është ab- tipit do kisha dëshirë të interpretoja Hamle- solute dhe arti në përgjithësi i lëmon dallesat tin, Trojanet, etj. Them se me adoleshencën që mund të ketë gjithsecili me njëri-tjetrin. Në artistike i kalon këto faza, me kalimin e viteve art kjo harmoni është mrekulli. e kupton dhe të ikën egoja personale. 26 Sport E diel, 5 tetor 2014

Objektivi Kalendari “Nuk luaj kurrë për barazim. VIDEO/ DEKLARATA E Dje Do të përgatitemi për të ¿ tuar DE BIASIT PËR SFIDËN ndeshjen. Më pas në varësi se ME DANEZËT Super Liga si do të shkojë loja edhe mund ɷ Partizani – Flamurtari 0-0 të kënaqemi me barazimin” tha tekniku kuqezi. ɷ Skënderbeu – Tirana 0-0

Lista Premier League ɷ Hull City 2 - 0 Crystal Palace Nuk mungojnë surprizat ku bien ɷ Leicester 2 - 2 Burnley në sy afrimet e reja si portieri Për të parë videon në smartphonin Liverpool 2 - 1 West Bromëich i Partizanit, Alban Hoxha, tuaj skanoni QR CODE me APP të ɷ A1REPORT që shkarkohet falas mbrojtësi Amir Rrahmani, dhe ɷ Sunderland 3 - 1 Stoke City rikthimet e mesfushorëve Alban Meha dhe Valdet Rama. ɷ SWansea 2 - 2 Newcastle United ɷ Aston Villa 0 - 2 Manchester City

Serie A ɷ Hellas 1 - 0 Cagliari De Biasi: Me Danimarkën ɷ Milan 2 - 0 Chievo La Liga ɷ Valencia 3 - 1 Atletico nuk kënaqem me barazim ɷ Rayo 0 - 2 Barcelona ɷ Eibar 3 - 3 Levante

“Meha s’është në formë, Cani nuk ka luajtur, Roshi i dëmtuar” Bundesliga ɷ Leverkusen 2 - 2 Paderborn DYLBER BALLA tre ndeshje jashtë shtëpisë, por italianin Meha, Debatik Curri, Amir Abrashi, ɷ Bayern Munich 4 - 0 Hannover TIRANE nuk e kënaq barazimi duke u shpre- Ervin Bulku, Burim Kukeli, Emiljano hur se do të futet në fushë për ¿ tore. Vila, Shkelzen Gashi, Sokol Cikalleshi, ɷ Dortmund 0 - 1 Hamburger “Do të përqendrohemi tek ndeshja Hamdi Salihi, Armando Vajushi, Amir ndërsa na ndan edhe vetëm me Danimarkën dhe s’do të flasim Rrahmani, Valdet Rama, Herolind ɷ Hoffenheim 2 - 1 Schalke 1 javë nga s¿ da e vlefshme për atë me Serbinë. Nuk luaj kurrë Shala, Andi Lila, Mergim Mavraj, Ansi ɷ Bremen 1 - 1 Freiburg për eliminatoret e Euro 2016 për barazim. Do të përgatitemi për të Agolli,Alban Hoxha, Edmond Kapllani përballë Danimarkës në ¿ tuar ndeshjen kjo dhe për respekt ndaj dhe Odise Roshi. ɷ Frankfurt 2 - 2 Cologne ‘Elbasan Arena’ dhe 3 ditë tifozëve apo medias. Më pas në varësi se si Emë pas përballë Serbisë në Beograd, do të shkojë loja edhe mund të kënaqemi TIFOZËT KUQEZI trajneri i kombëtares shqiptare Gianni me barazimin. Duhet të luajmë me kujdes Kushti i vendosur nga Federata Serbe Sot De Biasi ka shpallur listën me 27 fut- dhe zgjuarsi, pasi nuk është një ndeshje e Futbollit për shitjen e biletave vetëm Super Liga bollistë duke premtuar maksimumin. e lehtë. Danimarka ka lojtarë shumë të të shqiptarëve që disponojnë pasaportën Trajneri italian duke e konsideruar mirë që mund të na vendosin në vështirësi, dhe ajo atyre nga trevat shqiptare ka sjellë ɷ 13:00 Laçi – Vllaznia shumë të rëndësishme ndeshjen me prandaj duhet të jemi mjaft të kujdesshëm” reagimin e menjëhershëm të tifozëve ɷ 13:00 Kukësi – Teuta Danimarkën, për të mos u shpërqen- tha ai. Në listën e publikuar nga trajneri kuqezi. “Qëndrimi jonë i përbashkët është druar nuk ka pranuar pyetje nga kuqezi nuk mungojnë surprizat ku bien që FSHF të mos pranoj kushtet e federatës ɷ 13:00 Elbasani – Apolonia gazetarët për ndeshjen me Serbinë. në sy afrimet e reja si portieri i Partizanit, “I bëjmë me dije FSHF- serbe që bëjnë diskriminimin e tifozëve Sipas De Biasit Danimarka është një Alban Hoxha, mbrojtësi Amir Rrahmani, së se në Beograd tifozët shqiptarë në bazë të nënshtetësisë, përn- kundërshtar shumë i fortë fizikisht si dhe rikthimet e mesfushorëve Alban dryshe vet FSHF-ja po vihet me ose pa Premier League dhe teknikisht. Ata janë një ekip i mirë Meha dhe Valdet Rama, por mungon shqiptarë nuk ndahen, qëllim në krah të këtyre kushteve raciste. ɷ 13:00 Manchester United -Everton pasi luajnë së bashku prej disa vitesh. sulmuesi Edgar Cani. Lista e lojtarëve: ne do të udhëtojmë ose I bëjmë me dije FSHF-së se në Beograd Danezët sipas teknikut në transfertë Bekim Balaj, Etrit Berisha, Lorik Cana, tifozët shqiptarë nuk ndahen, ne do të ɷ 15:05 Chelsea -Arsenal Elseid Hysaj, Ergys Kace, Orgest Shehi, të gjithë bashkë, ose udhëtojmë ose të gjithë bashkë, ose asnjë” janë të rrezikshëm, pësojnë pak gola 15:05 Tottenham -Southampton dhe edicionin e kaluar kanë ¿ tuar plot Ermir Lenjani, Taulant Xhaka, Alban asnjë” theksojnë TKZ thuhet në komunikatë. ɷ ɷ 17:15 Uest Ham – QPR

