Ongka 1, Kemis Kaping 6 Januwari 1881 Para Ingkang Sami Ngemin
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Ongka 1, Kemis kaping 6 Januwari 1881 Para ingkang sami ngemin serat bramartani, kula aturi tumunten angintuni bayaripun dene ingkang taksih kawaledan bayaripun ing taun kapengker, ugi engggal angintuna bayaripun kalih pindhah; Jurungarang. ==============\================== Surakarta Kinanthi mongka panjurung, pabaratan bramartani, nalika rigaraleka, catur janwawari kang warsi, sinenkalan sang ambuja, sariraning para tami. Pangantyan putra sang prabu, kondur mring dalem pribadi, nadyan sang srimung sajuga, pakumpul neng jronig puri, lawan para tuwan-tuwan, paurmatan sang pangantin. Ewadene gara wau, tansah tamu kang pinusthi, myat rawuh ing sang pangantyan, mung para tuwan wlandi, kintening tyas kang mangabar, ing bramartani manawi. Karsa dalem sang aprabu, runtut aka kadang sai, kasubingngrat praja liyan, nenggih kangjen gsribupati, sanetya sang pangudinya, pamong mitra kang lastari. Mring para tuwan sadarum, sih siniyan awat kongsi, rengkajroning tyas sypaya, tinulada para sami,putra sang sudibyeng praja, katandhan widadeng puji. Kuburan Pacangkramaning durjana Nalika kaping 22 dhesember punika, jam 9, enjing, panewu pulisi kabudidayan ing tampir (Bayalali) pinuju amariksani dhusun dhusun bawahipun wonten sawetaning dhusun jethis kapethuk tiyang bawahipun anama tawijaya ing dirnca, lampahipun agagancangan lajeng kaandheg saha kapratitisaken tawijaya amratelakaken bilih lembunipun mentas kabradhat ing durjana, ananging lacakipun taksih urut anjog ing dhusun madhuk bawah mangkunegaran ing ngriku andadosaken kemenganing manahipun panewu ing tampir, amargi sampun saben saben bawahipun ingkang kaecalan rajakaya icaling lacak amasthi wonten ing dhusun madhu, ananging bilih lajeng kagledhah sepen malah pancen sampun dangu anggenipun ambudi lalampahan punika, sarana kajibahaken ing limpating pamarsudining telik sanadyan telik sampun saged angsal katrangan bilih sakiduling dhusun madhu wonten saweneh kuburan ageng ingkang sakalangkugn rungkut inggih punika ingkang kakinten dados pacangkramaning durjana, ananging sarehing dereng wonten yakinipun saestu kaweken pamarsudinipun saksana telik kakalih 1 anamakimayeng 2, ana makimili, lajeng patah angleksanani kalamaphana saciptanipun ingkang ngantos asal katrangan durjana sacihnanipun telik akakalih lajeng lumaksana asigra-sigra, inggaling cariyos lembu saestu kapanggih taksih kacancang wonten salebeting kuburan ananging boten angsal katrangan durjananipun sanalika wau panewu ing Tampir kalayan panggenging dhistrik Tumang, lajeng anungka nitik tilas panggenan pinanggih ing lembu dhateng ing kuburan sadumuginipun ing ngriku andulu wujuding kuburan sakalangkung kagawokan kakinten wiyaring pakuburan among 100 kaki pasagi, tataneman ingkang tumuwuh ing ngriku among kajeng semboja sakalangkung kathah sarta ageng- agengipun saha karambatan ing gagodhongan babondotn ngantos angrambuyung, satepining pakuburan pandhan eri tuwin nanas sarbang ugi sakalangkugn kathah ananging satengah ing pakuburan wonten panggenan kakinten wiyaripun 15 kaki pasagi boten wonten kalaejngan saha rumput ingkang tumuwuh ing ngriku, kajawi among pogogan kajeng awujud cancangan lembu, sakiwatengening cancangan lembu apanipun limit saha agasik tur parimpen mongka saking jawi lebetipun kuburan wau boten wonten margi ingkang limit, sarta sakiwatengening kuburan pantes bilih boten wonten tiyang ingang purun ngamba amargi saking sungil sarta kirang parlunipun ingkang tumrap ing ngakathah dados boten tatela punika angemperi paangkramaning para durjana, ingkagn mentas angsal pamandungipun rajakaya sasaminpun ananging sarehning sampun katingal sabiyantunipun ingkang sampun satubudi sang durjana kalayan para tiyang ing dhusun madhu mongka sanes bawahipun dados among lajeng …..pamanggihipun. Pawartos ingkang gumelar ing nginggil punika bilih kapara yektos boten langkung kula ugi among mumuji sagedipun kauningan para ingkang wajib anguwasani gagelenganing tatatentrem boten sakin gpunapa, e inggih among embok bilih kagalih parlu sirnaning babondhotan ingang tumuwuh ing kuburan wau, embok manawi saged anjalari tatatentreming dhusun sakiwatengenipun. Katandhan pamurih. Kulungkembang Nalika wulan Nopember ingkang kapengker jam 8 sonten tiyagn anama Resa Sudira, babauning dhistrik Tumang (Bayalali) mantuk saking dhusun bakulan sarehning margi ingkang linampahan wau tanah pareden minggah midhun ing jujurang sarta angleresi jawah riwis-riwis dados boten wotnen kancanipun lumampah, pamuhinipun boten pegat embok ingih wotnen tiyang jagi tegil ingkang mawi bedhiyan awit sakalangkugn asrepipun sumedya dipun purugi bedhiyanipun dumugi sawetanign dhusun tutup Resa Sudira sumerep wujud abremomong lir dahana bedhian lajegn dipun purugi kalayan bingah ing manahipun ngantos