Sotiroula Yiasemi Dissertation Submitted for the Award of a Phd
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DEPARTMENT OF ENGLISH STUDIES TRANSLATING CHILDREN’S LITERATURE IN A CHANGING WORLD: Yiasemi AND ITS ARTICULATIONS INTO GREEK Sotiroula Yiasemi Dissertation submitted for the award of a PhD degree at the University of Cyprus Sotiroula February, 2012 © SOTIROULA YIASEMI Yiasemi Sotiroula ΣΕΛΙΔΑ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑΣ • Υποψήφιος Διδάκτορας: ΣΩΤΗΡΟΥΛΑ ΓΙΑΣΕΜΗ • Τίτλος Διατριβής: Translating Children’s Literature in a Changing World: Potteromania and its Articulations into Greek • Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή εκπονήθηκε στο πλαίσιο των σπουδών για απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος στο Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, στο πρόγραμμα Μεταφραστικών Σπουδών και εγκρίθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2012 από τα μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής. • Εξεταστική Επιτροπή: o Ερευνητικός Σύμβουλος: Στέφανος Στεφανίδης, Καθηγητής, Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου o Άλλα Μέλη: Gillian Lathey, Καθηγήτρια, University of Roehampton, UK Διονύσης Γούτσος, ΑναπληρωτήςYiasemi Καθηγητής, Τμήμα Γλωσσολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώργος Φλώρος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου Ευθύβουλος (Φοίβος) Παναγιωτίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου Sotiroula i PAGE OF VALIDATION • Doctoral candidate: SOTIROULA YIASEMI • The title of the dissertation: Translating Children’s Literature in a Changing World: Potteromania and its Articulations into Greek • This dissertation was submitted in fulfillment of the requirements of the PhD programme in Translation Studies in the Department of English Studies and approved by the members of the Examination Committee on 24th February, 2012. • Examination Committee o Research Supervisor: Stephanos Stephanides, Professor, Department of English Studies, University of Cyprus o Other members: Gilian Lathey, Professor, University of Roehampton, UK Yiasemi Dionysis Goutsos, Associate Professor, Department of Linguistics, School of Philosophy, University of Athens George Floros, Assistant Professor, Department of English Studies, University of Cyprus Efthyvoulos (Phoevos) Panayiotides, Assistant Professor, Department of English Studies, University of Cyprus Sotiroula ii ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η μετάφραση της παιδικής λογοτεχνίας σε έναν κόσμο που αλλάζει: Η Ποτερομανία και οι μεταφράσεις της στα ελληνικά Η παρούσα μελέτη επιχειρεί μια εις βάθος ανάλυση της μετάφρασης της παιδικής λογοτεχνίας από τα Αγγλικά στα Ελληνικά, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του Χάρι Πότερ και των μεταφρασμάτων του στο γραπτό λόγο και στα πολυμέσα. Ακολουθώντας τη θεωρητική προσέγγιση των πολυσυστημάτων, η διατριβή αρχικά διερευνά το ρόλο της μετάφρασης μέσα από την τοποθέτηση της παιδικής λογοτεχνίας στη λογοτεχνική κοινότητα-στόχο. Η εξέλιξη του εν λόγω λογοτεχνικού είδους στον ελληνικό λογοτεχνικό χώρο, τόσο στην πρωτότυπη όσο και σε μεταφρασμένη μορφή, εξετάζεται από μια ιστορική οπτική, ενώ η παράμετρος του μέσου στην μετάφραση της παιδικής λογοτεχνίας αναλύεται σε σχέση με τη στροφή από τον έντυπο στον ηλεκτρονικό πολιτισμό. Η κειμενική ανάλυση επικεντρώνεται σε πολιτισμικά στοιχεία όπως η ονοματοδοσία, πολιτισμικές έννοιες, γλωσσικές ποικιλίες (εκλαϊκευμένες εκφράσεις, διάλεκτος, προφορά), γλωσσικά χαρακτηριστικά, καθώςYiasemi και μεταγλωσσικά ζητήματα όπως οι περιορισμοί του χρόνου και του χώρου στην περίπτωση του υποτιτλισμού και της μεταγλώττισης. Χρησιμοποιώντας την κειμενική ανάλυση ως αφετηρία, η μελέτη εστιάζει στο φάσμα των μεταφραστικών στρατηγικών που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία της μεταφοράς ενός πολιτισμού, και ιδιαίτερα στις στρατηγικές οικειοποίησης και ξενισμού, καθώς και στις επιπτώσεις τους. Οι μεταφράσεις του Χάρι Πότερ (σε έντυπη μορφή και στις ταινίες) μελετώνται υπό το πρίσμα της υπόθεσης της επεξήγησης με στόχο να προσδιοριστούν τα στοιχεία του κειμενικού είδους και οι επιπλοκές που προκύπτουν κατά τη μεταφορά τους στα Ελληνικά. Υποστηρίζεται ότι οι σύγχρονες έννοιες της παγκοσμιοποίησης, οι οποίες αποτελούν πρόκλησηSotiroula για τις παραδοσιακές θεωρίες της μετάφρασης, μπορούν να συμβάλουν στην επεξήγηση του φαινομένου της «Ποτερομανίας». Η παγκοσμιοποίηση του πολιτισμού και της γλώσσας προσεγγίζεται υπό την οπτική της θεώρησης των ενηλίκων ως μεταναστών στη νέα εποχή της τεχνολογίας και των παιδιών ως γηγενή πληθυσμού. Η παγκοσμιοποίηση και η μετάφραση της παιδικής λογοτεχνίας είναι άμεσα συνδεδεμένες, καθώς το παιδί-αναγνώστης αντιμετωπίζεται ως «ιθαγενής» στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο, είναι πιο εξοικειωμένος με ξένες μορφές από τον ενήλικα και, κατ’επέκταση, έχει iii λιγότερη ανάγκη από ερμηνεία. Αυτή η θεώρηση αποκαλύπτει τις ανταγωνιστικές διαπολιτισμικές πραγματικότητες