NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
n dit eerste nummer van het jaar 2021 nummer vinden jullie wederom veel weetjes en nieuwtjes op het gebied van radio en de daaraan gerelateerde hobby, telegrafie en maritieme zaken. Waarom deze specifieke gebieden? Wel omdat PI4HAL de roepnaam is van het radiostation aan boord van het s/s Rotterdam I waarin zo’n veertig jaar marconisten (radio officieren) hun werk hebben gedaan, met zowel telegrafie als telefonie. Nu zijn er naast de ‘gewone’ radiozendamateurs ook een aantal ex-radio officieren die als radiozendamateur aan boord bezig zijn om bezoekers te vertellen over tijden van weleer en hun hobby uit te oefenen, vaak met het gebruik van de morse sleutel. Maar nu – in het corona tijdperk – eventjes niet. Dit verklaart wellicht de interessegebieden van deze nieuwsbrief. Vanzelf- sprekend wens ik iedereen een voorspoedig en gezond 2021. Een nieuw jaar met nieuwe kansen.
Veel leesplezier en vriendelijke groet,
Bert Trumpie PC4Y
A cool salute to our 'troops'. Inhoudsopgave
Van de voorzitter ...... 3 Charles Wheatstone ...... 5 Motie zeemanswelzijn aangenomen ...... 7 ‘Vergeten ontdekkingsreiziger’: Henry Hudson (1560/1570 – 1611)...... 8 The VLF Transmitter Cutler ...... 10 De laatste Atlantische crossing van de Queen Mary/GBTT...... 12 A Salute to CGRS Yarmouth/VAU ...... 13 Ook een manier om morse te leren? ...... 16 Four State QRP Group Cric-Key Kit...... 17 Museum voor Radiozendamateurisme zoekt dringend opvolger ...... 19 Pietsie ...... 20 De nulmeridiaan ...... 22 Disaster Remembered: ss Ellan Vannin – 25th November 1908 ...... 23 Amerikaanse kustwacht wil uitluisteren HF-noodfrequenties staken ...... 27 Kabinet wil nieuwe eisen voor containerschepen na MSC Zoe ...... 27 Japans containerschip verliest > 1900 containers in storm ...... 29 Eén keer havengeld betalen in hele gebied van North Sea Port ...... 30
1
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
RH Marine and Damen support the Royal Netherlands Navy in smarter vessel maintenance ...... 30 Containership Rescues Man Clinging to Capsized Boat ...... 32 Luister naar de Podcast van Arie Kleingeld PA3A ...... 33 SSTV-beelden vanaf ISS van 24 tot 31 december 2020...... 34 Nieuwsbrief IARU Monitoring System regio 1 ...... 35 Nieuwe VHF-handboek IARU-R1 beschikbaar als download ...... 36 ‘De Olijke Rotterdammer’ ...... 37 Het Rotterdams ABC ...... 38 Colofon en SOWP / VWOA links ...... 39
2
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Van de voorzitter
n zo ging 2020 in een sneltreinvaart voorbij! Wat een jaar hebben we achter de rug. En ik hoop dat jullie allemaal nog steeds niet door Corona zijn E getroffen. Maar als ik de berichten nu over die gemuteerde varianten in Groot- Brittannië moet geloven, zijn we er nog lang niet.
Toch gloort er licht aan het einde van de tunnel. De vaccins dienen zich nu in rap tempo aan en mogelijk sluiten we komend jaar af met een diepe zucht dat we de pandemie te boven zijn gekomen. Ik moet zeggen, ik heb en houd goede moed. Zeker zal ik mij laten vaccineren als ik aan de beurt ben, want ik wil bijdragen aan het einde van deze voor velen verschrikkelijke tijden en ik wil terug naar de tijd dat we rustig aan boord van het ss Rotterdam onze activiteiten konden etaleren aan het passerende publiek. Wie zou dat niet willen? Steeds beter dringt het door wat vrijheid betekent, zeker als je de Tweede Wereldoorlog niet hebt meegemaakt. De beperkingen worden rond en tijdens de feestdagen des te meer merkbaar en voelbaar.
Voor het bestuur waren de handen in 2020 ook grotendeels gebonden. De initiatieven rond de Morse Academy gingen rechtstreeks de ijskast in en we moesten alle leden vragen – mede op verzoek van onze gastheer WestCord – de activiteiten aan boord te staken. Toch hebben we nog een aantal malen vergaderd, weliswaar online, maar dat verliep allemaal prima en we hebben besloten om eerst de lopende formaliteiten maar af te wikkelen die door omstandigheden waren blijven liggen. Twee jaarrekeningen om precies te zijn, zijn inmiddels door de Kascommissie bekeken en Henk PA0HPV heeft daarop namens de Kascommissie reeds gereageerd. Als het goed is hebben de leden reeds de jaarrekeningen nu in hun bezit of krijgen jullie deze binnenkort. We hebben als Bestuur daarbij zoveel mogelijk de gewone procedures gehanteerd. En daarmee sluiten wij dat formele deel dan af.
Tsja en dan 2021. Ik verwacht persoonlijk nog niet dat we in de eerste helft van het jaar alweer aan boord kunnen. Natuurlijk houden wij daarvoor nauw contact met de directie van WestCord op het ss Rotterdam. En natuurlijk zullen wij bij gewijzigde mogelijkheden dit onmiddellijk met de leden communiceren. Ik denk echter dat we op zijn vroegst ergens na de zomer weer actie kunnen ondernemen. Maar ook ik heb die kristallen bol niet. We moeten het afwachten. We zullen met elkaar door moeten bijten en vol moeten houden in ieders belang.
Een jaarafsluiting is ook niet zonder wens voor het komende jaar. In dat kader wens ik, mede namens het hele bestuur, iedereen hele fijne feestdagen, een goede jaarwisseling en veel voorspoed en gezondheid. Laten we vooral dat laatste als echt
3
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
voornemen delen! Ik spreek dan ook de hoop en wens uit dat we elkaar ergens in 2021 weer normaal de handen kunnen schudden en normaal die knop van dezelfde microfoon in kunnen drukken waarbij wij onze missie op het ss Rotterdam weer in volle vaart kunnen oppakken. Tot slot: wij mogen ons gelukkig prijzen met onze hobby, want wij kunnen tijdens deze lock-down draadloos contact leggen met vele andere mensen over de hele wereld. Laten wij deze dagen ook eens stil staan bij onze buren, vrienden en familie die deze hobby niet hebben en misschien vereenzamen. Kijk eens in de eigen omgeving en stap eens af op die buurman, vriend of familielid. Mogelijk kunnen wij ook zonder elektronica contact leggen. Want zendamateur of niet: met deze feestdagen hoeft niemand alleen te zijn! Ik spreek u graag volgend jaar!
Proost !
Edward / PE!EEF
4
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Charles Wheatstone
harles Wheatstone (Gloucester (Gloucestershire), 6 februari 1802 – Parijs, 9 oktober 1875) was een Brits wetenschapper en uitvinder van verschillende C wetenschappelijke doorbraken in het victoriaanse tijdperk, waaronder de Engelse concertina, de stereoscoop en het Playfaircijfer. Hij is het best bekend voor zijn bijdragen aan de brug van Wheatstone, een instrument voor het meten van elektrische weerstand, oorspronkelijk uitgevonden door Samuel Hunter Christie.
Ook speelde hij een grote rol in de ontwikkeling van telegrafie, in 1837 nam hij samen met William Fothergill Cooke het eerste Britse octrooi op de elektrische naaldtelegraaf. Verder was hij betrokken bij het vooronderzoek naar telegrafie via onderzeese kabels.
Levensloop
Charles werd geboren nabij Gloucester als tweede zoon van William Wheatstone, schoenmaker en muziekverkoper, en Beata Bubb. In 1806 verhuisde het gezin naar Londen waar zijn vader leraar fluitspeler werd. Voor de verhuizing ging hij reeds naar een dorpsschool in Gloucester en daarna naar verschillende scholen in Londen, maar hij volgde geen specifiek wetenschappelijk onderwijs.
Als jongen was hij verlegen en gevoelig en trok hij zich vaak terug in een kelder waar alleen zijn gedachten hem gezelschap hielden. Toen hij ongeveer veertien jaar oud was werd hij leerjongen bij zijn oom en naamgenoot, die maker en verkoper van muziekinstrumenten was in Londen. Wheatstone had meer interesse voor het lezen van boeken dan voor handarbeid of de handel. Desondanks maakte hij in 1818 – hij was pas zestien jaar oud – een nieuw type muziekinstrument, de flute harmonique, een soort fluit met kleppen.
Het grootste deel van zijn zakgeld gaf hij uit aan boeken. Op een dag vond hij een boek over de ontdekkingen van de Italiaanse natuurkundige Alessandro Volta. Pas nadat hij genoeg gespaard had kon hij het boek kopen. Hij begon het boek te lezen en met de hulp van zijn oudere broer William begon hij de beschreven experimenten te herhalen. In de bijkeuken van zijn vaders huis bouwden ze eigenhandig een batterij. De constructie ervan bracht de jongens in geldnood. Om de benodigde koperen platen te kopen hadden ze slechts een handvol koperen munten over. Charles kwam op het idee om de munten dan zelf maar te gebruiken en binnen korte tijd hadden ze de batterij gereed.
