Kompresczasopismo Gminy Strzyżewice Egzemplarz Bezpłatny ISSN 1429-2769 Nr 4/2019 (171)

KompresCzasopismo Gminy Strzyżewice egzemplarz bezpłatny ISSN 1429-2769 Nr 4/2019 (171)

Aktywnie na Gminnym Święcie Plonów

Inwestycje w pełni Szkolimy młodych piłkarzy Ludzie i miejsca- gminne historie Starostowie Dożynek

Starostów dożynek, jak co roku, wybiera się spośród mieszkańców gminy. W tym roku przyjęto nową formułę, organizacja Dożynek przypadła wsi Borkowizna, która wybrała ze swego grona Starostów Dożynek tj. Panią Urszulę Budarz i Pana Adama Sagana.

miejscowej jednostki OSP, Koła Gospodyń Wiejskich i Stowarzyszenia „Razem-dla siebie”. Wraz ze swoim mężem Mariuszem są zawsze pomocni i chętni do działania.

STAROSTA DOŻYNEK - Pan Adam Sagan Pan Adam Sagan wraz z żoną Sylwią prowadzi od 2011 roku gospodarstwo rolne o po- wierzchni 120 ha w miejscowości Borkowizna, ukierunkowane na produkcję roślinną w tym uprawę zbóż, rzepaku, pszenżyta. Pan Adam ukończył Uniwersytet Przyrod- niczy w Lublinie. Jest ojcem dwóch synów. Wolny czas najchętniej spędza z rodziną. Gospodarstwo posiada tradycje rodzinne i wielopokoleniowe. Rodzina państwa Saganów stale moder- STAROŚCINA DOŻYNEK - Pani Urszula Bu- nizuje i rozbudowuje gospodarstwo, dyspo- darz wraz z mężem Mariuszem prowadzi od nuje nowoczesnym parkiem maszynowym, piętnastu lat 30- hektarowe gospodarstwo inwestycje finansowane są m.in. ze środków rolne w miejscowości Borkowizna ukierun- pomocowych Unii Europejskiej. kowane na produkcję roślinną. Gospodarstwo to od wielu lat wyróżnia W strukturze zasiewów dominują zboża, się wysoka produkcją, zarówno pszenicy jak rzepak ozimy. i rzepaku. Dobrze prowadzone gospodarstwo Pracę w gospodarstwie rolnym wzorowo to efekt nie tylko wieloletniej praktyki zawo- dzieli z obowiązkami gospodyni domowej. dowej, ale również stałego modernizowania Państwo Budarzowie mają troje dzieci. bazy maszynowej i upowszechniania nowych Pani Urszula jest absolwentką UMCS technologii uprawy. w Lublinie i spełnia również soje życiowe Od początku wejścia Polski do UE wła- powołanie pracując jako pedagog w Szkole ściciele gospodarstwa uczestniczyli we Podstawowej w Osmolicach. wszystkich możliwych dla swojego terenu Pani Urszula Budarz aktywnie angażuje się i charakteru produkcji programach, co umoż- również w przedsięwzięciach organizowanych liwia jego dynamiczny rozwój. na rzecz lokalnej społeczności, jest członkinią GW

Wydawca: Redagują: Druk: Centrum Kultury i Promocji Barbara Gąbka, Tomasz Hanaj, Comernet Sp. z o.o. Gminy Strzyżewice z.s w Piotrowicach Szczepan Kasiura, Łukasz Oleszko ul. Ceramiczna 24, 20-150 Lublin Redakcja: tel. 81 562-80-74 tel. 81 452 91 21, fax: 81 452 91 23 Piotrowice 94a, 23-107 Strzyżewice e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] tel. 81 562-80-74 www.comernet.pl e-mail: [email protected] nakład 1200 szt. www.ckip-piotrowice.eu. fb: facebook.com/ckip.piotrowice Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania artykułów i zmiany ich tytułów.

2 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice Aktualności Gminne Święto Plonów Strzyżewice 2019 „Dożynki to wyjątkowe i najważniejsze wydarzenie w życiu gminnej wspólnoty. To święto dziękczynienia Bogu za zebrane plony, manifestacja naszego przywiązania do tradycji, to jedyne w swoim rodzaju spotkanie, w którym, zgodnie z przesłaniem papieża św. Jan Pawła II oddajemy hołd spracowanym rękom polskiego rolnika.” Tymi słowami rozpoczęła swoje przemówienie Barbara Zdybel Wójt Gminy Strzyżewice, podczas tegorocznego Gminnego Święta Plonów, które odbyło się w niedzielę 1 września w Strzyżewicach.

Współorganizatorami dożynek byli Rada Przy bramie dożynkowej przybyłe dele- strukcyjno - Historyczna im. Płk. Tadeusza i Wójt Gminy, Urząd Gminy Strzyżewice, gacje witali: Barbara Zdybel – Wójt Gminy, Zieleniewskiego. Centrum Kultury i Promocji Gminy Strzy- Janusz Sagan – Przewodniczący Rady i Agata Wiersz cenionej w kręgach literackich żewice z/s w Piotrowicach, Gminna Biblio- Stelmach – Wiceprzewodnicząca Rady oraz poetki Urszuli Jarosz z Borkowizny „Sen teka Publiczna w Strzyżewicach, Ośrodek Marek Fila – sołtys wsi Borkowizna. Korowód o dolinie” zaprezentowała Pani Marta Biały. Pomocy Społecznej w Strzyżewicach oraz poprowadził druh Grzegorz Oleszko, za nim sołectwo Borkowizna. przemaszerowały poczty sztandarowe i de- Sen legacje jednostek OSP, szkół, kombatantów Jest łąka rozgrzana do zapachu miłości i harcerek oraz innych organizacji aktywnie cieniutkie smyczki świerszczy filharmonia nieba działających na terenie gminy. Bochen chleba R z e k a nieśli starostwie dożynek, mieszkańcy Borko- mały wodospad i drewniany mostek wizy: Urszula Budarz i Adam Sagan. W trakcie odległy głos kroków zaklęty dotyk stóp korowodu Pani Regina Wróbel z Osmolic dalej wierzby przysiadły maczugi sromotne Drugich odśpiewała piosenkę ludową. W tym nagłą delikatnością zwieńczone u głów roku swoje wieńce przygotowało 13 sołectw. dzikie bzy ciężkie duszne Gdy już wszyscy zajęli swoje miejsca tuż obok koniczynka Młodzieżowa Orkiestra Gminy Strzyżewice trawa miękka jak jedwab odegrała hymn państwowy. szorstki lecz dobry skrzyp Mszę świętą dziękczynną odprawił Ks. jeżyna owocami do września przenika Roman Bednarczyk, przy koncelebrze Ks. nabrzmiała i soczysta Krzysztofa Brodaczewskiego i pomocy Ks. ciernistej nocy szlif Kan Romana Łaski. przy wodzie nad groblami w miażdżącej obręczy wnyków 1 września był też dniem 80 rocznicy wy- w ciężkim nieznanym bólu umierał przyjaciel kot buchu Drugiej Wojny Światowej. Po oko- nad smutkiem przezroczysta ważka przemknęła cicho licznościowym wystąpieniu Pana Janusza a rozbawionym wróblom zawtórował kos Sagana – Przewodniczącego Rady Gminy Dobre dzieło człowieka który wskrzesił rzeczkę Strzyżewice minutą ciszy uczczono pamięć młodszą siostrę Bystrzycy wspomnienie młodych lat ofiar działań wojennych, a Magdalena Strę- w stawach pływają ryby i młyn działa jeszcze ciwilk zagrała na trąbce utwór: „Śpij kolego jeszcze nie opadł z żaren ostatnich ziaren ślad w ciemnym grobie”. Krótki odcinek drogi jak wyrwany z przeszłości Do obchodów rocznicy wybuchu wojny Krzyż – źródło zamyślenia tonie w piaszczystej mgle wpisali się swoją obecnością Strzyżewickie W s z y s t k o t o Towarzystwo Regionalne oraz Grupa Rekon- gdy odejdę bo tak być pewnie musi powróci kiedyś do mnie w najjaśniejszym śnie

Nr 4/2019 (171) 3 Aktualności

Starostowie dożynek przekazali bochen Kościelnej, DEE FREE ze Strzyżewic oraz za prezentowała wystawę militarną i szereg na ręce gospodarza ziemi strzyżewickiej Pani Zespół „Tak to My”. innych militarnych atrakcji. Dla najmłodszych Barbary Zdybel, która symbolicznie podzieliła Na stoisku Gminy Strzyżewice można było przewidziano szereg animacji oraz dmuchań- się nim z innymi mieszkańcami. wziąć udział w loterii „szczęśliwy traf” oraz ce. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się Wśród wielu gości byli m.in.: Poseł na Sejm wykonać spersonalizowaną przypinkę, obej- tez stoiska z ofertą sprzętu rolniczego: SIPMA RP Jan Łopata, radny Sejmiku Województwa rzeć wystawę laureatów konkursy „Piękna S.A. z Lublina oraz Agrio Plus z Niedrzwicy lubelskiego Marek Wojciechowski, Starosta wieś” oraz otrzymać najnowszą publikację Dużej. Piąta Piotrowicka Drużyna Harcerek Lubelski Zdzisław Antoń, Przewodniczący „Działalność artystyczna mieszkańców gminy „Szlak” ZHR na swoim stoisku zapraszała Rady Powiatu Lubelskiego Krzysztof Chmieli, Strzyżewice”. Podczas festynu swoje stoiska do współpracy i częstowała własnoręcznie Dyrektor Lubelskiej Agencji Wspierania Przed- zaprezentowali: Lokalna Grupa Działania upieczonymi ciasteczkami. siębiorczości Magdalena Flilipek-Sobczak. „Kraina Wokół Lublina”, Strzyżewickie Towa- Szczególne podziękowania należą się Po części oficjalnej, przemówieniach i wrę- rzystwo Regionalne, KRUS oddział Bychawa, sponsorom tegorocznych dożynek, tj. Pie- czeniach nagród w konkursie „Piękna wieś” Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa z Lubli- karni – Ciastkarni Kuna z Żabiej Woli, Przed- przyszedł czas na część artystyczną. Na sce- na, Dom Pomocy Społecznej w Kiełczewicach siębiorstwu Handlowemu MAR-JOLA Mariola nie prezentowali się kolejno: Młodzieżowa Maryjskich, Piekarnia - Ciastkarnia Małgorza- i Tomasz Widerlik, KEMAR s.c. z Piotrowic, Orkiestra Dęta Gminy Strzyżewice, Zespół ta i Grzegorz Kuna z Żabiej Woli, ZSR CKP Zakładowi Kamieniarskiemu DIATRAK s.c. Śpiewaczy „Majdaniacy” z Majdanu Oblesz- z Pszczelej Woli. Polski Związek Łowiecki Adam Cnota, Firmie Dyś s.c. z Mętowa oraz cze, Zespół Pieśni i Tańca APIS z Pszczelej Koło Łowieckie nr 25 UROCZYSKO w swo- Markowi Zającowi z Piotrowic. Woli, Dzienny Dom Seniora Senior + z Pio- im namiocie przygotowało m.in. myśliwski /EB/ trowic, Dom Pomocy Społecznej z Kiełczewic poczęstunek. Grupa Rekonstrukcyjno – Hi- Maryjskich, Zespół Swojacy z Niedrzwicy storyczna im. płk. Tadeusza Zieleniewskiego

4 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice Aktualności Konkurs wieńców dożynkowych

tradycyjnych I m przyznano Kajetanówce, II Warto podkreślić, że przygotowanie m - Piotrowicom, III m wieńcowi z Pawłowa. wieńca dożynkowego to trudne zadanie, Natomiast w kategorii wieńców współcze- wymagające cierpliwości, misternego wy- snych I m otrzymały Osmolice Drugie, II m konania i nierzadko pracy zespołowej. Wień- Borkowizna a III m – Osmolice Pierwsze. Po- ce dożynkowe to prawdziwe dzieła sztuki, zostałe wieńce delegacji z Bystrzycy Nowej, wzbudzające podziw i zachwyt. Cieszy fakt, Bystrzycy Starej, Dębszczyzny, Iżyc, Kiełczewic że w naszej Gminie są jeszcze osoby, które Górnych, Strzyżewic, Koła Gospodyń Wiejskich kultywują tradycje wicia dożynkowych wień- z Kiełczewic Górnych otrzymały wyróżnienia. ców a w przyszłości, miejmy nadzieję, będą Wieńce, które zdobyły I miejsca w swoich mogli przekazać ją kolejnym pokoleniom. kategoriach reprezentowały Gminę Strzyże- /B. G/ wice podczas Dożynek Powiatowych w Ra- dawcu, w dniu 8 września br.

