ERMENEK İLÇE RAPORU

2019

İÇİNDEKİLER

1. ÖNSÖZ ...... 4 2. DOĞAL YAPI ...... 5 3. SEGE...... 6 4. DEMOGRAFİK YAPI ...... 6 4.1. Nüfus...... 6 4.2. Yaş Grupları...... 6 4.3. Yaş Bağımlılık Oranları ...... 8 5. EKONOMİ ...... 8 5.1. İşyeri ve Çalışan Sayılarının Sektörlere göre dağılımı ...... 8 5.2. İlçede Öne Çıkan Sektörler ...... 11 6. EĞİTİM ...... 14 6.1. Eğitim Genel Durumu ...... 14 6.2. Bitirilen Eğitim Düzeyi ...... 14 7. SAĞLIK ...... 15 8. TARIM VE HAYVANCILIK ...... 15 8.1. Tarım Alanları ...... 15 8.2. Bitkisel Üretim ...... 16 8.2.1. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler ...... 16 8.2.2. Sebzeler ...... 17 8.2.3. Meyveler ...... 18 8.3. Hayvansal Üretim ...... 19 8.3.1. Canlı Hayvan Sayıları ...... 19 8.3.2. Hayvansal Üretim Miktarları ...... 20 8.3.3. Arıcılık Faaliyeti Yapan İşletme Sayısı ...... 20 8.3.4. Tavukçuluk ...... 20 8.3.5. Kırkılan Hayvan Sayısı ...... 21 8.3.6. Sağılan Hayvan Sayısı ...... 21 9. ERİŞİLEBİLİRLİK ...... 22 10. TURİZM ...... 23 10.1. Geceleme İstatistikleri ...... 23 10.2. İlçe Turizm Envanteri ...... 23 11. GZFT ...... 26 12. İLÇE HAKKINDA BELİRTİLMEK İSTENEN DİĞER HUSUSLAR ...... 28 13. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME ...... 30

2

GRAFİK DİZİNİ

Grafik 1 İlçe Nüfus Durumu ...... 6 Grafik 2 İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı ...... 7 Grafik 3 İlçe Yaş Piramidi,2018 ...... 7 Grafik 4 Nüfusun Yaş Bağımlılık Düzeyi ...... 8 Grafik 5 Tarım Alanları ...... 15 Grafik 6 Arıcılık Faaliyeti Yapan İşletme Sayısı ...... 20 Grafik 7 Yıllar İtibariyle Tavuk Sayıları ...... 21 Grafik 8 Yıllar İtibariyle Kırkılan Hayvan Sayısı ...... 21 Grafik 9 Yıllar İtibariyle Sağılan Hayvan Sayısı ...... 22

TABLO DİZİNİ

Tablo 1 Sektörlere göre toplam sigortalı çalışan sayısı ...... 9 Tablo 2 Tablo 2 Sektörlere göre toplam işyeri sayısı ...... 10 Tablo 3 Sektörlere göre ilçece yoğunlaşma katsayıları...... 12 Tablo 4 Eğitim Genel Durumu, 2018 ...... 14 Tablo 5 Bitirilen Eğitim Düzeyi,2017 ...... 14 Tablo 6 Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler İstatistikleri,2018 ...... 16 Tablo 7 Sebzecilik İstatistikleri,2018 ...... 17 Tablo 8 Meyvecilik İstatistikleri,2018 ...... 18 Tablo 9 Canlı Hayvan Sayıları, Adet, 2018 ...... 20 Tablo 10 Hayvansal Üretim Miktarları, Ton,2018 ...... 20 Tablo 11 İlçenin Erişilebilirlik Düzeyi,2013 ...... 22

3 1. ÖNSÖZ

Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, ) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir.

Bölgesel gelişmeye yönelik olarak icra edilecek bütün faaliyetlerin temeli ise bölgenin bütün detayları ile iyi tanınmasından geçmektedir. Bu nedenle, bölgenin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit edilmesi, mevcut sahip olunan değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve bölgesel kalkınmayı sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili olarak icra edilmesi gerekmektedir.

Bu amaca yönelik ilk olarak MEVKA, Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve 2010-2013 bölge planını hazırlamıştır. Bu işlem yapılırken bölgeyi oluşturan ilçelere yönelik olarak GZFT Analizi çalışması gerçekleştirilmiş ve her ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır. 2012 yılında “2014-2023 Karaman Konya Bölge Planı” hazırlık çalışmaları kapsamında tüm ilçelerde Kaymakamlar başkanlığında kurulan komisyonlar ile 6’şar adet toplantı düzenlenerek, ilçelerin 2023 yılı vizyonları belirlenmiş ve gerçekleştirilmesi öngörülen faaliyetler komisyon tarafından planlanmıştır. 2014 yılında mevcut durumu gösterir ilçe raporları ajansımız uzmanlarınca güncellenmiştir. 2019 yılına gelindiğinde ise ilçelerde yaşanan gelişmelerin görülmesi için ilçe raporları güncellenmiştir.

Bu doküman, İlçenin mevcut durumunu göstermekte ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı oluşturacağı düşünülmektedir. İlçe raporlarının hazırlanmasında kurumlar tarafından yayınlanan en güncel veriler kullanılmış olup İlçe Kaymakamlıkları tarafından hazırlanan ilçe brifinglerinden de yararlanılmıştır.

4 2. DOĞAL YAPI

Karaman ili ilçesi, 36°58’ Kuzey enlemi ile 32°53’ Doğu boylamı arasında yer almaktadır. İl merkezine uzaklığı 160 km’dir. İlçenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1.250 metredir. İlçenin, kuzeyinde Karaman, Konya ili Hadim ilçesi, güneyinde Antalya ili Gazipaşa ilçesi, Mersin ili Anamur ilçesi, batısında Sarıveliler, Başyayla ilçeleri ve doğusunda Mersin ili Mut, Gülnar ilçeleri bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 1.222,9 km²’dir.

Orta Torosların üzerinde yer alan Ermenek ilçesi birçok akarsu kaynaklarını, yaylaları, mesire yerlerini, tarihi ve tabii güzellikleri içerisinde barındırmaktadır. Bölgenin tüm sularını, bölgenin önemli akarsularından olan Ermenek Çayı toplamaktadır. Ermenek ve çevresinde ova olmamasına karşın vadiler arasında bir kısım genişçe düzlükler bulunmaktadır. Bölgenin en alçak yeri ve en geniş düzlüğünü oluşturan Sarıtaş Bucağı ile Çimene Kapızı alanına enerji amaçlı Ermenek Barajı ve HES göl sahası inşası yapılmasından dolayı geniş düzlükler yerini baraj sularına bırakmıştır. İlçe Alan Kullanım Dağılımı Tablosu Ermenek Alan Kullanım/ Ermenek Alan Karaman Alan Türkiye Alan 30. Göller Alan Adı Kullanım Türü Kullanım Türü Kullanım Türü Karaman TR52 Türkiye Havzası (İle (%) (%) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) düşen) Arazi (%) Tarım Arazisi 25.559,6 20,90 264.880,6 30,03 24.294.680,8 31,00 9,65 1,02 6,22 0,11 Çayır-Mera 11.968,9 9,79 290.098,8 32,88 14.616.687,3 18,65 4,13 1,14 9,50 0,08 Orman 46.184,1 37,76 160.972,3 18,25 21.389.783,0 27,30 28,69 6,59 9,47 0,22 Diğer 38.584,7 31,55 166.241,6 18,84 18.056.548,9 23,04 23,21 5,53 10,74 0,21 Toplam 122.297,3 100 882.193,4 100 78.357.700,0 100 13,86 2,46 8,84 0,16 * Karaman Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009), DSİ

5 Ermenek ilçesi 122.297,3 ha’lık alan ile Karaman’ın %13,86’sını, Türkiye’nin ise %0,16’sını olup. İlçe toplam alanının %20,90’ı tarım arazilerine ayrılmış olup, bu oran Türkiye ortalamasının ve Karaman ortalamasının altındadır. Toplam alanın %9,79 gibi bir oranı çayır-mera alanları için ayrılmıştır. Toplam alanın %37,76’lık bir alan ormanlık alan olup, Türkiye ve Karaman ortalamasının üzerindedir.

3. SEGE

Bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılması politikası bölgesel gelişme sorununun temel bileşenlerinden bir tanesidir. Toplamda 37 ilçeden oluşan Konya Karaman Bölgesi’nde ilçeler arasında ciddi gelişmişlik farkları yaşanmaktadır. Bölgenin sahip olduğu geniş yüzölçümü nedeniyle kırsal ve kentsel alanlar arasındaki fiziki erişim imkânlarının sınırlı kalması ve buna bağlı olarak da mal, hizmet ve insan akımlarında kaliteli ve verimli bir hizmetin sunulamamasıdır. Bölgedeki ilçelerin gelişmişlik düzeylerinin sosyo-kültürel ve ekonomik değişkenler yardımıyla ölçülmesi ve birbirleriyle analitik olarak karşılaştırılması TR 52 ilçeleri arasındaki gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik politikaların oluşturulması sürecinde önem taşımaktadır. Buna göre 2011 yılında yapılan sosyal gelişmişlik endeksi çalınmasına göre ilçe 37 ilçe arasında 20. Sırada yer alırken 2013 yılında da 21.sıraya gerilemiştir. 2019 yılında Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından hazırlanan Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksinde belirlenen değişkenlere göre ilçe 37 ilçe arasında 14.sırada yer almaktadır. 4. DEMOGRAFİK YAPI

4.1. Nüfus TÜİK ADNKS verilerine göre İlçe nüfusu 2018 yılı itibariyle 28.832 kişidir. Toplam nüfus yıllar içerisinde çok küçük miktarlarda düşmüştür. İlçe yıllar bazında büyük nüfus kayıplarına uğramamakla beraber ilçeden dışarıya yoğun bir göç olmamıştır. İlçede 2008 yılına göre 2018 yılında şehir nüfusunda %8’lik bir artış olurken, köy nüfusunda %16’lık bir düşü olmuştur.

