Urfltore E KISHES ORTHODOKSE

URflTORE E KISHES ORTHODOKSE

E Perktheu Imzot Fan S. Noli E Botoj Peshkopata e Amerikes

BOSTON, MASS. 1941 TG PeRNDERÇIMIT AT KRISTO NEGOVANIT DCSHMORIT T6 KISH6S KOMB6TARE P6R KUJTIM T6 P6RJETM6

PERKTHENjeSI PARGTHGNIE

Kjo liber permban Sherbesat kryesore te Ki- shes Orthodokse. Disa prej ketyre botohen per heren e pare ne gjuhen tone, si Mesha e Shen Ba- silit, Mesha e Shen Grigorit, Rëgulla e Meshes Peshkopale, Sherbesa e Miros, Martesa e Dyte, Dorezimet, Gradimet, Dedikata e Kishes, Varri- mi i Prifterinjve, Varrimi ne Javen e Pashkes, Varrimi i Femijeve, Sherbesa e Lanjetores dhe Uratat e Ndryshme. Nga kjo pikepamje, kjo liber ploteson nje nevoje urgjente te Kishes sone kombetare. Nga ana tjater, edhe Sherbesat, qe jane botuar më pare ribotohen ketu te ndrëqura dhe te permiresuara. Disa prej Uratave jane shkurtuar, dhe disa kendime jane lene jashte jo vetem per te kursyer harxhet, po më tepcr nga shkaku qëato figurojne vetem ne librat, edhe kurre nuke kendohen. Troparet e Pershëmbellta (Prosomia) jane kthyer jo me nje menyre literale, po si vjersha pas rithmit te tyre, keshtu qe kendimi i tyre do te jete f are i lehte per psallterit, qe dine mellodite bizantine origjinale. Duhet vene re se ne keto Tropare vlrgullat kane nje kup- tim mellodik, dhe caktojne fundin e frazave muzikale. Ne funt te libres u-shtua nje Tabelle e Pashkeve dhe te krëmteve levizore qe me 1942 gjer me 1978 pas Kalendarit te Ri. Perkthënjesi. Boston, Mass., 10 Maj, 1941. URATORE ---- 0----

MBRGM6SORJA

Dera e Bukur hapet. Prifti qendron perpara Alltarit me Temjanieenf dhe Dhjaku me nje qiri ne dore. DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI: Lavdl Trinise se shenjte, se bashke- qënshime, jetebërese dhe se pandare, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Prifti temjanis Kishen dhe popullin, kur kendohet Psal- mi Nistor, dhe passi mbaron se temjanisuri, qendron perpara Deres se Bukur, dhe kendon me ze te unjur Urimet e Drites. KGNDONJGSI: Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone (3 here). PSALMI 104. Beko Zotin, o shpirti im; o Zot, o Perendia im, jefortimath. Je veshur me nder e madheshtl; je mbuluar me driten si me robe. E ke shtrire qellin posi kurtine; i ke ndertuar keshtjellat ner ujerat. 2 URATORE Ke hipur mi rete si ne qere, dhe fluturon mi fletet e ercs. Frymet janc Gngjejt’ e tu, flaga dhe zjarri jane sherbetoret e tu. E themelove dhene, qe te mos tundet kurre. E ke mbuluar me detin si me robe; i ke perha- pur ujerat neper malet. I qertove, dhe ikne; u buçite, dhe u-larguan me nxitim. Hipne ner malet, edhe zbritne ner fushat, ne vendin, qe u ke caktuar. U ke vene kufi, qe te mos e kapercejne, dhe te mos derdhen, dhe te mos e mbytin token. I ke leshuar burimet, qe rjedhin tatepjete brl- gjeve ner perrenjte. Ato u japin uje bagetive te fushes, edhe u shd- ajne etjen usheve te eger. Prane tyre banojne shpeset e qellit, edhe kendojne midls dëgeve. I ke vaditur brigjet me shirat; e ke zbukuruar dhene me pemct e duarve te tua. E ke bere barin te mbinje per bagetine; dhe lendinen per sherbimin e njëresve. Dhe drithen per te ushqyer njerine; dhe veren, qe gezon zemren e n jeriut. Dhe vajin, qe i ndrit fytyren; dhe buken, qe i forcon trupin. I ke mbjellur, dhe i ke ngritur perpjete druret edhe dellinjat e Libanit, o Zot. Atjë kane folët’ e tyre shpeset; atjë, ne bre- MBRGMGSORJA 3 dhat, e ka banesen stergu. Atjë, ne malet e larte, ngjiten dhit’ e ëgera, dhe lëpurat f shihen ncper gurishtat. Ke bere henen per stinat, edhe ke caktuar perendimin e dlellit. Leshon erresiren, edhe behet nate; edhe dalin, e shetitin egersirat e pyllit. Kelyshet e luaneve ulerijne, dyke kerkuar dhe dyke rembyer ushqimin e tyre. Len dielli, ato hiqen menjane, dhe bien, e flenc ne shtrofkat e tyre. Njeriu shkon ne punen dhe mundimin e tij gjer mbrëmane. Sa te medha jane veprat e tua, o Zot; te gjitha i ke bere me urtesl; dheu eshte plot me pa- surlt’ e tua. Ja deti i math e i gjere; atjë ka shterpenj pa numer, shtaza te vogla dhe te medha. Atjë shkojne lundra; atjë, perbrenda valave, lot Leviathani, qe ke krijuar. Te gjitha kcto e presin ushqimin prej teje ne kohen e duhur; ate, qe u jep, e mbledhin. Ti e hap doren, ato nginjen me te mira; ti e kthen faqen menjane, ato perzihen. Ti u merr frymen, ato vdesin, edhe kthehen ne pluhrin e tyre. Ti u dergon frymen, ato ngjallen, edhe faqja e dheut perseritet. Lavdf e Zotit do te vazhdonje per jete; Zoti do te gezohet per veprat e tij. 4 URATORE Dheu dridhet, kur i shtie syrin; malet leshojne tym, kur i prek me dore. Do ta kendon j Zotin sa te rron j, do ta lavderon j Perendine sa te jem. Do ta kujtonj Zotin me mall, dhe do te ngaze- llohem me Zotin. U-shofshin mekataret nga faq’ e dheut, edhe te paudhet mos qofshin me. Beko Zotin, o shpirti im. Ke caktuar perendimin e dlellit; leshon erresiren, edhe behet nate. Sa te medha jane veprat e tua, o Zot; te gjitha i ke bere me urtesl. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdlmety, o Perendi (3here). 0 Zot, o shpresa jone, lavdi me ty. Passi mbarohet Psalmi 10k, i cili quhet PsaXmi Nistorf Dhjaku dsl nga AlltaH , qendron perpara Kores se Krish- tit, edhe thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevaj- tjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. MBRGMGSORJA 5 DHJAKIJ: Per kete Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerm’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Presidentin e Shtëteve te Ba- shkuara te Amerikes, per ushterine dhe aniesine amerikane, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te leftonje bashke me te, dhe te permbyse nene kembet e tij çdo armlk dhe kun- dershtar, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kete qytët (a Manasttr) te shen jte, per çdo qytët e per çdo vent edhe per banoret e tyre me bese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per butesln’ e ëreve, per plotesin' e pëmeve te dheut, edhe per paqesln’ e kdheve, le ti ltitemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per lundrezonjesit, per udhetonjesit, per te semuret, per vuajtesit, per roberit edhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. 6 URATORE DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, mcrie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren,te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e a- dhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnrn. Pcbstaj kendohen te gjashte Psalmet e pare : PSALMI 1. Lum ay njeri, qe nuke vete ne keshillen e te paudheve, qe nuke qendron ne udhen e mekatareve, dhe nuke rri ne fronin e madheshtoreve, po ka ne zcmer dhe ne mendje ligjen e Zotit nat' e dite. Ay do te jete si nje lis, i mbjellur anes ujit te lumit, qe siell peme ne stinen e tij, dhe qe nuk i thahet fleta, dhe çdo gje, qe te benje, do ti veje mbare. Po te paudhet jo. Ata do te jene si kashta, qe e fryn era tutje. Perandaj te paudhet edhe meka- MBR6MGSORJA 7 taret nuke do te qendrojne dot ne gjykatoren dhe ne mbledhjen e te drëjteve. Sepse Zoti njeh u- dhen e te drëjteve, po udha e te paudheve do te humbase. PSALMI 2. Persë u-terbuan paganet, edhe persë popujte mejtojne kotesira? Mbrëterit edhe kreret e dheut u-mblothne, dhe u-keshilluan kunder Zotit edhe kunder Krishtit te tij, dyke thenc: Le ti thyejme vargonjte, dhe le ti hedhim tutje litaret, me te cilat na kane lidhur. Ay, qe rri ne qell, do te qeshe, Zoti do te tallet me ta. Ahere do tu flase i zemc- ruar, dhe do ti qerton je i egersuar. E kam vendosur mbretin tim ne bregun e Siones se shenjte. Do ta çpall dekretin, se Zoti me ka thene: Ti je im Bir, une te kam lindur sot. Lyp-me, dhe do te jap paganet per trashegim edhe anet më te larkme te dheut per zoterim. Do ti thyesh me shkop te hëkurte, do ti dermosh posi ene tjegullari. Pra, mblldheni mendjen, o mbreter; bëhuni te urte, o gjykates te dheut. Sherbëjini Zotit me frike, dhe gezohuni me perunjesl. Pershendosheni Birin qe te mos zemerohet, se posa te ndizet pak, jini te humbur f are. Lum ata, qe kane besim me Zotin. PSALMI 3. 0 Zot, sa u-shumuan ata, qe me shtrengojne! Shume veta jane ngritur kunder meje. Shume veta thone qe s’ ka shpetim per mua nga Peren- dia. Po ti, o Zot, je mprojtja ime, lavdia ime dhe 8 URATORE mburrja ime. E thirra Zotin me zerin tim, edhe me deg-joj nga mali i shenjte. Une rashe, dhe fjeta; u-zgjova, se Zoti me ruan. Nuke do te trembem nga mljera njeres, qe me sulen perkunder e perqark. Ngrehu, o Zot, shpetome, o Perendia im; se ti i ke goditur gjithe armiqt’ e mi ne nofull; ti ua ke thyer dhembet te paudheve. Zoti eshte shpetimi im, Zoti eshte bekimi i popullit. Une rashe, dhe fjeta; u-zgjova, se Zoti me ruan. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja (3 here). Meshiro, o Zot (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amln. PSALMI 4. Degjome kur te therrës, o Perendl i drejtesise; jam ne shtrengice te madhe; kij meshire per mua, dhe degjoma lutjen. 0 bij te njëresve, gjer kur do ta hithni lavdine time ne balte? Gjer kur do te doni madheshti dhe grabitje? Mesoni se Zoti e ka shenuar besnikun per veten e tij, se Zoti do me degjonje, kur ta therrës. Ruaju, dhe mos mekato; keshillohu me zemren tende naten, dhe rri urte; blato therore drejtesie, dhe kij besim me Zotin. Shume thone se kush munt te na benje nonjë te mire. 0 Zot, tregoje driten e fytyres sate mi në, se ti na e ke gezuar zemren më teper se atyre, qe u shtohet gruri dhe vera. Pra, do te bie, dhe do te fle i qete, se ti, o Zot, me ruan, dhe me shiguron. MBRGMeSORJA 9 PSALMI5. Ver-u veshin fjaleve te mia, ver-i re mejtimet e mia, o Zot. Degjoma klithmen, o Mbreti im dhe Perendia im, se ty po te lutem. Degjoma zerin ne mengjës, o Zot, se qe me nate po i ngre syte perpjete, dhe po f alem perpara teje. Se ty, o Perendi, nuke te pelqën ligesia, dhe nuk e duron prapesi- ne; se nuk i sheh dot me sy te çmëndurit, edhe i urrën ata, qe veperojne padrejtesi; se do ti çkate- rrosh grabitesit, genjeshtaret edhe gjakataret. Po une do te vinj ne shenjteroren tende pas meshires sate, dhe do te falem me frike perpara tëmpullit tent. Prirme, o Zot, ne drejtesine tende neper armiqt’ e mi; drejtesoje udhen perpara meje. Se s’ ka bese ne goje te tyre; zemra e tyre eshte ligesia vetc; gurmazi i tyre cshtc varr i hapur, ndonese me gjuhen e tyre bejne lajka. Çkate- rroji, o Perendi; permbys-i me gjithe pllanet e tyre; hidh-i tutje sipas paudhesive te tyre; se kane ngritur krye kunder teje. Dhe le te gezohen gjithe ata, qe te kane beslm; le te brohoritin, se ti i mpron; le te ngazellohen ata, qe duan emrin tent. Se ti, o Zot, do ti bekosh te drejtet, edhe do ti pesht jellesh me te mira si me mburonje. PSALMI 6. 0 Zot, mos me qerto ne zemerimin tent, edhe mos me mundo ne merine tcnde. Kij meshire per mua, o Zot, se jam i pafuqishim; sherome, o Zot, se me janc thyer eshtrat. Shpirti m’ u-trubullua io URATORE keq; o Zot, gjer kur? Kthehu, o Zot, edhe çliroma shpirtin, edhe shpetome pas meshires sate. Se kush do te kujtonje pas vdekjes, edhe kush do te lavderonje ne varr? Jam lodhur nga psheretimet, se tere naten e shkonj me qarje, dhe shtrati im esht i mbytur nga lotet. Syri im u-shua prej hi- dherimit, se me kane mplakur amuqt' e mi. Lar- gohuni prej meje ju, qe veperoni padrejtesl, se Zoti e degjoj qarjen time; Zoti e priti faljen time. U-turperofshin, dhe u-shofshin gjithe armiqt’ e mi; u-kthefshin prapa me faqe te zeze per- njeheresh. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdlmety, o Perendl (3here). 0 Zot, o shpresa jone, lavdi me ty. Pastaj Dhjaku qendron perpara Kores se Shen Marise, dhe thote Litanine e Vogel : DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Peren- MBRGMGSORJA 11 dl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se jotja eshte lartmadhesia, dhe jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj kendohen Tkirrtoret. Ne ketë mes , Dhjaku e temjanxs Alltarin} pastdj del nga dera e veriut , qendron perpara Deres se Bukur} e temjanis tere Ikonostasin , dhe pastdj tere Kishen: PSALMI 141. Ty o Zot, te thirra ne mengjës; degjoma lutjen, degjoma lutjen, shpejt o Zot. Ty o Zot, te thirra ne mengjës; degjoma lutjen, ver-i veshin zerit te lutjes sime. Ja ku te therrës qe ne mengjës; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Le te drejtohet posi temjani, lutja ime sot, perpara teje; duart’ i ngre perpjete, per mbreme si per kurban; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Ver nje roje ne gojen time, o Zot; mbyll-e deren e buzeve te mia. Mos ma prir zemren ne vepra te keqia me njeres te paudhe. Mos me ler te ha nga gjellet e zgjëdhura te tyre. Kur me godlt i drejti, me ben te mire; kur me qerton, me lyen me vaj te ndriçim, qe ma perke- dhël koken. 12 URATORE Do te lutem per ata, kur te ndodhen ner hidherime, kur te hidhen gjykatesit e tyre ner gurishta. Do te degjojne fjale te embela prej meje, kur parmenda çkaterron, edhe perndan eshtrat e va- rreve. Po i ngre syte me ty, o Zot, o Perendi; me ty kam shprese; mos ma ler shpirtin te shkrete. Ruaj-me nga kurthi dhe nga grackat e te paudheve. Le te bien te pabeset ner r jetat e tyre, dhe une le te shpeton j i pangare. E thirra Zotin me zerin tim; me zerin tim i jam lutur Zotit. Do ta derth ankesen perpara tij; do ta çfaq hidherimin perpara tij. Kur m' u-zu fryma ne kraheror, ahere more vesh ne cilen pateke po vozitnja. Ne udhen, ku barisnja, me kishin vene kurth me te pabese. Shikonja me te djatht’ e me te mengjer, po nuke me njohu as njeri. Nuke kishte asnje perikje per mua; nuke kishte njerl, qe te kujdesej per shpirtin tim. Thirra me ty, o Zot, edhe thashe: Ti je shpresa ime, ti je streha ime ne token e te gjalleve. Degjoma thirrjen, se kam rene shume poshte. Shpetome prej atyre, qe me ndjekin, se jane me te forte se une. MBRGMGSORJA 13

Pastaj kendohen Troparet me ketd Vargje: Çliroma shpirtin prej burgut, qe ta lavderonj emrin tent. Tc drejtet do me rethojne, se do me bekosh me te mira. Prej thelleslrave thirra me ty, o Zot; o Zot, degjoma zerin. Ver-i veshin zerit te lutjes sime. Po ti vesh re paudhesite, kush munt te qendronje perpara teje, o Zot? Po prane teje eshte ndjesa. Jam dyke pritur Zotin, dhe shpirti im ka shprese ne fjalen e tij. Qe ne mengjës gjer mbrëmane le te shperenje Israeli me Zotin. Se Zoti ka meshire, dhe ay do ta çperblenje Is- raelin nga te gjitha paudhesite. Lavderojeni Zotin, gjithe kombet; lavderojeni, gjithe pëpujte. Se ka patur meshire te madhe per në, dhe e verteta e Zotit mbreteron per jetc. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tani e pcrherc dhe nc jetct e jëteve. Amln. Ne kete mes, behet Hyrja e Vogel keshtu: Prifti dhe Dhjaku dalim, nga dera e veriut, Dhjaku me Temjanicen dhe me manalin perpara, dhe Prifti pas, dhe qendrojne perpara Deres se Bukur. Dhjaku ben shenjen e Kryqit me Temjanicen, dhe thote me ze te unjur: uBeko, o Ate, hyrjen e shenjte” Prifti e bekon,dhethotemezeteunjur: “E bekuar eshte hyrja e Shenjterores sate, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve” Dhjaku thote me ze te 14 URATORE unjur: “Amin.” Pastdj shkon perpara Priftit , edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Pastdj Prifti dhe Dhjaku hyjne ne Shenjteroren , dhe Dhjaku temjanis Alltarin. KORI: Drite gazmore e lavdise qellore, Jesu Krisht, si arrime perendimin e dlellit, edhe pame driten e mbremes, hymnojme Atin e Birin edhe Shpirtin Shen jt, se te ka hie kenga kurdohere, o i Bir i Perendise, qe fal jeten, perandaj te lavderon e tere bota. DHJAKU: Parevargu i mbremes. KORI: Zoti mbreteroj, u-vesh me madheshtl. Pastaj Dhjaku thote Litanme e Gjere: DHJAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin tone dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendl i A- terve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Percndl, pas meshircs sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshird. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone ( aksh), dhe per tere Vellazerine tone me Krishtin. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). MBReMGSORJA 15 DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes edhe per u- shterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se shenjte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudo. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin e- dhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (al^sh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mirebëresit, punetoret e- dhe kendonjesit e kesaj Kishe se shenjte dhe per popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. KORI: Amin. PRELLATI: Vleresona,o Zot,ketë dite te ruhemi pa nonjë mekat. I bekuar je, o Zot, o Perendl i Aterve tane, dhe emri yt esht i kenduar dhe i lav- 16 URATORE deruar per jete. Amm. Le te jete, o Zot, perdellimi yt mi në, sikunder kemi shpresuar mi ty. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua (3 here). Ty te ka hie levdata, ty te ka hie kenga, ty te ka hie lavdia, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj thuhet Litania e Gjate : DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone mbre- mesore Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Mbremen te tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sone me paqe dhe me pendfm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. MBRGMGSORJA 17 DHJAKU: Mbarlm te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacintiaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllndesen, dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njer jatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Qofte e bekuar dhe e lavderuar Mbreteria jote, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj thuhen Pasvargjet edhe Tropari i Simeonit : Tani perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas f jales sate, se syt’ e mi pane shpetimin 18 URATORE tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe popujve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdi per popullin tent Israël. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Jcendohen Troparet e dites dhe te Shenjtit. PRIFTI: Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnin. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. SHGRBESA E MGNGJEZIT 49

KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj behet Perleshimi i Shkurter: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjto- reve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin.

SHGRBESA E MGNGJEZIT DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithe- një, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shen jte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua 20 URATORE falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Ti shpetoje Zot, edhe ti bekoje popullin, edhe trashegimin tent. Mundjen edhe triumfin, dhurona kunder barbareve, edhe ruajna shtetin, me poteren e Kryqit tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Ti qe u-ngrite permi Kryq dyke dashur, shtetit te ri te themeluar prej teje, dhuroji kurdohere hir o Krisht Perendi; ep-i force dhe gezlm, popullit e shtetit tone, fal-i mundje dhe triumf, ne çdo lufte mi armiqte; te paçim gjithenjë bashkeluf- tar, arme per paqe, tropë te pamundur. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Mpro jtese e lavderuar dhe e patronditur, Zonj’ e mire Hyjlindese, degjoji lutjet tona me meshire; perkrah-e shtetin tone; shpetoje popullin tone; dhe falna mundjen nga qelli; se ti linde Pe- rendine, o e vetem e bekuar. Pastaj thuhet Litania e Gjere : DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). SHGRBESA E MGNGJEZIT 21 DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (a^s/i). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per gjithe vellëzerit tane dhe per g-jithe te Krishteret. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. PRIFTI: Lavdl Trinise se shenjte, se bashke- qënshime, jetebërese dhe se pandare, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Lavdi Perendise me te lartat, dhe mi dhene paqe, dhe ner njërezit miredashje (3 here). 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçitc lavdine tende (2 here). PSALMI 3. 0 Zot, sa u-shumuan ata, qe me shtrengojne! Shume veta jane ngritur kunder meje. Shume veta thone qe s’ka shpetim per mua nga Perendia.Po ti,oZot, jemprojtjaime,lavdia ime dhe mburrja ime. E thirra Zotin me zerin tim, edhe me degjoj nga mali i shenjte. Une rashe, dhe f jeta; u-zgjova, se Zoti me ruan. Nuke do te trembem nga ml- 22 URATORE jera njeres, qe me sulen perkunder e perqark. Ngrehu, o Zot; shpetome, o Perendia im; se ti i ke goditur gjithe armlqt’ e mi ne nofull; ti ua ke thyer dhembet te paudheve. Zoti eshte shpetimi im, Zoti eshte bekimi i popullit. Une rashe, dhe fjeta; u-zgjova, se Zoti me ruan. PSALMI 38. 0 Zot, mos me qerto ne zemerimin tent, edhe mos me mundo ne merine tende. Se shigjetat e tua me çpojne thelle, dhe dora jote me shtrengon rende. S’ kam shendët ne trupin nga shkaku i zemerimit tent, edhe s’ kam qetesl ner eshtrat nga shkaku i mekatave te mia. Se paudhesite me kane hipur mi koke, dhe me shtypin si nje barre e rende. Se jam plagosur, dhe jam kalbur nga marresit’ e mia. Jam bere i ngrate, dhe jam krusur fare; tere diten ecenj i vreret. Se me jane ndezur mushkerite, dhe me eshte venitur trupi. U-semura, dhe u-ke- puta fare; ulerinj nga shtrengimi i zemres sime. 0 Zot, ti ma sheh nevojen, ti ma degjon pshere- timen. Zemra m’ u-perzie, forca me neveriti, edhe drita e syrit m’ u-err. Miqte dhe te afermit e mi u-larguan prej meje, dhe gjirinjt’ e mi me kane neveritur. Dhe ata, qe duan te me marrin shpirtin, me ngrehin kurth, edhe ata, qe me duan te keqen, perhapin çpifje dhe genjeshtra kunder meje tere diten. Po une, posi i shurdher, nuke degjonj; dhe posi nemëc, nuke flas; dhe u-bera sikur s’ kam as veshe as goje. Po kam shprese me SH0RBESA E MGNGJEZIT 23 ty, o Zot; se ti do me degjosh, o Zot, o Perendia im, dhe nuke do ti lesh te paudhet te gezohen, dhe te mburren kur te permbysem. Se jam gati per te rene, dhe ti po ma sheh hidherimin. Se do ti çpall paudheslt’ e mia, dhe do te pendohem per mekatat e mia. Po armiqt’ e mi jane te shendoshe dhe te forte, edhe jane shumuar ata, qe me urrejne padrejtesisht. Edhe ata, qe kthejne te keqen per te miren, jane kundershtaret e mi, se une ndjek te miren. Mos me neverlt, o Zot; mos u-largo prej meje, o Perendia im. Eja shpejt, edhe ndih-me, o Zot i shpetimit tim. PSALMI 63. 0 Perendi, ti je Perendia im; qe ne mengjës po te kerkonj; shpirti im ka etje per ty, si ne dhë te shkrete dhe te thate, ku s’ ka uje. Se dua ta shoh fuqine tende dhe lavdine tende, sikunder te pashe ne shenjteroren. Se perdellimi yt eshte më i mire se jeta, dhe buzet e mia do te lavderojne. Keshtu do te bekonj sa jam i gjalle, dhe do ti ngre duarte per emrin tent. Shpirti im do te nginjet posi prej te majmi e prej dhjami, dhe goja ime do te lavderonje me buze te gezuara. Do te kujtonj nat’ e dite, se ti ke qene ndlhmesi im, perandaj do te gezohem nene hien e f lëteve te tua. Shpirti im u-ngjit pas teje, se ti me permban me doren e djathte. Po ata, qe duan te me marrin shpirtin, do te perpihen prej gremines, do te theren prej shpates, do te copetohen prej çakajve. Dhe mbreti do te gezo- 24 URATORE het me Perendine; cilido, qe betohet per ate, do te lavderohet; dhe do tu thuret goja atyre, qe flasin genjeshtra. Do te kujton j nat’ e dite, se ti ke qene ndlhmesi im, perandaj do te gezohem nene hien e flëteve te tua. Shpirti im u-ngjit pas teje, se ti me permban me doren e djathte. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amfn. Alilluja (3 here). Meshiro, o Zot (3 here). Lavdl Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PSALMI 88. 0 Zot, o Perendl i shpetimit tim, dit’ e nate po te therrës; le te vinje lutja ime perpara teje; ver-i veshin klithmes sime. Se shpirti im u-mbush me trubullime, dhe jeta ime po afrohet ne varr. U- nemerova me ata, qe zbresin ne grope; u-bera posi njeri pa jete; jam hedhur ne te vdëkurit e ne te vraret, te cilet i ke harruar, dhe i ke neveritur. Me shtive ne gropen më te poshtme, më te erret e më te thelle. Zemerimi yt krisi mi mua, dhe valat e tua po me rahin. Mergove prej meje te njohurit e mi; me bere te mallkuar per ata; u-mbylla, dhe s’ munt te dal jashte. Syri im u-err prej hidheri- mit; thirra me ty, o Zot, tere diten; dhe i ndeva duarte perpara teje. Mos do te besh çudira per te vdëkurit, apo te vdëkurit do te ngrihen, dhe do te Iavderojne? Mos do te çpallet meshira jote ne varr, dhe madheshtia jote ne gremine? Mos do te SHGRBESA E MGNGJEZIT 25 çfaqen merëkullat e tua n’ erresire, dhe drejtesia jote ne shkretetire? Po une thirra me ty, o Zot, e- dhe qe ne mengjës lut ja ime do te arrinje perpara teje. Persë e heth tut je shpirtin tim, o Zot, persë e kthen menjane faqen tende prej meje? Jam i keputur dhe i munduar per vdekje qe prej djalerise; po vuanj, dhe po vras mendjen nga frika jote; jam i tronditur dhe i drithteruar nga tmerri i ze- merimeve te tua. Me qerthulluan posi uje, me qarkuan reth e rotull tere diten. Mergove prej meje mikun dhe t’ afermin dhe te njohurit e mi ne erresire. 0 Zot, o Perendl i shpetimit tim, dit’ e nate po te therrës; le te vinje lutja ime perpara teje; ver-i veshin klithmes sime. PSALMI 103. Beko Zotin, o shpirti im, edhe ti, o zemra ime, beko emrin e tij te shenjte. Beko Zotin, o shpirti im, edhe mos i harro gjithe mireberjet e tij. Ay ti fal gjithe paudhesite; ay ti sheron gjithe semundjet. Ay ta çperblën jeten nga prishja; ay te kurorezën me hir edhe meshire. Ay ta gezon shpirtin me te mira; ay ta perserlt djalerine si te shqiponjes. Zoti gjykon, dhe u jep te drejten gji- the te shtypurve. I defteu udhet e tija Moisiut, e- dhe punet e tija bijve te Israelit. Zoti esht i dhempshur dhe i hirshim, zemergjere dhe meshireplot; nuke zemerohet pcrhere, as mban merl per jetc. Nuke na perdori pas paudhesive tona, as na çpagoj pas mekatave tona. Se sa lart eshte qe- 26 URATORE Ui prej dheut, aqe i math eshte perdellimi i tij per ata, qe i kane frike. Sa lark eshte lindja nga perendimi, aqe i largoj prej nesh paudhesite tona. Si- kunder i dhembet atit per djemat, ashtu i dhembet edhe Zotit per ata, qe i kane frike. Se ay na i di dobesite, dhe mban ment se jemi pluher. Ditet e njeriut jane posi bari, posi lulja e fushes keshtu lulezon. Se fryn era mi ate, dhe shkon, edhe nuke dihet se ku e ka patur vendin. Po perdellimi i Zo- tit eshte jete pas jete mi ata, qe i kane frike, dhe drejtesf e tij mi bijt’ e te bijve dhe mi ata, qe ruajne dhjaten e tij, dhe kujdesen ti zbato jne porrosit’ e tij. Zoti e vendosi fronin ne qell, dhe mbreterf e tij zoteron mi te gjithe. Bekoni Zotin, ju Gngjejt’ e tij, te forte per çudi, qe beni porroslt’ e tij, qe degjoni zerin e fjaleve te tij. Bekoni Zotin, ju gjithe ushterit’ e tij, ju meshetaret e tij, qe beni deshirat e tij. Bekoni Zotin, ju gjithe veprat e tij, ne te gjitha viset e zoterimit te tij. Beko Zotin, o shpirti im. PSALMI 143. 0 Zot, degjoma faljen, ver-u veshin lutjeve te mia. Pergjeqmu pas miresise dhe pas drejtesise sate, dhe mos hyr ne gjyq me sherbetorin tent, se asn je njeri i gjalle nuke munt te dale i drejte perpara teje. Se armiku ma ndoqi shpirtin; ma shtypi jetcn perdhë; me varrosi ne erresire si te vdekur prej kohe. Perandaj m’ eshte keputur shpirti, dhe m' eshte deshperuar zemra. Kujtonj ditet e SH0RBESA E MGNGJEZIT 27 lashta, mejtonj gjithe veprat e tua. I ndeh duarte perpara teje, shpirti im ka etje per ty posi dheu i thate. Pergjeqmu shpejt, o Zot, se m’ u-zu fryma, mos e kthe menjane faqen tende prej meje, se jam bere si ata, qe hidhen ne grope. Bej-me te shoh meshiren tende ne mengjës, se me ty kam shprese, bej-me te njoh udhen, ku duhet te ecenj, se me ty e kam varrur shpirtin. Çlirome prej armiqve te mi, o Zot, se prane teje vinj te fshihem; mcsome te benj deshiren tcnde, se ti je Perendia im; tregoma udhen e drejtesise, se ti je zemermire. Ngjall-me, o Zot, per emrin tent; edhe pas drejtesise sate nxirma shpirtin nga trubullimet; edhe pas meshires sate shtyp-i armlqt’ e mi, dhe shuaji gjith’ ata, qe ma mundo jne shpirtin, se une jam shcrbetori yt. Degjome, o Zot, pas drejtesise sate, edhe mos hyr ne gjyq me sherbetorin tent; tregoma udhen e drejtesise, se ti je zemermire. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja, ali- Uuja, alilluja, lavdim ety, o Perendl (3/iere). 0 Zot, o shpresa jone, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- 28 URATORE vajtjen e Klsheve te shen jta te Perendise dhe per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me besc, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone (aksh), per prifterine dhe dhjakerm> e nderuar meKrish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Presidentin e Shtëteve te Ba- shkuara te Amerikes, per ushterine dhe aniesine amerikane, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te leftonje bashke me të, dhe te permbyse nene kembet e tij çdo armlk dhe kun- dershtar, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë qytët (a Manastir) te shen jte, per çdo qytët e per çdo vent edhe per banoret e tyre me bese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per butcsm' e ëreve, pcr plotesln’ e pëmeve te dheut, edhe per paqesln’ e këheve, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per lundrezonjesit, per udhetonje- SHGRBESA E MGNGJEZIT 29 sit, per te semuret, per vuajtesit, per roberit edhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, mcrie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Ma- rl dyke kujtuar me gjithe Shen jtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurun, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amin. Perendi dheZot, permi dhene na u-çfaq, i bekuar esht ay qe vjen, me ëmerin e Zotit (4 here). Pastaj thuhen Troparet e Tingeljiit edhe te Shenjtit te Dites, Vargezimet ose Ndenjesoret, dhe Dhjaku thote Li- tanine e Vogel: DHJAKU: Perserl dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. 30 URATORE DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavdcruaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Ma- ri dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Pe- rendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se jotja eshte lartmadhesia, dhe jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Gjithe Gngjejt’ e qellit, u-çuditne kur pane, qe u-shtrive i vdekur, dhe dermove Shpetimtar, ti- ranin’ e Sketerres, dhe me veten tok, ngjalle gji- the njërezit, dhe çlirove gjithe te burgosurit. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Qe me-nate shpejtuan, Myrreprureset rentnc, dhe mi varrin vajtonin, po nje Gngjell i qendroj, i shkelqyer me drite, dhe u thosh keshtu: Zia shkoj mos qani më. Apostujve lajmen gazmore shpjëruni. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Myrreprureset arthne, qe me-nate me myrra, dhe mi varrin vajtonin, po qendruan me çudi, kur SHGRBESA E MGNGJEZIT 31 u thirri nje Gngjell: Si e nemeroni te gjallin me te vdëkurit? Se ay u-ngrit prej varrit si Perendi LAVDI. Po i falemi Atit, edhe Birit te vetem, e- dhe Shpirtit te Shenjte, qe perbejne Trinine, me substancen e njeshme, dhe me brohori therresim si Gngjejte: Shenjt i Shenjtoreve i shenjte je. TANI. Jetebëresin linde, Virgjereshe dhe Nene, e çlirove Adamin, i dhurove gazin Evcs, te helmu- ar prej jete; ishin nene dhë, po i shpuri lart ne qell, Jesu Krishti, Biri yt njërl dhe Perendl. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdi me ty, o Zot (3 here). Pastaj Dhjaku thote Litanine e Vogel : DHJAKU: Perserl dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpctona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlmdesen dhe gjithenjë Virgjereshen Ma- rf dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendl le tja pranojmc. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se emri yt esht i bekuar, dhe Mbrete- ria jote e lavderuar, e Atit e Birit edhe Shpirtit 32 URATORE Shenjt, tanf e pcrhere dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj thuken Degjimi, ShJcallesat e Tingellit dhe Pa- revargu Ngjallesor. Ne qofte nonjë e kremte , thuhen keto te Tingellit IV : Qe prej djalerise, shume pasione me leftojne, po ti perkrah-me dhe shpetome, o Shpetimtari im. Ju qe urreni Sionen, do te turperoheni prej Zo- tit, dhe do tc fishkeni si bari ne zjarr. LAVDI. Me anen e Shpirtit Shenjt, merr jete çdo shpirt, dhe lartesohet ne paqesi, dhe ndriço- het prej njesise Trinisore mistikerisht. TANI. Me anen e Shpirtit Shenjt, rjedhin burimet e hirit, dhe vaditin tere kriesen per je- telindje. Pastdj thuhet Parevargu i se Kremtes , UngjUli Men- gjezor dhe Kanunet. Te Dielave thuhen më pare Kanunet. Pas Kenges III te Kanuneve, Dhjaku thote Litanine e Vogel: DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavdcruaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe g-jithenjë Virgjereshen Ma- ri dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone SHGRBESA E MGNGJEZIT 33 dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendl le t ja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj thuhet Ndenjesorja e Muajesores. Pas Ken- ges VI te Kanuneve, Dhjaku thote Litanine e Vogel : DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe rua jna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe n jerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je Mbreti i paqes dhe Shpetim- tari i shpirteve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj thuhen Shkurtorja, Shtepia, Sinaksari, Kenget 34 URATORE

VII, VIII, IX te Kanuneve, pastaj Zbritesoret. Pas Ken- ges VIII te Zbritesoreve, Dhjaku thote : DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe i prehur ner Shenjtoret, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere e ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Çdo fryme le ta lavderonje Zo- tin (3 here). DHJAKU: Dhe qe te vleresohemi ta degjojme Ungjillin e Shenjte, Zotit Perendise tonc le ti lutemi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas (aksh). DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj Prifti thote UngjUUn e Mengjezit. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. KGNDONJGSI: Passi pame Ngjalljen e Kri- shtit, le ti falemi Zotit te Shenjte Jesu, te vëte- mit te pamekatme. Kryqit tent po i falemi, o Krisht, edhe Ngjalljen tende te shenjte po hymnojme dhe lavderojme, se ti je Perendia yne, veç SHGRBESA E MGNGJEZIT 35 teje nuke njohim tjater, emrin tent po emerojme. Se ja, me anen e Kryqit ardhi gezimi ne tere boten, se dyke duruar Kryqin, e dermove vdekjen me vdekje. PSALMI 51. Meshirome, o Perendi meshireplot, edhe me shumicen e meshirave te tua shuaji paudhesit’ e mia. Laj-me fare prej paudhesise sime, dhe qerome prej mekatit tim. Se un’ i njoh paudhesit’ e mia, dhe mekatin tim e kam perpara syve kurdohere. Kunder teje vetem fejeva, dhe perpara teje e bera te keqen, qe te dalesh i drejte ne fjalet e tua, dhe te jesh i kthjellet ne gjyqet e tu. Se ja tek u-zura ne paudhesi, dhe ne mekata me lindi nena ime. Se ja tek deshe te verteten ne zcmer, dhe mendjes sime do ti tregosh urtesi. Sperkat-me me hysop, dhe do te qerohem, laj- me, dhe do te behem me i bardhe se debora. Bej-mc te degjonj gezim e ngazellfm, qe te me gezohen eshtrat e thyera. Ktheje faqen nga mekatat e mia, dhe shuaji gjithe paudheslt’ e mia. Kthjelloma zemren, o Perendi, dhe perseritma frymen e drejte. Mos me hith tej prej faqes sate, dhe mos ma merr frymen tende te shen jte. 36 URATORE Epma prape gezimin e shpetimit tent, edhe forcome me fryme zoterishte. Do tu mesonj fajtoreve udhet e tua, dhe te pabeset do te kthehen me ty. Shpetome prej gjakrash, o Perendi, Perendia i shpetimit tim, gjuha ime do ta lavderonje me gezim drejtesine tende. 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçitc lavdine tende. Se te dashkeshe therore, do te kisha prure, po hollokostet nuke te pelqejne. Therore e Perendise eshte frym’ e thyer; zemren e thyer dhe te perunjur nuke do ta hedhesh tej, o Perendl. Bej-i mire Siones pas pelqimit tent; edhe ndertoji muret e Jerusalemit. Ahere do te pelqësh therore drejtesie, dhurata dhe hollokoste. Ahere do te bien dema mi alltarin tent, edhe meshirome, o Perendi. LAVDI. Me nermjetimet e Apostujve, o meshireplot, shuaji shumicat e paudhesive te mia. TANI. Me nermjetimet e Hyjlindeses, o meshireplot, shuaji shumicat e paudhesive te mia. Meshirome, o Perendl meshireplot, edhe me shumicen e meshirave te tua shuaji paudheslt’ e mia. Kur u-ngrit Jesuj prej varrit i tridiçim, siç tha më pare, jete na dhuroj, te pavdekur edhe per- delllm te math. SHGRBESA E MGNGJEZIT 37

Ne kohen e Triodit thuhen keto Tropare ne Tingellin Terthor I V : LAVDI. Hapmi dyert’ e pendimit, o Jetedhe- nes, se mendja ime vjen qe me-nate nga tëmpulli yt i shenjte, dyke sjellur tëmpullin e trupit krejt te njollosur. Po ti spastroje si i dhempshur dhe meshireplot. TANI. Drejtesoma udhen e shpetimit, o Hyj- lfndese, se e ngrysa shpirtin me mekata te zeza, dyke shkuar tere jeten n' erresirc. Me lutjet e tua spastrome prej çdo ligesie. T. T. II. Meshirome, o Perendl meshireplot, edhe me shumicen e meshlrave te tua shuaji paudhesit' e mia. Shumicat e mekatave qe kam bere, kur i kujtonj un’ i mjeri, dridhem nga dita e tmerruar e g'jyqit. Po kam shprese nga meshira jote, dhe si Davidi te therrës: Meshirome o Perendl, pas meshires sate se madhe. DHJAKU: Shpetoje popullin tent, o Zot, edhe bekoje trashegimin tent; veshtroje boten tende me dhempsherl; lartesoje ballen e te Krishtëreve Orthodokse, dhe dergona meshirat e tua te pasura. Me nermjetimet e Shen Marise, Kryezonjes sone, Virgjereshes edhe Nenes se Perendise; me fuqin’ e Kryqit te çemuar dhe jeteberes; me mprojtjen e Forcave qellore engjellore; te Shen Joan Pagezorit, Profetit e Parerëndesit; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te 38 URATORE Shen Basilit te Math, te Shen Grigor Theollogut e te Shen Joan Gojartit, Aterve tane te shenjte, kryeprifterve te medhënj dhe mesonjesve ekumenike; te Shen Kollit, kryepeshkopit te Myrave te Likise, çudibëresit; te Deshmoreve te Shenjte, te lavderuar dhe bukurmundes; te Aterve tane oshenare dhe hyjprures; te Shen Joakimit e Shen Annes, Hyjprlnderve te drejte; te Shenjtit te Ki- shes (aksh) ; dhe te gjithe Shenjtoreve; o Zot mc- shireplot, degjona në mekataret, qe po te lutemi, dhe meshirona. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Me meshiren dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. DHJAKU: Hyjllndesen dhe Memen e Drites me hymne nderimi le ta madheshtojme. KORI: Shpirti im e madheshton Zotin, dhe mendja ime u-ngazellua mi Perendine Shpetim- tarin tim. Ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar paperqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjlmdese. Se e hodhi syrin mi perunjesin’ e sherbetores SHGRBESA E MGNGJEZIT 39

sg tij, se ja qe-tanl e tutje gjithe brezat do me lu- merojne. Ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar paperqasje mi Serafhn; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjlindese. Se me madheshtoj i fuqishmi, dhe emri i tij esht i shenjte; dhe perdellimi i tij do te jete bres pas brezi mi ata, qe i kane frike. Ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty tc madheshtojme, Zonje Hyjlindese. Refeu force me krahun e tij; i perndau krye- lartet nga mejtimi i zemrave te tyre. Ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar paperqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjllndese. I permbysi te fuqishmet prej froneve, dhe i lar- tesoj te perunjurit; te uretit i mbushi me te mira, dhe te pasurit i dboj te zbrazet. Ti je e nderuar mi Kerubfm, dhe e lavderuar paperqasje mi Seraflm; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjlindese. E perkrahu te birin Israël pas meshires se tij, siç u ishte zotuar Aterve tane, Abrahamit dhe fares se tij per jete. 40 URATORE Ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar pa perqasje mi Seraflm; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjllndese. Pastaj kendohet Kenga IX e Zbritesoreve. Dhjaku thote Litanine e Vogel: DHJAKU: Perserl dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te kendojne gjithe Forcat e qejve, dhe ty te dergojne lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. I shenjte eshte Zoti Perendia yne. (2 /iere,dhe heren e trete me kete shtese :) Larteso- jeni Zotin Perendine tone, dhe faluni nene kembet e tij, se esht i shenjte. Pastaj kendohen Dergimesoret. Pastdj: Çdo fryme le ta lavderonje Zotin; lavderojeni SHGRBESA E MGNGJEZIT 41 Zotin prej qejve, lavderojeni ne me te lartat. Ty te ka hie kenga, o Perendt Pastdj kendohen Lavderimet me keto Vargje : Kjo lavdl do te jete mi gjithe Shenjtoret e tij. Lavderojeni Perendine me Shenjtoret e tij; lavderojeni per shigurln’ e fuqise se tij. Lavderojeni per poterat e tij; lavderojeni per shkelqimin e madherise se tij. Lavderojeni me trumbete; lavderojeni me ken- getore dhe me gitarre. Lavderojeni me timpane dhe me valle; lavdcrojeni me kordha e me strumenta. Lavderojeni me kimbale tingellonjese; lavderojeni me kimbale brohoritese; çdo fryme le ta lavderonje Zotin. Ngrehu, o Zot, o Perendia im; le te lartesohet dora jote; mos i harro te varferit e tu ne funt. Do te refënj, o Zot, me gjithe zemren time; do ti leçit te gjitha çudirat e tua. Pastdj thuhet Lavdia Mengjezore dhe kjo Hyjlin - desore: TANI. E permibekuar je, o Hyjllndese Virgje- reshe. Te hymnojme, se prej Birit qe linde, Ferri u-roberua, Adami u-nduall prape, mallkimi vdiq, Eva u-çlirua, vdekja u-dermua, dhe në muarme jetc. Perandaj po hymnojme, dhe therresim: I be- 42 URATORE kuar je, o Krisht Perendl, qe e pclqeve keshtu, lavdl me ty. Dhe menjehere thuhet Doksollogjia : Lavdl ty, qe na refeve driten, lavdl Perendise me te lartat, dhe mi dhene paqe, dhe ner njërezit miredashje. Te hymnojme, te bekojme, te falemi, te lavderojme, ty te perhirojme per lavdine tende te madhe. Zot Mbret, Perendl qellor, At i terefuqishim, Zot Bir i vetem Jesu Krisht, edhe Shpirti Shenjt. Zot Perendi, qengji i Perendise, i Bir i Atit, qe ngre mekatin e botes; meshirona, ti qe ngre mekatat e botes. Prit faljen tone, ti qe rri me te djathten e Atit, edhe meshirona. Se ti je Shenjt i vetem, ti je Zot i vetem, Jesu Krishti, per lavdi te Perendise Atit. Amln. Per dite do te bekënj, dhe do ta lavderonj emrin tent per jete dhe me jetet e jetes. Vleresona, o Zot, ketë dite te ruhemi pa no- një mekat. I bekuar je, o Zot, Perendi i Aterve tane, dhe emriyteshti kenduar dhe i lavderuar per jete. Amln. Le te jete, o Zot, perdellimi yt mi në, sikunder kemi shpresuar mi ty. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua (3here). SHGRBESA E MGNGJEZIT 43 0 Zot, ke qene perikja jone bres pas brezi. Une thashe: 0 Zot, meshirome; sheroje shpirtin tim, se fejeva me ty. 0 Zot, me ty perika; mesome te benj deshiren tende, se ti je Perendia im. Se ti je burimi i jetes, me driten tende do tc shohim drite. Zgjat-e perdellimin tent mi ata, qe te njohin. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Shenjt i pavdekur, meshirona. Shenjt Perendi. Shenjt i fuqishim. Shenjt i pavdekur. Meshirona. T. IV. Sot ardhi shpetimi ne bote; le ti kendojme ati, qe u-ngrit prej varrit, edhe kryetarit te jetes sone; se dermoj vdekjen me vdekje, dhe na dha mundjen dhe perdellimin e math. Pnstdj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Mcshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (afysh), dhe per tere Vellazerine tone me Krishtin. 44 URATORE

KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes dhe per ushterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se Shen jte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudo. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mirebëresit, punetoret e- dhe kendonjesit e kesaj Kishe se shenjte dhe per popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplët e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj thuhet Litania e Gjate: SHGRBESA E M€NGJEZIT 45 DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone men- g’jezore Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten te tere, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetcs sone me paqe dhe me pendim, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarlm te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, 46 URATORE Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jeteve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Krerct tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti na meshiron, dhe na shpeton, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Shiguroje shtetin tone, o Zot, edhe Kishen tone dhe te gjithe te Krishteret besemire per jete. PRIFTI: E permishenjta Hyjlindese, shpetona. KORI: Ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar pa perqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjllndese. SHGRBESA E PESG BUKGVE 47 PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj behet Perleshimi i Shkurter: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertetc, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjto- reve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln.

SHGRBESA E PESG BUKGVE Kjo Sherbese behet pas Sherbeses se Mbremes, ose pas Sherbeses se Mengjezit, perpara Meshes. Mi nje tryeze, ne mes te Kishes, vihet nje ene me grure, nje shishe me vaj, nje shishe me vere, dhe pese buke. Dhjaku thote Li- tanine e Gjere : DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendise ( aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe 48 URATORE Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Dhjaku temjanxs reth Tryezes, dhe kendohet tri here ky Tropdr me T .T . I: Virgjereshe hirplote, Nen’ e shenjte gezohu, se Zoti eshte me ty; se e bekuar ti ner grate je, edhe e bekuar eshte pema e barkut tent, se shpirtet na shpeto j ay, Bir qe linde ti. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Pastaj Prifti merr nje prej te pese bukeve, ben shenjen e Kryqit me të, dhe thote m ezete larte Uraten e Pese Bu- keve: PRIFTI: 0 Zoti Jesu Krisht, o Perendia yne, qe bekove te pese buket ne shkretetire, dhe nginje pese mije veta, ti bekoji edhe keto buke me grurin, me veren dhe me vajin, edhe shumoji ne ketë shtepi te shenjte, dhe ne tere boten tende, dhe shenjteroji besniket, qe pjesetojne prej syresh. Se ti i bekon, dhe i shenjteron te gjitha, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti merr nje buke, dhe hyn ne Shenjteroren, dyke kenduar ne T .R : SHGRBESA E BLATGS 49

Tg pasurit u-varfGruan, edhe mbetne pa bukc; po ata qe kerkojne Zotin, do te trashegojne te gjitha te mirat.

SHGRBESA E BLATGS

Prifti dhe Dhjaku qendrojne perpara Deres se Bukur , dhe falen tri here. DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amm. PRIFTI: Lavdl ty, o Perendia yne, lavdl me ty. DHJAKU: 0 Mbret qellor, o ngushellimtar, o shpirti i se vertetes, qe ndodhesh kudo, dhe i mbush te gjitha, thesar i te mirave dhe fales i jetes, eja dhe tendeso ner në, dhe spastrona prej çdo njolle, dhe shpetoji shpirtet tona, o i mire. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne 50 URATORE qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj Prifti dhe Dhjaku pershendoshin konizmat e Krishtit e te Shen Marise, dyke kenduar keto Tropare : Konizmen e bekuar po adhurojme beserisht, dhe ndjese po te lypim per fajet edhe mekatat tona o Krisht Perendi, se deshe dhe dignove te mberthehesh mi Kryqin truperlsht, dhe nga zgjedha e djallit na shpetove dhe na dhë liri; pra po te therresim me perhirim: Me gas i mbushe qe te gjitha Shpetimtar Jesu, se ti ke ardhur per shpetimin e botes. 0 burim i dhempsherive, o Hyjllndese, kij meshire per në; shtjer syrin mi mekataret, edhe shpetona me fuqine tende; se me ty shperejmc dhe ty te therresim, me pershendoshjen engjc- Ilore te Gabrielit: Gezohu, o Virgjereshe hirplote. Pastaj qendrojne perseri perpara Deres se Bukur , ku Prifti thote ketë Urate : PRIFTI: Zgjat-e doren nga qelli, o Zot, edhe forcome qe te qendronj perpara Alltarit tent, e- dhe ta mbaronj Meshen e shenjte faqebardhe. SHGRBESA E BLATGS Sl Se jotja eshtc fuqia dhe lavdia. Amin. Passi falen tri here, dhe pershendoshin popullin, hyjne ne Shenjteroren, Prifti nga dera e veriut dhe Dhjaku nga dera e juges, dyke thene- Do te hynj ne Shenjteroren tende, dhe do ti falem Trinise, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, per jete. Amln. Pastaj pershendoshin ZJngjUlin e Shenjte dhe Alltarin, marrin Stiharin ne dore, dhe falen tri here, dyke thene: 0 Perendi, me fal mekatarin, edhe meshirome. Dhjaku, dyke mbajtur robat e shenjta, i afrohet Prif- tit, edhe thote: DHJAKU: Beko, o Ate, Stiharin dhe Orarin. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tanl e perherc dhe ne jetet e jëtcve. DHJAKU: Arnin. Pastaj Dhjaku puth doren e Priftit, i cili ia bekon robat, edhe vishet, dyke puthur çdo robe. Gjithaëhtu vishet edhe Prifti, passi kryqeson, edhe puth çdo robe, dyke thene: PGR STIHARIN: Shpirti im do te ngazellohet me Zotin, se me veshi me roben e shpetimit, edhe me peshtolli me kemishen e gezimit; se me kuro- rezoj posi dhenter, dhe me stolisi posi nuse. Gji- thenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. PGR MGNGGN I: Dora jote e djathte, o Zot, u-lavderua me fuqi; dora jote, o Zot, i dermëj armiqte dhe kundershtaret. 52 URATORE PGR MGNGGN II: Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan; urtesome, dhe do ti mesonj porrosit’ e tua. PGR PETRAHILIN: I bekuar eshte Perendia, qe derdhi hirin mi prifterinjt' e tij, si myrren mi koken e Aaronit. PGR BREZIN: I bekuar eshte Perendia, qe me ngjeshi me fuql, dhe ma beri udhen faqebardhe. PGR EPIGONATIN: Ngjesh-e kordhen permi kofshen, o i forte, i bukur dhe i mire; dhe shko perpara faqebardhe, dhe mbretero me te verteten, me butesine dhe me drejtesine; dhe dora jote e djathte do te udheheqe çuditerlsht. Gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR FELLONIN: Prifterlnjt’ e tu, o Zot, do te vishen me drejtesi, dhe oshenaret e tu do te gezohen me ngazellim. Gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj Prifti dhe Dhjaku i lajne duarte, dyke thene: Do ti lanj duart’ e mia me te pafajmet, edhe do te rotullonj reth Alltarit tent, o Zot. Gjithenjë, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj shkojne ne Tryezen e Blates, edhe falen tri here, dyke thene: 0 Perendi, me fal mekatarin, edhe meshirome. Pastdj Prifti e merr Buken e Meshes dhe Shtijezen me te dyja duarte, i ngre gjer ne balle, dhe thote: PRIFTI: Na çperbleve prej mallkimit te ligjes SHGRBESA E BLATGS 53 me Gjakun e çemuar; se u-mbertheve mi Kryqin, dhe u-çpove me shtljezen, dhe na fale jeten e a- meshuar, o Shpetimtari yne, lavdi me ty. DHJAKU: Beko,oAte. Pastdj Prifti, dyke mbajtur Buken e Meshes me doren e mengjer dhe Shtijezen me doren e djathte, ben shenjen e Kryqit me ato, dhe thote: PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e pcrherc dhe ne jetct e jëtcve. DHJAKU: Amln. Le ti lutemi Zotit. Pastdj Prifti ben shenjen e Kryqit mi buken e Meshes me Shtijezen, dhe thote : PRIFTI: Per kujtim te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht. DHJAKU: Gjithenjë, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. Le ti lutemi Zotit. Pastaj Prifti pret me Shtijezen Shilen e katerçipte te Bukes se Meshes, dyke nisur nga ana e djathte, pastaj nga e mengjera, pastdj nga e sipermja dhe me ne funt nga e poshtmja, dyke thene: PRIFTI: Si dele u-hoq ne therje. Dhe si shqerre e pafajme nuk e hapi gojen. E humbi gjykimin nga poshtcrimet. Po brezin e tij kush do ta tregonje? DHJAKU: Ngrer, o Ate. Pastdj Prifti, dyke ngulur Shtijezen brinjazi nga ana e mengjer, e ngre Shilen e katerçipte te Bukes se Meshes, dhe e ve mi Dhiskun, dyke thene: 54 URATORE PRIFTI: Se jeta e tij u-ngrit prej dheut. DHJAKU: Sakrifiko, o Ate. Pastdj Prifti e kthen Buken e Shenjte prapetaj mi Dhiskun, e pret tvlin e saj kryqthi, dhe thote : PRIFTI: Sakrifikohet Qengji i Perendise, qe ngre mekatin e botes, per jeten dhe shpetimin e botes. DHJAKU: Çpo, o Ate. Pastaj Prifti e kthen Buken e Shenjte per se mbari nga shUa, e çpon me Shtijezen ngaana e djathte, dhe thote: PRIFTI: Nje prej ushtareve ia çpoj brinjen me shtljezen, dhe menjehere rodhi gjak e uje. Dhe ay, qe e ka pare, e deshmoj, dhe deshmimi i tij esht i vcrtete. Pastdj Dhjaku, dyke mbajtur enen e veres me doren e djathte dhe enen e ujes me te mengjeren, shtie vere dhe uje ne Kupen e Shenjte, dyke thene : DHJAKU: Beko, o Ate, bashkimin e shenjte. PRIFTI: I bekuar eshte bashkimi i te shënj- tave te tua. DHJAKU: Gjithenjë, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. Amln. Pastdj Prjfti merr Meshen e dyte, e kryqeson me Shti- jezen, dhe pret nje cope te triçipte, dyke thene: PRIFTI: Per nder dhe kujtim te Shen Marise. Pastaj Prifti e ngre pjesen e Shen Marise, dhe e ve me anen e djathte te Bukes se Shenjte, dyke thene : PRIFTI: Qendroj Mbreteresha nga ana jote e SH8RBESA E BLATGS 55 djathte, e veshur me roba te florinjta dhe te ndrlçime. Pastaj Prifti nxier me Shtijezen nente cope te vogla, te cUat i radhit ne tri sere nga ana e mengjer e Bukes se Shenjte, dyke thene : I. Per nder dhe kujtfm te Shen Mehillit edhe te gjithe Gngjejve te shenjte. II. Per nder dhe kujtim te Shen Joan Pagezo- rit edhe te gjithe Prof ëteve. III. Per nder dhe kujtim te ShenPjetrit, te Shen Palit edhe te gjithe Apostujve te shenjte. IV. Per nder dhe kujtim te Shen Basilit, te Shen Grigorit, te Shen Joan Gojartit edhe te gji- the Kryeprlfterve te shenjte. V. Per nder dhe kujtlm te Shen Stefanit, te Shen Gjergjit, te Shen Mitrit edhe te gjithe Desh- moreve te shenjte. VI. Per nder dhe kujtlm te Shen Andonit edhe te gjithe Ashketinjve te shenjte. VII. Per nder dhe kujtim te Shen Kozmajt, te Shen Damianit edhe te gjithe Mjëkeve te shenjte. VIII. Per nder dhe kujtim te Shen Joakimit e Shen Annes; te Shen Josefit e Shen Simeonit; te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusimsot; edhe te gjithe Shenjtoreve. IX. Per nder dhe kujtlm te Shen Joan Gojar- tit (ose te Shen Basilit), Meshen e te cilit po bejme sot. 0 Shenjt i Perendise, nermjeto per në. 56 URATORE

Pastaj Prifti pret dy pjesa nga Buka e Meshes, nje per te gjallet edhe nje per te vdëkurit. Merr pjesen e te gjd- lleve, dhe kujton te gjallet, dyke nxiere therrime te vogla, te cilat i radhit nene Buken e Shenjte: I. Kujto, o Zot, çdo Peshkopate Orthodokse. II. Kujto, o Zot, Kryepeshkopin tone ( aksh). III. Kujto, o Zot, Peshkopin dorezonjes (ne qofte i gjalle). IV. Kujto, o Zot, Vellazerine tone me Krishtin. V. Kujto, o Zot, te gjithe te Krishteret besemire. VI. Kujto, o Zot, Presidentin tone. VII. Kujto, o Zot, sherbetoret e tu ( aksh). Ketu PHjti kujton te gjallet, per te cilet behet Mesha, te cilet e porrositne ti kujtonje, dhe te cilet desheron ay vete. Pastdj e le pjesen e te gjalleve, merr pjesen e te vdë- kurve, dhe kujton te vdëkurit: I. Kujto, o Zot, themeltaret e kesaj Kishe se shenjte. II. Kujto, o Zot, Peshkopin dorezonjes (ne qofte i vdekur). III. Kujto, o Zot, te gjithe te Krishteret besc- mire, qe prehen ketu dhe kudo. IV. Kujto, o Zot, sherbetoret e tu ( aksh). Ketu Prifti kujton te vdëkurit, per te dlet behet Mesha, per te cUet esht i porrositur, dhe te cilet desheron ay vete. Pastaj e le pjesen e te vdëkurve , merr perseri pjesen e te gjalleve, dhe kujton veten e tij: PRIFTI: Kujto, o Zot, edhe pavleresine time, SHGRBESA E BLATGS 57 dhe fal-me çdo f aj te dashur dhe te padashur. Pastaj Dhjaku me Temjanicen te pregatitur vjen perpara Priftit, edhe thote: DHJAKU: Beko temjanin, o Ate. PRIFTI: Temjan po te blatojme, o Krisht, o Perendia yne, si arome shpirterore. Prit-e ne qell perpara Alltarit tent, edhe dergona si çperbllm hirin e Shpirtit Shenjt. Heth temjan ne Temjanicen, merr Yllthin, e afron mi Temjanicen, pastdj e ve mi Buken e Shenjte, dyke thene: PRIFTI: Dhe ardhi Ylli, dhe qendroj persiper, atjë ku ishte Djali. Pastaj merr Mbulesen e pare, e afron mi Temjanicen, dhe e ve permi Dhiskun e Shenjte, dyke thene: PRIFTI: Zoti mbreteroj, u-vesh me madheshtl. Pastaj merr Mbulesen e dyte, e afron mi Temjanicen, dhe e ve permi Kupen e Shenjte, dyke thene: PRIFTI: Virtuti dhe lavderimi yt, o Krisht, kane mbuluar qellin e dhene. Pastaj merr Mbulesen e madhe, e afron mi Temjani - cen, dhe e ve mi Dhiskun e mi Kupen, dyke thene: PRIFTI: Mbulona nene hien e flëteve te tua; largo prej nesh te gjithe armiqte dhe kundershtaret; paqesona jeten; meshirona, o Zot; edhe shpetoji shpirtet tona, si i mire dhe njeridashes. Pastdj merr Temjanicen, e temjanis tri here Tryezen e Blates, dhe ia kthen Temjanicen prape Dhjakut DHJAKU: Per blatcn e Dhuratave te çmuara, 58 URATORE le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Perendi, qe na dcrgove Buken e qellit e te dheut, Zotin dhe Perendine dhe Shpe- timtarin tone Jesu Krisht, ti bekoje ketë Blate, dhe prit-e perpara Alltarit tent qellor; kujtoji, o Zot, te gjallet e te vdëkurit, per te cilet u-blatua; dhe ruajna faqebardhe ne sherbimin e Mistëreve te tua te perendishme. Se emri yt esht i shenjte dhe i lavderuar, i Atit eBirit edhe ShpirtitShenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. DHJAKU: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshiro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj Prifti ben Perleshimin e Shkurter : PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Joan Gojar- tit, kryepeshkopit te Kostandinopojes (ose te Shen Basilit te Math, \ryepeshkppit te Kesarise se Kappado- kise) te Shenjtit te Kishes sone (aksh; )te Shenjtit te dites (aksh), te cilin po lusim sot; edhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. DHJAKU: Arnin. Pastaj Prifti dhe Dhjahu falen tri here, dhe pershendoshin Dhuratat e Shenjta kryqthi, dyke thene : MESHA E SH€N JOAN GOJARTIT 59 Shenjt Perendl, Ati i panisme; Shenjt i fuqishim, Biri i bashkepanisme; Shenjt i pavdekur, Shpirti Shenjt; Trini e tereshenjte, lavdi me ty. Dhjaku temjanis Tryezen e Blates, A1$tarin dhe tere Kishen, dyke kenduar Psalmin 51. Kur kthehet prape, e varr Temjanicen, dhe fcdet me Priftin tri here perpara Alltarit, Prifti pershendosh Ungjillin; Dhjaku puth Att- tarin, pastdj unj.et, edhe i thote Priftit, dyke mbajtur, Orarin me tre gishterinjte e dores se djathte: DHJAKU: Ardhi koha ti sherbejme Zotit. Be- k6, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. Lutu per mua, o Ate. PRIFTI: Zoti i drejtofte çapet e tua me çdo veper te mire. DHJAKU: Amln. Kujtome, o Ate. PRIFTI: Zoti Perendi e kujtofte dhjakerine tende ne Mbreterin’ e tij. Gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amin. Pastaj Dhjaku puth doren e Priftit, del perpara Deres se Bukur, dhe thote me ze te larte: (iBeko, o Ate.” Prifti nis Meshen. MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT Dhjaku del nga Atttari, qendron nga ana e djathte e Deres se Bukur perpara Kores se Krishtit, falet tri here, dhe thote: DHJAKU: Beko, o Ate. 60 URATORE

Prifti falet tri here, puth Ungjillin dhe Alltarin, e ngre Ungjillin, dhe ben shenjen e Kryqit mi Antimensin, dyke thene: PRIFTI: E bekuar eshte Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj thuhet Litania e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevaj- tjen e Klsheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Perendie, le ti iutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Presidentin e Shtëteve te Ba- shkuara te Amerikcs, per ushtcrine dhe aniesine amerikane, le ti lutemi Zotit. MESHA E SH€N JOAN GOJARTIT 61 KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te leftonje bashke me te, dhe tc permbyse nene kembet e tij çdo armlk dhe kun- dershtdr, le ti ldtemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kete qytët (aManasiir ) te shen jte, per çdo qytët e per çdo vent edhe per banoret e tyre me bese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per butesm’ e ëreve, per plotesln’ e pëmeve te dheut edhe per paqesm’ e koheve, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per lundrezonjesit, per udhctonje- sit, per te semuret, per vuajtesit, per roberit edhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshirë, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, mcrie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe rua jna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, tc pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Pe- 62 URATORE rendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e a- dhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Me nermjetimet e Hyjllndeses, o Shpetimtar, shpetona (4 here). Ne vent te kesdj munt te thuhet: PSALMI 103. Beko Zotin, o shpirti im, i bekuar je, o Zot; beko Zotin, o shpirti im, edhe ti, o zemra ime, bekd emrin e tij te shenjte. Beko Zotin, o shpirti im, edhe mos i harro gji- the mireberjet e tij. Ay ti fal gjithe paudhesite; ay ti sheron gjithe semundjet. Ay ta çperblën jeten nga prishja; ay te kurorezon me hir edhe meshire. Ay ta gezon shpirtin me te mira; ay ta perserit djalerine si te shqiponjes. Zoti gjykon, dhe u jep te drejten gjithe te shtypurve. I defteu udhet e tija Moisiut, edhe punet e tija te bijve te Israelit. Zoti esht i dhempshur dhe i hirshim, zemergjere dhe meshireplot; nuke zcmerohet perhere, as mban merl per jete. Nuke na perdori pas paudhesive tona, as na çpagoj pas mekatave tona. MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 6 } Se sa lart eshtc qelli prej dheut, aqe i math eshte perdellimi i tij per ata, qe i kane frike. Sa lark eshte lindja nga perendimi, aqe i largoj prej nesh paudhesite tona. Sikunder i dhembet atit per djemat, ashtu i dhembet edhe Zotit per ata, qe i kane frike. Se ay na i di dobesite, dhe mban ment se jemi pluhcr. Ditet e njeriut janc posi bari, posi lulja e fushes keshtu lulezon. Se fryn era mi ate, dhe shkon, edhe nuke dihet se ku e ka patur vendin. Po perdcllimi i Zotit eshte jete pas jete per ata, qe i kane frike. Dhe drejtesi’ e tij mi bijt’ e te bijve dhe mi ata, qc ruajne dhjaten e tij, dhe kujdesen ti zbatojne porrosit’ e tij. Zoti e vendosi fronin ne qell, dhe mbreterf e tij zoteron mi te gjithe. Bekoni Zotin, ju Gngjejt’ e tij, te forte per çudi, qe beni porrosit’ e tij, qe degjoni zerin e fja- lcve te tij. Bekoni Zotin, ju gjithe ushterit’ e tij, ju meshc- taret e tij, qe beni deshiren e tij. Bekoni Zotin, ju gjithe veprat e tij, ne te gjitha viset e zoterimit te tij; beko Zotin, o shpirti im. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Ne kete mes, Prifti thote me ze te unjur Uraten e Anti- fonit te Pare: 64 URATORE PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, shtjer syrin mi në dhe mi ketë Kishe te shenjte, dhe dergona meshirat e tua te pasura. Pas kesaj Dhjaku shkon perpara Kores se Shen Marise, dhe thote Litanine e Vogel : DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjcreshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe n jerjatrin dhe tere jeten tonc Krishtit Peren- di le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se jotja eshte lartmadhesia, dhe jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Shpetona, o i Bir i Perendise, qe u-ngjalle se vdëkuresh, në qe te kendojme Alilluja. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amln. 0 i Bir i vetem dhe Fjal’ e Perendise, qe je i pa- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 65 vdekur; dhe dignove per shpetimin tone te mishe- rohesh prej Hyjlindeses se shenjte dhe gjithenje Virgjereshes Mari, dhe u-bere njeri pa ndryshuar; qe u-kryqesove per në, o Krisht Perendf, edhe shkele vdekjen me vdekje; qe je nje prej Trinise shenjte, dhe lavderohesh me Atin e me Shpirtin Shenjt, shpctona. Ne vent te kesdj munt te thuhet: PSALMI 146. Lavdero Zotin, o shpirti im; do ta lavderonj Zotin sa te rronj, do ta kendonj Perendine sa te jem. Mos u kini besim krëreve as birit te njeriut, prej te cilit nuke ka ndihme. Se fryma e tij fluturon, edhe kthehet prape ne dhë. Brenda ne nje dite humbasin gjithe ënderrat etij. Lum ay, qe ka ndihmen e Perendise se Jakobit, ay, qe ka shprese me Zotin, Perendm’ e tij. Se ay e beri qellin e dhene, detin dhe ato, qe ka perbrenda. Se ay e mpron te verteten perhere; se ay u jep te drejten te shtypurve; se ay u jep buke te ure- tuarve. Se Zoti u jep lirine roberve; Zoti ua çel syte te vërberve, Zoti i ngre te perunjurit; Zoti i do te drejtet; Zoti i ruan te huajte. Zoti i ngushellon jetimet edhe te vejat, edhe i 66 URATORE permbys te paudhet. Zoti mbreteron per jete, Perendia i Siones, bres pas brezi. Lavdi e Tanl: 0 i Bir i vetem. Ne kete mes, Prifti thote me ze te unjur Uraten e Anti- fonit te Dyte : PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, shpetoje popullin tent, edhe bekoje trashegimin tent; ruaje plotesin’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe desherojne bukurln’ e Shenjterores sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverlt në, qe shpresojme mi ty. Pas kesaj Dhjaku kthehet prape perpara Kores se KHshtit, edhe thote perseri Litanine e Vogel: DHJAKU: Perserl dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 67 edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj kendohen Perleshoret ose Lumerimet : Ne Mbreterine tende kujtona, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. Lum te varferit nga mendja, se e atyre eshte Mbreterf e qejve. Lum atd, qe vajtojne, se ata do te ngushellohen. Lum te butet, se ata do ta trashegojne dhene. Lum ata, qe kane url dhe etje per drejtesi, se ata do te nginjen. Lum zemerdhëmpshurit, se ata do te meshi- rohen. Lum te paqmet nga zemra, se ata do ta shohin Perendine. Lum paqebëresit, se ata do te quhen bij te Perendise. Lum ata, qe ndiqen per drejtesi, se e atyre eshte Mbreterf e qejve. Lum ju, kur ju shajne, dhe ju ndjekin, dhe thone çdo f jale te keqe kunder jush dhe genjeshtra kunder meje. Gezohuni dhe ngazellohuni, se roga juaj do te jete e madhe ne qell. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Ne ketë mes, Prifti thote Uraten e Antifonit te Trete : PRIFTI: Ti, qe u-zotove te na i mbarosh ker- 68 URATORE kesat, kur mblldhemi dy a tre veta me emrin tent, ti edhe tani plotesoji lypjet e sherbetoreve te tu, dhe falna kupetimin e se vertetes sate ne ketë botc dhe jeten e ameshuar ne boten e pritme. Pas kesaj behet Hyrja e Vogel me Ungjillin keshtu : Prifti ia jep UngjilHn Dhjakut, pastdj dalin nga dera e veriut qe te dy, Dhjaku perpara dhe Prifti pas, qendrojne perpara Deres se Bukur, dhe Prifti thote me ze te unjur Uraten e Hyrjes : PRIFTI: 0 Kryezot, o Perendia yne, dergoji Gngjejt’ e tu nga qelli ne ketë hyr je, qe te meshojme tok, edhe ta lavderojme se bashku miresine tende. Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj Dhjaku, dyke mbajtur Orarin me tre gishterinjte e dores se djathte, thote me ze te unjur : “Beko, o Ate, hyrjen e shenjte” Prifti e bekon, dhe thote : “E bekuar eshte hyrja e Shenjterores sate, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thotei “Am in” Pastdj ia jep Priftit Ungjillin qe ta pershendoshe, dhe shkon perpara Priftit, edhe thote me ze te larte: JDHJAKU: Urtesi, o te drejte. PrifU dhe Dhjaku hyjne brenda ne Shenjteroren, dhe Dhjaku temjanis Alltarin. KORI: Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Zo- tit Krisht. Shpetona, o i Bir i Perendise, qe u-ngjalle se vdëkuresh, në qe te kendojme Alilluja. Pastdj thuhen Perleshoret e dites, te Shenjtit te Kishes MESHA E SH€N JOAN GOJARTIT 69 edhe Shkurtorja, qe pason, me TvngeUin IV, ne mos paste Shkurtore tjater te dites : 0 mburonj’ e patronditur e te Krishtëreve, ner- mjetare e palodhur e besnikeve, ver-u veshin mekatareve me dhempsherl, se po te therresim beserisht, o Nen’ e Zotit Jesu Krisht, o Marl Virgjere- she: Ndihna me nermjetimet, dhe lutjet meshire- plote, dhe mpro perherc gjith’ ata, qe te lusin o Hyjllndese. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere. DHJAKU: Dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here prej Korit dhe 1 here prej Klerit ne A lltdr). KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Shenjt i pavdekur, meshirona. DHJAKU: Fuql. KORI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Ne kete mes, Prifti me ze te unjur thote Uraten e Hymr nit Trishenjtor: PRIFTI: 0 Perendi, i shenjte dhe i prehur ner Shenjtoret, prit-e Hymnin Trishenjtor nga gojet tona mekatare, dhe vizitona pas miresisc sate; 70 URATORE falna çdo faj te dashur dhe te padashur; shenjterona shpirtet edhe trupet; edhe vleresona te te adhurojme gjithe ditet e jetes sone; me nermjetimet e Shen Marisc dhe te gjithe Shenjtoreve. Pastaj Prifti dhe Dhjaku falen tri here, dyke thene Hymnin Trishenjtor. Dhjaku i thote Priftit: “Urdhero, o Ate.” Prifti thote: “I bekuar esht ay, qe vjen me emrin e Zotit.” Dhe shkojne qe te dy perpara Fronit prapa Allta- rit, edhe Dhjaku thote: “Beko, o Ate, fronin e larte.” Prifti bekon, dhe thote: “I bekuar esht ay, qe rri mi fronin e lavderuar te Mbreterise qellore midis Kerubimeve, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Amin.” Passi mbarohet Hymni Trishenjtor, Dhja- ku del perpara Deres se Bukur, dhe thote me ze te larte: DHJAKU: Le te veme re. Kori kendon Parevargjet e Tingellit ose te dites perpara Apostullit. DHJAKU: Urtesl. Pastaj thuhet Apostulli i dites. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres ( aksh). DHJAKU: Letevemere. Kur kendohet Apostulli, Dhjaku e temjanis Alltarin, dhe passi mbaron se temjanisuri, shkon perpara Priftit, dyke mbajtur UngjH\lin me Orarin, dhe thote me ze te u- njur: “Beko, o Ate, leçitesin e Ungjillit te Shenjte pas Ungjillorit (aksh)” Prifti e bekon, dhe thote: “Perendia, me nermjetimet e Ungjillorit (aksh), te forcofte per le- çitjen e Ungjillit te Zotit tone Jesu Krisht.” Pastaj Dhja ,• ku del jashte per te kenduar UngjiUin, dhe Prifti thote me ze te unjur Uraten Perpara UngjiUit: PRIFTI: Ndritna zemrat, o Kryezot njerida- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 71 shes, edhe çelna syt’ e mendjes per te kupetuar leçitjet e tua ungjillore. Se ti je drita e shpirteve dhe e trupeve tona, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e pcrherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Passi e mbaron Apostullin, Kendonjesi vjen perpara Deres se Bukur, dhe puth doren e Priftit, i cili e bekon, dhe thote: PRIFTI: Paqe mi ty, qe ligjeron, dhe mi tere popullin. KORI: Alilluja (3/iere). DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kendimi prje Ungjillit te shenjte pas ( aksh). PRIFTI: Le te veme re. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastdj kendohet Ungjilli i dites. PRIFTI: Paqe mi ty, qe ungjillezon, dhe mi tere popullin. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku vjen perpara Deres se Bukur, ia dore - zon UngjiUin Priftit, qendron ne vendin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjere. Ne ketë mes, Prifti kendon Uraten e Litanise se Gjere: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, prit-e ketë Li- 72 URATORE tanl tc Gjerc, dhe dergona bekimet e tua neve dhe popullit, qe rri rotull, edhe pret meshircn e pasur prej teje. DHJAKU: Le tc thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendl i Aterve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, 0 Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate te madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (aksh), dhe per tere Vellazerine tonc me Krishtin. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes edhe per ushterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se shenjte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudë. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (aksh). MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 73

KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mireberesit, punetoret edhe kendonjesit e kesaj kishe se shenjte dhe per popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Prifti e kryqeson Ungjittin mi Antimensin, dhe e ve menjane. Dhjaku thote Litanine e Katekumëneve me ze te larte, dhe Prifti Uraten e Katekumëneve me ze te unjur: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, shtjer syrin mi sherbetoret e tu katekumene; vleresoji te marrin banjen e perlindjes me anen e Pagezimit per ndjesen e mekatave; bashkoji me Kishen tende te Shenjte, te Pergjltheshme dhe Apostollore; dhe nemeroji me grigjen tende te zgjedhur. DHJAKU: Lutuni, o katekumene; o besnike, per katekumenet. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe ti meshironje Zoti; qe ti kateki- zonje me f jalen e se vertetes; qe tu zbulonje Un- gjillin e drejtesise; qe ti bashkonje me Kishen e Shenjte, te Pergjitheshme dhe Apostollore. 74 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Shpetoji, meshiroji, perkrahi dhe ruaji, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe dhe ata, bashke me në, ta lavderojne emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Sa jini katekumene, shkoni; o katekumene, shkoni; asnjë prej ktekumëneve; sa jini besnike. KORI: Meshiro, o Zot. Ketu nis Mesha e Besnikeve. Prifti e nden Antimensin , dhe kendon Uraten e Pare te Besnikeve : PRIFTI: Te perhirojme, o Zot, o Perendi i For- cave engjellore, qe na permetove te qendrojme perpara Alltarit tent, edhe te lutemi: Prit-i lutjet tona, o Perendl, dhe vleresona ta mbarojme Me- shen e shenjte per tere popullin tent; degjona, dhe meshirona me shumicen e miresise sate. DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. Urtesi. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhu- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 75 rfm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj PHfti thote Uraten e Dyte te Besnikeve : PRIFTI: Perseri dhe shume here te biem ner kembe, dhe te lutemi, o i mire dhe njeridashes: degjona lutjen; paqesona shpirtet edhe trupet; edhe vleresona te kungojme Misteret e tua te shenjta, dhe te trashegojme Mbreterine qellore. DHJAKU: Perserl dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. PRIFTI: Qe te mundim, te ruajtur prej fuqise sate gjithenjë, te te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Në qe korezojme mistikerisht Kerubimet, edhe Hymnin Trishenjtor Trinise je- tebërese po i kendojme, le te hedhim tutje çdo kujdës jetesor. Se Mbretin. Ne ketë mes, PHfti thote Uratene Hymnit Kërubik: PRIFTI: Asnjë prej atyre, qe jane te roberuar prej deshlrave dhe defrimeve te trupit, nuk esht i vyer te sherbenje perpara teje, o Mbret i lavdise. Po ti vete u-bere kryeprifti yne nga njeridashja, dhe ti vete na e dorezove ketë Sherbese me- 76 URATORE shetare. Ty, pra, te lutem, shtjer syrin mi mua, sherbetorin mekatar; spastroma shpirtin edhe trupin; dhe vleresome te qendronj perpara Trye- zes sate, dhe te gatit Kungaten e shen jte me Tru- pin edhe Gjakun tent te çemuar. Mos e kthe faqen prej meje, po prit-i keto Dhurata te blatuara prej nje mekatari. Se ti je blatonjesi dhe i blatuari, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj i ngre duarte perpjete, dhe thote tri here: “Në qe korezojme---- ” Dhjaku gjithashtu thote tri here: “Se Mbretin ...... ” Pastdj Prifti temjanis AUtarin, Ikonosta- sin dhe popuLlin, dyke kenduar Psalmin 51, pastdj prape Alltarin dhe Kleriket, kur arrin ne fjalet : “Ahere do te peiqësh therore---- ” Pastdj PHfti dhe Dhjaku qendroj ne perpara Tryezes se Shenjte, falen tri here, dhe puthin Antimensin, kthehen nga popnMi, dyke unjur kryet, dhe shkojne perpara Tryezes se Blates, falen tri here, dhe puthin te Shenjtat kryqtki. Pastdj Dhjaku thote: “Ngrer, b Ate.” Prifti merr Mbulesen e madhe, dhe ia ve Dhjakut mi supet, dyke thene: “Ngrërini duarte me paqe perpara te shënjtave, dhe bekojeni Zotin.” Pastaj merr Dhiskun e shenjte, dhe ia ve Dhjakut mi koke, dyke thene: “Hipi Perendia me brohori, Zoti me buçitje prej trumbete.” Prifti vete merr Kupen e Shenjte, dhe behet Hyrja e Ma- dhe keshtu: Dalin qe te dy nga dera e veriut, Dhjaku perpara dhe Prifti pas, qendrojne perpara Deres se Bukur, dhe thone: DHJAKU: Te gjithe në na kujtofteZoti Pe- rendi ne Mbreterm’ e ti j, gjithen jë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 77 KORI: Amln. PRIFTI: Kryepeshkopin tone (aksh) e kujtofte Zoti Perendl ne Mbreterln’ e tij, gjithenje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes; ushterine dhe aniesine amerikane; themeltaret, anetaret, perkrahesit edhe kujdestaret e kesaj Kishe se shenjte dhe tere popullin, qe rri rotull; shpirtet e te Krishtëreve besemire, qe prehen ketu dhe kudë; shpirtet e atyre, qe kane leftuar, dhe kane rene per atdhene; shpirtet e sherbetoreve te jetenderuar (aksh); dhe prifterine tone e kujtoftc Zoti Perendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Se Mbretin e te gjithave do te presim, qe ka pas padukurisht urdheret engjellore. Alilluja, alilluja, alilluja. Ne ketë mes, Prifti dhe Dhjaku hyjne ne Shenjteroren. Pastaj Dhjaku qendron nga ana e djathte e Alltarit me Dhiskun.mi koke, dhe i thote Priftit : “Prifterine tende e kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin? e tij, gjithenjë, tam e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Prifti thote: “Dhjakerine tende e kujtofte Zoti Perendi ne MbretervrC e tij, gjithe - një, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Pastdj Prifti e ve Kupen nga ana e djathte e Tryezes dhe Dhiskun nga ana e mengjer, ua heq Mbulesat e vogla, dhe i ve menja/ne, e merr Mbulesen e madhe prej supeve te Dhjakut, e temjanis, dhe e ve mi Kupen e mi Dhiskun. Pastaj Dhjaku thote: “Mireso, o Ate.” Prifti i temjanis, edhe thote : “Ahere do te bien dema mi Alltarin tent.” Pastaj Prifti ia dorezon Temjanicen Dhjakut, edhe thote: “Kujtome, o velld 78 URATORE dhe shok meshetar.” Dhe Dhjaku thote: t(Prifterine tende e kujtofte Zoti Perendi ne Mhreterin' e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Pastdj Dhjaku unjet perpara Priftit, dyke mbajtur Orariai me tre gishterinjte e dores se djathte, dhe thote: t(Lutu per mua, o Ate.” Prifti thote: t(Shpirti Shenjt arthte permi ty, dhe fuqia e te Lar- tit te mprofte.” Dhjaku thote: “Vete Shpirti Shenjt meshofte me në gjithe ditet e jetes sone. Kujtome, o Ate.” Prifti thote: uTe kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetette jëteve.” Dhja• ku thote: (tAmin.” Pastdj puth doren e Priftit, del nga Tribuna e Shenjte, qendron ne vendin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjate. Prifti kendon Uraten e Blates: PRIFTI: 0 Zot, o Perendl i terefuqishim, vleresona te blatojme keto therore shpirterore per mekatat tona. Prit-i me miresi, dhe dergoje hirin e Shpirtit Shenjt mi kcto Dhurata dhe mi tere popullin tent. DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Dhuratat e çemuara te parevena, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne kctu me bese, devotese dhe frike Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona MESHA E SH6N JOAN GOJARTIT 79 dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten te tere, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnik, ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjesedhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sone me paqe dhe me pendlm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarim te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trëmpshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjlmdesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe 80 URATORE njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Me perdellimet e Birit te vetcm, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tcre- shenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e pcrhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Le ta duam njer jatrin, qe te rcfej- me me nje mendje. KORI: Atin e Birin edhe Shpirtin Shenjt, Tri- nin' e bashkeqënshime dhe te pandare. Prifti dhe Dhjaku falen tri here, dhe puthin Dhuratat e shenjta, dyke thene: “Do te dua, o Zot, o 'mprojtja ime. Zoti eshte shiguria ime, perikja ime dhe shpetimi im .” Dhjaku puth Orarin atjë, ku eshte Kryqi, dhe thote : DHJAKU: Dyerte, dyerte; me urtesl le te veme re. Prifti e ngre Mbulesen e madhe, dhe e valon te hapur permi Dhuratat e shenjta, dhe kur thuhen fjalet “Dhe u-ngjit ne qell”, e palos, dhe e ve menjane, Kendonjesi thote Simbolin e Beses: KGNDONJGSI: Besonj me nje Perendi, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me nje Zot Jesu Krisht, te vëtemin Bir te Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëteve. Drite prej MESHA E SH6N JOAN GOJARTIT 81 Drite, Perendi te vertete prej Perendie te vertete, qe lindi, dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, me anen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në një- rezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, edhe u-misherua prej Shpirtit Shenjt edhe Vir- gjereshes Mari, dhe u-be njerl. Qe u-kryqesua per në me kohen e Pontit Pilat, edhe vojti, dhe u-varros. Dhe u-ngjall me te treten dite pas Shkonja- ve. Dhe u-ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdi te gjykonje te gjallet e te vdëkurit, edhe Mbreterf e tij do mos kete mbarlm. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jetebëresin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Profëteve. Me nje Kishe te Shenjte, te Per- gjitheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jetcn e botes qe vjen. Amin. DHJAKU: Le te qendrojme mire, le te qendrojme me frike, le te veme re per te blatuar me paqe Naforen e shenjte. KORI: Meshire paqeje, therore lavderimi. Dhjaku i ereson Dhuratat e shenjta, dhe Prifti kthehet nga ana e popullit, e bekon, dhe thote: PRIFTI: Hiri i Zotit tone Jesu Krisht, edhe dashuria e Perendise dhe Atit, edhe shoqeria e Shpirtit Shenjt, qofte me ju te gjithe. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Le ti ngreme lart zemrat tona (Ngre duarte). 82 URATORE KORI: I ngreme per Zotin. PRIFTI: Le ta perhirojme Zotin. KORI: I ka hie, dhe esht e drejte ti falemi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, Trinise bashkeqenshime dhe se pandare. Ne kete mes, Prifti thote ketë Urate me ze te unjur: PRIFTI: Te ka hie, dhe esht e drejte, se ti na bere nga e paqena; ti na ngrite prape, kur u-rezuam; ti na ngjite ne qell; ti na fale Mbreterm’ e pritme. Per keto te gjitha te perhirojme, ty dhe Birin e vetem edhe Shpirtin Shenjt. Te perhirojme edhe per kete Meshe, te cilen e prite nga duarte tona, ndonese ke mljera Gngjej, Kerubime dhe Serafime, qe te rethojne. Pastaj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Hymnin triumfal dyke kenduar, dyke thirrur, dyke grishuar e dyke thene: KORI: Shenjt, Shenjt, Shenjt, o Zoti Sabaoth, qelli e dheu eshte plot prej lavdise sate, Hosana ti me te lartat, i bekuar esht’ ay qe vjen, me ëme- rin e Zotit, hosana ti me te lartat. Ne ketë mes, Dhjaku e ngre YUthin, e kryqeson mi Dhiskun, dhe e ve mi Mhulesat. Pfifti kendon me ze te unjur ketë Urate: PRIFTI: Me keto Forca te lumura te thcrre- sim, o Kryezot njeridashes: I shenjte je, se na deshe aqe shume sa na dergove Birin e vetem; i cili ardhi, dhe naten, qe u-tradhetua, e mori Buken, e bekoj, e theu, dhe ua dha Dishëpujve dhe Apos- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 83 tujve te shenjte, dyke thene: Pastdj Dhjaku tregon Dhiskun me Orarin , dhe Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Merrni, hani, ky eshte trupi im, qe thyhet per ju per ndjesen e mekatave. KORI: Amin. Pastaj Dhjaku tregon me Orarin Kupen e shenjte, dhe Prifti thote me ze te unjur: PRIFTI: Gjithashtu e mori edhe Kupen pas Darkes, dyke thene: Pastaj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Pini prej ketl te gjithe, ky eshte Gja- ku im i Dhjates se re, qe derdhet per ju dhe per shume per ndjesen e mekatave. KORI: Amln. Ketu Dhjaku i kryqeson duarte, merr me te djathten Dhiskun dhe me te mëngjeren Kupen, dhe i kryqeson mi Alltarin. Prifti thote me ze te unjur: PRIFTI: Pra, dyke kujtuar ketë porrosl shpe- timtaredhe te gjitha ato, qe jane bere per në, Kryqin, Varrin, Ngjalljen e tridiçime, Shestjen ne qell, Fronin me te djathte, dhe Ardhjen e dyte dhe te lavderuar. Paetdj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Te tuat nga te tuat ty ti blatojme pas te gjithave dhe per te gjitha. KORI: Te hymnojme, te bekojme, ty te perhirojme, o Zot, dhe te lutemi, o Perendia yne. 84 URATORE