Dożynki, to jedno z najważniejszych do- rocznych wydarzeń na polskiej wsi. To rów- nież tradycyjne podziękowanie za plony, które dzięki ciężkiej pracy rolników urodziła ziemia. Nieodzownym elementem święta plonów jest „Konkurs na najładniejszy wieniec dożyn- kowy”. Podczas tegorocznych uroczystości dożynkowych w Strzyżewicach do konkursu zgłoszono 13 wieńców. Komisja w skład której wchodzili przedstawiciele sołectw przyznała następujące nagrody i wyróżnienia: w kategorii wieńców

Aktywne stoisko Specjalne „swoje” stoisko wiejskie jako współorganizator dożynek miało sołectwo Borkowizna. Grupa mieszkańców mocno zaan- gażowanych w/w wymienione przedsięwzięcie to członkinie KGW „Borowianki” i członkowie Stowarzyszenia Ludzi Aktywnych „RAZEM dla SIEBIE” w Borkowiźnie. Z doświadczenia wiadomo, iż przygotowanie wystawy wymaga ogromnego wysiłku zarówno przed jak i w dniu święta plonów. Sołectwo stanęło na wysokości zadania i na miarę swoich możliwości udeko- rowało swoje stoisko. Mieszkańcy zaprezentowali krótką historię wsi „Borkowizna na starej fotografii”. Panie z KGW „Borowianki” miały niepowtarzalną możliwość pokazania swoich pięknych i ciekawych prac rękodzielniczych / serwety, wyszywane obrazy koralikami czy też dekoracji świątecznych/. Dodatkowy wystrój stanowiła specjalna sceneria w stylu wiejskim przed stoiskiem. Wykonały wystawę płodów nalne np. jabłeczniki, kasiarze, kapuściarze czy sołectwo cieszyło się ogromnym zaintereso- rolnych, owoców, warzyw i kwiatów. Pośród też serowce. Wielkim powodzeniem cieszyły waniem. Delegacja sołectwa spędziła niemal tego można było skosztować pyszności przy- się kiszone ogórki i chleb ze smalczykiem. całe święto plonów na swoim stoisku aby gotowanych przez sołectwo. Z tegorocznej Bezpośrednio z kuchni polowej serwowano pokazać walory swojego Sołectwa. mąki upieczone zostały różnorakie ciasta regio- przepyszny bigos. Stoisko przygotowane przez /Janusz Sagan/

Nr 4/2019 (171) 5 Aktualności OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Strzyżewice z dnia 3 września 2019 roku

Na podstawie art. 16 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 684 i 1504) Wójt Gminy Strzyżewice podaje do wiadomości wyborców informację o numerach oraz granicach obwodów głosowania, wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych oraz możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 13 października 2019 r.:

Nr obwodu Granice obwodu głosowania Siedziba obwodowej komisji do samodzielnej egzystencji, o zaliczeniu głosowania wyborczej do I grupy inwalidów, o zaliczeniu do II grupy inwalidów, a także osoby о stałej albo 1 Polanówka, Pszczela Wola, Publiczna Szkoła Podstawowa długotrwałej niezdolności do pracy w go- Żabia Wola Żabia Wola 77, 23-107 Strzyżewice spodarstwie rolnym, którym przysługuje 2 Osmolice Pierwsze, Osmolice Drugie Publiczna Szkoła Podstawowa zasiłek pielęgnacyjny. Osmolice Pierwsze 160, 23-107 Strzyżewice Zamiar głosowania korespondencyjnego Lokal dostosowany do potrzeb powinien zostać zgłoszony do Komisarza wyborców niepełnosprawnych Wyborczego w Lublinie I najpóźniej do dnia 3 Iżyce, Piotrowice Centrum Kultury i Promocji 30 września 2019 r. Gminy Strzyżewice- Dworek, Piotrowice 94, Głosować przez pełnomocnika mogą 23-107 Strzyżewice wyborcy którzy najpóźniej w dniu głosowania Lokal dostosowany do potrzeb ukończą 75 lat lub posiadający orzeczenie wyborców niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu nie- pełnosprawności, w rozumieniu ustawy z dnia 4 Bystrzyca Nowa, Bystrzyca Stara, Publiczna Szkoła Podstawowa 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej Kajetanówka Bystrzyca Stara 89, i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełno- 23-107 Strzyżewice sprawnych, w tym także wyborcy posiadający 5 Franciszków, Pawłówek, Strzyżewi- Urząd Gminy orzeczenie organu rentowego o: całkowitej ce, Dębina, Dębszczyzna, Pawłów Strzyżewice 109, 23-107 Strzyżewice niezdolności do pracy i niezdolności do samo- Lokal dostosowany do potrzeb dzielnej egzystencji, całkowitej niezdolności wyborców niepełnosprawnych do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, o zaliczeniu do I grupy inwalidów, 6 Kiełczewice Dolne, Kolonia Kiełcze- Publiczna Szkoła Podstawowa o zaliczeniu do II grupy inwalidów, a także wice Dolne w Strzyżewicach-Rechcie osoby o stałej albo długotrwałej niezdolności Strzyżewice 13, 23-107 do pracy w gospodarstwie rolnym, którym Strzyżewice przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. 7 Borkowizna, Kiełczewice Górne, Publiczna Szkoła Podstawowa Wniosek o sporządzenie aktu pełno- Kiełczewice Maryjskie, Kiełczewice Kiełczewice Górne 41, mocnictwa powinien zostać złożony do Pierwsze 23-107 Strzyżewice Wójta Gminy Strzyżewice najpóźniej do Lokal dostosowany do potrzeb dnia 4 października 2019 r. wyborców niepełnosprawnych Głosowanie w lokalach wyborczych Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub odbywać się będzie w dniu 13 października 00 00 umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. 2019 r. od godz. 7 do godz. 21 . o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o: całkowitej niezdolności do pracy Wójt Gminy Strzyżewice i niezdolności do samodzielnej egzystencji, całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności /-/ Barbara Zdybel

Wybory do Izb Rolniczych

W dniu 28 lipca br. odbyły się wybory do Rady Powiatowej Lubelskiej Izby Rolniczej w okręgu wyborczym nr 108 w Strzyżewi- cach. W głosowaniu udział wzięło 139 osób spośród 3773 uprawnionych do głosowania. Gminę Strzyżewice w Radzie Powiatowej Lubelskiej Izby Rolniczej przez okres 4 lat reprezentować będą:

1. Grzegorz Ciołek 2. Antoni Skrabucha

Izba pełni funkcje samorządu rolniczego, ma działać na rzecz rozwiązywania problemów rolników i reprezentować ich interesy. Izby rolnicze wpływają na kształtowanie polityki rolnej i uczestniczą w jej realizacji. W związku z powyższym, należy oczekiwać, że wybrani delegaci posiadający wiedzę i doświadczenie potrafią reprezentować rolników i sprostają ich oczekiwaniom, czego im i sobie życzymy. GW

6 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice z życia gminy Gmina Strzyżewice na Dożynkach Wojewódzkich

W niedziele 8 września 2019r. w pod- lubelskim Radawcu odbyły się dożynki wojewódzkie. Jak co roku na placu lot- niska rozpoczął się tradycyjny obrzęd dziękczynny za plony wraz z mszą świętą .

Dożynki Wojewódzkie rozpoczął korowód wieńców dożynkowych. Przedstawiciele po- wiatów i gmin z całego województwa przeszli przez bramę dożynkową, witani przez gospodarzy tegorocznych dożynek: Wojewodę Lubelskiego Przemysława Czarnka, Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiar- skiego oraz Starostę Powiatu Lubelskiego Zdzisława Antonia. W dożynkowych korowodzie, Gminę Strzy- żewice reprezentowali: Wójt Gminy Pani Barbara Zdybel, Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Pani Agata Stelmach, Radni Gminy – Pani Agata Przech, Pan Antoni Kawałek, Pan Paweł Kijek, Skarbnik Gminy Pani Justyna Pasierkiewicz, Dyrektor Centrum Kultury i Promocji Gminy Strzyżewice w Piotrowicach Pan Tomasz Hanaj, Panie z Koła Gospodyń Wiejskich ,,Borowianki”, Sołtysi wsi Pawłów Pani Halina Krawczyk. W barwnym korowodzie uczestniczyli również Sołtys wsi Kajetanówka Pan Grzegorz Kępowicz i sołtys wsi Osmolic Drugich Pani Anna Dębińska z przedstawicielami swoich miejscowości, niosący piękne wieńce dożynkowe, które reprezentowały naszą Gminę w konkursie na najpiękniejsze wieńce tradycyjne oraz współczesne. Podczas mszy dożynkowej, śpiewając psalm, zaprezentowała się mieszkanka naszej Gminy, a jednocześnie Radna, Pani Regina Wróbel. Po raz kolejny Gmina Strzyżewice miała okazję wystawienia swojego stoiska promo- cyjnego, na którym odwiedzający mogli skosz- tować wypieków i potraw przygotowanych przez gospodynie z Koła Gospodyń Wiejskich ,,BOROWIANKI” oraz Koła Gospodyń Wiej- skich ,,Na Iżycach”. Mogli również podziwiać rękodzieła wykonane przez Panią Katarzynę Sagan oraz Panie ze Stowarzyszenia Kobiet Aktywnych ,,Ale Babki”. Dodatkowo na naszym stoisku pojawiły się przysmaki przygotowane przez Panie ze wsi Kajetanówka oraz wypieki z Piekarni – Ciastkarni KUNA z Żabiej Woli. Gminne stoisko cieszyło się dużym zainteresowaniem. Za zaangażowanie i udział w uroczystości serdecznie dziękujemy. /D.P./

Nr 4/2019 (171) 7 z życia gminy Rozstrzygnięto konkurs na najpiękniejszą posesję Gminy Strzyżewice w 2019 roku

Jak co roku w okresie wakacyjnym komisja II miejsce Marta Gnat, Pawłów konkursowa powołana przez Wójta Gminy Strzyżewice dokonywała przeglądu posesji zgłoszonych do konkursu „Piękna Wieś” na najpiękniejszą posesję w Gminie Strzyżewice. Do konkursu przystąpiło 10 nieruchomości, a każda z nich odznaczała się szczególną ory- ginalnością, dbałością o detale oraz porząd- kiem. Członkowie komisji konkursowej byli pod ogromnym wrażeniem, jak wielki wkład I miejsce pracy w utrzymanie swoich ogrodów wnoszą Katarzyna Dziadosz, Osmolice Pierwsze ich właściciele. Nie lada problemem było, aby wybrać tylko trzy najładniejsze posesje. Po dokładnej weryfikacji i ocenie wszystkich zgłoszonych do konkursu nieruchomości, uhonorowano nagrodami pieniężnymi trzech laureatów, których ogrody zachwycają es- tetyką, różnorodnością i pięknem. Pierwsze miejsce otrzymała Pani Katarzyna Dziadosz, której nieruchomość położona w miejsco- wości Osmolice Pierwsze urzeka doskonałą II miejsce Marta Gnat, Pawłów aranżacją ogrodu oraz bogactwem roślinności. Na drugim miejscu znalazła się posesja Pani Marty Gnat z Pawłowa. Natomiast trzecie miejsce przyznano Państwu Marcie i Dariu- szowi Kryk z Kiełczewic Górnych. Pozostałe I miejsce Katarzyna Dziadosz, Osmolice Pierwsze zgłoszone do konkursu nieruchomości także olśniewają i zachwycają dbałością o estetykę, bujnością zieleni, różnorodnością gatunków. Zwycięzcom i uczestnikom konkursu serdecznie gratulujemy pięknie urządzonych i zadba- nych ogrodów. Wszystkich zainteresowanych przyszłoroczną edycją konkursu zachęcamy, by już dziś zaczęli ukwiecać swoje posesje. A. Janiszewska

III miejsce Marta i Dariusz Kryk, Kiełczewice Górne I miejsce Katarzyna Dziadosz, Osmolice Pierwsze

I miejsce I miejsce III miejsce Katarzyna Dziadosz, Osmolice Pierwsze Katarzyna Dziadosz, Osmolice Pierwsze Marta i Dariusz Kryk, Kiełczewice Górne

8 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice z życia gminy

Jesteśmy młodym stowarzyszeniem, które działa od lutego 2019 roku. Głów- nym celem, jaki postawiliśmy przed Razem dla Borko… sobą, jest chęć podjęcia próby integracji mieszkańców Borkowizny i okolicznych miejscowości. Jak to bywa zawsze na początku – mieliśmy pod tzw. „górkę”. Pojawiło się mnóstwo wątpliwości po co, czego my i co najważniejsze nie mieliśmy żadnych środków finansowych. Wszystko to nie napawało nas optymizmem. Jednak po namyśle i wsparciu życzliwych nam osób postanowiliśmy założyć stowarzyszenie zwykłe pod nazwą Stowarzyszenie Ludzi Aktywnych „RAZEM dla SIEBIE” w Borkowiźnie. Decydującym bodźcem do powstania stowarzyszenia była informacja o możliwości uzyskania środków finansowych od instytucji wspierających organizacje pozarządowe. Wybór padł na FIO Lubelskie Lokalnie. Czasu na złożenie wniosku było jak na lekarstwo czyli mało. Szybka decyzja, burza mózgów i pojawiło się kilka wariantów. Ostatecznie złożyliśmy wniosek o doposażenie mającej powstać w ramach funduszu sołeckiego al- 28 lipca 2019 roku. Współorganizatorami tego wizny. Jak się okazało impreza cieszyła się tany integracyjnej w Borkowiźnie. Projekt pt. wydarzenia byli: Koło Gospodyń Wiejskich wysokim zainteresowaniem mieszkańców „Doposażenie młodej organizacji „RAZEM dla „Borowianki” w Borkowiźnie, Sołtys i Rada i nie tylko, bo przybyło na nią około 200 SIEBIE” uzyskał akceptację komisji i pozyska- Sołecka w Borkowiźnie oraz OSP Kiełczewice osób. Liczne atrakcje i niezwykła integracja liśmy dofinansowanie w maksymalnej kwocie Maryjskie. Główną atrakcją tego dnia był sprawiły, że ten festyn bez wątpienia na długo 5 tys. złotych. Przewidywał on zakup sprzętu przemarsz i koncert Młodzieżowej Orkiestry zapadnie w pamięci wszystkich uczestników. niezbędnego do właściwego przebiegu imprez Dętej Gminy Strzyżewice. Ponadto na ten W miejscu tym należy wspomnieć, że integracyjnych oraz promocję działalności dzień przygotowano quiz wiedzy historycz- w międzyczasie nasze stowarzyszenie było naszego stowarzyszenia w czasie festynu no-geograficznej pt.„Moja mała Ojczyzna”, współorganizatorem kilku już przedsięwzięć integracyjnego „RAZEM dla SIEBIE”. występy młodych lokalnych wokalistów oraz integracyjnych naszą lokalną społeczność. Dzięki funduszom uzyskanym w ramach konkursy i zabawy sportowe „na wesoło” dla Wszystko miało swój początek w chwili roz- programu „Lubelskie Lokalnie – Mikrodotacje dzieci i dorosłych. Goście mogli odwiedzić poczęcia budowy altany integracyjnej. Po FIO 3” finansowanego ze środków Programu punkt gastronomiczny, w którym można było jej postawieniu – tu słowa uznania i podzię- Funduszu Inicjatyw Obywatelskich udało skosztować tradycyjnych polskich potraw, kowania dla naszego mieszkańca Wojciech nam się zakupić sprzęt do altany integra- które były tego dnia oferowane za darmo. Macieląga za szybkie i precyzyjne wykonanie cyjnej tj. grill gazowy, sprzęt nagłaśniający, Słodkie pyszności, tradycyjny bigos i natural- zadania – w dniu 14 czerwca odbył się spływ zestaw stołów i ławek oraz wykonaliśmy ne napoje orzeźwiające przygotowały panie kajakowy rzeką Bystrzyca na trasie Osmoli- baner stowarzyszenia. Wszystko to miało z KGW „Borowianki” w Borkowiźnie. Z całą ce-Prawiedniki. W spływie udział wzięło 19 swój debiut w trakcie festynu integracyjnego pewnością nie pożałował ten, kto przyszedł osób. Po jego zakończeniu spotkaliśmy się „RAZEM dla SIEBIE”, który odbył się w dniu tego dnia na festyn integracyjny do Borko- w naszej „Altance” w celu dalszej integracji.

