PRONAT, DOSJET E VITEVE ’97-‘98 QE KOMPENSOHEN Presidenti: Dekreti Të Lexohet Me Durim 3260 Pronarët Që Duhet Të Plotësojnë Formularin Për Të Marrë Paratë

Kryeredaktor: Erl MURATI Zv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected]

Viti XXIV - Nr. 7604 E diel 29 Korrik 2018 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Opinioni Opinioni i Ditës Nga VASIL KURETA i Ditës Nga REXHEP QOSJA

a sot një luftë të vërtetë tregtare dem Demaçi, Baca Adem u Kmes SHBA dhe Kinës, që është SHBA-Kinë, jo Anda nga jeta. Ndarja e tij nga Mandati i tij - mandat pjesë integrale dhe shumë e rëndë- jeta pikëlloi gjithë shqiptarët kudo sishme e marrëdhënies mes këtyre qofshin ata. Adem Demaçi ishte dhe dy shteteve ... vetëm luftë tregtare mbetet Baca Adem ... i gjithëkohshëm Vijon në faqen 21 Vijon në faqen 22 AGJENCIA E PRONAVE PUBLIKON LISTEN E PERFITUESVE NE TE GJITHE VENDIN PRONAT, DOSJET E VITEVE ’97-‘98 QE KOMPENSOHEN Presidenti: Dekreti të lexohet me durim 3260 pronarët që duhet të plotësojnë formularin për të marrë paratë. Përllogaritet edhe kompensimi fizik, ja rruga për pagesat e përshpejtuara Ligji i teatrit, Meta: Jo ESEJA E DITES Në Butrint, si qëndrime emocionale. popull i teatrit... Nga PERPARIM KABO Në faqet 10-11 Veliaj: Do e rivotojmë PERPLASJA PS-PD Rama: Vetingu, u në muajin shtator godit korrupsioni. KKryebashkiaku:ryebashkiaku: QQytetarëtytetarët dduanuan qqëë SShkodrahkodra Basha: Drejtësia e KKamzaamza ttëë bbëhenëhen ssii TTirana,irana, jjoo aanasjellasnasjellas është e kapur

Presidenti i Republikës, Ilir Meta ishte dje i pranishëm Në faqen 3 në ceremoninë mortore dhe homazhet shtetërore në nder dhe respekt të atdhetarit, luftëtarit të lirisë e simbolit të USHQIMI rezistencës kombëtare, “Mandelës” së Evropës, Adem De- maçi. Presidenti Meta u takua dhe u shprehu personalisht Sufllaqe në zonën ngushëllimet dhe hidhërimin e thellë ... (Në foto) Toka (foto ilustruese) Në faqen 2 Në faqet 8-9 e Bllokut, 11 vetë VEZHGIMI Libri i Robin Hanbury Tenison dhe një histori e pakëndshme e vitit 2007 përfundojnë në spital të helmuar “Land of Eagles”, fodullëku i ministrit shqiptar Në faqen 7

Në brendësi: In memoriam të Lazër Radit. Veting moral për kulturën, nga Ben Andoni “MANDELA” SHQIPTAR Përcillet Adem Nga NDREK GJINI ullëku dhe mosmikpritja e Puna dhe jetesa ministrit shqiptar të Kul- ë librin “Land of Ea- turës të vitit 2007, dhe djalit Demaçi, njeriu në Gjermani, sa Ngles”, të botuar para të tij. Ministri i Kulturës, pak vitesh në Angli, me në këtë libër nuk përmen- që kaloi 3 dekada zgjat procedura autor Robin Hanbury-Teni- det me emër, ndaj dhe unë son, përveç fjalëve të mira po e lë pa emër. Autori i që fliten për Shqipërinë këtij libri, Robin Hanbury- në burgjet serbe për marrje vize dhe mikpritjen shqiptare, Tenison ... Në faqen 5 shpaloset dhe shëmtia, fod- Suplement Në faqen 4 2 - FAQJA E PARE E diel 29 Korrik 2018

 DEKRETI PËR TEATRIN REAGIMET Zëdhënësi i presidentit: Kreu i shtetit u mbështet në dokumentacionin e Kuvendit Dekreti për Teatrin, Presidenca: Reagime emocionale, sipërfaqësore "Nëse do udhëhiqen nga interesi kombëtar, do ruhet trashëgimia" ARGUMENTI LIGJOR Darina Tanushi Sipas presidentit, ligji për godinën e re të jë ditë pas firmosjes Teatrit Kombëtar së kthimit të dekretit "cenon rëndë Npër ndërtimin e god- parimet kushtetuese inës së Teatrit Kombëtar, të ndërtimit dhe Presidenti i Republikës funksionimit të shprehu keqardhjen për re- organeve të pushtetit agimet që pasuan vendimin vendor të e tij. Në një reagim të 'decentralizimit' dhe zëdhënësit të Presidentit të 'autonomisë Republikës, Tedi Blushi u vendore', duke rënë sugjerohet të gjithë atyre që ndesh, njëkohësisht kërkojnë një zgjidhje për këtë edhe me parimin e çështje të lexojnë me vë- ndarjes dhe mendjen argumentet e dhë- balancimit të na në vendimin për dekretin. Presidenti i Republikës, Ilir Meta pushteteve". Seancë parlamentare "Presidenti i Republikës, duke ndjekur reagimet poli- ente e më të përgjegjshme, Institucionit të Presidentit të së Teatrit Kombëtar, duke e  tike pas publikimit të de- duke respektuar plotësisht Republikës http:// shoqëruar atë me 9 argu- kretit për kthimin për legjislacionin aktual, si dhe president.al/njoftim-per-me- mente ligjorë kundër. "Ky ligj ROBERT NDRENIKA rishqyrtim në Kuvend të duke shmangur çdo konflikt dia/ dekretin, arsyet e kthim- shkel parimet e 'barazisë për- Aktori i njohur Robert Ndrenika iu kthye dje kryetarit të PD-së, ligjit nr. 37/2018 'Për përcak- artificial". Me këtë rast, Pres- it për rishqyrtim në Kuvend para ligjit' dhe 'lirisë së vep- Lulzim Basha. Ai tha se ka shkelur mbi veten duke rënë timin e procedurës së identi i Republikës fton të të këtij ligji. Presidenti i Re- rimtarisë ekonomike të sh- dakord që tetari të ndërtohet me PPP dhe me kushtin që mos jepet asnjë centimetër për ndërtim kullash. "Në rast se veçantë për negocimin dhe gjithë të interesuarit për publikës, Ilir Meta i riktheu tetasve', parime këto të cilat shkelet kjo BESË (që nuk është e mundur) shpreh lidhjen e kontratës me ob- zgjidhje të lexojnë me vë- Kuvendit për rishqyrtim gëzojnë një mbrojtje të gatishmërinë për të marrë pjesë në aksionin e vendosjes të jekt: Projektimi dhe realizimi mendje në faqen zyrtare të ligjin për projektin e godinës veçantë nga Kushtetuta”. minave për të rrëzuar kullat", tha Ndrenika. i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar' shpreh keqardhjen për reagimet sipërfaqësore, emo- Nis ndërtimi i këndit të dytë më të madh të lodrave në Tiranë cionale e të pathelluara", tha Basha: Për Ramën nuk ka teatër pa kulla, zëdhënësi i presidentit. "Presidenti i Republikës i minat do i presin çdo projekt korruptiv Teatri, Veliaj: Vonesa prej 40 fton të gjithë të shqetësuarit për ndërtimin e një teatri të ryetari i PD-së, Lulzim Basha reagoi dje sër ri të kenë durim e të lexojnë Kish për çështjen e teatrit, duke sulmuar ditësh nuk e frenon punën tonë me objektivitet dekretin, të kryeministrin Rama. Përmes një statusi në "Fa- gjithë arsyetimin, argumen- cebook", ai tha se kryeministri ka si qëllim vetëm arkut të Madh të Liq hasën në rezistencë, por që tet dhe konstatimet ligjore, të ndërtimin e kullave. Ai vijoi me paralajmërimin e Penit do t'i shtohet një më pas dhanë rezultate fan- cilat bazohen vetëm në Kush- tij se kullave do t'u vendosen mina. Kryetari i PD kënd i ri rekreativ për të tastike. "Do të presim me tetutën e Shqipërisë, kon- ka treguar përmes një video se si sipas tij do të gjitha moshat. Bashkia e durim këto 40 ditë, teksa ventat e marrëveshjet vidhet prona e teatrit dhe prona publike për t'u Tiranës me mbështetjen parlamenti të mblidhet sër- ndërkombëtare ku vendi ynë ndërtuar kulla. "Rama nuk ka asnjë interes për financiare të TIKA-s dhe ish për të kaluar teatrin e është palë, detyrimet që lin- teatër të ri pa kulla. Afera me Teatrin Kombëtar Agjencisë së Parqeve dhe ri. Por, gjithmonë pyetja që din prej tyre dhe legjislacio- është për kullat e për të futur në xhep 200 mln Rekreacionit, nisi punën i bëj vetes është: këta që nin tonë në fuqi", thuhet në euro dhe jo për teatrin, sepse për të nuk ka teatër për një shesh të ri çlodhës, kundërshtojnë çdo gjë, a reagimin e Blushit. Sipas tij, pa kulla. Vetëm për luks qeveritar, Rama ka shpen- me kënd lojërash për fëm- nuk ishin po këtu që "dekreti i Presidentit të Re- zuar aq para sa për të ndërtuar 5 teatro ko- ijë dhe mjedis çlodhës për thoshin mos ma prek liqe- publikës i mbështet argu- mbëtarë", u shpreh dje Basha. "Unë i kuptoj të rriturit. Kryetari i Bash- nin, mos ma prek parkun? mentet vetëm mbi dokumen- kisë së Tiranës, Erion Ve- shikojnë më të mirën, por ku A është sot parku më i artistët që kërkojnë një teatër më komod. Ka disa tacionin zyrtar bashkësho- liaj theksoi se në një qytet, të gjejnë hapësira për t'i frekuentuar? Mjafton të mundësi për një teatër të ri, si në Bulevardin e ri qërues të ardhur nga Kuven- ku fëmijët trajtohen me re- përçarë njerëzit, për t'i shikojmë si është sistemuar të Tiranës ose tek Piramida. Teatri aktual restau- di i Shqipërisë". Zëdhënësi i spekt dhe dashuri që në ndarë ata, për t'i thënë jopro- këndi i lodrave, pista e rohet në shërbim të artit e kulturës, por edhe si Presidencës, Tedi Blushi moshë të vogël, nesër gresit, për t'u trembur nga biçikletave, pista e këmbë- monument unik i trashëgimisë kulturore të Ti- theksoi se, "Presidenti i Re- bëhen qytetarë më të gjërat e reja. Kjo është arsye- sorëve, pista e vrapit dhe publikës është i bindur se, ranës. Paralajmërimi për Edi Ramën, mafien e mirë. "Një nga arsyet pse ja pse kemi këtë debat sot", Amfiteatri i ri. Mjafton të nëse të gjithë do të ndërtimit dhe mafiën e drogës do të formalizohet kemi sot këto gërr-vërret e deklaroi Veliaj. Duke u shohim edhe si u mbollën udhëhiqen vetëm nga inter- si një kontratë e Partisë Demokratike me pub- esi kombëtar dhe publik, jo vogla është sepse kemi ndalur tek çështja e teatrit, 126 mijë pemë. Këto pemë likun: minat dhe ruspat i presin për çdo projekt njerëz që janë rritur keq, ai tha se në shtator projek- u mbollën nga ata që thonë vetëm garantohet ruajtja e korruptiv që do të ndërtohet te teatri", theksoi dje kompleksit teatror e restau- nuk janë mësuar të luajnë tligji do të miratohet sërish mos prek, apo nga ata që Basha ndërsa publikoi një video ku shfaqen sipas në skuadër, nuk janë rri- nga parlamenti. Veliaj rendi- thonë se diçka ndryshon rimi i tij si pjesë e trashëgi- tij detajet se si do të vidhet prona për të ndërtuar misë kombëtare, por edhe ga- tur duke menduar pozitiv- ti shumë prej investimeve në vetëm po u prek me dorë", kullat. rantohet ndërtim i teatrit të isht, nuk janë rritur që të kryeqytet, të cilat në fillim deklaroi ai. ri në mënyrën më transpar-

REDAKSIA: Redaktor i Politikës: Tedi BLUSHI, Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Dossier: Iv Kaloçi, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:[email protected], ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: [email protected]; [email protected], SHTYPUR në “Klasik”Shpk E diel 29 Korrik 2018 FAQJA E PARE - 3

EDI RAMA LULZIM BASHA

KRYEMINISTRI KREU I PD-sË "Vetingu vijon të godasë me "Edi Rama është koka e oktapodit të drejtësisë, që sukses në kokë oktapodin mbron dhe nuk ndëshkon e korrupsionit degjenerues politikanët e korruptuar e të në drejtësi. Por, për lidhur me krimin. Për të fatkeqësinë e zgjedhësve të mbrojtur Tahirin, Xhafajn, Roshin, Frrokun, Dakon, saj që e mbështesin Sejdinin, Ahmetajn dhe vetingun, njësoj si të gjithë Gjiknurin me shokë, Edi qytetarët, e për turpin e saj Rama kapi Prokurorin e më të madh, opozita hidhet Përgjithshëm dhe zhduku Gjykatën Kushtetuese dhe përpjetë pas çdo goditjeje", Gjykatën e Lartë", tha dje u shpreh dje kryeministri. kreu i PD-së. Reforma në drejtësi, kryeministri e kreu i PD-së replikojnë në distancë Rama: Vetingu godet, opozita hidhet përpjetë. Basha: Koka e oktapodit Kreu i qeverisë e cilësoi opozitën "humbëse pa pikë dinjiteti"

etingu dhe reforma në drejtësi përplasi dje Vkryeministrin Edi Magjistratura, Rama dhe kreun e Partisë Demokratike, Lulzim Basha. Përmes një reagimi në rrjetin Alibeaj: Të social "Facebook", Edi Rama tha: "Vetingu vijon të godasë zbatohet me sukses në kokë oktapodin e korrupsionit degjenerues në drejtësi. Por, për fatkeqësinë e Kushtetuta zgjedhësve të saj që e mbësh- ënkryetari i Komi Magjistratura, kompetencat t'i marrë Kuvendi tesin vetingun, njësoj si të Nsionit të Ligjeve, En- gjithë qytetarët, e për turpin kelejd Alibeaj sqaroi pse e saj më të madh, opozita hid- opozita nuk u bë pjesë e Bardhi: PS të heqë dorë nga kapja het përpjetë pas çdo goditjeje". procesit të miratimit të Kreu i qeverisë e mbylli re- amendimeve që i hapin e drejtësisë dhe gjejmë konsensus agimin e tij të shkurtër duke i rrugë punësimit të cilësuar opozitarët "humbës magjistratëve të diplo- uk mund të bëhemi pjesë e një ligji, i cili bie ndesh me pa pikë dinjiteti". Nuk vonoi muar dhe pranimit të stu- NKushtetutën dhe ligji i propozuar nga PS është anti- dhe kreu i opozitës i ktheu  dentëve të rinj. "Unë per- kushtetues". Kështu është shprehur këshilltari për Çësht- përgjigjen e tij "online", duke sonalisht kërkoj që të zba- jet Ligjore në Partinë Demokratike, Gazmend Bardhi, i ftu- e cilësuar kryeministrin "kre- SALI BERISHA "Duke ndjekur farsën e procesit të dvoran-vetingut, të tohet Kushtetuta, ashtu ar në emisionin "Kjo Javë" me Nisida Tufën në "News 24", un e oktapodit të drejtësisë". siç zbatohet në Amerikë. "Edi Rama është koka e ok- reformës unike në botë, pra Orwelliane apo Sorosiane, që ka lidhur me ngërçin e krijuar me Shkollën e Magjistraturës. shndërruar drejtësinë në degë të ekzekutivit të Noriegës, Çdo ligj do të duhet të jetë Duke iu përgjigjur deklaratave të ambasadorëve të huaj në tapodit të drejtësisë, që mbron konstatoj se Edi Rama e ka shndërruar këtë proces në një në përputhje më Kush- vendin tonë, të cilët e konsideruan si dështim të partive dhe nuk ndëshkon politikanët instrument për të bërë gjahun e shtrigave ndaj gjykatësve tetutën, edhe ligji për mosmiratimin në Kuvend të ligjit për magjistratët, e korruptuar e të lidhur me dhe prokurorëve me origjinë nga veriu apo nga familje magjistraturën", u shpreh Gazmend Bardhi vlerëson se dështim është mënyra se si krimin. Për të mbrojtur Tahi- antikomuniste dhe te djathta", tha dje ish-kryeministri. Alibeja për "Vizion Plus". po tentohet të zbatohet reforma në drejtësi. Bardhi tha: rin, Xhafajn, Roshin, Frrokun, "E mbani mend ambasa- Dakon, Sejdinin, Ahmetajn mbron korrupsionin në drejtë- propozimet e tij për zgjidhjen "Dështim i reformës në drejtësi, në këtë moment dhe i poli- dorin amerikan se çfarë dhe Gjiknurin me shokë, Edi si, për të mbrojtur interesat e e situatës, Basha kërkoi që të tikës është fakti që Shqipëria nuk ka Gjykatë Kushtetuese". thoshte për Prokurorin e Rama kapi Prokurorin e veta dhe të krimit të organi- zhbëhen të gjitha rregullat lig- Përgjithshëm dhe për Përfaqësuesi ligjor i PD sheh vetëm një zgjidhje në funk- Përgjithshëm dhe zhduku zuar me të cilin bashkëqever- jore që janë miratuar me dyer sion zhbllokimit të ngërçit të krijuar me Shkollën e Magjis- KLD? Nuk ndëshkojnë Gjykatën Kushtetuese dhe is". Edhe pak ditë më parë, të mbyllura të njëanshme nga gjyqtarët, nuk ndësh- traturës. "Nëse PS heq dorë nga projekti i kapjes politike së Gjykatën e Lartë", u shpreh kryeministri u shpreh: "Fiks ana e maxhorancës, në sistemit të drejtësisë, konsensusi është shumë i lehtë i ar- kojnë prokurorët, me të kryetari i PD-së. "Tani Edi dy vjet më parë kaloi pas kundërshtim me frymën e drejtë. Si mund të kthe- ritshëm. Palët duhet të ulen për të zbatuar ndryshimet kush- Rama po mbron nga vetingu njëmijë qametesh reforma në konsensusit të arritur në tetuese të miratuara me konsensus. Kemi arritur një kon- hemi ne sot në ca vlera, gjyqtarët e korruptuar si drejtësi. Sot pastrimi i llumit ndryshimet kushtetuese, në në fakt antivlera të para 4 sensus në lidhje me reformën në drejtësi dhe ai konsensus Toska, Dvorani dhe Faqolli, si të madh ka nisur pa ndalim. kundërshtim me vetë parash- viteve kur filluam re- gjendet në Kushtetutë sot. Secila palë do të duhet të zbatojë shpërblim për dosjet që mby- Ndërsa ata njësoj si atëherë i ikimet e Kushtetutës. Ai formën në drejtësi" vijoi Kushtetutën e vendit. PD nuk mund të bëhet palë e një llën dhe si kapar për dosjet që bien njëri gozhdës e tjetri pat- kërkoi zgjidhjen e situatës së më tej Alibeaj. Sipas tij, deformimi të ndryshimeve kushtetuese, të bëjmë një paz- duhen mbyllur. Sa herë PD de- koit dhe po njësoj SHBA-BE u paligjshmërisë në organin e vetingu po konfirmon në ar dhe ta ndajmë drejtësinë në copa", theksoi ai. Sipas ish- noncon me fakte konfirmim- kërkojnë t'i thërrasin prokurorisë, zgjidhjen e situ- detyrë vetëm ata gjyqtarë ministrit, "meqë nuk është ngritur KLGJ dhe KLP, kompe- in në detyrë në kundërshtim mendjes. Sa gjynah për këdo i atës së paligjshmërisë në pro- e prokurorë që kanë tencën e tyre duhet ose ta ushtrojnë organet e vjetra të me ligjin e vetingut të shërbë- beson e dëgjon ende". Ndërsa cedurën e përzgjedhjes së treguar se mbështesin sistemit, si KLD apo organe që nuk ekzistojnë më, ose ko- torit të Edi Ramës në Gjykatën opozita e ka akuzuar max- anëtarëve të jashtëm të KLGJ- kryeministrin Rama. "Ata mpetencën ta marrë vetë Kuvendi". e Lartë, Ardian Dvorani, Edi horancën se e ka lënë vendin së e KLP-së duke eliminuar kalojnë sot dhe konfirmo- Rama reagon me akuza të dala pa Gjykatë Kushtetuese e të nga gara të gjithë kandidatët hen në detyrë dhe ia dinë boje kundër opozitës", u Lartë. Ndërsa, kryetari i që nuk plotësonin kriteret për nder Edi Ramës, shpreh kryetari i PD-së, opozitës, Lulzim Basha propo- kushtetuese ligjore apo ishin nesër këta do t'i shërbejnë Basha. Sipas tij, "vetingu i kon- zoi 7 kushte për dialog me max- përjashtuar nga OMN-ja dhe NJOFTIM SHITJE ME ANKAND Edi Ramës që atë të mos trolluar politikisht prej Ramës horancën sa i përket ligjit për duke përsëritur procedurën e e gjejë asgjë nga aplikimi ZYRA PERMBARIMORE GJYQESORE PRIVATE 'ILIA ELEZI' ka konfirmuar në detyrë magjistraturën. Pas kërkesës zgjidhjes. Kreu i PD-së kërkoi i ligjit penal. Kaq e thjesh- Pasuria nr. 3/438+2-53, LLOJI ‘APARTAMENT’, VOLUMI 36, FAQE 37, gjyqtarë e prokurorë të korrup- për dialog të bërë nga LSI, në edhe zgjidhjen urgjente të të dhe e kuptueshme ësh- SIPËRFAQE 103 M2, ZONA KADASTRALE 8380, TIRANË, NË tuar, pavarësisht rekoman- seancën e fundit të Kuvendit, ngërçit të krijuar në Gjykatën të gjithë ky sistem. E në PRONËSI TË Z. ALBAN QEMAL BALA. dimit të Operacionit Ndërko- Basha tha në një konferencë Kushtetuese, duke evidentu- këtë pikë instrumenti që mbëtar të Monitorimit për sh- shtypi se nëse ka ndonjë shans ar mekanizmat e duhura po përdoret nga Edi Rama ÇMIMI 12.016.000 LEKË . Data e zhvillimit të ankandit do jetë karkimin e tyre. Ndaj, atij i ka për të shpëtuar reformën në kushtetues dhe ligjore që kjo 08.08.2018 . është organi i vetingut", rënë maska dhe tregohet drejtësi, ai është kthimi te kon- gjykatë të jetë plotësisht funk- tha deputeti i PD-së. CEL. 0684026666 ; 0693262866 . botërisht me gisht si njeriu që sensusi i 21-22 korrikut. Në 7 sionale. 4 - POLITIKE E diel 29 Korrik 2018

 Koordinatori për procesin "screening" sqaron hapat përgatitore Negociatat me BE, Gent Cakaj: Po vlerësojmë kapacitetet për procesin

përzgjedhur për koor zultate të theksuara në sikundër u shpreh edhe nevojshme kohore, por I dinimin teknik të pro- sistemin e vetingut, konso- gjatë vizitës ë tij në Tiranë, mbase edhe me suksesin cesit "screening" dhe har- lidimi i sigurisë së komisioneri për Zgjerimin, maksimal të kërkuar". Për- monizimin e punës për- brendshme, prevendimi i Johanes Hah, zv.ministri i caktues në vendimin e qer- gatitore për çeljen e nego- numrit shtesë të Jashtëm tha: "Aktualisht shorit të 2019-ës, zv.ministri ciatave me Bashkimin azilkërkuesve shqiptarë, edhe Ministria për Evropën Cakaj thotë se janë hapat Europian, zv.ministri për segmente këto që do përf- dhe Punët e Jashtme në dhe performanca që do të Evropën dhe Punët e Jas- shihen në procesin e koordinim me qeverinë duhet të ndërmarrë qever- htme, Gent Cakaj, sqaron 'screening', në mënyrë që është në proces të vlerësim- ia shqiptare, duke përjash- se në shtator puna për legjislacioni shqiptar të it të kapaciteteve intelektu- tuar mundësinë e një vote qeverinë shqiptare do të jetë i adaptueshëm në nive- ale dhe përputhshmërisht politike të këshillit. "Ven- përqendrohet në kapitujt lin maksimal dhe që këto me rezultatet e studimeve dimi aktual nuk është 23 dhe 24. "Është drejtë- eventualisht të adapto- në fjalë. Prej shtatorit e tu- thjesht se ka qenë i bazuar sia dhe të drejtat fonda- hen", u shpreh Cakaj, për tje do të fillojë edhe proce- mbi kritere objektive të mentale dhe në anën TV "Klan". I pyetur se ai i si i ristrukturimit dhe padiskutueshme, por tjetër është gjendja në ka Shqipëria burimet e zgjerimit të kapaciteteve, natyrisht që ka qenë e moment i padiskutueshëm marrë e shënuar e Sh- gjyqësor, liria dhe siguria, mjaftueshme njerëzore e në mënyrë që edhe procesi përfshirë edhe komponen- që këshilli të përgjigjet, që qipërisë për reformat e ku përfshihet lufta me përvojë për të punuar 'screening', por edhe ai neti politik. Jemi në fazën që do të thotë që në masë të ndërmarra në fushat e kundër korrupsionit, me drejtori të specializuara gociator jo vetëm të zhvil- nëse Shqipëria i ndërmerr madhe procesi varet në tërë- specifikuara në vendimin krimit të organizuar, re- të Komisionit Europian, lohet brenda fazave të masat e nevojshme, është si nga performanca e ndër- e këshillit".

Kosova i jep lamtumirën simbolit të rezistencës, "Mandelës" së Evropës SHKURT "Historia e Diplomacisë Shqiptare", dokumenti i 1922-shit për vendosjen e marrëdhënieve me SHBA istoria e Diplomacisë Shqiptare" sjell këtë javë Ilir Meta: Adem Demaçi, model për Hnë arkivën 'online' materialet përkatëse që flasin për përpjekjet e qeverisë shqiptare për vendosjen e marrëdhënieve diplomatike me SHBA, proces që u finalizua më 28 korrik 1922. Në korrik 1926 shqiptarët se si sakrifikohet për atdheun emërohet ministri i parë Fuqiplotë dhe i Jashtëza- konshëm shqiptar në Uashington, Faik Konica, i Vajza e Demaçit: Kisha një baba që e ndava me të gjithë shqiptarët cili hapi Legatën shqiptare në SHBA dhe kreu këtë residenti i Republikës, LDK detyrë deri pak muaj pas Ilir Meta ishte dje i Asnjë zyrtar i Lidhjes pushtimit të Shqipërisë. Ppranishëm në ceremon- Demokratike të Gjatë kësaj periudhe u nënshkruan disa marrëveshje inë mortore dhe homazhet sh- Kosovës nuk ka midis dy vendeve, ku mund të veçojmë disa prej tyre tetërore në nder dhe respekt marrë pjesë në si: traktati mbi njohjen e pasaportave amerikane të atdhetarit, luftëtarit të lir- ceremoninë e shtetasve amerikanë me origjinë shqiptare, traktati isë e simbolit të rezistencës ko- lamtumirës për mbi suprimimin e taksës së vizës për pasaportat sh- mbëtare, "Mandelës" së veprimtarin dhe qiptare dhe amerikane të personave joemigrantë, Evropës, Adem Demaçi. Pres- patriotin Adem traktati i arbitrazhit, traktati i miqësisë për paqen e identi Meta u takua dhe u Demaçi, i cili u shua përgjithshme, traktati i neutralitetit, traktati i ek- shprehu personalisht ngush- në moshën 82- stradimit të personave keqbërës etj.. ëllimet dhe hidhërimin e vjeçare. "Klan thellë bashkëshortes, zonjës Kosova" ka tentuar të Vokshi: PD, e vendosur të anulojë çdo Xhemajlie Demaçi, si dhe va- kontaktojë me jzës, Abetare dhe djalit Sh- drejtuesit e kësaj qiptar, të afërmve, miqve, partie, por disa kanë koncesion korruptiv të bërë nga qeveria bashkëluftëtarëve, bashkë- qenë të paarritshëm. eputetja e PD-së, Albana Vokshi deklaroi dje se PD vuajtësve e bashkëpunë- Zyrtarë të tjerë nuk i Dkur të vijë në pushtet, do të anulojë çdo koncesion torëve të shumtë të të ndjerit kanë hapur telefonat dhe do t'u kthejë qytetarëve çdo qindarkë të grabitur Demaçi. Presidenti Meta ven- ose nuk kanë dashur nga kjo qeveri. Në një deklaratë të saj, duke folur për doi një kurorë me lule duke të flasin për këtë gjë. koncesionin e 'check up'-it, Vokshi u shpreh: "Edi Rama bërë homazhe e duke nderuar erdhi në pushtet me premtimin e shëndetësisë falas, kujtimin dhe veprën e luftë- por shqiptarët po i paguajnë shumë më shtrenjtë me tarit të lirisë së Kosovës dhe mbledhur sot këtu t'i japim tumirës që u mbajt në nënkryetarja e Kuvendit të vuajtjet në spitalet pa ilaçe dhe shërbimet e përkeqë- simbolit të rezistencës sh- lamtumirën e fundit heroit të sheshin "Skënderbeu", presi- Shqipërisë, Vasilika Hysi. Në suara. Simboli i korrup- qiptare, i cili pas ceremonisë pashembullt të rezistencës denti i Kosovës, Hashim fjalën e saj, nënkryetarja Hysi sionit në shëndetësinë e shtetërore të lamtumirës, do të për liri e dinjitet kombëtar e Thaçi e vlerësoi veprimtarin tha: "Ndarja nga jeta e Adem Edi Ramës është koncesio- prehet në Varrezat e Dësh- njerëzor. Në jetën e tij prej shsi zërin e ndërgjegjes ko- Demaçit thërret për të na bërë ni i kontrollit të përgjiths- morëve në Velani. Në fjalën e qiptari të ndershëm e fisnik, mbëtare. Për t'i thënë fjalët e më të fortë dhe forcën na e hëm shëndetësor, i njohur rastit në ceremoninë sh- ai kurrë dhe asnjëherë nuk u fundit ishte edhe kryeminis- mësoi ta gjejmë në energjitë e si koncesioni i 'check up'- tetërore të mbajtur në sheshin dorëzua dhe nuk u step. Por tri i Kosovës, Ramush Hara- tij të pashtershme, që burojnë it, pronar i të cilit është "Gjergj Kastrioti Skënderbeu" qëndroi gjithmonë në këmbë dinaj, i cili e quajti unike ve- nga shqiptarizmi dhe patri- Vilma Nushi, klientja dhe në Prishtinë, Presidenti i Re- e stoik, ballë për ballë me të primtarinë e Demaçit. Në otizmi. Në vetëmohimin e tij sponsorizueja e Edi Ramës. emër të familjes, vajza e për lirinë e Kosovës dhe liritë publikës, Ilir Meta, në prani të keqen dhe tiraninë, në luftë Koncesioni i 'check up'-it me ata që shtypnin me dhunë Adem Demaçit përcolli me- e shqiptarëve. Në sakrificat e autoriteteve më të larta të Re- ka dështuar", tha ajo duke popullin dhe kombin tonë. sazhin e fundit që i ati i dha. tij të pashembullta në emër të publikës së Kosovës duke fil- shtuar se "ky koncesion du- Qëndroi, luftoi dhe fitoi. Duke "Unë kisha një baba që e nda- demokracisë dhe përparimit. luar nga Presidenti Thaçi e me u bërë për të gjithë shqiptarët, va me të gjithë shqiptarët, Në dhimbjen e tij për të gjitha het të anulohet dhe 7 mil- radhë, drejtuesit e institucion- modeli dhe shembulli i sepse edhe mua më ka kon- gratë dhe burrat, vajzat dhe ionë eurot që i jepen çdo vit klientes së Edi Ramës të eve të Shqipërisë e Maqedo- përkushtimit për atdheun, i sideruar si një pjesë të popul- djemtë e Kosovës dhe të gjithë programohen për rritjen e shërbimit në spitale". "Par- nisë, Malit të Zi, Luginës së sakrificës dhe i dashurisë për lit të vet", tha Abetare De- shqiptarëve. Në aftësitë dhe tia Demokratike është e vendosur të anulojë konce- Preshevës dhe mijëra bashkat- të, i vetëmohimit dhe i dedi- maçi. Ndërkohë, në ceremon- mësimet e tij të vyera për të sionin e dështuar të 'chek up'-it dhe çdo koncesion dhetarëve të ardhur nga kimit me gjithçka e pa cak për inë që u mbajt në nder të ndërtuar demokracinë dhe in- tjetër korruptiv dhe me ligjin e ndryshuar antimafia, mbarë trojet shqiptare e nga lirinë e popullit", u shpreh Deaçit, në Kuvendin e Kos- stitucionet e saj, në shërbim çdo pasuri dhe qindarkë e grabitur do t'u kthehet sh- diaspora, u shpreh: "Jemi Meta. Në ceremoninë e lam- ovës, e pranishme ishte të të gjithë qytetarëve". qiptarëve", tha Vokshi. E diel 29 Korrik 2018 SOCIALE - 5 Flet dr. Carola Burkert, eksperte për migracionin në IAB, Instituti për Tregun e Punës dhe Studimin e Profesionit

Lindita Arapi Puna dhe jetesa në Gjermani, sa

unë dhe jetesë në Gjermani! Si një Pëndërr e bukur, që papritur bëhet realitet zgjat procedura për marrje vize vendet e Ballkanit Perën- dimor: Kështu tingëlloi rregullorja e posaçme e qeverisë gjermane në nën- "Deutsche Welle": 6 muaj pritje në Tiranë tor të 2015-ës për punë- simin legal të qytetarëve PUNËMARRËS nga Bosnja, Kosova, NE GJERANI Maqedonia, Mali i Zi, Ser- Kleis Hazizi, një djalë bia e Shqipëria. Synimi i ri nga Tirana që ishte të ulej vala e kërkonte një azilkërkuesve. E vërtetë, perspektivë të re gjeti jo pak vetë e përmbushën një kontratë pune të këtë ëndërr. Vetëm në përhershme si nëntë muajt e parë të vitit speditor tek firma të kaluar ambasadat gjer- "Wertbau" në mane në vendet e Ballkan- Gjermani. Ai ia ka it Perëndimor dhanë dalë të fusë 19.294 viza pune. Ambas- dokumentet e ada gjermane në Tiranë kërkuara. "Por po arriti për vitin 2017 të kalojnë më shumë se japë 2796 viza. 4 muaj dhe Shifra është e lartë, por ambasada nuk më duket e pamjaftueshme. ka kthyer përgjigje. Sepse në dyert e ambasa- Puna në Gjermani dave presin akoma më vazhdon dhe jam shumë aplikues për një akoma në Shqipëri", vizë pune. Për shembull, thotë ai i shqetësuar. Agjencia Gjermane e Kleisi ka frikë se mos Punës dha nga janari deri e humbet në shtator 2017, 22.773 mi- punëdhënësin. E ratime provizore para- kontaktuar nga prake për aplikuesit nga "Deutsche Welle", Kosova, por viza u dhanë firma "Wertbau" vetëm për 4758 vetë. Mira- konfirmon se do ta timi provizor paraprak merrte atë me është kusht për të marrë dëshirë në punë, vizën e punës. nëse ai e merr vizën. "Numri i kërkesave për vizave është shumëfishuar dhe vazhdon të rritet"  tha se do të zgjerohen Shqipëri", thotë ai i Ministria e Jashtme e rrugët legale me kushte shqetësuar. Kleisi ka Gjermanisë i konfirmoi CAROLA BURKERT Ministria e Jashtme të caktuara për njerëzit frikë se mos e humbet "Situata e punonjësve në sektorët e vizave është "Deutsche Welle"-s "rritjen e Gjermanisë i nga Ballkani Perëndi- punëdhënësin. E kon- e ndjeshme të kërkesave katastrofale, pra për sa i përket presionit të kohës, mor, por nuk u zgjeruan taktuar nga "Deutsche për vizë nga vendet e Ball- kritikave që bëhen, fluksit të madh që kanë. Për konfirmoi dhe shtuan strukturat Welle", firma "Wertbau" kanit Perëndimor, me këtë fluks ata nuk ishin të përgatitur, si nga ana e "Deutsche Welle"-s për këtë", kritikon ajo konfirmon se do ta mer- qëllim punën në Gjer- personelit, por edhe e kapaciteteve". qeverinë gjermane. "Sit- rte atë me dëshirë në mani. Numri i kërkesave "rritjen e ndjeshme uata e punonjësve në punë, nëse ai e merr për viza është të kërkesave për sektorët e vizave është vizën. Por ndërkohë shumëfishuar dhe vazh- katastrofale, pra përsa i edhe një pengesë tjetër don të rritet". e përpunimit të doku- Bekim Imeri pati fat. vizë nga vendet e përket presionit të ko- del përpara. Marrja e Një shumëfishim me menteve. Përfytyrojeni, ju Për shkak se shoferët e Ballkanit hës, kritikave që bëhen, miratimit provizor pasoja, sepse shumë vetë keni një ofertë, kamionëve kërkohen në fluksit të madh që kanë. paraprak tanimë nuk ankohen për kohët e gjata punëdhënësi ka nevojë Gjermani, ai gjeti një Perëndimor, me Për këtë fluks ato nuk bëhet nga punëdhënësi, të procedurave për mar- për ju tani e ju nuk shko- punë të re tek "Eraslan qëllim punën në ishin të përgatitura, si por në një procedurë të rjen e vizës së punës në ni dot sepse nuk keni Logistik GmbH". Gjermani. Numri i nga ana e personelit, por brendshme sektori i ambasadat gjermane në vizë, oferta bie, sepse si "Punëdhënësi i ri më tha edhe e kapaciteteve". vizës e merr atë tek rajon. Sidomos të bie në punëdhënës unë gjej të mos humbas asnjë ditë, kërkesave për viza Frika nga humbja e Agjencia e Punës. Nëse sy koha e gjatë e pritjes dikur një zgjidhje tjetër". sa të marr, vizën duhet të është shumëfishuar vendit të punës miratimi provizor mes kërkesës për orar Me shpenzime nisem menjëherë", thotë Ndërkohë, tensioni i paraprak, dikur me një deri në datën e aplikimit personale në kërkim Bekimi. Pas më shumë se dhe vazhdon të aplikuesve që presin për afat gjashtëmujor, ska- për vizë. Carola Burkert, të kontratës në Gjer- 7 orë pritjeje në ambasa- rritet". vizën e punës shtohet don, për Kleisin do të eksperte për migrimin mani dën e Shkupit, ai i dorëzoi dita-ditës. Vendi i punës thotë të fillojë proce- tek IAB, Instituti Gjerman Pikërisht kjo i ndodhi dokumentet. Tanimë ësh- në Gjermani pret, por durën nga e para. Car- për Tregun e Punës dhe Bekim Imerit nga Gosti- të në pritje, gjithmonë me edhe sa? Kleis Hazizi, ola Burkert e kritikon Studimin e Profesionit në vari. Shoferi i kamionëve frikën se mos e humbet rast individualisht. "Min- një djalë i ri nga Tirana këtë ndryshim në pro- Nuremberg, rendit për kishte një ofertë pune nga edhe këtë shans të dytë istria e Jashtme gjermane që kërkonte një perspek- cedura. "Kjo kushton "Deutsche Welle"-n vendet Paderborni. Por për sh- për punë. i ka përforcuar maksimal- tivë të re gjeti një kon- edhe njëherë kohë dhe me më shumë kohë pritje- kak se viza e punës nuk u Caku i mbingarkesës isht përfaqësitë në vendet tratë pune të përher- resurse personeli". je: "Ajo që bie në sy më dha në kohën e duhur, Pse kjo kohëzgjatje? e Ballkanit Perëndimor, shme si speditor tek fir- Bekimi pret. Kleisi shumë është Prishtina, punëdhënësi u tërhoq. Ministria e Jashtme gjer- madje edhe ambientet ma "Wertbau" në Gjer- pret. Punëdhënësit në me më shumë se një vit "Askush nuk të pret kaq mane thekson se, "koha e janë shfrytëzuar maksi- mani. Ai ia ka dalë të Gjermani presin. Të kohë pritjeje, Sarajeva me gjatë në Gjermani", thotë pritjes për një orar për të malisht", thuhet në fusë dokumentet e gjithë në pritje që një më shumë se një vit, Beo- ai. 46-vjeçari mori vetë aplikuar për vizë varet shpjegimin e saj. Duket se kërkuara. "Por po ditë, dikush në sektor- gradi 7 muaj, Tirana 6 rrugën në kërkim të nga kërkesa dhe kapacite- ambasadat kanë arritur kalojnë më shumë se 4 in e vizës të nxjerrë muaj, kjo ka qenë gjendja punës. "Erdha vetë në tet që janë në dispozicion cakun e mbingarkesës. muaj dhe ambasada nuk dosjen nga stiva e gjatë në shkurt 2018. Por nuk Gjermani dhe shpenzova në sektorin përkatës të Carola Burkert nga Insti- më ka kthyer përgjigje. e aplikimeve. Por se duhet të llogarisni vetëm shumë para për një kohë vizës. Edhe koha e për- tuti i Tregut të Punës, IAB Puna në Gjermani vazh- kur do të ndodhë kjo, këtë kohë, por edhe kohën të shkurtër". punimit varet nga secili e njeh problematikën. "U don dhe jam akoma në këtë nuk e di askush. 6 - AKTUALITET E diel 29 Korrik 2018

Qëllohet me breshëri arme një banesë në Fierzë, mua me armë zjarri rreth orës 21:00 të së premtes, pranë zonës së njohur si familjarët ikin nga shtëpia: Ndihemi të kërcënuar "Gropa" në Fierzë. Fat- mirësisht nga të shtënat TROPOJË - Të shtëna me nuk ka pasur persona të lën- prake, dyshohet se ngjarja e ndaj furgonit me targë armë zjarri janë shënuar duar, ndërsa dyshohet se djeshme ndodhi disa orë pasi AA982MG nuk pati të lën- mëngjesin e së shtunës në ngjarja ka lidhje dhe me fur- Ndou qëlloi me armë drejt duar (mjeti u godit nga tri Fierzë, ku persona ende të gonin që u qëllua me armë furgonit të Tonin Pepkolajt, plumba). Vetëm tri javë me paidentifikuar kanë qëlluar mbrëmjen e së premtes. Pak i cili po udhëtonte nga Tira- parë ndaj banesës së Lek me armë në drejtim të një pas ngjarjes, familjarët kanë na në drejtim të Fushë-Ar- Ndout u qëllua me banese. Ngjarja e rëndë ka lënë banesën, ndërsa u rëzit, pas një sherri për breshëri plumbash. Policia ndodhur në fshatin Poravë, shprehën se ndihen të rrez- pasagjerët e linjës. Mësohet po vijon hetimet për ku në shënjestër të sulmit ikuar për jetën, pasi janë të se Lek Ndou kishte konflikt zbardhjen e dy ngjarjeve si ka qenë banesa e Lek Ndout. kërcënuar. Pas kryerjes së me djalin e shoferit të fur- dhe identifikimin e au- Fatmirësisht nga të shtënat veprimeve hetimore para- gonit, ku ky i fundit u sul- torëve.

E dashura rrëfen bisedën: S'e prisnim këtë ikje me vrap, Izeti është në udhëkryq TIRANË SHKURT dashura franceze e Sekuestrohet gomonia Izet Haxhisë, i cili Endodhet në burg me 412 kg kanabis, ka treguar dje një bisedë që ka pasur me të në qeli. Në Izet Haxhia, mesazh nga burgu 302: në kërkim autorët profilin e tij në "Facebook", VLORË - Një sasi e mad- ajo shkruan se në bisedë e he lëndësh narkotike, e sipër, Izeti i ka thënë se asn- llojit kanabis është gjetur jë nuk po e merr në dorë dhe sekuestruar pasditen çështjen e tij. "Izet Haxhia u e djeshme në Vlorë. Sipas vetëdorëzua për të kërkuar Asnjë s'po më merr në dorë… policisë, droga është gje- drejtësi dhe rihapje të çësh- tur brenda një gomoneje tjes 'Hajdari', duke marrë të fshehur në afërsi të der- parasysh të gjitha problemet dhjes së lumit Vjosa. kolosale në drejtësinë sh- "Të gjithë po fshihen mbrapa plazheve "Strukturat policore të qiptare, duke marrë parasy- DVP Vlorë në bash- sh edhe rrezikun e një këpunim me Policinë moshapje të çështjes. Sepse Kufitare thonë se gjatë op- mjaft, ishte mjaft! Tepër ësh- dhe harrojnë që do ikë edhe kjo verë" eracionit kanë sekuestru- të tepër!", shkruan ndër të ar se 412.5 kg kanabis, 1 tjera francezja në 'FB'. Ndër-  gomone dhe 60 litra ben- zinë. Dyshohet se sapo sa, shprehet se Izeti ndodhet KËRKESA E IZET HAXHISË në udhëkryq. kanë pikasur policinë, Izet Haxhia, i cili pret të përballet me drejtësinë, personat përgjegjës kanë POSTIMI NË "FB" ndodhet në paraburgimin 302-shit në Tiranë, që Miq të mirë, miq të sh- braktisur mjetin lun- prej ekstradimit në muajin maj nga Turqia, atje ku trenjtë! drues me të cilin po trans- Kur fola pak minuta më qëndroi për 12 vite me radhë. Haxhia depozitoi portonin lëndën narko- parë me Izetin (që ju për- zyrtarisht apelimin kundër dënimit me 25 vite tike. Vijon puna për iden- shëndet të gjithëve një nga burgim më 5 korrik, si pjesëmarrës në vrasjen e tifikimin e kapjen e au- një) më bëri pak për qeshur, deputetit demokrat, Azem Hajdari, shtatorin e torëve të kësaj veprimta- sepse në një moment tha me 1998-ës. Ish-truproja e Sali Berishës këmbëngul rie të paligjshme. Materi- një çudi shumë të natyr- për pafajësi, pasi pretendon se nuk ka lidhje me alet hetimore për rastin shme: asnjë s'po më merr në ekzekutimin e liderit të demokracisë. iu referuan Prokurorisë dorë, ç'është kjo? Dukej i Për të provuar pretendimet e tij, Haxhiaj kërkon së Rrethit Gjyqësor habitur, i miri im prej ballafaqimin me ish-kryeministrin Berisha. Vlorë, për veprën penale drite… dhe qesha me sin- Izet Haxhia "Trafikimi narkotikëve, qeritetin dhe spontanitetin, mbetur në tentativë", që ma tha këtë... vrasjes së shekullit, vapës, anët i bën të panikuar për soj tek një thënie e Shopen- Të dua shpirti im, jam me thuhet në njoftimin zyr- Izet Haxhia u vetëdorë- Dhërmiut, pushimeve, shkak të dëshmitarëve të haurit: "… Kur më në fund ty në çdo pritje, e shkurtër tar të policisë së qytetit zua për të kërkuar drejtësi frikës dhe panikut, siç duket thirrur nga çdo krah i poli- mendon se je dikushi dhe apo e gjatë qoftë! bregdetar. dhe rihapje të çështjes 'Haj- të gjithë po fshihen mbrapa tikës shqiptare! vërtetë je rritur në vlerë, Ps: asaj Postës Shqiptare, Kultivuan 764 bimë dari', duke marrë parasysh plazheve dhe harrojnë që do Por nuk kanë ku sh- personalitet, dije, fillo trego- nuk do t'i ndahem, sepse të gjitha problemet kolosale ikë edhe kjo verë, si çdo verë kojnë... Vetëm se po i zgjas- hu krenar me meritat e tua, s'jam as modeste, as e duru- kanabis, 3 në pranga në drejtësinë shqiptare, tjetër! Nuk i shpëtojnë dot in burgun Izetit, po zgjasin virtyti i modestisë është një ar dhe as mirëkuptuese në duke marrë parasysh edhe pritjes dhjetëravjeçare të shkëputjen e ne të dyve, që shpikje që u shërben vetëm lojërat e tyre prej skllevër- dhe një në kërkim rrezikun e një moshapje të Izet Haxhisë për drejtësi! është tepër e dhimbshme budallenjve, sipas modes- ish të bindur…! MALLAKASTËR - Tre çështjes… Sepse mjaft, ish- Edhe sikur asnjë gjykatës për të dy… tisë secili duhet të flasë Tung të gjithëve prej persona janë arrestuar në te mjaft! Tepër është tepër! të mos pranojë (meqë janë Izeti po duron me modes- sikur të ishte në rrafshin e Izetit! flagrancë nga policia në Por tani… tani, askush kolegë me Fatmira Hajdarin) ti, me besim e me shumë krediteve vetjake të të Unë ju falënderoj person- Mallakastër, pasi dysho- nuk e priste këtë dorëheqje në një moment, do detyro- gjëra që i rëndojnë padrejtë- tjerëve. Kështu që, duke u alisht gjithsecilin, për qën- het se janë kultivues të dhe ikje me vrap të çdo gjyq- het dikush, që t'i futet punës, sisht… rrafshuar të tërë, në botë dresën dhe besnikërinë 764 bimëve narkotike, të tari nga dosja e tij! U kthy- qoftë edhe vetë Fatmira Haj- Unë, unë nuk jam shumë nuk do të kemi veçse tuaj! gjetura përgjatë përroit të en të gjithë në struca, dari! Përlyerja nga të gjitha fanse e modestisë, sepse be- teveqelë". Pushime të mbara! fshatit Mushonjë. Në askush nuk do ta marrë për- pranga janë vënë shteta- sipër… Këmbët e lehta e faq- sit Arsen Lamaj, 24 vjeç, ja e bardhë...! Neim Ametaj, 48 vjeç dhe Izeti ndodhet në 23-vjeçari Anel Ametaj, udhëkryq! Drejtësia nuk po Trafikonte armë nga Maqedonia në Elbasan, të tre banues në fshatin prononcohet as me data, as në fjalë. Ndërkohë, është me shorte, as me emra të shpallur në kërkim dhe përveçëm. Posta Shqiptare, arrestohet në Përrenjas 32-vjeçari po punohet për kapjen e bën si e paditur dhe refuzon PRRENJAS - Goditet aktivi- trafikonte. Bëhet fjalë për kundrejt vlerës 500 euro shtetasit H.D, 22 vjeç, të ketë kontakt me avokatin teti kriminal në fushën e Ylber Sumën, lindur në Shk- copa. Mësohet se armët dhe banues në Berat. Sipas apo me punonjësit e burgut trafikimit të armëve të zjar- up dhe banues në fshatin fishekët të riut iu gjetën policisë, dyshohet se ky i që shkojnë për të tërhequr rit dhe municioneve luftar- Dimcë, komuna Hani i Elezit gjatë kontrollit të automjetit fundit bashkëpunonte pakot për Izetin. Me pretek- ake në Përrenjas. Një 32- në Kosovë. Ai u kap në fsha- tip "Alfa Romeo" me targa me tre personat e arres- stin që s'ka ardhur gjë në vjeçar nga Maqedonia, por tin Urakë të Përrenjasit. SK3771AD, të cilin e drejton- tuar. Materialet në Shqipëri. Ndërkohë har- me banim në Kosovë është Burime nga policia bënë me te vetë. Materialet i kaluan ngarkim të këtyre per- rojnë që mua posta franceze arrestuar gjatë operacionit të dije se i riu i kishte futur në Prokurorisë Pranë Gjykatës sonave i janë përcjellë për më nxjerr me dokument koduar "URAKA 1", ndërsa mënyrë të kundraligjshme së Krimeve të Rënda Tiranë, hetime të mëtejshme ditën e saktë kur janë futur iu sekuestruan dy pistoleta armët nga Maqedonia, me për veprën penale "Trafikim prokurorisë së Fierit. në Shqipëri…, një lëmsh dhe fishekë në makinë, të qëllim për t'i shitur ato më i armëve të zjarrit dhe mu- Pritet që gjykata e këtij gënjeshtrash! cilat dyshohet se do i pas në qytetin e Elbasanit, nicioneve luftarake". rrethi të vendosë masën Midis vetingut, dosjes së e sigurisë ndaj tyre. E diel 29 Korrik 2018 AKTUALITET - 7 Ish-prokurorit të përgjithshëm iu sekuestruan pronat, dyshohej se mund t'i tjetërsonte

TIRANË

ak ditë pasi Gjykata e Zbardhet dosja e Adriatik Llallës, prokuroria: Shkallës së Parë të PKrimeve të Rënda në Tiranë vendosi sekuestro preventive mbi disa pasuri të ish-kryeprokurorit Adria- tik Llalla, që kap vlerën e Ja skema që përdorej për pastrim parash rreth 1 miliard lekëve, "News 24" ka zbardhur vendimin e kësaj gjykate. Vendi- mi në fjalë vjen pasi Llalla po "Blinte toka në periferi të Tiranës me çmim të lirë hetohet për akuzën e pastrimit të parave. Në hyrje të vendimit bie në sy fakti se çështja penale ndaj ish- dhe i shiste më pas me vlerë dhjetëfish më të lartë" kreut të akuzës është regjistruar kryesisht, mbi bazën e të dhënave të publikuara në media, ku ndër të tjera flitet PASURITË NËN SEKUESTRO për jetën e luksit që bënte 1.Apartament banimi, me sipërfaqe 67.2 m², Adriatik Llalla dhe familja e ndodhur në Durrës. tij. Një tjetër argument që 2.Tokë arë, me sipërfaqe 4.500 m², ndodhur në prokuroria ka marrë në kon- Tiranë. sideratë është edhe fakti se 3.Tokë arë, me sipërfaqe 12.300 m², ndodhur në po përmes medias është in- Tiranë. formuar se ish-prokurorit të përgjithshëm i ishte ndalu- 4.Tokë arë, me sipërfaqe 3000 m², ndodhur në ar hyrja në Shtetet e Bash- Tiranë. kuara të Amerikës. Në vijim, 5.Tokë arë, me sipërfaqe 2250 m², ndodhur në prokuroria rindërton Tiranë. skemën sesi Adriatik Llalla dyshohet se pastronte para. Konkretisht, ai blinte prona në periferi të Tiranës me një 4.500 m², ndodhur në Tiranë. çmim të lirë dhe pasi i riv- Ish-kryeprokurori Adriatik Llalla Tokë arë, me sipërfaqe lerësonte, i shiste me çmim 12.300 m², ndodhur në Ti- të lartë. Në vendimin e ranë. gjykatës thuhet ndër të tjera,  Tokë arë, me sipërfaqe se ish-kryeprokurori bleu 3 3000 m², ndodhur në Tiranë. mijë metra katrorë tokë në AKUZAT Çështja penale kundër ish-kryeprokurorit Adriatik Llalla nisi fillimisht nga Tokë arë, me sipërfaqe shumën prej 1.5 milionë le- 2250 m², ndodhur në Tiranë. kësh dhe pasi e rivlerësoi, e Prokuroria e Durrësit për katër akuza. Ndërsa tani po hetohet nga Prokuroria e Krimeve të Rënda. Konkretisht ai po hetohet për veprat penale të "Refuzimit për Policia Gjyqësore pranë shiti në shumën e 249 mijë Drejtorisë së Policisë së Sh- eurove. Nga ana tjetër, në po deklarim, mosdeklarimit, fshehjes ose deklarimi i rremë i pasurisë, interesave private të zgjedhur dhe nëpunësve publikë ose i çdo personi tjetër që ka detyrimin tetit, Tiranë, në datën të njëjtën zonë, ish-kreu i 23.07.2018 ka ekzekutuar ven- ligjor për deklarim", "Mosdeklarimit të shumave të të hollave në kufi", "Pastrimit të organit të akuzës, pasi ka dimin gjyqësor për sekues- produkteve të veprës penale" dhe "Shpërdorimit të detyrës". shitur këtë pronë, ka blerë trimin e pasurive të paluajt- Ekstradohet nga një sipërfaqe tjetër toke prej shme të mësipërme. Vlera e 4500 metrash katrorë në torinë Hetimore Qendrore, paluajtshme në zotërim të prokurorisë, vendosja e tregut e pasurive të paluajt- Greqia i dënuari shumën e 4.5 milionë le- pranë Departamentit të Pol- shtetasit Adriatik Llalla për- masës së sigurimit pasurore shme të mësipërme, në total kësh, të cilën më pas e ka riv- icisë Kriminale të Drejtorisë bëjnë produkt të veprës pe- "sekuestro preventive" për është në shumën 98.772.000 me 12 vite burg lerësuar gati dhjetëfishin e së Policisë së Shtetit Tiranë nale. pasuritë e paluajtshme të lekë. Vijojnë hetimet e mëte- çmimit të blerjes. Referuar janë kryer një sërë veprimesh Me vendimin nr.179, datë mëposhtme: jshme lidhur me këtë pro- fakteve të mësipërme, hetimore. Si rezultat i vepri- 20.07.2018 të Gjykatës së Sh- Apartament banimi, me cedim penal në bash- për vrasje në Berat prokuroria ka dyshime se meve hetimore të kryera, kallës së Parë për Krime të sipërfaqe 67.2 m², ndodhur në këpunim me Policinë Gjyqë- TIRANË - Një 55-vjeçar Llalla ka konsumuar veprën janë krijuar dyshime të ar- Rënda Tiranë është vendosur Durrës. sore të Drejtorisë së Policisë nga Berati është ekstrad- penale të pastrimit të syeshme se disa pasuri të pranimi i kërkesës së Tokë arë, me sipërfaqe së Shtetit Tiranë. uar dje nga Greqia në Ri- parave, për sa kohë që jo nas, ndërsa ishte shpallur vetëm nuk i ka deklaruar në kërkim për vrasje. pasuritë në kohë, por ka kry- Burime zyrtare nga poli- er transaksione me të njëj- cia bënë me dije se bëhet tin person, duke blerë prona Pipero: Pacientët qëndruan 3 orë nën vëzhgimin e mjekëve fjalë për Anesti Paskos nën çmimin e tregut e duke alias Bedri Ibrahimi, i cili i shitur me vlerë disa herë ishte dënuar me 18 vite më të lartë. Në vendim thu- burg për një vrasje të het gjithashtu se pronat e Konsumuan sufllaqe me mish në ish-Bllok, ndodhur gjashtë vjet më ish-kryeprokurorit u vunë parë. Ngjarja për të cilën nën sekuestro, pasi ekzisto- 11 persona përfundojnë në spital të helmuar është dënuar 55-vjeçari nin dyshime se ai mund të TIRANË - Konsumuan su- fjalë, ku sipas specialistëve, ka ndodhur më datë 26 ndërhynte për t'i tjetërsuar fllaqe në një 'fast-food' në është ngritur grupi i punës mars të vitit 2012, në një ato. zonën e ish-Bllokut, por më për të kryer hetimet dhe se lokal në fshatin Poshnje SEKUESTRIMI pas përfunduan në spitalin janë bërë analizat e ushqi- të Berat. Burimet e më- I PASURISË infektiv në QSUT. Bëhet fjalë meve, si dhe të punonjësve. sipërme sqaruan se në Prokuroria pranë për 11 pacientë, të cilët u "Pranë një lokali, ku kemi lokal ka pasur një konflikt Gjykatës së Shkallës së Parë paraqitën mbrëmjen e së marrë denoncimin, ka sh- mes shtetasve Anesti Pas- për Krime të Rënda Tiranë, premtes në Shërbimin e kuar një grup për të marrë kos, B.I., K.I. dhe shteta- mbi bazën e akteve të ardhu- Sëmundjeve Infektive me të mostrat ushqimore, të ujit sve G.P., E.P. dhe S.P. Si ra për kompetencë lëndore vjella, diarre dhe temper- dhe kampionët e feçeve për pasojë e këtij konflikti, ka nga Prokuroria pranë aturë. Shefi i SHSI, Pëllumb personelin, i cili punon në mbetur i vdekur nga Gjykatës së Shkallës së Parë Pipero u shpreh dje për atë lokal. Mendoj se nga dita goditjet me thikë shtetasi Durrës ka regjistruar pro- "Klan Plus" se pacientët që i e hënë do të dalin edhe re- S.P., si dhe janë plagosur cedimin penal nr.65 viti drejtohen infektivit janë të zultatet e para", tregoi shef- G.P. dhe E.P. Shtetasi 2018, në ngarkim të shteta- shumtë. Ai tha se çdo ditë rë që kanë ngrënë ushqim në mjekut infeksionist, pacientët ja e Shërbimit të Epidemi- Anesti Paskos ishte i sit Adriatik Llalla, ish- në këtë spital mbërrijnë mbi një lokal, kanë konsumuar të kanë qëndruar 3-4 orë nën ologjisë, Ermelinda Musai. shpallur në kërkim Prokuror i Përgjithshëm i 100 raste, ndërkohë që helm- gjithë sufllaqe me mish dhe të vëzhgimin e mjekëve dhe pasi Nëse do të konfirmohet ndërkombëtar, pasi gjyka- Republikës së Shqipërisë. Në imet nga ushqimi zënë gjithë kanë pasur çrregullime kanë marrë shërbimin mjekë- helmimi nga ushqimi, për ta e ka dënuar me 18 vite kuadër të hetimeve para- pjesën më të madhe të pa- gastrointenstinale, të cilat sor, janë larguar. subjektin do të merren ma- burg për veprën penale të prake të kryera lidhur me cientëve që paraqiten. "Në nënkuptojnë të përziera, të "Klan Plus" është drejtuar sat që parashikohen në ligj, "Vrasjes në rrethana cilë- këtë procedim penal, në rastin e mbrëmshëm (të së vjella, diarre dhe temper- pranë Drejtorisë së Shëndetit që nis me gjobë deri në mby- suese, në bashkëpunim, e bashkëpunim të ngushtë me premtes) ishin 10-12 qyteta- aturë", pohoi Pipero. Sipas Publik të Tiranës për rastin në llje të aktivitetit. mbetur në tentativë". Policinë Gjyqësore në Drej- 8 - SPECIALE E diel 29 Korrik 2018 Agjencia e Trajtimit të Pronave publikon dokumentet që duhet të dorëzojnë përfituesit Ornela Manjani

ronarët që aplikuar për kompensimin e Ppronës në vitet 1997 dhe 1998, për të cilët ka një vendim për njohjen dhe ko- Dosjet e viteve 1997-1998, mpensimin e pronës duhet të plotësojnë formularin-tip për të marrë paratë. Agjen- cia e Trajtimit të Pronave publikon formularin dhe dokumentet që duhet të emrat që marrin kompensimin plotësojnë rreth 3260 për- fitues në të gjithë vendin për të marrë kompensimin në para ose kompensim fizik. Lista me 3260 pronarët në të gjithë vendin Për dosjet e vitit 1887 janë 1460 pronarë dhe dosjet e vitit 1998 janë 1800 pronarë. rrugë gjyqësore, dëshmi ionë lekë për çdo vendim të thotë se subjektet e shpronë- da tri viteve merr 30% dhe kërkesat e veçanta të ko- "Gazeta Shqiptare" pub- trashëgimie nëse ka ndry- njohur. Këshilli i Ministrave suara u nënshtrohen proce- brenda pesë viteve merr 40% mpensimit financiar, të likon formularin, dokumen- shuar rrethi i trashëgi- ka rregulluar me anë të një durave të kompensimit, si- të vlerës së kompensimit gjitha subjektet kërkuese, tet si dhe listën me pronarët mtarëve, prokurë e nënshk- vendimi kufirin e pagesës në pas përcaktimeve të këtij dhe heq dorë nga pjesa të cilat shprehin vullnetin që duhet të plotësojnë doku- ruar nga të gjithë trashë- lekë dhe atë të kthimit fizik- ligji, bazuar në vendimet tjetër e kësaj vlere. Të gjitha për t'u kompensuar finan- mentet për të përfituar ko- gimtarët, vërtetim numër isht të pronës. Kështu, të përfundimtare për njohje subjektet që kanë një ven- ciarisht me kërkesë të mpensimin. llogarie, vërtetim nëse sub- gjitha vendimet përfun- dhe kompensim financiar. dim përfundimtar kompen- veçantë, duhet të aplikojnë KOMPENSIMI jekti ka përfituar ose jo tokë dimtare, të vlerësuara finan- PAGESAT E simi, pavarësisht rendit kro- pranë ATP-së brenda vitit të FINANCIAR DHE FIZIK bujqësore, dokument identi- ciarisht si tokë truall përfi- PËRSHPEJTUARA nologjik të tij dhe llojit të çeljes së fondit vjetor buxhe- Sipas formularëve-tip fikimi dhe mandat pagese. Të tojnë kompensim financiar Pronarët mund të përfi- zërit kadastral të pronës së tor të kompensimit finan- mësohet se kërkuesi, duket njëjtat dokumente duhet të nga fondi financiar i ko- tojnë edhe pagesa të përsh- vlerësuar, kanë të drejtë të ciar. Pas aplikimit për ko- të cilësojë faktin se kërkon paraqiten edhe në rastin kur mpensimit, deri në masën 50 pejtuara. Janë vendosur tri aplikojnë pranë ATP-së me mpensim financiar me kompensim financiar. Për pronari kërkon kompensim sipas shkronjës "a", të pikës afate pagesash të përshpej- kërkesë të veçantë, ku shpre- kërkesë të veçantë, ATP-ja plotësimin e dosjes duhet të fizik. 1, të nenit 8, të ligjit nr.133/ tuara. Pagesë brenda një hin vullnetin për t'u ko- përgatit vlerësimin finan- paraqitet kërkesa për ko- LLOGARITJA 2015, dhe pjesa e mbetur nga viti, brenda tri vitesh dhe mpensuar financiarisht. ciar të pronës, pavarësisht mpensim financiar/fizik, Kompensimi për ish-pr- vlerësimi i vendimit përfun- brenda pesë vjetësh. Për se- Kërkesat e veçanta për ko- rendit kronologjik të ven- konfirmim nga ZVRPP-ja onarët për tokën truall, si- dimtar kompensohet fizik- cilin variant në një VKM të mpensim financiar do të tra- dimit dhe në rastin e disa për gjendjen juridike të pas zërit kadastral të vitit isht nga fondi i tokës. Neni posaçme është përcaktuar jtohen sipas kësaj proce- aplikimeve për kompensim pronës vërtetim nga gjyka- 1945 dhe hartës së vlerës së 8 pika a e ligjit nr. 133/2015 edhe përqindja e pagesës. dure: nga çdo fond vjetor me kërkesë të veçantë do të ta, nëse vendimi përfun- tokës që është në fuqi do të për trajtimin e pronës dhe Për pagesën brenda një viti buxhetor i kompensimit fi- zbatohet rendi kronologjik dimtar i apo vlerësimit të tij kryhet me para. Kufiri i cak- përfundimin e procesit të pronari merr 20% të vlerës nanciar, jo më shumë se 1/3 i datës së vendimeve për këto është ankimuar apo jo në tuar nga ligji është 50 mil- kompensimit të pronave së faturës, për pagesën bren- e tij mund të përdoret për aplikime.

DOSJET E VITEVE 1997-1998

DOSJET E VITEVE 1998 Fier Ferrik Kodheli 4,184,747 Krujë Alush Zgurja 2,171,200 Skrapar Syri Zyka 1,263,414 Elbasan SALI SPAHIU 294,647 Ura Vajgurore Asip Islam Jaho Bashkia Emri (Subjekti Kerkues) Fier Banush Vrenozi 1,478,512 Dibër Ruzhdi Shehu -135,948 Skrapar Viktor Alushani 687,322 Shijak Shefqet Ndroqi 1,162,878 VLERESIMI Fier Sali Krasniqi 2,508,110 Kuçovë Aqif Kanani 4,848,379 Tropojë Din Ibrahim Gjoni 14,668 Durrës Niza Kalamishi 787,500 Kuçovë Zyfer Asim Berzeshta Maliq Skender Avdyllari 326,274 Fier Ismail Krasniqi 1,227,851 Kuçovë Ymer Zavalani 1,536,808 Elbasan AGIM SHARRA 3,163,114 Shijak Muharrem Koka Ura Vajgurore Hazis Ali Tafa 284,124 Korçë Yllson Arifi -31,186,900 Fier Ferman Yzeiri 3,664,429 Lezhë Mark Matrizi (Truci) 489,717 Shkodër Selim Mema 52,500 Durrës Muharrem Kuqi Pogradec Fatos Minarolli -3,598,032 Korçë 100,000 Patos Servet Balla 2,573,789 Elbasan AZEM PLAKU 748,690 Përmet Sofi Tole 570,722 Lushnjë isa turku 1,304,864 Berat Muharrem Rrapo Braka Tiranë ATEM SEFA (SUFA) Fier Llambi Bitri Elbasan SHEFQET GJONI 299,476 Përmet Ylli Tase 334,456 Lushnjë Shefit Pepa 3,220,069 3,219,054 Shijak Nexhmedin Kau 1,748,978 Fier Llaqi Bitri 2,717,283 Elbasan SABRI HOXHA 721,390 Përmet Krisanthi Mano 61,828 Lushnjë Muco Buzi 5,640,730 Sarandë Pano Rexho 4,849,650 Durrës Gezim Kikrri 7,049,040 Fier Gjylika Malaj 1,718,304 Elbasan SABRI GJONI 449,214 Përmet Petraq Goroshiani 9,205 Lushnjë Jorgjie Doga 6,394,061 Sarandë Ollga Stefani 3,524,079 Korçë Rosel Dodona 1,790,280 Fier Sokrat Vojo 9,240,747 Elbasan DEMIR GJONI 355,091 Përmet Dhimiter Xhorxhi 57,072 Lushnjë Petrit Muco 3,535,762 Berat 312,820 Skrapar Sefer Paja 531,783 Fier Isuf Xhulaj 2,308,664 Kukës Shaban Jakup Braha 449,336 Korçë Ligor Temo 1,311,741 Divjakë hajrie kasa 3,039,071 Ura Vajgurore Petraq Dhaskali Berat Fitim Mimani 260,340 Fier Koçi Mine 9,750,000 Kukës Ismail Rasim Zeneli 0 Maliq Mereme Kosova Lushnjë Qerim Sefa 271,842 Berat Shahsivar Nuri 993,394 Patos Gani Pajaziti 1,127,637 Shkodër Sokol Ramadani 518,400 Korçë Dhimitër Dudo 1,133,186 Lushnjë andrea lloshi Berat BURIM MUSTAFA SHEHU Berat Jaho Sherif Pire 5,823,743 Fier Dhimitraq Sota 622,778 Shkodër Mustaf Kadija 0 Pogradec Hasan Shtupa 390,327 Kavajë ANASTASIA ETJ GJERGO 1,464,124 Kuçovë Tefik Hekuran Meçka Fier Petraq Sinani 37,500,000 Durrës Mehmet Cara Pogradec Agim Lipo 2,349,060 Krujë Kasem Topalli 3,507,922 Fier Petraq Sinani 6,594,143 Durrës Fatmir Drogu 3,064,800 Pogradec Enver Sulollari 1,909,362 Durrës MUHAMED ETJ HERSI Gramsh JONUZ XHANGOLLI 230,907 Lezhë Dan Mema 851,100 Fier Vasil Sinani 6,647,182 Durrës Drita Shani Pogradec Remzi Hyka 822,500 Gramsh MEHMET LILA 245,339 Bulqizë BUSH HALIT MURRA Patos Ylli Saliaj 808,032 Librazhd Ismail Bajlazi 271,323 Pogradec Skënder Konomi Kavajë RIZA GJUZI 3,311,385 Gramsh ZENEL ZENEJA 959,707 1,912,896 Fier Leksi Semeu Librazhd Muhamet Mysliu 293,485 Korçë Krisavgji Kolemico 418,540 Kavajë SHABAN XEKA 246,842 Gramsh 179,915 Mat MEHMET XHEPA 137,503 Fier Gori Vidhi 6,976,480 Përrenjas SHAHIN KUKLI 1,749,448 Korçë Mehmet Gorari 1,884,185 Kavajë ISMAIL HOTI 3,290,000 Gramsh SHANIKO AJAZI 261,694 Mat HAKIK KOLA 369,000 Fier Vasillaq Dhima Peqin GANI RIZA HOXHA 2,687,918 Korçë Theodhoraq Kolenica 243,362 Kavajë MIHANE, ISMAIL KRASNIQI Gramsh SHABAN HOXHA 336,258 Lezhë Hilmi Hafizi 861,000 Fier Zoi Kulari Lushnjë Pandi Todri 2,989,849 Korçë Edmond Kamenica 29,834 1,633,156 Gramsh ZENE META 730,243 Përrenjas Makbule Xhanaku Fier Selfo Hodaj 3,867,900 Lushnjë Arjan Velmishi 10,384,343 Maliq Ymer Pilinçi 578,809 Rrogozhinë BANUSH MINE TOSKU Gramsh 815,871 1,004,449 Fier Kozma Kola 1,028,549 Lushnjë Adem Nezha 474,988 Belsh MELEQE PEPA 668,988 2,886,456 Gramsh BAKI TARKO 177,991 Përrenjas GURALI BOZHA Fier Nadire Hyskaj 2,020,081 Shkodër Eljaz Burani 3,984,698 Fier Muharrem Gurguri 1,871,724 Kavajë Leme Qosja Gramsh XHEZAR YMERI 697,531 Kolonjë Misioni Shenjtor Eleonor Roskovec Ferit Mebelli 12,258,074 Rrogozhinë Fatmir Mahmudaj, Gjirokastër Banush Xhemo Kavajë Kasem Haka 1,891,001 Gramsh ARDJAN CELA 558,025 185,070 Fier Rrapi Sollaku 37,500,000 Hamide Mahmudaj, Shyqyri Gjirokastër Kavajë Agron Ceveli, Behije Ceveli, Vlorë Vita Bombaj(Balliu) 1,192,800 Shkodër Lac Osman Hysa Fier Themi Sota -124,572,200 Mahmudaj 1,374,643 Lezhë At Ottavio Vitale Fiqirete Ceveli, Luljeta Ceveli, Lutfi Peqin Reshit Skilja 6,504,929 Shkodër Arjana Bekteshi 1,319,205 Fier Vangjel Samarxhiu Tiranë RAPUSH BIRAÇI 235,899 Shkodër Arshi Kraja 14,423,140 Ceveli, Petrit Ceveli, Rifat Ceveli, Peqin RESHIT SKILJA Vorë ZOJE SHPRESA -142,204,240 Lushnjë Ymer Likja Vlorë Mirka Bezhani 479,407 Korçë Ferit Bacelli 270,293 Zemane Ceveli 653,064 Rrogozhinë 3,149,603 Devoll Rexhep Sterkeshi 0 Korçë Thoma Kallço 1,768,000 Selenicë Armen Zeneli 237,801 Korçë Bexhet Fidani 182,848 Kavajë Pëllumb Vrapi 510,671 Rrogozhinë Bardhyl Gjoni, Luftije Gjoni Elbasan SHEFIKAT BYLYKBASHI Korçë -4,090,800 Vlorë Ceno Taja 4,520,766 Korçë 306,000 Rrogozhinë Bujar Saraçi, Drita Berat Perina Teki Carcani 1,464,124 841,320 Korçë Tefta Filipeo -49,232,500 Vlorë Nuimet Shabani 2,693,135 Korçë 3,283,658 Saraçi, Fiqiret Saraçi, Hajri Saraçi, Tiranë MUSA, GJYLE CANI 91,686 Librazhd Hysen Koza Korçë 601,517 Selenicë Kujtim Bazaj 1,303,686 Korçë -21,572,500 Ismail Saraçi, Lumturi Saraçi, Zenepe Kamëz MEREME LUGA Librazhd Refat Hila 197,184 Kavajë Kasem Haka, Nuredin Haka Vlorë Shezai Arapi 1,908,299 Korçë Gaqo Bimbli 60,884 Saraçi 332,352 Durrës Isa Alibejsi Korçë Kavajë MARIJE ETJ TELI 1,913,015 Vlorë Thoma Qarri 3,969,282 Maliq Mitat Bilinçi 654,377 Kavajë Qenan Shehu 5,052,321 Fier Sotir Kola 798,072 Korçë Sarandë Maqe Gjoni -9,129,920 Himarë Llambro Varfi 320,111 Lushnjë Fitime Bega 7,803,239 Devoll Osman Sabri Shurdho - Fier Fadil Ziu 11,000,000 Durrës Ali Laçi Durrës Muhamet Dyzeni Vlorë Kastriot Hamiti 1,965,310 Kolonjë Muharrem Metko 1,944,894 4,459,455 Fier Ajet Kodheli 3,174,744 Divjakë Petro Kruti 1,659,237 Kavajë Rifat Verria Vlorë Jahja Pula 557,145 Devoll Gure Bajraktari 200,510 Finiq Fatime Noga 208,774 Fier Sehit Kajolli 841,848 Divjakë Rabushe Kuka 4,281,470 Selenicë Ismete Çela 508,989 Selenicë Dalan Mahili 841,816 Devoll PERPARIM TARE 829,521 Devoll Veli Rota 0 Fier Koçi Doko Lushnjë Loni Pina 1,885,839 Vlorë Vasillo Papakosta 772,684 Selenicë Koçi Bombaj 1,777,064 Shkodër Familja Deda 1,123,123 Shkodër Trashigimtaret Causholli Fier Thoma Malo 6,824,621 Lushnjë Reshat Pajolli 931,856 Selenicë Like Skëndaj 52,316 Vlorë Ali Ferati 2,071,170 Devoll Zylfije Skermo 1,002,551 1,080,897 Fier Tasi e Lili Mërtiri 6,654,778 Lushnjë Xhelal Leka 1,250,066 Vlorë Pali Kondi 2,181,678 Berat Koli Kristo Karaj 133,169 Gramsh XHAFERR QOSE 2,006,004 Shkodër Trashigimtare Duli Fier Elmaz Gropa 2,151,763 Lushnjë Rakip Dervishi Selenicë Luftar Hodaj 2,485,404 Berat Teodor Llambi Sinjari 278,918 Gramsh XHEMAL LAZI 736,016 2,978,850 Fier Llazi Bardhi 561,734 Lushnjë Nafie Dervishi 3,313,872 Selenicë Petref Hodaj 2,591,034 Ura Vajgurore Izet Haxhi Velçani Gramsh NAZMI MURATI 663,857 Durrës Shqipe Varoshi 7,203,945 Fier Koçi Goga 5,803,941 Lushnjë isuf korreshi 519,173 Vlorë Mevlut Hoxha 5,074,581 1,039,560 Gramsh MUHARREM MURATI Durrës Athina Bala 1,843,494 Fier Shaqo Nevraj 5,513,000 Skrapar ZYFER KOCI 238,031 Vlorë Avdul Kapllani 899,870 Kuçovë Avdyl Qamil Feimi 1,190,923 Gramsh ALUSH HALILI Korçë Diana Miço 2,975,000 Fier Harrilla Kane Skrapar ZYFER KOCI Selenicë Ziadet Muameti 1,250,275 Fushë Arrëz Preke Gjete Geci 110,784 Gramsh SHEFIT HAXHILLARI Korçë Pandeli Thanasi 639,278 Fier Fiqiri Kuçi 269,000 Gjirokastër Mehdi Rrapo Budini Selenicë Petrit Qerimi 736,293 Ura Vajgurore Refat Ismail Qojle 607,574 Maliq Hatixhe Myftaraj 254,449 Fier Liri Çomo 870,045 Vlorë Trifon Janka 3,601,972 684,637 Gramsh KUJTIM HOXHA 493,082 Korçë Thoma Jorgji 66,641 Fier Kalopi Golemi Skrapar Ali Hasanaga 815,581 Himarë Mjedi Skëndaj 663,940 Ura Vajgurore Nikollaq Naun Qafoku Gramsh 1,962,708 Korçë Demir Kanto 1,550,000 Fier Vangjel Sauli Poliçan Nehat Kalluci Selenicë Feta Xhemalaj 398,554 1,868,195 Gramsh HALIT LESHI 423,329 Korçë Ylli Shtylla 3,451,802 Fier Spiro Sauli Fier Petraq Çuni 8,929,806 Selenicë Pikrime Krutaj 142,681 Berat Kozma Laçka 792,746 Gramsh BIDO HOXHOLLI 250,149 Korçë Naim Panariti 3,338,453 Fier Mihal Koroveshi 4,983,200 Fier Islam Kajlica 3,007,032 Selenicë Bexhet Beqiraj 1,845,336 Poliçan Liçi Papa 697,300 Gramsh 1,109,435 Devoll Lirika Kane 274,954 Fier Vasil Turtulli 5,661,916 Fier Zaim Lami 6,456,965 Vlorë Argjentina Pazaj 4,704,870 Poliçan Stefan Spiro Papa 1,394,602 Gramsh MUHARREM QEHAJAJ Berat MAKSIM SHEHU 1,563,438 Fier Isa Hoxha 1,060,067 Fier Nikollaq Nilo 2,620,414 Vlorë Jorgji Kosta 516,642 Poliçan Tomorr Ali Kalemaj 2,470,599 1,723,143 Berat Ferbent Shehu 1,563,432 Përrenjas Osman Bosi Fier Zyber Beqaj 1,048,081 Krujë Zenel Kulla 1,624,270 Berat Muhamet Kutelli Gramsh YLLI BRACI 832,227 Berat Zana Shahu ( Doko ) 718,487 Peqin SKENDER QEFALIA 3,339,708 E diel 29 Korrik 2018 SPECIALE - 9

Memaliaj Petrit Maliq Sinomataj Elbasan SPIRO XHUFKA 6,670,326 272,802 Devoll Njazi Bleta 510,510 Roskovec Faik Cepele Gramsh NUMRIE XHAKA 2,444,371 Devoll Ibrahim Subashi 858,280 Durrës Shkëlzen Jakova Devoll Spiro Shopi 1,823,653 Devoll 836,125 Patos 1,302,911 Gramsh RUSHAN DERMYSHI Devoll Hekuran Gjiriti 1,054,134 Sarandë Agim Toro 5,907,901 Devoll Eqrem Gegolli 1,654,070 Kurbin Hajredin Qyshka -2,956,500 Shijak Sabri Jella 1,735,668 Devoll Spiro Sorba 324,916 Devoll Miço Kurila Fier Reshat Zeqaj Devoll ILO POPLLO 1,109,626 Shijak Miranda Loli Gramsh BASHKIM LLALLA 4,047,909 Devoll LLAZI KOVACI -255,200 Skrapar Jaup Katillari 7,938,215 Fier Edmond Janushi 7,473,412 Devoll HAxhi Barolli 740,121 Shijak Goni Sijoni Gramsh DILAVER LLALLA 520,238 Korçë Skënder Shkëmbi 460,800 Skrapar Aziz Dardha 701,021 Fier Ahmet Çobra 7,470,222 Kolonjë Riza Pasho Durrës Hasan Karagjozi 2,326,740 Gramsh QAMIL MANE 946,588 Korçë Gjergji Burda Skrapar Karafil Arapi 196,203 Fier Thoma Bakalli 1,289,300 Kolonjë Bektash Laho 2,871,557 Lushnjë Brahim Tishkezi Gramsh SKENDER TOCILA 1,928,201 Korçë Ligor Mançe 20,000 Devoll LUAN AGOSTRA 380,925 Fier Kujtim Morina Kolonjë Avni Male 399,981 Durrës Jorgaq Stasi 2,898,100 Gramsh SHABAN FEJZULLAU Korçë Janulla Gjata 33,200 Kamëz PETRIT CITAKU 1,976,827 Fier Kamber Metushi Has Sadik Shuti Durrës Eqerem Kruja 2,043,048 Korçë Hajrije Lisi 100,000 Kamëz XHEVDET LIBOHOVA Devoll Abasali Jazxhi 1,033,246 Memaliaj Alem Muharrem Shehu Korçë Seit Myrtollari 311,270 Mallakastër Rrapo Maliq Ajdin Mecollari 400,000 (NEKI) Devoll Fani Vangjel 2,266,274 Bulqizë FALI ALIMANI 129,535 Myrselaj Korçë Jonel Nasto 432,870 Tiranë QAMIL ALLUSHI 5,511,305 Devoll Sulejman Rusi 470,465 Devoll Ibrahim Cane 593,330 Bulqizë HYSEN TASHA 74,345 Mallakastër Muhamet Korçë Todi Çollaku 47,322 Kamëz SHAQIR ZENELI 5,397,557 Tiranë GENC HOTI 18,282,537 Devoll Refije Backa 70,139 Devoll Demir Barbuta 3,147,055 myresehi -3,480,328 Korçë Dalip Shkembi 66,500 Kamëz MUSA AHMET HERRI Tiranë FATMIRA POJANI 37,502,640 Devoll 97,957 Devoll Njavir Barbuta 5,816,813 Maliq Qazim Hamolli 524,082 Maliq Fevri Bylykbashi 55,400 Vorë -10,315,467 Tiranë KADRI ETJ ALLA Vau i Dejës Maruka Gjoni 2,400,462 Mallakastër Shuaip Pogradec 370,520 Maliq Shenjtor Hoxhalli 91,408 Vorë 647,707 Tiranë FRANC PALI 64,022,364 Shkodër Angjelina Lekovia Sinani Pogradec 314,745 Maliq Ylber Mullalli 31,520 Vorë SEFER ALVORA -8,590,720 Bulqizë ISLAM QAZIM TASHA Shkodër Riza Haxhija 1,497,049 Mirditë Pjeter Mark Kola 126,931 Pogradec Behije Çela 565,280 Korçë Engjell Bushi 0 Tiranë TRASHEGIMTARET Bulqizë NEZIR SEIT LLESHI Devoll 34,400 Krujë Ilir Goci Pogradec Gafer Kapa 231,598 Maliq Hekuran Mullalli 418,000 ALIMEHMETI 222,539 Bulqizë FEHMI JELLA Devoll 100,073 Krujë Pogradec Sadik Ahmeti 379,070 Pogradec Xhevat Agolli 1,567,744 Tiranë ZOJE DEMIRI 1,882,692 Bulqizë HYSEN MUHARREM JELLA Kukës Hanife Shaqir Murati Librazhd AISHE ALIKO 193,144 Pogradec Skender Rexhollari Tiranë HAKI XHAJA -75,775 Tiranë XHAFERR AGA 457,100 Bulqizë NURÇE QAMIL TOSKA 1,385,575 Librazhd HANIFE SALLAKU 285,187 1,002,039 Vorë KOMUNITETI MYSLYMAN Kamëz MAHMUT LOKU 557,496 Devoll Sabri Spaho Fier Tomor Hoxha Përrenjas SALIE RIZA KARRIQI - Pogradec Mihallaq Bice 734,550 SHQIPTAR KOMUNITETI MYSLYMAN Përmet Qamil Kalaja 121,918 Devoll Sabri Spaho 57,792 Fier Kostandin Sharra 2,149,291 27,128 Pogradec 569,036 SHQIPTAR -1,494,400 Përmet Sotir Saqellari 207,317 Mirditë Ndue Geg Nikolli 188,186 Fier Syrja Rrapaj 8,628,622 Elbasan MAKASEN, SELMAN, Pogradec Emin Hoxha -5,134,681 Korçë Xhemal Qyteza 374,724 Kurbin Ali Sula Mirditë Gjon Preng Marku 82,196 Fier Islam Majaci 932,812 ASTRIT BUNGA Pogradec Nazar Mimini -1,996,200 Devoll Kisha Ortodokse 584,800 Dibër SHABAN ZYBERI 788,172 Tepelenë Urani Haje Fier Petraq Xoxa Devoll Sabri Spaho Pogradec 850,924 Devoll PETRI TOMORRI 123,633 Devoll MUHARREM MULLA Peqin MAHMUT DEHIMA - Fier Hajdar Breshnica 4,078,256 Devoll Rapo Muharemi Pogradec 173,442 Devoll Petraq Pine 907,727 Devoll Muharrem Mulla -1,251,075 31,548,700 Fier Banush Kumanaku 3,329,068 Korçë Llazi Saro 610,000 Pogradec Llazi Gusho 104,372 Devoll LEFKOTHE PETE 190,330 Bulqizë NJAZI SUL TASHA 51,763 Devoll 38,880 Fier Hetem Goga Maliq Mihal Goca 874,530 Pogradec Gjyladin (Xheladin) Devoll Medeat Bylyku Bulqizë XHELAL NURÇE BALLIU Tiranë HAMDI MURTHI 7,814,178 Fier Perikli Ongari 6,233,631 Tiranë KSENIE GJOKA 14,371,547 Afisllari 298,346 Devoll Nafiz Tale 570,256 Bulqizë SKENDER JASHAR ZENELI Tiranë HAMDI MURTHI 8,271,765 Fier Sokrat Samarxhiu 1,659,182 Gramsh XHEVIT DRIZA 485,789 Pogradec Nikolla Vako 768,353 Devoll 1,335,236 Bulqizë ARBEN QAMIL BALLIU Devoll 975,896 Fier Nexhmie Henzi 1,041,150 Gramsh ASLLAN ZOGU 773,753 Pogradec Piro Llazo Mehilli -4,980 Pukë Hydajet Kuqi Lezhë Rrok Zef Gjoka Devoll Selajdin Meka 1,684,287 Fier Kostandin Dhima Gramsh ISLAM SHYQYRIU 497,301 Pogradec Esma Elezi 507,580 Memaliaj Fejzo Zaçaj Has Qamil Sheta 3,042,880 Devoll Aishe Peroma 156,435 Patos Novruz Mullaj 4,268,380 Gramsh MALIQ KRYEMADHI Pogradec Vllazëria Çollaku Memaliaj Xhafer Beqo Osmani 338,616 Devoll Ismail Fero 629,496 Has Ramadan Geca 951,529 Fier Vasillaq Prifti 40,142 514,161 Kukës Rame Ali Ramallari 30,805 Devoll Fadile Spaho 818,537 Devoll Devoll 469,306 Fier Alqi Kusta Gramsh ALI ZENEJA 536,396 Kukës Myftar Asllan Cena -651,233 Devoll Leni Rado 321,745 Devoll Oresti Baboci 42,448 Mallakastër Trashgimt- Devoll Petrika Çili 232,247 Gramsh VEIZ CEKREZI 4,883,839 Kukës Enver Mustaf Elezi 0 Devoll Sotir Toçe 146,408 Devoll Adil Sadik 239,842 aret 495,378 Devoll Shega Xhafka 179,777 Gramsh IDAJET LLALLA 1,621,874 Kukës Ferit Arif Elezi Korçë Vangjel Morcka 333,809 Lezhë Prenc Jaku Mallakastër Neim Devoll 1,568,959 Gramsh RAZIM BALLABANI 132,496 Mallakastër Hyqmet Maliq Shefki Dalip Malësia Kamëz ABDULLA ZAJA 1,047,762 Murataj 7,830,977 Korçë Harvid Dervishi 1,245,017 Gramsh KASO TAFA 11,474,410 Myrsela 7,509,078 Kamëz MAKBULE SEFA Mallakastër Ali Cakaj Korçë Muhamet Zhilla Tiranë AZIZ, MUSTAFA, IBRAHIM, Pogradec Demir Bajraktari 0 Korçë Gurali Bacellari 286,959 Tiranë METANI -2,933,760 Mallakastër Qemal Zotaj Maliq Ali Petriti REXHEP SHKRETA Pogradec Qemal Palla 154,379 Korçë Nevruz Bala 726,669 Kamëz PETRIT MULLA 2,396,268 1,514,139 Korçë Behar Bregu -379,000 Tiranë AZIZ, MUSTAFA, IBRAHIM, Mat ABAZ KOLA Maliq Safet Malelli 1,454,295 Tiranë HAKI ALIZAJ 693,206 Mirditë Preng Dede Doci Maliq Mitat Çika -9,827,700 REXHEP SHKRETA Krujë Qamil Merlika 500,000 Himarë Meto Duka -7,006,940 Tiranë GANI ALLMUÇA Vorë MUHARREM STERMASI Korçë Stavri Prenda Tiranë ZOGA, MARGARITA NAÇI Patos Kristaq Stambolliu Korçë Vangjel Saqellari 5,000,000 Tiranë HYSEN SHEHI 390,820 Tiranë RAMAZAN BALLA Mirditë Llesh Gjet Nikolli 1,540,287 15,151,164 Maliq Vaskë Melo 1,241,392 Tiranë QAMILE YMERAJ 195,125 Tiranë ÇEKERRI Korçë Nurihan Mece 183,697 Pogradec Iljaz Maze 1,009,482 Fier Korçë Pandora Minka 1,153,418 Kamëz XHERACINA SPAHIJA Vorë MUCA IDRIZ 1,082,301 Korçë Ollgë Bode 588,360 Pogradec 114,238 Fier 3,495,305 Devoll 2,463,858 (OSMANLLIU) SPAHIJA (OSMANLLIU) Tiranë XHAVIT KRUJA Korçë Naum Palla 693,301 Pogradec Ismail Turku 245,845 Fier Zija Perkazi Devoll Elise Taluri 279,168 1,682,374 Tiranë RAMAZAN BEQIRI Korçë Burbuqe Konomi 291,976 Pogradec Shyqyri Avdullari 213,425 Fier Bujar Cane Pogradec Nazar Ismail 1,124,232 Devoll 272,781 Vorë Kadri Pazari Korçë Viktor Cami 98,060 Pogradec Agim Gjore 32,634 Roskovec Flamur Zavalani 1,123,299 Maliq Hajredin Rusi Pogradec 506,310 Skrapar Baki Qama Maliq Dituri Lenja 662,167 Pogradec Pandeli Gjika 103,790 Fier Kadri Kodheli Maliq Dilaver Baruti Pogradec 224,593 Pukë Cake Mehaj Maliq Guralije Hoxha 1,683,229 Pogradec 720,642 Fier Zoi Ndreko 2,866,473 Korçë Gezim Sulillari 1,332,308 Devoll Enver Alickolli Fier Ismail Gjata Maliq Pranvera Baruti 2,434,639 Pogradec 269,819 Fier Mane Ferko 2,463,375 Has Asllan Qema Mallakastër Trashgimt- Fier Kujtim Sinani Maliq Lumturi Lipo 1,029,731 Pogradec Qamil Olldashi 1,057,656 Fier Spiro Sauli Kukës Sali Neza aret Patos Hasan Balla 5,241,730 Maliq Njazi Petriti 429,514 Pogradec 59,467 Kurbin Zenun Sheta Kukës Ali Neza Mallakastër Trashgimt- Roskovec Fitim Feleqi 58,415,272 Maliq Thanas Moni 883,113 Pogradec Xhemal Çela 1,291,815 Kurbin Lume Xhepa Kukës Sadik Neza aret 1,091,072 Fier Qanie Beqiri 3,955,085 Maliq Shkende Xhaçi 2,100,180 Pogradec Nazmi Pere 1,701,028 Gramsh SHAQR HIMA 6,053,956 Krujë Atdhe Hoxha Tiranë NURIE HAJDAR SULTAFA Fier Safet Henzzi 431,791 Shkodër Andrea Martini 51,611 Pogradec Hajdar Sadikaj 1,511,841 Përrenjas XHEMILE DASHI 489,465 Skrapar Dalip Mystafaraj 527,067 1,544,167 Roskovec Behije Shehu 1,422,538 Vau i Dejës Sanije Druni 653,733 Vorë 310,074 Librazhd MEHMET FAQOLLI 669,076 Devoll Buajr Bejleri 494,560 Vorë XHEMAL ALI PAZARI Fier Vasil Dhima 4,482,722 Shkodër Muhamet Lohi 1,083,821 Kamëz SHABAN SHABANI Librazhd TAFIL REXHEP KERCINI Devoll Mustafa Veliu 764,524 Patos Ilmi Myftari 326,867 Këlcyrë Hysen Seiti 59,257 Tiranë VELI AHMETI 491,151 Himarë Vedat Beqi -518,800 Tiranë SKENDER ÇULLHAJ Roskovec Hajdar Strumi 6,544,976 Këlcyrë Rrapo Lumani 302,208 Tiranë AGIM PREZA Librazhd BIHANE PRRENJA 276,937 Korçë Xhelal Dedelli -8,507,600 787,746 Fier Monki Dhana 7,801,099 Përmet Brahim Jashari, Sali Tiranë SULEJMAN VESHI Kolonjë Uran Kostreci Korçë Milo Lluka 135,200 Tiranë MAKBULE SEFA 330,913 Tiranë QEMAL DAJA 1,048,267 Jashari 248,877 Përmet Petraq Gorishani -1,164,185 Kolonjë Myftar Tare Korçë Avdyl Avxhi 170,000 Tiranë ZIJA ÇULLHAJ 1,436,249 Tiranë IBRAHIM PUPA 1,876,099 Fier Shyqyri Rustemi 7,048,465 Devoll Qamil Hyska Kolonjë Bektash Male 106,272 Korçë Hysen Oranlli 369,900 Tiranë ZYDI EGRA Tiranë BAJRAM HOXHA Bulqizë ASTRIT RIFAT MUHA Devoll -937,840 Mat Beqir Koçi Korçë Mustafa Xhihani 98,040 Tiranë TIRE BEGA 7,382,331 Fier Nasi Dhima 7,826,897 Bulqizë RAMAZAN HASAN META Tiranë DEDJA 7,031,745 Korçë Qerim Tahiri 1,325,701 Korçë Sotiraq Prifti 73,220 Tiranë IBRAHIM SEJDINI Fier Koli Goxhomani 774,158 Bulqizë MIFTAR XHEM MARTINI Tiranë SHPETIM ZAJMI -17,065,968 Maliq Dallendyshe Xhaferi Korçë Nure Kupe 360,000 62,682,984 Patos Jorgji Prifti Tiranë MEHMET BYLYKBASHI Devoll 0 Maliq VIKTOR KAPXHILLARI Korçë Muharem Kupe 240,000 Tiranë RESHIT SHKOZA Bulqizë ISLAM HOXHA 7,366,590 Devoll Qamil Hyska 675,273 Korçë Selami Afez Begollari Korçë Celnike Kupe 360,000 Devoll Nestan Kolami 440,400 Bulqizë RIZA HAZIS LETI 34,369 Patos Seit Seitaj 5,162,724 Devoll Lefter Samara 768,199 349,000 Korçë Ilia Nasto Gramsh PARTIZAN KAPTELLI Bulqizë MERSIN SULEJMAN Fier Thoma Duda 6,544,976 Tiranë ALUSH DELIU 1,170,000 Korçë Hasan Cenko Korçë Petraq Duni 65,200 527,006 MJESHTRI Fier Beshir Bushi 6,254,734 Kukës Rexhep Ismail Parllaku Korçë Gjergji Mborja -2,450,500 Shkodër Jakup Rroji 12,002,986 Skrapar Faik Germenji 1,424,448 Bulqizë OSMAN SELMAN BALLA Fier Urani Toska 7,664,920 683,856 Maliq Guri Vantazi 36,816 Dibër AHMET LUSHA Tiranë REXHEP SHKALLA Bulqizë MERIBAN XHEKA Mallakastër Qamil Sukaj Devoll 596,230 Maliq Eftimija Vantazi 676,713 Dibër RASIM TOMCINI Tiranë SELIM PICALLI Kukës Mehmet Rame Kapica 704,483 Durrës Englantina Mehmeti ( Maliq Mbarime Dulellari 379,600 Devoll Fotini Danushi 133,650 Tiranë QERIM LAMI 356,131 313,104 Mallakastër Selam Fejzaj Golemi ) Maliq Myfit Hena -7,505,400 Mat AQIF CAKONI 280,046 Kamëz 6,077,392 Kukës Ismail Avdi Guri 191,823 3,241,904 Devoll 275,932 Korçë Mihal Sotiri 155,978 Klos Hasan Hysen Nika Kamëz MUHARREM ISUFI Kukës Zenepe Sadik Perzhita Devoll Mjallaq Gjylameti 2,040,673 Fier Thanas Bakalli 2,120,118 Korçë Bido Luarasi 416,232 Mat FERIT BUSHKASHI 6,149,086 1,776,021 Devoll Kusto Tytymçe Fier Ali Llanaj Korçë Beqir Beqiri 1,871,730 Klos HANIFE TROCI 415,125 Kamëz VAJE DOKU 2,452,181 Kukës Qemal Mahmut Beqiraj Devoll NIGJARE QAMKA 690,750 Patos Halim Behari Maliq Demir Shkembi 480,247 Bulqizë MEHMET SPAHIU 726,415 Tiranë MALIQ DEMNERI 1,901,800 276,800 Pogradec Gjok Percini 243,793 Fier Irakli Toska 23,729,021 Korçë Hasan Cenko 827,940 Mat ELMAZ DIKA 3,320,522 Tiranë ISLAM QERSHORI 2,297,508 Kukës Xhevdet Selman Murati Pogradec 46,528 Fier Thoma Meço Maliq Hasim Terolli Finiq Musa Shehu Tiranë MATJA 339,471 Kukës Sali Sule Basha 1,347,065 Pogradec Dhimitri Ilo 0 Fier Kilo Stoja 7,190,412 Maliq Dilaver Muço 1,204,636 Klos Fije Vani 731,276 Tiranë SHYQYRI MILLA Kukës Zyber Mustaf Vata 842,169 Pogradec 0 Fier Thoma Meco 7,616,852 Maliq Bari Pera 389,944 Mat Ismail Nel Klosi 1,088,274 Mirditë Mark Preng Zefi Kukës Selman Ali Vata 841,467 Pogradec 55,783 Fier Arben Borici 5,870,249 Maliq Nazar Kaftira 1,763,368 Mat Qamil Doku 1,496,870 Tiranë 114,108 Pukë Prend Ndue Lufi 822,010 Pogradec 87,640 Fier Stavri Cuko 4,530,628 Memaliaj Riza Hajnaj 3,447,927 Klos Ramadan Çira 305,330 Tiranë SADI HYSEN REXHA Pukë Nikoll Zef Gjoni Shkodër Xhabir Lukaj 980,600 Fier Thoma Gjeçi 1,418,230 Shkodër Ded Kaçi Mat Rustem Mcuku 546,863 Krujë Mark Shota 4,186,185 Pogradec Vangjel Gjergo 451,972 Fier Sotir Meço Fier Shahin Majaci Dibër Arif Shulku -13,631,380 Kamëz REXHEP MUSA KARAJ Krujë Rustem Syziu Tiranë BESNIK PETRELA 1,120,000 Devoll 12,443,256 Fier Josif Bare 747,051 Krujë Bajram Dana Tiranë REXHEP BASTARI 597,469 Krujë Sabri Llubani Tiranë REXHEP KETA 3,214,512 Mirditë Llesh Nikoll Dudi Fier Llambi Bare Krujë Skënder Seseri Tiranë NEXHAT KARAPICI Durrës Andrea Rexha, Llasbi Rexha Tiranë REXHEP KETA 4,553,892 Durrës Naim Dollaku Fier Selim Hoxha Krujë Agim Picorri 96,264 1,481,883 Shijak Eqerem Faja Durrës Haki Hima 6,129,600 Durrës Njazi Milaqi Fier Nexhip Hoxha Gramsh SKENDER TOROMANI Vorë HAXHI SINANI 955,940 Durrës Ilirjana Prusha Durrës Haki Hima Durrës Ana Sotiri 5,011,440 Fier Haziz Mahmutaj 2,342,401 46,419 Tiranë ADEM BURNACA 0 Mirditë Gjon Preng Deda(Gjoka) Bulqizë NAZMI HYSEN ALIMANI Tiranë DYLBERE BAKALLI Fier Kozma Ndreko 7,626,669 Gramsh HAXHI ZAIMI 147,828 Tiranë RAMAZAN HIMA 2,396,268 1,228,330 Bulqizë MEHMET SINANI 33,350,562 Patos Avni Braçe 3,115,904 Gramsh MEHMET HOXHA 2,304,584 Tiranë GJATA 832,756 Mirditë Gjin Ndue Ndoji 744,652 Bulqizë MEXHUT JELLA Durrës Raqi Dimo 2,200,650 Patos Haxhi Brace Gramsh FERIT DERMYSHI 1,827,825 Tiranë SHQIPONJA VATHI 707,470 Tiranë AGIM KOKONOZI Bulqizë HAMDI META Bulqizë SALI SEIT ZENELI Dibër FERIDE GUGA 1,706,000 Gramsh SHABAN TOROMANI Mirditë Zef Gjon Miloti Devoll Adil Mullaj 620,117 Gramsh SHERIF AJAZI 1,385,361 Klos AHMET DALTI Dibër SADETE SHEHU 430,100 949,415 Kavajë ALI E LILA TIRANA Mat Kisha Ulez Devoll 542,630 Tiranë BEDRI BEGA Lushnjë Petrit Zariu Gramsh LEFTER NAZARI 322,747 8,066,175 Kurbin Zoje Shkëmbi Tiranë ALI QORDJA Tiranë Hajdije Derhemi -26,251,842 Pukë Zef Ndoka Gramsh YMER CALA 473,100 Tiranë SOTIRA PLLUSKA Kurbin Ndue Gjet Gjonaj Tiranë PETRIT RADOVICKA Tepelenë Zylfo Katiraj Pukë Hamit Mus Mehaj 0 Gramsh HYQMET KACANIKU Roskovec Bajram Shehu Tepelenë Kule Bitri 54,043,983 Maliq Gëzim Xhihani 311,300 Kukës Ramiz Dan Istrefi 1,889,975 2,938,078 Fier Viktor Ikonomi Tiranë IDRIZ ALLMETA 1,200,640 Tiranë MUHAMET E FERIDE Korçë Nikollaq Sheremeni 243,263 Kukës Isuf Rushit Cengu -780,290 Gramsh BAKI GURI 3,316,466 Fier Jakov Milaj Mat Kasem Kasmi PELINGU Korçë Gani Çuçllari 680,919 Peqin HAJRIE TAHIRAJ 5,662,627 Gramsh SELMAN XHELILI 129,270 Përmet Koco Miko 222,486 Mat Mark Gjergj Lala 2,290,742 Fier Kozma Toska Korçë Ligor Visi 2,472,740 Peqin KADRI TAHIRAJ Gramsh NURI TACE 238,026 Devoll Skender Spaho 3,704,400 Divjakë Mirjana Babamusta Patos Dano Kripa 1,701,583 Korçë Pirro Greço 602,664 Peqin SAMI KADIU -29,747,200 Devoll Petraq Bushi 133,650 Devoll MUHAMET SHAHOLLI 9,118,329 Patos Ramadan Mucaj Korçë Llazar Ruço(Shardho) Fier Hariz Ferko Pogradec 2,783 236,791 Fier Llazar Sako 6,048,751 Fier Pandeli Berdalli 1,224,427 198,245 Fier Osmen Xhafa Pogradec Neki Pupa 789,668 Devoll Gazi Lindraku 653,900 Roskovec Izet Ruka 7,593,166 Fier Ibrahim Baci Korçë Kristaq Koço 1,525,650 Fier Mihal Mecalliu 1,335,388 Pogradec 453,377 Bulqizë ISLAM MERTINI Fier Hekuran Kumanaku Fier Gani Boriçi Korçë Gurie Hysenllari 395,480 Fier Aristir Çuko Pogradec 19,404 Vorë AQIF MUÇA 1,712,571 4,933,123 Fier Kristaq Kitani 3,807,930 Maliq Adriatik Pojani 1,451,838 Fier Brahim Fera Pogradec 48,963 Vorë SINAN MARA 3,584,000 Fier Petraq Dimi 1,605,660 Fier Hetem Radeshi Maliq Xhevair Kulla 2,116,849 Devoll Farije Shaholli 517,189 Pogradec 7,093,056 Vorë SHPETIM RAMAZAN KUCI Roskovec Sadedin Ago Fier Xhevdet Toska Maliq Anesti Kristo 2,302,795 Fier Gora Nushi 7,015,236 Pogradec 502,755 -9,940,480 Roskovec Haki Luarasi Patos Sherif Hazizaj Fier Janul Leshi Tepelenë Refie Vrekaj Pogradec Gëzim Çela 314,301 Tiranë LULZIM TAKU Roskovec Haki Luarasi 652,968 Fier Sotir Gjika Devoll Ylli Poloska Tepelenë Nevro Dalani Pogradec 296,539 Krujë Xhemal Teta Roskovec Sefer Alushllari Fier trashëgimtarët Krujë Ali Tupi Devoll KIMET KOLLCINAKU Pogradec 295,975 Devoll Haki Muka 196,577 Roskovec Hasan Llagiu Patos Hekuran Maneku 6,333,726 Kamëz MUSTAFA MACI 2,891,070 Devoll Hysen Orhan 341,600 Shijak Miranda Dulla Durrës Ymer Reçi 2,446,605 Roskovec Konica Bukuroshi 1,305,937 Patos Vasillaq Como Tiranë BESIM HASMETA 15,447 Devoll Hysen Orhan 149,301 Himarë Fatime Mici -6,305,240 Mirditë Gjergj Mark Ndoji Roskovec Haki Zavalani 13,560,174 Fier Halit Marina Mirditë Mark Preng Ndreca 393,186 Devoll Hysen Orhan 53,808 Finiq Vasil Lango Devoll Emine Muka 198,325 Roskovec Elisabeta Poda Fier Ismet Mema Tiranë MUSA KRUJA -4,611,240 Kukës Mustaf Neza 346,756 Konispol -81,165 Devoll NASTASI PAPADHAMI Patos Bido Nuhaj 3,630,464 Fier Vangjel Bitri Devoll Zenel Toska 172,638 Kurbin Muhamet Rama 10 - ESE E diel 29 Korrik 2018 Në Butrint si

Nga Përparim Kabo popull i teatrit… PAK HISTORI… mbush më shumë se gjysmë shekulli që kam hyrë në Uteatër, është fat, gëzim, ësh- At Zef Pllumi e kumtoi edhe këtu psaltin dhe dashuritë e pështjelluara deri të edhe mençuri, të rritesh me në qartësimin final, humori deri në teatër sepse skena të mban pezull e tij... ndoshta për zotat, por me siguri dimensione grotesku, veshjet, me emocion, të pastron, por mbi të edhe për ne mëkatarët muzika live dhe vallet ndërtuar gjitha të bën të mendohesh, jo nga koreografi Donald Martini na vetëm gjatë shfaqjes, por edhe kur dhanë një kënaqësi estetike dhe largohesh nga salla. Prej 16 vitesh, emocionale, duke e mbajtur pezull ose më saktë nga viti 2000, në frymën e spektatorit, i cili u përf- kapërcyell të mijëvjeçarit, dy njerëz shi i tëri duke qeshur dhe duke Alfred Bualjoti dhe Edmon Xhu- shoqëruar me duartrokitje ak- mari menduan ta risillnin teatrin torët. Loja e identitetit të rremë në shtëpinë e vet, në amfiteatrin e krijon jo vetëm humor, por edhe Butrintit. Një ide ndriçuese. Janë grotesk. Këtë e gjejmë te Servante- bërë më shumë se 18 vite. Me dy si, por edhe te Shakespeare. Jam vite ndërprerje për shkaqe mone- ai që nuk shfaqem dhe paraqitem, tare, ndaj këtë vit u zhvillua edi- jo ai që jam. Mbase përtej dukjes cioni 16-të. 8 korrik 2018 nata ka mund të ketë një shpirt të njollo- rënë e plotë, liqeni Butrintit dre- sur e gri, por mund të ketë dhe dë- mit bashkë me shpirtrat e nënd- lirësi, që rrethanat e detyrojnë të heshëm. Nga hyrja kryesore në luajë me maskën e mosshfaqjes qytetin antik të Butrintit të bëjnë hapur se cili apo cila është. Dashu- udhë dritëzat e kuqe anash rrugi- ritë na bëjnë të përçudnohemi. Një aktorëve më dha shumë gëzim dhe nave të ngushta deri sa mbërrin natë e paharrueshme për “Natën e kënaqësi estetike. Komedia që di- tek amfiteatri. Monumenti i gurtë 12-të”... në Butrint. abolon me komunikimin në një është i mbushur plot e përplot me PËR NERITAN LIÇAJN DHE farë kuptimi tregoi se komuniki- shqiptarë dhe të huaj... si asn- MEMET XHELILIN... mi është vetë ekzistenca. Kodet e jëherë më parë... Ky fakt na gëzon Në “Natën e 12-të”, ata kanë dy tij janë të shkruara, janë të sepse tregon që njerëzit e duan te- farkëton si luftëtarin e saj. Dinji- Ne jemi krenarë që si popull i role karakter... budallanë e shfaqura, por janë edhe të pashk- atrin dhe teatri vetëm kështu ka teti lidhet me dashurinë. Në filoz- takojmë teatrit. Butrinti i ka pa- mençur, që u tregon të gjithëve se ruara, janë pothuaj të fshehura, të ardhme… Fjala e hapjes e zotit ofinë e sotme moderne, por edhe sur, i ka dhe do t’i ketë bijtë e vet. jeta dhe njeriu, fati dhe përfitimi, janë gati-gati eterike. Shpesh Bualjoti që kumton aq bukur… më herët, jeta ka provuar se pa Ne jemi sonte bijë të Butrintit. Një dashuria dhe xhelozia mund të ndodh që komunikojmë duke mos “nëse ju vini kështu si sonte bin- dashuri dhe kreativitet, nuk ndër- popull pa teatrin e vet nuk ka as shndërrohen në mënyrë diabolike dashur ta pohojmë atë që ndjejmë demi se pavarësisht nga vësh- tohet dot personaliteti e më tej histori të së shkuarës, as histori thjesht në lojë fjalësh... Ky dyzim dhe kështu krijohen botët imagji- tirësitë, ne duhet ta vazhdojmë akoma, pa personalitet, nuk mund të së ardhmes. Është i pafat dhe i fjalë dhe përjetim sillte paradoksin native, hamendësimet paralele. këtë punë”. Më tej ftesa e tij për të jesh dinjitoz. Dinjiteti nuk mund verbër. dhe kundërrjedhjen e logjikës me Sajohet sa hap e mbyll sytë një lloj mua që t’i drejtohem publikut të të sterilizohet, pasi për rrjedhojë SHFAQJET… veprimin e thënies dhe me kun- fluturimi me ajrin e dëshirave, gjerë. Një emocion tejet i veçantë. sajohet njeriu i padenjë tek i cili Shfaqja e natë së parë ishte nga draargumentin. Neritan Liçaj tre- krahqielli në fantazi. Kështu kom- Të flasësh në Butrint. Asgjë e mungojë motivimi, kuraja, shpir- Shakespeare. “Nata e 12-të”, një goi me karakterin që krijoi se ju binimi mbetet ikje, lidhje dhe des- parapërgatitur. Por shpirti është i ti luftarak, etja për ndryshim. Pa realizim i Teatrit të Metropolit të njerëzit e sërës së lartë e lypni bu- tinacion mes atij që e krijon dhe ngazëllyer, mendja nuk mund të këto atribute s’ka dinjitet. Pa vlera Tiranës me regji të regjisorit ameri- dallallëkun tim sa herë doni të figurës imagjinare. Grotesku në mos të jetë gati, fjalët e bardha janë dhe pa dashuri njeriu mësoi të kan Justin Anderson. Konceptimi qeshni, por kur ai tregohet si thelb është pasja e një ëndrre më në një farë mënyre të edukuara nga hiqej sikur i kishte dhe i mbronte, regjisorial nisur edhe nga fakti që mençuri diabolike, dukeni të pa- të madhe se ti i ke mundësitë dhe dhe përmes teatrit. ndaj ju nënshtrua procesit të di- ngjarjet zhvillohen në Iliri ishin zotët ta përballoni, sepse jo gjith- besimi se gjithçka është realitet që Të dashur miq, ne e duam teat- abolizmit. Ja përse teatri lindi dhe trajtuar me ngjyrim tipik shqiptar, një ju pëlqen dhe ju gëzon e vërte- ti pret ta prekësh. rin e në një farë kuptimi ne jemi u zhvillua. Bashkë me njeriun lin- ku batuta e kolosit të teatrit ishte ta. …ME TRUPËN E komb teatror dhe jo komb stadi- di dhe gënjeshtra. Lindi dhe u rrit simbiozuar me një stil të hollë me Mehmet Xhelili na shpalosi një SALAMINËS-GREQI... umesh. Para pak kohësh isha në një pushtet që është tashmë kaq i humorin tipik folklorik të disa aspekt të ndjerë të Groteskut... Tragjizmi grek me tre korifen- Dodonë, një amfiteatër gjigant. Jo vjetër, hipokrizia njerëzore. krahinave tek ne... Shpirti i spek- Njeri që fryhet si tullumbace ysh- jtë Eskili-Sofokliu-Euripidi në larg prej Butrintit është Bylisi, Ndoshta që kur ajo gjysmëgrua e taklit ishte fjala aktoriale e Ner- tur nga tejkalimi i ëndrrës, duke skenën e Butrintit përmes mono- Apolonia dhe më tej akoma amfite- gjysmëperëndi, Pandora, e solli atë itan Liçës, e Roza Kostanit e menduar se nga shërbëtor, mund logëve më pikantë të kryeveprave atri i Durrësit. Ja përse me rrënjë kuti çudirash dhe e hapi për të vënë Memet Xhelilit dhe një kaste ak- të jetë kalorësi blu i Yllit që ndrin... të tyre. Aktorët e trupës së dhe me histori në jemi një popull përballë njerëzimit e në radhë të torësh të rinj, që luajnë me shumë Loja e keqkuptimeve dhe thyerjeve Salaminës derdhën në skenë teatror. Jemi sonte këtu që të parë ndaj burrave që duhet të jep- profesionalizëm dhe më dashuri e emocionale e sjelljeve si ngjitje-ulje gjithçka, fjalën e ndjerë, kobin e nderojmë dhe Aklepion, perëndinë nin ato prova e sprova. Nga kutia pathos aktorial. Ulje-ngritjet emo- shkallësh emotive dhe përjetimesh tragjizmit, komunikimin me zotat, e qytetit, baptisierin me tetë dolën jeta dhe vdekja, vjedhja dhe cionale, loja brenda lojës, dyzimi i shpalosën një figurë karakteriale shpagimin dhe pendimet dërrmon- kolonat, numrin simbol të gënjeshtra. Kështu, për të zotëru- personazheve, ngatërrimi fateve tipike shqiptare. Loja e këtyre dy jëse kur kuptohet se vdekja veç pafundësisë, më tej është bazila me ar dashurinë dhe për të veshur din- vdekje sjell. Na përcollën çatinë e hapur që pret të restauro- jitetin e paqenë dhe të pamerituar, hidhërimin për humbjet dhe ndër- het. Le të shpresojmë! E në fund njeriu krijoi dhe ushqeu me për- tuan në një dekor asket vetëm falë porta e ‘Luanit’, që na kujton ka- renjtë e së keqes diabolizmin. Këto fjalës dhe ndjeshmërisë humbëti- onët e vjetër. Kur vijmë në Butrint, janë arsyet që e mbajtën gjallë dhe ra ku bie trupi e shpirti vrasës për- ne si të thuash jemi edhe në respe- fuqiplotë teatrin, këtë art ballë shkatërrimit të jetëve njerë- kt të Jul Çezarit, që kishte antropologjik. Këto tri D-të kri- zore, gjithçka që la gjurmët në letërkëmbim me qytetin, por edhe jojnë “trekëndëshin e Bermudës” skenën e antikitetit. Tragjizmi për të kujtuar komunikimin që për njeriun dhe gjithçka varet nga grek është sa historik, aq edhe kl- kishte Ciceroni dhe Oktaviani me këndet. Nëse trekëndëshi është lapues. Ai paralajmëroi se vdekja parinë e qytetit. Kjo histori na bën barabrinjës, atëherë tri D-të janë si vrasje do e shoqëronte njerëz- nder, por edhe më të përgjegjshëm nga 60 gradë, por nëse ky raport imin në jetë të jetëve. Fatkeqësisht për historinë tonë. Pse teatri nuk prishet dhe diabolizmi është 120 njeriu ishte i ngarkuar me këtë humbi, nuk u zhduk, pse ai mbije- gradë dhe dashuria e dinjiteti bash- mision barbarie sa kohë që yshtja toi? Mendoj për shkak të tre D- kë 60 gradë, atëherë njeriu sho- për pushtet, për zotërime dhe ve…(D)ashurisë, (D)injitetit dhe qëria, ëndrra, gëzimi, e ardhmja, pushtime... por edhe për dashuri (D)iabolizmit. drita janë të mjegullta, janë në rrez- të vjedhura apo kurora e shtretër Njeriu nuk jeton pa dashurinë ik. Ja përse duhet teatri, ja përse të përdhosur, e shpien njeriun në si ndjenjë njerëzore, por edhe për lindi dhe përse ekziston. Ballkani gjendje të tilla për t’u mos vetëpen- shkakun se dashuria është çimen- është vatra e tragjizmit dhe kome- guar që të shkojë deri në vrasje... to e historisë. Pa dashuri nuk dive të mëdha, aq sa edhe vetë fjala Kanë kaluar po thuaj 3000 vite dhe mund të takosh ëndrrën. Dashu- dramë që do të thotë lëvizje lindi ja, njeriu nuk u edukua ta brak- ria e shpie njeriun te liria dhe e këtu, në këtë trevë. tisë vrasjen... Shpesh tragjizmi E diel 29 Korrik 2018 ESE - 11

njerëzore, realizuar mjeshtërisht baletmaestri i parë i trupës së Op- nga grupi i pesë vajzave. Një erës Shtetërore të Vjenës, Eno Peçi shfaqje model për nga konceptimi, është shqiptar”. Duhet më shumë nga regjia dhe lëvizja, për nga vëmendje ndaj tyre mendova aty ndriçimi dhe zhurmat. Ishte e vet- pari, sepse edhe artistët e pakon- mja shfaqje që u duartrokit disa sideruar mund të shndërrohen fat- herë gjatë zhvillimit dhe u mbyll keqësisht në “Shërbenjësit e shpër- me bravooo të gjata në fund. Fat doruar”… thjesht ndërmjetës që për mua që e ndoqa, aq më tepër në harrohen! Ata janë Alisa Gjoni, amfiteatrin e Butrintit. Prometheu Rovena Shqevi, Ledia Sulaj, Ame- në Butrint, një materie sa his- la Prifti, Fjoralba Zere, Loreta torike po aq edhe filozofike, pse jo Bala, Dion Gjinika, Julind Der- edhe për çartje të tjera. Më pro- vishi, Besi Skura, Andi Vrapi, Kris- vokon emri i grupit teatror nga ti Dushmani, Anxhelo Muçollari. Shkupi, teatri “Fabrika”, i cili gux- E them këtë sepse para ndoca mua- on me qasje eksperimentale, por që jsh, disa balerinë tanët që kërce- kohën dhe hapësirën e ruan në jnë në teatrot më në zë të Europës origjinal, ndërsa sjelljen e konven- dhe botës dhanë një shfaqje model cionon duke gërmuar në qenien në Tiranë… porse heshtja institu- njerëzore larg manierizmit. Është cionale më tingëlloi e hidhur. si një lloj rigjyikimi për të takuar mundësitë e panjohura. T’i kthe- AT ZEF PLLUMI NË hesh së shkuarës nuk është vetëm BUTRINT... kujtesë, ka më shumë një riv- S’e di a kishte qenë më në lerësim të udhës. Butrint më parë po Ati erdhi në SHËRBENJËSIT amfiteatër nën një qiell të hapur E SHPËRDORUAR mes heshtjes së publikut sy e vesh Gjithmonë ka pasur njerëz që dhe frymës së aktorit Arben Der- thirren me bilbil, janë njerëzit që hemi në një monodramë rrëfenjëse shërbejnë, ata që rropaten e që stra- impresionuese. pacohen, janë ata që urdhërohen ...Fjala e tij na tregon burgun, deri në përçmim po nga njerëz; nga më saktë burgjet dhe se çfarë ata që mendojnë se lumturia është ndodhte me njeriun... me atë që luksi, është hedonizmi. Ky kon- burgosej dhe me atë që të burgoste. trast jepet me një gjuhë ko- Ai që kishte prangat në duar dhe reografie muzikale dhe panto- këmbë rrihej, torturohej, gjakosej, mime në shfaqjen e trupës së ba- tallej poshtërohej, por ai sërish grek është i skajshëm... tejet mi- letit të Teatrot të Operës dhe Ba- mbante shpresën. Donte të rita- zor... letit Tiranë me koreografinë e Bar- konte lirinë. Eh për këtë qëllim fis- Mendoj se kolosët e mendimit ak Marshall, i cili ka studiuar për nik, njeriu ruante thellë vetes tragjik si vepër dramatike e kanë teori sociale dhe filozofi. Njeriun dashurinë. I duhej të ushqente zgjeruar dimensionin frikshëm që shërben ai e quan ndërmjetësi. kujtimet. I nevojitesh si oksigjeni për të tërhequr vëmendjen dhe Po çfarë ndërmjetëson ai? Botën për atë pak gëzim si dhe për botën vetëdijen e njerëzimit... për ta trem- që duket nga ajo që nuk duket? shtazore që sillej më humane me bur racionalisht, me qëllim që dora Luksin shpërdorues dhe njeriun që të burgosurit se sa shtazët e push- që vret të ndalet, sepse vrasjet nuk i mbetet kohë të jetojë jetën? tetit (historia e ujkut në shpellë, e vrasje sjellin. Është si një pije e Apo ai/ata janë të tillë deri sa zogjve të pulës në burg dhe e mac- egër, që duhet ta pimë me pika për shpërthejnë? Balerinët tanë të tal- es që donte të lëshonte shpirtin t’u imunizuar në emër të mbrojtjes entuar kërcyen dhe aktruan mes të dashurve të saj). Nga ana së jetës. Ndryshe le të kujtojmë mrekullisht. Një mbrëmje që e pa- tjetër ishin njerëzit e regjimit. vrasjet e asaj kohe (si ato të suroi historinë e jetës së Butrintit Sistemi i kishte bërë veç vegla Medeas) për t’u bërë esëll dhe për antik. Kohët ikin. Ngjarjet rrokul- qorre. Shoqëria e tyre qe kopeja e të dalë jashtë kllapisë, e cila bren- lisen. Shoqëria vesh e zhvesh kos- shërbimit të verbër ndërsa, shpirt- da njeriut thërret... ‘vrite, vrite, tum. Zakonet ndryshojnë. Moder- nat e tyre, ah ata kishin humbur, vrite’! Faleminderit regjisorit, dra- niteti krijon dekorin. Po pse bren- qenë sëmurur e kishin vdekur me maturgut dhe kritikut të shquar, da njeriut mbetet ngasja për ta kohë. Ata shërbenjësit as ishin të Dinos S. Koubatis, që kishte për- poshtëruar po njeriun? Përse ai lirë dhe as donin e nuk dinin se gatitur performancën! Tragjiko- nevojtari i duket ndryshe dhe jo si duhej të ishin të lirë! Po çfarë iu medizmi i antikitetit është univer- vetja, atij pasunorit. Dallimi është duhej liria?! Ajo kishte humbur siteti i historisë që pasoi. Dilema vetëm material, sepse i pasuri ka brenda tyre, aq sa nuk e kuptonin ka qenë dhe mbetet të flasësh apo ja. Historia dhe liria. Ndryshimi llimi me njerëz që kanë dritën e pasuri dhe i varfëri ka krahët? nëse kishte qenë dikur. Në një vend të heshtësh. Historia ndodh edhe dhe dishepujt e tij janë gjykatësit arsyes dhe jo brinja e Adamit dhe Vetëm kaq? Do ishte gabim i rëndë ku edhe kufoma nuk mund të dilte nëse ti njeri nuk flet, nuk e ngre apo të gjykuarit?! Ikja apo mbajt- kafshimi mollës së ndaluar nga po të mendonim kështu. I varfëri nga burgu pa shkuar ora dy e zërin, nuk mbron të vërtetën, por ja e përgjegjësisë, çfarë janë, Eva. Prometheu në shkëmb që ka shpirt dhe dhembshuri, ka din- drekës që të mbushej ora e plotë e ajo që ndodh s’ka si të ketë lidhje gjykim apo shpinkthimi ndaj tij?! vuante dhimbje dhe kafshimin e jitet dhe ëndrra, do të dashurojë përfundimit të dënimit, si edhe me kontributin tënd të munguar... Vlerësimi apo nënçmimi i atij që shqiponjës, për (de)formimin e aty- dhe të krijojë familje, do të lindë ndodhinë me një nga të burgosurit Tek e fundit ti je thjesht heshtja të ndriçon udhën e mendjes, çfarë re që ai u dhuroi zjarrin?! Ai zjarr fëmijë dhe të sjellë të ardhmen. Po mik e bashkëvuajtës me atin e dhe si e tillë je e pafata, je asgjëja është mirënjohje apo zhgënjim?! kishte paralajmëruar se njerëzimi ja që ai nuk konsiderohet. Bilbili shpien të burgosurin Zef Pllumi që mund të thuash vetëm se kur Sakrifica dhe tallja, apo më keq do shprishej kur të keqkuptonte jo thjesht i urdhrit, por i zhbërjes të thoshte shprehjen ma therëse: ndodhte dhe historia më kërkoi akoma, shpërdorimi i asaj drite të dhe keqpërdoronte arsyen... të së njeriut në nevojë që mendohet “Po mirë, as kufoma të lira nuk ka kontributin... unë merrja frymë si thellë që quhet vetëdije, çfarë ësh- shpërdoronte dritën... të mësonte si mekanizëm, si vegla që nuk flet, në këtë vend...”. Tek regjimi ra, një kacek pafuqie dhe padinjiteti...! të triumf apo gjunjëzim?! E mbifu- të qante sikur po vuante për që nuk ka të drejta; e ka deperson- edhe Ati po dilte nga burgu. Ai e Jam viktima e heshtjes sime, ose qishmja dhe mbiempirikja, çfarë mëkatet e veta dhe në fakt e gjitha alizuar atë. Duket jo thjesht aris- veshi veladonin e priftit dhe prej plaga e asaj që fola gënjeshtërt. Pas janë? Arsye, mendim, teori, logjikë kjo sjellje duke krijuar hipokriz- toteliane, sepse shkohet edhe më shpirtit belbëzoi: “Çfarë pash e lash shfaqjes u takova me aktorin që apo thjesht përgjegjësi?! A dimë të inë... Drita trajtohej në pjesën e tej. këtu e di, po a do të gjej njerëz të interpretoi Edipin mizor (mbret). ndërtojmë përgjegjësi, po ta sjell nga Teatri i Shkupit titulluar Trondit si pagane, vjen e errët lirë jashtë?!”... Loja e Arben Der- Të takosh një mbret-aktor pasi ka mbajmë, a dimë?! “Njeriu dhe Zjarri” edhe si komu- dhe e frikshme nëse e shohim këtë hemit erdhi e ngrohtë, me një qarë i verbër mizoritë e tij, një Po të gjitha këto përgjigje alter- nikim e vetëkomunikim, si ikje kontrast si sëmundje të shoqërisë përdëllim të brendshëm si një dritë mbret në gjunjë që zvarritet i mjerë native vlejnë veçse mitologjia tek edhe ngecje nga realiteti, si shikim globale. Interpretimi koreografik me fitil mbajtur në poçe vaji që mos është emocion i thellë. Ishte një figura (heroi dhe kurbani) e dhe symbyllje, si vuajtje dhe ishte tejet profesional, harmoni, fikej, me ulje e ngritje të mono- interpretim brilant i aktorit Ilias Prometheut, ka një simbol të sëmundje e shpirtit, si paqe tokë- dinamizëm, lojë teatrore, duete dhe logut dhe udhëtimit në nënshtre- Gatzonidis si shprehje, si gjendje, vetëm, zjarrin! A do të mjaftonte sorësh dhe ndeshje me zotat. Ky dancing në grup, ku mesazhet për- sat emocionale. Diagrama njerë- si fjalë, por mbi të gjitha si dësh- që prej tij të dilnin të gjitha veprat shpërdorim i heroit kërkohet të cilleshin me një energji frymëzue- zore qe aq e kthjellët dhe pikturoi përim. Në zërin e tij mes kujës, dhe aventurat njerëzore?! mbulohet me dhé (e gjithë lëvizja se. E them me gojën plotë, ne kemi të gjithë ata njerëz që në një kohë pafuqisë dhe pendimit lexoje gjithë Regjisori Dejan Projkovski ka skenike zhvillohej mbi dhé)... por kërcimtarë brilantë. Shkolla që burgu mund të kryenin veç një gjë universin e humbjes së gjithçkaje, rrokur dhe materializuar kumtin dheu shkiste nuk e mbulonte dot, krijuan Miltiadh Papa dhe Agron të thjeshtë, ta tregonin të kur kishe menduar se do ta fitoje universal se përtej zjarrit është sepse Prometheu skenik trajtohej Alia, Panajot Kanaçi e Zoica Hax- vërtetën... Peshë e rëndë kjo... Ne gjithçkanë. Shpirti njerëzor nuk diçka më sublime... më frymëzue- si trupi e dritës, si simboli i dritës. ho, Albana Sulejmani e Ilir Kerni, që kemi qenë jashtë burgut, ende duhet trajtuar si magazinë e se, më e anatemuar në gjithëkohë- Regjisori e kishte ndërtuar Gert Vaso e Enada Hoxha është s’e kemi mësuar ta bëjmë...! At Zef plaçkës. si... e kryqëzuar si mëkatare... ësh- lojën aktoriale me kumtin se “nuk një akademi që lindi nga shkolla e Pllumi e kumtoi edhe në Butrint NJË MBRËMJE të vetë drita ...Arsyeja=Dritë... Zeu- mund të varroset kodi i dritës. Rudolf Nurievit dhe u përcoll në psaltin e tij... ndoshta për zotat, SPECIALE ME AKTORËT si u zëmërua dhe i tha Prometheut: Kontrasti i heshtjes me fjalën, i breza. Gjatë shfaqjes aktori maqe- por me siguri edhe për ne mëka- NGA SHKUPI… “... mirë që ua dhe njerëzve zjar- paqes së thellë me zhurmat, i donas që interpretoi Prometheun tarët. “Rrëno për me Tregue”, kjo Raporti i njeriut me rin, por pse ua dhe edhe grave...”. zërave me kolanën muzikore sho- më tha: “Ju paskeni kërcimtarë të është udha, fati, besa dhe e vërteta ndërgjegjen, sjellja dhe ndërsjell- Akti parë i mëkatimit është popu- qëronin fytyrën dhe pafytyrësinë klasit botëror. Po - i thash - edhe që duhet mëkuar. 12 - REKLAME E diel 29 Korrik 2018 Redaktor: Ben Andoni; Grafika Artan Buca 346 N jëherë nukepashëtëpinte Nuk iafrohejaskujt.Asn- bë gjatëhyrjeveedaljeve. ndalonin ebisedoninnëkëm- tërhequr vëmendjenatyreqë kush hynteedelteaspërt’ua për tëparëkushpunonte, para, ainukengrintekokën kishte sallëntëgjithëpër- drim qëbintenësy. Ndonësee dhe shkruantemenjëpërqen- kokën ngaemajta.Lexonte mund tashikojepotëktheje fundit, prakurhyjenësallë qoshes sëmajtënërreshtine spekt. Aiulejtetavolina e akter tëfortëqëngjalltere- te tiparetënjënjeriumekar- kokë sitëskaliturnëlis.Kish- Ishte njëburrëtrupmadhme ’93 mëranësynjëfytyrëere. ministrit shqiptar dhe fodullëkui “Land ofEagles” 2018 29 Korrik E DIEL } Në këtënumër Në këtënumër Në këtënumër Në këtënumër Në këtënumër -TENISON HANBURY ROBIN mbëtare nëvitin1992- Bibliotekës Ko ë sallënshkencoretë : : : THANAS GJIKA,NDREKGJINI,NDUEUKAJ, LUAN RAMA,DURIMTAÇIETJ... : : : gosur qëkishtekaluarshumëvite es quhejLazërRadi,njëishibur- kafen, mësqaroiseaiburriiqosh- Pastaj gjatëbisedëskurpopinim mund tatakonim njëherëtjetër. por Iliazimëbërimeshenjëse ftonim burrineqoshespërkafe, tim IliazGogaj,isugjerovata salla përtëbërëpushimmeshokun hedhur nëletër... shumë mendimedheveprapërtë kafe medikë.Kuptohej sekishte NË KRISHTLINDJE ME LAZËRRADIN Një ditë,kurpodeljanga resa. mi metëmundnasilltengatër- mator tëSigurimit,prandajafri- mund takishinrekrutuarsiinfor- gjatë vitevetëburgutkëtëzotëri Dikush ikishtethënëIliazit,se kuadrot ePartisëtëSigurimit. të ndryshmepërndihmuar e punëspërpërkthimin eveprave të burgutekishinfuturnëgrupin li përJurisprudencë.Gjatëviteve disa gjuhë,ishtediplomuarnëIta- nëpër burgje Dinte dheinternime. it tëPlanit pasi ështëzbuluarecuriaezbatim- kuzhinë ishtefabrikuar. Por sot, mund takuptojaatëheresenëç’ toj sot,pasikamlexuarmjaft tregoj mëposhtë.Esitëmosekup- biografinë dhejetënetij,sidota kuptoj sepsetashmëkamnjohur shqiptare, ekuptojfaremirë.E akuzën burgos nënëntortëvitit1944me një intelektualsiLazërRadi,qëu Një thashethemtëtillëpër Ar Ar Ar Ar Ar Katovica mik i popullit i mik mik i popullit i mik mik i popullit i mik mik i popullit i mik mik i popullit i mik nëshoqërinë , nuk burgun eSpaçit...!!(Gazeta imin siiburgosurndërgjegjesnë tetit gjatëvitevekurvuantedën- iSigurimittëSh- qenë informator sez.Visarshkruhej Zhiti, paskej son ipanjohurmeincialetP. V., ku mesazh nëfacebooknganjëper- dha sisqarimsekishtemarrënjë selisë sëVatikanit. ZotiNishani Visar ZhitiAmbasadorpranë emërimin eshkrimtarittëshquar Edi Rama,Kryeministrit,për hodhi poshtëpropoziminezotit detyrën ePresidentittëR.SH.,që rastin ez.BujarNishani,me përilustrim Sigurimit. Po përmend ata kanëqenëbashkëpunëtorëtë të dënuarprejpartisështet,sikur rëve tanëpërintelektualëekrijues shpifje tëçuditshmepushteta- ranë 22mars2017).  Vijon nëfaqen14 Dita } , Ti- 14 -PORTRET E diel 29 Korrik 2018

Lazër Radi u burgos qysh në nëntor të vitit 1944 me akuzën “Armik i popullit”. Ai ka një jetë të pasur dhe një trashëgi- mi të madhe, që autori na e përcjell me një portret modest, por që premton ta sjellë në një formë shumë më interesante në të ardhmen...

PËRKUJTIMP familja e Prend Radit u shpërngul e u vendos në Shqipëri, në qytetin e Durrësit. Në fund të tetorit Lazri NË KRISHTLINDJE u regjistrua në shkollë në klasën e tretë. Deri në atë kohë shkollimi i tij ishte kryer në Prizren, në serbisht. Kishte mësuar pak shkrim e lexim shqip në kishën shqiptare. NGA THANAS L. GJIKA Vitin tjetër shkollor shkoi e vijoi ME LAZËR RADIN në Tiranë, kurse në vitet 1931-38 ai Vijon nga faqja 13 ndoqi mësimet në Gjimnazin e Sh- tetit në Shkodër, ku për disa vite as ndërrimit të regjim (Në vend të portretit për kosovarin e pamposhtshëm Lazër Prend Radi) jetoi në konviktin “Malet Tona”. it, Lazër Radi filloi të Aty pati fatin të ishte nxënës i disa botonte shkrimet e mësuesve atdhetarë e intelektualë para te gazeta Rilindja të përkushtuar si Ernest Koliqi, Demokratike, por Eqrem Çabej, Skënder Luarasi, Si- Pshumë shpejt iu tha se nuk ishte mon Rrota, Paul Guzhoni, Filip mirë që kjo gazetë të botonte sh- Llupi, Kolë Kamsi, etj. intelektualë krime të një të dënuari si ai, sepse të përkushtuar, të cilët ndikuan në njollosej Partia Demokratike si formimin e tij. Përpiqej të ishte parti që po mbështetej tek ish ndër nxënësit më të dalluar. Filloi armiqtë e popullit. Me të njëjtin të shkruante në shtypin e kohës pretekst u organizua më vonë dhe me inicialet L.R., ose me pseud- një farë fushate për mënjanimin e onimet Lara, Lapredi, Ladi, etj. atyre deputetëve të PD-së që i Në vitin 1936, motra e tij përkisnin shtresës së të përnd- Gjuliana, shërbente si mësuese jekurve. Nga 26 deputetë të tillë që bashkë me Migjenin në shkollën e pati kjo parti në vitet 1992-’96, pas Pukës. Për shkak të dimrit të ash- disa vjetësh mbajti vetëm nja dy për, shkolla e asaj qyteze ishte ver- prej tyre, kurse të tjerët i zëvendë- ore. Gjyliana, e ftoi vëllain në verë soi me disa shërbëtorë besnikë të të atij viti, të shkonte në Pukë e të Sali Berishës, ose ish komunistë e njihej me poetin. Pasi shkoi dhe ish-sigurimsa. jetoi në ambjentet e asaj shkolle Thënë shkurt, Lazër Radi gjatë muajve qershor-gusht, ai e me përgatitjen, talentin dhe të njohu nga afër poetin e tij të adhu- kaluarën e tij, i bënte hije çdo push- ruar, përjetoi momente të rëndë- tetari demokrat, madje dhe vetë sishme nga procesi i tij krijues. Për kryetarit të Partisë Demokratike. ar e për të fituar kulturë e dije, fi- bardhësinë e mielltë. Baca Prend këto ai do të shkruante në të ardh- Po të shkruante shpesh në atë torja ndaj përndjekjeve që i bëri mbante përdore më të voglin, men artikuj të shumtë po edhe lib- gazetë, ai do të fitonte popullaritet diktatura komuniste, pasioni atd- Lazrin gati 9-vjeçar, të cilin po e rin me kujtime Një verë me Migje- dhe nesër mund të zgjidhej deputet hetar e demokrat për të shkruar merrte në një ceremoni të tillë për nin. dhe mund të arrinte në poste të artikuj e vepra, bashkë me kr- të parën herë... Në Shkodër, gjimnazisti larta të qeverisë pluraliste. ijimin dhe gëzimin e një familjeje Kishte disa ditë që ushtarë Radi në vitet 1934-‘37 zuri miqësi Lazri, ashtu si Iliazi dhe të shëndoshë në kushte çnjerëzore, të shumtë serbë me bajonetat ng- me Arshi Pipën, Kolë Ashtën, Pa- unë, gjetëm një përkrahje të janë frymëzuese për çdo shqiptar ritur përpjetë ecnin andej këtej, shko Gjeçin, Qemal Draçinin, ngrohtë për botimin e shkrimeve të ndershëm. sidomos drejt kufirit me Sh- Gaspër Palin, si dhe me Qemal tona te gazetën Rilindja e Prish- Këtë shkrim e hartova mba- qipërinë. Shkuan të rrëzonin Stafën, Vasil Llazarin, Xhemal tinës, që asokohe publikohej në si e ndjej për detyrë t’i kërkoj të Qeverinë e Fan Nolit atje, për të Brojën, Elez Brahën etj, të cilët, Tiranë për shkak të përndjekjes që falur këtij intelektuali e demokra- nënshtruar pastaj në Kosovë çetën nën ndikimin e Zef Malës, filluan i bëri Millosheviçi. Vështrimet ti të vërtetë, këtij krijuesi të përnd- e Azem e Shote Galicës. Këta me të merrnin pjesë në lëvizjen komu- tona ishin të njëjta ndaj historisë jekur për faktin se nuk iu afrova luftimet e tyre e kishin kthyer niste të atij qyteti. Si njohës i ser- dhe kulturës sonë. Ishim për ta njohur nga afër në vitet 1992- Drenicën në një zonë jashtë kon- bishtes, ai u ngarkua me përk- demokratë të ndershëm, por 1995, kur mund të kisha përfituar trollit. Drenica po quhej Shqipni e thimin në shqip të broshurave pro- thashethemet e përhapura jo pa nga bisedat e drejtpërdrejta me të... Vogël. pagandistike që vinin nga Partia qëllim nga shtabi i planit Katov- * * * Besimtarët katolikë po ec- Komuniste Jugosllave, dega e ica, na penguan të afroheshim e të nin drejt kishës nga shumë drej- Malit të Zi. Djaloshit i pëlqente fry- bëheshim miq. PRIZREN, 24 DHJETOR time në grupe familjare. Kumbimi ma revolucionare, ideja e çlirimit, Pas largimit tim në SHBA, 1924 i kambanave ndihmonte ecjen e një dritë më të fortë se në orët e e vllazërisë dhe e barazisë midis më 1996, disa vjet u shkëputa nga Më 24 dhjetor 1924 afër me- tyre. Brenda në kishë sundonte mësimit. popujve, ruajtja e konspiracionit shtypi i Tiranës dhe nuk munda të snatës, nënë Gonxhja i zgjoi nga paqja. Dritat e shandanëve e të qir- Lazri do t’i kujtonte emocio- të grupit, disa aksione për të ndih- lexoja gjë nga shkrimet e Lazër gjumi tre djemtë Antonin, Balton injve i jepnin ambientit një shkël- net e asaj nate gjatë gjithë jetës. muar qytetarët e Shkodrës nga Radit. Vite më vonë, kur Lazri ish- e Lazrin dhe vajzën Gjyliana. Pasi qim që fëmija nuk e kishte parë Ato këngë, ata qirinj e shandanë përmbytjet e Kirit, etj. Mirëpo si te larguar nga jeta, u njoha përmes u veshën të gjithë me rrobat më të asnjëherë në atë kishë gjatë cere- të ndezur, ato këngë e psalme të prizrenas i ra në sy fakti se agjita- internetit me një mikun e tij, me mira dolën jashtë shtëpisë. Me ba- monive të meshës të djelave para- ëmbla, ajo fryma hyjnore që torët malazezë flisnin me shumë ish të përndjekurin Lek Pervizi, bain përpara u drejtuan drejt dite. Këngët për Jezusin e për të zotëronte sallën e mbushën me pasion për nevojën e sabotimeve, piktorin dhe rapsodin e burgjeve Kishës së Madhe në qendër të shenjtën Mari tingëllonin ëmbël. ndjenja mirësie e dashurie. Kujti- për vrasjet politike që duhej të të kohës së diktaturës, i cili pub- Prizrenit. Aty do të festohej lindja Të gjithë besimtarët e ndjenin mi i emocioneve të asaj nate do ta kryenin anëtarët e grupit komu- likonte në Bruksel revistën inter- e Zotit Krisht. Bora kishte mbulu- praninë e Zotit Krisht në ajrin e ndihmonin në të ardhmen të bëhej nist të Shkodrës dhe mbi të gjitha netike Kuq e Zi. Ky më sugjeroi të ar anë e kënd mbi një metër. Rruga katedrales. Një ngushëllim i madh, më i sjellshëm, më i dashur me i tingëlluan shumë keq vargjet e publikoja shkrime të mia edhe në në mes të borës dukej si kanal i një optimizëm e siguri ndjehej në familjarët, shokët e me këdo që do këngës serbe O car Llazar, kurorë revistën simotër Radiandradi.com thellë, si transhe lufte, këpucët zemrën e të gjithëve, sidomos te të njihte. Ndikimi moral e e artë e Sërbisë… që komunistët që publikonte në Itali Jozef Radi, kërcisnin krap-krup, duke shkelur fëmijët. Sytë e tyre shkëlqenin me shpirtëror i asaj ceremonie do të malazezë ia këndonin serbisht për djali i Lazrit. Në këtë fletore lexo- ishte ndoshta po aq i madh sa t’ia lëvduar punën, kur ai u përk- va artikuj e pjesë nga veprat e ndikimi i gjithë orëve mësimore që thente broshurat, ose fjalimet e Lazrit, si dhe studimin kronologjik Diplomimi i tij do të merrte gjatë shkollimit të tij tyre. në dy pjesë Krejt Jeta si një film Pas diplomimit Doctor Juris, Lazrit iu propozua punë në Universitetin “La dhe leximi i qindra librave që do të I lindur e i rritur në Kosovë, paraqitur në këtë revistë prej Joze- Sapienza” si asistent i profesorit Vidar Casarini - Sforza, në katedrën e thithte gjatë jetës së ardhshme. ai i kishte përjetuar nga afër mi- fit me rastin e 100-vjetorit të lindjes Filozofisë e së Drejtës, por ai vendosi të kthehej në atdhe për t’i shërbyer Nga shpirti i tij i dëlirë lindi zoritë e ushtrisë mbretërore të sh- së të atit 29 janar 1916 - 29 janar atë natë lutja: T’ falem nders’ o Zot, tetit Serbo-Kroato-Sllovene ndaj popullit të tij. Në verë të vitit 1942, Lazri u vendos pranë famijes në Durrës. 2016, ku u njoha me bëmat krye- që m’ linde katolik e ma ndriçon popullit shqiptar të atjeshëm. Kën- Aty filloi punën si stazhier në studion e avokat Golgothas. Dëshira për të sore të Lazër Radit, shoqëruar me rrugn me msimet e Jezu Krishtit! - ga e këtyre komunistëve për mbre- shumë fotografi e kopertina ilus- ndihmuar në emancipimin e shoqërisë shqiptare e shtyu të rifillonte lutje, të cilën ai do ta rithoshte më tin Llazar dhe shkëlqimi i syve kur truese. bashkëpunimin me shtypin shqiptar të kohës me pseudonimet e hershme vonë sa herë do të ndodhej në situ- flisnin për nevojën e sabotimeve e Sot, më vjen keq që e njoha dhe me pseudonimet e reja Ushtima e Sharrit dhe Gjergj Komneni. Në ata të gëzuara ose të vështira. të vrasjeve që duhej të kryenin ko- jetën e veprën e këtij prizrenasi dhjetor 1942, nis bashkëpunimi me dr. Gulielm Dedën për botimin e gazetës munistët shqiptarë, shkëndijuan madhështor mbas vdekjes. Lufta e ‘Balli i Rinisë”, organ i grupit Bashkimi i Rinisë Universitare Fashiste Në vitin 1929, si shumë familje në mendjen e idenë që nuk thuhej tij këmbëngulëse për t’u shkollu- Shqiptare (BRUFSH). të tjera shqiptare të Kosovës edhe hapur: Komunistët serbë e malaz- E diel 29 Korrik 2018 PORTRET - 15 ese mbas propagandës për çlirimin sohen. Zoti na ndimoftë! e popujve nga shtypja, mbas inter- Vite më vonë, më 24 dhjetor nacionalizmit proletar, fshihnin 1953, kur Lazri punonte në kamp- synimet e lashta për ekspansion. in e të burgosurve për ndërtimin e Ai pati kurajon dhe ua tha aeroportit të Rinasit, pati rast të shokëve hapur në mbledhje, se e merrte pjesë në meshën që organi- ndjente veten të huaj në atë grup zoi në fshehtësi i burgosuri Padër dhe u largua, pa i bërë keq askujt Pjetër Mëshkalla, në kapanonin e dhe duke e ruajtur konspiracion- ushqimit. Edhe pse u organizua në in e celulave. Përvoja e tij e fëm- fshehtësi e me shumë drojtje, pop- ijërisë e ndihmoi të shkëputej prej ulli u mbush gjatë asaj meshe po Grupit Komunist të Shkodrës. ashtu me ngushëllim, shenjtërim e shpresë. Lazri e përsëriti lutjen e NË ROMË TE KATE- tij: T’falem nderit o Zot qi dhe n’ DRALJA E SHËN PJETRIT burg po je me na t’ përvujtnit e na Në vitin 1938, mbasi mbaroi ngushllon. T’ lutem o Zot, mbroji gjimnazin, Lazri mundi të fitonte, njerzit tanë nga tundimet e dreqit! jo prej shtetit shqiptar e as prej T’ lutem o Zot, zbuti zemrat e ko- Mbretit, por me përpjekjet e veta, munistve! një gjysëmbursë për të ndjekur Besimi tek Zoti dhe bashkë studimet për Jurisprudencë në me të edhe shpresa për shëmbjen e Universitetin famoz La Sapienza të atij regjimi nuk vdiqën. Vërtet Romës. Mbas gëzimit të shpërn- shumë të burgosur dhanë shpirt guljes nga Kosova në Shqipëri, kjo Lazër Radi, Musine Kokalari etj.. gjatë torturave nëpër qelitë e hetue- ishte shpërngulja e dytë edhe më e daj vijoi i qetë studimet... të majit 1944, mori titullin avokat, rrëmujë nga mosnjohja e ritit ka- sisë, nëpër burgjet e Burelit, Spaçit, gëzueshme se e para. Vizitat në qy- Shqiptarët e rinj që ndod- ndërkohë që punonte si drejtor i tolik. Me një fjalë komanda dëshi- etj; nëpër kampet e punës në Tepe- tetin madhështor të Romës, ku heshin në Romë për të kryer shër- zyrës së Strehimit në Tiranë. Në ronte që mesha të mos mbahej, ose lenë, Maliq, Vloçisht, Turan, etj gati në çdo rrugë ai sodiste monu- bimin ushtarak, ose për studime, këtë kohë bashkëpunoi dhe për të dështonte duke u kthyer në një dhe nëpër fshatra internimi. Mirë- mente të ndryshëm nga Antikite- e kishin bërë zakon që ditën e Pa- rregullimin e disa kodeve e ligjeve farsë komike. Mirëpo të burgo- po të përndjekurit e ndërgjegjes ti, Mesjeta, ose Rilindja, vizitat në shkëve të Mëdha, që festoheshin shqiptare. Në verë të vitit 1944, surit, pavarësisht nga bindjet e nuk u mbaruan kurrë, sepse ishin kopshtin zoologjik të qytetit, në pranverë, kur celebrohej ring- familjes së tij iu shtua dhe vajza, ndryshme fetare, u treguan soli- të ndërgjegjshëm se një ditë diktat- frekuentimi i pallatit të Operas, ku jallja e Jezu Krishtit dhe në Veronika. darë. Solidariteti i tyre buroi prej ura komuniste do të kapitullonte takonte dhe të rinj të tjerë sh- mbrëmjen e 24 dhjetorit, kur cele- Pasi forcat partizane çliru- urrejtjes që ndjenin ndaj regjimit ashtu si diktaturat fashiste e ajo qiptarë, e mbushnin Lazrin e ri me brohej lindja e Jezu Krishtit an Tiranën, ende pa u larguar ush- të ri komunist që i mblodhi me naziste. Madje të përndjekurit e gëzim, por dhe me një trishtim për (Krishtlindjet), shkonin në Kate- tria gjermane, udhëheqja e forcave djallëzi gjoja për një punë në ko- ndërgjegjes, jo që nuk u mbaruan, Shqipërinë e përgjysmuar e të dralen madhështore të Shën partizane filloi në kryeqytet një mandë dhe po i mbante për t’i por u shtuan dhe dolën fitimtarë ndarë në dysh, për Shqipërinë e Pjetrit. Këta shqiptarë nuk kishin proces arrestimesh të atyre që dënuar pa pasur asnjë faj. mbi diktaturën komuniste. varfër e të shkatërruar, ku push- përjetuar festa më të bukura se mendohej se ishin kundërshtarë të Pavarësisht nga qirinjtë e Ashtu si pasardhësit e Gjon tuesit osmanë nuk kishin lënë në këto në ambientet aq të këndshëm Partisë Komuniste Shqiptare edhe pakët dhe mungesa e korit, seri- Marka Gjonit, Abas Kupit, Mus- këmbë asnjë monument të lashtë dhe madhështore. Ndonëse shumi- pse ata nuk kishin asnjë aktivitet oziteti me të cilin e organizoi cere- tafa Merlika Kruja, Preng Perviz- a mesjetar dhe më e keqja kishin ca e tyre ishin nga familje mysli- kundër kësaj partie. Midis tyre, më moninë Dom Shtjefni, heshtja e të it, etj edhe familja e Lazër Radit lënë një mendësi turkoshake. mane e ortodokse, ata shkonin te 23 nëntor 1944, Lazër Radi u ftua pranishmëve, kënga Lavdi Zotit nuk u shua gjatë përndjekjes ko- Në Romë, krahas miqësive katedralja më shumë për kuri- prej disa partizanëve të armatosur ndër qiej! Paqe në tokë për njerzit muniste. Kur Lazri u lirua prej bur- të shumta, u afrua e u miqësua me ozitet dhe respekt të qeverisë ital- për një punë në komandë…!, ash- me vullnet të mirë, që nisi të kën- gu më 1954, gruan ia kishin burgo- disa vajza të bukura italiane si Lili iane, e cila po sillej edhe më mirë tu si u ftuan dhe Bahri Omari, dohej prej disa zërave të paktë e sur dhe vajza, Veronika, i kishte Bandini, Claudia Carnavali, etj. I me shqiptarët pas disfatës që pë- Xhevat Korça, Kol Tromara, Mah- pastaj u forcua me pjesëmarrjen e vdekur, ndërsa djalin Alfredo e shtoi marrëdhëniet me me njërën soi në luftën Italo-Greke, në tetor- mud Përmeti e 60 intelektualë e shumicës, i dhanë ambientit një kishte marrë për ta rritur vëllai i prej tyre, me zonjushën Lidia Bar- nëntorin e 1940. nacionalistë të tjerë. Këta, pasi u frymë shenjtërimi. Zemrat e të madh. E internuan në fshatin Kuç, berini, dhe më 1941, Lazri u bë për Brenda sallës së madhe të mblodhën në komandë, nuk u pranishmëve u mbushën me më vonë edhe nëpër kampe të tjera të parën herë baba, me djalin Al- katedrales së mbushur plot e për si Gradishtë, Çermë e Savër të Lush- fredo. plot, ndihej vetëm kënga e korit. njës. Në 12 mars 1956, ia liruan gru- Në gusht të vitit 1941, ndo- Llampadarët dhe qirinjtë ishin të an dhe jetuan së bashku në in- dhi një ngjarje tjetër e gëzueshme: panumërt. Në fund secili kryente ternim, ku rifilluan jetën familjare Gjermania, pasi e mposhti shtetin lutjen e tij në heshtje. plot mungesa, por me një bekim prej Serbo-Kroato-Slloven e ndau në Lazri mërmëriste me vete: Zotit. Vitorja para se të shkonte disa shtete të pavarur, kurse “T’ falem nderit o Zot për bash- për t’u bashkuar me Lazrin, bëri pjesën jugore të Serbisë e ndau kimn e popullit shqiptar. T’ lutem një vizitë tek Vendi i Shenjtë i Shën midis Bullgarisë dhe Shqipërisë. o Zot ndihmom ta kryj shkollën Ndoit në Laç. Manastiri i lashtë Shqipërisë iu bashkua një territor sa ma mir e t’ shkoj n’ Shqipni me ishte shembur e kthyer në gër- prej gati 12.000 km katrore me pop- ndihmu shqiptart!” madha, por besimi i popullit në ullsi mbi 820.000 banorë. Shumë mbrekullitë që mund të bënte shen- shqiptarë, ndonëse atdheu ishte i NË TIRANËN E jti nuk ishte shuar. Vitorja e ngjiti pushtuar prej ushtrisë fashiste PASLUFTËS, 24 DHJETOR të përpjetën duke ecur gjunjazi e italiane, filluan të ndjeheshin op- 1944 DHE 24 DHJETOR duke u lutur Zotit dhe shenjt Ndoit timistë për të ardhmen. Ata arsye- 1953 (Shën Andonit) që mbas bashkim- tonin se atdheu duke pasur tani Pas diplomimit Doctor Ju- it me Lazrin t’i falnin një djalë që edhe pjesën më të madhe të Kos- ris, Lazrit iu propozua punë në të mos shuhej familja Radi. ovës, disa pjesë shqiptare të Malit Universitetin La Sapienza si asis- Zoti dhe Shen Ndoi ia dëg- të Zi dhe Strugën, Kërçovën, tent i Profesorit Vidar Casarini - juan lutjen që kjo grua e përvuaj- Tetovën, Gostivarin e Dibrën, Sforza, në Katedrën e Filozofisë e lëshuan më. Nga data 1 mars deri dashuri për njeri-tjetrin. Lotë tur ua drejtoi me gjithë shpirt. Ia mund të realizonte në të ardhmen së Drejtës, por ai vendosi të kthe- 13 prill 1945, për dënimin e tyre u ngazëllimi rrodhën deri poshtë plotësuan kërkesën, ashtu si dijnë e afërt çlirimin e tij prej pushtues- hej në atdhe për t’i shërbyer popu- organizua Gjyqi Special, me kry- mjekrave dhe pikuan në dysheme. ata me më shumë sesa u kërkon it italian. Lufta e Vlorës e 1920-ës, llit të tij. Në verë të vitit 1942, Lazri etar Koçi Xoxen dhe prokuror Bed- Kur mbaroi mesha e të burgosurit besimtari i devotshëm... ishte shembull konkret që e frymë- u vendos pranë famijes në Durrës. ri Spahiun, si dhe disa gjyqtarë ish u larguan, në dysheme dukeshin Kapitullimi i diktaturës ko- zonte këtë ëndërr për mundësinë e Aty filloi punën si stazhier në stu- partizanë, shumica të pashkollu- njolla lotësh. muniste i gjeti Lazër e Vitore Ra- lirisë së ardhshme. dion e Avokat Golgothas. Dëshira ar. Pa fakte konkrete për ndonjë Dom Shtjefën Kurtin, disa din me familje të përtërirë me dy Në një situatë të tillë, stu- për të ndihmuar në emancipimin e punë armiqësore ose kriminale, vjet më vonë, diktatura komuniste djem e një vajzë të martuar dhe me denti Lazër Radi, nuk mund të mos shoqërisë shqiptare e shtyu të ri- disa u dënuan me vdekje, disa me e burgosi dhe ekzekutoi, por me- fëmijë, pra me familje të bekuar e ngazëllehej! Ishte realizuar ëndrra fillonte bashkëpunimin me sh- burgim të përjetshëm, disa si Lazri sha e Krishtlindjeve nuk u të shtuar. Familja Radi u kthyen e bashkimit kombëtar, të cilën pop- typin shqiptar të kohës me pseud- me burgim të rëndë: 30 vjet, kurse përsërit më prej tij sepse ishte e në Tiranë me dy djemtë Jozefin dhe ulli shqiptar nuk mund ta realizon- onimet e hershëm dhe me pseud- të tjerë me 25 vjet burg e disa me ndaluar dhe Dom Kurtin e ruanin Luçianin dhe vajzën Adriana, si te dot vetë. Ishin ndërprerë onimet e rinj Ushtima e Sharrit më pak... fort. Gjatë një pushimi, në intim- dhe me shtatë nipër e mbesa. Të masakrat e popullsisë shqiptare dhe Gjergj Komneni. Në dhjetor Për të krijuar idenë se Par- itet ai i tha Lazrit: Vlla Lazr, nuk gjithë të pashëm, vulnetmirë dhe prej pushtuesve gjakatarë serbë. 1942, nis bashkëpunimi me Dr. tia Komuniste respektonte të kam mbajt mesh’ ma emocionale të moralshëm. Nënë Vitorja shumë Ai fluturoi nga gëzimi kur mësoi Gulielm Dedën për botimin e drejtat e njeriut, më 24 dhjetor e ma t’ devotshme se mesha e 24 shpejt shkoi te gërmadhat e Shën se ish mësuesi i tij Ernest Koliqi, gazetës Balli i Rinisë, organ i 1944, në burgun e ri të Tiranës u dhjetorit ‘44. Noit ku dhuroi disa sende dhe bëri në funksionin e Ministrit të Arsim- grupit Bashkimi i Rinisë Univer- dërgua Dom Shtjefën Kurti për të Lazri iu afrua dhe me zë të lutjen e falenderimit për bekimin it, vendosi të hapte shkolla shqipe sitare Fashiste Shqiptare (BRUF- kryer shërbimin e meshës së Krish- ulët, i tregoi se që nga ajo natë, që i dha Zoti e Shn Ndoi... në trevat e bashkuara ku push- Sh). Në verën e vitit 1943, pasi kish- tlindjeve. Të burgosurit i mblodhën kur shkon te shtrati, i drejtohet Bekimi i Lazër Radit ishte tuesit serbë nuk kishin lejuar pop- te kryer divorcin me zonjën ital- në sallën e ngrënies të gjithë bash- Zotit me lutjen: T’ falem nderit o me dy krahë: nga njëra anë familja ullin shqiptar të hapte shkolla në iane, Lazri solli në Shqipëri djalin kë: katolikë, orthodoksë e mysli- Zot qi dhe n’ burg po je me na t’ si koshere e plotë dhe nga ana tjetër gjuhën amëtare. Ishte gati të sh- 3-vjeçar, Alfredin. Kurse më 21 tetor manë. përvujtnit e na ngushllon. T’ krijimtaria e bollshme letrare e stu- konte dhe vetë mësues në Prizre- 1943, u martua me zonjushën Vi- Komanda e burgut dëshi- lutem o Zot, mbroji njerzit tanë dimore. Ky adhurues dhe pasues i nin e dashur, por shumë shpejt tore Vushmaqi, me origjinë nga ronte që burgosurit myslimanët të nga tundimet e dreqit! T’ lutem o Migjenit shkruan në një gegnish- mësoi se qeveria shqiptare kishte Vermoshi, e cila jetonte në Tiranë. mos pranonin, kurse të krishterët Zot, zbuti zemrat e komunistve! te të ëmbël, si vetë Migjeni, me fjali dërguar shumë mësues anë e Ajo ndiqte studimet në shkollën e othodoksë të kërkonin priftin e Dom Shtjefni psherëtiu: Kto mbanë trojeve të bashkuara, pran- mesme Nana Mbretneshë. Në fillim tyre, ose të krijohej zhurmë e zemnat e komunistëve veç po egër- Vijon në faqen 16 16 -LETËRSIA SHQIPTARE E diel 29 Korrik 2018

Vijon nga faqja 15 Një elegji e bukur kushtuar kujtimit së të internuarve, mbajtur me një regjistër shumë të saktë të autorit, ku kujtimet ngërthehen me njëra-tjetrën duke na sjellë një kujtim të shkurtra, me gjuhë të pasur plot realisht të trishtë... figura letrare, gjithmonë i qartë e pa ekuivoke. Veprat e tij të shkruara gjatë viteve të internimit i plotësoi e i botoi në Tiranë në vitet 1993-1998, kur dhe shkroi shumë POEZIAP artikuj e vepra të reja. Nga ana zyrtare, si për shu- micën e krijuesve që bëjnë pjesë në Etyd radhët e të përndjekurve të jë dritare drejt qiellit për banorët, e Porto Palermos, të burgosurit që nga ky tunel ndërgjegjes, nuk është treguar as- Ndëgjonin dallgët dhe nuk i shikonin dot ato... Veç kjo dritë i çonte drejt lirisë, një interes dhe vlerësim i rëndë- ëndrrës, shpresës... Një portë si ajo që vite më parë kam shikuar në ishullin e Gore-së, sishëm. Por disa intelektualë, miq përballë Dakarit, ku ndryshe nga banorët e Porto Palermos, ata zbrisnin të prangosur të tij dhe familjarët e tij, në tetor drejt detit, ku anijet i merrnin dhe i çonin në kontinentit e ri përtej Atlantikut. Porta 1996 mbajtën një simpozium sh- për shpirtrat e popullit të Dantes që e donin aq shumë lirinë. kencor në Muzeu Historik Ko- Miku im Lek Pervizi u rikthye këtu në mesin e viteve ‘90. Vinte nga Brukseli për të mbëtar, ku u vunë në dukje vlerat rigjetur gjurmët e një kohe të pashlyer në këtë vend ku bashkë me gruan krijoi familjen e tij intelektuale, shkencore e mo- e tij... Emra njerëzish, data, përkujtime, heshtje, fjalë të ngjizura në mure që nuk mundëm rale të njeriut që nuk u mposht prej ti dëgjonim, dëshirë mërgimi për tu bërë zogj dhe fluturuar, verbuar nga dielli dhe ikur diktaturës komuniste. Për të si sh- pa e kthyer kokën pas si në legjendat antike, dëshmi të një dore që s’do të jetonte më, një krimtar kanë dhënë vlerësime dhe dëshirë e zhgarravitur dhe e pakuptuar... ç’donte të thoshte ai i dënuar anonim për njerëz të shquar e të talentuar si botën sot... dhe shpirtra të padukshëm jetonin ende në galeritë e ftohta të kështjellës poeti Visar Zhiti, etj. Studiuesi veneciane të pashait të Janinës... Mora një gur... Dhe gurët dinë të flasin! Nuk i dëgjo- Robert Elsie në veprën dinjitoze ni?... kështu shkruante dikur Janis Ricos pas telave me gjemba në ishullin e të burgo- Histori e Letërsisë Shqiptare DUK- surve politikë Makronisos... heshtje, erë, deti që hesht dhe që të flet njëkohësisht... Dhe AGJINI 1997, f. 414-415 është i pari unë kam dëshirë tani ti puth ato mure dhe të ndjej aromën e atyre shpirtrave që ndosh- që ka dhënë vlerësime për jetën dhe ta nuk jetojnë më... veprën e tij. Qeveritë shqiptare të tranzi- cionit nuk i krijuan kushte jetese as Lazër Radit e as pasardhësve të tij, prandaj ata i gjen sot të shpërn- Porto Palermo, ku era flet me darë nëpër botë, sepse Ramiz Alia me klanin e tij punuan që Sh- qipërinë dhe pasuritë e saj t’i trashëgojnë të bijtë dhe pasardhësit e kupolës komuniste, sipas planit Katovica të formulu- gjuhën e mallit dhe të gurit ar para se të shpallej kapitullimi i diktaturës komuniste. Sot djali i madh Alfredi (nga dhe përplaset në shtratin e hekurt duke thënë me e pastaj kapet të lozë nga bishti i balonës-qiell. - Pse? martesa e parë) dhe dy djemtë e NGA LUAN RAMA vete: - Ej, Bibi, u çmende? Ç’bën këshu? - i thotë xha - Sepse më shfaqen natën në gjumë. tjerë, Jozefi e Luçiani, jetojnë në deri kur kështu? Naqo, Endërroj gjithnjë sikur jam në shtëpinë e diellit. Itali me gjithë familjet e tyre, kurse I. Shtiza e flamurit hënën e ka ndarë më dysh por Bibi në mëndjen e tij vrapon në lëndinën - Pse, nuk të pëlqen këtu me nënën tënde? vajza Adriana jeton në SHBA me Eshtë pragu, dhe “kallashnikovi” i varur aty para shtëpisë - Hëm… po unë nuk e dua errësirën bashkëshortin dhe vajzat. jo ai i gurtë, ia pengon flakërimën e diellit që zhytet tutje në dhe balona tashmë është bërë e madhe, dhe gjithë këto hije të frikshme që shfaqen nga- Jozefi i ngjan babait për nga tal- është pragu i natës para se porta të mbyllet, det, e madhe sa një qiell i pambarrimtë, do, enti e përkushtimi atdhetar, poli- pragu i gojës sê tharë dhe të lodhur nga britma “Ne s’jemi më në luftë», pëshpërit ai… por ah, tek loz me erën, balona i ikën nga duart, dielli më ngroh, tik e shoqëror. Ai ka pesë vjet që para se atë copë qielli ta zhdukin nga sytë tanë, qielli zvogëlohet dhe bëhet aq sa ç’ishte më parë do të vizatoja diej për secilin nga ju… publikon në Itali revistën interne- ushtari kalon dhe numuron të internuarit II. një shami sa për të lidhur kokën e nënës që - Po ne jemi shumë! tike Radiandradi. Aty ai boton një, dy, tre, Ora 13.00, është koha e supës për të shuar pikëllon trisht, - S’ka gjë, do vizatoj nga mëngjesi në mbrëmje. përveç shkrimeve të bashkëpunë- “Po Andrea ku është”, - pyet ai dhe klith i shqetë- urinë, shami për të fshehur lotët, që ju mos të keni më ftohtë. torëve dhe krijime të babait e të suar së pari atë të fëmijëve, pastaj të pleqve, e grave, Bibi qan… Gjyshja që më vdiq më tregonte një përrallë: vetat. Jeta dhe krijimtaria e Joze- një nga pleqtë i bën shenjë poshtë këmbëve, dhe në fund urinë tonë, - Ah, Bibi! “Vajzën që i ishte premtuar diellit”, fit meritojnë një shkrim analitik, i mjeri Andrea ka gjithë ditën që dergjet atje urinë që na kaplon nga mëngjesi në mbrëmje Por Bibi habitet se gjithçka është zhdukur tash- dhe unë dua të jem ajo vajza, të cilin mund ta bejmë më vonë. me shpirtin në cepat e buzëve, që na zgjon në mesnatë më pres të më rriten flokët, Sivjet ai arriti t’i grumbullojë pa u fikur ende, me një therrje në fund të barkut. dhe ai ka mbetur në errësirë, bashkë me nënën t’i bëj gërsheta të gjata, të arta, gjithë shkrimet e babait në një pa mundur të ngrihet, Eshtë klithma e urisë, e tij: të kapem në to dhe të ngjitem drejt diellit korpus me 17 vëllime, prej të cilëve pa flamur, britma e të gjithëve, - Shko tani të flesh Bibi, se porta u mbyll… atëherë do ti them diellit të vijë deri tek ju këto javë arriti të botojë dy vëllime me një krodhe në duar, këtu fëmijët endërrojnë kazanë supe - Nesër do ta shohësh sërrish balonën tënde, - e tu ngrohë sa më shumë Mjegullnaja e nji kohe të largët -I- rreshkur, vrarë, tretur, sa një grusht, që derdhen parreshtur mbi pjatat tona alumini, shton hidhur xha Naqo. e tu marrë dhe juve në shtëpinë e tij. Prizreni dhe Ministri i hekurt – pastaj ushtari vazhdon numurimin e tij duke u aq sa rrjedh ngado, Mirash Ivanaj. Këto dy vëllime të ngatërruar nga porta lart që hapet, IV. VI. Lazër Radit u paraqitën në panai- njëzet, njëzet e shtatë, njëzet e tetë nga plasaritjet e guvave, Rako palosi letrën dhe e futi sërrish në xhepin e Një flutur e madhe krahë-verdhë rin e librit në Prizren, ku intelek- kërkon dikë tjetër, dhe nga vetë ajo copëz qiell tij. hyri s’dihet si, pa lejen e askujt, tualët e atij qyteti e pritën me por një burrë me mustaqe i bën shenjë që nderet si dëshmitare e jetës që vazhdon, Një lot i nxehtë i dogji duart, pa leje kalimi, dashuri e vlerësime të ngrohta rik- nga skuta e errët e banjos kolektive dhe supa u duket se bie në formë shiu djali i Rakos ishte vrarë në kufi. kapur në grackë nga vapa, thimin e bashkëqytetarit të tyre. diçka rënkon atje, diçka frymon ende, supë, supë, supë, - Të rrosh vetë Rako! pa ditur se kishte rënë në botën tjetër. Nga ana e saj vajza Adriana i minutat vazhdojnë pa ditur se ç’orë është, kjo është kënga e supës me një grusht fasulesh - Të rrojë kujtimi i djalit! Vinte rrotull gur më gur ngjan nënës për nga përkushtimi ç’ditë, ç’muaj, në të, - Mos ki dert Rrako se ne do të jemi djemtë e tu! gjersa ndaloi në supin e Kamberit që dergjej në familjar e fetar. Ashtu si Alfredi, ushtari mbyll hundët, shfryn si një kalë plak dhe vetëm ëndrra i mbush barqet e tyre, - Merre Rrako, ndize një! jerm. Luçiani dhe Jozefi edhe Adriana pret dhe buka e Dedës gatuar me ujë deti, Me duart që i dridhen Rrako nis të dredhë duha- - Perëndia të solli tek ne! - tha i gëzuar ai kanë ndihmuar dhe ndihmojnë fi- gjersa njeriu të dalë duke ngritur pantallonat dhe në orët e vona ata nisin të flasin përçart, nin dhe i harroi plagët e tij, nanciarisht për përgatitjen dhe e ecur zvarrë bashkë me hijen e tij të ngatërrojnë ditët me netët, me një copë të vjetër gazete, - Kushedi ç’habere ke sjellë! botimin e korpusit të veprave të nëntëdhjetë e nëntë, njëqind, njëqind e një, pasi kanë mbetur të pangopur të përjetshëm. kur e ndezi pa se në majë po digjej njëri sy i - Oh, ç’krahë të bukura, të arta! - pëshpëriti Roza babait të tyre të talentuar. ushtari i pashkollë kruan prapanicën e shan diktatorit, e vogël, - Jeta dhe vepra e Lazër Ra- nëpër dhëmbë III. fotografia digjej bashkë me gishtin e Rakos po ne, pse s’kemi krahë si fluturat?... dit do të studiohet e vlerësohet si i mërzitur nga ai numurim i kotë, - Ç’është ajo atje? - pyet Bibi. dhe ai e thithi akoma më fort meriton pasi të realizohen Vetting- pasi njerëzit s’mund të fluturojnë, - Qiell! - i thotë e ëma me trishtin që i nderet mbi që të zhdukej dhe syri tjetër i fotografisë. VII. u dhe Reforma në Drejtësi, kur të bëhen zogj e të ikin në terrin e natës qepalla. I mbushi mushkëritë xha Rrako: - Kam mall e dashur! shoqëria jonë të ketë shporrur nga ç’mund të bëjë kjo shqiponjë gërvishtur në mur? - Po qielli nuk është aq i vogël! - këmbëngul «S’më vret dot ti mua»! - i foli cigares - Dhe unë shpirti im! pushteti pushtetarët Numërat mjaftojnë, ç’rëndësi kush, Bibi. dhe hiri i ra nga gishtërinjtë, - Prit sa të fiket feneri i fundit… pseudodemokratë e pseudosocial- njerëzit s’mund ti kapërcejnë portat e ferrit, - Eh, Bibi, edhe qiellin e kanë zvogëluar tash- si një borë e zezë morti pastaj ai zgjati duart dhe e afroi në gjoksin e tij istë. Në jetën e veprën e tij sh- veç në qofshin ëngjëj, më! duke parë i kënaqur gjersa gazeta u dogj e tëra. nën atë batanije të pisët, qiptarët do të gjejnë burrin e qën- dhe ai nxiton të mbarojë shpejt, - E kanë prerë me gërshërë? Pastaj u ngrit dhe doli para shkallëve duke me erë myku dhe këllire. dresës, të përkushtuarin e madh e pastaj të ngjitet lart - Po, e kanë prerë, e kanë bërë sa një shami. mbushur gjoksin, - Oh sa mall, - pëshpëriti ajo. ndaj çështjes kombëtare dhe sho- të marrë frymë thellë, Bibi hesht dhe sheh nga gardiani. S’di ç’të thotë, ngriti sytë lart dhe vështroi atë diell - Përse digjesh kështu? qërore, atdhetarin, që ia kushtoi të shohë detin dhe pulëbardhat dhe në ëndërr shikon një copë qiell që tani po e ngrohte më shumë se kurrë… - Mermë i dashur në lëndinat e tua, gjithë energjitë dhe njohuritë e e të harrojë sketerrën që ka lënë poshtë, sikur ta ketë kthyer atë në një balonë të kaltër puthmi gjinjtë që po rreshken, veta, luftës për emancipimin e pop- duke menduar me tmerr se një ditë mund të me shirita të bardha resh, V. s’do doja të lindja në këtë guvë të ndyrë, ullit shqiptar pa u stepur nga ndodhet dhe ai aty. dhe me të rend ashtu zbathur i gëzuar Roza thuamë: në këtë errësirë pa yje, pengesat dhe vuajtjet çnjerëzore të Dhe atëherë shkon menjëherë në kthinën e tij duke shkelur si Simbadi me këmbët në qiell, po të kishe lapsa me ngjyra çdo të vizatoje? do doja një shtrat plot yje, qëndisur si në Kash- panumërta... rrahur nga era duke shkelur pastaj mbi det, - Diej! Diej të kuq! tën e Kumtrit, E diel 29 Korrik 2018 MEA CULPA - 17

...NGA NUMRI I SHKUAR muar në formimin e tyre kulturor dhe Bashkia, po flasim për faktin se ndry- fjalorë të këtyre përmasave jo vetëm edhe në gjuhët angleze, kroate, “Milosao” e këtij numri ishte shpirtëror, krahas ndikimit egjyptian. shimi i herë pas hershëm i rregul- në Shqipëri dhe Kosovë por dhe në boshnjake, çeke , italiane etj. Kon- frikshmërisht patetike, madje Me fjalët e tij Herodoti do të përforcojë lave ka prishur sensin e Tiranës së Poloni… Redaktori e vlerëson inxhin- tributi i saj është i jashtëzakon- edhe pak e tepruar. Redaktori bo- idenë se jo të gjitha zakonet Helenët Vjetër. ... Mu, në këtë vend, dikur ierin, që ia kushtuar jetën promovim- shëm në vendin e saj dhe kohët toi pikërisht ato gjëra që nuk i ka i kanë marrë prej egjyptianëve”. Para- mendohej se ishte një stacion i Via it të Polonisë në vendin tonë. e fundit ajo ka punuar si kënaqësi pasi zakonisht bëhen doksi është se në historiografinë Egnatia. Me shumë gjasa ai do të Rexhep Ferri u kthye pas shumë këshilltare e gjuhës pranë Teat- burim patetik të shprehjes së au- tonë ka shumë personazhe që e qua- modifikohet, duke i humbur Tiranës kohësh me një ese të tij, që përcjell rin Kombëtar slloven, ku jep ndi- torëve tanë për shtjellime të hab- jnë të mbyllur vijimësinë e trashëgi- dhe një nga shenjat më të hershme në një formë metaforike llojin e patri- hmesën në përdorimin e gjuhës itshme. Gjithsesi, autori Aristotel misë sonë dhe lidhjen e gjejnë 100% të ekzistencës së saj”, shkroi redak- otizmit tonë kombëtar... Kurse poeti sllovene për veprat skenike si dhe Mici duhet përgëzuar për punën e me pellazgët!!! tori që shtoi edhe një apel që njerëzit Vahid Hyzoti na erdhi me një cikël, ku përkthen artikuj për botimet e te- tij, paçka titullit patetik për Akilin Redaktori vazhdon luftën e tij të të kujtohen se për kë votojnë, për ata shquhej romantizmi i kohës sonë i atrit. dhe Dodonën dhe nënkuptimin që heshtur me një shkrim tjetër për te- që japin verdiktet shpesh në kurrizet përcjellë në një mënyrë pak të Redaktori ktheu shkrimin kush- ne çdo gjë e lidhim me trashëgim- atrin duke e lidhur me pjesën his- tona... thjeshtë... tuar fjalorit polak sepse disa kar- inë tonë. “Herodoti na përshkru- torike monumentale të asaj pjese të Në këtë numër patëm një shtjel- Një vend i veçantë në këtë numër aktere leksike dhe shenja nuk an mjaftë hollësira rreth Orakullit qytetit. “Megjithatë, ja ku jemi sot dhe lim të Fjalorit Shqip–Polonisht të prof. iu la Barbara Korun, poete dhe kri- kishin dalë si duhet. Layout e kish- të Dodonës dhe banorëve për zona e trashëgimisë kulturore në dr. inxh. Arqile Teta me 30 mijë zëra tike letrare e nderuar në Slloveni dhe te mënjanuar këtë fakt dhe paso- rreth saj. Historiani më i vjetër i kryeqytet, ku gjendet dhe teatri po dhe me rreth 50 mijë shembuj ilus- në Evropën Qendrore, njëkohësisht jat ishin katastrofike. Për fat u botës aty na njeh edhe me pel- modifikohet sërish. Nuk po flasim më trues, shprehje frazeologjike dhe një nga figurat kryesore të gjeneratës kapën në kohën e duhur dhe u lazgët, duke i konsideruar ata jo për Kalanë dhe ndërtimet e shumta fjalë të urta. Ky fjalor së bashku me së poetëve të rinj radikalë në Sllove- bënë korrigjimet. Numri i fundit e vetëm si më të hershëm se pa leje të kryer në të, që për ironi u Fjalorin Polonisht-Shqip të po këtij ni. Ajo u përkthye në shqip nga an- theksojmë se ishte pak si shumë helenët, po edhe që kanë ndih- kryen vetëm pak dhjetëra metra nga autori të botuar më 2007janë të parët glishtja, ndërsa poezitë e saj janë patetik.

Nëse veting do zbriste në art, atëherë do të shikonim një masë llumi, që nuk bie më poshtë sesa në fushat e tjera të shoqërisë shqiptare... dhe kjo do na zhyste në një trishtim edhe më të madh e të paparashikuar për kinse her- onjtë tanë... ARGUMENTA Veting moral NGA BEN ANDONI

jala më e dëgjueshme, e prek shme dhe e shkruar në mua Fjt e fundit është Vetting. Nëse pak vite më parë ajo njihej vetëm për kulturën... nga pak njerëzit e drejtësisë, që e përditësonin veten me termat, Flitet për një gamë të madhe realisht të dhimbshme, për person- çështjet dhe nocionet moderne, artistësh krijues, që pothuaj tash- azhet e tyre të dashur të ekranit. tashmë atë e di gjithkush në Sh- më i kanë mohuar veprat e tyre, Por kjo ndodh me botuesit që qipëri. Në rrjetën e saj tashmë kanë por edhe mënyrën sesi janë kri- qahen të gjithë kohën dhe që rënë njerëzit kryesorë të Drejtësisë juar, e ku të gjithë përdorin arsy- mirëqenia e pajustifikuar nuk i jus- shqiptare dhe përveç dy krerëve të etimin tashmë banal: Ishte koha tifikon në ankesat dhe s’ua pret dot lartë të Gjykatave të vendit, apo na detyronin. Askush nuk i grykësinë mbi çdo gjë. anëtarët më të vegjël të këtyre tru- gjykon dot, paçka se moralisht ... pave po bien një e nga një. Por, në gjykimin e parë ua kanë dhënë A do mundet ndonjëherë Vetting sitë është vetëm pasuria, kurse në vetë kolegët e tyre me heshtjen apo të zbresë në kulturë dhe art? Me konceptimin e reformës është lënë mos duartrokitjen...dhe publiku shumë gjasa jo, sepse Vetting-un në pas mënyra sesi është vënë kjo me reagimin e vet spontan. art e bën publiku dhe mbi të gjitha pasuri, që do të thotë çështjet e Por, për një pjesë të artistëve të kohëzgjatja e veprës, për të mos dyshimta për të cilat verdikti ka pas vitit ’90, sistemi i ashtuquaj- thënë një masë publiku që paçka se ndihmuar një palë kundër tjetrës. tur i ri, në kuadër të metamorfozës vuan mungesën e edukimit, di të Dhe, Shqipëria është e mbathur me së tyre dhe mohimit të punës së ndajë të vërtetën dhe të bukurën. padrejtësi, të cilat vihen re që nga shkuar, konjukturat sollën një Di të vlerësojë artistin që sakrifikon prona dhe vijojnë në çështjet ad- minierë të vërtetë për të përfituar për artin e vërtetë dhe dhuron kul- ministrative, civile dhe penale. projekte pafund dhe për të turë, duke e emancipuar veten dhe ... prodhuar vlera gjysmake. Objekti: shoqërinë ku jeton. Në të gjithë këtë tollovi, njerëz- një Shqipëri që në artin tonë por *** me një diell të madh, dhe dielli që ndalet në hyrje si i prangosur it e kulturës, përveç pak rasteve të edhe në atë që eksportohet para- Një Vetting moral duhet bërë me një qiell blu e të përskuqur, për të mos hyrë në kthinat e pëshpërimës, veçanta janë këndellur duke qën- qitet apatike, kriminele dhe gjith- por kjo i mbetet kohës dhe sidomos gjaku im të kërkon, ku Koroni pret të marrë në dorëzim të vdekurin e druar në dukje larg politikës por një me groteskun, që të duket sikur përsosjes së legjislacionit shqiptar barku im do përkujdeset për pjellën tonë, radhës, duke i shërbyer paq asaj. Ky është është një vend i humbur i Ish-Re- në kulturë, që ende lë shumë për të që ajo ti mbijetojë rrebeshit, mëkatarin pa emër, fakti, që sapo vjen një forcë poli- publikave Sovjetike. dëshiruar bashkë me hallkat e të në rrufe dhe në dhimbje, për ta çuar poshtë Jonit të trishtë, tike mbijnë grupi i artistëve që janë Pa përfolur një grup realisht Drejtës së Autorit, cilësisë, etj., por pushtomë burri im në këtë eklips të pafund, përtej ëndrrës, pranë një pale dhe fashitet grupi përthithës ndaj asaj që kërkon mbi të gjitha moralit dhe vetëm kështu ti më bën të lumtur, por jo harrimit, që deri atëherë ka pasur përfitime. koha, pjesa më e madhe e artistëve dashamirësisë për artin e vërtetë ti harroj të njëqind plagët era këtu flet me gjuhën e mallit dhe të gurit… Këtë e shikon edhe nga botuesit e shtyn duke shfryrë dhe duke u në kurriz të atij mediokër. Sh- dhe thikat që më janë ngulur në shpirt, dhe me radhë, njerëzit e filmit dhe ndërsyer me njëri-tjetrin dhe në qipëria e të ardhmes nuk do të të harroj vrasjen e atit tim, varret, IX. teatrit dhe cilido tjetër, që e gjen përçarje të frikshme, që ti e sheh mund të zhvillohet nëse nuk do dua të ndjehem grua, Koha këtu hesht si një kambanë e shurdhuar, duke u përqafuar me aksh forcë nga ofendimet dhe nga mali i mund të ketë një art që të justifikojë dua që një ditë të bëhem nënë… Ç’rëndësi ka bota?... politike apo me një tjetër. Me gjasë, akuzave që ndahen mesveti. Për fat vlerësimet e publikut dhe të te- sonte mos më lësho nga krahët, i ëmbli im! Po, të gjitha kambanat janë shurdhuar pas këtij mandati të Ramës (nëse të keq, nëse e shikon me kujdes, jkalojë, por edhe të bëhet nga artistë nga nata e gjatë e plumbit, nuk do të jetë në mandatin e tretë konstaton se shumë syresh janë që kanë një staturë morale dhe mbi VIII. Bibi i vogël ka gjetur një kërmill të frikshëm si kryeministër), me pasuruar tejet logjikave normale të gjithë profesionale. Kjo, në ko- Ah, kjo kështjella e bukur dhe ndjek me kureshtje udhën e tij, shumë mundësi do na mbijë grupi dhe kuptohet kundrejt parimeve në hën e kaosit publik, nuk është e ngritur nga pashai për Vasiliqinë, “Sikur të isha dhe unë një kërmill, - mendon i njerëzve, që do vendosin për kurriz të përpjekjeve që ka bërë vërejtur sepse shoqëria jonë është bedenë në erë dhe gjunjë që lagen në det, Bibi, tarafet, çmimet dhe projektet e komuniteti i thjeshtë i artistëve për e ngërthyer në padrejtësitë që zbu- ku ta dinte e mjera grua do mund t’i ngjitja shkallët e gurit reja. Kuptohet me frazën: Mjaft të mbijetuar. lon nga dita në ditë Vetting-u, dhe me sytë e zinj dhe gjinjtë e kolmë dhe më së fundi ti shikoja jashtë pulëbardhat, këta, tashti duhet të vendosim rreg- Dhe, ndodh, që ndërsa një pjesë që do të dëshironim të zbriste që ata gurë kështjelle dhe dallgët me shkumë”. ull për njerëzit tanë. e vogël e artistëve mbijetonin dhe njëherë te njerëzit e artit...Por, nëse një ditë do të ktheheshin në rrasa varri, Çuditërisht, me sy të çakërritur, Paradoksi më i madh ndodh me luteshin për role, ka shumë syresh Vetting do zbriste në art, atëherë ku vdekja bën ritin e saj pa lutje, të gjithë shikonin një fjongo të bardhë që ngrihej njerëzit, që kanë mbi kurriz për- që janë kudo, nëpër aktivitete do të shikonim një masë llumi, që çdo orë, çdo ditë, çdo muaj, në ajër vojën e të bërit art në komunizëm pafund, pa lënë qoftë edhe asgjë për nuk bie më poshtë sesa në fushat e ku era shënon epitafe për ata që donin lirinë dhe thithur lart nga ajri, jeta a kushedi ç’Hyjni, dhe tashmë e mohojnë krejtësisht të tjerët dhe në benefice të shumta. tjera të shoqërisë shqiptare...dhe dashurinë, një vajzë e re e sheh e ngazëllyer fjongon e saj të gjithë veprimtarinë e tyre, që jo Kjo i bëri aktorët që të përça- kjo do na zhyste në një trishtim gurë, bedena dhe hije dhe pëshpërit, pak herë kaq qenë cilësore, bren- heshin keq dhe t’i kujtonin njëri- edhe më të madh e të paparash- poshtë në guvat e Polifemit, “Të paktën ajo le të shkojë,… të paktën…” da atyre kanoneve ideologjike. tjetrit gjëra që për të tjerët ishin ikuar. 18 - LETËRSIA E diel 29 Korrik 2018

Në këtë roman magjepës, lexuesi i Kadaresë e ndien peshën reale të një realiteti tejet dramatik, të vendosur në një perandori të mynxyrshme, në të cilën shqiptarët pësuan keq. Autori e vë lexuesin përpara makthit të verbimit, në një rrëfim mbresëlënëse, të mbushur me pikëllim, dhimbje, tension, tronditje, dashuri. Kjo prozë është e shkruar me stil rrëmbyes, ndërkaq lexuesi, duke parë si zhvillohet kjo dramë letrare, e ndien fuqinë dhe peshën e frikës së errësirës, skëterrës, që vjen nga verbimi, por më shumë e ndien frikën që përhapin regjimet totali- REVIEWR tare... Pushteti i frikës, tirania dhe dashuria në romanin “Qorrfermani” të Kadaresë

me dy gjilpëra), tibetianen (me sh- NGA NDUE UKAJ typje gurësh mbi zgrof për të sh- kaktuar daljen e kokërdhokëve), ë lexosh një vepër letrare, ësh mënyra vendase (me thartirë gër- të akt i kënaqësisëqë të jep ryese), romano-kartagjenasen (me Tarti, bota e re që ti e zbulon, tepri drite) dhe atë europiane (me ndërkaq, të marrësh përsipër të mungesë drite)”, ndërkaq, për të shkruash për të, është përgjegjësie gjithë ata që lajmëroheshin vetë, ndërlikuar, dhe kjolidhet, me rapor- kishte lehtësira. tin që krijon teksti me autorin, ve- Përballë një atmosferë të tillë, prën dhe lexuesin. Pa dyshim, të njerëzit janë të trullosur, të hum- shkruash për një autor të madh- bur, të trishtuar dhe të pushtuar për një univers letrar- siç është Is- nga frika. Në të vërtetë, efekti i parë mail Kadare, është përgjegjësi e i këtij dekreti mizor ishte mbjellja dyfishtë. E para e punës, shkëlqimi e frikës, pra frika nga shteti. Ka- artistik i veprës së tij, ka tejkaluar dare këtu luan mjeshtërisht me qëmoti kufijtë e mundshëm dhe ko- logjikën si funksionojnë tiranëtd- munikon universalisht, me sta- he pushtetet e tilla, pushtete që tusin e artit të përjetësishëm. Në ngulitin frikë te qytetarët, përmes këtë mënyrë, vepra e tijështë përtej formave të ndryshme të përhapjes mundësive që afron mendimi për së terrorit, siç ngjet në këtë roman. letërsinë, qoftë edhe ai më i përparu- Autori kështu e përshkruan frikën: ari. “Një gjë e njohur, disi e harruar Duke u nisur nga kjo sfidë dhe që prej vjetësh, nisi të notonte në përgjegjësi, studiues të ndryshëm erë: frika. Ishte një frikë e veçante, të letërsisë,janë rrekur të trajtojnë edhe të cakërrojnë gotat e lumtur- njerëzve të dyshuar si sykëqij, në këndej me miqtë e tij.” Ndonëse, të fare e ndryshme nga ato që përfto- përgjegjësitë që kanë, në këtë rast, isë të mbushura me verë, dhe të të vërtetë, ai flet përsytë, për dritën, gjitha akuzave, poeti u përgjigjet nin sëmundjet, kusarët, fantazmat lexuesit, përballë një vepre letrare, kënaqen me bukuritë e pafundme për atë kandilin që rri ndezur me jo, duke thënë se ato “ishin apo vdekja: frika prej shtetit. E sidomos ata që shkruajnë për që afron jeta, pra, e gjejmë një jetë përherë dhe i thërret njerëzit kah shpifje e trillime të sivëllezërve të akullt, pa përmasa, me një zbrazëti të.Njohësit e letërsisë, flasin për va- në totalitetin e saj të mundshëm. liria, andejkah e shpienë të tij smirëzinj”, ai për një fije qime i të madhe tejpërtej, por që mbushte liditetin e interpretimit dhe Pikërisht pse një vepër është një vërtetëlexuesin kjo prozë e shpëton verbimit.Poeti, në fund megjithatë gjithçka, ditë për ditë e mundësitë e leximeve më të mira, totalitet,është e pamundur t’ia para- sofistikuar. përfiton nga “zemërgjerësia” e sh- orë pas ore, ano nisi të përfshinte (E. D. Hirsch, JR), si dhe për kërke- qitsh lexuesit gjithë këtë përmasë. Kadare, në këtë roman, edhe tetit, i cili mjaftohet me qortim, fakt në qerthullin e saj qindra-mijëra sat etike që shtrohen përpara lex- Arti i madh i Kadaresë,para lex- njëherë na vë përballë pyetjeve es- ky që nuk e kënaq turmën e zemëru- njerëz.” uesit (DerekAttridges). uesit shfaqet si hapësirë e pafund enciale: çfarë është vërtet bota në ar, që kërkon nga zyrtarët verbimin Dekreti për të cilin rrëfen Ka- Për shembull, studiuesi i letër- semantike, gjuhësore dhe kohore, të cilën jetojmë, dhe, cilat janë e tij. dare, natyrshëm dhe habitshëm, sisë, Derek Attridges, pyet për ku përplasen dhe dyzohen,e keqja raportet e pushtetit me njerëzit e Në romanin “Qorrfermani”, Ka- shkakton pasiguri, konfuzion, nd- përgjegjësitë që ka lexuesi karshi dhe e mira, dhe kuautori, përmes një vendi apo me njerëzimin në dare shkruan edhe njëherë për jenja ankthi dhe tmerri, dhe krejt veprës letrare, për faktin e thjesh- gjuhës alegorike dhe simbolike, përgjithësi? natën e errët shqiptare, për Peran- këtëtendosje, shkrimtari e përshk- të, se, asnjë vepër nuk mund të kup- thërret të hiqet qafe e shëmtuara Këto dilema, janë shtruara nëpër dorinë Osmane, ndërkaq,për sub- ruan, duke rrëfyer në dy nivele: efek- tohet pa marrëdhënien e ndër- dhe të jetohet e bukura. Këtë thir- kohë të ndryshme, nga shkrimtarë, jekt ka një familje shqiptare, siç tet e tij të jashtme, ato që janë pub- liqshme që ajo e krijon me lexues- rje letrare, e hasim në mënyrë të filozofëdhe njerëz të shquar të his- ngjet me romanin e madh, “Pallati like, dhe ato që ndodhin në një in, sidomos me ata që i përkasin shkëlqyer, te romani, “Qorrfer- torisë, dhe janë tema të përhershme i ëndrrave”, më të cilin ky roman familje shqiptare, që janë person- fushës së letërsisë; të tillët që, me mani”, i cili, “ndonëse u shkrua në të letërsisë, e të cilat, te vepra ka një lidhje semantike dhe kupti- ale, dhe lidhen me familjen e Aleks tekstet e tyre për shkrimtarë a ve- vitin 1984, për shkak të subjektit letrare e Kadaresë, zënë vend të more. Urës. pra të caktuar, marrin qëndrime tepër delikatë dhe të analogjisë së veçantë, dhe shfaqen në variante të Pra, në këtë prozë, Kadare rrëfen Në mënyrë që të arrinte efektin- publike; pra i riartikulojnë “me- ngjarjes që ndodh në Perandorinë ndryshme kuptimore: si kujtesë për një dekret të sovranit të peran- plotë ky dekret, duhej një fushatë e sazhet” e autorit dhe të veprës. Osmane, me një fushatë spastri- njerëzore, prej të cilës ai vjel përherë dorisë, për një dekret të madh, por menduar mirë. E përgatitur mirë, Mirëpo, mendimi për lehtësinë, mesh tipike staliniste, aq shumë të gjëra të bukura, që shëmbëllejnë që kishte emër të shkurtër, dhe ku përfshiheshin të gjitha in- gjer me sot, nuk ka arritur të tre- njohura në të gjitha vendet ish-kome realitetin e vendit të tij, dhegër- “Qorrferman.”Ky dekret absurd, i strumentet e shtetit. Fushata gojë se,cili është leximi më i miri i muniste, vepra nuk ishte e mundur shetohen me kontekstin kohor në çuditshëm, por i tmerrshëm, arsye- kundër sykeqojës zhvillohet shpe- letërsisë apo i një vepre letrare. Në të botohej në Shqipëri, dhe botohet të cilin u shkrua vepra e tij. Në të tohet kështu: “Meqenëse kohëve e jt, furishëm, dhe,efekti i vërtetë ish- hollinë e shumë shkollave, meto- vetëm pas autori kishte kërkuar vërtetë, arratisja e autorit në his- fundit ishin shpeshtuar rastet e te, se “flitej hapur për larje llogar- dave, qasjeve, lexuesi, ka ndodhur strehim politik në Francë.” Kjo e tori, mite, me një fjalë, nëtë kalu- goditjes së syrit të lig dhe meqenëse ish dhe luftë për pushtet midis klan- të bie”prehë” e yshtjeve të kritikëve, dhënë jashtë letrare, por, para së arën e largët, të cilën nuk kishte si sykeqoja (fjala ishte nxjerrë prej eve politike.” Kjo atmosferëkaq e për të parë dhe gjykuar një vepër gjithash tematika dhe shtjellimi i ta zotëronte ndokush, janë paradig- një fjalori të vjetër të shekullit gjas- tendosur, me të gjitha karakteris- nga një këndvështrim specifik, i ngjarjes, e përforcojnë mendimin ma letrare, të cilat, atij i mundësu- htëmbëdhjetë), kishte rrezik të tikat e veta,lexuesit i duket sikur ngushtë, që, realisht, mund të jetë se, letërsia e Kadaresë, në es- an ta formësonte dhe ta tipologji- kthehej në stihi të vërtetë, shteti, kandodhur në Shqipërinë totali- përtej qëllimeve të autorit, dhe, encëështë një jehonë e fuqishme an- zonte botën autentike letrare, të për të mbajtur po aq vetveten, sa tare dhe me personazhe lehtë të ndonjëherë përtej asaj çfarëështën- titotalitare, një kamp lirie kundër mbështjellë me një pushtet të edhe shtetasit prej këtij rreziku, identifikueshëm. Të duket sikur jëvepër letrare si e tillë. totalitarizmit dhe të gjitha formave përtejmë;pushtet ky i cili ishte detyrohej të ndërhynte me një sërë verbimi për të cilën rrëfehet është Sa herë flitet për këto raporte, të egra tëmanifestimit të tij. përtej mundësive mizore të tiranit masash. ai i kohës së shkrimit, dhe, ç’mund mua më pëlqen ta citoj, Oscar Wil- Në këtë roman magjeps, lexuesi dhe ai nuk kishteforcëta mposhte Nuk dënoheshin me vdekje, si të bënte më shumë një shkrimtar, de-in, i cili shkruante: “Për ne që i Kadaresë, e ndien peshën reale të dhe ta mbizotëronte, meqëbëhej dikur sykëqijtë, por vetëm u hiqej që nuk i shpëtonte syrit të dikta- merremi me art, nuk mund të pra- një realiteti tejet dramatik,të ven- fjalë përgjëra të përjetshme. mundësia e krimit. Dhe kjo bëhej torit, sesa të arratisej në histori dhe nohet asnjë teori për të bukurën, dosur nënjë perandori të mynxyr- Kjo arratisje imagjinare, kë- duke u hequr armën dëmtuese, që të tregonte ferrin osman dhe kësh- në këmbim me vetë të bukurën.” shme, në të cilën shqiptarët pësu- sisoj, duket si strategji letrare që ishin sytë e ligj. tu, analogjinë për ferrin komunist. Duke u nisur nga ky parim, an keq. Autori i vë lexuesin për- autori e ka përdorur, për t’i treguar Pra, dekretohej nxjerra e syve të Ky roman, ashtu sikurse “Pal- atëherë, një lexim semantik dhe para makthit të verbimit, pra, të lexuesit, për tmerret që u vijnë aty- këtij të të gjithë atyre që do të lati i ëndrrave”, dhe shumë romane artistik i një vepre letrare, për mua çsyzimti, në një rrëfim re nga tiranët, pikërisht siç ngjet vërtetohej se ishin të tillë.” tjera, duke përftuar nga e kaluara ngjason me një shtegtim, thënë mbresëlënëse, të mbushur me në këtë roman, ku, madje tmerri bie Por, pyetja e makthshme që sh- e shqiptarëve nën pushtimin osman ndryshe, me një udhëtim, në një pikëllim, dhimbje, tension, tron- edhe mbi Vezirin e madh, dhe, më trohet është si do të kryhet çsyzi- apo ajo e popujve tjerë, flet për por- botë të panjohur, në një botë, ku ditje, dashuri. Kjo prozë është e sh- këtë element letrar, Kadare tregon- mi” tat ferrit, përpara të cilëve ndod- ndeshim katedrale madhështore, kruar me stil rrëmbyes, ndërkaq, te se, pushtet sajojnë marrëzira, për Dekreti, siç mund të heshin të gjithë, dhe brenda të cilit ura dhe humnera, fusha, male dhe lexuesi, duke parë si zhvillohet kjo të arsyetuar çmenduritë e tyre, kuptohet,ishte i makthshëm për të mund të përfundonte secili që vihej lumenj, njerëz të bukur dhe të shëm- dramë letrare, e ndien fuqinë dhe duke thënë: “ja, pra, edhe të mëd- gjithë shtetasit e Perandorisë Os- në kurthin e syrit të sovranit, tuar, që bien në dashuri dhe nda- peshën e frikës së errësirës, skëter- henjtë e pësonin njëlloj si të mane, të cilët ndodheshin përpara qëvëzhgonte çdo gjë dhe çdo kënd, hen, sisteme politike të çmendura, rës, që vjen nga verbimi, por, më vegjlit.”Njësoj e pësojnë poetë dhe çsyzimit, pra, heqjes së syve. Dhe, me syrin e tij të mbrehtë dhe që tkurrin njeriun në botën e frikës, shumë e ndien frikën që përhapin njerëz të pafajshëm, siçështë rasti si çdo dekret i madh, edhe ky kish- shpatën e tij të gatshme dhe mi- ndeshim dashuri dhe urrejtje të regjimet totalitare. Në një atmos- me poetin e shquar, Tasin Kurtogl- te format e manifestimit dhe të zorepër të goditë në çdo kohë. çmendura, ndërtesa të punuara me ferë të pashpresë, autori e tërheqë lu, të cilit i kërkohet llogari “për ekzekutimit. Pra, ishin përcaktuar Ndërkohë që kjo furtunë e sovran- shije dhe njerëz që jetojnë në to, me lexuesin nga e bukura, ngaqë, duke disa vargje që kishte botuar, si dhe edhe mënyrat e nxjerrjes së syve: it bënte punën e vet, “një valë halle e tendosje shpirti, por që dinë folur për terrin, pra, për çsyzimin e për ca fjalë që kishte lëshuar andej- “bizantino-veneciane (me hekur spastrimesh, që të gjithë e ndienin E diel 29 Korrik 2018 LETËRSIA SHQIPTARE - 19

