Pragnienie Wolności Mamy We Krwi

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Pragnienie Wolności Mamy We Krwi KLEEBERG - OSTATNI GENERAŁ WRZEŚNIA EDERACIBARSCY BITWA POD KOCKIEM 1939 ROKU ierz Pułaski - piorun wojn -a ~ ·o= lS ~ <1$ ..-'<: "' oo.. ~ ~ NR 4 (4) 2017 NR 1 (5) 2018 100. rocznica ~ odzyskania niepodległości o c,. LO o "'I'- Pragnienie wolności 00 "' LO "N z mamy we krwi (/) I'- 'ć! c,. NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY NIEWOLA, W KTÓREJ WZRASTAŁY KOLEJNE POKOLENIA, WYZNACZAŁA JEDEN KIERUNEK MYŚLI – O ZBROJNYM ODZYSKANIU SUWERENNOŚCI. STĄD PŁOMIENIE POWSTAŃ, KTÓRE TRAWIŁY OJCZYZNĘ, I OGIEŃ PODKŁADANY POD ŻARLIWE POLSKIE SERCA PRZEZ NIE ZAWSZE ŻYCZLIWE RĘCE. NADZIEJA WBREW NADZIEI – TO WIELKI MIT POLSKI, KTÓRY ZMAGA SIĘ FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. OD WIEKÓW Z RÓWNIE WIELKĄ POLITYKĄ. racownicy Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie mozolnie próbują dokonać niemożliwego i odtworzyć losy oryginalnego sztandaru, który w 1918 r. po kilkudziesięciu latach wyjęto z ukrycia i przekazano powstańcom wielkopolskim. Zgodnie z wolą niezna- nego twórcy, otrzymać go mieli jedynie żołnierze odrodzonej Polski. PWywalczona wolność, ten sen wyśniony, jest jednak wówczas zjawiskiem na tyle nieznanym, że trudno przestawić nagle tę wielopokoleniową projekcję skierowaną na zbrojną walkę o niepodle- głość w ogólnonarodowe myślenie o służbie dla wolnego już kraju. Realna polityka obcych mocarstw zbyt dobrze rozpoznawała nasze mity, za które zawsze gotowi byliśmy płacić najlepszą krwią. „Biliście się niezwykle dzielnie panowie, lecz wynik wojny przesądzony jest już od dwóch tygodni” – taką wymianę zdań z niemieckim oficerem opisał polski jeniec, żołnierz gen. Franciszka Kleeber- ga w liście do rodziny. To prawda, bili się znakomicie, taktyka kontruderzeń zastosowana przez Generała zatrzymała pochód niemieckiej dywizji. Przed Kleebergiem – tym zdolnym, ale wyraźnie niedocenianym przed wojną dowódcą, który realizuje energicznie zbyt opieszałe rozkazy Wodza Naczelnego – leżą jednak meldunki o braku amunicji, żywności i lekarstw. I kwintesencja samot- ności i odpowiedzialności dowódcy. Droga do niewoli jest ostatnią drogą polskiego Generała. Ktoś jednak odprowadza ich wzrokiem i na dymiącym wciąż pobojowisku pod Wolą Gułowską przysięga zemstę i zbiera broń. Niemiecki oficer miał rację – wynik wojny jest ustalony, ale pierwsze pokolenie urodzone w wolnej Polsce myśli wciąż kalkami doświadczeń przodków. Miejscowi chłopcy wiedzą, że broń się jeszcze przyda. Magazynują ją i przechowują z narażeniem życia. Wcześniej organizują prze- rzut grupy kleeberczyków w Świętokrzyskie. Kolejarze mówią, że w tamtejszych lasach jest już polskie wojsko pod dowództwem mjr. Henryka Dobrzańskiego. Nastolatkowie ci niebawem znów posiądą lasy. Staną się wartościowymi żołnierzami tworzących się oddziałów Armii Krajowej na Lubelszczyźnie. Będą się bić pod dowództwem mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika” z Niemcami i oddziałami NKWD w ciasnych wąwozach pod Lasem Stockim. Nieśmiertelni polscy zagończycy, których prefiguracją był Kazimierz Pułaski, zdolny oficer liniowy, dowódca, konfederat, drażniący pod jasnogórską twierdzą rosyjskiego płk. Iwana Drewicza na tyle skutecznie, że ten nękany przez polską piechotę uchodzi pokonany. Pułaski nie odpoczywa, dogania własną śmierć na antypodach. Sędziwy dziś ostatni żołnierz „Orlika”, ów chłopak spod Woli Gułowskiej