Grafik 1 İlçe Nüfus Durumu

35000 31.341 31.182 30.897 30.585 30.361 30.057 30.064 29.957 29.558 29.475 28.903 28.832 30000

25000 20.499 20.732 20.070 19.767 19.365 19.019 18.994 18.625 18.330 20000 17.831 17.353 17.558

15000

10000 10.683 10.609 10.827 10.818 10.996 11.038 11.070 11.332 11.228 11.644 11.550 11.274 5000 Köy Şehir Toplam 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kaynak: TÜİK,2019 4.2. Yaş Grupları İlçede bulunan nüfusun yaş aralıklarına göre dağılımı incelendiğinde 2018 yılı itibariyle en fazla 15 -64 yaş arası nüfusun yer aldığı görülmektedir. 0-14 yaş aralığındaki nüfus 2018 yılı itibariyle toplam nüfusun % 19,63 ünü oluşturmaktadır. 65 yaş üstü nüfus ise ilçedeki toplam nüfusun %15,89 udur.

6 Zaman içinde 65 yaş üstü nüfus az da olsa artmaktadır.. İlçede 0-14 yaş grubu nüfus azalırken, 65 üstü yaş grubu nüfusu artmaktadır. Bu veriden ilçenin giderek yaşlandığı gözlemlenmektedir. Karaman merkezle karşılaştırıldığında ilçenin nüfusunun giderek yaşlandığı gözlemlenmektedir. Karaman Merkez’e göre 65 yaş üstü nüfus ilçede daha fazla bir orana sahiptir.

Grafik 2 İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı 70,00 62,48 63,47 63,33 63,62 63,61 63,47 63,78 63,89 63,66 64,47 64,24 64,48 60,00 50,00 40,00

30,00 24,79 23,83 23,40 22,63 22,36 22,16 21,60 20,93 20,82 20,25 20,10 19,63 20,00

10,00 15,51 15,66 15,89 12,73 12,71 13,27 13,76 14,03 14,37 14,62 15,18 15,27 0,00 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Toplam Toplam 0-14 Toplam Toplam 15-64 Toplam Toplam 65+

Kaynak: TÜİK,2019 İlçenin nüfus piramidi incelendiğinde genç ve orta yaş nüfusunun çoğunlukta olduğu görülmektedir. İlçede yaş piramidinde 0-14 yaştan 15-54 yaş arasına kadar nüfus sayısının benzer olduğu gözlemlenirken, 65 üstü yaş grubu nüfus sayısı genç nüfus sayısına göre daha azdır. Karaman merkezle karşılaştırıldığında ilçede yaşlı nüfusunun Merkeze göre oran olarak daha fazla olduğu görülmektedir. Genç nüfusun ise Ermenek ilçesine göre Karaman Merkez’de oran olarak daha fazla olduğu gözükmektedir. İlçenin şu an dışa çok göç veren bir ilçe olmasa da önümüzdeki yıllarda yaşlanan nüfusla ve iş olanaklarının kısıtlı olmasından dolayı dışa daha fazla göç vereceği tahmin edilmektedir.

Grafik 3 İlçe Yaş Piramidi,2018 90-+ 85-90 erkek kadın 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4

Kaynak: TÜİK,2019

7 4.3. Yaş Bağımlılık Oranları Bağımlı nüfus, bir toplumda ekonomik olarak üretken olmayan nüfustur. Kendileri çalışmayıp, toplumdaki çalışanların ürettiklerini tüketen nüfus kitlesine bağımlı nüfus, bunların toplam nüfusa oranına ise bağımlılık oranı veya bağımlı nüfus oranı denir. İlçede 2007-2018 yılları arasında yaş bağımlılık oranları incelendiğinde Toplam yaşlı bağımlılık oranları artarken, toplam genç yaş bağımlılık oranı yıllar içerisinde azalmaktadır. İlçede 2007-2018 yılları arasında yaş bağımlılık oranları incelendiğinde toplam yaş bağımlılık oranında bir değişim gözlemlenmezken, Toplam genç yaş bağımlılık oranı yıllar içerisinde azalmaktayken, toplam yaşlı bağımlılık oranı giderek artmaktadır. 2018 yılı itibariyle ilçede toplam yaş bağımlılık oranı 55,08 yaşlı bağımlılık oranı 24,63 ve genç yaş bağımlılık oranı ise 30,44’tür. Karaman Merkezle karşılaştırıldığında Toplam yaş bağımlılık oranı Karaman Merkez’de %47,25,toplam genç bağımlılık oranı%34,32, toplam yaşlı bağımlılık oranı %12,93’tür. Buradan da anlaşıldığı üzere yıllar bazında ilçede yaşlı bağımlılık oranı artmaktadır.

Grafik 4 Nüfusun Yaş Bağımlılık Düzeyi 70,00 60,04 57,56 57,91 57,19 57,21 57,56 56,80 56,52 57,07 55,67 60,00 55,10 55,08 50,00 39,67 37,54 36,95 35,57 35,16 34,92 33,87 40,00 32,75 32,71 31,41 31,29 30,44 30,00 20,00 23,76 24,36 23,69 24,38 24,63 20,96 21,63 22,05 22,63 22,93 10,00 20,37 20,02 0,00 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Toplam Toplam Yaş Bağlımlık Oranı Toplam Genç Yaş Bağlımlık Oranı Toplam Yaşlı Bağlımlık Oranı

Kaynak: TÜİK,2019

5. EKONOMİ

5.1. İşyeri ve Çalışan Sayılarının Sektörlere göre dağılımı İlçeye ait sigortalı çalışan ve işyeri sayıları sektörler bazında derlenmiştir. 2018 yılı itibariyle ilçede toplam 3568 kayıtlı sigortalı çalışan vardır. Sektörlere göre toplam sigortalı çalışan sayıları incelendiğinde ilçede en fazla Eğitimde istihdamın sağlandığı görülmektedir. İkinci sırada Kömür ve linyit çıkartılması, üçüncü sırada ise Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) gelmektedir. İlçede Kömür ve linyit çıkartılması faaliyetlerinde çalışanların sayısı madencilik faaliyetlerinin fazla olmasındandır. İlçede 6 faal 3 faal olmayan maden ocağı bulunmaktadır. İlçede eğitim faaliyetlerinin ilk sırada yer almasının nedeni okullarda çalışan öğretmen sayısından kaynaklandığı tahmin edilmektedir.

8 Tablo 1 Sektörlere göre toplam sigortalı çalışan sayısı Toplam SIGORTALI_SAYISI ERMENEK 2015 2016 2017 2018 Eğitim 188 575 551 510 Kömür ve linyit çıkartılması 991 626 488 469 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 209 207 260 245 Bina inşaatı 330 347 332 244 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) 84 277 241 223 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 233 288 272 220 Binalar ile ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi faaliyetleri 271 422 309 176 Bina dışı yapıların inşaatı 416 393 284 150 Yatılı bakım faaliyetleri 128 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı 5 54 104 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 81 80 92 93 Gıda ürünlerinin imalatı 51 48 57 91 Güvenlik ve soruşturma faaliyetleri 53 52 82 82 Büro yönetimi, büro destek ve iş destek faaliyetleri 63 71 72 73 İstihdam faaliyetleri 88 74 105 66 Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 58 69 61 61 İnsan sağlığı hizmetleri 27 25 43 61 Konaklama 69 61 59 61 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı 86 82 76 60 Ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun üretimi 352 47 275 56 Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 325 170 53 54 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 7 23 42 43 Özel inşaat faaliyetleri 38 59 57 42 Üye olunan kuruluşların faaliyetleri 38 41 38 33 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı 27 24 26 32 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri 28 29 9 25 Mobilya imalatı 13 17 16 16 Hukuk ve muhasebe faaliyetleri 7 15 13 14 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 9 14 11 11 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 22 19 19 11 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 5 9 2 9 Bilgisayarların, kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 9 9 9 9 Tekstil ürünlerinin imalatı 3 8 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması 9 7 7 7 Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği 8 13 7 7 Diğer imalatlar 5 8 6 7 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 2 4 3 6 Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler 13 27 11 6 Spor faaliyetleri, eğlence ve dinlence faaliyetleri 1 2 5 Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı 3 3 3 5 Veterinerlik hizmetleri 2 2 4 4 Kiralama ve leasing faaliyetleri 4 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı 3 34 12 4 Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler 126 148 132 4 Kanalizasyon 13 4 Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç) 3 3 3 4 Ana metal sanayii 1 2 3 3 Telekomünikasyon 5 3 5 2 Gayrimenkul faaliyetleri 1 4 2 2 Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri 2 3 3 2 9 Toplam SIGORTALI_SAYISI ERMENEK 2015 2016 2017 2018 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 1 1 3 2 Kumar ve müşterek bahis faaliyetleri 1 1 1 2 Metal cevherleri madenciliği 2 3 3 2 Atığın toplanması, ıslahı ve bertarafı faaliyetleri; maddelerin geri kazanımı 2 Bilgi hizmet faaliyetleri 1 1 1 1 Giyim eşyalarının imalatı 1 1 1 1 Diğer hizmet faaliyetleri 3 1 Kütüphaneler, arşivler, müzeler ve diğer kültürel faaliyetler 1 1 Diğer mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 1 Elektrikli teçhizat imalatı 1 Genel Toplam 4372 4460 4224 3568 Kaynak: SGK 2019

2018 yılı itibariyle ilçede toplam 54 kayıtlı işyeri vardır Sektörlere göre toplam işyeri sayıları incelendiğinde ilçede en fazla Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) sektöründe işletmenin varlığı dikkat çekmendedir. İkinci sırada Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı, üçüncü sırada ise Bina inşaatı faaliyetleri gelmektedir. İlçede madencilik dışında belirgin bir üretim faaliyeti bulunmamakta olup genelde ticari faaliyetler mevcuttur.