Serie A Super Liga Super sfidat pa fitues ɷ 12:30 Empoli -Palermo TIRANE ɷ 15:00 Lazio -Sassuolo kryesimi nuk ndryshon ɷ 15:00 Parma -Genoa ɷ 15:00 Sampdoria -Atalanta artizani nuk shkoi më Partizani – Flamurtari dhe Skënderbeu – Tirana 0-0 ɷ 15:00 Udinese -Cesena shumë se një barazim ɷ 18:00 Juventus -Roma Ppa gola përballë Fla- sishme është që ekipi është fortë, pjesën e dytë e dominu- 20:45 Fiorentina -Inter murtarit në “Qemal Stafa”. i konsoliduar” tha ai. Edhe am ndeshjen por edhe barazi- ɷ ‘Demat e kuq’ zhvilluan një Gjoka u shpreh i kënaqur me mi me një skuadër si Partizani ɷ 20:45 Napoli –Torino ndeshje pozitive, por nuk barazimin. “Jam i kënaqur është i pranueshëm” theksoi arritën që të konkretizonin me skuadrën, pasi përballë ai. Edhe ndeshja Skënderbeu përballë kuqezinjve të drejtuar kishim një kundërshtar të – Tirana e zhvilluar në Korçë La Liga nga Nesti Gjoka. Flamurtari përfundon me rezultatin 0-0. zbriti në fushë pa Muzakën, i Dy ekipet krijuan shumë raste ɷ 12:00 Sevilla -Deportivo La Coruna cili ishte i pezulluar për shkak për shënim në pjesën e parë ɷ 17:00 Celta Vigo -Villarreal kartonësh, ndërsa të kuqtë Duro dhe të dytë, por deri në fund me Fazliun, Nexhipin dhe e vetmja gjë që mbeti për t’u ɷ 19:00 Espanyol -Real Sociedad Vilën vrapuan shumë, por para “Problemi ynë, mungesa theksuar janë dy kartonat e ɷ 21:00 Real Madrid -Athletic Bilbao portës nuk u treguan shumë e konkretizimit, jo se nuk kuq, nga një për secilin ekipet, të saktë duke humbur dy pikë shkojmë para portës. Bulku për Tiranën dhe Martins në fushën e tyre përballë një Nuk jam i shqetësuar për Skënderbeun. Pas javës së Bundesliga kundërshtari që rivalizon di- për mungesën e 7 renditja nuk ndryshon, Par- rekt për titullin kampion këtë golit pasi skuadra po tizani, Flamurtari dhe Tirana ɷ 15:30 Volfsburg -Augsburg edicion. Pas ndeshjes Duro konkretizimit, jo se nuk shko- golit pasi skuadra po prod- prodhon lojë” tha trajneri kryesojnë me pikë të bara- 17:30 Borussia Mon.-Mainz deklaroi se “problemi ynë jmë para portës. Nuk jam i hon lojë, përballë Tiranës i Partizanit. barta, Kukësi nëse ¿ ton merr ɷ në sulm është mungesa e shqetësuar për mungesën e dhe Flamurtarit. E rëndë- kryesimin. E diel, 5 tetor 2014 Zbavitje 27

VIDEO/ PARADE FJALEKRYQESH ABIGAIL NGA KADRI VOKOPOLAA RATCHFORD, TUNDIM I VËRTETË

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni FJALËKRYQI PA SKEMË QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas Te dashuruarit do i shohin gjerat me një sy tjetër dhe do jene gati te marrin edhe vendime me rëndësi. Do DUHET TË NXINI 37 KUTI i sqaroni sa hap e mbyll sytë edhe mosmarrëveshjet qe keni pasur. Priten aventura afatshkurtra gjate kësaj 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Sudoku dite për beqaret. Do ndiheni mjaft mire dhe nuk do keni një dite rutine. Ne planin ¿ nanciar nuk do keni 1 as problemin me te vogël. Do jeni te qete

Dashi 2 Do kini shume sukses sot ne jetën tuaj sentimentale dhe çdo gjë do ece për mrekulli. Partneri, here pas here do ju surprizoje. Beqaret duhet te tregohen sa 3 me te arsyeshëm sepse gabimet qe mund te bëjnë sot, do kenë pasoja ne te ardhmen. Financat do i 4 përmirësoni ndjeshëm fale një strategjie te mire qe do ndiqni. 5 Demi Dite shume e bukur dhe plot ritëm kjo e sotmja. Pranë partnerit do kaloni çaste te papërsëritshme 6 te cilat do i mbani gjate ne kujtese. Beqaret duhet te reÀ ektojnë disa here para se te hedhin ndonjë hap. 7 Mundësitë për takime ne fakt do jene te shumta. Financat do varen nga mënyra se si ju do i menax- 8 honi ato. Tregohuni largpamës.

