NT00152_74

Nadere Toegang op inv. nr 74 uit het archief van het

Stadsbestuur Rhenen, 1337-1851 (152)

H.J. Postema

December 2014; versie september 2017 Inleiding

Het archief van het stadsbestuur van Rhenen bevat een aantal pakken met ingekomen stukken. Inventarisnummer 74 bevat de stukken uit de periode 1558- 1605.

Van al deze ingekomen stukken zijn korte regesten gemaakt. In vrijwel alle gevallen is niet alleen de afzender en de geadresseerde opgenomen maar ook de inhoud van het stuk. Dit geldt niet voor de agenda’s van de vergaderingen van de Staten van . In de beginperiode bestond dit orgaan uit drie staten: de kerken van Utrecht, de ridderschap en de stad Utrecht met de steden van het platteland. En door deze laatste staat was ook Rhenen vertegenwoordigd. Vandaar dat er in deze inventarisnummers veel stukken zitten die de Staten van Utrecht betreffen.

Verder zijn er enkele verzoekschriften betreffende burgers van Rhenen, met zaken die voor het Hof van Utrecht of de Geheime Raad in Brussel dienden. Daarnaast actuele politieke kwesties, zoals o.a. een heuse boycot op de stad in 1579. De grote historie van de Nederlanden ligt hier samengebald in een (relatief) klein stadsgerecht. Dat bewijzen de brieven van de prins van Oranje, don Louis de Requesens en aartshertog Matthias van Oostenrijk wel.

De stukken zijn voor deze bewerking allen chronologisch geplaatst en voorzien van een nummer in de bovenhoek. Dit document bevat alleen de stukken uit inventarisnummer 74.

2

Regesten

z.j. Verzoekschrift van Jan Tulman, burger te Rhenen, aan de president en raden van het Hof van Utrecht, dat hij voor het gerecht van Rhenen een zaak heeft contra Jacob van Rhenen als gewezen cameraar over 1558 en 1559 tot betaling van enige penningen wegens pacht van de stadsmeent onder Heijmenberg. Jan ontkent dat zijn vader hem dit schuldig gebleven was. Zijn vader is namelijk al jaren dood.

18-9-1558 Verzoekschrift aan schout, burgemeesters, schepenen, raad en kerkmeesters van Rhenen. De (onbekende) verzoekschrijvers spreken over hun voorvaderen die een zekere beurs hebben nagelaten tot onderhoud van de schoolmeesters. Er is sprake van de overleden mr. Dirck. Het stuk staat vol met Duitse woorden. Bijv. “gelyck als nu in dese bedroefde ende bedructe tyden, in welcke wy soe groffelick (enter durch onse sonden scult, offte durch probieringhe dat ons dye heer in druck ende lyden will probieren ende versuecken) gestraft worden, met alle manieren van sueckten ende bysonder dat het aldermeeste is, met dye aenclevende ende suwelicke pest”. De ouders houden hun kinderen thuis om hen te beschermen maar zij dwalen zeer, want niemand kan de dood ontgaan. De zoon van Jacob van Harn is ook overleden. Er was in het verleden sprake van 66 klerken, nu nog 5-6. Hierdoor krijgt hij minder inkomsten en kan hij zijns schulden niet betalen.

23-1-1563 Verzoekschrift aan stadhouder, president en raden te Utrecht. Geschreven te Utrecht. Om te horen het rapport tot de verdieping van de Ijssel.

5-7-1563 Verzoekschrift aan stadhouder, president en raden van het Hof van Utrecht. Getekend te Utrecht. Over de opening van de vijfde sluis van de Hinderdam en het verdiepen van de Ijssel.

13-6-1570 Verzoekschrift aan schout, burgemeesters en schepenen van Rhenen. De supplicatie, gepresenteerd in de secrete raad van de koning vanwege Hubert van Rhenen, om deze na lezing terug te sturen naar de president van dit hof met het advies er bij.

2-8-1570 Verzoekschrift aan schout, burgemeesters en raad van Rhenen. De schippers die de knechten vervoerd hebben moeten worden betaald. Geschreven in Dordrecht.

3

11-2-1571 Aelbert Verweij, gemachtigde van Huijbert van Rhenen, bekent ontvangen te hebben van Peter van Snoeckesteijn, secretaris, een missive van de heren van justitie te Rhenen aan de president en raden van het Hof van Utrecht betreffende de zaak van Huijbert van Rhenen contra Jacob van Renen van een obligatie van 113/130 gulden.