ściska w rękach lornetkę. To prezent od oficera spod Kocka, któremu pomógł przejść do lasu. „Byliśmy żołnierzami. My chcieliśmy tylko wolnej Polski”– mówi do mnie z mocą. Mity polskie nie mają w sobie niczego mitycznego. Pragnienie wolności mamy we krwi. Zapraszam do lektury. NOWY MAGAZYN O TRADYCJI I CHWALE POLSKIEGO ORĘŻA KLEEBERG - OSTATNI GENERAŁ WRZEŚNIA KONFEDERACI BARSCY BITWA POD KOCKIEM 1939 ROKU Kazimierz Pułaski − piorun wojny www.polska-zbrojna.pl NR 4 (4) 2017 ISSN 2543-8735 CENA 9,99 ZŁ (w tym 8% VAT) NR 1 (5) 2018 nr 4-1 1918 2018 100. rocznica odzyskania niepodległości Pragnienie wolności mamy we krwi OKŁADKA: MARCIN DMOWSKI/ SPIS TREŚCI STUDIO GRAFICZNE WIW Powstanie styczniowe Antykomunistyczne KAROL JADCZYK podziemie zbrojne 128 Kadra dowódcza powstania 14 TOMASZ GRENIUCH styczniowego 77 Henryk Flame „Bartek” MACIEJ NOWAK Konfederacja barska 84 Zabić, zasypać, zapomnieć ADAM DANILCZYK 22 Konfederaci − pierwsi powstańcy Uzbrojenie PIOTR KOCYAN Wielcy dowódcy 91 Inżynier Maroszek i jego dzieci ANTONI LENKIEWICZ 32 Generał nieustraszony Motoryzacja PIOTR KORCZYŃSKI JAN TARCZYŃSKI 38 Piorun Wojny 96 Samochody Marszałka Polska sztuka fortyfikacji PIOTR KORCZYŃSKI Zagończycy, śmiałkowie, 42 Twierdze nie do zdobycia najemnicy Rozmowa z Krzysztofem Wielgusem ANNA PASTOREK 108 Zamorska sława polskiego Strategie konkwistadora JULIUSZ S. TYM PIOTR KORCZYŃSKI 46 Bitwa pod Kockiem 116 „Sławny Żyd, Polak prawy” DOMINIK KAŹMIERSKI ROBERT SENDEK 53 Perymetr, czyli jak to 122 Bałkańska awantura na wojence było polskiego powstańca ROBERT SENDEK Generałowie 126 „Draży” droga do Polski ALEKSANDER SZYCHT STEFAN CIARA 128 Nie żałować życia swego 54 Ostatni generał września 1939 DOMINIK KAŹMIERSKI 60 Dziwne miejsce Wojenne epizody WOJCIECH KRAJEWSKI Wojna obronna 134 Amerykanie w Zamościu MARIUSZ NIESTRAWSKI PIOTR SYKUT 62 Lotnictwo Samodzielnej Grupy 140 Ucieczka jachtem „Strzelec II” Operacyjnej „Polesie” do Szwecji Z arsenału Muzeum Zapomniane bitwy Wojska Polskiego ANDRZEJ ŁYDKA 146 Bitwa pod Krzykawką MICHAŁ MACKIEWICZ 68 Hej, kto Polak na bagnety! 14 Klub garnizonowy W cieniu historii ANDRZEJ ŁYDKA 150 Asenterować, narukować PIOTR KORCZYŃSKI i fasować 72 Przez Bałkany do Polski Rozmowa z Andrzejem Kastory SEBASTIAN LIGARSKI Ceremoniał wojskowy 102 Propaganda muzą stanu MARIUSZ KUBAREK wojennego 151 Pogrzeby wojskowe nr 4 / 2017 – nr 1 / 2018 / POLSKA ZBROJNA HISTORIA WOJSKOWY INSTYTUT WYDAWNICZY Aleje Jerozolimskie 97, 00–909 Warszawa DYREKTOR WOJSKOWEGO INSTYTUTU WYDAWNICZEGO Maciej Podczaski, tel. 261 845 365, 261 845 685, faks 261 845 503; [email protected] POLSKA ZBROJNA. HISTORIA REDAKTOR NACZELNY Anna Putkiewicz, tel. 261 846 764; [email protected] 22 SEKRETARZ REDAKCJI Małgorzata Łętowska, tel. 261 845 165; [email protected] REDAKCJA 77 Piotr Korczyński, Aleksander Szycht, tel. 261 845 604; [email protected] GRAFIKA Marcin Dmowski (kierownik), Marcin Izdebski (projekt szaty graficznej i opracowanie), Andrzej Witkowski (fotoedytor), tel. 261 845 579 STALE WSPÓŁPRACUJĄ: 32 Anna Dąbrowska, Maciej Chilczuk, prof. Andrzej Gąsiorowski, Jarosław Godlewski, dr Grzegorz Jasiński, Mikołaj Kubacki, 54 płk Mariusz Kubarek, Łukasz Jędrzejczak, Sztandary Wojska Polskiego Historie ocalone Tadeusz Jeziorowski, prof. Mirosław Lenart, ppłk Andrzej Łydka, Michał Mackiewicz, JAROSŁAW PYCH PIOTR KORCZYŃSKI dr Mariusz Niestrawski, dr Adam A. Ostanek, 156 Chorągwie konfederatów barskich 176 Szwoleżerowie walczą do