Binjakët 9 Pritet një dite shume e bukur sot për te gjithë ata qe janë ne një lidhje. Do i shihni gjerat me një sy 10 tjetër dhe e ardhja do jete fantastike. Beqaret nuk Përgjigje do ndihen ende gati për te ¿ lluar një histori dashurie edhe pse mundësitë nuk do iu mungojnë. Financat 11 Plotësoni vendet nuk do mund te qëndrojnë dot te stabilizuara sepse bosh në mënyrë do ju duhet te kryeni shpenzime marramendëse. 12 që çdo rresht e Gaforrja kolonë të ketë Tregohuni sa me te sinqerte gjate kësaj dite me per- HORIZONTAL -Formojnë molekula. 9. Nottingham në futbollin anglez. sonin qe keni ne krah dhe mos u mundoni ne asnjë 1. Janë ujrat në llixha. -Qendër votimi. -Qendër kroate. numrat nga 1-9 -Inicialet e Triolet. 10. Markë pistolete. moment ta gënjeni. Situata mundte tensionohet dhe -Mbyllin një studim. VERTIKAL -Eshtë vegël... rrethimi. mund te dale jashtë kontrollit. Beqaret ka gjasa te -Fare pa fe. 1. Një intensive me ilaçe. -Eva e Diabolik. bien ne dashuri me personin qe e kane pasur inat 2. Fiorucci i modës. -Ishte futbolli i Holandës. 11. Janë malet e Italisë. gjithë këto vite. Financat do jene me te mira dhe -Eshtë dhomë. 2. Qe Porta e Divanit. -Para de Janeiro. -Një tip në kërcim. -Inicialet e Presley. 12. Mund të jenë edhe vallëzimi. FJALEKRYQI do arrini te kryeni disa investime. -Patrice te Juventus -Mbyllin kënde. -Sikur janë në krye. 3. Mund të jenë të rralla. 3. Dino regjisor italian. 13. Eshtë hidrokarbur. Merrini gjerat me pozitivizëm sot ju te dashuruarit dhe -Të fundit në surf. -Janë gratë e Damaskut. -Fillojnë detyrën. I KRIPTOGRAFUAR -Teke prize. 4. Një mund të jetë diesel. 14. Fillojnë metodën mundohuni t’ia bëni qej¿ n partnerit dhe vetes suaj. -Agjenci Transporti Civil. -Ekstreme në nektar. -Nisen të parat. Përgjigje Keqkuptime nuk do ketë aspak. Beqaret do jene te turp- 4. Lindi nga Demtra 5. Brian i Roxy Music. -Kështu bën ai që vërdalliset. F O N E M A I A F A T E T shëm dhe nuk do për¿ tojnë nga ftesat qe do ju bëhen. Po -Emri i i Mussorgskijt. -De Sio këngëtare italiane. 15. Redgrave aktore. A P E L F A M A S U E vazhduat me këtë sjellje nuk keni për te ndryshuar status -Tri në Niagara. 6. Eshtë pikë.. vaji. -Fillojnë ilustrimet. T E N D E V K L T SHKRONJA 5. Pritet në ku¿ j. -U braktis nga Helena. 16. Ai i shttatë është kinemaja. I R A K A P I T U L L I edhe për shume kohe. Financat nuk do jene te mira, -Fillojnë romanin. 7. Harris aktor. -Ku¿ zojnë trotuaret A K A M A S U T R A prandaj do ju duhet te hiqni dore nga disa shpenzime. F P E L I K A N I U T E NJËJTË -Ngrihet një për shkak të epidemive. -Anna e Tolstojt. -Një ishte edhe Paul Verlaine. A E N U E T E T A R U