24-9-1571 Verzoekschrift aan baljuw en schepenen van Rhenen, door de koning. Met dezelfde boodschap als 13-6-1570.

13-11-1573 Verzoekschrift van de president en raden van de koning te Utrecht. De stadhouder, verstaan hebbende dat de knechten binnen Rhenen liggende, overmits hun kommer en gebrek van geld zich buiten de stad begeven in de omliggende dorpen en de schamele huislieden beroven. De stad krijgt het bevel om de soldaten 600 gulden uit te keren. Dit zal z.s.m. vergoed worden door de stadhouder.

6-7-1574 Verzoekschrift van president en raden van de koning te Utrecht. Zij sturen het verzoekschrift van Jan Tulman, burger te Rhenen. De stad wordt opgedragen het verzoek van Jan Tulman toe te staan.

15-8-1574 Verzoekschrift van don Fernando de Lannoy, graaf van La Roche, stadhouder-gouverneur en kapitein-generaal van Holland en Utrecht. De ruiters zullen morgen overkomen te Wijk of Rhenen. De stad moet zorgen dat de puucke in de grond zijn geboord. En de andere schepen moeten zo zijn bewaard dat ze niet gebruikt kunnen worden. De burgers en soldaten moeten goede toezicht houden.

22-11-1574 Verzoekschrift van Peter van Ruremundt, hopman vanwege zijne koninklijke majesteit, attesteert dat Roelof Vonck heeft beloofd te betalen aan Jacob van Eck een wijngelag, herkomende dat mijn soldaten de voorzeide Roelof de Geusen ontjaagd hebben, en zo de voorzeide Roelof Vonck Hans van Ingen zaliger twee daalders gegeven had.

12-12-1574 Verzoekschrift van don Loys de Requesens et de Cuniga Grootcommandeur van Castillië, stadhouder-gouverneur en kapitein- generaal. Over het plakkaat betreffende de gouden en zilveren munten. Geschreven te Brussel.

18-12-1574 Verzoekschrift van Gilles van Berlaymont, heer tot Hierger, stadhouder, etc. Alzo wij aan de Spaanse gouverneur van Rhenen tegenwoordig schrijven dat alle schepen die te Rhenen en daaromtrent zijn doet brengen te Wijk om daar voor ettelijke dagen bewaard te worden.

10-7-1575 Verzoekschrift van president en raden des konings te Utrecht als antwoord op de brieven van zijne excellentie van 22-6 waarbij 4

gecontinueerd werd het placcaat van 22-6-1574 over de gouden en zilveren munten. Dit moet opnieuw worden gepubliceerd.

29-2-1576 Verzoekschrift van don Loys de Requesens et de Cuniga, grootcommandeur van Castillië, stadhouder-gouverneur en kapitein- generaal. Over het placcaat waarbij het verboden is om te handelen en te converseren met vijanden, rebellen, wederspannige ketters en voortvluchtigen. Streng bevel om dit placcaat na te komen.

10-7-1576 De heer van Oijenbrugge heeft geantwoord. Uitvoerige brief van Engelbert van Bruhesen, Henrick van Essesteijn en Jan Taets van aan de domdeken en andere gedeputeerden van de drie staten van Utrecht. Relatie met Rhenen is mij niet bekend.

19-7-1576 Verzoekschrift van de koning. De secrete raad zendt de stukken betreffende de zaak van Claes Hermansz. Rhenen moet dit met advies terug sturen.

6-11-1576 Verzoekschrift van stadhouder, president en raden des konings te Utrecht. Met verzoek te conformeren met de andere twee staten.

1-1-1577 Verzoekschrift van Gerard de Pijnssen aan schout, buurmeesters en regeerders van Achterberg over de grote armoede van de inwoners van Achterberg. Zij moeten samen met de inwoners van Amerongen hun lasten dragen.

1-3-1577 Gerrit van de Lawijck bekent ontvangen te hebben van het gerecht van Rhenen een Spaanse cedulle inhoudende specificatie van verteerde kosten binnen Rhenen verteerd door de soldaten van het vendel van don Gasp de Goreer. En een declaratie met obligatie van verscheiden soldaten van dit vendel. En opschrijving van de schulden van de soldaten onder kapitein Augustijn Romaen van 17-7-1576. En declaratie met obligatie van verscheiden soldaten onder dit vendel. En declaratie met ettelijke obligatie van schulden. En declaratie met diverse ordinanties en opschrijving van schulden van de hopman Eggebern en zijn soldaten onder het regiment van Karel Focker. En declaratie met obligatie en andere documenten van schulden van de hopman en soldaten onder het vendel van de opperste luitenant van Karel Focker, genaamd Hanc van Rateneru. En declaratie van schulden van soldaten onder hopman Christoffel Beem toekomende de erfgenamen van Claes Lijster.