końca dr Konrad Paduszek, dr Marcin Paluch, dr Anna Pastorek, Rozmowa z Henrykiem Prajsem prof. Waldemar Rezmer, Paweł Rozdżestwieński, dr Jan Tarczyński, prof. płk Juliusz S. Tym, Pamiątki polskie dr Krzysztof Wielgus, M. Renata Wilewska, TOMASZ ZAWISTOWSKI Kawalerowie Virtuti Militari prof. Wojciech Włodarkiewicz, Tadeusz Wróbel, 158 Sztandar w rękach wroga ANNA DĄBROWSKA Łukasz Zalesiński, Tomasz Zawistowski 181 Testament gruzińskiego oficera OPRACOWANIE STYLISTYCZNE Historia mundurów Izabela Husarzewska-Tobiasz, January Szustakowski Wojska Polskiego Wielkie kolekcje PAWEŁ ROZDŻESTWIEŃSKI ROBERT MARCINKOWSKI MARKETING I PROMOCJA 182 Przewodnik po miejscach, których Agnieszka Karaczun, Anita Kwaterowska (tłumacz), 162 Żołnierze spod Kocka Małgorzata Szustkowska, Piotr Zarzycki, już nie ma tel. 261 845 387, 261 845 180, Wojna i sztuka faks 261 845 503; [email protected] Notatnik kolekcjonera M. RENATA WILEWSKA DRUK: 164 Portret Józefa Piłsudskiego ANDRZEJ WITKOWSKI ARTDRUK, ul. Napoleona 4, 185 Świat filokartystyki 05-230 Kobyłka, www.artdruk.com Orzeł biały PRENUMERATA Zamówienia na prenumeratę wydań papierowych TOMASZ ZAWISTOWSKI „Polski Zbrojnej. Historia” można składać przez: 168 Za wierną służbę 42 www.polska-zbrojna.pl KOLPORTAŻ I REKLAMACJE Polskie ordery, odznaczenia Poczta Polska Usługi Cyfrowe Sp. z o.o. i odznaki honorowe ul. Duninowska 9a, 87–823 Włocławek tel. 542 315 201, 502 012 187; TADEUSZ JEZIOROWSKI [email protected] 172 Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918−1921 PARTNER Narodowe Archiwum Cyfrowe. 170 tysięcy zdjęć online na www.nac.gov.pl Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze odzwierciedla stanowisko redakcji. Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo do skrótów i zmiany tytułów. Egzemplarze kwartalnika w wojskowej dystrybucji wewnętrznej są bezpłatne. Informacje: tel. 261 840 400. 96 Zasady przekazywania redakcji kwartalnika „Polska Zbrojna. Historia” materiałów tekstowych i graficznych opisuje regulamin dostępny na stronie głównej portalu polska-zbrojna.pl. 6 ALBUM RODZINNY Żołnierze Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” na trasie Parczew-Milanów, 29 lub 30 września 1939 r. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe nr 4 / 2017 – nr 1 / 2018 / POLSKA ZBROJNA HISTORIA LOŻA HONOROWA 7 BOHDAN URBANKOWSKI POETA, DRAMATURG, FILOZOF Marzenia prawdziwe i fałszywe ózef Piłsudski zauważył kiedyś, że „tylko ten człowiek godzien jest nazwy człowieka, który wyznaje swoje idee czynem”. Marzenia bez czynów to frazesy, którymi oszukujemy innych i samych siebie. Od dzieciństwa marzeniem Piłsudskiego była niepodległa Polska. Przyszły Naczelnik wychowywał się na legendach powstania styczniowego i Państwa Podziemnego, Jna Pieśni Legionów, poezji romantyków i powieściach Sienkiewicza. To była Polska, która wbrew historii istniała. Gdy zaczął o nią walczyć
Recommended publications
  • 20Th Century Mass Graves Proceedings of the International Conference Tbilisi, Georgia, 15 to 17 October 2015
    IPE International Perspectives 74 in Adult Education 20th Century Mass Graves Proceedings of the International Conference Tbilisi, Georgia, 15 to 17 October 2015 Matthias Klingenberg / Arne Segelke (Editors) International Perspectives in Adult Education – IPE 74 The reports, studies and materials published in this series aim to further the develop- ment of theory and practice in adult education. We hope that by providing access to information and a channel for communication and exchange, the series will serve to increase knowledge, deepen insights and improve cooperation in adult education at international level. © DVV International 2016 Publisher: DVV International Institut für Internationale Zusammenarbeit des Deutschen Volkshochschul-Verbandes e. V. Obere Wilhelmstraße 32, 53225 Bonn, Germany Tel.: +49 (0)228 97569 - 0 / Fax: +49 (0)228 97569 - 55 [email protected] / www.dvv-international.de DVV International is the Institute for International Cooperation of the Deutscher Volkshochschul-Verband e. V. (DVV), the German Adult Education Association. As the leading professional organisation in the field of Adult Education and development cooperation, DVV International provides worldwide support for the establishment and development of sustainable structures for Youth and Adult Education. Responsible: Christoph Jost Editors: Matthias Klingenberg/Arne Segelke Managing Editor: Gisela Waschek Opinions expressed in papers published under the names of individual authors do not necessarily reflect those of the publisher and editors. This publication, or parts of it, may be reproduced provided the source is duly cited. The publisher asks to be provided with copies of any such reproductions. The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche National­­ bibliografie; detailed bibliographic data is available at http://dnb.ddb.de ISBN: 978-3-942755-31-3 Corporate design: Deutscher Volkshochschul-Verband e.V.
    [Show full text]
  • DAWNIEJ to BYŁO Przewodnik Po Historii Polski
    WŁODZIMIERZ SULEJA DAWNIEJ TO BYŁO Przewodnik po historii Polski DAWNIEJ TO BYŁO WŁODZIMIERZ SULEJA DAWNIEJ TO BYŁO Przewodnik po historii Polski Recenzent prof. dr hab. Tadeusz Wolsza Redakcja Beata Misiak Skład i łamanie Katarzyna Szubka © Copyright by Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Warszawa 2019 ISBN: 978-83-8098-610-7 Zapraszamy: www.ipn.gov.pl www.ipn.poczytaj.pl Wierzę, że podręcznik, który trafia do Państwa rąk będzie cenną po- mocą w nauczaniu historii, budowaniu patriotyzmu, przywiązania do Ojczyzny i poczucia dumy z bycia Polakiem. Wydany w roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości „Przewodnik do nauki historii Polski dla Polonii” to bogaty zasób wiedzy o przeszłości naszej Ojczyzny, ukazanej w perspektywie jej cywilizacyjnego i kulturowego rozwoju oraz wpływu, jaki wywarła na dzieje Europy i świata. Prezes Dariusz Bonisławski Proponowany łaskawej uwadze Szanownych Czytelników podręcz- nik, ma w intencji pomysłodawców tego przedsięwzięcia, stanowić swo- isty klucz do polskiej tożsamości, do wspólnego historyczno-kulturowe- go kodu, który nas wszystkich – Polaków z Kraju, Polonię, Polaków ze Wschodu, czyni jedną wielką narodową wspólnotą. Znajomość historii to możliwość wejścia w duchową łączność z łańcuchem pokoleń naszych przodków i szansa, na czerpanie z wielkiej skarbnicy dorobku i doświad- czeń całego narodu. W ciągu blisko 250 lat zaledwie pół wieku cieszyliśmy się niepodle- głością. Pozostały czas to zmagania o nią, dla wielu konieczność opusz- czenia kraju, a na Kresach znalezienie się poza jej granicami. Kulturowa spuścizna emigracji XIX i XX w., a na wschodzie świadectwo nieugiętego trwania stanowią fundamenty dziedzictwa narodowego. Dzisiejsza nie- podległa ojczyzna wyrosła także z trudu rodaków poza granicami kraju, przekazuje więc im zapis naszych dziejów, aby służył wszystkim pragną- cym pozostać Polakami.
    [Show full text]
  • Wieki Stare I Nowe 2013
    Wieki Stare i Nowe Tom 5 (10) NR 3064 Wieki Stare i Nowe Tom 5 (10) Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2013 Redaktor serii: Historia Sylwester Fertacz Recenzenci Zbigniew Anusik Danuta Kisielewicz Joanna Rostropowicz Redaktor naczelny Sylwester Fertacz Zastępca redaktora naczelnego Agata A. Kluczek Sekretarz Marcela Gruszczyk Rada Naukowa Marian Chachaj (Lublin), Dariusz Dolański (Zielona Góra), Jerzy Dygdała (Toruń), Albina Fiodorovna Noskova (Moskva), Albin Głowacki (Łódź), Danuta Musiał (Toruń), Mirosław Nagielski (Warszawa), Bogdan Rok (Wrocław), Maciej Salamon (Kraków), Maciej Serwański (Poznań), Ramunė Šmigelskytė-Stukienė (Vilnius), Przemysław Wiszewski (Wrocław), Stiepan Zakharkevich (Mińsk) Rada Redakcyjna Antoni Barciak, Sylwester Fertacz, Anna Glimos-Nadgórska, Wiesław Kaczanowicz, Ryszard Kaczmarek, Agata Kluczek, Dariusz Nawrot, Krzysztof Nowak, Idzi Panic, Ryszard Skowron, Maria W. Wanatowicz Egzemplarz wydany drukiem jest wersją podstawową. Publikacja jest dostępna także w wersji internetowej: Central and Eastern European Online Library www.ceeol.com Treść Słowo wstępne (Sylwester Fertacz, Agata A. Kluczek) 7 Artykuły Agnieszka Bartnik Pies w wierzeniach plemion celtyckich 11 Tomasz Ładoń Kariera Gajusza Anniusza w świetle źródeł literackich i numizmatycznych 29 Agata Muszyńska Zosia Sieniawska (1699—1771) w listach do ojca 39 Paulina Królik Metryki chrztów parafii ewangelicko-augsburskiej w Cieszynie jako źródło do bada- nia problemów demograficznych społeczności ewangelickiej w latach 1709—1759 . 49 Adam Kubacz
    [Show full text]
  • Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej Nr 10-11/2007
    BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ Bezpłatny dodatek: NR 10–11 (81–82) płyta DVD z fi lmem październik –listopad 2007 „Kobiety i wojna” BIULETYNBIULETYN INSTYTUTUINSTYTUTU PAMIĘCIPAMIĘCI NARODOWEJNARODOWEJ 10–11 (81–82)2007 Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie numer indeksu 374431 nakład 15000 egz. cena 7,50 zł (w tym 0% VAT) ODDZIAŁY IPN ADRESY I TELEFONY ŚP. BIAŁYSTOK ul. Warsz ta to wa 1a, 15-637 Białystok tel. (0-85) 664 57 03 Andrzej Zagórski GDAŃSK ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia tel. (0-58) 660 67 00 fax (0-58) 660 67 01 ps. „Mścisław” KATOWICE ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice tel. (0-32) 609 98 40 1926–2007 KRAKÓW ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków tel. (0-12) 421 11 00 LUBLIN ul. Szewska 2, 20-086 Lublin tel. (0-81) 536 34 01 ŁÓDŹ ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 Łódź tel. (0-42) 616 27 45 POZNAŃ ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań tel. (0-61) 835 69 00 RZESZÓW ul. Słowackiego 18, 35-060 Rzeszów tel. (0-17) 860 60 18 SZCZECIN ul. K. Janickiego 30, 71-270 Szczecin tel. (0-91) 484 98 00 WARSZAWA ul. Chłodna 51, 00-867 Warszawa tel. (0-22) 526 19 10 WROCŁAW ul. Sołtysowicka 21a, 51-168 Wrocław tel. (0-71) 326 76 00 BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ Kolegium: Jan Żaryn – przewodniczący, Łukasz Kamiński, Kazimierz Krajewski, Filip Musiał, Barbara Polak, Leszek Próchniak, Jan M. Ruman, Jacek Żurek Redaguje zespół: Jan M. Ruman – redaktor naczelny (tel. 0-22 431-83-74), [email protected] Barbara Polak – zastępca redaktora naczelnego (tel.