Na het overlijden van hun oom Charles namen hij en zijn broer in 1823 zijn zaken over, maar zoals gewoonlijk was Wheatstone meer geïnteresseerd in de ontwikkeling
5
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
van nieuwe instrumenten dan in de commerciële kant van het bedrijf. Zo ontwikkelde hij in 1828 de concertina - een soort trekharmonica, en de enchanted lyre.
Door zijn vele werk op het gebied van muziek en akoestiek werd hij in 1834 benoemd tot professor experimentele natuurkunde aan het King's College London. Daar zette hij zijn arbeid voort en richtte hij zich naast geluid ook zijn aandacht op licht en elektriciteit.
Een van zijn eerste experimenten was het meten van de snelheid van elektriciteit door een draad. Met behulp van een roterende spiegel kon hij afleiden dat de snelheid 288.000 mijl/sec was. Deze door Wheatstone bedachte methode werd later door Léon Foucault en Hippolyte Fizeau gebruikt om de snelheid van het licht te bepalen.
Op 12 februari 1847 trad Wheatstone in het huwelijk met Emma West (1813-1865), de dochter van een handelaar uit Taunton. Na haar overlijden in 1865 stond hij er alleen voor bij de opvoeding van zijn vijf kinderen.[1] Hij ontwikkelde een levenslange vriendschap met de wetenschapper Michael Faraday, die vanwege Wheatstones extreme verlegenheid publieke lezingen en presentaties voor hem hield terwijl hijzelf op de achtergrond bleef en de ondersteunende demonstraties uitvoerde.
Tijdens een bezoek aan Parijs in de herfst van 1875 vatte hij kou, die tot een longontsteking leidde en waaraan hij op 73-jarige leeftijd overleed. Hij werd begraven op de Londense begraafplaats van Kensal Green.
Telegrafie
Zijn experimenten met elektriciteit, gecombineerd met zijn eerdere interesse in akoestiek, leidde bij Wheatstone tot het idee berichten te versturen met behulp van een elektrische stroom. In maart 1837 werd hij benaderd door William Fothergill Cooke, een wetenschapper die bezig was met de commerciële ontwikkeling van telegrafie en hem om advies vroeg.
De twee besloten een samenwerkings- verband aan te gaan en twee maanden later kregen ze octrooi op de eerste praktische telegraaf in Groot-Brittannië. Na een demonstratie de maand daarop werd in 1838 voor de Great Western Railway de eerste commerciële elektrische telegrafielijn geïnstalleerd tussen de Londense trein- stations Paddington en West Drayton. Elektrische telegraaf van Wheatstone en Cooke De samenwerking tussen Wheatstone en (1837) Cooke was evenwel geen gemakkelijke. De
6
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
kwestie wie het belangrijkste gedeelte had bijgedragen aan de elektrische telegraaf begon hun relatie negatief te beïnvloeden. Een arbitragecommissie, voorgezeten door sir Marc Isambard Brunel en professor John Daniell, besliste in 1841 dat beide heren evenveel en gezamenlijk voor de uitvinding verantwoordelijk waren.
Wheatstone vond een automatische zender uit die de morsesignalen van een bericht aflas van een papierstrook, die hij door het zendcontact voorttrok met een snelheid van 100 woorden per minuut. De papierstrook had links gaten voor de strepen en rechts voor de punten.
Akoestiek
Eén van Wheatstones bijdragen aan de akoestiek was uitvinding van de kaleidophone,[2] een apparaat dat een beeld van een geluidstrilling vormt. Hij deed ook belangrijke ontdekkingen over plaattrillingen en trillingen in luchtkolommen.
Erkenning
In 1836 werd hij Fellow of the Royal Society, die hem tweemaal (in 1840 en 1843) de Royal Medal en in 1868 de Copley Medal toekende. Naast onderscheidingen in verscheidene landen, waaronder Ridder in het Franse Legioen van Eer in 1855, werd hij voor zijn verdiensten in de telegrafie op 30 januari 1868 door koningin Victoria in de adelstand verheven en mag hij sindsdien als sir benoemd worden.
Motie zeemanswelzijn aangenomen
n oktober heeft de Nederlandse Zeevarendencentrale een petitie aangeboden waarin de overheid gevraagd wordt de zeemanshuizen in Nederland te I ondersteunen. Onlangs is de petitie in de vorm van een motie is aangenomen. Helaas heeft de verantwoordelijke minister de motie ontraden. Mogelijk gaat het een lange tijd duren voordat de motie uitgevoerd gaat worden.
Bron: Maasmond Maritiem
7
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
‘Vergeten ontdekkingsreiziger’: Henry Hudson (1560/1570 – 1611)
ij is wellicht niet zo ‘vergeten’ als anderen, maar wat ons betreft mocht hij niet ontbreken. Net als bij Janszoon is er weinig over de jeugd van Hudson H bekend. We weten dat hij in 1607, toen hij 30 jaar of ouder was, zijn eerste ontdekkingsreis maakte. In opdracht van de Muscovy Company voer Hudson naar Spitsbergen, maar het lukte hem, net als Willem Barentz, niet om een noordelijke doorgang naar het oosten te vinden.
In 1608 en 1609 ondernam hij nog tweemaal een reis naar het noorden, maar beide reizen werden een mislukking. Tijdens de reis van 1609 voer hij met een gemengde Nederlands-Engelse bemanning en probeerde hoog in het noorden een doorgang te vinden. Hij had de Vlaamse cartograaf Petrus Plancius beloofd zo noordelijk te varen, om zijn theorieën te testen. Plancius was er namelijk van overtuigd dat hoe verder naar het noorden je je begaf, hoe warmer het werd. Hudson ontdekte dat het tegendeel van deze theorie waar was: het werd juist kouder.
Gefrustreerd over de gang van zaken besloot Hudson het roer om te gooien en naar Noord-Amerika te varen, in de hoop daar een noordelijke doorvaart te vinden. Hij voer de Hudson rivier op (die toen natuurlijk nog niet zo heette), maar kwam na 200 kilometer tot de conclusie dat dit niet de doorgang kon zijn. Hudson is overigens niet de ontdekker van de Hudson rivier, dat was de Italiaanse ontdekkingsreiziger Giovanni da Verrazzano. Desondanks werd de rivier naar Hudson vernoemd.
In april 1610 ondernam Hudson zijn laatste ontdekkingsreis. Met zijn schip Discovery stak hij de Atlantische Oceaan over, ontdekte een zeestraat, die later de Hudson Straat werd
8
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
genoemd en ontdekte de Hudsonbaai. De reis duurde de bemanning inmiddels veel te lang: er dreigde muiterij uit te breken. Toen het schip in het zuiden van de Hudsonbaai vast kwam te zitten werd Hudson met enkele bemanningsleden en zijn zoons in een sloep overboord gegooid. Er is nooit meer iets van hen vernomen.
Giovanni da Verrazzano
(Greve in Chianti, ca. 1485 – Antillen, ca. 1528) was een Italiaans ontdekkingsreiziger, in dienst van Frankrijk. Hij staat bekend als de eerste Europeaan die de kust van Noord-Amerika verkend heeft tussen South Carolina en Newfoundland in 1524, inclusief New York Harbor. Hier staan tevens een aantal monumenten. Naar hem is de Verrazano-Narrows Bridge in New York genoemd. Hij zou gedood en opgegeten zijn door vijandelijke indianen, waarschijnlijk op Guadeloupe, maar dit kan ook een vals verhaal geweest zijn om het tot slaaf maken van de bevolking te rechtvaardigen. Andere bronnen beweren dat Verrazzano door de Spanjaarden is gevangengenomen en als piraat opgehangen in Cádiz.
9
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
The VLF Transmitter Cutler
e VLF Transmitter Cutler is het zeer lage frequentie (VLF) kustradiostation van de Amerikaanse marine in Cutler, Maine. Het station biedt D eenrichtingscommunicatie met onderzeeërs met de Atlantische Vloot van de marine, zowel aan de oppervlakte als onder water. Het zendt uit met roepnaam NAA, met een frequentie van 24 kHz en een vermogen van maximaal 1,8 megawatt, en is een van de krachtigste radiozenders ter wereld.
Het huidige Cutler Naval Station werd gebouwd in 1960 en werd operationeel op 4 januari 1961. Het heeft een zendvermogen van 2 megawatt. Zoals bij alle VLF- stations, heeft de zender een zeer kleine bandbreedte en kan hij dus geen audio (spraak) verzenden, maar alleen gecodeerde tekstberichten, met een relatief lage gegevenssnelheid. De transmissie bestaat uit een continu gecodeerd minimum-shift keying (MSK) -signaal dat geschikt is voor meerkanaals bewerkingen. De zender werkt op 24,0 kHz. In het verleden werkte het op 17,8 kHz. De roepnaam van het station is NAA.
De Antenne setup
Het uitgebreide antennesysteem bestaat uit twee afzonderlijke identieke paraplu- antenne-arrays, aangeduid als de "noord-array" en de "zuid-array". Elke array bestaat uit een ring van 13 hoge metalen masten die bovenaan zijn verbonden door een netwerk van horizontale kabels. De kabels vormen zes ruitvormige "panelen" die vanuit de centrale toren stralen in een hexagonaal patroon in de vorm van een sneeuwvlok. De twee arrays werken normaal samen als één antenne, maar elk is ontworpen om onafhankelijk te functioneren om onderhoud aan de andere array mogelijk te maken. De centrale toren van elk antennesysteem is 304 m (997,4 ft) hoog. Het is omgeven door zes 266,7 m (875 ft) hoge masten, geplaatst op een ring met een straal van 556 m rond de centrale toren. De overige zes torens van de reeks zijn 243,5 m (799 ft) hoog, geplaatst op een cirkel van 935,7 m (3070 ft) rond de centrale toren.