Libri u imponua gjithsesi, e tanimë problemi është zhvendosur më tutje, edhe pse në thelb është po ai: Libri apo Inter- neti? Le të mos japim përgjigje, mekanizmi që funksionon është gjithmonë ai, dialogu, por tanimë midis shumë formash... ARGUMENTA ‘Andrra në beze’, leximi si NGA DURIM TACI

djeni se ekzistoni vetëm nëse dikush ju shikon e, Nqët’i tërhiqni atij vëmend- vijim i oralitetit të humbur jen, filloni e tregoni’, thotë biologu Fredrik Sjöberg në librin ‘Përse ngulmojë’. Pavarësisht zhvillimit na e zakonshme të mund ta vësh të gjithë filmat që përmenden aty, në kohë të formave të ndryshme të re e ta rimarrësh në dorë. udhëhequr nga analiza që u bën ligjërimeve, bazuar të gjitha në me- Apo ta hapësh njëherë e të shua- Agron Shala, ata që ke parë e ata kanizmin simbolik të gjuhës, çësh- sh kureshtjen, çfarë asht ky libër? që nuk i ke parë ende. tja shtrohet se si këto forma, viza- Ti Agron Shalën e ke lexuar, thua Në ditën e gjashtë të leximit ti timi, shkrimi, filmi, interneti, bal- me vete, ke një ide për të nga shk- has një emër: Kubrick. Kujton lafaqohen me oralitetin, të shpre- rimet e vazhdueshme, përpos fak- apartamentin tënd në Tiranë, kon- hurit gojor, qëështëzanafilla e thel- tit që e njeh fizikisht, por në këtë trolloje teletekstin në pritje të bit tonë si qenie shoqërore. Dhe, çast sublim kur po ushtron fuqinë fillimit të bombardimeve mbi Ser- kjo dilemë, vënia përballë e gojores tënde si lexues, ky fakt i dytënuk bi, kur lexon lajmin e vdekjes së me të shkruarin, është shfaqur paska kaq rëndësi. Shtysa mbi- tij. Kalon një natë të trazuar. Ësh- herët me Sokratin, i cili ishte kate- zotëruese është se ke krijuar një të mbrëmja e shtatë marsit 1991, gorik kundër të shkruarit, u jepte ide për stilin e tij, që ndihmon Kubrick nuk arrin të jetojë deri në mësim nxënësve të tij duke dia- qasjen tënde drejt leximit, një sh- ‘2001’. Kështu titullohet kryevepra loguar, pa tekste. tysë e fortë që të bën ta hapësh lib- e tij: ‘2001: Odisea hapësinore’, ku Libri u imponua, gjithsesi, e rin menjëherë. Ke rast të vërteto- gjen edhe një herë argumentin që tanimë problemi ështëzhvendo- sh që në titujt, paragrafët e parë, e përshkon edhe gjithë librin e surmë tutje, edhe pse në thelb ësh- se është ai që ti njeh: ligjërim me nga e për Agron Shalën, vetë titul- pjesë në një grup kineastësh të rinj Agron Shalës ‘Andrra në beze’, të po ai: Libri apo Interneti? Le të tipare të forta metonimike, fjala li i librit ‘Andrra në beze’ të çon drejtuar nga regjisori dhe esteti i raporti midis njeriut dhe mos japim përgjigje, mekanizmi që bëhet etiketë, prapa së cilës ka menjëherë tek një periudhë e jetës njohur i kinemasë shqiptare, teknologjisë. funksionon është gjithmonë ai, shumë informacion shtesë, përqas- tënde kur ti vetë, tani lexues, ishe Kristaq Dhamo. Jo me kot të kuj- Po, i kthehesh edhe një herë dialogu, por tanimë midis shumë jet dhe kalimet kohore bëhen në i lidhur me filmin në formën tënde. tohet Kristaq Dhamo, që ka studi- asaj që nënvizove për stilin e formash. funksion të së tashmes, analiza Kush nuk është i lidhur me filmin ar në Budapest, apo PiroMilkani, Shalës, e ka brenda këtë dialog Duke marrë në dorë librin e vjen vetvetiu, të duket se fjalën e në një farë forme?Po është herët profesori yt i regjisë, bashkëkohës midis njeriut dhe teknologjisë, ose Agron Shalës ‘Andrra në beze’, ky fundit po e thua ti si lexues. me u shty më tutje, merru me fjalën i Milosh Formanit në Pragë. ‘An- me mirë midis njerëzve të shqetësim vjen e përthyhet tek ti, Të përshkon një hare, ke gjetur e parë të titullit ‘Andrra…’ e, aty drra në beze’, filmi, kishte qenë për teknologjizuar që dialogojnë. Ke lexues, në një pyetje tjetër: ‘Po veten, atë që ti ke dashur të gjesh për ty, cakto kohën kur do ta lex- ty një andërr që nuk u bë realitet ndjesinë, teksa lexon librin ‘An- kush do të jetë padroni dhe e mban librin hapur. Po për një osh këtë libër: në mëngjes, sapo për shumë arsye, por ja që libri që drra në beze’ se po vozit në internet, tani,shkrimtari apo lexuesi?Është, lexues tjetër, që nuk ka lexuar as- zgjohesh e sapo ndahesh me an- ke në dorë ta kujton, me filmin e aty gjen një rrëfim tjetër të vetë jetës në fakt, një pyetje që Denis Diderot një rresht nga Shala, qënuk e njeh, drrat. Janë njëzetë mëngjese, zgjo- ‘Amadeus’, pikërisht të regjisorit tënde në botën që krijon ‘Andrra në e bën qënë 1773 në librin ‘Zhak fa- si shkon puna me librin? Dinami- hesh dhe e ke librin majtas tek çek Milosh Forman, bëhet ajo lidh- beze’. talisti dhe padroni i tij’. Është ai katmund te jenë të pafundme, por komodina, lexon plot pesëmbëdh- ja midis përvojës tënde personale Pastaj, kur ke mbaruar librin bel- çasti kur e ndjen se fuqia kalon një gjëështë e sigurt, leximi nis nga jetë minuta mbi andrrat e radhës dhe asaj që të sjell libri, ti lexon bëzon tituj, që nuk të shqiten nga nga ty, lexues. Tani, të takon ty t’i ajo qëti ke brenda, topin e parë e e pastaj fillon ditën. veten duke u pasuruar me fakte të mendja: Dhe vrasësi vritet nga vrasë- gjesh librit të radhës një vend në luanti si lexues, kushdo qofsh. Vijimi i titullit…në beze’të çon reja. Libri ‘Andrra në beze’ është si, Të jesh askund e të flasësh me raft, ta lësh bukur zbuluar, të pak- Po ti njeh rastin tënd, shtysë e tek andrra personalee ndërprerë një filmografi e zgjedhur, aq sa të askënd për asgjë, Tullat e shoqërisë tën, që kur të rikthehesh nga ruti- vetme nuk është ajo çka ke lexuar në mes. Ishte viti 1991 kur ti bëje shkon mendja t’i shikosh me radhë në murin mental, Lufta pas luftës... se ishte e fundit, kishte përfshirë hidhur.- Nuk po e fus veten ndër sytë nin ç’kishte ndodhur e t’i mbe- pikërisht fuqia hijerëndë e Qorrfer- sistemit për t’i zhdukur gjurmët, gjithë shtetin. Njerëzit s’mendonin e ndritur, ata që shohin më qartë teshin besnik shtetit. manit”,–shkruan Kadare. prandaj duhet të dënohet. Lexuesi veçse si të shpëtonin nga kjo valë, e dhe më larg, në tëardhmen, dhe që Kur të mbërrin në këto faqe, lex- Shkrimtari, me nota tejet de- ndien dhimbje për të, si dhe mefa- cila, ngaqë ishte e fundit, ngjante janë të padëshiruar për çdo push- uesi e ndien peshën e madhe të ab- likate dhe njëkohësisht lirike, e për- tin e tij, që rrëzohet përtokë. edhe më e hidhur.” tet tiranik. surditetittë veprimeve të tilla, situ- shkruan dramën nëfamiljen e Ale- Romani “Qorrfermani” është Si në të gjitha vepra te mëdha O Zot, mendoj ajo. Babai i saj një ata këto që i përjeton në çdo kohë. ks Urës, aty ku vajza e tij,Marie shkruar memjeshtëri, ku përshk- letrare, edhe në këtë roman, lexue- mbrëmje ikishte thënë pothuajse të Kadare, përmes kësaj proze, tre- Ura, përgatitej të martohej me ruhet me nota dramatike pushteti si ndeshet me dritën dhe errësirën, njëjtat falë. gon se, të gjithë tiranët e të gjitha Xheladinin, zyrtarin turk. i frikës që buron nga tirania, por me pushtetin e frikës dhe të dashu- -Pra, nuk e fus veten në radhën e kohërave, përndizen nga dëshira Maria është një personazh fan- aty ndeshim, gjithashtu, pushtetin risë së njerëzve për jetën, rrjedhi- mendjeve të ndritura, -vazhdoi ai.- që të bëjnë zullum, tëpastrojnë ter- tastik. Plot jetë dhe gjallëri, ajo për- e dashurisë së madhe, dhe tëhesh- misht, për dritën. Por, fatet e njeri- Megjithatë, ka njëarsye që sytë renin nga”sykëqijtë”, prandaj, të shkruhet si vajzë e dëlirë, e çiltër, tave vdekjeprurëse që i godasin atë. ut dhe të një kombi, shteti, peran- tanë duhet të zhbëhen, zhdukja e tillëve, të çmendur, nuk duhet du- plot hire dhe pa kurrfarë hezitimi- Vetëm një mendje gjeniale, si ajo e dorie, në regjime të egra, përcakto- gjurmëve. artrokitur. noton nëpër ujërat eëmbla të sek- Kadaresë, me një talent të pashoq, hen nga çmenduritë e sovranit. E -Si? Nuk të kuptova-thotë ajo. Kadare, në këtë libër, lexuesit i sit, ndonëse ende e pamartuar. ka mundësi që me kaq mahnitje, ky mund të jetë një tiran i kohëve -Është e thjeshtë,- u përgjigj ai.- flet për Perandorinë Osmane, sov- Skenat që përshkruan autori për- tension, pasion, dhe dhimbje, të kri- të lashta apo i kohës së autorit, që Ne jemi dëshmitarë të shumë rani i të cilit, me një pushtet të pa- brenda mureve të shtëpisë së saj, jojë një roman kaq dridhmues dhen- rri në qerthullin e vet dhe nuk bren- gjërave qëduhet të harrohen. kufizuar dhe të pakontrolluar, don- janëpeizazhemahnitëseletrare. jëkohësisht, të shkruar kaq bukur. goset për njerëzit, për ata që bien -Kush ju?-pyeti ajo. te do të pastronte botën nga Maria, mbyllet në dhomën e vet, Autori, edhenë këtë roman, siç në pusitë e jetës. Dhe, pikërisht të -Ne që gjer dje kemi shërbyerne sykëqijtë.Në të vërtetë, lexuesi i kul- zhveshët dhe me orë të tëra provon ngjet në shumicën e veprës së tij, drejtëve, të mirëve, ua prishë ën- komisionet e verbimit. Sytë tanë tivuar, këtu e ndien realitetin uni- të brendshmet e saj para pasqyrës, ka provuar suksesshëmfuqinë e drrat, siç ngjet me dy personazhet anë parë shumë gjëra që s’duhet t’i versal, dhe nën petkun e sovranit, dhe kur ka fatin të ketë të dashu- epërme të letërsisë, si gjuhë dhe kryesorë të këtij roman, Marie shinin, më kupton?” sheh dhjetëra tiranëtjerë të kohëve rin aty, provon ëmbëlsinë e seksit, mendim, për të treguar ekzistencën Urën, dhe të fejuarin e saj, Xheladi- Pra, “Qorrfermani”, pasi mbër- dhe kombeve të ndryshme. Secili si një ndjenjë fisnike njerëzore. Ajo tonë dhe sfilitjet përballë pushtetit ni, të cilët, teksa po përgatiteshin rin efektin, dhe komisionarët krye- lexues, kur të përfundojë romanin, e pasionuar, nuk ëndërron për as- dhe formave të tij të egra, kur ai të fluturonin në qiejt e lumturisë, jnë punë e përcaktuar nga lart, një e kupton ç ‘lemeri shkakton gjëtjetër, nuk çan kokën për stërkeqet dhe tenton të kontrollojë përpara u shfaqet qielli i zi, i cili, ua ditë, vetëata duhet të zhdukën, që totalitarizmit,të cilin autori e për- politikë,pos që, pret të martohet dhe gjen më të çmuar të njeriut: lirinë. errëson ëndrrat, të ardhmen, të zhdukën gjurmët. shkruan përmes ikjes në kohë dhe të rri me orë të tëra me burrin e saj Letërsia e Kadaresë përpara lex- shpresat, dhe përfundimisht i hedh Ironia me të cilën autori e qesën- hapësirë, dhe me një nëntekst të e zhveshur, siç ka dëshirë. Por kjo uesitshfaqet si hapësirë e pafundme në humnerë. dis këtë ferman, përshkruhet në sofistikuar, për t’i dhënë status uni- ëndërr i këputet, sepse burrit të saj ëndjesh e ardhjes. Autori e arrat- Këtë dramë të thellë njerëzore, faqet e fundit të librit. Pasi qëdekreti versal. të ardhshëm, pak kohë para se të isë lexuesin në histori dhe e rik- sidomos momentin kur Maria e pushoi së ekzistuari, njerëzit më Natyrisht, si në gjitha rrëfimet martoheshin, i jepet vendimi që të then në aktualitet, përmes fu- kupton nga i dashuri saj nuk kishin makth e lemeri prej tij, letrare, këtu ka intriga, mashtrime, çsyzohet, pra atij do t’i hiqen sytë, qisësërrëfimit, letërsisë, dhe ve- se,ështëpikërisht ai në radhën e atëherë,për të gjithë të prekurit prej trille, habi, dhe lojë të pafund. Ka- do të verbohet. Drama është e mad- prave të shkruara me sqimë dhe atyre që duhet tëverbohet, shkrim- tij u shtura një, “Dreka e pajtimit.” dare me virtuozitet dhe me stil ele- he, e pamatshme, e papërshk- gjenialitet. Vepra e tij shfaqet si tari e përshkruan duke përshkru- Ajo u “shtrua në sallën mbretërore gant e përshkruan dramën e per- rueshme, është dramë e shpirti të zbulim mahnitës, ndërkaq, shkrim- ar gjendjen shpirtërore të tyre, por të kuajve, ndërtesë që mund të nx- sonazheve të tij, në një atmosferë tronditur, që, duke ëndërrua qiejt e tari, me erudicion letrar, përherë edhe kontekstin politik: inte tryeza për mijëra të ftuar.” mjegullnaje e zymtësie, ku secili lumturisë, përnjëherëbie në skëter- arrin t’ia paraqesë lexuesit një botë -”Po përse? Përse?- gati s’klithi Ç’ironitherëse, ofshan lexuesi! mund të mendonte për tjetrin: po rë. Skenat që jep Kadare në roman, të veçantë, me bukuritdhe shëmti ajo. Të verbëritë vërshuan nga të sikur ai të dyshonte te unë. Dhe kjo lexuesit i mbesin gjatë në kujtesë. Si- dhe ku kufijtë e të mundshmes dhe Vështronte sytë e tij me atë rr- gjitha anët drejt ngrehinës. Pa dy- mjaftonte që ai tëverbohej. Pra, në domos, momenti tejet tragjik, kur të pamundshmes, shfaqen e zh- jetë të imët bojë hiri, si të kërkonte shim, në këtë drekë ka fjalime, ku këtë atmosferë,”askush, përveç të Maria, në kulmin e kënaqësisë, e kup- duken, si portat e ferrit dhe të para- në të vjegën që mund tëkishte shër- zyrtarëtme patos flasin për të verbërve, nuk ishte i sigurt se ton se kështjella e saj po shembet. jsës. Pa dyshim, nëpër këso labirinte byer si fillim i së keqes. mirën e shtetit, por kulmi është mund të ndodhej jashtë veprimit të Xheladini është personazh artistike, mund të shpie vetëm imagji- -Ti pyet përse, -tha ai, duke sh- momenti kur lexohet letra e sov- dekretit, dhe siç e kuptuan shumë tragjik, që ka fatin e qindra e mijëra nata e një shkrimtari pa caqe gjuhë- kaktuar në fytyrë një nënqeshje të ranit, i cili fton të gjithë të harro- shpejt të gjithë, këtu mbështetej viktimave të sistemit. Ai i duhet sore dhe me imagjinatë pa kufij. 20 -KULTURË E diel 29 Korrik 2018

Eksploruesi britanik Robin Hanbury-Tenison në faqet e këtij libri i ka përshkruar me thjeshtësi, sinqeritet dhe vërtetësi të admirueshme përshtypjet e kësaj aventure shqiptare. “Vendi i Shqiponjave, me kuaj përmes vendit të harruar të Europës” është një libër i cili është promovuar para disa kohësh në Royal Geographic Society në Londër, e cila është një nga qendrat më prestigjioze të eksplorimeve, që financon eksplorime në vende të ndryshme të botës... ARTIKULLA Por, më e dhimbshme në këtë libër duket se është ajo çfarë shkruhet për ministrin pa kulturë të Kulturës shqiptare

NGA NDREK GJINI* Tenison, libri i tij “Land of Eagles”, ë librin “Land of Eagles”, të botuar para pak vitesh Nnë Angli, me autor Robin Hanbury-Tenison, përveç fjalëve të mira që fliten për Shqipërinë dhe dhe një ministër shqiptar mikpritjen shqiptare, shpaloset dhe shëmtia, fodullëku, dhe mosmikpritja e ministrit shqiptar të Kulturës të vitit 2007, dhe djalit të tij. Ja disa fragmente nga ky Ministri i Kulturës, në këtë libër, nuk përmendet me emër, ndaj dhe unë po e lë pa emër. libër rreth kësaj ngjarjeje Autori i këtij libri, Robin Han- bury-Tenison, është një personalitet i vlerësuar nga revista ‘Time’ …..There was quite a crowd on the three small sofas, one of which si eksploratori më i madh në botë i was entirely taken up by the Minister’s extremely tall son, who did 20 viteve të fundit. not get up to offer us a space on it. The atmosphere was palpably Në fillimvjeshtën e vitit 2007 ai unfriendly and when I explained to the Minister that our purpose vizitoi Shqipërinë. Së bashku me was to encourage tourism in the lesser-known parts o Albania, he gruan e tij, hipur mbi kuaj, nëpër said we would do better to go along the coastal villages. He then shtigje malesh, dhe jo rrugëve me ignored us and concentrated on flicking between channels on the asfalt, ata e përshkruan hapësirën fuzzy television set. shqiptare nga Veriu në Jug. Faqe 3333. (Ky libër nuk besoj të jetë përk- …..During this time the Minister was becoming increasingly and thyer ende në shqip. Ndofta dhe po. visibly annoyed and he suddently ordered everyone to bed. At which Por qëllimi i këtij shkrimi nuk ësh- point the lights went out…… të një thirrje për përkthimin e këtij Faqe 34 libri, dhe as koment rreth këtij libri, i cili, sipas mendimit tim, është ……. and we were left alone . With our clever head torches, we një libër i shkruar mirë, dhe është e përqendruar te ministri. mysafirët e huaj që ndodhen aty. were able to stay up a bit longer to write up our diaries after a very përgjithësisht flet shumë mirë për Askush nuk do t’ia dijë se Tenison, Ai tregon sesi ai dhe i biri janë long day. We had walked and ridden for ten and half hours over Shqipërinë dhe shqiptarët, përveç gruaja e tij, dhe shoqëruesi janë të mosmikpritës deri në paturpësi difficult terrain, crossed a 2000 m pass and got soaked several times. të katër-pesë faqeve të tij ku flitet lagur, të uritur e të lodhur. Në dhe fodullë të pa fre. Autori i këtij We should have been unhappy but we went to our bunks giggling at për një gjest të pakulturë të minis- dhomën e pritjes së kësaj bujtine libri përshkruan gjithçka në deta- the absurd atmosphere…… trit shqiptar të Kulturës). as ministri dhe as i biri nuk den- je, sesi ministri fillon t’i japë mend Face 34 jojnë të ngrihen e t’u lëshojnë pak atij rreth nevojës së reklamimit të Çfarë ka ndodhur realisht atë vend në divanet ku janë ulur. Rob- bregdetit shqiptar dhe jo zonave natë në bujtinën mes maleve? in tregon sesi atij, gruas së tij dhe malore etj. vogëlsinë, fodullëkun dhe mosmik- Nga faqja 32 deri në faqen 37 të shoqëruesit u shërbehet për të pritjen e tij. këtij libri, autori përshkruan ngrënë nga ato pak ushqime tan- Tenison konkurron në Festi- Libri i Tenison-it u shtohet rrugëtimin e tij dhe ekipit të tij, imë të ftohta që kanë mbetur prej valin e Kanës me filmin e tij për zërave që promovojnë sot Sh- sesi hipur mbi kuaj ata kaluan nga tavolinës ku kishte ngrënë minis- Shqipërinë qipërinë turistike, një vend i njo- Thethi në Valbonë. Ai përshkru- tri me grupin e tij. Ai tregon sesi Eksploruesi britanik Robin hur më së pari përmes shënimeve an bukuritë magjepsëse të natyrës, ministri luan me pultin e televi- Hanbury-Tenison në faqet e këtij të udhëtareve të shekujve të sh- aventurat e asaj rruge, shiun që i zorit duke ndryshuar kanalet me libri i ka përshkruar me thjeshtë- kuar, por njëkohësisht i panjohur lag, lodhjen, urinë, rreziqet që para- shpejtësi, pa ia ditur fare për si, sinqeritet dhe vërtetësi të ad- e i pashkelur për shkak të izolimit qisnin ato shtigje të ngushta etj. mirueshme përshtypjet e kësaj 50-vjeçar. Ai tregon sesi pak pa rënë nata, në Autori i librit dhe ministri aventure shqiptare. “Vendi i Shqi- afërsi të Valbonës, ata kishin hum- ponjave, me kuaj përmes vendit të ja fodulle e ministrit tretet dhe har- Një letër falënderimi dhe bur rrugën. Dhe më tej përshkru- Autori i këtij libri e kishte krijuar harruar të Europës” është një libër rohet tek lexon më se 200 faqet e ndjesë për autorin e këtij libri an skenën kur aty kalon një mak- përfytyrimin e tij për Shqipërinë i cili është promovuar para disa tjera të këtij libri të shkruar me aq Autori i këtij libri e kishte kri- inë policie e më pas disa fuoristra- para se të vinte në këtë vend. Këtë kohësh në Royal Geographic Soci- dashuri për Shqipërinë e shqiptarët. juar përfytyrimin e tij për Sh- da. Ato ndalojnë, përshëndeten, gjë e dëshmojnë citimet që u bënë ety në Londër, e cila është një nga Në rrugëtimin e tyre në viset qipërinë para se të vinte në këtë madje dhe prezantohen midis tyre. në libër të mëse 20 autorëve të qendrat më prestigjioze të eksplori- shqiptare, Theth, Valbonë, Lurë, vend. Këtë gjë e dëshmojnë citimet Një nga pasagjerët që zbret nga tjerë që kanë kaluar nëpër Shqipëri meve, që financon eksplorime në Martanesh, Voskopojë, apo dhe që u bën në libër mëse 20 autorëve fuoristrada prezantohet para tyre dhe që kanë shkruar rreth Sh- vende të ndryshme të botës. Shkodër, Librazhd, Korçë, të tjerë që kanë kaluar nëpër Sh- si ministri i Kulturës i qeverisë qipërisë. Shënimet e udhëtarëve si Në faqet e këtij libri shpaloset Gjirokastër, Tepelenë e deri në ska- qipëri dhe që kanë shkruar rreth shqiptare. Bisedojnë për pak minu- Edith Durham, Lord Bajron, Martin bukur Shqipëria me kulturën e his- jet jugore, Robin Hanbury-Tenison Shqipërisë. Shënimet e udhëtarëve ta. Dikush u tregon me dorë shteg- Leak e kanë intriguar së tepërmi torinë e saj të pasur, shpalosen dhe gruaja e tij u shoqëruan nga si Edith Durham, Lord Bajron, un që të shpie te bujtina e vetme autorin dhe këtë e shpreh në doket dhe zakonet shqiptare. regjisori amerikan Mickey Grant, Martin Leak e kanë intriguar së në atë zonë… dhe me pas ministri mënyre mjaft të sinqertë në faqet e “Shqiptarët janë një popull mik- i cili gjatë gjithë kohës fiksoi në tepërmi autorin dhe këtë e shpreh në mënyre mjaft të sinqertë në me eskortën e tij hipin në makinat librit. pritës. Shqipëria është një vend që kamera aventurën e tyre. Me ma- terialin e përzgjedhur ata reali- faqet e librit. e tyre dhe largohen. Tenison me Nuk e di se ku është, dhe se çfarë për vite me radhë është veshur me gruan e tij dhe shoqëruesin bëjnë misteriozitet përballë publikut të zuan filmin dokumentar “Vendi i Nuk e di se ku është, dhe se çfarë po bën aktualisht ‘ministri shqiptar i Shqiponjave”, me të cilin konkur- po bën aktualisht ‘ministri sh- edhe nja dy orë rrugë hipur mbi Kulturës, i vitit 2007’ (ai që Tenison huaj. Unë dua t‘u tregoj njerëzve realisht se cila është Shqipëria dhe ruan para disa vitesh edhe në sek- qiptar i Kulturës, i vitit 2007’ (ai që kuaj, derisa mbërrijnë te kjo përshkruan në libër), por gjithsesi pse duhet ta duan ata…”, thoshte sionin e dokumentarëve në Festi- Tenison përshkruan në libër), por bujtinë, shkruhet në librin ‘Land këshilla ime është që këtë libër ta of Eagles’. Kur mbërrijnë, janë kre- Robin Hanbury-Tenison në shtator valin e Kanës. gjithsesi këshilla ime është që këtë lexojë së paku këshilltari për jt të lagur, të uritur, të lodhur e të të 2007-ës, kohë kur nga Thethi nisi Nuk e kam parë këtë film. Ndaj libër ta lexojë së paku këshilltari stërmunduar nga rruga e gjatë, kulturën i kryeministrit të Sh- aventurën e tij. dhe nuk e di nëse në të është përf- për kulturën i Kryeministrit të shkruan ai. Pikërisht tek ajo qipërisë dhe t’i sugjerojë kryemi- Në çdo faqe të këtij libri ndihet shirë sjellja e ministrit të Kulturës. Shqipërisë dhe t’i sugjerojë Kryem- bujtinë kishte shkuar për të dark- nistrit t’i shkruajë Robin Hanbury- dashamirësia dhe mikpritja e pop- Gjithsesi, edhe nëse është përf- inistrit t’i shkruajë Robin Han- uar edhe ministri i Kulturës me Tenison një letër falënderimi për ullsisë rurale, të cilët hapën për shirë, mendoj se tërë ai shtegtim i bury-Tenison një letër falënderimi djalin e tij, së bashku me disa të botimin e këtij libri, si dhe t’i Tenisonin dhe ekipin e tij dyert e gjatë i tyre dhe gjithë ajo mikpritje për botimin e këtij libri, si dhe t’i tjerë, tregon autori. Pronari i kërkojë atij ndjesë për sjelljen e shtëpive, u ofruan atyre bukë të e ngrohtë që ata prekin dhe ndie- kërkojë atij ndjesë për sjelljen e bujtinës ua hap derën dhe i padenjë të ‘ministrit të Kulturës, të ngrohtë, djathë të bardhë të kripo- jnë në çdo hap në Shqipëri, e bëjnë padenjë të ‘ministrit të Kulturës, mirëpret. Por e gjithë vëmendja vitit 2007’. sur, dhallë dhe raki. Kështu që sjell- këtë ministër tejet të vockël në të vitit 2007’. E diel 29 Korrik 2018 OPINION - 21

materializuar strategjinë e saj të Opinioni rolit të superfuqisë në hapësirën i Ditës europiane. Ajo ka zhvilluar me sukses armën ekonomike, inves- SHBA-Kinë, jo timet në infrastrukturë e gjetkë, që vërtet kanë funksionuar. Ajo po e shfrytëzon me sukses zënien e boshllëqeve që krijohen në hapë- sirën europiane, madje edhe duke Nga Vasil Kureta mbajtur në konsideratë edhe lëviz- jet e Rusisë. Kina jo vetëm e për- (vijon nga faqja 1) vetëm luftë tregtare dor grindjen brenda perëndimit në përballimin e luftës tregtare me ... e fuqive më të mëdha e që për- SHBA, por synon ta shfrytëzojë në faqësojnë dy ekonomitë më të forcimin e pozitave të saj në rivali- mëdha në botë, që përfshin në tetin me SHBA, për ndarje të rolit brendësi të saj interesa thelbësore, e fuqisë në zhvillimet botërore. që afektojnë jo vetëm ecurinë e Në këtë realitet të krijuar, duket marrëdhënies mes tyre, por edhe se Kina e mendon një bash- zhvillimet botërore në tërësi. Kina këpunim apo grupim të saj me BE, është aktualisht fuqia e dytë më e apo me disa vende europiane. Ak- madhe ekonomike në botë, pas tualisht po synon një dimension SHBA, që rivalizon realisht për t’u ekonomik e tregtar, në emër të për- bërë fuqia e parë më e madhe ballimit të luftës tregtare me ekonomike në botë. Kjo ambicie SHBA, ku në funksion të tij ka është shumë e rëndësishme bren- qenë menduar edhe një samit i për- da strategjisë e programit të saj të bashkët. Duket që Kina e ndjek me statusit e rolit të saj si superfuqi vëmendje grindjen brenda perën- botërore, që presupozon rivalite- dimit dhe nuk e përjashton të për- tin e ndarjen e rolit e të fuqisë me fitojë maksimalisht jo vetëm në SHBA. Në dallim nga Rusia, Kina rivalitetin me SHBA, por edhe është shfaqur më e përmbajtur, më duke shpresuar në ndryshime më e kujdesshme, më strategjike, në esenciale në të ardhmen. Mënyra synimin që t’i arrijë plotësisht ob- se si Kina po lëviz aktualisht tre- jektivat që ka përcaktuar, në ma- gon qartë se shfaq interes konkret terializimin e një roli esencial su- për rritjen e bashkëpunimit me perfuqie botërore në sistemin e aktorë të tjerë, përfshi edhe aleatët marrëdhënieve ndërkombëtare. europianë të SHBA, për një pozi- Me një strategji të udhëhequr cion roli udhëheqës në qeverisjen nga filozofia, tradita, historia e vet globale. Manovrimet e saj aktuale dhe pragmatizmi, me formësimin në marrëdhënien me SHBA, por e një modeli të zhvillimit edhe me Rusinë e vendet e BE janë ekonomik, politik e social, me kar- takimi SHBA-BE në Uashington, mon kështu për një luftë të vërtetë Në këto kushte, Kina e sheh me shprehje e pragmatizmit kinez për akteristika specifike kineze, që logjika e racionalitetit dhe e efek- tregtare, me pasoja për të dyja ven- interes të lëvizë drejt një bashkëpun- të marrë maksimumin e mund- përfaqëson një përzierje të kon- tivitetit ekonomik, interesat e det, por që nisur nga pesha e roli i imi, fillimisht ekonomik e tregtar, shëm, brenda zhvillimeve të sotme. cepteve komuniste, por edhe të rëndësishme dhe vlerat e përbash- këtyre dy fuqive ekonomike më të me vendet e BE, për të përballuar Duket që pjesë e ambicieve gjeo- pragmatizmit e ekonomisë së këta që ndan aleanca euroatlan- mëdha në botë, do të sjellë pasoja një luftë tregtare me SHBA, por politike të Kinës është edhe konti- tregut, Kina ka mundur të mundë- tike, mundësuan shmangien e një direkt në ekuilibrat ekonomikë edhe për të minimizuar sa më shumë nenti afrikan, që ka nevoja tepër sojë një zhvillim ekonomik të qën- lufte tregtare për të punuar së botërorë. Shpejt u mor vesh se luf- pasojat e pashmangshme nga kjo të mëdha për investime drueshëm dhe me rritje të lartë bashku e hapur një periudhë të re ta tregtare kishte nisur pa kthim. luftë. Në kushtet e një lufte të ekonomike. Pikërisht, jo thjesht ekonomike, që i ka mundësuar pa miqësie të ngushtë dhe mar- Kina shpejt deklaroi se nuk do të vërtetë tregtare, por edhe të një për të testuar këto nevoja, por për konflikte e qëndrime të ashpra, një rëdhënie të forta tregtare, nga të hynte në fuqi asnjë marrëveshje grindjeje brenda perëndimit, hapë- të shtratuar bashkëpunime rol të dukshëm qartë në zhvillimet cilat do të fitojnë të dyja palët. tregtare apo biznesi mes dy sira europiane, siç ka pohuar ndih- konkrete, po zhvillon vizitën e tij botërore. Ajo tashmë ka një rol Marrëveshja e arritur mundëson vendeve, nëse SHBA do të vendoste mëssekretari amerikan i shtetit për në këtë hapësirë të madhe presi- konkret në Azi, të dakordësuar të punohet, siç u theksua në kon- sanksione e tarifa të tjera, që nënk- Europën, Mitchell, po shihet nga denti kinez, Xi Jin Ping. Edhe pse edhe me SHBA, që nga presidenca ferencën e përbashkët për shtyp upton kështu se marrëveshja treg- Rusia dhe Kina si një teatër i vërtetë programi kinez i realizimit të am- Obama. Po kështu, Kina pa u nd- Trump-Junker, drejt tarifave zero, tare në fuqi nuk do të jetë më e vlef- i konkurrencës serioze strategjike. bicies së statusit të superfuqisë jerë shumë ka punuar me ven- barrierave dhe subvencioneve. shme mes të dyja palëve. Megjith- Kjo lëvizje kineze nuk ka vetëm botërore është pasuruar në proces, dosmëri për të shtratuar një rol të Edhe pse në Europë jo të gjithë atë, duke marrë parasysh interes- dimensionin tregtar dhe sendërtimi i një roli të Kinës në këtë saj në Paqësor, ku ka përfshirë një mund të jenë njësoj të lumtur, ky in e vet ekonomik e financiar, por ekonomik, por është në funksion kontinent ka qenë pjesë e rëndë- fuqizim të forcës ushtarake të saj, është një zhvillim pozitiv. Ndosh- edhe rrezikun kompleks që prod- edhe të avancimit të pozicionit të sishme. Ofensiva aktuale kineze në madje edhe përmes ishujve të saj ta, një filozofi e tillë mund të sjellë hon prishja e ekuilibrave të ven- saj të superfuqisë botërore, në ri- Afrikë sjell në vëmendje një ofen- artificialë të fortifikuar ushtarak- edhe një zbutje të luftës tregtare dosur, Kina u shfaq e gatshme si valitetin për ndarjen e fuqisë dhe sivë të vjetër të Kinës komuniste, isht, që ka sjellë kundërshtimin e mes SHBA dhe Kinës, edhe pse kon- për të zgjidhur mosmarrëveshjet rolit me SHBA-ve në zhvillimet me vizitën e kryeministrit Cu En vendosur të fqinjëve të saj si Viet- tradikta mes tyre ka natyrë e përm- tregtare, ashtu edhe për të ngush- botërore, për konsolidimin e një Lai në këtë kontinent, me synimin nami, Japonia, Taivani, etj., por që bajtje më komplekse. tuar disbalancën tregtare me roli të ri botëror të Kinës. Sot flitet për tregje, që mundësonin zhvil- tash edhe të SHBA. Kina duket se Përveç diskutimeve rreth duku- SHBA. Fakti që nuk u përcoll edhe për një luftë monetare, përveç limin ekonomik të Kinës, por edhe synon jo vetëm të përforcojë fuqinë rive të globalizmit dhe proteksion- ndonjë deklaratë e përbashkët asaj tregtare mes SHBA dhe Kinës. zgjerimin e rolit të saj në botë. e prezencën ushtarake në këtë ra- izmit, në funksion të një dialogimi dëshmoi se konflikti e lufta treg- Kjo lidhet edhe me rënien e Siç shihet, përveç objektivit të jon tepër të rëndësishëm, jo vetëm rreth pozicioneve konkrete dhe të tare ishte dhe është në zhvillim. ndjeshme të monedhës kineze. marrjes së Taivanit, apo bashkim- strategjik, ekonomik e tregtar, por parandalimit të një lufte të vërtetë Në fakt, Kina u përpoq të ishte sa Njoftohet se monedha kineze, që it të tij me Kinën, të përcaktuar që edhe të mbajë nën kontroll rrugë tregtare, u zhvillua edhe një takim më konstruktive në këtë debat e ka ardhur në rënie, u dobësua së në programin e “katër modernizi- të rëndësishme tregtare. Në funk- në muajin qershor, mes sekretarit luftë, duke shfaqur një pajtim për fundi me 1% ndaj dollarit ameri- meve”, ka sot disa lëvizje sion të strategjisë së superfuqisë amerikan të tregtisë, V.Ross dhe një konsensus tregtar, që do të kan, duke arritur nivelin më të ulët ekonomike, tregtare, ushtarake, të botërore, jo vetëm të rivalitetit me zëvendëskryeministrit kinez Liu rriste dukshëm blerjen e mallrave brenda një viti. Ka shqetësime edhe dukshme e të padukshme nga SHBA e ndarjes së fuqisë me të, por He, që diskutuan ecurinë e partner- amerikane në tregun kinez. për një ngadalësim të zhvillimit Kina, në funksion të arritjes së edhe për t’u bërë superfuqia e parë itetit, por edhe problemet e lindura SHBA, që mban parasysh suficitin ekonomik të Kinës, që rrezikon rolit e të superfuqisë botërore. botërore, Kina po materializon mes dy vendeve. Kina është shumë e madh tregtar të Kinës me SHBA ekuilibrat botërorë për shkak të Madje, ndonjë nxiton të pohojë se strategjinë saj edhe në hapësirën e interesuar realisht të shmangë një insiston në ndryshime jo të peshës së ekonomisë kineze në Kina synon të zëvendësojë SHBA europiane me programin e rrugës luftë tregtare me SHBA, edhe pse e pjesshme, por rrënjësore në mar- ekonominë e globalizuar. Disa e në udhëheqjen botërore. Ka sot një së mëndafshit, apo edhe të investi- mendon se pasojat do të ndjehen rëdhëniet tregtare mes tyre. Pas shpjegojnë këtë rënie edhe si një luftë të hapur tregtare, por edhe meve në infrastrukturë, por edhe mes dy vendeve dhe përtej tyre, në kësaj, lufta tregtare me vendosje mundësi për Kinën, për eksportet një luftë të ftohtë SHBA-Kinë. Zëv- duke shfrytëzuar aktualisht edhe tregtinë botërore. Takimi mes tyre sanksionesh reciproke po merr kineze, në kushtet e luftës tregtare endësdrejtori i CIA-s, Michael Col- grindjen brenda perëndimit. Kina duket se e synonte mënjanimin e përmbajtje konkrete. e të tarifave të imponuara nga lins mendon se “është luftë e ftohtë, është treguar pragmatiste në këtë një konflikti tregtar edhe pse Kina Nisur nga pesha e këtyre SHBA, me mendimin se produktet por jo si ajo klasike që njohim”. ecuri, teksa ka mbajtur mar- tashmë nuk mund të qëndrojë pa ekonomive në ekonominë e kineze bëhen më të lira për blerësit Sipas tij, Kina shfrytëzon çdo rëdhënie bashkëpunimi me inter- reaguar, apo të tolerojë një prepo- tregtinë botërore dhe nga përma- që paguajnë në dollarë. Disa men- mundësi të ligjshme e të es me Rusinë, të cilës i ka intere- tencë amerikane ndaj saj. sat që ka marrë globalizmi, duket dojnë se kjo rënie mund të ndikojë paligjshme, publike dhe private, suar gjithashtu, kjo shfaqje dyshe Qëndrimi i Kinës përfshiu disa që nuk do të ketë thjesht një luftë pozitivisht sa u përket ritmeve më ekonomike e ushtarake, për të me Kinën, për të zhvilluar rivalite- elementë: as konflikt, as prepo- tregtare mes SHBA dhe Kinës, por të larta të rritjes ekonomike kin- dëmtuar pozicionin e rivalit të tin e ndarjen e fuqisë me SHBA. tencë, por as dhe lëshime, që do ta që do të jetë një luftë tregtare glo- eze, që këto dy vjetët e fundit kanë saj…, por pa përdorur si mjet kon- Megjithatë, Kina është shumë e dëmtonin Kinën ekonomikisht e bale, që do të cenojë të gjithë ekuil- qenë të ulëta. SHBA e ka kritikuar fliktin. Kina, sipas tij, punon me qartë se çfarë kërkon e ku synon politikisht. Kina është shfaqur ibrat që janë vendosur. Interesa të Kinën në qëndrimin e saj, që mban çdo mjet që vende të tjera të mbësh- të arrijë, por që tash duket se po mbështetëse e qartë e globalizmit rëndësishme ekonomike bëjnë monedhën e saj në nivel të ulët dhe tesin qëndrimet e saj dhe jo të reagon vërtet me përmbajtje, por edhe duke e parë atë në interes trysni bashkëpunimi. Dhe në fakt që e përdor atë në luftën tregtare SHBA. Ky zyrtar amerikan men- tashmë edhe duke demonstruar konkret për zhvillimet ekonomike mësohet se BE dhe Kina e men- me SHBA. Megjithatë, specialistët don se Kina është kërcënimi dhe forcën, në atë që tashmë njihet luf- të Kinës, por edhe për të fuqizuar dojnë në këtë situatë një harmo- mendojnë se, nëse monedha kineze sfida më e madhe globale me të cilën ta e vërtetë tregtare me SHBA. rolin e saj si superfuqi botërore në nizim kontributesh, me synimin e do të bjerë më shumë, kjo do të SHBA përballet. Madje, Collins Aktualisht, pjesë integrale e përm- zhvillimet ndërkombëtare. Ross modernizimit të rregullave të ndikojë negativisht në zhvillimin mendon se Kina ka krijuar një bajtjes së marrëdhënies SHBA- dhe He u fokusuan jo rastësisht te tregtisë botërore, për t’iu përshta- ekonomik të Kinës. konkurrencë me ne dhe atë që ne Kinë është lufta tregtare e nisur problemi i eksporteve, që prek tur politikës teknologjike dhe sub- Kjo luftë tregtare me SHBA ka përfaqësojmë, shumë më tepër se pas vendimit amerikan për ven- fitimet reciproke, por edhe ai që lid- vencioneve qeveritare, me synimin pluset dhe minuset e veta, sa i për- ç’mund dhe çfarë kanë mundësi të dosjen e tarifave, që nuk janë vetëm het me pronësinë intelektuale, ku që të mundësohet mbrojtja e mje- ket avancimit të strategjisë së bëjnë rusët. Ky argument mund të kundër Kinës, por edhe ndaj ale- SHBA ka akuza konkrete ndaj disit të tregtisë botërore. Duke Kinës për superfuqi botërore. ndihmojë të shpjegojë deri diku atëve europianë. SHBA e ka moti- Kinës. Duket se bisedimet kanë marrë parasysh edhe një luftë treg- Duke shfrytëzuar edhe grindjen edhe lëvizjen e hapjes së një dia- vuar lëvizjen e saj me synimin e qenë shumë të vështira, apo se nuk tare reale të SHBA me aleatët e vet komplekse të SHBA me BE, por logu e marrëdhënieje të re mes vendosjes së balancave të ekuilib- ka qenë efektiv ky takim, ku u duk euroatlantikë, Kina e përshkallë- edhe problematikën e brendshme SHBA dhe Rusisë, të inauguruar ruara në tregtinë mes tyre. se nuk u arrit asnjë dakordësim zon përgjegjësinë e SHBA, teksa e të BE, ngecien e avancimit të pro- në takimin e Helsinkit. Tani së fundi u mësua se pas një apo kompromis. Ky zhvillim dësh- akuzon se po i hap zjarr botës. jektit europian, Kina në proces ka Më 27 korrik 2018 22 - OPINION E diel 29 Korrik 2018

Opinioni i Ditës DASHI Mirësjellja juaj do të vlerëso- het. Shumë njerëz do të thonë gjëra shumë pozitive për ju, ndërsa pozicioni i parave do të përmirësohet më vonë gjatë Mandati i tij - mandat ditës. DEMI Natyra ju ka dhuruar inteligjencë të theksuar, por duhet ta përdor- ni atë si duhet. Personaliteti juaj i këndshëm do t’ju ndihmojnë të i gjithëkohshëm bëni miq të rinj dhe të përmirë- soni kontaktet. Do të ndiheni shumë energjikë.

Nga Rexhep Qosja BINJAKET Sot mos e shtyni veten në vështirë- (vijon nga faqja 1) si. Gjendja shëndetësore nuk është në formën më të mirë dhe patjetër ju ... i gjithëkohshëm në historinë nevojitet pak pushim. Ushtroni kujdes, mençuri dhe durim, teksa e popullit shqiptar: i gjithëkohs- merreni me njerëzit në punë. hëm me emrin e tij, me veprën e tij, me lavdinë e tij. Në jetën dhe në historinë e pop- GAFORJA ullit shqiptar, ai ishte i veçantë me Sjellja e ftohtë e një miku mund të të çdo gjë e me të gjitha. ofendojë. Përpiqu të ruani qetësinë. Ai e jetonte idealin e tij, ai e je- Eksploroni mundësi të reja investimi, tonte fjalën e tij, ai e jetonte gjithë por angazhoni veten vetëm pasi të keni studiuar qëndrueshmërinë e këtyre pro- veprën e tij. jekteve. Kërkoni ndihmën e familjes Ideali i tij, fjala e tij ishte, ësh- tuaj kur ndiheni të vetmuar. të dhe do të jetë përgjithmonë njëkohësisht ideal i kombit sh- LUANI qiptar, fjalë për kombin shqiptar. Herët, në rini ai u bë mësuesi Do ta kaloni kohën duke u marrë me sport për të ruajtur qëndrueshmërinë fiz- historik, politik, kulturor, ko- ike. Përkushtimi dhe puna e vështirë do mbëtar e moral i rinisë shqiptare të vihen re dhe do t’ju sjellin disa shpër- në Kosovë. blime financiare. Mos neglizhoni gjend- Ai u bë mësuesi i qëndrimit të jen shëndetësore të prindërve. drejtë, të papërkulshëm, të din- jitetshëm, që nuk e përkulnin VIRGJERESHA levërditë, premtimet, kërcënimet, burgjet. Ndjenja e urrejtjes mund të jetë e kush- tueshme. Kjo jo vetëm që minon fuqinë Ai u bë parathënësi i lirisë dhe tuaj të tolerancës, por edhe krijon një i pavarësisë së Kosovës. përçarje të përhershme në marrëdhënie. Ai u bë parathënësi i bashkim- Përmirësimi i financave është diçka e it kombëtar shqiptar. sigurt. Tregoni kujdes, sepse çdo gjykim i nxituar mund t’ju vërë nën presion. Idealin e madh të lirisë dhe pa- varësisë së Kosovës, ai e jetoi me PESHORJA 28 vjet burgje dhe me shumë përndjekje e krajata para dhe pas Përdorni terapinë e buzëqeshjes për të kuruar sëmundjen tuaj të zgjatur, burgjeve. pasi është antidoti më i mirë për të Dhe këto 28 vjet burgje dhe gjitha problemet. Mos vepro si skl- këto përndjekje e krajata u bënë lav në marrëdhënie dashurie. Mos dëshmi sipërore që të gjithëve - zbuloni informacione personale dhe bashkëkombësve dhe të huajve u konfidenciale. dëshmonin se Adem Demaçi po ia AKREPI dhuronte rininë, pjekurinë, pozua që të bëhej deputet i Kos- t’i lejonte të zhvatin Kosovën, ai me asgjë nuk e merituan! dhuntinë krijuese kësaj lirie dhe ovës, por nuk e lejuan kandidimin nuk do t’i lejonte të plaçkisin pa- Vepra jote mendore e morale, Merrni pjesë në aktivitete që janë emo- pavarësie të Kosovës. e tij as për deputet të Kuvendit të suritë e përbashkëta të Kosovës, ai veprimtaria jote politike ko- cionuese dhe ju relaksojnë. Kontrolloni Me këtë sakrificë madhështore Kosovës, ata që edhe për kandi- nuk do t’i lejonte të bëhen milion- mbëtare, lavdia jote historike, tendencën për ta jetuar jetën në maksi- dime vendosnin! erë duke përdorur e shpërdorur siç mum si të ishte dita e fundit, sepse kjo historike ai e dëshmoi burrërinë, burrëria jote, ecja jote gjithmonë ju bën të shpenzoni shumë para. Mos vendosmërinë, parimësinë poli- Popuj të tjerë, me tradita poli- po i shpërdorin postet politike e e dinjitetshme do të edukojnë ndërmerrni veprime të nxituara, për të tike e morale edhe kur doli prej tike, shtetërore e morale, i zgje- shtetërore të Kosovës shtetërisht gjithmonë rininë tonë dhe do ta cilat do të pendoheni më vonë. burgjeve. dhin senatorë apo deputetë të për- të privatizuar prej tyre. lëvizin përparueshëm historinë Sot kur Baca Adem u nda prej jetshëm figurat politike me meri- Dhe, ai nuk do t’i lejonte t’i sjell- shqiptare. SHIGJETARI ta të veçanta në historinë politike, nesh vetëm me trupin e tij e do renin Kosovës aq tragjikomedi poli- Ti ishe më shumë se kryetar i Kaloni më shumë kohë me fëmijët, sepse di të vetëpyetemi: ç’ka bëmë ne për kulturore e qytetëruese të tyre. tike, ekonomike, diplomatike, ko- Kosovës, ti ishe më shumë se kry- përqafimi i tyre i ngrohtë do t’ju largojë stres- të? Politikanët dhe shtetarët e Re- mbëtare e ndërkombëtare që po ia etar i Parlamentit të Kosovës, ti in. Është koha për të rivlerësuar pikat e Sot kur u nda vetëm me trup publikës Jugafrikane e bënë Nel- sjellin asaj sot! ishe më shumë se kryeministër i forta dhe planet tuaja të ardhshme. Përpiqu- son Mandelën figurë politike e ni të kaloni monotoninë që sjell martesa duke prej nesh e do rendi të vetëpyetemi Por, o çfarë ironie! Kosovës, ti ishe më shumë se min- u marrë me aktivitete frymëzuese. se çka bënë për të, ata që e sun- morale botërore, sepse ashtu e Ata që nuk e lejuan të bëhet as istër i Kosovës, ti ishe më shumë dojnë politikisht e shtetërisht Ko- meritonte Mandela dhe sepse ash- kryetar i Kosovës, as kryetar i Par- se deputet i Kosovës. BRICJAPI sovën sot? tu e donin interesat politike e sh- lamentit të Kosovës, as kryemi- E si të mos ishe?! Ti na dhurove Përgjigjet janë dëshpëruese! tetërore të asaj republike. nistër i Kosovës, as ministër i Ko- si trashëgim mospajtimin me push- Hiqni dorë nga kokëfortësia juaj për hir të Ata që edhe në ditët e luftës çlir- Por pushtetarët e sotëm të Kos- sovës, madje as deputet i Kosovës, timin, me çdo lloj pushtimi, me çdo lumturisë. Në dashuri duhet të tregoheni mirëk- imtare e vallëzonin vallen e paqes ovës nuk i lejuan Adem Demaçit ata dje mbajtën akademi për të në lloj pushtimi e nënshtrimi në të uptues dhe tolerant. Kjo gjë do të vlerësohet të bëhet as deputet katërvjeçar i sallën gati përgjysmë të zbrazët të nga partneri juaj. Sa u përket financave, bëni turpëruese nën dhunën dhe ter- cilin ishte dikur Kosova, por ti na kujdes me disa shpenzime, veçanërisht për rorin e regjimit serb i dhuruan Kuvendit të Kosovës! Parlamentit të Kosovës dhe ata dhurove si trashëgim edhe mospa- gjëra që nuk ju duhen. Bacës Adem mohime, denoncime, Pse? Pse e cenuan kështu Adem mbajtën fjalime në atë akademi jtimin me të gjitha të këqijat që përjashtime, fyerje! Demaçin dhe pse e cenuan kështu për të. cenojnë interesat e përgjithshme UJORI Ata të tjerët që pas luftës e Republikën e Kosovës. Ata shpallen tri ditë zie për të. shoqërore: mospajtimin me kor- bënë dhe po e bëjnë demokracinë Ata që nuk ia lejuan Adem De- Sot ata mbajtën edhe një aka- rupsionin, mospajtimin me nepo- Niveli juaj i energjisë do të jetë i lartë dhe duhet e Kosovës - demokraci rurale e maçit as tri minuta fjalë në Parla- demi për të, që e quajtën ceremoni tizmin, mospajtimin me zhvatjen ta përdorni për të përfunduar detyrat që keni private e privuan Bacën Adem mentin e Kosovës, ata që e privuan dhe e mbajtën në sheshin para Te- e pasurive të përbashkëta të Kos- lënë pas dore për një kohë të gjatë. Aftësia juaj prej të drejtës së tij sipërore që të për të mësuar gjëra të reja është e mrekul- prej çdo mundësie që të bëhej çka atrit Kombëtar të Kosovës, ku u ovës, mospajtimin me gënjeshtrat, lueshme. Në çështjet e taksave dhe siguri- para të gjithëve i takonte të bëhej: bëhej çka i takonte të bëhej në Ko- rreshtuan njëri pas tjetrit në mashtrimet dhe arrivizmet që e meve do të duhet kenë më shumë vëmendje. që të bëhej i pari i Madh i Kosovës. sovë, u frikësuan prej tij: prej radhë të parë për ta përdorur kanë mbuluar sot Kosovën. Nuk i lejuan të bëhej kryetar i etikës së tij politike e shtetërore, lavdinë e Bacës Adem për intere- Ti ishe dhe mbetesh ndjenja, PESHQIT Kosovës, nuk i lejuan të bëhej as prej burrërisë së tij, prej nderit të sat e tyre pushtetore. ndërgjegjja dhe mendja historike tij, prej vendosmërisë së tij, prej Familja pret shumë prej jush, gjë që kryetar i Kuvendit të Kosovës, Prehu i qetë në dheun e Kos- në çastet më të vështira të popul- mund t’ju irritojë. Do të dilni me ide të nuk i lejuan të bëhej as kryemi- parimësisë së tij, prej humanizmit ovës, Bacë i dashur! lit shqiptar. shkëlqyera të reja, që do të sjellin për- nistër i Kosovës, nuk i lejuan të të tij dhe u frikësuan sepse ai, Baca I privilegjove për të të nderuar Mandati yt është mandat i për- fitime financiare. Partneri do të ndih- bëhej as ministër i Kosovës! Prej Adem, nuk do t’i lejonte të bëjnë kështu të ndarë nga jeta ata që jetshëm në historinë e gjithë pop- monte në ndryshimin e jetës suaj. Në çka bënë e çka po bëjnë: ai nuk do punë mund të përjetoni një ndryshim ish-të burgosurve politikë u pro- këtë privilegj në asnjë mënyrë dhe ullit shqiptar. për mirë. E diel 29 Korrik 2018 ZBAVITJE - 23

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2) 39. Delon aktor. HORIZONTAL 37. Merrte fuqi nga toka. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 41. Në krye të armatës. 1. Një që pretendon të zgjidhet. 39. Eshtë vendi në bjeshkë. 42. Falur pa kufij. 9. Bursa pa kufij. 40. Janë krime të një killer-i. 11 12 13 14 15 16 43. Nuk di të tradhtojë. 12. Një tokë që fitohet 41. Mbyllin portat. 17 18 19 20 21 45. Qendër ditore. 13. Janë shpendë që krakarisin. 42. Mund të jenë fetare. 46. Inicialet e Duvall. 14. Kalohet në gjumë. 44. Kërkon një Taulanti. 22 23 24 47. I qetë ai i Shollohovit. 15. Gjysmë ditari. 46. I absurdit ai i Samuel Beckett. 48. Një është I Zi. 25 26 27 16. Gardner aktore. 47. Fitim pa kufij. 49. Oxa këngëtare. 17. Qëndrojnë mbi piedestal. 50. Fata e mbretit Artu 28 20. Të fundit në studim VERTIKAL 29 30 31 32 33 VERTIKAL 22. Janë aftësitë me telepati 2. Fatal pa ekstreme. 23. Kilmer aktor 3. Një peshë e pastër. 34 35 36 37 1. Eshtë tretës me zorrë. 25. Janë për plehra. 4. Pak dramatike. 38 39 40 2. Ishte muza e astronomisë. 26. Ai ekzekutiv tani është bashki. 5. Mbyllin një manastir. 4. Tre asa. 28. Kaluar në krye. 6. Jepen me motivacion. 41 42 43 44 5. Inicialet e Reitman regjisor. 30. Janë pa shenjtorë në desktop. 7. Kështu përfundon një uragan. 45 46 47 48 6. Janë tinguj. 31. Inicialet e Daudet. 8. Përpilojnë akte juridike të tillë. 8. Përfshijnë edhe karotat. 33. Një Baba përrallor. 9. Eshtë bekim... prifti. 49 50 9. Eshtë era pas Krishtit. 35. Mund të kthehen në mllef. 10. Kompozoi në Bolero të famshme. 10. Simon i Duran Duran. 11. Një S në USA. 12. Malet me Akonkagua. K A N D I D A T A N S U R S 13. Eshtë tregti me objekte të shenjta. HORIZONTAL 14. Një M në FMN. 1. Eshtë edhe ai i mëngjesit. 14. Një që beson kollaj. 15. Një vend si Katari. T E R R E N S O R R A T 15. Janë kodra rëre. 3. Një piktor si Ligabue. 18. Me të nxjerrin një metër. 17. Eshtë mnetalprerëse si torno. 7. Një thirrje me emra 19. Fundi i një fundi. N A T A K D I T A A V A 18. I bëjnë tekanjozët. 11. Në radhë të parë. 23. Lumë në SHBA. 13. Era e kafesë. 24. Një pjesë e marrëzisë. A O M O N U M E N T E T 19. Ndërmarrje Montimi Tiranë. 16. Eshtë nusja me vello. 21. Janë njëvendëshe në Formuloa 1. 26. Eshtë mistrec, qerrata. I M P A R A N O R MA L E 17. Lear që këndon Tumorrow. 27. Janë centralet si Chernobyl 24. Një publik si bar. 20. Një pjesë e nomenklaturës. 28. Child i Byron. V A L A K A Z A N E T A T S 27. Mund të jenë diesel të tilla. 21. Gjysmë rebusi. 30. Mbreti i elfëve. 28. Eahtëë brinjë në skuadër. 22. Ruhet nga polici. 31. Eshtë bas me katër tela. A K O M I T E T I A A K A E 29. Janë vegla. 23. Ai kapital është ekstrem. 33. Gjashtëdhjetë në orë 32. U hahet të martuarve. 25. Haan që qe trainer i yni. 35. Mbeten në fund. M I K O N A T E A D E A L I 34. Fundi i njëen fatziu 26. Eshtë operatori i Tv. 36. Falen pa fe. 35. Një teolog në xhami. 28. Janë shakaxhinj. I N A T E T A A W A N T E U 38. E dymbëdhjetë ajo e Shakespeare. 36. Ai i shtatë është kinemaja 29. Satelit i Jupiterit. 39. Argento aktore. 31. Janë pallto ushtarake. M A L O R I V R A S J E T 38. Një pjesë njohurive. 40. Opera e Verdit. 40. Verifikuar pjesërisht. 32. Cruise aktor. 43. Gjysmë borxhi. A T R I T E T M O T E R 34. Kryeqyteti i Libanit. 43. Kufizojnë tatimet. 44. Ente Ndërtimi Greke. 45. Fund janari. 37. Fundi i një filmi. 47. Fillojnë dobët. M A T E A T R I I A M I T I 38. Ka pasuri minerale. Gjeni ndryshimin SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

KRIPTOSKEME KRIPTOSKEME rgëtim Përgjigja e numrit të djeshëm A 12 16 1 12 9 2 16 12 I T F S T O P K P Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave filozofik 9 D 12 14 9 6 4 1 2 16 12 16 F I E R H A R P A - Kurrë mos ndjej keqardhje për 2 E 15 12 16 2 16 2 4 5 2 8 4 O F E K A S A I S atë që keni menduar për gruan E R A S M I P A K E T A T 6M 12 10 12 6 4 11 2 K O F A N A T I K E T L O R I S K U M A R I R tënde. Ajo ka menduar shumë U N I K S A N P S E më keq për ju. 4 15 7 1 4 11 12 15 8 12 A F E N O M E N A L E A AA M E S I M O R E G - Vetëm një në 1000 burra bëhet 6 12 11 4 10 12 8 16 2 16 16 4 R B M E R E M E T I M E T lider. Pjesa tjetër 999 ndjekin K A R A M E L E I R D E L I K A T E T V L A gratë. S A R A F E T R A C E R 16 5 12 5 2 6 4 16 16 4 1 K N A D A R R R O P I R A T I I M O L I N E - Një idiot mund të bëjë më M I G E N A A R E N A T shumë pyetje në një minutë 1 2 8 2 16 2 4 17 9 11 16 O I T A L I A R FJALEKRYQI (1) B E S E L E T E R T I A se sa dhjetë burra të mençur A T A E T A A S A K R A 16 16 16 2 5 5 2 10 12

mund të përgjigjen në një orë. F A E I K O N A T rgëtim filozofik rgëtim filozofik

rgëtim filozofik rgëtim filozofik N A T A R K R I T E M A rgëtim filozofik - Një njeri i mençur mëson shumë 4 9 2 16 1 5 12 8 6 4 16 I R T O T A L I T A R P A Z A R K A B I N E T P nga një budalla, dhe një

11 2 16 6 7 5 12 4 6 4 2

A A

I R O N M B E T I M R Z A A A budalla nuk mëson asgjë nga N A F D E N S H T T M E K E T E T E T R I O një i mençur. T A R T A R T O N I I O N 16 4 8 16 5 12 15 16 2 4 8 2 I T E R E E D E A P K T M T I T A N E T N N A K A S A M A R I T A N E S ○○○○○○○ E L I M A N E N E E D S H ○○○○○○○ ○○○○○○○ - Të pamartuarit dinë më shumë për gratë se sa të martuarit. - Banker: Ai që ju jep ombrellën e tij kur koha S S O L A N A K T E C E Nëse nuk dinin, do të ishin dhe ata të martuar. T U B O R G T U R U E R O S është me diell, dhe ua merr atë mbrapa, kur - Prindërit mund të japin këshilla të mira dhe të tregojnë rrugën fillon të bjerë shi. O D S A A L R E N D I N A FJALEKRYQI (2) hënie K A N N S A R A H U E P T e drejtë, por në finale formimi i karakterit të një personi - Një i mençur në mesin e të paditurve, është si PËRGJIGJET E FJALËKRYQEVE TË NUMRIT KALUAR E N D E K A T E T E R T I të mençura qëndron në duart e veta një vajzë e bukur në mes të të verbërve. 24 - REKLAME E diel 29 Korrik 2018