Tablo 2 Tablo 2 Sektörlere göre toplam işyeri sayısı Toplam ISYERI_SAYISI ERMENEK 2015 2016 2017 2018 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 72 75 87 92 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 84 74 93 74 Bina inşaatı 50 50 36 42 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 26 26 34 35 Büro yönetimi, büro destek ve iş destek faaliyetleri 25 23 24 23 Binalar ile ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi faaliyetleri 29 36 36 20 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende 12 15 16 19 ticareti ile onarımı Gıda ürünlerinin imalatı 15 12 16 19 Bina dışı yapıların inşaatı 22 15 19 15 Kömür ve linyit çıkartılması 16 15 16 15 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 4 9 11 14 Eğitim 7 12 11 14 Özel inşaat faaliyetleri 15 19 15 14 Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 6 8 10 10 Konaklama 12 11 10 9 İnsan sağlığı hizmetleri 5 2 4 8 Hukuk ve muhasebe faaliyetleri 5 9 8 8 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı 7 10 8 7 Mobilya imalatı 3 6 6 7 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri 4 5 5 7 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı 1 5 7 Güvenlik ve soruşturma faaliyetleri 6 5 10 7 Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 4 4 3 5 İstihdam faaliyetleri 2 2 3 5 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) 4 6 9 5 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 2 5 6 5 Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği 3 5 3 4 Diğer imalatlar 3 5 3 4 Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı 3 3 3 4 10 Toplam ISYERI_SAYISI ERMENEK 2015 2016 2017 2018 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 3 3 2 3 Spor faaliyetleri, eğlence ve dinlence faaliyetleri 1 2 3 Ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun üretimi 9 7 9 3 Bilgisayarların, kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 4 4 4 3 Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler 3 5 3 3 Üye olunan kuruluşların faaliyetleri 3 4 3 3 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, 3 4 4 3 saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı Tekstil ürünlerinin imalatı 1 2 Gayrimenkul faaliyetleri 1 2 2 2 Telekomünikasyon 4 3 4 2 Kumar ve müşterek bahis faaliyetleri 1 1 1 2 Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç) 2 2 2 2 Veterinerlik hizmetleri 1 1 1 2 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 2 3 3 2 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması 2 2 2 2 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 1 1 1 1 Ana metal sanayii 1 1 1 1 Kanalizasyon 1 1 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 1 1 2 1 Giyim eşyalarının imalatı 1 1 1 1 Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri 1 1 1 1 Kütüphaneler, arşivler, müzeler ve diğer kültürel faaliyetler 1 1 Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler 2 4 3 1 Metal cevherleri madenciliği 1 1 1 1 Diğer hizmet faaliyetleri 1 1 Yatılı bakım faaliyetleri 1 Atığın toplanması, ıslahı ve bertarafı faaliyetleri; maddelerin geri 1 kazanımı Bilgi hizmet faaliyetleri 1 1 1 1 Kiralama ve leasing faaliyetleri 1 Elektrikli teçhizat imalatı 1 Diğer mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 1 Genel Toplam 496 522 565 549 Kaynak: SGK 2019 5.2. İlçede Öne Çıkan Sektörler İlçeye ait ekonomik veriler Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan temin edilmiştir. Elde edilen veriler kapsamında nace rev 2 2li kodda işyeri ve sigortalı çalışan sayıları analiz edilmiştir. Bu analizde amaç TR52 düzey 2 bölgesine göre ilçede spesifik olarak yoğunlaşmanın yaşandığı sektörlerin tespit edilmesidir. Bunun için ise “location Quotient” yöntemi kullanılmıştır. İmalat sanayi yoğunlaşması “Yoğunlaşma Katsayısı (YK) Analizi ile imalat sanayi 2’li kodda 2018 yılı için yapılmıştır.

11 YOĞUNLAŞMA KATSAYISI (YK) (LOCATİON QUOTİENT) YK genelde bir sektörün belli bir bölgedeki yığılmasını ulusal referansla ölçmeye yaramaktadır. Bir sektörün YK değerinin 1’den büyük çıkması sektörün o bölgede yoğunlaştığı anlamına gelmektedir. Öte yandan bir sektördeki kat sayının zaman içerisindeki değişimine bakılarak sektörün yoğunlaşmasının azaldığı ya da arttığı gözlemlenebilir. Ayrıca bu değişime bakılarak daha önce bölgede yoğunlaşma göstermemesine ancak zaman içerisinde yoğunlaşan sektörlere özel önem verilebilir. Ancak diğer yandan YK değeri 1’den büyük çıkan her sektörü bölgede rekabetçi olarak yorumlamak doğru değildir. YKi=(ai/at) / (Ai/At)

 ai=ilçenin i sektöründeki toplam istihdamı  at= ilçenin toplam istihdamı  Ai= bölgenin i sektöründeki toplam istihdamı  At= bölgenin toplam istihdamı

Yoğunlaşma Katsayısı ile ilgili Açıklama: Yoğunlaşma katsayısı ile TR52 bölgesi içindeki x sektörde istihdam edilen kişi sayısının ilçelere pay edilmesi ile oransal olarak hangi ilçelerin öne çıktığını görmüş oluyoruz. Yani ilçenin en fazla istihdamının hangi sektörde olduğunu gösteren bir rakam değildir. Hatta ilçede en az istihdam o sektörde bile olsa yoğunlaşma katsayısı yüksek çıkabilmektedir. Örneğin TR52’de x sektöründe 2 kişi istihdam ediliyor olsun ve bunun biri A biri de B ilçesinde, ancak A ve B ilçelerindeki istihdam sayıları da en az x sektöründe olsa bile bu sektörün yoğunlaşma oranı A ve B ilçelerinde çok yüksek çıkacaktır.

Buna göre ilçede Kömür ve linyit çıkartılması, istihdam faaliyetleri, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği, yatılı bakım faaliyetlerininTR52 bölgesine göre daha fazla yoğunlaştığı görülmektedir. İlçede Ermenek Baraj Gölü’nün bulunması ilçede balıkçılığı elverişli duruma getirdiğinde bu kapsamda faaliyetler yapılmaktadır. Bunun yanısıra ilçede 6 faal maden ocağı bulunduğundan dolayı kömür ve linyit çıkartılması öncelik kazanmıştır. Ayrıca ilçede yaşlı nüfusun fazla olmasından dolayı yatılı bakım faaliyetlerinin de ilçe için önemli olduğu düşünülmektedir.

Tablo 3 Sektörlere göre ilçece yoğunlaşma katsayıları ERMENEK YK İSTİHDAM Yüzde Kömür ve linyit çıkartılması 89,845 469 13,14 İstihdam faaliyetleri 21,38 66 1,85 Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği 16,203 7 0,2 Yatılı bakım faaliyetleri 12,871 128 3,59 Ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun üretimi 5,291 56 1,57 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı 3,037 60 1,68 Üye olunan kuruluşların faaliyetleri 2,964 33 0,92 Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 2,606 61 1,71 Kanalizasyon 2,377 4 0,11 Bina dışı yapıların inşaatı 2,198 150 4,2 Konaklama 1,742 61 1,71 Veterinerlik hizmetleri 1,709 4 0,11 Kumar ve müşterek bahis faaliyetleri 1,622 2 0,06 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 1,44 220 6,17 Güvenlik ve soruşturma faaliyetleri 1,405 82 2,3 Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri 1,347 2 0,06 Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 1,27 54 1,51 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) 1,207 223 6,25 Eğitim 1,177 510 14,29 Metal cevherleri madenciliği 1,1 2 0,06 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 1,079 6 0,17 Büro yönetimi, büro destek ve iş destek faaliyetleri 0,995 73 2,05 Binalar ile ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi faaliyetleri 0,965 176 4,93 12 Diğer imalatlar 0,942 7 0,2 Bina inşaatı 0,927 244 6,84 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 0,898 93 2,61 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 0,843 245 6,87 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı 0,813 104 2,91 Özel inşaat faaliyetleri 0,81 42 1,18 Bilgisayarların, kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 0,792 9 0,25 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz 0,778 25 0,7 faaliyetleri Telekomünikasyon 0,774 2 0,06 İnsan sağlığı hizmetleri 0,681 61 1,71 Spor faaliyetleri, eğlence ve dinlence faaliyetleri 0,613 5 0,14 Kiralama ve leasing faaliyetleri 0,593 4 0,11 Mobilya imalatı 0,58 16 0,45 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması 0,569 7 0,2 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende 0,538 32 0,9 ticareti ile onarımı Tekstil ürünlerinin imalatı 0,455 8 0,22 Hukuk ve muhasebe faaliyetleri 0,419 14 0,39 Gıda ürünlerinin imalatı 0,313 91 2,55 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 0,306 43 1,21 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 0,296 11 0,31 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 0,275 9 0,25 Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç) 0,273 4 0,11 Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler 0,254 4 0,11 Kütüphaneler, arşivler, müzeler ve diğer kültürel faaliyetler 0,24 1 0,03 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 0,219 11 0,31 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların 0,215 4 0,11 imalatı Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı 0,204 5 0,14 Bilgi hizmet faaliyetleri 0,2 1 0,03 Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler 0,148 6 0,17 Atığın toplanması, ıslahı ve bertarafı faaliyetleri; maddelerin geri 0,132 2 0,06 kazanımı Gayrimenkul faaliyetleri 0,057 2 0,06 Ana metal sanayii 0,054 3 0,08 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 0,045 2 0,06 Diğer hizmet faaliyetleri 0,044 1 0,03 Giyim eşyalarının imalatı 0,023 1 0,03 Diğer mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 0 0 Elektrikli teçhizat imalatı 0 0

13 6. EĞİTİM

İlçeye ait eğitim istatistiklerin elde edilmesinde biricik kaynaklar İl Milli eğitim Müdürlüğü ve TÜİK resmi istatistik programı olmuştur. İstatistikler eğitimin genel durumu ve bitirilen eğitim düzeyi olmak üzere iki ana başlık altında incelenmiştir.

6.1. Eğitim Genel Durumu Tablo 4 Eğitim Genel Durumu, 2018 Derslik Öğretmen Başına Başına OKUL /KURUM ÖĞRENCİ DERSLİK ÖĞRETMEN Düşen Düşen Öğrenci Öğrenci Sayısı Sayısı İLKOKUL 12 1505 141 106 10,7 14,2 LİSE 11 1987 130 149 15,3 13,3 OKUL ÖNCESİ 1 431 9 6 47,9 71,8 ORTAOKUL 12 1659 75 119 22,1 13,9 TOPLAM 36 5582 355 380 15,7 14,7 Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü,2019 2018 yılı itibari ile ilçede 355 derslik, 380 öğretmen ve 5582 öğrenci bulunmaktadır. İlçede derslik başına düşen öğrenci sayısı 15,7 iken öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 14,7 dir. Karaman Merkezde ise derslik başına düşen öğrenci sayısı 17,9 iken öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 14,9’dur. Türkiye genelinde ise öğretmen başına 17 öğrenci, derslik başına da 17 öğrenci düşmektedir. İlçenin ortalamaları Türkiye geneline göre düşüktür. Bunun yanısıra Ermenek ilçesinde Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’ne ait bir yüksek meslek okulu bulunmaktadır. Burada elektrik, muhasebe ve vergi uygulamaları, su ürünleri büro hizmetleri ve yönetici asistanlığı, tıbbi ve aromatik bitkiler, sosyal güvenlik, bilgisayar programcılığı, sağlık kurumları işletmeciliği, rekreasyon yönetimi bölümleri yer almakta olup 772 öğrenciye sahiptir.