10
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Elk element ("paneel") van de antenne is opgehangen tussen de centrale toren, twee torens van de binnenring en een toren van de buitenring. De hele reeks heeft een diameter van 1.871 km (6.140 ft).
Dit type antenne- array wordt een trideco- of paraplu- antenne genoemd, een type antenne dat efficiënt vermogen kan uitstralen op de gebruikte lage frequentie van 24 kHz. Hij functioneert als een capacitief van boven belaste elektrisch korte monopoolantenne. Verticale draden bij de centrale mast van de antenne stralen de VLF-radiogolven uit, terwijl de hangende horizontale kabelarray functioneert als een grote condensator, waardoor de efficiëntie van de verticale stralers wordt verhoogd. Aan de basis van elke mast bevindt zich een stervormig netwerk van kabels dat een paar meter boven de grond hangt en zich honderden meters uitstrekt, een zogenaamd tegenwicht, dat dient als de bodemplaat van de "condensator".
Het klimaat in Maine resulteert in ernstige ijsvorming op de antennedraden tijdens de winter, wat resulteert in onaanvaardbaar grote belastingen op de draagconstructies. Daarom hebben de antennes een ontdooisysteem dat grote elektrische stromen van 60 Hz door de draden laat lopen, deze verwarmt en het ijs doet smelten. Het benodigde vermogen voor het ontdooien is 3 MW, hoger dan het uitgangsvermogen van de zender. Een antenne-array kan niet zenden terwijl deze wordt ontdaan, en een reden voor het hebben van twee arrays was om de ene array te laten ontdooien terwijl de andere cruciale ononderbroken transmissie- mogelijkheden biedt. Reparaties en aanpassingen aan een array kunnen ook worden uitgevoerd zonder de overdracht te onderbreken.
11
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Antenne onderhoud
Antenne-onderhoud wordt uitgevoerd tijdens de zomermaanden. Tijdens onderhoudsperioden zendt het station op de ene array terwijl er wordt gewerkt aan de andere array, die geaard is. Dit maakt continue transmissie mogelijk, wat cruciaal is omdat de marine Annapolis (NSS), het enige andere East Coast VLF-station, sloot.
Het gebied waar de twee arrays dicht bij elkaar komen, vlakbij het zenderhuis, wordt het “vlinderdasgebied” genoemd. Er zijn twee panelen en drie torens van elke array in dit gebied. De velden op de geaarde array zijn het hoogst in het vlinderdasgebied vanwege de nabijheid van de actieve array. De huidige bedieningsprocedure van het station, gebaseerd op een eerdere RADHAZ-enquête, staat geen werk toe aan de bow- tie-gebiedstorens of -panelen tijdens het zenden op de andere array. Er is een lopend project voor het schilderen van torens in Cutler gepland voor voltooiing in de komende jaren. Volgens het huidige stationsbeleid zou de voltooiing van dit project enkele maanden van totale uitvaltijd vergen.
Er zijn testtransmissies georganiseerd, waarbij slechts vier panelen van één array op de zender zijn aangesloten. Het doel van de tests met vier panelen was om schilderen en normaal onderhoud aan de bow-tie-torens van de inactieve array mogelijk te maken. Een secundair doel van de tests is het karakteriseren van de bedrijfsparameters van de antenne die sinds de overgang naar 24,0 kHz niet zijn gemeten.
Kijk ook naar:
• Jim Creek Naval Radio Station • Naval Communication Station Harold E. Holt • Lualualei VLF transmitter • Aguada transmission station • List of masts
Bron: [email protected]
De laatste Atlantische crossing van de Queen Mary/GBTT
Op 22 september 1967 maakte de Queen Mary / GBTT haar laatste trans-Atlantische overtocht. In deze video (klik op het plaatje) is de bericht uitwisseling hierover in morse te beluisteren tussen WSC en GBTT op de 500/468 kHz.
Bron: R/O Arthur C. Goodnow, (W1DM).
12
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
A Salute to CGRS Yarmouth/VAU
One of my favorite Canadian Coast Stations, I loved their MCW note which they always used on 500 kHz. Did they use it on (what was it? 489 kHz?) I have no photo of VAU, but I have a photo of the radio room of C6DZ the Bar Harbor, ME USA to Yarmouth, NS Canada Bahamian Registered car ferry (which I've been on and been in the radio room.) The R/O is Dave Vail, VE1GM (VE1 Good Morning.) For years, every morning without fail, C6DZ would call VAU with his OBS like clockwork. It was refreshing to hear. I logged it with pride in s/s KING/WAKL's log book. By: David Ring jr. N1EA
p 18 juni 1997 was Yarmouth CGRS tezamen met het bestaande Fundy O MCTS (Fundy Traffic) Center gevestigd in Saint John, N.B.. Tijdens de dagen voorafgaand aan de sluiting van het CGRS Yarmouth, werd de middenfrequentie van hun radiotelegraafdienst (500 Khz) permanent stilgelegd en werd zeelieden aangeraden contact op te nemen met MCTS Sydney1 Coast Guard Radio/VCO voor radiotelegraafcommunicatie.
Op 10 juni werden om 1444Z de volgende berichten uitgewisseld op 500 Khz:
"VCO DE VAU MSG VAU DE VCO QRV VCO DE VAU, MSG TO SYDNEY CG RDO, AT 1454Z PSE BE ADVISED YARMOUTH CG RDO NOW RELINGUISHING WATCH DUTY TO VCO.
DE VAU DE VCO R QSL TKS"
Om 1445Z werd de volgende en laatste mededeling ontvangen:
"VAU DE CYWK TKS FER YEARS OF SERVICE ES GUD LUCK. DE CYWK
CYWK DE VAU TKS OM SEEU GB VA."
Met die woorden kwam er een einde aan bijna 70 jaar ononderbroken dienst van Yarmouth CGRS2/VAU. Het was gepast dat de laatste uitzending in morsecode werd verzonden door de gepensioneerde radio-operator, de heer Art Crowell, Jr., die samen met zijn vader meer dan 50 jaar bij de VAU heeft gediend.
Er werd een kleine bijeenkomst gehouden om de sluiting van de dienst voor vissers, zeiljachten en diepzeevarenden op 10 juni te markeren, hoewel de definitieve consolidatie naar Fundy MCTS3 op 20 juni werd voltooid. Het was een geluk dat er nog verschillende voormalige radio-operators in het gebied woonden en zich konden verzamelen om het evenement te vieren. De lokale pers was aanwezig en merkte op dat het echt ongebruikelijk was om vochtige ogen te zien in een menigte voormalige
1 Sydney Canada. Zie kaart op de volgende pagina 2 CGRS: Coast Guard Radio Station 3 Marine Communications and Traffic Services
13
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
werknemers. Het laat alleen maar zien dat veel personeelsleden niet alleen "pensioengerechtigde tijd" maakten.
Het volgende bericht is geschreven door radiomanager de heer Gordie Selfridge uit Sydney en geeft de gevoelens weer van veel mensen die bij VAU werkten: "Het is 1500Z, 10 juni 1997 en met weinig tamtam is een andere stem van de Noord- Atlantische Oceaan stilgevallen. de stilte is oorverdovend en laat je vragen of het feit dat de VAU er was, enig verschil maakte. De reactie zou komen van de tientallen zeelieden die door de jaren heen opgelucht waren toen de reactie van de VAU hen geruststelde dat ze niet alleen waren en dat er hulp beschikbaar was de weg. Het is in veel opzichten triest dat de stem van VAU niet langer zal worden gehoord op 500 kHz, aangezien het station en het personeel verder gaan vanuit een verleden waar veiligheid en trots te vinden was om te weten wie je was en wat je moest doen bieden de mariene gemeenschap vooral in tijden van nood. Nu we vooruitgaan naar een toekomst van onzekerheid die niet langer het geval is, maar we kunnen er zeker van zijn dat zowel het personeel als het station van VAU een lange en trotse traditie van s service, professionaliteit en zorg voor het mariene publiek die nog steeds nodig zullen zijn, ongeacht welke technologie nodig zal zijn om het te leveren. Mannen zullen nog steeds met schepen naar de zee gaan en VAU zal er nog steeds zijn om in tijden van nood op hen te reageren. "
Maar gelukkig neemt het nieuwe geconsolideerde station, Fundy MCTS (Fundy Traffic / Fundy Radio - VAR) nu de taak van VAU over. De overige diensten van MCTS Yarmouth / VAU worden op afstand bestuurd vanuit Saint John, N.B. Ondanks de
14
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
gebruikelijke technische problemen, levert het personeel van Saint John een prijzenswaardige taak door eersteklas service te verlenen aan zeelieden (het voelt nog steeds niet helemaal juist om naar hen te verwijzen als ‘belanghebbenden’ of ‘klanten’). En, zoals de meeste organisaties die trots zijn op wat ze doen, zullen MCTS bij Fundy en het hele land hun eigen cultuur, mythen en legendes ontwikkelen.