Virgjëresha 6. Institucione Ekonomike Sociale. 8. Komandohet një nga gjenerali. 17. Ndajnë njerëzimin. K O R D A T L E T E R -Është kundërshtari i idealistit. -Qe perëndeshë e agimit. -Shkruhet në shtator. T D E R R A S E L L I PËR NUMËR Dashuria ne çift do jete edhe me e madhe gjate kësaj 7. Janë njerëzit tërheqës. O K E T A T U R E I S -Gjysma e stilit. R E T K P R I T A T TË NJËJTË dite. Do i shprehni me shume pasion ndjenjat dhe E K K E R M I L L I M I atmosfera do ngrohet se tepërmi. Beqaret do kenë një 8. Janë fushat... sportive. -Ndërmarrje Ekonomike Autonome. P A R L A M E N T A R D B O S R dite normale dhe me disa takime Shfrytëzojini nëse 9. Një pjesë e opinionit. E N E P L A N E T E U R A S T I doni vërtet te ndryshoni rrjedhën e jetës suaj. Ne planin R E L A T A U S D E R R A T -Russo aktore. 9 16 3 3 3 11 10 3 9 12 ¿ nanciar nuk duhet te ndërmerrni shume rreziqe sepse -Pak sinqeritet. E M I L I O T R A J E K T O R E S A Z E -Paul Eluard. gjendja nuk do jete aspak e qëndrueshme. N I V E N T E O R E M A T T O Përgjigje 17 3 10 13 18 15 2 6 10 2 10. Gianni regjisor i LAmerica. D A I V H A M B A R E T T E T G Peshorja -Ai i zi është nafta. E I F E K A L I E N E T E M M A e fjalëkryqit 18 10 8 3 13 1 7 14 2 14 3 1 Ata qe janë ne një lidhje dhe qe nuk kane zyrtarizuar -Céline këngëtare. S P I R A L E R D M A P R I L L pa skemë asgjë deri me sot ka gjasa qe te hedhin hapa. ata qe -Mbyllin kampe. 4 14 12 1 12 7 4 12 1 9 12 H D E M O N E T O I S E N D E z janë te martuar do mendojnë te zgjerojnë familjen. 11. Qeliza bazë e jetës. -E kishte forcën te À okët. A M A A R T O ANA T O L E R 14 3 4 6 7 14 2 1 12 1 9 Beqaret do kenë veçse disa takime kalimtare asgjë -Bëjnë të gjitha be. T O NER A E R E T B A N G N D I me tepër sesa aq. Do ju duhet ende te prisni qe zemra 12. Tommy... Jones aktor T R E P O R T E R D F R E D E T A 3 2 1 14 3 4 12 3 6 12 t’iu rrahe fort. Financat nuk do jene ne gjendjen me te -Zanore për arusha. mire kështu qe duhet te bëni shume kujdes. 1 7 6 2 1 2 3 16 3

11 3 9 3 13 2 10 17 12 15 15 Akrepi Luani

Duhet te tregoheni shume te duruar gjate kësaj dite 10 12 12 6 2 8 15 2 15 ju te dashuruarit ne mënyrë qe t’i zgjidhni sa me mire problemet qe keni pasur. Posesiviteti mund ta FJALËKRYQI SPORTIV 1 17 3 4 12 10 12 1 16 3 16 3 ndërlikojë edhe me tepër situatën. Beqaret duhet 3 15 1 3 4 12 1 7 4 1 12 8 te bëjnë çmos qe ta bëjnë për vete personin e tyre 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 te ëndrrave. Ne planin ¿ nanciar do e konsolidoni 5 4 2 1 3 4 12 9 12 16 4 3 situatën dhe gjerat do ecin me se miri. 12 13 Shigjetari Dite shume e paqëndrueshme kjo e sotmja për 14 15 16 17 18 19 ata qe janë ne një lidhje. Here do dashuroheni dhe Përgjigje e fjalëkryqit sportiv here do debatoni me atë qe keni ne krah. Beqaret 20 21 22 23 24 25 26 27 nuk do ndihen gati për histori dashurie. Do jete një E V A I I R P L F E L B A S A N I dite e zakonshme. Për ¿ nancat do ju duhet te bëni 28 29 30 31 32 33 F I O R E N T I N A O T shume kujdes sepse situata do jete goxha e trazuar. K O S T A N D I N K A T Mendoni edhe për te nesërmen. L S F O R T U Z I N A S T L R I 34 35 36 37 I P E R M A S A M R O B E R T