6.2. Bitirilen Eğitim Düzeyi Tablo 5 Bitirilen Eğitim Düzeyi,2017 Yüksek Ortaokul Lisans (5 Veya Lise Ve Yüksek Veya 6 Okuma Okuma Yazma Dengi Dengi okul Yıllık Yazma Bilen Fakat Bir Meslek Meslek Veya Fakülteler Bilmeyen Okul Bitirmeyen İlkokul İlköğretim Ortaokul Okulu Fakülte Dahil) Doktora Bilinmeyen 2008 10,7 19,5 38,3 11,3 3,1 10,5 3,0 0,1 0,0 3,4 2009 8,5 17,8 41,4 12,4 3,1 10,6 3,7 0,1 0,0 2,5 2010 7,4 17,2 35,5 18,5 3,4 12,1 3,6 0,1 0,0 2,2 2011 5,4 18,7 34,8 18,8 3,0 13,2 4,6 0,2 0,0 1,3 2012 4,2 19,4 34,4 18,8 3,0 13,5 5,4 0,2 0,0 1,1 2013 4,0 18,4 34,0 19,7 3,0 13,0 6,6 0,2 0,1 1,1 2014 4,0 11,7 39,6 16,4 7,2 13,1 7,2 0,3 0,1 0,4 2015 4,0 11,4 39,3 14,3 8,9 13,6 8,1 0,3 0,0 0,2 2016 3,7 10,3 37,4 12,8 11,8 14,8 8,7 0,4 0,1 0,1 2017 3,5 10,1 38,5 13,0 11,0 14,4 8,6 0,7 0,1 0,2 Kaynak: TÜİK,2019 2017 yılı itibariyle ilçede Okuma Yazma Bilmeyenlerin % 3,5 iken bu oran Karaman Merkez’de %2,2’dir. Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyenlerin oranı toplam nüfusun %10,1 ini oluşturmaktayken

14 bu oran Karaman Merkez’de %9’dur. Nüfusun % 38,5 ı ilkokul mezunu iken, Karaman Merkez’de bu oran %30,5’tir. İlköğretim mezunlarının sayısı toplam nüfusun %13 üne karşılık gelmekteyken Karaman Merkez’de bu oran %17,4’tür. İlçe nüfususun % 11 i ortaöğretim mezunuyken, Karaman Merkezde bu oran%10,8’dir. İlçe nüfusunun %14,4 ü Lise Ve Dengi Meslek Okulu mezunuyken Karman Merkezde bu oran %17,4’tür. İlçe nüfusunun %8,6 sı yükseköğretim mezunuyken Karaman Merkez’de bu oran %12,9’dur.

7. SAĞLIK

2019 yılı itibariyle İlçede 1. basamak sağlık hizmeti veren kurum istatistiklerine bakıldığında 4 adet Ana Sağlığı Merkezi, bu merkezlerde hizmet veren 12 hekim ve 8 adet diğer sağlık hizmeti veren personel bulunmaktadır.

Benzer şekilde ilçede 2019 yılı itibariyle İlçede 2. basamak sağlık hizmeti veren kurum istatistiklerine göre 1 adet hastane, 12 Hekim, 79 tane diğer sağlık personeli ve 100 yatak bulunmaktadır.

8. TARIM VE HAYVANCILIK

8.1. Tarım Alanları İlçede 2018 yılı itibariyle 35.009 dekar Meyveler, İçecek Ve Baharat Bitkileri Alanı, 32.106 dekar nadas alanı, 6076 dekar sebze alanı ve 100.211 dekar Tahıllar Ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alanı bulunmaktadır. Yıllar itibariyle incelendiğinde Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin alanı giderek azalmaktadır. 2014’ten sonra ise nadas alanlarında belirgin bir azalma görülmektedir. İlçede genel olarak yıllar bazında tarım alanlarının azaldığı gözlemlenmektedir. İlçenin dağlık ve engebeli yapısından dolayı geniş araziler yerine parçalı araziler bulunmakta olup makineli tarım yapılmasına engel oluşturmaktadır. Hatta ilçede traktör kullanımı neredeyse yok gibidir, bunun yerine arazi şartlarına uyum sağlayabilen “patpat” adı verilen traktörün küçüğü araçlar kullanılmaktadır.

Grafik 5 Tarım Alanları 160000

135100 140000 133289 133579 131655 122980 120000 110670 105859 103720 103502 101576 97256 98323 99384 99744 100211 100000 100000 93849 80000 87128 51465 52510 60000 56910 52070 48980 49370 44293 44275 44839 53270 39544 35009 40000 34155 35662 36003 33217 41844 44650 37695 37814 37814 33990 20000 32880 34045 34145 34420 32106 7090 7120 5746 5746 5746 5739 5462 5473 5686 5959 5809 6114 6025 6101 6076 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Meyveler, İçecek Ve Baharat Bitkileri Alanı - Dekar Nadas Alanı - Dekar Tahıllar Ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Alanı - Dekar

Kaynak: TÜİK,2019

15 8.2. Bitkisel Üretim

8.2.1. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler İlçede 2018 yılı bitkisel üretim istatistikleri incelendiğinde Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler grubunda en fazla ekimi yapılan ürünün nohut olduğu görülmektedir. Ürünün toplam ekilen alanı 35.972 dekardır. Bu miktar Karaman’da ekilen toplam kuru nohutun %15,44’üne eşittir. İkinci sırada buğday, durum buğdayı hariç gelmektedir. Karaman’da toplam ekilen buğday durum buğdayı haricin %9,31 i ilçede ekilmektedir. Arpa 2018 yılında ilçede 15.142 dekarlık bir alanda ekimi yapılmıştır. Bunların dışında en fazla ekimi yapılan ürünler sırasıyla durum buğdayı ve fasulye üretimidir. Ayrıca Karaman’da ekilen patatesin %16,65’i ilçede ekilmektedir.

Tablo 6 Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler İstatistikleri,2018 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Nohut, Kuru Ekilen Alan 35.972 232.908 15,44 Hasat Edilen 35.972 232.908 15,44 Üretim Miktarı 4.866 27.607 17,63 Verim 135 119 Buğday, Durum Buğdayı Hariç Ekilen Alan 33.441 359.331 9,31 Hasat Edilen 33.441 359.036 9,31 Üretim Miktarı 2.961 82.933 3,57 Verim 89 231 Arpa (Diğer) Ekilen Alan 15.142 247.115 6,13 Hasat Edilen 15.142 246.349 6,15 Üretim Miktarı 1.694 70.516 2,40 Verim 112 286 Durum Buğdayı Ekilen Alan 7.140 544.161 1,31 Hasat Edilen 7.140 542.483 1,32 Üretim Miktarı 786 151.172 0,52 Verim 110 279 Mısır (Slaj) Verim 4.751 5.913 Üretim Miktarı 3.326 301.516 1,10 Ekilen Alan 700 50.990 1,37 Hasat Edilen 700 50.990 1,37 Yonca (Yeşilot) Verim 3.500 5.846 Üretim Miktarı 2.450 233.801 1,05 Ekilen Alan 700 39.993 1,75 Hasat Edilen 700 39.993 1,75 Patates (Tatlı Patates Hariç) Üretim Miktarı 2.010 32.187 6,24 Ekilen Alan 1.700 10.212 16,65 Hasat Edilen 1.700 10.212 16,65 Verim 1.182 3.152 Kaynak: TÜİK,2019

16 2018 yılında Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler grubunda hasadı en fazla yapılan ürünlere bakıldığında ilk sırada nohut vardır. Ürünün toplam hasat alanı 35.972 dekardır. Bu miktar Karaman’da hasat edilen toplam kuru nohutun %15,44’üne eşittir İkinci sırada buğday, durum buğdayı hariç gelmektedir. Karaman’da toplam ekilen buğday durum buğdayı haricin %9,31 i ilçede hasat edilmektedir.. Arpa 2018 yılında ilçede 15.142 dekarlık bir alanda hasat edilmiştir. Bunların dışında en fazla hasat edilen ürünler sırasıyla 7.140 dekarlık alanda durum buğdayı ve 2700 dekarlık alanda kuru fasulye üretimidir. Ayrıca Karaman Genelinde hasat edilen patatesin %16,65’i ilçede hasat edilmektedir.

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler grubunda ilçede en fazla üretimi yapılan alanlara bakıldığında ise ilk sırada 4.866 tonluk bir üretimle nohut gelmektedir. Karaman’da üretilen kuru nohutub %17,63 gibi büyük bir kısmı ilçede üretilmektedir. Nohutu sırasıyla mısır(slaj) 3326 ton, buğday, durum buğdayı hariç2.961 ton, yonca 2.450 ton ile takip etmektedir.

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler grubu verim açısında kıyaslandığında ise verimi en yüksek tahıl ürünü 4751 Kg/Dekar ile mısır(slaj). Bunu sırasıyla yonca ve fiğ(macar) takip etmektedir.

8.2.2. Sebzeler İlçede 2018 yılı bitkisel üretim istatistikleri incelendiğinde sebzeler grubunda en fazla ekimi yapılan ürün 1601 dekar ile domatestir. Karaman’da ekilen domatesin %11,98’i ilçede ekilmektedir. Bunu sırası ile 1500 dekarla fasulye izlemektedir. Karaman’da ekilen taze fasulyenin %16,35’i ilçede ekilmektedir. Ayrıca Karaman’da ekilen biberin(salçalık, kapya) %58,82’si ilçede ekilmektedir. İlçede sebze grubunda 2018 yılı itibariyle üretimi en fazla yapılan ürün 6170ton ile domates Karaman’da üretilen domatesin %6.89’u ilçede üretilmektedir. Buna ek olarak 2475 ton ile kuru fasulye üretilip, Karaman’da üretilen kuru fasulyenin %20,81’i ilçede üretilmektedir. Ayrıca Karaman’da üretilen biberin(salçalık, kapya) %58,82 gibi çok büyük bir kısmı ilçede üretilmektedir.