12-3-1577 Brief van de drie Staten van Utrecht aan schout en gerecht van Rhenen over de imposten op de wol en zijden lakens.

5

17-4-1577 Brief van de drie Staten van Utrecht aan schout en gerecht van Rhenen over de verpachting van de imposten. Dit moet worden gepubliceerd.

21-4-1577 Brief van de drie Staten van Utrecht aan schout en gerecht van Rhenen over de collecte van tweemaal 100.000 gulden belasting te betalen.

12-5-1577 Aan de Staten van Utrecht. Uit vorige brieven heeft u begrepen wat er te Brussel gepasseerd is sinds het vertrek van Louff van der Haer. Hij schrijft over het octrooi van 300.000 gulden. Er is sprake van dr. Elbertus en de graaf van Bossu en de graaf van Lalaing. De soldaten zijn afgedankt. Hij schrijft ook over de godsdiensttwisten. Geschreven te Mechelen door Floris Thin.

17-5-1577 Deze morgen is weder gecollecteerd hetgeen gisteren gedaan was. De Staten-Generaal wil betaling van 40.000 ducaten. De heer van Bossu zal 46.000 gulden ontvangen.

7-8-1577 Kladbewerking van een resolutie van de stad Amersfoort nopens de ampliatie van de imposten.

1-9-1577 Verzoekschrift aan schout, raden en regeerders van Rhenen. Ontvangen op 7-12-1577. De baanderheren, ridderschap en steden van het vorstendom Gelre. Over afvaardiging naar de stad Deventer.

3-10-1577 Verzoekschrift van schout, burgemeesters, schepenen en regeerders van Amersfoort als antwoord op de brief van 2-10-1577 met de daarbij gevoegde resolutie over de betaling van 14.000 ponden in Holland gelicht.

23-11-1577 Verzoekschrift aan de drie Staten van Utrecht door Engelbert van Oijenbrugge. De koning heeft, tegen advies in, in Spanje geconsenteerd aan Boirbre? Wijckersloot de staat van de ontvangst van de Domeinen van Utrecht. Deze officie is enige tijd bediend door zijn broer de kanunnik. Deze kannunik stelt de officie nu te koop. Hierdoor komt de koning in grote schade.

5-12-1577 Verzoekschrift aan edelen en ridderschap van Arnhem in antwoord op de brief van 2-12. Over de schansen en bruggen en de soldaten binnen Deventer.

13-12-1577 Verzoekschrift aan edelen en ridderschap van Arnhem over de soldaten binnen Deventer die in grote getalen plunderen in de omgeving.

16-12-1577 Verzoekschrift van de drie Staten van Utrecht aan schout en regeerders van Rhenen over de missive van het kwartier van Arnhem over de Landdag en de afvaardiging daarheen.

6

20-12-1577 Verzoekschrift van de president en raden des konings van Utrecht aan de Staten van Utrecht. Er komen dagelijks verzoekschriften binnen over de rente op het kantoor van de Staten van Utrecht. Dit zal leiden tot rechtzaken.

3-1-1578 Verzoekschrift van president en raden des konings te Utrecht aan schout en burgemeesters en regeerders van Rhenen. Over de betaling van rente.

12-3-1578 Verzoekschrift van president en raden des konings te Utrecht aan schout en regeerders van Rhenen. Over betaling van belastingen opgelegd door aartshertog Matthias en de Generale Staten.

14-4-1578 Brief in antwoord op missive van 17 maart. Over 3000 gulden die betaald moet worden. Met de akte waarbij de drie Staten van Utrecht aan Gerrit de Graoeff van Eerckelens verkopen een obligatie van 3000 gulden.

15-4-1578 Er moeten schansen en bolwerken in de provintie komen.

17-4-1578 Brief van Ot de Bruijn aan schout en regeerders van Rhenen. De geestelijkheid en ridderschap hebben alle steden gisteren gesloten. Maandag 21-4 moeten de kwesties en differenten worden opgelost. Er is ook sprake van procureur-generaal Willem Vastrick.

18-4-1578 Verzoekschrift van president en raden des konings te Utrecht over het verzoekschrift van Judith Lijsters, weduwe Evert Jansz.