Pastdj Prifti e unj koken, dhe thote me ze te unjur kete Urate: PRIFTI: Edhe ta blatojme kete adhurim te pagjakme dhe shpirteror, dhe te lutemi: Dergoje Shpirtin Shenjt mi në dhe mi keto Dhurata te parevena. Pastaj Prifti dhe Dhjaku faXen tri here, dhe Dhjaku, dyke treguar Dhiskun me Orarin, thote: ltBeko, o Ate, Buken e Shenjte.” Prifti ben shenjen e Kryqit mi Buken e Shenjte, dyfce thene: tlDhe bej-e ketë BuJce Trwp te çe- muar te Krishtit tent” Dhjaku thote:(tAmin.” Pastdj i tregon Kupen e Shenjte me Orarin, edhe thote: “Beko, o Ate, Kupen e Shenjte” Prifti e bekon, dyke thene: “Dhe bej-e atë, qe eshte ne ketë Kupe, Gjak te çemuar te Krish- tit tent.” Dhjaku thote: “Am in” Pastdj i tregon qe te dyja me Orarin, dhe thote: “Bekoji , o Ate, qe te dyja.” Prif- ti i bekon qe te dyja, dhe thote: “Dyke i ndryshuar me a- nen e Shpirtit Shenjt.” Dhjaku thote: “Amin, amin, amin.” Prifti dhe Dhjaku bejne metani, pastdj Dhjaku unjet perpara Priftit, edhe thote: “Kujtome, o Ate, mua mekatarin.” Prifti thote: “Zoti Perendi te kujtofte ne Mbreterin■ e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Amin.” Pastaj i ereson Dhuratat me Ventalen, dhe Prifti kendon me ze te unjur Uraten pasonjese: PRIFTI: Qe tu jape kungonjesve esellin’ e shpirtit, ndjesen e mekatave, shoqerin’ e Shpirtit Shenjt, edhe trashegimin e Mbreterise qellore. Pastdj Prifti e temjanis AUtarm perpara, dhe thote me ze te larte: PRIFTI: Veçan tereshenjten, te pacinuaren te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 85 tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari. KORI: Ti me te vertete meriton, lavderime ti o Virgjereshe: Ti je me e lumura, dhe me e ndriçi- mja, ti je Nen’ e Zotit Jesu Krisht; ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Se- rafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjlindese. Ne ketë mes, Dhjaku e temjanis Alltarin reth e rotuU, edhe kendon Diptiket e te vdëkurve. Prifti e bekon Nafo - ren, dyke e kryqesuar mi Alltarin. Pastdj kendon me ze teunjur ketë Urate: PEIFTI: Kujto, o Zot, te gjithe ata, qe kane fjetur me shpresen qe do te ngjallen per jetcn e ameshuar; kujto, o Zot, edhe sherbetoret e tu (aksh), edhe preh-i atjë, ku shkelqën drita e fytyres sate; kujto, o Zot, edhe Kishen e shenjte, te Pergjitheshme dhe Apostollore; kujto, o Zot, edhe Peshkopaten Orthodokse Shqipetare te Amerikes, te gjitha Peshkopatat Orthodokse, dhe tere Vellazerine tone me Krishtin; kujto, o Zot, edhe Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes, dhe fal-i qeverim paqesor, qe te shkojme jetcn me qetesi, me shprese dhe me nder. Pastaj thote me ze te larte: PRIFTI: Më pare kujto, o Zot, Kryepeshkopin tone (aksh), tc cilin falua Kisheve te tua te shenjta me paqe, shigurl, nder, shendët edhe dite te gjata, qe te prese drejtesisht f jalen e se vertetes sate. 86 URATORE KORI: Dhe te gjithe dhe te gjitha. DHJAKU: Dhe ato, qe ka cilido ne mendjen, dhe te gjithe dhe te gjitha. KORI: Amin. Ketu Dhjaku kendon Diptiket e te gjalleve. Prifti kendon me ze te unjur Uraten posonjese : PRIFTI: Kujto, o Zot, qytetin a( Manastirm), ne te cilin bano jme, dhe çdo qytët edhe çdo vent edhe banoret e tyre me besc. Kujto, o Zot, lundrezon jesit, udhetonjesit, te semuret, vuajtesit, roberit edhe shpetimin e tyre. Kujto, o Zot, lerënjesit e- dhe pemesjëllesit e Klsheve te tua te shenjta dhe ata, qe kujdesen per te varferit, edhe dergona te gjxtheve meshirat e tua. Pastdj Prifti thote m ezete larte : PRIFTI: Dhe epna, qe me nje goje dhe me nje zemer ta lavderojme, dhe ta perhymnojme emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tam e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Prifti e bekon popullin, edhe thote me ze te larte: PRIFTI: Dhe do te jene meshirat e Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe. KORI: Dhe me frymen tcnde. Ne ketë mes, Dhjaku del nga Tribuna, qendron ne ven- MESHA E SH6N JOAN GOJARTIT 87 din e zakonte, dhe thote Litanine e Gjate. Prifti thote me ze te tmjur ketë Urate : PRIFTI: Ty ta dorezojme tere jeten tone, dhe prej teje vetem kemi shprese, o Kryezot njeridashes, edhe te lutemi: Vleresona te kung’ojme Mis- teret e tua te shenjta per ndjesen e mekatave, per shoqerin> e Shpirtit Shenjt, edhe per trashegimin e Mbreterise qellore. DHJAKU: Te gjithe Shenjtoret dyke kujtuar, perseri dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per dhuratat e çemuara, te blatuara dhe te shen jteruara, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe Perendia yne njeridashes, qe i mirepriti mi Alltarin e shenjte si arome shpirterore, te na dergonje si çperbllm hirin e perendishme dhe dhuraten e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten te terc, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shplrteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. 88 URATORE KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetnr te jetes sone me paqe dhe me pendlm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarim te krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Bashkimin e fese dhe shoqerm’ e Shpirtit Shenjt dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballehapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi. KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te pcrdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtëreve tane; edhe mos MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 89 na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Amln. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti thote me ze te unjur kete Urate : PRIFTI: Te perhirojme, o Mbret i padukur, dhe te lutemi: Shtjer syrin prej qellit mi ata, qe ta kane un jur koken, dhe ujdis-i Dhuratat e parevena per te miren e te gjltheve sipas nevojes, qe ka cilido. Pastaj Prifti thote me ze te larte : PRIFTI: Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Prifti thote me ze te unjur ketë Urate: PRIFTI: Degjona, o Zoti Jesu Krisht, o Peren- dia yne, nga froni i lavderuar i Mbreterise sate, dhe eja, dhe shenjterona, dhe vleresona te kun- gëhemi vete, dhe ta kungojme tere popullin me Trupin dhe me Gjakun tent te çemuar. 90 URATORE Ketu Dhjaku e ngjesh Orarin kryqthi, hyn ne Shenjte- roren, dhe qendron nga ana e djathte e Priftit, i cili e ngre Buken e Shenjte. DHJAKU: Le te veme re. PRIFTI: Te Shenjtat te Shënjteve. KORI: Nje eshte Shenjt, nje eshte Zot, Jesu Krishti, per lavdi te Perendise Atit. Amln. Pastaj kendohet Kungatorja: Lavderojeni Zotin prej qejve, lavderojeni me te lartat. Ne vent te kesaj kendohet Kungatorja e veçante e dites. Ne ketë mes, Dhjaku, dyke treguar me Orarin, thote: ((Copeto, o Ate, Buken e Shenjte.” Prifti e copetonme kater pjesa, dyke thene: ((Copetohet, e pjesetohet Qengji i Perendise, i cili copetohet, po nuke perçahet, i cili hahet gjithenjë, po nuke mbarohet kurre, dhe i cili i shenjteron ata, qe e hane.” Prifti i regullon te kater pjeset e Bukes sie shenjte kryqthi: JS MU NT KS Dhjaku, dyke treguar Kupen me Orarin, thote: ((Mbush, o Ate, Kupen e Shenjte.” Prifti merr pjesen e Bukes, te markuar me letrat JS, edhe e heth brenda ne Kupen, dyke thene: (tMbushet Kupa me besen e me Shpirtin Shenjt.” Dhjaku thote: “Amin”. Pastdj sjell ujen e nxehte, dhe i thote Priftit: “Beko, o Ate, ujen e nxehte.” Prifti e bekon, dyke thene: “E bekuar eshte nxehtesia e Shenjt&reve te tu, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Amin.” Pastdj e shtie ujen e nxehte brenda ne Kupen, dhe Prifti thote : “Nxehtesi e beses, plot me Shpir- tin Shenjt.” Dhjaku thote: “Amin.” Prifti kendon Ura - ten Perpara Kungates: MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 91 PRIFTI: Besonj, edhe refënj, o Zot, se ti je me te vertetc Krishti, i Bir i Perendise, qe ardhe ne ketë bote per te shpetuar mekataret, nga te cilet une jam i pari. Edhe beson j se ky eshte me te vertete Trupi yt i kulluar, dhe ky eshte Gjaku yt i çe- muar. Te lutem, pra, kij meshire per mua, dhe ndjeji mekatat e mia me dashje a padashje, me f jale a me pune, me dije a padije, dhe vleresome te kungonj faqebardhe Misteret e tua te shenjta per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. DHJAKU: Ne darken tende mistike, o i Bir i Perendise, merrme sot pjesetar, se nuke do tu tregonj armiqve Misterin, as do te jap nje puthje si Juda, po si Kusari te therrës: Kujtome, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. PRIFTI: Mos me gjykofte, dhe mos me denof- te Kungata jote, o Krisht, po ma sherofte shpirtin edhe trupin. Pastdj marrin ndjese nga njerjatri, falen tri here me duarte perpjete, dhe Prifti merr nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: “Ja ku i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Trupin e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht kungohem une, pHfti i pa • vyer (aksh), per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar, Amin.” Passi kungon, thote: “Dhjak, afrohu” Dhjaku afrohet, edhe thote: “Kungome, o Ate, me Trupin e çemuar teZotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht.” Prifti i jep nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: “Kungohet sherbetori i Perendise (aksh) me Trupin e çemuar te Zotit e- dhe Perendise dhe Shpetimtatit tone Jesu Krisht per ndje- 92 URATORE sen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. Amxn” Pastdj Prifti e merr Kupen e Shenjte me te dyja duarte, dhe kungon, dyke thene: “Perseri i afrohem Krishtit, Peren- dise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Gjakune çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht kungohem une, prifti i pavyer (aksh), per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar, me emrin e Atit, amin, (pi heren e pare); e Birit, amin, (pi heren e dyte); edhe Shpirtit Shenjt, amin, (pi heren e trete); tami e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Kjo mi preku buzet, edhe do ti spastronje paudhesite dhe mekatat e m ia” Pastdj thote: “Dhjak, afrohu.” Dhjaku afrohet, dyke thene: “Per- seri i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur. Kungome, o Ate, me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht.” Prif- ti i jep tri here per te pire, dyke thene: “Kungohet sherbetori i Perendise (aksh) me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar, me emrin e Atit, amin; e Birit, amin; edhe Shpirtit Shenjt, amln; tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin.” Pastdj Prifti thote: “Kjo ti preku buzet, edhe do ti spastronje paudhesite dhe mekatat e tua.” Dhjaku e merr Dhiskun, dhe i shtie te gjitha pjeset e Bukes brenda ne Kupen, e fshin Dhiskun me Sfyngjerin, pastdj e mbulonKupen, e ve Yllthin mi Dhiskun, dhe e mbuldn. Kur i shtie ne Kupen e Shenjte therrimet e te vdëkurve, Prifti thote: PRIFTI: Shperlaji, o Zot, mekatat e sherbet6- reve te tu, qe u-kujtuan ne Kungaten tcnde, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenj- toreve. Amln. Pastaj Prifti kendon Uraten Pas Kungates me ze te unjur: PRIFTI: Te perhirojme, o Zot njeridashes, o mireberes i shpirteve tona, qe na vleresove edhe MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 93 diten e sotme te kungojme Misteret e tua te shenjta. Drejtesona udhen; shigurona çapet; rd- ajna jeten; perkrahna me fuqine tende; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjto- rcve. Amln. Pastaj i jep Dhjakut Kupen e Shenjtef hapen dyerlf e mesme, dhe Dhjaku, dyke ngritur Kupen perpara pojm- llit, thote me ze te larte: DHJAKU: Me frike Perendie, bese dhe dashuri, afrohuni. Pastdj Prifti e bekon pdpuUin, dyke thene: PRIFTI: 0 Perendi, shpetoje popullin tent, e- dhe bekoje trashegimin tent. KORI: Pame driten e vertete, muarme frymen qellore, gjetme besen e vertete, dyke iu-falur Trinise se pandare, se ajo na shpetoj. Dhjaku e ve Kupen mi Tryezen e Shenjte, dhe i thote Priftit: “Larteso, o Ate.” Prifti e temjanis tri here, dyke thene: “Lartesohu permi qellin, o Perendi, dhe lavdia jote permi tere dhene.” Pastaj e ve Dhiskun mi koken e Dhjakut, edhe ky kthehet nga Dera e Bukur, dhe pastdj shkon, dhe e ve mi Tryezen e Blates. Prifti e merr Kupen, kthehet nga popuiUi, dhe thote me ze te unjur: “I bekuar eshte Perendia yne,” pastdj me ze te larte: PRIFTI: Gjithenje, tanl e pcrherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Prifti e ve Kupen mi Tryezen e Blates, kthehet ne Tryezen e Shenjte, dhe e palos Antimensin. Dhjaku del jashte, dhe thote: 94 URATORE DHJAKU: 0 te drejte, passi kunguam Miste- ret e perendishme, te shenjta, te kulluara, te pa- vdëkura, jetebërese, dhe te trëmpshime te Krish- tit, sikunder i ka hie, le ta perhirojme Zotin. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere te mbare,te shenjte, te paqme dhe te pamekatme dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je shenjterimi yne, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Ne ketë mes, Prifti ben shenjen e Kryqit me UngjiUin, dhe e ve mi Antimensin. Pastdj kthehet nga p&puM, dhe thote: PRIFTI: Me paqe le te shkojme. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Ketu Prifti del jashte Tribunes perpara Kores se Krishtit, edhe thote me ze te larte Uraten Perpara Trir bunes\ PRIFTI: 0 Zot, qe i bekon ata, qe te bekojne, dhe i shenjteron ata, qe tc kane beslm, shpetoje pëpullin tent, edhe bekoje trashegimin tent. Ru- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 95 aje plotesm’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe desherojne bukurln’ e shtepise sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverit në, qe shpresojme mi ty. Dhuroji paqen botes sate, Klsheve te tua, Prifterinjve, qeveritareve tane, ushterise dhe tere popullit tent. Se te gjitha dhuratat e mira zbresin qe lartazi prej teje, Atit te drlteve, dhe ty te dergojme lavdl, perhirlm e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Emri i Zotit qofte i bekuar qe- tanl e gjer me jete (3 here). Ne ketë mes, Prifti hyn ne Shenjteroren nga Dera e Bukur , shkon perpara Tryezes se Blates, edihe thote me ze te unjur: PRIFTI: 0 Krisht, o Perendia yne, plotesim i ligjes dhe i Profëteve, qe e mbarove porrosine a- terore, mbush-i zemrat tona me gas e me ngazelllm, gjithenjë, tani e pcrhere dhe ne jetet e jë- teve. Amln. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithenjc, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Mcshi- 96 URATORE ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastdj Prifti ben Perleshimin e Math: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qc u- ngjall se vdëkuresh, me ncrmjetimet e Shen Ma- rise, Kryezonjes sone, Virgjereshes edhe Nenes se Perendise; me fuqin’ e Kryqit te çemuar dhe jeteberes; me mprojtjen e Forcave qellore engjellore; te Shen Joan Pagezorit, Profetit e Parerën- desit; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emcr- shkelqyer; te Shen Basilit te Math, te Shen Gri- gër Theollogut e te Shen Joan Gojartit, Atcrve tane te shenjte, kryeprifterve te medhënj dhe mesonjesve ekumenike; te Shen Thanasit, te Shen Kirilit e te Shen Joan Eleimonit, Patrlkeve te Aleksandrise; te Shen Kollit, kryepeshkopit te Myrave te Likise, çudibëresit; te Shen Spiridonit, peshkopit te Trimithundes, çudibëresit; te Shen Gjergjit Tropeprures, te Shcn Miter Mirobletit e te Shen Theodoreve te Tironit e Stratellatit, De- shmoreve te medhënj e te lavderuar; te Shen Ha- rallambit e te Shen Lefterit, Hierodeshmoreve te shenjte; te Shen Joan Gojartit, Atit tone dhe kryepeshkopit te Kostandinopojes; te Shenjtit te Ki- sheis sonc ( aksh); te Shen Joakimit e Shen Annes, Hyjprinderve te drejte; te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si Perendi i mire, njeridashes e meshireplot. Me uratat e Shen Aterve tane, o Zoti Jesu Krisht, o Perendi, meshirona dhe shpetona. MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 97 KORI: Amin. Pas Perleshimit Prifti ndan Naforen, dyke thene: “Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju.” Pas Nafores thote: “Pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjjthenjë, iam e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin.” Ne ketë mes, Dhja- ku shkon ne Tryezen e Blates, mbaron Kungaten, fsthin enet e shenjta, i mbulon, dhe thote Perkirimin e Kungar tes. Pastaj Prifti dhe Dhjaku i \lajne duarte, i çveshin robat e Meshes, dhe thone Troparin e Simeonit: Tanl perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas f jales sate, se syt’ e mi pane shpetimin tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe p6puj- ve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdl per popullin tent Israël. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trini e tercshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne hgas- je, po shpetona nga i ligu. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere 98 URATORE dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastdj thone Troparin e Shen Jodn Gojartit: Fjala jote si nje pishtar, shkelqeu dhe ndriti, botenetere me dituri; thesaret e varferisc na dhuroj, dhe lartesln’ e perunjesise na tregoj. Po siç na rrite me f jale, Ate Shen Joan Gojarte, lutju Krishtit Fjales Percndi, te shpetohen shpirtet tona. Meshirë, o Zot (1 2 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jë- tcve. Amin. Ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zon je Hyjlindese. Pastaj Prifti thote Perieshimin e Shkurter : PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vcrtete, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Joan Gojar- tit, Kryepeshkopit te Kostandinopojes; tc Shenj- tit te Kishes sone ( a \sh); te Shenjtit te dites (aksh), te cilin po lusim sot; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. Besniket kungojne passi thote Dhjaku: “Me frike Pe- rendie, bese dhe dashuri afrohuni,” ose passi ndahet Na- fora ne funt te Meshes. Prifti i kungon besniketnga Ku* pa e Shenjte, dyke u dhene nje here me Lugen pak Vere dhe Buke nga pjesat, e markuaraMU dhe NT, dhe thote: PRIFTI: Kungohet sherbetori i Perendisc (aksh) me Trupin dhe me Gjakun e çemuar te Zo- MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT 99 tit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. Kur kungohen besniket, Kori kendon kete Kungatore: KORI: Kungoni Trupin e Krishtit; ngjeroni burimin e pavdekur. Alilluja (3 here). Ne vent te kesdj, ose pas kesdj, munt te thuhet kjo Kutir gatore ne Tingellin Terthor II: KORI: Ne darken tende mistike, o i Bir i Pe- rendise, merrme sot pjesetar, se nuke do tua tregonj armiqve Misterin, as do te jap nje puthje si Juda, po si Kusari te therrës: Kujtome, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. Duhet vene re se nga pjesa e Bukes se Shenjte, e markuar JS, nga pjesa e Shen Marise, nga te nente eopet e vogla te Shenjtoreve . dhe nga therrimet e te gjalleve dhe te vdëkurve nuke kungohet askush, meqeneqe Kleriket kungohen vetem nga pjesa, e markuar KS, edhe Uaiket vetem nga te dyja pjeset, e markuxira MTJ dhe NT. 100 URATORE MESHA E SHGN BASILIT TG MATH Kjo Meshe thuhet te Dielat e Krëshmeve te Medha (pervëç se Dieles se Luleve), te Enjten e Madhe, te Shtu- nen e Madhe, ne VengjiUat e Kershendëllave dhe Ujit te Bekuar, si edhe diten e Shen BasUit. Ndryshon nga Me- sha e Shen Joan Gojartit ne disa Urata te fshehta, te cilat jane më te gjata, ne dy Thirrje te Priftit, ne nje Kendim te Korit, ne Perleshimin, ku permendet emri i Shen Basi- lit, si auktor i meshes, dhe ne Troparin e Shen Basilit, i cili kendohet ne funt te Meshes. Gjithashtu ne Sherbesen e Blates, e cUa esht e njeshme per te dyja Meshet, permendet emH i Shen Basilit ne vent te Shen Joan Gojartit ne dy vise ashtu, sikunder shenohet midis parenthësave . Dhjaku del nga AUtari, qendron nga ana e djathte e Deres se Bukur perpara Kores se Krishtit, falet tri here, dhe thote: DHJAKU: Beko, o Ate. Prifti falet tri here, puth UngjiUin dhe Alltarin, e ngre UngjUlin, dhe ben shenjen e Kryqit mi Antimensin, dyke thene: PRIFTI: E bekuar eshte Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj thuhet Litania e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 101 DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerm> e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Presidentin e Shtëteve te Ba- shkuara te Amerikes, per ushterine dhe aniesine amerikane, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te leftonje bashke me të, dhe te permbyse nene kembet e tij çdo armlk dhe kun- dershtar, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë qytët (a Manastir) te shen jte, per çdo qytët e per çdo vent edhe per banoret e tyre me bese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per butesm’ e ëreve, per plotesm’ e pëmeve te dheut, edhe per paqesln’ e koheve, le ti lutemi Zotit. 102 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per lundrezonjesit, per udhetonjesit, per te semuret, per vuajtesit, per roberit edhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, Ie ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjlfndesen dhe gjithejne Virgjereshen Marl, dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Me nermjetimet e Hyjllndeses, o Shpetimtar, shpetona (4 here). Ne vent te kesdj rmmt te thuhet: PSALMI 103. Reko Zotin, o shpirti im, i bekuar je, o Zot; beko Zotin, o shpirti im, edhe ti, o zemra ime, beko emrin e tij te shenjte. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 103 Beko Zotin, o shpirti im, edhe mos i harr6 gji- the mireberjet e tij. Ay ti fal gjithe paudhesite; ay ti sheron gjithe semundjet. Ay ta çperblën jeten nga prishja; ay te kurorezon me hir edhe meshire. Ay ta gezon shpirtin me te mira; ay ta perserlt djalerine si te shqiponjes. Zoti gjykon, dhe u jep te drejten gjithe te shtypurve. I defteu udhet e tija Moisiut, edhe punet e tija te bijve te Israelit. Zoti esht i dhempshur dhe i hlrshim, zemergjere dhe meshireplot; nuke zemerohet perhere, as mban merl per jete. Nuke na perdori pas paudhesive tona, as na çpagoj pas mekatave tona. Se sa lart eshte qelli prej dheut, aqe i math eshte perdellimi i tij per ata, qe i kane frike. Sa lark eshte lindja nga perendimi, aqe i largoj prej nesh paudhesite tona. Sikunder i dhembet atit per djemat, ashtu i dhembet edhe Zotit per ata, qe i kane frike. Se ay na i di dobesite, dhe mban ment se jemi pluher. Ditet e njeriut jane posi bari, posi lulja e fushes keshtu lulezon. Se fryn era mi atë, dhe shkon, edhe nuke dihet se ku e ka patur vendin. 104 URATORE Po perdcllimi i Zotit eshtc jete pas jete per ata qe i kane frike. Dhe drejtesf e tij mi bijt’ e te bijve dhe mi ata. qe ruajne dhjaten e tij, dhe kujdesen ti zbatojne porroslt’ e tij. Zoti e vendosi fronin ne qell, edhe mbreterf’ e tij zoteron mi te gjithe. Bekoni Zotin, ju Gngjejt’ etij, te forte per çudl, qe beni porrosit’ e tij, qe degjoni zerin e fia- leve te ti j. Bekoni Zotin, ju gjithe ushterit' e tij, ju meihr. taret e tij, qe beni deshiren e tij. Bekoni Zotin, ju gjithe veprat e tij, ne te gjitha viset e zoterimit te tij; beko Zotin, o shpirti im. Lavdf Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tani e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. Amm. Ne ketë mes, Prifti thote me ze te unjur Uraten e Anti - fonit te Pare: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, qe ke fuo* r.t papershkruar, lavdl te pakuptuar, meshire te p^ matur dhe njeridashje te patreguar; ti, o Kr~ zot i zemerdhempshur, shtjer syrin mi në dhe mi ketë Kishe te shenjte, dhe dergona neve dhe atv re, qe falen me në, meshirat edhe perdellimet e tua te pasura. Pas kesdj Dhjaku shkon perpara Kores se Shen Marise, dhe thote Litanine e Vogel : DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paae ti lutemi Zotit. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 105 KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithejnë Virgjereshen Mari, dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se jotja eshte lartmadhesia, dhe jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Shpetona, o i Bir i Perendise, qe u-ngjalle se vdëkuresh, në qe te kendojme Alilluja. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. 0 i Bir i vetem dhe Fjal’ e Perendise, qe je i pavdekur; dhe dignove per shpetimin tone te mishe- rohesh prej Hyjllndeses se shenjte dhe gjithenjë Virgjereshes Mari, dhe u-bere njeri pa ndryshuar; qe u-kryqesove per në, o Krisht Perendl, edhe shkele vdekjen me vdekje; qe je nje prej Trinise shenjte, dhe lavderohesh me Atin e me Shpirtin Shenjt, shpetona. Ne vent te kesaj munt te thuhet : 106 URATORE PSALMI 146. Lavdero Zotin, o shpirti im; do ta lavderonj Zotin sa te rronj, do ta kendonj Perendine sa te jem. Mos u kini besim krëreve as birit te njeriut, prej te cilit nuke ka ndihme. Se fryma e tij fluturon, edhe kthehet prape ne dhë. Brenda ne nje dite humbasin gjithe ënderrat e tij. Lum ay, qe ka ndihmen e Perendise se Jakobit, ay, qe ka shprese me Zotin, Perendm’ e tij. Se ay e beri qellin e dhenc, detin dhe ato, qe ka perbrenda. Se ay e mpron te vcrteten perhere; se ay u jep te drejten te shtypurve; se ay u jep buke te ure- tuarve. Se Zoti u jep lirine roberve; Zoti ua çel syte te vërberve; Zoti i ngre te perunjurit; Zoti i dë te drejtet; Zoti i ruan te huajte. Zoti i ngushellon jetimet edhe te vejat, edhe i permbys te paudhet. Zoti mbreteron per jete, Perendia i Siones, bres pas brezi. Lavdl e Tanl: 0 i Bir i vetcm. Ne kete mes, Prifti tkote me ze te unjur Uraten e Anti- fonit te Dyte: PRIFTI: O Zot, o Perendia ynë, shpetoje pë- MESHA E SHGN BASILIT T6 MATH 107 pullin tent, edhe bekoje trashegimin tent; ruaje plotesin’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe desherojne e Shenjterores sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverit në, qe shpresojme mi ty. Pas kesaj Dhjaku kthehet prape perpara Kores se Krishtit, edhe thote perseri Litanine e Vogel : DHJAKU: Perseri dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, 0 Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, 0 Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, tc pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithejnë Virgjereshen Mari, dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty,0 Zot. PRIFTI: Se ti je Perendl i mire dhe njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj kendohen Perleshoret ose Lumerimet : Ne Mbreterine tende kujtona, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. 108 URATORE Lum tc varferit nga mcndja, se e atyre eshtc Mbretcrf e qejve. Lum ata, qc vajto jnc, se ata do te ngushellohen. Lum tc butct, se ata do ta trashcgojne dhene. Lum ata, qe kane uri dhe etje per drejtesl, se ata do te nginjen. Lum zemerdhcmpshurit, se ata do te meshi- rohen. Lum te paqmet nga zemra, se ata do ta shohin Perendine. Lum paqeberesit, se ata do te quhen bij te Pe- rendise. Lum ata, qe ndiqen per dre jtesl, se e atyre eshte Mbreterf e qejve. Lum ju, kur ju shajne, dhe ju ndjekin, dhe thone çdo f jale te keqe kunder jush dhe genjeshtra kunder meje. Gezohuni dhe ngazellohuni, se roga juaj do te jete e madhe ne qell. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Ne ketë mes, Prifti thote Uraten e Antifonit te Trete : PRIFTI: Ti, qe u-zotove te na i mbarosh kerkesat, kur mblidhemi dy a tre veta me emrin tent, ti edhe tani plotesoji lypjet e sherbetoreve te tu, edhe falna kupetimin e se vcrtetes sate ne ketë bote dhe jetcn e ameshuar ne boten e pritme. Pas kesdj behet Hyrja e Vogelme Ungjillin keshtu: Prifti ia jep Ungjillin Dhjakut, pastdj dalin nga dera e MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 109

veriut qe te dy, Dhjaku perpara dhe Prifti pasy qendrojne perpara Deres se Bukur, dhe Prifti thote m ezete unjur Uraten e Hyrjes: PIRFTI: OKryezot, o Perendia yne, dergoji GngjejV e tu nga qelli ne ketë hyrje, qe te meshojme tok, edhe ta lavderojme se bashku miresine tcnde. Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj Dhjaku, dyke mbajtur Orarin me tre gishterinjte e dores se djathte, thote me ze te unjur: uBeko, o Ate, hyrjen e shenjte” Prifti e bekon, dhe thote: UE bekuar eshte hyrja e Shenjterores sate, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve” Dhjaku thote: uA m in ” Pastdj ia jep Priftit Ungjillm qe ta pershendoshe, dhe shkon perpara Priftit, edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Prifti dhe Dhjaku hyjne brenda ne Shenjteroren, dhe Dhjaicu temjanis Alltarin: KORI: Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Zo- tit Krisht. Shpetona, o i Bir i Perendise, qe u- ngjalle se vdëkuresh, në qe te kendojme Alilluja. Pastaj thuhen Perleshoret e dites, te Shenjtit te Kishes edhe Shkurtorja, qe pason, me TingeUin IV, ne mos paste Shkurtore tjater te dites: 0 mburonj’ e patronditur e te Krishtëreve, ner- mjetare e palodhur e besnikeve, ver-u veshin mekatareve me dhempsheri, se po te therresim beserisht, o Nen’ e Zotit Jesu Krisht, o Marl Virgjere- she: Ndihna me nermjetimet, dhe lutjet meshire- 110 URATORE plote, dhe mpro perhere gjith’ ata, qe te lusin o Hyjllndese. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdl, Atit eBirit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere. DHJAKU: Dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here prej Koritdhe 1 here prej Klerit rte A lltar). KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Shenjt i pavdekur, meshirona. DHJAKU: Fuql. KORI: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Ne ketë mes, Prifti me ze te unjur thote Uraten e Hym- nit Trishenjtor : PRIFTI: 0 Perendl, i shenjte dhe i prehur ner Shenjtoret, qe perhymnohesh me Hymnin Tri- shenjtor prej Serafimeve; qe lavderohesh prej Kerubimeve; dhe adhurohesh prej gjithe For- cave qellore; qe i krijove te gjitha nga e paqena; qe e gatove njerine pas kores dhe shembellsise sate, dhe e stolise me te gjitha dhuratat e tua; qe i jep kerkonjesit urtesine; qe nuk e harron mekatarin, po i fal shpetimin me anen e pendimit; qe MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 111 na vleresove në, sherbetoret e tu mekatare dhe te pavyer, edhe me ketë ore, te qendrojme perpara Alltarit tent te lavderuar dhe te shenjte per te blatuar faljen dhe lavderimin e detyruar; ti, o Zot, prit-e Hymnin Trishenjtor edhe prej gojeve tona mekatare, dhe vizitona pas meshires sate. Falna çdo faj te dashur dhe te padashur; shenjterona shpirtet edhe trupet; dhe vleresona te te adhurojme gjithe ditet e jetes sone me drejtesi; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, qe te kane gezuar prej jete. Pastdj Prifti dhe Dhjaku falen tri here, dyke thene Hymnin Trishenjtor. Dhjaku i thote Priftit: “Urdhero, o Ate.” Prifti thote: “I bekuar esht ay, qe vjen me emrin e Zotit.” Dhe shkojne qe te dy perpara Fronit prapa AU- tarit, edhe Dhjaku thote: “Beko, o Ate, Fronin e larte.” Prifti e bekon, dhe thote : “I bekuar esht ay, qe rri mi fronin e lavderuar te Mbreterise qellore midis Kerubimeve, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve” Dhjaku thote: “Amin.” Passi mbarohet Hymni Trishenjt&r, Dhja- ku del perpara Deres se Bukur, dhe thote me ze te larte: DHJAKU: Le te veme re. Kori kendon Parevargjet e Tingellit ose te dites perpara Apostullit. DHJAKU: Urtesi. Pastaj thuhet Apostulli i dites. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres ( aksh). DHJAKU: Le te veme re. Kur kendohet ApostuUi, Dhjaku temjanis Alltarm, dhe passi mbaron se temjanisuri, shkon perpara Priftit, 112 URATORE dyke mbajtur Ungjillin me Orarin, dhe thote me ze te u- njur: “Beko, o Ate, leçitesin e UngjiUit te Shenjte pas Ungjillorit (aksh).”Prifti e bekon, dhe thote: “Perendia, me nermjetimet e UngjiUorit (aksh), te forcofte per le- çitjen e Ungjillit te Zotit tone Jesu Krisht .”Pastaj Dhja- ku del jashte per te kenduar Ungjillin, dhe Prifti thote me ze te unjur Uraten Perpara Ungjillit: PRIFTI: Ndritna zemrat me diturine tcnde, o Kryezot njeridashes, dhe çelna syt’ e mendjes per te kupetuar leçitjet e tua ungjillore. Bejna ti nderojme porrosit’ e tua te lumura, ti shtypim te ,-jitha deshirat e trupit, te ndjekim nje jete shpirterore, dyke u-mejtuar e dyke bere te gjitha ato, qe te pelqejne. Se ti je ndriçimi i shpirteve dhe i trupeve tona, o Krisht, o Perendi, dhe ty te der- ~ojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amln. Passi e mbaron Apostullin, Kendonjesi vjen perpara Dercs se Bukur, dhe puth doren e Priftit, i ciM e bekon, dhe thote: PRIFTI: Paqe mi ty, qe ligjeron, dhe mi tere popullin. KORI: Alilluja (3 here). DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kendimi prej Ungjillit te shenjte pas (aksh). MESHA E SH€N BASILIT T€ MATH 113 PRIFTI: LetevGmere. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj kendohet UngjUli i dites. PRIFTI: Paqe mi ty, qe ungjillezon, dhe mi tere popullin. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku vjen perpara Deres se Bukur, ia dorezon Ungjillin Priftit, pastaj qendron ne vendin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjere. Ne kete mes, Prifti kendon Uraten e Litanise se Gjere: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, prit-e kete Li- tanl te Gjere, dhe dergona bekimet e tua neve dhe tere popullit, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur prej teje. DH JAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3/iere). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendl i Aterve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3/iere). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (aksh), dhe per tere Vellazerine tone me Krishtin. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e 114 URATORE Shtëteve te Bashkuara te Amerikes edhe per ushterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se Shenjte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudo. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Percndi- se (a^sh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mirebëresit, punetorct edhe kendon jesit e kesaj Kishe se shenjte dhe pcr popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj Prifti e kryqeson Ungjittin mi Antimensin , dhe e ve menjane. Dhjaku thote Litanine e Katekumeneve me ze te larte, dhe Prifti Uraten e Katekumëneve me ze te unjur : PRIFTI: 0 Zot, o Percndia yne, qe banon nc MESHA E SHGN BASILIT TG MATH H5 qell dhe permiqyr te gjitha veprat e tua, shtjer syrin mi sherberoret e tu katekumene, qe ta kane unjur koken, dhe jepu zgjedhen e lehte; beji ane- tare te çemuar te Kishes sate se shenjte, dhe vleresoji per banjen e perlindjes dhe roben e paprishjes per ndjesen e mekatave, dhe beji te njohin ty, Perendine tone te vertete. DHJAKU: Lutuni, o katekumene; o besnike, per katekumenet. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe ti meshironje Zoti; qe ti kateki- zonje me f jalen e se vertetes; qe tu zbulonje Un- gjillin e drejtesise; qe ti bashkonje me Kishen e Shenjte, te Pergjitheshme dhe Apostollore. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Shpetoji, meshiroji, perkrahi dhe ruaji, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: 0 katekumene, kreret tuaja Zotit unjani. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Qe dhe ata, bashke me në, ta lavderojne emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amfn. DHJAKU: Sa jini katekumene, shkoni; o katekumene, shkoni; asnjë prej katekumëneve; sa jini besnike. 116 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. Ketu nis Mesha e Besnikeve. Prifti e nden Antimensi/n, dhe kendon Uraten e Pare te Besnikeve : PRIFTI: Ti, o Zot, na tregove kete Mistër te math te shpetimit; ti na vleresove në, sherbetoret e tu te perunjur dhe te pavyer, te bëhemi meshetare te Alltarit tent te shenjte; ti forcona me fuqi'n’ e Shpirtit Shenjt per ketë Sherbese, qe te qendrojme f aqebardhe perpara lavdise sate se shenjte, dhe te blatojme therore lavderimi, se ti i veperon te gjitha. Pra, bej-e theroren tone te mirepritur perpara teje, o Zot, edhe per mekatat tona edhe per lajthimet e popullit. DHJAKU: Perseri dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. Urtesl. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhu- rfm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti thote Uraten e Dyte te Besnikeve : PRIFTI: 0 Perendi, qe e vizitove perunjesine tone me perdellime dhe meshire, qe na vure në, sherbetoret e tu te perunjur, mekatare dhe te pavyer, te meshojme mi Alltarin tent perpara lav- MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 117 dise sate se shenjte; ti na forco me fuqin’ e Shpir- tit Shenjt per Sherbesen tende; dhe epna fjale kur ta çelim gojen per te thirrur hirin e Shpirtit Shen jt mi Dhuratat, qe kemi per te blatuar. DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. PRIFTI: Qe te mundim, te ruajtur prej fuqise sate gjithenje, te te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Në qe korezojme mistikerlsht Kerubimet, edhe Hymnin Trishenjtor Trinise je- tebërese po i kendojme, le te hedhim tutje çdo kujdës jetesor. Se Mbretin. Ne kete mes, Prifti thote Uraten e Hymnit Kerubik : PRIFTI: Asnjë prej atyre, qe jane te roberuar prej deshirave dhe defrimeve te trupit, nuk esht i vyer te te vin je prane, a te te afrohet, a te te mej shonje, o Mbret i lavdise; se te sherbyerit perpara teje eshte nje gje e madhe dhe e trëmpshime edhe per Forcat qellore vete. Mlrepo, nga njeridashja jote e patreguar dhe e panemeruar, u-bere njerl pa ndryshim e pa kemblm, edhe na dorezove Sherbesen meshetare te kesaj theroreje te pagjakme, si Kryezot i gjithesise. Se ti vetem, o Zot, o Perendia yne, zoteron mi qellin e mi dhene, ti qe H8 URATORE rri mi fronin kerublk, o Zot i Seraflmeve dhe Mbret i Israelit, i vëtemi Shen jt edhe i prehur ner Shenjtoret. Ty, pra, te lutem, se je i vëtemi i mire dhe gatl per te degjuar: Shtjer syrin mi mua, sherbetorin mekatar dhe te padobishim, dhe pa- qesoma shpirtin e zemren prej ndergjëgjies se lige, dhe forcome me fuqln’ e Shpirtit Shenjt te qendronj, i veshur me hirin e priftesise, perpara kesaj Tryeze qellore, dhe te gatit Kungaten e shenjte me Trupin dhe Gjakun tent te çemuar. Se ja ku vinj prane teje, dyke unjur kryet, edhe te lutem: mos e kthe faqen prej meje; mos me.hith tej nga djemat e tu; po vleresome mua, sherbetorin mekatar dhe te pavyer, te te blatonj kcto Dhurata. Se ti je blatonjesi dhe i blatuari, pritesi dhe i perndari, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jete- bëres, tanl e perhere, dhe ne jetct e jëteve. Amln. Pastaj i ngre duarte perpjete, dhe thote tri here: “Në qe korezojme---- ” Dhjaku gjithashtu thote tri here: “Se Mbretin ...... ” Pastdj Prifti temjanis AUtarin, Ikonosta- sin dhe popullin, dyke kenduar Psalmin 51, pastdj prape Alltarin dhe Kleriket, kur arrin ne fjalet: “Ahere do te pelqësh therore---- ” Pastaj Prifti dhe Dhjaku qendrojne perpara Tryezes se Shenjte, falen tri here, dhe puthm Antimensin, kthehen nga populli, dyke unjur kryet, dhe shkojne perpara Tryezes se Blates, falen tri here, dhe puthin te Shenjtat kryqtki. Pastdj Dhjaku thote: “Ngrer, o Ate.” Prifti merr Mbulesen e madhe, dhe ia ve Dhjakut mi supet, dyke thene: “Ngrërini duarte me paqe perpara te shënjtave, dhe bekojeni Zotin.” Pastaj merr Dhiskun e MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 119 shenjte, dhe ia ve Dhjakut mi koke, dyke thene: “Hipi Perendia me brohori, Zoti me buçitje prej trumbete.” Prifti vete merr Kupen e Shenjte, dhe behet Hyrja e Ma- dhe keshtu: Dalin qe te dy nga dera e veriut, Dhjaku perpara dhe Prifti pas, qendrojne perpara Deres se Bukur, dhe thone : DHJAKU: Te gjithe në na kujtofte Zoti Pe- rendl ne Mbreterln' e tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Kryepeshkopin tone (aksh) e kujtofte Zoti Perendl ne Mbreterm' e tij, gjthe- një, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes; ushterine dhe aniesine amerikane; themeltaret, anetaret, perkrahesit edhe kujdestaret e kesaj Kishe se shenjte dhe tere popullin, qe rri rotull; shpirtet e te Krishtëreve besemire, qe prehen ketu dhe kudo; shpirtet e atyre, qe kane leftuar, dhe kane rene per atdhene; shpirtet e sherbetoreve te jetenderruar (aksh) ; dhe prifterine tone e kujtofte Zoti Perendl ne Mbreterln’ e tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Se Mbretin e te gjithave do te presim, qe ka pas padukurisht urdheret engjellore. Alilluja, alilluja, alilluja. Ne kete mes, Prifti dhe Dhjaku hyjne ne Shenjteroren. Pastaj Dhjaku qendron nga ana e djathte e Alltarit me Dhiskun mi koke, dhe i thote Priftit: “Prifterine tende e 120 URATORE

kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin’ e Uj, gjithenjë, tm i e perhere dhe ne jetet e jëteve” Prifti thote: uDhjakerine tende e kujtofte Zoti Perendi ne MbreterirC e tij, gjithe- një, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve” Pastaj PrifU e ve Kupen nga ana e djathte e Tryezes dhe Dhiskun nga ana e mengjer, ua heq Mbulesat e vogla, dhe i ve menjane, e merr Mbulesen e madhe prej supeve te Dhjakut, e temjanis, dhe e ve mi Kupen e mi Dhiskun. Pastdj Dhjaku tho - te: uMireso, o Ate.” Prifti i temjanis, edhe thote : uAhere do te bien dema mi Alltarin tent.” Pastaj Prifti ia dorezon Temjanieen Dhjakut, edhe thote: uKujtome, o vella dhe shok meshetar” Dhe Dhjaku thote: uPrifterine tende e kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Pastdj Dhjaku unjet perpara Priftit, dyke mbajtur Orarm me tre gishterinjte e dores se djathte, dhe thote: uLutu per mua, o Ate.” Prifti thote: uShpirti Shenjt arthte permi ty, dhe fuqia e te Lar- tit te mprofte.” Dhjaku thote: uVete Shpirti Shenjt meshofte me në gjithe ditet e jetes sone. Kujtome, o Ate.” Prifti thote: “Te kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhja- ku thote: uAmin.” Pastaj puth doren e Priftit, del nga Tribuna e Shenjte, qendron ne vendin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjate. Prifti kendon Uraten e Blates: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, qe na krijove, dhe na solle ne kete jete, qe na tregove udhen e shpetimit, dhe na zbulove hirin e Mistëreve qellore, ti na vure ne ketë Sherbese me fuqin’ e Shpirtit Shen jt. Pra, vleresona, o Zot, te bëhemi sherbetore te Dhjates sere, meshetare te Mistëreve tc shenjta; pritna me shumicen e meshires sate, kur i afrohemi Alltarit per te blatuar ketë therore shpirterore dhe te pagjakme per mekatat tona dhe per lajthimet e popullit; prit-e mi Alltarin e MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 121 shenjte qellor si arome, dhe dergona hirin e Shpirtit Shenjt. Shtjer syrin mi në, o Perendi, dhe shiko adhurimin tone, dhe prit-e, sikunder prite dhuratat e Abelit, theroret e Noes, pemet e Abrahamit, sherbesat prifterore te Moisiut dhe te Aaronit, edhe blatat paqesore te Samuelit. Si- kunder prite prej Apostujve te shenjte ketë a- dhurim te vertete, ashtu, o Zot, prit-i keto Dhura- ta prej duarve tona mekatare pas miresise sate, qe te vleresohemi te meshojme faqebardhe perpara Alltarit tent, edhe ta marrim rogen e kujdestareve besnike dhe te mençim ne diten e trëmpshime te gjyqit e te çperblimit tent te drejte. DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Dhuratat e çemuara te parevena, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me besc, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. 122 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna,oZot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetcs sone me paqe dhe me pendrm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Mbarim te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetcs sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Perendl le tja pranojme. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 123 KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Me perddlimet e Birit te vetem, me te dlin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tercshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Le ta duam njerjatrin, qe tc rcfej- me me nje mendje. KORI: Atin e Birin edhe Shpirtin Shenjt, Tri- nln’ e bashkeqënshime dhe te pandare. Prifti dhe Dhjaku falen tri here , dhe puthin Dhuratat e shenjta, dyke thene: **Do te dua, o Zot, o mprojtja ime. Zoti eshte shiguria ime, perikja ime dhe shpetimi im ” Dhjaku puth Orarin atjë, ku eshte Kryqi, dhe thote : DHJAKU: Dyerte, dyerte; me urtesl le te veme re. Prifti e ngre Mbulesen e madhe, dhe e valon te hapur permi Dhuratat e shenjta, dhe kur thuhen fjaXet uDhe u-ngjit ne qell ”, e paXos, dhe e ve menjane. Kendonjesi thote Simbolin e Beses : KGNDONJGSI: Besonj me nje Percndl, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me nje Zot Jesu Krisht, te vëtemin Bir te Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëtcve. Drite prej Drite, Perendl te vertete prej Perendie te vcrtete, qe lindi, dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, 124 URATORE me anen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në një- rezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, edhe u-misherua prej Shpirtit Shenjt edhe Vir- gjereshes Marl, dhe u-be njerl. Qe u-kryqesua per në me kohen e Pontit Pilat, edhe vojti, dhe u-va- rrës. Dhe u-ngjall me te treten dite pas Shkronja- ve. Dhe u-ngjit ne qell, dhe nden ji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdl te gjyko- n je te g jallet e te vdëkurit, edhe Mbreterf e ti j do mos kete mbarlm. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jetebëresin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Prof ëteve. Me n je Kishe te Shen jte, te Per- gjltheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jeten e botes qe vjen. Amin. DHJAKU: Le te qendrojme mire, le te qendrojme me frike, le te veme re per te blatuar me paqe Naforen e shenjte. KORI: Meshire paqeje, therore lavderimi. Dhjaku i ereson Dhuratat e shenjta, dhe Prifti kthehet nga ana e popullit, e bekon, dhe thotei PRIFTI: Hiri i Zotit tone Jesu Krisht, edhe dashuria e Perendise dhe Atit, edhe shoqeria e Shpirtit Shenjt, qofte me ju te gjithe. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Le ti ngreme lart zemrat tona (Ngre duarte). KORI: I ngreme per Zotin. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 125 PRIFTI: Le ta perhirojme Zotin. KORI: I ka hie, dhe esht e drejte ti falemi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, Trinise bashkeqenshime dhe se pandare. Ne ketë mes, Prifti thote ketë Urate me ze te unjur : PRIFTI: 0 Kryezot, qe je, o Zot, o Perendi, o At i terefuqishim dhe i adhuruarshim, te ka hie me te vertete, dhe esht’ e drejte, dhe i perkët madheshtise dhe shenjterise sate te te levdojme, te te hymnojme, te te bekojme, te te adhurojme, te te perhirojme, te te lavdero jme ty, te vëtemin Pe- rendi, qe je me te vertetc, dhe te te blatojme me zemer te thyer dhe me fryme perunjesie kete adhurlm shpirteror, se ti na fale kupetimin e se vertetes sate. Dhe cili esht i zoti te flase per poterat e tua, te leçite lavderimet e tua a te tregonje te gjiha çudirat e tua ne çdo kohe? 0 Zot i gjithesise, o Zot i qellit e i dheut edhe i çdo kriese te dukur dhe te padukur, qe rri mi fronin e lavdise, dhe permiqyr avushat, i panisme, i padukur, i pakuptuar, i papershkruar, i pakembyer, At i Zo- tit tone Jesu Krisht, Perendise dhe Shpetimtarit te math te shprësave tona; i cili eshte kora e miresise sate, shila shembellore, qe tregon ne veten e saj ty Atin, Fjala e gjalle, Perendl i vertetc, ur- tesia, jeta, shenjterimi, fuqia, drita e vcrtetc qe perpara shëkujve; prej te cilit u-çfaq Shpirti Shenjt, fryma e se vertetes, hiri i adoptimit, pe- ngu i trashegimit te pritme, kulloshtra e te ml- 126 URATORE rave te ameshuara, fuqia jeteberese, burimi i shenjterimit, prej te cilit marrin fuqi te gjitha kriesat shpirterore dhe mendore, dhe te adhuroj- ne, dhe te dergojne lavderimin e perjetme, se te gjithe jane sherbetoret e tu. Se ty te kendojne Gngjejte, Krye-engjejte, Fronet, Zoterite, Krye- site, Poterat, Fuqite dhe Kerubimet e shumesysh- me; ty te rrine reth e rotull Serafimet me gjashte flete cilido; me dy mbulojne fytyrat e tyre, me dy mbulojne kembet, dhe me dy fluturojne, dhe i therresin njerjatrit me klithma te paprera dhe lavderime te papushuara. Pastaj Prifti thote me ze te larte : PRIFTI: Hymnin triumfal dyke kenduar, dyke thirrur, dyke grishuar e dyke thcne: KORI: Shenjt, Shenjt, Shenjt, o Zoti Sabaoth, qelli e dheu eshte plot prej lavdise sate. Hosan& ti me te lartat, i bekuar esht ay qe vjen, me ëmc- rin e Zotit, hosana ti me te lartat. Ne kete mes, Dhjaku e ngre YUthin, e kryqeson mi Dhiskun, dhe e ve mi Mbulesat. Prifti kendon me ze te unjur kete Urate : PRIFTI: Me keto Forca qellore, o Kryezot njeridashes, edhe në mekataret therresim, dhe thomi: I shenjte je me te vertete, je i pamatur nga madheshtia e shenjterise, dhe je i drejte ne te gjitha veprat e tua, se na i ke regulluar qe te gjitha me drejtesl dhe me gjykim te vertete; se kur e gatove njerine nga balta e dheut, edhe e nderove MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 127 me koren tende, o Perendi, e vure ne Parajsen e defrimit, edhe i premtove pavdekesine e jetes dhe gezimin e te mlrave te perjetme, sikur ti ruante porrosit’ e tua. Po ay e shkeli porrosine tende, o Perendl i vertete, qe e gatove, u-genjye nga dina- keria e gjarperit, edhe u-roberua prej vdekjes me paudhesit’ e veta; ahere, me gjykim te vertete e syrgjynose nga Parajsa ne kete bote, dhe e ktheve ne dhene, prej te cilit u-muar, dhe i pregatite shpetimin e perlindjes me anen e Krishtit tent. Se nuk e terhodhe f are kriatyren, qe ke bere vete, o i mire, as i harrove veprat e duarve te tua, po i vizitove me shume menyra nga zemerdhempsheria jote: Dergove Profete; bere potera me a- nen e Shenjtoreve, qe te kane gezuar me çdo bres; na f ole me anen e Prof ëteve te tu, dhe na parelaj- merove shpetimin e pritme; na fale ligjen per ndihme; na vure Gngjej si ruajtes. Dhe kur ardhi plotesia e kohes, na fole me go jen e Birit tent, me anen e te cilit i ke bere jetet; i cili ishte drita e lavdise sate, kora e persones sate; i cili i vertetoj te gjitha me forcen e fjales se tij, dhe nuke u-mburr vjëdhurazi qe ishte barabar me ty, Perendine dhe Atin; se ishte Perendi i parejetme, dhe u-duk mi dhene, dhe u-shoqerua me njërezit; edhe u-misherua prej Virgjereshes se shenjte, e zbriti veten aqe sa mori formen e nje robi, u-be shoku yne nga perunjesia e trupit, qe te na benje shoke te lavdise se tij. Se meqëneqe mekati ardhi ne bote me anen e njeriut, edhe mekati na solli vdekjen, 128 URATORE perandaj Biri yt i vetem, i cili ishte ne gjirin tent, 0 Perendl dhe Ate, vendosi nga miresia te linde prej nje gruaje, prej Hyjlindeses se shenjte dhe gjithenje Virgjereshes Mari; dhe lindi nene ligjen, qe ta denonje mekatin ne trupin e vete, dhe keshtu te ngjallen nga Krishti ata, qe vdesin nga Adami; dhe banoj ne kete bote, na dha porrosira shpetimtare, na largoj nga genjeshtrat e ldhulla- ve, na mesoj te n johim ty, te vëtemin Perendi dhe Ate, dhe na fitoj per veten e tij si n je popull te ve- çante, si nje prifteri mbreterore, si nje komp te shenjte; dhe na paqesoj me uje, na shenjteroj me Shpirtin Shenjt, e dha veten e tij per në si çper- blim ne doren e vdekjes, e cila na kishte blere nga mekati, dhe na mbante ne skllaveri; dhe zbriti me anen e Kryqit ne Ferr per te plotesuar tere misi- onin e tij, dhe keshtu i shkriu te gjitha dhembjet e vdekjes; dhe u-ngjall ne diten e trete, se nuk ishte e mundur te zoterohej prej vdekjes kryetari 1 jetes, dhe keshtu e hapi udhen e ngjalljes prej se vdëkuresh per te gjithe njërezit, u-be kulloshtra e te paref jëturve, i parellnduri i te vdëkurve, qe te jete i pari i te gjltheve dhe i te gjithave; dhe u- ngjit ne qell, edhe ndenji me te djathten e madheshtise sate me te lartat; dhe do te vinje perseri, qe ti gjykonje te gjithe pas vëprave te tyre; dhe na la me porrosi keto Dhurata, qe kemi blatuar, si kujtime te Pasionit te tij shpetimtar; se kur po nisej per vdekjen e tij vullnetare, te per- kujtuarshme dhe jetebërese, naten, kur e dore- MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 129 zonte veten e tij per jeten e botes, e mori Buken me duart’ e ti j te shen jta dhe te pacinuara, ta tregoj, dhe te perhiroj ty, Perendine dhe Atin, dhe passi e bekoj, e shenjteroj, dhe e theu. Ketu Dhjaku i tregon Dhiskun Priftit me Orarin, dhe Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Ua dha Dishëpujve dhe Apostujve te shenjte, dyke thene: Merrni, hani, ky eshte Trupi im, qe thyhet per ju per ndjesen e mekatave. KORI: Ami'n. Pastaj Dhjaku i tregon Kupen Priftit me Orarin, dhe Prifti thote me ze te unjur: PRIFTI: Gjithashtu e mori edhe Kupen me pemen e vreshtes, dhe passi e perzjeu dhe perhiroj, e bekoj dhe e shenjteroj. Pastaj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Ua dha Dishëpujve dhe Apostujve te shenjte, dyke thenc: Pini prej keti te gjithe, ky eshte Gjaku im i Dhjates se re, qe derdhet per ju dhe per shume, per ndjesen e mekatave. KORI: Amin. Pastaj Prifti thote ketë Urate me ze te unjur: PRIFTI: Bëjeni ketë per kujtimin tim; se kurdohere qe ta hani ketë Buke, dhe ta pini ketë Ku- pe, leçitni vdekjen time, dhe refeni Ngjalljen time. Perandaj edhë në, o Kryezot, dyke kujtuar Pesimet e tua shpetimtare, Kryqin jetebëres, Va- rrimin e tridiçim, Ngjalljen prej se vdëkuresh, 130 URATORE Shestjen ne qell, Fronin me te djathten e Peren- dise dhe Atit, edhe Ardhjen e dyte, te lavderuar dhe te trempshime. Ketu Dhjaku i kryqeson duarte, merr me te djathten Dhiskun dhe me te mëngjeren Kupen , dhe i kryqeson mi Alltarin. Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Te tuat nga te tuat ty ti blatojme pas te gjithave dhe per te gjitha. KORI: Te hymnojme, te bekojme, ty te perhirojme, o Zot, dhe te lutemi, o Perendia yne. Pastaj Prifti e unj koken, dhe thote me ze te unjur ketë Urate: PRIFTI: Perandaj, o Kryezot i tereshenjte, dhe në, sherbetoret e tu mekatare dhe te pavyer, qe u-vleresuam te meshojme perpara Alltarit tent, jo nga drejtesia jone, se nuke kemi bere asnjë te mire permi dhene, po nga meshirat edhe perdellimet e pasura, qe ke derdhur permi në, marrim kuraje, dhe i afrohemi Tryezes sate se shenjte, dhe dyke blatuar simbolet e Trupit e te Gjakut te Kri- shtit tent, po te f alemi, dhe po te lutemi, o Shenjt i Shen jtoreve, te urdherosh me miresine tende, qe te vinje Shpirti yt i shenjte permi në dhe permi keto Dhurata te pareshtruara, dhe ti bekosh, ti shenjterosh edhe ti çpallesh. Pastaj Prifti dhe Dhjaku falen tri here, dhe Dhjaku, dyke treguar Dhiskun me Orarin, thote me ze te unjur: “Beko, o Ate, Buken e shenjte.” Dhe Prifti e bekon tri here, dyke thene: “Dhe bej-e keteBuke veteTrupin e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 431

Krisht.” Dhjaku thote: “Amin.” Pastdj e tregon Kupen me Orarin, dhe thote: “Beko, o Aio, Kupen e shenjte” Prifti e bekon , dfo thote: “Dhe bej-e ketë Kupe vete Gjar kun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht” Dhjaku thote: “Amin .” Pastaj i tregon me Orarin qe te dyja, dhe thote: “Bekoji, o Ate, qete dyja” Prifti i bekon per se treti qe te dyja, dhe thote: “Qe derdhet per jeten dhe per shpetimin e botes.” Dhjaku thote: “Amin, amin, amin.” Prifti dhe Dhjaku bejne metani, pastaj Dhjaku unjet perpara Priftit, edhe thote: “Kujtome, o Ate, mua mekatarin.” Prifti thote: “Zoti Perendi te kujtofte ne Mbreteriri e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Amin.” Pastaj i ereson Dhuratat me Ventalen, dhe Prifti thote me ze te unjur ketë Urate: PRIFTI: Edhe në te gjithe, qe pjesetojme prej nje Buke dhe nje Kupe, bashkona me njerjatrin ne shoqerm’ e Shpirtit Shenjt, edhe mos gjyko, dhe mos deno asnjë prej nesh, qe u-kungua me Trupin dhe Gjakun e shenjte te Krishtit tent; po vleresona te gjejme hir edhe meshire me te gjithe Shenjtoret, qe te kane gezuar prej jete, me Ster- gjyshet, Aterit, Patriket, Profetet, Apostujte, Predikatoret, Ungjilloret, Deshmoret, Konfeso- ret, Mesonjesit, edhe gjithe shpirtet e te drëjteve, qe kane mbaruar me bese. Pastaj Prifti e temjanis AUtarvn perpara, dhe thote me ze te larte: PRIFTI: Veçan tereshenjten, te pacinuaren te pcrmibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllndesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari. 132 URATORE KORI: Me ty gezohet, o Hirplote, tere kriesa, sistemi i Gngjejve, gjindja e njëresve, o tempull i shenjteruar, Parajse shpirterore, mburrje vir- gjerore, prej se ciles u-misherua, dhe u-be djale Perendia yne i parejetme. Se memen tende e beri fron, dhe gjirin tent e beri më te gjere se qejtc. Me ty gezohet, o Hirplote, tere kriesa, lavdi me ty. Ne ketë mes, Dhjaku e temjams Alltarin reth e rotull, edhe kendon Diptiicet e te vdëkurve. Prifti e bekon Nafo- ren, dyke e kryqesuar mi Alltarin. Pastdj kendon me ze te unjur ketë Urate: PRIFTI: Shen Joan Profetin, Parerëndesin dhe Pagezorin; Shen Apostujt’ e lavderuar dhe emershkelqyer; Shenjtin (aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoret, me lutjet e te cileve vizitona, o Perendl. Kujto, o Zot, te gjithe ata, qe kane fjetur me shpresen qe do te ngjallen per jeten e ameshuar; kujto, o Zot, edhe sherbetoret e tu (aksh), dhe preh-i atjë, ku shkelqën drita e fytyres sate. Edhe te lutemi: Kujto, o Zot, Kishen tende te shenjte, te Pergjitheshme dhe Aposto- llore me te kater anet e botes, dhe fal-i paqen asaj, qe e ke blere me Gjakun e çemuar te Krishtit tent; kujto, o Zot, Peshkopaten Orthodokse Shqiptare te Amerikes; dhe shiguroje ketë Kishe te shenjte gjer ne mbarimin e jetes. Kujto, o Zot, ata, qe te blatuan keto Dhurata, dhe ata, per te cilet edhe me anen e te cileve dhe mi te cilet u- blatuan. Kujto, o Zot, leronjesit edhe pemesjëlle- sit e Kisheve te tua te shenjta dhe ata, qe kujde- MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 133 sen per te varferit; çpagnaji me dhuratat e tua te pasura dhe qellore; dhuroju qelloret per te dhesh- met, te ameshuarat per te perkoheshmet, te pa- prlshurat per te prishurat. Kujto, o Zot, ata, qe banojne ner shkretetirat edhe malet edhe shpe- llat edhe vrimat e dheut. Kujto, o Zot, ata, qe rojne ne virgjerl, devotese, ashketizme, dhe jetese te nderuar. Kujto, o Zot, qeveritaret tane besemire, qe u ke dhene te drejten te regullojne punet e dheut edhe shtro nene hien e tyre gjithe kombe- site barbare, qe shkaketojne lufte; fal-u paqe te thelle dhe te paprere; frymesoji me dashurl per Kishen tende dhe per tere popullin tent; qe kesh- tti te shkojme jeten nene hien e tyre me qetesl, me shprese, dhe me nder. Kujto, o Zot, te gjithe kreret edhe udhehëqesit, vellëzerit tane, qe rrine ne pallatet e tyre, ushterite dhe aniesit’ e tyre. Te miret i ruaj me miresine tende; te keqinjte i bej te mire me meshiren tende. Kujto, o Zot, popullin, qe rri rotull, dhe ata, qe mungojne per shkake te aresyshme, dhe meshiroji ata dhe në pas meshires sate se madhe. Mbush-i arkat e tyre me te gjitha te mirat; ruaji martesat e tyre ne paqe dhe harmoni; rrit-i foshnjat; stervit-e djalerine; perkrah-e pleqerine; perkemb-i shpirtvëgjelit; per- mblidhi te perndaret; ktheji te arratisurit; dhe bashkoji me Kishen tende te shenjte, te Pergji- theshme dhe Apostollore; çliroji ata, qe ngiten prej demoneve; lundrezo me lundrezonjesit; u- dheto me udhetonjesit; permbaji te vejat; mproji 134 URATORE jetimet; shpetoji roberit; sheroji te semuret; kuj- to, o Zot, ata, qe jane ne gjyqe, mina, syrgjyne, hidherime, nevoja dhe andralla; kujto, o Zot, te gjithe ata, qe lypin meshiren tende te madhe; ata, qe na duan, dhe ata, qe na urrejne; dhe ata, qe na porrositne në te pavyerit te falemi per ta. Kujto, 0 Zot, tere popullin tent, edhe derdh-e mi te gjithe meshiren tende te pasur, dyke u falur te gjitheve kerkesat e shpetimit; edhe ata, te cilet nuk i kemi kujtuar nga padija, nga harrimi a nga shumica e ëmrave, ku jto ji ti, o Zot, qe ua di versen dhe lla- gapin, ti qe i njeh te gjithe qe nga barku i nenes. Se ti, o Zot, je ndihma e te pandihurve, shpresa e te deshperuarve, shpetimi i dimeronjesve, limani 1 lundrezonjesve, mjeku i lengonjesve; ti u dil zot te gjitheve per te gjitha, se ti i njeh te gjithe, dhe ti ua di nevojat. Shpetoje, o Zot, ketë qytët (a Ma- nastir), edhe çdo qytët edhe çdo vent, nga zia, nga murtaja, nga termeti, nga permbytja, nga zjarri, nga shpata, nga invazja e huaj dhe nga lufta civile. Pastaj Prifti thote me ze te larte : PRIFTI: Më pare kujto, o Zot, Kryepeshkopin tone (a\sh), te cilin falua Kisheve te tua te shenjta me paqe, shigurl, nder, shendët edhe dite te gjata, qe te prese drejtesisht f jalen e se vertetes sate. KORI: Dhe te gjithe dhe te gjitha. DHJAKU: Dhe ato, qe ka cilido ne mendjen, MESHA E SH6N BASILIT TG MATH 135 dhe te gjithe dhe te gjitha. KORI: Amin. Ketu Dhjaku kendon Diptiket e te gjaMeve. Prifti kendon mezete unjur Uraten pasonjese: PRIFTI: Kujto, o Zot, te gjitha Peshkopatat Orthodokse, qe presin drejtesisht f jalen e se vertetes sate. Kujto, o Zot, me shumicen e meshlrave te tua edhe pavleresine time; fal-me çdo faj te dashur dhe te padashur, dhe mos e ndalo hirin e Shpirtit Shen jt per Dhuratat e pareshtruara nga shkaku i mekatave te mia, Kujto, o Zot, prifterine, dhjakerine me Krishtin edhe te gjitha gradat prifterore, dhe mos turpero asnjë nga ata, qe rethojne Alltarin tent. Vizitona pas meshires sate, o Zot; çfaqna meshirat e tua te pasura; falna ere te buta dhe te dobishme; dhurona shira te qeta per pemesjelljen; pushoji perçarjet e Klsheve; shuaji terbimet e paganeve; shtyp-i per se shpejti kryengritjet e herezive me fuqin’ e Shpirtit Shenjt; pritna te gjithe ne Mbreterine tende; dhe bejna bij te drites e bij te dites; falna paqen tende, o Krisht, o Perendia yne; se ti na i ke dhene te gjitha. Pastdj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Dhe epna, qe me nje goje dhe me nje zemer ta lavderojme, dhe ta perhymnojme emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. 136 URATORE KORI: Aimn. Pastaj Prifti e bekon popullin, edhe tkote me ze te larte: PRIFTI: Dhe do te jene meshirat e Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe. Ne ketë mes, Dhjaku del nga Tribuna, qendron ne ven- dsin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjate. Prifti thote me ze te unjur ketë Urate : PRIFTI: 0 Perendia yne, Perendi i shpetimit, ti na meso te te perhiro jme ashtu, si te ka hie, per te mirat, qe na ke berc, dhe po na ben. Ti, o Pe- rendia yne, qe i mireprite keto Dhurata, spastrona te gjitha njollat e shpirtit e te trupit, edhe me- sona te praktikojme shenjterine me friken tende, qe te marrim pjesen tone prej Dhuratave te shenjta me deshire te paqme te ndergjëgjies sone, dhe te bashkohemi me Trupin dhe Gjakun e shenjte te Krishtit tent; dhe passi ti presim vle- resisht, ta kemi Krishtin si banonjes ne zemrat tona, dhe te bëhemi tempull i Shpirtit Shen jt. Po, o Perendia yne, dhe mos dcno asnjë prej nesh, te semure nga shpirti dhe nga trupi, qe u-kungua pavleresisht me Misteret e tua qellore dhe te trëmpshime, po vleresona gjer diten e funtme te marrim vlereslsht pjesen tone prej Dhuratave te shenjta si udheheqes per jetcn e ameshuar, si mprojtes te mirepritur perpara Tribunes se trëmpshime te Krishtit tent, edhe keshtu te bëhe- MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 137 mi pjesetare te lumerive qellore, qe ke gatitur per ata, qe te duan, bashke me gjithe Shenjtoret, qe te kane gezuar prej jete, o Zot. DHJAKU: Te gjithe Shenjtoret dyke kujtuar, perseri dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per dhuratat e çemuara, te blatuara dhe te shen jteruara, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe Perendia yne njeridashes, qe i mirepriti mi Alltarin e shenjte si arome shpirterore, te na dergonje si çperbllm hirin e perendishme dhe dhuraten e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnik, ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. 138 URATORE KORI: Falna, o Zot. DRJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojmc kohen e mbetur te jetes sone mc paqe dhe me pendlm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Mbarim tc Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Bashkimin e fese dhe shoqerin’ e Shpirtit Shenjt dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballehapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi. KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 139 DHJAKU: Arnln. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Amln. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Past&j Prifti thote me ze te unjur kete Urate: PRIFTI: 0 Kryezot, o At i meshirave dhe Pe- rendl i ngushellimeve, bekoji ata, qe ta kane u- njur koken, shenjteroji, ruaji, mproji, forcoji, largoji prej çdo vepre te lige, bashkoji me çdo veper te mire, dhe vleresoji te pjesetojne pa denim nga Misteret e tua te pacinuara dhe jeteberese per ndjesen e mekatave dhe per shoqerm’ e Shpir- tit Shenjt. Pastaj Prifti thote me ze te larte : PRIFTI: Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj Prifti thote me ze te unjur kete Urate : PRIFTI: Degjona, o Zoti Jesu Krisht, o Peren- dia yne, nga froni i lavderuar i Mbreterise sate, dhe eja, dhe shenjterona, dhe vleresona te kungohemi vete, dhe ta kungojme tere popullin me Trupin dhe me Gjakun tent te çemuar. Ketu Dhjaku e ngjesh Orarin kryqthi , hyn ne Shenjte- roren , dhe qendron nga ana e djathte e Priftit , i cili e ngre Buken e Shenjte. 140 URATORE DHJAKU: Letevemere. PRIFTI: Te Shenjtat te Shënjteve. KORI: Nje eshte Shenjt, nje eshte Zot, Jesu Krishti, per lavdl te Perendise Atit. Amln. Pastaj kendohet Kungatorja: Lavderojeni Zotin prej qejve, lavderojeni me te lartat. Ne vent te kesaj kendohet Kungatorja e veçante e dites. Ne ketë mes, Dhjaku, dyke treguar me Orarin, thote: “Copeto, o Ate, Buken e Shenjte.” Prifti e copeton me kater pjesa, dyke thene: “Copetohet, e pjesetohet Qengji i Perendise, i cili copetohet, po nuke perçahet, i cili hahet gjithenjë, po nuke mbarohet kurre, dhe i cili i shenjteron ata, qe e h a n e P H fti i regullon te kater pjeset e Bukes se shenjte kryqthi: JS MU N T KS Dhjaku, dyke treguar Kupen me Orarin, thote: “Mbush, o Ate, Kupen e Shenjte.” Prifti merr pjesen e Bukes, te markuar me letrat JS, edhe e heth brenda ne Kupen, dyke thene: “Mbushet Kupa me besen e me Shpirtin Shenjt.” Dhjaku sjell ujen e nxehte, dhe i thote Priftit: “Beko, o Ate, ujen e nxehte.” Prifti e bekon, dyke thene: “E bekuar eshte nxehtesia e Shenjtoreve te tu, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Amin.” Pastaj e shtie ujen e nxehte brenda ne Kupen, dhe Prifti thote: “Nxehtesi e beses, plot me Shpirtin Shenjt.” Dhja- ku thote: “Amin.” Prifti kendon Uraten Perpara Kun- gates: PRIFTI: Besonj, edhe refënj, o Zot, se ti je me te vertetc Krishti, i Bir i Perendise, qe ardhe ne ketë bote per te shpetuar mekataret, nga te cilet MESHA E SH6N BASILIT T6 MATH 141 une jam i pari. Edhe beson j se ky eshte me te vertete Trupi yt i kulluar, dhe ky eshte Gjaku yt i çe- muar. Te lutem, pra, kij meshire per mua, dhe ndjeji mekatat e mia me dashje a padashje, me fjale a me pune, me dije a padije, dhe vleresome te kungonj faqebardhe Misteret e tua te shenjta per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. DHJAKU: Ne darken tende mistike, o i Bir i Perendise, merrme sot pjesetar, se nuke do tu tregonj armiqve Misterin, as do te jap nje puthje si Juda, po si Kusari te therrës: Kujtome, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. PRIFTI: Mos me gjykofte, dhe mos me denof- te Kungata jote, o Krisht, po ma sherofte shpirtin edhe trupin. Pastaj marrin ndjese nga njerjatri, falen tri here me d/uarte perpjete, dhe Prifti merr nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: “Ja ku i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Trupin e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht kungohem une, prifti i pa>- vyer (aksh), per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar. Amin” Passi kungon, thote: “Dhjak, afrohu” Dhjaku afrohet, edhe thote: “Kungome, o Ate, me Trupin e çemuar teZotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht” Prifti i jep nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: “Kungohet sherbe - tori i Perendise (aksh) me Trupin e çemuar te Zotit e- dhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. Am in” Pastdj Prifti e merr Kupen e Shenjte me te dyja duarte, dhe kungon, dyke thene: “Perseri i afrohem Krishtit, Perertr dise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Gjakun e çemuar 142 URATORE te Zotit edhe Perendise dhe ShpeUmtarit tone jesu Krisht kungohem une, prifti i pavyer (aksh), per ndejsen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar, me emrin e Atit, amin, (pi heren e pare); e Birit, amin, (pi heren e dyte); edhe Shpirtit Shenjt, amin, (pi heren e trete); tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Kjo mi preku buzet, edhe do ti spastronje paudhesite dhe mekatat e mia.” Pastaj thote: “Dhjak, afrohu” Dhjaku afrohet, dyke thene: “Per- seri i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur. Kungome, o Ate, me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht.” PUf- ti i jep tri here per te pire, dyke thene: “Kungohet sherbetori i Perendise (aksh) me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar, me emrin e Atit, amin; e BiUt, amin; edhe Shpirtit Shenjt, amin; tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin.” Pastaj PUfti thote: “Kjo ti preku buzet, edhe do ti spastronje paudhesite dhe mekatat e tua.” Dhjaku e merr Dhiskun, dhe i shtie te gjitha pjeset e Bukes brenda ne Kupen, e fshin Dhiskun me SfyngjeUn, pastaj e mbulon Kupen, e ve Yllthin mi Dhiskun, dhe e mbulon. Kur i shtie ne Kupen e Shenjte therUmet e te vdëkurve, PUfti thote: PRIFTI: Shperlaji, o Zot, mekatat e sherbetoreve te tu, qe u-kujtuan ne Kungaten tende, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenj- toreve, Amin. Pastdj PUfti kendon Uraten Pas Kungates me ze te unjur: PRIFTI: Te perhirojme, o Zot, o Perendia yne, per Kungaten e Mistëreve te tua te shen jta, te pacinuara, te pavdëkura dhe qellore, te cilat na i dhurove per mireberje, shenjterlm dhe sherim te shplrteve dhe te trupeve tona. Ti, o Zot i gjithesi- MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 143 se, vleresona qe Kungata e Trupit edhe Gjakut tc Krishtit te na behet bes’ e patronditur, dashurl e vertete, teperice urtesie, sherim i shpirtit e i trupit, largim i çdo armiku, mbarlm i porrosive te tua, mpro jtje e mirepritur perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit tent. Pastdj i jep Dhjakut Kupen e Shenjte , hapen dyert’ e mesme, dhe Dhjaku, dyke ngritur Kupen perpara popuu- llit, thote me ze te larte: DHJAKU: Me frike Perendie, bese dhe dashurl, afrohuni. Pastdj PHfti e bekon popuMn, dyke thene: PRIFTI: 0 Perendi, shpetoje popullin tent, e- dhe bekoje trashegimin tent. KORI: Pame driten e vertete, muarme frymen qellore, gjetme besen e vertete, dyke iu-falur Trinise se pandare, se ajo na shpetoj. Dhjaku e ve Kupen mi Tryezen e Shenjte, dhe i thote Priftit: “Larteso, o Ate.” PHfti e temjanis tri here, dyke thene: “Lartesohu permi qellin, o Perendi, dhe lavdia jote permi tere dhene.” Pastaj e ve Dhiskun mi koken e Dhjakut, edhe ky kthehet nga Dera e Bukur, dhe pastaj shkon, dhe e ve mi Tryezen e Blates. PHfti e merr Kupen, kthehet nga popuUi, dhe thote me ze te unjur: “I bekuar eshte Perendia yne,” pastaj me ze te larte: PRIFTI: Gjithenje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj PHfti e ve Kupen mi Tryezen e Blates, kthehet 144 URATORE ne Tryezen e Shenjte, dhe e palos Antimensin. Dhjaku del jashte, dhe thote: DHJAKU: 0 te drejte, passi kunguam Miste- ret e perendishme, te shenjta, te kulluara, te pa- vdëkura, jetebërese, dhe te trëmpshime te Krish- tit, sikunder i ka hie, le ta perhirojme Zotin. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshirë, o Zot. DHJAKU: Diten e tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je shenjterimi yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Antiin. Ne ketë mes, Prifti ben shenjen e Kryqit me Ungjittmy dhe e ve mi Antimensin. Pastdj kthehet nga populli , dhe thote: PRIFTI: Me paqe le te shkojme. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. KetiX Prifti del jashte Tribunes perpara Kores se Krishtit, edhe thote me ze te larte Uraten Perpara Tri- bunes: PRIFTI: 0 Zot, qe i bekon ata, qe te bekojne, MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 145 dhe i shenjteron ata, qe te kane beslm, shpetoje popullin tent, edhe bekoje trashegimin tent. Ru- aje plotesin’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe desherojne bukurln’ e shtepise sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverlt në, qe shpresojme mi ty. Dhuroji paqen botes sate, Kisheve te tua, Prifterinjve, qeveritareve tane, ushterise dhe tere popullit tent. Se te gjitha dhuratat e mira zbresin qe lartazi prej teje, Atit te driteve, dhe ty te dergojme lavdi, perhirim e adhun'm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Emri i Zotit qofte i bekuar qe- tani e gjer me jete (3 here). Ne kete mes, Prifti hyn ne Shenjteroren nga Dera e Bukur, shkon perpara Tryezes se Blates, edhe thote me ze te unjur: PRIFTI: U-perfundua dhe u-mbarua, sipas fuqise sone, Misteri i ekonomise sate, o Krisht, o Perendia yne, se patme kujtimin e vdekjes sate, pame simbolin e Ngjalljes sate, u-mbushme prej jetes sate se ameshuar, gezuam defrimin tent te pambaruar, per te cilin vleresona me miresl edhe ne jetcn e pritme; me hirin e Atit te panisme, edhe Shpirtit tereshenjte dhe te mire dhe jetebëres, tani e pcrhere dhe ne jetct e jëtcve. Amln. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. 146 URATORE KORI: Amm. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastdj Prifti ben Perleshimin e Math: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise, Kryezonjes sone, Virgjereshes edhe Nenes se Perendise; me fuqin’ e Kryqit te çemuar dhe jeteberes; me mprojtjen e Forcave qellore engjellore; te Shen Joan Pagezorit, Profetit e Parerën- desit; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Basilit te Math, te Shen Gri- gor Theollogut e te Shen Joan Gojartit, Aterve tane te shenjte, kryeprifterve te medhënj dhe mesonjesve ekumenike; te Shen Thanasit, te Shen Kirilit e te Shen Joan Eleimonit, Patrlkeve te Aleksandrise; te Shen Kollit, kryepeshkopit te Myrave te Likise, çudibëresit; te Shen Spiridonit, peshkopit te Trimithundes, çudibëresit; te Shen Gjergjit Tropeprures, te Shen Miter Mirobletit e te Shen Theodoreve te Tironit e Stratellatit, De- shmoreve te medhënj e te lavderuar; te Shen Ha- rallambit e te Shen Lefterit, Hierodeshmoreve te shenjte; te Shen Joan Gojartit, Atit tone dhe kryepeshkopit te Kostandinopojes; te Shenjtit te Ki- shes sone (aksh; ) te Shen Joakimit e Shen Annes, Hyjprlnderve te drejte; te Shenjtit te dites (aksh), MESHA E SHGN BASILIT TG MATH 147 te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si Perendi i mire, njeridashes e meshireplot. Me uratat e Shen Aterve tane, o Zoti Jesu Krisht, o Perendi, meshirona dhe shpetona. KORI: Amin. Pas Perleshimit Prifti ndan Naforen, dyke thene: “Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju.” Pas Nafores thote : “Pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin.” Ne ketë mes, Dhja- ku shkon ne Tryezen e Blates, mbaron Kungaten, fshin enet e shenjta, i mbulon, dhe thote Perhirimin e Kunga- tes. Pastdj Prifti dhe Dhjaku i lajne duarte, i çveshin robat e Meshes, dhe thone Troparin e Simeonit: Tanl perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas fjales sate, se syt’ e mi pane shpetimin tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe popujve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdi per popullin tent Israël. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje 148 URATORE neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetct e jëtcve. Amln. Pastaj thone Troparin e Shen Basilit te Math ne T. II: Ne tere dhene dolli fama jote, se ajo ka pritur fjalen tcnde, kur perhape dogmat e perendishme, madheshtove natyren e gjërave, riformove zakonet e njëresve, Shen Basll Kryeprift, Ate oshe- nar, lutju Zotit Krisht Perendi, te shpetohen shpirtet tona.

Meshiro, o Zot (12 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amln. Ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Seraflm; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjllndese. Pastaj Prifti thote Perleshimin e Shkurter : PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Basilit te Math, kryepeshkopit te Kesarise se Kapadokise; te Shenjtit te Kishes sone (aksh) ; te Shenjtit te dites (al^sh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 149 MESHA E DHURATAVE TC P ARGSHENJT GRU AR A Kjo Meshe behet ne periuden e Krëshmeve te Medhd ne mes te javes, veçanerisht te Merkurave dhe te Prëmteve, st edhe te Henen e Madhe, te Marten e Madhe, dhe te Mer- kuren e Madhe. Dhuratat quhen te Pareshenjteruara, se jane te pregatitura dhe te bekuara qe te Dielen e mepar - shime. Per ketë aresye ne ketë Meshe nuke behet fare Sherbesa e Blates. Kungata per ketë Meshe pregatitet keshtu: Te Dielen e meparshime, Prifti pret disa shila te katerçipta te tëperta prej Bukeve te Meshes pikerisht ashtu, sikunder e pret shilen e katerçipte ne Meshen e Shen Jodn Gojartit, dyke perseritur vargjet e zakonte per çdo shile te katerçipte, dhe i ve te gjitha tok mi Dhiskun. Pastaj ne Meshe, kurikryqesonPrifti, dyke thene: uBej-e ketë Buke Trup te çemuar te Krishtit tent,” t bekon, dhe i konsekron qe te gjitha shilat tok, po perd&r per Kungaten e se Dieles vetem nje shile, dhe shilat e tëperta i rezervon per Meshet e Dhuratave te Pareshenjteruara ne mes te ja/ves. Passi hidhet copa, e markuar JS, prej shiles se pare ne Kupen e Shenjte, dhe pas asaj uja e nxehte, Prifti merr Lugen, e ngjyen ne Kungaten brenda ne Kupen e Shenjte, dhe vijos shenjen e Kryqit me Lugen e ngjyer mi tulin e çdo shile te rezervuar pikerisht atjë, ku eshte bere shenja e Kryqit me Shtijezen ne Sherbesen e Blates, keshtu qe shilat e rezervuara kombinojne Trupin edhe Gjakun e Krishtit. Pastdj Prifti i merr shilat e rezervuara, dhe i vendos ne TaberndkuUin (Artoforin), Kur Prifti ka per te bere Meshen e Pareshenjteruar, hyn ne Shenjteroren, dhe vishet me robat e Meshes, passi i kryqeson, edhe i puth, dyke thene per cilendo robe vetem: uLe ti lutemi Zotit. Meshiro, o Zot.” Passi mbarohen kendimet e zakonta te Mengjezit, ahere Dhjaku del nga Shenjterorja, qendron perpara Kores se KHshtit, dhe thote meze te larte: DHJAKU: Beko,oAte. 150 URATORE PRIFTI: E bekuar eshte Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone (3 here). PSALMI 104. Beko Zotin, o shpirti im; o Zot, o Perendia im, je fort i math. Je veshur me nder e madheshtl; je mbuluar me dritcn si me robe. E ke shtrire qellin posi kurtine; i ke ndertuar kesht jellat ner ujerat. Ke hipur mi rete si ne qere, dhe fluturon mi fletet e eres. Frymet jane Gngjejt’ e tu, flaga dhe zjarri jane sherbetoret e tu. E themelove dhene, qe te mos tundet kurre. E ke mbuluar me detin si me robe; i ke perha- pur ujerat neper malet. I qertove, dhe ikne; u buçite, dhe u-larguan me nxitim. Hipne ner malet, edhe zbritne ner fushat, ne vendin, qe u ke caktuar. U ke vene kufl, qe te mos e kapercejne, dhe te mos derdhen, dhe te mos e mbytin token. I ke leshuar burimet, qe rjedhin tatepjete brl- gjeve ner perrenjte. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 151 Ato u japin uje bagetive te fushes, edhe u shu- ajne etjen usheve te eger. Prane tyre banojne shpeset e qellit, edhe kendojne midis dëgeve. I ke vaditur brigjet me shirat; e ke zbukuruar dhene me pemet e duarve tc tua. E ke bere barin te mbinje per bagctine; dhe lendinen per sherbimin e njëresve. Dhe drithen per te ushqyer njerine; dhe vercn, qe gezon zemren e njeriut. Dhe vajin, qe i ndrit fytyren; dhe buken, qe i forcon trupin. I ke mbjellur, dhe i ke ngritur perpjete druret edhe dellinjat e Libanit, o Zot. Atjë kane folët’ e tyre shpeset; atjë, ne bre- dhat, e ka banesen stergu. At jë, ne malet e larte, ngjiten dhit’ e ëgera, dhe lëpurat f shihen neper gurishtat. Ke bere henen per stinat, edhe ke caktuar perendimin e diellit. Leshon erresiren, edhe behet nate; edhe dalin, e shetitin egersirat e pyllit. Kelyshet e luaneve ulerijne, dyke kerkuar dhe dyke rembyer ushqimin e tyre. Len dlelli, ato hiqen menjane, dhe bien, e flene ne shtrofkat e tyre. Njeriu shkon ne punen dhe mundimin e tij gjer mbrëmane. Sa te medha jane veprat e tua, o Zot; te gjitha i ke bere me urtesl; dheu eshte plot me pa- 152 URATORE surit’ e tua. Ja deti i math e i gjere; atjë ka shterpënj pa numer, shtaza te vogla dhe te medhd. Atjë shkojne lundra; atjë, perbrenda valave, lot Leviathani, qe ke krijuar. Te gjitha kcto e presin ushqimin prej teje ne kohen e duhur; atë, qe u jep, e mbledhin. Ti e hap doren, ato nginjen me te mira; ti e kthen faqen menjane, ato perzihen. Ti u merr frymen, ato vdesin, edhe kthehen ne pluhrin e tyre. Ti u dergon frymen, ato ngjallen, edhe faqja e dheut perseritet. Lavdf e Zotit do te vazhdonje per jete; Zoti do te gezohet per veprat e tij. Dheu dridhet, kur i shtie syrin; malet leshojne tym, kur i prek me dore. Do ta kendon j Zotin sa te rron j, do ta lavderon j Perendine sa te jem. Do ta kujtonj Zotin me mall, dhe do te ngazc- llohem me Zotin. U-shofshin mekataret nga faq’ e dheut, edhe te paudhet mos qofshin më. Beko Zotin, o shpirti im. Ke caktuar perendimin e dlellit; leshon errcsi- rcn, edhe behet nate. Sa te medha jane veprat e tua, o Zot; te gjitha i ke bere me urtesi. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëtcve. Amin. Alilluja, ali- MESHA E DHURATAVE TU PARGSHENJTGRUARA 153 Uuja, alilluja, lavdimety, o Perendi (3/iere). 0 Zot, o shpresa jone, lavdl me ty. Ne kete mes, Prifti thote me ze te unjur Uraten e Anti~ fonitte Pare: PRIFTI: 0 Zot meshireplot e zemergjere, degjona lutjen; tregona udhen, qe te baresim pas porrosive te tua; gezona zemrat, qe ta lavderojme emrin tent. Se ti je i vëtemi Perendi, i forte nga meshira, dhe i mire nga forca, qe i shpeton te gjithc ata, qe shperejne mi ty. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Madhe perpara Kores se Krishtit: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Klsheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kete Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me besc, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerin’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Presidentin e Shtëteve te Ba- shkuara te Amerikes, per ushterine dhe aniesine 154 URATORE amerikane, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te leftonje bashke me të, dhe te permbyse nene kembet e tij çdo armik dhe kun- dershtar, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë qytët a ( Manastir) te shenjte, per çdo qytët e per çdo vent edhe per banoret e tyre me bese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per butesm’ e ërcve, per plotesin’ e pëmeve te dheut, edhe per paqesm’ e koheve, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per lundrezonjesit, per udhetonjesit, per te semuret, per vuajtesit, per roberit edhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Ma- rf dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJT6RUARA 155 dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj kendohen Psalmet 120 edhe 123: PSALMI 120. Ne shtrengice, e thirra Zotin, dhe me degjëj. Shpetoma shpirtin, o Zot, nga buzet genjeshtare dhe gojet e pabesa. Valle ç’ duhet te te jap, ose ç’ duhet tc te benj, o gjuh' e rreme? Shigjeta te mprehta prej luftetari me thengjij prej pishe, ja seç duhet te te jap. Mjeri unc, qe rri ncMesëk, edhe banon j nc tendat e Kedarit. Shpirti me eshte merzitur, se kam rrojtur kaqe kohe me ata, qe urrejne paqen. Unc dua paqe, po ata duan lufte. PSALMI 123. Me ty po i ngre syte, o Zot, qe banon ne qell. Si- kunder syt’ e sherbetorit shikojne doren e zotit, edhe syt’ e sherbetores doren e zonjes, ashtu edhe syte tane presin nga Zoti, Perendia yne, qe tc na meshironje. Kij meshirc per në, o Zot, kij meshire per në, se jemi mbytur nga perbuzja. Shpirti ync eshte mbytur nga perbuzja e te pësurve dhe madheshtëreve. Ne ketë mes, Prifti e nden Antimensin, mi te cilin e ve Dkiskun. Pastdj merr nga TabemdkvUi nje nga shilat e 156 URATORE pareshenjteruara, dhe e ve mi Dhiskun . Pastaj Prifti kendon me ze te unjur Uraten e Antifonit te Dyte: PRIFTI: 0 Zot, mos na qerto ne zemerimin tent, edhe mos na ki j merl, po na perdor pas mirc- sise sate, dhe shpjema ne limanin e deshires sate, o mjek i shpirteve tona. Ndritna zemrat per kup- timin e se vertetes sate, dhe dhurona kete dite dhe tere jeten tone te paqme dhe te pamekatme; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Amln. Pastaj Dhjaku shkon perpara Kores se Shen Marise , dhe thote me ze te larte Litanine e Vogel: DHJAKU: Perseri dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Ma- ri dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se jotja eshte lartmadhesia, dhe jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 157 KORI: Amln. Pastaj kendohen Psalmet 124 dhe 129: PSALMI 124. Sikur te mos ishte Zoti me anen tone, thote Is- raeli, kur armiqtc u-ngritne kunder nesh, do te na kishin perpire per se shpejti, se ishin egersuar edhe ndezur kunder nesh. Do te na kishte marre lumi, dhe do t’ ishim mbytur te gjithe. Do te ki- shim humbur ne funt te perro jt nene valat e ter- buara. Qofte i bekuarZoti, qe na shpetoj nga dhembet e armiqve. Shpetuam si zogu, qe fluturon nga gracka; gracka u-thye, dhe në shpetuam. Ndihmesi yne eshte Zoti, qe beri qellin e dhenc. PSALMI 129. Shume here me kane leftuar qe prej djalerise, thote Israeli; shume here me kane leftuar qe prej djalerise, po nuke me thyen dot. Ma leruan kurri- zin me pluar, dhe ma bene si are me lehe te gjata. Po Zoti esht i drejte, se m’ i preu vargonjte, qe me vune te paudhet. U-turperofshin, dhe u-kthefshin prape te gjithe ata, qe urrejne Sionen. U-befshin si bari mi kulmin e shtepise, qe fishket para se tc rritet. Korresi nuke gjen atjë mjaft per te mbushur doren dhe per te bere duaj mi kraherorin. Dhe ata, qe shkojne prane, nuke thone: Zoti ju bekofte; ju bekojme me emrin e Zotit. Pastdj Prifti thote me ze te unjur Uraten e Antifonit te Trete: 158 URATORE PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, kujtona në, sherbetoret e tu mekatare, falna lutjet tona per shpetlm, dhe vleresona ta mbarojme deshiren tende gjithenjë. Pastdj Prifti e temjants Tryezen e Shenjte. Dhjaku kthehet perpara Kores se Krishtit, edhe thote Litanine e Vogel: DHJAKU: Perserl dhe perserl, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Ma- ri dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendi le t ja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendi i mire dhe meshireplot, edhe ty te dergojme lavdf, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj kendohen Thirrtoret: PSALMI 141. Ty o Zot, te thirra ne mengjës; degjoma lutjen, MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 159 degjoma lutjen, shpejt o Zot. Ty o Zot, te thirra ne mcngjës; degjoma lutjen, ver-i veshin zerit te lutjes sime. Ja ku te therrës qe ne mengjës; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Le te drejtohet posi temjani, lutja ime sot, perpara teje; duart’ i ngre perpjete, per mbreme si per kurban; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Ver nje roje ne gojen time, o Zot; mbyll-e deren e buzeve te mia. Mos ma prir zemren ne vepra te keqia me n je- res te paudhe. Mos me ler te h& nga gjellet e zgjëdhura te tyre. Kur me godit i drejti, me ben te mire; kur me qerton, me lyen me vaj te ndriçim, qc ma perke- dhël koken. Do te lutem per ata, kur ndodhen ner hidherime, kur te hidhen gjykatesit e tyre ner gurishta. Do te degjojne fjale te ëmbela prej meje, kur parmenda çkaterron, edhe perndan eshtrat e vë- rreve. Po i ngre syte me ty, o Zot, o Perendi; me ty kam shprese; mos ma ler shpirtin te shkrete. Ruaj-me nga kurthi dhe nga grackat e te pa- ddheve. Le te bien te pabeset ner rjetat e tyre, dhe unc le te shpetën j i pangare. E thirra Zotin me zerin tim; me zerin tim i jam lutur Zotit. Do ta derth ankesen perpara tij; do ta çfaq hi- f6o URATORE dherimin perpara tij. Kur m’ u-zu fryma ne kraheror, ahere more vesh ne cilen pateke po vozitnja. Ne udhen, ku barisnja, me kishin vene kurth me te pabese. Shikonja me te djathte dhe me te mengjer, po nuke me njohu as njeri. Nuke kishte asnje perikje per mua; nuke kishte njeri, qe te kujdesej per shpirtin tim. Thirra me ty, o Zot, edhe thashe: Ti je shpresa ime, ti je streha ime ne token e te gjalleve. Degjoma thirrjen, se kam rene shume poshte. Shpetome prej atyre, qe me ndjekin, se jane me te forte se une. Pastdj kendohen Troparet me keto vargje: Çliroma shpirtin prej burgut, qe ta lavderonj emrin tent. Te drejtet do me rethojne, se do me bekosh me te mira. Prej thelleslrave thirra me ty, o Zot, degjoma zerin. Ver-i veshin zerit te lutjes sime. Po ti vesh re paudhesite, kush munt te qendronje perpara teje, o Zot? Po prane teje eshte ndjesa. Jam dyke pritur Zotin, dhe shpirti im ka shprese ne fjalen e tij. Qe ne mengjës gjer mbrëmane le te shperenje Israeli ne Zotin. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 161 Se Zoti ka meshire, dhe ay do ta çperblenje Israelin nga te gjitha paudhesitc. Lavderojeni Zotin, gjithe kombet; lavderojeni, gjithe popujte. Se ka patur meshire te madhe per në, dhe e verteta e Zotit mbreteron per jete. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Ne ketë mes, Prifti ben tri metanira te thella perpara Alltarit, e merr Dhiskun mi koke, dhe e shpie ne Tryezen e Blates, dyke patur perpara Dhjakun me Temjanicen dhe Uambadhen. Pastdj shtie vere dhe uje brenda ne Kupen e Shenjte, e temjanis Yllthin, dhe e ve mi Dhiskun, gjithashtu i temjanis Mbulesat, edhe mbulon Dhiskun dhe Ku- pen. Pastdj kthehet ne Alltdr, e peshtieU Antimensin, mi te cilin ve Ungjillin, dhe thote me ze te unjur Uraten e Hyrjes se Vogel: PRIFTI: Mbrëmane, ne mengjës edhe me dre- ke te hymnojme, te bekojme, te perhirojme dhe te lutemi, o njeridashes Kryezot i gjithesise: Le te vinje lutja jone perpara teje si temjan, dhe mos na i prir zemrat ne mejtime te liga, po shpetona nga ata, qe na ndjekin shpirtin, se me ty i kemi ngritur syte, dhe me ty kemi shprese, o Zot, o Zot, o Perendia yne. Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj behet Hyrja e Vogel me Ungjillin, neqoftese atë dite kendohet UngjiUi, perndryshe me Temjanicen vetem pa Ungjillm. Dhjaku perpara dhe Prifti pas, dalin nga Shenjterorja, qendrojne perpara Deres se Bukur, dhe 162 URATORE