Tablo 7 Sebzecilik İstatistikleri,2018 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Domates (Sofralık) Üretim Miktarı 6.170 89.591 6,89 Ekilen Alan 1.601 13.365 11,98 Fasulye, Taze Üretim Miktarı 2.475 11.889 20,81 Ekilen Alan 1.500 9.173 16,35 Soğan (Kuru) Üretim Miktarı 2.000 19.845 10,08 Ekilen Alan 1.000 8.700 11,49 Hıyar (Sofralık) Üretim Miktarı 1.870 40.011 4,67 Ekilen Alan 502 9.142 5,49 Biber (Sivri) Üretim Miktarı 735 20.654 3,56 Ekilen Alan 300 6.694 4,48 Lahana (Beyaz) Üretim Miktarı 647 14.847 4,36 Ekilen Alan 350 4.450 7,87 17 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Biber (Dolmalık) Üretim Miktarı 600 9.570 Ekilen Alan 300 3.271 Biber (Salçalık, Kapya) Üretim Miktarı 400 680 58,82 Ekilen Alan 200 340 58,82 Kaynak: TÜİK,201 8.2.3. Meyveler İlçede meyvecilik önemli geçim kaynaklarından birisi olup, 2018 yılında en fazla meyvelik alanına sahip ürün ceviz dir. Ürün toplamda 6000 dekarlık bir alana sahiptir. Karaman’da üretilen ceviz alanın %36 gibi büyük kısmı ilçededir. Bunu sırasıyla 5000 dekar ile elma(golden), 4000 dekar ile sofralık zeytin, 3368 dekar ile çekirdekli sofralık üzüm izlemektedir.

Tablo 8 Meyvecilik İstatistikleri,2018 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Elma (Golden) Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 304.000 1.375.790 22,0964 Üretim Miktarı 12.160 77.672 15,65558 Toplu Meyveliklerin Alanı 5.000 33.052 15,12768 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 2.360 297.685 0,792784 Verim 40 56 Elma (Starking) Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 85.500 4.163.927 2,05335 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 85.000 934.523 9,095549 Toplu Meyveliklerin Alanı 3.000 131.487 2,281594 Üretim Miktarı 2.223 271.123 0,819923 Verim 26 65 Kiraz Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 74.000 398.637 18,56325 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 17.000 213.787 7,95184 Toplu Meyveliklerin Alanı 3.000 19.347 15,50628 Üretim Miktarı 2.220 13.045 17,01 Verim 30 33 90,90909 Ceviz Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 61.000 196.643 31,02068 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 20.000 106.510 18,77758 Toplu Meyveliklerin Alanı 6.000 16.460 36,452 Üretim Miktarı 1.755 5.148 34,09091 Verim 29 26 Şeftali Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 41.500 104.695 39,63895 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 2.500 33.106 7,551501 Toplu Meyveliklerin Alanı 2.000 3.758 53,2198 Üretim Miktarı 1.079 3.523 30,62731 Verim 26 34 Sofralık Zeytinler Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 24.286 208.204 11,66452 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 12.335 105.012 11,74628 Toplu Meyveliklerin Alanı 4.000 17.200 23,25581 Üretim Miktarı 167 2.346 7,1185 Verim 7 11 18 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Badem Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 28.100 230.009 12,21691 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 9.500 174.052 5,458139 Toplu Meyveliklerin Alanı 2.350 12.438 18,89371 Üretim Miktarı 298 2.730 10,9 Verim 11 12 Elma (Granny Smith) Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 30.100 348.845 8,628474 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 7.500 132.728 5,650654 Üretim Miktarı 1.806 22.933 7,875114 Toplu Meyveliklerin Alanı 400 13.081 3,05787 Verim 60 66 Yağlık Zeytinler (Zeytinyağı Üretimi İçin) Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 14.727 52.727 27,93066 Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 12.500 39.500 31,64557 Toplu Meyveliklerin Alanı 1.500 4.300 34,88372 Üretim Miktarı 197 577 34,14211 Verim 13 11 Erik Meyve Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 12.000 27.934 42,9584 Meyve Veren Yaşta Ağaç Sayısı 3.700 127.988 2,890896 Toplu Meyveliklerin Alanı 750 2.830 26,50177 Üretim Miktarı 185 5.722 3,233135 Verim 50 45 Kaynak: TÜİK,2019 İlçede 2018 yılı bitkisel üretim istatistikleri incelendiğinde meyveler grubunda en fazla üretimi yapılan golden elmadır. Toplamda 12160 ton üretim yapılmıştır. Karaman’da üretilen golden elmanın %15,65’i ilçede üretilmektedir. Bunu sırasıyla 8409 ton ile çekirdekli kurutmalık üzüm, 6083 ton ile çekirdekli sofralık üzüm, 2223 ton ile starking elma izlemektedir. İlçede yağlık zeytin üretimi de yaygın olup Karaman’da üretilen yağlık zeytinin %34,14’ü bölgede üretilmektedir.

Meyve grubunda ilçede en fazla verim 3650 kg/dekar ile çekirdekli kurutmalık üzüm den alınmaktadır. İkinci sırada ise 2413/dekar Şaraplık üzüm ürün olarak dikkat çekmektedir. Üçüncü sırada ise 1806/dekar Sofralık üzüm gelmektedir.

8.3. Hayvansal Üretim İlçede 2018 yılında hayvansal üretim istatistikleri TÜİK resmi istatistiktik programı kapsamında elde edilen en güncel veriler ile derlenmiştir. Hayvancılık istatistikleri canlı hayvan sayıları, hayvansal üretim, arıcılık, tavukçuluk, kırkılan ve sağılan hayvan istatistikleri alt başlıkları şeklinde verilmiştir.

8.3.1. Canlı Hayvan Sayıları Canlı hayvan sayılarına ait istatistiklere bakıldığında ilçede 2018 yılı itibariyle en fazla keçi ve koyun varlığının olduğu görülmektedir. Bunları süt sığırları varlığı takip etmektedir. İlçede hayvancılık önemli geçim kaynaklarında birisidir. İlçede Keçi (Kıl Keçisi Ve Diğerleri) 6 - 12 Ay Arası (Dişi Ve Erkek) üretimi yaygın olup, Karaman’da var olan keçinin (Kıl Keçisi Ve Diğerleri) 6 - 12 Ay Arası (Dişi Ve Erkek) %62,20 gibi büyük bir kısmı ilçededir.

19 Tablo 9 Canlı Hayvan Sayıları, Adet, 2018 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Keçi (Kıl Keçisi Ve Diğerleri) 2 Ve Daha Yukarı Yaşta 27.250 123.216 22,12 Keçi (Kıl Keçisi Ve Diğerleri) 6 - 12 Ay Arası (Dişi Ve Erkek) 10.485 16.857 62,20 Keçi (Kıl Keçisi Ve Diğerleri) 12 - 24 Ay Arası (Dişi Ve Erkek) 9.790 48.192 20,31 Koyun (Yerli Ve Diğerleri) 2 Ve Daha Yukarı Yaşta 2.545 235.814 1,08 Süt Sığırları (Saf Kültür) 2.101 35.774 5,87 Koyun (Yerli Ve Diğerleri) 12 - 24 Ay Arası (Dişi Ve Erkek) 1.955 51.619 3,79 Kaynak: TÜİK,2019 8.3.2. Hayvansal Üretim Miktarları Hayvansal üretim istatistiklerine detaylı bakıldığında en fazla hayvansal üretimin 2018 yılı itibariyle arılardan olduğu. İlçede aynı yıl toplam 8150 adet arı kovanı bulunmaktadır. İkinci en yüksek hayvansal üretim sığır sütü dür. Yıl içerisindeki toplam üretim miktarı 5044 ton civarındadır. Bunları sırasıyla keçi sütü takip etmektedir. Karaman’da üretilen keçi sütünün %22,74’ü ilçede üretilmektedir. Ayrıca ilçede arıcılık önemli geçim faaliyetlerinden birisi olup Karaman’da var olan yeni tip kovanın %13,18’i ilçededir.

Tablo 10 Hayvansal Üretim Miktarları, Ton,2018 Ermenek Karaman İlçe Payı(%) Arılar (Kovan Halinde), Yeni Tip 8.150 61.837 13,18 Sığır Sütü (Kültür) (Manda Sütü Hariç) 5.044 80.131 6,30 Keçi Sütü (Kıl Keçisi Ve Diğerleri), İşlenmemiş 2.522 11.094 22,74 Sığır Sütü (Kültür Melezi) (Manda Sütü Hariç) 1.637 22.576 7,25 Koyun Sütü, Yerli Ve Diğerleri, İşlenmemiş 142 14.239 1,00 Kaynak: TÜİK,2019 8.3.3. Arıcılık Faaliyeti Yapan İşletme Sayısı İlçede 2004 -2018 yılları arasındaki işletme sayıları aşağıdaki tabloda zaman serisi olarak verilmiştir. Yıllar itibariyle arıcılık faaliyeti yapan işletme sayılarına bakıldığında ilçede son yılda 290 adet aktif işletme bulunduğu görülmektedir. Son yıllarda işletme sayısı giderek artmaktadır. Özellikle 2012 yılından itibaren ilçede arıcılık üzerine faaliyet gösteren işletme sayısı parabolik bir şekilde artmıştır.

Grafik 6 Arıcılık Faaliyeti Yapan İşletme Sayısı 400 280 290 300 215 237 150 200 122 100 30 30 30 30 29 27 26 28 28 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kaynak: TÜİK,2019

8.3.4. Tavukçuluk İlçede 2004-2018 yılları arasındaki tavukçuluk istatistikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna ilçede 2018 yılı itibariyle 10755 adet yumurta tavuğu bulunmaktadır. İlçede et tavuğu 2004-2018 yılları arasında yetiştirilmemiştir.

20 Grafik 7 Yıllar İtibariyle Tavuk Sayıları 12000 10750 10755 8870 9134 10000 8250 8250 7310 6642 6750 6751 6750 6850 6655 8000 5960 6150 6000 4000 2000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Toplam Yumurta Tavuğu Sayısı Toplam Et Tavuğu Sayısı

Kaynak: TÜİK,2019 8.3.5. Kırkılan Hayvan Sayısı İlçede 2004-2018 yılları arasında kırkılan hayvan sayılarına ait istatistikler aşağıdaki tabloda paylaşılmıştır. Buna göre 2018 yılı itibariyle ilçede 6.815 Yerli ve diğer koyun kırkılırken, 47.525 adet kıl keçisi kırkılmıştır. Kırkılan kıl keçisi özelikle 2010 dan sonra fazla artmıştır. Kırpılan koyun sayılarıysa yıllar içerisinde çok fazla bir değişim göstermemiştir.

Grafik 8 Yıllar İtibariyle Kırkılan Hayvan Sayısı

46.240 47.550 47.525 50000 44.896 45000 41.500 38.400 40000 35000 30000 25.950

25000 19.312 20000 15000 10.600 10.750 9.215 8.452 8.452 10000 6.461 5.040 8773 8300 9085 8468 7165 6785 6815 5000 5000 3200 3869 3869 4235 4350 4225 4185 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

(Koyun, Canlı (Yerli Ve Diğerleri) Kıl Keçisi Tiftik Keçisi

Kaynak: TÜİK,2019 8.3.6. Sağılan Hayvan Sayısı İlçede 2004-2018 yılları arasında sağılan hayvan sayılarına ait istatistikler aşağıdaki tabloda paylaşılmıştır. Buna göre 2018 yılı itibariyle ilçede 168 bin civarında keçi sağılmıştır. Yine aynı yıl 28.000 civarında koyun sağılırken 21.000 adet süt sığırı sağılmıştır. Son yıllarda sağılan keçi sayısında büyük bir artış görülmekteyken sağılan koyun ve süt sığırı yıllar içinde hemen hemen sabit kalmıştır.

21 Grafik 9 Yıllar İtibariyle Sağılan Hayvan Sayısı 25000 22.134 22.126 19.530 19.211 20000 17.220 17.220 15.372 15000

9.440 10000 6.258 6.334

5000 3.302 3.027 3.027 3689 3204 3307 3096 2.313 2.050 2759 2359 2345 1281 1274 1736 2185 1684 1762 1722 1789 2019 2044 891 1445 1458 1656 0 680 745 778 825 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Keçi Koyun Süt Sığırları

Kaynak: TÜİK,2019

9. ERİŞİLEBİLİRLİK

2013 yılında MEVKA koordinasyonunda hazırlanan erişilebilirlik analizinde TR 52 Bölgesi ilçeler ölçeğinde belirtilen yöntem marifeti ile erişilebilirlik çalışması yapılmış, farklı ulaşım modlarına göre ve belirlenmiş erişim merkezlerine göre farklı erişilebilirlik endeks ve haritaları çıkarılmıştır. Erişilebilirlik çalışması kapsamında ayrıca ilçeler ölçeğinde kara, deniz, hava ve demiryolu ulaşım modlarının tümünün endekse olan etkileri de hesaba katılarak sentez erişilebilirlik endeksi ve haritası da ortaya çıkarılarak değerlendirilmiştir. TR 52 Bölgesi sınırları içerisinde kalan iki il; Konya ve Karaman, ilçeleri çerçevesinde karayolu erişilebilirlikleri açısından irdelendiğinde, Konya İli merkez ilçelerinden çepere doğru azalan bir erişilebilirlik görülmektedir. Karayolu altyapısı ortalaması açısından yüksek standartlara sahip olan bölgenin erişilebilirlik endeksleri 25 ile 100 arasında tespit edilmiş, bölgede erişilebilirlik endeksinin ise genellikle 50'nin üzerinde olduğu görülmektedir. Bütünleşik erişilebilirlik analizi bağlamında TR 52 bölgesinin nüfus açısından da lider merkezleri olan Meram, Selçuklu ve Karatay en erişilebilir noktalardır. Bu merkezler dışında erişilebilirliği öne çıkan merkezler aynı zamanda kara ve demiryolu güzergâhları açısından da erişilebilirliği ortalama ya da ortalamanın da üzerinde olan merkezlerdir. İlçenin bu analiz çalışmasında farklı ulaşım modlarına göre erişilebilirlik düzeyleri aşağıdaki tabloda detaylı olarak verilmiştir. İlçenin eşit ağırlıklı erişilebilirlik endeksi 29’dur ve TR 52 Bölgesi 37 ilçe arasında 36. Sırada yer almaktadır. İlçenin ulaşım koşulları zordur fakat son yıllarda yapılan yatırımlarla beraber Mersin limanına ve diğer yerleşim merkezlerine olan ulaşımlar kolaylaşmakta olup yatırımlar devam etmektedir.

Tablo 11 İlçenin Erişilebilirlik Düzeyi,2013 Karayolu Havayolu Demiryolu Mersin İzmir Limanlara Nüfus Bütünleşik erişilebilirlik erişilebilirlik erişilebilirlik limanına limanına erişim merkezlerine erişim endeksi endeksi endeksi erişim erişim erişim endeksi endeksi endeksi endeksi (kara- hava- deniz) Ermenek 25 28 8 51 29 40 29 25 Kaynak: Konya Karaman İlleri (TR 52 Bölgesi) Bölgesel Ulaşım Stratejisi Belgesi,2013

22 10. TURİZM

10.1. Geceleme İstatistikleri 2017 yılı Belediye belgeli ve işletme belgeli turizm istatistiklerine aşağıda verilmiştir. Buna göre 2017 yılında işletme belgeli tesislere toplam 6327 turist gelirken 10102 konaklama yapılmıştır. Yabancıların ortalama kalış süresi 1.62 gün iken yerlilerin ortalama kalış süresi 1.51 gündür. Doluluk oranlarında ise yabancı doluluk oranı %5,25 yerli doluluk oranı%35,08 olmuştur. 2017 yılında belediye belgeli tesislere toplam 7290 turist gelirken 9684 konaklama yapılmıştır. Yabancıların ortalama kalış süresi 4,59 gün iken yerlilerin ortalama kalış süresi 1,33 gündür. Doluluk oranlarında ise yabancı doluluk oranı %0,90 yerli doluluk oranı%56,04 olmuştur. 10.2. İlçe Turizm Envanteri Ermenek zengin doğal ve tarihi güzellikleri ile eko turizm potansiyeli taşımaktadır. Yurtdışından gelecek turistler için dünyanın en büyük mağaralarından ve yeraltı derelerinden birisi olan Maraspoli önemli bir turizm değeri konumundadır. Ermenek Turizm Envanteri Tablosu Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Sit Alanları Damlaçalı Mevkii Örenyeri (II. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Deliktepesi (Deliktaş Tepe) (I.Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Kayalara Oyulmuş Oda Ve Lahit Mezarlar (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Örenyeri Ve Nekropol (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Kapucak Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Zeyve Pazarı (Piknik Yeri) ve Çevresi (II. Derece Doğal Sit Alanı) Doğal Sit Ermenek Akça Mescid Mezarlığı Mezar Ermenek Büyük Tekke Mezarlığı Mezar Ermenek Meydan Mahallesi Mezarlığı Mezar Ermenek Seyran Mezarlığı 1 Mezar Ermenek Seyran Mezarlığı 2 Mezar Ermenek Yeşilköy İvser Mevkii -- Ermenek Yukarıçağlar Örenyeri -- Ermenek Kentsel Sit Kentsel Sit Alanı Ermenek Tarihi Yapılar Abdüllatif Camii Cami Ermenek Ak Camii Cami Ermenek Arapşah Camii Cami Ermenek Aşağı Güllük Camii Cami Ermenek Ardıçkaya Köyü Camii Cami Ermenek Aşağı Çağlar Köyü Camii Cami Ermenek Başköy Camii Cami Ermenek Celaliye Camii Cami Ermenek Cuma Camii Cami Ermenek Değirmenlik Camii Cami Ermenek Esentepe Camii Cami Ermenek Eskice Köyü Camii Cami Ermenek Fatma Ana Camii Cami Ermenek Havasıl Camii Cami Ermenek Mercek Köyü Camii Cami Ermenek Rüstem Paşa ( Meydan-Emir ) Camii Cami Ermenek Sipas Camii Cami Ermenek Susaklı Camii Cami Ermenek Ulu Camii Cami Ermenek Karamanoğulları İmaret Cami Cami Akça Mescit Mescid Ermenek

23 Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Latif Ağa Mescidi Mescid Ermenek Orta Mahalle Mescidi Mescid Ermenek Pir Pınar Mescidi Mescid Ermenek Tekke Mescidi Mescid Ermenek Tol ( Emir Musa Bey ) Medrese Medrese Ermenek Karamanoğlu Mahmut Bey Türbesi Ve Zaviyesi Türbe Ermenek Eski Santral Binası İdari Ermenek Fehmi Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Göylemezler Evi Sivil Mimari Ermenek Kaya Üzerinde Ev Sivil Mimari Ermenek Konut (Kalkanlar Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Latifoğlu Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Mehmet Tartıcı Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Mustafa Açıkbaş Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Naci Aydınlık Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Ali Rıza Pınarendi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Hafız Ahmet Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Hakkı Sönmez) Sivil Mimari Ermenek Konut(Örtmeli Ev) Sivil Mimari Ermenek Mehmet Çilingir Evi Sivil Mimari Ermenek Mustafa Gerçek Evi Sivil Mimari Ermenek Nazire Seyman Evi Sivil Mimari Ermenek Rüştü Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Fehmi Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Karamanoğlu Mahmut Bey Hamamı Hamam Ermenek Göksu ( Bıçakçı ) Köprüsü Köprü Ermenek Görmel ( Ala ) Köprüsü Köprü Ermenek Nadire Köprüsü Köprü Ermenek Abidin Paşazade Çeşmesi Çeşme Ermenek Bozkurt Sok. Çeşmesi Çeşme Ermenek Darzkaya Çeşmesi Çeşme Ermenek Derzkaya Çeşmesi Çeşme Ermenek Dülgerler Sok. Çeşmesi Çeşme Ermenek Fatma Ana Camii Çeşmesi Çeşme Ermenek Hacı İbrahim Efendi Çeşmesi Çeşme Ermenek Karamanoğlu Hamamı Çeşme Ermenek Keçipazar Mah. Çeşmesi Çeşme Ermenek Sarayönü Sokak Çeşmesi Çeşme Ermenek Susaklı Camii Çeşmesi Çeşme Ermenek Taş Çeşme Çeşme Ermenek Ulu Camii Avlu Çeşmesi Çeşme Ermenek Yedi Ülüklü Çeşme Çeşme Ermenek Yonca Kemerli Çeşmesi Çeşme Ermenek Ermenek Kalesi Kale Ermenek Mennan Kalesi Kale Ermenek Tabiat Alanları Anıt Ağaç ( Abdüllatif Camii Bahçesinde) Doğal Varlık Ermenek Maraspoli (Maraspulla) Mağarası Doğal Varlık Ermenek Hasan Baysal Orman İçi Dinlenme Yeri Orman Ermenek Tekeçatı Yaylası Yayla Ermenek Yellibel Yaylası Yayla Ermenek Damlaçalı Yaylası Yayla Ermenek Nadire Mesire Yeri Mesire Ermenek Zeyve Pazarı Mesire Ermenek Yöresel Değerler Sılaya Hasret Şenlikleri Festival Ermenek * Türkiye Bilimler Akademisi Veri Tabanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Veri Tabanı, Türk Tarih Kurumu Veri Tabanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı,