9-6-1578 Verzoekschrift aan schout en schepenen van Rhenen. Ontvangen op 25-6-1578. De koning zendt de stukken van de Secrete Raad betreffende Cornelis Wouters. De stad moet antwoorden op deze stukken en die weer terug sturen. Cornelis heeft Pieter Hendricksz dood geslagen.

11-9-1578 Brief van Georg van Lalaing. Over een compagnie paarden te Rhenen en te betalen schuld van 34 gulden.

16-9-1578 De steden Amersfoort, Rhenen en Wijk willen een verzoekschrift presenteren aan de Staten van Utrecht over de te betalen impost.

25-9-1578 Brief over de tol te Amersfoort, Rhenen en Wijk.

9-10-1578 Aartshertog Matthias schrijft dat, ondanks diverse bevelen van hem en de Gedeputeerde Staten gedaan, de verzochte leningen tot subsidie van de ongelooflijke hoge nood waarmee de landen alom bezwaard zijn, nog niet is gereageerd.

7

9-10-1578 Brief van Floris Heermale aan de drie Staten van Utrecht over de voortgang van de strijd van de hertog van Anjou en don Johan.

9-10-1578 Brief van A. Blijleven aan de Staten van Utrecht over de lening van 12.000 gulden.

15-10-1578 Brief aan vice-domdeken van de Dom te Utrecht. Over het sluiten van een unie tussen , Holland, Zeeland en Utrecht met ook Overijssel en Friesland.

16-10-1578 Brief aan vice-domdeken van de Dom te Utrecht over betaling van de 100e penning.

16-10-1578 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over betaling van 8000 gulden.

11-11-1578 Brief van schout en burgemeesters van Rhenen aan Rutger de Bruijn, burgemeester te Rhenen, wezende gelogeerd ten huize van Gerrit Lijster te Utrecht. Over het rapport van Herman Scherppynck over het sluiten van de kerk-, stads- en gasthuisrekening.

1578 Advies over de Unie van Utrecht.

18-11-1578 Brief aan de gedeputeerden van Gelderland, Holland, Zeeland, graafschap Zutphen, Friesland, Overijssel, Groningen en ommelanden over de graaf van Rennenberg, stadhouder van het graafschap Lingen over de unie van Utrecht.

3-12-1578 Aartshertog Matthias aan de Staten van Utrecht over de vrede van de Nederlanden.

8-12-1578 Brief van de Staten Generaal aan de Staten van Utrecht. De koning is bereid door zijn ambassaduer de graaf van Schwartzenberg te intercederen tot een goede en vaste vrede.

10-12-1578 Brief van president en raden des konings te Utrecht, houdende uitnodiging tot het doen beschrijven van de Staten van Utrecht.

16-12-1578 Brief van vice-domdeken der kerk ten Dom te Utrecht tot een bijeenkomst om te resolveren op de propositie van de aartshertog van Oostenrijk.

24-12-1578 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht over betaling van 22550 gulden.

25-12-1578 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

8

3-1-1579 Brief van vice-domdeken ten Dom te Utrecht over het verzoek van dhr. van Wilp als ontvanger van het oudschildgeld. Hij wil panders en executeurs van deze oudschildgelden. Daarvoor wordt een Statenvergadering uitgeschreven.

12-1-1579 Brief van vice-domdeken ten Dom. In de afgelopen vijf jaar is de provintie genoeg uitgepust door diverse doortochten en inlagen van ruiters en knechten. Er is een menigte soldaten, zowel Schotten, Engelsen als anderen, gekomen te Culemborg, Everdingen, Hagestein e.o. Zij willen het land van Utrecht invallen.

14-2-1579 De Staten van Utrecht laten weten dat alzo de regeerders van Amersfoort zich tot op heden niet hebben willen conformeren met de andere steden zodat zij in hun stad in merkelijke getale ontvangen hebben en nog ontvangen kwade patriotten en Spaansgezinden, waaruit blijkt dat zij een geheim verbond hebben met de vijand. Alle burgers wordt verboden handel te drijven met Amersfoort.

15-2-1579 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht over dezelfde zaak.

17-4-1579 Franstalige brief. Niet nader ingezien.

2-5-1579 Brief van de gedeputeerden van de geünieerde provinties. De Staten van Utrecht hebben hun secretaris Willem van Lamsweerde tot het raad- en rentmeesterschap van de Domeinen van Utrecht aangesteld. De geünieerde provinties steunen dit.

14-5-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

4-6-1579 Brief van Johan graaf van Nassau, Catzenellenbogen, Vianen en Dietz, etc. dat de ruiters op de Veluwe liggende enige bekwame personen toegesteld worden. Hiertoe stelt hij aan Jacob van Erckelentz om de ruiters van Ferdinant, graaf tot Hardech, getrouw te Rhenen te brengen.

4-6-1579 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over betaling van de onkosten van de oorlog.

20-6-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

7-7-1579 Brief van Gedeputeerde Staten aan Rhenen over het rapport van Jan Cornelisz Berck als door de Staten gecommitteerd tot de verpachting van de imposten der generale middelen in Rhenen. De Staten hebben begrepen dat deze imposten nog niet verpacht zijn.

9

8-7-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

10-7-1579 Schout, burgemeesters, schepenen en regeerders van Amersfoort aan Rhenen over de verpachting van de imposten.

17-7-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

28-7-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

5-8-1579 Brief van de Prins van Oranje aan de Staten van Utrecht dat jonkheer Willem de Ridder in mei is gesteld tot het bedienen van het maarschalkampt van Wijk. Hij wordt gecontinueerd in zijn dienst.

10-8-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

7-9-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

26-9-1579 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over de 12000 gulden die de provintie moet betalen.

26-9-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

31-10-1579 Brief van Peter Bael, Caspar van Vosbergen, Jacob Valcke, H. Aysma aan Gedeputeerde Staten van Utrecht. In Antwerpen wacht men op de gedeputeerden van Utrecht.

1-11-1579 Brief van de prins van Oranje aan de Gedeputeerde Staten van Utrecht dat hij nog geen antwoord heeft op zijn brief van 27 oktober.

1-11-1579 Brief van aartshertog Matthias aan de Staten van Utrecht nopens de vredehandel te Keulen.

1-11-1579 Brief van de Prins van Oranje aan de Staten van Utrecht. Hij is ontevreden over de trage handelwijze van de Staten.

7-11-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

15-11-1579 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen gehoord het mondeling rapport van jonker Rheinhard van Aeswijn, heer van Brakel, en mr. Floris Thin, advocaat, hoe er tussen de gedeputeerden van de Staten van Gelderland, Holland, Zeeland en Utrecht eindelijk op het 10

stuk van de munt verdragen is. Met verzoek een placcaat dienaangaande te publiceren.

17-12-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

30-12-1579 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering. z.j. Extract van een missive geschreven door de Prins van Oranje aan de vijf kerken te Utrecht over de inventarisatie van de kerkelijke goederen.

11-3-1580 Brief van Gedeputeerde Staten tot betaling van belasting.

30-4-1580 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

7-7-1580 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

23-8-1580 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen dat de stad nooit op de impost van de turf verschreven is geweest, veel minder consent daartoe gedragen zou hebben.

26-1-1581 Aantekeningen over het bijleggen van de kwestie tussen de Staten en de stad Utrecht.

1-6-1581 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen dat de vijand zich in Gelderland bevind bij Arnhem en op de middelweerd een schans heeft opgeworpen van grote importantie om daarmee te scheepvaart te beheersen. De provintie zal soldaten sturen maar dat kost wel geld.

9-11-1581 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over het verlaten van de koning van Spanje. Er moet een nieuwe eed worden gedaan op de landraad.

10-11-1581 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering. z.j. Aantekeningen over diverse belastingen.

5-6-1582 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

10-6-1582 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen met ingesloten advies over de laatste beschrijving aan Rhenen gezonden en de lijst van consumptie.

11

5-1-1583 Brief van Caerll de Hughues aan Rhenen. Zwaar beschadigd.

24-1-1584 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

5-2-1584 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over het advies op de beschrijving.

11-2-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over de verhoging van de impost op de Rijnse, Spaanse, Franse en brandewijnen.

26-3-1585 Vraag om advies over het stuk op de contributie.

12-5-1585 Brief van Staten van Utrecht aan Rhenen met uitschrijving van een biddag wegens “ons sondich leven ende groote ondancbaerheyt”.

26-5-1585 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

26-5-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over de vast- en biddag wegens het ontzet van de stad Antwerpen.

31-5-1585 Brief van de Generale Staten aan de Staten van Utrecht tot een gewillige contributie om de inwoners van Antwerpen en Mechelen te helpen.

1-6-1585 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

5-6-1585 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

15-6-1585 Brief van vicedomdeken ten Dom aan Rhenen bevattende de agenda voor de Statenvergadering.

15-6-1585 Brief van de Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over de weigering van de stad om 70 ruiters op te nemen in de stad. De stad krijgt het bevel dit alsnog te doen.

24-6-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

25-6-1585 De Raad van State van de oostzijde van de Maas aan Rhenen met het besluit om enige ruiters van de compagnie van kapitein Johan Wyaert naar Rhenen te sturen.