DhjaJca thote me ze te unjur: “Beko, o Ate, hyrjen e shenjte ” P riftie bekon, dhe thote: “E bekuar eshte hyrja e Shenjterores sate, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve.” Dhjaku thote: “Am in” Pastaj shkon perpara Priftit, edhe thote me ze te Uirte: DHJAKU: Urtesl, o te drejte. KORI: Drite gazmore e lavdise qellore, Jesti Krisht, si arrime perendimin e diellit, edhe pame driten e mbremes, hymnojme Atin e Birin edhe Shpirtin Shenjt, se te ka hie kenga kurdohere, o i Bir i Perendise, qe fal jeten, perandaj te lavderon e tere bota. Pas Parevargut edhe Kendimit nga Gjenesa, Dhjaku thote me ze te larte: DHJAKU: Urdhero, o Ate. Pastaj Prifti merr nje llambadhe me doren e mengjer dhe Temjanicen me te djathten, qendron perpara Alltarit, ben shenjen e Kryqit me Temjanicen, pastdj kthehet nga populli, dhe thote: PRIFTI: Urtesl, o te drejte! Drita e Krishtit u ndrit te gjitheve. Pas Kendimit nga Proverbat, Prifti thote 1 here, dhe Kort 2 here, ne Tingellin I: Le te drejtohet posi temjani, lutja ime sot, perpara teje; duart’ i ngre perpjete, per mbreme si per kurban. Pastdj, ne paste, thuhet Apostulli: DHJAKU: Letevemere. Kori kendon Parevargjet e TingeUit, ose te dites, perpara Apostuttit. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 163 DHJAKU: Urtesl. Pastdj thuhet Apostulli i dites. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres ( aksh). DHJAKU: Letevemere. Kur kendohet Apostulliy Dhjaku e temjanis Alltarin, dhe passi mbaron se temjanisuri, shkon perpara Priftit, dyke mbajtur Ungjillin me Orarin, dhe thote me ze teunjur: “Beko, o Ate, leçitesin e UngjUlit te Shenjte pas Ungjillorit (aksh).” Prifti e bekon, dhe thote: “Perendia, me nermjetimet e Ungjillorit (aksh), te forcofte per le- çitjen e Ungjillit te Zotit tone Jesu Krisht.” Pastaj Dhja - ku del jashte per te kenduar Ungjillin, dhe Prifti thote me ze te unjur Uraten Perpara UngjiUit: PRIFTI: Ndritna zemrat, o Kryezot njeridashes, edhe çelna syt’ e mendjes per te kupetuar leçitjet e tua ungjillore. Se ti je drita e shplrteve dhe e trupeve tona, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e pcrhere dhe ne jetct e jëteve. Amln. Passi e mbaron Apostullin, Kendonjesi vjen perpara Deres se Bukur, dhe puth doren e Priftit, i cUi e bekon, dhe thote: PRIFTI: Paqe mi ty, qe ligjeron, dhe mi tere popullin. KORI: Alilluja (3 here). DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. 164 URATORE DHJAKU: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas (afysh). PRIFTI: Letevemere. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj kendohet TJngjilli i dites. PRIFTI: Paqe mi ty, qe ungjillezon, dhe mi tere popullin. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj Dhjaku vjen perpara Deres se Bukur, ia dorezon Ungjillin Priftit, pastaj qendron ne vendin e zakonte, dhe thote Litanine e Gjere. Ne kete mes, Prifti kendon Uraten e Litanise se Gjere: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, prit-e kete Li- tani te Gjere, dhe dergona bekimet e tua neve dhe tere popullit, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur prej teje. DHJAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendl i Aterve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (aksh), dhe per tere Vellazerine tone me Krishtin. MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 165

KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes edhe per u- shterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se shen jte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudo. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin e- dhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mirebëresit, punetoret e- dhe kendon jesit e kesaj Kishe se shenjte dhe per popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jë- teve. KORI: Arnin. Pastaj Prifti e kryqeson Ungjillin mi Antimensinf dhe e ve menjane. Dhjaku thote Litanine e Katekumëneve me 166 URATORE

ze te larte, dhe Prifti Uraten e Katekumëneve me ze te unjur: PRIFTI: 0 Percndi, Perendia ync, shtjer syrin mi sherbetoret e tu katekumene, dhe shpetoji nga remat e vjetra dhe nga dinakerit’ e armikut; ftoji ne jeten e ameshuar, ndriçoju shpirtet edhe trupet; dhe nemeroji me grigjen tende shpirterore te Krishtere. DHJAKU: Lutuni, o katekumene; o besnike, per katekumenet. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe ti meshironje Zoti; qe ti kateki- zonje me fjalen e se vertetcs; qe tu zbulonje Un- gjillin e drejtesise; qe ti bashkonje me Kishen e Shenjte, te Pergjltheshme dhe Apostollore. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Shpetoji, meshiroji, perkrahi dhe ruaji, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: 0 katekumene, kreret tuaja Zotit unjani. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Qe dhe ata, bashke me në, ta lavdc- rojne emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. DHJAKU: Sa jini katekumene, shkoni; o ka- MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJT€RUARA 167 tekumenc, shkoni; asnje prej katekumëneve; sa jini besnike. KORI: Meshiro, o Zot. Ne Jcetë mes, Prifti e nden Antimensm, e kryqesdn me Sfyngjerin, dhe e ve menjane. Pastaj thote me ze te unjur Uraten e Pare te Besnikeve: PRIFTI: 0 Perendl i lavderuar dhe i math, çli- roji ndjenjat tona nga zgjedha e pasioneve, dhe ver-u persiper aresyen si kryetar te mire, qe keshtu syri te largohet nga pamjet e shemtuara, veshi te mos degjonje pallavra te kotta, gjuha te mos flase fjale te pahleshme, duarte te largohen nga veprat e liga, dhe te bejne vetem atë, qe te pelqejne, dhe shiguroje mendjen si edhe miset tona me hirin tent. DHJAKU: Urtesl. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurhn, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Perseridhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Pastaj Prifti thote me ze te unjur Uraten e Dyte te Bes- nikeve: PRIFTI: 0 Kryezot i shenjte, te lutemi, kij meshire per në mekataret, edhe vleresona ta presim Krishtin, Perendine tone. Se ja tani Trupi i tij i pacinuar dhe Gjaku i tij jeteberes do te shpiren 168 URATORE brenda, dhe do te blatohen ne Tryezen mistike, te percjëllura prej ushterive qellore te padukura, me te cilat vleresona te kungohemi faqebardhe, qe te na ndriçohen syt’ e mendjes prej syresh, edhe te bëhemi bij te drites e te dites. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Urtesi. PRIFTI: Pas dhurates se Krishtit, me te cilcn je i bekuar, bashkc me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere, dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Tani Forcat qellore po sherbejne me në padukurisht. Se ja ku hyn Mbreti i lavdise. Ja ku therorja mistike sillet brenda e mbaruar ploterlsht. Ne ketë mes, Dhjaku e temjanis Shenjteroren. Pastaj Prifti dhe Dhjaku i ngrene duarte perpjete, dhe PrifU thote tri here: t(Tani Forcat qellore ---- ”Dhjaku vazhdon tri here: “Le t’ afrohemi me bese...... ” Pastaj shkojne ne Tryezen e Blates, falen tri here, Prifti i ve Dhjakut mi supet Mbulesen e madhe, ay vete merr Dhuratat e Shenj - ta, dalin jashte nga dera e veriut pa thene gje, dhe kthe - hen nga Dera e Bukur ne Shenjteroren. Prifti i vendos Dhuratat e Shenjta mi Alltarin , i temjanis, dhe i mbulon. KORI: Le t’ afrohemi me bese dhe dashuri, qc te marrim pjese ne jeten e ameshuar. Alilluja, alilluja, alilluja. Ne ketë mes, Prifti thote me ze te unjur Uraten e Lita- nise se Gjate: MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 169 PRIFTI: 0 Perendi i Mistëreve te patreguara dhe te padukura, shtjer syrin mi në, qe po sherbejme perpara keti Alltari te shenjte, paqesona në edhe tere popullin besnik, shenjterona shpirtet edhe trupet, qe te kungohemi me ndergjëgjie tekulluar,mezemer te ndritur dhe me faqe te bardhe, dhe keshtu te bashkohemi me Krishtin, Perendine tone te vcrtete, qe ka thene: “Ay, qe ha Trupin tim, edhe pi Gjakun tim, banon tek une, dhe une tek ay.” Dhe keshtu, kur te banonje, dhe te barese perbrenda nesh Fjala jote, o Zot, do te behemi tempull i Shpirtit tereshenjte, do te çli- rohemi nga te gjitha dinakerlt’ e djallit, edhe do ti trashegojme te mirat e zotuara me te gjithe Shenjtoret, qe te kane gezuar prej jete. Pas Hyrjes, Dhjaku del jashte Shenjterores, qendron perpara Kores se Krishtit, dhe thote Litanine e Gjate: DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone mbre- mesore Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Dhuratat e çemuara, te parevena dhe te pareshenjteruara, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe Perendia yne njeridashes, qe i mirepriti mi Alltarin e shen jte si arome shpirterore, te na dergonje si çperblim hirin e perendishme dhe dhuraten e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. 170 URATORE DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe rtiajna, o Perendl, me hirin tcnt. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Mbremen e tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell p&qeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shplrteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sonc mc paqe dhe me pendim,Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarim te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime tc Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, tc lavderuaren, Kryezonjen tone, MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 171 Hyjllndesen, dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballchapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi: KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Arnln. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tcnde. DHJAKU: Krerct tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti thote me ze te unjur kete Urate: PRIFTI: 0 Perendl, i vëtemi i mire dhe meshireplot, qe banon me te lartat, dhe permiqyr te perunjurat, shtjer syrin mi tere pëpullin tent, edhe ruaje, dhe vleresona te gjithe te kungojme Misteret e tua jetebërese. Se ty ta kemi un jur 172 URATORE kryet, edhe prej teje presim meshiren e pasur. Pastaj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Mehirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Prifti thote me ze te unjur kete Urate: PRIFTI: Deg-jona, o Zoti Jesu Krisht, o Peren- dia yne, nga froni i lavderuar i Mbreterise sate, dhe eja, dhe shenjterona, dhe vleresona te kungohemi vete, dhe ta kungojme tere popullin me Trupin dhe me Gjakun tent te çemuar. Prifti dhe Dhjaku falen tri here, Prifti e zgjat doren , dhe e prek Buken e Shenjte nene Mbulesen: DHJAKU: Letevemere. PRIFTI: Te Shenjtat e pareshenjteruara te Shënjteve. KORI: Nje eshte Shenjt, nje eshte Zot, Jesu Krishti, per lavdl te Perendise Atit. Amin. Ngje- roni, dhe shikoni sa i mire eshte Zoti. Alilluja, alilluja, alilluja. Ne ketë mes, Prifti e zbulon Dhiskun, dhe Dhjaku tho - te: “Copeto, o Ate, Buken e Shenjte” Prifti e copeton me kater pjesa dhe thote: “Copetohet, e pjesetohet Qengji i Perendise, i cili copetohet, po nuke perçahet, i cili hahet gjithenjë, po nuke mbarohet kurre, dhe i cili i shenjteron atd, qe e hane.” Prifti i regullon te kater pjesat mi Dhis- MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 173

kun kryqthi: JS MU NT KS Past&j Prifti e heth copen, e markuar JS , brenda ne Kupen pa thene gje, gjithashtu shtie ujen e nxehte edhe DhjaJcu. PRIFTI: Besonj, edhe refënj, o Zot, se ti je me te vertete Krishti, i Bir i Perendise, qe ardhe ne ketë bote per te shpetuar mekataret, nga te cilet une jam i pari. Edhe besonj se ky cshte me te vertete Trupi yt i kulluar, dhe ky eshte Gjaku yt i çemuar. Te lutem, pra, kij meshire per mua, dhe ndjeji mekatat e mia me dashje a padashje, me fjale a me pune, me dije a padije, dhe vleresome te kungonj faqebardhe Misteret e tua te shenjta per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. DHJAKU: Ne darken tende mistike, o i Bir i Perendise, merrme sot pjesetar, se nuke do tu tregonj armiqve Misterin, as do te jap nje puthje si Juda, po si Kusari te therrës: Kujtome, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tcnde. PRIFTI: Mos me gjykofte, dhe mos me denof- te Kungata jote, o Krisht, po ma sherofte shpir- tinedhetrupin. Pastaj Prifti thote: “Dhjak, afrohu.” Dhjahu afrohet, dyke thene: Ja ku i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur. Kungome, o Ate, me Trupm dhe Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpe - timtarit tone Jesu Krisht.” Prifti i jep nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: “Kun- gohet sherbetoH i Perendise (aksh) me Trupin dhe me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimta- 174 URATORE rit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar. Amin.” Pastdj Prifti merr nje eope te Bukes se Shenjte nga pjesay e markuar KS, dyke thene: “Ja ku i afrohem Krishtit, Perendise dhe Mhretit tone te pavde* kur. Me Trupin dhe me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Pe- rendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht kungohem une , Prifti i pavyer (aksh), per ndjesen e mekdtave dhe per jeten e ameshuar. Amin.” Pastaj Prifti thote m ezeten- njur Uraten e Perhirimit: PRIFTI: Tc perhirojme, o Perendl, o Shpetim- tar i botes, per te gjitha te mirat, qe na ke falur, si edhe per Kungaten e Trupit edhe Gjakut te Krishtit, edhe te lutemi, o Kryezot njeridashes, ruajna nene hien e flëteve te tua, dhe vleresona te kungëhemi faqebardhe gjer ne diten e funtme te jetes sone per ndriçlm te shpirtit e te trupit edhe per trashegim te Mbreterise qellore. Me Veren Prifti kungon pa thene gje, Dhjaku nuke kungon me veren ketë here, po ne funt te Meshes, gjith* ashtu ben edhe Prifti, neqoftese meshon pa Dhjak. Pastdj Dhjaku i shtie te gjitha copet e Bukes ne Kupen, e merr Kupen nga dora e Priftit, edhe thote, dyke shikuar pd- puUin: DHJAKU: Me frike Perendie, bese dhe dashurl, afrohuni. PRIFTI: 0 Perendi, shpetoje popullin tent, e- dhe bekoje trashegimin tent. KORI: Do ta bekonj Zotin me çdo kohe; do ta kem ne goje lavderimin e tij gjithenjë. Ngjeroni Buken qellore dhe Kupen e jetcs, dhe shikoni sa i mire eshte Zoti. Alilluja, alilluja, alilluja. Pastdj Prifti e merr Kupen, dhe e ve mi Alltarin, e temjanis, pastaj ia ve Dhiskun mi koke Dhjakut, i cili e shpie MESHA E DHURATAVE TU PARGSHENJTGRUARA 175 ne Tryezen e Blates, ay vete e merr Kupen, dyke thene me ze te unjur: “I bekuar eshte Perendia yne” pastdj kthehet nga populli, dhe thote me ze te larte: PRIFTI: Gjithenje, tanl e perhere, dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Prifti e vendos Kupen ne Tryezen e Blates, dhe Dhjaku thote Litanine Pas Kungates: DHJAKU: 0 te drejte, passi kunguam Miste- ret e perendishme, te shenjta, te kulluara, te pa- vdëkura, jetebërese dhe te trëmpshime te Krish- tit, sikunder i ka hie, le ta perhirojme Zotin. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti je shenjterimi yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Ketu Prifti e palos Antimensin, mi te cilin ve Ungjillin, PRIFTI: Me paqe le te shkojme. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Ne vent te Urates Perpara Tribunes, Prifti kendon Uraten qe pason: PRIFTI: OZot i terefuqishim, qe i dorezove Moisiut pllakat e ligjes brenda ne dyzët dite, vle- 176 URATORE resona ta mbarojme periuden e Krëshmeve; ta ruajme bescn te pacinuar; ti shtypim nene kembe koket e gjerperinjve te padukur; te dalim te fitu- ar kunder mekatit; dhe ta arrijme faqebardhe diten e Ngjalljes. Se i bekuar dhe i lavderuar esht emri yt i nderuar dhe madheshtor, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Emri iZotit qofte i bekuar qc-tanl e gjer me jete (3 here). Ne ketë mes, Prifti thote kete Urate me ze te unjur: 0 Zot, o Perendia yne, qe na solle kcto dite te shenjta, dhe na kungove me Misteret e tua te nderuara, bashkona me grigjen tende shpirterore, dhe proklamona trashegimtare te Mbrete- rise sate, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amm. Pastaj PHfti thote mezete larte: PRIFTI: Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithenjë, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastdj PHfti ben Perleshimin e Shkurter: MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA 177 PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Grigor Ho- miliastit; te Shenjtit te Kishes sone (aksh); tc Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. Pas Perleshimit Prifti ndan Naforen, dyke thene: “Be- kimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju.” Pas Nafores thote: “Pas hirit dhe njeridashjes se tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin.” Ne ketë mes, Dhjaku shkon ne Tryezen e Blates, e mbaron Kungaten, i fshin e- net e shenjta, i mbulon, dhe thote Perhirimin e Kungates. Pastdj PrifU dhe Dhjaku i lajne duarte, i çveskin robat e Meshes, dhe thone Troparin e Simeonit: Tanl perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas fjales sate, se syt' e mi pane shpetimin tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe popujve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdi per popullin tent Israël. Shen jt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjtc, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne 178 URATORE qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. DHJAKU: Amln. Pasttij thone Troparin e Shen Grigorit te Romes, T. IV: Kanun i bescs, edhe kor' e butesise, mesonjes i perkores, ndrite perpara besnlkeve, me te verteten e puneve; perandaj i fitove me perunjesine te lartat, me varferine te pasurat. Ate Shen Grigër, Kryeprift i math, lutju Zotit Krisht Perendl, te shpetohen shpirtet tona. Meshiro, o Zot (12 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amm. Ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshto jme, Zonje Hyjlindese. Pasttij Prifti ben Perleshmin e Shkurter: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise, te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Grigor Homiliastit; te Shenjtit te Kishes sone (aksh) ; te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtëreve; na meshirofte dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 179 REGULLA E MESHGS PESHKOPALE

Kur behet Meshe Peshkopale, Prifti, passi mbardn Sherbesen e Blates, del jashte, dyke mbajtur nje dkisk me nje Kryq persiper, dhe shkon ne deren e perendimit per te pritur Peshkopin. Prifti esht i percjellur prej Dhjakut, i cili mban Temjanicen dhe llambadhen, dhe prej dy Nene- dhjakesh, prej te cileve njëri mban stapin pastoral, dhe tjatri mantellen. Kur hyn Peshkopi ne Kishe, Dhjaku tho - te me ze te larte: DHJAKU: Urtesi. PESHKOPI: Do te hynj ne Kishen tende, dhe do te falem me frike perpara teje, o Zot. Gjithe- nje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Ti me te vertete meriton, lavderime ti o Virgjereshe: Ti je më e lumura, dhe më e ndriçimja, ti je Nen’ e Zotit Jesu Krisht; ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar pa perqasje mi Serafim; ti me te vertete linde Fjale Peren- dine. Pra ty te madheshtojme, Zonje Hyjlindese. Ne ketë mes, Peshkopi puth edhe vesh rnanteUen, pastdj puth Kryqin, dhe ua jep Klerikeve qe ta puthin, pastdj merr stapin pastoral, shkon perpara Ikonostasit, dhe per - shendosh Koret e Krishtit, te Shen Marise dhe te Shenjtit te Kishes, dyke kenduar keto Tropare: Konizmen e bekuar po adhurojme beserlsht, dhe ndjese po te lypim per fajet edhe mekatat tona o Krisht Perendi, se deshe dhe dignove te mberthehesh mi Kryqin truperfsht, dhe nga zgjedha e djallit na shpetove dhe na dhë liri; pra po te therresim me perhirim: Me gas i mbushe qe te 180 URATORE gjitha Shpetimtar Jesu, se ti ke ardhur per shpetimin e botes. 0 burlm i dhempsherive, o Hyjlindese, kij meshire per në; shtjer syrin mi mekataret, edhe shpetona me fuqine tcnde; se me ty shperejme dhe ty te therresim, me pershendoshjen engjellore te Gabrielit: Gezohu, o Virgjereshe hirplote. Pastdj Peshkopi thote me ze te unjur: PESHKOPI: Zgjat-e doren nga qelli, o Zot, edhe forcome qe te qendronj perpara Alltarit tent, edhe ta mbaron j Meshen e shenjte f aqebardhe. Se jotja eshte fuqia dhe lavdia per jete. Amin. Pastdj falet tri here, dhe hyn ne Shenjteroren, dyke thene: PESHKOPI: Do te hynj ne Shenjteroren tende, dhe do ti falem Trinise, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe nc jetet e jë- teve. Amin. Pastaj ben nje metani te thelle, puth Ungjillin dhe Allr tarin, kthehet, edhe bekon popullin: KORI: Kryezotin dhe kryepriftin tone, ruaje o Perendi. Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Passi e bekon popullin, Peshkopi del nga Shenjterorja, dhe qendron ne mes te Kishes perpara Deres se Bukur, si~ pas zakonit Rus , dhe vishet perpara popullit kurdohere ne ditet e shenuara. Atjë Kleriket ia heqin kamiUafin, mantellen, kryqin, pektoralin dhe rasen e jashtme, dhe e ve- REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 181

shin me rohat e Meshes. Troparet e robave te Meshes i thote me ze te unjur Dhjaku, ose i kendon Kori. Perpara çdo Tropari Dhjaku thote: “Le ti lutemi Zotit.” Peshkopi bekon, edhe puth çdo robe, qe vesh, mi shenjen e Kryqit. PGR STIHARIN: Shpirti im do te ngazellohet me Zotin, se me veshi me roben e shpetimit, edhe me peshtolli me kemishen e gezimit; se me kuro- rezoj posi dhenter, dhe me stolisi posi nuse. Gji- thenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR MGNGGN I: Dora jote e djathte, o Zot, u-lavderua me fuqi; dora jote, o Zot, i dermoj armiqte dhe kundershtaret. PGR MGNGGN II: Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan; urtesome, dhe do ti mesonj porroslt’ e tua. PGR PETRAHILIN: I bekuar eshte Perendia, qe derdhi hirin mi peshkopet e tij, si myrren mi koken e Aaronit. PGR BREZIN: I bekuar eshte Perendia, qe me ngjeshi me fuqi, dhe ma beri udhen faqebardhe. PGR EPIGONATIN: Ngjesh-e kordhen permi kofshen, o i forte, i bukur dhe i mire; dhe shko perpara faqebardhe, dhe mbretero me te verteten, me butesine dhe me drejtesine; dhe dora jote e djathte do te udheheqe çuditerlsht. Gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR DALMATIKUN: Peshkopet e tu, o Zot, do te vishen me drejtesi, dhe oshenaret e tu do te gezohen me ngazelllm. Gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. 182 URATORE PGR OMOFORIN: E more mi supet natyren njerezore te arratisur, o Krisht, edhe ia shpure Perendise dhe Atit ne qell. Gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR PEKTORALIN: Kthjelloma zemren, o Percndi, dhe perseritma frymen e drejte. Gjithe- një, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR KRYQIN: Ay, qe do te vinje pas meje, le ta mohon je veten e tij, dhe le ta ngrere Kryqin e tij, dhe le te me bjere pas. Gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PGR MITRGN: Me vure mi koke nje kurore prej guresh te çemuar; te lypa jete, dhe me ke dhene dite te gjata. Gjithenjë, tani e pcrherc dhe ne jetet e jëtcve. Amln. PGR TRIQERIN DHE DIQERIN: Keshtulete shkelqenje drita jote perpara njëresve, qe ti shohin veprat e tua te mira, dhe ta lavderojne Atin tone, qe eshte ne qell. Gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. Peshkopi merr Triqerin nga dora e djathte dhe Diqe- rin nga dora e mengjer, dhe bekon kryqthi nga te kater anet, nga lindja, nga perendimi, nga juga dhe nga veriu. KORI: Kryezotin dhe Kryepriftin tone, ruaje o Perendf. Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shumc vjet, o Kryezot. Pastaj i sjeUin ibrikun dhe legjenin, dhe Peshkopi i Um duarte. Ne kete mes, thuhet ky Vark: PGR LARJEN: Do ti lanj duart’ e mia me te REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 183 pafajmet, o Zot, edhe do te rotulldn j reth Alltarit tent. Gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amin. Past&j qe te gjithe Kleriket, me Peehkopin ne krye , /a- len tri here me metanira te thella, dyke thene: “0 Peren- di, me fal mekatarin, edhe meshiromePast&j Peshkopi ingre duarte perpjete, dhe thote: PESHKOPI: 0 Mbret qelldr, o ngushellimtdr, o shpirti i se vertetes, qe ndodhesh kud6, dhe i mbush te gjitha, thes6r i te mirave dhe fales i jetes, eja, dhe tendeso ner në, dhe spastrona prej çdo njolle, dhe shpetoji shpirtet tona, o i mire. Past&j Dhjaku, dyke mbajtur Orarin me tre gishterinj - te e dores se djathte, unjet perpara Peshkopit, edhe kerkon bekimin e tij, dhe Peshkopi e bekon tri here, dyke thene keto Vargje: DHJAKU: Ardhi koha ti sherbejme Zotit. Be- ko, o Kryez6t. PESHKOPI: I bekuar eshte Perendia yne, gji- thenjë, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amin. Lutu per mua, o Kryezot. PESHKOPI: Zoti i drejtofte çapet e tua me çdo vepcr te mire. DHJAKU: Amm. Kujtome, o Kryezët. PESHKOPI: Zoti Perendi e kujtofte dhjakerine tende ne Mbreterm’ e tij. Gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetct e jëtcve. Dhfaku thote: “Amin,” puth doren e Peshkopit, edhe shkon perpara Kores se Krishtit per te thene Litanine e Madhe. Pas Dhjakut, kerkdn, dhe merr bekimin e Peshko- 184 URATORE pit edhe Prifti i pare, i cili hynne Shenjteroren per te ni- sv/r Meshen, si edhe cilido Prift, qe ka pune ne Shenjtero- ren. Pastaj Peshkopi hipen ne fron, dhe qendron atjë me Prifterinjte dhe Kleriket e tjere gjer ne Hyrjen e Vogel me UngjUlin. Ne Kishet Ruse, Mesha nis passi kendohen Oret e Mengjezit edhe Psalmet Tipike. Ne Kishet e tjera, Mesha nis pas Doksollogjise. Zakoni i veshjes se Peshkopit ne mes te Kishes prakti- kohet reguMisht vetem ne Kishet Ruse. Ne Kishet e tjera Orthodokse eshte harruar fare, dhe behet ralV e tek, ose nje here ne mot, diten e Shen Basilit. Kur Peshkopi vishet me robat e Meshes brenda ne Shenjteroren, ahere mbahet posht’ e lart kjo regull: Prifti, me Kryqin mi nje dhisk, edhe Dhjaku, i cili mban Temjanieen dhe Uambadhen, me dy Nenedhjake, prej te cileve njëri mhan stapin pastoral, dhe tjatri mantellen, e presin Peshkopin ne deren kryesore te Kishes. Kur hyn Peshkopi ne Kishe, Dhjaku thote me ze te larte: DHJAKU: Urtesi'. PESHKOPI: Do te hynj ne Kishen tende, dhe do te falem me frike perpara teje, o Zot. Gjithe- nje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Ti me te vertete meriton, lavderime ti o Virgjereshe: Ti je më e lumura, dhe më e ndriçimja, ti je Nen’ e Zotit Jesu Krisht; ti je e nderuar mi Kerublm, dhe e lavderuar pa perqasje mi Seraflm; ti me te vertetc linde Fjale Peren- dinc. Pra ty tc madheshtojme, Zon je Hyjlfndese. Ne ketë mes, Peshkopi puth edhe vesh mantellen, pas - tdj merr stapin pastordl, dhe shkon drejt ne fronin pesh- kopal. Passi hipen ne fron, Peshkopi e bekon popullin, dhe Kori kendon: KORI: Kryezotin dhe Kryepriftin tone, ruaje REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 185 o Perendi Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Pastaj Peshkopi nis Kengen I te Zbritesoreve, dhe vazhdon, dyke psallur ato kendime te Mengjezit, qe desheron. Pas Dergimes&reve te dites, Dhjaku ose Kendonjesi qendron perpara Peshkopit, edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Urdhero, o Kryezot, Tlngellin (aksh). Pastaj Peshkopi nis Lavderimet ne Tingellin e dites: PESHKOPI: Çdo fryme le ta lavderonje Zotin. Lavderojeni Zotin prej qejve, lavderojeni ne me te lartat. Ty te ka hie kenga, o Perendi. Passi mbaron ketë, Peshkopi zbret nga from, shkon perpara Deres se Bukur, dhe pershendosh Koret e Krishtit edhe te ShenMarise, dyke thene keto Tropare: Koniamen e bekuar po adhurojme beserlsht, dhe ndjese po te lypim per fajet edhe mekatat tona o Krisht Perendl, se deshe dhe dignove te mberthehesh mi Kryqin truperisht, dhe nga zgjedha e djallit na shpetove dhe na dhë liri; pra po te therresim me perhirlm: Me gas i mbushe qe te gjitha Shpetimtar Jesu, se ti ke ardhur per shpetimin e botes. O burlm i dhempsherive, o Hyjlindese, kij meshire per në; shtjer syrin mi mekataret, edhe shpetona me fuqine tende; se me ty shperejme dhe ty te therresim, me pershendoshjen engjellore te Gabrielit: Gezohu, o Virgjereshe hirplote. Ne ketë mes, Kori kendon ngadale: 186 URATORE KORI: Kryezotin dhe Kryepriftin tone, ruaje 0 Perendl. Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Passi pershendosh Koret, Peshkopi qendron perpara Deres se Bukur, dhe thote me ze te unjur: PESHKOPI: Zgjat-e doren nga qelli, o Zot, edhe forcome qe te qendronj perpara Alltarit tent, edheta mbaronj Meshen e shenjte faqebardhc. Se jot ja eshte f uqia dhe lavdia per jete. Amin. Pastaj falet tri here, dhe hyn ne Shenjteroren, dyke thene: PESHKOPI: Do te hynj ne Shenjteroren tende, dhe do ti falem Trinise, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amin. Pastaj Peshkopi puth Ungjillin dhe Alltarin, e bek&n popullin, kthehet ne Shenjteroren, dhe Dera e Bukur mby- llet. Pastaj Kori vazhdon Lavderimet. Ne kete mes, Pesh- kopi vishet brenda ne Shenjteroren me robat e Meshes, dhe Dhjaku thote Troparet rellative. Kur nis Doksollo- gjia, Dera e Bukur hapet, edJve Peshkopi del nga Dera e Bukur, dhe hipen ne fron, dyke shkuar perpara Dhjaket me Triqeret dhe Diqeret, pastaj Prifterinjte, dhe më ne funt Peshkopi. Kur thuhet Doksollogjia, Dhjaku thote me ze te unjur Litanine e Gjere dhe Litanine e Gjate , Prifti thote me ze te unjur Thirrjet rellative, dhe Peshkopi thote PerUshimin e Shkurter te Mengjezit: PESHKOPI: Krishti, Perendia yne i vertetc, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, na meshiroftc, dhe na shpetofte si 1 mire dhe njeridashes. REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 187

Pas Dok8ollogjise, Dhjaku shkon perpara Peshkopit, dyke mbajtur Triqerin e Diqerin, dhe thote m ezete larte: DHJAKU: Keshtu le te shkelqenje drita jote perpara n jëresve, qe ti shohin veprat e tua te mira, dhe ta lavderojne Atin tone, qe eshte ne qell. Gjithen jë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amm. Pastdj Dhjaku ia dorezon Peshkopit, i cili e bekon tri here popidlin me Triqerin e Diqerin. Ne kete mes, Kori kendon Shumevjetoren. KORI: Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Pastaj Dhjaku merr bekimin e Peshkopit, edhe shkon perpara Kores se Krishtit per te thene IAtanine e Madhe. Gjithashtu merr bekimin e Peshkopit Prifti i pare, i cili hyn ne Shenjteroren per te nisur Meshen, dhe pas tij d - lido Prift tjater, qe ka nonjë sherbim ne Shenjteroren. Kleriket e tjere qendrojne prane Peshkopit. Pastaj kendohet ky Tropdr: KORI: Sot ardhi shpetimi ne bote; le ti kendojme atl, qe u-ngrit prej varrit; se dermoj vdekjen me vdekje, dhe na dha mundjen dhe perdellimin e math. Pastdj nis Mesha keshtu: Dhjaku kthehet nga Peshko- pi, dyke mbajtur Orarin me tre gishterinjte e dores se djathte, dhe thote mezete larte: DHJAKU: Beko, o Kryezot. PRIFTI: E bekuar eshte Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shen jt, tanf e pcrherc dhe ne jetet e jëteve. 188 URATORE KORI: Amm. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Madhe, dhe Prifti Thirrjen. Ne ketë mes, Peshkopi thote me ze te unjur Ura- teneBlates: PESHKOPI: 0 Perendl, qe na dergove Buken e qellit e te dheut, Zotin tone dhe Perendine dhe Shpetimtarin tone Jesu Krisht, ti bekoje ketë blate, dhe prit-e perpara Alltarit tent qellor; kujtoji, o Zot, te gjallet e te vdëkurit, per te cilet u-blatua; dhe ruajna f aqebardhe ne sherbimin e Mistëreve te tua te perendishme. Se emri yt esht i shenjte dhei lavderuar, i Atit e Birit edheShpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pas Litanise se Madhe, kur kendon Kort Antifonin e Pare, Peshkopi kendon me ze te unjur Uraten e Antifonit te Pare: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, shtjer syrin mi në dhe mi ketë Kishe te shen jte, dhe dergona meshirat e tua te pasura. Kur thuhet Litania e Vogel dhe Kori kendon Antifonin e Dyte, Peshkopi kendon me ze te unjur Uraten e Antifo- nit te Dyte: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, shpetoje popullin tent, edhe bekoje trashegimin tent; ruaje plotesm’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe desherojne bukurm’ e Shenjterores sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverit në, qe shpresojme mi ty. Kur thuhet per se dyti Ljtania e Vogel, Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Antifonit te Trete: REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 189 PESHKOPI: Ti, qe u-zotove te na i mbarosh kerkesat, kur mblldhemi dy a tre veta me emrin tent, ti edhe tani plotesoji lypjet e sherbetoreve te tu, dhe f alna kupetimin e se vertetes sate ne kete bote dhe jeten e ameshuar ne boten e pritme. Kur kendohen Lumerimet, ose Troparet e dites, Peshr kopi zhret nga froni, shkon ne mes te Kishes perpara De~ res se Bukur, dhe thote me ze te unjur Uraten e Hyrjes se Vogel: PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, dergoji Gngjejt’ e tu nga qelli ne ketë hyrje, qe te meshojme tok, edhe ta lavderojme se bashku miresine tende. Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Ne Hyrjen e Vogel, Dhjaku del me Ungjillin, qendron perpara Peshkopit, edhe thote mezete unjur: DHJAKU: Beko, o Kryezot, hyrjen e shenjte. Ketu Peshkopi bekon, dhe thote me ze te unjur: PESHKOPI: E bekuar eshte hyrja e Shenjte- rores sate, gjithenjë, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. Pastdj Dhjaku ia jep Peshkopit UngjtUin qe ta puthe, kthehet, qendron perpara Deres se Bukur, dhe thote me zetelarte: DHJAKU: Urtesl, o te drejte. KORI: Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Zo- tit Krisht. Shpetona, oi Bir i Perendise, qe u- 190 URATORE

ngjalle sg vdëkuresh, në qe te kendojme, alilluja. Ne ketë mes, Peshkopi bekon me Triqeret dhe Diqeret nga te kater anet, sikunder u-pershkrua me siper. Pastdj, % pasuar prej te gjithe Klerikeve, Peshkopi hyn ne Shenj - teroren, dhe temjanis Alltarin, Ikonostasin dhe popullin. KORI: Kryezotin dhe Kryepriftin tone, ruaje o Perendl. Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Passi hyn Peshkopi ne Shenjteroren, thote me radhe pothua te gjitha Thirrjet edhe Uratat, qe i takojne Priftit meshetar, pervëç ca te pakave, te cilat ay vete ua le Prif- terinjve bashkemeshetare. Sido qofte, Peshkopi duhet doemos ta konsekronje Kungaten, ta bekonje popullin, ta kungonje klerin, dhe ta benje Perleshimin ay vete. Më poshte permenden Uratat e Thirrjet, qe i takojne pergji- therisht Peshkopit. E para eshte Thirrja perpara Hymnit Trishenjt&r: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty ta kendojme Hymnin Trishenjtor, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere. DHJAKU: Dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Hymnit Trishenjt&r: PESHKOPI: 0 Perendi, i shenjte dhe i prehur ner Shenjtoret, prit-e Hymnin Trishenjtor nga gojet tona mekatare, dhe vizitona pas meshires sate; falna çdo faj te dashur dhe te padashur; REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 191 shenjterona shpirtet edhe trupet; dhe vleresona te te adhurojme gjithe ditet e jetes sone; me nermjetimet e ShenMarise dhe te gjithe Shenjto- reve. KORI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). KLERI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. KORI: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. KLERI: Shenjt Perendl. Ne ketë mes, Peshkopi merr Triqerin dhe Diqerin, i kryqeson permi UngjiUin, pastdj kthehet, e hëkon popullin me ato tri here, dhe thote kete Urate: PESHKOPI: 0 Zot, o Zot, shtjer syrin prej qellit edhe shiko, dhe vizito, dhe regullo kete vreshte, te cilen e ka mbjellur dora jote e djathte. KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here). KLERI: Shenjt i fuqishim. PESHKOPI: O Zot, o Zot, shtjer sy rin__ KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here). KLERI: Shenjt i pavdekur. PESHKOPI: 0 Zot, o Zot, shtjer syrin__ KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here). DHJAKU: 0 Zot, shpetoji besemirct. Ketë e perserit 1 here Kleri dhe 2 here Kori. DHJAKU: O Zot, shpetoje Shqiperine. Kleri dhe Kori e perseritin gjithashtu . 192 URATORE DHJAKU: Dhe degjona. Kleri dhe Kori e verseritin gjitkashtu. DHJAKU: Theofanit, fort te perndërçimit e- dhe te lumurit Mitropolit te kryekisheve te shenjta te Duresit e te Bostonit, kryetarit edhe eksar- kut te Shen Ilirise, perfalesit te Shen Gjergjit edhe Ungjillorit te Shqiptareve, atit e kryepriftit tone, per shume vjet, per shume vjet, per shume vjet. Kleri dhe Kori e perseritin gjithashtu. Peshkopi bekon klerin dhe popullin me Kryqin, pastaj e çvesh Omoforin e math. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Shenjt i pavdekur, meshirona. DHJAKU: Fuql. KORI: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Pastaj Peshkopi falet tri here, dyke thene Hymnin Tri- shenjtor. Dhjaku i thote Peshkopit me ze te unjur, dykë treguar fronin prapa Alltarit me Orarin: DHJAKU: Urdhero, o Kryezot. PESHKOPI: I bekuar esht ay, qe vjen me emrin e Zotit. DHJAKU: Beko, o Kryezot, fronin e larte. PESHKOPI: I bekuar esht ay, qe rri mi fronin e lavderuar te Mbreterise qellore midis Kerubi- meve, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 193 DHJAKU: Amin. Pastdj Peshkopi hipen mi fronin prapa AUtarit. Pas - taj thuhet Apostulli. Ne ketë mes, Dhjaku i sjell Peshko- pit Temjanicen me kutine e temjanit , Peshkopi merr temjan, dhe e heth ne Temjaniee: DHJAKU: Beko temjanin, o Kryezot. PESHKOPI: Temjan po te blatojme, o Krisht, o Perendia yne, si arome shpirterore. Prit-e ne qell perpara Alltarit tent, edhe dergona si çper- bllm hirin e Shpirtit Shenjt. Dhjaku temjanis Peshkopin, i cili e bekon. Passi mba - ron se temjanisuri, Dhjaku me UngjUMn unjet perpara Peshkopit, dyke thene: DHJAKU: Beko, o Kryezot, leçltesin e Ungji- llit te Shenjte pas Ungjillorit Shen ( aksh). PESHKOPI: Perendia, me nermjetimet e Un- gjillorit (aksh), te forcofte per leçitjen e Ungjillit te Zotit tone Jesu Krisht. Ketu Peshkopi e bekon Dhjakun, i cili i puth doren, e- dhe shkon per te kenduar Ungjillin. Ne ketë mes, Peshko- pi thote me ze te unjur Uraten Perpara UngjiUit: PESHKOPI: Ndritna zemrat, o Kryezot njeridashes, edhe çelna syt’ e mendjes per te kupetuar leçitjet e tua ungjillore. Se ti je drita e shpirteve dhe e trupeve tona, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdl, bashke me Atin e panisme, dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Kur mbarohet ApostuM, Peshkopi bekon, dhe thote me ze te unjur: 194 URATORE PESHKOPI: Paqe mi ty, qe ligjeron, dhe mi tere popullin. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PESHKOPI: Paqe te gjltheve. Kur mbarohet Ungjttli, Peshkopi bekon me Triqerin dhe Diqerin, dyke thene me ze te unjur: Paqe mi ty, qe ungjillezon, dhe mi tere popullin. Passi e mbaron Ungjillin, Dhjaku ia sjell , dhe ia dorezon Peshkopit perpara Deres se Bukur. Peshkopi e merr, e puth, edhe e ve mi Antimensin. Pastdj Dhjaku thote Li- tanine e Gjere, Prifti Thirrjen, dhe ne kete mes, Peshko- pi thote me ze te unjur Uraten e Litanise se Gjere: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, prit-e kete Litani te Gjere, dhe dergona bekimet e tua neve dhe tere pdpullit, qe rri rotull, edhe pret mcshircn e pasur prej teje. Kur mbarohet Litania e Gjere, Prifti thote Thirrjen, dhe Peshkopi e ngre UngjiUin, e kryqeson mi Antimensin, dhe e ve menjane. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Kateku- meneve, Prifti Thirrjen, dhe Peshkopi thote me ze te u- njur Uraten e Katekumeneve: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, shtjer syrin mi sherbetoret e tu katekumene; vleresoji te marrin banjen e perlindjes me anen e Pagezimit per ndjesen e mekatave; bashkoji me Kishen tende te Shenjte, te Pergjltheshme dhe Apostollore; dhe nemeroji me grigjen tende te zgjedhur. Kur nis Mesha e Besnikeve, Dhjaku thote Litanine e Vogel, Prifti Thvrrjen, dhe ne ketë mes, Peshkopi e nden REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 195

Antimensin, dhe thote Uraten e Pare te Besnikeve: PESHKOPI: Te perhirojme, o Zot, o Perendl i Forcave Gngjellore, qe na permetove te qendrojme perpara Alltarit tent, edhe te lutemi: Prit-i lutjet tona, o Perendi, dhe vleresona ta mbarojme Meshen e shenjte per tere popullin tent; degjona dhe meshirona me shumicen e meshires sate. Pastaj Dhjaku thote perseri Litanine e Vogel, dhe Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Dyte te Besnikeve: PESHKOPI: Perserl dhe shume here te biem ner kembc, dhe te lutemi, o i mire dhe njeridashes: Degjona lutjet; paqesona shpirtet edhe trupet; edhe vleresona te kungojme Misteret e tua te shenjta, dhe te trashegojme Mbreterine qellore. Pas Litanise, Peshkopi thote Thirrjen perpara HymnU Kerubik m eze te larte: PESHKOPI: Qe te mundim, te ruajtur prej fuqise sate gjithenjë, te te dergojme lavdi, Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Pastdj Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Hymnit Kerubik: PESHKOPI: Asnjë prej atyre, qe jane te roberuar prej deshlrave dhe defrhneve te trupit, nuk esht i vyer te sherben je perpara te je, o Mbret i lavdise. Po ti vete u-bere kryeprifti yne nga n je- ridashja, dhe ti vete na e dorezove ketë Sherbese meshetare. Ty, pra, te lutem, shtjer syrin mi mua 196 URATORE sherbetorin mekatar; spastroma shpirtin edhe trupin; dhe vleresome te qendronj perpara Trye- zes sate, dhe te gatit Kungaten e shenjte me Tru- pin dhe Gjakun tent te çemuar. Mos e kthe menjane faqen tende prej meje, po prit-i keto Dhu- rata te blatuara prej nje mekatari. Se ti je blatonjesi dhe i blatuari, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj Peshkopi del ne Deren e Bukur perpara popuUit, ku i sjellin ibrikun dhe legjenin, dhe i tan duarte, dyke thene me ze te unjur: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe bekove valat e Jordanit, kur u-fanese dhe na shpetove, dergona hirin e Shpirtit Shen jt edhe tani, dhe bekoje ketë uje per shenjterimin e popullit tent. Se ti je i bekuar per jetc. Amln. Pastdj Peshkopi temjanis Alltarin, tere Shenjteroren, Koret edhe popuMn, dyke thene me ze te unjur Psalmin 51, kthehet ne Shenjteroren, kur thote: f(Ahere do te pel- qesh therore drejtesie- ■” Pastdj e temjanis Alltarin dhe Kleriket, ia jep Temjanicen Dhjakut, falet tri here, edhe thote me ze te unjur: PESHKOPI: 0 Perendi, me fal mekatarin, e- dhe meshirome (3 here). Pastaj Peshkopi i ngre duarte perpjete , dhe thote me ze te unjur: PESHKOPI: Në qe korezojme mistikerfsht Kerubimet, edhe Hymnin Trishenjtor Trinise je- REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 197 teberesepo i kendojme, le te hedhim tutje çdo kujdës jetesor. DHJAKU: Se Mbretin e te gjitheve do te presim, qe ka pas padukurisht urdheret engjellore. Alilluja, alilluja, alilluja. Peshkopi dhe Dhjaku e perseHtin Hymnin KeruMk per here te trete. Pastdj Peshkopi puth Antimensin dhe Alltarin, bekon popullin me te dyja duarte, shkon ne Try - ezen e Blates, heq Mitren, ve Omoforin e Vogel, falet tri here, zbulon Dhiskun, kujton te vdëkurit, te gjallet edhe shoket meshetare ne kete forme: Kleriket i thone Peshko- pit me ze te unjur: ‘(Kujtome, o Kryezot, edhe mua sherbetorin e pavyer (aksh),” dhe puthin Omoforin e Peshko- pit, i cili i kujton, dyke thene me ze te unjur: PESHKOPI: Kujto, o Zot, sherbetorin tcnt (aksh). Më ne funt Peshkopi kujton veten e tij, dyke thene: PESHKOPI: Kujtome, o Zot, edhe mua, sherbetorin e pavyer ( aksh). Pastaj Dhjaku i thote Peshkopit: DHJAKU: Ngrer, o Kryezot. Ketu Peshkopi merr Mbulesen e madhe, ia ve Dhjakut mi supet, edhe thote: PESHKOPI: Ngrërini duarte me paqe perpara te shënjtave, dhe bekojeni Zotin. Pastaj Peshkopi merr Dhiskun, ia ve Dhjakut mi koke, dhe thote: PESHKOPI: Hipi Perendia me brohori, Zoti me buçitje prej trumbete. 198 URATORE

Pastdj Peshkopi i dorezonKupen e Shenjte Priftit më te ri, Prifterinjve te tjere Shtijezen dhe Lugen e Kungates, dhe Priftit te pare Kryqin. Kleriket daMn per Hyrjen e Madhe sipas shkcdles se tyre, me i vogeli ne krye dhe me i madhi ne funt. Dhjaku thote me ze te larte: DHJAKU: Te gjithe në na kujtofte Zoti Pe- rendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenje, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj Dhjaku ia shpie Dhiskun Peshkopit perpara De- res se Bukur, dyke thene me ze te unjur: DHJAKU: Kryeprifterine tende e kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin’ e tij, gjithenjë, tam e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PESHKOPI: Edhe Dhjakerine tende e kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterin' e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amin. Ketu Peshkopi e temjanis Dhiskun, e merr nga duarV e Dhjakut, e puth, e ngre perpjete, dhe thote me ze te larte: PESHKOPI: Peshkopaten Orthodokse Shqip- tare te Amerikes dhe te gjitha Peshkopatat Or- thodokse i kujtofte Zoti Perendi ne Mbreterm’ e tij, gjithenjë, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Hyn ne Shenjteroren, e ve Dhiskun mi AUtarin, pastdj e temjanis Kupen e shenjte, te dlen ia sjeU Prifti, i cili thote m ezete unjur: PRIFTI: Kryeprifterine tende e kujtofte Zoti REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 199 Perendl ne Mbreterln’ e tij, gjithenjd, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. PESHKOPI: Edhe Prifterine tende e kujtofte Zoti Perendi ne e tij, gjithcnjë, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. PRIFTI: Amln. Pastdj Peshkopi e merr Kupen e shenjte, e puth, e ngre perpjete, dhe thote me ze te larte: PESHKOPI: Presidentin e Shtëteve te Bash- kuara te Amerikes, ushterine dhe aniesine amerikane; themeltaret, anetaret, perkrahesit edhe kujdestaret e kesaj Kishe se shenjte dhe tere popullin, qe rri rotull; shpirtet e te Krishtëreve besemire, qe prehen ketu dhe kudo; shpirtet e atyre, qe kane leftuar, dhe kane rene per atdhene; shpirtet e sherbetoreve te jetenderruar (aksh) ; edhe kryeprifterine tone e kujtofte Zoti Perendl ne Mbreterln’ e tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Hyn ne Shenjteroren, dhe e ve Kupen e shenjte mi AU- tarin, merr Mbulesen e madhe nga supet e Dhjakut, edhe i mbulon Dhuratat e shenjta, pastdj Dhjaku i jep Temja- nicen, dyke thene m ezete unjur: DHJAKU: Mireso, o Kryezot. PESHKOPI: Ahere do te sjellin dema mi All- tarin tent. Passi temjanis, Peshkopi ia kthen Temjanicen Dhja- kut, e heq Omoforvn, dhe thote m ezete unjur: 200 URATORE PESHKOPI: Lutuni per mua, o vellezer dhe shoke meshetare. KLERIKGT: Shpirti Shenjt arthte permi ty, dhe fuqia e te Lartit te mprofte. DHJAKU: Vete Shpirti Shenjt meshofte me në gjithe ditet e jetes sone. Kujtome, o Kryezot. PESHKOPI: Zoti Perendl te kujtofte ne Mbre- term’ e tij, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. Kur mbarohet Hymni Kerubik, Peshkopi e ve Mitren, dhe bekon popullin me Triqerin e Diqerin. KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here ). Pastdj Dhjaku thote Litanine e Gjate, dhe Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Blates: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendl i terefuqishim, vleresona te blatojme keto therore shpirterore per mekatat tona. Prit-i me miresi, dhe dergoje hirin e Shpirtit Shenjt mi keto Dhurata dhe mi tere popullin tent. Pas Litanise se Gjate, Prifti thote Thirrjen: PRIFTI: Me perdellimet e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PESHKOPI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 201 DHJAKU: Le ta duam njerjatrin, qe te refej- me me nje mendje. Ketu Peshkopi heq Mitren nga koka. KORI: Atin e Birin edhe Shpirtin Shenjt, Tri- nin’ e bashkeqenshime dhe te pandare. DHJAKU: Dyerte, dyerte. Me urtesi le te veme re. Kur thuhet Simboli i Beses, Peshkopi falet tri here, dy~ ke thene me ze te unjur: PESHKOPI: Do te dua, o Zot, o fuqia ime. Zo- ti eshte shiguria ime, perikja ime dhe shpetimtari im. Pastaj Peshkopi i pershendosh Dhuratat e Shenjta, dyke thene (iShenjt Perendi” mi Dhiskun, i(Shenjt i fuqishim” mi Kupen, dhe “Shenjt i pavdekur, meshirona” mi Alltarin. Pastdj te gjithe Klerilcet i pershendoshin gjithashtu Dhuratat e Shenjta dhe Alltarin, pastaj puthin doren dhe Omoforin e Peshkopit, dyke thene me ze te unjur: KLERIKGT: Krishti eshte midis nesh. PESHKOPI: Dhe eshte, dhe do te jete. Pastdj Peshkopi bie me gjunje perpara Alltarit, dhe Kleriket eresojne Mbulesen e madhe. Kur thuhen fjalet i(Dhe u-ngjit ne qell,” Peshkopi ngrihet, edhe Kleriket e palosin Mbulesen, dhe e vene menjane: DHJAKU: Le te qendrojme mire, le te qendrojme me frike, le te veme re per te blatuar me paqe Naforen e shenjte. KORI: Meshire paqeje, therore lavderimi. Ketu Peshkopi e ve Mitren mi koke, dhe bekdn me Tri - qerin e Diqerin, dyke thene: 202 URATORE PESHKOPI: Hiri i Zotit tone Jesu Krisht, e- dhe dashuria e Perendise dhe Atit, edhe shoqeria e Shpirtit Shenjt, qofte me ju te gjithe. KORI: Dhe me frymen tende. Pastaj Pe8hkopi i ngre duarte perpjete, dhe thote: PESHKOPI: Le ti ngreme lart zemrat tona. KORI: I ngreme per Zotin. PESHKOPI: Le ta perhirojme Zotin. KORI: I ka hie, dhe esht e drejte ti falemi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, Trinise bashkeqenshime dhe se pandare. Ne ketë mes, Peshkopi thote mezete unjur kete Urate: PESHKOPI: Te ka hie, dhe esht e drejte, se ti na bere nga e paqena; ti na ngrite prape, kur u- rezuam; ti na ngjite ne qell; ti na fale Mbreterln> e pritme. Per keto te gjitha te perhirojme, ty dhe Birin e vetem edhe Shpirtin Shenjt. Te perhirojme edhe per ketë Meshe, te cilen e prite nga duarte tona, ndonese ke mljera Gngjej, Kerubime dhe Serafime, qe te rethojne. Pastdj Peshkopi thote me ze te larte Thirrjen: PESHKOPI: Hymnin triumfal dyke kenduar, dyke thirrur, dyke grishuar e dyke thcne: KORI: Shenjt, Shenjt, Shenjt, o Zoti Sabaoth, qelli e dheu eshte plot prej lavdise sate, hosanna ti me te lartat. I bekuar esht ay qe vjen me ëme- rin e Zotit, hosanna ti me te lartat. Ne ketë mes, Dhjaku e ngre Yllthin, e kryqeson mi REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 203

Dhiskun , dhe e ve menjane mi Mbulesat. Peshkopi thote me ze te unjur kete Urate: PESHKOPI: Me keto Forca te lumura te therresim, o Kryezot njeridashes: I shenjte je, se na deshe aqe shume sa na dergove Birin e vetem, i cili ardhi, dhe naten, qe u-tradhetua, e mori Bu- ken, e bekoj, e theu, dhe ua dha Dishëpujve dhe Apostujve te shenjte, dyke thenc: Passi mbaron ketë Urate, Peshkopi e heq Mitren, dhe ve Omoforin e Vogel. Dhjaku i tregon me Orarin Dhis- kun, dhe Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Mermi, hani, ky eshte Trupi im, qe thyhet per ju per ndjesen e mekatave. KOKI: Amin. Pastaj Dhjaku i tregon Peshkopit Kupen e Shenjte me Orarin, dhe Peshkopi thote m ezete unjur: PESHKOPI: Gjithashtu e mori edhe Kupen pas Darkes, dyke thene: Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Pini prej ketl tc gjithe, ky eshte Gjaku im i Dhjates se re, qe derdhet per ju dhe per shume per ndjesen e mekatave. KORI: Amin. Pastaj Peshkopi thote me ze te unjur: PESHKOPI: Pra, dyke kujtuar ketë porrosi shpetimtare dhe te gjitha ato, qe jane bere per në, Kryqin, Varrin, Ngjalljen e tridiçime, Shestjen ne qell, Fronin me te djathte, dhe Ardhjen e dyte dhe te lavderuar. 204 URATORE

Ne ketë mes, Dhjaku merr me duart e kryeqesuara Dhiskun dhe Kupen, ben shenjen e Kryqit mi AUtarin, dhe Peshkopi thote: PESHKOPI: Te tuat nga te tuat ty ti blatojmc pas te gjithave dhe per te gjitha. KORI: Te hymnojme, te bekojme, ty te perhiro jme, o Zot, dhe te lutemi, o Perendia yne. Ne ketë mes, Peshkopi e unj koken, dhe thote me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI: Edhe ta blatojme kete adhurim te pagjakme, dhe te lutemi: Dergoje Shpirtin Shen jt mi në dhe mi keto Dhurata te Shenjta. Pastdj Peshkopi falet tri here, dhe Dhjaku, dyke treguar Dhiskun me Orarin , thote me ze te unjur: DHJAKU: Beko, o Kryezot, Buken e Shenjte. Peshkopi ben shenjen e Kryqit mi Buken e Shenjte, dyke thene: PESHKOPI: Dhe bej-e ketë Buke Trup te çe- muar te Krishtit tent. DHJAKU: Amln. Pastdj Dhjaku i tregon me Orarin Kupen e Shenjte, dhe thote: DHJAKU: Beko, o Kryezot, Kupen e Shenjte. Peshkopi ben shenjen e Kryqit mi Kupen e Shenjte, dhe thote: PESHKOPI: Dhe bej-e atë, qe eshte ne ketë Kupe, Gjak te çemuar te Krishtit tent. Pastdj Dhjaku ia tregon Peshkopit qe te dyja me Ora- rin, dhe thote: REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 205 DHJAKU: Bekoji, o Kryezot, qe te dyja. Peshkopi i bekon qe te dyja, dhe thote: PESHKOPI: Dyke i ndryshuar me anen e Shpirtit Shen jt. DHJAKU: Amin, amin, amln. Pastaj Peshkopi ben nje metani te thelle, heq OmofoHn e Vogel, ve Mitren, dhe Dhjaku i thote: DHJAKU: Kujtome, o Kryezot, mua mekatarin. PESHKOPI: Zoti Perendl te kujtofte ne Mbre- terin’ e tij, gjithenjc, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. Pastaj Peshkopi thote me ze te nnjur: PESHKOPI: Qe tu jape kungonjesve esellm’ e shpirtit, ndjesen e mekatave, shoqerin’ e Shpirtit Shenjt, edhe trashegimin e Mbreterise qellore. Pastdj Peshkopi thote m ezete larte: PESHKOPI: Veçan tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, Kryezonjen tone, Hyjlin- desen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari. KORI: Ti me te vertete meriton, lavderime ti o Virgjereshe: Ti je më e lumura, dhe më e ndrfçi- mja, ti je Neri e Zotit Jesu Krisht; ti je e nderuar mi Kerubim, dhe e lavderuar pa perqasje mi Se- rafim; ti me te vertete linde Fjale Perendine. Pra ty te madheshtojme, Zon je Hyjlindese. 206 URATORE

Ne ketë mes, Peshkopi e temjanis AUtarin, e bek6n Na^ foren, dyke e kryqesuar mi Alltarin, pastdj thote me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI: Kujto, o Zot, te gjithe ata, qe kane fjetur me shpresen qe do te ng-jallen per jeten e ameshuar; kujto, o Zot, edhe sherbetoret e tu (aksh), dhe preh-i atjë, ku shkelqën drita e fytyres sate. Kujto, o Zot, edhe Kishen e shenjte, te Perg-jftheshme dhe Apostollore; kujto, o Zot, e- dhe Peshkopaten Orthodokse Shqiptare te Ame- rikes, te gjitha Peshkopatat Orthodokse, dhe tere Vellazerine tone me Krishtin. Kujto, o Zot, e- dhe Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Ame- rikes, dhe fal-i qeverlm paqesor, qe te shkojme jeten me qetesi, me shprese dhe me nder. PRIFTI: Me pare kujto, o Zot, Kryepeshkopin tone (afysh), te cilin falua Kisheve te tua te shenjta me paqe, shiguri, nder, shendët edhe dite te gjata, qe te prese drejteslsht fjalen e se vcrtetes sate. KORI: Dhe te gjithe dhe te gjitha. DHJAKIJ: Dhe ato, qe ka cilido ne mendjen, dhe te gjithe dhe te gjitha. KORI: Amin. Ne ketë mes, Peshkopi thote me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI: Kujto, o Zot, qytetin(aManasti- rin), ne te cilin banojme, dhe çdo qytët edhe çdo vent edhe banoret e tyre me bese. Kujto, o Zot, lundrezonjesit, udhetonjesit, te semuret, vuajte- REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 207 sit; roberit edhe shpetimin e tyre. Kujto, o Zot. leronjesit edhe pemesjëllesit e Klsheve te tua te shenjta dhe ata, qe kujdesen per te varf erit, edhe dergona te gjltheve meshirat e tua. Pastdj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: Dhe epna, qe me nje goje dhe me nje zemer ta lavderojme, dhe ta perhymno jme emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnin. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte, dyke bekuar po - pullin: PESHKOPI: Dhe do te jene meshirat e Percn- dise dhe te Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe. KORI: Dhe me frymen tende. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Gjate. Ne ketë mes, Peshkopi thote me ze te unjur Uraten e Litanise se Gjate: PESHKOPI: Ty ta dorezojme tere jeten tone, dhe prej teje vetem kemi shprese, o Kryezot njeridashes, dhe te lutemi: Vleresona te kungojme Misteret e tua te shenjta per ndjesen e mekatave, per shoqerm’ e Shpirtit Shenjt, edhe per trashegimin e Mbreterise qellore. Passi e mbaron Dhjaku Litanine e Gjate, Peshkopi e heq Mitren, thote me ze te larte Thirrjen, pastaj Me me gjunje, kur kendohet Lutja e Zotit, pastdj ngrihet me kembe, dhe e ve perseri Mitren mi koke: 208 URATORE PESHKOPI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballehapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi: KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PESHKOPI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PESHKOPI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastdj Peshkopi thote me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI: Te perhirojme, o Mbret i padukur, dhe te lutemi: Shtjer syrin prej qellit mi ata, qe ta kane unjur koken, dhe ujdis-i Dhuratat e parevena per te miren e te gjltheve sipas nevojes, qe ka cilido. Pastdj Prifti thote Thirrjen me ze te larte : PRIFTI: Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 209 jetebores, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Ne ketë mes, Peshkopi ve Omoforin e Vogel, dhe thote me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI: Degjona, o Zoti Jesu Krisht, o Perendia yne, nga froni i lavderuar i Mbreterise sate, dhe eja, dhe shenjterona, dhe vleresona te kungohemi vete, dhe ta kungojme tere popullin me Trupin dhe me Gjakun tent te çemuar. DHJAKU: Letevemere. PESHKOPI: Te Shenjtat te Shënjteve. Ketu Peshkopi e ngre perpjete Buken e Shenjte. Pastdj Dhjaku, dyke treguar Buken e Shenjte me Orarin, thote me ze te unjur: DHJAKU: Copeto, o Kryezot, Buken e Shenjte. Peshkopi e copeton me kater pjesa Buken e Shenjte, dhe thote: PESHKOPI: Copetohet, e pjesetohet Qengji i Perendise, i cili copetohet, po nuke perçahet, i cili hahet gjithenjë, po nuke mbarohet kurre, dhe i cili i shenjteron ata, qe e hane. Peshkopi i reguUon te kater pjesat e Bukes se Shenjte permi Dhiskun ne formen e Kryqit: JS MU N T KS Pastdj Dhjaku tregon Kupen me Orarin, dhe thote: DHJAKU: Mbush, o Kryezot, Kupen e Shenjte. Peshkopi merr pjesen e Bukes, te markuar me letrat 210 URATORE

JS, dhe e heth hrenda ne Kupen, dyke thene: PESHKOPI: Mbushet Kupa me besen e me Shpirtin Shenjt. DHJAKU: Amm. Pastaj Dhjaku siell ujen e nxehte, dhe i thote Pesh • kopit: DHJAKU: Beko, o Kryezot, ujen e nxehte. Peshkopi e bekon, dyke thene: PESHKOPI: E bekuar eshte nxehtesia e Shenjtoreve te tu, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amin. Pastaj Dhjaku e shtie ujen e nxehte brenda ne Kupen, dhe Peshkopi thote: PESHKOPI: Nxehtesl e beses, plot me Shpir- tin Shen jt. DHJAKU: Amln. Pastdj Peshkopi kendon ZJraten Perpara Kungates me ze te unjur: PESHKOPI: Besonj, edhe refënj, o Zot, se ti je me te vertete Krishti, i Biri i Perendise, qe ardhe ne kete bote per te shpetuar mekataret, nga te cilet une jam i pari. Edhe besonj se ky eshtc Gjaku yt i çemuar. Te lutem, pra, kij meshire per mua, dhe ndjeji mekatat e mia me dashje a padashje, me fjale a me pune, me dije a padije, dhe vleresome te kungonj faqebardhe Misteret e tua REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 211 te shenjta per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. DHJAKU: Ne darken tende mistike, o i Bir i Perendise, merrme sot pjesetar, se nuke do tu tregonj armiqve Misterin, as do te jap nje puthje si Juda, po si Kusari te therrës: Kujtome, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tende. PESHKOPI: Mos me gjykofte, dhe mos me de- nofte Kungata jote, o Krisht, po ma sherofte shpirtin edhe trupin. Pastaj Peshkopi e heq Mitren, merr ndjese nga shoket KleHke, falet tH here, dyke ngHtur duarte perpjete, dhe merr nje cope te Bukes se Shenjte nga pjesa, e markuar KS, dyke thene: PESHKOPI: Ja ku i afrohem Krishtit, Peren- dise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Trupin e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tonc Jesu Krisht kungohem une, peshkopi i pavyer(aksh) , per ndjesen e mekatave dhe per jeten e ameshuar. Amln. Pastaj Peshkopi e ve Mitren, dhe i kungon Kleriket me radhe sipas shkattes se tyre me Buken e Shenjte nga pjesa, e markuar KS. Çdo KleHk thote: KLERIKU: Ja ku i afrohem Krishtit, Peren- dise dhe Mbretit tone te pavdekur. Kungome, o Kryezot, me Trupin e çemuar te Zotit edhe Pere- ndise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht. PESHKOPI: Kungohet sherbetori i Perendise (alçsh) me Trupin e çemuar te Zotit edhe Perendi- se dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen 212 URATORE e mekatave dhe per jetcn e ameshuar. Amln. Pastaj Peshkopi e heq Mitren, e merr Kupen e Shenjte me te dyja duarte, dhe kungon vete, dyke thene: PESHKOPI: Perserl i afrohem Krishtit, Pere- ndise dhe Mbretit tone te pavdekur. Me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht kungohem une, peshkopi i pavyer (afysh), me emrin e Atit, amln (pi heren e pare); e Birit, amin (pi heren e dyte); edhe Shpirtit Shenjt, amin (pi heren e trete); tanl e perhere dhe ne jetet ejëteve. Amin. Kjo mi preku buzet, edhe do ti spastronje te gjitha paudhesite dhe mekatat emia. Pastdj Peshkopi ve Mitren, dhe i kungon te gjithe Kle- riket me radhe pas shkalles se tyre me proceduren e siperme. Çdo Klerik thote : KLERIKU: Perserl i afrohem Krishtit, Peren- dise dhe Mbretit tone te pavdekur. Kungome, o Kryezot, me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Pere- ndise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht. Peshkopi u jep te gjithe Klerikeve te pine tri here, dyke thene: PESHKOPI: Kungohet sherbetori i Perendise (afysh) me Gjakun e çemuar te Zotit edhe Percn- dise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me emrin e Atit, amm (heren e pare); e Birit, amln (heren e dyte); edhe Shpirtit Shenjt, amln (heren e trete); tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Kjo ti preku buzet, edhe do ti spastronje paudhesite dhe mekatat e tua. REGULLA E MESHGS PESHKOPALE 213

Passi kungojne te gjithe, Peshkopi i shtie te gjitha co~ pet e Bukes se Shenjte hrenda ne Kupen. Kur i shtie the- rrirnet e te vdekurve, thote: PESHKOPI: Shperlaji, o Zot, mekatat e sherbetoreve te tu, qe u-kujtuan ne Kungaten tende, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Amln. Pastaj e fshin Dhiskun me Sfyngjerin permi Kupen, e ve YUthin mi Dhiskun, dhe u ve persiper Mbulesat . Pas- taj thote me ze te unjur Uraten Pas Kungates: PESHKOPI: Te perhirojme, o Zot, qe na vleresove edhe diten e sotme te kungojme Misteret e tua te shenjta, dhe te lutemi: Drejtesona udhen, shigurona çapet, ruajna jeten, perkrahna me fuqine tende, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Arnin. Pastdj Peshkopi ia jep Kupen Dhjakut, hapet Dera e Bukur, dhe Dhjaku thote me ze te larte nga ana e popullit: DHJAKU: Me frike Perendie, bese dhe dashuri, afrohuni. Peshkopi e hekon popullin me Triqerin dhe DiqeHn, dhe thote m ezete larte: PESHKOPI: 0 Perendi, shpetoje popullin tent, edhe bekoje trashegimin tent. Pastdj Peshkopi e merr Kupen e Shenjte, dhe e ve mi AlltaHn, i temjanis Dhuratat e Shenjta, i jep Dhjakut Dhiskun mi koke, dhe ay e shpie ne Tryezen e Blates. Pas- tdj Peshkopi i jep PHftit Kupen e Shenjte, dhe ay thote me ze te unjur: ‘7 hekuar eshte Perendia yne,” dhe shton me ze te larte, dyke shikuar popullin: 214 URATORE PRIFTI: Gjithenjc, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Pastdj Prifti e shpie Kupen e Shenjte, dhe elem i Try- ezen e Blates. Dhjaku thote: DHJAKU: 0 te drejte, passi kungnam Miste- ret e perendishme, te shen jta, tc kulluara, te pa- vdëkura, jetebërese dhe te trëmpshime te Krish- tit, sikunder i ka hie, le ta perhirojme Zotin. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tonc Krishtit Perendi le tja pranojmc. KORI: Ty, o Zot. Ne kete mes, Peshkopi e palds Antimensin , e kryqeson Ungjillin, e ve mi Antimensin, dhe thote Thirrjen: PESHKOPI: Se ti je shenjterimi yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. PESHKOPI: Me paqe le te shkojme. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Zot, qe i bekon ata, qe te bekojne, dhe i shenjteron ata, qe te kane beshn, shpetoje popullin tent, edhe bekoje trashegimin tent. Ru- REGULLA E MESH6S PESHKOPALE 215 aje plotesm’ e Kishes sate; shenjteroji ata, qe de- sherojnc bukurm’ e shtepisc sate; lavderoji me fuqine tende te perendishme; dhe mos na neverlt në, qe shpresojme mi ty. Dhuroji paqen botes sate, Kisheve te tua, Prifterinjve, qeveritareve tane, ushterise dhe tere popullit tent. Se te gjitha dhuratat e mira zbresin qe lartazi prej teje, Atit te driteve, dhe ty te dergojme lavdi, perhirim e adhurun, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Emri i Zotit qofte i bekuar qe- tanl e gjer me jete (tri here). PESHKOPI: Bekimi dhe meshira e Zotit arthte mi ju pas hirit edhe njeridashjes se tij, gjithe- një, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. PESHKOPI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Kryezot. Pastdj Peshkopi thote Perleshimin e Math, e bekon popullin, dhe perndan Naforen. Kori kendon: uPer shume vjet, o Kryezot.” Ne dUet e shenuara, Peshkopi e miros popuUin. Sipas zakonit Rus, passi thote Perleshimin, Pe- shkopi mban Kryqin, edhe besniket e pershendoshin. Dera e Bukur rri e hapur ne Meshet Peshkopale qekur nis Mesha gjer sa thuhet: “Le te veme re. Te Shenjtat te Shënjteve.” Mbetet e mbyUur vetem gjer sa kungojne Kleriket, dhe hapet prape perpara se te thote Dhjaku: 216 PAGGZIMI “Me frike Perendie, bese dhe dashurt, afrohuni” Pastdj qendron e hapur gjer ne funt te Meshes. Omoforin e Math e mban Peshkopi gjer perpara Apo - stuUit. Omoforin e Vogel Peshkopi e mban: Kur i kujton te gjallet e te vdekurit ne Tryezen e Blates dhe ne Deren e Bukur perpara dhe pas Hyrjes se Madhe, pastaj e heq. E ve prape perpara se te thote fjalet e Krishtit: “Mermi, hani—•” dhe e heq passi thote: “Te tuat nga te tuat • •” E ve per here te funtme perpara se te thote: “Te Shenjtat te Shënjteve —•”dhe e mban gjer sa mbarohet Mesha. Mitren Peshkopi e heq: Kur i kujton te gjallet e te vdekurit ne Tryezen e Blates dhe ne Hyrjen e Madhe; kur kendohet Simboli i Beses; kur bekon Kungaten; kur thuhet Lutja e Krishtit; edhe kur kungon vete. PAG6ZIMI Diten e pare, qe lint foshnja, Prifti e kryqeson lehonen dhe foshnjen, pastaj thote: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. Shen jt Perendl, Shen jt i fuqishim, Shen jt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tan'i e perhere dhe ne jetet e jëteve. Arnin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua PAGGZIMI 217 falim fajt6reve tane; edhe mos na shtjer ne ngasjd', po shpetona nga i lign. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani, e perhere dhe ne jetet e jëteve. Pastaj Prifti thote Uraten e Lindjes: Le ti lutemi Zotit. 0 Zot i terefuqishim, qe sheron çdo semundje dhe çdo lengate, ti sheroje dhe sherbetoren tende (afysh), qe lindi sot, dhe ngrer-e nga shtrati, ku eshte shtrire. Ruaje ketë dhe foshnjen, qe ka lindur; mbuloje nene hien e flëteve te tua qe sot e gjer ne diten e funtme te saj; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve; se ti je i bekuar ne jetet e jëtëve. Amm. Kur deshton nonjë lehone, PHfti thote Uraten e Desh- timit: Le ti lutemi Zotit. 0 Zoti yne Jesu Krisht, qe linde prej Virgjere- shes Mari, dhe u-shtrive si foshnje ne grazhdin e një shpelle, kij meshire per sherbetoreri tende (afysh), qe ka deshtuar foshnjen, fal-i çdo faj te dashur dhe te padashur, ep-i shendetin, dhe ngrer-e nga shtrati, ku po dergjet, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtëre- ve. Amin. Tete dite pas lindjes, foshnja sillet prej mamise ne Ki- she per te emeruar. Prifti e kryqeson, dhe thote Uraten e EmeHmit: 218 URATORE Le ti lutemi Zotit. 0 Zot, o Perendia yne, ty te f alemi, dhe ty te lutemi: Le te shkelqenje drita e fytyres sate mi sherbetorin tent ( aksh), dhe le te shenohet Kryqi i Krishtit ne zemren dhe ne mejtimet e tij, qe te barese pas porrosive te tua; vleresoje te bashkohet me Kishen tende te shen jte, te bekohet me anen e Mistëreve te Krishtit, edhe te trashegonje lumerit' e Mbreterise qellore; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Amin. Pastaj P n fti e merr foshnjen ne krahe, qendron perpara Kores se Shen Marise , dhe ben shenjen e Kryqit, dyke thene: Gezohu o Hirplote Hyjllndese Virgjereshe, se prej teje ka lindur Dielli i drejtesise, Krishti Pe- rendia yne, qe ndrit ne errcsirc. Gezohu edhe ti o plak i drejte, qe prite ne peqinjte, çlirimtarin e shpirteve, i cili na dhuroj Ngjalljen te gjltheve. Me diten e dyzette, foshnja siUet ne Kishe prej nenes. Prifti e kryqeson, dhe thote Uraten e Dyzët Diteve: 0 Zot, o Perendi i terefuqishim, At i Zotit tone Jesu Krisht, qc krijove tere natyren me anen e Fjales sate, qc i bere te gjitha nga e paqena, ty te falemi dhe ty te lutemi; shpetoje sherbetoren tende (ak$h), e cila vjen sot ne Kishen tende te shenjte; çliroje prej çdo mekati, fal-i çdo faj te dashur dhe te padashur, dhe vleresoje te kungonje Mis- teret e tua te shenjta. Neqoftese foshnja ka vdekur, Urata kendohet gjer ke- PAGGZIMI 219

tu, pastdj Prifti thote: Se ti je Perendl i mire dhe njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Neqoftese foshnja rron, Prifti i ve doren mi koke, dhe thote: Dhe foshnjen, qe ka lindur prej saj, bekoje, rrit-e, shen jtero je, ndriço je dhe nemeroje me grigjen tende te shen jte. Se ti, o Zot, i ruan foshn jat, edhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. Pastdj Prifti e merr foshnjen ner krahet, ben shenjen e Kryqit perpara Deres se Bukur, dhe thote: Kisherohet sherbetori i Perendise ( aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Ne qofte djale, Prifti e shpie brenda ne Shenjteroren , dhe e rotuUon reth Alltarit; ne qofte çupe, qendron perpa • ra Deres se Bukur; pastaj thote Troparin e Simeonit: Tanl perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas fjales sate, se syt’ e mi pane shpetimin tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe popujve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdl per popullin tent Israël. Kur sillet dikush per te pagezuar, Prifti e çvesh, e zbath, e qendron nga lindja, e kryqeson tri here, pastdj i ve doren mi Jcoke, dhe thote Uraten e Katekumenit: Me emrin tent, o Zot, e ve doren mi sherbetorin tent (aksh), i cili u-vleresua te perike nene hien e 220 URATORE flëteve te tua. Largo prej ti j rre jtjen e vjeter, dhe mbush-e me besen, me shpresen dhe me dashurine per ty, qe te mesonje se ti je i vëtemi Perendf i vcrtete, dhe Biri yt i vetem, Zoti yne Jesu Krisht, edhe Shpirti Shenjt; çel-i syt' e mendjes, qe te shikonje driten e Ungjillit tent; prit-e ne Mbreterine qellore, dhe shpetoje nga zgjedha e armikut; shkruaje ne libren e jetes, dhe bashkoje me grigjen tende; ep-i nje Gngjell udheheqes, qe ta ruanje, dhe ta drejtonje sipas porrosive te tua; shikoje gjithenjë me perdellim edhe meshire; dhe ngazelloje me veprat e duarve te tij, qe ta lavderonje emrin tent madheshtër dhe te nderuar. Se ty te kendo jne gjithe Forcat e qejve, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj Prifti e kthen Katekumenin nga perendimi me duarte perpjetey dhe i ben tri here pyetjet pasonjese, dhe merr pergjigjiet perkdtese nga Katekumeni vete ose nga Nuni: PRIFTI: A e mohon Satanin, dhe gjithe veprat e tij, dhe gjithe Gngjejt' e tij, dhe gjithe adhurimin e tij, dhe gjithe pompen e tij? NUNI: Emohonj. PRIFTI: A e mohove Satanin? NUNI: E mohova. PRIFTI: A bashkohesh me Krishtin? NUNI: Bashkohem. PRIFTI: A u-bashkove me Krishtin? PAG6ZIMI 221 NUNI: U-bashkova. PRIFTI: Dheaebeson? NUNI: E besonj si Mbret e Perendl. Pastdj thuhet Simboli i Beses: Besonj me nje Perendl, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut, e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me nje Zot Jesu Krisht, te vëtemin Bir te Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëtcve. Drite prej Drite, Perendl te vertete prej Perendie te vertete, qe lindi, dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, me anen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në një- rezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, edhe u-misherua prej Shpirtit Shenjt edhe Vir- gjereshes Mari, dhe u-be njerl. Qe u-kryqesua per në me kohen e Pontit Pilat, edhe vojti, dhe u-varros. Dhe u-ngjall me te treten dite pas Shkonja- ve. Dhe u-ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdl te gjykonje te gjallet e te vdëkurit, edhe Mbreterf e tij do mos kete mbarlm. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jetebëresin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Prof ëteve. Me n je Kishe te Shen jte, te Per- gjltheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jetcn e botes qe vjen. Amln. Pastaj Prifti e pyët perseri Katekumenin: PRIFTI: A u-bashkove me Krishtin? 222 URATORE NUNI: U-bashkova. PRIFTI: Falu, pra. NUNI: I falem Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, Trinise bashkekënshime dhe se pandare. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia, qe d6 shpetimin dhe ndriçimin e gjithe njëresve, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Kryezot, o Perendia yne, thirr-e sherbetorin tent ( ak$h), dhe vleresoje per hirin e math te Pagezimit te shenjte. Çvesh-i vjetersine, perserit-e me jeten e ameshuar, mbush-e me fuqin’ e Shpirtit Shenjt, bashkoje me Krishtin, dhe bej-e anetar te Mbreterise sate. Me miredashjen dhe hirin e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amfn. Pastaj Prifti hyn ne Shenjteroren, vishet me stoli prif - terore te bardhe, del me Temjanicen, edhe temjanis Fon- tin reth e perqdrk, edhe nis Sherbesen e Pagezimit: DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI: E bekuar eshte Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj thuhet Litania e Madhe: PAGGZIMI 223 DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevaj- tjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kcte Kishe te shenjte dhe pcr ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone (aksh), per prifterine dhe dhjakerm’ e nderuar meKrish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shenjterohet kjo uje me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te dergohet mi kete uje hiri i çperblimit edhe bekimi i Jordanit, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te zbrese mi kcte uje veperimi paqesor i Trinise se permiqenshime, le ti lutemi Zotit. 224 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behet i vyer pcr Mbreterine qellore ay, qe do te pagezohet ne kcte uje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te bchet bir i drites dhe trashegimtar i te mirave te ameshuara, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behet anetar dhe pjesetar i vdekjes dhe i ngjalljes se Krishtit, Perendise sone, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllndesen dhe gjithenje Virgjcreshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Peren- di le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. Pastdj Prifti thote Uraten e Ujit te Bekuar: PRIFTI: I math je, o Zot, edhe te habfçime ja- PAGGZIMI 225 ne veprat e tua, dhe asn jë fjale nuk esht e mjafte per te treguar çudirat e tua (3here ). Se ti i bere te gjitha nga e paqena, ti e permban kriesen me fuqine tende, ti e sundon boten me providencen tende. Se ti, o Perendia yne, u-çfaqe mi dhenc, dhe u- shoqerove me njërezit; ti i shenjterove valat e Jordanit, edhe i dermove koket e dragonjve, qe folesonin atjë. Ti, pra, o Mbret njeridashes, eja dhe tani me permindodhjen e Shpirtit Shenjt, e- dhe shenjteroje ketë uje (3 here). Dhe jep-i hirin e çperblimit edhe bekimin e Jordanit. Le te der- mohen nene shen jen e Kryqit te çemuar gjithe fuqite kundershtare (3 here). Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tcnde. PRIFTI: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti e kryqeson enen e vajit, edhe thote Uraten e Vajit: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Kryezot, o Perendi i Aterve tane, qe i dergove Noes pullumbin me nje dege ulliri, si shenje pajtimi dhe shpetimi nga permbytja, ti bekoje ketë vaj me fuqine, veperimin dhe permindodh jen e Shpirtit Shen jt, per lavdine tende, dhe 226 URATORE te Birit te ve^em edhe Shpirtit tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Le te veme re. Pastdj Prifti ben Kryqe me vajin mi ujen e Fontit, dy* ke kenduar: PRIFTI: Alilluja, alilluja, alilluja. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. PRIFTI:I bekuar eshte Perendia, qe i ndriçon dhe i shenjteron te gjithe njërezit, qe vijne ne bote, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Prifti e lyen me vaj Katekumenin, dyke i bere shenja Kryqi mi ballen, kraherorin, veshet, kembet edhe duarte, dyke thene: PGR BALLGN: Lyhet sherbetori i Perendise (aksh) me vaj ngazellimi, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amln. PGR KRAHGRORIN: Qe ti sherohet shpirti dhe trupi. PGRVESHGT: Qe ta degjonje besen. PGR KGMBGT: Qe te barese pas porrosive te tua. PGR DUARTG: Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan. Pastdj Prifti e pagezdn, dyke e mbajtur nga lindja, dyke e kaUur tri here ne uje, dhe dyke thene: PAGGZIMI 227 PRIFTI: Pagezohet sherbetori i Perendise (afch), me emrin e Atit, amin; e Birit, amin; edhe Shpirtit Shenjt, amln. Pastdj Prifti i lan duarte, dhe e vesh te pagezuarin, dyke thene: PRIFTI: Vishet sherbetori i Perendise (aksh) me kemishe drejtesie, me emrin e Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt. Arnin. Dhe kendohet ky Tropar me T. T. IV : Kemishe te shkelqyer me dhuro, ti qe je i veshur me driten e diellit, PerencU i zemerdhempshur, o Zoti Krisht. Pastaj Prifti thote Uraten e Miros: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: I bekuar je, o Zot, o Perendi i tercfu- qishim, qe e perlinde sherbetorin tent (a\sh) me anen ePagezimit, edhe i dhurove ndjesen e mekatave te dashura dhe te padashura. Ti edhe tanl, o Kryezot, o Mbret i gjithesise, dhuroji edhe shilen e dhurates se Shpirtit Shenjt edhe kungaten e Trupit edhe Gjakut te çemuar te Krishtit. Ruaje ne shenjterimin tent, shiguroje ne bescn Ortho- dokse, dhe bej-e bir dhe trashegimtar te Mbrete- rise qellore. Se ti je Perendl i meshires edhe i shpetimit, edhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj Prifti e lyen te pagezuarin me Miron e Shenjte, 228 URATORE

dyke i bere Kryqe mi ballen, syte, hunden, gojen, veshet, kraherorin, duarte dhe kembet, edhe thote: Shila e Dhurates se Shpirtit Shenjt. Amin. Pastdj Prifti me Temjanicen, Nuni dhe i pagezuari ro- tuMojne reth Fontit, dyke kenduar: Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zotin Krisht, alilluja (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. U-veshte me Zotin Krisht, alilluja. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zotin Krisht, alilluja. Pastdj kendohet Apostulli: DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Zoti cshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Romanet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, sa u-pagezuam me Krishtin, me vdekjen e tij u-pagezuam. Se dyke u-pagezuar, vdiqme, dhe u-varrosme, qe te ngrl- hemi me nje jete te perseritur ashtu, sikunder u- ngjall Krishti prej se vdëkuresh me lavdm' e Atit. Se posa vdesim pas menyres se tij, gjithashtu do te ngjallemi si ay, dyke ditur se njeriu yne i vjeter u-kryqesua, qe te çduket trupi i me- PAGGZIMI 229 katit, dhe te mos i sherbejme mekatit me, se ay, qe vdiq, esht i çliruar prej mekatit. Pra, posa vdiqme bashke me Krishtin, besojme se edhe do te rrojme bashke me ate, dyke ditur qe Krishti, passi u-ngjall se vdëkuresh, nuke vdes më, dhe vdekja nuk e zoteron më. Se kur vdiq nje here, vdiq per mekatin, po tani qe rron, po rron me Pe- rendine. Ashtu edhe ju e nemeroni veten tuaj te vdekur nga mekati dhe te gjalle nga Perendia, me Jesu Krishtin, Zotin tone. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. DHJAKU: M' atë kohe, te njembedhjete Di- shëpujte vajtin ne Galilë, ne malin ku i kishte porrositur Jesuj. Dhe kur e pane, iu-falne, po ca dy- shuan. Dhe u-aferua Jesuj, dhe u foli dyke thenc: Me eshte dhene e tere fuqia mi qellin e mi dhene. Eceni, pra, dhe nxenesojini gjithe kombet, dyke i pagezuar me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, edhe dyke i mesuar te ruajne te gjitha ato, qe ju porrosita. Dhe ja, une do te jem bashke me ju gjithe ditet gjer ne mbarimin e jetes. Amin. 230 URATORE KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Prifti e sperkdt te pagezuarin me uje te paqme, merr nje sfyngjer te ri me uje, dhe ia fshin fytyren, Aro- herorin, duarte dhe kembet, dyke thene: PRIFTI: U-pagezove, u-ndriçove, u-mirose, u- shenjterove, u-çperlave, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj Prifti i pret floket te pagezuarit kryqtki me ger- shere, dyke thene: PRIFTI: Qethet sherbetori i Perendise ( aksh), me emrin e Atite Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Pastaj Prifti e kungon te pagezuarin, dyke thene: PRIFTI: Kungohet sherbetori i Perendise (aksh) me Trupin dhe me Gjakun e çemuar te Zo- tit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht per ndjesen e mekatave dhe per jeten e a- meshuar. KORI: Kungoni Trupin e Krishtit; ng'jeroni burimin e pavdekur. Alilluja, alilluja, alilluja. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastdj Prifti ben Perleshimin: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- SHGRBESA E MIROS SG SHENJTG 231 pagezua ne Jordan, me nermjetimet e Shen Ma- rise; tc Shen Joan Pagezorit; te Shenjtit te Kishes (aksh); te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; edhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amm.

SH6RBESA E MIROS SG SHENJT6

Te Enjten e Madhe, kur kendohet, ne vent te Hymnit Kerubik, Tropari: “Ne darken tende mistike,” dhe behet Hyrja e Madhe me Kungaten, del Pareprifti perpara Kungates, dyke mbajtur Poçen e Miros, te mbuluar me Mbulesen e Dhiskut, i percjellur nga njera ana dhe nga tjatra prej Dhjakesh, te cilet mbajne shtate çifte prej Ventalesh, dyke patur ne krye Domestikun dhe Dhjakun me llambadhe ne dore. Kur arrijne perpara Deres se Bu- kur, dy Ventalet e para hyjne ne Shenjteroren, sipas zakonit, po çiftet e tjera qendrojne nga njera ana dhe nga tjatra e Deres se Bukur perpara Alltarit. Pareprifti ia dorezon Poçen e Miros Patrikut ne Deren e Bukur, dhe Patriku e merr, dhe e ve me anen e mengjer te Tryezes se Shenjte. Pas Miros sillen brenda Dhuratat e Shenjta, dhe vazhdon Mesha sipas zakonit gjer sa thote Peshkopi: PESHKOPI: Dhe do te jene meshirat e Percn- dise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe. Pas kesaj Patriku vjen perpara Tryezes se Shenjte, zbulon Miron e Shenjte, e bekon tri here kryqthi, dhe thote me ze te unjur ketë Urate: PATRIKU: 0 Zot i meshires dhe At i driteve, prej te cilit vijne te gjitha dhuratat e mira dhe te 232 URATORE mbaruara, falna neve te pavyerve hirin per Sher- besen e keti Misteri te math e jeteberes, si Moisiut edhe Samuelit edhe Apostujve te shenjte, dhe dergoje Shpirtin e tereshenjte mi kete Miro. Bej-e krizme mbreterore, krizme shpirterore, roje te jetes, shenjterim te shplrteve dhe te trupeve, vaj ngazellimi, qe perparoj ne Ligje, po shkelqeu ne Dhjaten e re; me te cilen jane lyer Prifterinjtc, Kryeprifterit, Profetet, edhe te gjithe ata, qe u- pagezuan prej syresh me banjen e perlindjes, si edhe Peshkopet e pastajme, dhe Prifterinjte, qe u-perlintne gjer ne diten e sotme. Po, o Kryezot, o Perendi i terefuqishim, bekoje me permindodhjen e Shpirtit Shenjt, edhe bej-e robe qellore, shile mbaronjese, e cila vulos mi ballen e te page- zuarve emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt; qe te jene perpara teje te n johur, gjirinj, qytetare dhe sherbetore te tu, te bekuar nga shpirti dhe nga trupi, te paqesuar nga gjithe ligesite, te çli- ruar nga gjithe mekatat; qe te kene roben e lavdise sate dhe shenjen tende te shenjte, dhe te nji- hen prej Gngjejve dhe Krye-engjejve dhe prej gjithe Forcave qellore; qe tu japin tmerrin dem6- neve te prape dhe te paudhc; qe te behen populli yt i veçante, komb i shenjte, prifteri mbreterore, te shiluar me anen e Misterit te shenjte; qe te banonje ne zemrat e tyre Krishti yt edhe ti, o Peren- di dhe Ate, me Shpirtin Shenjt. Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe i prehur ner Shenjtoret, edhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit SHGRBESA E MIROS S6 SHENJTG 233 Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. PESHKOPI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. PATRIKU: Ty, Perendise dhe Mbretit te gjithesise, ta kemi unjur zemren edhe kryet, se, ndonese jemi te pavyer, na vleresove te bëhemi shcr- betore te Mistëreve te tua te shenjta; pra, e leçi- tim meshiren e pasur, qe ke derdhur permi në, dhe po e presim shen jterimin prej teje si Miro mi koken tone; se emri i Birit te vetem, Krishtit, Peren- dise sone, eshte Mlroja e Shenjte, qe aromatizoj tere boten e dukur dhe te padukur. Dhe ty te dergo jme lavdi dhe adhurim, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. Pastaj Patriku e bekon kryqthi Miron , dhe e mbulon. Pastaj vazhdon Mesha, dhe Ventalet qendrojne gjer ne kohen kur hapet Dera e Bukur pas Kungatores. Ahere Patnku e merr Poçen e Miros, dhe ia dorezon Parepriftit nga Dera e Bukur. Pastaj Dhjaket me Ventalet shkojne ashtu, sikunder arthne. Dhe Pareprifti e shtie Miron nga Poçja ne enen, e cila ka brenda Nardin. Miroja e shenjte perbehet prej esencash aromatike te ndryshme te perziera. 234 URATORE MARTESA

Pas Meshes, Prifti qendron ne Shenjteroren, dhe atd, qe jane per te martuar, perpara Deres se Bukur, burri me te djathte dhe gruaja me te mengjer. Vihen dy unaza nga ana e djathte e Alltarit, nje e arte dhe nje e argjente. Prif - U ben shenjen e Kryqit mi Dhënterin dhe Nusen, pastaj u jep nga nje qiri te ndezur, temjanis, dhe nis Sherbesen e Vleses: DHJAKU: Bek<5, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, pcr mire- vajtjen e Klsheve te shen jta te Perendise dhe per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kete Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne kctu me besc, devotese dhe frike Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. MARTESA 235

DHJAKU: Per sherbetorin e Perendise (aksh) dhe sherbetoren e Perendise ( aksh), qe po vlohen me njerjatrin, dhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe tu fale Zoti Perendia yne martese te ndërçime, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, mcrie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tercshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjcreshcn Ma- ri dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Pe- rendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Pnstdj Prifti thote me ze te larte Uraten e Vleses: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Perendl, qe bekove Isaakun dhe 236 URATORE

Rëbeken, ti bekoji edhe sherbetoret e tu (ak$h), qe po vlohen me unaza pas porrosise sate. Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjitheve. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Prifti merr unazen e arte, i ben Kryq mi koke Dhënterit, edhe thote tri here: PRIFTI: Vlohet sherbetori i Perendise (aksh) me sherbetoren e Perendise (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amln. Gjithashtu Prifti merr unazen e argjente, i ben Kryq mi koke Nuses, edhe thote tri here: PRIFTI: Vlohet sherbetorja ePerendise (ak$h) me sherbetorin ePerendise (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Pastdj Prifti ua ve unazat ne gishterinjte e dores se djathte, dhe Kumteri ua kembën tri here. Dhe menjehere nis Sherbesa e Kurorezimit me Psalmin 128: PRIFTI: Lum gjith’ ata, qe i kane frike Zotit. MARTESA 237 KORI: Lavdi me ty, o Percndia ync, lavdl me ty. PRIFTI: Ata, qc baresin ncr udhet e tij. KORI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. PRIFTI: Do ti gezosh pemet e mundimeve te tua. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. PRIFTI: Lum ti, dhe fatbardhe do te jesh. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. PRIFTI: Jote-shoqe do te jete si vreshte, e nde- hur ncper pllajet e shtepise sate. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. PRIFTI: Bijt’ e tu si filiza prej ulliri reth tryezes sate. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. PRIFTI: Ja keshtu do te bekohet njeriu, qe i ka frike Zotit. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. PRIFTI: Dhe keshtu do te bekonje Zoti prej Siones, dhe do te shikosh te mirat e Jerusalemit gjithe ditet e jetes sate. KORI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. 238 URATORE PRIFTI: Dhe do tc shikosh bijt’ e bijve tc tu dhe paqe mi Israelin. KORI: Lavdl mc ty, o Perendia yne, lavdl mc ty. DHJAKU: Beko,oAte. PRIFTI: E bekuar cshtc Mbreteria e Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrherc dhe nc jetct e jëtcve. KORI: Amin. Pastdj thuhet Litania e Madhe : DHJAKU: Mc paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Mcshiro, o Zot. DHJAKU: Pcr paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Mcshiro, o Zot. DHJAKU: Pcr paqen e tere botes, pcr mircvaj- tjen e Kishcve te shenjta tc Perendise dhe pcr bashkimin e tc gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Mcshiro, o Zot. DHJAKU: Pcr kete Kishe tc shenjte dhe pcr ata, qe hyjne ketu me besc, devotesc, dhe frikc Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Mcshiro, o Zot. DHJAKU: Pcr Kryepeshkopin tonc ( aksh), pcr priftcrinc dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- tin, pcr tcrc klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Mcshiro, o Zot. DHJAKU: Per sherbetoret e Perendise ( aksh), MARTESA 239 qe po lidhen me njerjatrin ne shoqeri martese, dhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te bekohet kjo martese, si ajo e Kanase ne Galilë, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te ngazellohen, dyke pare bij e bija, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te pcrmibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj Prifti kendon Uraten e Marteses: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. 240 URATORE PRIFTI: 0 Perendf, qe bekove Adamin dhe Even, dyke thene: “Shtohuni, dhe shumohuni, dhe zoterojeni dhene;” qe vajte ne Kana te Gali- lëse, dhe e bekove dasmen e atjeshme; ti, o Krye- zot, bekoje edhe ketë martese, dhe dergoje hirin qellor mi sherbetoret e tu ( aksh). Bekoji, o Zot, o Perendia yne, si e bekove Abrahamin dhe Sarren; ruaji, o Zot, o Perendia yne, si e ruajte Noen ne Arke; kujtoji, o Zot, o Perendia yne, si i kujtove te Dyzët Deshmoret e shenjte, kur u dergove kuroret prej qellit; dhuroju jete te qete, dite te gjata, urtesf dhe dashuri per njerjatrin; ep-u vescn e qellit edhe te majmet e dheut; lartesoji si dellinjat e Libanit, si vreshte me hardhi te mira; vlereso ji te shiko jne bijt’ e bijve reth tryezes se tyre, dhe te dalin faqebardhe perpara teje, si yjt’ e qellit. Kujtoji, o Perendi, edhe prinderit, qe i kane rritur, se uratat e prinderve i shigurojne themelit’ e shtepive. Kujtoji, o Perendl, edhe sherbetoret e tu kumterit edhe tere popullin, qe rri rotull. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti i merr kuroret, edhe e kurorezon Dhënte - rin, dyke bere shenjen e Kryqit edhe dyke thene tri here: PRIFTI: Kurorezohet sherbetori i Perendise (aksh) me sherbetoren e Perendise ( aksh), mc emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amfn. MARTESA 241

Gjithashtu e kurorezon edhe Nusen, dyke bere shenjen e Kryqit edhe dyke thene tri here: PRIFTI: Kurorezohet sherbetorja e Perendise (aksh) me sherbetorin e Perendise ( aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Amln. Pastaj i bekon, dyke thene: PRIFTI: Ti o Zot ti o Perendl, i kurorezo me nder e me lavdi. KORI: Ti o Zot ti o Perendl, i kurorezo me nder e me lavdl. Ne kete mes, Kumteri ua kembën kuroret te martuarve tri here: DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: U vure mi krye kurore prej guresh te çemuar. Te lypne jete, dhe u ke dhenc dite te gjata. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Efesianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, perhirojeni perhere per te gjitha Perendine dhe Atin me emrin e Zotit tone Jesu Krisht, dyke iu-bindur njerjatrit me frike Perendie. Ju gra, binduni ner burrat tuaj, sikunder i bindeni Zotit, se burri eshte krej i gruas ashtu, sikunder edhe Krishti eshte krej i Ki- shes, dhe ay eshte shpetimtari i trupit. Pra, sikunder i bindet Kisha Krishtit, ashtu edhe grate du- 242 URATORE het tu binden burrave me çdo sent. Ju burra, doji- ni grate tuaja ashtu, sikunder e ka dashur Krish- ti Kishen, se e dorezoj veten per te miren e saj, qe ta shenjteronje, ta paqeson je me uje dhe me fjale, dhe ta lavderon je si n je dhurate per veten e tij pa njolle, pa zhuber, pa non je cen fare, te kulluar dhe te shenjte. Keshtu detyrojne burrat ti duan grat’ e tyre, si trupin e vete. Ay, qe do te shoqen, do veten e tij, se asnje njeri nuk e urrën trupin e vete, po e ushqën, dhe e perkujdës, si edhe Krishti Kishen, se jemi mise te trupit te tij, pre j mishit te ti j dhe prej ështrave te tij. Perandaj n jeriu le atin e ncnen, dhe ngjitet pas gruas se tij, dhe behen qe te dy nje trup. Ky Mistër esht i math, edhe ketë e thom pas Krishtit edhe pas Kishes. Pra, edhe ju te gjithe, dhe cilido prej jush le ta doje te shoqen si veten e ti j, dhe gruaja le ta nderon je burrin. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte, Le ta degjojme Ungjillin e shenjte. PRIFTI: Paqe te gjatheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. DHJAKU: M’ atë kohe, u-be nje dasme ne Ka- na te Galilese, dhe ishte atjë edhe e-jema e Jesujt. Ishte ftuar ne dashmen edhe Jesuj me Dishëpujt' e tij. Dhe kur u-mbarua vera, i thote Jesujt e- MARTESA 243 jema: “Nuke kane vere.” Jesuj i thote: “Ç’ pune kam une me ty, moj grua? S’ ka ardhur ora ime ëdhe.” Dhe e-jema u thote sherbetoreve: “Beni si tju thote.” Dhe ishin atjë gjashte shtemba prej guri, qe ndodheshin per paqesimin e Judenjve, dhe qe nxenin dy a tri masa. Jesuj u thote sherbe- torcve: “Mbushini shtembat me uje.” Dhe atd i mbushne gjer siper. Pastaj u thote: “Shtini tani, dhe shpjërini kryesofresit.” Dhe ia shpune. Dhe kur e ngjeroj kryesofresi ujen, qe ishte bere vere, —dhe nuke dinte se qysh, po sherbetoret, qe ia shpune ujen, e dinin,— thirri dhënterin, dhe i thote: “Çdo njeri sjell më pare veren e mire, dhe kur dehen, ahere sjell te poshteren, po ti e ke mbajtur veren e mire gjer tani.” Ketë nisje te shënjave Jperi Jesuj ne Kana te Galilese, dhe e çfa- qi lavdin’ e tij, dhe e besuan Dishëpujt’ e tij. DHJAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendi i Aterve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate te madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (aksh). 244 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Ditenetere te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shplrteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjesedhe falje te fajeve dhe tc mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sone me paqe dhe me pendim, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, oZot. DHJAKU: Mbarim te Krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire MARTESA 245 perpara Gjykatores se trëmpshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Bashkimin e fese dhe shoqcrin' e Shpirtit Shenjt dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballehapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi. KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Amin. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastdj Prifti e bekon Veren, dhe thote Uraten e Kupes se Perbashkme: 246 URATORE PRIFTI: 0 Perendi, qe i bere te gjitha me fuqine tende, bekoje me beklm shpirteror edhe kete Kupe te Perbashkme, qe u fale sherbetoreve te tu, qe u-bashkuan ne shoqeri martese. Se emri yt esht i bekuar, dhe Mbreteria jote e lavderuar, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj Prifti e merr Kupen e Perbashkme, dhe ua jep per se treti, më pare dhënterit dhe pastdj nuses. Pastdj Prifti i rotullon te martuarit me kumterin, i cili mban kuroret qe prapazi, tri here. Ne ketë mes, Kori kendon Troparet pasonjese: T. T. I: Isaia vallezo, Virgjeresha Zonja Shen Mari, na lindi Jesu Krishtin Emmanuël, njerf e- dhe Perendi; dhe emer ka Lindjen qe na ndrit. Pra madhesht6jm, atë, lumerojme dhe HyjHndesen. T. R: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, dhe nermjetoni gjithenjë per në. T. R: Ty te lavderojme o Krisht, mburrja e Di- shëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, ebashkeqënshime. Pastaj PHfti ngre Kuroret, edhe thote: PER DHENTERIN: Madhohu, o dhenter, si Abrahami, dhe bekohu si Isaaku, dhe shumohu si Jakobi, dyke baritur me paqe, dhe dyke veperuar me drejtesi porrosit’ e Perendise. PER NUSEN: Dhe ti, o nuse, madhohu si Sa- rra, dhe ngazellohu si Rebeka, dhe shumohu si MARTESA 247 Rakela, dhe gezohu me burrin, dyke ruajtur porrosit’ e Ligjes, se ashtu deshi Perendia. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdl mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- rë, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj Prifti hen Perleshimin: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe e bekoj martesen ne Kana te Galilese, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Kostandinit e- dhe Shen Elenes, mbrëterve te kurorezuar; te Shen Prokopit, Deshmorit te math; te Shenjtit te Kishes (aksh; ) te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. Pastaj besniket i puthin kuroret, edhe i pergezojne te martuarit. Tete dite pastdj , Prifti thote Uraten e Zgjidh- jes se Kuroreve: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, qe na permetove ti bashkojme sherbetoret e tu (aksh) me lidhjen e marteses, ti edhe tani, ne zgjidhjen e ketyre kuroreve, beko ji te martuarit, edhe ruaje bashkimin e tyre te pandare, se sherbetoret e tu e mbaruan Sherbesen e Marteses, si ne Kana te Galile- se, dhe ty te dergojne lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jë- 248 URATORE KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti e perserit Perleshimin e siperme.

MARTESA E DYTG Kjo Sherbese perdoret kur ge te dy, dhënteri dhe nusja, martohen per here te dyte ose te trete. Kur nje prej ketyre martohet per here te pare, ahere perdoret Sherbesa e zakonte e siperme. Ne kohet e vjetra, nuk u viheshin kurore atyre, qe martoheshin per here te dyte, po ay zakon u-pre, dhe tani u vihen kurore edhe atyre, qe martohen per here te trete. SiM qofte, ata, qe martohen per here te dyte, nuke kungojne per dy vjet, edhe ata, qe martohen per here te trete, jane te ndaluar prej Kungates te paken per pese vjet. DHJAKU: Beko,oAte. PRIFTI: I bekuar eshte Percndia yne, gjithenje, tanl e pcrherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Percndi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdfçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua MARTESA E DYTG 249 falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes,per mire- vajtjen e Klsheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kryepeshkopin tone (aksh), per prifterine dhe dhjakerin’ e nderuar me Krishtin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per sherbetoret e Perendise ( aksh), qe lidhen me njerjatrin ne shoqeri martese, dhe per shpetimin e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te bashkejetojne me drejtesl 250 URATORE dhe dashuri, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e a- dhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Prifti thote me ze te larte Uraten e Vleses: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Perendl, qe bekove Isaakun dhe Rebeken, ti bekoji edhe sherbetoret e tu ( aksh), qe po vlohen me unaza pas porrosise sate. Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perherc dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjitheve. DHJAKU: Kreret tona Zotit le t ja unjim. tcve. Amin. MARTESA E DYTG 251 PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurhn, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Prifti merr unazen e arte, i ben Kryq mi koke dhënterit, edhe thote tri here: PRIFTI: Vlohet sherbetori i Perendise (afcs/») me sherbetoren e Perendise ( aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amln. Gjithashtu Prifti merr unazen e argjente, i ben Kryq mi koke nuses, edhe thote tri here: PRIFTI: Vlohet sherbetorja ePerendise (aksh) me sherbetorin ePerendise (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Pastaj Prifti ua ve unazat ne gishterinjte e doresse djathte, dhe kumteri ua kembën tri here. Dhe menjehere nis Sherbesa e Kurorezimit, edhe Prifti thote Uraten e Marteses se Dyte: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zoti yne Jesu Krisht, o FjaP e Pe- rendise, qe u-kryqesove per në, dhe na shpetove nga tiranf e djallit, kij meshire per sherbetoret e tu (afeh), te cilet po lidhen me njerjatrin ne shoqeri martese te dyte, sikunder ke porrositur me anen e Shen Palit, Apostullit tent. Ti, pra, si i mire dhe njeridashes, meshiroji dhe fal-i mekatat e tyre te dashura dhe te padashura; lidh-i me dashuri; kurorezoji me lumeri; vleresoji te shikojne 252 URATORE bij e bija reth tryezes tyre; drejtoji pas porrosive te tua, qe te dalin faqebardhe perpara teje, dhe te trashegojne Mbreterine qellore. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Prifti i merr kuroret , edhe e kurorezon dhënte- rin , dyke bere shenjen e Kryqit edhe dyke thene tri here: PRIFTI: Kurorezohet sherbetori i Perendise ( a\sh) me sherbetoren e Perendise {a\sh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amm. Gjithashtu e kurorezon edhe nusen , dyke bere shenjen e Kryqit edhe dyke thene tri here: PRIFTI: Kurorezohet sherbetorja e Perendise (aksh) me sherbetorin e Perendise (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Pastaj i bekon , dyke thene: PRIFTI: Ti o Zot ti o Perendi, i kurorezo me nder e me lavdi. KORI: Ti o Zot ti o Perendl, i kurorezo me nder e me lavdl (3 here). Ne ketë mes, kumteri ua kembën kuroret te martuarve tri here. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: U vure mi krye kurore prej gnresh te çemuar. Te lypne jete, dhe u ke dhene dite te gjata. MARTESA E DYTG 253 DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Efesianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, perhirojeni perhere per te gjitha Perendine dhe Atin me emrin e Zotit tone Jesu Krisht, dyke iu-bindur njerjatrit me frike Perendie. Ju gra, blnduni ner burrat tuaj, sikunder i bindeni Zotit, se burri eshte krej i gruas ashtu, sikunder edhe Krishti eshte krej i Ki- shes, dhe ay eshte shpetimtari i trupit. Pra, sikunder i bindet Kisha Krishtit, ashtu edhe grate duhet tu binden burrave me çdo sent. Ju burra, do jini grate tua ja ashtu, sikunder e ka dashur Krish- ti Kishen, se e dorezo j veten per te miren e saj, qe ta shenjteronje, ta paqesonje me uje dhe me fjale, dhe ta lavderon je si nje dhurate per veten e tij pa njolle, pa zhuber, pa nonje cen f are, te kulluar dhe te shenjte. Keshtu detyrojne burrat ti duan grat’ e tyre, si trupin e vetc. Ay, qe do te shoqen, do veten e tij, se asnje njeri nuk e urrën trupin e vete, po e ushqën, dhe e perkujdës, si edhe Krishti Kishen, se jemi mise te trupit te tij, prej mishit te tij dhe prej ështrave te tij. Perandaj n jeriu le atin e ncnen, dhe ngjitet pas gruas se tij, dhe behen qe te dy nje trup. Ky Mistër esht i math, edhe ketë e thom pas Krishtit edhe pas Kishes. Pra, edhe ju te gjithe, dhe cilido prej jush le ta doje te shoqen si veten e ti j, dhe gruaja le ta nderon je burrin. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. 254 URATORE DHJAKU: Urtesf, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. DHJAKU: M’ atë kohe, u-be nje dasme ne Ka- na te Galilese, dhe ishte atjë edhe e-jema e Jesujt. Ishte ftuar ne dashmen edhe Jesuj me Dishëpujt’ e tij. Dhe kur u-mbarua vera, i thote Jesujt e- jema: “Nuke kane vere.” Jestij i thote: “Ç' pune kam une me ty, moj grua? S’ ka ardhur ora ime ëdhe.” Dhe e-jema u thote sherbetoreve: “Beni si tju thote.” Dhe ishin atjë gjashte shtemba prej guri, qe ndodheshin per paqesimin e Judenjve, dhe qe nxenin dy a tri masa. Jesuj u thote sherbetoreve: “Mbushini shtembat me uje.” Dhe ata i mbushne gjer siper. Pastaj u thote: “Shtini tani, dhe shpjërini kryesofresit.” Dhe ia shpune. Dhe kur e ngjeroj kryesofresi ujen, qe ishte bere vere, —dhe nuke dinte se qysh, po sherbetoret, qe ia shpune ujen, e dinin,— thirri dhënterin, dhe i thote: “Çdo njerl sjell më pare veren e mire, dhe kur dehen, ahere sjell te poshteren, po ti e ke mbajtur veren e mire gjer tanl.” Ketë nisje te shë- njave beri Jesuj ne Kana te Galilese, dhe e çfaqi lavdm’ e tij, dhe e besuan Dishëpujt’ e tij. MARTESA E DYTG 255 KORI: Lavdf me ty, o Zot, lavdl me ty. DHJAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendi i A- terve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshir6. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (ahsh). KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Diten e tere, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lympim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, ruajtes te shplrteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. 256 URATORE KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sone me paqe dhe me pendlm, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarim te krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Bashkimin e fese dhe shoqernT e Shpirtit Shenjt dyke lypur, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Dhe vleresona, o Kryezot, qe te kuxojme te pertherresim ballehapur dhe faqebardhe ty, Perendine dhe Atin qellor, dhe te thomi: KGNDONJGSI: Ati yne, qe je ne qell---- PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia MARTESA E DYTG 257 dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, ta- m e perherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Amfn. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti e bekon Veren , dhe thote Uraten e Kupes se Perbashkme: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTl: 0 Perendi, qe i bere te gjitha me fuqine tcnde, bekoje me bekim shpirteror edhe kete Kupe te Perbashkme, qe u fale sherbetoreve te tu, qe u-bashkuan ne shoqeri martese te dyte. Se emri yt esht i bekuar, dhe Mbreteria jote e lavdc- ruar, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. Pastaj Prifti merr Kupen e Perbashkme , dhe ua jep per se treti më pare Dhënterit dhe pastaj Nu- ses. Pastaj Prifti i rotuUon te inartuarit me kumterin , i cili mban kuroret qe prapazi, tri here. Ne ketë mes , Kori kendon Troparet pasonjese: T. T. I: Isaia vallezo, Virgjeresha Zonja Shen Mari, na lindi Jesu Krishtin Emmanuël, njeri e- dhe Perendi; dhe emer ka Lindjen qe na ndrit. Pra madheshtojm’ atë, lumerojme dhe Hyjlin- desen. T. R: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, 258 URATORE dhe nermjetoni gjithenjë per në. T. R: Ty te lavderojme o Krisht, mburrja e Di- shëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, ^ 0 1 0 ’ e bashkeqënshime. Pastaj Prifti ngre Kuroret , dyke thene: PGR DHGNTGRIN: Madhohu, 0 dhenter, si Abrahami, dhe bekohu si Isaaku, dhe shumohu si Jakobi, dyke baritur me paqe, dhe dyke veperuar me drejtesl porrosit’ e Perendise. PGR NUSEN: Dhe ti, 0 nuse, madhohu si Sa- rra, dhe ngazellohu si Rebeka, dhe shumohu si Rakela, dhe gezohu me burrin, dyke ruajtur porrosft’ e ligjes, se ashtu deshi Perendia. PRIFTI: Lavdi me ty,0 Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, 0 Zot (3 here). Beko, 0 Ate. Pastdj Prifti ben Perleshimin: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe e bekoj martesen ne Kana te Galilese, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Kostandinit e- dhe Shen Elenes, mbrëterve te kurorezuar; te Shen Prokopit, Deshmorit te math; te Shenjtit te Kishes (afoh); te Shenjtit te dites ( aksh), te cilin po lusim sot; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. MARTESA E DYTG 259 KORI: Amin. Pastdj besniket puthin kuroret, edhe i pergezojne te rmrtuarit. Tete dite pastdj, Prifti thote XJraten e ZgjidJi- jes se Kuroreve: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, qe na permetove ti bashkojme sherbetoret e tu {a\sh) me lidhjen e marteses se dyte, ti edhe tanl, ne zgjidhjen e ketyre kuroreve, bekoji te martuarit, dhe ruaje bashkimin e tyre te pandare, se sherbetoret e tu e mbaruan Sherbesen e Marteses, si ne Kana te Galilese, dhe ty te dergojne lavdf, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj Prifti e perserit PerUshirrdn e siperrm.

RCFIMI A ti Shpirteror e shpie atë, qe desheron te refehet, perpara Kores se Zotit tone Jesu Krisht, edhe thote: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdf Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje 260 URATORE neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Meshiro, o Zot (12 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Arnin. Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone (3 here). PSALMI51. Meshirome, o Perendi meshireplot, edhe me shumicen e meshirave te tua shuaji paudheslt’ e mia. Laj-me fare prej paudhesise sime, dhe qerome prej mekatit tim. Se un' i njoh paudhesit’ e mia, dhe mekatin tim e kam perpara syve kurdo- herc. Kunder teje vetem fejeva, dhe perpara teje e bera te keqen, qe te dalesh i drejte ne f jalet e tua, dhe te jesh i kth jellet ne gjyqet e tu. Se ja tek u-zura ne paudhesi, dhe ne mekata me lindi nena ime. Se ja tek deshe te verteten ne zemer, dhe mend jes sime do ti tregosh urtesl. Sperkat-me me hysop, dhe do te qerohem, laj-me, dhe do te bchem më i bardhe se debora. Bej-me te degjonj gezfm e ngazellim, qe te me gezohen eshtrat e thyera. Ktheje faqen nga mekatat e mia, dhe shuaji gji- the paudhesit’ e mia. Kthjelloma zemren, o Pe- rendl, dhe perseritma frymen e drejte. Mos me hith tej prej f aqes sate, dhe mos ma merr f rymen RGFIMI 261 tende te shenjte. Epma prape gezimin e shpetimit tent, edhe forcome me fryme zoterishte. Do tu mesonj fajtoreve udhet e tua, dhe te pabeset do te kthehen me ty. Shpetome prej gjakrash, o Pere- ndf, Perendia i shpetimit tim, gjuha ime do ta lavderonje me gezfrn drejtesine tende. 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçite lavdine tende. Se te dashkeshe therore, do te kisha prure, po hollokostet nuke te pelqejne. Therore e Perendise eshte frym’ e thyer; zemren e thyer dhe te perunjur nuke do ta hedhesh tej, o Perendl. Bej-i mire Sio- nes pas pelqimit tent; edhe ndertoji muret e Jeru- salemit. Ahere do te pelqësh therore drejtesie, dhurata dhe hollokoste. Ahere do te bien dema mi Alltarin tent, edhe meshirome, o Perendl. Me paqe le ti lutemi Zotit. Per ndjesen e mekatave te sherbetorit te Peren- dise (aksh), dhe qe ti falen te gjitha fajet e dashura dhe te padashura, le ti lutemi Zotit. Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllnde- sen dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tonc dhe njer jatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. 262 URATORE Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Pastdj Prifti thote kete Urate: 0 Perendl, o Shpetimtari yne, qe nuke desheron vdekjen e mekatareve, po kthimin dhe shpetimin e tyre, prit-i sherbetoret e tu, qe pendohen per fajet, qe kane bere, se ti ke thene qe do ti falesh mekatat gjer me shtatedhjete here shtate; dhe ti ke thene: “Sa te lithni mi dhë, do te jene te lldhura ne qell; dhe sa te zgjithni mi dhë, do te jene te zgji- dhura ne qell.,, Se ti je i vëtemi i pamekatme, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Arnin. Pastaj Prifti e pyët te penduarin: Bir, a beson ne mesimet, qe na jep Kisha e shenjte e Pergjitheshme dhe Apostollore? 1 penduaii thote Simbolin e Beses: Besonjme nje Perendi, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me nje Zot Jesu Krisht, te vëtemin Bir te Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëteve. Drite prej Drite, Pe- rendi te vertetc prej Perendie te vertete, qe lindi, dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, me a- nen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në njërezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, edhe u- misherua prej Shpirtit Shenjt edhe Virgjereshes Marf, dhe u-be njeri. Qe u-kryqesua per në me RGFIMI 263 kohen e Pontit Pilat, edhe vojti, dhe u-varros. Dhe u-ngjall me te treten dite pas Shkrdnjave. Dhe u-ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdi te gjykonje te gjallet e te vdekurit, edhe Mbreterf e tij do mos kete mbarlm. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jeteberesin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Prof ëteve. Me n je Kishe te Shen jte, te Per- gjitheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jetcn e botes qe vjen. Amln. Pastdj Prifti i thote te penduarit: Bir, mos ki j turp, po mi refë te gjitha mekatat e tua; se nuke mi thua mua, po Perendise, perpara te cilit qendron. Passi e pyët per te gjitha mekatat, e keshitton te mos % persedyte, pastaj i thote te penduarit: Bjer me gjunje. I penduari bie me gjunje, Prifti i ve doren mi koke, dhe thote kete Urate: Le ti lutemi Zotit. 0 Zot, o Perendi hirplot, meshireplot e zemergjere, kij meshire per sherbetorct e tu, dhe ndjeji; fal-i mekatat, paudhesite, fajet e dashura dhe te padashura, me dije a padije, me fjale a me pune, qe kane bere si njeres, qe rojne ne kete bote; paj- toji, dhe bashkoji me Kishen tende te shenjte me anen e Zotit tone Jesu Krisht, me te cilin je i be- 264 URATORE kuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amln. Pastdj Prifti kendon Uraten e Ndjeses: Le ti lutemi Zotit. Zoti yne Jesu Krisht, me hirin dhe njeridashjen e tij, jua ndjefte te gjitha mekatat tuaja. Dhe une, Prifti i pavyer, me fuqine, qe me ka dhene ay, ju ndjenj, edhe ju çliron j prej gjithe mekatave tuaja, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amin. Pastaj Prifti ben shenjen e Kryqit mi koken e te peru- duarit , i cili i puth doren.

DORGZIMET E GRADIMET GRADIMI I MANALTARIT Kandidati sillet prej Nenedhjakut perpara Deres se Bukur perpara se te nise Mesha, dhe falet tri here; pas » tdj kthehet, edhe ben tri metanira perpara Peshkopit; pastaj afrohet, edhe bie me gjunje perpara Peshkopit, edhe Peshkopi i ben shenjen e Kryqit mi koke, dhe thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, qe i ndriçon dhe i forcon ata, qe desherojne te te sherbejne; ti, o Zot, vish-e sherbetorin tent (aksh) me roben tende te pa- njollme, dhe be j-e Manaltar per Misteret e tua te shenjta; dhe vleresoje te fitonje jeten e pritme, DORGZIMET E GRADIMET 265 dhe te gezohet me Shen jtoret e tu ne Mbreterine qellore. Se emri yt esht i bekuar, dhe Mbreteria jote e lavderuar, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amln. Pastdj Peshkopi e vesh Manaltarin me tuniken, e kry - qeson tri here mi koke, dhe i jep ManaMn ne dore. Manal - tari merr Manalin, i puth doren Peshkopit , edhe qendron perpara Peshkopit. GRADIMII KGNDONJGSIT Kandidati sillet prej Nenedhjakut perpara Deres se Bukur perpara se te nise Mesha, falet tri here; pastaj kthehet, edhe ben tri metanira perpara Peshkopit; pastaj afrohet, edhe bie me gjunje perpara Peshkopit; edhe Peshkopi e kryqeson, paMaj ia pret floket ne forme Kryqi, dhe thote: PESHKOPI: Me emrin e Atit. DHJAKU: Amin. PESHKOPI: EBirit. DHJAKU: Amin. PESHKOPI: Edhe Shpirtit Shenjt. DHJAKU: Arnin. Pastdj Peshkopi thote ketë Urate me ze te larte: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendi i terefuqishim, bekoje dhe shenjteroje sherbetorin tent (aksh); forcoje per te shtudiuar dhe per te kenduar fjalet e tua te shenjta me kupetim dhe urtesi; dhe ruaje faqebardhe tere jeten e tij. Me hirin dhe perdelli- 266 URATORE min dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pas Urates, Peshkopi e çel Apostullin mi koken e Ken~ donjesit; dhe Nenedhjaku e shpie kandidatin perpara De- res se Bukur, dhe ia dorezon ApostuMn; kandidati kendon dy a tri radhe, kudo qe te rastise, pastdj kthehet, ben tri metanira perpara Peshkopit, edhe i afrohet; Peshkopi bekon tuniken, dhe ia jep kandidatit, i cili e puth tuniken dhe doren e Peshkopit; Nenedhjaku e vesh kandidatin me tuniken; pastaj Peshkopi thotekete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: I bekuar eshte Zoti. Ja sherbetori i Perendise (aksh); u-be Kendonjes i Kishes (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. KORI: Amin. Peshkopi i ben shenjen e Kryqit mi koke, i jep Apostu- llin, Kendonjesi puth doren e Peshkopit, edhe qendron prane Korit. GRADIMI I NGNGDHJAKUT Kandidati, i cili duhet te jete graduar Kendonjes me pare, sillet prej dy Nenedhjakesh, i veshur me tuniken perpara Deres se Bukur perpara se te nise Mesha, falet tri here, kthehet, edhe ben tri metanira perpara Peshkopit, afrohet, edhe i bie me gjunje; Peshkopi i ben shenjen e Kryqit mi koke, pastaj bekon Stiharin dhe Orarin, te cilat ia ep kandidatit, i cili i puth mi Kryqin, dhe pastaj puth doren e Peshkopit; pastdj Nenedhjaket e veshin kandida - DORGZIMET E GRADIMET 2 67

tin me Stiharin dhe me Orarin; kandidati bie me gjunje perpara Peshkopit, i cili e kryqeson, i ve doren mi koke, dhe kendon kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe i dhurove Kishes urdhere te ndryshme, dhe perndave me anen e Shpirtit Shenjt dhurata prej hiri mi ata, qe ke zgjedhur me providencen tende; qe caktove grada prifterore per sherbesat e Mistëreve te tua te shenjta; ti, o Zot, vleresoje edhe sherbetorin tent (afysh) te sherbenje ne Kishen tende te shenjte si Nenedhjak. Ruaje faqebardhe ne te gjitha; bej-e ta doje bukurin’ e Kishes sate, te qendronje perpara dyerve te Shen jterores sate, dhe ti ndeze dritat e Alltarit tent; mbill-e ne Kishen tende si nje shelk ulliri pellor, qe siell peme drejtesie; tregoje sherbetor te mbaruar ne kohen e Riardhjes sate; dhe ep-i çpagimin e atyre, qe te kane gezuar. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pas Urates, Nenedhjaket i japm te graduarit legjenin me ibrikun, dhe i vene nje shervete mi supet; i graduari shtie uje, dhe Peshkopi lan duarte, i fshin, dhe e kryqeson; i graduaH puth doren e Peshkopit, pastdj Nenedhjaket e shpien te graduarin perpara Kores se Shen Marise, dhe qendron atjë me legjenin, ibrikun dhe sherveten gjer ne Hymnin Kerubik, dyke thene me ze te unjur Trishenjtin, Simbolin e Beses dhe Psalmin 51. Kur kendohet Hymni 268 URATORE

Kerubik, Nenedhjaket e rnarnn te graduarin, dhe ia shpi~ en Peshkopit perpara Deres se Bukur; i graduari shtie uje, Peshkopi lan duarte, dhe e sperkdt tri here kryqthi, i graduari i puth doren, pastdj merr pjese ne Hyrjen e Ma- dhe, dyke baritur i funtmi. Pas Hyrjes se Madhe, i graduari qendron perseri perpara Kores se Shen Marise gjer sa thote Peshkopi Thirrjen: “Dhe do te jene meskirat e Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe.” Pas kesaj, Nenedhjaket e shpien te graduarin ne Shenjteroren, ku merr bekimin e Peshkopit, edhe qendron me Nenedhjaket. DORGZIMI I DHJAKUT Kandidati per Dhjak duhet te jete graduar më pare Kendonjes dhe Nenedhjdk. Ne mos, ahere i merr keto dy gradime perpara se te nise Mesha, ne te cilen dorezohet Dhjak. Kjo Sherbese nis, passi thote Peshkopi Thirrjen: “Dhe do te jene meshirat e Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me ju te gjithe.” Pas kesaj Nenedhjaket i sjellin Peshkopit fronin pontifikdl perpara AUtarit, nga ana e mengjer, dhe Peshkopi rri mi te. Dy Nenedhjake e marrin kandidatin, dyke e mbajtur ne mes nga njera dore cilido, dhe dyke i vene doren tjater mi qafen, e shpien ne mes te Kishes, dhe ia unjin koken sa më poshte. Nje Dhjak nga Alltari, dyke u-drej'tuar nga populli, thote me ze te larte: DHJAKU: Urdheroni. Nenedhjaket, passi e shpien kandidatin pak më tutje ne drejtimin e Deres se Bukur, e unjin per se dyti kandidatin. Nje tjater Dhjak nga Alltari, dyke u-drejtuar nga kleri, thote me ze te larte: DHJAKU: Urdheroni. Pastaj Nenedhjaket, passi e shpien kandidatin perpara Deres se Bukur, e unjin per se treti. Ahere Kryedhjaku, i drejtuar nga Peshkopi, thote: DORGZIMET E GRADIMET 269 KRYEDHJAKU: Urdhero, o Kryezot. Ahere Nenedhjaket e lene kandidatin perpara Deres se Bukur; dhe e marrin ne mes Kryedhjaku me nje Dhjak} njëri nga dora e djathte dhe tjatri nga dora e mengjer, dhe e unjin perpara Peshkopit, i cili e kryqeson mi koke. Pastdj e rotullojne kandidatin reth Alltarit, edhe te gji- the Kleriket kendojne ketë Tropar n e T .R : KLERIKET: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, dhe nermjetoni gjithenjë per në. Ketë Tropar e perserit edhe Kori perjashta. Ne kete mes kandidati, i percjellur prej Kryedhjakut e Dhjakut, i puth te kater çipet e Alltarit, pastaj doren dhe Epigona- tin e Peshkopit. Pastdj e rotullojne ieandidatin per se dyti reth AUtarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne kete Tro- pdr ne T. R: KLERIKCT: Ty te lavderojme o Krisht, mburrja e Dishëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, Trinm’ e bashkeqënshime. Gjithashtu e perserit ketë Tropdr edhe Kori. Ne kete mes, kandidati i percjellur prej Kryedhjakut e Dhjakut, i puth te kater çipet e Alltarit, pastaj doren dhe Epigona- tin e Peshkopit per se dyti. Pastaj e rotullojne per se treti reth Alltarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne ketë Tro- par ne T. T. I: KLERIKET: Isaia vallezo, Virgjeresha Zonja Shen Mari, na lindi Jesu Krishtin Emmanuël, njeri edhe Perendi; dhe emer ka Lindjen qe na ndrit. Pra madheshto jm’ atë, lumero jme dhe Hyj- lindesen. Kori e perserit ketë Tropdr. Ne ketë mes, kandidati, i percjeUur prej Kryedhjakut e Dhjakut, i puth te kater 270 URATORE

çipet e AUtarit, pastaj doren dhe Epigonatm e Peshkopit per here te trete, pastaj qendron perpara Alltarit, edhe falet tri here, dyke thene me ze te unjur: KANDIDATI: 0 Zot, me fal mekatarin, edhe meshirome. Pastdj kandidati vete nga ana e djathte e AUtarit, bie me gjunje, i ve duarte mi Alltarin ne forme Kryqi, dhe peshtët ballen mi duarte. Peshkopi ngrihet, Nenedhjaket e heqin fronin e tij menjane, Peshkopi i ve kandidatit 0- mofoHn mi koke, i ben shenjen e Kryqit mi koke tri here, pastdj ve doren mi koken e kandidatit, edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Letevemere. PESHKOPI: Hiri i Perendishim, qe i sheron te gjitha lengatat edhe i ploteson te gjitha mungesat, e dorezon Nenedhjakun besemire (aksh) Dhjak. Perandaj, le ti lutemi Zotit, qe ti dergonje hirin e Shpirtit tereshenjte. Nga ana e djathte e Alltarit, Kleriket kendojne tri here: KLERIKGT: Meshiro, o Zot (3 here). Gjithashtu e kendojne tri here edhe Kleriket nga ana e mengjer. Pastaj e perserit Kori tri here ngadale. Ne kete mes, passi e bekon per se treti kandidatin, dyke e kryqesuar mi koke, Peshkopi thote me ze te unjur kete Urate: KRYEDHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe u dergon dhuraten e Shpirtit Shenjt atyre, qe ke urdheruar te sherbejne per Misteret e tua te shenjta; ti, o Kryezot, ruaje sherbetorin tent (aksh), qe pate miresine ta dorezosh me anen time; forcoja DORGZIMET E GRADIMET 271 "besen; paqesoja ndergjëg-jien; ep-i hirin, qe i dhurove Shen Stefanit, Deshmorit te Pare, te cilin e ftove te parin ne fushen e sherbimit tent; vleresoje ta nderonje shkallen, qe i dhurove pas miresise sate; dhe tregoje sherbetor te mbaruar te madheshtise sate. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj Kryedhjaku thote me ze te unjur Litanine e Ma- dhe, gjithashtu Peshkopi thote Uraten, dyke mbajtur doren mi koken e kandidatit: KRYEDHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevajt jen e Kisheve te shen jta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: P e r kryepeshkopin tone (aksh), per klerin, perkrahjen, permbajtjen, paqen, shendetin, shpetimin, dhe vepren e duarve te tij, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot, KRYEDHJAKU: Per sherbetorin e Perendise (ak$h), i cili tani u-dorezua Dhjak, edhe per shpetimin e tij, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. 272 URATORE KRYEDHJAKU: Qe Perendia yne njeridashes ti dhuronje dh jakerl te nderuar dhe f aqebardhe, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. DHJAKU: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezo- njen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjere- shen Mari dyke ku jtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krish- tit Perendi le tja pranojme. DHJAKU: Ty, o Zot. KRYEDHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Perendi, o Shpetimtari yne, qe na dergove Shen Stefanin si Dhjak te pare, ti, o Kryezot, shtjer syrin mi sherbetorin tcnt (aksh), te cilin e vleresove te hynje ne sherbimin e dhja- kerise; mbush-e me besc, me dashuri, me fuqi dhe me shenjterim, me permindodhjen e Shpirtit Shenjt; se hiri nuke jipet me dorevënien time, po me zbritjen e meshlrave te tua te pasura; pra, vleresoje te largohet prej çdo mekati, te qendronje faqebardhe perpara teje me diten e trëmpshi- DORGZIMET E GRADIMET 273 me te G jyqit tent, edhe ta marre çperblimin e shi- gurte, qe na ke premtuar. Se ti je Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. Pastaj i ve te dorezuarit Orarin mi supin e mengjer, dyke thene me ze te larte: PESHKOPI: Ivyer! Ketë e kendojne per se treti Kleriket brenda ne AUtdr , dhe Kori perjashta. Pastdj Peshkopi i jep Menget, dyke thirrur parpe: PESHKOPI: Ivyer! Kleriket e perseritin tri here, gjithashtu edhe KorL Pastaj Peshkopi i jep Ventalen Sakramentale, dyke thirrur prape: PESHKOPI: I vyer! Kjo perseritet tri here prej Klerikeve dhe prej Korit. Pastdj Dhjaket e pershendoshin. I dorezuari e puth Pesh- kopin mi supin e djathte, dhe qendron nga ana e mengjer e Alltarit, edheieresonDhuratat e shenjta. Kurkungohen Kleriket, Dhjaku i ri kungon perpara Dhjakeve te tjere, dhe pas Kungates thote: “0 te drejte, passi kunguam --.” Neqoftese dorezimi behet ne Meshen e Dhuratave te Pare- shenjteruara, ahere sherbesa nis menjehere pas Hyrjes se Madhe, perpara se te thote Dhjaku: “Le tja mbarojme lutjen tone Zotit.” GRADIMI I KRYEDHJAKUT Kandidati sillet perpara Peshkopit prej nje Kryedhja- ku dhe nje Dhjaku ne mes te Kishes, ku qendron Peshkopi ne kohen e Hyrjes se Vogel me Ungjillin. I falet tri here Peshkopit, afrohet, edhe i bie me gjunje. Peshkopi e kry- 274 URATORE

qeson tri here, i ve doren mi koke, dhe thote ketë Urate me ze te unjur: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, ep-i hirin e kryedhjakerise sherbetorit tent ( a\sh); vleresoje me miresine tende te qendronje ne krye te Dhjakeve te Kishes sate, dhe te jete shembell per ata, qe jane nene urdherin e tij; bej-e te arrinje pleqeri te lashte, qe ta lavderonje emrin tent madheshtor dhe te nderuar, te Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amln. Le ti lutemi Zotit. Pastdj Peshkopi e kryqeson kandidatin, dhe thote me ze te larte: PESHKOPI: I bekuar eshte Zoti. Ja, sherbetori i Perendise (ak.sh) u-be Kryedhjak i Kishes (aksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Pastaj Peshkopi i ve doren mi koke kandidatit, edhe thote tri here me ze te larte: PESHKOPI: Ivyer! Dhe Kori e perserit tri here. Kryedhjaku i ri puth doren e Peshkopit, pastdj ze vendin midis Dhjdkeve. DORGZIMI I PRIFTIT Kandidati per Prift duhet te jete bere Dhjak ne nje Me- she më pare. Sherbesa nis pas Hymnit Kerubik. Ceremo - nia eshte pothua, si ajo e dorezimit te Dhjakut. Nenedhja- ket i sjellin Peshkopit fronin pontifikdl perpara AUtarit, DORGZIMET E GRADIMET 275

nga ana e mengjer, dhe Peshkopi rri mi të. Nje Kryedhjdk edhe nje Dhjak e marrin kandidatin, dyke e mbajtur ne mes nga njera dore cttido, dhe dyke i vene doren tjater mi qafen, e shpien ne mes te Kishes, dhe ia unjin koken sa më poshte. Nje Dhjak nga Alltari, dyke u-drejtuar nga populli,thote mezete larte: DHJAKU: Urdheroni. Kryedhjaku me Dhjakun, passi e shpien kandidatin pak më tutje ne drejtimin e Deres se Bukur, e unjin per se dyti kandxdatin. Nje tjater Dhjak nga Alltari, dyke u- drejtuar nga kleri, thote me ze te larte: DHJAKU: Urdheroni. Pcbstdj Kryedhjaku me Dhjakun, passi e shpien kandidatin perpara Deres se Bukur, e unjin per se treti. Ahere Kryedhjaku, i drejtuar nga Peshkopi, thote: KRYEDHJAKU: Urdhero, o Kryezot. Ahere Kryedhjaku me Dhjakun e lene kandidatin perpara Deres se Bukur, dhe e marrin dy Prifterinj ne mes, njëri nga dora e djathte dhe tjatri nga dora e mengjer; dhe e unjin perpara Peshkopit, i cili e kryqeson mi koke. Pastaj e rotullojne kandidatin reth Alltarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne ketë Tropar neT.R : KLERIKGT: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, dhe nermjetoni gjithenje per në. Ketë Tropar e perserit edhe Kori perjcbshta. Ne ketë mes, kandidati, i percjellur prej te dy Prifterinjve, i puth te kater çipet e Alltarit, pastaj doren dhe Epigonatin e Peshkopit. Pastdj e rotullojne kandidatin per se dyti reth AUtarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne ketë Tropdr ne T. R: KLERIKGT: Ty te lavderojme o Krisht, 276 URATORE mburrja e Dishëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, Trinin’ e bashkeqënshime. Gjithashtu e perserit ketë Tropar edhe Kori. Ne kete mes, kandidati, i percjeUur prej te dy Prifterinjve, i puth te kater çipet e AUtarit, pastaj doren dhe Epigonatin e Peshkopit per se dyti. Pastdj e rotullojne per se treti reth Alltarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne kete Tropdr ne T. T. I: KLERIKGT: Isaia vallezo, Virgjeresha Zonja Shen Mari, na lindi Jesu Krishtin Emmanuël, njeri edhe Perendi; dhe emer ka Lindjen qe na ndrit. Pra madheshtojm’ atë, lumerojme dhe Hyjlindesen. Kori e perserit kete Tropar. Ne kete mes, kandidatit i percjeUur prej te dy Prifterinjve, i puth te kater çipet e Alltarit, pastaj doren dhe Epigonatin e Peshkopit per here te trete, pastdj gendron perpara Alltarit, edhe falet tri here, dyke thene me ze te unjur: KANDIDATI: 0 Zot, me fal mekatarin, edhe meshirome. Pastdj kandidati vete nga ana e djathte e AUtarit, bie me gjunje, i ve duarte mi Alltarin ne forme Kryqi, dhe peshtët ballen mi duarte. Peshkopi ngrihet»Nenedhjaket e heqin fronin e tij menjane, Peshkopi i ve kandidatit Omo - forin mi koke, i ben shenjen e Kryqit mi koke tri here, pastdj ve doren mi koken e kandidatit, edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Letevemere. PESHKOPI: Hiri i Perendishim, qe i sheron te gjitha lengatat edhe i ploteson te gjitha mungesat, e dorezon Dhjakun besemire (afeh) Prift. DORGZIMET E GRADIMET 277 Perandaj, le ti lutemi Zotit, qe ti dergonje hirin e Shpirtit tereshenjte. Nga ana e djathte e AUtarit, Kleriket kendojne tri here: KLERIKGT: Meshiro, o Zot (3 here). Gjithashtu e kendojne tri here edhe Kleriket nga ana e mengjer. Pastaj e perserit edhe Kori tri here ngadale. Ne ketë mes, passi e bekon per se treti kandidatin, dyke e kryqesuar mi koke, Peshkopi thote me ze te unjur kete Urate: PESHKOPI: 0 Perendi i panisme dhe i pa- muntme, o Zot i gjithesise, bekoje sherbetorin tent (aksh), qe pate miresine ta dorezosh me anen time; dergoji hirin e math te Shpirtit Shenjt; ep-i bese te patronditur dhe jete faqebardhe; tregoje sherbetor te mbaruar dhe te vyer per nderin e larte prifteror, qe i dhurove. Se jotja eshte Mbrete- ria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amln. Pastdj Pareprifti thote Litanine e Madhe me ze te u- njur, dhe gjithashtu Peshkopi thote Uraten, dyke mbajtur doren mi koken e kandidatit: PARGPRIFTI: Me paqe le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshiro, o Zot, PARGPRIFTI: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshiro, o Zot. PARGPRIFTI: Per paqen e tere botes, per mi- revajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe 278 URATORE per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshiro, o Zot. PARGPRIFTI: Per Kryepeshkopin tonc (aksh), per klerin, perkrahjen, permbajtjen, paqen, shendetin, shpetimin dhe vepren e duarve te tij, le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshiro, o Zot. PARGPRIFTI: Per sherbetorin e Perendise (aksh), i cili tani u-dorezua Prift, edhe per shpetimin e tij, le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshiro, o Zot. PARGPRIFTI: Qe Perendia yne njeridashes ti dhuron je prifteri te nderuar dhe faqebardhe, le ti lutemi Zotit. PRIFTI: Meshird, o Zot. PARGPRIFTI: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. PRIFTI: Meshiro, o Zot. PARGPRIFTI: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllndesen dhe gjithenje Virgjereshen Marf dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. PRIFTI: Meshiro, o Zot. KRYEDHJAKIJ: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Perendi, i madhi ne fuql, i pa- nxonlturi ne urtesi dhe i çudiçimi ne keshille permi bijt’ e njëresve; ti, o Zot, bekoje sherbetorin DORGZIMET E GRADIMET 279 tent (afah), qe pate miresine ta ngresh ne shkallen ePriftit, edhe dergoji dhuraten eShpirtit Shenjt; edhe vleresoje te qendronje faqebardhe perpara Alltarit tent; ta çpalle Ung-jillin e Mbre- terise sate; ta leçite f jalen e se vcrtetes sate; te blatonje dhurata dhe therore shpirterore; ta per- serite popullin me banjen e perlindjes; ta prese ne Riardhjen Perendine dhe Shpetimtarin tone Jesu Krisht; edhe ta marre çperblimin e kujdestarit te mire per shkallen, qe ka nga shumica e meshires sate. Se i bekuar eshte emri yt i nderuar dhe madheshtor, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tam e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj e ngrene kandidatin, Peshkopi i merr OraHn, dhe i jep Petrahilin, passi e bekon, kamdidati puth Petrcu- hilin dhe doren e Peshkopit, edhe Peshkopi ia ve me qafe, dyke thene me ze te larte: PESHKOPI: I vyer! Kleri perbrenda Alltarit, si edhe Kori perjashta, e perseritin nga tri here. Gjithashtu Peshkopi i jep kandidatit Brezin, dhe pastaj FeUonin, me ketë TTdrrje dhe me ate pergjigjie, te perseritur tri here nga Kleriket perbrenda Alltarit dhe nga Kori perjashta. Pastaj Peshkopi i varr Kryqin me qafe, dhe i jep Libren e Sherbësave ne dore. Prifti i ri, passi puth Omoforin dhe doren e Peshkopit, pershendosh KleHket e tjere. Kur kendon Kori “Te hymnojme”, Peshkopi, passi e bekon Kungaten, e therrët PHf- tin e H prane, merr pjesen e Bukes se Shenjte, qe eshte markuar KS, dhe ia jep, dyke thene: PESHKOPI: Merr-e ketë penk, dhe ruaje te fjeshte dhe te pangare gjer ne frymen e funtme, se do ta kerkonje ne Riardhjen e tij Zoti dhe Pe- 280 URATORE rendia dhe Shpetimtari yne Jesu Krisht. PHfti i n e merr, puth doren e PeshkopiU qendron atjS ku ishte me pare, dhe e mban me duarte permi Tryezen e Shenjte, dhe ia kthen Peshkopit, kur ky thote: “Te Shenj - tat te Shenjteve” Prifti i ri kungon perpara te tjëreve dhe thote Uraten Perpara Tribunes: “0 Zot, qe i bek&n atd, qe te bekojne...... ”

GRADIMI I PARGPRIFTIT Kandidati sillet prej Kryedhjakut e nje Dhjaku ne mes te Kishes ne kohen e Hyrjes se Vogel me Ungjillin, falet tri here perpara Peshkopit, afrohet, edhe i bie me gjunje. Peshkopi e kryqeson tri here, pastdj i ve doren mi koke, dhe thote ketë Uiate me ze te unjur: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, bekoje sherbetorin tent {aksh); ep-i dhuraten e Shpir- tit Shenjt; stolis-e me te gjiha virtutat, qe te qendronje me nder ne krye te Prifterinjve te popullit, edhe te jete shembell per te gjithe ata, qe jane nene urdherin e tij; vleresoje te arrinje pleqerl te lashte, dhe te dale faqebardhe perpara teje. Se ti je dhuronjesi i te mirave, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. DHJAKU: Amin. Le ti lutemi Zotit Pastdj Peshkopi e kryqeson kandidatin, dhe thote me ze te larte: PESHKOPI: I bekuar eshte Zoti. Ja, sherbetori i Perendise (aksh) u-be Pareprift i Kishes DORGZIMET E GRADIMET 281

(iaksh), me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. KORI: Amln. Pastdj Peshkopi i ve doren mi koke kandcukbtit, edhe therrët me ze te larte tri here: PESHKOPI: I vyer! Kori e perseHt tH here. ParepHfti puth doren e Pesh • kopit, pastaj ze vendin midis PHfteHnjve. Kjo Sherbese munt te perdoret edhe per gradimin e Iko - nornit, dyke ndryshuar vetem titullin, me te cilin grado - het kandidati. GRADIMIIMURGUT ME FORMGN E VOGGL Passi bie kembana, VellëzeHt nisin Oret, edhe Kryeki- shetaH e sjell brenda kandidatin, i dli bie me gjunje perpara Deres se Bukur, pastdj perpara te dy Koreve, me ne funt perpara Abatit. Pastaj shkon ne vestidr, ku i çvesh robat civile, dhe vishet me nje tunike. Posd nis Mesha, del, dhe qendron perpara Portes se Jashtme i zgjeshur, i zbathur dhe kokezbuluar. Pas Hyrjes se Vogel me Ungjillin, passi thuhet Shkurtorja, kendohet ky Tropar me T. I. pas uTon Tafon Su Sotir.” Ne gjirin ateror, prit-me sot te penduar; si Biri yt Prodik, jeten time e prisha; po kthehem un’ i varferi, ne meshirat e pasura; mos me neverit, o Shpetimtar zemergjere; se megjunjazi, po te the- rrës i perlotur: Ate fcjeva, kunder teje dhe qlellit. Passi kendohet ky Tropar tri here, kandidati sillet brenda prej Kryekishetarit dyke rene tH here me gjunje me tre vise gjer ne Deren e Bukur. Pastdj e ngrene, dhe ia shpien Abatit, i cili ngaDera e Bukur e katekizon keshtu: 282 URATORE ABATI: Hap-i veshct edhe zemren, o Velld, dhe degjoje zerin e Zotit, qe te thote: “Ejani tek nne, te gjithe sa mundoheni, dhe mbani barre te renda, dhe une do tju çloth. Mërreni zgjedhen time, dhe mesoni prej meje qe jam i bute dhe i perunjur nga zemra, dhe do te gjeni prehje ne shpirtet tuaja.” Tanl, pra, ep-i Perendise me frike dhe me gas pergjlgjien e duhur per cilendo py- etje. Dhe dij-e shigur se vete Shpetimtari yne me Shen Marine, me te gjithe Gngjejte, dhe te gjithe Shenjtoret, eshte ketu, dhe i degjon fjalet e tua, dhe kur te vinje per te gjykuar te gjallet e te vdë- kurit, do ta çpaguanje jo pas fjaleve dhe zotime- ve te tua, po pas menyres me te cilen do ti mbash ato, qe do te zotohesh. Tanl pra, neqoftese me te vertete vjen prane Perendise, pergjigju me verejtje per ato, qe do te pyetesh: ABATI: Persë ke ardhur, o Vella, dhe ke rene me gjun je perpara keti Alltari dhe perpara kesaj Shoqerie te shenjte? KANDIDATI: Se desheronj jeten e ashketiz- mes, o At' i nderuar. ABATI: A desheron te vleserohesh per For- men Gngjellore, dhe te hysh ne Shoqerm’ e Mur- geve? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: Ke zgjedhur nje veper me te vertët te mire dhe te lumur, neqoftese munt ta nxieresh ne krye; se veprat e mira fitohen me mundim, edhe DORGZIMET E GRADIMET 283 mbarohen me vojtje. ABATI: A vjen prane Zotit me vendim vullnetar? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: Mos vjen nga nonje nevoje a me pahir? KANDIDATI: Jo, o At’ i nderuar. ABATI: A do te qendrosh ne Manastir dhe ne ashketizme gjer ne frymen e funtme? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: A do ta ruash veten me virgjeri, me permbajtje dhe me devotese? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: Ado te kesh bindje gjer ne vdekje perpara Superiorit edhe tere Vellazerise me Krishtin? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At' i nderuar. ABATI: A do ti durosh te gjitha shtrengicat edhe hidherimet e jetes murgore per Mbreterln' e qejve? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At' i nderuar. Pastaj Abati thote ketë Katekizme: ABATI: Kij mendjen, o bir, seç fare zotime i 284 URATORE jep Kryezotit tone Jesu Krisht. Gng-jej te padukur jane ketu, dhe po i shkruajne zotimet e tua, te cilat do ti kerkonje ne Ardhjen e dyte Zoti yne Jesu Krisht. Pra, po te jap shpjegime per jeten murgore, e cila vete pas gjyrmave te jetes se Zo- tit, edhe po te tregonj se ç’ duhet bcre, dhe ç' duhet evituar. Se ja ku vendose, o bir, te vish, e te hysh ne sherbimin e Zotit. Pra, posa desheron te behesh Murk, me pare nga te gjitha paqesoje veten nga te gjitha n jollat e shpirtit e te trupit, edhe shenjteroje ploterisht me friken e Perendise. Fit6 perunjesine, me anen e se ciles do ti trashegosh te mirat e ameshuara; hidh-e menjane kryelarte- sin’ e zakonit jetesor; kij bindje perpara te gjithave. Bej-i pa renkim sherbimet, qe te urdhcro- hen; duro ne faljet; mos pei*to ne vigjellimet; mos u-deshpero ne ngasjet; mos u-loth ne agjerimet. Dhe dij-e se duhet te gjesh meshire perpara Pe- rendise me anen e lutjeve dhe agjerimeve. Mos u-kujdës per dobesite; ruaju nga mejtimet e liga; se armiku do te sjelle pa pushim kujtimet e jetes se meparshime dhe urrejtjen e sjelljes se virtut- me. Pra, duhet, passi e nise ketë udhe, e cila shpie ne Mbreterin’ e qejve, te mos kthehesh prape, se ahere nuke do te jesh i mirepritur ne Mbreterin’ e qejve. Pra, mos prefero asgjë permi Perendine; mos doj as ate, as nene, as vellezer, as gjirlnj, as veten, as mbreterit’ e kesaj bote, as gezimet, as nderimet permi Perendine. Mos u-tremp nga var- feria, nga vojtjet, nga poshterimet e njëresve, a DORGZIMET E GRADIMET 285 nga ndalimet e tjera te renda, dhe mos u-praps nga udha e Jesu Krishtit; po kij gjithenje perpara syve te mirat edhe shpresat e atyre, qe rrojne pas Perendise; dhe kij ner ment Deshmoret edhe Shen jtoret e shëku jve te shkuar, te cilet i trashe- guan me djerse dhe me vojt je, me gjak e me vdekje. Mhaj-e veten gjithenjë; vuaj si ushtar i mire i Krishtit, i cili ishte i pasur nga meshira, dhe u- varferua per në, qe te na pasuronje meMbreterm’ e tij. Pra, duhet te bëhemi imitatore te tij, dhe per hirin e tij duhet ti durojme te gjitha, dyke zbatuar porrosit’ e tij nat’ e dite. Se vete Zoti na tha: “Ay, qe do te vin je pas me je, le ta mohon je veten e tij, dhe le ta ngrere Kryqin e tij, dhe le te me bjere pas/’ Domethene, duhet te jesh i gatitur gjithen jë per te mbaruar te gjitha porrosit’ e ti j gjer ne vdekje. Se do te mbetesh pa buke, pa uje dhe pa roba, dhe do te shajne, do te perqeshin, do te poshterojne, do te ndjekin, dhe do ti vuash te gjitha hidherimet, te cilat e karakterizojne jeten pas Perendise. Dhe kur ti pesosh keto te gjitha, “Ge- zohu,” do te thote Zoti, “se roga jote do te jete e madhe ne qell,” me Zotin tone Jesu Krisht, i cili esht i lavderuar per jete. Amin. ABATI: A i premton keto te gjitha me shprese ne fuqin’ e Perendise, dhe a na jep f jalen qe do ti mbash keto zotime gjer ne funt te jetes me hirin e Krishtit? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. 286 URATORE

Pastdj Abati thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. ABATI: Perendia meshireplot e zemerdhempshur, i cili ta di deshiren, te ndihmofte, te ndriçof- te, te forcofte, te mprofte, te ngushellofte, ta gezofte zemren me anen e Shpirtit Shenjt, edhe te vleresofte per lavdm’ e Shen Andonit, te Shen Ef- thimit, te Shen Saves edhe te shokeve te tyre; (per murgeshat) e Shen Thekles, te Shen Eupraksise, te Shen Olimbiades edhe te shoqeve te tyre; me te cilet do ta trashegosh Mbreterm’ e qejve me Zo- tin tone Jesu Krisht. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj kandidati e unj koken, Abati i ve mi koke Libren e Sherbësavet dhe thote me ze te larte kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. ABATI: 0 Zot, o Perendia yne, prit-e sherbetorin tent (aksh), qe i hodhi menjane te gjitha pas porrosive te tua; tregoji udhen e se vertetes; mproj-e me fuqin’ e Shpirtit Shenjt kunder dinakerive te armikut; ep-i durim, qe te sherbenje me nje menyre te pelqyer perpara teje; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, qe te kane gezuar prej jete. Se emri yt esht i bekuar dhe i lavderuar, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. DORGZIMET E GRADIMET 287 KORI: Amin. ABATI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. ABATI: 0 Zot, o Perendia yne, qe na tregove udhen e shpetimit me anen e Krishtit, prit-e sherbetorin tent ( aksh), qe hoqi dore nga gezimet e kesaj bote, dhe ta blatoj veten si therore te gjalle ty, o Kryezot; prej-i floket, edhe qeth-i deshirat e trupit me gersheren tende; vleresoje ta marre zgjedhen tende, ta ngrere Kryqin, dhe te te bjere pas, o Kryezot; ruaje ne shenjterimin tent; forcoje per te mbaruar porrosit’ e tua; dhe kur ti vinje koha, nemeroje me shoqerin’ e te zgjëdhurve te tu. Me hirin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tercshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastdj Abati, dyke zgjatur doren mi UngjiUin e shenjte, thote: ABATI: Ja, Krishti eshte ketu i padukur. Kij mendjen, se askush nuke te shtrengon te vishesh me ketë robe. Kij mendjen, se ti vete me pareven- dim e do vlesen e Robes se Madhe Gngjellore. KANDIDATI: Po, o At’ i nderuar, me pare- vendim. Pas kesaj dekllarate, Abati e ve gersheren mi Ungjillin e shenjte, dhe i thote: 288 URATORE ABATI: Merr-e gersheren, dhe nema. Passi ia dorezon kandidati, Abati e ve per se dyti ger - sheren mi Ungjillin, dyke perseritur porrosin’ e siperme, dhe passi kandidati ia dorezon gersheren Abatit per se treti, Abati i thote më ne funt: ABATI: Ja, kcte e more nga dora e Krishtit. Kij mendjen me cilin bashkohesh, dhe prej cilit largohesh. Pastaj Abati, dyke mbajtur gersheren, thote: ABATI: I bekuar eshte Perendia, qe do shpetimin dhe ndriçimin e gjithe njëresve, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Abati ia pret floket kryqthi, dyke thene: ABATI Vellaj i yne(afc/i) qethet nga floket e kokes, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per atë: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj e vesh me roben, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) vishet me roben e e ngazellimit, me emrin e Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastdj Abati e ngjesh me brezin, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne (a^s/i) e ngjesh mezin me fuqin’ e se vertetcs per vdekjen e trupit edhe per- lindjen e shpirtit, me emrin e Atit e Birit edhe DORGZIMET E GRADIMET 289 Shpirtit Shenjt. Le tc thomi per ate: Meshiro, oZot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastdj Abati i ve mi koke kamiUafin , dyke thene: ABATI: Vcllaj i yne(aksh) e mbulon koken me helmene dhe me shpresen e shpetimit, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi pcr ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj Abati i jep paline, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne aksh ( ) e merr paline, si vlese te Formes se Madhe Gngjellore dhe si stoli te paprishjes e te nderit, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshi- ro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastdj Abati i jep sandalet, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne aksh)( i mbath sandalet per gatitjen e Ungjillit te paqes, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastdj Abati i jep mantellen, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne (aksh) e mori vlesen e Formes se Madhe Gngjellore, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. 290 URATORE VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastdj Abati thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. ABATI: 0 Zot, o Perendia yne, shpjer-e sherbetorin tent (al^sh) ne hoborrin tent, edhe nemeroje me grigjen tende shpirterore. Paqesoji mendjen nga deshirat trupesore dhe nga remat e zbrazura te kesaj jete; ep-i ti kujtonje pa pushim te mirat e rezervuara per ata,qe te duan,dhe per ata, qe e kane kryqesuar veten e tyre ne kete jete per Mbreterine tende. Se ti je bariu dhe peshkopi i shplrteve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Abati i jep Murgut te ri Kryqin, dyke thene: ABATI: Tha Zoti: “Ay, qe do te vinje pas meje, le ta mohon je veten e tij, dhe le ta ngrere Kryqin e tij, dhe le te me bjere pas.” Pastdj Abati i jep nje Uambadhe te ndezur , dyke thene: ABATI: Tha Zoti: “Keshtu le te shkelqenje drita juaj perpara njëresve, qe ti shohin veprat tuaja te mira, dhe ta lavderojne Atin tone, qe eshte ne qell.” Pastaj behet pershendoshja e Murgut te H prej Ve- llëzerve te ManastiHt, dyke kenduar ketë Tropar me T. I: KORI: Le ta kuptojme, o vellezer, fuqin’ e Mis- DORGZIMET E GRADIMET 291 terit; se Birit Prodik, qe u-kthye nga mekati ne vatren aterore, Ati zemermire i del perpara, e pret, e pershendosh, i dhuron perserl shenjat e lavdise se tij, ther viçin e ushqyer, dhe ben nje festim mistlk ne qell, qe te sillemi edhe në ashtu, siç i ka hie Atit njeridashes, qe e beri theroren, edhe therores se lavderuar, Shpetimtarit te shplrteve tona. Pas pershendoshjes behet Perleshimi i Shkurter , dhe vazhdon Mesha. Ne mos paste Meshe , Sherbesa vazhdon si më poshte: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Klsheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ketë Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese, dhe frike Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( a\sh), per prifterine dhe dhjakerm’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Vellane tone (aksh) , per mproj- 292 URATORE tjen dhe perkrahjen e tij prej Perendise, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe ta arrinje qellimin e jetes murgore, dhe te dale faqebardhe perpara Perendise dhe njëresve, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ndjesen edhe faljen e mekatave te tij, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetonje prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithen jë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zo- DORGZIMET E GRADIMET 293 tin Krisht, alilluja (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. U-veshte me Zotin Krisht, alilluja. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zotin Krisht. Alilluja. Pastaj kendohet ApostvUi: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se PaUt per Efesianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, forcohuni me Zotin dhe me fuqinc e poteres se tij. Vishuni me tere armyren e Perendise, qe te muntni te qendroni kunder dinakerive te Djallit; se nuke kemi lufte kunder gjakut e trupit, po kunder kryesive, potërave, mbrëterve te erresires ne ketë botc dhe kunder ligesive shpirterore ne qell. Perandaj, pra, mërre- ni tere armyren e Perendise, qe te muntni ta per- ballni armikun ne diten e keqe, dhe passi te lcf- toni me gjithesëj, te qcndroni. Qendroni, pra, dyke ngjeshur mezin tuaj me te vcrteten, dyke veshur thuraken e drejtesise, dhe dyke mbathur kembet me gatitjen e Ungjillit te paqes; permi te gjitha, ngrëreni shqytin e beses, me te cilin do te muntniti shuani shigjetat e zjarrta teDjallit; 294 URATORE mërreni edhe helmën' e shpetimit, edhe shpaten e Shpirtit, e cila eshte fjala e Perendise. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ung-jillin e Shenjte. ABATI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. ABATI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. ABATI: Tha Zoti: Ay, qe do ate dhe nene permi mua, nuk esht i vyer per mua; dhe ay, qe do bir a bije permi mua, nuk esht i vyer per mua. Dhe ay, qe nuk e merr Kryqin e tij, dhe nuke me bie pas, nuk esht i vyer per mua. Ejani tek une te gji- the sa mundoheni, dhe jini te ngarkuar, dhe une do tju preh. Ngrëreni zgjedhen time permi veten tuaj, dhe mesoni prej meje qe jam i bute dhe i perun jur nga zemra, dhe do te gjeni prehje ne shpirtet tuaja. Se zgjedha ime esht e mire, dhe barra ime esht e lehte. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per ndjesen edhe faljen e mekatave te sherbetorit te Perendi- se (aksh). DOR6ZIMET E GRADIMET 295

KORI: Meshiro, o Zot (3 here). ABATI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Abati ben Perleshimin. Murgu i ri duhet te rrije ne Kishe pese dite, dhe te mos benje asnjë pune pervëç kendimit. GRADIMIIMURGUT ME FORMGN E MADHE Qe mbrëmane sillen robat e kandidatit per Formen e Madhe ne Shenjteroren, dhe vihen ne sundu/jin nene Try- ezen e Shenjte. Kur nis Mesha, kandidati del, dhe qendron perpara Portes se Jashtme, i zgjeshur, i zbathur dhe kokezbuluar. Pas Hyrjes se Vogel me UngjiUin, passi thuhet Shkurtorja, kendohet ky Tropar me T. 1. pas uTon Tafon Su Sotir.” Ne gjirin ateror, prit-me sot te penduar; si Biri yt Prodik, jeten time e prisha; po kthehem un’ i varferi, ne meshirat e pasura; mos me neverit, o Shpetimtar zemergjere; se megjunjazi, po te the- rrës i perlotur: Ate fejeva, kunder teje dhe qiellit. Passi kendohet ky Tropdr tri here, kandidati siUet brenda prej Kryekishetarit, dyke rene tri here me gjunje me tre vise gjer ne Deren e Bukur. Pastdj e ngrene, dhe ia shpien Abatit, i cili nga Dera e Bukur e katekizon ke'shtu: ABATI: Hap-i veshet edhe zemren, o Vella, dhe degjoje zerin e Zotit, qe te thote: “Ejani tek une, te gjithe sa mundoheni, dhe mbani barre te 296 URATORE renda, dhe une do tju çloth. Mërreni zgjedhen time, dhe mesoni prej meje qe jam i bute dhe i perunjur nga zemra, dhe do te gjeni prehje ne shpirtet tuaja.” Tanl, pra, ep-i Perendise me frike dhe me gas pergjlgjien e duhur per cilendo py- etje. Dhe dij-e shigur se vete Shpetimtari yne me Shen Marine, me te gjithe Gngjejte dhe te gjithe Shenjtoret, eshte ketu, dhe i degjon fjalet e tua, dhe kur te vin je per te gjykuar te gjallet e te vdë- kurit, do ta çpaguanje jo pas fjaleve dhe zotime- ve te tua, po pas menyres me te cilen do ti mbash ato, qe do te zotohesh. Tani pra, neqoftese me tc vertete vjen prane Perendise, pergjigju me verejtje per ato, qe do te pyetesh: ABATI: Persë ke ardhur, o Vella, dhe ke rene me gjunje perpara ketl Alltari dhe perpara kesaj Shoqerie te shenjte? KANDIDATI: Se desheronj jeten e ashketiz- mes, o At’ i nderuar. ABATI: A desheron te vleresohesh per Formen Gngjellore, dhe te hysh ne Shoqerin’ e Murgeve? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: Ke zgjedhur nje veper me te vertët te lumur, neqoftese munt ta nxieresh me krye; se veprat e mira fitohen me mundim, edhe mbarohen me vojtje. ABATI: A vjen prane Zotit me vendun vullnetar? DORGZIMET E GRADIMET 297

KANDIDATI: P6, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: Mos vjen nga nonjë nevoje a me pahir? KANDIDATI: Jo, o At’ i nderuar. ABATI: A e mohon boten edhe gjerat e botes pas porrosise se Zotit? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: A do te qendrosh ne Manastir dhe ne ashketizme gjer ne frymen e funtme? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: A do ta ruash veten me virgjeri, me permbajtje dhe me devotese? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. ABATI: A do te kesh bindje gjer ne vdekje perpara Superiotit edhe tere Vellazerise mc Krishtin? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Percndise, o At’ i nderuar. ABATI: A do ti durosh te gjitha shtrengicat edhe hidherimet e jetes murgore per Mbreterin’ e qejve? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. Pastaj Abati thote ketë katekiszme: 298 URATORE ABATI: Kij mendjen, o bir, seç fare zotime i jep Kryezotit tone Jesu Krisht. Se Gngjej te padukur jane ketu, dhe po i shkruajne zotimet e tua, te cilat do ti kerkonje ne Ardhjen e dyte Zoti yne Jesu Krisht. Pra, po te jap shpjegime per jeten murgore, e cila vete pas gjyrmave te jetes se Zo- tit, edhe po te tregonj se ç’ duhet bere, dhe ç’ duhet evituar. Mohimi i botes, pas Ungjillit, eshte zotimi i Kryqit dhe i vdekjes. Dij-e, pra, se qe diten e sotme je i kryqesuar dhe i vdekur per boten me mohimin e plotte; se i mohon prinderit, vellë- zerit, gruan, femijet, aterit, gjirinjte, shoqerite, miqte, zakonet, shamatat e botes, kujdeset, pro- njat, gjerat e gjalla, gezimet edhe lavdit’ e kotta dhe te zbrazura; dhe i mohon jo vetem keto, qe thashe, po edhe shpirtin tent, sipas fjales se Zotit, i cili thote: “Ay, qe do te vinje pas meje, le ta mo- honje veten e tij, dhe le ta ngrere Kryqin e tij, dhe le te me bjere pas.” Pra, posa vendose me te vertete ti biesh pas, dhe posa desheron te quhesh dishëpull i tij, gatitu qe-tani jo per prehje, jo per çkujdesje, jo per defrime, jo per gjerat e pelqyera dhe gazmore; po per lufterat shpirterore, per paqesimin e shpirtit, per kontrollimin e trupit, per varferin’ e perunjur, per zin’ e mire, per te gjitha gjerat e hldhura dhe te dhëmbura te jetes gazmore pas Perendise; se do te mbetesh pa buke, pa uje dhe pa roba, dhe do te shajne, do te perqeshin, do te poshterojne, do te ndjekin, dhe do ti vuash te gjitha hidherimet, te cilat e karak- DORGZIMET E GRADIMET 299 terizojne jeten pas Perendise. Dhe kur ti pesosh keto te gjitha, “Gezohu/’ do te thote Zoti, “se roga jote do te jete e madhe ne qell.” Pra, gezohu me gas, dhe ngazellohu me ngazellim, se Zoti Pe- rendia yne te zgjodhi sot, edhe te ndau nga jeta e kesaj bote, dhe te vuri perpara f aqes se tij ne ra- dhitjen murgore dhe ne ushterine engjellore, ne lartesin' e jetcs qellore, qe ta adhurosh, e ti sher- bësh teresisht me nje menyre engjellore, qe te mejtohesh per te lartat, edhe te kerkosh te lartat; se shteti yne, pas Apostullit, eshte ne qell. 0 ftim i ri! 0 dhurat’ e Misterit! 0 Vella, sot po merr nje Pagezim te dyte me pasurm’ e dhuratave te Pe- rendise njeridashes, dhe paqesohesh prej mekatave te tua, dhe behesh i bir i drites; dhe vete Krishti, Perendia yne, gezohet me Gngjejt’ e tij per pendimin tent, edhe ther viçin e ushqyer per ty. Pra, barit sipas ftimit; çlirohu nga perpjekjet e kotta; drejtoje tere mallin per gjerat qellore; mos u-kthe prape aspak, qe te mos behesh kollone prej kripe, si e shoqja e Llotit, a si qeni, qe ha ato, qe ka vjellur vete, se ahere do te zbatohet per ty fjala e Zotit: “Se ay, qe ve doren mi parmenden, dhe kthehet prape, nuk eshte kurre i mirepritur ne Mbreterm’ e qejve. Se do te hysh ne nje rezik shume te math, neqoftese tanl zotohesh ti ruash ato, qe na the më pare, dhe pastaj ta shkelesh ke- të zotim, dhe te kthehesh ne jeten e meparshime, dhe te ndahesh prej Atit edhe Vellëzerve te tu, ose te mbetesh, edhe ti shkosh ditet e tua me nje 300 URATORE menyre te perbuzur; se do te kesh pergjigjesl me te rende se më pare perpara Tribunes se trëmp- shime te Krishtit, edhe do te ishte më mire per ty te mos e ben je ketë zotim se sa ta besh, edhe pas- ta j te mos e mbash. As duhet te kujtosh qe ke lcf- tuar mjaft kunder forcave te padukura te armikut ne kohen e shkuar, qe ke ndenjur ketu; po dij-e se qe-ketu e tutje do te nisin lufterat me te medha te fushates kunder tij. Dhe ay s’ ka asnjë fuqi fare kunder teje, kur te gjen te mprojtur nga besa, nga dashuria, nga bindja, nga perunjesia dhe nga drejtesia. Perandaj pra, largo prej teje, pabindjen, kunderfjalimin, kryelartesine, sherrin, ziline, nakarin, merine, shamaten, blas- femine, purbuletjen, paturpesine, hatrin, mburr- jen, grindjen, peshperitjen, çpifjen, dhe gjithe li- gesit’ e tjera, te cilat e ndezin zemerimin e Percn- dise, dhe me anen e te cllave nis te renjoset perbrenda çkaterron jesi i shpirteve. Perkunder, per- piqu te fitosh ato, qe u kane hie Shenjtoreve, ve- Uadashjen, qetesine, butesine, besen, shtudimin e fjaleve te shenjta, kendimin, ruajtjen e zemres nga mejtimet e liga, punen sipas fuqise, perko- ren, durimin gjer ne vdekje, per te cilat u-zotove perpara Perendise më pare, dhe më ne funt refi- min e te fshëhtave te zemres sate, sipas porrosive te perendishme. Se, sikunder eshte shkruar, pa- gezoheshin, dyke refyer mekatat e tyre. ABATI: A i premton kcto te gjitha me shprese ne fuqm’ e Perendise, dhe a na jep fjalen qe do ti DORGZIMET E GRADIMET 301 mbash keto zotime gjer ne funt te jetes me hirin e Krishtit? KANDIDATI: Po, me ndihmen e Perendise, o At’ i nderuar. Pastaj Abati thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. ABATI: Perendia meshireplot e zemerdhempshur, i cili ta di deshiren, te ndriçofte, te mprofte, te ngushellofte, ta gezofte zemren me anen e Shpirtit Srenjt, edhe te vleresofte per lavdin’ e Shen Andonit, te Shen Efthimit, te Shen Saves e- dhe te shokeve te tyre; me te cilet do ta trashegosh Mbreterm’ e qejve me Zotin tone Jesu Krisht. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amln. Pastaj Abati ben shenjen e Kryqit mi koken e kandidatit edhe, dyke u-kthyer nga AUtari, thote: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. ABATI: 0 Kryezot i terefuqishim, o Mbret i larte i lavdise, qe zoteron tere kriesen e dukur dhe te padukur bashke me Birin e misheruar dhe me Shpirtin e se vertetes, qe dergohet prej teje; o Pe- rendl, qe rri mi Kerubimet, edhe Serafimet te kendojne Hymnin Trishen jtor pa pushim, dhe te rethojne me mijera dhe miliuna Gngjej dhe Krye- engjcj; ti, o drite, qe i ndriçon te gjithe njërezit, qe vijne ne bote, me nermjetimet e Shen Marise dhe gjithe Shenjtoreve te Jerusalemit, shtjer sy- 302 URATORE

rin meshireplot mi sherbetorin tent ( aksh), i cili na dha zotimet e murgerise perpara kaqe desh- moresh; dhuroji Formen Gngjellore te Mbreterise sate, dhe shiguroje me themell te patundura mi shkembin shpirteror te beses sate, dhe vish-e me tere armyren e Shpirtit Shenjt, se nuke ka lufte kunder gjakut e trupit, po kunder kryesive, potë- rave, mbrëterve te erresires ne ketë bote dhe kunder ligesive shpirterore ne qell. Ngjesh-i mezin me fuqm’ e se vertetes, vish-e me thuraken e drejtesise dhengazellimit, edhembath-ikembet me gatitjen e Ungjillit te paqes. Urtesoje qe ta ngrere shqytin e beses, me te cilin do te munde ti shuanje shigjetat e zjarrta te Djallit, edhe ta marre hel- mën’ e shpetimit edhe shpaten e Shpirtit Shenjt, e cila eshte fjala jote, dhe perkrah-e ne psheretimet e pafolura te zemres se tij. Nemeroje me te zgjëdhurit e tu, qe te behet bir dhe trashegimtar i Mbreterise sate, bir i drites dhe i dites, i urtesise, i drejtesise, i shenjterimit edhe i çperblimit. Bej-e vegle muzikale te pelqyer te Shpirtit Shenjt. Çvesh-i njerin’ e vjeter, dhe vish-e me n jerin’ e ri. Shiguroje, qe te mbanje ne trupin e tij shenjat edhe Kryqin e Jesujt, edhe te jete bota e kryqesuar per ketë, dhe ky per boten. Stervit-e te rrite vir- tuten e vertetc dhe jo pelqimin e njëresve ose vete-pelqimin, besen e duhur, velladashjen dhe durimin. Hiresoje kur vigjellon, kur punon, kur fle, kur ngrihet, qe te kendonje me psalme, me hymne dhe me kenge shpirterore dhe engjellore, te te DOR6ZIMET E GRADIMET 303 shikonje me zemer te paqme, dhe te adhuronje ty, te vëtemin Perendl te gjalle dhe te vertete, me gezhn te patreguar. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. ABATI: 0 Zot i shenjte i Forcave, At i Zotit tone Jesu Krisht, bekoje sherbetorin tent ( a\sh), te cilin e ftove ne nuseroren tende shpirterore, dhe vleresoje te behet sherbetori yt i drejte. Ur- tesoje, dhe derdh-i mi koke hirin dhe frymen e Shpirtit Shenjt; forcoje ne luften kunder armikut te padukur; dermoji me fuqine tende kryengritjet e trupit; bej-e te dale i pelqyer perpara teje me lavderime te papushuara, me kenge te vo- llçime, me urata te mireprltura, me vullnët te f orte, me zemer te perunjur, me sjellje te bute, me vepra te shenjta, me te verteten, me dashurine, me diturine, me trimerine dhe me drejtesine, qe te dale faqebardhe perpara teje, qe te bashkohet me ty, dhe ta trashegon je Mbreterine qellore. Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastaj Abati, dyke zgjatur doren mi Ungjillin e shenjte, thote: ABATI: Ja, Krishti eshte ketu i padukur. Kij mendjen, se askush nuke te shtrengon te vishesh me ketë robe. Kij mendjen, se ti vete me pareven- 304 URATORE dfm e do vlescn e Eobcs se Madhe Gng-jellore. KANDIDATI: Po, o At’ i nderuar, me pare- vendim. Pas kesaj dekUarate, Abati e ve gersheren mi UngjUKn e shenjte, dhe thote: ABATI: Merr-e gersheren, dhe nema. Passi m dorezon kandidati, Abati e ve per se dyti ger « sheren rni Ungjillin, dyke perseritur porrosin’ e siperme, dhe passi kandidati ia dorezon gersheren Abatit per se treti, Abati i thote me ne funt: ABATI: Ja, kete e more nga dora e Krishtit. Kij mendjen me cilin bashkohesh, dhe prej cilit largohesh. Pastaj Abati, dyke mbajtur gersheren, thote: ABATI: I bekuar eshte Perendia, qe do shpetimin dhe ndriçimin e gjithe njëresve, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Abati i pret floket kryqthi, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) qethet nga floket e kokcs, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per atë: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj e vesh me roben, dyke thene: ABATI: Vcllaj i yne(aksh) vishet me roben e drejtesise dhe ngazellimit te Formes se Madhe Gngjellore, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per atë: Meshiro, o Zot. DORGZIMET E GRADIMET 305 VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj i jep paline, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) e merr palln’ e For- mes se Madhe Gngjellore, si stoll te paprishjes e te nderit, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj i heth kapuçin, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne (afc/i) vishet me kapuçin e miresise, si me helmene dhe me shpresen e shpetimit, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj i jep anallabin, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) e merr anallabin, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, edhe e ngre Kryqin e tij mi supet, edhe i bie pas Krye- zotit tone Jesu Krisht. Le te thomi per ate: Meshi- ro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj i jep brezin, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) e ngjesh mezin me fuqin’ e se vcrtetcs, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, oZot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Pastaj i jep sandalet, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne(aksh) i mbath sandalet 306 URATORE per gatitjen e Ungjillit te paqes, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per ate: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Më ne funt»Abati e bekon, dyke thene: ABATI: Vellaj i yne e mori Formen e Madhe Gngjellore, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Le te thomi per atë: Meshiro, o Zot. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. Kur po vishet i graduari, kendohen keto Tropare me T. IV: Vishuni me roben e shpetimit, ngjëshuni me brezin e urtesise, prlteni shenjen e Kryqit, arma- tosini kembet me çizmet e perkores, dhe do te gjeni preh je ne shpirtet tuaja. Shpirtiim do te ngazellohet meZotin, se me veshi me roben e shpetimit, dhe me peshtolli me kemishen e gezimit, se me kurorezo j posi dhenter, dhe me stolisi posi nuse. Pastdj Abati thote keto Urata: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. ABATI: OZot, o Perendia yne, qe e ftove sherbetorin tent ( aksh) ne jetcn shpirterore, dhuroji jete faqebardhe; drejtoje te barese pas gjyrmave te Profëteve te lavderuar, te Shent Ellise dhe te Shen Joan Pagezorit; qe ta arrinje masen e plote- sise; ta mbaronje rendjen; ta ruanje besen; te vi- DORGZIMET E GRADIMET 307 shet me driten e Gngjejve; te qendronje nga ana jote e djathte, dhe ta degjonje zerin e lumur: “Ejani, o te bekuarit e tim Ati, dhe trashegojeni Mbreterine, te gatitur per ju qe prej themelimit te botes;” te cilen vleresona ta trashegojme edhe në, o Perendi, pas miresise sate. Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. ABATI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, oZot. ABATI: 0 Zot, o Perendia yne, shpjer-e sherbetorin tent ( aksh) ne hoborrin tent, edhe nemeroje me grigjen tende shpirterore. Paqesoji mendjen nga deshirat trupesore dhe nga remat e zbrazura te kesaj jete; ep-i ti kujtonje pa pushim te mirat e rezervuara per ata, qe te duan, dhe per ata, qe e kane kryqesuar veten e tyre ne ketë jete per Mbreterine tende. Se ti je bariu dhe peshkopi i shpirteve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Abati i jep Murgut te ri Kryqin, dyke thene: ABATI: Tha Zoti: “Ay, qe do te vinje pas meje, le ta mohon je veten e ti j, dhe le ta ngrere Kryqin 308 URATORE e tij, dhe le te me bjere pas.” Pastaj Abati i jep nje llambadhe te ndezur, dyke thene: ABATI: Tha Zoti: “Keshtu le te shkelqenje drita juaj perpara njëresve, qe ti shohin veprat tuaja te mira, dhe ta lavderojne Atin tone, qe eshte ne qell.” Pastaj behet pershendoshja e Murgut te ri prej Vellë- zerve te Manastirit, dyke keriduar kete Tropar me T. 1: KORI: Le ta kupetojme, o vellezer, fuqin’ e Misterit; se Birit Prodlk, qe u-kthye nga mekati ne vatren aterore, Ati zemermire i del perpara, e pret, e pershendosh, i dhuron perserl shenjat e lavdisese tij,ther viçin e ushqyer, dhe ben nje f estim mistik ne qell, qe te sfllemi edhe në ashtu, siç i ka hie Atit njeridashes, qe e beri theroren, edhe therores se lavderuar, Shpetimtarit te shpirteve tona. Pas pershendoshjes behet Perleshimi i Shkurter, dhe vazhdon Mesha. Ne mos paste Meshe, Sherbesa vazhdon si më poshte: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes,per mire- vajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DORGZIMET E GRADIMET 309 DHJAKU: Per kete Kishe te shenjte dhe per ata, qe hyjne ketu me bese, devotese dhe frike Pe- rendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Vellane tone (ak$h) , per mprojtjen dhe perkrahjen e tij prej Perendise, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe ta arrinje qellimin e jetes murgore, dhe te dale faqebardhe perpara Perendise dhe njëresve, le ti lutemi Zotit KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ndjesen edhe faljen e mekatave te tij, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetonje prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpctona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tonc, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dy- 310 URATORE ke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi. Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zo- tin Krisht, alilluja (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. U-veshte me Zotin Krisht, alilluja. Sa u-pagezuat me Zotin Krishtin, u-veshte me Zotin Krishtin, alilluja. Pastaj kendohet Apostulli: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Efesianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, forcohuni me Zotin dhe me fuqine e poteres se tij. Vishuni me tere ar- myrcn e Perendise, qe te muntni te qendroni kunder dinakerive te Djallit; se nuke kemi lufte kunder gjakut e trupit, po kunder kryesive, potërave, DORGZIMET E GRADIMET 311 mbrëterve te erresires ne ketë bote dhe kunder ligesive shpirterore ne qell. Perandaj, pra, mërre- ni tere armyren e Perendise, qe te muntni ta per- ballni armikun ne diten e keqe, dhe passi te lef- toni me gjithesëj, te qendroni. Qendroni, pra, dyke ngjeshur mezin tuaj me te verteten, dyke veshur thuraken e drejtesise, dhe dyke mbathur kembet me gatitjen e Ungjillit te paqes; permi te gjitha, ngrëreni shqytin e beses, me te cilin do te muntniti shdani shigjetat e zjarrta teDjallit; mërreni edhe helmën’ e shpetimit, edhe shpaten e Shpirtit, e cila eshte fjala e Perendise. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. ABATI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. ABATI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. ABATI: Tha Zoti: Ay, qe do ate dhe nene permi mua, nuk esht i vyer per mua; dhe ay, qe do bir e bije permi mua, nuk esht i vyer per mua. Dhe ay, qe nuk e merr Kryqin e tij, dhe nuke me bie pas, nuk esht i vyer per mua. Ay, qe e gjeti shpirtin e tij, do ta humbase; dhe ay, qe e humbi shpirtin e tij per mua, do ta gjenje. Ay, qe ju pret, me pret mua; dhe ay, qe me pret mua, pret ate, qe me 312 URATORE dergoj; ay, qe pret nje profët me emrin e profetit, do te marre rogen e nje profeti; dhe ay, qe pret n je te drejte me emrin e n je te drejti, do te marre rogen e nje te drejti. Dhe ay, qc ti jape njerit prej ketyre te vëgjelve vetem nje kupe uje te ftohte me emrin e dishëpullit, me te vertete po ju thom, nuke do ta humbase rogen e tij. Dhe passi i mba- roj porrosite, qe u dha Dishëpujve te tij, Jesuj shko j s’ andejmi per te mesuar dhe per te leçitur ne qytetet e tyre. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, dcgjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Telutemi edhe per ndjescn edhe faljen e mekatave te sherbetorit te Peren- dise (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). ABATI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Abati ben Perleshimin. Murgu i ri duhet te rrije ne Kishe pese dite dhe te mos benje asnjë pune pervëç kendimit. GRADIMI I KRYEKISHGTARIT Kandidati per Kryekishetdr, a Ikonom i Manastirit, a Kryeqildr, sillet perpara Meshes, falet perpara Deres se DORGZIMET E GRADIMET 313

Bukur tri here, dhe tri here perpara Peshkopit, pastdj bie me gjunje perpara Peshkopit, i ciU e kryqeson, i ve do - ren mi koke, dhe thote kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: Te lutemi, o Zot meshireplot, o Perendia yne, shtjer syrin mi sherbetorin tent (aksh), edhe vleresoje te sherbenje me durim, me bindje, me tere fuqfn’ e ti j, dhe me frike Perendie, si Kryekishetar, se ti i ke quajtur sherbënjesit më te medhënj se te sherbyerit. Pra, o Kryezot, ep-i force qe ta mbaronje mire detyren e tij, dhe ta marre çpagimin e kujdestareve te mire dhe besnike, sikunder ke thene me anen e Ungjillit. Se emri yt esht i bekuar dhe i lavderuar, i Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. Pastdj Peshkopi e kryqeson mi koke; i graduari ngrihet, i puth doren Peshkopit, dhe ze vendin e tij midis Ve- Uezerve te Manastirit. GRADIMI I KONFESORIT Kandidati per Konfesor, Ksomollojar, ose Ate Shpirte - ror, sillet perpara Deres se Bukur ne kohen e Hyrjes se Vogel me Ungjillin, falet tri here nga ana e Alltarit, tri here perpara Peshkopit, pastaj i bie Peshkopit me gjunje, i cili e kryqeson, i ve doren mi koke, dhe thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PESHKOPI: 0 Zoti yne Jesu Krisht, o Peren- dia yne, qe i dhurove Shen Pietrit dhe te njembedhjete Apostujve te tjere sherbesen apostolike dhe shpirterore, dyke i porrositur te lidhin e te 314 URATORE zgjidhin mekatat e njëresve; shtjer syrin mi sherbetorin tent ( aksh), te emeruar prej meje, stolis-e me çdo hir, dhe bej-e te vyer per sherbesen apostolike dhe shpirterore per te lidhur e per te zgjidhur fajet e te pavyerve. Se ti je dhuronjesi i te mlrave, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Bi- rit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PESHKOPI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PESHKOPI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. PESHKOPI: Si u-ngrys atë dite, qe ish e para dit’ e javes, dhe kur ishin dyerte te mbyllura atjë, ku ishin mbledhur Dishëpujte nga frika e Ju- denjve, ardhi Jesuj, dhe qendroj ne mest, edhe u thote: “Paqe me ju.” Dhe passi u tha keto fjale, u defteu duarte dhe brin jen e tij. Dhe Dishëpujte u- gezuan, kur e pane Zotin. Pastaj Jesuj u tha perseri: “Paqe me ju; sikunder me ka derguar mua Ati, ashtu edhe une ju dergënj ju.” Dhe passi u tha keto fjalc, u fryri, dhe u thote: “Mërreni Shpirtin Shenjt; kujve tua falni mekatat, u jane falur; kujve tua mbani, u jane mbajtur.” KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. DOReZIMET E GRADIMET 315 DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Ne ketë mes, Peshkopi e kryqeson perseH, i ve doren mi koke, dhe thote me ze te larte: Perunjesia jone, me hirin e Shpirtit Shenjt, e gradon te perndërçimin Prift (aksh) Konfesër dhe Ate Shpirteror per sherbesen apostolike dhe shpirterore te zgjidhjes e te lidhjes se mekatave, me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Amln. Pastaj Peshkopi, dyke mbajtur doren mi koken e kandidatit, thote me ze te larte: PESHKOPI: I vyer! KORI: Ivyer! (3/iere). Pastdj Peshkopi e bekon te graduarin, ky i puth doren, dhe vazhdon Mesha. GRADIMI I ABATIT Kandidati per Abat ose Igumen, duhet te kete marre dorezimin si Prift edhe gradimin si murk me pare. Gra- dimi i Abatit behet ne kohen e Hyrjes se Vogel me Ungji- Uin. Kandidati sillet ne mes te Kishes prej Vellezerve Murge te Manastirit te tij, falet tri here perpara Deres se Bukur, dhe tri here perpara Peshkopit, i bie me gjunje, dhe Murgu i pare i thote: MURGU I: Sillet i pemdërçimi ( a\sh), kandi- dat i votuar, qe te marre uratat e shen jta, dhe te fronesohet si Abat edhe barl i Manastirit ( aksh). Pastaj Peshkopi e kryqeson, dhe thote m ezete larte: PESHKOPI: Hiri i Shpirtit Shenjt qofte me 316 URATORE ty, dhe te ndriçofte, te mprofte, dhe te urtesofte gjithe ditet e jetes sate. Pastaj nje prej Prifterinjve thote me ze te larte: PRIFTI: Letevemere. Pastdj Peshkopi, dyke vene doren mi koken e kcmdida- tit, thote kete Urate: PESHKOPI: 0 Perendi, Perendia yne, qe kujdesesh gjithenje per shpetimin e njëresve, dhe qe e ke mbledhur ketë grigje shpirterore ne nje banese me emrin tent; ti, o Kryezot i gjithesise, pas njeridashjes sate se pamatur, mbuloje nene hien e flëteve te tua, dhe mproje nga te gjitha sulmat e armikut sherbetorin tent, te perndërçimin murk (aksh), te cilin pate miresine ta emerosh Abat te kesaj grigje; ruaje faqebardhe; forcoje per te zbatuar porrosit’ e tua pa pushim, dhe te vigjellonje pa dremitje per grigjen, qe i ke dorezuar, qe te mos e perçan je ujku i erresires, dhe te mos humbase asnjë dele e saj. Po, o Zot, bej-e te vyer per miresine tende, stolis-e me te gjitha virtutat, qe te shkelqenje me veprat e tij, te sherbenje si shembell per ata, qe jane nene urdherin e ti j, dhe te dale f aqebardhe me ata perpara Gjyka- tores sate se trëmpshime. Se jotja eshte Mbrete- ria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Me paqe le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. DORGZIMET E GRADIMET 317 PRIFTI: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Per paqen e tere botes, per mirevajt- jen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Per Kryepeshkopin tone (aksh) dhe per veprcn e duarve te ti j, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Per sherbetorin e Perendise ( aksh), i cili po gradohet tani Abat edhe barl i ketl Mana- stiri te shenjtc, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Qe Perendia yne njeridashes ta ruanje Vellazerin’ e tij me paqe dhe harmonl, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Per te gjithe Vellëzerit tane, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Per ketë Manastir te shenjte, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Qe te shpetonje prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTII: Perkrahna, shpetona, meshirona 318 URATUKE dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. VGLLEZGRIT: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. VGLLEZGRIT: Ty, o Zot. PESHKOPI: Se ti je shenjteronjesi i gjithesise, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tam e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, oZot. Pastdj Peshkopi thote kete Urate me ze te unjur: PESHKOPI: Verna veshin, o Zot, edhe degjona lutjen, dhe bej-e sherbetorin tent, Abatin e keti Manastiri te shen jte, kujdestar te urte dhe besnik te grigjes shpirterore, qe i dorezove me hirin tent, forcoje qe te benje gjithenjë deshiren tende, dhe vleresoje per Mbreterine qellore. Pas Urates, Peshkopi e bekon te graddarin, i cili ngrihet, edhe i puth doren, pastaj Peshkopi thote Thirrjen: PESHKOPI: Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. DORGZIMET E GRADIMET 319 KORI: Amln. Pastaj Peshkopi e froneson Abatin erine mes te Kishes permi nje koçi»ia heq paline, dhe i ve nje tjater te re, dyke thene: DHJAKU: Urdhero, o Kryezot. PESHKOPI: Fronesohet sherbetori i Perendi- se, i perndërçimi murk (aksh), si Abat edhe Barl i Manastirit te shenjte (aksh). Pastaj Peshkopi i ve doren mi koke, dhe therrët: PESHKOPI: I vyer! Te gjithe VeUëzerit e ManastiHt e rethojne Abatin e ri, dhe e ngrene koçin’ e tij tri here, dyke thene: VGLLEZGRIT: I vyer, i vyer, i vyer! Pastaj Peshkopi e pershendosh Abatin, edhe ky puth Omoforin e tij, gjithashtu e pershedoshin edhe Vellëzerit e Manastirit. Pastaj Peshkopi i dorezon Abatit stapin pastoral, dyke thene: PESHKOPI: Merr-e kete shkop, edhe mbaj-e ne dore, dhe sundoje grigjen tende, se do ti japesh fjale Perendise ne diten e Gjyqit. Pastaj Vellëzerit kendojne Shumevjetoren per Peshko- pin dhe per Abatin: VGLLEZGRIT: Per shume vjet, o Krye- zot (3 here). KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here). VGLLEZGRIT: P er shume vjet, o Igu- mën (3here). KORI: Per shume vjet, o Igumën (3here). 320 URATORE

Pastaj Abati puth doren e Peshkopit, ze vendin e tij ne krye te Vellëzerve te Manastirit, edhe Mesha vazhdon sipas zakonit. GRADIMI I ARKIMANDRITIT Kandidati per Arkimandrit duhet te kete marre qe me pare gradimin si Abat. Ne mos, ahere gradohet me pare Abat edhe pastdj Arkimandrit ne nje Meshe. Gradimi i Arkimandritit behet ne Hyrjen e Vogel me Ungjillin. Kandidati sillet ne mes te Kishes prej nje Kryedhjaku dhe nje Dhjaku, falet tri here perpara Deres se Bukur, tri here perpara Peshkopit, i bie me gjunje, Peshkopi e kryqeson tri here, dhe Kryedhjaku thote me ze te larte: KRYEDHJAKU: Urdhero, o Kryezot. PESHKOPI: Hiri i Shpirtit tereshenjte, me a- nen e perunjesise sime, e gradon te perndërçimin Abat (aksh) Arkimandritte Manastirit (aksh). Pastaj Peshkopi i ve doren mi koke te graduarit, edhe thote me ze te larte: PESHKOPI: I vyer! KORI: I vyer (3here). Pastaj Arkimandriti i ri puth doren e Peshkopit, ze vendin e tij midis Klerikeve, dhe vashdon Mesha sipas zakonit. GRADIME TG NDRYSHME Pervëç gradimeve te pershkruara më siper, ka disa gradime, te cilat jipen prej Peshkopit ne Hyrjen e Vogel me Ungjillzn pa nonjë Urate fare»si gradimet e Epigona - tit, te Kryqit me Kurore, te Mitres dhe te PektoraUt. Epigonati u jipet Ikonomeve dhe Pareprzfterve, Abateve dhe Arkimandriteve pothua gjithenjë, kur gradohen me titujt e siperme. Kryqi me Kurore dhe Mitra fipen per DORGZIMET E GRADIMET 321 sherbime te çquara, dhe ata, qe i marrin, mbajne titvllin e Stavroforit edhe Mitroforit. PektoraM (Engolpi) u jipet ralV e tek Arkimandriteve vetem ne Kishen Ruse. Te gji~ tha keto gradime jipen pa Urata te veçanta. Per shembell, kandidati per Mitren, passi ben faljet e zakonta, i bie me gjunje Peshkopit, i cili i ben shenjen e Kryqit mi koke, pastdj i jep Mitren, dyke thirrur: PESHKOPI: I vyer! Kete thirrje e perserit edhe Kori tri here. Ne kete mes, kandidati e puth Mitren dhe doren e Peshkopit, pastdj Peshkopi ia ve Mitren mi koke, dhe i graduari shkon e ze vendin pas shkalles se re, qe mori. Shpesh gradimet, me Urate a pa Urate, behen kur s ’ ka Meshe, dhe ahere Peshkopi vishet vetem me PetrahUin dhe Omoforin. Ne keto raste, Sherbesa e Gradimit duhet te nise me Trishenjtin, dhe te mbaronje me Perleshimin e Shkurter pas rëgudles pasonjese: PESHKOPI: I bekuar cshte Perendia yne, gjithenje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanf e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje 322 URATORE neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PESHKOPI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj behet Sherbesa e Gradimit»edhe pas kesaj Pesh- kopi thote: PESHKOPI: Lavdf me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Kryezot. Pastdj Peshkopi ben Perkshimin e Shkurter: PESHKOPI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, na meshirofte dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin. Gi'adimet pa Meshe munt te behen prej Peshkopit ne mes te Kishes perpara Deres se Bukur, ose nga. froni i Peshkopit. Ruset i bejne te gjitha gradimet ne mes te Ki - shes, se nuke kane fron te Peshkopit ne Kishet e tyre. Sido qofte, duhet mbajtur ment se gradimet behen qe te gjitha jashte Shenjterores, me Meshe a pa Meshe, me Peshkopin te veshur ploterisht ose vetem me Petrahilin dhe Omoforin. Po dorezimet behen brenda ne Shenjteroren, gjithenjë ne Mesh’ e siper, dhe Peshkopi esht i veshur me tere stoline pontifikale. Dorezimet jane vetem tri: e Dhjakut, e Prif - tit edhe e Peshkopit. Te gjitha te tjerat jane gradime. DORGZIMET E GRADIMET 323 DORGZIMI I PESHKOPIIT Kandidati per Peshkop duhet te jete dorezuar më pare Dhjak e Prift, edhe duhet te jete graduar Murk, Ahdt e- dhe Arkimandnt. Sherbesa e Dorezimit ndahet me dy pjesa: ne pjesen prelimvmre, e cila behet jashte Shenjte- rores perpara Meshes, dhe ne pjesen sakramentale, e cila behet ne Mesh' e siper pas Hymnit Trishenjtdr brenda ne Shenjteroren. Peshkopet dorezonjes jane tre zakonerisht, po sidomos, jo më pak se dy. Sherbesa e Dorezimit nis perpara Meshes, pas Doksollogjise, ose pas Ores se Nentte, neqoftese kendohen Oret pas Sherbeses se Mengjezit. Peshkopet dorezonjes qendrojne ne nje platforme ne mes te Kishes. Perpara platformes eshte nje qilim i vogel rum- bullak, ku pikturohet nje qytët me nje keshtjelle, dhe permi keshtjellen nje shkabe. Posa mbaron DoksoUogjia, ose Ora e Nentte, perpara se te nise Mesha, kandidati, i veshur me tere stoline prifterore, i cili ndodhet ne Shenjte- roren, falet tri here perpara Alltarit, edhe sillet prej Kry- edhjakut edhe nje Dhjaku nga Dera e Bukur perpara Peshkopeve dorezonjes mi qilimin rumbulldk permi bish- tin e shkabes, dhe falet tri here perpara Peshkopeve. Kan- didati mban ne dore tri Libella te Fese Orthodokse, te shkruara me doren e vete, te cilat duhet ti kendonje, dhe tja dorezonje Peshkopit te pare më vone. Passi falet tri here kandidati perpara Peshkopeve, Kryedhjaku thote me ze te larte: KRYEDHJAKU: Sillet kandidati i votuar, Arkimandrlt (aksh), qe te dorezohet Peshkop i qytetit te Perendise aksh( ). Ahere Peshkopi i pare i thote kandidatit me ze te larte: PESHKOPI I: Persë ke ardhur ketu, dhe ç’ kerkon prej nesh? KANDIDATI: Dorezimin e hirit kryeprifteror, pas votave te Klerikeve te Peshkopates se 324 URATORE shenjtc ( aksh). PESHKOPI I: Dhe si beson? Ketu kandidati Jcendon me ze te larte LibeUen e pare , e dla permbdn Simbolin e Beses: KANDIDATI: Besonj me nje Perendl, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me nje Zot Jesu Krisht, te vëtemin Bir te Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëteve. Drite prej Drite, Perendi te vertete prej Perendie te vertete, qe lindi, dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, me anen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në një- rezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, e- dhe u-misherua prej Shpirtit Shen jt edhe Virgje- reshes Marf, dhe u-be n jerl. Qe u-kryqesua per në me kohen e Pontit Pilat, edhe vo jti, dhe u-varros. Dhe u-ngjal me te treten dite pas Shkronjave. Dhe u-ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdl te gjykonje te gjallet e te vdëkurit, edhe Mbreterf e tij do mos kete mbarlm. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jetebëresin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Prof ëteve. Me nje Kishe te shenjte, te Per- gjitheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezlm per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jeten e botes qe vjen. Arnin Pas kesdj Peshkopi i pare e bekon kryqthi, dhe thote: PESHKOPI I: Hiri i Shpirtit Shenjt qofte mety. DOR6ZIMET E GRADIMET 325

Pustdj kandidati sillet prej Kryedhjakut edhe Dhjakut ne mes te shkabes, edhe Kryedhjaku thote per se dyti: KRYEDHJAKU: Sillet kandidati i votuar, Arkimandrit (afc/i), qe te dorezohet peshkop i qytetit te Perendise (aksh). Ahere Peshkopi i dyte e pyët: PESHKOPI II: Tregona me gjerc si beson per cilesit’ e tri personave te Perendise? Ketu kandidati kendon me ze te larte Libellen e dyte: KANDIDATI: Besonj me nje Perendi, te ndare me tri persona, domethene me Atin e Birin e- dhe Shpirtin Shenjt; thom te ndare nga cilesia, po te pandare nga substanca, se e tere Trinia eshte gjithajo, dhe e tere Njesia eshte gjithajo. Gshte Njesl nga substanca, nga natyra dhe nga forma; eshte Trinf nga cilesia dhe nga emri; se njëri quhet Ate, dhe tjatri Bir, dhe t jatri Shpirti Shenjt. Ati esht i palindur dhe i panisme; se nuke ka gje më te vjeter se ay; se ay ka qene, dhe ka qene gji- thenjë Perendl; dhe esht i panisme, se nuk e ka nisjen prej nje tjatri, po prej vetes se tij. Edhe beson j se Ati eshte shkaku i Birit edhe i Shpirtit Shenjt; i Birit me anen e lindjes, edhe i Shpirtit Shenjt me anen e dergimit; po s’ kane asnjë ndryshim ose larglm nga njerjatri, se ndryshojne vetem nga cilcsit' e personave; se Ati lindi Birin, dhe ay e dergon Shpirtin Shenjt; edhe Biri lindi vetem prej Atit, edhe Shpirti Shenjt po dergohet prej Atit; dhe keshtu besonj nje nisje, dhe njoh 326 URATORE nje shkak te Birit edhe Shpirtit Shenjt, Atin. Edhe Birin e besonj si nje nisje pa kohe dhe pa kufi; jo si nisje te kriësave, sikur ay u-krijua i pari, dhe sikur eshte më i vjeter se kriesat e tjera; kurren e kurres! se kjo eshte nje pallaver e Aria- neve te pabese; se ay emerllk blasfemonte, kur thoshte se Biri edhe Shpirti Shenjt jane kriesa; po une thom se Biri eshte nisje prej te panismit, keshtu qe nuke pranojme se ka dy nisje; gjithashtu, bashke me Birin, eshte nisje edhe Shpirti Shenjt, se menjehere dhe bashkerlsht e muarne nisjen prej Atit edhe Birit edhe Shpirtit Shenjt, i pari me anen e lindjes, i dyti me anen e dergimit, sikunder thashe më pare. Dhe as Ati csht i ndare prej Birit, as Biri prej Shpirtit Shenjt, as Shpirti Shenjt prej Atit edhe Birit; se Ati i tere eshte ne Birin edhe Shpirtin Shenjt, edhe Biri i tere eshte ne Atin edhe Shpirtin Shen jt, edhe Shpirti Shen jt i tere eshte ne Atin edhe Birin; se jane te bashkuar me n je menyre te ndare, dhe jane te ndare me nje menyre te bashkuar. Edhe besonj se Fjala e Perendise, e bashkameshuar me Atin, e pakohe, e panxene, e pakufishme, zbriti gjer ne natyren tone, mori trup njerezor, te perunjur dhe te rre- zuar teresisht, nga gjakrat e kulluara dhe virgje- rore te Virgjereshes, e cila esht e vëtemja e fjeshte dhe e pacinuar, qe ti dhuronje hirin dhe shpetimin botes se tere nga zemerdhempsheria e tij; dhe u-be bashkimi i natyrave ne nje persone, jo dale nga dale, kur po rritej foshnja, dhe nuk u- DORGZIMET E GRADIMET 327 mbrujtne, as u-perzien, as u-trazuan te dyja na- tyrat e bashkuara; dhe nuk ardhi Fjala, passi u-be njeriu, as u-be nje bashkim rellatlf, sikunder thote Nestori judaizan i paudhe; dhe nuk ishte pa ment e pa shpirt, sikunder thote Apoli- nari, i cili me te vertete ishte vete pa meni; se ay nuke dinte seç thoshte, kur proklamonte q 5 gjoja Perendia nuke ka nevoje per ment; po une e besonj Perendi te mbaruar dhe njerl te mbaruar gjithatë persone; se ishte tok edhe njerl me trup edhe FjaF e Perendise; se kishte trup me shpirt e me ment; se i kishte te gjitha cileslt’ e Perendise edhe pas bashkimit te natyrave; se natyra e tij e Perendishme nuk u-ndryshua nga natyra njerc- zore, as natyra e tij njerezore u-ndryshua nga lartesi’ e natyres se Perendishme; se ishte nje persone kompozlte prej dy natyrash edhe ener- gjirash me cileslt’ e tyre originale, dhe me te dyja ishte një dhe gjithay, Jesu Krishti, Perendia yne; dhe kishte dy vullnete natyrale, po jo mendore. Dhe duhet ditur se peso j si Perendl, po vetcm nga trupi, dhe me ketë nuke thomi aspak se natyra e tij ePerendishme ishte e pesuar osepesojnga trupi. Edhe refënj se, pervëç mekatit, i mori pa ndryshim te gjitha pesimet tona, qe jane te lldhura me natyren njerezore, si urine, etjen, lodhjen, lotet edhe te tjerat, po keto nuke veperonin mi atë me n je menyre shtypese, si edhe mi në, se vull- net i tij njerezor pasonte vullnetin e Perendish- me; se denhi, dhe pati url; deshi, dhe pati etje; de- 328 URATORE shi, dhe u-loth; deshi, dhe vdiq; pra vdiq, dyke pritur vdekjen per në, po natyra e tij e Peren- dishme mbeti e papesuar; se ay, qe ngre mekatin e botes, u-shtrua perpara vdekjes vetem e vetcm qe te na çlironje nga dora e vdekjes gjithehame- se, dhe te na shpjere prane Atit me anen e Gjakut te tij; dhe vdekja goditi natyren njerezore, po u- dermua nga natyra e Perendishme, dhe keshtu u-ngritnc nga Ferri shpirtet e te drëjteve, te bur- gosur prej jetesh. Dhe passi u-ngjall prej se vdë- kuresh, u-fanës mi dhene dyzët dite ne Dishëpuj- te, pastaj u-ngjit ne qell, dhe ndenji ne te djathten e Atit; edhe nuke them me te djathten e Atit me nje menyre vendore tc pershkruar; po thom se e djathta e Perendise eshte lavdia e panisme dhe e parejetme, te cilin e kishte Biri perpara njerezimit, edhe e mori prape pas keti njerezimi; dhe Trupi i tij i shen jte adhurohet bashke me Divini- tetin e tij me nje adhurhn te çemuar, pa bere no- një shtese mi Trinln' e shenjte; kurren e kurres! se Trinia mbeti Trinl edhe pas bashkimit me Bi- rin e Vetem, edhe Trupi i tij i shenjte mbeti i pandare, dhe do te mbetet me atë per jete; se me atë do te vinje te gjykonje te gjallet e te vdëkurit, te drejtct edhe mckataret; dhe te drëjteve do tua çpaguanje veprat e mira dhe mundimet, qe vu- ajtne ketu, me Mbreterin’ e qejve; dhe mekatareve do tua çpaguanje me tortyren dhe me zja- rrin e pambaruar te Gremines; nga e cila, dhente Zoti, te shpetojme qe te gjithe, dhe te trashegoj- DORGZIMET E GRADIMET 329 me te mirat e premtuara dhe te pasura me Zotin tone Jesu Krisht. Amin. Pas kesaj Peshkopi i pare e bekon kryqthi kandMatin, dhe thote: PESHKOPI I: Hiri i Shpirtit Shenjt qofte me ty, te ndriçofte, te mprofte, dhe te urtesofte gji- the ditet e jetes sate. Pastdj kandidati sillet prej Kryedhjakut edhe Dhjakut permi koken e shkabes, edhe Kryedhjaku thote me ze te larte: KRYEDHJAKU: Sillet kandidati i votuar, Arkimandrit (a\sh), qe te dorezohet peshkop i qytetit te Perendise (aksh). Ahere Peshkopi i trete e pyët: PESHKOPI III: Tregona ca me gjere si refën per njerezimin e Birit te misheruar dhe Fjales se Perendise, dhe sa natyra beson qe ka Krishti, Pe- rendia yne? Ketu kandidati kendon me ze te larte LibeUen e trete: KANDIDATI: Besonj me nje Perendi, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te g-jithe te dukurave dhe te padukurave, te panisme, te palintme dhe te pashkakte, i cili eshte nisja dhe shkaku i Birit edhe Shpirtit Shenjt. Besonj edhe me Birin e vetcm, qe lindi prej tij parjedhe- rlsht edhe pakohesisht, i bashkeqenshim me Atin, me anen e te cilit u-bene te gjitha. Besonj edhe me Shpirtin Shenjt, qe dergohet prej Atit vete, dhe bashkelavderohet si i bashkameshuar, i ba- 330 URATORE shkefronesuar, i bashkeqenshim, dhe krijetar i krieses. Besonj se nje prej kesaj Trinie te permiqenshime dhe jetenlsese, Fjala e vetemlindur, zbriti prej qellit per në njërezit edhe per shpetimin tone, dhe u-misherua prej Shpirtit Shenjt e- dhe Virgjereshes Marl, dhe u-njerezua, domethene u-be njeri i mbaruar, po mbeti Perendi, dhe natyra e tij e Perendishme nuk u-ndryshua, as u-kembye nga shoqerimi i trupit; po e mori trupin njerezor pa ndryshim, edhe duroj Pesimin e- dhe Kryqin me trupin, ndonese ishte i lire prej çdo pesimi nga natyra e Perendishme; dhe u- ngjall me te treten dite prej se vdëkuresh; dhe u- ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Peren- dise dhe Atit. Besonj edhe traditat edhe shpjegi- met e nje Kishe te shenjte, te Pergjitheshme dhe Apostollore mi Perendine dhe çeshtjet e Peren- dishme. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjall jen e te vdëkurve dhe jeten e botes qe vjen. Edhe e refënj Fjalen e njerezuar si nje persone; dhe e besonj, dhe e leçit Krishtin pas njerezimit si nje persone edhe me dy vullnete e- dhe me dy natyra me cileslt’ e tyre origjinale te pangara. Jam adhuronjes i Koreve te shenjta me nje menyre rellative dhe jo absollute, se nderin ua benj personave origjinale, qe pikturohen ne Korat, si Krishtit, Shen Marise, dhe gjithe Shenj- torcve; dhe ata, qe besojne ndryshe, i largonj si besendryshme. E anathematizonj Ariosin dhe shoket e herezise se tij, Makedonin dhe shoket e DORGZIMET E GRADIMET 331 tij, te cilet me te drejte u-emeruan Armiq te Shpirtit Shenjt; gjithashtu edhe Nestorin me kreret e herezive te tjera dhe me shoket e tyre i largonj, dhe i anathematizonj, edhe leçit me ze te math e te forte: Anatheme Heretikeve te gjithe! Anatheme Heretikeve te tere! Edhe refënj se Kryezonja jone Hyjlindese Mari ka lindur truperisht njërin prej Trinise, Krishtin, Perendine tone, dhe ajo me qofte ndihme, mprojtje dhe perkrahje gjithe ditet e jetes sime. Amln. Pas kesaj Peshkopi i pare e bekon dyke thene: PESHKOPI I: Hiri i Shpirtit Shenjt, me anen e perunjesise sime, te proponon ty, kandidatin e votuar, Arkimandrit (aksh), si Peshkop te qytetit te Perendise (ak,sh). Pastaj kandidati falet tri here perpara Peshkopeve»dhe bie me gjunje perpara te paHt , te cUit i dorezon te tri Li- beUat e doreshkruara , pastdj ngrihet , edhe ua puth doren qe te treve. Pastaj kthehet mi shkaben e qilimit rumbu- llak, edhe falet perseri perpara Peshkopeve. Peshkopi i pare e bekon kryqthi dyke thene: PESHKOPI I: Hiri i Shpirtit Shenjt qofte me ty, te ndriçofte, te mprofte, dhe te urtesofte gjithe ditet e jetes sate. Ne ketë mes, Kori kendon Shumevjetoren per kandidatin: KORI: Per shume vjet, o Kryezot (3here ). Pastdj Kryedhjaku dhe Dhjaku e shpien kandidatin ne Shenjteroren. Pastdj nis Mesha. Kandidati pret ne Shenj- 332 URATORE teroren gjer sa kendohet Hymni Trishenjtor. Passi mba~ rohet Hymni Trishenjtor, Nenedhjaket i sjellin Peshkopit te pare fronin pontifikal perpara Alltarit, nga ana e mengjer, dhe Peshkopi i pare rri mi fronin. Pastaj dy Prif- teHnj e marrin kandidatin, dyke e mbajtur ne mes nga njera dore cilido, dhe dyke i vene doren tjater mi qafen, e shpien ne mes te Kishes, dhe ia unjin koken sa me poshte. Nje Dhjak nga AlltaH, dyke u-drejtuar nga populli, thote me ze te larte: DHJAKU: Urdhcroni. Pastaj te dy PHfteHnjte, passi e shpien kandidatin pak më tutje ne drejtimin e Deres se Bukur, e unjm per se dyti kandidatin. Nje tjater Dhjak nga AUtaH, dyke u- drejtuar nga kleH, thote m ezete larte: DHJAKU: Urdheroni. Pastaj te dy PHfteHnjte, passi e shpien kandidatin perpara Deres se Bukur, e unjin per se treti. Ahere Krye- dhjalcu, i drejtuar nga Peshkopi i pare, thote: KRYEDHJAKU: Urdhcro, o Kryezot. Ahere te dy PHfteHnjte e lene kandidatin perpara De- res se Bukur; dhe e marHn ne mes Peshkopi i dyte me Peshkopin e trete, njëH nga dora e djathte dhe tjatH nga dora e mengjer, dhe e unjin kandidatin perpara Peshkopit te pare, i cili e kryqeson mi koke. Pastaj e rotullojne kandidatin reth AlltaHt, edhe te gjithe KleHket kendojne ke- të Tropdr ne T. R: KLERIKET: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, dhe nermjetoni gjithenjë per në. Ketë Tropar e perseHt edhe KoH perjashta. Ne ketë mes, kandidati, i percjeUur prej te dy Peshkopeve, i puth te kater çipet e AlltaHt, pastaj doren dhe Epigonatin e DORGZIMET E GRADIMET 333

Peahkopit I. Pastdj e rotullojne kandidatin per se dyti reth AUtarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne ketë Tro- parme T. R: KLERIKGT: Ty t e lavderojme o Krisht, mburrja e Dishëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, Trinln’ e bashkeqenshime. Gjithashtu e perserit ketë Tropdr edhe Kori. Ne kete mes, kandidati, i percjellur prej te dy Peshkopeve, i puth te kater çipet e Alltarit, pastdj doren dhe Epigonatin e Peshkopit I per se dyti. Pastaj e rotuUojne per se treti reth Alltarit, edhe te gjithe Kleriket kendojne ketë Tro- pdr me T. T. I: KLERIKGT: Isaia vallezo, Virgjeresha Zonja Shen Mari, na lindi Jesu Krishtin Emmanuël, njeri edhe Perendi; dhe emer ka Lindjen qe na ndrit. Pra madheshtojm’ atë, lumerojme dhe Hyj- lindesen. Kori e perserit ketë Tropdr. Ne ketë mes, kandidati, i percjellur prej te dy Peëhkopeve, i puth te kater çipet e Alltarit, pastaj doren dhe Epigonatin e Peshkopit 1 per here te trete, pastdj qendrdn perpara Alltarit, edhe falet tri here, dyke thene me ze te unjur: KANDIDATI: 0 Zot, me fal mekatarin, edhe meshirome. Pastaj kandidati bie me gjunje perpara AUtarit » i ve duarte mi AUtarin ne forme Kryqi, dhe peshtët baUen mi duarte, te dy Peshkopet hiqen menjame, Peshkopi i pare ngrihet, Nenedhjaket e heqin menjane fronin pontifikal. Pastdj Peshkopi i pare ve mi koken e kandidatit Omoforin dhe UngjiUin e hapur me fletet e shkruara tatepjete, dhe permi Ungjillin doren e djathte, gjithashtu e vene doren e djathte edhe te dy Peshkopet e tjere nga njera ane dhe 334 URATORE nga tjatra. Pastdj Peshkopi i pare thote me ze te larte: PESHKOPI I: Me voten e Klerikeve te qytetit te Perendise (aksh), dhe me pelqimin e Sinodit te Shenjte, Hiri i Perendishim, qe i sheron te gjitha lengatat edhe i ploteson te gjitha mungesat, e dorezon kandidatin e votuar, Arkimandrlt (aksh), Peshkop te qytetit te Perendise (aksh). Perandaj le ti lutemi Zotit, qe ti dergonje hirin e Shpirtit tereshenjte. Nga ana e djathte e AUtarit Kleriket kendojne tri here: KLERIKGT: Meshiro, o Zot (3 here). Gjithashtu e kendojne tri here edhe Kleriket nga ana e mengjer, pastaj e perserit edhe Kori tri here ngadale: KORI: Mcshiro, o Zot. Ne ketë mes, Pareprifti thote me ze te unjur: PARGPRIFTI: Le ti lutemi Zotit (3 here). Pastaj Peshkopi i pare ben shenjen e Kryqit mi koken e kandidatit, permi te cilen te dy Peshkopet e tjere mbajne Ungjillin, dyke thene me ze te unjur: PESHKOPI I: Me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanf e perhere dhe ne jetet e jëteve. Dhe dyke mbajtur te gjithe Peshkopet duart> e djathta mi koken e kandidatit, Peshkopi i pare kendon me ze te unjur ketë Urate: PESHKOPI I: 0 Kryezot, o Perendia yne, qc na ke dhene me anen e Shen Palit ligjen dhe rëgu- llcn e shkalleve dhe te gradave per te mbaruar DORGZIMET E GRADIMET 335 Misteret e shen jta perpara Alltarit tent, te paren Apostujte, te dyten Profetet, te treten Meson jesit; ti, o Kryezot i gjithesise, forcoje sherbetorin tent (aksh), qe u-votua, dhe u-vleresua te marre persiper zgjedhen apostolike dhe graden kryeprifterore pre j dores sime mekatare dhe pre j shokeve meshetare dhe peshkope me permindodhjen, me fuqine dhe me hirin e Shpirtit Shenjt, sikunder i forcove Apostujte dhe Profetet; sikunder i bekove Mbrëterit; sikunder i shenjterove Kryeprifterit; fal-i kryeprifterl faqebardhe; stolis-e me dignitët; vleresoje te falet per shpetimin e popullit; dhe degjoja lutjet. Se emri yt esht i shenjte, dhe Mbreteria jote e lavderuar, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetct e jëteve. Amin. Pastaj Peshkopi i dyte thote me ze te unjur Litanine e Madhe, dhe Peshkopi i trete i jep pergjigjiet korale gjith - ashtu: PESHKOPI II: Me paqe le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Per paqen qe lartazi, dhe per shpetimin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Per paqen e tere botes, per mi- revajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Per Kryepeshkopin tonc 336 URATORE

(aksh), per klerin, perkrahjen, permbajtjen, paqen, shendetin, shpetimin dhe vepren e duarve te tij, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Per sherbetorin e Perendise (aksh), qe u-dorezua tani Peshkop, edhe per shpetimin e tij, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI ni: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Qe Perendia yne njeridashes ti dhuron je kryeprifterl te kulluar dhe te pan joll- me, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI n: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. PESHKOPI III: Meshiro, o Zot. PESHKOPI II: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjllndesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. PESHKOPI III: Ty, o Zot. Kur thuhen keto, Peshkopi i pare, dyke mbajtur doren mi koken e kandidatit , thote me ze te unjur ketë XJrate: KRYEDHJAKU: Le ti lutemi Zotit. DORGZIMET E GRADIMET 337 PESHKOPI I: 0 Zot, o Perendia ync, qe na ke dhene mesonjes njerezore per te blatuar therore perpara fronit tent; ti, o Krisht, bej-e sherbetorin tent, qe u-emerua kujdestar i hirit kryeprifteror, imitator te Bariut te vertetc, qe jep shpirtin per dhent’ e tij; udheheqes per te vërberit; drite per ata, qe baresin ne erresire; stervites per te çmën- durit; mesonjes per te miturit; yll per tere boten; qe ti shpetonje shpirtet, qe i jane besuar ne ketë jetc; te dale faqebardhe perpara Tribunes sate; dhe te marre rogen e madhe, qe u ke gatitur atyre, qe jane munduar per leçitjen e Ungjillit. Se ti na meshiron, e na shpeton, o Perendl, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj Peshkopi i pare e ngre UngjiUin, te dlin e ve mi Antimensin, dhe e vesh te doreztmrin me Daimatikun dhe Omoforin, dhe i varr me qafe Rryqin dhe Pektoralin, dy - ke thirrur: PESHKOPI I: I vyer! KLERIKGT: Ivyer (3/iere). KORI: I vyer (3here). Pastdj Peshkopi i pare e pershendosh te dorezuarin, gjithashtu bejne Peshkopet edhe Kleriket e tjere. Pastdj kendohen Shumevjetoret e te gjithe Peshk&peve. Kur thuhet Apostulli, Peshkopi i ri hipen mi fronin prapa Alltcu- rit* dhe rri i pari, pastaj e bekon p&pullin pas Apostullit, kungohet i pari, pastdj u jep Kungaten te gjithe te tjëre- ve, dyke nisur nga Peshkopi I dorezonjes. Ne funt te Me- shes, passi i çvesh robat e Meshes, Peshkopi i pare e vesh Peshkopin e ri me manteUen peshkopale, passi e bekon. 338 URATORE dhe i jep ne dore tespien, pastaj qe te gjithe Kleriket e shpien Peshkopin erin e fronin pontifikal perpara Deres se Bukur, dhe atjë Peshkopi i pare i dorezon stapin pastoral, dyke thene: PESHKOPI I: Merr-eketëstappastoral,qeta ruash grigjen, te cilen ta ka besuar Krishti; dhe behu peshtetje dhe perkrahje per ata, qe jane te bindur; dhe tregoju udhcp te pabindurve dhe te arratlsurve me butesi dhe me embelsl. Pastdj te gjithe Kleriket kendojne Shumevjetoren e Peshkopit te ri: KLERIKGT: Kryezotin dhe Kryepriftin tone, ruaje o Perendi. Per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot; per shume vjet, o Kryezot. Pastaj te gjithe Kleriket e percjellin Peshkopin erin e Mitropoli.

SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG Sherbesa e Vajit te Shenjte behet ne shtepi ose ne Kishe prej shtate Prifterinjsh ose prej nje te vëtemi per nonjë te semure ose per te gjithe besniket nje here ne mot, te Mer- kuren e Madhe mbrëmane ne Kishe. Permi nje tryeze vihet nje ene me grure ose me miell prej gruri, dhe ne mes nje me vaj te kandiles, reth kandiles vihen shtate purteka te peshtjëllura me pambuk. Perpara enes me grure vihet UngjiUi i Shenjte. Prifti i pare temjanis reth tryezes. DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI I: I bekuar eshte Perendia yne, gji- thenjë, tani e pcrherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqi- SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 339 shim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesitc tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj thuhet ky Tropar ne T. IV, pas “Takhi Prokcb- taUave” : Perkrahes i shpejtme Krisht, eja shpetona tanl, nga qelli qe lartazi, se po semuremi, vuajm’ e digjemi; eja pra dhe sherona, nga te gjitha lengatat; ngrena te te kendojmc, dhe te te lavderojme, me lutjet e Shen Marise, o mik i njërcsve. Pastaj Dhjaku, ose Prifti i pare, thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpe- 340 URATORE timin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te g jlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kete Kishe te shenjte dhe pcr ata, qe hyjne kctu me bese, devotese, dhe frike Perendie, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per kryepeshkopin tone ( aksh), pcr prifterine dhe dhjakerin’ e nderuar me Krishtin, per tcre klerin dhe pbpullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te bekohet ky vaj me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per sherbetoret e Perendise ( aksh), qe ti veshtronje Perendia, dhe tu dergonje hirin e Shpirtit Shen jt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 341 DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virg-jereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jetcn tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. Pastdj Prifti i pare thote XJraten e Vajit perpara kandiles. Duhet ditur se ne Kishen e Stambottit, ne vent te ujit, vene vere ne kandilen: PRIFTI: 0 Zot, qe i sheron dermimet e shpirteve dhe te trupeve tona me dhempsherite dhe meshirat e tua; ti, o Kryezot, shenjteroje kete Vaj; qe te behet per ata, qe lyhen prej ketl, sherim edhe çlirim nga te gjitha pesimet, lengatat edhe semundjet e shpirtit e te trupit; qe te lavderohet emri yt i tereshenjte, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Arthte, o Zot, meshira jote mi në. Ngazellohuni, o te drejte, me Zotin. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Per- gjithme te Jakobit. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, mërrini Profetet, qe folne me emrin e Zotit, si shembell te ligevojtjes dhe zemergjeresise. Ja ku i quajme te lumur ata, qe durojne. Kini degjuar per durimin e Jobit, e- 342 URATORE dhe e kini pare fundin e Zotit, sepse Zoti eshte meshireplot e zemerdhempshur. Po perpara te gjithave, o vellëzerit e mi, mos u-betoni as per qellin, as per dhene, dhe mos beni asnjë be t jater; po le te jete poja juaj po, dhe joja juaj jo; qe te mos bini ne denim. A vuan keq nonjë prej jush? Le te falet. A esht i gezuar nonjë? Le te psalle. A esht i semure nonjë prej jush? Le ti therrese pleqt’ e Ki- shes, dhe le te falen mi atë, dyke e lyer me vaj me emrin e Zotit. Dhe urata e bescs do ta shpetonje te semurin, edhe Zoti do ta ngrere; dhe ne paste bere mekata, do ti falen. Refëjini fajet njerjatrit, edhe faluni per njerjatrin, qe te sheroheni; lutja e veperuar e te dre jtit ka fuqi te madhe. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI I: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI I: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Lukajt. DHJAKU: Le te veme re. PRIFTI I: M’ atë kohe, nje ligjetar iu-aferua Jesujt, edhe e ngiste, dyke thene: “Mesonjes, ç’ duhet te benj qe ta trashegonj jeten e ameshuar?” Dhe ay i tha: “Ç’ eshte shkruar ne ligjen? Si e kend6n?,, Dhe ay u-pergjëq, e tha: “Doj-e Zotin Perendine tent me tere zemren tende, dhe me tere shpirtin tent, dhe me tere forcen tende, dhe me SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 343 tere mendjen tende; dhe te afermin tent si veten tende.” Dhe ay i tha: “U-pergjegje drejt; ashtu bej edhe do te rrosh.” Po ay, dyke dashur ta drej- tesonje veten e tij, i tha Jesujt: “Cili esht i afermi im?” Dhe u-pergjëq Jesuj, edhe i tha: “Nje njeri zbriste nga Jerusalemi ne Jeriko, dhe ra ner duar kusaresh, te cilet, passi e çveshne, dhe e plagosne, shkuan, dyke e lene gjysme te vdekur. Dhe takoj qe asaj udhe zbriste nje prift, dhe kur e pa, shkoj nga ana tjater. Gjithashtu beri edhe nje Levit, kur vajti ne atë vent, e pa, dhe shkoj nga ana tjater. Po nje Samaritan, dyke udhetuar, ardhi n’ atë vent, dhe kur e pa, u-dhempsherua. Dhe u-afrua, dhe ia lidhi plaget, dyke derdhur vaj e vere; dhe passi e hipi mi kafshen e tij, e shpuri ne nje gostëll, dhe e pati kujdës. Dhe te nësermen, kur dolli, nxori dy denare, dhe ia dha gostellarit, e- dhe i tha: Kujdesu per të, dhe ç’ te prishesh, une do ti jap me te kthyer. Pra, cili nga keta te tre te duket se ka qene i afermi i ati, qe ra ne duar te kusareve?” Dhe ay tha: “Ay, qe tregoj meshire per atë.” Ahere i thaJesuj: “Shko, bej edhe ti gjithashtu.” KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pa&taj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten. 344 URATORE paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI I: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe nc jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Prifti I ngjyen nje purteke ne vajin e kandiles, dhe i lyen besniket, qe e bejne Efkeline, dyke thene kete Urate: PRIFTI I: At’ i shenjte, mjek i shpirteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetcm, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojmc lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Zoti eshte fuqia ime dhe kenga ime. Zoti me mundoj, dhe me sterviti. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 345 per Korinthianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, në te fortet kemi de- tyre ti mbajme dobeslt’ e te pafuqlshmeve, dhe jo ti pelqejme vetes. Cilido prej nesh le ti pelqenje te afermit me te mira per ndreqje. Se edhe Krishti nuk i pelqeu vetes, po sikunder eshte shkruar: “Sharjet e atyre, qe te shajne, rane mi koken time.” Sepse sa u-shkruan perpara jane shkruar per mesimin tone, qe te kemi shprese me durimin dhe me ngushellimin e Shkronjave. Dhe Perendia i durimit edhe i ngushellimit ju dhente te mejtoni gjithashtu per njerjatrin pas Jesu Krishtit; qe me nje zemer e me nje goje ta lavderoni Perendi- ne dheAtin eZotit tone Jesu Krisht. Perandaj pra, prlteni njerjatrin, sikunder edhe Krishti na priti ne lavdin' e Perendise. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI II: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI II: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Lukajt. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdf me ty, o Zot, lavdl mc ty. PRIFTI II: M’ atë kohe, shkonte Jesuj nga Je- rikoja. Dhe ja, atjë ishte nje kryepublikan i pasur, i quajtur Zakhë. Dhe kerkonte te shikonte se 346 URATORE cili ishte Jesuj; dhe nuke muntte nga shkakui turmes, se ishte i vogel nga shtati. Dhe rendi perpara, dhe u-ngjlt mi nje man, qe ta shikonte nga udha, qe kishte per te shkuar. Dhe kur ardhi ne ate vent Jesuj, i ngriti syte, dhe e pa, dhe i tha: “Zakhë, zbrit menjehere, se sonte do te mbetem ne shtepine tcnde. Dhe ay zbriti menjehere, dhe e priti me gas. Dhe kur e pane, grindeshin te gji- the, dyke thene se: “Vajti te zbrese ne shtepm’ e nje njeriu mekatar.,, Dhe Zakheu qendroj, dhe i tha Jesujt: “Ja, o Zot, gjysmen e pasurive te mia, do tua jap te varferve; dhe neqoftese i mora njeriu gje me kallezim te reme, do tja kthenj prape katerflsh.” Dhe Jesuj i tha se: “Sot ardhi shpetimi ne kete shtepi, se edhe ky esht i biri i Abraha- mit; se i Biri i njeriut ardhi ta kerkonje dhe ta shpetonje atë qe eshte humbur.” KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshirë. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (ah.sh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI II: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 347 edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti II ngjyen nje nga purtekat ne vajin e Jcandiles, dhe i lyen besniket, qe e bejne Efkeline, dyke thene ketë Urate: PRIFTI II: At’ i shenjte, mjek i shpirteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpc- timi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, jini trupi i Jesujt te gjithe tok, edhe mise te tij veç e veç. Dhe Peren- dia vuri krere ne Kishe, te paren Apostujte, te dyten Profetet, te treten Mesonjesit, pastaj njeres 348 URATORE me potera, me dhurata sherimesh, me perkrahje, me qeverira, dhe me gjuhe te ndryshme. Valle mos jane te gjithe Apostuj? Apo mos jane te gji- the me potera? Apo mos kane te gjithe hire sherimesh? Apo mos flasin te gjithe gjuhe te ndryshme? Apo mos perkthejne te gjithe? Kini zili per dhuratat me te mira, po une ju tregonj nje udhe me te bukur. Edhe sikur ti flas te gjitha gjuhet e njëresve dhe te Engjejve, po dashuri te mos kem, jam si rame, qe oshetin, a si kimbal, qe bumbulHn. Edhe ne paça dhuraten e profetise, dhe ti di te gjitha diturite, edhe ne paça aqe bese sa ti çven- dës malet, po dashuri te mos kem, nuke jam asgjë. Edhe ne ndaf sha tere pasurine time per te varferit, edhe ne dhença trupin per te djegur, po dashuri te mos kem, nuke fitonj asgjë. Dashuria ka zemer te gjere dhe fisnike; dashuria s’ ka zill; dashuria nuke mburret, nuke fryhet, nuke ben gjera te shemtuara, nuke kerkon interesat e veta, nuke ndizet, nuke mejton te keqen, nuke gezohet per padrejtesine, po per te drejten; dashuria i vuan te gjitha, i beson te gjitha, i shpreson te gjitha, i duron te gjitha. Dashuria nuke permbyset kurre. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI III: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tcnde. PRIFTI III: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 349 pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdf me ty. PRIFTI III: M’ atë kohe, Jesuj i thirri te dymbedhjete Dishëpujt’ e tij, dhe u dha fuqi ti nxie- rin demonet e mallkuar, dhe te sherojne çdo semundje dhe çdo lengate. Dhe Jesuj i dergoj, dhe i porrositi, dyke thenc: “Mos shkoni ne udhen e paganeve, dhe mos hyni ne qytetin e Samaritane- ve; po shkoni më teper neper dhent’ e humbura te shtepise se Israelit. Dhe dyke shkuar, predikoni, dyke thene se: “U-afrua Mbretcrf e qejve.” She- rojini te semuret, spastrojini leprozet, ngjallini te vdëkurit, nxlrini demonet. Darovlsht e muarte, darovisht jëpeni. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (a^sh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI III: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. 350 URATORE RORI: Amin. Pastaj Prifti III ngjym nje pnrteke ne vajin e kandi - leSy dhe i lyen hesniket, qe e bejne Efkeline, dyke thene ketë Urate: PRIFTI III: At’ i shenjte, mjek i shpirteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amm. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Me çdo dite do te therrës. 0 Zot, degjoma lutjen. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, jini tëmpulli iPeren- dise se gjalle. Dhe Perendia tha se: “Do te banonj ner ata, dhe do te barës ner ata; dhe do te jem Pe- rendia i tyre, dhe ata do te jene populli im. Peran- daj pra, dilni nga mezi i tyre, dhe ndahuni, thote Zoti; dhe mos prekni gje te mallkuar; dhe une do SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 351 tju pres; dhe do te jem Ati juaj, dhe ju do te jini bijt' e mi dhe bijat e mia,” thote Zoti i terefuqishim. Pra, dyke patur keto zotime, o vellezer, le ta paqesojme veten tone nga te gjitha ndyreslt’ e shpirtit e te trupit, dyke veperuar shenjterimin me friken e Perendise. KORI: Lavdl me ty,0 Zot, lavdi me ty. DHJAKU: Urtesl, 0 te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI IV: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI IV: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty,0 Zot, lavdi me ty. PRIFTI IV: M’ ate kohe, ardhi Jesuj ne shtepin’ e Pjetrit, edhe pa te vjehren e tij, qe dergjej e semure prej ethesh. Dhe e kapi per dore, dhe e lane ethet, edhe u-ngrit, edhe u sherbente. Dhe kur u-ngrys, i prune shume te demonisur, dhe ua nxori demonet me f jalen e tij, dhe i sheroj te gji- the, sa ishin te semure; qe te mbarohet f jala e Profetit Isaia, qe thote: “Ay i mori semundjet tona, dhe i mbajti lengatat tona.” Dhe kur pa Jesuj qe u-mbloth nje turme e madhe reth atf, dha urdher qe te shkojne pertëj. Dhe u-afrua nje shkro- njes, dhe i tha: “Mesonjes, do te bie pas kudo, qe te veç.” Dhe Jesuj i tha: “Dhëlperat kane shtrofkat, edhe shpeset e qellit kane folete; po i Biri i 352 URATORE njeriut s’ ka se ku te peshtete koken.” Dhe nje tjater prej Dishëpujve te tij i tha: “0 Zot, ler-me te shkonj më pare, dhe ta varros tim-ate.” Po Je- su jith a:“Eja pas meje, dhe ler-i te vdëkuritti varrosin te vdëkurit e tyre.” Dhe hyri ne anlen, dhe i rane pas Dishëpujt e tij. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI IV: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti IV ngjyen nje purteke ne vajin e kamdi- les, dhe i lyen besniket, qe e bejne Efkeline, dyke thene kete Urate: PRIFTI IV: At’ i shenjte, mjek i shplrteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe SH€RBESA E VAJIT T€ SHENJT6 353 sherbctoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnin. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Ti, o Zot, ruajna, dhe mprona. Shpetona, o Zot, se humbi i drejti. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, nuke duam te mos dini per hidherimin, qe na ngjau ne Asi, se u- ngarkuam me nje barre teper te rende, qe e ka- percente fuqine tone, aqe sa na u-merzlt edhe jeta. Dhe e ndjeme denimin e vdekjes ne zemer, qe te mos i kemi besim vetes sone, po Perendise, i cili i ngjall te vdëkurit; i cili na shpetoj nga nje vdekje aqe e tmerruar, i cili po na shpeton tanl, dhe kemi shprese qe do na shpetonje gjithenjë; po duhet edhe ju te gjithe te na perkrahni me lut je perpara Perendise, dhe keshtu Zoti do te falendero- het prej shume vetash per nje dhurate, e cila na eshte dhene me lut jet e nje shumice. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. 354 URATORE DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI V: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI V: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. PRIFTI V: Tha Zoti ketë parabulle: Mbrete- ria e qejve shembellën me dhjete virgjeresha, te cilat muarne llambat e tyre, dhe duallne per te pritur dhënterin. Dhe pese prej ketyre ishin te mënçime, dhe pese te marra. Ato te marrat, kur i muame llambat, nuke muarne vaj me vete; po te mënçimet, bashke me llambat, muarne edhe vaj ner enet e tyre. Dhe meqëneqe Dhënteri vonoj, i zuri gjumi te gjitha, dhe po flinin. Dhe ne mes te nates, u-degjua nje klithme: “Ja ku vjen Dhënte- ri; dilni ta prisni.” Ahere u-ngritne te gjitha virgjereshat, edhe i ndreqne llambat e tyre. Dhe te marrat u-thane te mënçimeve: “Na jepni ca nga vaji juaj, se na u-shuan llambat.” Po te mënçimet u-pergjeqne, dhe u thane: “Jo, se nuke kemi mjaft per në dhe per ju; po më mire shkoni atjë, ku shesin vaj, dhe blini per veten tuaj.” Dhe kur ato shkuan per te blere, ardhi Dhënteri; dhe ato, qe ishin gati, hyne bashke me të ne dasme; dhe dera u-mbyll. Pastaj arthne edhe virgjereshat e tjera, dyke thene: “0 Zot, o Zot, hapna deren.” Po SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 355 ay u-pergjëq, edhe u tha: “Me te vertete po ju thom qe nuke ju njoh.” Pra, vigjelloni, se nuke dini as diten as oren, ne te cilen vjen i Biri i njeriut. KORI: Lavdf me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (aftsh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI V: Se ti jePerendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Pastaj Prifti V ngjyen nje purteke ne vajin e kandiles, dhe i lyen besniket, qe e bejne EfkeUne , dyke thene kete Urate: PRIFTI V: At’ i shenjte, mjek i shpirteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu ( aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. 356 URATORE Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Meshirome, o Perendi, pas meshires sate se madhe. Kthjelloma zemren, o Perendl. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Gallatianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, pema e Shpirtit Shenjt eshte dashuria, gazi, paqja, zemergjere- sia, fisnikeria, miresia, besa, butesia dhe perkora. Per keto nuke ka f jale. Dhe besniket e Krishtit e kane kryqesuar trupin bashke me pasionet e me deshirat. Posa rrojme me Shpirtin Shenjt, gjithashtu duhet edhe te ecim me Shpirtin Shenjt. Le te mos kerkojme lavdl te kotte, dyke ndersyer njerjatrin, dhe dyke zilepsur njer jatrin. Vellezcr, neqoftese zihet nonjë njeri me nonjë faj, ju Shpirteroret drejtesojeni me fryme butesie, dyke patur perpara sysh qe te mos bini ne ngasje edhe ju. Mbajini barret e njerjatrit, edhe keshtu mba- rojeni ligjen e Krishtit. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 357 PRIFTI VI: Paqe te gjithcve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI VI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. PRIFTI VI: M' ate kohe, Jesuj vajti ne viset e Tyres dhe te Sidones. Dhe ja, nje grua Kanane- ane i dolli nga ato kufire, dhe i therriste, dyke thcnc: “Kij meshire per mua, o Zot, o i bir i Davi- dit, se ime bije esht e demonisur keq.” Po ay nuke iu-pergjëq asfare. Dhe iu-afruan Dishëpujte, dhe i luteshin, dyke thene: “Mbaroja lutjen, se po ber- tët pas nesh.” Po ay u-pergjëq, dyke thene: “Jam derguar vetem per dhent’ e humbura te shtepise se Israelit.” Dhe ajo ardhi, dhe i ra ner kembc, dyke thene: “Ndih-me, o Zot.” Po ay u-pergjëq, dyke thcnc: “Nuk eshte mire tua marr buken femijeve, dhe tua heth kelysheve.” Dhe ajo i tha: “Po, o Zot; se edhe kelyshet hane therrimet, qe bien nga tryeza e zoterinjve te tyre.” Ahere u-pergjëq Jesuj, dhe i tha: “Moj grua, besa jote esht e madhe. U-befte sipas deshires sate.” Dhe u-sherua e bija qe atë ore. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, 358 URATORE paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). Prifti VI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt,tanl eperhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastaj PHfti VI ngjyen nje purteke ne vajin e kandiles> dhe i lyen besniket, qe e bejne Efkelim, dyke thene ketë Urate: PRIFTI VI: At’ i shenjte, mjek i shpirteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendi, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: 0 Zot, mos me qerto ne zemerimin tent. Meshirome, o Zot, se jam i pafuqishim. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Pare se Palit per Thesallonikasit. DHJAKU: Le te veme re. SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 359 KGNDONJGSI: VGllezer, ju lutemi, keshilloji- ni te parëgullit, ngushellojini zemervëgjelit, per- krahini te pafuqishmet, durojini te gjithe. Shiko- ni qe asnjë te mos i kthenje nonjëjt te keqe per te keqe; po vazhdojeni gjithenjë te miren edhe per njerjatrin edhe per te gjithe. Perhere gezohuni; faluni pa pushuar; per te gjitha perhironi; se kjo eshte deshira e Perendise per ju me Jesu Krish- tin. Mos e shuani Shpirtin; mos i perbuzni profe- tite; provojini te gjitha; mbajeni te miren; largo- huni nga te gjitha te ligat. Edhe vete Perendia i paqes ju shenjterofte tereslsht, edhe dalçi faqebardhe nga fryma dhe nga shpirti dhe nga trupi ne Riardhjen e Zotit tone Jesu Krisht. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI VII: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI VII: Kendimi prej Ungjillit te Shenj- te pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. PRIFTI VII: M’ atë kohe, tek po shkonte Je- suj, pa ne zyren e doganes nje njeri, te quajtur Matthë, dhe i thote: “Eja pas meje.” Dhe ay u- ngrit, edhe i ra pas. Dhe kur u-shtruan ne mesalle ne shtepi, ja ku arthne shume publikane dhe mekatare, dhe u-shtruan ne mesalle me Jesune 360 URATORE dhe me Dishëpujt’ e tij. Dhe kur e pane Farisia- net, u thane Dishëpujve te tij: “Persë Mesonjesi juaj ha me publikanet edhe mekataret?” Dhe Je- suj i degjoj, edhe u tha: “Se nuke kane nevoje per mjekun te shendoshet, po te semuret. Shkoni dhe mesoni ç’ domethene kjo: “Dua meshire, dhe jo therore.” Se nuke kam ardhur te therrës per pendlm te drejtet, po mekataret.” KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin eclhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Peren- dise (alçsh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI VII: Se ti je Perendl meshireplot e n jeridashes, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti VII ngjyen nje purteke ne vajin e kandiles, dhe i lyen besniket , qe e bejne Efkeline, dyke thene ketë Urate: PRIFTI VII: At’ i shenjte, mjek i shpfrteve dhe i trupeve, qe na dergove Birin e vetem, Zotin tone Jesu Krisht, qe te na i sheronje lengatat, e- SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG 361 dhe te na çperblenje prej vdekjes, ti sheroji edhe sherbetoret e tu (aksh) nga semundjet, qe i mundojne, dhe falu shendetin me hirin e Krishtit; me nermjetimet e Shen Marise; te Mjëkeve te shenjte Kozma dhe Damian; dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je burimi i sherlmeve, o Krisht, o Perendil, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. DHJAKU: Le te veme re. Pastaj ata, qe e bejne Efkeline, hyjne ne mes te Prif- terinjve, dhe Prifti i pare u ve mi koke UngjUlin, te hapur nga shkronjat, jo nga kanateU dhe vene doren mi Ungji- Uin qe te gjithe Prifterinjte, pervëç PriftU te pare, i cili kendon me ze te larte ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI I: 0 Mbret i shenjte, i zemerdhempshur dhe meshireplot, Jesu Krisht, o Bir dhe Fjal' e Perendise se gjalle, qe nuke desheron vdekjen e mekatarit, po kthimin dhe jeten e tij, nuk e ve doren time mekatare mi ata, qe pendohen per mekatat e tyre, po ti vete ver doren tende te f orte mi ketë Ungjill te shenjte, te cilin shoket e mi meshetare po e mbajne mi koken e sherbetoreve te tu (aksh) ; fal-u ndjese mekatash ashtu, sikunder e ndjeve Davidin e penduar; dhe prit-i ne gjirin tent pas njeridashjes sate. Se ti je Perendia yne, qe urdherove te falen mekatat shtatedhjete here shtate; dhe ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere 362 URATORE dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastdj ata, qe e bejne Efkeline, e puthin Ungjillin, dyke bere metani, pastdj marrin bekimin nga te gjithe Prifterinjte. Ne ketë mes, Prifti i pare thote: PRIFTI I: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amfn. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj Prifti i pare ben Perleshimin e Shkurter: PRIFTI I: Krishti, Perendia ynë i vertete, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjto- reve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. DEDIKATA E KISH€S SHGRBESA E GURIT THEMELTAR Kur hidhen themelit’ e nje Kishe, vihet nje tryeze me UngjiUin persiper dhe me nje ene, plot me uje te bekuar, mi vendin, ku do te ngrihet AlltaH. Peshkopi, i veshur me Petrahilin dhe me Omoforin, temjanxs, dhe bekon: DHJAKU: Beko, o Kryezot. PESHKOPI: I bekuar eshte Perendia yne, gji- thenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqi- DEDIKATA E KISHGS 363

shim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PESHKOPI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amm. Pastdj kendohet Tropari i Shenjtit te Kishes, dhe Peshkopi i sperkat me uje te bekuar themelit* e Kishes. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe urdherove te ngrihet mi ketë gur nje Kishe per lavdine tende; ti, o Zot, bej-i themellt’ e saj te patundura, dhe lartesoje si nje Kishe te mbaruar, ku te kendojme dhe te lavderojme ty, te vëtemin Perendine tone, dhe ta leçitim Ungjillin e Shenjte te Zotit e- dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht. Shtjer syrin 364 URATORE mi sherbetoret e tu, qe e ndertojne kete tempull te shenjte, mbulo ji nene hien e flëteve te tua, forcoji me fuqine tcnde, dhe çpaguaji me shumicen e lumerive qellore. Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj Peshkopi e merr gurin themeltar, e kryqeson, dhe e ve me duart' e veta ne themelite, dyke thene: PESHKOPI: Zoti i larte e themeloj; Perendia qendroj ne mes te saj, dhe nuke do te tundet; Pe- rendia do ta bekonje mengjës per mengjës gjer ne mbarim te jëteve. KORI: Amin. Pastaj Peshkopi thote: PESHKOPI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Beko, o Kryezot. PESHKOPI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise; te Shenjtit te Ki- shes ( aksh); dhe te gjithe Shenjtoreve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin. Guri themeltar, i vene me doren e Peshkopit, duhet te kete kete permishkrim: Me emrin e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, kjo Kishe u-themelua per nder dhe kujtim te DEDIKATA E KISHGS 365

Shen (aksh) me doren e Hiresise Tij, Peshkopit (aksh), ne diten (aksh) te muajit (aksh) te motit (aksh) pas lindjes se Zotit Jesu Krisht. BBKIMI I ANTIMENSIT Kisha dedikohet prej Peshkojrit, passi te mharohet ploterisht, edhe passi te lahen te gjitha borxhet. Ne qofte nevoje, Kisha e padedikuar munt te meshohet, passi te sperkatet me Uje te Bekuar, dyke patur mi Alltarin An~ timensin e zakonte, mi te cilin vihet Ungjilli. Antimen- set hekohen prej Peshkopit perpara Meshes me ketë me - nyre: Prifterinjte i vene Antimenset mi Tryezen e Shenjte. Pastaj sjellin nje ene me uje trendafili ose me uje dhe vere. Peshkopi e kryqeson ujen, dhe thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, qe i shenjterove valat e Jordanit me çfaqjen tende shpetimtare; ti, o Zot, bekoje kete uje me hirin e Shpirtit Shenjt per shenjterimin e Alltarit tent; se ti je i bekuar ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Peshkopi i sperkdt Antimenset me ujen tri here, dyke thene: PESHKOPI: Sperkat-me me hysop, dhe do te qerohem; laj-me, dhe do te behem më i bardhe se debora (3 here). Pastaj thuhet pjesa pasonjese e Psalmit 51: Bej-me te degjonj gezim e ngazellim, qe te me 366 URATORE gezohen eshtrat e thyera. Ktheje faqen nga mekatat e mia, dhe shuaji gjithe paudhesit> e mia. Kthjelloma zemren, o Perendl, dhe perseritma frymen e drejte. Mos me hith tej prej faqes sate, dhe mos ma merr frymen tende te shen jte. Epma prape gezimin e shpetimit tent, edhe forcome me fryme zoterishte. Do tu mesonj fajtoreve udhet e tua, dhe te pabeset do te kthehen me ty. Shpetome prej gjakrash, o Perendl, Perendia i shpetimit tim, gjuha ime do ta lavderon je me gezim drejtesine tende. 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçite lavdine tende. Se te dashkeshe therore, do te kisha prure, po hollokostet nuke te pelqejne. Therore e Perendise eshte frym’ e thyer; zemren e thyer dhe te perunjur nuke do ta hedhesh tej, o Perendi. Bej-i mire Siones pas pelqimit tent; e- dhe ndertoji muret e Jerusalemit. Ahere do te pelqësh therore drejtesie, dhurata dhe hollokoste. Ahere do te bien dema mi alltarin tent, edhe meshirome, o Perendi. Pastdj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: I bekuar eshte Perendia yne, gji- thenjë, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Dhjaku i dorezon Peshkopit enen e Miros, edhe thote me ze te larte: DHJAKU: Le te veme re. Pastdj Peshkopi ben tre Kryqe me Miron mi çdo Anti- mens, nje ne mest , edhe dy nga njera dhe nga tjatra ane. Ne ketë mes, thuhet: DEDIKATA E KISHGS 367 PSALMI133. Shikoni, o vellezer, sa i mire dhe i bukur eshte bashkimi, qe mbreteron mi në. Gshte si myrra e çemuar, qe zbret mi koken e mi fytyren e mi robat e Aaronit; eshte si vesa e Hermonit, e cila bie mi bregun e Siones. Dhe atjë Zoti eshte zotuar ta dergonje bekimin dhe jeten e ameshuar. Pastdj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Lavdi ty, o Trini e shenjte, o Pe- rendia yne, me jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj Peshkopi temjanis Antimenset. Ne ketë mes, thuhet: PSALMI26. Gjykome, o Zot, se kam baritur me drejtesi; i kam patur besfm Zotit, perandaj kemba ime nuke ka shkare. Nxonit-me, o Zot, edhe provome; vezh- goje zemren time dhe shpirtin tim. Se kam patur gjithenjë perpara syve dhempsherine tende, dhe do te barës pas se vertetes sate. Nuke kam banuar me mburravecet, as jam shoqeruar me genjeshtaret. I kam urryer te paudhet, edhe nuke do te rri me te pabeset. Do ti lan j duart’ e mia me te pafajmet, o Zot, edhe do te rotullonj reth alltarit tent, qe te çpall f alenderjet e mia, dhe te tregonj çudirat e tua. 0 Zot, e kam dashur banesen e shtc- pise sate dhe vendin, ku nderohet emri yt. Oh, mos ma mbyll shpirtin me mekataret edhe jeten me gjakpiresit, se duart’ e tyre jane plot me paudhe- 368 URATORE sira dhe me ryshfete. Po une do te barës me drejtesi; pra, kij meshire per mua, dhe shpetome. Kemba ime ka qendruar drejt; do ta lavderonj Zotin ne gjithe mbledhjet. Pastaj Peshkopi thote kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: Te perhirojme, o Zot, o Perendi njeridashes, qe e ke zgjatur mi në, sherbetoret e tu mekatare dhe te pavyer, atë hir, qe u dhurove Apostujve dheAterve te shenjte. Perandaj pra,te lutemi, o Kryezot meshireplot, bekoji keto Anti- mense, dhe mbush-i me lavdl, me shenjterim e me hir keto Alltare, qe te ndryshohen theroret e pagjakme, qe do te blatojme mi ato, dhe te bchen Trupi i pacinuar dhe Gjaku i çemuar i Birit te vetem, Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, per shpetimin e tere popullit edhe te pavleresive tona. Se ti je Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj siUen Lipsanet e Shenjta, peshtitten me dyUe, dhe Peshkopi i sperkat me Miro, dhe ve nga pak ne nje kulete prapa çdo Antimensi, dhe passi i mbyll mire, thote ketë Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe i ke themeluar Kishet e tua mi gjakun e Deshmoreve; ti, DEDIKATA E KISHGS 369 o Kryezot, o dhuronjes i gjithe te mirave, vleresona te te blatojme zemerbardhe theroren e pagjakme mi ato; dhe lavderoji Deshmoret e tu me çudiberje per shpetimin tone, me nermjetimet e Shenjtoreve, lipsanet e te cileve na permetove ti vendosim mi Alltaret e tu. Se jotja eshte Mbrete- ria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jeteve. Arnin. Dhe menjehere pastdj nis Mesha. Antimenset e bekuara duhet te rrine mi Tryezen e Shenjte dhe te meshohen shtate dite me radhe. Pastaj Peshkopi shkrm n mi cttindo prej syresh: Alltar i Perendise i konsekruar, mi te cilin munt te behen Sherbesat e Shenjta; i bekuar prej Mitropolitit ( aksh) me diten (aksh) te muajit (aksh) te motit (aksh) pas lindjes se Zotit tone Je- su Krisht.

SHGRBESA E DEDIKATGS Mbrëmane mete gedhire dita, kur do te behet Dedikata e Kishes se re, Peshkopi merr Lipsanet e shenjta, te pesh- tjëllura me dylle, brenda ne nje kuti te argjente, dhe i shpie ne nje Kishe te dedikuar afer Kishes se re, dhe i vendos mi Tryezen e Shenjte, dyke vene perpara atyre nje qiri, i ctti duhet te mbetet i ndezur tere naten. Si ne Kishen e dedikuar, ku vendosen Lipsanet, ashtu edhe ne Kishen e re, qe do te dedikohet te nësermen, thuhet Sherbesa e Mbremes, dhe pastaj vazhdon Sherbesa e Vengjilles tere naten gjer ne mengjëst. Ne mos paste Kishe te dedikuar afer, ahere kutia e Lipsaneve vendoset mi Tryezen e Shenjte te Kishes se re. Ne mengjës, Peshkopi, i veshur me 370 URATORE tere stoline kryeprifterore qendron perpara Tryezes se Shenjte , ku jane vendosur Lipsanet, edhs Peshkopi bekon: DHJAKU: Beko, o Kryezot. PESHKOPI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj kendohet Psalmi 14.3: PSALMI 143. 0 Zot, degjoma faljen, ver-u veshin lutjeve te mia. Pergjeqmu pas miresise dhe pas drejtesise sate, dhe mos hyr ne gjyq me sherbetorin tent, se asn jë njerf i gjalle nuke munt te dale i drejte perpara teje. Se armiku ma ndoqi shpirtin; ma shtypi jeten perdhë; me varrosi ne erresire si te vdekur qe prej kohe. Perandaj me eshte keputur shpirti, dhe me eshte deshperuar zemra. Kujtonj ditet e lashta, me jtonj gjithe veprat e tua. I ndeh duarte perpara teje, shpirti im ka etje per ty posi dheu i thate. Pergjeqmu shpejt, o Zot, se m’ u-zu fryma, mos e kthe men jane faqen tende prej meje, se jam bere si ata, qe hidhen ne grope. Bej-me te shoh meshiren tende ne mengjës, se me ty kam shprese, bej-me te njoh udhen, ku duhet te ecenj, se me ty e kam varrur shpirtin. Çlirome prej armiqve te mi, o Zot, se prane teje vinj te fshihem; mesome te benj deshiren tende, se ti je Perendia im; tregoma udhen e drejtesise, se ti je zemermire. Ngjall-me, o Zot, per emrin tent; dhe pas drejtesise sate nxirma shpirtin nga trubullimet; dhe DEDIKATA E KISHGS 371 pas meshires sate shtyp-i armiqt’ e mi, dhe shuaji gjith’ ata, qe ma mundojne shpirtin, se une jam sherbetori yt. Degjome, o Zot, pas drejtesise sate, edhe mos hyr ne gjyq me sherbetorin tent; tregoma udhen e dhejtesise, se ti je zemermire. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Vogel: DHJAKU: Perseri dhe perseri, me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PESHKOPI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Peshkopi thote kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe u dhurove Deshmoreve hirin te leftojne luften emire te bescs; ti, o Kryezot, vleresona tebëhemi imitatore 372 URATORE te tyre dhe te trashegojme lumerit’ e Mbreterise qellore. Me perdellimin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpir- tin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PESHKOPI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Krerct tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Peshkopi thote ketë Urate me ze te unjmr: PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, drejtoji veprat e duarve tona, dhe vleresona te dalim faqebardhe perpara teje, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Qofteebekuar dhe e lavderuar Mbreteria jote, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnin. Pas Thirrjes, Peshkopi jep urdher qe te hehet Meshe ne Kishen, ku u-vune Pipsanet e shenjta. Pastaj e ve kutirC e Lipsaneve mi Dhiskun e Shenjte, i ve persiper Yllthin me Mbulesen, e ngre permi koken, dhe e shpie ne Kishen e re, me Prifterinjte dhe Kleriket, qe shkojne perpara me Un- gjillin e shenjte, dhe me popullin, qe vjen pas me llambadhe te ndezura, dyke kenduar keto Tropare: T. R: Shpirtet shpetonani, o Deshmore mpronani, o kuroreprures; perpara Krishtit lutuni, dhe nermjetoni gjithenjë per në. DEDIKATA E KISHGS 373 T. R: Ty te lavderojme o Krisht, mburrja e Di- shëpujve, gezimi i Deshmoreve, qe leçitne tok, Trinm’ e bashkeqënshime. Neqoftese nuke ka Kishe te dedikuar afer Kishes se re, e tere kjo ceremoni hehet ne Kishen e re. Ne ketë rast, Pe- shkopi i merr Lipsanet mi Dhiskun e mbuluar nga Alltari i Kishes se re, dhe del jashte per te rotulluar tri here. Dy- ert* e Kishes mbyllen. Me te rotulluar, Prifti i pare i sperkat te kater muret e Kishes me uje te bekuar, dhe Kori kendon keto Tropare: T. I: Perseritu, perseritu, qytët i ri Jerusalëm; se vjen drita jote, dhe lavdia e Zotit lindi permi ty. Ketë Kishe e ka ndertuar Ati; ketë Kishe e ka shiguruar Biri; ketë Kishe e ka perseritur Shpirti Shen jt, i cili ndriçon edhe f orcon edhe shenjteron shpirtet tona. T. I: Kur dedikonte qemoti tëmpullin, Solomo- ni te blatonte therore te pergjakme dhe hollokoste o Zot; po qe kur çpalli te vertetcn Shpetimtari, anet e botes i blatojne lavdise sate therore te pagjakme; se ti je Zot i gjithesise, dhe ti e shenjteron gjithesine me anen e Shpirtit Shenjt. T. T. II: Zakoni i dedikates esht i vjeter dhe i bukur; pra te gjitha ndertesat e ra duhen dedikuar; keshtu Kishet e Perendise shigurohen dhe shenjterohen; perandaj edhe në le ta kremtojme dedikaten e sotme, si nje panair shpirteror. Lavdl e Tanl, T. T. I: O Fjal’ e Perendise, qe prehesh permi gjirin ateror, dergoje Shpirtin e Shen jte mi ketë Kishe, e cila eshte ngritur me emrin tent. 374 URATORE

Passi behet rotullimi i pare , Peshkopi qendron perpara portes kryesore te Kishes, edhe i ve Lipsanet e shenjta mi nje tryeze. Pastaj thuhen ApostulK dhe Ungjilli I: DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Hebrenjte. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, ay, qe shenjteron, dhe ata, qe shenjterohen, jane prej nje gjaku; per kete shkak nuk i vjen turp ti quanje vellezer, dyke thene: “Do tua lajmeronj vellëzerve te mi emrin tent, edhe do te lavderonj ne mes te Kishes.” Gjithashtu thote perserl: “Une do te kem besim tek ay.” Gjithashtu thote perseri: “Ja unedhe djemat, qe me dha Perendia.” Pra, si djemat e tjere, gjithashtu edhe ay pati trup e gjak, qe te munde ta shtype me anen e vdekjes atë, qe ka fuqm’ e vdekjes, domethene djallin, edhe ti çlironje ata, qe ishin roberuar nga frika e vdekjes tere jeten e tyre. Se nuke mori natyren e Gngjejve, po natyren e bijve te Abrahamit. Se duhej tu shembellen- te vellëzerve me te gjitha, qe te behej Kryeprlft i zemerdhempshur dhe besnlk per punet e Peren- dise dhe per ndejsen e mekatave te popullit; se meqëneqe u-nga dhe pesoj ay vete, munt tu ndih- mon je te ngareve. DEDIKATA E KISHGS 375 KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PESHKOPI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PESHKOPI: Kendimi prej Ungjillit te Shenj- te pas Mattheut. DHJAKU: Le te veme re. PESHKOPI: M' ate kohe, kur vajti Jesuj ne Kesarin’ e Filipit, i pyeste Dishëpujt’ e tij, dyke thcne: “Ç’ thone njërezit qe jam une, i biri i njeriut?” Dhe ata u-pergjeqne: “Ca thone qe je Joani Pagezori; ca te tjere thone se je Shent Ellia; dhe ca te tjere thone se je Jeremia, ose nje prej Profë- teve.” Dhe Jesuj utha: “Po ju ç’thoni se jam?” Dhe u-pergjëq Simon Pjetri, dhe i tha: “Ti je Krishti, i Biri i Perendise se gjalle.” Dhe Jesuj i tha: “Lum ti, o Simon, i biri i Jonajt, se ketë, qe thë, nuke ta ka treguar nonjë njerl me trup e me gjak, po im Ate, qe eshte ne qell. Dhe une po te thom se ti je Guri, dhe mi ketë gur do ta ndertonj Kishen time; dhe dyert’ e Ferrit nuke do ta rezoj- ne dot; dhe do te jap hapesit e Mbreterise se qejve; dhe ç’ te lidhesh mi dhene do te jete e lidhur ne qellin; dheç’tezgjidhesh mi dhene do te jetee zgjidhur ne qellin. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastaj Peshkopi i merr Lipsanet e shenjta, dhe ben ro- tvllimin e dyte te Kishes. Ne ketë mes, Prifti i pare i sper- 376 URATORE

kat te kater muret e Kishes me XJje te Bekuar, dhe Kori kendon te pese Kenget e para te Zbritesoreve te Dedikates ne T. IV, pas uThallassis to Erithreon”: I: E shpure nga shkretetira popullin, pas nje kollone me zjarr, e pagezove ne Jordan o Krisht, dhe e mbolle ne Sion pastaj, ne nje Kishe qe the- rrët: Zotin kendojeni me ze te math. III: Me anen e Shpirtit Shenjt, o Zoti im Jesu Krisht o Perendi, Kishen e mirose ti, dhe i fale drit’ e gezim e hir. IV: Kisha jone u-sperkat me gjakun e shenjte, qe rodhi si rekë nga brinja jote e çpuar; pra si mi- renjohese, me bese te therrët: Zoti Krisht i dhempshur lavdi me ty. V: Qemoti ne Sina, si tende te çudiçime, ia çfa- qe nje here Kishen, Moisiut ner malet, o Perendl o Zoti Krisht. Pas rotullimit te dyte, Peshkopi qendron perseri perpara portes kryesore te Kishes, dhe i ve Lipsanet e shenjta mi Tryezen. Pastdj thuhet Apostulli dhe Ungjilli II: DHJAKU: Le te veme re. KENDONJESI: Virgjereshat do te dalin perpara Mbretereshes. Dhe te gjitha tok do te dalin perpara teje. DHJAKU: Urtesl. KENDONJESI: Kendimi prej Letres se Palit per Hebrenjte. DHJAKU: Le te veme re. KENDONJESI: Vellezer, tëmpulli i pare kishte regullime per faljet dhe nje Shenjterore per DEDIKATA E KISHGS 377 popullin. Tenda e pare kishte shandanin, tryezen, dhe blaten e bukcve, dhe kjo quhej Shenjterore. Pas kurtines se dyte ishte tenda, qe quhej e Shenj- ta e te Shënjtave, e cila kishte Temjanicen dhe Arken e Dhjates, te mbuluar reth e rotull me ar; brenda ne ketë ishte manna, shkopi i Aaronit, qe lulezoj, dhe pllakat e Dhjates. Permi ketë ishin Kerubimet e lavderuara, qe mbulonin kapakun e Arkes, per te cilat nuk eshte koha tanl te flasim hollesisht. Dhe keto ishin te regulluara me ketë menyre, qe Prifterinjte hynin ne tenden e pare gjithenjë per te bere sherbesat e shenjta; po ne te dyten hynte nje here ne mot vetem Kryeprifti, jo pa gjak, te cilin e blatonte per veten e tij dhe per lajthimet e popullit. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PESHKOPI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PESHKOPI: Kendimi prej Ungjillit te Shenj- te pas Lukajt. DHJAKU: Le te veme re. PESHKOPI: M’ atë kohe, hyri Jesuj ne nje ka- tunt; edhe nje grua, e quajtur Martha, e priti ne shtepm’ e saj. Dhe kjo kishte nje moter, e cila ndenji ne kembet e Jesujt, edhe degjonte fjalen e tij. Dhe Martha po vinte verdalle per te sherbyer lart e poshte, pastdj qendroj, edhe i tha Jesujt: 378 URATORE “0 Zot, valle nuke te ha malli qe ime moter me la te sherbënj e vetcm? Te lutem, thuaji te me ndihmo- nje.” Dhe Jesuj u-pergjëq, edhe i tha: “Martha, Martha, po kujdesesh e merzitesh per shume gjera; po vetem nje gje esht e nevojshime. Dhe Ma- riakazgjedhurpjesen e mire, e cila nuke dote merret prej saj.” Dhe kur po thoshte keto, nje grua prej turmes ngriti zerin, edhe i tha: “Lum gjiri, qe te ka mbajtur, dhe kraherori, qe ke the- thitur.” Po ay tha: “Jo, po lum ata, qe e degjojne fjalen e Perendise, dhe e ruajne.” KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdf me ty. Pastaj Peshkopi i merr Lipsanet e shenjta, dhe ben ro- tullimin e trete reth Kishes. Ne ketë mes, Prifti i pare i sperkdt me Uje te Bekuar te kater muret e Kishes, edhe Kori kendon Kenget VI, VII, VIII, dhe IX te Zbritesore- ve te Dedikates: VI: Me Kishen, ne dashuri Jesu Krishti Mbreti ra, nc fron te ndriçim e vuri, dhe e beri Nene te kombeve, me kurore, dhe e lavderoj me anen e Shpirtit Shenjt. VII: Flag’ e furreve, dolli per Tre Djemat ve- seprurese, dhe tani nje krizme shpirterore me vaj, besemiret i bekon me hir; se i bekuar je, ne Kishen e lavdise o Zoti Krisht. VIII: Kisha jote veshi sot, kemishen e endur lart ne qell me drit’ e hir, dhe posi nuse e ndriçi- me, ne dasme miqte i gostlt, dhe te gjithe me gas, po therresin: Lavderoni Zotin te gjithe ju veprat e ti j. DEDIKATA E KISHGS 379 IX . Ejani me zemer te paqme, le ta shikojme shpirterisht me sy, Bijen Mbreterore permi f ron, Zonjen e madhe Kishen e ndërçime, qe ndrit me ar e me lavdl; le ta kendojme pra me mall dhe gas. Kur mbarohet rotuMimi i trete, Peshkopi qend/ron perpara portes kryesore te Kishes se re, dhe thote me ze te larte; PESHKOPI: I bekuar je, o Krisht, o Perendia yne, ne jetet e jëteve. KORI: Arnrn. Pastaj Kori kendon ketë Tropar: T. III: Ti qe ndertove Kishen tende, me theme- 11 te gurte mi besen, o Krisht Perendl; ti drejtoji lutjet tona dhe tani, dhe prit-e popullin, i cili po te therrët: Ti na shpeto dhe na ndih o Zot. Ne ketë mes, Peshkopi i ve Lipsanet e shenjta mi trye - zen perpara portes kryesore te Kishes, edhe thote ketë Urate me ze te larte: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Perendl dhe At’ i Zotit tone Je- su Krisht, qe je i bekuar per jete; ti, o Kryezot njeridashes, sht jer syrin mi ketë Kishe te shen jte, qe po dedikojme; bekoje, dhe shiguroje, qe te qendronje e patundur dhe e lavderuar gjer ne mbarimin e jetcs; vleresona te te lavderojme faqebardhe brenda ne ketë Kishe; dhe degjoji lutjet, qe po te drejtojme per veten tone dhe per tere popullin, me njeridashjen tende te patreguar, me nermje- 380 URATORE timet e Shen Marise dhe te gjithe Shen jtoreve. Se i shenjte je, oPerendiayne, dhe i prehur nerShenj- toret, dhe ty te dergojme lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jë- teve. KORI: Amln. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, dergoji Gngjejt’ e tu nga qelli ne ketë Hyrje, qe te meshojme tok, edhe ta lavderojme se bashku miresine tende. Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e a- dhurfm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnln. Pastdj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Hapni dyerte, o krere; hapuni, o dyer te perjëtshime, se do te hynje Mbreti i lavdise. Nje prej Prifterinjve, perbrenda Kishes, thote: PRIFTI: Cili esht ay Mbret i lavdise? PESHKOPI: Zoti i larte dhe i fuqishim, Zoti i pamundur ne lufte, Zoti i Forcave engjellore, ay eshte Mbreti i lavdise. Keto thuhen tri here, pastaj Peshkopi i ngre Lipsanet e shenjta me Dhiskun, i ve mi koken, dhe i kryqeson dyerV e mbyttura te Kishes. Pastdj hapen dyerte, dhe hyjne brenda te gjithe me Peshkopin ne krye. Ne ketë mes, Kori kendon: DEDIKATA E KISHGS 381 T. IV: Me ate shkelqlm qe ndrite qellin lart, me atë lavdl dhe drite ketu zbukuroje sot, Kishen tende te shenjte o Kryezot. Forcoje pcrherc ne jetet e jetes, dhe lut jet tona prit, qe te drejtojme me besc, me nermjetimet e Hyjllndeses, ti o jeta dhe ngjallja e te gjltheve. Passi hyn ne Shenjteroren, Peshkopi e vendos kutln’ e Lipsaneve ne vendin e pregatitur te AUtarit, pastaj e sperkdt me Miro, dhe e mbyll me shiguri dhe verejtje. Ne ketë mes, Peshkopi thote tri here: PESHKOPI: I perjetshim kujtimi i ndertonjesve te lumur te kcsaj Kishe se shenjte (3 here). Pastdj Peshkopi thote me ze te unjur kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe i ke themeluar Kishet e tua mi gjakun e Deshmoreve; ti, o Kryezot, o dhuron jes i gjithe te mirave, vleresona te te blatojme faqebardhe theroren e pagjakme mi ato; falna te gjitha kerkesat per shpetim; dhe lavderoji Deshmoret e tu me çudiberje per shpetimin tone, me nermjetimet e Shenjtoreve, lipsanet e te cfleve na permetove ti vendosim mi Alltarin tent. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastdj kendohet Psalmi 145: PSALMI 145. Do te lartesonj, o Perendia im, o Mbreti im, e- 382 URATORE dhe do ta bekonj emrin tent me jetet e jetes. Per dite do te bekonj, dhe do ta lavderonj emrin tent per jete dhe me jetet e jetes. Zoti esht i math e i lavderuar pa mase, dhe madheshtf e tij nuke ka funt. Gjithe brezat, njëri pas tjatrit, do ti lavderojne veprat e tua, dhe do ta leçitin fuqine tende. Do te f lasin per madheshtine, per lavdine dhe per shenjterine tende, dhe do ti tregojne çudirat e tua. Do ta çfaqin tmerrin e potërave te tua, do ti çpallin madheshtit' e tua. Do ta lavderojne shumicen e miresise sate, dhe do ta kendojne drejtesine tende me ngazellim. Zoti eshte hirplot e meshireplot, zemergjere dhe zemerdhempshur. Zoti esht imireperte gjithe, dhe gjithe veprat e tij jane plot me dhempsherl. Dhe veprat e tua do te lavderojne, dhe Shen jtoret e tu do te bekojne. Do te flasin per lavdin’ e Mbreterise sate, dhe do ta trego j- ne fuqine tende. Do tu bejne te njohur njëresve poteren tende dhe lavdin’ e Mbreterise sate. Mbreteria jote eshte Mbreterl e perjëtshime, dhe zoterimi yt ka per te vazhduar bres pas brezi. Zo- ti eshte besnik ne gjithe fjalet e tij, dhe i drejte ne gjithe veprat e tij. Zoti i perkrah ata, qe rezohen, edhe i ngre ata qe jane krusur. Syt’ e te gjitheve shperejne prej teje, dhe ti u jep ushqimin e tyre ne kohen e duhur. Ti e hap doren, dhe e kenaq deshiren e gjithe gjërave te gjalla. Zoti esht i drejte ne gjithe sjelljet e tij, dhe i shenjte ne gjithe veprat e tij. Zoti eshte gati per gjith’ ata, qe e therresin, per gjith’ ata, qe i luten me te vertete. Do tua DEDIKATA E KISHGS 383 mbaronje deshiren atyre, qe i kane frike; do tua degjonje klithmen, dhe do ti shpetonje. Zoti do ti ruan je gjith’ ata, qe e duan, dhe do ti shuan je gji- the te paudhet. Goja ime do ta çfaqe lavdln' e Zo- tit; çdo fryme le ta bekonje emrin e tij te shenjte per jete dhe me jetet e jetes. Ne ketë me$, Peshkopi vesh e ngjesh nje robe te bardl e cila e mbulon fare stoline e tij kryeprifterore; gjit - ashtu peshtiell e ngjesh krahet me dy shamira te ra. Pac- tdj, Peshkopi ngjit mi te kater çipat e Tryezes se Shenjtc,. e cila eshte krejt e zbuluar, kater kdrtera me emrat e tc kater Apostujve. Pastaj, kendohet Psalmi 23: PSALMI 23. Zoti eshte bariu im, edhe asgje nuke mc mungon. Ay me shtrin ne lendina te gjël- bera; ay me shpie prane ujeve te qeta. Ay ma çloth shpirtin, ay ma tregon udhen e drejtesise per emrin e tij. Po, edhe sikur te barës ne fushen e erret te vdekjes, nuke do te kem frike per nonjë te keqe; se ti je me mua; se me mpron stapi yt edhe shkopi yt. Ma ke shtruar sofren perpara armiqve; mi ke ndritur floket me vaj; ma ke mbushur kupen gjer ne buze. Pa fjale meshira jote do me pasonje gjithe ditet e jetes sime; dhe do te banon j ne shtepin’ e Zotit per jete. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: I bekuar eshte Perendia yne, gji- thenjë, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. 384 URATORE

Pastaj Peshkopi bie me gjunje, dhe thote ketë Urate me zetelarte: PESHKOPI: 0 Perendi i panisme dhe i perjetshim, qe i ke bere te gjitha nga e paqena; degjona në, sherbetoret e tu mekatare dhe te pavyer; dhe vleresona ta themelojme Alltarin tent ne kcte Shen jterore, dhe ta dediko jme ketë Kishe, te ndertuar per lavdine tende mi emrin e Shen ( aksh). Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. Pastdj Dhjdku thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi, dhe per shpetimin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Kisheve te shen jta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per veprat e duarve te tij, per te gjithe Vellëzerit, qe jane mbledhur ketu, dhe per popullin, qe rri DEDIKATA E KISHGS 385 rotull, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per shenjterimin e kesaj Kishe dhe ketf Alltari me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlmdesen dhe gjithenje Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PESHKOPI: Se i shenjte je, oPerendia yne, dhe i prehur ner Deshmoret, edhe ty te dergojmc lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Pastdj sttlet nje kutëtt me uje trendafili ose uje me vere, dhe Peshkopi e kryqeson ujen , dhe thote ketë Urate: DHJAKU: LetilutemiZotit. PESHKOPI: 0 Kryezot, o Perendia yne, qe i shenjterove valat e Jordanit me çfaqjen tende shpetimtare; ti, o Zot, bekoje ketë uje me hirin e Shpirtit Shenjt per shenjterimin e Alltarit tent; 386 URATORE se ti je i bekuar ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Peshkopi e sperkat tri here me kete uje Tryezen e shenjte, e cila eshte krejt e zbuluar, dhe pastdj e fshin me nje sfyngjër te ri. Ne kete mes, kendohet Psalmi 8U: PSALMI 84. Sa te dashura jane tendat e tua, o Zot i Forca- ve! Shpirti im ka mall per hoborret e Zotit; zemra ime dhe trupi im qajne per Perendm’ e gjalle. Po, se spurdhjaku gjeti banese, dhe dallendryshja gjeti folë per zoqt’ e saj mi alltaret e tu, o Zot i Forcave, o Mbreti im dhe Perendia im. Lum ata, qe banojne ne shtepine tende, se ata do te lavderojne me jetet e jëtcve. Lum ay njeri, qe ka perkrah jen tende, dhe ka ne zemer porrosit’ e tua. Se ay do te shkonje ne shkretetire, dhe shkretetira do te behet pus, edhe shiu do ti mbushe gropat e saj me uje. Se do ta bekonje Zoti, dhe do ta forconje dite per dite, dhe do ta shikon je me sy te mire Perendia i Perendive ne Sion. 0 Zot, o Perendl i Forcave, degjoma lut jen, verma veshin, o Peren- di i Jakobit. Shtjer syrin, o Perendf, o mprojtesi yne, dhe shikoje fytyren e besnikut tent. Se nje dite ne hoborret e tua eshte më mire se nje mije gjetke. Me pelqën më mire te jem i funtmi i shtepise sate se sa te banonj ne konaket e te paudheve. Se Zoti eshte diell e shqyt; se Zoti jep hir e lavdi; se Zoti do tu dhuronje te gjitha te mirat atyre, qe baresin me drejtesl. 0 Zot i Forcave, lum ay' njeri, qe ka besim me ty. DEDIKATA E KISHGS 387

Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Lavdi PerendisG sone per jete. KORI: Amfn. Pastaj Prifterinjte i siellin Antimenset , edhe i vene ne te kater çipet e Tryezes se Shenjte . Peshkopi e sperkat perseri Tryezen e Shenjte me uje trendafili , dhe e fshin me Antimenset tri herey dyke thene: PESHKOPI: Sperkat-me me hysop, dhe do te qerohem; laj-me, dhe do te behem me i bardhe se debora (3 here). Pastaj thuhet pjesa pasonjese e Psalmit 51: PSALMI 51. Bej-me te degjonj gezlm e ngazellim, qe te me gezohen eshtrat e thyera.Ktheje faqen nga mekatat e mia, dhe shuaji gjithe paudhesit’ e mia. Kthjelloma zemren, o Perendi, dhe perseritma frymen e drejte. Mos me hith tej prej faqes sate, dhe mos ma merr f rymen tende te shenjte. Epma prape gezimin e shpetimit tent, edhe forcome me fryme zoterishte. Do tu mesonj fajtoreve udhet e tua, dhe te pabeset do te kthehen me ty. Shpetome prej gjakrash, o Perendl, Perendia i shpetimit tim, gjuha ime do ta lavderonje me gezlm drejtesine tende. 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçite lavdine tende. Se te dashkeshe therore, do te kisha prure, po hollokostet nuke te pelqejne. The- rore e Perendise eshte frym’ e thyer; zemren e thyer dhe te perunjur nuke do ta hedhesh tej, o Perendl. Beji mire Siones pas pelqimit tent; edhe 388 URATORE ndertoji muret e Jerusalemit. Ahere do te pelqësh therore drejtesie, dhurata dhe hollokoste. Ahere do te bien dema mi alltarin tent, edhe meshirome, 0 Perendi. P

Shenjte çarçafin e perposhme, te cilin e lidhin kryqthi me nje litdr. Pastaj Peshkopi i lan duarte ne nje ene te re me nje menyre qe te mos derdhet asnjë pike perjashta , dhe i fshin duarte me nje peshqir te ri. Pastaj shtron mi Trye- zen e Shenjte çarçafin e siperme. Ne kete mes, thuhet Psalmil32: PSALMI 132. 0 Zot, kujtoje Davidin edhe gjithe hidherimet e ti j. Se beri be perpara Zotit, edhe u-zotua perpara Perendise me kete menyre: “Nuke do te hynj ne dhomen e shtepise sime; dhe nuke do te hipenj mi dyshekun e shtratit tim; dhe nuke do tu jap gjume syve te mi as dremit je qepallave te mia as prehje kokes sime gjer sa te gjenj nje vent per Zotin, nje tempull per Perendin’ e Jakobit.” Kete lajme e degjuam ne Eufratha, e gjetme ne fushat e pyllit. Do te hyjme ne tendat e ti j, do ta adhurojme vendin, ku qendruan kembet e tij. Ngrehu, o Zot, edhe eja ne vendin e prehjes sate, ti edhe ar- ka jote e shen jte. Prifterinjt’ e tu do te vishen me drejtesi, dhe Shenjtoret e tu do te brohoritin me ngazellim. Per hatrin e sherbetorit tent David, mos e kthe faqen prej fytyres se besnikut tent. Zoti i beri be Davidit me te vcrtete, dhe nuke do ta shkele zotimin e tij. Do ti ve bijt’ e tu mi fronin tent. Edhe neqoftese bijt’ e tu e ruajne Dhjaten time dhe porrosite, qe do tu mesonj, gjithashtu do te rrine mi fronin tent edhe bijt’ e tyre. Se Zoti e pelqeu Sionen, dhe e caktoj si banese te tij. Ky do te jete vendi i prehjes sime per jete; ketu do te banonj; se kete banese kam desheruar. Do ta bekonj 390 URATORE deren e saj me te teper, do tu jap buke te varferve te saj. Prifterinjt’ e saj do ti vesh me roben e shpetimit, edhe Shenjtoret e saj do te brohoritin me ngazellim. Atjë do ta lartesonj ballen e Davi- dit, atjë e kam gatitur kandilin per Krishtin tim. Armiqt’ e tij do ti vesh me roben e turpit, po mi koken e ati do te shkelqenje kurora e lavdise. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Lavdi Perendise sone per jete. KORI: Amin. Pastdj Peshkopi i shtron Antimenset, njerin permi tja^ trin, mi Tryezen e Shenjte. Permi te gjitha shtron Anti- mensin e Kishes, dhe permi atë e ve Ungjillin, te cilin e pershendoshin te gjithe Kleriket. Pastdj Peshkopi shkon ne Tryezen e Blates, i sperkdt me uje trendafili te dy çar- çafet, edhe i shtron mi Tryezen. Pastdj i sperkat me radhe te gjitha Enet e Shenjta me Mbulesat, pastaj i ujdis, dhe i mbvlon. Ne ketë mes, thuhet Psalmi 93: PSALMI 93. Zoti mbreteroj, u-vesh me madheshtl; Zoti u- vesh, e u-ngjesh me fuql; se e shiguroj boten, qe te mos tundet. Froni yt, o Zot, u-vendos qemoti, se je i perjetshim. U-fryne lumenjte, o Zot; lumenjte e ngritne zerin e tyre; perronjte buçasin me vala. Po Zoti i larte eshte më i forte se gjithe lumenjte dhe gjithe valat e detit. Porroslt’ e tua jane te patundura; shtepise sate, o Zot, i ka hie shenjterimi per jete. Pastaj Peshkopi e temjanis Shenjteroren dhe Kleriket, pastaj Koret edhe popuilin nga Dera e Bukur. Pastdj Pe- DEDIKATA E KISHGS 391

shkopi i miros te kater muret e Kishes kryqthi, passi i sperkat me uje trendafiti , dyke nisur nga muri prapa AIU tarit. Ne ketë mes, kendohet Psalmi 26: PSALMI 26. Gjykome, o Zot, se kam baritur me drejtesl; i kam patur beslm Zotit, perandaj kemba ime nuke ka shkare. Nxonit-me, o Zot, edhe provome; vezh- goje zemren time dhe shpirtin tim. Se kam patur gjithenje perpara syve dhempsherine tende, dhe do te barës pas se vertetes sate. Nuke kam banuar me mburravecet, as jam shoqeruar me gcnje- shtaret. I kam urryer te paudhet, edhe nuke do te rri me te pabeset. Do ti lan j duart’ e mia me te pafajmet, o Zot, edhe do te rotullonj reth alltarit tent, qe te çpall falender jet e mia, dhe te tregonj çudirat e tua. 0 Zot, e kam dashur banesen e shtepise sate dhe vendin, ku nderohet emri yt. Oh, mos ma mbyll shpirtin me mekataret edhe jeten me gjakpiresit, se duart' e tyre jane plot me paudhe- sira dhe me ryshfete. Po une do te barës me drejtesi; pra, kij meshire per mua, dhe shpetome. Ke- mba ime ka qendruar drejt; do ta lavderonj Zotin ne gjithe mbledhjet. Pastaj Peshkopi thote me ze te larte: PESHKOPI: Lavdi Trinise se shenjte, se tere- fuqishme dhe jetebërese, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Vogel: DHJAKU: Perserl dhe perseri, me paqe le ti 392 URATORE lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithc Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PESHKOPI: Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurim,Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj Peshkopi hie me gjunje , dhe thote me ze te larte ketë XJrate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PESHKOPI: 0 Zot, o Perendia yne, qe bekove tëmpullin e Sollomonit; ti edhe tanl bekoje ketë Kishe te shenjte, qe u-dedikua mi emrin e Shen (aksh), per .lavdine tende dhe per mbarimin e porrosive te shenjta, qe na ke dhene me anen e Zo- tit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht; shtjer syrin prej qellit mi në, sherbetoret e tu te pavyer, dhe dergona Shpirtin Shen jt, qe te na paqesonje zemrat, edhe te na udheheqe me çdo DEDIKATA E KISHGS 393 vepcr drejtcsie; kij mcshirc pcr në dhe pcr terc popullin, qc rri rotull; falu themeltarcve, ancta- reve, kujdestarcve dhe pcrkrahcsve tc kcsaj Ki- she tc shenjte ndjesen e mckatave, dite tc gjata, shcndët, lumcrl dhe tc gjitha tc mirat e qellit e tc dheut. Forcoji, dhe ndriçoji pcr tc mbaruar porrosit’ e tua dhe pcr tc lavderuar emrin tcnt madhc- shtor dhe tc nderuar. Se ti je Percndia ync, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrherc dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj thuhen Apostulli dhe UngjHM III: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Shtcpisc sate, o Zot, i ka hie shenjterimi. Zoti mbreteroj, u-vesh me madheshtf. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres sc Palit per Hebren jtc. KGNDONJGSI: Vcllezer tc shenjtcruar, pjesetare te ftimit qellor, kupetojeni Apostullin dhe Kryepriftin e bescs sonc, Jesu Krishtin, i cili ishte besnik pcrpara emcronjesit te tij, sikunder ishte Moisiu me tere shtepm’ e tij. Dhe ky u-vlercsua pcr nje lavdl mc te madhe se Moisiu, se ka mc teper nder ay, qe e ndertoj shtepinc, se shtcpia. Se çdo shtepl ndertohet prej dikujt; po Percndia esht ay, qc i ka ndertuar te gjitha. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. 394 URATORE DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta deg’jojme Ungjillin e Shenjte. PESHKOPI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PESHKOPI: Kendimi prej Ungjillit te Shenj- te pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. PESHKOPI: M’ ate kohe, ishte e kremtja e De- dikates ne Jerusalëm, edhe ishte dimer. Dhe Je- suj po bariste ne Shen jteroren ne portiken e Solo- monit. Ahere e rethuan Judenjte, dhe i thoshin: “Gjer kur do na mundosh me dyshime? Neqoftese ti je Krishti, na e thuaj çiltas.” Dhe Jesuj u-per- gjëq: “Ju thashe, po ju nuke besoni. Veprat, qe ben j me emrin e tim Ati, ato deshmojne per mua. Po ju nuke besoni; se nuke jini prej dhenve te mi- a, sikunder ju kam thene. Dhent’ e mia ma degjojne zerin, dhe une i njoh, dhe ato me pasojne; dhe une u jap jeten e ameshuar, dhe nuke do te humbasin kurre, dhe askush nuke do ti remben je nga dora ime. Im Ate, i cili mi ka dhene, eshte më i madhi nga te gjithe; dhe askush nuke munt ti rembenje nga dora e tim Ati. Se une dhe Ati jemi nje.” KORI:* Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastaj i sjeUin Peshkopit nje kandile te re, me vaj e me fitU; dhe Peshkopi e mbush vete me vaj; e ndes fitUin, dhe e ve mi AUtarin. Pas kesdj, Peshkopi e çvesh roben e bardhe, shamite dhe brezin, dhe jep leje qe te ndizen kan- dUe dhe qirtnj te tjere. Ne Jcete mes, kendohet Lavdia e DEDIKATA E KISHGS 395

Shenjtit te Kishes. Pastaj thuhet Tania e Dedikates me T. T. II: TANI: Kujtimin e Dedikates po kremtojme sot o Zot; te lavderojme ty qe na dhuron bekim; te lutemi na shen jtero te gjitha nd jen jat e shplrteve, me nermjetimet e Deshmoreve, Zot i terefuqishim. Pastaj thuhet Trishenjti: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pa« vdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PESHKOPI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj thuhet Tropari i Shenjtit te Kishes, pastaj ay i Dedikates: T. IV: Me atë shkelqlm qe ndrite qellin lart, me 396 URATORE atë lavdi dhe drite ketu zbukuroje sot, Kishen tende te shenjte o Kryezot. Forcoje perhere ne jetet e jetes, dhe lutjet tona prit, qe te drejto jme me besc, me nermjetimet e Hyjlindeses, ti o jeta dhe ngjallja e te gjithave. Pastdj Dhjaku thote Litamne e Gjere: DHJAKU: Meshirona, o Perendf, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Te lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendise, ndertonjesve te kesaj Kishe se shenjte. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PESHKOPI: Se ti je Perendf meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PESHOKPI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amfn. Meshi- ro, o Zot (S.here). Beko, o Kryezot. Pastaj Peshkopi ben Perleshimin e Shkurter: PESHKOPI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise, te Shenjtit te Ki- shes ( aksh), dhe te gjithe Shenjtoreve, na meshi- BEKIMI I VOGGL I UJIT 397 rofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. PcLstaj nis Meska. BEKIMI I VOGGL I UJIT Vihet mi nje tryeze nje ene me uje, Kryqi dhe nje tufe besiloku. Prifti temjanis reth e rotull tryezes, edhe bekon: DHJAKU: Bek6, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe. fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amrn. 398 URATORE DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Se i shenjte je, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Shenjt i pavdekur, meshirona. DHJAKU: Fuqi. KORI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shen jt i pavdekur, meshirona. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Hebrenjte. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, ay, qe shenjteron, dhe ata, qe shenjterohen, jane prej nje gjaku; per ketë shkak nuk i vjen turp ti quanje vellezer, dyke thene: “Do tua lajmeronj vellëzerve te mi emrin tent, edhe do te lavderonj ne mes te Kishes.” Gjithashtu thote perseri: “Une do te kem beslm tek ay.” Gjithashtu thote perserl: “Ja unedhe djemat, qe me dha Perendia.” Pra, si djemat e tjere, gjithashtu edhe ay pati trup e gjak, qe te mu- BEKIMI I VOGGL I UJIT 399 nde ta shtype me anen e vdekjes atë, qe ka fuqin’ e vdekjes, domethene djallin, edhe ti çlironje ata, qe ishin roberuar nga frika e vdekjes tere jeten e tyre. Se nuke mori natyren e Gngjejve, po natyren e bi jve te Abrahamit. Se duhej tu shembellen- te vellëzerve me te gjitha, qe te bchej Kryeprlft i zemerdhempshur dhe besnlk per punet e Percn- dise dhe per ndjesen e mekatave te popullit; se meqëneqe u-nga dhe pesoj ay vete, munt tu ndih- mon je te ngareve. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. PRIFTI: M’ atë kohe, Jesuj u-ngjit ne Jerusa- lëm. Dhe ishte ne Jerusalëm nje liqën prane Tre- gut te Dhenve, qe quhej Hebraisht Bethesda, dhe qe kishte pese kamare. Ner ato ishin shtrire nje shumic’ e madhe prej te semuresh, te vërberesh, te çalesh, te fishkuresh, qe prisnin levizjen e ujit. Se nje Gngjell zbriste me nje kohe ne liqën, dhe e trubullonte ujen; dhe i pari, qe hynte pas trubulli- mit te ujit, sherohej nga çdo semundje, qe kishte. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Madhe: 400 URATORE DHJAKU: Me paqe, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shenjterohet kjo uje me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qete dergohet mi kete uje hiri i çperblimit edhe bekimi i Jordanit, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behet kjo uje sherim i shpirteve dhe i trupeve dhe largim i gjithe forcave ar- mike, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behemi bij dhe trashegimtare te Mbreterise qellore me pjesetimin edhe sperkatjen e keti uji, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshird, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona BEKIMI I VOGGL I UJIT 401 dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Pastaj Prifti kendon me ze te larte: PRIFTI: O Zot, o Perendia yne, qe je i math ne keshille dhe i çudiçim ne veprat; qe e ke bere tere kriesen e dukur dhe te padukur; qe ke meshire per ata, qe te duan, dhe ruajne porrosft’ e tua; qe i pret me dhempsheri lutjet e perlotura te atyre, qe ndodhen ne shtrengim; qe zbrite mi dhene me fytyre robi per te sheruar semundjet e shplrteve dhe te trupeve tona; dhe na dhurove stolin’ e ndriçime te Pagezimit; ti, o Mbret njeridashes, dergona edhe tani bekimet e tua me pjesetimin edhe sperkatjen e ketl uji; veshtroji dobesite tona pas miresise sate; dhe sheroji semundjet e shpirteve dhe trupeve tona pas meshires sate. Kujto, o 402 URATORE Zot, ata, qe na duan; ata, qe na urrejne; vellëzerit tane, qe sherbejne; ata, qe rrine rotull; ata, qe nuke ndodhen; dhe ata, qe na porrositne te lutemi per ta. Kujto, o Zot, edhe vellëzerit tane, qe vuaj- ne ne roberl dhe ne hidherime, dhe shpetoji nga te gjitha nevojat pas meshires sate se madhe. Se ti je burimi i sherimeve, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, oZot. Pastdj Prifti thote me ze te umjur Tcetë Urate: PRIFTI: Verna veshin dhe degjona, o Zot, qe dignove te pagezohesh ne Jordan, dhe ti shenjterosh ujerat; bekona te gjithe në, qe po unjemi perpara teje si sherbetoret e tu; dhe vleresona te marrim shenjterimin tent me pjesetimin dhe sperkatjen e ketl uji;dhe na u-befte,o Zot, per sheritn te shpirtit e te trupit. Se ti je shenjterimi i shpirteve dhe i trupeve tona, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpiitit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. KORI: Ty, o Zot. Pastdj Prifti e bekon ujen per se treti, dyke pagezuar BEKIMI I MATH I UJIT 403

Kryqin, dJhe thote kete Tropdr ne T. I: Ti shpetoje Zot, edhe ti bekoje popullin, edhe trashegimin tent. Mundjen edhe triumfin, dhurona kunder barbareve, edhe ruajna shtetin, me poteren e Kryqit tent. Pastdj sperkat Jcryqthi, dhe thote ketë Tropdr ne T. II: Vleresona per dhuratat e tua, o Hyjlindese Vir- gjereshe, pa vene re mekatat tona, falna bekime dhe shcrime, neve qe te lutemi me bese. Pastdj Prifti thote: PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl me ty. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj Prifti ben Perleshimin e Shkurter: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjto- reve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. BEKIMI I MATH I UJIT Kjo Sherbese behet nje here ne mot, me 5 te Jenarit, ne Vengjillen e Epifanise, pas Meshes se Shen Basilit. Nje ene me uje vihet mi nje Tryeze ne mes te Kishes me Kry- qm dhe me nje tufe besiloku. Prifti dhe Dhjaku, me Tem - janicen dhe me llambadhe, dalin nga AUtari, dhe shkojne ne mes te Kishes, dyke kenduar keto Tropare ne T. T. IV : Zeri i Zotit po therrët mi ujerat e thote: Ejani te 404 URATORE g-jithe, mermi Shpirtin e urtesise, dhe friken e Pe- rendise, Zotit Jesu Krisht qe u-f anës ne Jordan. Sot bekohet natyra e ujeve, sot lumi Jordan po çahet, edhe valat e tij qendrojne, dyke pare Zotin te pagezohet. Si njerl ardhe ne lume, o Mbreti yne Jesu Krisht, edhe kerkon te pagezohesh per mekatat tona, nga dora e Profetit o njeridashes. LAVDI E TANI: Degjove zerin e Profetit, qe bertiste ne shkretetire, dhe ardhe me fytyren e n je robi, dhe kerkove Pagezimin, o Zot i pamekatme. Te pane ujerat edhe u-drothne, u-tremp edhe Parerëndesi, dhe thirri dyke thene: Si do ta ndri- çonje dlellin kandili? Si do ta dorezonje robi Kry- ezotin? Bekome mua dhe ujerat o Shpetimtar, ti qe ngre mekatat e botes. Ne ketë mes, Prifti temjanis reth e rotvtt tryezes, pastdj thuhen Kendimet: DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi nga Profetia e Isaiut. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Keshtu foli Zoti: Gezohu, o shkretetire, qe ke etje; gezohu, o shkretetire, dhe lulezo si trendaf fl. Dhe do te lulezon je shkretetira e Jordanit, edhe do te kendonje me ngazelllm; e- dhe do ti jipet lavdf e Libanit edhe nderi i Kar- melit; edhe populli im do ta shikonje lavdine dhe lartesin’ e Perendise. Forcohuni, o duar te dobeta dhe gjun je te pafuqishim. Shtyjini zemervëgjelit, edhe thëjuni: Kini kuraje, dhe mos kini frike, se BEKIMI I MATH I UJIT 405 ja Perendia yne do tjua çpaguanje; ay vete do te vinje, dhe do tju shpeton je. Ahere do te çelen syt’ e te vërberve, dhe veshet e te shurdherve do te degjojne. Ahere do te kecenje i çali si dreri, dhe goja e nemecit do te bertase; se ujerat edhe perronjte do te derdhen ne shkretetiren e thate. Dhe dheu i pauje do te bchet moçale, dhe shkretetira do te buronje lumënj; dhe atjë, ku kishin folene dran- gonjte, do te kete bushe dhe gjethe. Dhe atjë do te kete nje udhe te paqme, e cila do te quhet udha e shen jte. Andëj nuke do te shkon je i paudhi; atjë do te baresin te arratisurit, edhe nuke do ta humbasin udhen. Atjë nuke do te kete luane; atjë nuke do te kete egersira te keqia. At jë do te baresin te shpetuarit edhe te ftuarit e Zotit. Dhe roberit do te çlirohen, edhe do te kthehen ne Sion me kenge brohorie; dhe do te gezohen, e do te ngazellohen me defrime; atjë nuke do te kete as dhembje, as helme, as psheretime. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi nga Profetia e Isaiut. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Keshtu foli Zoti: Ju, qe kini etje, ëjani per uje; dhe ju, qe s’ kini argjënt, ëjani te blini, te hani, e te pini vere dhe qumesht pa no- një pagese. Persë harxhoni argjendin tuaj per gjera, qe nuk ushqejne, dhe persë mundoheni per gjera, qe nuke ngopin? Degjomeni, dhe do te hani gjellet më te mira, dhe shpirti juaj do te gezohet me defrime. Vërmani veshin, dhe ëjani pas meje. 406 URATORE Degjomeni, dhe shpirti juaj do te rronje; dhe do tju jap meshirat e shigurta te Davidit me dhjate te perjëtshime. Ja ku ju dhashe nje udheheqes e nje kumandar si deshmim perpara popujve. Dhe do te ftosh kombe, qe nuke te njohin; dhe popuj, qe nuke ta dine emrin, do te perikin prane teje per Zotin Perendine tent edhe per Shenjtin e Israelit, se ay te ka lavderuar. Kerkojeni Zotin tanl qe munt ta gjeni, dhe tani qe eshte prane. I paudhi le te heqe dore nga ligesite, dhe i pabesi le te largohet nga prapesite; dhe kthëhuni me Zotin, edhe ay do tju meshironje; se ay i ndjen mekatat pa kursim. Se mejtimet e mia, thote Zoti, nuke jane si mejtimet tuaja, dhe udhet e mia nuke jane si udhet tuaja. Po sa lark eshte qelli nga dheu, aqe lark jane udhet e mia nga udhet tuaja dhe mejtimet e mia nga mejtimet tuaja. Se, sikunder shiu dhe debora zbresin nga qelli, dhe nuke kthehen prape, po e vaditin dhene per te mbire dhe per te lulezuar, dhe japin fare per te mbjellur dhe buke per te ngrene; ashtu edhe f jala, qe del nga goja ime, nuke do me kthehet e zbrazur, po do ti mbaronje deshirat e mia dhe porroslt’ e mia. Se do te dilni me ngazellim, dhe do te vazhdoni me paqe; se malet edhe brigjet do te kecejne, dhe do tju presin me gas, dhe gjithe lisat e pyllit do te troka- sin duarte. Dhe ne vendin e drizes do te mbin je qi- parisi, dhe ne vendin e shkozes do te mbinje mir- sina. Dhe keto do ta leçitin emrin e Zotit, edhe do te qendrojne si shenja te perjëtshime, dhe nuke BEKIMI I MATH I UJIT 407 do te priten kurre. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi nga Profetia e Isaiut. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Keshtu foli Zoti: Mermi uje me ngazelllm nga pusi i shpetimit. Dhe do te thoni ate dite: Lavderojeni Zotin, thirreni emrin e tij; lajmerojuni kombeve veprat e tij; kujtojeni, se u-lartesua emri i tij. Kendojeni emrin e Zotit, se ka bere çudira, qe i di bota e tere. Gezohuni dhe brohoritni ju, qe banoni ne Sione, se u-lartesua Shen jti i Israelit ne mes te saj. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Zoti eshte drita ime dhe shpetimi im. Zoti eshte forca e jetes sime. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Pare se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, nuke dua te mos dini se te gjithe aterit tane ishin nene renc; dhe te gji- the shkuan neper detin; dhe te gjithe u-pagezuan me anen e Moisiut ne rene dhe ne detin; dhe te gjithe hëngerne gjithatë gjellc shpirterore; dhe te gjithe pine gjithatë te pire shpirterore; se kane pire nga shkembi shpirteror, qe i pasonte; dhe ay shkemp ishte Krishti. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. 408 URATORE PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Markut. DHJAKU: Le te veme re. PRIFTI: M’ ate kohe, Jesuj ardhi nga Nazare- ti i Galilese, dhe u-pagezua prej Joanit ne Jordan. Dhe men jehere, kur dilte nga uja, pa se qelli u-ça, dhe Shpirti zbriti mi koken e tij si nje pullump. Dhe nje ze ardhi nga qelli: Ti je im Bir i dashur, qe me ke pelqyer. KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi, dhe per shpetimin e shplrteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevajt jen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( aksh), per prifterine dhe dhjakenn’ e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shenjterohet kjo uje me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. BEKIMI I MATH I UJIT 409 KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te dergohet mi kete uje hirii çperblimit edhe bekimi i Jordanit, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behet kjo uje sherim i shpirteve dhe i trupeve dhe larg-im i gjithe forcave ar- mike, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te behemi bij dhe trashegimtare te Mbreterise qellore me pjesetimin dhe sperkatjen e keti uji, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuarcn, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithen je Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdi, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. 410 URATORE

Pastaj Prifti kendon me ze te larte ketë Urate: PRIFTI: I math je, o Zot, dhe te hablçime jane veprat e tua, dhe asn je fjale s’ esht e m jafte per te treguar çudirat e tua (3here) . Se ti i bere te gjitha nga e paqena; se ti zbrite mi dhene, dyke marre fytyre robi; se ti e shpetove gjindjen njerezore ngatiranf e djallit; se ti i shenjterove valat e Jordanit; dhe ti i dermove kreret e drangonjve, qe folesonin atjë. Ti pra, o Mbret njeridashes, eja dhe tani me permindodhjen e Shpirtit Shenjt, e- dhe shenjteroje ketë uje (3 here). Ep-i hirin e çperblimit edhe bekimin e Jordanit; dhe falu shenjterimin, bekimin, paqesimin, shendetin dhe ndjesen e mekatave te gjltheve sa e prekin, a lyhen, a e kungojne. Kujto, o Zot, Kryepeshkopin tone (aksh; ) tere prifterine dhe dhjakerine me Krishtin; popullin, qe rri rotull; vellëzerit tane, qe nuke ndodhen; dhe meshiroji te gjithe me dhempsherine tende. Qe te lavderohet emri yt i shenjte, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrherc dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tcnde. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, o Zot. Pastaj Prifti thote me ze te 'imjur kete Urate: PRIFTI: Verna veshin, dhe degjona, o Zot, qe dignove te pagezohesh ne Jordan, dhe ti shenjte- BEKIMI I MATH I UJIT 411 rosh ujerat; bekona te gjithe në, qe po unjemi perpara teje si sherbetoret e tu; dhe vleresona te marrim shenjterimin tent me pjesetimin dhe sperkatjen e ketl uji; dhe na u-befte, o Zot, per sherim te shpirtit e te trupit. Se ti je shenjterimi i shplrteve dhe i trupeve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin Pastaj Prifti e bekon ujen per se treti, dyke pagezuar Kryqint dhe thote ketë Tropdr n e T .l : Kur pagezoheshe ne Jordanin o Zot per në, ahere falja e Shen Trinise kudo u-çfaq, se zer’ i Prin- dit po na deshmonte per ty faqeza, dhe Bir te dashur te tij po te quante; edhe Shpirti i Shenjte si nje pullump, vertetonte çdo f jale me shigurl. Ti qe u-fanese Krisht Perendi, dhe ndriçove boten lavdi me ty. Pastaj Prifti e sperkat tere popuUin, dhe besniket e pershendoshin Kryqin. Pastdj kendohet Shkurtorja ne T. IV : U-fanese me lavdi, ne tere boten, edhe drita jote sot, na u-shenua me çudi; pra te hymnojme me kupetim: Ardhe u-duke, o drit’ e paafru- arshme. Pastdj jipet Nafora, dhe behet Perleshimi i Shkurter: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u-pagezua prej Joanit ne Jordan per shpetimin tone, me 412 URATORE nerm jetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtd- reve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes.

SHGRBESA E LANJGTORES SG SHENJTG

Passi thuhet Urata Perpara Tribunes te Enjten e Ma- dhe ne mengjës, Priftiy i veshur me robat e Meshes, del me Temjanicen dhe me llambadhe perpara portes se Kishes, ku eshte gatitur Lanjetorja prej Kryekishetarit, edhe ja^ ne radhitur te dymbedhjete Vellëzerit, te cileve do tu lanje kembet Prellati. Midis te dymbedhjëteve duhet te jete doemos Portari dhe Kujdestari i Manastirit ose i Kishes. Gjer sa te dalin te gjithe, dhe te mblidhen ne hoborrin e Kishes, kendohet Psalmi 51: PSALMI51 Meshirome, o Percndl meshireplot, edhe me shumicen e meshirave te tua shuaji paudhesit’ e mia. Laj-me fare prej paudhesise sime, dhe qerome prej mekatit tim. Se un’ i njoh paudheslt’ e mia, dhe mekatin tim e kam perpara syve kurdo- herc. Kunder teje vetem fejeva, dhe perpara teje e bera te keqen, qe te dalesh i drejte ne f jalet e tua, dhe te jesh i kthjellet ne gjyqet e tu. Se ja tek u-zura ne paudhesl, dhe ne mekata me lindi nena ime. Se ja tek deshe te vcrteten ne zemer, dhe mendjes sime do ti tregosh urtesl. Sperkat-me me hysop, dhe do te qerohem, laj-me, dhe do te behem me i bardhe se debora. Bej-me te degjonj gezim e ngazelllm, qe te me gezohen eshtrat e thyera. Ktheje faqen nga mekatat e mia, dhe shuaji gji- the paudhesft’ e mia. Kthjelloma zemren, o Pe- SHGRBESA E LANJGTORES SG SHENJTG 413 rendl, dhe perseritma frymen e drejte. Mos me hith tej prej f aqes sate, dhe mos ma merr frymen tende te shenjte. Epma prape gezimin e shpetimit tent, edhe forcome me fryme zoterishte. Do tu meson j fajtoreve udhet e tua, dhe te pabeset do te kthehen me ty. Shpetome prej gjakrash, o Pere- ndl, Perendia i shpetimit tim, gjuha ime do ta lavderonje me gezim drejtesine tende. 0 Zot, çelmi buzet, edhe goja ime do ta leçite lavdine tende. Se te dashkeshe therore, do te kisha prure, po hollokostet nuke te pelqejne. Therore e Perendise eshte frym’ e thyer; zemren e thyer dhe te perunjur nuke do ta hedhesh tej, o Perendi. Bej-i mire Sio- nes pas pelqimit tent; edhe ndertoji muret e Jeru- salemit. Ahere do te pelqësh therore drejtesie, dhurata dhe hollokoste. Ahere do te bien dema mi Alltarin tent, edhe meshirome, o Perendl. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mirevajt jen e Klsheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjithave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone ( akjsh), per prifterine dhe dhjakerln’ e nderuar me Krish- 414 URATORE tin, per tere klerin dhe popullin, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te bekohet, e te shenjterohet kjo Lan jetore me fuqine, veperimin dhe permindodhjen e Shpirtit Shenjt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te çperlahen mekatat tona me anen e kesaj Sherbese, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhenevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je paqesimi i shpirteve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit eBirit edheShpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin Pastdj Prifti thote me ze te larte kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. PRIFTI: 0 Zot, o Perendl zemermire, qe more SHGRBESA E LANJGTORES SG SHENJTG 415 fytyre robi dhe rrobe sherbetori, dhe ua lave Di- shëpujve kembet me duart’ e tua te shenjta, dhe pastaj ua fshive me rizen; shtjer syrin edhe tani mi në, sherbetoret e tu te pavyer, qe po imitojme shëmbellen e lavderuar te perunjesise sate; vleresona ti çperlajme njollat e shpirtit e te trupit me prekjen e kesaj uje; dhurona permindodhjen e padukur te Shpirtit Shenjt; ruaji shpirtet edhe trupet tona nga gjarperi dinak, qe na pergjon; paqesona qe te te adhurojme faqebardhe, dyke kapercyer gjerperinjte, agrepet edhe tere fuqin' e armikut. Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurim, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tuaja Zotit unjani. KORI: Ty, oZot. DHJAKU :Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Pastaj Prifti thote me ze te tmjur kete Urate: PRIFTI: 0 Zot, o Perendia yne, qe na tregove masen e perunjesise, dyke ngritur te funtmin si te pare; ti vleresona ti sherbejme njerjatrit; lar- tesona me anen e perunjesise; ruajna te paperly- er, te lare me anen e loteve, te paqesuar me hirin e drites sate; qe te gjejme meshire, kur te pergju- 416 URATORE njemi perpara Tribunes sate se trempshime. Pastdj Prifti thote me ze te larte Thirrjen: PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pas Thirrjes, Prifti thote mezete larte: PRIFTI: Dhe qe te vleresohemi ta degjojme Ungjillin e Shenjte, Zotit Perendise tone le ti lutemi. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Ne ketë mes, te dymbedhjetet, te cileve do tua lanje kembet Prellati, rrine mi fronet e pregatitur. Dhe kur nis Prifti te kendonje Ungjillin e pare, Prellati ben pikerisht ashtu, si thote Ungjilli. Dhe Ungjilli kendohet ngadale, i prere ne disa paragrafe, midis te cileve ka pushime te gja - ta, qe ti jipet kohe Prellatit ti mbaronje hollesite e Sher- beses me nje menyre më teper simbolike se literale. Pra, Ungjilli kendohet keshtu: PRIFTI: M’ atë kohe, dyke ditur Jesuj, qe Ati ia kishte dhene te gjitha ne dore, dhe qe kishte SHGRBESA E LANJGTORES SG SHENJTG 417 ardhur nga Perendia, dhe do te kthehej me Pe- rendine, u-ngrit nga darka, dhe i çveshi robat; Ketu PreUati e çvesh mantellen, dhe i pervësh menget. PRIFTI: Edhe mori nje peshqir, dhe e ngjeshi ne mest. Ketu, Prellati merr nje peshqir te math, edhe e ngjesh ne mest. PRIFTI: Pastaj hodhi uje ne Legjenin. Ketu Prellati heth uje ne Legjenin. PRIFTI: Edhe nisi tua lanje Dishëpujve kembet, edhe tua f shin je me peshqirin, me te cilin ishte ngjeshur. Ketu Prellati ua lan kembet te dymbedhjëteve, ua fshin me peshqirin, dhe ua puth me radhe , dyke nisur nga Por - tari dhe dyke mbaruar tek Kujdestari. Kur arrin tek Kuj- destari, Prifti vazhdon pjesen tjater te UngjiUit gjer ne fu n t: PRIFTI: Pastaj i vajti Simon Pjetrit, edhe ky i tha: “Zot, ti po mi lan kembet?” Jesuj u-pergjëq, edhe i tha: “Atë qe po benj une, ti nuk e merr vesh tani, po do ta kupetosh pastaj.” Po Pjetri i tha: “Kurre nuke duhet te mi lash kembet.” Edhe Je- suj iu-pergjëq: “Ne mos ti lafsha kembet, ahere nuke ke asnje lidhje me mua.” Edhe Simon Pjetri i tha: “Ahere, o Zot, mi laj jo vetcm kembet, po edhe duart’ edhe koken.” Edhe Jesuj i tha: “I lari nuke ka nevoje veçse ti lanje kembet, edhe esht i paqme i teri; edhe ju jini te paqme, po jo te gji- the.” Se e dinte se nje prej atyre do ta tradheton- 418 URATORE te; perandaj pra, tha: “Nuke jini te paqme te gjithe.” KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdi me ty. Passi mbarohet UngjiUi, PreUati e heq peshqirin, edhe e vesh mantellen. Pastaj Prifti thote Ungjillin e dyte: PRIFTI: Dhe qe te vleresohemi ta degjojme Ung-jillin e Shenjte, Zotit Perendise tone, le ti lutemi. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. PRIFTI: M’ ate kohe, Jesuj, passi u lau Dishë- pujve kembet, i veshi robat, u-shtrua ne sofer perseri, dhe u tha: “A e kupetuat seç' ju bera? Ju po me quani Mesonjes edhe Zot; edhe ketë e thoni mire, se ashtu jam. Pra, posa une, Zoti dhe Meso- njesi, jua lava kembet, edhe ju detyroni tua lani kembet njerjatrit. Se ju dhashe nje shembell, qe te beni edhe ju ashtu, sikunder ju kam bere une. Me te vertete, me te vertete po ju thom qe s’ ka sherbetor më te math se i zoti, as apostull më te math se ay, qe e ka derguar. Pra, tani, qe i dini keto gjera, do te ijni te lumur, sikur ti beni.” SH6RBESA E LANJGTORES SG SHENJTG 419 KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pas UngjilMt, qe te gjithe besniket i ngjyejne duarte , dhe i kryqesojne fytyrat me ujen e Lanjetores. Pastdj qe te gjithe kthehen ne Kishe. Ne kete mes, kendohet Psal- mi H 5: PSALMI 145. Do te lartesonj, o Perendia im, o Mbreti im, e- dhe do ta bekon j emrin tent me jetct e jetes. Per dite do te bekonj, dhe do ta lavderonj emrin tent per jete dhe me jetet e jetes. Zoti esht i math e i lavderuar pa mase, dhe madheshtf e tij nuke ka funt. Gjithe brezat, njëri pas tjatrit, do ti lavderojne veprat e tua, dhe do ta leçitin fuqine tende. Do te flasin per madheshtine, per lavdine dhe per shenjterine tende, dhe do ti tregojne çudirat e tua. Do ta çfaqin tmerrin e potërave te tua, do ti çpallin madheshtlt' e tua. Do ta lavderojne shumicen e miresise sate, dhe do ta kendojne drejtesine tende me ngazelllm. Zoti eshte hirplot e meshireplot, zemergjere dhe zemerdhempshur. Zoti esht i mire per te gjithe, dhe gjithe veprat e tij jane plot me dhempsheri. Dhe veprat e tua do te lavderojne, dhe Shenjtoret e tu do te bekojne. Do te flasin per lavdfrf e Mbreterise sate, dhe do ta trego j- ne fuqine tende. Do tu bejne te njohur njëresve poteren tende dhe lavdln’ e Mbreterise sate. Mbreteria jote eshte Mbreteri e perjëtshime, dhe zoterimi yt ka per te vazhduar bres pas brezi. Zo- ti eshte besnik ne gjithe fjalet e tij, dhe i drejte ne gjithe veprat e tij. Zoti i perkrah ata, qe rezohen, 420 URATORH

edhe i ngre ata qe jane krusur. Syt’ e te gjitheve shperejne prej teje, dhe ti u jep ushqimin e tyre ne kohen e duhur. Ti e hap doren, dhe e kenaq deshiren e gjithe gjerave te gjalla. Zoti esht i drejte ne gjithe sjelljet e tij, dhe i shenjte ne gjithe veprat e tij. Zoti eshte gati per gjith’ ata, qe e therresin, per gjith’ ata, qe i luten me te vertete. Do tua mbaronje deshiren atyre, qe i kane frike; do tua degjonje klithmen, dhe do ti shpetonje. Zoti do ti ruanje gjith' ata, qe e duan, dhe do ti shuanje gji- the te paudhet. Goja ime do ta çfaqe lavdin’ e Zo- tit; çdo fryme le ta bekonje emrin e tij te shenjte per jete dhe me jetet e jetes. Pastdj perndahet Nafora, dhe behet Perleshimi i Shkurter: Krishti, Perendia yne i vertetc, qe na dha shembellen e perun jesise, dyke lare kembet e Apostuj- ve, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. URATAT E RUSHAJEVE Pas Meshes nis menjehere Mbremesorja: DHJAKU: Beko,oAte. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). URATAT E RUSHAJEVE 421 Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perherc dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amm. Pas Psalmit Nistor, Dhjaku thote Litanine e Madhe: DHJAKU: Me paqe le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen qe lartazi dhe per shpetimin e shpirteve tona, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per paqen e tere botes, per mire- vajtjen e Kisheve te shenjta te Perendise dhe per bashkimin e te gjlthave, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per Kryepeshkopin tone (a^sh), per prifterine dhe dhjakerm' e nderuar me Krish- tin, per tere klerin dhe popullin, leti ltitemi Zotit. 422 URATORE KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per popullin qe rri rotull, edhe per hirin e Shpirtit Shen jt, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Per ata, qe i unjin perpara Peren- dise gjun jet edhe zemrat e tyre, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te pritet lutja jone e pergjunjur perpara Perendise si temjan, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Qe te shpetojme prej çdo hidherimi, merie, reziku dhe nevoje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ty te ka hie çdo lavdf, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj thuhen Thirrtoret me gjashte Vargezime te Ve- tezeshme te Lavderimeve me T. IV : URATAT E RUSHAJEVE 423 Ty o Zot, tc thirra nc mengjës; degjoma lutjen, degjoma lutjen, shpejt o Zot. Ty o Zot, te thirra ne mengjës; degjoma lutjen, ver-i veshin zerit te lutjes sime. Ja ku te therrës qe ne mengjës; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Le te drejtohet posi temjani, lutja ime sot, perpara teje; duart’ i ngre perpjete, per mbreme si per kurban; degjoma lutjen, shpejt o Zot. Po ti vesh re paudhesite, kush munt te qendronje perpara teje? Po prane teje eshte ndjesa. Gjera te çudlçime, pane gjithe kombet ne qytetin e Davidit, kur zbriti Shpirti Shenjt ne forme gjuhesh prej zjarri, sikunder thote Shen Lukaj Ungjillori: Atjë ku ishin mbledhur Dishëpujt’ e Krishtit, ardhi nje oshetim si prej ere te repte, dhe e mbushi shtepine ku rrinin; dhe nisne te flasin f jale te huaja, doktrina te huaja, mesime te huaja te Trinise se Shenjte. Jam dyke pritur Zotin, edhe shpirti im ka shprese ne fjalen e tij. Gjera te çudlçime, pane gjithe kombet ne qytetin e Davidit, kur zbriti Shpirti Shenjt ne forme gjuhesh prej zjarri, sikunder thote Shen Lukaj Ungjillori: Atjë ku ishin mbledhur Dishëpujt’ e Krishtit, ardhi nje oshetlm si prej ere te repte, dhe e mbushi shtepine ku rrinin; dhe nisne te flasin f jale te huaja, doktrina te huaja, mesime te huaja te Trinise se Shen jte. Qe ne mengjës gjer mbrëmane le te shperenje Israeli me Zotin. 424 URATORE Shpirti Shenjt ishte gjithenje, eshte dhe do te jete, as nisi as pushon, po esht i bashkuar me Atin e me Birin; i mire dhe burim i miresise, me anen e te cilit n jihet Ati, dhe lavderohet Biri, dhe lcçi- tet prej te gjitheve, sinjefuql dhe nje bashkim, dhe nje adhurim i Trinise se Shenjte. Se Zoti ka meshire, dhe ay do ta çperblen je Is- raelin nga te gjitha paudhesite. Shpirti Shenjt ishte gjithenjë, eshte dhe do te jete, as nisi as pushon, po esht i bashkuar me Atin e me Birin; i mire dhe burim i miresise, me anen e te cilit njihet Ati, dhe lavderohet Biri, dhe leçi- tet prej te gjltheve, si nje fuqi dhe nje bashkim, dhe nje adhurim i Trinise se Shenjte. Lavdcrojeni Zotin, gjithe kombet; lavderojeni, gjithe popujte. Shpirti Shenjt eshte dritc dhe jete, dhe burlm i gjalle shpirteror; Shpirt i urtesise, i miresise dhe i drejtesise; Shpirt mendor dhe zoteror, qe i paqeson mekatat; Perendl dhe perendimtar; zjarr prej zjarri qe flet, qe veperon edhe qe perndan dhurata; me anen e te cilit u-kurorezuan Profe- tet, Apostujte dhe Deshmoret. Lajme e çudiçime, pam;je e çudlçime, zjarr qe perndahet ne pjesa dhuratash. Se ka patur meshire te madhe per në, dhe e verteta e Zotit mbreteron per jete. Shpirti Shenjt eshte drite dhe jete, dhe burim i gjalle shpirteror; Shpirt i urtesise, i miresise dhe URATAT E RUSHAJEVE 425 i drejtesise; Shpirt mendor dhe zoteror, qe i paqeson mekatat; Perendl dhe perendimtar; zjarr prej zjarri qe flet, qe veperon edhe qe perndan dhurata; me anen e te cilit u-kurorezuan Profe- tet, Apostujte dhe Deshmoret. Lajme e çudiçime, pamje e çudiçime, zjarr qe perndahet ne pjesa dhuratash. LAVDI E TANI, T. T. II: 0 Mbret qellor, o ngushellimtar, o shpirti i se vcrtetcs, qe ndodhesh kudo dhe i mbush te gjitha, thesar i te mlrave dhe fales i jetes, eja dhe tendeso ner në, dhe spastrona prej çdo njolle, dhe shpetoji shpirtet tona, o i mire. Pastaj behet Hyrja me Temjanieen: KORI: Drite gazmore e lavdise qellore, Jesu Krisht, si arrime perendimin e dlellit, edhe pame driten e mbremes, hymnojme Atin e Birin edhe Shpirtin Shenjt, se te ka hie kenga kurdohere, o i Bir i Perendise, qe fal jeten, perandaj te lavde- roneterebota. DHJAKU: Parevargu i Mbremes. KORI: Cili Perendl esht aq’ i math sa Perendia yne. Ti je i vëtemi Perendi, qe ben çudira (3here). Pastaj Dhjaku thote: DHJAKU: Perseri dhe perserl, dyke rene me gjunje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. Passi bien te gjithe me gjunje, Prifti i pergjunjur kendon me ze te larte ketë Urate nga Dera e Bukur: 426 URATORE PRIFTI: 0 Zot meshireplot e njeridashes, degjoji lutjet tona diten e Rushajeve, ne te cilen Shpirti Shenjt i ndriçoj Apostujte me gjuhera prej zjarri; pritna në, qe te biem ner kembe dhe te lypim meshire per mekatat tona; mbuloji paudhesite tona me dhempsherlt’ e tua; veshtroje popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur prej teje; shpetona nga tiranf e Djallit; falna ndjesen e mekatave te dashura dhe te padashura; paqesona me veperimin e Shpirtit Shenjt; arma- tisna me armet e drejtesise; mblithna te gjithe nc Mbreterine qellore; me nermjetimet e Shen Ma- rise dhe te gjithe Shenjtoreve, qe te kane gezuar prej jete. KORI: Amin. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona, ngrerna dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, o Zot. PRIFTI: Se ti na meshiron, e na shpeton, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Dhjaku thote Litamme e Gjere: URATAT E RUSHAJEVE 427 DHJAKU: Le te thomi te gjithe me tere shpirtin dhe me tere mendjen tone, le te thomi. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: 0 Zot i terefuqishim, Perendi i Aterve tane, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Kryepeshkopin tone (aksh) dhe per tere Vellazerine tone me Krishtin. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per Presidentin e Shtëteve te Bashkuara te Amerikes edhe per u- shterine dhe aniesine amerikane. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret e lumur te kesaj Kishe se shen jte, per vellëzerit edhe aterit tane dhe per gjithe te Krishteret besemire, qe prehen ketu dhe kudo. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per meshiren, jeten, paqen, shendetin, shpetimin, veshtrimin, edhe ndjesen e mekatave te sherbetoreve te Perendi- se (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per themeltaret, kujdestaret, famulltaret, perkrahesit, mirebëresit, punetoret edhe kendonjesit e kesaj Kishe se 428 URATORE shenjtc dhe per popullin, qe rri rotull, edhe pret meshiren e pasur dhe te madhe prej teje. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jeteve. KORI: Amln. DHJAKU: Perserf dhe perserl, dyke rene me gjunje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zot meshireplot e njeridashes, degjoji lut jet tona, dhe prehi aterit e nenat, vellëzc- rit e motrat, femijet e njekombasit, edhe gjithe shpirtet e te Krishtëreve besemire, qe ndehen ketu e kudo; shkruaji emrat e tyre nc libren e jetes; vcndos-i shpirtet e tyre ne gjirin e Abrahamit, Isakut e Jakobit, ne Parajsen e te gjalleve, ne Mbreterm’ e qejve; me nermjetimet e Shen Mari- se dhe te gjithe Shenjtoreve, qe te kane gezuar prej jete. KORI: Amin. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona, ngrerna dhe ruajna, o Perendi, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenjë Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe URATAT E RUSHAJEVE 429 njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Me hirin e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Vleresona, o Zot, ketë dite te ruhemi pa nonjë mekat. I bekuar je, o Zot, Peren- di i Aterve tane, dhe emri yt esht i kenduar dhe i lavderuar per jete. Amin. Le te jete, o Zot, perdellimi yt mi në, sikunder kemi shpresuar mi ty. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua (3 here). Ty te ka hie levdata, ty te ka hie kenga, ty te ka hie lavdia, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. DHJAKU: Perseri dhe perseri, dyke rene me gjunje, le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zot meshireplot e njeridashes, kij meshire per në, sherbetoret e tu mekatare dhe te pavyer; ndjena dhe falna paudhesite, te dashura dhe te padashura, te ditura dhe te paditura, te çfaqura dhe te fshëhura, te veperuara, te mejtu- ara, dhe te folura; dhurona lirine dhe prehjen e shpirteve dhe te trupeve; bekoje tere popullin, qe rri rotull; forcona per te mbaruar porrosit’ e tua; falna mbarfm te mire dhe paqesor; pritna me dhempsherl, kur te kthehesh prape me lavdi qe ti 430 URATORE gjykosh te gjallet e te vdëkurit; edhe vleresona per Mbreterine qellore; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve, qe te kane gezuar prej jete. KORI: Amin. DHJAKU: Perkrahna, shpetona, meshirona, ngrerna dhe ruajna, o Perendl, me hirin tent. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezon jen tone, Hyjllndesen dhe gjithenjë Virgjereshen Marl dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe njerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendi le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je prehja e shpirteve dhe e trupeve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj Dhjaku thote Litanvne e Gjate: DHJAKU: Le tja mbarojme lutjen tone mbre- mesore Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. DHJAKU: Mbremen e tere, te mbare, te shenjte, te paqme dhe te pamekatme, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Gngjell paqeje, udheheqes besnlk, URATAT E RUSHAJEVE 431 ruajtes te shpirteve dhe te trupeve tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Ndjese dhe falje te fajeve dhe te mekatave tona, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Te mirat e te dobishmet per shpirtet tona dhe paqe per boten, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Qe ta shkojme kohen e mbetur te jetes sone me paqe dhe me pendim, Zotit le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Mbarim te krishtere, paqesor dhe faqebardhe te jetes sone, dhe mprojtje te mire perpara Gjykatores se trempshime te Krishtit, le ti lypim. KORI: Falna, o Zot. DHJAKU: Tereshenjten, te pacinuaren, te permibekuaren, te lavderuaren, Kryezonjen tone, Hyjlindesen dhe gjithenje Virgjereshen Mari dyke kujtuar me gjithe Shenjtoret, veten tone dhe n jerjatrin dhe tere jeten tone Krishtit Perendl le tja pranojme. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Se ti je Perendi meshireplot e njeridashes, dhe ty te dergojme lavdf, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. 432 URATORE PRIFTI: Paqe te gji'theve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. KORI: Ty, oZot. PRIFTI: Qofte e bekuar dhe e lavderuar Mbreteria jote, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj kendohen Pasvargjet me T. 111: Tanl arthne gjuhet e zjarrit, si n je shen je per te gjithe; se Judenjte, nga te cilet lindi truperlsht Jesuj, u-semume nga pabesia, dhe rane prej hirit perendor, po paganet u-vleseruan per driten e Ungjillit me leçitjen e Apostujve, me te cilet a- dhurojme Shpetimtarin e shplrtevetona. Khjelloma zemren, o Perendi, dhe perseritma frymen e drejte. Tanl Shpirti ngushellimtar u-derth mi gjithe njërezit, ne forme gjuhesh prej zjarri, dyke nisur nga Apostujte, per lavdm’ e Perendise; perandaj le ti lutemi qe ti shpeton je shpirtet tona. Mos me hith tej prej faqes sate, dhe mos ma merr frymen tende te shenjte. Tani vishen me fuqine qellore Apostujt’ e Kri- shtit; se i perseriti Ngushellimtari, me djturm’ e re mistike, dhe leçitne me gjuhe te huaja adhurimin e Trinise, per shpetimin e shplrteve tona. LAVDI E TANI, T.T.IV: Ejani o popuj, te a- dhurojme Trinine, Atin e Birin edhe Shpirtin URATAT E RUSHAJEVE 433 Shenjt edhe te thomi: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur meshirona. Trinl e shen jte lavdi me ty. Pastaj thuhet Tropari i Simeonit: Tanl perleshoje sherbetorin tent, o Zot, me paqe pas f jales sate, se syt’ e mi pane shpetimin tent, qe pregatite perpara faqes se gjithe popujve, drite per te ndriçuar paganet, edhe lavdl pcr popullin tent Israël. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trinf e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim f ajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbretcria dhe fuqia dhe lavdia e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amin. Pastaj thuhet Perleshorja e Rushajeve: T. T. IV: Je i bekuar o Krisht Perendi dhe Zot, 434 URATORE qe i çfaqe, Shen Apostujte peshkatare, më te ur- tet e tere botes me Shpirtin Shenjt, dhe me ata rjetove dhene anembane, njeridashes lavdl me ty (3here). PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtiti Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- rë, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastaj Prifti ben ketë Perleshim: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe zbriti prej qellit edhe u-be njeri, pastaj u-ngjit ne qellin perserl, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe u dergoj Apostujve Shpirtin Shenjt ne forme gjuhesh prej zjarri, dhe i ndriçoj ata, dhe me anen e tyre dhen’ e tere; me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe e- mershkelqyer; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. VARRIMI I LAIKGVE TRISAIA NG SHTGPING E TG VDEKURIT

Kur vdes nonjë besnik, thirret Prifti ne shtepi, e ve Petrahilin, temjanis, dhe thote: PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithe- një, tanf e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. VARRIMI I LAIKGVE 435 Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Pastdj kendohen ketd Tropare ne T. IV: Bashke me shpirtet e te drëjteve te mbaruar, preh-e dhe shpirtin e sherbetorit tent, ne jetcn e lumur dhe te bekuar ne qell, o Shpetimtar o Zoti Krisht. Ne prehjen tende lart o Zoti Krisht, ku po prehen Shenjtoret lumerisht prej jëteve, atjë pcrhere preh-e sherbetorin tent, oi vëtemiZot i meshlrave. LAVDI: Ti je Perendi, dhe ti ne Ferrin zbrite, dhe ti çlirove gjithe roberit e Ferrit, ti fal-i pra dhe sherbetorit tent, prehjen e qëllshime. 436 URATORE TANI: 0 Zonje dhe Nen’ e Shenjte Virgjere- she, ti qe linde Krishtin çuditerisht, ti nermjeto per shpirtin e sherbetorit tent. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (aksh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe tepa- dashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vlereso- n je per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, oZot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendi i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (a^sh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me mendje, fal-i si Perendl i mirc dhe njeridashes; se s’ ka njeri, qe te rronje, dhe te mosbjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drej- VARRIMI I LAIKGVE 437 tesia jote eshte drejtesi pcr jete, dhe f jala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (a\sh), o Krisht, oPerendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tam e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). 438 URATORE SHGRBESA FUNERALE NG KISHG

Pastaj e shpien lipsamn ne Kishe, dyke shhuar Prifti me Temjamcen perpara, dhe dyke kenduar Trishenjtin: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Kur arrijne ne Kishen , e vendosin Lipsanin ne mest , edhe thone Psalmin 91: PSALMI 91. Ay, qe banon ne shtepm’ e te Lartit, do te rron je nene hien e Fuqimadhit. Do ti them Zotit: “Ti je perikja ime dhe kesht jella ime/’ dhe atl do ti kem beslm. Se ay do te shpetonje nga kurthi i gjahta- rit edhenga murtaja e zeze. Ay do te mbulonjeme pendet e tij, dhe do te fshihesh nene fletet e tij, se e verteta e tij eshte shqyt edhe mburonje. Ahere nuke do te kesh frike nga tmerri i nates as nga shigjeta, qe fluturon diten, as nga murtaja, qe e- een ne erresire, as nga remuja, qe shkreton me drekc. Nje mije do te bien me te mengjer, dhe dhjete mije me te djathte, po ty nuke do te af rohet askush. Vetem do te vesh re, dhe do ta shikosh me sy çpagimin e te paudheve. Se Zoti eshte perikja jote dhe banesa jote; dhe asnje e keqe nuke do te afrohet; dhe vrushkulla nuke do te vinje prane baneses sate; se do ti porrosite Gngjejt’ tij te te ruajne ne gjithe udhet e tua. Do te ngrene mi duarte, qe te mos perpjekesh kembet mi gu- ret. Do te barëç mi gjerperinj e mi neperka, dhe VARRIMI I LAIKGVE 439 do te shkelesh me kembe luane dhe drangonj. Se shtive dashuri me Zotin, dhe ay do te çliron je, dhe do te lartesonje, se e ke njohur emrin e tij. Do ta therrëç, edhe do te degjonje; do te perkrahe ne shtrengice; do te shpetonje, dhe do te lavderonje. Do te gezonje me dite te gjata, dhe do te tregonje shpetimin e tij. Pastdj kendohen PscUmet e Prehjes ne tri Stanca: STANCA I, TINGGLL TGRTHOR II. Faqebardhet me udhe. Alilluja. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Alilluja. Shpirti im po venitet nga malli, qe kam per gjyqet e tu perhere. Alilluja. Shpirti im po kullon nga hidherimi; forcome pas f jales sate. Alilluja. Prir-e zemren time ner deshmimet e tua dhe jo ne lakmim. Alilluja. Jam trembur nga mekataret, qe e kane neveritur ligjen tende. Alilluja. Jam shok i atyre, qe te kane frike, dhe ruajne porroslt’ e tua. Alilluja. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja. STANCA II, TINGGLL TGRTHOR I. Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan; urtesome, dhe mesome porrosit’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Sepse jam bere posi shakulli ne tym, po nuk i 440 URATORE harrova porrosft’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Yti jam une, shpetome, se kerkova porrosit’ e tua. Meshiroje sherbctorin tent. Nuke jam larguar nga gjyqet e tu, se ti me ke mesuar. Meshiroje sherbetorin tent. E stervita zemren per te bere porrosft* e tua perhere gjer ne funt. Meshiroje sherbetorin tent. Eshte kohe ti sherbejme Zotit, se e prishne ligjen tende. Meshiroje sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Me- shiroje sherbetorin tent. STANCA III, TINGGLL III. Shtjer syrin mi mua, edhe meshirome, pas gjyqit, qe u ben atyre, qe duan emrin tent. Alilluja. Jam i vogel dhe i perbuzur, po nuk i harrova porrosit’ e tua. Alilluja. Degjoje zerin tim, o Zot, pas meshires sate, dhe ngjall-me pas gjyqit tent. Alilluja. Kreret me kane ndjekur me kot, po zemra ime ka friken e fjales sate. Alilluja. Rofte shpirti im, dhe do te lavderon je, dhe gjyqet e tu me ndihçin. Alilluja. U-arratisa si nje dele e humbur; kerkoje sherbetorin tent, se nuk i harrova porrosit' e tua. Ali- lluja. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. VARRIMI I LAIKGVE 441 Tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amm. Alilluja. Pastdj kendohen Bekimtoret Funerale me T. T. I: I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Shoqeria e Shenjtoreve, gjeti burimin e jetes, dhe deren e Parajses, pra do ta gjenj, edhe une udhen me pendimin; un’ i mjeri jam del’ e humbur pa bari; thirr-me prane teje, shpetome ti oZot. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Krijetar, ti me bere ti me dhë, shembellsine tende te perendishme, dhe kur shkela porrosine verberisht, me vertite ne dhene ku me more, be- me sipas kores sate perseri, kthema prape bukurm’ e moçime. 1 bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Nje kore jam, e lavdise pa tregim, ndonese kam njolla prej fajesh; kij dhembje pra, si nje Ate per nje bir, dhe spastrome pas meshires sate; dhe n’ atdhën’ e dashur perserl me kthe, ne Parajsen qy- tetar me bej. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Perendl, preh-e sherbetorin tent, dhe vendos- e ne Parajsen e bekuar, ku po defrën, shoqeria e Shenjtoreve, dhe te drejtet po shkelqejne si yj te ndriçim; pra mekatat me meshire ti ia ndje, edhe preh-e sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Nje trishkelqim, nje Trini nje Perendi, adhu- 442 URATORE rojmu beserisht e thomi: I shenjte je, i panismi At e Bir, edhe Shpirti tereshënjt i perendishme; ti pra na ndriço, në qe po te lutemi, dhe nga zjarrii Sketerres na shpeto. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. 0 Shen Mari, ti qe linde Perendine, Jesune Shpetimtarin, qe i dha shpetimin botes, edhe gjin- djes njerezore. Parajsen falna o Hyjlindese, Vir- gjereshe dhe Nen’ e bekuar. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdl me ty, o Zot (3 here). SHKURTORJA DHE SHTGPIA E PRGHJES, T. T. IV. Me gjithe Shenjtoret, o Zoti Krisht e preh, shpirtin e besnikut tent, atjë ku s’ ka as dhembje, as helme as psheretim, po vetem jete te pambaruar. Ti i vetem o Zot i pavdekur je, ti qe bere natyren dhe njërezit; dhe sikunder prej dheut krijo- hemi, gjithashtu nene dhë do te kthëhemi, sikunder urdherove ti o Zot, dyke thcne: Dhë ke qcne, dhe ne dhene po kthehesh, se atjë do te shkojme në n jërezit, dyke thirrur me lot e me vaj qe te gji- the: Alilluja. Pastdj thuhen keto te Vetezeshme te Joan Damaskenit: T. I: Cili gezim i jetcs mbetet i fjeshte pa hi- dherim? Cila lavdi qendron mi dhene e patundur? Te gjitha më te dobeta se hleja, te gjitha më te re- VARRIMI I LAIKGVE 443 me se endcrrat; ne nje çast i perprn te gjitha vdekja. Po ne driten e fytyres sate, dhe ne embelsm’ e bukurise sate, preh-e ate qe zgjodhe si njeridashes o Krisht. T. II: Si lule fishken, dhe si ënderra shkojne, edhe shuhen gjithe njërczit; po kur te gjemonje trumbeta, gjithe te vdëkurit do te ngrihen prape, dhe do te dalin te te presin o Krisht; ahere vendos-e shpirtin e sherbetorit tent, ne tendat e Shen jtoreve te tu. T. III: Kotesira njerezore, jan’ ato qe s’ mbeten pas vdekjes: Nuke qendron pasuria, nuke vete pas lavdia; se vdekja vjen edhe i rembën, dhe te gjitha keto perpihen. Perandaj le ti therresim, Krishtit Mbretit te pavdekur: Preh-e te jetenderruarin, ne banesen e gjithe te defryerve. T. IV: Me te vertët esht i trempshim, misteri i vdekjes. Si çkeputet shpirti me pahfr, nga har- monia e trupit, edhe pritet pre j Perendise, legety- ra naturale e kombinates. Perandaj te lutemi: Preh-e te jetenderruarin, ne tendat e te drëjteve, o jetedhenes njeridashes. T. T. I: Kujtova Profetin qe therriste: Une jam pluher dhe hi; se hodha syrin ne varret, dhe pashe eshtrat e çvëshura dhe thashe: Kush esht ahere mbret a ushtar, a i pasur a i varfer, a i drejte a mekatar? Po preh-e me te drejtet, sherbetorin tent o Zot. T. T. II: Lindja ime dhe jeta ime, u-bene me ur- 444 URATORE dherin tent krijonjes; se ashtu deshe dhe me for- move, si kriese te gjalle prej natyre te dukur dhe te padukur; dhe ma gatove trupin nga dheu, dhe ma fale shpirtin nga fryma jote jetedhenese; perandaj te lutemi o Krisht, preh-e sherbetorin tent, ne vendin e te gjalleve dhe ne tendat e te drëjteve. T. R: 0 Jetedhenes o Shpetimtar, preh-e vellane tone te jetenderruar, qe e ngrite ngajeta e perkoheshme, dhe qe te therrët: Lavdl me ty. T. T. IV: Vajtonj edhe qanj me lot, kur mejto- hem per vdekjen, dhe shoh bukurine tone te perendishme, te shtrire ne varr, te errur, te nxire, dhe te çthurur. 0 çudl! Ç’ eshte ky mistër reth nesh? Si u-dorezuam ne prishjen, edhe si u-mar- tuam me vdekjen? Po sikunder eshte shkruar, ashtu ka urdheruar Perendia, qe i fal prehjen te jetenderruarit. Pastdj tkuhet ApostuUi: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Qofte e lumur udha, ku po e- cen sot, se te eshte pregatitur vendi i prehjes. Ty po te therrës, o Zot, o Perendia im. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letrës se Pare se Palit per Thesallonikasit. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezcr, nuke dua te mos e dini punen e te fjëturve, qe te mos hidheroheni, si VARRIMI I LAIK6VE 445 ata, qe nuke kane nonje shprese. Se posabesojme qe Krishti vdiq, e u-ngjall, gjithashtu Perendia do ti mbledhe prane vetes se tij gjithe te vdëkurit me anen e Jesujt. Dhe ketë e thom sipas f jales se Zotit, se në, qe do te mbëtemi te gjalle gjer ne ardhjen e Zotit, do ta kemi radhen pas te f jëturve; se vete Zoti do te zbrese nga qelli me kumande, me klithme Krye-engjelli dhe me trumbete Perc- ndie, dhe ahere do te ngrihen te paret ata, qe kane fjetur me emrin e Krishtit. Pastaj në, qe do te mbëtemi te gjalle, do te rembëhemi bashke me ata ne retc, qe te hasim Zotin ne ere; dhe ashtu do te jemi gjithenjë bashke me Zotin. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tcnde. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe i kishin ardhur: Me te vertete, me te vcrtetc po ju thom se ay, qe e degjon fjalen time, dhe e beson atë, qe me ka derguar, ka jete te ameshuar, dhe nuke gjykohet, po shkon prej vdekjes ne jeten. Me te vertete, me te vertete po ju thom se vjen ora, dhe tanl eshte, qe te vdëkurit do ta degjojne zerin e Bi- 446 URATORE rit te Perendise, dhe ata, qe do ta degjojne, do te rrojne. Se sikunder Ati ka jete me vete, ashtu i dha edhe Birit te kete jete me vete, dhe i dha fuql per te gjykuar, se esht i bir’ i njeriut. Mos u-çu- ditni per ketë; se vjen ora, ne te eilen gjithe te va- rrosurit do ta degjojne zerin e tij; dhe ata, qe bene te mira, do te ngjallen qe te rrojne; dhe ata, qe bene te keqia, do te ngjallen qe te gjykohen. Une nuke munt te benj asgjë prej vetes sime, po sikunder degjonj, ashtu gjykonj; edhe gjykimi im esht i drejte, se nuke ndjek deshiren time, po deshiren e ati, qe me ka derguar. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdi me ty. Pastdj Dhjaku thote Litanine e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3/iere). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (afeh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshirë, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edheta vleresonje per Mbreterfn’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. VARRIMI 1 LAIKGVE 447 PRIFTI: 0 Perendl i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jetcn; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me pune a me mendje, fal-i si Perendl i mire dhe njeridashes; se s’ ka njeri, qe te rronje dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesl per jete, dhe fjala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Duhet ditur se Uraten e Prehjes e thote me ze te larte vetem Prifti i pare ose Peshkopi, dhe Kleriket e tjere e thone vetem me ze te unjur. Pas Thirrjes, kendohen Tro - paret e Pershendoshjes me T. II, pas uOte ek tu KsiUu”, po pershendoshja e te vdekurit eshte prere pothua ne te gjitha Kishet Orthodokse: Eni pershendosheni tanl, per te funtmen her’ o vellezer, me lot e mall e vajtlm; qajeni se ky u-nda nga gjithe shoket e tij, dhe ne varrin tani po shkon, dhe nuke kujdeset, as merzitet kote- sisht, per trupin plot me mundim. Ku jane gjirinjte dhe miqte? Lutuni per prehjen e per paqen, 448 URATORE e besnikut nga i cili ndahemi. Ç’ eshte kjo ndarje dhe kjo zi? 0 vellezer ç’ eshte kjo qarje, kjo lebeti e ky vaj? Eni pershendosheni ate qe shkoj sot prej nesh, se largohet e hyn ne varr, me gur po mbulohet, n’ erresiren po banon, midis te vdëkurve; gjithe pra gjirinjtc dhe miqte, lutuni per prehjen e per paqen, e besnikut nga i cili ndahemi. Ja tani u-çthur e u pemda, panair' i lebetitur i jetes, i kotesise pa funt; shpirti fluturoj e shkoj nga tendesimi i tij, balt’ e murme u-nxi si shkrump, dhe ena u-thye, nuke flet e nuke ndjen, vdiq e nga vendi s’ lot; ëjani ne varr ta percjellim, ëjani ti lutemi Zotit, qe ti jape prehjen e per- jëtshime. Ç’ eshte jeta jone plot me zi? Lule dhe bryme dhe vese, qe ndrit ca pak ne mengjës; eni dhe shi- kojeni ne varr tanl kthjellerisht: Bukuria e tij ku shkoj? Ku vajti risia? Ku i vajti syr’itij dhe form' e trupit te tij? Posi bar u-thane te gjitha, dhe te gjitha u-çdukne po eni, dhe pergjunjuni me lote Zotit Krisht. Qarje fort e madhe dhe vajtlm, psheretim i math e shtrengice, kur shpirti lart fluturon, hum- bje edhe Ferr i zi, kjo jet’ e shkurter mi dhë, si nje hij’ e paqënshime, nje gjume prej makthi, nje mundim i kotte kre jt, pa vend pa koh’ e pa ment. Le te ikim lark prej mekatit, se keshtu vertët trashegojme, lumerit’ e Perendisc lart ne qell. VARRIMI I LAIKGVE 449 Dielli qe linde s’ perendon, Nen’ e Zotit Krisht te pavdekur. Degjo besniket e tu, në qe po te lutemi, me bes’ e shprese dhe mall, nermjetë prane Birit tent, shpetoje dhe preh-e, te jetenderruarin atjë ku s’ ka hidherlm, fal-i miresite qellore, bashke me te drejtet vendos-e, dhe per jete u-kujtofte emr’ i ti j. LAVDI, T. T. II: Kur me shikoni te shtrire pa ze e pa fryme, qani per mua te gjithe, o vellezer dhe miq, o gjirfnj e te njohur; se die me ju po flis- n ja, dhe befas me ardhi mi krye ora e vdekjes. Po eni te gjithe sa me doni, dhe pershendoshmeni per heren e funtme; se nuke do te barës as do te flas me ju më; se shkonj perpara Gjykatesit, ku s’ ka hater; se robi dhe zoti, mbreti dhe ushtari, i pa- suri dhe i varferi qendrojne perpara tij ne n je radhe; se cilido do te lavderohet a do te turperohet pas vëprave te veta. Po ju lutem ti faleni pa pushim per mua Krishtit Perendl, qe te mosme dergon je pas mekatave te mia ne vendin e mundimit, po atjë ku eshte drita e jetes. TANI: Me nermjetimet e Shen Marise, te Pa- rerëndesit, te Apostujve, te Profëteve, te Krye- prffterve, te Oshenareve, te Drëjteve dhe gjithe Shenjtoreve, preh-e shpirtin e sherbetorit tent, o Krisht. KORI: Amln. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl mety. 450 URATORE KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Pastaj shpiret lipsani prej Kishes ne varret, dyhe kenduar: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. SHGRBESA FUNERALE NG VARR

Kur e shpien lipsanin ne varr, Prifti temjanis dhe bekon: PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithe- një, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqi* VARRIMI I LAIKGVE 451 shim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trini e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-hefte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia e Atit e Birit edhe Shpirtit Sheujt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. Pastaj kendohen keto Tropare ne T. IV: Bashke me shpirtet e te drëjteve te mbaruar, preh-e dhe shpirtin e sherbetorit tent, ne jeten e lumur dhe te bekuar ne qell, o Shpetimtar o Zoti Krisht. Ne prehjen tende lart o Zoti Krisht, ku po prehen Shenjtoret lumerisht prej jëteve, atjë perhere preh-e sherbetorin tent, oi vëtemiZot i meshirave. LAVDI: Ti je Perendi, dhe ti ne Ferrin zbrite, dhe ti çlirove gjithe roberit e Ferrit, ti fal-i pra dhe sherbetorit tent, prehjen e qëllshime. 452 URATORE TANI: 0 Zonje dhe Nen’ e Shenjte Virgjere- she, ti qe linde Krishtin çuditerisht, ti nermjeto per shpirtin e sherbetorit tent. Pastdj Dhjaku thote Litanme e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (aksh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe tepa- dashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e ti j atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, oZot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendi i shpirteve dhe i gjithc trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me mendje, fal-i si Perendi i mire dhe njeridashes; se s* ka njerl, qe te rronje, dhe te mos bjere nc mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drej- VARRIMI I LAIKGVE 453 tesia jote eshte drejtesi per jete, dhe f jala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (a\sh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti thote PerUshimin e Prehjes: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Perpara se te vihet lipsani ne varr , Prifti merr me lo- paten ca dhë, e heth mi lipsanin kryqthi, dhe thote: PRIFTI: Zoti e ka dhene dhe plotesm’ e tij, boten e tere dhe banoret e saj. Pastdj Prifti derth mi lipsanin kryqthi vaj e vere ose hi te Temjanices. 454 URATORE SHGRBESA E PGRSHPIRTIT ME GRURG Nente dite dhe dyzët dite pas vdekjes, kur mbushet mo- ti dhe pastaj per mot, behet Sherbesa e Pershpirtit me Grure ne funt te Meshes. Prifti e kujton te vdëkurin ne Sherbesen e Blates, dhe pastaj ne funt te Hyrjes se Ma- dhe. Perpara Hymnit Trishenjtor, Kori kendon Shkurto- ren e Prehjes. Pastaj, ne vent te Kungatores, Kori kendon Psalmet, Bekimtorei edhe Shkurtoren e Prehjes: STANCA I, TINGGLL TGRTHOR II. Faqebardhet me udhe. Alilluja. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Alilluja. Shpirti im po venitet nga malli, qe kam per gjyqet e tu perhere. Alilluja. Shpirti im po kullon nga hidherimi; forcome pas fjales sate. Alilluja. Prir-e zemren time ner deshmimet e tua dhe jo ne lakmim. Alilluja. Jam trembur nga mekataret, qe e kane neveritur ligjen tende. Alilluja. Jam shok i atyre, qe te kane frike, dhe ruajne porrosft’ e tua. Alilluja. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. Alilluja. STANCA II, TINGGLL TGRTHOR I. Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan; urtcso- me, dhe mesome porrosit’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Sepse jam bere posi shakulli ne tym, po nuk i VARRIMI I LAIKGVE 455 harrova porrosft’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Yti jam une, shpetome, se kerkova porroslt’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Nuke jam larguar nga gjyqet e tu, se ti me ke mesuar. Meshiroje sherbetorin tent. E stervita zemren per te bere porroslt’ e tua perhere gjer ne funt. Meshiroje sherbetorin tent. Gshte kohe ti sherbejme Zotit, se e prishne ligjen tende. Meshiroje sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Me- shiroje sherbetorin tent. STANCA III, TINGGLL III. Shtjer syrin mi mua, edhe meshirome, pas gjyqit, qe u ben atyre, qe duan emrin tent. Alilluja. Jam i vogel dhe i perbuzur, po nuk i harrova porrosit’ e tua. Aliliuja. Degjoje zerin tim, o Zot, pas meshires sate, dhe ngjall-me pas gjyqit tent. Alilluja. Kreret me kane ndjekur me kot, po zemra ime ka friken e fjales sate. Alilluja. Rofte shpirti im, dhe do te lavderon je, dhe gjyqet e tu me ndihçin. Alilluja. U-arratisa si nje dele e humbur; kerkoje sherbetorin tent, se nuk i harrova porrosit’ e tua. Ali- lluja. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. 456 URATORE Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Alilluja. Pastdj kendohen BeJdmtoret Funerale me T. T. I: I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Shoqeria e Shenjtoreve, gjeti burimin e jetes, dhe deren e Parajses, pra do ta gjenj, edhe une udhen me pendimin; un' i mjeri jam del’ e humbur pa barl; thirr-me prane teje, shpetome ti oZot. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Krijetar, ti me bere ti me dhë, shcmbcllsinc tende te perendishme, dhe kur shkela porrosine verberisht, me vertite ne dhene ku me more, be- me sipas kores sate perseri, kthema prape bukurln’ e moçime. 1 bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Nje kore jam, e lavdise pa treglm, ndonese kam njolla prej fajesh; kij dhembje pra, si nje Ate per nje bir, dhe spastrome pas meshires sate; dhe n' atdhën’ e dashur perserl me kthe, ne Parajsen qy- tetar me bej. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Perendi, preh-e sherbetorin tent, dhe vendos- e ne Parajsen e bekuar, ku po defrën, shoqeria e Shenjtoreve, dhe te drejtet po shkelqejne si yj te ndriçim; pra mekatat me meshire ti ia ndje, edhe preh-e sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Nje trishkelqim, nje Trini nje Perendi, adhu- VARRIMI I LAIKGVE 457 rojme beserisht e thomi: I shenjte je, i panismi At e Bir, edhe Shpirti tereshënjt i perendishme; ti pra na ndriço, në qe po te lutemi, dhe nga zjarrii Sketerres na shpeto. Tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. O Shen Marl, ti qe linde Perendine, Jesune Shpetimtarin, qe i dha shpetimin botes, edhe gjin- djes njerezore. Parajsen falna o Hyjllndese, Vir- gjereshe dhe Nen’ e bekuar. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdi me ty, o Zot (3 here). SHKURTORJA E PRGHJES, T. T. IV. Me gjithe Shenjtoret, o Zoti Krisht e preh, shpirtin e besnikut tent, atjë ku s’ ka as dhembje, as helme as psheretim, po vetem jete te pambaruar. Passi mbarohen keto, Kendonjesi thote Kungatoren per se shpejti pa ze. Ne ketë mes, Prifti vazhdon Meshen ne Shenjteroren, sipas zakonit, pa nonjë ndryshim. Passi kendohet Urata Perpara Tribunes, dhe Kori thote tri here: <(Emri i Zotit qofte i bekuar qe-tani e gjer me jete,” Prifti dhe Dhjaku, me Temjanicen ne dore, dalin nga Shenjterorja ne mes te Kishes perpara Tryezes, ku eshte vendosur nje aplladhe me grure per te vdëkurin, Prifti temjanis tri here, dhe Kori kendon ne T. IV: Bashke me shpirtet e te drëjteve te mbaruar, preh-e dhe shpirtin e sherbetorit tent, ne jetcn e lumur dhe te bekuar ne qell, o Shpetimtar o Zoti Krisht. Ne prehjen tende lart o Zoti Krisht, ku po pre- 458 URATORE hen Shenjtoret lumerisht prej jëteve, atjë perhere preh-e sherbetorin tent, oi vëtemiZot i meshlrave. LAVDI: Ti je Perendi, dhe ti ne Ferrin zbrite, dhe ti çlirove gjithe roberit e Ferrit, ti fal-i pra dhe sherbetorit tent, prehjen e qëllshime. TANI: 0 Zonje dhe Nen’ e Shenjte Virgjere- she, ti qe linde Krishtin çuditerisht, ti nermjeto per shpirtin e sherbetorit tent. Pastaj Dhjaku thote Litanine e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (aksh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vlereso- n je per Mbreterm’ e qe jve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, oZot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendi i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar ( aksh) ne vendin VARRIMI I LAIKCVE 459 e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me mendje, fal-i si Perendl i mire dhe njeridashes; se s’ ka njeri, qe te rronje, dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesl per jetc, dhe f jala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, oPerendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tana e pcrhere dhe ne jetet e jëtcve. KORI: Amln. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amm. 460 URATORE PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vclla i ync i lumur dhe i pcrkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Pastdj Prifti kthehet ne Shenjteroren, ben Perleshimin, dhe pemddn Naforen, sipas zakonit. PGRSHPIRTI I VOGGL

Kjo Sherbese behet tre vjet pas vdekjes ne Kishe per mot, os\e më shpesh ne varr, me grure a pa grure. Prifti temjanis, dhe Kori kendon keto Tropare me T. IV: Bashke me shpirtet e tc drëjtcve te mbaruar, preh-e dhe shpirtin e sherbetorit tent, ne jetcn e lumur dhe te bekuar ne qell, o Shpetimtar o Zoti Krisht. Ne prehjen tende lart o Zoti Krisht, ku prehen Shenjtorct lumerisht prej jëtcve, atjë pcrherc preh-e sherbetorin tent, o i vëtemi Zot i meshlrave. LAVDI: Ti je Perendi, dhe ti ne Ferrin zbrite, dhe ti çlirove gjithe roberit e Ferrit, ti fal-i pra dhe sherbetorit tent, prehjen e qëllshime. TANI: 0 Zonje dhe Nen’ e Shenjte Virgjere- she, ti qe linde Krishtin çuditerisht, ti nermjetd per shpirtin e sherbetorit tent. Pastdj Dhjaku thote IAtanine e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbe- VARRIMI I LAIKGVE 461 torit te Perendise te jetenderruar (aksh), dhe qc ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, oZot. PRIFTI: Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar ( aksh), o Krisht, o Pe- rendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl mety. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (afeh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe n je- 462 URATORE ridashes. KORI: Amln. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here ). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Passi shkojM shume vjete , i vdëkuri kujtohet vetem me Litanine e Prehjes keshtu: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe,, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (a^s/j), dhe qe tifalen te gjitha mekatat e dashura dhetepa- dashura. KORI: Meshiro, o Zot (3/iere). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, oZot. PRIFTI: Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (a£s/»),o Krisht, o Pe- rcndia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perherc dhe ne jetct e jëtcve. KORI: Amln. Sherbesat e siperme thuhen per te gjithe laiket Ortho - dokse, burra e gra , djema e çupa, pervëç foshnjave , per te cilat ka disa kendime te veçcmta. VARRIMI I PRIFTGRINJVE 463 VARRIMI I PRIFTGRINJVE Kur vdes nonjë Prift , vene tre Prifterinj ne shtepin1 e lijy e zbresin nga shtrati mi nje rogosy e çveshin , po nuke e lajne, vetem e ferkojne me vaj te kuttuar, dhe e fshijne me sfyngjër te ri; pastaj e veshin me robat e zakonta dhe me tere stoline prifterore; ia mbulojne fytyren me Mbvu- lesen e Madhe te Eneve te Shenjta , dhe i vene Ungjillin mi kraherorin. Pastdj i pari i Prifterinjve thote Trisaine e zakonte. Pastaj e ngrene lipsanin Prifterinjtey e shpien ne Kishe, dyke kenduar Trishenjtiny dhe e vendosin ne mes te Kishes me manalet reth e rotull ne forme Kryqi. Dhe menjehere Kori nis nga Psalmet e Prehjes: STANCA I, TINGGLL TGRTHOR II. Faqebardhet me udhe. Alilluja. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Alilluja. Shpirti im po venitet nga malli, qe kam per gjyqet e tu perherc. Alilluja. Shpirti im po kullon nga hidherimi; forcome pas f jales sate. Alilluja. Prir-e zemren time ner deshmimet e tua dhe jo ne lakmlm. Alilluja. Jam trembur nga mekataret, qe e kane neveritur ligjen tende. Alilluja. Jam shok i atyre, qe te kane frike, dhe ruajne porrosit’ e tua. Alilluja. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Alilluja. STANCA II, TINGGLL TGRTHOR I. Duart’ e tua me bene, dhe me gatuan; urtesome, dhe mesome porrosit’ e tua. Meshiroje sher- 464 URATORE betorin tent. Sepse jam bere posi shakulli ne tym, po nuk i harrova porrosft’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Yti jam une, shpetome, se kerkova porrosit’ e tua. Meshiroje sherbetorin tent. Nuke jam larguar nga gjyqet e tu, se ti me ke mesuar. Meshiroje sherbetorin tent. E stervita zemren per te bere porrosit’ e tua perhere gjer ne funt. Meshiroje sherbetorin tent. Gshte kohe ti sherbejme Zotit, se e prishne ligjen tende. Meshiroje sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Me- shiroje sherbetorin tent. STANCA III, TINGGLL III. Shtjer syrin mi mua, edhe meshirome, pas gjyqit, qe u ben atyre, qe duan emrin tent. Alilluja. Jam i vogel dhe i perbuzur, po nuk i harrova porroslt’ e tua. Alilluja. Degjoje zerin tim, o Zot, pas meshires sate, dhe ngjall-me pas gjyqit tent. Alilluja. Kreret me kane ndjekur me kot, po zemra ime ka friken e fjales sate. Alilluja. Rofte shpirti im, dhe do te lavderonje, dhe gjyqet e tu me ndihçin. Alilluja. U-arratisa si nje dele e humbur; kerkoje sherbetorin tent, se nuk i harrova porrosit’ e tua. Ali- Uuja. VARRIMI I PRIFTGRINJVE 465 Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Alilluja. Pastaj kendohen Bekimtoret Funerale me T. T. 1: I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Shoqeria e Shenjtoreve, gjeti burimin e jetes, dhe deren e Parajses, pra do ta gjenj, edhe une udhen me pendimin; un’ i mjeri jam del’ e humbur pa barl; thirr-me prane teje, shpetome ti oZot. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Krijetar, ti me bere ti me dhë, shembellsine tende te perendishme, dhe kur shkela porrosine verberisht, me vertite ne dhene ku me more, be- me sipas kores sate perseri, kthema prape bukurln’ e moçime. 1 bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Nje kore jam, e lavdise pa treglm, ndonese kam njolla prej fajesh; kij dhembje pra, si nje Ate per nje bir, dhe spastrome pas meshires sate; dhe n’ atdhën’ e dashur persen me kthe, ne Parajsen qy- tetar me be j. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. O Perendf, preh-e sherbetorin tent, dhe vendos- e ne Parajsen e bekuar, ku po defrën, shoqeria e Shenjtoreve, dhe te drejtet po shkelqejne si yj te ndriçim; pra mekatat me meshire ti ia ndje, edhe preh-e sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. 466 URATORE Nje trishkelqim, nje Trinl nje Perendi, adhurojme beserisht e thomi: I shenjte je, i panismi At e Bir, edhe Shpirti tereshënjt i perendishme; ti pra na ndriço, në qe po te lutemi, dhe nga zjarri i Sketerres na shpeto. Tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amln. 0 Shen Mari, ti qe linde Perendine, Jesune Shpetimtarin, qe i dha shpetimin botes, edhe gjin- djes njerezore. Parajsen falna o Hyjlindese, Vir- gjereshe dhe Nen’ e bekuar. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdi me ty, o Zot (3 here). Pastdj thuhet Apostulli dhe Ungjilli I: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Qofte e lumur udha, ku po e- ccn sot, se te eshte pregatitur vendi i prehjes. Ty po te therrës, o Zot, o Perendia im. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Pare se Palit per Thesallonikasit. DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Vellezer, nuke dua te mos e dini punen e te fjëturve, qe te mos hidheroheni, si ata, qe nuke kane nonjë shprese. Se posa besojme qe Krishti vdiq, e u-ngjall, gjithashtu Perendia do ti mbledhe prane vetes se tij gjithe te vdëkurit me anen e Jesujt. Dhe ketë e thom sipas f jales se Zotit, se në, qe do te mbëtemi te gjalle gjer ne ardhjen e Zotit, do ta kemi radhen pas te f jëturve; VARRIMI I PRIFTGRINJVE 467 se vetc Zoti do te zbrese nga qelli me kumande, me klithme Krye-engjelli dhe me trumbete Pere- ndie, dhe ahere do tc ngrihen te parct ata, qe kane fjetur me emrin e Krishtit. Pastaj në, qe do te mbëtemi te gjallc, do te rembëhemibashkeme ata ne retc, qe te hasim Zotin ne ere; dhe ashtu do te jemi gjithenjë bashke me Zotin. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe i kishin ardhur: Me te vertete, me te vertete po ju thom se ay, qe e degjon fjalen time, dhe e beson atë, qe me ka derguar, ka jete tc ameshuar, dhe nuke gjykohet, po shkon prej vdekjes ne jetcn. Me te vertete, me te vcrtete po ju thom se vjen ora, dhe ta- m eshte, qe te vdëkurit do ta degjojne zerin e Bi- rit te Perendise, dhe ata, qe do ta degjojne, do tc rrojne. Se sikunder Ati ka jete me vete, ashtu i dha edhe Birit te kete jete me vete, dhe i dha fuql per te gjykuar, se esht i bir’ i njeriut. Mos u-çu- ditni per ketë; se vjen ora, ne te cilen gjithe te va- rrosurit do ta degjojne zerin e tij; dhe ata, qe be- 468 URATORE ne te mira, do te ngjallen qe te rrojne; dhe ata, qe bene te keqia, do te ngjallen qe te gjykohen. Une nuke munt te benj asgje prej vetes sime, po sikunder degjonj, ashtu gjykonj; edhe gjykimi im esht i drejte, se nuke ndjek deshiren time, po deshiren e ati, qe me ka derguar. KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj PHfti thote me ze te larte kete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Kryezot, o Perendia yne, i vëtemi i pavdekur, qe banon ne driten e paafruar; qe e krijove njerine prej dheut, edhe e ktheve prape ne dhene nga shkaku i mekatit; qe i dergon mekataret ne Ferr dhe te drejtet ne Parajse; ti, o Zot, prit-e shpirtin e sherbetorit tent ( aksh), edhe preh-e ne gjirin e Abrahamit e Isaakut e Jakobit; edhe ep-i kuroren e dre jtesise sate, trashegimin e te shpetuarve, lavdin’ e te zgjëdhurve, dhe çpa- gimin e pasur ne banesat e Shen jtoreve per mundimet, qe ka vojtur ne boten per emrin tent. Me hirin dhe perdellimin dhe njeridashjen e Bi- ritte vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amin. Pastdj thuhet Antifoni /, Psalmi 23: PSALMI 23. Zoti eshte bariu im, edhe asgjë nuke me mun- VARRIMI I PRIFTGRINJVE 469 gon; ay me shtrin ne lendina te gjëlbera. Alilluja, alilluja, alilluja. Ay me shpie prane ujeve te qeta; ay ma çloth shpirtin. Alilluja, alilluja, alilluja. Ay ma tregon udhen e drejtesise per emrin e tij. Alilluja, alilluja, alilluja. P 6, edhe sikur te barës ne fushen e erret te vdekjes, nuke do te kem frike per nonjë te keqe, se ti je me mua. Alilluja, alilluja, alilluja. Se me mpron stapi yt edhe shkopi yt. Alilluja, alilluja, alilluja. Ma ke shtruar sofren perpara armiqve. Alillu- ja, alilluja, alilluja. Mi ke ndritur floket me vaj; ma ke mbushur kupen gjer ne buze. Alilluja, alilluja, alilluja. Pa fjale meshira jote do me pasonje gjithe ditet e jetes sime. Alilluja, alilluja, alilluja. Dhe do te banon j ne shtepin’ e Zotit per jetc. A- lilluja, alilluja, alilluja. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Alillu- ja, alilluja, alilluja. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Ali- lluja, alilluja, alilluja. Pastaj thuhet Apostulli dhe Ungjilli II: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Lum ay, qe e ke zgjedhur, dhe e ke marre prane teje, o Zot. Shpirti i tij do te banon je midis te bekuarve. DHJAKU: Urtesi. 470 URATORE KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se PaKt per Romanet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, sikunder ka hyre ne bote mekati me anen e nje njeriu, dhe vdekja me anen e mekatit, ashtu vdekja u-trashegua prej te gjithe n jëresve, se qe te gjithe kane mekatuar. Se mekati ishte ne bote gjer ne kohen e ligjes; se nuke ka mekat pa ligje. Po vdekja mbreteroj qe prej Adamit gjer ne Moisine edhe mi ata, qe s’ kishin mekatuar sipas menyres se Adamit, i cili ishte simboli i te pritmit. Po dhurata nuk eshte si mekati. Se neqoftese shume vdiqne nga mekati i nje njeriu, nga ana tjater hiri i Perendise dhe dhurata e nje njeriu, ajo e Jesu Krishtit, ka tepe- ruar per shume njeres. Dhe dhurata nuke veperon si mekati; se me anen e nje mekati u-denuan shume, po shume mekata u-drejtesuan me nje dhurate. Se neqoftese vdekja mbreteroj nga shkaku i nje mekati, ca më teper ata, qe marrin tepericen e hirit edhe te dhurates se drejtesise, do te mbreterojne me anen e nje njeriu, me anen e Jesu Krishtit. Pra, sikunder ardhi denimi per te gjithe njërezit nga shkaku i nje mekati, ashtu nga drejtesia e nje njeriu do te vinje drejtesimi per te gjithe njërezit. Se sikunder u-bene shume mekatare nga shkaku i mosdegjimit te n je n jeriu, ashtu edhe nga degjimi i nje njeriu do te behen shume te drejte. Se ligja ardhi per te shtuar me- VARRIMI I PRIFT€RINJVE 471 katin. Po ku teperoj mekati, atjë teperoj edhe hiri; dhe sikunder mbreteroj mekati me anen e vdekjes, ashtu edhe hiri do te mbreteronje me anen e drejtesise per jeten e ameshuar me anen e Zotit tone Jesu Krisht. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Le te veme re. KORI: Lavdl,mety,oZot,lavdimety. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe i kishin ardhur: ‘Tm Ate punon gjer tanl, edhe une punonj.” Perandaj ca më teper kerkonin Judenjte ta vris- nin, se jo vetcm nuk e mbante te Shtunen, po e qd- ante Perendine Atin e vete, dyke e bere veten barabar me Perendine. Pra, Jesuj u-pergjëq, edhe u tha: “Me te vertete, me te vertete po ju thom qe Biri nuke munt te benje asgjë prej vetes se tij, ne mos pafte Atin ta benje; se ato, qe ben ay, ato ben edhe Biri pikerlsht. Se Ati e do Birin, dhe ia tregon te gjitha ato, qe ben; dhe do ti tregonje vepra më te medha se keto, qe te çuditeni. Se sikunder Ati i ngre te vdëkurit, edhe i ngjall, ashtu edhe Biri i ngjall ata, qe do. Se Ati nuke gjykon asnje- ri, po ia ka dhene tere gjyqin Birit; qe ta nderoj- 472 URATORE ne te gjithe Birin, sikunder e nderojne Atin. Se ay, qe nuk e nderon Birin, nuke nderon Atin, qe e ka derguar. Me te vertetc, me te vertetc po ju thom se ay, qe e degjon f jalen time, dhe e beson ate, qe me ka derguar, ka jete te ameshuar, dhe nuke gjykohet, po shkon prej vdekjes ne jeten.” KORI: Lavdl me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastaj Prifti tkote me ze te larte Tcete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: Te perhirojme, o Zot, o Perendia yne, qe ke jete te pavdekur, lavdi te pakupetuar, meshire te pamatur, njeridashje te patreguar, Mbreterl te pambaruar, se ti nuke mban hater, o Zot, po u ke caktuar te gjithe njëresve detyren e perbashkme, qe duhet te mbarojne. Pra, tc lutemi, o Zot, o Perendia yne, preh-e sherbetorin tent (aksh), Priftin, vellane dhe bashkemeshetarin tone, i cili ka fjetur me shpresen qe do te ngjallet per jeten e ameshuar; vendos-e ne gjirin e Abra- hamit e Isaakut e Jakobit; dhe, si ne Kishen tende mi dhene, ashtu vleresoje te sherbenje si Prift edhe perpara Alltarit tent qellor; atë ofiq shpirteror, qe kishte mi njërezit, tanl ia jep ta kete mi Gngjejte faqebardhe; ti e lavderove jeten e tij mi dhene, ti lumeroje tanl ne qell me Shenjtoret; edhe nemeroje shpirtin e tij me ata, qe te kane gc- zuar prej jete. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te VARRIMI I PRIFTGRINJVE 473

jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj thuhet Antifoni II, Psalmi 2k: PSALMI 24. Zoti e ka dhene dhe plotesin’ e ti j, boten e tere dhe gjithe banoret e saj. Alilluja, alilluja, alilluja. Se e themelo j mi detet, edhe e gatiti mi lumen j- te. Alilluja, alilluja, alilluja. Cili do te ngjitet ne bregun e Zotit? A cili do tc qendronje ne vendin e tij te shenjte? Alilluja, alilluja, alilluja. Ay, qe ka duar te paqme dhe zemer te kulluar; ay, qe nuk e ka shpirtin te fryre me kotesi, dhe nuke ka bere be te reme kunder fqirit te tij. Ali- lluja, alilluja, alilluja. Ay do ta marre bekimin e Zotit dhe meshiren e Perendise, Shpetimtarit te tij. Alilluja, alilluja, alilluja. Ky eshte brezi i atyre, qe e kerkojne Zotin dhe fytyren e Jakobit. Alilluja, alilluja, alilluja. Hapini dyerte, o krere te Siones, se do te hynje Mbreti i lavdise. Alilluja, alilluja, alilluja. Cili esht ay Mbret i lavdise? Zoti i forte dhe i fuqishim, Zoti i pamundur ne lufte. Alilluja, alilluja, alilluja. Hapini dyerte, ju o krere; hapuni, o dyer te per- 474 URATORE jëtshime, se do te hynje Mbreti i lavdise. Alilluja, alilluja, alilluja. Cili esht ay Mbret i lavdise? Zoti i Forcave engjellore, ay eshte Mbreti i lavdise. Alilluja, alilluja, alilluja. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Alillu- ja, alilluja, alilluja. Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Ali- lluja, alilluja, alilluja. Pastaj thuhet ApostuUi dhe Ungjilli 111: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Lum ay, qe e ke zgjedhur, dhe e ke marre prane teje, o Zot. Shpirti i tij do te banon je midls te bekuarve. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Pare se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, ju benj te njohur Ungjillin, te cilin ju kam ungjillezuar, te cilin e kini pritur, ne te cilin qendroni, dhe prej te cilit shpetoheni, neqoftese i mbani ment ato, qe ju kam ungjillezuar, veç neqoftese kini besuar me kot. Se ju dhashe midis te parave ato, qc mora, qe Krishti vdiq per mekatat tona sipas Shkronjave; dhe qe u-varros; dhe qe iu-çfaq Pjetrit, edhe pastaj te Dymbedhjëteve. Pastaj u-çfaq nje here ne peseqint vellezer e siper, prej te cileve ca jane te gjalle gjer tanl, dhe ca kane fjetur. Pastaj iu- VARRIMl 1 PRIFTGRINJVE 475 çfaq Jakobit, pastaj te gjithe Apostujve. Dhe ne funt f are, mu-çfaq edhe mua deshtanikut. Se une jam më i vogli i Apostujve, dhe nuke jam i vyer tc quhem Apostull, se e kam ndjekur Kishen e Perendise. Po me hirin e Perendise jam ay, qe jam; dhe hiri, qe me ka dhcne, nuke mbeti i zbrazur, se jam munduar më teper se tc gjithc; jo une, po hiri i Perendisc, qe kam mi vete. Pra, si une, si ata, keshtu leçitim, dhe keshtu kini besuar. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. KORI: Lavdi, me ty, o Zot, lavdi me ty. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe e kishin besuar: “Une jam buka e jetcs; ay, qe vjen tek une, nuke do te kete uri; dhe ay, qe me beson, nuke do te kete etje kurre. Çdo njerl, qe me jep Ati, do te vinje tek une; dhe atë, qe vjen tek une, nuke do ta nxjer jashtc; se kam zbritur nga qelli, jo qe te ben j deshiren time, po deshiren e ati qe me ka derguar. Dhe deshira e Atit, qe me ka derguar, eshte kjo, qe çdo njeri, qe me ka dhene, te mos e humbas prej tij, po ta ngjall ne diten e funtme.” KORI: Lavdi me ty, o Zot, lavdl me ty. 476 URATORE