De heer Fred Webster, OIC VAU, merkte op: "Een van de blijvende herinneringen die ik zal hebben aan het CGRS Yarmouth (afgezien van de persoonlijke relaties die in de loop der jaren zijn ontwikkeld), is toen ik terugging naar het station in de avond van 21 juni. De console was uitgeschakeld, er was geen ruis van MF, geen stemmen, geen geur van koffie en halfwarm eten - alleen leegte. Dit was de eerste keer dat deze kamer in vele decennia geen activiteit had gehad. Het was een tijd om weerspiegelen dat elektronica en bouwmateriaal het station niet hebben gemaakt - maar eerder de mensen die er werkten en het een leven gaven ".
The radio room of C6DZ the Bar Harbor, ME USA to Yarmouth, NS Canada Bahamian Registered car ferry. R/O David Vail.
Coast Guard Radio Yarmouth / VAU verleende uitstekende service aan de mariene gemeenschap tijdens het uitvoeren van hun kustwachtcommunicatie en bijbeho- rende taken. Door hun inspanningen hebben ze het mariene milieu tot een veiligere omgeving gemaakt om in te werken en te werken. De professionaliteit en werkpraktijken die door dit kustwachtradiostation werden gegenereerd, leidden tot wederzijds respect tussen de mariene gemeenschap. Hun deelname aan het gebied van maritieme veiligheid door de jaren heen was zeer lovenswaardig. De maritieme regio wil in het bijzonder de hoge kwaliteit van het werk en de inspanningen erkennen die zijn geleverd door de verantwoordelijke officier, de heer Fred Webster en de vier radio-operators: de heer Andy Dugandzic, de heer Don Fillmore, de heer Joe Meuse en de heer Bob Williams die de laatste bemanning was bij Yarmouth / VAU.
Bron: Radio Officers Club
15
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Ook een manier om morse te leren?
amuel Morse moest de meest gebruikte letters in de Engelse taal kennen, zodat hij de eenvoudigste codes aan de meest gebruikte letters kon geven. Hij deed S het eenvoudig door het aantal letters te tellen in sets van drukkers. De cijfers die hij bedacht waren: 12.000 keer de E, 9.000 keer de T en 8.000 keer de A, enzovoort via het alfabet (Engelse tekst wordt gedomineerd door een relatief klein aantal veelvoorkomende woorden, dus de methode van Samuel Morse komt niet overeen met hoe vaak bepaalde letters in een woordenboek voor komen - maar het is veel effectiever!)
Bron: Billy Bunty Buckenham
Noot van de redactie: Ik betwijfel of dit de juiste manier is om morse te leren, maar het is wel een leuke illustratie van de manier waarop Samuel tot zijn codelijst kwam. De auditieve training lijkt me efficiënter. Dus heel vaak luisteren totdat het patroonherkenning wordt. Note van Ger Rossel/PC3GER: ‘Maar het is een heel slimme manier om van de tekens de samenstelling van punten en strepen te leren. En daarmee moet je toch beginnen!’
16
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Four State QRP Group Cric-Key Kit
Reviewed by Steve Ford, WBSIMY [email protected]
aat je niet door het uiterlijk van de ‘Four Sate QRP Cric-Key’ in de war brengen – dit is een echte CW sleutel / keyer. De snelheid is regelbaar tussen 5 en 50 L WPM en de uitgang gebruikt een MOSFET die 1 Amp kan schakelen, dus hij kan worden aangesloten op elke transceiver (of alleen een zender natuurlijk). De paddles zijn instelbaar voor zowel ‘spacing’ als vingerdruk.
De Cric-key wordt gevoed door een 9 Volt batterij en trekt minder dan één microampère als de sleutel niet sleutelt. In plaats van een hoorbare ‘sidetone’ gebruikt de Cric-key een rode LED om de laten zien dat en wat er wordt geseind. De meeste transceivers hebben immers een ingebouwde ‘side-tone’.
Deze sleutel werd ontworpen door Dave Cripe, NM0S, aanvankelijk voor gebruik bij minimalistisch gebouwde QRP transceivers, maar hij kan natuurlijk ook worden gebruikt bij elke andere transceiver.
De Cric-key is een goed bruikbare sleutel, maar ook educatief en leuk om te bouwen. Dit is zo’n bouwset die zo recht door zee is dat het moeilijk is om fouten te maken als de instructies worden gevolgd. Het mooiste is dat je meteen succes hebt zodra de keyer gereed is.
Het bouwen van de Cric-key
Het bouwpakket heeft slechts 19 componenten, bestaande uit een paar integrated circuits (IC’s) en een assortiment weerstanden, diodes, condensatoren en een opto- isolator. Het is een goed ontworpen printed circuit board waarop alle onderdelen logisch zijn ondergebracht op een manier die ook geschikt is voor dikke vingers. In de 90 minuten die het duurde op de sleutel te bouwen, ging het leeuwendeel van de tijd zitten in het mechanische deel van de sleutel. Hiervoor was het nodig om een paar secties van het printed circuit board los te nemen en op het moederboard te monteren. De paddles bijvoorbeeld bestaan uit twee lange stukken die moeten worden uitgelijnd en gesoldeerd. Er zijn ook nog twee schijfjes die worden gebruikt om de paddle spacing in te stellen. Op het plaatje is niet goed te zien hoe dat moet gebeuren, maar het wijst zich vanzelf als de sleutel is gebouwd en de schijfjes zijn geplaatst.
Het bouwpakket bevat ook ringetjes en boutjes om eventueel in een kastje te bouwen. Er zijn ook schroeven bij om – zoals op de afbeelding – de sleutel op een stevige plaat vast te maken voor stabiliteit.
17
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Plezierig werken met de Cric-key
Ondanks de ongebruikelijke constructie van de Cric-key voldoet de sleutel verrassend goed nadat deze is ingesteld op de persoonlijke voorkeuren. Een lichte vingerdruk is al voldoende om de sleutel te bedienen. Ook ergonomisch is de Cric-key plezierig om te gebruiken. Zo is bijvoorbeeld de potentiometer uitgevoerd met een verlengde steel, waardoor het gemakkelijk is te bedienen tijdens het gebruik.
Het moet worden gezegd dat de Cric-key geen aan/uit schakelaar heeft. In plaats daarvan zorgt het aansluiten ervan op een transceiver ervoor dat het pad naar aarde wordt gemaakt via de 3,5 mm jack voor de negatieve pool van de batterij; hiermee wordt de Cric-key geactiveerd. Dus trek de jack uit de transceiver en de Cric-key staat uit. Het is al met al een eenvoudige sleutel geschikt voor elke beginner. Uitgaande van de vriendelijke prijs (US$ 25,00) zou het zo maar een leuke club projectje kunnen zijn.
Manufacturer: Four State QRP Group, http://www.4sqrp.com/crickey.php. Price: S25, plus shipping.
Bron: ARRL QST
18
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Museum voor Radiozendamateurisme zoekt dringend opvolger
et Museum voor Radiozendamateurisme Jan Corver is sinds 1 december gesloten. De afgelopen 25 jaar werkte de organisatie met veel plezier aan het H opzetten en in stand houden van een prachtige collectie apparatuur en andere objecten die de ontwikkeling van het zendamateurisme in Nederland in de loop der jaren laat zien.
Vanwege de respectabele leeftijd (83) van oprichter Cor Moerman (PA0VYL), zocht de organisatie de afgelopen jaren naar een opvolger. Helaas is dat tot nu toe niet gelukt. Het bestuur heeft daarom een aantal maatregelen moeten nemen.
Zo wordt een deel van de collectie verkocht via de Stichting Onterfd Goed en wordt een ander deel overgedragen aan andere musea. De kerncollectie – eigenlijk alles wat te maken heeft met de geschiedenis van het zendamateurisme – blijft achter in de museumruimte in Budel. Het bestuur zoekt voor deze collectie nog steeds een opvolger.
Lees het hele verhaal op de website van het museum: Museum voor Radiozendamateurisme Jan Corver
Bron: Veron
19
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Pietsie
en goed bekend staand koopvaardijkok is een zeldzaamheid; tenminste, als het om culinaire zaken gaat. Een kok heeft in principe al tegen dat hij man E is. Hij kan bij voorbeeld niet gaan sjimpen als de aardappels zijn aangebrand, noch staan hem zekere andere middelen ter beschikking om de stemming van de man wat positiever te maken.
Messroom en salon oordelen hard over een kok. Wee de bemanning die wordt begroet met: 'Ze noemen mijn de uienkok!'
Dat betekent een eentonige reis, eentonig van smaak.
Koks zijn geen huisvrouwen. Er komt geen melkboer, geen slager, geen groenteboer, geen kruidenier en geen bakker dagelijks aan of langs de deur. Een kok is allen en alles tegelijk. Het spreekwoord dat liefde door de maag gaat, gaat hier niet op.
Zelfs de beste kok wordt op de lange reis herhalend, langdradig en smakeloos. Maar kok Jansen van de Alnitare had het gepresteerd na vijf maanden met zijn schip de Lekhaven binnen te lopen, en toch als vriend van iedereen afscheid te nemen.
Toch was hij niet gelukkig. Veel opvarenden waren door vrouwen of meisjes afgehaald; hij was er nog nooit in geslaagd een permanente levensgenote te vinden. Zijn eerste gang was dan ook naar 'Café Alnitare' op het Marconiplein, beheerd door een man die vroeger als chef-hofmeester op dit zelfde schip gevaren had, en zich daarom een pleisterplaats voor mannen van de rederij had opgebouwd.
Jansen smeet zijn koffer onder de kapstok neer en zocht zich een weg naar de bar. 'Bier, Sjaak,' zei hij eenvoudig.
'Verrek!' riep de kastelein, 'jij ook weer binnen? Welkom, chief cook! Doe maar net of je thuis bent. Nog steeds niet getrouwd?'
'Nee,' zei Jansen, een grote slok nemend, en daarna in gepeins verzinkend.
Hij voelde zich nog belast door de afgelopen reis; een gevoel van niet thuis zijn, van nog-niet-thuis-zijn, van dat-hebben-we-dan-weer-gehad; een last van hitte, zeedagen, enkele interne menselijke spanningen aan boord, acclimatiseren, displaced voelen. Een gevoel van leegte, omdat hij een verstokte vrijgezel was gebleven, en omdat alle vrienden waren opgekort naar huis.
'Nog een,' zei Jansen, zijn glas naar voren schuivend. Hij kreeg het.
'Je moest maar 'ns trouwen,' zei de kastelein, quasi-bezorgd.
'Hoe?' vroeg Jansen. 'Je leert op zee niet zo gauw 'n goeie vrouw kennen . Dat weet je wel, Sjaak.'
'Da's waar,' bevestigde de kastelein. 'Maar ik weet wel iemand voor jou. Precies voor je geknipt.'
20
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Jansen veerde op. Zijn hart begon te bonzen. 'Hee, Jan!' riep de kastelein. 'Wat denk jij van Emmie, voor hém hier?'
De aangeroepene kwam naderbij, en bekeek Jansen monsterend.
'Niet gek,' zei hij toen. 'Precies zijn maat.'
'Dat heb ik ook al beweerd,' bevestigde de kastelein. 'Magnifieke vrouw. Je weet wel, rond van vorm. Heeft alles mee en is ongetrouwd.'
'Mijn leeftijd?' vroeg Jansen.
'Nee nee; jonger,' antwoordde Jan. 'Veel jonger. Bescheiden vrouw. Precies jouw slag .. .'
'Ze is nog rijk ook,' vulde de kastelein aan. 'Heeft 'n eigen wagen en 'n eigen huis. Weinig kansen gehad in het leven. Jij kent dat wel, kokkie!'
'Geef me 'r nog een,' zei Jansen, zijn glas opnieuw wegschuivend.
Hij keek bezorgd, alsof hij er alles van begreep. Die bezorgdheid scheen hem te doen opleven. Hij ging rechtop zitten, schraapte de keel en vroeg:
'Zou ik mét 'r kunnen kennismaken, Sjaak?'
'Tuurlijk,' antwoordde Jan. 'Dat valt wel te regelen.'
'Wat wil je drinken?' vroeg de kok.
'Bier.'
'Oké. Wanneer kan ik 'r zien? Biertje voor Jan, Sjaak.'
'Tja,' antwoordde Jan, zijn glas met grote slokken leegdrinkend; 'Ik wil eerlijk zijn, maat. Ze heeft alles mee, maar ik mot je voor één ding waarschuwen.'
'Waarvoor dan?' vroeg Jansen, bijna ademloos.
'Nou, ze is 'n pietsie zwanger!'
Bron: Schip op schip af Jan Noordegraaf
21
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
De nulmeridiaan
r bestaat maar één gradenboog op ons globe waarvan de positie mobjectief vast is te stellen. Dat is de evenaar. Alle andere breedtegraden gebruiken E deze grootste omtrek rond de aardas als referentie. Echter voor het aanwijzen van één lengtegraad als moeder aller lengtegraden ontbreekt een objectief ijkpunt.
Toch hebben we een standaard nulmeridiaan. In vroeger tijden hanteerden veel zo landen hun eigen nulmeridiaan: een lengtegraad 0, als startpositie voor de andere parallellen. Vaak lag die in een belangrijke thuishaven, zoals Kopenhagen, Lissabon, Cídiz, Londen of Rio de Janeiro. In de eeuwen na de ontdekking van Amerika werd het wat drukker op zee, en werd het gebruik van al die nulmeridianen verwarrend. Om dat voor eens en voor altijd op te lossen werd in oktober 1884 de International Meridian Conference gehouden in Washington.
Doel was om één meridiaan als wereldstandaard te kiezen. Drie weken lang spraken 41 afgevaardigden uit 25 landen over de beste keuze. Diverse deelnemers opperden dat die keuze gebaseerd moest worden op pure science. Maar van wetenschappelijke argumenten was geen enkele sprake. Koopmansgeest gaf de doorslag: 72 procent van de internationale handelsschepen maakte gebruik van kaarten die in Greenwich gemaakt waren. Daar stond uiteraard de Londense nulmeridiaan op. Greenwich produceerde rond die tijd jaarlijks 200.000 kaarten en almanakken; het zou voor iedereen te duur worden om een andere nulmeridiaan te kiezen. De internationale nulmeridiaan ligt sinds 1884 dan ook in Greenwich.
MEER WETEN? Lees Heer van de Tijd: Een eenzaam genie en de uitvinding van de standaardtijd door Clark Blaise.
Uit: 100 maritieme uitvindingen.
22
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Disaster Remembered: ss Ellan Vannin – 25th November 1908
MS Ellan Vannin (de Manx-naam4 voor het Isle of Man) werd in 1860 gebouwd als een ijzeren raderstoomboot in Meadowside, Glasgow voor de Isle of Man R Steam Packet Company. Oorspronkelijk heette ze Mona's Isle - het tweede schip in de geschiedenis van de compagnie dat zo genoemd werd. Ze diende 23 jaar onder die naam voordat ze werd herbouwd, nieuwe motoren kreeg en hernoemd werd in 1883.
Als Ellan Vannin diende ze nog 26 jaar voordat ze verloren ging in een storm op 3 december 1909 in Liverpool Bay.
Mona's Isle
Mona's Isle werd gebouwd door Tod and McGregor Ltd, Glasgow, voor een bedrag van £ 10.673. Ze kwam in juni 1860 in dienst bij de Steam Packet Fleet. Mona's Isle is belangrijk in de geschiedenis van de lijn, aangezien ze het eerste schip was dat werd uitgerust met oscillerende motoren, die ook werden vervaardigd door Tod en McGregor Ltd.
Tot 1860
The Company had altijd de motor met zijhendel gebruikt die zo favoriet was bij Robert Napier and Sons. De oscillerende motoren hadden een aantal voordelen ten opzichte van de zijhendel, omdat deze minder ruimte in beslag nam en minder werkende onderdelen had. Een verdere verbetering was de toevoeging van verbeterde veerpoten die op de schoepenwielen waren gemonteerd. Er was geen drijfstang nodig, en het bovenste uiteinde van de zuigerstang was voorzien van een lager dat rechtstreeks op de krukpen werkte. De cilinder was verticaal onder de krukas geplaatst en kon door een kleine boog draaien, waardoor de stang de beweging van de kruk kon volgen. De plant produceerde 600 IHP (450 kW), wat haar een snelheid van ongeveer 12 knopen opleverde. Bij de lancering had Mona's Isle 339 bruto registerton (BRT) gemeten. Na 23 jaar dienst werd Mona's Isle op Ramsey gelegd en vervolgens door de Fenella op sleeptouw genomen naar Barrow om haar herbouw te ondergaan, op vrijdag 19 januari 1883.
Ellan Vannin
Bij de upgrade in 1883, werd haar omvang vergroot tot 375 bruto ton en haar snelheid tot 12,5 knopen (23,2 km/h). Ze werd omgedoopt tot Ellan Vannin (de Manx-vertaling voor Mona's Isle) op 16 november 1883, na haar conversie naar een door een propeller aangedreven schip. Ellan Vannin was een dubbelschroefs vaartuig aangedreven door
4 Manx is de genitief van het woord Man en betekent dus "(afkomstig) van Man".
23
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
een tweecilinder samengestelde stoomma- chine gemaakt door Westray, Copeland and Co. in Barrow. Haar keteldruk werd verhoogd tot 80 pond per vierkante inch (550 kPa). Ze kon 300 passagiers vervoeren en had normaal een beman- ning van 14 personen.
Ellan Vannin opereerde voornamelijk vanuit Ramsey naar Whitehaven, Liverpool en Schotland. Ze was 26 jaar in dienst en werd de belangrijkste postbode uit Ramsey. In december 1891 voltooide ze een speciale revisie bij de Naval Construction Works in Barrow, voor een bedrag van £ 2.913. In 1909 was ze het kleinste en oudste schip in de Steam Packet Fleet.
Ellan Vannin werd bij slecht weer beschouwd als een uitzonderlijk fijn schip, dat het contract voor the Daily Mail uitvoerde toen andere schepen veilig in de haven lagen. Inderdaad, stormachtig weer leek voor haar geen probleem te zijn en er wordt gemeld dat toen tot er 12 oceaanstomers schuilden in Ramsey Bay, Ellan Vannin gewoon door stoomde terwijl ze naar Whitehaven ging en 's avonds terugkeerde. Bij de voltooiing van die reis werd ze begroet door de schepen die in de baai schuilden en hun fluitjes lieten horen. Ellan Vannin werd gezien als een mascotte van de Steam Packet-vloot en bij Manx-zeilers bekend als de Li'l Daisy.