Bricjapi N A T I A R T I A L N Do keni shume detyrime ndaj partnerit tuaj gjate 38 39 40 41 42 A L E A T E E T I K A kësaj dite te cilat duhet t’i shlyeni. Deri me sot M A R I O G O M E Z S E R R A N D R E A P I R L O T A I ai është treguar shume tolerant dhe ju ka hapur 43 44 45 46 47 48 49 rruge për gjithçka. Beqaret do e gjejnë qe ne mëngjes personin e tyre ideal dhe shume shpejt 50 51 52 53 54 55 8. Musta që qe portier. 27. Një mendim. do ¿ llojnë një lidhje me te. Ne planin ¿ nanciar mos 9. Të oparat në olimpiadë. 28. Skuadra bardheblu. kërkoni te pasuroheni me çdo lloj mënyre sepse 10. Inicialet e Kahn ish-portier. 29. Bierhoff ish-bomber. do keni probleme. 56 57 58 11. Pak latinisht. 30. Tipi, por jo ti. 15. Eshtë njëqelizor. 33. Janë në digë. 16. Puyol mbrojtës spanjoll. 36. Kërkojnë talent të tilla. Ujori 17. Dovana ku luan Teuta. 39. Kujtohet për një “gjethe të Nuk do e kritikoni me si me pare partnerin tuaj HORIZONTAL 34. Ilion Lika. 48. Pak derdimene. 18. ... Nikolla në pallatin e thatë” në futboll. sot dhe do tregoheni me realiste se kurrë. Çastet 1. Një ndeshje në Premier League. 35. Personazhi në foto. 50. Pavel tani në role VERTIKAL sportit të Skënderbeut. 42. Një trio në skenë. e lumtura do jene edhe me te shumta. Beqaret 12. Kështu ¿ llon sporti. 37. Një mund të jetë shitjeje. drejtuese të Juventus. 1. Gjysmë arrest. 19. Roberto, bomber spanjoll. 45. Lumi i Bernës. nuk do ndihen ende gati për te ndryshuar statusin 13. Niocolas bomber francez. 38. Ridimensionuar pjesërisht. 53. Haan që qe trainer i yni. 2. Inicialet e Rohmer, regjisor. 21. Ferdinand mbrojtës. 46. Një pjesë e mrekullisë. kështu qe do vazhdojnë te njëjtën rrjedhe. Ne 14. Gjysmë racion. 40. Norma... e Martin Ritt. 55. Mund të shënohet 3. Në fund majtas. 22. Emër djali. 49. Ente Lokale Sportive. planin ¿ nanciar priten disa probleme te vogla. 20. Eshtë bomber te Liverpool. 41. Instiutucione Autonome Rajonale. edhe me kokë. 4. Inicialet e Pasteur. 23. Eshtë ekipi i Bayern. 51. Ku¿ jtë e vetes. 28. Eshtë vezak në rugby. 43. Një pjesë e aviacionit. 56. Skuadër greke. 5. Igli Tare. 24. Lëvizje Ekonomike Lokale. 52. Ekstreme në duel. Tregohuni me te kujdesshëm qe t’i zgjidhni ato 31. Personazhi në foto. 44. Neill aktor. 57. Jorge në MotoGP. 6. Ente Autonome. 25. Një pjesë e taoizmit. 54. Mbyllin komentin. pa sjelle dëme te mëdha. 32. Markë makine. 47. Rastisin në krye. 58. Të parat në Sondazh. 7. Ku¿ zojnë rajonin. 26. Lëvizje Urbane Rajonale. Peshqit 28 Reklamë E diel, 5 tetor 2014