Nr 4/2019 (171) 9 z życia gminy

Nie spoczywając na laurach, idąc za ciosem Następnie współorganizowaliśmy wcześniej podjęliśmy następne wyzwanie jakim był rajd wspomniany festyn integracyjny dla miesz- rowerowy „Szlakiem miejsc pamięci I wojny kańców Borkowizny, okolicznych miejscowości światowej”. Długość rajdu wyniosła ponad i gości „RAZEM dla SIEBIE”. Integrujemy się 25 km i uczestniczyło w nim 14 osób. Kolejną nie tylko w Borkowiźnie. Dowodem tego jest okazją do wzajemnego i lepszego poznania się wyjazd – po wcześniejszych konsultacjach – 12 był mecz o „kratkę” sołtysa Borkowizny, któ- osób w dniach 14-18 sierpnia na zwiedzanie na- remu patronowało hasło „Nie siedź w domu! szych gór do Zakopanego. Był czas na chodzenie Przyjdź na mecz!” I tym razem niezawiedli nas po górach, udział w koncertach na Gubałówce mieszkańcy i sympatycy. W czasie tego spo- i oczywiście na integrację. Niestety czas w mi- tkania, w sumie naliczyliśmy ponad 50 osób. łym towarzystwie upływa jakoś szybciej. Z gór wróciliśmy z postanowieniem, że w roku przy- szłym powrócimy tam, ale w innym terminie. Oczywiście nie zabrakło nas podczas naszych gminnych dożynek w Strzyżewicach w dniu 01 września. W czasie tegorocznego Gminne- go Święta Plonów, wspólnie z mieszkańcami Borkowizny, KGW „Borowianki” i Radą Sołecką przygotowaliśmy stoisko promujące naszą wieś. Podsumowując, należy stwierdzić, że nasze stowarzyszenie dzięki realizacji projektu pt. „Doposażenie młodej organizacji „RAZEM dla SIEBIE” finansowanemu przez „Lubelskie Lokalnie – Mikrodotacje FIO 3” wystartowało mocno. Wierzymy, że dalej będzie się nam darzyło, tak jak do tej pory, tym bardziej, że już przystępujemy do kolejnych działań i być może następnych projektów. Nasze działania możecie śledzić na bieżąco, znajdując nas na Fb/Razem dla Borko. Janusz Sagan

Spotkanie sołtysów z terenu LGD „Kraina wokół Lublina” W niedzielę 7 lipca w miejscowości Kępa Borzechowska gm. Borzechów spotkali kacyjnych, charytatywnych itp. Zaprezento- się sołtysi z terenu LGD „Kraina wokół Lublina”. Gminę Strzyżewice reprezentowała wanych zostało 18 inicjatyw. Zgłoszone przez Wójt Gminy Barbara Zdybel oraz liczna grupa – 18 sołtysów. sołtysów projekty wzięły udział w „Konkursie na najciekawszą inicjatywę zrealizowaną przez Drugie miejsce dla sołectwa Dębszczyzna w konkursie sołectwo działające na obszarze LGD „Kraina „Dobrych praktyk”. wokół Lublina”. Komisja konkursowa wybrała najciekawsze inicjatywy. Gratulujemy sołec- W pierwszej części spotkania, która dotyczyła „Dobrych praktyk” w realizacji inicjatyw twu Dębszczyzna, które za realizację pro- oddolnych w sołectwach na terenie powiatu lubelskiego zaprezentowane zostały osiągnięcia jektu: „Jak drzewiej bywało – od ziarenka do sołectw dotyczące wydarzeń kulturalnych, patriotycznych, integracyjnych, sportowych, edu- bochenka - Dębszczyzna” zajęło II miejsce. Po konkursowych emocjach uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z aktualnymi informacjami związanymi z rolniczym han- dlem detalicznym. Druga część spotkania mia- ła charakter pikniku. Było szereg konkursów, część artystyczna oraz porady na stoiskach informacyjnych: LGD „Kraina wokół Lublina” oraz LODR w Końskowoli. Miła atmosfera spotkania sprzyjała integracji i wymianie doświadczeń. Spotkanie „Dobre praktyki” w realizacji inicjatyw oddolnych w sołectwach na terenie powiatu lubelskiego organizowane było przez: Sekretariat Regionalny KSOW Województwa Lubelskiego. /EB/

10 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice z życia gminy Aktywne Lato w Stowarzyszeniu Kobiet Aktywnych W tegoroczne wakacje dzięki współpracy lemoniada umilały nam czas. Wszystko jak z Gminą Strzyżewice mieliśmy możliwość zor- w prawdziwym kinie. Projekcja odbyła się przy ganizowania półkolonii. Były to dwa bardzo Szkole Podstawowej im. Zofii i Juliusza Stad- aktywne tygodnie pełne uśmiechów, nowych nickich w Osmolicach Pierwszych. Ten wieczór aktywności i doświadczeń. Pierwszy dzień z pewnością będziemy wspominać z uśmie- rozpoczęliśmy od ustalenia kodeksu- naj- chem. Dziękujemy za pomoc w organizacji ważniejszym punktem zawartym w nim była Centrum Kultury i Promocji w Piotrowicach. dobra zabawa! Tak, oczywiście to podstawa- Zajęcia na parku linowym Fabryka Zabawy o zasadach fair-play każdy oczywiście pamięta pozwoliły nam zintegrować całą grupę a w i zna je już od przedszkola. Jednym z ważniej- międzyczasie Pan Marcin uczył nas podstaw szych warsztatów była nauka chodzenia po żonglowania. Przez całe 2 tygodnie towarzy- taśmie-czyli slack-line. Każdy kto był chociaż szyły nam zabawy z chustą animacyjną, tunele raz na Carnivalu Sztukmistrzów wie co mam animacyjne, gry i zabawy kuglarskie które na myśli. Nie była to łatwa sprawa ale dzięki nauczyły nas wzajemnego zaufania i nowych pomocy pana Marcina mogliśmy doskonalić aktywności. Na koniec trenowaliśmy face się w tej dziedzinie przez 1,5 tygodnia. Na painting- czyli malowanie twarzy. Dzieciaki koniec udało się niektórym przejść całą taśmę wykonały super makijaże po których przy- bez asekuracji. Stworzyliśmy własne Slimy. szedł czas na pożegnanie z Aktywnym Latem. Początkowo miały to być jednorazowe zajęcia Najlepszym podsumowaniem naszych ale slimy tak nas wciągnęły że, koniecznie codziennych spotkań było to że… ,,Widzi- musieliśmy to powtórzyć! my się za rok’’- więc tego się trzymamy! Kino Letnie pod chmurką, było naszą wi- Do zobaczenia! sienką na torcie. Wata cukrowa, pop corn oraz Patrycja Boryca

Nr 4/2019 (171) 11 inwestycje Rozbudowa sieci wodociągowej w Żabiej Woli

Dnia 9 sierpnia br. w Lubelskim Centrum Konferencyjnym w Lublinie odbyło się uroczy- ste wręczenie 38. umów w ramach Działania 6.4 Gospodarka wodno – ściekowa Regional- nego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020. Łączna kwota przyznanego dofinansowania ze środków UE w tym konkursie wyniosła blisko 84 mln zł. Pani Barbara Zdybel – Wójt Gminy Strzyże- wice odebrała z rąk Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego umowę o dofinansowanie realizacji projektu pn. „Roz- budowa sieci wodociągowej w Żabiej Woli”. Celem realizacji inwestycji będzie poprawa objęcie mieszkańców Gminy Strzyżewice Zakres rzeczowy projektu obejmuje bu- stanu środowiska naturalnego, czystości wód nowoczesnym, zbiorczym systemem wo- dowę oraz rozbudowę sieci wodociągowej i gleby oraz dostosowanie gospodarki wodnej dociągowym. w Żabiej Woli na łącznej długości 2 539 m. Gminy Strzyżewice do wymagań Polski i Unii Ponadto wykonany zostanie serwis inter- Europejskiej, a tym samym przyczynienie się Wartość kosztorysowa projektu: 713 109,90 zł netowy do obsługi klienta umożliwiający do realizacji celów polityki ekologicznej Unii Koszty kwalifikowalne: 579 764,14 zł dokonywanie transakcji on-line oraz wyko- Europejskiej, tj. ochrony, zachowania i po- Kwota dofinansowania: 492 799,51 zł rzystanie serwisu internetowego lub innych prawy jakości środowiska, ochrony zdrowia Wkład własny: 220 310,39 zł narzędzi ICT w celu oceny poziomu satysfakcji ludzkiego oraz oszczędnego i racjonalnego Wioletta Mucha użytkowników z otrzymanych usług. wykorzystania zasobów naturalnych poprzez

Oświetlenie drogowe Są pieniądze na drogi

w Polanówce Gmina Strzyżewice z Funduszu Dróg Samorządowych otrzymała dotacje na Z końcem sierpnia br. został włączony do realizację trzech inwestycji drogowych. sieci kolejny odcinek oświetlenia drogowego W ramach uzyskanego dofinansowania w Polanówce, tym samym został zrealizowa- w latach 2019 – 2020 wykonane zo- ny cały projekt budowy oświetlenia, który staną następujące zadania: podzielony był na dwa etapy. Ogółem zamon- • Przebudowa drogi gminnej towano w ciągu drogi gminnej nr 107124 L nr 107130L na odcinku od km w kierunku lasu 60 opraw, z czego 28 w tym 0+353 do km 1+348 w miejsco- roku za kwotę 81 124,97 zł. wości Bystrzyca Nowa Grzegorz Wrona Koszt całkowity: 980 541,01 zł. Kwota dotacji: 686 378,00 zł. Wkład własny: 294 163,01 zł. • Przebudowa drogi gminnej nr NOWE TABLICE SOŁECKIE 112486L w Żabiej Woli na odcinku 950 m W lipcu i sierpniu b.r. we wszystkich 21-jeden miejscowościach gminy zostały zamon- Koszt całkowity: 1 158 928,46 zł. towane nowe informacyjne tablice sołeckie, które zastąpiły stare tablice informacyjne. Kwota dotacji: 811 249,00 zł. Wkład własny: 347 679,46 zł. Jest to kolejny krok zmierzający do poprawy wizerunku gminy, przy jednoczesnym za- • Przebudowa drogi gminnej nr dbaniu o zabezpieczenie potrzeb mieszkańców. Nowe tablice są praktyczne i estetyczne. 107139L w Borkowiźnie i Kolonii Kiełczewice Dolne na odcinku Co ciekawe, tablice sołeckie są ogólnodostępne – co oznacza, że obok wiadomości 915,76 m urzędowych mogę się na nich pojawiać również ogłoszenia innego typu, np. zaproszenia, Koszt całkowity: 1 042 418,70 zł. reklamy czy plakaty wyborcze. Kwota dotacji: 729 693,00 zł. Tablice zostały wykonane przez Spółdzielnię Socjalną P.W. ,,EMAUS” z Krężnicy Jarej Wkład własny: 312 725,70 zł. na łączną kwotę 20 369,54 zł brutto. Dominika Pidek Wioletta Mucha

12 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice inwestycje Trwają roboty na czterech odcinkach dróg gminnych