που λαμβάνουν χώρα στις μέρες μας και αντανακλά έναν κόσμο που αλλάζει και απαιτεί επαναξιολόγηση των εννοιών του «οικείου» και του «ξένου». Ως εκ τούτου, η παρούσα μελέτη εισάγει τις παραμέτρους μιας νέας αντίληψης για τις μεταφραστικές στρατηγικές στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, με ευρύτερες επιπτώσεις για τα σχετικά επιστημονικά πεδία. Yiasemi Sotiroula iv ABSTRACT The present thesis offers an in-depth analysis of children’s literature translation from English into Greek, using Harry Potter books and their multimedia translations as a case study. Drawing on the polysystems approach, the thesis initially investigates the role of translation in positioning children’s literature in the receiving literary community. The genre’s evolution in the Greek literary space, both in its original and translated form, is studied from a historical perspective, while the parameter of medium in the translation of children’s literature is analysed in terms of the shift from imprint to electronic culture. The analysis of the texts involved concentrates on cultural elements such as name assigning, culturally bound concepts, language variation (colloquialism, dialect, accent), lexical features, as well as meta-linguistic issues such as time and space restrictions in the case of subtitles and dubbing. Using text analysis as a starting point, the study focuses on the spectrum of translation strategies used in the process of transferring culture, and especially the strategies of domestication and foreignisation and their implications. The Harry Potter translations (books and film adaptations) are also studied in the light of explicitation hypothesis in order to identify Yiasemithe impeding generic elements and the complications arising from their transfer into Greek. It is argued that contemporary notions of globalisation that challenge traditional views of translation can help explain the phenomenon of “Potteromania”. The globalisation of culture and language is here approached by viewing adults as immigrants in the new era of technology and children as indigenous population. Globalisation and the translation of children’s literature are interrelated, since the child reader, as a native of the globalised world, is more familiar with foreign forms than any adult, hence in less need of interpretation. This view can unveil the competing transcultural realities in which translation currently takes place and reflects a changing world that requires a re-evaluation of notionsSotiroula such as ‘home’ and the ‘foreign’. Thus, the present study introduces the parameters of a new understanding of translating strategies in the era of globalisation, which can have wider implications for the related academic fields. v ACKNOWLEDGEMENTS I am grateful and I thank from the heart my supervisor, Professor Stephanos Stephanides, and my research advisory committee members, Dr. Dionysis Goutsos and Dr. George Floros for their encouragement, guidance, patience and support throughout the development and completion of my Thesis. I owe my deepest gratitude to my parents, who have sacrificed a lot to see me obtain this title. Without their support this thesis would not have been possible. I dedicate this thesis to my family, my husband and son who, was born at the final stages of my Thesis and gave me strength to bring it to completion. Lastly, I offer my thanks to all those who have supported me in any respect during the completion of the project. Yiasemi Sotiroula vi TABLE OF CONTENTS CHAPTER 1: INTRODUCTION Pages 1.1. Object of Study 1-4 1.2. Research questions 4-8 1.3. Methodology 8-9 1.4. Presentation of the data 10 1.4.1. The story 10-11 1.4.2. Data: the Greek and English publications and products 11-14 1.4.3. The reception of Harry Potter: Potteromania 14-19 1.5. Structure of the thesis 19-21 CHAPTER 2: TRANSLATION AS MEDIATION BETWEEN CULTURES 2.1. Introduction 22-23 2.2. Basic notions in Translation Studies – Before polysystem theory 23-25 2.3. Polysystem: Translation as a system 25-28 2.4. Implications of Polysystem Theory Yiasemi28-29 2.4.1. The relevance of polysystem to children’s literature 29-32 2.4.2. The place of translation in the hierarchical cultural system 32-34 2.4.3. Translation as source of dynamicity 34-35 2.5. Norms in the translation of culture 35-37 2.6. Beyond polysystem: Weaknesses and alternatives 37-38 2.7. Translation mediating between cultures 38 2.7.1. Culture and language 38-41 2.7.2. Strategies in the translation of culture 42-46 2.7.3. Domestication vs. foreignisation 46-48 Sotiroula 2.7.3i. Reinterpreting strategies in terms of domestication and 48-49 Foreignisation 2.7.3ii. Domestication and translator’s invisibility 49-51 2.8. Conclusions 51-53 CHAPTER 3: TRANSLATING CHILDREN'S LITERATURE 3.1. Introduction 54 vii 3.2. Children’s literature: A historical perspective 54-57 57-61 3.2.1. Defining children’s literature 3.2.2. The role and function of children’s literature 61-64 3.3. Greek children’s literature: