Enlightenment in Poland

Enlightenment in Poland Lesson plan (English) Lesson plan (Polish)

Bibliograﬁa:

M. Piotrowska-Marchewa, Nędzarze i ﬁlantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej 1815-1863, Toruń 2004. Enlightenment in Poland

Naonal Theatre on the Krasiński Square in Warsaw Source: Zygmunt Vogel, 1791, domena publiczna.

Link to lesson

You will learn

to characterize the characteristic features of the Enlightenment in Poland; to exchange the leading creators of the Polish Enlightenment; to recognize the examples of the Classicism period art, including your own region

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

The most signiﬁcant Enlightenment impulses reached Poland from France. Another Enlightenment source of inspiration were the patterns derived from Germany. Both, August II and his son August III, were known for their love of art. Thanks to their investments, Dresden turned into a model baroque city, and Zwinger into an example of a palace building, admired by people in Europe. In Warsaw a number of investments were carried out - from the famous Saxon Axis to the Royal Castle reconstruction. In Grodno a new castle was built and the Sejm sessions were held there. However, Polish culture owns the most to the patronage of the last king - Stanisław August. In cooperation with the art advisory: Marcello Bacciarelli and Fryderyk Moszyński, Stanisław August implemented a number of initiatives in the ﬁeld of urban planning, architecture, sculpture and painting. Wonderful palaces, gardens, residential towns reconstructions and art collecting became the responsibility of the largest magnate families.

The main magnate families began to build magnificent residences. The most famous are: Radziwiłł Palaces in Nieśwież and Nieborów, Branicki Palace in Bialystok, Lubomirski Palace in Łańcut, Czartoryski Palace in Puławy, Sieniawa and Korc, and Potocki Palace in Tulczyn. In 1765, Stanisław August Poniatowski inaugurated the performances of the first Polish permanent theatre troupe. Much later, the theatre team became known as the „National Theatre”. Wojciech Bogusławski is considered to be the father of this institution, financed in significant part by the king.

Exercise 1

Indicate the sources of the Enlightenment Czartoryski Palace in Puławy ideas in Poland. Source: Konstanty Czartoryski, domena publiczna.

Masonic lodges start appearing in Warsaw the Jesuit Order education trips to the United States magnates worshipping the Sarmatian tradition Stanisław Leszczyński manor in Lorraine travels of young Polish aristocracy representatives to France clerics’ studies and journeys to Rome and Naples the Saxon court of Wettin English patterns becoming fashionable amongst the aristocracy Task 1

Listen to the audion What soluons in the ﬁeld of social policy were proposed by philanthropy, trendy in the enlightenment? How did it reach Poland? Try to assess their eﬀecveness.

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie lektorskie

M. Piotrowska-Marchewa “ Nędzarze i ﬁlantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej 1815-1863

Ladies from disnguished families, who felt equally comfortable in their estates, in Warsaw, as well as in those in Paris, Vienna or Spa, were very busy with seng new, and improving old, rural and urban residences, compleng book collecons, posing for portraits as a part of their „household dues”, and travelling. Probably this way, but also, as a result of the personal contacts, blood es and friendship with the enlightened monarchs, they adopted and spread the nascent

Portrait of Helena Modrzejewska trend for introducing the innovave Source: Tadeusz Ajdukiewicz, domena publiczna. soluons in the field of caring for the poor. In Western Europe, at the turn of the 18th and 19th century, these soluons included: free medical treatment and vaccinaon against smallpox, feeding those poor who „deserved support”, introducing elementary vocaonal educaon by employing in the „charity workshops” people, who were at least parally able to work, including the orphaned children. In Poland in the reign of Stanisław August Poniatowski, philanthropy developed mainly in Warsaw, as a part of the royal court efforts influenced by the Masonry. Its most important postulate was: „acng for the good of people”. Following the example of the capital, the Masonic lodges were also established in Throne Room in the Royal Castle in Warsaw smaller towns, but their acvies Source: Carlos Delgado, licencja: CC BY-SA 3.0. were limited to collecng contribuons to help the poor and the vicms of the natural disasters. Somemes, at the iniave of the members, who were doctors, the free medical assistance was provided to the poor.

The fashion for philanthropy led to the opening of the ﬁrst in Poland, Warsaw Instute of the Poor. It was opened in 1783, on the iniave of the French general, Freemason Baron Pierre Lefort and Stanisław August Poniatowski. The Instute was a kind of manufacture, managed by a private entrepreneur, who employed the beggars taken from the streets, and the volunteering poor residents of the city. Their work consisted of texle manufacturing and wool spinning.