Loss. Kop in de Ramsey Courier, zaterdag 10 december 1909.
Op vrijdag 3 december 1909 verliet Ellan Vannin haar thuishaven Ramsey om 01:13 uur, onder het bevel van haar kapitein, de 37-jarige James Teare, die ongeveer 18 jaar ervaring had met het zich een weg te banen door het bedrijf naar de functie van Master. In de zomer van 1909 voerde Teare het bevel over de King Orry en had zich pas de dag voor haar noodlottige reis bij de Ellan Vannin gevoegd. Captain Teare was getrouwd en had vier kinderen. Ellan Vannin vervoerde 15 passagiers en 21 bemanningsleden, post en 60 ton vracht, waaronder ongeveer 60 schapen. Het weer bij vertrek was matig en hoewel de barometrische druk daalde, verwachtte de kapitein geen significante verslechtering van het weer. De windrichting bij vertrek was uit het noordwesten, wat betekent dat de Ellan Vannin tijdens haar overtocht voor de golven uit zou varen - iets wat haar meester geen bijzondere zorgen zou hebben bezorgd. Het weer verslechterde echter snel en tegen 06:35 uur, toen het schip aankwam bij het lichtschip van de Mersey Bar, was de wind gestegen tot een orkaankracht 12, en de golven waren naar verluidt meer dan 24 voet (7 m) hoog. Een sterke consensus in die tijd was dat met de golven mee de Ellan Vannin een prima tijd zou maken naar het Bar Lightship.
24
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Bij het bereiken van de Bar zou haar koers zijn veranderd van ongeveer 130 graden naar 080 graden toen ze het toegangskanaal naar de rivier binnenging. Dit zou ertoe hebben geleid dat ze de zee op bakboord zou nemen met als resultaat dat ze voldoende van haar koers was afgeweken om een zandbank te raken, waardoor ze tussen het lichtschip Bar en de Q1-boei terecht kwam en zonk in het Mersey-naderingskanaal (bij 53 ° 32'0 ″ N 3 ° 17'0 ″ W-coördinaten: 53 ° 32'0 ″ N 3 ° 17'0 ″ W). Er wordt aangenomen dat ze werd overrompeld door een grote golf, die het schip overweldigde. Ze werd meegesleurd door zware zeeën en liep vol water en zonk bij de achtersteven met het verlies van alle passagiers en bemanning. Het nieuws van de ramp bereikte Douglas op vrijdagavond, en de directeuren zaten tot maandag bijna continu bij elkaar. De communicatie verliep per telegram en de informatie was moeilijk te achterhalen. Om ongeveer 19.00 uur werd een telegram ontvangen waarin werd gemeld dat de bemanning van het Formby Lightship reddingsboeien, zakken met rapen, verschillende dode schapen en een piano had zien drijven bij het lichtschip. Er werd ook gemeld dat de bemanning van het lichtschip een postzak had opgehaald die bestemd was voor het Birkenhead Post Office en die brieven bevatte die waren verzonden vanuit Ramsey. De volgende ochtend ontving het bedrijfskantoor in Douglas een telegram van Liverpool waarin stond dat een van de reddingsboten van de Ellan Vannin was aangespoeld in New Brighton met de kap erop en de werkuitrusting erin.
Ook aangespoeld waren delen van de scheepsbrug. Op zaterdagmorgen vertrok Tynwald uit Douglas om de Fenella op de dienst Douglas - Liverpool te vervangen, waarbij de Fenella op zijn beurt de afvaart naar Ramsey zou nemen, die door de Ellan Vannin had moeten worden uitgevoerd. Vijf dagen nadat het schip was gezonken, werden de eerste lichamen geborgen. In januari 1910 werd het lichaam van Teare aangespoeld gevonden op het strand van Ainsdale in Southport. Het werd vervolgens teruggebracht naar het eiland Man voor begrafenis van een deel van de bemanning en passagiers van de RMS.
25
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Ellan Vannin. Nasleep
Uit het onderzoek van de Board of Trade bleek dat de kapitein niet verantwoordelijk was voor de ramp en dat de oorzaak extreem weer was. Het officiële onderzoek had betrekking op golven van 24 voet (7 m) hoog en verklaarde dat het schip in goede staat en volledig zeewaardig was. Na het zinken braken haar masten van het dek. Duikers die het schip inspecteerden, ontdekten schade aan de boeg en dat de davits van de reddingsboot naar buiten waren gezwaaid om ze te laten zakken. Kort na de ramp vernietigden de Mersey Docks and Harbor Board het wrak met explosieven, omdat het de scheepvaart in het kanaal in gevaar bracht. Er werd een rampenfonds opgericht voor degenen die afhankelijk waren van de overledene, het Steam Packet droeg £ 1.000 bij aan dit fonds. Het werd opgezet door The Daily Telegraph op instigatie van schrijver Hall Caine.
Caine stond aan het hoofd van de lijst van sponsors en schreef een gedicht "The Loss of the Ellan Vannin". Bij de bemanning van 21 hoorde ook een vrouw, mevrouw Collister, uit Crosby, Isle of Man, die een kind achterliet. De 20 mannen werden overleefd door 18 weduwen en 70 kinderen. Op twee na woonden alle bemannings- leden op het eiland Man. Vijf van de passagiers hadden hun domicilie buiten het eiland Man, de rest uit het noorden van het eiland. De laatste begunstigde van het fonds was een Miss Benson van Ramsey, de dochter van een van de bemanningsleden. Ze was 20 ten tijde van de ramp en verkeerde in een zeer slechte gezondheid. Het was zeer onwaarschijnlijk dat zij de laatste zou zijn die van het fonds zou profiteren, maar ze stierf in 1974 op 85-jarige leeftijd. Hoewel de Isle of Man Steam Packet Company een traditie heeft in het hergebruiken van scheepsnamen, hebben ze de scheepsnaam Ellan Vannin nooit hergebruikt.
In de populaire cultuur
Over de ramp werd het gedicht "The Sorrowful Crossing" van Josephine Kermode geschreven. Een lied geschreven door Hughie Jones van de Britse folkband The Spinners herdenkt de ramp. Je kunt het nummer HIER beluisteren.
Victims - Crew
Second in command van Capt. Teare was de 45-jarige eerste officier John Craine van Leigh Terrace, Douglas, die net als Capt. Teare zich door het bedrijf had opgewerkt. De afgelopen zomer had Craine op de Mona gediend. Tweede officier was John Kinley uit Surby, Port Erin, die eerder op de Fenella had gediend. William Kelly, van Mill St, Castletown, was, hoewel hij als dekbemanning voer, een gediplomeerd zeeman die tijdens de zomer als tweede officier op de Tynwald had gediend. Kelly's broer was ook in dienst van de Isle of Man Steam Packet Company en diende ook op de Ellan Vannin en verliet het schip slechts een dag of zo voor de afvaart.
Bron: Towingline en Wikipedia
26
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Amerikaanse kustwacht wil uitluisteren HF-noodfrequenties staken
e Amerikaanse kustwacht stelt voor om het uitluisteren van de HF- noodfrequenties op 4125, 6215, 8291 en 12.290 kHz in de VS en Hawaï te D staken. Noodoproepen komen namelijk zelden binnen via deze frequenties. De kustwacht verwacht slechts een gering effect van deze voorgenomen maatregel op de scheepvaart. Veel schepen zijn tegenwoordig namelijk uitgerust met betere alternatieven: satellietcommunicatie en HF-zendapparatuur met Digital Selective Calling. In sommige regio’s, zoals bijvoorbeeld Alaska, wil de kustwacht de noodfrequenties overigens wel blijven uitluisteren. Ook blijft het Maritime Mobile Service Net op 14.300 MHz beschikbaar.
Bron: ARRL Met dank aan Ronny Plovie, ON6CQ
Kabinet wil nieuwe eisen voor containerschepen na MSC Zoe
et kabinet wil dat er nieuwe eisen voor grote containerschepen zoals de MSC Zoe komen. Zo moet er meer controle komen op het sjorren van H containers. Ook moet er meer apparatuur op deze schepen worden ingezet om lading te controleren tijdens de reis.
Kabinet wil nieuwe eisen voor containerschepen na MSC Zoe
27
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Dat schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) in een reactie op het onderzoek van de OVV naar de ramp met de MSC Zoe. In zwaar weer verloor het containerschip in de nacht van 1 op 2 januari 2019 in totaal 342 containers.
Omdat de meeste zeeregels internationaal worden vastgelegd, gaat de minister bij de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) pleiten voor aanvullende acties. Er moet onderzoek komen of de regels voor dit soort zeeschepen moeten worden aangescherpt.
IMO
Verder gaat Van Nieuwenhuizen samen met Duitsland bij de IMO voorstellen om op containerschepen apparatuur te verplichten waarmee de bemanning tijdens storm beter zicht krijgt op de risico’s. Ook gaat ze aandringen dat er meer controle komt op het vastzetten (sjorren) van containers in havens.
In zwaar weer verloor het containerschip MSC Zoe in de nacht van 1 op 2 januari 2019 in totaal 342 containers.
De MSC Zoe nam in de bewuste nacht de route die het dichtst bij de Waddeneilanden ligt. Containerschepen langer dan 200 meter worden nu bij slecht weer door de Kustwacht al geadviseerd de meer noordelijke route te nemen om de kans op containerverlies te verkleinen.
Deskundigen waarschuwden de Tweede Kamer eind vorige maand nog dat een ramp zoals met de bijna 400 meter lange MSC Zoe zo weer kan gebeuren. Van het containerschip wordt nog steeds honderdduizenden kilo’s aan lading vermist. Ook op de stranden van de eilanden spoelt nog steeds lading aan.
Bron: Schuttevaer.
28
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Japans containerschip verliest > 1900 containers in storm
et Japanse containerschip ONE Apus heeft maandagavond meer dan 1900 containers verloren. Dat gebeurde toen het schip van 14.000 TEU terecht H kwam in een storm op de Stille Oceaan. Veertig verloren containers zouden gevaarlijke lading bevatten.
De ONE Apus verloor honderden containers tijdens een storm. (Foto ONE)
Hoe groot de schade wel precies is, zal pas duidelijk worden als de ONE Apus terug is in Azië, en er een inspectie kan plaatsvinden. Het ongeval gebeurde ten noordwesten van Hawaii, op een tocht van de Chinese haven Yantian naar Long Beach in de Verenigde Staten. De kapitein is na het ongeluk meteen teruggevaren, om in een nog aan te wijzen Aziatische haven de nog aanwezige containers te redden en de schade op te nemen.
Containerverlies Als er daadwerkelijk 1.900 containers of meer in zee zijn verdwenen, is dat een ontzettend hoog aantal. Het aantal containers dat alle containerschepen bij elkaar wereldwijd verliezen op jaarbasis, werd door de World Shipping Council onlangs nog geschat op 1.382 stuks. Bij het veelbesproken ongeluk met de MSC Zoe van bijna twee jaar geleden verdwenen 342 containers in de Waddenzee. Het ONE Apus- ongeluk wordt vermoedelijk het grootste containerverlies sinds dat van de MOL Comfort. Dat schip, ook al van Japanse huize, verging in 2013 in de Indische Oceaan met 4.293 containers aan boord.
Bron: Schuttevaer.
29
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Eén keer havengeld betalen in hele gebied van North Sea Port
et ingang van 1 januari 2021 betalen (zee-)schepen die aanmeren in North Sea Port nog maar één tarief voor het hele grensoverschrijdende M havengebied. Wie meer goederen aan de haven bindt en duurzaam is, wordt extra beloond. De tarieven worden in 2021 en 2022 niet geïndexeerd. Of een zeeschip nu in Vlissingen komt, of in Terneuzen of Gent; dat maakt vanaf januari niet langer meer uit voor wat de tarifering betreft. Zeeschepen betalen nog maar één keer voor toegang tot de haven, het gebruik van de haveninfrastructuur en het goederenvolume, ongeacht waar in het gebied men wil aanmeren. Elk schip dat de haven bezoekt, betaalt voortaan één basisprijs - op basis van het bruto tonnage van het schip. Dit ‘basisticket’ geeft schepen en klanten een vlotte en efficiënte toegang tot de haven, voor onder meer het aanmeren en het verblijf in de haven, het gebruik van het haveninformatiesysteem, de nodige diepgang, en toegang tot de sluisplanning in Terneuzen.
Korting
Naast het basistarief wordt er ook een tarief voor het totale goederenvolume gehanteerd. Voor de diverse soorten goederen worden verschillende prijzen gebruikt. Hier zijn kortingen mogelijk. Hoe meer goederen havengebruikers naar de haven brengen, hoe meer korting ze krijgen. Schepen die voldoen aan de eisen voor groene schepen van de ‘Environmental Ship Index’ (ESI) worden eveneens beloond met een korting op het basisticket.
Bron: scheepvaartkrant
RH Marine and Damen support the Royal Netherlands Navy in smarter vessel maintenance
Marine en Damen Schelde Naval Shipbuilding (DSNS) gaan helpen het onderhoud van de schepen van de Koninklijke Marine (RNLN) RH efficiënter en voorspelbaarder te maken met behulp van data science. Beide bedrijven hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend met het
30
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Department of Material Conservation (DMI) van de RNLN. Het doel van de samenwerking is om data science in te zetten om de conditiebewaking van systemen te verbeteren, faalgedrag beter te voorspellen en uiteindelijk beter onderhoud te plannen.
Door de overgang naar voorspelbaar onderhoud zal de beschikbaarheid van marineschepen toenemen. De drie partijen hebben een roadmap gemaakt om alle data van de toekomstige marineschepen te kunnen verzamelen, opslaan en analyseren. Scheepsbouwer Damen gaat de marineschepen uitrusten met allerlei nieuwe sensoren en meters die procesdata van alle systemen aan boord zullen leveren. RH Marine zal de nodige infrastructuur leveren en onderhouden om die gegevens te verzamelen en op te slaan. De opslag vindt plaats in nieuwe beveiligde datawarehouses aan boord. Het RNLN kan de beschikbare data direct analyseren met behulp van machine learning, algoritmen, kunstmatige intelligentie (AI) en datamodelleringstechnieken. Daarnaast zorgt RH Marine ervoor dat de informatie uit de data en de status van alle systemen 24/7 duidelijk zichtbaar is op dashboards, zowel voor de bemanning aan boord als voor de onderhoudsorganisatie aan land. Het afgelopen jaar zijn de drie partijen hiervoor een pilot gestart op patrouillevaartuig Hr.Ms. GRONINGEN, dat door de marine als een soort techplatform ter beschikking is gesteld.
Door data science toe te passen vergroot de DMI haar innovatiekracht en dienstverlening. “Wat dit project uniek maakt, is dat we werken met militaire systemen”, zegt Harry Strikwerda, Proposal Manager ILS & Naval Services bij Damen Schelde Naval Shipbuilding. "Je hebt dus beveiligde netwerken nodig om te voorkomen dat indringers binnendringen." Daarom ontwikkelt RH Marine een ‘secure private cloud’ aan boord van de schepen. Ook zijn de systemen streng beveiligd. Door data beter te analyseren wil de DMI kunnen overschakelen van traditioneel correctief of gepland onderhoud naar modern voorspellend onderhoud. “Je hoeft dus alleen onderhoud uit te voeren als het echt nodig is. Dat maakt het veel efficiënter ”, zegt Dieter van Schagen, Sales Manager Defence, Safety & Security bij RH Marine. DSNS is de huisleverancier van de RNLN. Bij de bouw van nieuwe fregatten in de toekomst wordt vanaf de ontwerpfase rekening gehouden met het gebruik van data. Dit betekent dat samen met de opdrachtgever, het Ministerie van Defensie, gewerkt kan worden aan lagere levenscycluskosten. Hein van Ameijden, directeur DSNS: "De rol van de Koninklijke Marine als launching customer voor innovaties is essentieel voor de Nederlandse maritieme industrie. Enerzijds zorgt dit ervoor dat onze krijgsmacht blijft beschikken over state-of-the-art materieel Aan de andere kant stelt de nauwe samenwerking ons in staat om ons als bedrijfstak verder te ontwikkelen en internationaal concurrerend te zijn ".
Ook de samenwerking met RH Marine is logisch. De maritieme systeemintegrator heeft navigatieapparatuur, elektrische en automatiseringssystemen geleverd voor de meeste Nederlandse marineschepen. "We zijn erg blij met de ondertekening van de Ship Data Science-overeenkomst tussen Damen Schelde Shipbuilding Naval, de Koninklijke Marine en RH Marine. Door grote hoeveelheden data te verzamelen en te gebruiken, kunnen we een volgende stap zetten in de transitie van preventief naar
31
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
correctief. onderhoud naar voorspellend onderhoud en daardoor toenemende beschikbaarheid en up-time tegen lagere kosten. Ook stelt de nieuwe ICT-technologie ons in staat om veel minder bekabeling te gebruiken en functionaliteit te upgraden op bestaande schepen met slechts een software upgrade ”, aldus Hugo Loudon, Managing Director van RH Marine.
Bron: Maasmond Maritiem
Containership Rescues Man Clinging to Capsized Boat
A missing boater was found clinging to the hull of his capsized vessel. (Photo credit: a crew member aboard containership Angeles via U.S. Coast Guard)
en containerschip redde zondag een schipper die zich vastklampte aan de romp van zijn gekapseisde schip, ongeveer 140 kilometer ten oosten van Port E Canaveral, Florida. Stuart Bee vertrok vrijdag uit Cape Marina in Port Canaveral en werd zaterdag als vermist opgegeven nadat hij niet was teruggekeerd van zijn dagtocht. Een jachthavenlid nam zaterdag om 11:40 uur contact op met de Coast Guard Sector Jacksonville en verklaarde dat de 62-jarige Bee normaal gesproken niet de nacht op zijn 32-voetsboot STINGRAY blijft.
32
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Er werd een C-130 Hercules-vliegtuigbemanning van Coast Guard Air Station Clearwater gestuurd om Bee te zoeken en de dienstdoende wacht van Coast Guard Station Port Canaveral zorgde voor voorlopige en uitgebreide communicatie in een poging de vermiste schipper te lokaliseren. Er werd ook een luchtmachttoestel van de Amerikaanse douane en grenspatrouille gelanceerd om te helpen bij het zoeken.