12

26-6-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen dat tot nadere verzekering van de stad Amersfoort enige verdachte personen en kwade patriotten uit de stad gezet moeten worden. Deze personen mogen niet in de provincie Utrecht komen noch in het kwartier van de Eem. Andere steden mogen hen niet opnemen. Het gaat om Gerrit Verborch met zijn familie, Brantgen de Looper met haar familie, Pieter Cornelisz Schrob, Christiaen van Wapenvelt met zijn familie, Henrick Verhel, Cornelis Reijersz, Jacob van Wijck, Jan Cornelisz Schrob, Gijsbert Joppen, Herman Goortsz Nop, Jan Anthonisz vicaris van de pastoor te , heer Gerrit Zoest, Heijn Gerrit Wever, Augustijn Cornelisz Schrob, Henrick van Dompselaer, Franck die moelder buiten Amersfoort, Gijs kreupel de oude houtslager, Hertgen inde Bynet, Dries van Esfelt, Willem Jacobsz Hollar, Huijbert Willemsz snijder, Jantgen van Lochorst, Rijck van Bueren.

29-6-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

7-7-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

8-7-1585 Brief aan burgemeester Henrick van Eck door Frederick van Brakell. Hij is gebeden door de huisvrouw van Evert Thoenissen, metselaar, om aan Van Eck te schrijven haar te willen verlenen voorschrijven aan de hopman Duernicks, zodat deze hopman haar man wilde relaxeren van de belofte onder het vendel, zodat hij weer naar Rhenen mag komen om dat voor zijn gezin de kost te winnen.

10-7-1585 Brief van Arnhem aan Rhenen over proviandering van de burgers.

10-7-1585 Brief van aan Rhenen dat Rutger Jacobsz, won. Rhenen, ‘angeholden wardt mit sijn schip und niet thogelaten onsser medeborgers wijnen und anderen goedere herwartz op te brengen’, die hij te Dordrecht geladen heeft. Verzoek aan de stad om Rutger te laten gaan. Het betreft namelijk goederen van Wageningse burgers, nl. van Frederick van Stralen, Mor van Achtevelt, Gerrit Jansz Toll.

19-7-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

31-7-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

6-8-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen over de te betalen quota aan belastingen.

13

7-8-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht aan Rhenen die weigerachtig blijft om 400 ponden, waarvan hopman Olthoff assignatie op de stad gegeven heeft, boven nog andere 400 ponden waarvan Rhenen een deel betaald heeft, te voldoen.

7-8-1585 Brief van de Raad van State aan de oostzijde van de Maas dat hij dagelijks zeer grote klachten verneemt van de vrome soldaten die hun lijf en leven in ’s lands dienst gewaagd hebben en in de slag te Amerongen zeer zijn verwond geraakt, zeer indiscreet door de chirurgijn behandeld worden. Een goed soldaat hoeft zijn behandeling niet zelf te betalen.

14-8-1585 Brief van Gedeputeerde Staten aan Rhenen in antwoord op hun brief van 6 augustus over de setcedulle.

17-8-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

26-8-1585 Brief van N.N. Lijster, dat, hoewel hij vanochtend al heeft geschreven, er een vendel Engelsen binnen Rhenen gedestineerd was, hij de Raad van State, de Staten van Utrecht, de graaf van Moers en de overste Schenck geschreven heeft dat de stad Rhenen voor ditmaal verschoond zal worden. Omdat de Engelsen al onderweg waren, heeft hij hun bestemming veranderd.

31-8-1585 Brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht tot directie van de geestelijke goederen speciaal gecommitteerd. De conventualen van Rhenen hebben een verzoekschrift ingediend. GS verzoekt om dit verzoekschrift door te lezen en de inhoud te examineren en met advies terug te zenden.

1-9-1585 Brief van GS aan Rhenen betreffende Maria Voncken, weduwe Dirck Lijsters, won. Rhenen. GS begeert dat zij van de belasting wordt ontslagen.

4-9-1585 Brief van de raden van het vorstendom Gelre en graafschap Zutphen. Ene Johan Gerritsen, won. Rhenen, schipper en koopman, heeft op 29 augustus van beneden uit zijn in schip in de tol alhier gekomen, zich leggende tegen de stadskraam bij de Oude Rijn. Hem werd bevolen door de stad om midstroom met zijn schip te gaan liggen of onder de stad te zeilen. Hij moest de tollenaar spreken voordat hij verder mocht gaan. Johan antwoordde met de tollenaar niets te maken te hebben en is verder gevaren. Het is in deze tijd niet geoorloofd om etenswaren naar de vijand te vervoeren of op andere plaatsen boven Arnhem te brengen.

