VENSTERS OP ZEELAND Routeontwerp A58 Traject Zeeland / N62
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
VENSTERS OP ZEELAND routeontwerp A58 traject zeeland / N62 UIT UIT UIT UIT UIT UIT UIT UIT UIT UIT UIT P UIT P P UIT PUIT UIT UIT P P UIT UIT NL VENSTERS OP ZEELAND routeontwerp A58 traject zeeland / N62 vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 9 oktober 2007 1 Inhoud Voorwoord Inleiding DEEL 1 VERKENNING EN VISIE DEEL 2 RICHTLIJNEN VOOR DE TOEKOMST De Zeeuwse wegen als ontwerpopgave A58 context N62 weg De schoonheid van de weg 11 Entree 37 Profiel 61 De 'ontwerpsnelheid' van de A58 13 Accent 38 Meubilair 62 Rijksweg nr. 58 op Zuid-Beveland 14 Asymmetrie 39 Verlichting 63 Trajectnota Kanaalkruising Sluiskil 15 Vensters 40 Kunstwerken 64 Typering A58 en N62 17 Stadsetalage 41 Verzorgingsplaatsen 65 Verschil in opgave 19 Decor van dorpen 42 Geluidwering 66 Lokale bedrijventerreinen 43 Een historische verkenning Aansluitingen 44 Conclusies en aanbevelingen Havensteden in een eilandenrijk 21 Beëindiging 45 Richtlijnen context en wegbeeld 69 Aaneenrijgen van de archipel 21 Actieprogramma context 71 Ontstaan van een ruggengraat 21 A58 weg Actieprogramma weg 73 Verstedelijking rondom infrastructuur 23 Profiel 47 Beeld huidige context 23 Meubilair 48 Literatuurlijst 75 Verlichting 49 De nieuwe kaart Kunstwerken 50 Deelnemers 79 Bebouwing 25 Verzorgingsplaatsen 51 Infrastructuur 27 Geluidwering 52 Colofon 80 Landschap en natuur 29 N62 context Visie A58 N62 In het landschap 55 A58 31 Op de rand 56 N62 31 Passages 57 Accent 58 Aansluitingen 59 2 3 Voorwoord Regelmatig ben ik voor mijn werk onderweg in of buiten Zeeland. Gedurende deze ritten heb ik tijd om de ontwikkelingen in ons Nederlandse landschap te volgen. Ik herken dan de kritiek die in de (vak-)media wordt geuit over het steeds voller worden van Nederland. Het gebied langs de snelwegen loopt vol, achter de bedrijvenfaçade is het vaak weer leeg en rustig. Het bezit van een zichtlocatie is voor veel bedrijven klaarblijkelijk een groot goed. De perceptie van drukte en volheid wordt ook veroorzaakt door een kakofonie aan kleuren, materialen en vormen van geluidsschermen en snelwegarchitectuur. Met alle goede bedoelingen wordt iets moois ontworpen, maar in een reeks van dit soort incidenten ontstaat vooral een rommelige indruk. Wanneer ik bij Bergen op Zoom over de A58 Zeeland weer binnen rijd, lijkt het net alsof ik meer lucht krijg. Dit komt doordat er minder verkeer is, maar vooral ook door de weidsheid en openheid die zo kenmerkend zijn voor Zeeland. Bij het ontwerpen van deze autosnelweg is hiermee bewust rekening gehouden. Ik denk dat we nog onvoldoende beseffen hoe veel het wegbeeld vanaf de A58 bijdraagt aan de perceptie van de bezoeker van onze provincie. Ook in Zeeland is de corridorvorming echter op verschillende plaatsen gaande. De wensen om bedrijven uit de woonomgeving te weren en te zorgen voor een goede ontsluiting van de bedrijventerreinen liggen hier mede aan ten grondslag. En ook hier met alle goede bedoelingen…. Vandaar dat we bureau Veenenbos en Bosch gevraagd hebben om samen met alle betrokken partijen een routeontwerp te maken voor het Zeeuwse deel van de A58. De N62 is hieraan toegevoegd omdat deze weg nog veel belangrijker zal worden voor Zeeland dan die nu al is. De verbinding Goes – Gent wordt omgevormd tot één weg met 2 x 2 rijstroken met ongelijkvloerse verbindingen. Hier is niet alleen een samenhangende visie op de omgeving maar ook op het ontwerp van de weg zelf nodig. Het Routeontwerp A58/N62 is gereed. Ik verwacht dat het routeontwerp zal leiden tot een groter bewustzijn van de kwaliteiten van de huidige A58 en de N62. Samen met alle betrokken partijen, Rijkswaterstaat, gemeenten en NV Westerscheldetunnel zal de Provincie Zeeland de in dit routeontwerp geformuleerde voorstellen ter hand nemen om zo een bijdrage te leveren aan het behoud van ons prachtige Zeeuwse landschap en de beleving daarvan vanaf de autosnelweg. drs. H. (Harry) van Waveren, Gedeputeerde voor o.a. ruimtelijke ontwikkeling, Provincie Zeeland foto: Lex de Meester 4 5 Voor U ligt een zeer interessante visie op de landschappelijke toekomst van de belangrijkste wegen in Zeeland. De visie is tot stand gekomen op initiatief van de Provincie Zeeland en Rijkswaterstaat Zeeland. Het betreft het Routeontwerp voor de A58 en de N62, twee gezichtsbepalende routes door Zeeland. De A58 is momenteel in beheer bij Rijkswaterstaat Zeeland: de op gedeelten aan te passen N62 zal in de toekomst ook in beheer komen bij Rijkswaterstaat, overigens exclusief de Westerscheldetunnel en de nog te realiseren tunnel bij Sluiskil. De visie geeft een goed onderbouwde analyse van de komende ontwikkelingen op en rond de wegen. Vervolgens worden vrij concrete richtlijnen voor de toekomst geformuleerd. Bijzonder voor het Routeontwerp is dat niet alleen de weg zelf wordt bekeken, maar juist de ontwikkelingen rond de weg en de relatie tussen de weg en de omgeving worden beschouwd. Het gewenste toekomstbeeld is gedurende een aantal maanden in 2006 geformuleerd in samenwerking met een klankbordgroep opgesteld, waarin alle belanghebbende partijen, zoals gemeenten, waterschap en havenbedrijf participeerden. Voor ons als Rijkswaterstaat is het einddoel van het Routeontwerp in Zeeland duidelijk en haalbaar! Twee mooie, veilige wegen, leidend door een esthetisch verantwoord Zeeuws landschap, waarbij de samenhang tussen weg en omgeving optimaal vormgegeven en benadrukt wordt. Laten we ons hier met zijn allen sterk voor maken. dr. A.P.M.A. (Wies) Vonck, Directeur Wegen en Verkeer, Rijkswaterstaat Zeeland foto: Petra Rouwendal 4 5 6 7 Inleiding Opgave Hoe met de toename van participeren, het gewenste toekomstige verstedelijking en de vele veranderingen rond beeld geformuleerd. Op basis van dit beeld de A58 en de N62 om te gaan? In de recent zijn concrete richtlijnen opgesteld voor verschenen Nota Beeldkwaliteit vormen de de ontwikkelingen langs en aan de weg. hoofdwegen, beseffende dat zij de vensters In de toekomst zullen deze richtlijnen het op Zeeland vormen, een apart benoemd handvat vormen voor het ruimtelijk beleid, onderwerp. het ontwerp en het beheer van de wegen. De A58 - Bergen op Zoom, Middelburg, Het ligt voor de hand dat het op te richten Vlissingen - is de meest bereden weg van Kwaliteitsteam van de Provincie Zeeland Zeeland en de belangrijkste route om Zeeland hierbij een rol te vervullen heeft. te bereiken. Het verkeer op de N62 - Zelzate, Terneuzen, Goes - neemt sinds de opening van Leeswijzer Dit routeontwerp valt uiteen de Westerscheldetunnel in snel tempo toe. in twee delen. Wie geïnteresseerd is in de Aanleiding In de verstedelijkte delta Juist deze hoofdroutes zijn de dragers van de achtergronden en de visie leest het eerste van Noordwest-Europa is Zeeland een economische ontwikkelingen en het beeld van deel. Degene die zoekt naar de richtlijnen oase van rust en ruimte. Het kusten- en Zeeland tegelijkertijd. voor de toekomst vindt ze in deel twee. dijkenlandschap is aantrekkelijk voor De provincie is zich bewust van het feit dat Het eerste deel start met een verkenning toeristen en biedt condities voor een woon- daar waar de bedreigingen liggen ook de van de opgave van het wegontwerp door en leefmilieu, met kwaliteiten die steeds kansen zijn. Kansen om de beleving van het de jaren heen en het beeld van de A58 en zeldzamer worden. Het beeld van Zeeland landschap te verhevigen en om de nieuwe de N62 in het bijzonder. Daarna volgt een als een weidse en groene provincie is een havenlandschappen en stedelijke ontwikkelingen schets van de rol van de infrastructuur bij de krachtig middel om mensen en investeringen bij het beeld van Zeeland te betrekken. ontwikkeling van Zeeland, in de historie en in aan te trekken. de toekomst. Om een beeld te krijgen van die Tegelijk werkt Zeeland aan de uitbouw en Status De provincie wil door middel van een toekomst is aan de hand van de plannen van versterking van de economische activiteiten. routeontwerp voor beide wegen sturing geven alle gemeenten een nieuwe kaart van de A58 Spoorlijnen en autowegen zorgen ervoor dat aan het beeld van Zeeland, aan de ruimtelijke en de N62 gemaakt. Deze nieuwe kaart vormt de zeehavens en de steden goed ontsloten ontwikkelingen en aan de kwaliteit ervan. Het de opmaat naar het laatste hoofdstuk van dit blijven. routeontwerp is een middel om alle partijen die deel waarin een visie voor de toekomst van Door de toenemende verstedelijking rondom bij de ruimtelijke ontwikkelingen langs beide beide wegen wordt geschetst. de hoofdwegen verandert het beeld van de wegen betrokken zijn bewust te maken van de Deel twee is uitgesplitst naar het tracé van groen-blauwe oase. Het is een ontwikkeling rol die de A58 en N62 spelen in het beeld dat de A58 en de N62. Voor beide wegen worden die niet uniek is. Binnen de Randstad heeft mensen hebben van Zeeland. Delen ervan zullen eerst de richtlijnen voor de ontwikkelingen dit proces zich langs de snelwegen inmiddels worden verwerkt in het ruimtelijk beleidskader. van de omgeving van de weg gegeven bijna volledig voltrokken; gefragmenteerd In de afgelopen maanden is in samenwerking alvorens aanbevelingen volgen voor de en spontaan. met een klankbordgroep, waarin alle partijen ingrepen aan de weg zelf. 6 7 DEEL 1 Verkenning en visie 8 9 8 9 De A58 bij aanleg (bron: Landschap van wegen en kanalen) 10 11 De schoonheid van de weg De schoonheid van de weg In 1920 wordt zogenaamde ‘ontwerpsnelheid’. Inpassing in Den Haag ‘Het Eerste Nederlandsche raakt op de achtergrond, het ontwerp De Zeeuwse wegen als ontwerpopgave Wegencongres’ gehouden. Op dit congres concentreert zich op het wegverloop zelf en pleit de architect A.H. Wegerif om bij de in mindere mate op de meubilering. wegaanleg schoonheid het primaat te In de jaren tachtig krijgt de analytische geven. Het congres kan daarmee beschouwd voorstudie meer en meer gewicht in het worden als de start van het ontwerpen aan ontwerp. Lijvige rapporten ontstaan de Nederlandse wegen.