Pastaj Prifti thote Jcete Urate: DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zot i Forcave, ngushellimi i te hi- dheruarve, sheroju dhembjet e zemres atyre, qe mbajne zi, dhe vellane tone, Priftin (afc/i), i cili ka fjetur me shpresen e ngjalljes per jeten e ameshuar, preh-e ne gjirin e Abrahamit. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amm. Pastaj thuhet Antifoni 7/7, Psalmi 8k: PSALMI 84. Sa te dashura jane tendat e tua, o Zot i Forca- ve; shpirti im ka mall per hoborret e Zotit. Alillu- ja, alilluja, alilluja. Zemra ime dhe trupi im qajne per Perendin’ e gjalle. Alilluja, alilluja, alilluja. Po, se spurdhjaku gjeti banese, dhe dallendryshja gjeti folë per zoqt’ e saj. Alilluja, alilluja, alilluja. Mi alltaret e tu, o Zot i Forcave, o Mbreti im dhe Perendia im. Alilluja, alilluja,alilluja. Lum ata, qe banojne ne shtepine tende, se ata do te lavderojne me jetet e jëteve. Alilluja, alilluja, alilluja. VARRIMI I PRIFTGRINJVE 477 Lum ay, qe ka perkrahjen tende, dhe ka ne zemer porroslt' e tua; se ay do te shkonje ne shkretetire, dhe shkretetira do te behet pus, edhe shiu do ti mbushe gropat e saj me uje. Alilluja, alilluja, alilluja. Se do ta bekonje Zoti, dhe do ta forconje dite per dite, dhe do ta shikonje me sy te mire Peren- dia i Perendive ne Sion. Alilluja, alilluja, alilluja. 0 Zot, o Perendl i Forcave, degjoje lutjen time, verma veshin, o Perendi i Jakobit. Alilluja, alilluja, alilluja. Shtjer syrin, o Perendl, o mpro jtesi yne, dhe shikoje fytyren e besnikut tent. Alilluja, alilluja, alilluja. Se nje dite ne hoborret e tua eshte më mirese nje mije gjetke. Alilluja, alilluja, alilluja. Me pelqën më mire te jem i funtmi i shtepise sate se sa te banon j ne konaket e te paudheve. Ali- lluja, alilluja, alilluja. Se Zoti eshte dlell e shqyt; se Zoti jep hir e lavdl. Alilluja, alilluja, alilluja. Se Zoti do tu dhuron je te gjitha te mirat atyre, qe baresin me drejtesi. Alilluja, alilluja, alilluja. 0 Zot i Forcave, lum ay njeri, qe ka besim me ty. Alilluja, alilluja, alilluja. Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Alillu- ja, alilluja, alilluja. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amm. Ali- Uuja, alilluja, alilluja. 478 URATORE

Pmtaj kendohet Apostulli dhe Ungjilli IV: DHJAKU: Le te veme re. KGNDONJGSI: Shpirti i tij do te banonje midis te bekuarve. Ty do te therrës, o Zot, o Peren- dia im. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Pare se Palit per Korinthianet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, Krishti u-ngjall se vdëkuresh, edhe u-be kulloshtra e atyre, qe kane f jetur. Se sikundcr vdekja ardhi me anen e njeriut, ashtu ardhi me anen e njeriut edhe ngjallja prej se ndëkuresh. Se sikunder te gjithe vdesin me Adamin, ashtu do te ngjallen te gjithe me Krishtin. Dhe cilido do te kete radhen e tij; Krish- ti eshte kulloshtra, pastaj do te ngjallen besniket ne Riardhjen e Krishtit. Pastaj vjen fundi, kur tja dorezonje Mbreterine Perendise dhe Atit, passi ti dermon je te gjitha kryesite dhe te gjitha fuqite dhe te gjitha poterat. Se duhet te mbreteronje gjer sa ti shtronje te gjithe armiqte nene kembet e veta. I funtmi armik, qe do te dermohet, eshte vdekja. Se i ka shtruar te gjitha nene kembet e ti j, dua te thom, pervëç atl, i cili ia shtro j nene kembe te gjitha. Dhe kur te shtrohen te gjitha, ahere edhe Biri do te shtrohet nen’ atë, qe ia ka shtruar nene kembe te gjitha, qe Perendia te jete te gjitha ne te gjitha. VARRIMI I PRIFTeRINJVC 479 KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjitheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe i kishin ardhur: “Deshira e atl, qe me ka derguar, eshte kjo, qe çdo njerl, i cili e sheh Birin, dhe e beson, te kete jete te ameshuar, dhe une do ta ngjall ne diten e funtme.” Dhe Judenjte murmuritnin per fjalen, qe tha se: “Une jam buka e zbritur prej qellit.” Edhe thoshin: “A nuke eshte ky Jesuj, i biri i Jo- sefit, te cilit ia dime atin e nenen? Qysh, pra, thote qe ka zbritur prej qellit?” Dhe Jesuj u-pergjëq, edhe u tha: “Mos murmuritni me njerjatrin. As- kush nuke munt te vinje tek une, ne mos e heqte Ati, qe me ka derguar, dhe une do ta ngjall me dl- ten e funtme.” Pastaj thuhen Lumerimet ne T. 11: Ne Mbreterine tcnde, kujtona, o Zot, kur te vish ne Mbreterine tcnde. Lum te varferit nga mendja, se e atyre eshte Mbreterf e qejve. Lum ata, qe vajtojne, se ata do te ngushellohen. Lum te butet, se ata do ta trashegojne dhene. Lum ata, qe kane url dhe etje per drejtesl, se 480 URATORE atd do te nginjen. Lum te zemerdhëmpshurit, se ata do te me- shirohen. Lum te paqmet nga zemra, se ata do ta shohin Perendine. Lum paqebëresit, se ata do te quhen bij te Pe- rendise. Lum ata, qe ndiqen per dre jtesi, se e atyre eshte Mbreterf e qejve. Lum ju, kur ju shajne, dhe ju ndjekin, dhe thone çdo fjale te keqe kunder jush dhe genjeshtra kunder meje. Gezohuni dhe ngazellohuni, se roga juaj do te jete e madhe ne qell. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt. Tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj tfmhet Apostulli dhe UngjiUi V: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Lum ay, qe e ke zgjedhur, dhe e ke marre prane teje, o Zot. Shpirti i tij do te banon je midis te bekuarve. DHJAKU: Urtesl. KGNDONJGSI: Kendimi prej Letres se Palit per Romanet. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Vellezer, ay, qe e mban diten, e mban per Zotin; dhe ay, qe nuk e mban diten, nuk e mban per Zotin; se e perhiron Perendine; dhe ay, qe nuke ha, nuke ha per Zotin, se e perhi- VARRIMI I PRIFTGRINJVE 481 ron Perendine. Se askush prej nesh nuke rron per veten e tij, dhe askush nuke vdes per veten e tij; se ne rrojme, rrojme per Zotin; dhe ne vdesim, vdesim per Zotin; pra, edhe ne rrojme, edhe ne vdesim, jemi te Zotit. Se perandaj Krishti edhe vdiq edhe u-ngjall edhe rrojti perseri, qe te zote- ronje mi te vdëkurit e mi te gjallet. KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesl, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Le te veme re. PRIFTI: U tha Zoti Judenjve, qe e kishin besuar: “Une jam buka e jetes. Aterit tuaj hënger- ne mannen ne shkretetire, dhe vdiqnc. Po kjo eshtebuka, e zbritur prej qellit, qe kush e ha nuke vdes. Une jam buka e gjalle, e zbritur prej qellit; ay, qe ha prej kesaj buke, do te rronje per jete; dhe buka, qe do ti jap une, eshte trupi im, te cilin une do ta jap per jeten e botes.” Dhe Judenjte lef- tonin me njerjatrin, dyke thene: “Qysh munt ky te na jape trupin per te ngrene?” Dhe Jesuj u tha: “Me te vertete, me te vertete po ju thom se, po te mos hani trupin e Birit te njeriut, edhe te pini gjakun e tij, nuke kini jete me vete. Ay, qe ha trupin tim, edhe pi gjakun tim, ka jete te ameshuar; dhe une do ta ngjall me diten e funtme.” 482 URATORE KORI: Lavdi, me ty, o Zot, lavdl me ty. Pastdj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (a^s/i), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterm’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. PRIFTI: Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar ( aksh), o Krisht, o Pe- rendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perherc dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Pastdj kendohet Shhurtorja dhe Shtepia e Prehjes ne T. T. IV: Me gjithe Shenjtoret, o Zoti Krisht e preh, shpirtin e besnikut tent, at jë ku s' ka as dhembje, as helme, as psheretim, po vetem jete te pambaruar. VARRIMI I PRIFTGRINJVE 483 Ti i vetem o Zot i pavdekur je, ti qe bere natyren dhe njërezit; dhe sikunder prej dheut krijo- hemi, gjithashtu nene dhë do te kthëhemi, sikunder urdherove ti o Zot, dyke thene: Dhë ke qene, dhe ne dhene po kthehesh, se atjë do te shkojme në n jërezit, dyke thirrur me lot e me vaj qe te gji- the: Alilluja. Pastaj thuhet DoksoUogjia paze: Lavdl ty, qe na refeve driten, lavdl Perendise me te lartat, dhe mi dhene paqe, dhe ner njërezit miredashje. Te hymnojme, te bekojme, te falemi, te lavderojme, ty te perhirojme per lavdine tende te madhe. Zot Mbret, Perendi qellër, At i terefuqishim, Zot Bir i vetem Jesu Krisht, edhe Shpirti Shenjt. Zot Perendi, qengji i Perendise, i Bir i Atit, qe ngre mekatin e botes; meshirona, ti qe ngre mekatat e botes. Prit faljen tone, ti qe rri me te djathten e Atit, edhe meshirona. Se ti je Shenjt i vetem, ti je Zot i vetcm, Jesu Krishti, per lavdi te Perendise Atit. Amin. Per dite do te bekon j, dhe do ta lavderon j emrin tent per jete dhe ne jetet e jetes. Vleresona, o Zot, ketë dite te ruhemi pa nonjë mekat. I bekuar je, o Zot, Perendi i Aterve tane, dhe 484 URATORE emri yt esht i kenduar dhe i lavderuar per jete. Arnin. Le te jete, o Zot, perdellimi yt mi në, sikunder kemi shpresuar mi ty. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua (3here). 0 Zot, ke qene perikja jone bres pas brezi. Une thashe: 0 Zot, meshirome; sheroje shpirtin tim, se fejeva me ty. 0 Zot, me ty perika; mesome te benj deshiren tende, se ti je Perendia im. Se ti je burimi i jetes, me driten tende do te shohim drite. Zgjat-e perdellimin tent mi ata qe te njohin. Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Pastaj kendohen keto Tropare te Vetezeshme te Jodn Damaskenit: T. I: Cili gezim i jetes mbetet i fjeshte pa hidherlm? Cila lavdi qendron mi dhene e patundur? Te gjitha më te dobeta se hleja, te gjitha më te reme se ënderrat; ne nje çast i perpin te gjitha vdekja. Po ne driten e fytyres sate, dhe ne embelsm’ e bukurise sate, preh-e atë qe zgjodhe si njeridashes o Krisht. T. II: Si lule fishken, dhe si ënderra shkojne, edhe shuhen gjithe njërezit; po kur te gjemonje trumbeta, gjithe te vdëkurit do te ngrihen prape, VARRIMI I PRIFTGRINJVE 485 dhe do te dalin te te presin o Krisht; ahere vendos-e shpirtin e sherbetorit tent, ne tendat e Shenjtoreve te tu. T. III: Kotesira njerezore, jan’ ato qe s’ mbeten pas vdekjes: Nuke qendron pasuria, nuke vete pas lavdia; se vdekja vjen edhe i rembën, dhe te gjitha keto perpihen. Perandaj le ti therresim, Krishtit Mbretit te pavdekur: Preh-e te jetenderruarin, ne banesen e gjithe te defryerve. T. IV: Me te vertët esht i trempshim, misteri i vdekjes. Si çkeputet shpirti me pahir, nga har- monia e trupit, edhe pritet prej Perendise, legety- ra naturale e kombinates. Perandaj te lutemi: Preh-e te jetenderruarin, ne tendat e te drëjteve, o jetedhenes njeridashes. T. T. I : Kujtova Profetin qe therriste: Une jam pluher dhe hi; se hodha syrin ne varret, dhe pashe eshtrat e çvëshura dhe thashe: Kush esht ahere mbret a ushtar, a i pasur a i varfer, a i drejte a mekatar? Po preh-e me te drejtet, sherbetorin tent o Zot. T. T. II: Lindja ime dhe jeta ime, u-bene me urdherin tent krijonjes; se ashtu deshe dhe me for- move, si kriese te gjalle prej natyre te dukur dhe te padukur; dhe ma gatove trupin nga dheu, dhe ma fale shpirtin nga fryma jote jetedhënese; perandaj te lutemi o Krisht, preh-e sherbetorin tent, ne vendin e te gjalleve dhe ne tendat e te drëjteve. 486 URATORE T. R: 0 Jetedhenes o Shpetimtar, preh-e ve- llanetone te jetenderruar, qe e ngrite nga jeta e perkoheshme, dhe qe te therrët: Lavdl me ty. T. T. IV: Vajtonj edhe qanj me lot, kur mejto- hem per vdekjen, dhe shoh bukurinc tone te perendishme, te shtrire ne varr, te errur, te nxire, dhe te çthurur. 0 çudi! Ç’ eshte ky mistër reth nesh? Si u-dorezuam ne prishjen, edhe si u-mar- tuam me vdekjen? Po sikunder eshte shkruar, ashtu ka urdheruar Perendia, qe i fal prehjen tc jetenderruarit. Pastaj thuhet persert Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (ak$h), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendl i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, VARRIMI I PRIFTGRINJVE 487 dhe i dhurove botes jetcn; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (al^sh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- t jes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me pune a me mendje, fal-i si Perendi i mire dhe njeridashes; se s’ ka njeri, qe te rronje dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesl per jete, dhe fjala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj kendohen Troparet e Pershendoshjesne T. 11: Eni pershendosheni tani, per te funtmen her’ o vellezer, me lot e mall e vajtlm; qajeni se ky u-nda nga gjithe shoket e tij, dhe ne varrin tani po shkon, dhe nuke kujdeset, as merzitet kote- sisht, per trupin plot me mundlm. Ku jane gjirinjte dhe miqte? Lutuni per prehjen e per paqen, e besnikut nga i cili ndahemi. Ç’ eshte kjo ndarje dhe kjozi? 0 vcllezcr ç’ eshte kjo qarje, kjo lebetl e ky vaj? Eni pershendosheni atë qe shkoj sot prej nesh, se largohet e hyn ne varr, me gur po mbulohet, n’ erresiren po banon, midis te vdëkurve; gjithe pra gjirinjte 488 URATORE dhe miqte, lutuni per prehjen e per paqen, e besnikut nga i cili ndahemi. Ja tanl u-çthur e u pernda, panalr’ i lebetitur i jetes, i kotesise pa funt; shpirti fluturoj e shkoj nga tendesimi i tij, balt’ e murme u-nxi si shkrump, dhe ena u-thye, nuke flet e nuke ndjen, vdiq e nga vendi s’ lot; ëjani ne varr ta percjellim, ëjani ti lutemi Zotit, qe ti jape prehjen e per- jëtshime. Ç’ eshte jeta jone plot me zi? Lule dhe bryme dhe vese, qe ndrit ca pak ne mengjës; eni dhe shi- kojeni ne varr tanl kthjellerlsht: Bukuria e tij ku shkoj? Ku vajti risia? Ku i vajti syr’ i tij dhe form’ e trupit te tij? Posi bar u-thane te gjitha, dhe te gjitha u-çdukne po eni, dhe pergjunjuni me lote Zotit Krisht. Qarje fort e madhe dhe vajtim, psheretlm i math e shtrengice, kur shpirti lart fluturon, hum- bje edhe Ferr i zi, kjo jet’ e shkurter mi dhë, si nje hij’ e paqënshime, nje gjume prej makthi, nje mundfm i kotte krejt, pa vend pa koh’ e pa ment. Le te ikim lark prej mekatit, se keshtu vertët trashegojme, lumerit' e Perendise lart ne qell. LAVDI, T. T. II: Kur me shikoni te shtrire pa ze e pa fryme, qani per mua te gjithe, o vcllezer dhe miq, o gjirlnj e te njohur; se die me ju po flis- nja, dhe bef as me ardhi mi krye ora e vdekjes. Po eni te gjithe sa me doni, dhe pershendoshmeni per heren e funtme; se nuke do te barës as do te flas VARRIMI I PRIFTGRINJVE 489 me ju më; se shkonj perpara Gjykatesit, ku s’ ka hater; se robi dhe zoti, mbreti dhe ushtari, i pa- suri dhe i varferi qendrojne perpara tij ne n je radhe; se cilido do te lavderohet a do te turperohet pas vëprave te veta. Po ju lutem ti faleni pa pu- shlm per mua Krishtit Perendl, qe te mos me dergonje pas mekatave te mia ne vendin e mundimit, po atjë ku eshte drita e jetcs. TANI: Me nermjetimet e Shen Marisc, te Pa- rerëndesit, te Apostujve, te Profëteve, te Krye- prifterve, te Oshenareve, te Drëjteve dhe gjithc Shenjtoreve, preh-e shpirtin e sherbetorit tent, o Krisht. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Arnin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar ( aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne, 490 URATORE i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Pastdj Peshkopi a Prifti i pare iv e ne dore P riftit te jetendermar doreshkrimin e Perleshimit te neneshkrmr. Pastaj Prifterinjte e ngrene lipsanin, dhe e shpien ne var rret, dyke kenduar: Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Sherbesat e tjera per Priftin e jetenderrmr behen si ato te laikeve. Kjo Sherbese perdoret per te gjithe Kleri- ket, dyke nderrmr vetem titullin, qe ka patur Kleriku, qe varroset. VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS SHGRBESA NG SHTGPING E TG VDEKURIT Qe diten e Pashkes gjer te Dielen e Shen Thomajt, kendimet ne Sherbesat Funerale jane me teper te Pashkes se te Varrimit. Ne shtepi, Prifti e ve Petrahilin, temjanis, dhe bekon: DHJAKU: Beko, oAte. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastaj Prifti kendon tri here Troparin e Pashkes: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jetcn u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Pastdj Kori e kendon Troparin e Pashkes gjashte here me Vargjet pasonjese, te dlat i thote Prifti perpara Tro- parit ne Jcetë forme: VARRIMI NG JAV6N E PASHKGS 491 PRIFTI: Le te ngrihet Perendia, dhe le te per- ndahen armiqt’ e tij, dhe le te ikin prej faqes se ti j ata, qe i kane merl. KORI: U-ngjall nga varri Zcti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. PRIFTI: Sikunder humbët tymi, do te humbasin; sikunder shkrin qiriu perpara zjarrit. KORI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. PRIFTI: Ashtu do te humbasin mekateret prej f aqes se Perendise, dhe te drejtet do te defrejne. KORI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. PRIFTI: Kjo eshte dita qe beri Zoti; le te ngazellohemi, dhe le te defrejme n’ atë. KORI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. PRIFTI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. KORI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jetcn u dhuroj, tc gjithe te varrosurve. PRIFTI: Tanl e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amln. KORI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vde- 492 URATORE kje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. Pastdj Prifti e thote Troparin e Pashkes nje here: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve. Pastaj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (akshi), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendi i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as pshe- VARRIMl N€ JAVGN E PASHK6S 493 retlm. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me mendje, fal-i si Perendl i mire dhe njeridashes; se s’ ka njerl, qe te rronje, dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesl per jete, dhe f jala jote esht e verteta. Se ti je ng-jallja, jeta dhe preh ja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdi mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. Pastdj Prifti thote Troparin e Pashkes tri here paze: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Dhe menjehere Prifti ben Perleshimin: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- 494 URATORE mit; e nemcroftc bashkc me Shenjtorct; edhe në na meshirofte, dhe na shpctofte si i mire dhe nje- ridashcs. KORI: Arnin. PRIFTI: I pcrjetshim kujtimi yt, o vclla i ync i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Pastaj Prifti thote tri here pa ze Troparin e Pashkes: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithc tc varrosurve (3 here). Pastaj e ngrene lipsanin, dhe e shpien ne Kishe, dyke kenduar Troparin e Pashkes, ose Kanunin e Pashkes. SHGRBESA FUNERALE NG KISHG Passi shpiret lipsani ne Kishe, Prifti temjanis, dhe Ko- ri kendon Zbritesoret e Pashkes ne Tingellinl: I: Dit’ e Ngjalljes sot na ndriti, ngazellohuni pra, Pashka e Zotit Pashka; se ja prej vdekjes ne gezim, dhe prej dheut lart ne qell, na shpuri me kengc mundese Zoti Krisht, Shpetimtari i shpirteve. III: Enipiniuje krejt te re,qes’e nxori prej shkembit, shkopi çuditerlsht, po qe buron si rekë, nga varri i Zotit Jesu Krisht, i cili na fal sherim. IV: Nga fron' i qellit o Profët, perendifoles Abakum, eja sot me në dhe tregona, driten edhe Gngjellin, i cili sheshit lajmeron: Sot i ka ardhur VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS 495 botes shpetimi, se Jesu Krishti u-ngjall, si Peren- didhe Zot. V: Mengoni me nate dhe eni, dhe le ti shpiem kendime, si myrre Zotit ne varret, dhe do ta shikojme Krishtin, dlellin qe u dhuron, jetcn dhe paqen te gjftheve. VI: Kur zbrite gjer ne funt te dheut ne Ferr, dhe dermove gjithe llozet e burgut, çlirove sklle- vet e jëteve, edhe pas tri ditsh prej balenes si Jo- naj, dolie jashte nga varri. VII: Tre Djemat midis flages i mproj me shi, dhe vete u-be njeri, dhe pesoj si në, dhe me pesimin shpetimtar, na stolisi me jeten qe nuke vdes, i vëtemi Perendl i bekuar, i Aterve lavdl me ty. VIII: Dit’ e sotme esht e shenuar e shenjte, e para dit’ e javes, si mbretereshe dhe zonje, nje kremtlm qe s’ ka shoq, dhe n je panair i panaireve. Sot pra e bekojme, per jete Jesu Krishtin. IX: Nje Gngjell i therriste, hirplotes pa pushuar: Gezohu Virgjereshe, dhe prape te thom Gezohu, se Biri yt u-ngjall qe prej varrit i tridiçim. Ndriçohu ndriçohu, qytët i ri Jerusalëm, se lavdia e Zotit, permi ty ka lindur sot. Valle kecë, dhe gezohu Sion, ti o Marl, Nen’ e Perendise, defrë per ngjalljen e Birit tent. Pastdj thuhet Shkurtorja dhe Shtepia e Prehjes ne T. T. IV: Me gjithe Shenjtoret, o Zoti Krisht e preh, shpirtin e besnikut tent, at jë ku s’ ka as dhemb je, 496 URATORE as helme, as psheretim, po vetem jete te pambaruar. Ti i vetem o Zot i pavdekur je, ti qe bere natyren dhe njërezit; dhe sikunder prej dheut krijo- hemi, gjithashtu nene dhë do te kthëhemi, sikunder urdherove ti o Zot, dyke thene: Dhë ke qene dhe ne dhene po kthehesh, se atjë do te shkojme në njërezit, dyke thirrur me lot e me vaj qe te gji- the: Alilluja. Pastdj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendisc te jetenderruar (aksh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendi shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. PRIFTI: Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (a^sh), o Krisht, o Pe- rendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe VARRIMl N6 JAVGN E PASHKGS 497 te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zotin Krisht. Alilluja (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. U-veshte me Zotin Krisht. Alilluja. Sa u-pagezuat me Zotin Krisht, u-veshte me Zotin Krisht. Alilluja. Pastaj thuhet ApostuUi dhe Ungjilli i Pashkes: DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Kjo eshte dita, qe beri Zoti; le te ngazellohemi, dhe le te def rejme n’ atë. DHJAKU: Urtesi. KGNDONJGSI: Kendimi prej Akteve te Apos- tujve. DHJAKU: Letevemere. KGNDONJGSI: Ne shkresen e pare, o Theofll, kam f olur per veprat, qe beri Jesuj, dhe per mesimet, qe dha gjer diten, qe f luturoj ne qell, passi u la Apostujve, qe pati zgjedhur, porrosira me anen e Shpirtit Shenjt. Perpara ketyre u-fanës i gjalle pas pesimeve me shume shenja, dyke u-dukur perpara atyre per dyzët dite dhe dyke u folur mi Mbreterin’ e Perendise. Dhe nje dite, qe ishin mbledhur, i porrositi te mos largohen nga Jeru- salemi, po ta presin zotimin e Atit, per te cilin ju kam folur. Se Joani pagezoj me uje, po ju do te 498 URATORE pagczoheni me Shpirtin Shenjt pas pakc ditesh qc sot. Pra, kur ishin mbledhur, e pyesnin, dhe i thoshin: “0 Zot, a do ta ristorosh Mbreterm> e Israelit kete here?” Dhe ay u tha: “Nuk eshte pu- na juaj te dini kohet e motet, te cilat i ka ne dore Ati. Po do te merrni fuql, kur te vinje mi ju Shpirti Shenjt. Dhe do te deshmoni per mua ne Jerusalëm dhe ne tere Judene dhe Samarine dhe gjer ne funt te dheut.” KORI: Alilluja, alilluja, alilluja. DHJAKU: Urtesi, o te drejte. Le ta degjojme Ungjillin e Shenjte. PRIFTI: Paqe te gjltheve. KORI: Dhe me frymen tende. PRIFTI: Kendimi prej Ungjillit te Shenjte pas Joanit. DHJAKU: Letevemere. PRIFTI: Ne krye ishte Fjala, dhe Fjala ishte me Perendine, dhe Fjala ishte Perendl. Ky ishte ne krye me Perendine, dhe te gjitha u-bene me a- nenetij, dhe pa atë nuk u-be asnjë kriese. Ay kishte jete; dhe jeta ishte drita e njëresve. Ishte nje njeri, i derguar nga Perendia, i cili quhej Jo- an. Ky ardhi qe te deshmonte per driten, qe te be- sonin te gjithe me anen e tij. Ay nuk ishte Drita, po vetem deshmonte per Driten, per Driten e vertetc, qe i ndrit te gjithe njërezit, qe vijne ne bote. Ardhi ne bote, dhe bota u-be me anen e tij, po bota nuk e njohu. Ardhi ne njërezit e tij, po njërezit VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS 499 e tij nuk e pritne. Po atyre, te cilet e pritne, dhe besuan me emrin e tij, u dha fuqi te bchen bij te Perendise, te cilet nuke lintne nga gjaku e nga trupi prinderor po nga Perendia vete. Edhe Fjala u-misherua, dhe banoj ne mes tone, dhe e pame lavdm' e tij, si lavdi te Birit te vetemlindur te Pe- rendise, plot me hir e me te vcrtete. Joani deshmoj per ate, dhe thirri, dyke thcnc: “Ay, qc vjen pas meje, eshte me i math se une, se ishte perpara meje.” Dhe nga plotesf e tij kemi marre hir per hir te gjithe në. Se ligja u-dha prej Moisiut, po hiri dhe e vcrteta arthne prej Jesu Krishtit. KORI: Lavda mc ty, o Zot, lavdi me ty. KGNDONJGSI: Passi pame Ngjalljen e Krish- tit, le ti falemi Zotit te Shenjte Jesu, te vëte- mit te pamekatme. Kryqit tent po i falemi, o Krisht, edhe Ngjalljen tende te shenjte po hymnojme dhe lavderojme, se ti je Perendia yne, veç teje nukc njohim tjater, emrin tent po emerojme. Se ja, me anen e Kryqit ardhi gezimi ne tere boten, se dyke duruar Kryqin, e dermove vdekjen me vdekje. Pastaj kendohet Dergimesorja e Pashkes: T. II: Si f jete si njerl me trup, o Mbreti yne Zo- ti Krisht, u-ngjalle i tridiçim, ngrite Adamin nga varri, dhe e dermove vdekjen. Pashka e paprishjes, shpetimi i botes. Pastdj kendohen Bekimtoret Funerale me T. T. I: I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 500 URATORE Shoqeria e Shenjtoreve, gjeti burimin e jetcs, dhe deren e Parajses; pra do ta gjenj, edhe une udhen me pendimin; un’ i mjeri jam del’ e humbur pa bari; thirr-me prane teje, shpetome ti oZot. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Krijetar, ti me bere ti me dhë, shembellsine tende te perendishme, dhe kur shkela porrosine verberisht, me vertite ne dhene ku me mor e, be-me sipas kores sate perseri, kthema prape bukurln’ e moçime. 1 bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Nje kore jam, e lavdise pa tregim, ndonese kam njolla prej fajesh; kij dhembje pra, si nje Ate per nje bir, dhe spastrome pas meshires sate; dhe n’ atdhën’ e dashur perseri me kthe, ne Parajsen qy- tetar me bej. I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. 0 Perendl, preh-e sherbetorin tent, dhe vendos- e ne Parajsen e bekuar, ku po defrën shoqeria e Shenjtoreve, dhe te drejtet po shkelqejne si yj te ndriçim; pra mekatat me meshire ti ia ndje, edhe preh-e sherbetorin tent. Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt. Nje trishkelqim, nje Trini nje Perendi, adhurojme beserisht e thomi: I shenjte je, i panismi At e Bir, edhe Shpirti tereshënjt i perendishmc; ti pra na ndriço, në qe po te lutemi, dhe nga zjarri i Sketerres na shpeto. VARRIMI NG JAV6N E PASHKGS 501 Tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. 0 Shen Mari, ti qe linde Perendine, Jesune Shpetimtarin, qe i dha shpetimin botes, edhe gjin- djes njerezore. Parajsen falna o Hyjllndese, Vir- gjereshe dhe Nen’ e bekuar. Alilluja, alilluja, alilluja, lavdl me ty, o Zot (3 here). Pastaj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendf, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (aksh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreter^n, e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendl i shpirteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as pshe- 502 URATORE retlm. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a me mendje, fal-i si Perendl i mire dhe njeridashes; se s' ka njerl, qe te rronje, dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesi per jetc, dhe f jala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetcnderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshen jte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. Pastdj kendohen Vargezimet e Pashkes ne Tingellin Terthorl: VARK: Le te ngrihet Perendia, dhe le te per- ndahen armiqt' e tij, dhe le te ikin prej faqes se tij ata, qe i kane merl. Pashka e bekuar na ndriti dhe na shkelqeu sot; Pashk’ e shenjte Pashk’ e re; Pashka plot mistër; Pashka e perndërçime; Pashka me Krishtin çlir- imtar; Pashk’ e ndrlçime, Pashk’ e madhe, Pashka per besnik; Pashka qe çeli çdo dere te Parajses per neve; Pashk’ e Krishtit qe bekon çdo besnlk. VARK: Sikunder humbët tymi, do te humbasin; sikunder shkrin qiriu perpara zjarrit. Ejani prej pamjes o gra mirelajmeronjese, edhe Siones thojini, lajmen me gezlm prej nesh po mesojeni; luaj dhe kecë, dhe gezohu o Jerusa- VARRIMI N6 JAVGN E PASHK6S 503 lëm, se Mbretin tone Jesu, e pë te ngjallet prej se vdëkuresh, me kurore prej nje dhënteri. VARK: Ashtu do te humbasin mekataret prej f aqes se Perendise, dhe te drejtet do te defrejne. Grate myreprurese arthne pa u-gedhire, dhe qendruan prane varrit te Shpetimtarit, gjetne Gngjellin i cili rrinte mi gur atjë, dhe ay u-drej- tua mi ato dhe keshtu u tha: Si kerkoni te gjallin me te vdëkurit? Si vajtoni te prishur te paprishu- rin? Shkoni lajmen shpjëruni Apostujve te tij. VARK: Kjo eshte dita, qe beri Zoti; le te ngazellohemi, dhe le te defrejme n’ ate. Pashka qe na çel; Pashka e Zotit Pashka; Pa- shka e nderuar na shkelqeu sot mi dhë; Pashka me gezfm, pra eni te pershendoshemi; o Pashke qe ndjek helmin! Se sot prej varrit pas tri ditsh, si prej nuserores ndriti Jesuj, dhe grate i gezoj dyke u thene: Leçituni Apostujve. LAVDI E TANI: Ardhi dit’ e shenjt’ e Ngjall- jes, le te ndriçohemi prej panairit, edhe eni te per- shendëshemi; çpallim sot vllazerl, me sa na kane meri, le ti ndjejme te gjitha diten e Ngjalljes, dhe le te therresim sot: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdl mety. KORI: Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. 504 URATORE

Pastaj Prifti thote Troparin e Pashkes tri here pa ze: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Dhe menjehere Prifti ben PerUshimin: PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emcr- shkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Pastaj e ngrene lipsanin , dhe e shpien ne varret, dyke kenduar Troparin e Pashkes. SHGRBESA FUNERALE NG VARR Kur e shpien lipsanin ne varr Javen e Pashkes, Prifti temjanis , dhe bekon: PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithe- VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS 505 nje, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. KORI: Amln. Pastdj Prifti kendon tri here Troparin e Pashkes: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Pastaj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e sherbetorit te Perendise te jetenderruar (a\sh), dhe qe ti falen te gjitha mekatat e dashura dhe te padashura. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterin’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Perendi i shplrteve dhe i gjithe trupeve, qe shkele vdekjen, dhe dermove Djallin, dhe i dhurove botes jeten; ti, o Zot, preh-e shpirtin e sherbetorit te jetenderruar {aksh) ne vendin e drites, ne vendin e lendines, ne vendin e flladi- tjes, atjë, ku s’ ka as dhembje as helme as psheretim. Te gjitha mekatat, qe ka bere me f jale a 506 URATORE me mendje, fal-i si Perendl i mire dhe njeridashes; se s' ka njeri, qe te rronje, dhe te mos bjere ne mekata; se ti je i vëtemi i pamekatme; se drejtesia jote eshte drejtesl per jete, dhe fjala jote esht e verteta. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e sherbetorit te jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise; te Shen Apostujve te lavderuar dhe emershkelqyer; te Shen Aterve tane oshenare dhe dhe hyjprures; dhe te gjithe Shenjtoreve; e vendoste shpirtin e sherbetorit te jetenderruar (aksh) ne tendat e te Drëjteve; e prehte ne gjirin e Abraha- mit; e nemerofte bashke me Shenjtoret; edhe në na meshirofte, dhe na shpetofte si i mire dhe n jeridashes. KORI: Amin. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o vella i yne i lumur dhe i perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS 507

Pastaj Prifti thote Troparin e Pashkes tri here pa ze: PRIFTI: U-ngjall nga varri Zoti Krisht, me vdekje vdekjen dyke shkelur, edhe jeten u dhuroj, te gjithe te varrosurve (3 here). Perpara se te vihet lipsani ne varr, Prifti merr me lo- paten ca dhe, e heth mi lipsanin kryqthi, dhe thote: PRIFTI: Zoti e ka dhene dhe plotesln’ e tij, boten e tere dhe gjithe banoret e saj. Pastaj Prifti derth mi lipsanin kryqthi vaj e vere, ose hi te Temjanices. Pershpirte me Grure nuke behen Jamen e Pashkes. Gjithashtu nuke behen Pershpirte ne te kremtet e shenuara, si Rushajet, Kershendellat, Motin e Ri, Ujet e Beku- ar dhe te Dielen e Luleve.

YARRIMI I FGMIJGVE TRISAIA NG SHTGPING E TG VDEKURIT Kur vdes nonje femije nene shtate vjete, Prifti shkon ne shtepin’ e te vdëkurit, e ve Petrahilin, temjanis, dhe bekon: DHJAKU: Beko, o Ate. PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdl Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji 508 URATORE mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona ng-a i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Arnin. Pastaj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e femijes se jetenderruar (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterm’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zoti Jesu Krisht, o Perendia yne, qe ke thene: “Lërini femijet te vijne tek une, se e VARRIMI I F6MIJGVE 509 atyre eshte Mbreterf e qejve;” ti, o Zot, prit-e shpirtin e femijes se jetenderruar ( aksh), dhe preh-e ne Parajsen e Mbreterise sate, atjë ku prehen te gjithe Shenjtoret e tu. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e femijes se jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. PRIFTI: Lavdl me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise dhe te gjithe Shenjtoreve, e vendoste shpirtin e femijes se jetenderruar (aksh) ne Parajsen e Mbreterise qellore, e prehte ne gjirin e Abraha- mit, dhe e nemerofte bashke me Shenjtoret si i mire dhe njeridashes. KORI: Amin. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o femlj’ e lumur dhe e perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). SHGRBESA FUNERALE NG KISHG Pastaj e shpien lipsanin ne Kishe, dyke shkuar Prifti me Temjanieen perpara, dhe dyke kenduar Trishenjtin: 510 URATORE Shenjt Perendl, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. Passi hyjne ne Kishe, e vendosin lipsanin perpara De- res se Bukur, dhe menjehere kendohet Kanuni Funeral i Femijeve me keto Zbritesore me T. T. IV pas e lumur dhe e perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3 here). Pastaj e shpien lipsanin ne varret, dyke kenduar Tri ■ shenjtin: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona. SHGRBESA NG VARRET Posa arrijne ne varret, Prijti e ve Petrahilin, temjanis, dhe bekon: DHJAKU: Beko, o Ate. 516 URATORE PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdiçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amln. Pastaj thuhet Litania e Prehjes: DHJAKU: Meshirona, o Perendi, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Lutemi edhe per prehjen e femijes se jetenderruar (aksh). KORI: Meshiro, o Zot (3 here). DHJAKU: Qe ta vendose Zoti Perendl shpirtin VARRIMI I FGMIJGVE 517 e tij atjë, ku prehen te drejtet, edhe ta vleresonje per Mbreterm’ e qejve, Krishtit, Perendise dhe Mbretit tone te pavdekur, le ti lypim. KORI: Fal-i, o Zot. DHJAKU: Le ti lutemi Zotit. KORI: Meshiro, o Zot. PRIFTI: 0 Zoti Jesu Krisht, o Perendia yne, qe ke thene: “Lerini femijet e vegjel te vijne tek une, se e atyre eshte Mbreterf e qejve;” ti, o Zot, prit-e shpirtin e femijes se jetenderruar ( aksh), dhe preh-e ne Parajsen e Mbreterise sate, atjë ku prehen te gjithe Shenjtoret e tu. Se ti je ngjallja, jeta dhe prehja e femijes se jetenderruar (aksh), o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme Iavdi, bashke me Atin e panisme dhe me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. PRIFTI: Lavdi me ty, o Perendia yne, lavdi me ty. KORI: Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Meshi- ro, o Zot (3 here). Beko, o Ate. PRIFTI: Krishti, Perendia yne i vertete, qe u- ngjall se vdëkuresh, me nermjetimet e Shen Ma- rise dhe te gjithe Shenjtoreve, e vendoste shpirtin e femijes se jetenderruar (aksh) ne Parajsen e Mbreterise qellore, e prehte ne gjirin e Abraha- mit, dhe e nemerofte bashke me Shenjtoret si i mire dhe njeridashes. 518 URATORE

KORI: Amin. PRIFTI: I perjetshim kujtimi yt, o femij' e lumur dhe e perkujtuar (3here). KORI: I perjetshim kujtimi (3/iere). Perpara se te vihet lipsani ne varr, Frifti merr me lo- paten ca dhë, e heth mi lipsanin kryqthi, dhe thote: PRIFTI: Zoti e ka dhene dhe plotcsm’ e tij, boten e tere dhe gjithe banoret e saj. Pastdj Prifti derth mi lipsanin kryqthi vaj e vere, ose hi te Temjamces. Ne Pershpirtet kendohet gjithashtu Litania, XJrata dhe Perleshimi i Femijeve, dyke thene ne krye vetem Shkur- toren e Prehjes pa nonjë kendim tjater. URATA TG NDRYSHME URATA E PALLMAVE Kjo Urate kendohet te Dielen e Luleve, kur u pemda- hen besnikeve pallmat perpara ose pas Meshes. 0 Zot, o Perendia yne, qe u-prite ne Jerusalëm me buje dhe me brohorl, me dege, me lule, me da- fina e me pallma; ti, o Kryezot, bekona në, qe po kujtojme ketë dite te shenuar, dyke mbajtur ne dore pallma dhe dege, dhe vleresona te arrijme shendoshe Ngjalljen e Zotit tone Jesu Krisht, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tercshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amln. URATA E SG ENJTES SG MADHE Kjo Urate e Shen Joan Gojartit kendohet te Enjten e URATA TG NDRYSHME 519

Madhe perpara besnikeve, qe vijne te kungohen ne funt te Meshes. Vellezer dhe motra, qe jini mbledhur per te kunguar Misteret e shenjta te Krishtit, degjoni keto keshilla, qe ju jap une, sherbetori juaj i perunjur dhe i pavyer. Se keto f jale nuke jua thom une, po hiri i Shpirtit Shenjt; se nuke ju flas nga vetja ime, po sipas porrosive te Apostujve dhe te Aterve te shenjte. Perandaj pra, ju keshillonj te gjithe sa jini ketu, burra e gra, te medhënj e tc vegjcl: Asnjë prej jush nuke duhet te kungonje para se te nunerohet, e te pendohet per te gjitha mekatat, qe ka bere. Se kungata eshte drite, shen jterlm dhe paqeslm per ata, qe kungohen me bese dhe me frike Perendie. Po kungata eshte zjarr, qe pervelon mekataret e papenduar. Pra, vellezer dhe motra, kini mendjen, dhe mos kungoni te papenduar, te pagatitur dhe te pavyer, se ahere shtoni n je mekat te ri mi mekatat e vjetra, dhe jo vetem nuke kini non jë fitim, po do te merrni nje denim te rende ne ketë bote dhe ne tjatren perpara Gjykatores se Krishtit, i cili eshte Peren- dia dhe Mbreti yne. Dhe ati i ka hie çdo lavdi, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amln.

URATA E PASHKGS Kjo Urate e Shen Jodn Gojartit kendohet diten e Pash- kes pas Meshes. Cilido besemire dhe hyjdashes le ta gezon je ke- 520 URATORE te panafr te mire dhe gazmor. Cilido sherbetor miren johes le te hyn je i gezuar ne gazin e te Zotit. Ay, qe u-mundua me kreshme, le ta marre tani çpagimin. Ay, qe puno j qe prej ores se pare, le ta marre sot rogen e plotte. Ay, qe ardhi pas se tre- tes, le te kremteronje me gjithe zemer. Ay, qe arriu pas se gjashtes, le te mos dyshonje asfare, se nuke peson asnje dem. Ay, qe vono j gjer me te nentcn, le te afrohet pa hezituar f are. Dhe ay, qe arriu vetem me te njembedhjetten, le te mos trembet nga vonimi. Se Zoti i zemerdhempshur e pret te funtmin si edhe te parin, dhe e çloth ate te ores se njembedhjette si ate, qc punoj qe prej ores se pare. Edhe te funtmin e meshiron, edhe te parin e sheron; edhe ketl i jep, edhe atl i fal; edhe punet i pret, edhe mendimin e pelqën; edhe vepren e nderon, edhe qellimin e levdon. Hyni, pra, te gji- the, ne gazin e Zotit tone; edhe te pare edhe te dyte, merreni rogen. Te pasur dhe te varfer, vallezo- ni me njerjatrin; te perkorme dhe te ngathet, kremtojeni kete dite; sa kreshmuat dhe sa nuke kreshmuat, defreni sot. Tryeza eshte plot, hani qe te gjithe. Gjella esht e shume, asnjë le te mos dale i uret. Te gjithe, gezojeni dasmen e beses; te gjithe, gezojeni pasurin’ e miresise. Asnjë le te mos vajtonje per varferi, se u-çfaq Mbreteria e perbashkme. Asnjë le te mos qanje per faje, se ndjesa lindi nga varri. Asnjë le te mos kete frike nga vdekja, se na çliroj vdekja e Shpetimtarit. E shojti kur permbahej prej asaj. E plaçkiti Ferrin URATA TG NDRYSHME 521 ay, qe zbriti ne Ferr. E hidher6j, kur ngjeroj mi- shin e tij. Dhe kete e pareshikoj Isaia, dhe thirri: Ferri u-hidherua, kur te hasi poshte. U-hidherua, se u-dermua. U-hidherua, se u-genjye. U-hidherua, se u-vra. U-hidherua, se u-rrezua. U-hidherua, se u-burgos. Priste nje njerl, dhe gjeti Pe- rendine. Priste dhene, dhe hasi qellin. Ku eshte gjembi yt, o vdekje? Ku eshte mburrja jote, o Ferr? U-ngjall Krishti, dhe ti u-hodhe poshte. U- ngjall Krishti, dhe u-permbysne demonet. U- ngjall Krishti, dhe gezohen Gngjejte. U-ngjall Krishti, dhe jeta qyteterohet. U-ngjall Krishti, dhe asnje i vdekur nuke mbeti ne varr. Se pas Krishtit u-ngjallne te gjithe te vdëkurit. E atl eshte lavdia dhe fuqia ne jetet e jëteve. Amln. URATA E KONVERTGVE Kur nje Konvërt hidhet nga nje fe tjater ne fene Ortho - dokse, Frifti kerkon prej tij disa deklarata me pyetjet edhe pergjigjiet , qe pasojne. Sherbesa nis pas menyres se zakonte: Prifti bekon, edhe thote Trishenjtin: PRIFTI: I bekuar eshte Perendia yne, gjithe- një, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amin. KGNDONJGSI: Shenjt Perendi, Shenjt i fuqishim, Shenjt i pavdekur, meshirona (3 here). Lavdi Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. Trinl e tereshenjte, meshirona; o Zot, hiresoji mekatat tona; o Kryezot, fal-i paudhesite tona; 522 URATORE o i Shenjte, veshtroji, dhe sheroji semundjet tona per emrin tent. Meshiro, o Zot (3 here). Ati yne, qe je ne qell, u-shenjterofte emri yt; arthte Mbreteria jote; u-befte deshira jote si ne qell edhe mi dhë; buken tone te perdlçime ëpnaje neve sot; edhe falnaji fajet, sikunder edhe në ua falim fajtoreve tane; edhe mos na shtjer ne ngasje, po shpetona nga i ligu. PRIFTI: Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. KORI: Amm. Pastaj Prifti e kryqeson Konvertin, dhe e pyët: PRIFTI: A heq dore nga besimet e fese, qe ke patur gjer sot? KONVERTI: Po, o At’ i nderuar. PRIFTI: A bashkohesh me Kishen Ortho- dokse? KONVERTI: Po, o At’ i nderuar. PRIFTI: A i beson doktrinat e Kishes Ortho- dokse? KONVERTI: Po, o At’ i nderuar. Dhe menjehere Konverti thote Simbolm e Beses: KONVERTI: Besonj me nje Perendi, Atin e terefuqishim, krijetarin e qellit e te dheut e te gjithe te dukurave dhe te padukurave. Dhe me n je Zot J e- su Krisht, te vëtemin Birte Perendise, qe lindi prej Atit perpara gjithe jëteve. Drite prej Drite, Pe- rendi te vertete prej Perendie te vertete, qe lindi, URATA TG NDRYSHME 523 dhe nuk u-be, te bashkeqenshim me Atin, me a- nen e te cilit u-bene te gjitha. Qe per në njërezit edhe per shpetimin tone zbriti prej qellit, edhe u- misherua prej Shpirtit Shenjt edhe Virgjereshes Mari, dhe u-be njeri. Qe u-kryqesua per në me kohen e Pontit Pilat, edhe vojti, dhe u-varros. Dhe u-ngjall me te treten dite pas Shkronjave. Dhe u-ngjit ne qell, dhe ndenji me te djathten e Atit, edhe do te vinje prape me lavdl te gjykonje te gjallet e te vdëkurit, edhe Mbreteri’ e tij do mos kete mbarim. Dhe me Shpirtin Shenjt, Zotin e jetebëresin, qe dergohet prej Atit, qe adhurohet, e lavderohet me Atin e me Birin, qe foli me anen e Prof ëteve. Me nje Kishe te Shenjte, te Per- gjftheshme dhe Apostollore. Refënj nje Pagezim per ndjesen e mekatave. Pres ngjalljen e te vdë- kurve dhe jeten e botes qe vjen. Amln. Pastaj Prifti e kryqeson Konvertin, edhe i kendon ketë Urate: 0 Perendi meshireplot, qe desheron shpetimin edhe ndriçimin e gjithe njëresve; ti, o Kryezot, prit-e sherbetorin tent ( aksh), qe bashkohet me Kishen e shenjte Orthodokse, dhe vleresoje per Misteret e shenjta te Zotit tone Jesu Krisht, me te cilin je i bekuar, bashke meShpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pastaj Prifti e pagezon, e miros, dhe e kungon Konver - tin sipas zakonit. 524 URATORE URATA E RENEGATEVE TE PENDUAR Kjo Urate kendohet per atdf qe jane hequr nga Kisha Orthodokse, po pastdj jane penduar, dhe kthehen perseri ne vathen. 0 Perendi meshireplot, qe nuke desheron vdekjen e mekatareve, po shpetimin dhe kthimin e tyre; ti, o Kryezot, prit-e sherbetorin tent (aksh), qe kthehet i penduar ne Kishen tende si Biri Pro- dlk, fal-i te gjitha mekatat, edhe vleresoje te dale faqebardhe perpara Gjykatores sate. Se ti je Pe- rendl meshireplot, edhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. 1 penduari, passi merr ketë Urate, behet perseri anetdr i rëgullte i Kishes Orthodokse, dhe nuke pagezohet as mi- roset perseri, po vetem kungohet sipas zakonit. URATA E USHTERISE A FLOTES 0 Zot, o Perendia yne, qe e çlirove gjindjen e Hebrenjve nga zgjedha e huaj; ti, o Kryezot, shtjer syrin nga qelli mi udhehëqesit tane, tregoju udhen me nje kollone prej drite, falu vitoren kunder gjithe armiqve, dhe shiguroje paqen dhe qetesine per popullin tone. Se ti je Mbreti i paqes, dhe ty te dergo jme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. URATA E UDHETIMIT A LUNDREZIMIT 0 Zot, udha jone e vertete dhe e gjalle, qe udhe- URATA TG NDRYSHME 525 tove dhe lundrezove bashke me Apostujte, ti sho- qeroje sherbetorin tent ( aksh), ruaje nene hien e flëteve te tua, shpetoje nga te gjithe reziket, edhe ktheje prape te shendoshe prane te dashurve te tij. Se ti je Perendl meshireplot, edhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Arnin. URATA E ADOPTIMIT 0 Zot meshircplot, qe me anen e Birit te dashur, Zotit tone Jesu Krisht, na quajte bij te Perendise, dhe na adoptove me anen e Shpirtit Shenjt; ti, o Mbret njeridashes, shtjer syrin mi sherbetoret e tu (aksh), edhe beji at’ e bir si prej natyre; bashkoji me bekimin tent; shiguroji me dashurine tende; dhe beji trashegimtare te Mbreterise sate. Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurim, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. Pas Urates, Prifti e merr djalin a çupen e adoptuar dhe ia dorezon atit nga Dera e Bukur e AUtarit. I adoptuari bie me gjunje perpara atit, edhe ky i ve doren mi koke dhe thote: ATI: Ti je sot im-bir {a ime-bije), une te kam lindur sot. Pastaj e ngre, dhe pershendoshen. Prifti i bekon, dhe ben Perleshimin. URATA E PAJTIMIT Te perhirojme, o Kryezot njeridashes, o Mbret 526 URATORE i jëteve, qe largove armiqesine dhe solle paqen ne mes te sherbetoreve te tu (afc/i); ti pra, o Kryezot, fal-u dashurine, dhe shiguroje lidhjen e tyre me bekimet e tua prej qellit. Se ti je Mbreti i paqes, edhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetct e jëte- ve. Amln. URATA E FGMIJEVE TG SHKOLLGS 0 Perendf meshireplot e njeridashes, qe i ke dhene mesime popullit ne tëmpullin e Jerusale- mit; ti, o Kryezot, hap-i zemrat edhe shpirtet e- dhe mendjet e sherbetoreve te tu, qe te kupetojne porroslt’ e tua, dhe te mbarojne deshiren tende gjithe ditet e jetes se tyre. Se ti je permiqyresi i shplrteve dhe i trupeve tona, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. URATA E SGMUNDJEVE OKryezot i tcrcfuqishim, mjeku i shplrteve dhe i trupeve tona, veshtroje sherbetorin tent (aksh), sheroje nga semundja prej se ciles vuan, edhe ngrer-e nga shtrati, ne te cilen eshte shtrire. Largo prej tij çdo fryme prej lengate, çdo plage, çdo dhembje, çdo vrushkull e çdo ethe; dhe neqoftese ka bere nonjë mekat, fal-e pas njeridashjes sate; dhe shpetoje me anen e Zotit edhe Perendise dhe Shpetimtarit tone Jesu Krisht, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te URATA TG NDRYSHME 527 mire dhe jeteberes, tanl e pcrherc dhe ne jetet e jëteve. Amln. URATA E AGONISE Kjo Urate kendohet, kur i semuri jep shpirt. 0 Zot i terefuqishim, qe desheron shpetimin e gjithe njëresve; te lutemi, çliroje shpirtin e sherbetorit tent (aksh) nga çdo mekat e nga çdo mall- kim; dhe urdhero qe shpirti i tij te gjenje prehjen ne tendat e Shenjtoreve; se ti je çlirimi i te bur- gosurve, ngritja e te permbysurve dhe shpresa e te deshperuarrve, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. URATA E NDJESGS Kjo Urate kendohet pa>s vdekjes prej Peshkopit perpara Tryezes se Blates, pastaj kendohet perseri me ze te larte dhe me gjunje ne Hyrjen e Madhe perpara se te shpiren Dhuratat e Shenjta brenda ne Shenjteroren. Ne mos paste Peshkop, munt te thuhet prej Konfesorit. 0 Zot, qe e ke bere n jerine pas kores edhe shembellsise sate; kij meshire per sherbetorin e jetenderruar (aksh); dhe neqëftese eshte mallkuar prej atit, a prej nenes, a prej vetes se tij; a neqoftese eshte çkisheruar prej nonjë kleriku a Krye- prifti, dhe nuk eshte kujdesur te marre ndjese; ti, o Kryezot, e ndje me anen time; edhe trupin e tij tret-e ner elementat, prej te cllave eshte perbere, dhe shpirtin e tij preh-e ne tendat e Shenjtoreve; 528 URATORE se ti, o Zot, u ke dhene Apostujve, dhe neve me a- nen e tyre, fuqine ti falim mekatat; pra, qofte i ndjere nga te gjitha mekatat e shpirtit e te trupit ne kete jete dhe ne jeten e pritme, me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtore- ve. Amln. LITANIA E MJERIMEVE Kjo Litani kendohet per çfaredo mjerim ne funt te MbremesoreSy ose te Mengjezit. DHJAKU: Meshirona, o Perendl, pas meshires sate se madhe, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3/iere). DHJAKU: Lutemi edhe qe ta ruash kete qytët e ketë vent nga murtaja, nga zia, nga thatesia, nga brësheri, nga termeti, nga permbytja, nga zjarri, nga shpata, nga invazja e huaj, nga lufta e brëndeshme, dhe nga çdo mjerim, qe na turet mi koke; dergona ere te buta, kohe paqesore, dhe shira mirebërese, te lutemi, degjo dhe meshiro. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Degjona, o Perendl, o Shpetimtari yne, shpresa e gjithe aneve te dheut edhe te atyre, qe lundrezojne ne detet e larkme; dhe hiresoji mekatat tona, o Kryezot, edhe meshirona. KORI: Meshiro, o Zot (3 here). PRIFTI: Se ti je Perendl meshireplot e njeridashes, edhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit e- dhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. URATA TG NDRYSHME 529 KORI: Amln. PRIFTI: Paqe te g'jltheve. KORI: Dhe me frymen tende. DHJAKU: Kreret tona Zotit le tja unjim. Pastdj Prifti thote me ze te larte: PRIFTI: 0 Kryezot, o Zoti yne Jesu Krisht, o Perendia yne meshireplot; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve; prit-e lutjen tone me miresl; dhurona ndjesen e mekatave tona; mbulona nene hien e flëteve te tua; largo prej nesh te gjihe armiqte dhe kundreshtaret; paqesona jeten; o Zot, kij meshire per në dhe per boten tende; dhe shpetoji shpirtet tona, si i mire dhe njeridashes. KORI: Amln. URATA PGR THEMELITG E NJG SHTGPIE 0 Perendl i terefuqishim, qe themelove dhene dhe krijove tere boten, shtjer syrin mi sherbetorin tent (aksh), qe po ngre ketë shtepi, dhe shiguroje mi shkembin e patundur teUngjillit tent; vleresoje ta mbaronje ketë veper me faqe te bardhe, dhe ruaji nene hien tende te gjithe ata, qc kane per te banuar ketu. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. URATA PGR SHTGPING E RE O Zot, o Perendia yne, qe dignove te hysh ne 530 URATORE shtep^n, e Zakheut, edhe e shpetove ate edhe tere familen e tij; ti, o Zot, eja dhe tani, dhe bekoje ke- të shtepl dhe gjithe banoret e saj; ruaji nene hien tende; mproji nga te gjithe reziket; dhe dhuroju te gjitha te mirat e dheut; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Amin. URATA E FURRES 0 Zot i terefuqishim, qe e ktheve flagen e furres se Babillones ne vese, dhe i ruajte te tre Dje- mat te pangare; ti, o Zot, bekoje ketë furre pas meshires sate, dhe bekoje vepren e sherbetorit tent (aksh); mbaroje, dhe drejtoje pas miresise sate; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti i bekon dhe i shenjteron te gjitha, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amln. URATA E ANIES 0 Zot, o Perendi i Aterve tane, qe e porrosite Noen ta ndertonje Arken per shpetimin e njere- zise; ti, o Kryezot i gjithesise, bekoje ketë anie; jep-i nje Engjell udheheqes; ruaji ata, qe kane per te lundrezuar ne ketë; dhe vleresoji te kthehen shendoshe prane te dashurve te tyre; me nermjetimet e Shen Marise dhe te gjithe Shen jtoreve. Se ti e qeverls dhe e shenjteron gjithesine, o Peren- dia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amin. URATA T e NDRYSHME 531 URATA E RJETAVE 0 Zot, o Perendia yne, qe nginje pese mije veta me pese buke dhe dy pishq; ti, o Kryezot i terefuqishim, bekoji keto rjeta dhe ata, qe do ti perdo- rin, dhe ruaji me paqe dhe shendët te shpirtit e te trupit; me nermjetimet e Shen Marise, te Apos- tullit Shen Pjeter dhe te gjithe Shenjtoreve. Se ti je dhuron jesi i gjithe te mlrave, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e pcrhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. URATA PER MIHJEN E PUSIT 0 Zot, o Perendia yne, qe rodhe uje prej shkembit per popullin tent; ti, o Kryezot i gjithesise, degjoje lutjen tone, dhe vleresona te gjejme ne kete vent uje te kulluar per te pire, dhe te mjafte per nevojat tona. Se ti je burimi i gjithe te mlrave, dhe ty te dergojme lavdl, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. URATA E LEMIT 0 Zot, o Perendia yne, qe urdherove dhene te na prodhonje peme per ushqimin tone; ti, o Kryezot i gjithesise, bekoje edhe ketë leme, dhe shumoji pemet e sherbetoreve te tu; mbush-i hambaret e tyre me grure, me vere, me vaj dhe me gjithe te mirat e dheut; ruaji nene hien e flëteve te tua; ndriçoji per te kupetuar porrosft' e tua; dhe vleresoji per te mirat e tua qellore. Se emri yt esht i 532 URATORE bekuar dhe i lavderuar, i Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. URATA PGR MBJELLJEN E VRESHTGS 0 Zoti yne Jesu Krisht, ti je vreshta e vertetc, dhe Ati yt eshte bujku; ti i quajte Apostujt’ e tu hardhl; ti e ngrite Israelin nga Egjypta si nje vreshte, dhe e mbolle ne Palestine. Keshtu edhe tani, o Kryezot, bej per ketë vreshte: Eja, mbill-e, rrit-e, forcoje, rrethoje me garth, mproje nga dimri dhe nga shqota, nga brësheri dhe nga debora, nga çdo armlk i dukur dhe i padukur; shtjer syrin, dhe veshtroje ketë vreshte, qe e ka mbjellur dora jote e djathte, qe te jape pemet e saj ne kohen e duhur, dhe te vleresohemi ta vjelim, dhe te te blato jme vere per Kungaten e Krishtit. Se ty te ka hie çdo lavdl, nder e adhurlm, Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jë- teve. Amm. URATA PGR VJELJEN E VRESHTGS 0 Perendl, o Shpetimtari yne, qe e quajte vreshte Birin e vetemlindur, Zotin tone Jesu Krisht, edhe e bere veren burim te pavdekesise me hirin e Shpirtit Shenjt; ti edhe tanl, o Kryezot, bekoje pemen e kesaj vreshte; shenjteroji te gji- the ata, qe pjesetojne prej saj; dhe sherbetorin tent (afah), i cili na ftoj ketu, bej-e pjesetar te vreshtes se vertete, ruaje jeten e tij faqebardhe, URATA TG NDRYSHME 533 dhe stolis-e me dhuratat e tua te perjetme dhe te pavjethme. Me hirin dhe njeridashjen e Birit te vetem, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpir- tin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. URATA E RUSHIT Kjo Urate kendohet me 6 te Gushtit. 0 Zot, bekoje pemen e re te vreshtes, qe e ke arrire me eren e bute dhe me shin’ e kulluar, qe te na gezonje, dhe te na i çperblenje mekatat, kur kungohemi me Trupin edhe Gjalam e Zotit tone Jesu Krisht, me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jetebcres, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. URATA E VERGS 0 Zot, o Perendia yne, shtjer syrin mi ketë vere, dhe bekoje, sikunder bekove liqenin e Silloamit edhe kupen e Apostujve te shenjte; ti, qe u-ndo- dhe ne Kana te Galilese, dhe i bekove te gjashte shtembat, edhe e ndryshove ujen me vere; ti, o Zot, edhe tanl dergo je Shpirtin Shen jt mi ketë vere, dhe bekoje me emrin tent. Se ti i bekon dhe i shenjteron te gjitha, o Krisht, o Perendia yne, dhe ty te dergojme lavdi, Atit e Birit edhe Shpir- tit Shenjt, tani e perhere dhe nc jetet e jëte- ve. Amin. URATA E ARGS Kjo Urate kendohet edhe per kopshtet. 0 Zot, o Perendia yne, qe e stolise dhene me lcn- 534 URATORE dine, me bar e me lule; ti edhe tanl, o Kryezot, shtjer syrin prej qellit mi kete are (a kopsht), dhe bekoje; ruaje, dhe mproje nga çdo e keqe dhe çdo lengate; dhe vleresoje te sjelle peme plot me bekimet e tua ne kohen e duhur. Se emri yt esht i bekuar dhe i lavderuar, i Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amln. Perpara se, te thote ketë Urate, Prifti e sperkdt aren a kopshtin kryqthi me Uje te Epifanise, ose me vaj nga kan- dilet e Shen Trifonit, Shen Stathit, ose Shen Julianit. Va- jin nga keto kandile e merr Prifti pas Meshes. URATA E FARES 0 Zot, o Perendia yne, qe e ke urdheruar dhene te rrite bima, dhe ti jape fare mbjëllesit edhe buke njeriut; ti, o Zot, bekoje ketë fare; largo prej saj çdo lengate dhe çdo gjobe, qe na heth per mekatat tona; dhe dergo meshirat e tua te pasura mi tere popullin tent. Me hirin dhe njeridashjen e Bi- rit te vetcm,me te cilin je i bekuar, bashke me Shpirtin e tereshenjte dhe te mire dhe jeteberes, tanl e perherc dhe ne jetet e jëteve. Amin. URATA E PEMEVE TE DHURUARA 0 Zot, o Perendia yne, qe na urdherove te te blatojme te tuat nga te tuat, edhe prite me kena- qesi dhuraten e varfer te gruas se vë; ti, o Krye- zot, prit-i edhe tani pemet e blatuara prej sherbetorit tent (aksh), dhe çpaguaji me thesaret e perjetme te qellit edhe me gezimin e te mirave te kesaj bote. Se emri yt esht i bekuar dhe Mbreteria URATA TG NDRYSHME 535 jote e lavderuar, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. URATA E GRIGJES 0 Zot, o Perendia yne, qe e regullon tere kriesen, te lutemi: Sikunder i bekove, dhe i shumove grigjat e Jakobit, ashtu bekoje edhe grigjen e bagetive te sherbetorit tent (aksh), dhe shumoje, dhe forcoje, dhe rrit-e me mljera, dhe shpetoje nga tiranf e D jallit, nga lakmimi i te huajve, nga era vrasese dhe nga semundjet ngjltese. Ruaje me anen e Gngjejve te tu, dyke larguar prej saj çdo te keqe, çdo lengate, çdo zill dhe çdo veperim te Djallit. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shenjt, tani e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. URATA E MISHRAVE Kjo Urate Jcendohet diten e Pashkes se Madhe. 0 Zoti yne Jesu Krisht, o Perendia yne, shtjer syrin mi keto mishra, dhe bekoji, sikunder e bekove shqeren, qe te solli Abrahami besnik, edhe qengjin, qe te dogji Abeli si therore hollokoste, edhe viçin e ushqyer, qe urdherove te theret per birin e arratisur, qe u-kthye prane teje; qe te vleresohemi si ay ta gezojme hirin tent, edhe ti shi- jojme gjellet e bekuara prej teje per ushqimin e te gjltheve. Se ti je ushqimi i vertete dhe dhuronjesi i te mirave, dhe ty te dergojme lavdi, bashke me Atin e panisme dhe meShpirtin e terc- 536 URATORE shenjte dhe te mire dhe jeteberes, tarri e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Amin. URATA E DJATHES EDHE VEZEVE 0 Zot, o Perendia yne, bekoje ketë djathe dhe keto veze, shumoji per ata, qe i blatojne a pjesetojne, dhe vleresona per dhuratat e tua qellore te pambaruara. Se jotja eshte Mbreteria dhe fuqia dhe lavdia, e Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tani e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amln. URATA E KRIPES 0 Zot, o Perendia yne, qe vajte ne Jerikë, dhe me kripe i sherove ujerat e dëmshime; ti, o Krye- zot, bekoje edhe ketë kripe, dhe bej-e therore ngazellimi. Se ti je Perendia yne, dhe ty te dergo jme lavdl, Atit e Birit edhe Shpirtit Shen jt, tanl e perhere dhe ne jetet e jëtcve. Anrin. URATA PERPARA SE NGRENES 0 Zoti Jesu Krisht, bekoji te ngrenat e te pirat e sherbetoreve te tu, gjithenje, tani e perhere dhe ne jetct e jëteve. Amin. URATA PAS SE NGRENES Te lavderojme, o Zot, qe na gezove me te ngrc- na e me te pira, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. URATA PEPARA GJUMIT 0 Zoti Jesu Krisht, mbulome nene hien e flëte- teve te tua, qe te fle me paqe, dhe te ngrihem HYRTORET E MESHGS 537 shendoshc, dhe ta lavderonj Trinin’ e Shenjte, gjithenje, tanl e perhere dhe ne jetet e jëte- ve. Amin. URATA E MENGJEZIT O Zoti Jesu Krisht, qe me ngrite nga gjumi, ndritma mendjen, edhe çelmi buzet, qe ta lavderonj Trinm’ e Shenjte, gjithenjë, tanl e perhere dhe ne jetet e jëteve. Amin. HYRTORETE MESHGS HYRTORJA E TG DIELAVE Ejani ti f alemi dhe ti pergjunjemi Zotit Krisht. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-ngjalle se vdë- kuresh, në qe te kendojme Alilluja. Kjo Hyrtore kendohet te Dielave dhe ne mes te javes me perjashtimet, qe pasojne: HYRTORJA E SHENJTORGVE Ejani ti falemi dhe ti pergjun jemi Zotit Krisht. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, o i çudiçim ner Shen jtoret, në qe te kendo jme Alillu ja. Kjo Hyrtore kendohet ne te gjitha te kremtet e Shenj- t&reve te shennar, si edhe te Shen Marise me perjashtimin e Ungjillezimit. HYRTORJA E LARTGSIMIT TG KRYQIT Lartesoni Zotin Perendine tone, dhe faluni nene kembet e tij. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-kryqesove truperlsht, në qe te kendojme Ali- Uuja. 538 URATORE HYRTORJA E KGRSHGNDELLAVE Prej gjirit te kam lindur perpara Driteprure- sit; Zoti u-betua dhe nuke do pendohet; ti je Prift per jete pas urdherit Melkishedëk. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe linde prej Virgjereshes, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E MOTIT TG RI Ejani ti falemi dhe ti pergjunjemi Zotit Krisht. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-rethpreve mi- sherlsht, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E EPIFANISG I bekuar esht ay qe vjen, me ëmerin e Zotit; Pe- rendl dhe Zot, permi dhene na u-çfaq. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-pagezove prej Joanit ne Jordan, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E PGRHASJES Zoti e çf aqi shpetimin e ti j perpara gjithe kombeve. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-mbajte ne peqirin e Simeonit te drejte, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E UNGJILLGZIMIT Ungjillezoni dite per dite shpctimin e Perendise tone. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-mishero- ve per në, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E PALLMAVE I bekuar esht ay qe vjen, me ëmerin e Zotit; Pe- rendi dhe Zot, permi dhene na u-çfaq. Shpctona, PGRLGSHIME TG NDRYSHME 539 o i Bir’ i Perendise, qe hipe mi nje kafshe te pcr- unjur, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E PASHKGS Ner Kishet e bekoni Perendine, Zotin prej bu- rimit t’ Israelit. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u-ngjalle se vdëkuresh, në qe te kendojme Ali- lluja. Kjo Hyrtore kendohet gjer ne Shestjen. HYRTORJA E SHESTJES U-ngjit Perendia me brohorl, Zoti me buçitje prej trumbete. Shpetona, o i Bir’ i Percndisc, qe fluturove ne qellin me lavdi, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E RUSHAJEVE Lartesohu me fuqine tende o Zot; do ti kendojme dhe do ti psallim poterat e tua. Shpetona, o Ngushellimtar i mire, në qe te kendojme Alilluja. HYRTORJA E SHPGRFYTYRIMIT Thabori dhe Hermoni do te ngazellohen me emrin tent. Shpetona, o i Bir’ i Perendise, qe u- shperfytyrove ne malin Thabor, në qe te kendojme Alilluja. PGRLGSHIME TG NDRYSHME DITGN E KGRSHGNDELLAVE Krishti, Perendia yne i vertete, qe lindi ne Shpellen, dhe fjeti ne grazhdin per shpetimin tone. 540 URATORE DITGN E MOTIT TG RI Krishti, Perendia yne i vcrtete, qe dignoj te rethpritet misherisht me diten e tette per shpetimin tone. DITGN E UJIT TG BEKUAR Krishti, Perendia yne i vertete, qe dignoj te pagezohet prej Joanit ne Jordan per shpetimin tone. DITGN E PGRHASJES Krishti, Perendia yne i vertete, qe dignoj te mbahet ne peqirin e Simeonit te drejte per shpetimin tone. TG DIELGN E PALLMAVE Krishti, Perendia yne i vcrtete, qe dignoj te hipe mi n je kafshe te perunjur per shpetimin tone. TG HGNGN E MADHE Krishti, Perendia yne, qe dignoj te peson jc vull- netarisht per shpetimin tone. Ky Perleshim thuket edhe te Marten e Madhe si edhe te Merkuren e Madhe. TG ENJTEN E MADHE Krishti, Perendia yne i vcrtetc, qe na tregoj u- dhen e perun jesise, dyke lare kembet e Dishëpuj- ve, dhe dignoj te kryqesohet e te varroset per shpetimin tone. PAS TG DYMBGDHJETG UNGJIJVE Krishti, Perendia yne i vertete, qe duroj pesh- P6RLGSHIME TG NDRYSHME 541 tyma, kamçike, shuplaka, Kryq e vdekje per shpetimin tone. TG PRGMTEN E ZEZG Krishti, Perendia yne i vertete, qe duroj truperisht Pesimet e tmerruara, Kryqin jeteberes dhe Varrimin vullnetar, per shpetimin tonc. Ky Perleshim thuhet edhe te Shtunen e Madhe. DITGN E PASHKGS Krishti, Perendia yne i vertete, qe u-ngjall se vdëkuresh. Ky Perleshim thuhet te Dielave tere motin. DITGN E SHESTJES Krishti, Perendia yne i vertete, qe fluturoj nga dheu ne lavdine qellore, dhe ndenjl me te djathten e Atit. DITGN E RUSHAJEVE Krishti,Perendia yne i vertete, qe u dergoj nga qelli Dishëpujve Shpirtin e tereshenjte ne forme gjuhesh te zjarrta per shpetimin tone. NG MBRGMGSOREN E RUSHAJEVE Krishti, Perendia yne i vertete, qe zbriti nga gjiri prinderor i Perendise prej qellit mi dhene, dhe u-misherua per shpetimin tone; dhe pastaj u-ngjit prape ne qell, edhe ndenji me te djathten e Atit, edhe u dergoj Dishëpujve dhe Apostujve Shpirtin e tereshenjte, edhe me anen e tyre e ndriçoj tere boten; me nermjetimet e Shen Mari- se; te Apostujve te shenjte, te lavderuar dhe e- 542 URATORE mershkelqyer; dhe te gjithe Shenjtoreve; na meshirofte, dhe na shpctofte si i mire dhe njeridashes. DITGN E SHPGRFYTYRIMIT Krishti, Perendia yne i vertetc, qc u-shperfy- tyrua ne Malin Thabor. TG SHTUNAT E SHPIRTEVE Krishti, Perendia yne i vertete, qe mbreteron mi te gjallet e mi te vdëkurit, me nermjetimet e Shen Marise; te Shen Lazarit; dhe te gjithe Shenjtoreve, i prehte shpirtet e atyre, qe kujtu- am, ne gjirin e Abrahamit, edhe në na meshirofte si i mirc dhe n jeridashes.

SHGNIM Në Tabsllen e Pashkeve, qe pason, letra B pas motit tregon qe ay mot eshte Bisëkt, edhe Shkurti ka 29 dite. Shenja e Kryqit pas motit tregon qe Pashka Orthodokse dhe Pashka Katholike bien nenje dite. Te gjitha datat jane pas Kalendarit te Ri. Vetem datat e Pashkeve jipen ne parenthesa edhe pas Kalendarit te Vjeter. TABELLA E PASHKGVE 5 4 3 TABELLA E PASHKGVE PASHKA, 5 PRILL (23 MARS), 1942 + MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Jenar 4 E Dlela Perpara Epifanise...... --- T. T. I VIII Jenar 11 £ Diela Pas Epifanise...... --- T. T. II IX Jendr 18 E Dfela 32 (15) e Zakheut... .32 R. X Jenar 25 E Diela 33 (16) e Publikanit. .33 T. T. IV XI Shkurt 1 E Dlela 34 (17) e Birit Prodfk 34 I I Shkurt 8 E Dfela e te Lidhurave...... --- II 11 Shkurt 15 E Dfela e Bardhe...... --- III III Shkurt 22 E Diela 1 e Kreshmeve ...... --- IV IV Mars 1 E Dfela 2 e Krëshmeve ...... --- T. T. I V Mars 8 E Dfela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Mars 15 E Diela 4 e Krëshmeve ...... --- R. VII Mars 22 E Dfela 5 e Krëshmeve ...... --- T. T. IV VIII Mars 29 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 5 E Dfela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 12 E Dfela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 19 E Diela 3 e Mvrreprurseve ...... 3 II IV Prill 26 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 3 E Dfela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 10 E Dlela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Maj 17 E Dxela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Maj 24 E Dlela 8 e Rushajeve ...... 8 — — Maj 31 E Dlela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qershor 7 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 14 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor 21 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Qershor 28 E Dfela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 5 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. 1 VI Korrik 12 E Dfela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 19 E Dfela 8 e Shen Aterve...... --- R. VIII Korrik 26 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 2 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 9 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 16 E Dfela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 23 E Dfela 13 e Mattheut...... 13 IV II Gusht 30 E Dfela 14 e Mattheut...... 14 T. T. I III Shtat6r 6 E Dfela 15 e Mattheut...... 15 T. T. II IV Shtator 13 E Dxela Perpara Kryqit...... 22 R. V 544 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Shtat6r 20 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. IV VI Shtatfir 27 H Diela 18 (1) e Lukajt...... 18 I VII Tet6r 4 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 19 II VIII Tet6r 11 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— III IX Tet6r 18 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 21 IV X Tet6r 25 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 1 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nent6r 8 E Diela 24 (7) e Lukijt ...... 24 R. II Nentor 15 E Diela 25 (8) e Luk4jt...... 25 T. T. IV III Nent6r 22 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 26 I IV Nentor 29 E Diela 30 (13) e Lukdjt...... 27 II V Dhjet6r 6 Shen KoIIi, 27 (10) e Lukdjt....— III VI Dhjet6r 13 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 IV VII Dhjetor 20 E Diela Perp. Kershendellave..— T. T. I VIII Dhjet6r 27 E Diela Pas Kershendëllave...... — T. T. II IX PASHKA, 25 PRILL (12 PRILL), 1943 +

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TXNG. MENGJ. Jenar 3 E Diela Perpara Epifanise...... --- R. X Jenir 10 E Diela Pas Epifanise...... --- T. T. IV XI Jen&r 17 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .29 I I Jenar 24 E Diela 31 (14) e te Vërberit. .31 II 11 Jenar 31 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 7 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 14 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Shkurt 21 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Shkurt 28 E Dfela e te Lidhurave...... — R. VII Mars 7 E Diela e Bardhe...... ,--- T. T. IV VIII Mars 14 E Diela 1 e Krëshmeve ...... ,--- I IX Mars 21 E Diela 2 e Krëshmeve ...... ,--- II X Mars 28 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — III XI Prill 4 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — IV I Prill 11 E Dlela 5 e Krëshmeve ...... — T. T. I II Prill 18 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 25 E Dfela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 2 E Diela 2 e Shen Thomëjt...... 2 — I Maj 9 E Dfela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 16 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 23 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 30 E Dfela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII TABELLA E PASHKGVE 545

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Qershor 6 E Diela 7 e Shcn Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 13 E Diela 8 e Rushajeve ...... 8 — — Qersh6r 20 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve.,1 T. T. IV I Qersh6r 27 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 4 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 11 E Diela 4 e Mattheut...... A III IV Korrlk 18 E Dlela 5 e Shen Aterve ...... — IV V Korrik 25 E Dlela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 1 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 8 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 15 Fjetja e Shen Marise...... ---- T. T. IV IX Gusht 22 E Dlela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 29 E Diela l l e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 5 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 12 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtator 19 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtat6r 26 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. II IV Tet6r 3 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 10 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 17 E Dlela 21 (4) e Shcn Aterve. .--- I VII Tet6r 24 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 19 II VIII Tet6r 31 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 20 III IX Nentor 7 E Diela 24 (7) e Lukdjt ...... 21 IV X Nentor 14 E Diela 25 (8) e Lukdjt...... 22 T. T. I XI Nent6r 21 Hyrja e Shen Marise...... — T. T. II I Nentor 28 E Diela 20 (13) e Luk£jt...... 24 R. II Dhjetor 5 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjetor 12 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 I IV Dhjet6r 19 E Dlela Perp. Kershendellave. .— II V Dhjet6r 26 E Diela Pas Kershendellave...... 20 III VI

PASHKA, 16 PRILL (3 PRILL), 1944B

MUAJ DITE UNGJTJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 2 E Diela Perpara Epifanise...... — III VI Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... — IV VII Jenar 16 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 T. T. I VIII Jenar 23 E Dlela 32 (15) e Zakheut....32 T. T. II IX Jenar 30 Triarkondet, 17 e Kananeanes..— R. X Shkurt 6 E Dlela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 T. T. IV XI 546 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST, TINOr. MENGJ. Shkurt 13 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 20 E Diela e te Lidhurave...... ,— II II Shkurt 27 E Diela e Bardhe...... — III 111 Mars 5 E Diela 1 e Krëshmeve ...... ,— IV IV Mars 12 E Diela 2 e Kreshmeve ...... ,— T. T. I V Mars 19 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Mars 26 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — R. VII Prill 2 E Dxela 5 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Prill 9 E Diela e Pallmave...... — — Prill 16 E Dlela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill '23 Shen Gjergji, 2 e Sh. Thomajt — — 1 Prili 30 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 7 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 14 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 21 Shen Kostan., 6 e te Vërberit... .— T. T. I VIII Maj 28 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 4 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qersh6r 11 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve.,1 T. T. IV I Qershor 18 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 25 E Diela 3 e Mattheut...... 3 11 111 Korrlk 2 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 9 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 16 E Diela 6 e Shen Aterve ...... — T. T. I VI Korrik 23 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 30 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... ---- — IX Gusht 13 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 20 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 27 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 3 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV III Shtator 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I II Shtator 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtator 24 E Diela 18 (1) e Luk4jt...... 16 R. V Tetor 1 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 8 E Diela 20 (3 ) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- II VIII Tet6r 22 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 III IX Tet6r 29 E Dxela 24 (7) e Lukëjt ...... 21 IV X Nent6r 5 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 12 E Diela 25 (8 ) e Lukajt...... 23 T. T. II I TABELLA E PASHKGVE 5 4 7

MUAJ DITB UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. AtENGJ. N entor 19 E D iela 26 (9) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 26 E Diela 30 (13) e Luk£jt...... 25 T. T. IV III D hjetor 3 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 26 I IV D hjetor 10 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V D hjetor 17 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 III VI D hjetor 2 4 E Diela Perp. Kershendëllave. .— IV VII D hjetor 31 E Diela Perpara Epifanise...... ►— T. T. I VIII

PASHKA, 6 MAJ (23 PRILL)i, 1 9 4 5

MUAJ ]DITE UNGJIJTE iE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 7 E Diela Pas Epifanise...... ---- T. T. II IX Jenar 14 E Diela 14 e Mattheut...... 14 R. X Jenar 21 E D tela 15 e M attheut...... 15 T. T. IV XI Jenar 28 E Dfela 29 (12) e Leprozeve..29 I I Shkurt 4 E Diela 31 (14) e te Vërberit. .31 II II Shkurt 11 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 18 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 25 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Mars 4 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. JI VI Mars 11 E Diela e te Lidhurave ...... — R. VII Mars 18 E Diela e Bardhe...... ---- T. T. IV VIII Mars 25 Ungjillezimi, 1 e Krëshmeve... .----- I IX Prill 1 E Diela 2 e Krëshmeve ...... ---- II X Prill 8 E Diela 3 e Kreshmeve ...... — III XI Prill 15 E Diela 4 e Krëshmeve ...... ---- IV I Prill 22 E Dlela 5 e Krëshmeve ...... ---- T. T. I II Prill 29 E D iela e P a llm a v e...... ---- — — Maj 6 E D iela 1 e P ash k es...... 1 — — Maj 13 E Dlela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 20 E Dlela 3 e Myrreprurseve...... 3 11 IV Maj 2 7 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Q ersh6r 3 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Q ershor 10 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Q ersh6r 17 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Q ershor 24 E D iela 8 e R u sh ajeve...... 8 — — Korrik 1 E Dlela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV 1 Korrik 8 E Diela 2 e Mattheut...... ,. 2 I II Korrik 15 E D lela 3 e Shen A terve ...... — II III Korrik 22 E D iela 4 e M attheut...... 4 III IV 548 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Korrik 29 E D iela 5 e M attheut...... 5 IV V Gusht 5 E Diela 6 e Mattheut...... ,. 6 T. T. I VI Gusht 12 E D iela 7 e M attheut...... 7 T. T. II VII Gusht 19 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 26 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Shtator 2 E Diela 10 e Mattheut...... 1 0 I X Shtator 9 E Diela Perpara Kryqit...... 22 II XI Shtator 16 E D iela Pas K ryqit...... ,.21 III I Shtator 23 E Dlela 18 (1) e Lukajt...... 15 IV 11 Shtator 3 0 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 T. T. I III Tetor 7 E D iela 2 0 ( 3 ) e Lukajt...... 1 7 T. T. II IV Tetor 14 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- R. V Tetor 21 E D iela 23 (6) e L ukajt...... 1 9 T. T. IV VI Tetor 28 E D lela 24 (7) e L ukajt...... 2 0 I VII Nentor 4 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 II VIII Nentor 11 E D iela 25 (8 ) e L ukajt...... 22 III IX Nentor 18 E D iela 26 (9) e Lukajt...... 23 IV X Nentor 25 E D iela 3 0 (13) e L ukajt...... 2 4 T. T. I XI Dhjet6r 2 E Diela 16 e Mattheut...... 25 T. T. 11 I Dhjetor 9 E Diela 27 (10) e L ukajt...... 2 6 R. II Dhejt6r 16 E D iela 28 (11) e Steraterve. .2 9 T. T. IV III Dhjetor 23 E Diela Perp. Kershendellave. .— I IV Dhjet6r 3 0 E Diela Pas Kershendellave...... II V

PASHKA, 21 PRILL (8 PRILL), 1946 +

MUAJ DITE UNGJIJTE [E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 6 E Diela e Epifanise...... — — — Jen6r 13 E Diela Pas Epifanise...... — IV VII Jenar 2 0 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .2 9 T. T. 1 VIII Jenar 2 7 E Diela 32 (15) e Zakheut... .3 2 T. T. 11 IX Shkurt 3 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 R. X Shkurt 10 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 17 E D lela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 2 4 E Diela e te Lidhurave ...... — 11 II Mars 3 E Dlela e Bardhe...... — III III Mars 10 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — IV IV Mars 17 E Diela 2 e Krëshmeve ...... ,---- T. T. I V Mars 2 4 E D iela 3 e Kreshmeve ...... ,---- T. T. II VI Mars 3 1 E D iela 4 e K reshm eve...... ---- R. VII TABELLA E PASHKGVE 549

MUAJ DITK UNGJIJTB B TB DIELAVE APOST. TING. MBNGJ.