    [Show full text]
  • Stosunki Narodowościowe Na Śląsku Cieszyńskim W Latach 1945-1950
    Title: Stosunki narodowościowe na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945-1950 Author: Alicja Pylypenko-Czepczor Pylypenko-Czepczor Alicja. (2013). Stosunki narodowościowe Citation style: na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945-1950. Praca doktorska. Katowice : Uniwersytet Śląski UNIWERSYTET ŚLĄSKI WYDZIAŁ NAUK SPOŁECZNYCH INSTYTUT HISTORII Alicja Pylypenko - Czepczor „Stosunki narodowościowe na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945 - 1950” Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. zw. dr. hab. Ryszarda Kaczmarka Katowice 2013 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów........................................................................................................................ 3 Wstęp........................................................................................................................................ 6 1.Stosunki narodowościowe i wyznaniowe na Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX wieku... 10 1.1.Geneza podziałów religijnych i narodowościowych................................................... 10 1.2..Dylematy polityki narodowościowej i wyznaniowej przed I wojną światową .........16 1.3. W państwach polskim i czechosłowackim .................................................................37 1.4. Dziedzictwo podziałów narodowościowych i wyznaniowych................................... 57 2. Polska administracja wobec skutków niemieckiej polityki narodowościowej na Śląsku Cieszyńskim w pierwszych powojennych miesiącach.....................................................59 2.1. Wyzwolenie i kształtowanie się polskiej administracji...........................................
    [Show full text]
  • The Enduring Soldiers Accursed
    THE ENDURING SOLDIERS ACCURSED In February 2017 Narodowy Bank Polski is launching an exceptional series of silver collector coins “The Enduring Soldiers Accursed by the Communists”. We wish to commemorate the soldiers who died fighting in the post-war Polish pro-independence, anti-Soviet and anti-communist underground. Despite the end of World War II, approximately 200,000 soldiers continued to fight for a free Poland, of which 20,000 were killed in battle. Thousands more ended up in the brutal torture chambers of the prisons of the UB (Poland’s Department of Security) and the NKVD (the Soviet secret service agency). The series will commemorate soldiers who opposed the Soviet terror with courage, valour and sacrifice. We have selected the most significant and dramatic biographies, which have become symbols of patriotism. However, Narodowy Bank Polski wants this series to commemorate the whole of the post-war anti-communist underground. I believe that the issue of the collector coins in the series “The Enduring Soldiers Accursed by the Communists” will be one of the measures that will restore this part of Polish history to the popular consciousness. May these coins become an expression of respect and appreciation for the fighters for an independent Republic of Poland in the difcult post-war era, which was a period of dramatic trials and tribulations for those who could not accept the so-called Yalta order – trials, from which they emerged victorious, because in accordance with the inscription placed on the coins of the series, “they acted as they should”. prof. Adam Glapiński President Narodowy Bank Polski The Enduring Soldiers They had to fight in an extremely difcult and as it turned out hopeless situation – with the Soviet empire pacifying Poland on the Accursed by the Communists one hand, and the West, which had betrayed the country, leaving it at the mercy of Stalin, on the other hand.
    [Show full text]
  • Walka O Władzę Na Śląsku Cieszyńskim W Latach 1945-1947
    Title: Walka o władzę na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945-1947 Author: Sławomir Porębski Porębski Sławomir. (2013). Walka o władzę na Śląsku Citation style: Cieszyńskim w latach 1945-1947. Praca doktorska. Katowice : Uniwersytet Śląski r Uniwersytet Śląski w Katowicach Wydział Nauk Społecznych Instytut Historii mgr Sławomir Porębski Walka o władzę Na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945-1947 Rozprawa doktorska promotor: r __ prof. US dr hab. Zygmunt Woźniczka Katowice 2013 ęPr bC~ 3f f tj Spis treści Wstęp.......................................................................................................................................5 Rozdział 1. Budowanie nowej władzy administracyjnej na Śląsku Cieszyńskim po II wojnie światowej...................................................................................... 15 1.1. Zajęcie Śląska Cieszyńskiego przez Armię Czerwoną...................................................15 1.2. Problem ustalenia granicy państwowej i podziału Śląska Cieszyńskiego.............. 23 1.3. Budowanie struktur władzy administracyjnej.................................................................37 1.3.1. Kwestia połączenia Bielska i Białej...................................................................... 43 1.4. Tworzenie rad narodowych..............................................................................................47 Rozdział 2. Kształtowanie obozu władzy komunistycznej w polskiej części Śląska Cieszyńskiego w latach 1945-1947.......................................................56 2.1.