24 Tarihi Yapılar Rüstem Paşa ( Meydan-Emir ) Camii Cami ilçe merkezindedir. Minaresi ve mihrabı taştandır. Sipas Camii Karamanoğlu Bedrettin Mahmut Bey oğlu Ebulfeth Alaaddin Halil Bey tarafından yaptırılmıştır. Sipas Farsça da Hamd, Sena, Şükür anlamına gelmektedir. Cümle kapısı üzerinde üç ayrı kitabesi bulunmaktadır. Mihrabı orijinal, minberi ahşaptır. Vakıflar tarafından 1972 yılında yıktırılarak bugünkü iki katlı durumuna getirilmiştir. Ulu Camii Hicri 702 yılında Kerümüddin oğlu Mahmut Bey tarafından yaptırılmaya başlanmıştır. Ancak Mahmut Bey’in ölümünden sonra bu camii oğlu Halil Bey tarafından tamamlanmıştır. 1710 da Şeyh Seyyid Hacı Abdilvehhab Efendi tarafından tamir ettirilmiştir. Camii’nin bir çok yerlerinde kitabesi mevcuttur. Karamanoğulları İmaret Cami Nuresofioğlu Karaman Bey namına yaptırıldığı kitabesinde yazmakta; içerisinde 5 mezar bulunmaktadır. Akça Mescit Ermenek’teki en eski Karamanoğulları eseridir. M.1300 yılında Karamanoğulları soyundan Hacı Ferruh tarafından yaptırılmıştır. Ahşap minarelidir ve mescit, giriş esas bölüm ve yazlık olmak üzere üç bölümdür. Karamanoğlu Mahmut Bey Türbesi Ve Zaviyesi Türbenin Karaman Bey’in oğullarından Mahmut Bey tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Türbede iki sıra halinde beş taş saduka bulunmaktadır. Görmel ( Ala ) Köprüsü Köprü Ermenek’in 18 km uzağında Göksu Nehri üzerindedir. Köprünün kitabesine göre Hicri 706 yılında yaptırılmıştır. Mimarının Aciz kul Yusuf oğlu Süleyman olduğu düşünülmektedir. Ermenek Kalesi Karamanoğullarının ilk kalesidir ve sığınak mesken ve zindan olarak kullanılmıştır. Kalede doğal mağaralar da bulunmaktadır. Mennan Kalesi Karamanoğulları’nın en önemli kalelerindendir. Pir Ahmet Bey burada intahar etmiştir. Tabiat Alanları Maraspoli (Maraspulla) Mağarası Dünyanın en büyük mağaralarından ve yeraltı derelerinden birisi olan Maraspoli ilçe merkezindedir. 1990 yılında yapılan incelemelere göre mağaranın yaklaşık 1500 metrelik su yolu kesimi haritalanmıştır. Buradan alınan sudan hidroelektrik santrali kurulmuştur.

25 11. GZFT

GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER 1.DOĞAL YAPI

 Yükselti farklılıklarının fazla olması  Yeraltı  Karasal iklim bölgesinde yer sularının  İç Anadolu ile almasına rağmen Akdeniz iklim  Bölgenin coğrafi azalması, Akdeniz bölgeleri özelliklerinin yaşanması konumunun getirdiği küresel arasında geçiş bölgesi  Ormanlık alana sahip olması ve zorluklar ısınmadan olması ormanlarda tür çeşitliliğinin fazla  Kaynakların yeterince dolayı kuraklığın  Göksu Irmağının ilçe olması değerlendirilememesi artması sınırları içinde olması  Deprem riskinin düşük olması  Heyelan ve  Doğal kaynakların varlığı kaya düşmesi

2.DEMOGRAFİK YAPI  İlçenin diğer şehirlerde yaşayan güçlü bir nüfus barındırması  Genç nüfusun  Bozulmamış kültürel öğelerin göç eğilimi bulunması ve yöresel farklılıkların  İlçe devam etmesi  Dış göçün olması  Kırsal alanda merkezindeki  Bölgenin sosyal ve kültürel  Kırsal kesimlerindeki kullanılmayan geniş iş hızlı ve faaliyetlerde etkin olması sosyal tesis yetersizliği gücü topografik yapı  Girişim kültürünün güçlü olması ile uyumsuz  Sivil toplum kuruluşlarının kentleşme toplumsal sorunların çözümünde duyarlı olması

26 GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER 3.EKONOMİK YAPI 3.1.TARIM  Karasal iklim bölgesinde yer  Arazinin küçük parseller  Arazi kalitesinin almasına rağmen Akdeniz iklim halinde parçalı olması yüksek olması, özelliklerinin yaşanması  Teraslama zorunluluğuna sulanabilir alanların  Yükselti farklılıklarının fazla olması bağlı olarak maliyetin kapasitelerinin iyi  Ekolojik ve toprak yapısından dolayı artması olması ilçe çok çeşitli ürünlerin  Modern sulama  İklim çeşitliliğinin yetişebileceği bir doğal yapıya tekniklerinin yetersizliği, olması nedeniyle sahiptir. kapalı şebeke sulama değişik ürünlerin  Güçlü su kaynaklarının varlığı sisteminin az bir alanda yetiştirilmesi  Büyük ölçekli çevre yatırımlarının uygulanması  HES Ermenek projelendirilmiş olması  Markalaşmaya önem barajının bölgeye  Bodur ve yarı bodur elmanın, verilmemesi, pazarlama getirileri,  Tarım kirazın üretiminde iyi bir noktada eksikliğinin olması  Yer altı sularının arazilerinin olunması  Alternatif tarım için (yer bulunması bilinçsiz  Meyvecilik sektörünün bölgede kirazı, pepino, erik) için  Seracılığın kullanımı gelişmiş olması pazar probleminin olması geliştirilmesi nedeniyle  Çiftçilerin tamamının kayıtlı olması  Tarımsal işletme  Modern tarıma toprak  Sertifikalı tohum ve fide için kapasitelerinin küçük geçecek iş gücü kalitesinin desteklerin olması olması kapasitesinin olması düşmesi  Doğal çevrenin bozulmamış olması  Üretimin geleneksel  Aromatik bitkilerin ve alternatif ürün için elverişli yöntemlerle yapılması ve bölgede yetişebilir olması. (tıbbı ve aromatik bitkiler için arazi yapısı nedeniyle olması uygun iklim yapısına sahiptir.) makinalı tarım  Bölgede Antep fıstığı  Organik tarıma uygun yerlerin yapılamaması için yeterli melengiç olması  Tarım ürünlerinin ağaçlarının olması  Su ürünleri yetiştiriciliği için büyük işlenmeden ham madde  Su ürünlerinin bir kaynağın mevcut olması olarak pazarlanması üretilmesi için gerekli  Arıcılık için çeşitli bitki florasına  Hayvan başına verimin potansiyelin olması sahip olması düşük olması, hayvancılığa  Küçükbaş hayvancılık  Hayvancılığın geliştirilmesi için önem verilmemesi ve (keçi) potansiyeli gerekli alt yapının olması girdilerin yüksek olması 3.2.SANAYİ  Ermenek balı, cevizi  Madencilik işletmelerinin  İlçede, madencilik sektöründe ve helvasının marka tünel tip kapalı sistem faaliyet olması ve yetişmiş işgücünün olması ve bu ürünlerin olması ve maliyetlerin bulunması bölgede üretilebilme yüksekliği potansiyeli 3.3.HİZMETLER  Turizm faaliyetlerinin ve  Su gücünün olması tesisleşmenin yetersiz  Kömür madeninin bulunması  Eko turizm olması  Turizm sektörü için uygun doğa ve potansiyeli  Hizmet içi eğitimin iklim yapısına sahip olunması (su  Güneş ve rüzgar yetersizliği sporları, yamaç paraşütü, dağcılık, av enerjisi için bölgenin  Devlet hastanesinde ileri sporları) en yüksek değerlere tetkiklerin yapılamaması  Yüksekokulun olması sahip ilçelerinden biri  Köy ve kasabalarda  İlçede Devlet Hastanesinin olması olması yerleşimin plansız ve  Gelişmiş ticaret kültürünün olması düzensiz olması

27 12. İLÇE HAKKINDA BELİRTİLMEK İSTENEN DİĞER HUSUSLAR

 İlçede göçü engellemek ve özellikle köylerde istihdam olanaklarını artırmak için tekstil atölyelerinin kurulması istenmektedir. Bunun yanısıra ilçede atıl olan su fabrikasının yeniden açılması talep edilmektedir.

 Ürünlerin düzenli ve taze olarak saklanabilmesi için birçok köyde ve ilçe merkezinde soğuk hava deposuna ihtiyaç vardır. Ayrıca üretilen ürünlerin satılabilmesi için bir merkez isteniyor.

 Kazancı Beldesi tarafından arıtma tesisi talep edilmektedir.

 Kayaönü, Sarıvadi ve Yukarıçağlar köyleri tarafından hayvancılık faaliyetlerinin yoğun olmasından dolayı mezbahane istenmektedir.

 İlçede ve köylerde gençlerin ve çocukların vakit geçirebileceği sosyal tesis eksiklikleri bulunmaktadır. (Halısaha, parklar ve sosyal tesisler)

 İlçede hayvancılık önemli geçim kaynaklarından birisi olduğu için Elmayurdu, Ardıçkaya, Sarıvadi, Pınarönü köyleri tarafından süt toplama merkezleri talep edilmektedir.

 Aşağıçağlar köyünde sulama altyapısının iyleştirilmesi ve gölet istenmektedir.