LAJME nga bota Pak besimtarë në xhaminë e Prishtinës — Besimtarët në xhaminë e madhe në Prishtinë thonë se asnjëherë nuk ka pasur më pak njerëz në faljen e Kurban Bajramit në qendër Ditën e hënë të kryeqytetit se sa dje. Mungesa e imamit të kësaj Në emisionin xhamie, hoxhës Shefqet Ora 21:00-22:00 Krasniqi, që ndodhet në paraburgim, i akuzuar për nxitje të terrorizmit, ka ulur Pyetjet nga interesimin e besimtarëve na ndiqni live në tv për t’u lutur në xhaminë Sulltan Mehmed Fatihu. BABARAMO Pas faljes së namazit të Kur- 5 ban Bajramit, besimtarët nuk patën mundësi të dëg- jojnë ndonjë ligjëratë, siç ka me gazetarin ndodhur herëve të tjera, kur i pranishëm në xhami ishte Shefqet Krasniqi. 11 imamë Ritransmetim Ilir Babaramo kosovarë janë të dyshuar se kanë nxitur kosovarët për të Të martën shkuar që të luftojnë në Siri. 00:30-01:30 & 14:30-15:40 Luftime të ashpra në Donetsk — Kanë rifilluar luf- timet përreth aeroportit të Donetskut, në Ukrainë, mes ushtrisë së Kievit dhe milicive ¿ loruse. Te dy palët akuzojnë njëra tjetrën për thyerjen e armëpushimit qysh nga 5 shtatori i këtij viti. Në luftimet e ditëve të fundit bilanci i të vdekurve ka shkuar në 11 vetë. Përtej akuzave reciproke për thy- erjen e armëpushimit, mes dy palëve po pasohet në mënyrë të vazhdueshme dhe përgjegjësia për vrasjen e një zyrtari zviceran të Kry- qit të Kuq në Ukrainë. Lau- rent du Pasquier u vra gjatë një sulmi në pozicionet nën kontrollin e rebelëve ¿ lorusë. Sipas misionit të OSBE, ai gjeti vdekjen nga një raketë “Uragan”. Ri¿ llojnë bisedimet mes Koreve — Koreja e Jugut dhe ajo e Veriut ranë dakort për rinis- jen e bisedimeve zyrtare të nivelit të lartë, të ndërprera që prej muajit shkurt të këtij viti. Lajmi njoftohet nga Seuli, që saktëson se VALË UHF marrëveshja për rinisjen e këtyre bisedimeve u arrit TOKESORE SATELITOR NË PREFEKTURAT: KANALI 158 gjatë një vizite surprizë të TIRANE - DURRES - LEZHE - FIER delegacionit koreano-verior KANALI 48 KANALI 50 për të marrë pjesë në cer- Do na ndiqni në Do na ndiqni në gjithë Shqipërinë, emoninë mbyllëse të Lo- gjithë Shqipërinë Maqedoni, Kosovë, Itali, Greqi jërave Aziatike. Delegacioni GKH«Qs«SMHVsQWMHWsU«Ws«(XURSsV drejtohej nga dy zyrtarë të lartë të vendit komunist, të konsideruar si këshilltarë të afërt të udhëheqësit Kim Jong-un. Njëri prej drej- tuesve të delegacionit ko- Alba Malltezi - Aurel Pepa - Departamenti i Marketingut: Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group ; Zv/kryeredaktor Vera Përleka reano-verior është Huang Genc Kondi- Administrator i Përgjithshëm & Ekonomi ; Admirina Peçi- Kryeredaktore e “Rilindasi” ; Politika: Brahim Shima ; Aktualitet: Elton Qyno ; Sociale: Sonila Isaku ; Cel: +355696060419 Pyong-so, që vlerësohet si Kulturë: Dhurata Hamzai ; Sporti: Dylber Balla ; Design: Altin Aliaj, Erjon Ymeri ; Website: Greta Malaj ; Shpërndarja: Spiro Meshini cel: +355696088847 njeriu i dytë më i pushtet- [email protected] shëm dhe ushtaraku më i Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: [email protected] - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: KLASS shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë lartë i vendit.