14

9-9-1585 Brief van GS aan Rhenen met verzoek een missive van de Raad van State te publiceren.

10-9-1585 Brief van Adolf, graaf zu Neuwenar, aan Rhenen dat de vijand in te Betuwe gekomen is. Hij heeft besloten met de overste Moritz de vijand te bezoeken. Houd de vijand buiten de stad.

17-9-1585 Brief van Raad van State aan de oostzijde van de Maas over de plannen van een aanslag door de prins van Parma op enige Stichtse steden.

17-9-1585 Brief van GS aan Rhenen. Nog steeds is de kapitale quotisatie cedulle niet opgestuurd.

6-10-1585 Brief van Harderwijk aan Rhenen over Henrick Bengher, won. Harderwijk heeft een akte van renuntiatie van 17-3-1585 als man en voogd van zijn huisvrouw Anna van Setten renuntieert van een lijftocht der huisinge Pluerensteijn met nog een lege hofstede daarachter gelegen die Anna van haar zaliger man Jorden van Eck lang in lijftocht heeft bezeten. Het huis is bouwvallig geworden.

12-10-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

22-10-1585 Brief van Henrick van Eck en Sander Jansz aan Rhenen. Alzo dit vendel Engelsen door een commissaris van de Staten van Utrecht gezonden direct naar Arnhem moet vertrekken, krijgen zij 2 tonnen bier uitgedeeld, zodat ze niet in de omgeving gaan zwerven.

27-10-1585 Brief van Amersfoort aan Rhenen over de Statenimpost.

2-11-1585 Agenda van de domdeken van Utrecht voor de vergadering van de Staten van Utrecht.

17-11-1585 Brief van GS aan Rhenen over specificatie van de penningen over de jaren 1579-1582 aan generaal Monrijs en zijn onderhebbende Engelse ruiters en soldaten.

25-11-1585 Brief van GS aan Rhenen met een resolutie over de beschrijving van 16-11-1585.

13-12-1585 Brief van GS aan Rhenen over een missie van de Staten-Generaal (incl. die missive over betaling van de Engelse ruiters).

18-12-1585 Brief van de Raad van State aan de oostzijde van de Maas over het bezetten van de Westpoort met genoeg soldaten van de compagnie van Neck. Er moeten minstens 6-8 soldaten wacht houden. Met een

15

verhuisbevel van Laurens van Nijehoff met zijn familie van de Westpoort naar elders.

4-3-1586 Dupliek van de magistraat van Rhenen op de repliek aan het Hof van Utrecht overgegeven uit naam van Hans Cock, requirant. De wagen van Hans is gevorderd door de Raad van State om de Engelse soldaten te vervoeren van , via Rhenen naar Arnhem. Hij is hiervoor betaald.

24-5-1586 Brief van Robert, grave van Leicester, gouverneur en kapitein-generaal. Tot assistentie van het leger voor Nijmegen is een grote hoeveelheid pulver nodig. Door de hevige wind kan het niet opwaarts vervoerd worden. De brenger van deze brief, generaal van de artillerie, dhr. van Famars, of zijn commies, moet de voorraad van Rhenen meenemen, die ene Francois Jansz bij zich heeft.

16-11-1586 Brief van D? Anthonisz aan Henrick van Eck wegens de Engelse soldaten die in Rhenen garnizoen houden.

29-12-1586 Brief van Burchart Ockensz, vendrig van kapitein Sampson, bekent van de stad Rhenen ontvangen te hebben alzulke wapens die deze kapitein met zijn compagnie, die nu uit Rhenen trekken, de commandeur te Rhenen in bewaring gelaten heeft.

7-2-1587 Brief van de president en raden van het Hof van Utrecht over de plakkaten inhoudende prescriptie jegens Willem Stanley en Roelant Jorck.

9-6-1587 Brief van Metgen Frans Roelofsz, met Andries van Bemmel, bekent ontvangen te hebben van Henrick van Eck, schepen-burgemeester, 50 gulden in mindering van de kooppenningen van haar overleden vaders schuur, staande in de Visscherstraat, bij ene Willem de Wael eertijds van die van het gerecht gekocht.

18-1-1588 Agenda van de Staten van Utrecht.

31-1-1588 Agenda van de Staten van Utrecht.