Het commandocentrum van de 7e District Coast Guard deed een Enhanced Group Call aan zeelieden in de buurt van het zoekgebied om uit te kijken naar het schip en eventuele bevindingen aan de kustwacht te melden. Het 225 meter lange, onder Liberiaanse vlag varende containerschip ANGELES lokaliseerde de man levend op de romp van zijn gekapseisde boot en nam hem omstreeks 11 uur aan boord. "Levens redden op zee is onze hoogste roeping. Dit is echt een ongelooflijke uitkomst die de band tussen alle zeelieden weer eens onderstreept”, zei kapitein Mark Vlaun, commandant van Sector Jacksonville. "Dank aan onze missiepartners die in actie kwamen en aan allen die zich hebben ingezet om meneer Bee te vinden en te redden"
bron: Marinelink
Luister naar de Podcast van Arie Kleingeld PA3A
Arie Kleingold, PA3A, came to my attention because of his DXpeditions, through Mercy Ships, hospital ships, off the coast of Africa. In this QSO, Arie tells us his ham radio story beginning with his stint in the Merchant Marine to the present.
Klik op het plaatje voor de podcast.
33
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
SSTV-beelden vanaf ISS van 24 tot 31 december 2020
er gelegenheid van haar 20-jarig jubileum organiseert Amateur Radio on the International Space Station (ARISS) aan het einde van het jaar wederom SSTV- T uitzendingen vanaf het Internationaal Ruimtestation ISS. Ditmaal duren de uitzendingen een hele week, van 24 tot 31 december. Het exacte uitzendschema maakt ARISS op een later moment bekend.
Ook nu weer kunnen deelnemers ontvangen beelden uploaden op de website van ARISS : ARISS SSTV gallery.
SSTV-beelden vanaf ISS ontvangen
De slow scan-beelden worden op 145,80 MHz (+/- 3kHz dopplerverschuiving) in FM uitgezonden en maken gebruik van de PD120- mode. Een eenvoudige 2m-portofoon en het gratis programma MMSSTV zijn al voldoende om de SSTV-beelden te ontvangen en te decoderen. Om de beelden te ontvangen, verbind je de audio-uitgang van de ontvanger met de audio-ingang van een computer. Gebruik vervolgens MMSSTV om het signaal te decoderen.
Er bestaan overigens ook smartphone-apps om SSTV-beelden te decoderen. Je houdt dan eenvoudig de luidspreker van je 2m-ontvanger, bijvoorbeeld een kleine portofoon, in de buurt van je smartphone of tablet, waarna de app de beelden decodeert. Kijk voor een geschikte app in de appstore van je telefoon.
Weten wanneer je ISS kunt ontvangen? Bekijk het op Heavens-Above.
Video over SSTV-ontvangst van ESA
De Europese ruimtevaartorganisatie ESA publiceerde op 7 juli 2020 een aantal YouTube-video’s over de ontvangst van SSTV-beelden van het ISS. De eerste video, van zestien minuten, bespreekt onder andere de volgende onderwerpen:
Wat is SSTV?
Wat is amateurradio?
Welke baan volgt het ISS rond de aarde?
Hoe kun je vaststellen wanneer je het signaal van het ISS kunt ontvangen?
In aparte video’s wordt vervolgens besproken hoe je op de verschillende platformen (Windows, Mac, Android, Raspberry Pi, …) de SSTV-beelden kunt ontvangen.
34
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Voorbehoud
De SSTV-uitzendingen zijn afhankelijk van andere activiteiten van de ISS- bemanning. Daardoor kan het voorkomen dat de uitzendingen later plaatsvinden.
Deelnemende radio- en luisteramateurs worden uitgenodigd om ontvangen beelden te uploaden via de volgende pagina: ARISS SSTV Image Submission.
Bron: ARISS SSTV blog
Bron: Veron/ARRL door: Erwin van der Linden (PE1CUP)
Nieuwsbrief IARU Monitoring System regio 1
edere maand brengt het IARU Monitoring System een uitgebreide nieuwsbrief uit. Met daarin alle monitoring rapportage over de afgelopen maand. Zo resulteert dat I deze maand weer in twintig goed gevulde pagina’s met flink gedetailleerde informatie. In november waren er van tijd tot tijd redelijk tot goede condities en soms tot in de 10-meterband. Daarom waren de signalen van visboeien of de Iraanse OTH-radar goed te horen. Ook de enorm irritante OTHR (over the horizon radars) waren weer elke dag te vinden. Tevens was de OTH-radar, met de bijnaam de Misthoorn, afkomstig van China weer dagelijks aanwezig. De nieuwsbrief over november 2020 is vanaf nu in PDF formaat beschikbaar.
Bron: Veron
35
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Nieuwe VHF-handboek IARU-R1 beschikbaar als download
en nieuwe editie van het VHF-handboek van IARU Regio 1 (IARU-R1) is nu beschikbaar om te downloaden. Deze versie van het handboek bevat alle E actuele informatie over de VHF-, UHF- en SHF-amateurbanden voor de landen van Regio 1. Actualisering was nodig als gevolg van de vele besluiten die tijdens de IARU-R1-vergadering 2020 werden genomen.
Het 176 pagina’s tellende digitale boekwerk kan op de IARU- R1-website worden gedownload: IARU-R1 VHF Handbook (version 9.00, November 2020).
Bron: Veron
36
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
‘De Olijke Rotterdammer’
Desiderius Erasmus (1466-1536)
as een Nederlandse priester, theoloog, filosoof, schrijver en humanist. De humanisten waren voorstander van een uitgebreide hervorming van het W onderwijs, waarvan zij hoopten dat deze voor een optimale ontwikkeling van de menselijke mogelijkheden door de combinatie van kennis en deugd zou zorgen.
In de Maasstad wordt sinds 2006 op 28 oktober jaarlijks de geboortedag van de humanist gevierd; het uitbrengen van het bekende geschrift Lof der zotheid wordt elke eerste dag van april herdacht en er is jaarlijks op 11 juli (zijn sterfdatum) de 'Nacht van Erasmus'. Om in zijn geboorteplaats de invloed van Erasmus in de huidige tijd te blijven belichten werd in 2010 het 'Comité Erasmus, Icoon van Rotterdam' opgericht. In 2016 is op het Grotekerkplein ter markering van de plaats van zijn geboortehuis het Erasmusmonument gerealiseerd. Het bestaat uit een vrijstaand object dat wat weg heeft van een trapgevel.
Veel Rotterdammers hebben als kind bij het standbeeld van Erasmus gestaan, in spanning het moment afwachtend waarop hij een blad zou omslaan van zijn boek. Volgens de overlevering gebeurt dit precies om twaalf uur, maar je moet wel heel goed opletten. De kinderen kijken dus ademloos toe en tellen de slagen van de klok. En ouders maar zeggen dat ze niet goed hadden geteld of niet goed hadden opgelet.
Fragment uit het lied ‘Erasmus’ door de Amazing Stroopwafels:
Maar die dooie op het Kerkplein
Met z’n groenbeslagen huid
Heeft geen opgestroopte mouwen,
Ziet geen moer, hoort geen geluid
Die geleerde steen des aanstoots
Doet al eeuwenlang geen fluit
Erasmus laat je klauwen wapperen
Want dat boek is nou wel uit.
37
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Het Rotterdams ABC
et Rotterdams taaltje is een prachtig stadsdialect (doorspekt met straat- en haventaal) met als meest kenmerkende eigenschap de wat zangerige H uitspraak. Een selectie van door Rotterdammers veel gebruikte woorden die het taaltje kenmerken zijn door Herco Kruik bij elkaar verzameld en in boekvorm uitgebracht, waaruit wij enkele uitdrukkingen in alfabetische volgorde per nieuwsbrief zullen citeren.
In deze editie is de letter E voor……
Echwel / Echie - Veel gebruikt door Emmeren – Zeuren Rotterdammers om duidelijk te maken of iets wel of niet zo is. De fameuze ‘Joh, loop niet zo te emmeren Rotterdamse T-regel betekent hier dat Enge neel / Eng persoon de ‘t’ wordt weggelaten. Errefenissie / Erfenis Eendebier - Kraanwater ´’t s goed weer om een errefenissie te Effies – Eventjes verdelen´ (als het regent)
Erreges - ergens
38
NIEUWSBRIEF PI4HAL
Januari 2021, nr. 1
Colofon en SOWP / VWOA links
Colofon: De nieuwsbrief is bedoeld voor leden van de Vereniging radiozendamateurs stoomschip Rotterdam en andere geïnteresseerden. De nieuwsbrieven zijn terug te vinden op www.pi4hal.nl onder de rubriek Nieuws. De PI4HAL nieuwsbrief verschijnt eenmaal per maand.
Deadline voor het inleveren van artikelen of anekdotes: de 25ste van elke maand.
De nieuwsbrieven mogen naar eigen inzicht worden verspreid.
Deze nieuwsbrief kwam tot stand met medewerking van en/of artikelen uit:
• Edward Neef PE1EEF • Wikipedia • Harm de Haan PG2GF • Schip op schip af • ARRL • Arie Kleingeld PA3A • YouTube • [email protected] • Schuttevaer • Towingline.com • Veron • 100 Maritieme uitvindingen
corrector: Ger Rossel PC3GER (eind)redactie: Bert Trumpie PC4Y
Klik op het stuurrad voor pure R/O nostalgie en foto’s
Klik ook hier op het logo voor een wereld vol nostalgie en foto’s
VWOA - Veteran Wireless Operators Association.
39