anglairaken wicanten makaten: lah dalah saiki panuwun ku katekan adheme orakira-kira ana wong bedhiyan, e, kang tunggu jagung dalane endi aku tulungana arep milu api-api, aku iki konca dhistrikan ngantos rambah-rambah boten wonten sabawaning tiyang, Resa Sudira lajeng wicanten asasungaran: Wong diundang kok meneng bae ngati-ati taktulisi jenengmu, sesuk tak tarik nyang dhsitrikan ugi meksa boten wonten tiyang ingang sumaur, sanalika wau Resa Sudira lajeng analasak ing pategilan sumedya anyelaki wujud lir dahana bedhiyan wasana sareng sampun celak saha kawaspadakaken ingkang kainten bedhiyan wau sima angregancang wotnen saluhuring pereng juurang, sasarengan samikagetipun sangsima anggero Resa Sudira dhawah konjem ing bantala badan lesu marmupa babalung lir den lolosi salebetipun sumungkem kaengetanipun boten wonten malih among anggenipun amasrahaken jiwa raga sarta angrarintih sambatipun mangkaten kyai kula niki rak boten julung ampun wuruk sudiga wegih kula babauning dhistrik Tumang, lan tdhak turune sing cikal bakal desa paingan wadene leh kula lair, ujare wong tuwa-tuwa malah wayah esuk sanalika wau sang sima lajeng amurugi sarwi angambus-ambus badanipun Resa Sudira ana nanging lajen gangles lumampah mangilen sareng sima sampun tebih resadurira saweg saged tangi lajeng andumugekaken lamaphan tukipun sadumuginig griya tansah adheleg-dheleg sakalangkung pangunguning manahipun dipun pitakeni yayah renanipun dereng saged damel katrangan sababipun ingkang kaucapaken wungsal-wanggsul among mangkaten: Ah tujune mung julung kembang, upama julung calok rak wis ora weruh ngomah wasana sareng sampun sawatawis dangu saweg saged amrasajakaken lalampahanipun. ===============\======================= KUDUS Nalika dinten malem setu tanggal 25 wulan Dhesember 1880, ingkang mentas kapengker, tiyang kaji Ngali, gagriya ing dhusun WRgu kulon dhestrik nagari Kudus dalu punika kaji Ngali tilem ing griya sareng wanci jam 2 dalu nglilir sakin gtilem lajeng nganglang, dumugi sawingkinging griya, kaget miring sabawanign tiyang mawi nyuwara, melek melek saemper tiyagn jagi rundha pn ….jeng murugi sarwi mindhik-mindhik sareng celak katingalan yen inakng nyuwara melek-melek wau inggih sang duratmaka, awit katondha sampun akarya babahan, saha nyanyi canggah tuwin lentera….boten saronta lajeng apitaken sapa iku, sang duratmaka sareng wuninga dipun purugi tiyagn lajeng inggal amangslui, aku, sarwi nyawat banon kenging jajanipun Ngali lajeng dhawah oten dangu tangi malih anglawan, ing wektu punika rame sanget udreg-udregan asilih ungkih, gelut akuwel bithi binithi gantos kaleresan dintenipun jumungah enjing kaji wau cukur awit salat jumungah, sareng ramenipun gelut sirahipun kaji Ngali kang katingal menis-menis wau kacokotan ngantos gobrah-gobrah, dalu wau sang pandung karepotan kajengkang….boten uwal lajegn ktman ing ngalu kajeng sirahipun malopor dhawah lajeng pejah ngenggen, wektu punika kaji inggih boten kasupen cerik-cerik nedha tulung, saha binarung ungelipun titir arame, ananign sadhatengipun para tandang, sapandung sampun ngemasi. Katitipriksa ,katranganipun tiyang kang mandung wau anama katruna karim sami dhusun ing WEgu Kulon ugi, pancen sampun werinipun ing dhusun ngriku, sampun kaping tiga kenging ukumanipun nagari dipun krakal jalaran nyolong darebekipun ing tiyang, ananging taksih katingal seneng ing manahipun kadosa mangke kapok. Ingkang dados gumunipun tiaygn kathah wau, dene mandung mawi bekta canggah sarta lentera, kados punika,s areng lumampah dumugi pangggenanpajagen tiyagnipun tilem lajeng canggahipun kabekta sarta lenteranipun pisan Titi ing Krwitan ping 3 Januwari tau 1881 Katandhan Gumun. ==============\================== Ing Bramartani ongka 50, wonten panjurungipun mitra kula ingkang sisili nama manungkara, paring barkah babpara tiyang ingkang sami tumbas barang pedalan saking dhusun gumulan punika kaupamekeken kapal ingkang gadhah bendana gilap utawi rare ajrih maemdi, sakig punika sakamantyan andadosaken tuwuhing padhang narawang ing manah kula awit kula punika temen bilih tiyang bodho saha gugon tuhon tegesipun anganggep cariyos ingkang tanpa waton sareng kula mentas amaos panjurung wau raosing manah kula lir ima katamaning marutarda, embok bilih saged anjalari raosing manah kula kang anggugutan tuhu, ewa samanten kula kedah anggelaraken pawartos ingkang magepokan kados nalar punika malih. 1. Ing dhusun Kebon So kidul bayalali punika taemanipun wit ongka sakalangkugn kathah anananging bilih meda wohipun katumbas ing tiyang boten suka,bilih amunganedha kemawon sakajengipun ugi suka dados tiyang salebeting dhusun wau boten saged amendhet pekahipun, cariyosipun para titiyang ing ngriku milanongka wedalan ing dhusun Kebon So boten kenging kasade, amargipudi ingakgnmaha sade sarta kengkenan asade nongka wau, amasthi lajeng nemahi kasangsaran,bilih bekel sapanginggil lajeng kapocot