    [Show full text]
  • STUDIA GDAŃSKIE TOM Xlvii
    1 STUDIA GDAŃSKIE TOM XLVII 2 StGd 47 (2020) STUDIA GEDAnEnSIA ISSN 0137-4338 GEDANI 2020 3 gdańskie seminarium duchowne STUDIA GDAŃSKIE TOM XLVII gdańsk 2020 4 StGd 47 (2020) Rada naukowa ks. Janusz Balicki (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) ks. Jacek Bramorski (Akademia Muzyczna w Gdańsku) ks. Andrzej Dańczak (Gdańskie Seminarium Duchowne) Adam Drozdek (Duquesne University w Pittsburghu, USA) ks. Stanisław Dziekoński (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) ks. Dariusz Kotecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Dariusz Robert Mazurek OFM Conv. (Instituto Superior de Estudios Teologicos “Juan XXIII” w Limie, Peru) ks. Kazimierz Misiaszek (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) ks. Józef Niewiadomski (Leopold-Franzens-Universität w Innsbrucku, Austria) Robert Petkovšek CM (Univerza v Ljubljani, Słowenia) ks. Ivan Platovnjak (Univerza v Ljubljani, Słowenia) ks. Piotr Roszak (Universidad de Navarra w Pampelunie, Hiszpania) Redaktor naczelny ks. dr hab. Grzegorz Szamocki, prof. UG Zastępca redaktora naczelnego ks. dr Krzysztof Grzemski Sekretarz redakcji ks. mgr Łukasz Koszałka Redaktorzy tematyczni ks. prof. dr hab. Jan Perszon, UMK - nauki teologiczne dr hab. Michał Kosznicki, prof. UG - nauki humanistyczne ks. prof. dr hab. Wojciech Cichosz, UMK - nauki społeczne Redaktorzy językowi ks. dr Maciej Kwiecień- język polski dr hab. Jean Ward, prof. UG - native speaker Recenzenci tomu 47 (2020) Stanisław Araszczuk, ks. Jacek Bramorski, ks. Daniel Brzeziński, ks. Tomasz Dutkiewicz, ks. Robert Kaczorowski, ks. Wiesław Kraiński, ks. Dariusz Kwiatkowski, Anna Kuśmirek, ks. Wiesław Łużyński, Roman Marcinkowski, Erwin Mateja, Józef Młyński, ks. Andrzej Najda, Krzysztof Pilarczyk, Agnieszka Regulska, ks. Adam Romejko, ks. Stanisław Suwiński, ks. Janusz Szulist, Joanna Truskowska, ks. Mirosław Wróbel, ks. Dariusz Zagórski Deklaracja o wersji pierwotnej czasopismo jest publikowane w wersji papierowej i elektronicznej.
    [Show full text]
  • Rocznik Cover
    SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE 2012 ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Zdzisław Janeczek Grzegorz Musiał Artur Garbas Leszek Drabicki Jarosław Bednarz REDAKCJA I KOREKTA: Krystian Hadasz OPRAC. GRAFICZNE I SKŁAD: Adam Malski NA OKŁADCE: Budynek I Liceum Ogólnokształcącego im. J. Śniadeckiego w Siemianowicach Śląskich (fot. Jarosław Bednarz) DRUK: Text Partner, Katowice WYDAWCA: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich 41-100 Siemianowice Śląskie, ul. Chopina 6 tel. 32 228 50 80 www.muzeum.siemianowice.pl ISSN 1644-8154 SPIS TREŚCI: Wstęp .............................................................. 5 Jacek Guzy – Prezydent Miasta Siemianowice Śląskie – 90-lecie I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Śniadeckiego w Siemianowicach Śląskich Wprowadzenie ................................................................................................................................................................................................................9 Bożena Czyrwik – Dyrektor I LO im. J. Śniadeckiego w Siemianowicach Moja szkoła ......................................................................................................................................................................................11 Śląskich – Siemianowickie „Ateny”. O początkach szkoły i jej Bożena Czyrwik – rozkwicie ...........................................................................................................................................................................................................................................................................17
    [Show full text]
  • Walka O Władzę Na Śląsku Cieszyńskim W Latach 1945-1947
    r Uniwersytet Śląski w Katowicach Wydział Nauk Społecznych Instytut Historii mgr Sławomir Porębski Walka o władzę Na Śląsku Cieszyńskim w latach 1945-1947 Rozprawa doktorska promotor: r __ prof. US dr hab. Zygmunt Woźniczka Katowice 2013 ęPr bC~ 3f f tj Spis treści Wstęp.......................................................................................................................................5 Rozdział 1. Budowanie nowej władzy administracyjnej na Śląsku Cieszyńskim po II wojnie światowej...................................................................................... 15 1.1. Zajęcie Śląska Cieszyńskiego przez Armię Czerwoną...................................................15 1.2. Problem ustalenia granicy państwowej i podziału Śląska Cieszyńskiego.............. 