W okresie letnim trwały roboty budowlane na trzech drogach gminnych w Borkowiźnie, Strzyżewicach i Dębszczyźnie. W lipcu zakończyła się przebudowa drogi gminnej nr 112510L w Borkowiźnie na łącznym odcinku 558 m i szerokości jezdni 3,0 m, dofinansowana częściowo ze środków MSWiA w kwocie 92 680,00 zł na utwardzenie wąwozu lessowego na odcinku 230 m. Wartość wszystkich robót wyniosła 294 237,27 zł Droga gminna nr 112510L w Borkowiźnie We wrześniu oddane do użytku zostaną przebudowane drogi: 1. nr 107134L w Strzyżewicach na łącznym odcinku 503 m o sze- rokości jezdni 4,50 m, z dwoma skrzyżowaniami z drogą po- wiatową Strzyżewice – Zakrzówek, częściowo dofinansowana ze środków MSWiA w kwocie 273 107,00 zł na utwardzenie wąwozów lessowych na odcinku 378 m. Wartość wszystkich robót wyniosła 489 725,72 zł. 2. nr 107136L w Dębinie i Dębszczyźnie na odcinku 995 m o szero- kości jezdni 4,50 m. Inwestycja dofinansowana jest z Funduszu Dróg Samorządowych dotacją w kwocie 295 843,00 zł. Wartość robót wyniosła 613 119,40 zł. Ogłoszone zostały przetargi na „Przebudowę drogi gminnej nr 107130L na odcinku od km 0+353 do km 1+348 w miejscowości Bystrzyca Nowa, Droga gminna nr 107134L w Strzyżewicach gm. Strzyżewice” oraz „Rozbudowę sieci wodociągowej w Żabiej Woli”. Planujemy zakończenie obu robót do końca listopada bieżącego roku. W połowie sierpnia rozpoczęły się roboty przy Adaptacji budynku na potrzeby świetlicy wiejskiej w Osmolicach Pierwszych. Koszt robót wyniesie 794 000,00 zł. Termin zakończenia robót zaplanowany na połowę 2020 roku. Pod koniec sierpnia przekazano wykonawcy plac budowy inwestycji „Modernizacja drogi gminnej nr 112485L (działki nr ewid. 490,509) na odcinku od km 0+955 do km 1+605 w miejscowości Żabia Wola, gm. Strzyżewice”. Koszt robót budowlanych wyniesie 336 566,72 zł, w tym 90 tysięcy złotych będzie pochodziło z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych. Termin zakończenia robót zaplanowany jest na drugą połowę października. Justyna Pruś Droga gminna nr 107136L w Dębszczyźnie

KORNIK – nowy zakup

Gmina Strzyżewice zakupiła rębak do gałęzi RTH-25K KORNIK napędzane dwucylindrowym ( V- Twin) silnikiem spalinowym KOH- LER CH730 służący do utrzymania terenów zieleni tj. dróg, placów, skwerów a w szczególności przy przycinaniu oraz wycinaniu drzew i karczowaniu krzewów. Urządzenia zamontowane jest na przyczepie przystosowanej do trakcji wolnobieżnej z zaczepem 2” Rębak uzbro- jony jest w dwa noże tnące oraz przeciw nóż. Materiał pobierany jest przez dwie rolki napędzane silnikami hydraulicznymi. Układ hy- drauliczny posiada wbudowany manualny regulator przepływu oleju przez co istnieje możliwość płynnej regulacji prędkości obrotowej wałków pobierających materiał. Zastosowany rozdzielacz umożliwia takie sterowanie silnikami hydraulicznymi, aby rolki pobierały lub wydawały ( np. w przypadku zakleszczenia) materiał ( tzw. rewers). osłony zgodne z obowiązującymi obecnie normami dla tego typu maszyn. Cena zakupionego rębaka wynosiła 31 000,00 zł. Jest to idealne urządzenie do utylizacji gałęzi i produkcji zrębków Urządzenia to pozwali skuteczniej wykorzystać ścięte gałęzie opałowych. Parametry techniczne: - Silnik: KOHLER CH730, Silnik oraz inne zdrewniałe fragmenty roślin, znacząco ułatwi i przy- 2 cylindrowy, benzynowy, chłodzony powietrzem - Max. średnica śpieszy prace porządkowe a przede wszystkim ogranicza koszty podawanego materiału- do 150 mm (np. gałąź 10cm wraz z odrostami związane z ich transportem i utylizacją. lub wiązki drobnych gałęzi). Rębak posiada w standardzie obrotowy (360 stopni) wyrzutnik zrębki z regulowaną przesłoną oraz pełne Grzegorz Wrona

Nr 4/2019 (171) 13 oświata

Wyniki egzaminu gimnazjalnego Nasi nauczyciele i egzaminu ósmoklasisty w 2019 roku podnoszą swoje

W tym roku egzamin gimnazjalny odbył się po raz ostatni. Był on podsumowaniem kwalifikacje wiedzy uczniów, którą nabyli przez trzy lata gimnazjum. Zgodnie z wprowadzoną Przepisy prawa oświatowego prze- reformą od 1 września 2019 roku gimnazja przestaną istnieć w systemie edukacji. widują 4 stopnie awansu zawodowego Również w tym roku po raz pierwszy w historii odbył się egzamin ósmoklasisty. nauczycieli t. j.: Konieczność jego przeprowadzenia pojawiła się wraz z wprowadzonymi zmianami w edukacji 1. nauczyciel stażysta i przedłużeniem nauki w szkołach podstawowych z 6 do 8 klas, likwidując tym samym gimnazja. 2. nauczyciel kontraktowy Od roku 2020 będzie obowiązywał wyłącznie egzamin ósmoklasisty. 3. nauczyciel mianowany 4. nauczyciel dyplomowany. TAB. I. Średnie wyniki w procentach - EGZAMIN GIMNAZJALNY Osoba nieposiadająca stopnia awansu zawodowego z dniem nawiązania sto- sunku pracy w szkole uzyskuje stopień nauczyciela stażysty. Natomiast kolejne stopnie uzyskuje się po odbyciu odpowied- niego stażu, a następnie zdaniu egzaminu przed komisją egzaminacyjną bądź uzy- skaniu akceptacji komisji kwalifikacyjnej. Średni % uzyskanych punktów Język polski Historia i wiedza o społeczeństwie Matematyka Przedmioty przyrodnicze Język angielski - poziom podstawowy Język angielski -poziom rozszerzony W tym roku o awans na stopień nauczy- POLSKA 63 59 43 49 68 53 ciela mianowanego ubiegało się czworo POLSKA – wieś 61 66 39 46 59 42 nauczycieli: Województwo lubelskie 64 59 42 49 66 50 Paulina Cymerman nauczyciel języka angielskiego w Publicznej Szkole Podsta- Powiat lubelski 66 58 42 47 61 44 wowej w Strzyżewicach-Rechcie, Iwona Gmina Strzyżewice 69 59 40 45 59 41 Korniak nauczyciel religii w Publicznej Gimnazjum Bystrzyca Stara 68 56 38 44 55 39 Szkole Podstawowej w Kiełczewicach Gór- nych, Małgorzata Hajdarowicz nauczyciel Gimnazjum Pszczela Wola 70 61 43 47 65 44 historii w Publicznej Szkole Podstawowej Gimnazjum Niedrzwica Duża 64 57 36 46 60 44 w Żabiej Woli oraz Marzena Słowikowska Gimnazjum Bychawa, ul. Szkolna 63 53 43 45 58 40 - nauczyciel wspomagający w Publicznej Szkole Podstawowej w Bystrzycy Starej. Gimnazjum Bychawa, ul. Piłsudskiego 63 56 48 45 54 36 12 lipca b. r. w Urzędzie Gminy w Strzyże- Gimnazjum Mętów 71 59 43 48 71 58 wicach odbyły się egzaminy - zakończone Gimnazjum Krężnica Jara 65 55 40 46 62 43 pozytywnie. Następnie 13 lipca b. r. Pani Wójt – Barbara Zdybel uroczyście wrę- Gimnazjum Zakrzówek 61 61 46 51 70 54 czyła nauczycielom akta nadania stopnia awansu zawodowego. TAB. II. Średnie wyniki w procentach- EGZAMIN ÓSMOKLASISTY Również w okresie wakacyjnym odbyły się egzaminy na stopień nauczyciela dy- plomowanego. Poniżej nauczyciele, którzy w tym roku ten stopień uzyskali: • Pani Magda Spozowska-Wąsik - nauczyciel w Publicznej Szkole Podsta-

Średni % uzyskanych punktów Język polski Matematyka Język angielski wowej w Bystrzycy Starej, POLSKA 63 45 59 • Pan Michał Kyć - nauczyciel w Publicz- nej Szkole Podstawowej w Bystrzy- POLSKA – wieś 62 42 52 cy Starej, Województwo lubelskie 64 44 56 • Pani Marzena Jóźwicka - nauczyciel Powiat lubelski 64 46 57 w Publicznej Szkole Podstawowej w Strzyżewicach-Rechcie, Gmina Strzyżewice 68 46 58 • Pani Barbara Prajsner-Hurbańczuk – Publiczna Szkoła Podstawowa w Bystrzycy Starej 68 45 63 nauczyciel w Publicznej Szkole Pod- Publiczna Szkoła Podstawowa w Kiełczewicach Górnych 67 40 41 stawowej w Żabiej Woli, • Pani Agnieszka Kaproń - nauczyciel Publiczna Szkoła Podstawowa w Osmolicach Pierwszych 61 29 54 w Publicznej Szkole Podstawowej Publiczna Szkoła Podstawowa w Strzyżewicach - Rechcie 67 56 52 w Żabiej Woli, Publiczna Szkoła Podstawowa w Żabiej Woli 78 54 73 • Pani Aneta Tomasik - nauczyciel w Pu- blicznej Szkole Podstawowej w Ża- Gmina Niedrzwica Duża 62 46 60 biej Woli. Gmina Głusk 63 49 61 Gmina Bychawa 65 47 49 Wszystkim serdecznie gratulujemy.

Gmina Zakrzówek 63 42 50 B. Szymula

14 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport Akademia Footbolisty otwiera oddział w gminie Strzyżewice!!!

Akademia Footbolisty Strzyżewice ogłasza nabór dla dzieci z roczników 2013 i 2014. Zapraszamy wszystkich chętnych na otwarte zajęcia pokazowe w Piotrowicach i Pszczelej Woli. Zajęcia odbywają się w każdą środę września o godz. 17:00 boisko w Pszczelej Woli oraz w każdy piątek września o godz. 17:00 hala w ZSTR w Piotrowicach.

Prowadzimy również nabory uzupełniające do roczników 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 i 2012. Zapisy oraz szczegółowe informacje pod numerem tel. 722 343 178 – Robert Ka- zubski, 507 241 676 - Sylwester Lis

Sylwester Lis Rocznik 2010 wraz z rodzicami podczas Finału Finałów w Mistrzostwach Deichmanna w Wałbrzychu. VI miejsce na ponad 1700 drużyn z całego kraju. Akademia Piłkarska Piotrowice Od września w naszej Gminie działa • odpowiedni dobór zajęć do wieku rozwo- Akademia Piłkarska Piotrowice korzysta Akademia Piłkarska Piotrowice. Przy jowego dzieci z obiektów na terenie Gminy Strzyżewice: wsparciu GLKS POM – Iskra Piotrowice W naszej Akademii początkowo chce- • Stadion w Piotrowicach my skupić się na szkoleniu dzieci w wieku • Orlik oraz hala sportowa w Bystrzycy postanowiliśmy rozpocząć zajęcia rucho- przedszkolnym by jak najlepiej przygotować Starej we dla najmłodszych urodzonych w latach młodych adeptów piłki nożnej do specjali- • Hala sportowa w ZSTR w Piotrowicach 2013/2014 oraz młoszych. stycznego treningu.

Głównym założeniem Akademii Piłkarskiej Piotrowice jest rozwijanie i szerzenie pasji sportowych oraz zapewnienie harmonijnego rozwoju psychofizycznego dzieciom w wieku wczesnoszkolnym poprzez ich udział w zor- ganizowanych zajęciach piłkarskich. Stosu- jąc formy gier i zabaw chcemy stopniowo wprowadzać młodych adeptów w tajniki piłki nożnej i przyszłego specjalistycznego treningu. Zajęcia w naszej akademii to nie tylko rozwój koordynacji ruchowej, inteli- gencji przestrzennej czy techniki piłkarskiej to przede wszystkim indywidualne podejście do każdego dziecka, brak presji na wynik i dobra zabawa. Nasze priorytety to: • dostarczanie radości i satysfakcji poprzez gry i zabawy • wychowanie w duchu zdrowej rywalizacji (fair play) • opanowanie podstaw umiejętności tech- nicznych z zakresu gry w piłkę nożną • wszechstronna stymulację cech moto- rycznych (szybkość, koordynacja ruchowa, gibkość)

Nr 4/2019 (171) 15 kultura i sport Od Mokrej do Bolonii

1 września 1939 roku to początek długej drogi polskiego żołnierza tułacza do ostatecz- nego zwycięstwa nad butną i arogancką armią niemiecką. Sam początek, wojna obronna, był bohaterski i tragiczny w skutkach. Bohater- ski, bo żołnierz polski wielokrotnie stawiał skuteczny opór liczniejszej i lepiej uzbrojonej armi niemiec-kiej. Bitwa pod Mokrą – pierw- sza bitwa, w której brali udział Strzyżewi- czanie (Franciszek Markiewicz s. Józe-fa, Michał Paluch s. Józefa, Mieczysław Środek s. Walentego, Władysław Trzciński s. Jana), obrona Helu (kpr. Franciszek Cyrankiewcz syn Andrzeja, plut. Władysław Wójcik syn Jana), bitwa pod Iłżą (ppor. Adam Andrzej Marian Łoś, szer. Stefan Baran syn Józefa, st. szer. Jan Boczek syn Antoniego, szer. Edward Budzi-łowicz syn Ignacego, szer. Zygmunt Flis syn Marcina, szer. Władysław Frankiewicz s. Szczepana, szer. Adolf Furtak syn Antoniego, szer. Władysław Grabowski, szer. Bolesław Kołtun s. Waleriana, szer. Stanisław Kosidło syn Franciszka, szer. Jan Bolesław Kostrzewski s. Feliksa, ppor. Ma- rian Mendryk, szer. Stanisław Pawlak syn Andrzeja, kpr. Włodzimierz Pytlak syn Ka- rola, szer. Bronisław Rak syn Andrzeja, st. szer. Stani-sław Szymański syn Wincentego, ppor. rez. Paweł Walczak s. Michała), bój pod Przyłękiem (Zygmunt Ad-amczyk), bój pod Ożarowem (Stanisław Mazur syn Jana, Bolesław Chyży syn Władysława - poległ), obrona Pabianic (ppor. rez. Wacław Kręglicki s. Pawła) to przykłady dzielnej, bohaterskiej postawy polskiego żołnie-rza, który mimo przewagi wroga nie ustępował w boju i za- dawał mu ciężkie straty.