 İlçede Yeşilköy, Kayaönü, Yaylapazarı, Yukarıçağlar,Pamuklu köylerinde sağlık ocağı talep edilmektedir. Bunun yanısıra Kazancı Beldesinde ve Sarı vadi köyünde doktor yetersizliği sorunu vardır. Güneyyurt beldesinde Toplum Sağlık Merkezi istenmektedir.

 Katranlı köyü ve Güneyyurt beldesinde elektrik altyapısında problemler yaşanmaktadır. Ayrıca diğer köylerde de benzer sorunlar yaşanmakta olduğu için bunların bakımlarının düzenli olarak yapılması gerekmektedir.

 İlçede birçok köyde taşımalı eğitim yapıldığından dolayı öğrenciler ve veliler zorluk çekmektedirler bundan dolayı daha sağlıklı bir eğitim sisteminin kurulması gerekmektedir.

 Şahinler köyünde yollarda problem olup asfalt ve parke taşı talep ediliyor. Katranlı köyünde is yolların dar olduğu ve genişletilmesi gerektiği belirtilmektedir. Diğer birçok köyde yolların eski ve bakımsız olduğu belirtilmekte olup acilen iyileştirilme yapılması gerekmektedir.

 İlçede birçok köyde kanalizasyon altyapısı ya bulunmamakta ya da kanalizasyonlarda büyük sorunlar yaşanmaktadır. Elmayurdu köyünde ise tesis giderleri ödenemiyor, güneş panelleri talep edilmektedir. Kanalizasyon altyapısı olmayan köylere bu sistemlerin yapılması gerekmektedir bunun yanısıra kanaliasyon altyapısı olan köylere ise bakım ve tadilat gerekmektedir.

28  İlçede tarım arazilerini sulamada büyük problemler yaşanmakta olup neredeyse tüm köylerin sulama problemleri bulunmaktadır. Birçok köy sulama altyapısı ve gölet istemektedir.

 İlçenin en büyük sorunlarında birisi de şebeke suyu problemidir. Borular çok eski, sular bulanık akıyor temiz değildir. Özellikle Yeşilköy’de “içme suyunun bize sağlıklı ulaştırılması için sondaj vurulmasını istiyoruz. Kış dönemlerin de diğer atık sular şuan ki içme suyumuza karışmakta” gibi büyük bir sorun yaşanmaktadır.

 Ayrıca köylerde telefon ve internet alt yapı eksiklikleri bulunmaktadır.

 İlçede özellikle köylerde çevre düzenlenmesi ve mezarlıkların düzenlenmesi istenmekte olup, Yeşilköy’de köy kenarına ve çevrelerine aşırı derecede çöp döküldüğü belirtilmiştir.

 Yukarıçağlar köyünde çevreleri ormanlık olduğu için ev yapılamamaktadır. Ev yapılabilecek alanlar istenmektedir. Tepebaşı köyünde ise tapuların karıştığı belirtilmektedir.

 Birçok köyde dere ıslah problemleri ve bundan dolayı sel felaketleri yaşandığı belirtilmektedir. Bu konuda acil iyleştirmelerin yapılması gerekmektedir.

 Yerbağ köyünde sokak aralarına heyelanı engellemek için taş duvar istenmektedir.

29 13. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME

 İlçenin gelir kaynağı tarımdır. Bu nedenle ilçede tarım alanlarının en üst düzeyde kullanılmasına yönelik, arazi toplulaştırması, toprak analizi, nisbi karlılığı yüksek ürünlerin yetiştirilmesinin sağlanması, iyi tarım uygulamaları ile basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması, tarımda örgütlü hareket edilmesi, ve yaylaların tarım potansiyelinin arttırılmasına yönelik faaliyetler desteklenmelidir.

 Meyvecilik bölgede önemli bir gelir kaynağıdır. Kiraz ve elma üretiminde verimin arttırılması ve ürünlerin pazarlanmasına yönelik projeler desteklenmelidir. Özellikle bu ürünlerin Karaman il merkezinde kurulan/kurulacak sanayi ile entegre yolları araştırılmalıdır. Ayrıca bu konularda kurulacak kooperatiflerle halkın pazarlama imkanları artacaktır.

 Bölge küçükbaş hayvancılık için uygundur. Bu nedenle özellikle dağ köylerinde bilinçli olarak devam etmesine yönelik projeler geliştirilmelidir.

 Koyları fazla olan Ermenek barajının Türkiye’deki diğer baraj göllerinden daha fazla bir yüzeyinin balıkçılığa açılacak olması, 75.000 ton gibi yüksek bir kapasite barındırması nedeni ile ilçede balıkçılığın ve işleme sanayinin gelişimine yönelik projelendirmelerin yapılması ve yavru balık yetiştirilmesi gibi karlı alanlara yatırımcıların yönlendirilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

 Ermenek doğal güzellikleri ile Hadim, Taşkent, Başyayla ve Sarıveliler ile beraber entegre bir eko- turizm bölgesi özelliği taşımaktadır. Silifke, Alanya ve Manavgat üzerinden sahil turizmi ile entegre edilmesine yönelik projeler desteklenmelidir.

 Bölge kömür yatakları, su gücü, güneş enerjisi potansiyeli ve rüzgar gücü ile bir enerji üretim üssü durumuna gelebilecektir. Bu noktada kamu yatırımları ile beraber özel sektör yatırımların planlanması, yatırım alanlarının belirlenmesi ve bölgeye yatırımcı çekilmesi noktasında aktif çalışmalarda bulunulması gerekmektedir.

 İlçede özellikle köylerde kaymakamlık tarafından kamera izleme sistemi kurulmalıdır.

 İlçede göçü engellemek ve özellikle köylerde istihdam olanaklarını artırmak için tekstil atölyelerinin kurulması istenmektedir. Bunun yanısıra ilçede atıl olan su fabrikasının yeniden açılması talep edilmektedir. Sarıvelilerde yapılan tekstil atölyesi tarzı oluşumların bu ilçe için de önemli istihdam alanı olacağı düşünülmektedir.

 Ürünlerin düzenli ve taze olarak saklanabilmesi için birçok köyde ve ilçe merkezinde soğuk hava deposuna ihtiyaç vardır. Ayrıca üretilen ürünlerin satılabilmesi için bir merkez isteniyor.

 Kayaönü, Sarıvadi ve Yukarıçağlar köyleri tarafından hayvancılık faaliyetlerinin yoğun olmasından dolayı mezbahane istenmektedir.

 İlçede ve köylerde gençlerin ve çocukların vakit geçirebileceği sosyal tesis eksiklikleri bulunmaktadır. (Halısaha, parklar ve sosyal tesisler)

 İlçede hayvancılık önemli geçim kaynaklarından birisi olduğu için Elmayurdu, Ardıçkaya, Sarıvadi, Pınarönü köyleri tarafından süt toplama merkezleri talep edilmektedir.

 İlçede Yeşilköy, Kayaönü, Yaylapazarı, Yukarıçağlar, Pamuklu köylerinde sağlık ocağı talep edilmektedir. Bunun yanısıra Kazancı Beldesinde ve Sarı vadi köyünde doktor yetersizliği sorunu vardır. Güneyyurt beldesinde Toplum Sağlık Merkezi istenmektedir.

30  Katranlı köyü ve Güneyyurt beldesinde elektrik altyapısında problemler yaşanmaktadır. Ayrıca diğer köylerde de benzer sorunlar yaşanmakta olduğu için bunların bakımlarının düzenli olarak yapılması gerekmektedir.

 İlçede birçok köyde taşımalı eğitim yapıldığından dolayı öğrenciler ve veliler zorluk çekmektedirler bundan dolayı daha sağlıklı bir eğitim sisteminin kurulması gerekmektedir.

 Şahinler köyünde yollarda problem olup asfalt ve parke taşı talep ediliyor. Katranlı köyünde is yolların dar olduğu ve genişletilmesi gerektiği belirtilmektedir. Diğer birçok köyde yolların eski ve bakımsız olduğu belirtilmekte olup acilen iyileştirilme yapılması gerekmektedir.

 İlçede birçok köyde kanalizasyon altyapısı ya bulunmamakta ya da kanalizasyonlarda büyük sorunlar yaşanmaktadır. Elmayurdu köyünde ise tesis giderleri ödenemiyor, güneş panelleri talep edilmektedir. Kanalizasyon altyapısı olmayan köylere bu sistemlerin yapılması gerekmektedir bunun yanı sıra kanalizasyon altyapısı olan köylere ise bakım ve tadilat gerekmektedir.

 İlçede tarım arazilerini sulamada büyük problemler yaşanmakta olup neredeyse tüm köylerin sulama problemleri bulunmaktadır. Birçok köy sulama altyapısı ve gölet istemektedir.

 İlçenin en büyük sorunlarında birisi de şebeke suyu problemidir. Borular çok eski, sular bulanık akıyor temiz değildir. Özellikle Yeşilköy’de “içme suyunun bize sağlıklı ulaştırılması için sondaj vurulmasını istiyoruz. Kış dönemlerin de diğer atık sular şuan ki içme suyumuza karışmakta” gibi büyük bir sorun yaşanmaktadır.

 Ayrıca köylerde telefon ve internet alt yapı eksiklikleri bulunmaktadır. Bu eksiklerin giderilmesi gerekmektedir.

 Birçok köyde dere ıslah problemleri ve bundan dolayı sel felaketleri yaşandığı belirtilmektedir. Bu konuda acil iyileştirmelerin yapılması gerekmektedir.

 İlçede en önemli problemlerden birisi de olası kaya ve taş düşmeleridir. Şehir merkezi ve diğer yerleşim birimleri kayalık ve dağlık olduğundan dolayı taş düşmesi, kayma vb tehlikeli olaylar meydana gelebilmektedir. Bu konuda acil önlemlerin alınması gerekmektedir.

 Ermenek ilçesinden birçok ünlü şair, yazar, iş adamı vb kişiler olduğundan bu kişilerin yardımıyla ilçenin reklamı ulusal ve uluslararası alanda reklamı yapılarak turizm açısından gelişme kaydedilebilir. Ayrıca Ermenek ilçesinde bulunan gölde su sporları yapılabilir.

 Ayrıca ilçenin hem turizm hem kültürel alanda büyük bir potansiyel sahip olmasından dolayı “cittaslow” sakin şehirler ağına dahil edilmesi turizm açısından çok önemlidir.

31