23 1.3. Budowanie struktur władzy administracyjnej.................................................................37 1.3.1. Kwestia połączenia Bielska i Białej...................................................................... 43 1.4. Tworzenie rad narodowych..............................................................................................47 Rozdział 2. Kształtowanie obozu władzy komunistycznej w polskiej części Śląska Cieszyńskiego w latach 1945-1947.......................................................56 2.1. Życie polityczne na Śląsku Cieszyńskim w okresie międzywojennym.......................... 56 2.2. Tworzenie struktur politycznych Polskiej Partii Robotniczej........................................60 2.2.1. Działalność komunistów w okresie
    [Show full text]
  • Pro-Independence Underground 1944-1963
    ACCURSED SOLDIERS PRO-INDEPENDENCE UNDERGROUND 1944-1963 authors: Wojciech Frazik, Aleksandra Kaiper-Miszułowicz, and Filip Musiał consultants: Adam Hlebowicz and Kamila Sachnowska graphic design: Aleksandra Kaiper-Miszułowicz reviewers: Dawid Golik and Piotr Niwiński Photo: 5th Wilno Brigade of the Home Army, July 1945. AIPN. Electra did not mourn them Antigone did not bury them And they shall forever lie in agony In the deep snow for all eternity Zbigniew Herbert Despite Soviet and German oc- cupation, the constitutional Polish authorities continued to opera- te, both in exile and back home, with the Polish Underground State (Polskie Państwo Pod- ziemne, PPP) established in the territory of occupied Poland. Numerous military organizations were established in the Polish un- derground. Beginning with 1942, most of them were merged into the Home Army (Armia Krajowa, AK), that is, the underground Polish Army. Its objective was to start an upri- sing at the right moment. There were also other underground orga- nizations, with the major ones asso- ciated with the National Party and the peasants’ movement. Soviets and Germans in Brest, 1939. AIPN. Poland was invaded twice in 1939: on 1 Sep- tember by the Third Reich and on 17 Sep- tember by the Soviet Union, which at that time was Germany’s key ally. The occupiers divided the territory of the Second Republic of Poland between themselves. When in 1941 Hitler ordered the invasion of the Soviet Union, Great Britain paved the way for the Soviets’ joining the anti-Nazi co- alition. After the initial German victories the Soviet Union took over the initiative in 1943 with an aim to incorporate some of the Po- lish lands into the USSR and subjugate Cen- tral and Eastern Europe.
    [Show full text]
  • Instrukcja Do Gry
    INSTRUKCJA INSTRUCTIONS 1 My nie błagamy o wolnos´c´. My o nia walczymy. Szanowni Pan´stwo, Odznaki eskadr Brygady Pos´cigowej z prawdziwą przyjemnością oddajemy do Państwa rąk kolejną z serii edu- kacyjnych gier planszowych, wydawanych przez Instytut Pamięci Naro- dowej. Od lat cieszą się one dużym powodzeniem i zbierają liczne laury. Sukces gry „303” zachęcił jej autorów do stworzenia tytułu, który, wyko- rzystując te same zasady, przedstawiałby charakter bitwy powietrznej nad Warszawą w 1939 r. Tak narodził się pomysł na „111”, która, zestawiona 111 z „303” ukazuje, z jak trudnym zadaniem musieli zmierzyć się polscy piloci na rok przed Bitwą o Anglię. We wrześniu 1939 r. Polska musiała się przeciwstawić jednej z naj- większych potęg militarnych, jaką była armia niemiecka. Ambasador 112* francuski w Warszawie Leon Noël wspominał: „Pomimo bohaterstwa i niezwykłego poświęcenia lotników polskich, czego świadkami byli nawet mieszkańcy Warszawy, lotnictwo niemieckie, dzięki swej przygnia- tającej przewadze ilościowej i technicznej, zapanowało, przy dużych stra- tach, bardzo szybko nad przestworzem Polski”. Mimo to polscy żołnierze nie zaprzestali walki. „Sytuacja jest jasna. Zostaliśmy zaatakowani, więc walczymy” – powiedział w sejmie premier Felicjan Sławoj Składkowski. 113 We wrześniu 1939 r. Warszawy broniła w powietrzu Brygada Pości- gowa, składająca się z pięciu eskadr myśliwskich. Tytuł gry wskazuje na jedną z nich – 111 Eskadrę Myśliwską. To bowiem jej piloci, po wrześniowej klęsce i tułaczce przez Rumunię i Francję, stanowili pierwszy skład Dywi- zjonu 303, tworząc podczas bitwy o Anglię jego żywą do dziś legendę. 114 To oni nadali mu godło i tradycję swojej przedwojennej jednostki. Oczywiście rozgrywka na planszy nie zmieni historii i nie przynie- sie Polsce zwycięstwa w całej wojnie.
    [Show full text]