Natomiast setki tysięcy poległych żołnie- rzy i cywili, setki tysięcy przetrzymywanych w niemieckich obozach jenieckich, setki ty- siecy uwięzionych w łagrach na Ukrainie i Syberii, dziesiątki tysięcy zamordowanych w lasch katyńskich, to obraz tragedii wrze- śniowych żołnierzy. Wielu żołnierzy po rozbiciu ich oddziałów powróciło do domu, a duża część rozbitej Armii Polskiej zdołała przedostać się do Wę- gier i Rumunii. Przetrzymywani w obozach internowania obmyślali sposoby wydo-stania się na wolność i włączenia do dalszej walki z Niemcami. Jedni różnymi drogami, najczę- ściej przez „zielo-ną granicę” przedostali się do Francji i tu podjęli walkę u boku żołnierzy francuskich, w polskich dywizjach piechoty, wojskach pancernych (por. Edmund Pytlak) i w eskadrach lotnictwa myśliwskiego (por. pil. Jan Jakubowski). Po kapitulacji Francji, kto mógł ewakuował się do Wielkiej Brytanii, a część skierowana została na Bliski Wschód do Syrii i Palestyny.

16 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport

Władysław Trzciński (z prawej) Bolesław Chyży

Inna grupa internowanych w Rumunii i na Węgrzech odpłynęła z rumuńskich portów wprost do Palestyny. Tu spośród wszystkich przybyłych żołnierzy polskich utworzona została Samodzielna Brygada Strzelców Karpac-kich (wachm. Mieczysław Drelich, Zdzisław Matacz). Brygada po okresie przeszkolenia została skierowana do walki z koalicją hitlerowską. W okresie 21.08 – 24.12.1941 brała udział w obronie Tobruku i walkach w Cyrenajce. „... towarzystwa dotrzymywały nam wier- nie szczury i pustynne pchły, które otrzyma- liśmy w spadku po Hindu-sach, po których przyjęliśmy stanowiska bojowe, mimo to, że spędziłem tam ponad sto dni i tyleż ciemnych nocy niewiele widziałem, gdyż ze statku, którym dowieziono nas do Tobruku wyłado- waliśmy się nocą, na patrole chodziliśmy też tylko nocami, cóż więc można było zobaczyć? W dzień siedzieliśmy pod skałami albo wypo- czywaliśmy w schronach po nieprzespanych Bolesław Przybyła (z lewej) w czasie kampanii włoskiej nocach. Unikając wychodzenia na zewnątrz, by nie oberwać serii czy odłamka pocisku ar- tyleryjskiego”. W 1942 r. Brygada została przetrans- i oddziałów przyby-łych ze Związku Ra- Najbardziej spektakularnym sukcesem portowana do Iraku. dzieckiego utworzona została Armia Polska 2. Korpusu Polskiego podczas kampanii „...W maju pułk znalazł się w Baba Gur na Wschodzie. W skład tej armi wchodzi 2. włoskiej było zdobycie 18 maja 1944 r. Gur, co po arabsku miało oznaczać „dno pie- Korpus Polski, którego podstawę stanowią twierdzy Monte Cassino, broniącej dostępu kła”, w rejonie Kirkuku warunki klimatyczne 3. Dywizja Strzelców Karpackich (powstała do centralnej części Półwyspu Apenińskie- niewiele odbiegały od tej nazwy. Upały pano- na bazie Samodzielnej Brygady Strzelców go. Po zwycięskiej bitwie, w pierwszych wały tam potworne, że wprost piekliśmy się Karpackich) i 5. Kresowa Dywizja Piechoty. dniach czerwca 1944 r. 2. Korpus Polski żywcem, temperatury osiągały 50 st.C, a do Dowódcą zostaje gen. Władysław An- otrzymał zadanie jak najszybszego ścigania tego nasz obóz leżał obok rafinerii nafty „. ders. Po okresie przeszkolenia w sierpniu nieprzyjaciela. W czasie działań w Apeni- W tym czasie, przez Morze Kaspijskie 1943 r. Armia Polska na Wscho-dzie zostaje nie Emiliańskim, jesienią 1944 r., zginął na ziemie Iranu, przybyła z kazachskich przetransportowana do Palestyny i Syrii. Bolesław Przybyła. Pościg zakończył się stepów, sformowana spośród ukraińskich W grudniu 1943 roku rozpoczyna się zdobyciem Bolonii . i syberyjskich łagierników, często żołnierzy przemieszczanie ok. 50 tys. Żołnierzy 2. „wrześniowych” (Aleksander Gałkiewicz, Korpusu Polskiego do Włoch. Armia do- /STR/ Stanisław Krzyżanek, Bolesław Przybyła, Aleksander Sprawka, Andrzej Weremko, tychczasowych tułaczy miała włączyć się Stanisław Włoch, Antoni Wójcik, Jan Żak do walk na terenie Włoch. Dnia 26.01.1944 • Kursywą pisane fragmenty wspomnień i Stefan Nalepa - zmarł w Iranie z powodu r. 2. Korpus Polski wszedł w skład 8. Armii Mieczysława Drelicha – Antkowiak J. i Drelich choroby), armia gen. Andersa. Brytyjskiej. Po krótkiej koncentracji jed- Mieczysław – „Na wzburzonych falach życia”, We wrześniu 1942 roku z połączenia Sa- nostki polskie przesunęły się nad rzekę wyd. Specialty Press Ply. Ltd., Hobart – modzielnej Brygady Strzelców Karpackich Sangro zajmując pozycje obronne. Tasmania

Nr 4/2019 (171) 17 kultura i sport WAKACJE Z ORKIESTRĄ 2019 Okres przedwakacyjny i wakacje były dla Młodzieżowej Orkiestry Dętej gminy Strzyżewice czasem wytężonej pracy ale i także zasłużonego wypoczynku.

Młodzieżowa Orkiestra Dęta gminy Strzyżewice uświetniała wiele uroczystości i imprez na terenie naszej gminy jak rów- nież poza jej granicami. Na początku maja otrzymaliśmy okazję wystąpić na Majówce Maryjnej w Strzyżewicach-Rechcie, gdzie zagraliśmy koncert o tematyce patriotycz- nej. 19 maja zostaliśmy zaproszeni przez zaprzyjaźnioną orkiestrę gminy Mełgiew aby wraz z nimi świętować ich 20-lecie istnienia. Następnie podczas Pikniku Ekologicznego w Żabiej Woli mieliśmy przyjemność zagrać koncert dla zgromadzonej publiczności. 9 czerwca jak co roku w Bychawie odbyła się już XXII Międzynarodowa Gala Orkiestr Dę- tych. Nasi nowi członkowie mieli okazję po raz pierwszy uczestniczyć w przeglądzie, a atmosfera i temperatura powietrza były Podczas występów zaprezentowało się 9 szeni przez proboszcza Prałata dr. Edmunda naprawdę gorąca! W kolejnym tygodniu, tj. 16 orkiestr z terenu naszego województwa. Skalskiego o zagranie koncertu dla parafian. czerwca wzięliśmy udział w Roztoczańskim Pod koniec lipca mieliśmy okazję zagrania Kolejnego dnia zagraliśmy kolejny koncert Przeglądzie Orkiestr Dętych im. Jana Sochy dla naszych najbliższych – mieszkańców podczas mszy św. ku czci św. Charabela w Zwierzyńcu. Podczas imprezy orkiestra mo- Borkowizny i Kiełczewic. Orkiestra uświetniła w Bazylice NMP Królowej Polski w Gdy- gła zaprezentować się podczas przemarszu ulicami miasta a następnie wykonać piękny swoim przemarszem i koncertem otwarcie ni. Owacjom i zachwytom nie było końca! koncert przyjęty gromkimi brawami. Następ- altany integracyjnej w Borkowiźnie, powstałej Podczas wakacyjnego pobytu nad morzem nie 22 czerwca gościliśmy w Piotrowicach, z inicjatywy mieszkańców wsi Borkowizna. mieliśmy okazję zwiedzić wiele ciekawych koncertując podczas obchodów Nocy Świę- Po tak wzmożonym wysiłku należał się miejsc oraz uczestniczyć w ciekawych wy- tojańskiej. Kolejnym festiwalem, w którym nam zasłużony wypoczynek. W tym roku darzeniach. Już pierwszego dnia pobytu obej- braliśmy udział, był XVII Międzypowiato- orkiestra wyruszyła na podbój polskiego rzeliśmy pokaz podniebnych akrobacji – Red wy Festiwal Orkiestr Dętych w Polichnie. morza. 3 sierpnia udaliśmy się pociągiem Bull Konkurs Lotów. Zwiedziliśmy również Dzieci i młodzież mogła sprawdzić swoją do Gdyni. Po nieprzespanej nocy, o godz. Akwarium Gdyńskie oraz Muzeum Marynarki wytrzymałość podczas długiego przemarszu 10.00 w niedzielę uświetniliśmy mszę św. Wojennej. Ciekawym doświadczeniem było połączonego z wykonywaniem utworów w Parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej dla nas zejście na pokład ORP ,,Błyskawica” z kościoła parafialnego na stadion sportowy. Polski w Gdyni. Po mszy zostaliśmy popro- oraz statku szkoleniowego ,,Dar Pomorza”.

18 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport

a następnie udaliśmy się na III Poniatowskie Spotkania Młodzieżowych Orkiestr Dętych. Oczywiście nie zabrakło nas podczas naszych gminnych dożynek w Strzyżewicach. Swoje tourne zakończyliśmy w Chodlu, również na dożynkach. Ten rok dla orkiestry jest czasem prze- łomu i pewnego powrotu na właściwe tory. Życzymy sobie aby przyszły rok był jeszcze intensywniejszy i ciekawszy. Przy okazji na- mawiamy dzieci i młodzież z terenu naszej gminy do wchodzenia w nasze szeregi bo na- prawdę warto – dla zdobywania unikatowych umiejętności gry na instrumencie ale także dla ciekawych wyjazdów, miłej atmosfery i fajnej koleżeńskiej zabawy. Zapraszamy i czekamy właśnie na Ciebie …!!! Kinga Sagan-Krusińska

CKIP - nowy sezon już za chwilę!

Wakacje zleciały z prędkością światła. Jeszcze niedawno przygo- towywaliśmy zakończenie sezonu Jednak naszym ,,gwoździem programu” tej nocną wsiedliśmy szczęśliwi do pociągu aby artystycznego, a tu już za chwilę wycieczki był rejs statkiem ,,AGAT” na pół- nad ranem przywitać się z naszymi bliskimi na rozpoczniemy następny! Już nie wysep helski. Podczas morskiej wyprawy stacji PKP w Lublinie. Wyjazd ten był chyba możemy się doczekać momentu, dzięki uprzejmości pana kapitana mogliśmy jednym z najbardziej szalonych jakie do tej w którym w murach CKiP znów zagrać dla podróżujących z nami gości. Było pory przeżyliśmy. Dzieci, młodzież i dorośli zagości gwar, rozmowy, śmiechy to niesamowite przeżycie dla każdego z nas, członkowie orkiestry mieli okazję do integra- i krzyki Uczestników zajęć. na pewno zapadnie nam na długo w pamięć, cji, wspólnej zabawy i nauki samodzielności. choć bujało a wiatr próbował porwać nuty. Podróż pociągiem, przemieszczanie się komu- Na Helu zwiedziliśmy fokarium, gdzie nasze nikacją miejską oraz koncerty w nietypowych W tym roku oprócz stałych i do- polskie foki szare zaprezentowały swoje miejscach zbliżyły nas wszystkich. brze znanych form, mamy dla Was kilka nowych propozycji - Klub małego umiejętności podczas pokazowego karmienia. Po powrocie z wojaży już 18 sierpnia wzię- odkrywcy oraz robotykę. W klubie Oczywiście nie zabrakło nas na plażach – liśmy udział w dożynkach gminy Jabłonna, dzieci powyżej 4 roku życia będą miały w Gdyni, w Sopocie i na Helu. Ostatniego dnia gdzie graliśmy podczas mszy świętej oraz okazję do poznawania procesów i zja- odwiedziliśmy słynne sopockie molo, latarnię daliśmy krótki koncert podczas części arty- wisk występujących w otaczającym morską oraz znaleźliśmy chwilę czasu na stycznej. 25 sierpnia swoją grą uświetniliśmy nas środowisku oraz przeprowadzać zakup upragnionych pamiątek. Późną godziną mszę odpustową w kościele w Żabiej Woli doświadczenia zarówno chemiczne, jak i fizyczne. Robotyka zaś oparta będzie na pracy z klockami LEGO WeDo lub EV3, elementach programowania oraz zasad konstrukcji i budowy robotów. Na te zajęcia zapraszamy dzieci, które ukończyły już 5 rok życia. Oczywiście nadal pozostajemy przy ostatnich formach aktywności, które zagościły w rozkładzie zajęć przez ostatnie miesiące, czyli pracowni krawieckiej oraz Baby Blues. Gorąco zachęcamy do udziału w tych zajęciach również w nadchodzącym sezonie artystycznym. A zapisanie się na wybrane zajęcia zajmie Wam tylko minutę! Wystar- czy, że wejdziecie na naszą stronę internetową www.ckip-piotrowice. eu i wypełnicie dostępny tam formu- larz zgłoszeniowy! Do zobaczenia!

Nr 4/2019 (171) 19 kultura i sport „Garść wspomnień o piotrowickiej chlubie…” rozmowa z Tadeuszem Betiukiem, wieloletnim dyrektorem POM Piotrowice

Nowa era w dziejach POM Piotrowice roz- polityczne spowodowały poczęła się wraz z objęciem przez Pana sta- utratę dotychczasowej po- nowiska dyrektora. Został Pan przeniesiony zycji i roli POM-ów. Władze służbowo ze stanowiska dyrektora POM państwowe nie wiedziały co Gozdów w powiecie hrubieszowskim do POM z tymi jednostkami zrobić, Piotrowice, jako młody, niespełna 28 – let- więc otrzymały osobowość ni dyrektor… prawną i stały się przed- Miałem już pewne doświadczenie, po- siębiorstwami pracującymi nieważ wcześniej spotkał mnie ten zaszczyt na własny rozrachunek. bycia dyrektorem. Ogólnie swoją pracę Skończyło się finansowanie rozpocząłem na praktyce w Państwowym z budżetu państwa. Przed Gospodarstwie Rolnym. Już w 1951 r. za- kierownictwem i załogami cząłem pierwszą pracę w POM-ie w Sielcu POM stanął nie lada pro- (jako agronom rejonowy), niedaleko mojej blem – znalezienie nowych rodzinnej miejscowości. Następnie praco- możliwości pracy i zarob- wałem w Gościeradowie (powiat kraśnicki); kowania. Aby przetrwać, w Okopach (powiat chełmski), gdzie byłem podejmowano się różnych starszym agronomem. Praktycznie całe swoje zajęć, np. wywozu drewna życie spędziłem w Ośrodkach Maszynowych. z lasu, transportu materia- W tamtym czasie panowała zasada „karu- łów budowlanych na drogi. zeli stanowisk” – nikt nie mógł być długo W Piotrowicach skupowano w jednym miejscu i na jednym stanowisku, nawet jabłka od rolników ponieważ źle się to kojarzyło. Ludzie ciągle i wywożono na zachód. byli przerzucani, mnie również to nie omijało. Zadaniem kierownictwa, W 1953 r. w przedsiębiorstwie w Okopach w tym także dyrektora, było zwolniono całe kierownictwo, a mnie powo- zatem działanie uwzględ- łano na dyrektora. Próbowano oddelegować niające panujące warunki mnie ponownie do Sielca, jednak z uwagi na i nową rolę POM-ów w rol- bliskie sąsiedztwo i znajomości w tamtym nictwie. Z dotychczasowych przedsiębiorstwie nie chciałem podjąć tam zajęć wykonywanych przez dzie chyliły się ku upadkowi. W warsztacie pracy. Poszukano mi innego przydziału i tak przedsiębiorstwo pozostały prace związane było centralne ogrzewanie, doprowadzono trafiłem do Gozdowa (powiat hrubieszow- z chemizacją rolnictwa (opryski pól, sadów, bieżącą wodę i linię energetyczną. Dojazd ski) na stanowisko dyrektora. Pracowało mi budynków gospodarskich wapnem). Nowa sy- do przedsiębiorstwa był z każdej strony, się tam dosyć dobrze, jednak w moim życiu tuacja POM-u wymogła i na mnie konieczność nie było też stałej portierni, ani ogrodzenia. prywatnym doszło do tragicznego zdarze- przeorganizowania koncepcji prowadzenia Po objęciu stanowiska dyrektora w pierw- nia, dlatego też chciałem opuścić to miejsce przedsiębiorstwa. Na miejsce tygodniowych, szej kolejności zająłem się ogrodzeniem. i zmienić pracę. Proponowano mi inne sta- protokołowanych nasiadówek kierownictwa, O wyborze materiału można było zapomnieć, nowiska, jednak dyrekcja Zjednoczenia nie wprowadziłem zasadę tzw. „operatywek”. więc jedyne czym dysponowaliśmy to drut wyraziła zgody i oddelegowano mnie do POM Każdego dnia w godzinach porannych spo- kolczasty. Najważniejsze było ogrodzenie par- Piotrowice, na co przystałem. tykałem się z kierownikami oraz szefami ku, a następnie zakładu. Później zająłem się różnych działów i ustalaliśmy plan działania. wytyczeniem drogi, co również nie było łatwą Jak wspomina Pan pierwsze dni w Piotro- Z kolei z załogą spotykałem się gdy zaszła kwestią. Konieczne stało się wybudowanie wicach? taka potrzeba, informując ich o wszystkich stałej portierni, ale jak zawsze kłopot był Z uśmiechem na twarzy wspominam za- rzeczach, które miały miejsce w zakładzie. z materiałami. Nie miałem tzw. „przydziału” skoczenie i zdziwienie pracowników, kiedy Członków kadry kierowniczej traktowałem z Centrali, więc pożyczyłem surowiec na jej pojawiłem się w Piotrowicach jako nowy jako współpracowników, a zarazem jako budowę od pana sołtysa z Żabiej Woli. Tak dyrektor. Mój poprzednik – pan Filipiak był współgospodarzy swoich działów. Byłem też powstał budynek składający się z dwóch kapitanem wojska polskiego, więc jego spo- wymagający, bo sam od siebie wymagałem, pomieszczeń, obok którego postawiliśmy bra- sób „rządzenia” i postawa zdecydowanie jednak dawałem im możliwość decydowania mę i oczywiście szyld: „Państwowy Ośrodek różniły się od moich doświadczeń i podejścia w swoich pionach. Maszynowy w Piotrowicach”. do ludzi oraz pracy. Na jego tle wyglądałem Przedsiębiorstwo w tamtym okresie dys- jak „chłopczyk”, który nie wie co robi. Dla- Przedsiębiorstwo i jego otoczenie wyglądało ponowało dużą ilością sprzętu. W naszym tego też pracownicy, którzy już dłuższy czas zupełnie inaczej niż obecnie, proszę nam posiadaniu były: brony, siewniki, kultywa- zajmowali różne stanowiska w przedsiębior- o tym opowiedzieć… tory, talerzówki i inne maszyny, których nie stwie byli zaskoczeni moim przybyciem. Biuro POM Piotrowice bazował na zabudowa- mieliśmy gdzie ulokować, dlatego zaczęliśmy służyło mi tylko do wypicia kawy i złapania niach dworskich pozostałych po majątku remontować warsztaty. Nikt nie pytał czy go chwili wytchnienia, wolałem być wśród ludzi, hrabiego Łosia. Od momentu powstania potrzebujemy, po prostu sprzęt przychodził. dlatego krążyłem po terenie przedsiębior- udało się wznieść dwa budynki mieszkalne, Jeśli nie był przydatny, trafiał na złom. stwa. Muszę wspomnieć, że kiedy pojawi- warsztat typu W-70 oraz jedną szopę na Niezwykle ważną dla mnie kwestią było łem się w Piotrowicach, ówczesne zmiany maszyny. Wszystkie obory i stajnie w zasa- utrzymywanie porządku na terenie całego

20 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport zakładu. Dbałem o to i egzekwowałem od W jednej z wiat zorganizowano warsztaty pracowników. Drugi zaadoptowany został wszystkich pracowników, choć tak naprawdę szkolne. Wydzielono 30 stanowisk ślusarskich na potrzeby sklepu spożywczego i przemy- to każdemu z nich zależało na tym by było (dla klasy I), pomieszczenie do naprawy ma- słowego oraz fryzjera, a piętro stanowiły czysto i przyjemnie. szyn, stolarnię oraz sanitariaty. Klasy II i III lokale mieszkalne. Inwestycja ta współfi- pracowały już na wszystkich warsztatach, nansowana była ze środków Gminnej Spół- Równolegle z rozbudową POM–u można dzięki czemu zdobywały wiedzę i praktykę. dzielni „SCh” w Strzyżewicach. Następnym było obserwować rozwój przyzakładowe- Szkoła ciągle się rozwijała, w związku z czym pomysłem było przystosowanie 3 budynków go Technikum Mechanizacji Rolnictwa. Był dobudowano nowe skrzydło, na budynku gospodarczych wybudowanych przez grupę Pan inicjatorem jego powstania, stało się internatu – piętro, zaś całość gruntownie budowlaną na potrzeby pracowników. Były „oczkiem w głowie”. zmodernizowano. to budynki murowane, które nie nadawały Niezwykle ważną dla mnie kwestią było się do eksploatacji zgodnie z ich pierwotnym zorganizowanie przyzakładowej szkoły. Duży Niezwykle ważne dla Pana było stwarzanie przeznaczeniem. Na dwóch z nich nadbu- napływ młodocianych osób, które zgłaszały podwładnym odpowiednich warunków pracy dowano piętro, dzięki czemu mogło w nim się do pracy w POM-ie, powodował koniecz- i warunków bytowych… zamieszkać 9 rodzin. Trzeci z kolei stał się ność ich dokształcenia. Chcąc wykorzystać W swojej pracy kierowałem się dwie- „hotelikiem pracowniczym” z miejscami dla istniejącą już bazę lokalową i odpowiedzieć ma zasady; jedna to dawanie możliwości 24 osób. Ostatnim budynkiem mieszkalnym na coraz silniejsze potrzeby załogi, postano- kształcenia, doszkalania się; druga zaś łą- był „Dom nauczyciela”, który w pierwotnym wiliśmy założyć szkołę. Ponieważ przepisy na czyła się z tworzeniem odpowiedniej bazy zamyśle miał być blokiem 24-rodzinnym, ale to pozwalały, a Kuratorium wyraziło zgodę socjalno-kulturalnej. Zawsze uważałem, że ostatecznie powstało lokum dla 12 rodzin. zaczęliśmy działać. Z dwóch sal w „internacie” o pracownika trzeba dbać, bo jeśli nawet się Inwestycja ta była częściowo finansowana zrobiliśmy jedną salę wykładową. Począt- go wykształci, a nie zapewni odpowiednich ze środków Urzędu Wojewódzkiego (Od- kowo placówka funkcjonowała jako szkoła warunków, to odejdzie. Moim marzeniem dział Oświaty, wydział rolnictwa i leśnictwa). dla pracujących, z której skorzystało wielu było stworzenie „rodziny pomoskiej”, a więc W międzyczasie pracownicy domagali się, by młodocianych członków piotrowickiej załogi. w pierwszej kolejności zapewnienie pra- zorganizować budownictwo indywidualne Pierwszym dyrektorem był Janusz Wiertel, cy i mieszkań dla pracowników, by skupić na terenie dawnych czworaków dworskich. jednak pełnił tę funkcję tylko przez rok, po rodziny wokół POM-u. Pierwszym obiek- Początkowo było 3 chętnych pracowników, czym zrezygnował. Następnie obowiązki tem mieszkalnym był budynek 5-rodzinny, w związku z czym wydzieliliśmy trzy działki przejął Bolesław Baran, który pracował jako wykonany nawiasem mówiąc przez nowo 20 arowe. Na następne działki o takiej po- stażysta w szkole podstawowej w Bystrzy- powołaną w POM-ie grupę remontowo – wierzchni władze powiatowe nie wyraziły cy. Już w pierwszym naborze mieliśmy 44 budowlaną. Po nim powstały trzy kolejne zgody, więc zmniejszyliśmy ten areał. Tym uczniów, czyli więcej niż planowaliśmy, ale domy piętnastorodzinne. W dalszej kolej- systemem powstało 18 parceli na których pra- ciężko było odmawiać chętnym, których ności wybudowaliśmy 2 budynki. Pierwszy cownicy wybudowali swoje domy, zwalniając było bardzo dużo. Tygodniowy rozkład za- przy pomocy Wojewódzkiego Zarządu Ap- tym samym miejsca w blokach dla innych. jęć wyglądał tak, iż przez 3 dni odbywały tek, gdzie ulokowano aptekę, mieszkanie Wszystkich mieszkań dla pracowników się praktyki, a 3 dni poświęcano na naukę. dla aptekarza, a na górze mieszkania dla było ponad 140…