12-6-1590 Brief van Herman, grave van den Berg over een kwestie tussen Frans van Lommertsen en Jenter Moppen, soldaat in garnizoen in Deventer.

14-1-1591 Brief van de Staten van Utrecht over een propositie van de Raad van State.

22-1-1591 Agenda van de Staten van Utrecht.

17-2-1591 Agenda van de Staten van Utrecht.

16

25-2-1591 Agenda van de Staten van Utrecht.

3-3-1591 Agenda van de Staten van Utrecht.

13-3-1591 Sterk verbleekte brief. Niet gelezen.

22-4-1591 Brief van GS over de verpachting van de generale middelen.

27-4-1591 Brief van Rochus van Dulcken over commissie naar het leger voor Deventer en Zutphen.

24-11-1591 Brief van GS over de 441-1 die Willem van Lamzweer, rentmeester van de Domeinen van Utrecht, heeft ontvangen van de weduwe van Roelof Jacobsz Hespell als facteur van Thomas Granmeij. Deze worden aan Gerrit Knijf, substituut-schout, en Jan Thol, secretaris van Rhenen, uitgekeerd als salaris.

5-4-1592 Agenda van de Staten van Utrecht.

23-3-1593 Brief van Gilles van Ledenberch aan Rochus van Dulcken, burgemeester van Rhenen, met een inliggend stuk aan de Generale Staten. Rhenen is een frontierstad geweest sedert 1572 waaraan de burgerij grote kosten heeft gemaakt.

5-4-1593 Brief van Rochus van Dulcken over een brief van Amersfoort aan de burgemeesters van Rhenen: Hermen Scherpinck en Rochus van Dulcken van 5-5-1592 over zekere injurieuze woorden die Wouter van Bijler, schepen te Amersfoort, gesproken zou hebben op de persoon van Scherpinck.

24-11-159? Brief van Rochus van Dulcken over een verzoekschrift dat door de stad is geschreven.

5-4-1595 Brief van de regeerders van de Marsch betreffende Andries van Bemmel, kerkmeester. Zij zijn geweest bij Margareta van Hattum wegens een stuk land in de Marsch.

19-4-1595 Brief van de regeerders van de Marsch over dezelfde zaak.

27-5-1595 Agenda van de Staten van Utrecht.

2-9-1595 Agenda van de Staten van Utrecht.

10-11-1595 Brief van Staten Generaal met een propositie van de Raad van State.

28-11-1595 Agenda van de Staten van Utrecht.

17

18-12-1595 Brief van schout, burgemeesters, schepenen en regeerders van Rhenen aan Aernt van Eck, burgmeester van Rhenen, gelogeerd in de Keulse Dom te Utrecht, over het bijeenbrengen van belastinggelden.

30-12-1595 Agenda van de Staten van Utrecht.

30-12-1595 Agenda van de Staten van Utrecht.

1-1-1596 Agenda van de Staten van Utrecht.

16-1-1596 Brief van GS aan Rhenen. Jonker Johan van Renesse van der Aa heeft brieven getoond, betreffende landwinning en zuivering van de doodslag door hem in de persoon van Reijnier van Aeswijn gedaan op Hollandse bodem.

18-6-1596 Agenda van de Staten van Utrecht.

11-8-1597 Agenda van de Staten van Utrecht.

21-3-1598 Agenda van de Staten van Utrecht.

29-3-1598 Brief van Prins Maurits van Oranje aan de Staten van Utrecht.

7-11-1598 Idem.

17-4-1599 Agenda van de Staten van Utrecht.

1-5-1599 Agenda van de Staten van Utrecht.

21-5-1599 Agenda van de Staten van Utrecht.

22-5-1599 Agenda van de Staten van Utrecht.

13-12-1599 Agenda van de Staten van Utrecht.

31-3-1600 Agenda van de Staten van Utrecht.

30-9-1600 Biddagbrief van GS over een algemene vast- en biddag op woensdag 18 oktober.

21-10-1600 Agenda van de Staten van Utrecht.

25-2-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

21-4-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

9-6-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

13-8-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

22-8-1601 Agenda van de Staten van Utrecht. 18

26-8-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

10-11-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

31-12-1601 Agenda van de Staten van Utrecht.

26-1-1602 Agenda van de Staten van Utrecht.

19-3-1602 Agenda van de Staten van Utrecht.

19-5-1602 Agenda van de Staten van Utrecht.

8-4-1605 Brief van Dordrecht aan Rhenen over het bedelen van vele personen.

27-8-1605 Agenda van de Staten van Utrecht.

19-11-1605 Agenda van de Staten van Utrecht.

19