Source: M. Piotrowska-Marchewa, Nędzarze i ﬁlantropi. Problem ubóstwa w polskiej opinii publicznej 1815-1863, Toruń 2004. Exercise 2

Match the palace architecture with the magnate families that founded them in the 18th century.

Tulczyn, Łańcut, Puławy, Nieborów, Białystok, Sieniawa

Czartoryski

Branicki

Radziwiłł

Potocki

Lubomirski

Exercise 3

Match the names of the leading arsts and acvists of the Enlightenment in Poland to their works. Try to trace which one of them has already appeared outside the borders of Poland?

Franciszek Karpiński 1749

Stanisław Konarski 1787

Stanisław Leszczyński 1792

Stanisław Staszic 1780–1786 Adam Naruszewicz 1760–1763

Stanisław Staszic 1790

Hugo Kołłątaj, 1792 Franciszek Dmochowski Ignacy Krasicki 1776

Exercise 4

Check your knowledge about the Enlightenment press. Which of the following tles were not magazines? Mark their tles.

Dziennik Handlowy Gazeta Narodowa i Obca Monitor Nowe Ateny albo Akademia wszelkiey scyencyi pełna Pamiętnik Historyczno-Polityczny Zabawy Przyjemne i Pożyteczne

Keywords philantrophy, patronage, guardianship

Glossary

guardianship

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: guardianship

Kuratela – opieka nad osobą niezdolną do działań prawnych lub nieobecną oraz nad jej majątkiem patronage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: patronage

Mecenat – pomoc materialna udzielana uczonym, artystom, pisarzom i poetom. nuncjatura apostolska - siedziba przedstawicielstwa (ambasada) Stolicy Apostolskiej reprezentująca w osobie nuncjusza interesy tego podmiotu palladian architecture

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: palladian architecture

Palladianizm – styl w architekturze zapoczątkowany przez Andrea Palladio. Budowle wzniesione przez tego architekta i jego naśladowców cechuje konsekwencja układów konstrukcyjnych, umiarkowanie w dekoracji, stosowanie wielkiego porządku obejmującego całą wysokość budynku

Kołłątaj's Forge

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kołłątaj's Forge

Kuźnica Kołłątajowska – stworzone u schyłku XIX wieku określenie na zespół publicystów, pracujących pod kierownictwem H. Kołłątaja Lesson plan English

Topic: Enlightenment in Poland

Target group

6th‐grade students of elementary school

Core curriculum

6th‐grade students of elementary school.

XVI. Commonwealth in the Stanisławów era. Pupil:

5 ) recognizes the characteristic features of the Polish Enlightenment and is characterized by examples of the art of the Classicism period, including its own region.

General aim of education

Students learn the characteristic features of the Polish Enlightenment and examples of the art of the Classicism period, including their own region

Key competences

communication in foreign languages; digital competence; learning to learn.

Criteria for success The student will learn:

Methods/techniques

activating discussion. expository talk. exposing ﬁlm. programmed with computer; with e‐textbook. practical exercices concerned.

Forms of work

individual activity; activity in pairs; activity in groups; collective activity.

Teaching aids

e‐textbook; notebook and crayons/felt‐tip pens; interactive whiteboard, tablets/computers.

Lesson plan overview

Before classes

1. The teacher proposes to listen to the lectures in the e‐textbook on the ﬁrst page of the lesson.

Introduction

1. The teacher gives the students the subject, the purpose of the lesson and the criteria for success. 2. The teacher explains the students the ways in which the Enlightenment ideas reached the Polish lands. Students do Exercise 1.

Realization

1. The teacher, while continuing the issues of the ﬂow of Enlightenment patterns, asks students to do Task 1. They listen to broadcasts on solutions in the ﬁeld of social policy were proposed by, fashionale in the enlightenment philanthropy. How did it reach Poland?. 2. The teacher tells the students how King Stanisław August Poniatowski supported the development of the culture of enlightenment in Poland. He also presents the phenomenon of magnate patronage. Students do Exercise 2, assigning individual palace objects to magnate families. 3. Students search the Internet for information about the Załuski Library and the National Theater in Warsaw and its achievements in the stanisławowska era. 4. The last item of this part of the lesson will be the game of „supplementing” the collection of the Załuski Library. Students do Exercise 3. Using the deduction and information found in the Internet, the pairs connect the famous names of the Enlightenment in Poland with the famous printed works of the epoch. The teacher checks the effects of their work, correcting any mistakes, and provides feedback.