Nr 4/2019 (171) 21 kultura i sport

Oprócz mieszkań starałem się zbudować sprzętu; do kina wchodziło się bezpośrednio Szkoła chyba była moją największą dumą, bazę sportowo – rekreacyjną dla pracow- z dworu. Pomysł ten okazał się strzałem wiele radości sprawiło również powstanie ników i okolicznych mieszkańców. Jedną w dziesiątkę, ponieważ sala zawsze była przedszkola. Niezwykle ważny był też dla z pierwszych inwestycji był stadion sportowy, pełna ludzi. Z kolei w dworku mieściła się mnie park, o który starałem się dbać jak wykonany w 1969 r. Budował go Marian świetlica. Aby połączyć wszystkie sprawy najlepiej. Niejednokrotnie zdarzało mi się Wieradzki – nauczyciel, trener i kierownik kulturalne w jednym miejscu postanowili- tam sprzątać i grabić liście. Dawniej miejsce grupy budowlanej. W 1970 r. oddaliśmy do śmy rozbudować kino. Jako pierwszą część to wyglądało zupełnie inaczej. Asfaltowe użytku basen kąpielowy, powstały swoją inwestycji, wykonaliśmy salę świetlicową alejki umożliwiały spacerowanie po obszarze drogą, jako zbiornik przeciwpożarowy. Przy (obecnie Pracownia Orange), którą zamie- całego parku. Muszę przyznać, że cieszyło jego budowie znaczny udział mieli pracow- niliśmy w Klubokawiarnię. Z powodu braku mnie całe otoczenia zakładu, gdzie rodziny nicy, którym służył do celów rekreacyjnych. funduszy na jej wyposażenie zwróciłem się spacerowały w niedzielę z dziećmi. Kolejnym przedsięwzięciem był powstały do prezesa GS o współfinansowanie, co spo- w późniejszym okresie zalew. Wykonano tkało się z pozytywnym odzewem i zakupem Dziękuję za rozmowę i barwne przedstawie- go jako zbiornik retencyjny. Zalew podobnie mebli. W dalszej kolejności, do istniejących nie historii zakładu POM Piotrowice, który jak i basen stanowiły alternatywę spędzania już pomieszczeń dobudowaliśmy hol oraz niewątpliwie odcisnął wyraźny ślad na życiu czasu wolnego dla pracowników i okolicz- pomieszczenie do oglądania tv, gabinet dy- mieszkańców gminy a nawet powiatu. nym mieszkańcom. rektora, bibliotekę, salki dla instruktorów Dziękuję również. Na koniec chciałbym Muszę również wspomnieć o jakże waż- i pomieszczenie socjalne oraz sanitariaty. dodać, iż może w moich wspomnieniach nie nym zagadnieniu jakim był sport, ponieważ Dom kultury działał bardzo prężnie i miał widać ludzi, którzy tworzyli historię i odnieśli POM wraz ze szkołą, był znanym w regionie szeroką ofertę kulturalną. Organizowano duże zasługi dla POM-u Piotrowice i całej jego lubelskim ośrodkiem sportowym. Pierwszym szereg imprez i zajęć. Przy Ośrodku działała działalności, ale to właśnie oni ją tworzyli, opiekunem młodzieży był wspomniany pan orkiestra dęta oraz 70-osobowy chór męski. ja im tylko pomagałem. Przepraszam, że Wieradzki, który trenował szkolną i zakła- Kolejną ważną rzeczą była opieka zdro- wielu „bohaterów” nie zostało wskazanych dową drużynę piłki nożnej. Pamiętam, że wotna. Przed moim przybyciem w dworku imiennie, ponieważ nie sposób tego zrobić. do najbardziej zaciekłych należały mecze funkcjonował gabinet lekarski i dentystyczny Sprawy te zostały omówione w szerszym z drużyną z Niedrzwicy i Bychawy. Nieczę- oraz mieszkanie lekarza. Pojawiła się jednak zakresie w książce pana Jana Wiewióry – sto uczestniczyłem w tych rozgrywkach, potrzeba wybudowania przychodni. Wraz „Zasłużyli na pamięć – Rzecz o pracownikach ponieważ były dla mnie zbyt emocjonujące. z doktorem Borowiczem, wykorzystując POM Piotrowice” - do której zainteresowani W latach 70-tych zorganizowany został Za- środki z tzw. „funduszu odbudowy stolicy mogą sięgnąć. kładowy Ludowy Klub Sportowy, którego i kraju”, podjęliśmy się tego zadania. Po- Rozmawiała: byłem prezesem. Stwarzał on możliwość czątkowo ośrodek składał się z 2 gabinetów Monika Zagórska czynnego uprawiania sportu, głównie w sekcji zabiegowych i mieszkań służbowych, jednak piłki nożnej i podnoszenia ciężarów. Zawodni- z czasem stał się za ciasny. Postanowiliśmy Tadeusz Betiuk przepracował 40 lat, w tym cy w tych dziedzinach odnosili liczne sukcesy dobudować drugą część – lustrzane odbicie 32 w POM Piotrowice. Z długiej listy pra- i przynosili sławę Klubowi. Nie zabrakło rów- już istniejącego budynku. Pieniądze na sfi- cowników POM, to najważniejsza postać nież miejsca dla amatorów boksu, kolarstwa, nansowanie tej inwestycji doktor Borowicz zasługująca na szacunek i pamięć. Za wkład tenisa stołowego, trampoliny i wielu innych. pozyskał z Wydziału Zdrowia Urzędu Wo- pracy otrzymał wiele odznaczeń, m.in.: jewódzkiego. Skoro funkcjonował ośrodek • Krzyż Orderu Odrodzenia Polski (oficerski i kawalerski); Nie zapominał Pan również o zaspokojeniu zdrowia należało również wybudować aptekę, • Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnic- potrzeb kulturalnych i socjalnych. Wybu- czego również dokonaliśmy. twa”; dowano przedszkole przyzakładowe, dom • Złoty i srebrny „Medal za zasługi dla po- kultury, ośrodek zdrowia… Wiele obiektów powstało w rekordowym żarnictwa”; Konieczność powstania przedszkola była tempie, np. remiza strażacka w Piotrowicach • „Złoty Znak Związku – Związek Ochot- bezdyskusyjna. W zakładzie pracowało bar- – 3 tygodnie; przedszkole – 6. Jak udawało niczych Straży Pożarnych Rzeczpospo- dzo dużo małżeństw, samych zatrudnionych się Panu to osiągnąć? litej Polskiej”; kobiet było ponad 70. Prawie cała admini- Muszę przyznać, że nie było problemów • Srebrny i brązowy „Medal za zasługi dla stracja i kierownictwo to panie, które jak ze zorganizowaniem ludzi do pracy przy obronności kraju”; wiadomo potrzebowały opieki nad swoimi różnych inwestycjach. Pracownicy bardzo • Złota, srebrna i brązowa Odznaka „Za za- dziećmi. Podejmując się realizacji tego zadania chętnie zgłaszali się do działania, ponieważ sługi w Ochronie Porządku Publicznego”; w pierwszej kolejności dobudowaliśmy jedną mieli świadomość, iż wszystkie obiekty będą • Złota i srebrna Odznaka „Zasłużony Dzia- część do „kina”, a w późniejszym czasie - le- służyły wspólnemu dobru. Tak było przy łacz Kultury Fizycznej”; żakownię dla dzieci, gabinet dyrektora i małą budowie bloków mieszkaniowych, gdzie więk- • Odznaka „Zasłużony Działacz LZS za wy- salkę. Przedszkole było naszą dumą. Służyło szość wiedziała już, które mieszkanie będzie bitne zasługi położne dla rozwoju kultury nie tylko pociechom członków piotrowickiej zajmować, więc tak naprawdę robili to dla fizycznej i turystyki na wsi”; załogi, ale i okolicznych mieszkańców. Mie- siebie i swoich rodzin. Taka sama sytuacja • Odznaka „Zasłużony Działacza Związku liśmy w planach zbudowanie żłobka, jednak miała miejsce gdy planowaliśmy zrobić ko- Zawodowego Pracowników Rolnych”; z uwagi na restrykcyjne przepisy musieliśmy lejny obiekt. Na spotkaniach z kierownikami • „Odznaka Tysiąclecia za działalność ten pomysł odłożyć. działów, a ci z członkami załogi, dokony- społeczną w obchodach Tysiąclecia Pań- Historia z domem kultury wyglądała waliśmy podziału zadań. Jedni mieli zająć stwa Polskiego”; w sposób następujący: w trakcie rozbudo- się fundamentami, inni murowaniem ścian, • Odznaka za „Zasługi dla Lubelszczyzny”; a jeszcze inni dachem, wszystko oczywiście wy jednego z budynków gospodarczych, • Odznaka honorowa „Zasłużony dla Wo- który miał stać się garażem samochodowym, w odpowiedniej kolejności. W taki właśnie jewództwa Lubelskiego”. zmieniliśmy decyzję i postanowiliśmy go za- sposób powstała strażnica OSP w Piotrowi- adaptować na kino. Na zakończenie budowy, cach czy przedszkole. pomieszczenia zamiast na garaż przezna- czyliśmy na dużą salę widowiskową wraz Zakład i jego otoczenie prężnie się rozwijało, ze sceną, kasą biletową i kabiną operatora z czego był Pan najbardziej dumny?

22 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport „Wyruszamy- celu życia szukać. Przyszłość zależy od Nas!” Oranżada w słońcu. Łyk przyszłości.

Młodzież coraz częściej stawia sobie pytania dotyczące Oranżada w słońcu. Łyk przyszłości był projektem z zakresu pe- codziennego życia w społeczeństwie i odnalezienia swoich dagogiki teatru, gdzie na podstawie zarysowanej koncepcji, młodzież ról w przyszłości, a co za tym idzie startu w dorosłe życie. wypracowuje finał spektaklu. Lato w Teatrze to program Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego dofinansowanym z Ministerstwa Dlatego tegoroczna edycja projektu lato w teatrze dotyczyła Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W okresie od 8 do 22 lipca 2019 kwestii społecznych związanych ze wspólnotą oraz rozważań młodzież ukazała społeczeństwu ważny i potrzebny temat, przy tym nad ekologią i wszechogarniającą nas cyfryzacją. ucząc się nawzajem od siebie. Była to przygoda, która wartościuje

W ramach dialogu międzypokoleniowe- go młodzież zaprosiła byłych pracowników POMu, by porozmawiać o dawnych dziejach, ale też zapytać o wymarzoną społeczność- czego im brakuje, jakie mają potrzeby, ma- rzenia, plany. Ingerując w sferę dorosłych i ich relacje związane z POMem oraz codziennych ob- serwacji, młodzież wypracowała swój obraz i wizję społeczeństwa przyszłości. W ciągu dwóch tygodni wytężonej pracy dostrzegli zalety integracji społecznej, współdziała- nia, kulturalnego zachowania, wspólnoty sąsiedzkiej, ale również aspektów związanych z brakiem relacji pomiędzy mieszkańcami oraz kierunków związanych z ekologią i rzeczywi- stością wirtualną. W kilku wersach wyrapował nam to Patryk Sawerski- uczestnik warsztatów.

„XXI wiek, wizja samotności stanowisko każdego z nas. Ukazuje wspólny cel, a także siłę mło- Wiele osób ma ochotę przenieść do przeszłości dzieży, której nie jest obojętna lokalna rzeczywistość. Jednak to już nie wróci, świat zmieniać się musi Temat dotyczący wspomnień POMu tymczasowo został zakoń- …. czony, zaś napędzany oranżadą wehikuł czasu zgasł na dobre. Dzię- Dzisiejsza młodzież pochłonięta światem wirtualnym kujemy byłym pracownikom Państwowego Ośrodka Maszynowego Niestety czasem myląc go z tym rzeczywistym, realnym” za uczestnictwo w spotkaniach z młodzieżą oraz ukierunkowanie założeń spektaklu w 2017 i 2019 roku. Kontynuacją koncepcji Oranżady w słońcu jest wehikuł czasu, Smak lato teatralnej oranżady zachęca do poszukiwania tematów który przenosi uczestników projektu w przyszłość, by przyjrzeć i budowania dalszych koncepcji programu lato w teatrze, dlate- się społeczeństwu pracującemu w miejscu byłego Państwowego go będziemy się starać o kolejne przygody dla młodzieży. Mamy Ośrodka Maszynowego. Być może to futurystyczna wizja POMu, nadzieję, że Wasz udział w projekcie wskaże kierunek w doborze lub rzeczywista, ale na pewno zataczająca koło zdarzeń jakie miały odpowiedniej drogi życiowej. miejsce dwa lat temu podczas poprzedniego spektaklu. Do projektu zaprosiliśmy reżysera teatralnego- Arkadiusza Ziętka, Uczestnicy warsztatów: scenografkę teatralno filmową- Patrycję Pieszak oraz muzyków- Wojciech Gąbka, Agata Wnuk, Bartosz Wilk, Kornelia Gorajska, Sylwię Lasok, Patryka Czyżewskiego, Roberta Kutrzepę i Adama Patryk Sawerski, Agata Woźniak, Katarzyna Wnuk, Gabriela Maj, Juśko. W ramach zajęć młodzież szybko zarysowała scenariusz, Olga Sobkowicz, Łucja Szyszka, Dominika Baran, Julia Teter, Nata- stworzyła sceny oraz piosenkę, która była zwieńczeniem, a zarazem lia Ścibura, Nadia Klimek, Grzegorz Biały, Maja Rudnicka, Tomasz przesłaniem całego spektaklu. Rachańczyk, Gabriela Bednarczyk, Katarzyna Grzywa, Rafał Kołtun. Spektakularny finał młodzieży z mocnym przesłaniem ukazuje nam prostą drogę do szczęścia. Młodzieży zależy na czystym i po- Podziękowania za pomoc organizacyjną dla Karoliny Teter, Daniela zbawionym uprzedzeń świecie. Bierze los w swoje ręce, jednak liczy Cymermana, Grzegorza Ciechońskiego, Pawła Ciechońskiego, Łukasza na wsparcie dorosłych. Kowalika, Jarosława Pietrzaka. Radosława Barana, Daniela Betiuka. Podziękowania dla Janusza Barana- Dyrektora Zespołu Szkół „Nowe pokolenia mówi „tak nie zostanie!” Techniki Rolniczej im. Wincentego Witosa w Piotrowicach, Antoniego Zmienimy ten świat, niech lepszy się stanie Kawałka -Kierownika Warsztatów przy ZSTR w Piotrowicach za udo- Nowe pokolenie, niczym piękny kwiat stępnienie przestrzeni do spektaklu oraz pracownikom warsztatów Od nas zależy przyszłość, szach mat!” Jarosławowi Krzyżakowi i Markowi Przybyle za pomoc organizacyjną.