Prill 7 E Diela 5 e Krëshmeve ...... T. T. IV VIII Prill 14 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 21 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 28 E Diela 2 e Shen Thomdjt...... 2 — I Maj 5 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 12 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 19 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 26 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. 1 VIII Qersh6r 2 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 9 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qersh6r 16 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I Qersh6r 23 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 30 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 7 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 14 E Diela 5 e Shen Aterve ...... — IV V Korrfk 21 E Dlela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 28 E Dlela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 4 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 11 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 18 E Dlela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 25 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 1 E Dlela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtat6r 8 Lindja e Shen Marise...... — IV II Shtatër 15 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtator 22 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. II IV Shtator 29 E Dlela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tet6r 6 E Diela 20 (3) e Lukëjt ...... 17 T. T. IV VI Tet6r 13 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— I VII Tetor 20 E Diela 23 (6) e Lukëjt...... 19 II VIII Tet6r 27 E Diela 24 (7) e Lukajt ...... 20 III IX Nent6r 3 E Diela 22 (5) e Luk4jt...... 21 IV X Nent6r 10 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nent6r 17 E Diela 26 (9) e LuUjt...... 23 T. T. II I Nent6r 24 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 R. II Dhjet6r 1 E Diela 31 (14) e Lukëjt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 8 E Diela 27 (10) e Lukajt ...... 26 I IV Dhjet6r 15 E Dlela 28 (11) e Ster&terve..29 II V Dhjet6r 22 E Diela Perp. Kershendëllave..— III VI Dhjetor 29 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 IV VII 550 TABELLA E PASHKGVE

PASHKA, 13 PRILL (31 MARS), 1947

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 5 E Dlela Perpara Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 12 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. II IX Jenar 19 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 R. X Jenar 26 E Dlela 32 (15) e Zakheut....32 T. T. IV XI Shkurt 2 Perhasja, 33 (16) e Publikanit— I I Shkurt 9 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 16 E Diela e te Lidhurave ...... — III III Shkurt 23 E Dfela e Bardhe...... — IV IV Mars 2 E Diela 1 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 9 E Diela 2 e Krëshmeve...... — T. T. II VI Mars 16 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — R. VII Mars 23 E Diela 4 e Krëshmeve...... — T. T. IV VIII Mars 30 E Diela 5 e Krëshmeve...... — I IX Prill 6 E Dlela e Pallmave ...... — — — Prill 13 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 20 E Dlela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 27 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Moj 4 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 11 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 18 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 25 E Dlela 7 e Shen Aterve...... 7 T. T. II X Qershor 1 E Dlela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershër 8 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..l T. T. IV I Qershor 15 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 22 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor 29 Shen Pjetri, 4 e Mattheut...... — III IV Korrik 6 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 13 E Diela 6 e Shen Aterve...... — T. T. II VI Korrfk 20 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 27 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 3 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 10 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 17 E Dfela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 24 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 31 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtat6r 7 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtat6r 14 Lartesimi i Kryqit...... — — — Shtat6r 21 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V TABELLA E PASHKGVE 551

MUAJ DITB UNGJIJTE /E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Shtator 28 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 5 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 12 E Dlela 21 (4) e Shen Aterve. .--- II VIII Tet6r 19 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 26 Shen Mitri, 23 (6) e Lukajt... .— IV X Nentor 2 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 9 E Dtela 24 (7) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 16 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 23 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 30 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 7 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V Dhjetor 14 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 III VI Dhjet6r 21 E Diela Pas Kershendëllave.....,.— IV VII Dhjetor 28 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 T. T. 1 VIII PASHKA, 2 MAJ (19 PRILL), 1948B MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 4 E Diela Perpara Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 11 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. II IX Jenar 18 E Diela 16 e Mattheut...... 16 R. X Jenar 25 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. IV XI Shkurt 1 E Diela 31 (14) e te Vërberit..31 I 1 Shkurt 8 E Dfela 32 (15) e Zakheut....32 II II Shkurt 15 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 III III Shkurt 22 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 IV IV Shkurt 29 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. I V Mars 7 E Diela e te Lidhurave...... — T. T. II VI Mars 14 E Diela e Bardhe...... — R. VII Mars 21 E Diela 1 e Krëshmeve...... — T. T. IV VIII Mars 28 E Dlela 2 e Krëshmeve...... — I IX Prill 4 E Diela 3 e Krëshmeve...... — II X Prill 11 E Diela 4 e Krëshmeve...... — III XI Prill 18 E Dfela 5 e Krëshmeve...... — IV I Prill 25 E Dlela e Pallmave...... — — — Maj 2 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 9 E Dfela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Mai 16 E Dfela 3 e Mvrreprurseve ...... 3 II IV Mai 23 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 30 E Dfela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 6 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII 552 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Qershor 13 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 20 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — Qersh6r 27 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I Kordk 4 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 11 E Diela 3 e Mattheut...... 3 11 III Korrik 18 E Diela 4 e Shen Aterve ...... ,--- III IV Korrik 25 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Gusht 1 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 8 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. 11 VII Gusht 15 Fjetja e Shen Marise...... --- R. VIII Gusht 22 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 29 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtat6r 5 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 12 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtat6r 19 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtat6r 26 E Diela 18 (1) e Luktijt...... 16 T. T. I III Tet6r 3 E Diela 19 (2) e Luk6jt...... 17 T. T. II IV Tet6r 10 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 R. V Tet6r 17 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .----- T. T. IV VI Tet6r 24 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 I VII Tet6r 31 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 II VIII Nent6r 7 E Diela 24 (7) e Lukdjt...... 22 III IX Nent6r 14 E Diela 25 (8) e Lukijt...... 23 IV X Nent6r 21 Hyrja e Shen Marise...... — T. T. I XI Nent6r 28 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. II I Dhjet6r 5 E Dfela 27 (10) e Lukijt ...... 26 R. II Dhjet6r 12 E Diela 28 (11) e Steriterve. .29 T. T. IV III — I IV Dhjet6r 19 E Diela Perp. Kershendellave. . \r Dhjet6r 26 E Diela Pas Kershendellave...... 20 II V

PASHKA, 24 PRILL (11 PRILL), 1949 m e n g j . MCAJ d i t e u n g j i j t b e t b d i e l a v e a p o s t . t i n g . vi Jenar 2 E Diela Perpara Epifanise...... — IH VII Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... — IV VIII JenSr 16 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. I IX Jendr 23 E Diela 31 (14) e te V6rberit..3l T. T. II 30 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. x Jenfir XI 6 E Diela 17 e Kananeanes ...... 17 T. T. IV Shkurt I 13E Dfela 33 (16) e Publikanit..33 I Shkurt II Shkurt 20 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II TABELLA E PASHKGVE 5 5 3

MUAJ JDITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Shkurt 27 E Diela e te Lldhurave...... ,— III III Mars 6 E Diela e Bardhe...... ,— IV IV Mars 13 E Diela 1 e Kreshmeve ...... ,— T. T. I V Mars 20 E Diela 2 e Kreshmeve ...... — T. T. II VI Mars 27 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — R. VII Prill 3 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Prill 10 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — I IX Prill 17 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 24 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 1 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 8 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 15 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 22 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 29 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 5 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 12 E Diela 8 e Rushajeve ...... 8 — — Qershor 19 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I Qershor 26 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 3 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 10 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 17 E Diela 5 e Shen Aterve ...... — IV V Korrik 24 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 31 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 7 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 14 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 21 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 28 E Dlela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 4 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtat6r 11 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtat6r 18 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtat6r 25 E Diela 18 (1) e Lukait...... 15 T. T. II IV Tet6r 2 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 9 E Dfela 20 (3) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tet6r 16 E Dfela 21 (4) e Shen Aterve. .— I VII Tetor 23 E Dfela 23 (6) e Lukajt...... 19 II VIII Tet6r 30 E Diela 22 (5) e Lukait...... 20 III IX Nentor 6 E Diela 24 ( 7) e Lukëjt...... 21 IV X Nent6 r 13 E Dfela 25 (8) e Lukait...... ,.22 T. T. I XI Nent6r 20 E Dfela 26 (9) e Lukait...... 23 T. T. II I Nent6r 27 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 R. II 554 TABELLA E PASHK6VE

MUAJ DITB UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. ICENGJ. Dhjet6r 4 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 25 T. T. IV 111 Dhjet6r 11 E Dlela 28 (11) e Ster4terve..29 1 IV Dhjet6r 18 E Diela Perp. Kershendellave..— II V Dhjet6r 25 E Diela Pas Kershendëllave...... — III VI PASHKA, 9 PRILL (27M ARS), 1950 + MUAJ :DITE U N G JIJT E lE T E D IELA V E APOST. TING. MENGJ. Jenar 1 Rethprerja, Shen Basili...... — IV Vll Jenar 8 E Diela Pas Epifapise...... — T. T. I VIII Jenar 15 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 22 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jen4r 29 E Dtela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 5 E Dlela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 12 E Diela e te Lidhurave...... — II II Shkurt 19 E Diela e Bardhe...... — III III Shkurt 26 E Dfela 1 e Krëshmeve...... — IV IV Mars 5 E Dfela 2 e Krëshmeve...... — T. T. 1 V Mars 12 E Diela 3 e Kreshmeve ...... — T. T. II VI Mars 19 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — R. VII Mars 26 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Prill 2 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 9 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 16 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 23 Shen Gjergji, 3 e Myreprurseve — II IV Prill 30 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 7 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 14 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 21 Shen Kostan., 7 e Shen Aterve — T. T. II X Maj 28 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qersh6r 4 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..l T. T. IV I Qersh6r 11 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6 r 18 E Dfela 3 e Mattheut...... 3 II III Qersh6r 25 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 2 E Dlela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 9 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 16 E Diela 7 e Shen Aterve ...... — T. T. II VII Korrik 23 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Korrik 30 E Dfela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... — — — Gusht 13 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI TABELLA E PASHKGVE 555

MUAJ DITB UNGJIJTE B TE DIEL.AVE APOST. TING. MENGJ. Gusht 20 E Dlela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 27 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV 11 Shtator 3 E Diela 14 e Mattheut...... 14 T. T. 1 III Shtat6r 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. II IV Shtat6r 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtat6r 24 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 1 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 8 E Diela 20 (3) e Lukijt...... 19 II VIII Tetor 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .— III IX Tetor 22 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 21 IV X Tetor 29 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 5 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nent6r 12 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 24 R. II Nent6r 19 E Diela 26 (9) e Lukdjt...... 25 T. T. IV III Nent6r 26 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 3 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 27 II V Dhjetor 10 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 28 III VI Dhjet6r 17 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 IV VII Dhjetor 24 E Diela Perp. Kershendëllave. .— T. T. I VIII Dhjet6r 31 E Diela Perpara Epifanise...... T. T. II IX

PASHKA, 29 PRILL (16PRILL), 1951 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 7 E Dfela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 14 E Dlela 15 e Mattheut...... 15 T. T. IV XI Jenar 21 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 I I Jenar 28 E Diela 31 (14) e te Vërberit..31 11 II Shkurt 4 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 11 E Dfela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 18 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Shkurt 25 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 4 E Diela e te Lldhurave...... --- R. VII Mars 11 E Diela e Bardhe...... --- T. T. IV VIII Mars 18 E Diela 1 e Krëshmeve...... --- I IX Mars 25 Ungjillezirrd, 2 e Krëshmeve... .--- II X Prill 1 E Diela 3 e Krëshmeve ...... --- III XI Prill 8 E Diela 4 e Krëshmeve ...... --- IV I Prill 15 E Diela 5 e Krëshmeve...... --- T. T. I II Prill 22 E Diela e Pallmave...... --- — — Prill 29 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — _ 556 TABELLA E PASHKGVE

M UAJ :DITE UNGJIJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Maj 6 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 13 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 20 E Dlela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 27 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 3 E Diela 6 e te Verberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 10 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 17 E Diela 8 e Rushlijeve...... 8 — — Qershor 24 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrik 1 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 8 E Diela 3 e Mattheut...... 2 II II Korrik 15 E Diela 4 e Shen Aterve ...... — III IV Korrik 22 E Diela 5 e Mattheut...... , 5 IV V Korrik 29 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 5 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 12 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 19 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 26 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtator 2 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 9 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtator 16 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtat6r 23 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. I III Shtator 30 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 T. T. II IV Tet6r 7 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 17 R. V Tet6r 14 E Diela 21 (4) e Shen Aterve.. ,— T. T. IV VI Tet6r 21 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 19 1 VII Tetor 28 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 20 II VIII Nentor 4 E Diela 22 (5) e Luk4jt...... 21 III IX Nent6r 11 E Diela 25 ( 8) e Lukajt...... 22 IV X Nent6r 18 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 23 T. T. I XI Nent6r 25 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 T. T. II I Dhjet6r 2 E Dlela 16 e Mattheut...... 25 R. II Dhjetor 9 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 26 T. T. IV III Dhejtor 16 E Dfela 28 (11) e Sterdterve. .29 I IV Dhjetor 23 E Diela Perp. Kershendëllave. .— II V Dhjet6r 30 E Diela Përpara Epifanise...... III VI

PASHKA, 20 PRILL (7 PRILL), 1952B MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Jenar 6 E Dlela e Epifanise...... IV VII Jendr 13 E Diela Pas Epifanise...... -— T. T. I VIII TABb'LLA E PASHKGVE 557

M UAJ D IT E UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 20 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jen4r 27 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Shkurt 3 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 T. T. IV XI Shkurt 10 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 I I Shkurt 17 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 24 E Dxela e te Lidhurave...... --- III III Mars 2 E Diela e Bardhe...... --- IV IV Mars 9 E Diela 1 e Krëshmeve ...... --- T. T. I V Mars 16 E Diela 2 e Krëshmeve...... --- T. T. II VI Mars 23 E Diela 3 e Krëshmeve ...... --- R. VII Mars 30 E Diela 4 e Krëshmeve ...... --- T. T. IV VIII Prill 6 E Diela 5 e Krëshmeve ...... --- I IX Prill 13 E Diela e Pallmave...... --- — — Prill 20 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 27 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 4 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 11 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 18 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 25 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qersh6r 1 E Dlela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershtfr 8 E Dfela 8 e Rush&jeve...... 8 — — Qershor 15 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qershor 22 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 29 Shen Pjetri, 3 e Mattheut...... II III Korrik 6 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrlk 13 E Diela 5 e Shen Aterve ...... ----- IV V Korrik 20 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 27 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 3 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 10 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 17 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 24 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 31 E Diela 12 e Mattheut...... ,.12 III I Shtat6r 7 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtat6r 14 Lartesimi i Kryqit...... — — — Shtat6r 21 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtat6r 28 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 5 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tet6r 12 E Dtela 21 (4) e Shen Aterve. — I VII Tetor 19 E Diela 20 (3) e Lukajt...... ,.19 II VIII 558 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE U N G JIJT E iE TE DIELAVE APOST. TXNQ. MENGJ. Tetor 26 Shen Mitri, 23 (6) e Lukajt... .------III IX Nentor 2 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 9 E Dlela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 16 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 23 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 30 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 7 E Dlela 27 (10) e Lukajt...... 26 I IV Dhjet6r 14 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 II V Dhjet6r 21 E Diela Perp. Kershendellave. .— III VI Dhjetor 28 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 IV VII

PASHKA, 5 PRILL (23 MARS)1, 1953 + MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 4 E Diela Perpara Epifanise...... ------T. T. I VIII Jenar 11 E Diela Pas Epifanise...... ---- T. T. II IX Jenar 18 E Dlela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jenar 25 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 1 E Diela 34 (17) e Birit Prodlk 34 I I Shkurt 8 E Diela e te Lidhurave...... — II II Shkurt 15 E Diela e Bardhe...... — III III Shkurt 22 E Diela 1 e Krëshmeve...... ---- IV IV Mars 1 E Diela 2 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 8 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Mars 15 E Diela 4 e Krëshmeve ...... ,---- R. VII Mars 22 E Diela 5 e Krëshmeve...... ,---- T. T. IV VIII Mars 29 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 5 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 12 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 19 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Prill 26 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 3 E Dlela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 10 E Dlela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 17 E Diela 7 e Shen Aterve...... 7 T. T. II X Maj 24 E Dfela 8 e Rushajeve...... 8 — — Maj 31 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..1 T. T. IV I Qersh6r 7 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 14 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qersh6r 21 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Qersh6r 28 E Dfela 5 e Mattheut...... 5 IV V TABELLA E PASHKGVE 559

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TINCr. MJENGJ. Korrik 5 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 12 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 19 E Diela 8 e Shen Aterve ...... ---- R. VIII Korrik 26 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 2 E Diela 10 e Mattheut...... 1 0 1 X Gusht 9 E Diela 1 1 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 16 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III 1 Gusht 23 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Gusht 30 E Dlela 14 e Mattheut...... 14 T. T. I III Shtat6r 6 E Diela 15 e Mattheut...... 15 T. T. II IV Shtat6r 13 E Diela Perpara Kryqit...... 22 R. V Shtator 20 E Dlela Pas Kryqit...... 21 T. T. IV VI Shtat6r 27 E Diela 18 ( 1 ) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 4 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 1 9 11 VIII Tet6r 11 E Diela 21 ( 4 ) e Shen Aterve. .--- III IX Tet6r 18 E Dlela 20 (3) e Lukajt...... 21 IV X Tgt6r 25 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 1 E Diela 22 (5) e Luk4jt...... 23 T. T. II I Nent6r 8 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 15 E Diela 25 (8 ) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 22 E Diela 26 (9 ) e Lukajt...... 26 I IV Nentor 29 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 27 II V Dhjetor 6 Shen Kolli, 27 (10) e Lukijt... .— III VI Dhjet6r 13 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 IV VII Dhjetor 20 E Diela Perp. Kershendellave. .— T. T. I VIII Dhjetor 27 E Dlela Pas Kershendellave...... — T. T. II IX

PASHKA, 25 PRILL (12 PRILL), 1954

MUAJ DITE! UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Jenar 3 E Diela Perpara Epifanise...... — R. X Jenar 10 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. IV XI Jenar 17 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 I 1 Jenar 24 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 II II Jen4r 31 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 7 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 14 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Shkurt 21 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Shkurt 28 E Diela e te Lidhurave...... — R. VII Mars 7 E Diela e Bardhe...... — T. T. IV VIII 56o TABELLA E PASHKGVE

MUAJ D IT E UNGJIJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Mars 14 E Diela 1 e Kreshmeve ...... ,---- I IX Mars 21 E Diela 2 e Krëshmeve...... ---- II X Mars 28 E Diela 3 e Krëshmeve ...... ---- III XI Prill 4 E Diela 4 e Krëshmeve...... ---- IV 1 Prill 11 E Diela 5 e Krëshmeve ...... ---- T. T. I II Prill 18 E Diela e Pallmave...... ---- — — Prill 25 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 2 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — 1 Maj 9 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj l6 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 23 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 30 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Qershor 6 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 13 E Diela 8 e Rushijeve...... 8 — — Qersh6r 20 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I Qersh6r 27 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrlk 4 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 11 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 18 E Dxela 5 e Shen Aterve...... — IV V Korrik 25 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 1 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 8 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 15 Fjetja e Shen Marise...... ----- T. T. IV IX Gusht 22 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 29 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 5 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 12 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtator 19 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtator 26 E Dxela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. II IV Tet6r 3 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 10 E Diela 20 ( 3) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 17 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- I VII Tetor 24 E Di'ela 23 (6) e Lukajt...... 19 II VIII Tetor 31 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 20 III IX Nentor 7 E Diela 24 (7) e LuUjt ...... 21 IV X Nentor 14 E Diela 25 (8) e Lukdjt...... 22 T. T. I XI Nent6r 21 Hyrja e Shen Marise...... — T. T. II I Nent6r 28 E Dfela 20 (13) e Luk&jt...... 24 R. II Dhjet6r 5 E Diela 27 (10) e Luk&jt...... -25 T. T. IV III Dhjet6r 12 E Diela 28 (11) e Ster4terve..29 I IV TABELLA E PASHKGVE 561

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Dhjetor 19 E Diela Perp. Kershendellave. .— II V Dhjetor 26 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 III VI PASHKA, 17 PRILL (4PRILL), 1955 MUAJ DITE UNGJIJTE \E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 2 E Diela Perpara Epifanise...... — IV VII Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 16 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 23 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jenar 30 Triarkondet, 17 e Kananeanes..— T. T. IV XI Shkurt 6 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 I I Shkurt 13 E Dfela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 20 E Dfela e te Lfdhurave...... — III III Shkurt 27 E Diela e Bardhe...... — IV IV Mars 6 E Diela 1 e Krëshmeve...... ,— T. T. I V Mars 13 E Diela 2 e Krëshmeve...... — T. T. II VI Mars 20 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — R. VII Mars 27 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Prill 3 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — I IX Prill 10 E Dlela e Pallmave...... — — _ Prill 17 E Diela l e Pashkes...... 1 — _ Prill 24 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 1 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 8 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 15 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 22 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 29 E Diela 7 e Shen Aterve...... 7 T. T. II X Qersh6r 5 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qersh6r 12 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qersh6r 19 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 26 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 3 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 10 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 17 E Diela 6 e Shen Aterve ...... — T. T. I VI Korrik 24 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 31 E Dfela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 7 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 14 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 21 E Dlela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gnsht 28 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I 562 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Shtat6r 4 E Dlela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtat6r 11 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtator 18 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtat6r 25 E Diela 18 (1) e Luk&jt...... 16 R. V Tet6r 2 E Diela 19 (2) e Luk&jt...... 17 T. T. IV VI Tet6r 9 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 16 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— 11 VIII Tet6r 23 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 III IX Tet6r 30 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 6 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 13 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 20 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 27 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 4 E Diela 27 (10) e Lukdjt...... 26 I IV Dhjet6r 11 E Diela 28 (11) e Ster6terve..29 II V Dhjet6r 18 E Diela Perp. Kershendellave..— III VI Dhjetor 25 »E Diela Pas Kershendellave...... — —

PASHKA, 6 MAJ (23 PRILL), 1956B MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ.

Jenar 1 Rethprerja, Shen Basili...... — — — Jenar 8 E Dlela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 15 E Diela 14 e Mattheut...... 14 T. T. II IX Jenar 22 E Diela 15 e Mattheut...... 15 R. X Jen&r 29 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. IV XI Shkurt 5 E Dlela 31 (14) e te Vërberit..31 I I Shkurt 12 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 II II Shkurt 19 E DJela 17 e Kananeanes...... 17 III III Shkurt 26 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 IV IV Mars 4 E Diela 34 (17) e Birit Prodlk 34 T. T. I V Mars 11 E Diela e te Lldhurave...... — T. T. II VI Mars 18 E Diela e Bardhe...... — R. VII Mars 25 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Prill 1 E Diela 2 e Krëshmeve...... — I IX Prill 8 E Diela 3 e Krëshmeve...... — II X Prill 15 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — III XI Prill 22 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — IV I Prill 29 E Diela e Pallmave...... — — — Maj 6 E Dlela 1 e Pashkes...... 1 — — - TABELLA E PASHKGVE 563

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Maj 13 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 20 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 27 E Dxela 4 e Ulokut...... 4 III V Qershor 3 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 10 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 17 E Dxela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 24 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Korrik 1 E Dxela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrik 8 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 15 E Dxela 3 e Shen Aterve ...... — II III Korrik 22 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 29 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Gusht 5 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 12 E Dxela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 19 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 26 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Shtat6r 2 E Dxela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtator 9 E Dxela Perpara Kryqit...... 22 II XI Shtator 16 E Diela Pas Kryqit...... 21 III I Shtator 23 E Dxela 18 (1) e Lukajt...... 16 IV II Shtat6r 30 E Diela 1 9 (2) e Lukajt...... 16 T. T. I III Tet6r 7 E Diela 20 (3 ) e Lukëjt...... 17 T. T. II IV Tetor 14 E Dxela 21 (4) e Shen Aterve. .— R. V Tetor 21 E Dxela 23 (6) e Lukajt...... 19 T. T. IV VI Tet6r 28 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 20 I VII Nentor 4 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 II VIII Nent6r 11 E Dlela 25 (8) e Lukajt...... 22 III IX Nentor 18 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 23 IV X Nentor 25 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 T. T. I XI Dhjet6r 2 E Diela 16 e Mattheut...... 25 T. T. II I Dhjetor 9 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 26 R. II Dhjet6r 16 E Diela 28 ( 11) e Steraterve..29 T. T. IV III Dhjet6r 23 E Dlela Perp. Kershendëllave. .— I IV Dhjet6r 30 E Dlela Perpara Epifanise...... — II V

PASHKA, 21 PRILL (8 PRILL) ,1957 + MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 6 E Dlela e E pifanise...... — ■ — — Jenar 13 E Diela Pas Epifanise...... — IV VII 564 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ :DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 20 E Diela 29 (12) e Leprozeve...29 T. T. 1 VIII Jenar 27 E Diela 32 (15) e Zakheut.....32 T. T. 11 IX Shkurt 3 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 R. X Shkurt 10 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 17 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 24 E Diela e te Lidhurave...... --- 11 11 Mars 3 E Diela e Bardhe...... --- III III Mars 10 E Diela 1 e Krëshmeve...... --- IV IV Mars 17 E Diela 2 e Krëshmeve...... ,--- T. T. I V Mars 24 E Diela 3 e Kreshmeve...... — T. T. II VI Mars 31 E Diela 4 e Krëshmeve ...... --- R. VII Prill 7 E Diela 5 e Krëshmeve ...... --- T. T. IV VIII Prill 14 E Diela e Pallmave...... — — Prill 21 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 28 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 5 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 12 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 19 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 26 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qersh6r 2 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 9 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 16 E Dfela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qersh6r 23 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I 11 Qersh6r 30 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 7 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 14 E Diela 5 e Shen Aterve ...... ---- IV V Korrik 21 E Diela 6 e Mattheut...... T. T. I VI Korrik 28 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 4 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 11 E Dlela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 18 E Dlela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 25 Ë Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 1 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 8 Lindja e Shen Marise...... — IV II Shtator 15 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtator 22 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. II IV Shtator 29 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R . V Tet6r 6 E Diela 20 (3) e Lukëjt...... 17 T. T. IV VI Tetor 13 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .— I VII Tet6r 20 E Diela 23 (6) e Lukdjt...... 19 II VIII TABELLA E PASHK6VE 565

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Tet6r 27 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 20 III IX Nentor 3 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 10 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 17 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 24 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 R. II Dhjet6r 1 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjetor 8 E Diela 27 (10) e Lukdjt...... 26 I IV Dhjetor 15 E Diela 28 (11) e Steraterve... .29 II V Dhjet6r 22 E Diela Perp. Kershendellave. .— III VI Dhjetor 29 E Diela Pas Kershendellave...... 20 IV VII

PASHKA, 13 PRILL (31 MARS), 1958 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 5 E Diela Perpara Epifanise...... --- T. T. I VIII Jenar 12 E Diela Pas Epifapise...... --- T. T. II IX Jenar 19 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .29 R. X Jenar 26 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 T. T. IV XI Shkurt 2 Perhasja, 33 (1 6 ), e Publikanit— I I Shkurt 9 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 16 E Diela e te Lidhurave...... — III III Shkurt 23 E Diela e Bardhe...... — IV IV Mars 2 E Diela 1 e Kreshmeve...... — T. T. I V Mars 9 E Diela 2 e Krëshmeve...... --- T. T. II VI Mars 16 E Dfela 3 e Krëshmeve ...... --- R. VII Mars 23 E Diela 4 e Krëshmeve ...... --- T. T. IV VIII Mars 30 E Dfela 5 e Krëshmeve ...... — I IX Prill 6 E Diela e Pallmave...... --- — — Prill 13 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 20 E Dlela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 27 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Moj 4 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 11 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 18 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 25 E Dfela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 1 E Dfela 8 e Rushajeve ...... 8 — — Qersh6r 8 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qersh6r 15 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 22 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qersh6r 29 Shen Pjetri, 4 e Mattheut...... ---- III IV Korrik 6 E Dfela 5 e Mattheut...... 5 IV V 566 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Korrik 13 E Diela 6 e Shen Aterve ...... --- T. T. I VI Korrik 20 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 2 7 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 3 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 10 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 1 7 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 2 4 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 3 1 E Diela 13 e Mattheut...... 1 3 IV II Shtat6r 7 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtat6r 1 4 Lartesimi i Kryqit...... — — — Shtat6r 21 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 28 E Dlela 18 (1) e Lukajt...... 1 7 T. T. IV VI Tetor 5 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 12 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .--- 11 VIII Tetor 1 9 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 26 Shen Mitri, 23 (6) e Lukajt... .— IV X Nentor 2 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 9 E Diela 2 4 ( 7 ) e Lukajt...... 2 3 T. T. II I Nent6r 16 E Diela 2 5 (8) e Lukajt...... 24 R. II Nentor 2 3 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nent6r 3 0 E Diela 3 0 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjet6r 7 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V Dhjetor 14 E Dfela 28 (11) e Steraterve. .29 III VI Dhjet6r 21 E Diela Perp. Kershendëllave. .— IV VII Dhjet6r 28 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 T. T. I VIII PASHKA, 3 MAJ (20 PRILL), 1959 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 4 E Diela Perpara Epifanise...... — T. T. II IX Jenar 11 E Diela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 18 E Diela 16 e Mattheut...... 10 T. T. IV XI Jenar 25 E Dtela 29 (12) e Leprozeve..29 I I Shkurt 1 EDiela31 (14) e te Vërberit..31 II II Shkurt 8 E Dlela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 15 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 22 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Mars 1 E Dfela 34 (17) e Birit Prodlk 34 T. T. II VI Mars 8 E Diela e te Lfdhurave...... — R. VII Mars 15 E Dlela e Bardhe...... — T. T. IV VIII Mars 22 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — I IX TABELLA E PASHKGVE 567

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Mars 29 E Diela 2 e Kreshmeve ...... --- II X Prill 5 E Diela 3 e Kreshmeve...... --- III XI Prill 12 E Diela 4 e Kreshmeve ...... --- IV I Prill 19 E Diela 5 e Krëshmeve ...... --- T. T. I II Prill 26 E Diela e Pallmave...... --- — — Maj 3 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 10 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 17 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 24 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 31 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qersh6r 7 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qersh6r 14 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qersh6r 21 E Diela 8 e Rushëjeve...... 8 — — Qershor 28 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I Korrik 5 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 12 E Dtela 3 e Mattheut...... 3 11 III Korrik 19 E Diela 4 e Shen Aterve ...... --- III IV Korrik 26 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Gusht 2 E Dlela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 9 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 16 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 23 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 30 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtat6r 6 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 13 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtat6r 20 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtat6r 27 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 16 T. T. I III Tetor 4 E Diela 19 (2) e Lukait...... 17 T. T. II IV Tetor 11 E Dfela 20 (3) e Shen Aterve. .— R. V Tetof 18 E Diela 21 (4) e Lukait...... 19 T. T. IV VI Tetor 25 E Diela 23 ( 6 ) e Lukdjt...... 20 I VII Nent6r 1 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 21 II VIII Nent6r 8 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 III IX Nent6r 15 E Diela 25 (8) e Lukëit...... 23 IV X Nentor 22 E Diela 26 (9) e Lukëit...... 24 T. T. I XI Nent6r 29 E Diela 30 (13) e Lukdjt...... 25 T. T. II I Dhiet6r 6 Shen Kolli, 27 (10) e Lukajt... .— R. II Dhiet6r 13 E Dfela 28 (11) e Steraterve.,29 T. T. IV III Dhiet6r 20 E Diela Perp. Kershendëllave. .— I IV Dhjet6r 27 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 II V 568 TABELLA E PASHKGVE

PASHKA, 17 PRILL (4 PRILL), 1960B'

MUAJ DITK UNGJIJTE E TE DIEEAVE APOST. TING. UENGJ.

Jenar 3 E Diela Perpara Epifanise...... — II V Jenar 10 E Diela Pas Epifaqise...... ----- III VI Jen4r 17 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .29 IV VII Jenar 24 E Diela 32 (15) e Zakheut.....32 T. T. I VIII Jenar 31 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 T. T. II IX Shkurt. 7 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 R. X Shkurt 14 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. IV XI Shkurt 21 E Diela e te Lidhurave...... — I I Shkurt 28 E Dlela e Bardhe...... — II II Mars 6 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — III III Mars 13 E Diela 2 e Kreshmeve ...... — IV IV Mars 20 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. I V Mars 27 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Prill 3 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — R. VII Prill 10 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 17 E Dlela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 24 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 1 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 8 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 15 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 22 E Dlela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 29 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 5 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 12 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qersh6r 19 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qersh6r 2 6 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrlk 3 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 10 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 17 E Dlela 6 e Shen Aterve ...... — T. T. I VI Korrfk 24 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrfk 31 E Dtela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 7 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 14 E Dlela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 21 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 28 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtat6r 4 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtat6r 11 E Diela Pcrpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtat6r 18 E Dfela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV TABELLA E PASHKGVE 569

MUAJ DITE UNGJIJTE |E TE DIEI.AVE APOST. TING. MENGJ. Shtat6r 25 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 16 R. V Tet6r 2 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 9 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 I VII Tet6r 16 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— II VIII Tetor 23 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 30 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 IV X Nent6r 6 E Dlela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 13 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 20 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 24 R. II Nent6r 27 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 4 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 26 I IV Dhjet6r 11 E Diela 28 (11) e Steraterve.,29 II V Dhjet6r 18 E Diela Perp. Kershendellave..— III VI Dhjet6r 25 E Diela e Kershendellave...... — — —

PASHKA, 9 PRILL (27 MARS), 1961 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEDAVE APOST. TING. MENGJ.

Jenar i Rethprerja, Shen Basili...... — T. T. I VIII Jenar 8 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. II IX Jenar 15 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 R. X Jenar 22 E Dlela 32 (15) e Zakheut....32 T. T. IV XI Jendr 29 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 I I Shkurt 5 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 12 E Diela e te Lidhurave...... — III III Shkurt 19 E Diela e Bardhe...... — IV IV Shkurt 2 6 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — T. T. I V Mars 5 E Diela 2 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Mars 12 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — R. VII Mars 19 E Dxela 4 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Mars 26 E Dlela 5 e Krëshmeve ...... — I IX Prlll 2 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 9 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 16 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 23 Shen Gjergji, 3 e Myreprurseve — II IV Prill 30 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 7 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 14 E Dlela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 21 Shen Kostan., 7 e Shen Aterve — T. T. II X Maj 28 E Diela 8 e Rushajeve ...... 8 — — Qersh6r 4 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T. IV I 570 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ UITE UNGJIJTE E TE DIEEAVE APOST. TING. MJ2NGJ. Qershor H E Diela 2 e Mattheut...... 2 1 II Qershor 18 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qersh6r 25 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 2 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 9 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrlk 16 E Diela 7 e Shen Aterve ...... ,--- T. T. II VII Korrik 23 E Dlela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Korrik 30 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... — — Gusht 13 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 20 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 27 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 3 E Diela 14 e Mattheut...... 14 T. T. I III Shtator 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. II IV Shtat6r 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 24 E Diela 18 ( 1) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tet6r i E Dlela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 8 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 19 II VIII Tet6r 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- III IX Tet6r 22 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 21 IV X Tet6r 29 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 5 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 12 E Diela 25 (8) e Luk6jt ...... 24 R. II Nent6r 19 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 26 E Dfela 30 (13) e Lukdjt...... 26 I IV Dhjetor 3 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 27 II V Dhjetor 10 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 28 III VI Dhjetor 17 E Dlela 28 (11) e Steraterve. .29 IV VII Dhjetor 24 E Dfela Perp. Kershendellave. .— T. T. I VIII Dhjet6r 31 E Diela Perpara Epifanise...... — T. T. II IX

PASHKA, 29 PRILL (16 PRILL), 1962 MUAJ DITE UNGJIJTE (E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Jenar 7 E Diela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 14 E Diela 15 e Mattheut...... 15 T. T. IV XI Jen4r 21 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .29 I I Jenar 28 E Dfela 31 (14) e te Verberit. .31 II II Shkurt 4 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 11 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 18 E Dlela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V TABELLA E PASHKGVE 571

MUAJ DITE U N G J IJ T E iB T E D IE L A V E A PO ST. TING. MENGJ. Shkurt 25 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 4 E Diela e te Lxdhurave...... — R. VII Mars 11 E Dlela e Bardhe...... T. T. IV VIII Mars 18 E Diela 1 e Kreshmeve...... — I IX Mars 25 Ungjillezimi, 2 e Krëshmeve... .— II X Prill 1 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — III XI Prill 8 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — IV I Prill 15 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — T. T. I II Prill 22 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 29 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 6 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 13 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 20 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 27 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qersh6r 3 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 10 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 17 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 24 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrik 1 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 8 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 15 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 22 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 29 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 5 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 12 E Dlela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 19 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 26 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtat6r 2 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 9 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtator 16 E Dlela Pas Kryqit...... IV II Shtat6r 23 E Diela 18 ( 1) e Lukajt...... 15 T. T. I III Shtat6r 30 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 T. T. II IV Tet6r 7 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 17 R. V Tet6r 14 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..,— T. T. IV VI Tet6r 21 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 19 I VII Tet6r 28 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 20 II VIII Nent6r 4 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 III IX Nerit6r 11 E Dxela 25 (8) e Lukajt...... 22 IV X 572 TABELLA E PASHKGVE

M U A J :DITE UNGJIJTE E TE DIEL.AVE APOST. TING. MENGJ. Ncntor 18 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 23 T. T. I XI Nentor 25 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 24 T. T. II I Dhjetor 2 E Diela 16 e Mattheut...... 25 R. II Dhjetor 9 E Diela 27 (10) e Luk&jt...... 26 T. T. IV III Dhejt6r 16 E Diela 28 (11) e Stcrdterve. .29 I IV Dhjetor 23 E Diela Perp. Kershendëllave. .— II V Dhjetor 30 E Diela Perpara Epifanise...... — III VI PASHKA, 14 PRILL (1 PRILL), 1963 +

MUAJ DITE U N G JIJT E ;E T E D IE L A V E A PO ST. TING. MENGJ. Jenar 6 E Diela e Epifanise...... — — — Jenar 13 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 20 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 27 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Shkurt 3 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 10 E Diela 34 (17) e Birit Prodlk 34 I I Shkurt 17 E Dieia e te Lidhurave...... — II II Shkurt 24 E Diela e Bardhe...... ---- III III Mars 3 E Diela 1 e Krëshmeve...... ----- IV IV Mars 10 E Diela 2 e Krëshmeve...... ---- T. T. I V Mars 17 E Diela 3 e Krëshmeve...... ----- T. T. II VI Mars 24 E Diela 4 e Krëshmeve ...... ---- R. VII Mars 31 E Diela 5 e Krëshmeve ...... ---- T. T. IV VIII Prill 7 E Diela e Pallmave...... ---- — — Prill 14 E Diela l e Pashkes...... 1 — — Prill 21 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 28 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 5 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 12 E Dfela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 19 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Maj 26 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 2 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 9 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qershor 16 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 23 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor 30 E Dfela 4 e Mattheut...... 4 II IV Korrik 7 E Dlela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 14 E Diela 6 e Shen Aterve ...... ----- T. T. I VI Koriik 21 E Dfela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 28 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII TABELLA E PASHKGVE 573

MUAJ DITE UNGJIJTE iE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Gusht 4 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 11 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 18 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 25 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 1 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 8 Lindja e Shen Marise...... T. T. I III Shtator 15 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtator 22 E Diela 18 (1) e Luk&jt...... 16 R. V Shtator 29 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 6 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 13 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .--- II VIII Tetor 20 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 27 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 3 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nent6r 10 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 17 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 24 R. II Nent6r 24 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjetor 1 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 26 I IV Dhjet6r 8 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V Dhjet6r 15 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 III VI Dhjet6r 22 E Diela Perp. Kershendëllave. .— IV VII Dhjetor 29 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 T. T. I VIII

PASHKA, 3 MAJ (20 PRILL), 1964B

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 5 E Dlela Perpara Epifanise...... ,— T. T. 1 VIII Jen&r 12 E Diela Pas Epifapise...... — T. T. II IX Jenar 19 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 R. X Jenar 26 E Diela 31 (14) e te Vërberit..3l T. T. IV XI Shkurt 2 Perhasja e Krishtit...... — — — Shkurt 9 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 11 II Shkurt 16 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 III III Shkurt 23 E Dlela 33 (16) e Publikanit..33 IV IV Mars 1 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. I V Mars 8 E Dlela e te Lidhurave...... — T. T. II VI Mars 15 E Diela e Bardhe...... — R. VII Mars 22 E Diela 1 e Krëshmeve...... --- T. T. IV VIII Mars 29 E Diela 2 e Krëshmeve...... — 1 IX Prill 5 E Diela 3 e Krëshmeve...... --- 11 X 574 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Prill 12 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — III XI Prill 19 E Diela 5 e Krëshmeve...... — IV I Prill 26 E Diela e Pallmave ...... — — — Maj 3 E Dlela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 10 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 17 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 24 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 31 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 7 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershër 14 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 21 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershër 28 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..l T. T. IV I Koi'rik 5 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 12 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 19 E Diela 4 e Shen Aterve...... — III IV Korrik 26 E Di'ela 5 e Mattheut...... 5 IV V Gusht 2 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 9 E Dlela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 16 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 23 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 30 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtator 6 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 13 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtat6r 20 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtator 27 E Dlela 18 (1) e Lukdjt...... 16 T. T. I III Tetor 4 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. II IV Tetor 11 E Diela 20 (3) e Shen Aterve..— R. V Tetor1 18 E Diela 21 (4) e Lukdjt...... 19 T. T. IV VI Tetor 25 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 I VII Nentor 1 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 21 II VIII Nentor 8 E Dfela 24 (7) e Lukajt...... 22 III IX Nentor 15 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 IV X Nentor 22 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 24 T. T. I XI Nentor 29 E Dlela 30 (13) e Luk&jt...... 25 T. T. II I Dhjetor 6 Shen Kolli, 27 (10) e Lukajt....— R. II Dhjetor 13 E Diela 28 (11) e Sterdterve..29 T. T. IV III Dhjetor 20 E Diela Perp. Kershendëllave..— I IV Dhjetor 27 E Diela Pas Kershendëllave ...... — II V TABELLA E PASHKGVE 575

PASHKA, 25 PRILL (12 PRILL), 1965

M U A J :DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 3 E Diela Perpara Epifanise...... ,— III VI Jenar 10 E Dfela Pas Epifapise...... — IV VII Jenar 17 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. I VIII Jenar 24 E Diela 31 (14) e te Vërberit. .31 T. T. II IX Jenar 31 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Shkurt 7 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 T. T. IV XI Shkurt 14 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 I II Shkurt 21 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 2 8 E Diela e te Lidhurave...... --- III III Mars 7 E Diela e Bardhe...... --- IV IV Mars 14 E Diela 1 e Krëshmeve...... --- T. T. I V Mars 21 E Diela 2 e Krëshmeve...... --- T. T. II VI Mars 2 8 E Diela 3 e Krëshmeve...... --- R. VII Prill 4 E Diela 4 e Krëshmeve...... --- T. T. IV VIII Prill n E Diela 5 e Krëshmeve...... ,--- I IX Prill 18 E Diela e Pallmave...... --- — — Prill 25 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 2 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 9 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 16 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 23 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 30 E Dlela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 6 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qersh6r 13 ' Di'ela 8 e Rushë,jeve...... 8 — — Qersh6r 20 E Dfela 1 e Gjithe Shenjtëreve..! T. T. IV I Qersh6r 27 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 4 E Dlela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 11 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 18 E Diela 5 e Shen Aterve...... — IV V Korrik 25 E Dfela 6 e Mattheut...... 6 T. T. 1 VI Gusht 1 E Dfela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 8 E Dfela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 15 E Diela 9, Fjetja e Shen Marise— T. T. IV IX Gusht 22 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 29 E Dfela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 5 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 12 E Dfela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtat6r 19 E Dlela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III 576 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Shtator 26 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. 11 IV Tetor 3 E Dlela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 10 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetfir 17 E Diela 21 (4) e Shen Aterve.. — I VII Tetor 24 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 19 II VIII Tetor 31 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 20 III IX Nent6r 7 E Diela 24 (7) e Lukdjt...... 21 IV X Nentor 14 E Diela 25 (8 ) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 21 Hyrja e Shen Marise...... — T. T. II I Nentor 28 E Diela 20 (13) e Lukajt...... 24 R. II Dhjetor 5 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjetor 12 E Diela 28 (ll) e Steraterve..29 I IV Dhjetor 19 E Diela Perp. Kershendellave..— II V Dhjetor 26 E Dieta Pas Kershendëllave...... — III VI

PASHKA, 10 PRILL (28M ARS), 1966 + MUAJ DITE UNGJIJTE /E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 2 E Diela Perpara Epifanise...... ----- IV VII Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... ----- T. T . I VIII Jenar 16 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 T . T . II IX Jenar 23 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jenar 30 Triarkondet, 33 (16) e Publik’t— T. T . IV XI Shkurt 6 E Diela 34 (17) e Birit Prodlk 34 I 1 Shkurt 13 E Diela e t e Lidhurave...... ---- II II Shkurt 2 0 E Diela e Bardhe...... ---- III III Shkurt 27 E Dtela 1 e Krëshmeve ...... ----- IV IV Mars 6 E Diela 2 e Krëshmeve ...... ----- I V Mars 13 E Diela 3 e Krëshmeve ...... ----- II VI Mars 2 0 E Diela 4 e Krëshmeve ...... ----- III VII Mars 27 E Dlela 5 e Krëshmeve ...... ----- IV VIII Prill 3 E Diela e Pallmave...... ----- — — Prill 1 0 E Diela l e Pashkes...... 1 — — Prill 17 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 24 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 11 IV Maj 1 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 8 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 15 E Diela 6 e te Vërberit...... ,. 6 T. T. I VIII Maj 22 E Diela 7 e Shen Aterve...... 7 T . T . II X Maj 29 E Diela 8 e Rush&jeve...... 8 — — Qershdr 5 E Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T. T . IV 1 TABELLA E PASHKGVE 577

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MJSNGJ. Q ershor 12 E D lela 2 e M attheut...... 2 I II Q ershor 19 E D iela 3 e M attheut...... 3 II III Q ersh6r 26 E D iela 4 e M attheut...... 4 III IV Korrik 3 E D iela 5 e M attheut...... 5 IV V Korrik 10 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrlk 17 E D iela 7 e Shen Aterve ...... ,----- T. T. II VII Korrik 24 E D iela 8 e M attheut...... 8 R. VIII Korrik 31 E D iela 9 e M attheut...... 9 T. T. IV IX G usht 7 E D iela 10 e M attheut...... 10 I X G usht 14 E D iela 11 e M attheut...... 11 II XI G usht 21 E D tela 12 e M attheut...... 12 III I G usht 28 E D iela 13 e M attheut...... 13 IV II Shtator 4 E D iela 14 e M attheut...... 14 T. T. I III Shtator 11 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. II IV Shtator 18 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 25 E D fela 18 ( 1 ) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI T etor 2 E D iela 19 ( 2 ) e Lukajt...... 18 I VII T etor 9 E D iela 20 (3) e Lukajt...... 1 9 II VIII Tetor 16 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- III IX Tetor 23 E D iela 23 (6 ) e Lukajt...... 21 IV X Tetor 30 E D iela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 6 E D iela 24 (7) e L ukajt...... 23 T. T. II I Nentor 13 E D iela 25 (8 ) e Lukajt...... 24 R. II N entor 20 E D iela 26 (9 ) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 27 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV D hjetor 4 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V D hietor 11 E D iela 28 (11) e Steraterve..29 III VI D hjetor 18 E Dfela Perp. Kershendellave. .— IV VII D hjetor 25 E D iela Pas K ershendellave...... — — — PASHKA, 30 PRILL (17 PRILL), 1967 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEHAVE a p o s t . TING. MENGJ. Jenar 1 Rethprerja, Shen Basili...... — — — Jenar 8 E Diela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 15 E Diela 15 e Mattheut...... 15 T. T. IV XI Jenar 22 E Diela 16 e Mattheut...... 16 I I Jenar 29 E Diela 29 (12) e Leprozeve. .29 II II Shkurt 5 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 12 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 19 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V 578 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE (E TE DIELAVE APOST. TIN6. MENGJ. Shkurt 26 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 5 E Diela e te Lidhurave ...... ---- R. VII Mars 12 E D iela e Bardhe...... ,---- T. T. IV VIII Mars 19 E D iela 1 e K rëshm eve...... ,---- I IX Mars 26 E Diela 2 e Kreshmeve ...... ,---- II X Prill 2 E D iela 3 e K rëshm eve...... — III XI Prill 9 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — IV I Prill 16 E D iela 5 e K reshm eve...... — T. T. I II Prill 23 Shen Gjergji, e Diela e Pallmave— — — Prill 3 0 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 7 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 14 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 21 Shen Kostan., 4 e Ulokut...... ---- III V Maj 28 E D iela 5 e Sam aritanes...... 5 IV VII Qershor 4 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Q ersh6r 11 E D iela 7 e Shen A terve...... 7 T. T. 11 X Q ershor 18 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Q ersh6r 25 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrik 2 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 9 E D iela 3 e M attneut...... 3 II III Korrik 16 E D iela 4 e Shen A terve...... — III IV Korrik 23 E D iela 5 e M attheut...... 5 IV V Korrik 3 0 E D iela 6 e M attheut...... 6 T . T. I VI G usht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... ---- — — G usht 13 E D iela 8 e M attheut...... 8 R. VIII G usht 20 E D iela 9 e M attheut...... 9 T. T. IV IX G usht 2 7 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtat6r 3 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtat6r 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtat6r 2 4 E D fela 18 ( 1 ) e L ukajt...... 1 7 T. T. I III T et6r 1 E Dfela 19 (2) e Lukdjt...... 18 T. T. II IV T etor 8 E Diela 20 (3) e Lukijt...... 1 9 R. V T et6r 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .---- T. T. IV VI T et6r 22 E D iela 23 ( 6 ) e L uk£jt...... 21 I VII T et6r 29 E D fela 24 ( 7 ) e Lukdjt...... 22 II VIII N ent6r 5 E Dfela 22 (5) e Lukdjt...... 23 III IX N ent6r 12 E D iela 25 ( 8 ) e L uk6jt...... 2 4 iv X N ent6r 19 E Diela 26 (9) e Lukdjt...... 25 T. T. I XI TABELLA E PASHKGVE 5 7 9

MUAJ DITE U N G JIJT E £ TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Nent6r 26 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 T . T. II I D hjetor 3 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 27 R. II D hjet6r 10 E Diela 27 (10) e Lukijt ...... 28 T. T. IV III D hjet6r 17 E D iela 28 (11) e Steraterve. .2 9 1 IV D hjet6r 2 4 E Diela Perp. Kershendellave. .— II V D hjet6r 31 E Diela Perpara Epifanise...... — III VI

PASHKA, 21 PRILL (8 PRILL), 1968B M UAJ :DITE UNGJIJTE iE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 7 E Diela Pas Epifajiise...... — IV VII Jenar 14 E Dfela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. I VIII Jenar 21 E Diela 31 (14) e te Verberit. .31 T. T. 11 IX Jenar 28 E Diela 32 (15) e Zakheut....3 2 R. X Shkurt 4 E Dfela 17 e Kananeanes...... 1 7 T. T. IV XI Shkurt 11 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 I I Shkurt 18 E Dfela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 25 E D fela e te Lxdhurave...... ---- III III Mars 3 E D iela e Bardhe...... — IV IV Mars 10 E D iela 1 e K rëshm eve...... --- T. T. I V Mars 17 E Diela 2 e Krëshmeve ...... ---- T. T. II VI Mars 2 4 E D fela 3 e K rëshm eve...... ---- R. VII Mars 31 E Diela 4 e Krëshmeve ...... ---- T. T . IV VIII Prill 7 E D iela 5 e K rëshm eve...... ---- I IX Prill 14 E D iela e P allm a v e...... ---- — — Prill 21 E Dxela 1 e P ashkes...... 1 _ —- Prill 28 E Dfela 2 e Shen Thomëjt...... 2 — I Maj 5 E Dfela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 12 E D fela 4 e U lok u t...... 4 III V Maj 19 E D iela 5 e Sam aritanes...... 5 IV VII Maj 26 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. I VIII Q ersh6r 2 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T . T . II X Q ersh6r 9 E Dfela 8 e Rushëjeve ...... 8 — — Q ersh6r 16 B Diela 1 e Gjithe Shenjt6reve..l T . T. IV I Q ersh6r 23 E D fela 2 e M attheut...... 2 I II Q ershor 3 0 E D iela 3 e M attheut...... 3 II III Korrik 7 E D fela 4 e M attheut...... 4 III IV Korrik 14 E D iela 5 e Shen A terve...... — IV V Korrfk 21 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 28 E D fela 7 e M attheut...... 7 T. T. II VII G usht 4 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII 580 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE! UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. G usht 11 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX G usht 18 E D lela 10 e M attheut...... 10 I X G usht 25 E Diela 11 e Mattheut...... 11 11 XI Shtator 1 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Sh tator 8 Lindja e Shen Marise...... — IV II Shtator 15 E D iela Pas K ryqit...... 21 T. T. I III Shtator 22 E D iela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. II IV Shtator 29 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tet6r 6 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 1 7 T. T. IV VI T etor 13 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. ,.— I VII T etor 20 E D iela 23 (6 ) e L ukajt...... 1 9 II VIII T etor 27 E D iela 24 ( 7 ) e L ukajt...... 20 III IX Nentor 3 E D iela 22 (5 ) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 10 E D iela 25 (8 ) e L ukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 17 E D iela 2 6 ( 9 ) e L ukajt...... 23 T. T. II I N ent6r 2 4 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 2 4 R. II D hjetor 1 E Diela 31 (14) e Lukajt...... ,.25 T. T. IV III D hjetor 8 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 26 I IV D hjetor 15 E D iela 28 (11) e Steraterve... .2 9 II V D hjetor 22 E Diela Perp. Kershendellave. .— III VI D hjetor 29 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 IV VII

PASHKA, 13 PRILL (31 MARS), 1969 MUAJ DITE UNGJIJTE ;E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 5 E Diela Perpara Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 12 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. 11 IX Jenar 19 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve. .29 R. X Jenar 26 E Diela 32 (15) e Zakheut... .3 2 T. T. IV XI Shkurt 2 E D iela 33 ( 1 6 ) e Publikanit. .33 I I Shkurt 9 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 16 E Dfela e te Lidhurave ...... — III III Shkurt 23 E Dfela e Bardhe...... — IV IV Mars 2 E D iela 1 e K reshm eve...... ,--- T. T. I V Mars 9 E D iela 2 e Kreshmeve ...... — T. T. II VI Mars 16 E D iela 3 e K rëshm eve...... — R. VII Mars 23 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII Mars 3 0 E D tela 5 e K rëshm eve...... — I IX Prill 6 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 13 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 20 E D iela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I TABELLA E PASHKGVE 581

M UAJ :DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Prill 27 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 11 IV Maj 4 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 11 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV Vll Maj 18 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 25 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 1 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 8 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV 1 Qershor 15 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 22 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor 29 Shen Pjetri, 4 e Mattheut...... — III IV Korrik 6 E Diela 5 e Mattheut...... , 5 IV V Korrlk 13 E Diela 6 e Shen Aterve ...... ,--- T. T. I VI Korrik 20 E Diela 7 e Mattheut...... , 7 T. T. II VII Korrik 27 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 3 E Diela 9 e Mattheut...... , 9 T. T. IV IX Gusht 10 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 17 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 24 E Dlela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 31 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 7 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtat6r 14 Lartesimi i Kryqit...... — — — Shtator 21 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 28 E Diela 18 (1) e Lukdjt...... 17 T. T. IV VI Tetor 5 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 12 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .--- II VIII Tetor 19 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 26 Shen Mitri, 23 (6) e Lukajt... .— IV X Nentor 2 E Dlela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nent6r 9 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 16 E Diela 25 (8) e Lukdjt...... 24 R. II Nentor 23 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nent6r 30 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjet6r 7 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V Dhjet6r 14 E Dfela 28 (11) e Steraterve..29 III VI Dhjet6r 21 E Diela Perp. Kershendëllave. .— IV VII Dhjetor 28 E Dlela Pas Kershendëllave...... 20 T. T. I VIII

PASHKA, 26 PRILL (13 PRILL), 1970

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. m e n g j : Jenir 4 E Dlela Perpara Epifanise...... — T. T. II IX 582 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITB UNGJIJTE iE TB DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 11 E Diela Pas Epifajiise — R. X Jenar 18 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 T. T. IV XI Jenar 25 E Diela 31 (14) e te Vërberit..3l I I Shkurt 1 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 II II Shkurt 8 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 III III Shkurt 15 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 IV IV Shkurt 22 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. I V Mars 1 E Diela e te Lfdhurave...... — T. T. II VI Mars 8 E Diela e Bardhe...... — R. VII Mars 15 E Diela 1 e Krëshmeve...... — T. T. IV VIII Mars 22 E Diela 2 e Krëshmeve...... — I IX Mars 29 E Dlela 3 e Krëshmeve...... — II X Prill 5 E Diela 4 e Krëshmeve...... — III Xi Prill 12 E Diela 5 e Krëshmeve...... — IV I Prill 19 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 26 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 3 E Dlela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 10 E Dfela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 17 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 24 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 31 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 7 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 14 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 21 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..l T. T. IV I Qershor 28 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 5 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 12 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 19 E Diela 5 e Shen Aterve...... — IV V Korrik 26 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 2 £ Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 9 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 16 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 23 E Dlela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 30 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 6 E Diela 12 e Mattheut ...... 12 III I Shtator 13 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtator 20 E Dlela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtator 27 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. II IV Tet6r 4 E Dfela 19 (2) e Lukdjt...... 18 R. V Tet6r 11 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— T. T. IV VI TABELLA E PASHKGVE 583

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEEAVE APOST. TING. MJ3NGJ. Tetor 18 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 20 i VII Tet6r 2 5 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 21 n VIII Nentor 1 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 iii IX Nentor 8 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 23 IV X Nentor 15 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 24 T. T. I XI Nentor 2 2 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. II I Nentor 2 9 E Diela 30 (13) e Lukajt...... — R. II Dhjetor 6 Shen Kolli, 27 (10) e Lukajt... .27 T. T. IV III Dhjet6r 13 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 I IV Dhjet6r 2 0 E Diela Perp. Kershendëllave. .— II V Dhjetor 2 7 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 III VI PASHKA, 18 PRILL (5 PRILL), 1971 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEDAVE APOST . TING. MENGJ. Jenar 3 E Diela Perpara Epifanise...... — IV VII Jenar 10 H Diela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 17 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 24 E Diela 32 (15) e Zakheut.....32 R. X Jenar 31 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 T. T. IV XI Shkurt 7 E Diela 33 ( 16 ) e Publikanit..33 I I Shkurt 14 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 II II Shkurt 21 E Diela e te Lidhurave...... — III III Shkurt 28 E Diela e Bardhe...... — IV IV Mars 7 E Diela 1 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 14 E Diela 2 e Krëshmeve...... ,--- T. T. II VI Mars 21 E Diela 3 e Krëshmeve...... — R. VII Mars 2 8 E Diela 4 e Krëshmeve...... — T. T. IV VIII Prill 4 E Diela 5 e Krëshmeve...... — I IX Prill 11 E Diela e Pallmave...... — — — Prill 18 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 25 E Dfela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 2 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 9 E Dfela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 16 E Diela 5 e Samaritanes...... , 5 IV VII Maj 23 E Dfela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 30 E Diela 7 e Shen Aterve ...... , 7 T. T. II X Oersh6r 6 c D'f^a 8 e Rushajeve...... 8 — — Qersh6r 13 E Diela 1 e Giithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Oershor 2 0 E Diela 2 e Mattheut...... , 2 I II Qersh6r 27 E Dfela 3 e Mattheut...... 3 II III 584 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Korrik 4 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 11 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 18 E Dlela 6 e Shen Aterve ...... — T. T. I VI Korrik 25 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 1 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 8 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 15 Fjetja e Shen Marise...... --- I X Gusht 22 E Diela 11 e Mattheut...... 1 1 II XI Gusht 29 E Diela 1 2 e Mattheut...... 1 2 III I Shtator 5 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtat6r 1 2 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. I III Shtat6r 19 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtator 26 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 3 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 10 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 17 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .--- II VIII Tet6r 24 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 20 III IX Tetor 31 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 IV X Nentor 7 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 14 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 21 Hyrja e Shen Marise...... R. II Nentor 28 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 5 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 12 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 II V Dhejtor 19 E Diela Perp. Kershendellave. .— III VI Dhjetor 26 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 IV VII PASHKA, 9 PRILL (27M ARS), 1972B

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEISAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 2 E Dlela Perpara Epifanise...... — IV VII Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jenar 16 E Dlela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 23 E Dfela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jenar 30 E Dfela 33 (16 ) e Publikanit.,33 T. T. IV XI Shkurt 6 E Dfela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 13 E Diela e te Lfdhurave...... — II II Shkurt 20 E Dfela e Bardhe...... — III III Shkurt 27 E Diela 1 e Krëshmeve...... — IV IV Mars 5 E Dfela 2 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 12 E Dfela 3 e Krëshmeve...... — T. T. II VI TABELLA E PASHKGVE 585

MUAJ DITE UNGJIJTE iQ TE DIELAVE APOST., TIN G . MENGJ. Mars 19 E Diela 4 e Krëshmcve ...... — R. VII Mars 26 E Diela 5 e Krëshmeve ...... ,— T. T. IV VIII Prill 2 E Diela e Pallmave...... ,— — — Prill 9 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Prill 16 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — 1 Prill 23 Shen Gjergji, 3 e Myreprurseve— II IV Prill 30 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 7 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 14 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Maj 21 Shen Kostan., 7 e Shen Aterve — T. T. II X Maj 28 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 4 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV 1 Qershor 11 E Diela 2 e Mattheut...... 2 1 II Qershor 18 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor '25 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrlk 2 E Dlela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 9 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 16 E Diela 7 e Shen Aterve ...... ,----- T. T. II Vll Korrik 23 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Korrik 30 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... ---- — — Gusht 13 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 20 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Gusht 27 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 3 E Diela 14 e Mattheut...... 14 T. T. I III Shtator 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. II IV Shtator 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 24 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 1 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 8 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 19 II VIII Tetor 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .----- III IX Tetor 22 E Dfela 23 (6) e Lukait...... 21 IV X Tetor 29 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 5 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 12 E Dfela 25 (8) e Lukait...... 24 R. II Nentor 19 E Dfela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 26 E Dfela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 3 E Dfela 31 (14) e Lukajt...... 27 II V Dhjet6r 10 E Dfela 27 (10) e Lukajt...... 28 III VI 586 TABELLA E PASHKGVE

MTJAJ DITE UNGJIJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Dhjet6r 17 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 IV VII Dhjet6r 24 E Diela Perp. Kershendellave. .— T. T. I VIII Dhjet6r 31 E Diela Perpara Epifanise...... T. T. II IX PASHKA, 29 PRILL (16PRILL), 1973

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 7 E Diela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 14 E Diela 15 e Mattheut...... 15 T. T. IV XI Jenar 21 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 I I Jenar 28 E Diela 31 (14) e te Vërberit..31 II II Shkurt 4 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 11 E Dxela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 18 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Shkurt 25 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 4 E Diela e te Lidhurave...... ,--- R. VII Mars 11 E Dxela e Bardhe...... ,--- T. T. IV VIII Mars 18 E Diela 1 e Krëshmeve...... --- I IX Mars 25 Ungjillezimi, 2 e Krëshmeve... .--- II X Prill 1 E Diela 3 e Krëshmeve ...... --- III XI Prill 8 E Diela 4 e Krëshmeve...... ,--- IV I Prill 15 E Diela 5 e Krëshmeve ...... ,--- T. T. I II Prill 22 E Diela e Pallmave...... ,----- — — Prill 29 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 6 E Diela 2 e Shen Thomëjt...... 2 — I Maj 13 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 20 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 27 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 3 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qersh6r 10 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qersh6r 17 E Dlela 8 e Rushëjeve...... 8 — — Qersh6r 24 E Dtela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrxk 1 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 8 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrlk 15 E Diela 4 e Shen Aterve ...... — III IV Korrik 22 E Dlela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 29 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 5 E Dlela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 12 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 19 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 26 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X TABELLA E PASHKGVE 587

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEDAVE APOST. TING. MENGJ. Shtat6r 2 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtat6r 9 E Diela Perpara Kryqit.... 22 III I Shtator 16 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtator 23 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 15 T. T. I III Shtat6r 30 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 T. T. II IV Tet6r 7 E Diela 20 (3) e Lukajt ...... 17 R. V Tetorr 14 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— T. T. IV VI Tet6r 21 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 19 I VII Tetor 28 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 20 II VIII Nentor 4 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 21 III IX Nent6r 11 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 22 IV X Nent6r 18 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 23 T. T. I XI Nent6r 25 E Diela 30 (13) e Lukajt 24 T. T. II I Dhjet6r 2 E Diela 16 e Mattheut 25 R. II Dhjet6r 9 E Diela 27 (10) e Lukajt 26 T. T. IV III Dhejt6r 16 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 I IV Dhjetor 23 E Diela Perp. Kershendëllave..— II V Dhjetor 30 E Diela Pas Kershendëllave — III VI PASHKA, 14 PRILL (1 PRILL), 1974 + MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 6 E Diela e Epifanise — — — Jenar 13 E Diela Pas Epifanise — T. T. I VIII Jenar 20 E Diela 29 (12) e Leprozeve..29 T. T. II IX Jenar 27 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Shkurt 3 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 10 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 17 E Diela e te Lldhurave — II II Shkurt 24 E Diela e Bardhe — III III Mars 3 E Dfela 1 e Krëshmeve — IV IV Mars 10 E Dlela 2 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 17 E Diela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Mars 24 E Diela 4 e Krëshmeve...... — R. VII Mars 31 E Dlela 5 e Krëshmeve — T. T. IV VIII Prill 7 E Diela e Pallmave — — — Prill 14 E Diela 1 e Pashkes 1 — — Prill 21 E Dfela 2 e Shen Thomajt 2 — I Prill 28 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 5 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 12 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII 588 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Maj 19 E Diela 6 e te Verberit...... 6 T. T. I VIII Maj 26 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 2 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 9 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..t T. T. IV I Qersh6r 16 E Diela 2 e Mattheut ...... 2 I II Qersh6r 23 E Dlela 3 e Mattheut...... 3 II III Qersh6r 30 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrlk 7 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 14 E Diela 6 e Shen Aterve...... — T. T. I VI Korrik 21 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Korrik 28 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 4 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 11 E Diela 10 e Mattheut...... 10 1 X Gusht 18 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 25 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtat6r 1 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 8 Lindja e Shen Marise...... — T. T. I III Shtator 15 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. II IV Shtat6r 22 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 16 R. V Shtator 29 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 6 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 13 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— II VIII Tetor 20 E Diela 23 (6) e Luk6jt ...... 20 III IX Tetor 27 E Diela 24 (7) e Lutajt ...... 21 IV X Nentor 3 E Dtela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nent6r 10 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nent6r 17 E Diela 26 (9) e Luk6jt...... 24 R. II Nent6r 24 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjetor 1 E Diela 31 (14) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 8 E Dfela 27 (10) e Luk6jt...... 27 II V Dhietor 15 E Dfela 28 (11) e Ster6terve..29 III VI Dhjetor 22 E Diela Perp. Kershendëllave..— IV VII Dhjetor 29 E Diela Pas Kershendëllave...... 20 T. T. I VIII PASHKA, 4 MAJ (21 PRILL), 1975

MUAJ DITE UNGJIJTE lE TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Jenar 5 E Diela Perpara Epifanise...... — T. T. II IX Jenar 12 E Dfela Pas Epifanise...... — R. X Jendr 19 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 T. T. IV XI Jenar 26 E Diela 31 (14) e te Verberit..31 I I TABELLA E PASHKGVE 589

MUAJ DITB UNGJIJTE ® TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Shkurt 2 Perhasja e Krishtit...... — — — Shkurt 9 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 16 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 23 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Mars 2 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 9 E Diela e te Lidhurave...... — R. VII Mars 16 E Diela e Bardhe...... — T. T. IV VIII Mars 23 E Diela 1 e Krëshmeve...... — I IX Mars 30 E Diela 2 e Krëshmeve...... — II X Prill 6 E Diela 3 e Krëshmeve...... — III XI Prill 13 E Diela 4 e Krëshmeve...... — IV I Prill 20 E Diela 5 e Krëshmeve...... — T. T. I II Prill 27 E Dlela e Pallmave ...... — — — Maj 4 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 11 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 18 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 25 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Qershër 1 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 8 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qershor 15 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 22 E Diela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 29 Sh. Pjetri, 1 e Gjithe Shenjtoreve T. T. IV I Korrik 6 E Diela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 13 E Dlela 3 e Shen Aterve ...... — II III Korrik 20 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 27 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Gusht 3 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 10 E Diela 7 e Mattheut...... 7 T. T. II VII Gusht 17 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 24 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 31 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtator 7 E Diela Perpara Kryqit...... 22 II XI Shtator 14 Lartesimi i Kryqit...... — — — Shtatër 21 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II Shtator 28 E Diela 18 (1) e Lukdjt...... 17 T. T. I III Tetor 5 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 T. T. II IV Tetër 12 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— R. V Tetër 19 E Diela 20 (3) e Lukëjt...... 20 T. T. IV VI Tetër 26 Shen Mitri, 23 (6) e Lukëjt....-— I VII 590 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. ICBNGJ. Nent6r 2 E Diela 22 ( 5 ) e Lukajt...... 22 II VIII Nent6r 9 E Dxela 24 (7) e Luk4jt...... 23 III IX Nentor 16 E Dfela 25 ( 8 ) e Lukajt...... 24 IV X Nent6r 23 E Diela 26 ( 9 ) e Luk6jt ...... 25 T. T. I XI Nentor 30 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 T. T. II I Dhjet6r 7 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 R. II Dhjet6r 14 E Diela 28 (11) e Steraterve. .29 T. T. IV III Dhjet6r 21 E Diela Perp. Kershendellave. .— I IV Dhjet6r 28 E Diela Pa$ Kershendëllave ...... 20 II V PASHKA, 25 PRILL (12 PRILL), 1976B MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST,, T IN G . MENGJ. Jenar 4 E Diela Perpara Epifanise...... ----- II V Jenar 11 E Diela Pas Epifanise...... ----- III VI Jenar 18 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 IV VII Jenër 25 E Diela 31 (14) e te Vërberit..31 T. T. I VIII Shkurt 1 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 T. T. II IX Shkurt 8 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 R. X Shkurt 15 E Diela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. IV XI Shkurt 22 E Diela 34 (17) e Birit Prodxk 34 I I Shkurt 29 E Diela e te Lidhurave...... ----- II II Mars 7 E Dxela e Bardhe...... ----- III III Mars 14 E Dxela 1 e Krëshnxeve...... IV IV Mars 21 E Dlela 2 e Krëshmeve...... ----- T. T. I V Mars 28 E Dxela 3 e Krëshmeve ...... — T. T. II VI Prill 4 E Dxela 4 e Krëshmeve ...... ----- R. VII Prill 11 E Dxela 5 e Krëshmeve...... — T. T. IV VIII Prill 18 E Dxela e Pallmave...... --- , — _ Prill 25 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — _ Maj 2 E Dxela 2 e Shen Thomajt...... 2 — 1 Maj 9 E Dxela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 16 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 23 E Dlela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 30 E Diela 6 e te Vërberit...... 6 T. T. I VIII Qersh6r 6 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qersh6r 13 E Dfela 8 e Rushijeve...... 8 — — Qersh6r 20 E Dlela 1 e Giithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qersh6r 27 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Korrik 4 E Dlela 3 e Mattheut...... 3 II III Korrik 11 E Dlela 4 e Mattheut...... 4 III IV TABELLA E PASHKGVE 591

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST., TING. MBNOJ. Korrik 18 E Dlela 5 e Shen Aterve ...... — IV V Korrik 25 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI G usht 1 E D iela 7 e M attheut...... 7 T. T. II VII Gusht 8 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 15 Fjetja e Shen Marise...... T. T. IV IX Gusht 22 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 29 E Diela 11 e Mattheut...... 11 11 XI Shtat6r 5 E Diela 12 e Mattheut...... 12 III I Shtator 12 E Diela Perpara Kryqit...... 22 IV II Shtat6r 19 E Diela Pas Kryqit...... 21 T. T. I III Shtator 26 E Diela 18 (lj e Luk£jt...... 15 T. T. II IV Tet6r 3 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 16 R. V Tetor 10 E D lela 20 (3) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 17 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .— I VII Tetor 24 E Diela 23 (6) e Luktijt...... 19 II VIII Tet6r 31 E Diela 22 (5) e Lukijt...... 20 III IX Nentor 7 E Diela 24 (7) e Luk6jt ...... 21 IV X Nentor 14 E Diela 25 (8) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nent6r 21 Hyrja e Shen Marise...... ,— T. T. II I Nent6r 28 E Diela 20 (13) e Lukajt...... 24 R. II Dhietor 5 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Dhjet6r 12 E Diela 28 (11) e Steraterve..29 I IV Dhejt6r 19 E Diela Perp. Kershendellave. .— II V Dhjet6r 26 E Diela Pas Kershendellave...... 20 III VI PASHKA, 10 PRILL (2 8 MARS), 1977 + MUAJ DITB UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MBNGJ. Jenar 2 E Diela Perpara Epifanise...... — IV VII Jenar 9 E Diela Pas Epifanise...... — T. T. I VIII Jen6r 16 E Diela 29 (12) e Lepr6zeve..29 T. T. 11 IX Jenar 23 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 R. X Jenar 30 Triarkondet, 33 (16) e Publik’t— T. T. IV XI Shkurt 6 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 I I Shkurt 13 E Diela e te Lldhurave...... — II II Shkurt 20 E Dlela e Bardhe...... — III III Shkurt 27 E Diela 1 e Krëshmeve...... — IV IV Mars 6 E Diela 2 e Krëshmeve...... — T. T. I V Mars 13 E Diela 3 e Krëshmeve...... — T. T. II VI Mars 20 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — R. VII Mars 27 E Diela 5 e Krëshmeve ...... — T. T. IV VIII 592 TABELLA E PASHKGVE

MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIELAVE APOST. TING. MENGJ. Prill 3 E Diela e Pallmave...... ,--- — — Prill 10 E Dlela l e Pashkes...... , 1 — — Prill 17 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Prill 24 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 1 E Diela 4 e Ulokut...... 4 III V Maj 8 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Maj 15 E Diela 6 e te Verberit...... 6 T. T. 1 VIII Maj 22 E Diela 7 e Shen Aterve...... 7 T. T. II X Maj 29 E Dlela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 5 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Qershor 12 E Dlela 2 e Mattheut...... 2 I II Qershor 19 E Dlela 3 e Mattheut...... 3 II III Qershor 26 E Diela 4 e Mattheut...... 4 III IV Korrik 3 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 10 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Korrik 17 E Diela 7 e Shen Aterve...... — T. T. II VII Korrik 24 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Korrik 31 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 7 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Gusht 14 E Diela 11 e Mattheut...... 11 II XI Gusht 21 E Dlela 12 e Mattheut;...... 12 III I Gusht 28 E Diela 13 e Mattheut...... 13 IV II Shtator 4 E Diela 14 e Mattheut...... 14 T. T. I III Shtator 11 E Diela Perpara Kryqit...... 22 T. T. II IV Shtator 18 E Diela Pas Kryqit...... 21 R. V Shtator 25 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. IV VI Tetor 2 E Dlela 19 (2) e Lukajt...... 18 I VII Tetor 9 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 19 II VIII Tetor 16 E Diela 21 (4) e Shen Aterve. .----- III IX Tetor 23 E Dfela 23 (6) e Lukajt...... 21 IV X Tetor 30 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 22 T. T. I XI Nentor 6 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 23 T. T. II I Nentor 13 E Diela 25 (8) e Lukdjt...... 24 R. II Nentor 20 E Diela 26 (9) e Lukajt...... 25 T. T. IV III Nentor 27 E Dfela 30 (13) e Lukajt...... 26 I IV Dhjetor 4 E Diela 27 (10) e Lukajt...... 27 II V Dhjet6r 11 E Diela 28 (11) e Steraterve... .29 III VI Dhjet6r 18 E Diela Perp. Kershendellave. .— IV VII Dhjetor 25 E Diela e Kershendëllave...... — — — TABELLA E PASHKGVE 593

PASHKA, 30 PRILL (17PRILL), 1978 MUAJ DITE UNGJIJTE E TE DIEEAVE APOST.. TIN G . MENGJ. Jenar 1 Rethprerja, Shen Basili...... — — — Jenar 8 E Diela Pas Epifanise...... — R. X Jenar 15 E Diela 15 e Mattheut...... 15 T. T. IV XI Jenar 22 E Diela 16 e Mattheut...... 16 I I Jenar 29 E Diela 29 (12) e Leprozeve.. ,29 II II Shkurt 5 E Diela 32 (15) e Zakheut....32 III III Shkurt 12 E Diela 17 e Kananeanes...... 17 IV IV Shkurt 19 E Dfela 33 (16) e Publikanit..33 T. T. I V Shkurt 26 E Diela 34 (17) e Birit Prodik 34 T. T. II VI Mars 5 E Diela e te Lidhurave...... — R. VII Mars 12 E Diela e Bardhe...... — T. T. IV VIII Mars 19 E Diela 1 e Krëshmeve ...... — I IX Mars 26 E Diela 2 e Krëshmeve...... — II X Prill 2 E Dlela 3 e Krëshmeve ...... — III XI Prill 9 E Diela 4 e Krëshmeve ...... — IV I Prill 16 E Diela 5 e Krëshmeve...... — T. T. I II Prill 23 Shen Gjergji, e Diela e Pallmave— — — Prill 30 E Diela 1 e Pashkes...... 1 — — Maj 7 E Diela 2 e Shen Thomajt...... 2 — I Maj 14 E Diela 3 e Myrreprurseve...... 3 II IV Maj 21 Shen Kostan., 4 e Ulokut...... ---- III V Maj 28 E Diela 5 e Samaritanes...... 5 IV VII Qershor 4 E Diela 6 e te Vërberit ...... 6 T. T. 1 VIII Qershor 11 E Diela 7 e Shen Aterve ...... 7 T. T. II X Qershor 18 P Dfela 8 e Rushajeve...... 8 — — Qershor 25 E Diela 1 e Gjithe Shenjtoreve..! T. T. IV I Korrik 2 E Dlela 2 e Mattheut...... , 2 I II Korrik 9 E Diela 3 e Mattheut...... 3 II III Karrik 16 E Diela 4 e Shen Aterve ...... — III IV Korrik 23 E Diela 5 e Mattheut...... 5 IV V Korrik 30 E Diela 6 e Mattheut...... 6 T. T. I VI Gusht 6 Shperfytyrimi i Krishtit...... --- — — Gusht 13 E Diela 8 e Mattheut...... 8 R. VIII Gusht 20 E Diela 9 e Mattheut...... 9 T. T. IV IX Gusht 27 E Diela 10 e Mattheut...... 10 I X Shtator 3 E Dfela 11 e Mattheut...... 11 II XI Shtator 10 E Diela Perpara Kryqit...... 22 III I Shtator 17 E Diela Pas Kryqit...... 21 IV II 594 TABELLA E PASHKGVE

MXJAJ DITE UNGJIJTE iE TE DIELAVB APOST. TING. MENGJ. Shtat6r 24 E Diela 18 (1) e Lukajt...... 17 T. T. I III Tet6r 1 E Diela 19 (2) e Lukajt...... 18 T. T. 11 IV Tet6r 8 E Diela 20 (3) e Lukajt...... 19 R. V Tet6r 15 E Diela 21 (4) e Shen Aterve..— T. T. IV VI Tet6r 22 E Diela 23 (6) e Lukajt...... 21 I VII Tet6r 29 E Diela 24 (7) e Lukajt...... 22 11 VIII Nen1j6ir 5 E Diela 22 (5) e Lukajt...... 23 III IX Nentor 12 E Diela 25 (8) e Luk&jt...... 24 IV X Nefttor 19 E Diela 26 (9) e Lukdjt...... 25 T. T. I XI Nentor 26 E Diela 30 (13) e Lukajt...... 26 T. T. II I Dhjetor 3 E Diela 31 (14) e Lukdjt...... 27 R. II Dhjetor 10 E Diela 27 (10) e Lukdjt...... 28 T. T. IV III Dhjet6r 17 E Diela 28 (11) e Sterdterve..29 I IV Dhjet6r 24 E Diela Perp. Kershendellave..— 11 V Dhjet6r 31 E Dlela Perpara Epifanise...... — III VI

-H0>- URATORE 595

USTA E NDIHMGTARGVE

KISHET Kiyekisha Shen Gjergji, Boston, Mass...... I300.00 Fjetja e Shen Marise, Worcester, Mass...... 200.00 Kisha Shen Pjetri & Pavli, Philadelphia, Pa...... 150.00 Kisha Shen Kolli, Southbridge, Mass...... 100.00 Kisha Shen Gjergji, Bridgeport, Conn...... 100.00 Kisha Ungjillezimi, Natick, Mass...... 50.00

SHOQERITE Shoqeria Vithkuqare “Bashkimi", Southbridge, Mass...... $40.00 Vellazeria Boboshtare "Lulezimi”, Worcester, Mass...... 10.00 Shoqeria Drenovare "Bashkimi”, Worcester, Mass...... 10.00 Shoqeria Mireberese "Mbleta' ...... 6.00 Shoqeria Permetare "Viosa" ...... 2.00 BOSTON, MASS. Zisi Apostull, Goni Tasi Tsane, Vasil $6.00 V. Gunaris, Nuchi Cojo, Pandi A. Lu- arasi, Sotir Ch. Trebicka, Pandi T. Ka- Lili Mihal Statoberdha. tundi, John Harris, Pandi E. Mboria, $500 Kristo Thanas. Rako Theodor, Vell. Lazar Katundi, ?i.oo Vellazeria K. Misho, James Gramatiku, Anastasia Lili Mihal, Koli Lili Mihal, Stathi A. Prifti, George N. Prifti, Ko- Alexandra Lili Mihal, Rista Christi Ko- cho Germenji. Stavre Josif ?4-5<>* telly, Klanthi Lili Mihal, Thomaidha ?4.oo Nuchi Cojo. Protopot At Vani L. Chani, WORCESTER, MASS. ? 2.00 Archimandrit Rev. Th. Theodos ? 10.00 Efsevia At Vani L. Chani, Dhima Pe- Qiriako Bojaxhi io .oo terson, Theodor Elia, George Chrisly Dardha, Christi Kotelli, Elia Kotelly, ?2.00 Dhimitri Kotelly, Andrea Adams, Pe- Lambi Cianko, Miche Diamandi, G. L. tro S. Tasho, Lambi Chikozi, Philip Tite, N. N. Vessio, Stavre Sotir, Mihal John, Todi S. Qeleshi, Jani JanoIIari, Laska, Kosta Pano, Nesti George, Mil- Kristi Kaskaviqi, Charles G. Stavro, tiadh Lazar, Dimitri J. Thanas, Archie Vangjel Theodos, Miche At Vangjel, Kushgjini, Vangjel Sotir, Vasil Anas, Nuni At Vangjel, Peter J. Christie, Miti Nuchi Kostandin, Lazar D. Verdi, Jo* Dhosi Statoberdha, Goni Petro Katun- van P. Harizi, Foni Pogradeci, Sotir di, Dhima Zisi Luarasi, George V. Kah Ndili Delle, Agllai K. Mina, Dhimitri tundi, Dhimitri V. Shtika, George The- Sotir, Lazi Veshi, Louis P. Vasil, Louis odor, George Kachka, Jim Keko Dar- V. Bregoai, Konstant Pantos, Kooho dha, Jani S. Blushi, Nako Andon, Goni Deshnica, Vasil P. Shoqo, Dhimitri Ro Peterson, Spiro Bratko, Christo Thanas, bo, John V. Jarras, Kristo Theodor, Pano Argjir Lubonja, Thanas Allaba- Kosta Peter, Steve Themel, Ligor Stef- shi, Gjini Katundi, Miche Kreshpani, fo, James Spiro, Feter V. Kolonja, La- 596 LISTA E NDIHMGTARGVE

20 Mborja, Nick Finn, Aleksander Ko- Agathangjeli, Mitrofor Vasil Marko, vachi, Nisi Mboria, Vasil Bojaxhi La- Stavrofor Josif Rehova. Naum Gjelo shova, Kristaq P. Panori, Nikolla V. Sinica fi.oo. Kamenica, Pandi Anas, Pandeli Kristo, Kleanthi Dh. Babatasi, Sotir Laska, BROCKTON, MASS. Kosta Javara, Dhimitri Dadulla, Llazo $ 2.00 Vishnja. Stavro Alex, Harry Vasil, Kristo Vasil, SOUTHBRIDGE, MASS. Thimi Haxhi, James Gody, Michael Ikonom At Lambi Floqi I4.00 Prifti, Vangjel Konjari, James Tasho. I2.00 FRAMINGHAM, MASS. Nini Konomi Vithkuqi, Nuchi Kosta Grabocka, Ropi Tasi Vithekuqi, Mihal $ 2.00 Tasi Vithekuqi, Dhionis Gjorgji Vith- Leo V. George, Pandi V. George, Spi- kuqi. Koli V. Andon, Thoma Naqo ro A. Thomas, Dhimitraq F. Marko, Cheka, Louis Toli Panariti, Rapi Mi- Kristy E. Qafezezi, Sotir Luka, Paul A. hal Lubonja, Pandi Mihal, Adham Ar- Adams, Sotir Pecani Progri, Spiro J. gjir Zoto, Vangjel Thoma Panariti, Adams, Harry Adams. George Vasil, Lazi Spiro Trebicka, Ha- SACO, ME. ri Theodor, Vasil D. Opingari, Lluka Josif Treska, Toli Kondakchi Berati, $ 2.00 Ligor Skarani, Vellazeria Lazar Kita, Thanas Ilia, Andrea Notis, Uia Andon, Athanas Kotta, Luka Janaq Butka, Nicho Grabocka, Nisi D. Mborja. Dhimitri Th. Kocho, Pandi Th. Dine Vithkuqi, Petraq K. Spiri, Tasi Moni, ROCKLAND, ME. Petro Themistokli, Joakim S. Alarupi, $ 2.00 Kosta Athanas Lubonja, Vell. Mitro Vithkuqi, Koli Kristo Boboshtica, Dr. Thoma Ikonomu, Philip Adams, Spiro John T. Nasse, Theo T. Thomas. Spi- Adams. ro M. Lubonja, Sotir George Boboshti- NEW YORK, N. Y. ca, Harallamp V. Dode. $1.00 Peter Stassa $10.00 Ligor Thoma Bellovoda, Kosta A. Zo- $2.00 tos, Jimi Kosta Orgocka, Thoma Kris- Peter M. Apostol, Vasil A. Kasuli, to Opari. Simo Ilia Trebicka, Marina Evans Liolin, Ibrahim Shpata, James Simo, Konstandine Riska Vithkuqi, Viso, Erakley Lecho, John Ballauri, Petraq At Lambi Floqi, Theodor At Pandi Sturgis, Thanas Kallfa, Dhosi D. Lambi Floqi, Jordan Vangjel Panariti, Qyrkshi, Arsen Kendro, Thomas T. WiIIiam George. Pillary, Sotir Dimitri, Louis Grazhdani, Ilia ChapuIIari, Charles P. Kochi. NATICK, MASS. Ikonom At M. Terova $4.00 $1.00 Dhimitri Ligor, Grigor Kendro, Shef- f2 .0 0 qet Bencha, Shaqo Duka, Haurde Suli, Efigjeni At M. Terova, George At M. Zenel Osman Suli, Kemal Veisel, Tasim Terova, Ligor P. Statoberdha, Spiro Russi, Refik Guri. Grabocka, Kocho Vaske Sargent, Ma- to Tasi, T. D. Verdy, Anastas Zahar, PHILADELPHIA, PA. Pandy Zahar, Odhise Spiro, Episkop At NikoIIa Prifti, Zoi Tonchi $6.00 LISTA E NDIHMGTARGVE 597

$ 2.00 Adham, Kosta G. Zhamo, Kole Bezani, At Marko Kondili, Margarit Rista, Shoqeria Ungjillezimi, Katerina P. Pos* Kosta Jana Rehova, Lazi K. Prifti, tol, Progressive League, Ellis Gregory, Thoma M. Stefan Vodica. Tom Kostandin, Fred Kosta, Peter $ 1.00 Martin. Prifteresha At Nikolla, Margarit Xha- $1.00 gika, Prifteresha At SuIi.Taqi Zalli, Na- Petro N. Derri, Robert M. Xhega, Da- um Bakalli. nil Loga, Gaqi Venetiku, Theodor Paul. CHICAGO, ILL. CLEVELAND, OHIO $ 2.00 Koli Ph. Janollari $3.00 Mr. & Mrs. Sofokli Stefan, Nick Toto- ni, Pano Nikollas, Christ A. Lepon, Va- $2.00 sil Paspanika, Hysen Hadgi, L. Colche, Pericles K. Janollari, V. Th. Mborja, John Adams, Petro Donushi, Naum A. Konstandinos Vasiliu, Paskal Th. Jano- Tona. llari, Stefan K. Blushi, James Papas, $ 1.00 Andy Andrews, Nako Lazi Qafezezi. Evanthi Prifti, Lazo Andon, Viqi Tro- Themistokli Ikonomu $3.00, At Stavre mara, G. Thomas, Thano Peters. Louis Shkembi $2.00, Lazi Laka Shtika $2.00. Filip .50C. DETROIT, MICH. ST. LOUIS, MO. Marko Adams $6.00 $2.00 MONTREAL, CANADA Nik P. Derri, Sofia N. Derri, George Prodani, Mihal J. Xhega, Anesti Qesati, $3.00 Miti A. Lazo, Spiro Athanas, Sotir K. Bitta, George Puleshi. 598 PGRMBAJTJE E LIBRGS

PGRMBAJTJA E LIBRGS

PARGTHGNIE ______IV MBRGMGSORJA...... Faqe 1 SHGRBESA E MGNGJEZIT...... 19 SHGRBESA E PESG BUKGVE...... 47 SHGRBESA E BLATGS...... 49 MESHA E SHGN JOAN GOJARTIT...... 59 MESHA E SHGN BASILIT TG MATH...... 100 MESHA E DHURATAVE TG PARGSHENJTGRUARA...... 149 REGULLA E MESHGS PESHKOPALE ...... 179 PAGGZIMI ...... 216 SHGRBESA E MIROS SG SHENJTG...... 231 MARTESA ...... 234 MARTESA E DYTG...... 248 RGFIMI ...... 259 DORGZIMET E GRADIMET...... 264 GRADIMI I MANALTARIT...... 264 GRADIMI I KGNDONJGSIT ...... 265 GRADIMI I NGNGDHJAKUT...... 266 DORGZIMI I DHJAKUT...... 268 GRADIMf I KRYEDHJAKUT...... 274 DORGZIMI I PRIFTIT...... 275 GRADIMI I PARGPRIFTIT...... 281 GRADIMI I MURGUT ME FORMGN E VOGGL...... 282 GRADIMI I MURGUT ME FORMGN E MADHE...... 296 GRADIMI I KRYEKISHGTARIT...... 313 GRADIMI I KONFESORIT...... 314 GRADIMI I ABATIT...... 316 GRADIMI I ARKIMANDRITIT...... 321 GRADIME TG NDRYSHME...... 321 DORGZIMI I PESHKOPIT...... 324 SHGRBESA E VAJIT TG SHENJTG ...... 339 DEDIKATA E KISHGS...... 362 SHGRBESA E GURIT THEMELTAR...... 362 BEKIMl I ANTIMENSIT ...... 365 SHGRBESA E DEDIKATGS...... 369 BEKIMI I VOGGL I UJIT ...... 397 BEKIMI I MATH I U JIT...... 403 SHGRBESA E LANJGTORES SG SHENJTG...... 412 PGRMBAJTJA E LIBRGS 599

URATAT E RUSHAJEVE...... 420 VARRIMl 1 LAIKGVE ...... 434 TRISAIA NG SHTGPING E TG VDEKURIT...... 434 SHGRBESA FUNERALE NG KISHG ...... 438 SHGRBESA FUNERALE NG VARR______450 SHGBESA E PGRSHPIRTIT ME GRURG...... 454 PGRSHPIRTII VOGGL...... 460 VARRIMI I PRIFTGRINJVE...... 463 VARRIMI NG JAVGN E PASHKGS...... 490 SHGRBESA NG SHTGPING E TG VDEKURIT______490 SHGRBESA FUNERALE NG KISHG ...... 494 SHGRBESA FUNERALE NG VARR______504 VARRIMI I FGMIJGVE...... 507 TRISAIA NG SHTGPING E TG VDEKURIT______507 SHGRBESA FUNERALE NG KISHG ...... 509 SHGRBESA NG KISHG...... 515 URATA TG NDRYSHME...... 518 URATA E PALLMAVE______518 URATA E SG ENJTES SG MADHE...... 518 URATA E PASHKGS ...... 519 URATA E KONVERTGVE...... 521 URATA E RENEGATGVE TG PENDUAR...... 524 URATA E USHTGRISG A FLOTGS...... 524 URATA E UDHGTIMIT A LUNDRGZIMIT ...... 524 URATA E ADOPTIMIT...... 525 URATA E PAJTIMIT______525 URATA E FGMIJGVE TG SHKOLLGS...... 526 URATA E SGMUNDJEVE...... 526 URATA E AGONISG ...... 527 URATA E NDJESGS...... 527 LITANIA E MJERIMEVE...... 528 URATA PGR THEMELITG E NJG SHTGPIE...... 529 URATA PGR SHTGPING E R E ...... 529 URATA E FURRGS ...... 530 URATA E ANIES...... 530 URATA E RJETAVE ...... 531 URATA PGR MIHJEN E PU SIT ...... 531 URATA E LGMIT ...... 531 URATA PGR MBJELLJEN E VRESHTG9...... 532 URATA PGR VJELJEN E VRESHTGS ...... 532 600 PGRMBAJTJA E LIBRGS

U R A T A E R U S H IT ------5 3 3 URATA E VERGS ______5 3 3 U R A T A E A R G S ------5 3 3 URATA E FARGS ______5 3 4 U R A TA E PEMGVE TG D H U R U A R A ...... 5 3 4 U R A TA E G R IG J G S ______5 3 5 U R A T A E M ISHRAVE ------5 3 5 URATA E DJATHGS EDHE VEZGVE______5 3 6 U R A TA E K R IP G S ------5 3 6 URATA PGRPARA SG NGRGNGS ______5 3 6 URATA PAS SG NGRGNGS ------5 3 6 URATA PGRPARA GJUMIT ______5 3 6 U R A TA E M GNGJEZIT ...... 5 3 7 H Y RG TO RET E M E S H G S ...... 5 3 7 PGRLGSHIME TG NDRYSHME ______5 3 9 TABELLA E PASHKGVE ______5 4 3 LISTA E N D IH M G T A R G V E ...... 5 9 5 PG RM BAJTJA E L IB R G S...... 5 9 8 LAJTHIME SHTYPI

1. Ne Sherbesen e Mengjezit, f. 30, eshte kapercyer Tropari i dyte i Bekimt&reve: I bekuar je, o Zot, mesome te drejtat e tua. Ç’ e sperkatni me myrra, ç' e vajtoni me lote, gra besnike mi varrin? I pyeste me çudi, drite- pruresi Engjell, dhe u thosh keshtu, grave My- rreprurese: Shihni vete, Krishti u-ngjall se vdë- kuresh.

2. Ne Sherbesen e Mengjezit, f. 1*1, pas te dy rddheve te para duhen shtuar: Lavderojeni gjithe Cngjejt' e tij; lavderojeni gjithe fuqit’ e tij. Ty te ka hie kenga, o Perendi.