Summary

1. The teacher tells students about the fate of the Załuski Library. 2. Students do Exercise 4, indicating a non‐journal title. 3. The teacher assesses the students' work during the lesson, taking into account their input and commitment. For this purpose, he may prepare an evaluation questionnaire for self‐assessment and evaluation of the teacher's work and other students.

Homework

1. The teacher sets homework (it is not an obligatory part of the script), which is the selection of three works of the stanisławowski period (magazines, periodicals, architectural monuments), taking into account their own region, and preparing presentations on them.

The following terms and recordings will be used during this lesson

Terms

guardianship

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: guardianship

Kuratela – opieka nad osobą niezdolną do działań prawnych lub nieobecną oraz nad jej majątkiem

patronage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: patronage

palladian architecture Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: palladian architecture

Kołłątaj's Forge

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kołłątaj's Forge

Kuźnica Kołłątajowska – stworzone u schyłku XIX wieku określenie na zespół publicystów, pracujących pod kierownictwem H. Kołłątaja

Texts and recordings

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

Enlightenment in Poland

Temat: Oświecenie po polsku

Adresat

Uczniowie klasy VI szkoły podstawowej

Podstawa programowa

Klasa VI szkoły podstawowej.

XVI. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. Uczeń:

5) rozpoznaje charakterystyczne cechy polskiego oświecenia i charakteryzuje przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają charakterystyczne cechy polskiego oświecenia i przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu

Kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w językach obcych; kompetencje informatyczne; umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu Uczeń nauczy się:

charakteryzować cechy polskiego oświecenia; wymieniać czołowych twórców polskiego Oświecenia; rozpoznawać przykłady sztuki okresu klasycyzmu z uwzględnieniem własnego regionu.

Metody/techniki kształcenia

aktywizujące dyskusja. podające pogadanka. eksponujące ﬁlm. programowane z użyciem komputera; z użyciem e‐podręcznika. praktyczne ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

praca indywidualna; praca w parach; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

e‐podręcznik; zeszyt i kredki lub pisaki; tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Nauczyciel proponuje wysłuchanie wykładów zamieszczonych w e‐podręczniku, na pierwszej stronie lekcji.

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje uczniom temat, cel lekcji oraz kryteria sukcesu. 2. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, jakimi drogami docierały na ziemie polskie oświeceniowe nowinki. Uczniowie wykonują związane z tym Ćwiczenie 1 .

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel, kontynując kwestie przepływu oświeceniowych wzorców, prosi uczniów o wykonanie Polecenia 1. Słuchają audycji na temat tego, jakie rozwiązania w dziedzinie polityki społecznej proponowała modna w oświeceniu ﬁlantropia. W jaki sposób dotarła na ziemie polskie?. 2. Nauczyciel opowiada uczniom, w jaki sposób król Stanisław August Poniatowski wspierał rozwój kultury oświecenia na ziemiach polskich. Przybliża im także zjawisko mecenatu magnackiego. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 2, przyporządkowując poszczególne obiekty pałacowe do rodów magnackich. 3. Uczniowie wyszukują w Internecie informacje na temat Biblioteki Załuskich oraz Teatru Narodowego w Warszawie i jego dorobku w epoce stanisławowskiej. 4. Ostatnim punktem tej części lekcji będzie zabawa w „uzupełnienie” księgozbioru Biblioteki Załuskich. W tym celu uczniowie wykonują Ćwiczenie 3. Korzystając z dedukcji i wsparcia informacyjnego Internetu, w parach łączą znane nazwiska epoki oświecenia w Polsce ze słynnymi drukowanymi dziełami epoki. Nauczyciel sprawdza efekty ich pracy, korygując ewentualne błędy, i udziela informacji zwrotnej. Faza podsumowująca

1. Nauczyciel opowiada uczniom o losach Biblioteki Załuskich. 2. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 4, wskazując tytuł nie będący czasopismem. 3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny oraz oceny pracy prowadzącego i innych uczniów.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe (nie jest obligatoryjną częścią scenariusza), którym jest wybranie trzech dowolnych dzieł epoki stanisławowskiej (pisma, czasopisma, sztuki teatralne, zabytki architektury), z uwzględnieniem własnego regionu, i przygotowanie prezentacji na ich temat.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

guardianship

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: guardianship

Kuratela – opieka nad osobą niezdolną do działań prawnych lub nieobecną oraz nad jej majątkiem

patronage

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: patronage

palladian architecture

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: palladian architecture

Kołłątaj's Forge

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kołłątaj's Forge

Kuźnica Kołłątajowska – stworzone u schyłku XIX wieku określenie na zespół publicystów, pracujących pod kierownictwem H. Kołłątaja

Teksty i nagrania

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

Enlightenment in Poland