/th.

Nr 4/2019 (171) 23 kultura i sport Niemieckie koleje losów we wsi Borkowizna

Wieś Borkowizna na przestrzeni dzie- jów zapisała się ciekawym aczkolwiek mało znanym epizodem – osiedleniem się miesz- kańców niemieckich na jej terenach. Wie- lu starszych ludzi pamięta do dziś swoich „Niemców” sąsiadów i wspomina te czasy denerwowała”. Pani Czesława Sagan-Zarzecz- przerodziła się w prawdziwą przyjaźń. Niemcy z sentymentem. na wspomina, że z babcią - Niemką - chodziła dawali Polakom przykład swoim ładem Pierwsi przesiedleńcy na terenie Borko- na jasełka do kirchy i zawsze podziwiała i porządkiem. Polacy wspierali ich mate- wizny pojawili się na początku lat siedem- talent Niemców do śpiewu. Pani Konieczna rialnie i duchowo. Pani Zarzeczna wspomina, dziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku. mieszkająca w Kiełczewicach Maryjskich że jeśli zdarzyło się jakieś nieszczęście to Po powstaniu styczniowym władze carskie powiedziała nam, że najważniejszym świętem Niemcy umieli to opanować. Pan Zarzecz- popierały kolonizację niemiecką w Królestwie dla Niemców był Wielki Piątek. Dzień ten Polskim ze względów politycznych, widząc ny natomiast mówił jak to dobrze żyło się świętowali jak żaden inny, nie wykonywali w niej czynnik w walce przeciwko polskiemu z Niemcami, szczególnie z Ludwikiem Si- wtedy żadnych prac. ruchowi narodowowyzwoleńczemu i prze- ringiem i Piotrem Siringiem. Pamiętał, że O godzinie dwudziestej cała rodzina za- ciwko polskości. W 1874 roku na terenie często grali ze sobą w karty. Piotr Siring był siadała do kolacji, która była ich jedynym Borkowizny utworzono kolonię niemiecką. współtwórcą Spółdzielni Rolniczo Handlowej posiłkiem w ciągu całego dnia. Na początku Niemcy przybyli tutaj z Galicji. Kolonizacja „Jutrzenka” założonej w 1906 roku. Miała ona dzieci niemieckie mieszkające w Borkowiźnie miała, więc charakter osadnictwa wtórnego za zadanie upowszechnianie nowoczesnych nie chodziły do szkoły, dopiero w 1890 roku osadników niemieckich na ziemiach polskich. narzędzi rolniczych i najlepszych odmian pobudowano budynek, w którym mieściła się Niemcy zawarli umowę z dziedzicem, Dani- zbóż. Rodzina Siringów miała największe szewskim, że nabędą na terenie Borkowizny szkoła, w tym właśnie budynku znajdował gospodarstwo w okolicy. Drugą wyróżniającą ziemie. Jednym z ludzi, którzy kontraktowali się także kościół. Mieścił się tam niewielki się rodziną byli Wagnerowie. Mieli oni dość z Niemcami był pan Paluch i Kurzajewski. pokoik dla kantora. Pełnił on, bowiem także duże gospodarstwo a jeden z Wagnerów funkcję nauczyciela, ucząc dzieci kolonistów Niemcy dowiedziawszy się, że jest ziemia należał do spółdzielni handlowej. Mimo tak i przygotowując je do konfirmacji. Tej ostat- do nabycia zostali zabrani do Galicji i prze- wielkiego przywiązania obu narodowości niej po przeprowadzeniu egzaminu mógł siedleni na Borkowiznę. Północną część wsi do siebie to Niemcy nie chcieli się spoufalać udzielić tylko pastor, który w tym celu, co zamieszkiwali Niemcy. Żaden z tutejszych z Polakami ani zawierać z nimi małżeństw. jakiś czas odwiedzał poszczególne parafie. mieszkańców nie pamięta dokładnie ilu ich Polacy natomiast uważali się za lepszych. Obok religii w szkole uczono także czytania było. Powiedzieli nam jednak, że sprowadziło Kiedy Niemka wyszła z Polaka to było wielki i pisania. W myśl zasad wiary ewangelickiej się tu 22 gospodarstwa, a przeciętna rodzina wydarzenie. Kiedy w 1914 roku wybuchła liczyła około siedmiu osób, najliczniejsza 16. każdy jej wyznawca mógł być konfirmowa- Wynika z tego, że było około 200 osób. Niem- ny dopiero po wykazaniu się umiejętnością cy mieszkający w Borkowiźnie, tu pobudowali czytania, niezbędną dla późniejszej lektury w 1890 roku swój kościół. W odległości około Biblii. Dzieci polskie także uczęszczały do tej 300 metrów od kościoła osadnicy założyli szkoły, jednak polscy nauczyciele zabraniali cmentarz, na którym chowali najbliższych. im tego gdyż bali się, że się „zniemczają”. Obecnie znajdują się tam jedynie trzy płyty Rodziny niemieckie zajmowały się uprawą roli nagrobne, reszta została rozgrabiona tuż i gospodarką. Niemcy byli dobrymi i zgodnymi po wojnie. Pani Donata Sagan-Korzeniow- gospodarzami. Pani Janina Konieczna podpo- ska wspomina: „Razem z moją babcią, która rucznik Wojska Polskiego dobrze pamięta, że była z pochodzenia Niemką, chodziłyśmy na jej ojciec zawsze na żniwa zatrudniał trzech pasterkę do niemieckiego kościoła. Babcia Niemców: Kurta, Franza i Rachela. Byli skorzy zawsze mówiła, że więcej mnie nie weźmie, do pracy i chętnie pomagali. Niemcy byli bo się chicholę. No, ale ja byłam małą dziew- dobrymi gospodarzami, co sobotę starannie czynką to mi się śmiać chciało. uprzątali swoje obejścia. Niemcy zajmowali Bo oni na takiej długiej tyczce umoco- się nie tylko rolnictwem. Jeden z Niemców wywali taki czarny, zamszowy woreczek był kowalem nazywał się Beker. Był też i podstawiali każdemu pod nos i tym sposo- stolarz- Rodałek i cieśla Gabryl. Stosunki bem zbierali tacę. Przychodziłam do domu Polaków z Niemcami układały się nadzwyczaj i mówiłam mamie: Mamo taki byczy woreczek dobrze. Na początku, w obu narodowościach podstawiali. Pamiętam, że babcia wtedy się przejawiała się nieufność, która z czasem

24 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice kultura i sport

I wojna światowa całe rodziny niemieckie zostały ewakuowane do Kowla w Ro- sji. Puste domy pozajmowali Polacy, gdyż przez Borkowiznę przechodziła linia frontu i wiele gospodarstw spłonęło. Kiedy Niemcy wrócili z Kowla zamieszkali razem z Polakami dopóki tamci nie odbudowali swoich zniszczonych domostw. Wyprowadzenie się Niemców z terenów Borkowizny wiąże się z wybuchem II wojny światowej w 1940 roku. W 1939 roku władze polskie, obawiając się, iż z kolonistów niemieckich rekrutuje się tzw. „piąta kolumna” tzn. szpiedzy, nakazały zatrzymanie mężczyzn niemieckich w pomieszczeniach majątku Kieł- czewice Dolne. Kiedy dowiedział się o tym proboszcz kiełczewski ks. Korsak, interweniował u władz polskich, poręczając lojalność tych Niemców i dzięki niemu zostali zwolnieni. Dla ludzi, którzy mieszkali i dorastali razem z Niemcami rozłąka i wojna były czymś strasznym. „Niemcy bali się zachowania Polaków, ponieważ zdawali sobie sprawę z tego, że są Niemcami. Z chwilą wybuchu wojny solidarność tych rodzin niemieckich z nami Polakami stała się silniejsza. Wszyst- kich mężczyzn pełnoletnich Niemcy wcielili do wojska lub swojej policji. Niemcy urządzali łapanki na Polaków. Oni zaś zawsze o takich akcjach ludność wiejską, z którą zamieszkiwali, uprzedzali. I wielu nam uratowali życie” - mówi pani Janina Konieczna, podporucznik Wojska Polskiego. „Niemcy zabrali osadników w po- znańskie, a Poznaniaków przysłano tutaj” - wspominała pani Bronisława Borek jedna z mieszkanek Borkowizny. Inna kobieta opowiadała nam, że nie wszyscy chcieli wyjeżdżać. Był jeden młody chłopak, który uciekł do lasu do partyzantki. Prawdopodobnie brał udział w walkach z Niemcami, nie wiadomo, co się z nim stało. Pani Donata Korzeniowska spotkała się kiedyś z Niemcami w Bremie - „Ci Niemcy dobrze wspominają tamte czasy, kiedy mieszkali na Borkowiźnie, nie maja żalu do Polaków. Uważają, że trzeba im pomóc. Mówią jednak, że nigdy tu nie wrócą, dlatego, że w Niemczech dostali odszkodowania i teraz żyje im się bardzo dobrze”. Po Niemcach pozostały nie tylko budynki i cmentarz. Zostały także wspomnienia. Osoby, z którymi rozmawiałyśmy wypowiadały się o tam- tych czasach z rozrzewnieniem. Z tęsknotą wspominali wspólne zabawy i żarty. Ludzie ci dziękowali nam za to, że pomogłyśmy im sobie przypomnieć te dawne czasy i to, że ogromny wróg był również wielkim przyjacielem.

Fragmenty pracy pt.:. „Wróg a jednak przyjaciel” Autorki pracy: Kinga Sagan, Monika Fludra i Marta Sawecka. Opiekunka: Anna Kuras. Tekst zredagowała Kinga Sagan-Krusińska

Nr 4/2019 (171) 25 kultura i sport Pani Regina Wróbel rozkołysała śpiewem krajobraz Tatr

Pani Regina Wróbel jest mieszkanką wsi Osmolice Drugie. Zawsze gotowa do pomocy drugiemu człowiekowi. Jedna z wielu osób tworzących ciekawą historię naszej Małej Ojczyzny.

Właściwie od dziecka ma wiele zainteresowań, ale najbardziej lubi śpiewać. Dlatego są wydarzenia, które wspaniale wpisują się w talent śpiewaczki, a także promocję Gminy Strzyżewice. W jej dorobku artystycznym znaj- duje się wiele nagród i wyróż- nień zdobytych na Festiwalach i Przeglądach zespołów śpiewa- czych. Największym osiągnięciem jest zdobycie III nagrody na 32 Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków w Kazimierzu. Przez kilka lat Pani Renia była jedną z członkiń Koła Gospodyń Wiejskich w Osmolicach, gdzie wraz z innymi współtworzyła Teatr Obrzę- dowy. Będąc na przeglądzie Teatrów Obrzędowych w Nałęczowie KGW z Osmolic otrzymało wyróżnienie za „Potańcówkę”. Piosenką ludową „zaraziła” również młodzież szkolną ze Szkoły Podsta- wowej w Osmolicach, z którą to przez kilka lat ćwiczyła i wraz z nią uczestniczyła w imprezach okolicznościowych i Festiwalach. Na repertuar Pani Reni składają się zarówno współczesne pieśni ludowe, jak również dawne, zapomniane i mało znane utwory. Od 2017 roku, po kilku latach przerwy ponownie staje na scenach Przeglądów i Festiwalu nie tylko na Lubelszczyźnie. Muzyka tradycyjna w obecnych czasach jest czymś unika- towym, niemniej jednak jest społeczność, która o korzeniach nie zapomina i wciąż kultywuje nasze dziedzictwo. To właśnie w dniach 8-10 sierpnia br. na scenie „Domu Ludowego” w Bu- kowinie Tatrzańskiej Pani Regina rozkołysała piękny krajobraz Tatr, a publiczności zapewniła sentymentalną podróż w piękne zakątki Lubelszczyzny. Jesteśmy dumni, że wśród 179 podmiotów wykonawczych, z jedenastu województw a dodatkowo ze Stanów Zjednoczonych (Chicago) prezentowała się Pani Regina. Udział był wynikiem eliminacji 53. Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu, które odbyły się 26 maja 2019 w Muzeum Wsi Lubelskiej. W tym roku oceniający uznali, że wykonanie utworów „Pod zielonym dębem”, „Tam pod lasem śnieżka”, „Niedaleko młyna” doskonale wpisuje się w prestiżowy Festiwal „Sabałowe Bajania”. Natomiast 8 września br. podczas Wojewódzkich Dożynek w Radawcu, na zaproszenie Wojewódzkiego Ośrodka Kultury pani Regina śpiewem dziękowała za tegoroczny plon zbóż. Wy- darzenie było skierowane dla całego województwa lubelskiego. Serdecznie gratulujemy udziału w wydarzeniach i mocno wspieramy przy następnych okazjach! /th

26 Kompres Czasopismo Gminy Strzyżewice „Oranżada w słońcu. Łyk przyszłości!” - półkolonie w CKiP! Lato w teatrze jest programem Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego finansowanym ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.